Professional Documents
Culture Documents
Ikalawang Linggo
1
Alamin Natin
Subukin Natin
2
3. Ito ang itinuturing na pinakamababang antas ng wika at tinatawag na
salitang kalye.
A. kolokyal C. lalawiganin
B. balbal D. pambansa
4. Isa sa mga ginagamit na paraan ng pangangalap ng impormasyon ay
ang pabibigay ng..
A. pagkain C. tubig
B. questionnaire D. tulong
5. Ito ang itinuturing na mekanismo ng pagbabago ng kulturang Pilipino.
A. komiks C. mass media
B. telebisyon D. magasin
6. Nakapupukaw ng interes ang mass media sapagkat gumagamit ito ng
audio at visual. Ano ang ibig sabihin ng salitang maysalungguhit?
A. paningin at pang-amoy C. pandinig at paningin
B. pandinig at pang-amoy D. panlasa at paningin
7. Ang _____ ang tawag sa tumatanggap ng impormasyon mula sa
nagsasalita.
A. sender C. receiver
B. messenger D. deliverer
8. Ito ay isang ng Print Media na nanatiling buhay at bahagi ng ating
kultura. Ang salitang nakalimbag ay tumutukoy sa..
A. komiks C. magasin
B. pahayagan D. dagli
9. Isa sa mga naihahatid ng radyo na nagdudulot ng aliw sa
marami.
A. musika C. komentaryo
B. balita D. editoryal
10. Bukod sa radio at telebisyon, isa rin sa naghahatid ng mahahalagang
balita ay ..
A. komiks C. pahayagan
B. magasin D. dagli
11. Ito ay isang bagong impormasyon tungkol sa isang mahalaga at
kagaganap na pangyayari na kawili-wili at nakaapekto sa publiko.
A. balita C. magasin
B. komiks D. dagli
12. Ang sumusunod ay mga naghahatid ng balita maliban sa isa.
A. radyo C. pahayagan
B. telebisyon D. komiks
13. Ang mga sumusunod ay katangian ng balita, maliban sa..
A. napapanahon ang impormasyon. C. mahalaga sa mga tao.
B. dapat ay napapanood D. interesante sa mga tao.
14. Ang mga salitang kelan, meron, at ewan ay halimbawa ng..
A. lalawiganin C. balbal
B. pambansa D. kolokyal
15. Niregaluhan ko si erpat ng relo noong kaarawan niya. Ang salitang
may salungguhit ay isang..
A. lalawiganin C. balbal
B. pambansa D. kolokyal
3
Aralin
Pananaliksik sa pagsulat ng
2 balita at komentaryo
Balikan Natin
Tuklasin Natin
Gawain 2
Basahin ang isang nailathalang balita mula sa Radyo Inquirer.net
at suriin ang nilalaman ng balita gamit ang mga tanong na inihanda.
4
Pagsisimula ng COVID-19 vaccination, magandang balita
– Speaker Velasco
Welcome development para kay Speaker Lord Allan Velasco na
nasimulan na ang pagdating ng COVID-19 vaccines sa bansa.
Ayon kay Velasco, tiyak na sunud-sunod na ang pagdating ng mga
bakuna.
Aniya, ginagawa ng ehekutibo at lehislatura ang lahat ng paraan tulad
ng pag-apruba ng batas na magpapabilis sa roll-out ng COVID-19
vaccination program ng pamahalaan.
Nagpahayag naman ng kahandaan ang Speaker na maunang
mabakunahan upang maipakita sa mga tao na kailangan na talaga ang
bakuna para makontrol ang virus at hindi ito dapat katakutan.
Naniniwala rin si Velasco na nasa mas magandang posisyon na ang
bansa sa paglaban sa COVID-19 at malaki na ang pagasa na makamit ang
herd immunity dahil sa pag-uumpisa ng vaccination program.
Araw ng Lunes (March 1), muling nagkaroon ng physical flag raising
ceremony sa Batasang Pambansa matapos ang halos isang taon.
Sabi ni Velasco, ginawa nila ito upang ipakita na kayang mag-adjust ng
Kamara sa ‘new normal’ gayundin para sabihin na ligtas sa Batasang
Pambansa.
Araw ng Linggo, February 28, ay dumating sa bansa ang 600,000 doses
ng COVID-19 vaccines na Sinovac at inaasahan pa ang pagdating ng ibang
bakuna tulad ng 525,600 doses ng COVID-19 vaccines ng AstraZeneca.
Mga Tanong:
1. Sino ang paksa ng balita?
2. Bakit ito isang maganda balita ayon kay Speaker Velasco?
3. Paano ito magiging kapaki-pakinabang sa kalagayan ng bansa?
4. Ano ang dumating sa bansa?
5. Saan naganap ang balita?
6. Kailan ito nangyari?
Talakayin Natin
5
PAGSULAT NG BALITA
Balita ang isang bagong impormasyon tungkol sa isang mahalaga at kagaganap na
pangyayari na kawili-wili at nakaapekto sa publiko. Karaniwan itong pumapaksa sa lipunan at
politika.
6
How). Makatutulong ito upang mai-detalye ang paksang gustong palawakin sa pagsulat.
5. Pagsulat ng Journal – Ang journal ay isang talaan ng mga pansariling gawain, mga
repleksiyon, mga naiisip o nadarama, at kung ano-ano pa. Para sa mga manunulat,
napakahalaga ng pagsusulat ng journal. Madals, sa journal nila hinahango o ibinabatay ang
mga akdang akdang kanilang sinusulat. Ang mga Draft ng kanilang akda ay kadalasang
isinusulat sa journal. Ang mga ideya o inspirasyon ay agad din nilang itinatala rito upang
hindi makalimutan at muling binabalikan sa sandaling may panahon na silang magsulat. Ang
iba naman ay naglalarawan sa journal ng mga taong kanilang nakikilala, nakikita, o likhang-
isip lamang na kalauna’y maaaring magamit upang maging tauhan ng kanilang kuwento,
dula, o nobela. May nagtatala rin sa journal ng mga bagong salita, idyoma, tayutay, at mga
pahayag na nagpapalawak sa bokabylaryo ng manunulat.
6. Brainstorming – Mabisa itong magagamit sa pangngangalap ng opinyon at katwiran ng
ibang tao. Naisasagawa ito sa pamamagitan ng malayang pakikipagtalakayan sa isang maliit
na pangkat hinggil sa isang paksa.
7. Pagsasarbey – Ito ay isang paraan ng pangangalap ng impormasyon hinggil sa isang
tiyak na paksa sa pamamagitan ng pagpapasagot ng questionnaire sa isang grupo ng mga
respondent.
8. Sounding-out Friends – Ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng isa-isang paglapit sa mga
kasambahay, kaibigan, kapitbahay, o kasama sa trabaho upang magsagawa ng
pakikipagtalakayan sa kanila hinggil sa isang paksa. Kalimitang ang usapan ay maikli
lamang at impormal.
9. Imersyon – Ito ay isang sadyang paglalagay ng isang sarili sa isang karanasan o gawain
upang makasulat hinggil sa karanasan o gawain kinapalooban. Sa halip na simpleng
pagmamasid, ang manunulat ay nakikisalamuha sa isang grupo ng mga tao sa
pamamagitan ng pakikisangkot sa kanilang mga gawain bilang paghahanda sa pagsulat ng
isang akda o ulat hinggil sa kanila.
10. Pag-eeksperimento – Sa paraang ito, sinusubukan ang isang bagay bago sumulat ng
akda tungkol dito sa pamamagitan ng isang eksperimento. Madalas itong ginagamit sa
pagsulat ng mga sulating siyentipiko.
7
I __ __ R __ Y O __
4.Isang paraan ito ng pangngangalap ng impormasyon sa pamamagitan
ng pagmamasid sa mga bagay-bagay, tao o pangkat, at pangyayari.
__ B __ E __ B __ __Y O __
5. Kadalasang ginagamit sa prosesong ito ang pagtatanong na
kinapapalooban ng 5Ws at 1H.
P __ __ T __ T A __ __ N __
Gawain 5
Balikan ang nabasang balita sa bahagi ng TUKLASIN NATIN, gamitin ito upang
masagutan ang gawain. Punan ng mga impormasyon ang pyramid batay sa
nakalahad sa balita.
Babalikan natin
sa aralin na makikita sa ibabang kahon.Sagutan ang gawaing inihanda
matapos basahin.
8
Walang pamantayan ang gamit nito. Nabubuo ito ng isang pangkat ng
lipunan para sa kanilang particular na pagkakailanlan. TInatawag din
itong salitang kayle o kanta.
Halimbawa: Nanay- Madir, mudra, mamu Kasintahan- bata, syota,
jowa
Pagsasanay 1
Gamit muli ang balita sa TAYAHIN NATIN , suriin ang mga salitang
gimagamit sa impormal na makikita dito. Isulat sa talahanayan ang iyong
mga sagot. Dagdagan ang bilang kung mas marami sa tatlo ang nakita.
Pagyamanin Natin
Gawain 6
Batid ko na handa ka na upang linangin at paunlarin pa ang iyong
kaalaman. Gamit ang balangkas sa ibaba, itala ang pamagat o paksa ng
iyong isusulat. Kaugnay nito, magtala ng mga kinakailangang impormasyon
para mabuo ang paksang susulatin.
Itala rin ang mga pamamaraan o estratehiyang iyong gagamitin upang
epektibong makalap ang mga datos o impormasyong iyong inilahad.
9
Tandaan natin
Gawain 7
Sa pagbuo ng pahayag sa ibaba ay mailalahad ang natutuhan mula sa
tinalakay na aralin.( Maaring ipasa sa messenger ng guro ang kasagutan )
Ang balita ay ________________________________________.
Mahalagang gumamit ng mga _______________________________
sa pangangalap ng mga datos na gagamitin.
Maaring gumamit ng mga __________________________________
upang mapadali ang pagbuo ng mga pahayag.
Isabuhay natin
Gawain 8
Subukan natin ang iyong kaalaman na natutuhan mula sa aralin.
Gamit ang paksang ibibigay sa ibababa at ang mga araling tinalakay,
gamitin itong gabay upang magawa ang gawaing inihanda.
PAKSA: Bakuna kontra CoVid
Gamit ang paksang ibinigay at bumuo ng isang balita o komentaryo
na tumatalakay sa kasalukuyang kalagayan ng isyung ito sa bansa.
Sundin ang mga hakbang sa paggawa. Gumamit ng isang hiwalay na
papel sa pagsulat o maaaring ipasa sa messenger ng guro para sa
kaukulang pagmamarka.
Hakbang sa paggawa:
1. Pumili ng mga estratehiya sa pananaliksik na magagamit sa
pagkuha ng mga datos o impormasyon. Itala ang mga patunay sa
paggamit ng estratehiyang napili.
HALIMBAWA: Kung sarbey ay ilakip sa modyul ang kwestyuner o
ang dayalogo ng pakikipanayam.
2. Matapos makakuha ng mga impormasyon ay sagutin ang mga
katanungan sa pagsulat ng balita. Sundin ang inverted pyramid na
istilo.
3. Gamit ang mga kasagutan sa tanong at ang iba pang impormasyon
ay bumuo ng isang maikling balita tulad ng makikita sa TUKLASIN
NATIN at gumamit ng mga salita na ginagamit sa impormal na
komunikasyon.
10
4. Guhitan ang mga salitang ginagamit sa impormal na komunikasyon
na ginamit sa pagsulat ng balita.
Ang iyong susulatin ay dapat makasunod sa rubric sa ibaba.
Mga Pamantayan Puntos Aking
Puntos
Ang nabuong komentaryo, balita, o dagli ay nakasunod sa 5 puntos
paksa.
Nakagamit ng iba’t ibang estratehiya sa pangangalap ng 5 puntos
impormasyon.
Nailahad nang maayos at mabisa ang nalikom na datos o ideya 5 puntos
sa pagsulat.
Malinaw, makatotohanan, at kahika-hikayat ang naisulat. 5 puntos
Kabuuang Puntos 20 na
puntos
5 – Napakahusay 2 – Di-mahusay
4 – Mahusay 1 – Sadyang Di-mahusay
3 - Katamtaman
Tayahin Natin
11
mahalagang detalye.
a. pyramid c. inverted pyramid
b. converted pyramid d. technical pyramid
6. Ito ay isang uri ng print media na nanatiling buhay pa rin hanggang sa
ngayon ang halimbawa nito ay ang mga tabloid sa bangketa.
a. magasin c. komiks
b. dagli d. pahayagan
7. Ito ay impormal na uri ng komunikasyon na nagmula sa ibang bansa
a. banyaga c. balbal
b. kolokyal d. Lalawiganin
8. Ang magasing ito ay nagsimula noon pang taong 1922 kung saan
mababasa ang popular na mga kuwento ng “Lola Basyang.”
a. Cosmopolitan c. T3
b. Candy d. Liwayway
9. Pumarada sa kalsada ang iba’t ibang uri ng tsikot. Ang salitang
magsalungguhit ay maituturing na ..
a. kolokyal c. lalawiganin
b. banyaga d. balbal
10. Ito ay mga salitang ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan
ngunit may kagaspangan at bulgar.
a. banyaga c. kolokyal
b. balbal d. lalawiganin
11. Maaari nang mapadali ang pag-aaral ngayon dahil na rin sa tulong ng
internet. Ang salitang maysalungguhit ay halimbawa ng salitang ..
a. kolokyal c. balbal
b. banyaga d. lalawiganin
12. Ang salitang ito ay tinatawag sa Ingles na slang o salitang kanto.
a. banyaga c. lalawiganin
b. kolokyal d. balbal
13. Kung ang tsimoy ay salitang balbal, ano naman ang dako (bikol)?
a. lalawiganin c. banyaga
b. kolokyal d. impormal
14. Ito ay mga salitang kilala at saklaw lamang sa isang pook o lugar na
pinaggagamitan nito.
a. lalawiganin c. balbal
b. kolokyal d. banyaga
15. Itinuturing na pinakamababang antas ng wika.
a. kolokyal c. lalawiganin’
b. banyaga d. balbal
12
Gawin natin
Gawain 9
Magbasa o manuod ng isang balita o komentaryo mula sa Youtube o
telebisyon. Mula dito ay suriin ang nilalaman nito gamit ang konsepto ng
inverted pyramid. Tukuyin din ang salitang ginagamit sa impormal na
komunikasyon.
REPLEKSYON SA ARALIN
Gawain 10
Bilang pagpapakita ng iyong pangkalahatang napagtanto sa aralin ay
bumuo ng isang diyalogo sa iyong kamag-aral tungkol sa aralin na naiuugnay
sa buhay nyo ngayon. Gumamit ng mga salitang ginagamit sa impormal na
komunikasyon. I-screenshot ang iyong usapan at ipasa sa messenger ng
guro.
13
Sanggunian
● Baisa-Julian, Aileen G., del Rosario, Mary Grace G., Lontoc, Nestor
S. Ang Bagong Pluma 8- Ikalawang Markahan
● Infantando, R., Correa, R. Baybayin 8
● https://www.youtube.com/watch?
v=UYmQdRWJq3A&ab_channel=TitserMJTV
14