CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN HỆ THỐNG

THÔNG TIN KẾ TOÁN

1
MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG

• Nắm được các khái niệm cơ bản về HTTTKT

• Vai trò của HTTTKT trong doanh nghiệp
• Biết được đối tượng nghiên cứu của HTTTKT
• Biết được các thành phần của HTTTKT

2
NỘI DUNG

1.1. Quá trình hình thành và xu hướng phát triển HTTTKT

1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.3. Đối tượng nghiên cứu của HTTTKT
1.4. Phân loại HTTTKT
1.5. Các thành phần trong HTTTKT

3
1.1. Quá trình hình thành và xu hướng phát triển HTTTKT

• HTTT kế toán không đơn thuần là HTTT xử lý nghiệp vụ

• Bên cạnh các dữ liệu tài chính còn thu thập thêm các dữ liệu phi
tài chính
• Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kế toán
• HTTT kế toán kết hợp với các hệ thống chức năng khác trong
HTTT quản lý trở thành hệ thống hoạch định, kiểm soát nguồn
lực (ERP – Enterprise Resource Planning) trong doanh nghiệp
• Tiếp cận theo hướng đối phó rủi ro.

4
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.1. Khái niệm

Hệ thống là một tập hợp các thành phần có quan hệ với nhau, tác
động nhau nhằm đạt được mục tiêu

B
A Mục
C tiêu
D

Hệ thống thông tin là một hệ thống gồm các thành phần có quan
hệ với nhau nhằm thu thập, xử lý, lưu trữ dữ liệu tạo thông tin
hữu ích cho người sử dụng

5
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.1. Khái niệm

Các hệ thống con của HTTT

Các yếu tố Sản xuất, Cung cấp SP, Dịch

đầu vào gia tăng giá trị vụ

Có sự trùng lắp HTTT

HTTT
Nhân
giữa các hệ thống Kế toán
sự
con trong HTTT
(dữ liệu, thông tin HTTT HTTT
Sản xuất Bán hàng
cung cấp)

6
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.1. Khái niệm

Hệ thống thông tin kế toán

(Accounting Information System- AIS)

Doanh Thực hiện các hoạt động cung cấp hàng

nghiệp hóa dịch vụ có giá trị cho khách hàng

Cung cấp các thông tin hỗ trợ hoạch định, thực

Kế toán hiện, kiểm soát, đánh giá các hoạt động của DN

Là một tập hợp gồm các thành phần được sử

HTTTKT dụng nhằm thu nhập, xử lý và lưu trữ các dữ
liệu cần thiết của quá trình SXKD nhằm cung
cấp các thông tin kế toán, tài chính hữu ích cho
người sử dụng trong và ngoài doanh nghiệp
7
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.1. Khái niệm

Dữ liệu: Là những sự kiện, con

Dữ liệu số, hình ảnh…chưa có ý nghĩa
phù hợp với người sử dụng

Xử lý Xử lý dữ liệu: Là quá trình thu

thập, phân loại, tổng hợp, lưu
dữ liệu trữ dữ liệu và truyền thông

Thông tin: Dữ liệu được sắp

Thông tin xếp lại cho có ý nghĩa phù hợp
với người sử dụng

Người sử dụng
8
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.2. Đặc điểm

Đối tượng của HTTTKT là nội dung của quá trình SXKD

Các hoạt động của

chu trình doanh thu

Quá trình Tập hợp theo Các hoạt động của

SXKD một chuỗi các chu trình chi phí
hoạt động
cùng liên Các hoạt động của
quan đến một chu trình sản xuất

nội dung
Các hoạt động của
chu trình …

9
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.2. Đặc điểm

Mô hình hoạt động HTTTKT

Lưu trữ
 Chứng từ  Báo cáo tài chính
 Tài khoản  Báo cáo quản trị
 Đối tượng chi tiết  Sổ kế toán
Quá trình Dữ liệu Kết xuất
SXKD Xử lý
đầu vào thông tin

 Quy trình xử lý
 Phương thức
 Bộ máy kế toán

Kiểm soát – phản hồi

10
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.2. Đặc điểm

Chức năng hệ thống thông tin kế toán

Chức năng HTTTKT

Thu thập, lưu trữ dữ liệu về các hoạt động SXKD của DN

Xử lý, cung cấp thông tin hữu ích

• Thông tin tài chính cho đối tượng bên ngoài DN
• Thông tin cho việc lập kế hoạch
• Thông tin cho việc kiểm soát thực hiện kế hoạch
• Thông tin cho việc điều hành hoạt động hàng ngày

Kiểm soát
• Tuân thủ qui trình hoạt động SXKD của DN
• Bảo vệ tài sản vật chất, thông tin
• Hoạt động xử lý thông tin, đảm bảo chất lượng thông tin
11
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.2. Đặc điểm

Các đối tượng sử dụng HTTTKT

• Người sử dụng trực tiếp
• Nhà quản lý
• Chuyên gia tư vấn HTTT kế toán
• Kiểm toán viên
• Người cung cấp dịch vụ kế toán, thuế
(Theo IFAC, Guideline 11, “Information Technology in
the Accounting Curriculum, 1995)

12
1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của HTTTKT
1.2.3. Vai trò của HTTTKT

• Tự động hoá và tích hợp những qui trình kinh doanh,

sản xuất chính,
• Chia sẻ dữ liệu, thông tin trong phạm vi doanh nghiệp,
• Cung cấp và truy vấn thông tin trực tuyến.

13
1.3. Đối tượng nghiên cứu của HTTTKT

1.3.1. Tổ chức thực hiện và vận hành HTTTKT

1.3.2. Kỹ thuật mô tả HTTTKT
1.3.3. Quy trình nghiệp vụ cơ bản trong HTTTKT
1.3.4. Kiểm soát nội bộ trong HTTTKT

14
1.4. Phân loại HTTTKT
1.4.1. Phân loại theo đối tượng cung cấp thông tin
1.4.2. Phân loại theo phương tiện xử lý

Phân loại HTTTKT

Theo đối tượng Theo phương tiện Theo mối quan hệ

cung cấp thông tin xử lý giữa các hệ thống
• Hệ thống thông • Hệ thống bằng tay • Hệ thống cha -
tin kế toán tài (thủ công) con
chính • HTTTKT bán thủ • Hệ thống cùng
công cấp
• Hệ thống thông
• Hệ thống trên nền
tin kế toán quản
máy tính (hệ thống
trị bằng máy)

15
1.5. Các thành phần trong HTTTKT

1.5.1. Thiết bị, phần mềm

1.5.2. Thông tin kế toán, mạng truyền thông
1.5.3. Cở sở dữ liệu
1.5.4. Quy trình xử lý
1.5.5. Con người

16
1.5. Các thành phần trong HTTTKT

Thông tin kế toán/

mạng truyền thông

Thiết bị/ Qui trình xử lý Con người

phần mềm

Cơ sở dữ liệu

17