Professional Documents
Culture Documents
Disc Book
Disc Book
تاریخچه
مدل جهانی دیسک DISCبا سابقه بیش از حدود 90سال در دنیا ،در حال حاضر به عنوان یکی از مدل های
پیشتاز ،بروز و بسیار محبوب در شناخت تمایالت رفتاری افراد می باشد.
این مدل برای اولین بار در سال 1928میالدی توسط دکتر ویلیام مولتون مارستون Moulton William
Marstonمعرفی شد .مارستون اعتقاد داشت که چهار الیه رفتاری وجود دارد که می توان افراد را بر اساس آن
طبقه بندی نمود .هر چهار الیه رفتاری ،با شدت و ضعفی متفاوت در همه افراد مشاهده می شوند؛ اما هر فرد یک
سبک یا دو سبک غالب رفتاری دارد که معموال طبق آن نسبت به محیط پیرامون خود واکنش نشان می دهد
ابزار DISCمارستون حاصل 40سال تالش اندیشمندان مدیریت ،روانشناسی و جامعه شناسی می باشد .این ابزار
بر روی بیش از 40میلیون نفر در سرتاسر جهان اجرا شده و نتایج آن مورد تایید و استفاده مراکز آموزشی ،شرکت
ها و کسب و کارها بوده است .از کاربرد های مفید ابزار DISCشناخت الگوی رفتاری مشتریان و نحوه رفتار با
ایشان می باشد .دپارتمان های روانشناسی و علوم رفتاری بسیاری از دانشگاه ها ،تحقیقاتی در مورد اعتبار «مدل
چهار تیپی رفتار انسان» انجام داده اند.
مهمترین ویژگی این مدل ،سادگی بیان و در عین حال قابلیت پیش بینی بسیار باالی افراد است.
مدل دیسک دقیقا چه می گوید ؟
بر مبنای این مدل ،ویژگیهای افراد از 4ترکیب چهار الیه S ، I ، Dو Cشکل می گیرد .دقیقا مشابه رنگ ها !
فرض کنید با در اختیار داشتن 4رنگ قرمز ،زرد ،سبز و آبی ،قصد ترکیب آنها با شدت مختلف را دارید .بدیهی
است می توانید رنگهای متعدد از این ترکیب بدست آورید .در مورد الیه های مختلف نیز به همین گونه است.
یعنی رفتار هر فرد ،با مشخص شدن شدت الیه های رفتاری ،قابل طبقه بندی و پیش بینی خواهد بود.
نکته مهم :با شناخت افراد وتشخیص شدت الیه هایشان ،می توانیم بر آنها
اثرگذاری بسیار بیشتر داشته باشیم.
بدیهی است شناخت الگوهای افراد ،عالوه بر دانش نیاز به تمرین نیز خواهد داشت .اما این مدل یک چارچوب
علمی و قابل درک در اختیار ما خواهد گذاشت تا به کمک آن بتوانیم به این هدف برسیم.
الزم است برای ورود به مبحث مجددا تاکید شود که الیه های رفتاری افراد ،عمدتا ترکیبی است .بدین معنا که
نمی توان گفت یک شخص صرفا یک الیه دارد .ترکیب مقادیر الیه هاست که رفتار افراد را شکل می دهد .اما
عمدتا رفتار افراد در یک یا دو الیه شدت بیشتری دارد.
رفتار هر فرد از ترکیب 4الیه شکل می گیرد .اما عمدتا در یک یا دو الیه رفتاری شدت بیشتر
دارند و با یافتن این الیه ها می توان روش ورود و تاثیرگذاری ذهنی بر آنها را کشف نمود.
افرادی که با این مدل فعالیت عمیق داشته اند ،آنرا معجزه ارتباطی هزاره سوم خطاب می کنند.
بخش باال سمت راست نمودار :افراد با الیه Iرنگ نمایشی زرد
بخش پایین سمت راست نمودار :افراد با الیه Sرنگ نمایشی سبز
گروه Dیا Dominanceبه معنای تسلط گروه Iیا Influencerبه معنای اثرگذار
طلب صفات غالب:
صفات غالب: شاد و سرزنده
تند و سریع معاشرتی
رک و قاطع قانع کننده
قوی و نافذ تاثیرگذار
خطر پذیر دوست داشتنی
اهل رقابت و چالش طلب اجتماعی
سریع الفکر
گروه Cیا Conscientious گروه Sیا Steadiness
به معنای با وجدان به معنای ثبات (ثبات طلب)
صفات غالب: صفات غالب:
منطقی صبور
دقیق وفادار
منظم آرام
حساب گر احساسی
تحلیل گر خوش برخورد
خونگرم
در فصل های بعدی ،ویژگیهای هریک از گروه ها با جزئیات بیشتر بیان می گردد.
فصل دوم –گروه D
ویژگیهای عمومی
همانطور که در بخش قبل ذکر شد ،افراد گروه Dبا رنگ قرمز شناخته می شوند .برونگرا و وظیفه محور هستند.
اعتماد به نفس و نفوذ باالیی دارند .معموال سریع و با صدای بلند ،رک و صریح سخن می گویند .همچنین افرادی
قاطع ،جسور و خوش صحبت هستند.
این گروه بسیار سرسخت و مصر هستند .آنقدر که گاهی خودسر و لجوج به نظر می رسند .اما این گونه نیست.
آنها صرفا می خواهند حرکت کنند و به تصمیماتشان جامه عمل بپوشانند.
این گروه استعداد زیادی در ایجاد محیطی پرهیجان و پویا دارند و به همین علت نیز باید همیشه کوهی برای
صعود ،پروژه ای برای کار کردن و چالشی برای بر انگیخته شدن داشته باشند.
Dها عمدتا خواستار زندگی شیک ،تجمالتی و متمایز از سایرین هستند .اکثرا ظاهری مرتب و شیک و رسمی
دارند.
Dها بسیار رقابت طلب و چالشی هستند و در شرایط رقابتی و پرچالش بهترین عملکرد و کارایی را از خود نشان
می دهند.
افراد گروه Dاز این که به آنها دستور داده شود یا گفته شود که چه کار کنند یا مدام تحت کنترل کسی باشند،
بیزارند .از این رو این افراد بسیار به خود متکی بوده و عالقه ای ندارند به دیگران شبیه شوند.
به دلیل سرعت انتخاب باال ،ممکن است جزئیات را در نظر نگیرند .هر چند که به ندرت تمایل دارند بپذیرند که
اشتباه کرده اند!
از دیگر ویژگیهای این گروه ،کنجکاوی و ماجرا جویی زیاد آن هاست؛ آنها جسورانه تر از همه به کشف نادانسته
ها می پردازند .با چالش های احتمالی مواجه می شوند.
افراد گروه Dهمواره به دنبال پیشرفت و کسب قدرت هستند و به رهبران قوی احترام می گذارند و دوست دارند
بخشی از یک تیم برنده باشند.
اگر دوست دارید Dها را به سمت خود جذب کنید ،قوی ،قاطع ،نافذ ،با اعتماد به نفس و منظم باشید.
نقاط قوت
مانند سه گروه دیگر D ،ها نیز نقاط قوت و نقاط قابل بهبود خود را دارند .این گروه بسیار پرانرژی و محرک
هستند .عمدتا به عنوان پیشگام اقدام به انجام کارهای بزرگ می کنند .پشتکار باالیی دارند و به راحتی دلسرد
نمی شوند .قدرت جسارت و خطرپذیری باال دارند .عمدتا به راحتی چند کار را به صورت همزمان انجام می دهند.
رقابت طلب هستند و تا زمانی که به خواسته خود نرسند ،دست از تالش بر نمی دارند .اهل عمل هستند؛ افکار
بزرگ در سر دارند و از اشتباهات خود درس می گیرند.
افراد Dاعتماد به نفس باال دارند و در بحران ،مدیریت خوبی دارند .برای سرعت ارزش بسیاری قائلند و زمان خود
را بیهوده سپری نمی کنند.
ویژگیهای عمومی
افراد با الیه Iدر بخش باال و سمت راست نمودار نشان داده می شوند .این گروه با رنگ زرد شناخته می شوند.
تمایل رفتاری شاخص در این گروه اثرگذاری بر افراد است .این گروه در میان گروه های دیگر از تمایل بیشتری
جهت ایجاد ارتباطات عمومی برخوردارند .عمدتا خوش مشرب هستند .از ارتباطات بسیار لذت می برند I .ها افراد
برونگرا و پر انرژی هستند .این افراد دوست دارند اثر مثبتی بر روی سایرین داشته باشند .عمدتا شاد و شوخ طبع
هستند .بطور خالصه می توان گفت از مصاحبت با افراد Iاحساس خوبی خواهید داشت.
این گروه براحتی می توانند سر صحبت را با شما باز کنند .مهارتهای کالمی خوبی دارند و در متقاعد کردن افراد،
حرفه ای تر از سایر گروه ها عمل می کنند .افراد با الیه Iباال ،همانگونه که ذکر شد ،به شدت به ارتباطات عالقه
مند هستند و لذا دوستان بسیار زیادی دارند .همچنین پیشتر ،عنوان شد که دوست دارند اثر مثبتی بر ذهن افراد
باقی بگذارند .بنابراین برای فکر دیگران وزن زیادی را در نظر می گیرند و از این که مورد تمجید و تشویق قرار
بگیرند و یا با آنها احساس صمیمیت کنید ،لذت می برند I .ها توانایی قابل قبولی در رویاپردازی دارند و به نسبت
از خالقیت قابل قبول برخوردارند .این گروه نیز مانند Dها از سطح انرژی باالیی برخوردارند و پر سرعت هستند.
در زمان ارتباطات ،بیش از سایر گروه ها از مهارتهای کالمی و زبان بدن استفاده می کنند.
در گروه ها مشوقین خوبی هستند و می توانند در سایرین ایجاد انگیزه نمایند .این گروه در سخنرانی و اجرا حرفه
ای هستند و خالصه دو ست دارند در کانون توجه و تمرکز افراد دیگر باشند .شکل منفی آن نیز می تواند بروز
نماید .یعنی در صورتیکه نتوانند با یک شاخص مثبت مطرح شوند ،بعضا حاضر می شوند با یک ویژگی منفی مورد
توجه و تمایز قرار گیرند .مانند گروه Dبسیار رک هستند و سریع العمل هستند .به گونه ای که گاهی پیش از
فکر کردن ،اقدام می کنند و به همین دلیل خود را به دردسر می اندازند.
این گروه یعنی Iها را به آسانی می توان شناخت .چرا که برونگرا هستند و حرکات کامال واضحی دارند .همچنین
برای اثرگذاری بر ایشان ،باید آنها را ببینید و به ویژگیها و احساساتشان بها دهید!
نیازهای اولیه
همانگونه که در بخش قبل ذکر شد ،تمایل اصلی افراد با الیه Iباال ،نیاز به اثرگذاری بر افراد است .این گروه نیاز
بسیاری به دیده شدن و درک شدن و ایجاد یک برداشت مطلوب از خود را دارند .داشتن روابط دوستانه و تعلق به
گروه ها برای Iها یک نیاز اساسی محسوب می شود.
نقاط قوت
افراد با الیه Iدر ایجاد ارتباط با سایرین بسیار حرفه ای هستند .معموال مثبت اندیش هستند و تمایل دارند
ویژگیهای مثبت را ببینند .در تعامالت با افراد گارد بسته ای ندارند I .ها عمدتا خوش مشرب هستند و از مصاحبت
با ایشان لذت خواهید برد .یکی از ویژگیهای بسیار مهم در الیه ، Iتوانایی اقناع مخاطب است .بدان معنا که با
بهره گیری از ویژگیهای ارتباطی و مهارتهای کالمی ،عمدتا مخاطب خود را قانع می کنند I .ها نیز مثل Dها
بسیار پرانرژی هستند I .ها در تعامالت خود خیرخواه و مهربان هستند .برای ارتباطات وزن زیادی قائلند و زمان
خود را در این مسیر صرف می کنند .پرشور و سرشار از انرژی مثبت هستند .مشابه گروه Dپر سرعت و پر ریسک
هستند و بر خالف گروه ، Dتمایلی برای ورود به چالش ندارند.
ویژگیهای عمومی
افراد با الیه Sدر بخش پایین و سمت راست نمودار نشان داده می شوند .این گروه با رنگ سبز شناخته می شوند.
تمایل رفتاری شاخص در این گروه ثبات طلبی است .این گروه در میان گروه های دیگر از تمایل بیشتری جهت
دستیابی به ثبات برخوردارند .مانند گروه ، Iارتباط محور هستند .اما Iها در باالی نمودار قرار دارند و بخش باالی
نمودار بیانگر افراد برونگراست و Sها نیز در پایین نمودار یعنی بخش درونگرا قرار دارند .بنابر این می توان گفت
Sها بر خالف Iها و Dها ،درونگرا هستند .تمایل به حفظ ثبات در افراد ، Sدر ارتباط با افراد نیز نمود پیدا می
کند و Sها افرادی وفادار و صبور هستند .همچنین تا حدی خجالتی به نظر می رسند .سطح انرژی گروه های
پایین پایینتر از باالی نمودار است و Sها نیز از سطح انرژی نسبتا کمی برخوردارند .از آنجا که اهل تنوع و ماجرا
جویی نیستند ،از انجام کارهای تکراری آزرده نمی شوند .این گروه دوست دارند همه چیز برنامه ریزی شده و با
ثبات باشد و مواجهه ناگهانی با امور را نمی پسندند S .ها حتی در حرکت کردن نیز آرام هستند .عمدتا مهربان و
فروتن هستند و رفتاری متواضعانه دارند .در گروه تبعیت خوبی از قوانین دارند .آرامش این گروه عالوه بر حرکت،
در صدای آنها نیز انعکاس می یابد S .ها افرادی اجتماعی و ارتباط محور هستند؛ اما حضور در جمع های کوچکتر
و دوستانه تر را به ارتباطات گسترده و با عمق کمتر ترجیح می دهند .عمدتا با مهربانی که در وجود این گروه
است ،دوست ندارند شخصی را آزرده کنند و بنابراین به سختی "نه" می گویند .گروه Sمعموال با تمایلی که به
حفظ وضع موجود دارند ،عمدتا از شرایط راضی هستند .اما در میان گروه ها اعتماد به نفس کمتری دارند و در
بسیاری از موارد نسبت به خودشان ،جندان راضی به نظر نمی رسند.
Sها محیط های با سرعت باال و نیز محیط هایی با چالش های بسیار را دوست ندارند و ممکن است در چنین
حالتی عملکرد منفی از خود بروز دهند .
با آرامشی که در این گروه وجود دارد ،می توان انتظار داشت که در برابر صحبت های دیگران ،مدتها وقت صرف
می کنند و به عبارتی شنوندگان خوبی هستند.
Sها نقطه متضاد افراد با گروه Dهستند .همانگونه که در نمودارها نیز مقابل هم هستند .بنابراین ویژگیهایی مقابل
هم دارند .به عنوان مثال Dها بسیار صریح هستند .در حالیکه Sها در کالم احتیاط به مراتب بیشتری به خرج
می دهند.
نیازهای اولیه
افراد با گروه Iدیده شدن را دوست دارند .در کنار آن افراد با الیه Sمورد قدردانی شدن را دوست دارند .در واقع
دوست دارند که مهربانی و وفاداری ایشان مورد قدرشناسی قرار گرفته است.
نقاط قوت
Sها از شرایط موجود راضی هستند و این رضایت می تواند سبب آرامش محیط شود .با تمایلی که به ثبات دارند،
چندان اهل ریسک نیستند و به عبارتی سنجیده و کم اشتباه عمل می کنند .افراد با الیه Sشنوندگان خوبی
هستند و عالوه بر آن حس همدردی را به مخاطب خود انتقال می دهند .بسیار وفادار و مهربان هستند و می توان
گفت چنانچه اقدامی انجام دهند پیش از هر انتظاری در جلب هرگونه پاداشی ،صرفا از سر خلوص و مهربانی آنرا
انجام خواهند داد S .ها می توانند به عنوان یک عامل ایجاد ثبات در جمع مطرح باشند .چرا که به کمک کردن
به دیگران وزن بسیاری می دهند.
ویژگیهای عمومی
افراد با الیه Cدر بخش پایین و سمت چپ نمودار نشان داده می شوند .این گروه با رنگ سبز شناخته می شوند.
تمایل به وجدان و مسئولیت پذیری ،در این گروه غالب است .درونگرا و وظیفه محور هستند .نسبت به سایر گروه
ها تمایل بیشتری برای مرور واقعیت دارند و به عبارت دیگر واقع گرا هستند .تمایل به نظم در این گروه بیشتر
است .به دلیل تمایل به نظم ،دارای چارچوب و منطقی هستند .این گروه روی انجام صحیح امور تاکید بسیار دارند.
می توان گفت از استانداردهای باالیی برخوردارند C .ها افرادی تحلیلگر و متفکرند و به جزییات توجه زیادی دارند.
به دلیل توجه به جزئیات ،نسبت به الیه های Dو Iکه کالن نگر هستند ،کندتر اقدام می کنند .همچنین کم
محتط و کم ریسک ه ستند .به توجه به استانداردهای باالیی که دارند ،می خواهند همه امور را راستی آزمایی
کنند و می توان گفت برای بررسی واقعیت ها ،نگاهی توام با شک دارند .ویژگی مشترک این گروه با Dها اینست
که کار محور هستند .بدین معنی که برای انجام کارها اهمیت ویژه ای قائلند.
Cها استانداردهای باالیی دارند؛ بنابراین طبیعی است در بسیاری از موارد از وضع موجود ناراضی و منتقد باشند.
در تجزیه و تحلیل وقایع خبره هستند و نیروی تحلیل گری باالیی دارند .این گروه با نگاه موشکافانه ای که دارند،
تمایل بسیاری برای کشف جزییات دارند و پرسش های زیادی در ذهن دارند C .ها معموال در پوشش ساده و
مرتب هستند .اهمیتی برای خریدن برندهای لوکس نشان نمی دهند .در عوض بیشتر بر کیفیت و کارایی تاکید
دارند .در کالم عمدتا لحن ثابت و آرام و شمرده دارند و تمرکز خود را در صحبت کردن ،کمتر از دست می دهند.
حتی اگر استانداردهای مد نظرشان تامین شود ،به سرعت استانداردهای خود را باال می برند و مجدد از وضعیت
موجود انتقاد می کنند! Cها گارد بسته ای دارند .عالقه مند به ورود افراد به حریم خصوصی خود نیستند .از
صمیمی شدن ناگهانی افراد استقبال نمی کنند و به آن به دیده شک می نگرند .حافظه خوبی دارند و اگر زمانی
مرتکب اشتباه شده باشید ،آنرا به خاطر می سپارند؛ هرچند که ممکن است بخاطر حفظ آداب ،آن را به شما
منعکس نکنند! Cها ممکن است زمان صحبت به قدری جزئیات را کامل بیان کنند که گروه هایی مثل Dها و I
ها را خسته کنند C .ها نیز مانند Sها شروع کننده صحبت نیستند.
نیازهای اولیه
یکی از اساسی ترین نیازهای این گروه ،پاسخ هایی با کیفیت است .منظور اینست که پاسخ هایی که به این گروه
ارائه می شود ،باید با در نظر گرفتن تمام جوانب و بیانگر جزییات الزم باشد.
نقاط قوت
این گروه افرادی بسیار متفکر و تحلیلگر هستند .با حس توجه ذاتی که به جزئیات دارند ،می توانند مو را از ماست
بیرون بکشند .از آنجا که چارچوب و نظم و وجدان برایشان مهم است ،می توانند به نقش منتقدین منصف را ایفا
کنند .توانایی برنامه ریزی با در نظر گرفتن جزئیات برنامه را بیش از سایر گروه ها دارند و با حس پشتکار و توجه
به کاری که در وجودشان است ،می توانند برنامه ریزی قدرتمندی در کارها و پروژه ها انجام دهند و برنامه هایی
با خطای حداقل ارائه دهند C .ها قانونمدار و محتاط هستند .در کارها بسیار مسئولیت پذیر هستند .زمانی که
مسئولیت کاری را بپذیرند ،آنرا تا انتها به درستی پیش می برند .قدرت شنوندگی در Cها بسیار باالست .افرادی
با پشتکار هستند و در کارها استمرار قابل قبولی دارند .معموال مبادی آداب رفتار و با سیاست رفتار می کنند.
ذهن افراد Cپیچیدگی را دوست دارد و توانایی تحلیل آنرا نیز دارد C .ها توانایی تمرکز باالیی دارند و می توانند
ساعت ها در نقطه ای مشغول انجام کاری با دقت و توجه باال شوند.
همانطور که پیشتر ذکر شد ،این مدل یک معجزه در ارتباطات تلقی می گردد.
آنچه مسلم است یادگیری این مدل ،می تواند برای شما آغاز اتفاقات بی نظیر در زندگی باشد.
اما از سوی دیگر نمی توان انتظار داشت صرفا با مطالعه ای کوتاه ،از این مدل بهره مند گردید و در واقع "نابرده
رنج ،گنج میسر نمی شود" .بنابراین باید در این مسیر ممارست و تمرین داشته باشید.
اگر از این مدل را بخوبی یاد بگیرید ،با آن زندگی کنید و از آن استفاده نمایید ،می توانید بر
همه افراد اثرگذار باشید و ناخودآگاه آنها را کنترل نمایید!!
حتما در این بخش این سوال برای شما مطرح می شود که چگونه باید این مدل را به درستی فرا گرفت ؟
شما به روشهای مختلف می توانید این علم را یاد بگیرید .اما پیشنهاد می شود:
در گام اول ،الگوی رفتاری و نمودار های رفتاری خود را به دقت مورد شناسایی قرار دهید .این شناخت بدون
شک به درک بهتر مدل خواهد انجامید .برای این منظور الزم است تست رفتار شناسی خود را تکمیل نمایید.
تست های مختلف جهت تشخیص الگوهای رفتاری در ایران موجود است .اما پیشنهاد می شود از یک تست معتبر
استفاده نمایید .چرا که همه این تست ها معتبر نیستند .متاسفانه تست هایی که بصورت رایگان در سایتها ارائه
می شود شباهتی به یک کار علمی ندارد.
همچنین می توانید برای تهیه شناسه در سایت مجموعه ،اینجا را کلیک نمایید .این تست در مجموعه های
مختلف و بزرگ کشور انجام شده و نتایج آن بصورت علمی مورد ارزیابی قرار گرفته است و دارای اعتبار باالست.
در گام دوم ،در مورد مدل مطالعه عمیق تر کنید و آموزش ببینید .مدل دیسک با وجود سادگی در ظاهر ،بسیار
عمیق و پیچیده است .بنابراین در مورد آن مطالعه کنید.
در گام سوم و آخرین گام ،این مدل را در زندگی روزمره خود جاری نمایید .موفق ترین افرادی که این علم را
بخوبی فراگرفته اند ،غالبا یک تجربه مشترک دارند .آنها می گویند ،بعد از این که مدل را آموختیم ،از هر فرصتی
برای تمرین شناخت و کنترل ناخودآگاه افراد و اثرگذاری بر آنها استفاده کردیم؛ در جلسات کاری ،در فروش ،در
ارتباط با خانواده و حتی در ارتباطات روزمره ساده نظیر انجام خرید!!
این تمرین به شما کمک می کند مدل های رفتاری افراد را به درستی شناسایی نمایید و شناسایی مدل رفتاری،
مهمترین مرحله در ورود به ناخودآگاه افراد است.
همچنین به منظور مطالعه مستمر ،در سایت مدرسه کسب و کار گلبانگ ،مقاالت مختلفی در این حوزه منتشر
می گردد .می توانید با دنبال کردن سایت اطالعات خود را بروز نمایید.