You are on page 1of 24

TÜRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS 7847
Şubat 1990

1.Baskı.Baskı ICS 91.100.10; 91.180

HAZIR SIVA-DIS CEPHELER IÇIN, SENTETIK EMÜLSIYON ESASLI

Wall-Coating Emulsions for Exteriors-Polymer Based

TÜRK STANDARDLARI ENSTITÜSÜ


Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi


Imalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)


TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DIKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.


ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

TADIL

TS 7847 /Şubat 1990 ‘’ HZIR SIVA – DIŞ CEPHELER IÇIN , SENTETIK EMÜLSIYON ESASLI ‘’
Standardı Teknik Kurlulumuzun 26 Şubat 1991 Tarihli Toplantısında Aşağıdaki Şekilde Tadil Edilmiştir.

ESKI METIN

0.2.1 - Dış Cepheler Için Sentetik Emülsiyon Esaslı Hazır Sıva


Dış cepheler için sentetik emülsiyon esaslı hazır sıva, bağlayıcısı emülsiyon polimerizasyonuna göre imal
edilmiş, bir sentetik reçinenin su içindeki kararlı dispersiyonu olan, pigment, dolgu maddesi, tatbikatında
desen veren 0,15 mm - 4 mm boyutlarında agrega , ……..

YENI METIN

0.2.1 - Dış Cepheler Için Sentetik Emülsiyon Esaslı Hazır Sıva


Dış cepheler için sentetik emülsiyon esaslı hazır sıva, bağlayıcısı emülsiyon polimerizasyonuna göre imal
edilmiş, bir sentetik reçinenin su içindeki kararlı dispersiyonu olan, pigment, dolgu maddesi, tatbikatında
desen veren 0,15 mm - 4 mm boyutlarında agrega , …….

0.2.2 ve 0.2.3 Maddeleri eklenmiştir.

YENI METIN

0.2.2 – Ince Desenli Hazır Sıva


Ince desenli hazır sıva , tatbikatında desen veren agrega boyutu ≤ 1 mm olan sıvalardır.

0.2.3 – Kalın Desenli Hazır Sıva


Kalın desenli hazır sıva , tatbikatında desen veren agrega boyutu > 1 mm olan sıvalardır.

ESKI METIN

1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELIKLER

1.1 - SINIFLANDIRMA

1.1.1 - Sınıflar
Hazır sıvalar bi sınıftır .

YENI METIN

1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELIKLER

1.1 - SINIFLANDIRMA

1.1.1 - Sınıflar
Hazır Sıvalar;
-Ince desenli sıva,
-Kalın desenli sıva
olmak üzere iki sınıfa,
ayrılır.
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ESKI METIN

1.2.3.4 - Su Emme Özeliği


Hazır sıvalar Madde 2.3.11'e göre denendiğinde, yüzeyde bir miktar yumuşama kabul edilebilmekle birlikte
emilen su miktarı 0,3 kg/m2 den fazla olmamalıdır.

YENI METIN

1.2.3.4 - Su Emme Özeliği


Hazır sıvalar Madde 2.3.11'e göre denendiğinde,

w ≤ 0,5 kg/(m2.h0,5)
SD ≤ 2 m

ve

w.SD ≤ 0,2 kg/(m.h0,5) olmalıdır.

ESKI METIN

2.1 - PARTI VE NUMUNE ALMA


Bir defada muayeneye sunulan aynı tip, renk ve kütlede olan hazır sıvalar bir parti sayılır. Bunların bu
standardda yazılı özelikleri taşıyıp taşımadıklarını anlamak amacı ile yapılacak muayene ve deneylerde
kullanılmak üzere imal ve teslim olunan partiyi temsil edecek şekilde ve gelişigüzel olarak, istenildiğinde
astarı ile birlikte numune alınır. Alınan numunenin 1 gün ile 3 ay arasındaki yaşlılıkta olması gereklidir.

YENI METIN

2.1 - PARTİ VE NUMUNE ALMA


Bir defada muayeneye sunulan aynı tip, renk ve kütlede olan hazır sıvalar bir parti sayılır. Bunların bu
standardda yazılı özelikleri taşıyıp taşımadıklarını anlamak amacı ile yapılacak muayene ve deneylerde
kullanılmak üzere imal ve teslim olunan partiyi temsil edecek şekilde ve gelişigüzel olarak, istenildiğinde
astarı ile birlikte numune alınır. Alınan numunenin 1 gün ile 3 ay arasındaki yaşlılıkta olması gereklidir.

YENI METIN

2.3 – DENEYLER Maddesine aşağıdaki paragraph ilave edilmiştir.


Madde 2.3.5, Madde 2.3.6, Madde 2.3.7, Madde 2.3.8, Madde 2.3.10, Madde 2.3.11, Madde 2.3.12'de
verilen deneyler istenildiğinde astarı ile birlikte uygulanır.

ESKI METIN

2.3.6 –Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti


Bir adet plakaya (30 cmx50 cm'lik) 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1
cm'de 6 göz bulunan, elek no'su 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise, cam elyafı file (0,216 kg/m2
kütlede, enine ve boyuna 5 cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti
41 daN/cm ve 450°C'de kül miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur, şeritlerden arta kalan alan kağıt
bantlarla örtülür (Şekil-1). Bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde tatbik edilir. ……

YENI METIN

2.3.6 - Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti


Bir adet plakaya (30 cmx50 cm'lik) 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1
cm'de 6 göz bulunan, elek no'su 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise, cam elyafı file (0,216 kg/m2
kütlede, enine ve boyuna 5 cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti
41 daN/cm ve 450°C'de kül miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur, şeritlerden arta kalan alan kağıt
bantlarla örtülür (Şekil-1). Bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde tatbik edilir….
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ESKI METIN

2.3.7 - Islanma-Kuruma Sonucu Soyulma Mukavemeti


2 adet plakaya, 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1 cm'de 6 göz bulunan,
elek nosu 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise cam elyafı file (0,216 kg/m2 kütlede, enine ve boyuna 5
cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti 41 daN/cm ve 450°C'de kül
miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur ve bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde uygulanır……

YENI METIN

2.3.7 - Islanma-Kuruma Sonucu Soyulma Mukavemeti

2 adet plakaya, 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1 cm'de 6 göz bulunan,
elek nosu 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise cam elyafı file (0,216 kg/m2 kütlede, enine ve boyuna 5
cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti 41 daN/cm ve 450°C'de kül
miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur ve bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde uygulanır. Bu
plakalar 28 gün 23°C ± 2°C ve % 50 ± % 5 nispi nem ortamında bekletildikten sonra deneye başlanır.
Plakalardan birincisinde aşağıda belirtilen işlemler uygulanır……

ESKI METIN
2.3.9.1 - Cihazlar
- Hassas terazi: 0,01 g hassasiyetinde
Kap : Silindirik, paslanmaz çelikten, iç çapı 9 cm, yüksekliği 7 cm, et kalınlığı 0,4 cm olan
- Teflon kalıp : Iç çapı 12 cm, derinliği 4 mm olan, daire şeklinde
- Polistiren köpük levha veya cam tülü (TS 1908)
- Metal mala
- Desikatör
- CaCl2
- NH4H2PO4
- Klima odası : 23°C+2°C, % 50+%5 nispi nemli

YENI METIN

2.3.9.1 - Cihazlar
- Hassas terazi: 0,01 g hassasiyetinde
Kap : Silindirik, paslanmaz çelikten, iç çapı 9 cm, yüksekliği 7 cm, et kalınlığı 0,4 cm olan
- Teflon kalıp : İç çapı 12 cm, derinliği 4 mm olan, daire şeklinde
- Polistiren köpük levha veya cam tülü (TS 1908)
- Metal mala
- Desikatör
- CaCl2
- NH4H2PO4
- Klima odası : 23°C+2°C, % 50+%5 nispi nemli

ESKI METIN
2.3.9.2 - Işlem
Bir polistiren köpük levha üzerine (Şekil-3a) veya altına gazbeton (TS 453) yerleştirilmiş cam tülü üzerine
daire şeklinde teflon kalıp (Şekil-3b) konarak içine hazır sıva dökülür. Metal malanın kenarı ile üstü
düzgünleştirilir. Hazır sıvanın kalıptan taşmamasına dikkat edilir. 5 gün sonra polistiren köpük levha
kullanılmış ise, kesilerek sıva filmi kalıptan çıkarılır. Cam tülü ile yapılan tatbikatta ise numune cam tülü ile
birlikte denenir. Sıva tabakası kontrol edilir, yüzeyde çatlaklar var ise malzeme istenilen kalınlık elde
edilinceye kadar tabaka tabaka dökülerek yeniden hazırlanır. Sıva tabakasının altında yapışık kalmış
polistiren varsa kazınır. Sıva tabakası en az 28 gün 23°C+2°C ve % 50+%5 nispi nem ortamında
bekletildikten sonra buhar geçirgenlik deneyine başlanır. Çelik kabın içine bir miktar (yaklaşık 100 gram)
CaCl2 konduktan sonra (Şekil-4) üzerine sıva tabakası oturtulur, çelik kap ile sıva tabakası temas yüzeyine
ince yapışkan bantlar konularak (Şekil-5) sıva tabakasının kayması önlenir. Çelik kap ve sıva tabakasının dış
yan yüzü ince bir tabaka parafin ile kapanarak (Şekil-6) sızdırmazlık sağlanır ve kap tartılır. Hazırlanan bu
kap içinde doymuş NH4H2PO4 solüsyonu bulunan desikatöre yerleştirilir (Şekil-7). 5 gün sonra kap
desikatörden çıkarılarak tartılır. Sonra her gün tartılarak kütle artış farkları lineer olana kadar kaydedilir.
Lineer duruma gelmiş günlük kütle artış farkı 24'e bölünmek suretiyle (I) değeri olarak Madde 2.3.9.3'de
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

belirtilen formülde yerine konarak SD hesaplanır.


YENI METIN

2.3.9.2 - İşlem
Bir polistiren köpük levha üzerine (Şekil-3a) veya altına gazbeton (TS 453) yerleştirilmiş cam tülü üzerine
daire şeklinde teflon kalıp (Şekil-3b) konarak içine hazır sıva dökülür. Metal malanın kenarı ile üstü
düzgünleştirilir. Hazır sıvanın kalıptan taşmamasına dikkat edilir. 5 gün sonra polistiren köpük levha
kullanılmış ise, kesilerek sıva filmi kalıptan çıkarılır. Cam tülü ile yapılan tatbikatta ise numune cam tülü ile
birlikte denenir. Sıva tabakası kontrol edilir, yüzeyde çatlaklar var ise malzeme istenilen kalınlık elde
edilinceye kadar tabaka tabaka dökülerek yeniden hazırlanır. Sıva tabakasının altında yapışık kalmış
polistiren varsa kazınır. Sıva tabakası en az 28 gün 23°C+2°C ve % 50+%5 nispi nem ortamında
bekletildikten sonra buhar geçirgenlik deneyine başlanır. Çelik kabın içine bir miktar (yaklaşık 100 gram)
CaCl2 konduktan sonra (Şekil-4) üzerine sıva tabakası oturtulur, çelik kap ile sıva tabakası temas yüzeyine
ince yapışkan bantlar konularak (Şekil-5) sıva tabakasının kayması önlenir. Çelik kap ve sıva tabakasının dış
yan yüzü ince bir tabaka parafin ile kapanarak (Şekil-6) sızdırmazlık sağlanır ve kap tartılır. Hazırlanan bu
kap içinde doymuş NH4H2PO4 solüsyonu bulunan desikatöre yerleştirilir (Şekil-7). 5 gün sonra kap
desikatörden çıkarılarak tartılır. Sonra her gün tartılarak kütle artış farkları lineer olana kadar kaydedilir.
Lineer duruma gelmiş günlük kütle artış farkı 24'e bölünmek suretiyle (I) değeri olarak Madde 2.3.9.3'de
belirtilen formülde yerine konarak SD hesaplanır.

ESKI METIN

2.3.9.3 - Hesaplama ve Sonuçların Gösterilmesi


………………….
δL = Sabit = 6,89x10-6 kg/(mh.(kg/m2) ) 1030 mbar atmosferik basınç için
………………….

YENI METIN

2.3.9.3 - Hesaplama ve Sonuçların Gösterilmesi


………………….
δL = Sabit = 6,89x10-6 kg/(mh)(kg/m2) 1030 mbar atmosferik basınç için
………………….

ESKI METIN

2.3.11 - Su Emme Özelliği


(15 cm x 30 cm x 0,15 cm ebadında ) üç adet alüminyum levha üzerinde dış kenar ölçüleri 15 cm x 30 cm , iç
kenar ölçüleri 13 cm x 28 cm ve derinliği hazır sıvının içindeki en iri dane boyutunda olan Teflon kalıp ( Şekil
– 8 ) konarak içine hazır sıva dökülür , metal malanın kenarı ile yüzey düzgünleştirilir . 5 gün sonra teflon
kalıp çıkartılır. 23 0 C ± 2 0 C % 50 ± % 5 nespi nem ortamında 28 gün kuruması beklenir . Yan yüzeyler
paraffin ile kapanır ve levha tartılır . Sonra 20 0 C deki suya batırılır . 2 saat ve 48 saat sonra levhalar sudan
çıkartılır . Yüzey filtre kağıdı ile kurutulur , tartılır . Aradaki fark hesaplanır . Emilen su miktarı kg/m 2 olarak
ifade edilir , sıvanın görünümü not edilir . Bu deney her üç levhada da tekrarlanır , çıkan değerlerin
ortalaması alınır .

Sonucun Maddee 1.2.3.4 ‘e uygun oup olmadığına bakılır .


ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

YENI METIN

2.3.11 - Su Emme Özelliği

2.3.11.1 - Numune Hazırlama ve Kondisyonlama


20 cm x 20 cm x 2,5 cm ebadında TS 453'e uygun gaz betonun bir yüzüne hazır sıva önceden belirtildiği
şekilde uygulanır. Hazırlanan numune 9 günden az olmamak üzere 14 güne kadar 23°C±2°C ve % 50±%5
nispi nemli ortamda saklanır. Daha sonra aşağıdaki işlem uygulanır. Bu deney en az 3 numune ile
tekrarlanır, sonuçların ortalaması alınır.

- 6 saat yavaş akışlı su banyosuna batırılır.


-18 saat 23°C ± 2°C ve % 50 ± % 5 nispi nemli ortamda bekletilir.
- 6 saat ± 50°C'daki fırında kurutulur.
-18 saat 23°C ± 2°C ve % 50 ± % 5 nispi nemli ortamda bekletilir.
- 6 saat yavaş akışlı su banyosuna batırılır.
-18 saat 23°C ± 2°C ve % 50 ± % 5 nispi nemli ortamda bekletilir.
- 6 saat + 50°C'daki fırında kurutulur.
-18 saat 23°C ± 2°C ve % 50 ± % 5 nispi nemli ortamda bekletilir.
- 6 saat yavaş akışlı su banyosuna batırılır.
-23°C ±2°C ve % 50 ±% 5 nispi nemli ortamda 9 günden az olmamak üzere bekletilir.

Numune hazırlanmasından deney başlangıcına kadar geçen süre 28 günden az olmamalıdır.

2.3.11.2 - İşlem
Numune plağın yan yüzeyleri su geçirmeyecek şekilde parafin ile kaplanır. Hazır sıva uygulanan yüzey,
yüzeyde hava boşlukları kalmaması amacı ile belli bir açıyla 0,2 cm ile 1 cm arasındaki kısmı (sıva
kalınlığına bağlı olarak) su içinde kalacak şekilde (sıvasız yüzeyi suyla temas etmemelidir) 20°C'lık su
banyosuna daldırılır ve plağın açılı olarak istenen miktarda suya daldırılabilmesi için uygun bir ızgaraya
oturtulur. Su emme miktarları, zamanın karekökünün fonksiyonu olarak grafik şeklinde çizilir. Bu çizim için bir
doğru hattında gerekli en az 4 nokta elde edilinceye kadar deneye devam edilir. Deney paneli, deneyin
başlangıcında, 10 dakika, 30 dakika 1 saat sonra tartılır. Tartı işlemine 6 saate kadar 1'er saat ara ile devam
edilir. 24. saate tekrar tartılır. Deney süresi içinde serbest yüzeyden su çıkması durumunda deney sona
erdirilir. Tartımdan önce yüzeydeki sular kurulanmalıdır. Bu değerlerden, başlangıç kütlesi çıkarılarak su
emme miktarı, Wt bulunur ve !t'ye karşılık olarak grafik çizilir.

2.3.11.3 - Hesaplama ve Sonuçların Gösterilmesi


Zamanın kareköküne göre çizilen grafikte doğrunun eğimi su emme katsayısını verir. Grafik l ve Grafik 2'deki
gibi eğrilerde bu eğim düzeltilerek bulunur. Bu durum su emme katsayısı,

∆Wt
wt = ----------- ......................... (1)

∆√ t

formülü ile hesaplanır.

Organik bağlayıcı malzemelerle su emme miktarı ile zamanın karekökü arasında genellikle lineer bir ilişki
bulunmaz (Grafik-3). Bu durumda su emme değeri 24 saatteki değer esas alınarak su emme katsayısı
formül (2)'den hesaplanır.

W24
wt = ------------ ......................... (2)

√24
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

Deney süresi içerisinde serbest yüzeyden su çıkma durumu 24 saatten önce olması halinde suyun çıktığı
saatteki değer esas alınarak su emme katsayısı formül 3 ile hesaplanır.

Wn
wh = ----------- ......................... (3)

√n

n = 1 ......... 23 ........

formülü ile hesaplanır.

Burada;
n = Serbest yüzeyde nemlenmenin başladığı ana kadar geçen süre (h),
w = Su emme katsayısı [kg/(m2.h 0,5)],
W = Su emme miktarı (kg/m2),
t = Zaman (h)
dır.

Grafik - 1 Grafik – 2

Grafik - 3
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

TS 7847/Şubat 1990 “Hazır Sıva-Dış Cepheler Için Sentetik Emülsiyon Esaslı”


Standardı Teknik Kurulumuzun 6 Ekim 1998 Tarihli
Toplantısında Aşağıdaki Şekilde Tadil Edilmiştir.

ESKI METIN

3.2 - IŞARETLEME
Bu standarda uygun olarak imal edilen hazır sıvaların, ambalajları üzerine yapıştırılacak etiketlerde veya
ambalaj üzerindeki baskılarda kolayca okunabilecek bozulmayacak, silinmeyecek şekilde en az aşağıdaki
bilgiler yazılmalıdır.

Firmanın ticari ünvanı ya da kısa adı, adresi varsa tescilli markası,


Bu standardın işaret ve numarası (TS 7847 şeklinde),
Hazır sıvanın tipi,
Kaplama alanı (kg/m2 olarak),
Hazır sıvanın rengi,
Imal tarihi (ay ve yıl) ve seri no
Hazır sıvanın ağırlığı (kg olarak),
Hazır sıvanın taşıma, depolama, ve kullanımı ile ilgili bilgiler

Bu bilgiler gerektiğinde yabancı dille de yazılabilir.

YENI METIN

3.2 - IŞARETLEME
Bu standarda uygun olarak imal edilen hazır sıvaların, ambalâjları üzerine yapıştırılacak etiketlerde veya
ambalâj üzerindeki baskılarda kolayca okunabilecek, bozulmayacak, silinmeyecek şekilde en az aşağıdaki
bilgiler yazılmalıdır:

• Firmanın ticarî ünvanı ya da kısa adı, adresi, varsa tescilli markası,


• Bu standardın işaret ve numarası (TS 7847 şeklinde),
• Hazır sıvanın sınıfı ve tipi,
• Kaplama alanı (kg/m2 olarak),
Hazır sıvanın rengi,
• Imal tarihi (ay ve yıl) ve seri no,
• Hazır sıvanın kütlesi (kg olarak),
• Hazır sıvanın taşıma, depolama ve kullanımı ile ilgili bilgiler.

Bu bilgiler gerektiğinde yabancı dille de yazılabilir.


ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ÖNSÖZ

− Bu standard, Türk Standardları Enstitüsü'nün Inşaat Hazırlık Grubunca kurulan ilgili Teknik Komite
tarafından hazırlanmış ve Grupta son şekli verildikten sonra, TSE Teknik Kurulu'nun 8 Şubat 1990 ve 26
Şubat 1991 tarihli toplantılarında kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

− Teknik Kurul, ayrıca, bu standardın mecburi yürürlüğe konulmasını uygun bularak, Bakanlığa önerilmesini
kabul etmiştir.

− Bu standardın hazırlanmasında, ulusal ihtiyaç ve imkanlarımız ön planda olmak üzere, uluslararası


standardlar ve ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancı ülkelerin standardlarındaki esaslar da gözönünde
bulundurularak; yarar görülen hallerde, olabilen yakınlık ve benzerliklerin sağlanmasına ve bu esasların,
ülkemiz şartları ile bağdaştırılmasına çalışılmıştır.

- Çalışmalarda, bilimsel kuruluşlar, üretici, yapımcı, satıcı ve tüketici durumundaki konunun ilgilileri ile
gerekli işbirliği yapılmış ve hazırlanan tasarı, son biçimini almadan önce, 60 yere gönderilerek görüşleri
alınmıştır.
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

İÇİNDEKİLER
0 - KONU, TARIF, KAPSAM............................................................................................................................1
0.1 - KONU ...................................................................................................................................................1
0.2 - TARIF ...................................................................................................................................................1
0.2.1 - Dış Cepheler Için Sentetik Emülsiyon Esaslı Hazır Sıva..........................................................1
0.2.2 – Ince Desenli Hazır Sıva ...............................................................................................................1
0.2.3 – Kalın Desenli Hazır Sıva..............................................................................................................1
0.3 - KAPSAM ..............................................................................................................................................1
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELIKLER.............................................................................................................1
1.1 - SINIFLANDIRMA .................................................................................................................................1
1.1.1 - Sınıflar ...........................................................................................................................................1
1.1.2 - Tipler..............................................................................................................................................1
1.2 - ÖZELIKLER..........................................................................................................................................2
1.2.1 - Fiziki Özelikler ..............................................................................................................................2
1.2.2 - Uygulama Özelikleri .....................................................................................................................2
1.2.3 - Sıva Tabakasının Özelikleri .........................................................................................................2
1.3 - ÖZELIK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI .................................................................3
2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER...........................................................................................3
2.1 - PARTI VE NUMUNE ALMA .................................................................................................................3
2.1.1 - Numune Alınacak Ambalajların Ayrılması .................................................................................3
2.1.2 - Numune Alınmak Üzere Ayrılan Ambalajdan Deney Numunesi Alma....................................4
2.2 - MUAYENELER.....................................................................................................................................4
2.2.1 - Gözle Muayene .............................................................................................................................4
2.3 - DENEYLER ..........................................................................................................................................4
2.3.1 - pH Tayini .......................................................................................................................................4
2.3.2 - Depolanma Kararlılığı ..................................................................................................................4
2.3.3 - Dona Dayanıklılık .........................................................................................................................4
2.3.4 - Sıcağa Dayanıklılık.......................................................................................................................4
2.3.5 - Uygulama Kolaylığı Deneyi .........................................................................................................5
2.3.6 - Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti ........................................................................................5
2.3.7 - Islanma-Kuruma Sonucu Soyulma Mukavemeti .......................................................................5
2.3.8 - Donma-Çözülme Sonucu Soyulma Mukavemeti.......................................................................5
2.3.9 - Su Buharı Geçirgenliği ................................................................................................................6
2.3.10 - Alkali Dayanıklılığı......................................................................................................................8
2.3.11 - Su Emme Özelliği .......................................................................................................................8
2.3.12 - Işık Haslığı ..................................................................................................................................8
2.4 - DEĞERLENDIRME ..............................................................................................................................9
2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU........................................................................................................9
3 - PIYASAYA ARZ..........................................................................................................................................9
3.1 - AMBALAJLAMA..................................................................................................................................9
3.2 - IŞARETLEME.......................................................................................................................................9
3.3 - DEPOLAMA .........................................................................................................................................9
4 - ÇEŞITLI HÜKÜMLER ...............................................................................................................................10
ATIF YAPILAN TÜRK STANDARLARI .................................................................................................10
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

HAZIR SIVA - DIŞ CEPHELER IÇIN, SENTETIK EMÜLSIYON ESASLI

0 - KONU, TARIF, KAPSAM

0.1 - KONU
Bu standard, dış cephelerde kullanılan sentetik emülsiyon esaslı hazır sıvaların tarifine, sınıflandırma ve
özeliklerine, numune alma, muayene ve deneyleri ile piyasaya arz şekline dairdir.

0.2 - TARIF

0.2.1 - Dış Cepheler Için Sentetik Emülsiyon Esaslı Hazır Sıva


Dış cepheler için sentetik emülsiyon esaslı hazır sıva, bağlayıcısı emülsiyon polimerizasyonuna göre imal
edilmiş, bir sentetik reçinenin su içindeki kararlı dispersiyonu olan, pigment, dolgu maddesi, tatbikatında
desen veren 0,15 mm - 4 mm boyutlarında agrega, ıslatıcı, biosid, köpük önleyici, kalınlaştırıcı vb. katkı
maddeleri ihtiva eden, bünyesindeki suyun buharlaşmasıyla kuruyarak devamlı bir film tabakası oluşturan,
atmosfer etkilerine doğrudan maruz kalan, yapıların dış cephelerinde kullanılan, genelde; saf akrilik polimer,
akrilik kopolimer, PVA kopolimer, akrilonitrile akrilikasit esteri, metakrilik asit esteri, vinilpropionat, stiren,
butadien, vinil klorid, vinil versatat, vinil aromatik gibi polimer ve/veya kopolimerleri bağlayıcı esaslı ısı, ışık
ve suyun yıpratıcı etkilerine dayanıklı, beton, hafif beton, çimento sıva vb. üzerine tabanca, rulo veya mala
ve benzeri ile uygulanabilen koruma sağlamak amacıyla kullanılan hazır sıvalardır.

NOT - Bu standard metninde bundan sonra dış cepheler için sentetik emülsiyon esaslı hazır sıva
anlamında olmak üzere "hazır sıva" deyimi kullanılmıştır.

0.2.2 – Ince Desenli Hazır Sıva


Ince desenli hazır sıva , tatbikatında desen veren agrega boyutu ? 1 mm olan sıvalardır.

0.2.3 – Kalın Desenli Hazır Sıva


Kalın desenli hazır sıva , tatbikatında desen veren agrega boyutu > 1 mm olan sıvalardır.

0.3 - KAPSAM
Bu standard, kullanılmaya hazır şekilde piyasaya sunulan dış cepheler için sentetik emülsiyon esaslı plastik
hazır sıvaları kapsar.
Bağlayıcısı reçine ve/veya sentetik emülsiyon olup, kalınlığı 1 cm ve daha fazla olan ve duvarların su
geçirmezliği bizzat kendileri tarafından sağlanan özel sıvaları kapsamaz.

1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELIKLER

1.1 - SINIFLANDIRMA

1.1.1 - Sınıflar
Hazır sıvalar bi sınıftır .

1.1.2 - Tipler
Hazır sıvalar uygulama şekillerine göre;
− Mala ile uygulanan ve mala ile desen verilen hazır sıvalar,
− Mala ile uygulanan ve rulo (delikli sünger, koyun postu) ile desen verilen hazır sıvalar,
− Rulo ile uygulanan ve rulo ile desen verilen hazır sıvalar
− Tabanca ile püskürtülerek uygulanan hazır sıvalar
− Mala, rulo ve benzeri aletler ile uygulanan ve desen verilen hazır sıvalar
olmak üzere beş tipe,ayrılır.
1
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

1.2 - ÖZELIKLER

1.2.1 - Fiziki Özelikler

1.2.1.1 - Görünüş
Hazır sıvaların ambalajları açıldığı zaman, Madde 2.2.1'e göre muayene yapıldığında, yüzeyde kaymak
tabakası olmamalı, gözle görülebilen yabancı maddeler, kokuşma, küflenme, kutuda paslanma
görülmemelidir. Hazır sıvalar, kendi kabı içinde ahşap kürek veya çubuk ile karıştırıldığında homojen duruma
gelmeli dipte sert, kalın ve karışmayan çökelti bulunmamalıdır. Topaklanma, kesilme, aşırı köpüklenme ve
renk ayırımı olmamalıdır.

1.2.1.2 - pH Değeri
Hazır sıvalar Madde 2.3.1'e göre denendiğinde pH değeri 7.5 - 10 olmalıdır.

1.2.1.3 - Depolama Kararlılığı


Hazır sıvalar Madde 2.3.2'ye göre denendiğinde küflenme, renk tonunda sapma, jelleşme görülmemeli ve
uygulamaya mani olacak şekilde aşırı kalınlaşma veya incelme görülmemelidir.

1.2.1.4 - Dona Dayanıklılık


Hazır sıvalar Madde 2.3.3'e göre denendiğinde kalınlaşma, jelleşme, topaklanma görülmemeli, mala, rulo
ve/veya tabanca ile uygulandığında homojen bir sıva tabakası verebilmelidir.

1.2.1.5 - Sıcağa Dayanıklılık


Hazır sıvalar Madde 2.3.4'e göre denendiğinde jelleşme, topaklanma ve belirgin bir renk değişikliği
görülmemeli, mala, rulo ve/veya tabanca ile uygulandğında homojen bir sıva tabakası verebilmelidir.

1.2.2 - Uygulama Özelikleri

1.2.2.1 - Mala, Rulo ve/veya Tabanca Ile Uygulama


Hazır sıvalar, Madde 2.3.5'e göre denendiğinde, mala, rulo ve/veya tabanca uygulama yüzeyinde rahat
hareket edebilmeli fazla bir güç sarfına gerek olmamalıdır. Mala, rulo ve/veya tabanca ile uygulanmış
kuruyan sıva tabakaları homojen olmalı, renk farkı olmamalıdır.

1.2.3 - Sıva Tabakasının Özelikleri

1.2.3.1 - Soyulma Mukavemeti

1.2.3.1.1 - Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti


Hazır sıvalar Madde 2.3.6'ya göre denendiğinde soyulma mukavemeti değeri en az 2.5 kgf ( 25 N ) olmalıdır.

1.2.3.1.2 - Islanma-Kuruma Sonucu Soyulma Mukavemeti


Hazır sıvalar Madde 2.3.7'ye göre denendiğinde soyulma mukavemeti değeri en az 2.0 kgf ( 20 N ) olmalıdır.

1.2.3.1.3 - Donma-Çözülme Sonucu Soyulma Mukavemeti


Hazır sıvalar Madde 2.3.8'e göre denendiğinde soyulma mukavemeti değeri en az 2 kgf ( 20 N ) olmalıdır.

1.2.3.2 - Su Buharı Geçirgenliği


Hazır sıvalar Madde 2.3.9'a göre denendiğinde su buharı geçirgenliği en az 0,5 m-l olmalıdır.

1.2.3.3 - Alkali Dayanıklılığı


Hazır sıvalar Madde 2.3.10'a göre denendiğinde yüzeyde kalkma, pul pul kabarma, çatlama gibi bozulmalar
görülmemelidir.

2
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

1.2.3.4 - Su Emme Özeliği


Hazır sıvalar Madde 2.3.11'e göre denendiğinde, yüzeyde bir miktar yumuşama kabul edilebilmekle birlikte
emilen su miktarı 0,3 kg/m2 den fazla olmamalıdır.

1.2.3.5 - Işık Haslığı


Hazır sıvalar Madde 2.3.12'ye göre denendiğinde orijinal renge göre belirgin bir renk değişikliği olmamalıdır.

1.3 - ÖZELIK, MUAYENE VE DENEY MADDE NUMARALARI


Bu standardda belirtilen özelikler ile bunların muayene ve deney madde numaraları Çizelge-l'de verilmiştir.

ÇIZELGE 1 - Özelik, Muayene ve Deney Madde Numaraları

Sıra No. Özelikler Madde No. Muayene ve Deney Madde No.


1 1.2.1.1 2.2.1, 3.1, 3.2
2 1.2.1.2 2.3.1
3 1.2.1.3 2.3.2
4 1.2.1.4 2.3.3
5 1.2.1.5 2.3.4
6 1.2.2.1 2.3.5
7 1.2.3.1.1 2.3.6
8 1.2.3.1.2 2.3.7
9 1.2.3.1.3 2.3.8
10 1.2.3.2 2.3.9
11 1.2.3.3 2.3.10
12 1.2.3.4 2.3.11
13 1.2.3.5 2.3.12

2 - NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER

2.1 - PARTI VE NUMUNE ALMA


Bir defada muayeneye sunulan aynı tip, renk ve kütlede olan hazır sıvalar bir parti sayılır. Bunların bu
standardda yazılı özelikleri taşıyıp taşımadıklarını anlamak amacı ile yapılacak muayene ve deneylerde
kullanılmak üzere imal ve teslim olunan partiyi temsil edecek şekilde ve gelişigüzel olarak, istenildiğinde
astarı ile birlikte numune alınır. Alınan numunenin 1 gün ile 3 ay arasındaki yaşlılıkta olması gereklidir.

2.1.1 - Numune Alınacak Ambalajların Ayrılması


Parti büyüklüğüne göre bir numune takımında bulunacak ambalaj sayısı Çizelge-2'de verilmiştir.

ÇIZELGE 2 - Parti Büyüklüğüne Göre Numune Takımındaki Hazır Sıva Ambalaj Sayısı

Parti Büyüklüğü (N)| Partiden Alınacak Numune Sayısı (n)


8-15 2
16-25 3
26-90 5
91-150 8
151-500 13
501-1200 20
1201-10000 32

Parti büyüklüğüne göre Çizelge-2'ye uygun olarak numune takımını meydana getirecek hazır sıva
ambalajları partiden sistematik olarak ve gelişigüzel ayrılarak alınır. Bunu yapmak için TS 27561)'da
açıklanan "Numune almada rastgele sayılar çizelgesinin uygulanması metodu" ile numune alınması sağlanır.

1) Bu standard metninde atıf yapılan Türk Standardlarının numaraları metnin sonunda verilmiştir.
3
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

Bunun mümkün olmaması halinde aşağıda açıklanan metot uygulanmalıdır.

Bunun için partideki hazır sıva ambalaj sayısı (N) olmak üzere partinin herhangi bir yerinden başlanılarak
ambalajlar 1,2,3 .... N şeklinde numaralanır veya numaralandığı varsayılır.

Numune takımında bulunması gerekli hazır sıva ambalaj sayısı (n) olmak üzere N/n=r sayısı hesaplanır, tam
sayı değilse tam sayıya yuvarlatılır. Bu şekilde bulunan (r) tam sayısı esas alınarak (r)'inci, (2r)'inci, (3r)'inci
..... (nr)'inci hazır sıva ambalajları ayrılıp alınarak, numune ayırma işlemi numune takımı meydana gelene
kadar sürdürülür.

2.1.2 - Numune Alınmak Üzere Ayrılan Ambalajdan Deney Numunesi Alma


Madde 2.1.1'de belirtilen şekilde ayrılan ambalajlar Madde 2.2.1'de belirtilen muayene yapıldıktan sonra,
içlerine bir tahta çubuk sokulup iyice karıştırılır. Her ambalajdan eşit miktarlarda alınarak deney numunesi
meydana getirilir. Muayene ve deneylerin yapılabilmesi için deney numunesi en az 10 kg olmalıdır. Deneyler
bu numune üzerine uygulanır.

2.2 - MUAYENELER

2.2.1 - Gözle Muayene


Numuneler gözle muayene edilerek Madde 1.2.1.1'deki özelikleri taşıyıp taşımadığına Madde 3.1 ve Madde
3.2'ye uygun olup olmadığına bakılır.

2.3 - DENEYLER

2.3.1 - pH Tayini
Hazır sıvaların pH'ı kalomel veya standard hidrojen elektrod kombinasyon bağlanmış olan pH metre ile 23°C
+ 2°C'de ölçülür. Sonucun Madde 1.2.1.2'ye uygun olup olmadığına bakılır.

2.3.2 - Depolanma Kararlılığı


Hazır sıvalar ortalama 1/2 litrelik 4 adet kaba konarak hava almayacak şekilde kapanır. Sonra aşağıdaki
sıcaklıklarda aynı anda 2 si a)'ya, 2 si b)'ye göre işlem yapılır.

a) 52°C+1°C 1 ay
b) 23°C+2°C 1 ay

Sonucun Madde 1.2.1.3'e uygun olup olmadığına bakılır.

2.3.3 - Dona Dayanıklılık


Hazır sıvalar ortalama l/2 litrelik 2 adet cam kaba konarak hava almayacak şekilde kapanır, sonra aşağıdaki
sıcaklıklarda tutulma işlemi 3 kez belirtilen sürelerde uygulanır.

- 10°C + 1°C 16 saat


23°C + 2°C 8 saat

Sonucunun Madde 1.2.1.4'e uygun olup olmadığına bakılır.

2.3.4 - Sıcağa Dayanıklılık


Hazır sıvalar ortalama l/2 litrelik 2 adet cam kaba konarak hava almayacak şekilde kapanır. Bunlar 80°C +
2°C'de 1 hafta bırakıldıktan sonra oda sıcaklığına kadar soğutulur ve Madde 1.2.1.5'ye uygun olup
olmadığına bakılır.

4
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

2.3.5 - Uygulama Kolaylığı Deneyi


Hazır sıvalar, 30 cm x 50 cm ebadında inorganik lifli, çimentodan mamul düz levhaya (TS 807'ye uygun),
mala, rulo ve/veya tabanca ile, kullanım talimatına uygun olarak tatbik edilir ve Madde 1.2.2.1'e uygun olup
olmadığına bakılır.

NOT - Bundan sonra "TS 807'ye uygun inorganik lifli çimentodan mamul levha" deyimine kısaca "plaka"
denecektir.

2.3.6 - Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti


Bir adet plakaya (30 cmx50 cm'lik) 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1
cm'de 6 göz bulunan, elek no'su 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise, cam elyafı file (0,216 kg/m2
kütlede, enine ve boyuna 5 cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti
41 daN/cm ve 450°C'de kül miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur, şeritlerden arta kalan alan kağıt
bantlarla örtülür (Şekil-1). Bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde tatbik edilir. 24 saatlik bir
kurumadan sonra kağıt bandlar çekilir. Bu şekilde hazırlanan plakalar en az 28 gün 23°C + 2°C ve % 50 + %
5 nispi nem ortamında bekletildikten sonra deneye başlanır.

Deney plakasının bir tanesi sıvalı yüzeyi alta gelecek şekilde ve 0,7 m yükseklikte 2 destek üzerine oturtulur.
Metal şeritlerin ucuna bir kıskaçla (yaklaşık 50 g) kurşun tanelerini alacak bir kap (yaklaşık 100 g) bağlanır.
Kenar etkilerini önlemek amacıyla elle l cm-2 cm çekilir. Sonra l cm'lik bir açılma olana kadar düzenli olarak
kabın içine çapı yaklaşık 2 mm olan kurşun taneleri dökülür (Şekil-2), sonra kurşun taneleri tartılır. Bu test
her bantın 5 değişik yerinde yapılır. Yapılan l0 ölçümün ortalama değeri alınır. Sonucun l.2.3.1.1'e uygun
olup olmadığına bakılır.

2.3.7 - Islanma-Kuruma Sonucu Soyulma Mukavemeti


2 adet plakaya, 2 adet 2 cm eni olan metal ağ şeridi (0,25 mm tel çaplı, plastik kaplı, 1 cm'de 6 göz bulunan,
elek nosu 16 olan), ince desenli hazır sıvalar için ise cam elyafı file (0,216 kg/m2 kütlede, enine ve boyuna 5
cm'de 11 atkı ve çözgü içeren ve atkı ve çözgüler boyunca çekme mukavemeti 41 daN/cm ve 450°C'de kül
miktarı % 53,6 olan), paralel olarak konur ve bütün yüzeye sıva, önceden belirtildiği şekilde uygulanır. Bu
plakalar 28 gün 23°C } 2°C ve % 50 } % 5 nispi nem ortamında bekletildikten sonra deneye başlanır.
Plakalardan birincisinde aşağıda belirtilen işlemler uygulanır.

2 saat 20°C'deki suya daldırılır.

2 saat 80°C'deki hava sirkülasyonlu etüve konur.

Bu işlem iki kez tekrarlanır. Plaka laboratuvar şartlarında 23°C } 2°C, %50+%5 nispi nem ortamında l6 saat
bekletilir.

Bu şekilde her biri 24 saat süren bu işlem 10 kere tekrarlanır. 23°C+2°C, % 50+%5 nispi nem ortamında 1
hafta bekletildikten sonra soyulma mukavemeti deneyi uygulanır. Sonucun Madde 1.2.3.1.2'ye uygun olup
olmadığına bakılır.

2.3.8 - Donma-Çözülme Sonucu Soyulma Mukavemeti


Madde 2.3.7'de hazırlanan diğer plaka üzerinde aşağıda belirtilen işlemler uygulanır.

20°C deki suya 2 saat daldırılır.

-10°C lik ortamda 2 saat muhafaza edilir.

Bu işlem iki kez tekrarlanır.

20°C lik suya 15 dakika daldırılır.

Plaka 23°C+2°C, % 50+5 nispi nem ortamında 15 saat 45 dakika bırakılır. Bu şekilde her biri 24 saat süren
bu işlem 10 kere tekrarlanır. Deney plakası laboratuvar şartlarında 1 hafta bekletildikten sonra soyulma
mukavemeti deneyi uygulanır. Sonucun Madde 1.2.3.1.3'e uygun olup olmadığına bakılır.

5
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

2.3.9 - Su Buharı Geçirgenliği

2.3.9.1 - Cihazlar
- Hassas terazi: 0,01 g hassasiyetinde
Kap : Silindirik, paslanmaz çelikten, iç çapı 9 cm, yüksekliği 7 cm, et kalınlığı 0,4 cm olan
- Teflon kalıp : Iç çapı 12 cm, derinliği 4 mm olan, daire şeklinde
- Polistiren köpük levha veya cam tülü (TS 1908)
- Metal mala
- Desikatör
- CaCl2
- NH4H2PO4
- Klima odası : 23°C+2°C, % 50+%5 nispi nemli

2.3.9.2 - Işlem
Bir polistiren köpük levha üzerine (Şekil-3a) veya altına gazbeton (TS 453) yerleştirilmiş cam tülü üzerine
daire şeklinde teflon kalıp (Şekil-3b) konarak içine hazır sıva dökülür. Metal malanın kenarı ile üstü
düzgünleştirilir. Hazır sıvanın kalıptan taşmamasına dikkat edilir. 5 gün sonra polistiren köpük levha
kullanılmış ise, kesilerek sıva filmi kalıptan çıkarılır. Cam tülü ile yapılan tatbikatta ise numune cam tülü ile
birlikte denenir. Sıva tabakası kontrol edilir, yüzeyde çatlaklar var ise malzeme istenilen kalınlık elde
edilinceye kadar tabaka tabaka dökülerek yeniden hazırlanır. Sıva tabakasının altında yapışık kalmış
polistiren varsa kazınır. Sıva tabakası en az 28 gün 23°C+2°C ve % 50+%5 nispi nem ortamında
bekletildikten sonra buhar geçirgenlik deneyine başlanır. Çelik kabın içine bir miktar (yaklaşık 100 gram)
CaCl2 konduktan sonra (Şekil-4) üzerine sıva tabakası oturtulur, çelik kap ile sıva tabakası temas yüzeyine
ince yapışkan bantlar konularak (Şekil-5) sıva tabakasının kayması önlenir. Çelik kap ve sıva tabakasının dış
yan yüzü ince bir tabaka parafin ile kapanarak (Şekil-6) sızdırmazlık sağlanır ve kap tartılır. Hazırlanan bu
kap içinde doymuş NH4H2PO4 solüsyonu bulunan desikatöre yerleştirilir (Şekil-7). 5 gün sonra kap
desikatörden çıkarılarak tartılır. Sonra her gün tartılarak kütle artış farkları lineer olana kadar kaydedilir.
Lineer duruma gelmiş günlük kütle artış farkı 24'e bölünmek suretiyle (I) değeri olarak Madde 2.3.9.3'de
belirtilen formülde yerine konarak SD hesaplanır.

Bu deney en az 3 numune ile tekrarlanır, sonuçların ortalaması alınır.

2.3.9.3 - Hesaplama ve Sonuçların Gösterilmesi


Buhar geçirgenlik eşdeğer hava tabakaları kalınlığı aşağıdaki formülle hesaplanır.

P1-P2
SD = µ So = ( δL .A. ---------------------- - SL )
I
Burada;
SD = Buhar geçirgenlik eşdeğer hava tabakası kalınlığı (m)
µ = Buhar geçirgenlik direnci katsayısı
So = Sıvanın kalınlığı (m)

1 1
------=--------= Su buharı geçirgenliği değeri (m-1)
SD µSo

dır.

δL = Sabit = 6,89x10-6 kg/(mh.(kg/m2) ) 1030 mbar atmosferik basınç için


A = Sıva filminin üst yüzey alanı (m2)2)
P1 ve P2 = 23°C+2°C'de sıva tabakası üzerinde etkili olan kısmi buhar basınçları
Po = 23°C+2°C'de su buharı basıncı tablo değeri

% NN = Nispi nem miktarı


P1 = Po%NN1 (Sıvanın dış yüzeyinde % 93 NN'de oluşan basınç)
P2 = Po%NN2 (Sıvanın iç yüzeyinde %0 NN'de oluşan basınç)

6
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

2) Sıva filminin üst yüzey alanı hesaplanırken deney yapılan çelik kabın iç çapı esas alınır.

7
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

I = Sıvadan geçen su buharı miktarı ortalaması (kg/h)


SL = Sıvanın altında kalan hava tabakası kalınlığı (m)
(SD>1.0 m olduğu takdirde SL ihmal edilebilir.

Po; 23°C'de alındığında; Po(23°C) = 21,068 mmHg


Po(23°C) = 286,52 kg/m2

Sıva dış yüzeyinde kısmi Basınç; P1 =286,52x0,93 = 266,46


Sıva iç yüzeyinde kısmi Basınç; P2 =286,52x0 = 0

P1 = 266 kg/m2
P2 = 0
olarak alınır.

Veriler formüldeki yerlere konarak SD hesaplanır.


1 1
Sonuç ------- veya ------- olarak verilir

SD µ So

Sonucun Madde 1.2.3.2'ye uygun olup olmadığına bakılır.

NOT - 1 mm Hg = 1,333224x102 Newton/m2 (N/m2)


1 Newton= 0,101972 kilopond (kg)
1 mm Hg = 13,60 kg/m2
olarak alınmıştır.

2.3.10 - Alkali Dayanıklılığı


3 adet hazır sıva tatbik edilmiş (15 cmx30 cm ebadında) plaka en az 28 gün 23°C+2°C % 50+ % 5 nispi nem
ortamında bekletilir. Sonra %2 lik NaOH solüsyonuna daldırılır. 4.cü, 8 nci ve 15 ci günlerde birer plaka
solüsyondan çıkarılarak musluk suyu ile yıkanır ve 7 gün oda sıcaklığında kurutulduktan sonra yüzey
incelenir.

Sonucun Madde 1.2.3.3'e uygun olup olmadığına bakılır.

2.3.11 - Su Emme Özelliği

(15 cm x 30 cm x 0,15 cm ebadında ) üç adet alüminyum levha üzerinde dış kenar ölçüleri 15 cm x 30 cm , iç
kenar ölçüleri 13 cm x 28 cm ve derinliği hazır sıvının içindeki en iri dane boyutunda olan Teflon kalıp ( Şekil
– 8 ) konarak içine hazır sıva dökülür , metal malanın kenarı ile yüzey düzgünleştirilir . 5 gün sonra teflon
kalıp çıkartılır. 23 0 C ± 2 0 C % 50 ± % 5 nespi nem ortamında 28 gün kuruması beklenir . Yan yüzeyler
paraffin ile kapanır ve levha tartılır . Sonra 20 0 C deki suya batırılır . 2 saat ve 48 saat sonra levhalar sudan
çıkartılır . Yüzey filtre kağıdı ile kurutulur , tartılır . Aradaki fark hesaplanır . Emilen su miktarı kg/m 2 olarak
ifade edilir , sıvanın görünümü not edilir . Bu deney her üç levhada da tekrarlanır , çıkan değerlerin
ortalaması alınır .

Sonucun Maddee 1.2.3.4 ‘e uygun oup olmadığına bakılır .

2.3.12 - Işık Haslığı


Hazır sıvalar 10 cmx5 cm ebadında plakaya mala, rulo ve/veya tabanca ile kullanım talimatına uygun olarak
tatbik edilir. Bu şekilde hazırlanan plakalar en az 28 gün 23°C+2°C ve %50+%5 nispi nem ortamında
bekletildikten sonra deneye başlanır. Deney plakasının yarısı alüminyum folyo ile sarılarak kapatılır (Şekil-9).
125 watt'lık ultra viole ışık kaynağı ile plaka arasında 25cm +5cm mesafe olacak şekilde kabin içine
yerleştirilir (Şekil-10). 12 saat sonra plaka kabinden çıkarılır, yüzey incelenir, sonucun Madde 1.2.3.5'e
uygun olup olmadığına bakılır.

8
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

2.4 - DEĞERLENDIRME
Deneyler aksi belirtilmedikçe bir deney numunesi üzerinde uygulanır.

Madde 2.1'e göre alınan numunelerin bu standardda da verilen muayene ve deneylerden birine uymaması
halinde parti standarda aykırı sayılır.

2.5 - MUAYENE VE DENEY RAPORU


Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
− Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve laboratuvarın, muayene ve deneyi yapanın ve/veya raporu
imzalayan yetkililerin adları, görev ve meslekleri,
− Muayene ve deney tarihi,
− Numunenin tanıtılması,
− Muayene ve deneyde uygulanan standardların numaraları,
− Sonuçların gösterilmesi,
− Muayene ve deney sonuçlarını değiştirilebilecek faktörlerin mahsurlarını gidermek üzere alınan tedbirler,
− Uygulanan muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya mecburi görülmeyen, fakat muayene ve
deneyde yer almış olan işlemler,
− Standarda uygun olup olmadığı,
− Rapor tarih ve numarası,

3 - PIYASAYA ARZ

3.1 - AMBALAJLAMA
Hazır sıvalar, paslanmayacak şekilde kalay, lak, vb. gibi maddeler ile kaplanmış sac veya plastik
malzemelerden yapılmış kutu, bidon veya varillerde, istenildiğinde astarı ile birlikte piyasaya arz edilir.

Ambalajlar içinde ve dışında herhangi bir paslanma görülmemeli, kutuların kapakları üstten kolayca
açılabilmeli, hazır sıvanın içindeki uçucu maddelerin zamanla uçmasına engel olacak önlemler imalatçı
tarafından alınmış olmalıdır. Ambalajlarda taşıma kulbu bulunmalıdır.

3.2 - IŞARETLEME
Bu standarda uygun olarak imal edilen hazır sıvaların, ambalajları üzerine yapıştırılacak etiketlerde veya
ambalaj üzerindeki baskılarda kolayca okunabilecek bozulmayacak, silinmeyecek şekilde en az aşağıdaki
bilgiler yazılmalıdır.

− Firmanın ticari ünvanı ya da kısa adı, adresi varsa tescilli markası,


− Bu standardın işaret ve numarası (TS 7847 şeklinde),
− Hazır sıvanın tipi,
− Kaplama alanı (kg/m2 olarak),
− Hazır sıvanın rengi,
− Imal tarihi (ay ve yıl) ve seri no
− Hazır sıvanın ağırlığı (kg olarak),
− Hazır sıvanın taşıma, depolama, ve kullanımı ile ilgili bilgiler

Bu bilgiler gerektiğinde yabancı dille de yazılabilir.

3.3 - DEPOLAMA
Hazır sıvalar, dondan muhafazalı, gölgeli ve kuru bir ortamda depolanmalıdır.

9
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

4 - ÇEŞITLI HÜKÜMLER
4.1 -Imalatçı veya satıcı, bu standarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği hazır sıvalar için
istendiğinde, standarda uygunluk belgesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede satış
konusu hazır sıvaların:
− Madde 1'deki özeliklere uygun olduğunun,
− Madde 2'deki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğunun belirtilmesi gerekir.

ATIF YAPILAN TÜRK STANDARLARI


TS 453
TS 807
TS 1908
TS 2756

10
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ŞEKIL - 1 Kuru Durumda Soyulma Mukavemeti Deneyi Için Deney Numunesinin


Hazırlanması

11
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ŞEKIL - 9 Işık Haslığı Deneyi Için Hazırlanacak Deney Numunesi

12
ICS 91.100.10;91.180 TÜRK STANDARDI TS 7847/Şubat 1991

ŞEKIL - 10 Işık Haslığı Deneyi Için Deney Numunesinin Kabin Içine Yerleşimi

13

You might also like