PRZEMIANY POLITYCZNE W EUROPIE W XVI w.

I. Powstanie i rozwój imperium Habsburgów

1273 Rudolf Habsburg Został cesarzem Rzeszy Niemieckiej. Posiadał

XIV w. Habsburgowie
1486 - 1519 Maksymilian I Habsburg
1478 – 1506 Filip I Piękny Habsburg –
arcyksiążę austriacki
1516- 1559 Karol I Habsburg – król
Hiszpanii od 1516
Karol V Habsburg – cesarz
Rzeszy Niemieckiej od 1519
Abdykował w 1556 r. i
podzielił imperium
Habsburgów :
 Filip II (syn) otrzymał
Hiszpanię, posiadłości
włoskie i Niderlandy
 Ferdynand I (brat)
otrzymał dziedziczne
posiadłości w
Niemczech i tytuł
cesarski
 niewielkie ziemie na terenie Szwajcarii
 Przejął kontrolę nad Austrią i Styrią
 Objęli władzę nad Karyntią, Krainą i Tyrolem –
obszary bogate w srebro
Król niemiecki od 1486 r. Cesarz od 1508 r.
Ożenił się z Marią Burgundzką, która wniosła do
imperium Habsburgów następujące ziemie:
 Franche Comte i Flandria,
 Niderlandy – Brabancja, Namur, Luksemburg,
Haino, Holandia, Zelandia
Syn Maksymiliana i Marii
Ożenił się z Joanną Szaloną, córką królów
Hiszpanii – Ferdynanda (król do 1516) i Izabeli.
Posiadłości hiszpańskie przyłączone do imperium
Habsburgów
 Grenada
 kolonie hiszpańskie w Afryce Pn – Melila i Oran
 kolonie w Ameryce Łacińskiej
 Sycylia i Neapol
 Nawarra – od 1512
 Syn Filipa I Pięknego i Joanny Obłąkanej
 patronował zdobyciu Meksyku 1519 – 1522,
Peru 1531 – 1533 , częściowo obszarów obecnej
Argentyny .
 Poszerzył ziemie Hiszpanii o kolonie
hiszpańskie

Habsburgowie prowadzili politykę dynastyczną. Dzieci Filipa I Pięknego panowały na wielu

tronach Europy:
 Karol – król Hiszpanii i jej posiadłości, od 1519 r. cesarz niemiecki
 Ferdynand – ożenił się z Anną Jagiellonką, od 1526 r. król Czech i Węgier, od 1556 r. cesarz
niemiecki
 Maria – zona Ludwika Jagiellończyka – królowa Czech i Węgier do 1526 r.
 Eleonora – królowa Portugalii 1519 – 1520 oraz Francji 1530 - 1541
 Izabela – żona Chrystiana II, królowa Danii
 Katarzyna – królowa Portugalii 1526 - 1556

1
II. W XVI wieku powstały scentralizowane państwa narodowe.

1. Scalanie terytoriów narodowych

W XV wieku rozpoczął się proces scalania terytoriów państwowych, który kończył okres rozbicia
wewnętrznego – feudalnego.

Metody umacniania władzy królewskiej:

 ograniczenie dochodów wielkich feudałów
 pozbawienie majątków wielkich feudałów
 zastępowanie lokalnej administracji, często zależnej od feudałów, administracją królewską
 zakaz posiadania prywatnego wojska i zamków (twierdz) obronnych
Było to możliwe dzięki poparciu drobnej szlachty i mieszczaństwa

2. Nowa ideologia polityczna – ideologia władzy absolutnej

a) Niccolo Machiavelli – „Książę” - opowiadał się za władzą absolutną i bezwzględną. Jego zdaniem
monarcha jest upoważniony do wszystkiego i nic nie powinno go ograniczać gdyż liczy się przede
wszystkim dobro państwa, a nie interes poddanych. Człowiek otrzymuje w życiu to co sam sobie
wywalczył. Uważał, że nie liczą się środki, które prowadzą do wyznaczonego celu. Należy
skorzystać z wszystkiego co może dopomóc w jego osiągnięciu, nie zważając na żadne ograniczenia

b) Jean Bodin – teoretyk państwa, w dziele „Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej” głosił idee monarchii
absolutnej. Uważał, że suwerenność może tylko zapewnić monarcha, który posiada nieograniczoną
władzę; monarchę mogą ograniczać jedynie prawa boskie i prawa natury. Wszyscy są jego
poddanymi, a jego zadaniem jest zapewnienie im odpowiedniej opieki.

c) Thomas Hobbes – „Lewiatan” – porządek morze istnieć tylko poprzez oddanie się władzy
monarchy