EL

FILIBUSTERISMO

RENZ VILLASORDA CHILO VINZ NUESTRO

Pinasa kay: Pinasa ni:
 MGA NATUTUNAN KO SA EL
FILIBUSTERISMO

Natuwa ako sa pagsisimula ng aming apat na marka dahil ang aming

paksa ay magiging susceptible sa tinatawag na El Filibusterismo.
Lubos kong inaabangan ang pagtuklas ng bawatkabanata sa El
Filibusterismo. Nag-aral kami ng Noli me Tangere sa baiting 9, na
ikinatuwa ko dahil lagi kong hilig ang paggawa at pagbabasa ng mga
gawa ni Jose Rizal. Marami akong natuklasan at natutunan sa
pamamagitan ng kanyang mgalibro, kung kaya't marami na sana
akong natutunan sa grade 10. Sa liham na ito, ibabahagi ko ang aking
mga personal napagninilay sa bawat kabanata ng El Filibusterismo,
gayundinang maaari kong matutunan sa bawat kabanata , kaya
magsimulatayo sa Kabanata 1.

Ayon sa aking mga natuklasan sa Kabanata 1, ang kuwento ay

binanggit sa isang kubyerta kung saan naroroon ang
mgamakapangyarihan at mayayaman, tulad nina Don Custodio,
Donya Victorina (ang pekeng Kastila), Kapitan Heneral, Padre Salvi,
Padre Irene, at iba pa. Ang mga naghihikahos sa ibaba ay masikip at
nahihirapang sumakay sa deck dahil sa dami ng mgapasahero. Sa
kubyerta, pinag-usapan nila ang pagpapalalim ng Ilog Pasig sa gitna
ng kuwento, ngunit karamihan sa mga prayleay hindi sumang-ayon sa
mga rekomendasyon ng iba. Dahil napakaraming indibidwal ang
nawawalan ng makatarungangbahagi ng kabuhayan, ang kubyerta na
kanilang sinasakyan ay nakapaloob sa ating buhay, nalaman ko sa
Kabanata 1. Ang mgamayayaman at makapangyarihan, na
nagmamalasakit lamang sakanilang sarili, ay nasa pansin, habang ang
mga mahihirap ay nasa sa ilalim, nagdurusa ng paghihirap at sakit.
Dahil ang mundo ay hindi palaging patas, ang tanging magagawa
natin ay magsumikap upang makamit ang ating mga layunin.

 MGA NATUTUNAN KO SA EL
FILIBUSTERISMO

Pumunta tayo sa Kabanata 2, kung saan nakikipag-usap sinaBasilio at Isagani

kay Kapitan Basilio tungkol sa layunin ninaIsagani at Basilio na magtayo ng
isang paaralan para sa mgabatang nag-aaral ng wikang Espanyol. Pumasok si
Simounhabang nag-uusap, at ipinakilala siya ni Basilio kay Isagani. Inalok ni
Simoun ang dalawang beer, ngunit mabilis silangtumanggi dahil, sa
pagkakaalam nila, ang alak ay nagdudulot ng mga problema sa kanilang
komunidad. Ang aral na natututuhanko ay na "kapag gusto mong mangyari
ang isang bagay, posibleang anumang bagay," gaya ng sinasabi ng parirala. Sa
kabanata2, ginagawa nila ang lahat ng kanilang makakaya upangmaisagawa
ang kanilang mga plano upang lumikha ng isangakademya para sa mga mag-
aaral, ngunit ang ilang mga tao ay tumututol sa mga personal na dahilan. Ang
panaginip ay parang tren para sa akin. Maaari kang huminto dahil sa bigat ng
iba, ngunit ang tren ay patuloy na tumatakbo. Sa madaling salita, kahit na
maraming tao ang sumubok na pahirapan ka, hindimahaharang ang ating
pangarap kung tayo ay magsisikap nanghusto.

Sumunod ang ikatlong kabanata. Naaliw ako sa chapter na ito samga

kwentong kinagigiliwan ko. Isinalaysay at ibinahagi nilaang mga tradisyong
nakaaaliw sa mga tao, tulad ng alamat niDonya Geronima, ang mitolohiya ng
malapad na bato, at ang alamat ni San Nicolas, sa gitna ng pag-uusap sa gitna
ng mga taosa kubyerta. Isang mag-asawa ang nagbubuod sa alamat ni Dona
Geronima na ang lalaki ay naging arsobispo, kaya't ang kanilangpanata ay
hindi natupad, ngunit ang babae ay pinahintulutangtumira sa isang yungib
upang magkaroon ng matitirhan, at siyaay namatay doon maraming araw na
ang nakalipas. Ang banal na katutubong ang lokasyon at tirahan ng mga
espiritu ay paksang malawak na alamat ng bato. Ang huli ay ang alamat ng
San Nicolas, kung saan ang isang Intsik ay naligtas mula sa isangdemonyong
buwaya at ang buwaya ay naging bato. Ang akingkasalukuyang aralin ay
batay sa mitolohiyang Geronima. Huwagtayong mangako na hindi natin
tutuparin dahil hindi natin alamang mga pangyayari, at mararamdaman natin
ang pangako kung ito ay masira.
 MGA NATUTUNAN KO SA EL
FILIBUSTERISMO

Pumunta tayo sa Kabanata 2, kung saan nakikipag-usap sinaBasilio at Isagani

kay Kapitan Basilio tungkol sa layunin ninaIsagani at Basilio na magtayo ng
isang paaralan para sa mgabatang nag-aaral ng wikang Espanyol. Pumasok si
Simounhabang nag-uusap, at ipinakilala siya ni Basilio kay Isagani. Inalok ni
Simoun ang dalawang beer, ngunit mabilis silangtumanggi dahil, sa
pagkakaalam nila, ang alak ay nagdudulot ng mga problema sa kanilang
komunidad. Ang aral na natututuhanko ay na "kapag gusto mong mangyari
ang isang bagay, posibleang anumang bagay," gaya ng sinasabi ng parirala. Sa
kabanata2, ginagawa nila ang lahat ng kanilang makakaya upangmaisagawa
ang kanilang mga plano upang lumikha ng isangakademya para sa mga mag-
aaral, ngunit ang ilang mga tao ay tumututol sa mga personal na dahilan. Ang
panaginip ay parang tren para sa akin. Maaari kang huminto dahil sa bigat ng
iba, ngunit ang tren ay patuloy na tumatakbo. Sa madaling salita, kahit na
maraming tao ang sumubok na pahirapan ka, hindimahaharang ang ating
pangarap kung tayo ay magsisikap nanghusto.

Sumunod ang ikatlong kabanata. Naaliw ako sa chapter na ito samga

kwentong kinagigiliwan ko. Isinalaysay at ibinahagi nilaang mga tradisyong
nakaaaliw sa mga tao, tulad ng alamat niDonya Geronima, ang mitolohiya ng
malapad na bato, at ang alamat ni San Nicolas, sa gitna ng pag-uusap sa gitna
ng mga taosa kubyerta. Isang mag-asawa ang nagbubuod sa alamat ni Dona
Geronima na ang lalaki ay naging arsobispo, kaya't ang kanilangpanata ay
hindi natupad, ngunit ang babae ay pinahintulutangtumira sa isang yungib
upang magkaroon ng matitirhan, at siyaay namatay doon maraming araw na
ang nakalipas. Ang banal na katutubong ang lokasyon at tirahan ng mga
espiritu ay paksang malawak na alamat ng bato. Ang huli ay ang alamat ng
San Nicolas, kung saan ang isang Intsik ay naligtas mula sa isangdemonyong
buwaya at ang buwaya ay naging bato. Ang akingkasalukuyang aralin ay
batay sa mitolohiyang Geronima. Huwagtayong mangako na hindi natin
tutuparin dahil hindi natin alamang mga pangyayari, at mararamdaman natin
ang pangako kung ito ay masira.
 MGA NATUTUNAN KO SA EL
FILIBUSTERISMO

Si Kabesang Tales, ang anak ni tandang Selo, ay isang taongmasigasig na umangat sa

hanay ng buhay dahil sa kanyangpagsusumikap at determinasyon, tulad ng isiniwalat
sa Kabanata4. Nagkaroon na siya ng sakahan bunga ng kanyangpagsusumikap at
tiyaga, ngunit nagkaroon siya ng malakingproblema. Dinagdagan ng mga prayle ang
halagang kanilangipinapataw hanggang sa mapasakanila ang teritoryo ni
KabesangTales. Sa huli ay dinala sa korte ang kaguluhan, ngunit natalo siKabesang
tales sa kaso. Mabilis na dinakip ng mga tulisan siKabesang Tales at sinisingil ng 500
pesos. Dahil sa kawalan ng suweldo, nagpasya si Huli na magtrabaho sa isang
mayamangtaganayon. Sa kabanatang ito, isinasaad na ang pagpupursige ay laging
humahantong sa isang maunlad na kinabukasan, tulad ng ipinakita ni Kabesang Tales,
na nagtagumpay sa hirap at tiyagaupang magtagumpay sa kanyang buhay.
Alalahanin natin na ang pagsisikap at kasipagan ay humahantong sa isang
magandangkinabukasan, kaya't habang tayo ay nag-aaral, itanim natin ang ating mga
ambisyon sa buhay at matupad ang mga ito. Natututodin tayong ipagtanggol at
ipaglaban ang ating sarili dahil lahat tayo ay may karapatang mamuhay ng payapa.
Patuloy natingipaglaban ang ating pinaniniwalaan at ipagtanggol ang mgainaapi.

Sinundan ni Basilio ang parada ng Noche Buena sa kanyangpagbabalik sa kanyang

nayon noong Kabanata 5. Natuklasan ng mga guwardiya na kulang ng sedula ang
tsuper ni Basilio na siSinong at pinagpagan siya. Nakita ni Basilio ang imahen
niMethuselah (ang pinakamatandang lalaking nabuhay ng mahabang panahon), ang
imahe ng tatlong Mago, ang imahen niSan Jose, at ang larawan ng mahal na birhen
habangpinagmamasdan ang prusisyon. Namamasyal si Basilio nangmapansin ng mga
tanod na namatay ang ilaw ng kalesa niSinong at dinala siya sa kulungan, dahil labag
ito sa batas. Pagdating niya sa bahay ni Kapitan Tiyago, nalaman niya ang
pangyayari kina Kabesang Tales at Huli. Ang aral dito ay ang bawat pagkakamali ng
isang tao ay may nakikitangkahihinatnan, tulad ng pagkakulong ni Sinong dahil
sapagkamatay ng liwanag at hindi pagbabayad ng kanyang buwis. Sa aking palagay,
ang paglalapat ng malupit na parusa sa isangtaong nakagawa ng isang bagay na
madali ay dapat lamang namaunawaan at hindi na dapat ulitin. Maging ang
mganagpapalaki ng mga anak ay nagkakamali, kung kaya't dapatnating matutunang
kilalanin at unawain ang pagkakamali ng bawat indibidwal upang walang mga
problemang lumabas.
 MGA NATUTUNAN KO SA EL
FILIBUSTERISMO

Kasunod ang Kabanata 6. Sa araw ng pagkamatay ng kanyangina, pumunta si Basilio

sa puntod ng mga Ibarra. Si Basilio ay naging ulila noong siya ay bata pa, at ang
kanyang buhay ay naging walang kabuluhan dahil dito. Gayunpaman, siya ay
inookupahan ng kapitan Tiyago noong panahong iyon, at siya ay nag-aral. Dahil sa
kanyang kamangmangan, hindi siya nagingmabait sa iba, kaya't nagpasya siyang
mag-aral ng masigasighanggang sa siya ay magtagumpay at maibsan ang
kanyangpaghihirap. Ang aral dito ay huwag pansinin ang sinasabi ng ibang tao at
ituloy ang iyong mga layunin sa buhay. Kahit namarami pang iba ang ignorante sa
iyong mga kakayahan, tututukan mo ang iyong pangarap at sa huli ay ipapakita ang
iyong halaga sa iyong buhay doon. Tulad ni Basilio, na hindisumuko sa buhay dahil
pakiramdam niya ay may posibilidad pa siyang umunlad sa buhay at sa pagtitiis at
trabaho, malalampasan niya ang anumang balakid.

Ang kabanata 7 ay ang pangwakas. Tinalakay nina Basilio at Simoun ang motibasyon
ni Simoun sa kabanatang ito. Nalamanni Simoun ang sikreto ni Simoun at nalaman na
ang plano niSimoun ay mag-alsa laban sa mga mapagkunwari ng gobyernosa kanilang
pag-uusap. Hiniling si Basilio na sumama sa kaniladahil alam niya ang plano ni
Simoun, ngunit tumanggi siya dahilang tanging hangarin niya ay makapagtapos ng
pag-aaral samedisina at matulungan si Huli. Itinuro sa akin ng kabanatangito na lahat
tayo ay may iba't ibang diskarte sa pagkamit ng atingmga layunin sa buhay. Kung
mayroon tayong gusto sa buhay, hindi natin ito dapat ituloy nang may negatibong
layunin, dahilito ay magpapalala ng problema. Kung iniisip natin ang paghihimagsik o
paghihiganti, dapat nating huwag pansinin itoat tumuon sa kung ano ang
pinakamahusay para sa iyo at saiyong mga kapareha sa buhay. Hindi solusyon ang
paghihiganti, kaya't ibigay natin ang ating mga sarili sa puntong makakaisiptayo ng
positibong bagay para sa ating kinabukasan, tulad ng ginawa ni Basilio.