DÜNYADA VE TÜRKiYE 'DE ACIK VE

UZAKTAN ÖĞRENMENİN GELiŞiMi

 § Moore ve Kearsley (2012) uzaktan eğitimi; öğretimin
öğrenmeden farklı bir yerde gerçekleştiği, farklı
teknolojiler yoluyla iletişim gerektiren bir öğretim ve
plan bir öğrenme olduğunu ifade etmektedir.
Tanımlar § Wedemeyer (1981) ise açık eğitim ve açık öğrenimi; Bir
dereceye kadar özerklik ve öz yönetim ile çalışan
uzaktan öğrenenler için yarı zamanlı öğrenme fırsatları
sağlayan eğitim olarak tanımlamıştır (Diehl, 2011).
 Tek amaçlı açık ve uzaktan eğitim kurumlarında sadece
açık ve uzaktan eğitim verilmektedir.

Tek amaçlı § İngiltere Açık Üniversitesi

§ Indira Gandhi Ulusal Üniversitesi
kurumlar § Hollanda Açık Üniversitesi
§ Sri Lanka Açık Üniversitesi
 § Çift amaçlı açık ve uzaktan eğitim kurumu, yüz yüze
eğitim verme amacıyla kurulmuş olan daha sonra açık
ve uzaktan eğitim vermeye başlayan kurumdur.

§ Böyle bir kurumda, kurulduğu yıllardan itibaren gelen

düzenli bir kampüs hayatı vardır.

Çift amaçlı § Genellikle açık ve uzaktan eğitim programlarında, yüz

kurumlar yüze eğitim veren mevcut programlardan farklı

programlar sunulur.

§ Çift amaçlı açık ve uzaktan eğitim kurumlarında

genellikle mevcut öğretim elemanları geleneksel
öğretimlerine devam ederken, açık ve uzaktan eğitimde
de ders verebilmektedir.
 § Mega Üniversiteler, lisans düzeyindeki derslerde
100.000den fazla aktif öğreneni olan bir uzaktan eğitim
enstitüleri olarak tanımlamaktadır (Jung, 2005).

§ Giga Üniversiteler, yerel veya küresel olarak faaliyet

Mega/Giga gösteren, 1.000.000 veya daha fazla öğrenciye

ulaşabilen açık ve uzaktan öğrenme yaklaşımını
Universiteler benimsemiş ve kitlesel bir açık öğrenme ekolojisi
oluşturmak için stratejiler geliştirmiş yükseköğretim
kurumları olarak tanımlanmaktadır (Bozkurt, 2019). örn.
Anadolu Üniversitesi ile Çin Merkez Radyo ve TV
Üniversitesi
 § Mega/Giga üniversitelerin gelişmesine paralel olarak
açık ve uzaktan eğitim ülke sınırlarını aşmıştır. Bu
konuda başarılı birçok ülke açık ve uzaktan eğitim
programlarını farklı ülkelere ihraç etmiştir.

§ Avustralya, İngiltere, ABD, Türkiye ve Kanada'daki

üniversiteler buna örnektir. Örneğin, ithalatçılar

Uluslararasılaşma arasında Hong Kong, Hindistan ve Malezya;

programların Bangladeş, Çin, Endonezya ve Sri Lanka
gibi diğer ülkelere ihraç etmişlerdir (Jung, 2004).

§ Ülkemizde ise Anadolu Üniversitesi, programlarını Bati

Avrupa ülkelerine, Balkanlara (Bulgaristan, Kosova,
Makedonya, Arnavutluk), Azerbaycan'a ve Kuzey
Kibris'a açarak uluslararası hale gelmiştir.
Dünyada Açık ve Uzaktan
Eğitimin Gelişimi
§ Açık ve uzaktan eğitimin tarihsel gelişim sürecine bakıldığında bu süreç Moore ve
Kearsley (2005) tarafından beş ana başlık altında toplanmıştır.
 § 1728 İlk Uzaktan eğitim çalışması Boston gazetesinde
"Steno Dersleri" ile başlamıştır.

§ İlk karşılıklı etkileşim yoluyla gerçeklesen uzaktan

eğitim uygulaması Sir Isaac Pitman tarafından 1840
yılında gerçekleştirilmiştir. Öğrenenlerine İncil'den
parçalar göndererek bunları steno ile yazmalarını ve

1. Kuşak: değerlendirilmek üzere kendisine göndermelerini

istemiştir.
Mektupla
Öğretim
 § Pitmanin bu ekonomik girişimi beklenenden fazla ilgi
görmüş ve hedeflediğinden daha fazla kişiye eğitim
verme imkânı bulmuştur. 1850'lerin ortasında,
Avrupa'nın diğer bir kösesi Almanyada ise uzaktan

1. Kuşak: eğitimin temelleri Charles Toussaint ve Gustav

Langenscheidt öncülüğünde uzaktan dil öğretimi adına
Mektupla atılır. Yine 1881 yılında ise New York'ta bir "Mektupla
Öğretim Yüksek Okulu" faaliyete geçmiştir. 1800'lü
Öğretim yıllarda

§ Amerika'da bazı üniversiteler açık ve uzaktan eğitimin

yaygınlaştırılması konusunda karara vararak, açık ve
uzaktan eğitim birimi kurmuşlardır (Kaya, 2002).
 § Posta sistemindeki zaman gecikmeleri, posta kayıpları
ve maliyet gibi kısıtlamalar, açık ve uzaktan öğretimde
farklı ortamları deneme ihtiyacı doğurmuştur.

§ Mektupla uzaktan öğretime alternatif olarak, dönemin

2. Kuşak: Radyo teknolojik koşullarında radyo yayınları ve ses kayıtları

ve Televizyon kullanılmaya başlamıştır. Yirminci yüzyılın başlarına

dayanan açık ve uzaktan eğitimde radyo kullanımı
1920'li yıllarda ABD üniversitelerin kendi radyolarını
kurarak eğitimlerini daha geniş kitlelere ulaştırmaya
başlamasıyla yaygınlık kazanmıştır.
 § Salt Lake Sehri Latter Day Saint Üniversitesi eğitim
amaçlı radyo lisansı alan ilk kurum olmuştur.

§ Iowa Üniversitesinde ise 1925 yılında beş adet radyo

Radyo dersi verilmeye başlanmıştır.

§ 1920’lerin sonunda neredeyse iki yüz Amerikan radyo

istasyonu kitlelere uzaktan eğitim vermiştir
 § Amerika'da yayın yapan bir televizyon kanal olan NBC,
1958-1963 yılları arasında "Continental Classroom"
adında bir TV program yayınlanmıştır.

§ "Continental Classroom" ile bir televizyon program

ulusal bir öğretim aracı olarak kullanılmaya
başlanmıştır. NBC, bu programın öğrencileri

Televizyon yükseköğretime hazırlamaya yardımcı olabileceğine ve

artan eğitim maliyetleri nedeniyle üniversiteye
gidemeyenlere eğitim imkânı sunacağına inanmaktaydı.

§ 1980 'li yıllarda İngiltere'de radyo ve televizyon

yayınları aracılığıyla yabancı dil dersleri verilmeye
başlamış, öğrenenlerle telefon aracılıyla soru yanıt
sistemi geliştirilmiştir.
http://scarc.library.oregonstate.edu/coll/pauling/proteins/video/1960v.37.html
 § Wedemeyer, açık ve uzaktan eğitim kurumların, öğretim
programlarını tasarlayan, geliştiren, üreten, uygulayan
ve değerlendiren bir grup profesyonelden oluşan
organizasyonlar olarak betimlemiştir.

§ Wedemeyer, açık ve uzaktan eğitimde çeşitli

3. Kuşak: Açık teknolojileri ve medyayı birleştiren sistem kuramına

dayanan devrimci bir pedagojik yaklaşım kavramını
Öğretim (Sistem ortaya koymuştur. Bu kavramlar dünya çapında
yayılmaya başlamış ve açık üniversitelerin açılmasına
Yaklaşımı) ön ayak olmuştur.

§ 1967 yılında İngiliz hükümeti eğitim kurumlarının

revizyonu için komite kurmuştur.

§ 1969 yılında ise Wedemeyer'in yönlendirmesi ile Açık

Üniversite kurulmuştur.
 § 1970-1980 yıllarında Amerika'da açık ve uzaktan eğitim
Mikrofon ve hoparlörler ile sesli telekonferansa dayalı
olarak yapılmıştır. Bu sistemin ilk Wisconsin
Üniversitesinde sesli konferans olarak kurulmuştur. Bu
sistem Wisconsin Üniversitesinde gerçekleştirilen
Wedemeyer’in de katkı sağladığı Eğitim Amaclı Telefon

4. Kuşak: Ağı projesinin direk bir çıktısıdır.

§ 6 Nisan 1965 tarihinde ise uydu iletişimleri başlamış,

Telekonferans Alaska Üniversitesi uydu yayınını deneyen ilk
üniversitelerden birisi olmuştur.

§ 1980 ve 90'lara gelindiğinde ise uydudan etkileşimli

video ve ses gönderim ve alımı sağlanmış ve iki yönlü
video konferans sistemleri uzaktan eğitimde
kullanılmaya başlanmıştır.
 § ABD'de ordu birimleri ve savunma yetkilileri 1969
yılında, ARPA (Advanced Research Projects Agency) ile
bir ağ üzerinden birbirlerine bağlamıştır.
5. Kuşak: Internet § Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ise 1980 yılının
ve Web (Bilgisayar ortalarında National Science Foundation [NFS]

ve internet Temelli tarafından geliştirilen NFSNet ile birbirine bağlandı.

Sanal Sınıflar) § 1993 yılında HTML dili geliştirildi ve ilk tarayıcı

oluşturuldu.

§ Web 1.0 à Web 2.0 dönüşümü yaşandı.