October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब

ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

मषाराष्ट्र(मुुंबई) जुगार प्रततबुंध अधधतनयम - 1887

The Maharashtra (Bombay) Prevention Of Gambling

Act - 1887

# मा कामद्माची अंभरफजालणी 5 जानेळारी 1888 योजी झारी.

# कायद्याचा उद्देऴ -

याज्मात वलनाऩयलाना खेऱरा जाणाऱ्मा जग

ु ायाव प्रततफंध कयणे.

# प्रस्ताळना -

-- मा कामद्माच्मा एकूण करभांऩैकी 08 करभे आऩल्मा

अभ्मावक्रभात आशे त.

-- करभ 3,4,5,6,6-अ,7 आणण करभ 12

-- मा 07 करभांलय 04 गुणांवाठी 02 प्रश्न वलचायरे जातात.

# आयोगाच्या मागीऱ प्रश्नऩत्रिकाुंचे वळश्ऱेवण

-- करभ 03 02 प्रश्न

1
October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब
ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

-- करभ 04 02 प्रश्न
-- करभ 05 01 प्रश्न
-- करभ 06 06 प्रश्न
-- करभ 6-अ 01 प्रश्न
-- करभ 07 --------
-- करभ 12-अ --------

◆ कऱम 03 - व्याख्या :-

★ जग
ु ार खेलणे -

माचा अथथ

• घोडमांच्मा ककंला कुत्रमांच्मा ळमथतीत

अ) - ज्मा ददलळी अळी ळमथत व्शामची अवेर त्मा ददलळी.

ब) - ज्मा दठकाणी अळी ळमथत व्शामची अवेर त्मा दठकाणी

ककंला याज्म ळावनाने माकरयता भान्मता ददरेल्मा कोणत्माशी
इतय ऩयलानाधायक व्मक्तीने जे आलाय ऩयलान्मातीर अटीनुवाय
ळमथतीवाठी याखन
ू ठे लरे अवेर त्मा दठकाणी.
2
October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब
ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

क) कोणत्माशी आलायात ककंला भान्मता ददरेल्मा जागेत उऩस्थथत

अवरेल्मा व्मक्तींनी इतय ऩयलानाधायी व्मक्तींळी ऩयलान्मातीर
अटीनव
ु ाय मोग्म त्मा यीतीने, मोग्म त्मा वाधनांनी ऩैज रालरी
अवेर ककंला वट्टा खेऱरा अवेर तय तो जग
ु ाय शोत नाशी ऩयं तु
मा व्मततरयक्त जी कोणी व्मक्ती ऩैज रालेर ककंला वट्टा खेऱेर
ती व्मक्ती जग
ु ाय खेऱते अवे वभजरे जाईर.

●जुगार या व्याख्येत ऱॉटरीच्या शोडतीचा शमाळेऴ

षोत नाषी.

●आऩल्माकडे तवा ऩयलाना नाशी शे भादशत अवताना दे खीर जो

कोणी कोणत्माशी दव
ु ऱ्मा व्मक्तीरा जग
ु ायाच्मा काभालय ठे लीर
तय तो दे खीर जग
ु ायच भानरा जाईर.

● कोणताशी ऩयलानाधायक व्मक्ती ऩयलान्मात नभद

ू केरेल्मा
यीतीने आऩल्माकडे कोणत्माशी व्मक्तीरा जग
ु ायाच्मा (ऩैज/वट्टा
रालण्मावाठीक काभालय ठे लू ळकतो.

★ जग
ु ार खेलण्याची शाधने -
3
October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब
ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

ु ायाचा वलऴम ककंला वाधन म्शणून लाऩयण्मात आरेल्मा ककंला

जग
लाऩयण्माचा उद्देळ अवरेल्मा कोणत्माशी लथतूंचा जवे की,जग
ु ाय
म्शणन
ू लाऩयरेरी लशी,अभबरेख,दथतऐलज,फक्षषवे,वलतनंग्ज
(स्जंकरेल्मा यकभाक ककंला जग
ु ायातीर उत्ऩन्न मा वलाांचा वभालेळ
जग
ु ाय खेऱण्माची वाधने मा व्माख्मेत शोतो.

★ जग
ु ाराचा शाळवजतनक अड्डा -

ू ,अपू ककंला फाजायातीर इतय लथतंच्

(1) काऩव ू मा
ककभतींलय,कोणत्माशी फाजाय लथतूच्मा ककंभतीत शोणाऱ्मा
फदरालय,ळेअवथ फाजायच्मा ककभतीलय,ऩाऊव ककंला नैवर्गथक घटना
घडून मेईर ककंला नाशी मालय,ऩजथन्मलष्ृ टी च्मा प्रभाणालय, एक
ककंला अर्धक खेऱण्माच्मा ऩत्त्मांलयीर ककंभतीलय ककंला
त्मावायख्मा कागदऩत्राच्मा क्रभांक,र्चत्र,अंक ककंला आकडे
मांच्मावायख्मा आधायालय ज्मा दठकाणी जग
ु ाय खेऱरा जाईर
ककंला जग
ु ायाची वाधने ज्मात ठे लण्मात मेतीर ककंला लाऩयरे
जातीर अवे कोणतेशी घय,खोरी ककंला जागा म्शणजेच जग
ु ायाचा
वालथजतनक अडडा शोम.

4
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

(2) इतय कोणत्माशी प्रकायच्मा जुगायाच्मा फाफतीत ज्मा घयात,

खोरीत ककंला जागेत जग ू ककंला जग
ु ाय खेऱता माला म्शणन ु ायाची
कोणतीशी वाधने ठे लता माली म्शणून त्मा घयाचा भारक
अवणाऱ्मा व्मक्तीने अवे घय,खोरी ककंला जागा कोणत्माशी
यीतीने शोणाऱ्मा राबावाठी याखन
ू ठे लरे अवतीर तय ते घय,खोरी
ककंला जागा शे देखीर वालथजतनक जग
ु ायाचा अडडा वभजाला.

ु ार ज्या ठिकाणी खेलऱा जाईऱ ककुंळा अऴा

थोडक्यात जग
ु ाराची शाधने ज्यात िे ळण्यात येतीऱ ककुंळा ळाऩरऱे जातीऱ
जग
अशे कोणतेषी घर खोऱी ककुंळा जागा षा शाळवजतनक जग
ु ाराचा
अड्डा शमजाळा.

जागा या व्याख्येत तुंब,ू ऩररळेष्ष्ट्टत जागा, सेि,ळाषन ककुंळा

जऱयान याुंचा शमाळेऴ षोतो.

◆ कऱम 4 - जग
ु ार खेलण्याचे शाळवजतनक अड्डे
िे ळणे -

जी कोणतीशी व्मक्ती

5
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

(अ) जग
ु ाय खेऱण्माचा वालथजतनक अडडा म्शणून कोणतेशी घय,
खोरी ककंला जागा खर
ु े करून ठे लीर ककंला त्माचा उऩमोग कये र.

(ब) कोणत्माशी घयाचा,खोरीचा ककंला जागेचा भारक जग

ु ाय
खेऱण्मावाठी आऩरी खोरी,जागा ककंला घय इतयांना खुरे करून
दे ईर.

ु ाय खेऱण्माच्मा कायणावाठी घय,खोरी ककंला जागा मांची

(क) जग
दे खबार कयण्माची व्मलथथा कयण्माचे काभ दव
ु ऱ्माकडे वोऩलेर.

(ड) अळा कोणत्माशी घयात,खोरीत ककंला जागेत जग

ु ाय
खेऱण्मावाठी नेशभी मेणाऱ्मा व्मक्तींफयोफय जग
ु ाय खेऱण्माच्मा
कायणांवाठी आगाऊ ऩैवे दे ईर ककंला ऩयु लेर.

त्मारा दोऴ भवद्धी नंतय

02 ळवाांऩयांत ळाढ करता येईऱ इतका काराळाश आणण द्रव्य

दुं डाची शऴसा दे ण्यात येईऱ

ऩरुं तु

6
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

(अ) ऩठषल्या अऩराधाबद्दऱ अऴी काराळाशाची शऴसा 03

मठषनयाुंषून कमी ळ दुं डाची रक्कम 500 रुऩयाुंऩेसा कमी अशणार
नाषी.

(ब) दश
ु ऱ्या ळेलच्या अऩराधाबद्दऱ अऴी काराळाशाची शऴसा 06
मठषनयाषुन कमी ळ दुं डाची रक्कम 01 षजार रुऩयाुंऩेसा कमी
अशणार नाषी.

(क) ततशऱ्या आणण नुंतरच्या अऩराधाबद्दऱ अऴी काराळाशाची

शऴसा 01 ळवावऩेसा कमी अशणार नाषी ळ दुं डाची रक्कम 02
षजार रुऩयाुंऩेसा कमी अशणार नाषी.

◆ कऱम 5 - जग
ु ाराच्या शाळवजतनक अड्ड्यात
जग
ु ार खेलणे :-

जग
ु ाय खेऱण्माचा कोणतेशी वालथजतनक दठकाणी जी कोणतीशी
ु ाय खेऱताना वाऩडेर ककंला जग
व्मक्ती जग ु ाय खेऱण्माच्मा
कायणावाठी उऩस्थथत अवेर ततरा दोऴी ठयलण्मात आरे अवता,

7
October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब
ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

06 मठषने ऩयांत ळाढ करता येईऱ ईतक्या मुदतीच्या काराळाशाची

आणण द्रव्यदुं ड अऴी शऴसा करण्यात येईऱ.

ऩरुं तु

प्रथम अऩराधाबद्दऱ 01 मठषनयाऩेसा कमी नाषी अशा कराळाश ळ

200 रुऩयेषुन कमी अशणार नाषी इतका दुं ड षोईऱ.

दश
ु ऱ्या अऩराधाबद्दऱ 03 मठषनयाऩेसा कमी अशणार नाषी अशा
काराळाश ळ 200 रुऩयेषुन कमी अशणार नाषी इतका दुं ड षोईऱ.

ततशऱ्या ळ नुंतरच्या अऩराधाकरीता 06 मठषनयाुंऩेसा कमी

अशणार नाषी अशा काराळाश ळ 200 रुऩयेषुन कमी अशणार
नाषी इतका दुं ड षोईऱ.

● कोणत्याषी जग
ु ार खेलण्याच्या शाळवजतनक अड्ड्याच्या ठिकाणी
कोणताषी जग
ु ार खेलणे चाऱू अशताना त्याठिकाणी शाऩडऱेऱा
कोणताषी इशम षा तेथे जग
ु ार खेलण्याशािीच षजर षोता अशे
शमजण्यात येईऱ.

8
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

★ कऱम 6 - जग
ु ार करण्याच्या जागेत ऩोऱीश
अधधकाऱ्याुंनी प्रळेऴ करणे,झडती घेणे इत्यादी:-

1) ऩोरीव आमुक्तारमाच्मा दठकाणी ऩोरीव उऩतनयीषक दजाथशुन

कभी नवरेरा अर्धकायी त्मारा रेखी थलरूऩात वलथवाधायण
आदे ळ प्राप्त झारा अवेर तेव्शा आणण एखाद्मा वलळेऴ प्रकयणात
ऩोरीव आमक्
ु तांनी वलळेऴ अर्धऩत्राद्लाये अर्धकाय ददरेरा
कोणताशी ऩोरीव अर्धकायी.

2) स्जल्शा दं डार्धकायी(DM),उऩवलबागीम दं डार्धकायी(SDM),याज्म

ळावनाने वलळेऴ अर्धकाय ददरा अवेर तय तारुका दं डार्धकायी
(Tah.Magi.),स्जल्शा ऩोरीव अधीषक,अऩय ऩोरीव
अधीषक,ककंला ऩोरीव उऩ-अधीषक मांनी खाव अर्धऩत्रान्लमे
अर्धकाय ददरेरा ऩोरीव उऩतनयीषक दजाथ शोऊन कभी नवरेरा
कोणताशी ऩोरीव अर्धकायी.

3) याज्मळावन एखाद्मा वलभळष्ट षेत्राच्मा फाफतीत याजऩत्रात

अर्धवूचना प्रभवद्ध करून ऩोरीव उऩतनयीषकाच्मा दजाथशुन कभी
नवरेल्मा अर्धकाऱ्मारा ककंला स्जल्शा पौजदायी दं डार्धकायी रेखी

9
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

थलरूऩात कोणताशी वाभान्म आदे ळ काढून अर्धकाय प्रदान

कयतीर अवा कोणताशी अर्धकायी

● अ) - जग
ु ाय खेऱण्माचा वालथजतनक अडडा म्शणून उऩमोग
कयण्मात मेत आशे अवा वंळम घेण्माव कायण अवेर अळा
कोणत्माशी घयात,खोरीत ककंला जागेत आलश्मक अवेर तततक्मा
व्मक्तींच्मा वशाय्माने यात्री ककंला ददलवा ल आलश्मक अवल्माव
फऱाचा उऩमोग करून प्रलेळ कये र.

● ब) - अळा यीतीने प्रलेळ केरेल्मा घयात,खोरीत ककंला जागेत

जग
ु ायाची वाधने रऩलरेरी आशे त अवा वंळम घेण्माव कायण
अवेर तेव्शा त्मा घयाचे,खोरीचे ककंला जागेच्मा वलथ बागांचे तवेच
तेथे वाऩडतीर त्मा वलथ व्मक्तींचे भग त्मा व्मक्ती प्रत्मष जग
ु ाय
खेऱत अवो ककंला नवो त्मांची झडती घेईर.

● क) अळा वलथ व्मक्तींना अभबयषेत ठे लणे ल त्मांना

दं डार्धकाऱ्माऩुढे उऩस्थथत कयणे.

10
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

ु ाय खेऱण्मावाठी उऩमोग केरा आशे ककंला तळी

● ड) ज्मांचा जग
ळक्मता आशे अवा वंळम घेण्माव लाजली कायण अवल्माव त्मा
वलथ लथतू जप्त कयणे कामदे ळीय अवेर.

ऩरुं तु, कोणत्माशी अर्धकाऱ्माव वंफंर्धत ऩोरीव

आमक्
ु त,दं डार्धकायी,ऩोरीव अधीषक,वशाय्मक ऩोरीव अर्धषक
ककंला उऩ-अधीषक शे त्मा गोष्टीची मथामोग्म चौकळी केल्मालय
कोणत्माशी घयाचा,खोरीचा ककंला जागेचा जग
ु ाय खेऱण्माची
वालथजतनक जागा म्शणून उऩमोग कयण्मात मेत आशे अवा वंळम
मेण्माव वफऱ आधाय आशे अळी खात्री झाल्माभळलाम कोणत्माशी
अर्धकाऱ्माव खाव अर्धऩत्राद्लाये अवे कोणतेशी अर्धकाय दे णाय
नाशी.

2) जग
ु ाय खेऱण्माच्मा वालथजतनक अडडमात वाऩडरेल्मा
व्मक्तींची झडती घेताना त्मा दठकाणी नेभरेरे वाषीदाय शे झडती
घेण्मात आरेरे घय,खोरी ककंला जागा ज्मा लथतीथथानांभध्मे आशे
तेथे याशत नाशीत ककंला तेथीर यदशलावी नाशीत पक्त मा
कायणालरून ती झडती फेकामदे ळीय भानण्मात मेणाय नाशी.

11
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

◆ कऱम 6-अ :- खोटी नाळे ळ ऩत्ते दे ण्याबद्दऱ

शऴसा

कोणत्माशी दं डार्धकाऱ्माने ककंला ऩोरीव अर्धकाऱ्माने प्रलेळ

केरेल्मा जग
ु ायाच्मा अडडमात आढऱरेल्मा कोणत्माशी व्मक्तीरा
अळा कोणत्माशी अर्धकाऱ्माने अटक केल्मालय ककंला कोणत्माशी
दं डार्धकाऱ्माऩुढे शजय केल्मालय त्माव आऩरे नाल ल ऩत्ता
दे ण्माव वांर्गतरे अवता तो आऩरे नाल ल ऩत्ता दे ण्माचे
नाकाये र ककंला शमगम कये र ककंला खोटे नाल ल ऩत्ता दे ईर तय
त्माव दोऴी ठयलण्मात आल्मानंतय,

1000 रुऩयाुंषून अधधक नशऱेल्या दुं डाची शऴसा षोईऱ ळ अशा

दुं ड न भरल्याश ककुंळा प्रथम: शऴसा दे णाऱ्या नयायाधीऴाुंना योयय
ळाटल्याश 04 मठषनयाुंषून अधधक नशऱेल्या मुदतीच्या
काराळाशाची शऴसा षोईऱ.

12
October 17, [मषाराष्ट्र(मुंब
ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

◆ कऱम 7 :- जग
ु ार खेलण्याश शाळवजतनक अड्डा
िे ळण्याचा ककुंळा त्यात जग
ु ार खेलण्याचा अनम
ु ान
एक ऩुराळा -

करभ 6 अन्लमे प्रलेळ केरेल्मा कोणत्माशी घयात, खोरीत

ककंला जागेतन
ू तवेच तेथे आढऱरेल्मा कोणत्माशी व्मक्तीजलऱून
जेव्शा कोणतेशी वाधन जप्त कयण्मात मेईर त्माफाफतीत त्मा
अर्धकाऱ्माने अळा यीतीने जप्त केरेरी प्रत्मेक लथतू शी जग
ु ाय
खेऱण्माचे वाधन आशे अवेच भानण्मात मेईर ल त्मा दठकाणी
शजय अवरेरी प्रत्मेक व्मक्ती जग
ु ाय खेऱण्मावाठीच शजय शोती
अवा अनभ
ु ातनक ऩयु ाला भानण्मात मेईर.

◆ कऱम 12 - अ कोणतीषी बातमी ककुंळा माठषती मुठद्रत

करणे प्रशशद्ध करणे ककुंळा वळतररत करणे याबद्दऱ
अधधऩिाशऴळाय अटक करण्याचा अधधकार -

कोणत्माशी ऩोरीव अर्धकाऱ्माव अवा अर्धकाय आशे की,जग

ु ाय
खेऱण्माव भदत कयण्माच्मा ककंला ते खेऱणे वुरब कयण्माच्मा
ू े जो कोणताशी व्मक्ती कोणत्माशी लतथभानऩत्रात ककंला
शे तन

13
October 17, मषाराष्ट्र(मुंब
[ ु ई) जुगार प्रततबुंध
2021 अधधतनयम - 1887]

फातभीऩत्रात कोणतीशी फातभी ककंला भादशती भुदित

कये र,प्रवारयत कये र,त्माची वलक्री कये र,वलतयण कये र अळा
कोणत्माशी व्मक्तीरा अर्धऩत्राभळलाम अटक कयता मेईर.
अळी कोणतीशी व्मक्ती त्मारा दोऴी ठयलण्मात आरे अवता
करभ 4 भध्मे उल्रेख केरेल्मा ऩद्धतीने ल त्मा भमाथदेऩमांत त्मा
भळषेव ऩात्र ठये र.
कोणत्माशी ऩोरीव अर्धकाऱ्मारा मा करभाखारी
अऩयाध कयण्माच्मा कायणावाठी उऩमोग कयण्माचा ककंला तवा
शे तू अवल्माफद्दर ज्मा लथतफ
ू ाफत वंळम मेत अवेर अळा वलथ
लथतू जप्त कयण्माचा ल त्मात जप्त कयण्माच्मा कायणावाठी
कोणत्माशी जागेत प्रलेळ कयण्माचा त्मा जागेची झडती घेण्माचा
अर्धकाय अवेर.
◆◆◆◆◆◆◆◆◆

14