ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΛΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2019 -΄20

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β’ ΤΑΞΗΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4
ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΑ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ/ΑΜΕΤΑΒΑΤΑ ΡΗΜΑΤΑ
ΚΑΙ ΣΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

ΡΗΜΑΤΑ ΜΕ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Μεταβατικά Αμετάβατα
Η ενέργεια του Υποκειμένου Η ενέργεια του Υποκειμένου
μεταβαίνει σε κάτι άλλο δεν μεταβαίνει αλλού.
(πρόσωπο, ζώο ή πράγμα).

Το συμπλήρωμα του μεταβατικού

ρήματος, δηλαδή αυτό στο οποίο
μεταβαίνει η ενέργεια,
ονομάζεται α ν τ ι κ ε ί μ ε ν ο.
π.χ. Ο κηπουρός ποτίζει τον κήπο.

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ

Μονόπτωτα Δίπτωτα
Έχουν ως συμπλήρωμα ένα μόνο αντικείμενο, Έχουν ως συμπλήρωμα
δηλαδή μία μόνο πτώση (αιτιατική ή γενική) δύο αντικείμενα, δηλαδή
π.χ. Οι ξυλοκόποι έκοψαν το δέντρο. δύο πτώσεις.

Ο Γιώργος μοιάζει της μητέρας.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΟΝΟΠΤΩΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

(α) σε αιτιατική ή (β) σε γενική

ή εμπρόθετο
(με, σε, από + αιτιατική)

1. Εξωτερικό: π.χ. Ο μηχανικός επισκευάζει το αυτοκίνητο.

2. Εσωτερικό ή Σύστοιχο: Το αντικείμενο που προέρχεται από την ίδια ρίζα με το

ρήμα ή με ρίζα που έχει συγγενική σημασία με αυτό.
π.χ. Χορεύουν έναν πολύ όμορφο χορό.
 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΔΙΠΤΩΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

(α) αιτιατική + γενική (β) αιτιατική + αιτιατική

Άμεσο αντικείμενο: στην αιτιατική
Έμμεσο αντικείμενο: στη γενική
π.χ. Μου έδωσε το βιβλίο του.
Άμεσο αντικείμενο: εκείνο που δηλώνει πρόσωπο
Έμμεσο αντικείμενο: εκείνο που δηλώνει κάτι άλλο, εκτός
από πρόσωπο
π.χ. Ο δάσκαλος διδάσκει τους μαθητές ανάγνωση.

Έμμεσο Άμεσο
(γενική) (αιτιατική) Άμεσο Έμμεσο
(πρόσωπο)

*Αν και τα δύο αντικείμενα σε αιτιατική δηλώνουν

πράγμα, τότε έμμεσο είναι αυτό που μπορεί να
αντικατασταθεί με εμπρόθετο.
π.χ. Φόρτωσαν το φορτηγό τούβλα.

Άμεσο Έμμεσο (με τούβλα)