Group 2 - One Act Play

Theme/Topic: Understanding the Self

“Sa Barong, Sakdal, at Linis”

Mga karakter at gampanin:

Direktor - Mary Gwyneth Hernandez

Scriptwriter - Maria Angelica Lina
Stage Manager - Florida Pasia
Technical - Arian Austria and Angel Reano
Props Manager - Gheagien Mendoza

Teresa - Christine Mae Navarro

Batang Teresa - Lyza Marie Bello
Aling Isay - Maria Angelica Lina
Mang Tonyo - Chrisjan Lardizabal
Nato - John Fhilip Centero
Belen - Marinel Cortez
Liza - Princess Joana Gatdula
Aling Pasing - Vanessa Mae Abao
Ibyang - Bianca Magsombol
Milet - Milizenth Jade Barit
Hulyana - Julianne Rae Figueroa
Joben - John Vincent
Ka Marte - Marcyien Balagasay
Mga ale - Bea De Castro at Juliet Amor Tumbado
Mga pulis - Exequiel Selim at Mark Antony Ruiz
Normal na araw para sa mga taga barangay Huwete, — may mga ale na naglilikom ng
sinampay kasabay ng pagsasalo sa chismis; mayroon ding mag-iinom na mas nauuna pa sa
sikat ng araw ang pagbubukas ng Bilog; at may mga marites na dadayo ng hunta sa tindahan ni
Aling Pasing bago mamalengke.

Ka Marte: Aling Pasing!

Aling Pasing: Oh! Ano na naman, Marte?!

Ka Marte: Isa ngang Bilog diyan.

Aling Pasing: Aba! Tingnan mo ang lalaking ito ay agang-aga! Akin na ang bayad mo at wala na
ang utang-utang ngayon!

Ka Marte: Ay oho! Are ga ah ang kuwarenta. (Iaabot ang kuwarenta pesos kay Aling Pasing)

Aling Pasing: Aba, Marte, wala nang kuwarenta ngay’on! Kulang ka pang baynte!

Mga Ale: (Adlib - mga hinaing sa taas ng bilihin)

Joben: Magandang umaga, Aling Pasing! (Habang animo’y rumarampa at ikot na parang
modelo)

Ka Marte: Aba, ay ako, hindi mo babatiin? Ang batang are ah! Samahan mo akong tumagay
dine!

Joben: In your dreams po, Ka Marte! Lagot ka na naman sa asawa mo at jijinom ka na naman
there ha!

Ka Marte: Ay aba! Ika’y pumirmi sainyo, gala ka diyan eh. (Exit)

Joben: Ka Marte, stop ka na so much pls — Ate Tere?! (Masaya at dagling sinalubong ni Joben
si Teresa.)

Teresa: Joben! Ang laki mo na ah! Parang kailan lang ay natulo pa ang sipon mo! (Inakbayan ni
Teresa si Joben at ginulo ang buhok)

Joben: Ate naman! Porke umaasenso ka na ah!

Teresa: Anong umaasenso ka dyan?

Pasing: Aba, si Teresa na ba ito?

Joben: Kakang Pasing, Atty. Teresa ho.

Teresa: Ano ka ba naman, Joben! (Baling kay Aling Pasing) Oho, ako na nga po ito. Mano ho.

Pasing: Talaga nga naman, ang napakatapang at talino naming nene! Aba ay tay’ka, ano ba
ang sadya mo rito?

Teresa: Ayun nga ho, taga-rito pala ang pamilya ng kliyente ko, dine sa barong natin.

Pasing: (Sumeryoso ang mukha) Droga na naman?

Teresa: Oho. Binatilyo ang bata, iskolar na nag-aaral sa Maynila.

Pasing: Teresa, alam kong alam mo na napaka-delikado ng ginagawa mo.

Teresa: Kaka, alam nyo naman ho kung bakit ko ito patuloy na ginagawa, hindi ba?

Pasing: Alam ko. May tiwala naman ako sa mga desisyon mo. Pero ang akin lang, mag-iingat
ka, ha?

Teresa: Oho, palagi ho. Salamat ho.

Pasing: O’sya, Joben, samahan mo muna ang ate Tere mo sa pupuntahan nya. Baka mamaya
ay ligaw na yan dine sa mga sikot!

Teresa: Ay hindi ko ho are malilimot! Sya sige po.

Joben: Sige ho, kaka. Gagaor na ho kami ng ate.

Hulyana: Ay oo sige. (Habang maingat na naglalakad pabalik sa kanyang tindahan)

Habang nag-aayos siya ng paninda ay dumating na ang mga marites ng barangay Huwete,
habang nakasipit pa ang mga pitaka’t eko-bag sa kilikili.

Ibyang: Aling Pasing!

Aling Pasing: Aba! Kayo na naman at talagang complete attendance na naman kayo ha!

Milet: Talagang ganyan ho ang buhay naming mga ilaw ng tahanan, kapag wala ang haligi, ay
maaari din naman kaming maging tainga ng chismisan, hindi ba’ga?

Hulyana: Tunay ka naman nga! Ay maiba ako, Aling Pasing. Sino ho ‘yung dalagang kadadaan
lamang dine? Dayo?
Aling Pasing: Ala, ay ikaw ang dayo rine! Ang batang iyon ay laki na sa barangay na ire. Si
Teresa. Pero huwag ka, at iyon ay abogada na!

Ibyang: Sya nga?! Ay kanino gang anak iyon?

Milet: Ang wari ko ay anak yan ng yumaong Tonyo, yung adik daw!

Aling Pasing: Ay sobra ka naman ah! Aba ang ina nyan, si Isay? Ay tuong ang talino din naman.
Nauwi kay Tonyo, aydi ayun at napadpad dine.

Hulyana: Pero teka, ano ang nangyari sa kanila at wala na dine?

Ibyang: Aba marekoy, kung ako naman ay may anak na abogada ay aalis din naman ako sa
ganireng tapis tapis ang bubungan!

Aling Pasing: Hindi madali ang pinagdaanan ng pamilyang iyan, lalo na si Teresa. Talagang suot
sa karayom at kapos pa sa kapos. Pero tingnan mo naman ngay’on, abogada na ay pwede pa
pang Miss Yunibers!

Milet: Ay kaganda nga ho, ano. Pero Ka Pasing, ano nga ga ang ganap noon?

Aling Pasing: Ay sya ganire, kayo ay tumime muna rine’t magkape, nang kayo ay
makuwentuhan ko. (Naghain ng termos at paborita sa mesa)

Hulyana: Dine, kaka. Titimusan na are habang kami ay nakikinig.

Aling Pasing: Ganire nga…

(Focus sa stage)

Isay: Tere! Teresa! (Pagod na pagod si Isay mula sa trabahong panunulungan sa karinderya)

Batang Teresa: Bakit po, Ma? (Agad namang sinalubong ni Teresa ang kanyang ina sa pintuan
at kinuha ang bitbit na pang-ulam)

Isay: Dumating na ba ang Papa?

Batang Teresa: Hindi pa po.

Isay: Ay sya sige. Makikisaing muna anak ha at yan uulamin natin. Ihanda ko lang ang labahin
bago pa makarating ang ama mo ha.

Batang Teresa: Ma, ano pong dala nyo?

Isay: Hindi yan ang paborito mo, Tere. Pero magpasalamat at may tirang ulam na makakain
natin.

Batang Teresa: Opo naman, Ma. Nagtatanong lang naman po.

Isay: Aba, ikaw talagang bata ka. Lagi ka may sagot ah, abogada ka siguro paglaki, ano?

Batang Teresa: Ayoko nga nun, maiistres lang ako tapos magastos. Mag-aasawa na lang ako
ng Abogado! (Pabirong sambit ni Tere)

Isay: Aba! Loka ka talagang bata ka! Sige na, maghain na at marami pa din akong kukusuting
tubal.

(Hawak hawak na ni Isay ang planggana at papunta na sana sa labahan nang may mga taong
nagtatawag at paparating)

Nato: Mare! Are si Tonyo, ay napadami laang. Pasensya ka na ha. (Akay-akay ni Nato si
Tonyong suray-suray dahil sa alak, ngunit nasa huwisyo pa ng kaunti.)

Isay: Naku naman, Nato! Alam mo naman na hindi magandang nag-iinom si Tonyo eh! Pero
hala sige, salamat. (Nilapitan agad at kinulbit ni Isay si Tonyo)

Tonyo: Hmmm? Ingay ingay mo eh. Ikaw ha, manahimik ka.

Isay: Aba, Tonyo, ako’y hindi pa nagsisimula ay gumaganyan ka na!

Tonyo: Wala na akong pakialam! Akala mo kung sino ka!

Isay: Ang kapal naman ng mukha mo! Sino ba sa atin ang nagpapalamon dito, ha? Maghapon
ka ngang nasa labas, pero puro ka alak! Kung ‘yang iniaambag mo sa Gin eh iniaabot mo sa
akin nang may maisaing ang anak mo!

Tonyo: Huwag mo pakialaman kung paano ko gustong gastahin ang pera ko! Ikaw nga itong hila
sa saya ng mga traysikel drayber sa may karinderya! (Dinuduro-duro at tinutulak si Isay)

(Umalingawngaw ang napakalutong na tunog ng sampal ni Isay sa pisngi ni Tonyo)

Isay: Hayop ka. Nagtatrabaho ako ng marangal. Pagsalitaan mo na ako ng masama pero hindi
ako de-hilang babae ng mga lalaking naghahanap ng raos!

Tonyo: Ang kapal ng mukha mong hayop ka! (Kamay ay nasa pisngi at lumabas ng bahay dahil
sa pagkahiya)

Batang Teresa: Ma? (Mangiyak-ngiyak na niyakap ang kanyang ina)

Isay: Anak… (Inalo at hinaplos ang ulo ng anak upang mahimasmasan)

Batang Teresa: Ma.. Paglaki ko, ilalayo ko kayo kay Papa.

Isay: Anak, yung sa amin ng Papa mo, nagkakaaway kami pero mahal ka nya. Kaya pasensya
na anak at nadadamay ka sa gulo namin, kahit hindi naman dapat. Kung sana hindi kami
nagmadali agad, edi sana hindi mo nararanasan lahat ng ito.

Batang Teresa: Alam mo, Ma, kumain na muna tayo. Para di na natin maabutan pa si Papa
mamaya. Halika na, Ma. (Exit)

(Focus sa baba, kina Aling Pasing/Present Time. Curtain Down/Takluban ang stage ng tela)

Ibyang: Aba ay grabe naman pala ang Tonyo na iyon!

Hulyana: Kung ako naman si Isay ay iniwan ko na!

Milet: Hindi naman natin masisisi si Isay, kagaya nga ng kwento ng Aling Pasing, mahal nga raw
ang mag-ina, masama lang pag nakakainom.

Aling Pasing: Sya kang totoo… Akin nang itutuloy ang kwento ha at are nama’y patapos na din.

(Focus sa baba ng stage, right side)

(Natapos na sa pagkain ang mag-inang Isay at Teresa. Nakaabang si Isay sa pagdating ng

kanyang asawa, sapagkat hindi pa ito umuuwi at ilang oras na ang lumipas buhat noong sila ay
nagtalo)

Isay: Anak, Tere, napasobra ata ako kay Papa mo kanina. (Bakas dito ang pag-alala at
pagsisisi)

Batang Teresa: Ma, kalma ka lang po. Babalik din si Papa. Nabigla lang kayo pareho.

Isay: Hindi talaga ako mapakali eh. Teresa, dito ka lang ha. Hahanapin ko muna ang Papa mo.

Batang Teresa: Pero, Ma. Gabing gabi na po, masyadong delikado. Baka nakina Tito Nato lang
si Papa.

Isay: Dito ka lang—

(Lalabas na sana si Isay dala-dala ang kanyang payong nang lumitaw sa kanyang harapan sina
Belen at Liza, ang kanyang mga kasamahan sa karinderya at kaibigan sa buhay.)

Isay: Oh, anong sadya ninyo? Gabi na. Pero palabas din ako ngayon. May problema ba?
(Hindi maitimpla ang ekspresyon nina Belen at Liza)

Belen: Isay, (Hawak nito sa balikat si Isay) Ikaw ay huminga muna.

Isay: Ano? Ha, bakit? (Nag-aalala na ang boses nito bunsod ng kutob na may masama nang
nangyari ngunit ipinagdadasal sa loob-loob na sana ay mali ang kutob nito)

Liza: Isay… Si Pareng Tonyo… (Agad na napatunghay ang tingin ni Isay kay Liza)

Isay: Hindi. (Nailing-iling) Nandito lamang si Tonyo kanina.

Teresa: Ma…

Isay: Teresa, dito ka lang. Hahanapin ko ang Papa. (Exit)

(Focus baba ng stage/Present Time)

Milet: Sumalangit nawa ang kaluluwa (Kasabay ng pagsa-sign of the cross)

Hulyana: Patay na?

Ibyang: Are namang si kumare ay hindi nakikinig kanina kay Milet, yumao nga raw! Ay di sa
malamang ay napatay nga!

Hulyana: Ay pasensya ka naman, mare. Napakaraming chismis naman nare ah.

Ibyang: Pero kung ako naman ay nararapat laang naman iyon kung ako ay ginagay’on ng aking
mister!

Aling Pasing: Aba hoy! Hindi pa tapos ang kwento at wala pa ang tutuo! Huwag kayong mga
palinis diyan ha.

Milet: Kung tama ako, ay yun din ang gabing iyon, diga ho, Kaka?

Aling Pasing: Oo, di naman inaasahan nung mag-ina. Grabe naman ang nangyaring iyon eh…

(Curtain/Ibaba ang Tela)

*La Pieta* Talong-kalong ni Isay ang bankay ng kanyang asawang si Tonyo, katabi ang plakard
na nagsasabing, “Pusher Ako”. Magp’play ang voiceover.

Isay: Mga hayop kayo! Inosente ang asawa ko! Hayop!

Mga Pulis: Ma’am, pasensya na ho, kailangan na namin dalhin ang asawa nyo.

Isay: Saan nyo sya dadalhin?!

Mga Pulis: Tatawagan na lamang ho kayo ng aming team. Limang minuto ho, misis. (Exit)

Batang Teresa: (Luluhod katabi ng kanyang ina) Ma… (Aaluhin naman ni Isay ang kanyang
anak)

(Tabing ng tela. Focus na sa present)

Hulyana: Juskopo. Kaawa-awang Mang Tonyo at Ka Isay.

Aling Pasing: Tunay ka.

Milet: Pero kung kay Mang Tonyo, hindi ba’ga ay nararapat naman sa mga adik ang
kamatayan?

(Papasok muli si Teresa, di ko pa lang alam kung paano ang blockings)

Teresa: Mawalang galang na po. Pero sa katotohanan ay hindi po adik si Papa. Oo, madalas
sya sa inuman, nag-aaway sila ni Mama noon, may pagkukulang sya sa akin, sa amin. Pero
mabait syang tao. Hindi po adik ang ama ko.

Milet: (Napatikhim). Pasensya ka na, hija.

Teresa: Alam ko naman po na madali ang daloy ng impormasyon sa pahanon na ito at wala
namang masama doon. Ngunit sana ay huwag po kayong magpakalat ng hindi naman totoo.
‘Wag po nating dustain ang alaala ni Papa.

Aling Pasing: Totoo ang sinasabi ng bata. Kaya rin sya nag-abogada dahil sa nangyari sa
pamilya niya.

(Naki-upo si Teresa sa mga ale)

Teresa: Alam nyo ho, napakahirap po sa akin na mag-isip ng mga susunod na hakbang noon…
Kung ano ang gagawin ko o kung para saan nga ba ako. Kasi noong nawala ang Papa,
napakalaki ng pagsisisi ko at halos nawalan ako ng direksyon sa buhay. Hanggang sa
paunti-unti ay natutunan kong patawarin ang sarili ko, pero hindi sa mga gumawa no’n kay
Papa. Kaya heto ako ngayon, ginagawa ang trabaho bilang alagad ng batas, para sa mga
nilalamangan ng nakatataas, — sa mga na-frame-up lang, sa mga tinaniman, sa mga
pinagkaitan ng hustisya at buhay, para sa mga katulad namin.
(Hinimas ni Aling Pasing ang balikat ni Teresa kasama ng sinserong ngiti, pagpaparamdam ng
suporta. Tumayo si Teresa at pumunta sa gitna.)

Teresa: Ako si Teresa. Taga-huwete, rine sa barong na ito. Nasaksihan naman ninyo kung ano
ang nangyari sa amin. Ang aking ama ay nasakdal. Pero binaliktad sa amin ang katotohanan.
Isa lamang si Papa sa mga biktima ng baluktot na sistemang mayroon tayo. Binaboy nila ang
dignidad ng pamilya ko. Naligaw ako. Para na rin akong patay ng mga panahon na iyon. Pero
salamat sa gabay ni Mama, pinaalala kung saan kami nagsimula. Unti-unti ay tinulungan ko ang
sarili ko upang hanapin ang direksyon sa buhay, para saan nga ba ako? Para kanino ako?

Ako si Teresa, mag tatatlong taon na akong abogada, sinusubukang linisin ang sistema na
mayroon tayo. Sa mga nilamangan, sa mga biktima, para sa kanila ako. Para kay Papa.

WAKAS