გიორგი

მელაძე

კონსპექტბარათი

საკვლევი თემის განსაზღვრა/ლიტერატურის შერჩევა

ბიბლიოგრაფია: აკადემიური მუშაობის საფუძვლები: 49-53; ეკო: 28-41

კვლევის თემის განსაზღვრა და ლიტერატურის შერჩევა

კვლევა, სასიცოცხლო კომპონენტია სწავლის სხვადასხვა სფეროს ზრდა-

განვითარებაში. ის მოითხოვს სისტემურ მიდგომას და დამოკიდებულია მკაფიო და
ორიენტირებული კვლევის თემის ჩამოყალიბებაზე. შესაბამისი თემის არჩევა
წარმატებული კვლევის საფუძველია. თემამ უნდა უზრუნველყოს კვლევის მკაფიო
გზა და შეესაბამებოდეს მკვლევრის ინტერესებს, უნარებსა და ხელმისაწვდომ
რესურსებს.

სამეცნიერო კვლევისთვის შერჩეული თემა უნდა იყოს შესაბამისი. ის უნდა

ეფუძნებოდეს პრობლემის იდენტიფიკაციას, არსებული ლიტერატურის ხარვეზებს
და კონკრეტულ სფეროში ახალი ცოდნის განვითარების აუცილებლობას. თემამ ასევე
უნდა უზრუნველყოს უნარების შეძენის, ახალი პერსპექტივების და ახალი თეორიების
განვითარების შესაძლებლობა.

კვლევის პროცესში სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია შესაბამისი სამეცნიერო

ლიტერატურის შერჩევა. იგი მოიცავს არჩეულ თემაზე გამოქვეყნებული ნამუშევრების
ყოვლისმომცველ ძიებას. ლიტერატურა უნდა იყოს აქტუალური და შესაბამისი
საკვლევ საკითხთან. ლიტერატურის შერჩევა მოითხოვს კრიტიკულად წაკითხვის,

1
ინფორმაციის სინთეზისა და შესაბამისი მონაცემების ამოღების უნარს და არსებული
კვლევის ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირებას.

თემის აქტუალურობის დასაბუთება მკაფიოდ უნდა იყოს წარმოდგენილი. ეს

არის პროცესის დემონსტრირება, თუ რატომ ღირს საკვლევი საკითხის გამოკვლევა.
იგი მოიცავს მონაცემებს, რომლებიც გვიჩვენებს პრობლემის არსებულ მდგომარეობას,
რომლის მოგვარებასაც კვლევა ცდილობს, ასევე საკვლევ კითხვაზე პასუხის
პრაქტიკულ შედეგებს.

მკვლევარმა უნდა უზრუნველყოს, რომ ლიტერატურის მიმოხილვა ჩატარდეს

წინა კვლევის, თეორიებისა და შესაბამისი მოდელების მკაფიო მიმოხილვის
მისაცემად, რომლებიც ასახავს შემოთავაზებულ კვლევას. ლიტერატურის ეს
მიმოხილვა შექმნის აკადემიურ საფუძველს მკვლევრის თეორიისა და
მეთოდოლოგიისთვის, რათა დაეხმაროს პროცესს.

დასასრულს, საკვლევი თემის განსაზღვრა და ლიტერატურის შერჩევა

არსებითი ნაბიჯია აკადემიური კვლევის ჩატარებისას. შესაბამისი ლიტერატურის
შერჩევაზე ფოკუსირება, კარგად ჩამოყალიბებული საკვლევი კითხვის შემუშავება და
არჩეული თემის აქტუალობის განსაზღვრა უზრუნველყოფს სამეცნიერო კვლევის
უფრო ყოვლისმომცველ მიდგომას.

რა არის ძირითადი ფაქტორები, რომლებიც გასათვალისწინებელია კვლევის თემის

შერჩევისას?

რატომ არის მნიშვნელოვანი ლიტერატურის ყოვლისმომცველი მიმოხილვა კვლევის

პროცესში?

რა მიზანი აქვს საკვლევი კითხვის აქტუალურობის დასაბუთებას?

2
 მოძიებული წყაროების ანოტაცია

ბიბლიოგრაფია:https://library.iliauni.edu.ge/wp-content/uploads/2017/02/anotatsiis-
gzamkvlevi.pdf]

დანიშნულება: წყაროების ანოტაციის უპირველესი მიზანია წყაროების

შინაარსის მოკლე და შესაბამისი აღწერილობის მიწოდება, რაც მკვლევარებს ეხმარება
გამოავლინონ, შეარჩიონ და მოაწყონ ის წყაროები, რომლებიც აუცილებელია მათი
კვლევისთვის.

წყაროს ანოტაციის ძირითადი მეთოდები:

ბიბლიოგრაფიული ინფორმაცია: ანოტაციის პირველი და უმთავრესი მეთოდია

მოწოდებული წყაროს ბიბლიოგრაფიული დეტალების მიწოდება, მათ შორის ავტორი,
სათაური, გამომცემელი, გამოცემის თარიღი.

რეზიუმე: წყაროს შინაარსის მოკლე შინაარსი უნდა იყოს შეტანილი

ანოტაციაში. ეს მოიცავს თემას, კვლევის კითხვას, მეთოდოლოგიას და შედეგებს ან
დასკვნებს.

შეფასება: წყაროს სანდოობის, სიზუსტისა და კვლევის თემასთან შესაბამისობის

შეფასება ანოტაციის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ასპექტია.

კრიტიკული ანალიზი: წყაროების კრიტიკული ანალიზი შეიძლება გაკეთდეს

ანოტაციაში მისი ძლიერი, სუსტი და შეზღუდვების ხაზგასმით.

დასასრულს, წყაროების ანოტაცია არის გადამწყვეტი ნაბიჯი კვლევის

პროცესში, რომელიც ეხმარება მკვლევარებს გამოავლინონ კვლევისთვის ყველაზე
რელევანტური და სანდო წყაროები. წყაროს ანოტაციის ძირითადი მეთოდები, მათ
შორის ბიბლიოგრაფიული ინფორმაციის მიწოდება, შინაარსის შეჯამება, წყაროს
სანდოობის შეფასება და კრიტიკული ანალიზის ჩატარება, ეხმარება მკვლევრებს
მათი წყაროების ეფექტურად შეგროვებაში, მართვასა და ციტირებაში.

3
რა არის კვლევისას წყაროების ანოტაციის მიზანი?

რა არის წყაროს ანოტაციის ძირითადი მეთოდები?

როგორ სარგებლობენ მკვლევარები თავიანთი წყაროების ანოტაციით?

კითხვის სტრატეგიები

ბიბლიოგრაფია: აკადემიური მუშაობის საფუძვლები: 92-97

განმარტება: კითხვის სტრატეგიები ეხება ტექნიკებს ან მეთოდებს, რომლებსაც

სტუდენტები იყენებენ კითხვის უნარების გასაუმჯობესებლად, წერილობითი
ტექსტების გაგებისა და გაგების მიზნით. ის მოიცავს კითხვის აქტიურ და
მიზანმიმართულ პრაქტიკებს, რომლებიც საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს ჩაერთონ
მასალასთან, ამოიცნონ ძირითადი იდეები და დააკავშირონ ინფორმაცია
მნიშვნელოვანი გზებით.

ძირითადი ელემენტები:

მიზანი: კითხვა არ არის მხოლოდ სიტყვების გაშიფვრა, არამედ ტექსტში

წარმოდგენილი ინფორმაციის გაგება და გაგება. კითხვის სტრატეგიები ეხმარება
მოსწავლეებს კითხვის მიზნის იდენტიფიცირებაში და მასალასთან უფრო
შინაარსიანი გზით დაკავშირებაში.

წინასწარი კითხვა: წაკითხვამდე მოსწავლეებმა წინასწარ უნდა დაათვალიერონ

ტექსტი, ამოიცნონ ძირითადი ცნებები და გააკეთონ პროგნოზები იმის შესახებ, თუ
რას წაიკითხავენ. ეს ხელს უწყობს წინა ცოდნის გააქტიურებას და გაგების ჩარჩოს
შექმნას.

კითხვის დროს: მოსწავლეებმა აქტიურად უნდა ჩაერთონ ტექსტთან კითხვისას,

გამოიყენონ ისეთი სტრატეგიები, როგორიცაა ხაზგასმა, ჩანაწერების აღება და
კითხვების დასმა, რათა დაეხმარონ მათ დაიმახსოვრონ ძირითადი იდეები და
დააკავშირონ ინფორმაცია.

4
 კითხვის შემდგომ: წაკითხვის შემდეგ მოსწავლეებმა უნდა გადახედონ ტექსტს
და შეაჯამონ ძირითადი იდეები, დაუკავშირდნენ ინფორმაციის სხვა წყაროებს და
დაფიქრდნენ კითხვის გამოცდილებაზე.

კითხვის სტრატეგიები შეიძლება გამოყენებულ იქნას ნებისმიერი ტიპის

საკითხავ მასალაზე, სახელმძღვანელოებიდან და აკადემიური სტატიებიდან
რომანებამდე და ახალი ამბების სტატიებამდე. კითხვისადმი აქტიური და
მიზანმიმართული მიდგომის გამოყენებით, მოსწავლეებს შეუძლიათ გააუმჯობესონ
გაგების, შეკავებისა და კრიტიკული აზროვნების უნარები.

ასევე გასათვალისწინებელია კითხვის სტრატეგიები სადიადანც გამოყოფენ:

კურსორულ/თვალის გადავლებით კითხვას,სელექციურ/შერჩევით კითხვას და
შემეცნებით კითხვას.

კურსორული კითხვის პროცესში ყურადღება უნდა გამახვილდეს არა მთლიან

ტექსტზე, არამედ მხოლოდ ნაწილებზე, რომლებსაც ინტენსიურად ეცნობით, თუმცა
მანამდე გასათვალისწიენებლია საკვლევი ტექსტის შემდეგი ელემენტები: დასკვნა
ქვემოთ მოცემული ცხრილი ყურადღებას გაგამახვილებინებთ მოძიებული
კრიტიკული ტექსტის იმ სტრუქტურულ ელემენტებზე, რომლებიც ინფორმაციას
მოგცემთ წყაროს შინაარსსა და მასში წამოჭრილ საკვლევ საკითხზე, ასევე მოახერხებთ
შეაფასოთ წყაროს სანდოობა და აკადემიური გამართულობა.

სელექციური კითხვის დროს ცნებების განმარტება, რაოდენობრივ მონაცემებსა

და წყაროებში დისკუსიებზე დაკვირვება შეგაძლებინებთ, ამოირჩიოთ მოძიებული
წყაროებიდან თქვენი თემისთვის შესაბამისი ინფორმაცია.

შემეცნებითი კითხვა არის კითხვის სტრატეგიების უმაღლესი დონე, სადაც

ტექსტი იკითხება ორი პერსპექტივიდან: შინაგანი და გარეგანი. შიდა პერსპექტივა
გულისხმობს ავტორის მოსაზრებების გათვალისწინებას, ხოლო გარე პერსპექტივა
გულისხმობს ავტორის და მკითველის არგუმენტების ერთმანეთან შედარებას.

5
რა არის კითხვის სტრატეგიები და როგორ შეიძლება ისინი დაეხმარონ მოსწავლეებს
კითხვის უნარების გაუმჯობესებაში?

რა არის კითხვის სტრატეგიის ძირითადი ელემენტები და როგორ უწყობს ხელს

თითოეული ელემენტი ეფექტურ კითხვას?

როგორ შეიძლება კითხვის სტრატეგიების გამოყენება სხვადასხვა ტიპის საკითხავ

მასალაზე, როგორიცაა სახელმძღვანელოები ან ახალი ამბების სტატიები?

რა არის შემეცნებითი კითხვა და რით განსხვავდება ის ზედაპირული და შერჩევითი

კითხვისგან?