You are on page 1of 6

İri Taneli Zeminlerin Geçirgenliği ile İlgili Standart Test Yöntemi

Bu standart D2434 adı altında çıkarılmıştır, adın yanındaki rakam orijinal kabul yılını
gösteir, revizyon ise son revizyon yılını gösterir. Pazartez içindeki rakam son onay
yılıdır. Kesme işareti, son revizyon ya da düzenlemeden sonraki editör
değişiklikleridir.
Bu standart, Savunma Bakanlığı kurumlarının kullanımı için onaylanmıştır

1. Kapsam
1.1 Bu test yöntemi, taneli zeminlerde suyun laminer akışı için sabit seviyeli yöntemle
geçirimlilik katsayının belirlenmesini içerir. Bu prosedür, deltalar gibi doğal depoların
olduğu granüler zeminlerde temsili değer katsayılarının belirlenmesi için ya da
kaldırımlar altında taban katman olarak kullanım içindir. Test sırasında konsolidasyon
etkilerinin önlenmesi için bu prosedür 75 mm elekten geçen en fazla % 10 granüler
zemin ile sınırlıdır.
1.2 bu standart, güvenlik problemleri ile ilgili değildir. Testten önce gerekli güvenlik ve
sağlık tedbirlerini almak ve bunları uygulamak kullanıcının sorumluluğundadır.

2. referans dokümanlar
2.1 ASTM standartları
D422 Zeminlerde dane boyut analizi için test yöntemi
D4253 Maksimum endeks yoğunluğu ve zeminlerin birim ağırlığı için test yöntemi
D4254 Minimum endeks yoğunluğu ve zeminlerin birim ağırlığı için test yöntemi

3. Önemli test şartları


3.1Sabit seviyeli koşullar altında granüler zeminlerin geçirimliliğinin tespiti için testin
ön gereklilik şartları şunlardır:
3.1.1 test sırasında zemnin hacmi değişmeden sürekli akış
3.1.2 Su ile ıslanan zein boşluklarının akışı ve boşluklarda hava boşluğu olmaması
3.1.3 Hidrolik gradyanda değişiklik olmadan sabit akış
3.1.4 Hidrolik gradyanda doğru oranlı akış şiddeti, burada türbülant akış başlar
3.2 Diğer akış türleri sabit olmayan geçiş karakterlidir ve çeşitli, zaman bağlı
geçirgenlik katsayıları ile hareket eder, bu nedenle özel test şartları ve prosedürleri
içerir.

4. Aparatlar
4.1 Permeametre: Şekil 1’ de verilmiştir. Minimum çapı maksimum dane boyutundan
yaklaşık 8 ya da 12 kat büyük olmalıdır.
Permeametre şöyle takılmalıdır: (1) gözenekli bir disk veya bir geçirgenlik ile altındaki
uygun güçlendirilmiş ekran üzerine, zemin numunesinden daha büyük, ancak
açıklıkları önlemeyecek şekilde (% 10 daha ince boyutu) (2) manometre çıkışları, L
üzerinde baş kaybı, silindirin çapı ile en azından eşdeğer bir uzunlukta, (3), bir disk
veya uygun bir gözenekli üst bağlı yay veya herhangi bir ile güçlendirilmiş ekran
45-N-22 ile hafif bir yay basıncı uygulamak üzere başka bir cihaza bağlı (5 ile 10-lbf)
toplam yük, üst plaka yerine takılır. Numunenin doygunluk ve sırasında önemli bir
değişiklik öngörülen gereksinimi karşılamak için geçirgenlik testi zeminlerin hacim ve
yoğunluğuna göre yapılır.
4.2 Şekil 1’ de gösterilen başlık sabit seviye filtre tankı su temin edecek ve havanın
çoğunluğu uygun kontrol vanaları ile giderilecektir.
Not 1: tercih edilirse havasız su kullanılabilir.
4.3 Büyük bacalara 25 mm (1 inç) ve 9.5 mm maksimum dane boyutlu özel silindirik
araçlar ve 13 mm çapında 2.00 mm maksimum dane boyutlu aparatlar takılacaktır.
Bu aparat uzunluğu izin verilen geçirgenlik çemberinin tam uzunluğundan en az 150
mm daha uzunolmalıdır.

Şekil 1. Tutarlı başlık geçirgenlik ölçer

Tablo 1 Silindir çapı


Minimum silindir çapı
Maksimım partikül boyutu toplam toprağın % 35inden az toplam toprağın % 35inden çok
Elek açıklıkları arası

4.4 Numune sıkıştırma ekipmanı (2) Sıkıştırma ekipmanı gerekirse kullanılabilir.


Aşağıda önerilenler: bir vibrasyon damperi ile damper ayağı 51 mm
(2 in.) çaplı; sürgülü molt ile molt ayağı 51 mm
(2 in.) çaplı , 100 g (0.25 lb) (kum için) ila 1 kg (2.25 lb) (büyük çakıllı zeminler için)
yüksekliği ayarlanabilir 102 mm (4 in.) kum için ve 203 mm (8 in.) büyük çakıllı
topraklar çubuk ağırlıklar.
4.5 Vakumlu pompa ya da su aspiratörü, vakum altında ıslanan numunelerin
aspirasyonu için (bkz şekil 2).
4.6 Manometre tüpleri, su seviyesini ölçmek için metrik ölçek.
4.7 Terazi, 2-kg (4.4-lb) kapasitede, 1 g (0.002 lb) hassasiyet
4.8 Kürek, 100 g (0.25 lb) zemin kapasiteli
4.9 Diğer aparatlar, termometre, saat, 250-mL ölçek, dörtlü kavanoz, karıştırma kabı
vs.

5. Numune
5.1 Hava ile kurutulan zemin numunesi 75-μm (No. 200) elekten geçen en az % 10
materyal içermeli ve 5.2 ve 5.3’ te tanımlanan prosedürler için yeterli miktarda
olmalıdır, çeyrek metot ile seçilmelidir.
5.2 Komple zeminin numunesinde, geçirgenlik testinden önce bir elek seçimi
yapılmalıdır (bkz yöntem D422) 19 mm (3⁄4 in.) den büyük boyutlar elek ile
ayrılmalıdır (yöntem D422). Bu büyük materyaller testte kullanılmaz ancak kaydedilir.
NOTE 2 – temsilci katsayı değerlerini belirlemek için incelenen durum, ince ve kaba
zemin ve ortalama numuneler test için alınmalıdır.
5.3 Büyük materyallerden aşındırılan zeminlerde (bkz 5.2), çeyrek yöntemi ile uygun
miktarda numune iki defa ölçü çemberine doldurulmak üzere seçilmelidir.

Şekil 2: Numune boşaltma ve ıslatma cihazı

6. Numunelerin hazırlanması
6.1 Parametre boyutları Tablo 1’ de tanımlandığı gibi olmalıdır.
6.2 İlk ölçümler santimetre olarak yapılmalı ve veri belgesine kaydedilmelidir. İç çap
D, derinlik, yükseklik H dört taraftan simetrik olarak ölçülmeli ve geçirgenliğin üst
plaka yüzeyi geçici olarak silindirin üst kısmına, ya da ekran alt delikli plaka üzerine
yerleştirilmelidir. Bu, üst gözenekli plakanın kalınlığını otomatik olarak azaltır. H1 için
ortalama değeri belirlemek üzere dört geniş simetri aralıklı açıklığı içeren üst plakayı
çoğaltın. Kesit alanını hesaplayın A.
6.3 Numuneden küçük bir kısım alın ve 5.3 su şiçeriği belirleyin. Hava ile kurutulan
numunenin ağırlığını kaydedin (bkz 5.3)..
6.4 Hazırlanan zemini tutarlı ince katmanlar halinde, sıkıştırdıktan sonra eşit
kalınlıklarda yerleştirin ancak en az kalınlığı 15 mm (0.60 in.) olmalıdır.
6.4.1 maksimum boyutu 9.5 mm (3⁄8 in.) ya da altındaki zeminler için 4.3’ te belirtilen
huniyi yerleştirin ve farklı alanlardan kaba zemin alarak katman oluşturmak için huniyi
yerleştirin. Huniyi 15 mm (0.60 in.) civarında kaldırın ve zemini yavaş dairesel
hareketler ile yayın, böylece tutarlı bir katman oluşsun. Her katman için zemini tekrar
karıştırın.
6.4.2 maksimum boyutu 9.5 mm (3⁄8 in.) ya da üzerimde olan zemini için zemini bir
kürek ile yayın. Yatay pozisyondaki kepçe ile tutarlı bir yayılma sağlayın, sonra
küreğin sallanması ile ortaya doğru yavaş bir hareket başlatın; bu şekilde ayrılma
olmadan zeminin akışı sağlanır. silindiri bir sonraki kürekle döndürün ve maksimum
dane kalınlığında bir katman elde edene kadar bu işlemi yapın.
6.5 Ardıl zemin katmanlarını sıkıştırın ve istenen seviyede yoğunluk elde edin
Yükseklik 2 cm (0.8 in.) ve üst manometre çıkışından fazla olmalıdır.
6.5.1 Minimum Yoğunluk (0 % nispi yoğunluk) – zemin katmanlarını ardıl olarak 6.4.1
ya da6.4.2 de tanımlanan şekilde yaymaya devam edin
6.5.2 Maksimum yoğunluk (100 % nispi yoğunluk):
6.5.2.1 Titreşim tokmağı ile sıkıştırma – her zemin katmanını bu tokmak ile sıkıştırın
vibrasyon işleminin basıncı boyunca tutarlı bir şekil elde edin. Maksimum yoğunluk
elde etmek için işlem yeterince tekrarlanmalıdır, bu durum tokmak ayağına bitişik
yüzey partiküllerinin görülür bir hareketi olmaması ile kanıtlanır.

Granüler zeminde geçirgenlik testi

Test no test tarihi


Numune yeri numune tarihi rapor
Delme numune derinlik

a) Zemin tanımı
Kullanılan materyal
b) Birim ağırlık
Çap cm Yükseklik, Önce H1 Ağırlık önce W1
Alan cm2 Yükseklik, sonra H2 Ağırlık
sonra W2
Uzunluk cm yükseklik net, cm2 ağırlık net g
Nem içeriği hava kurutmalı
Kuru birim ağırlık
Boşluk oranı
Nispi nem
c) Sızdırmazlık testi

Şekil . 3 Test veri belgesi

6.5.3 0 ve 100 % arası nispi yoğunluk – aynı çapta ayrı bir konteynerde deneyerek
nispi yoğunluğunn üretken değerlerini elde etmek için sıkıştırmayı ayarlayın.
Geçirgenlik silindirindeki zemini bu prosedür ile üst manometre çıkışı üzerinde 2.0 cm
civarı ince katmanlar halinde sıkıştırın.
NOT 3 – sistematik ve temsili olarak nispi yoğunluk şartları doğal çöküntüleri
yönetebilir ya da sıkıştırılan alanlarda bir seri sızdırmazlık testi, alan yoğunluğunu
görmek için yapılabilir.
6.6 Geçirgenlik testi için Numune hazırlanması
6.6.1 Zeminin üst yüzeyine üst gözenek plakası yerleştirilerek yavaşça ileri ve geri
döndürmek yoluyla ayarlanmalıdır
6.6.2 Ölçüm ve kayıt: numunenin nihai yüksekliği, H1 − H2, derinliği üst delikli
tepeden ölçülerek hesaplanır ve gözenekli plakanın oturması için yaya bastırıldıktan
sonra dört simetrik noktada üst gözenekli deliklere kadar yükseklik ölçülür; hava ile
kurutulan zeminin nihai ağırlığı (W1- W2) kapta kalan zeminin ölçülmesi ile belirlenir.
Birim ağırlıkları, boşluk oranlarını hesaplayın ve test numunesinin yoğunluğunu
kaydedin.
6.6.3 Contayı yerine takarak yaya doğru alt plakaya bastırın ve güvenli şekilde ölçü
silindirine bağlanmasını sağlayın ve hava geçirmez olmasına dikkat edin. Bu durum
3.1.1’ de tanımlanan durumu sağlamalıdır.
6.6.4 Minimum 15 dakika boyunca vakumlu pompa ya da aspiratör kullanarak 50 cm
altındaki numuneden toprak danelerine yapışan havanın alınmasını sağlayın.
Boşaltmanın ardından yavaş bir satürasyon ile devam edin (şekil 2) ve varsa
numunede kalan havayı giderin. Numunenin sürekli satürasyonu (1) havasız su ya da
(2) iç akış ısısında kalan su ile sağlanabilir. Düşük mineral içerikli su ya da doğal su
(Not 4) test için kullanılmalıdır ancak her durumda raporda bildirilen sıvı
tanımlanmalıdır (şekil 3). Bu şekilde 3.1.2 de tanımlanan durum karşılanmış olur.
NOT 4 - Doğal su, kaya ya da zemin arasındaki sudur. Mükünse kullanılmalıdır ancak
büyük ölçekli üretim testleri için uygulanabilir görülmemektedir
6.6.5 Numune ıslatıldıktan sonra ve ölçü su ile doldurulunca çıkış tüpü alt vanasını
kapatın ve vakum bağlantısını kesin. Akış sistemi ve manometrenin havasız olması
ve düzgün çalışmasına özen gösterilmelidir. Giriş tüpünü, tank vanasını açarak su ile
doldurun. Sonra giriş tüpünü ölçüye bağlayın, giriş vanasını hafifçe açın ve
manometre çıkışını su akışı sağlamak için biraz açın. Manometre tüplerini
manometre çıkışlarına bağlayın ve havanın çıkmasını sağlayın.
7. Prosedür
7.1 Filtre tankı giriş vanasını biraz açın ve 3.1.3 de tanımlanan şartları sağlayın, sabit
durumda su manometre seviyesinde ayrım olmayan bir durum elde edilene kadar
ölçümleri erteleyin. Zaman, düşü, (manometre seviyesindeki farklılıklar) ölçümlerini
yapın ev akış miktarı, su ısısını kaydedin.
7.2 Akış şiddetinin hidrolik gradyan ile oransal olduğu bir laminer akış bölgesi
oluşturmak için testi denemelerini 0.5 cm arttırarak tekrarlayın, v (v = Q/At )
i (i = h/L).
NOT 5- laminer akış şartları için normalde daha düşük hidrolik gradyan değerleri
gerekir. aşağıdaki değerler önerilmektedir: gevşek sıkışıklık oranı, h/L 0.2 ila 0.3 ve
yoğun sıkışıklık oranları, h/L 0.3 ila 0.5, alt h/L değerleri kaba topraklar için uygulanır.
7.3 Sızdırmazlık testi tamamlanırken numuneyi süzün ve homojen ya da izotropik
olup olmadığını belirleyin.
8. Hesaplama
8.1: Geçirgenlik katsayısı, k, aşağıdaki gibi hesaplanır
k = QL / Ath
burada:
k = geçirgenlik katsayısı k
Q = boşaltılan su miktarı
L = Manometreler arasındaki mesafe,
A = Numunenin bir kesit alanı,
t = zemin deşarj süresi,
h = manometre düşüleri arasındaki fark.
8.2 20 ° C (68 ° F) için geçirgenliği su ve viskozite oranının K (8.1) çarpılması ile
9. Rapor
9.1 Geçirgenlik testi raporu aşağıdaki bilgileri içermelidir:
9.1.1 Proje, tarih, örnek sayısı, yeri, derinliği, ve diğer ilgili bilgiler,
9.1.2 Tane boyut analizi, sınıflandırma, maksimum parçacık
kullanılmayan herhangi bir büyük boy malzeme boyutu ve yüzde,
9.1.3 Kuru birim hacim ağırlığı, boşluk oranı, yerleştirilmiş olarak bağıl yoğunluk,
ve maksimum ve minimum yoğunlukları,
9.1.4 Bu test koşullarında sonuçların değerlendirilmesi
9.1.5 Komple test verileri, gibi laboratuvar şeklinde belirtilen
test verileri ve
9.1.6 test eğrileri hızı Q / zaman, karşı hidrolik azalma h / L, toprak kimlik ve aralıkları
kapsayan
göreceli yoğunlukları.
10. Anahtar Kelimeler
10.1 sürekli düşü, tane, geçirgenlik, toprak

ASTM International, bu standartta belirtilen maddeler ile bağlantılı patent haklarının geçerliliği için bir sorumluluk almaz. Bu
standart kullanııclaır patent haklarının geçerliliğini açıkça bilir ve bu hakların ihlali riski kendi sorumluluklarındadır.

Bu standart her zaman sorumlu teknik komite tarafından değişikliğe tabidir ve revize edilmese de beş yılda bir gözden
geçirilmeli, yeniden onaylanmalı ya da çekilmelidir. Ek standart ya da revizyon için görüşleriniz saygıyla karşılanır ve
ASTM International merkezine yönlendirilmelidir. Görüşleriniz teknik komite toplantılarında dikkate alınacaktır ve ASTM
Standartlar Komitesine sunulacaktır
Bu standardın telif hakkı ASTM International’ a aittir. 100 Barr Harbor Drive, PO Box C700, West Conshohocken, PA
19428-2959, ABD. Bu standardın (tekli ya da çoklu) bireysel kopyalarını edinmek için yukarıdaki adresten ya da 610-832-
9585 (tel), 610-832-9555 (faks), ya da service@astm.org (e-posta); ya da ASTM web sitesi
(www.astm.org) üzerinden ASTM ile sözleşme yapılmalıdır. Bu standardın kopyalanması için gerekli izinler de ASTM
websitesidne güvenlik altındadır (www.astm.org/COPYRIGHT/).

You might also like