‫تئوری موسیقی‬

‫اگر حروف را الفبای هر زبان بدانیم‪ ،‬باید از نت‌های موسیقی به‌عنوان الفبا و از تئوری به عنوان دستور زبان یاد کرد‪ .‬با قرار‬
‫دادن نت‌ها در کنار هم کلمات و با دانش تئوری موسیقی‪ ،‬جمالت‪ #‬ساخته می‌شوند‪.‬‬
‫هر اثر موسیقی به همین سادگی (البته در بیان) خلق می‌شود‪ .‬پس برای خلق اثری پرمغز و خالی از جمالت‪ #‬بی‌معنا باید دانش‬
‫تئوری موسیقیایی خود را باال ببریم که اولین قدم در این زمینه یادگیری نت‌های موسیقی است‪.‬‬
‫ما در این مقاله به آشنایی با تئوری موسیقی و نت‌های آن می‌پردازیم‪ .‬در ادامه همراه ما باشید‪.‬‬

‫انواع صداها و تفاوت‌های آن‌ها‬

‫از یک نگاه کلی می‌توان صداها را به دو دستۀ موسیقیایی و غیر موسیقیایی تقسیم کرد‪ .‬صداهای غیر موسیقیایی آن دسته از‬
‫صداهایی هستند که عالوه بر غیر آگاهانه و نامطبوع بودن دچار ارتعاشات نامنظم و فرکانس نامشخص نیز هستند‪ .‬صداهایی‬
‫مانند عبور خودروها در خیابان یا صدای اره برقی از این قبیل صداها هستند‪.‬‬
‫این در حالیست که صداهای موسیقیایی آگاهانه‪ ،‬مطبوع‪ ،‬دارای فرکانس مشخص و ارتعاشات‪ #‬منظم هستند‪ .‬صدای پرندگان حین‬
‫آواز خواندن یا صدای الالیی خواندن یک مادر برای فرزندش از این قبیل هستند‪.‬‬
‫طبیعتا هر وقت صحبت از موسیقی می‌شود منظورمان صداهای موسیقیایی است‪ .‬این صداها از ویژگی‌هایی برخوردارند که‬
‫آن‌ها را متمایز می‌کند‪.‬‬
‫دیر ند (کشش)‪ ،‬شدت (قوی یا ضعیف بودن) و رنگ یا طنین صدا‬ ‫از مهمترین این ویژگی‌ها می‌توان به ارتفاع (زیر یا بم بودن)‪ِ ،‬‬
‫اشاره کرد‪ .‬برای خلق و اجرای یک اثر موسیقی فاخر باید به همۀ این ویژگی‌ها به نوبۀ خود توجه کرد‪.‬‬

‫نت (‪)Note‬‬

‫الفبای نت‬
‫مسلما ً اولین قدم‪ ،‬یادگیری اصول تئوری موسیقی‪ ،‬نت‌های آن است‪ .‬در موسیقی نت‌ها را به ‪ 2‬زبان می‌نویسند؛ فرانسوی و‬
‫انگلیسی‪ .‬شکل نوشتن نت‌ها در زبان فرانسوی به ترتیب به صورت‪ :‬دو‪ِ ،‬ر‪ ،‬می‪ ،‬فا‪ ،‬سُل‪ ،‬ال و سی ( ‪)Do,Re,Mi,Fa,Sol,La,Si‬‬
‫است‪.‬‬

‫درحالی که در زبان انگلیسی شکل نوشتاری آن‌ها به‌صورت‪ A,B,C,D,E,F,G :‬است‪ .‬نت‌های موسیقی در این دو زبان بایکدیگر‬
‫یک به یک متناظر هستند‪ .‬به این شکل که به ترتیب نت‌های دو (‪ِ ،)Do‬ر (‪ ،)Re‬می (‪ ،)Mi‬فا (‪ ،)Fa‬سُل (‪ ،)Sol‬ال (‪ )La‬و سی‬
‫(‪ )Bi‬در زبان فرانسوی‪ ،‬همان نت‌های ‪ C، D، E، F، G، A‬و‪ B‬در زبان انگلیسی هستند‪.‬‬

‫پس جنس یا صدای نت‌ها باهم فرقی ندارند فقط طرز نوشتن آن‌ها باهم متفاوت است‪ .‬پیشنهاد می‌شود افرادی که در زمینۀ‬
‫موسیقی فعالیت می‌کنند به نحوۀ نوشتن نت‌ها به هر دو صورت تسلط داشته باشند‪ .‬در ضمن در موسیقی ایرانی نت‌نویسی و‬
‫نت‌خوانی به شیوۀ فرانسوی اجرا می‌شود‪.‬‬
‫فواصل‬
‫معیار اندازه‌گیری فاصله هر نت با نتی دیگر‪ ،‬پرده است‪ .‬که البته خود پرده به قسمت‌های‪ #‬کوچک‌تری مانند نیم‌پرده‪ ،‬ربع پرده‪،‬‬
‫کما‪ ،‬سنت‪ ،‬و ساوار تقسیم می‌شود‪ .‬دلیل این تقسیم‌بندی‌های کوچک‌تر نیاز ما به داشتن صداهای مطبوع مدنظر در هر گام است‪.‬‬
‫کاربرد پرده و نیم پرده در غرب و موسیقی کالسیک است در حالی که در موسیقی ایرانی (سنتی) ربع پرده نیز به آن‌ها اضافه‬
‫می‌شود‪.‬‬
‫فاصلۀ همه نت‌ها در موسیقی کالسیک یک پرده است به جز فاصله نت‌های "می" تا "فا" و "سی" تا "دو" که نیم پرده هستند‪.‬‬
‫برای شمردن فاصلۀ دو نت از یکدیگر از نت مبدأ تا نت مقصد می‌شماریم‪ .‬مثال برای شمردن فاصلۀ بین دو نت "دو" و "فا" این‬
‫گونه می‌شماریم‪ :‬دو‪ ،‬ر‪ ،‬می‪ ،‬فا‪ .‬پس نت "فا" فاصلۀ چهارم نت "دو" است و این دو نت ‪ 2.5‬پرده با یکدیگر فاصله دارند‪.‬‬
 ‫گام‬
‫گام همانند چارچوبی است که به ما اجازۀ حرکت بین نت‌هایی مجاز و تعیین شده را می‌دهد‪ .‬گام‌ها توالی چند نت هستند که‬
‫به‌صورت باالرونده یا پایین‪ ،‬از راتفاع باال به پایین یا برعکس مرتب شده‌اند‪.‬‬
‫هر گام با توجه به فواصل بین نت‌هایش از گام دیگر تشخیص داده می‌شود‪.‬‬
‫اوکتاو‬
‫به فاصلۀ هشتم هر نت اوکتاو آن نت می‌گویند‪ .‬در واقع اوکتاو همان نت اولی است که از آن شروع کردیم‪ .‬مثال اگر از یک نت‬
‫دو شروع بکنیم به شمردن فواصل و به نت دوی بعدی برسیم یک اوکتاو طی کردیم‪ .‬در اوکتاو نام نت یکی‌ است اما صدای یکی‬
‫از دیگری زیرتر یا بم‌تر است‪.‬‬
‫دیز و ِبمُل‬
‫عالئم ِ‬
‫گاهی اوقات برای داشتن صدای مدنظر خود در قطعه الزم است جایگاه یک نت را به اندازۀ نیم پرده تغییر بدهیم‪ .‬اما قوانین گام‬
‫و نت‌های مجاز به نواخته شدن در آن گام به ما این اجازه را نمی‌دهند‪ ،‬مگر آن که از عالمت دیز یا بمل استفاده کنیم‪.‬‬
‫هرگاه عالمت دیز که به شکل هشتگ است قبل از نتی بیاید آن نت نیم پرده زیرتر می‌شود‪ .‬مثال اگر قبل از نت "فا" عالمت دیز‬
‫داشته باشیم‪ ،‬آن نت تبدیل به "فا دیز" می‌شود و نیم پرده به جلو حرکت می‌کند‪.‬‬
‫در طرف مقابل هرگاه عالمت بمل‪ ،‬که به شکل حرف بی انگلیسی است‪ ،‬در پشت نتی ظاهر شود آن نت نیم پرده بم‌تر می‌شود‪.‬‬
‫به عنوان مثال اگر در پشت نت "ال" عالمت بمل وجود داشته باشد آن نت تبدیل به "ال بمل" می‌شود‪.‬‬
‫به علت گستردگی زیاد مطالب مرتبط با گام‪ ،‬در مقاله‌ای جدا به طور کامل به این مبحث خواهیم پرداخت‪.‬‬

‫خطوط حامل (‪)Staff‬‬

‫نت‌های موسیقی به جایگاهی برای قرار گرفتن و نوشته شدن نیاز دارند و خطوط حامل برای همین کار خلق شده‌اند‪ .‬این خطوط‬
‫که شامل ‪ 5‬خط می‌شوند و ترتیب شمارش آن‌ها از پایین به باالست‪ ،‬ابزاری برای کمک به خوانده شدن هر نت هستند‪.‬‬
‫همان‌طور که در تصویر مشخص است‪ ،‬خطوط حامل از ‪ 5‬خط و ‪ 4‬فاصله در بین خطوط تشکیل می‌شوند‪ ،‬پس همۀ نت‌ها یا‬
‫روی این خطوط‪ ،‬یا در فضای بین‌شان‪ ،‬یا در باالی خط پنج و یا در زیر خط یک قرار می‌گیرند‪ .‬بنابراین خطوط حامل دارای‬
‫‪ 11‬جایگاه برای قرارگیری نت‌ها است‪.‬‬

‫البته برخی از نت‌ها نیز در جایگاهی خارج از خطوط حامل قرار می‌گیرند که به آن‌ جایگاه‌ها‪ ،‬خطوط اضافه (‪)Ledger Line‬‬

‫می‌گویند‪ .‬قرارگیری خطوط اضافه به‌صورت خط تیره‌هایی در باال یا پایین خطوط حامل است‪.‬‬

‫دلیل استفاده از این خطوط اضافه یا کمکی این است که برخی اوقات به نوشتن نت‌هایی زیرتر یا بم‌تر از ‪ 11‬نت روی خط‬

‫حامل (در کلید سل) نیاز داریم‪ .‬اما چون جایگاهی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است پس از خطوط اضافه استفاده می‌شود‪.‬‬

‫از مزایای نوشتن نت روی خطوط اضافه خوانایی بهتر و ظاهری ساده است‪.‬‬

‫البته باید اشاره کرد که حالت دیگری از نت نویسی به نام تبلچر (‪ )Tablature‬نیز وجود دارد که این روش نت نویسی‬
‫مخصوص ساز گیتار است و در مقاله مرتبط به تفصیل راجع به آن می‌پردازیم‪.‬‬

‫سرکلید (‪)Clef‬‬

‫سرکلید نت مرجعی است که در ابتدای خطوط حامل قرار می‌گیرد و نام‌ گذاری سایر نت‌ها بر اساس آن است‪.‬‬
 ‫سل‪ ،‬فا و دو‪ ،‬سه سرکلید اصلی موسیقی هستند‪ .‬از سرکلیدهای سل برای سازهای با صدای تریبل‪ ،‬فا برای سازهای با صدای‬

‫باس و دو برای صداهای آلتو و تنور استفاده می‌شود‪.‬‬

‫به عنوان مثال‪ ،‬سرکلید سُل روی دومین خط حامل قرار گرفته و اگر نت‌های بعد از آن را بنویسیم‪ ،‬به ترتیب به نت‌های ال بین‬
‫خطوط دو و سه‪ ،‬سی روی خط سه‪ ،‬دو بین خطوط سه و چهار‪ ،‬ر روی خط چهار‪ ،‬می بین خطوط چهار و پنج‪ ،‬فا روی خط‬
‫پنج و دوباره سل باالی خط پنج‪ ،‬می‌رسیم‪.‬‬
‫به همین صورت اگر فا سرکلید باشد‪ ،‬نت‌های بعدی براساس آن مرتب می‌شوند‪ .‬فقط باید توجه داشت که در این حالت کلید روی‬
‫خط چهار قرار می‌گیرد‪ ،‬هر نتی روی خط چهار باشد فا نامیده می‌شود و باقی نت‌ها به ترتیب و براساس آن نوشته می‌شوند‪.‬‬

‫ضرب و میزان‬
‫تأکید در موسیقی‬
‫در موسیقی نت‌هایی که می‌شنویم دارای اهمیت یکسانی نیستند‪ .‬هر چه تأکید بیشتری روی یک نت داشته باشیم یعنی اهمیت آن‬
‫بیشتر است‪ .‬زمانی می‌توان متوجه این تأکید شد که یک نت را با شدت بیشتری از بقیه اجرا کنیم‪ .‬در این حالت اگر فاصلۀ بین‬
‫نت‌ها به شکلی منظم تنظیم شوند که شنونده بتواند نت قوی بعدی را حدس بزند یعنی وزن به وجود آمده است‪.‬‬
‫برای درک بهتر این موضوع می‌توانید با دستان خود روی میز این عمل راانجام بدهید به این شکل که در ضربات سه تایی‪،‬‬
‫ضربه اول را محکم و ضربات بعدی را آرام‌تر اجرا کنید‪ .‬به این صورت‪ :‬قوی‪-‬ضعیف‪-‬ضعیف‪ ،‬قوی‪ -‬ضعیف‪ -‬ضعیف‪ ،‬قوی‪-‬‬
‫ضعیف‪-‬ضعیف و‪...‬‬
‫این عمل را می‌توانید در ضربات دوتایی یا چهارتایی و‪ ...‬نیز تکرار کنید‪.‬‬

‫تقسیمات زمان در موسیقی‬

‫هر قطعه موسیقی را می‌توان از نظر زمانی به چند دستۀ ضرب‪ ،‬میزان و جمله تقسیم بندی کنیم‪.‬‬

‫کوچکترین واحد تقسیم‌بندی مساوی در موسیقی ضرب است‪ .‬زمانی که ما با یک قطعۀ موسیقی دست می‌‌زنیم‪ ،‬دست‌های ما در‬
‫فواصل زمانی مساوی به یکدیگر برخورد ی‌کنند‪ .‬لحظاتی که دست‌های ما به هم برخورد می‌کنند همان ضرب‌های ن قطعه‬
‫دیر ند (کشش زمانی) آن هم برابر با فاصلۀ بین برخورد دو دست با یکدیگر است‪.‬‬
‫هستند و ِ‬
‫میزان‬
‫یکی دیگر از تقسیم بندی‌های مساوی زمان در موسیقی میزان است‪ .‬هر میزان از دو یا بیشتر از دو ضرب تشکیل می‌شود‪.‬‬
‫در میزان‌ها معموال ضرب اول قوی‌تر است‪ .‬میزان‌ها بر روی خطوط حامل با خطی به نام خط میزان از یکیگر جدا می‌شوند و‬
‫به هر بخش جدا شده توسط خط میزان‪ ،‬یک میزان گفته می‌شود‪.‬‬

‫کسر میزان (‪)Time Signature‬‬

‫هر قطعه‌ موسیقی که به گوش ما می‌رسد دارای ضرب آهنگی خاص است که ما را با ریتم خود همراه می‌کند‪ .‬در تئوری‬
‫موسیقی برای شناختن ریتم هر قطعه از کسر میزانی که در ابتدای خطوط حامل قرار می‌گیرد‪ ،‬استفاده می‌کنند‪.‬‬
‫ابتدا به شناخت‪ #‬میزان‌ها می‌پردازیم‪.‬‬
 ‫در موسیقی سه نوع میزان داریم؛ ساده‪ ،‬ترکیبی و لنگ‪ .‬هر کدام از این میزان‌ها برای‬

‫انواع میزان‬
‫در میزان‌های ساده دیرند هر ضرب یکی از شکل‌های سادۀ نت‌ها است‪ ،‬مانند‪ :‬سیاه‪ ،‬سفید‪ ،‬چنگ و‪...‬‬
‫در میزان‌های ترکیبی دیرند هر ضرب یک نت نقطه‌دار است مانند‪ :‬سیاه نقطه‌دار‪ ،‬سفید نقطه‌دار و‪...‬‬
‫این تفاوت‌ها در دیرند این دو نوع میزان ویژگی‌هایی دارد که از نظر کیفیت وزن آن‌ها را از هم متمایز می‌کند‪.‬‬

‫میزان ساده‬
‫در میزان‌های ساده دیرند هر ضرب برابر است با یکی از شکل‌های سادۀ نت‌ها‪ .‬به همین علت می‌توان میزان‌های سادۀ هر‬
‫ضرب را به ‪ 4 ،2‬و یا ‪ 8‬ضرب (توان‌های ‪ ) 2‬مساوی تقسیم کرد‪ .‬مثال اگر هر ضرب را یک سفید در نظر بگیریم می‌توانیم آن‬
‫را به ‪ 2‬سیاه یا ‪ 4‬چنگ یا ‪ 8‬دوالچنگ تقسیم کنیم‪ .‬در این میزان‌ها برای نوشتن کسر میزان به این شکل عمل می‌کنیم ‪:‬‬
‫تعداد ضرب‌های هر میزان را باال می‌نویسیم که عدد باال می‌تواند ‪ 3 ،2‬یا ‪ 4‬باشد‪ .‬چون میزان‌های ساده از لحاظ تعداد ضرب‬
‫می‌توانند ‪ 3 ،2‬یا ‪ 4‬ضربی باشند‪.‬‬
‫دیر ند هر ضرب است‪ .‬این عدد را بر مبنای نت مبدأ که همان نت گرد است می‌نویسیم‪ .‬مثال اگر دیرند هر‬ ‫عدد پایینی نشان دهندۀ ِ‬
‫ضرب برابر بود با یک نت سیاه‪ ،‬ما نسب نت سیاه به نت گرد را می‌نویسیم (‪ )4/1‬بنابراین ما عدد ‪ 4‬را در جایگاه پایین قرار‬
‫می‌دهیم‪.‬‬
‫این مورد برای همۀ میزان‌های ساده صادق است‪ .‬کسر میزان‌ها را به صورت "چهار چهار" یا "دو چهار" می‌خوانیم و‬
‫عبارت‌هایی مثل چهار چهارم یا دو چهارم غلط است چرا که این اعداد کسر نیستن‪.‬‬
‫میزان‌های ترکیبی‬
‫در میزان‌های ترکیبی دیرند هر ضرب معادل یک نت نقطه‌دار است‪ .‬به همین دلیل هر ضرب را در این میزان‌ها می‌توان‬
‫به‌صورت طبیعی به ‪ 12 ،6 ،3‬یا‪ ...‬قسمت مساوی تقسیم کرد‪ .‬مثال اگر هر ضرب ما معادل یک نت سیاه نقطه‌دار باشد‪،‬‬
‫می‌توان آن را به ‪ 3‬چنگ‪6 6 ،‬دوالچنگ یا ‪ 12‬سه ال چنگ تقسیم کرد‪ .‬پس یافتن مشخصات‪ #‬میزان در این قسمت با قسمت قبل‬
‫کمی متفاوت است‪.‬‬
‫برای یافتن تعداد ضرب‌ها در میزان ترکیبی باید عدد باال را بر ‪ 3‬تقسیم کنیم‪ .‬مثال اگر عدد باالی ‪ 6‬بود آن را تقسیم بر ‪3‬‬
‫می‌کنیم و خواهیم فهمید که میزان ‪ 2‬ضربی است‪ .‬یا اگر عدد باال ‪ 9‬بود آن را به ‪ 3‬تقسیم می‌کنیم و خواهیم فهمید که میزان ‪3‬‬
‫ضربی است و به همین صورت‪ .‬در واقع برعکس این حالت هم کاربرد دارد به این صورت که اگر بخواهیم میزانی ‪ 4‬ضربی‬
‫بسازیم از باید در جایگاه باالیی عدد ‪ 12‬را قرار دهیم‪.‬‬
‫در میزان‌های ساده عدد پایین نشان‌گر دیرند هر نت بود اما میزان‌های ترکیبی به این صورت نیستند‪ .‬در میزان‌های ترکیبی ما‬
‫باید عدد پایین را مانند میزان ساده در نظر بگیریم و بعد آن را سه برابر کنیم‪ ،‬سپس معادل آن را در مدنظر قرار دهیم‪ .‬به عنوان‬
‫مثال اگر عدد پایین در میزان ترکیبی ما ‪ 4‬بود یعنی نت سیاه داریم (‪ 4/1‬نت مبدأ‪ ،‬یعنی گرد)‪ .‬حال اگر این نت سیاه را سه‬
‫برابر کنیم پس ‪ 3‬نت سیاه خواهیم داشت که معادل با یک نت سفید نقطه‌دار است‪.‬‬
‫پس برای مثال‪ ،‬اگر در میزان ترکیبی ما عدد پایین ‪ 4‬بود‪ ،‬یعنی هر ضرب ما معادل با یک سفید نقطه‌دار است‪.‬‬
‫بیایید مثالی دیگر را بررسی کنیم؛ شش هشت‬
‫همان‌طور که واضح است این میزان‌ میزانی ترکیبی است‪ .‬برای یافتن تعداد ضرب‌ها عدد باال را بر ‪ 3‬تقسیم می‌کنیم‪ ،‬پس میزان‬
‫ما دو ضربی است‪.‬‬
 ‫از طرف دیگر عدد پایین ‪ 8‬است یعنی نت چنگ داریم‪ .‬حاال اگر همین نت را سه برابر کنیم سه نت چنگ داریم که با معادل با‬
‫یک سیاه نقطه‌دار است‪ .‬پس دیرند هر نت در این میزان معادل یک سیاه نقطه‌دار است‪.‬‬
‫حاال می‌توانیم میزان ترکیبی شش هشت را این گونه تعریف کنیم‪ :‬میزان ترکیبی دو ضربی که هر ضرب معادل یک سیاه‬
‫نقطه‌دار است‪.‬‬
‫سکوت‬
‫همان طور که نت‌ها و مقدار کششان‪ #‬برای ما مهم است‪ ،‬سکوت‌ها نیز دارای اهمیت هستند‪ .‬آن‌ها دقیقا مثل نت‌ها شکل مخصوص‬
‫به خود را دارند و نماد هرکدام مشخص کنندۀ مقدار کشش سکوت است‪ .‬در واقع برای هر شکل از نت‌های موسیقی یک نت‬
‫سکوت هم وجود دارد که خواننده یا نوازنده باید متناسب با دیرند آن سکوت از خواندن یا نواختن دست بکشد‪.‬‬
‫ارزش سکوت‌ها‬
‫در شکل زیر سکوت‌های معادل هر نت رسم شده‌اند‬
‫در سکوت‌ها نیز قانون نقطه‌دارها که روی نت‌ها اجرا می‌کردیم عینا صدق می‌کند‪ .‬یعنی مثال اگر در مقابل سکوت سیاه نقطه‬
‫داشته باشیم پس سکوت ما ‪ 1.5‬برابر می‌شود‪.‬‬
‫خط اتحاد‬
‫گرچه از ابزاری مثل نقطه در جلوی نت‌ها می‌توانیم برای افزایش مقدار دیرند استفاده کنیم‪ ،‬اما برای ساختن دیرندهایی نقطه‬
‫جوابگوی نیاز ما نیست‪ .‬مثال اگر بخواهیم دیرند یک نت به اندازه سیاه و دوالچنگ باشد‪ ،‬هیچ ابزاری نداریم‪ .‬به همین علت از‬
‫خط اتحاد استفاده می‌کنیم تا هر دیرندی که مدنظرمان بود در میزان اعمال کنیم‪.‬‬
‫خط اتحاد یک خط منحنی است که به دو نت هم اسم وصل می‌شود و آن‌ها را باهم متحد می‌کند‪ .‬کار این خط این است که دیرند‬
‫(ارزش زمانی) آن‌ها را باهم یکی کند‪ .‬در واقع در این حالت نوازنده فقط یک نت را اجرا می‌کند اما از دیرند هر دو نت استفاده‬
‫می‌کند‪ .‬به مثال زیر در تصویر توجه کنید‪.‬‬
‫خط اتحاد یک کاربرد دیگر هم دارد‪ .‬در گاهی از موارد به علت محدودیت زمانی آهنگساز مجبور به استفاده از خط اتحاد است‪.‬‬
‫به این صورت که مثال در میزان ساده دو چهار که دو ضربی است و دیرند هر نت معادل ‪ 4‬ضرب است‪ ،‬آهنگساز نیاز به‬
‫استفاده از یک نت گرد دارد‪ ،‬اما به علت محدودیت میزان نمی‌توان از آن نت گرد استفاده کند‪.‬‬
‫بهترین و شاید تنها گزینه برای همچین نتی استفاده از دو نت سفید در دو میزان پشت سر هم و اتصال آن‌ها به وسیله خط اتحاد‬
‫است‪ .‬مانند تصویر زیر‪:‬‬

‫سنکوپ (‪)Synkope‬‬

‫تغییر‪ ،‬جابه‌جایی یا انحراف موقتی از مشخصات‪ #‬اصلی هر میزان یا ضرب غالب را سنکوپ (وقفه) می‌گویند‪ .‬در واقع سنکوپ‬
‫یعنی ادامه پیدا کردن ضرب ضعیف در ضرب قوی میزان بعد است‪.‬‬

‫ضد ضرب‬
‫اگر به جای ضرب قوی یا در ضرب قوی سکوت داشته باشیم یعنی ضدضرب داریم‪ .‬در واقع در این قسمت که ما در آن انتظار‬
‫شنیدن نت را داریم‪ ،‬صدایی نمی‌شنویم‪.‬‬
 ‫شکل‌های مختلف نت‬
‫همان‌طور که در موسیقی می‌شنویم‪ ،‬همۀ صداها کشش یکسانی ندارند‪ .‬برخی از آن‌ها طوالنی‌تر و برخی کوتاه‌ترند‪ .‬در تئوری‬
‫دیرند (کشش) می‌گویند عالئم مشخصی داریم‪.‬‬ ‫موسیقی برای نمایش ارزش زمانی هر نت که به آن ِ‬
‫سر نت می‌گویند‪ .‬این دایره محل قرارگیری نت روی خطوط حامل را‬
‫برای نمایش هر نت از یک دایره استفاده می‌کنیم که به آن ِ‬
‫به ما نشان می‌دهد و از این طریق می‌توانیم بفهمیم که نام نت چیست‪.‬‬
‫اما برای دانستن دیرند نت‌ها باید به نشانه‌هایی مثل سیاه یا سفید بودن آن‌ها‪ ،‬دُم نت و پرچم توجه کنیم‪.‬‬
‫انواع نت‌ها‬
‫نت گرد‬
‫این نت که به شکل یک دایرۀ سفید توخالی است‪ ،‬در موسیقی طوالنی‌ترین نت از لحاظ ارزش زمانی است و دیرند سایر نت‌ها‬
‫را براساس همین نت تعیین می‌کنند‪.‬‬
‫نت سفید‬
‫این نت که به‌صورت یک دایره سفید به همراه یک پرچم عمودی (روبه باال یا پایین) در سمت راست آن است ارزشی برابر با‬
‫نصف نت گرد دارد‪ .‬یعنی مثال اگرنواختن نت گرد ما ‪ 4‬ثانیه طول بکشد‪ ،‬نت سفید نصف آن یعنی ‪ 2‬ثانیه طول می‌کشد‪.‬‬
‫نت سیاه‬
‫این نت که به صورت یک دایره سیاه است و مانند نت سفید یک پرچم عمودی در سمت راست خود دارد‪ ،‬دیرندی برابر با یک‬
‫چهارم نت گرد دارد‪ .‬یعنی اگر نواختن نت گرد ما مثال ‪ 4‬ثانیه طول بکشد‪ ،‬در این صورت نواختن نت سیاه ما باید ‪ 1‬ثانیه ادامه‬
‫پیدا کند‪.‬‬
‫همچنین این نت نصف نت سفید هم هست‪.‬‬
‫نت چنگ‬
‫این نت به شکل نت سیاه رسم می‌شود با این تفاوت که یک پرچم (چنگک) در باال و سمت‪ #‬راست دم نت‪ ،‬به آن اضافه می‌شود‪.‬‬
‫دیرند هر نت چک به اندازۀ یک هشتم نت گرد است‪ .‬پس اگر نت گرد ما برای مثال ‪ 4‬ثانیه طول بکشد‪ ،‬نت چنگ باید نیم ثانیه‬
‫ادامه پیدا کند‪.‬‬
‫همچنین نت چنگ نصف نت سیاه و یک چهارم نت سفید نیز هست‪.‬‬
‫باید اضافه کرد که در موارد زیادی چندین نت چنگ در کنار هم قرار می‌گیرند که در این حالت برای زیباتر بودن نت نویسی از‬
‫عالمتی به نام شاهین استفاده می‌شود که در واقع همۀ پرچم‌ها را به هم متصل می‌کند‪.‬‬
‫نت دوالچنگ‬
‫این نت همانند نت چنگ است فقط به جای یک پرچم‪ ،‬دو پرچم دارد‪.‬‬
‫دیرند این نت به اندازۀ یک شانزدهم نت گرد است‪ .‬پس اگر نت گرد ‪ 4‬ثانیه به طول بیانجامد‪ ،‬نت دوالچنگ باید به اندازۀ ‪0.25‬‬
‫ثانیه ادامه پیدا کند‪.‬‬
‫طبیعتا االن باید بتوانید بگویید که نت دوالچنگ چه نسبی با سایر نت‌ها دارد‪.‬‬
‫نت دوالچنگ نصف نت چنگ‪ ،‬یک چهارم نت سیاه‪ ،‬یک هشتم نت سفید و همان‌طور که گفته شد یک شانزدهم نت گرد است‪.‬‬
‫نت سه الچنگ‬
‫این نت همان‌طور که حدس می‌زنید همانند نت چنگ و دوالچنگ است فقط یک پرچم اضافه دارد‪ ،‬یعنی در کل سه پرچم دارد‪.‬‬
‫دیرند این نت یک سی‌ و دوم نت گرد‪ ،‬یک شانزدهم نت سفید‪ ،‬یک هشتم نت سیاه‪ ،‬یک چهارم نت چنگ و یک دوم نت‬
‫دوالچنگ است‪.‬‬
 ‫دو ضربی‬ ‫سه ضربی‬ ‫چهار ضربی‬ ‫‪www.navakade.co‬‬
‫‪m‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫هر ضرب یک سفید‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫هر ضرب یک سیاه‬

‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫هر ضرب یک چنگ‬

‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬

‫دو ضربی‬ ‫سه ضربی‬ ‫چهار ضربی‬ ‫‪www.navakade.com‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪12‬‬ ‫هر ضرب یک سفید نقطه‌دار‬

‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪12‬‬ ‫هر ضرب یک سیاه نقطه‌دار‬

‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪12‬‬ ‫هر ضرب یک چنگ نقطه‌دار‬

‫‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪16‬‬