Nhóm 5A quy trình công nghệ của Bình ổn chuyển động của đại lượng động lực học
đại lượng động lực học đặc
1. Mục đích của phân tích
lực cơ cấu. Kể tên các
nhóm lực tác dụng trên cơ
cấu. Định nghĩa lực phát
động. Cho ba thí dụ để
làm rõ khái niệm về lực
phát động.
Mục đích:-để tính bền cho
chi tiết máy,tính toán kích
thước máy,tính toán việc
bôi trơn bảo đảm cho máy
hoạt động
-để thiết kế bộ truyền
-lựa chọn động cơ dẫn động
Các nhóm luc tác dụng lên
cơ cấu:
1.lực phát động:thường đặt
trên khâu dẫn
2.Lực cản:lực công
nghệ,lực ma sát,trọng lực
gây cản trở./.
2. Mục đích của phân tích
lực cơ cấu. Kể tên các
nhóm lực tác dụng trên cơ
cấu. Định nghĩa lực cản
kỹ thuật. Cho ba thí dụ để
làm rõ khái niệm về lực
cản kỹ thuật.
Mục đích: để tính bền cho
chi tiết máy,tính toán kích
thước máy,tính toán việc
bôi trơn bảo đảm cho máy
hoạt động
-để thiết kế bộ truyền
-lựa chọn động cơ dẫn động
Các nhóm lức tác dụng lên
cơ cấu:
1.ngoại lực:gồm lực phát
động,lực cản kỹ thuật,trọng
lực của các khâu
2.lực quán tính:trên các
khâu chuyển động có gia
tốc ký hiệu Pqt,mômen quán
tính Mqt
3.phản lực khớp động:gồm
áp lực khớp động và lực ma
sát
Lực cản kỹ thuật: là lực từ
đối tượng công nghệ tác
động lên bộ phận làm việc
của máy
Lực cản kỹ thuật là lực cần
khắc phục để thực hiện các
máy,lực này được đặt trên
khâu bị dẫn của cơ cấu
Ví dụ:máy bào lực phoi bào
tác dụng lên lưỡi máy bào;
lực cản của đất tác dụng lên
máy cày;lực cắt tác động
lên công cụ của máy cắt gọt
kim loại./.
3. Mục đích của phân tích
lực cơ cấu. Kể tên các
nhóm lực tác dụng trên cơ
cấu. Trình bày cách xác
định lực quán tính và
mômen lực quán tính của
khâu chuyển động song
phẳng.
Mục đích:-để tính bền cho
chi tiết máy,tính toán kích
thước máy,tính toán việc
bôi trơn bảo đảm cho máy
hoạt động
-để thiết kế bộ truyền
-lựa chọn động cơ dẫn động
Các nhóm lức tác dụng lên
cơ cấu:
1.ngoại lực:gồm lực phát
động,lực cản kỹ thuật,trọng
lực của các khâu
2.lực quán tính:trên các
khâu chuyển động có gia
tốc ký hiệu Pqt,mômen quán
tính Mqt
3.phản lực khớp động:gồm
áp lực khớp động và lực ma
sát/.
4. Kể tên các nội dung cải
thiện chất lượng chuyển
động của máy. Nêu mục
đích và biện pháp thực
hiện các nội dung cụ thể
đó.
Các nội dung cải thiện chất
lượng chuyển động của
máy:
-cân bằng máy:cân bằng
tĩnh và cân bằng động
-bình ổn chuyển động máy:
Mục đích:Cân bằng
máy:giãm ứng suất phụ của
máy,tăng sức bền,tăng hiệu
suất và chống rung
máy,tránh hiện tượng cộng
hưởng phá hỏng máy.
máy:giãm hệ số chuyển
động không đều của máy
Phương pháp: Nếu khối
lượng khâu quay phân bố
trên một mặt phẳng thẳng
góc với trục quay thì dùng
một đối trọng cân bằng
cùng nằm trên một mặt
phẳng để cân bằng lực quán
tính của khối lượng mất cân
bằng
-nếu khối lượng khâu quay
phân bố trên nhiều mặt
phẳng thì dùng hai đối
trọng cân bằng trên hai mặt
phẳng khác nhau cân bằng
mômen lực quán tính và lực
quán tính mất cân bằng
-với cơ cấu đơn giãn thì cân
bằng trên móng./.
5. Định nghĩa khâu thay
thế (khâu thu gọn). Các
đại lượng động lực học đặc
trưng của khâu thay thế
nối giá bằng khớp tịnh tiến
và khâu thay thế nối giá
bằng khớp quay. Viết công
thức mômen quán tính
khối lượng thay thế JT của
cơ cấu bốn khâu bản lề và
nếu các đặc điểm của nó.
Trả lời:
Định nghĩa:Khâu mà trên
đó đặt các đại lượng thay
thế gọi là khâu thay thế và
các đặc trưng động lực học
của nó tương đương được
chọn làm khâu thay thế. Và
từ chuyển động thực của
khâu dẫn (khâu thay thế), ta
xác định được chuyển động
thực của máy.
Các đại lượng đặc trưng:
*Cho khâu nói giá bằng
khớp tịnh tiến:
-khối lượng thay thế:mt
-lực thay thế Pt
*khâu nối giá bằng khớp
quay:
-mô men quán tính thay
thế:Jt ./.
6. Định nghĩa khâu thay
thế (khâu thu gọn). Các
trưng của khâu thay thế
nối giá bằng khớp tịnh tiến
và khâu thay thế nối giá
bằng khớp quay. Viết công
thức tính khối lượng thay
thế mT của cơ cấu tay
quay con trượt trong
trường hợp chọn con
trượt làm khâu thay thế.
Nêu các đặc điểm của mT.
Định nghĩa:Khâu mà trên
đó đặt các đại lượng thay
thế gọi là khâu thay thế và
các đặc trưng động lực học
của nó tương đương được
chọn làm khâu thay thế. Và
từ chuyển động thực của
khâu dẫn (khâu thay thế), ta
xác định được chuyển động
thực của máy../.
7. Nêu nguyên tắc và viết
biểu thức xác định các đại
lượng thay thế (đại lượng
thu gọn) trong trường hợp
khâu thay thế của cơ cấu
là khâu nối giá bằng khớp
quay (giải thích các ký
hiệu trong các biểu thức
đó). Nêu đặc điểm của các
đại lượng thay thế đó.
Nguyên tắc:
-Độ biến thiên động năng
của máy trong một khoảng
thời gian nhất định bằng
tổng công các lực tác động
lên máy trong cùng khoảng
thời gian đó
∆E=A
Biểu thức
Mômen
Mômen quán tính thay thế:
1 :vân tốc góc khâu dẫn
:góc quay của khâu dẫn tại
thời điểm t
mk:khối lượng của khâu thứ
 k hoàn tùy thuộc quy luật tác
Jk;là mômen quán tính của
khâu thứ k
Đặc điểm của các đại
lượng thay thế:/.
8. Nêu nguyên tắc và viết
biểu thức xác định các đại
lượng thay thế (đại lượng
thu gọn) trong trường hợp
khâu thay thế của cơ cấu
là khâu nối giá bằng khớp
tịnh tiến (giải thích các ký
hiệu trong các biểu thức
đó). Nêu đặc điểm của các
đại lượng thay thế đó.
Nguyên tắc: -biến thiên
động năng bằng công của
ngoại lực tác dụng lên máy
-công suất đầu vào bằng
công suất đầu ra
-động năng của khâu thay
thế= tổng động năng của
các khâu
-công suất các lực thay thế
= công suất của ngoại lực
Các đại lượng thay thế:mt ,pt
 bằng hằng số,vì
 dạng phương trình động
Các ký hiệu: mt, JSK: khối
lượng và mômen quán tính
của khâu thứ k
k: vận tốc góc của khâu
thứ k
Vk:vận tốc điểm đặt lực Pk
V1 :là vận tốc của khâu dẫn
Đặc điểm:
-mt luôn dương
-phụ thuộc vào vị trí cơ
cấu,không phụ thuộc khâu
thay thế(khâu dẫn)
-là hàm tuần hoàn
-mt,pt luôn chứa một đại
lượng không đổi +1 đại
lượng biến thiên
(pt có thể phụ thuộc tác Giải thích:
dụng của lực và vị trí của xác định vị trí ccấu ở thời
cơ cấu,có thể là hàm tuần điểm ban đầu và thời điểm
dụng của lực)
9. Viết các phương trình
chuyển động của máy
trong trường hợp khâu
thay thế nối giá bằng
khớp quay và giải thích
những ký hiệu có mặt
trong các phương trình
đó. Khi mômen lực thay
thế MT luôn bằng 0 thì
máy có chuyển động với
tốc độ góc bằng hằng số
hay không? Tại sao?
Trả lời;
Mô men cản thay thế:
Mô men lực thay thế:
Mô men quán tính thay thế:
Khi mômen lực thay thế MT
=0 thì vận tốc góc không
10. Viết phương trình
chuyển động của máy
năng khi khâu thay thế
nối giá bằng khớp quay và
khi khâu thay thế nối giá
bằng khớp tịnh tiến. Giải
thích những ký hiệu có
mặt trong các phương
trình đó.
Trả lời:
* Phương trình chuyển
động của máy.......quay.
: Toạ độ
đang xét; , chuyển động bình ổn nên
mô men qtính klượng thay
thế ở 2 vị trí nói trên;
1(0), 1() vận tốc góc
của khâu thay thế ở 2 vị trí
nói trên.
* Ptrình chuyển động của
máy khi khâu thay thế nối
với giá bằng khớp tịnh tiến
Giải thích: : Toạ độ
xác định với khâu thay thế
ở thời điểm ban đầu và thời
điểm đang xét; ,
klượng thay thế ở
các thời điểm trên; V1(S0),
V1(S) vận tốc của khâu thay
thế ứng với 2 thời điểm đó.
11. Định nghĩa chuyển
động bình ổn và chuyển
động không bình ổn. Nêu
điều kiện của chuyển động
bình ổn. Tên gọi và đặc
điểm của các giai đoạn làm
việc của máy.
Trả lời:
* ĐN: Chuyển động bình
ổn là cđộng trong đó vtốc
góc của khâu dẫn thay đổi 1
cách có chu kỳ xung quanh 1
vị trí trung bình xác định.
- Đkiện để có chuyển động
bình ổn:
+ Nếu công của các lực
phát động Ad thường xuyên
nhỏ hơn công của các lực
cản Ac thì tốc độ của máy sẽ
giảm dần  chết máy.
+ Nếu công của các lực
phát động Ad thường xuyên
lớn hơn công của các lực cản
Ac thì tốc độ của máy sẽ tăng
dần  sẽ tăng mãi.
 cả 2 trường hợp trên
đều ko tương ứng với
điều kiện để có chuyển động
bình ổn là: Tổng công của
các lực phát động và công
của các lực cản tác dụng
trong máy phải triệt tiêu
nhau một cách có chu kỳ.
*ĐN Chuyển động ko bình
ổn là cđộng mà tốc độ của
khâu dẫn (khâu thay thế)
tăng mãi hoặc giảm mãi
trong khoảng thời gian đủ
lớn.
* Các giai đoạn làm việc:
một máy khi đc đưa vào sử
dụng thì sẽ làm việct heo 3
giai đoạn.
- Giai đoạn 1: giai đoạn nổ
máy 1 tăng liên tục dấn đến
tb chuyển động ko bình ổn.
- Gđoạn 2: gđoạn phục vụ
1 thay đổi đều đặn quanh
tb: chuyển động bình ổn.
- Gđoạn 3: gđoạn tắt máy
(hãm máy) 1 giảm đến 0
chuyển động ko bình ổn.
12. Định nghĩa chu kỳ
động học và chu kỳ động
lực học. Cho thí dụ minh
họa về một cơ cấu có chu
kỳ động học và chu kỳ
động lực học khác nhau
và một cơ cấu có chu kỳ
động học và chu kỳ động
lực học như nhau.
Trả lời:
Chu kỳ động học: là giai
đoạn chuyển động của ccấu
hoặc máy đc tính bằng
t/gian hoặc tính theo
chuyển vị của khâu dẫn sao
cho gđoạn cđộng này toàn
bộ các khâu cảu ccấu đều * Chu kỳ động lực học này toàn bộ các khâu của VD: Động cơ đốt trong 2
chuyển về vị trí ban đầu. (): là 1 gđoạn chuyển ccấu đều trở về vị trí ban chu kỳ: Có chu kỳ động lực
VD: cho ccấu tay quay con động của ccấu máy đc tính đầu, đồng thời toàn bộ các học = 2.
trượt OAB, ccấu tay quay bằng t/gian hoặc tính theo ngoại lực tác dụng trên
chuyển động có chu kỳ chuyển vị của khâu dẫn sao ccấu cũng trở về trạng thái
động học  = 2. cho sao gđoạn chuyển động tác dụng ban đầu.
Động cơ đốt trong A chu mãn . việc luôn xuất hiện lực
kỳ: Có chu kỳ động lực học 14. Các thông số đánh giá phân: quán tíh. lực qt biến thiên
= 4. độ không đều chuyển theo chu kỳ làm việc của
Trong thực tế = K (K động của máy. Nêu cơ sở * Máy sẽ cđộng càng ko máy và phụ thuộc vào vị trí
thuộc Z*) cơ học và biện pháp của đều nếu như d càng lớn. của cơ cấu, do đó các lực
làm đều chuyển động. - Tuỳ theo y/c công nghệ trên các khớp phụ thuộc
13. Các thông số đánh giá
của mỗi máy mà người ta vào lực qt biến thiên có chu
độ không đều chuyển
Trả lời: quy định hệ số ko đều cho kỳ. áp lực này gọi là phản
động của máy. Thế nào là
* Các thông số..... phép [d]. Theo qui định lực độg phụ. Vì biến thiên
chuyển động đều và
này: - Máy đc gọi là chuyển có chu kỳ nên lực qt là
chuyển động không đều? - Hệ số ko đều:
động đều nếu d£[d] nguyên nhân chủ yếu gây
Nêu mục đích của làm đều
chuyển động trong đó Nếu máy đc gọi là cđộng nên hiện tượg dug độg trên
máy và nền móg. điều này
Trả lời: ko đều nếu d>[d].
w1max là tốc độ góc lớn nhất làm giảm độ chíh xác của
* Hệ số động lực học (c) máy gây ảnh hưởg đến các
* các thông số đánh
giá độ không đều cđ của
 - Máy có cùg hệ số d vẫn máy xquanh, nếu cộg hưởg
máy như câu 14 1 max 2 có thể có mức độ cđ kg có thể phá huỷ máy.
* chuyển động đều và  TB 1 đều khác nhau * Nhữg tác hại của
cđ không đều 1 min máy cân =:
- máy sẽ cđ càng - lực qt làm tăg tải trọg
không đều nếu như thực tế mà các chi tiết máy
* Nêu cơ sở cơ học và
càng lớn phải chịu dẫnđến phá huỷ
0 biện pháp:
- tuỳ theo y/c côn g T CK nhanh các chi tiết
1 vật quay có mô men
nghệ của mỗi máy mà - lực qt truyền vào các
quán tíh khối lượg so với
người ta quy định hệ số trong chu kỳ ; w1min là tốc độ khớp độg làm tăg ma sát tại
trục quay của nó càg lớn thì
không đều cho phép [ ] góc nhỏ nhất trong chu kỳ; các lkhớp đôg và giảm hiệu
wtb là tốc độ góc TB càg khó thay đổi tốc độ của
theo quy định này: suất của máy.
nó. Nghĩa là cđ của nó càg
+ máy đc gọi là cđ đều * Có các loại vtốc góc TB - lực qt gây rung độ làm
đều.
nếu sau: giảm chất lượg côg nghệ
- Biện pháp: để làm đều
+máy đc gọi là cđ ko đều - Vtốc góc TB số học mà máy đảm nhiệm.
cđ của 1 trục nào đó ( khâu
nếu thay thế hoặc khâu dẫn) ng - lực qt làm ảh hưởg xấu
 làm đều chuyển động. ta lắp thêm vào trục đó 1 đến côg trìh bên cạh và sức
* Mục đích của làm đều
- Vtốc góc TB danh vật quay có mô men quán khoẻ của ng vận hành máy.
chuyển động: nghĩa: n là tốc tíh khối lượg đủ vật quay * Biện pháp cân =
đó gọi là báh đà máy và kể tên nội dug...
Làm đều chuyển động dc độ danh nghĩa của máy. 15. Mất cân bằng của cơ - Biện pháp: phân bố , lại
thực hiện khi - Vtốc góc TB thực tế: cấu/máy là gì? Những tác khối lượg (đắp thêm hoặc
hệ số ko đều thực tế hại của mất cân bằng. khoét bỏ) soa cho các lực qt
của máy ck là góc
Nêu biện pháp cân bằng tíh bị triệt tiêu lẫn nhau
hệ số ko đều cho quay trong 1 chu kỳ. máy và kể tên các nội - các nội dug:
phép của máy đcj qui định dung cân bằng máy.
Tck là t/gian của chu kỳ + cân = tĩh các vật quay
bởi tiêu chuẩn kỹ thuật Trả lời:
đó. mỏg
- Mục đích của nó là: đưa * Mất cân = cơ cấu
- Vtốc góc TB theo tích + cân = độg các vật quay
chuyển động của máy từ máy là gì? dầy
trạng thái ko thoả mãn
Khi cơ cấu của máy làm + cân = máy, nền, móg
về trạng thái thảo
 16. Định nghĩa điều
chỉnh tự động chuyển
động của máy. Thế nào là
thông số điều chỉnh? Tên
gọi và chức năng các bộ
phận cơ bản của bộ điều
chỉnh tự động. Nêu các
đặc trưng cơ bản của một
quá trình điều chỉnh tự
động.
Trả lời:
* Đn điều chỉh tự
độg cđ của máy: là bp kỹ
thuật nhằm thay đổi tự độ
côg của các lực phát độg
mỗi khi có sự thay đổi ngẫu
nhiên côg của các lực cản,
nhờ đó mà duy trì đc trạng
thái bình ổn của máy
* Thôg số điều chỉh:
-Là thôg số đặc trưg cho
qt trìh tự độg điều chỉh, nó
cần đc duy trì kg đỏi hoặc
biến thiên theo quy luạt
mog muốn nào đó
- VD:
+ tốc độ góc của độg cơ
+ Góc tầm và góc hướg
của pháo xe tăg
+ góc đáh lửa sớm và
phun sớm nguyên liệu
* Các bp cơ bản của
bộ điều chỉh tự độg (chức
năg)
- bp nhạy: Là bp phát
hiện ra sự thay đổi ngoài ý
muốn của thông số điều
khiển vd quả văg trog bộ
điều tốc của bơm cao áp
- Bp chuyển đổi: là bp
thay đổi dạng tín hiệu vd
như từ cơ học đến điện, từ
điện đến số...
- bp khuyếch đại: là bp
làm tăg giá trị của tín hiệu
đc truyền đến cơ cấu chấp
hành khiến cho hệ thốg
nhạy cả khi tín hiệu chỏ
- bp chấp hàh: là bp tác
độg trực tiếp lên đối tượg
điều chỉh để đưa thôg số
điều chỉh về giới hạn mog suất. Vẽ mô hình và viết
muốn hặc thay đổi theo quy công thức tính hiệu suất
luật mog muốn của chuỗi động song song.
* Nêu các đặc trưg Nêu các nhận xét rút ra
cơ bản của 1 qt điều chỉh tự được từ công thức đó.
độg * ĐN: Hiệu suất cơ khí
của máy là tỷ số giữa côg
- qt điều chỉh tự động là 1
có ích và tổg côg mà máy
qt dao độg
tiêu thụ:
- sai số tĩh
17. Định nghĩa hiệu
suất. Vẽ mô hình và viết
Trog đó Aci là côg có ích; Ad
công thức tính hiệu suất
là côg phát độg; Ams là côg
của chuỗi động nối tiếp.
của lực ma sát
Nêu các nhận xét rút ra
* Vẽ mô hình và
được từ công thức đó.
viết côg thức tính hiệu suất
* ĐN: Hiệu suất cơ khí
của chuỗi độg sog sog
của máy là tỷ số giữa côg
có ích và tổg côg mà máy
tiêu thụ:
Trog đó Aci là côg có ích; Ad
là côg phát độg; Ams là côg
của lực ma sát
* vẽ mô hình và viết
côg thức tính hiệu suất của
chuỗi độg nối tiếp
với
Vậy
Vậy
Nhận xét:
- hiệu suất của chuỗi nối
tiếp = tích năg suất của các
phần tử ở trog chuỗi
- hiệu suất của các chuỗi
nối tiếp kôg phụ thuộc côg
suất đầu ra hay đầu vào:
- Hiệu
s........................................
giảm rất nhah theo số lượg
các phần tử
18. Định nghĩa hiệu