Filipino sa Piling Larang

(Akademik)
Maria Cristina Valenzuela

Ikalawang Linggo
 Nakikilala ang iba’t ibang
akademikong sulatin ayon
sa: 
(a) Layunin 
(b) Gamit
(c) Katangian
(d) Anyo
 Balik-Tanaw
A k a d e m i k o n g  P a g s u l a t 

 higit na mataas na antas ng

kasanayan at pag-iisip ang ganitong
 itinuturing na pinakamataas na
uri ng pagsulat kaya lubos na
antas ng intelektuwal na pagsulat
 uri ng pagsulat na higit na mahalaga malilinang ang iyong kakayahan sa
dahil lubos na pinatataas nito ang
kaysa sa lahat ng uri ng pagsulat. kritikal na pag-iisip, pangangalap ng
kaalaman ng mga mag-aaral sa iba’t
impormasyon, pag-organisa ng mga
ibang larangan.
ideya at kakayahang magsuri ng
iba’t ibang akademikong sulatin.
Anyo, layunin, gamit at
katangian ng
akademikong pagsulat
Ayon kay Dr. Mabilin
Malikhaing Pagsulat

 Ang layunin ay aliwin, pukawin, antigin ang imahinasyon at

damdamin ng mga mambabasa.
Maaari itong piksiyon na bunga ng malikot na imahinasyon o kathang
– isip lamang ng manunulat o di kaya naman ay hindi piksiyon na
batay sa mga tunay na pangyayari.
Ang mga halimbawa nito ay maikling kuwento, dula, tula, malikhaing
sanaysay, pelikula, teleserye, komiks, musika at iba pa.
 Layunin nito ay lumutas ng
isang komplikadong
Teknikal suliranin, bumuo ng pag-
aaral o proyekto.
na
Pagsulat Ang feasibility study ay
maituturing na isang
halimbawa nito.
Propesyonal na Pagsulat 

May kinalaman sa isang tiyak na propesyon o larangan ang

anyong ito ng pagsulat.

Ang paggawa ng ganitong sulatin ay kadalasang batay sa

propesyon o bokasyon ng isang tao.

Ang pagsulat ng police report, lesson plan, medical report at

iba pa ay ilan sa mga halimbawa nito.
 Dyornalistik na Pagsulat 

1 2 3
Mga sulating may kaugnayan sa Karaniwan itong isinusulat sa Ang mga halimbawa nito ay
pamamahayag ang anyo ng mga pahayagan, magasin o balita, editorial, lathalain,
ganitong sulatin. kaya naman ay iniuulat sa artikulo at iba pa. 
radio, telebisyon o maging sa
social media gamit ang live
streaming.
Reperensiyal na Pagsulat 

Karaniwan itong nakikita sa huling

Layunin nito ay irekomenda sa iba
bahagi ng isinagawang pananaliksik
ang mga sangguniang maaaring
o kaya naman ay sa kabanata ng
pagkuhaan ng mga datos at
isang tesis o disertasyon na
impormasyon tungkol sa isang
tumatalakay sa kaugnay na
paksa.
literatura o pag-aaral.
Kung iisipin natin, ang paggawa ng mga ito’y mahirap at matagal. Ngunit kung pagmamasdan ring mabuti,
ating mapagtatantong marami tayong mapupulot na aral, leksyon at repleksyon sa ating sarili mula sa paggawa
nito. Sa paggawa ng Bionote, ating makikita ang mga karanasan sa buong buhay natin; inaayos natin sa mga
salitang makakapahiwatig ng buhay sa ilang salita lamang. Sa Panukalang Proyekto naman ay nangangailangan
ng pagsasanib pwersa ng iba’t ibang utak upang mabuo ang iisang proyekto. Ang Sintesis at Abstrak, sa
kabilang kamay, ay halos magkapareho lamang. Kailangan lamang natin intindihin ang mga paksa o
pananaliksik upang makagawa ng mga ito. Kaya’t nagpapasalamat ako sa aking mga natutunan. Simple man o
hindi nakatulong ito di lang sa akin pati rin sa aking mga kamag-aral.
Ang asignaturang Filipino ay sadyang pumupukaw ng atensyon para sa akin. Sa nagdaang semestre, marami akong
natutunan hindi lamang para sa pang akademiko kundi pati na rin mga aral sa buhay at sa pagiging Pilipino o
pagkakaroon ko ng nasyonalismo. Dahil sa natutunan ko sa klase, hindi lubusang naging mahirap ang paggawa ng
Abstrak, Bionote at Sintesis na kung tutuusin ay hindi gaanong mahirap sapagkat kailangan mo lang intindihin
nang mabuti ang mga nabasang pag-aaral at magbigay din ng sariling opinyon ukol dito. Ang pagsulat ng pang
akademikong sulatin ay isang bagay na dapat mong intindihan at pag-isipang mabuti at may kailangan sundin na
mga proseso at instruksyon, at lahat ng iyon ay nakuha ko sa araw-araw na diskurso sa klase na alam kong talaga
namang makatutulong para sa aking kinabukasan.
Masasabi kong ako ay natuto magsulat ng papel na akademiko gamit ang sariling wika – ang
wikang Filipino. Ako ay nahasa sa paggamit ng wikang atin, di lamang sa gramatika at
bokabularyo subalit pati na rin sa pagsulat para sa napiling larangan. Sa kurso ring ito aking
natutunan ang mga terminong Bionote at Sintesis, at kung paano sila isinusulat. Naiukit rin
sa aking puso at isip na sa pananaliksik, dapay ako’y maka-Pilipino.
 Aling Akademikong Sulatin ang naisulat
o nagawa mo na sa paaralan?

Layunin at Gamit Katangian

Abstrak Ito ay karaniwang ginagamit sa pagsulat ng
akademikong papel para sa tesis,papel
Hindi gaanong mahaba, organisado ayon sa
pagkakasunod sunod ng nilalaman. ⎷
siyentipiko at teknikal, lektyur at report. Layunin
nitong mapaikli o mabigyan ng buod ang mga
 
akademikong papel.

Sintesis Ito ay kalimitang ginagamit sa mga tekstong naratibo

para mabigyan ng buod, tulad ng maiklling kwento.
Kinapapalooban ng overview ng akda.
Organisado ayon sa sunod sunod na ⎷
pangyayari sa kwento.  
Bionote Ginagamit para sa personal profile ng isang tao, tulad Makatotohanang paglalahad sa isang tao.
ng kanyang academic career at iba pang impormasyon
ukol sa kanya. ⎷
 Aling Akademikong Sulatin ang naisulat
o nagawa mo na sa paaralan?

Layunin at Gamit Katangian

Memorandum Maipabatid ang mga impormasyon ukol sa gaganaping Organisado at malinaw para
pagpupulong o pagtitipon. Nakapaloob dito ang oras, petsa at maunawaan ng mabuti. X
lugar ng gaganaping pagpupulong.

Adyenda Layunin nitong ipakita o ipabatid ang paksang tatalakayin sa Pormal at organisado para sa
X
pagpupulong na magaganap para sa kaayusan ng at kaayusan ng daloy ng pagpupulong.
organisadong pagpupulong.

Katitikan ng Ito ay ang tala o rekord o pagdodokumento ng mga Ito ay organisado ayon sa
mahahalagang puntong nailahad sa isang pagpupulong. pagkakasunud-sunod ng mga
Pulong puntong napag-usapan at
makatotohanan
⎷
 
 Aling Akademikong Sulatin ang naisulat
o nagawa mo na sa paaralan?

Layunin at Gamit Katangian

Panukalang Makapaglatag ng proposal sa proyektong nais ipatupad. Organisado ang mga bahagi ayon
Proyekto Naglalayong mabigyan ng resolba ang mga problema at sa nais matamo at makikinabang ng X
suliranin. proyekto.

Talumpati Ito ay isang sulating nagpapaliwanag ng isang paksang Pormal, nakabatay sa uri ng mga
naglalayong manghikayat, tumugon, mangatwiran at tagapakinig at may malinaw na
magbigay ng kabatiran o kaalaman. ideya. ⎷
 
 Tukuyin ang mahahalagang kaalaman sa mga bagay na dapat
isaalang-alang sa pagsulat ng akademikong sulatin. Lagyan ng
markang tsek (⎷) ang hanay na tumutugon sa iyong sagot. 

Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagsulat Palagi Kung

Minsan
Madalang Hindi
Kailanman

Mahalagang matiyak kung anong uri ng wika ang gagamitin upang

madaling maiakma sa uri ng taong babasa.

Mahalagang magkaroon ng isang tiyak na paksa o tema ng isusulat na

magsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga ideyang dapat mapaloob
sa akda.
Mahalagang matiyak ang layunin sa pagsulat na magsisilbing giya sa
paghabi ng mga datos o nilalaman ng isusulat.

Mahalagang matiyak ang gagamiting pamamaraan sa pagsulat

upang mailahad ang kaalaman at kaisipan ng manunulat na rin sa
layunin o pakay ng pagsulat.
Tayahin

1. Kaugnay ng pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa,

naatasan ang mga mag-aaral na sumulat ng tula na bibigkasin sa
panimulang palantuntunan. Anong anyo ng akademikong
pagsulat ang tula? 

A. Malikhain                     C. Dyornalistik 
B. Propesyonal                 D. Teknikal
2. Dahil sa pagkalat ng COVID19, bumuo ng naratibong
ulat si Dra. Vernice Gabriele hinggil sa kanyang mga
naging pasyente simula nang kumalat ang pandemic.
Anong anyo ito ng akademikong pagsulat? 

A. Malikhain                  C. Dyornalistik 
B. Propesyonal               D. Teknikal
3. Magkahalong tuwa at
pangamba ang nadama ni
EJ nang mabasa niya ang A. Teknikal 
balita sa pahayagan
tungkol sa General B. Malikhain   
Community Quarantine sa
Metro Manila. Anong anyo C. Propesyonal​
ng akademikong pagsulat
ang balita? 
D. Dyornalistik​
4. Bumili ng bagong kompyuter si A. Teknikal   
Zedric. Hindi niya alam kung paano
B. Malikhain   
ito gagamitin, laking tuwa niya nang
mabasa ang kalakip na manwal sa C. Propesyonal
paggamit ng kompyuter. Anong anyo D. Dyornalistik
ng sulatin ang manwal?
5. Sa pagpapatupad ng “Bayanihan To Heal as One Act”
kaugnay ng COVID19, isa ang pulis na si Sarhento
Percie sa nakahuli ng mga residenteng lumabag dito.
Pagdating sa presinto, kaagad niyang ginawan ito ng
police report. Nagpapatunay ito na taglay ng pulis ang
kasanayan sa pagsulat ng __________na anyo ng
akademikong pagsulat?​

A. Teknikal             C. Propesyonal
B. Malikhain           D. Dyornalistik
 Paano kaya makatutulong ang iyong
kaalaman sa iba't ibang nyo ng
akademikong pagsulat sa iyong napiling
larangan sa hinaharap?