Tekstong impormatibo: Para sa iyong Kaalaman

Ang tekstong impormatibo, na kung minsan ay tinatawag ding ekspository,

ay isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magpaliwanag at magbigay ng
impormasyon. Kadalasang sinasagot nito ang mga batayang tanong na ano, kailan, saan,
sino at paano. Pangunahing layunin ng impormatibong teksto ang magpaliwanag ng
mambabasa ng anomang paksa na matatgpuan sa tunay na daigdig. Kaiba sa pikisyon,
nag lalahad ito ng mga kwento ng mga tunay na tao o nagpapaliwang ng mga
konseptong naka batay sa mga tunay na pangyayari.

Ang ilang tiyak na halimbawa ng tekstong impormatibo ay biyograpiya, mga

impormasyon na matatagpuan sa diskyunaryo, encyclopedia, o almanac, papel-
pananaliksik sa mga journal, siyentipikong ulat, at mga balita sa dyaryo.

Upang mas madaling maunawaan ang anumang tekstong impormatibo,

kadalasang gumagamit ang manulat ng iba’t ibang pantulong upang gabayan ang
mambabasa na mabilis na hanapin ang iba’t ibang impormasyon.

Kabilang dito

1. Talaan ng nilalaman

2. Index

3. Glosaryo para sa mahalagang bokabolaryo

4. Larawan at ilustrasyon

5. Kapsyon

6. Palatandaan para sa mga lawawan, graph, at talahayan

Iba’t Ibang uri ng Tekstong impormatibo

May iba’t ibang uri ng tekstong impormatibo depende sa estraktura ng paglalahad

nito.

Ang mga estrakturang ito ay

Sanhi at bunga

Paghahambing
Pagbibigay-depenisyon

Paglilista ng klasipikasyon

Sanhi at bunga

Ito ay estraktura ng paglalahad na nagpapakita ng pagkakaugnay-ugnay

ng mga panyayati at kung paanong ang kinalalabasan ay naging resulta ng mga
naunang pangyayari. Sa uring nito, ipinaliliwanag ng manunulat ang mailinaw na
relasyon sa dalawang bagay at nagbibigay ng pokus sa kung bakit nang yari ang mga
bagay (sanhi) at ano ang resulta nito ( bunga).

Paghahambing

Ang mga tekstong nasa ganitong estraktura ay kadalasang nagpapakita ng

mga pagkakaiba at pagkakatulad sa pagitan ng anumang bagay, konsepto, o
pangyayari.

Pagbibigay-depenisyon

Ipinaliliwanag ng ganitong uri ang kahulugan ng isang salita, termino, o

konsepto. Maaring ang paksa ay tungkol sa isang konkretong bagay gaya ng
katarungan, pagkakapantay-pantay, o pag-ibig, sa ganitong uri ng tekstong
impormatibo, mahalagang pag-ibahin ang mga kahulugang denotatibo o konotatibo.

Paglilista at klasipikasyon.

Ang estrukturang ito naman ay kadalsang naghahati-hati ng isang

malaking paksa o ideya sa iba’t ibang kategorya o grupo upang magkaroon ng sistema
ang pagtalakay. Nagsisimula ang manunulat sa pagtalakay sa pangkalahatang
kategorya at pagkatapos bibgyang depinisyon at halimbawa ang iba’t ibang
klasipikasyon o grupo sa ilalim nito

Sa kabuuan, mas madaling nauunawaan ang kaghulugan ng isang teksto

kung agad na nakukuha ng mambabasa ang gamit na padron o estruktura ng
paglalahad ng manunulat sa isang tekstong impormatibo. Kapag naunawaan ang
estruktura, nabubuo sa sip ng mambabasa ang kabuuang balangkas na nakatutulong
sa kaniya upang unawain ang kahulugan at ugnayan ng bawat bahagi nito.
 Ayon kay Yuko Iwai (2007) sa artikulung “Developing ESL/EFL Learner’s
Reading Crisis: Why poor Children Fall Behind” Mahalagang hasaain ng isang
mahusay na mamababasa ang tatlong kakayahan upang unawain ang mga tekstong
impormatibo. Ang mga kakayahang ito ay ang pagpapagana ng mga imbak na
kaalaman, pagbuo ng mga hinuha, pagkakaroon ng mayamang karanasan.

Pagpapagana ng imbak na kaalaman

May kinalaman sa pag-alala ng mga salita at konseptong dati ng alam na

ginagamit sa teksto upang ipaunawa ang mga bagong impormasyon sa mambabasa.

Halimabwa:

kung nag babasa ang isang mag-aaral tungkol sa iba’t ibang uri ng
pamumuno, maari niyang balikan ang nauna na niyang nalalaman tungkol sa
presedente, minister, o iba pang uri ng pinuno upang iugnay sa mga bagong
matutuklasang impormasyon.

Pagbuo ng hinuha

May kinalaman sa pagbasa ng mga bahagin ng teksto na hinfi gaanong

malinaw. Ito ay matalinong paghula ng maaaring kahulugan ng isang bahagi na hindi
direkta o tahasang ipinaliwanag sa teksto. Mahalagang sanayin ng isang mambabasa
ang kritikal na pag-iisip sa ganitong mga kaso upang hindi maantala ang pagbabasa sa
kabuoan ng teksto.

Pagkakaroon ng mayamang karanasan

Mahalaga rin ang pagkaroon ng mayang karansan sa pagbasa ng iba’t ibang

teksto at pagdanas sa mga ito.

Halimbawa:

Kung ang isang mambabasa ay may malawak na karanasan at pag-unawa sa

iba’t ibang uri ng hayop, mas magiging madali na sa kaniya ang pagbuo ng mga
kategorya at pagunawa sa iba’t ibang grupo nito sa batay sa mga katangiang kaniya
nang nasaksihan.
Ang Tekstong Deskriptibo o Deskriptiv
Ang tekstong deskriptibo ay nagtataglay ng mga kaukulang detalye sa katangian ng isang tao, lugar, bagay, o
pangyayari. Ang tekstong ito ay laging sumasagot sa tanong na “Ano“. Sa Tekstong Deskriptibo, kahit hindi ka
pintor ay makakabuo ka ng isang larawan gamit ang mga salitang magmamarka sa damdamin at isipan ng
mambabasa. Upang mailarawan at mabigyang buhay sa imahinasyon ng mambabasa ang isang tauhan, tagpuan,
bagay, galaw o kilos,karaniwang gumagamit ang may akda ng pang-uri at pang abay. Gumagamit din ng manunulat
ng iba pang paglalarawan tulad ng panggalan, pandiwa, tayutay, pagwawangis, pagsasatao at iba pa. Ang tekstong
deskriptibo ay laging kabahagi ng iba pang uri ng teksto, partikular sa tekstong naratibo.
Table of Contents
Dalawang uri ng paglalarawan sa Tekstong Deskriptibo
 Subhetibo – Nakabatay sa mayamang imahinasyon.
 Obhetibo – Ito ay may pinagbatayang katotohanan
Cohesive Devices sa Tekstong Deskriptibo
Ito ang ginagamit ng manunulat o naglalarawan upang magkaroon ng mas maayos at mas malinaw na daloy ng
kaisipan sa isang teksto. Ang cohesive devices ay kailangan upang mas higit na makita at maunawaan ang kahulugan
o kabuluhan ng bawat bahagi ng teksto.

Limang pangunahing Cohesive Device

1. Reperensiya (Reference)

Ang cohesive device na ito ay ang paggamit ng mga salitang maaring tumukoy sa paksang pinag-uusapan.

Dalawang uri ng reperensiya

 Anapora
Kung kailangang bumalik sa teksto upang malaman kung sino o ano ang tinutukoy.

 Katapora
Nauna ang panghalip at malalaman lamang kapag ipinagpatuloy ang pagbabasa

2. Subtitusyon
Ito ay ang paggamit ng ibang salita na ipapalit aa halip na maulit ang salita.
Halimbawa:
Sa halip na “Nawala ko ang iyong ballpen. Palitan ko nalang ang iyong ballpen.” ay gagawing “Nawala ko ang
iyong ballpen, papalitan ko nalang ng bago.”

3. Ellipsis
Ito ay ang pagbabawas ng ibang parte ng pangungusap pero hindi mababawasan ang diwa at sapagkat makakatulong
na ang naunang pahayag upang matukoy ang nais iparating o ipahiwatig.
Halimbawa:
Bumili si Gina ng limang aklat at si Rina nama’y dalwa.

4. Pang-ugnay
Ang paggamit ng pag-ugnay na “at” para pag-ugnayin ang mga pangungusap, parirala o sugnay.

5. Kohesyong Leksikal
Ito ay mabibisang salita na ginagamit sa teksto para magkaroon ito ng koheson.
Dalawang uri ng kohesyong leksikal

A. Reiterasyon
Kapag ang ginagawa o sinasabi ay nauulit ng ilang beses. Ang reiterasyon ay may tatlong uri:
Pag-uulit o repetisyon
Pag-iisa-isa
Pagbibigay-kahulugan
B. Kolokasyon
Mga salitang karaniwang nagagamit nang magkapareha o may kaugnayan aa isa’t isa kaya pag nabangit ang ang isa
ay maari din maisip ang isa.
Halimbawa
tatay – nanay
guro – mag-aaral
maliit – malaki
Mga Uri ng tekstong deskriptibo
 Paglalarawan sa Tauhan
Ang paglalarawan sa tauhan ay ang paglalarawan sa pisikal na anyo at katangian ng bibigyang buhay na tauhan,
ngunit hindi sapat na mailarawan lang ang itsura at mga detalye ng tauhan, sa halip dapat maging makatotohanan din
ang paglalarawan dito. Halimbawa, hindi sapat na sabihing “Ang aking kaibigan ay maputi, matangkad, at may
matangos na ilong”. Bagamat tama ang mga detalye sa paglalarawang ito ay hindi ito magmamarka sa isipan at
damdamin ng mambabasa. Ang mga salitang tulad ng maliit, matangkad, maganda, bata, matanda at iba pa ay ang
mga halimbawa ng pangkalahatang paglalarawan, kung saan ito ay hindi nakakapagbigay ng mas malinaw o
mabisang imahe sa imahinasyon ng mambabasa. Sa paglalarawan ng tauhan dapat mabubuo sa isipan ng mambabasa
ang anyo, gayak, amoy, kulay at iba pang mga katangian sa pamamagitan ng paggamit ng pinaka angkop na mga
pang-uri. Mahalaga ding mabigyan ng paglalarawan ang mga kilos ng tauhan para mas lalong magmarka sa
mambabasa ang mga katangiang taglay niya, halimbawa ay kung paano sya maglakad, tumawa, makipag-usap at iba
pa. Ang pinaka mahusay na paglalarawan sa tauhan ay yaong nabubuhay hindi lang sa pahina ng akda kundi sa puso
at isipan ng mambabasa. Kahit na ang tauhan ay produkto lamang ng mayamang imahinasyon ng akda, hindi sila
basta makakalimutan.

 Paglalarawan sa Damdamin o Emosyon

Ito ay bahagi rin ng paglalarawan sa tauhan subalit ito ay nakatuon lamang sa damdamin o emosyong taglay ng
tauhan. Sa pamamagitan ng paglalarawang ito, madadama ng mambabasa ang mga emosyon ng tauhan.

 Paglalarawan sa Tagpuan
Ang paglalarawan sa tagpuan ay ang paglalarawan sa tamang lugar at panahon kung saan at kailan naganap ang
akda.

 Paglalarawan sa mahahalagang bagay

Ito ay ang paglalarawan sa isang napaka-halagang bagay sa akda. Sa maraming pagkakataon, sa isang mahalagang
bagay umiikot ang mga kaganapan sa akda at ito rin ay nagbibigay ng mas malalim na kahulugan.

Ang tekstong deskriptibo ay maari mo ding magamit sa tekstong persuweysiv, sa pamamagitan ng maayos na
paglalarawan ay mas makakahikayat ka ng tao. Nagagamit din ito kapag nagbibigay ka ng paliwanag sa tekstong
prosidyural.