Teoria ez-eboluzionistak Teoria eboluzionistak

Neodarwinismoa edo teoria

Teoria Fixismoa eta kreazionismoa Katastrofismoa Lammarckismoa Darwinismoa
sintetikoa
Darwin (1809 – 1882) eta
Bultzatzailea Linneo (1707 – 1778) Cuvier (1769 – 1832) Lamarck (1744 – 1829) Hainbat ikerlari
Wallace (1823 – 1913)
Jainkoak, espezie guztiak une Jainkoak behin baino Lehenengo organismoak berez ● Populazioetan, bizirik ● Populazioen baitako
jakin batean sortu zituen gehiagotan sortu behar izan sortu ziren; gainerakoak, iraun dezaketenak baino izaki aldakortasunaren eragileak
(kreazionismoa) eta espezie zituen animalia-espezieak berriz, hasierako haiengandik gehiago jaiotzen dira, mutazioak dira, hau da,
guztiak aldaezinak dira katastrofe bakoitzaren ondoren. eboluzionatuz.
elikagaiak eta espazioa indibiduoen material
(fixismoa). Lehengo izakien arrastoak ● Inguruan gertatutako
ziren fosilak. mugatuta baitaude. Beraz, genetikoan gertatzen diren
aldaketek behar berriak bizirik irauteko lehia dago. aldaketak. Horiek zoriz
sortzen dizkiete espezieei, eta gertatzen dira, eta azaleratu
● Populazioetan,
behar horiei erantzuteko nahiz ezkutuan gera
aldakortasuna dago, hau da,
organo jakin bat erabili daitezke. Mutazioek
populazio bereko izakiak ez
beharrean izaten dira. iraupenerako mesedegarriak
dira berdin-berdinak elkarren
● Erabiltzen ez diren artean (Darwinek ez zekien edo kaltegarriak izan
organoak, aldiz, atrofiatu aldakortasun horren arrazoia daitezkeen ezaugarriak ekar
egiten dira. mutazioak zirela). ditzakete.
● Aldaketa horiek ● Ingurunearen ● Hautespen naturalak
Azalpenak
hurrengo belaunaldietara baldintza jakin batzuei ez dakarkie onurarik
transmititzen zirela egokitzeko banako egokienak indibiduoei, populazioei
pentsatzen zuen (ez da hautatzen ditu baizik. Hautespen naturalak
horrela, transmititu ahal naturak. Gainerakoak baino populazioaren aldakortasunari
izateko geneetan gertatu hobeto egokitu direnak hobeto eragiten dio.
behar dira aldaketak). ugaltzen dira, eta ondorengoei Organismoen geneek aldeko
transmititzen dizkiete aldeko ezaugarriak (onuragarriak)
ezaugarri horiek badituzte, organismo horiek
hautatu egingo dituzte, eta
Darwinek hautespen naturala gene horiek ondorengoei
deitu zion aldaera onuragarriei transmitituko dizkiete. Horren
eusteko eta kaltegarriak ondorioz, aldeko gene edo
baztertzeko prozesu horri. gene onuragarri gehiago
egongo dira populazio
horretan.
Linneok sortu zuen bizidunak Cuvier izan zen fosilak Lamarck izan zen izakien Hainbat zientzialarik Darwinen
izendatzeko gaur egun aztertzen dituen zientziaren eboluzioari buruz teoria ideiak (hautespen naturala da
Informazio erabiltzen dugun sistema sortzaileetakoa da eta arrazoituak babestu zituen eboluzioaren motorra) eta
osagarria binomiala (adibidez, Homo paleontologiaren aita esaten lehenengoa. Mendelen teoria genetikoa
sapiens) diote. (herentzia genetikoa,
mutazioak…) uztartu zituzten.