MONARCHIA ABSOLUTNA WE FRANCJI

Pod koniec XIV wieku królem Francji ogarniętej walkami między katolikami a
hugenotami, został Henryk IV z dynastii Burbonów. W 1598 roku władca wydał
Edykt natejski, który przyniósł koniec wojen religijnych. Na mocy dokumentu
hugentom wolność wyznania oraz prawo do własnych sądów, wojska i twierdz.
W kraju zapanował pokój, który sprzyjał rozwojowi gospodarczemu Francji.
Henryk IV wykorzystał tę dogodną sytuację, aby wzmocnić swoją władzę.
Dlatego monarcha przestał zwoływać Stany Generalne – zgromadzenie
przedstawicieli społeczeństwa doradzające królowi. Po Henryku IV tron objął
jego syn, Ludwik XIII. Najważniejszą funkcję w państwie pierwszego ministra
król powierzył kardynałowi Armandowi Richelieu. Prowadził on w imieniu
władcy umiejętną politykę, której celem było dalsze wzmacnianie pozycji
monarchy kardynał między innymi przekazał w ręce Królewskich urzędników
uprawnienia arystokracji i szlachty w zakresie sądownictwa i ściągania
podatków.
Hugenoci - francuscy protestanci, zwolennicy poglądów Jana Kalwina.
Kardynał - najwyższa po papieżu godność w kościele katolickim.
Arystokracja - najwyższa warstwa szlachty używająca tytułów
arystokratycznych: książę, hrabia. Uprzywilejowana dzięki urodzeniu i
bogactwu
Kiedy zmarł Ludwik XIII nowym monarchą został jego niespełna pięcioletni syn
Ludwik XIV. Faktyczną władzę w królestwie sprawował pierwszy minister
kardynał Juliusz Mazarin. Kontynuował on politykę swojego poprzednika
kardynała richelieu, aby stworzyć dobrze zorganizowane państwo z silną władzą
królewską. Ludwik 14 objął samodzielne rządy w wieku 23 lat po śmierci
Mazarina. Oznajmił wówczas, że nie powoła nowego pierwszego ministra. Król
Francji dysponował pełnię władzy w państwie, czyli władzą absolutną.
Ustanowił i wprowadził w życie prawa, którym sam nie podlegał. Cała ludność
musiała wypełniać królewskie rozkazy nad czym czuwali liczni urzędnicy. Często
pochodzili oni z niższych warstw społecznych. Byli lojalni wobec króla, ponieważ
wiedzieli, że swoją pozycję zawdzięczają łasce władcy, którą mogą w każdej
chwili stracić. Ludwik XIV był też najwyższym sędzią i naczelnym wodzem
wojska. Dzięki temu mógł z dumą mówić o sobie: Państwo to ja. Aby podkreślić
ogrom władzy uzyskanej przez Ludwika XIV, nazywa się go również Królem
Słońce. O potędze władcy w świadczył wzniesiony na jego rozkaz pałac w
wersalu, w pobliżu Paryża. Otoczona pięknymi parkami prezydencja uchodziła
za najwspanialszą w Europie.
Wybudowany na rozkaz Ludwika XIV pałac w wersalu był siedzibą
królewskiego dworu. Świta władcy liczyła około 10 tysięcy ludzi, którzy otaczali
króla niemal boską czcią i zabiegali o jego względy. Utrzymanie dworu
pochłaniało 10% rocznych dochodów Królestwa.
W czasach Ludwika 14 państwo prowadziło aktywną politykę gospodarczą.
Kierował nią minister Jean– Babtriste Colbert. By ożywić francuską gospodarkę i
pobudzić handel, zniósł cła wewnętrzne, czyli opłaty między poszczególnymi
prowincjami państwa. Colbert popierał też rozwój przemysłu, wprowadzał
zagranicznych rzemieślników, tworzył huty, stocznie oraz manufaktury, na
których zakładanie udzielał mieszczanom pożyczek. Przedsiębiorstwa te stały
się podstawą francuskiej gospodarki i przynosiły duże wpływy do państwowego
skarbca. Minister starał się ograniczyć import, dlatego wprowadził wysokie cła
na towary zagraniczne. Zachęcał natomiast do sprzedawania za granicę
produktów francuskich, która zyskały popularność w wielu krajach. Colbert był
też twórcą francuskiej floty handlowej i wojennej. Z jego inicjatywy w
zakładanych stoczniach masowo budowano okręty, dzięki którym Francja stała
się morską potęgą. Dobry stan finansów pozwolił Francji na stworzenie
doskonale uzbrojonej armii liczącej około 250 tysięcy żołnierzy. Prowadziła ona
wiele wojen, dzięki którym królestwo poszerzyło swoje terytorium na
wschodzie i północy. Francja w czasach panowania Ludwika XIV zyskała pozycję
najsilniejszego państwa w Europie.
Manufaktura - zakład, w którym ręczna praca nad produktem była podzielona
na etapy. Przy uczony pracownik odpowiadał za daną część procesu
wytwarzania towaru, po czym przekazywał go kolejnemu pracownikowi.
Import – sprowadzanie towarów z zagranicy.
Rządy Ludwika XIV sprzyjały rozwojowi sztuki i literatury, ponieważ król był
hojnym mecenasem artystów. Do najwybitniejszych twórców tamtych czasów
należy komediopisarz Molier– autor między innymi Skąpca i Świętoszka. W
swoich utworach krytykował ludzkie wady, takie jak skąpstwo i obłuda. W
XVII wieku Francja stanowiła wzór dla innych państw europejskich w dziedzinie
kultury. Naśladowano twórczość francuskich pisarzy i artystów, obyczaje i
modę. Język francuski stał się językiem dyplomacji i nauki, używanym przez
ludzi wykształconych, stopniowo wypierając łacinę.
 Panowanie Ludwika XIV poza wzmocnieniem pozycji Francji na arenie
międzynarodowej, unowocześnieniem państwa i z budowaniem potęgi
militarnej przyniosło także złe skutki. W 1685 roku król unieważnił Edykt
Natejski, czym skazał na wygnanie francuskich hugenotów. Kraj opuściło ponad
200 tysięcy osób. Wpłynęło to na gospodarkę, ponieważ wśród uchodźców było
wielu kupców i wykwalifikowanych rzemieślników. Ogromne wydatki na armię
oraz na wystawne życie dworu królewskiego w wersalu zaczęły z czasem
rujnować gospodarkę kraju. Jednak o skutkach prowadzenia takiej polityki mieli
się przekonać dopiero następcy Ludwika XIV.