POINTERS TO REVIEW

KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO

“SINO AKO?”

o ito ang wika na palatandaan ng identidad ng isang bayan

o nag-uugnay sa estudyante sa kaniyang pamilya
o komunidad na kaniyang pinanggalingan

– MGA NAG PAYAMAN NG ATING LINGGUWAHE –

 Bienvinido Lumbera
 Manuel Luis Quezon Y. Molina

BIENVENIDO LUMBERA (ABRIL 11, 1932 – SETYEMBRE 28, 2021)

o isang Pilipinong makata, kritiko, at dramatista

o kilala sa kaniyang nasyonalistang pagsusulat at sa kaniyang
nangungunang papel sa kilusang Pilipinasasyon sa panitikan noong
1960
o nagging resulta ito sa panahon ng rehimeng Martial Law ni Ferdinand
Marcos
o nakatanggap siya ng Ramon Magsaysay Award at Literatura at
Malikhaing Komunikasyon noong 1993
o Pambansang alagad ng sining ng Pilipinas noong 2006

AMA NG PAMBANSANG WIKA

o Manuel Luis Quezon Y. Molina (Manuel L. Quezon/ MLQ)
o Agosto 19, 1878 – Agosto 1, 1944
o Isang Pilipinong abogado, estadista, sundalo, at politico na
nagsilbing Pangulo ng Commonwealth of the Philippines mula 1935
hanggang sa kamatayan noong 1944
 o Unang Pilipino na umupo at namahala sa buong Pilipinas
o Itinuturing na pangalawang Pangulo ng Pilipinas pagkatapos ni
Emilio Aguinaldo (1899-1901)
o Si Quezon ay natalo noong 1935 sa Presidential Election

PAG KAKAUGNAY-UGNAY

UNANG KARAKTER – nagpapakilala sa kanilang klase

IKALAWANG KARAKTER – ipinakikilala ang mga bagong tauhan sa

kanilang kompaniya

IKATLONG KARAKTER – ipinakikilala ang banyaga sa salitang banyaga

IKAAPAT NA KARAKTER – magalang na humihingi ng paumanhin sa

kanilang kapitbahay

TAGALOG NA BABASAHIN
o Dictionaryo
o Dyaryo
o Libro
o Sulat

MUKHA NG NAUUNAWAAN
o Reaksyon
o Interes
o Damdamin
o Emosyon

KLASE NG REAKSYON
o MALUNGKOT – may pag-iimbot sa damdamin at hindi
maipaliwanag na kalungkutan at pighati na dumudurog sa
damdamin
 o MASAYA – nag papakita ng kagalakan at tuwa sa buong puso ang
saya

KONSTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON
o Ito ay ang paraan ng pagsasalita sa kapwa at pagsulat sa wikang
Filipino

FILIPINO BILANG PANTURO

o Kinder ( 1-2)
o Elementarya (1-6)
o Sekundarya “Secundaria” (7-12)
o Kolehiyo (1st – 4th year)

PARAAN NG KOMUNIKASYON
o Wika – Mensahe – Awdyens (tagapakinig)

MABISANG WIKA SA KONSTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON

o IPA-ALAM – pakikinig ay isang paraan upang maintindihan ang
nais ipabatid ng isang tao
o IPA-UNAWA – mas magkaroon ng pag kakaintindihan ang bawat
isa
o IPABATID – ang bawat tao ay may nais na iparating at nais sabihin
sa bawat isa, susi dito ang maayos na komunikasyon

PANAYAM AT TALASTASAN
o Ang ito ay mahalaga sa bawat tao, bawat lingguwahe na kanilang
ginagamit, at kaya natin itong paunlarin at pagyaminin
 KATANGIAN NG PAGBUBUOD AT PAG – UGNAY

Ang Pagpapaunlad ng Pagbasa (Teknik)

- Ito’y isang uri ng pagbasa na kung saan ang materyales ay preperado at
naglalayong umunlad ang kakayahan ng mambabasa.

BATIS – tawag sa mga pangunahing pinagkunan ng mga kasaysayan.

BUOD
o ay isang paraan ng papapaikli ng anomang teksto o babasahin. Ito
ay paglalahad ng mga kaisipan at atutuhang impormasyong

URI NG PANANALIKSIK
o PANGWIKA (lingguwistiko) – ginagamit ito sa sinasalitang wika,
wikang sinusuri at maging sa pag-iimbistiga ng gawi sa
pamumuhay ng isang mamamayang nasa isang pook
o (SA MGA) DISIPLINA – tumutukoy sa larangan ng kaalaman
o PANG – AKADEMYA – Ginagamit din ang gawing ito ng mga
manunulat ng mga hindi kathang-isip na mga manuskrito o akda,
upang maging tama ang kanilang mga impormasyong ginagamit sa
pagsusulat.
o PANG – AGHAM – Ginagamit ang pananaliksik upang mapainam
ang mga pagkaunawasa mga larangan ng biyolohiya, inhinyeriya,
pisika, kimika, at iba pa.
URI NG PAGBABASA
o KASWAL – Ito ay isang uri ng pagbasa na kung saan ang
mambabasa ay nagbabasa lamang para sa kasiyahan.
o PAGTATALA – Ito ay isang uri ng pagbasa na kung saan ang
mambabasa ay nagbabasa lamang para sa kasiyahan.
o ISKANING – Ito ay isang pamamaraan na kung saan, ang
mambabasa ay kailangan hanapin ang mga impormasyon na
kanyang gusting malaman.
o SURVEY – Ang mambabasa ay kailangan na kunin ang kabuuang
ideya ng materyales.
o INTENSIVE – Ito ay isang uri ng pagbasa na kung saan ang
mambabasa ay maingat na tinitingnan ang bawat salita na
ibinibigay.
o ISKIMING – Ito ay pagsaklaw o mabilisang pagbasa upang
makuha ang pangkalahatang ideya o impresyon, o kaya’y pagpili
ng materyal na babasahin.
 PREVIEWING – Ito ay nagbibigay ng kabuuan na
paglalarawan.
 OVERVIEWING – Ang mambabasa ay dapat tukuyin kung
ano ang layunin at saklaw ng binabasa
 RE-READING / MULING PAGBABASA – Ito ay isang
paraan na kung saan ang mambabasa ay inuulit ang
pagbasa upang sa ganoo’y ito ay mas lalong maintindihan.

PANGUNAHING BATIS – Pangunahing sanggunian sa pag-aaral ng

kasaysayan
SEKONDARYANG BATIS – testimonya ng sinuman na hindi partisipante o saksi
(eyewitness) sa pangyayari na kanyang kinukuwento o pinag-aaralan.
ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA SA MAS MATAAS NA ANTAS
NG EDUKASYON AT LAGPAS PA

WIKANG FILIPINO – pambansang wika ng Pilipinas (ika-4 ng Hunyo 1946

naging opisyal)
MGA WIKANG SUMISIMBOLO
o Simbolo
o Instrumento
o Basehan ng pagkakakilanlan

MGA KILALANG TAO NA MAY MALAKING AMBAG SA PAGSULONG

WIKANG FILIPINO
o MANUEL L. QUEZON
 "Ama ng WikangPambansa."
 Nagtatag ng wikang Pambansa o surian ng
wikang Pambansa o mas kilala na ngayon bilang
komisyon ng wikang Pambansa (AGOSTO 19,
1878)
 Ipinakita ang kahalagahan ng wika, isang
probisyon tungkol sa Wika ang isinama sa ating
Saligang Batas.Ito’y napapaloob sa Artikulo XIV,
Seksyon 3 ng Konstitusyon noong Pebrero 8,
1935.
o RAMON MAGSAYSAY
 Nag utos ng linggo ng wika (MARSO 26, 1954)
o CORAZON AQUINO
 Lumagda sa pagkakalikha ng komisyong
pangwika na siyang magpapatuloy ng pag aaral
sa Filipino (AGOSTO 25, 1988)
  Nilagdaan ang kautusang tagapagpaganap blg.
335

o DIOSDADO MACAPAGAL
 Lumagda ang dating Pangulong Macapagal ang
utos na awitin ng PAMBANSANG AWIT sa titik
nitong FILIPINO (DISYEMBRE 19, 1963)

SULONG WIKANG FILIPINO: EDUKASYONG PILIPINO, PARA KANINO? NI DR.

NERI

1. BAGONG KURIKULUM
o K to 12
o Labor Mobility
2. CHED MEMO 20 2013
o Pagbaba ng units mula sa kolehiyo sa k12
o Pag-alis ng Filipiino Subject

MGA ORGANISASYON O SAMAHAN NA SUMUSUPORTA UPANG HINDI MAALIS

ANG ASIGNATURANG FILIPINO

PSSLF – Pambansang Samahan sa Lingguwistika at Literaturang Filipino

TANGGOL WIKA – Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng wikang Filipino

MGA GAWING PANGKOMUNIKASYON NG MGAPILIPINO

Melba Padilla Maggay, (2002)

o Hitik umano sa pahiwatig at ligoy ang pakikipag-usap ng mga
Pilipino
1. TSISMIS – Ang tsismis ay tinukoy bilang pinag-uusapan at sinusuri ang isang tao
kapag hindi sila naroroon.
  LEGAL NA AKSYON – Maaari itong makasira ng reputasyon ng isang tao at
lubhang makaapekto sa kalagayan ng pinag-uusapan.

 Kumonekta sa iyong tagapakinig – Ang mabisang tsimis ay hindi lamang

tungkol sa iyong sinasabi, o tungkol sa kanino. Ito ay tungkol sa kung paano
mo ito sinasabi
2. UMPUKAN – Ang ibig sabihin ng "umpukan " ay ang paggawa ng tao ng isang
maliit na grupo o pangkat, pagtitipon ng mgataoparasa isang okasyon o
pangyayari o sa anong kadahilanan.
3. TALAKAYAN – Ito ay isang karaniwang gawain sa loob ng klase. Sa
pamamagitan ng pagtatalakayan, nahahasa ang kakayahan ng mga mag-aaral
sa pagsasalita, pagpapaliwanag at pangangatwiran

URI NG PAGTATALAKAYAN

PORMAL NA TALAKAYAN – Nakabatay sa tiyak na mga hakbang, may tiyak

na mga taong mamamahala o mamumuno ng talakay. Nakahanda ang kanilang
paglalahad, pagmamatuwid o pagbibigay ng kurokuro.
IMPORMAL NA TALAKAYAN – Ito ay malayang pagpapalitan ng kuro-kuro
hinggil sa isang paksa at walang pormal na mga hakbang na sinusunod. Ito ay
binubuo ng lima hanggang sampung katao.
4. PAGBABAHAY – BAHAY – Ito ay isang gawain na nagpupunta sa iba’t ibang
lugar at tirahan upang magsiyasat ng mga bagay-bagay na maaaring makakuha
ng impormasyon.
5. Pulong-bayan – Ito ay pagpupulong ng mga taong naninirahan sa isang bayan
upang pagusapan ang mga suliranin, hakbang at maging ang mga inaasahang
pagbabago. Ito ay pamamaraan ng mga Pilipino upang mapagusapan nang
maayos ang mga bagay-bagay
6. Kumonikasyong Di-berbal – Ito ay isang karaniwan at lahat ng uri o
kapamaraanan ay ginagamit upang ipahayag ang mga mensaheng hindi
ginagamitan ng salita. Ginagamitan ito ng kilos o galaw ng katawan.

Ayon kay Albert Mehrabian (1971)

93% na mensahing ipinahahatid ng tao sa kanyang kapwa ay di-

berbal na komunikasyon.
Ayon kay E. Sapir
Ang di-berbal na komunikasyon ay isang detalyado at lihim na
kodigo na hindi nakasulat ngunit nauunawaan ng lahat.

IBA’T IBANG ANYO NG DI-BERBAL NA KOMUNIKASYON

Kinesika (Kinesics)
 Pag-aaral ng kilos at galaw ng katawan. May kahulugan
ang paggalaw ng iba't-ibang bahagi ng ating katawan.
Hindi man tayo magsalita, ngunit sa pamamagitan ng
ating kilos ay naipapahiwatig naman natin ang
mensaheng gusto nating iparating sa iba.

a. Ekspresyon ng mukha – nagpapakita ng emosyon.

b. Galaw ng mata – nagpapakita ng katapatan sa isang tao, nag-iiba ang
mensaheng ipinahahayag batay sa tagal, direksyon at kalidad ng kilos
ng mata.
c. Kumpas – tumutukoy sa galaw ng kamay.
d. Tindig o postura – sa tinding pa lamang ng tao ay nbakapagbibigay
na ng hinuha kung anong klaseng tao ang iyong kaharap o kausap.

Proksemika (Proxemics)
 Pag-aaral ng komunikatibong gamit ng espasyo,
isang katawagang binuo ni Edward T. Hall (1963),
 isang antropologo. Maaaring ang mga kalahok sa
komunikasyon ay nasa pampublikong lugar tulad ng
isang nagtatalumpati sa harap ng kanyang mga
estudyante o maaari ring isang karaniwang pag-
uusap sa pagitan ng dalawang magkaibigan.
Pandama o Paghawak (Haptics)
 ito ay pinaka-primitibong anyo ng
komunikasyon. Minsan, ito ay nagpapahiwatig
ng positibong emosyon.
Paralanguage
 Mga di-linggwistikong tunog na may
kaugnayan sa pagsasalita. Tumutukoy ito sa
tono ng tinig(pagtaas at pagbaba), pagbigkas
ng mga salita o bilis ng pagsasalita.
Katahimikan/ Hindi pag-imik
 Ang pagtahimik o hindi pag-imik ay nagbibigay
ng oras o pagkakataon ng tagapagsalita na
makapag-isip at bumuo at magorganisa ng
kanyang sasabihin
Mga Ekspresyong Lokal
 Ito ay ang likas at ordinaryong wika na naiiba
sa anyo at gamit sa lohiya at iba pang uri ng
pilosopiya. Ito rin ang nagbibigay ng
kaibahansaibangwika.

MGA NAPAPANAHONG ISYUNG LOKAL AT NASYONAL

KULTURAL – ito ay tumutukoy sa mga nakagawian ng tao

POLITIKAL – ito ay tumutukoy sa sistema at bumibigay pansin sa
organisasyon, kaayusan at pamahalaan
LINGGUWISTIKO – ito ay isang uri ng kakayahan o abilidad ng
isang indibidwal na makaunawa o makaintindi at makabuo ng isang
salita
EKONOMIKONG DILOKASYON – pagkagambala o kaguluhan sa
isang ekonomiya ng isang lugar o bansa. Ito din ay isang resulta ng
negatibong nangyayari sa ekonomiya
DISLOKASYON – ito ay nag uusad ng modernong o makabagong
teknolohiya at makabagong Sistema ng lipunan
MARHINALISASYON NG MGA LUWAD AT IBA PANG
KATUTUBONG PANGKAT – ito ay tumutukoy sa isang sitwasyon
ng pang aabuso o pinagsasamantalahan ang mga katutubong
kapwa hanggang sila’y mawalan ng boses sa kanilang karapatan
PAMBANSANG MINORYA – ito naman ay tumutukoy sa isang
katutubo na itinuturing na nahiwalay na pambansang komunidad
MGA MARALITANG MINORYA (URBAN POOR) – tinatawag
naman ito na iskwater o tinatawag din silang informal settlers at
slum dwellers
MANGGAGAWANG KONTRAKWAL – ito ay nakadepende
lamang sa kung gaano katagal ang nasa papel na napag usapan
MAGSASAKA – ito ay isang tao na nagtatanim o nagpatutubo ng
pananim at sila rin ay maaaring nag aalaga ng hayop
TINDERO/TINDERA – isang tao na nangangasiwa sa isang
tinadahan at ang nagbebenta ng ating kailangan sa pang araw-
araw
TSUPER NG DYIP AT TRAYSIKEL – ito ay binansagan na hari ng
kalsada
KABATAANG MANGGAGAWA – ito ay pumapatukoy sa mga
kabataang maagang nagbanat ng buto mula edad disi-syete (17)
OUT OF SCHOOL YOUTH – ito ay patungkol sa may mga
kabataang mas piniili na huminto sa pag-aaral
MIGRANTE – ang tawag sa mga taong lumilipat ng lugar
  Economic Migration
 Social Migration
 Political Migration
 Environmental

SA PANAHON/BUNSOD NG GLOBALISASYON – ay isang

proseso na nagpapaganda o nagpapadali ng daloy sa mga gawain
sa lipunan at ekonomiya. Bahagi nito ang pagpapalawak
ng industriya,teknolohiya, edukasyon, pagpapaunlad ng
transportasyon at iba pa. Sa usapin ng globalisasyon
KAHIRAPAN – ito ay ang isang kalagayan na hidni nakakamptan
ang mga pangunahing pangangailangan sa pang araw-araw
MALNUTRISYON – Ang malnutrisyon ay isang kondisyon na sanhi
ng kakulangan, labis o sobra, hindi balanseng kaloriya, at
sustansya sa pagkain
(KAWALAN SA) SEGURIDAD NG PAGKAIN – ay masalimuot na
magkakaugnay. Kung walang kita o mga mapagkukunan upang
magtanim ng pagkain ang mga tao

MGA TIYAK NA SITWASYONG PANG KOMUNIKASYON

WORKSYAP – ay isang masinsinang pag - aaral ukol sa isang paksa ng

isang grupo o grupo ng mga tao.
AYON KAY DALE (1969)
 Ito ay ang malaking gampanin sa lipunan sa pamamagitan
ng pagbabahagi ng ideya at damdamin sa estado ng
pagkakaunawaan ng lipunan
FORUM – ito ay malaking pagtitipon sa ilalim ng mga pinunong maglalahad
ng mahahalagang bagay/suliranin/paksa

MGA DAPAT ISAALANG ALANG

 LAYUNIN
  PAGPA-PLANO
 PANGANGASIWA
 TAGAPAGSALITA
 TAGAPAKINIG
LEKTYUR – ito ay naglalayon na makapagturo o makapagtanghal at
maibatid ng isang ideya sa tao
 “LECTURA” na ang ibig sabihin ay pag-basa
MGA BAHAGI NG LEKTYUR
 INTRODUKSYON
 KATAWAN O NILALAMAN
 KONKLUSIYON

MGA URI NG LEKTYUR

 IMPORMAL NA TALAKAYAN
 PORMAL NA TALAKAYAN

MGA DISBENTAHE NG LEKTYUR

 Hindi kaagad mabilis matututo ang isang indibidwal
 Dapat magaling ang lektyurer at dapat makuha niya ang loob
 Kailangan mataas nag pinag aralan at dapat alam ang kanyang mga
sinasabi

MGA KATANGIAN NA DAPAT TAGLAYIN NG ISANG LEKTYURER

 May interes sa kapaligiran

 May angking kasanayan
 May pulso sa publiko
 May ganap na kaalaman sa paksa
 Mapakiramdam at may pandamang palapatawa

SEMINAR (BINHISIPAN) – ito ay ang isang paraan ng pagtuturo ng pangkat

na karaniwang nagbibigay daan sa isang madla upang makuha ang
pinakamataas na kaalaman
 MGA URI NG SEMINAR
o Mini – Seminar
o Medyor Seminar
o National Seminar
o International Seminar

MGA KOMITE NG SEMINAR

 Tagapangulo
 Kalihim
 Tagapangulo sa usaping teknikal
 Tagapagsalita
 Tagapagkinig

MGA DAPAT TANDAAN SA WORKSYAP

 Ito ay kadalasang isa o hanggang araw na ginaganap

 Ang bilang nito ay kakaunti lamang
 Maraming interektibong aktibidades at may mga sagutan sa
pagitan ng tagapagsalita at mga kalahok

AYON KAY JOLLES (2005)

o GENERAL WORKSHOP – ito ay ibinibigay sa magkakaibang
partisipant
o CLOSED WORKSHOP – inihanda batay sa pangangailangan ng
espisikong pangkat ng tao

PROSESO NG PAGBUO NG WORKSYAP

 PAGPA-PLANO
  PAGHAHANDA
 IMPLEMENTASYON
SIMPOSYUM – ito ay isang pagpupulong, pagtitipon o panayam kung saan
ang mga kalahok ay tumatalakay sa mga napapanahong isyu
KUMPERENSYA – ito ay ang pormal na pagpupulong na sa pangkalahatan
ay dinesenyo para sa talakayan,paghahanap ng katotohanan, paglutas ng
problema at konsultasyon

MGA URI NG KONPERENSIYA

KUMPERENSYA NG MASTER – Ginagawa ito para sa mga hangarin na
pang-akademiko at ang layunin ay para sa lektor (na may perpektong antas
ng pagdadalubhasa) upang magbigay ng isang disertasyon sa isang paksa
na nauna nang pinag-aralan ng mga dadalo.
DIALOGUE CONFERENCE – Ang pagpupulong ng diyalogo ay
nagsasangkot ng isang pagpapalitan ng mga ideya sa pagitan ng
tagapagsalita at ang dumalo sa buong eksibisyon.
KUMPERENSIYA SA SIYENSYA – Ito ay isang pampubliko o pribadong
pagpupulong sa pagitan ng mga espesyalista mula sa isang partikular na
sangay na pang-agham, upang makabuo, pag-aralan at palitan ang data ng
interes para sa layunin ng pagpapakalat. Ang isang propesyonal na
pampalamig na kumperensya ng medikal ay naglalarawan ng ganitong uri ng
pagpupulong.
INTERNATIONAL CONFERENCE – Ang mga ito ay mga pagpupulong sa
pagitan ng mga kinatawan ng mga internasyonal na samahan upang ipakita
ang mga isyu at mga problema ng karaniwang interes at upang maghanap ng
mga solusyon sa pamamagitan ng pinagkasunduan.
PRESS CONFERENCE – Ito ay isang pulong para sa mga layuning pang-
impormasyon kung saan tinawag ang media upang maikalat ang mga
puntong ipinakita. Ito ay isang mapagkukunan na karaniwang ginagamit ng
mga personalidad at awtoridad na nais o dapat ay pananagutan para sa
kanilang mga aksyon o ng katawan na kinakatawan nila.
VIDEO CONFERENCE – Ito ay isang kumperensya na isinagawa ng two-way
means: telepono, video o video call. Ang isang pulong sa negosyo ng Skype
ay maaaring isaalang-alang ng isang kumperensya ng video