ARAWANG Paaralan Baitang 11

BANGHAY-ARALIN Asignatura FILIPINO SA PILING

(DLL) Guro LARANG (AKADEMIK)
Petsa ng Pagtuturo Ikaanim na Linggo (Week 6) Semestre/ I / Una
Kwarter
LUNES MARTES MIYERKOLES HUWEBES BIYERNES

I. LAYUNIN Objectives must be met over the week and connected to the curriculum standards. To meet the objectives necessary procedures must be followed and if needed, additional
lessons, exercises, and remedial activities may be done for developing content knowledge and competencies. These are assessed using Formative Assessment strategies.
Valuing objectives support the learning of content and competencies and enable children to find significance and joy in learning the lessons. Weekly objectives shall be derived
from the curriculum guides.
A. Pamantayang 1. Natitiyak ang angkop na proseso ng pagsulat ng piling sulating akademiko
Pangnilalaman 2. Nagagamit ang angkop na format at teknik ng pagsulat ng akademikong sulatin

B. Pamantayan sa 1. Nakasusulat ng 3-5 na sulatin mula sa nakalistang anyo na nakabatay sa pananaliksik

Pagganap 2. Nakagagawa ng palitang pagkikritik (dalawahan o pangkatan) ng mga sulatin

C. Kasanayang 1. Nakasusunod sa estilo 1. Naisasagawa nang 1. Naisasagawa nang 1. Naisasagawa nang

Pampagkatuto at teknikal na mataman ang mga mataman ang mga mataman ang mga
Write the LC code for pangangailangan ng hakbang sa pagsulat ng hakbang sa pagsulat ng hakbang sa pagsulat ng
each.
akademikong sulatin mga piniling mga piniling mga piniling
(CS_FA11/12PU-0d-f- akademikong sulatin akademikong sulatin akademikong sulatin
93): (CS_FA11/12PU-0d-f- (CS_FA11/12PU-0d-f- (CS_FA11/12PU-0d-f-
92) 92) 92)
2. Nakasusunod sa estilo 2. Nakasusunod sa estilo 2. Nakasusunod sa estilo
at teknikal na at teknikal na at teknikal na
pangangailangan ng pangangailangan ng pangangailangan ng
akademikong sulatin akademikong sulatin akademikong sulatin
(CS_FA11/12PU-0d-f- (CS_FA11/12PU-0d-f- (CS_FA11/12PU-0d-f-
93): 93): 93):

II. II. NILALAMAN Aralin 3: Pamamaraan sa Aralin 1: Katangian ng Aralin 2: Pagsulat ng Aralin 3: Pagsulat ng
Pagsulat ng Buod ng mga Bionote at Pagsulat ng Bionote ng Indibidwal sa Bionote ng Tagapanayam o
Sulating Piksiyon Bionote ng May-akda General Reference Tagapagsalita

Pahina 1 ng 17
III. KAGAMITANG Powerpoint Presentation, Powerpoint Presentation, Powerpoint Presentation, Powerpoint Presentation,
PAMPAGKATUTO kopya ng teksto, kopya ng kopya ng teksto, kopya ng kopya ng teksto, kopya ng kopya ng teksto, kopya ng
(LR) pagsasanay, atbp. pagsasanay, atbp. pagsasanay, atbp. pagsasanay, atbp.

A. Mga Sanggunian Constantino, Pamela C. at
Galileo S. Zafra. 2016.
Filipino sa Piling Larangan
(Akademik). Sampaloc,
Manila: Rex Book Store,
Inc.
Constantino, Pamela C. at
Galileo S. Zafra. 2016.
Filipino sa Piling Larangan
(Akademik). Sampaloc,
Manila: Rex Book Store,
Inc.
Constantino, Pamela C. at
Galileo S. Zafra. 2016.
Filipino sa Piling Larangan
(Akademik). Sampaloc,
Manila: Rex Book Store,
Inc.
Constantino, Pamela C. at
Galileo S. Zafra. 2016.
Filipino sa Piling Larangan
(Akademik). Sampaloc,
Manila: Rex Book Store,
Inc.

Marasigan, Emily V. at https://philnews.ph/ https://philnews.ph/ https://philnews.ph/

Alma M. Dayag. 2012. 2019/07/25/bionote-ang- 2019/07/25/bionote-ang- 2019/07/25/bionote-ang-
Pluma: Wika at Panitikan kahulugan-at-mga- kahulugan-at-mga- kahulugan-at-mga-
para sa Mataas na halimbawa/ halimbawa/ halimbawa/
Paaralan (Ikalawang
Edisyon). Lungsod Quezon: https://patthomson.net/ https://patthomson.net/ https://patthomson.net/
Phoenix Publishing House, 2018/06/04/writing-a-bio- 2018/06/04/writing-a-bio- 2018/06/04/writing-a-bio-
Inc. note/ note/ note/

1. Mga Pahina (hindi available) (hindi available) (hindi available) (hindi available)
sa Gabay-
Guro
2. Mga Pahina (hindi available) (hindi available) (hindi available) (hindi available)
sa Gabay-
Mag-aaral
3. Mga Pahina p. 68-70 / p. 438-439 p. 146-147 p. 146-147 p. 146-147
sa Batayang
Aklat
4. Iba Pang (hindi available) (hindi available) (hindi available) (hindi available)
Kagamitan
mula sa LR
Portal
B. Iba Pang hand-outs o kopya ng aralin hand-outs o kopya ng aralin hand-outs o kopya ng aralin hand-outs o kopya ng aralin
Kaugnay na

Pahina 2 ng 17
 Materyal
IV. IV. These steps should be done across the week. Spread out the activities appropriately so that students will learn well. Always be guided by demonstration of learning by the
students which you can infer from formative assessment activities. Sustain learning systematically by providing students with multiple ways to learn new things, practice their
PAMAMARAAN learning, question their learning processes, and draw conclusions about what they learned in relation to their life experiences and previous knowledge. Indicate the time allotment
for each step.
A. Paglalahad ng PIKSIYON o DI-PIKSIYON: PROFAYL MO, IBIDA MO: KLIPING: Ikiklip ng mag- PALITANG-BIONOTE:
Bagong Aralin / Tutukuyin ng mag-aaral ang Pupunan ng mag-aaral ang aaral ang mga kaugnay na Ibabahagi ng mag-aaral sa
Pagganyak o tiyak na uri ng sulatin o sumusunod: salita o parirala ng isang kamag-aral ang
Motibasyon akda. “BIONOTE” upang inihandang bionote para sa
Natatanging Kasanayan: malaman ang antas ng kaukulang pagkritik.
1. Talambuhay ni ______________________ kabatiran ng mag-aaral sa
Pangulong Duterte Napagtagumpayang kaligiran nito. NILALAMAN (maiaangkop
Sagot: Di-piksiyon Proyekto at/o Riserts: sa profayl ng indibidwal)
______________________ Halimbawa:
2. Parabula ng Sampung Pagkilala o Parangal: ___Pangalan ng Mag-aaral
Dalaga ______________________ talamBuhay
Sagot: Piksiyon Samahang Kinabibilangan: instItusyon ___Personal na
______________________ O Impormasyon
3. Balita tungkol sa Seminar, Kumperensiya, o N a. Petsa ng Kapanganakan:
Pagpanaw ni NBA Workshop na Dinaluhan: komprehensibO ____________________
Legend Kobe Bryant ______________________ T b. Lugar ng Kapanganakan:
Sagot: Di-piksiyon E ____________________
c. Kategoryang
4. Dokumentaryo na kinabibilangan (kung
pinamagatang “COVID- artista, direktor,
19: Nang Tumigil ang manunulat, pintor,
Mundo” mananayaw, at iba pa):
Sagot: Di-piksiyon ____________________
d. Magulang: ___________
5. Tula na pinamagatang e. Iba pang kaanak na nasa
“Awit sa Ilog Pateros” larangan ng sining:
Sagot: Piksiyon ____________________
Mga Natapos sa Pag-aaral:
________________
Mga Natapos na Training-
Workshop: ______________
Mga Likhang Sining: ____
Pahina 3 ng 17
 Mga Natamong Pagkilala at
Gawad: ________________

KAYARIAN
___Maikli ngunit
komprehensibo
___Nasunod ang baligtad na
piramide sa paghahanay ng
impormasyon ayon sa
kahalagahan
(pinakamahalaga, mas
mahalaga, mahalaga)
___Gumamit ng ikatlong
panauhan sa paglalahad

B. Paglalahad ng Angkla sa kasanayang Angkla sa kasanayang Angkla sa kasanayang Angkla sa kasanayang

Tunguhin ng pampagkatutong nasasaad pampagkatutong nasasaad pampagkatutong nasasaad pampagkatutong nasasaad
Aralin sa CS_FA11/12PU-0d-f-93, sa CS_FA11/12PU-0d-f-92 sa CS_FA11/12PU-0d-f-92 sa CS_FA11/12PU-0d-f-92
inaasahan sa mga mag- at CS_FA11/12PU-0d-f-93, at CS_FA11/12PU-0d-f-93, at CS_FA11/12PU-0d-f-93,
aaral na: inaasahan sa mga mag- inaasahan sa mga mag- inaasahan sa mga mag-
1. Natutukoy ang mga aaral na: aaral na: aaral na:
mahahalagang bahagi 1. Napagsusunod-sunod 1. Napagsusunod-sunod 1. Napagsusunod-sunod
ng sulating piksiyon na ang mga hakbang sa ang mga hakbang sa ang mga hakbang sa
ihahanay sa graphic pagbuo ng pagbuo ng pagbuo ng halimbawang
organizer o story map halimbawang bionote ng halimbawang bionote bionote ng tagapanayam
para sa pagbubuod; at may-akda; at ng indibidwal para sa o tagapagsalaita; at
2. Nagagamit sa pagsulat 2. Nagagamit sa pagsulat general reference; at 2. Nagagamit sa pagsulat
ng buod ang mga ng bionote ang mga 2. Nagagamit sa pagsulat ng bionote ang mga
naaangkop na estilo at naaangkop na estilo at ng bionote ang mga naaangkop na estilo at
iba pang teknikal na iba pang teknikal na naaangkop na estilo at iba pang teknikal na
pangangailangan. pangangailangan. iba pang teknikal na pangangailangan.
pangangailangan.

Pahina 4 ng 17
C. Pagtuklas SHARE KO LANG (SKL): IQ-nek (Ikonek): Itatala ng TIPS KO LANG: Ililista ng IQ-nek (Ikonek): Itatala ng
Ibabahagi ng mag-aaral ang mag-aaral ang sa palagay mag-aaral ang tatlong mag-aaral ang tatlong
pinakaibig na sulating niya ay tatlong gampanin ng bagay o gawi na sa pakinabang ng pagkakaroon
piksiyon sa isang tatlong- profayl sa sarili at palagay niya ay ng sariling bionote.
pangungusap na komunidad. makatutulong sa pagsulat Tutukuyin din ng mag-aaral
pagkukuwento o ng ibang uri ng bionote. ang iba’t ibang platform kung
paglalarawan. Aalamin sa pag-aaral kung saan ibig niyang ibahagi ang
naaangkop ang mga ito. bionote.

D. Paglinang MGA GABAY NA MGA GABAY NA MGA GABAY NA MGA GABAY NA TANONG:
TANONG: TANONG: TANONG: 1. Ano ipinagkaiba ng
1. Bakit mahalagang 1. Ano ang bionote at bakit 1. Ano ipinagkaiba ng bionote ng tagapanayam
gumamit ng graphic mahalagang matutuhan bionote ng indibidwal sa naunang dalawang
organizer bago ibuod ang pagsulat nito? sa general reference anyo o uri ng bionote?
ang isang sulating 2. Ano ang katangian ng sa bionote ng may- 2. Ano ang nilalaman ng
piksiyon? bionote? akda? bionote ng tagapanayam
2. Ano-anong bahagi at/o 3. Ano ang pamamaraan, 2. Ano ang nilalaman ng o tagapagsalita?
elemento ang inilalahok estilo, at/o teknik sa bionote ng indibidwal 3. Ano ang pamamaraan,
sa buod ng isang pagsulat ng bionote ng sa general reference? estilo, at/o teknik sa
piksiyon? isang may-akda? 3. Ano ang pamamaraan, pagsulat ng bionote ng
3. Ano ang estilo at teknik estilo, at/o teknik sa tagapanayam o
sa pagbubuod ng pagsulat ng bionote ng tagapagsalita?
tuluyan at patulang indibidwal sa general
anyo ng sulating reference?
piksiyon?

E. Pagpapalalim Gawain 1: GRAPHIC Gawain 1. PAGHAHANDA Gawain 1. Gawain 1. PAGHAHANDA

ORGANIZER SA NG PROFAYL NG MAY- PAGHAHANDA NG NG PROFAYL NG MAY-
PAGBUBUOD NG AKDA: Ihahanda ng mag- PROFAYL NG AKDA: Ihahanda ng mag-
SULATING PIKSIYON SA aaral ang haylayt ng INDIBIDWAL: Ihahanda aaral ang haylayt ng
ANYONG TULUYAN pagkakakilanlan ng target ng mag-aaral ang haylayt pagkakakilanlan ng target na
na may-akda. ng pagkakakilanlan ng tagapanayam o
target na indibidwal. tagapagsalita.

Pahina 5 ng 17
Halimbawa: Layunin: Upang Layunin: Upang ipakilala Layunin: Upang ipabatid na
“Ang Alibughang Anak” mapatunayang karapat- ang natatanging indibidwal eksperto ang tagapagsalita
hango sa Lucas 15:11-32 dapat magsulat tungkol sa sa isang aklat na pang- sa isang paksa sa seminar o
paksang “Suliranin ng mga general reference tulad ng kumperensiya.
Simula Guro sa Pagtuturong MTB- encyclopedia.
1. Tauhan MLE.” Halimbawa:
a. Ama. Isang Halimbawa:
mayamang tao na Halimbawa: NILALAMAN (maiaangkop
may dalawang anak NILALAMAN (maiaangkop sa profayl ng tagapanayam o
na lalaki. NILALAMAN (maiaangkop sa profayl ng indibidwal) tagapagsalita)
b. Panganay na Anak. sa profayl ng may-akda)
Naging tapat at Pangalan: Renante D.
nanatili sa piling ng Pangalan: Jaynard J. Pangalan: Federico Malagayo
ama. Hernandez Caballero a.k.a. Nong
c. Bunsong Anak. Pedring Natapos na Digri: Master in
Maagang kinuha Natapos na Digri: Education Medyor sa Filipino
ang mana at Pahaman ng Sining sa Personal na sa Lyceum Northwestern
nilustay. Edukasyon, Unibersidad ng Impormasyon University sa Dagupan City
2. Tagpuan: Sa tahanan Luzon sa Lungsod Dagupan a. Petsa ng
ng Ama kung saan Kapanganakan: Kinaaanibang Samahan o
mariwasa at payapa Kinaaanibang Samahan o Disyembre 25, 1938 Institusyong Akademiko:
ang pamumuhay. Institusyong Akademiko: b. Lugar ng Nagtuturo sa Don Mariano
3. Sulyap sa Suliranin: *Kumukuha ng Doktorado Kapanganakan: Panay Marcos Memorial State
Ipinagbili ng bunsong sa Institute of Graduate and c. Kategoryang University, South La Union
anak ang manang ari- Professional Studies, kinabibilangan (kung Campus, Kolehiyo ng Sining
arian at kumawala sa Lyceum Northwestern artista, direktor, at Agham, Kagawaran ng
poder ng ama. University sa Lungsod manunulat, pintor, mga Wika sa Agoo, La
Gitna Dagupan mananayaw, at iba pa): Union, Kasapi ng Kapisanan
1. Saglit na Kasiglahan: *Guro sa Filipino sa mananalaysay at/o ng mga Guro sa Pilipinas
Walang pakundangang Pambansang Mataas na mang-aawit ng mga
paggasta at paglustay Paaralan ng Moises B. epiko o sugidanon (Mga) Larang na
ng anak sa mana. Rebamontan (MBRNHS), d. Magulang: (hindi Pinagkadalubhasaan:
Pagsunod sa sariling Bayambang available) Filipino, Pagtuturo,
layaw. Pangangasiwa

Pahina 6 ng 17
2. Tunggalian (Mga) Larang na e. Iba pang kaanak na Bagong Publikasyon o
a. Tao vs Tao (Pisikal): Pinagkadalubhasaan: nasa larangan ng Pananaliksik: Nakasulat na
Pagpapaalila sa Filipino sining: Anggoy Omil, rin siya ng mga modyul sa
isang asyendero ninunong Filipino at kasalukuyan
b. Tao vs Kalikasan Bagong Publikasyon o mananalaysay ng niyang tinatapos ang isa
(Natural): Pagsapit Pananaliksik: Bisa ng sugidanon pang modyul sa Rizal.
ng taggutom Pamamaraang Mga Natapos sa Pag-
c. Tao vs Sarili Kompetitibong Tulong- aaral: (hindi available)
(Sikolohikal): tulong na Pagkatuto sa mga Gawain 2. PAGSULAT NG
Pagsisisi sa Mag-aaral ng Tech-Voc sa Mga Natapos na BINOTE NG
nagawang Asignaturang Filipino Training-Workshop: TAGAPANAYAM o
pagkakamali Nakipagtulungan sa TAGAPAGSALITA
3. Kasukdulan Bureau of Non-formal
Pagbalik ng bunsong Gawain 2. PAGSULAT NG Education Siya nagtapos ng
anak sa Ama, BINOTE NG MAY-AKDA Batsilyer ng Edukasyong
pagtanggap ng Ama sa Mga Likhang Sining: Pansekundarya sa Don
anak, at pagsalungat at Si Jaynard J. Hernandez Dokumentasyon ng mga Mariano
panunumbat ng ay kasalukuyang guro sa Epikong Humadapnon at Marcos Memorial State
panganay na anak. Filipino sa Kagawaran ng Labaw Dunggon sa University sa La Union,
Wakas Senior High School (SHS) pakikipagtulungan kay Dr. Master of Arts in
1. Kakalasan: sa Pambansang Mataas na Alicia Magos ng UP Educational Management sa
Pamamagitan at Paaralan ng Moises B. Visayas Polytechnic College of La
pagpapaunawa ng Ama Rebamontan (MBRNHS), Union sa La Union,
lalo sa panganay sa Bayan ng Bayambang. Mga Natamong Pagkilala Master in Education Medyor
naging pasya Nagtapos siya ng Pahaman at Gawad: Gawad sa sa Filipino sa Lyceum
2. Kalutasan: Tuluyang ng Sining sa Edukasyon Manlilikha ng Bayan Northwestern University
pagtanggap ng lahat sa (MAEd) sa (GAMABA), 2000 sa Dagupan City at
aligbughang anak sa espesyalisasyong Filipino kasalukuyan niyang
payapa at mariwasang sa Unibersidad ng Luzon, tinatapos ang kanyang
tahanan ng Ama. Lungsod Dagupan. doktorado
Tinatapos niya ang digring sa Pampamahalaang
doktorado na tuon sa Pamantasan ng Benguet sa
Wikang Filipino sa Institute La Trinidad Benguet.
of Graduate & Professional Nakapagturo siya sa College
Studies ng Lyceum of Saint Michael the
Northwestern University sa Archangel sa Dagupan City
Pahina 7 ng 17
Gawain 2: GRAPHIC Lungsod Dagupan. Isa sa Gawain 2: PAGSULAT
ORGANIZER SA mga napagtagumpayan NG BINOTE NG
PAGBUBUOD NG niyang pananaliksik ang INDIBIDWAL PARA SA
SULATING PIKSIYON SA pagsubok sa bisa ng GENERAL REFERENCE
ANYONG PATULA pamamaraang
kompetitibong tulong-tulong Si Federico Caballero,
Halimbawa: na pagkatuto sa mga mag- kilala rin bilang Nong
“May Huklubang Ama sa aaral ng Tech-Voc sa Pedring, ay ipinanganak
May Tumba-tumba” asignaturang Filipino. noong Disyembre 25, 1938
(Vladimeir Gonzales, halaw sa Panay sa Kabisayaan.
sa tulang Proposals ni Siya ay kinilala ng
Edwin Thumboo, Ugat, Pambansang Komisyon
2003) para sa Kultura at mga
Sining (NCCA), at
Pamagat: May Huklubang pinarangalan ng Gawad sa
Ama sa Isang Tumba- Manlilikha ng Bayan
tumba (GAMABA) noong taong
Makata: Edwin Thumboo 2000. Si Nong Pedring ay
Petsa/Taon ng Paglimbag: isang natatanging
2003 mananalaysay ng mga
Pangunahing Kaisipan: epiko o sugidanon na
Paghingi ng pahintulot ng minana sa ninunong si
isang nobyo sa ama ng Anggoy Omil. Umaawit
kasintahan upang siya ng sampung epiko sa
makaisang-dibdib isang wika na nahahawig
Pantulong na Kaisipan: sa Kiniray-a. Sa tulong ni
Panghihina ng loob ng Dr. Alicia Magos ng
binata kaya nauumid University of the
Kongklusyon/Mahalagang Philippines (UP) sa
Aral: Pagkatuto sa aral ng Visayas at iba pang
kahapon eksperto ay nagawa
niyang idokumento ang
mga epikong Humadapnon
at Labaw Dunggon, at iba
pa upang magkaroon ng
ganap na preserbasyon.
at Saint Mary’ s Academy sa
Agoo, La Union.
Kasalukuyan siyang
nagtuturo sa Don Mariano
Marcos Memorial State
University, South La Union
Campus, Kolehiyo ng Sining
at Agham, Kagawaran ng
mga Wika sa Agoo, La
Union. May-akda siya ng
mga aklat na
Pagpapahalagang
Pampanitikan, Pagbasa at
Pagsulat Tungo sa
Pananaliksik,, Sining ng
Komunikasyon Pang-
Akademiko, Pagbasa at
Pagsulat sa Masining na
Pananaliksik, at Masining na
Pagpapahayag Tungo sa
Pagpapaunlad ng
Kasanayan sa Pananaliksik
at Pagsulat. Nakasulat na rin
siya ng mga modyul sa
Filipino at kasalukuyan
niyang tinatapos ang isa
pang modyul sa Rizal.
Kasapi siya sa Kapisanan ng
mga Guro sa Pilipinas,
Reading Association of the
Philippines, Enlightened
Group for Quality and
excellence in Education,
Inc., Asian Intellect for
Academic Organization and
Development, Inc. Asian
Pahina 8 ng 17
 Katuwang ang Bureau of Academic Organization in
Non-formal Education, Research and Management,
tinuruan din niya ang mga Philippine Professional
kapuwa mananalaysay Linkage From Various
mula sa ibang pangkat- Disciplines, Inc.
etnikong magbasa at Transcendence Academic
magsulat upang maisulat Organization Inc.,
ang iba pang epiko. Pambansang Samahan sa
Wika, Ink., at Philippine
Sanggunian: http://gwhs-
stg02.i.gov.ph/~s2govnccaph/about- Association of Extension
culture-and-arts/culture-profile/ Programs, Inc. Ang
gamaba/national-living-treasures-
federico-caballero/
tagapanayam/tagapagsalita
para sa sesyong ito ng
Senior High School
Teachers’ Training ay
walang iba kundi si G.
Renante D. Malagayo.

Pinagkunan: Lektura sa Pagsulat ng

Bionote ni Malagayo (2017) sa Senior
High School Teachers’ Training 2017

F. Mga Real at PAGSULAT NG BUOD: PAGKRITIK NG BIONOTE PAGKRITIK NG PAGKRITIK NG BIONOTE

Praktikal na Isusulat ng mag-aaral ang NG MAY-AKDA: Susuriin BIONOTE NG NG TAGAPANAYAM o
Pagsasanay buod ng mga sulating ng mag-aaral ang bionote NATATANGING TAGAPAGSALITA: Susuriin
piksiyon na inihanay sa ng tampok na may-akda INDIBIDWAL: Susuriin ng ng mag-aaral ang bionote ng
graphic organizers. ayon sa: mag-aaral ang bionote ng tampok na tagapanayam o
tampok na indibidwal ayon tagapagsalita ayon sa:
Halimbawa: NILALAMAN (maiaangkop sa:
sa profayl ng may-akda) NILALAMAN (maiaangkop
Ang Alibughang Anak NILALAMAN (maiaangkop sa profayl ng tagapanayam o
___Pangalan ng May-akda sa profayl ng indibidwal) tagapagsalita)
May isang mayamang ___Natapos na Digri
ama na may dalawang anak ___Kinaaanibang Samahan ___Pangalan ng Indibidwal ___Pangalan ng
na lalaki. Maagang kinuha o Institusyong Akademiko Tagapanayam
ng bunsong anak ang ___(Mga) Larang na ___Personal na ___Natapos na Digri
mana, ipinagbili, at Pinagkadalubhasaan Impormasyon
Pahina 9 ng 17
nagpakalayo-layo habang
ang panganay ay nanatili sa
piling ng ama. Nilustay ng
anak sa mga
makamundong gawain ang
minana. Nang sumapit ang
taggutom at wala na siyang
magugol na salapi ay
napilitan siyang magpaalila
sa isang asyendero at doo’y
namuhay na masahol pa sa
katayuan ng mga alipin sa
dating tahanan. Dahil sa
mga hirap at sakit ay
napagtanto niya ang
masasamang ginawa at
nagsisi. Bumalik siya sa
kaniyang ama at humingi ng
tawad. Buong puso namang
tinanggap ng ama ang
kaniyang anak dahil sa labis
na pagmamahal sa anak.
Ipinagdiwang pa ang
pagbabalik ng bunsong
anak na ikinasama naman
ng loob ng panganay dahil
ni minsan ay hindi nito
naranasang ipaghanda ng
piging ng kaniyang ama.
Inamo ng ama ang
panganay na anak sa
pagpapaunawa na siya ay
lagi nitong kapiling at ang
lahat ng ari-arian niya ay
para dito subalit ang
bunsong anak ay itinuring
___Bagong Publikasyon o a. Petsa ng ___Kinaaanibang Samahan
Pananaliksik Kapanganakan: _____ o Institusyong Akademiko
b. Lugar ng ___(Mga) Larang na
KAYARIAN Kapanganakan: _____ Pinagkadalubhasaan
___Maikli ngunit c. Kategoryang ___Bagong Publikasyon o
komprehensibo kinabibilangan (kung Pananaliksik
___Nasunod ang baligtad artista, direktor,
na piramide sa paghahanay manunulat, pintor,
ng impormasyon ayon sa mananayaw, at iba pa): KAYARIAN
kahalagahan __________________ ___Maikli ngunit
(pinakamahalaga, mas d. Magulang: _________ komprehensibo
mahalaga, mahalaga) e. Iba pang kaanak na ___Nasunod ang baligtad na
___Gumagamit ng ikatlong nasa larangan ng piramide sa paghahanay ng
panauhan sa paglalahad sining: _____________ impormasyon ayon sa
Mga Natapos sa Pag- kahalagahan
aaral: ________________ (pinakamahalaga, mas
BIONOTE Mga Natapos na Training- mahalaga, mahalaga)
Workshop: ____________ ___Gumagamit ng ikatlong
Si Aurora E. Batnag, dating Mga Likhang Sining: ____ panauhan sa paglalahad
Direktor III ng Komisyon sa Mga Natamong Pagkilala
Wikang Filipino, ay at Gawad: _____________
nagtapos ng doktorado sa BIONOTE
lingguwistika sa Philippine
Normal University (PNU). KAYARIAN Siya ay nagtapos ng
Siya ay awtor ng mga ___Maikli ngunit balediktoryan sa kanyang
premyadong maikling komprehensibo pag-aaral sa sekundarya.
kuwentong pambata at ko- ___Nasunod ang baligtad Konsistent siyang iskolar ng
awtor ng mga aklat sa na piramide sa Pamantasan ng Lungsod ng
pagsasalin at mga teksbuk paghahanay ng Maynila (PLM) kung saan
sa hay-iskul sa Filipino. impormasyon ayon sa siya nagtapos ng Bachelor of
Nagturo siya ng mga kahalagahan Science in Secondary
kursong gradwado sa (pinakamahalaga, mas Education, medyor sa Social
lingguwistika at pagsasalin mahalaga, mahalaga) Studies, cum laude. Sa
sa PNU at De La Salle ___Gumagamit ng ikatlong naturang unibersidad din
University. panauhan sa paglalahad niya kasalukuyang tinatapos
ang kanyang tesis para sa
Pahina 10 ng 17
nang patay ngunit muling BIONOTE masterado. Siya ay limang
nabuhay, nawala ngunit taong nagsilbi bilang
nasumpungan. Sa gayon, Si Nicco Manalo ay isang Academic Coordinator sa
tuluyang tinanggap ang freelance actor. Nag-aral Filipino at Araling
aligbughang anak sa siya sa De La Salle – Panlipunan sa Saint Francis
payapa at mariwasang College of St. Benilde ng School. Siya rin ay apat na
tahanan ng ama. kursong AB Technical taong naglingkod bilang
Theater. Pagka-graduate Tagapag-ugnay ng
niya ay nag-audition siya asignaturang Araling
May Huklubang Ama sa para maging iskolar ng Panlipunan sa Academy of
Isang Tumba-tumba Tanghalang Pilipino Saint John at sa
Actors’ Company at mula kasalukuyan siya ang
Ang tula ni Gonzales noon ay patuloy na siyang Registrar at Academic
(2003) na pinamagatang umarte sa pelikula at Coordinator for Student
“May Huklubang Ama sa telebisyon. Ilan sa Affairs ng nasabing
Isang Tumba-tumba” ay kaniyang mga paaralan. Isa siya sa mga
tungkol sa paghingi ng napabilangang dula ay ang premyadong manunulat ng
pahintulot ng isang nobyo Pamantasang Hirang, Pluma at Lakbay ng Lahing
sa ama ng kasintahan Bruhaha Bruhihihi Dong Pilipino Series ng Phoenix
upang makaisang-dibdib. Ao ng Virgin Labfest 4, Publishing House. Ang
Bawat tangkang pagdulog Palanca in my Mind ng tagapanayam sa seminar-
ng binata sa matandang Virgin Labfest 3, Palanca workshop na ito, G. Nestor
ama na nasa tumba-tumba in my Mind ng Virgin S. Lontoc.
ay pinanghihinaan ito ng Labfest 2, Bakeretta, Ang
loob, nauumid, at panay Mga Maid, Sacred Inside, Pinagkunan: Lontoc, Nestor S. et al.
2013. Pinagyamang Pluma 8. Lungsod
ang bunting-hininga. at marami pang iba. Ang Quezon: Phoenix Publishing House,
Subalit, puno man ng dulang Mga Kuwento ni Inc.
pangamba, naglakas-loob Lola Basyang ay ang
itong magtapat upang unang palabas ni Nicco sa
humingi ng basbas PETA (Philippine
sapagkat ayaw nitong Educational Theater
matulad sa sinapit ng ama Association).
ng mapapangasawa na Pinagkunan: Mga Kuwento ni Lola
Basyang, PETA
tumandang nag-iisa sa
kaniyang tumba-tumba.

Pahina 11 ng 17
G. Paglalahat at/o MAKABULUHANG MAKABULUHANG MAKABULUHANG MAKABULUHANG
Abtraksiyon TANONG: Ano ang TANONG: Alin sa mga TANONG: Alin sa mga TANONG: Paano
ipinagkaiba ng pagbubuod katangian ng bionote ang inilista mong gawi o estilo mailalarawan ang iyong
ng akdang piksiyon sa maiuugnay mo sa abstrak, ang nakatulong sa karanasan sa araling
naunang ibinuod na mga sintesis, at/o buod? Bakit? pagsulat ng bionote ng bionote?
sulating di-piksiyon tulad ng indibidwal para sa general
artikulo at saliksik? reference?

H. Ebalwasyon KAYANG-KAYA MO NA! KAYANG-KAYA MO NA! KAYANG-KAYA MO NA! KAYANG-KAYA MO NA!

Pangkalahatang Panuto: Pangkalahatang Panuto: Pangkalahatang Panuto: Pangkalahatang Panuto:

Maunawang basahin ang Maunawang basahin ang Maunawang basahin ang Maunawang basahin ang
bawat panuto at aytem. bawat panuto at aytem. bawat panuto at aytem. bawat panuto at aytem.
Maging matapat sa Maging matapat sa Maging matapat sa Maging matapat sa
pagsagot. (HPS: 5) pagsagot. (HPS: 5) pagsagot. (HPS: 5) pagsagot. (HPS: 5)

a. Tukuyin ang bahagi ng a. Sa bilang na 1-5, a. Sa bilang na 1-5, a. Sa bilang na 1-5,

piksiyong tuluyan na pagsunod-sunurin ang pagsunod-sunurin ang pagsunod-sunurin ang
may haylayt sa buod ng nilalaman upang ganap nilalaman upang ganap nilalaman upang ganap
“Ang Parabula ng na mabuo ang bionote na mabuo ang bionote na mabuo ang bionote
Sampung Dalaga,” ng isang may-akda. (5) ng indibidwal para sa ng tagapanayam o
hango sa Mateo 25: 1- general reference. (5) tagapagsalita. (5)
13. ___Aktibo rin siyang
contributor sa mga ___Pinarangalan siya ng ___Ang tagapanayam para
Sa bayan ng Israel, akademikong journal sa Gawad sa Manlilikha ng sa kumperensiya sa
isang Hudyong lalaki ang iba’t ibang pamantasan sa Bayan (GAMABA) ng Panitikan at Kulturang
ikakasal matapos ang institusyong pangkultura. Pambansang Komisyon Pilipino, Dr. Teresita Perez-
mahabang panahong para sa Kultura at mga Semorlan.
paghahanda. Sinundo ng ___Nagtapos siya ng Sining (NCCA) noong
binata ang kasintahan kaniyang doktorado sa 1993 para sa kaniyang ___Naging visiting professor
upang dalhin sa kaniyang larangan ng Panitikan ng sigasig na mapreserba ang siya sa paaralang
tahanan na pagdarausan ng Pilipinas sa Departamento tradisyonal na tulang panggradwado ng
maringal na kasalan. Sa ng Filipino at Panitikan ng Ambahan ng pangkat- Universidad de Zamboanga.
mga naghihintay sa labas Pilipinas sa University of the etnikong kinabibilangan. Naglingkod din siya bilang
ng tahanan ng lalaki, Philippines-Diliman. tagapangulo ng
naroroon ang limang ___Ikinararangal hindi Departamento ng Filipino sa
Pahina 12 ng 17
matatalinong dalaga at
imang hangal na dalaga na
may dala-dalang ilawan
sapagkat itinalagang
sumalubong sa ikakasal. Sa
sampung dalaga, tanging
ang limang matatalinong
dalaga lamang ang nagdala
ng karagdagang langis
sapagkat inasahang
maaantala ang pagdating
ng ikakasal. Malugod na
naghihintay ang lahat sa
pagdating ng binata at
dalagang ikakasal subalit
maghahatinggabi gabi na’y
hindi pa rin dumarating ang
mga ito dahilan upang
makatulog maging ang
sampung dalaga sa
kahihintay. Nang ipabatid
ang pagdating ng ikakasal,
agad na bumangon ang
sampung dalaga at
naghanda subalit wala nang
langis ang ilawan ng limang
hangal na dalaga. Humiling
ang mga ito sa limang
matatalinong dalaga na
bahaginan sila ng langis
subalit subalit sapat lamang
iyon para sa kanilang
ilawan. Nagpasya ang
limang hangal na dalaga na
bumili ng langis kahit
paparating na ang binatang
___Nakapaglathala na siya lamang ng mga Mangyan Miriam College ng humigit-
ng mga aklat tulad ng kundi ng mga Filipino si kumulang siyam na taon.
Balagtasan: Kasaysayan at Ginaw Bilog sapagkat
Antolohiya (1999), at nagawa niyang ___Siya ay nagtapos ng
nakapag-edit ng serye ng pangalagaan at ibahagi Bachelor of Secondary
Sawikaan: Mga Salita ng ang katutubong yaman ng Education, medyor sa
Taon, at Ambagan: Mga lahing kayumanggi. Filipino sa Universidad de
Salita Mula sa Iba’t Ibang Zamboanga (dating
Wika sa Filipinas na ___Bukod sa pagsulat ng Zamboanga AE Colleges), at
kapuwa proyekto ng mga tradisyonal na tula sa nagkamit ng masterado sa
Filipinas Institute of kawayan, nagturo din siya Literatura ng Pilipinas at
Translation at UP Press. ng surat Mangyan sa doktorado sa Estruktura ng
kapuwa katutubo. Wikang Filipino sa
___Dito rin siya Unibersidad ng Pilipinas sa
kasalukuyang nagtuturo ng ___Si Ginaw Bilog ay Diliman, Lungsod Quezon.
mga kurso sa panitikan, isang makatang Hanunoo
wika, at araling Filipino. Mangyan na ipinanganak ___Tagapanayam siya sa
noong Enero 3, 1953 sa iba’t ibang seminar at
___Si Galileo S. Zafra ay Mansalay, Oriental director ng mga seminar-
isang propesor, Mindoro. workshop sa Filipino na
mananaliksik, at tagasalin. ginaganap sa iba’t ibang
___Ang kasanayan sa pook ng kapuluan.
Sagot: 5-2-4-3-1 Ambahan at surat Nakapagpresenta siya ng
Mangyan ay parehong papel sa Bangkok, Thailand
minana ni Ginaw Bilog sa at Kuala Lumpur, Malaysia
ama at sa kaniyang lolo. at may artikulong nailimbag
sa International Journal of
Sagot: 2-5-3-1-4 Behavioral Science sa
Bangkok, Thailand.
___Isa siyang manunulat ng
mga aklat na pang-
elementarya,
pansekundarya, at
pangkolehiyo. Nakapagturo
siya sa Mindanao State
Pahina 13 ng 17
ikakasal. Habang bumibili University (MSU) System,
ay dumating ang lalaking San Sebastian College-
ikakasal at agad na Manila, Colegio de San
ipinasara ang tarangkahan. Lorenzo-Lungsod Quezon,
Humahangos na dumating Far Eastern University-
ang limang hangal na Lungsod Quezon, at
dalagang nahuli sa Western Mindanao State
pagpasok at pilit kumakatok University-Lungsod
upang pagbuksan ng lalaki Zamboanga.
na kanilang panginoon
subalit hindi sila kinilala at Pinagkunan: Semorlan, Adrian P. et al.
2014. Ang Panitikan at Kulturang
hindi pinapasok sa Pilipino. Lungsod Quezon: C & E
pinagdarausan ng kasal. Publishing, Inc.

Sagot: 5-3-1-4-2
Susi ng Kasagutan:

Dilaw: Tagpuan (sa

bahaging Simula)

Kahel: Tauhan (sa

bahaging Simula)

Rosas: Tunggalian (sa

bahaging Gitna)

Berde: Kasukdulan (sa

bahaging Gitna)

Asul: Wakas (Kakalasan at

Kalutasan)

Pahina 14 ng 17
 I. Karagdagang PAGSULAT NG
Gawain para sa SARILING BIONOTE:
Paglalapat at/o Isusulat ng mag-aaral ang
Paglilipat sariling bionote at
ihahanda para sa
presentasyon.
V. PUNA o
KOMENTO /
MUNGKAHI o
SUHESTIYON
VI. REPLEKSIYON o
PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
iskor na 80% sa
ebalwasyon.

B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng karagdagang
gawain o
aktibidad
sapagkat
nakakuha ng
iskor na mas
mababa sa 80%.
C. Naging mabisa
ba ang mga
ibinigay na
karagdagang
gawain? Bilang
ng mga mag-
aaral na

Pahina 15 ng 17
 nakatupad at
pumasa?

D. Bilang ng mga
mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan
ng mga
karagdagang
gawain?
E. Alin sa mga
ginamit na
estratehiya sa
pagtuturo ang
pinakamabisa?
Bakit?
F. Anong suliranin
sa pagtuturo ang
naranasan kung
saan
makatutulong sa
pagresolba ang
punong-guro at
tagamasid?
G. Anong
inobasyon o
lokalisadong
materyal ang
ginamit/natuklas
an na ibig kong
ibahagi sa
kapwa guro?
For improvement, enhancement and/or clarification of any DepEd material used, kindly submit feedback to bld.tld@deped.com.ph

Inihanda ni: Guro II

JAYNARD J. HERNANDEZ
Pahina 16 ng 17
Sinuri ni: Dalubguro I
MELCHORA N. VIDUYA, EdD
Pinagtibay ni: EPS sa Filipino
JOSELITO D. DAGUISON

Pahina 17 ng 17