CHỦ ĐỀ 4: ĐÁNH GIÁ KHÁI QUÁT HIEUJ QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG

TY X SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH DUPONT

 KHÁI QUÁT MÔ HÌNH DUPONT

Mô hình Dupont được sử dụng để phân tích khả năng sinh lời của doanh
nghiệp thông qua phân tích mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tài chính. Từ đó giúp
người phân tích có thể phát hiện ra những nhân tố đã ảnh hưởng đến chỉ tiêu phân
tích theo một trình tự nhất định. Sơ đồ Dupont được thiết lập từ ROE – tỷ suất sinh
lời trên vốn chủ sở hữu.

ROE là chỉ số thể hiện khả năng tạo tiền trên đồng vốn góp của chủ sở hữu
và được tính bằng công thức lấy lợi nhuận ròng chia vốn chủ sở hữu. Do vốn chủ
sở hữu là một phần của tổng nguồn vốn hình thành nên tài sản, nên ROE sẽ phụ
thuộc vào hệ số lợi nhuận trên tổng tài sản.
 NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH DUPONT?

 Nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn kinh
doanh (ROA)
+ Tỷ suất lợi nhuận sau thế trên vốn kinh doanh được xác định như sau:

Tỷ suất lợi nhuận sau Lợi nhuận sau thuế

thuế trên vốn kinh = Vốnkinh doanh bình quân
doanh (ROA)

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu thuần

ROA = Doanh thuthuần ˟ Tổng số vốn kinh doanh
Như vậy:

ROA = Tỷ suất LNST trên doanh thu x vòng quay toàn bộ vốn
 Qua việc xem xét mối quan hệ này, có thể thấy được tác động của các yếu tố
tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu và vòng quay toàn bộ vốn ảnh hưởng
như thế nào đến tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn kinh doanh. Trên cơ sở đó,
người quản lý doanh nghiệp đề ra các biện pháp thích hợp để tăng tỷ suất lợi
nhuận sau thuế trên vốn kinh doanh.

 Nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở
hữu (ROE)
ROE có thể được thiết lập từ các mối quan hệ sau:
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế Lợi nhuận sau thuế
trên vốn chủ sở hữu (ROE) = Vốnchủ sở hữu bình quân sd trong kì

Lợi nhuận sau thuế Tổng số vốn kinh doanh

ROE= Tổng số vốn kinh doanh x Vốnchủ sở hữu
- Trong công thức trên, tỷ số:
Tổng số vốn kinh doanh 1
=
Vốnchủ sở hữu 1−Hệ số nợ

Được gọi là hệ số vốn trên vốn chủ sở hữu và thể hiện ra là nhân tố sử dụng
đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp. Từ đó:
1
ROE= ROA x 1−Hệ số nợ

Mà ROA= Tỷ suất LNST trên doanh thu x Vòng quay toàn bộ vốn
LNST DTT 1
 ROE= DTT × Tổng VKD × 1−hệ số nợ
1
Như vậy : ROE= ROS x vòng quay toàn bộ vốn x 1−Hệ số nợ
- Qua công thức trên, cho thấy 3 yếu tố chủ yếu tác động đến ROE
+ ROS: phản ánh trình độ quản trị doanh thu và chi phí quản lý của doanh
nghiệp.
+ Vòng quay tài sản ( vòng quay toàn bộ vốn): phản ánh trình độ khai khác và
sd tài sản của DN.
+ Hệ số vốn trên VCSH:phản ánh trình độ quản trị tổ chức nguồn vốn cho HĐ
của DN.
Từ đó, các nhà quản lý doanh nghiệp xác định và tìm biện pháp khai thác các yếu
tố tiềm năng để tăng ROE của doanh nghiệp.

I. ĐÁNH GIÁ KHÁI QUÁT HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA Tập đoàn Hòa
Phát qua các năm SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH DUPONT

Dupont 2016 2017 2018 2019 2020

LN sau thuế/LN trước thuế 0.86 0.86 0.85 0.83 0.88

LN trước thuế/EBIT 0.96 0.95 0.95 0.91 0.87

EBIT/Doanh thu 0.24 0.21 0.19 0.16 0.19

Vòng quay tổng tài sản 1.13 1.07 0.85 0.71 0.77

Tổng tài sản/Vốn chủ 1.71 1.65 1.80 2.04 2.18

ROE 0.39 0.31 0.24 0.17 0.25

 
Dựa trên mô hình Dupont của Hòa Phát từ năm 2016-2020, thì có 3 chỉ số có sự
thay đổi đáng kể mà chúng ta có thể đặc biệt chú ý như EBIT/Doanh thu, vòng
quay tổng tài sản, tổng tài sản/vốn chủ:
 Chỉ số lợi nhuận sau thuế/lợi nhuận trước thuế không có nhiều thay đổi đáng

kể qua các năm và thường ở mức lớn hơn 0.85 cho thấy thuế suất mà Hòa
Phát phải chịu thường ở khoảng thấp hơn 15%. Do các dự án nhà máy của
Hòa Phát được hưởng các chính sách ưu đãi như dự án Dung Quất của Hòa
Phát được hưởng chính sách thuế 10% trong vòng 30 năm.
 Vào năm 2016 cũng sự tăng mạnh về giá nguyên vật liệu là quặng sắt và
than giúp đem lại biên lợi nhuận lớn cho Hòa phát có thể nhìn vào chỉ số
EBIT/Doanh thu ở khoảng 0.24. Các năm sau đó có sự giảm dần do giá
nguyên vật liệu không còn tăng đáng kể và có sụt giảm trong năm 2018-
2019 khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp đi. Trong năm 2020 thì bắt đầu trở lại
chu kỳ tăng của giá cả nguyên vật liệu và biên của Hòa Phát cũng tăng trở
lại.

 Nhìn vào chỉ số vòng quay tổng tài sản trong 5 năm của HPG có sự sụt
giảm, nhưng không nên vội kết luận rằng công ty làm ăn đang kém hiệu quả
đi. Nếu tìm hiểu kĩ vào doanh nghiệp thì chúng ta thấy được rằng từ năm
2017-2018 tập đoàn Hòa Phát đã huy động thêm vốn để đầu tư xây dựng nhà
máy dự án lớn Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát với giá trị khoảng
30 nghìn tỷ đồng. Sau khi nhà máy xây xong và đi vào hoạt động thì 2019
thì doanh thu của HPG tăng hơn 40% trong năm 2020.
 Hòa Phát sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều hơn thể hiện qua sự tăng trong chỉ
số Tổng tài sản/Vốn chủ tăng dần qua các năm. Trong đó nếu đi sâu vào báo
cáo tái chính công ty thì các công ty đang càng huy động được tiền từ vay
 ngắn hạn và vay dài hạn từ ngân hàng nhiều hơn, cấu trúc tài chính cũng có
thể đem lại nhiều rủi ro cho công ty nhiều hơn. Tuy nhiên, vị thế của công ty
được các ngân hàng nhìn nhận uy tín và nhìn theo doanh thu và lợi nhuận
công ty tăng trưởng tốt có thể thấy HPG đã sử dụng tốt đòn bẩy để mở rộng
kinh doanh.

nếu chỉ nhìn qua chỉ số ROE giảm qua các năm mà vội kết luận công ty đang hoạt
động thiếu hiệu quả thì thật thiếu sót. Qua bóc tách các chỉ số để tìm sự thay đổi
của công ty và đi tìm hiểu các lý do nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi đó có thể
giúp chúng ta đánh giá chính xác hơn về doanh nghiệp; Đặc biệt ở ví dụ sử dụng
Tập đoàn Hòa Phát là cổ phiếu quốc dân, sự giảm từ ROE không phải do làm ăn
kém mà họ đang mở rộng hoạt động kinh doanh, xây dựng nhà máy và đặt nhiều
kỳ vọng vào tương lai.