ELIKHA Notes Mga Halimbawa:

 Abstrak
 Bionote
AKADEMIKONG PAPEL AT URI NITO
 Talumpati
 isang intelektwal na pagsulat.  Panukalang proyekto
 Makatutulong ito sa pagpapataas ng kaalaman sa iba’t ibang  Replektibong sanaysay
larangan.  Sintesis
 Ito ay para din sa makabuluhang pagsasalaysay na sumasalamin sa  Lakbay-sanaysay
kultura, karanasan, reaksyon at opinion base sa manunulat.  Synopsis
 Ginagamit din ito upang makapagpabatid ng mga impormasyon at
saloobin.
 Isa sa pinakamahahalagang output ng sinumang mag-aaral ang mga Katangian ng Isang Akademikong Papel
gawaing nauukol sa akademikong pagsulat.
1. Pormal
 Ito ay isang masinop at sistematikong pagsulat ukol sa isang
2. Obhetibo - Ang layunin ng akademikong pagsulat ay pataasin ang
karanasang panlipunan na maaaring maging batayan ng marami
antas ng kaalaman ng mga mag-aaral sa pagbasa at pagsulat sa
pang pag-aaral na magagamit sa ikatataguyod ng lipunan.
iba’t ibang disiplina o larang. Binibigyang-diin dito ang
 Ang akademikong pagsulat ay isinasagawa sa isang akademikong
impormasyong gustong ibigay at ang argumento sa mga ideya na
institusyon kung saan kinakailangan ang mataas na antas ng
sumusuporta sa paksa (Alejo et al., 2005).
kasanayan sa pagsulat.
3. May Paninindigan
 Layunin ng akademikong pagsulat ang magbigay ng makabuluhang
4. May Pananagutan
impormasyon sa halip na manlibang lamang.
5. May Kalinawan
 Ang akademikong pagsulat ay nangangailangan ng mas mahigpit na
tuntunin sa pagbuo ng sulatin.
 Mayroon itong isang paksa na may magkakaugnay na mensahe. LAYUNIN SA PAGSASANAY SA AKADEMIKONG PAGSULAT
 Maayos na inihahanay ang mga pangungusap, talata, at seksiyon
 Makapagsasagawa ng wastong pangangalap ng mga imporamasyon
upang maging malinaw ang pagkakabuo ng mga ideya at paliwanag
at malikhaing pagsasagawa ng ulat.
ng mga ito.
 Nagagamit ang mga kasanayan sa pagbasa sa pagsusuri ng iba’t
 Ang karaniwang estruktura ng isang akademikong sulatin ay may
ibang uri ng teksto na magagamit sa mga gawain ng akademikong
simula na karaniwang nilalaman ng introduksiyon, gitna na
pagsulat.
nilalaman ng mga paliwanag, at wakas na nilalaman ng resolusyon,
kongklusyon, at rekomendasyon.
  Natatalakay ang mga paksa ng naisasagawang pag-aaral ayon sa
pananaw ng may-akda kasabay ang pag-unawa ng mag-aaral bilang
mambabasa.
 Nakapagsusuri at nakabubuo ng wastong konsepto mula sa
tinalakay na pagksa nga mga naisagawang pag-aaral.
 Malinang ang kasanayan ng mga mag-aaral para makasulat ng iba’t
ibang anyo ng akademikong sulatin.
 Matukoy na ang Akademikong Pagsulat ay isang kurso na
lumilinang sa pagiging inobatibo ng mag-aaral sa pagkakaroon ng
mataas na pagkilala sa edukasyon.
 Napahahalagahan at naiingatan ang mga nagawang sulatin sa
pamamagitan ng paggawa ng portfolio.
PAGSULAT NG IBA’T IBANG URI NG LAGOM
ANO ANG LAGOM?
 Ang Lagom ay ang pinasimple at pinaikling bersiyon ng isang sulatin
o akda.
 Ito ay isang pagpapahayag ng pangunahing nilalaman ng anumang
uri ng sulatin sa mas simple at mas maiintindihang pananalita.
MGA URI NG PAGLALAGOM
1. ABSTRAK- Ang abstrak ay isang uri ng lagom na karaniwang
ginagamit sa pagsulat ng mga akademikong papel tulad ng tesis,
papel na siyentipiko at teknikal na lektyur, at mga report. Ito ay
kadalasang bahagi ng isang tesis o disertasyon na makikita sa
unahan ng pananaliksik pagkatapos ng title page o pahina ng
pamagat. Naglalaman din ito ng pinakabuod ng buong akdang
akademiko o ulat. Layunin nitong mapaikli o mabigyan ng buod ang
mga akademikong papel.
KATANGIAN NG ABSTRAK
 Binubuo ng 200-250 na salita.
 Gumagamit ng mga simpleng pangungusap.
 Walang impormasyong hindi nabanggit sa papel
 Nauunawaan ng target na mambababsa.
URI NG ABSTRAK
DESKRIPTIBONG ABSTRAK- Inilalarawan sa mga mambabasa ang
pangunahing ideya ng papel.
- Nakapaloob dito ang kaligiran, layunin, at tuon ng papel.
IMPORMATIBONG ABSTRAK- Ipinapahayag sa mga mambabasa ang
mahahalagang ideya ng papel.
- Maikli ito, karaniwang 10%ang haba ng buong papel at isang talata
lamang.
2. SINTESIS- Ang sintesis o buod ay ang paglalahad ng anumang
kaisipan at natutunang impormasyong nakuha mula sa tekstong
binasa sa pagkakasunod sunod na pangyayari. Ito ang
pinakamahalagang kaisipan ng anumang teksto. Marapat lamang
na maging malinaw sa pagpapahayag. Ang sintesis ay bahagi ng
metodong diyaletikal kaugnay ng pagbuo ng katwiran.
- Ang sintesis ay kalimitang ginagamit sa mga tekstong naratibo.
- Ito ay para mabigyan ng buod ang mga maiikling kwento,
mahabang akademikong sulatin at/o kaya naman iba pang tuluyan
o prosa. Isang ebalwasyon o pagsusuri ang sintesis.
- Inaaanalisa’t sinusuri nito ang ebidensiya ng isang partikular na
paksa na ginamit upang makatulong sa pagpapasya sa pagbuo ng
mga patakaran.
3. BIONOTE- Ang bionote ay isang maiksing tala ng personal na
impormasyon ukol sa isang magtatanghal o sinumang magiging
panauhin sa isang kaganapan (event, seminar, symposium, mga
 patimpalak at sa gig). Kadalasan na may makikitang bionote sa
likuran ng pabalat ng libro na may kasamang larawan ng awtor o ng
may-akda.
- Kapag inilalarawan ang taong paksa ng bionote ay kadalasang nasa
dalawa hanggang tatlong pangungusap lamang.
- Ang bionote ay dapat nasa isang impormatibong talata na siyang
nagpapaalam sa mga mambabasa o makikinig kung sino ang taong
paksa ng bionote o ano-ano ang mga nagawa ng paksa bilang
propesyunal.
- Nagbibigay rin ito ng mga karagdagang impormasyong may
kinalaman sa paksa at kaganapang tatalakayin.
NILALAMAN NG BIONOTE
 Personal na impormasyon tungkol sa tinubuang lupa o pinagmulan,
edad, buhay kabataan- kasalukuyan
 Kaligirang pang-edukasyon na sumasakop sa ngalan ng mga
paaralang pinasukan, digri na tinapos at mga karangalan
PAGSULAT NG MEMORANDUM, ADYENDA, AT KATITIKAN NG PULONG
 Ang pagpupulong o miting, lalo na sa business meeting ay bahagi na
ng buhay ng maraming tao sa kasalukuyan.
 Ito ang pangkaraniwang gawain ng bawat samahan, organisasyon,
kompanya, paaralan, institusyon, at iba pa.
 Madalas marinig na ang mabisang komunikasyon ang buhay ng
isang samahan o organisasyon.
 Kung walang maayos na daloy ng komunikasyon sa loob ng isang
samahan, kadalasan ito ay walang kaayusan.
 Gayundin naman, kung ang komunikasyon ang buhay ng samahan,
itinuturing naming pinakapuso at isip nito ay ang pagpupulong.
MEMORANDUM O MEMO
 Ang memo ay karaniwang isinusulat para sa mga taong nasa loob
ng isang organisasyon o kompanya.
 Gayunman, may mga memo din na ipinapadala sa labas ng
kompanya o organisasyon sa pamamagitan ng e-mail o kaya
telefax.
 Ayon kay Prof. Ma Rovilla Sudapraset, sa kanyang aklat na English
for the Workplace 3 (2014), ang memorandum o memo ay isang
kasulat ang nagbibigay kabatiran tungkol sa gagawing pulong o
paalala tungkol sa isang mahalagang impormasyon, gawain,
tungkulin, o utos.
 Sa memo nakasaad ang layunin o pakay ng gagawing miting.
 Nagiging malinaw sa mga dadalo ng pulong kung ano ang inaasahan
mula sa kanila.
GAMIT NG MEMO
 Paghingi ng impormasyon
 Pagkompirma sa kumbersasyon
 Pag-aanunsiyo ng mga pagbabago sa mga pulong
 Pagbati sa kasamahan sa trabaho
 Pagbubuod ng mga pulong
 Pagpapadala ng ma dokumento
 Pag-uulat sa pang-araw-araw na Gawain
Ayon kay Dr. Darwin Bargo sa kanyang aklat na Writing in the Discipline
(2014), ang mga kilala at malalaking kompanya at mga institusyon ay
kalimitang gumagamit ng mga colored stationery para sa kanilang memo
tulad ng sumusunod:
 Puti - ginagamit sa mga pangkalahatang kautusan, direktiba, o
impormasyon.
 Pink o rosas - ginagamit naman para sa request o order na
nanggagaling sa purchasing accounting department
  Dilaw o luntian - ginagamit naman para sa mga memo na
nanggaling sa marketing at accounting department
Sa pangkalahatan ayon din kay Bargo (2014), may tatlong uri ng
memorandum ayon sa layunin nito.
a) Memorandum para sa kahilingan
b) Memorandum para sa kabatiran.
c) Memorandum para sa pagtugon
AGENDA O ADYENDA
Ayon kay Sudapraet (2014), ang adyenda ang nagtatakda ng mga paksang
tatalakayin sa pulong. Ang pagkakaroon ng maayos at sistematikong
adyenda ang isa sa mga susi sa matagumpay na pulong.
KAHALAGAHAN NG ADYENDA
1. Ito ang nagsasaad ng sumusunod na mga impormasyon:
a. Paksang tatalakayin
b. Mga taong tatalakay o magpapaliwanag ng mga paksa
c. Oras na itinakda para sa bawat paksa
2. Ito rin ang nagtatakda ng balangkas ng pulong tulad ng
pagkakasunud-sunod ng mga paksang tatalakayin at kung gaano
katagal pag-uusapan ang mga ito.
3. Ito ay nagsisilbing talaan o tseklist na lubhang mahalaga upang
matiyak ang lahat ng paksang tatalakayin ay kasama sa talaan.
4. Ito ay nagbibigay rin ng pagkakataon sa mga kasapi sa pulong na
maging handa sa mga paksang tatalakayin o pagdedesisyunan.
5. Ito ay nakatutulong nang malaki upang manatiling nakapokus sa
mga paksang tatalakayin sa pulong.
KATITIKAN NG PULONG (MINUTES OF THE MEETING)
 Ang opisyal na tala ng isang pulong ay tinatawag na katitikan ng
pulong.
 Ito ay kalimitang isinasagawa nangpormal, obhetibo, at
komprehensibo o nagtataglay ng lahat ng mahahalagang
detalayeng tinalakay sa pulong.
 Ito ang nagsisilbing opisyal at legal na kasulatan ng samahan,
kompanya, o organisasyon na maaaring magamit bilang prima facie
evidence sa mga legal na usapin o sanggunian para sa mga susunod
na pagpaplano at pagkilos.
MAHAHALAGANG BAHAGI NG KATITIKAN NG PULONG
1. Heading
- Ito ay naglalaman ng pangalan ng kompanya, samahan,
organisasyon, o kagawaran. Makikita rin dito ang petsa, ang
lokasyon, at maging ang oras ng pagsisimula ng pulong.
2. Mga kalahok o dumalo
- Dito nakalagay kung sino ang nanguna sa pagpapadaloy ng pulong
gayundin ang pangalan ng lahat ng mga dumalo kasama ang mga
panauhin.
- Maging ang pangalan ng mga liban o hindi nakadalo ay nakatala rin
dito.
3. Pagbasa at pagpapatibay ng nagdaang katitikan ng pulong
- Dito makikita kung ang nakalipas na katitikan ng pulong ay
napagtibay o may mga pagbabagong isinagawa sa mga ito.
4. Action items o usaping napagkasunduan (kasama sa bahaging ito
ang mga hindi pa natapos o nagawang proyektong bahagi ng
nagdaang pulong).
- Dito makikita ang mahahalagang talâ hinggil sa mga paksang
tinalakay.
- Inilalagay rin sa bahaging ito kung sino ang taong nanguna sa
pagtalakay ng isyu at maging ang desisyong nabuo ukol dito.
 5. Pabalita o patalastas
- Hindi ito laging makikita sa katitikan ng pulong ngunit kung
mayroon mang pabalita o patalastas mula sa mga dumalo tulad
halimbawa ng mga suhestiyong agenda para sa susunod na pulong
ay maaaring ilagay sa bahaging ito.
6. Iskedyul ng susunod na pulong
- tinatala sa bahaging ito kung kailan at saan gaganapin ang susunod
na pulong.
7. Pagtatapos
- Inilalagay sa bahaging ito kung anong oras nagwakas ang pulong.
8. Lagda
- Mahalagang ilagay sa bahaging ito ang pangalan ng taong kumuha
ng katitikan ng pulong at kung kailan ito isinumite.
PAGSULAT NG PANUKALANG PROYEKTO
 Isa sa mga akademikong sulatin na naglalahad at nangangatwiran
 Ayon kay Dr. Phil Bartle na bahagi ng "The Community
Empowerment Collective" isang Samahang tumutulong sa mga
Non-Governmental Organization (NGO), ang panukalang proyekto
ay isang kasulatan ng mungkahing naglalaman ng plano ng gawaing
ihaharap sa tao o isang samahang pag-uukulan na siyang tatanggap
at magpapatibay nito.
 Ayon naman kay Besim Nebiu, may-akda ng artikulong "Developing
Skills of NGO Project Proposal Writing", ang panukalang proyekto
ay isang detalyadong deskripsyon ng mga inihahaing gawain na
naglalayong lumutas ng isang problema o suliranin.
 Ang isang panukalang proyekto ay kadalasang nakasulat: minsan ito
ay sa anyong oral na presentasyon, o kaya ay kombinasyon ng mga
ito.
 Maaari itong internal o yaong Inihahain sa loob ng kinabibilangang
organisasyon, o eksternal na isang panukala para sa organisasyong
di-kinabibilangan ng proponent.
 Naglalayong ilatag ang mga plano o adhikain para sa isang
komunidad o samahan na nangangailangan ng pagtugon
 Naglalayong makatulong at makalikha ng positibo at magandang
pagbabago sa isang komunidad, institusyon o samahan.
BAHAGI NG PANUKALANG PROYEKTO
 Panimula- (Pamagat, Proponent, Kategorya, Petsa, Rasyonal, at
Layunin)
 Katawan- (Plano at Badyet)
 Kongklusyon- (Paglalahad ng Benepisyo at Makikinabang)
PAGSULAT NG POSISYONG PAPEL
 Ang pagsulat ng posisyong papel ay isang paraan ng pagpapakita ng
isang masining na pagpapahayag ng mga katwiran.
 Isang sanaysay nanaglalahad ng opinyon na naninindigan hinggil sa
isang mahalagang isyu patungkol sa batas, akademiya, politika, at
iba pang mga larangan.
 Isinusulat ng paraang mapanghimok sa mambabasa upang
maunawaan at sang-ayunan nito ang panininidigan ng nagsulat
hinggil sa isyu.
 Sa mag-aaral, isang mabuting pagsasanay ang pagbuo ng posisyong
papel sa pagpapatibay ng paninindigan o pagbuo muna ng
paninindigan.
 Isang proseso ng pagpapahusay sa paglalahad ng mga ideya,
pagtimbang ng opinyon at katotohanan, at pangsangi sa mga
antitheses o sumasangging mga ideya mula sa paninindigan ng mga
mag-aaral upang magdepensa
 PAGSULAT NG REPLEKTIBONG SANAYSAY
MGA BATAYANG KATANGIAN NG POSISYONG PAPEL  Ang replektibong sanaysay, o Reflective Essay sa Ingles, ay isang uri
ng sanaysay na patungkol sa mga isyu, opinyon, karanasan, o
1. Depinadong Isyu
pangyayaring naisusulat ng may-akda nang komprehensibo kahit na
2. Klarong Posisyon
hindi masyadong pinag-aralan ang isang paksa o isyu.
3. Mapangumbinsing Argumento
 Ang replektibong sanaysay ay opinyonado at nagbibigay ng
- Matalinong Katwiran
kalayaan sa may-akda na isulat ang kanilang opinion at mga punto
- Solidong Ebidensya
tungkol sa isang isyu na nanggagaling sa karanasang personal nilang
- Kontra-argumeto
nakita o natamasa.
4. Angkop na Tono
 Ang replektibong sanaysay ay nagbabahagi ng personal na opinyon
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA MABISANG PANGANGATWIRAN sa isang personal na karanasan at hindi ito maihahalintulad sa isang
talambuhay sapagkat iba ang punto’t pakay nito. Habang ang
 Alamin at unawain ang paksang ipagmamatuwid
talambuhay ay nagnanais na magbahagi ng impormasyon tungkol
 Dapat maging maliwanag at tiyak ang pagmamatuwid
sa personal na buhay ng may-akda.
 Sapat na katwiran at katibayang makapagpatunay
 Ang Replektibong sanaysay ay naglalayon na suriin, ipaliwanag, o
 Dapat ay may kaugnayan sa paksa ang katibayan at katwiran upang
katwiranin ang isang isyu base sa prinsipyong kanilang sinusunod.
makapanghikayat.
 Ninanais ng isang replektibong sanaysay na mabigyan ng
 Pairalin ang pagsasaalang-alang, katarungan, at bukas na kaisipan
importansiya ang iniisip ng may-akda sa isang isyu: kung tama ba
sa pagpapahayag ng kaalamang ilalahad.
ito o mali. Kadalasan ay nakadepende ito sa pamumuhay ng tao at
 Tiyaking mapagkakatiwalaan ang mga ilalahad na katwiran.
ng lipunan. Ligtas isipin ang replektibong sanaysay ay ang proseso
BAHAGI NG POSISYONG PAPEL ng pagsusuri ng isang subhektibong paksa sa pinakamainam at
obhektibong daan.
 Panimula- PANIMULA/KAHALAGAHAN/RATIONALE
 Katawan- PAGLALAHAD NG COUNTER ARGUMENT O MGA MGA BAHAGI NG REPLEKTIBONG SANAYSAY
ARGUMENTONG TUMUTUTOL O KUMUKONTRA SA IYONG TESIS;
 Panimula- Ang panimula ay sinisimulan sa pagpapakilala o
PAGLALAHAD NG IYONG POSISYON O PANGANGATWIRAN
pagpapaliwanag ng paksa o gawain. Maaaring ipahayag nang
TUNGKOL SA ISYU
tuwiran o di tuwiran ang pangunahing paksa. Ang mahalaga ay
 Kongklusyon
mabigyang-panimula ang mahalagang bahagi ng buhay na pupukaw
sa interes ng mambabasa.
 Katawan- Katulad ng maikling kuwento, sa bahaging ito ay
binibigyang-halaga ang maigting na damdamin sa pangyayari. Ang
katawan ng replektibong sanaysay ay naglalaman ng malaking
 bahagi ng salaysay, obserbasyon, realisasyon, at natutuhan.
Ipinaliliwanag din dito kung anong mga bagay ang nais ng mga
manunulat na baguhin sa karanasan, kapaligiran, o sistema.
 Kongklusyon- Sa pagtatapos ng isang replektibong sanaysay, dapat
mag-iwan ng isang kakintalan sa mambabasa. Dito na mailalabas ng
manunulat ang punto at kahalagahan ng isinasalaysay niyang
pangyayari o isyu at mga pananaw niya rito. Dito na rin niya
masasabi kung ano ang ambag ng kanyang naisulat sa pagpapabuti
ng katauhan at kaalaman para sa lahat.
PARAAN NG PAGSULAT NG REPLEKTIBONG SANAYSAY
AYON SA NABASA
1. Matapos maunawaan ang nabasa, gumawa ng balangkas ukol sa
mahalagang punto.
2. Tukuyin ang mga konsepto at teorya na may kaugnayan sa paksa.
Makatutulong ito sa kritikal na pagsusuri.
3. Ipaliwanag kung paano nakaaapekto sa pag-unawa ng paksa ang
iyong pansariling karanasan at pilosopiya.
4. Talakayin sa konklusyon ang kahihinatnan ng repleksyon.
AYON SA NAPANOOD
1. Italakay ang mga pangyayaring nagustuhan.
2. Maaari ring ilagay ang paghahambing ng napanood sa iyong sariling
karanasan.
MGA HALIMBAWA NG REPLEKTIBONG SANAYSAY:
 Proposal
 Editoryal
 Konseptong Papel
 Talumpati
HALIMBAWA NG MGA PAKSA NA MAAARING GAWAN NG
REPLEKTIBONG SANAYSAY
 Librong katatapos lamang basahin
 Katatapos na proyekto hinggil sa pananaliksik
 Pagsali sa isang pansibikong gawain
 Praktikum tungkol sa isang kurso
 Paglalakbay sa isang tiyak na lugar
PAGSULAT NG LAKBAY SANAYSAY
 Nagtataglay ng mga pahayag tungkol sa karanasan sa paglalakbay
ang lakbay-sanaysay. Isinusulat ito upang ilahad sa mambabasa ang
mga nakita at natuklasan sa paglalakbay gamit ang pandama:
paningin, pakiramdam, panlasa, pang-amoy, at pandinig.
 Kadalasang pumapaksa sa magagandang tanawin, tagpo, at iba
pang mga karanasan sa paglalakbay ang lakbay-sanaysay.
Gayundin, maaari din itong magbigay ng impormasyon ukol sa mga
karanasang di kanais-nais o hindi nagustuhan ng manunulat sa
kanyang paglalakbay.
 Ang lakbay-sanaysay ay maaaring pumaksa sa tao o mamamayan
ng lugar. Binibigyang-pansin dito ang gawi, katangian, ugali,
tradisyon ng mga mamamayan sa isang partikular na komunidad.
 Higit sa lahat, ito ay tungkol din sa sarili sapagkat ang karanasan ng
tao ang nagbibigay-kulay sa pagsulat ng lakbay-sanaysay.
Binibigyang-halaga ang pagkilos sa lugar na narating, natuklasan sa
sarili, at pagbabagong pangkatauhan na nagawa ng nasabing lugar
sa taong nagsasalaysay na maaari din maranasan ng mga
makababasa.
MGA ITINATAMPOK NG ISANG TRAVELOGUE O LAKBAY-SANAYSAY
 Kultura
 Tradisyon
 Uri ng mga tao
 Pamumuhay ng tao
 Eksperiyensya ng awtor
 Magaganda o kakaibang tanawin
ELEMENTO NG LAKBAY-SANAYSAY
 TEMA- Ito ang sentral o pangkalahatang ideya kung saan umiikot
ang mga detalye sa teksto
 ANYO AT ISTRUKTURA- Inilalahad dito ang maayos at lohikal na
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari upang makatulong sa
mambabasa na maunawaan ang akda.
 KAISIPAN- Ito ang mga ideyang nabanggit na kaugnay at nagpalinaw
sa tema.
 WIKA AT ISTILO- Tumutukoy ito sa uri, antas at istilo ng
pagkakagamit ng wika na nakakaapekto rin sa pag-unawa ng
mambabasa. Higit na mabuting gumamit ng simple, natural at
matapat na pahayag.
 LARAWAN NG BUHAY- Sa bahaging ito, inilalarawan ang buhay sa
isang makatotohanan at masining na pagsasalaysay
 DAMDAMIN- Naipapahayag ng may-akda ang kanyang damdamin
nang may kaangkupan at kawastuhan
 HIMIG- Nagpapahiwatig ito ng kulay o kalikasan ng damdamin.
Maaaring masaya, nananabik, namamangha at iba.
KAHALAGAHAN NG LAKBAY-SANAYSAY
 Makikilala ang lugar na itinampok
 Magkakaroon ng maraming kaalaman ang mambabasa at ang
manunulat ukol sa lugar
 Napahahalagahan ang mga tao, lugar, at kultura.
PAGSULAT NG TALUMPATI
 Ang pasalitang komunikasyon ang pinakamatanda at
pinakagamiting paraan ng pakikipagtalastasan. Isa sa mga uri
nito ay ang talumpati.
 Ang talumpati ay isang buod ng kaisipan o opinyon. Ito ay
ipinababatid sa pamamagitan ng pagsasalita sa harap ng madla.
 Layunin ng isang nagtatalumpati na tumugon, manghikayat,
mangatwiran, magbahagi ng kaalaman, at maglahad ng isang
paniniwala.
 Samakatuwid, ang talumpati ay isang uri ng komunikasyong
pampubliko na nagpapaliwanag sa isang tiyak na paksa na
binibigkas sa harap ng mga tagapakinig.
Nagiging makabuluhan lamang ang isang talumpati kung tinataglay nito
ang sumusunod na katangian:
 malinaw
 tiyak ang mensahe
 maikli subalit malaman
 nakahihikayat
 may pagka-personal at impormal ang pagkakalahad (kahit na ito ay
pormal)
 isinasaalang-alang ang mga tagapakinig
 marahan at natural ang tono
 patas
 tugma ang galaw ng katawan sa inilalahad
 nakauugnay ang tagapakinig
Ilan sa mga bagay na dapat alamin sa pagsulat nito ay:
  Sa bahaging ito, inilalarawan ang buhay sa isang makatotohanan at  RASYUNAL
masining na pagsasalaysay  LAYUNIN
 Sino ang mga taga pakinig  METODOLOHIYA
 ang takda o kinakailangang haba sa pagtatalumpati  INAASAHANG RESULTA
 ang layunin, okasyon, at paksa  REKOMENDASYON
 APENDIKS
ANG MAKABULUHANG TALUMPATI AY:
MAY DALAWANG URI ANG LAYUNIN:
 may kakayahang magbago ng pananaw ng isang tao, komunidad,
bansa, at maging ng buong mundo 1. Mga Tiyak na layunin
 Kaya nitong paunlarin ang kaalaman at paganahin ang imahinasyon a. Ipinahahayag ang mga ispesipikong pakay sa pananaliksik sa
ng mga tagapakinig. pamamagitan ng mas tiyak na mga pahayag at tanong.
b. Ito ang nagbabalangkas sa daloy ng paglalahad.
c. Kapag nasagot na ang lahat ng tiyak na layunin, nasagot na rin
PAGSULAT NG KONSEPTONG PAPEL ang nais tuklasin ng pag-aaral.
2. Pangkalahatang Layunin
 Ang konseptong papel ay inihahanda upang magpaliwanag,
a. Ipinapahayag ang kabuuang layon, gustong gawin, mangyari o
magbigay-linaw at bigyang-kahulugan ang isang konsepto, ideya o
matamo sa pananaliksik.
pormula sa isang malinaw na paraan.
b. Kalimitan tuwiran itong kaugnay ng pamagat/paksa ng pag-
 Binabanggit nito ang kahalagahan, katangian at kaugnayan ng isang
aaral.
bagay (abstrak o konkreto man) sa paraang madaling maunawaan.
 Isang pangunahing hakbang na ginagawa bago ang aktuwal na
pagsulat ng isang papel ng pananaliksik
 Tinitiyak nito ang pagkakaroon ng isang komprehensibong plano at
awtput ng pananaliksik ukol sa isang paksa
 ito ang nagsisilbing proposal para sa isang binabalak na
pananaliksik
 Sa pagsulat ng konseptong papel isang mabisang paraan ang
paglalagay ng mga susing salita hinggil sa kanyang napiling paksa

MGA ELEMENTONG BUMUBUO SA KONSEPTONG PAPEL