Chuong 2 TINHHOCLUUCHAT

1
2.1 KHÁI NIỆM

Tỉnh học lưu chất :nghiên cứu lưu chất ở trạng thái cân
bằng, không có chuyển động tương đối giữa các phần tử
lưu chất.
2.2 ÁP SUẤT THỦY TỈNH
2.2.1 ĐỊNH NGHĨA:Ở trạng thái tỉnh, áp suất thủy tỉnh là lực pháp
tuyến tác dụng lên một đơn vị diện tích. Có phương thẳng góc với
biên rắn hoặc với mặt phẳng tưởng tượng nào đó vẽ qua lưu chất.
2
2.2.2 HAI TÍNH CHẤT CỦA ÁP SUẤT THỦY TỈNH
Chứng minh:
3
2.2.2 HAI TÍNH CHẤT CỦA ÁP SUẤT THỦY TỈNH
Chứng minh:
4
- Áp suất tuyệt đối, áp suất dư, áp suất chân không
5
- Đơn vị áp suất
1bar = 1kp/cm2=1at
1lbf/in2=1pound (0.4536kg)/1in2 (6.4521cm2)=1psi
1bar=14.5psi
1at=10mH2O=736mmHg = 0,981.105 Pa
6
- Đơn vị áp suất
7
2.3 PHƯƠNG TRÌNH VI PHÂN CƠ BẢN CỦA LƯU CHẤT
8
9
Đây là HPT vi phân cơ bản của lưu chất
10
Với P(x,y,z)
làhàmápsuấtthủytỉnhphụthuộcvàotọađộ
có vi phântoànphần:
Trườnghợphàm P(x,y,z) làhàmlựccóthế: P(x,y,z)=

-
11
2.4 TỈNH HỌC TUYỆT ĐỐI
2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

Xét phương trình vi phân cơ bản của lưu chất trong trường
hợp phần tử lưu chất chịu tác dụng của lực khối (Fx=Fy=0;
Fz=-g) và trọng lực
12
Hệ quả:
- Mặt đẳng áp:
+ Là mặt thoáng chất lỏng
+ Là mặt nằm ngang (P=const, z=const)
+ Là mặt phân chia giữa hai loại lưu chất .
- Chênh lệch áp giữa hai điểm bất kỳ trong cùng một lưu
chất chỉ phụ thuộc vào khoảng cách giữa hai điểm ấy. 13

Vídụ: xácđịnhđộchênhápgiữahaiđiểm A,B
14

Định Luật Pascal:
Trong lưu chất không
nén ở trang thái cân bằng, độ
tăng áp suất được truyền đi
nguyên vẹn đến mọi điểm
trong lưu chất.
15

Ứng dụng
16
17
18

2.4.2
Phươngtrìnhkhítỉnh(Phươngtrìnhcơbảntỉnhhọccủalưuchấtnénđược)
Đốivớichấtkhínénđược, Phươngtrìnhtrạngtháikhí:
P= RTvới R làhằngsốkhílýtưởng
làkhốilượngriênglàhàmphụcthuộcvào
Ápsuấtvànhiệtđộ
Ápdụngphươngtrìnhvi phâncơbảncủalưuchấtvớilựckhốilàtrọnglựcta
có:
Hay P1-P2=
19
2.5 ỨNG DỤNG PHƯƠNG TRÌNH THỦY TỈNH
a. Áp kế tuyệt đối: Dùng để đo áp suất tuyệt đối lưu chất
20
2.4.3 Ứng dụng phương trình thủy tỉnh
a. Áp kế tuyệt đối:
b. Áp kế tương đối: dùng đo áp suất dư
21
A a dư a A ck
a. Áp kế tuyệt đối:
b. Áp kế tương đối:
Ví Dụ: Xác định áp suất dư và áp suất
tuyệt đối của khí trong bình. Biết tỉ trọng
của thủy ngân là 13.6; tỉ trọng của dầu
là 0.86; khối lượng riêng của nước
3; P =101kPa.
nước a
22

Giải:
Phươngtrìnhthủytỉnh qua haiđiểm A,B:
Phươngtrìnhthủytỉnh qua haiđiểm C,D:
PC=PB, PD=Pa
Thay PC=PB, PD=Pavào hay
phươngtrìnhvàtrừvếvớivếta
tìnhđượcápsuấtdưtrongbình:
Ápsuấttuyệtđối: 23
c. Áp kế đo chênh
áp kế đo chênh, loại hai chất lỏng áp kế đo chênh,

24
thường là thủy ngân loại một chất lỏng
Ví dụ: xác định độ chênh áp giữa hai điểm A, B
Phương trìnhthủytỉnhhaiđiểmA,M:
PhươngtrìnhthủytỉnhhaiđiểmM, N:
PhươngtrìnhthủytỉnhhaiđiểmN, B:
 )
Chia haivếphươngtrìnhcho ta được:
25

)
Vìkhốilượngriêngcủachấtkhí
rấtnhỏ so vớichấtlỏng, ta
cóthểxem =0
)=
26
d. Áp kế vi sai
27
2.4.4 Áp lực thủy tỉnh
a. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt phẳng
b. Áp lực tác dụng lên thành cong
28
- Phương, chiều: Fn A, Fn A

Fn - Độ lớn : Fn
Tuyệt đối: Pc=
Tương đối: Pc=
- Điểm Đặt D:
29
bb
30
31
32
Chứng Minh: Fn=
Áp lực tác dụng lên vi phân diện tích dS có tọa
độ x, y:
Áp lực tác dụng lên diện tích A:
Fn =
33
Fn =
Với là mô men tỉnh của diện tích A đối với

trục x.
Nếu A xác định được thì:
Do đó trị số áp lực bằng:

P= 𝒂 𝑪 𝑪
Nếu tính theo áp suất dư thì:

: P=
34
CHỨNG MINH: Tâm áp lực:D(xD,yD)
Ta lấy mômen của P đối với trục ox:
= (
𝒄
 𝒄
trục x’x’ song song với trục ox đi qua trọng tâm C 𝒄 𝒄35
Tâm áp lực: D(xD,yD) Lấy mômen áp lực Fn đối với trục Oy:
𝒙𝒚
𝑨
có:
𝒙𝒚 là mô men quán tính của diện tích S đối
với tâm C
𝒄
𝒄 𝒄
có thể dương, âm hoặc bằng không.
Trường hợp
𝒄; 36
Trường hợp diện tích A là hình
chữ nhật có cạnh đáy nằm ngang
song song trục ox. A=a.b
Fn=pc.A=g.hc.A= g.hc.a.b
Fn 𝑨 𝑩
Độ lớn: Fn .b =
Fn
Tâm áp lực D: 𝑨 𝑩
= 𝑨 𝑩
𝑨 𝑩 𝑨 𝑩
Đi qua trọng tâm của biểu đồ 37
Ví dụ: Xác định lực F cần thiết để
giữ van AB đóng kín như hình. Biết
van AB vuông cạnh a =0.3m. Bình
chứa đầy nước với khối lương
riêng 998kg/m3. Áp suất dư trên
mặt thoáng là 50kPa.
38
Giải: 𝒑𝑨 𝒑𝑩
Vì van AB có cạnh nằm ngang nên: Fn 𝟐
𝟐
Với
𝒑𝑨 𝒑𝑩
Fn 𝟐
𝟐
𝑨 𝑩
𝑨 𝑩
F.0,3=Fn(0,3-0,149)
39
- Tìm F:
40
41
- Điểm Đặt D:
- Tìm F:
42
43
44
- Điểm Đặt D: - Tìm F:
45
b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong
46
47
Phương của áp lực F:
48
49
50
51
52
Giải
53
Giải
Phương pháp biểu đồ:
- Vẽ biểu đồ áp suất dư: cạnh đáy gh, cao h
- P là trọng lượng của khối chất lỏng hình trụ
có đáy là diện tích biểu đồ áp suất(gh2/2),
cao là bề rộng cửa b
P= b.gh2/2
- Điểm đặt P đi qua trọng tâm của biểu đồ áp 54
suất, cách A=2/3h
c. Lực đẩy Archimede
55
2.4.5 Tính ổn định của vật nằm trong chất lỏng
a. Điều kiện nổi của vật
56
2.4.5 Tính ổn định của vật nằm trong lưu chất
b. Điều kiện cân bằng của vật trong lưu chất
C: trọng tâm vật

D: tâm đẩy
57
C: trọng tâm vật

D: tâm đẩy
M tâm định khuynh
58
Ví dụ: Xác định tính ổn định của khối gỗ có tỷ trọng 0,6 có tiết diện
hình tròn, chiều cao h nằm trong nước ở vị trí như hình
59
Giải:
ÁpdụnglựcđẩyArchimet:
Trọnglượngcủavậtbằngtrọnglượngkhốinư
ớcbịvậtchiếnchỗ:
OD=
60
Giải:
Tâm C caohơntâmđẩyD. Ta
cầnxácđịnhtâmđịnhkhuynhM:
( )
MD=
.
Mà CD=OC-OD=
Vậy MD>CD , tâmđịnhkhuynh M caohơn
tam C, ta cóvậtcânbằngổnđịnh 61
2.5 TĨNH HỌC TƯƠNG ĐỐI
2.5.1 Chất lỏng trong bình chuyển động thẳng với gia tốc không đổi
Tính áp suất:
1/ Theo phương trình:
Hay
2/ Theo độ chênh lệch áp suất giữa hai điểm áp suất
 𝑨𝑩 𝑩 𝑨𝑩
3/ Mặt đẳng áp:
Phần tử lưu chất


62
Chứng minh:
- Hệ trục tọa độ gắn liền với bình
- Lựckhối:
- Chất lỏng chuyển động theo phương x
phương trình vi phân cơ bản: Phần tử lưu chất
1 𝜕𝑃
𝐹 = −𝑎 =
𝜌 𝜕𝑥
1 𝜕𝑃
𝐹 =0=
𝜌 𝜕𝑦
1 𝜕𝑃
𝐹 = −𝑔 =
𝜌 𝜕𝑧
𝜕𝑃 𝜕𝑃 𝜕𝑃
𝑣à 𝑑𝑃 = 𝑑𝑥 + 𝑑𝑦 + 𝑑𝑧
𝜕𝑥 𝜕𝑦 𝜕𝑧
Phương trình mặt đẳng áp,
=> nghiêng một góc tan =-a/g
=> (**)
63
Độ chênh Áp suất giữa hai điểm A,B là:
Chứng Minh
Xéthaiđiểm A,B theophươngthẳngđứng. xA
Ápdụngphươngthình (**) ta có:
Điểm A: xB
Điểm B:
bằng 0, VìxA=xB
=>
64
Ví dụ: Một bình chứa nước chuyển
động ngang với gia tốc không đổi
3m/s2. Bình chứa là lăng trụ dài 3m,
chứa nước đến chiều cao 1,5m khi
bình đứng yên.
a/ Tính góc nghiêng của mặt thoáng
so với mặt nằm ngang
b/ Tính áp suất lớn nhất và nhỏ nhất
tại đáy bình
65
Giải:
a/ Tính góc nghiêng của mặt thoáng so
với mặt nằm ngang
b/ Tính áp suất lớn nhất và nhỏ nhất tại

đáy bình
.(1,5+1,5tg
2
.(1,5-1,5tg
2
66
2.5.2 Chất lỏng trong bình quay đều quanh trục thẳng đứng
Xét bình quay như hình vẽ
- Hệ trục tọa độ gắn liền với bình
- Lựckhối: G,
- Chất lỏng chuyển động quay
quanh trục z r
67
Tính áp suất:
1/ Phương trình áp suất
Hoặc
2/ Độ chênh áp suất giữa hai điểm r


Mặt đẳng áp
68
Ta có: Phần tử lưu chất
Pt mặt đẳng áp
Là các mặt
parabolic tròn xoay
Hoặc 69
* Độ chênh Áp suất giữa hai điểm A,B
theo phương thẳng đứng là:
Chứng Minh:
Xéthaiđiểm A,B theophươngthẳngđứng.
Ápdụngphươngthình (**) ta có:
ĐiểmA: 𝐴 𝐴 𝐴
ĐiểmB: 𝐵 𝐵
bằng 0, VìxA=xB, yA=yB

=> 𝑩 𝑨 𝑨 𝑩 𝑨𝑩 (đpcm)
70
Ví dụ:
71
Giải:
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
Đề thi kiểm tra giữa kỳ
Bài 1: Một thùng hình trụ đường
kính D=0.25m, trọng lượng
M=176,6N, trượt trên một tấm
phẳng nghiêng với vận tốc đều
V=0,03m/s. Biết giữa thùng và
tấm phẳng nghiêng có một lớp
dầu dày t=0.6mm, độ nhớt động
lực m=0,1Pa.s. Chấp nhận phân bố
vận tốc của lớp dầu trên phương
pháp tuyến với chuyển động là
tuyến tính. Xác định góc nghiêng
của tấm phẳng so với mặt nằm
ngang. 83
Bài 2: a/ Tính áp lực
nước tác dụng lên van có
tiết diện như hình vẽ và
điểm đặt của nó. Biết van
có thể quay quanh A
b. Tính Phản lực tại BH=3m
C. Nếu tiết diện là hình
tam giác có đáy nằm A
ngang ở B thì áp lực
nước là bao nhiêu và
điểm đặt ở đâu h=2m
B
84
75 10
10o 0.8
0.6
85
H=3.5m
b. Tính Phản lực tại B b=1m
tam giác đều có đáy nằm A
ngang ở B thì áp lực
h=1.2m
nước là bao nhiêu và
điểm đặt ở đâu
B
86
72 15
12o 0.6
0.6
87
b. Tính Phản lực tại B b=0.8m
H=4m
tròn đường kính A
AB=1.2m thì áp lực nước
h=1.2m
là bao nhiêu và điểm đặt
ở đâu
B
88
Bài 1:H=2m, D=3m. dd=0,850, Bài 2: Bình đáy vuông a=3m.

h0=1,2m, a=3m/s2. hỏi Dầu có d1=1.2, d2=0.9. V1=5m3, V2=7m3.
tràn không, H=? Thì khỏi tràn. h=0.8m, hc=0,5m. Tính áp suất PB
Tính F lên đáy bình Pc
89
Đề thi kiểm tra giữa kỳ, Thứ 4
Bài 1:H=2m, D=2,5m. Bài 2: Bình đáy vuông a=2.5m.

dd=0,960, h0=1,2m, a=2,5m/s2. d1=1,15, d2=0,8. V1=6m3, V2=9m3.
hỏi Dầu có tràn không, H=? Thì h=0.5m, hc=0,5m. Tính áp suất PB
khỏi tràn. Tính F lên đáy bình Pc
90
Đề thi kiểm tra giữa kỳ, VHVL
Bài 1: Van chữ nhật h=2m, Bài 2: Bình trụ chứa chất lỏng
b=2,5m, H=5m, Tính Fn, và quay quanh trục z cố định. Biết
điểm đặt D. Tính lực giữ van F D=1.5m, H=0,5m. Hỏi w=?. Biết
tại B n=800v/p, tính H?
91
Đề thi kiểm tra
Bài 1: Van chữ nhật h=2m, Bài 2: Xác định tính ổn định của
b=2,5m, H=5m,=60o .Tính áp khối gỗ có tỷ trọng 0,6 có tiết
lực nước Fn, và điểm đặt D. diện hình tròn, chiều cao h nằm
Tính lực giữ van F tại B trong nước ở vị trí như hình
92
Bài 1: Van tam giác cân: Bài 2: Tính Z. Biết a=90cm,

ha=2m, b=5m, =45o .Tính áp c=30cm, d=40cm, gHg=
lực nước Fn, và điểm đặt D. 133000N/m3, gnb= 112000N/m3
Tính lực giữ van F tại B
Bài 1: biết a/ g1=9810N/m3,

b/ g1= 133000N/m3, Bài 2: Tính u1. h=20mm
c/ g1= 112000N/m3
gk=21,386N/m3, h=10mm ĐS: 0,6264m/s
ĐS: a/ 9,476m/s b/ 34,9m/s c/ 32,05m/s 94
Bài 1: tính lưu lượng qua ống ventury

Biết gn=9810N/m3, gd= 8338,5N/m3, Bài 2: Tính vận tốc và lưu
h=10mm, D=30cm, d=10cm lượng tại mặt cắt c-c.
ĐS: 7,38 l/s Biết H=1m, Cv=0.1, d=10mm
95
ĐS: 0,443m/s; 3,48l/s

Bài 1: Tính vận tốc và lưu Bài 2: Tính thời gian để nước chảy
lượng tại mặt cắt c-c. hết ra ngoài qua lỗ tiết diện a
Biết H=1,2m, Cd=0.05, d=15mm Biết H=1,2m, Cd=0.05, tiết diện a có
m/s; l/s d=10mm, A có D=100cm
ĐS:
96
ĐS:
C
hc
Bài 1: Van tam giác đều:

Bài 2:Bình đáy vuông a=2.5m.
ha=7m, b=3m, =45o.Tính áp
d1=1,15, d2=0,8. V1=6m3, V2=9m3.
lực nước Fn, và điểm đặt D.
h=0.5m, điểm C cách A một khoảng
Tính lực giữ van F tại B hc=0,5m. Tính áp suất Pc và PB
97
Thời gian : 90 phút
C
hc
Bài 1: Van tam giác đều: Bài 2:Bình đáy vuông a=3m.
ha=8m, b=3m, =45o.Tính áp d1=1,1, d2=0,85. V1=8m3, V2=12m3.
lực nước Fn, và điểm đặt D. h=0.5m, điểm C cách A một khoảng
Tính lực giữ van F tại B hc=0,5m. Tính áp suất Pc và PB 98

Chuong 2 TINHHOCLUUCHAT

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 2 TINHHOCLUUCHAT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

2.1 KHÁI NIỆM

Đây là HPT vi phân cơ bản của lưu chất

Trườnghợphàm P(x,y,z) làhàmlựccóthế: P(x,y,z)=

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.4.1 Phương trình thủy tỉnh

2.5 ỨNG DỤNG PHƯƠNG TRÌNH THỦY TỈNH

a. Áp kế tuyệt đối: Dùng để đo áp suất tuyệt đối lưu chất

2.4.3 Ứng dụng phương trình thủy tỉnh

2.4.3 Ứng dụng phương trình thủy tỉnh

2.4.3 Ứng dụng phương trình thủy tỉnh

Phươngtrìnhthủytỉnh qua haiđiểm C,D:

áp kế đo chênh, loại hai chất lỏng áp kế đo chênh,

Chia haivếphươngtrìnhcho ta được:

2.4.3 Ứng dụng phương trình thủy tỉnh

- Phương, chiều: Fn A, Fn A

Áp lực tác dụng lên diện tích A:

Với là mô men tỉnh của diện tích A đối với

Do đó trị số áp lực bằng:

Nếu tính theo áp suất dư thì:

Ta lấy mômen của P đối với trục ox:

có thể dương, âm hoặc bằng không.

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

Phương của áp lực F:

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

b. Áp lực chất lỏng tác dụng lên bề mặt cong

C: trọng tâm vật

C: trọng tâm vật

3/ Mặt đẳng áp:

Phần tử lưu chất

phương trình vi phân cơ bản: Phần tử lưu chất

b/ Tính áp suất lớn nhất và nhỏ nhất tại

2/ Độ chênh áp suất giữa hai điểm r

bằng 0, VìxA=xB, yA=yB

Bài 1:H=2m, D=3m. dd=0,850, Bài 2: Bình đáy vuông a=3m.

Bài 1:H=2m, D=2,5m. Bài 2: Bình đáy vuông a=2.5m.

Bài 1: Van tam giác cân: Bài 2: Tính Z. Biết a=90cm,

Bài 1: biết a/ g1=9810N/m3,

Bài 1: tính lưu lượng qua ống ventury

ĐS: 0,443m/s; 3,48l/s

Bài 1: Van tam giác đều:

You might also like