You are on page 1of 13

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KĨ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH


KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

MÔN HỌC: NĂNG LƯỢNG HYDRO VÀ PIN NHIÊN LIỆU


TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
ĐỀ TÀI: SẢN XUẤT HYDRO TỪ NĂNG LƯỢNG GIÓ
GVHD: NGUYỄN BÁ SƠN

. MÃ HỌC PHẦN: HEFC220734_21_2_01

SVTH MSSV
Vũ Sơn Tùng 20154069
Nguyễn Đoàn Lợi 20154048
Bùi Lê Tân khoa 20154044

TP. Thủ Đức, tháng 5, năm 2022

ĐIỂM SỐ
TIÊU CHÍ NỘI DUNG BỐ CỤC TRÌNH BÀY TỔNG

ĐIỂM

NHẬN XÉT

……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………

KÝ TÊN
TS. NGUYỄN BÁ SƠN
I. Khái quát năng lượng hydro.
1. Giới thiệu: Hydrogen là nguyên/nhiên liệu cho công nghiệp và chuyển đổi
năng lượng toàn cầu. Hydrogen và những nhiên liệu giàu hydrogen (như
khí tự nhiên và khí sinh học) có thể sử dụng trong pin nhiên liệu để cung
cấp năng lượng điện và nhiệt sạch, hiệu quả trong một loạt các ứng dụng
năng lượng di động và cố định. Hydrogen là giải pháp thông minh cho sự
bền vững của các hệ thống năng lượng trong tương lai vì có thể được sử
dụng như vật mang năng lượng và phương tiện lưu trữ trong lưới điện
thông minh cũng như các ứng dụng mới khác.
2. Phân loại: Do năng lượng hoặc nguyên liệu sử dụng mà quá trình sản xuất
hydrogen có thể sinh carbon, gián tiếp phát thải khí nhà kính. Tên gọi
hydrogen với nhiều màu khác nhau là cách sơ bộ phân biệt mức độ phát
thải carbon hay công nghệ sản xuất hydrogen tương ứng được sử dụng.Các
màu hydrogen phổ biến là:
- Hydrogen xanh (green) còn gọi là hydrogen "sạch" bởi có hàm
lượng phát thải carbon bằng 0, được sản xuất bằng điện phân nước
sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo. Sản lượng hydrogen sạch
hiện nay chiếm tỷ lệ rất nhỏ,nhưng dự báo sẽ tăng lên do chi phí
năng lượng tái tạo tiếp tục giảm;
- Hydrogen xanh lam (blue) là hydrogen được tạo ra trong quá trình
tương tự như hydrogen xám nhưng carbon đã được cô lập và lưu trữ
công nghiệp (carbon capture and sequestration/storage-CCS).
Hydrogen xanh lam là giải pháp trong ngắn hạn đến trung hạn vì chi
phí hợp lý nhưng lâu dài chi phí sẽ tăng do nguồn khí tự nhiên/than
đá ngày càng giảm;
- Hydrogen xanh ngọc (turquoise) được tạo ra từ quá trình nhiệt phân
methane-quá trình này tạo ra carbon rắn có thể được sử dụng vào
các mục đích khác, do vậy không cần CCS;
- Hydrogen xám (grey) là dạng phổ biến nhất, được tạo ra qua quá
trình reforming khí tự nhiên hơi nước (steam methane reforming-
SMR), mặc dù vẫn tạo ra khí thải nhưng lượng nhỏ hơn so với
hydrogen đen/nâu. Do thuế carbon ngày càng tăng, hydrogen xám
ngày nay trở nên kém hấp dẫn;
- Hiện nay khoảng 96% sản lượng hydrogen là từ côngnghệ reforming
hơi nước và khoảng 4% từ điện phân [1].Hình1cho thấy các màu
hydrogen chủ yếu được sản xuất hiện nay, tùy theo công nghệ sản
xuất và nguyên liệu đầu vào.

3. Các công nghệ sản xuất hydrogen: Hiện có 7 công nghệ chính để sản xuất
hydrogen và được chia thành 3 nhóm sau : nhóm quá trình nhiệt, nhóm quá
trình điện phân nước và nhóm quang phân.
- Hình 3 cho biết các loại công nghệ sản xuất hydrogen, khả năng ứng
dụng trong ngắn-trung và dài hạn, loại năng lượng và nguyên liệu
cần cho mỗi công nghệ, phù hợp sử dụng để sản xuất tập trung (quy
mô lớn) hay phân tán (quy mô nhỏ, tại các trạm tiếp nhiên liệu..).
- Bảng 1:lợi ích, thách thức của các công nghệ sản xuất hydrogen.

Quá trình Công nghệ Lợi ích cơ bản Thách thức chủ đạo

Quá trình 1 Reforming khí - Là cách tiếp cận khả thi -Chi phí vốn cao
nhiệt tự nhiên quy nhất trong ngắn hạn để -Chi phí vận hành
mô phân tán bắt đầu xây dựng thị bảo dưỡng cao
trường năng lượng -Thiếu các thiết kế
hydrogen để chế tạo
- Có chi phí sản xuất thấp
nhất hiện nay
- Cơ sở hạ tầng sẵn có

2 Reforming chất - Là phương pháp khả thi - Chi phí vốn cao
lỏng có nguồn nhất để phát triển - Chi phí vận hành
gốc sinh học hydrogen tái tạo trong bảo dưỡng cao
ngắn hạn - Thiếu các thiết kế
- Đang có cơ sở hạ tầng để chế tạo
cho một số nguyên liệu - Chất lượng và số
thô lượng nguyên liệu
không ồn định
3 Khí hóa than và - Ngoài hydrogen còn -Chi phí lò phản
sinh khối cung cấp nhiên liệu tổng ứng cao
hợp với chi phí thấp -Hiệu suất hệ thống
- Sử dụng nguyên liệu thấp
than dối dào, giá cả phải -Độ tinh khiết của
chăng. nguyên liệu không
đảm bảo
-Chưa thu hồi và
lưu giữ carbon
4 Nhiệt- Hóa -Sử dụng nước,năng -Chi phí lò phản
lượng từ mặt trời hoặc lò ứng cao
phản ứng hạt nhân và các -Hiệu quả và tuổi
hóa chất tái chế được. thọ của vật liệu xây
- Sạch và bền vững dựng không cao
-Còn đang trong
giai đoạn nghiên
cứu ban đầu
Quá trình 5 Điện phân nước -Sản xuất hầu như không -Chi phí vốn cao
điện phân ô nhiễm nhờ sử dụng -Hiệu suất chuyển
năng lượng tái tạo đổi hydrogen chưa
-Sử dụng cơ sở hạ tầng hiệu quả
hiện có -Cần tích hợp với
-Sử dụng những tiến bộ các nguồn năng
của pin nhiên liệu lượng tái tạo.
-Thiếu các thiết kế
để chế tạo
Quá trình 6 Quang-điện-hóa -Hoạt động ở nhiệt độ -Hiệu quả của vật
quang phân (sử dụng năng thấp liệu quang xúc tác
lượng mặt trời - Sạch và bền vững do chỉ thấp
để phân ly nước sử dụng nước và năng -Hiệu quả hệ thống
trực tiếp) lượng mặt trời không cao
-Chi phí lò phản
ứng
-Còn đang trong
giai đoạn nghiên
cứu ban đầu
7 Sinh học ( phân - Sạch và bền vững -Các vi sinh hiệu
ly nước bằng -Khả năng chịu nước đa quả để sản xuất bén
quang sinh) dạng vững
-Tự duy trì -Chức năng vi sinh
tối ưu trong một
sinh vật
-Tìm kiếm vật liệu
phù hợp làm lò
phảnứng sinh học
-Còn trong giai
đoạn nghiên cứu
ban đầu

II. Cơ sở lý thuyết của sản xuất hydrogen từ năng lượng gió.


1. Phương pháp sản xuất hydrogen từ năng lượng gió:
- Khi thế giới phải đối mặt với những hậu quả về môi trường của việc
dựa vào nhiên liệu hóa thạch truyền thống, mọi người đang chuyển
sang các nguồn năng lượng tái tạo.Trong số các nguồn năng lượng
tái tạo, điện gió đang nhận được rất nhiều sự quan tâm. Là một
nguồn năng lượng miễn phí, sạch và vô tận, nó là một trong những
phương pháp hứa hẹn nhất để tạo ra năng lượng thân thiện với môi
trường
- Nguyên lý cơ bản: Điện năng từ các turbin gió sẽ được điều chỉnh
hợp lý bởi các hệ điều khiển để phân chia lên điện lưới và thiết bị
điện phân nước để sản xuất hydrogen.

Hình 1:cấu trúc cơ bản của hệ thống năng lượng gió-hydro.

- Các nguyên tắc chính của hệ thống được trình bày trong Hình 1 là
hydro được tạo ra thông qua quá trình điện phân không thể được hấp
thụ bởi lưới điện khi nó được lưu trữ ngay lập tức, và điện được tạo
ra bởi phong điện không nối lưới có thể tạo ra hydro trực tiếp . Tỷ lệ
giữa năng lượng gió vào lưới điện và sản xuất hydro có thể được
điều chỉnh bởi hệ thống điều khiển cho phù hợp, nhờ đó năng lượng
ban đầu bị mất do cắt gió có thể được hấp thụ tối đa . Ngay cả trong
những thời điểm không có đủ gió, kết nối lưới điện có thể hoạt động
như điện dự phòng để đảm bảo máy điện phân hoạt động hết công
suất . Hơn nữa, ngoài việc cung cấp năng lượng cho lưới điện, năng
lượng điện dư thừa được cung cấp bởi các tuabin gió cũng có thể
dẫn đến việc sản xuất hydro thông qua quá trình điện phân nước
thay vì cắt giảm điện năng như thường được làm . Hydro được tạo
áp suất để lưu trữ và có thể được sử dụng trong nhiều ứng dụng như
xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro hoặc để phát điện bằng hệ thống
pin nhiên liệu . Phương pháp thứ hai có thể là một phương pháp thay
thế phù hợp để tạo ra năng lượng quy mô nhỏ ở những vùng xa xôi,
nơi khan hiếm gió .Sự phát triển hơn nữa của pin nhiên liệu hydro
có thể đáp ứng nhu cầu của các quy mô dân số khác nhau và cung
cấp giải pháp cho các vấn đề cung cấp điện của một số ngành công
nghiệp và nhà ở dân cư . Mặc dù năng lượng gió là một lựa chọn
đáng tin cậy để sản xuất hydro về những lợi ích mà nó mang lại,
nhưng quy mô hiện tại của hệ thống sản xuất hydro thường chỉ ở
mức vài megawatt điện, trong khi hệ thống điện gió tập trung chính
đã đạt đến một vài trăm megawatt trở lên . Mặc dù mật độ lưu trữ
của hydro có thể được tăng lên bằng công nghệ lưu trữ hydro áp suất
hoặc công nghệ lưu trữ hydro ở trạng thái rắn, sự thiếu hụt công suất
của hệ thống hydro điện phân là một trong những lý do chính dẫn
đến sự khác biệt trong sản xuất điện, khiến nó trở thành trở ngại lớn
cho việc áp dụng hệ thống vào thực tế . Đối với các mục đích quy
mô lớn, pin nhiên liệu hydro cũng cần phải trải qua nhiều nâng cấp
hơn nữa để tạo thành một tế bào có mật độ năng lượng cao hơn . Các
vấn đề khác bao gồm tối ưu hóa bộ điện phân trong quá trình dao
động của năng lượng gió và phát triển pin nhiên liệu lâu dài. Với
mục tiêu đạt được hiệu quả cao và chi phí thấp, sự tiến bộ nhanh
chóng của công nghệ sản xuất hydro bằng năng lượng gió sẽ dẫn
đến sự phát triển hơn nữa của các thiết bị tham gia vào quá trình
này. 
2. Đặc điểm kỹ thuật của turbin gió và yêu cầu về thiết bị điện phân:
- Mặc dù nhiều lĩnh vực quan trọng trong công nghệ sản xuất hydro
năng lượng gió cần được cải thiện, một số yêu cầu kỹ thuật đã được
thiết lập để đảm bảo vận hành hiệu quả tổng thể của hệ thống hydro
năng lượng gió. Điều quan trọng nhất là khả năng thích ứng của
tuabin gió để có khả năng chống lại sự dao động của gió mạnh, vì
tuabin gió góp phần trực tiếp cung cấp năng lượng cho máy điện
phân cũng như lưới điện bên ngoài. Đặc điểm thiết kế của tuabin
gió, chẳng hạn như kích thước, thay đổi tùy theo các ứng dụng và
khu vực sử dụng cụ thể của chúng. Một tính năng an toàn bảo vệ
tuabin gió khỏi bị hư hỏng là tốc độ cắt. Tốc độ cắt, thường trên 25
km/h thì tại đó tuabin gió ngừng phát điện .
- Hiệu quả cao, khả năng thích ứng cao, bảo vệ môi trường và an toàn
của tế bào điện phân:Tế bào điện phân sản xuất hydro cung cấp
hydro có độ tinh khiết cao bằng quá trình điện phân nước, và quá
trình này cần đảm bảo hiệu quả của quá trình chuyển hóa năng
lượng. Và sự biến động của công suất sẽ có ảnh hưởng lớn đến tuổi
thọ và độ tinh khiết của hydro của bình điện phân. Do đó, nhu cầu
của máy điện giải càng cao. Bằng cách tối ưu hóa điện cực, chất xúc
tác và các vật liệu khác, có thể giảm chi phí điện phân và hiệu suất
sản xuất hydro. Hiệu suất có thể được cải thiện bằng cách tối ưu hóa
màng cách ly và sự dao động công suất của bộ điện phân có thể
được cải thiện bằng cách điều chỉnh các thông số của quá trình, để
đảm bảo hoạt động an toàn của hệ thống
3. Thiết bị điện phân:
- Nguyên lí hoạt động: Bộ điện phân bao gồm một cực dương và một
cực âm được ngăn cách bởi một chất điện phân. Nguyên liệu đầu
vào là nước,sau khi điện phân Hydro sẽ xuất ở âm cực(cathode),oxi
sẽ xuất hiện ở dươc cực ( anode).
- phân loại:
 Máy điện phân màng Polymer: trong máy điện phân
màng điện phân polyme (PEM), chất điện phân là một
vật liệu nhựa đặc biệt rắn.
Nước phản ứng ở cực dương để tạo thành oxy và các ion
hydro tích điện dương (proton).
Các electron chạy qua mạch ngoài và các ion hydro di
chuyển có chọn lọc qua PEM đến catốt.
Ở cực âm, các ion hydro kết hợp với các electron từ
mạch ngoài để tạo thành khí hydro. 
Phản ứng ở cực dương: 2H 2 O → O 2 + 4H + + 4e - 
Phản ứng ở cực âm: 4H + + 4e - → 2H 2
 Máy điện phân kiềm: Máy điện giải kiềm hoạt động
thông qua sự vận chuyển các ion hydroxit (OH - ) qua
chất điện phân từ cực âm đến cực dương với hydro được
tạo ra ở phía cực âm. Máy điện phân sử dụng dung dịch
kiềm lỏng của natri hoặc kali hydroxit làm chất điện phân
đã được bán trên thị trường trong nhiều năm. Các phương
pháp tiếp cận mới hơn sử dụng màng trao đổi kiềm rắn
(AEM) vì chất điện phân đang có triển vọng trên quy mô
phòng thí nghiệm.

 Máy điện phân oxit rắn: áy điện phân oxit rắn, sử dụng
vật liệu gốm rắn làm chất điện phân dẫn chọn lọc các ion
oxy tích điện âm (O 2- ) ở nhiệt độ cao, tạo ra hydro theo
một cách hơi khác.
+)Hơi nước ở cực âm kết hợp với các êlectron từ mạch
ngoài tạo thành khí hiđrô và các ion ôxy tích điện âm.
+) Các ion oxy đi qua màng gốm rắn và phản ứng ở cực
dương để tạo thành khí oxy và tạo ra các điện tử cho
mạch ngoài.
Máy điện phân oxit rắn phải hoạt động ở nhiệt độ đủ cao
để màng oxit rắn hoạt động bình thường (khoảng 700 ° –
800 ° C, so với máy điện phân PEM, hoạt động ở 70 ° –
90 ° C và máy điện phân kiềm thương mại, thường hoạt
động ở dưới 100 ° C). Máy điện phân oxit rắn quy mô
phòng thí nghiệm tiên tiến dựa trên chất điện phân gốm
dẫn proton đang cho thấy hứa hẹn trong việc hạ nhiệt độ
hoạt động xuống 500 ° –600 ° C. Các máy điện phân oxit
rắn có thể sử dụng hiệu quả nhiệt có sẵn ở những nhiệt độ
cao này (từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả năng
lượng hạt nhân) để giảm lượng năng lượng điện cần thiết
để sản xuất hydro từ nước.

III. Tiềm năng sản xuất Hydrogen tại các nhà máy điện gió tại Việt Nam.
- Theo các chuyên gia, việc kết hợp các dự án điện gió ngoài khơi với
hydro xanh giúp giảm bớt gánh nặng đầu tư hệ thống lưới điện
truyền tải trong nước và giữ ổn định của hệ thống thông việc lưu trữ
điện bằng pin hydro xanh. Từ đó, thúc đẩy phát triển năng lượng tái
tạo nói riêng và các ngành công nghiệp nói chung theo hướng xanh
và bền vững.
- Ông Nguyễn Việt Anh, Phó chủ tịch diễn đàn đổi mới sáng tạo và
kinh tế Đức - Việt đánh giá, khí hydro sẽ là nền móng quan trọng để
cung cấp năng lượng ổn định và bền vững cho Việt Nam.
- Tại Việt Nam, Tập đoàn Enterprize Energy (EE-Anh) đã đề xuất lên
Chính Phủ và Bộ Công Thương kết hợp phát triển dự án điện gió
ngoài khơi Thăng Long Wind (Bình Thuận) với sản xuất hydro
xanh. Theo ông Ian Hatton - Chủ tịch Tập đoàn, với kết quả khảo
sát, đo gió hơn 12 tháng liên tục và địa chất đáy biển ngoài khơi tỉnh
Bình Thuận đã thu được, việc sử dụng các tuốc bin gió với công suất
lớn để sản xuất điện kết hợp với hydro qua hệ thống điện phân nước
biển là rất tiềm năng. "Việt Nam hoàn toàn có thể sử dụng năng
lượng gió vào mục tiêu này, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất
khẩu", vị này chia sẻ.
IV. Kết Luận.
1. Việc sản xuất hydro bằng năng lượng gió không chỉ cung cấp một giải
pháp thay thế cho năng lượng tái tạo với tiềm năng lớn cho nhiều ứng
dụng, mà nó còn làm giảm bớt nhiều vấn đề hiện có của sản xuất điện gió.
2. Nhìn chung, công nghệ sản xuất hydro bằng năng lượng gió vẫn đang ở
giai đoạn nghiên cứu lý thuyết.  
3. Một mặt, công nghệ sản xuất hydro có thể làm giảm bớt vấn đề “hạn chế
gió” trong sản xuất điện gió. Mặt khác, năng lượng hydro, là năng lượng
sạch và hiệu quả, có tiềm năng ứng dụng lớn hiện nay. Hydro là một loại
khí công nghiệp quan trọng và khí đặc biệt, nó được sử dụng rộng rãi
trong nhiều ngành công nghiệp. Trong thời đại phát triển xanh, năng
lượng hydro, với tư cách là một loại năng lượng sạch, được kỳ vọng sẽ
phát triển mạnh mẽ.

You might also like