SHASTRI (B.A.

)
[Graduation with Sanskrit Major/opted Shastra]
शास्त्रितत
ृ ीयवर्षम ्
(Shastri, 3rd year)

क्र.सं. पिसंख्या निर्दषष्टग्रन्थभागः/ ववर्यः रवाध्यायसामग्री

(Paper) (Prescribed Subject) (Self-Learning Materials provided)
1 प्रथमपिम ् सवषदशषिसङ्ग्ग्रहतः खण्डाः- १.
(१०० अङ्काः) औलूक्यदशषिम ्, प्रमुखभकरतीयदर्शनपररचयाःऔलूक्यदर्शनननरूपपतपदकर्शपिचकरश्च
अक्षपाददशषिम ्,जैममनिदशषिं खण्डाः- २.औलूक्यदर्शनद्
े पित्त्िोत्पपताः, पक्जोत्पपताः,
च| पिभकगजोपिभकगाः, अन्ध्कराः, अभकिश्च
खण्डाः- ३. (अक्षपकददर्शनम ्) प्रमकणकदयाःसप्रभेदकाः षोडर् पदकर्कशाः
खण्डाः- ४. (अक्षपकददर्शन)े त
त्त्िज्ञकनकतत्नाःश्रेयसकधधगमाःईश्िरसतकच
खण्डाः- ५. जैममननदर्शनम ् (मीमकंसकदर्शनम ्)
2 द्ववतीयपिम ् आङ्ग््लभार्ा English Grammar and Language Skills - III
(१०० अङ्काः)
3 तत
ृ ीयपिम ् र्हन्दी खण्ड - 1 छकयकिकदोतर ्कव्य
छायावादोत्तर काव्य एवं खण्ड - 2 नकगकजन
ुश और त्रिलोचन
व्यावहाररक र्हन्दी खण्ड - 3 सिेश्िर दयकल सक्सेनक और् गो्ुल प्रसकद त्रिपकठी
खण्ड - 4 भकषक एिं मलपप पररचय
खण्ड - 5 व्यकिहकरर् हहन्दी
4 चतुथप
ष िम ् अथषशारिम ्/Economics खण्ड - 1 आधर्श् पि्कस एिं चुनौनतयकाँ
(१०० अङ्काः) [माध्यम – र्हन्दी / Eng ] खण्ड - 2 भकरत में आधर्श् ननयोजन एिं संरचनकत्म् पि्कस
(ऐतछछ्ाःआधुनन्ाः भकरतीय आधर्श् ननयोजन एिं
खण्ड - 3 भकरत में ्ृपष पि्कस एिं सध
ु कर
पिषयाः) पि्कस
Indian Economic खण्ड – 4 भकरत में औद्योधग् पि्कस एिं पिदे र्ी व्यकपकर
Elective Modern Planning & Development खण्ड – 5 मौहि् एिं रकज्ोषीय नीनत
subject
(Any one as opted
during admission)
राजिीनत-ववज्ञािम ्/ खण्ड – 1 अन्तरकशष्ट्रीय सम्बन्ध एिं पिमभन्न उपकगम
Pol. Science
खण्ड - 2 र्ीतयद्
ु ध ्क युग
अन्तकरकष्ट्रीयसम्बन्ध
International Relation खण्ड - 3 र्ीतयद्
ु ध ्े बकद ्क युग
खण्ड – 4 भकरतीय पिदे र् नीनत
खण्ड – 5 पयकशिरणीय मद्
ु दे

Page 1 of 3
 इनतहासः / History खण्डाः - 1 औपननिेमर्् भकरत: प्रर्कसन
[माध्यम – र्हन्दी / Eng ] खण्डाः - 2 औपननिेमर्् भकरत: सकंस््ृनत् पररदृश्य
आधनु िक भारत का इनतहास खण्डाः – 3 भकरतीय रकष्ट्रीय आंदोलन भकग - 1
(ब्रिर्टश भारत 1757 ई. से खण्डाः - 4 भकरतीय रकष्ट्रीय आंदोलन भकग - 2
रवतंि भारत 1970 ई. तक) खण्डाः - 5 स्िकतंियोतर भकरत (1947-1978 ई.)

अवधेयम ् - पञ्चमपिंर्ष्ठपिं च प्रवेशकाले रवीकृत-शारिसम्बद्धेभवतः|

5. पञ्चमपिम ् सकहहत्यदपशणाः खण्डाः - 1 िकक्यपदपदकर्शर्ब्दर्पतफपििे्ाः
(१०० अङ्काः) (२-५ पररछछे दकाः) खण्डाः - 2 रसपििेचनं नकम खण्डाः
(ऐतछछ्ाःर्कस्िीयाः खण्डाः – 3 पिभकिकहदपििेचनम ्
पिषयाः) खण्डाः - 4 रसपिभेदपििेचनम ्
सार्हत्यम ् खण्डाः - 5 ध्िनन्कव्यभेदपििेचनम ्
खण्डाः - 6 गण
ु ीभूतव्यङ्यस्िरूपकहदपिमर्शाः व्यंजनकमसद्धधश्च
6. षष्ट्ठपिम ् उतररकमचररतम ् खण्डः – 1. चित्रदर्शनम्
खण्डः – 2. पञ्चवटीप्रवेर्ः
(१०० अङ्काः) (तत
ृ ीयकङ्ंयकित ्) खण्डः – 3. छाया
ऐतछछ्ाः र्कस्िीयाः खण्डः – 4. कौसल्याजनकयोगः कुमारचवक्रमश्च
पिषयाः
खण्डः – 5. कुमारप्रत्यचिज्ञानंसम्मे लनं ि
सार्हत्यम ्
5 पञ्चमपिम ् बह
ृ ज्जकत्म ् १. खण्डाः-1 रकमर्प्रभेदाःग्रहयोननप्रभेदश्च
(१०० अङ्काः) (भटोत्पलीसहहतम ्, नकभकस- खण्डाः- 2 पियोननजन्म-ननषे्कधकयौ
ऐतछछ्ाःर्कस्िीयाः योगकध्यकयकन्तम ्) खण्डाः – 3 जकत्स्यजन्मज्ञकनपिधधाः
पिषयाः २. खण्डाः – 4 आयुदकशयकध्यकयकाः
ज्यौनतर्म ् दर्कन्तरदर्कध्यकयश्च
खण्डाः – 5 ्मकशज्जीिकध्यकयाः, अष्ट्ट्िगकशध्यकयाः
खण्डाः- 6 रकजयोगपिचकराःनकभसयोगपिचकरश्च
6 षष्ट्ठपिम ् (्) जैममनीयसि
ू म् खण्डाः 1 -दृतष्ट्टपिचकराः, चरतस्र्र्कर्पिचकराः, चरदर्कपिचकराः,
(१०० अङ्काः) आत्म्कर्कंर््ुण्डलीफलञ्च
ऐतछछ्ाःर्कस्िीयाः खण्डाः -2 - आत्म्कर्कंर््ुण्डलीफलम ्, पदोपदपिचकराः,
पिषयाः आयुदकशयननरूपणञ्च
ज्यौनतर्म ् खण्डाः – 3 पपिकदीनकम ्अररष्ट्टपिचकराःपिपिधदर्कननरूपणंच
(ख) जकत्कलङ्कराः खण्डाः 1- संज्ञकभकिकध्यकयौ
खण्डाः 2 – योगकध्यकय- पिष्न्यकयोगकध्यकयरूपाः
खण्डाः 3 – आयद
ु कशयकध्यकयकाः िैपरीत्यस्र्भकिफलकध्यकयाः
िंर्कध्यकयश्च
5 पञ्चमपिम ् िैयक्रण-मसद्धकन्त्ौम३.
द
ु ी खण्डः– 1 धातोःइत्यतःकुमारशीर्षयोर्णषनिःइत्यन्तंयावत ्
(१०० अङ्काः) (्ृत्यप्रक्रक्रयकताःसकधकरणस्िर-
४. Ref.-
ऐतछछ्ाःर्कस्िीयाः प्र्रणकन्तोभकगाः) ५. https://www.sanskritfromhome.in/course/kaumudi12-
krdantas
पिषयाः
खण्डाः– 2 लक्षणेजकयकपत्योष्ट्ट्् इत्यताःअहशाःप्रर्ंसकयकम ्इत्यन्तंयकित ्
व्याकरणम ्
खण्डाः– 3 आक्िेस्तछछील..इत्यताःएरच ् इनत सूिंयकित ्
६. खण्डाः -4 ऋदोरप ्इत्यताः्रणेहनाःइतसि
ू ंयकित ्

Page 2 of 3
 खण्डाः -5 स्नेहनेपपषाःइत्यताःआङोऽनुनकमस्श्छन्दमसइत्यन्तंयकित ्

खण्डाः–6 स्यश्छन्दमसबहुलम ्इत्यताःसकधकरणस्िरप्र्रणंयकित ्

6 षष्ट्ठपिम ् प्रौढमनोरमक खण्डाः- १. संज्ञकप्र्रणम्पररभकषकप्र्रणं च
(१०० अङ्काः) (आहदताः Ref.-
https://www.sanskritfromhome.org/course-details/manorama-
ऐतछछ्ाःर्कस्िीयाः अजन्तपुंतललङगकन्तोभकगाः) panchasandhi-7137
पिषयाः खण्डाः- २.अछसतन्धाःप्र्ृनतभकिश्च
व्याकरणम ् खण्डाः- ३.हलसतन्ध-पिसगशसतन्ध-स्िकहदसतन्धप्र्रणकनन
खण्डाः- ४.अजन्तपाँतु ललङगेरकमर्ब्दताःपूिप
श रकिरसूिपयशन्तम ्
खण्डाः- ५. - अजन्तपाँतु ललङगेस्िर्ब्दताःप्र्रणकन्तंयकित ्


Page 3 of 3