Professional Documents
Culture Documents
I. SUSING KONSEPTO:
KAKAYAHANG DISKORSAL
hayag
pagpapa
ng
paraan
g
anuman
o
g-usap
an,
gtalastas
pakikipa
sa
tungkol
paksa.
isang
ideya
Kakayahang Pagppapahaba
Diskorsal: ng Pangungusap
Pakikipagtalastasan,
pakikipag-usap o
Pagtataya ng
anumang paraan ng
Kakayahang
pagpapahayag ng Pangkomunatibo
ideya tungkol sa
isang paksa.
Teksto at
Konteksto ng
Diskurso
https://www.kissclipart.com/human-behavior-clipart-clip-art-ee6rzu/
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 1
II. KASANAYANG PAMPAGKATUTO
Panimulang Pagsubok
A. Panuto: Tukuyin kung ang mga sumusunod na pahayag ay Tama o Mali. Ipaliwanag sa
isa hanggang dalawang pangungusap kung bakit ito ang iyong kasagutan. Isulat ang
iyong sagot sa hiwalay na papel, o notbuk.
B. Basahin at unawain ang mga pahayag. Tukuyin kung anong uri ng diskurso ang ginamit
sa pahayag (Paglalarawan, Pagsasalaysay, Paglalahad, Pangangatwiran). Isulat sa
hiwalay na papel ang iyong sagot.
K1_LP7
2
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6
1. Nagbibbigay-tulong sa tao upang bumuo ng larawan sa kanyang isipan na
magbibigay-daan upang mapalawak nito ang kanyang pagigingmalikhain.
2. Nabibigyan ng pagkakataon ang isang tao na isalaysay ang kanyang mga karanasan
mabuti man o masama upang maipabatid ito sa ibang tao.
3. Isang diskursong nagpapaliwanag ng mga kaganapan maging sa nakaraan o
kasalukuyang pangyayari. Sa pagsasalaysay nabibigyan ng pagkakataon ang isang
tao na isalaysay ang kanyang mga karanasan mabuti man o masama upang
maipabatid ito sa ibang tao.
4. Sa diskursong ito magagawa ng tao na makabuo ng kanyang sariling imbensyon kung
ang nakabasa ay isang imbentor, pamamaraan sa pagtuturo kung ito naman ay isang
guro at marami pang iba.
5. Isang diskurso na dapat ay makahikayat ng mambabasa o tagapakinig tungkol sa
ipinaglalabang isyu o kahit anong argumento.
BASAHIN MO…
KAKAYAHANG DISKORSAL
DISKURSO
2
➢ Tumutukoy sa pakikipagtalastasan, pakikipag-usap o anumang paraan ng
pagpapahayag ng ideya tungkol sa isang paksa.
➢ Ayon kay Webster (1974) isang salitang diskurso ay may iba’t ibang depinisyon. Ayon
sa kanya, ang diskurso ay tumutukoy sa berbal na komunikasyon tulad ng
kumbersasyon. Maaari rin daw itong isang pormal at sistematikong eksaminasyon ng
isang paksa, pasalita man o pasulat tulad halimbawa ng disertasyon.
➢ Samakatuwid, masasabing ang diskurso ay isang anyo ng pagpapahayag ng ideya
hinggil sa isang paksa. Masasabi rin, kung gayon, na ang diskurso ay sinonimus sa
komunikasyon.
DALAWANG ANYO NG DISKURSO
1. Pasalita
Karaniwang magkaharap ang participant kung kaya’t bukod sa kahalagahan ng
mga salitang sinasambit, pinagtutuunan din ng bawat kasapi ang ibang sangkap ng
komunikasyon. Mahalaga ang kakayahang pangwika sa pakikipag-usap ngunit minsan
ay naaapektuhan ang kahulugan kung hindi bibigyang-pansin ang kalagayang sosyal
habang nagaganap ang diskurso kung kaya’t mahalaga rin ang kakayahang
komunikatibo. Dapat na iangkop ang sasabihin sa panahon, sa lugar at maging sa taong
kausap upang makamit ang layunin.
Halimbawa:
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 3
Paraan ng pagbigkas, tono, diin, kilos, kumpas ng kamay, tinig, tindig at iba pang salik ng
pakikipagtalastasan na maaaring makapagpabago sa kahulugan ng mensahe
2. Pasulat
Mas nakatuon ang atensyon ng nagsusulat sa kanyang kakayahang pangwika
upang matiyak na malinaw niyang maipapahayag sa kanyang isinulat ang kanyang mensahe
dahil maaaring maging iba ang pagkaunawa ng tatanggap nito. Ngunit sa pagsulat, mayroon
ding mga salik na dapat isaaalang-alang tulad ng anyo ng sulatin o format, uri ng papel at
iba pa. Mahalagang wasto ang gramatika dahil ito ay nakasulat at mayroong ebidensya
ng teksto kaya’t maaaring ikapahiya o di kaya ay maging ugat ng gulo.
Higit na pag-iingat ang isinasagawa ng isang manunulat. Sa sandaling ang
mensaheng nakapaloob sa isang sinulat na diskurso ay nakarating sa tatanggap at ito’y
kanyang nabasa, hindi na maaaring baguhin ng manunulat ang kaniyang sinulat.
Nagbabago ang anyo at pamamaraan ng diskurso maging ang daloy nito depende
sa konteksto ng diskurso Ang konteksto ay tumutukoy sa oras, espasyo at maging ang
taongkasangkot sa diskurso. Dahil dito, ang konteksto ng diskurso ay nararapat na pagtuonan
din ng pansin dahil maaaring makaapekto ito di lamang sa daloy ng komunikasyon
kundi maging ng kalalabasan nito.
1. Kakayahang Tekstuwal
Kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa at pag-unawa ng iba’t ibang teksto
gaya ng mga akdang pampanitikan, gabay instruksyunal, transkripsyon, at iba pang
pasulat na komunikasyon.
2. Kakayahang Retorikal
Tumutukoy sa kahusayan sa isang indibidwal na makibahagi sa kumbersyon. Ito
ang kakayahang unawain ang iba’t ibang tagapagsalita at makapagbigay ng pananaw at
opinyon.
DALAWANG BAGAY NA DAPAT ISAALANG-ALANG SA KAKAYAHANG DISKORSAL
KOHISYON
Ang kohisyon, ayon kina Halliday at Hassan (1976) ay tumutukoy sa ugnayan
ng kahulugan sa loob ng teksto. Maituturing na may kohisyon ng mga pahayag kung ang
interpretasyon ng isang pahayag ay nakadepende sa isa pang pahayag.
Halimbawa:
Maraming pagbabago sa pakikisama ni Sarah.Naging madalas na ang kanyang
pagdalo sa mga gawain sa komunidad.Napapadalas na rin ang pagboboluntaryo niya
upang manguna sa mga gawain.
K1_LP7
4
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6
Masasabing may kohisyon ang mga ito sapagkat may mga elementong nag-uugnay sa
bawat pahayag. Tinatawag itong cohesive links. Sa halimbawang ito, ito ay ang mga panghalip
na ginagamit upang iugnay sa pangangalang Sarah (Sarah-kanyang (ng)-niya).
Kahit walang leksikal na kohisyon tulad nang sa una, may koneksyon pa rin ang
dalawang pahayag dahil sa relasyong semantiko ng mga ito. Ang pagiging politiko ng may-ari
ng sasakyan ay nagbibigay sa kanya ng kakayahang makabili ng ganoong klaseng
sasakyan (magarang sasakayan). Tinatawag naman itong semantikong kohisyon.
KOHIRENS
Tumutukoy naman sa kaisahan ng lahat ng pahayag sa isang sentral na ideya. Dapat
malaman ng isang naggdidiskurso na may mga pahayag na may leksikal at semantikong
kohisyon ngunit walang kaisahan. Tunghayan ang isang halimbawa:
Maraming pagbabago sa pakikisama ni Sarah. Naging madalas na ang kanyang pagdalo
sa mga gawain sa komunidad. Napapadalas na rin ang pagboboluntaryo niya upang manguna
sa mga gawain. Si Sarah ay may asawa.
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 5
na isalaysay ang kanyang mga karanasan mabuti man o masama upang maipabatid ito
sa ibang tao. Sa pagsasalaysay, marapat lamang na maisaaalang-alang ang pagkakasunod-
sunod ng mga kaisipan. Dahil ang hindi pagsasaalang-alang sa pagkakasunod-sunod ng
kaisipan ay magdudulot ng pagkalito ng mambabasa o tagapakinig.
3. Paglalahad
Diskursong nagpapaliwang kung saan nagpapahayag ang isang tao ng mga ideya,
kaisipan at impormasyon na sakop ng kaniyang kaalaman na inihahayag sa isang
maayos at malinaw na pamamaraan upang maging daan sa pagkakaroon ng bago at dagdag
na kaalaman ng ibang tao.Dahil sa diskursong ito magagawa ng tao na makabuo ng
kanyang sariling imbensyon kung ang nakabasa ay isang imbentor, pamamaraan sa
pagtuturo kung ito naman ay isang guro at marami pang iba. Upang makapagbigay ng
epektibong paglalahad dapat maibigayng mabuti ang kahulugan ng iyong inilalahad, maayos
ang pag-iisa-isa ng impormasyon at maayos ang pagkakasunod-sunod maaring gawing
sikwensyal, kronolohikal at prosidyural ang pagkakasunod-sunod ng iyong nilalahad.
4. Pangangatwiran
Isang diskurso na dapat ay makahikayat ng mambabasa o tagapakinig tungkol sa
ipinaglalabang isyu o kahit anong argumento. Kailangan ang mapalawak na kaalaman sa
pinagtatalunang isyu at may kakayahang maiayos ang kaisipan upang magamit sa
pangangatwiran at nang ganoon ay mapanindigan ang kanyang argumento. Halimbawa nito
ay ang pagtatalo o debate.
PAGPAPAHABA NG PANGUNGUSAP
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 6
d. Komplementong ganapan--- isinasaad ang pinangyarihan ng kilos. Pinangunahan ng
panandang sa at mga panghalili nito.
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 7
Makikita ito kung taglay ang sumusunod:
a. kakayahang tumugon
b. kakayahang makaramdam kung ano ang tingin sa kanya ng ibang tao
c. kakayahang making at mag-pokus sa kausap
4. Pagkapukaw-damdamin (Empathy)
Pagpapakita ng kakayahang mailagay ang damdamin sa katauhan ng ibang tao at pag-
iisip ng posibleng mangyari o maranasan kung ikaw ay nasa kalagayan ng isang tao o
samahan.
5. Bisa (Effectiveness)
Kakayahang mag-isip kung ang kanyang pakikipag-usap ay epektibo at nauunawan.
6. Kaangkupan (Appropriateness)
Kakayahan ng isang taong maiangkop ang wika sa sitwasyon, sa lugar ng
pinagyayarihan ng pag-uusap, o sa taong kausap.
Sipi mula kay: Dayag, A.M., Pinagyamang Pluma Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Phoenix Publishing House (2016)
GAWAIN 1
Panuto: Basahin at unawaing maigi ang usapan ng magkaibigan sa ibaba. Ipaliwanag ang
nais ipahiwatig ng dalawang nag-uusap sa tatlo (3) at higit pang talata. Gumamit ng mga
pananda o salita sa pagpapalawak ng pangungusap at salungguhitan ang mga ito.
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 8
GAWAIN 2
Panuto: Pahabain ang sumusunod na pahayag gamit ang mga paraan sa pagpapahaba ng
pangungusap ayon sa mga nakalahad at mga halimbawa.
GAWAIN 3
Panuto: Bumuo ng diskurso tungkol sa mga paksa na nakatala sa ibaba. Isulat sa kahon
ang iyong kasagutan.
Pagsasalaysay
Paglalarawan
Pangangatwiran
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 9
PANAPOS NA GAWAIN
Panuto: Pumili ng isa sa mga paksang-usapin sa ibaba at bumuo ng isang sanaysay. Isulat
ang sanaysay sa isang buong papel. Buoin ang sanaysay ng hindi bababa sa dalawampong
(20) pangungusap. Gawing batayan sa paglikha ng iyong gawain ang rubriks sa pahina 11.
1. Halalan 2022
2. Pagbabalik ng face-to-face na pagtuturo at pagkatuto
3. Pagbabakuna sa kabataan edad 12-17
V. REPLEKSIYON
1. Bakit mahalagang pag-aralan o talakayin ang Kakayahang Diskorsal?
2. Bilang mag-aaral, paano makatutulong ang mga natalakay na aralin sa pagbabahgi ng iyong
saloobin o kuro-kuro tungkol sa mga usaping panlipunan?
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6 10
VI. SUSI SA PAGWAWASTO
GAWAIN 1
PANIMULANG PAGSUBOK Nasa guro ang desisyon sa
pagmamarka
A.
1. Tama 6. Tama GAWAIN 2
2. Tama 7. Tama
3. Tama 8. Mali
Nasa guro ang desisyon sa
4. Mali 9. Tama pagmamarka
5. Tama 10. Mali
GAWAIN 3
B. Nasa guro ang desisyon sa
1. Paglalarawan pagmamarka
2. Pagsasalaysay GAWAIN 4
3. Paglalahad
4. Paglalahad Gamitin ang Rubriks sa
5. Pangangatwiran pagmamarka
A
- B
-
VII. SANGGUNIAN D
PANAPOS NA GAWAIN
- B
Aklat: Gamit
- C
ang Rubrik
- B
Website:
“Rubric sa paggawa ng Sanaysay”
https://www.scribd.com/doc/83496714/Rubric-Sa-Paggawa-Ng-Slogan.
Modyul
Kagawaran ng Edukasyon: Self Learning Modules (2020).Filipino 11: Komunikasyon at
Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng
Misamis Oriental
K1_LP7
RO_Filipino_SHS_KOM_K2_LP6