nangangahulugan rig pagsasama-sama at pag-uugnay ng mga
pangungusap upang makabuo ng makabuluhang pahayag. Maaaring ang mga pahayag ay naipapamalas sa ugnayan ng dalawa o higit pang taong nag-uusap. Maaaring magpahayag din nang mag-isa, gaya sa mga interbyu, talumpati, o pagkukuwento. Samakatuwid, ang mataas na kasanayan sa wika rig isang tao ay pina-tutunayan din sa kaniyang kapasidad na makilahok sa mga kumbersasyon at makalikha ng mga naratibo.
Ano ang Kakayahang Diskorsal?
Ayon sa UP Diksiyonaryong Filipino (2010), ang diskurso ay nangangahulugan ng “pag-uusap at palitan ng kuro” (2010). Mula rito, mahihinuha na ang kakayahang diskorsal ay tumutukoy sa kakayahang umunawa at makapagpahayag sa isang tiyak na wika.
Dalawa sa karaniwang uri ng kakayahang diskorsal ay
ang kakayahang tekstuwal at ang kakayahang retorikal . Tumutukoy ang kakayahang tekstuwal sa kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa at pag-unawa ng ibang teksto gaya ng mga akdang pampanitikan, gabay instruksiyonal, transkripsiyon, at iba pang pasulat na komunikasyon. Sa kabilang bands, ang kakayahang retorikal ay tumutukoy naman sa kahusayan ng isang indibidwal na makibahagi sa kumbersasyon. Kasama rito ang kakayahang unawain ang iba’t ibang tagapagsalita at makapagbigay ng mga pananaw o opinyon.
Kung ang isang bisita sa programang pantelebisyon ay sumasagot
lamang nang paisa-isang salita sa mga tanong ng tagapanayam, mahuhusgahan siyang mahina sa kakayahang diskorsal, partikular sa kakayahang retorikal, at malamang ay hindi na muling maimbitahan. Gayundin naman, ang isang taong hindi binibigyan ng pagkakataon ang iba na magsalita o palagiang nagpapahayag hinggil sa paksang taliwas sa pinag-uusapan ay masasabi ring may suliranin sa ganitong kakayahan. Ayon kay Grice (1957, 1975; sipi kay Hoff 2001), may dalawang batayang panuntunan sa pakikipagtalastasan. Ang unang tuntunin ay ang pagkilala sa pagpapalitan ng pahayag . Ang ikalawa naman ay ang pakikiisa , na kinapapalooban ng mga panuntunan hinggil sa kantidad, kalidad, relasyon, at paraan ng kumbersasyon:
Panuntunan sa Kumbersasyon (Grice
1957, 1975) Sa pagtamo ng mataas na kakayahang diskorsal, mahalagang sangkap sa paglikha ng mga pahayag ang kaugnayan at kaisahan . Ang kaugnayan ay tumutukoy sa kung paanong napagdidikit ang kahulugan ng mga pangungusap o pahayag sa paraang pasalita o pasulat. Tingnan ang halimbawa:
A: Ang kalat naman dito!
B: Aayusin ko lang ang mga libro.
Mapapansin sa senaryo na walang pang-ugnay na gramatikal o
leksikal ang mga pahayag. Gayunman, ang palitan ng pahayag ay may kaugnayan dahil naunawaan ni B ang pagkadismaya ni A at mula rito ay tumugon nang nararapat.