PPTTP –

Grade 12 Aralin 4: Tekstong

Unang 4. Ugaliing magtala ng mahahalagang impormasyon sa iyong
Markahan
Naratibo kwaderno.
PPTTP_ (F11EP – IIId – 36) / 5. Mahigpit na ipinagbabawal ang pangongopya ng iyong sagot sa
Ikaapat na
(F11PB – IIId – 99) iyong kamag-aral.
Linggo
6. Sagutan ang unang pagsubok at ang pangwakas na pagsusulit.
7. Sa karagdagang impormasyon o paglilinaw, sumangguni sa iyong
guro.
Mga Inaasahan
Bago ka magsimula sa pag-aaral sa paksang tatalakayin ay nais ko
munang sagutan mo ang unang pagsubok
Sa araling ito, matututuhan mo ang kahulugan at katangian ng tekstong
naratibo, Masusuri mo rin ang mga iba’t-ibang uri ng tekstong naratibo.
Paunang Pagsubok
Inaasahan na sa pagtatapos ng aralin ay malilinang sa iyo ang
kasanayang:
Isulat ang titik nang tamang sagot sa patlang.
1. Nakakakuha nga angkop na datos upang mapaunlad and sariling
tekstong isinulat. (F11EP – IIId – 36) ____1. Anong uri ng teksto ang may layuning magsalaysay at magkwento
2. Naiuugnay ang kaisipang napapaloob sa binasang teksto sa sarili, batay sa isang tiyak na pangyayari totoo man o hindi?
pamilya, komunidad, bansa at daigdig. (F11PB – IIId – 99) A. Argumentatibo B. Ekspositori C. Persweysib
D. Naratibo

Para sa mga mag-aaral ____2. Ano sa mga sumusunod na katangian ng naratibong teksto ang
nagsasaestilo at orihinalidad sa isang narasyon?
A. Pamagat B. Paksa C. Wakas
Bago mo simulan ang pag-aaral sa paksang ito ay nais ko munang D. Simula
ipatanggal ang mga bagay na sa tingin mo ay makakasagabal sa iyong
pagpopokus sa pag-aaaral ng modyul na ito. Pakatandaan ang mga ____3. Anong pamamaraan ng narasyong gumgamit ng pag –uusap ng
sumusunod na palatuntunan: mga tauhan upang isalaysay ang nangyayari?
A. Ellipsis C. Plot Twist
1. Unawaing mabuti ang mga aralin sa modyul na ito, pagtuunan ng B. Comic Book Death D. Diyalogo
pansin ang bawat bahagi para sa lubusang pag-unawa ng mga
____4. Ano ang pamamaraan ng narasyon na sinisimulan ang kwento sa
paksang tatalakayin.
kalagitnaan, kadalasang ipinakikilala ang mga karakter, lunan, tension
2. Basahing mabuti ang mga panuto bago sagutan ang bawat sa pamamagitan ng mga flashback?
gawain. A. Diyalogo C. Ellipsis
3. Iwasang malukot o mapunit ang bawat pahina. B. In medias res D. Reverse Chronology

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
____5. Alin sa mga pamamaraan ng narasyon ang nagbibigay ng mga Balik-Tanaw
pahiwatig o hints hinggil sa kung ano ang kakahinatnan o mangyayari sa
kwento.
A. Plot Twist C. Foreshadowing Bago tayo mag simula sa bagong aralin ating balikan ang ating
B. Reverse Chronology D. Comic Book Death
natutuhan sa nakaraang talakayan.
___ 6. Anong pamamaraan ng narasyon ang nagtataglay ng solusyon ng Buuin ang ideya sa talata sa pamamagitan ng pagsusuplay ng wastong
tunggalian sa pamamagitan ng awtomatikong interbensyon ng isang sagot sa mga patlang. Piilin ang wastong salita mula sa kahon.
absolutong kamay?
A. Foreshadowing C. Deus ex machine pang-uri masining matinding damdamin
B. Diyalogo D. Ellipsis
karaniwan maglarawan
____7. Anong estilo ng narasyon ang nagsisimula sa dulo ang salaysay
patungong simula?
A. Comic Book Death C. In medias res Ang tekstong deskriptibo ay mayroong layuning ______________
B. Deus ex machine D. Reverse Chronology upang makabuo ng malinaw na imahe sa isipan ng mambabasa.
Angbahagi ng pananalita na ______________ at pang-abay ay karaniwang
____8. Aling katangian ng naratibong teksto ang nagsasaad ng gamitin sa ganitong uri ng teksto. Ito ay maaaring hatiin sa dalawang uri,
pangangailangang maging kawili- wili ang simula bukod sa pamagat ito una ay ang ______________ deskripsyon na bumubuo ng malinaw na
ay pang- akit din sa mambabasa? katangian sa isipan ng mambabasa dahil sa payak na pamamaraan ng
A. Mabuting Paksa C. Mabuting paglalarawan.Samantala, ang ikalawang uri naman ay tinawag na
Simula
_______________ na deskripsyon dahil sa paraan ng paglalarawang
B. Wastong pagkasunud-sunod ng pangyayari D. Mabuting
Wakas pumupukaw sa guniguni ng mambabasa gamit ang mga salitang
nagbibigay kulay, tunog, galaw at __________________.
____9. Aling katangian ng naratibong teksto ang nagsasaad ng
pangangailangang maging kawili–wili upang makintal ang bisa ng
narasyon sa mambabasa. Pagpapakilala ng Aralin
A. Mabuting Paksa C. Mabuting
Simula
B. Mabuting Wakas D. Mahalagang Sa araling ito, malalaman mo ang tungkol sa kahulugan at katangian ng
Paksa tekstong naratibo, Masusuri mo rin ang mga iba’t ibang uri ng tekstong
naratibo.
____10. Ito ay kadalasang may simula, gitna at wakas.
A. Mahalagang Paksa C. Magandang Wakas Tekstong Naratibo
B. Magandang Simula D. Wastong Pagkasunud-
sunod ng pangyayari Layunin ng tekstong naratibo ang magsalaysay o magkwento batay
sa isang tiyak na pangyayari, totoo man o hindi. Maaaring ang salaysay

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
ay personal na naranasan nang nagkukwento, batay sa tunay na
pangyayari o kathang–isip lamang.
Ang tekstong naratibo ay nagkukwento ng mga serye ng pangyayari
na maaring piksyon (nobela, maikling kwento o tula) o di piksyon
(memoir, biograpiya, balita, malikhaing sanaysay). Kapwa gumagamit ito
ng wikang puo ng imahinasyon, nagpapahayag ng isang emosyon at
kumakasangkapan ng iba’t ibang imahen, metapora, at simbolo upang
maging malikhain ang katha.
Katangian ng Tekstong Naratibo
1. Mabuting Pamagat – ito ay panawag pansin sa naratibong
komposisyon, kung hindi mabuti ang pamagat malamang walang
magkakainteres basahin ito.
Mga katangian dapat taglayin ng pamagat:
a. makli;
b. kawili –wili at kapana panabik;
c. nagtatago ng lihim at hindi nag bubunyag ng wakas; orihinal at di
palasak;
d. hindi katawa- tawa kung ang komposisyon ay wala namang layuning
magpatawa at ;
e. may kaugnayan o naaangkop sa paksang-diwa ng komposisyon.
2. Mahalagang Paksa – nasa estilo at orihinalidad ang buhay ng isang
narasyon. Kung mahusay ang isang manunulat, ang isang lumang paksa
ay kaya nitong gawing bago.
3. Wastong pagkasunud-sunod ng pangyayari – kadalasang ito ay may
simula, gitna at wakas. Ang iba nama’y gumagamit ng flashback o
paraang pabalik tulad ng gitna o dakong wakas. Nagbabalik sa simula sa
pamamagitan ng paggunita at wakas ang kasunod. Maaari rin namang
nagsimula sa wakas, pabalik sa tunay na simula at natatapos sa tunay
na wakas.
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
4. Mabuting Simula – Kailangang maging kawili-wili ang simula bukod
sa pamagat ito ay pang-akit din sa mambabasa. Nagsisilbi itong pwersang
tumutulak sa mga mambabasa upang ipagpatuloy ang pagbasa.
5. Mabuting Wakas – may mga mambabasa nabibigo sa pagbasa dahil
hindi maganda ang wakas ng narasyon. Ang wakas ay kailangang maging
kawili–wili upang maikintal ang bisa ng narasyon sa mambabasa.
Pamamaraan ng Narasyon
1. Diyalogo – sa halip na direktang pagsasalaysay lamang ay gumagamit
ng pag–uusap ng mga tauhan upang isalaysay ang nangyayari.
2. Foreshadowing- nagbibigay ng mga pahiwatig o hints hinggil sa kung
ano ang kakahinatnan o mangyayari sa kwento.
3. Plot Twist – tahasang pagbabago ng direksyon sa inaasahang
kalabasan ng isang kwento.
4. Ellipsis – omisyon o pag-alis ng ilang yugtong kwento kung saan
hinahayaan ang mambabasa mapuno sa naratibong antala. Ito ay mula
sa Iceberg Theory o Theory of Omission ni Ernest Hemingway.
5. Comic Book Death – isang teknik kung saan pinapatay ang
mahahalagang karakter ngunit kalaunan ay biglang lilitaw upang
magbigay linaw sa kwento.
6. Reverse Chronology – nagsisimula sa dulo ang salaysay patungong
simula.
7. In medias res – nagsisimula ang narasyon sa kalagitnaan ng kwento.
Kadalasang ipinakikilala ang mga karakter, lunan, tensyon sa
pamamagitan ng mga flashback.
8. Deus ex machine (God from the machine) - isang plot device na
ipinaliliwanag ni Horace sa kanyang “Ars Poetica” na nabibigyang
solusyon ang tunggalian sa pamamagitan ng awtomatikong interbensyon
ng isang absolutong kamay. Nagbabago rin ang kahihinatnan ng kwento
at nareresolba ang matitinding suliranin na tila walang solusyon sa Mga Gawain
pamamagitan ng biglaang pagpasok ng isang tao, bagay, pangyayari na
hindi naman naipapakilala sa unang bahagi ng kwento
Gawain 1.1 Pagsagot sa mga Tanong
Pagsulat ng Creative Non- Fiction (CNF)
Basahin mabuti ang sumusunod na deskripsyon at piliin ang
Ang Creative Non- Fiction ay kilala rin bilang literacy non-fiction o sagot sa itaas. Isulat ang letra ng tamang sagot sa patlang.
narrative non-fiction. Ito ay isang bagong genre sa malikhaing pagsulat na
gumagamit ng estilo at teknik na pampanitikan upang mabuo ng
a. Diyalogo g. Reverse chronology
makatotohanan at tumpak na salaysay at narasyon. Ilan sa katangian at
layunin nito ang maging makatotohanan. Ibig sabihin, naglalahad ng b. Flashback h. Deus ex machine
tunay na karanasan, naglalarawan ng realidad ng natural na mundo at
hindi bunga ng imahinasyon. Pangunahing layunin nito ay maglahad ng c. Creative Non- Fiction i. In media res
impormasyon sa malikhaing paraan.
d. Comic Book Death j. Tekstong naratibo
Ayon kay Barbara Lounsberry sa “Art of Fact” ang apat na katangian ng
CNF ay: e. Foreshadowing k. Piksyon

 Maaring maidokumento ang paksa at hindi inimbento ng f. Ellipsis

manunulat;
 Malalim ang pananaliksik sa paksa upang mailatag ang
kredibilidad ng narasyon;
 Mahalaga nag paglalarawan sa lunan at kontekstuwalisasyon ng
karanasan; at
 Mahusay ang pagsulat o literary prose style, nangangahulugang
mahalaga ang pagiging malikhain ng manunulat at husay ng
gamit ng wika.
Inaasahan ko na naunawaan mo ang ating mga tinalakay. Kung
may bahaging hindi mo lubos na naunawaan ay huwag kang mag-
atubiling magtanong sa iyong guro. Maaari mo nang sagutin ang mga
gawain sa kasunod na bahagi.
_______1. Nagsisimula sa dulo ang pagsasalaysay.
_______2. Ito ay nagbibigay pahiwatig o hints hinggil sa kung ano ang
kahihinatnan o mangyayari sa kwento.
_______3. Ito ay batay sa Iceberg theory ni Hemingway.
_______4. Layuning magsalaysay, manlibang at magsalaysay ng realidad
ng lipunan.
_______5. Direktang pagsasalaysay na gumagamit nga tauhan upang
isalaysay ang nangyari
_______6. Ito ang tahasang pagbabago sa direksyon ng isang kwento.
_______7. Dito nagsisimula ang narasyon sa kalagitnaan ng kwento.
_______8. Ito ay tinatawag na “God from the Machine.”
_______9. Ito ay hindi makatotohanan kwento o kathang-isip lamang.
_______10. Malikhaing pagsasalaysay batay sa tunay na pangyayari.

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
Gawain 1.2 Pagsulat ________________________________________________________________________
___________________________
Sumulat ng isang naratibong teksto na may isa o dalawanag talata na ________________________________________________________________________
binubuo ng anim hanggang sampung pangungusap tungkol sa iyong ___________________________
natatanging karanasan sa paaralan. Isulat ito sa mag patlang sa ibaba ________________________________________________________________________
___________________________
ilagay rin ang sangguniang ginamit sa pagsulat ng teksto. Gagamiting
________________________________________________________________________
batayan ang rubriks sa ibaba ng patlang. ___________________________
________________________________________________________________________
___________________________
________________________________________________________________________
Rubriks sa Pagwawasto: Bibigyan ka ng sumusunod na ___________________________
puntos: ________________________________________________________________________
Mga katangian ng sagot : ___________________________
5–taglay ang 3 pamantayan ________________________________________________________________________
 Makatotohanan ang ___________________________
impormasyon 3–dalawang pamantayan ________________________________________________________________________
 May kredibilidad ang lamang ___________________________
narasyon. ________________________________________________________________________
1–isang pamantayan
 Mahusay ng ___________________________
paglalarawn ng lamang ________________________________________________________________________
karanasan ___________________________
 Mahusay ang istilo ng ________________________________________________________________________
pagsulat ___________________________
________________________________________________________________________
___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
___________________________ ___________________________

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
Mahusay! Natapos mo ang mga gawain ibinigay. Patuloy mo pang
palawakin ang iyong kaalaman.
Tandaan
Matapos mong pag-aralan ang kahulugan at katangian ng teakstong
naratibo, narito ang mga dapat mong tandaan.
 Pasalaysay na nilalahad ng may- akda sa mambabasa ang mga
pangyayari sa naratibong teksto.
 Ang tekstong naratibo ay nagkukwento ng mga serye ng
pangyayari na maaring piksyon (nobela, maikling kwento o tula) o
di piksyon (memoir, biograpiya, balita, malikhaing sanaysay).
 Mga katangian ng tektong naratibo ay Pamagat, Paksa,
Pagkasunud-sunod ng pangyayari, mabuting simula at wakas.
 Ang mga pamamaraan o estilo ng tekstong naratibo ay:
a. Diyalogo
b. Flashback
c. Comic Book Death
d. Foreshadowing
e. Ellipsis
f. Reverse chronology
g. Deus ex machine
h. In media res
 Creative Non- Fiction ay isang bagong genre sa malikhaing
pagsulat na gumagamit ng istilo at teknik na pampanitikan upang
mabuo ng makatotohanan at tumpak na salayasay at narasyon.
Isang gawain pa ang inilaan ko para sa iyo upang mailapat mo ang iyong
mga natutuhan
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
Pag-alam sa mga Natutuhan
Maraming ka bang natutuhan tungkol sa tekstong naratibo at mga
pamamaraan nito? Pumili nang isa sa pamamaraan ng narasyon at
bumuo ng isang maikling kwento tungkol sa pamilya, komunidad at
bansa.
1. Ang paglalahad na gagawin ay binubuo ng isang talata lamang
na may 2 hanggang 3 talata.
2. Isaalang-alang ang katangian ng tekstong naratibo.
3. Sundin ang pamantayan sa pagsulat.
Nilalaman__/5 Katangian ng teksto__/3 Pamamaraan__/2
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________ ____5. Ito ay pamamaraan nagbibigay ng mga pahiwatig o hints hinggil sa
______________________________________________________ kung ano ang kakahinatnan o mangyayari sa kwento.
__________________________________________________________________ A. Plot Twist C. Foreshadowing
B. Reverse Chronology D. Comic Book Death
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________ ___ 6. Kung saan nabibigyan solusyon ang tunggalian sa pamamagitan ng
__________________________________________________________________ awtomatikong interbensyon ng isang absolutong kamay.
__________________________________________________________________ A. Foreshadowing C. Deus ex machine
__________________________________________________________________ B. Diyalogo D. Ellipsis
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________ ____7. Ito ay istilo nang narasyon nagsisimula sa dulo ang salaysay
____________ patungong simula.
A. Comic Book Death C. In medias res
B. Deus ex machine D. Reverse Chronology
Pangwakas na Pagsusulit
____8. Kailangang maging kawili- wili ang simula bukod sa pamagat ito ay
pang- akit din sa mambababsa.
Isulat ang titik nang tamang sagot sa patlang. A. Mabuting Paksa C.
Mabuting Simula
____1. Ang tekstong ito ay may layuning magsalaysay at magkwento batay B. Wastong pagkasunud-sunod ng pangyayari D. Mabuting
sa isang tiyak na pangyayari totoo man o hindi. Wakas
A. Argumentatibo B. Ekspositori C. Persweysib
D. Naratibo ____9. Ito ay kailangang maging kawili–wili upang makintal ang bisa ng
narasyon sa mambabasa.
____2. Ano sa mga sumusunod na katangian ng naratibong teksto ang A. Mabuting Paksa C. Mabuting Simula
nagsasaestilo at orihinalidad sa isang narasyon? B. Mabuting Wakas D. Mahalagang Paksa
A. Pamagat B. Paksa C. Wakas
D. Simula ____10. Ito ay kadalasang may simula, gitna at wakas.
A. Mahalagang Paksa C. Magandang Wakas
____3. Isang pamamaraan ng narasyong gumgamit ng pag –uusap ng mga B. Magandang Simula D. Wastong Pagkasunud-sunod ng
tauhan upang isalaysay ang nangyayari. pangyayari
A. Ellipsis C. Plot Twist
B. Comic Book Death D. Diyalogo
Pagninilay
____4. Dito nagsisimula ang narasyon sa kalagitnaan ng kwento.
Kadalasang ipinakikilala ang mga karakter, lunan, tension sa
pamamagitan ng mga flashback.
A. Diyalogo C. Ellipsis
B. In medias res D. Reverse Chronology

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo
Ikaw ngayon ay nasa huling bahagi na ng iyong gawain. Sumulat ng 8
hanggang 10 pangungusap tungkol sa makabagong istilo nang Creative Rubriks sa Pagwawasto: Bibigyan ka ng sumusunod na
Non- Fiction. Isang paglalahad ng impormasyon na nangyayari sa inyong puntos:
Mga katangian ng sagot :
komunidad sa epekto ng Covid 19 at quarantine.
5 – taglay ang 3 pamantayan
 Kumpleto ang ideya.
Sa panahon ng pandemya, ang aming komunidad ay nakakaranas  Nasusunod ang katangian 3 – dalawang pamantayan
nang ng CNF
________________________________________________________________________ lamang
 Malinaw ang
________________________________________________________________________ pagpapaliwanag.
________________________________________________________________________ 1 – isang pamantayan lamang
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ Binabati kita sa ipinakita mong pagtitiyaga at kahusayan. Kung mayroong
________________________________________________________________________ bahagi sa modyul na ito na hindi mo naunawaan mangyaring makipag-
________________________________________________________________________ ugnayan ka sa iyong guro
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Sanggunian
________________________________________________________________________
________________________________________________________________
Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ Unang Edisyon ni Crizel Sicat-De Laza
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik Filipino Alinsunod K-
________________________________________________________________________ 12 kURIKULUM Rolando Bernales, Maria Elma B. Cordero, Jose
________________________________________________________________________ Sonny N. Soriano, Gerry G. Abenilla, Therezia O. Conti, Anna Lissa
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ M. Gonzales
____________________________________ LIRIP Pagbasa at Pagsusuri sa Filipino Tungo sa Pananaliksik ni
Christine Marie Magpili

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t –Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik

Unang Markahan Ika-Apat na Linggo