ო.

თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

1. რომელია მთავარი დიდი წრეწირები ჰორიზონტალურ კოორდინატთა

სისტემაში?
დამკვირვებლის მერიდიანი და ჭეშმარიტი ჰორიზონტი.
2. რომელია მთავარი დიდი წრეწირები პირველ ეკვ კოორდინატთ
სისტემაში?
დამკვირვებლის მერიდიანი და ციური ეკვატორი.
3. რომელია მთავარი დიდი წრეწირები მეორე ეკვატორულ სისტემაში?
ვერძის წერტილის მერიდიანი და ციური ეკვატორი.
4. ხილული ჰორიზონტი. (Visible or Apparent Horizon) წარმოადგენს:
ცისა და ზღვის (ზედაპირის) ხილულ გამყოფი ხაზი.
5. ჭეშმარიტი ჰორიზონტი (Celestial Horizon) წარმოადგენს:
დედამიწის ცენტრში შვეული ხაზის მართობულად გამავალი სიბრტყის
კვეთას ცის სფეროსთან.
6. ციური ეკვატორი წარმოადგენს:
ციური ეკვატორი წარმოადგენს დედამიწის ბრუნვის ღერძის, ანუ სამყაროს
ღერძის მართობულ დიდ წრეს;
ან
სფეროს ცენტრში სამყაროს ღერძის მართობულ დიდ წრეს.
7. დამკვირვებლის მერიდიანი :
დიდი წრეწირი რომელიც გადის პოლუსებზე, ზენიტზე, ნადირზე.
8. პირველი ვერტიკალი წარმოადგენს:
ზენიტზე, ნადირზე და ჰორიზონტის აღმოსავლეთ და დასავლეთ
წერტილებზე გამავალ წრეს.
ან ზენიტიდან აღმოსავლეთში გამავალი დიდი წრე.
9. შუადღის ხაზი წარმოადგენს:
ჰორიზონტის ჩრდილო და სამხრეთ წერტილების შემაერთებელი ხაზი.
ან ჭეშმარიტი ჰორიზონტის S და N წერტილების შემაერთებელი ხაზი
10. ჭეშმარიტი ჰორიზონტის N და S წერტილების შემაერთებელ ხაზს
ეწოდება:
შუადღის ხაზი.
11. ციური ეკვატორი ცის სფეროს ყოფს:
ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნახევარსფეროებად.
12. ჰორიზონტი ცის სფეროს ყოფს:
ზედა(ხილულ) და ქვედა (უხილავ) ნახევარსფეროებად
13. დამკვირვებლის მერიდიანი ცის სფეროს ყოფს:
აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნახევარ სფეროებად.
14. გრინვიჩის მერიდიანი ცის სფეროს ყოფს:
აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნახევარ სფეროებად
15. მნათობის ვერტიკალი წარმოადგენს:
ზენიტის, მნათობისა და ნადირის შემაერთებელ დიდ წრეს.
ან ზენიტიდან მნათობზე გამავალ დიდ. ნახევარ წრეს.
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

16. მნათობის მერიდიანი წარმოადგენს:

სამყაროს პოლუსებზე და მნათობზე გამავალ დიდ წრეს.
17. მნათობის ალმუკანტარანტები წარმოადგენს:
მნათობზე ჰორიზონტის პარალელურად გამავალ მცირე წრეწირს .
18. მნათობის პარალელი წარმოადგენს:
მნათობზე ეკვატორის პარალელურად გამავალ წრეს.
19. რომელი დიდი წრეწირის რკალით იზომება მნათობის აზიმუტი?
ჭეშმარიტი ჰორიზონტის
20. როგორ ფარგლებში იზომება მეოთხედური აზიმუტი?
0 დან 90 გრად.
21. როგორ ფარგლებში იზომება ზენიტური მანძილი?
0 დან 90 გრად.
22. სადამდე აითვლება პოლარული მანძილი?
მნათობის პარალელებამდე
23. რომელი წრეწირის რკალით იზომება პირდაპირი აღვლენა?
ციური ეკვატორის.
24. როგორ ფარგლებში იზომება წრიული აზიმუტი?
0 დან 360 გრად.
25. რა კუთხურ შუალედში იზომება მნათობის სიმაღლე?
0 დან 90 გრად. 0< ან ტოლი H< ან ტოლი 90
26. როგორ ფარგლებში იზომება საათობრივი კუთე?
0 დან 360 გრად
27. საიდან აითვლება მნათობის დახრილობა?
ციური ეკვატორიდან
28. რომელი მიმართულებით აითვლება ვარსკვლავური დამატება?
პირდაპირი აღვლენის ათვლის საპირისპიროდ.
29. როგორ ფარგლებში იზომება ნახევარწრიული აზიმუტი?
0-დან 180 გრად.
30. როგორი სახელწოდება ან რა ნიშანი აქვს სიმაღლეს?
ნიშანი + ან -
31. რომელი დიდი წრეწირის რკალამდე იზომება საათობრივი კუთხე?
ციური მერიდიანის
32. რომელი დიდი წრეწირის რკალით იზომება დახრილობა?
მნათობის მერიდიანის
33. როგორ ფარგლებში იზომება ვარსკვლავური დამატება?
0 დან 360 გრად.
34. რომელ მხარეს აითვლება მეოთხედური აზიმუტი?
აღმოსავლეთ ან დასავლეთის მიმართულებით მნათობის ვერტიკალამდე
35. რომელი წრეწირის რკალით იზომება ზენიტური მანძილი?
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

მნათობის ვერტიკალის. ზენიტიდან მნათობამდე.

36. რომელი წრეწირის ნაწილიდან აითვლება საათობრივი კუთხე?

დამკვირვებლის მერიდიანის საშუადღისო წერტილიდან.
37. სადამდე აითვლება მნათობის დახრილობა?
მნათობამდე
38. ციური სფეროს რომელი წრეწირის რკალით იზომება პირდაპირი
აღვლენა?
ციური ეკვატორის.
39. რომელი წერტილიდან აითვლება ნახევარწრიული აზიმუტი?
წერტილი Nord ან Suid
40. როგორი სახელწოდება აქვს წრიულ აზიმუტს?
არ აქვს სახელწოდება
41. საიდან აითვლება მერიდიონალური სიმაღლე?
ჭეშმარიტი ჰორიზონტიდან
42. საიდან აითვლება პოლარული მანძლი?
ამაღლებული პოლუსიდან
43. რომელი მიმართულებით იზომება პირდაპირი აღვლენა?
დასავლური საათობრივი კუთხის ათვლის საპირისპიროდ
44. რომელ მხარეს იზომება წრიული აზიმუტი?
მხოლოდ აღმოსავლეთისკენ
45. რომელი წრეწირის რკალით იზომება მნათობის სიმაღლე?
მნათობის ვერტიკალის
46. საიდან აითვლება მერიდიონალური ზენიტური მანძილი?
ზენიტიდან
47. როგორი სახელწოდება ან რა ნიშანი აქვს დახრილობას?
N ან S
48. როგორ ფარგლებში იზომება მნათობის სიმაღლე?
0 დან 90 გრად.
49. რომელ მხარეს აითვლება ნახევარწრიული აზიმუტი?
აღმოსავლეთის ან დასავლეთის მიმართულებით მნათობის ვერტ.
50. რომელ მერიდიანებს შორის არის კუთხე, პირდაპირი აღმავლობა?
ვერძის წერტილის მერიდიანსა და მნათობის მერიდიანს შორის.
51. განედების რა ფარგლებშია ზომიერი სარტყელი?
23’27 N/S – 66’33 N/S
52. როგორ ფარგლებში იზომება მნათობის დახრილობა?
0-დან 90 გრად.
53. რა სახელწოდებისაა პირდაპირი აღვლენა?
არ აქვს სახელწოდება
54. რომელი პლანეტა არის ყველაზე ახლოს დედამიწასთან?
მერკური
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

55. რა არის ჭეშმარიტი ჰორიზონტის “N” და “S” წერტილების

შემაერთებელი ხაზი?
შუადღის ხაზი

56. საიდან აითვლება ზენიტური მანძილი?

ზენიტიდან
57. ვიზუალურად როგორ განვასხვავოთ პლანეტა ვარსკვლავისაგან?
ვარსკვლავი ციმციმებს პლანეტა არა
58. რამდენს იგვიანებს მთვარე ბრუნვისას დედამიწის გარშემო ორბიტაზე
ვარსვლავთან მიმართებაში?
53 წუთი (13.20)
59. რომელი წრეწირის რკალამდე აითვლება აზიმუტი?
მნათობის ვერტიკალის
60. როგორ განსხვავდება დრო სხვადასხვა მერიდიანზე?
მერიდიანების სხვაობით
61. როგორია დღე-ღამის ხანგრძივობა დამკვირვებლისათვის ეკვატორზე?
დღე და ღამე ტოლია
62. რა ჰქვია მთავრის ერთ სრულ ბრუნს დედამიწის გარშემო
ვარსვლავებთან მიმართებაში?
სიდერიული თვე
63. პარალაქტიკური სამკუთხედის გვერდია:
რკალი 90 – H
64. იგივე 63 ია.
65. მნათობთა ჩაუსვლელობის პირობა:
Dec>900 – LAT, LAT და Dec ერთნაირი სახელწოდებისაა.
66. რა კუთხით არის დედამიწის ღერძი დახრილი მისი ორბიტის
სიბრტყისადმი?
66033’
67. მზის ხილული მოძრაობა ეკლიპტიკაზე გამოწვეულია:
დედამიწის ბრუნვით მზის გარშემო
68. როგორ გამოითვლება მთვარისეული რიცხვი მომავალი წლისათვის?
ემატება 11 მიმდინარე წლის მთვარისეულ რიცხვს.
69. სფერული კუთხე სფეროზე წარმოიქმნება:
ორი დიდი წრეწირის რკალის კვეთით
70. სფეროს რადიუსი - ეს არის მანძილი სფეროს ცენრიდან...
სფეროს ზედაპირის ნებისმიერ წერტილამდე.
71. ეკლიპტიკა წარმაოდგენს:
დედამიწის ორბიტის სიბრტყის კვეთას ციურ სფეროსთან
72. ციური ეკვატორისა და ეკლიპტიკის კვეთის წერტილებს ეწოდება:
დღეღამტოლობის 2 წერტილი. ვერძის და სასწორის.
73. გაზაფხულის ბუნიობის ვერძის წერტილი წარმოადგენს:
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

ეკვატორისა და ეკლიპტიკის გადაკვეთის წერტილს< რომელშიც

აღმოჩნდება სამხრეთ ნახევარსფეროდან ჩრდილოეთში გადასვლის
დროს.
ან ათვლის საწყისი წერტილია ვერძის წერტილი (Vernal Equinox) Υ
ეკვატორზე.

74. მზე თავის ხილულ წლიურ მოძრაობაში გაივლი

12 ზოდიაქალირ თანავარსკვლავედს
75. მთვარის დედამიწის გარშემო მოძრაობის (კუთხური) სიჩქარე მზეზე
მიმართებაში იგვიანებს:
49 წუთი. (12.20)
76. დამკვირვებლისთვის ეკვატორზე ( Lat0 =0 ) შუადღეზე მზე წლის
განმავლობაში რამდენჯერ იქნება ზენიტში?
2 ჯერ წელიწადში
ამ დროს Dec=LAT
77. დღეღამის განმავლობაში მნათობის აზიმუტის ცვალებადობა
არათანაბარია და ყველაზე უფრო ჩქარა იცვლება:
კულმინაციის წერტილებთან
78. მნათობი ამოდის და ჩადის ყოველდღიურად თუ სრულდება შემდეგი
პირობა
Dec = 900 – Lat
79. ყველაზე უფრო ნელა აზიმუტი იცვლება:
პირველ ვერტიკალთან
80. ნახევარწრიული აზიმუტის გადაყვანა წრიულში ხდება:
ნახევარწრიული აზიმუტის სახელწოდების მიხედვით.
81. ალმუკანტარანტი - ეს არის მცირე წრეწირები რომელთა სიბრტყეები:
პარალელურია ჰორიზონტის სიბრტყისა.
82. ეკლიპტიკის სიბრტყე დახრილია ეკვატორის სიბრტყის მიმართ:
230 27’
83. მნათობის ციური კოორდინატების მეორე ეკვატორული სისტემის
კოორდინატებია:
α (RA) და Dec. პირდაპირი აღვლენა და დახრილობა
84. მნათობის სიმაღლე ნელა იცვლება:
კულმინაციებთან
85. დედამიწაზე სეზონების პერიოდული მონაცვლეობის გამომწვევი
მთავარი მიზეზია:
ეკლიპტიკის დახრილობა ეკვატორის მიმართ.
86. მთვარის ერთი სრული ბრუნი დედამიწის გარშემო ვერძის წერტილთან
მიმართებაში შეადგენს:
27 დღეღამეს 07 საათსა და 32 წუთს (სიდერიული)
87. რამდენჯერ გადის მზე ზენიტში ეკვატორზე წელიწადში
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

ორჯერ
88. დამკვირვებლისთვის პოლუსზე პოლარული დღეები გრძელდება
6თვის განმავლობაში
89. რომელი პლანეტაა ყველაზე შორეული ორბიტაზე დედამიწასთან?
პლუტონი

90. მნათობი უხილავია ყოველთვის გარკვეულ განედზე მყოფი

დამკვირვებლისთვის თუ:
Dec>900-LAT და Dec და LAT სხვადასხვა სახელწოდებისაა

91. მზის ხილული წლიური მოძრაობის ერთ-ერთი მტკიცებულება

რომელსაც ადვილად ამჩნევს დამკვირვებელი,არის:
ამოსვლისა და ჩასვლის წერტილების გადაადგილება ჰორიზონტზე.
92. როგორ ჩანს მთვარე ,,ახალი მთვარის ფაზაში?’’
არ ჩანს
93. როგორ იცვლება აზიმუტი პირველ ვერტიკალთან?
ნელა
94. დამკვირვებელი დედამიწის ზედაპირიდან ამჩნევს დედამიწის
დღეღამურ მოძრაობას:
ციური სფეროს მოძრაობის მიხედვით E-დან W-კენ.
95. როდის იცვლება ყველაზე მეტად მნათობის სიმაღლე?
პირველ ვერტიკალთან
96. როგორი კუთხით არის დახრილი დედამიწის ღერძი მისი მოძრაობის
ორბიტისადმი?
-660 33’
97. გრინვიჩის მერიდიანსა და დამკვირვებლის მერიდიანს შორის რითი
განსხვავდება დრო?

98. მნათობის პირდაპირი აღვლენა იზომება ვერძის წერტილის

მერიდიანსა და
მნათობის მერიდიანს შორის
99. განედის რა ფარგლებშია მოქცეული დედამიწის ტროპიკული ზოლი?
23027’S დან 23027’N-მდე
100.მთვარის ფაზის ფორმა დამოკიდებულია:
მზის,დედამიწისა და მთვარის ურთიერთგანლაგებაზე
101.მზის დაბნელება შეიძლება მოხდეს მხოლოდ:
ახალმთვარეობის დროს
102.მთვარის დაბნელება შეიძლება მოხდეს მხოლოდ“
სავსემთვარეობის დროს
103.ოკეანის მიქცევა/მოქცევის მაქსიმალური სიმაღლისაა:
სიზიგიების დროს
ო.თვარაძე ასტრო შუალედური 2022

104.ოკეანის მიქცევა/მოქცევის მინიმალური სიმაღლისაა:

კვადრატურობის დროს
105.რას ნიშნავს ტერმინი მთვარის ფაზა:
მთვარის სახე პეროიდულად იცვლება. ხან მთლიანია, ხან ნამგლის სახის
და ხან შევსებული.