U.

D 2 O SECTOR
SECUNDARIO
●
A MINERÍA
●
AS FONTES DE ENERXÍA
●
NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA
●
OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL
●
FACTORES DE LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL
 1. A MINERÍA
A actividade mineira.
●
Mineral. Substancia material inorgánica que se atopa na codia terrestre
formando parte das rochas. Cando os minerais se atopan en concentracións
elevadas falamos de xacementos.
●
Minería. Conxunto de actividades necesarias para extraer os minerais dos
xacementos.
●
Explotacións mineiras. Clasificámolas en:
 Explotacións a ceo aberto. A máis estendida do mundo. Utilízase cando o mineral se atopa
a pouca profundidade e é de fácil acceso. Distinguimos entre minas a ceo aberto (xacementos
metálicos), canteiras (granito), explotacións ao descuberto (carbón) e minas de pracer (ouro)
 Minas subterráneas. Emprégase cando o mineral está a gran profundidade. Son moi
custosas xa que esixe escavar pozos e galerías seguindo a veta do xacemento.
 Minería submarina ou dragado. Barcos especiais (dragas) que escavan o fondo mariño. O
material extraído súbese ao barco e clasifícase.
 Minería por pozos de perforación. Para a extracción de combustibles (petróleo e gas
natural)
 AS FONTES DE ENERXÍA

Clasificación das fontes de enerxía.

●
Enerxía. Forza capaz de xerar un traballo. Consideramos como fontes de
enerxía os recursos que proporcionan a forza requirida polos procesos
industriais, é dicir, a transformación das materias primas en produtos
elaborados.
●
Atendendo a súa duración distinguimos entre:
 Enerxías renovables que empregan recursos case inesgotables e non contaminantes.
Exemplos: enerxías hidráulicas, solar, eólica, mareomotriz, xeotérmica e biomasa.
Empréganse dende fai relativamente pouco.
 Enerxías non renovables. Poden esgotarse e non poden repoñerse a curto prazo.
Exemplos: uranio, carbón, petróleo e gas natural. Emprégase dende fai bastante tempo.
●
En función de onde se obteñan distinguimos entre:
 Enerxías primarias. Obtéñense directamente da natureza como os combustibles
fósiles (petróleo, carbón), uranio e as renovables (solar, eólica...)
 Enerxías secundarias. Prodúcense a partir dunha enerxía primaria como a
electricidade, gasolina, gasóleo, etc.
 AS FONTES DE ENERXÍA

Os Desequilibrios entre produción e consumo.

●
No século XXI prevese que o consumo de enerxía estea
en constante aumento. Este consumo proven en máis dun
80% de combustibles fósiles (contaminantes e non
renovables).
 Produtores: A. Saudí, Irán, Iraq, EUA, Rusia, Venezuela, Kuwait,
Canadá etc.
 Grandes consumidores. China, UE, India, EUA, Xapón, etc.
●
Desafíos do sistema enerxético
 Atender as necesidades crecentes da poboación mundial.
 Promover a eficiencia enerxética apostando polas enerxías renovables.
 Investir en tecnoloxía para desenvolver novas formas de almacenaxe e
o xeito de transportar a enerxía.
 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

Definición de industria.
– A industria inclúe tódalas actividades que teñen como fin transformar unha
materia prima nun produto elaborado. É a actividade máis importante do sector
secundaria
O proceso industrial require:
– Maquinas e enerxía para transformar a materia prima en produtos elaborados.
– Realízanse en espazos pechados, as fábricas, nas que se concentra gran número de traballadores
– Elabóranse grandes cantidades de produtos.
A industria estivo moi ligada ao desenvolvemento xa que esta permitiu o crecemento
económico.
 O traballo industrial a través da historia
O traballo artesanal.
●
Anterior a Revolución Industrial (mediados do XVIII)
●
Tódolos bens (tecidos, alimentos, cerámica, ferramentas, etc) producíanse de forma manual con axuda de
ferramentas nos talleres
●
Cada un dos produtos era único é buscábase esa unicidade
A Primeira Revolución Industrial
●
Dende a segunda metade do XVIII a produción artesanal foi substituída pola produción fabril grazas a
mecanización
●
Aumento espectacular da produción e continua reinversión dos beneficios en mellorar a produción
A Segunda Revolución Industrial
●
Dende a segunda metade do XIX prodúcese unha innovación de tal grado que falamos dunha segunda
revolución
●
Novos sectores (industria química, siderúrxica, etc). Maior complexidade no proceso industrial coa aplicación
de diversas innovacións técnicas como o traballo en cadeas de montaxe
A industria actual
●
Os avances tecnolóxicos e informáticos aplicados a industria permitiron un aumento da produción e da
complexidade dos bens producidos
●
Especialización da man de obra que viu reducida a súa achega ó proceso industrial
 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

As industrias clasifícanse segundo dous criterios.

● Polo seu grao de innovación e desenvolvemento tecnolóxico.
– Industrias maduras. Téxtil, siderúrxica, naval, etc.
– Industrias de tecnoloxía punta. Biotecnoloxía, telecomunicacións,
robótica, etc.
● Polo destino dos produtos.
– Industrias pesadas ou de base.
– Industrias de bens de equipo.
– Industrias de bens de consumo.
 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

Industria pesada ou de base.

● A que transforma as materias primas en produtos

semielaborados que serán empregados posteriormente por

outras industrias
● Require grandes investimentos, ocupa moito espazo e

localízase na proximidade dos depósitos de materias

primas e fontes de enerxía
● Dentro destas industrias destacan: química pesada,

metalurxia, siderurxia, a petroquímica, etc.

 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

Industria pesada ou de base.

●
Química pesada. Empregan gran variedade de materias primas (carbón,
hidrocarburos, xofre, sales, etc) para obter produtos de base para outras
industrias (combustibles, fertilizantes, ácidos, explosivos, etc)
●
Metalurxia. Transforma minerais non férreos en metais, como o
aluminio ou o cobre, e produtos semielaborados (laminados, forxados e
fundidos) para outras industrias
●
Siderurxia. Tipo de industria metalúrxica que transforma o mineral de
ferro en aceiro. Este aceiro será empregado por outras industrias para
elaborar maquinaria, ferramentas, etc
●
Produtoras de enerxía. Todas aquelas que producen enerxía utilizando
distintas fontes como as centrais térmicas
 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

Industria de bens de equipo

●
Emprega como materia prima os produtos que proveñen da industria pesada para
novos materias e maquinarias necesarias para o desenvolvemento de outras
industrias (bens de consumo)
●
Require grandes complexos industriais, elevados investimentos e man de
obra cualificada
●
Tipos de industrias
– A metalurxia de transformación. Fabrica maquinaria industrial, materias para transporte
pesado, lixeiro e agrícola e material eléctrico e informático
– Industria de construción. Fabrica materiais para edificios e obras públicas
– Industria de materias de transporte
– Industria aeronáutica. Avións, helicópteros, etc
– Industria naval. Fabricación de barcos, iates, etc; nos estaleiros
– Industria ferroviaria. Vagóns, vías e compoñentes para os trens
– Industria aeroespacial. Satélites e naves espaciais
 NACEMENTO E DESENVOLVEMENTO DA INDUSTRIA

Industria lixeira ou de bens de uso e de consumo

●
Elabora os produtos destinados directamente ó consumidor a partir de
materias primas ou produtos semielaborados. Destacan:
– Industria téxtil e da confección. Emprega materias primas de orixe animal (la, coiro),
vexetal (algodón, liño), e fibras sintéticas (poliéster, acrílico) en tecidos que son a base da
confección
– Industria alimentaria. Transforma as materias primas que proceden da agricultura, a
pesca e a gandería; e prepáraas para o consumo
– Industria automobilística. Fabrica todo tipo de vehículos (coches, motocicletas, etc).
Esta en mans de grandes multinacionais que distribúen o proceso de fabricación dos
vehículos entre diversos países
– Industria química lixeira. Elabora cosméticos, deterxentes, plásticos, pinturas, etc
– Industria electrónica. Fabrica produtos de alta tecnoloxía como ordenadores, aparellos
audiovisuais, electrodomésticos, etc.
– Outras industrias. Existen un gran número de industrias lixeiras coma a do moble, do
libro e imprenta, etc
 OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL

Características do novo modelo de produción industrial: o

posfordismo.
●
Desenvolvemento de novas tecnoloxías e industrias. Informática,
biotecnoloxía, telecomunicacións, etc.
●
A satisfacción dos gustos individuais de cada consumidor.
Modelos diferentes de cada produto para cubrir gustos e necesidades.
●
Un sistema de produción flexible, automatizado e altamente
especializado.
● Incorporación dos países emerxentes ao desenvolvemento industrial.
 OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL

A importancia da investigación
● As empresas industriais adican unha parte importante do seu capital a

Investigación, Desenvolvemento e Innovación (I+D+I)

● Dúas innovacións supuxeron un gran cambio para a industria do século

XXI.
– A procura de novos materiais. Aplicados na industria téxtil, alimentaria,
electrónica ou biotecnolóxica.
– O desenvolvemento da nanotecnoloxía, aplicada en ordenadores, medicina,
electrónica, etc.
 OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL

A descentralización da produción.
●
A Globalización. Potenciou a competitividade empresarial e territorial co
obxectivo de aforrar custos.
●
A descentralización produtiva. Estratexia empresarial consistente en
desprenderse dalgunha fase da produción ou dalgunha actividade
empresarial. Realízase de tres xeitos:
– Deslocalizar. Unha empresa pode localizar as distintas fases da produción industrial
en diferentes territorios aproveitando as vantaxes que ofrece cada un.
– Subcontratar. Contratar a outras empresas especializadas nunha determinada
actividade (ex. Contabilidade, publicidade…).
– Cooperación. Acordos de colaboración con outras empresas.
 OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL

A automatización e terciarización do sector industrial.

●
Automatización. A industria tende a substituír a man de obra por máquinas e
robots para encargarse das tarefas mecánicas. Desta maneira rebaixa os custes
de produción e aumenta a produtividade. Consecuencias:
– Redución do emprego industrial. Menos man de obra.
– Maior cualificación para a realización do traballo industrial. Como consecuencia reduciuse
e redúcese o número de empregos non cualificados.
●
Terciarización. As industrias para mellorar a calidade dos produtos e ser máis
competitivos desenvolven servizos non relacionados directamente co proceso
de fabricación como: mercadotecnia, loxística, deseño, investigación, etc., que
pertencen ao sector terciario, pero que están integradas no proceso industrial.
 OS TRAZOS DO SISTEMA INDUSTRIAL ACTUAL

As multinacionais.
●
Multinacional. Gran empresa que ten filiais ou establecementos en moitos países.
●
O seu desenvolvemento actual esta ligada ao crecemento do comercio mundial
(globalización económica), aos avances no transporte e nas tecnoloxías da
información e a comunicación.
●
Estas empresas teñen un poder que supera a de moitos estados. Son moi
competitivas:
– Aproveitan as vantaxes que ofrece cada país (salarios, lexislación laboral, medioambiental, etc).
– Utilizan tecnoloxías moi avanzadas e teñen gran capacidade para inverter en investigación.
– Producen grandes cantidades dun produto a prezos moi baixos.
FACTORES DE LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL
Introdución
 Espazo industrial. Lugar de transformación de materias primas en
produtos manufacturados destinados ó consumo directo ou a novas
transformacións para outras industrias (semielaborados)
 A localización dunha industria nun determinado lugar depende
dunha serie de factores. Na actualidade os factores máis importantes
están ligados a globalización económica, a deslocalización e as
telecomunicacións.
 FACTORES DE LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL
1. Acceso a innovación e a información. Factor esencial para as
industrias, de tecnoloxía punta especialmente. Tenden a situarse en
espazos industriais moi consolidados, con boas comunicacións, servizos e
próximas a centros universitarios ou de investigación.
2. A proximidade doutras industrias. Permite que as industrias de nova
creación se beneficien das infraestruturas e servizos existentes, así como
da presenza doutras industrias similares ou complementarias
3. Existencia dunha infraestrutura comercial e de transportes.
Importante para a distribución das materias primas e dos produtos
4. Capital. Sen investimento non hai industria.
5. Proximidade aos mercados. Mantén a súa importancia para as
industrias de bens de servizos e para as de produtos perecedoiros.
FACTORES DE LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL
6. Dispoñibilidade de man de obra. Algunhas industrias
buscan man de obra barata (deslocalización) e outras a
calidade e a formación
7. Proximidade as materias e fontes e enerxía foron un
factor importante para as primeiras industrias. Actualmente
xa non é tan importante
8. Factores medioambientais. As empresas máis
contaminantes aséntanse en zonas pouco poboadas ou en
países cunha lexislación máis permisiva.
9. Outros factores. Prezo do solo e o papel do Estado.