You are on page 1of 2

Cena za bycie idealistą

Od zawsze pośród ludzi zwykłych, przeciętnych, żyli idealiści którzy dążyli do wyższych celów i
mieli inne priorytety niż reszta społeczeństwa. Bycie idealistą oznacza bycie wiernym w idee oraz
ideały, mimo że są sprzeczne z racjonalnym tokiem myślenia. Idealiści podporządkowują całe swoje
życie tej idei i przekonywaniu do niej innych, którzy pomogliby w osiągnięciu jej. Niestety bycie
Idealistą ma też swoją cenę która przyjmuje najróżniejsze postacie – od wielu wyrzeczeń do
chociażby utraty zdrowia lub nawet też życia. Wątek idealistów i ceny jaką płacą za swoje
przekonania był wielokrotnie przedstawiany w literaturze pozytywizmu, i nie tylko.

Dobrym przykładem przedstawienia idealisty w literaturze epoki pozytywistycznej jest


Stanisław Wokulski z powieści "Lalka" Bolesława Prusa. Bohater ten prezentuje głównie idealizm
miłosny, chociaż był też idealistą w kwestii Ojczyzny – wziął on udział w powstaniu styczniowym za co
zapłacił zsyłką na Syberię i utraceniem herbu szlacheckiego. Po powrocie z Syberii zakochał się on od
pierwszego wejrzenia w Izabeli Łęckiej. Przez wiele miesięcy dążył on do celu jakim było związanie się
z Izabelą, przekonanie jej do siebie. Poświęcił się on w pełni temu celowi, porzucając swoje
wcześniejsze życie i przeświadczenia. Przykładem tego poświęcenia jest między innymi zakupienie
kamienicy Łęckich za znacznie zawyżoną cenę, czy wyzwanie barona Krzeszowskiego na pojedynek,
gdy ten znieważył Izabelę. Ceną tych działań oprócz wielu setek tysięcy rubli straconych na zachcianki
Łęckiej i ratowanie jej zadłużonej rodziny jest rosnąca niechęć do Wokulskiego ze strony zarówno
arystokracji jak i mieszczaństwa (zniechęcił on do siebie mieszczaństwo przez zbliżanie się do Łęckich,
a arystokrację przez swoją postawę zgodną z hasłem pracy u podstaw oraz przez bycie kupcem).
Łatwo zauważyć, że Wokulski jest Utylitarystą – ma na utrzymaniu mnóstwo ludzi, jednocześnie dba o
swoje szczęście które sprawiało mu dogadzanie Izabeli. Niestety wszystkie próby dostania się do
serca ukochanej okazują się nic nie warte. Izabela pomimo poświęceń Stanisława nie polubiła go, a
tym bardziej go nie pokochała. Klęska ma swoją wysoką cenę – depresję i myśli samobójcze. Wokulski
zdał sobie sprawę że całe jego dążenia do celu okazało się czasem zmarnowanym.

Podobnie sprawa się miała z innym idealistą przedstawionym w „Lalce”, a mianowicie ze


Stanisławem Rzeckim. Był on jednak idealistą politycznym, a konkretnie – bonapartystą. Przez całe
życie miał nadzieję na wielki powrót Napoleonidów, którzy mieli według niego zaprowadzić porządek
i sprawiedliwość w Europie. Idea ta została w nim zakorzeniona jeszcze w dzieciństwie przez jego
ojca, który był fanatykiem Napoleona. Gdy w 1848 roku w Europie wybuchła wiosna ludów Rzecki
wyruszył na Węgry by walczyć o ich niepodległość od Austrii ze swoim przyjacielem Katzem. Odnosi
on klęskę, gdy po wielkiej bitwie Austria rozbiła siły węgierskie. Katz nie mogąc sobie poradzić z
porażką popełnia samobójstwo, zostawiając Rzeckiego bez przyjaciół z dala od domu. Rzecki dążenie
do idei jaką było wyzwolenie Węgier przypłacił utratą przyjaciela, wielkim rozczarowaniem i pobytem
w rosyjskim więzieniu. Nie osłabiło to jednak jego zapału i w 1863 roku wziął on udział razem z
Wokulskim w powstaniu styczniowym. Po upadku powstania wrócił do kupiectwa, dalej licząc na
powrót Napoleonidów. Gdy na łożu śmierci dowiedział się, że Napoleon IV zginął w walce z Zulusami
poczuł, że jego nadzieje i starania poszły na marne.

Jako Idealistę można również uznać Konrada z III części Dziadów Adama Mickiewicza. Jego
celem było wyzwolenie ojczyzny od cierpienia, dzięki czemu możemy go uznać za idealistę-patriotę,
którego wielką ideą jest wyzwolenie narodu polskiego. Konrad dla swojej idei konfrontuje się z
samym Bogiem, zarzucając mu brak miłości i obojętność na cierpienie narodu polskiego. By spełnić
cel jest gotów poświęcić duszę i cierpieć za innych tylko po ty by oni tego cierpienia uniknęli. W
swoim idealizmie ponosi on klęskę przez porażkę w konfrontacji z Bogiem. Ostatecznie jego starania i
gotowość do poświęceń nic nie zmieniły, a on został opętany przez szatana i musiał zostać poddany
egzorcyzmom.

Idealiści pomimo tego, że żyli w innych okresach, podążali za innymi ideami i w inny sposób
to mają jedną wspólną cechę – wysoka cena jaką ponoszą za te dążenia do pewnych idei. Cena ta
może być w formie urazu na psychice, rozczarowania, czy utraty dóbr materialnych.

You might also like