ფრიდრიხ ნიცშე

სტუდენტი:ანი ქავჟარაძე

მეცნიერებათა და ხელოვნების ფაკულტეტი

ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი

2022

კურსის ხელმძღვანელი:დავით კახაბერი

ფრიდრიხ ნიცშე
გერმანელი მოაზროვნე მე-19 სუკუნის საკმაოდ ცნობილი და შეიძლება ითქვას
„ხმაურიანი“ ფილოსოფოსი. ნიცშეს შემოქმედება აგებულია კრიტიკულ
აზროვნებაზე, ეხმაურებოდა ყველა დეტალსა თუ საკითხს. ნიცშე განიხილავდა
როგორც თანამედროვე კულტურას და თანამედროვე მსოფლიოს, ასევ
მეცნიერებასა და რელიგიას. ხმაურიანი და დღემდე ამოუცნობი და საკამათო
ფილოსოფოსი ნიცშე საკმაოდ კარგად და ნათლად გადმოსცემდა მე-19 საუკუნის
მსოფლიოს და მათ აზროვნებას. დღემდე ფრიდრიხ ნიცშეს მოიხსენიებენ
როგორც თავისუფლების სიმბოლოდ, და არა მარტო. გერმანელი ფილოსოფოსი
საკმაოდ პოპულარული და საკმაოდ განხილვადი მოაზროვნე და კრიტიკოსია .
თავისი ფილოსოფიიდან და აზროვნებიდან გამომდინარე.
როგორც ზემოთ ვახსენე ნიცშეს არა მხოლოდ თავისუფლების სიმბოლოდ
არამედ , ქრისტიანობის უარმყოფელად, ფაშიზმის დამაარსებლადაც
მოიხსენიებენ თავისი წარმომავლობიდან გამომდინარე. მაგრამ რეაურად
თვითონ ფილოსოფოსი გმობდა ებრაელებისადმი სიძულვილს და რეალურად ეს
ავიწყდებათ ხოლმე..რომ ადამიანი ვინც ამ ყველაფერს გმობდა, რასაც ფაშისტები
აკეთებდნენ რეალურად ამ მიმდინარეობის დაარსებასთან კავშირი არც კი
შეიძლება რომ ჰქონოდა. რელურად კი ამ ყველაფრერს განვიხილად და ვეცდები
ჩავშალო საკითხი ისე როგოც მე ვხედავ ნიცშეს ან/და როგორ აღვიქვავ მის
აზროვნებას.
დღეს მე მინდა განვიხილო ნიცშეს ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილი და კრიტიკული
ნაწარმოები სახელად „ასე იტყოდა ზარათუსტრა“, სადაც ნიცშე იყენებს მის
ერთერთ ცნობილ ფრაზას „ღმერთი მოკვდა!“ (ფ.ნიცშე 2018, 45) რეალურად
ფილოსოფოსი ამ ფრაზაც პერსონაჟის პირით ამბობს. ბევრი მოსაზრება
არსებობს ამ ფრაზასთან დაკავშირებით და ხანდახან აქედან გამომდინარეც აქვს
მოსაზრება რომ ნიცშე იყო ღმერთის წინააღმდეგ. რა იყო რეალურად ამ ფრაზის
მიზანი და რა უნდა დავინახოთ გარდა იმისა, რომ ზარათუსტრა მაშინ როდესაც
ტოვებს მის სამშობლოს და მიდის შორს საცხოვრებად როგორც განდეგილი.. ანუ
მას რეალურად არავინ და არაფერი მიუტოვებია ის მხოლოდ საკუთრი თავის
საძიებლად წავიდა.ნაწარმოებში განხილულია თუ როგორ მიატოვა ყოფიერი
სამყარო და როგორ წავიდა სამშობლოსგან შორს ზარათუსტრა. იქ სადაც
დარჩებოდა თავის ფიქრებთან მარტო. ამ ყველაფრიდან გამომდინარე,
წარმოიშვა სიტყვა ღმერთი მოკვდა, როცა ზარათუსტრა ტყეში სეირნობის დროს
განდეგილ მოხუცსს ხვდება. მარტოოდ-მარტო დარჩენილს სადაც არაფერი და
აღარავინ სჭირდება გარდა თავისი ღმერთისა. ანუ ავტორი ცდილობს
მიგვანიშნოს, რომ ყველა ადამიანს თავისი თავის ღმერთი ჰყავს და ყველამ
საკუთარ თავებში და გულებში უნდა ეძიოს ღმერთი. როგორ ან და როდის კვდება
ღმერთი? გიფიქრიათ? მაშინ როდესაც ადამიანი უარყოფს მასს თუ უბრალოდ
მაშინ როდესაც ჩვენ სჩავდივართ ისეთ უღისს ქცევებს რომელიც რეალურად
ეწინააღმდეგება მორალურად ყველაფერს. უღირსი საქციელები კლავს ღმერთს
ისე როგორც საკუთარ თავში კლავს ადამიანობას. ფრიდრიხ ნიცშე ასევე
აღნიშნავს რომ ადამიანები ადრე მაიმუნები იყვნენ, მაგრამ ახლა უკვე პირიქით
თვით მაიმუნიც აღარ არის ამგვარი როგორც ადამიანი გახდა, სასტიკი და
ამორალური.. ზარათუსტრა ბრუნდება სოფელში იმისათვის, რომ ყველას აჩვენოს
და აუხილოს თვალი იმისთვის რომ დაინახოს ყველას ყველაფერი რეალურად.
რას გვასწავლის ნიცშე თუ როგორ დაკარგა არა მხოლოდ მსოფლიომ თავისი
სახე არამედ ჩენ ადამიანებმა როგორ დავკარგეთ და როგორ ჩავკალით ჩვენში
ჩვენი საკუთრი ღმერთები. ყველაფერს თუ დავაკავშირებთ იმას თუ რომელ
საუკუნეში ცხოვრობდა ნიცშე გაგვახსენდება ისიც თუ რა პერიოდი ქონდა
მსოფლიოს და ზოგადად ევროპას ანუ მაშინ როდესაც ქრისტიანობა კარგადს
ყველანაირ ღირებულებას და ამის საპორწონედ ავალდბულებს და აიძლებს რომ
გაახილონ თვალი და მხოლოდ მაშინ ნახავენ სიმშვიდეს თუ თავიანთ თავში
იპოვნიან ღმერთს და აქიდან გამომდინარდე იპოვნიან საკუთარ თავს.
როგორც ვახსენე ზარათუსტრა დაბრუნა ზოფელში და ხალხს უამბობს ზეკაცის
შესახებ, აქედან გამომდინარე ავტორი საკმაოდ მკაფიოდ უსვავს ხაზზს ამ
მონაკვეთს რაც რეალურად გულისხმობს ავტორი მოითხოვს ადამიანისგან მეტ
განვითრებას, გაძლიერებას და მოძრაობას. იმოძრავე განვითარდი და
აუცილებლად მიაღწევს მიზნებს განივთარება და შესაძლებლობებისაკენ სწრაფვა
გვიანი არასდროს არ არის მაგრამ თუ ერთიდაიგვიე ადგილს ვტკეპნით
რეალურად საწადელსაც ვერასდროს მივაღწევთ.
ნიცშეს ერთერთი და მთავარი ღირებულება არის სიცოცხილსკენ სწრაფვა.
მაგრამ საპირისპირო ჩანს ნაწარმოებში სადაც რეალურად ადამიანბს სურთ
უბრალოდ ცხოვრება წყნარად და მეტი არაფერი არანაირი პრობლემა და ასე
შემდეგ. აღნიშნულ ადამიანებს არანაირი პრობლემა არ აქვთ არ აქვთ აზრი
ცხოვრებისა და შესაბამისად უდარდელი ცხოვრებიდან გამომდინარე მათ არ
გააჩნიათ არანაირი მიზანი. მიზანი იმისა თუ როგორ უნდა იმოძრაონ იბრძოლონ .
ნიცშესთვის ადამიანი არის ის ვინც ცხოვრობს და იბრძვის ნიცშეს ღირებული
ადამიანი ზუსტად ეს არის ვინც იბრძის და ცდილობს დასძლიოს საკუთრი ცუდი მე
და საკუთრი თავი უდარდელი ცხოვრების მიღმა. ვიბრძოლოთ პირველ რიგში
საკუთრ თავთან იმისთვის რომ მივაღწიოთ მიზნებს.