CUNG

TIỆN ÍCH HÀM DƯỚI

CỦA RICKETTS
BS NGUYỄN VĂN ĐÔ
Hỗ trợ dàn răng – Kéo lui răng
Hỗ trợ dàn răng – Kéo lui răng
Hỗ trợ dàn răng – Kéo lui răng
LỊCH SỬ

“Mỗi trường phái chỉnh nha đều có một đặc trưng riêng làm nên thương
hiệu. Đối với chỉnh nha tăng trưởng, UA chính là thứ mà các nhà chỉnh nha
nhắc đến nhiều nhất. Nó tạo nên một nền tảng khí cụ bao xung quanh cung
răng, nơi mà trên đó, tất cả các nguyên lý cơ sinh học hội tụ lại cùng nhau kích
hoạt.”

- RUEL W. BENCH, DDS CARL F. GUGINO, DDS JAME J. HILGERS, DDS -

 LỊCH SỬ

• Nỗ lực dàn phẳng đường cong spee của các nhà dây thẳng thời đó
LỊCH SỬ

“Như vậy, để sửa chữa 1 đường

cong Spee sâu hàm dưới, một sê ri các
thủ thuật khác buộc phải thực hiện kèm
theo chỉ để loại bỏ các tác dụng không
mong muốn.”
LỊCH SỬ

• Trước những năm 1950, đánh lún răng cửa dưới là điều bất khả thi.
• Cuối những năm 1950, Ricketts tìm cách chống lại sự nghiêng răng trong các
ca điều trị nhổ răng bằng cách sử dụng nhóm răng cửa dưới làm đơn vị neo
chặn để dựng trục răng 5 và 6 trong quá trình kéo lui răng 3.
• Ông sử dụng dây cung phân đoạn nối từ răng 5 – 6 đến răng cửa.
• Sau đó nhận thấy không những nhóm răng 5 – 6 không bị nghiêng gần mà
nhóm răng cửa còn bị đánh lún bởi lực tác động nhẹ và liên tục
=> Cung tiện ích ra đời
 VAI TRÒ VÀ TÁC DỤNG CỦA CUNG TIỆN ÍCH

• Kiểm soát neo chặn xương vỏ của răng hàm lớn

• Kiểm soát nhóm răng cửa dưới
• Ổn định nhóm 4x2 giúp dàn đều nhóm răng tiền đình một cách phân đoạn
• Sự đáp ứng sinh lý của cơ thể khi sử dụng cung tiện ích
• Vai trò của cung tiện ích trong giai đoạn răng hỗn hợp
• Kiểm soát chiều dài chu vi cung răng
 KIỂM SOÁT NEO CHẶN XƯƠNG VỎ CỦA RĂNG
HÀM LỚN HÀM DƯỚI

• Phần xương vỏ mở rộng từ bờ chéo ngoài

của xương hàm dưới vốn là chỗ tựa vững
chắc tự nhiên cho nhóm răng hàm lớn.
• Tư thế mọc nghiêng trong tự nhiên của
răng hàm lớn hàm dưới khiến tự bản thân
nó đã ở vị trí neo chặn lý tưởng.
• Giữ nguyên: tăng neo chặn.
• Dựng thẳng: giảm neo chặn
 KIỂM SOÁT NHÓM RĂNG CỬA DƯỚI

• Có thể dàn đều, đánh lún, làm chìa hay làm cụp
nhóm răng cửa dưới mà không ảnh hưởng đến
nhóm răng tiền đình
• Hai nhóm răng này nằm trên hai mặt phẳng không
gian khác nhau, nên được tách biệt trong quá trình
điều trị để không làm phân tán lực, nhằm đạt hiệu
quả tốt nhất.
 TẠO ĐIỀU KIỆN DÀN ĐỀU NHÓM TIỀN ĐÌNH
THEO PHÂN ĐOẠN

• Đa phần các ca hạng II, răng nanh trồi cùng với

răng cửa dưới
• Cần điều trị phân đoạn để đánh lún lần lượt răng
cửa và răng nanh một cách tịnh tiến theo chiều
trên dưới
• Dây thẳng sẽ có xu hướng đánh lún răng cửa
đồng thời với làm ngả trước, khiến răng nanh
ngả theo mà không bị đánh lún
 SỰ ĐÁP ỨNG SINH LÝ CỦA CƠ THỂ

• Khi răng cửa dưới bị đánh lún, hàm dưới sẽ có phản xạ đưa ra trước, giúp ích
rất nhiều cho việc điều trị các ca hạng II
• Nếu sự khoá khớp cắn ở vùng răng cửa không được điều trị, kết hợp với việc di
xa răng hàm trên, thì xương hàm dưới sẽ bị cản trở nặng hơn
• Kết hợp với cơ học tăng kích thước dọc phía sau thông qua việc làm trồi răng
hàm của hàm trên để đạt hiệu ứng xoay đóng xương hàm dưới ra trước
VAI TRÒ CỦA CUNG TIỆN ÍCH TRONG GIAI ĐOẠN
RĂNG HỖN HỢP
• Việc bỏ qua nhóm răng tiền đình cho phép điều trị sai khớp cắn ở giai đoạn
răng hỗn hợp mà không bị phụ thuộc vào nhóm này.
KIỂM SOÁT CHU VI CUNG RĂNG

• Dựng trục răng hàm bằng kích hoạt tip back, giúp thân răng dựng ra phía xa,
chân răng đi về phía gần (do tâm cản nằm ở chẽ chân răng): có thể tạo ra
2mm khoảng mỗi bên, tổng 4mm trên cung hàm.
• Ngả răng cửa dưới ra trước đối với trường hợp răng cửa ban đầu ngả lưỡi,
giúp tăng độ sâu cung hàm, tạo thêm khoảng 2mm với mỗi 1mm ngả trước.
• Nong nhóm răng tiền đình, tạo thêm khoảng nhờ việc gia tăng độ rộng cung
răng. Theo Ricketts, 1mm nong qua răng nanh tạo 1mm khoảng, qua răng
hàm nhỏ tạo 1/2mm, qua răng hàm lớn tạo 1/3mm.
• Giữ khoảng Leeway.
 ĐÁP ỨNG CƠ SINH HỌC CỦA CUNG TIỆN ÍCH

• Tip back 30-45 độ

• Torque chân răng 30-45 độ
• Cánh tay đòn dài tạo lực lên răng cửa dưới
• Lực đánh lún 75g
 TIP BACK 35 – 40 ĐỘ

• Vì răng 6 dưới được tựa vào xương vỏ cứng

chắc bản ngoài và tựa vào răng 7 (ở giai đoạn
đang mọc) phía xa, lực tipback sẽ khiến nó
nghiêng xa và xoay xa.
• Trong các ca nhổ răng, do có thêm lực đóng
khoảng có xu hướng làm răng 6 xoay gần, có thể
cần thêm kích hoạt xoay xa, trong khi các ca
không nhổ răng có thể không cần kích hoạt này,
tránh trường hợp gây xoay xa quá mức.
 TORQUE CHÂN RĂNG 30 – 45 ĐỘ VỀ PHÍA MÁ
• Giúp tì chân răng vào xương vỏ, giúp tăng cường
neo chặn cho răng 6.
• Nếu kích hoạt torque đơn thuần, răng sẽ ngả
lưỡi do moment sinh ra bởi kích hoạt torque
làm răng xoay xung quanh tâm cản tại vị trí chẽ
chân răng.
• Do đó cần có thêm kích hoạt nong để thân răng
không bị ngả lưỡi, đồng thời tăng cường thêm
khả năng tì toàn bộ bề mặt chân răng vào xương
vỏ.
 CÁNH TAY ĐÒN DÀI ĐẶT LỰC LÊN RĂNG CỬA
DƯỚI
• Cánh tay đòn dài từ răng 6 đến răng cửa có thể tạo
lực đánh lún theo chiều thẳng đứng. Răng càng
thẳng, đánh lún càng hiệu quả.
• Khi tác động lên mắc cài răng cửa, lực đánh lún tạo
ra moment có độ lớn phụ thuộc mức độ ngả trước
của răng cửa dưới.
• Chân răng có thể tì bản xương trong, làm ngừng
chuyển động, hoặc đóng vai trò như một điểm tựa
(fulcrum) làm răng ngả nhiều hơn.
 CÁNH TAY ĐÒN DÀI ĐẶT LỰC LÊN RĂNG CỬA
DƯỚI

• Tăng độ torque âm cho răng cửa dưới 5-10

độ để giữ chân răng trong xương xốp trong
quá trình đánh lún
• Cần đánh giá trục răng cửa dưới và cấu trúc
vùng cằm trên phim Ceph để tiên lượng
 LỰC ĐÁNH LÚN 75g

• Cung tiện ích làm từ dây 16x16 Blue Elgiloy cho ra lực đánh lún 50-70g là phù
hợp để đánh lún răng cửa. Thiết kế né tránh lực nhai do bypass nhóm tiền đình
giúp dây khỏi biến dạng, nhờ đó duy trì lực liên tục.
Trình tự điều trị type A – B – C
CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ THIẾT KẾ THƯỜNG DÙNG
https://www.youtube.com/watch?v=ehdLlSxxuqg

https://www.youtube.com/watch?v=PPDlN1NM2qM

https://www.youtube.com/watch?v=5CWbX9pWDhY
CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ THIẾT KẾ THƯỜNG DÙNG
CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ THIẾT KẾ THƯỜNG DÙNG
KÍCH HOẠT CUNG TIỆN ÍCH
Thực hành bẻ cung tiện ích
Kính mời các anh chị học viên tham gia thực hành.