Professional Documents
Culture Documents
HỘI HÓA HỌC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
BÀI THI
OLYMPIC HOÁ HỌC SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ
CAO ĐẲNG TOÀN QUỐC LẦN THỨ VIII (4/2014)
Số báo danh:........................................................................
Đơn vị:................................................................................
Điểm
1 N = 1 kg.m.-1s -2
1 eV = 1.602×10-19 J Kw = = 1.0×10-14
58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
140.12 140.91 144.24 (145) 150.36 151.96 157.25 158.93 162.50 164.93 167.26 168.93 173.05 174.97
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
232.04 231.04 238.03 237.05 (244) (243) (247) (247) (251) (254) (257) (256) (254) (257)
Câu I:
a b Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
a. Trong quá trình luyện gang, thép; một lượng nhỏ cacbon thường xâm nhập vào các
pha tinh thể của sắt.
Khi cacbon xâm nhập vào tinh thể Fe- (có cấu trúc lập phương tâm khối), các
nguyên tử cacbon có thể chiếm vị trí tâm mặt của ô mạng cơ sở. Cho biết bán kính kim loại
của Fe- là 0,124nm; bán kính cộng hóa trị của cacbon là 0,077nm. Hỏi độ dài cạnh a của ô
mạng cơ sở sẽ tăng thêm bao nhiêu khi Fe- có chứa cacbon so với Fe- ở trạng thái
nguyên chất.
Tính tương tự cho Fe- có cấu trúc lập phương tâm mặt; biết rằng các nguyên tử
cacbon có thể chiếm vị trí tâm của ô mạng cơ sở; bán kính kim loại của Fe- là 0,128nm.
So sánh khả năng xâm nhập của cacbon vào hai loại tinh thể của sắt trên.
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng A 4
Số phách
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
b. Bằng thuyết lai hóa VB giải thích sự tạo thành liên kết trong phân tử CO và phức chất
Fe(CO)5.
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Câu II:
a b Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
a. Sự thải thủy ngân ra khỏi cơ thể người là một phản ứng bậc nhất, có thời gian bán
hủy t 1 =60 ngày. Hàm lượng thủy ngân cho phép trong cơ thể người là 25 ppb (một phần tỉ)
2
theo thể trọng. Một người cân nặng 70 kg bị nhiễm thủy ngân vượt quá ngưỡng cho phép là
7,5.10-3g. Cần bao nhiêu thời gian tối thiểu để lượng thủy ngân đào thải khỏi cơ thể xuống
dưới ngưỡng cho phép ?.
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
b. Hàm lượng SO2 trong không khí được xác định theo nguyên tắc: hấp thụ SO2 vào dung
dịch Ce(SO4)2 dư, sau đó chuẩn độ lượng Ce4+ dư bằng dung dịch FeSO4.
Người ta hút không khí ở khu vực của một nhà máy vào 50 ml dung dịch Ce(SO4)2 0,011 M
với tốc độ 3,2 lit/phút, sau 75 phút thì cần 13,95 ml dung dịch FeSO4 0,038 M để chuẩn độ
lượng Ce4+ dư.
- Viết các phản ứng xảy ra.
- Biết nồng độ cho phép của SO2 trong không khí theo tiêu chuẩn là 2ppm. Hỏi mẫu
không khí trên có bị ô nhiễm bới SO2 không?
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Câu III:
a b Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
Hóa học xanh (green chemistry) luôn hướng tới các quá trình sản xuất sạch hơn, giảm
thiểu ô nhiễm môi trường, tách loại, thu hồi, tái sử dụng lại các chất thải. Dưới đây là một ví
dụ:
Để tách loại các kim loại nặng Cr (VI), Ni (II) từ nước thải mạ điện, người ta tiến hành
khử Cr(VI) về Cr(III) bằng FeSO4 trong môi trường axit, sau đó dùng kiềm để kết tủa các
hydroxit Cr(OH)3, Ni(OH)2, Fe(OH)3 tại các pH thích hợp nhằm thu hồi, tái sử dụng lại
hydroxit của các kim loại này.
a) Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra trong quá trình tách loại này.
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
b) Giả thiết nồng độ ban đầu của các ion Cr (VI) và Ni (II) trong nước thải đều bằng
-3
10 M; lượng FeSO4 lấy vừa đủ để khử Cr(VI) về Cr(III) (coi thể tích dung dịch nước thải
không đổi). Hãy xác định các giá trị pH đối với từng hydroxit kim loại:
- pHbđ của dung dịch khi bắt đầu xuất hiện kết tủa hydroxit kim loại.
- pHht của dung dịch khi kết tủa hoàn toàn hydroxit kim loại. (các hydroxit kim loại
được xem như kết tủa hoàn toàn khi nồng độ ion kim loại còn lại trong dung dịch bằng
10-6M).
- Khoảng giá trị pH tối ưu để có thể tách riêng từng hydroxit kim loại khỏi hỗn hợp
của chúng.
Cho biết tích số tan của Fe(OH)3, Cr(OH)3, Ni(OH)2 lần lượt bằng 10-38, 10-30, 10-15.
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
Câu IV:
a b c Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
Người ta lắp pin:
(-)Ag/Ag2S/H2S(1atm)/KClO410-2M//KClO4 10-2M/H+1M/H2(1atm)/Pt(+)
Có sức điện động bằng 64,6mV ở 298K.
a) Viết phản ứng xảy ra khi pin hoạt động (KClO4 là chất điện ly không tham gia
phản ứng điện hóa).
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
b) Cho biết Entropi chuẩn của các chất ở 298K; S0298 (J/K.mol) tương ứng là
H2 (130,6); H2S (205,8); Ag (42,6); Ag2S (144,1).
Tính ∆Go, ∆Ho và hằng số cân bằng K của phản ứng ở 298K.
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
c) Dung dịch H2S bão hòa (dưới áp suất 1atm) có [H2S] = 0,1M. Tính tích số tan của Ag2S ở
298K. Cho biết hằng số điện ly của H2S là K1 = 10-7; K2 = 10-13 và EO(Ag+/Ag) = 0,80V;
Eo(H+/H) = 0.00V
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng A 10
Số phách
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Câu V:
a b Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
Ion Hg2+ tạo với I- một kết tủa HgI2 (có tích số tan bằng 10-28) và một phức chất tan
HgI42- có hằng số không bền là 10-30 ( (HgI24 Hg 2 4I )
Trong một thí nghiệm người ta thêm dung dịch KI 1M vào 10 ml dung dịch chứa
ion Hg2+ có nồng độ là 10-2M. (coi thể tích của dung dịch không bị thay đổi).
a. Vậy với thể tích V1 của dung dịch KI bằng bao nhiêu thì xuất hiện kết tủa HgI2? Tính
nồng độ các chất có trong dung dịch tại thời điểm này?
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
b. Với thể tích V2 của dung dịch KI bằng bao nhiêu thì kết tủa HgI2 bị hòa tan hoàn toàn?
Tính nồng độ các chất có trong dung dịch tại thời điểm đó?
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Câu VI:
Tổng
1 2
điểm
a b c a b c
Cán bộ 1
Cán bộ 2
2. Hợp chất A có công thức phân tử C4H8O. Hãy vẽ các cấu trúc đồng phân thỏa mãn các
điều kiện sau:
a. Là các đồng phân hình học.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng A 13
Số phách
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
b. Là các đồng phân quang học.
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
c. Vừa là đồng phân hình học vừa là đồng phân quang học.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Câu VII:
1 2 Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng A 14
Số phách
2.
CH3 NO2
HCHO
OH
A
C6 H5CHO
NaOCH3
B
H2
Pd
C
(CH3CO) 2 O
D
HNO3
H2SO4
E
OH
H O,t o
F
2
F
H3O
to
G
Cl2CHCOOCH3
H(C11H12Cl2 N2O5 )
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Câu VIII:
Tổng điểm
Cán bộ 1
Cán bộ 2
Hợp chất A (C5H9OBr) khi tác dụng với dung dịch iot trong kiềm loãng tạo ra kết tủa
màu vàng. A tác dụng với dung dịch NaOH tạo ra 2 xeton B và C có cùng công thức phân
tử C5H8O. B và C đều không làm mất màu dung dịch kali pemanganat ở lạnh, chỉ có B tạo
kết tủa vàng với dung dịch iot trong kiềm.
Cho B tác dụng với CH3MgBr rồi với nước thì thu được D (C6H12O). D tác dụng với
HBr tạo ra 2 đồng phân cấu tạo E, F có cùng công thức phân tử C6H11Br, trong đó chỉ có F
làm mất màu kali pemanganat ở lạnh.
Dùng công thức cấu tạo viết sơ đồ phản ứng từ A tạo thành B, C, D, E, F. Gọi tên A,
D theo danh pháp IUPAC.
Từ C viết sơ đồ điều chế 1-xiclopentenylmetanol
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng A 15
Số phách
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
--------HẾT---------
Khi đi vào phức Fe(CO)5 do CO là phối tử cho nên tạo trường mạnh đẩy các electron của
Fe ghép đôi với nhau tạo ra 5 obitan trống dsp3 hướng tới 5 đỉnh của hình lưỡng chóp đáy tam giác đều
có tâm là nguyên tử Fe. Năm phân tử CO sẽ dùng 5 cặp electron tự do của mình (trên nguyên tử C của
CO)tạo liên kết phối trí với các obitan lai hóa dsp3 của Fe, tạo phức Fe(CO)5 nghịch từ (S = 0)
3d8 4s0 4p0
CO CO CO CO CO
Câu II: (2 điểm)
a. (1 điểm)
Lượng Hg cho phép trong cơ thể người nặng 70 kg
25.70.103
9
1, 75.103 gam
10
Lượng Hg trong cơ thể người bị nhiễm thủy ngân: 1,75.10-3 + 7,5.10-3 = 9,25.10-3 gam
ln 2 0, 693
ln 2 kt 12 k ngày-1
t 12 60
0,693
ln Co ln Ct kt ln(9, 25.103 ) ln(1,75.103 ) t t 144 ngày
60
Vậy thời gian tối thiểu để lượng thủy ngân đào thải khỏi cơ thể xuống dưới ngưỡng cho phép là 144
ngày.
b. (1 điểm)
– Các phản ứng:
SO2 2Ce4 2H2O SO42 2Ce3 4H
Ce4 Fe2 Ce3 Fe3
Số mol Ce4+ ban đầu = 0,05 x 0,011 = 0,55.10-3 mol
Số mol Fe2+ = số mol Ce4+ dư = 0,01395 x 0,038 = 0,53.10-3 mol.
Số mol Ce4+ đã tác dụng với SO2 = 0,55.10-3 – 0,53.10-3 = 0,02.10-3 mol
0, 02.103
Số mol SO2 có trong mẫu 105 mol
2
105 x22, 4x103
Nồng độ SO2 có trong không khí: 9,3.104 ml / l = 0,93 ppm < 2ppm. Vậy không khí
3, 2x75
tại nhà máy không bị ô nhiễm bởi SO2.
Câu III: (2 điểm)
a. (0,5 điểm)
CrO24 3Fe2 8H Cr 3 3Fe3 4H 2O
103 M 3.103 M
Cr2O72 6Fe2 14H 3Cr 3 6Fe3 7H 2O
Hay
1,5.103 M 3.103 M
Fe3 3OH Fe(OH)3
Cr 3 3OH Cr(OH)3
Ni 2 2OH Ni(OH)2
b. (1,5 điểm – mỗi cặp pH 0,5 điểm)
Tính pHbđ và pHht của các hidroxit kim loại.
- Đối với Fe(OH)3
1038
[oh ] bđ = 3
3
1, 49.1012 [H+]bđ = 0,67.10-2 pHbđ = 2,17.
3.10
1038
[oh ] ht = 3
6
1010,67 [H+]ht = 10-3,34 pHht = 3,34.
10
- Đối với Cr(OH)3
1030
[oh ] bđ = 3 109 [H+]bđ = 10-5 pHbđ = 5.
103
1030
[oh ] ht = 3 108 [H+]ht = 10-6 pHht = 6.
106
- Đối với Ni(OH)2
1015
[oh ] bđ = 3
106 [H+]bđ = 10-8 pHbđ = 8.
10
1015
[oh ] ht = 3
6
104,5 [H+] ht = 10-9,5 pH ht = 9,5.
10
* Khoảng pH tối ưu để có thể tách riêng từng hidroxit kim loại ra khỏi hỗn hợp của chúng:
Fe(OH)3 từ pHbđ = 2,17 đến pHht = 3,4
Cr(OH)3 từ pHbđ = 5 đến pHht = 6
Ni(OH)2 từ pHbđ = 8 đến pHht = 9,5
Câu IV: (3 điểm)
a. (0,5 điểm)
2Ag(r) + H2S Ag2S + H2(k)
b. (1,5 điểm)
J
Sopu SoH2 SoAg2S 2SoAg SoH2S 130, 6 1, 44,1 2x42, 6 205,8 16,3
K
3
G pu nFE 2x96500x64,6.10 12467,8J
o o
0, 059 TAg2S
E Ag2S/Ag 0, 0646V 0, 08 lg 13 TAg2S 1042,3
2 10
Câu V (3 điểm)
a. (1 điểm)
Khi HgI2 bắt đầu kết tủa (bỏ qua nồng độ của phức chất tạo thành)
THgI2 1028
[Hg 2 ][I ]2 THgI2 [I ] 2
2
1013 M
[Hg ] 10
Vậy thể tích V1 (ml) của dung dịch KI 1M cần thêm vào:
1xV1
[I ] 1013 V1 1012 ml
10
2 [Hg 2 ][I ]4 102 x(1013 ) 4
Khi đó [HgI4 ] 30
1024 M rất nhỏ
K kb 10
b. (2 điểm)
Khi kết tủa HgI2 bị hòa tan hoàn toàn thì Hg2+ đã chuyển toàn bộ vào phức HgI24 nên có thể coi
[HgI24 ] [Hg 2 ] bđ = 10-2M
(ở đây coi thể tích dung dịch không thay đổi). Tại thời điểm này ta có: [Hg 2 ][I ]2 THgI2 và
[Hg 2 ][I ]4
K kb
[HgI24 ]
2
THgI2 K kb [HgI42 ]
[Hg ] 2
[I ] [I ]4
K .[HgI42 ] 1030.102
[I ]2 kb 28
104 [I ] 102 M
THgI2 10
1028
Và [Hg 2 ] 4
1024 rất nhỏ (gần như toàn bộ Hg2+ đã đi vào phức chất HgI24 )
10
- Nồng độ tổng cộng của I- có trong dung dịch lúc đó
[I ] tổng [I ] 4[HgI24 ] 102 4.102 5.102 M
Thể tích V2 (ml) dung dịch KI 1M cần thêm vào để hòa tan hoàn toàn kết tủa HgI2
1.V2
[I ] tổng = 5.10-2 = V2 0,5ml
10
(ở đây có thể bỏ qua sự pha loãng do việc thêm dung dịch KI 1M vào vì V2 = 0,5 ml << 10 ml)
Câu VI (3 điểm)
1. (1,5điểm)
O O Br OH
O
dd Br2 dd NaOH
+ O
O 1:1
O to ONa
(A) Br
(B) (C) (D)
a.
A: prop-1-enylbut-2-enoat
B: 1,2-đibrompropylbut-2-enoat
C: Natri but-2-enoat
D: 2-hidroxipropanal
b. Cơ chế A sang B là AE; C sang D SN2 (CO)
c. Số đồng phân lập thể: A có 4 đồng phân; B có 8 đồng phân; C có 2 đồng phân; D có 2 đồng
phân.
2. (1,5 điểm)
a.
H3C H H3C CH2OH
C C C C
H CH2OH H H
E Z
H3C H H3C OCH3
C C C C
H OCH3 H H
E Z
b.
H
CH3
CH2 CH C CH3 O
OH H
O
c.
CH3 H CH3 CH3 CH3 H CH3 OH
H O CH3 H O H H OH H H
meso
Câu VII (2 điểm)
1. (1 điểm)
Cl NH2 Cl NH2 Cl NH CHO
1. ClSO3H HCOOH
2. NH3, 0-180oC
H2N SO2 SO2 NH2 H2N SO2 SO2 NH2
(A) (B)
H
N Cl N Cl
to NaBH4
HN HN
S SO2NH2 S SO2NH2
O O O O
(C) (D)
2. (1 điểm)
HCHO C6H5CHO C6H5 CH CH CH2OH H2, Pd C6H5 CH CH CH2OH
CH3NO2 O2NCH2CH2OH
OH- NaOCH3 OH NO2 OH NH2
(A) (B) (C)
(CH3CO)2O C6H5 CH CH CH2OCOCH3 HNO3
O2N CH CH CH2OCOCH3
OOCCH3 NHCOCH3 H2SO4
OOCCH3 NHCOCH3
(D)
(E)
OH-, H2O H3O+
O 2N CH CH CH2OH O 2N CH CH CH2OH
to to
OH NHCOCH3 OH NH2
(F) (G)
Cl2CHCOOCH3
O2N CH CH CH2OH
Cloramphenicol
OH NHCOCHCl2
(H)
Câu VIII (3 điểm)
O O
Br - Br
O (B)
-
Br OH O
-H2O O
(A) Br - Br
(C)
O
1. CH3MgBr HBr
2. H2O OH - H2O Br
(B) (D) (E)
H+ Br Br
OH - H 2O
(F)
A: 5-brompentan-2-on
D: 2-xiclopropylpropan-2-ol
O OH H SO ®Æc CN H O+ COOH CH2OH
HCN 2 4 3 LiAlH4
CN
Chú ý: Nếu thí sinh làm cách khác nhưng kết quả đúng vẫn cho trọn điểm
LIÊN HIỆP CÁC HỘI KH&KT VIỆT NAM
HỘI HÓA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
8.314 JK–1mol–1 hc
Hằng số khí: R=
0.0820 atmLK–1mol–1 Năng lượng của photon: E
62 400 mmHg.mL.K–1mol–1
Năng lượng tự do
Hằng số Faraday: F = 96485 Cmol–1 G = H – TS
Gibbs:
1 N = 1 kg.m.-1s -2
1 eV = 1.602×10-19 J Kw = = 1.0×10-14
58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
140.12 140.91 144.24 (145) 150.36 151.96 157.25 158.93 162.50 164.93 167.26 168.93 173.05 174.97
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103
Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
232.04 231.04 238.03 237.05 (244) (243) (247) (247) (251) (254) (257) (256) (254) (257)
Số phách
3
Câu I:
a b c Tổng điểm
Dựa vào thuyết liên kết hóa trị (VB) và thuyết đẩy các cặp electron hóa trị (VSEPR)
hãy cho biết:
a. Trạng thái lai hóa của nguyên tử trung tâm và cấu tạo hình học của các phân tử và ion
sau: HClO, NO 2 , CO 32 , SO 24 .
HClO
NO2
CO32
SO24
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Giải thích sự khác nhau về góc liên kết trong các dãy hợp chất sau:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Số phách
4
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Dãy 2 H2O (105o) NH3 (107o) CH4 (109o28’)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
c. So sánh và giải thích độ dài và độ bền của liên kết N–N trong N2O4 và N2H4.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Câu 2:
a b c Tổng điểm
a) Tại Thế vận hội mùa đông Sochi năm 2013 đã xảy ra một vấn đề thời sự lý thú. Đó là ảnh
hưởng của sự biến đổi khí hậu, làm nóng lên toàn cầu, vì vậy việc chuẩn bị cho thi đấu thể
thao mùa đông hết sức phức tạp và tốn kém. Người ta phải làm tuyết nhân tạo bằng cách
nén hỗn hợp hơi nước và không khí đến áp suất cao rồi cho hỗn hợp khí đó phụt nhanh ra
khỏi bình nén vào khí quyển. Hãy dùng nhiệt động học giải thích quá trình đó.
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
5
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b) Cũng mùa đông năm đó, trên đỉnh núi Sa Pa của nước ta vào một buổi sáng lặng gió, có
sương tuyết tạo thành. Ở mặt phía Tây của đỉnh núi, nhiệt độ hạ xuống đến
- 6C, áp suất của hơi nước trong khí quyển là 2,20 Torr. Ở mặt phía Đông của đỉnh núi,
nhiệt độ hạ xuống đến - 3C, áp suất của hơi nước trong khí quyển là 3,80 Torr.
Hãy cho biết trong điều kiện như vậy các hạt sương tuyết có tồn tại hay không?
Biết rằng: entanpi nóng chảy của nước đá là 6,008 kJ.mol-1; entanpi bay hơi của nước
lỏng là 44,016 kJmol-1; áp suất không khí ở đỉnh núi là 456 Torr; ở áp suất không khí bằng
760 Torr nước đá nỏng chảy ở 0C.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Số phách
6
Câu 3:
a b c Tổng điểm
Một nhiệt lượng kế chứa 0,1 lít nước, được nối với máy phát khí H2S để sao cho áp suất khí
H2S trên chất lỏng luôn luôn bằng 1atm. Sau khi cân bằng hòa tan được thiết lập người ta
thấy nhiệt độ của nhiệt lượng kế tăng lên 0,1oC và nồng độ H2S trong dung dịch là 0,1M.
Người ta lặp lại thí nghiệm trên một lần nữa nhưng thay nước bằng 0,1 lít dung dịch NaOH
0,1 M.. Nhiệt độ của nhiệt kế lần này tăng là 0,380oC.
Biết nhiệt dung của nhiệt lượng kế trong cả hai trường hợp đều bằng 1891,2 J.K-1 và sự có
mặt của NaHS trong dung dịch không ảnh hưởng tới độ tan của H2S. Hãy tính hiệu ứng
nhiệt (∆H kJ/mol) của các quá trình sau:
a. Hòa tan H2S trong nước.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
c. Phân ly H2S thành H+ và HS-, biết khi trung hòa một mol axit mạnh bằng bazơ mạnh tỏa
ra lượng nhiệt là 55,814 kJ.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
7
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Câu 4:
a b c Tổng điểm
a. Liên kết trong phân tử Cl2 bị phá vỡ dưới tác dụng của photon có bước sóng 495 nm.
Tính năng lượng của liên kết Cl – Cl.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Ở 1227oC và áp suất chung 1atm, có 3,5% số phân tử clo bị phân li thành nguyên tử.
Tính So của phản ứng sau: Cl2(k) ⇌ 2Cl(k)
(giả thiết H o và So của phản ứng đều không phụ thuộc nhiệt độ). .....................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
8
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
c. Nếu giữ nguyên nhiệt độ, thì ở áp suất nào độ phân li của Cl2 bằng 1%.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Câu 5:
a b Tổng điểm
Hidropeoxit trong dung dịch nước bị phân hủy thành nước và oxi theo phản ứng bậc một.
Hằng số tốc độ của phản ứng ở 25oC là 7,4.10 4 s 1 .
a. Tính thể tích oxi ở 25oC, áp suất 740mmHg thu được khi phân hủy 1,0 mol H2O2 sau 20
phút.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
9
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Tính lượng nhiệt giải phóng ra sau 01 giây đầu tiên từ 2 lít dung dịch H2O2 0,15 M. Biết
sinh nhiệt tiêu chuẩn của H2O2 (dd) = -191,2 kJ/mol và của H2O(l) = -285,8 kJ/mol.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Số phách
10
Câu 6:
Tổng điểm
Người ta cho 10-3 mol AgBr vào 1 lít nước. Hỏi phải thêm bao nhiêu mL dung dịch NH3 đặc
14,7M vào đó để hòa tan hoàn toàn kết tủa AgBr? (giả thiết thể tích dung dịch không đổi)
Cho biết TAgBr= 10-12; hằng số không bền của phức chất [Ag(NH3)2]+ là KKb= 10-7
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
11
Câu 7
a b Tổng điểm
a. Tính pH của dung dịch hỗn hợp gồm Fe(NO3)3 0,05 M và Pb(NO3)2 0,1 M.
Cho: Fe3+ + H2O ⇌ FeOH2+ + H+ (1) pKa(1) = 2,17
Pb2+ + H2O ⇌ PbOH+ + H+ (2) pKa(2) = 7,8
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Sục khí H2 S đến bão hòa (nồng độ H2S luôn bằng 0,1 M) vào các dung dịch hỗn hợp
trên. Những kết tủa nào sẽ bị tách ra từ dung dịch?
Cho: E oFe / Fe = 0,77 V, E So / H S = 0,14 V; pK a1,( H S) = 7,0 pK a 2,( H S) = 12,9.
3 2
2 2 2
Tích số tan của FeS bằng 10 17, 2 và của PbS bằng 10 26,6
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
12
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Câu 7:
a b c Tổng điểm
Lắp một pin bằng cách nối điện cực hidro tiêu chuẩn với nửa pin được tạo thành bằng cách
nhúng một thanh đồng vào dung dịch hỗn hợp của 40,0 mL dung dịch CuSO4 10 2 M và
10,0 mL dung dịch NH3 0,5 M. Giả thiết trong dung dịch chỉ tạo ra phức chất [Cu(NH3)4]2+
với hằng số bền Kbền = 10 13, 2 .
a. Viết kí hiệu pin và xác định sức điện động của pin. Cho E oCu 2
/ Cu
= 0,34 V.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bài Thi Lý Thuyết - Bảng B
Số phách
13
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Tính E[oCu( NH ) 2
3 4] / Cu
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
c. Viết phản ứng và tính hằng số cân bằng của phản ứng xảy ra trong pin ở 25oC. Hãy nhận
xét về khả năng oxi hóa của Cu(II) trong nước và trong dung dịch amoniac
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Số phách
14
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8
Điểm
Số phách
ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
BÀI THI LÝ THUYẾT BẢNG B
Câu 1. (2điểm)
a. (4/4)
Chất AXmEn m+n Dạng hình học Lai hóa
HClO AX2E2 4 Tứ diện sp3
NO2- AX2E1 3 Tam giác đều sp2
CO32- AX3E0 3 Tam giác đều sp2
SO42- AX4E0 4 Tứ diện sp3
b. 2/4
+ Dãy 1: H2O (105o) H2S (92o) H2Se (91o) H2Te (90o).
Góc liên kết giảm dần có thể giải thích theo một trong hai cách hoặc cả hai sau:
- Từ oxy đến lưu huỳnh trong nhóm VIA, khi tăng số chu kỳ mức độ lai hóa của obitan s
và các obitan p giảm.
- Từ oxy đến lưu huỳnh trong nhóm VIA độ âm diện giảm dần và bán kính nguyên tử
tăng dần nên lực đẩy giữa các cặp electron giảm dần
Câu 2. (2điểm)
a. 4/4
- Hçn hîp khÝ bÞ nÐn ®Õn ¸p suÊt cao phôt nhanh khái b×nh nªn sinh c«ng mµ kh«ng kÞp
trao ®æi nhiÖt víi m«i trưêng do ®ã ®ưîc coi như qu¸ tr×nh ®o¹n nhiÖt:
q=0
U = W + q = W
Quá trình d·n në sinh c«ng chèng ¸p suÊt khÝ quyÓn: W 0
do ®ã U 0, tøc lµ néi n¨ng cña khÝ gi¶m.
- Néi n¨ng cña khÝ phô thuéc nhiÖt ®é: nhiÖt ®é cµng cao néi n¨ng cµng lín. Khi néi
n¨ng gi¶m nhiÖt ®é cña khÝ gi¶m xuèng.
- C«ng do khÝ sinh ra khi d·n në cã trÞ sè lín do ¸p suÊt gi¶m m¹nh nªn nhiÖt ®é khÝ gi¶m
m¹nh xuèng d-íi 00C rÊt nhiÒu, do ®ã h¬i n-íc trong hçn hîp khÝ bÞ ng-ng tô thµnh
tuyÕt.
b. 4/4
Sương tuyết trên đỉnh có thể bị tan chảy hay thăng hoa .
+ Xét khả năng tan chảy:
Áp dụng phương trình Claperon cho quá trình chuyển pha từ rắn sang lỏng:
T/P = TV/H
Đối với nước V < 0 vì Vr > Vl nên khi P giảm nhiệt độ nóng chảy của nước đá tăng,
nghĩa là trên núi, nước đá tan ở nhiệt độ cao hơn 0oC.
Cả hai phía Tây và Đông của đỉnh núi đều có nhiệt độ dưới 0oC nên tuyết không tan.
+ Xét khả năng thăng hoa:
p(T 2) H 1 1
Áp dụng biểu thức: ln ( )
p(T1) R T 2 T1
với: T1 = 273,15 K và P(T1) = ?
* Cần tính áp suất hơi nước bão hòa tại 273,15K.
Biết rằng nước sôi ở 373,15K (100oC), tại đó áp suất hơi nước bão hòa P373,15 = 760 Torr
P273,15 50024 1 1
ln =- ( )
760 8,314 273,15 373,15
lnP273,15 → P273,15 = 4,22 Torr
* Nhiệt thăng hoa của nước là:
Hth.hoa = Hn.ch + Hbay hơi = 6,008 + 44,016 = 50,024 kJ.mol-1
- Ở mặt phía đông: T2 = 270,15K ( = - 30C), Ph.nước= 3,80 Torr.
P270,15 50024 1 1
ln =- ( )
4,22 8,314 270,15 273,15
lnP70,15 = 1,1952 → P(270,15) = 3,30 Torr
P(270,15) = 3,30 Torr 3,80 Torr.
- Hơi nước trong không khí quá mức bão hòa. Do đó hơi nước từ không khí ngưng tụ
thành sương tuyết, nghĩa là sương tuyết dày thêm.
- Ở mặt phía Tây: T2 = 267,15K ( = -60C), Ph.nước= 2,20 Torr
P267,15 50024 1 1
ln =- ( )
4,22 8,314 267,15 273,15
lnP267,15 = 0,9451 → P267,15 = 2,57 Torr
p(267,15) = 2,57 Torr 2,2 Torr,
Hơi nước trong không khí chưa tới mức bão hòa. Do đó sương tuyết bay hơi, trời trở lên
trong sáng.
Pc = 12,249 atm
Câu 5 (2 điểm)
a. 4/4
1
H2 O2 → H2 O + O2
2
Phương trình động học của phản ứng bậc nhất
1 1
kt = ln = 7,4.10-4.20.60 = 0,888 → = 2,43 → x= 0,5885
1 x 1 x
1
noxy = x = 0,29425 mol.
2
0,29425.62400.298
Voxy = = 7394,4 ml ≈ 7,4 lit.
740
b. 4/4
0,15 0,15
ln = 7,4.10-4 → = 1,00074 → x= 0,0001109 mol/L.
0,15 x 0,15 x
Phân hủy 2 lít có 0,0001109.2 = 0,0002218 mol H2O2
H pu = H s ( H O ) H s ( H O ) = -94,6 kJ/mol.
2 2 2
b) 8/4
Vì E oFe
3
/ Fe2
= 0,77 V > E So / H S = 0,14 V nên có phản ứng:
2
Câu 8 (3điểm)
a) 6/4
10 -2.40 0,5.10
[Cu2+]o = = 8.10-3 M [NH3]o = = 0,1 M
50 50
[Cu ( NH 3 ) 4 ]2
Cu2+ + 4NH3 ⇌ [Cu(NH3)4]2+ Kbền = 2 4
=1013,2
[Cu ][ NH 3 ]
t=0 8.10-3 0,1 0
tcb 8.10-3 – x 0,1- 4x x coi x 8.10-3 vì Kbền rất lớn.
[Cu ( NH 3 ) 4 ]2 [8.10 3 ]
[Cu2+] = = = 2,36.10-11 M
K ben[ NH 3 ]4 1013, 2 (0,068) 4
0,059
Vậy: E[Cu( NH ) ] 2
/ Cu
= 0,34 + lg(2,36.10-11) = 0,0265 V
3 4
2
Vậy điện cực đồng là (+), điện cực hidro tiêu chuẩn là (-)
Esdđ = 0,0265 V
Kí hiệu pin: (-) Pt ∣H+ 1M, H2 1atm ║[Cu(NH3)4]2+ 8.10-3 M ∣Cu (+)
b) 2/4
[Cu(NH3)4]2+ + 2e ⇌ Cu + 4NH3
0,059
E[Cu( NH ) 2
4 ] / Cu
= 0,34 + lg[Cu2+]phức
3
2
0,059 [Cu ( NH 3 ) 4 ]2
= 0,34 + lg
2 K ben[ NH 3 ]4
Điện cực tiêu chuẩn khi: [Cu(NH3)4]2+ = [NH3] = 1 M
0,059 1
Nên: E[oCu( NH ) 2
4 ] / Cu
= 0,34 + lg 13, 2 = - 0,049 V
3
2 10
c) 4/4
Cực dương: [Cu(NH3)4]2+ + 2e ⇌ Cu + 4NH3
Cực âm: H2 ⇌ 2H+ + 2e
Phản ứng chung: [Cu(NH3)4]2+ + H2 ⇌ Cu + 4NH3 + 2H+
2( Eo Eo
[ Cu ( NH 3 ) 4 ]2 / Cu H / H2
Kc = 10 0, 059
= 10-1,675 = 0,021
E[oCu( NH ) ] / Cu < E[oCu / Cu
2 2
3 4
Điều đó chứng tỏ Cu(II) trong nước oxi hóa mạnh hơn Cu(II) trong dung dịch amoniac.
Sự tạo phức làm giảm khả năng oxi hóa của Cu2+.
-----------------
Thí sinh có thể làm cách khác nếu đúng vẫn cho đủ số điểm.
LIÊN HIỆP CÁC HỘI KH&KT VIỆT NAM
HỘI HÓA HỌC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
Điểm 3,5 2,0 2,5 2,0 2,5 3,0 2,0 2,5 20 Hai mươi điểm
Câu 1
Câu 1 a b c d e Tổng số
Thang điểm 1,0 0,5 1,0 0,5 0,5 3,5
Ghi chú
+ Một phần vì năng lượng liên kết H ─ F rất lớn, một phần vì khi tan trong nước ion F ¯
tương tác với phân tử HF tạo ra ion phức HF2¯ .
+ Do 1 phần phân tử HF liên kết tạo ra HF2¯ nên hàm lượng tương đối của ion H3O+
không lớn HF có tính axit yếu.
+ Đồng thời dung dịch HF có các ion dạng HF2¯, H2F3¯, H3F4¯…khi trung hòa tạo ra các
muối axit như KHF2, KH2F3 …
1.b. Bo và Nhôm là hai nguyên tố kề nhau ở phân nhóm IIIA. Tại sao có phân tử Al2Cl6
nhưng không có phân tử B2Cl6?
1.c. Viết cấu trúc Lewis của NO2 và nêu dạng hình học của nó. Dự đoán dạng hình học
của ion NO2- và ion NO2+. So sánh hình dạng của 2 ion với NO2.
+
N O N O N
O O O O
1320 1150
* Trong NO2 và NO 2 đều có N ở trạng thái lai hoá sp2, nên có cấu trúc dạng góc.
NO2 chỉ có 1e chưa liên kết nên lực đẩy các cặp e liên kết yếu hơn NO 2 có cặp e chưa
liên kết góc liên kết NON của NO2 > góc liên kết NON của NO 2 .
* Nguyên tử N trong NO 2 ở trạng thái lai hoá sp và không còn e tự do nên hai liên kết
có khuynh hướng tạo góc 180o để giảm thiểu lực đẩy giữa các đôi e liên kết dẫn đến hình
học tuyến tính(180o).
1.d. Năng lượng liên kết của BF3 = 646 kJ/mol còn của NF3 chỉ = 280 kJ/mol. Giải thích
sự khác biệt về năng lượng liên kết này.
NF3 có N lai hóa sp3 (dạng tháp), còn BF3 có B lai hóa sp2 trong đó có một phần liên
kết cho tạo bởi xen phủ AO p chưa liên kết của F với AO p còn trống của B liên kết
BF bền hơn nên năng lượng liên kết của BF3 lớn hơn so với của NF3.
1.e. Điểm sôi của NF3 = 1290C còn của NH3 = 330C. Amoniac tác dụng như một bazơ
Lewis, còn NF3 thì không. Momen lưỡng cực của NH3= 1,47D lớn hơn nhiều so với
momen lưỡng cực của NF3 = 0,24D mặc dù độ âm điện của F lớn hơn nhiều so với H.
Hãy giải thích.
- Độ âm điện lớn của F làm giảm mật độ e trên N và giảm tính bazơ của N trong NF3.
- NH3 có t0sôi > t0sôi của NF3 do NH3 có liên kết H liên phân tử.
- Trong NF3 đôi e không liên kết tạo momen lưỡng cực theo chiều ngược lại với chiều
momen lưỡng cực chung của các liên kết NF (do độ âm điện của F > N)
các momen lưỡng cực triệt tiêu nhau nên nhỏ ( 0).Còn trong NH3 momen lưỡng cực
của đôi e không liên kết cùng hướng với momen lưỡng cực chung của các liên kết NH
(do độ âm điện của N > H).
Câu 2
Câu 2 a b Tổng số
Thang điểm 1,0 1,0 2,0
Ghi chú
Nội dung câu 2: Cho giản đồ thế khử chuẩn E0 (V) sau:
+ 0,293V
+0,55V
2- + 1,34V Eox - 0,408V Cr (II) Eoy
Cr (VI) (Cr2O7 ) Cr (V) Cr (IV) Cr (III) Cro
- 0,74V
Tính E ox và E oy
2.b. Dựa vào tính toán, cho biết Cr(IV) có thể bị dị phân thành Cr(III) và Cr(VI) được
không?
Cr (VI) có thể dị phân thành Cr(III) và Cr (VI) khi Go của quá trình < 0
2Cr(IV) 2e 2Cr 3 (1) E1o Eox 2,1V
0,55 1,34
Cr(VI) 2e Cr(IV) (2) E o2 0,945
2
Go2 nEo2 F 2.0,945F
Câu 3
Câu 3 a b Tổng số
Thang điểm 1,5 1,0 2,5
Ghi chú
Nội dung câu 3:
Theo tiêu chuẩn môi trường quốc gia, mức tối thiểu cho phép của H2S trong không khí
là: 0,01mg/L. Để đánh giá sự ô nhiễm không khí ở một khu nghỉ dưỡng có sử dụng suối
nước nóng tự nhiên người ta làm như sau: Điện phân dung dịch KI trong 2 phút bằng dòng
điện 2mA. Sau đó cho 2 lít không khí sục từ từ vào dung dịch điện phân trên cho đến khi iot
mất màu hoàn toàn. Thêm hồ tinh bột vào bình và tiếp tục điện phân trong 35 giây nữa với
dòng điện trên thì thấy dung dịch bắt đầu xuất hiện màu xanh.
3.a. Anh (chị) hãy giải thích thí nghiệm và cho biết sự ô nhiễm không khí bởi H2S của
khu nghỉ dưỡng trên như thế nào? Có được xếp vào mức cho phép không?
Điện phân dung dịch KI trong 120 giây: 2KI + 2H2O → 2KOH + I2 + H2↑ (1)
Cho không khí vào dung dịch sau khi điện phân: H2S + I2 → 2HI + S↓ (2)
H2S còn dư trong dung dịch (I2 hết ).
Điện phân tiếp dung dịch có chứa H2S, HI, KI trong 35 giây, ta có: H2S → H2 + S (3)
Cho đến khi hết H2S, I- sẽ điện phân tạo I2 (I2 làm cho hồ tinh bột hóa xanh dấu hiệu để
quá trình (3) đã hoàn thành).
- Số mol I2 được giải phóng khi điện phân dung dịch KI (I = 0,002A; t = 120s):
0,002.120
n 0,124.10-5 mol
I2 2.96500
- Lượng H2S tác dụng với I2 theo (2) là: n H S = n I = 0,124.10-5mol
2 2
3.b. Tính hàm lượng của H2S trong không khí theo thể tích.
Hàm lượng H2S trong không khí của khu nghỉ dưỡng là:
54,4.10-3
27,2.10-3mg/l (hay 0,0272mg/l)
2
Câu 4
Câu 4 a b Tổng số
Thang điểm 1,0 1,0 2,0
Ghi chú
Nội dung câu 4:
3
Cho biết E oAg
Ag
0,8V , E oFe3 Fe2
0,77V , TAg 2S 1049, 2 , TAg 4Fe(CN)6 1040,82 và FeCN6 1031 ,
4
FeCN6 1024 .
3- 4-
4.a. Tính thế oxi hóa - khử tiêu chuẩn của cặp Ag4Fe(CN)6/Ag và Fe(CN)6 /Fe(CN)6 .
4.b. Hãy giải thích tại sao khi nhúng tấm ảnh đen trắng vào dung dịch Fe(CN)63- tấm
ảnh bị mờ dần rồi mất màu hẳn. Sau khi nhúng nhẹ tấm ảnh đó vào dung dịch nước cất
để rửa Fe(CN)63- còn dính vào nó, đem nhúng tấm ảnh vào dung dịch Na2S thì hình trên
tấm ảnh lại hiện lên, nhưng không phải là đen mà là nâu trắng. Biết Ag2S có màu nâu.
Theo kết quả ở câu (1) ta thấy thế tiêu chuẩn của cặp Ag4Fe(CN)6/Ag nhỏ hơn thế tiêu
chuẩn của cặp Fe(CN)63-/Fe(CN)64-, nên Fe(CN)63- oxi hóa được Ag kim loại:
4Fe(CN)63- + 4Ag → Ag4Fe(CN)6 + 3Fe(CN)64-
Do Ag4Fe(CN)6 không màu, nên sau khi ngâm ảnh vào dung dịch Fe(CN)63- ảnh bị mờ
đi rồi mất hẳn màu. Khi nhúng ảnh đã bị oxi hóa vào dung dịch S2- thì Ag4Fe(CN)6 có độ
tan lớn bị chuyển thành Ag2S có độ tan nhỏ hơn rất nhiều, và có màu nâu:
Ag4Fe(CN)6 + 2S2- 2Ag2S + Fe(CN)64-
không màu màu nâu sẫm
Vì vậy, ảnh từ không màu chuyển sang màu nâu.
Câu 5
Câu 5
a b c Tổng số
[Cu(NH3)4]2+ + 2e ⇌ Cu + 4NH3
0,059
E[Cu( NH ) 2 = 0,34 + lg[Cu2+]phức
3 4] / Cu
2
0,059 [Cu ( NH 3 ) 4 ]2
= 0,34 + lg
2 K ben[ NH 3 ]4
Điện cực tiêu chuẩn khi: [Cu(NH3)4]2+ = [Cu2+] = 1 M
0,059 [1
Nên: E[oCu( NH ) 2 = 0,34 + lg 13, 2 = - 0,049 V
3 4 ] / Cu
2 10
5.c. Viết phản ứng xảy ra trong pin và tính hằng số cân bằng của phản ứng đó ở 25oC.
Điều đó chứng tỏ Cu(II) trong nước oxi hóa mạnh hơn Cu(II) trong dung dịch amoniac. Sự tạo phức làm
giảm khả năng oxi hóa của Cu2+.
Câu 6
Câu 6 b Tổng số
a
i ii iii
Thang điểm 1,0 1,0 0,5 0,5 3,0
Nội dung câu 6: Ghi chú
6.a. Độ tan của BaSO4 trong dung dịch HCl 2M bằng 1,5.10-4M.
Tính tích số tan của BaSO4 rồi suy ra độ tan của BaSO4 trong nước nguyên chất và
trong dung dịch Na2SO4 0,001M. Cho biết pKa đối với nấc phân ly thứ hai của H2SO4 là 2.
BaSO4 ↔ Ba2+ + SO42- T = ?
Ban đầu 2M
Ta có: S2 / (2-S) = 102. T Vậy : T = S2 / (2-S). 102 = (1,5.10-4)2/ (2 -1,5.10-4). 102 = 1,125.10-10
0,001M 0,001M
Giải ra: S’’ = 1,125.10-7 (nhận); còn giá trị S’’ = -10-3 (loại).
6.b. Tính pH của dung dịch thu được trong các hỗn hợp sau:
+ 10mL dung dịch CH3COOH 0,10M trộn với 10mL dung dịch HCl có pH =4,0
+ 10mL dung dịch CH3COOH có pH =3,0 trộn với 10mL dung dịch HCOOH có pH =3,0
+ 25mL dung dịch CH3COOH có pH =3,0 trộn với 15mL dung dịch KOH có pH =11,0
Cho biết pKa của CH3COOH và HCOOH lần lượt là 4,76 và 3,75.
Dung dịch HCl có pH = 4,0 → [H+] = [HCl] = 10-4M.
Sau khi trộn: CHCl = 10-4. 10/20 = 5. 10-5M ; CCH3COOH = 0,1. 10/20 = 0,05M
HCl → H+ + Cl-
5.10-5M 5.10-5M
CH3COOH ↔ H+ + CH3COO-
C 0,05M 5.10-5M 0
ΔC x x x
[ ] 0,05-x 5.10-5+x x Vậy (5.10-5+x)x / (0,05-x) = 10-4,76
Do đó: x2 + 6,738.10-5x – 8,67.10-7 = 0 Giải ra: x = 9,0.10-4M (nhận) và x = -9,646.10-4M (loại)
pH = -lg(5.10-5 + x) = 3,022 = 3,02
Gọi CA là nồng độ M của dung dịch CH3COOH
C CA 0 0
ΔC x x x
[ ] CA – x x x Với pH = 3,0 x = 10-3M
10
2
3
104,76
C A 10 3
106 3
CA 103 10 1,24 10 0, 0585M
104,76
- Tương tự, dung dịch HCOOH có pH = 3,0 ứng với nồng độ axit fomic
10
2
pH
106
CHCOOH 10 pH 103 102,25 103 6, 62.103 M
K HCOOH 103,75
Sau khi trộn lẫn:
0, 0585.10
CCH3COOH 0, 02925M
20 Vì C1Ka1(=5,08. 10-7 ) C2Ka2 (=5,88. 10-7 ) nên: Bảo toàn
6, 62.103.10
CHCOOH 3,31.103 M
20
điện tích : [H+]=[CH3COO-]+[HCOO-]
→ [H+]= Và : [H+]
Thế số vào ta được [H+]=1,047.10-3 Vậy, pH = 2,98
Tương tự câu trên, ta có CCH3COOH = 0,0585M.
Dung dịch KOH có pH =11,0 → [OH] = [KOH] = 10-14/10-11 = 10-3.
Sau khi trộn CCH3COOH = (0,0585.25)/ 40 = 3,66.10-2M; CKOH = (10-3.15)/ 40 = 3,75.10-4M
CH3COOH + KOH → CH3COOK + H2O
-2 -4
pư 3,66.10 3,75.10 0 0
saupư (3,66.10-2 - 3,75.10-4) 3,75.10-4 3,75.10-4
CH3COOH ↔ CH3COO- + H+
C 0,036225 3,75.10-4 0
ΔC x x x
[ ] 0,036225– x x+3,75.10-4 x
-4
Nên Ka= x(x+3,75.10 )/(0,036225-x) = 10-4,76
→ x = 6,211.10-4. Vậy pH = 3,207 = 3,21
Câu 7
7 Tổng số
Câu 7
Thang điểm 1,0 0,5 0,5 2,0
Ghi chú
Phân tử HF và phân tử H2O có momen lưỡng cực, phân tử khối gần bằng nhau
(µHF =1,83D; µH2O = 1,84D; MHF = 20, M H O = 18). Nhưng nhiệt độ nóng chảy của của HF
2
+ Nhiệt độ nóng chảy của các chất rắn với các mạng lưới phân tử (nút lưới là các phân
tử) phụ thuộc vào các yếu tố
Khối lượng phân tử càng lớn thì nhiệt độ nóng chảy càng cao.
Lực hút giữa các phân tử càng mạnh thì nhiệt độ nóng chảy càng cao. Lực
hút giữa các phân tử gồm lực liên kết hiđro, lực liên kết VanderWaals
- HF và H2O có momen lưỡng cực xấp xỉ nhau, phân tử khối gần bằng nhau và đều
có liên kết Hiđro khá bền đáng lẽ 2 chất rắn đó phải có nhiệt độ nóng chảy xấp xỉ nhau,
HF phải có nhiệt độ nóng chảy cao hơn của nước (vì HF có µ lớn hơn, phân tử khối lớn
hơn, liên kết hiđro bền hơn). Tuy nhiên thực tế cho thấy tonc H2O = 0oC, cao hơn nhiều
so với t0nc của HF là – 830C.
+ Mỗi phân tử HF chỉ tạo được 2 liên kết hiđro với 2 phân tử HF khác ở 2 bên:
H – F … H – F … H – F . Trong phân tử HF rắn, các phân tử HF liên kết với nhau nhờ
liên kết Hiđro tạo thành chuỗi 1 chiều, giữa các chuỗi đó liên kết với nhau bằng lực
VanderWaals yếu. Vì vậy khi đun nóng đến nhiệt độ không cao lắm thì lực VanderWaals
giữa các chuỗi đã bị phá vỡ, đồng thời 1 phần liên kết hiđro cũng bị phá vỡ nên xảy ra
hiện tượng nóng chảy.
+ Mỗi phân tử H – O – H có thể tạo ra được 4 liên kết Hiđro với 4 phân tử H2O khác
nằm ở 4 đỉnh của tứ diện. Trong nước đá, mỗi phân tử H2O liên kết với 4 phân tử H2O
khác tạo thành mạng lưới không gian 3 chiều. Muốn làm nóng chảy nước đá cần phải phá
vỡ mạng lưới không gian 3 chiều với số lượng liên kết hiđro nhiều hơn so với ở HF do đó
đòi hỏi nhiệt độ cao hơn.
Câu 8
Câu 8
a b Tổng số
Thực nghiệm cho biết phân tử ozon có cấu trúc góc ( = 0,52). Góc liên kết bằng 1170 ~
1200 chứng tỏ nguyên tử oxi trung tâm ở trạng thái lai hoá sp2
O
sp2
2
1AO - sp có 1 cặp e tạo liên kết “cho nhận” với một trong hai nguyên tử oxi có 1 AO - p
trống. 1AO - sp2 có 1 e độc thân tạo liên kết với nguyên tử oxi còn lại.
Trên nguyên tử oxi trung tâm còn 1AO-sp2 chứa cặp e tự do. Như vậy oxi trung tâm
còn AO-2pz không tham gia lai hoá có 1 e độc thân nằm vuông góc với mặt phẳng chứa
liên kết xen phủ với 1AO-2pz cũng có 1 e độc thân của một trong hai nguyên tử oxi bên
cạnh tạo ra 1 liên kết không định xứ.
.. . .. .. . . .
2p
2p
sp2 sp2
.. . O
.
.. O
.
* O
O
O O*
. ..
Điều này phù hợp với độ dài liên kết O-O (trong O3) bằng 1,2 A0 nằm trung gian
giữa liên kết đơn O-O (trong O2) là 1,49 A0 và liên kết đôi O=O trong O2 là 1,21 A0
trong O3 liên kết O- O có đặc tính kép thực sự có thể mô tả như sau
O O hay O
O O O O O O
8.b. Hãy chứng minh rằng về mặt năng lượng không thể coi O3 có cấu trúc vòng kín.
Biết: Năng lượng phân ly oxi là 118 kcal /mol. Năng lượng liên kết O-O là 33 kcal /mol
3O2 = 2O3 H0298 = 67,8 kcal
o
o o
Nếu gán cho phân tử O3 cấu trúc vòng kín
thì nhiệt nguyên tử hoá của ozon là: 3.33 = 99 kcal.mol-1
3.118 67 , 8
nguyên tử hoá (O3) = 2 = 99 kcal/mol
Vậy về mặt năng lượng hoàn toàn không thể chấp nhận được O3 có cấu trúc vòng kín.
Thí sinh có thể làm cách khác nếu đúng vẫn cho đủ số điểm.
------Hết-----
Đáp án bài thi lý thuyết bảng C
12