Katı İmleyici (rigid designator)

“Atatürk” ile “TC’nin Kurucusu” terimleri aynı

insana gönderim yaparlar.

Özel ad X B. B. (özel adlar bir şey anlamına

gelmezler doğrudan gönderim (denote) yaparlar.

Özel adlar: Kişi adları, tür adları vb. de

düşünülebilir.
Katı İmleyici (rigid designator)

Klasik Görüş: Ad-Nesne (Sorunu BB devreye

girmeden adla ne yapacağımız açık değildir.)
Yeni Görüş: Frege-> Adın Betimlemesi anlamdır.
Russell -> Adlar bozulmuş
betimlemelerdir.
Ad hep BB ile birlikte düşünülüyor. Atatürk var
mıdır? Hiç varolmuş mudur? «… yapan kişi var
mıdır?»
Atatürk, TC’nin Kurucusu anlamına geliyorsa
“Atatürk TC’nin Kurucusudur.”
“Atatürk Atatürk’tür.”
Totoloji haline gelirler.
Bunu çözebilmek için demet (cluster) kuramı
önerildi. (Wittgenstein ve Searle)
Tüm BB’ler ile ilişkili düşünüldü.

Nasıl bilinebilir?
Diğer sorun:

A priori—analitik—zorunlu
Deneyden bağımsız bilinmesi olanaklı!
Olanaklı ama kimin için? Bu gözardı edilirse
zorunluluğa dönüşüyor. (A priori olup deneyden
bilinebilir. Hesap makinesi ile asal sayı tespiti.)

Analitik: Ö Y ilişkisi. Birbirlerini gerektirmeleri.

Ana konu: ZORUNLULUK
Bir nesnenin belli özellikleri taşıyıp taşımaması
nasıl betimlenmiş olduğuyla ilgilidir. Betimleme
olmadan özelliklerden söz edemiyoruz.
Ancak bir nesnenin o nesne olduğuna neye bakıp
karar verebilirim?
Olanaklı dünya → Betimlemeyle bilinen bir yer. Bir
koşuldu ve koşullar olayların betimlenmesinden
oluşur.
Nesne=Moleküllü olmak. Bilgi bağlamında bunu
tartışmak ile böyle olmayabilir miydi diye
tartışmak başka bir şeydir.
Dolayısıyla a priorilik başka bir tartışmanın
çözümü ile anlaşılmalıdır.
A priori=zorunluluk diyen biri metreye anlam
verdiği betimlemeyi zorunlu olarak düşünür. Oysa
ki Gönderim bu yolla sabitlenemez.
«…. Olmayabilirdi» dediğimize göre düşünülen
zorunluluk burada yoktur.
Modal olmayan argümanlar:
A→

1- Feynman ünlü bir fizikçiydi.

2- Goldman ünlü bir fizikçiydi.
Ar. 1) Aynı betimleme farklı kişiler.
Adı anlamak için betimlemeye ihtiyacım yok.
Ar. 2) Feyman parton modelini bulan kişidir.
A priorilik kalktı ortadan. Öğrenmem gerekiyor.
Modal olmayan argümanlar:
B→

1- Gödel-Schmitt örneği.

2- Kurt Gödel →Aritmatiğin eksikliğini kanıtlayan

kişi.
Ar. 1) Gödel bunu Schmitt’ten çalıyor. O kişi de
öldü.
Belirli betimleme hep bir yanılma içerir.
D. Kaplan:
Bağlam duyarlı terimler: “indexical”
«ben, benim, sen, o (adam), o (kadın), o (şey)» zamirleri; «bu,
şu,» işaret zamirleri; «burası, şimdi, yarın, dün» zarfları;
«aktüel», «mevcut» .

«ben, bugün, yarın, fiili, şimdi, burada, hâzır» → saf bağlamsal

işaretler (pure indexicals)
«O (kadın), o (adam), o (kadının), o (adamın), o» «bu» «şu» →
tam belirtici işaretler (true demonstrative)
Ana özellikler:
A- Belli bir bağlamda (context) kullanılırlar.
B- BU bağlam içinde doğrudan gönderim (directly
referential) yaparlar
«ben, bugün, yarın, fiili, şimdi, burada, hâzır» → saf bağlamsal
işaretler (pure indexicals)
YALNIZCA BAĞLAM YETERLİDİR. DOĞRUDAN ANLARIZ.
«O (kadın), o (adam), o (kadının), o (adamın), o» «bu» «şu» →
tam belirtici işaretler (true demonstrative)
EK BİR İŞLEM GEREKİR, GÖSTERİLEN YERE BAKMA, NİYET VB.
içerik (Content)
karakter (Character) → dilsel anlam (Linguistic Meaning)
A: «Ben öğrenciyim.»
B: «Ben öğrenciyim.»

KARAKTERLERİ AYNI (aynı anlamı ediniyoruz.) (Uzlaşımsaldır.)

(Tüm bağlamlarda içeriği belirler.) (Fonksiyoneldir.) (Bağlamdan
içeriğe giden bir fonksiyondur)

KARAKTER + BAĞLAM → İÇERİK

İÇERİK (söylenen şeydir. Önerme. Doğrulukla burası ilgilidir.)
(Fonksiyoneldir.) (Olanaklı dünyadan doğruluk değerine gider.)
Karakter aynı: < X, öğrenci.>

İçerik → İki farklı önerme:

<Egemen, öğrenci> <Mahmut, öğrenci> (yapılandırılmış önerme)

Doğruluk ve yanlışlık hangi olanaklı dünyada olduğumuza göre

değişir.
Çift indeksleme: Bağlam + Değerleme Koşulu

1) KULLANIM BAĞLAMI (context of use): B kişi, B zaman, B, yer.

2) DEĞERLENDİRME KOŞULU (conditions of evaluation): B O. dünya