DLP - Araling Panlipunan 4 - Q1 Q4

BANGHAY-ARALIN
HEKASI IV
I. Layunin:
 Nakikilala ang globo bilang modelo ng mundo
 Nakikilala ang mga bahagi ng mundo
II. Paksang-aralin:
Mga Bahagi ng Mundo
Sanggunian: BEC-PELC 1. A l
Batayang Aklat sa HEKASI 4
Kagamitan: globo, mapang pandaigdig, larawan ng sistemang solar, kagamitang pansining, dalandan o
ponkan
Pagpapahalaga: Masiglang pakikilahok sa pangkatang gawain
III.Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga mahahalagang pangyayari na naganap sa mga bata noong nakalipas
na bakasyon.
2. Pagsasanay
Laro: Saluhan ng Bola
Ihahagis ng guro ang bola sa klase. Ang makasasalo ay magbibigay ng pangalan ng prutas, bagay o
gamit sa bahay na bilog tulad ng bola, plato at iba pa.
3. Balik-aral
a. Ilahad ang larawan ng sistemang solar. Pag-usapan ang kaayusan at laki ng mga planeta. Pangalanan
ang mga ito.
b. Itanong: Anu-ano ang mga planeta sa sistemang solar?
Paano naglalakbay ang mga planeta sa kalawakan?
Pang-ilang planeta ang mundo?
B. Panlinang na Gawain
1. Paghahanda
a. Ipakita sa klase ang globo. Ipasuri ang hugis iba't ibang kulay na nakikita sa globe na siyang
kumakatawan sa mga bahagi ng mundo.
b. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang alam nila tungkol sa mundo at kung ano pa ang nais nilang
malaman tungkol dito.
2. Pagbubuo ng Suliranin
Ano ang modela ng mundo? Anu-ano ang mga bahagi ng mundo?
3. Pananaliksik
Ipabasa ang batayang aklat at ipalikom ang datos at mahalagang impormasyon tungkol sa paksa.
4. Pangkatang Gawain
Magpapalabunutan ang bawat pangkat kung anong paksa ang tatalakayin. Patnubayan ito sa
pangangalap ng impormasyon.
Pag-uusapan din ng bawat pangkat kung paano nila ililimbag ang nakalap na datos.
Pangkat I
a. Sa unang kahon gumuhit ng dalandan. Kulayan ito Sa kabilang kahon iguhit ang globo.
Paghambingin ang dalawa.
Pangkat II
a. Suriin ang globo.
b. Iguhit ang balangkas nito. Kulayan ng dilaw ang malalaking masa ng lupain.
c. Anong bahagi ng mundo ang kinakatawan ng iba't ibang mga hugis at kulay sa globo?
Pangkat III
b. Balangkasin ito.
c. Kulayan ng pula ang mga masa ng lupain.
d. Kulayan ng asul ang mga karagatan. Pangalanan ito.
Pangkat IV
a. Alin ang higit na malaki, bahaging tubig o bahaging lupa?
b. Ipakita sa pamamagitan ng circle graph.
5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa
Paalaala: Maaaring magtanong ang guro bago o pagkatapos ng paguulat.
Itanong: Ano ang hugis ng mundo?
Bakit inihahalintulad ito sa isang dalandan?
Ano ang napapansin ninyo sa prutas na ito?
Sabihin na ang mundo ay katulad ng dalandan patag sa mga polo at maumbok sa bandang gitna
(ekwador). Ito ang naglalarawan sa hugis ng mundo bilang isang oblate spheroid.
Linangin ang kaisipang kontinente. Ipaturo sa globo ang Asia, Africa, Australia, Europe, South
at North America at Antartic.
Sabihin na ito ay mga kontinente na binubuo ng malalaking masa ng lupain sa mundo.
6. Paglalagom
Itanong: Ano ang hugis ng mundo? Ano ang nagbibigay modelo rito?
Anu-ano ang mga bahagi ng mundo? Ano ang bumubuo ng mga bahaging lupa? bahaging tubig?
C. Pangwakas na Gawain
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng pahayag at mga batayang kaahman o natutuhan sa pag-aaral
ngpaksa.
Halimbawa:
Ang hugis ng mundo ay oblate spheroid.
Ang globo ay modelo ng mundo.
Ang mundo ay binubuo ng dalawang bahagi: bahaging lupa at bahaging tubig. Pinakamalaking
anyong tubig ang karagatan. Ang Pacific Ocean ang pinakamalawak sa buong mundo.
Pinakamalaking masa ng lupain ay tinatawag na kontinente. Ang Asia ang pinakamalaki at Australia
ang pinakamaliit.
2. Paglalapat
Ipagawa sa mga bata.
Gumuhit ng globo. Pangalanan ang mga kontinente. Kulayan ito nang matingkad na kulay.
Pangalanan ang mga karagatan. Kulayan ito nang mapusyaw na kulay.
IV. Pagtataya
Isulat ang wastong sagot.
1. Ang __________ ay modelo ng mundo.
2. Ang pinakamalaking kontinente ay __________.
3. Ang bahaging tubig ay bumubuo ng __________ bahagdan ng mundo.
4. Ang pinakamalaking anyong tubig ay mga __________.
5. Ang hugis ng mundo ay __________.
V. Kasunduan
Gumupit ng mga larawan ng anyong tubig at anyong lupa sa dyaryo. Pangalanan ang mga ito at ibigay ang
katangian.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin:
 Nakikilala ang ekwador, prime meridian at International Date Line bilang mga guhit na nasa isip (imaginary
lines) na humahati sa mundo sa mga hatingglobo
II. Paksang-aralin:
Mga Imahinaryong Guhit na Humahati sa Mundo
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 2
Kagamitan: globe, flashcards, manila paper, krayola
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang katangi-tanging kinalalagyan ng Pilipinas.
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain:
1. Balitaan
Pagpapalitan ng balitang narinig sa radyo o napanood sa telebisyon.
2. Pagsasanay
Ilagay sa wastong hanay ang mga salita.
karagatan sapa golpo
kontinente lawa kipot
tangway lambak pulo
3. Balik-aral
Itanong: Anu-ano ang mga bahagi ng mundo? Ano ang bumubuo ng bahaging lupa? bahaging tubig?
(Ipaturo sa globo.) Ano ang pinakamalaking kontinente? pinakamaliit? (Ipaturo sa globo.) Ilan
ang karagatan sa mundo? Ano ang pinakamalawak na karagatan?
B. Panlinang na Gawain:
1. Paghahanda
a. Ipasuri ang globo.
Itanong: Bukod sa kalupaan at karagatan, ano pa ang napapansin ninyo sa globo?
Sabihin na sa pamamagitan ng mga guhit na ito ay maipakikita ang lokasyon o kinalalagyan
ng isang lugar sa mundo. Linawin na ang mga guhit ay likhang-isip lamang.
Anu-ano ang mga guhit na humahati sa mundo?
3. Pananaliksik
4. Pagtalakay sa Paksa
Gawain I
a. Gumuhit ng bilog sa pisara na may pahalang na guhit sa pinakagitnang bahagi nito. Sabihin na ito
ang ekwador.
b. Ipahanap ang ekwador sa globo. Ipalarawan ito.
c. Itanong: Saan matatagpuan ang ekwador? Asa anong digri ang kinalalagyan nito? Sa ilang bahagi
hinati ng ekwador ang mundo? Ano ang tawag sa bawat bahagi? Ano ang tawag sa pinakamalayong
pook sa dakong hilaga? dakong timog?
Gawain II
a. Gumuhit sa pisara ng malaking bilog na may patayong guhit sa pinakagitnang bahagi nito.
Sabihin na ito ay prime meridian.
b. Ipahanap sa globo ang prime meridian. Ipatalunton ito sa daliri. Ilarawan.
Itanong: Saan matatagpuan ang prime meridian? Saan ito dumaraan? Nasa anong digri ang
kinalalagyan nito? Sa ilang bahagi nahahati ng prime meridian ang mundo? Saang banda
matatagpuan ang silangang hatingglobo? kanlurang hatingglobo? Saan matatagpuan ang
Pilipinas?
Gawain III
a. Sabihing ito ang International Date Line.
b. Itanong: Saan matatagpuan ang International Date Line? Nasa anong digri ang kinalalagyan nito?
Sa ilang bahagi hinahati ng International Date Line ang mundo?
Itanong: Anu-ano ang mga imahinasyong guhit na humahati sa mundo?
6. Paglalagom
Mga Guhit sa Globo Lokasyon Kahalagahan
 pinakagitna  Hinahati ang mundo

Pahalang o sentro sa hilagang
o Ekwador pahalang hatingglobo at timog
Parallel
hatingglobo
 nasa 0°.
 pinakagitna
 Hinahati ang mundo
Patayo  sentro sa silangang
Prime patayo
o hatingglobo at
Meridian
Meridian kanlurang
hatingglobo.
 nasa 0°
 Katapat ng
International pnme
Date Line meridian
 180°
Bakit mahalaga ang mga ito sa pag-aaral ng mundo?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa paksang
tinalakay.
2. Paglalapat
Laro: Sampung manlalaro
Gumuhit ng malaking bilog sa silid-aralan. Pag-ihip ng pito, tatakbo sa tamang lugar ayon sa
senyas ng guro.
IV. Pagtataya:
Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Guhit na pahalang sa gitna ng globo na humahati sa mundo sa hilaga at timog hatingglobo.
a. ekwador c. International Date Line
b. parallel d. prime meridian.
2. Ito’y guhit na patayo sa gitna ng globo.
a. ekwador c. prime meridian.
b. parallel d. International Date Line
V. Kasunduan:
Pangalanan ang nasa larawan.
1. ________
2. ________
3. ________
4. ________
5. ________
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nasasabi ang mga katangian ng mga guhit latitud .(parallels) na kaagapay ng ekwador
 Nakikilala ang mga espesyal na guhit latitud na kaagapay ng ekwador tulad ng Tropiko ng Kanser at Tropiko
ng Kaprikornyo, Kabilugang Arktiko, at Kabilugang Antartiko
 Nasasabi ang kahalagahan ng mga espesyal na guhit latitud (parallels)
II. Paksang-aralin
Mga Espesyal na Guhit Latitud
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 3,1. A 3.11, 1. A 3.2
Kagamitan: globo, mapa ng daigdig, krokis ng mundo at lente
Pagpapahalaga: Pagiging maingat sa pagsusuri
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga pangunahing isyu sa ating bansa
2. Pagsasanay
Ano ang globo? mapa? Ano ang naiisip mo kapag nakikita ang salitang globo?
3. Balik-aral
Tukuyin ang ipinakikita ng larawan at sabihin ang mga nalalaman tungkol dito.
a. Ito ang ekwador.
b. Ang ekwador ay guhit na pahalang na matatagpuan sa pinakagitnang bahagi ng globo.
c. Hinahati nito ang mundo sa hilagang hatingglobo at timog hatingglobo.
1. Paghahanda
Ipasuri ang globol/krokis ng mundo. Ipatuon ang pansin sa mga pahalang na guhit. Sabihing
ang mga pahalang na guhit sa globo ay tinatawag na mga guhit latitud o parallell. Inilagay ang mga ito
sa globo at mapa upang matukoy ang lokasyon ng isang lugar.
Itanong: Ano ang napapansin ninyo sa mga guhit latitude o parallels? (Pabilog na guhit sa globo mula
kanluran patungong silangan, ekwador ang pinakamalaking bilog sa mga parallel, pabilog na
guhit na lumiliit habang papalayo sa ekwador at papalapit sa mga polo.)
Sabihing may mga espesyal na parallel na gumaganap ng mahalagang papel sa paglibot ng
mundo sa araw.
a. Anu-ano ang mga espesyal na guhit latitud o parallels?
b. Saan-saan ito matatagpuan?
c. Anu-ano ang mga kahalagahan ng mga guhit latitud?
3. Pananaliksik
Pangkat I
b. Linyahanng sinulid ang hangganan ng bawat espesyal na parallel
c. Lagyan ng tanda ang Pilipinas.
Pangkat II
a. Pasinagan ng lente ang globo.
b. Anu-anog mga espesyal na guhit ang naabot ng diretsong sinag ng araw.
c. Anu-anong espesyal na guhit ang naaabot ng philis na sinag ng araw?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa: Ang ekwador ang guhit na humahati ng mundo sa hilaga at timog hatingglobo.
2. Paglalapat
Gumuhit ng bilog. Ipakita ang mga espesyal na parallel. Lagyan ng disenyo ang bawat isa,
kulayan at ileybel ito.
IV. Pagtataya
Bilugan ang titik ng wastong sagot.
1. Saang hatingglobo makikita ang kabilugang arktiko?
a. Hilaga b. timog c. silangan d. kanluran
2. Anong espesyal na parallel ang nasa 23 ½ o timog latitud?
a. Tropiko ng Kanser c. Kabilugang Antartiko
b. Tropiko ng Kaprikornyo d. Kabilugang Arktiko
3. Nasa zero digri latitud ang ______________
a. ekwador c. International Date Line
b. prime meridian d. guhit latitud
V. Kasunduan
Gumuhit ng bilog. Ipakita ang mga espesyal naparallel. Itala ang mga bansang matatagpuan dito.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nasasabi ang katangian ng mga guhit longhitud
 Nasasabi ang kahalagahan ng mga espesyal na guhit longhitud. Prime meridian, International Date Line
II. Paksang-aralin
Mga Espesyal na Guhit Longhitud
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 4, 1. A 4. 1
Kagamitan: globo, mapa at flashcards
Pagpapahalaga: Maingat na pagsusuri
III. Pamamaraan
A. Pammulang Gawain
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga nangyayari sa pamayanan
2. Pagsasanay
Ipatukoy kung parallel o meridian ang nasa flashcards.
a. linyang pahalang o horizontal
b. tumatakbo mula hilaga patungong timog
c. mga imahinaryong linya
d. iisa ang malaking bilog
e. tumatakbo sa Silangang-kanlurang direksyon
3. Balik-aral
Pangalanan ang mga espesyal na parallel sa larawan. Sabihin Ang kahalagahan nito
Itanong: Ano ang pagkakaiba ng latitude sa parallel? longhitud sa meridian?
Ipasulat ang konsepto sa loob ng mga kahon. Bakit mahalaga ang mga guhit
na ito?
1. Paghahanda
a. Ipasuri ang globo. Ipatuon ang pansin sa mga patayong guhit.
Sabihing ang patayong guhit sa globe ay mga guhit longhitud o meridians. Tulad ng mga parallels,
inilagay ito sa mapa upang matukoy ang lokasyon ng isang lugar.
b. Itanong: Ano ang napapansin ninyo sa mga guliit longhitud o meridian?
Sabihin na tulad ng guhit latitud o paralle'ls, mayroon ding espesyal
na guhit longhitud.
Anu-ano ang mga espesyal na meridian? Saan-saan matatagpuan? Ano ang kahalagahan nito?
3. Pananaliksik
a. Itanong: Ano ang pinakagitnang guhit na longhitudinal? Saan ito matatagpuan? (Ipaturo sa mapa.)
Saan dumaraan ang prime meridian? Ipatalunton ita sa mga daliri. Bakit mahalaga ang prime
meridian?
Ipahanap ang International Date Line,
Ipaliwanag ang kabuuan ng -bilog ay 360°.
b. Itanong: Ano ang katapat ng 0°. Bakit hindi tuwid o diretso ang International Date Line?
6. Paglalagom
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng paglalahat a batayang kaalaman tungkal sa paksa.
Halimbawa:
May natatanging gawain ang bawat espesyal na guhit sa globa.
2. Paglalapat
Paghambingin ang ekwadar at prime meridian.
IV. Pagtataya
Isulat ang wastang sagat.
1._________________________________________________ Ang katapat ng prime meridian ay "
2._________________________________________________-3 Anu-ano ang mga espesyal na meridian?
_______at______"
4. Ekwador: hilaga at timog; Prime Meridian: _______at _________.
5. Saang meridian nagpapalit ng petsa at araw tuwing binabagtas ito?
V. Kasunduan
Gumuhit ng bilog. Ipakita ang prime meridian at Internattonal Date Line.
HEKASI IV
Date: _____________
1. Layunin
 Nasasabi na ang layo ng mga lugar sa mundo ay nasusukat sa digri Nakikilala ang digri latitud (0° latitud)
bilang panukat ng layo ng lugar pahilaga at patimog mula sa ekwador
II. Paksang-aralin
Digri Latitud Bilang Panukat sa Layo ng Lugar Mula Ekwador
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 7,7.1
Kagamitan: globe, mapang pandaigdig, mapa ng Pilipinas, krokis ng mundo at flashcards
Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang katangian ng Pilipinas
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang pandaigdig
2. Pagsasanay
Tingnan ang krokis ng globo. Pangalanan ang bahaging may bilang.
3. Balik-aral
Paghambingin ang parallel o guhit latitud at meridian o guhit longhitud.Gamitin ang Venn
diagram.
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng larawan ng barko at eroplanong naglalakbay
b. Hikayating magtahong ang mga bata tungkol sa larawan.

Itanong: Bakit kaya sa paglalakbay ng barko sa karagatan at eroplano sa himpapawid ay
nakararating sila sa paroroonan?
Sabihin: Aalamin natin kung paano sila nakararating sa tiyak na lugar sa tulong ng latitud at
longhitud na gabay nila.
Paano nasusukat ang layo ng isang lugar sa tulong ng latitud?
3. Pananaliksik
Gawain I
a. Ipasuri ang krokis
b. Itanong: Ano ang napapansin ninyo sa krokis? Ano ang tawag sa mga pahalang na guhit? Ano
ang nakikita sa gilid ng bilog?
Gawain II
a. Balikan ang krokis.
b. Itanong: Nasa anong digri ang ekwador? Gaano ang layo ng mga parallel sa isa't-isa? Ilan ang
kabuuang bilang ng digri mula sa ekwador hanggang polong hilaga? polong timog?
Gawain III
a. Ipalagay ang letrang A sa 30° hilagang latitud at B sa 150 Timog latitud.
b. Itanong: Saang hatingglobo makikita ang A? B?
Gawain IV
a. Isusulat ng guro ang sagot sa pisara. A-30° H Latitud.
Sabihin na sa pagbasa ng latitud sa globo, kinakailangang dugtungan ng hilaga (H) o timog (T)
upang masabi kung nasa hilaga o timog sila ng ekwador.
b. Ipabasa ang sagot. Magpakita uli ng krokis at ipagawa sa mga mag-aaral.
c. Itanong: Sa anong latitud ang x? Ano ang makikita sa 60 0 hilagang latitud? Gaano ang layo
ng  sa ekwadar? Alin ang pinakamalayo sa timog? Saan matatagpuan ang O?
Itanong: Ano ang digri latitud? Bakit ito mahalaga? (para malaman ang layo ng isang lugar ) Saan
nagmumula ang pagsukat ng isang lugar para malaman ang layo nito maging sa hilaga o sa
timog? Sa iyong palagay, bakit mahalaga ang digri latitud ng globo?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkal sa paksa.
2. Paglalapat
a. Gumuhit ng bilaog. Guhitan ito ng mga parallel at bilangin sa digri na nagmumula sa ekwadar.
b. Iguhit ang mga sumusunad sa wastong digri latitud, hilaga o timog ng ekwador.
IV. Pagtataya
1. Paglalapat
b. Gumuhit ng bilog. Guhitan ito ng mga parallel at bilungin sa digri na nagmumula sa ekwadar.
b Iguhit ang mga sumusunad sa wastong digri latitud, hilaga o timog ng ekwador.
IV. Pagtataya
Suriin ang krokis ng globo. Isulat ang tamang sagot.
1. Gaano ang layo ng  sa ekwador?
a. 75° H c. 45° T
b. 600 H d. 60° T
2. Saang guhit makikita ang ( ) ?
a. 60° H latitud c. 45° T latitud
b. 60° T latitud d. 45° H latitud
3. Saan matatagpuan ang ( )?
a. 45° T latitud c. 30° T latitud
b. 450 H latitud d. 30° H latitud
V. Kasunduan
Gamitin ang mapa. Ibigay ang latitud na kinaroroonan ng sumusunod na bansa.
Pilipinas Taiwan Hapon
Malaysia Indonesisa Vietnam
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nakikilala ang digri longhitud (0° long) bilang panukat ng layo ng lugar pasilangan at pakanluran mula sa
prime meridian
 Naipaliliwanag ang kahulugan ng grid.
 Nagagamit ang grid bilang pantulong sa paghanap ng isang lugar sa globo at mapa
II. Paksang-aralin
Paggamit ng Grid sa Pagsukat ng Layo ng Lugar
Sanggunian: BEC-PELC I A. 5, 6, 7.2
Kagamitan: globo, mapa ng Pilipinas, krokis ng globo at marker/ruler
Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang sariling bansa
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang pang-agham
2. Pagsasanay
Ipatukoy ang mga espesyal na guhit sa globo.
3. Balik-aral
Pag-aralan ang krokis at ilagay ang mga cutouts sa wastong lugar
1. Paghahanda
a. Ipahanap sa globo ang prime meridian at International Date Line.
Itanong: Aling bahagi ng mundo ang silangan? kanluran? Anu-anong mga kontinente/bansa ang
nasa silangan? kanluran?
2. Pagbubua ng Suliranin
Paano nasusukat ang layo ng lugar sa silangan o kanluran ng prime meridian?
3. Pananaliksik
Gawain I
a. Ipasuri ang krokis/globo.
b. Itanong: Ano ang pinakagitnang guhit na langhitudinal?
Nasa anong digri langhitud ang prime meridian? Gaano ang layo ng meridian sa isa't-
isa? Ilang digri longhitud ang layo ng International Date Line mula prime meridian
pakanluran? pasilangan? Ano ang ginagamit na panukat sa layo ng lugar pakanluran a
pasilangan mula saprime meridian?
Gawain II
a. Tingnang muli ang globo. Ilagay ang letrang A at C tulad ng nasa larawan.
Itanong: Saang direksyon makikita ang A? Saang digri longhitud ito makikita?
Gawain III
a. Ipasuri ang globo at mapa
Itanong: Ano ang napapansin ninyo tungkol sa guhit latitud at guhit longhitud?
Sabihin na ang pinagtagpong guhit latitud at longhitud ay tinatawag na grid. Sa
paggamit ng grid natutukoy ang tiyak na kinalalagyan ng isang lugar.
b. Ipakita ang mapa ng Pilipinas. Ipahanap ang pulo ng Basilan. Ipalagay ang ruler sa 6°H latitud
at 1220 sa longhitud
Itanong: Nasaan ang Basilan?
c. Magbigay ng ilang pagsasanay.
5. Pang-uulat/Pagtalakay sa Paksa
Itanong: Ano ang grid? Bakit mahalaga ang grid? Ano ang prime meridian? Saan matatagpuan ang
International Date Line?
6. Paglalagom
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang digri longhitud ang ginagamit bilang panukat ng layo ng lugar pasilangan o pakanluran
mula sa prime meridian.
Ang grid ang pinagtagpong guhit longhitud at latitud. Sa pamamagitan ng grid ay matutukoy
ang tiyak na kinalalagyan ng isang lugar.
2. Paglalapat
Gamitin ang mapa. Ibigay ang latitud at longhitud na kinaroroonan ng bawat bansa.
Bansa Latitud Longhitud

a. Pilipinas
b. Singapore
c. Hongkong
d. Malaysia
e. Japan
IV. Pagtataya
Gamitin ang mapa ng Pilipinas sa pagsagot ng mga tanong.
1. Anong pulo ang nasa 12° H latitud at 120° S longhitud?
a, Busuanga b. Romblon c. Semirara d. Sulu
2 Anong pulo ang matatagpuan sa 6° H latitud at 121° S longhitud?
a. Sulu b. Basilan c. Tawi-tawi d. Sibutu
3. Anong pulo ang matatagpuan pagitan ng 12° at 13° H latitud at sa pagitan ng 122° at 123° S longhitud?
a. Romblon b. Sorsogon c. Panay d. Negros
V. Kasunduan
Sagutin ang sumusunod. Gamitin ang mapa.
1. Saan ka pinanganak? ________HL ________RL
2. Taga saan ang nanay mo? ________ ________
3. Nasaan ang Maynila? ________ ________
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nagagamit ang north arrow/compass rose sa pagsasabi ng direksyon
 Nasasabi ang pangunahin at pangalawang direksyon
II. Paksang-aralin
Paggamit ng Pangunahin at Pangalawang Direksyon
Sanggunian: BEC·PELC 1. A 8
Batayang Aklat sa REKASI 4
Kagamitan: mapa ng Pilipinas, mapa ng pamayanan, compass, kagamitang pansining, cassette tape
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa pagkakaroon ng kaalaman
II. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang pangkalusugan
2. Pagsasanay
a. Ehersisyo sa saliw ng musika
b. Sa pamamagitan ng dyads mag-uusap ang mga bata tungkol sa isang bagay na nawawala o lugar na
hinahanap.
3. Balik-aral
Ipasusulat sa pisara sa tulong ng cluster map ang mga salitang ginagamit nila sa pagbibigay ng
direksyon.
1. Pahahanda
A N NA
Direksyon Ano ang –
 Silangan  Pangunahing
 Kanluran direksyon?
 Hilaga  Pangalawang
 Timog direksyon?
 Etc.  Mga instrument sa
pagsasabi ng
direksyon?
2. Pabbubuo ng Suliranin
Anu-ano ang mga pangunahing direksyan? Anu-ano ang pangalawa o sekundaryang direksyan?
Ano ang instrumentang ginagamit sa pagsasabi ng direksyan?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Ipakita sa pamamagitan ng guhit ang pangunahin at pangalawang direksyon.
Pangkat II
a. Iguhit o kumuha ng larawan ng compass/compass rose at north arrow. Ilarawan ito.
b. Ipakita sa mapa ang gamit nito.
Pangkat III
a. Paano ang pagsasabi ng direksyan kung walang compass? Ipakita sa klase.
Itanong:
a. Anu-ano ang mga pangunahing direksyan? pangalawang direksyan? Ano ang pagkakaiba ng
pangunahin (kardinal) at pangalawang direksyon (kalahatang direksyan)?
b. Ano ang ginagamit na gabay sa paghahanap ng isang lugar? Ana ang campass? compass rose? north
arrow? Ilarawan ito. Paano ito ginagamit? Ano ang gamit ng north arrow? Kung walang compass,
paano ang pinakamadaling paraan sa pagsasabi ng direksyan?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang compass ay isang. mahalagang instrumentong ginagamit sa paghahanap ng direksyon.
Ang panandang North Arrow ay ginagamit sa mapa bilang batayan sa pagsasabi ng mga direksyon.
Ito ay isang palaso na nakaturo sa hilaga.
Ang apat na pangunahing direksyon ay hilaga, timog, silangan,at kanluran.
Tinatawag na pangalawang direksyon ang nasa pagitan ng pangunahing direksyon.
2. Paglalapat
a. Basahin ang mga sumusunod at sagutin:
Noong unang panahon, ang mga pirata ay gumamit na ng mapa. Tinawag nila itong mapa ng
kayamanan. Ginawa nila ito upang madali nilang matukoy ang pinagbaunan ng ginto, alahas at salapi
na kanilang nakuha sa mga pasahero ng mga sasakyang-dagat.
Ikaw man ay maaaring gumamit ng mapang katulad ng mapang ginamit ng mga pirata.
Nasa ibaba ang isang halimbawa ng mapa na maaari mong magamit upang matukoy ang
kinalalagyan ng kayamanang ibinaon ng mga pirata.
Pag-aralan ito.
b. Hanapin ang kayamanang nakabaon. Sundin ang mga sumusunod:
1. Mula sa daungan, taluntunin ang liku-likong daan.
2. Mula sa puno, lumakad. patungong silangan hanggang makarating sa liku-likong daan.
3. Mula sa puno, lumakad patungong silangan hanggang makarating sa krus na daang malapit sa
kamalig. Lumiko patungong hilaga.
4. Pagdating sa kanto, lumiko patungong kanluran hanggang sa marating ang Burol ng Diwata.
Mula rito, matatanaw ang magkasangang daan.
5. Taluntunin ang daan patungong kanluran at tumawid sa tulay na bakal. Huminto sa ibaba ng
tulay.
6. Mula sa ibaba ng tulay lumakad ng sampung hakbang patungo sa punungkahoy. Lagyan ng
ekis ang hinintuan. Dito matatagpuan ang kayamanan. Natagpuan mo ba?
IV. Pagtataya
Pag-aralan ang larawan at sagutin ang mga tanong.
1. Saang direksyon ang gusaling Bonifacio?
2. Saang direksyon ang pintuan ng paaralan?
3. Saang direksyon ang kantin?
4. Saang direksyon ang gusaling pantahanan?
5. Saang direksyon ang palikuran?
V. Kasunduan
1. Iguhit ang lugar na kinaroroonan ng inyong bahay Sa bandang itaas na sulok, lagyan ng panandang palaso
na nakaturo sa hilaga .
2. Tukuyin ang mga kalyeng nakapalibot sa kinaroroonan ng inyong bahay.
a. sa silangan ______________
b. sa kanluran ______________
c. sa hilaga ______________
d. sa timog ______________
e. HEKASI IV
Date: _____________
1. Layunin
 Nagagamit ang pangunahin at pangalawang direksyon sa pagsasabi ng kinalalagyan ng isang lugar batay sa
lokasyon ng ibang lugar (relative location)
II. Paksang-aralin
Kaugnay na Lokasyon ng Isang Lugar
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 9
Kagamitan: mapa ng Pilipinas, mapa ng'Asya, mapa ng NCR, larawan ng gubat
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa kaalaman sa direksyon
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang pampalakasan
2. Pagsasanay
a. Laro - Treasure Hunt (Pilngkatang Gawain)
b. Bigyan ng activity card at pinalaking larawan ng gubat Sitwasyon: May batang naligaw sa gubat.
Nakasalubong siya ng matanda na nagturo sa kanya ng landas pauwi. Masundan mo kaya?
c. Sundin ang mga sumusunod na panuto. Lagyan ng x kapag narating ang lugar na may salungguhit.
1. Mula sa X lumakad patimog hanggang sa punong nakabuwal.
2. Pagdating sa punong nakabuwal lumiko at sundan ang landas patungong silangan.
3. Mula sa lawa, lumakad nang pahililga at huminto sa maraming punungkahoy.
4. Mula rito, tuntunin ang liku-likong daan patungong silanganhang gang umabot ka sa krus
na daan. Lumiko at lumakad patimog.Sa dulo ng daan makikita ang isang kubo sa tabi ng
malaking puno. May dalawang land as dito. Sundan ang landas patungong silangan.
Itanong: O, ano nakalabas ka ba sa gubat? Saang landas kayo lumabas? Ano ang
nakatulong sa inyo? Anu-ano ang mga direksyong iyon? Ano ang iyong
pinagbatayan sa pagtukoy ng direksyon.
3. Balik-aral
a. Ipakita ang mapa ng Pilipinas.
b. Itanong: Anog pananda ang nakikita sa bandang itaas ng mapa? Saan ito. nakatura? Batay sa north
arrow nasaan ang Batanes? Saranggani? Catanduanes? Palawan?
1. Paghahanda
Ipakita ang isang mapa ng pamayanan. Pag-aralan ito.
2. Pagbubua ng Suliranin
Ano ang mga pangunahing direksyan? mga pangalawang direksyan?
3. Pagsasaliksik
Hatiin sa apat na pangkat ang mga bata. Bawat pangkat ay guguhit ng pamayanan. Sasabihin
kung anu-ano ang matatagpuan sa iba't-ibang direksyan, pangunahin o pangalawang direksyan.
5. Pag-uulatlPagtalakay sa Paksa
a. Itanong: Nasaan ang plasa?
Kung ang plasa ang gagawing batayan. Anong gusali ang nasa kanluran nito?
Anong gusali ang nasa silangan?
b. Itanong: Saang direksyan naroron ang munisipya?
Anong gusali ang ginamit na batayan?
c. Itanong: Kung ang pamilihan ang magiging batayan, nasaan ang plasa?
Nasaan ang restauran?
Ano ang gusaling nasa Timog-kanluran ng pamilihan?
Ano ang gusaling ginawang batayan?
6. Paglalagom
Paaalala: Ang tsart ay ginagawa ng guro sa pisara habang nagtatalakayan.
a. Tingnan ang pagsasaayos ng mga lugar sa tsart.
b. Itanong: Ano ang napansin ninyo sa mga lugar? Nagbago ba?
Sa direksyon ng mga lugar, may pagbabago ba? Bakit nagbago ang direksyon ng mga lugar?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang direksyon ng isang lugar ay naaayon sa pinagbabatayang lugar. Ang direksyon ng isang lugar
ay batay sa kinalalagyan o lokasyon ng ibang lugar.
Ginagamit ang pangunahin at pangala ang direksyon sa pagsasabi ng lokasyon ng isang lugar.
2. Paglalapat
Kumuha ng mapa ng Pilipinas at Asya. Pansinin ang north arrow. Saan ito nakaturo?
Pangkat I
Pag-aralan ang mapa ng NCR. Hanapin ang Maynila. Anu-ano ang mga lungsod at lalawigan ang
nakapaligid dito?
Pangkat II
Narito ang mapa ng Luzon. Hanapin ang Bulacan. Anu-anong mga lalawigan ang nasa bandang
timog nito? hilaga? kanluran? silangan?
Pangkat III
Suriin ang mapa ng Asia. Hanapin ang Pilipinas. Anu-anong mga bansang kalapit nito? Gamitin
ang iba't ibang-direksyon H,S, T, at K.
Pangkat IV
Suriin ang mapa ng Pilipinas. Itala ang mga karagatang nakapaligid dito.
IV. Pagtataya
Hanapin sa mapa ng Pilipinas ang sagot sa mga sumusunod na tanong:
1. Si Mr. Santos ay nasa Maynila. Ibig niyang magbakasyon sa Baguio. Saang direksyon siya patutungo?
a. Hilaga c. Kanluran
b. Timog d. Silangan
2. Anong lalawigan ang nasa dakong silangan ng Tarlac?
a. Zambales c. Nueva Ecija
b. Pangasinan d. Pampanga
3. Nasa Bataan si Mrs. Ramos. Mamamakyaw siya ng bigas sa Bulacan. Saang direksyon siya patutungo?
a. Hilagang-silangan c. Timog-silangan
b .. Hilagang-kanluran d. Timog-kanluran
V. Kasunduan
Magdisenyo ng isang pamayanan. Gawing puntong reperensya ang inyong tahanan.
Sa bandang silangan - may simbahan at paaralan
Sa bandang kanluran - may pamilihan at estasyn ng pulis
Sa bandang timog - may palaruan o parke
Sa bandang hilaga - may ospital
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nagagamit ang globo/mapa sa pagtukoy ng tiyak na kinalalagyan ng Pilipinas
II. Paksang-aralin
Tiyak na Kinalalagyan ng Pilipinas
Sanggunian: BEC-PELCI. A 10
Batayang Aklat ng HEKASI.4
Kagamitan: globo, mapang pandaigdig, mapa ng Pilipinas at cutouts
Pagpapahalaga: Nabibigyang halaga ang kaalaman sa paggamit ng globo o mapa
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga bagong proyekto ng pamahalaan sa inyong mga pamayanan
2. Pagsasanay
Magpakita ng mapa ng isang pamayanan. Ipasagot ang mga tanong tungkol dito.
a. Anong gusali ang nasa timog?
b. Anong gusali ang nasa Hilagang-kanluran?
c. Saang direksyon ang pamilihan?
d. Saang direksyon makikita ang sinehan?
e. Pagkatapos ng klase, pupunta sa plasa ang mga magaaral. Saang direksyon sila patutungo?
3. Balik-aral
Suriin ang mapa ng Pilipinas.
Itanong: Kung ang pagbabasihan ay Panay, nasaan ang Romblon?
Kung ang pagbabasihan ay Masbate, nasa anong direksyon, ang Romblon? Kung ang gagamitin
ay pulo ng Tablas, nasaan ang Romblon? Ano ang tiyak na kinalalagyan ng Panay? Romblon?
Masbate? Tablas?
1. Paghahanda
Ipahanap ang Pilipinas sa globo at mapang pandaigdig, nasaan ang Pilipinas?
Ano ang tiyak na kinalalagyan ng Pilipinas?
3. Pananaliksik
Nasaan ang Pilipinas?
PangkatI
b. Tukuyin ang lokasyon o kinalalagyan ng Pilipinas batay sa
 lupalop o kontinenteng kinaroroonan
 kinalalagyan nito sa Asia
 hating-globong kinaroroonan
c. Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit
Anu-anong mga anyong tubig ang nakapaligid dito?
Pangkat II
a. Tukuyin ang lokasyon o kinalalagyan ng Pilipinas batay sa malalaking anyong tubig na
nakapaligid dito.
b. Balangkasin ang mapa at isulat ang karagatang nakapaligid dito. Anu-anong mga bansa ang
nakapaligid dito?
Pangkat III
a. Tukuyin ang lokasyon ng Pilipinas.
b. Isa-isahin ang mga karatig bansa sa iba't-ibang direksyon.
Ano ang tiyak na kinalalagyan ng ating bansa?
Pangkat IV
a. Tukuyin ang lokasyon ng Pilipinas.
b. Ipakita sa pamamagitan ng grid ang hangganan ng Pilipinas sa digri latitud at digri longhitud .
c. Lagyan ng tanda sa globo at mapa.
Itanong: Nasaan ang Pilipinas? Anu-anong mga anyong tubig ang nakapaligid dito? mga bansa? Ano
ang tiyak na kinalalagyan ng ating bansa?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang Pilipinas ay matatagpuan sa Timog-silangang Asya. Nasa hilagang hatingglobo ito,
napaliligiran ito ng mga bansa at anyong tubig.
Ang tiyak na lokasyon nito ay sa pagitan ng 4° - 21°H latitud at 116° - 127° S longhitud.
2. Paglalapat
Gumuhit ng malaking bilog. Gawin itong globo. Ipakita sa globo ang kinaroroonan ng Pilipinas.
Kulayan ito.
IV. Pagtataya
A. Gumuhit ng malaking bilog. Ipakita ang kinaroroonan ng Pilipinas. Kulayan ito.
B. Isulat ang titik ng wastong sagot.
1. Saang bahagi ng Asya matatagpuan ang Pilipinas?
a. Timog-kanluran c. Gitnang-silangan
b. Timog-silangan d. Pinakatimog ng mundo
2. Alin sa mga sumusunod na anyong tubig ang nasa silangan ng Pilipinas?
a. Pacific Ocean c. Karagatang Atlantiko
b. Karagatang Indian d. Karagatang Arktiko
3. Ano ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas?
a. 4°- 20° H latitud at 116° - 127° S longhitud
b. 4° - 21° H latitud at 116° - 126° S longhitud
c. 4° - 20° H latitud at 116° - 127° S longhitud
d. 4° - 21° H latitud at 116° - 127° S longhitud
V. Kasunduan
Iguhit ang mapa ng Pilipinas sa grid.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nagagamit ang iskala ng mapa sa pagsasabi ng sukat at layo ng isang lugar sa ibang lugar
 Nakikilala na ang malaking bagay ay maaaring katawanin ng maliit na bagay
II. Paksang-aralin
Ang Iskala
Sanggunian: BEC-PELC 1 A 11, A 11.1
Batayang Aklat sa Hekasi 4
Kagamitan: ruler, kartolina, meter stick at cutouts
Pagpapahalaga: Nagbibigay halaga ang kaalaman sa paggamit ng iskala ng mapa
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pababalitaan ng mga balitang naririnig sa radyoo napanood sa telebisyon
2. Pagsasanay
a. Ipatukoy ang nasa larawan at ibigay an gamit nito
b. Ipatukoy ang sistema ng direksyong ipinakikita sa krokis.
3. Balik-aral
Ano ang nagpapakita ng pangunahin at pangalawang direksyon? Paano isinusulat ang mga direksyon?
1. Paghahanda
Pagbuo ng Puzzel
Guguhit ng isang parihaba ang guro sa pisara. Ipakukuha niya ang cutouts sa mesa na may direksyon
sa likod. Babasahin ito ng bata at susundin ang sinasabing direksyon.
2. Pagbuo ng Suliranin
Ano ang iskala? Saan ginagamit ang iskala? Paano ginagamit ang iskala?
3. Pananaliksik
Gamitin ang inyong iskala. Kunin ang laki ng sumusunod ast iguhit ito
Pangkat Bagay na Susukatin Akwal na Sukat Pinaliit na Sukat
I Blackboard
II Table top
III Cabinet
IV pintuan
V
Ipasuri sa mga bata ang larawan o nabuong puzzle at ang aktwal na silid-aralan:
a. Itanong:
Pareho ba ang hugis, kagamitan at laki ng nasa larawan at sa aktwal n.a silid-aralan? Paano
nagkakapareho? nagkakaiba?
Sabihin na maaaring ibigay ang aktwal na sukat sa pinaliit na modelo sa pamamagitan ng paggamit
ng iskala at pagpapakita ng mapa. Ipakita ang iskala at ipaliwanag ang katumbas na yunit na
panukat.
Gawain I Paggawa ng Iskala
a. Tiklupin ang kartolina upang tumigas tulad ng ruler.
b. Kopyahin ang is kala sa tabi ng tiniklop na papel.
Gawain II Pagsukat ng classroom
a. Sukatin ang kwarto sa pamamagitan ng meter stick.
b. Bilangin ang puwang sa iskala at kwentahin kung gaano ito kalaki.
6. Paglalagom
Ano ang iskala? Saan ito ginagamit? Bakit mahalaga ito?
1. Paglalahat
tinalakay.
Halimbawa:
Maaaring ibigay ang aktwal na sukat sa pinaliit na modelo sa pamamagitan ng paggamit ng iskala.
2. Paglalapat
Paggawa ng mapa. Gumamit ng iskala.
Pangkat Bagay na Susukatin Aktwal na Sukat Pinaliit na Sukat
I Pisara
II Table top
III Cabinet
IV pintuan
IV. Pagtataya
Basahin ang bawat aytem at isulat ang tamang sagot.
1. Kung ang bawat sentimetro sa iskala ay katumbas ng 50 kilometro, ang 3 sentimetro ay magiging katumbas
ng ______.
a. 200 km c. 100 km
b. 150 km d. 300 km
2. Kung ang bawat sentimetro sa iskala ay katumbas ng 100 kilometro, ang 1,000 kilometro ay
katumbas ng _____.
a. 20 sm c. 10 sm
b. 5 sm d. 1 sm
3. Ilang metro ang 1 sentimetro sa iskala?
a. 5m c. 20 m
b. 10 m d. 30 m
V. Kasunduan
Gumawa ng mapa ng inyong pamayanan. Gumamit ng iskala.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Nagagamit ang is kala ng mapa sa pagsasabi ng sukat at layo ng isang lugar sa ibang lugar.
 Nasusukat ang layo ng isang lugar sa ibang lugar sa tulong ng iskala ng mapa.
II. Paksang-aralin
Paggamit ng Iskala
Sanggunian: BEC-PELC 1. A 11, I. A 12
Kagamitan: mga larawan, road map, mapa ng pamayanan, mapa ng Pilipinas, show cards, ruler at cartolina
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang kaalaman sa pagsukat ng layo ng isang lugar.
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Talakayin ang mga balita tungkol sa ekonomiya ng bansa.
2. Pagsasanay .
Everybody Show
Isulat ang iskala at sabihin kung ano ang ipinahihiwatig nito. 1 sentimetro ang katumbas ng 1 metro
(1 sm : 1 m).
Ang ibig sabihin nito ay ang 1 sentimetro sa mapa ay katumbas ng 1 metro sa lupa at 1 sentimetro ay
katumbas ng 50 kilometro (1 sm : 50 km) Ang ibig sabihin nito ay ang isang sentimetro sa mapa ay
katumbas ng 50 kilometro sa lupa .
Kung ang iskala ay 1 sm : 10 m, ano ang sukat ng lupa kung ito ay may 4 na sentimetro sa mapa?
3. Balik-aral
Pangkatang Gawain
a. Ilabas ang gawaing-bahay. Pag-usapan ito. Pumili ng isa at iulat sa klase.
b. Gupitin ang pinaliit na aala at idikit sa pisara.
Iskala - 1 sm : 3 ft.
1. Paghahanda
Paglalahad ng mapa.
Itanong: Gaano ang layo ng simbahan mula sa paaralan?
a. Ipagawa ang panukat bago magsukat. Magtiklop ng papel upang tumigas ito. Lagyan ng mga guhit
na kasukat ng iskala sa mapa.
b. Ipasukat ang layo ng mga lugar na ginagamit ang panukat na ginawa.
Sabihin: Sa pamamagitan ng inyong ginawang panukat, sukatin ang layo ng paaralan sa simbahan.
Itanong: Kung ang isang hati o isang sentimetro ay katumbas ng 10 kilometro, ilang kilometro ang
layo ng paaralan sa simbahan? Gaano naman ang layo ng palengke mula simbahan?
Munisipyo sa palengke? Parke o ospital? atbp.
Ano ang gamit ng iskala sa mapa? Paano ginagamit ang iskala sa mapa?
3. Pagsasaliksik
Pangkat I at III
Pag-aralan ang mapa sa ibaba. Gamitin ang iskala at ruler sa pagsagot sa tanong.
a. Gaano kalayo ang simbahan sa palengke?
b. Gaano kalayo ang palengke sa ilog?
c. Gaano kalayo ang toll gate sa clover leaf?
d. Ilang metro ang layo ng simbahan mula sa clover leaf?
Pangkat II at IV
Pag-aralan ang road map sa ibaba. Gamitin ang iskala upang masagot ang mga tanong sa ibaba.
a. Gaano kalayo ang Recto sa Laguna?
b. Ano ang distansya ng Mabini sa Rizal?
c. Gaano kalayo ang Mabini sa Recto?
d. Paano mo nasagutan ang bilang 3?
e. Ano ang nakatulong upang masagutan ang layo ng mga lugar.
Itanong: Ano ang unang tinitingnan sa mapa para mapadali ang pagsukat ng layo o distansya ng isang lugar
sa ibang lugar sa mapa? Ano ang sinasabi ng iskala? Paano maaaring masukat ang layo ng isang
lugar sa ibang lugar sa mapa?
C. Pangwakas ng Gawain
1. Paglalahat
Halimbawa:
Ang layo ng isang lugar sa ibang lugar ay nasusukat sa pamamagitan ng iskala
2. Paglalapat
Sa pamamagitan ng iskala, alamin ang layo ng lugar sa ibang lugar. Sagutin ang mga tanong
pagkatapos.
IV. Pagtataya
Pag-aralan ang mapa ng Luzon. Gumawa ng panukat at gamitin ang iskala sa pagsagot ng mga tamng
tanong.
1. Nasa Pampanga si Lito. Pupunta siya sa Benguet. Gaano kalayo ang Benguet sa Pampanga?
2. Gaano kahaba ang lalawigan ng Quezon?
3. Gaano kalayo ang Tarlac sa Bataan?
4. Luluwas ng Maynila si Mang Tonyo, magmula Ilocos Sur, ilang kilometro ang tatakbuhin ng bus
patungo ng Maynila?
5. Ang 2nd lap ng karera ng bisikleta ay magmumula sa Pangasinan patungong Bataan. Pagkatapos ay
babalik sa Pangasinan. Ilang kilometro lahat ang tatakbuhin ng mga karerista?
V. Kasunduan
Pag-aralan ang mapa ng Pilipinas. Gumawa ng panukat na naaayon sa iskala. Hanapin ang Maynila.
Alamin ang distansya/layo nito sa iba pang lalawigan.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Naipaliliwanag kung paano ang pag-ikot ng mundo sa kanyang aksis ay nagiging dahilan ng araw at gabi
 Nasasabi na ang mundo ay umiikot sa kanyang sariling aksis minsan sa loob ng 24 na oras
 Nasasabi ang dahilan ng pagkakaiba ng temperatura sa araw at sa gabi
II. Paksang-Aralin
Pag-ikot ng Mundo sa Kanyang Aksis
Sanggunian: BEC-PELC 1. B 1, B 1.1, B 1.2
Kagamitan: globe, flashlight, beyblade, trumpo at kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pahalagahan ang pagkakaroon natin ng magandang kapaligiran
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Talakayin ang mga balita tungkol sa pagpapalaganap ng turismo sa bansa.
2. Pagsasanay
Laro: Beyblade Contest
Ipalarawan ang beyblade - hugis, tulis o parang pako na iniikutan nito. Ipalaro ang patagalang
pag-ikot ng beyblade.
3. Balik-aral
Ipahanap ang kanilang mga lalawigan. Alamin ang laki nito. Ipagamit ang natutunan sa paggamit
ng iskala.
1. Paghahanda
a. Itanong: Nakakita kanaba ng trumpo? Sabihing katulad ng beyblade, ito ay umiikot din. (paikutin).
Ipapansin ang hugis at ang nagpapaikot nito.
b. Itanong: Alam mo bang ang mundo ay gumagalaw rin katulad ng isang trumpo?
Paano umiikot ang mundo? Ano ang nangyayari kapag umiikot ang mundo?
3. Pagsasaliksik
4. Patalakay sa Paksa
Gawain I
a. Hawakan ang globo ng dalawang kamay at paikutin ito mula kanluran pasilangan.
b. Itanong: Ano ang kinakatawan ng globo?Ano ang nangyayari sa mundo? Saan ito umiikot? Sa
anong direksyon umiikot ang mundo? Anong mosyon ang ipinakikita nito? Dahil sa
pasalungat na pag-ikot ng mundo, saan tila sumisikat at lumulubog ang araw?
Gawain II
a. Pailawin ang flashlight at itutok sa globo. Dahan-dahan paikutin ang globo habang pinasisinagan
ng flashlight. Isulat ang inyong obserbasyon.
b. Itanong: Ano ang kinatawan ng flashlight? Ano ang napansin nyo sa bahaging naiilawan ng
flashlight? Bakit? Ano naman ang mapapansin nyo sa bahaging di naabot ng sinag ng
flashlight? Bakit? Ano ngayon ang nararanasan ng bahagi ng mundong naaabot ng sinag
ng araw? Ano naman ang nararanasan sa bahaging di-naaabot ng sinag ng araw o
nakatalikod sa araw? Bakit tayo nakararanas ng gabi at araw? Ilang oras tumatagal ang
gabi? araw? Anong nangyayari sa temperatura kapag gabi? araw? Bakit
Gawain III
a. Hanapin ang Pilipinas sa globo. Lagyan ito ng tape. Pasinagan o pailawan ng flashlight ang Pilipinas.
Isulat ang inyong obserbasyon.
b. Ano ang nararanasan'ng bansang Pilipinas? Anu-ano pang mga bansa ang nakararanas nito? Anu-
anong mga bansa naman ang nakararanas ng gabi?
c. Itanong: Saan umiikot ang mundo?
1. Paglalahat
Halimbawa:
Ang mundo ay umiikot sa sariling aksis mula kanluran na rotasyon. Ito ang dahilan ng
pagkakaroon ng araw at gabi. Ang isang kumpletong rotasyon ng mundo ay umaabot sa 24 na oras.
Mataas ang temperatura kung araw at mababa kung gabi.
2. Paglalapat
Ipakita ang tanawin kung araw at kung gabi. Gamiting background ang asul sa araw at itim sa
gabi.
IV. Pagtataya
Basahing mabuti ang bawat aytem. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ang pag-ikot ng mundo sa sariling aksis ay tinatawag na ________________
a. rebolusyon c. direksyon
b. rotasyon d. imahinasyon
2. Ano ang dahilan ng pagkakaroon ng gabi at araw?
a. Ang pagligid ng mundo sa araw
b. Ang pag-ikot ng mundo sa kanyang aksis
c. Ang pagtaas ng temperatura sa araw
d. Ang paggalaw ng mundo
3. Umiikot ang mundo sa direksyong patungong _______ .
a. hilaga - timog c. kanluran - silangan
b. timog - silangan d. silangan - kanluran
V. Kasunduan
Sa pamamagitan ng Venn diagram, paghambingin ang nagaganap sa gabi at sa araw.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Naipaliliwanag kung paanong ang pagligid ng mundo sa araw ay nagiging dahilan ng pagkakaiba ng
panahon at klima sa iba't ibang bahagi ng mundo
 Natutukoy na ang mundo ay lumiligid sa araw sa loob ng 365 ¼ araw
 Nasasabi na ang mundo ay nakahilig sa kanyang aksis ng 23 ½ habang lumiligid sa araw
II. Paksang-aralin
Pagligid ng Mundo sa Araw
Sanggunian: BEC-PELC 1. B 2; B 2.2
Kagamitan: larawan, kalendaryo, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: napapahalagahan ang kaalaman ukol sa mundo
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagtalakay sa mga pangunahing isyu
2. Pagsasanay
Laro: Gagawa ng malaking bilog. Pagpito ng guro, tatakbo ang mga bata sa direksyong isinigaw
ng taya. Ang isisigaw niya ay maaaring "gabi o araw".
3. Balik-aral
Itanong sa mga mag-aaral kung ana ang nalalaman nila tungkol sa rotasyon. Gamitin ang
concept map sa pagtatala ng mga sagot.
1. Paghahanda
a. Magpakita ng larawan. Pag-uusap-usap tungkol dito
b. Itanong : Ano ang inyong napapansin sa galaw ng mundo?
Ano ang tawag sa mosyong pagligid ng mundo sa araw?
Anong pagkakaiba nito sa rotasyon?
3. Pananaliksik
PangkatI
a. Itanong: Ano ang rebolusyon?
Ipakita ito sa pamamagitan ng pagguhit/drowing.
b. Itanong: Ano ang tawag sa dinaraanan ng mundo habang lumiligid sa araw?
Kailan pinakamalapit ang mundo sa araw? pinakamalayo? Pareho ba ang rotasyon at
rebolusyon? Ilang araw umaabot ang isang buong ligid ng mundo sa araw?
Pangkat II
a. Isakilos ang pag-ikot ng mundo sa sariling aksis.
b. Pumili ng dalawang kamag-aral na gaganap ng mundo (A) at araw (B).
Si A ay tatayo lamangng tuwid sa gitna ng bilog. Si B ay tatayo sa harap ni A ng may dalawa
o tatlong talampakan. Pagkatapos liligid si B kay A habang umiikot din sa sarili nang pasilangan.
Pangkat III
Sa pamamagitan ng Venn diagram, paghambingin ang rotasyon at rebolusyon.
Pangkat IV
Magpakita ng kalendaryo at isulat ang bilang ng bawat buwan.
a. Itanong: Paano nagkakaroon ng leap year?
Ipaliliwanag ito ng guro na dalawa ang galaw o mosyon ng mundo.
b. Itanong: Pareho ba ang galaw ng dalawa? Paano ba nagkakaiba?
Itanong: Bukod sa rotasyon, ano pa ang isang galaw ng mundo?
6. Paglalagom .
Anu-ano ang dalawang galaw ng mundo?
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol sa paksang tinalakay.
Halimbawa:
Habang umiikot ang mundo sa kanyang aksis, lumiligid din ito sa isang eliptikal orbit. Ang mosyong
ito ay tinatawag na rebolusyon. Lumiligid ang mundo sa arawsa pasilangang direksyon. Arig isang
kumpletong rebolusyon ay tumatagal ng 365 ¼ . na araw o katumbas ng isang taon.
2. Paglalapat
Alamin ang kasagutan.
Ipinanganak si Helen noong ika-19 ng Enero, 1995. Kung pagbabatayan ang taon ng kanyang
kapanganakan.
a. ilang pagligid ng mundo sa araw ang naganap mula noon?
b. ilang taon na siya ngayon?
IV. Pagtataya
Lagyan ng tsek () ang bawat patlang na nagsasabi tungkol sa rebolusyon
ng mundo.
1. Lumiligid sa araw
2. Nagiging dahilan ng araw at gabi
3. Umiikot sa sariling aksis ng pasilangang direksyon
4. Umiikot ng 365 ¼ na araw
5. Sinusundan ang eliptikal na orbit sa pagligid sa araw
V. Kasunduan
Iguhit at kulayim ang dalawang mosyon ng mundo.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
 Naipaliliwanag kung paanong ang pagligid ng mundo sa araw ay nagiging dahilan ng pagkakaiba ng panahon
at klima sa iba't-ibang bahagi ng mundo
 Nasasabi na ang mundo ay nakahilig sa kanyang aksis ng 23 ½ habang lumiligid sa araw
II. Paksang-aralin
Pagkakaiba-iba ng Panahon sa Iba't Ibang Bahagi ng Mundo
Sanggunian: BEC-PELC I. B 2, I. B 2.2
Kagamitan: globe, larawan ng mundo, lente
Pagpapahalaga: Napapahalagahan ang kaalaman tungkol sa pagkakaroon ng gabi at araw
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagtglakay sa mga pangunahing balita sa bansa
2. Pagsasanay
Pag-aralan ang larawan ng mundo. Pangalanan ang iba't-ibang bahagi nito.
3. Balik-aral
Anu-ano ang dalawang mosyon ng mundo? Ano ang rebolusyon? (Gamitin ang concept kluster.)
1. Pahahanda
a. Magpakita ng mga larawang nagpapahiwatig ng iba't-ibang panahon at klima sa iba't-ibang bahagi
ng mundo. Pag-usapan ito.
b. Linangin ang konsepto ng panahon batay sa larawan sa itaas.
Bakit nagkakaiba-iba ang panahon sa mundo?
3. Pananaliksik
Gawain I
a. Lagyan ng tanda ang hilagang hatingglobo.
b. Paikutin ang globo at pasinagan ng lente. Pag-usapan ang obserbasyon.
Itanong: Anong napapansin ninyo sa hilagang hatingglobo?
Paano ito naaabot ng sinag ng araw? Anong panahon ang nararanasan dito? Ano ang
nararamdaman sa ganitang panahon? Anu-anong mga buwan nararanasan ang tag-init sa
hila gang hatingglobo? Kailan nangyayari ang pinakamahabang araw at pinakamaikling
gabi? Ipakita ang larawan.
Gawain II
Paikutin muli ang globo hanggang makarating sa sangkapat ¼ na bahagi ng paglalakbay at pasinagan
ng lente.
Itanong: Anong napapansin ninyo sa mga polo? Anong nangyayari sa mundo? Ano naman ang panahon
sa hilagang hatingglobo? Anu-anong buwan nararanasan ito? Ipakita ito sa larawan.
Gawain III
a. Paikutin muli ang globo hanggang makarating sa kalahatian ¾ Pasinagan ng lente.
b. Itanong: Sa kalahatian ng paglalakbay, anong nangyayari sa mundo? Anong panahon mayroon ito?
Ano ang nararanasan sa hilagang hatingglobo? Anu-anong mga buwan nararanasan ang
tag-lamig? Ipakita sa larawan.
Gawain IV
a. Paikutin muli ang globo hanggang makarating sa ikatlong kapat ¾ ng kanyang rebolusyon.
Pasinagan ng lente.
b. Itanong: Ano ang nangyayari sa mundo? Anong panahon ang nararanasan ng mga taga hila gang
hatingglobo? Bakit tinatawag ang panahon na tagsibol?
a. Ipakita ang larawan at mag-usap-usap tungkol dito.
b. Taluntunin ang paglalakbay ng mundo sa paligid ng araw. Bigyang pokus ang posisyon ng mundo.
Pansinin ang posisyon ng mundo habang umiikot sa araw. Habang ang mundo ay umiikot at
lumiligid sa araw ang kanyang aksis ay nakahilig ng 23 ½ Ang pagkahilig nito ang nagiging dahilan
ng pagkakaiba-iba ng mga panahon sa iba't-ibang panig ng mundo.
Itanong: Tingnang mabuti ang larawan. Ano ang masasabi ninyo?
Sabihin: nakakiling nang paharap sa araw at may mga panahon na nakakiling nang palayo sa araw
6. Paglalagom
Bakit nag-iiba-iba ang panahon sa iba't-ibang panig ng mundo?
1. Paglalahat
tinalakay.
Halimbawa:
Ang pag-iiba-iba ng posisyon ng mundo habang lumiligid sa araw ang nagiging dahilan ng pag-iiba-
iba ng panahon.
2. Paglalapat
Gumuhit ng mga larawan ha nagpapahiwatig ng iba't-ibang panahon sa mundo. Sabihin kung saang
bansa nangyayari ang mga ito.
IV. Pagtataya
Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.
1. Ano ang nagiging bunga ng pag-ikot ng mundo at pagligid sa araw na nakakiling nang 23.5°?
2-3. ng hilagang hatingglobo ay nakaharap sa araw at nakararanas ng diretsong sikat ng araw. Anong panahon
mayroon ito? Ano naman ang panahon sa timog hatingglobo?
4. Anong panahon nagsisimulang tumubo 0 sumibol ang mga dahon sa puno?
5. Ano ang nangyayari kapag walang polong nakahapay sa araw?
V. Kasunduan
Gumupit ng larawang nagpapahiwatig ng iba't-ibang gawain sa iba't-ibang panahon.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
Natatalakay kung bakit ang iba't-ibang bahagi ng mundo ay tumatanggap ng iba't-ibang tindi ng sikat ng araw
habang lumiligid sa araw
Napaghahambing ang panahon ng iba't-ibang latitud ayon sa posisyon ng mundo habang lumiligid sa araw
II. Paksang-aralin
Iba't-ibang Tindi ng Sikat ng Araw sa Iba't-ibang Bahagi ng Mundo
Sanggunian: BEC-PELC 1. B 2. 3, 1. B 2.4
Kagamitan: globo, krokis ng mundo, lente
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang kaalaman tungkol sa mundo
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalita ukol sa mga pangunahing isyu sa mga pahayagan
2. Pagsasanay
Pansinin ang posisyon ng mundo habang lumiligid sa araw. Sabihin kung anong panahon ang
nararanasan ng mga lugar na ito.
1. Paghahanda
Pagpapakita ng mga larawan ng iba't-ibang bahagi ng mundo. Alamin kung bakit nagkakaiba tayo ng
tinatanggap na tindi ng araw.
Bakit nagkakaiba-iba ang tindi ng sinag ng araw sa iba't-ibang bahagi ng mundo?
3. Pananaliksik
Gawain I
a. Paikutin ang globo. Itutok ang lente habang pinapaikot ito
b. Itanong: Ano ang kinakatawan ng globo? ng lente? Ano ang napapansin ninyo sa sinag ng araw na
natatanggap ng iba't ibang bahagi ng mundo? Pare-pareho ba ang natatanggap na
matinding sikat ng araw sa iba't-ibang bahagi ng mundo? Bakit? Aling latitud ang
tumatanggap ng tindi ng sikat ng araw? Balikan ang krokis sa Balik-aral. Kulayan ito. Ano
ang ibig sabihin nito? Ano ang klima rito? Anu-anong mga bansa ang may ganitong klima?
Gawain II
a. Paikutin ang globo habang nakatutok ang lente.
b. Itanong: Aling bahagi ng mundo ang hindi tumatanggap ng ditetsong sinag ng araw? Bakit? Paano
ito tumatanggap ng sinag ng araw? Bakit? Nasa anong latitud ang tumatanggap ng pahilis
na sinag ng araw? Balikan ang krokis sa Balik-aral at kulayan ang inaabot ng pahilis na
sinag ng araw.
Gawain III
a. Pasinagan ang globo
b. Itanong: Anong bahagi ng globo ang hindi tumatanggap ng sinag ng araw? (Balikan ang krokis sa
Balik-aral at kulayan ito.)
 Itanong: Paano lumiligid ang mundo sa araw? Ano ang nangyayari sa-pagligid ng mundo sa araw?
Bakit nagkakaiba-iba ang panahon sa bansa habang ang mundo'y lumiligid sa araw?
6. Paglalagom
Sinag ng
Klima/
Latitud Lokasyon Araw na
Panahon
Natatanggap
23.5° H-
Tropiko ng
Mababang Tag-ulan
Kanser Diretso
Latitude Tag-araw
23.5° T-
Kaprikornyo
Pagitan ng tag-init
Gitnang mataas at taglagas
Pahilis
Latitude mababa 23.5° taglamig
at 66.5° T tagsibol
Lagging malamig
Mataas na 66.5° H / 90° H Pahilis/Hindi
6 buwang gabi
Latitud 66.5° T / 90° T tumatanggap
6 buwang araw
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol sa paksang
tinalakay.
Halimbawa:
Ang iba't-ibang bahagi ng mundo ay tumatanggap ng iba't-ibang tindi ng sikat ng araw habang
lumiligid ito sa araw.
2. Paglalapat
Gumuhit ng mundo. Hatiin sa iba't-ibang latitud at guhitan ng iba't-ibang uri ng linya. Kulayan ayon
sa tindi ng tinatanggap na slnag ng araw.
IV. Pagtataya
Bilugan ang titik ng wastong sagot.
1. Alin ang naaabot ng diretsong sikat ng araw sa buong taon?
a. mababang latitud c. mataas na latitud
b. gitnang latitud d. lahat ng lugar sa mundo
2. Bakit nagkakaiba-iba ang tindi ng sikat ng araw sa iba't-ibang bahagi ng mundo? Dahil sa______
a. pag-ikot ng mundo sa sariling aksis c. pagligid ng mundo sa araw
b. pagkiling ng mundo d. pag-ilwt ng mundo ng 24 na or as
V. Kasunduan
Magtala ng limang bansang matatagpuan sa iba't-ibang latitud. Sa ikatlong kahon, ilagay ang kaukulang
panahon/klimang nararanasan ng mga tao roon.
Bansa Lokasyon Panahon/Klima
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
Nailalarawan ang klima ng Pilipinas ayon lokasyon nito sa mundo.
Nakikilala na ang Pilipinas ay isang bansang tropikal
II. Paksang-aralin
Ang Klima ng Pilipinas
Sanggunian: BEC-PELC 1. B 3, 1. B 3.1, 1. B 3 2
Kagamitan: globo, mapa ng Pilipinas, mapa ng mundo, weather report sa dyary
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang klima ng bansa
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayarig nabasa o napakinggan
2. Pagsasanay
* Pilipinas
a. tiyak na kinalalagyan ng Pilipinas
b. kinaroroonang hatingglobo
c. nilalatagan sa Asia
d. mga karatig bansa
e. malaking tubig na nakapaligid
3. Balik-aral
Pangalanan ang iba't ibang bahagi ng mundo
1. Paghahanda
Magpaskil ng mga larawan na nagpapakita ng iba't-ibang klima sa mundo.
Anong klima mayroon ang Pilipinas? Bakit ganito ang klimang nararanasan ng bansa?
3. Pananaliksik
Bumuo ng tatlong pangkat na tatalakay sa mga salik na may kaugnayan sa klima ng bansa.
a. lokasyon at klima
b. temperatura at pagkakaiba ng klima
c. pag-ulan at pagkakaiba ng klima
a. Ipahanap ang Pilipinas sa globo o mapa.
Itanong: Nasaan ang Pilipinas? Anong klima mayroon ang Pilipinas?
b. Balikan ang krokis sa Balik-aral. Palagyan ng ekis X ang Pilipinas.
Itanong:Saang latitud ang kinalalatagan ng Pilipinas? Saan matatagpuan ang mababang latitud? Ano
ang taguri sa mga bansang nakalatag dito? Bakit? Ano ang taguri sa bansang Pilipinas?
Anong klima mayroon ang Pilipinas bilang isang bansang tropikal?
Sabihin: Ang mga bansang tropiko ay laging tuyo, mainit at maulan sapagkat nasa mababang latitud.
Tumatanggap ito ng direktang sikat ng araw kaya dalawa lamang ang uri ng panahon sa
buong taon: tag-init at tag-ulan. Ang mga bansang ito ay may klimang tropikal.
Itanong: Anong mga buwan nagsisimula/nagtatapos ang tagulan? Anu-anong mga buwan ang hindi
maulan subalit malamig ang panahon? Anu-ano namang mga buwanang mainit?
6. Paglalagom
Ipabuo ang organizer.
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksang
tinalakay.
Halimbawa:
Ang Pilipinas ay isang bansang tropical.
2 Paglalapat
Gumuhit ng larawang nagpapahiwatig ng mga Gawain ng tag-init
IV. Pagtataya
A. Bilugan ang titik ng wastong sagot.
1. Alin ang naglalarawan ng klima ng bansa?
______ 1. mainit
______ 2. malamig
______ 3. maulari
______ 4. kataintaman
a. 1 at 2 b. 2 at 3 c. 3 at 4 d. 1 at 3
2. Saan matatagpuan ang Pilipinas?
a. sa pagitan ng ekwador at Tropiko ng Kanser
b. sa pagitan ng ekwador at Tropiko ng Kaprikornyo
c. sa pagitan ng Tropiko ng Kanser at Tropiko ng Kaprikornyo
d. sa pagitan ng mababang latitud at mataas na latitude
3. Ilarawan ang Pilipinas.
1) Malapit ito sa ekwador.
2) Nasa mababang latitud ito.
3) Nasa pagitan ito ng ekwador at Tropiko ng Kanser.
4) Pahilis ang natatanggap na sikaf ng araw nito:
a. 1, 2, 3 c. 1 at 2
b. 2, 3, 4 d. 3 at 4
V. Kasunduan
Magtala ng mga gawain sa panahon ng tag-init at panahon ng tag-ulan.
Pilipinas, Bansang Tropiko
Klimang Tropikal Mga Gawain
Tag-init
Tag-ulan
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
Nagagamit ang mapang pangklima sa paglalarawan ng klima sa iba't-ibang bahagi ng bansa
II. Paksang-aralin
Paggamit ng Mapang Pangklima
Sanggunian: BEC-PELC 1. B 4.1
Kagamitan: mapang pangklima, mga larawan, krokis ng mundo
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang klima ng bansa
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pakikipagbalitaan ukol sa mga pangyayari sa pamayanan.
2. Pagsasanay
Ipatukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas sa globo/mapa o krokis.
Itanong: Nasaan ang Pilipinas? Ilarawan ito.
3. Balik-aral
a. Bakit nabibilang ito sa mga bansang tropical? Ano ang klima rito?
b. Pag-aralan ang talahanayan.
4. Pangalananan ang iba’t-ibang latitud.
Tukuyin ang klimang nararanasan sa bawat latitude. Isulat ang mga bansang nakakasakop dito.
1. Paghahanda
Itanong: Pareho ba ang nararamdaman ng mga taga-Baguio at taga-Maynila kapag tag-init? Bakit?
Bakit tinaguriang summer capital ng bansa ang Baguio? Anong konsepto ang napapaloob
dito? Paano nagkakaiba-iba ang klima sa iba't-ibang bahagi ng bansa?
2. Pananaliksik
a. Suriin ang mga lalawigang saklaw ng:
Pangkat I - Unang uri ng klima
Pangkat II - Ikalawang uri ng klima
Pangkat III - Ikatlong uri ng klima
Pangkat IV - Ika-apat na uri ng klima
b. Kulayan ito sa mapa.
Unang uri – pula Pangatlong uri - Dilaw
Pangalawang uri - Asul Pang-apat na uri - Berde
5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa .
Itanong: Anu-anong mga lalawigan sa Pilipinas ang may dalawang magkaibang panahon - tag-init
buhat Nobyembre hanggang Abril, tag-ulan sa ibang buwan? Anong uri ng panahon ito?
Anu-anong mga lalawigan ang halos walang tag-init at ang pinakamaulaning buwan ay mula
Nobyembre hanggang Enero? Anong uri ng panahon ito? Anu-anong mga lalawigan ang
halos walang pagbabago sa panahon? Anong uri ng panahon ito? Ano namang mga lugar ang
may ulan sa buong taon? Anong uri ng panahon ito?
6. Paglalagom
Suriin natin ang mapa.
Itanong: Ano ang tawag sa mapang ito? Anu-ano ang mga pananda na ginamit dito? Batay sa mapang
ito, ilang magkakaibang klima mayroon ang ating bansa? Anu-ano ang mga ito?
Uri ng Klima Deskripsyon Mga lalawigan

Unang Uri
Ikalawang Uri
Ikatlong Uri
Ika-apat na Uri
1. Paglalahat
Halimbawa:
Ang paggamit ng mapang pangklima ay mabisang paraan para matukoy ang klima sa iba't-bang
bahagi ng bansa.
2. Paglalapat
Kumuha ng outline map. Kulayan ito ayon sa uri ng klima.
IV. Pagtataya
Isulat ang tamang sagot.
1. Ano ang dalawang pangkalahatang uri ng klima sa Pilipinas?
2. Anong uri ng klima sa karamihang lalawigan sa Mindanao?
3. Ikaw ay taga-Lambak ng Cagayan anong uri ng klima mayroon kayo?
4. Sa anong direksyon ng bansa ang maulan?
5. Anong uri ng klima ang nasa bandang kanluran ng bansa?
V. Kasunduan
Gumupit ng balita sa dyaryo tungkol sa panahon. Iulat ito sa klase.
HEKASI IV
Date: _____________
I. Layunin
Naiisa-isa ang uri ng pananim at hayop sa bansa
Naiuugnay ang uri ng pananim at hayop sa klima ng bansa.
Naipaliliwanag ang kinalaman ng klima sa uri ng pananim sa bansa.
II. Paksang-aralin
Kinalaman ng Klima sa Uri ng Pananim at Hayop
Sanggunian: BEC-PELC 1. C 1,1. C 2, 1. C 3
Batay.ang Aklat sa HEKASI 4
Kagamitan: mapa, mga larawan ng klima. '
Pagpapahalaga: Napahahalagahan ang ating mga pananim at mga hayop
III. Pamamaraan
1. Balitaan
Pagbabalitaan ukol sa mga pagbabagong napapansin sa pamayanan pamayanan
2. Pagsasanay
Magpakita ng mga larawang nagpapahiwatig ng ibat-ibang klima o panahon
3. Balik-aral
a. Tingnan ang mapang pangklima ng Pilipinas.
b. Itanong: Batay sa sanggunian, ilang uri ng klima mayroon ang bansa? Anu-ano ang mga iyon?
Anu-apong mga lugar ang may i:llan halos buong taon? Kulungin/ituro ito sa mapa at
lagyan ng tanda.
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng cutouts at pag-uusap-usap tungkol dito
a. Itanong: Saan-saang panig nabubuhay ang mga ito? Bakit?
Anu-ano ang mga uri ng pananim at hayop sa bansa? Ano ang kaugnayan ng klima sa mga
pananim at hayop na nabubuhay sa bansa?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Iguhit ang mga gulay, bulaklak at prutas na nanggagaling sa Baguio. Kulayan ito.
b. Itanong: Saan nanggagaling ang maraming gulay tulad ng repolyo, brokoli at petsay? mga
bulaklak tulad ng chrysanthemum at rosas? prutas katulad ng strawberry? Bakit
doon lamang nabubuhay ang mga parianim na iyon?
Pangkat II
a. Iguhit ang madawag nakagubatan ng Palawan/Quezon.
Kulayan ito.
b. Itanong: Saan-saan matatagpuan ang matitigas na punungkahoy tulad ng narra, apitong at
mulawin? Bakit doon lamang nabubuhay ang mga punungkahoy na iyon?
Pangkat III
a. Iguhit ang mga likas na hayop na nabubuhay sa bansa.
Kulayan ito.
b. Itanong: Anu-ano ang mga likas na hayop ang matatagpuan sa bansa? Saan-saang bahagi ng
bansa ito makikita? Bakit doon lamang nabubuhay ang mga hayop na iyon?
Pangkat IV
a. Gumuhit ng ilang punungkahoy na namumunga. Kulayan ito.
b. Itanong: Anu-anong mga punong namumunga at dipangkaraniwang halamang nabubuhay sa
bansa?
Itanong: Anu-anong mga uri ng pananim ang dapat alagaan kung panahon ng tag-ulan? Tag-araw?
6. Paglalagom
Ipasuri ang nabuong tsart upang makabuo ng paglalahat.
35
1. Paglalahat
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng mga kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
May kinalaman ang klima at katangian sa uri ng halamang tumutubo rito. May mga halaman sa
isang lugar na hindi makikita sa iba, atbp.
2. Paglalapat
Pestibal ng mga bulaklak at hayop Gumawa ng maskara ng hayop ang mga naman ay gagawa
ng bulaklak-na headgear
IV. Pagtataya
Piliin ang titik ng wastong sagot.
1. Alin sa mga sumusunod ang matatagpuan saan mang dako ng bansa dahil matibay sa init at lamig?
a. agila c. kalabaw
b. tamaraw d. kabayo
2. Anong mga pananim ang tumutubo sa lugar na maikli ang tag-araw.
a. akasya, kawayan, kugon, talahib
b. apitong, lawaan, tangile, yakal
c. aguho, bakawan, pawid, talisay
d. kamagong, mais, molave, palay
3. Malamig ang klima sa Baguio kaya roan ay maraming _____
a. mansanas b. bayabas c. strawberries d. lansones
V. Kasunduan
Gumuhit ng paboritong pananim a hayop. Sumulat ng talata tungkol dito.
36
2nd
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Naipaliliwanag kung ano ang rehiyon
II. Paksang-aralin
Mga Rehiyon ng Bansa
Sanggunian: BEC-PELC II. A 1
Kagamitan: mapang politikal at mapang pisikal ng Pilipinas, mga larawan
Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang rehiyong kinabibilangan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring nagaganap sa iba't ibang rehiyon ng

bansa
2. Pagsasanay
Tukuyin ang mga anyong lupa at anyong tubig na nasa larawan.
3. Balik-aral
37
Ipasulat ang nalalaman tungkol sa Pilipinas sa pamamagitan ng konsept map. B.
1. Paghahanda
Ipasuri ang hugis, pulo at lalawigan ng bansa.
a. Ano ang rehiyon?

b. Bakit hinati-hati ang bansa sa iba't ibang rehiyon?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Itanong: Ano ang rehiyon? Bakit hinati-hati ang bansa sa mga rehiyon? Paano
ito hinati-hati?
Pangkat II
Itanong: Ano ang bumubuo sa isang rehiyon? Nasaan ang RehiyonI? Anu-
anong mga lalawigang sakop nito? Bakit pinagsama-sama ang mga
lalawigang ito?
Itanong: Ano ang rehiyon? Anu-ano ang mga ipinakikita sa mapa ng bawat
rehiyon?
6. Paglalagom
Pag-aralan ang talahanayan
C. Pangwakas na Gawain:
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa

paksa.
38
Halimbawa:
Ang rehiyon ay pinangkat-pangkat na magkakalapit na lalawigan at lungsod.
2. Paglalapat:
Magpaparinig ang guro ng iba't ibang tugtugin. Sasabihin kung saang rehiyon ang
tugtuging maririnig. Ituro sa mapa.
Halimbawa: Pamulinawen - Rehiyong Ilocos - I, atbp.
IV. Pagtataya:
Isulat ang titik ng wastong sagot.

1. Paano pinangkat-pangkat sa iba't ibang rehiyon ang bansa?
a. Ayon sa kinalalagyan o katangiang pisikal nito.
b. Ayon sa likas na yaman nito.
c. Ayon sa lawak ng mga lalawigang bumubuo rito.
d. Lahat ng nabanggit
2. Isang ___________ang Pilipinas dahil binubuo ito ng maraming pulo.
a. bansa c. kontinente
b. kapuluan d. lahat ng nabanggit
V. Kasunduan:
Gumawa ng retrieval chart.
HEKASI IV
Date: _________________
39
I. Layunin
Naiisa-isa ang labimpitong rehiyon ng bansa
II. Paksang-aralin
Mga Rehiyon ng Bansa
Kagamitan: mapang politikal at mapang pisikal ng Pilipinas, mga larawan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring nagaganap sa iba't ibang rehiyon ng

bansa
2. Pagsasanay
Tukuyin ang mga anyong lupa at anyong tubig na nasa larawan.
3. Balik-aral
Ipasulat ang nalalaman tungkol sa Pilipinas sa pamamagitan ng konsept map. B.
40
1. Paghahanda
Ipasuri ang hugis, pulo at lalawigan ng bansa.
Ilang rehiyon mayroon ang Pilipinas?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Itanong: Ano ang rehiyon? Sa kasalukuyan, ilang rehiyon mayroon ang bansa?
Pangkat II .
a. Ipakita ang pagkakahati ng mga rehiyon sa pamamagitan ng pagkukulay ng
outline map.
b. Itanong: Ilang malalaking pulo ang bumubuo sa bansa?
Alin ang pinakamalaki?
Ilang rehiyon ang nasasakupan ng bawat isa? Anu-ano ang mga
ito?
Pangkat III
Pumili ng isang rehiyon sa Luzon (halimbawa: Rehiyon I). Itala ang mga
lalawigan at mga lungsod na nasasakupan nito. Isulat sa tsart.
Rehiyon Lalawigan Kabisera Lungsod
Itanong: Ano ang rehiyon? Anu-ano ang mga ipinakikita sa mapa ng bawat
rehiyon? (Ipakita ang mapang politikal at pisikal. Magkakalapit ba ang
mga lalawigang ito? Bakit kaya pinagsama-sama ang mga ito? Anu-ano
ang mga karaniwan sa kanila? pagkakatulad?
6. Paglalagom
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa

paksa.
Halimbawa:
41
Ang rehiyon ay pinangkat-pangkat na magkakalapit na lalawigan at lungsod. Hinati
ang Pilipinas sa iba't ibang rehiyon upang mapabuti ang pamamahala at mapaunlad ang
bawat lugar sa bansa. Ang lokasyon at katangiang pisikal ng mga lalawigan ay
mahalagang batayan sa pagrerehiyon ng bansa.
2. Paglalapat:
Magpaparinig ang guro ng iba't ibang tugtugin. Sasabihin kung saang rehiyon ang
tugtuging maririnig. Ituro sa mapa.
Halimbawa: Pamulinawen - Rehiyong Ilocos - I, atbp.
IV. Pagtataya:

1. Sa kasalukuyan ilang rehiyon mayroon ang Pilipinas?
a. 13 b. 14 c. 15 d. 17
2. Alin sa mga sumusunod ang isang tangway?
a. Batanes b. Bicol c. Bohol d. Bukidnon
3. Alin sa mga sumusunod ang pinakamalaki sa lahat ng rehiyon?
a. Rehiyon II b. Rehiyon III c. Rehiyon IV d. Rehiyon V
V. Kasunduan:
Gumawa ng retrieval chart.
42
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon
II. Paksang-aralin
Mga Katangiang Pangheograpiya ng Bawat Rehiyon

Kagamitan: mapang pisikal at politikal ng Pilipinas, flashcards, mga larawan
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga katangiang pisikal ng bawat rehiyon
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang narinig sa radyo at napanood sa telebisyon.
2. Pagsasanay
Ipaayos ang mga salita sa tamang hanay.

Anyong lupa Anyong tubig
Bulkan Lambak Kapatagan talampas look

Bundok Dagat Tangway burol
Ilog Lawa Karagatan talon
3. Balik-aral
Ipaturo sa mapa ang mga rehiyon at ibigay ang mga lalawigang sakop nito.
43
1. Paghahanda
Pagpapakita ng iba't ibang larawan na nagpapakilala sa bawat rehiyon.

Pagpapakwento tungkol dito.
Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon.
3. Pananaliksik
Hatiin sa walong grupo ang mga mag·aaral. Bawat isang pangkat ay mananaliksik
tungkol sa pangheograpiyang katangian ng dalawang rehiyon.
Ipasulat sa flashcards ang datos na nalikom talahanayan na katulad ng nasa ibaba.

Rehiyon Katangiang Pangheograpiya
a. Talakayin ang datos na nasa talahanayan. Pagpapakita ng mapang pisikal.
b. Itanong: Ano ang tawag sa mapang ito? Anu-anong ang ginamit sa mapa? Ano ang
ipinahihiwatig ng mga panandang ito? Ilarawan ang rehiyon?
6. Paglalagom
Itanong: Pare-pareho ba ang katangian ng mga rehiyon? Alin-aling mga rehiyon ang
magkakatulad ang mga katangian? Alin-alin ang naiiba? Alin-alin sa mga
rehiyon ang tangway? lambak? kapatagan?
Tangway Maburol Mabundok Kapatagan Lambak
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kalaman

tungkol sa pagksang tinalakay.
Halimbawa:
Iba't iba ang katangiang pisikal ng bawat rehiyon. Sa pamamagitan ng mapang
pisikal, nailalarawan ang katangiang pisikal ng mga rehiyon. May mga
sagisag/pananda sa mapa na nagpapahiwatig ng tunay na anyong lupa at anyong
tubig.
2. Paglalapat:
44
Kumuha ng ilsang rehiyon at ilarawan sa pamamagitan ng kilos ang topograpiya
nito.
IV. Pagtataya:
Pagtambalin ang Hanay A at B. Isulat ang titik lamang.
A B
a. mabundok at maburol ang mga lalawigan dito
_______ 1. Rehiyon VIII b. bawat lalawigan ay may bundok
c. isang tangway
_______ 2. Rehiyon VII d. matatagpuan dito ang ikatlong pinakamalaking pulo
ng Pilipinas
_______ 3. Rehiyon V e. may talampas at lambak na taniman
f. nasa isang malawak na kapatagan
_______ 4. NCR
_______ 5. Rehiyon IV
V. Kasunduan:
Gumawa ng mapa ng bawat rehiyon.
45
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Nakikilala ang mga sagisag na ginagamit sa mapa para sa anyong tubig at anyong lupa
II. Paksang-aralin
Mga Katangiang Pangheograpiya ng Bawat Rehiyon
Sanggunian: BEC-PELC II.A 4

Kagamitan: mapang pisikal at politikal ng Pilipinas, flashcards, mga larawan
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga katangiang pisikal ng bawat rehiyon
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang narinig sa radyo at napanood sa telebisyon.
2. Pagsasanay
Ipaayos ang mga salita sa tamang hanay.

Anyong lupa Anyong tubig
Bulkan Lambak Kapatagan talampas look

Bundok Dagat Tangway burol
Ilog Lawa Karagatan talon
3. Balik-aral
Ipaturo sa mapa ang mga rehiyon at ibigay ang mga lalawigang sakop nito.
46
1. Paghahanda
Pagpapakita ng iba't ibang larawan na nagpapakilala sa bawat rehiyon.

Pagpapakwento tungkol dito.
Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon.
3. Pananaliksik
Hatiin sa walong grupo ang mga mag·aaral. Bawat isang pangkat ay mananaliksik
tungkol sa pangheograpiyang katangian ng dalawang rehiyon.
Ipasulat sa flashcards ang datos na nalikom talahanayan na katulad ng nasa ibaba.
Rehiyon Katangiang Pangheograpiya
6. Paglalagom
Itanong: Pare-pareho ba ang katangian ng mga rehiyon? Alin-aling mga rehiyon ang
magkakatulad ang mga katangian? Alin-alin ang naiiba? Alin-alin sa mga
rehiyon ang tangway? lambak? kapatagan?
Tangway Maburol Mabundok Kapatagan Lambak
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kalaman

tungkol sa pagksang tinalakay.
Halimbawa:
Iba't iba ang katangiang pisikal ng bawat rehiyon. Sa pamamagitan ng mapang
pisikal, nailalarawan ang katangiang pisikal ng mga rehiyon. May mga
sagisag/pananda sa mapa na nagpapahiwatig ng tunay na anyong lupa at anyong
tubig.
47
2. Paglalapat:
Kumuha ng ilsang rehiyon at ilarawan sa pamamagitan ng kilos ang topograpiya

nito.
IV. Pagtataya:
Pagtambalin ang Hanay A at B. Isulat ang titik lamang.
A B
g. mabundok at maburol ang mga lalawigan dito
_______ 1. Rehiyon VIII h. bawat lalawigan ay may bundok
i. isang tangway
_______ 2. Rehiyon VII j. matatagpuan dito ang ikatlong pinakamalaking pulo
ng Pilipinas
_______ 3. Rehiyon V k. may talampas at lambak na taniman
l. nasa isang malawak na kapatagan
_______ 4. NCR
_______ 5. Rehiyon IV
V. Kasunduan:
Gumawa ng mapa ng bawat rehiyon.
48
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Nailalarawan ang mga lalawigan at katangiang pangheograpiya ng Rehiyon I
II. Paksang-aralin
Rehiyon I - Rehiyon ng Ilocos

Kagamitan: mapang politikal, mapang pisikal, mapang pang-ekonomiya,
mapang pangklima, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pagiging matipid
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balita tungkol sa rehiyon
2. Pagsasanay
Laro: Family Feud

Bumuo ng dalawang pangkat - Pamilya Maganda at Pamilya Makisig. Mag-unahan
ang lider sa pagsagot ng mga tanong.
Quiz Master - Ayon sa survey, anu-ano ang mga magandang tanawin sa Luzon ang
madalas puntahan ng mga turista?
Baguio - 50 puntos
Hundred Islands - 40 puntos
Hagdan-Hagdang Palayan - 30 puntos
3. Balik-aral
Pangalanan ang mga sumusunod na rehiyon. Ituro ito sa mapa.

a. Nasa Hilagang-kanluran ito ng Luzon.
b. Kilala ito sa tawag na Tangway ng Bicol.
49
1. Paghahanda
Pagpaparinig ng awiting Ilocano - "Pamulinawen"

Itanong: Saang rehiyon ang may awitin nito?
a. Ano ang katangiang pisikal ng Rehiyon I?

b. Anu-ano ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao ng rehiyon?
3. Pananaliksik
Mga Gawain (Activity Card)

Pangkat I
a. Hanapin ang tiyak na kinalalagyan ng Rehiyon 1.
H. latitud - ________ S. longhitud - ________
b. Anu-anong mga lalawigan at karagatan ang nakapaligid dito?
H ________ T ________
S ________ K ________
Pangkat II
1. Isulat ang mga lalawigan at kabisera ng Rehiyon I at mga lungsod na bumubuo
nito.
2. Buuin ang tsart.
Pangkat III
1. Ilarawan ang topograpiya ng Rehiyon I. Anong uri ng klima mayroon ito?
2. Iguhit ang mapang pisikal ng rehiyon. Ilagay ang kaukulang pananda.
Itanong: Saan matatagpuan ang malawak na kapatagan sa rehiyon?
6. Paglalagom
Ipasuri ang retrieval chart.
Rehiyon Lokasyon Lalawigan Topograpi Klima
ya
I Hilagang- Ilocos Makitid na Maikling
kanlurang Norte kapatagan tag-ulan
Luzon Ilocos Sur Tabing
La Union dagat
Pangasinan Mabundok
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat.

Halimbawa:
 May pagkakaugnay ang pangunahing produkto, industriya at hanapbuhay sa
katangiang pangheograpiya ng rehiyon.
50
2. Paglalapat:
Ikaw ay isang taga-Rehiyon 1. Pumili ka ng isang lalawigan. Iguhit ito na

ipinakikita ang topograpiya at produkto/industriyang nangunguna rito.
IV. Pagtataya:

__________ 1. Pangisdaan sa Rehiyon I
__________ 2. Pinakamahalagang ilog ng rehiyon
__________ 3. Sanhi ng kahabaan ng tag-araw sa rehiyon
V. Kasunduan:
Gumawa ng retrieval chart tungkol sa Rehiyon II.
51
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang

pangheograpiya ng rehiyon I
II. Paksang-aralin

III. Pamamaraan:
1. Balitaan
2. Pagsasanay
Laro: Family Feud

Baguio - 50 puntos
3. Balik-aral

a. Kilala sa tawag na Gitnang Luzon o Gitnang Kapatagan.
b. Nasa silangang Visayas
c. Kilala ito sa pangalang Lambak Cagayan.
52
1. Paghahanda

a. Anu-ano ang mga produktong makikita sa Rehiyon I? industriya? hanapbuhay?

b. Paano naiuugnay ang produkto, industriya at hanapbuhay sa katangiang
pangheograpiya ng rehiyon?
3. Pananaliksik
Gawain (Activity Card)

Iguhit ang pangunahing produkto at industriyang nangunguna sa Rehiyon I.
Itanong: Saan matatagpuan ang malawak na kapatagan sa rehiyon? Anong
produkto/industriya ang nangunguna roon?
6. Paglalagom
Rehiyon Lokasyon Lalawigan Topograpi Klima Produkto Industriya
ya
I Hilagang- Ilocos Makitid na Maikling bigas Pagsasaka
kanlurang Norte kapatagan tag-ulan mais Pangingisda
Luzon Ilocos Sur Tabing tabako Pag-aasin
La Union dagat isda Pagmimina
Pangasinan Mabundok bakal
ginto
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
 May pagkakaugnay ang pangunahing produkto, industriya at hanapbuhay sa
katangiang pangheograpiya ng rehiyon.
 Ang topograpiya/klima ng isang rehiyon ay may epekto sa produkto at
industriya nito.
53
2. Paglalapat:

IV. Pagtataya:

__________ 4. Larawan ng topograpiya ng Ilocos
__________ 5. Tanging lalawigan sa rehiyon na may malawak na kapatagan
V. Kasunduan:
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Natutukoy ang pangunahing likas na yaman at yamang tao ng rehiyon I
II. Paksang-aralin
54
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
2. Pagsasanay
Laro: Family Feud

Baguio - 50 puntos
Grotto ng Lourdes - 10 puntos
Kweba ng Callao - 20 puntos
3. Balik-aral

a. Nasa Hilagang-kanluran ito ng Luzon.
b. Kilala ito sa tawag na Tangway ng Bicol.
c. Kilala sa tawag na Gitnang Luzon o Gitnang Kapatagan.
d. Nasa silangang Visayas
e. Kilala ito sa pangalang Lambak Cagayan.
1. Paghahanda

a. Ano ang katangiang pisikal ng Rehiyon I?

b. Anu-ano ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao ng rehiyon?
3. Pananaliksik
55
a. Hanapin ang tiyak na kinalalagyan ng Rehiyon 1.
H. latitud - ________
S. longhitud - ________
c. Anu-anong mga lalawigan at karagatan ang nakapaligid dito?
H ________ T ________
S ________ K ________
Itanong: Saan matatagpuan ang malawak na kapatagan sa rehiyon? Sa paanong
paraan pinakikinabangan ng mga Ilocano ang baybay-dagat? ilog?
bundok? Paano nakaaapekto ang makitid na kapatagan sa kanilang
kabuhayan? Paano nakatutulong ang pagiging matipid nila sa
kabuhayan? Paano sila nakatutulong sa kaunlaran ng bansa?
6. Paglalagom
Rehiyon Lokasyon Lalawigan Topograpi Klima Produkto Industriya
ya
I Hilagang- Ilocos Makitid na Maikling bigas Pagsasaka
kanlurang Norte kapatagan tag-ulan mais Pangingisda
Luzon Ilocos Sur Tabing tabako Pag-aasin
La Union dagat isda Pagmimina
Pangasinan Mabundok bakal
ginto
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
 Ang topograpiya/klima ng isang rehiyon ay may epekto sa produkto at
industriya nito.
 Ibinabagay ng mga mamamayan sa kapaligirariran ang uri ng kanilang
pamumuhay.
2. Paglalapat:

IV. Pagtataya:

V. Kasunduan:
56
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao ng Rehiyon II
II. Paksang-aralin
Rehiyon II - Lambak ng Cagayan

Kagamitan: mapang politikal, pisikal at pang-ekonomiya ng Rehiyon I at II, mga larawan,
cassette tape, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pagkakaisa sa Paggawa
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon II
2. Pagsasanay
Sagutin ang mga sumusunod na tanong at kaukulang sanggunian sa mapa.

a. BALKAM Sanggunian
Matatagpuan sa pagitan ng bundok ___________________
b. LUUBUBUNDIKN
Mahabang kabundukan ___________________
3. Balik-aral
Ipasulat sa concept map ang mga kaalaman tungkol sa Rehiyon I.
1. Paghahanda
a. Magpakita ng larawan ng: Cave Callao, Salinas, Dalton Pasos, Magat Dam, at Salt
57
Spring
b. Ipatukoy ito sa mga bata.
Sabihin sa mga bata na ang mga natatanging larawan ay matatagpuan sa
Rehiyon II.
a. Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya ng Rehiyon II?

b. Anu-ano ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao rito? Paano
naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang
pangheograpiya nito?
3. Pananaliksik
Pagawin ang mga bata ng retrieval chart habang nananaliksik.


Pangkat I
a. Iguhit ang mapa ng Rehiyon II at pangalanan ang mga lalawigan at kapitolyo
nito.
b. Itanong: Alin sa mga lalawigan ang pinakamalaki? pinakamaliit?
Pangkat II
a. Iguhit ang mapang pisikal ng rehiyon.
b. Itanong: Anu-anong mga kabundukan ang nakapaligid dito?
6. Paglalagom
Rehiyon Lalawigan Topograpiya
Isabela mataba at
Cagayan mayamang
lupa
Batanes maburol
madamo
II Nueva Viscaya naliligiran ng
dagat
Quirino malawak na
kagubatan
Itanong: Ilarawan ang topograpiya ng Rehiyon II. Anu-ano ang mga kabundukang
nakapaligid dito? Paano napapakinabangan ng mga taga rehiyon ang
kabundukan? Lambak? Burol? Dagat? Ilog?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
2. Paglalapat:
58
Paghambingin ang Rehiyon I at II.
Rehiyon Bansag o Dami ng Lokasyon Topograpiya Industriya Produkto
Taguri Lalawigan
II
IV. Pagtataya:
Isulat ang industriyang kaugnay ng katangiang pisikal ng rehiyon.

1. Mataba at mayamang lupa - ________________________________________________
2. Maburol at madamo - _______________________________________________________
3. Napaliligiran ng mga dagat - _________________________________________________
V. Kasunduan:
Iguhit ang mapa ng Lambak ng Cagayan. Lagyan ito ng panandang naglalarawan ng

katangiang pisikal gayon din ang produkto nito.
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Nasasabi ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay ng mga taga-Rehiyon II
II. Paksang-aralin
Rehiyon II - Lambak ng Cagayan
59
Kagamitan: mapang politikal, pisikal at pang-ekonomiya ng Rehiyon I at II, mga larawan,
cassette tape, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pagkakaisa sa Paggawa
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon II
2. Pagsasanay
Pagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon II 2. Pagsasanay

Sagutin ang mga sumusunod na tanong at kaukulang sanggunian sa mapa.
a. BALKAM Sanggunian
Matatagpuan sa pagitan ng bundok ___________________
b. LUUBUBUNDIKN
Mahabang kabundukan ___________________
3. Balik-aral
Ipasulat sa concept map ang mga kaalaman tungkol sa Rehiyon I.
1. Paghahanda
a. Magpakita ng larawan ng: Cave Callao, Salinas, Dalton Pasos, Magat Dam, at Salt
Spring
b. Ipatukoy ito sa mga bata.
Sabihin sa mga bata na ang mga natatanging larawan ay matatagpuan sa
Rehiyon II.
a. Paano naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa

katangiang pangheograpiya ng rehiyon II?
3. Pananaliksik
Pagawin ang mga bata ng retrieval chart habang nananaliksik.

60
Pangkat I
a. Ipakita sa outline map ang Rehiyon II. Kulayan ito.
b. Itanong: Ano ang tiyak na lokasyon nito? Ano ang hangganan nito?
Pangkat II
a. Suriin ang mapang pangklima. Anong uri ng klima mayroon ito?
b. Iguhit sa outline map. Gamitin ang wastong pananda.
b. Itanong: Ano ang tawag sa mapang ito? Anu-anong ang ginamit sa mapa? Ano
ang ipinahihiwatig ng mga panandang ito? Ilarawan ang rehiyon?
6. Paglalagom
Itanong: Ilarawan ang topograpiya ng Rehiyon II. Anu-ano ang mga kabundukang
nakapaligid dito? Paano napapakinabangan ng mga taga rehiyon ang
kabundukan? Lambak? Burol? Dagat? Ilog? Anu-ano ang mga industriya ng
rehiyon? Bakit tinaguriang Lambak ng Cagayan/Lupain ng Tabako ang
Rehiyon II?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
May malaking kaugnayan ang katangiang pisikal ng rehiyon sa industriya at
produkto nito.
2. Paglalapat:
Paghambingin ang Rehiyon I at II.

Rehiyon Bansag o Dami ng Lokasyon Topograpiya Industriya Produkto
Taguri Lalawigan
II
IV. Pagtataya:
Isulat ang industriyang kaugnay ng katangiang pisikal ng rehiyon.

1. Mataba at mayamang lupa - ________________________________________________
2. Maburol at madamo - _______________________________________________________
3. Napaliligiran ng mga dagat - _________________________________________________
V. Kasunduan:
61
Iguhit ang mapa ng Lambak ng Cagayan. Lagyan ito ng panandang naglalarawan ng
katangiang pisikal gayon din ang produkto nito.
62
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Natutukoy ang mga katangiang pisikal ng mga laIawigan sa Rehiyon III
II. Paksang-aralin
Rehiyon III - Gitnang Luzon

Sanggunian: BEC-PELC II. A 3, II.A 4

Kagamitan: mapang politikal, mapang pisikal, mapang pangkabuhayan, cassette tapes
Pagpapahalaga: Pagiging masipag at matiyaga
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon III

2. Pagsasanay
Laro "Name the Tune" Pakikinggan ng mga kalahok ang mga katutubong awitin sa
tape. Pagtigil ng tugtog, isusulat ang pamagat nito sa cartolina strips. Ang unang
makakuha ng tamang sagot ang panalo.
3. Balik-aral
Tukuyin ang sinasabi ng pangungusap.

a. Anong T ang pangunahing produkto ng Rehiyon II?
b. Anong B ang tapayang gawa sa Vigan?
1. Paghahanda
a. Magpakita ng mga larawan na may kaugnayan sa rehiyon.

Ipatukoy kung ano/o, sino ito at kung saan matatagpuan.
63
b. Ipakita ang mapa ng Pilipinas. Ipahanap ang Rehiyon III
a. Anu-ano ang katangiang pisikal ng Rehiyon III?

b. Anu-ano ang mga likas na yaman at yamang tao nito?
Pangkat I
Balangkasin ang mapa ng Rehiyon III. Kulayan ito ng berde. Isulat ang tiyak na
kinalalagyan.
_H. latitud _S. longhitud
Hangganan:
Silangan Kanluran Timog Hilaga
Pangkat II
Pag-aralan ang mapa. Isulat ang mga lalawigan - kabisera at lungsod. Gamitin
ang talahanayan.
Rehiyon III - Gitnang ·Luzon
Gitnang Luzon Kabisera Lungsod
1. Bulacan
2. Pampanga
3. Tarlac
4. Nueva Ecija
5. Zambales
6, Bataan
7, Aurora
Itanong: Ilarawan ang Rehiyon III. Bakit ita nakilala bilang “Kapatagan sa Gitnang
Luzon" at “Kaban Bangan ng Palay ng Pilipinas?" Bakit angkop ang
rehiyon sa pagtatanim ng palay? Ano pa ang mga produkto at industriya
ang natatangi sa mga lalawigan ng Gitnang Luzon?
6. Paglalagom
Suriin ang retrieval chart.
Rehiyon Lalawigan Kabisera Produkto at industriya
III Bulacan Malolos Palay, mga gulay at prutas tulad ng
Pampanga San Fernando mangga, paghahayupan, pag-aalaga ng
Tarlac Tarlac City baboy, pagtatanim, pangingisda sa mga
Nueva Ecija Cabanatuan baybaying dagat BEPZ at BNPP
Zambales Iba
64
Bataan Balanga
Aurora Baler
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
2. Paglalapat:
May bisita kang balikbayan. Ibig nilang makakita ng mga natatangl pook dito sa
Rehiyon III. Saan mo sila dadalhin? Iguhit ito.
IV. Pagtataya:
1. Saan makikita ang pinakamalawak na palayan sa Rehiyon III?

a. Bulacan b. Pampanga c. Nueva Ecija d. Tarlac
2. Nasaan ang Subic Bay Economic Zone?
a. Bataan b. Pampa c. Zamhales d. Bulacan
V. Kasunduan:
Bumuo ng isang akordyon tungkol sa natatanging pook, kilalang Pilipino at natatanging

pangyayaring naganap sa Rehiyon III.
65
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Nakikilala ang mga lungsod at lalawigang bumubuo ng Timog Katagalugan

2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng Rehiyon IV A at B
3. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao
4. Naiuugnay ang mga pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang
pangheograpiya ng rehiyon
II. Paksang-aralin
Rehiyon IV A at B - Timog Katagalugan
Sanggunian: BEC-PELC II. A 3, II. A 5, II. A 6

Kagamitan: mapang politikal, mapang pisikal, mapang pang-ekonomiya
Pagpapahalaga: Pagtutulungan at pag-uunawaan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga pangunahing isyu sa Rehiyong IV A at B.
2. Pagsasanay
Pag-awit “Atin Cu Pung Singsing" kasabay ng pagpalakpak ng ritmo.
3. Balik-aral
Lagyan ng hinihinging impormasyon ang word web?
66
Lalawigan
1. Paghahanda
Paglalahad ng mga cutouts ng mga kilalang tao, mga hayop, prutas at industriya
ng rehiyon. Saan-saan ninyo ito makikita? Hanapin sa mapa at idikit ito. Tukuyin ang
rehiyon.
Nilalaman A N NA
Lalawigan
Ka tangiang Pisikal
Produkto at Industriya
Mga Kilalang Tao
Prutas, Hayop
Mga Tanawin
a. Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng Rehiyon IV-A at B?

b. Ano ang kaugnayan ng pangunahing produkto at hanapbuhay sa katangiang pisikal?
3. Pananaliksik
(Maglilikom ng datos ang mga bata at isusulat ang impormasyon sa retrieval chart)

Pangkat I
a. Balangkasin ang mapa ng Rehiyon IV. Kulayan ng pula.
b. Saan ito matatagpuan? H
Tiyak H.latitud _________
S. longhitud _________
Hangganan _________ K S
Pangkat II
T
a. Anu-anong mga lalawigan ang nasasakupan ng IV-A? IV-B?
b. Ilagay ang datos sa kahon.
Pangkat III
67
Pag-aralan ang mapang pisikal. Itala ang mga anyong lupa at anyong tubig na
makikita sa rehiyon. Ilagay ang datos sa kahon.
Rehiyon IV-A Rehiyon IV-B

Anyong lupa Anyong tubig Anyong lupa Anyong tubig
Halimbawa: Lawa-lawa
bundok- ng Sampalok
bundok ng
Makiling
Pangkat IV
a. Iguhit ang mga produkto at industriya ng Rehiyon IV.
b. Anu-ano ang mga produkto at industriyang pinagkakakitaan ng mga taga-
Rehiyon IV-A at B?
Itanong: Nasaan ang Rehiyon IV? Anu-anong mga lalawigan ang hangganan nito?
Bakit tinawag na Timog Katagalugan ang Rehiyon IV? Dahil ito ang
pinakamalaking rehiyon sa bansa, hinati ito sa dalawa.
6. Paglalagom
a. Buuin ang tsart upang makita ang kaugnayan ng topograpiya at produkto/
industriya.
Topograpiya Produkto Industriya
3 malalaking niyog, prutas, pagsasaka
lawa isda pangingisda
malapad na
lupang sakahan
Topograpiya Produkto Industriya

Halimbawa: niyog, prutas, pagsasaka
malapad na baka, isda pangingisda
lupang sakahan pastulan
mabundok at
maburol
b. Itanong: Ilarawan ang topograpiya ng Rehiyon IV -A at B. Paano pinakikinabangan

ng taga-Rehiyon IV-A at B ang kanilang malawak na kapatagan? mga
bundok at burol? mga lawa, look at talon? Paano nakatutulong ang rehiyon
sa pag-unlad ng ballsa?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
68
Pinakamalaking rehiyon sa bansa ang Timog Kanlurang Luzon o Timog
Katagalugan. Hinati ito sa dalawa, IV-A at IV-B.
2. Paglalapat:
a. Aling magandang tanawin/lalawigan sa Rehiyon ang nais mong marating? Bakit?

b. Sumulat sa Wish Ko Lang.
IV. Pagtataya:
Punan ng wastong salita ang bawat patlang.

1. Ang Rehiyon IV ay tinata:wag na ____________
2. Dahil malapad ang lupang sakahang pinataba ng bulkan, ang hanapbuhay ng mga tao rito
ay ________.
3. Ang Rehiyon IV-B ay binubuo ng ________. __________, __________, __________
4. Ang matataas na uri ng marmol ay makikita sa _________
5. Ang pangunahing produkto ng Quezon ay _____________
V. Kasunduan:
Magtala ng mga natatanging pook o tanawin na makikita sa Rehiyong ito.

Halimbawa:
Tanawin Lugar Paglalarawan
Bundok Makiling Laguna Pambansang Parke
Rizal Shrine Calamba, Laguna Sinilangan ni Rizal
69
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Nailalarawan ang mga katangiang pangheograpiya ng Rehiyong V

2. Natutukoy ang likas na yaman at yamang tao ng rehiyon
3. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyon V at mga lalawiga ng bumubuo rito
4. Naiuugnay ang pangunahing industriya o hanapbuhay at pangunahing produkto sa pag-
unlad ng pamumuhay ng mga mamamayan sa Rehiyon V
II. Paksang-aralin
Rehiyon V - Rehiyon ng Bicol

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A 5, II. A 6
Kagamitan: mapang politikal, pisikal at pangkabuhayan
Pagpapahalaga: Pagpapakita ng kahalagahan ng pagkakaisa ng mga mamamayan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagpapalitan, ng mga balitang nakalap buhat sa Rehiyon V
2. Pagsasanay
Laro - "Pagbubuo ng Puzzle"

Bibigyan ang bawat pangkat ng enbelop na may pira-pirasong kartolina.
Pagkakabit-kabitin nila ito para makabuo ng mapa ng rehiyon. Anong rehiyon ang
inyong nabuo?
3. Balik-aral
a. Magpakita ng mapa sa pisara.

b. Ipatukoy ang rehiyon.
c. Ipagawa ang mga sumusunod:
 Idikit ang mga sakop na lalawigan.
 Idikit ang pananda ng katangiang pisikal.
 Idikit ang pananda ng praduktong matatagpuan dito.
70
1. Paghahanda
a. Pag-awit "Sarungbanggi"
b. Paghanap ng Rehiyon V sa mapa
a. Anu-ano ang mga lalawigang sakop ng Rehiyon V?

b. Anu-ano ang mga produkto at industriya ng rehiyon?
c. Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng Rehiyon V?
d. Paano naiuugnay ang pangunahing produkto at industriya sa katangiang pisikal ng
rehiyon?
71
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Balangkasin ang mapa ng Rehiyon V. Kulayan ita ng pula.
b. Isulat ang tiyak na kinalalagyan nito.
______ H.latitud
______ S. longhitud
Pangkat II
a. Hanapin ang Rehiyon V sa mapa.
b. Itala ang mga lalawigan, kabisera at lungsod nito.
c. Gamitin ang sumusunod na talahanayan.
Rehiyon V
Lalawigan Kapitolyo Lungsod
Pangkat III
a. Balangkasin ang mapa ng rehiyon.
b. Paano ino ilalarawan ang topograpiya at klima nito?
c. Lagyan ng wastong pananda.
Pangkat IV
Iguhit ang mga produkto at industriya ng mga tao rito.
Itanong: Nasaan ang Rehiyon V. Saang bahagi ng Pilipinas nakalatag ito? Anu-anong
mga lalawigang sakop nito? kabisera? lungsod?
Itanong: Ilarawan ang topograpiya at klima ng rehiyon. Bakit tinawag itong Tangway
ng Bicol? Anong kilalang bulkan ang matatagpuan dito? Bakit malimit
daanan ng bagyo ang Rehiyon ng Bicol?
Itanong: Anu-ano ang mga industriya, hanapbuhay at produkto ng Rehiyon V?
6. Paglalagom
Suriin ang retrieval chart
Lalawigan Kabisera/ Topograpiya Produkto/
Lungsod Industriya
Albay Legaspi Bulkan Pagsasaka
Camarines Daet Tangway Paggawa ng
Norte Iriga Kapatagan lubid
Camarines Sur Naga Pulo Abaka
Sorsogon Sorsogon Lawa Pangingisda
Masbate Masbate Niyog
Catanduanes Virac
72
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat 0 batayang kaalaman tungkol sa

paksa .
Halimbawa:
Ang Rehiyon V ang tinaguriang “Rehiyong Abaka ng Pilipinas".
Pagsasaka at pangingisda ang mga pangunahing hanapbuhay ng mga tao rito. Sa
rehiyong ito itinayo ang “Plan tang Heotermal."
2. Paglalapat:
Sinasabing ang “Bulkang Mayon" ang isa sa pinakamagandang tanawin sa mundo.

Bakit kaya? Iguhit ito.
IV. Pagtataya:
Pag-ugnayin ang hanay A at hanay B. Isulat ang titik lamang.

A B
___ 1. nagpapataba ng lupa a. Camarines Sur
___ 2. pangunahing produkto b. Camarines
___ 3. balita sa minang ginto c. Norte
Paracale
___ 4. maraming bakahan d. Masbate
___ 5. pinakamalaking lalawigan sa Kabikulan e. bulkan
f. abaka at niyog
V. Kasunduan:
Iguhit ang mapa ng Rehiyon V. Ipakita ang iba't ibang lalawigang bumubuo rito.
73
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Nailalarawan ang katangiang pisikal ng Rehiyon VI

2. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yarnan at yamang tao ng rehiyon
3. Naiuugnay ang mga pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang
pangpisikal ng mga rehiyon
II. Paksang-aralin
Rehiyon VI - Kanlurang Visayas

Sanggunian: BEC-PELC II A. 3, II. A. 5, II. A. 6
Kagamitan: mapang pisikal, politikal at pangkabuhayan, krokis ng mapa, cassette
recorder, tapes
Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang mabilis na pag-unlad ng iba’t ibang rehiyon sa bansa
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Basahin ang balitang nakalap' tungkol sa Rehiyon VI.
2. Pagsasanay
Pagpapakita ng mga krokis ng mapa. Huhulaan ng mga bata kung anong rehiyon
ito.
3. Balik-aral
a. Puzzle - Ipadikit ang pira-pirasong kartolina para makabuo ng mapa ng isang rehiyon.
b. Ilagay ang mga lalawigang sakop nito, katangiang pisikal at mga produkto.
1. Paghahanda
Rehiyon VI
74
PaksaJAralin A N NA
Lalawigan
Katangiang Pisikal
Produkto at Industriya
Mga Tanawin
Mga Kilalang Tao
a. Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng Rehiyon VI?

b. Paano naiuugnay ang katangiang pisikal sa pangunahing industriya, produkto at
yamang tao ng rehiyon?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Balangkasin sa mapa ang Rehiyon VI. Gamitin ang kulay dilaw.
b. Ano ang tiyak na kinalalagyan nito? Ilagay ang hangganan sa kahon.
Pangkat II
a. Pag-aralan ang mapang politikal ng rehiyon.
b. Isulat sa outline map ang mga lalawigang sakop ng Rehiyon VI.
Pangkat III
a. Suriin ang mapang pisikal ng rehiyon.
b. Ilarawan ang topograpiya nito sa concept map.
Pangkat IV
Iguhit ang mga pangunahing produkto at industriya ng mga taga-Rehiyon VI.
Itanong: Nasaan ang Rehiyon VI? Ano ang taguri sa Rehiyon VI?
75
Ano ang sakop ng Rehiyon VI? Ano ang mga lalawigang bumubuo rito?
Talakayin sa mapa.
6. Paglalagom
Kabisera/ Topogra-
Lokasyon Lalawigan Klima Industriya Produkto
Lungsod piya
Pagitan Antique San Jose Tag-ulan Malawak Pagsasaka palay
ng Dagat Aklan de Tag-init na Pangi- tubo
Visayas Iloilo Buenavista Walang kapatagan ngisda sugpo
at Dagat Negros Kalibo Tiyak Napali- Indus- barong
Sulu Occidental Iloilo City panahon ligiran ng triyang Piña o
Guimaras Bacolod tubig Pantahanan jusi
Capiz City resort
Jordan
Roxas
City
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol

sa paksa.
Halimbawa:
Ang Rehiyong VI ay matatagpuan sa pagitan ng pagat Visayas at Dagat Sulu. Ito
ay binubuo ng lalawigan ng Antique, Aklan, Iloilo, Negros Occidental, Guimaras, at
Capiz. Dito rin matatagpuan ang lungsod ng Kalibo, Iloilo, Bacolod, Roxas, Jordan, at
San Jose de Buenavista.
2. Paglalapat:
a. Maraming turistang darating sa rehiyon. Gumawa ng anunsyo o propaganda

tungkol sa magagandang pook sa rehiyon.
Halimbawa:
 Halina sa Boracay!
 Maligo sa malinaw at malamig na tubig. , Lasapin ang malinis na hangin.
 Mahiga sa puting buhangin.
IV. Pagtataya:
Piliin ang titik ng tamang sagot.

1. Ang pangunahing industriya ng Rehiyon VI ay ______
a. pagtotroso at pangangaso c. pagsasaka at paghahabi
b. paghahayupan at pagmimina d. pagmimina at paghahabi
2. Ang Iloilo ay isang malawak na ______
a. burol c. kapatagan
b. pulo d. kabundukan
76
3. Ang pangunahing produkto sa Negros Occidental ay _______
a. tubo b. pulo c. niyog d. mais
4. Ang Rehiyon VI ay kilala rin sa paghahabi sa kamay ng telang _____
a. rayon b. seda c. koton d. jusi o pinya
5. Dahil sa sagana sa tubo ang Negros Occidental, ita ay tinawag na _______
a. Kamalig ng Palay c. Kamalig ng Bigas
b. Kamlaig ng Asukal d. Kamalig ng Tubo
V. Kasunduan:
Ihambing ang Rehiyon VI sa ibang Rehiyon.
Taguri/ Dami ng Topogra-

Reliiyon Produkto Industriya
Bansag Lalawigan piya
VI
I
III
V
77
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyon VII at VIII, mga lalawigan at lungsod na
bumubuo nito
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya nito
3. Napaghahambing ang Rehiyon VII at VIII ayon sa katangiang pangheograpiya nito
4. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao ng bawat rehiyon
5. Naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang
pangheograpiya ng rehiyon.
II. Paksang-aralin
Rehiyon VII and VIII - Gitna at Silangang Visayas

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A 5, II. A 6
Kagamitan: mapang politikal, ekonomiya, pangklima, cutouts, mga larawan
Pagpapahalaga: Pagtutulungan ng mga mamamayan kpara sa kanluran ng rehiyon
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Basahin ang mga balitang natipon tungkol sa Rehiyong VII at VIII.
2. Pagsasanay
Hanapan ng Kapareha
Mamamahagi ang guro ng cutouts na walang kabiyak. Pahanapin ang mga bata ng
kabiyak. (Sa likod ng cutout ay nakasulat ang lalawigan o kapitolyo nito.)
Halimbawa: Aklan - Kalibo, Bulacan - Malolos Capiz - Roxas, Albay - Legaspi
Pampanga - San Fernando
3. Balik-aral
Tukuyin ang sinasabi ng mga sumusunod:

a. Nagpatayo ng bahay sila Mrs. Reyes. Nangangailangan siya ng marmol para sa
sahig. Saan siya kukuha nito? ______
b. Pasko na naman. Malalaki at magaganda ang mga nakasabit na parol sa bintana.
Saan ito? ______
c. Isang makasaysayang pook ang maaaring marating sa pamaniagitan ng pagtawid
sa dagat. Saan ito? _______
78
d. Aalis na si tiya papuntang Amerika. Nagbilin si pinsang magdala ng mga
burdadong barong. Saan siya kukuha? ________
e. Gusto kong tikman ang matamis na lansones. Saan itomanggagaling? ________
1. Paghahanda
a. Pagpaparinig ng mga awiting Cebuano.

b. Pagpapakita ng mga larawan/movie reel na may kaugnayan sa paksang
tatalakayin.
c. Saan-saan makikita ang mga larawang ito?
a. Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng Rehiyon VII at VIII.

b. Paano naiuugnay ang pangunahing produkto at industriya sa katangiang pisikal
rig rehiyon.
3. Pananaliksik
Gagawa ng retrieval chart ang mga bata.
Mga Gawain
Pangkat I
a. Balangkasin ang mapa ng Rehiyon VII at VIII. Gamitin ang pula sa Rehiyon VII
at berde sa Rehiyon VIII.
_______H - latitud ______ S - longhitud
c. Iguhit ang mga hangganan.
Pangkat II .
a. Balangkasin ang mapa ng Rehiyon VII at VIII.
 Tukuyin ang mga lalawigan, kabisera at lungsod na nasasakop ng mga
rehiyong ito.
 Gumamit ng angkop na pananda.
b. Itala sa talaha,nayan.
Rehiyon VII - Gitnang Visayas
Lalawigan Kabisera Lungsod
Pangkat III
79
a. Buuin ang talahanayan.
b. Suriin ang mapang pisikal at pangklima. Balangkasin ang mga mapa ng rehiyon
(outline map) at lagyan ito ng angkop na pananda.
Rehiyon VII Rehiyon VIII

Anyong lupa Anyong tubig Anyong lupa Anyong tubig
PangkatIV
a. Iguhit ang mga produkto at industriya ng Rehiyon VII at VIII.
b. Buuin ang talahanayan.
Rehiyon VII Rehiyon VIII
(Gitnang Visayas) (Silangang Visayas)
Produkto Industriya Produkto Industriya
Itanong: Nasaan ang Rehiyon VII at VIII? Anu-ano ang mga lalawigang sakop
nito? Pareha ba ang topograpiya at klima ng dalawang rehiyon? Dahil
ganito ang topograpiya at klima ng rehiyon, ano naman ang mga
produkto at industriya rito?
6. Paglalagom
Suriin ang retrieval chart ng dalawang rehiyon. Paghambingin ito
Kabiseral Topogra-
Rehiyon Lokasyon Lalawigan Lungsod piya Produkto Industriya
VII Gitnang Bohol Tagbilaran Napaliligir semento Pagawaan
Vigayas City nganmga gitara ng semento
Cebu Cebu City dagat tanso at gitara
Negros Dumaguete Maburol bulak Minahan
Oriental City Mabundok ng tanso
Siquijor Siquijor . Pagsasaka
Pangingisda
VIII Silangang Biliran Naval Napaliligir abaka Pagsasaka
Visayas Leyte Tacloban an
ng dagat niyog Pangingisda
Timog City Malawak kopra Pagtatanim
Leyte Maasin na troso ng abaka
Hilagang Catarman kagubatan at niyog
Samar Catbalogan Madalas
Samar Bor-ongan madaanan
Silangang
ng bagyo
Samar
Itanong: Anu-ano ang mga produkto/industriya ng Rehiyon VII at VIII? Ano
pang rehiyon sa Pilipinas ang may ganitong uri ng produkto? Bakit
kaya magkatulad ang kanilang produkto? Anong industriya ng
rehiyon ang wala sa ibang rehiyon? Bakit? Bakit tila mabagal ang
pag-unlad ng Rehiyon VIII? Paano nakatulong ang lokasyon ng
Cebu sa pag-unlad nito? Paano nakatutulong ang Mactan Export
80
Processing Zone, minahan. ng tanso sa lungsod ng Toledo at Tulay
ng San Juanico sa rehiyongkaunlaran ng bansa?
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat 0 mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
 Kinilalang pinakasentro ng Kabisayaan ang lalawigan ng Cebu. Cebu City ang
pinakamatandang lungsod.
 Pawang mga pula ang bumubuo ng Gitnang Visayas (Rehiyon VII) maliban sa
Negros Oriental.
 Ang Silangang Visayas (Rehiyon VIII) ay nakaharap sa Karagatang Pasipiko
kaya malimit dito pumapasok ang bagyong dumaraan sa bansa.
 Ang pinakamahabang tulay sa Pilipinas ay makikita sa Silangang Visayas.
2. Paglalapat:
May dumating na balikbayan. Ibig nilang maglibot at makita ang magagandang

paok sa Rehiyong VII at VIII. Saan mo sila dadalhin? Iguhit ito.
IV. Pagtataya:

1. Paano nakatutulong sa rehiyon ang Tulay ng San Juanico?
a. Lumalaki ang produksyon ng palay.
b. Nakikilala ang Kanlurang Visayas.
c. Nahihikayat ang mga Waray sa pagnenegosyo
d. Napadadali ang paglalakbay at pagdadala ng produkto sa lungsod.
2. Malapad ang kagubatan ng Rehiyon VII kaya kumikita sila sa ___ _
a. pangingisda c. pagtotroso
b. pagsasaka d. pagmimina
3. Ang Cebu ay sentro ng kalakalan dahil narito ang _______
a. Mactan Processing Zone
b. Pagawaan ng sasakyang Daewoo
c. Pinakamalaking minahan ng tanso
d. Lahat ito
V. Kasunduan:
Paghambingin ang Rehiyon VII at VIII. Gumamit ng Venn diagram sa pagsasagawa

nito.
81
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang iba't ibang rehiyon sa Mindanao at mga lungsod at
lalawigang bumubuo sa bawat isa
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon
3. Nagagamit ang mga pananda (legend) sa mapa sa paglalarawan ng katangiang pisikal
ng mga rehiyon
II. Paksang-aralin
Mga Rehiyon ng Mindanao

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2. 1, II. A 3, II. A 4.1 PELC 2 & 3
Kagamitan: mapang politikal, mapang pisikal, mga larawan
Pagpapahalaga: Tumulong sa pagpapaunlad ng mga rehiiyon sa Mindanao
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga rehiyon na nasa kapuluan ng Mindanao.
2. Pagsasanay
Laro: Game, Ka na Ba?

a. Anong N ang pangunahing rehiyon sa Pilipinas?
b. Anong LC ang lupain ng tabako?
c. Anong I ang lupain ng mga Ilocano?
d. Anong GL ang may malawak na kapatagan?
e. Anong Pang pangunahing hanapbuhay ng mga taga-Timog Katagalugan?
3. Balik-aral
Ipasulat ang mga lalawigan at lungsod na sakop ng sumusunod na rehiyon.

a. Rehiyon VI b. Rehiyon VII c. Rehiyon VIII
82
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng iba't ibang larawan na nagpapahiwatig ng mga Pilipinong

Muslim, mga kaganapan o pangyayari sa mga naninirahan sa Mindanao.
Itanong: Anong bahagi ng Pilipinas ang naiisip ninyo kapag nakikita ang mga
lara wang ito?
b. Ipakita ang mapa ng Pilipinas. Ipahanap ang bahaging Mindanao. Ano ang alam
ninyo tungkol sa Mindanao? Ano ang nais ninyong malaman tungkol dito?
A N NA
malaking pulo rehiyong
pinamamahayan bumubuo nito
ng Muslim katangiang
pangheograpiya
a. Anu-anong mga rehiyon ang bumubuo ng Mindanao?

b. Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya nito?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Ipasuri ang mapang politikal.
b. Itanong: Nasaan ang Mindanao?
pagitan ng ______at ______H. latitud
pagitan ng ______at ______S. longhitud
 Anu-anong mga rehiyon ang bumubuo ng Mindanao?
 Alin sa mga rehiyon ang may tangway?
 Anu-anong mga maliliit na pulo ang nakahiwalay rito.
Pangkat II
a. Ipasuri ang mapang pisikal.
b. Itanong: Anu-anong mga anyong tubig at anyong lupa ang nakapaligid sa
Mindanao? Anong bundok ang nasa bandang timog? law a? ilog? Paano
mailalarawan ang topograpiyang Mindanao? Bakit tinawag na "Lupang
83
Pangako" ang Mindanao?
Itanong: Anu-anong mga rehiyon ang makikita sa Mindanao?
Ilarawan ang topograpiya at klima ng kapuluang Mindanao at ng mga
rehiyong bumubuo nito. Anu-anong mga produkto ang maipagmamalaki ng
rehiyong Mindanao? Bakit tinawag na “Lupang Pangako" ang Mindanao?
6. Paglalagom
a. Ilang rehiyon mayroon ang Mindanao?
b. Bakit ito tinaguriang "Lupang Pangako"?
Lupang Pangako - Mayaman sa Likas na Yaman
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
Ang Mindanao ay binubuo ng Rehiyon IX, X, XI, XII, CARAGA, at ARMM.
Ang Bundok Apo, Maria Cristina Falls at Rio Grande ay matatagpuan sa kapuluan ng
Mindanao.
2. Paglalapat:
Tinaguriang "Lupang Pangako" ang Mindanao. Ipakita ito sa pamamagitan ng

pagguhit.
IV. Pagtataya:

1. Saan makikita ang Bundok Apo?
2. Saang rehiyon ang may tangway?
3 Ano ang pangunahing industriya at hanapbuhay ng mga taga-Rehiyon IX?
4. Ano ang talon na makikita sa Rehiyon XII?
5. Sa kabuuan ang Mindanao ay mayaman sa dalawang K. Anu-ano ang mga ito?
V. Kasunduan:
Magbasa tungkol sa Mindanao. Buuin ang retrieval chart tungkol dito.

Retrieval Chart
Rehiyon Lokasyon Topograpiya Klima Industriya Produkto
84
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ang Rehiyon IX at X, mga lalawigan at lungsod na bumubuo sa bawat

isa
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya nito
3. Napaghahamping ang dalawang rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya
4. Natutukoy ang pangunahing likas na yaman at yamang tao ng dalawang rehiyon .
pangheograpiya ng mga ito
II. Paksang-aralin
Rehiyon IX at X - Kanluran at Hilagang Mindanao

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2. 1, II. A 3, II. 3. II. A 5, II. A 6
Batayang Aklatsa HEKASI 4
Kagamitan: mga larawan, mapang pisikal, mapang politikal at mapang pangkabuhayan,

kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang mga likas na yaman ng Rehiyon IX at X
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagpapalitan ng kuru-kuro tungkol sa mga balitang narinig o napanood na

pangyayari sa Rehiyon IX at X
2. Pagsasanay
Alin ang hindi kasama sa pangkat?

a. Aklan, Antique, Cebu, Iloilo
b. Sicogon Island, Guimaras, Boracay, Chocolate Hills
c. Leyte, Samar, Biliran, Negros Oriental
d. Estancia, Golpo ng Leyte, Kipot ng San Bernardino, Look ng Casigara
e. Bohol, Negros Occidental, Negros Oriental, Siquijor
3. Balik-aral
85
Sabihin kung saang rehiyon matatagpuan ang mga sumusunod:
a. Lungsod ng Baguio f. Subic Bay
b. Cebu g. Bulkang Taal
c. Ilocos Norte h. Bundok Makiling
d. Bulkang Mayon 1. Ilog Pasig
e. Ilog ng Cagayan j. Batanes
1. Paghahanda
a. Ipakita ang mapang politikal.

Itanong: Ilang pulo ang bumubuo sa Mindanao? Anu-ano ang mga ito?
b. Pagpapakita ng iba't ibang larawang may kaugnayan sa Rehiyon IX at X. Pag-
uusap-usap tungkol dito
a. Nasaan ang Rehiyon IX at X? Anu-ano ang mga lalawigan at kabisera nito?

b. Ilarawan ang topograpiya at klima ng Rehiyon IX at X.
c. Ano ang pangunahing industriya at hanapbuhay ng mga tagaRehiyon IX at X?
3. Pananaliksik
Magpagawa ng retrieval chart habang naglilikom. ng datos.
Pangkat I
a. Ipakita sa outline map ang kinalalagyan. ng Rehiyon IX at Rehiyon X. Kulayan ng
berde ang IX at dilaw ang X.
c. Tukuyin ang hangganan.
Pang-kat II
a. Tukuyin sa outline map ang mga lalawigang nasasakop ng Rehiyon IX at X.
Kulayan ng dilaw ang Rehiyon X at berde ang IX.
b. Gumamit ng pananda sa pagtukoy ng kabisera at lungsod.
c. Buuin ng talahanayan.
Rehiyon IX
86
Zamboanga del Sur Pagandian City Pagadian
Rehiyon X
Bukidnon Malaybalay City Malaybalay
Pangkat III
a. Ilarawan ang topograpiya at klima ng Rehiyon IX at X.
b. Igawa ng mapang pisikal ang dalawang rehiyon
Pangkat IV
Iguhit ang pangunahing produkto at industriya ng mga tagaRehiyon IX at X.
Itanong: Nasaan ang Rehiyon IX at X? Ilang lalawigan ang
bumubuo ng Kanlurang Mindanao? Timog Mindanao?
Anu-ano ang mga ito? Ano ang topograpiya ng Rehiyon IX at X? klima?
Ano ang pangunahing produkto at industriya ng mga tao rito?
6. Paglalagom
Mga Topog- Indus-

Rehiyon Lokasyon Lungsod Klima Produkto
Lalawigan rapiya triya
IX Kanlurang Z3.rnln:mga Dipolog Ligtas sa Isang Pagsa- niyog
Mindanao! del Dapitan bagyo tangway saka mais
Z3.rnln:mga Norte maulan may Pangi- kakaw
Peninsula Z3.rnln:mga Pagadian sa buong malawak gisda prutas
del Sur Zamlmnga taon na Paglalala
Z3.rnln:mga Isabela kapatagan ng banig
Sibugay Paggawa
ng yan
. sa tanso,
pilak at
tingga
X Hilagang Bukidnon Malaybalay May Pantay Pagsa- niyog
Mindanao Camiguin Valencia malawak ang saka abaka
Lanao Iligan na pagkaka- Bakahan palay
del Norte Oroqueta kapatagan bahagi Pagtotroso pmya
Misamis Cagayan may ng ulan Pagmimina saging
Oriental de Oro bahaging Tag-init
Gingoog mabundok tumatagal
Misamis Ozamis lamang
Occidental Tangub ng 1-3
buwan
Itanong: Pare-pareho ba ang pangunahing industriya/produkto at hanapbuhay ng mga
taga-Rehiyon IX at X? Bakit? Anu-anong mga rehiyon ng bansa ang may
87
ganitong produkto/ industriya at hanapbuhay? Bakit sila magkakatulad? Anong
produkto ng rehiyon ang wala sa ibang rehiyon? May kaugnayan ba ang
topograpiya at klima sa produkto at industriya? Paano? Bakit mahalaga ang
industriyang paggawa ng gulong sa Basilan? pinya sa Bukidnon? Anong
kontribusyon ang naiaambagng Rehiyon IX at X sa bansa? Paano ito
nakatutulong sa kaunlaran ng bansa?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
 Ang Rehiyon IX ay nahahati sa tatlong lalawigan. Ang dalawang lalawigan ay
tangway at ang isa ay pulo.
 Sagana sa likas na yaman ang Kanlurang Mindanao tulad ng lupang taniman at
malawak na pangisdaan.
 Pagsasaka ang pangunahing hanapbuhay sa lugar na ito.
 May kaugnayan ang lokasyon at klima sa industriya, hanapbuhay at produkto
ng isang lugar.
2. Paglalapat:
Gumawa ng isang imbitasyong panturismo/anunsyo) o propaganda. Sabihin

kung anong mayroon sa lugar na ito para bisitahin ng dayuhan o kapwa mo Pilipino.
IV. Pagtataya:
Punan ng wastong sagot ang bawat patlang.

____ 1. Pinakamalaking lalawigan ng Hilagang Mindanao
2. Rehiyong tangway tulad ng Zamboanga del Norte at Zamboanga del Sur
____ 3. Dito nagmumula ang malaking bahagi ng isdang nahuhuli sa Rehiyong IX
4. Pinakamalaking taniman ng pinya
____ 5. Pangunahing produkto ng Kanluran at Hilagang Mindanao
V. Kasunduan:
Paghambingin ang Rehiyon IX at X.
Rehiyon IX RehiyonX
Bansag o Taguri
Dami ng lalawigan
Topograpiya/Klima
Produkto
Industriya
Mga Natatanging Lugar
88
89
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas, ang Rehiyon XI at XII at mga lalawigan at lungsod na

bumubuo sa bawat isa
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng mga rehiyong ito
3. Napaghahambing ang mga rehiyon ayon sa katarigiang pangheograpiya ng mga ito
4. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao sa bawat rehiyon
pangheograpiya at klima ng mga rehiyon
II. Paksang-aralin
Rehiyon XI at XII - Timog at Gitnang Mindanao

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A 4, II. A 5, II. A 6
Batayang Aklat sa HEKASI
Kagamitan: mapang pisikal, pangklima at pangheograpiya, flashcards, mga larawan,

Pagpapahalaga: Pakikipagtulungan para sa kaunlaran ng bansa
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon XI at XII

2. Pagsasanay
Ilagay sa wastong hanay ang mga flashcards
Rehiyon IX Rehiyon X
Lalawigan Lungsod Lalawigan Lungsod
Zamboanga del Sur Bukidnon Zamboanga del Norte
90
Misamis Occidental Ozamis Zamboanga
Sibugay
Tangub
Dipolog
Cagayan de Oro
Dapitan Camiguin Misamis Oriental
3. Balik-aral
Paghambingin ang Rehiyon IX at X ayon sa mga sumusunod gamit ang tsart.

Buuin ang Tsart ng Paghahambing.
Rehiyon
Paksa IX X
Lokasyon
Bilang ng Lalawigan
Topograpiya
Klima
Industriya
Produkto
1. Paghahanda
Pagpapakita ng iba't ibang larawang may kaugnayan sa Rehiyon XI at XII

Saan makikita ang mga ito? Hanapin sa mapa.
91
a. Nasaan ang Rehiyan XI at XII?

b. Anu-ano ang mga lalawigan, kabisera at lungsad nito?
c. Ilarawan ang tapograpiya at klima sa Rehiyon XI at XII.
d. Ano ang pangunahing pradukto at industriya ng taga-Rehiyon XI at XII?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Nasaan ang Rehiyan XI at XII?
b. Isulat ang tiyak na lakasyon.
c. Balangkasin sa outline map ang Rehiyon XI at XII. Kulayan ita ng pula (XI) at
berde (XII).
Pangkat II
a. Balangkasin ang mapa. Isulat ang mga lalawigan, kabisera at lungsod na sakap ng
Timoag at Gitnang Mindanao.
b. Maglagay ng angkop na pananda.
c. Itala ang mga ita sa talahanayan.
XI
XII
Itanong: Saang bahagi ng Mindanao matatagpuan ang Rehiyon XI? XII? Ano ang
taguri rito? Anu-anong mga lalawigan ang bumubuo ng Timog at Gitnang
Mindanao? Ilarawan ang Timog at Gitnang Mindanao. Anong uri ng klima
mayroon ang mga rehiyong ito? Nagkakapareho ba ang klima rito?
6. Paglalagom
Topogra-
Rehiyon Lokasyon Lalawigan Lungsod Klima Industriya Produkto
piya
XI Timog Davao Panabo maulan sa lambak Pagtotroso Torso
Mindanao Davao del Tagum buong taon mabundok Pagmimina tabla
o Sur Davao walang Pangingisda ginto
92
Digos tanso
Davao tiyak na
Island. isda
Davao Oriental panahon ng
Garden Pagsasaka mais
Region Compos tela tag-init at
City of niyog
Valley tag-ulan
Samal palay
Cotabato
Cotabato Palay
Gitnang City maulan sa
Sarangani talampas Pagsasaka niyog
Mindanao Kidapawan buong taon
Timog kapatagan Pangingisda mais
XII o Koronadal hindi
Cotabato mahabang Pabrika bungang-
SOCCSK- Gen. Santos dinadaanan
Sultan kabundukan kahoy
SARGEN City ng bagyo
Kudarat isda
Tacurcng
Itanong: Magkakatulad ba ang mga industriya at produkto ng taga Timog at Gitnang

Mindanao? Bakit kaya sila magkakatulad? Bakit angkop na angkop ang
pagsasaka sa rehiyong ito? Anong produkto ng rehiyon ang wala sa ibang
rehiyon? Bakit kaya? Paano pinakikinabangan ng mga taga rehiyon ang
kanilanglikas na yaman? Paano sila nakatutulong sa ibang rehiyon? sa
kaunlaran ng bansa?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang Timog Mindanao ay nakilala sa iba't ibang katawagan tulad ng Tahanan ng
mga Reyna ng Orkidya, Paraisong Tropikal at Lupang Pangako.
2. Paglalapat:
Gumuhit ng mga natatanging pook/tanawin na nauugnay sa Timog at Gitnang

Mindanao. Kulayan ito.
IV. Pagtataya:
Punan ng angkop na salita ang bawat patlang.

1. Timog Mindanao ang Rehiyon XI: _____________ang Rehiyon XII
93
2. Apat sa Rehiyon XI: _______________sa Rehiyon XII
3. Iloilo “Kamalig ng Palay" sa Panay: ______________sa Mindanao
V. Kasunduan:
PaghambingiI). ang Rehiyon XI at XII.

Rehiyon XI Rehiyon XII
Bansag o Taguri
Dami ng Lalawigan
Topograpiya
Klima
Produkto
Industriya
94
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Pambansang Punong Rehiyon at mga bayan at lungsod
na bumubuo-nito
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng Pambansang Punong Rehiyon
3. Naipaliliwanag kung bakit sentro ng pamahalaan, kalakalan, industriya, edukasyon at
kultura ang Pambansang Punong Rehiyon
pangheograpiya at rehiyon.
II. Paksang-aralin
NCR - Pambansang Punong Rehiyon

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A 6
Kagamitan: mga lara.wan, tsart, mapa ng NCR
Pagpapahalaga: Wastong pangangalaga ng kapaligiran
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagpapalitan ng balita tungkol sa Pambansang Punong Rehiyon
2. Pagsasanay
Sabihin kung tungkol saan ang bawat pangkat.
3. Balik-aral
Anu-anong mga lalawigan at lungsod ang bumubuo sa mga sumusunod na rehiyon?

a. Rehiyon IX at Rehiyon XI
b. Rehiyon X at Rehiyon XII
95
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng iba't ibang larawan tungkol sa rehiyon.

b. Ipakwento sa mga bata ang mga larawan.
Itanong: Saan natin matatagpuan ang mga ito? Bakit kaya mas maraming
pamantasan at makabagong transportasyon dito sa atin kaysa mga
lalawigan? Ano ang alam ninyo tungkol sa NCR?
A N NA
· UST,UP . sentro ng
· Sinehan edukasyon
· Malls pamahalaan
· Pamantasan atbp.
a. Bakit itinuturing ang NCR na sentro ng edukasyon, pamahalaan, kalakalan at

kultura?
b. Anu-ano ang mga gawain at hanapbuhay ng mga tao rito?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Hanapin sa mapa ang NCR. Sa outline map, kulayan ito ng pula. Saan
matatagpuan ang NCR?
____ H. latitud
____ S. longhitud
Pangkat II
a. Balangkasin ang mapa ng NCR. Tukuyin ang mga lungsod at bayan.
b. Kulayan ng berde ang lungsod at dilaw ang bayan.
Pangkat. III
a. Ilarawan ang topograpiya ng NCR.
b. Ayusin ang mga lungsod at bayan ayon sa katangiang pisikal gamit ang organizer.
Pangkat IV
a. Anu-ano ang iba't ibang pambansang pamahalaan sa NCR?
b. Itala ang mga ito sa sumusunod na organizer.
Itanong: Kailan itinatag ang NCR? Nasaan ang NCR? Ituro ita sa mapa. Ano ang tiyak
na kinalalagyan at hangganan nito? Anu-ano ang mga lungsod at bayang sakop
nita? Sa kasalukuyan, ilang lungsod mayroon ang NCR? Ilan na lang ang
bayan? Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng NCR? Anong uri ng klima ang
nararanasan dita? Anu-ano ang iba't ibang mga tanggapan ng pambansang
pamahalaan na matatagpuan dito. Anu-ano ang mga kilalang unibersidad/
96
pamantasan ng bansa na naririto. Tanghalan ng kultura? Anu-ano ang mga
produkta industriya at mga hanapbuhay ng mga tao rito?
6. Paglalagom
a Bakit itinuturing ang NCR na sentro'ng edukasyon, pamahalaan, kalakalan at
kultura?
b. Itanong: Anu-ano ang mga gawain at hanapbuhay ng mga tao rito? Masasabi ba
natin na mabilis ang pag-unlad ng NCR? Bakit? Ano ang mga salik na
nagtutulung-tulong kayat naging sentrong pangkalakalan ang NCR?
National Capital Region
Makabagong
Lokasyon Maunlad na Makabagong
Sistema ng
Transportasyon Komunikasyon Lansangan
Malawak na LRT Telepono fly-over
kapatagan MRT Cellphone underpass
Sentro ng NAIA Telebisyon circumferential
Pilipinas Internet route
Look ng
Maynila
Hog Pasig
Itanong: Ano ang kahalagahan ng NCR? Paano nakikiisa at nakikipagtulungan ang
NCR sa pagpapaunlad ng bansa?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
 Ang Metro Manila ay matatagpuan sa pagitan ng Look ng Maynila at Lawa ng
Laguna. Ang rehiyon ay bahagi ng isang malawak na kapatagan na nagmumula
sa Golpo ng Lingayen.
 Ang National Capital Region (NCR) ay binubuo ng lungsod ng Maynila,
Caloocan, Pasay, Makati, Muntinlupa, Marikina, Mandaluyong, Malabon,
Pasig, Las Pifias, Parafiaque, Quezon, Valenzuela, at Taguig, mga bayan ng
Navotas, Pateros at San Juan.
2. Paglalapat:
Ipaawit nang may damdamin at may wastong kumpas ang awiting "Maynila."
IV. Pagtataya:
Lagyan ng wastong salita 0 lipon ng mga salita.

1. Malapit sa Lawa ng Laguna ang Pateros at Taguig kayat laganap ang industriyang may
kaugnayan sa
2. Maraming palaisdaan sa Navotas at Malabon kaya't balita ang mga ito sa masarap na ___.
97
3. Pinakamalaking lungsod ng NCR ang ________ .
4. Mainam na daungan ng mga sasakyang dagat ang _______.
5. Ang industriyang sapatos ay matatagpuan sa ________ .
V. Kasunduan:
1. Gumupit ng mga larawan na magpapatunay na ang NCR ang itinuturing na sentro ng

pamahalaan, edukasyon, kalakal, at kultura.
2. Idikit sa kartolina at gawing akordyon.
98
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyong CAR at ang mga lalawigan. at lungsod na
bumubuo nito
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya rtg Rehiyong CAR
3. Napaghahambing ang Rehiyong CAR sa ibang rehiyon ayon sa katangiang
pangheograpiya ng mga ito
4. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao sa Rehiyong CAR
II. Paksang-aralin
Rehiyong CAR
Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A 4, II. A 5, II. A 6
Batayang aklat sa HEKASI 4
Kagamitan: mapang palitikal, mapang pisikal, mga larawan
Pagpapahalaga: Pakikipagtulungan para sa kaularan ng mga tribong etniko
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
PagbabaIitaan tungkal sa mga tribang etnika

2. Pagsasanay
Laro - Name the tune

Pagpaparinig ng tugtugin/awitin - Paghula ng pamagat nito at rehiyong
pinanggalingan.
3. Balik-aral
a. Pagpapakita ng iba't ibang larawang may kaugnayan sa NCR. Pagkukwento

tungkol dito.
99
b. Itanong: Saan-saan makikita ang mga nasa larawan? Anong rehiyon ito? Bakit
NCR ang pangunahing rehiyon ng bansa?
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng movie reel a mga larawan na magpapakita ng magagandang

tanawin o gawain sa Rehiyang CAR.
b. Itanong: Saan kayang rehiyan matatagpuan ang mga ita? Ituro sa
mapa.
CAR A N NA
Lakasybn
Topagrapiya
Likas na Yaman
Hanapbuhay
Pradukto
a. Nasaan ang Rehiyong CAR? Ipakita sa mapa.

b. Anu-ano ang mga lalawigan, kabisera at lungsod nito?
c. Ilarawan ang topograpiya at klima ng CAR.
d. Ano ang pangunahing produkto, industriya at hanapbuhay ng taga-CAR?
3. Pananaliksik
Habang nananaliksik ay bumubuo ng retrieval chart ang mga bata.
Kabisera/
Rehiyon Lalawigan Topograpiya Klima Produkto Industriya
Lungsod
Pangkat I
a. Ipakita ang kinaroroonan ng CAR at hangganan nito.
H _________ T _________
S _________ R _________
b. Itanong: Anu-ano ang mga lalawiganllungsod ang nasasakupan nito? Buuin ang
tsart. Ituro ito sa mapa.
100
CAR
Pangkat II
Iguhit ang iba't ibang pinagkakakitaan ng mga taga-CAR. Kulayan ito.
Itanong: Isa sa mga rehiyong natatangi ang CAR na itinatag alinsunod sa
konstitusyon noong 1987. Nasaan ang CAR? Bakit itinuturing na
pinakamataas na rehiyon ang CAR? Ano ang klima rito? Bakit tinaguriang
Summer Capital ang Lungsod ng Baguio?
6. Paglalagom
ltanong: Bakit sa CAR nanggagaling ang maraming gulay at bulaklak? Ano pang
mga rehiyon sa Pilipinas ang may ganito ring pinagkakakitaan? Bakit
nagkakatulad sila ng produkto?
Pokus - Paano naiuugnay ng CAR ang kanilang pamumuhay sa kanilang
kapaligiran?
CAR
Topograpiya/Klima Bunga
bulubundukin Hagdan-hagdang Palayan
malamig Summer Capital of the Phils.
malawak na taniman Salad Bowl of the Phils.
mabundok Lambak ng Trinidad
maburol pagmimina
madamo pastulan
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Nabibilang ang CAR sa natatanging rehiyon ng bansa.
Itinuturing na pinakamataasna rehiyon sapagkat nasa talampas. Binubuo ito ng
matataas at matatarik na bundok kaya malamig ang klima rito.
2. Paglalapat:
Gumupit ng mga larawan tungkol sa CAR. Iayos ito at idikit sa akordyon. Gawing
malinis ang gawa.
IV. Pagtataya:

1. Mataas ang' lugar na kinaroroonan ng CAR kaya rito ay ______.__
101
a. mainit c. mahalumigmig
b. malamig d. maulan
2. Angkop sa pastulan ng baka at kabayo ang Abra dahil _______.
a. matatarik ang bundok c. malawak ang kapatagan
b. maburol atmadamo rito d. nasa talampas ito
3. Alin ang pinakamataas na bundok sa Luzon?
a. Mt. Apo c. Cordillera Central
b. Kabundukang Caraballo d. Mt. Pulag
V. Kasunduan:
Paghambingin ang CAR at NCR ayon sa lokasyon, topograpiya, industriya at produkto.

Gamitin ang tsart.
Mga Katangian CAR NCR
Lokasyon
Topograpiya
Industriya
Produkto
102
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyong ARMM at CARAGA at mga lalawigang

bumubuo sa bawat isa.
2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon.
3. Napaghahambing ang mga rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya ng mga ito.
pangheograpiya ng rehiyon.
II. Paksang-aralin
Rehiyong ARMM at CARAGA
Sanggunian: BEC-PELC II. A 2, II. A 3, II. A 4, II. A 6
Kagamitan: mapang politikal at mapang pisikal, mapang pangklima
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Bumasa ng balita tungkol sa Rehiyong ARMM at CARAGA
2. Pagsasanay
“Everybody Show” (Dyads – isusulat ang sagot sa black cartolina strips)

a. Pinakamataas na bundok sa bansa
b. Pinakamataas na taniman ng pinya
c. Dito matatagpuan ang matatamis na lansones
d. Malalaking taniman ng Goma
e. Pinagkukunan ng hydroelectric power
3. Balik-aral
103
Ilagay sa strips sa wastong hanay.
Rehiyon XI Rehiyon XII
Mt. Apo 2 lalawigan Iligan mabulkan
Gitnang Mindanao Pangingisda Maria Cristina Falls
7 lalawigan malawak na kapatagan Timog Mindanao
1. Paghahanda
Paglalahad ng kasaysayan ng pangkalahatang ARMM at CARAGA Pagpapakita

ng lokasyon nito sa mapa.
Paksa A N NA
Lokasyon
Produkto
Katangiang pisikal
Industriya
a. Anu-ano ang mga pagkakatulad at pagkakaiba ng katangiang pisikal ng ARMM at

CARAGA
b. Anu-ano ang mga pangunahing industriya/produkto ng bawat rehiyo
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Balangkasin ang mapa ng CARAGA at ARMM.
b. Kulayan ng pula ang CARAGA at berde ang ARMM.
c. Isulat ang tiyak na lokasyon.
CARAGA ARMM
________ H. latitude ________ H. latitud
________ S. longhitud ________ S. longhitud
Pangkat II .
a. Suriin ang mapa.
b. Tukuyin ang mga lalawigan at kabisera nito, mga lungsod na sakop ng
104
dalawang rehiyon.
Rehiyon Lalawigan Kabisera lungsod
CARAGA
ARMM
Pangkat III
a. Suriin ang mga mapang pisikal at pangklima.
b. Ilarawan ang klima at topographiya ng dalawang drehiyon.
c. Itala sa talahanayan.
Rehiyon Klima Topograpiya
CARAGA
ARMM
Pangkat IV
a. Suriin ang mapang pang-ekonomiya.
b. Anu-ano ang mga produkto ng CARAGA at ARMM? industriya?
Rehiyon Klima Topograpiya
CARAGA
ARMM
Itanong: Nasaan ang CARAGA? ARMM? Magkalapit ba ito? Anu-ano ang mga
lalawigan, kabisera at lungsod na sakop ng mga ito? Ilarawan ang klima at
topograpiya ng CARAGA at ARMM. Anu-ano ang mga produkto at
industriya ng dalawang rehiyon?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Sa bisa ng Batas Republika Blg. 6734 nabuo ang ARMM. Binubuo ito ng Lanao del
Sur, Maguindanao, Sulu, Tawi-tawi, at Lungsod ng Marawi.
2. Paglalapat:
a. Magkaiba ang industriya o hanapbuhay sa ARMM at CARAGA. Sa pamamagitan

ng kilos, ipakikita ng bawat pangkat ang iba't ibang gawain sa mga rehiyong ito.
b. Pag-awit ng round song “Row, Row, Row Your Boat"
IV. Pagtataya:
Tukuyin ang inilalarawan

_____ 1. Pinakamahalagang sentro ng kalakalan sa Timog
2. Rehiyong pinakahuling itinatag
_____ 3. Rehiyong nasa gawing timog ng bansa
4. Nasisisid sa Sulu at Tawi-tawi
_____
105
5. Malawak ang kagubatan kaya· ang pangunahing pinagkakakitaan ay _____.
V. Kasunduan:
Ihambing ang tatlong natatanging rehiyon.
CAR ARMM CARAGA

Lokasyon
Bilang ng lalawigan
Topograpiya
Industriya
Produkto
106
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin
Nasasabi ang mga pagdiriwang na idinaraos ng bawat lalawigan/rehiyon kaugnay ng mga

pangunahing produkto nito.
II. Paksang-aralin
Mga Pagdiriwang na Idinaraos ng Bawat Lalawigan/Rehiyon Kaugnay ng Pangunahing

Produkto Nito
Sanggunian: BEC-PELC II. B 2.1
Kagamitan: mga kagamitang pansining, balangkas ng mapa, cutouts ng mga produkto,
balita sa pahayagan
Pagpapahalaga: Pagiging malikhain
III. Pamamaraan:
1. Balitaan
Pagbabalita tungkol sa idinaraos na pagdiriwang ng anumang lalawigan/rehiyon.
2. Pagsasanay
Ipakita ang balangkas ng mapa ng iba't ibang rehiyon. Pangalanan ang mga ito.
3. Balik-aral
a. Ipalarawan ang iba't ibang rehiyon batay sa mga lalawigan, katangiang

pangheograpiya, produkto at hanapbuhay nito.
b. Ipadikit ang mga cutouts ng produktong nauugnay sa bawat lalawigan/rehiyon.
1. Paghahanda
107
Ipabasa ang balita tungkol sa "VISIT Philippines." Pag-usapan ito.
Itanong: Anu-ano ang mga pagdiriwang na idinaraos sa iba't ibang rehiyong kaugnay
ng produkto nito?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Iguhit ang karosa (float) ng mga bulaklak na ipinaparada sa lungsod kapag
festival ng mga bulaklak sa Baguio.
Pangkat II
Iguhit ang isdang bangus at iba't ibang luto nito kapag idinaraos ang festival ng
bangus sa Pangasinan.
Pangkat III
Iguhitang mga produkto na idinidisplay sa bintana ng mga taga-Lucban kapag
idinaraos ang Pahiyas.
Itanong: Anong festival ang idinaraos sa Baguio? Pangasinan? Lucban, Quezon at
Marikina? Bakit idinaraos ang mga festival na ito? Paano isinasagawa ang
mga pagdiriwang na ito? Ano ang kahalagahan ng pagdaraos ng festival sa
mga rehiyon? Paano ito nakatutulong sa pag-unlad ng bansa?
6. Paglalagom
Ano? Saan? Bakit? Paano?

Penagbenga Merry making and Parada ng mga
Baguio City
Festival thanksgiving bulaklak
Bangus Pangasinan - Merry making and Pag-iihaw/ pagluluto
Festival Rehiyon I thanksgiving ng bangus sa kalye
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang Bangus Festival ay ginaganap taon-taon sa lalawigan ng Pangasinan
samantalang ang Pahiyas Festival ay ginaganap sa Lucban, lalawigan ng Quezon sa
pamamagitan ng pagdidisplay ng mga ani sa bintana sa labas ng mga tahanan.
2. Paglalapat:
108
` Kapistahang Produktong Pilipino Ipagawa ang sumusunod na head gear.
Pangkat I mga bulaklak
Pangkat II mga isda
Pangkat III mga ani sa bukid
Pangkat IV mga sapatos na may iba't ibang disenyo.
IV. Pagtataya:
Itambal ang mga salita sa hanay A sa hanay B. Isulat lamang ang titik ng tamang sagot.
A B
_______ 1. Lanzones Festival a. Gen. Santos City
_______ 2 Pili Festival b. Candon City
_______ 3. Tinapahan c. Cavite
_______ 4. Tabako Festival d. Zamboanga del Sur
_______ 5. Tuna Festival e. Camiguin
t. Sorsogon City
V. Kasunduan:
Ipagpalagay nang ikaw ay nakapunta sa isang Festival. Ilarawan ang iyong karanasan.
Gamitin ang iba’t ibang pandama.
3rd
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natutukoy ang itinuturing na unang Pilipino
II. PAKSANG-ARALIN:
Ang mga Unang Pilipino
109
Sanggunian: BEC-PELC III. A 1, III. A 2
Kagamitan: mapa, mga larawan, cutouts, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang ating pinagmulan
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga pangyayaring naganap sa mga pangkat etniko
2. Pagsasanay
Ipatukoy sa mga bata kung ano ang naaalaala nila pag nakita ang salitang
"Pilipinas."
3. Balik-aral
Anu-anong mga pagdiriwang ang idinaraos ng bawat lalawigan/ rehiyon kaugnay ng

kanilang pangunahing produkto?
a. Shoe Festival d. Pili Festival
b. Pahiyas Festival e. Pilipinyahan
c. Penagbenga Festival f. Tabaka Festival
1. Paghahanda
a. Ipakita ang mga cutouts ng iba't ibang pangkat etniko.

b. Itanong: Saan-saan sila matatagpuan? Hanapin sa mapa. Sila ba ay mga Pilipino
na katulad natin? Bakit iba-iba ang kanilang anyo?
110
a. Sinu-sino ang mga itinuturing na mga unang Pilipino?

b. Saan-saan nagmula ang mga unang Pilipino?
c. Ano ang anyo at pamumuhay ng bawat isa?
3. Pananaliksik
Pangkat I, II at III
a. Sino ang unang pangkat ng mga taong dumating sa ating bansa sa pamamagitan
ng lupang tulay? ikalawa? ikatlo?
b. Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ayon sa anyo o uri ng pamumuhay gaya
ng tirahan, gawain, kagamitan, armas pananggalang, at mga kaanak.
 Saan-saan galing ang ating mga ninuno?
 Paano sila nakarating dito?

Pangkat IV
a. Ipaliwanag kung saan-saan at paano nakarating ang ating mga ninuno sa bansa.
b. Gumupit ng mga cutouts at taluntunin ang kanilang ruta sa mapa.
 Anu-ano ang mga tawag sa kanila ngayon?
 Saan-saan sila matatagpmin?
Itanong: Ayon kay Dr.Henry Otley-Beyer, may tatlong pangkat ng taong dumating
sa Pilipinas. Sinu-sino sila? Anong uri ng pamurn.uhay mayroon sila?
6. Paglalagom
Mga Katangian Ita Indones Malay
a. Pisikal na Anyo
b. Uri ng Pamumuhay
Tirahan
Gawain
Kagamitan/Armas
 Pag-usapan ang nabuong tsart.
 Itanong: Pare-pareho ba ang mga pisikal na anyo at uri ng pamumuhay ng
mga Negrito? Indones? Malay? Paano sila nagkakaiba?
1. Paglalahat:
111
sa paksa.
2. Paglalapat:
Iguhit ang larawan ng ating mga ninuno. Kulayan/Gupitin at idikit sa karton.

Itabi sila sa mga lugar na kanilang tinuluyan. Gumamit ng pisi sa pagtukoy ng lugar.
IV. PAGTATAYA:

1. Nagpapatunay na ang mga ninuno ay namumuhay bago pa man dumating ang mga
dayuhan.
2. Matatangkad sila at may balingkinitang katawan.
3. Gumagamit ng busog at pana bilang sandata
4. Paano nakarating sa Pilipinas ang ating mga ninuno?
5. May pinakamaunlad na kultura sa tatlong pangkat ng ating mga ninuno.
V. KASUNDUAN:
Paghambingin ang unang tatlong pangkat ng mga taong dumating sa bansa. Gamitin
ang organizer.
112
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natatalakay ang katangian ng materyal na bahagi ng kultura ng mga unang Pilipino
II. PAKSANG-ARALIN:
Materyal na Bahagi ng Kultura
Sanggunian: BEC-PELC III. A 3
Kagamitan: Mga larawan, mapa, kagamitang pansining, manila paper
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa kulturang Pilipino
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Makibalita tungkol sa pamumuhay ng mga Ita o Negrito ngayon.
2. Pagsasanay
Tingnan ang mga larawan. Saan-saang mga relihiyon matatagpuan ang mga ito?
3. Balik-aral
Paghambingin ang tatlong pangkat ng tao na dumating sa Pilipinas.

Bakit sinasabing pinakamaunlad ang kultura ng mga Malay?
113
1. Paghahanda
Sa pamamagitan ng concept map, linangin ang salitang kultura.
Ang materyal na bahagi ng kultura ay pinangkat sa materyal at di-materyal. Ang

kultura ay nakikita at nahihipo.
Anu-ano ang mga bahagi ng kulturang materyalng ating mga ninuno?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Sa pamamagitan ng pagguhit, ilarawan ang uri ng kasuutan ng ating mga
ninunong kalalakihan gayon din ang mga kababaihan.
Pangkat II
Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang payak na tirahan ng ating mga
ninuno.
Pangkat III
Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang pagkain ng ating mga ninuno.
Pangkat IV
a. Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang iba't ibang kagamitang ginamit ng
ating mga ninuno sa pang-araw-araw na pamumuhay.
b. Isulat kung saan gawa ang bawat kasangkapang iginuhit .
Itanong: Ilarawan ang tirahan ng ating mga ninuno. Anong uri ng kasuutan mayroon
ang mga pangkat ng Pilipinong nadatnan ng mga Espanyol noong 1521?
Isinusuot pa ba ito hanggang ngayon? Anu-ano ang mga pagkain nila?
114
6. Paglalagom
Itanong: Ano ang kulturang materyal? Anu-ano ang mga kabilang sa materyal na
bahagi ng kultura? Ilarawan ang kasuutan ng ating mga ninuno? tirahan?
pagkain? kasangkapan? Bakit nagpipintura sa katawan ang iba nating mga
ninuno?
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga. bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
2. Paglalapat:
Pangkatang Gawain
a. Iguhit ang halimbawa ng kasuutan noon.
Sa itaas ng inyong iginuhit isulat ang Noon. Sa kabilang hati isulat ang
Ngayon.
b. Iguhit ang angkop na kasuutan sa kasalukuyang panahon.
IV. PAGTATAYA:
Lagyan ng () kung ang lipon ng mga salita ay materyal na bahagi ng kultura, ekis ( X )
kung hindi.
_____ 1. pamilya at tahanan
_____ 2. pagkain sa araw-araw
_____ 3. paraan ng pagsulat
_____ 4. damit at mga gamit sa bahay
_____ 5. musika at sining
V. KASUNDUAN:
Gumupit ng mga larawang may kaugnayan sa kulturang materyal ng bansa. Idikit ito sa
isang akordyon.
115
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natatalakay ang katangian ng di-materyal na bahagi ng kultura ng mga unang Pilipino
II. PAKSANG-ARALIN:
Di-materyal na Bahagi ng Kultura ng mga Unang Pilipino

Kagamitan: mga larawan, mapa, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa kulturang Pilipino
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbibigay ng balitang narinig o napanood
2. Pagsasanay
Sino ako?
May taas na 4 na talampakan lamang. Maitim ang balat, pango ang ilong, kulot
ang buhok. Gumagamit ng busog at pana.
3. Balik-aral
Anu-ano ang mga kulturang materyal na nagpapakilala ng ating bansa?
116
1. Paghahanda
Pagpapakita ng mga larawang tungkol sa mga kaugalian at tradisyon
Anu-ano ang mga kulturang di-materyal ng ating mga sinaunang Pilipino?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Sa pamamagitan ng concept map, ilarawan ang paraan ng pananampalataya ng
ating mga ninuno.
b. Anu-anong mga kaugalian at tradisyon ang kaugnay ng kanilang
pananampalataya?
Pangkat II
Ipakita sa piping palabas kung paano ang edukasyon at pagsulat ng ating mga
ninuno.
Pangkat III
Ano ang oyayi? kundiman? kumintang? Magbigay ng halimbawa sa
pamamagitan nang pag-awit nang pangkatan.
117
Pangkat IV
a. Magbigay ng mga salawikain. Ibigay ang nakatagong kahulugan.
b. Magbigay rin ng mga bugtong at ipahula ito sa klase.
Itanong: Noong unang panahon, may sariling paniniwala ang ating mga ninuno.
Ilarawan ito. Anu-anong mga kaugalian at tradisyon ang kaugnay ng
kanilang pananampalataya? Pareho ba ang pananampalataya noon at
ngayon?
6. Paglalagom
Anu-ano ang mga materyal at di materyal na bagay?
1. Paglalahat:

sa paksa.
2. Paglalapat:
Paghambingin ang kultura noon at ngayon sa materyal at di-materyal na bagay.

Kultura Noon Ngayon
Pagkain
Kasuotan
Kaugalian
IV. PAGTATAYA:
Isulat ang T kung totoo ang sinasabi sa pangungusap at H kung hindi.

_____ 1. May sariling kultura ang ating mga ninuno.
_____ 2. Walang kinikilalang Diyos ang mga unang Pilipino.
_____ 3. Hindi marunong sumulat at bumasa ang mga unang Pilipino
V. KASUNDUAN:
1. Alin sa mga materyal at di-materyal na kultura ang higit mong ipinagmamalaki bilang
Pilipino? Bakit?
2. Sumulat ng talata tungkol dito.
118
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Nailalarawan ang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino
II. PAKSANG-ARALIN:
Panahanan ng mga Unang Tao
Sanggunian: BEC-PELC III. A 4, III. A 5, III. A 6, III. A 7
Kagamitan: mapa ng Asia, mga larawan, kagamitang pansining, cassette tapes, cutouts
Pagpapahalaga: Mahalin ang Kulturang Pilipino.
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan ng kuru-kuro tungkol sa mga pangunahing isyu.
2. Pagsasanay
Pamukaw – Sigla – Pakikinig ng Awit
“Noong Unang Panahon”
3. Balik-aral
"Ang Paglalakbay"
Pagtukoy sa pinagmulan o pinanggalingan ng mga unang Pilipino.
119
1. Paghahanda
Ano ang alam na ninyo tungkol sa mga unang Pilipino?

Paksa A N NA
Anyo
Kasuotan
Panahanan o Pook-tirahan
Lugar-kapaligiran
a. Ano ang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino?

b. Paano iniaangkop ng ating mga ninuno ang kanilang pamumuhay sa kapaligiran?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Ilarawan ang iba't ibang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino. Iguhit ito.
Pangkat II
a. Saan-saang mga lugar nanirahan ang mga unang Pilipino?
b. Ipaliwanag kung bakit pinili nilang manirahan doon?
Pangkat III
Ilarawan ang iba't ibang kultura ng mga sinaunang Pilipino. Ihambing sa
kasalukuyang panahon.
Pangkat IV
a. Iguhit ang bahay-kubo.
b. Ilarawan ang iba't ibang bahagi nito.
Itanong: Anu-ano ang iba't ibang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino? Saan
matatagpuan ang kinalalagyan ng panahanan ng mga unang Pilipino?
Bakit pinili ng mga Negrito na tumira sa loob ng kweba? Indones sa itaas
ng puno? Malay sa kapatagan?
6. Paglalagom
120
Itanong: Ilarawan ang uri ng bahay ng ating mga ninuno. Bakit sa kweba nanirahan
ang ating mga ninuno? Ligtas ba ang manirahan sa itaas ng
punungkahoy? Bakit madalas sa tabing-ilog naninirahan ang ating mga
ninuno? Anu-anong mga pag-aangkop ang ginawa ng ating mga ninuno
sa kapaligiran?
1. Paglalahat:

sa paksa.
2. Paglalapat:
a. Pag-awit - "Bahay Kubo"

b. ''Wish Ko Lang"
Pagguhit ng pangarap na bahay. Sabihin kung bakit gusto mo ito at kanino ito
iaalay.
IV. PAGTATAYA:
Basahin at unawain ang isinasaad ng mga pangungusap. Piliin ang titik lamang.
1. Ang mga Ita ay palipat-lipat ng tirahan upang ___________
a. makapaglakbay c. maghanap ng ikabubuhay
b. makipag-away d. makabuo ng pamilya
2. Ang mga Indones ay nagtayo ng. tirahan sa ____________
a. bundok c. kweba
b. itaas ng puno d. dagat
V. KASUNDUAN:
Gumuhit ng panahanan noon at ngayon.
121
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Nakikilala ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa bansa
II. PAKSANG-ARALIN:
Mga Unang Dayuhang Nakipag-ugnayan sa Bansa
Sanggunian BEC-PELC III. B 1, III. B 3, III. B 4, III. C 1
Kagamitan: mapa ng daigdig, mapa ng Pilipinas, mga larawan, manila paper, krayola
Pagpapahalaga: Pahalagahan ang mga kontribusyon ng mga unang dayuhang sumakop sa bansa
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Patunghay sa mga balita sa mga pangunahing dyaryo. Talakayin ang ilan sa mga ito.
2. Pagsasanay
Ilagay sa wastong kahon
Pagkain Pananampalataya
Kasuotan Kultura Musika
Tirahan Kaugalian
122
Oyayi Bahay na pawid Bahay na tiyakad Kanin at isda
Bathala Paglaro sa Pista Kangan Kundiman
3. Balik-aral
Suriin ang larawan at sabihin kung ano ang pinatutunayan nito sa mga sinaunang
Pilipino. Piliin ang sagot sa kahon.
a. mataas na kaalaman sa inhinyero

b. Pagkamalikhain sa paniniwalang higit silang gaganda.
c. Mahilig siya sa pag-awit, nakakasiya sa kanila ang musika.
d. Mayroon ng pamahaan noon o datu ang nagpapairal ng batas.
e. Iniangkop ang pamumuhay sa kapaligiran.
f. Sumasamba sila sa kalikasan
1. Paghahanda
123
a. Pagpapakita ng cutouts
b. Sino-sino ang tao sa larawan?
a. Sinu-sino ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa mga unang Pilipino?

b. Ano ang naging kontribusyon ng mga unang dayuhan sa katutubong kulturang
Pilipino?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Hanapin ang Indiya, Arabe, Tsina, at Hapon sa mapa.
b. Isulat ang kanilang lokasyon ___ H atitude __ S longhitud
c. Gaano kalayo ang Hapon, Tsina sa Pilipinas?
d. Gamitin ang iskala.
Pangkat II – Indya
Sa pamamagitan ng circle map, itala ang iba’t ibang impluwensya ng Hindu sa ating kultura.
124
Pangkat III – Arabe
a. Anu-ano ang mga impluwensya ng Arabe sa ating kultura?
b. Itala ito sa organizer.
Pangkat IV - Tsino
a. Anu-ano ang mga impluwensya ng mga Tsino sa ating kultura?
Pangkat V - Hapon
125
a. Anu-ano ang mga naging kontribusyon ng rhga Hapon sa ating kultura.
Pangkat VI
a. Bakit naakit ang mga unang Pilipinong manirahan dito?
b. Isulat ang katangian ng kapaligiran na nagpadali sa pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan.
c. Kapaligiran ng Pilipinas
d. Nagpadali sa pakikipag-ugnayan
Itanong: Sinu-sino ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa ating mga ninuno?
Saan-saan sila nagmula? Ituro sa mapa/globo. Bakit sila napunta rito?
Paano ang paraan ng kanilang pangangalakal?
6. Paglalagom
Buuin ang retrieval chart.
Dayuhan Pakay Saan Nanirahan Impluwensya
Hindu
Arabe
Hapon
Tsino
1. Paglalahat:

sa paksa.
2. Paglalapat:
Maghanda ng duladulaan upang ipakita ang iba’t ibang impluwensya ng mga

dayuhan sa kasalukuyan.
126
IV. PAGTATAYA:
Isulat ang pangalan ng bansang nag-impluwensya sa katutubong kulturang Pilipino.

_____ 1. matatangos na ilong.
_____ 2. kaalaman sa heograpiya, aritmetika at astronomiya
_____ 3. pagmimina ng bakal, ginto at tingga
_____ 4. pamahalaang sultanato
_____ 5. turban at sarong
V. KASUNDUAN:
Gumupit ng mga larawang nagpapahiwatig ng impluwensya ng mga unang dayuhan sa bansa.
127
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Nailalarawan ang mga pangyayaring naging daan upang ang Pilipinas ay maging lupagn sakop ng
mga Espanyol.
II. PAKSANG-ARALIN:
Ang Pagdating ng mga Espanyol sa Pilipinas
Sanggunian: BEC-PELC III. C 2, III. C 3.1
Kagamitan: mapa, mini boards, mga larawan
Pagpapahalaga: Makatulong sa pagpapaunlad ng pamayanan
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga pandaigdig na isyu. Pagbibigay ng sariling kuro-kuro sa

isyu.
2. Pagsasanay
“Everybody Show”
Tutukuyin ng mga bata ang dayuhang may impluwensya sa bansa. Isusulat ang titik
lamang. a. Tsino b. Hindi c. Arabe d. Hapon
_______ 1. bathala
128
_______ 2. pansit, siopao, hopia
_______ 3. pagpaparami ng isda at itik
3. Balik-aral
Pagsusuri ng kinalalagyan ng bansa sa mapa/globo. Nasaan ang Pilipinas?
1. Paghahanda
a. Pagpapakita ng isang Espanyol/Espanyola.
b. Ano ang laam ninyo tungkol sa pagdating ng mga Espanyol?
c. Gamitin ang ANNA sa pagtatala ng mga kasagutan.
Paksa A N NA
Ferdinang Magellan
Kristiyanismo
Paano nakarating ang mga Espanyol sa Bansa
A – Alam naN – Nais Malaman NA – Nalaman Na
a. Sino ang unang dayuhang sumakop sa ating bansa?

b. Ano ang layunin o pakay sa pagpunta sa bansa?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Hanapin ang Espanya sa mapa/globo.
b. Ibigay kung saang kontinente ito matatagpuan, mga katabing bansa at ang eksaktong
lokasyon.
129
Pangkat II
a. Taluntunin sa mapa ang ruta ni Magellan mula San Lucas de Barrameda, Espanya.
b. Gamitin ang sequence organizer.
Pangkat III
Iguhit ang Sanduguan nina Magellan at Raha Humabon.
Pangkat IV
Ilarawan sa pamamagitan ng piping palabas ang labanan sa Mactan.
Itanong: Sino ang unang dayuhang sumakop sa atin? Nasaan ang Espanya? Ituro ito
sa mapa. Bakit sila nakarating sa Pilipinas? Sino ang kanilang pinuno? Ano
ang pakay nila?
6. Paglalagom
Petsa Lugar Pangyayari
Setyembre 20, 1519 Espanya Paglalakbay patungong
silangan.
Marso 16, 1521 Homonhon Narating nina Magellan ang
Homonhon
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
Ang ginanap na unang misa ay hudyat ng pagtanggap ng Kristyanismo sa bansa.
2. Paglalapat:
a. Pag-awit ng "Bayan Ko" na may wastong kumpas at damdamin.
b. Iguhit ang isa sa mga ito at ipaliwanag sa klase.
130
IV. PAGTATAYA:
Piliin ang titik ng wastong sagot.
1. Anong mahalagang pangyayari ang naganap noong ika-17 ng Pebrero, 1521?
a. Simula ng paglalakbay ni Magellan mula Espanya
b. Pagsapit ni Magellan sa Homonhon, Samar
c. Pagdaos rig unang misa
d. Labanan sa Mactan
2. Bakit mahalaga sa mga Espanyol ang pagdating ni Magellan sa Limasawa?
a. Dahil nakipagsanduguan si Magellan kay Raha Kulambo
b. Dahil doon ginanap ang unang misa
c. Dahil doon nagtayo ng malaking krus si Magellan
d. Lahat ito
V. KASUNDUAN:
Kung ikaw ang isa sa mga unang Pilipino, ano ang iyong naramdaman nang dumating ang
mga Espanyol sa bansa? Sumulat ng talata tungkol dito.
131
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Nagagamit ang time line sa pagkilala ng ilang mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng bansa
II. PAKSANG-ARALIN:
Paggamit ng Time Line sa Pagkilala ng Ilang Mahahalagang Pangyayari sa Kasaysayan ng Bansa
Sanggunian: BEC-PELC III. D 1, III. D 1.1
Kagamitan: mapang pandaigdig
Pagpapahalaga: Pagyamanin ang kulturang Pilipino
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagpapalitan ng balitang nakalap sa inyong pamayanan.
2. Pagsasanay
Sabihin ang kahalagahan ng mga sumusunod sa kasaysayan ng Pilipinas.

a. Marso 16, 1521 Mactan c. April 1521
b. Setyembre 20, 1521 d. Hunyo 24, 1565
3. Balik-aral
Basahin ang mga sumusunod na pangyayari.
132
Gumawa ng chain ayon sa wastong pagkakasunud-sunod .
______ a. pagdaong nina Magellan sa Homonhon

______ b. pagkamatay ni Magellan sa Mactan
______ c. pakikipagsanduguan ni Magellan kay Raha Kulambo
______ d. pagbabalik ng "Victoria" sa Espanya
______ e. pagdaraos ng unang misa sa Limasawa
1. Paghahanda
Taluntunin sa mapa ang ekspedisyon ni Magellan. Pagdating sa makasaysayang

pook, lagyan ng bandera kung saan nakasulat ang petsa ng pangyayari.
Itanong: Anong mahahalagang pangyayari ang naganap sa mga petsang ito?
a. 1519 c. 1521
b. 1520 d. 1522
3. Pananaliksik
a. Hatiin ang mga mag-aaral sa apat na pangkat at talakayin ng bawat pangkat ang
mga mahahalagang taon sa kasaysayan ng bansa.
b. Ilagay sa tamang taon ang mga mahahalagang kaganapan sa kasaysayan ng
Pilipinas hanggang sa pagbabalik ng barkong Victoria sa Espanya.
San Lucas, Barrameda Espanya Homonhon, Samar, Pilipinas Labanan sa Mactan,

Cebu, Pilipinas Barkong Victoria, Balik Espanya
a. Ipakita ang time line.
133
Itanong: Anong napapansin ninyo sa time line? Ano ang katumbas rig bawat bahagi?
Ano ang napapansin ninyo sa pagitan ng bawat bahagi? Ilang maliliit na guhit
sa bawat bahagi? Ano ang kinakatawan nito?
6. Paglalagom
1. Paglalahat:
Gabayan ang
mga bata sa
pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Ang time line ay naglalarawan ng tiyak na panahon o pangyayari sa kasaysayan.
2. Paglalapat:
Nagkaroon ng interes ang hari ng Espanya sa Pilipinas. Nagpadala pa uli ng

sunud-sunod na ekspedisyon. Ilapat ito sa time line.
1521 - Ekspidisyon ni Loaisa
1526 - Ekspidisyon ni Cabot
1527 - Ekspidisyon ni ni Saavedra
1542 - Ekspidisyon ni Villalobos – ibinigay ang pangalang Pilipinas
1565 - Ekspidisyon ni Lopes de Legaspi – Hindi tinanggap sa Cebu
1571 - Ekspidisyon ni Legaspi ang pamayanan ng Maynila
IV. PAGTATAYA:
Saan dapat ilagay ang sumusunod na mga pangyayari? (Gumuhit ng time line)
1. Pebrero 13, 1565 - Pagdating ni Legaspi sa Pilipinas
2. Hunyo 24, 1571 - Ginawang punong lungsod ang Maynila
3. 1774 - Simula ng pag-aalsa ni Dagohoy
4. Agosto 13, 1896 - Simula ng himagsikang Pilipino
5. Hunyo 12, 1898 - Pagpapahayag ng Kalayaan ng Pilipinas sa Cavite
V. KASUNDUAN:
134
Kung ikaw ang isa sa mga unang Pilipino, ano ang iyong naramdaman nang dumating ang
mga Espanyol sa bansa? Sumulat ng talata tungkol dito.
135
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natatalakay ang mga naging pagbabagong naganap sa kulturang Pilipino dulot ng

pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol
II. PAKSANG-ARALIN:
Mga Pagbabago sa Kulturang Pilipino Dulot ng Pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol
Sanggunian: BEC-PELC III. C 3, III. C.3.2
Kagamitan: mapang pandaigdig, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pahalagahan ang mga naging pagbabagong naganap dulot ng pakikipag-ugnayan

sa mga Espanyol
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring naganap sa inyong lalawigan
2. Pagsasanay
a. Laro - "Battle of the Brains"

 unang pulong natanaw nina Magellan
 unang bapor na nakalibot sa buong mundo
 unang Pilipinong matagumpay na nagtanggol sa kalayaan
 unang pook na pinagdausan ng unang misa sa Pilipinas
 unang mag-asawang bininyagan tanda ng pagiging Kristyano
136
3. Balik-aral
Iaayos ang mga pangyayari ayon sa time line
a. April 1521 - Digmaan sa Mactan

b. Set. 20, 1519 - Simula ng paglalakbay patungong Moluccas
c. Marso 1521 - Pagsapit sa Romonhon
1. Paghahanda
Ano ang naalaala ninyo kapag binabanggit ang salitang Kastila o Espanya?
a. Anu-ano ang mga pagbabagong naganap sa panahon ng pananakop ng mga

Espanyol?
b. Anu-ano ang mga mabuti at di-mabuting epekto nito sa kultura ng bansa?
3. Pananaliksik
137
a. Hatiin ang mga bata sa apat na pangkat upang mapag-usapan ang mga
pagbabagong naganap sa ating kultura dulot ng pakikipag-ugnayan sa mga
Espanyol.
b. Bawat pangkat ay bibigyan ng mga paksang kanilang tatalakayin.
Pangkat I - Relihiyon
Pangkat II - a. Tirahan b. Panitikan
Pangkat III - a. Pamumuhay b. Pagkain c. Kasuutan
Pangkat IV - a. Edukasyon b. wika
Itanong: Anu-ano ang mga pagbabagong naganap sa panahon ng pananakop ng mga
Espanyol? Anu-ano ang mga kabutihang naidulot nito sa ating kultura
bilang isang Pilipino?
6. Paglalagom
Bahagi ng Epekto
Pagbabago
Kultura Mabuti Di-mabuti
Relihiyon Kristyanismo Nagbunga ng kabutihan Taliwas sa turo
Binigyang-diin ang relihiyon Abuso
Edukasyon Nagtatag ng Pagkakaroon ng mga Paaralan. Corporal punishment
mga Paaralan Natutong bumasa atsumulat Iba ang aralin ng mayaman

at mahirap
1. Paglalahat:

sa paksa. Halimbawa:
May mga pagbabagong naganap noong panahon ng Espanyol na nagdulot ng
kabutihan sa ating kultura, subalit ang ilang pagbabago naman ay nagdulot nang di-
mabuting epekto sa kultura ng bansa.
2. Paglalapat:
Pag-awit nang may wastong ritmo "Bayan Ko"
IV. PAGTATAYA:
Isulat ang O kung ang pangungusap ay isang opinyon at K kung ito ay katotohanan.
1. Pinakaunang pamantasan sa daigdig ang Pamantasan ng Sto. Tomas.
2. Ipinalalagay ng mga Espanyol na nakatuklas sila ng unang pook ng mga taong dapat
turuan.
V. KASUNDUAN:
138
Alin sa mga impluwensya ng Espanyol ang higit mong pinahahalagahan? Bakit?
Sumulat ng tal at a tungkol dito.
139
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natatalakay ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pananakop ng mga Espanyol
II. PAKSANG-ARALIN:
Reaksyon ng mga Pilipino sa Pananakop ng mga Espanyol

Kagamitan: kagamitang pansining, mga larawan
Pagpapahalaga: Pananalig sa Dakilang Lumikha sa lahat ng sandali
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbibigay ng mga balitang may kaugnayan sa aralin.
2. Pagsasanay
Alin sa mga sumusunod ang naiiba sa pangkat at bakit?

a. Homonhon, Limasawa, Mactan, Espanya
b. Pamantasan ng Lungsod ng Maynila, Pamantasan ng Sto. Tomas, San Juan de
Letran, Colegio de Sta. Isabel
c. Dr. Jose Rizal, Juan Luna, Andres Bonifacio
d. sapatos, sumbrero, potong, salawal
e. keso, hamon, tocino, kanin
3. Balik-aral
Itala ang mabuti at di-mabuting epekto sa ilang bahagi ng kultura ng bansa sa

pananakop ng mga Espanyol.
Kultura Mabuti Di-mabuti
140
Relihiyon
Edukasyon
Pamumuhay
Kasuutan
Panitikan
1. Paghahanda
Pag-awit - "Bayan Ko"

Pag-uusap-usap tungkol sa nilalaman ng awit.
Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamalakad ng mga Espanyol?

Ano ang ginawa nila?
3. Pananaliksik
Pangkat I
Buuin ang talahanayan.
Pag-aalsa Pinangyarihan Dahilan Kinalabasan
Pangkat II
Iguhit ang labanan ng mga Espanyol at pangkat etniko.
Pangkat III
a. Gumupit ng larawan ng mga ilustradong nag-aral sa Europa.
b. Idikit ito sa akordyon.
Pangkat IV
a. Ano ang naging hudyat ng himagsikan?
b. Ipakita sa piping palabas.
Itanong: Ano ang naging reaksyon ng mga unang Pilipino sa pamamalakad ng mga
Espanyol? Ano ang ginawa nila? Ano naman ang naging reaksyon ng mga
pangkat-etniko?
6. Paglalagom
Mga Pag-aalsa Petsa/Pook Dahilan Kinalabasan
at Pinuno
141
Pag-aalsa ni Tondo Pagmamalabis Nagwakas
Lakandula Nalibre sa pagbabayad ng buwis
Itanong: Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamalakad ng mga

Espanyol? Saan naganap ang unang pag-aalsa? Sa kabuuan, ano ang
kinalabasan ng mga pag-aalsa?
1. Paglalahat:

sa paksa.
Ha.limbawa:
Nagkaroon ng pag-aalsa dahil tutol ang mga unang Pilipino sa pagsakop ng mga
Espanyol sa bansa.
2. Paglalapat:
Pag-awit nang may damdamin
IV. PAGTATAYA:
Sagutin ang mga tanong.

1. Paano ipinagtanggol ng mga unang Pilipino ang kanilang kalayaan at karapatang
mamuhay?
2. Bakit nabigo ang karamihan sa mga ito?
3. Paano nagsimula ang pambansang himagsikan ng 1896?
4. Bakit hindi naapektuhan ng mga Espanyol ang kultura ng pangkat-etniko?
5. Saan ang pinakamatagal na pag-aalsa?
V. KASUNDUAN:
Ipagpalagay na isa ka sa mga unang Pilipino. Ano ang iyong magiging reaksyon sa
pananakop ng mga Espanyol? Ano ang iyong gagawin. Isulat ito.
142
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Naipaliliwanag ang mga pangyayaring naging daan sa pagiging kolonyal ng Amerika ang
Pilipinas
II. PAKSANG-ARALIN:
Mga Pagbabagong Naganap sa Panahon ng mga Amerikano
Sanggunian: BEC-PELC III. C 5.1, III. C 5.2, III. C 5.3

Kagamitan: mapa, globo
Pagpapahalaga: Mapahahalagahan ang mabubuting epekto ng pananakop ng mga Amerikano.
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan tungkol sa mga isyu na may kaugnayan sa relasyon ng Pilipinas at

Estados Unidos.
2. Pagsasanay
Isulat sa patlang ang tamang sagot.
a. Armas sa Katipunan: _________ para sa propaganda
b. Gabriela Silang kay Diego Silang: ________kay Andres Bonifacio
c. ________ sa Visayas: Maynila sa Luzon
3. Balik-aral
Ilagay ang mga pangyayari sa tamang ayos sa time line.
143
a. Agosto 13, 1898 - Sumiklab ang Digmaang Espanyol-Amerikano
b. Hunyo 7, 1892 - ltinatag ang Katipunan
c. Hunyo 12,. 1898 - Ipinahayag ni Aguinaldo ang kalayaan ng Pilipinas sa Cavite
d. Pebrero 17, 1872 - Ipinabitay sina Padre Burgos, Padre Gomez at Padre Zamora
e. Marso 11, 1521 - Pagsapit ni Magellan sa Pilipinas
1. Paghahanda
Sabihin kung ano ang naaalaala ninyo kapag nabasa o narinig ang salitang
Amerika. Gamitin ang concept map.
Ano ang nagbigay-daan sa pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas?

3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Hanapin sa globo/mapa ang eksaktong lokasyon ng Amerika.
b. Gumamit ng iskala. Sukatin kung gaano kalayo ang Amerika sa Pilipinas.
Pangkat II
Isalaysay ang mga pangyayaring nagbigay-daan sa pananakop ng Amerika sa
Pilipinas. Gamitin ang sequence organizer.
Pangkat III
Itala ang iba't ibang pagbabago bunga ng pananakop ng mga Amerikano.
Gamitin ang organizer.
PangkatIV
Sa pamamagitan ng evaluation organizer sabihin kung ang mga pagbabago ay
mabuti o di-mabuti.
Mabuti Di-Mabuti
144
Itanong: Nasaan ang Amerika? Gaano ito kalayo sa Pilipinas? Ano ang nagbigay-daan
sa pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas? Anu-ano ang mga pagbabago
bunga ng pananakop ng mga Amerikano?
6. Paglalagom
Buuin ang organizer.
Panahon ng mga Amerikano
Mga Pagbabago Epekto

Tirahan Tirahan
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
Ang pananakop ng mga Amerikano ay nagdulot ng mabuti at dimabuting epekto sa
kulturang Pilipino.
2. Paglalapat:
Paghambingin ang mga pagbabagong naganap sa pananakop ng Espanya at Amerika.
IV. PAGTATAYA:

1. Ano ang nagbigay-daan sa pananakop ng Amerikano sa Pilipinas?
a. Digmaang Espanyol at Amerikano c. Pagbagsak ng Manila Bay
b. Digmaang Pilipino't Amerikano d. Pagtatag ng Commonwealth
2. Ano ang naging bunga ng pagkakalubog ng Maine?
a. Pagsiklab ng Digmaang Espanyol at Amerikano
b. Pagbagsak ng Manila Bay sa mga Amerikano
c. Pagkasira ng pagkakaibigan rig mga Espanyol at Pilipino
d. Pagsisimula ng pagtutulungang Pilipino't Amerikano
V. KASUNDUAN:
Magtala ng iba't ibang kaugaliang namana sa Amerikano.
145
HEKASI IV
Date: _________________
I. LAYUNIN:
 Natutukoy ang naging epekto sa kulturang Pilipino ng panahon ng Hapones
II. PAKSANG-ARALIN:
Epekto sa Kulturang Pilipino ng Panahon ng Rapones

Sanggunian: BEC-PELC III. C 5.4
Kagamitan: mapa ng Asya, kagamitang pansining, mga larawan
Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa naging mabuting epekto ng pananakop ng Hapones
III. PAMAMARAAN:
1. Balitaan
Pagbabalitaan sa mga isyu na may kaugnayansa
2. Pagsasanay
Tingnan ang mga larawan. Sabihin kung anong bansa ang nagdala nito. Alamin
ang naging epekto nito sa kulturang Pilipino
146
3. Balik-aral
a. Anu-ano ang mga mabuti at di-mabuting impluwensyasa atinng mga Espanyol at

Amerikano?
b. Buuin ang tsart ng pagpapahalaga.

Panahon Impluwensya
Mabuti Di-mabuti
Espanyol
Amerikano
1. Paghahanda
Ano ang inyong nasasa-isip kapag nakikita ang salitang Hapon?
a. Ann-ano ang mga pagbabago sa kultura ng mga Pilipino dahil sa pananakop ng

mga Hapones?
b. Paano umunlad ang kulturang Pilipino sa panahon ng mga Hapones?
3. Pananaliksik
Pangkat I
a. Nasaan ang Hapon? T _________

Eksaktong Lokasyon _________ S _________
Kontinente _________ K _________
Katabing mga bansa H _________
Pangkat II
a. Gumawa ng Time Line mula 1941 hanggang 1947.
147
b. Itala ang mahahalagang pangyayaring nagbigay-daan sa pagsakop ng Hapones sa
Pilipinas
Pangkat III
a. Anu-ano ang mga pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino sa panahon ng
pananakop?
b. Iguhit ito.
Pangkat IV
Ario ang epekto ng pananakop ng mga Hapones?
Itanong: Gaano kalayo ang bansang Hapon sa Pilipinas? Ano ang nagbigay-daan sa
pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas? Bakit nagdigmaan ang mga
Pilipino at Hapones?
6. Paglalagom
Bahagi ng Kultura Pagbabago Epekto
Wika Bawal gumamit ng
Pilipino - opisyal na wika ng bansa
wikang Ingles
Gintong Panahon ng wikang Pilipino
Pamumuhay walang imported Pagtangkilik ng sariling atin Nasyonalismo
Itanong: Ano ang naging epekto ng mga pagbabagong dala ng pananakop? Sa

kabuuan, nakatulong ba ang pagbabagong naganap sa ating kultura sa
panahon ng pananakop ng mga Hapones?
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
Sa ilalim ng panahon ng Hapon maraming Pilipino ang natutong magsalita ng
Niponggo, ang wika ng mga Hapones.
2. Paglalapat:
Buuin ang tsart.
Kulturang Namana sa mga Mananakop

Espanyol Amerikano Hapones
Relihiyon
Edukasyon
Pagkain
148
Tradisyon
IV. PAGTATAYA:

1. Ano ang ibig linangin ng mga Hapones?
a. Edukasyon c. Materyalismo
b. Kristyanismo d. Nasyonalismo
2. Alin ang bunga ng paghihirap noong panahon ng pananakop?
a. Naging mapamaraan ang Pilipino
b. Naging mapagmahal sila sa bayan
c. Naging matipid sila
d. Lahat ito
V. KASUNDUAN:
Gumawa ng organizer para ipakita ang kultura at pamumuhay noon at ngayon.

Tukuyin ang bansang may impluwensya nito.
Noon Ngayon Bansa
Pagkain
Kasuutan
Kagamitan
Edukasyon
Relihiyon
Transportasyon
149
4th
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
1. Natutukoy ang mga batas ng pamahalaan sa pagpapanatili at pagpapaunlad -sa sariling

kultura
II. Paksang-aralin:
Mga Batas sa Pagpapaunlad ng Kultura
Sanggunian: BEC-PELC IV. A 1
Kagamitan: mga larawan, lath alain, magasin, tsart
Pagpapahalaga: Pagkamasunurin sa mga batas
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagpapalitan ng kuru-kuro hinggil sa kasalukuyang takbo ng ekonomiya
2. Pagsasanay:
Bigyan ng tig-iisang outline map ang mga bata. Ipasulat ang pangalan ng mga
lalawigan at lungsod. Pasimulan sa bahagi ng Luzon.
3. Balik-aral:
Gumawa ng talaan ng mga pagbabagong dulot ng pananakop ng mga Espanyol,

Amerikano at Hapones sa bansa natin.
150
1. Paghahanda:
a. Pasyal-aral sa Museo ng Paaralan

b. Pag-usap-usapan ang tungkol sa iba't ibang bagay na namasid sa museo.
 Anu-ano ang mga bagay-bagay na nakita ninyo sa museo?
 Alin sa mga iyon ang higit na nakatawag ng inyong pansin? Bakit?
2. Pagbubuo ng Suliranin:
Anu-anong mga batas ang kumikilala sa kahalagahan pagpapanatili at

pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
3. Pananaliksik:
4. Pangkatang Gawain:
Pangkat I - IV
Ang bawat pangkat ay magbibigay ng ulat tungkol sa mga batas na
nagpapaunlad sa ating kultura. Bigyang-pansin ang mga bagong batas. Talakayin
at alamin ang mabuti o masamang epekto nito sa ating kultura.
5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa:
Itanong: Ano ang pangunahing batas na kumikilala sa kahalagahan ng pagpapanatili

at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
6. Paglalagom:
Gawin ang sumusunod na talaan habang tinatalakay ang mga batas.
Batas Layunin Epekto
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
May mga batas at kautusan na nagpapatupad sa pangangalaga at pagpapayaman
ng kulturang Pilipino.
151
2. Paglalapat:
Itala ang museong matatagpuan sa iba't ibang panig ng bansa.

Museo Lokasyon Ang makikita roon
IV. Pagtataya:
Anong batas ang tinutukoy rito?

_____ 1. Pangunahing batas na kumikilala sa kahalagahan ng pangangalaga at
pagpapaunlad ng kulturang Pilipino
_____ 2. Pambansang Museo bilang taguan ng mga bagay at ari-ariang pangkultura
_____ 3. Ipinagbawal ang paghahanap at paghuhukay sa mga makasaysayang pook.
V. Kasunduan:
Magharlap ng larawan ng ilang makasaysayang pook at gusaling kinikilalang

pambansang dambana at bantayog. Idikit ito sa inyong portfolio.
152
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Naipaliliwanag ang kahalagahan ng batas sa pagpapaunlad ng kultura.
II. Paksang-aralin:
Mga Batas sa Pagpapaunlad ng Kultura
Kagamitan: mga larawan, lath alain, magasin, tsart
Pagpapahalaga: Pagkamasunurin sa mga batas
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagpapalitan ng kuru-kuro hinggil sa kasalukuyang takbo ng ekonomiya
2. Pagsasanay:
Bigyan ng tig-iisang outline map ang mga bata. Ipasulat ang pangalan ng mga
lalawigan at lungsod. Pasimulan sa bahagi ng Luzon.
3. Balik-aral:
Gumawa ng talaan ng mga pagbabagong dulot ng pananakop ng mga Espanyol,

Amerikano at Hapones sa bansa natin.
153
1. Paghahanda:
a. Pasyal-aral sa Museo ng Paaralan

b. Pag-usap-usapan ang tungkol sa iba't ibang bagay na namasid sa museo.
 Anu-ano ang mga bagay-bagay na nakita ninyo sa museo?
 Alin sa mga iyon ang higit na nakatawag ng inyong pansin? Bakit?
Anu-anong mga batas ang kumikilala sa kahalagahan pagpapanatili at

pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
3. Pananaliksik:
Pangkat I - IV
Ang bawat pangkat ay magbibigay ng ulat tungkol sa mga batas na
nagpapaunlad sa ating kultura. Bigyang-pansin ang mga bagong batas. Talakayin
at alamin ang mabuti o masamang epekto nito sa ating kultura.
Itanong: Ano ang pangunahing batas na kumikilala sa kahalagahan ng pagpapanatili

at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
6. Paglalagom:
Gawin ang sumusunod na talaan habang tinatalakay ang mga batas.
Batas Layunin Epekto
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
May mga batas at kautusan na nagpapatupad sa pangangalaga at pagpapayaman
ng kulturang Pilipino.
2. Paglalapat:
154
Itala ang museong matatagpuan sa iba't ibang panig ng bansa.
Museo Lokasyon Ang makikita roon
IV. Pagtataya:
Anong batas ang tinutukoy rito?

_____ 1. Pangunahing batas na kumikilala sa kahalagahan ng pangangalaga at
pagpapaunlad ng kulturang Pilipino
_____ 2. Pambansang Museo bilang taguan ng mga bagay at ari-ariang pangkultura
_____ 3. Ipinagbawal ang paghahanap at paghuhukay sa mga makasaysayang pook.
V. Kasunduan:
Magharlap ng larawan ng ilang makasaysayang pook at gusaling kinikilalang

pambansang dambana at bantayog. Idikit ito sa inyong portfolio.
155
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Natutukoy ang mga programa ng pamahalaan sa pagpapanatili at pagpapaunlad sa

sariling kultura
II. Paksang-aralin:
Mga Program a ng Pamahalaan sa Pagpapanatili at Pagpapaunlad ng Kulturang Pilipino

Kagamitan: mga larawan, lathalain, magasin, kagamitang pansining
Pagpapahalaga: Pagbibigay halaga sa mga programa ng pamahalaan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng balita tungkol sa pagpapaunlad ng kultura ng bansa
2. Pagsasanay:
Pag-awit - "Ako ay Pilipino"
3. Balik-aral:
Lagyan ng wastong pamagat ang mga pinangkat-pangkat na mga salita sa kahon.
156
1. Paghahanda:
Pagpapakita ng latawan ng ating katutubong kultura.
Anu-ano ang mga programa ng pamahalaan upang mapanatili at mapaunlad ang

katutubong kultura?
3. Pananaliksik:
Mga Gawain
PangkatI -II
a. Anu-ano ang inga itinuturo sa paaralan kaugnay ng kultura?
b. Ilarawan ito sa pamamagitan ng pagguhit.
Pangkat III-IV
a. Itala ang iba't ibang ahensya na itinatag para sa pagpapanatili ng
katutubong kultura.
b. Buuin ang tsart.
Ahensya Layunin Gawain

Cultural Center of Pasiglahin ang Pangkulturang
the Philippines gawaing sining at tanghalan dula,
(CCP) kultura sayaw, konsyerto
Itanong: Anu-ano ang iba't ibang mga programa para mapaunlad ang ating kultura?
Paano nakatutulong ang edukasyon sa pagpapaunlad ng kultura? Anu-
anong mga ahensya ang itinatag para sa pagpapanatili ng katutubong
kultura?
6. Paglalagom:
Itala sa tsart ang mga mahahalagang bagay na makatutulong sa pagpapanatili at
pagpapaunlad ng sariling kultura. Sa unahan ng kahon isulat naman ang mga
programang dapat isakatuparan.
Programa Pagpapanatili Pagpapaunlad
157
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Iba't ibang programa ang nilalaan ng pamahalaan upang mapaunlad at mapanga-
lagaan ang kulturang Pilipino.
2. Paglalapat:
Magtatanghal ng palatuntunang pinamagatang "Sulyap sa Kasaysayan"

Bawat pangkat ay magtatanghal ng isa sa mga sumusunod:
a. Medley ng awiting Pilipino
b. Sayaw - Cariñosa
c. Pagsasakilos - "Labanan sa Mactan"
d. Pantomina - Isang selebrasyon
IV. Pagtataya:
Isulat ang wastong sagot ayon sa tinutukoy ng bawat pangungusap.

_____ 1. Pangunahing pamana at pagkakakilanlan ng lahi
_____ 2. Nagsisilbing tagapag-ugnay ng mga gawain ng iba't ibang pangkat pangkultura at
pansining
_____ 3. Naglilinang ng damdaming makabayan o Filipinismo
V. Kasunduan:
Gumupit sa mga pahayagan ng mga palabas na may kaugnayan sa kultura ng bansa.

Idikit ito sa portfolio.
158
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Naiisa-isa ang mga program a ng pamahalaan upang mapaunlad ang kulturang Pilipino
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
2. Pagsasanay:
3. Balik-aral:
1. Paghahanda:
159

katutubong kultura?
3. Pananaliksik:
Mga Gawain
PangkatI -II
Pangkat III-IV
katutubong kultura.
b. Buuin ang tsart.

kultura?
6. Paglalagom:
160
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
2. Paglalapat:

IV. Pagtataya:

pansining
V. Kasunduan:

161
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Natutukoy ang iba't ibang sentro ng tanghalan ng mga pamanang pangkultura
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
2. Pagsasanay:
3. Balik-aral:
1. Paghahanda:
162

katutubong kultura?
3. Pananaliksik:
Mga Gawain
PangkatI -II
Pangkat III-IV
katutubong kultura.
b. Buuin ang tsart.

kultura?
6. Paglalagom:
163
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
2. Paglalapat:

IV. Pagtataya:

pansining
V. Kasunduan:

164
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Nasusuri ang kahalagahan ng mga sentrong ito sa pagpapalaganap ng kultura ng bansa
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
2. Pagsasanay:
3. Balik-aral:
1. Paghahanda:
165

katutubong kultura?
3. Pananaliksik:
Mga Gawain
PangkatI -II
Pangkat III-IV
katutubong kultura.
b. Buuin ang tsart.

kultura?
6. Paglalagom:
1. Paglalahat:
166
tungkol sa paksa.
2. Paglalapat:
IV. Pagtataya:

pansining
V. Kasunduan:

167
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Natatalakay ang karapatan ng mga mamamayan sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng

sariling kultura
II. Paksang-aralin:
Karapatan ng mga Mamamayan sa Pagpapanatili at Pagpapaunlad ng Sariling Kultura

Kagamitan: polyeto, mga larawan, magasin at pahayagan, black cartolina, mga

Pagpapahalaga: Pagbibigay-halaga sa mga karapatan ng mga mamamayan
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng mga balitang pangkultura na narinig sa radyo o napanood sa

telebisyon
2. Pagsasanay:
a. Laro - "Everybody Show"

b. Isusulat ng mga bata sa showcards ang sagot.
 Kakakitaan ng mga gold collection
 Itinakda bilang Laang Pook Pang Museo
3. Balik-aral:
Pagpapakita ng larawan
Anu-ano ang mga programa ng pamahalaan para mapangalagaan at mapaunlad
168
ang ating kultura? Pagpapakita ng larawan ng mga paintings, katutubong sayaw,
pangkat etniko, atbp.
1. Paghahanda:
Pagpapakita ng mga larawan na nagpapakita ng ating mga karapatan bilang isang

mamamayang Pilipino
a. Anu-ano ang mga karapatan ng mga mamamayan sa pagpapanatili at

pagpapaunlad ng sariling kultura?
b. Bakit kailangan ng mga mamamayan ang mga karapatang ito?
3. Pananaliksik:
Magpapalabunutan ang lider ng bawat pangkat upang malaman kung aling paksa
ang kanilang sasagutan.
Pangkat I
Anong probisyon ang napaloloob sa Artikulo XIV, Sek. 2 ng ating konstitusyon.
Pangkat II
Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang karapatang makibahagi sa sining at agham.
Pangkat III
a. Pagsasakilas (Role Playing)
b. Ipakita ang karapatan sa pagkuha at pagpapahayag ng imparmasyon.
Pangkat IV
169
a. Ilarawan ang iba't ibang paraan ng pagsamba ng mga Pilipina.
b. Iguhit ito.
Itanong: Ano ang karapatan ng mga mamamayan batay sa Artikula XIV Sek. 2.
Blg.2? Bakit binigyan-diin ang edukasyan? Paano ito nakatutulong sa
pag-unlad ng kultura? Ano ang karapatang isinasaad ng Pandaigdig na
Pagpapahayag ng Karapatan ng Tao sa Artikula 27?
6. Paglalagom:
Itala sa tsart ang mga bagay na dapat gawin upang mapanatili ang sariling kultura
at sa tapat naman ay mga bagay na di-dapat gawin na makaaapekto sa ating sariling
kultura.
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Bawat batang Pilipino ay may karapatang makapag-aral ng walang bayad sa
elementarya at sekundarya.
2. Paglalapat:
Journalizing
Ano ang iyong napatunayan sa iyang sarili pagkatapbs ng araling ito? Sumulat
ng talata tungkal dito.
IV. Pagtataya:
Lagyan ng tsek () kung tama ang mga sumusunod na sitwasyon at ekis ( x ) kung hindi.
_____ 1. Ang mga batang may anim na taong gulang ay sapilitang pinag-aaral sa
elementarya.
_____ 2. Hindi tuwirang pinag-aaralan ang aklat sa edukasyong di-pormal.
_____ 3. Karapatan ng magulang ang pagpili ng kurso para sa anak.
V. Kasunduan:
Paano kayo nakikibahagi sa biyayang dulot ng sining, agham at kultura? Itala ang iba't
ibang samahan na eskwela na kaugnay nito.
170
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Natatalakay ang tungkulin at pananagutan ng mamamayan sa pagpapanatili sa sariling

kultura
II. Paksang-aralin:
Tungkulin at Pananagutan ng mga Mamamayan sa Pagpapanatili ng Kultura
Sanggunian: BEC-PELCIV. A 3, IV. A 4
Kagamitan: mga larawan, black cartolina strips, kagamitang pansining

Pagpapahalaga: Nagagampanan ang mga tungkulin at pananagutan sa bansa.
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng balita tungkol sa mga mamamayapg tumutupad ng tungkulin at

pananagutan sa bansa
2. Pagsasanay:
Ibigay ang mga pagbabagong nagaganap sa kulturang Pilipino.
171
3. Balik-aral:
Suriing muli ang mga larawan. Ano ang karapatang ipinahihiwatig ng bawat isa?
Itapat ang flashcard sa bawat larawan.
1. Paghahanda:
Maaaring magpakita ng film tungkol sa karapatan ng bata.
Anu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng mamamayan sa pangangalaga at

pagpapalaganap ng sariling kultura?
3. Pananaliksik:
Isa-isahin ang tungkulin at pananagutan batay sa kaugnay na karapatan at isulat

sa tsart.
Karapatan Tungkulin
Magtamo ng Edukasyon Mag-aaral nang mabuti.
Sumunod sa mga alituntunin
Pangkat I - Edukasyon
Pangkat II - Relihiyon
Pangkat III - Sining at Agham
172
Pangkat IV - Kulturang Pilipino
Itanong: Anu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng isang mamamayan upang
makatulong sa pangangalaga at pagpapaunlad ng kultura?
6. Paglalagom:
Isulat sa tsart ang mga mabubuting bagay na dapat gawin upang mapanatili ang
sariling kultura
Edukasyon Relihiyon Sining at Agham Kulturang Pilipino
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Sa bawat karapatang tinatamasa ay may kaakibat na tungkulin at pananagutan.
2. Paglalapat:
a. Bilang mag-aaral sa ikaapat na baitang, ano ang iyong tungkuling ginagampanan

sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
b. Iguhit ito.
IV. Pagtataya:
Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Sa libreng edukasyan, ikaw ay may tungkuling ___________.
a. magsumikap sa pag-aaral c. maglakwatsa paminsan-minsan
b. maglaka sa pag-aaral d. magpabaya sa pag-aaral dahil libre naman
2. May karapatan kang makinig at manaod ng TV ngunit tungkulin mong ___________.
a. ilakas ang tunog c. laging manoad
b. hinaan ang tunog d. huwag nang manoad
V. Kasunduan:
1. Ano ang gagawin mo?

a. May patimpalak na awitan sa inyong barangay Maganda ang boses mo.
Ano ang iyong gagawin? _________________________________________________
173
b. Kaibigan mo si Berto. Niyaya ka niyang maglaro ng video games sa halip na pumasok sa
eskwela.
Ano ang gagawin mo? _______________________________________________________
174
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Nahihinuha ang maaaring mangyari sa kultura ng bansa kung hindi gagawin ng mga
mamamayan ang kanilang tungkulin at pananagutan.
II. Paksang-aralin:
Tungkulin at Pananagutan ng mga Mamamayan sa Pagpapanatili ng Kultura
Sanggunian: BEC-PELCIV. A 3, IV. A 4
Kagamitan: mga larawan, black cartolina strips, kagamitang pansining

Pagpapahalaga: Nagagampanan ang mga tungkulin at pananagutan sa bansa.
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng balita tungkol sa mga mamamayapg tumutupad ng tungkulin at

pananagutan sa bansa
2. Balik-aral:
Suriing muli ang mga larawan. Ano ang karapatang ipinahihiwatig ng bawat isa?
Itapat ang flashcard sa bawat larawan.
1. Paghahanda:
Maaaring magpakita ng film tungkol sa karapatan ng bata.
175
Anu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng mamamayan sa pangangalaga at

pagpapalaganap ng sariling kultura?
3. Pananaliksik:
Isa-isahin ang tungkulin at pananagutan batay sa kaugnay na karapatan at isulat

sa tsart.
Karapatan Tungkulin
Magtamo ng Edukasyon Mag-aaral nang mabuti.
Sumunod sa mga alituntunin
Pangkat I - Edukasyon
Pangkat II - Relihiyon
Pangkat III - Sining at Agham
Pangkat IV - Kulturang Pilipino
Itanong: Anu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng isang mamamayan upang
makatulong sa pangangalaga at pagpapaunlad ng kultura?
6. Paglalagom:
Isulat sa tsart ang mga mabubuting bagay na dapat gawin upang mapanatili ang
sariling kultura
Edukasyon Relihiyon Sining at Agham Kulturang Pilipino
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Sa bawat karapatang tinatamasa ay may kaakibat na tungkulin at pananagutan.
2. Paglalapat:
a. Bilang mag-aaral sa ikaapat na baitang, ano ang iyong tungkuling ginagampanan

sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?
b. Iguhit ito.
176
IV. Pagtataya:
Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Sa libreng edukasyan, ikaw ay may tungkuling ___________.
a. magsumikap sa pag-aaral c. maglakwatsa paminsan-minsan
b. maglaka sa pag-aaral d. magpabaya sa pag-aaral dahil libre naman
2. May karapatan kang makinig at manaod ng TV ngunit tungkulin mong ___________.
a. ilakas ang tunog c. laging manoad
b. hinaan ang tunog d. huwag nang manoad
V. Kasunduan:
1. Ano ang gagawin mo?

a. May patimpalak na awitan sa inyong barangay Maganda ang boses mo.
Ano ang iyong gagawin? _________________________________________________
b. Kaibigan mo si Berto. Niyaya ka niyang maglaro ng video games sa halip na pumasok sa

eskwela.
Ano ang gagawin mo? _______________________________________________________
177
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Naiisa-isa ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad ng kultura noong panahon ng

Espanyol
II. Paksang-aralin:
Mga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura noong Panahon ng Espanyol
Sanggunian: BEC-PELC IV. B I, IV. B 2
Kagamitan: mga larawan
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga Pilipinong nagpapaunlad ng sariling kultura.
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng mga balita tungkol sa iba't ipang bansa
2. Pagsasanay:
Sabihin kung mabuti o di-mabuti ang mga sumusunod na kaugaliang Pilipino.

a. Pakikiramay sa namatayan
b. Pagdadala ng pasalubong
3. Balik-aral:
Sa tulong ng organizer, ipagunita ang kultura ng mga Pilipino bago dumating

ang mga Espanyol.
178
1. Paghahanda:
Pag-awit ng "Lupang Hinirang."
a. Anu-ano ang mga naiambag ng mga Espanyol sa pagpapaunlad ng kultura ng

bansa?
b. Sinu-sino ang mga taong tumulong sa pagpapaunlad ng kultura noong panahon
ng Espanyol?
3. Pananaliksik:
Pangkat I
Sa pamamagitan ng organizer, itala ang mga Pilipinong nakilala sa larangan
ng panitikan.
Panitikan Taong Tumutulong sa Natatanging Gawa
Pagpapaunlad
Pangkat II
a. Mag-interbyu ng guro sa paaralan tungkol sa buhay ni San Jose at Birhen
Maria.
b. Isadula ang "Panunuluyan."
Itanong: Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapaunlad ang kultura? Anu-
ano ang kanilang natatanging gawa? Kailan itinayo ang unang imprenta?
Paano nakatulong ang imprenta sa pagpapaunlad ng kultura noong
panahon ng Espanyol? Sinu-sino ang mga tumulong sa larangan ng
179
entablado?
6. Paglalagom:
Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapalaganap ang kultura ng bansa?
Anu-ano ang kanilang mga natatanging gawa?
Panahon Larangan Taong Tumulong Natatanging Gawa
Espanyol Panitikan Francisco Baltazar Florante at Laura – isa sa
pinakadakilang akdang
Pilipino
1. Paglalahat:
Gabayan ang. mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Maunlad ang ating kultura bago pa dumating ang mga Espanyol. Malaki ang
naiambag ng mga Espanyol sa ating kultura lalo na nang magkaroon ng imprenta o
palimbagan.
2. Paglalapat:
Kumuha ng kapareha o kasayaw at sa saliw ng tugtugin, tayo ay magsasayaw ng

balse.
IV. Pagtataya:
Hanapin sa kahon ang pinaka-angkop na paksa at isulat sa patlang ang titik lamang
ngtamang sagot.
_____ 1. Juan Luna, Felix Hidalgo, Damian Domingo
_____ 2. Pagguhit, Musika, Panitikan
_____ 3. Noli Me Tangere, EIFilibusterismo, Sagot ng Espanyol sa Hibik ng Pilipino "
_____ 4. Senakulo, Panunuluyan, Komedya o Moro-Moro
_____ 5. La Jota, Balse, Paseo
a. Mga dulang itinatanghal sa entablado

b. Iba't ibang larangan ng sining at kultura
c. Mga popular na epiko na binabasa hanggang ngayon
d. Mga bantog na pintor .
e. Sayaw at musikang nahaluanng ktilturang Espanyol
f. Mga akdang gumising ng damdaming makabayan
V. Kasunduan:
Isaulo ang unang saknongng ng tula ni Andress Bonifacio na pinamagatang “Pag-ibig sa

Tinubuang Lupa."
180
181
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Natutukoy ang kanilang tanging nagawa para sa pagpapaunlad ng sariling kultura
II. Paksang-aralin:
Mga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura noong Panahon ng Espanyol
Sanggunian: BEC-PELC IV. B I, IV. B 2
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga Pilipinong nagpapaunlad ng sariling kultura.
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng mga balita tungkol sa iba't ipang bansa
2. Pagsasanay:
Sabihin kung mabuti o di-mabuti ang mga sumusunod na kaugaliang Pilipino.

a. Pakikiramay sa namatayan
b. Pagdadala ng pasalubong
1. Paghahanda:
Pag-awit ng "Lupang Hinirang."

a. Anu-ano ang mga naiambag ng mga Espanyol sa pagpapaunlad ng kultura ng
182
bansa?
b. Sinu-sino ang mga taong tumulong sa pagpapaunlad ng kultura noong panahon
ng Espanyol?
3. Pananaliksik:
Pangkat I
Sa pamamagitan ng organizer, itala ang mga Pilipinong nakilala sa larangan
ng panitikan.
Panitikan Taong Tumutulong sa Natatanging Gawa
Pagpapaunlad
Pangkat II
c. Mag-interbyu ng guro sa paaralan tungkol sa buhay ni San Jose at Birhen
Maria.
d. Isadula ang "Panunuluyan."
Itanong: Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapaunlad ang kultura? Anu-
ano ang kanilang natatanging gawa? Kailan itinayo ang unang imprenta?
Paano nakatulong ang imprenta sa pagpapaunlad ng kultura noong
panahon ng Espanyol? Sinu-sino ang mga tumulong sa larangan ng
entablado?
6. Paglalagom:
Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapalaganap ang kultura ng bansa?
Anu-ano ang kanilang mga natatanging gawa?
Panahon Larangan Taong Tumulong Natatanging Gawa
Espanyol Panitikan Francisco Baltazar Florante at Laura – isa sa
pinakadakilang akdang
Pilipino
1. Paglalahat:
Gabayan ang. mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
Maunlad ang ating kultura bago pa dumating ang mga Espanyol. Malaki ang
naiambag ng mga Espanyol sa ating kultura lalo na nang magkaroon ng imprenta o
palimbagan.
2. Paglalapat:
Kumuha ng kapareha o kasayaw at sa saliw ng tugtugin, tayo ay magsasayaw ng

balse.
183
IV. Pagtataya:
Hanapin sa kahon ang pinaka-angkop na paksa at isulat sa patlang ang titik lamang
ngtamang sagot.
_____ 1. Juan Luna, Felix Hidalgo, Damian Domingo
_____ 2. Pagguhit, Musika, Panitikan
_____ 3. Noli Me Tangere, EIFilibusterismo, Sagot ng Espanyol sa Hibik ng Pilipino "
_____ 4. Senakulo, Panunuluyan, Komedya o Moro-Moro
_____ 5. La Jota, Balse, Paseo
a. Mga dulang itinatanghal sa entablado

b. Iba't ibang larangan ng sining at kultura
c. Mga popular na epiko na binabasa hanggang ngayon
d. Mga bantog na pintor .
e. Sayaw at musikang nahaluanng ktilturang Espanyol
f. Mga akdang gumising ng damdaming makabayan
V. Kasunduan:
Isaulo ang unang saknongng ng tula ni Andress Bonifacio na pinamagatang “Pag-ibig sa

Tinubuang Lupa."
184
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:

Amerikano at Hapones
II. Paksang-aralin:
Mga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura Noong Panahon ng Amerikano at Hapones

Sanggunian: BEC PELC III. B 1, IV. B 2, IV. B 3
Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga Pilipinong nagpaunlad ng sariling kultura
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng balita tungkol sa mga "dakilang" Pilipino, tulad ng taxi driver sa

New York, U.S.A.
2. Pagsasanay:
Tingnan ang mga larawan. Kumuha ng isa at magkwento tungkol dito.
185
Ano ang pinatutunayan nila?
3. Balik-aral:
a. Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapangalagaan ang kultura ng bansa
noong panahon ng mga Espanyol?
b. Anu-ano ang mga natatangi nilang gawa?
1. Paghahanda:
a. Sabayang bigkas - "Pag-ibig sa Tinubuang Lupa'~ unang saknong

b. Pag-aralan ang tsart.
Panahon Ambag sa Bansa
Amerikano Pampublikong paaralan pagkatuto sa wikang Ingles. Pagkahilig
sa larong tulad ng basketball, tenis, atbp. Pagkain ng
hamburger, doughnut, hotdog at beefsteak
Hapon "Buy and Sell" Pag-usbong ng nasyonalismo. Pagkatuto ng
Niponggo
Itanong: Anu-ano ang mga naiambag ng mga Amerikano at Hapones sa pag-unlad
ng kulturang Pilipino?
Sinu-sino ang mga taong tumulong sa pagpapaunlad ng kultura noong panahon

ng mga Amerikano at Hapones?
3. Pananaliksik:
Pangkat I - IV
Gumawa ng album ng mga ambag sa bansa noong panahon ng Espanyol,
Amerikano, Hapones at kasalukuyan.
186
Itanong: Sinu-sino ang mga naging tanyag sa iba't ibang larangan ng sining noong
panahon,ng mga Amerikano at mga Hapones? Anu-ano ang kanilang mga
ginawa? Paano ito nakatulong sa pag-unlad ng kultura?
6. Paglalagom:
Taong Natatanging
Panahon Larangan
Tumulong Gawa
Paintings
Fernando
Amerikano Pagguhit "Mga Tagpo sa Kabukiran"
Amorsolo
Pambansang alagad ng Sining
1. Paglalahat:
Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol

sa paksa.
Halimbawa:
May mga Pilipino sa iba't ibang panahon na nagpakita ng kakayahang
magpaunlad ng kultura.
2. Paglalapat:
Pakikinig sa mga musikang naging tanyag noong panahon ng Amerikano at

Hapones.
Halimbawa: "You are My Sunshine"
IV. Pagtataya:
Isulat ang tinutukoy sa bawat bilang.

_____ 1. "Gintong Panahon" ng inga manunulat na Pilipino
_____ 2. Bantog na manggagamot, iskultor, pintar, manunulat, dalubagham
_____ 3. Sina Francisco Santiago, Antonio Molina at Nicanor Abelardo
V. Kasunduan:
Mangalap ng mga larawang akda ng mga Pilipino sa iba't ibang panahon. Buuin ito sa
isang album.
187
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:

New York, U.S.A.
3. Balik-aral:
1. Paghahanda:

188
Niponggo

3. Pananaliksik:
Pangkat I - IV
6. Paglalagom:
Taong Natatanging
Panahon Larangan
Tumulong Gawa
Paintings
Fernando
Amorsolo
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
2. Paglalapat:
189
Hapones.
IV. Pagtataya:

V. Kasunduan:
isang album.
190
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Napahahalagahan ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad sa sariling kultura
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:

New York, U.S.A.
3. Balik-aral:
1. Paghahanda:

191
Niponggo

3. Pananaliksik:
Pangkat I - IV
6. Paglalagom:
Taong Natatanging
Panahon Larangan
Tumulong Gawa
Paintings
Fernando
Amorsolo
1. Paglalahat:

sa paksa.
Halimbawa:
2. Paglalapat:
192
Hapones.
IV. Pagtataya:

V. Kasunduan:
isang album.
193
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:

Ikatlong Republika hanggang sa kasalukuyan
II. Paksang-aralin:
Mga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura noong Panahon ng Ikatlong Republika

Hanggang sa, Kasalukuyan
Sanggunian: BEC-PELC IV. B 1, IV. B 2, IV. B 3
Kagamitan: mga larawan, lathalain, black cartolina strips
Pagpapahalaga: Pagbibigay-halaga sa mga Pilipinong magpaunlad ng kultura
III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
Pagbibigay ng balita tungkol sa mga "National Artists" ng Pilipinas
2. Pagsasanay:
Laro - "Everybody Show"

a. "Florante at Laura" ang kay Balagtas, Spolarium ang kay ___________
b. "Pambansang Awit ng Pilipinas" ang kay Julian Felipe, "Hating Gabi" ang kay
3. Balik-aral:
Ano ang mahalagang naiambag sa sining at kultura ng iba't ibang mananakop?

Sinu-sino ang mga ito? Ano ang kanilang nagawa?
194
1. Paghahanda:
Pagkilala ng mga artista (artists), awitin, gawang Pilipino at kung saang larangan
ng sining at kultura sila nabibilang
a. Sinu-sino ang mga Pilipino sa Ikatlong Republika hanggang sa kasalukuyan ang

tumutulong sa pagpapaunlad ng sining at kultura?
b. Anu-ano ang kanilang mga ginawa?
3. Pananaliksik:
Bukod sa aklat, magdadala ang mga bata ng tugtugin, larawan, komiks, atbp.
Gumawa ng akordyon para sa mga taong tumulong upang umunlad ang

sumusunod na larangan.
Pangkat I - Edukasyon Pangkat III - Agham

Pangkat II - Sining Pangkat IV - Palakasan
Itanong: Sinu-sino ang mga Pilipino sa Ikatlong Republika hanggang sa
kasalukuyan ang patuloy na nagpapakita ng kakayahang magpaunlad ng
ating kultura? Anu-ano ang kanilang mga ginawa?
6. Paglalagom:
Itanong: Paano nakatutulong ang mga taong ito sa pagpapaunlad ng kultura? Ano
ang pagkakatulad o pagkakaiba ng ating kultura noong unang panahon at
ngayon?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
May mga Pilipinong nag-ambag ng talino para mapaunlad at mabigyang halaga
ang sining at kultura ng bansa.
195
2. Paglalapat:
"Sana ako na nga"

a. Sino sa mga ito ang gusto mo paglaki mo? Bakit?
b. Sumulat ng talata tungkol dito.
IV. Pagtataya:
Isulat ang wastong pamagat. Lagyan ng () ang mga taong nakatanggap ng parangal
bilang pambansang artista.
1. _______________________
Juan Nakpil
Pablo Antonio
Leandro Locsin
2. ________________________
Kulafu
Kenkoy at Rosing
Ang Pagong at ang Unggoy
V. Kasunduan:
Mangalap ng larawan sa iba't ibang larangan ng sining at kultura. Idikit ito sa inyong portfolio.
196
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
2. Pagsasanay:

3. Balik-aral:

197
1. Paghahanda:

3. Pananaliksik:


6. Paglalagom:
ngayon?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
198
2. Paglalapat:
"Sana ako na nga"

IV. Pagtataya:
1. _______________________
Juan Nakpil
Pablo Antonio
Leandro Locsin
2. ________________________
Kulafu
Kenkoy at Rosing
V. Kasunduan:
199
HEKASI IV
Date: _________________
I. Layunin:
Napahahalagahan -ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad sa sariling kultura
II. Paksang-aralin:

III. Pamamaraan:
1. Balitaan:
2. Pagsasanay:

3. Balik-aral:

200
1. Paghahanda:

3. Pananaliksik:


6. Paglalagom:
ngayon?
1. Paglalahat:

tungkol sa paksa.
Halimbawa:
201
2. Paglalapat:
"Sana ako na nga"

IV. Pagtataya:
1. _______________________
Juan Nakpil
Pablo Antonio
Leandro Locsin
2. ________________________
Kulafu
Kenkoy at Rosing
V. Kasunduan:
202

DLP - Araling Panlipunan 4 - Q1 Q4

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

DLP - Araling Panlipunan 4 - Q1 Q4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BANGHAY-ARALIN

 pinakagitna  Hinahati ang mundo

b. Hikayating magtahong ang mga bata tungkol sa larawan.

Bansa Latitud Longhitud

Klimang Tropikal Mga Gawain

Uri ng Klima Deskripsyon Mga lalawigan

Naipaliliwanag kung ano ang rehiyon

Mga Rehiyon ng Bansa

Sanggunian: BEC-PELC II. A 1

Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mapang politikal at mapang pisikal ng Pilipinas, mga larawan

Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang rehiyong kinabibilangan

Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring nagaganap sa iba't ibang rehiyon ng

Tukuyin ang mga anyong lupa at anyong tubig na nasa larawan.

Ipasuri ang hugis, pulo at lalawigan ng bansa.

a. Ano ang rehiyon?

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa

Isulat ang titik ng wastong sagot.

Gumawa ng retrieval chart.

Naiisa-isa ang labimpitong rehiyon ng bansa

Mga Rehiyon ng Bansa

Sanggunian: BEC-PELC II. A 2

Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mapang politikal at mapang pisikal ng Pilipinas, mga larawan

Pagpapahalaga: Ipagmalaki ang rehiyong kinabibilangan

Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring nagaganap sa iba't ibang rehiyon ng

Tukuyin ang mga anyong lupa at anyong tubig na nasa larawan.

Ipasulat ang nalalaman tungkol sa Pilipinas sa pamamagitan ng konsept map. B.

Ipasuri ang hugis, pulo at lalawigan ng bansa.

Ilang rehiyon mayroon ang Pilipinas?

Rehiyon Lalawigan Kabisera Lungsod

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa

Isulat ang titik ng wastong sagot.

Gumawa ng retrieval chart.

Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon

Mga Katangiang Pangheograpiya ng Bawat Rehiyon

Sanggunian: BEC-PELC II. A 3

Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang narinig sa radyo at napanood sa telebisyon.

Ipaayos ang mga salita sa tamang hanay.

Bulkan Lambak Kapatagan talampas look

Pagpapakita ng iba't ibang larawan na nagpapakilala sa bawat rehiyon.

Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon.

Ipasulat sa flashcards ang datos na nalikom talahanayan na katulad ng nasa ibaba.

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kalaman

Pagtambalin ang Hanay A at B. Isulat ang titik lamang.

Gumawa ng mapa ng bawat rehiyon.

Mga Katangiang Pangheograpiya ng Bawat Rehiyon

Sanggunian: BEC-PELC II.A 4

Pagbabalitaan tungkol sa mga balitang narinig sa radyo at napanood sa telebisyon.

Ipaayos ang mga salita sa tamang hanay.

Bulkan Lambak Kapatagan talampas look

Pagpapakita ng iba't ibang larawan na nagpapakilala sa bawat rehiyon.

Anu-ano ang mga katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon.

Ipasulat sa flashcards ang datos na nalikom talahanayan na katulad ng nasa ibaba.

Rehiyon Katangiang Pangheograpiya

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kalaman

Kumuha ng ilsang rehiyon at ilarawan sa pamamagitan ng kilos ang topograpiya

Pagtambalin ang Hanay A at B. Isulat ang titik lamang.

Gumawa ng mapa ng bawat rehiyon.

Nailalarawan ang mga lalawigan at katangiang pangheograpiya ng Rehiyon I

Rehiyon I - Rehiyon ng Ilocos

Sanggunian: BEC-PELC II. A 3

Pagbibigay ng balita tungkol sa rehiyon