KENDRIYA VIDYALAYA MAHULDIHA, RAIRANGPUR

SESSION ENDING EXAM-2021-22

CLASS-VI
SUB-SANSKRIT
TIME-1 ½ hours FULL MARK-40

निर्दे शा:-

•प्रश्नानाम उत्तराणि संस्कृतभाषायाम ् एव लेखनीयानन।

•उत्तराणि पृथक् उत्तरपुस्स्तकायां क्रमानुसारं लेखननयानन।

• लेखने स्वच्छता स्पष्टता च स्यात ्।

भागः ‘अ’ वहुववक्लपीय प्रशिाः

व्याकरणम ् (Grammar) 15 अङकाः

क. निर्दे शािुसारं उचितवििं चित्वा ललखत-

1.ते पठस्तत (एकवचने)
A. सः पठनत B. स पठत C. स पठतः

2.अहं गच्छामम (बहुवचने)

A. अहं गच्छनत B.अहं गच्छमस C.वयं गच्छामः

3.बामलका पठनत (द्वव वचने)

A. बामलकाः पठस्तत B. बामलके पठतः C. बामलके पठथ

ख.पयाायपर्दानि चित्वा ललखत-

4. धवलम ् - _______________________

A. श्वेतम ् B. नीलम ् C. लोहहतम ्

5.पररधानम ् - ______________________

A. खाद्यम ् B. गहृ म ् C. वस्रम ्

6.प्रीनतम-् _______________________

A. क्रोधम ् B. स्नेहम ् C. घि
ृ ा

ग. शब्र्दरूपाणण चित्वा ररक्तस्थािं परू यत।

7._____________क्रीडाक्षेरे क्रीडस्तत।( बालकौ / बालकाः)

8._____________पुष्तकानन।(बामलकायाः /बामलकायाम ्)
 9. मस्तिरे ____________अपपयस्तत जनाः।(पुष्पाणि/ पुष्पपः)

घ. उचितम ् अव्ययपर्दं चित्वा ललखत-

10.बालकाः बामलकाः________________ ववद्यालये पठस्तत।

A. च B. एव C. इव

11.अहंपठामम त्वम___________पठ।

A. एव B. अवप C. इव

12.ब्याघ्रः_____________गजपनत।

C. च B. उच्चपः C. अवप

ङ.उचितं लकारपर्दं चििुत-

13.अजीजं दृष््वा स्वामी चककतः____________।(ल् लकारे )

A. भववष्यनत B. भवनत C. अभवत ्

14.अजीजः सरलः____________(लङलकारे )

A. आसीत ् B. अस्स्त C. आस्ताम ्

15.कुर_____________मातुलचतरे ।(ल्ृ लकार)

A. गच्छामस B. गच्छस्तत C.गममष्यमस

भागः ‘ब’ विपनात्मकप्रश्नाः

अपहठत-अबवोधनम ्

प्रशि 1.अधोललणखतगदयांशं पठित्वा प्रर्दत्तप्रशिािां उत्तराणण ललखत-

भारतवषपः कृवषप्रधानिे शः अस्स्त। अर अनेके जनाः ग्रामेषु ननवसस्तत। कृषकाः कृवष कायपम ् कुवपस्तत।अतनानन च
उत्पाियनत। अतनं ववना कथं जीवनम ्? कृवषकायं ववना अतनानाम ् उतत्पािनम ् न भवनत। अतः ग्रामवामसनः
कृषकाःमहत्वपूिापः। यथा लौहकाराः लौहकायं कुवपस्तत, कुम्भकाराः घटान ् रचयस्तत तथा एव कृवषकाः कृवष कायं
कुवपस्तत।

पूिपवाक्येन उत्तरत- 1×5=5

1.कः कृवषप्रधान िे शः?

2.अर अनेके जनाः कुर ननवसस्तत?

3.काः कृवषकायं कुवपस्तत?

4.कृवषकायं ववना कस्य उत्पािनं न भवनत?

 5.घटान ् कः रचयस्तत?

2.अधोमलणखतानन पिानन आधत्ृ य साथपकानन वाक्यानन रचयत-1×5=5

बालकः ववद्यालयं भवस्तत

बामलकाः कतिक
ु म् गच्छस्तत
बालकौ िरु िशपनम खाितः
पुष्पाणि अतनम ् पश्यामम
अहम ् सत
ु िराणि क्रीडनत

1.
2.
3.
4.
5.

पठित अबोधतम ् 15 अंकाः

प्रशि:-3 अधोललणखतं िाटयांशं पठित्वा प्रशिािाम उत्तराणण ललखत।(4)

इतिरः – हुम!े ककं त्वं न क्रीडमस? तव भगगनी तु मम पक्षे क्रीडनत।

हुमा- नहह , मह्यं चलगचरं रोचते। परम ् अर अहं िशपकरूपेि स्थास्यामम।

रामचरिः – पुरनः रष्टुं शक्नोनत। तस्मप अस्माकं ववद्यालये पठनाय तु ववशेषव्यवस्था अस्स्त। परं क्रीडायप प्रबतधः
नास्स्त।

एकपर्दे ि उत्तरत-(1×2=2) (प्रशिदवयं)

(i) हुमायपः ककं रोचते?

(ii)हुमा केन रूपेि स्थास्यनत?

(iii)कः रष्टुं न शक्नोनत?

पूणावाक्येि उत्तरत-(2×1=2)

(i) ववद्यालये कस्मप व्यवस्था अस्स्त?कस्मप च नास्स्त?

प्रशि -4 अधोललणखतं गदयांशं पठित्वा प्रशिािाम ् उत्तराणण ललखत- (4)

अजीजः सरलः पररश्रमी च आसीत ्।सः स्वामीनः एव सेवायां लीनः आसीत ्। एकिा सः गह
ृ ं गततुम ् अवकाशं
वाञ्छनत। स्वामी चतुरः आसीत ्। सः गचततयनत- ‘अजीजः इव न कोऽवप अतयकायपकुशलः।एष अवकाशस्य अवप वेतनं
ग्रहीष्यनत।’
एकपर्दे ि उत्तरत-(1×2=2) (प्रशिदवयं)

(i)कः सरलः पररश्रमी च आसीत ्?

(ii)सः कस्यां सेवायां लीनः आसीत ्?

(iii)एकिा सः कुर गततुम ् अवकाशं वाञ्छनत?

पण
ू ावाक्येि उत्तरत-(2×1=2)

(i)स्वामी ककम ् गचततयनत?

प्रशि-5 अधोललणखतं पदयांशं पठित्वा प्रशिािाम ् उत्तराणण ललखत।4

नीले गगने ववपुले ववमले

वायुववहारं करवाम।।

उतनतवक्ष
ृ ं तङ्
ु गं भवनम ्

क्रातत्वाकाशं खलु याम।

कृत्वा हहमवततं सोपानं

चस्तिरलोकं प्रववशाम।।

एकपर्दे ि उत्तरत- (1×2=2) प्रशिदवयं

(i)गगनः कीदृशः भवनत?

(ii)कस्य ववहारं करवाम?

(iii) कुर प्रववशाम?

पूणावाक्येि उत्तरत- (2×1=2)

(i)ककं ककं क्रातत्वा आकाशं खलु याम?

प्रशि-6 शलोकांशाि ् योजयत- 3

क ख

अनतशयववस्तत
ृ नीलाकाशः तारकखगचतं मसतपररधानम ्

कथमायामस न भो मम गेहम ् नपव दृश्यते कवगचिवकाशः

धवलं च चस्तरकाववतानम ् मातुल! ककरमस कथं न स्नेहम ्