11/

12
PAGSULAT SA FILIPINO SA PILING
LARANG 11/12
(AKADEMIK)

MODYUL 2

Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:

(a) Layunin (b) Gamit (c) Katangian (d) Anyo.
CS_FA11/12PN-0a-c-90

1
 Aralin
2 Iba’t ibang Uri Akademikong Sulatin

MELC: Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:(a) Layunin (b) Gamit (c)
Katangian (d) Anyo. CS_FA11/12PN-0a-c-90

I. ALAMIN

A. Panimula
Mayroong tayong mga akademikong sulatin. Ito ay ang abstrak, bionote, sintesis at
buod, panukalang proyekto, talumpati, katitikang pulong, posisyong papel, replektibong
sanaysay, larawang-sanaysay, at lakbay-sanaysay.

B. Pagtalakay

Ang Abstrak ay ang maikling buod ng pananaliksik, artikulo, tesis, disertasyon,

rebyu, proceedings, at papel-pananaliksik na naisumite sa komperensiya at iba pang gawain
na may kaugnay sa disiplina upang mabilis na matukoy ang layunin ng teksto.

LAYUNIN KATANGIAN
ABSTRAK Ito ay karaniwang ginagamit Hindi gaanong mahaba,
sa pagsulat ng akademikong organisado ayon sa
papel para sa tesis,papel pagkakasunud- sunod ng
siyentipiko at teknikal, nilalaman.
lektyur at report. Layunin
nitong mapaikli o mabigyan
ng buod ang mga
akademikong papel.

Ang Sintesis ay nagmula sa salitang Griyegong “syntithenai” na nangangahulugang

“syn=kasama; magkasama; tithenai= ilagay” sama-samang ilagay. Ang Buod ay ang
pagpapaikli ng ng isang sulatin base sa orihinal na sulatin.

SINTESIS AT BUOD
LAYUNIN
Ang kalimitang ginagamit
sa mga tekstong naratibo
para mabigyan ng buod,
tulad ng maiklling kuwento
KATANGIAN
Kinapapalooban ng overview
ng akda. Organisado ayon sa
sunud- sunod na pangyayari
sa kuwento.

Ang bionote ay isang maikling pagsulat ng talambuhay na binubuo lamang ng 2

hanggang 3 pangungusap na nasa ikatlong panauhan na karaniwang matatagpuan sa panloob
na pabalat (Inside front cover) at likuran (Outside back cover) ng isang aklat.

2
 LAYUNIN KATANGIAN
BIONOTE Ginagamit para sa personal May makatotohanang
profile ng isang tao, tulad ng paglalahad sa isang tao.
kanyang academic career at
iba pang impormasyon ukol
sa kanya.

Ang Talumpati ay isang pormal na pagpapahayag ng binibigkas sa harap ng

manonood o tagapakinig.
TALUMPATI
LAYUNIN KATANGIAN
Ito ay isang sulating Pormal o di-pormal,
nagpapaliwanag ng isang nakabatay sa uri ng mga
paksang naglalayong tagapakinig at may malinaw
manghikayat, tumugon, ang ayos ng ideya.
mangatwiran at magbigay ng
kabatiran o kaalaman.

Ang Katitikan ng Pulong ay isang akademikong sulatin na nagsisilbing opisyal na

tala hinggil sa napagpasyahan sa pulong. Naitatala nito ang mga kapasyahan at
responsibilidad ng bawat miyembro ng pulong.
LAYUNIN KATANGIAN
KATITIKAN NG PULONG Ito ay ang tala o rekord o Ito ay dapat na organisado
pagdodokumento ng mga ayon sa pagkakasunod-
mahahalagang puntong sunod ng mga puntong
nailahad sa isang napag-usapan at
pagpupulong. makatotohanan.

Ang Posisyong-Papel ay isang sulatin na nagpapahayag ng tiyak na paninindigan ng

isang indibidwal o grupo tungkol sa makabuluhan at napapanahong isyu. Naglalaman din ito
ng mga katuwiran o ebidensya para suportahan ang paninindigan.
LAYUNIN KATANGIAN
POSISYONG-PAPEL Ito ay naglalayong Ito ay nararapat na maging
maipaglaban kung ano ang pormal at organisado ang
alam mong tama. Ito ay pagkakasunod-sunod ng
nagtatakwil ng kamalian na ideya.
hindi tanggap ng karamihan.

Ang Replektibong-Sanaysay ay isang masining na pagsulat na may kaugnayan sa

pansariling pananaw at damdamin sa isang partikular na isyu o pangyayari.
LAYUNIN KATANGIAN
REPLEKTIBONG- Ito ay uri ng sanaysay kung Isang replektib na
SANAYSAY saan nagbabalik-tanaw ang karanasang personal sa
manunulat at nagmumuni- buhay o sa mga binasa at
muni. Nangangailangan ito napanood.

3
 ng reaksyon at opinyon ng
manunulat.

Ang Larawang-Sanaysay ay sulating naglalaman ng mga larawang nakaayos batay

sa Kronolohikal na ideya, isang ideya at isang panig ng isyu.
LAYUNIN KATANGIAN
LARAWANG-SANAYSAY Kakikitaan ng mas Organisado at may
maraming larawan o litrato makabuluhang
kaysa sa mga salita. pagpapahayag sa litrato na
may 3-5 na pangungusap.

Ang Lakbay-Sanaysay ay ang pagpapakilala ng isang lugar sa paraang malikhain at

naglalahad ng katotohanan mula sa karanasan sa isang lugar.
LAYUNIN KATANGIAN
LAKBAY-SANAYSAY Ito ay isang uri ng sanaysay Mas madami ang teksto
na makakapagbalik tanaw sa kaysa sa mga larawan.
paglalakbay na ginawa ng
manunulat.

Ang Panukalang-Proyekto ay ang pagpapanukala ng isang gawain na mayroong

kabuluhan sa lahat ng pangyayaring nagaganap sa buhay ng isang tao o lugar. Ang
Panukalang gastusin ay laging kasama ng panukalang proyekto bilang ito ay kinakailangan sa
pagtugon ng proyekto.
LAYUNIN KATANGIAN
PANUKALANG- Makapaglatag ng proposal Pormal, nakabatay sa uri ng
PROYEKTO sa proyektong nais ipatupad. mga tagapakinig at may
Naglalayong mabigyan ng malinaw ang ayos ng ideya.
tugon ang mga problema at
suliranin.

II. MGA GAWAIN

Gawain 1

Panuto: Kilalanin ang mga hinihingi ng bawat tambilang. Isulat ang sagot sa
patlang bago ang numero.

___________1. Ang ________ ay ang maikling buod ng pananaliksik, artikulo,

tesis, disertasyon, rebyu, proceedings, at papel-pananaliksik na naisumite sa
komperensiya at iba pang gawain na may kaugnay sa disiplina upang mabilis na
matukoy ang layunin ng teksto.
___________2. Ang ________ ay nagmula sa salitang Griyegong “syntithenai”
na nangangahulugang “syn=kasama; magkasama; tithenai= ilagay” sama-samang
ilagay.
___________3. Ito ay isang maikling pagsulat ng talambuhay na binubuo lamang
ng 2 hanggang 3 pangungusap na nasa ikatlong panauhan na karaniwang

4
 matatagpuan sa panloob na pabalat (Inside front cover) at likuran (Outside back
cover) ng isang aklat.
___________4. Isang pormal na pagpapahayag ng binibigkas sa harap ng
manonood o tagkinig.
___________5. Ito ay isang akademikong sulatin na nagsisilbing opisyal na tala
hinggil sa napagpasyahan sa pulong. Naidodokumento nito ang mga kapasyahan
at responsibilidad ng bawat miyembro ng pulong.
___________6. Ito ay isang sulatin na nagpapahayag ng tiyak na paninindigan ng
isang indibidwal o grupo tungkol sa makabuluhan at napapanahong isyu.
Naglalaman din ito ng mga katuwiran o ebidensya para suportahan ang
paninindigan.
___________7. Isang masining na pagsulat na may kaugnayan sa pansariling
pananaw at damdamin sa isang partikular na isyu o pangyayari.
___________8. Ito ay sulating pang-akademiko na naglalaman ng mga larawang
nakaayos batay sa: kronolohikal na ideya, isang ideya at isang panig ng isyu.

Gawain 2

Panuto: Hanapin at bilugan sa kahon ang mga sulating pang-akademiko. Isulat sa

R E P L E K T I B O N G S A N A Y S A Y Y
W X Y Z D D W P Q W E R T B Y U I O P A S
N B V C B I O N O T E Z Z S L K J H G F D
N M N B U V C X Z S L K I T A P M U L A T
K J H G O F D S A Q I W E R R T Y U I O P
Q L M R D A W I T I N S Y A U I O P L J H
W K N S K J G G F S D G Y K G A K A L A P
E J B I G A N D A Q W E R O J O P X C H J
R H G S O Y A S Y A N A S G N A W A R A L
T G F E P U S H M A T A B A D G R T Y U I
Y F D T P A K Q W E K A W Q E T P J K L P
U D S N A S A M A R U P O K D F G A D F G
K A T I T I K A N N G P U L O N G T P E T
I S A S O L A K B A Y S A N A Y S A Y E E
P A N U K A L A N G G A S T O S U T R U L
I A Q P A N U K A L A N G P R O Y E K T O
O P W T W E F G H J K L M V B N M S D V X

ibaba ang mga salitang nabilugan.

5
 Gawain 3

Panuto: Kilalanin ang mga sumusunod na akademikong sulatin sa ibaba batay sa

layunin, gamit, katangian at anyo. Isulat sa kahon ang sagot.

JUAN C. DELA CRUZ Sa paglipas ng panahon ay marami na

ang nagbabago ngunit ang kaalaman na
Nagtapos ng Batsilyer ng Edukasyong Pansekundarya kailangan nating matutunan at linangin ay
sa Urdaneta City University, Urdaneta City,
Master in Education Medyor sa Filipino sa LNU matatagpuan sa mga aklat na siyang huhubog
sa Dagupan City. Kasalukuyan siyang nagtuturo sa Pangasinan State at magiging gabay natin sa ating pagkatao.
University, Kolehiyo ng Sining at Agham, Kagawaran ng mga Wika. May-
akda siya ng mga aklat na Pagpapahalagang Pampanitikan, Pagbasa at
Pagsulat Tungo sa Pananaliksik,, Sining ng Komunikasyon Pang-Akademiko,
Pagbasa at Pagsulat sa Masining na Pananaliksik, at Masining na
Pagpapahayag Tungo sa Pagpapaunlad ng Kasanayan sa Pananaliksik at
Pagsulat. Nakasulat na rin siya ng mga modyul sa Filipino at kasalukuyan
niyang tinatapos ang isa pang modyul sa Rizal.
Kuhang larawan ni G. Mhel V. Dulos, Mag-aaral ng LMNHS

1. 2.

Paksa: Online Education

Unang Panig
Malaki ang magiging
Kabawasan sa gastusin
Ang pag-aaaral gamit ang
Teknolohiya.
Pangalawang Panig
Hindi pare-parehas ang
sitwasyon ng mga mag-
aaral.

Mabibigyan ng kalayaan Hindi matututo ang mga

Ang mga mag-aaral sa mag-aaral.
Kanilang pag-aaral.

Magkakaroon ng pagkakataon marami ang mga sagabal

Na magkaroon ng pagsasama sa pag-aaral ng mga mag-
Ang magulang at mga anak. Aaral.

3. 4.

6
 Pangwakas na Pagsusulit

Pangalan:_____________________________________________ Iskor:__________
Baitang:___________________________ Petsa:__________
A. Panuto: Isulat sa patlang ang sulating akademikong tumutugon sa bawat pahayag.

_________1. Ang sulating nagbibigay impormasyon sa isang manunulat.

_________2. Ang sulating ito ay masasabing ang buod ng isang buod.

_________3. Ang isang paraan sa pagsulat ng sulating ito ay ang pagbabalik tanaw sa mga
pangyayaring may kinalaman sa isang isyu na napakinggan, napanood at nabasa.

_________4.Naipapakita sa sulating ito ang iyong paninindigan sa isang isyu.

_________5. Ginagamitan ng larawan sa paglalarawan ng isang paksa.

_________6.Sa pagsulat ng sulating ito ay ipinag-uugnay-ugnay nito ang mga mahahalagang

impormasyon upang makabuo ng isang buod.

_________7.Pinangingibabaw sa pagsulat ng sulating ito ang mga lugar.

_________8. Ang mga mahahalagang impormasyon na napag-usapan sa isang pulong ay

naitatala sa sulating ito.

_________9. Isang halimbawa ng sulating ito ay ang SONA.

_________10. Matatagpuan ang sulating ito sa unang pahina ng aklat o pananaliksik.

B. Panuto: Ibigay ang mga kahalagahan ng mga sulating pang-akademiko. Isulat sa

kahon ang paliwanag.

Akademikong Sulatin Kahalagahan

1. Abstrak

2. Posisyong Papel

3. Larawang-Sanaysay

4. Lakbay-Sanaysay

5. Bionote

Pamantayan:

Mensahe ng Ideya 5 puntos

Kaugnayan ng Paksa 3 puntos
Kalinisan, kaayusan, kahusayan 2 puntos
KABUOAN 10 puntos