Professional Documents
Culture Documents
W 1138 roku Bolesław Krzywousty wprowadził statut o nowej organizacji władzy w Polsce. Statut, zwany
testamentem Krzywoustego, zawierał ostatnią wolę władcy. Zostały w nim ustalony podział państwa
między synów księcia oraz zasada senioratu. Władzę w Polsce miał zawsze sprawować najstarszy wiekiem
Piast. Książę senior otrzymywał oprócz dzielnicy dziedzicznej dzielnicę senioralną. Senior sprawował
władzę zwierzchnią w Polsce, decydował o wojnie i pokoju, mianował biskupów. Był zwierzchnikiem
młodszych braci - juniorów.
Dzielnica senioralna - która miała zawsze pozostawać w ręku seniora - była złożona z Pomorza
Gdańskiego, ziemi krakowskiej i łęczycko-sieradzkiej. Senior sprawował też zwierzchnictwo nad
Pomorzem Zachodnim. Tej dzielnicy nie wolno było dziedziczyć.
Władysław II Wygnaniec otrzymał: Śląsk ze stolicą we Wrocławiu oraz ziemię lubuską. Będąc
najstarszym synem Krzywoustego otrzymał także dzielnicę senioralną.
Kazimierz Sprawiedliwy nie otrzymał nic, gdyż urodził się już po śmierci ojca.
Salomea (wdowa po Krzywoustym) otrzymała: ziemię łęczycką, która po jej śmierci miała trafić do
dzielnicy senioralnej.
Ustalenia testamentu miały służyć zachowaniu jedności państwa i zapobieganiu bratobójczym walkom o
tron. Jednak statut Bolesława Krzywoustego i zasada senioratu zostały obalone zaledwie kilka lat po jego
śmierci.
2. Kim byli wojowie? Wyjaśnij, jaką rolę odegrali w państwie pierwszych Piastów?
W czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego główną siłą zbrojną państwa była drużyna książęca. Tworzyli
ją wojowie, którzy rekrutowani byli głównie z wolnej ludności zobowiązanej do obrony terytorium i
udziału w wyprawach wojennych w ramach pospolitego ruszenia.
Drużyna była na całkowitym utrzymaniu księcia. On był zobowiązany zapewnić jej uzbrojenie, żołd i środki
do życia. Na uzbrojenie wojów składały się włócznie, topory i łuki. Uzbrojeniem obronnym były
drewniane tarcze obite skórą. Hełmy, zbroje i miecze mieli tylko najbogatsi.
Wojowie należący do drużyny utrzymywani byli z łupów co zmuszało do ciągłego prowadzenia wojen oraz
przez ludność okręgu grodowego w ramach obowiązków wobec księcia.