LUẬN ĐIỂM ĐỐI PHƯƠNG CÓ THỂ ĐƯA RA VÀ

PHẢN BIỆN NGƯỢC LẠI

Stt LUẬN ĐIỂM ĐỐI PHƯƠNG CÓ THỂ PHẢN BIỆN NGƯỢC LẠI
ĐƯA RA

1. Hiện nay số quốc gia xóa bỏ hình phạt tử
hình trong pháp luật và trong thực tế là 142
nước, chỉ còn 56 nước vẫn đang duy trì hình
phạt tử hình và áp dụng hình phạt đó trong
thực tế. Vậy nên, việc xóa bỏ hình phạt tử
hình đang là xu thế chung và cần áp
dụng.
>< Hiện nay việc xóa bỏ hình phạt tử hình
chưa phải là xu thế chung của toàn thế giới1
>< Công luận trong nước của hầu hết các
quốc gia vẫn ủng hộ việc áp dụng hình phạt
tử hình.2
>< Tuy số lượng các quốc gia xoá bỏ hình
phạt tử hình chiếm ưu thế, nhưng không có
nghĩa là hình phạt tử hình nên bị xoá bỏ, vì
chúng ta cần phải căn cứ vào thực trạng và
tình hình tội phạm tại mỗi nước.

2. Hình phạt tử hình là trái với nhân đạo. >< Chúng ta cần phải hiểu rằng tính nhân đạo
của pháp luật biểu hiện ở sự dung hòa lợi ích
của xã hội và lợi ích của người phạm tội. Việc
đề cao lợi ích của người phạm tội mà quên đi
lợi ích của người bị hại và toàn xã hội không
thể xem là thỏa mãn nguyên tắc nhân đạo của
pháp luật. Việc nhân đạo với những tội
phạm gây nguy hiểm đặc biệt nghiêm trọng
cho xã hội thì việc nhân đạo đối với họ
chính là vô nhân đạo đối với toàn thể cộng
đồng xã hội.

>< Tử hình sẽ “nhân đạo” hơn vì “việc

giam cầm cả đời hoặc trong thời gian dài
trong nhà tù còn gây đau khổ hơn” cho
1
Võ Khánh Vinh, Nguyễn Mạnh Kháng, Phạm Văn Tỉnh (2008), Vấn đề giới hạn hình phạt tử hình trong
một số tội phạm tại Việt Nam, Hội thảo khoa học do Viện Nhà nước và pháp luật (Viện KHXH Việt Nam)
phối hợp với Viện Konrad Adenauar Stiftung tổ chức, ngày 23 - 24/12/2008 tại Hà Nội; Phạm Văn Beo
(2010), Hình phạt tử hình trong luật hình sự Việt Nam (Sách tham khảo), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội,
Tr. 210.
2
Hội luật gia Việt Nam (2008), tlđd, tr. 22-35.

3. Hình phạt tử hình là vi phạm nhân
quyền. Dựa vào Tuyên ngôn quốc tế về
nhân quyền, Công ước quốc tế về quyền dân
sự, chính trị năm 1966, Nghị định thư không
bắt buộc thứ hai của công ước này về việc
xóa bỏ hình phạt tử hình (1989) để thiết lập
các tiêu chuẩn quốc tế cho việc xóa bỏ hình
phạt tử hình. Điều 3 Tuyên ngôn quốc tế về
nhân quyền nêu "Mọi người đều có quyền
sống, tự do và được bảo vệ an toàn”. Ngoài
ra Điều 5 quy định: "Không ai có thể phải
gánh chịu một hình phạt tàn khốc hoặc làm
giảm phẩm giá của con người”.
4. Việc duy trì hình phạt tử hình không có
tác dụng răn đe và phòng ngừa tội phạm
mà thậm chí còn làm tăng tội phạm. Bên
cạnh đó hình phạt tù chung thân có tác dụng
ngăn ngừa và răn đe không kém hình phạt
tử hình.
người bị kết án.
>< Việc chuyển hình thức tử hình sang tiêm
thuốc độc để giảm bớt sự đau đớn cho
phạm nhân đã rất nhân đạo so với các hình
thức tử hình man rợn khác.
>< Nếu cho rằng hình phạt tử hình là vi
phạm nhân quyền, vi phạm vào quyền được
sống-một trong những quyền cơ bản của con
người, vậy quyền tự do có phải là quyền cơ
bản của con người? Các ý kiến cho rằng tử
hình là vi phạm nhân quyền, xâm hại quyền cơ
bản của công dân, xóa bỏ nó đi vậy thì chúng
ta cần phải xóa bỏ cả những án phạt tù bởi vì
những hình phạt tù là tước đoạt quyền tự do
của công dân cũng là quyền cơ bản của con
người được pháp luật quốc tế và pháp luật
quốc gia thừa nhận.
>< Nếu coi tử hình là hình thức tàn khốc hoặc
làm giảm phẩm giá của con người là không
đúng. Vì Điều 5 của Tuyên ngôn không có sự
giải thích và áp dụng trong những trường hợp
cụ thể nào được coi là vô nhân đạo, hạ thấp
phẩm giá con người. Do đó không thể giải
thích là hình phạt tử hình hoàn toàn có nội
dung tàn khốc và hạ thấp phẩm giá con
người.
>< Điều này là hoàn toàn không đúng, vì ở
Anh, theo số liệu của Bộ Nội vụ nước này, tỷ
lệ tội phạm giết người tăng lên gấp đôi kể từ
khi hình phạt tử hình bị xóa bỏ. Ở Hoa Kỳ,
từ năm 1993-1997, khi số bản án tử hình
được tuyên và thi hành tăng thì tỷ lệ tội
phạm giết người giảm 26%. Trong khi đó,
những kẻ phạm các tội ác nghiêm trọng là
những đối tượng rất nguy hiểm cho xã hội,
khả năng tái phạm rất cao, nếu không sử

5. Tất cả các hệ thống tư pháp hình sự đều tồn
tại những vấn đề và khả năng sai sót, không
có hệ thống nào có thể tự cho là hoàn thiện,
vì vậy, nguy cơ người vô tội bị kết án tử
hình và bị tước bỏ tính mạng là sai lầm
không thể lấy lại được.
dụng hình phạt tử hình thì xã hội vẫn còn nguy
cơ bị đe dọa nếu họ vượt ngục thành công
hoặc được phóng thích. Việc tước bỏ tính
mạng của những kẻ phạm các tội ác nghiêm
trọng là phù hợp với công lý "lấy mạng đền
mạng" và cũng nhân đạo hơn so với hình phạt
tù chung thân.
>< Ở những quốc gia cho rằng hình phạt tử
hình không làm giảm tội phạm, đa số là các
nước có nền kinh tế phát triển, trình độ dân trí
cao, ý thức pháp luật cao. Trước khi xóa bỏ
hình phạt tử hình trong luật, đã có một thời
gian dài họ không hề áp dụng hình phạt tử
hình trên thực tế. Do đó, việc duy trì hay xóa
bỏ hình phạt tử hình trong luật đã không
còn ý nghĩa đến sự tăng hay giảm tội phạm.
>< Hình phạt tử hình có tác dụng răn đe rất
lớn, ví dụ: Một người bị kết án tử hình về tội
buôn bán trái phép chất ma túy, sau khi họ bị
tước bỏ quyền sống những người khác trong
xã hội sẽ hình thành nên tư duy “nếu buôn bán
ma túy trái phép sẽ có thể đối mặt với việc mất
đi cơ hội tiếp tục sống”…
>< Trước hết, phải nhìn nhận rằng người bị
kết án oan là lỗi của những người thực thi
công lý. Vấn đề đặt ra ở đây là ai sẽ là chủ thể
chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại; và bồi
thường thiệt hại bằng cách nào khi một sinh
mạng đã mất. Ta dễ dàng thấy được theo dòng
tư duy logic thì Nhà nước phải chịu trách
nhiệm ở đây; bởi Tòa tuyên án thì nhân
danh Nhà nước chứ không phải nhân danh
chính mình.
>< Lật lại vấn đề, ta thấy rằng không phải ai
cũng bị kết án oan, và không phải ai cũng
phải chịu hình thức tử hình. Hình thức tử

6. Chi phí cho việc thi hành hình phạt tử >< Điều này là hoàn toàn không đúng, vì việc
hình trong thực tế là rất tốn kém.
7. Hình phạt tử hình là để đáp trả hành
động giết người là một sự trả thù và lặp
lại hành động của kẻ phạm tội là không
phù hợp với xã hội văn minh.
hình chỉ dành cho những tội phạm đặc biệt
nghiêm trọng gây ảnh hưởng xấu tới xã hội.
>< Đi sâu vào vấn đề hơn nữa, có thể nhận ra
rằng việc đưa ra đến kết luận của bản án,
phải trải qua một quá trình dài. Từ kết quả
của cuộc điều tra và quá trình tranh tụng xét
xử mới có thể đi đến kết luận cuối cùng. Hơn
nữa, người bị tố cáo vẫn chưa là người
phạm tội cho đến khi có kết luận cuối cùng
của tòa.Vì vậy, họ vẫn có quyền được được
bào chữa, trợ giúp pháp lý, quyền được
kháng án và xem xét lại bản án bởi một Tòa
án có thẩm quyền cao hơn,…. => Vậy nên
việc họ bị kết án oan sai là một việc khó mà
có thể xảy ra.
giam giữ tốn kém chi phí hơn rất nhiều so
với tử hình. Hình thức tiêm thuốc độc tốn đến
200-300tr. Thì việc giam giữ cũng không hề
kém cạnh, chi phí giam giữ cho 1 tù nhân dao
động khoảng 800k-1tr/tháng. Vậy thì, đối với
mức án tù chung thân hay tù có thời hạn thì
chi phí cũng đắt đỏ không kém gì.
>< Những nước duy trì hình phạt tử hình vẫn
giữ nguyên quan điểm cho rằng hình phạt
này là biện pháp có hiệu quả răn đe đặc
biệt, không thể thay thế trong việc ngăn
ngừa tội giết người cũng như nhiều loại tội
phạm khác. Điển hình nhất là phương châm
phòng, chống tội phạm của người Trung Quốc
"sát nhất nhân, vạn nhân cụ" (giết một người
để răn đe vạn người khác - Theo quan điểm
này, cần áp dụng hình phạt tử hình cho những
kẻ phạm tội ác nghiêm trọng như giết người để
giúp những người khác nhận thức rõ đó là
hành động sai trái sẽ mang lại những hậu quả
thảm khốc cho kẻ phạm tội, từ đó ngăn ngừa

8. Hiện nay, Việt Nam là thành viên của Hội
đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Không
những thế, Việt Nam cũng là thành viên
của công ước quốc tế và chính trị từ năm
1966. Vì vậy, cần tiến tới vã xóa bỏ hình
thức tử hình
3
Báo cáo Quốc gia của Việt Nam về Thực hiện Quyền con người tại phiên Kiểm điểm định kỳ phổ quát về
nhân quyền trước Hội đồng nhân quyền Liên Hợp Quốc, tlđd, nêu ra các lý do về văn hóa, con người của
việc duy trì án tử hình, và khẳng định “đây là biện pháp cần thiết để ngăn ngừa những tội phạm đặc biệt
nghiêm trọng.”
người khác phạm tội ác tương tự)…
>< Theo Điều 6 khoản 2 của công ước quy
định: "Ở những quốc gia chưa xóa bỏ hình
phạt tử hình thì chỉ được phép áp dụng đối
với những tội nghiêm trọng nhất…”. Điều
này cho thấy, công ước thừa nhận ở những
quốc gia khác nhau, tùy theo điều kiện cụ thể
của mình có thể duy trì hình phạt tử hình.
Nhưng hình phạt tử hình phải được áp dụng
đối với những người phạm tội nghiêm trọng
nhất. Việt Nam đã thực hiện đúng cam kết
này.
>< Đúng là Việt Nam hiện nay vẫn đang duy
trì hình phạt tử hình, nhưng không phải áp
dụng 1 cách độc tài mà chỉ áp dụng hình
phạt tử hình với những tội phạm đặc biệt
nghiêm trọng. Và đây cũng là quan điểm
chính thức của Chính Phủ Việt Nam tại
Liên Hợp Quốc3.
>< Hơn hết tình hình tội phạm ở Việt Nam
diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng
cả về số lượng lẫn tính chất, mức độ nguy
hiểm và quy mô phạm tội. Tiêu biểu hiện nay
như vụ án của bé Vân Anh, 3 người con đốt
nhà mẹ hay như mâu thuẫn tình cảm chém giết
lẫn nhau,....Đặc biệt trong số đó, có nam thanh
niên 19t giết người không ghê tay vẫn bình
thản sau khi thực hiện hành vi nguy hiểm. Tất
cả những vụ án trên đều gây bức xúc cho
người dân Việt Nam và mọi người đều muốn
có 1 bản án tử hình thích đáng cho những con
người như vậy.