MODYUL 1 Aralin 1-2

Metalinggwistik na Pagtalakay sa Wikang Filipino Kahulugan, Katangian, Teorya, Klasipikasyon at

Kasaysayan ng Wika I

Pangalan: Rechie Ann V. Bebedor Marka:

Seksyon: BSED MATH 2B Petsa:
Propesor: Bb. Hazel Kaye V. Longno

Panuto: Punan ng tamang salita ang bawat antas ng wika.

Balbal Kolokyal Lalawiganin Pambansa Pampanitikan

Tsongke- Puwede-pede Hinigugma (Bisaya)- Malaya Amis-kaawa-awa
Marijuana mahal
Chaka-pangit Kalian-kelan Luslus(Kapampangan) Buhay Mapagkandili-
-luwas mapag-alaga
Datung-pera Diyan-dyan Mapintas(Ilokano) Dangal Alibguho-salbahe
Maganda
Todas-patay Na saan-nasan Bilot(Batangueno)- tao Maitim ang dugo-
tuta salbahe
Olats-talo Paano-pano Igsura(Bisaya)-ulam Takdang aralin Paham-matalino
Dekwat-nanakaw Saakin-sakin Sinsilyo(Bicolano)- Umaga Katoto-kaibigan
barya
Syota-kasintahan Mayroon-meron Manog(kiniray-a)-ahas Simbahan Bugtong-nag-isa
Purita-mahirap Ganoon-ganun Amo(Aklanon)-unggoy Wika Pakikihamok-
pakikipaglaban
Bokal-kalbo Dalawa-dalwa Kalibutan (bisaya)- Bansa Siniphayo-inapi
mundo
Bebot-babae Kwarta-pera Maupay (bisaya)- Pagkain Makati ang dila-
maganda madaldal
 MODYUL 1 Aralin 3-4

KOMUNIKASYON

Paglinaw sa mga terminong Idyolek, Dayalek, Sosyolek, Jargon, Pidgin, Creole, Varayti at Varsasyon,
Heographikal, Sosyal at Akupasyunal

Pangalan: Roselyn A. Causing Marka:

Seksyon: BSED-MATHEMATICS 2B Petsa:
Propesor:Bb. Hazel Kaye V. Longno

Pagsasanay Blg. 1

Direksyon: Sagutin ang mga sumusunod na tanong batay sa mga binasang leksyon.

1. Bakit nagkakaroon ng varayti ang isang wika? Ipaliwanag

Ang pangunahing dahilan ng pagkakaroon ng  barayti ng wika ay ang lokasyong heograpikal.

Dahil sa pagkakaiba ng tirahan ng mga tao, maaaring magkaroon din ng iba't ibang barayti ng wika.

2. Nakatutulong ba sa pagsulong ng pagkakaisa at pag – unlad ng wikang Filipino ang pagkakaroon ng

mga varayti ng wika? Ipaliwanag

Opo, nakakatulong ito dahil sa pagkakaroon ng parehong wika sa iisang lugar, nagkakaintindihan
ang mga tao kaya naman mas napapadali ang pagbibigayan ng mga ideya upang mas mapaunlad ang
kanilang lugar at ang kani-kanilang mga sarili .

3. Ano ang kaugnayan ng idyolek at diyalekto sa tinatawag na varayti at varyasyon ng wika? Ipaliwanag

Dayalek at Idyolek ang dalawa sa mga varayti o varyasyon ng wika na ginagamit natin sa araw-
araw na pakikipag komunikasyon.

4. Anu- ano ang dalawang malalaking uri ng varayti ng wika ayon kay Clifford? Ipaliwanag ang bawat isa.

Ang dalawang malalaking uri ng varayti ng wika ayon kay Clifford ay ang permanenteng wika at
pansamantalang wika. Ang permanenteng wika ay tumutukoy sa likas na gamit at linang sa sinumang
tagapagsalita o tagabasa. Dito nabibilang ang varayti ng wika na dayalek, idyolek, etnolek, at ekolek.
Ang pansamantalang wika naman ay tumutukoy sa nagbabago batay sa pagbabago ng sitwasyon. Dito
nabibilang ang sosyolek, register, pidgin, at creole.

5. Maituturing bang mali ang aksent ng mga taong may rehiyonal na aksent tulad ng bisaya, Ilokano,
Caviteño, atbp? Bakit? Ipaliwanag.

Hindi, sapagkat nakatatak na iyon sa kanilang kultura o paraan ng kanilang pagsasalita, hindi ito
masasabing mali dahil hindi naman ginagamit ang mga aksent na ito sa pangkahalatan.
B. Magbigay ng tiglilimang (5) halimbawa para sa mga sumusunod na varyasyon sa wikang Filipino.

Varyasyon sa Wika

1. Sosyolek -Sige ka, jujumbagin kita

2. Dayalek/dayalekto -pakiurong nga po ang plato (bulacan-hugasan)

3. Idyolek - tagalog- bakit?

4. Ekolek -palikuran (banyo o kubeta)

5. Register - Halliday - Holliday

Varyasyon sa Idyolek

1.“Hindi ka namin tatantanan” ni Mike Enriquez

2. “Ito ang iyong Igan” ni Arnold Clavio

3. “Hoy Gising!” ni Ted Failon

4. “Ang buhay ay weather weather lang” ni Kim Atienza

5. “I shall return” ni Douglas MacArthur

Varyasyon sa Register

1. Pari

2. Pulis

3. Piloto

4. Guro

5. Doktor

Ipaliwanag ang mga sumusunod:

1. Varayti- ang pagkakaroon nito ay bunga ng paniniwala ng mga linggwista na ang wika ay
heterogeneous o nagkakaiba-iba. Dala ito ng nagkakaibang pangkat ng tao na may iba’t ibang lugar na
tinitirahan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa.

2. Varyasyon - sa pagdaan ng panahon, nagiging ispesyalisado ang gawain at tungkulin ng tao at ito ay
nagreresulta ng pagkakaiba-iba ng kultura at wika na siyang nagiging panukat sa progreso ng tao.

3. Diyalekto - wikang subordineyt ng isang katulad ng wika. Ginagamit ito sa tiyak na lugar o rehiyon

4. Idyolek - ang wikang tipikal/ pangkaraniwang ginagamit ng isang tao; ang personal na wika ng isang
tao.

5. Register- anyo ng wika batay sa uri at paksa ng talakayan o larangang pinag-uusapan, sa mga
tagapakinig o kinakausap o kaya ay okasyon at sa iba pang mga salik o factor.
 MODYUL 1 Aralin 5-6

(KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO)

PAGTALAKAY SA DOMEYN AT REPERTWANG PANGWIKA; NGA LINGGWISTIK NA KAALAMAN AT

KASANAYAN

Pangalan: Roselyn A. Causing Marka:

Seksyon: BSED-MATHEMATICS 2B Petsa:
Propesor: Bb. Hazel Kaye V. Longno

Pagsasanay Blg. 1

Gawain I-A Panuto:

 Ipaliwanag kung paano nalilikha ang mga tunog ng isang wika.

Nilikha ang mga tunog ng isang wika gamit ang ating mga bibig na kung saan may lumalabas na
tunog kapag tayo ay nakikipag usap sa iba o nakikipag komunikasyon. At dahil din sa hininga na lumabas
sa ating mga bibig na lumilikha din ng tunog.

 Ang mga titik ba sa wikang Filipino ay palaging ponema? Pangatwiranan.

 Bakit mahalaga ang mga tunog na suprasegmental sa isang wika?

 Lagi bang nauuna ang panaguri sa paksa sa mga pahayag sa Filipino? Pangatwiranan ang sagot

 Patunayan kung bakit sinasabing maluwag ang mga pangungusap sa Filipino.

Gaawain I-B- Ipaliwanag Panuto: Sagutin ang mga tanong sa ibaba. Ipaliwanag ang mga sumusunod sa
loob ng 5-7 pangungusap.

1. Pagkakatulad at pagkakaiba ng mga salita sa iba‟t ibang wika sa Pilipinas.

2. Walang wikang umuunlad kung hindi ito naisusulat at nababasa. Walang wikang umuunlad kung ito ay
hindi sinanay na maglulan ng mga produkto ng kamalayan at iba‟t ibang kaisipan hango sa maraming
kultura.- Randy David.

Gawain II- A Tukuyin kung nasa anong gamit ng pangungusap.

1. Sunog! Sunog! - Padamdam

2. Kunin mo ang pulang pitaka. - Pautos

3. Bakit ka umiiyak? - Patanong

4. Maaari mo bang iguhit ang larawan? - Patanong

5. Ang Pilipinas ay mayaman sa likas na yaman. - Pasalaysay

6. Ay! Nabali ang sanga! - Padamdam

7. Bigyan mo siya ng maiinom. - Pautos

9. Puwede bang umupo sa iyong tabi? - Patanong

10. Umalis ka sa aking harapan - Pautos

Gawain II- B Panuto: Tukuyin kung nasa anong pangungusap na walang paksa.

1. Maligayang pagdating! - Formulasyong panlipunan

2. May magagandang bagay rito. - Pangungusap na existensyal

3. Noon pa. - Pamanahon

4. Ang galing mo! - Pangungusap na paghanga

5. Mayroon talagang ganyan. - Pangungusap na existensyal

Gawain II- C Ibigay ang katuturan ng mga sumusunod ayon sa pagkakaunawa.

1. Ponoloji - ito ay tumutukoy sa pag-aaral ng makabuluhang tunog.

2.. fown - ito ang tawag sa mga tunog na lumalabas sa bibig at ilong sa pamamagitan ng hangin.

3. ponema - ang tawag sa pinakamaliit na makabuluhang tunog ng wika. Ang bawat wika ay may
kani-kaniyang tiyak na damio bilang ng mga makabuluhang tunog.

4. diptonggo - Ito ay tumutukoy sa pinagsamang tunog ng isang patinig (a,e,i,o,u) at isang

malapatinig (w,y) sa loob ng isang pantig.

5. pares minimal - ay isang salita na magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad sa bigkas maliban sa
isang ponema na magkatulad na magkatulad sa isang ponema na posisyon .

6. suprasegmental - ay tumutukoy sa ponema ng haba at tono ng tunog kapag binibigkas

7. morpoloji - ay ang pag-aaral ng istruktura ng mga salita at ang relasyon nito sa iba pang mga salita
ng wika.

8. morpema - ay ang pinakamaliit na yunit ng salita na nagtataglay ng kahulugan.

9. Leksikon - ay isang paraan ng pagbuo ng mga salita.

10. sintak - ay ang pag-aaral o pag-uugnay -ugnay ng mga salita para makabuo ng mga parirala,
sugnay at mga pangungusap.

Gawain II- D Palitan ng angkop na salita ang may salungguhit sa tulong ng pagbabagong
morpoponimiko.

1. Kukunin ng isang pahina ang libro. -Kukunan ng isang pahina ang libro.

2. Ipinagbilin ni Kim na sunurin natin siya. -Ipinagbilin ni Kim na sundin natin siya.

3. Sakayan natin ang kalabaw. -Sasakyan natin ang kalabaw.

4. Takipan mo ng tansan ang bote. -Takpan mo ng tansan ang bote.

 5. Masarap ang kanyang niluto. -Masarap ang kanyang niluluto.

Gawain II- -E Ayusin ang mga sumusunod na pangungusap upang maging maayos ang diwa o
kaisipan nito.

1. Si Rina ay masipag at siya ay mapagkakatiwalaan pa - masipag at mapagkatiwalaan si Rina

2. Ang takbo ng kotse ay mabilis at iyon ay maganda. - mabilis ang takbo ng kotse at iyon ay
maganda

3. Nagpapalambot sa kutis ang nilikha ng kamatis. - nilikha ang kamatis na nagpapalambot ng kutis

4. Ang mga paa ng aso ang pilay. - pilay ang mga paa ng aso

5. Nagtungo si Maria sa palengke upang siya ay mamalengke. - mamalengke si Maria kaya siya ay
nagtungo sa palengke

Panuto: Basahin ang awit sa ibaba. Piliin ang mga pandiwa at tukuyin ang aspekto ng pandiwa sa
pamamagitan ng paglalagay nito sa tamang hanay na makikita sa ibaba. Pagkatapos, banghayin sa iba
pang aspekto ng pandiwa.

MUNTIK NA KITANG MINAHAL

Ni: Carol banawa

May sikreto akong sasabihin sa‟yo

Mayroong nangyari hindi ko alam
Ito‟y isang lihim itinatanong kay tagal
Muntik na kitang minahal. „
Di ko nakayang ipadama sa‟yo
Nararamdaman ng pusong ito
Hanggang ngayon ay naaalala pa
Muntik na kitang minahal

Ngayon ay aaminin ko na
Sana nga ay tayo ng dalawa
Bawat tanong mo‟y iniiwasan ko
Akala ang pag-ibig mo‟y di totoo. „

Di ko alam kung anong nangyari

Damdamin ko sa‟yo‟y di ko nasabi
Hanggang ang puso mo‟y nagbago
Sa paghihintay kaytagal.
Saka ko lang naisip, muntik na kitang minahal „
Di ko noon nakaya

Ipaalam sa‟yo
Ang nararamdaman ng pusong ito
At hanggang ngayo‟y naaalala pa
Muntik na kitang minahal
 KONTEMPLATIVO IMPERPEKTIVO PERPEKTIVO
1. sasabihin sinasabi sinabi
2.ipapadama Ipinapadama Ipinadama
2. magbabago Nagbabago Nagbago
4. Aaminin Inaamin Inamin
5. Iniiwasan Iiwasan Naiwasan
6. magsasabi Nagsasabi Nasabi
7. Naalala Inaalala Inalala
8. Itatanong Itinatanong Itinanong
9. Mararamdaman Nararamdaman Naramdaman
10. Maghihintay Naghihintay Naghintay

Panuto: Tukuyin ang uri ng pokus ng pandiwa sa mga sumusunod na pangungusap.

___kumuha__________1. Kumuha ng bagong katulong ang nanay.

_____dinala________2. Dinala ni Rosa sa likod ng bahay ang mga basura.

____sinalo_________3. Sinalo ko ang bola.

_humiling____________4. Humiling ng litson ang may sakit.

___nagsalita__________5. Nagsalita ang Pangulo sa publiko

Modyul 1 Aralin 8

Komunikasyon sa Akademikong Filipino

KOMUNIKASYONG VERBAL AT DI- VERBAL

Pangalan: Roselyn A. Causing Marka:

Seksyon: BSED MATHEMATICS 2B Petsa:
Propesor: BB. Hazel Kaye V. Longno
PAGSASANAY 1

A. Panuto:Sagutin. Sampung puntos bawat bilang.

1) Ibigay ang dalawang uri ng komunikasyon.Ipaliwanag ang pagkakaiba ng dalawa.

Ang dalawang uri ng komunikasyon ay berbal at di-berbal na komunikasyon. Ang berbal na

komunikasyon ay tumutukoy sa pagpaparating ng ideya o mensahe gamit ang salitang nagririprisinta sa
mga kaisipan. At ang di berbal na komunikasyon naman ay pagpapalitan ng mensahe o
pakikipagtalastasan na ang daluyan o channel ay hindi lahat lamang ng sinasalitang tunog kundi kasama
ang kilos ng katawan at ang tinig na iniaangkop sa mensahe.

2) Sa ngayon ba ay natutupad ang layunin ng komunikasyon na makapagkalat ng tamang impormasyon

at mga kapakipakinabang na kaalaman.
Oo, dahil bawat tao ay makakapag komunikasyon kayo kahit nasa malayong lugar kayo ay
nagkakaintindihan ang bawat indibidwal.

3) Bumanggit ng mga makabagong kagamitan sa pakikipag komunikasyon sa kasalukuyan.

Ang mga kagamitan sa pakikipag komunikasyon ngayon ay ang mga cellphone, laptop, tablet ,
ipad atbp. Mahalaga ito dahil nakakausap nila ang mga mahal nila o nasa malayong lugar sa
pamamagitan ng pag uusap sa videocall.

4) Ano ang kahalagahan ng komunikasyong berbal at di- berbal sa pang araw-araw na buhay natin.

Ang kahalagahan ng komunikasyong berbal ay gumagamit ng wika para maglipat ng

impormasyon, isip, opinyon, at saloobin. Habang ang di-berbal na komunikasyon ay ang ating mga
aksyon o galaw ng katawan senyales ay kasangkapan upang maibatid ang mensahe. Itong dalawang
komunikasyon ay parehong mahalaga.

B. Magbigay ng mga halimbawa para sa bawat uri ng komunikasyon.

 Intrapersonal

A. Pagsusulat ng panitikan

B. Pagguhit

C. Pagpipinta

D. Pag-uukit

 Interpersonal

A. Simpleng pakikipag usap sa karaniwang tao (komunikasyon ng dalawang tao)

B. Panayam

C. Komunikasyon ng munting grupo

D. Nagpapalitan ng kuro-kuro (brainstorming)

C. Di - Verbal na Komunikasyon

Pagutnuto: Tukuyin ang mga mensaheng ipinararating ng mga di-verbal na komunikasyon.

_______Galit_________1. nandidilat na mga mata

______Tahimik_______2. nanunuyo ang mga labi

_______Bingi________3. malaking tainga

______Magkatulad____4. halos magkadikit ang kulay

____Pumapag-ibig____5. namumula ang mga pisngi

_Mainit ang ulo______6. pakendeng-kendeng lumakad

_____Mainaaamoy____7. lumalaki ang butas ng ilong

_______Mahiyain_____8. manipis ang mga labi

________Gutom_____9. tumirik ang mga mata

______Pangyayaya___10. Kindat

Modyul 1 Lesson 9-10

Komunikasyon sa Akademikong Filipino

Gamit ng Wika Bilang Koda ng Komunikasyon

Pangalan: Roselyn A. Causing Marka:

Seksyon: Bsed mathematics 2B Petsa:
Propesor: Bb. Hazel Kaye V. Longno
PAGSASANAY

I- A Panuto : Sagutin ang tanong na, “Bakit mahalaga ang komunikasyon sa isang indibidwal?” Gawing
patalata ang sagot.

B- Tukuyin kung anong modelo ng SPEAKING ang sumisimbolo sa bawat salita.

1. Nanay-ina

2. nobela-teleserye

3. liham-sulat

4. guro-nagtuturo

5. palengke- pamilihan

6. ospital- pagamutan

7. tatay-ama

8. tahanan - tahanan

9. paaralan--eskwelahan

10. panayam-pakikipag-ugnay

Panuto: Alamin kung saan kabilang sa modelong SPEAKING ang nakasalungguhit na salita o mga salita.
Isulat sa patlang pagkatapos ng pangungusap ang sagot

1. Nagluto si nanay ng hapunan -

2. Pinagbaabwalan ang paglabas ng mga menor de edad -

3. Magbasa kayong mabuti bago sumagot

4. Ang mamasyal sa Baguio ang pinanabikan kong puntahan

5. Nakakatakot ang magpunta sa mga mataong lugar

6. Si Tracy ay nangangarap na maging doctor.

7. Dumating na sina Earl at Shawn sa bahay para maglaro.

8. Napakahigpit ng mga bantay sa Checkpoint.

9. Si Sonny ay sumulat ng isang kahanga - hangang sanaysay.

10. Mangiyak - ngiyak siya habang nagkukwento.

Panuto: Ipaliwanag

1. Bakit nagsasalita ang isang tao?

2. Maaari bang mahulaan ng isang simpleng modelo ang katotohanan?

Pangangatwiran

1. Dapat bang manghimasok ang magulang sa anak kung pag-ibig ang pag-uusapan?

Depende sa pangangalaga ng isang magulang. May magulang din kasi na nakikihimasok sa pag
ibig ng kanilang mga anak at mayroon din wala. Pero para sakin mas mabuting makikimasok ang
magulang kung pag-ibig ang pag-uusapan dahil sila yung unang nakakaalam kung anu ang tama at mali
sa isang pag-ibig.

2. Naniniwala ka ban a kung may pag-ibig na wagas at dakila, mayroon ding pag-ibig na sakim at walang
awa? Patunayan

Oo,

Panuto B. Piliin ang titik ng angkop na kahulugan ng sumusunod na mga hanay.

Hanay A Hanay B

1. Ang ngiti ng ina ay patak ng ulan a. Hindi marunong ngumiti

Kung tag-araw b. Kawalan ng pag-asa

2. Ang bata kong puso ay tigang na c. Kulang sa pagmamahal

Lupang uhaw sa pagmamahal d. Hindi matalos ang tunay na

damdamin

3. Nasa kalamigan ng lupa ang e. Tanggap na ang kamatayan

Kaluwalhatian ko sa pagdurugtong f. madalang ngumiti

sa buhay ni Ama.

Panuto: Piliin at isulat ang titik ng kasingkahulugan ng mga sumusunod na pahayag.

a. Lumalawak ang kaalaman ng dahil sa pagbabasa‟t pagsusulat
b. Hindi umuunlad ang buhay ng taong tamad.
c. Ang buhay ay parang gulong, minsa‟y nasa ibabaw, minsa‟y nasa ilalim.
d. Mainit sa mata ang mga taglay na kayamanan ng tao.
e. Ang gamit ng tao ay depende sa kanyang katayuan sa buhay.

1. Talagang ganito sa lapad ng lupa, ay hali-halili lamang ang

2. Sa tao ang bato,aklat ang kagaya, ang talim ng isip, tabak ang kapara
3. Batong nasa gilid, bahay ang talaba, sadlakan ng dumi at nilulumot pa.
4. Batong palamuti na singsing sa kamay, madalas uriin ayon sa may taglay.
5. At saka ang bato‟y waring may samyo raw, kahit mo itago ay naaanuyan.
Panuto: Hanapin at bilugan ang kasingkahulugan ng mga salitang may salungguhit sa

loob ng panaklong.

1. Nawalan ng pasok dahil sa sigwa,(Kidlat, bagyo, kulog)

2. Nalipos ang mga dahon ng bulaklak( nasira, nalanta, lumago)

3. Humupa na ang bagyo kagabi,(tumigil, dumating, tumindi).

4. Nagiging mabilis ang pag ikot ng lamo, (orasan, sasakyan, kalesa).

5. Ang lunday ay ginamit sa pagtakas ng mga tulisan, (Bangka, kalesa, eroplano)

Tukuyin ang kapangyarihan ng salita batay sa kasiningan nito sa akda. Bilugan ang

titik ng tamang sagot.

1. Huwag mong ilagay ang batas sa iyong mga kamay.

a. maghigante b. magpahintulot c. magpataw ng parusa d. magpayo

2. Pahilig na ang sikat ng araw subalit mainit pa rin ang singaw ng pader

a. papalubog b. lilitaw c. nagtatago d. puputok

3.Ang hindi magmahal sa kanyang salita mahigit sa hayop at malansang isda.

a. pagmamalasakit b. paglayo c. paggamit d. pagtakwil

4. Pag-ibig sa tinubuang wika

a. pananatili b. pagmamahal c. paniniwala d. pagbibigay

5. Ibon mang may laying lumipad

a. nakakulong b. Malaya c. mapigil d. mapagmataas

Piliin sa kahon ang pares-minimal na ilalagay sa patlang upang mabuo ang

pangungusap.

Dali-tali

Taga-daga

Sabat- sapat

Bagay- lagay

Pantay- bantay

Gulay-kulay

Kilalanin ang salitang may diptonggo at klaster

1. Ang tulay ay dinadaanan ng mga tao

2. Ang kwento na galing sa bibliya ay magandang basahin.

3. Si doctor Manny ay eksperto sa panggagamot sa kanser.

4. Malakas ang daloy ng tubig sa ilog

5. Nawalan ng klase ang mga mag-aaral dahil sa malakas na bagyo.

6. Ang mga kwarto ay sa aming paaralan ay madilim

7. Ang mga kahoy ay ginamit sa pagluluto.

8. Labing anim na letra ang katinig

9. Ang buhay ng pulubi ay mahirap.

10. Aray! Ang sabi ng batang nasugatan,

Isulat ang katumbas na baybay sa Filipino ng mga sumusunod na salitang hiram

1. Cajon -

2. Municipio - municipyo

3. local - lokal

4.centro -

5. driver -
6. leader - lider

7. engcuentro - engkwentro

8.delicado - delikado

9. Calle

10 vapor

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang teksto. Sagutin ang mga katanungan sa

ibaba kaugnay nito. Bilugan ang titk ng wastong sagot.

Salapi, ito‟y likhang-taong instrument sa pagbili. Sa tao, sa bansa at sa daigdig, ito‟y

mahalaga at saligan ng lakas at karamihan sa maraming bagay.

Dahil sa salapi, kumikilos ang daigdig. Ang walang buhay na katawan ng mga

napagagalaw at pati ang lupalop ay nararating. Anupa‟t ang salapi ay lubhang

makapangyarihan. Ito‟y waring dinidiyos ng tao at ng daigdig sa larangan ng material.

Ngunit kung gaano kabuti ang salapi ilang tao ang nasasawi araw-araw. Ilang trono at

korona na nag bumagsak at nawasak dahil sa salapi.

Ang impluwensya ng salapi ay laganap sa lahat ng dako. May mga mayaman at

mahirap na nagtakwil ng kanilang prinsipyo dahil sa salapi. Sila‟y nasilaw at nabuhay

sa kinang ng ginto. Hindi lamang iyan. Hindi rin maitatatwa na ang taong masalapi‟y

Diyos at prinsipyo o paninindigan ay sekundaryo lamang. Ang mabuti‟y masalapi ka

na‟y malinis pa ang iyong puso‟t kaloobansa mata ng Diyos at ng tao.

1. ang uri ng tekstong iyong binasa ay

a. informative b. narrative c. ekspositori d. argumentative

2. Ang salitang trono sa ikatlong talata ay isang halimbawa ng

a. pare-minimal b. klaster c. diptonggo d. hiram na salita

3. Ano ang nais iparating ng tekstong binasa?

a. nakasisilaw na salapi b. ang Salapi ay likhang tao

c. mag ipon ng maraming salapi d. Ang mabuti‟y may salapi

4. ang salitang bulwagan na matatagpuan sa unang talata ay.

a. malaking sala b. kusina c. hagdanan d. silid-tulugan

Panuto: KOMPOSISYON Sumulat ng sariling talambuhay, Bigyan ng pansin ang mga

bantas na ginamit at mga pamantayan nito.

( Maaring pilasin kung ipapasa sa guro)

Gawain:

I.

1. Maglista ng patalastas sa telebisyon tungkol sa sabong panlaba.

2. Isulat ang mga sanhi kung bakit nahikayat kang bumili ng produktong ini-endorso.

3. Basahin ang patalastas ng isang piling miyembro at ang kasapi ay maglilista kung anong uri ng

tagapakinig ang kaklase. ISulat ang buong pangalan at klasipikasyon nito habang nakikinig.

II.

Naranasan mo na ba na mautusang maghatid ng isang mahalagang dokumento sa isang lugar

o kaya‟y nahilingang bantayan ang isang mahalagang dokumento? Sa sitwasyonng ibinigay,

pareho bang nasususnod nang maayos ang tagubilin sa iyo? Nauunawaan mo ba ang

kanilang sinabi?

III.
Panuto: Ipaliwanag ang sumusunod na konsepto kaugnay sa kasanayan sa pagsasalita.

1. ”Kalahati sa mundo ay binubuo ng mga taong may gustong sabihin subalit di tio maipahayag;

ang natitrang kalahati ay yaong walang masabi subalit patuloy sa pagsasalita.

2. Ang pagkilos/ pagkumpas ay repleksyon ng indibidwal na personalidad ng bawat ispiker.

3. Ang makatotohanang pagahahnda ng talumpati ay nangangahulugang pagkuha ng anuman

mula sa iyong sarili.

IV. Magtagisan sa Pagbigkas

Isadula obigkasin ang pahayag na “Balot, Penoy, bili na kayo ng itlog na ballot, sapagkat itong balot

ay taong laging nanlalambot” sa iba‟t ibang sitwasyon (Drama, Komedya, Aksyon, Sayawit,

Nakatatakot atbp.
PAGSASANAY

Gawain –I

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong.

1. Ano ang Pagsulat? Paano ito naiiba sa pagsasalita?

Ang pagsulat ay isang anyo ng komunikasyon kung saan ang kaalaman o mga ediya ng tao ay isinasalin sa
pamamagitan ng mga titik at simbolo. Ito ay nagbibigay-daan para maihayag ng mga tao ang kanilang
mga saloobin sa pamamagitan ng tekstuwal na pamamaraan. Ang pagkakaiba ng pagsulat sa pagsasalita
ay ang pagsulat ay pagsasalin sa papel o sa anumang kasangkapang maaaring magamit na
mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng isang tao o mga tao sa layuning
maipahayag ang nasa kanyang kaisipan. Ang pagsasalita naman ay pagbibigay, pagbabahagi ng kaisipan,
mensahe sa pamamagitan ng berbal naparaan na ginagamit ang wika na may wastong tunog, tamang
gramatika, uoang malinawna maipaliwanag ang damdamin at kaisipan.

2. Alin sa mga proseso ng pagsulat ang higit mong pag-uukulan ng pansin? Bakit?

Pagsulat ng Burador

Ang burador ay ang tinatawag nating draft. Sa bahaging ito, nais mo lamang isulat sa lahat ng nasa iyong
isipan ng walang pakialam sa mga pagkakamali. Nakatutulong ito para ang mga ideyang nasa iyong
isipan ay lumabas. Paglalahad din ito ng mga saloobin at personal na opinyon na mas lalong
magpapaganda sa iyong gawa.

3. Alin sa mga uri ng pagsulat ang kaya mong sulatin?Bakit?

Ito ay isang uri ng pagsulat na kaya kung sulatin ay ang malikhain, dahil dito nabibilang ang pagsulat ng
tula, nobela, o maikling katha. Ito ang napili ko dahil nagfofocus ito sa ating mga imahinasyon o
maaaring fiksyonal at di-fiksyonal.

Gawain II

Panuto:Sagutin ang mga tanong sa ibaba:

1. Paano mo mailallarawan ang iyong sarili bilang

a) anak - mailalarawan ko ang aking sarili bilang isang anak na masipag, mabait, at matulungin sa kahit
kanino man.

b) kapatid - mailalarawan ko ang aking sarili bilang kapatid na mapagmahal, maunawain at laging
sumusuporta sa aking kapatid.

c) kaibigan - mailalarawan ko ang aking sarili bilang Isang kaibigang tunay na nag mamahal sa aking mga
kaibigan.

d) estudyante- mailalarawan ko ang aking sarili bilang isang mabuting estudyante na gagawin ang lahat
ng aking mga gawain upang maka pag tapos ng pag aaral.

e) Filipino- mailalarawan ko ang aking sarili bilang isang Filipino na mapag Mahal sa aking bansa.

PAGSASANAY
Gawain I
Panuto:
Ipagpalagay na ikaw ay isang bagong gradweyt batay sa kursong iyong nagustuhan.
Gumawa ng isang resume Huwag kaligtaang lagyan ito ng cover letter.
Ika-15 Marso 2025
Gng. Wellet Del Castillo
Punong-Guro
Barotac Viejo National High School
Poblacion, Barotac Viejo, Iloilo
Sa Kinauukulan,

Magandang araw po. Ako po si Rechie Ann Bebedor nagnanais pong mag-apply bilang isang
guro sa asignaturang Matimatiko. Ako po ay 24 taong gulang, dalaga at nakapagtapos ng
Bachelor of Secondary Education major in Mathematics sa Northern Institute Polytechnic
State College sa Barotac Viejo noong 2024 bilang isang cum laude. Ako po ay isang mag
aaral din nang BVNHS noon at nais ko pong bumalik sa aking pinaggalingang paaralan
upang mag bahagi nang kaalaman. Sa pagdaragdag, ako po’y masipag, maunawain, at
mahabagin: naniniwala po akong tinataglay ko ang mga katangiang kailangan ng isang guro
upang maging mas mainam ang pagkatuto ng mga estudyante. Ginagalang at nirerespeto ko
rin ang adhikain ng paaralang makapagbigay ng magandang eduksayon sapagkat ito rin po
ang humubog sa akin noon. Unang kuha ko palang sa Licensure Examination for teachers
nakapasa agad ako kung kaya’t sinisigurado ko pong sapat ang aking kaalaman upang
magturo.
Kalakip po ng liham na ito ang aking resume upang makatulong sa inyong desisyong
paunlakan ang aking pagnanais na makakuha ng iskedyul sa personal na panayam. Ako
po’y libre’t handang tumugon sa inyong tanggapan sa anumang oras niyo naisin. Maraming
salamat po.

Lubos na gumagalang,
Rechie Ann Bebedor
 Rechie Ann Bebedor
Brgy. San Lucas Barotac Viejo, Iloilo
09702259310
rechieannbebedor@gmail.com

Layunin
Posisyon sa pagtuturo sa Metimatika para sa inisyal na karanasan sa pagtatrabaho

Edukasyon
San Lucas Elementary School “First Honorable Mention” (2008-2014)
Baratac Viejo National High School “With Honors” (2014-2018)
Baratac Viejo Senior High School “With High Honors” (2018-2020)
Northern Institute Polytechnic State College “Cum Laude” (2020-2024)

Karanasan
Student Teacher
Barotac Viejo National Highschool (2023)
Lecturer/Facilitator (2024)
4th Barotac Viejo math festival

Mga Kasanayan
 Nakagagawa ng sariling instruksiyonal na material (tradisyunal o makabago)
 Nakagagamit ng Microsoft Word, Excel, PowerPoint, at Photoshop
 Maalam sa teknolohiya ng Internet
 Natatapos ang mga gawain sa takdang panahon
 Nakakapag formulate nang sariling formula