Aralin 1

Gawain
Isulat sa hiwalay na papel ang iyong sagot.
I. Kilalanin ang tinutukoy sa bawat bilang.
1. Si Haring Thot ang manlilikha ng panalita o wika para sa kanila.
-Egyptian
2. Ayon sa teorista, sila raw ang pinakamatandang lahi.
-Egyptian
3. Ang manlilikha ng wika nila sa lugar na ito ay si Amaterasu.
-Japan
4. Siya ang nagsabing “Kung ano ang wika mo, iyon din ang iyong pagkatao.”
-Virgilio Almario
5. Kilala sa tawag na natibisko ang teoryang ito.
-Ding dong
6. Sa China, naniniwala sila na siya ang Son of heaven na pinanggalingan ng wikanila.
-Tien-Zu
7. Ayon sa kanya, kung walang nabuong wika, walang umusbong na kultura.
-Perla S. Carpio et. al (2012)
8. Isang Sistema ng simbolikong komunikasyon na gumagamit ng mga tunog at kilos.
-Wika
9. Tunog mula sa ritwal ng mga sinaunang tao at daan upang magsalita ang tao.
-Ta ra ra boom de ay
10. Pinaniniwalaang ang wika ay galing sa instinktibong pagbulalas.
-Poo pooh
II. Iguhit ang ugnayan ng wika, kultura, at lipunan. Ipaliwanag ito pagkatapos maiguhit. Batayan ng Pag-
iiskor:

A. Nilalaman – 5 puntos

B. Mekaniks, Wika, at Gramatika – 5 puntos

C. Organisasyon – 5 puntos

Paliwanag

-Ang wika ay ay naluluha ng kultura at ang wika ay kaluluha ng kultura dahil di maipapasa ang kultura sa
susunod na henerasyon kung wala ang wika. At Ang lipunan naman ay binubuo ng mga tao kung saan
may umiiral na wika at kaltura. Sa madaling salita Hindi pweding paghiwalayan ang tatlo sapagkat
kawalan ng Isa ay kawalan ng lahat.
Aralin 2

Gawain

Isulat sa hiwalay na papel ang tinutukoy ng mga sumusunod na pahayag.

1. Isang pag-aaral tungkol sa relasyon ng wika sa komunidad.

-SOSYOLINGGUISTIK

2. Pag-aaral ito ng wika sa mga konteksto ng lipunan nito.

-SOSYOLINGGWISTIKA

3. Kilala din ito sa tawag na jargon.

-Rehistro ng Wika

4. Ito ay tawag sa wika ng ikatlong kasarian tulad ng bakla at tomboy.

-Bekimon

5. Ang binibigyan-diin nito ay ang direktang relasyon ng wika sa lipunan.

-Mikro-linggwistika

6. Pagkakaiba naman ito ng gamit ng wika dulot ng sosyal na salik.

-Sosyolek

7. Ito ay wikang subordineyt sa katulad ding wika kaya tangi lamang sa isang lugar

rehiyon.

-Diyalekto

8. Kilalang proponent ng sosyolinggwistika dahil sa kanyang librong International Journal

of the Sociology of Language.

-Fishman(1997)

9. Sinabi niya na may dalawang aspekto ng mga gawi sa wika mula sa punto de vista

ng lipunan.
-Trudgil(2000)

10. Pampubliko at hindi sikreto ang kahulugan ng salita at kagalang-galang ito.

-Balbal

11. Isang Sistema ng komunikasyon kung saan ang tunog o simbolo ay nagtataglay ng

mga kilos o ideya.

-Ponetiko

12. Inilalarawan niya ang lipunan na isang grupo ng mga tao na nagkakasama para sa

isang tiyak na layunin o mga layunin.

-Wardhaugh(2006)

13. Ayon sa kanya, sa pamamagitan ng paggamit ng wika, matatanggal ang hindi

pagkakaunawaan at mabubuo ang pagkakaisa at pakikipagtalamitan.

-Malinovski(1996)

14. Sikretong wika na ginagamit ng mga grupong kinabibilangan ng mga tagapagsalita

Nito.

-Argot

15. Paraan ito ng tagapagsalita sa paggamit ng unang wika nila na iba kaysa

tagapagsalita ng parehong wika.

Aralin 3

Gawain

Isulat sa ibang sulating papel ang iyong sagot.

Panuto: Ihambing ang pagkakaiban ng wika, diyalekto, at idyolek. Magbigay ng mga halimbawa. (15 pts)

-Ang pagkakakaiba ng wika sa diyalekto at idyolek ay ang wika ay ginagamit sa pakikipagtalastasan na

ginagamit sa araw-araw halimbawa ng mga wika ay Filipino. At Ang diyallekto Naman ay Ito Ang
katawagan sa wikang ginagamit ng Isa grupo o mga tao sa isang komunidad ang halimbawa laman nito
ay ang diyalektong ginagamit ng tao sa Mindanao ay Maguindanaon. Ang idyolek naman ay pansariling
paraan ng Pananalita gaya lamang ng nga salita ng mga bakla or tinatawag nilang Gay lingo.

II.

Panuto: Isulat ang Tama kung tama ang pahayag. Kapag mali, isulat sa
papel ang salitang magwawasto nito.
1. Ang subkultura ay kultura sa loob ng isang kultura.
-Tama
2. Creole ang wikang napaunlad mula sa pidgin.
Tama
3. Limitado ang bokabularyo ng pidgin.
Tama
4. Ayon kina Zalzmann, Stanlaw, at Jandt, walang kultura sa isang lipunan na pareho
ng lahat ng mga miyembro nito.
-Ayon kina Zalzmann, Stanlaw, at Jandt, ito ay proseso ng gramatikal at leksikal na
reduksyon dulot ng limitadong ginagampanan ng pidgin.

5. Katangian ng isang komunidad ang pagsasalita ng panlipunan, kultura, pampolitika,

at
 iba pa maliban sa linggwistikong anyo nito.
-Tama

6. Ang popular na salitang “lodi” ng mga milenyal ay nangangahulugang “idol”.

-Tama
7. Komunikasyon ang isa sa mga manipestasyon sa ugnayan ng wika at lipunan.
-Tama
8. Pilgin ang komon o wikang alam ng mga taong may iba’t ibang sinasalita.
-Lingua Franca
9. Ingles ang lingua franca ng mga Pilipino sa pakikipag-ugnayan sa ibang bansa.
-Tama
10. Ang creole ay bunga sa dalawang lipunan na may mga wikang hindi magkalapit
na mga wika ngunit kailangan ng pakikipag-ugnayan sa isa’t isa dahil sa tiyak na
limitado o natatanging lipunan.
- Pilgin
III.

Batay sa iyong pag-unawa, ipaliwanag ang mga sumusunod:

A Pagkakaiba ng bilinggwalismo sa multilinggwalismo (5 pts.)

- Ang bilinggwalismo ay paggamit ng dalawang wika na may kahusayan na gamitin Ito halimbawa lamang
nito ay mahusay syang magsalita ng wikang Filipino at Ingles at mayroon syang kahusayan sa paggamit
ng dalawang wikang Ito. Samantala ang multinggawalismo ay ang pagkakaroon ng maraming wika ang
halimbawa na lamang nito ay ang ating bansa napapaloob tayo sa multilinggwalismo sapagkat mayron
Tayo mahigit isang daan ng wikang ginagamit dito sa ating bansa

B.Gamit ng wikang Filipino sa Lipunan (5 pts.)

- Ang gamit ng wikang Filipino Sa lipunan ay upang magkaintindihan ang isa't isa lalo na't dito sa ating
bansa ay maraming diyalektong ginagamit sa pamamagitan ng wikang Filipino para maiiwasan ang
pagkakaroon ng di pagkakaunawaan.

C. Ang wika sa kapayapaan (5 pts.)

- Ang wika sa kapayapaan ay Filipino Sa pamamagitan ng wikang ito magkakaintindihan ang bawat Isa
dahil Alam Naman natin na marami tayong wikang ginagamit sa ating bansa, at dahil sa wikang Filipino
tayong lahat ay nagkakaintindihan at naiiwasan ang gulo dahil sa di pagkakaintindihan.
 Kabanata ll

Gawain

Mag-obserba ng isang di pangkaraniwang tao, pangkat o grupo. Sa isang pirasong papel sagutin ang
mga sumusunod na tanong bilang gabay lamang. Sumulat ng isang paglalarawan ng kultura nila. Mag-
isip ng sariling pamagat. Isulat sa ibaba ang iyong nakuhang datos.

Ang Tagabili

T'boli, Isang Pangkat Etnikong kilala o tanyag sa ating bansa. Ang T'boli ay kabilang sa

katutubong nagmula sa SOCCSKSARGEN. Ayon kay Dad Tuan ang salitang T'boli ay nagmula sa "Tao" at
"bili" na ang ibig sabihin ay bunga ng ligawan na naging. Samantala ang ayon naman sa website ng
munisipal ang T'boli ay hango sa salitang "Tao Belil" na ang ibig sabihin ay taong taga bundok.

Sa Paningin ng mga T'boli ang mga mapuputing ngipin ay pangit at nararapat na lamang sa mga hayop.
Kung kaya isinasagawa nila ang tambalang o pangigikil ng ngipin upang maging pantay ito pagkatapos ng
pagpapaitim ng ngipin gamit ang dagta ng balat ng punong kahoy tulad ng sibol oh olit. Ang Iba sa kanila
ay naglalahay ng ginto sa ngipin para maipahiwatig na sila ay mayaman. Nagpapatatu din ang mga T'boli
hindi bilang pagpapaganda sa sarili kundi dahil sa panindigan nila na kapag sila ay namatay magliliwanag
ang mga tato nila at iilawan ang kanilang daan patungo sa kabilang buhay.

Ang kulturang T'boli ay mayaman na konektado at inspirasyon ng kalikasan, ang kanilang mga sayaw ay
isang gayahin mula sa pagkilos ng mga hayop tulad ng mga unggoy at mga ibon. Ang T'boli ay may isang
mayamang kulturang musikal na may iba't ibang mga instrumentong pangmusika, ngunit ang T'boli na
musika at mga kanta ay hindi para sa libangan lamang. Ang mga awiting Tribal ay isang buhay na
pakikipag-ugnay sa kanilang mga ninuno at isang mapagkukunan ng sinaunang karunungan. Naniniwala
ang T'boli na ang lahat ay may espiritu na dapat igalang para sa magandang kapalaran. Ang mga
masasamang espiritu ay maaaring maging sanhi ng karamdaman at kasawian.

Gawain
Isulat ito sa ibang sagutang papel.
 Panuto: Kilalanin sila. Ano and di verbal na larawan nila? Magbigay ng
isang pangungusap lamang . Isulat ito sa katapat na bilang.

Bakla.- Pinangak na lalake pero kilos babae._

Mahirap-Kapos sa Pera
Edukado- Di mahilig makipagsagutan kasi alam nya ang nararapat gawin
Politiko-Nagsisilbi sa Gobyerno At nangangampanya pag malapit ng Ang Eleksyon.
Manlolokong manliligaw- Nagbibigay ng Regalo
Sinungaling-_ Di makatingin ng deritso pag tinatanong.
Mayaman- Nabibili lahat ng pangangailangan.
Banyaga- Magaling sa wikang Inglish.
Magnanakaw- Kumukuha bg di nya pagmamay ari
Istriktong titser-Madalas nagbibigay ng Mahirap na pagsusulit.

Panuto: Ipaliwanag kung ano ang nangyayari?

1.Estudyanteng hindi mapalagay sa kinauupan, malilikot ang mga mata, itinataas
ang papel at kung minsa ay itinatakip pa sa kanyang mga mata. (5 pts.)
-Ito po ay nangongopya sapagkat di nya alam Ang kanyang isasagot.

2.Pagbibigay ng kung ano-ano sa iyo, maaalalahanin, palaging tinitext ka ng

“Kumusta ka na? Gudmorning, gudnayt, atbp.” Sinasamahan ka sa paglalakad at
kasunod nito ay paghahatid sa iyo sap ag-uwi. (5 pts.)

-Ito ang ang panliligaw sa modernong panahon ginagawa nta Ito para makuha Ng m

Ang matamis na oo ng babae.

3 Lalaking patingin-tingin sa relo. Tumitingin sa malayo. Lakad dito, lakad doon.

Bawat babae ay tinitingnan. (5 pts.)
-Ito Ang galawan ng nagpapagwapo at nagpapansin sa babae.
 4.Sigaw siya nang sigaw at inihagis ang maraming damit sa labas. Kinukumpas
ang dalawang kamay. Galit nag alit at pabalibag niyang isinara ang pinto. (5
pts.)

-Galit o di kaya may kaaway syang ibang Tao at iisa Lang Ang bahay na
kanilang tinitirahan.

Isulat ang A kung ang tinutukoy na salita ay materyal na kultura at B kung

ito ay di materyal.

__A___1. Telepono ____A_11. Singsing

___A__2ag-aa. Pagkain ___A__12. Larawan
___B__3. Pananampalataya ___B__13. Adhikain
____B_4. Pagmamano sa magulang ___B__14. Pag-aayuno
____B_5. Batas __A___15. Armas
__A___6. Sasakyan ____B_16. Alingawngaw
__B___7. Kaugalian ____A_17. Malong
___A__8. Gong ____B_18. Pagdasal
___B__9. Edukasyon ___A19. Pintura
___B_10. Pagpipinta ___B__20. wika