Gospodarka na ziemiach polskich w latach 1815-1830

Początek XIX w. w Europie był bardzo burzliwy, głównie przez działalność Napoleona
Bonapartego. W Europie doszło do ogromnych przemian społecznych i politycznych. Nowy
porządek ustalany był w latach 1814-1815 na kongresie wiedeńskim. Jedną ze spraw, nad
którymi debatowano, była sytuacja Polaków. Zdecydowano o likwidacji Księstwa
Warszawskiego na rzecz Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i
Rzeczypospolitej Krakowskiej. Mimo początkowego kryzysu spowodowanego zniszczeniami
wojennymi i zmianami prawnymi, okres 15 lat po tańczącym kongresie można uznać za
bardzo dobry czas, szczególnie pod względem gospodarczym. W tamtym czasie m.in.
utworzono Bank Polski, budowano kanały i powstały 3 nowe ośrodki gospodarcze, a w
budżecie państwa pojawiła się nadwyżka.

Za ojca sukcesu Kongresówki uznaje się Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego,

który od 1821 pełnił urząd ministra skarbu. Jego pierwszym sukcesem było wynegocjowanie
niezwykle korzystnej taryfy celnej z Rosją, dzięki czemu mieliśmy rynek zbytu. Gospodarka
w tamtych czasach opierała się na rolnictwie, jednak niemożliwe było przeprowadzenie w
tym zakresie większych zmian z powodu braku zgody cara na np. uwłaszczenie chłopów.
Dlatego postawiono na reformy w przemyśle i komunikacji. Dzięki czemu Łódź zaliczyła
ogromy wzrost demograficzny i została ośrodkiem przemysłu włókienniczego. Podobnie jak
Łódź rozwinęło się Zagłębie Staropolskie i Dąbrowskie, jednakże tam przyczyną rozwoju było
górnictwo i hutnictwo. Znaczącą rolę w rozwoju tych ośrodków odegrał Stanisław Staszic.
Był on odpowiedzialny za np. Szkołę Górniczą w Kielcach. Jedną z większych inwestycji KP
była budowa Kanału Augustowskiego, który umożliwił handel z Zachodem bez ingerencji
Prus.

Należy jednak pamiętać, że ziemie polskie to nie tylko KP, ale też pozostałe 2 zabory, a w
nich sytuacja wyglądała z goła inaczej. W zaborze pruskim główną osią gospodarki było
rolnictwo. Umożliwiło to uwłaszczenie chłopów w 1808. Dzięki czemu Księstwo Poznańskie
stało się żywnościowym zapleczem państw niemieckich. Warto tutaj przytoczyć postać
Hipolita Cegielskiego, który był odpowiedzialny za warsztaty naprawcze, które później
okazały się początkiem fabryki maszyn rolniczych i narzędzi . Najgorzej sytuacja miała się w
zaborze austriackim, który był niesamowicie zacofany i popadł w ogromy kryzys. Galicja i
Lodomeria były nazywane wtedy złośliwe „Golicją i Głodomerią”. Wszystko to było
spowodowane na oparciu gospodarki jedynie na rolnictwie, przez co dużą rolę polityczną
odgrywała tam arystokracja, która skupiała się tylko na rozwoju majątków ziemskich.
 Mając na względzie wszystkie wymienione wyżej fakty historyczne, można dojść do
wniosku, że Polacy radzili sobie gospodarczo po kongresie wiedeńskim. Wyłączając zabór
austriacki sytuacja była bardzo stabilna, a gospodarka dawno nie była w tak dobrym stanie .
Kongresówka, mimo stagnacji na polu rolniczym, osiągnęła sukces na praktycznie każdym
innym polu gospodarczym. Natomiast Prusy stały się swego rodzaju spichlerzem państw
niemieckich. Mogło by się wydawać, że sytuacja Polski poprawia się: nie ma problemów z
gospodarką, mamy liberalną konstytucję, względną autonomię (np. własna armia), jednak
sytuacja ulega zmianie w 1830 roku kiedy 29 listopada podpalono Browar Weissa na
warszawskim Solcu. Wybuchło powstanie listopadowe.