Professional Documents
Culture Documents
de Cuong Quan Ly Kinh Te
de Cuong Quan Ly Kinh Te
QUẢN LÝ KINH TẾ
(Chương trình Cao cấp lý luận chính trị)
HÀ NỘI - 2019
1
PHẦN I. TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC
4
PHẦN II: CÁC BÀI GIẢNG/CHUYÊN ĐỀ MÔN HỌC
I. BÀI 1
1. Tên bài: Nhà nước trong quản lý nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
2. Số tiết lên lớp: 05
3. Mục tiêu: Bài giảng này sẽ trang bị/cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức:
+ Lý luận cơ bản về vai trò của Nhà nước trong quản lý KTTT định hướng XHCN, đặc biệt vai trò của Nhà nước trong quá
trình đổi mới, phát triển nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam;
+ Những chức năng chủ yếu của Nhà nước trong quản lý nền KTTT định hướng XHCN.
+ Thực trạng công tác quản lý kinh tế của Nhà nước ở Việt Nam và định hướng, giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về
kinh tế ở Việt Nam trong thời gian tới.
- Về kỹ năng:
Năng lực vận dụng lý luận để phân tích, đánh giá thực tiễn thực hiện vai trò và chức năng của nhà nước trong quản lý nền
KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác.
- Về tư tưởng: Tin tưởng vào quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của nhà nước; suy nghĩ và hành động
một cách khoa học để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình trong hoạt động điều hành, quản lý Nhà nước về kinh tế ở địa
phương/ngành công tác.
5
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng/chuyên đề này, Đánh giá người học
học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá Hình thức đánh
giá
- Về kiến thức: + Năng lực vận dụng lý luận về vai trò, Tự luận; Vấn đáp;
+ Hiểu được vai trò của Nhà nước trong quản lý kinh tế thị chức năng của Nhà nước trong quản lý Vấn đáp nhóm
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đặc biệt vai trò của Nhà nền KTTT định lượng XHCN trong hoạt
nước trong quá trình đổi mới, phát triển nền kinh tế thị động thực tiễn tại địa phương/ngành/lĩnh
trường định hướng xã hội chủ nghĩa. vực công tác.
+ Hiểu được những chức năng chủ yếu của Nhà nước trong + Năng lực của bản thân học viên trong
quản lý nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. đề xuất giải pháp góp phần thực hiện tốt
+ Nắm rõ được quan điểm, định hướng thực hiện tốt hơn vai hơn vai trò, chức năng của nhà nước
trò, chức năng của nhà nước trong quản lý nền KTTT định trong quản lý kinh tế tại địa
hướng XHCN ở Việt Nam phương/ngành/lĩnh vực công tác.
- Về kỹ năng: .
+ Phân tích và đánh giá được thực trạng thực hiện vai trò,
chức năng quản lý nhà nước về kinh tế trong nền KTTT định
hướng XHCN ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác;
+ Phản biện được hoặc đề xuất được giải pháp, kiến nghị để
thực hiện tốt hơn vai trò, chức năng quản lý nhà nước về kinh
tế trong nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam/địa
6
phương/ngành công tác.
- Về thái độ/Tư tưởng:
Quán triệt được quan điểm của Đảng, suy nghĩ và hành động
một cách khoa học, vận dụng phân tích trong thực tiễn hoạt
động phù hợp với quan điểm, đường lối của Đảng.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Hình thức tổ chức dạy học Câu hỏi đánh giá quá
Nội dung chi tiết
trình
1. MỐI QUAN HỆ NHÀ NƯỚC - THỊ TRƯỜNG VÀ VAI - Thuyết trình Câu hỏi trước giờ lên
TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG NỀN KINH TẾ THỊ - Hỏi đáp, thảo luận: lớp:
TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT + Nhận diện các mô hình kinh - Việc xác lập vị trí, vai trò
NAM tế, đặc biệt là những ưu/nhược nhà nước trong quản lý nền
1.1. Mối quan hệ nhà nước - thị trường, cơ sở khoa học điểm của KTTT KTTT định hướng XHCN ở
của việc xác lập vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị + Mối quan hệ giữa nhà nước Việt Nam dựa trên cơ sở
trường và thị trường khoa học nào?
1.1.1. Nhận diện các mô hình kinh tế - Tự học: 1.2 1. – Nhà nước có những vai
- Mô hình nền kinh tế tự do trò và chức năng nào trong
- Mô hình nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung quản lý nền KTTT định
- Mô hình nền kinh tế hỗn hợp hướng XHCN ở Việt Nam?
1.1.2. Mối quan hệ giữa nhà nước và thị trường Câu hỏi trong giờ lên
- Thị trường vừa là nhân tố tác động, hình thành mối quan hệ lớp:
nhà nước - thị trường, vừa là kết quả của mối quan hệ đó, 1. Tại sao và khi nào nhà
đồng thời cũng là kết quả của quản lý kinh tế của nhà nước; nước thực hiện vai trò hỗ
7
- Nhà nước tất yếu phải quản lý nền KTTT để vừa phát huy trợ thị trường?
những mặt tích cực của thị trường, vừa hạn chế, khắc phục 2. Tại sao phải nghiên cứu
những khuyết tật, những thất bại của thị trường. Đồng thời, các chức năng của nhà nước
nhà nước còn quản lý nền KTTT nhằm thực hiện các mục tiêu trong quản lý kinh tế nhằm?
kinh tế - xã hội - chính trị trong mỗi giai đoạn cụ thể. Bản chất của từng chức
1.2. Vai trò của Nhà nước trong quản lý nền kinh tế thị năng quản lý nhà nước về
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam kinh tế là gì?
1.2.1. Vai trò chung 3. Việc thực hiện các vai trò
Nhà nước quản lý đảm bảo thực hiện các mục tiêu quản lý và chức năng quản lý nhà
kinh tế vĩ mô cơ bản: Bảo đảm sự phát triển ổn định của nền nước về kinh tế ở Việt Nam
kinh tế; Thực hiện công bằng xã hội; Bảo đảm tăng trưởng thời gian qua có những
nhanh và bền vững của toàn bộ nền kinh tế;,,, thành công và hạn chế gì?.
1.2.2. Vai trò cụ thể Câu hỏi sau giờ lên lớp
- Khắc phục khuyết tật của thị trường (định hướng tự học và
- Hỗ trợ thị trường ôn tập):
- Định hướng xã hội chủ nghĩa đối với nền KTTT 1. Cần có giải pháp gì để
- Định hướng và thực hiện hội nhập ngày càng sâu, rộng, hiệu thực hiện tốt hơn các vai trò
quả vào nền kinh tế thế giới của nhà nước trong quản lý
- Thực hiện nhà nước kiến tạo, phục vụ nhân dân, phục vụ nền KTTT định hướng
doanh nghiệp XHCN ở VN/địa
2. CHỨC NĂNG CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUẢN LÝ - Thuyết trình phương/ngành công tác?
NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ - Hỏi đáp: Vai trò của chức
NGHĨA Ở VIỆT NAM năng quản lý nhà nước về kinh 2. Cần có giải pháp gì để
8
2.1. Nhận thức chung về chức năng của nhà nước trong tế thực hiện tốt hơn các chức
quản lý nền kinh tế thị trường năng quản lý nhà nước về
2.1.1 Khái niệm kinh tế trong nền KTTT
2.1.2 Vai trò của chức năng quản lý nhà nước về kinh tế trong định hướng XHCN ở Việt
nền KTTT định hướng XHCN Nam/địa phương/ngành
2.2. Những chức năng chính của nhà nước trong quản lý công tác?
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt 1.
Nam
2.2.1. Tạo lập môi trường
+ Khái niệm
+ Nội dung của chức năng tạo lập môi trường
- Xây dựng môi trường chính trị ổn định
- Xây dựng và hoàn thiện kết cấu hạ tầng cho nền kinh tế vận
động và phát triển thuận lợi
- Xây dựng mội trường văn hóa xã hội
- Đảm bảo môi trường an ninh trật tự, kỷ luật, kỷ cương
- Xây dựng và hoàn thiện môi trường thông tin
2.2.2. Định hướng, hướng dẫn
+ Khái niệm
+ Nội dung của chức năng định hướng, hướng dẫn
- Định hướng nền kinh tế phát triển theo quỹ đạo và mục tiêu
kinh tế - xã hội đã được Đảng và Nhà nước định ra cho mỗi
giai đoạn
9
- Nhà nước định hướng và hướng dẫn bằng các công cụ như
chiến lược, quy hoạch, chính sách, kế hoạch, thông tin và các
nguồn lực của Nhà nước.
- Nhà nước chủ yếu sử dụng cách thức và phương pháp tác
động gián tiếp, theo các nguyên tắc của thị trường.
2.2.3. Tổ chức
+ Khái niệm
+ Nội dung của chức năng tổ chức
- Nhà nước sắp xếp, tổ chức lại các ngành, các lĩnh vực và
vùng kinh tế quan trọng;
- Nhà nước đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế thị
trường;
- Bảo hộ và bảo vệ các chủ thể kinh doanh đúng pháp luật;
- Tổ chức sắp xếp lại các cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế
từ Trung ương đến cơ sở, đổi mới thể chế và thủ tục hành
chính, đào tạo và đào tạo lại,…
2.2.4. Điều tiết
+ Khái niệm
+ Nội dung của chức năng điều tiết
- Điều tiết sự hoạt động của thị trường theo định hướng của
Nhà nước, đảm bảo nền kinh tế phát triển ổn định, công bằng
và có hiệu quả.
- Công cụ phổ biến: thuế, tín dụng…
10
- Phạm vi, mức độ sử dụng phụ thuộc vào từng hoàn cảnh,
lĩnh vực cụ thể.
2.2.5. Kiểm tra và xử lý các vi phạm
+ Khái niệm
+ Nội dung của chức năng
3. HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ - Thuyết trình
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ - Tự học:
HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM + Thành công và hạn chế trong
3.1. Khái quát những thành công và hạn chế trong thực thực hiện vai trò của nhà nước
hiện vai trò và chức năng quản lý nhà nước về kinh tế trong quản lý nền KTTT định
3.1.1. Những thành công (gắn với thực hiện vai trò và chức hướng XHCN.
năng quản lý nhà nước về kinh tế) + Thành công và hạn chế trong
3.1.2. Những hạn chế, yếu kém (gắn với thực hiện vai trò và thực hiện chức năng QLNN về
chức năng quản lý nhà nước về kinh tế) kinh tế.
3.2. Định hướng thực hiện tốt hơn vai trò và chức năng
quản lý Nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
3.2.1. Nhận thức lại vai trò, chức năng quản lý nhà nước về
kinh tế, thực hiện tốt việc phân công, phân cấp trong thực
hiện các chức năng
3.2.2. Xử lý tốt mối quan hệ giữa sự lãnh đạo của Đảng với
quản lý Nhà nước về kinh tế, giữa quản lý của Nhà nước với
quản trị kinh doanh của doanh nghiệp
11
3.2.3. Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản
lý nhà nước về kinh tế
3.2.4. Tập trung mọi nguồn lực thực hiện tốt ba khâu đột phá
chiến lược: hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa; xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và nâng cao
chất lượng nguồn nhân lực
3.2.5. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hội nhập quốc tế, đẩy
mạnh ứng dụng thành quả của cách mạng công nghiệp lần
thứ tư
3.2.6. Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm
3.2.7. Đổi mới quản trị nhà nước, xây dựng Nhà nước kiến
tạo
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận chính trị, Quản lý kinh tế, Nxb. Lý luận
chính trị.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội,
2016, tr. 98; 99; 100; 103; 211; 247-250.
3.Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành TW khoá XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà
Nội, 2017, tr.23; 25; 26; 27; 67
6.2. Tài liệu nên đọc:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001,
tr.102.
12
2.Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.88;
93; 94; 141.
7. Yêu cầu với học viên
- Trước khi lên lớp:
+ Đọc đề cương;
+ Đọc tài liệu để có nội dung trả lời các câu hỏi trước khi học;
+ Chuẩn bị nội dung thảo luận.
- Trong khi trên lớp:
+ Tập trung nghe và trao đổi với giảng viên các vấn đề liên quan tới nội dung của chuyên đề;
+ Nghiêm túc thực hiện thảo luận theo nội dung đã xác định.
- Sau giờ lên lớp:
+ Đọc giáo trình và các nội dung tự học;
+ Thảo luận với các học viên khác các vấn đề phát sinh;
+ Tập hợp những nội dung cần làm rõ thêm và gửi về khoa theo địa chỉ: kinhtehvct1@gmail.com - Khoa Kinh tế chính trị
- Học viện Chính trị khu vực I
+ Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau giờ lên lớp tại mục 5.
13
II. Bài 2
14
phương/ngành công tác.
Về kỹ năng: - Có năng lực vận dụng sáng tạo
- Phân tích, đánh giá được thực trạng thực hiện các mục tiêu quản lý trong triển khai thực hiện và đề
KTVM ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác. xuất các giải pháp để thực hiện
- Đề xuất được các kiến nghị, giải pháp để thực hiện tốt hơn các mục tốt hơn các mục tiêu quản lý
tiêu quản lý KTVM ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác. KTVM ở Việt Nam/địa
phương/ngành công tác.
- Về thái độ/Tư tưởng:
Tích cực học tập nâng cao nhận thức và tin tưởng, thực hiện đúng chủ
trương, đường lối, chính sách, quan điểm của Đảng và Nhà nước trong
triển khai thực hiện các mục tiêu quản lý KTVM ở Việt Nam/địa
phương/ngành.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Hình thức tổ chức dạy học Câu hỏi đánh giá quá
Nội dung chi tiết
trình
1. KHÁI QUÁT VỀ KINH TẾ VĨ MÔ VÀ QUẢN LÝ - Thuyết trình Câu hỏi trước giờ lên
KINH TẾ VĨ MÔ - Hỏi đáp, thảo luận: Những vấn lớp:
1.1. Khái quát về kinh tế vĩ mô đề cơ bản của KTVM; những cân 1. Đối tượng nghiên cứu của
1.1.1. Khái niệm KTVM đối KTVM KTVM là gì?
1.1.2. Những vấn đề cơ bản của KTVM - Tự học: 1.1.1; 1.2.2 2. Hiện nay ở VN, có những
1.1.3. Những cân đối KTVM mục tiêu quản lý KTVM
1.2. Khái quát về quản lý kinh tế vĩ mô nào? Giải thích tầm quan
1.2.1. Khái niệm quản lý KTVM trọng của mỗi mục tiêu đó.
15
1.2.2. Đặc điểm của quản lý KTVM Câu hỏi trong giờ lên
2. HỆ THỐNG CÁC MỤC TIÊU QUẢN LÝ KINH TẾ VĨ - Thuyết trình lớp:
MÔ - Hỏi đáp, thảo luận: Vai trò của 1. KTVM có gì khác so với
2.1. Tổng quan chung về hệ thống các mục tiêu quản lý các mục tiêu quản lý KTVM; Ý kinh tế vi mô?
KTVM nghĩa của từng mục tiêu quản lý 2. KTVM nghiên cứu những
2.1.1. Khái niệm mục tiêu quản lý KTVM KTVM; vấn đề cơ bản nào và trong
2.1.2. Vai trò của mục tiêu quản lý KTVM - Tự học: 2.2.1.3; 2.2.2.3; 2.2.3.3; quản lý KTVM, cần quan
2.2. Hệ thống các mục tiêu quản lý KTVM 2.2.4.3 tâm đến các cân đối vĩ mô
2.2.1. Mục tiêu tăng trưởng kinh tế nào, vì sao?
2.2.1.1. Khái niệm 3. Quản lý KTVM có những
2.2.1.2. Đo lường mục tiêu tăng trưởng kinh tế đặc điểm gì?
2.2.1.3. Thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế 4. Các mục tiêu quản lý
2.2.1.4. Ý nghĩa mục tiêu tăng trưởng kinh tế KTVM được đo lường thông
2.2.2. Mục tiêu ổn định giá cả qua những chỉ tiêu nào và
2.2.2.1. Khái niệm việc thực hiện các mục tiêu
2.2.2.2. Đo lường mục tiêu ổn định giá cả quản lý KTVM ở VN/địa
2.2.2.3. Thực hiện mục tiêu ổn định giá cả phương/ngành công tác có
2.2.2.4. Ý nghĩa của mục tiêu ổn định giá cả những thành công, hạn chế
2.2.3. Mục tiêu toàn dụng nhân lực gì?
2.2.3.1. Khái niệm Câu hỏi sau giờ lên lớp
2.2.3.2. Đo lường mục tiêu toàn dụng nhân lực (định hướng tự học và
2.2.3.3. Thực hiện mục tiêu toàn dụng nhân lực ôn tập):
2.2.3.4. Ý nghĩa mục tiêu toàn dụng nhân lực 1. Để việc thực hiện các
16
2.2.4. Mục tiêu cán cân thanh toán quốc tế bền vững mục tiêu quản lý KTVM ở
2.2.4.1. Khái niệm VN/địa phương/ngành đạt
2.2.4.2. Đo lường mục tiêu cán cân thanh toán quốc tế bền kết quả tốt, khi xây dựng
vững cần lưu ý những vấn đề
2.2.4.3. Thực hiện mục tiêu cán cân thanh toán quốc tế gì?
bền vững 2. Để thực hiện tốt hơn
2.2.4.4. Ý nghĩa mục tiêu cán cân thanh toán quốc tế bền các mục tiêu quản lý
vững KTVM ở VN/địa
1. NHỮNG VẤN ĐỀ LƯU Ý KHI XÁC ĐỊNH VÀ - Thuyết trình phương/ngành, cần có
THỰC HIỆN MỤC TIÊU KINH TẾ VĨ MÔ - Hỏi đáp, thảo luận: Những khó những giải pháp gì?
3.1Các căn cứ xác định mục tiêu khăn khi thực hiện mục tiêu
3.2Những điểm cần chú ý khi xác định mục tiêu - Tự học: 3.2
3.3. Những khó khăn khi thực hiện mục tiêu
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận chính trị – Quản lý kinh tế; Nxb Lý luận
Chính trị.
2. Đảng CSVN, Văn kiện Đại hội XI, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2011: tr.91- 147
3. Đảng CSVN, Văn kiện Đại hội XII, NXB Chính trị quốc gia, H. 2016: tr.70- 82; tr.221- 265
6.2. Tài liệu nên đọc:
1. Đảng CSVN, Chiến lược phát triển KT- XH 2011- 2020, Ngày 16/2/2011.
2. Các tài liệu báo cáo tổng kết thực hiện kế hoạch phát triển KT- XH của địa phương nơi học viên công tác.
7. Yêu cầu với học viên
17
- Trước khi lên lớp:
+ Đọc đề cương;
+ Đọc tài liệu để có nội dung trả lời các câu hỏi trước khi học;
+ Chuẩn bị nội dung thảo luận.
- Trong khi trên lớp:
+ Tập trung nghe và trao đổi với giảng viên các vấn đề liên quan tới nội dung của chuyên đề;
+ Nghiêm túc thực hiện thảo luận theo nội dung đã xác định.
- Sau giờ lên lớp:
+ Đọc giáo trình và các nội dung tự học;
+ Thảo luận với các học viên khác các vấn đề phát sinh;
+ Tập hợp những nội dung cần làm rõ thêm và gửi về khoa theo địa chỉ: kinhtehvct1@gmail.com - Khoa Kinh tế chính trị
- Học viện Chính trị khu vực I
+ Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau giờ lên lớp tại mục 5.
18
III. BÀI 3
19
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng/chuyên đề Đánh giá người học
này, học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá Hình thức
đánh giá
- Về kiến thức: + Có năng lực trong phân tích các CSKTVM Tự luận; Vấn đáp;
+ Trình bày được khái niệm CSKTVM và tầm quan trọng cơ bản, cơ chế tác động của từng CSKTVM Vấn đáp nhóm
của CSKTVM trong việc quản lý nền kinh tế của Nhà tới sự phát triển KT-XH của đất nước;
nước ta; + Có năng lực phân tích và đánh giá việc thực
+ Hiểu được nội dung (khái niệm, vai trò, bộ công cụ và thi các CSKTVM cơ bản ở Việt Nam/địa
cơ chế tác động) của các CSKTVM cơ bản (Chính sách phương/ngành công tác;
tài khóa, chính sách tiền tệ, chính sách đầu tư và chính + Có năng lực phản biện/đề xuất giải pháp
sách thương mại quốc tế) với tư cách là công cụ quản lý hoàn thiện và thực hiện tốt hơn các CSKTVM
kinh tế của nhà nước trong quản lý nền KTTT định hướng ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác;
XHCN ở Việt Nam.
+ Nắm được những định hướng hoàn thiện xây dựng và
thực thi CSKTVM ở Việt Nam.
- Về kỹ năng:
+ Phân tích, đánh giá được việc vận dụng từng CSKTVM
ở Việt Nam/địa phương/ngành công tác;
+ Kiến nghị/đề xuất được giải pháp vận dụng tốt hơn các
CSKTVM ở tầm quốc gia/địa phương/ngành công tác.
- Về thái độ/Tư tưởng:
Tích cực nghiên cứu, đóng góp ý kiến hoàn thiện, vận
20
dụng và tổ chức thực hiện tốt CSKTVM ở Việt Nam/địa
phương/ngành công tác.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi tiết Hình thức tổ chức Câu hỏi đánh giá quá
dạy học trình
1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI, VAI TRÒ CỦA - Thuyết trình Câu hỏi trước giờ lên
CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ (CSKTVM) - Tự học: mục 1.2 lớp:
1.1. Khái niệm, đặc điểm CSKTVM - Hỏi đáp, thảo luận: Đặc điểm của 1. Chính sách và chính
1.2. Phân loại CSKTVM các CSKTVM; Vai trò của CSKTVM sách KTVM có những
1.3. Vai trò của CSKTVM điểm giống và khác nhau
2. CÁC CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ - Thuyết trình nào?
2.1. Chính sách tài khoá (CSTK) - Hỏi đáp: Cơ chế tác động của các 2. Hiện nay ở Việt Nam
2.1.1 Khái niệm CSTK công cụ thuộc từng CSKTVM cụ thể có những CSKTVM nào
2.1.2. Đặc điểm CSTK - Thảo luận: Thực trạng vận dụng các trong QLNN về KT?
2.1.3. Các công cụ và cơ chế tác động của CSTK CSKTVM ở Việt Nam/địa Câu hỏi trong giờ lên
2.1.3.1. Công cụ thuế phương/ngành công tác thời gian lớp:
- Khái niệm qua. 1. Các công cụ của mỗi
- Cơ chế tác động Tự học: 2.1.4; 2.2.4; 2.3.4; 2.4.4. CSKTVM có tác động
2.1.3.2. Công cụ chi ngân sách nhà nước như thế nào trong quản
- Khái niệm lý kinh tế của nhà nước?
- Cơ chế tác động Câu hỏi sau giờ lên lớp
2.1.3.3. Cân đối ngân sách nhà nước (định hướng tự học và
21
- Khái niệm ôn tập):
- Cơ chế tác động 1. Các CSKTVM có vai trò
2.1.4. Ưu, nhược điểm của CSTK gì trong trong quản lý
2.1.5. Vận dụng CSTK ở VN kinh tế của nhà nước?
2.2. Chính sách tiền tệ (CSTT) 2. Việc vận dụng mỗi
2.2.1 Khái niệm CSTT CSKTVM ở Việt Nam/địa
2.2.2 Đặc điểm CSTT phương/ngành có những
2.2.3 Các công cụ và cơ chế tác động của CSTT thành công, hạn chế gì?
2.2.3.1. Tỷ lệ dự trữ bắt buộc 3. Để vận dụng các
- Khái niệm CSKTVM trong quản lý
- Cơ chế tác động kinh tế ở Việt Nam/địa
2.2.3.2. Nghiệp vụ thị trường mở phương/ngành đạt kết quả
- Khái niệm tốt hơn, cần thực hiện
- Cơ chế tác động những giải pháp gì?
2.2.3.3. Lãi suất chiết khấu
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.2.3.4. Một số quy chế điều tiết
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.2.3.5. Chính sách tỷ giá hối đoái
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
22
2.2.4 Ưu, nhược điểm của CSTT
2.2.5 Vận dụng CSTT ở Việt Nam
2.3. Chính sách thương mại quốc tế (CSTMQT)
2.3.1. Khái niệm CSTMQT
2.3.2. Đặc điểm CSTMQT
2.3.3. Các công cụ và cơ chế tác động của CSTMQT
2.3.3.1. Thuế quan
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.3.3.2. Công cụ phi thuế quan
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
(Thủ tục hải quan; Tiêu chuẩn chất lượng đối với hàng
hóa, dịch vụ; Giấy phép, hạn ngạch, cấm xuất khẩu, nhập
khẩu; Trợ cấp xuất khẩu; Một số quy định khác trong giao
thương quốc tế)
2.3.4. Ưu, nhược điểm của CSTMQT
2.3.5. Vận dụng CSTMQT ở Việt Nam
2.4. Chính sách đầu tư (CSĐT)
2.4.1. Khái niệm CSĐT
2.4.2. Đặc điểm CSĐT
2.4.3. Công cụ và cơ chế tác động của CSĐT
2.4.3.1. Nhóm công cụ bảo hộ đầu tư
23
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.4.3.2. Nhóm công cụ định hướng đầu tư
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.4.3.3. Nhóm công cụ ưu đãi đầu tư
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.4.3.4. Nhóm công cụ hạn chế đầu tư
- Khái niệm
- Cơ chế tác động
2.4.4. Ưu, nhược điểm của CSĐT
2.4.5 Vận dụng CSĐT ở Việt Nam
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận chính trị- Quản lý kinh tế; Nxb Lý luận
Chính trị.
2. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2011: tr. 107- 112; 140- 146; 204 -215.
3. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, H. 2016: tr. 222- 225; tr.277- 280
6.2. Tài liệu nên đọc:
1. Nguyễn Thị Nguyệt (Chủ biên): Chính sách tài khóa và chu kỳ kinh tế trong nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam,
NXB Chính trị quốc gia, H.2017
2. Nghị định 57/2018/NĐ-CP cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.
24
3. Paul A. Samuelsson & William D. Nordhaus: Kinh tế học, Tập II, Nxb Chính trị quốc gia, H.1997, tr. 160-174; 260-
275.
4. Joseph E. Stiglitz: Kinh tế công cộng, Nxb Khoa học và kỹ thuật, H. 1995, Tr 196-222
7. Yêu cầu với học viên
- Trước khi lên lớp:
+ Đọc đề cương;
+ Đọc tài liệu để có nội dung trả lời các câu hỏi trước khi học;
+ Chuẩn bị nội dung thảo luận.
- Trong khi trên lớp:
+ Tập trung nghe và trao đổi với giảng viên các vấn đề liên quan tới nội dung của chuyên đề;
+ Nghiêm túc thực hiện thảo luận theo nội dung đã xác định.
- Sau giờ lên lớp:
+ Đọc giáo trình và các nội dung tự học;
+ Thảo luận với các học viên khác các vấn đề phát sinh;
+ Tập hợp những nội dung cần làm rõ thêm và gửi về khoa theo địa chỉ: kinhtehvct1@gmail.com - Khoa Kinh tế chính trị
- Học viện Chính trị khu vực I
+ Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau giờ lên lớp tại mục 5.
25
IV. Bài 4
27
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi tiết Hình thức tổ chức dạy học Câu hỏi đánh giá quá trình
1. KHÁI QUÁT VỀ TÀI CHÍNH CÔNG - Thuyết trình Câu hỏi trước giờ lên lớp:
1.1. Khái quát về tài chính công - Tự học: chức năng của tài chính 1. Thế nào là tài chính công và
1.1.1 Khái niệm, đặc điểm và chức năng của tài chính công, quản lý tài chính công?
công - Hỏi- đáp, thảo luận: Mục tiêu quản 2. Có những nguyên tắc và nội
1.1.2 Các bộ phận cấu thành của tài chính công lý tài chính công; Các nguyên tắc dung cơ bản nào trong quản lý
1.2. Khái quát về quản lý tài chính công quản lý tài chính công, tài chính công?
1.2.1 Khái niệm và mục tiêu quản lý tài chính công Câu hỏi trong giờ lên lớp:
1.2.2 Các nguyên tắc quản lý tài chính công 1. Tài chính công và tài chính
1.2.3 Nội dung quản lý tài chính công nhà nước có điểm giống và
khác nhau nào?
2. QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CÔNG Ở VIỆT NAM – - Thuyết trình 2. Mục tiêu quản lý tài chính
NHỮNG THÀNH TỰU CHỦ YẾU, NHỮNG HẠN - Hỏi- đáp, thảo luận: Những thành công là gì?
CHẾ, YẾU KÉM VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI tựu; hạn chế, yếu kém trong quản lý 3. Mỗi nguyên tắc yêu công
2.1. Những thành tựu chủ yếu trong quản lý tài tài chính công ở VN tác quản lý tài chính công phải
chính công ở VN - Tự học: Mục 2.3.2. Giải pháp đổi thực hiện nội dung gì?
2.2. Những hạn chế, yếu kém trong quản lý tài mới quản lý tài chính công ở Việt 4. Công tác quản lý tài chính
chính công ở VN Nam công ở Việt Nam/địa
2.3. Mục tiêu, quan điểm và giải pháp chủ yếu đổi phương/ngành/cơ quan thời
mới quản lý tài chính công ở VN gian qua có những thành tựu,
28
2.3.1 Mục tiêu, quan điểm đổi mới quản lý tài chính hạn chế, yếu kém nào?
công ở VN Câu hỏi sau giờ lên lớp:
2.3.2 Các giải pháp đổi mới quản lý tài chính công ở 1. Nguyên nhân dẫn đến
VN những thành công, hạn chế,
yếu kém trong quản lý tài
chính công tại VN/địa
phương/ngành/cơ quan công
tác là gì?
2. Để đổi mới công tác quản lý
tài chính công tại địa
phương/ngành/cơ quan công
tác, cần thực hiện những giải
pháp nào? Vì sao?
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc:
1. Học viện CTQG Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình CCLLCT Quản lí kinh tế, NXB LLCT, H. 2018.
2. Học viện Tài chính- Giáo trình Quản lý tài chính công, Hà Nội 2009.
6.2 Tài liệu nên đọc:
1. Luật NSNN số 83/2015/QH13 ngày 25/6/2015
2. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, H.2016.
3. Nghị quyết số 07- NQ/TW(18/11/2016) của Bộ Chính trị về chủ trưởng, giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công để
đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.
7. Yêu cầu đối với học viên
29
- Trước khi lên lớp:
+ Đọc đề cương
+ Đọc tài liệu để có nội dung trả lời các câu hỏi trước khi học;
+ Chuẩn bị nội dung thảo luận.
- Trong khi trên lớp:
+ Tập trung nghe và trao đổi với giảng viên các vấn đề liên quan tới nội dung của chuyên đề;
+ Nghiêm túc thực hiện thảo luận theo nội dung đã xác định.
- Sau giờ lên lớp:
+ Đọc giáo trình và các nội dung tự học;
+ Thảo luận với các học viên khác các vấn đề phát sinh;
+ Tập hợp những nội dung cần làm rõ thêm và gửi về khoa theo địa chỉ: kinhtehvct1@gmail.com - Khoa Kinh tế chính trị
- Học viện Chính trị khu vực I
+ Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau giờ lên lớp tại mục 5.
30
V. BÀI 5
32
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi tiết Hình thức tổ chức Câu hỏi đánh giá
dạy học quá trình
1. BẢN CHẤT, PHÂN LOẠI, VAI TRÒ CỦA DOANH - Thuyết trình - Câu hỏi trước giờ lên
NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Hỏi đáp, thảo luận: Vai trò của lớp
1.1 Bản chất doanh nghiệp DNNN trong nền kinh tế thị trường; 1. Có những loại hình
1.2. Phân loại doanh nghiệp nguyên tắc hoạt động của doanh doanh nghiệp nào trong
1.2.1. Phân loại theo các hình thức doanh nghiệp luật định nghiệp trong cơ chế thị trường. nền KTTT định hướng
ở Việt Nam - Tự học: Mục 1.2 XHCN ở VN hiện nay?
1.2.2. Các cách phân loại khác 2. Quản lý nhà nước đối
1.2. 1.3. Vai trò của doanh nghiệp với doanh nghiệp trong
1.2.1. 1.3.1. Vai trò của doanh nghiệp nói chung nền KTTT ở Việt Nam
1.2.2. 1.3.2. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước hiện nay có những nội
1.4. Những nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp dung nào?
trong cơ chế thị trường - Câu hỏi trong giờ lên
- DN được phép làm những gì pháp luật không cấm lớp
- Hạch toán độc lập, đầy đủ 1. Doanh nghiệp có vai
- Sản xuất trên cơ sở nhu cầu thị trường trò gì trong nền KTTT
- Nguyên tắc cạnh tranh. định hướng XHCN ở Việt
33
Nội dung chi tiết Hình thức tổ chức Câu hỏi đánh giá
dạy học quá trình
2. NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI - Thuyết trình Nam hiện nay?
DOANH NGHIỆP - Hỏi- đáp, thảo luận: Mục tiêu 2. Trong cơ chế thị
2.1. Nhận thức về sự phân định quản lý nhà nước đối quản lý nhà nước đối với doanh trường ở Việt Nam hiện
với doanh nghiệp với quản trị kinh doanh của doanh nghiệp; Nội hàm từng nội dung nay, các doanh nghiệp
nghiệp quản lý nhà nước đối với doanh hoạt động theo những
2.1.1. Khái niệm và mục tiêu quản lý nhà nước đối với nghiệp. nguyên tắc cơ bản nào?
doanh nghiệp - Tự học: Mục 2.1.2 3. Quản lý nhà nước đối
2.1.2. Phân định quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp với với doanh nghiệp nhằm
quản trị kinh doanh của doanh nghiệp mục tiêu gì?
2.2 Các nội dung quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp 4. Quản lý nhà nước đối
2.2.1. Ban hành khung khổ pháp lý để doanh nghiệp hoạt với doanh nghiệp ở VN
động cần thực hiện các công
2.2.2. Ban hành và thực hiện các chính sách đối với doanh việc cụ thể nào?
nghiệp - Câu hỏi sau giờ lên lớp
2.2.3. Tổ chức bộ máy thực hiện các thủ tục hành chính liên 1. Quản lý nhà nước đối
quan đến doanh nghiệp với doanh nghiệp ở Việt
2.2.4. Kiểm tra, thanh tra hoạt động của doanh nghiệp Nam/địa phương/ngành
2.2.5. Thực hiện chức năng chủ sở hữu đối với doanh công tác thời gian qua có
nghiệp nhà nước những ưu điểm, hạn chế
gì?
3. GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI - Thuyết trình 2. Để quản lý nhà nước
34
Nội dung chi tiết Hình thức tổ chức Câu hỏi đánh giá
dạy học quá trình
VỚI DOANH NGHIỆP – Hỏi đáp, thảo luận: Các nội dung đối với doanh nghiệp ở
3.1 Tiếp tục tạo lập môi trường kinh doanh thông liên quan thuộc mục 3.1 và 3.5 Việt Nam/địa
thoáng, thực hiện bình đẳng trong kinh doanh - Tự học: Mục 3.2; 3.3; 3.4. phương/ngành công tác
đạt kết quả tốt hơn, cần
3.2 Cải tiến các thủ tục hành chính trong quản lý doanh
có giải pháp gì?
nghiệp
3. Quan điểm của Đảng
3.3 Hoàn thiện các chính sách hỗ trợ đối với doanh
và nhà nước ta về đổi mới
nghiệp
quản lý nhà nước đối với
3.4 Cải tiến, nâng cao chất lượng kiểm tra, thanh tra,
doanh nghiệp nói chung
giám sát các doanh nghiệp
và đối với doanh nghiệp
3.5Giải pháp đối với doanh nghiệp nhà nước
nhà nước nói riêng ở Việt
3.5.1 Tổ chức, sắp xếp lại (tái cấu trúc) các doanh nghiệp
Nam hiện nay như thế
nhà nước
nào?
3.5.2 Xác lập cơ chế quản lý của nhà nước rõ ràng, minh
bạch, hiệu quả
3.5.3 Ban hành các chính sách thích hợp đối với các
doanh nghiệp nhà nước
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc
1. Học viện CTQG Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình CCLLCT Quản lí kinh tế, NXB LLCT, H. 2018.
35
2. Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt nam (2017), Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5, Khóa XII về tiếp tục cơ cấu
lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước và về kinh tế tư nhân, tháng 6/2017.
3. Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII (tr234; 254-255; 262- 263; 290- 292)
6.2. Tài liệu nên đọc
1. Quốc hội (2014), Luật Doanh nghiệp 2014, số 68/2014/QH13.
2. Quốc hội (2005), Luật DN 2005, số 60/2005/QH11
7. Yêu cầu với học viên
- Trước khi lên lớp:
+ Đọc đề cương;
+ Đọc tài liệu để có nội dung trả lời các câu hỏi trước khi học;
+ Chuẩn bị nội dung thảo luận.
- Trong khi trên lớp:
+ Tập trung nghe và trao đổi với giảng viên các vấn đề liên quan tới nội dung của chuyên đề;
+ Nghiêm túc thực hiện thảo luận theo nội dung đã xác định.
- Sau giờ lên lớp:
+ Đọc giáo trình và các nội dung tự học;
+ Thảo luận với các học viên khác các vấn đề phát sinh;
+ Tập hợp những nội dung cần làm rõ thêm và gửi về khoa theo địa chỉ: kinhtehvct1@gmail.com - Khoa Kinh tế chính trị
- Học viện Chính trị khu vực I
+ Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau giờ lên lớp tại mục 5.
36
VI. BÀI 6
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Hình thức tổ chức dạy học Câu hỏi đánh giá quá
Nội dung chi tiết
trình
1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA BỘ MÁY QUẢN LÝ - Thuyết trình Câu hỏi trước giờ lên
NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ – Hỏi đáp, thảo luận: Vai trò của bộ máy lớp:
1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế; nguyên tắc tổ 1. Bộ máy QLNN về
38
quản lý nhà nước về kinh tế chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế;
KT có những đặc điểm
1.1.1. Khái niệm bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế các nội dung xây dựng đội ngũ cán bộ quản
gì?
1.1.2. Đặc điểm của bộ máy quản lý nhà nước về lý nhà nước về kinh tế; cơ cấu bộ máy quản
2. Xây dựng bộ máy
kinh tế lý nhà nước về kinh tế ở VN. quản lý nhà nước về
1.1.3. Vai trò của bộ máy quản lý nhà nước về kinh - Tự học: 1.1.2; 1.2.1.1; 1.2.2 kinh tế gồm những nội
tế dung gì?
1.2. Xây dựng bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế 3. Bộ máy quản lý nhà
1.2.1 Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế nước về kinh tế ở Việt
1.2.1.1 Các hình thức tổ chức bộ máy quản lý nhà Nam gồm những cơ
nước về kinh tế quan nào?
1.2.1.2. Nguyên tắc tổ chức bộ máy quản lý nhà nước Câu hỏi trong giờ lên
về kinh tế lớp:
1.2.2. Xác lập cơ chế hoạt động của bộ máy quản lý 1. Bộ máy QLNN về
nhà nước về kinh tế KT có vai trò gì?
1.2.3. Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về 2.Bộ máy QLNN về KT
kinh tế được xây dựng và vận
1.2.4. Cơ cấu bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế ở hành dựa trên các
Việt Nam nguyên tắc cơ bản nào?
2. THỰC TRẠNG BỘ MÁY QUẢN LÝ NHÀ - Thuyết trình 3. Bộ máy QLNN về
NƯỚC VỀ KINH TẾ Ở VIỆT NAM – Hỏi đáp, thảo luận: Những ưu điểm, hạn KT ở VN hiện nay có
2.1. Những ưu điểm của bộ máy quản lý nhà nước về chế trong tổ chức và vận hành bộ máy quản những ưu điểm, hạn chế
kinh tế ở Việt Nam lý nhà nước về kinh tế ở Việt Nam. gì?
2.2. Những hạn chế trong tổ chức và vận hành bộ - Tự học: Không 4. Cần hoàn thiện bộ
39
máy quản lý nhà nước về kinh tế ở Việt Nam máy QLNN về KT ở
Việt Nam hiện nay theo
3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN - Thuyết trình hướng nào?
BỘ MÁY QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ - Hỏi đáp, thảo luận: Những nội dung liên Câu hỏi sau giờ lên
Ở VIỆT NAM quan đến quan điểm hoàn thiện bộ máy quản lớp (định hướng tự
3.1. Quan điểm hoàn thiện bộ máy quản lý nhà lý nhà nước về kinh tế ở VN/địa học và ôn tập):
nước về kinh tế ở Việt Nam phương/ngành công tác. 1. Để hoàn thiện bộ máy
3.2. Giải pháp chủ yếu hoàn thiện bộ máy quản lý - Tự học: Mục 3.2 QLNN về KT ở Việt
nhà nước về kinh tế ở nước ta Nam/địa phương/ngành
công tác, cần thực hiện
giải pháp gì?
2. Để xây dựng đội ngũ
cán bộ QLNN về KT
Việt Nam/địa
phương/ngành công tác,
cần thực hiện giải pháp
gì?
6. Tài liệu học tập
6.1. Tài liệu phải đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận chính trị Quản lý kinh tế; Nxb Lý luận
Chính trị.
2. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, H.2016
40
3. Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của BCH TW ĐCSVN khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp
xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.
42