GRU 60104: KAEDAH PENYELIDIKAN UNTUK PENDIDIKAN

TUGASAN: ANALISIS ARTIKEL

TAJUK

TAHAP KESEDIAAN GURU BAHASA MELAYU, MATEMATIK

DAN SEJARAH DALAM PELAKSANAAN PENTAKSIRAN
BILIK DARJAH (PBD)

DISEDIAKAN OLEH
NAMA NO. MATRIK PROGRAM NO.
TELEFON
SARJANA
AZNIDA BINTI M20221000659 PENDIDIKAN 0173547458
DRAMAN (PENGAJIAN
KURIKULUM)
SURIA KALAH A/P M20221000256 SARJANA 0125616965
KUPPUSAMY PENDIDIKAN
(PENGAJIAN
KURIKULUM)
SITI NORZAKIAH M20221000255 SARJANA 0172854711
BINTI ROSMANI PENDIDIKAN
(PENGAJIAN
KURIKULUM)

KUMPULAN KULIAH : KUR A GRU60104

PENSYARAH : PROFESOR MADYA DR. HAZALIZAH BINTI
HAMZAH
 2

PENGENALAN

Tugasan ini adalah bertujuan untuk menganalisis tiga artikel berkaitan Pentaksiran

Bilik Darjah (PBD). Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) adalah merupakan satu kaedah

pentaksiran yang telah diperkenalkan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia.

Pentaksiran Bilik Darjah adalah satu pentaksiran yang lebih lengkap bermakna sahih

dan tepat untuk mengenal pasti tahap penguasaan murid secara holistik lengkap dan

bermakna (Jamil, 2008). Guru boleh menggunakan proses pengukuran, penilaian dan

pentaksiran untuk mendapatkan maklumat pengetahuan sedia ada dan perkembangan

murid secara menyeluruh. Melalui pelaksanaan PBD, guru dapat mengetahui

keberkesanan pengajaran dan pembelajaran, merancang, mengubah suai dan

menambah baik kaedah pengajaran dan pembelajaran dan menjalankan tindakan

susulan yang sesuai dengan serta merta.

Bagi mencapai matlamat KPM, guru memainkan peranan yang penting

khususnya dalam pengetahuan, kemahiran dan persediaan. Guru-guru hendaklah

mempunyai tahap kesediaan yang tinggi dalam proses penyampaian pembelajaran dan

pengajaran yang berkualiti, efisien dan efektif kepada pelajar. Pelaksanaan PBD di

peringkat sekolah akan berjaya jika guru sebagai pelaksana memainkan peranan

sepenuhnya dan mempunyai kesediaan yang tinggi dari aspek pengetahuan, kemahiran

dan sikap.
 3

Berdasarkan ketiga-tiga artikel yang dianalisis, semua pengkaji

membincangkan keberkesanan guru melaksanakan PBD dalam pengajaran dan

pembelajaran dari aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap. Artikel A bertajuk

“Pengetahuan, Kemahiran, Sikap dan Masalah Guru dalam Melaksanakan Pentaksiran

Bilik Darjah Bahasa Melayu di Sekolah Rendah”. Artikel ini ditulis oleh Wan Omar,

S.S.H. Ia diterbitkan pada tahun 2019. Kajian ini bertujuan untuk mengkaji tahap

kesediaan guru Bahasa Melayu dalam melaksanakan pentaksiran bilik darjah di

Sekolah Rendah dari aspek tahap pengetahuan, kemahiran, sikap dan masalah guru.

Artikel B bertajuk “Kesediaan Guru Sejarah Melaksanakan Pentaksiran Bilik

Darjah dalam Pengajaran dan Pembelajaran”. Artikel ini ditulis oleh Nurul Huda Mohd

Fauzi dan Anuar Ahmad. Ia diterbitkan pada tahun 2022. Kajian ini bertujuan untuk

mengenal pasti kesediaan guru Sejarah untuk melaksanakan PBD dari aspek

pengetahuan, kemahiran dan sikap. Artikel C bertajuk “Penilaian Pelaksanaan

Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) Dalam Kalangan Guru Matematik Sekolah Rendah.

Artikel ini ditulis oleh Farah Izzati dan Siti Raihamah Ali. Ia diterbitkan pada tahun

2021. Kajian ini bertujuan untuk mengkaji tentang persediaan dan kemahiran guru

Matematik sekolah rendah dalam melaksanakn PBD.

 4

RINGKASAN ARTIKEL

Artikel A

Wan Omar, S.S.H 2019, mengkaji tentang tahap kesediaan guru Bahasa Melayu dalam

melaksanakan pentaksiran bilik darjah di sekolah rendah adalah bertujuan untuk

meninjau tahap pengetahuan, kemahiran, sikap dan masalah guru Bahasa Melayu dalam

melaksanakan PBD bagi subjek Bahasa Melayu. Kaedah yang digunakan adalah soal

selidik sepenuhnya bagi pengumpulan data. Dapatan kajian adalah merujuk kepada

demografi respondan untuk mendapatkan maklumat berkaitan latar belakang dan

dapatan diskriptif untuk mengenalpasti tahap pengetahuan, kemahiran, sikap dan

masalah guru. Implikasi kajian berjaya mengesan bentuk-bentuk masalah yang

dihadapi dalam melaksanakan PBD. Secara keseluruhannya guru bahasa melayu

mempunyai pengetahuan kemahiran dan sikap yang tinggi tentang perlaksanaan PBD.

Artikel B

Nurul Huda Mohd Faudzi & Anuar Ahmad 2022, mengkaji tentang Penilaian guru

Sejarah melaksanakan pentaksiran bilik darjah dalam pengajaran dan pembelajaran

bertujuan untuk mengenalpasti kesediaan guru Sejarah untuk melaksanakan PBD dari

aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap. Kaedah yang digunakan adalah penedekatan

kuantitatif yang menggunakan kaedah soal selidik sebagai instrumen kajian ke atas 150

orang guru Sejarah sekolah rendah. Dapatan kajian adalah merujuk kepada demografi

respondan untuk dapatkan maklumat berkaitan latar belakang dan dapatan diskriptif

untuk tahap kesediaan, kemahiran dan sikap guru dari segi aspek pengetahuan terhadap

perlaksanaan pentaksiran bilik darjah (PBD). Keputusan kajian dapat dirumuskan oleh
 5

penulis tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek pengetahuan kemahiran dan sikap

adalah sederhana. Sebagai seorang guru mereka perlu sentiasa bersedia untuk

menerima maklumat yang terbaru daripada pihak kementerian dan guru juga dapat

membuat penambahbaikan dan merancang tindakan susulan yang bersesuaian bagi

tujuan meningkatkan mutu pengajaran dan pembelajaran. Sehubungan itu pemimpin

dan pentadbir sekolah perlu sama-sama membantu guru Sejarah membuat persediaan

dari pelbagai aspek dalam pelaksanaan PBD demi menjamin kualiti.

Artikel C

Farah Izzati dan Siti Raihamah Ali 2021, yang mengkaji tentang Persediaan dan

kemahiran guru Matematik Sekolah Rendah dalam melaksanakn PBD. Tujuan penulis

adalah untuk memastikan pentaksiran menyeluruh dijalankan keatas diri murid dan

tidak hanya berfokus kepada peperiksaan semata-mata, juga bertujuan menilai

perlaksanaan pentaksiran PBD dikalangan guru Matematik. Kaedah yang digunakan

oleh pengkaji adalah pendekatan kuantitatif yang menggunakan kaedah soal selidik

sebagai instrumen kajian. Dapatan kajian adalah merujuk kepada demografi respondan

untuk dapatkan maklumat berkaitan latar belakang dan dapatan diskriptif untuk tahap

kesediaan terhadap perlaksanaan pentaksiran bilik darjah (PBD). Implikasi kajian dapat

dirumuskan oleh pengkaji tahap penerimaan guru Matematik dalam melaksanakan

PBD adalah tinggi. Oleh yang demikian guru-guru akan lebih bersedia sebelum

melkasanakan PBD keatas murid dengan menyediakan rekod prestasi murid,

penyediaan fail prestasi dan bersedia menghadiri mana-mana kursus atau bengkel

pemantapan dalam bidang PBD demi meningkatkan kemahiran sekaligus dapat

melaksanakan PBD dengan jayanya.

 6

PERBINCANGAN

Berdasarkan kajian ketiga-tiga artikel ini terdapat persamaan dari sudut kaedah kajian

yang menggunakan pendekatan kuantitatif (soal selidik) sebagai instrumen. Ketiga-tiga

artikel ini juga menggunakan demografi respondan untuk mendapat maklumat latar

belakang. Selain daripada itu didapati analisa diskriptif juga digunakan dalam ketiga-

tiga artikel ini.

Namun begitu, terdapat perbezaan dapatan kajian dari sudut demografi

respondan dimana matapelajaran Sejarah dan Matematik tidak dinyatakan umur

respondan serta lokasi hanya dinyatakan dalam matapelajaran Bahasa Melayu dan

Matematik sahaja. Maklumat pengalaman dalam melaksanakan PBD juga tidak

dinyatakan dalam Matapelajaran Sejarah dan Bahasa Melayu.

Sehubungan dengan itu implikasi kajian juga menunjukkan perbezaan dalam

ketiga-tiga artkel ini. Implikasi kajian Artikel A dan Artikel C menunjukkan guru

Bahasa Melayu dan Matematik mempunyai pengetahuan kemahiran dan sikap yang

tinggi tentang perlaksanaan PBD. Manakala, Keputusan kajian Artikel B dapat

dirumuskan oleh penulis tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek pengetahuan,

kemahiran dan sikap adalah sederhana. Ini mungkin disebabkan guru kurang bersedia

dari aspek pengetahuan terhadap PBD.

 7

Daripada hasil analisis ketiga-tiga artikel secara menyeluruh menunjukkan

tahap kesediaan guru dalam aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap dalam

pelaksanaan PBD di sekolah rendah adalah pada tahap yang tinggi. Dapatan ini

merumuskan bahawa pelaksanaan PBD dalam pengajaran dan pembelajaran di sekolah

rendah boleh dilaksanakan sepenuhnya dalam Kurikulum Standard Sekolah (KSSR)

bagi menggantikan sistem peperiksaan yang telah dimansuhkan.

Hasil dapatan analisis menunjukkan pengetahuan, kesediaan dan sikap guru

dalam pelaksanaan PBD di sekolah rendah tinggi kerana kebanyakan golongan guru

memahami PBS dengan mendalam setelah lama mengajar kerana minat yang

mendalam semasa menyampaikan ilmu semasa proses pengajaran dan pembelajaran.

Selain itu, mendapati ramai guru betul-betul bersedia dalam melaksanakan pentaksiran

PBD dengan menggunakan teknik dan amalan pentaksiran yang betul.

Namun begitu, dapatan analisis juga menunjukkan pengetahuan, kesediaan dan

sikap dalam pelaksanaan PBD di Sekolah Rendah adalah sederhana untuk

matapelajaran Sejarah. Maka, terdapat beberapa perkara perlu dipertimbangkan untuk

dilaksanakan ke arah memperkukuhkan lagi pelaksanaan pentaksiran PBD. Antaranya

ialah, latihan dalam pentaksiran diberi kepada semua guru Sejarah, meningkatkan sikap

keyakinan dalam membuat penilaian terhadap murid dan merancang pengajaran dan

pembelajaran secara sistematik bagi mengelakkan guru kurang bersedia semasa

pelaksanaan PBD.
 8

RUMUSAN

Dapatan kajian menunjukkan bahawa tahap kesediaan guru melaksanakan PBD dalam

pembelajaran dan pengajaran adalah tinggi. Justeru itu, pelaksanaan PBD boleh

diteruskan demi untuk meningkatkan prestasi murid. Walaubagaimanapun, tahap

kesediaan guru dalam melaksanakan PBD masih perlu ditingkatkan dengan mengikuti

bengkel atau program berkaitan DSKP dan PBD agar selari dengan garis panduan yang

telah ditetapkan oleh KPM. Ini bertujuan menjamin kualiti dan integriti guru dalam

melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD).

 9

RUJUKAN

Marnizam, F. I 2021 & Ali, S. R 2021. Penilaian Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah
(PBD) Dalam Kalangan Guru Matematik Sekolah Rendah.Jurnal Pendidikan
Sains Dan Matematik Malaysia.Vol.11, No.2, 2021.

Mohd Faudzi, N.H 2022 & Ahmad.A 2022. Kesediaan Guru Sejarah Melaksanakan
Pentaksiran Bilik Darjah Dalam Pengajaran Dan Pembelajaran. International
Conference On Business Studies And Education (ICBE), 2785-9479.

Wan Omar, S.S.H 2019. Pengetahuan, Kemahiran, Sikap dan Masalah Guru dalam
Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah Bahasa Melayu di Sekolah Rendah.
Jurnal Pendidikan Bahasa Melayu, Vol.9, Bil.1 (Mei2019):56-67.
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 56

Jurnal Pendidikan Bahasa Melayu – JPBM (Malay Language Education Journal – MyLEJ)

PENGETAHUAN, KEMAHIRAN, SIKAP DAN MASALAH GURU DALAM MELAKSANAKAN

PENTAKSIRAN BILIK DARJAH BAHASA MELAYU DI SEKOLAH RENDAH
(Knowledge, Skills, Attitude and Problem of Teacher's in Implementing Classroom Assessment
Malay Language in Primary Schools)

SH. SITI HAUZIMAH WAN OMAR Abstrak: Kajian ini bertujuan untuk meninjau tahap pengetahuan,
Sekolah Kebangsaan Abdul Kadir kemahiran, sikap dan sikap guru-guru Bahasa Melayu dalam melaksanakan
Kementerian Pendidikan Malaysia pentaksiran bilik darjah (PBD) bagi subjek Bahasa Melayu. PBD merupakan
ctmaz1975@gmail.com satu pentaksiran yang bersifat holistik, iaitu menilai aspek kognitif (intelek),
afektif (emosi dan rohani) dan psikomotor (jasmani) selaras dengan
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) dan Falsafah Pendidikan
Kebangsaan (FPK). Seramai 95 orang guru Bahasa Melayu di sekolah-
Dihantar pada: sekolah pedalaman di daerah Betong, Sarawak dijadikan responden kajian.
18 Mac 2018 Instrumen kajian yang digunakan ialah borang soal selidik. Data dianalisis
dengan menggunakan perisian Statistical Packages For Social Science
Diterima pada: (SPSS) versi 22. Data dianalisis dengan menggunakan statistik deskriptif dan
20 November 2018 statistik inferensi. Dapatan kajian menunjukkan bahawa guru-guru Bahasa
Melayu telah bersedia untuk melaksanakan PBD di mana skor min setiap
Koresponden: elemen adalah tinggi, iaitu pengetahuan guru (min=4.075), kemahiran guru
ctmaz1975@gmail.com (min=4.037) dan sikap guru (min=4.078). Implikasi kajian ini ialah guru-
guru Bahasa Melayu telah bersedia untuk melaksanakan PBD walaupun
pelaksanaan PBD merupakan satu yang baharu diperkenalkan oleh KPM.

Kata kunci: Pengetahuan, kemahiran, sikap, pentaksiran bilik darjah,

sekolah rendah

Abstract: The purpose of this study is to examine the level of knowledge,

attitude, attitude and problem of teachers of Malay Language in
implementing the classroom assessment (CA) for Malay Language subjects.
CA is a holistic assessment, which assesses cognitive (intellectual), affective
(emotional and spiritual) aspects and psychomotor (physical) in line with the
Primary School Standard Curriculum and National Education Philosophy. A
total of 95 Malay teachers in rural schools in Betong district, Sarawak were
surveyed. The research instrument used is a questionnaire. The data were
analyzed using Statistical Package for Social Science (SPSS) version 22. The
data were analyzed using statistical and inferential statistics. The findings
show that teachers are prepared to implement CA where the mean score of
each element is high, that is, the knowledge of teachers (mean = 4.075),
teacher skills (mean = 4.037) and teacher attitude (mean = 4.078). The
implication of this study is that the teachers of Malay Language are ready to
implement the CA although the implementation of the CA is a new one
introduced by Ministry of Education.

Keywords: Knowledge, skill, attitude, problem, classroom assessment,

primary school

Fakulti Pendidikan, UKM @ Mei 2019

 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
PENGENALAN
Pentaksiran bilik darjah (PBD) telah diperkenalkan
oleh pihak Kementerian Pendidikan Malaysia
(KPM) selaras dengan perubahan dalam Sistem
Pentaksiran Pendidikan Kebangsaan (SPPK) pada
tahun 2017 untuk sekolah menengah dan 2018
untuk sekolah rendah. Melalui garis Panduan
Pelaksanaan PBD (KPM 2018), guru dapat
membuat penilaian secara menyeluruh dari aspek
penilaian kognitif (intelek), psikomotor (jasmani),
afektif (emosi dan rohani), sosial, dan seiring
dengan kandungan Falsafah Pendidikan
Kebangsaan yang menekankan aspek fizikal,
mental dan kerohanian, iaitu jasmani, emosi,
rohani dan intelektual (JERI).
PBD merupakan satu pentaksiran yang lebih
lengkap, bermakna, sahih, dan tepat untuk
mengenal pasti tahap penguasaan murid. Menurut
Jamil (2008), guru boleh menggunakan proses
pengukuran, penilaian dan pentaksiran untuk
mendapatkan maklumat hasil pembelajaran murid.
Pentaksiran yang mantap dan berkesan menolong
guru mengenal pasti tahap pembelajaran murid dan
keberkesanan pengajaran guru (Akhbar & Siti
Zaliha 2002).
Untuk peringkat sekolah menengah, PBD
dilaksanakan mulai tahun 2017, manakala untuk
sekolah rendah bermula tahun 2018 dengan
pemansuhan amalan peperiksaan pertengahan
tahun dan akhir tahun bagi murid-murid Tahap 1
di semua sekolah rendah di bawah KPM. PBD
merupakan kaedah pentaksiran yang bersifat
autentik dan holistik serta lebih berfokus kepada
perkembangan dan pembelajaran murid dan bukan
lagi berorientasikan peperiksaan (KPM 2018).
Seiring dengan perkembangan dan penguasaan
murid dalam Kurikulum Standard Sekolah Rendah
(KSSR), guru memainkan peranan yang penting
dalam PBD.
Dalam menjalankan PBD, guru lebih
memberikan tumpuan terhadap pengajaran dan
pembelajaran (P&P) yang dapat membina karakter
dan sahsiah murid dan amalan nilai rutin harian
(KPM 2018). Guru perlu melakukan pentaksiran
dan melaksanakan PBD dengan mentadbir,
menilai, memberi skor dan merekodkan
pencapaian keseluruhan murid di peringkat
sekolah (Zamri et al. 2010). Bentuk pentaksiran
PBD diharapkan akan melahirkan murid yang
bermodal insan yang progresif, berdaya saing,
57
inovatif, dan kreatif sebagai mana kehendak
negara (KPM 2011b).
PBD merupakan satu kaedah pentaksiran yang
baharu diperkenalkan oleh KPM. Menurut KPM
(2018), terdapat dua jenis pentaksiran PBD, iaitu
pentaksiran untuk pembelajaran dan pentaksiran
sebagai pembelajaran. Justeru, kajian ini bertujuan
untuk mengetahui persepsi guru Bahasa Melayu
sekolah rendah tentang kesediaan mereka untuk
melaksanakan PBD Bahasa Melayu melalui
pentaksiran yang dijalankan dalam kedua-dua jenis
pentaksiran tersebut. Kajian persepsi ini meninjau
dari segi pengetahuan, kemahiran dan sikap guru
terhadap pelaksanaan PBD dalam mata pelajaran
Bahasa Melayu peringkat sekolah rendah.
PENYATAAN MASALAH
Bagi mencapai matlamat KSSR, guru memainkan
peranan yang penting untuk menentukan dasar ini
berjaya (KPM 2010). Salah satu aspek yang
ditekankan dalam KSSR ialah corak pentaksiran di
peringkat sekolah. Semasa proses P&P,
pentaksiran hendaklah bersesuaian dengan
pencapaian atau pemahaman murid untuk
memberikan maklumat hasil pembelajaran (Musa
2008). Mulai 2018, pelaksanaan PBD akan
dilakukan sepenuhnya dalam konteks KSSR
terhadap murid-murid Tahap 1 sekolah rendah.
Dalam pelaksanaan PBD, guru memainkan
peranan yang penting kerana guru merupakan
kumpulan yang akan mengupayakan proses P&P
yang berkesan (KPM 2018).
Namun, permasalahan yang ditimbulkan
dalam kajian ini adalah sejauh manakah isu
pelaksanaan PBD di sekolah rendah tercapai
dengan sempurnanya dari aspek tahap kesediaan
guru untuk menjalankan tugas membuat PBD?
Berdasarkan kajian yang telah dijalankan oleh
Aniza (2014), berkaitan pelaksanaan pentaksiran
berasaskan sekolah (PBS) guru Bahasa Melayu,
aspek kemahiran guru merupakan faktor utama.
Dengan itu, penguasaan kemahiran yang tinggi
dalam pelaksanaan pentaksiran amatlah perlu bagi
seorang pendidik seperti guru. Hal ini kerana
masih terdapat golongan guru yang masih keliru
dan belum bersedia dalam melaksanakan PBD.
Guru merupakan orang yang bertanggungjawab
dalam mengenal pasti kebolehan, penguasaan,
kemajuan dan pencapaian murid dengan
menentukan hasil pembelajaran yang hendak
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
dinilai, merancang dan membina instrumen
penilaian, melaksanakan penilaian, merekodkan
hasil penilaian, menganalisis maklumat,
melaporkan dan membuat tindakan susulan (Zamri
et al. 2010).
Masalah terhadap bebanan tugas dan
tanggungjawab guru dalam melaksanakan
pentaksiran berasaskan sekolah (PBS) terlalu
berat dan guru sendiri perlu memahami objektif
dan tujuan pentaksiran dengan jelas serta telus
perlu juga diberikan perhatian. Kajian yang
dijalankan oleh Zamri et al. (2010) dan Aniza
(2014) membuktikan PBS masih memberi kesan
kepada beban tugas guru. Justeru, langkah KPM
memperkenalkan PBD pada tahun 2017 untuk
sekolah menengah dan 2018 untuk sekolah rendah
merupakan langkah tepat untuk mengurangkan
beban tugas guru dalam membuat PBD. Buku
Panduan Pelaksanaan PBD yang diperkenalkan
oleh KPM (2018) banyak membantu guru
merancang dan merangka kaedah terbaik dalam
membuat pentaksiran dalam kalangan murid
mereka, termasuk dalam kalangan guru Bahasa
Melayu sekolah rendah.
Kajian tentang pengetahuan, kemahiran dan
sikap guru Bahasa Melayu tentang PBD belum
pernah dikaji. Kajian tentang pentaksiran lebih
banyak dijalankan untuk PBS dan bukan PBD
(rujuk kajian Zamri et al. 2010, Aniza 2014,
Noraini & Zamri 2016, Norzaiton & Jamaludin
2016) Justeru, kajian ini dibuat untuk mengenal
pasti persepsi guru-guru Bahasa Melayu sekolah
rendah tentang kesediaan dari segi pengetahuan,
kemahiran dan sikap mereka terhadap pelaksanaan
PBD oleh KPM.
OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian ini adalah untuk mengenal pasti
tahap kesediaan guru-guru Bahasa Melayu sekolah
rendah di kawasan luar bandar dan pedalaman
melaksanakan PBD Bahasa Melayu. Secara
khusus, objektif kajian ini adalah untuk:
1. Mengenal pasti tahap pengetahuan guru
Bahasa Melayu sekolah rendah dalam
melaksanakan PBD.
2. Mengenal pasti tahap kemahiran guru Bahasa
Melayu sekolah rendah dalam melaksanakan
PBD.
58
3. Mengenal pasti tahap sikap guru Bahasa
Melayu sekolah rendah dalam melaksanakan
PBD.
4. Mengenal pasti tahap masalah yang dihadapi
oleh guru Bahasa Melayu sekolah rendah
dalam melaksanakan PBD.
METADOLOGI
Reka Bentuk Kajian
Reka bentuk kajian ini ialah kajian tinjauan.
Creswell (2008) menegaskan bahawa reka bentuk
kajian tinjauan merupakan langkah-langkah dalam
kajian kuantitatif di mana pengkaji melakukan
tinjauan ke atas sampel dan populasi. Dalam kajian
ini juga, instrumen bagi menilai kesediaan guru
dalam melaksanakan PBD Bahasa Melayu.
Kesediaan guru merujuk kepada aspek
pengetahuan, kemahiran dan sikap guru tentang
pelaksanaan PBD. Aspek masalah pelaksanaan
PBD pula untuk mengetahui sejauh mana PBD
memberikan masalah kepada guru Bahasa Melayu
untuk melaksanakannya di dalam bilik darjah.
Instrumen Kajian
Kajian ini menggunakan soal selidik sebagai alat
pengumpulan data. Instrumen soal selidik diubah
suai daripada kajian Tuan Azlyna (2013) dan
Aniza (2014) yang mengkaji pentaksiran
berasaskan sekolah (PBS). Terdapat lima bahagian
digunakan dalam soal selidik ini. Bahagian A
tentang demografi responden. Bahagian B tentang
tahap pengetahuan guru Bahasa Melayu dalam
melaksanakan PBS (11 item). Bahagian C tentang
kemahiran guru Bahasa Melayu dalam
melaksanakan PBS (11 item). Bahagian D tentang
tahap sikap guru Bahasa Melayu dalam
melaksanakan PBS (10 item). Bahagian E tentang
tahap masalah yang dihadapi oleh guru Bahasa
Melayu dalam melaksanakan PBD (10 item).
Kajian Rintis
Kajian rintis dijalankan kepada 10 orang
responden yang dipilih bagi memastikan ketepatan
soal selidik dari sudut kefahaman responden.
Ketepatan yang dimaksudkan merangkumi aspek
isi kandungan, kejelasan, tatabahasa, dan
kebolehpercayaan item. Untuk mengetahui
pengetahuan, kemahiran, sikap dan permasalahan
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 59

guru melaksanakan PBD, dapatan kajian rintis 7 SK Nanga Enteban 3

telah menunjukkan bahawa skor min sikap guru 8 SK Nanga Lidong 3
dalam melaksanakan PBD (min 4.30) adalah 9 SK Nanga Tiga 6
sangat tinggi berbanding dengan skor min 10 SK Saint Mark 5
11 SK Saint Peter & Paul 5
kemahiran dan permasalahan (min 4.10). Hal ini
12 SK Nanga Passa 6
menunjukkan bahawa kesediaan guru dalam 13 SK Tanjung Assam 4
melaksanakan PBD adalah berada pada tahap yang 14 SK Balingan 5
tinggi. Begitu juga dengan kesediaan guru dalam 15 SK Batholomeuw 4
aspek kemahiran dan pengetahuan, masing-masing 16 SK Nanga Lawih 6
menunjukkan tahap yang sama tinggi (min 4.10). 17 SK Sebemban 4
Aspek pengetahuan mempunyai skor min yang 18 SK Spaoh 9
paling rendah (min 4.0) berbanding kemahiran dan
permasalahan. Walaupun demikian, semua aspek Analisis Data
pengetahuan, kemahiran, sikap dan permasalahan
berada tahap yang tinggi. Hasil kajian rintis Soal selidik dianalisis secara deskriptif, iaitu
tersebut nilai alpha Cronbach untuk soal selidik mencari nilai kekerapan, peratusan, min dan
kesediaan guru melaksanakan PBD bagi aspek sisihan piawai. Soal selidik dianalisis
Pengetahuan ialah 0.846, Kemahiran ialah 0.805, menggunakan SPSS versi 23.0. Soal selidik
Sikap ialah 0.830 dan Masalah ialah 0.889 dianalisis secara deskriptif sahaja. Skor min yang
diperoleh dirujuk berdasarkan skala min Mohd
Lokasi, Populasi dan Sampel Kajian Majid (2005), iaitu 1.00-266 (Rendah), 2.67-3.66
(Sederhana) dan 3.67-5.00 (Tinggi).
Dalam konteks kajian ini, pemilihan sampel kajian
diambil daripada populasi kajian yang terdiri DAPATAN KAJIAN
daripada 98 orang guru Bahasa Melayu yang
mengajar sekolah rendah di daerah Betong. Bagi Demografi Responden
tujuan penyelidikan ini, pemilihan sampel kajian
dilakukan secara rawak mudah yang melibatkan Demografi responden dalam kajian ini merujuk
sebanyak 18 buah sekolah daripada 47 buah kepada latar belakang responden iaitu bangsa,
sekolah rendah kebangsaan yang terdiri daripada jantina, umur, lokasi, ikhtisas, akademik dan
seramai 98 orang guru yang mengajar Bahasa pengalaman. Seramai Sembilan puluh lima orang
Melayu terlibat secara langsung dalam guru yang terlibat sebagai responden kajian.
pelaksanaan PBD subjek Bahasa Melayu. Bilangan Demografi responden seperti yang ditunjukkan
sampel bersesuaian dengan kajian kuantitatif yang dalam Jadual 2.
memerlukan bilangan sampel yang besar untuk
mewakili populasi kajian. Seramai 98 orang telah JADUAL 2. Demografi responden (N = 95)
dipilih dalam kajian ini. Namun, hanya 95 orang Latar Belakang Responden Kekerapan Peratusan
sahaja yang menyerahkan borang soal selidik Jantina  Lelaki 58 61.10
semula.  Perempuan 37 38.90
Kelayakan  SPM 27 28.40
JADUAL 1. Taburan responden berdasarkan Akademik  STPM 4 4.20
 Ijazah Sarj Muda 62 65.30
sekolah kajian
 Ijazah Sarjana 2 2.10
Bangsa  Melayu 53 53.70
Bil. Senarai Sekolah Guru Yang
 Bumi Sarawak 44 46.30
Mengajar Bahasa
Pengalaman  Kurang 3 tahun 11 11.60
Melayu (N=98) Mengajar  3 - 10 tahun 14 14.70
1. SK Abang Abd.Kadir 9  Lebih 3 tahun 70 73.70
2 SK Saint Augustine 6 Lokasi  Luar bandar 55 57.90
3 SK Saka 6  Pedalaman 40 42.10
4 SK Nanga Spak 5
5 SK Nanga Ajau 8 Berdasarkan bangsa guru seramai 51 orang
6 SK Issu Bangat 4
responden (53.70%) berbangsa Melayu dan
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
seramai 44 orang responden (46.30%) lain-lain
bangsa yang terdiri daripada Bumiputera Sarawak.
Dari segi jantina pula, seramai 58 orang
responden (61.10%) merupakan guru lelaki dan
seramai 37 orang responden (38.90%) pula
merupakan guru perempuan. Hal ini bermakna
bahawa responden guru lelaki melebihi responden
guru perempuan. Dari segi umur pula, seramai 18
orang responden (18.90%) berumur antara 20
hingga 30 tahun, seramai 29 orang responden
(30.50%) berumur di antara 31 hingga 40 tahun
dan seramai 48 orang responden (50.50%) adalah
berumur dalam lingkungan 41 hingga 60 tahun.
Hal ini menunjukkan kebanyakan responden yang
terlibat adalah terdiri daripada golongan guru yang
berpengalaman dari segi bekerja.
Apabila ditinjau dari segi akademik tertinggi
yang dimiliki responden, seramai 27 orang
responden (28.40%) memiliki SPM, 4 orang
responden (4.20%) memiliki STPM, 62 orang
responden (65.30%) memiliki Ijazah Sarjana Muda
Pendidikan dan seramai 2 orang responden
(2.10%) memiliki Ijazah Sarjana. Seterusnya,
profil responden yang lain lokasi responden
mengajar. Seramai 55 orang responden (57.90%)
mengajar di kawasan luar bandar dan seramai 40
orang responden (42.10%) mengajar di kawasan
pedalaman. Hal ini bermakna, kebanyakan
responden yang terlibat mengajar di sekolah luar
bandar.
Berdasarkan pengalaman mengajar responden.
Seramai 11 orang responden (11.60%) telah
mengajar kurang daripada 3 tahun dan merupakan
golongan guru yang masih muda berkhidmat
dalam dunia pendidikan. Seramai 14 orang
responden (14.70%) telah mempunyai pengalaman
mengajar di antara 3 tahun hingga 10 tahun.
Seramai 70 orang (73.70%) telah mempunyai
pengalaman mengajar lebih daripada 10 tahun. Hal
ini bermakna bahawa kebanyakan responden
merupakan terdiri daripada guru yang
berpengalaman dalam dunia pendidikan.
Tahap Pengetahuan Guru Bahasa Melayu
dalam Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
Dapatan deskriptif yang melibatkan peratusan,
sisihan piawai dan min dijalankan bagi mengenal
pasti tahap pengetahuan guru tersebut. Jadual 3,
menunjukkan hasil analisis deskriptif taburan
peratusan, sisihan piawai, peratusan min dan tahap
60
yang dicapai oleh skor min setiap item tentang
pengetahuan guru dalam melaksanakan PBD
Bahasa Melayu di sekolah rendah. Kesemua item
pengetahuan berada pada tahap tinggi.
Pengetahuan guru melaksanakan PBD semasa
proses P&P mempunyai min 3.99. Dari segi
peratusan 93.70% responden menyatakan mereka
setuju dan sangat setuju tahu melaksanakan PBD
semasa proses P&P. Sebanyak 5.30% responden
menyatakan mereka kurang setuju dan 1.10%
responden menyatakan mereka tidak setuju dan
sangat tidak setuju.
Bagi item pengetahuan bahawa kriteria PBD
berdasarkan arahan dalam buku Panduan
Pelaksanaan PBD yang disediakan oleh KPM
untuk Tahap 1 mempunyai min 4.05. Kekerapan
menunjukkan bahawa 84.20% guru menyatakan
mereka setuju dan sangat setuju bahawa kriteria
PBD berdasarkan arahan dalam buku pentaksiran
yang disediakan oleh KPM. Sebanyak 10.50%
kurang setuju dan 5.30% orang guru menyatakan
mereka kurang setuju dan tidak setuju bahawa
kriteria PBD berdasarkan arahan dalam buku
pentaksiran yang disediakan oleh LPM untuk
Tahap 1 dan KPM untuk Tahap 2. Keadaan ini
diperkuat juga oleh 51.60% orang guru
menyatakan mereka setuju dan sangat setuju
bahawa bahawa setiap pentaksiran perlu mengikuti
DSKP dan tahu melaksanakan PBD dengan
mengikut garis Panduan Pelaksanaan PBD yang
ditetapkan oleh KPM.
Seterusnya bagi item yang menunjukkan min
tinggi, iaitu tahu pelaksanaan PBD dapat
membantu meningkatkan pencapain murid. Hal ini
dinyatakan apabila tinjauan menunjukkan bahawa
82.10% guru menyatakan mereka setuju dan
sangat setuju dengan item tersebut. Bagi
melicinkan pelaksanaan PBD, 82.10 % guru
bersetuju dan sangat bersetuju bahawa dalam
melaksanakan PBD, pihak sekolah dikehendaki
menguruskan dokumen masing-masing tahu
sekolah wajib melaksanakan PBD bagi semua
mata pelajaran mulai 2018 dan 73.70 % guru tahu
bahawa pihak sekolah perlu menubuhkan
Jawatankuasa PBD yang terdiri daripada pentaksir,
penyelaras dan pemantau dalaman bagi
memastikan PBD dikendalikan mengikut prosedur
yang ditetapkan. Selain itu, 74.70% guru
menyatakan mereka bersetuju dan sangat bersetuju
bahawa PBD memberi penekanan kepada bentuk
pentaksiran yang mengukur penguasaan kemahiran
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 61

dan sahsiah berbanding penguasaan kandungan Kesimpulannya, pengetahuan guru Bahasa

mata pelajaran semata-mata. Melayu tentang pelaksanaan PBD adalah tahap
tinggi. Guru Bahasa Melayu sekolah rendah
JADUAL 3. Pengetahuan guru Bahasa Melayu walaupun di pedalaman mengetahui akan
dalam melaksanakan PBD (N=95) pelaksanaan PBD seperti mana yang diarahkan
oleh KPM untuk dilaksanakan mulai tahun 2018.
Bil. Item STS KS S+ Min Tahap Pengetahuan guru Bahasa Melayu ini
+ TS SS Min
1 Saya laksanakan PBD 1.10% 5.30% 93.70% 3.99 Tinggi memudahkan proses PBD dilakukan dengan baik
semasa proses P&P. dan tepat mengikut kemahiran, keupayan dan
2 Saya tahu bahawa kriteria 5.3% 10.50% 84.20% 4.05 Tinggi kebolehan murid berdasarkan aspek-aspek yang
PBD berdasarkan arahan
dalam buku Panduan hendak diukur dalam PBD tersebut.
Pelaksanaan PBD yang
disediakan oleh KPM.
Tahap Kemahiran Guru Bahasa Melayu
3 Saya tahu pelaksanaan 7.40% 10.50% 82.10% 4.03 Tinggi Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
PBD dapat membantu
meningkatkan pencapain
murid. Berdasarkan dapatan deskriptif yang melibatkan
4 Saya tahu PBD 1.10% 8.40% 90.50% 3.98 Tinggi peratusan, sisihan piawai dan min dijalankan bagi
mengubah kaedah sistem mengenal pasti tahap kemahiran guru Bahasa
pengujian daripada ujian
pencapaian kepada ujian Melayu melaksanakan PBD, Jadual 3,
kebolehan murid. menunjukkan hasil analisis deskriptif taburan
5 Saya tahu dalam Tinggi
melaksanakan PBD,
12.60% 5.30% 82.10% 4.07 peratusan, sisihan piawai, peratusan min dan tahap
pihak sekolah yang dicapai oleh skor min setiap item tentang
dikehendaki kemahiran guru dalam melaksanakan PBD Bahasa
menguruskan dokumen
masing-masing.
Melayu di sekolah rendah. Dari segi min yang
6 Saya tahu sekolah wajib 2.10% 23.20% 74.70% 4.21 Tinggi diperoleh, kesemua 11 item kemahiran mempunyai
melaksanakan PBD bagi skor min yang tinggi, iaitu skor min lebih daripada
semua mata pelajaran
mulai 2017. 4.00. Hal ini menyatakan bahawa guru boleh
7 Saya tahu PBD memberi 9.50% 15.80% 74.70% 4.06 Tinggi menetapkan objektif pentaksiran yang hendak diuji
penekanan kepada bentuk semasa membina instrumen PBD.
pentaksiran yang
mengukur penguasaan Sentiasa menjadikan dokumen Panduan
kemahiran berbanding Pelaksanaan PBD sebagai panduan terbaik untuk
penguasaan kandungan
mata pelajaran. murid Tahap 1 dan DSKP untuk murid Tahap 2.
8 Saya tahu pihak sekolah 5.30% 21.10% 73.70% 4.16 Tinggi Kemahiran guru dalam perkaitan antara penetapan
perlu menubuhkan objektif pentaksiran yang hendak diuji semasa
Jawatankuasa PBD yang
terdiri daripada membina instrumen PBD mendapat min tinggi
pentaksir,penyelaras,dan (min=4.06) dengan 85.30% guru menunjukkan
pemantau dalaman bagi
memastikan PBD
bahawa mereka bersetuju dan sangat bersetuju
dikendalikan mengikut mahir dalam penetapan objektif PBD. Sebanyak
prosedur ditetapkan. 14.70% sahaja guru menyatakan mereka tidak
9 Saya tahu setiap 5.30% 20.70% 74.70% 4.15 Tinggi
pentaksiran perlu bersetuju sangat tidak bersetuju dan kurang
mengikuti dokumen bersutuju dalam kemahiran penetapan objektif
standard kurikulum dan PBD.
dan pentaksiran BM.
10 Saya tahu PBD 5.30% 43.20% 51.60% 4.38 Tinggi Dalam item menjadikan Dokumen Standard
dilaksanakan mengikut Prestasi Pentaksiran sebagai panduan terbaik untuk
garis panduan yang
ditetapkan oleh KPM.
Tahap 1 dan DSKP untuk Tahap 2, seramai
11 Saya tahu pelaksanaan 10.50% 36.80% 52.60% 3.74 Tinggi 84.20% guru menyatakan mereka mahir dan
PBD meningkatkan bersetuju dan sangat bersetuju dan 15.80% guru
kepuasan, kepercayaan
dan keyakinan orang tidak bersetuju dan kurang bersetuju. Skor min
ramai terhadap sekolah bagi item tersebut adalah tinggi iaitu skor min 4.07
Purata Keseluruhan 4.075 Tinggi dan berada pada tahap tinggi. Bagi item tahap
kemahiran dalam mengendalikan band atau tahap
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 62

penguasaan dan evidens murid berdasarkan guru Bahasa Melayu ini mempunyai kemahiran
sukatan pelajaran menunjukkan skor min paling yang tinggi tentang PBD. Dengan kata lain, guru-
tinggi (min 4.38). Dari peratusan pula, 64.20% guru Bahasa Melayu ini sudah bersedia untuk
guru menyatakan mereka mahir dalam melaksanakan PBD seperti mana yang diarahkan
pengendalian band atau taphap penguasaan dan oleh KPM untuk murid sekolah rendah pada tahun
evidens murid berdasarkan sukatan pelajaran. Hal 2018.
ini diperkuatkan dengan kemahiran guru yang
tinggi dalam item merujuk kepada DSP dan DSKP JADUAL 4. Kemahiran guru Bahasa Melayu
untuk menentukan band dan tahap penguasaan dalam melaksanakan PBD (N=95)
murid dengan skor min 4.25. Seramai 76.80% guru
Bil Item STS + KS S+ Min Tahap
memberi respon bahawa mereka bersetuju dan TS SS Min
sangat bersetuju dengan item tersebut. 1 Saya menetapkan objektif 4.20% 10.50% 85.30% 4.06 Tinggi
Terdapat seramai 71.60% guru melaporkan pentaksiran yang hendak
diuji semasa membina
bahawa mereka mahir dalam melaksanakan instrumen pentaksiran
pentaksiran secara berterusan semasa P&P 2 Saya menjadikan 4.20% 11.60% 84.20% 4.07 Tinggi
dijalankan di dalam kelas. 16.30% kurang Dokumen Standard
Prestasi Pentaksiran
bersetuju dan 11.60% guru tidak bersetuju. Bagi sebagai panduan terbaik
item mempelbagaikan kaedah yang bersesuaian untuk Tahap 1 dan DSKP
ketika mentaksir murid, seramai 78.90% guru untuk Tahap 2
3 Saya melaksanakan 11.60% 16.30% 71.60% 4.05 Tinggi
melaporkan bahawa mereka setuju dan sangat pentaksiran secara
bersetuju dan 21.10% guru kurang setuju dan tidak berterusan semasa P&P
setuju dengan item tersebut. Item kemahiran yang dijalankan di dalam kelas.
4 Saya mempelbagaikan 5.30% 15.80% 78.90% 4.11 Tinggi
mempunyai skor min tinggi (4.11) juga dinyatakan kaedah pentaksiran yang
dalam mempelbagaikan instrumen yang bersesuaian ketika
mentaksir murid.
bersesuaian ketika mentaksir murid. Seramai 5 Saya mempelbagaikan 8.40% 15.80% 75.80% 4.07 Tinggi
78.90% guru setuju dan sangat setuju dan 15.80% instrumen pentaksiran
kurang setuju serta 8.40% tidak setuju. yang bersesuaian ketika
mentaksir murid.
Namun tidak semua guru melaporkan mereka 6 Saya merujuk kepada DSP 4.20% 18.9% 76.80% 4.25 Tinggi
setuju dalam memberitahu murid bahawa mereka dan DSKP untuk
akan ditaksir sebelum taksiran dilaksanakan. menentukan band dan
tahap penguasaan murid.
Seramai 52.60% guru setuju dan sangat setuju, 7 Saya memberitahu murid 9.50% 37.90% 52.60% 3.72 Tinggi
37.90% guru melaporkan bahawa mereka kurang bahawa mereka akan
ditaksir sebelum taksiran
setuju dan 9.50% guru melaporkan mereka sangat dilaksanakan
tidak setuju dan tidak setuju. Begitu juga bagi item 8 Saya melakukan 9.50% 29.50% 61.10 4.16 Tinggi
melakukan pentaksiran sendiri dan menentukan pentaksiran sendiri dan
menentukan band dan
band dan tahap penguasaan murid. Seramai tahap penguasaan murid.
61.10% guru bersetuju dan sangat setuju, 29.50% 9 Saya meningkatkan 9.50% 26.30% 64.20 4.15 Tinggi
guru kurang setuju dan 9.50% guru tidak setuju kemahiran mentaksir
setelah menjalankan
dan sangat tidak setuju. Bagi item kemahiran beberapa kali pentaksiran
dalam memasukkan prestasi murid di dalam 10 Saya mengendalikan band 2.10% 33.70% 64.20% 4.38 Tinggi
atau tahap penguasaan dan
Sistem Pengurusan Pentaksiran Sekolah secara evidens murid berdasarkan
‘Off-line’ secara teratur menyatakan bahawa sukatan pelajaran BM.
92.70% guru setuju dan sangat setuju, 6.30% 11 Saya memasukkan prestasi 1.10% 6.30% 92.70% 3.74 Tinggi
murid dalam Sistem
kurang setuju dan 1.10% guru tidak setuju dan Pengurusan Pentaksiran
sangat tidak setuju. Dari segi min yang dicapai Sekolah secara ‘Off-line’
kemahiran dalam pengurusan dan proses secara teratur.
Purata Keseluruhan 4.037 Tinggi
memasukkan prestasi murid adalah 3.74.
Kesimpulannya, kemahiran guru Bahasa
Melayu sekolah rendah untuk melaksanakan PBD
adalah tahap tinggi. Berdasarkan pengalaman dan
pengetahuan yang dimiliki tentang PBD, guru-
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 63

Tahap Sikap Guru Bahasa Melayu dalam JADUAL 5. Sikap guru Bahasa Melayu dalam
Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah melaksanakan PBD (N=95)

Jadual 5 membincangkan hasil analisis deskriptif STS Tahap

S+ Min
Bil. Perkara + KS Min
taburan peratusan, sisihan piawai, peratusan min TS
SS
dan tahap yang dicapai oleh skor min setiap item Saya menyediakan rekod 1.10% 5.30% 93.70% 4.06 Tinggi
tentang sikap guru dalam melaksanakan PBD prestasi murid sebelum
1
menjalankan PBD di
Bahasa Melayu di sekolah rendah. Item sikap yang sekolah.
menunjukkan skor min tertinggi (min 4.26) iaitu Saya menyediakan fail 1.10% 7.40% 91.60% 4.06 Tinggi
untuk menyimpan rekod
mengikuti perancangan serta waktu yang telah 2 prestasi sebelum
ditetapkan oleh KPM. Dari segi peratusannya, menjalankan PBD di
sebanyak 61.10% guru melaporkan setuju dan sekolah.
Saya berbincang dengan 1.10% 8.40% 90.50 4.06 Tinggi
sangat setuju, 32.60% kurang setuju dan 6.30% 3 guru BM yang lain
tidak setuju dan sangat tidak setuju. Sikap yang tentang pelaksanaan PBD.
tinggi lainnya ditunjukkan oleh persetujuan Saya menghadiri taklimat 2.10% 16.80% 81.10% 4.15 Tinggi
berkaitan PBD yang
dengan skor min 4.23, iaitu menjadikan maklum 4
dianjurkan oleh pihak
balas prestasi PBD murid saya untuk memperbaiki PPD dan JPN
Saya mengajar murid saya 2.10% 16.80% 81.10% 4.15 Tinggi
pengajaran saya dengan kekerapan 94.70% setuju 5
mengikut kehendak PBD.
dan sangat setuju, 3.20% kurang setuju dan 2.10% Saya menyediakan Tinggi
10.50% 15.80% 73.70% 3.95
tidak setuju dan sangat tidak setuju. Sikap yang 6
banyak peluang kepada
murid saya untuk
sama mempunyai skor min yang sama tinggi (min berinteraksi dalam kelas.
4.15), iaitu menghadiri taklimat berkaitan PBD Saya memberikan 3.20% 15.80% 81.00% 3.81 Tinggi
yang dianjurkan oleh pihak PPD dan JPN dan penekanan yang lebih
7 kepada memupuk
mengajar mengikut kehendak PBD. Kekerapan pembangunan seluruh
menunjukkan bahawa 81.10% sangat setuju dan kemahiran murid.
Saya menjadikan maklum 2.10% 3.20% 94.70% 4.23 Tinggi
setuju, 16.80% kurang setuju dan 2.10% tisak balas prestasi PBD murid
setuju dan sangat tidak setuju dalam persetujuan 8
untuk memperbaiki
dua item tersebut. pengajaran saya.
Saya mengikuti 6.30% 32.60% 61.10% 4.26 Tinggi
Bagi tiga item, iaitu berbincang dengan guru- perancangan serta waktu
9
guru Bahasa Melayu yang lain tentang yang telah ditetapkan oleh
pelaksanaan PBD, menyediakan fail untuk KPM.
Saya melaksanakan PBD 5.30% 9.50% 86.30% 4.04 Tinggi
menyimpan rekod prestasi sebelum menjalankan berulang kali sekiranya
PBD di sekolah, dan menyediakan rekod prestasi 10
murid gagal melepasi
murid sebelum menjalankan PBD di sekolah band atau tahap
penguasaan yang
mempunyai skor min sama tinggi (min 4.06). ditaksirkan.
Namun, kekerapan persetujuan dilaporkan adalah Purata Keseluruhan 4.078 Tinggi
berbeza. Kekerapan persetujuan bagi berbincang
dengan guru-guru Bahasa Melayu yang lain
tentang pelaksanaan PBD, seramai 90.50% setuju Seterusnya, dua sikap yang mempunyai nilai
dan sangat setuju, 8.40% kurang setuju dan 1.10% skor min rendah (min 3.95 dan min
tidak setuju dan sangat tidak setuju. Bagi item 3.81).Kekerapan persetujuan bagi item
menyediakan fail untuk menyimpan rekod prestasi menyediakan banyak peluang kepada untuk
sebelum menjalankan PBD di sekolah pula, berinteraksi dalam kelas melaporkan seramai
seramai 91.60% setuju dan sangat bersetuju, 73.70% guru bersetuju dan sangat
7.40% kurang bersetuju dan 1.10% tidak setuju. bersetuju, 15.80% guru kurang bersetuju
Bagi item menyediakan rekod prestasi murid dan 10.50% guru tidak setuju dan sangat tidak
sebelum menjalankan PBD di sekolah, seramai setuju. Bagi item memberikan penekanan yang
93.70% mengatakan setuju dan sangat setuju, lebih kepada memupuk pembangunan seluruh
5.30% kurang setuju dan 1.10 % tidak setuju dan kemahiran murid melaporkan skor min terendah
sangat tidak setuju. antara 10 skor min item yang dilaporkan iaitu (min
3.81). Seramai 81.00% guru mengemukakan
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67 64

bahawa bersetuju dan sangat bersetuju, 15.80% merupakan permasalahan yang dipandang serius.
guru kurang bersetuju dan 3.20% guru tidak Hali ini kerana, hanya 36.80% guru sahaja
bersetuju dan sangat tidak bersetuju. bersetuju dengan item tersebut. Seramai 64.80%
Kesimpulannya, sikap guru Bahasa Melayu guru tidak bersetuju dan kurang setuju dengan
sekolah rendah pedalaman untuk melaksanakan permasalahan tersebut.
PBD adalah tahap tinggi. Sikap yang positif ini
menunjukkan bahawa guru sudah bersedia untuk JADUAL 6. Masalah guru Bahasa Melayu dalam
melaksanakan PBD walaupun arahan PBD ini melaksanakan PBD (N=95)
merupakan suatu yang diperkenalkan oleh KPM
pada tahun 2018 bagi sekolah rendah. Bil. Item STS KS S+ Min Tahap
+ TS SS Min
1 Saya hadapi kesukaran 15.80% 47.40% 36.80% 3.57 Tinggi
Masalah dalam Pelaksanaan Proses membuat PBD kerana
Pentaksiran Bilik Darjah di Sekolah Rendah masalah ketidakhadiran
murid ke sekolah
2 Saya menghadapi Tinggi
20.00% 48.40% 31.60% 3.55
Jadual 6 menunjukkan hasil analisis deskriptif kesukaran dalam proses
PBD kerana jumlah murid
taburan peratusan, sisihan piawai, peratusan min yang ramai.
dan tahap yang dicapai oleh skor min setiap item 3 Saya sukar menghabiskan 7.40% 13.70% 78.90% 2.84 Rendah
tentang masalah yang dihadapi oleh guru dalam sukatan muridan dalam
tempoh yang ditetapkan
melaksanakan PBD Bahasa Melayu di sekolah kerana PBD berulang.
rendah. Jadual tersebut menunjukkan bahawa 7 4 Saya menghadapi masalah 5.30% 13.70% 81.00% 3.96 Tinggi
item pada tahap tinggi, 2 item berada tahap kerana terlalu banyak topik
yang perlu diselesaikan
sederhana dan 1 item berada pada tahap rendah. dalam masa yang sangat
Masalah pentaksiran yang banyak dalam setiap terhad.
band atau tahap penguasaan menyebabkan 5 Saya hadapi masalah 4.20% 14.70% 81.70% 4.01 Tinggi
dalam mentaksir secara
pentaksiran tidak dapat dilakukan secara berulang kerana kekangan
mendalam dan menyeluruh merupakan item masa.
6 Saya menghadapi masalah Tinggi
permaslahan yang mendapat skor min paling tinggi kerana PBD yang banyak
3.20% 13.70% 83.20% 4.08
(min 4.08). Seramai 83.20% guru menyatakan dalam setiap band atau
persetujuan terhadap item masalah ini. Bagi item tahap penguasaan
menyebabkan pentaksiran
masalah mentaksir secara berulang kerana tidak dapat dilakukan
kekangan masa merupakan permasalahan yang secara mendalam dan
menyeluruh.
kedua tertinggi selepas masalah pentaksiran yang 7 Saya tertinggal banyak 36.40% 27.40% 36.80% 3.94 Tinggi
banyak dalam setiap band atau tahap penguasaan masa untuk mentaksir
menyebabkan pentaksiran tidak dapat dilakukan murid kerana bebanan
semakin bertambah apabila
secara mendalam dan menyeluruh. Item ini saya memegang jawatan-
disokong oleh pernyataan kekerapan bahawa jawatan penting di sekolah.
81.70 % guru dengan skor min (min= 4.01) yang 8 Saya menghadapi 36.80% 27.40% 35.80% 3.83 Tinggi
kesukaran kerana
bersetuju dan sangat bersetuju terhadap item ketidaksungguhan saya
tersebut. dalam menaksir
Permasalahan yang lain, iaitu terlalu banyak menjejaskan seluruh sistem
pentaksiran PBD saya.
topik yang perlu diselesaikan dalam masa yang 9 Saya menghadapi 8.50% 36.80% 54.80% 3.13 Seder-
sangat terhad melaporkan seramai 81.00 % guru kesukaran kerana tempoh hana
PBD yang singkat
menyatakan persetujuaan dengan item ini. Seramai 10 Saya menghadapi 8.50% 36.80% 54.80% 3.28 Seder-
19% guru kurang setuju dan tidak setuju dengan kesukaran kerana waktu hana
pernyataan masalah ini. Namun, bagi item masalah pengajaran saya adalah
terhad untuk melaksanakan
tertinggal banyak masa untuk mentaksirkan murid proses PBD.
kerana bebanan semakin bertambah apabila saya Purata Keseluruhan 3.619 Tinggi
memegang jawatan-jawatan penting di sekolah
yang memaksa saya keluar sekolah untuk
berkursus atau terpaksa memberi tumpuan lebih Kesukaran kerana waktu pengajaran saya
untuk menjalankan tugasan-tugasan penting adalah terhad untuk melaksanakan proses
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
pentaksiran dan kesukaran kerana tempoh
pentaksiran yang singkat melaporkan seramai
54.80% guru menyokong item ini dan 45.20%
tidak setuju dan kurang setuju dengan masalah
dalam item ini. Walaupun begitu, bagi item
kesukaran kerana ketidaksungguhan saya dalam
menaksir menjejaskan seluruh sistem pentaksiran
PBD saya hanya dipersetujui oleh seramai 35.80%
guru sahaja. Selebihnya, 64.20% guru menafikan
masalah item tersebut. Begitu juga dengan item
masalah kesukaran dalam proses pentaksiran
kerana jumlah murid yang ramai melaporkan
seramai 31.60% sahaja menyokong item tersebut.
Bagi item masalah kesukaran membuat
pentaksiran kerana masalah ketidakhadiran murid
ke sekolah tidak semua guru bersetuju dengan
masalah tersebut. Hal ini, diperkuat dengan
laporan persetujuan oleh guru menyatakan
bahawa Cuma 36.80% guru bersetuju dan 63.20%
guru menolak pernyataan masalah ini.
Kesimpulannya, guru-guru Bahasa Melayu
sekolah rendah ini masih menghadapi masalah
dalam melaksanakan PBD. Tahap masalah yang
dihadapi oleh guru adalah tahap tinggi walaupun
mereka memiliki pengetahuan, kemahiran dan
sikap yang tinggi dan positif akan pelaksanaan
PBD. Masalah-masalah yang dihadapi dalam
melaksanakan PBD ini boleh mengganggu tugas
guru untuk melaksanakan PBD dengan berkesan.
Rumusan Keseluruhan Kesediaan Guru Bahasa
Melayu Sekolah Rendah dalam Melaksanakan
Pentaksiran Bilik Darjah
Bagi mengetahui skor min dari aspek pengetahuan,
kemahiran dan sikap guru, Jadual 7 menunjukkan
bahawa pengetahuan guru (min 4.075), kemahiran
guru (min 4.037), sikap guru (min 4.078) dan
masalah (min 3.169). Aspek sikap guru
mempunyai nilai skor min paling tinggi
berbanding skor min pengetahuan guru, dan
kemahiran, manakala aspek masalah rendah nilai
min yang diperoleh (min 3.619). Walaupun
demikian, semua aspek yang dikaji berada pada
tahap yang tinggi seperti yang ditunjukkan pada
Jadual 7.
65
JADUAL 7. Pengetahuan, kemahiran, sikap dan
masalah mengikut skor min
Item Min Sisihan Tahap
Piawai Min
Pengetahuan 4.075 0.846 Tinggi
Kemahiran 4.037 0.805 Tinggi
Sikap 4.078 0.889 Tinggi
Masalah 3.619 0.760 Tinggi
PERBINCANGAN
Dapatan kajian menunjukkan bahawa tahap
pengetahuan guru dalam pelaksanaan PBD Bahasa
Melayu berada pada tahap tinggi. Kesemua item
berada pada tahap tinggi kerana 50.45% guru
menyatakan bahawa pengetahuan mereka dalam
melaksanakan PBD Bahasa Melayu adalah tinggi.
Hal ini disokong dengan item-item pengetahuan
yang berada pada tahap tinggi. Kajian ini
bertepatan dengan dapatan kajian Tuan Azlyna
(2013) menyatakan bahawa tahap kesediaan guru
dari aspek pemahaman pelaksanaan PBS Bahasa
Melayu berada pada tahap tinggi. Hal ini
bertepatan dengan pendapat Rosli (2008)
menekankan bahawa guru harus menguasai secara
mendalam pengetahuan dalam pelajaran yang
diajar untuk menjadikan proses P&P agar berkesan
dan berkualiti.
Tahap pengetahuan guru yang tinggi dalam
melaksanakan PBD Bahasa Melayu tidak
bersesuaian dengan kajian Faizah (2011) yang
mengatakan bahawa guru masih berada pada tahap
yang sederhana dalam pelaksanaan PBS dari aspek
kesediaan dan pengetahuan. Menurut Aniza dan
Zamri (2016), kebanyakan golongan guru
memahami PBS dengan mendalam setelah lama
mengajar kerana minat yang mendalam semasa
menyampaikan ilmu semasa proses pengajaran dan
pembelajaran.
Begitu juga dengan dapatan kajian
menunjukkan bahawa tahap kemahiran guru dalam
melaksanakan PBD Bahasa Melayu berada pada
tahap tinggi. Hal ini disokong dengan respons guru
terhadap item kemahiran menyatakan 73.40% guru
melaporkan mereka bersetuju dan sangat bersetuju
dengan kesemua item tahap kemahiran. Kajian ini
bertepatan dengan dapatan kajian yang telah
dijalankan oleh Aniza (2014), menyatakan bahawa
guru-guru mempunyai kemahiran yang tinggi
dalam melaksanakan PBS Bahasa Melayu dan
tidak dipengaruhi oleh faktor persekitaran. Dalam
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
kajian ini, terbukti bahawa guru-guru Bahasa
Melayu sekolah rendah memiliki kemahiran yang
untuk melaksanakan PBD walaupun pentaksiran
ini baharu sahaja dilaksanakan di sekolah.
Dapatan kajian menunjukkan bahawa sikap
guru dalam melaksanakan PBD Bahasa Melayu
berada tahap yang tinggi. Kesemua item berada
pada tahap yang tinggi keran 83.48% guru
bersetuju dan sangat bersetuju. Hal ini kerana
hanya 3.49% guru menyatakan mereka tidak
bersetuju dan sangat tidak setuju. Kajian ini
bertepatan dengan dapatan kajian yang dijalankan
oleh Tuan Azlyna (2013), Noraini dan Zamri
(2016) menyatakan bahawa sikap guru dalam
melaksanakan PBS Bahasa Melayu di sekolah
menengah berada pada tahap tinggi dan sederhana
kerana 58.80% guru melaporkan setuju dan sangat
bersetuju. Namun dapatan kajian ini bercanggah
dengan dapatan kajian Aniza (2014) yang
mendapati bahawa sikap guru dalam pelaksanaan
PBS adalah positif dan negatif. Begitu juga dengan
dapatan kajian Zamri et al. (2010), yang
melaporkan bahawa guru mempunyai sikap kurang
keyakinan dalam membuat penilaian terhadap
murid.
Kajian ini telah berjaya mengesan bentuk-
bentuk masalah yang dihadapi dalam
melaksanakan PBD di sekolah rendah terutamanya
di kawasan luar bandar dan pedalaman Daerah
Betong, Sarawak. Keseluruhan item soal selidik
pada bahagian masalah yang dihadapi oleh guru
semasa melaksanakan PBD mencatat jumlah
peratusan yang tinggi. Hal ini, menggambarkan
pelbagai masalah yang perlu diselesaikan oleh
pelbagai pihak. Masalah pentaksiran yang banyak
dalam setiap band atau tahap penguasaan
menyebabkan pentaksiran tidak dapat dilakukan
secara mendalam dan menyeluruh merupakan item
permasalahan yang mendapat skor min paling
tinggi (min 4.08). Seramai 83.20% guru
menyatakan persetujuan terhadap item masalah ini.
Begitu juga dengan permasalahan terlalu banyak
topik yang perlu diselesaikan dalam masa yang
sangat terhad melaporkan seramai 81.00 % guru
menyatakan persetujuaan dengan item ini dan
hanya 19% sahaja guru menafikannya.
Kajian ini selari dengan kajian Tuan Azlyna
(2013), Aniza (2014), Aniza dan Zamri (2015)
yang menyatakan bahawa guru-guru Bahasa
Melayu menghadapi banyak masalah dalam
melaksanakan pentaksiran. Antara puncanya ialah
66
kecairan maklumat yang diterima tentang tatacara
pelaksanaan pentaksiran, beban kerja yang banyak,
masalah memasukkan maklumat dalam talian,
tempoh taksiran yang singkat dan lain-lain.
Demikian juga dalam PBD, walaupun PBD
merupakan suatu yang baharu diperkenalkan oleh
KPM pada 2018 untuk murid-murid sekolah
rendah, tetapi guru-guru yang bertanggungjawab
melaksanakan PBD ini sudah menyatakan dengan
jelas masalah-masalah yang mereka hadapi dan
akan hadapi apabila dilaksanakan PBD ini.
KESIMPULAN
Kajian ini merupakan kajian persepsi guru Bahasa
Melayu sekolah rednah di daerah Betong, Sarawak
tentang pelaksanaan PBD. Walaupun semua guru
Bahasa Melayu bersedia dari aspek pengetahuan,
kemahiran dan sikap guru dalam melaksanakan
PBD di sekolah rendah kawasan luar bandar dan
pedalaman berada pada tahap yang tinggi, namun
kajian ini lebih kepada persepsi sahaja. Dapatan
kajian ini hanya untuk daerah Betong, Sarawak.
Generaslisasi tidak boleh dibuat untuk smeua guru
Bahasa Melayu yang mengajar di sekolah
pedalaman, sekolah luar bandar di seluruh
Malaysia.
Walaun bagaimanapun, kajian ini telah berjaya
mengesan beberapa kelemahan golongan guru
dalam melaksanakan PBD. Kelemahan tersebut
adalah setiap pentaksiran perlu mengikuti
dokumen standard kurikulum dan pentaksiran
Bahasa Melayu serta tahu PBD dilaksanakan
mengikut garis Panduan Pelaksanaan PBD yang
ditetapkan oleh KPM (2018) tersebut. Begitu juga
dengan pengetahuan guru terhadap pelaksanaan
PBD meningkatkan kepuasan, kepercayaan dan
keyakinan orang ramai terhadap sekolah
melaporkan hanya 52.60% sahaja guru melaporkan
setuju dan sangat setuju. Oleh hal yang demikian,
pihak PPD atau sekolah sepatutnya mengadakan
pelbagai pendedahan yang lebih terperinci dari
aspek kursus dan latihan yang berkaitan PBD agar
pelaksanaan PBD dapat dijalankan secara berkesan
dan sahih, lebih-lebih lagi PBD merupakan suatu
yang baharu diperkenalkan oleh KPM pada tahun
2018 bagi murid sekolah rendah.
Bagi masalah-masalah yang dihadapi semasa
melaksanakan PBD sepatutnya ditangani dengan
segera oleh pihak yang yang berkaitan. Kerjasama
daripada pelbagai pihak seperti ibu bapa, sekolah
 ISSN: 2180-4842. Vol. 9, Bil. 1 (Mei 2019): 56-67
dan PPD perlu diambil perhatian untuk menangani
masalah yang melibatkan murid, guru dan sukatan
pelajaran. Ibu bapa harus dberi pendedahan dan
penerangan terhadap pelaksanaan PBD agar dapat
membantu pihak sekolah terutamanya guru
melicinkan pelaksanaan PBD di sekolah.
Seterusnya bagi pihak guru pula, mereka perlulah
berusaha untuk mempelbagaikan kaedah dan
aktiviti P&P di dalam kelas agar proses
pelaksanaan PBD dapat diterima murid dengan
menarik. Begitu juga dengan sikap guru haruslah
sentiasa peka dengan perubahan arus pendidikan
seperti pelaksanaan PBD ini.
RUJUKAN
Akhbar Ibrahim & Siti Zaliha Reduan. (2002).
Penilaian prestasi berasaskan sekolah:
Pelaksanaan dan kesediaan guru. Kertas kerja
dibentangkan di Persidangan Kebangsaan
Penilaian Kemajuan Berasaskan Sekolah,
Universiti Sains Malaysia, Pulau Pinang.
Aniza Ahmad. (2014). Pengetahuan, kefahaman
dan kemahiran guru Bahasa Melayu terhadap
pelaksanaan pentaksiran berasaskan sekolah
(PBS) di sekolah menengah. Kertas Projek
Sarjana Pendidikan. Fakulti Pendidikan,
Universiti Kebangsaan Malaysia.
Aniza Ahmad & Zamri Mahamod (2015). Tahap
kemahiran guru Bahasa Melayu sekolah
menengah dalam melaksanakan pentaksiran
berasaskan sekolah berdasarkan jantina,
opsyen dan tempat mengajar. Jurnal
Pendidikan Bahasa Melayu, 5 (1): 18-29.
Creswell, J.W. (2008). Educational research
planning, conducting, and evaluating
quantitative and qualitative research. 3rd
Edition. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Faizah A. Majid. (2011). School-based
assessment in Malaysia schools: The concerns
of the English teacher. Journal of US-China
Education Review, 8 (10): 1548 - 6613.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2011a).
Dokumen standard Kurikulum Standard
Sekolah Rendah (KSSR): Modul Kemahiran
mendengar dan bertutur, membaca, menulis
dan aspek bahasa. Putrajaya: Bahagian
Pembangunan Kurikulum.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2011b).
Pengurusan dan pengendalian pentaksiran
67
bilik darjah sekolah rendah. Kuala Lumpur:
Lembaga Peperiksaan Malaysia.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2013). Pelan
pembangunan pendidikan Malaysia 2013-
2025. Putrajaya: Bahagian Pendidikan Guru.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2018).
Panduan pelaksanaan pentaksiran bilik
darjah. Putrajaya: Bahagian Pembangunan
Kurikulum.
Mohd Majid Konting. (2005). Kaedah penyelidik
pendidikan. Edisi Kelima. Kuala Lumpur:
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Nor Zaiton Hanafi & Jamaludin Badusah. (2016).
Pentaksiran Berasaskan Sekolah Dalam
Pembelajaran Bahasa Melayu di Sekolah
Menengah. Prosiding Seminar Pascasiswazah
Pendidikan Bahasa Melayu & Pendidikan
Kesusasteraan Melayu Kali Kelima, 539-546.
Bangi: Penerbitan Fakulti Pendidikan,
Universiti Kebangsaan Malaysia.
Noraini Bidin & Zamri Mahamod. (2016).
Kesediaan murid sekolah menengah terhadap
pelaksanaan pentaksiran berasaskan sekolah
dalam mata pelajaran bahasa Melayu. Jurnal
Pendidikan Bahasa Melayu, 6 (1): 64-76.
Rosli Alias. (2008). Pelaksanaan pentaksiran kerja
kursus Kemahiran Hidup Bersepadu di sekolah
daerah Pasir Mas, Kelantan. Tesis Sarjana
Pendidikan. Fakulti Pendidikan, Universiti
Teknologi Malaysia.
Tuan Azlyna Tuan Soh. (2013). Kesediaan guru
dalam melaksanakan pentaksiran bilik darjah
Bahasa Melayu di sekolah menengah. Kertas
Projek Sarjana Pendidikan. Fakulti
Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Zamri Mahamod, Mohamed Amin Embi & Nik
Muhd Rahimi Mohd Yusoff. (2010).
Pentaksiran bilik darjah: Panduan Untuk
Guru Bahasa Melayu, Inggeris, dan Arab.
Bangi: Penerbitan Fakulti Pendidikan.
Universiti Kebangsaan Malaysia.
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

Penilaian Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah (PBD)

dalam Kalangan Guru Matematik Sekolah Rendah
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary
School Mathematics Teachers

Fara Izzati Marnizam1, Siti Rahaimah Ali2

Fakulti Pembangunan Manusia, Kampus Sultan Azlan Shah, Bandar Proton, Universiti Pendidikan
Sultan Idris, Tanjong Malim, Perak, Malaysia

*Corresponding author: faraizzatimarnizam@gmail.com

Published: 14 October 2021

To cite this article (APA): Marnizam, F. I., & Ali, S. R. (2021). Evaluation of The Implementation of Classroom
Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics Teachers. Jurnal Pendidikan Sains Dan Matematik
Malaysia, 11(2), 81-94. https://doi.org/10.37134/jpsmm.vol11.2.7.2021

To link to this article: https://doi.org/10.37134/jpsmm.vol11.2.7.2021

ABSTRAK

Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) diperkenalkan dengan tujuan untuk memastikan pentaksiran menyeluruh
dijalankan ke atas diri murid dan tidak hanya berfokuskan kepada sistem peperiksaan semata-mata. Kajian ini
dijalankan bertujuan untuk menilai pelaksanaan PBD dalam kalangan guru Matematik yang dijalankan di sekolah
rendah di daerah Gombak, Selangor. Terdapat dua objektif pelaksanaan kajian ini. Model Penilaian CIPP
digunakan sebagai kerangka kajian yang melibatkan semua komponen, iaitu penilaian konteks, input, proses dan
produk. Sampel kajian terdiri daripada 114 orang guru Matematik Sekolah Rendah di Daerah Gombak dan dipilih
secara rawak bertujuan dari lapan buah sekolah. Soal selidik diadaptasi daripada penyelidik kajian lepas yang
mempunyai lima konstruks dengan nilai Alpha Cronbach 0.929. Analisis data kuantitatif dilaporkan dalam
dapatan kajian dengan menggunakan analisis deskriptif yang menunjukkan perangkaan deskriptif secara
keseluruhannya mendapati semua komponen dalam Model CIPP menunjukkan tahap yang tinggi, iaitu bagi
penataran dan penguasaan PBD guru Matematik (min=4.23, SP=0.600), Kesediaan PBD Guru Matematik
(min=4.28, SP=0.502), perancangan dan pelaksanaan PBD guru Matematik (min=4.17, SP=0.527), penerimaan
PBD guru Matematik (min=4.11, SP=0.565) dan kekangan PBD guru Matematik (min=4.30, SP=0.621). Secara
keseluruhannya, hasil dapatan menunjukkan bahawa penilaian pelaksanaan PBD dalam kalangan guru Matematik
sekolah rendah adalah pada tahap yang tinggi. Sebanyak lima saranan telah diketengahkan oleh pengkaji sebagai
cadangan bagi memenuhi matlamat pelaksanaan PBD oleh para guru Matematik di sekolah. Antara implikasi
kajian adalah sedikit sebanyak telah menyumbangkan himpunan kajian yang berkaitan dengan pentaksiran
berdasarkan dapatan kajian yang mampu memberi pencerahan dan tindakan susulan untuk menambahbaik sistem
PBD sedia ada dan menjadi salah satu maklumat yang lebih tepat untuk penilaian pihak penggubal dasar.

Kata Kunci: Penilaian, Pelaksanaan, Pentaksiran Bilik Darjah, Pentaksiran (PBD), Guru Matematik

ABSTRACT

Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) or Classroom Assessment was introduced to ensure a holistic assessment is
established towards the pupils and not focusing solely on examination. This research is carried out to evaluate
the implementation of PBD among Mathematics teachers in some primary schools in Gombak District, Selangor.
This research consists of two research objectives. The CIPP Evaluation Model is used as the research framework
which consists of context evaluation, input, process and product. The research sample are from 114 primary
school Mathematics teachers from Gombak District and they were chosen based on a purposive sample from eight
primary schools involved. The interview used was adapted from past researchers which comprises five constructs

81
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

with value of Alpha Cronbach 0.929. The quantitative data analysis which is reported by using descriptive
analysis shown that all the components of the CIPP Evaluation Model displayed high values; for cascading and
mastering the PBD for Mathematics teachers (min=4.23, SP=0.600), PBD readiness of Mathematics teachers
(min=4.28, SP=0.502), PBD planning and implementation of Mathematics teachers (min=4.17, SP=0.527), PBD
acceptance of Mathematics teachers (min=4.11, SP=0.565) and PBD constraints of Mathematics teachers (min=
4.30, SP= 0.621). Overall, the result of the study indicates that the evaluation of the implementation of PBD
among Mathematics teachers is at a high level. There are five suggestions proposed by the researcher so as to
fulfill the goals of the implementation of PBD by Mathematics teachers at schools. Among the implications of the
study is to some extent has contributed a collection of studies related to assessment based on research findings
that can provide enlightenment and follow -up action to improve the existing PBD system and become one of the
more accurate information for policy makers' evaluation.

Keywords: Evaluate, Implementation, Classroom Assessment (PBD), Assessment, Mathematics Teachers

PENGENALAN

Seperti yang telah dinyatakan di dalam di dalam PPPM bahawa sekolah secara keseluruhannya
menunjukkan skor pentaksiran kendiri yang baik untuk tahap keberhasilan murid yang kini telah
membawa kepada pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) untuk memastikan pentaksiran
menyeluruh dijalankan ke atas diri murid dan tidak hanya berfokuskan kepada sistem peperiksaan
semata-mata. Oleh itu, menurut KPM (2019), Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) telah dilaksanakan mulai
hujung tahun 2016 yang sebelum ini dikenali sebagai Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS).

PBD mengekalkan semua konsep Pentaksiran Sekolah dan melibatkan penentuan tahap penguasaan
murid dalam setiap mata pelajaran. PBD dikonsepkan sebagai salah satu proses pentaksiran yang
berterusan dalam sesi Pengajaran dan Pembelajaran (PdP), bagi mendapatkan maklumat tentang
perkembangan, kemajuan, kebolehan dan penguasaan atau pencapaian murid terhadap matlamat
kurikulum yang dihasratkan. Tambahan juga, PBD berlaku secara formatif dan sumatif serta sebagai
pembelajaran, untuk pembelajaran dan tentang pembelajaran.

Menurut Arumugham (2020), Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) diperkenalkan dengan tujuan untuk
menilai dan mengukur perkembangan pembelajaran seseorang murid secara holistik. Yildizli (2020),
menyatakan bahawa kurikulum Matematik yang diperbaharui menggariskan keperluan Pentaksiran
Bilik Darjah dan yang berkaitan amalan untuk menyokong pembelajaran dan meningkatkan motivasi
pelajar. Justeru, perlulah dititikberatkan tahap pelaksanaan program PBD yang diutarakan mampu untuk
mencapai sasaran pihak penggubal dasar.

Menurut Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM), 2013-2025 (KPM, 2012), KPM telah
mengenal pasti 11 anjakan yang perlu dilakukan bagi menghasilkan perubahan yang dihasratkan oleh
semua rakyat Malaysia. Menurut Abdul Halim, Johari dan Norhasniza (2014), kedudukan Malaysia
dalam pentaksiran antarabangsa tersebut amat tidak memuaskan untuk ketiga-tiga bidang yang diuji,
iaitu Literasi Bacaan, Matematik dan Sains. Selain itu, keputusan Malaysia dalam TIMSS dan PISA
menunjukkan bahawa tiada keselarian antara peperiksaan di negara ini dengan peringkat global dalam
menentukan standard (Wong, Kamisah & Siti, 2018).

Demi menjamin kualiti pendidikan yang menjurus kepada pembangunan modal insan ‘minda kelas
pertama’, sistem peperiksaan sekarang telah diperkukuh dengan memperluaskan konsepnya kepada
pentaksiran (Fakhri & Mohd Isha, 2016). Di dalam kajian Yeh dan Mohd Zahuri (2018), yang
menyatakan bahawa guru yang menilai mestilah berpengetahuan dan berkemahiran dalam menjalankan
penilaian pembelajaran murid. Program latihan yang dilaksanakan adalah kurang berkesan sehingga
menyebabkan guru kurang berjaya melaksanakan aktiviti PBD dengan baik (Zahari, Nor Hasnida, Nor
Junainah & Govindasamy, 2020).

82
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

Walau bagaimanapun, pentaksiran di dalam kelas tidak diselaraskan dengan betul untuk setiap sekolah
di seluruh negara (Siti Nor Aishah, 2019). Menurut Masfarizan dan Mohammed Yusoff (2020),
penyediaan bahan dan aktiviti pentaksiran yang bersesuaian menjadi kurang bertepatan dengan tahap
murid dan kurang menarik. Turut disokong oleh kajian Yuh dan Husaina (2020), guru memisahkan
pentaksiran dengan peperiksaan.

Walaupun guru-guru telah mengikuti kursus tetapi mereka tetap merasa kurang yakin dalam menaksir
murid (Noorzeliana, 2016). Pernyataan ini disokong oleh kajian Anis (2001), yang menyatakan bahawa,
walaupun latihan serta kursus pendedahan diberikan kepada guru sama ada di peringkat sekolah, daerah
mahupun negeri, namun, masih timbul persoalan adakah guru-guru ini telah benar-benar dapat
menguasai elemen-elemen kemahiran baru ini atau masih timbul keraguan serta ketidakyakinan di
kalangan mereka untuk menjalankan penilaian ke atas pelajar-pelajar.

Menurut Norazilawati, Noraini, Rosnidar, Abdul Talib dan Wong (2015), hasil sesuatu transformasi
pendidikan yang dilaksanakan adalah bergantung kepada faktor pelaksana pentaksiran, iaitu para guru
di sekolah. Sesuatu paradigma tidak dapat diperoleh jika masih terdapat guru yang tidak yakin tentang
penerimaan kepada perubahan (Norazilawati, 2012). Pernyataan ini turut disokong oleh kajian yang
dijalankan oleh Sh. Siti Hauzimah (2018) yang mendapati terdapat kekeliruan yang berlaku di kalangan
para guru yang menjadikan mereka belum bersedia untuk melaksanakan PBD di sekolah. Namun, sikap
guru terhadap pelaksanaan PBD menunjukkan mereka kurang yakin bahawa PBD merupakan penilaian
terbaik yang dapat menggantikan sistem penilaian sedia ada sehingga menjejaskan kemahuan mereka
melaksanakan PBD dengan lebih baik dan berkesan (Siti Nor Aisah, Zaliza, Kiong, Suriani & Ridzwan,
2018).

Antara kekangan yang dinyatakan oleh pengkaji Gengatharan dan Azali (2019), guru menghadapi
kesukaran mengurus masa serta pelbagai kerja selain PdP di sekolah. Antaranya adalah jumlah topik di
dalam sukatan pelajaran yang banyak, bilangan masa PdP yang terhad dan guru mempunyai tugas-tugas
lain di sekolah menjadi faktor utama PBD tidak dapat dilaksanakan sepenuhnya mengikut tatacara
pelaksanaannya yang betul (Halimah & Rozita, 2019). Turut menjadi kekangan guru di sekolah dalam
melaksanakan PBD adalah berdasarkan pernyataan yang dikemukakan oleh Lius dan Zamri (2021), isu
gengsterisme, buli, vandalisme, budaya samseng, dan gangguan dalam kelas dalam kalangan murid atau
guru, menjadi penambah tekanan dan mengganggu guru dalam melaksanakan tugas yang pelbagai,
khususnya PdP di kelas.

Merujuk kepada kajian yang dilaksanakan oleh pengkaji Nor Hasnida (2016), pengkaji telah
melaksanakan kajian tentang persepsi guru dalam melaksanakan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS)
yang menyatakan bahawa kajiannya sedikit sebanyak menyokong keberkesanan perlaksanaan sistem
PBS dan juga model teoritikal yang telah dicadangkan. Bagi kajian ini menekankan kepada PBD yang
merupakan kesinambungan daripada PBS. Justeru, dalam kajian ini terdapat dua objektif kajian yang
ditekankan oleh pengkaji, iaitu pengkaji ingin menentukan tahap pelaksanaan PBD guru Matematik
berdasarkan penilaian konteks, input, proses dan produk serta pengkaji juga ingin menentukan tahap
kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD.

METODOLOGI KAJIAN

Reka Bentuk Kajian

Kajian ini menggunakan pendekatan kajian kuantitatif yang menggunakan soal selidik sebagai
instrumen untuk memperoleh dapatan kajian yang dianalisis menggunakan analisis deskriptif untuk
mengetahui PBD yang dijalankan dalam kalangan guru Matematik sekolah rendah yang mengandungi
konstruk Konteks, Input, Proses dan Produk. Bagi reka bentuk kajian, pengkaji telah memilih untuk
melaksanakan kajian bukan eksperimental yang menggunakan reka bentuk kaedah tinjauan di mana

83
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

melalui kaedah ini pengkaji akan melaksanakan pengumpulam data secara terus daripada kumpulan
subjek dengan menggunakan soalan kajian (soal selidik) melalui lisan atau kertas-pensil (Hua, 2016).

Sampel Kajian

Pengkaji telah menetapkan sasaran populasi kajian yang ingin dijadikan sampel kajian ini, iaitu para
guru Matematik di sekolah rendah dalam daerah Gombak, Selangor. Oleh itu, pengkaji telah
mengkhususkan sampel kajian kepada 114 orang guru Matematik Sekolah Rendah yang melaksanakan
PBD di Daerah Gombak yang dipilih secara persampelan bertujuan dari lapan buah sekolah sahaja di
daerah Gombak. Maka pengkaji telah memperoleh data bilangan guru Matematik yang terdapat di lapan
buah sekolah yang terpilih dalam daerah Gombak tersebut.

Instrumen Kajian

Kajian ini menggunakan sepenuhnya instrumen soal selidik sebagai instrumen bagi memperoleh data
daripada responden (Mohammad Chin, Syed & Ramraini, 2017). Set soalan- soalan borang soal selidik
ini adalah yang telah dibangunkan dan diadaptasi item-item soalan yang pernah digunakan oleh
pengkaji terdahulu ke atas kajiannya. Borang soal selidik yang telah dibina mengandungi beberapa
bahagian yang dimulakan dengan bahagian latar belakang responden.

Seterusnya, borang soal selidik ini diteruskan dengan item-item yang menjurus kepada objektif kajian,
iaitu menentukan tahap pelaksanaan PBD guru Matematik berdasarkan penilaian konteks, input, proses
dan produk serta menentukan tahap kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD. Setiap soalan
yang dikemukakan di dalam borang soal selidik ini merupakan soalan-soalan berstruktur yang telah
dinyatakan secara terus oleh pengkaji dan menggunakan skala Likert lima mata di dalam instrumen soal
selidik.

Dalam kajian ini pengkaji melaksanakan sepenuhnya instrumen soal selidik yang telah diadaptasi dari
pengkaji sebelum ini. Proses kesahan dan kebolehpercayaan instrumen yang dilalui adalah berdasarkan
kesahan muka dan kesahan kandungan serta kebolehpercayaan instrumen.

Bagi kajian ini, kesahan muka dilakukan dengan cara soal selidik yang telah diadaptasi oleh pengkaji
telah diberikan kepada penyelia kertas projek ini yang merupakan salah seorang pensyarah kursus
Sarjana Pendidikan Matematik Sekolah Rendah untuk disemak dari segi kesesuaian bahasa dan
pemahaman responden ketika menjawab soal selidik tersebut (Nur Liyana, Mohammad Aziz &
Mohammed Nasir, 2014). Untuk kesahan kandungan, pengkaji mendapatkan penilaian dan pandangan
daripada Jurulatih Utama Sekolah bagi PBD di salah sebuah sekolah pilihan pengkaji.

Pengkaji melaksanakan kajian rintis bagi mengenalpasti kebolehpercayaan instrumen yang telah
diadaptasi daripada pengkaji terdahulu. Pengkaji menjalankan kajian rintis ini memandangkan pengkaji
telah mengadaptasi borang soal selidik yang telah dilaksanakan oleh pengkaji yang terdahulu. Pengkaji
telah menjalankan kajian rintis terhadap 10 orang guru Matematik sekolah rendah yang menepati ciri-
ciri yang sampel dengan ketetapan sampel kajian oleh pengkaji dan seperti yang dilaksanakan oleh
pengkaji terdahulu.

Berdasarkan keputusan analisis data kajian rintis yang telah dijalankan kepada 10 orang responden yang
dipilih, didapati bahawa nilai pekali alfa penataran dan penguasaan maklumat PBD guru Matematik
adalah 0.929, kesediaan guru Matematik pula adalah 0.907, perancangan dan pelaksanaan 0.881 dan
penerimaan guru Matematik adalah 0.822. Hal ini menjadikan nilai pekail alfa bagi keempat-empat
bahagian ini menunjukkan bahawa ianya adalah sangat baik dan efektif dengan tahap konsistensi yang
tinggi. Hanya kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD memperoleh nilai pekali alfa 0.779,
iaitu berada pada tahap baik dan boleh diterima. Namun, secara keseluruhannya, nilai pekali alfa bagi
keseluruhan item adalah 0.929 yang menjadikan item di dalam borang soal selidik yang telah diadaptasi
ini adalah sangat baik dan efektif dengan tahap konsistensi yang tinggi berdasarkan Interpretasi Skor

84
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

Alpha- Cronbach oleh Bond dan Fox (2007) sekali gus boleh digunakan oleh pengkaji dalam kajian
yang sebenar memandangkan tahap ketekalan instrumen yang tinggi.

Prosedur Pengumpulan Data

Kaedah pengumpulan data yang dilaksanakan oleh pengkaji adalah hanya menggunakan satu kaedah,
iaitu dengan instrumen soal selidik dan soalan-soalan yang dikemukakan adalah soalan-soalan yang
berstruktur. Pengkaji telah mengadaptasi soal selidik yang dilaksanakan oleh pengkaji Sh. Siti
Hauzimah (2018) untuk melaksanakan pengumpulan data bagi kajian ini.

Pada fasa pengumpulan data ini, pengkaji akan melaksanakan pengumpulan data dan diikuti analisis
data kuantitatif. Seterusnya pengkaji akan memperoleh keputusan kuantitatif dan akhirnya pengkaji
akan mengenal pasti dapatan kajian daripada pelaksanaan kajian tinjauan ini. Hal ini menjadikan adalah
sangat penting bagi pengkaji memastikan pengumpulan data yang diperlukan dilaksanakan dengan
sebaiknya bagi memastikan data yang diperoleh adalah telus dan menepati kehendak pengkaji dalam
merungkai persoalan kajian ini.

Kaedah Analisis Data

Di dalam kajian ini, pengkaji melaksanakan pengumpulan data kuantitatif yang merupakan data kajian
tinjauan dalam bentuk nombor. Untuk melaksanakan proses menganalisis data, pengkaji akan
mengekod data kajian daripada borang soal selidik yang dilaksanakan dan memasukkannya ke dalam
salah satu perisian pengaturcaraan komputer. Data-data tersebut diproses dan dianalisis menggunakan
perisian pengaturcaraan Statistical Package for the Social Science (SPSS) Version 26. Pengkaji akan
menggunakan satu jenis statistik, iaitu statistik deskriptif bagi menganalisis data statistik daripada
dapatan kajian ini.

Di dalam kajian ini, analisis deskriptif dilaksanakan oleh pengkaji bagi menyatakan keseluruhan
dapatan kajian berdasarkan latar belakang sampel kajian dan penilaian konteks, iaitu penataran dan
penguasaan maklumat PBD, penilaian input, iaitu kesediaan guru Matematik, penilaian proses, iaitu
perancangan dan pelaksanaan serta penilaian produk, iaitu penerimaan guru Matematik tentang PBD
dan penilaian kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD. Statistik yang telah digunakan oleh
pengkaji ialah frekuensi, peratusan, min dan sisihan piawai. Dalam kajian ini, pengkaji menggunakan
Skala Likert lima mata di dalam instrumen soal selidik dan pengkaji menentukan tiga tahap, iaitu tahap
rendah, tahap sederhana dan tahap tinggi bagi membuat interpretasi skor min.

DAPATAN KAJIAN

Profil Responden Kajian

Penelitian tentang latar belakang sampel kajian seramai 114 orang guru Matematik sekolah rendah
adalah seperti yang dinyatakan dalam Jadual 1 di bawah.

85
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

Jadual 1: Profil Responden Kajian

Latar Belakang Responden Frekuensi Peratus

Jantina Lelaki 42 36.8
Perempuan 72 63.2
Lokasi Sekolah Bandar 66 57.9
Luar Bandar 48 42.1
Bangsa Melayu 96 84.2
Cina 0 0
India 18 15.8
Lain-lain 0 0
Pengalaman 1-5 tahun 66 57.9 15.8
Mengajar 5-10 tahun 18 13.2
10-15 tahun 15 13.2
Lain-lain 15 92.1
Kelulusan Akademik Ijazah Sarjana Muda 105 2.6
Diploma 3 5.3
Lain-lain 6 78.9
Pengalaman 1-5 tahun 5-10 90 21.1
Melaksanakan PBD tahun 24 0
10-15 tahun 0

Berdasarkan Jadual 1, didapati bahawa terdapat enam perkara yang diambil kira bagi analisis sosio
demografi para responden yang telah menjawab instrumen soal selidik, iaitu jantina, lokasi sekolah,
bangsa, pengalaman mengajar, kelulusan akademik dan pengalaman melaksanakan PBD oleh para guru
Matematik di sekolah rendah. Sampel kajian untuk guru Matematik perempuan adalah lebih ramai
berbanding sampel kajian guru Matematik lelaki dan lokasi sekolah responden guru Matematik yang
berada di bandar adalah melebihi lokasi sekolah di luar bandar. Manakala, analisis kekerapan dan
peratusan mengikut bangsa menunjukkan guru Matematik berbangsa Melayu adalah sampel kajian
paling ramai.

Kebanyakan responden guru Matematik telah bertugas sebagai pendidik bertugas sebagai guru adalah
kurang daripada 5 tahun. Kelulusan akademik pula dibahagikan kepada tiga kategori, iaitu Ijazah
Sarjana Muda sebanyak 105 orang mewakili 92.1 peratus, diploma sebanyak 3 orang mewakili 2.6
peratus dan kategori lain-lain seperti Ijazah Sarjana seramai 6 orang mewakili 5.3 peratus. Status
pengalaman guru Matematik melaksanakan PBD pula adalah seramai 90 orang bagi 1 hingga 5 tahun
yang mewakili 78.9 peratus dan 24 orang bagi 5 hingga 10 tahun yang mewakili 21.1 peratus daripada
keseluruhan responden.

Analisis Deskriptif

Pengkaji menggunakan analisis deskriptif bagi menerangkan perihal tahap pelaksanaan PBD guru
Matematik berdasarkan penilaian konteks, input, proses dan produk serta tahap kekangan guru
Matematik dalam melaksanakan PBD. Analisis deskriptif ini akan menerangkan dengan lebih terperinci
bagi setiap penilaian konteks yang menekankan tentang penguasaan maklumat PBD melalui data
penataran dan penguasaan maklumat PBD, penilaian input yang menekankan tentang prosedur yang
terlibat dalam pelaksanaan PBD melalui data kesediaan guru Matematik, penilaian proses yang
menekankan aktiviti yang terlibat dalam pelaksanaan PBD melalui data perancangan dan pelaksanaan
serta penilaian produk yang menekankan guru Matematik sebagai pelaksana PBD melalui data
penerimaan guru Matematik. Turut akan dijelaskan adalah bagi aspek kekangan melalui data kekangan
guru Matematik dalam melaksanakan PBD.

Rumusan bagi penataran dan penguasaan maklumat PBD oleh guru Matematik adalah seperti yang
ditunjukkan di dalam Jadual 2 di bawah.

86
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

Jadual 2: Tahap Penataran dan Penguasaan Maklumat PBD Guru Matematik

STS S+
KS Tahap
No. Item + TS SS SP MIN
(%) Min
% %
1 Saya laksanakan PBD semasa 0 10.5 89.4 0.603 4.18 Tinggi
proses PdP.
2 Saya tahu bahawa kriteria PBD 0 13.2 86.9 0.679 4.26 Tinggi
berdasarkan arahan dalam buku
Panduan Pelaksanaan PBD yang
disediakan oleh KPM.
3 Saya tahu pelaksanaan PBD dapat 5.2 18.4 76.3 0.936 4.03 Tinggi
membantu meningkatkan
pencapaian murid.
4 Saya tahu PBD mengubah kaedah 2.6 10.5 86.8 0.845 4.24 Tinggi
sistem pengujian daripada ujian
pencapaian kepada ujian kebolehan
murid.
5 Saya tahu dalam melaksanakan 0 13.2 86.8 0.669 4.24 Tinggi
PBD, pihak sekolah dikehendaki
menguruskan dokumen masing-
masing.
6 Saya tahu sekolah wajib 0 7.9 92.1 0.637 4.42 Tinggi
melaksanakan PBD bagi semua
mata pelajaran mulai 2017.
Purata Keseluruhan 0.6 4.23 Tinggi

Jadual 2 menunjukkan item-item penataran dan penguasaan adalah pada tahap tinggi. Secara
keseluruhannya, kedapatan maklumat tentang penataran dan penguasaan maklumat PBD guru
Matematik ini adalah pada tahap yang tinggi, iaitu dengan memiliki min sebanyak 4.25 dan sisihan
piawai sebanyak 0.6. Kesimpulannya, bagi penilaian konteks yang menekankan kepada penguasaan
maklumat PBD oleh para guru Matematik dan sub konstruks, iaitu penataran dan penguasaan maklumat
PBD oleh para guru Matematik adalah pada tahap tinggi. Guru Matematik sekolah rendah mempunyai
pengetahuan yang baik bagi menjalankan PBD.

Rumusan bagi kesediaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah adalah seperti yang
ditunjukkan di dalam Jadual 3 di bawah.

Jadual 3: Tahap Kesediaan Guru Matematik

STS S+
KS Tahap
No. Item + TS SS SP Min
(%) Min
% %
Saya menetapkan objektif 0 10.5 89.5 0.616 4.21 Tinggi
1 pentaksiran yang hendak diuji
semasa membina instrumen
pentaksiran
2 Saya menjadikan DSKP sebagai 0 7.9 92.1 0.622 4.34 Tinggi
panduan terbaik
Saya melaksanakan pentaksiran 0 13.2 86.8 0.669 4.24 Tinggi
3 secara berterusan semasa PdP
dijalankan di dalam kelas
Saya mempelbagaikan kaedah 0 10.5 89.5 0.648 4.29 Tinggi
4 pentaksiran yang bersesuaian ketika
mentaksir murid

87
 Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

Saya mempelbagaikan instrumen 0 10.5 89.6 0.656 4.32 Tinggi

5 pentaksiran yang bersesuaian ketika
mentaksir murid
Purata keseluruhan 0.502 4.28 Tinggi

Jadual 3 menunjukkan kesemua item kesediaan guru Matematik berada pada tahap tinggi. Secara
keseluruhannya, kedapatan maklumat tentang kesediaan guru Matematik ini adalah pada tahap yang
tinggi, iaitu dengan memiliki min sebanyak 4.28 dan sisihan piawai sebanyak 0.502. Kesimpulannya,
bagi penilaian input yang menekankan kepada prosedur yang terlibat dalam pelaksanaan PBD oleh para
guru Matematik dan sub konstruks, iaitu kesediaan guru Matematik adalah pada tahap tinggi.
Berdasarkan tahap kesediaan guru Matematik yang ditunjukkan tentang PBD, para guru Matematik ini
mempunyai usaha yang tinggi bagi menyediakan diri mereka untuk menjalankan PBD di sekolah.

Rumusan bagi perancangan dan pelaksanaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah
adalah seperti yang ditunjukkan di dalam Jadual 4 di bawah.

Jadual 4: Tahap Perancangan dan Pelaksanaan PBD Guru Matematik

STS S+
KS
No. Item + TS SS SP Min Tahap Min
(%)
% %
Saya merujuk kepada DSKP untuk 0 10.5 89.4 0.663 4.34 Tinggi
1
menentukan tahap penguasaan murid.
Saya memberitahu murid bahawa 15.8 26.3 57.9 1.021 3.58 Sederhana
2 mereka akan ditaksir sebelum
taksiran dilaksanakan.
Saya melakukan pentaksiran sendiri 0 13.2 86.8 0.617 4.13 Tinggi
3 dan menentukan tahap penguasaan
murid.
Saya meningkatkan kemahiran 0 15.8 84.2 0.708 4.24 Tinggi
4 mentaksir setelah menjalankan
beberapa kali pentaksiran
Saya mengendalikan tahap 0 2.6 97.4 0.542 4.39 Tinggi
penguasaan dan hasil kerja murid
5
berdasarkan sukatan pelajaran
Matematik.
Saya memasukkan prestasi murid 0 13.2 86.8 0.695 4.32 Tinggi
6 dalam Templat Pelaporan secara
teratur
Purata Keseluruhan 0.527 4.17 Tinggi

Jadual 4 menunjukkan hampir semua item perancangan dan pelaksanaan PBD guru Matematik berada
pada tahap tinggi. Namun terdapat satu item yang berada pada tahap sederhana. Secara keseluruhannya,
kedapatan maklumat tentang perancangan dan pelaksanaan PBD guru Matematik ini adalah pada tahap
yang tinggi, iaitu dengan memiliki min sebanyak 4.17 dan sisihan piawai sebanyak 0.527.
Kesimpulannya, bagi penilaian proses yang menekankan kepada aktiviti yang terlibat dalam
pelaksanaan PBD oleh para guru Matematik dan sub konstruks, iaitu perancangan dan pelaksanaan PBD
di sekolah oleh para guru Matematik adalah pada tahap tinggi. Berdasarkan tahap perancangan dan
pelaksanaan guru Matematik yang dipraktikkan dalam pelaksanaan PBD ini, para guru Matematik
mempunyai komitmen yang tinggi terhadap pelaksanaan PBD. Hal ini sekali gus menjadikan guru-guru
Matematik mampu membuat pertimbangan profesional dalam penentuan tahap penguasaan murid yang
sepatutnya dilaksanakan oleh para guru Matematik.

Rumusan bagi penerimaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah adalah seperti yang
ditunjukkan di dalam Jadual 5 di bawah.

88
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

Jadual 5: Tahap Penerimaan Guru Matematik

STS S+
KS Tahap
No. Item + TS SS SP MIN
(%) Min
% %
1 Saya menyediakan rekod prestasi 0 21.1 79 0.671 4.03 Tinggi
murid sebelum menjalankan PBD
di sekolah.
2 Saya menyediakan fail untuk 2.6 23.7 73.7 0.829 4.05 Tinggi
menyimpan rekod prestasi sebelum
menjalankan PBD
di sekolah.
3 Saya berbincang dengan guru 5.3 7.9 86.8 0.821 4.26 Tinggi
Matematik yang lain tentang
pelaksanaan PBD.
4 Saya menghadiri taklimat 10.5 15.8 73.7 0.946 3.82 Tinggi
berkaitan PBD yang dianjurkan
oleh pihak PPD dan JPN.
5 Saya mengajar murid saya 2.6 21.1 76.3 0.764 4.00 Tinggi
mengikut kehendak PBD.
6 Saya menyediakan banyak peluang 0 2.6 97.3 0.553 4.50 Tinggi
kepada murid saya untuk
berinteraksi dalam kelas.
Purata Keseluruhan 0.565 4.11 Tinggi

Jadual 5 menunjukkan kesemua item kesediaan guru Matematik berada pada tahap tinggi. Secara
keseluruhannya, kedapatan maklumat tentang penerimaan guru Matematik ini adalah pada tahap yang
tinggi, iaitu dengan memiliki min sebanyak 4.11 dan sisihan piawai sebanyak 0.565. Kesimpulannya,
bagi penilaian produk yang menekankan kepada guru Matematik sebagai pelaksana PBD dan sub
konstruks, iaitu penerimaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah adalah pada tahap
tinggi. Berdasarkan tahap penerimaan guru Matematik terhadap PBD, para guru Matematik ini bersedia
untuk menerima pelaksanaan PBD di sekolah. Dengan kata lain, guru-guru Matematik ini akan
melaksanakan PBD dengan sebaiknya dan mengikuti panduan pelaksanaan PBD untuk mentaksir murid
dengan baik.

Rumusan bagi kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD adalah seperti yang ditunjukkan di
dalam Jadual 6 di bawah.

Jadual 6: Tahap Kekangan Guru Matematik

STS S+
KS Tahap
No. Item + TS SS SP MIN
(%) Min
% %
Saya hadapi kesukaran membuat 2.6 13.2 84.2 0.901 4.34 Tinggi
1 PBD kerana masalah
ketidakhadiran murid ke sekolah
Saya menghadapi kesukaran dalam 2.6 21.1 76.3 0.883 4.26 Tinggi
2 proses PBD kerana jumlah murid
yang ramai
Saya sukar menghabiskan sukatan 0 26.3 73.7 0.816 4.16 Tinggi
3 murid dalam tempoh yang
ditetapkan kerana PBD berulang
Saya menghadapi masalah kerana 2.6 13.2 84.2 0.890 4.29 Tinggi
terlalu banyak topik yang perlu
4
diselesaikan dalam masa yang
sangat terhad

89
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

Saya hadapi masalah dalam 0 7.9 92.1 0.641 4.47 Tinggi

5 mentaksir secara berulang kerana
kekangan masa
Saya menghadapi masalah kerana 0 18.4 81.6 0.761 4.29 Tinggi
PBD yang banyak dalam setiap
6 tahap penguasaan menyebabkan
pentaksiran tidak dapat dilakukan
secara mendalam
Purata Keseluruhan 0.621 4.30 Tinggi

Jadual 6 menunjukkan kesemua item kekangan guru Matematik berada pada tahap tinggi. Secara
keseluruhannya, kedapatan maklumat tentang kekangan guru Matematik ini adalah pada tahap yang
tinggi, iaitu dengan memiliki min sebanyak 4.30 dan sisihan piawai sebanyak 0.621. Kesimpulannya,
bagi penilaian kekangan yang menekankan kepada kekangan guru Matematik dalam menjalankan PBD
adalah pada tahap tinggi. Berdasarkan tahap kekangan guru Matematik terhadap PBD menunjukkan
sememangnya wujud halangan dan cabaran yang perlu dihadapi oleh para guru Matematik ini untuk
melaksanakan PBD di sekolah. Dengan kata lain, guru-guru Matematik ini perlu melaksanakan PBD
dan menyesuaikan diri dalam melaksanakan tugasan hakiki mereka di samping melaksanakan PBD
sebaiknya bagi memastikan murid-murid ditaksir dengan telus di samping meningkatkan pencapaian
mereka dari semasa ke semasa.

Berikut adalah Jadual 7 rumusan keseluruhan penilaian pelaksanaan PBD dalam kalangan guru
Matematik sekolah rendah.

Jadual 7: Rumusan Keseluruhan Analisis Deskriptif

Item Min Sisihan Piawai Tahap Min

Penataran dan 4.23 0.600 Tinggi
penguasaan

Kesediaan 4.28 0.502 Tinggi

Perancangan dan 4.17 0.527 Tinggi

pelaksanaan

Penerimaan 4.11 0.565 Tinggi

Kekangan 4.30 0.621 Tinggi

Jadual 7 menunjukkan tahap skor min bagi aspek penataran dan penguasaan (min = 4.23), aspek
kesediaan (min = 4.28), aspek perancangan dan pelaksanaan (min = 4.17), aspek penerimaan (min =
4.11) dan aspek kekangan (min = 4.30). Aspek kekangan dalam melaksanakan PBD mempunyai nilai
skor min yang paling tinggi berbanding skor min bagi aspek-aspek yang lain. Secara keseluruhannya,
semua konstruk yang dikaji berada pada tahap yang tinggi.

PERBINCANGAN KAJIAN

Profil Responden

Responden kajian ini merupakan 114 orang guru Matematik sekolah rendah di daerah Gombak,
Selangor. Latar belakang bagi responden kajian diambil kira berdasarkan enam aspek, iaitu jantina,
lokasi sekolah, bangsa, pengalaman mengajar, kelulusan akademik dan pengalaman melaksanakan PBD
di sekolah. Secara keseluruhannya, dapatlah disimpulkan bahawa responden kajian ini kebanyakannya
adalah guru Matematik perempuan yang mengajar di sekolah bandar berbangsa Melayu dan mempunyai

90
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

pengalaman mengajar dan melaksanakan PBD selama 1 hingga 5 tahun dan mempunyai kelulusan
akademik Ijazah Sarjana Muda.

Analisis Deskriptif

Berdasarkan dapatan kajian ini bagi penilaian konteks, dapatlah dilihat bahawa para responden guru
Matematik sememangnya telah melalui penataran dan penguasaan maklumat PBD dengan betul untuk
melaksanakan PBD di sekolah. Hal ini disokong dengan dapatan kajian oleh Noorzeliana (2016) yang
menyatakan bahawa hala tuju pelaksanaan PBD ditentukan oleh penguasaan maklumat dan dasar oleh
semua guru. Dengan adanya penataran dan penguasaan maklumat PBD dengan baik oleh para guru,
ianya mampu mengurangkan tahap kecairan maklumat yang disampaikan oleh pihak KPM kepada para
guru Matematik khususnya di sekolah. Hal ini adalah bagi memastikan objektif, matlamat dan konsep
yang diketengahkan dalam pelaksanaan PBD dapat dicapai selaras dengan apa yang dihasratkan oleh
pihak pembuat dasar.

Dengan adanya pencapaian yang tinggi dalam tahap kesediaan guru Matematik melaksanakan PBD di
sekolah, ianya menyokong kajian yang telah dilaksanakan oleh Black & William (2018) yang
menyatakan tentang guru dapat berkembang secara produktif dengan adanya hubungan antara
pentaksiran formatif dan sumatif dari pelaksanaan penilaian bilik darjah, supaya penilaian mereka dapat
menunjukkan penilaian perkembangan formal pelajar, sehingga meningkatkan kesahan penilaian
tersebut. Hal ini menjadikan adalah sangat penting bagi para guru untuk menyediakan diri dengan ilmu
tentang pembinaan instrumen dan kaedah pentaksiran yang pelbagai dalam melaksanakan PBD agar
murid-murid dapat ditaksir dengan baik sekali gus meningkatkan lagi pencapaian yang menyeluruh
untuk setiap murid di dalam bilik darjah.

Seterusnya adalah penilaian Proses yang menekanakan kepada aktiviti yang terlibat dalam
melaksanakan PBD seperti proses perancangan dan pelaksanaan PBD oleh para guru Matematik di
sekolah. Hasil dapat kajian memperoleh tahap skor min bagi keseluruhan item perancangan dan
pelaksanaan PBD oleh responden guru Matematik menunjukkan mereka merancang dan melaksanakan
PBD pada tahap yang tinggi. Namun hanya terdapat satu item yang menunjukkan pada tahap sederhana,
iaitu responden guru Matematik memberitahu murid bahawa mereka akan ditaksir sebelum taksiran
dilaksanakan. Hal ini mungkin adalah kerana ianya terletak kepada pilihan guru Matematik tersebut
sama ada ingin menyatakan kepada murid-murid bahawa mereka akan ditaksir atau pun guru mentaksir
secara terus tanpa memerlukan murid untuk mengetahui yang mereka sedang ditaksir. Kemungkinan
juga guru melakukan pentaksiran melalui hasil kerja murid sahaja yang hanya memerlukan guru untuk
menilai prestasi hasil kerja mereka dari semasa ke semasa.

Untuk penilaian Produk, di dalam kajian ini menekankan kepada guru Matematik sebagai pelaksana
PBD di sekolah yang melihat kepada tahap penerimaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD.
Merujuk kepada dapatan kajian analisis deskriptif membuktikan bahawa tahap penerimaan guru
Matematik dalam menjalankan PBD adalah pada tahap yang tinggi. Hal ini adalah berdasarkan tahap
skor min bagi setiap item di dalam aspek penerimaan guru kesemuanya menunjukkan pada tahap yang
tinggi. Dengan adanya penerimaan yang tinggi dalam kalangan guru Matematik dalam melaksanakan
PBD menjadikan mereka menyediakan rekod prestasi murid sebelum menjalankan PBD di sekolah,
menyediakan fail untuk menyimpan rekod prestasi sebelum menjalankan PBD di sekolah dan
berbincangn dengan guru Matematik yang lain tentang pelaksanaan PBD. Selain itu, para responden
guru Matematik turut menghadiri taklimat berkaitan PBD yang dianjurkan oleh pihak PPD dan JPN,
mengajar murid mengikut kehendak PBD dan menyediakan banyak peluang kepada murid untuk
berinteraksi dalam kelas.

Bagi aspek Kekangan pula menekankan kepada kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD
di sekolah. Berdasarkan pemerolehan hasil kajian ini membuktikan terdapat kekangan guru Matematik
yang dihadapi ketika melaksanakan PBD di sekolah juga pada tahap yang tinggi berdasarkan data skor
min bagi setiap item dalam aspek kekangan guru Matematik yang turut menunjuk pada tahap yang
tinggi kesemuanya. Hal ini menjadikan kekangan yang para responden guru Matematik hadapi adalah

91
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

kesukaran membuat PBD kerana masalah ketidakhadiran murid ke sekolah, kesukaran dalam proses
PBD kerana jumlah murid yang ramai dan sukar menghabiskan sukatan murid dalam tempoh yang
ditetapkan kerana PBD berulang. Mereka turut menghadapi kekangan seperti menghadapi masalah
kerana terlalu banyak topik yang perlu diselesaikan dalam masa yang sangat terhad, mengahadapi
masalah dalam mentaksir secara berulang kerana kekangan masa serta menghadapi masalah kerana
PBD yang banyak dalam setiap tahap penguasaan menyebabkan pentaksiran tidak dapat dilakukan
secara mendalam.

IMPLIKASI KAJIAN

Secara keseluruhannya, dapatan kajian yang telah diperolehi membawa kepada beberapa implikasi
penting ke atas sistem pendidikan negara memandangkan PBD merupakan salah satu program
pentaksiran yang sedang dilaksanakan di dalam sistem pendidikan negara pada masa kini. Kajian ini
sedikit sebanyak telah menyumbangkan himpunan kajian yang berkaitan dengan pentaksiran khususnya
yang berkaitan dengan pelaksanaan PBD oleh guru Matematik di sekolah rendah terhadap tahap
penataran, penguasaan, kesediaan, perancangan, pelaksanaan, penerimaan dan kekangan para guru
Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah.

Dengan adanya dapatan kajian ini mampu memberi pencerahan dan tindakan susulan yang boleh
diambil bagi menambahbaik sistem PBD sedia ada agar menjadi salah satu program pendidikan yang
berkesan dan tidak merugikan mana-mana pihak yang terlibat. Hasil dapatan kajian ini juga mampu
menjadi salah satu hasil maklumat yang lebih tepat untuk penilaian pihak penggubal dasar terhadap
tahap kesediaan dan penerimaan para guru dalam melaksanakan PBD di sekolah.

KESIMPULAN

Berdasarkan perbincangan dapatan kajian ini, secara keseluruhan kajian ini telah dapat merumuskan
bahawa:
i. Penilaian Konteks, iaitu penguasaan maklumat PBD yang menekankan kepada penataran dan
penguasaan maklumat PBD oleh para guru Matematik telah mencapai tahap tinggi
berdasarkan analisis deskriptif yang telah dilaksanakan.
ii. Penilaian Input, iaitu prosedur yang terlibat dalam pelaksanaan PBD menekankan kepada
kesediaan guru Matematik juga telah mencapai tahap tinggi berdasarkan tahap skor min.
iii. Penilaian Proses, iaitu aktiviti yang terlibat dalam pelaksanaan PBD menekankan kepada
perancangan dan pelaksanaan PBD oleh para guru Matematik di sekolah. Aspek ini juga
memperoleh tahap skor min yang tinggi, namun terdapat satu item pada tahap sederhana,
iaitu terdapat guru Matematik yang memberitahu dan tidak memberitahu murid-murid
bahawa mereka akan ditaksir sebelum pentaksiran dilaksanakan.
iv. Penilaian Produk, iaitu guru Matematik sebagai pelaksana PBD menekankan kepada
penerimaan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah. Aspek ini turut
memperoleh tahap skor min yang tinggi yang menjadikan para guru Matematik benar- benar
menerima pelaksanaan PBD di sekolah.
v. Aspek Kekangan, iaitu kekangan guru Matematik dalam melaksanakan PBD di sekolah turut
memperoleh tahap skor min yang tinggi dalam analisis deskriptif terhadap dapatan kajian
soal selidik.

92
 JURNAL PENDIDIKAN SAINS DAN MATEMATIK MALAYSIA
VOL 11 NO 2 2021 / ISSN 2232-0393 / eISSN 2600-9307

PENGHARGAAN

Pengkaji mengucapkan ribuan terima kasih kepada semua responden kajian ini yang merupakan para
guru Matematik sekolah rendah di Daerah Gombak, Selangor atas kesanggupan mereka untuk menjadi
responden kajian dan membantu dalam menjayakan kajian ini.

RUJUKAN

Abdul Halim Abdullah, Johari Surif & Norhasniza Ibrahim. 2014. PISA 2012: Di Mana Kedudukan Malaysia
Untuk Subjek Matematik? Prosiding Seminar Antarabangsa Kelestarian Insan 2014 (INSAN2014) Batu
Pahat, Johor, 1-17.
Anis Zakaria. (2001). Kefahaman dan Keyakinan Guru-Guru Ekonomi Rumahtangga di Negeri Selangor Dalam
Penilaian Berformat Baru. Universiti Putra Malaysia.
Arumugham, K. S. (2020). Kurikulum, Pengajaran dan Pentaksiran dari Perspektif Pelaksanaan Pentaksiran Bilik
Darjah. Asian People Journal (APJ), 3(1), 152-161.
Fakhri Abdul Khalil & Mohd Isha Awang. (2016). Isu Kesediaan Guru Dalam Amalan Melaksanakan Pentaksiran
Berasaskan Sekolah. EDUCATUM- Jurnal of Social Science, 2, 1-7.
Gengatharan, K. & Azali Rahmat. (2019). Keperluan Modul Pentaksiran Pendidikan Kesihatan untuk Guru Tahap
Satu Dalam Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah. Jurnal Sains Sukan dan Pendidikan Jasmani, 8(2),
19-27.
Halimah Jamil & Rozita Radhiah Said. (2019). Pelaksanaan Penskoran Pentaksiran Lisan Bahasa Melayu dalam
Pentaksiran Bilik Darjah. Jurnal Pendidikan Bahasa Melayu – JPBM, 9(2), 25-36.
Hua, A. K. (2016). Pengenalan Rangkakerja Metodologi Dalam Kajian Penyelidikan: Satu Kajian Literatur.
Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities (MJSSH), 1(2), 17-24.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2012). Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013-2025. Putrajaya:
Malaysia.
Kementerian Pendidikan Malaysia. (2019). Panduan Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah. Putrajaya: Malaysia.
Lius, L. & Zamri Mahamod. (2021). Tahap Tekanan Guru Bahasa Melayu di Sekolah Jenis Kebangsaan Cina
Terhadap Pelakasanaan Pentaksiran Bilik Darjah. Jurnal Dunia Pendidikan, 3(1), 361-373.
Masfarizan Maslan & Mohammed Yusoff Mohd Nor. (2020). Kebolehlaksanaan Pentaksiran
Bilik Darjah (PBD) Secara Atas Talian Sepanjang Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) di Daerah Sentul, Kuala
Lumpur. Prosiding Seminar Nasional FIP 2020, 213-218.
Mohammad Chin, Syed Azizi Wafa & Ramraini Ali Hassan. (2017). Niat untuk Meninggalkan Organisasi, Sistem
Kenaikan Pangkat dan Kepuasan Kerja di Kalangan Penjawat Awam Persekutuan yang Dilantik di Bawah Skim
Perkhidmatan Tertutup di Sabah, Malaysia. Journal of The Asian Academy of Applied Business, 4, 29-
47.
Noorzeliana Idris. (2016). Penilaian Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah dalam Kalangan Guru.
Universiti Pendidikan Sultan Idris: Perak.
Norazilawati Abdullah. (2012). Pelaksanaan Pendekatan Konstruktivisme dalam Mata Pelajaran Sains.
Universiti Pendidikan Sultan Idris: Perak.
Norazilawati Abdullah, Noraini Mohamed Noh, Rosnidar Mansor, Abdul Talib Mohamed Hashim & Wong, K.
T. (2015). Penilaian Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) dalam Kalangan Guru Sains. Jurnal
Pendidikan Sains & Matematik Malaysia, 5(1), 89-102.
Nor Hasnida Che Md Ghazali. (2016). An Evaluation of Teachers’ Perception in Implementing School-Based
Assessment. Jurnal Pemdidikan Sains & Matematik Malaysia, 6(1), 24-40.
Nur Liyana Mohd Ibrahim, Mohammad Aziz Shah Mohamed Arip & Mohammed Nasir Bistamam. (2014).
Analisis Kesahan Kandungan Modul Penyesuaian Pemikiran Kerjaya (PPK) Berdasarkan Pendekatan
Teori Cognitive Information Processing (CIP). Jurnal Pendidikan Bitara UPSI, 7, 53-67
Sh. Siti Hauzimah Wan Omar. (2018). Pengetahuan, Kemahiran, Sikap dan Masalah Guru dalam Melaksanakan
Pentaksiran Bilik Darjah Bahasa Melayu di Sekolah Rendah. Jurnal Pendidikan Bahasa Melayu – JPBM,
9(1), 56-67.
Siti Nor Aisah Moktar, Zaliza Hanapi, Kiong, T. T, Suriani Mohamed & Ridzwan Che Rus. (2018). Kesediaan,
Penerimaan dan Pengoperasian Guru Reka Bentuk dan Teknologi Terhadap Amalan dalam Pentaksiran
Berasaskan Sekolah. The Emerging Trends of TVET and Sosial Sciences in Asia Pacific Countries, 10(3),
89-94.
Siti Nor Aishah. (2019). Kesediaan, Penerimaan dan Pengoperasian Guru Reka Bentuk dan Teknologi Terhadap
Amalan dalam Pentaksiran Berasaskan Sekolah. Universiti Pendidikan Sultan Idris: Perak.

93
Evaluation of The Implementation of Classroom Assessment (PBD) Among Primary School Mathematics
Teachers

Wong, L. L, Kamisah Osman & Siti Mistima Maat. (2018). Analisis Faktor Pengesahan bagi Instrumen
Pengetahuan Guru Matematik Sekolah Rendah dalam Pentaksiran Berasaskan Sekolah. Jurnal
Pendidikan Malaysia SI, 1(1), 11-20.
Yeh, L. H. & Mohd Zahuri Khairani. (2018). Pelaksanaan PBD Guru-Guru PSV Hilir Perak dan Bagan Datuk
dalam Pengajaran dan Pelajaran Berasaskan Estetik. KUPAS SENI Jurnal Seni Dan Pendidikan Seni, 6,
1-10.
Yıldızlı, H. (2020). Classroom Assessment Practices and Student Goal Orientations in Mathematics Classes.
Egitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 8(1), 294- 323.
Yuh, T. J. & Husaina, B. K. (2020). Pentaksiran Bilik Darjah dan Prestasi Murid Sekolah Jenis Kebangsaan Cina
di Hulu Langat, Selangor. Jurnal Kepimpinan Pendidikan, 7(3), 70-90.
Zahari Suppian, Nor Hasnida Che Md Ghazali, Nor Junainah Mohd Isa & Govindasamy, P. (2020). Penilaian
Kendiri Guru Pelatih Terhadap Tahap Kemahiran Pentaksiran Bilik Darjah (PBD). Jurnal Dunia
Pendidikan, 2(4), 98-106.

94
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

Kesediaan Guru Sejarah Melaksanakan Pentaksiran

Bilik Darjah dalam Pengajaran dan Pembelajaran
Nurul Huda Mohd Faudzi1, Anuar Ahmad2
1,2 Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi, Selangor, Malaysia.
E-mail: p105491@siswa.ukm.edu.my

E-mail: anuarmd@ukm.edu.my

Abstrak
Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) merupakan satu pentaksiran untuk mengenal pasti tahap penguasaan murid dalam
mata pelajaran Sejarah yang dilaksanakan secara holistik, lengkap, bermakna, sahih, dan tepat. Pelaksanaan PBD
mata pelajaran Sejarah melibatkan pelbagai faktor terutamanya tahap kesediaan guru Sejarah melaksanakan PBD
dalam pengajaran dan pembelajaran. Kajian ini bertujuan untuk mengenal pasti kesediaan guru Sejarah untuk
melaksanakan PBD dari aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap. Reka bentuk kajian ini adalah kuantitatif iaitu
kajian tinjauan dan menggunakan soal selidik sebagai instrumen kajian. Seramai 150 orang guru Sejarah sekolah
rendah di daerah Barat Daya, Pulau Pinang telah dipilih sebagai responden. Data kajian dianalisis dengan
menggunakan perisian Statistical Packages For Social Science (SPSS) versi 25. Data dianalisis dengan
menggunakan statistik deskriptif (frekuensi, peratus, skor min dan sisihan piawai) dan statistik inferensi (Ujian-
T). Dapatan kajian menunjukkan bahawa kesediaan guru Sejarah melaksanakan PBD dalam pengajaran dan
pembelajaran berada pada tahap sederhana di mana skor min bagi setiap elemen iaitu tahap pengetahuan
(min=3.24), kemahiran (min=3.19) dan sikap (min=3.20). Ujian hipotesis menunjukkan terdapat perbezaan yang
signifikan antara tahap kesediaan guru mengikut jantina dalam pelaksanaan PBD. Oleh itu, pihak
bertanggungjawab mestilah memastikan keperluan guru dan kemudahan proses pengajaran dan pembelajaran
dapat disediakan sebaiknya dalam memastikan tahap kesediaan guru Sejarah dalam pelaksanaan PBD sentiasa
meningkat.

Kata kunci : Guru sejarah; Pentaksiran bilik darjah; Tahap kesediaan

Abstract
Classroom-Based Assessment (PBD) is a form of assessment to identify students’ achievement in the History
subject in a holistic, comprehensive, meaningful, valid, and accurate manner. The implementation of PBD in the
History subject involves various factors, including History teachers’ level of readiness to implement PBD in
teaching and learning. Therefore, this study aims to identify History teachers’ readiness to implement PBD in
terms of their knowledge, skills, and attitude. This study adopted the quantitative research design and the survey
research method. A questionnaire was used as the research instrument. 150 primary school History teachers in
Southwest district Penang were selected as respondents. The study data were analyzed using Statistical Packages
for Social Science (SPSS) version 25 through descriptive statistics (frequency, percentage, mean score, and
standard deviation) and inferential statistics (T-Test). The findings show that primary History teachers’ readiness
to implement PBD in teaching and learning is at a moderate level. The mean score for the level of knowledge is
3.24, followed by skills (mean = 3.19) and attitude (mean = 3.20). The hypothesis testing showed a significant
difference between the level of teachers’ readiness to implement PBD according to gender. Based on this finding,
the responsible party must ensure that teachers’ needs are fulfilled and adequate teaching and learning facilities
are provided to ensure the gradual increase of readiness among History teachers in implementing PBD.

Keywords : Classroom-based assessment; History subject; Teacher’s readiness

sepanjang proses pengajaran dan pembelajaran

I. PENGENALAN sepanjang tahun. PBD adalah penjenamaan semula
Pentaksiran Sekolah (PS) yang diperkenalkan oleh
Pentaksiran bilik darjah (PBD) merupakan Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) pada
pentaksiran yang dilaksanakan secara berterusan tahun 2016. PBD mula dilaksanakan di sekolah
3
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
menengah pada tahun 2017 manakala PBD di
sekolah rendah bermula tahun 2018 apabila amalan
peperiksaan pertengahan tahun dan akhir tahun di
semua sekolah rendah di bawah KPM dimansuhkan.
PBD merupakan kaedah pentaksiran yang
bersifat autentik dan holistik serta lebih berfokus
kepada perkembangan dan pembelajaran murid dan
bukan lagi berorientasikan peperiksaan (KPM,
2018). Guru dapat membuat penilaian secara
menyeluruh dari aspek penilaian kognitif (intelek),
psikomotor (jasmani), afektif (emosi dan rohani),
sosial. Hal ini seiring dengan kandungan Falsafah
Pendidikan Kebangsaan yang menekankan aspek
fizikal, mental dan kerohanian, iaitu jasmani, emosi,
rohani dan intelektual (JERI).
Pelaksanaan PBD bertujuan untuk melihat
perkembangan kemajuan murid dalam pembelajaran
di samping membantu guru menambah baik
pengajaran mereka.[1] Guru boleh menggunakan
proses pengukuran, penilaian dan pentaksiran untuk
mendapatkan maklumat hasil pembelajaran murid
(Jamil, 2008). Guru perlu memahami Standard
Kandungan, Standard Pembelajaran dan Standard
Prestasi yang terkandung dalam Dokumen Standard
Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP) supaya guru
dapat menentukan tahap penguasaan sebenar
murid.[2] Pentaksiran yang mantap dan berkesan
menolong guru mengenal pasti tahap pembelajaran
murid dan keberkesanan pengajaran guru (Akhbar &
Siti Zaliha, 2002). Pengetahuan sedia ada dan
perkembangan murid secara menyeluruh dapat
dikesan oleh guru melalui pelaksanaan PBD. Guru
juga dapat mengenal pasti kekuatan dan kelemahan
murid dalam pembelajaran dari semasa ke semasa.
Melalui pelaksanaan PBD, guru dapat mengetahui
keberkesanan pengajaran dan pembelajaran,
merancang, mengubah suai dan menambah baik
kaedah pengajaran dan pembelajaran dan
menjalankan tindakan susulan yang sesuai dengan
serta merta.[3]
Kesediaan guru melaksanakan pentaksiran
perlu sentiasa mengikut garis panduan PBD yang
ditetapkan.[4] Pelaksanaan PBD di peringkat
sekolah akan berjaya jika guru sebagai pelaksana
memainkan peranan sepenuhnya dan mempunyai
kesediaan yang tinggi dari aspek pengetahuan,
kemahiran, dan sikap. Guru-guru hendaklah
mempunyai tahap kesediaan yang tinggi dalam
proses penyampaian pengajaran dan pembelajaran
yang berkualiti, efisien dan efektif kepada pelajar.
Justeru, kajian ini bertujuan untuk mengetahui
kesediaan guru Sejarah untuk melaksanakan PBD
melalui pentaksiran yang dijalankan dalam
pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran
Sejarah.
Publisher: ICBE Publication
e-ISSN: 2785-9479
II. PENYATAAN MASALAH
Pentaksiran bilik darjah (PBD) dilaksanakan
sepenuhnya dalam Kurikulum Standard Sekolah
Rendah (KSSR) mulai 2018 bagi menggantikan
sistem peperiksaan yang telah dimansuhkan pada
peringkat sekolah rendah. Guru merupakan
kumpulan yang akan mengupayakan proses
pengajaran dan pembelajaran yang berkesan dalam
pelaksanaan PBD (KPM, 2018). Namun,
permasalahan yang ditimbulkan dalam kajian ini
adalah sejauh manakah isu pelaksanaan PBD di
sekolah rendah tercapai dengan sepenuhnya dari
aspek tahap kesediaan guru Sejarah menjalankan
pentaksiran dalam pengajaran dan pembelajaran?
Ketidaksediaan guru dalam pelaksanaan
pentaksiran menimbulkan pelbagai isu seperti isu
kesahan, kebolehpercayaan, praktikaliti,
pentadbiran, pemantauan dan penyetaraan.[5] Guru
masih tidak jelas dalam pelbagai aspek pentaksiran
termasuk tujuan, masa pelaksanaan, teknik
melaksana, membuat pemerhatian, mengumpul,
merekod, mentafsir dan menggunakan maklumat
pentaksiran untuk membuat keputusan berkaitan
pengajaran dan pembelajaran dalam proses
pelaksanaan pentaksiran (Arsaythamby et al., 2015).
Penyataan ini disokong dalam kajian Fakhri dan
Mohd Isha (2016) yang menyatakan guru-guru
didapati kurang berkeyakinan dalam amalan
mentaksir murid walaupun mereka telah mengikuti
kursus berkaitan dengan pentaksiran[6]. Kelemahan
guru dalam amalan pentaksiran dari segi
pengetahuan, kemahiran dan sikap guru akan
menjadikan proses pentaksiran dilaksanakan dengan
tidak lancar.
Keberkesanan pentaksiran sekolah
bergantung kepada faktor sikap, orientasi dan
falsafah guru terhadap pelajar dan proses pengajaran
pembelajaran, latihan, pengetahuan dan kemahiran
guru dalam bidang pentaksiran (Rohaya, 2009). Hal
ini kerana seorang guru memainkan peranan penting
dalam mengenal pasti kebolehan, penguasaan,
kemajuan dan pencapaian murid dalam
pembelajaran. Guru perlu menentukan hasil
pembelajaran yang hendak dicapai dengan
merancang dan membina instrumen penilaian,
melaksanakan penilaian, merekodkan hasil
penilaian, menganalisis maklumat, melaporkan hasil
dapatan dan akhir sekali membuat tindakan
susulan[7]. Maka, kesediaan guru adalah aspek
penting dalam menentukan kejayaan dan kegagalan
pelaksanaan perubahan kurikulum (Muktar et.al,
2016).
Kajian tentang pengetahuan, kemahiran
dan sikap guru Sejarah sekolah rendah
melaksanakan PBD belum pernah dikaji. Hal ini
kerana mata pelajaran Sejarah mula diperkenalkan
4
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
dalam KSSR di peringkat sekolah rendah pada tahun
2014. Kajian tentang pentaksiran lebih banyak
dijalankan untuk PBD mata pelajaran teras iaitu
Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris, Matematik dan
Sains (rujuk kajian Aniza 2014, Noraini & Zamri
2016, SH. Siti 2019, Tan 2019 dan Mazarul et al.
2021). Sehubungan itu, kajian ini dibuat untuk
mengenal pasti kesediaan guru-guru Sejarah sekolah
rendah dari aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap
mereka terhadap pelaksanaan PBD dalam
pengajaran dan pembelajaran.
III. OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian ini adalah:
1. Mengenal pasti tahap pengetahuan guru Sejarah
melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD)
dalam pengajaran dan pembelajaran.
2. Mengenal pasti tahap kemahiran guru Sejarah
melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD)
dalam pengajaran dan pembelajaran.
3. Mengenal pasti tahap sikap guru Sejarah
melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD)
dalam pengajaran dan pembelajaran.
4. Mengenal pasti perbezaan tahap pengetahuan,
kemahiran dan sikap guru Sejarah melaksanakan
pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam pengajaran
dan pembelajaran berdasarkan jantina guru.
IV. KAJIAN LITERATUR
Kajian literatur dalam kajian ini membincangkan
tentang pelaksanaan amalan pentaksiran bilik darjah
dan tahap kesediaan guru Sejarah terhadap
pelaksanaan pentaksiran dalam pengajaran dan
pembelajaran. Kajian-kajian lepas yang dirujuk
adalah kajian yang berkaitan dengan pentaksiran
bagi memperoleh fakta yang dapat menyokong
kajian ini.
A. Pentaksiran Bilik Darjah dalam Mata
Pelajaran Sejarah
Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) telah diperkenalkan
oleh pihak Kementerian Pendidikan Malaysia
(KPM) untuk sekolah menengah (2017) dan sekolah
rendah (2018)[8]. Seiring dengan perkembangan
dan penguasaan murid dalam Kurikulum Standard
Sekolah Rendah (KSSR), guru memainkan peranan
yang penting dalam PBD (SH. Siti, 2019)[9]. Semua
mata pelajaran termasuk Sejarah perlu
melaksanakan pentaksiran untuk mendapatkan
maklumat tentang perkembangan murid dalam
pembelajaran mereka.
Melalui PBD mata pelajaran Sejarah, guru
dapat merangsang pemikiran melibatkan
penguasaan murid dalam pengetahuan, kemahiran
dan nilai. Guru Sejarah juga dapat membuat
Publisher: ICBE Publication
e-ISSN: 2785-9479
pentaksiran dengan menguji pengetahuan dan
pemahaman murid terhadap sesuatu topik yang
dipelajari dalam mata pelajaran Sejarah[10]. PBD
dalam Sejarah juga memberi ruang yang luas kepada
murid untuk menganalisis, menilai dan merumus
fakta-fakta sejarah secara rasional (KPM, 2018). Hal
ini dapat direalisasikan melalui satu sistem
pentaksiran yang baik dan terancang. Semasa
menjalankan pentaksiran, guru harus mengambil
kira kepelbagaian tahap kecerdasan murid dan
dilakukan secara berterusan semasa proses PdP
dengan pelbagai cara.
B. Kesediaan Guru Melaksanakan Pentaksiran
Bilik Darjah (PBD)
Penguasaan berkaitan Pentaksiran Bilik Darjah
(PBD) penting dalam kalangan guru Sejarah untuk
menilai tahap pembelajaran murid. Hal ini dapat
menjadikan guru Sejarah bersedia sepenuhnya dari
aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap untuk
menjalankan PBD secara berterusan sepanjang
proses PdP. Oleh itu, kesediaan guru Sejarah
melaksanakan PBD dalam pengajaran dan
pembelajaran perlu dititikberatkan demi
memastikan matlamatnya tercapai.
Pengetahuan guru tentang pendekatan iaitu
kaedah dan cara dalam menjalankan pentaksiran
amat penting.[11] Pentaksiran dapat dijalankan
dengan baik, konsisten dan berterusan berdasarkan
kepada tahap pengetahuan guru (Emilia, 2017).
Tahap kefahaman yang tinggi berkenaan dengan
pelaksanaan PBD membolehkan guru mempunyai
amalan yang baik dalam melaksanakan PBD (Tan,
2019)[12].
Aspek kemahiran guru merupakan faktor
utama berkaitan pelaksanaan pentaksiran
berasaskan sekolah (Aniza, 2014). Pelaksanaan
pentaksiran memerlukan seorang guru mempunyai
kemahiran yang tinggi. Hal ini kerana masih
terdapat golongan guru yang masih keliru dan belum
bersedia dalam melaksanakan PBD. Penyataan ini
disokong dalam dapatan kajian Senin & Asri (2019)
yang mendapati guru-guru menggunakan gred atau
komen asas seperti “Baik”, “Memuaskan” dan
“Teruskan usaha” sebagai maklum balas dalam
pentaksiran mereka, namun mereka kurang
membekalkan maklum balas kepada murid-murid
berkaitan dengan kelebihan dan kelemahan murid-
murid. Guru yang kurang berkemahiran
melaksanakan PBD akan menyebabkan guru tidak
bersedia menghadapi sebarang perubahan.[13]
Sikap guru terhadap pelaksanaan PBD
perlu diambil kira sebagai tindak balas yang
ditunjukkan oleh seorang guru[14]. Hasil dapatan
kajian Ramlah, Jamil & Analisa (2015)
menunjukkan bahawa sikap positif guru bagi aktiviti
5
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
mengaplikasikan maklumat pentaksiran berada pada
tahap yang rendah. Guru harus sentiasa bersedia
menyediakan diri untuk memperbaiki amalan
pentaksiran bagi meningkatkan kualiti pengajaran
dan pembelajaran[8]. Sehubungan itu, guru Sejarah
amat memerlukan latihan, pengetahuan, kemahiran
yang secukupnya dan sentiasa bersikap positif untuk
melaksanakan PBD dalam pengajaran dan
pembelajaran.
V. METODOLOGI KAJIAN
A. Reka bentuk kajian
Kajian ini merupakan kajian tinjauan yang
menggunakan pendekatan kuantitatif. Reka bentuk
kajian ini adalah berbentuk kaedah tinjauan
deskriptif dan inferensi. Kajian tinjauan dipilih
kerana amat sesuai dalam menyediakan gambaran
yang cepat mengenai tingkah laku, sikap, dan
kepercayaan semasa populasi (Mills & Gay, 2016).
Kajian ini menggunakan borang soal selidik sebagai
instrumen kajian bagi menilai kesediaan guru
Sejarah melaksanakan PBD dalam pengajaran dan
pembelajaran. Kesediaan guru Sejarah merujuk
kepada aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap
guru terhadap pelaksanaan PBD.
B. Populasi dan sampel kajian
Pemilihan sampel kajian diambil daripada populasi
kajian yang terdiri daripada 150 orang guru Sejarah
yang bertugas di sekolah rendah di daerah Barat
Daya, Pulau Pinang. Responden dipilih dengan
menggunakan kaedah persampelan rawak mudah
kerana populasi kajian ini tidak seragam dari segi
umur, kaum, tahap pendidikan dan tempoh
perkhidmatan.
C. Instrumen kajian
Kajian ini menggunakan borang soal selidik sebagai
alat untuk mengumpul data dan maklum balas
daripada responden. Borang soal selidik diubah suai
daripada kajian Sh. Siti Hauzimah (2018) dan Amie
Doris Dorin (2019) yang mengkaji tentang
pentaksiran bilik darjah (PBD). Terdapat empat
bahagian dalam soal selidik ini. Bahagian A adalah
berkaitan demografi responden. Bahagian B adalah
tentang kesediaan guru dari aspek pengetahuan,
Bahagian C tentang kesediaan guru dari aspek
kemahiran dan Bahagian D tentang kesediaan guru
dari aspek sikap. Item yang terkandung pada soalan
Bahagian B, C dan D adalah sebanyak 10 item.
Setiap item soalan pada Bahagian B, C dan D
mempunyai empat pilihan jawapan dengan skala
iaitu 1 – Sangat Tidak Setuju (STS), 2 – Tidak Setuju
(TS), 3 – Setuju (S), 4 – Sangat Setuju (SS).
Publisher: ICBE Publication
e-ISSN: 2785-9479
D. Analisis Data
Data borang soal selidik dianalisis menggunakan
perisian Statistical Packages for the Social Sciences
(SPSS) versi 25.0. Perisian ini digunakan untuk
menganalisis semua data yang telah dikumpulkan.
Analisis deskriptif iaitu kekerapan, peratus, min dan
sisihan piawai digunakan untuk menganalisis data
bagi objektif dan persoalan kajian. Analisis inferensi
iaitu ujian-T digunakan untuk menganalisis data
bagi hipotesis kajian. Skor min yang diperoleh
dirujuk berdasarkan kajian Riduwan (2012) yang
membahagikan kepada empat tahap interpretasi min
untuk digunakan di dalam kajian ini seperti yang
ditunjukkan di dalam Jadual 1 di bawah.
Jadual 1
Interpretasi Skor Min
Skor Min Interpretasi
3.51 – 4.00 Tinggi
2.51 – 3.50 Sederhana Tinggi
1.51 – 2.50 Sederhana
1.00 – 1.50 Rendah
E. Pengumpulan data
Sebelum menjalankan kajian, beberapa langkah
awal telah diambil iaitu mendapatkan surat
sokongan daripada Fakulti Pendidikan Universiti
Kebangsaan Malaysia dan penyelia untuk memohon
kebenaran daripada Bahagian Perancangan dan
Penyelidikan Dasar Pendidikan (EPRD) untuk
menjalankan kajian. Setelah mendapat kelulusan
EPRD, pengkaji memohon kebenaran daripada
Jabatan Pendidikan Negeri Pulau Pinang dan Pejabat
Pendidikan Daerah Barat Daya untuk menjalankan
kajian terhadap guru Sejarah di sekolah rendah yang
terlibat. Seterusnya, pengkaji membuat kajian rintis
terhadap 10 orang responden yang dipilih untuk
memastikan ketepatan soal selidik dari sudut
kefahaman responden. Setelah mendapatkan
maklumat dari kajian rintis, pengkaji mengedarkan
borang soal selidik melalui Google Form kepada
responden. Tempoh pelaksanaan kajian yang
dijalankan adalah selama lapan minggu. Pengkaji
membuat analisis dan menginterpretasikan data
setelah memperoleh data kajian dari borang soal
selidik yang dihantar oleh responden.
VI. DAPATAN KAJIAN
A. Demografi responden
Demografi responden dalam kajian ini merujuk
kepada latar belakang responden iaitu jantina, umur,
kaum, tahap pendidikan dan tempoh perkhidmatan.
Seramai 150 orang guru yang terlibat sebagai
6
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

responden kajian. Demografi responden seperti yang hingga 30 tahun, 48 orang responden atau 32 peratus
ditunjukkan dalam Jadual 2. berumur antara 31 hingga 40 tahun, 50 orang
responden atau 33.3 peratus berumur antara 41
Jadual 2 hingga 50 tahun, dan 21 orang responden atau 14
Demografi responden mengikut jantina, kaum, peratus berumur antara 51 hingga 60 tahun. Ini
umur, tahap pendidikan dan tempoh menunjukkan bahawa jumlah responden dalam
perkhidmatan kalangan guru sejarah yang paling ramai berumur
antara 41 hingga 50 tahun dalam kajian ini. Dari segi
Demografi kaum pula, seramai 85 orang responden atau 56.7
Jantina Frekuensi Peratusan peratus terdiri daripada kaum Melayu, 35 orang
(%) responden atau 23.3 peratus terdiri daripada kaum
Lelaki 45 30 Cina, 20 orang responden atau 13.3 peratus terdiri
Perempuan 105 70 daripada kaum India, dan 10 orang responden atau
6.7 peratus terdiri daripada lain-lain kaum. Ini
Umur Frekuensi Peratusan menunjukkan responden yang terdiri daripada kaum
(%) Melayu melebihi responden daripada kaum Cina,
21 – 30 tahun 31 20.7 India dan lain-lain dalam kajian ini.
31 – 40 tahun 48 32 Apabila ditinjau dari segi tahap pendidikan
41 – 50 tahun 50 33.3 tertinggi yang dimiliki responden, seramai 8 orang
51 – 60 tahun 21 14 responden atau 5.3 peratus mempunyai diploma
pendidikan, 123 orang responden atau 82 peratus
Kaum Frekuensi Peratusan mempunyai ijazah sarjana muda pendidikan, dan 19
(%) orang responden atau 12.7 peratus mempunyai
Melayu 85 56.7 ijazah sarjana. Ini menunjukkan responden yang
Cina 35 23.3 mempunyai ijazah sarjana muda pendidikan paling
India 20 13.3 ramai berbanding responden yang mempunyai
Lain-lain 10 6.7 diploma pendidikan dan ijazah sarjana dalam kajian
ini.
Tahap Frekuensi Peratusan
Berdasarkan pengalaman mengajar
Pendidikan (%)
responden, seramai 33 orang responden atau 22
Diploma 8 5.3
peratus telah mengajar di antara 1 hingga 5 tahun
Pendidikan
dan merupakan golongan guru yang masih muda
Ijazah Sarjana 123 82
berkhidmat dalam dunia pendidikan. Seramai 21
Muda orang responden atau 14 peratus telah mempunyai
Ijazah Sarjana 19 12.7 pengalaman mengajar di antara 6 tahun hingga 10
Doktor 0 0 tahun. Seramai 34 orang responden atau 22.7 peratus
Falsafah telah mempunyai pengalaman mengajar di antara 11
tahun hingga 15 tahun. Seramai 32 orang responden
Tempoh Frekuensi Peratusan atau 21.3 peratus telah mempunyai pengalaman
Perkhidmatan (%) mengajar di antara 16 tahun hingga 20 tahun.
1 - 5 tahun 33 22 Seramai 30 orang responden atau 20 peratus telah
6 - 10 tahun 21 14 mempunyai pengalaman mengajar lebih daripada 21
11 - 15 tahun 34 22.7 tahun. Hal ini bermakna bahawa kebanyakan
16 - 20 tahun 32 21.3 responden merupakan terdiri daripada guru Sejarah
21 tahun dan 30 20 yang berpengalaman dalam dunia pendidikan.
ke atas
B. Tahap Pengetahuan Guru Sejarah dalam
Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
Analisis data pada Jadual 2 menunjukkan seramai 45
orang atau 30.0 peratus adalah terdiri daripada guru Jadual 3 menunjukkan analisis deskriptif yang
lelaki, manakala seramai 105 orang atau 70.0 melibatkan min dan sisihan piawai digunakan bagi
peratus lagi terdiri daripada guru perempuan. Ini menentukan tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek
menunjukkan bahawa jumlah responden dalam pengetahuan terhadap pelaksanaan pentaksiran bilik
kalangan guru perempuan melebihi jumlah guru darjah (PBD). Dapatan kajian menunjukkan nilai
lelaki dalam kajian ini. skor min berada pada tahap sederhana. Daripada
jadual analisis skor min, guru Sejarah yang
Dapatan kajian untuk demografi responden mempunyai pengetahuan mengenai pelaksanaan
mengikut umur menunjukkan seramai 31 orang tindakan susulan mengikut tahap penguasaan murid
responden atau 20.7 peratus berumur antara 21 menunjukkan skor min yang paling rendah
7
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

(min=2.94, SP=0.647). Secara keseluruhannya keperluan

menunjukkan bahawa guru Sejarah mempunyai pembelajaran
murid dalam
pengetahuan yang sederhana untuk melaksanakan mata pelajaran
pentaksiran dalam mata pelajaran Sejarah. Sejarah.
B7 Saya tahu 3.11 0.619 Sederhana
Jadual 3 membuat
penilaian
Tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek terhadap tahap
pengetahuan penguasaan
(TP) murid
No Item Min Sisihan Tahap berdasarkan
Piawai tugasan yang
B1 Saya 3.37 0.484 Sederhana telah
mempunyai dilaksanakan
pengetahuan dalam mata
mengenai pelajaran
konsep Sejarah.
pelaksanaan B8 Saya 2.94 0.647 Sederhana
PBD dalam mempunyai
mata pelajaran pengetahuan
Sejarah. mengenai
B2 Saya 3.33 0.471 Sederhana pelaksanaan
mempunyai tindakan
pengetahuan susulan
mengenai mengikut tahap
matlamat dan penguasaan
objektif murid dalam
pelaksanaan mata pelajaran
PBD dalam Sejarah.
mata pelajaran B9 Saya 3.37 0.485 Sederhana
Sejarah. mempunyai
B3 Saya 3.31 0.463 Sederhana pengetahuan
mempunyai mengenai
pengetahuan pengisian
untuk templat
membezakan pelaporan PBD
setiap tahap mata pelajaran
penguasaan Sejarah secara
(TP) atas talian.
berdasarkan B10 Saya 3.27 0.447 Sederhana
standard mempunyai
prestasi dalam pengetahuan
DSKP mata mengenai
pelajaran pelaporan tahap
Sejarah. penguasaan
B4 Saya 3.33 0.473 Sederhana i(TP)
mempunyai keseluruhan
pengetahuan murid untuk
mengenai diterangkan
pelaksanaan kepada ibu bapa.
PBD secara Purata Keseluruhan 3.24 0.418 Sederhana
formatif dan
sumatif mata
pelajaran
Sejarah.
C. Tahap Kemahiran Guru Sejarah dalam
B5 Saya 3.31 0.465 Sederhana
mempunyai Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
pengetahuan
berkenaan Jadual 4 menunjukkan analisis deskriptif bagi tahap
pelaksanaan
PBD melalui
kesediaan guru Sejarah dari aspek kemahiran.
kaedah lisan, Dapatan kajian menunjukkan interpretasi sederhana.
pemerhatian dan Daripada analisis skor min, penyataan yang merujuk
bertulis dalam guru Sejarah mahir untuk membuat tindakan susulan
mata pelajaran
Sejarah.
mengikut tahap penguasaan murid dalam mata
B6 Saya 3.05 0.577 Sederhana pelajaran Sejarah menunjukkan skor min yang
mempunyai terendah (min = 2.86, SP = 0.624). Ini menunjukkan
pengetahuan bahawa guru Sejarah mempunyai kemahiran yang
mengenai sederhana untuk menjalankan pentaksiran bilik
pembinaan
instrumen PBD darjah.
mengikut tahap

8
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

Jadual 4 prestasi PBD

murid dalam
Tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek mata pelajaran
Sejarah.
kemahiran
C8 Saya mahir 2.86 0.624 Sederhana
untuk membuat
No Item Min Sisihan Tahap
Piawai tindakan
susulan
C1 Saya mahir 3.31 0.465 Sederhana
mengikut tahap
dalam membuat
penguasaan
penilaian
murid dalam
berdasarkan
mata pelajaran
Panduan
Sejarah.
Pelaksanaan
PBD yang C9 Saya mahir 3.28 0.451 Sederhana
untuk
dikeluarkan
oleh Bahagian menggunakan
Pembangunan aplikasi digital
seperti Google
Kurikulum.
Classroom bagi
C2 Saya mahir 3.29 0.457 Sederhana
melaksanakan
dalam membuat
PBD mata
penilaian
pelajaran
dengan merujuk
Sejarah.
tahap
penguasaan C10 Saya mahir 3.29 0.454 Sederhana
untuk
(TP)
berdasarkan menggunakan
pengisian
standard
prestasi dalam templat
DSKP mata pelaporan PBD
mata pelajaran
pelajaran
Sejarah. Sejarah atas
talian.
C3 Saya mahir 3.29 0.457 Sederhana
untuk Purata Keseluruhan 3.19 0.395 Sederhana
melaksanakan
PBD mata
pelajaran
Sejarah secara D. Tahap Sikap Guru Sejarah dalam
formatif dan Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
sumatif
mengikut tahap
murid. Jadual 5 menunjukkan analisis bagi tahap kesediaan
C4 Saya mahir 3.30 0.460 Sederhana guru Sejarah dari aspek sikap. Setiap item
untuk menunjukkan interpretasi sederhana. Daripada
menggunakan analisis skor min, guru Sejarah yang sentiasa
kaedah lisan dan
pemerhatian menganalisis PBD untuk tindakan susulan mendapat
bagi skor min terendah (min=2.91, SP = 0.583). Perkara
melaksanakan ini menunjukkan bahawa sikap guru mempengaruhi
PBD dalam tahap kesediaan guru Sejarah untuk menjalankan
mata pelajaran
Sejarah. pentaksiran bilik darjah.
C5 Saya mahir 2.99 0.555 Sederhana
untuk membina Jadual 5
instrumen
mengikut Tahap kesediaan guru Sejarah dari aspek sikap
kesesuaian
tahap murid No Item Min Sisihan Tahap
bagi Piawai
melaksanakan D1 Saya sentiasa 3.28 0.451 Sederhana
PBD dalam membuat
mata pelajaran persediaan rapi
Sejarah. sebelum
C6 Saya mahir 3.01 0.608 Sederhana mengajar mata
untuk pelajaran
melaksanakan Sejarah.
aktiviti projek D2 Saya sentiasa 3.33 0.473 Sederhana
mudah bagi merujuk DSKP
menilai PBD mata pelajaran
murid dalam Sejarah sebelum
mata pelajaran menjalankan
Sejarah. pentaksiran
C7 Saya mahir 3.31 0.463 Sederhana bilik darjah.
untuk merekod D3 Saya sentiasa 3.00 0.602 Sederhana
dan mencatat mempunyai

9
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

masa yang melaksanakan pentaksiran bilik darjah

cukup untuk (PBD) dalam pengajaran dan pembelajaran
menjalankan
PBD mata berdasarkan jantina guru.
pelajaran Ho2: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan
Sejarah. antara tahap kemahiran dalam melaksanakan
D4 Saya sentiasa 3.23 0.424 Sederhana pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam
mempunyai
komitmen yang pengajaran dan pembelajaran berdasarkan
tinggi semasa jantina guru.
menjalankan Ho3: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan
penilaian PBD. antara tahap sikap dalam melaksanakan
D5 Saya sentiasa 3.29 0.457 Sederhana
menyimpan
pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam
rekod PBD mata pengajaran dan pembelajaran berdasarkan
pelajaran jantina guru.
Sejarah secara
sistematik.
D6 Saya sentiasa 3.25 0.436 Sederhana
Hasil analisis ujian-t dalam Jadual 6 menunjukkan
mempunyai terdapat perbezaan yang signifikan tahap
kesedaran yang pengetahuan guru Sejarah melaksanakan
tinggi terhadap pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam pengajaran
pelaksanaan
PBD mata
dan pembelajaran berdasarkan jantina guru dengan
pelajaran nilai [t = 3.068, p = 0.003, p < 0.01]. Dengan itu Ho1
Sejarah. adalah ditolak. Dapatan ini menunjukkan tahap
D7 Saya sentiasa 3.21 0.406 Sederhana pengetahuan guru Sejarah lelaki (min = 3.40, SP =
melaksanakan
PBD mata
0.426) adalah lebih tinggi berbanding guru Sejarah
pelajaran perempuan (min = 3.17, SP = 0.398) melaksanakan
Sejarah dengan pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam pengajaran
telus dan adil. dan pembelajaran.
D8 Saya sentiasa 2.91 0.583 Sederhana Seterusnya, dapatan menunjukkan terdapat
menganalisis
PBD mata perbezaan yang signifikan tahap kemahiran guru
pelajaran Sejarah melaksanakan pentaksiran bilik darjah
Sejarah yang (PBD) dalam pengajaran dan pembelajaran
dilakukan untuk berdasarkan jantina guru dengan nilai [t = 2.207, p =
tindakan
susulan. 0.029, p < 0.05]. Dengan itu Ho2 adalah ditolak.
D9 Saya sentiasa 3.20 0.418 Sederhana Dapatan ini menunjukkan tahap kemahiran guru
menyediakan Sejarah lelaki (min = 3.30, SP = 0.415) adalah lebih
bahan bantu tinggi berbanding guru Sejarah perempuan (min =
mengajar agar
pengajaran dan 3.15, SP = 0.379) melaksanakan pentaksiran bilik
pembelajaran darjah (PBD) dalam pengajaran dan pembelajaran.
mata pelajaran Terakhir, dapatan juga menunjukkan terdapat
Sejarah lebih perbezaan yang signifikan tahap sikap guru Sejarah
berkesan.
D10 Saya sentiasa 3.25 0.593 Sederhana melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam
mengikuti pengajaran dan pembelajaran berdasarkan jantina
taklimat guru dengan nilai [t = 4.092, p = 0.000, p < 0.01].
berkaitan PBD Dengan itu Ho3 adalah ditolak. Dapatan ini
yang dianjurkan
oleh pihak PPD,
menunjukkan tahap sikap guru Sejarah lelaki (min =
JPN dan KPM. 3.39, SP=0.401) adalah lebih tinggi berbanding guru
Sejarah perempuan (min=3.11, SP=0.334)
Purata Keseluruhan 3.20 0.377 Sederhana
melaksanakan pentaksiran bilik darjah (PBD) dalam
pengajaran dan pembelajaran.

E. Perbezaan Tahap Pengetahuan, Kemahiran Jadual 6

dan Sikap Guru Sejarah Melaksanakan Ujian-T Perbezaan Guru Sejarah
Pentaksiran Bilik Darjah Dalam Pengajaran dan Melaksanakan PBD dalam Pengajaran dan
Pembelajaran Berdasarkan Jantina Pembelajaran Berdasarkan Jantina
Bagi menjawab soalan kajian 4, maka pengkaji telah
membentuk hipotesis nol (Ho) bagi diuji pada aras
kesignifikan (t=0.05) seperti berikut:
Ho1: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan
antara tahap pengetahuan dalam

10
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
VII. PERBINCANGAN KAJIAN
Berdasarkan analisis yang telah dijalankan, hasil
kajian menunjukkan bahawa tahap kesediaan guru
Sejarah dalam aspek pengetahuan dalam
pelaksanaan PBD di sekolah rendah daerah Barat
Daya adalah pada tahap sederhana. Kajian ini
bertepatan dengan dapatan kajian Faizah (2011)
yang mengatakan bahawa guru masih berada pada
tahap yang sederhana dalam pelaksanaan PBS dari
aspek kesediaan dan pengetahuan.[15]
Namun, dapatan kajian pengkaji adalah
bertentangan dengan hasil dapatan kajian yang telah
dijalankan oleh Mazarul et al., (2021) menunjukkan
tahap pengetahuan guru adalah tinggi dalam
pelaksanaan PBD di sekolah.[16] Kajian ini juga
disokong dengan dapatan kajian yang telah
dijalankan oleh SH. Siti (2019) yang menyatakan
bahawa tahap kesediaan guru dalam aspek
pengetahuan dalam pelaksanaan PBD bagi mata
pelajaran Bahasa Melayu adalah pada tahap
tinggi.[9] Kebanyakan golongan guru memahami
PBS dengan mendalam setelah lama mengajar
kerana minat yang mendalam semasa
menyampaikan ilmu semasa proses pengajaran dan
pembelajaran (Aniza dan Zamri, 2015)[17]. Maka,
guru harus menguasai secara mendalam
pengetahuan dalam pelajaran yang diajar untuk
menjadikan proses pengajaran dan pembelajaran
agar berkesan dan berkualiti (Rosli, 2008).
Hasil dapatan kajian menunjukkan bahawa
tahap kemahiran guru Sejarah dalam pelaksanaan
PBD di sekolah rendah daerah Barat Daya adalah
pada tahap sederhana. Ini selari dengan dapatan
kajian yang telah dijalankan oleh Amie & Ruhizan
(2019) ke atas 170 orang guru di daerah Padawan
yang menunjukkan bahawa guru-guru didapati
sederhana mahir dalam melaksanakan pelbagai
kaedah pentaksiran dan mengendalikan pentaksiran
bilik darjah.[18] Hal ini selari dengan dapatan kajian
oleh Stiggins (2005) yang mendapati tidak ramai
guru yang betul-betul bersedia dalam melakukan
pentaksiran bilik darjah kerana mereka tidak
berpeluang untuk mempelajari teknik-teknik dan
amalan pentaksiran yang betul. Guru-guru didapati
kurang yakin dan tidak bersedia melaksanakan
pentaksiran kerana kurang kemahiran yang terdapat
dalam dapatan kajian oleh Tan (2010).
Namun begitu, dapatan kajian yang telah
dijalankan oleh Radin (2008) yang menunjukkan
guru-guru mahukan latihan yang profesional dalam
pentaksiran bagi mendapatkan kemahiran dalam
pentaksiran agar mereka boleh melaksanakan PBD
dengan jayanya. Kemahiran yang guru miliki dapat
meningkatkan amalan pengajaran serta pentaksiran
berdasarkan keperluan persekitaran pembelajaran
pelajar untuk meningkatkan pencapaian pelajar
(Wang et al. 2016). Apabila guru mempunyai
kemahiran yang tinggi untuk melaksanakan PBD,
Publisher: ICBE Publication
e-ISSN: 2785-9479
mereka dapat membuat penambahbaikan terhadap
pentaksiran dalam pengajaran dan
pembelajaran.[19] Oleh itu, guru sejarah
memerlukan latihan untuk meningkatkan kemahiran
mereka dalam melaksanakan pentaksiran bagi mata
pelajaran Sejarah.
Selain aspek pengetahuan dan kemahiran,
aspek sikap juga merupakan komponen utama dalam
mengukur tahap kesediaan guru sejarah.
Berdasarkan kajian-kajian lepas yang telah
dijalankan menunjukkan bahawa tahap kesediaan
guru dalam melaksanakan PBD adalah pada tahap
yang sederhana (Amie & Ruhizan, 2019). Hasil
dapatan kajian oleh Fakhri & Mohd Isha (2016)[6]
menyatakan walaupun guru-guru telah mengikuti
kursus berkaitan pentaksiran tetapi mereka masih
tidak yakin dalam amalan mentaksir murid. Hal ini
disokong dengan dapatan kajian oleh Zamri et al.
(2021)[20] yang melaporkan bahawa guru
mempunyai sikap kurang keyakinan dalam
membuat penilaian terhadap murid. Cabaran yang
dihadapi oleh guru seperti masa merancang
pengajaran dan pembelajaran yang tidak mencukupi
dan bilangan murid yang ramai dalam bilik darjah
menyebabkan guru kurang bersedia melaksanakan
PBD sepenuhnya.
Terdapat beberapa perkara perlu
dipertimbangkan untuk dilaksanakan ke arah
mengukuhkan lagi pelaksanaan amalan pentaksiran.
Antaranya ialah latihan dalam pentaksiran diberikan
kepada semua guru Sejarah secara berkala,
pemantauan secara lisan dan bertulis dijalankan oleh
pentadbir terhadap guru Sejarah, mengurangkan
beban kerja guru Sejarah yang tidak berkaitan
dengan PdP, membudayakan Professional Learning
Community (PLC) untuk meningkatkan kefahaman
dan kemahiran guru Sejarah tentang PBD.
Penambahbaikan yang berterusan akan
memungkinkan pelaksanaan PBD dalam kalangan
guru Sejarah di semua sekolah di seluruh negara
semakin berkesan dan menepati matlamat yang
dihasratkan.
VIII. KESIMPULAN
Secara keseluruhannya, kajian ini telah mengenal
pasti tahap kesediaan guru Sejarah melaksanakan
Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) dalam pengajaran
dan pembelajaran di sekolah rendah daerah Barat
Daya, Pulau Pinang. Berdasarkan dapatan kajian
dapat dirumuskan tahap kesediaan guru Sejarah dari
aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap adalah
sederhana. Hal ini menunjukkan tahap pengetahuan,
kemahiran dan sikap mempengaruhi kesediaan guru
dalam pelaksanaan PBD. Sebagai seorang guru,
mereka perlu sentiasa bersedia untuk menerima
maklumat yang terbaharu daripada pihak
kementerian kerana guru merupakan anggota
pelaksana yang memainkan peranan penting dalam
11
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
menjayakan sistem pendidikan negara kita (SH. Siti,
2019). Guru yang mempunyai pengetahuan dan
kemahiran akan mempunyai kesediaan yang tinggi
dalam melakukan pentaksiran bilik darjah (Fakhri &
Mohd Isha, 2016). Hal ini akan menjadikan proses
pentaksiran berjalan dengan lancar dan
menghasilkan maklumat yang tepat serta berkualiti.
Guru juga dapat membuat penambahbaikan dan
merancang tindakan susulan yang bersesuaian bagi
tujuan meningkatkan mutu pengajaran dan
pembelajaran. Sehubungan itu, pemimpin sekolah
perlulah sentiasa menyokong pihak guru Sejarah
dalam melaksanakan pentaksiran terutama dalam
penjaminan kualiti pentaksiran. Pihak pentadbir
sekolah perlu mengambil langkah-langkah yang
efektif bagi membantu guru-guru Sejarah membuat
persediaan dari pelbagai aspek dalam pelaksanaan
PBD demi menjamin kualiti dan integriti guru
menjalankan pentaksiran.
REFERENCES
[1] K. S. Arumugham, “Kurikulum, Pengajaran
Dan Pentaksiran Dari Perspektif
Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah,”
Asian People J., vol. 3, no. 1, pp. 152–161,
2020, doi: 10.37231/apj.2020.3.1.175.
[2] R. S. Artika and H. Hasmadi, “Persepsi
Guru Pendidikan Islam Dalam Pentaksiran
Dokumen Standard Kurikulum Dan
Pentaksiran Sekolah Rendah,” vol. 2, no. 7,
pp. 13–19, 2019.
[3] M. F. B. M. Yunus, S. Bin Samsuddin, and
Y. Bin Kasiron, “Tahap Kesedaran Guru
Terhadap Kefungsian Pentaksiran dalam
Merancang Program Pendidikan Berimpak
Tinggi di Sekolah,” no. 2004, pp. 49–53,
2017.
[4] M. S. Nordin and N. H. Ismail, “Kesediaan
Guru Terhadap Perlaksanaan Pentaksiran
Berasaskan Sekolah bagi Mata Pelajaran
Kemahiran Hidup Bersepadu,” Int. Semin.
Technol. Vocat. Educ. 2014, vol. 2014, no.
Tveis, pp. 475–483, 2014.
[5] T. Jia Yuh and H. Banu Kenayathulla,
“Pentaksiran Bilik Darjah Dan Prestasi
Murid Sekolah Jenis Kebangsaan Cina Di
Hulu Langat, Selangor,” J. Kep. Pendidik.,
vol. 1, no. 3, pp. 70–90, 2020, [Online].
Available:
http://umrefjournal.um.edu.my/filebank/pu
blished_article/6255/Template 4.pdf.
[6] A. K. Fakhri and A. Mohd Isha, “Isu
Publisher: ICBE Publication
e-ISSN: 2785-9479
Kesediaan Guru dalam Amalan
Melaksanakan Pentaksiran Berasaskan
Sekolah,” Educ. Soc. Sci., vol. 2, pp. 1–7,
2016.
[7] N. B. Idris, “Penilaian Pelaksanaan
Pentaksiran Berasaskan Sekolah Dalam
Kalangan Guru,” Universiti Pendidikan
Sultan Idris, 2016.
[8] K. Baskaran, V. P. Rajeswari, and K. K.
Saraswathy, “Keberkesanan Pelaksanaan
Bengekl Pentaksiran Bilik Darjah (PBD),”
J. Penyelid. Dedik., vol. 19, no. 1, pp. 51–
72, 2021.
[9] H. W. O. SH. Siti, “Pengetahuan,
Kemahiran, Sikap dan Masalah Guru dalam
Melaksanakan Pentaksiran Bilik Darjah
Bahasa Melayu di Sekolah Rendah,” J.
Pendidik. Bhs. Melayu – JPBM (Malay
Lang. Educ. J. – MyLEJ), vol. 9, no. 1, pp.
56–67, 2019.
[10] Z. Mahamod and A. Abdul Rahman, Sistem
Pendidikan Di Malaysia; Sejarah dan
Cabaran Abad ke-21. PENERBIT
UNIVERSITI KEBANGSAAN
MALAYSIA, 2020.
[11] M. I. Anniliza, M. Al-Amin, G. K. A. Abdul,
and F. W. M. R. Wan, “Tranformasi
Pendidikan Tahap 1: Peperiksaan ke
Pentaksiran Bilik Darjah (PBD), Kesan
Terhadap Autonomi Guru,” Isu dan
Cabaran dalam Pendidik. Strateg. dan
Inov., no. November 2021, pp. 218–231,
2020.
[12] H. L. Tan, “Amalan dan Tahap Intergriti
Guru Sains Sekolah Rendah dalam
Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah,” in
Seminar Pendidikan Sains 2019, 2019, pp.
564–581.
[13] L. Lius and Z. Mahamod, “Tahap Tekanan
Guru Bahasa Melayu Di Sekolah Jenis
Kebangsaan Tahap Tekanan Guru Bahasa
Melayu Di Sekolah Jenis Kebangsaan,” 3rd
Int. Conf. Business, Educ. Innov. Soc. Sci.
(ICBEISS 2021), vol. 12, no. 2, pp. 462–474,
2021.
[14] A. S. Ambotang and S. Gobalakrishnan,
“Tahap Integriti dan Kesediaan Guru
dengan Pentaksiran Berasaskan Sekolah,”
Int. J. Educ. Psychol. Couns., vol. 2, no. 4,
pp. 1–22, 2017.
[15] A. M. Faizah, “School-Based Assessment in
12
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

Malaysian schools: The concerns of the

English teachers,” US-China Educ. Rev.,
vol. 3, no. 2, pp. 393–402, 2011.

[16] H. M. H. Mazarul, Z. Norazimah, and M.

Suhaila, “Tahap Kesediaan Guru Sekolah
Rendah Di Daerah Klang, Selangor Dalam
Pelaksanaan Pentaksiran Bilik Darjah Dari
Aspek Pengetahuan,” Int. J. Mod. Educ.,
vol. 3, no. 9, pp. 01–08, 2021, doi:
10.35631/ijmoe.39001.

[17] Aniza Ahmad and Zamri Mahamod, “Tahap

kemahiran guru bahasa melayu sekolah
menengah dalam melaksanakan pentaksiran
berasaskan sekolah berdasarkan jantina,
opsyen dan tempat mengajar,” J. Pendidik.
Bhs. Melayu, vol. 5, no. Mei, pp. 18–29,
2015.

[18] D. D. Amie and M. Y. Ruhizan, Tahap

Kesediaan Guru Terhadap Pelaksanaan
Pentaksiran Bilik Darjah (PBD), vol. 259,
no. 2. Malaysia Association of Research and
Education for Educators, 2019.

[19] H. M. H. Mazarul, K. Maizura, and Z.

Norazimah, “Kesediaan Guru Pendidikan
Islam dalam Pelaksanaan Pembelajaran
Abad Ke-21,” Int. J. Educ. Pedagog., vol. 2,
no. 2, pp. 9–17, 2020, [Online]. Available:
http://myjms.moe.gov.my/index.php/ijeap.

[20] L. A. Asit and Z. Mahamod, “Memperkasa

Guru: Pentaksiran Bilik Darjah Bahasa
Melayu Semasa Pengajaran dan
Pembelajaran di Rumah,” in Seminar
Kebangsaan Pendidikan Negara SKEPEN
2021, 2021, pp. 75–142.

13
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication
 International Conference on Business Studies and Education (ICBE)
e-ISSN: 2785-9479

AUTHOR’S INFORMATION

First Author: Nurul

Huda Mohd Faudzi
Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi, Selangor,
Malaysia.

E-mail: p105491@siswa.ukm.edu.com

Second Author: Anuar

Ahmad
Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi, Selangor,
Malaysia.

E-mail: anuarmd@ukm.edu.my

14
Received: 06 March 2022
Revised: 20 March 2022
Accepted: 26 March 2022
Publisher: ICBE Publication