Professional Documents
Culture Documents
َبگفحّْبٖ
جًقٌُٔـــفکكٖ
شُــ
افغبَىحبٌ
ویؿيع ًّؿقضبػهٕٖ
ؾفحكَؽىث
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2 .....................................................
ٌُبوـــــّ :
ـــــــــــــــــــــــ
¤ویؿيع ًّؿقضبػهٕٖ
¤کبًٌَْٕجىحّگٗقٌُٔفکكاٌافغبَىحبٌ
َبگفحّْبٖشُجًقٌُٔفکكٖافغبَىحبٌ ¤
¤جبقیػيهٗـ 3
¤ؾفحكَؽىث
¤۸۷۶ِفعّـقلؼٗ
¤چبپؾٔوـثٓبق 13۷۰
¤لیًث۵۰۰افغبَٗـیبيؼبؾل
ًٌبقِگبٌ3۰۰۰َىؽّ ¤
¤چبپطهٕع
¤ISBN۷۸۹ـ۵1۸۵ـ۵۷ـ X
¤َبٌك:يإوىّؼؿيبتفكُْگٗثبقاٌ
¤کهیّٖظمٕقثكاَٖبٌكيعفٕظاوث
3 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
كغــــكٔقيب
ِ بق،وـكپُ
ِ ثبوُگِقٔلگــــ
ِؿثبقؼٌٕچکبٌٌؿٔیکثبق َؼىٍَؿ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹ .....................................................
«يهثافغبَىحبٌثؼؿالْكغىمؼٌٕٔآجً ،
جٍيٗکُؿ ».
ٍگفٌحّقاثّؾٔثبقًِْبٌپیكاٍْچكکی
«هیوؿالم دمحم ؿجبه»
وؽٍَٕیىُؿِ
هّّيكکو «اكـبًَزبًٔ» ثنهٓ كه ّْهٍ ىاه اٍذ؛ ثَرؼجیوٓ كوىًل ًبفلق ّ
ًبثٌَُگبم ىهبىّ .بیل ُن ثَكلیل کوجْك هٌبثغ هّّيكکوىا كه کْْه ،ثزْاى گلذ:
«هٌّّلکو اكـبى ،عٌیي هوكٍ كه هؽن یب هْلْكٓ ًبهً ّ ًبهٔالقلوَ» هٔثبّل؛
ىیوا ثٌب ثَُياه ّ یک كلیل کَ هِنرویي آى ثَٙؼق کؤ ّ کیلٔ ٛجوَٓ هزٍْٜ
(ثْهژّا) كه کْْه هؼطْف اٍذ؛ ُن كه رْلیل «كکو» ُن كه رْقیٔ عبیگبٍ
ّاهؼٔ فْكُ ،ن كه اهو ثوهواهٓ روبً ثب هقبٛجبى ّ ُن كه اهو هَئْلیذپنیوٓ
ًَجذ ثَکٌِ ّ هٌِ فْیُِ ،وْاهٍ هْکل كاّزَ اٍذ.
هغالْٕقٕ« :ل ُياهاى ٍو كه ایي هٍ گْٓ ّل» ...چَ فْىُب کَ كه ایي
هاٍ ًضبه گوكیل؛ چَ ىًلاىُبّ ،کٌغَُب ،هؾوّهیذُب ،رِوذُبً ،بٍياُب ّ
آّاهٍگُٔب كه ایي هاٍ رؾول ّل؛ رب هوكم کْْه ثزْاًٌل ثب اللجبٓ كهْکوأٍ آٌّب
گوكًل.
ایي عٌجِ كه ٍَ هوؽلَ هبثل ثوهٍٔ اٍذ:
۱ـ ػٖو پیِ هکبرت (ثب ُلف هْوّ َٛفْأُ)؛
۲ـ ػٖو هکبرت (ثب اُلاف ثواثوٓ ٛلجبًَ)؛
۳ـ ػٖو كواهکبرت = اًلغبه اٛالػبد ،لیجوال كهْکوأٍ ،ىًلگئ آگبُبًَ
ثو هجٌبٓ ههبثذ آىاك...
«اى هزي کزبة»
۵ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
آٌچّْىث:
پیٍگفحبق11......................................................ـ1۶
ّٛي۱۳.........................................................................................
ثؽًیکى: ُؼَٕبثّ.........................................1۷ـ ۹۹
عِبى هب۲۱.....................................................................................
پالرلوم عٌجِ هٌّّلکوی۳۵..............................................................
كه هلِْم عٌجِ۳۳..........................................................................
كه هلِْم «اكـبًیذ»۳۳.....................................................................
ثؽًؾٔو:َؽىحیٍِؿا۹۵...................................ـ۵2
ثبىیُبی هؾلی۵۲...........................................................................
فبکَزوگوم۵۴................................................................................
۶۰......................................................................................۱۳۵۰
کبثل۶۴.........................................................................................
هٌلُبه۶۶.......................................................................................
ُواد اكَوكٍ یب الّۀ یک رولى هوكٍ۶۶.................................................
ػجبومهٗؼبٌ۵3.......................ـ 1۰۶
ثؽًوٕو:يؿقوۀ
آرِ پٌِبى۶۲..................................................................................
ثبىگْذ ثَفْیِ۶۶.........................................................................
ًٍْللی یب اٍالم هٌِبی هّؽبًیذ۶۰......................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸ .....................................................
ٍیل عوبل ّ ،اًکبه رولیل اى هواعغ ٌٍزٔ۶۳............................................
ٙوهُبی رْکیل ؽکْهذ اٍالهی۱۰۰.................................................
چِوۀ هٌطوَ كیگوگْى هّْٔك۱۰۱.......................................................
چوفُِبٓ كاّّك فبى۱۰۵................................................................
ثؽًچٓبقو:ؼظوٕو1۰۷..................................ـ 1۶۰
ارؾبك ثب عٌجِ ػبهلٔ……۱۲۴ …….............……………………….
هّاث ٜثب هغبُلیي هَزٚؼلیي……۱۲۵..……….................................
اكـبًَزبى كه ٍیبٍ رویي كّهاى ربهیـ۱۲۶...............................................
ثلقٔ ّ ثبىگْذ ثَفْیِ۱۳۴.............................................................
ثلقٔ ثَؽیش «یک هکزت»۱۳۶...........................................................
ثلقٔ ّ «ػوكبى گوم»۱۳۳.................................................................
ثلقٔ ّ «ّٛي»۱۳۶.........................................................................
ثلقٔ ٍوجل ّؽلد هلٔ۱۴۰................................................................
ثلقٔ ّ فلهبد ثَكوٌُگ کْْه۱۴۲.....................................................
ثلقٔ ّ فًْْذ اكثٔ۱۴۵..................................................................
ثلقٔ ّ عْاًبى۱۴۳..........................................................................
كه هکزت ثلقٔ عْاى ایيگًَْ اٍذ۱۴۶................................................
کبهًبهۀ «کبًْى هِبعو»۱۵۳.............................................................
"کبًْى هِبعو" ّ ٍبًزیوبًزبلیَن كوٌُگی۱۶۳.........................................
یک ثَزو ّ چٌل هإیب۱۳۱..................................................................
كه هلِْم اًوالة!۱۳۳.......................................................................
جبقیکؼبَۀویبوث1۶1.....................ـ 22۸ ثؽًپُصى:
عویبىُبٓ ٍیبٍئ ربهیـ هؼبٕو اكـبًَزبى۱۶۵.......................................
هیَُْبیافْاًیذ۱۶۱.......................................................................
اّٙبع كه هیبى اُل رْیغ۲۰۶............................................................
ّوبم كه عٌجِ ّیؼٔ۲۱۰..................................................................
آهایِ ًیوُّبٓ ٍیبٍٔ کْْه كه كَُی ۲۱۲.................................۱۳۶۰
ائزالفُب ّ ارؾبكُب۲۲۴.....................................................................
۵ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
هٌّّلکو «پْزًْی» ّ ًگبُی ثَهلهد۲۲۵............................................
قٔلْبٖثٗفكؾا22۵.........................ـ 2۷2
ثؽًٌٍى:
آى ٍْٓ ثِْذ۲۵۲..........................................................................
ػْاهل ّکَذ ّْهٓ۲۵۶.................................................................
ّیژٍگیُبی ّْهای ارلبم۲۵۶.............................................................
ٍیل ػلی ثِْزی ّ هاُکبه ؽلع هلهد۲۶۶.............................................
ّْهای ارلبم كه كاكگبٍ ربهیـ۲۳۶........................................................
پبٍلاهاى عِبك۲۶۶...........................................................................
ثؽًْفحى:ثّوٕٖفكؾا2۷3...............................ـ ۹3۰
ٍبىهبى هغبُلیي هَزٚؼلیي۲۶۶.......................................................
عٌجِ هَلوبًبى هجبهى۳۱۴.................................................................
«ٕق»۳۱۳..................................................................................
الؾلیل۳۲۴.....................................................................................
عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي۳۲۶............................................................
اكـبًَزبى آىاك۳۳۵...........................................................................
اًغوي ٍْم ؽْد۳۳۶.......................................................................
ؽية ّؽلد اٍالهی۳۳۶...................................................................
اٍالم هکزت رْؽیل۳۳۳.....................................................................
ؽلوۀ «ٛوكَ»۳۳۶...........................................................................
هیبم إالؽٔ ٍیل ثِبءاللّیي هغوّػ۳۴۰................................................
عٌبػ «چپ» ٍبىهبى ًٖو۳۴۲...........................................................
ٍبىهبى ًٖو كه هَیو روکَزبى۳۴۳ ...................................................
ّوَٓ اى اٍزوارژٓ «ٛوػ رؼلي»۳۵۵..................................................
ثیوبهٓ «لْهپي ّّْیٌیَن»۳۶۴...........................................................
آؿبىی ثویک پبیبى۳۶۶.....................................................................
كبکذُبٓ اى ٌٍ ۲۳جلَ۳۳۰................................................................
الق ـ ًظو عبًت اکجوٓ پیواهْى عٌگ ٌٍ ۲۳جلَ۳۳۱.............................:
ة ـ ًظو عبًت هياهٓ پیواهْى عٌگ ٌٍ ۲۳جلَ۳۳۵.............................:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۶ .....................................................
هٌبٍجبد ثب ؽية اٍالهٔ۳۳۳.............................................................
ثبىٓ ثب ّؼْه هقبٛت۳۶۳................................................................
ّعلاىُبٓ فلزَ ثَآَُزَگٔ ثیلاه هًّْٔل۳۶۶........................................
هیبم رْؽیلٓ هَزٚؼلیي۳۶۰.............................................................
عٌجِ هٌّّلکواى هلٔ۳۶۲................................................................
كٖل پٌِبى۳۶۴...............................................................................
عٌجِ هٌّّلکوی كه کْهاى ػول۳۶۳...................................................
یک گبم ثَپٌ ،كّگبم ثَپیِ۴۰۶..........................................................
كه ؽوکذ اٍالهٔ۴۱۳......................................................................
كه رلاهک ؽية ثيهگ۴۱۶...............................................................
ؼىحّگٗیکيجبقل۹31............ـ ۹۵۹
ثؽًٍْحى:ػالییى
هلیٌ ّاهؼٔ۴۴۶.............................................................................
ثؽًَٓى:پبییمؼٍى۹۵۵...................................ـ۹۵2
عٌگ ُوَ ػلیَ ُوَ۴۶۴....................................................................
روبثل هیبى كیوّى ّ كوكا۴۶۴..............................................................
اًَلاك ككزو کبًْى هِبعو۴۶۶..............................................................
كٖل ثٔپبیبى۴۳۱............................................................................
ثؽًؾٍْى:يؼًبیْبًٌی۹۵3..............................ـ۵12
ٍیل هِلی ُبّوی کی ثْك؟۴۳۶...........................................................
آیخّللا هٌزظوٓ»۴۶۳.............................................
ّ ٍَ ٌٍل اى «فبٛواد
ُبّؤ چَ هٔفْاٍذ؟۴۶۳...............................................................
ػبهجذ کزبثقبًَٓ ٍیبٍٔ۴۶۶..............................................................
كّ ًیوَٓ ٍیت۵۰۰..........................................................................
چكؼًْب۵13..................ـ ۵۸۶
ثؽًیبلؾٍْى:جكؾیؿْبٔ
«عِبى ًْ»۵۲۲..............................................................................
هب ّ هٖبلؾۀ هلٔ۵۲۳......................................................................
كه ُواد۵۳۰.................................................................................
۷ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
كه کبثل۵۳۲...................................................................................
كه هياه ّویق۵۳۵.........................................................................
كه پلقووٓ۵۳۳..............................................................................
ثبى ُن کبثل۵۴۱..............................................................................
كهۀ کیبى ّ اهپواْٛهئ آٍوبًٔ۵۴۶.....................................................
كه ِّو ایجک۵۵۵...........................................................................
اى فوم ّ ٍبهثبؽ رب کبثل۵۵۶.............................................................
كاکزو ًغیت كه هِْل۵۶۳..................................................................
ٍوْ ٛفٍْذ۵۶۶............................................................................
ثؽًؾٔالؾٍْى:کبثمػّكَصیت۵۸۷....................ـ ۵۶۹
كهْکوأٍ عيیوٍآ۵۳۳...................................................................
اّکُب ّ لجقٌلُبٓ کبثل۵۳۶..............................................................
ّكاع ثب کبثل۵۶۱.............................................................................
ثؽًویمؾٍْى:ٌجطيبئٕئیىى۵۶۵........................ـ ۸2۶
كبّیَن هولً۵۶۴............................................................................
هبئْئیَن اى ًگبٍ ًيكیک۵۶۵..............................................................
اپْهرًْیَن "ّؼلَآ" ّ كوٕذُبٓ كٍذ كّم۶۰۰..................................
کبهًبهَ۶۰۵...................................................................................
كه ثبىاه آّلزَ۶۰۶..........................................................................
كبّیَن چپ ًوب۶۱۳..........................................................................
ًَ ٌٍذ ًَ ،هلهًیَنُْ ،چئ ّاهؼی!۶۱۶...............................................
عبهؼَی ثبى ّ كّوٌبى آى ۶۲۱............................................................
كٚبٓ ؽیبرٔ۵۲۴.............................................................................
قٌٍْٔبٖشُجًقٌُٔفکكٖ..۸2۷.ـ ۸۵۹
ثؽًچٓبقؾٍْى:
وبیّ
رؤهالرٔ پیواهْى ّوػ ّظبیق هٌّّلکواى۶۴۲.......................................
هطبه ىهبى ثلّى ؽْٚه هّّيكکواى ؽوکذ ًؤکٌل۶۴۶.........................
ثؽًپبَمؾِْى:اوُبؾٔضًبییى۸۵۵.......................ـ ۸۷۶
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰ .....................................................
11 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
ــــــــــــــــــــــــــــــ o
پـیـــــــــــــٍگفحبق
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 12 .....................................................
13 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
ٔطـــــٍ
لجٕذكٔتًَٗؼٕاْى،ٔطٍاوحٗثهاوث
«ثبىاه ٕبثو»
ثب ٍبؽَٓ (روویجٔ) ۶۰۰۰۰۰کیلْهزو هوثغ، ٔطٍ "يٍ"
ثیي ۶۰كهعَ ۳۵ ،كهیوَ ّ ۳۵كهعَ ۵۰ ،كهیوَٓ ْٛل الجلل ّوهٔ ّ ًٖقالٌِبه
گوًْیچ ّ ۲۶كهعَ ۳۰ ،كهیوَ ّ ۳۶كهعَ ۳۰ ،كهیوَ ػوٗ الجلل ّوبلٔ ّاهغ
اٍذ ّ .كه کووثٌل ایواى ،ػوامٍْ ،هیَ ،رًٌْ ،كهیبٓ هلیزواًًَْ ،اؽٔ عٌْثٔ
آهویکب ،ژاپي ّ ًْاؽٔ هوکيٓ چیي هْهؼیذ كاهك کَ کووثٌل ٛالئئ کوٍی ىهیي
اٍذ .ایي ّٛي ثب ِّ کْْه ُوَبیَ اٍذ کَ اى ًبؽیَی ّوم ّ ّوبلّوم ثب
کْْهُبی پبکَزبى ّ چیي ،اى ًبؽیَی ّوبل ثب کْْهُبی ربعیکَزبى ّ اىثکَزبى،
اى ًبؽیَی ّوبلؿوة ثب روکوٌَزبى ّ اى ٍوذ ؿوة ثب کْْه ایواى كاهای هوى
ّ ٍوؽل اٍذ .هغوْع ْٛل ٍوؽلاد آى ثَْٛل ۵۳۰۶کیلْهزو هٔثبّل .كه
كافل ایي ٍوؽلاد (كه ؽبل ؽبٙو) ثیِ اى ۳۰هیلیْى ًلو ىًلٍگٔ هٔکٌٌل.
ًبمُبٓ ربهیقٔ ایي ّٛي ػجبهداًل اى:
1ـآقیبَب اى ػِل اٍّزب (ُياه ٍبل هجل اى هیالك) رب هوى پٌغن هیالكٓ.
(هطلغ الْوٌ) اى هوى ٍْم رب هوى ًْىكٍُن هیالكٓ. 2ـؼكاوبٌ
اى هوى ًْىكٍُن هیالكٓ رب کٌْى. 3ـافغبَىحبٌ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹ .....................................................
«ایٍٔطٍ» كه ْٛل ربهیـ ٔطُیثیًبق!
كهاى ّ پو اكزقبه فْیِ ًوُِبٓ ثيهگ ّ رؼییي کٌٌلٍٓ عِبًٔ ّ هٌطوْٓ ایلب
ًوْكٍ ّ ٍِن ّبیَزَ كه پیلایِ ّ پْیِ رولى ثْوٓ كاهك؛ اهب ،اکٌْى ثیوبه اٍذ.
اهیو كٍّذ دمحم فبى (ٍبل ل ـ ايكاء ٌٔبْبٌ دمحم لایٗ
علًْ ۱۲۵۶ـ ُ م) اهیو ّیو ػلٔ فبى (علًْ ۱۲۳۶ـ ُ م) اهیو دمحم اكٚل
فبى (علًْ ۱۲۶۳ـ ُ م) اهیو دمحم اػظن فبى (علًْ ۱۱۶۴ـ ُ م) اهیو ّیو
ػلٔ فبى (هکوه) (علًْ ۱۲۶۵ـ ُ م) اهیو دمحم یؼوْة فبى (علًْ ۱۱۶۶ـ
ّللا فبى (علًْ
ُ م) اهیو ػجلالوؽوي فبى (علًْ ۱۲۶۳ـ ُ م) اهیو ؽجیت ّ
ّللا فبى (علًْ ۱۳۳۳ـ ُ م) دمحم ًبكه ّبٍ (علًْ ۱۳۱۶ـ ُ م) اهیو اهبى ّ
۱۳۴۶ـ ُ م) دمحم ظبُو ّبٍ (علًْ ۱۳۵۲ـ ُ م)
ٍوكاه دمحم كاّّك فبى ( ۱۳۵۳ـ و ـ قئىبٖ شًٕٓق افغبَىحبٌ
ّللا اهیي (ُ ۱۳۵۶
ًْ )ُ ُ ۱۳۵۲ه دمحم روٍکٔ ( ۱۳۵۶ـ )ُ ُ ۱۳۵۳ؽلیع ّ
ّللا ( ۱۳۳۱ـ )ُ ُ ۱۳۶۵
ُ) ثجوک کبههل ( ۱۳۶۵ـ )ُ ُ ۱۳۵۶دمحم ًغیت ّ
ّللا هغلكٓ ( )ُ ُ ۱۳۳۱ثوُبى اللّیي هثبًٔ ( ۱۳۶۱ـ )ُ ُ ۱۳۳۱هالّ ٕجـخ ّ
دمحم ػوو آفًْل ىاكٍ (اهیوالوئهٌیي) ( ۱۳۶۰ـ )ُ ُ ۱۳۳۴ؽبهل کوىٓ ()۱۳۶۱
قاؾقَمٍۀـیميٍبْؿِيیکُیؿ:
يٕلؼیثؼكاوبٌؾقػّكؼهفبیػجبوی
وكليیٍْبیؼالفثٌكلی .
ثكگكفحّالکحبة شغكافیبیجبقیؽئ
1
ــــــــــــــــــــــ
ّ َ ثَٕبؼُ
ــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۰ .....................................................
21 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
شٓبٌيب
بَٕنْبٖ شٓبٌ ْى
کْبٖ کّ ال چٍىْب فكٔقیؽحّ ،ال آة جًبو الی«اٌ
ًجكاوث»."ثْكا"
ثی
«آّهكٍاًل کَ هّىٍٓ ،لطبًٔ ثَّىیوُ كٍزْه كاك رب روریجٔ كُل کَ ربهیـ
كهین كًیب اى آؿبى رب کٌْى ها روویو ًوْكٍ ،ثوآ اّ ثیبّهًل.
ّىیو ُیؤرٔ اى ػلوبء ّ ربهیـًگبهاى رْکیل كاك؛
اػٚبٓ ُیؤد ،ربهیـ كًیبها كهیکٕل ُياه علل کزبة هطْه گوكآّهٓ کوكًل.
ّىیو ػواكٍُبٓ ٌٍگیي آهبكٍ کوك ،روبم کزبةُب ها كه اربم هقْٖٕٔ كه
هٖو ٍلطبى چیل ،کُْٔ اى کزبة ثَّعْك آهل؛ ثٍَلطبى فجو كاك کَ ُوَ چیي
آهبكٍ اٍذ.
ٍلطبى ّاهك کزبثقبًَ ّل ،رب چْوِ ثَاًجٍْ کزبةُب اكزبك ،هبد ّ هجِْد گوكیل
ّ گلذ" :ایي ُوَ؟! " یؼٌٔ " ربهیـ كًیب ایي هله ْٛالًٔ اٍذ؟"
ثَّىیو گلذً :ؤرْاًن ایيُوَ کزبة ها ثقْاًن ،كٍزْه ثلٍ رب فالَٕاُ کٌٌل".
ّىیو كٍزْه كاك کزبةُب ها فالَٕ کوكًل :ثَكٍ ُياه علل؛ ثبى ُن ٍلطبى گلذ
ىیبك اٍذ؛ ثَیک ُياه علل؛ گلذ ىیبك اٍذ .ثَكٍ علل ،یک علل ،یک كٖل ،یک
ٕلؾَ!
ـ كه ًِبیذ ٍلطبى ثَّىیوُ گلذ« :ثوّ ثگْ ُوَ ها كه یک گياهٍٓ کْربٍ
فالَٕ کٌٌل ».رب ثب فْاًلى آى یک عولَ ثلِون کَ كه ایي كًیب چَ گنّزَ اٍذ.
ـ ٍواًغبم ،آى رؼلاك کزبة هطْه ثَایي یک گياهٍٓ کْربٍ فالَٕ ّل:
«آيؿَؿٔلظًثکٍیؿَؿٔقفحُؿ ».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 22 .....................................................
هلدُب كه پٔ كوٕزٔ ثْكین رب ٙوي آى پوًّلٍٓ عٌجِ هّّيكکوٓ کْْه
ها ثبىفْأً ًوبیین؛ ٕوف ًظو اى كفبلذ ُوًْع اًگیيٍ ّ ػالهَٓ ثْوٓ،
هویيٍٓ هضجذ ایي ػول ثًَْثَٓ فْك یکاهلام كوٌُگٔ كه پوٍَّٓ {ُوچٌل
ثطٔ} اًْکبف كوٌُگ هلٔ ثواٍبً إْل آىاكاًلیّْٔ ،لبكیذ ّ آّکبهاگْیٔ؛
اى هُگنه اهایَٓ ثیالًٌ کبهٓ اٍذ؛ کَ هٔرْاًل ثوآ ًَلُبٓ آیٌلٍٓ هیِي
هزٚوي ًکبد آهْىًلٍ ثبّل ّ كه اهو رؾون ّؼبه «ثبىگْذ ثَفْیِ» هجٌٔ ثو
اؽواى ّ رضجیذ ّعلاى هْزوک هلٔ ـ اكـبًٔ هَبػلد ًوبیل.
اى آىعب کَ كه كّهٍٓ گناه هواه كاهین؛ گوبى هٔهّك ّوای ٜهْعْك ىًلگٔ
ّ هْهؼیذ فبٓ کْْه كه ایي ثوَُٓ اٍزضٌبیٔٙ ،وّهد اًغبم ایي ػول ها
چٌل ثواثو کٌل؛ ىیوا پبٍـگْیٔ ّ صجذ «ػلل ّهبیغ» ؽؤ اٍذ کَ آیٌلٍگبى
ثَگوكى هب كاهًل .هب ثَهَئْلیذ ُبٓ ربهیقئ فْیِ كه ثواثو هلک ّ هوكم
ّاهلین ّ ثوٕؾذ اكهاک ّ هٚبّد ػبكالًَٓ كوىًلاى ّٛي كه ُو ػٖو ّ ًَل
ایوبى كاهین؛ لنا ُوگي اى پبٍـگْیٔ ّ ًول کبهکوكُب ّ هْٙغگیوُٓبٓ فْك
ًؤُواٍینٙ .وي ایيکَ ثبّه کبهل كاهین کَ ُیچ ًیوّٓ ًؤرْاًل اى پبٍـگْیٔ
ٛلوٍ هّك.
ایي ًکزَ عبٓ ثؾش ًلاهك کَ کبهّاى ًْع ثْو اى كیوّى آهلٍ ،ثٍَْٓ كوكا
هّاى اٍذ.
پبٍـ ثَایي پوٍِ کَ« :كیوّى اّ چَگًَْ ثْكٍ اٍذ ،كوكایِ چَ فْاُل ثْك»
هْْٙع ػلن ربهیـ ّ اى هجبؽضبد هزؼلن ثَكلَلَٓ ربهیـ اٍذ .ثَهْعت ثواُیي
ُویي كلَلَ ّ ثلیِیبد ٙوّیَٓ هبثل اكهاک ،كه رَلَل گنه آكهٔ كه کْهاى
ىهبىُ ،وًَل " یک هلم " هؾَْة هّْٔك .ثٌبءا ً ًَل هزؤفو ىهبًٔ هٔرْاًل
گبهٔ اٍزْاهرو ثوكاهك کَ ىیوٍبىُبٓ هولهبرٔ آى رًٍَْ ٜل هجلٔ [یب ُوبى گبم
هزولم] كهٍذ كواُن آهلٍ ثبّل .چَ ٍیو رٍْؼَٓ كوٌُگ ّ رولى ثْوٓ كهیوب ً هبًٌل
عویبى هّك ،یب ؽلوبد ىًغیو ،ثَُن پیٍْزَ اٍذ .هٖلام ثبهى ایي ارٖبلُ ،وبى
پیٍْذ رغوثیبد ًَلُبٓ ثؼل ثب هجل رْاًل ثْك .چٌبىکَ كه كوایٌل ؽیبد یک رولى
ّ كوٌُگ ،گََذ یک ؽلوَ ثَهضبثَ ػلم اٍزوواه آى ّ كه ًزیغَ هوگ یک رولى
ّ ىّال یک كوٌُگ اٍذ .آىّهذ هوىُب ثبیل ثگنهك رب ّوایطٔ علیلٓ ثَّعْ آیل
ّ «آثٔ هكزَ ثَعْٓ ثبىگوكك ».ثلیيروریت ،كه ربهیـ ثْو كواّاى ارلبم اكزبكٍ کَ
23 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
ربّاى فطبٓ یک ًَل ها كٍُب ًَل ثؼلٓ پوكافزَاًل .ایي كهیوب ً ُوبى چیيٓ اٍذ
کَ هب گوكزبهُ َُزین.
ىیبك ٌّیلٍاین کَ «ربهیـ هؼلن اًَبىُب اٍذ» كٍذ هب ها گوكزَ ثَاػوبم
ىهبىُب ّ پٌَِٓ هکبىُبٓ ًبٌّبفزَ هٔثوكٍ ،لَلَٓ ًبگََزٌٔ اى هًّل گنّذ
ىهبى ّ کبهکوك اًَبى كه پٌَِٓ هکبى ثَّعْك هٔآّهك ّ اى ایي هُگنه رغوثیبد
گنّزَگبى ها كه افزیبه آیٌلٍگبى هٔگناهك ّ ثَآىُب ثیٌِ هّّي هٔثقْل .پٌ،
رْٕیق هؾ٘ آىچَ ارلبم هٔاكزل ،عبلت اٍذ؛ ّلٔ آهْىًلٍ ًیَذ .ثوهٍٔ
هّٓكاكُب ،رٌِب ّهزٔ ثب «روویو ػلل» رکویل گوكك ،هضوو صوو هّْٔك.
اى هٌظو ػلن ّ كلَلَ ًیي ربهیـ «ػلن هؾ٘» ًیَذ ،ثلکَ كاًِ رغيیَ ّ
رؾلیل ػلل ّهبیغ ّ هفلاكُب اٍذ ّ اُ ّویذکبهثوكٓ كْمالؼبكٍ كاهك .
"ُوّكّد" ( ۴۶۴ـ ،۴۲۵م م) هٔگْیل ربهیـ ُوهلذ ٍَ هوؽلَ كاهك:
۱ـ هْكویذ،
۲ـ هفْد ّ كَبك،
۳ـ ٍوْ( = ٛهّیِ ،پْیِ ،كوٍبیِ)
«كیًًٍْْْ» كههوى یکن هجل اى هیالك گلذ« :ربهیـ ُوبى كلَلَ اٍذ؛
ا ّهب ثب ٍوهْنُبٓ ثَکبه هٔهّك ».هْهفبى یًْبى ثبٍزبى اّلیي کَبًٔ ثْكًل
کَ كًجبل صجذ ّهبیغ ّ کبلجلّکبكٔ ػلل هّٓكاكُب هكزٌل .كه ىهبًٔ کَ كیلَْكبى
یًْبًٔ هٔکّْیلًل رْٙیؼُبٓ ٛجیؼٔ ثوآ هّٓكاكُبٓ ٛجیؼذ پیلا کٌٌل؛
هْهفبى اّلیَ ًیي كه ٕلك یبكزي رْٙیؼُبٓ ٛجیؼٔ ثوآ هّٓ كاكُبٓ ربهیقٔ
ثوآهلًل .آىُب هلم ثَهلم كایوٍٓ ػالهَٓ فْیِ ها ٍّؼذ ثقْیلٍ ّ رغيیَ ّ
رؾلیل ػلذُبٓ ؽْاكس گنّزَ ها ػوینرو ًوْكًل.
اى ایي پٌ كیگو ّکَذ كه عٌگ ثَپبٓ اًزوبم فلایبى ًّْزَ ًْل .هْهفبى
یًْبى ثبٍزبى ٍؼٔ کوكًل هْبُلاد كهین ها اٍبً ربهیـ هواه كٌُل .آىُب
ُوکبهاى فْك ها ثَؽویوذگْیٔ كػْد هٔکوكًل.
کْق ّ كهک ؽوبین ربهیقٔ ُوَگبٍ هؾل رْعَ پیْگبهبى ربهیـ ثْوٓ ثْكٍ
اٍذ" :یُْبى ٍْلَجوٓ" (هزْكٔ ۱۱۶۰ـ روٍبئی) هٔگْیل« :هْهؿ ثبیل پیٍْزَ
كهپٔ کْق ّ كهط ؽویوذ ثبّل ،هْهفبى كهّؽىى ِّود ّ اػزجبه فْكُ ّ ،ن
هّػ عبّیلاى ؽویوذعْیٔ ها ثًَبثْكٓ هٔکْبًٌل ».اّ کَ پیوّ اٍکْالٍزیک هلین
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹ .....................................................
ثْك ،ثَكهک كهٍذ ربهیـ آىهله اُ ّویذ هٔكُل کَ هٔگْیل« :كهک هٌبظو گنّزَ
ثَهب یبهٓ هٔکٌل ،رب ُلفُب ّ ًوَُْبٓ فلا ها ثِزو ثلِوین».
كهكلَلَ صبثذ اٍذ کَ رکواه ػیي یک پلیلٍ اى هؾبالد هطؼٔ اٍذُ،وپلیلٍٓ
هبكٓ اى ّعٍْ کؤ ّ کیلٔ فْك رؾذ ّوای ٜهیلیْىُب هزـیو ،رٌِب یکثبه
كه اهزلاك ىهبى هؿ هًٔوبیل؛ ّلٔ ّهْع هْبثِذُب كه اهزلاك ىهبى ّ پٌَِٓ
هکبى اى هوْالد پنیوكزَ ّلٍٓ كلَلٔ اٍذ« .كْکیلیل» ( ۴۶۰ـ ،۳۶۵م .م)
هٔگْیل« :کَبًٔ کَ هٔفْاٌُل اٛالػبد هّّي اى گنّزَ كاّزَ ثبٌّل ،کبهٓ
ثَیبه كهٍذ هٔکٌٌل؛ چْى ثٌب ثَٛجیؼذ اًَبًٔ ،هوکي اٍذ هّىٓ ّهبیغ گنّزَ
كه آیٌلٍ ثَُوبى ْٕهد ،یب ثَْٕهد هْبثَ رکواه گوكك؛ كه آى ْٕهد ربهیـ
ثوآ آىُب ثَاًلاىٍٓ کبكٔ هلیل فْاُل ثْك».
«كواًچَکْ گْیزچبهكیٌٔ» ـ هْهؿ ّ كیلَْف هِْْه كلْهأًَ (۱۵۴۰
ـ )۱۴۶۳اى «كْکیلیل» ُن پب كوارو ًِبكٍ ّ ٍ ٔٛلَلَ هوبالرٔ كه هْْٙع
«اهْه ٍیبٍٔ ّ ؽوْم ِّوًّلٓ» هًْٔیَل« :کبهُبٓ گنّزَ آیٌلٍ ها هّّي
هٔکٌل؛ ىیوا كًیب ُوْاهٍ یکعْه ثْكٍ اٍذ .آىچَ كه گنّزَ ثْكٍ ،ثوهٔگوكك؛
ا ّهب ثب ًبمُب ّ هًگُبٓ كیگو؛ ّلٔ ایي ها ُوکٌ ًؤرْاًل رْقیٔ كُل ،ثلکَ
هزلکوٓ کَ كهیوب ً ثَآى هًٔگوك ّ هٔاًلیْل؛ كهک هٔکٌل».
«ًِوّ» كه کزبة "ًگبُٔ ثَربهیـ عِبى" هٔگْیل« :ربهیـ ُوگي ثَكهٍزٔ ّ
ػیٌب ً رکواه ًؤّْك؛ ا ّهب ػغیت اٍذ کَ گبُٔ اّهبد ؽْاكس ّجبُذ كواّاى
ثَیک كیگو پیلا هٔکٌٌل».
«ى.آ .یوّكَیق» ربهیـٌّبً هِْْه ّْهّٓ ٍبثن ،كه کزبة «ربهیـ
چیَذ؟» هٔگْیل« :هوبیََٓ ربهیـ ثب فبٛوٍٓ اًَبى هَلوب ً هجٌبٓ كاهك؛ كاًِ
گنّزَ ثوآ عبهؼَ ُوبىهله ٙوّهٓ کَ اٍذ کَ ثوآ كوك؛ ثٌبثوایي ؽلع ّهبیغ
گنّزَ كه ؽبكظَ ،هوبم ثوعَزَٓ ها كه کبه هْهؿ اّـبل کوكٍ ّ فْاُل کوك؛
هَئْلیذ اٍبٍٔ هْهؿ كه ػول ًَ رٌِب کبه عوغآّهٓ ّ ثبىگْیٔ ؽوبین اٍذ؛
ثلکَ عَذ ّعْ ّ ًول رغوثیبد اهىُهٌل گنّزَ ثَهؼبٕواى فْیِ ّ اهایَٓ
كهًّ ػجود ثوآ ُوَگبى اٍذ؛ ثَایي هٔگْیین «ربهیـ ًگبهئ ػلؤ».
ًؤ ربهیـ ؿیو ػلؤ ػجبهد اى ایي اٍذ کَ ایي رغوثَ ّ كهً ،كْمالؼبكٍ
ٍبكٍ رؼجیو هّْٔك».
2۵ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
كه كّهاى ٍقذ ّ پو هبعوا ىًلگٔ َىميب
کوك .كٍذ رولیو كه چٌبى هوطغ ىهبًٔ ،چْن هب ها ثَایي کوٍٓ فبکٔ گْْك کَ
عٌگ كّم عِبًٔ ثَپبیبى هٍیلٍ ثْك ،ثَكًجبل آى «عٌگ ٍوك» ثیي هلهدُبٓ
كبرؼ ّوهٔ ّ ؿوثٔ ّ كه هأً آىُب ُویک ارؾبك عوبُیو ّْهّٓ ٍٍْیبلیَزٔ ّ
ایبالد هزؾلٍ آهویکب ثَاّط فْك هٍیلٍ ثْك .عویبى عٌگ ٍوك ثیي آى كّ
اثوهلهد ّهذ ،عِبى ها ثَكّ ثلْک هزقبٕن رجلیل ًوْكٍ ّ کبثًْ عٌگ عِبًٔ
ٍْم ها ثو هّاث ّ ٜهٌبٍجبد ثیيالوللٔ ؽبکن ٍبفزَ ثْك؛ عٌگٔ کَ فطو
ثَکبهگیوٓ ٍالػُبٓ َُزَآ ها چْى «ّوْیو كاهْکلٌ» ثبالٓ ٍو عبهؼَٓ
عِبًٔ ّ اكاهَٓ ؽیبد هّٓ کوٍٓ ىهیي آّیقزَ ثْك .كه ىهوٍٓ إطالؽبد
ٍیبٍٔ هایظ كه عویبى عٌگ ٍوك ،کلوبرٔ چْى «ثبهاى ىهك» ـ «ٙوثذ
اّل» ّ ّهْع ثالكبٕلَٓ «ىهَزبى ارؤ» ثْك.
ثَهْعت ایي رؼجیواد ُویک اى اثوهلهدُب کَ ثَاًغبم «ٙوثذ اّل»
هجبكهد هّٔهىیل ،کبه ٍیبهٍٓ ّکٌٌلٍٓ ثًَبم «ىهیي» ها ثوآ ُویَْ روبم
کوكٍ ثْك ،چٌبىکَ كیگو «ٙوثذ كّم» كه کبه ًؤثْك" .عٌگ ٍوك" كه ٍواٍو
عٌْة ّ عٌْة ّوم آٍیب ،هبهٍٓ آكویوب ّ آهویکبٓ الریي عبهٓ ثْك ّ هوثبًیبى
ىیبكٓ گوكذ .هوثبًیبى عٌگ ٍوك ،اؿلت هجبهىاى ػلیَ اٍزجلاك هؾلٔ ثْكًل ،چْى
ظِْه ّ پیلایٔ هژینُبٓ رْربلیزو ّ هَزجل هؾلٔ کَ ُویک كههبُیذ فْك ّاثَزَ
ثَیکٔ اى كّ اثوهلهد ّهذ ثْكًل ،اى كیگو هقزٖبد كّهاى عٌگ ٍوك ثْك.
ایي هژینُب کَ ثؼٚب ً ثب ّؼبهُبٓ كویجٌلٍٓ اٍزؼوبهىكایٔ ّ رؤهیي اٍزوالل هلٔ
ؽکْهذ هٔکوكًل ،ثب ثوفْهكاهٓ اى ؽوبیذ یکٔ اى اثوهلهدُب ثٍَوکْثٔ
آىاكُٓبٓ هلٔ ـ هلًٔ ّ فلَ کوكى هطبلجبد هوكم فْك اهلام هٔکوكًل .آىُب ثب
اٍزلبكٍ اى آروَلو عٌگ ٍوك ،هقبللیي كافلٔ فْك ها هزِن ثَكاّزي اهرجب ٛثب
اهكّگبٍ عبًت هوبثل ًوْكٍ ّ اى ایي ٛوین هغْى هلغ ّ هوغ ایْبى ها ٕبكه
هًٔوْكًل .اى ُویيهّ ًیوَٓ كّم هوى ثیَزن ثَ«ػٖو اًوالةُب» ًیي هبثل
ًبمگناهٓ اٍذ.
رؾذ هُجوٓ ثيهگرویي اوحماللکٍٕق«ُْؿ»
پبهٍب ّ ػبهف كّهاى «هِبرِب گبًلٓ» ّ هزؼبهجب ً پیلایِ کْْهٓ ثًَبم
«پبکَزبى» ( ۱۶۴۳ـ م) هزل "گبًلٓ" عٌگُبٓ كّ کْْه «ٌُل» ّ پبکَزبى
ّ علایٔ «ثٌگالكُ» اى «پبکَزبى» كه ػٖو هب هّٓ كاك .اًوالة كُوبًٔ كه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۸ .....................................................
کْْه «چیي» ّ هزؼبهجب ً اًوالة كوٌُگٔ «هبئْرََ رًْگ» اًوالة هّؽبًیْى كه
ایواى ،عٌگ ٍ ۶بلَ هیبى كّ کْْه ایواى ّ ػوام كه پیِ چْن هب ّاهغ ّل؛
ٍوًْ ٛظبم «آپبهرِیذ» كه آكویوبٓ عٌْثٔ ،كوّپبّٔ ارؾبك عوبُیو ّْهّٓ
ٍٍْیبلیَزٔ ّ رغيیَٓ آى ثَ ۱۶کْْه ،كه كّهاى هب هّٓ ًوْك؛ پبیبى عٌگ
ٍوك ،كوّهیيٓ كیْاه ثولي ّ ارؾبك هغلك كّ آلوبى ،ارؾبك كّ یوي ،اٍزوالل ٍَ
کْْه ربعیکَزبى ،اىثکَزبى ّ روکوٌَزبى كه هغبّهد هوىُبٓ ّوبلٔ کْْه هب
اى عولَ پیبهلُبٓ آى كوّپبّٔ ػظین ثْك کَ عوؼب ً پیِ چْن هب هّٓ ًوْك.
ثب ؿیجذ ارؾبك عوبُیوّْهّٓ اى ػوَٕٓ ٍیبٍذ عِبًٔ ،ایبالد هزؾلٍ
آهویکب اؽَبً پیوّىٓ ثيهگ ًوْكٍ ّ «اٍزوارژٓ ًظن ًْیي عِبًٔ» ها
پٔهیيٓ کوك؛ کَ ثوهجٌبٓ آى عِبى ثٍَوذ رکهطجٔ ّلى ،ثَهؾْهیذ ایبالد
هزؾلٍ آهویکب ٍبهبىكُٔ هّٔل .كه ُویي هاٍزب ،عٌگ ًلذ كه ٍبل ۱۶۶۰كه
فبّههیبًَ هّٓ ًوْك کَ كه یک ٛوف آى ٕلام ؽَیي كیکزبرْه ّهذ ػوام؛ كه
ٍْٓ كیگو یک ائزالف ثیيالوللٔ ّبهل ۲۵کْْه {اؿلت ؿوثٔ} ثٍَوکوكٍگٔ
آهویکب رؾذ هُجوٓ ثُْ {پله} هواه كاّذ.
ایي عٌگً ،قَزیي ّاهؼَٓ ثيهگ ثیيالوللٔ هوى ثْك کَ كه ؿیجذ ارؾبك
عوبُیو ّْهّٓ اى کؤٍ اهزلاه اثوهلهرٔ ّ كه لؾظبد اؽزٚبه اّ ّاهغ ّل .كه
ایي هْهغ ارؾبك عوبُیو ّْهّٓ آفویي هّىُبٓ ؽیبد فْك ها رؾذ هُجوٓ
ثٔکلبیذ «گوثبچق» ٍپوٓ هٔکوكٕ .لام ؽَیي ایي عٌگ ها «هبكه عٌگُب»
ًبم ًِبكٍ ثْك ّ ثَپیوّىٓ اهرِ هغِي فْك ثوهْآ هزلویي اهیل علٓ كاّذ.
اهرْٔ کَ ثب ٍبى ّ ثوگ ًظبهٔ ثبال ّ آهْىُ كْمالؼبكٍٓ فْك ثَربىٍگٔ اى
عٌگ ٍ ۶بلَ ثب ایواى كبهؽ گْزَ ثْك.
(یب عٌگ ٍو هلكْع ّیطبى) «شُگَفث»
كه ًزیغَٓ اّـبل کْْه کْچک کْیذ {کَ گلزَ هّْٔك ؽبّٓ هقبىى ػظین
ًلذ فبم هٔثبّل} رٍْ ٜاهرِ ٕلام ؽَیي آؿبى ّلٕ .لام ؽَیي کَ ؽلّك ٕل
ٍبل كیورو اى ىهبى فْك ثَكًیب آهلٍ ثْك ،هٖل كاّذ روبهٔ کْْهُبٓ ػوثٔ
هٌطوَ ّ ؽْىٍٓ ّبهبد ها یککبٍَ ًوْكٍ ّ اهپواْٛهٓ ػظین ػوثٔ رْکیل
كُل .اّ کَ فْك ها پوچنكاه ًبٍیًْبلیَن ػوثٔ هٔكاًَذ ،اگو ٕل ٍبل علْرو اى
ایيىهبى ثَكًیب آهلٍ ّ چٌیي اهلاهٔ ها هّٓ كٍذ هٔگوكذ ،ثَآٍبًٔ هْكن
هّٔل؛ ا ّهب ًظبم هْعْك ثیيالوللٔ ایي اعبىٍ ها ثَاّ ًلاك.
2۵ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
ثلیيروریت ،یکثبه كیگو صبثذ ّل کَ ظِْه هُجوأً ًبثٌِگبم ،رٌِب هٔرْاًٌل
ثوآ هلذُب هْکل ثیبكویٌٌل ّ فْٖهذً ،لبم ّ فْىهیيٓ ثَاههـبى آّهًل.
كه ٍَ هبَُٓ ًقَذ ٍبل ۲۰۰۳ثبهكیگو ثِبًَعْیُٔبٓ ایبالد هزؾلٍ
آهویکب ثَهٌظْه ؽنف ٕلام ؽَیي ّلد یبكذ .اّ ها ثَكاّذ ّ اًجبّذ ٍالػُبٓ
کْزبه عوؼٔ ،ثَّیژٍ َُزَآ ،هزِن ًوْكًل .چٌیي ارِبهبرٔ كه ّوای ٜػبكٓ ثوآ
هژینُبٓ رْربلیزو كْمالؼبكٍ لندثقِ ّ ؽزٔ ثَهٌيلَٓ آة ؽیبد اٍذ ،چْى
ثوآ هٖبهف كافلٔ ثَایي ؽوفُب ًیبى كاهًل ،هّٓ آى پْى هٔكٌُل ّ ؽزٔ
ثَػٌْاى هَزوَک علیل ثوآ ٍوکْثٔ هقبللبى كافلٔ ثَکبه هٔثوًل؛ ا ّهب ایي ثبه
هَؤلَ ثوآ ٕلام ؽَیي كوم اٍبٍٔ كاّذ؛ آهویکب ّ ُن پیوبًبًِ ۲۰ ٔٛهّى
عٌگ ،اّ ها اى کؤٍ هلهد ثَىیو کْیلًل؛ ٍواًغبم ،ثَرٌبة كاه ٍپوكًل.
هب ّاهؼۀ ٍ ۱۱پزبهجو ٍبل ۲۰۰۱ها 11وپحبيجك
كیلین؛ هّٓكاكٓ کَ كه ؽویوذ هجٌبٓ هّاث ٜهزوبثل كّ عِبى ؿوة ّ اٍالم ثوآ
هوى ۲۱ها پٔهیيٓ کوك ّ .ثَفٖلذ رؼبهلئ هٌبٍجبد هوى گنّزَ هیبى اٍالم ّ
ؿوة کَ ثوهجٌبٓ ٙلیذ هْزوک ثب الؾبك کوًْیَن ّبلْكٍهیيٓ ّلٍ ثْك ،پبیبى
كاك .آىچَ ها هَلوبًبى اكوا ّ ٔٛفًْْذگوا «عِبك هجبهک» ٙل هلبٍل ّ ٍلطَ
عْیُٔبٓ كًیبٓ ؿوة ّ كه هأً آى ایبالد هزؾلٍ آهویکب هٔفْاًٌل؛ ّ ثبلووبثل،
آهویکب «ًجوك ثٔپبیبى ػلیَ روّهیَن» ثٍَو کوكٍگٔ گوٍّ «الوبػلٍ» هٔپٌلاهك؛
اى ُویيعب ّوّع ّل .هزؼبهت آى ،إطالؽبرٔ چْى «عٌگ ٕلیجٔ ًْیي»،
«كبّیَن اٍالهٔ»« ،كبّیَن هولً» ّ اهایَٓ هٍن ّ ٛوػُبٓ هُْي اى
هولٍبد كیٌٔ هَلوبًبى كه هٍبًَُبٓ عوؼٔ ؿوة هّاط گَزوكٍ یبكذ .چٌبىکَ
چِوٍٓ کویَِ ّ ًبپٌَل اى اٍالم ّ هَلوبًبى ثٍَبکٌبى آىٍبهبى هؼوكٔ ًوْك.
الجزَ رؾویکپنیوٓ ّ ّاکٌُِبٓ ٍجگَوآًَ ثوفٔ اى الیَُبٓ عْاهغ
اٍالهٔ ّ كه کٌبه آى ،اهلاهبد فًْْذآهیي ثوفٔ كیگو (چْى روّه ،افززبف ّ
ٍوثویلى آكمُب كه هوبثل کبهوٍ ّ ُلِلَ ّ ّبكٓ ّ رکجیو ّ هوأد آیبرٔ اى هوآى،
پٌ اى اًغبم ایي ػول) هلاهک ىًلٍ ّ اًکبهًبپنیو كه افزیبه ُوبى هٍبًَُب هواه
هٔكاك .چیيٓ کَ ثوآ آى هٍبًَُب ُن كبل ثْكُ ،ن رلویؼ.
<ثوآ اّلیيثبه كه ربهیـ ؾقٔالؼّٖ 11وپحبيجك
ثْو> یک "ّقٔ" ثًَبم «اٍبهَ دمحم ثيالكى» ِّوًّل ٍؼْكٓ هوین اكـبًَزبى
( ۲۰۱۱/ ۰۵/ ۰۲ـ )۱۶۵۳ثب یک اثوهلهد ثًَبم «آهویکب» چلٌظ كاك .ایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۶ .....................................................
كهؽبلٔ ثْك کَ اكاهٍٓ کبؿ ٍلیل ًیي ثَربىٍگٔ ثَكٍذ «هؾبكظَکبهاى علیل»
ثَهُجوٓ عوط ثُْ {پَو}اكزبكٍ ثْك .ثلیيروریت ،كّ عویبى اكواّ ٔٛ
فًْْذگوا ثَػٌْاى ًوبیٌلٍگبى كّ رولى اٍالم ّ ؿوة ثَهوبثلَ ثبیکكیگو
پوكافزَ ّ آروَلو ثیيالوللٔ ها ثَّلد آلْكٍ کوكًلُ .ویک ثَْٛه یکعبًجَ
هلػٔ ثوروٓ هطلن رولى ّ كوٌُگ ّاثَزَ ثَفْك ّلًل!
اهبم اّل عبًت ؿوثٔ «ٍوْئیل ُبًزیٌگزْى» ثْك کَ هطبثن ثب هیياى ؽواهد
«اٍبهَ ثيالكى» فْاُبى ّوّع هغلك عٌگُبٓ ٕلیجٔ ّ ثوفْهك رولىُب ثْك.
كه کٌبه ُبًزیٌگزْى «كواًَیٌ كْکْیبهب» ایَزبكٍ ثْك کَ ًظویَٓ «پبیبى ربهیـ»
ها ػو َٙکوك .ثَپٌلاّذ كْکْیبهب ػٖو هکبرت پبیبى یبكزَ ّ «لیجوال
كهْکوأٍ» كکزویي ًِبیٔ ثْویذ اٍذ کَ كْم آى ،اًزظبه گلزوبى ًظوٓ اى
ثْویذ ًجبیل كاّذ؛ ا ّهب ثواٍبً كُكبکزْ ،چٌیي پبیبًٔ ثیِ اى ُوَ ،پیلایٔ گَل
ػوین كه رؼبهل عِبى اٍالم ثب ؿوة ها ثًَوبیِ گناّذ کَ كهایي هاٍزب عٌگ
ثٔپبیبى آؿبى یبكزَ اٍذ.
رؾوین ّ اػالم ًظو كه هْهك ایيکَ کلامیک آؿبىگو عٌگ ثْكٍ اٍذ ،كّْاه
هٔثبّل؛ ّلٔ هٚبّد كه هْهك ایيکَ کلامیک ثوؽن هٔثبّل ،آٍبى اٍذ:
«ْیچکؿاو»!
«عٌگ ،عٌگ ثْكبلُْبٓ هَذ اٍذ» ّ اهرجب ٔٛثب ثْویذ هزوهٔ ًلاهك.
ؾقيفٕٓو«افغبَیث»
كیگو هْْٙع هِن {کَ ثین هٔهّك ُوگبٍ كهٍذ كهک ًْْك ،كچبه عٌغبل
ػْاهبًَ فْاُل ّل} ایيکَ ُوَ هٔكاًٌل کْْه کضیوالولَٓ اكـبًَزبى یک کلکَیْى
ؿٌٔ اى ّاؽلُبٓ ّاثَزَ ثَهگَُبٓ هزلبّد عوؼیذ ثْوٓ اٍذ .كه ثوفٔ هٌبثغ
فبهعٔ ثَآى «هْىین اهْام» گلزَ ّلٍ .اًْاػٔ اى ًژاكُب ،اهْام ،گْیُِب ّ
گوایُِبٓ ثْوٓ كه آى ّعْك كاهًل کَ كه کٌبه ُن ىًلگٔ هٔکٌٌل ّ ههن ّبى اى
ػلك ُ ۵۰ن رغبّى هٔکٌل .ایي اهْام كه ٍطؼ هلٔ ّ ثیيالوللٔ ًیبى هجوم كاهًل کَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۶ .....................................................
ثَیک ػٌْاى کلٔ [هيؽیش ُْیذ هلٔ] ثوٌٍل رب ثَُوبى ًبم ٕلا ًّْل .هٔكأً
ّهزٔ ًبم رْ هْقٔ ًجبّل ،هقبٛجبًذ رْ ها «آُبٓ» یب «آُّْ» ٕلا هٔىًٌل.
یکٔ اى هجبؽضبد كاؽ هیبى اهْام هؾوّم ایي اٍذ کَ «ایي ًبم چَ ثبیل ثبّل؟»
= ُوکَٔ چیيٓ هٔگْیل ّ اى گلزَٓ فْك كلْبك اٍذ؛ لکي گلزبه ایْبى كه
ػول ،چْى «اًلافزي ىًگ ثَگوكى گوثَ» اٍذ .یب چیيٓ ثیِ اى ىهيهَُبٓ رْ
كهبؿٔ ًیَذ.
ـ چْى هؼلْم ًیَذ گلزبه ایْبى كه آیٌلٍٓ هبثل پیِثیٌٔ ثًَزبیظ هْقٔ
هٍل؛ پٌ هب ػغبلزب ً (ثب روَک ثًَٔ هبًْى اٍبٍٔ کْْه) ّ ثب ػلن ثَایيکَ كه
ُو کْْهٓ هبًْى اٍبٍٔ آى ،هیضبم هلٔ هؾَْة هّْٔك ّ ًظوُ ؽبیي ؽغیذ
ربم اٍذ؛ ػٌْاى «اكـبى» ها ثواثو ثب روبم ٍبکٌیي ایي ٍوىهیي اػن اى ُوهْم ّ
ٛبیلَ ثَکبه گوكزَاین .كهٍذ ُوبىٍبى کَ ُوَ اى رنکوح ،پبٍپْهدًْ ،دثبًگ،
پوچن ّ كیگو هظبُو هلٔ آى اٍزلبكٍ هٔکٌٌل .ایي ثواثو اٍذ ثب ًٔ هبًْى اٍبٍٔ
هْعْك کْْه کَ كه پبهاگواف ٍْم هبكٍٓ چِبهم آى آهلٍ اٍذ:
«ثَُوكوك اى اكواك هلذ اكـبًَزبى کلوَٓ "اكـبى" اٛالم هّْٔك».
گْیب ایي ػجبهد كه هْاًیي اٍبٍٔ هجلٔ ًیي آهلٍ ثْك.
ثٌبثوایي ،هب هٖبلؼ ػبلیَٓ هلٔ ،عٌجَُبٓ ؽوْهٔ ّ هبًًْٔ ،كیپلوبٍٔ
ثیيالوللٔ ّ هِنرو اى ُوَ :إبلذ "آة ّ فبک" ها [کَ ٍقذ ثلاى ثبّههٌلین]
كه ًظو گوكزین.
كه ػیي کَ هٔكاًین هٌبٍجبد هیبى چِبه هْم ػولٍٓ کْْه هقلُّ اٍذ ّ
اهْام کْچکرو ًیي الهؾبلَ ثبه ٌٍگیي هٌبىػبد آىُب ها ثلُّ هٔکٌْل؛ كه
چٌیي ّوایطٔ کَبًٔ اى ؽول ػٌْاى «اكـبى» ثو فْكً ،بفوٌٍل فْاٌُل ثْك؛
لکي پبٍـ هب ایي اٍذ کَ اگو ایواكٓ ثو ایي رؼجیو كاهًل ،ثبیل هبًْى ها إالػ
کٌٌل .اى هٌظو هب هِن ایي اٍذ کَ ٍبکٌیي کْْه ُوچَ ىّكرو ثَیک ُْیذ هلٔ
عبهغ ّ هبًغ ّ هبثل رؼویق هٌٍل رب ثو هجٌبٓ آى هلذ رْکیل گوكك ّ هزؼبهجب ً
كّلذ هَئْل هّٓ کبه آیل رب ثزْاًل اى هٌبكغ ّ اهىُُبٓ هلٔ ككبع ًوبیل.
ّٙؼیذ عبهٓ كه کْْه هْعت ّلٍ اٍذ رب ُوَبیَگبى هب اى ُوٛوف ثوهب
ثزبىًل ،اى لْکوکْٔ ارؾبك ّْهّٓ (ٍبثن) گوكزَ رب کبهکوكُبٓ ًظبهیبى
پبکَزبى کَ ثٔهِبثب ّ ثب چکوَ ّاهك کْْه هب هًّْٔل ،هییٌ عوِْه هب ها اى
ٍزْى ثوم ؽلنآّیي هٔکٌٌل ّ ثَعبٓ آى كّلذ كلقْاٍ فْك ها هًْٔبًٌل ّ ...كه
3۷ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
ثؼل ًوماكياهٓ ًیي ُوچَ هلبفو ربهیقٔ ّ كوٌُگٔ هزؼلن ثَایي ٍوىهیي ثْكٍاًل،
ایواًیبى رٖبؽت کوكٍاًل ...كیگو چیيٓ ًوبًلٍ اٍذُ .وَٓ ایيُب ًزیغَٓ
ثالكٖل كولاى ُْیذ هلٔ اٍذ .ایي ّٙؼیذ رب کٔ ثبیل اكاهَ یبثل؟
كه ؽبل ؽبٙو ُْیذ هلٔ ِّوًّلاى اكـبًَزبى كه ثؼل كافلٔ ّ فبهعٔ
هزٌبه٘ اٍذ :كه ثؼل كافلٔ؛ ثؾواى ُْیذ هلٔ ّ ػلم اػزوبك هلٔ كاهآ چٌلاى
ػوٗ ّ ػون اٍذ کَ کَٔ ؽزٔ هبًْى اٍبٍٔ ها ثًَین َعْ ُن ًؤفوك ،هجل اى
ُوَ ،کَبًٔ کَ كه هٌَل اعوآ هبًْى هواه كاهًل ،ثَآى فیبًذ هٔکٌٌل .پٌ ،كه
اكـبًَزبى إالً هلزٔ رْکیل ًْلٍ رب هیضبهٔ رلّیي کوكٍ ثبّل! كهایي ٍوىهیي
ّاؽلُبٓ پواکٌلٍٓ ثْوٓ ثویلٍ اى ُن كه كٚبٓ آکٌلٍ اى ٍْء رلبُن ىًلگٔ
هٔکٌٌل ّ ُو كٍزَ ػالین ّ رؼِلاد فبٓ فْیِ ها كاها اٍذ؛ هؼِنا كه ثیوّى
اى هوىُبٓ ایي کْْه ثَروبم اكواك آى ّاؽلُبٓ ثْوٓ ػٌْاى «اكـبى» اٛالم
هّْٔك .چَ ایيکَ اكواك ایي ،یب آى كٍزَ ثَلؾبظ ػبٛلٔ ،یب رؼلن هْهٔ ،اى ایي
ػٌْاى فُّْبى ثیبیل ،یبفیو.
لکي ثَلؾبظ ؽوْهٔ ّ كیپلوبریک ایي ػٌْاى كهٍذ اٍذ؛ ىیوا كه ًظبم
هْعْك ثیيالوللُْٔ ،یذُب «ٍوىهیٌٔ» اٍذُ .وبىگًَْ کَ ػٌْاى «روک» یب
«روکُب» ثوآ ػوْم ِّوًّلاى کْْه روکیَ ،كهٍذ اٍذ ّ .ػٌبّیي چْى
«ثلـبهُب»« ،هغبهُب»ٕ« ،وةُب»« ،چکُب»« ،اٍلْاکُب»« ،هًُّب»،
«اىثکُب»« ،هيامُب»« ،هوهیيُب»« ،روکويُب»« ،ربعیکُب»ٌُ« ،لُّب»...
ثوآ کلیَٓ ٍبکٌیي کْْهُبٓ هورج ٜثب ایي ػٌبّیي ٕؾیؼ ّ هؼوْل اٍذ.
ثب ایيکَ ایي اٍبهٔ هزقن اى گوٍُّبٓ <اکضویذ> ًژاكٓ ّ هْهٔ اٍذ ّ
كه ُوبى عبُب ًیي فوكٍ ُْیذُبٓ هْهٔ ّعْك كاهًل؛ ا ّهب ٕوكب ً كه هّاثٜ
كافلّٔبى اػزجبه كاهك .ثَْٛه کلٔ اًْاع ُْیذ ثوآ آؽبك ثْو هزْٖه اٍذ
هبًٌلُْ :یذ ّقٖٔ ـ ُْیذ هْهٔ ـ هنُجٔ ـ كوٌُگٔ ـ ٌٕلٔ ـ ٛجوبرٔ ّ
ُْیذ هلٔ ...آىچَ كه هؼبكالد ؽوْم ٍیبٍٔ ّ كیپلوبریک كًیبٓ اهوّى هطوؼ
ًظو هواه هٔگیوكُ ،وبى ُْیذ هلٔ اٍذ کَ هّى ثَهّى فبٕیذ ػوینرو ّ
پوهًگرو کَت هٔکٌل ّ .ثبى آىچَ كوٌُگ ،رولى ّ اهىُ هٔآكویٌل ُوبى
ُْیذ هلئ ثوفبٍزَ اى آة ّ فبک اٍذ ،الؿیو.
اُزوبم ثَُْیذ هْهٔ ًْػٔ اهرغبع اٍذ کَ اى ػٖو کْچٔگوٓ ّ هٌبٍجبد
هجبیلٔ هبهجل ربهیـ فجو هٔكُل .كاکزو ّبكهبى یٍْق (هُجو ؽية آىاكٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰ .....................................................
ربعیکَزبى) كه کزبثٔ رؾذ ػٌْاى «ربعیکَزبى ثِبٓ آىاكٓ» اى هالهبدُبٓ فْك
ثب اؽولّبٍ هَؼْك گياهُ هٔکٌل ،كه پبیبى هٔگْیل« :هي كه ٍیوبٓ اّ ّیژٍگٔ
یک ثيهگ اكـبى ها هْبُلٍ ًوْكم ».كاکزو یٍْق ًؤگْیل «هي كه ٍیوبٓ اّ
ّیژٍگٔ یک ثيهگ ربعیک ها هْبُلٍ کوكم ».چْى ثٌب ثَرؼویق ؽوْهٔ هایظ،
هَؼْك ربعیک ًجْك ،اكـبى ثْك .كاکزو یٍْق یک هُجو ٍیبٍٔ اٍذ ،ثبیل ٛجن
ًُومُبٓ ٍیبٍٔ ّ كیپلوبریک ٍقي گْیل .اگو هٔگلذ «هَؼْك یک ثيهگ ربعیک
اٍذ» هؼٌٔاُ ایي هّٔل کَ اّ یک ِّوًّل ربعیکَزبًٔ اٍذ.
ّاهغ ایي اٍذ کَ اى هٌظو ؽوْهی ّ كیپلوبٍٔ ثیيالوللٔ ُْیذ هلٔ رْ
«اكـبى» اٍذّ :هزٔ كه یک کْْه فبهعٔ پبٍپْهد رْ ها هٔثیٌٌل ،كیگو رْ ها
ثب فْٖٕیبد هْهٔاد ًؤٌّبٌٍل ،العوم ثَؽیش یک كوك «اكـبى» ٌّبفزَ
هّْٔٓ .كه ؿیو ایي ْٕهد هْْٙع ثَیبه پبهاكّکَیکبل هّْٔك :چطْه
اٍذ کَ ًبم کْْه هزجْػذ اكـبًَزبى اٍذ ّ رْ پبٍپْهد آى ها كه عیت كاهٓ،
هّٓ رنکوٍاد ُن ًّْزَاًل «هلیذ اكـبى»ّ ...لٔ رْ فْكد هٔگْیٔ «ًَ! هي
اكـبى ًیَزن»! ًزیغَ چَ هّْٔك؟ ُوکٌ ثبّل ،هٔكِول کَ رْ هْکل كاهٓ.
...ثلیيروریت ،ثب ػٌبیذ ثَروبم هطبلت پیِ گلزَ ،کزبة ؽبٙو ًیي ُویي
ّاثَزَگٔ ثَ«آة ّ فبک» ها اٍبً گلزوبى گوكزَ ّ هؼزول اٍذ كه ایي ٍوىهیي
ثبیل هلزٔ رْکیل ّْك کَ العوم ًیبىهٌل ًبم ّ ُْیذ هلئ هْقٔ ًیي اٍذ.
ثؾش كه ایيثبهٍ کَ آیب ػٌْاى «اكـبى» اى کغب آهلٍ ّ كه ًلٌاالهو ىّذ
اٍذ ،یب ىیجب ،هب اى آى فُْهبى هٔآیل ،یب فیو؛ چَ هلبُین ّ فبٛوارٔ ها كه
مُي هب رلاػٔ هٔکٌلّ ،بهل کل ِّوًّلاى اكـبًَزبى هّْٔك ،یب كه ثوگیوًلٍٓ
یک هْهیذ فبٓ اٍذ ...کبهالً یک اهو كافلٔ ّ اى عِزٔ ُن ،اؽَبٍٔ اٍذ،
کَ ؽل آى ّجیَِ هؼوبٓ هوؽ ّ رقن هوؽ ّلٍ اٍذ.
ربعبٓ کَ هٌبثغ ربهیقٔ ّ ّْاُل ػیٌٔ گْأُ هٔکٌٌل ،اٛالم کلوَٓ
«اكـبى» رٌِب ثو هْم «پْزْى» یک «ؿل ٜهِْْه» اٍذ .ثَپٌلاّذ
"هیوؿالهوؾول ؿجبه" ػٌْاى «اّؿبى» اى هوّى ّْن ّ ُلزن ُغوٓ رٍْٜ
اػواة ثوآ ٍبکٌیي ایي ٍوىهیي ثَکبه هكزَ اٍذ.
اى آىعب کَ هْم پْزْى یکٔ اى اهْام ایوأً ـ ٌُلٓ ٍبکي كه ؽل كبٕل
ّجَِهبهٍٓ ٌُل ثب هلووّ آهیبًبٓ کجیو ثْكٍ ّ اٍذ ،كه ربهیـ ّ كوٌُگ هؾبّهارٔ
ٌُلُّب ّ ثؼلا ً پبکَزبًُٔب ثَ«پزبى» ًبم ثوكٍ ّلٍ اٍذ کَ ثؼلا ً هجلل ثَ«پْزْ» یب
۹1 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
«پْزْى» ّلً .ظوارٔ ّعْك كاهك کَ ثیي ػٌْاى «پْزْى» ثب ًبم «پْْري» {یکٔ
اى پِلْاًبى ّبٌُبهَٓ كوكٍّٔ} ّ هْم «پبهد آهیبیٔ» ًَجزٔ هبیل اٍذ.
ُناکٌْى رؼلاك ًلًْ پْزْىُب ثیي ۵۵رب ۶۰هیلیْى ًلو رقویي ىكٍ ّلٍ
اٍذ کَ هویت چِبه پٌغن آًبى كه پبکَزبى ىًلگٔ هٔکٌٌل ّ اى ثٌله کواچٔ رب
چزوال پواکٌلٍاًل .عبلت ایيکَ كه ُیچ عبٓ پبکَزبى ثَآى عوبػذ «اكـبى» گلزَ
ًؤّْكُ .وَ ثَآىُب پزبى ـ پْزْى یب «هٌگِ» ّ "ثٌگِ"" ،ثٌگِِ" هٔگْیٌل،
فْكّبى ُن ُویيْٛه.
هِنرو ایيکَ ثیي كّ کْْه اكـبًَزبى ّ پبکَزبى هْکلٔ رؾذ ػٌْاى
«اكـبًَزبى» ّعْك ًلاهك ،ثلکَ هْکلٔ ثًَبم «پْزًَْزبى» ّعْك كاهك .پٌ،
ؽلّك چِبه پٌغن ایي هْم کَ كه فبک پبکَزبى ىًلگٔ هٔکٌٌل ػٌْاى «پْزْى»
ها ثب فْك ؽول هًٔوبیٌل ،كو ٜیک پٌغن آى [ؽلّك ۱۵ـ ۱۶هیلیْى ًلو] کَ كه
اكـبًَزبى ثٍَو هٔثوًل «اكـبى» ٌّبفزَ هًّْٔل.
رْعَ كاهیل کَ كه ایيعب «اكـبى» ؿیو اى «پْزْى» ّل .اگو ّاهغ چٌیي ثبّل؛
كه آى ْٕهد کلوَٓ «اكـبى» کبهالً رؼویق عبهغ ّ هبًغ ٍیبٍٔ ثَفْك هٔگیوك
کَ كهثوگیوًلٍٓ ُوَٓ فوكٍُْیذُبٓ هْهٔ ٍبکي كهایي ٍوىهیي هّْٔك.
یؼٌٔکَ ُوَ ٍبکٌیي ایي ٍوىهیي «اكـبى» كاًَزَ هًّْٔل .اگو هواه ثبّل كهایي
ٍوىهیي "هلذ" رْکیل ّْكً ،بگيیو اى کبهثوك ّ پنیوُ هلِْم ٍّیغ ایي ػٌْاى
فْاُین ثْك؛ ا ّهب ُوگبٍ ثٌبثو هجیلٍَبىٓ ثبّل ،آى ثؾضٔ كیگو اٍذ.
کزبة ها هٔرْاى ًْػٔ گياهُ ػیٌٔ اى ٍکّ:
کالوآؼكای
ٍْژٍُبٓ هْقٖٔ كاًَذ کَ ثَكالیل ىیبك؛ اى عولَ مٌُیذ ثیوبه ،یب
ػْامىكٍگٔ ،اى كٍزْه کبه ثَیبهٓ اى ًگبهُگواى ّهبیغ ٍ ۳۰بل افیو کْْه
ؽنف ّلٍ ،یب ًَجذ ثَآًبى رؤهل ّاكٔ ْٕهد ًگوكزَ اٍذّ .بیل ًزْاى اى
ًگبهگواى ػْامىكٍ ّ ُْاثیي ،کَ ؽوف ّبى ثِبٓ ًبىّبى اٍذً ّ ،بى ها ُن
ثًَوؿ هّى هٔفْهًل ،ثیِ اى ایي رْهغ کوك .ثٌبثوایي ،فْاًٌلٍگبى ایي ٍطْه
ًجبیل ػٌْاى «رؾوین» ثوایي اصو ثبه ًوبیٌل ّ اًزظبه پوكافزي ثَهٌبهْبد
«رؾویؤ» اى ایي کزبة كاّزَ ثبٌّل ،چَ فْك یکًْع گياهُ ػیٌٔ ّ كلَآ اى
ػوَُٕبٓ كکوٓ ّ ٍیبٍٔ هٔثبّل کَ كه هبلت رغوثًَْیَٔ رٌظین ّلٍ اٍذ؛
ثَُویي ٍجت ،فْك هٔرْاًل هؤفن رؾوین هواه گیوك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹2 .....................................................
ُوکٌ كه چٌیي هْهؼیذ هلن ثَكٍذ گیوك، َبگفحّ پیؿا اوث،
العوم ایي پوٍوبى ثَمٌُِ فْاُل آهل کَ چَ چیيٓ ها ثٌْیَل ،چَ چیيٓ ها
کزوبى ،یب رْعیَ کٌل؛ ًوِ فْك ها چَگًَْ ثبىربة كُل؟ ثب رؾویلبد چَ کٌل؟
ثبالفوٍ ،كه کْْه عٌگ ثْكٍ ،كه چٌیي ؽبلزٔ اى كٍّزبى ّ كّوٌبى ّقٖٔ
گوكزَ رب هقبللبى ّ ُووىهبى رْکیالرٔ ّ اٍزوارژیکُ ،ویک عبیگبٍ فبٓ
فْیِ ها كاهًل ،چگًَْ هٔرْاى هیبى آًبى رؼبكلٔ ثوهواه کوك کَ ُن ثوکَٔ
اعؾبف ًْْكُ ،ن ػْاٛق ّ ّعلاى ثْوٓ پبٍـُبٓ الىم فْك ها ثیبثل؛ ُن
ؽوبین هوثبًٔ هٖبلؼ ّ ػْاٛق ًگوكك؟
ّ ٕلُب اى ایي چْى ّ چوا کَ ُویک ّبهل ؽوْم اّقبٓ ،هٌبٍجبد هلٔ ّ
هْهٔ ،اػزوبك ػوْهٔ ّ اهٌیذ ّقٖٔ هٔگوكك .چٌیي هالؽظبد هْعت ّلٍ
اٍذ رب كوٌُگ ثٔاػزوبكٓ ،هطلن ًگوٓ ،هٌلٔثبكٔ ،فْكٍبًَْهٓ ّ روً ثو
اُبلٔ هلن ّ اًلیَْ کوبکبى هَزْلٔ ثبّل.
ا ّهب هي ُوَٓ ایي كؿلؿَُب ّ چبلُِبٓ مٌُٔ ها ثب یک ًکزَ ؽل کوكٍام:
آى «اػزوبك ثَّؼْه هقبٛت اٍذ ».علا ً ثبّه كاهم کَ كّهاى «کْكکپٌلاهٓ
هقبٛت» ثَپبیبى هٍیلٍ ّ كیگو ُیچکٌ کْكک ًیَذ .هي فْاًٌلٍٓ ایي کزبة ها
اًَبًٔ فوكهٌل ،آگبٍُ ،وَ عبًجًَگوٌٍ ،غِگو ،هوبیََگو ّ ؽبیي هلهد کبكٔ
مٌُٔ ّ ّاعل هالکُبٓ هؼیي ػوالًٔ ،ػلؤ ّ كوٌُگٔ ،عِذ كهک هّٓکوك ّ
هٌلهعبد کزبة كاًَزَ ّ اػزوبك کبهل فْك ها ًَجذ ثَاّ اهىأً كاّزَام .ػویوب ً
ثبّه كاهم کَ «هلن» هولًرویي ٍّیلَ كه ایي كًیبٓ كبًٔ اٍذ .ثَکبهاًلاىٓ آى
كه عِذ «ؿیو ؽویوذ» ّ ػبهٓ اى ُلفُبٓ ثيهگ اًَبًٔ ،فیبًزٔ ؿیو هبثل
اؿوبٗ ًَجذ ثَهقبٛجبى ّ کل عبهؼَٓ ثْوٓ اٍذ؛ اى ایيهّ هٖل ُیچ ًْع
پٌِبىکبهٓ ،عبثَعبیٔ ،رؾویق ،یب اؿوام ًلاهم؛ ّاهؼب ً ثٌب ًلاهم هجزٌٔ ثو ػالین
ّ ػْاٛق ّقٖٔ ،ثَکَٔ ًووٍ كُنُ .وچٌل اػزواف هٔکٌن کَ «كْمالؼبكٍ
كّْاه اٍذ» فْٖٕب ً ثؼل اى عٌگ كافلٔ ٍ ۳۰بلَ کَ ُیچکٌ ًؤرْاًل
اؽَبٍبرِ ها اى كیلى ٕؾٌَُبٓ آى کزوبى کٌل ،لنا ًظویَٓ ّعْك كاهك کَ هؼزول
اٍذ« :ؽویوذ عٌگُب ُیچّهذ ًّْزَ ًؤّْك ّ ایي اٍزضٌبٓ ًلاهك».
ؿِٖوعكٖکّ ّبیل ثَُویي عِذ «ّیکزْه ُْگْ» هٔگْیلَ« :ؽىحیٍوپی
ُؿ،ثكاشىبؾثكُّْيٗجبثؿ»
طهٕعيٗک
پهالیکشُگ
يٍْىيؼحمؿو :
۹3 کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
آىگبٍ کَ آروَلو عٌگٔ رقلیق هٔیبثل،
ـ الزِبثبد ًبّٔ اى ؿلیبى اؽَبٍبد،
ّ فْؤ ثوفبٍزَ اى:
هْبُلٍٓ فْى ٍوؿ ُووىهبى؛
ثَاٙبكَٓ:
هَزئ ثوربكزَ اى اٍزْوبم ثْٓ فْى گوم كّوي؛
كوّ هًْٔیٌل.
ّ آىگبٍ کَ ّوْیوُب ؿالف هًّْٔل؛
ربىٍ ػوْل آكهیبى ثَکبه هٔاكزل:
ّ ربىٍ ،چْنُب ها ثبى هٔکٌٌل:
رب ًگبُٔ ّاهغثیٌبًَرو ،ثَاٛواف ثیبًلاىًل،
ـ ثجیٌٌل چَ ّلٍ اٍذ؟
ـ چَ کوكٍاًل؟
ّ ٕل الجزَ کَ:
كًیب ها كیگوگْى فْاٌُل یبكذ؛
ـ ىیوا كًیبٓ هجل اى عٌگ،
ّ ثؼل اى آى؛
ُوگي یکَبى ًزْاًل ثْك!
کزبة ٍؼٔ هٔکٌلُ ،وبى ٍپیلٍٓ ثبّل کَ ّاهؼیذُب ها آى چٌبىکَ كیلٍ،
گياهُ کٌل .ثلیيهواهُ ،یچکٌ ثلّى عِذ هزِن ًقْاُل ّل؛ کوب ایيکَ ُیچکٌ
كه ثواثو کٌِ ّ هٌِ فْیِ هؼبف ًقْاُل ثْك؛ ُوکٌ ثبیل هَئْلیذ فْك ها
ثپنیوك .ایي ؽکن ربهیـ اٍذ.
هي اى اثزلآ رٌظین کزبة ،إْل چِبهگبًَٓ میل ها كِوٍذ ًوْكٍ ّ كه
ثواثو كیلگبى فْك هواه كاكم؛ آى ها هّٓ هیي کبه فْك گناّزن ّ پیٍْزَ هؾزْیبد
کزبة ها ثب هْاك آى هؾک هٔىكم:
۱ـ ؽویوذگْیٔ (ثَهلِْم ػبم ػوكٔ).
۲ـ هٌيٍ اى ُوًْع ارِبم ّ اكزواء.
۳ـ آّکبهاگْیٔ ّ ّلبكیذ.
۴ـ هَئْلیذپنیوٓ ّ اهعبػبد كهین اٌٍبك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹ .....................................................
اكاهَٓ پبثٌلٓ ثَایي إْل اى آىعب هولّه ّ رٚویي ّل کَ اٍبً کبه ها
«هٌبكغ ػلیبٓ کْْه ّ هوكم» هواه كاكٍ ّ اى گَزوٍٓ اػزوبك ػوین ثَ«إبلذ
اًَبى ّ ؽوْم فلًَّبپنیو اّ» ثبهَبیل ًگویَزَاین .اٍبً گلزوبى کزبة ایي اٍذ
کَ هاٍ ًغبد کْْه ّ هوكم اكـبًَزبى ًَ ثیوّى اى هوىُب ًَ ،هبعواعْیٔ ّ
علایٔفْأُّّْ ًَ ،یٌیَن ّ ًبٍیًْبلیَن کبمة اٍذ؛ کَ ٕلؼ ّ آىاكٓ ّ
رٍْؼَٓ کْْه كه گوّ پٌظ كبکزْه میل رْاًل ثْك:
۱ـ آهْىُ كواگیو ّ رـییو ىثبى رؼلیؤ اى پْزْ ّ كهٓ ثَاًگلیَٔ؛ ثو
اٍبً الگُْب ّ رغوثیبد هْكن كه پبکَزبىٌُ ،ل ،هبليیب ...کْْهُبٓ آكویوبیٔ ّ
آهویکبٓ الریي ...هٔكاًین ُوگبٍ ایي هطلت كهٍذ كهک ًْْك ،كچبه عٌغبل
ػْاهبًَ فْاُل ّل؛ لکي كهک كهٍذ ّ ػول ثَآى ،هٔرْاًل هيؽیش یک هَیو
هیبىثُو ثوآ رٍْؼَ ،هب ها ثَاُلاف میل هٍبًل:
الق ـ ثوهواهٓ رؼبكل رؼلیؤ كه كافل کْْه.
ة ـ ارٖبل هَزوین اكـبىُب ثَكوٌُگ شٓبَٗٔػهىالطكیكایٍلثبٌألؾَیب .
ط ـ کبُِ اصواد ًبگْاه اًيّآ عـواكیبیٔ ّ هؾب ٛثَفْکَ ثْكى کْْه.
۲ـ علایٔ ٍیبٍذ ّ كیبًذ ّ هَئْلیذپنیوٓ اهثبة هلهد كه ثواثو
هوكم؛ كهایي هْهك ًیبىٓ ثَرْٙیؼ اٙبكٔ ًیَذ ،هّّي اٍذ کَ «كیي اى
هوكم ٛلجکبه اٍذ ّ اى پیوّاى فْك اٛبػذ هؾ٘ هٔفْاُل ّ ایي اٛبػذ
ها "رکلیق" هٔكاًل؛ ؽبل آىکَ ؽکْهذ ثَهوكم ثلُکبه اٍذ ّ اى عِبرٔ
هٌْٖة ،هٌزقت یب ًوبیٌلٍٓ هوكم اٍذ ّ كه ثواثو آًبى هَئْل.
۳ـ إالؽبد اه ّ ٔٙهِبه آةُبٓ ٍطؼااله.ٔٙ
۴ـ اؽلاس كّٕل ثٌل آثُٔ ،ویک ثب ظوكیزٔ ثبالٓ یک هیلیبهك هزو هکؼت.
۵ـ رالُُبٓ ُلكوٌل كه عِذ ظِْه علٍُْبٓ ّاهؼٔ لیجوالكهْکوأٍ
ثو هجٌبٓ :آىاكُٓبٓ اٍبٍٔ ،افالم كیٌٔ ّ الزيام ػولٔ ًَجذ ثَفیو ّ ّو
افالهٔ ،ایوبى هجزٌٔ ثوآگبُٔ ،اًَبى كٍّزٔ ،ؽوْم ثْو ،ىًلگٔ ّواكزوٌلاًَ ّ
كوٕذُبٓ ثواثو ِّوًّلٓ...
ثبّل رب ایي هغوْػَ {کَ كاهآ لؾي آهْىّٔ ًیي اٍذ} ثزْاًل ؽٌ كاّهٓ
فْاًٌلٍ ها اهروبء ثقْل ّ ًَجذ ثَهّل ّ ّکْكبیٔ چِبه ٕلذ ٍووا ،ٔٛیؼٌٔ:
ؽکوذّ ،غبػذ ،ػلالذ ّ ػلذ كه ًِبك كوىًلاى ّٛي هَبػلد ًوبیل.
«ایٍِؿاٖلهتيبوث ».
۹۵ کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى...................................................
2
ــــــــــــــــــــــــــــ
ٍِؿا ی َؽىح
ــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸ .....................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۹۵.........................................................
َؽىحیٍِؿا
ثبلْٖبٖيعهٗ
هزؤٍلبًَ «کْكک اكـبى اى هؾوّمرویي کْكکبى هّٓ ىهیياًل ».هي كه کزبة
«هٍزبفیي هلٔ اكـبى» ثَّوػ ّ ثیبى ًو٘ كبؽِ ّ گَزوكٍٓ ؽوْم ىًبى ّ
کْكکبى اكـبى پوكافزَام .کَ ًزیغَٓ ػوتهبًلٍگٔ ػوْهٔ ّ ثبىربة ػولٔ ٌٍذُب
ّ هیْك ؿل ٜهایظ كه عبهؼَٓ اكـبًٔ اٍذ.
هب ُن اى ایي هبػلٍ هَزضٌب ًجْكین .ثب ایي ؽبل ،ثَُو ٍّیلَ ّ ُ ٔٛو كوٕزٔ
کبه فْك ها هٔکوكین .كه آى ٍبلُب هبٍ هؾومالؾوام ّ ػبّْهآ ؽَیٌٔ ثب اّاٍٜ
ىهَزبى هٖبكف هّٔل؛ ایي كٍ هّى هواٍن ػياكاهٓ ّ ًنّهاد ّ فیواد ثوآ
ُوَٓ ثچَُب یک عٌْٔ ثَیبك هبًلًٔ ثْك .روویجب ً كه روبم ْٛل هّى ُوَٓ اُبلٔ
هؾل اػن اى ىى ّ هوك ـ پیو ّ عْاى كه ؽَیٌیَٓ کَ آى ها «هٌجو» هٔگلزٌل گوك
هٔآهلًل .هٌجو ؽَبثٔ گوم هّٔلُ ،یيم ّ فبكم هقْٖٓ فْك ها كاّذ.
هبٍ هؾوم ثوآ ثيهگروُب ًیي هغبل فْثٔ ثوآ كّه ُن ًَْزي ثْك ،آىُب
ٍبػذُب هجل اى ّوّع ػياكاهٓ كه هٌجو عوغ هّٔلًل ،هوكاى كه هْهك
هْْٙػبد هْهك ػالهَ گپ هٔىكًل ّ ىًبى ًیي ثیي ُن افجبه هجبكلَ هٔکوكًل.
كه ْٛل ٍبػبرٔ کَ ثيهگروُب كه كافل هٌجو هْـْل گپىكى ،یب ػياكاهٓ
ثْكًل ،هب ثچَُب كه ثیوّى هْـْل اًْاع ثبىُٓب هّٔلین .ثبىُٓبٓ هِْْه هب
چٌل ًْع ثْك ،یک هَن آى ثَیبه ُیغبى كاّذ ّ رؼٖت ّ علیذ كواّاى ٛلت
هٔکوك ،هب آى ها «لَْ َچْ» هٔگلزین .ثبىٓ هِْْهٓ اٍذ کَ ثب اًلکٔ رلبّد
هووهاد ،روویجب ً كه روبم كًیب هّاط كاهك ّ هي آى ها ُن كه كیلنُبٓ ٌُلٓ ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵3 ........................................................
ُن كه كیلنُبٓ کولٓ «لْهل» ّ «ُبهكٓ» كیلٍام .هْاػل ّ هووهاد هّّي ّ
رقلقًبپنیو كاّذ .اى ًٖبة ّ ؽلّك هؼیي ثوفْهكاه ثْكٛ .وف ثبىًلٍ ثبیل
عوایین هؼیي هٔپوكافذ .اى عولَ ثبیل اعبىٍ هٔكاك رب ٛوف ثوًلٍ ،کالٍ اّ ها ثب
ًْک پب ثَككؼبد هووه ثَُْا ّْد کٌل ،هب ثَایي ػول «کالٍپزٔ» هٔگلزین.
ٛوف ثب ًْک پبٓ فْك ٙوثَٓ هؾکن ىیو کالٍ هٔىك ّ آى هَزویوب ً ثَُْا
هٔهكذ ،چٌل هلم آىٍْرو ثَىهیي هٔاكزبكّ .اهؼب ً ایي یک ِفلّذ ثيهگ ثوآ
ثبىًلٍٓ ثبىٓ ثْك .چْى کالٍ هظِو ٍو اٍذ .ثلرو اى آى ایيکَ ثبىًلٍ هئظق
ثْك ثوآ ّْد ثؼلٓ ًیي کالٍ فْیِ ها عوغ کوكٍ ّ ثب اكآ اؽزوام ثَثوًلٍ
رولین کٌل .ایي ػول هؼوْالً رب كٍ ثبه رکواه هٔگْذ .اگو ٕبؽت کالٍ هْكن
هّٔل آى ها كه ثوگْذ اى ُْا ثگیوك ،اهزیبى كاّذ ّ اكاهَٓ کالٍپزٔ هزْهق
هّٔل ،كه ؿیو ایي ْٕهد ،ثبیل رب ّْ ۱۰د هٔهٍیل.
کالٍُبٓ هب اى ًْع كزیلَآ ،هقْٖٓ ُوبى ًْاؽٔ ثْك کَ ثب ىؽوذ ّ
ظواكذ ىیبك ثب كٍذ هبكهُبٓ هب رِیَ هّٔل ّ ًَجزب ً ٙقین ّ ٌٍگیي ثْك؛ لنا
یکٔ اى كػْاُبٓ ُویَْگٔ هبكهُب ثب پَواى ّبى ٍو کالٍ ثْك :چوا کالُذ پبهٍ
ّلٍ ،چوا كزیلَاُ ثیوّى ىكٍ ،چوا کٌلٍ ّلٍ ،چوا پوفبک اٍذ ...
ًْع كیگو ثبىٓ هب «رْپ كًلٍ» ثْك کَ آى ُن كه روبم كًیب هّاط كاهك،
ُنفبًْاكٍٓ ثبىُٓبٓ چْىُ :بکٔ ،چْگبى ،ثیلیبهك ،کویکذ ّ گلق هٔثبّل.
رْپٔ ثَُوبى اًلاىٍُب كاهك .هب ایي رْپ ها اى هْٓ گبّ {کَ كه كٖلٔ اى ٍبل
ّوّع ثَهیقزي هٔکٌل} كهٍذ هٔکوكین .ثلى چٌل گبّ ها هٔفبهاًلین رب هْٓ
کبكٔ ثوآ رِیَٓ یک رْپ ثَكٍذ آیل.
ًْػٔ كیگو ثبىُٓبٓ هب «ثُ ُغل» ثْك کَ فیلٔ ثَآى ًؤپوكافزین .ثبىٓ
ثوك ّ ثبفذ ثب «ریْلَ» یب كکوَُبٓ ثيهگ «ّبفٔ» کَ كه ثبالپُْ
ثيهگروُب ثَکبه هكزَ ثْك ،یکٔ كیگو ثْك .ثؼلُب ثبىٓ «ُلذ ٌٍگ» ثب رْپ
هقْٖٓ «رْپ كًلٍ» ُن هّاط یبكذ؛
ا ّهب ُیچیک اى آىُب ثَاًلاىٍٓ «لَْ َچْ» ٍْى ّ ٍبى ًلاّذ.
ثَفبٛو ًلاهم کَ یکٔ اى ٛوفُب كه عویبى ثبىٓ رولت کوكٍ ثبّین .کَٔ
كه ٕلك ثو ًؤآهل ربٛوف هوبثل ها گوواٍ ًوْكٍ ّ كویت كُل .ثبىٓ كه ّوایٜ
ٕویوبًَ آؿبى هٔگْذ ،ثب ٕلاهذ اكاهَ هٔیبكذ ّ ًزبیظ ُوچَ ثْك ،ثب کوبل
هیل پنیوكزَ هّٔل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹ .....................................................
ایي ثبىُٓب كه ْٛل كْٖل ثِبه ّ ربثَزبى کَ ىهیي فْک ثْك عویبى
كاّذ؛ ّلٔ كه كٖل ىهَزبى رٌِب كه كوٕذ ٛالیٔ كَُٓ هؾوم اًغبم آى
هوکي هّٔل.
هْهك كیگو اى ّْه ّ ّبكٓ ثچَُب ،ایبم ػیل ًْهّى ثْك .چبهٌّجٍَْهٓ ها
هلٖل هٔگوكزٌل فوهٌٔ اى آرِ رِیَ هّٔل ،کْچک ّ ثيهگ ،ىى ّ هوك اى
هّٓ آى هٔپویلًل ّ فطبة ثَآرِ هٔگلزٌل« :ىهكئ هي اى رٍْ ،وفئ رْ اى
هي!» ایي ػول ؽلاهل ثبیل رب ٍَ هورجَ رکواه هّٔل .كه ُوبى هّى پیْبًٔ اؽْبم
ها ثَهًگ هوهي هٔکوكًل .یک هّى هبًلٍ ثَرؾْیل ٍبل ،هواٍن ػیل هوكٍُب
ثوگياه هٔگوكیل ّ هب ؿناُبٓ فْة ّ فّْويٍ هٔفْهكین.
ثيهگروُب گلزَ ثْكًل کَ كًیب هّٓ یکٔ اى كّّبؿ گبّهبُئ هواه كاهك کَ
فْك هّٓ رقزَ ٌٍگ ثيهگ ایَزبكٍ اٍذ ّ ٍبلٔ یک ثبه كًیب ها اى ایي ّبؿ
ثَآى ّبؿ هٌزول هٔکٌل ،ایي ػول كه هّى ًْهّى اًغبم هٔگیوك؛ كه ّاهغ
لؾظَٓ رؾْیل ٍبل ُوبى ػول اًزوبل كًیب اى ایي ّبؿ ثَآى ّبؿ گبّهبُٔ
اٍذ؛ لنا ثبهولاهٓ لوىُ ّ رکبى ُوواٍ اٍذ.
پٌ اى هالُّب ،ایي كهّیُِب ،كبلگیوُب ّ كوٌّّلٍگبى كّهٍگوك ثْكًل کَ ًوِ
هِؤ كه اًزوبل كوٌُگ ّ اٛالػبد ّ كاًِ! كاّزٌلُ ،وگبٍ یکٔ اى آىُب كه هؾل
پیلا هّٔل ُوَ كّه آىُب عوغ هّٔلًل ّ ثب ؽوٓ ّ ّلغ ثٍَقٌبى ایْبى گُْ
هٔكاكًلُ .وَ كکو هٔکوكًل چَ آكهٔ هِؤ اٍذ! یک ثبه یک كهّیِ ثَهؾل
آهل کَ یک ّیپْه ّبفئ فیلٔ ثيهگ ثَُوواٍ كاّذ .یک ٍو آى ّبؿ ثبهیک ثْك
کَ ثَرلهیظ کللذ هّٔل ّ ثَیک كُبًَٓ گْبك فزن هٔگوكیل ،كهّیِ فبًَ ثَفبًَ
هٔگْذ ّ كه ُو عب ثَآى ّبؿ هٔكهیل ّ ٕلآ هِیت هٔكاك( ،كه هزْى رلَیوٓ
ثَایي ػول "ًلـ ْٕه" هٔگْیٌل) اهب ،كهّیِ کَ ثَػول فْك «ّقٌلیو»
(ّبؿًلیو) هٔگلذ ،اكػب كاّذ کَ اى ٕلآ «ّقٌلیو» اعٌَّ ّ اهّاػ فجیضَ
هٔروٌٍل ّ كواه هٔکٌٌل ّ ثلیيروریت فبًَ اهي هّْٔك .ثبه كیگو کَٔ ثب یک
پبیَ هکَ ًوب آهلُ ّ ...ویي ْٛه...
ىحكگكو
ؼبک ِ
هبعوآ اّلیي هّى ّهّك ثَ«هکزتفبًَ» ها فْة ثَفبٛو كاهم؛ كه ٕجؼ
یک هّى ٍوك ّ اثوئ پبییيٓ ،كهؽبلٔ کَ ٌُْى ثوف ًیبهلٍ ثْك ّ چِوٍٓ ىهیي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵ ........................................................
فْک ّ ػجًْ ثْك؛ هبكهم ًبگِبى رٖوین گوكذ هوا ثَهکزتفبًَٓ هزؼلن
ثَپَو ػوْٓ پلهم ثجوك ،رب هوآى ثیبهْىم .هي رب آىهْهغ پٌظ پبییي ها رغوثَ کوكٍ
ثْكم .رب ٌُْى ًؤكاًن ایي ىى ثٍْٔاك هٍّزبیٔ چگًَْ ایي رٖوین ؽیبرٔ ها
ثَْٛه ًبگِبًٔ ارقبم ًوْك .آیب اّ ،إالً هٔكاًَذ ٍْاك چَ اُویزٔ كاهك؟
ُوچَ ثْكٍ ،وًّْزن آى هّى ههن فْهك .رب آى هْهغ هبكهم فْك ٍْاك ًلاّذ
ا ّهب كه فبًْاكٍٓ پلهٓ اّ اكواك ثبٍْاك ىیبك ثْكًل .كه آى ٍبل پلهم ثَارلبم
ّوبهٓ اى ُنهؾلُٔب ثٍَلو ىیبهرٔ ػزجبد ػبلیبد هكزَ ثْك .هبػلرب ً رب اّاٍٜ
ثِبه ٍبل ثؼل ثوًؤگْذ .آىُب اثزلاء ثَکْیزَ ثلْچَزبى هكزَ ّ پبٍپْهد
پبکَزبًٔ گوكزٌلٍ ،پٌ اى هاٍ كهیب ثَػوام ػيیوذ کوكًل.
هبكهم «ثٔ ثٔ كیوّىٍ» اى ٍبكاد «هٍْْٓ ًَت» ثْك ،هگ ّ هیَْ اُ
ثٍَبكاد هٍْْٓ ًَت ٍبکي كه هٌبٛن کغواى ّ ًبّهیِ ثوهٔگوكك .اّ ،ىًٔ
ٍوٍقذ ّ ثب اًٚجب ٛثْك؛ كاهآ فٖبیل ثوعَزَٓ چْى پوکبهٓ ،ؿیود ،ایوبى
كیٌٔ ّ ٕواؽذ لِغَ ثْك.
كه ػیي ثٍْٔاكٓ كاهآ ُّْٔ ٍوّبه ثْك ،چٌبىکَ هٔرْاًَذ ارلبهبد هؾیٜ
پیواهْى ها كهٍذ ،هطبثن ثب ّاهغ ثلِول« .كِن كهٍذ» ًؼوذ ثٔهبًٌل الِٔ اٍذ
کَ ًٖیت ُوَکٌ ًؤّْك .اّ هلهد فیبل كْمالؼبكٍ كاّذّ .هزٔ كه هْهك
اٍزؼلاكُبٓ اّ هٔاًلیْن ،ثَمٌُن هٔهٍل کَ ثبیل ٌُوهٌل ریبرو هّٔل؛ ىیوا كه
رؼویق ُعک ّ لطیلَ هِبهرٔ ىایلالْٕق كاّذ ّ یک کولییي هِبه ثْك .اكاء ّ
ؽوکبد اّقبٓ ها ػیٌب ً ثبىگْ هًٔوْك .ىثبى پْزْ ها كٖیؼ رللع هٔکوك.
اّ ،ثَّیژٍ ّیلزَٓ آّاى اٍزبك دمحم ٕبكم كطود ،هِْْه ثَ«ًبٌّبً»
آّاىفْاى ًبمكاه کْْه ثْك ،چٌبىکَ ُو ّهذ آٌُگٔ ثب ٕلآ ًبٌّبً اى هاكیْ
پقِ هّٔل ،هْـْل ُوکبهٓ کَ ثْك ،كٍذ اى کبه هٔکْیل ،هٔآهل پبٓ هاكیْ،
آٌُگ هْهك ػالهَٓ فْك ها هٌّٔیلٍ ،پٌ ٍوکبه فْك ثوهٔگْذُ .وگبٍ كه
ثیوّى اى هؾی ٜفبًَ ثَکبهٓ اّزـبل كاّذ ّ كه ُوبى لؾظَ ٕلآ ًبٌّبً اى
هاكیْ پقِ هّٔل ،ثچَُب هٔكّیلًل اّ ها فجو هٔکوكًل.
هبًٌل ُوَٓ ىًبى هٍّزبیٔ ُوْٛي ،ىؽوذ ٛبهذكوٍب هٔکْیل ،اى هٍیلٍگٔ
ثَکبٍ ّ ػلق ؽیْاًبد گوكزَ ،رب ىكى َهْک ،كٍزبً ،پقذ ّ پي ّ ثچَكاهُٓ ،وَ
ّ ُوَ ثَكُّ اّ ثْك .اّ ؽْوارٔ هبًٌل ػووة ،ىًجْه ّ ُياهپب ها پیِ گِْاهٍٓ
كوىًلاى ّیوفْاه فْك كّك هٔکوك ،رب ّهزٔ ثيهگ ّلًل ّ اؽیبًب ً هْهك گيُ آى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸ .....................................................
ٍن ّبى ثٔاصو ثبّلُ .نچٌیي ًْىاكاى ها چٌلیي ًْثذ كه آةؽْواد هواه گوكزٌلَ ،
ؽجْثبد آةپي{ثَّیژٍ گٌلم} هَّٔذ ،رب ّهزٔ ثيهگ ّلًل ،كٍذُب ّ ًْک
اًگْزبى ّبى پٍْزک ًيًل .ثَثچَُب رْٕیَ هٔکوك کَ «ًبفيُبٓ فْك ها اى رَ
ًچیٌٌل» ىیوا ثَهوّهً ،بفي ثَكهّى گّْذ كوّ هٔهّك ّ گّْذ ًْک اًگْزبى
اى ًبفي علْرو هٔىًل .كه آى ْٕهد ُن ىّذ ّ ثل ًوب هّْٔكُ ،ن ًبفي ػوالً
ؽکوذ هْعْكیذ فْك ها اى كٍذ هٔكُل( .فیلُٔب ها هٔثیٌن کَ ایيْٛهٓ
َُزٌل) كه اهو روثیذ كوىًلاى ٍقذگیو ثْكُ .وگبٍ ثوهب ؿٖت هٔکوك
هٔگلذ« :الِٔ ًبى پیِ پیِ ،رْ اى كًجبلِ ثوّٓ!»
ّهزی فلاًّل اّلیي كوىًل ها ثَهي ػطب كوهْك ،هلری كه فبًَی هب آهل رب
هواهجذ کٌلٛ ،جیؼی اٍذ کَ ًقَزیي كوىًل ثَؿبیذ ُیغبى كاهك ،هبُن فیلی
ُیغبًی ثْكین؛ اىُ پوٍیلمّ« :وبُن اى آهلى هب ُویيهله فّْؾبل ّلیل؟! ًَ!»
اّ پبٍـ كاك :کَ هّىی ؽٚود ٍلیوبى اى کالؽ فْاٍذ رب هٌْگرویي پوًلٍ
ها پیِ اّ ثیبّهك؛ کالؽ گْذ ّ گْذ؛ ٍواًغبم ُوبى عْعَ ٍیبٍ فْكها<کَ
ربىٍ پوُبیِ ٍیـ ٍیـ كه آهلٍ ثْك> ًيك ٍلیوبى آّهك ّ گلذ:
«ای پیـوجو فلا هي هٌْگرو اى ایي پیلا ًزْاًَزن!»
هبًٌل ُو ىى ثٍْٔاك هٍّزبیٔ اػزوبك ػوین ثَفواكبد ّ اكَبًَُب اى هجیل
چْنىفن ّ هْعْكیذ عي ّ پوٓ كاّذ؛ ّ ثَرؤصیو اّهاك ّ امکبه ثو عْاًت
ىًلگٔ ثبّههٌل ثْك .ثوآ هوبثلَ ثب ُویک اى آىُب ٍبىّکبهُبٓ هٌبٍت كه آٍزیي
كاّذُ .وگبٍ ثچَ ،یب گبُّ ،هوی٘ ،یب ثلفْ هٔگوكیل ،یک هْذ فویو ها
ثَكٍذ هٔگوكذ ّ كه کٌبه آرِ هًَْٔذٍ ،پٌ ثب هوأد یک هّزَ امکبه ّ
اّهاكٓ {کَ ًؤكاًن چَ ثْك} هطؼبرٔ اى آى فویو هٔثویل ّ گلْلَ هٔکوك ّ
ثًَبم کَبًٔ کَ ًَجذ ثَآىُب ثلگوبى ّلٍ ثْك ،كهّى آرِ هٔاًلافذ لؾظبرٔ
هکش هًٔوْك رب ًزیغَ هؼلْم ّْكُ .وگبٍ آى گلْلَٓ فویو ثَآهاهٔ هٍْٔفذ،
ّقٖٔ کَ فویو ثَاٍوِ ثْك رجوئَ هٔگوكیل؛
ا ّهب ّآ ثَؽبل آى کَٔ کَ گلْلَٓ فویوُ هٔروکیل ّ ٕلا هٔكاك؛ كیگو
هزِن پیلا هّٔل ّ عوهِ ُن صبثذ ّلٍ ثْك! آىگبٍ ثبهٔهبًلٍٓ فویو ها هجلل
ثَهغَوَٓ آى ّقٔ هًٔوْك ّ ثَاٍن آى ّقٔ كهّى آرِ هٔاًلافذ،
لؾظبرٔ ٕجو هٔکوك رب فویو ًینپي گوكك ،هغلكا ً اى آرِ هٔگوكذ ّ ثب ًْک
ٍْىى ّوّع هٔکوك ثَىكى كه ًْاؽٔ ٍو ،ثَّیژٍ چْنُبٓ آى هغَوَ؛ ؽیي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵ ........................................................
ىكى ًیي اّهاك هقْٖٓ ایي هوؽلَ ها رکواه هًٔوْك ّ ثوآى هٔكهیل ...آى هله
هٔىك رب كلِ ها ٔٙهّٔلٍ .واًغبم ،الَّٓ اّ ها ثَكهّى آرِ هٔاًلافذ رب
ثکلٔ ثَْىك ّ فبکَزو گوكك؛ ثلیيروریتُ ،وَ چیي كهٍذ هّٔل.
اٍّ ،ؼٔ هٔکوك ایي کبه ها هقلیبًَ ّ ّتٌُگبم ،ثَكّه اى كیل كیگو اػٚبٓ
فبًَ اًغبم كُل ،هؼِنا هي یک چٌلثبهٓ هزْعَ ّلم ّ ثَكهذ اػوبل اّ ها هٕل
کوكم .اػزوبك اّ ثَاكػیَ ّ اّهاك رب آىؽل ثْك کَ هٔگلذ اگو کَٔ ّت هْهغ
فْاثیلى كالى كػب ها ثقْاًل ّ ثَثبلْذ ثلهلُ ،وبى ثبلْذ اّ ها ٕجؼ ثوآ ًوبى
ثیلاه فْاُل کوكُ .وْ ثْك کَ هیگلذ ػطََ ػالهذ ٍالهزی اٍذ ،هویٚی کَ
ػطََ کٌل یؼٌی هّ ثَثِجْكی اٍذ .هیگلذ آكم كه فْاة ػطََ ًویکٌل،
ّقٖی کَ ػطََ هیىًل ؽزوب ً ثیلاه اٍذ .هیگلذ ُوچَ اى هوکي ًْه كّهرو
ّْیل ٍبیَ ربى كهاىرو هیّْك .هیگلذ <ّتٌُگبم> ّقٖی کَ فْك كه كٚبی
هّّي ًَْزَ ثبّل ،اٛواكِ ها کَ كه ربهیکی ثبّل ًویثیٌل.
اّ ،كه آى هّى ٍوًّْذٍبى ثَهي گلذ« :رْ ها پیِ "ّبٍ ؽَیي" هٔثوم رب
ُن هوآى یبكد كُلُ ،ن گُْ رْ ها ِثکٌل ».كْها ً یک علل هوآى کْقاآلیبد فیلٔ
ثيهگ ىیو ثـلن کوك ّ هوا ثَهٌيل «ّبٍ ؽَیي» کَ ؽلّك ۶۰۰ـ ۵۰۰هلم ثب
فبًَٓ هب كبٕلَ كاّذ ثوكّ .هزٔ ّاهك فبًَٓ ّبٍ ؽَیي ّلین ،كیلین رؼلاك ۱۵ـ
ً ۱۰لو ثچَٓ هل ّ ًینهل كهؽبلٔ کَ كه اٛواف اعبم فبًَ ؽلوَ ىكٍ ّ ُوکلام
پبُبٓ فْك ها هیبى رْكٍٓ فبکَزوگوم اعبم كوّ ثوكٍاًل ،هْـْل فْاًلى كهًّ
فْك ثْكًل .کزبةُبٓ هقزلق كه كٍذ ثچَُب ثْكُ ،وکٌ كهً فْك ها هٔفْاًل.
هي ُن كه ؽلوَٓ آىُب عب گوكزن ّ پبُبٓ فْك ها هّٓ فبکَزوگوم ًِبكم.
ٍزْى هقوّ ٔٛاى ًْه ثَْٛه هَزوین اى هّىًَٓ فبًَ ثوهب هٔربثیل ّ كایوٍٓ اى
هٌّّٔ كه ٍّ ٜفبًَ ّ كه اٛواف اعبم ثَّعْك آّهكٍ ثْك ،كهؽبلٔ کَ اٛواف
آى كه ربهیکٔ ّ ٍیبُٔ اٍواهآهیي ثٍَو هٔثوك.
هي كه آى ىهَزبى هوآى ها ثَكهٍزٔ آهْفزن ۳ .هبٍ ثؼل پلهم اى ػوام
ثبىگْذ .اّ اى ایواى کزبةُبٓ هنُجٔ ىیبك ثبفْك آّهكٍ ثْك کَ هي كه ٍبلُبٓ
ثؼل اى آىُب اٍزلبكٍ کوكم ،کزبةُبٓ هلبریؼالغٌبى ،صووحالؾیْح ،عْكٓ ،عُْوٓ،
ؽولَٓ ؽیلهّٓ ،تُبٓ پیْبّه ،کجویذ اؽوو ،عبهغالزوضیل ،کْقالٌَّت،
کْقالـوَ ،اًیٌالْاػظیي ،اًْاهالوغبلٌٍ ،لیٌخالجؾبه ّ هّٙخالِْلاء اى آى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶ .....................................................
عولَ ثْكّ .هزٔ ایي کزبةُب ها هّٓ کزبةُب ّ ثیبُٗبٓ کٌَِ ّ هًگثبفزَٓ
ثبىهبًلٍ اى ٍیلػیَٔ چیلین ،كّ ٌٕلم ثيهگ چْثٔ ها پو کوك.
ثَػالٍّ ،پلهم رؼلاكٓ پٌغَ ّ کق كٍذ ثوًيٓ ثَُوواٍ هوبكیو ىیبكٓ
پوكٍ ،پوچن ّ ًوبُّٔبٓ ػبّْهایٔ آّهكٍ ثْك کَ ُوکلام ٕؾٌَُبٓ اى ّاهؼَٓ
ػبّْها ها روٍین کوكٍ ثْك .ثقِ اػظن آىُب ها ثَكیْاهُبٓ كافلٔ ّ ٍزْىُبٓ
هٌجو چَپبًیل کَ ٍبل ُب ثوهواه ثْك .ىًبى ّ هوكاى هؾلٔ ٌُگبم ّهّك ّ فوّط اى
هٌجو گَّْٓ پوكٍُب ها هٔگوكزٌل ،ثَْٕهد فْك ّ كوىًلاى ّبى هٔهبلیلًل،
اٍزـبصَ هٔکوكًل ّ ىهيهَُبٓ هنُجٔ ثوّى هٔكاكًل.
ُوٍبل كهكْٖل هؼیي ثِبه ّ ربثَزبى هکزتفبًَُب رؼطیل ثْك ،كه ىهَزبىُب
هغلكا ً كایو هّٔل .هوكم هؾل ُوٍبلَ هواهكاك هؼیٌٔ ثب یک هالّ ،یب آفًْل
هٔثَزٌل ،اّ ها عِذ رلهیٌ ثچَُبّبى ثَهؾل كػْد هٔکوكًل .اگو آى هالّ
هٔرْاًَذ هبٍ هؾوم هوكم ها ًیي عْاةگْ ثبّل ،كیگو چیيٓ کن ًلاّذّ .بٍ
ؽَیي رٌِب ثلاى ػلذ کَ ًؤرْاًَذ هبٍ هؾوم هوكم ها عْاة كُل اى ثْهً
هٔاكزبك ،اؿلت ثَعبٓ اّ کَٔ ثًَبم «هال دمحم ػیَٔ آفًْل گبّّبؿ» ثوًلٍ هّٔل.
پبرْم "آفًْل گبّّبؿ" فبًَٓ هب ثْك .اّ روویجب ً ثَْٕهد آفًْل ٍوفبًَٓ
هب ،كهآهلٍ ثْك .كٍّزٔ ّ هكبهذ "گبّّبؿ" ثبهوؽْم "ٍیلػیَٔ" یکٔ اى
ػْاهل ثْك .ثَثوکذ ایي هكبهذ ّ كه ًزیغَٓ ىؽوبد «گبّّبؿ» ؽزٔ ىًبى ّ
كفزواى فبًْاكٍٓ هب ًیي ثب ٍْاك ّلًل.
«گبّّبؿ» كْمالؼبكٍ ّیلزَٓ ٍیلػیَٔ ثْكٍ ،بلُبٓ ىیبكٓ ها كه هکبة
اّ ٍپوٓ ًوْكٍ ّ كیجبچَفْأً اّ ها کوكٍ ثْك .هٔگلذ« :هي ُوچَ ثللم اى اّ
یبك گوكزَام ».اى هٚبءُ ،نچٌبىکَ هّىٓ آفًْل گبّّبؿ كیجبچَفْاى
ٍیلػیَٔ ثْكٍ اٍذ ،هي كیجبچَفْاى آفًْل گبّّبؿ ّلم .یک هّى ثَْٛه
فوكکٌٌلٍ هّٓ هٌجو گیو کوكمٛ .جن هؼوْل ،هطلجٔ ها کَ ّجٔ هجل ،اى هّٓ
ثیبٗ ؽلع کوكٍ ثْكم هٔفْاًلم ّ هوكم كه اّط گویَ ثْكًل؛ ًبگِبى هّزَٓ
اهرجب ٛمٌُن ثب هزي ثیبٗ هطغ ّلُ .وچَ ایي ٛوف ّ آى ٛوف ىكم یک کلوَ
ثَیبكم ًیبهل ،كه هْهؼیذ فالء هطلن هواه گوكزن .گویَٓ هوكم هطغ ّل ّ
ُوَ كِویلًل چَ ثو ٍوم آهلٍ اٍذ .اى هٌجو پبییي آهلٍ ،یک هاٍذ اى هغلٌ
فبهط ّلم .چَ لؾظَی ثلی ثْك! چطْه رْاًَزن كهة فوّعٔ ها پیلا کٌن؟
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷ ........................................................
ّهزٔ ثیوّى آهلم ثًَظوم هٍیل کَ فّْیل ُن ؿوّة کوكٍ اٍذ! ّ كکو
هٔکوكم اى اهوّى ثَثؼل ُوَ كهثبهٍٓ ثٌل ّلى اهوّى هي ٕؾجذ فْاٌُل کوك!
«گبّّبؿ» ُوچَ فْك هٔكاًَذ ،ثَهي آهْفذ .اى یبكم ًؤهّك کَ كه
ٖبلؾیي» کَ ثَىثبى ػوثٔ ثْك، رلهیٌ فْٖٕٔ کزبة كؤِ «هٌِبطال ّ
ثَّیژٍ كه هجؾش ِٛبهد چَ ٕواؽذ ثیبًٔ ثَکبه هٔثوك! پبکٔ ّ ِٛبهد ًلٌ
اّ هضبلىكًٔ ثْك ،هي ُیچگبٍ اِؽَبً ًکوكم اّ هبًٌل كیگو آفًْلُبٓ هؾلٔ،
آؿْزَ ثَؽَبكد ّ رکجّو ّ رٌگًظوٓ ثبّلٍ ،ؼٔ ًؤکوك هاٍ پیِهكذ كیگواى
ها ثجٌلك .اّ یک هلیٌ ّاهؼٔ ثْك ّ هلجٔ اى ٛالٓ ًبة كاّذ.
هي ؽلّك پٌظ ٍبل ثَایي هُّ كهً فْاًلم ،ثَْٛه کلُٔ ،وَٓ کزبةُبٓ
كهٍٔ هزلاّل آى هّى ها فْاًلم ،کَ ثوفٔ آىُب ػجبهد ثْكًل اى :کویوب ،پٌظ
کزبةّ ،ههَ ّ گلّبٍ ،كیْاى ؽبكع ّیواىٓ ،عْكٓ ،عُْوٓ ،اًیٌ الْاػظیي،
اللّوبى ،هٌِبط الٖبلؾیي ...
هوهبد ِ
كه آى كّهٍ «هٌُز ُ ُوً» ًوبى ها ثلل ّلمّ .وبهُ إْل ّ كوّع كیي،
اٍبهٔ ۱۴هؼْٖمً ،وبى هیذ ،رلویي ّ ِّبكریي هیذ ّ یک چٌل كووٍ اكػیَ،
اّهاك ،امکبه ّ ػيایین ها فْة ؽلع ثْكم ّ چٌل هغلٌ هُّ َٙن اىثو كاّزن؛
چٌل ثیبٗ ّ یک ّظیلَی عیجی ُن كاّزن؛ كیگو اى ایي ثِزو ًویّل!
اؿلت ثب فْك كکو هٔکوكم« :فْة هالّ ّلٍام؛ گوبى ًؤکوكم كیگو آىهله ػلن
ىیبك كه ایي كًیب هبًلٍ ثبّل کَ هي ًلاًن!»
ثَهاٍزٔ كًیبٓ آكم ًبكاى چوله کْچک اٍذ .عِل هطلن هَبّٓ اٍذ ثب
اكػبٓ ػلن هطلن! آكهی ُوچَ اى هوکي ًْه كّهرو ثبّلٍ ،بیَ اُ كهاىرو اٍذ!
هي اػلاك هیب ٔٙها اى ّوبهٍُبٓ ٕلؾبد کزبة یبك گوكزن .آهْىُ
ف ٜها ًیي ُویيْٛه روویي ًوْكم .یک کزبة ثيهگ رؾذ ػٌْاى
«اٍواهالِْبكح» كاّزین کَ فیلٔ کوک کوك.
ؽبل کَ هوبیََ هٔکٌن ،كه هیبً ثب ٍبیو هکبرت هؾلٔ ،هکزتفبًَُبٓ هب
ػوت هبًلٍرو ثْكٍ اٍذ ،چْى ُیچ ثوًبهَٓ كهٍٔ كه هْْٙػبد هیب،ٔٙ
اهالء ،اًْبء ،عـواكٌُٔ ،لٌٍَُ ،و ّ اهضبل آى كه ثو ًلاّذ .كو ٜهّٓ إل
هّفْأً هوآى ّ کزبةُبٓ پبهٍٔ ّ آهْىُ اؽکبم كیٌٔ رؤکیل هّٔل .ثیِرو اى
ایي ها فْك ُوبى هالُّبٓ هب ُن ًؤكاًَزٌل .اگو یکٔ اى ّبگوكاى كه اصو ٍلیوَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰ .....................................................
ّقًٖٔ ،وبّئ یک هْعْك ىًلٍ ها هٔکْیل ،اى ًبؽیَٓ هالّ ثَّلد هْهك ؿٚت
هواه هٔگوكذ ّ رٌجیَ هّٔل .هالّ اّ ها هٔىك ّ هٔگلذ:
«ُْم ...ؽبالً رْ كیگو فْك ها ثَعبٓ فلا هواه كاكٓ؟!»
ثوآ ثویَ رْٙیؼ هٔكاك« :اگو کَٔ ْٕهد یک هْعْكٓ ىًلٍ ها هٍن کٌل،
یب هغَوَٓ آى ها ثَبىك ،فلا كه هّى هیبهذ اّ ها كه عٌِن ػناة هٔكُل.
هالیکَُبٓ ِؿالظ ّ ِّلاك ُوبى ًوبّٔ یب هغَوَ ها پیِ هّٓ اّ هٔآّهًل ّ
هٔگْیٌل :ؽبالً کَ ایي ها کْیلٓ ،یب ٍبفزٔ ،ثیب عبًِ ُن ثلٍ؛ چْى ًؤرْاًل
ثَآى ًوبّٔ ،یب هغَوَ هّػ ثلهل ،ػناة عٌِن ثوآ اّ ُوچٌبى اثلٓ فْاُل ثْك».
13۵۰
کبهّاى ىًلگٔ ثَهاٍ فْك اكاهَ كاك رب هب ها ثٍَبل ۱۳۵۰هٍبًیل ،ایي
ٍبل ثوآ ّقٔ هي ،فبًْاكٍٓ پلهٓ ّ ،ثَیبهٓ اى اُبلٔ هؾل ّ هٌطوَٓ هب
یک ًوطَ ػطق ثْك .ایي ٍبل ثًَؾْ ثٍٔبثوَ فْک آهل ،هياهع هوكم ثنه فْك
ها ُن پٌ ًلاك .كه ىهَزبى ٍبل ثؼل آى هله ثوف ّ ثْهاى ،هػل ّ ثوم ّ ثبك ّ
ْٛكبى آهل کَ کلٔ اى كهفزبى ها اى عب کٌل ّ ًبثْك کوك .اؽْبم ّ اؿٌبم هوكم ها
ثَکبم ًیَزٔ كوّ ثوك .رب ایي هْهغ كه هؾل هب ،كه کٌبه عْٓثبهُب ّ ؽْأّ
اها ٔٙهيهّػٔ ّ ٍْاؽل هّكفبًَ ،كهفزبى رٌْهٌل ىهكآلْ ،رْد ّ ؿیوٍ ّعْك
كاّذ کَ ُوکلام ػووٓ ثیِ اى ٕل ٍبل ها رلاػٔ هٔکوك ،هطو رٌَٓ ُویک
اى آىُب كه ثـل یک آكم عب ًؤگوكذ.
اهوّى پٌ اى گنّذ هویت ثَچِل ٍبل ًَ ،رٌِب چٌبى كهفزبًٔ ثَػول
ًیبهلٍ ،کَ اّٙبع ىیَذ هؾیطٔ اى ُوًظو ثَهوارت ثلرو ّلٍ اٍذ .كهفزبى
ًبثْك ّلٍ ،کٍُْب لقذ ّ ػویبى گوكیلٍ ،ؽیبد ّؽِ ًبثْك ّلٍ ّ اى آى ُوَ
اؽْبم فجوٓ ًیَذ.
ثَكًجبل آى فْکآثٔ ٍبل ۱۳۵۰كًیب كیگوگْى ّل .فبًْاكٍُبٓ ىیبكٓ
اى هٌطوَٓ هب کْچ کوكٍ ّ ػبىم کْْهُبٓ فبهط ّلًل .كهٍذ ثَفبٛو كاهم
کَ ّقٔ هؾزوهٔ رٖوین گوكزَ ثْك ثَارلبم فبًْاكٍ اى هؾل هِبعود ًوبیل،
هوكاى هؾل ًيك اّ هكزٌل رب اّ ها اى ایي رٖوین هٌٖوف ٍبىًلُ ،وّقٔ
ثٍَِن فْك ّػلٍٓ کوکُبٓ ثالػْٗ كهؽل ٍَ ـ چِبه ٍیو گٌلم ،یب عْ ّ
ؿیو آى هٔكاك ...كه ؽبلٔ کَ ُوَٓ هوكم هضل یکلیگو كویو ّ ثیچبهٍ ثْكًل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸1 ........................................................
آى ّقٔ پبٍـ كاك« :ثَكوٗ کَ ّوب ایي کوکُب ها ثَهي ثلُیل ،عوؼب ً
هٔرْاًل هٖبهف ایي رؼلاك هّى هوا عْاة كُل ،هبثؤ ٍبل ها چَ کبه کٌن؟»
رؼلاكٓ اى فبًْاكٍُب ثَِّوُبٓ کْیزَ ثلْچَزبى ـ هِْل ،ػوام ّ ؽزٔ ٍْهیَ
ّ لجٌبى هٍیلًل ،كیگو رب ثَاهوّى ثوًگْزَاًل .اکٌْى ًَل كّم ّ ٍْم آىُب
ثَهبهٍُبٓ اهّپب ،آهویکب ّ اٍزوالیب هٍیلٍاًل.
فبًْاكٍٓ پلهٓ هب ًیي كّ روَین ّل ،یکگوٍّ كه هؾل ثبهٔ هبًل رب اى اهالک
ّ اؽْبم ًگَكاهٓ کٌل ،گوٍّ كیگو کَ هي ّبهل آى ثْكم ،ثَارلبم چٌل فبًْاكٍٓ
كیگو هِبعود هؾلّكٓ ثَهؾل «گياة» كاّزین .هٖل ثيهگروُب ایي ثْك کَ
ىهَزبى ها كه آىعب ثگنهاًٌل رب اى گوٌٍَگی رلق ًْْین.
كه آى ؽْالٔ هؾلٔ آثبكرو چكاگماة؟
ّ هزٌؼنرو اى «گياة» ًجْك .گياة کبًًْی اى اًْاع ًؼوذ اٍذ .ثگناهیل ثوآ
اُویذ گياة ایي اكَبًَٓ هقْٖٓ آى ًبؽیَ ها ًول کٌن:
کَبًٔ کَ گياة ها كیلٍاًل هٔكاًٌل کَ گياة هؾل ارٖبل ۴هّكفبًَی ثيهگ
اٍذ ّ اهاٙی كْمالؼبكٍ ؽبٕلقیي كاهك .كه اثزلآ كهٍٓ «ّاؿٌیو» کَ ثَگياة
هٌزِٔ هّْٔك ،کٍْ ٌْٕثوٓ ّکلٔ اٍذ کَ كهیوب ً هبًٌل یک هلَ هٌل ثَیبه ثيهگ
ثَاهرلبع ثیِ اى ٍیٖل هزو هل کْیلٍ اٍذ .ایي کٍْ ثَهلهٓ ٕبف اٍذ کَ اى
ُیچ ٛوف ثبالٓ فْك هاٍ ًلاهك .كه پبٓ آى کٍْ یک ربالة ثيهگ هْهؼیذ كاهك
کَ ثَیبه ػوین ّ ىالل اٍذ.
كه هّایذ هؾلٔ آهلٍ اٍذ کَ كه هّىگبهاى پیْیي ؽبکن گياة کَٔ ثْكٍ
اٍذ کَ ثَآى «ٍباله» هٔگلزٌلٍ .باله هوكٓ ظبلن ّ ػیبُ ثْكٍ اٍذ ،اّ كه
عْيُب ّ هواٍن ّبكهبًَ ثَهوكم گياة رکلیق هٔکوكٍ کَ ًوكثبًٔ اى هفذفْاة
كه کٌبه کٍْ ثپب کٌٌل رب اّ ثبالٓ کٍْ ثوّكٍ ،پٌ كٍزْه هیكاكٍ کَ ىًبى ّ كفزواى
گياثی كه آى آة ىالل ٌّب کٌٌل رب فْك اى ثبال ثجیٌل.
هوكم گياة اى ایي ّٙغ فَزَ ّ ثوآّلزَ هیًّْل ،ثب ُن اعوبع هیکٌٌل کَ ایي
ثبه کَ ٍباله ثٍَو کٍْ هكذ ،هفذ فْاةُب ها اى ىیوپبی ٍباله ثکٌْل رب اّ كه
ُوبى ثبالی کٍْ ثوبًل ّ اى گوٌٍَگی ثویوك .ثب ایي رْاكن ّ اًغبم ایي ػول هوكم،
ٍباله ُوچٌبى ثَهلد ِّ هبٍ ثبالی ُوبى کٍْ ىًلٍ هیهبًلّ .هزی اى ٍباله
پوٍیلًل کَ رْ چگًَْ ثلّى آة ّ ٛؼبم ثبالی ایي کٍْ ىًلٍ هبًلی؟
ٍباله پبٍـ هیكُل کَ هي اى ثْی پیبى آّپيفبًَُبی هوكم گياة ىًلٍ َُزن.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸2 .....................................................
ٍپٌ فالین رْاكن هیکٌٌل کَ هلد ٍَ هبٍ إالً كه ُیچ فبًَی ثْی پیبى ثلٌل
ًْْك ّ ثلیيروریت ٍباله هیهیوك ّ هوكم اى ّو اّ هاؽذ هیًّْل.
ُؽَي كیگو «گياة» ایي ثْك کَ ؽزٔ كه ىهَزبىُب ًیي آهل ّ ّل هْرو هیبى
آىعب ّ ِّوُبٓ رویيکْد ّ هٌلُبه ّ کبثل ثوهواه ثْكّ .لٔ كه ُياهٍعبد یک
چٌیي اهوٓ كه ىهَزبىُب هیَو ًجْك ،ثوف ػظین ُوَ عب ها هیپّْبًیل.
ثَُوؽبل ،هبكلَٓ ػظین ّبهل ٕلُب ًلو ىى ّ کْكک هوکت اى هؾل هب
ّ اى هٍّزبُبٓ ُنعْاه هٌؼول ّل ،هلد ٍَ ّت ّ هّى پیبكٍ هاٍ هكزین رب
ثَ"گياة" هٍیلین .اّاٍ ٜكٖل پبییي ثْك ّ اهرلبػبد هَیو هب پّْیلٍ اى ثوف
ّلٍ ثْك .كه ْٛل هاٍ پٌ اى ُوچٌل ٍبػزٔ آرِ ثوپب ًوْكٍ ّ فْك ها گوم
هٍٔبفزین .کٌلٍُب ّ ّبفَُبٓ كهفزبى کُْٔ كه هَیو هاٍ ثَاًلاىٍٓ ىیبك ّعْك
كاّذ ،كو ٜكه ىیو ثوف ّ ثْهاى رو ّلٍ ّ ثٍَقزٔ آرِ هٔگوكذ؛ ا ّهب ّهزٔ کَ
هّّي هّٔل ،كیگو ثَهاؽزٔ هّٔل كًیب ها ثبآى آرِ ىك.
هب یکٔ اى ّتُبٓ ایي ٍلو ها كه هـبهٍٓ گنهاًلین کَ كه کٌبه هاٍ ػوْهٔ ّ
كه هَیو یک كهٍٓ ْٛالًٔ ّ پّْیلٍ اى عٌگل ثًَبم «ّاؿٌیو» هْهؼیذ كاّذ.
ایي هـبهٍ اى اصو كّك آرِ پیْیٌیبى ٍیبٍ ّلٍ ثْك ،کق آى آکٌلٍ اى فبکَزو ثْك .هب
ًیي ثٍَِن فْك ُیيم عوغ کوكین ّ كه آى آرِ اكوّفزین .آى چٌبى فوهٌٔ اى آرِ
گلافزَ ثَّعْك آّهكین کَ اى كبٕلَٓ ۶ـ ۵هزوٓ ًؤّل علْرو هكذً .یوَُبٓ
ّت ثْك کَ ًبگِبى ٕلآ هِیت ًبّٔ اى روکیلى ٌٍگ كه اصو ؽواهد ،هـبهٍٓ
هب ها ثَلوىٍ كه آّهك .ىىُب ّ ثچَُب عیؾ کْیلًل ّ فْك ها هّٓ یکكیگو
اًلافزٌلٕ .قوٍٓ ثيهگٔ ثَّىى چٌل ري اى ًبؽیَٓ ٍوق ؿبه علا ّلٍ ّ هَزویوب ً
هّٓ رْكٍٓ آرِ گلافزَ هواه گوكذ ،ثوآ لؾظَٓ ُوَ فیبل کوكًل کَ ُویي
ؽبال اٍذ کَ کٍْ كوّ ثویيكّ ،لٔ فُْثقزبًَ اّل ّ آفوُ ُویي ثْك .اهب ،آى
ّت ُیچکٌ ًقْاثیل.
ٍبػزٔ هجل اى ّهْع ایي ؽبكصَ ،یک كػْآ کْچک ثیي پلهٓ ثب پَو
ًْعْاًِ هّٓ كاكٍ ثْك کَ ٔٛآى ؽیي ٕوف ّبم {کَ چیيٓ ثیِ اى ًبى
فْک عْ ًجْك} پله ثب هْذ هؾکن ثَْٕهد پَو فْك ىك ،پَوک كهؽبلٔ کَ
لووَٓ ًبى فْک فْك ها هٔعْیل ،ثَُِن ُِن ّ گویَ اكزبك ،اّ ُن لووَٓ فْك ها
هٔعْیلُ ،ن اّک هٔهیقذ ّ ثَپلهُ كٌّبم هٔكاك .ایي ارلبم کَ كه ثیي عوغ
ّاهغ ّل ،ؽٌ ُنكهكٓ ُوَٓ هب ها ًَجذ ثَآى پَوک ثواًگیقذ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸3 ........................................................
ّت هجل اى آى ،كه هؾل «اىهْک» كه فبًَی گنهاًلین کَ ٛلل ًْىاكی كاّذ،
كه ایي ّت ایي ٛللک آى هله گویَ کوك ّ عیؾ ىك کَ رب ٕجؼ آهام ًْل...
ّای ّٛي اى کغبی رْ ثگْین کَ ٍواٍو كهك ّ ؿن َُزی!
ؽلّك ۶هبٍ كه گياة اهبهذ ًوْكین ،كه یک فبًَٓ هزوّک هزؼلن ثَیک كوك
پْزْى کَ هجلل ثَکبُلاى ّلٍ ثْكٍ ،کٌٔ گيیلین .آى کبُلاى ثَىّكٓ هوکي آهل ّ
ّل ّ رغوغ ُنهؾلُٔب ّ آٌّبیبى پلهم ّل ،کَبًٔ کَ ثوآ فویل ،هوّ َٙ
کبهیبثٔ هٔآهلًل .پلهم ثب اػزجبهٓ کَ ًيك پْزْىُب كاّذ هزوبٙیبى اهىام ها
ٙوبًذ هٔکوك ّ ثلیيروریت كه آى ٍبل هؾطٔ ٕلُب ري گٌلم ّ ثوًظ پْزْىُب
ها ثوآ ُياهٍُبٓ گوٌٍَ ٙوبًذ کوك؛
ػغیت ایيکَ آى هوَُٙب ُوگي ثوًگْذ ّ ثلُکبهاى ًزْاًَزٌل كیْى فْك ها
ثپوكاىًل .پلهم چٌلیي ٍبل اى ایي ثبثذ ًگواى ثْك ،آفوُ ًلِویلین چَ ّل .هَلوب ً
ُوَٓ هوَُٙب پبهبل گوكیل .اًوالة ّل ّ ُوَ چیي رـییو ًوْك.
اى یکَْ ىى ٕبؽتفبًَ ىثبى پبهٍٔ ها ثَكهٍزٔ هٔكاًَذ ّ اى كیگوٍْ
هبكهم ىثبى پْزْ ها کبهل ثلل ثْك؛ ثیي اّ ّ هبكهم هّاث ٜكٍّزبًَ ثوهواه ّل.
گْیب آى ىى یک ثیوبهٓ كاّذ کَ كه ُویي هْاهغ ُّْوُ اّ ها ثوآ هلاّا
ثَ«هٌلُبه» ثوك ّ هب ًگِجبى فبًَ ّ هْاّئ آىُب ّلین .ایي ٍلو آىُب ؽلّك یک
هبٍ ْٛل کْیل .پٌ اى ثبىگْذ اى ٍلو هٌلُبه یک هّىٓ آى ىى ّ هبكهم كه
کٌبه ُن ًَْزَ ّ گْیب هْـْل یک کبهٓ ىًبًَ هبًٌل ثبكٌلٍگٔ ،یب كّىًلٍگٔ ثْكًل،
هي ُن كه اٛواف آًبى ثْكمٙ .وي گلذ ّ گُْبً ،بگِبى هبكهم اى آى ىى پوٍیل:
«هاٍزٔ ایيکَ هٔگْیٌل «ِّو ـ ِّو» ِّو چگًَْ عبیٔ اٍذ؟»
آى ىى پْزْى رؼویلٔ اى «ِّو» اهایَ کوك کَ رب ٌُْى ثَیبكم هبًلٍ اٍذ:
«ِّو ،یک آثبكئ ثَیبه ثيهگ اٍذ کَ اّل ّ آفوُ هؼلْم ًیَذ ،کْچَُب
ّ ٍوکُبٓ ثَیبه كهاى كاهك کَ كّٛوف آىُب ها كکبىُب گوكزَاًل .كکبىُبٓ کَ
پو اى عٌٌ اٍذ .اى هیبى ٍوکُبٓ ٍّیغ ّ كهاى آكمُب ،هْروُبّ ،زوُب ،اٍت،
فو ،هبٛو ،ههَٓ گٍْپٌلٍ ،گُ ّ ...وَ چیي هٔگنهًل .هؼلْم ًیَذ آىُب اى
کغب آهلٍاًل ،ثَکغب هٔهًّل .آكمُبٓ ىیبكٓ ثَایيٍْ ّ آىٍْ هكذ ّ آهل هٔکٌٌل.
کٌ ثَکَٔ کبه ًلاهكُ ،یچیک ثب كیگوٓ ٍالم ّ ػلیک ًؤکٌل ّ اى یکكیگو
ًؤپوٌٍل رْ کٔ َُزٔ ّ فود چَ ثبه اٍذ .اى کغب آهلٍٓ ّ ثَکغب هٔهّٓ»...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹ .....................................................
هبكهم ثب كهذ ثَایي رؼویق گُْ هٔكاكً .ؤكاًن چَ ٍیوبٓ اى «ِّو» كه
مُي فْك كهیبكذ کوكً .کزَٓ ػغیت ایيکَ :كه ایي هْهغ كلک ُن ًؤرْاًَذ
ؽلً ىًل کَ كٍذ رولیو ،كهٍذ كٍ ٍبل ثؼل ،ایي ىى ثٍْٔاك هٍّزبیٔ ّ ِّو
ًلیلٍ ها ثَاَثَوِّو رِواى ثکْبًل ّ .اّ ًیوَٓ كّم ػوو فْك ها ٍواٍو كه آى
ِّو ٍپوٓ کٌل .اى ُوبىعب ٍلوٓ ثَػزجبد ػبلیبد ّ هٌبٍک كاّزَ ثبّل ،کَ
ُویک ثَهوارت اى «هٌلُبه» ثيهگرواًل.
كه ٍبل ۱۳۵۰ثْك کَ هي ثوآ ًقَزیيثبه "هْرو" ها ّ هِنرو اى آىِّ ،و
«کبثل» ها كیلم .هَٖ اى ایي هواه ثْك کَ یکٔ اى ػوُْبین پٌ اى اروبم كّهٍٓ
فلهذ ٍوثبىٓ ،كیگو ثَهؾل ثبى ًگْذ ّ كه ُوبى «کبثل» ثوآ فْك کبهٓ پیلا
کوك .اّ ثؼلا ً ثواكه کْچکرو فْك ها ًیي ثَ«کبثل» كوافْاًل .كه آى ٍبل پلهم
ىًبى آًبى ها ثَ«کبثل» ثوك .هي ُن كه هؼیذ ّبى ثْكم.
هْرو هب کَ یک الهٓ هٍّٔ ثْك ،پو اى هؾْٖالد هؾلٔ ّبهل هّؿيىهك،
ثبكام ،فَزَ ،ثوگَٓ ىهكآلْ ،هوّد ّ اهضبل آى ّلٍ ثْك .هب هّٓ ثبهُب ًَْزین.
ٍوآكمُب اى عٌگلَٓ هْرو ثبالرو هٔىك .هْرو هب هّىُب ثبکٌلٓ هاٍ هٔهكذ.
ثَّیژٍ ُوچَ ثبهُ ٌٍگیيرو هّٔل اى ٍوػزِ کبٍزَ هٔگوكیل .كه ٍو ثبالیُٔب
هَبكواى پیبكٍ هّٔلًل ّ اؿلت ىّكرو اى هْرو ثٍَو گوكًَ هٔهٍیلًل .لؾظبرٔ
هكغ فَزَگٔ هٔکوكًل رب هْرو ثَآىُب هٔهٍیلّ .تُب كه هواکي ّلَْالٔ ،كه
ٍوْاد ثٍَو هٔثوكین .پٌ اى ٔٛپٌظ ّت ّ هّى ثَ«کبثل» هٍیلین.
کبثم
اّایل ٕجؼ ثْك کَ هْرو هب اى هؾلٔ هٍْْم ثَ«رکبًَ عبلیي» گنّذ ّ
ثَعبكٍٓ پقزَٓ «کبثل ـ هٌلُبه هٍیل» كه آىعب هب ها اى ایي هْرو پیبكٍ کوكًل
ّ ثَهْرو كیگوٓ کَ ٍوپّْیلٍ ثْكٍْ ،اه ًوْكًل .ثَآى هْرو ٍوپّْیلٍ «ّاگْى»
هٔگلزٌل کَ پْىٍٓ كهاى كاّذ .كه إل كاهآ چْکٔ ثْكٍ؛ ا ّهب كه آى ىهبى لن
ّ پن ّ كوٍْكٍ ّ کضیق ّلٍ ثْك .کق هْرو آؿْزَ ثب کْك گٍْپٌلٓ ثْك،
چٌبىکَ گوبى هٔهكذ كه ٍوّیٌ هجلٔ گٍْپٌل ؽول کوكٍ ثْكٍ ،ایي ثبه آهلٍ
ثْك رب هب ها كافل ِّو ثجوك .هّٓ ُوبى پْکلُبٓ گٍْپٌل ًَْزین .ظْاُو
هٚیَ هضل ایي ثْك کَ هب ثَْٛه هبچبم ّاهك ِّوکبثل هّْٔین ،ثيهگروُب ثیي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵ ........................................................
فْك هٔگلزٌل رواكیک ًؤگناهك هب ثب آى هْرو فْكهبى ّاهك ِّو «کبثل» ثْْین،
هْروٓ کَ ثب آى اًٌُ گوكزَ ثْكین.
اى ّلْؿٔ ّ اىكؽبم ِّو «کبثل» گیظ ّ هجِْد ّلم .اثزلاء كه یک ٍوآ
ػوْهٔ ّاهغ كه هؾلَٓ چٌلاّل ّاهك ّلین ،آى هکبى یک ٍوآ هلیؤ ثْك کَ
اربمُبٓ ىیبكٓ كاّذُ .وَٓ اربمُب کٌَِ ّ چْة پُْ ثْكًل .كه اّلیي ّت،
هٌّّبیٔ ثوم چْن هوا فیوٍ کوك .اّل ثبه ثْك کَ ثوم ها هٔكیلم .كه ًقَزیي
ٕجؼ کَ ثوآ ّْٙء اى اربم فبهط ّلم ،كه ثوگْذ اربمهبى ها گن کوكمُ ،وچَ
ثَكّه فْك چوفیلم ُوَ چیي ثًَظوم یک ًْافذ هًٔوْك .آكزبة ثبال آهل ّ هؾیٜ
ّلْؽرو ّ پیچیلٍرو ّل .اى ُوٛوف ٕلاُبٓ هقزلق ثَگُْ هٔهٍیل ،هّّيرو
اى ُوَ ٕلآ پیو هوكٓ كّهٍگوك ثْك کَ ثب آّآ ًبىک ّ كلاًگیي فْك كه آى
كل ٕجؼ ،كم ثَكم رکواه هٔکوك «ٍْىى ثگیو کَ ٍْىىگو کْه ّل؛ ٍْىى
ثگیو کَ ٍْىىگو ُهوك».
پلهم كه ُوبى هّى ثواكهاًِ ها پیلا کوك ،كه فبًَٓ کَ آىُب اى هجل كه
هؾلَٓ «هواكفبًٔ» رلاهک كیلٍ ثْكًل هَزوو ّلین .اى هواه هؼلْمُ ،وكّ
ػوْین كه یک هؾل هِن هْـْل کبه ّلٍ ثْكًل.
ػوُْبین كه آى هْهغ اكػب كاّزٌل کَ كه «اهک ّبُٔ» کبه هٔکٌٌل ّ آّپي
هقْٖٓ دمحمظبُو ّبٍ پبكّبٍ اكـبًَزبى َُزٌل .آىُب هٔگلزٌلّ :قٖب ً هیي
ؿنآ اػلٔؽٚود ها هٔچیٌٌل ،عوغ هٔکٌٌل ،اى هِوبًبى اّ پنیوایٔ هًٔوبیٌل،
كه ٍلوُب ُوواُِ َُزٌل ّ ُوهّى ثب هلکَ ؽویوا ّ كوىًلاى اّ ٍو ّ کبه
كاهًلً .کزَُبٓ اى عيئیبد ىًلگٔ فبًْاكٍٓ ّبُٔ ثَىثبى هٔآّهكًل.
ُوّت كهؽبلٔ کَ فیلٔ كیو ثَفبًَ هٔآهلًل ،هولاه ىیبكٓ پٌفْهكٍٓ پلْ
ثب فْك هٔآّهكًل کَ هب هّى ثؼل ثَػٌْاى ًبُبه ٕوف هٔکوكین .اؿلت ثب
هْههٍَجيٓ ثَیبه فُْهيٍ ُوواٍ ثْك کَ ُوَگبٍ هولاهٓ گّْذ ّ اٍزقْاى
ًینفْهكٍ ثب فْك كاّذ .اگو آى پلُْب اى ٍلوٍٓ ظبُوّبٍ ُن ًجْك ،علا ً كه
إلیذ فْك ّبُبًَ ثْك.
آىُب ثٍَوػذ پیِهكذ ًوْكًل ّ ثَىّكٓ رْاًَزٌل كه ثِزویي ًوطَٓ کبثل
هٌبىل ّ اهبکي هغلل ثوآ فْك كٍذ ّ پب کٌٌل ّ ىًلگٔ فْك ها ثَّعَ اؽَي
ٍو ّ ٍبهبى كٌُل .ػوُْبین «کْپي» كاّزٌل ّ پلهم ٍبالًَ اى آًبى کوک هبلٔ
هٔگوكذ .کوکُب ّبهل آهك ،ثوًظّ ،کو ّ الجََ ثْك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۸ .....................................................
هي آَُزَ ـ آَُزَ ثب هؾی ٜاٛواكن آٌّب ّلمّ ،ظیلَٓ هي آّهكى آة ّ گوكزي
ًبى ثْك ،آة ها اى چبُٔ کَ كه ٍّ ٜهؾْ َٓٛیک ىیبهدگبٍ هنُجٔ {ثًَبم
اثْاللٚل} ّعْك كاّذ ،هٔآّهكم .ایي ًقَزیيثبه ثْك کَ کْیلى آة اى چبٍ ها
رغوثَ هٔکوكمٍ .وچبٍ ُن ایيهله ثًٔظؤ ّ اىكؽبم ثْك کَ ًْثذ ثَکَٔ
ًؤهٍیل .هب اٛواكُٔب کَ ثَکٌبهًْ ،ثذ ثَفْك ُوبى ىهًگ ثچَُبٓ «کبثل»
ُن ًؤهٍیلّ .هزی ٍوبةُبی ؽوكْی هیآهلًل ُوَ ها ثَىّه پٌ هیىكًل ّ فْك
هْکُبی فْكها پو هیًوْكًلّ ،هزی آىُب هیهكزٌل كّثبهٍ ثچَُب ثْك ّ عیؾ ّ
كاك ّ عٌگ ّ كػْی ّ كؾِ ّ كٚیؾذ! كه یک هْهك یک ثچَ ثَهي كؾِ
هکیک كاك <ّبیل> هي ثَاّ گلزَ ثبّن« :ثَهي كؾِ ًلٍ ،هي ٍیلم!» (كهین ثَیبك
ًلاهم چطْهی ثؾش ٍیلی هطوػ ّل) كه ایي هْهغ پَو كیگوی اى آى ٛوف
ثَهي گلذ« :رْ کَ ٍیل اٍزیٍ ،یلکیبى اٍزی؟» كه ُویي ٌُگبم پیو هوكی
ثوآّلذ ،ثَآى پَوک چیيی گلذ ّ ٍپٌ اكاهَ كاكَ :چـ َچـ َچـ...
ىیبهدگبٍ «اثْاللٚل» كاهآ ثوؼَ ّ هٌبهٍٓ کْچک؛ ّلٔ ًَجزب ً ّیک
ّ رویي ثْك ،كه آىعب هوجوٍٓ ثْك کَ ثَیبه هْهك اػزوبك هوكم ُياهٍ هواه كاّذ.
ُوهّى فبًْاكٍُبٓ آًبى اى اٛواف كّه ّ ًيكیک ثوآ ىیبهد كه آىعب گوك
هٔآهلًل ،اؿلت ؽلْا ،یب آُ ًنهٓ پقزَ ّ رْىیغ هٔکوكًل .کَبًٔ ُن ًبى ًنهٓ
رْىیغ هًٔوْكًل .گبٍ ًُول ،فوهب ،یب کْوِ ّ ًقْك رْىیغ هّٔل .ثٌبثوایي ُوَگبٍ
عٌغبل ثْك ّ كه ْٛل هّى ؽزوب ً یک چٌل ثبه چیيٓ فْهكًٔ گیو آكم هٔآهل.
ٌُگبم ظِو ،یک هالّٓ ُياهٍگٔ ثبالٓ گلكٍزَٓ آى هٔهكذ ّ كهؽبلٔ کَ
كٍذُبٓ فْك ها هّٓ گُُْبٓ فْك هٔگوكذ ،ثب ٕلآ هؾکن ّ هْٓ اماى
هٔگلذٍ ،پٌ ًوبى عوبػذ ثوگياه هّٔل .كه ایي ّهذ هي ثَٕق ًبًْایٔ
هٔهكزن کَ كبٕلَٓ چٌلأً ثب هوهل «اثْاللٚل» ًلاّذ .روبم پوٌٍل ًبًْایٔ اى
هْم ُياهٍ ثْكًل .ثَیبك ًلاهم پْل ًبى ها ًولا ً پوكافزَ ثبّنً ،بى ها ثب چْةفٜ
هٔگوكزن ،آى یک چیيٓ ّجیَِ فٜکِ ثْك کَ ؽلّك ًین هزو ْٛل كاّذ ّ .اى
چْة ٍبفزَ ّلٍ ثْكً .بًْا ثَاىآ ُوػلك ًبى ثب چبهْٓ فْك یک ّیبه كه یک
لجَٓ آى چْةفّ ٜاهك هٔکوك ،رب ٍو هبٍ پو هّٔل .هبٍ ًْ ،چْةف...ًْ ٜ
هي ٍبػبد ثٔکبهٓ ُن كاّزن؛ آى ها كه گْذ ّ گناه اٛواف اهگ ّبُٔ،
چوي ؽْٚهٓ ،عبكٍٓ هیًْل ّ ؽْالٔ هَغل پلفْزٔ هٔپوكافزن .كه آى هْهغ
ٍبفزوبى هؼوّف ٛ ۱۴جوَٓ «ٍیٌوبٓ پبهیو» كه ؽبل اؽلاس ثْك ،چیي ىیبكٓ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵ ........................................................
آى ٍبفزَ ًْلٍ ثْك ،هؾل آى یک گْكال ػوین ثْك کَ ًَجذ ثَکق هّكفبًَٓ
هغبّه ػوینرو هًٔوْك ،یک عوصویل ثيهگ ثب گوكى فیلٔ كهاى كه ؽبل کبه
ثْك .هْبُلٍٓ کبه آى عوصویل ثقْٔ اى رلویؾبد هّىاًَام ثْك.
ُیچ پْلٔ عِذ هٖوف ثبىاه ًلاّزن .یک هّى كه ؽْأّ عبكٍٓ هیًْل ثْكم
کَ یک ىهًگ ثچَٓ کبثلٔ هْرو ِهکْبٓ فْك ها كه ُوبى ًيكیکٔ پبهک کوك .اّ
کَ كیل هي آكم ثٔکبهٓ َُزن ،ثَهي گلذ« :چٌل كهیوَ هواهت ُویي هْرو هي ثبُ،
ثَىّكٓ ثوهٔگوكم ّ هجلؾ ۵اكـبًٔ ثَرْ اًؼبم هٔكُن».
هي هجْل کوكم ّ اّ هكذ؛ ؽلّك ًین ٍبػذ ْٛل کْیل ،آى عْاى ّهزٔ
ثوگْذ ،كه کوبل ًبعْاًووكٓ پْذ هّل هکْبٓ فْك ًَْذ ّ یک ًگبُٔ ُن
ثَهي اًلفذ ،ثلّى ایيکَ چیيٓ ثگْیل ،هْرو فْك ها هّّي کوك ّ گبىكاك ّ
هكذ؛ هي ًب اهیلاًَ لؾظبرٔ اّ ها ثب چْن فْك كًجبل کوكم .اى ًبٍياُبٓ کَ ىیو
كل ًضبهُ ًوْكم ُیچ چیي ًٖیجن ًْل!
پلهم هّىُبٓ عوؼَ اؿلت ثَرکیَفبًَُب ثوآ اٍزوبع ّػع ّ هَّٙ
هٔهكذ ،هوا ُن ثب فْك هٔثوك .یک چٌل هّى عوؼَ ثَهَغل دمحمیَ هكزین .آى
هَغل کَ ثَربىٍگٔ اكززبػ ّلٍ ثْك فیلٔ ثبّکٍْ علٍْ هٔکوك .ثَّیژٍ ثبًلُبٓ
ْٕرٔ آى عبلت ثْك .ثوآ ًقَزیيثبه هٔكیلم کَ عؼجَُبٓ ٍیبٍ چٌلٓ كه اٛواف
ّجَزبى هَغل رؼجیَ ّلٍ ّ ٕلاُبٓ هْٓ هٔكُل.
هَغل هولْ اى عوؼیذ هّٔل ،چٌبىکَ عبٓ ٍْىى اًلافزي ًلاّذ .آهبٓ ّاػع
هْػظَٓ ْٛالًٔ اهایَ کوك .هْهغ گویي ثَٕؾوآ کوثال ،ػوبهَٓ فْك ها اى
ٍو ثوكاّذ ّ هوكم ها ثَیبه گویَ كاك .گویَُبٓ کَ هٔرْاًَذ فَزَگٔ هلوٛ
ًبّٔ اى یک ُلزَ کبه ّ رالُ ٛبهذ كوٍب ها كوّ ًْبًلٍ ّ ػولٍُبٓ اًجبّزَ اى
ٍقزُٔب ّ هؾوّهیذُبٓ ىًلگٔ ها رَکیي کٌل ّ .رؾون آهىُّبٓ ٍوکْكزَ ّ
ثوثبك هكزَٓ ایي كًیب ها كه آى كًیب رٚویي ًوبیل.
ٍواًغبم ،پٌ اى اهبهذ ٍَ ـ چِبه هبَُ كه کبثل ،كه اّاٍ ٜكٖل پبییي
ثَهؾل فْك ثبىگْزین .هْهغ ثوگْذ اى کبثل ،یکثبه اى كُي پلهم پویل :هي رْ
ها ایيعب آّهكٍ ثْكم رب كهً ثقْأًّ ،لٔ كِویلم کَ رْ كه ایيعب كهً ًقْأُ
فْاًلٕ ،جؼ رب ّت كْرجبل فْأُ کوكّ .بیل پلهم كِویلٍ ثْك کَ اگو كه کبثل
ثوبًن كو ٜفلهذکبه فبًَی ػوُْب فْاُن ثْك؛ ّگوًَ هي إالً اى كْرجبل چیيی
ًویكاًَزن ّ ُیچ ّهذ كْرجبل ثبىی ًویکوكم.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۶ .....................................................
ّهزٔ ثَهٌطوَٓ فْك هٍیلین ،پلهم رٖوین گوكذ هوا ثوآ كواگیوٓ كهًّ
كیٌٔ ثَهؾل «ًیلٔ» ًيك ّیـ دمحم ؽَیي ٕبكهٔ ثلوٍزل .ثَهلد كّ ٍبل ،كهًّ
هولهبرٔ ها كه آىعب كوا گوكزن .كه ٍبل ۱۳۵۳پلهم رٖوین گوكذ هوا ًيك
ػوْٓ فْك كه هِْل ثیبّهك .ثلیيروریت هب ثبه كیگو كه پبییي آى ٍبل ػبىم کبثل
ّلین ،ایي ثبه كّ ٍَ ُلزَ ثیِرو ًوبًلین.
لُؿْبق
ٍواًغبم ،یک هّى ٕجؼ ثَارلبم رٌٔچٌل اى ُنهؾلُٔب کَ ثوآ کبهگوٓ
ػبىم هِْل ثْكًلٍْ ،اه ارْثًُْبٓ ّیک ّ ًوم کبثل ـ ُواد ّلین .عبكٍ فْة
پقزَ ّ ٕبف ّ ػوی٘ ثْك ،كه ْٛل آى هاًٌلٍگبى چٌل ارْثًْ ثیي فْك کْهً
ٍوػذ ّ ٍجوذ هٔگناّزٌل ،هَبكواى اى ایي ػول ثَُیغبى هٔآهلًل ،ثب كاك ّ
ُْاه ّ کق ىكىُبٓ هوزل ،هاًٌلٍٓ فْك ها رْْین هٔکوكًل .هٍْیؤ كاؽ ّ
هِیظ کَ كه كٚبٓ ارْثًْ هٔپیچیل ،كه ایغبك ُیغبى عوؼیذ ٍِؤ ىیبك كاّذ.
رب ٌُْى كه گّْن اٍذ کَ ىًکَ هیفْاًلّ« :ت ّت ّت كلکن چْ ٛللکبى
هیگویل» ...پٌ اى ٔٛیک چٌل ٍبػذ هاٍ ،ثَؽْالٔ ؿئً هٍیلین .كه کٌبه
عبكٍ ،اهاُ ٔٙوْاه ّعْك كاّذ کَ یک رواکزْه كه ؽبل ّقن ىكى ثْك.
ایي ًقَزیيثبه ثْك کَ هي رواکزْه هٔكیلمٍ .و ظِو ثَ«هٌلُبه» هٍیلین،
ًبُبه ها كه یک هٍزْهاى هلیؤ ٕوف کوكین .هٍزْهاى ثَیبه کضیق ّ پو اى
هگٌ! هٌلُبه فیلٔ عٌغبل ّ ثِنهیقزَ ثْك .گوبى هٔهكذ ُوچَ آكمّ ،زو ،گبّ،
فو ،هبٛوٍ ،گ ،گٍْپٌل ،هوؽ ،هلـ ،هْه ّ هگٌ ثْك؛ ُوَ كه ِّو ّلْ ثْكًل
ّ ثُٔلف ایيٍْ ّ آىٍْ پوٍَ هٔىكًل ...ػیٌب ً ُوبى رؼویق آى ىى پْزْى!
ثب ایي ّٕق ،ؽوبین ربهیقٔ هٔگْیلُ :ویي «هٌلُبه» ػْبیوٓ ٍَ ٔٛهوى
افیو پٌظ ثبه هٌطوَ ّ عِبى ها ؿبكلگیو کوكٍ اٍذ:
۱ـ كه ٍبل ُ( ۱۱۲۱م) = ( ۱۳۰۶م) هیوّیٌ فبى ُْرکٔ (پٌ اى
هزل گوگیي فبى اههٌٔ ،ػبهل ٕلْٓ) ٌٍگ ثٌبٓ ٍلَلَٓ ُْرکٔ ها كه هٌلُبه
ثٌیبك گناّذ؛ ۲ـ كه ٍبل ُ( ۱۱۳۴م) = ( ۱۳۲۲م) ثب ؽولَ ثَإلِبى،
ٍلَلَٓ ٕلْیَ ها ثواًلافذ؛ ۳ـ كه ٍبل ۱۳۴۳اؽول ّبٍ اثلالٔ اى آىعب
ظِْه کوك؛ ۴ـ كه ٍبل ً )ُ ُ( ۱۳۰۶بكهّبٍ كهأً (إبلزب ً هٌلُبهٓ)
ثَؿبیلَٓ ٍوبّٓ فبروَ كاك؛ ۵ـ كه ٍبل )ُ ُ( ۱۳۳۲گوٍّ ٛبلجبى ثَهُجوٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۷ ........................................................
هالدمحم ػوو آفًْل اى هٌلُبه ٍو ثوآّهك؛ ُویک اى آى ّهبیغ ًْبى هٔكُل کَ
«هٌلُبه» ٍقذ ًبكوهبى ّ ٍوکِ اٍذ ّ كه ّوای ٜثؾوأً کْْه ربچَ ؽل
هٔرْاًل ؿْؿبآكویي ّ رؼییي کٌٌلٍ ظبُو ّْك.
ْكاتافىكؾِیبالٌۀیکجًؿٌيكؾِ
اى هٌلُبه گنّزینّ ،ت ثَ« ِگ ِوّک» هٍیلین ،كه ُوبىعب فْاثیلین .هجل اى
ظِو هّى ثؼل ثَ«ُواد» هْإلذ کوكین .ثیِ اى یک ُلزَ كه آىعب هبًلین.
ثَهؿن ٍبثوَٓ كهفْبى ُواد ،ثًَظوم هٍیل ایي ِّو ثَْٛه هوهْى كه
ٍکْد ّ فلْد ّ ػجٍْذ ثٍَو هٔثوك .ؽزٔ اى ُوبى هگٌُبٓ ٍوظ «هٌلُبه»
ُن فجوٓ ًجْك؛ ُو اى گبُٔ یک هْرو اى ٍوک هٔگنّذ ،رؼلاك کبلَکَُبٓ
رکاٍت کَ اؿلت هَبكوکْٔ هٔکوكًل ،ثَیبه ثیِرو اى ػلك هْروُب ثْك .ىًبى
ُوارٔ ثوفالف ىًبى کبثلٍٔ ،و ّ ْٕهد ّ ٍبم پبُبّبى پیلا ًجْك ،آىُب
إالً كه هؼبثو ػوْهٔ هْبُلٍ ًؤّلًل ،اؿلت ثَارلبم یک هوك (هؾوم ّبى)
ٍْاه ثوکبلَکَُبٓ رکاٍت آهل ّ ّل هًٔوْكًل .ؽزٔ هـبىٍُبٓ «ُواد» ثًَؾْ
روؽناًگیي فبلٔ اى هْزوٓ ثْك .هغوْع ایي اّٙبع ّ ّوای ٜاى «ُواد» یک
ِّو ػجًْ ّ كهفْك كوّ هكزَ اهایَ هٔكاك .هوكهبى «ُواد» ثَْٛه هاللآّه
كچبه فْكٍبًَْهٓ هًٔوْكًل؛ كه ثواثو ُوٍئال ،عْاة کْربٍ ّ رٌل هٔكاكًل،
چٌبىکَ ّقٔ ها اى اكاهَٓ گلذ ّ گْ كلٍوك هًٔوْك.
ُواریُب ثَلؾبظ هؼیْذ ،هوكم ؽَبثگو ّ كهین َُزٌل .رب ٌُْى ًٌْیلٍام كه
«ُواد» ثبىٓ ّ ٍوگوهٔ هِْْه هؾلٔ ،هبًٌل ٍگ عٌگٔ هٌلُبهُٓب ّ ثيکْٔ
هياهُٓب هّاط كاّزَ ثبّل .كه اكـبًَزبى ٙوةالوضلٔ ثلیي هٚوْى ٍو ىثبىُب
اٍذ کَ هٔگْیٌل« :هياه»ها اٍت فْهك« ،کبثل» ها ىى« ،هٌلُبه» ها «ٍگ»
(ؽبال ًگِلاهی ّیو هّاط ّلٍ) كه ایي ٙوةالوضل اى ُواد فجوٓ ًیَذ.
كه آىعب «ثْكًَ ثبىٓ» ّ «ک َوک عٌگٔ» هّاط گَزوكٍ كاهك ّ گْیب
اّقبٕٔ كه آى ثَِّود هٔهٌٍل ...ثبالفوٍ عٌگ كافلی كه اكـبًَزبى ثوای
ُواد ثل ًْل؛ هْهؼیذ هوىی ایي ِّو کوک کوك رب ُواد ثبهكیگو اى فبکَزو
فْك ثوفیيك؛ اهوّىٍ ُواد ثَیک "اثوِّو" هجلل ّلٍ اٍذ.
فْة اٍذ كه ایيعب یک اّبهٍی ثَربهیـ پوّکٍْ ایي ِّو ًیي كاّزَ ثبّین:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰ .....................................................
ُوَ هیكاًٌل کَ «ُواد» یکی اى کبًْىُبی رولى ایي هٌطوَ اٍذ ،هوكاى
ثيهگی اى ایيعب ثَپب فبٍزَاًل ّ کبهُبٓ ثيهگٔ اًغبم كاكٍاًل .هوكأً کَ ُویک
ثًَْثَٓ فْك كاهآ ػٌبّیي كهعَ اّل ػلؤ ،لْکوٓ ّ کْْهٓ هبًٌل :هؾلس،
ٍوكاه ،اهیوٍ ،لطبى ،هطت ّ ؿیوٍ ثْكٍاًل.
یکٔ اى هوكاى ربهیقٔ ایي فطَ «ٛبُو پٌّْگٔ» ّ ثَػوثٔ «كٌّْغٔ»
هؼوّف ثَ«مّالیویٌیي» اٍذ کَ اى ٍوكاهاى ًبمكاه فلیلَ «هؤهْى ػجبٍٔ» ثْكٍ
اٍذ ّ ّغوٍٓ ٍلَلَٓ «ٛبُویبى» ثَاّ ثو هٔگوكك.
كه ؽلیش آهلٍ کَٛ« :بُو كٌّْغٔ» (پٌّْگٔ) هْعجبد كػْد ّ رْویق
كوهبیٔ اهبم هٙب ثَ«هوّ» ها كواُن آّهكٌُ .گبهٔ کَ اهبم كه هلیٌَ ثْك ،فلیلَ
«هؤهْى ػجبٍٔ» ثَكٚل اثي ٍِل كٍزْه كاك رب هْْٙع ها ثب «ٛبُو كٌّْغٔ»
كه هیبى ًِل ،رب كػْدًبهَٓ اى عبًت فْك ثوآ اهبم هٙب ثلوٍزل.
كٚل گلذ :ثِزو اٍذ فلیلَ اى عبًت فْك ّ ثب كٍذف ٜفْك ًبهَٓ ثوآ
اهبم ثٌْیَل ّ ،فلیلَ ًیي چٌبى کوك .كٚل ًبهَ ها رٍْ ٜهؼزولٓ ثَٛبُو كوٍزبك،
ّ ٛبُو اى ایي کبه ٍقذ ّبكهبى گوكیل .فْك ثَهلیٌَ هكذ ،ثب اهبم هٙب هالهبد
ًوْك ّ كػْدًبهَ ها رولین کوك؛
ا ّهب ،اهبم كه اثزلاء ایي پیًِِبك ها ًپنیوكذ ّ ،كالیل ّ ًظواد فْك كه هْهك
گوكُ فالكذ ها ثب ٛبُو كه هیبى ًِبكٛ .بُو ًظواد اهبم ها پنیوكذ ّ گلذ
ًقَزیي کَٔ کَ ثب رْ ثیؼذ ًوبیل هي َُزن .چْى هي ثیؼذ کٌنٕ ،ل ُياه ٍْاهٍ
ّ پیبكٍ رؾذ كوهبى كاهم کَ ُوَگٔ ثبرْ ثیؼذ فْاٌُل کوك .اهبم هٙب كٍذ هاٍذ
فْك ها ثیوّى کوك رب ثیؼذ ٛبُو ها ثگیوك؛ ا ّهب ٛبُو كٍذ چپ فْیِ ها پیِ
آّهك؛ اهبم گلذ ایي چیَذ؟ ٛبُو گلذ :كٍذ هاٍزن هْـْل ثیؼذ ثب هؤهْى اٍذ.
لنا كٍذ چپن ها کَ كبهؽ اٍذ ،پیِ آّهكم.
اهبم ها ایي گلزَ فُْ آهل ّ پٌَلیلٛ .بُو اهبم ها ثب اػياى ّ اکوام روبم
ثَ«هوّ» ًيك فلیلَ هؤهْى هٍبًیل .اهبم كه عویبى كیلاه ثب فلیلَ ،هَٖٓ ثیؼذ
ٛبُو ها ثب هؤهْى كه هیبى ًِبك .اّ ًیي اى ایي کبه ٛبُو فِّْ آهلٍ ّ اظِبه
كاّذ« :آ اهبم! آى ًقَزیي كٍزٔ ثْك کَ ثَكٍذ هجبهک رْ هٍیل ،هي آى چپ
ها هاٍذ ًبم کوكم ».ثَایي ػلذ «ٛبُو كٌّْغٔ» ها «مّالیویٌیي» گْیٌل.
ثؼل اى آىکَ هْْٙع «ّالیذػِلٓ اهبم» آّکبه گوكیلً ،قَزیي اهلام ،رـییو
هًگ پوچن ثْك :ػلن ٍیبٍ {ػجبٍیبى} ثواكزبك ثَعبٓ آى ػلن ٍجي «ػلْیبى»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵1 ........................................................
ثواكواّزَ ّلً .بم اهبم هٙب هّٓ كهُن ّ كیٌبه ٙوة ّل ّ هْْٙع ها ثَهغبهغ
افجبه کوكًل .هؤهْى ثَاهبم گلذّ :وب ّىیوٓ ّ كثیوٓ ها اًزقبة کٌیل ،اهبم
كوهْكّ :ىاهد كٚل اثي ٍِل ُوكّ ها ثٌَلٍ اٍذ ،ثَایي ٍجت كٚل اثي ٍِل ها
«مّالویبٍزیي» ّ ػلٔ اثي ٍؼل ها «مّالولویي» فْاًٌل)۱(.
«ٛبُو مّالیویٌیي» كه ككبع اى اٍزوواه فالكذ كه «هوّ» رب هوکي اهزلاه
ػجبٍیبى پیِ هاًل ّ ِّو پوآّاىٍٓ ثـلاك ها ىیو گبمُبٓ اٍزْاه ٍوثبىاى
فْیِ ثَلوىٍ كهآّهكٙ .وثَٓ اّ ثَ«اهیي ػجبٍٔ» {ثواكه هؤهْى ،کَ ثؼل اى
كْد پله ،كه ثـلاك اكػبٓ فالكذ ًوْكٍ ثْك} کووّکي ّ ًبثْكکٌٌلٍ ثْك.
«اهیي» كه ثـلاك چٌبى ّکَذ هطؼٔ فْهك کَ ًزْاًَذ هبًغ اٍزوواه فالكذ
ثواكهُ كه «هوّ» گوكك.
«ٛبُو مّالیویٌیي» ٍوٍلَلَٓ هَزول "ٛبُویبى" كه هلووّ ّوم اٍالهٔ ّ
كه چبهچْة فواٍبى ثيهگ اٍذٍ .وىهیي اكـبًَزبى کًٌْٔ اى ػِل ٛبُویبى ّ
کَت اٍزوالل اى ثـلاك ،هیيثبى ّوبه ىیبكٓ اكواك ّاثَزَ ثَفبًلاى ًجْد ّ
ٛوفكاهاى آًبى گوكیلُ .ویک اى آىُب ثب الوبة ّ ػٌبّیي چْى «ٍیبكد»،
«ًوبثذ» ّ «اهبهذ» هلزقو ثْكًل .آىُب اهْه فیویَ ،هٖبلؼ ػوْهٔ ّ ؽزٔ
هزبهکَٓ عٌگُب ها ثب ُلایذ ّ ٍّبٛذ فْك ٍبهبى هٔثقْیلًلُ .واد ،ؿْه،
ؿوعَزبى ،عْىعبى ّ ثلـ اى هواکي هِن اٍزوواه ایْبى ثْك)۲(.
هوكم ُواد ثَیبه هلزقواًل کَ ِّوّبى ثبٍزبًٔ اٍذُ« .واد ثبٍزبى»
هٔگْیٌل ّ کیق هٔکٌٌل! ّبیل ایي ّبكرویي رواًَ ّبى ثبّلُ .وارُٔب اى عِذ
بءّللا كهٍذ ُن هٔگْیٌل .آىهله اى ثيهگبى كیٌٔ ّ کضود هياهاد ػلوبء ّ اّلی ّ
ػلؤ كه آى ٍبهبى فلزَاًل کَ ِّوّبى ّجیَِ ػزجبد ػبلیبد هٔهبًلًْ .یٌَلٍٓ
کزبة «هياهاد ُواد» رْاًَزَ ثقْٔ اى آىُب ها اؽٖبء کٌل .افیوا ً هٍبًَُبٓ
هؾلٔ اظِبه كاّزَاًل کَ كٍذُبٓ ًبٌّبفزَ ثَکبه اكزبكٍ ّ ثَیبهٓ اى هؾغواد
ّ ٌٍگًجْزَُبٓ ُواد ها هّٔکٌٌل ،هٔهثبیٌل ّ یب ٕبف ّ هؾْ هًٔوبیٌل.
ُوارُٔب هؼزولًل اهبم ؽَي هغزجٔ ًیي ثَُواد رْویق آّهكٍ ّ ثٌبُبٓ ها
اكززبػ كوهْكٍ اٍذ ،كه هٌبثغ ایْبى آهلٍ:
«"فبک ثوٍو" ثوط ثيهگ كه گَّْٓ ٍوذ عٌْة ؿوثٔ ُواد ّاهغ اٍذّ .
اُبلٔ آى ها "ثوط فبکَزو" هًٔبهٌل ّ .هْاكن آصبه ،كه ػِل فالكذ فلیلَٓ صبًٔ،
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵2 .....................................................
کَ ؽٚود اهبم ؽَي هغزجٔ ثَُواد رْویق آّهكٍ ثْكًل ،رٍْ ٜآى عٌبة اكززبػ
ّ «فبک ثوٍو» هٍْْم كوهْكٍ ّ ثَایي اٍن ػلن اٍذ)۳(».
ًظویَٓ ّعْك كاهك کَ هؼزول اٍذّ« :اهؼیذُبٓ اًَبًٔ هبًٌل فْك اًَبى
كاهآ هواؽل رْلل ،عْأً ،پیوٓ ّ هوگ اٍذ ».اى عولَ ربهیـ ،كوٌُگ ّ
رولى اٍذ کَ ربثغ ایي هبػلٍ هٔثبّلُ .وچَ ثبّل ربهیـ ْٛالًٔ ّ پیو ،كوٌُگ
ٌٍزٔ ثَثبه هٔآّهك ّ كوٌُگ ٌٍزٔ (ثبلطجغ) هقبلق ُوًْع كیگوگًْٔ اٍذ.
عبهؼَٓ کَ اى ربهیـ پیو ثوفْهكاه ثبّلُ ،ویَْ ًگبٍ ثَػوت كاهك ًَ ،علْ.
ثيهگٔ گلزَ اٍذ« :اگو هواه ثْك هب ُوْاهٍ ثَگنّزَ ًظو كاّزَ ثبّین ّ ،ثلاى
ٍْ ؽوکذ ًوبیین ،ثبیل چْوبى هبى كه پْذ ٍو هبى هواه هٔكاّذ!
ػکٌ ایي هؼبكلَ چٌیي اٍذ کَ هلذُبٓ ثوفْهكاه اى ربهیـ عْاى ّ کْربٍ
{کَ ثبلطجغ ؽبیي ثبه ٍجکرو اى هٍْم ّ ٌٍي َُزٌل} هَیو پیِهكذ ّ
رٍْؼَٓ ٌٕؼزٔ ّ هلًٔ ها ٍویغرو پیوْكٍاًل ّ اٍزؼلاك ثیِروٓ اى كهک
كهْکوأٍ كاهًل .آىُب اى کْْهُب ّ هلهدُبٓ ًْظِْهٓ هبًٌل آهویکب،
کبًبكا ،اٍزوالیبً ،یْىالًل ،هبلیيیبٌٍ ،گبپْه ّ ؽزٔ پبکَزبى ثَػٌْاى ًوًَُْبٓ
ّللاُ ،وْاهٍ اى هّٓ کبُِگوایٔ هٔگلذ: هْقٔ یبك هٔکٌٌل .كاکزو ًغیت ّ
«پبکَزبى ثَاًلاىٍٓ ػوو هي ربهیـ ًلاهك» اّ اػزوبك كاّذ« :کْْه ّ هلزٔ
ثٔربهیـ هبًٌل ًْىاك ٍوهأُ اٍذ ».فْك ثَربهیـ ٍ ۳۰۰۰بلَٓ کْْهُ
هًٔبىیل .ا ّهب ُوبىْٛهٓ کَ كیلین :آى ًْىاك ٍوهأُ هْكن ّل ایي کِي هوك
ٍ ۳۰۰۰بلَ ها ثَآٍبًٔ آة فْهكى ،علْ كهة فبًَٓ فْكُ اى ٍزْى ثوم
آیب ایي یک ارلبم ٍبكٍ ّ رٖبككٔ ثْك؟! ؽلنآّیي ًوبیل.
ٍَبٌْبیثؽًؾٔو :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ ربهیـ ثیِؤ ،ط ۱۳۲ ٕٔ ،۶ـ ۱۶۶ـ فْاعَ اثْاللٚل دمحم اثي ؽَیي ثیِؤ،
رٖؾیؼ :ػلٔ اکجو كیبٗ ،کبثل هطجؼَٓ كّلزٔ۱۳۶۴ ،
۲ـ ٍیلعؼلو ػبكلٔ ثَِْكٓ« :کْصوالٌجٔ» ثًَول اى« :ػوةُب ّ ٍبكاد كه اكـبًَزبى»
ٓ( ۲۶دمحم کبظن كبٙل ثبهیبًٔ) آى ُن ًول اى« :ػوةُبٓ اكـبًَزبى» (دمحم ًَین هویْٔ).
۳ـ دمحم یٍْق ُوّٓ (هؼوّف ثَهیب« :)ٔٙػیي الْهبیغ» چبپ هِْل۱۳۶ ٓ ۱۳۶۶ ،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵3 ........................................................
3
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ؼبٌ
ػجبومهٗ ۀ يؿقو
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵ ........................................................
ػجبومهٗؼبٌ
يؿقوۀ
پٌ اىچٌل ّت ّ هّى اهبهذ كه ُواد ،اى یک هَیو چپهاٍ ثَْٛه هبچبم
ػبىم هِْل ّلین؛ ٍَ هّى ثؼل ثَهِْل هٍیلین .كهآى ىهبى كاّّك فبى ربىٍ
ثَهلهد هٍیلٍ ثْك .ثب ایيکَ هوىُبٓ کْْه ها ٍَذ کوكٍ ثْك ّ ّقٖب ً
رالُُبی گَزوكٍٓ عِذ ثِجْك ّٙؼیذ اهزٖبكٓ کْْه هّٓ كٍذ گوكزَ ثْك،
هغالْٕق هبًغ فوّط ؿیوهبًًْٔ ارجبع اكـبًَزبى اى کْْه هّٔلُ .وچَ ثْك،
فوّط هبچبم ثَربىٍگٔ هًّن یبكزَ ثْكّ .بیل اكواك گوٍّ هب اى ًقَزیي کَبًٔ
ثْكًل کَ پبٓ ّبى ثَهٖل کبهگوٓ كه ایواى ثبى هّٔل .هب اى فْك ِّو «ُواد»
هبچبم فبهط ّلینُ .وارُٔب ثَهب «رغبّىٓ» هٔگلزٌل .هب اى ایي کلوَ ُن
هٔروٍیلین ّ ُن فُْهبى ًؤآهل .گوٍّ هب ّبهل ً ۳۵لو هّٔل ،هي
کْچکرویي كه ثیي ُوَ ثْكمً .قَزیي ّت ها كه فبهط اى ِّو ،كهیک
هغوْػَ ّیواًَ فْاثیلین کَ كه ؽویوذ پو اى ُکالُ ثوًظ ثْك .كه اٛواف آى
ثبؽ اًبهٓ ّعْك كاّذ کَ ُیچ چیي ثوّبفَُبٓ فْك ًلاّذ؛ روبم هؾْٖل آى
ثبؽ ها ثب مهٍثیي چیلٍ ثْكًل .ثوگُبٓ كهفزبى ًیي ٍِن ثبك ّ رْكبى ّلٍ ثْك.
كه هَوذ فبک ایواىّ ،تُب اؿلت ثب چْپبًبًٔ ثوهٔفْهكین کَ گٍْپٌلاى
فْك ها كه هياهع پبلیي هٔچواًیلًل ،كه آى هْهغ فوثيٍٓ هِْْه هِْلٓ
ربىٍ عوغ ّلٍ ثْك ّ هّزَ ثْرَُبٓ آى كه ؽل كواّاى هّٓ ىهیي رٌیلٍ ثْك.
هب فوثيٍُبٓ ًیوَ ٍبلن پیلا هٔکوكین ّ هٔفْهكین .ثَیبه فُْهيٍ ثْك .ثوفٔ
اى آىُب ًینفْهكٍُبٓ گٍْپٌلاى ثْك کَ ّتُبٓ هجل ٍِن فْك ها فْهكٍ ثْكًل ّ
ثبهٔ ها ثوآ هب گناهكٍ ثْكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸ .....................................................
ٍبػبد ىیبكٓ اى ّت ها كه هَیو ربیجبك ـ روثذ عبم ثَهْاىاد عبكٍٓ
إلٔ ؽوکذ کوكین ،ارْثًُْبٓ ایوأً كه ُْآ ٕبف ّ ٍوك پبییيٓ کْیو ،ثب
ٍوػذ اى عبكٍ هٔگنّزٌل ،كهؽبلٔ کَ چواؽُبٓ كافل ُویک هّّي ثْكٍ ّ
پوكٍُبٓ هًگبهًگ ،ىیٌذ فبٓ ثَآىُب هٔثقْیلٕ .لآ كلاًگیي ارْثًْ ّ
آٍبیِ هَبكوأً کَ كه كهّى آىُب ًَْزَ ثْكًل ،ؽَود هب ها ثوهٔاًگیقذ.
گبُٔ ُن چواؽ هْروُبٓ پلیٌ رْعَ هب ها ثَفْك علت هًٔوْك کَ ثبًْهُبی
هًگبهًگ هیچوفیل ّ ثوم هیىك ّ هْعت ؽیود ّ ؽَود ّ لند ّ روً
ثَْٛه یکعب هّٔل.
ثَهاٍ فْك اكاهَ كاكین .پٌ اى ػجْه اى پبٍگبٍ روثذ عبم ثَْٛه ٍبىهبًلُٔ
ّلٍ ،كه هّى هّّي ٍْاه ُوبىگًَْ ارْثًُْبٓ ّلین کَ ّتُبٓ هجل ؽَورِ
ها هٔفْهكین .اکٌْى هٔرْاًن ثَكهٍزٔ ؽلً ثيًن کَ عوبػذ هب كه آى هْهغ
چَ هًگ ّ ُهؿ ّ ؽبل ّ ّٙؼٔ كاّزَ اًل ّ ،لجبًُبٓهبى چگًَْ ثْكٍ اٍذ؟!
هؼِنا ُیچکٌ ثَهب چیيٓ ًگلذ .رب ِّو هِْل ُیچ هْکلٔ ثوآ ُیچکٌ
پیِ ًیبهل .كه یک ثؼل اى ظِو ّاهك هِْل ّلینُْ .ا ثؼل اى ثبهًلٍگٔ پبییيٓ،
ٕبف ّ آكزبثٔ ثْك .هْرو ربکَٔ ،علْ ؽوم اهبم هٙب رْهق ًوْك ،هب هَزویوب ً
ثَىیبهد ؽوم اهبم هٙب هْوف ّلینٕ ،ؾي ّ ٍوآ ٍّیغ ّ هّامُب ّ گٌجل ّ
گلكٍزَُبٓ ؽوم كْمالؼبكٍ ثبّکٍْ ثْك .رب آى هْهغ چٌیي ثٌبٓ ثب ػظوذ ها ًلیلٍ
ثْكم .پیِ اى آى اى ثيهگروُب ٌّیلٍ ثْكم کَ «كه ؽوم اهبم هٙب گُْو
ّتچواؿی» اٍذ کَ ًْهی كْمالؼبكٍ كاهك ،هیگلزٌل ایي گُْو ّتچواؽ ها
ًبكهّبٍ آكْبه اى ٌُلٍّزبى آّهكٍ اٍذُ .و الهپ ثيهگی ها کَ كه هّامُب ّ
ایْاىُبی ؽوم هیكیلم ،اى فْك هیپوٍیلم« :هوکي اٍذ ایي ُوبى گُْوی
ّتچواؽ ثبّل؟!» آى ٛوفرو کَ هیهكزن یکی ثيهگرو اى آى ،یب هضل آى!
ایي هطلت مُي هوا ثوای هبٍُبی آیٌلٍ ُن كهگیو کوك.
اى آىعب ثَهٌيل ػوْٓ پلهٓ هكزین کَ كه یکٔ اى هؾلَُبٓ اهوبهٓ هِْل ّاهغ
ثْك .ثوایِ ؽلّك یک ٍیو کبثل هّؿي ىهكٍْ ،هبد آّهكٍ ثْكین؛ ٛللکٔ پیو ّ
ًبثیٌب ّلٍ ثْك ،لجبً کبهل هّؽبًٔ هٔپّْیلّ ،لٔ هْوْل ؽْىٍ ًجْك .پٌ اى
چٌلٓ ،یکٔ اى ُنهؾلُٔب کَ كه هِْل هْـْل كهًّ ؽْىّٓ ثْك ،كٍذ هوا
خّللا فْیٔ
گوكذ ّ ثَككزو آهبٓ هٖجبػ کَ كه آى ىهبى ًوبیٌلٍٓ ربماالفزیبه آی ّ
ّ ٍوپوٍذ ؽْىۀ ػلویَ هِْل ثْك ،ثوك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵ ........................................................
ثواین ًْثذ اهزؾبى گوكذ؛ ثًَْثذ فْكم اهزؾبى كاكم ،هجلؾ ۵۰رْهبى
هبُبًَ ثواین هووه ّل .كه هورجَٓ ثؼل ُوبى آكم ثواین یک ؽغوٍ كه هلهٍَٓ
ػلویَٓ ػجبٍولٔفبى {کَ كه چٌل هلهٔ ؽوم اهبم هٙب ّاهغ ثْك}گوكذ ّ .هي
هَزول ّلم.
هلهٍَٓ ػلویَٓ ػجبٍولٔفبى کَ فیلٔ ىیجب ّ ثَْٕهد چِبهثبؽ ٍبفزَ ّلٍ،
ثَْٛه ٌٍزٔ كه افزیبه ٛالة ّ هّؽبًیًْٔ ثْكٍ اٍذ کَ كاهآ إبلذ
اكـبًَزبًٔ ثْكًل ،چْى كه إلٛ ،جن ّٕیذ ثبًٔ فْك ّهق فبٓ ٛالة
ُوارٔ هٔثبّل .هوؽْم «ػجبٍولٔفبى» یکكوك هئهي ُوارٔ ثْكٍ کَ كه ػِل
ٕلْٓ {ىهبًٔ کَ هوىُبٓ کًٌْٔ ّعْك ًلاّزَ} ىًلگٔ هٔکوكٍ اٍذ .ثوفٔ اّ
ها ؽبکن ؿْه ّ ُواد ّ ثوفٔ ربعو ثوعَزَ هٔكاًٌل .اّ ثٌب ثَاػزوبكاد هنُجٔ
ایي هلهٍَ ها كه هغبّهد آهاهگبٍ اهبم ُْزن ٍبفزَ ّ كه آى ىهبى روبم
هقبهط ّ هبیؾزبط ٛالة ّ اٍبریل آى ها ًیي كه ًظو گوكزَ ثْكٍ .یک ثبىاهچَ
ثَُویي هٌظْه كه هغبّهد هلهٍَ ٍبفزَ ّ آى ها ّهق ایي هلهٍَ کوكٍ ثْكٍ.
هٔگْیٌل ایي هؾل هجل اى اؽلاس هلهٍَ ،کبهّاىٍوا ثْكٍ کَ ىّاه ّ رغبه
ُوارٔ كه آى اُٛوام هٔکوكًل .كاٍزبًٔ ّعْك كاهك هجٌٔ ثوایيکَ ػجبٍولٔفبى
اثزلاء ثَكوىًلُ ّٕیذ هٔکٌل کَ پٌ اى كْرِ کبهّاىٍوا ها هجلل ثَهلهٍَ
ًوبیل؛ كوىًل ػجبٍولٔ فبى ٙوي یک ٕؾٌٍَبىٓ ثَپلهُ هٔكِوبًل کَ ایي
ّٕیذ ثَهبًٌل چواؽ اى پْذ ٍو ،كه ّت ربهیک اٍذ .اگو رْ هٔفْأُ ،چوا
كه ىهبى ؽیبد فْكد ایي کبه ها ًؤکٌٔ .الٔ آفو...
كه ىهبى هب ایي هلهٍَ ّ هْهْكبد ربثغ آى ىیو ًظو رْلیذ آٍزبى هلً
ه ْٓٙاكاهٍ هّٔلُ .و اى گبُٔ ُلایبیٔ اى ٍْٓ آى آٍزبى ثَٛالة ّ اٍبریل ایي
هلهٍَ پوكافذ هّٔلُ .ویک ّقٖب ً آى ها اى ككزو آٍزبًَ كهیبكذ هًٔوْكًل کَ
ّبهل هْاك فْهاکّٔ ،عَ ًول ّ ثؼٚب ً الجََ ثْكّ .هزٔ هي ثوآ ًقَزیيثبه ثوآ
افن ُلایب ثَككزو آٍزبًَ هكزن ،یک کبهري ؽبّٓ هٌلّ ،یویٌّٔ ،کوً ،جبد ،هّؿي،
ثوًظ؛ ثب هولاهٓ ّعَ ًول ثَهي رؼلن گوكذ کَ ثَهلهٍَ آّهكم.
ایي هلهٍَ کَ كه هغبّهد ؽوم اهبم هٙب هْهؼیذ كاّذ ّ اى ٛوكٔ ىیو
ًظو آٍزبًَٓ هولٍَ اكاهٍ هّٔل ،اى ًنّهاد كواّاى ىّاه ثوفْهكاه ثْك .روویجب ً
ُو هّى یکٔ كّ هأً گٍْپٌل ًنهٓ اى عبًت ىّاه كه آى ُلیَ ّ مثؼ هّٔل .گبٍ
ّعٍْ ًولٓ ثیي ٛالة رْىیغ هٔگوكیل .گبٍ پْل ثوای اهبهَی ًوبى ّؽْذ رْىیغ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶ .....................................................
هیّل ،اُعود ًوبى ّؽْذ هجلؾ كّ رْهبى ثْك .اکضو اّهبد هب ها ثَكػْد
هٔثوكًل .گبٍ کبهدُبٓ كػْد ثَٕوف ؿنا كه یکٔ اى ُزلُبٓ لْکٌ هِْل
ثَكٍذ هب هٔهٍیل ،اگو کَی ًویفْاٍذ فْكُ ثوای ٕوف ؿنا ثوّك کبهرِ
ها ثَكوك كیگوی هیكوّفذ ،هیوذُب ؽْل ّ ؽُْ كّ رْهبى ثْك .گبٍ ؿنآ پقزَ
هٔآّهكًل ،پبرلُبی ثيهگ پُو اى پلْ ّ فْهّذ ّ هیوَ هیآهلًل کَ گْیب كه
هِوبًیُب ّ هواٍوبد اػیبى ّ اّواف ِّو اٙبكَ آهلٍ ثْك ،چْى ؿنا اؿلت
ّتٌُگبم ّ كیو ّهذ هیآهلًل ،عبهچی ًلا هیكاك ّ ٛالة کبٍَ ثَكٍذ علْ
ایْاى ّهّكئ هلهٍَ گوك هیّلًل...
ُوَٓ ایيُب ُن اى ٛوف ىّاه ّ ُن اى عبًت فیواًلیْبى ّ اػیبى ِّو ثْك.
كه آىعب ًؼوذ آىهله كواّاى ثْك کَ هب اؿلت ًؤرْاًَزین ٍِویَٓ فْك ها
هٖوف کٌینٛ .لجَ ُن کن ثْكّ ،وبهٓ اى ؽغوٍُبٓ هلهٍَ فبلٔ ثْك .ثوفٔ
اى ؽغوٍُب ها اكواكٓ هَي ّ هزؤُل ثَفْك افزٖبٓ كاكٍ ّ كهة آى ها هلل
ىكٍ ثْكًل .آىُب ٍبػبرٔ اى هّى ها ثَهٌظْه ثِوٍهٌلٓ اى ًنّهاد كه ؽغواد
هٔگنهاًیلًلّ ،تُب ثَهٌبىل فْك هٔهكزٌل.
یک ّت كه هلهٍۀ ػجبٍولی فبى عْي «ػوو ُکْی» ثوگياه ّل ،ثوگياه
کٌٌلٍگبى «ٛالة فبّهئ» ثْكًل کَ ٍبلُبی ىیبكی ها كه هلهٍَ گنهاًیلٍ ثْكًل،
آىُب كهً ًویفْاًلًل ّ ػووّبى ثَثطبلذ هیگنّذ ،اكواكی هبلزبم ّ ّبهالربى
کَ ٕوكب ً ثوای اٍزلبكٍ اى هْاُت هلهٍَ كه آىعب ىًلگی هیکوكًلّ ،بیؼبری
ّعْك كاّذ کَ ثوفی اى آىُب ثب یکلیگو هّاث ٜعٌَی كاهًل.
رؼلاكی اى آىُب ّهذ اىكّاط ّبى گنّزَ ثْك ،اهب ُوچٌبى كه هلهٍَ ىًلگئ
رغوكی كاّزٌل .هلیویذ كافلئ هلهٍَ روویجب ً ثَكٍذ ُوبىُب ثْك ،ثب ىّهگْیی ّ
هللهی ؽکْهذ هیکوكًل ،روَیوبد ُلایب ّ ًنّهاد ّ گّْذ ّ پْل ًوبىّؽْذ ّ
کبهد كػْد ثَكٍذ آىُب ثْك؛ ثوای فْك ٍِن ّیو ثو هیكاّزٌل.
آى ّت ثوًبهَُبی ثَیبه پوّْه ّ عناة اعواء ّل ،پٌ اى ٕوف ّوثذ ّ
ّیویٌی ّ اٍزوبع ُعکُب ّ لطیلَُبی آةكاه ّ فٌلٍكاهًْ ،ثذ ثًَوبیِ هٍیل ،كه
آفویي پوكٍی ًوبیْی ٍّٜ ،علََ فبلی ّل ّ اكواك ثَْٕهد گوك ّ كایوٍای
ًَْزٌلٍ ،پٌ گوُّی هزْکل اى ُوبى هبلزبمُبی هلهٍَ ّوّع کوكًل ثَاعوای
ًوبیِ ،آىُب اثزلاء یک آكزبثَی فبلی ها كه ٍّ ٜگناّزٌل ّ ّوّع کوكًل ثَكّه
آى ههٖیلى ّ چوفیلى ّ فْاًلى اّؼبهی کَ ّبٍ ثیزِ ایي کلوبد ثْك:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷ ........................................................
«اهْت هیوم رْ آكزبثَ!»« ،هیفْام ثوم رْ آكزبثَ»« ،اآلى هیوم رْ آكزبثَ»،
«كاهم هیوم رْ آكزبثَ»« ،ثجیي چطْه هیوم رْ آكزبثَ» ...ثبلووبثل عوؼیذ یکٖلا
کق هیىكًل ّ كه عْاة آىُب هیگلزٌلً« :ویرًْی ثوی رْ آكزبثَ!»
آىُب كهبین ىیبكی ها كّه آكزبثَ چوفیلًل ّ كه ؽبلی کَ پبچَُبی ّلْاه ّ
آٍزیيُبی ّبى ها ثبال هیىكًل ّ ثب رکواه ایي عوالد چٌیي ّاًوْك هیکوكًل کَ
اآلى كافل آكزبثَ هیهًّل!
ثلیيروریت عوؼیذ ها هْـْل ّ ٍوگوم کوكًل ،كه اّط عُْ ّ فوُّ ّ
ؽْاً پورئ ُوَگبًی ثْك کَ ًبگِبى ثومُب هطغ ّل ّ هغلٌ كه ربهیکی ّ
ٍکْد كوّ هكذ!
آى ّهذ رؼلاكی اى ُوبىُب كه ُوبى ربهیکی كه ثیي عوؼیذ هاٍ اكزبكًل ّ
ُوکلام ّبى كه ؽبلی کَ كٍذُبی فْكها ثَْٕهد اكواك هیکْیلًل ،هیپوٍیلًل:
«رْ کجویذ كاهی؟»« ،رْ كٌلک كاهی؟»« ،رْ چواؽ هٍْ كاهی؟»« ،رْ ٍیگبه
هیکْی؟»...
ٛجیؼی ثْك کَ ُوکَی هیگلذ ًلاهم ،آى ّهذ هیهكذ ٍواؽ ًلو ثؼلی!
پٌ اى كهبیوی ثومُب هّّي ّل! اَُ ُ ...وَی ْٕهدُبی هوكم ها ٍیبٍ ٍیبٍ
کوكٍ ثْكًل! آىُب اى هجل ،هوبكیوی ىیبكی ٍیبَُ ّ كّكٍ رِیَ ًوْكٍ ّ آى ها ثب
هّؿي هقلًْ ٛوْكٍ ثْكًل ّ ٛجن ثوًبهَ کٌزْه ثوم ها هطغ کوكٍ ّ ثب اٍزلبكٍ اى
ربهیکی ثَْٕهد ؽٚبه کْیلًل!
یک ثبه ثلّى ِٛبهد ثَؽوم اهبم هٙب هكزن ،اهب ّؽْذ كاّزن کَ كاهم کبهی
ثَیبه فطوًبکی هیکٌن ،چْى پیِ اى آى ،كاٍزبىُبی ىیبكی ٌّیلٍ ثْكم کَ اهبم
هٙب کَبًی ها کَ ًَجذ ثَایْبى ثیؽوهزی ًوْكٍاًل ،ىكٍ ّ رجلیل ثَ«ٍگ» کوكٍ
اٍذ؛ آّاىٍ ثْك کَ كفزوی ها رجلیل ثَػووة کوكٍ ّ آى كفزو ُناکٌْى كه ثبؽ
ّؽِ اٍذٍ ،وُ آكم اٍذ ّ رٌِ ػووة! ثب هوكم ؽوف هیىًل ّ ثٍَئاالد
عْاة هیكُل!
ّهزی ّاهك ٕؾي ّ ٍوای ؽوم ّلم ،چٌل ثبه فْكم ها ّاهٍی کوكم کَ ًکٌل
هي «ٍگ» ّلٍ ثبّن؛ ّهزی ثب هل ّ اًلام فْك هیًگویَزن هیكیلم کَ ٌُْى ٍگ
ًْلٍام! ثبى ُن ایي فلغبى كه مٌُن ّعْك كاّذ کَ ّبیل هي ٍگ ّلٍ ثبّنّ ،لی
فْكم ،فْكم ها كه ُیئذ ٍگ ًجیٌن ،اهب كیگواى هوا ٍگ ثجیٌٌل!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۶۰ .....................................................
ثبىُن فْكم ثَفْكم پبٍـ هیكاكم کَ اگو كیگواى هوا ٍگ هیكیلًل ،ىىُب عیؾ
هیکْیلًل ّ فبكمُب علْ هوا هیگوكزٌل ،ؽبل کَ ُوَچیي آهام اٍذ ،پٌ ُوَچیي
كهٍذ اٍذ! لکي مٌُن ُوچٌبى كهگیو
ثْك ...ایي كم ٍگ ّْم ،ایي كم ٍگ
ّْم!...
آجًپُٓبٌ
كه هلهٍَٓ ػجبٍولٔفبى كه هغبّهد ؽغوٍٓ هب یک ّیـ ػغؤ ىًلگٔ
هٔکوك کَ ؽلّك ٍ ۴۰بل ٍي كاّذ .ا ّهب هجوام ّ ثبًْب ٛثْكٛ ،وى هیبكَ ّ
ػوبهَ ثَزٌِ آكم ها ثَیبك ًْؿبًٔ هٔاًلافذ .هبػلرب ً اّ ًجبیل كه آى ٍي ّ ٍبل
ٍبکي ؽغوٍٓ هلهٍَ هٔثْك؛ ػلذ ُوچَ ثْك ،ثَیبه اُل هطبلؼَ ثْك ،اًْاع
هّىًبهَُب ،هغالد ّ کزبةُب ها هٔفْاًل ّهٌظوب ً ثَافجبه هاكیُْب گُْ هٔكاك.
ّبیل اهىُ گلزي كاّزَ ثبّل کَ ثبهُب ثیي هي ّ آى ّیـ ،ثؾش ًبروبهٔ كه
ایي هْهك كه هٔگوكذ کَ« :ایواى پیِ هكزَرو اٍذ ،یب اكـبًَزبى؟!»
چٌیي ثؾضٔ اؿلت هْهغ َّزي ظوّف كه کٌبه ؽْٗ ثيهگ ٍّٕ ٜؾي
هلهٍَ آؿبى هّٔلُ .وَگبٍ اكاهَ كاّذ!
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶3 ........................................................
هي رؤکیل كاّزن کَ اكـبًَزبى پیِهكزَرو اى ایواى اٍذ! كبهؽ اى ُوًْع
رؼٖت ،اػزوبكم ُویي ثْك .هي كه آى هْهغ کبثل ها ثب هِْل هوبیََ هٔکوكم،
رِواى ها ًلیلٍ ثْكم .کبثل ثَب پو اىكؽبم ثْك ّ پو ىهم ّ ثومرو اى هِْل آى
هّى هًٔوْك؛ ّلٔ آى ّیـ فالف گلزَٓ هي عْاة هٔكاك ّ اٍزلالل هٔکوك کَ
کْْه ایواى پیِهكزَرو اٍذ .اى عولَ كالیل هؾکن ّ کووّکي اّ ایي ثْك کَ
«اكـبىُب ثوآ کبهگوٓ ثَایواى هٔآیٌل ،كه ْٕهرٔ فالف ایي ّاهغ ًؤّْك».
هزؤٍلبًَ پبٍقٔ كه هوبثل ایي گلزَٓ اّ ًلاّزنٍ ،وم پبییي هٔاكزبك .اکٌْى كکو
هٔکٌن کَ فْة ثْك اّ اكـبًَزبى ها ًلیلٍ ثْكّ ،گوًَ اى ّٙؼیذ ّومآّه
کْچَُب ّ عْٓچَُبٓ کبثل چَ هٔگلذ؟! اهوّىٍ پٌ اى گنّذ ٍٔ ّ پٌظ ٍبل
اّٙبع ثلرو ًیي ّلٍ اٍذ.
هي هٔكیلم کَ ُو اى گبُٔ یک ٍیل اكـبًَزبًٔ ،ثب هیبكَ ّ ریپ اٍزضٌبیٔ
(كهٍذ ّجیَِ فْك ُوبى ّیـ) ثَكیلاهُ هٔآیل .آى كًّلو ٍبػذُبٓ ْٛالًٔ
كهة ؽغوٍ ها هٔثَزٌل ّ ثبُن گپ هٔىكًلُ .یچ كِویلٍ ًْل کَ كهثبهٍٓ چَ
چیيُبٓ ثبُن ٕؾجذ هٔکوكًلٍ .یل اكـبًَزبًٔ اى ًظو ٍي ّ ٍبل کْچکرو اى
آى ّیـ ایوأً ثْك .ؽلّك ۲۴ـ ٍ ۲۵بل ٍي كاّذ ّ .هیبكَٓ عناة كاّذ .كه
ًبؽیَٓ پیْبًٔ یک كاؿوَٓ ثيهگ كاّذ کَ كه ًگبٍ اّل علت رْعَ هٔکوك.
ّوبیل ؿیو ػبكٓ اّ كه ثیٌٌلٍ ایي کِْ ها ایغبك هٔکوك رب لؾظبد ىیبكٓ ثَاّ
چْن ثلّىكّ .اهؼب ً اّقبٕٔ کَ چیيٓ كه كهّى كاهًل ،كه ٍیوبٓ ّبى ًیي هزغلٔ
اٍذ .اّ «ٍیلؽیله هؾوْكی» كوىًل «ٍیلّبٍ اکجو آفًْل» اى ثبهیبى ثْك.
هاثطیي آى ّیـ ػغؤ ّ ٍیل اكـبًٔ گبٍ اى هّٓ اّزجبًٍْ ،واد ،یب کزت
هطبلؼبرٔ هزؼلن ثَآى كّ ها ثَؽغوٍٓ هب هٔاًلافزٌل .اّل ثبه کَ چٌبى ثَزَ ها
ثبى کوكین ،كیلین هؾزْٓ آى ّبهل چٌلیي ًَقَ اى کزبةُب ،عيّاد ّ اػالهیَُبٓ
هزؼلن ثٍَبىهبى هغبُلیي فلن ایواى اٍذ.
ٍیل اكـبًَزبًٔ كه آى هْهغ كه هلهٍَٓ عؼلویَ ٍکًْذ كاّذ ،عبٓ کَ
ثوفالف هلهٍَٓ هب گوٍّ ىیبكٓ اى ٛالة عْاى اكـبًَزبًٔ ها كه فْك عب كاكٍ
ثْك ّ ػلٔاالْٕل فبهط اى ثوًبهَٓ اّهبف ثْك .آى هلهٍَ یکٔ اى هواکي
ًبهاٙیبى ٌّبفزَ هّٔل .آى ٍیل كه آى هلهٍَ ّ ثوفٔ هلاهً كیگو ؽلوَُبٓ
هّّيكکوٓ رْکیل كاكٍ ّ ثب آًبى کزبةُبٓ ٍیل دمحم ثبهو ٕلهٍ ،یلهطت،
دمحم هطتٍ ،یلاثْاالػلی هْكّكیّ ،یـ ػلٔ رِوأً ،هور ٔٚهطِوٓ ،كاکزو
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۶۹ .....................................................
ػلٔ ّویؼزٔ ّ ًْویبد ٍیبٍٔ هٔفْاًل .کزبة «ػلالذ اعزوبػی كهاٍالم» اصو
ٍیلهطت كه هأً کزت هطبلؼبری هواه كاّذ؛ پٌ اى اّ آصبه ٍیلثبهو ٕله.
اهزیبى ثيهگ ٍیلؽیله هؾوْكی ایي ثْك کَ روبم ٍطْػ ؽْىٍ ها كه ؽل
الطلْع رب ؿوّة كهً ػبلٔ ثلل ثْك .اى اّل رب آفو رلهیٌ هٔکوك .اى ٕجؼ ػلٔ ّ
هٔگلذ .ثَیبهٓ اى ٛلجَُبٓ عْاى هٌبٛن هوکيٓ کَ ثؼلُب ُویک آًبى اى
اػٚبٓ ّْهآ هُجوٓ گوٍُّبٓ عِبكٓ ّلًلً ،قَزیيثبه رٍْ ٜاّ ثب كًیبٓ
ٍیبٍذ ّ هّّيكکوٓ آٌّب گْزٌل .اّها هٔرْاى ًقَزیي هؼلن ًْاًلیْٔ ّ
آؿبىگو ػٖو هٌّّگوٓ كه هیبى ٛالة ّ عْاًبى اكـبًَزبًٔ كاًَذ.
اّ هجل اى ػيیوذ ثَهِْل كه هلاهً ػلویَٓ هزؼلن ثٍَیلؽَي هئیٌ
ػجلّللا ّاصن رب ٍطْػ ػبلٔ ؽْىّٓ
ّ یکبّلٌگٍٔ ،یلػبلؤ ثلقبثٔ ،ثٖیو ُوارٔ ّ
ها رؾٖیل کوكٍ ثْكٌُ ،گبهٔ کَ كه هِْل ثٍَو هٔثوك ثب هُجواى كکوٓ ایواى
اهرجبً ٛيكیک كاّذ.
كه ُو ىهبى
ّ ىهیٌٔ رؼلاك
هؼلّكٓ آكم پیلا
هًّْٔل کَ ثٌب
ثَكالیل پیچیلٍٓ
هّأً ّ ػبٛلٔ
هٌْؤ ػْن یب
ًلود ّلیل هواه
هٔگیوًل .آى ٍیل
اكـبًٔ اى ایي
ثْك. هوبُ ٍیلؽیله هؾوْكی ُوواٍ پلهُ
ّ كٍّزبى
كّوٌبى هقْٖٓ ثَفْك ها كاّذ .كٍّزبًٔ کَ رب ٍوؽل ػْن ثَاّ كل ثَزَ
ثْكًل ّ كّوٌبًٔ کَ یک لؾظَ اى رجلیـبد ٍْء ثوٙل اّ ؿبكل ًجْكًل؛ ُوكّ
ّللا هْؽلٓ كایکٌلٓ ،اى ّبگوكاى اّ
ٛوف ثوآ اّ اكَبًَُب هٔثبكزٌل .هّىٓ اهبى ّ
ثَكیلًن آهل .اى اّ فیلٔ رؼویق کوكٍ ،پٌ ثواین یک ثوًبهَٓ هطبلؼبرٔ اهایَ
کوك ّ رؤکیل ًوْك کَ کزبةُبٓ ػلٔ ّویؼزٔ ها هطبلؼَ کٌن.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۵ ........................................................
ٍواًغبم ،عوغ ّ عُْ هلهٍَٓ عؼلویَ اى چْن ٍبّاک پٌِبى ًوبًل .كه یک
ّت ىهَزبًٔ ٍبل ّ ٔٛ ۱۳۵۵جیقْى ثَآى هلهٍَ ،گؤُّ اى ٛالةّ ،بهل
آى ٍیل ها كٍذگیو کوك .گؤُّ كیگو رب چٌلیي هّى هزْاهٓ ثْكًل .پٌ اى
چٌل هّى ثویَٓ ٛالة آىاك ّلًل؛ ا ّهب آى ٍیل هلرٔ ىًلأً ّ ٍپٌ
ثَاكـبًَزبى كیپْهد ّل .كیگو ثَایواى ثبى ًگْذ.
اّ آرْٔ كه كلُب اكوّفزَ ثْك کَ فبهُْ ّلًٔ ًجْك .كیگو هطبه
هٌّّلکوئ ٛالة هاٍ اكزبكٍ ثْك .اهبٌٍ ،ذ كایؤ ّ رـییوًبپنیو كه عْاهغ هب ایي
ٍو ٍبلن ثَگْه ًؤثوًل" .دمحم کبظن كبٙل" كه کزبة اٍذ کَ چٌیي اّقبٕٔ ِ
«ػوةُب ّ ٍبكاد اكـبًَزبى» كهثبهٍٓ اّ هًْٔیَل:
پٌ اى ّهْع کْكربٓ ۳صْه ٍبل ۱۳۵۳هْهك ثل گوبًٔ كّلذ کوًْیَزٔ
هواه گوكذ ّ ثَهٌبٛن اهىگبى ّ ٍپٌ كهٍْٕف ّ چبهکٌذ كواه کوك ،كه
آىعبُب ًیي آهام ًگوكذ ّ ثَرْکیل َُزَُبٓ هوبّهذ هجبكهد ّهىیلٍ .یلكاّّك
هٖجبػّ ،الٔ ّهذ ثبهیبى ،گياهُُبٓ كه هْهك اّ ثَ«کبثل» كوٍزبك .كه ًزیغَ
اى ٛوین ّالیذ ٍوٌگبى هْهك پٔگوك هواه گوكذ .اى آىعب ثَ«کبثل» كواه کوك
ّ هلرٔ ثًَبم "ٍیلؽیله هبلیي كوُّ" كؼبلیذ ًوْك.
اى «کبثل» ثَؿئً ًول هکبى ًوْك ّ كه ؿئً رٍْ ٜهؤهْهیي ؽکْهزٔ
كٍذگیو ّل .هؤهْهیي ّالیذ ؿئً ًزْاًَزٌل ُْیذ اّ ها رضجیذ ًوبیٌل ،ثٌبءا ً
ثوآ اؽواى ُْیذ اثزلاء ثَ«کبثل» ّ كه آفو ثَثبهیبى كوٍزبكٍ ّل ،ثَهؾ٘
هٍیلى فجو ّهّكُ ثَىًلاى ثبهیبىّ ،وبهٓ اى ثَزَگبًِ ّبهل پله ،ػوْ،
ثواكهاى ...ثَهٖل ٍّبٛذ ثَكیلى اّ هكزٌل ،ایي ؽوکذ ّاثَزَگبى ثبػش
ٌّبٍبیٔ آى ٍیل گْذ کَ ًِبیزب ً هٌغو ثَاػلام كٍزَعوؼٔ ُوَٓ آًبى گوكیل .كه
ایيعب پلیلٍٓ ثًَبم «ٍیلؽیله هؾوْكٓ» ثَپبیبى کبه فْك هٍیل.
«ؽَیي ّلبیٔ» ًیي كه کزبة «ىًلاًیبى هّؽبًیذ رْیغ» هقزٖوٓ اى ّوػ
ؽبل هؾوْكٓ ها آّهكٍ اٍذ.
ّللا» ٙوي ًْو ثقْٔ اى آصبه كکوٓ یک كَُ ثؼل اى آى ،هغلَٓ «ؽجل ّ
هؾوْكٓ رؾذ ػٌْاى «اهىّیبثٔ ایلیْلْژٓ اٍالهٔ» اّ ها چٌیي هؼوكٔ کوك:
«ٍلَلَ هوبالد ایلیْلْژیکٔ اًزْبه ًیبكزَ اى «هؾوْكٓ» یکٔ اى ٛلجَُبٓ
عْاى کْْه کَ كه ّوای ٜفلوبى ّ ٍوکْثگوآًَ كاّّك ّبُٔ ثَرٌْیو اكکبه
عْاًبى ُوذ گوبّزَ اٍذ ،ثَكٍذ هب هٍیل ...هؾوْكٓ یکٔ اى ٛالة هّّيكکو
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۶۸ .....................................................
کْْه ثْكٍ کَ كه ىهبى هیبٍذ عوِْهٓ هالثٔ كاّّك ّبٍ کالًُبٓ كهً عِذ
هٌّّگوٓ عْاًبى كه ٍطؼ ِّو کبثل ایغبك ًوْكٍ ثْك ّ .ثب هّٓکبه آهلى کْكرب،
هؾوْكٓ چْى فیلٔ اى هّؽبًیْى ّ هّّيٙویواى کْْه ثٍَیبٍچبلُبٓ هژین
کْكرب اكزبك کَ اى ٍوًّْذ اّ اٛالػٔ كه كٍذ ًیَذ».
ثّؼٕیً
ثبلگٍث
كه آفویي هّىُبٓ كٖل ثِبه ٍبل « ۱۳۵۶ػلٔ ّویؼزٔ» ثب هوگ
هْکْک كه «لٌلى» كهگنّذ .هزؼبهجب ًً ،بم ّ آصبه اّ ثیِ اى پیِ ٍو ىثبىُب
اكزبكٍ .بلُب ثؼل اى آى ،ایي عو ّ ثؾش للظٔ ّ ػْاهبًَ {هطلن گوایبًَ} كه
هیبى ٛالة ؽْىاد ػلویَ اكاهَ كاّذ کَ «آیب ،آصبه ػلٔ ّویؼزٔ فْة اٍذ ،یب
ثل؟!»« ،آى ها ثقْاًین ،یب ًقْاًین؟!»
ّویؼزٔ پٌ اى رؾول یک كّهٍ ىًلاى ،اى رِواى ثَ«لٌلى» هكزَ ثْك ،اّ رب
آى هْهغ رْاًَزَ ثْك ؽوفُبٓ فْك ها ثيًل ّ ثَهْل فْكُ «هجبًٔ اٍالم هٌِبٓ
هّؽبًیذ [هِْْه ثَاٍالم هاٍزیي] ها پٔهیيٓ ًوبیل» اّ ثب ثیبى ّ ثٌبى هْٓ ّ
هٌطن هغبكلَآهیي فْك كه هَیو ُوهجؾضٔ کَ هواه هٔگوكذ ،ثَثِزویي ّیٍْ ّ
اٍزلالل آى ها ثًَزیغَ هٔهٍبًیل؛ كه علََٓ ثؼل اگو هَٖٓ هؼبهٗ ثب هجؾش
هجل ها كه پیِ هٔگوكذ ،ثبى ُن چٌبى اٍزلالل هًٔوْك کَ كه ایي ٍّ ٜفْك ُن
ًؤرْاًَذ ًَجزٔ ثیي ایي كّ هوْلَ ثوهواه ًوبیل.
كٔالوضل اگو ًو ٜؽوف اّ كه عِذ ثیبى ًوِ هضجذ هّؽبًیذ كه
عبهؼَٓ ٌٍزٔ کْیلٍ هّٔل ،آى چٌبى ًَجذ ثَاُ ّویذ ّ ٙوّهد ًوِ آًبى
اٍزلالل هٔکوك کَ فْك هّؽبًیْى ُن ًؤرْاًَزٌل ًَجذ ثًَوِ ّعْكٓ فْك
آًَبى اٍزلالل کٌٌل؛ لکي ُوگبٍ كه هوبم اًزوبك ّ ثیبى ٙؼقُب ّ کبٍزُٔبٓ
هالُّب ثوهٔآهل ،چٌبى پٌجَٓ ُوَ ها هٔىك کَ ثَُیچ یک اهبى ًؤكاكٍ .واًغبم،
فْك ها ثٌیبىگناه «اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ» هلنكاك هٔکوكّ .ویؼزٔ یک علالکبه
هبُو ثْك ،هقبٛجبى ها اى اػزوبكاد ٌٍزٔ علا هٔکوك ّ كه ّاكٓ ثوُْدُْ ،ذ
ّ هٌگ هُب هًٔوْك .آى چٌبىکَ ّقٔ ،كه ػیي اؽَبً ُْآ ربىٍ كه ّعْك
فْكً ،ؤكاًَذ گبم ثؼلٓ چیَذ؟
ثب ُوَٓ ایي إّبفّ ،ویؼزٔ ثَارلبم اهجبل الُْهٓ ّ ٍیلعوبلاللّیي اكـبى
هظِو «اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ» كه ثیي هّّيكکواى ّ ًقجَگبى هَلوبى هواه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۵ ........................................................
گوكذ .اّ ،كه کزبة «هب ّ اهجبل» ثَرلٖیل كه ایي هْهك ٍقي ىك ّ ایي ف ٜها
روٍین کوك .كه ْٕهرٔ کَ هجل اى ّویؼزٍٔ ،یلعوبل ّ اهجبل هظِو ّ هٌبكٓ
ثیلاهٓ ّوم {اٍالهٔ} كه ثواثو ؿوة اٍزؼوبهگو ٌّبفزَ ّلٍ ثْكًل؛ ّؼبهٓ
کَ آىُب ٍو ىثبى کٌِگواى هَلوبى اًلافزٌل «اى فْاة گواى فْاة گواى فْاة
گواى فیي؛ اى فْاة گواى فیي!»
ا ّهب ّویؼزٔ ّؼبه «ثبىگْذ ثَفْیِ» ها ػوینرو ّ ّلبفرو کوك ،كه کزبثٔ
ثَُویي ػٌْاى ثَٛوػ ٍئْال« :کلاهیي فْیِ؟» پوكافذ؛ اًْاع هقلزق
«فْیِ» ّبهل فْىً ،ژاكٛ ،جوٍَ ،وىهیي ،كیي ،هنُت ،کیِ ،آییي ...هجبكهد
ّهىیلٍ ّ هّٓ اًلیَْ ،ىثبى ّ كوٌُگ رؤکیل ّهىیل ّ گلزوبى هجبهىٍ ثب
اهرغبع كافلٔ ،اٍزؾوبه هؾلٔ ،اٍزجلاك ّ فواكبد ها ًیي كه كٍزْه کبه گوكذ.
ّویؼزٔ گلذ« :اٍالم هٍبلذ ًَ ،اٍالم هٍبلَ» ّ ایي عولَٓ یکٔ اى ثيهگبى
ٍلق كیٌٔ ها کَ هٔكوهبیل« :لُجٌِ االٍالم لجََُ الوولْة» ایيگًَْ ثوگوكاى ًوْك:
«اٍالم پٍْزیي فْك ها چپَ پّْیلٍ اٍذ» ّ امػبى كاّذٍ :یلعوبل ،ایي
ثٌیبًگناه پبى اٍالهیَن ،آّکبها گلذ« :اٍالم ًَ ،ایي اٍذ کَ َُذ».
ثؼل اى ٍیلعوبلاللّیي اكـبى اهجبل الُْهٓ آهل ّ گلذ: ـ
كاًِ ّ رِنیت ّ كیي ٍْكآ فبم رب رَ ّ ثبال ًگوكك ایي ًظبم
كه آفو ػلٔ ّویؼزٔ آهل ّ گلذُ« :وبًَبى کَ دمحم هٖلم اهزٖبك هٌِبٓ
ًلذ ها پبیَگناهٓ ًوْك ،هي ُن "اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ" ها اٍبً گناّزن...».
ؼالِّ :آى ٍَ ًلو هيؽیش هاٍگْب ّ هؼوبه كیگواًلیٍْٔ ،وف ٜعلیلٓ كه
ٍیو رلکو اٍالهٔ روٍین ًوْكٍ ّ پیًْل ػوین هیبى كیگواًلیْبى هٌطوَ ثَّعْك
آّهكًل .اكکبه ایي ٍَ ًلو ًول ّ ًجبرٔ ّل ثوآ ٛیقُبٓ عْاى ّ رؾْل ٛلت
هَلوبى کَ ًَ «الفلایٔ» ّ رٌلٓ ّ ریيٓ هبهکَیَن ها هٔپنیوكزٌلًَ ،
«الاكهٓگوٓ» ّ اثبؽَگوٓ لیجوالیَن ؿوثٔ ها؛ ّ ًَهْاػع کلیَْآ ،رکواهٓ
ّ ٍوك ّ ثٔهّػ ّ ثٔػول ّ پو اى هیبٓ هالّیبى ٌٍزٔ ها؛
لنا هَلک فْك ها «اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ» هؼوكٔ هٔکوكًل.
هؾْٖل ایي «اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ» چَ ثبیل ثْك؟ ـ
«عبهؼَ ثٔٛجوَ رْؽیلٓ»« ،یب اًزوًبٍیًْبل ٛجوبرٔ» کَ كه آى ىهبى =
ِّهك ىثبىُب ثْك .ایي پیبم كه هیبى ًَل علیل اكـبًٔ (کَ ٍقذ رٌَْٓ آگبُٔ ّ
ثواثوٓ ثْكًل) چٌیي كهیبكذ ّل:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۶۶ .....................................................
«ًَ ّوهٔ ًَ ،ؿوثٔ» كه ّاهغ ثیبى كیگوٓ اٍذ اى «ثبىگْذ ثَفْیِ» کَ
ٍیلعوبلاللّیي اكـبى آى ها هطوػ کوك ّ اهجبل ّ ّویؼزٔ آى ها پوّهاًل ّ ثبهّه
ٍبفذ ّ .عِبى ٍْم آى ها اى ىثبى پبکثبىأً چْى «كبًْى» كویبك ثوآّهك)۱(».
ـ «عبهؼۀ ثٔٛجوۀ رْؽیلٓ» ثب «عبهؼۀ ثٔٛجوۀ کوًْیَزٔ» چَ كوهٔ كاّذ؟
كه آى ػٖو هکبرت ُوَ ثَكًجبل ثواثوٓ ثْكًل .لنا هژین ّبٍ ُوَ ها =
اى كم ّ (ثَؽن) «هبهکَیَذُبٓ اٍالهٔ» هٔفْاًل .ثبالفوٍ ،كه آى ىهبى،
عِبى كّ هطجٔ ثْك :اهپویبلیَن؛ کوًْیَنٍ .وًـ ثَیبهٓ اًلیَُْبٓ ثواثوٓٛلت
یب هَزویوب ً ،یب ثب ػجْه اى چٌل پیچ ثَکوًْیَن هٔهٍیل ،ؽزٔ اگو ًلاًَزَ ّ ًب
فْاٍزَ ثْك .ثبیل اػزواف کوك کَ كه آى ػٖو هکبرت ،ایلیْلْژٓ هبهکَیَن ـ
لٌیٌیَن هجزٌٔ ثو كلَلَٓ هبرویبلیَن كیبلکزیک ثب الِبم اى ارؾبك ّْهّٓ كه ٍطؼ
عِبى پیِگبم ثْك .اؽياة ّ عویبىُبٓ کوًْیَزئ هٌطوَ ًَجذ ثَؿیو فْك،
ثوٍزیؾ هلَ هواه كاّزٌلُ .و ثؾش ربىٍ ها اثزلاء آىُب ٛوػ هٔکوكًل ّ كه
چبهچْة ایلٍُبٓ فْك ثًَزیغَ هٔهٍبًلًلٍ ،پٌ هزلکواى اكیبى ّ هناُت اى
هْاٙغ [اؿلت] هٌلؼالًَ ثًَول ّ رٌویٔ آى هجبكهد هٔکوكًل.
یب ثَآى لؼبة ّ هًگٔ كیگو هٔىكًل ّ هٔگلزٌل« :ایي ؽوف هب اٍذ»!
ثبالفوٍُ ،وچَ ثْك ،یک ًجوك هولً كکوٓ كه ٍطؼ عِبى هاٍ اكزبكٍ ثْك کَ
اهْاط آى كه هٌطوَٓ ثَیبه ربهیک هب ُن هٔهٍیل .كهایي آّهكگبٍ ثب ّکٍْ ثْك
کَ كه ًیوَٓ كّم هوى ثیَزن كه هٌطوَٓ هب هزلکواى اٍالهٔ كواّاى ،ثب گوایِ
«اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ» ظِْه کوكًل کَ اؿلت ؽل ٍّ ٜها گوكزٌل ّ
ػلٔاالْٕل ثب هّؽبًیذ ٌٍزٔ افزالف هجٌبیٔ كاّزٌل؛ افزالكبد هّٓ ایي پوٍِ
اٍبٍٔ كّه هٔىك کَ« :كیي ثوآ اًَبى ،یب اًَبى ثوآ كیي؟»
هؼلْم اٍذ کَ اوالو ثعید ایؿیٕنٕژٖ:
هّؽبًیذ ٌٍزٔ اًَبى ها ثوآ كیي هٔفْاُل؛ لکي كٍزَٓ كّهٔ ثو ػکٌ
هٔگْیل .کَبًٔ چْى ٍیلهُطت ثب رلّیي کزبة «ػلالذ اعزوبػٔ كه اٍالم» ّ
ثواكهُ دمحم هطت ثب کزبة «آیب هب هَلوبى َُزین؟» ّ ًٖو ؽبهل اثْىیل ثب کزبة
َلطخ الؾویویخ» ّ كیگو کَبى چْى هّیل هٙبّ ،یـ دمحم ػجلٍّ ... «الٌّٔ ،ال ّ
ٍیلدمحم ٌٛطبّٓ كه هٖو؛ ٍیلدمحم ثبهو ٕله ثب رلّیي کزبةُبٓ «كلَلزٌب» ّ
«اهزٖبكًب» كه ػوام ،کَبًٔ چْى عالل اللّیي كبهٍٔ ،ػلٔ ّویؼٔ ،هورٔٚ
هطِوٍٓ ،یلهؾوْك ٛبلوبًٔ ،هِلٓ ثبىهگبى ...كه ایواى ،اثْاالػلٔ هْكّكٓ كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۷ ........................................................
پبکَزبى ّ ...كیگو کَبى كه عبٓ عبٓ عِبى اٍالم رالُ کوكًل رب رؼبلین اٍالم ها
اى ؽل ًْػٔ «ػویلٍ» (کَ كوِبء عبًجلاه آى َُزٌل) ثَایلیْلْژٓ (آههبىٌّبٍٔ)
اهزلاهگوا اهروبء كٌُل کَ ثلاىٍّیلَ ثزْاًل ثب هکبرت ًیوّهٌل ّ هِبعن کوًْیَن ّ
ٍوهبیَكاهٓ ُوآّهكٓ کٌل .كه آى ىهبى عِبى ؿوة ًیي ثب روبم رْاى كکوٓ،
كلَلٔ ّ رکٌْلْژیک فْیِ ،كهگیو عٌگ [ٍوك] روبم ػیبه ثب ُیْالٓ هٍْْم
ثَکوًْیَن ثْك کَ ّبهل ُوَ هلووُّبٓ كوٌُگٍٔ ،یبٍٔ ،اهزٖبكًٓ ،ظبهٔ ّ
ؿیوٍ هّٔل.
اى ایي ىاّیَ ،هیبى عِبى ؿوة ّ اهثبة هناُت ًْػٔ ُوآٌُگٔ ًبًّْزَ ّ
رلبُنآهیي كه ٙلیذ هْزوک ثب کلو ّ الؾبك کوًْیَن هٌؼول ّل کَ رب ىهبى
كوّپبّٔ ارؾبك ّْهّٓ اكاهَ كاّذ .هزؼبهت ٍوْ ٛارؾبك ّْهّٓ كه ٍبل
ّ ۱۶۶۰كه ًزیغَ ،ىّال کوًْیَن ،ثْویذ یک رکیَکبٍ ثيهگ كکوٓ ها اى
كٍذ كاك ّ ُوچٌیي اكیبى ّ هناُت ًیي یک ّویک ًیوّهٌل ّ كؼبل ها ایي هْعت
ّل رب كه عجَِٓ هزؾل ٙل کوًْیَن ّوبم ثَّعْك آیل .ههبثذ كه ػوَُٕبٓ
اًلیَْ هزْهق گوكیل .هکْك كه عِبى اٍالم ؽکولوهب ّل .هؾْٖالد كکوئ
اٍالهٔ رْلیل ّلٍ كه ػٖو هکبرت ثٔهٖوف گوكیل (هبًٌل كلَلزٌب ّ اهزٖبكًب ّ
كهًُبٓ كهثبهٍٓ هبهکَیَن )...چْى ؿبلت آىُب اٍبٍب ً یب كه اؽزغبط ثب کوًْیَن
ّ هبرویبلیَن كیبلکزیک ثْكًل ،یب اهزجبٍٔ اى آى كه ُوكّ ْٕهدّ ،هزٔ کوًْیَن
ّعْك ًلاّذٛ ،جیؼخً آى اكکبه ّ اٍزلالالد ًیي فویلاهٓ ًلاّذ.
اى آىٍْ ُن كکو علیل رْلیل ًْل ،لنا ًْػٔ هکْك ثو هٌظْهَٓ كکو كیٌٔ ـ
اٍالهٔ ػبهٗ گوكیل .ؽبل آىکَ عِبى ؿوة پٌ اى ىّال کوًْیَن رْاًَذ كه
پٌبٍ لیجوالكهْکوأٍ ثَهاٍ فْیِ اكاهَ كُلً .ظویَٓ «پبیبى ربهیـ» ػوَٙ
کوك؛ لکي عِبى اٍالم ًَ اٍزؼلاك پنیوُ كهْکوأٍ ؿوثٔ ها كاّذ ّ ًَ رْاى
ههبثذ ثب آى ها؛ كه ًزیغَ كچبه فًْْذ اكَبهگَیقزَ ّل.
قٔظبَیثيُٓبٖاوالو: «ّکَذ اٍالم ٍیبٍٔ» ػٌْأً
اٍذ کَ «اّلیْیَ هّآ» ثوآ اصو فْك ثوگيیلٍ اٍذّ .اهغ ُن ایي اٍذ کَ ًَل
كّم «اٍالم ایلیْلْژیک» کَ ٔٛچٌل كَُٓ افیو كه گَّْ ّ کٌبه ػبلن اٍالم
ّاهك ثبىاه ٍیبٍذ ّلًل ّهزٔ هيٍٓ هلهد ،هیبٍذ ّ صوّد ها چْیلًل كه روبثل
هیبى مٌُیذ ّ ػیٌیذ ػوالً ّاهغگوا ّلٍ ّ (ثلّى ایيکَ فْك اػزواف کٌٌل) ٍو اى
ٍکْالهیَن كه آّهكًل .آىُب كه ظبُو ّ كه هالء ػبم ّعَِٓ ٌٕلٔ فْك ها ؽلع
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۷۰ .....................................................
کوكًل ،لکي كه ثبٛي کبهالً كوّ هیقزٌل .كه ػیي کَ ٍبىهبىُبٓ ػوی٘ ّ ْٛیل
ّاثَزَ ثَ«هّؽبًیذ» ثَّعْ آهل ،ا ّهب كه كهّى آى ظْاُو هغلل چیيٓ ىیبكٓ
ّعْك ًلاّذ ...ایي رغوثَٓ ّل ثوآ آىکَ اگو هواه ثبّل كیي ّ هولٍبد ؽلع
ّْك ثِزو اٍذ كه ُوبى هبلت ٌٍزئ فْك ثوبًل .ؽبالً ثِزو هٔرْاًین ثلِوین کَ
عبًجلاهاى ٍکْاله هؼکًْ چَ هٔگْیٌل.
َٕوهفٗ،یباوالويُٓبٖقٔظبَیث
ٍچَ ّ ثٔرکلّق ّ= اى ایي ػٌْاى ًجبیل روٍیل؛ آىُ ،وبى اػزوبكاد ًبة ّ ُ
فبلٔ اى رلوػي اٍذ کَ كاهآ ٍَ ٙلغ هَبّٓ اٍذ :یک ،اهرجب ٛاًَبى ثب
فلایِ هَزوین ّ ثّٔاٍطَ اٍذ؛ كّ ،اًَبى كه ثواثو کٌِ ّ هٌِ فْیِ
هَئْل اٍذ؛ ٍَ ،اًَبى كه ثواثو ُوٌْع فْیِ رؼِل ّ هَئْلیذ اىلٔ كاهك ّ
ُوَٓ هَلوبًبى ػ ْٚیک ؽلوَ َُزٌل کَ هب ثَآى «ؽلوَٓ افْد ًجْٓ»
هٔگْیین؛ ایي اٍذ اٍالم إیل ًجْٓ :صبثذ اٍذ کَ پیبهجو اٍالم كاهآ كوم ّ
ًْبى هْقٔ ّ عبیگبٍ هؼیي ّ صبثذ ثوآ ًَْزي كه علََ ًجْك ،كه علَبد
إؾبة ،یکٔ اى اكواك ؽلوَٓ آًبى هؾَْة هّٔل چٌبىکَ ُوگبٍ كوكٓ ًبٌّبً
ثو آىُب ّاهك هٔگوكیل ّ ؽٚود ها ًؤٌّبفذ ،فطبة ثَػوْم اكواك ؽلوَ
هٔپوٍیل« :کلام یک اى ّوب دمحم َُزیل؟»
آى ؽٚود ثَاهو "ّْهٓ" ّ اهاكٍٓ عوؼٔ اُزوبم كْمالؼبكٍ هٔكاك ّ كه
روبم رٖویوبد ،فْك ؽبیي یک هأٓ ثْك .پٌ ،كه اٍالم «ؽکْهذ» رْکیل ًْل،
ثلکَ «ؽلوَٓ افْد» ّکل گوكذ کَ كه هبُیذ فْك ُیچ هَبًقزٔ ثب ؽکْهذُب
ّ اهپواْٛهُٓبٓ ُنػٖو فْك ،اى ًْع ؽبکن ثو ؽجَْ ،هٖو ،هّم ،ایواى ّ
ؿیوٍ ًلاّذ .ایي «ؽلوَٓ افْد ًجْٓ» گوچَ اى عِبرٔ ،ثَكّلذِّو یًْبى
ّجبُذ كاّذ ،لکي اى ىّایبٓ كیگو ثو آى هعؾبى كاّذ .هي عولَ هؼٌْیذ،
ٕویویذ ،اػزوبك ،اؽَبً هَئْلیذ ّ كلاکبهٓ كه هاٍ عوغ ّ آههبى عوؼٔ.
ایي فللبٓ اهْٓ ثْكًل کَ هلیویذ اٍالهٔ ها اى «ؽلوَٓ افْد»
ثَاهپواْٛهٓ فْي ّ فًْویي هجلل ٍبفزٌل .آى ها اى فٖلذ ّ هؾزْآ
«افْد» رِٔ ٍبفزٌل ّ ػٌبّیي پو ٛوطوام ّبٌُْبُٔ ثوآى ثبه کوكًل ،ثَُوبى
كلیل كّام ُن ًیبّهكًل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۷1 ........................................................
الوبة ّ ؽٚود دمحم ثَآىاكٓ ّ اهاكٍٓ اًَبىُب اهط هًِٔبكُ .یچگبٍ اى
فْك ها ػٌبّیي كُي پوکي ّ فْفًبک اٍزلبكٍ ًکوك .ثٌَُگبم ٕؾجذٕ ،لآ
فْك ها کللذ ًؤکوكّ .هزٔ ثب کَٔ ٍقي هٔگلذ ،روبم ْٕهد ّ علْ ثلى
ّ فیلٔ ثَٛوف هقبٛت ثوهٔگوكاًل ،ثَیبه هجبكٓ آكاة ثْك ،ؽلین ّ ثوكثبه ثْك
هِوثبى .ىًلگٔ ّقٖٔ اّ هبًٌل ػوْم هوكم ثْك.
الگْٓ هّّي "ؽلوَٓ افْد ًجْٓ" ُوبى عبهؼَٓ اٍذ کَ ُو ٍبل یکثبه
كه «هکَ» رْکیل هّْٔك .عبهؼَٓ کَ یک ُلف كاهك ،یک ٕلا كاهك ،یک
هًگ كاهك ...كه ایي عبهؼَ ،كٍزْه كاكى روٖیو اٍذ ،اٛبػذ كٍزْه روٖیو
اٍذ ،ثٔعبى کوكى عبىكاه ،روٖیو اٍذ ،اٙواه ّ ٙوه روٖیو اٍذ ،كهّؽ
روٖیو اٍذ ،هیبء ّ رلبفو روٖیو اٍذُ ...وَ آىاكًل ،هبكْم ّ هبكًّٔ ًیَذ،
ؽبکن ّ هؾکْهٔ ًیَذ ،ىّهگْ ّ ىّهثوكاهٓ ًیَذ؛ هوىُبٓ ٛجوبرًٔ ،ژاكٓ،
ّللا اػواثئ
هلٔ ،ىثبًّٔ ...عْك ًلاهك ...هِْْه اٍذ کَ كه ىهبى هٍْل ّ
فلهذ آى عٌبة هْوف ّل ّ اى اّ روبٙب کوك رب هوآى یبكُ كُل ،ؽٚود اّ ها
ثَیکٔ اى ٕؾبثَ هؼوكٔ کوك ،آى ٕؾبثٔ آهْىُ هوآى ها اى ٍْهٍٓ «ىليال»
ّوّع کوكُ ،ویيکَ ثَآیَ ُبٓ آفو هٍیل:
ّوا ً یوٍ» مهحٍ فیوا ً یوٍ ّ ،هي یؼول هضوبل ّ
مهحٍ ّ «كوي یؼول هضوبل ّ
اػواثٔ پوٍیل ایي ّؽٔ اٍذ؟ ـ
پبٍـ ٌّیل :ثلَ! =
اػواثٔ گلذ :پٌ ،ؽوف روبم اٍذُ ّ .ویي كّ آیَ ثوآ ْٛل ىًلگٔ کبكٔ
اٍذ ،ثلٌل ّل ّ هكذٕ .ؾبثٔ آهل فلهذ پیـوجو ّ عویبى ها ثبىگْ ًوْك؛
ؽٚود كوهْك« :اّ ػبهٔ آهل ّ كویَ ثوگْذ».
ًظبیو ایي ،ىیبك ّاهك ّلٍ ،اى عولَ ایيکَ اػواثٔ آهل فلهذ ؽٚود ّ اى
ایْبى پوٍیل چَ ػولٔ اًغبم كُل رب هَزؾن ثِْذ گوكك؟
ؽٚود چِبه ًکزَ ثَاّ یبكآّه ّل ّ كوهْك ثَایيُب ػول کي رب اى اُل ثِْذ
ثبّٔ .اػواثٔ آى چِبه ًکزَ ها كٔالوغلٌ كوا گوكذ ّ هكذ.
کَبًٔ اى ٕؾبثٔ کَ كه هغلٌ ؽْٚه كاّزٌل ّ ّبُل هبعوا ثْكًل ،اى
ؽٚود پوٍیلًل :آیب اّ ،ثب ػول ثَایي چِبه هْهك ّاهؼب ً ثِْزٔ فْاُل ثْك؟
ؽٚود پبٍـ كاك :ثلَ! =
ا ّهب اٍالم كوِبء ٍواٍو ثبىٓ ثب اللبظ اٍذ...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۷2 .....................................................
آىچَ هب ثب آى ٍو ّ کبه كاهین ،هیل ّ هبل ثوربكزَ اى ًظواد اّقبٓ كه
كوایٌل علال اللبظ اٍذّ ًَ ،ؽٔ ،یب هْل ّبهع؛ ًَ کْق ؽویوذ ّ ؽزٔ ًَ رؤهیي
هٖلؾذ .ثًَظو هٔهٍل چیيٓ کَ كه هالؽظبد كوِبٓ هزؤفو عبٓ ًلاهك ػوْل
هّ ثَگَزوُ ّ هّ ثَرؼوین آكهیبى اٍذ ،گْیب آى ثيهگبى إالً کبهٓ ثَػوالء
ًلاهًل ،هقبٛت ایْبى ػْامالٌّبً ّ کْكکبًٔ َُزٌل کَ کوبکبى کْكک هٔهبًٌل!
ػبهجذ چٌیي ثوفْهك ثب اؽکبم ّ اكکبه كیٌٔ چَ فْاُل ثْك؟ ـ
= فیلٔ ّاٙؼ اٍذ :گََذ ثیي ًَلُب ّ گوٍُّبٓ اًَبًٔ؛
كه ثقِ ػْام ،ثٍَجت ؿلجَٓ عِل ّ روً ثو ایْبى ،هْعت اًَلاك كکوٓ ّ
گََذ ثیي كیي ّ ػوالًیذ هٔگوكك؛ ّ كه ثقِ اهْبه رؾٖیلکوكٍ ّ فْآ کَ
پوكٍُبٓ عِل ّ روً اى پیِ چْن آىُب کٌبه هكزَ اٍذ ،هٌغو ثَگََذ ثب إل
كیي فْاُل ّل ،چْى آىُب كیٌٔ ها هٔثیٌٌل کَ ؽکوذ ػوالًٔ كه اؽکبم آى
ع الٔ ٍجی ِل هثّک ّعْك ًلاهك ،ایي كه رٌبكٔ ثب آیَٓ هجبهکَٓ هوآى اٍذ« :اُك ُ
ثبلؾکو ِخ ّالوْػظ ِخالؾٌَخ ّ ،عبكلِن ثبلّزٔ ُٔ اؽَي».۱۶:۱۲۵ ،
اى كیگوٍٍْ ،بكٍىیَزٔ ًجْٓ کغب ّ اهپواْٛهٓ هواعغ كیٌٔ اهوّىٓ کغب؟
ؽلوَٓ «افْد ًجْٓ» کغب ّ ّبٌُْبُٔ كوِبء کغب؟
هزؤٍلبًَ ،اّٙبع كه ُوَٓ اكیبى ُویي گًَْ اٍذ .كه ؽبلٔکَ ،ؽٚود
ػیَٔ هبلک ُیچ چیي ًجْكّ ،تُب ٌٍگ ّ کلْؿ ىیو ٍو هًِٔبك ّ هٔفْاثیل،
ثَاٛواكیبًِ رْٕیَ هیکوك کَ كًجبل هبل اًلّىی ًجبٌّل ّ هبًٌل هوؿبى ُْا ثبٌّل
کَ ُوعب هیهٌٍل فْهاک ّبى آهبكٍ اٍذ؛ ّلٔ عالل ّ ّکٍْ کلیَب چْنُب ها
فیوٍ کوك .كهیوب ً ثَُویي ٍبى :ؽٚود دمحم ٌُگبم هؽلذ كو ٜهجلؾ ۳۰۰كهُن اى
ثیذالوبل كه افزیبه كاّذ ،آى ها ثَؽٚود ػلٔ كاك رب ثیي هَزؾویي رْىیغ
ًوبیل؛ ّلٔ اهوّىٍ صوّد ّقٖٔ هُجواى كیٌٔ ٍو ثَآٍوبى هٍٔبیل ،كه ّاهغ
صوّروٌلرویي کَبى كه هیبى عْاهغ ،هُجواى هنُجٔ َُزٌل! ؽوٓ ّ ّلغ هُجواى
هنُجی پبیبى ًبپنیو اٍذ.
هزؤٍلبًَ ،ؽغن ػظیؤ اى آى صوّدُب اى هُگنه کبه ّ کَت هْوّع ؽبٕل
ًْلٍاًل .ثَ ُویي روریت ،كبٍلرویي ؽلوبدُ ،وبى كٍزگبُبی هواعغ هنُجی اٍذ.
آیب ایي هظِوٓ اى «هّؽبًیذ هٌِبٓ اٍالم» ًیَذ؟
شٕاْكنؼمَٓكٔيٗگٕیؿ:«عبٓ ُیچ روكیلٓ ًیَذ کَ ثٌیبىگناهاى هناُت
اى ىهوٍٓ ثيهگرویي ّ ًغیترویي هوكأً َُزٌل کَ كه كًیب ثَّعْك آهلٍاًل .ا ّهب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۷3 ........................................................
پیوّاى آىُب ّ کَبًٔ کَ ثؼلُب پٌ اى ایْبى آهلٍاًل اؿلت اى ًیکٔ ّ ثيهگٔ
ثَكّه ثْكٍاًل».
«هب اؿلت كه ربهیـ هٔثیٌین کَ هنُت ُوچٌل کَ ثوآ رکبهل هب ّ ثِزو ٍبفزي
هب ّ ًغیجبًَرو ّلى هكزبه هب ثْكٍ اٍذ ،ػوالً هوكم ها ثَْٕهد ؽیْاًبد پَذ
كهآّهكٍ اٍذ .ثَعبٓ ایيکَ كه هوكم هّّيثیٌٔ ثَّعْك آّهك اؿلت آىُب ها كه
ریوٍگٔ ًگبُلاّزَ اٍذ .ثَعبٓ آىکَ ٍّؼذ مُي ّ كکو كه آىُب ایغبك کٌل اؿلت
هْعت رٌک كکوٓ ّ کْرًَظوٓ ّ رؾول ًکوكى كیگواى ّلٍ اٍذ .ثب کوک
هنُت کبهُب ّ چیيُبٓ ثَیبه ػبلٔ ّ ثيهگ اًغبم گوكزَ اٍذ ا ّهب ثًَبم هنُت
ًیي ُياهاى ُياه ّ هیلیْىُب ًلًْ ثْوٓ کْزَ ّلٍاًل ّ عٌبیبد هِیت ّ
رْٖهًبپنیو ْٕهد گوكزَ اٍذ)۲(».
ویؿشًبل،ٔاَکبقجمهیؿاليكاشغوُحٗ
ٍیلعوبل اللّیي اكـبى ثٌیبىگناه «ًْهؼزيلَ» كه ػبلن اٍالم اٍذ .اّ ُويهبى
یک ًٍْللئ هِبه ًیي اٍذ؛ ًوِ اّ كه «ًٍْللیذ» كه ٍیوبی «افْاى الوَلویي»
ثوعَزَ ّلٍ ،اهب كه رللین «ًْهؼزيلٔ» ثب «هلهًیزَ» رب کٌْى هْهك رْعَ عوبل
پژُّبى هواه ًگوكزَ اٍذ .هغُنا اكکبه اّ رب
ٌُْى الِبمثقِ ثوفی عویبىُبی كکوئ اٍالهی
گكِٔ،أقاالؼٕؾيیؼٕاَُؿ :
اٍذ؛ چٌبىکَ ْكفكلّٔ
اى ٍیل ٍئْال ّل:
«پیوّ چَ كیٌٔ َُزٔ؟»
ٍیل پبٍـ كاك« :هَلوبًن»
هغلكا ً ٍئْال ّل« :اى کلام ٛویوذ؟»
كوهْك« :کَٔ ها ثيهگرو اى فْك ًؤكاًن
کَ ٛویوذ اّها هجْل کٌن)۳(».
هٌظْه اى «ٛویوذ» کَ «ٍیل» كه ایيعب اى
آى هّگوكاى اٍذُ ،وبى «هنُت كؤِ» یب
«كوهَٓ هنُجٔ» اٍذ .رْٙیؾب ثبیل گلذ :إطالػ «هنُت» كه ػوف اُكثبٓ
ػوة ثَیک هؼٌٔ ،كه ػلن عبهؼَ ٌّبفزٔ ثَكیگو هؼٌٔ ّ ،كه ػلْم كؤِ ثَهؼٌٔ
كیگو اٍذ .كه ػوف اُكثب ثَهؼٌٔ هأٓ ّ ًظو كٌٔ ّ اكثٔ اٍذ ،كه عبهؼَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۷۹ .....................................................
ٌّبفزٔ ،هطلن «كیي ّ آییي» ها گْیٌل کَ ثًَؾْٓ ثب ػبلن ػلیب هورج ٜاٍذ .هبًٌل
کیِ یِْك ،هَیؾیذ ،اٍالم ّ ٌُلّ کَ ُوکلام یک هنُت هؾَْة هّْٔك؛
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۷۵ ........................................................
ا ّهب كه هبهًْ كوَ اٍالهٔ کلوَٓ «هنُت» رؼویق فبٓرو کَت ًوْكٍ کَ
ػجبهد اى هأٓ ّ ًظو الىمالؼول كؤِ ثبّل؛ هبًٌل :هنُت اهبم اؽولثي ؽٌجل،
هنُت اهبم دمحمثي اكهیٌ ّبكؼٔ ،هنُت اهبم عؼلوثي دمحم ،هنُت اهبم اثْؽٌیلَ ّ
هنُت اهبم هبلک کَ عوؼب ً ثَهناُت فوََ هؼوّفاًل ّ هجبًٔ اٍزٌجبً ٔٛيكیک
ثَُن كاهًل.
ثو ُویي اٍبً اٍذ کَ پبهریْيثٌلٓ ّ اٍزٌجب ّ ٛاٍزٌزبط کبهثوكٓ "كؤِ" اى
هجبًٔ ّ هلبُین «كیي» ها "هنُت" گْیٌل :هٖله ثبة "مَُ َ
َت" {اى اكؼبل صالصٔ
هغوك} هواك اى آى ،هؼٌٔ إطالؽٔ اٍذ کَ ػجبهد اى "هاٍ ّ هٍن پیْیٌیبى
ثبّل"ً .یي" ،هنُت" كه إطالػ اُكثبٓ ػوة ثَهؼٌٔ "هأٓ ّ ًظو" آهلٍ اٍذ؛
هبًٌل ایيکَ كه هزْى اكثٔ ػوة گلزَ هّْٔك« :هنُت ٍیجْیَ كه ایي هْهك چٌیي
اٍذ ،هنُت افلِ چٌبى ،هنُت ٍکبکٔ ایي اٍذ ،هنُت اثي عْىٓ آى ...هؼٌٔ
ایي گلزَ آى اٍذ کَ "ًظو" آى ؽٚواد ٍلق كه هْهك كالى ًکزَ ایي اٍذ».
پٌ ثبیل گلذ" :هناُت" ؽبٕل كهیبكذُبٓ ثْوٓ اى "ؽویوذ ّاؽل" كه ؽل
لؾبظ ّ اػزجبه اٍذ .اى آىعبکَ ایي اٍزٌجب( ٛكهیبكذُب) رٍْ ٜثْوٓ
"عبیيالقطبء" ْٕهد هٔگیوكُ ،یچ رٚویٌٔ ثوٕؾذ هطؼٔ آى كهیبكذُبٓ
ثْوٓ ّعْك ًلاهك .اى ُویيهُّ ،و " ُهلزٔ" ثَْٛه یکَبى كه هظبى ْٕاة ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۷۸ .....................................................
فطبء ًظو هواه كاهك .ایي هطلت ها فْك اهثبة آهاء ّ هناُت ًیي هجْل كاهًل.
آىُب ثَْٛه فالَٕ ،کبه فْك ها چیيٓ كه ایي هبیَُب هؼوكٔ هٔکٌٌل:
«هب هؤهْه ثَظبُو َُزین ًَ ،هؤهْه ثَّاهغ ،ؽکن ّاهؼٔ ًيك فلا اٍذ؛ هب ثو
اٍبً اكهاک ّ روعوَٓ فْك اى ظْاُو کزبة ّ ثیبى ّبهع كزْٓ هٔكُین .اى
ٛوكٔ هطوئي َُزین کَ هٌظْه ّبهع ها كهٍذ كِویلٍاین .اى آىعب کَ هطغ هبٛغ
ؽ ّغذ اٍذ ،هب ُن ثَكِن فْك اػزجبه هٔكُین .ؽزٔ اگو كٔالْاهغ اّزجبٍ ُن کوكٍ
اعو
ت اعواى ّ ِلل ُوقطٔ ٌ ثبّین ،فلاًّل هب ها هآفنٍ ًقْاُل کوك؛ چْىِ « :لل ُوٖی ِ
ّاؽلٌ».
ثٌبثوایي ُهلزٔ كه ُو ؽبل ٙوه ًقْاُل کوك ،اگو اكهاک ّ ُؽکوِ هطبثن ثب
ّللا ّاهؼٔ كهآهل ،كّ اعو هٔثوك؛ اگو هطبثن ثب ّاهغ ُن ًجبّل ،ثبىُن ثَفبٛو ؽکن ّ
ّللا هزؾول ّلٍ ّ اهلام ثَرؤهیي ُلف إلٔ ّبهع کَ ىؽوبرٔ کَ كه هاٍ کْق ؽکن ّ
ُوبًب هٖلؾذ ثيهگ ّ عبهٓ چْى اهّبك ػْامالٌّبً اٍذً ،وْكٍ ،فلاًّل ثَاّ
"هكِ َغ هي ا ّهزٔ رَؼخًَُ = ...
یک اعو هٔكُل .اكيّى ثوایي فْك ّبهع كوهْكٍُ :
چیي اى اهزن ثوكاّزَ ّلٍ اٍذ" .کَ فطبٓ ًظو ،یکٔ اى آىُب اٍذُ .وفطبٓ ها
ُوبى هٖلؾزٔ ثيهگ ،اٍبٍٔ ّ عبهٓ هٔپّْبًل».
ربىٍ ،ایي کل اٍالم ًیَذ؛ اى هلیناالیبم اٍالم ثب كّ ّؼجَٓ «ّویؼذ» ّ
«ٛویوذ» ثَ ٜیبكزَ کَ ُویک ثًَْثَٓ فْك ثَكُب ّ ٕلُب كوهَ ّ ًؾلَ هٌْؼت
ّلٍ اٍذ .ثیي ایي فطْ ٛهْاىٓ روبیيٓ ّعْك كاهك ّ ًگوگبُبٓ ُویک ًَجذ
ثََُزٔ ،اًَبى ّ رکبلیق اّ هزلبّد اٍذ :كٔالوضل ثیي اٍالم هْلْٓ ثلقٔ ثب
اٍالم اثي ریویَ ّ ٕبؽت كْٖل ىهیي رب آٍوبى كبٕلَ اٍذ :اٍالم ّ هنُت
هْلْٓ «كیل هٍْٔ یک ّجبًٔ ها ثَهاٍ» اٍذ .کَ كهآى:
ُوچَ هٔفْاُل كل رٌگذ ثگْٓ ُیچ آكاثٔ ّ روریجٔ هغْٓ
هب كهّى ها ثٌگوین ّ ؽبل ها هب ثُوّى ها ًٌگوین ّ هبل ها
ؽبل آىکَ كه هنُت اثي ریویَٕ ،بؽت كْٖل ّ ُووطبهاى ایْبى اگو
هْٛثذ هَؼ ثب هْٛثذ ّْٙء هزٖل ّل ،كیگو کبه فواة اٍذ!
اى هٌظو ؽکوذ «َُزٔ» هزْکل اى ٍَ وّالُٕو:
اهٌْم اٍذ :یک ،فلا؛ كّٛ ،جیؼذ؛ ٍَ ،اًَبى؛ عٌگ إلٔ هیبى اًَبى ّ
ٛجیؼذ اٍذً .وِ فلا رٌِب ثَُْاكاهٓ اى اًَبى كهایي ًجوك هوگ ّ ىًلگٔ
هؾلّك هّْٔك .آىچَ هب ثَػٌْاى كیي ّ هنُت هٌّٔبٍین ،ؽویوذ هؾ٘ ،یب ػیي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۷۵ ........................................................
ماد ًیَذ؛ ثلکَ یک هّزَ اػزجبهیبد هٔثبّل کَ هزکٔ ثو اٍزٌجبٛبد ّ رلؤ ایي
آهب ّ آى آهب كه ایيعب ّ آىعب لؾبظ ّلٍ اٍذ ّ الهؾبلَ هزؤصو اى ىهبى ّ هکبى ًیي
اٍذ .كه هغوْعُ ،وَ ثوآ آى اٍذ کَ ثَاًَبى کوک کٌل رب هاٍ ثٌِغبه ىًلگٔ
ها كهیبثل .ثب ُوَٓ ایي إّبف ،اػزوبك ػوْم ثو ایي اٍذ کَ ُویک كه هوبم فْك
هغيٓ هٔثبّل.
ثَُویي ًو ،ٜكه ربهیـ پو كواى ّ ًْیت ثْو کیِ ّ آییي یب اكیبى ّ هناُت
ىیبكٓ كه گَّْ ّ کٌبه ایي کوٍٓ فبکٔ پلیل آهلٍ ّ ُوکلام ثًَْثَٓ فْك هلػئ
ؽوبًیذ ثْكٍاًل؛ لکي ثَهوّه هٌَْؿ گوكیلٍ ّ آىچَ کوبکبى پب ثوعب هبًلٍ
اٍذ ،ؽیبد ثْو ّ ًیبىُبٓ اّلیَٓ اّ هٔثبّل.
ثٌبءا ً پوٍِ ایيکَ کلام کیِ ّ آییي ثوؽن ّ کلام یک ًبؽن هٔثبّل یک
ٍئْال کبهالً اًؾواكٔ ّ ثٔهْهك اٍذ .ثِزو اٍذ گلزَ گوكك کَ «هب َُزین ّ
ؽویوذُبٓ اػزجبهٓ» ُیچکٌ اعبىٍ ًلاهك ؽوبین اػزجبهٓ ثَظبُو گًَْ گْى
ها ثبُن ثغٌگبًل؛ ىیوا ُویک ثَهُّ فْك چْى ؽجَٓ اًگْه ثَؽویوذ ؿبیٔ
هزٖل اٍذ .آى ؽویوذ ؿبیٔ کَ كه ػیي ؽبل ،كٍذ ًیبكزٌٔ ًیي اٍذ .اى آىعبکَ
روبم اكیبى ّ هناُت كه إْل ّ هبُیذ فْك ؽبیي ّؽلد ثب ٌٔٛاٍذ ،اى هٌبثغ
یکَبى هبیَ گوكزَ ّ ُلف ّاؽلٓ ها كًجبل هٔکٌٌل ،ثَُویي كلیل اى اػزجبه ّ
ؽوْم ّ ؽوهذ هْزوک ًیي ثوفْهكاهًل.
پٌُ ،یچ هنُت ّ ٛویوزٔ ًؤرْاًل ثَرٌِبیٔ اكػب کٌل کَ كو ٜفْك یکعب
ثوؽن ثْكٍ ّ الجبهٔ هطلوب ً ثبٛلاًل .یک چٌیي اكػب اى آىعب هوكّك اٍذ کَ
«کْق ّ ًیل ثَؽویوذ هطلن ّ ؿبیٔ ثَْٛه کلٔ اى هؾبالد هطؼیَ ثْكٍ ّ ثوآ
ُیچ كوك ثْوٓ هولّه ًؤثبّلُ ».وهنُجٔ كه ؽل ظوكیذ فْك هگَُبٓ اى
ؽویوذ ها كه ؽل ًَجٔ كهیبكزَ ّ ثَُوبى ًَجذ اهکبى فج ّ ٜفطب ًظو ًیي كه
فْك كاهك .آىچٌبىکَ هْلْٓ كه ؽکبیذ «كیل ّ ربهیکفبًَ» ثیبى كوهْكٍ اٍذ:
افزالف اى گلذ ّبى ثیوّى ّلٓ كه کق ُوکَ اگو ّوؼٔ ثلٓ
یک چٌیي ّوؼٔ ثَكٍذ ُیچکٌ ًیَذ؛ پًٌ ،زیغَ ایي هّْٔك:
«هناُت هاٍُبٓ گًْبگًْٔ َُزٌل ،کَ ثٍَْٓ ًوطَٓ ّاؽل ّ هْزوک هٔهًّل.
رب ّهزٔ کَ هب ُوَ ثٍَْٓ یک هوٖل هٔهّین ّ ثَیک ٍوهٌيل هٔهٍین؛ اگو
هاٍُبٓ هب هزلبّد ثبٌّل اُویزٔ ًقْاُل كاّذ .كه ّاهغ رؼلاك هناُت ثَرؼلاك
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۷۶ .....................................................
ًلًْ اكواك آكهٔ اٍذ .اگو کَٔ ثَؽویوذ ّ هلت هنُت فْك ثوٍل ،ثَؽویوذ ّ
هلت هنُت كیگوٓ ًیي هٍیلٍ اٍذ)۴(».
ثبلْىيٕنٕیگٕیؿ :
چْى ثَ"هؼٌٔ" هكذ ،آهام اكزبك افزالف فلن اى "ًبم" اكزبك
رْٕیقُبٓ اُل ؽکوذ ّ «يفْت ٔظمیمث»:
هؼوكذ اى رغوثیبد ػوكبًٔ فْك ّجبُذُبٓ هبثل هالؽظَ كه ٍواٍو
ٍوىهیيُبٓ كوٌُگٔ كاهك .عویبًبد ػوكبًٔ کَ كه چبهچْة اكیبى ثَّعْك
آهلٍاًل ثَیبه هزْبثَ ثًَظو هٔهٌٍل .رْعیَ ایي هْبثِذ کنرو هوثْ ٛثَهؤفْماد
كِ َوم ّ عویبًبد اى یکلیگو اٍذ ،ثلکَ ثیِرو ثَٛوم هْزوک رکبهل كافلٔ
هؼزولاد كیٌٔ كه ّوای ّ ٜهؾیطِبٓ هْبثَ ٌّبفزَ ّلٍ اٍذ .لنا «هِبروب
گبًلٓ» ػیي ٍقي هْلْٓ ها هٔىًل ،اّ كه فْٖٓ «چیَزئ ؽویوذ» هٔگْیل:
ایي پوٍِ ثَیبه كّْاه اٍذ؛ ا ّهب هي آى ها ثوآ «ظمیمث چیىث؟
فْك ثَایي ْٕهد ؽل کوكٍام کَ ؽویوذ آىچیيٓ اٍذ کَ ٕلآ كهًّٔ ثَّوب
هٔگْیل .ؽویوذ كه كل ُو ثْوٓ فبًَ كاهك ّ ُوکٌ ثبیل آى ها كه آىعب عَذ
ّعْ کٌل ّ ؽویوذ ها ثَُوبى ْٕهد کَ هٔثیٌل كًجبل کٌل؛ ا ّهب ُیچکٌ ؽن ًلاهك
كیگواى ها هغجْه کٌل کَ هْاكن ًظوٓ کَ اّ كهثبهٍٓ ؽویوذ كاهك ،ػول ًوبیل».
«ؽویوذ ًقَزیي چیيٓ اٍذ کَ ثبیل عَذ ّ عْ کوك .ؽویوذ ها ثغْییل،
ىیجبیٔ ّ فْثٔ فْك ثَفْك ثٍَْٓ ّوب فْاُل آهل ...ؽویوذ فلا اٍذ ،فلا ّعْك
كاهك اى آى عِذ کَ ؽویوذ ّعْك كاهك .هب ثَعَذ ّ عْ هٔپوكاىین ىیوا ػویلٍ
كاهین کَ ؽویوزٔ َُذ ّ اى هاٍ عَذ ّ عْٓ ٍبػیبًَ ّ هػبیذ كهین هْاًیي ّ
كٍزْهُبٓ ٌّبفزَ ّ آىهبیِ ّلٍٓ آى هٔرْاًین ؽویوذ ها ثیبثین .ربهیـ ًْبى
ًؤكُل کَ چٌبى عَذ ّ عْٓ ثًَبکبهٔ اًغبهیلٍ ثبّل ...ؽزٔ الهنُجبًٔ کَ
رْٖه هٔکٌٌل ثَفلا ػویلٍ ًلاهًل ثَؽویوذ اػزوبك كاّزَاًل .ههي کبهّبى ایي
اٍذ کَ ثَفلا ًبهٔ كیگو هٔكٌُل ،کَ ًبهٔ ربىٍ ُن ًیَذ .ثوآ اّ ُياهاى ُياه
ًبم َُذ ».ـ «ؽویوذ» ػبلٔرویي ًبهٔ اٍذ کَ هٔرْاى ثَاّ كاك)۵(».
ثلیيهواه (ثَكوٗ) اگو روبم هناُت ها كه یککبٍَ ثویيین ،ثبىُن ثَک ّل
ؽویوذ ًوٍیلٍاین؛ چْى ؽویوذ هطلن ثَب كوارو ّ گَزوكٍرو اى ؽلّك اكهاک
ُوَٓ فبكهبى هناُت اٍذ .آهْىٍُبٓ هناُت هزٌبٍت ثبٍطؼ اٍزؼلاك ثْوٓ
هْعْك رٌظین ّلٍ اٍذ ،ؽبل آىکَ "ؽویوذ" ثَپٌِبٓ ٍّؼذ َُزٔ ػون ّ ػوٗ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۷۷ ........................................................
كاّزَ ّ هزٌبٍت ثب پیچیلٍگٔ ّ رٌْع پلیلٍُبٓ آى كاهآ هؼٌب ّ هلِْم اٍذ.
اكهاک ّ رجییي آى هؼبًٔ ّ هلبُین اٍبٍب ً اى هلووّ ّظبیق هناُت فبهط اٍذ.
فْك هناُت ًیي هلػٔ اكهاک کبهل ؽویوذ ًیَزٌل .اى ُویي هّ ظْاُو ها ؽغذ
كاًَزَ ّ فْك ها ًیي هؤهْه ثَثیبى ّ اعوآ اؽکبم ظبُوٓ هٔكاًٌل.
اگو هّىٓ ٌّیلیل کَ يفْتٔویبوث:
فلا ّ ّیطبى ثبُن آّزٔ کوكٍاًل ،آىگبٍ اؽزوبل ثلُیل کَ ٍیبٍذ ّ كیبًذ ًیي
هوکي اٍذ ثزْاًٌل یکغب عوغ ًّْل .هنُت فْك هٔپنیوك کَ اهوّىٍ ًْػٔ
علیلٓ كیْاه رؾذ ػٌْاى هوىُبٓ ٍیبٍٔ ّ هلٔ ،ثَآَُزَگٔ ّ ًوهٔ ،هوىُبٓ
ػویلرٔ اّ ها رؾذ رؤصیو هواه كاكٍ اٍذ .چٌبىکَ هوْلَٓ " هٌبكغ هلٔ " یکٔ اى
اهِبد هجبؽضبد ٍیبٍٔ ـ اٍزوارژیک ها رْکیل هٔكُل ،کَ ًَ ٕوكب ً كه ؽْىٍُبٓ
ًظوٓ ّ آکبكهیک ،ثلکَ ثَْٛه ػیٌٔ كه ّاكٓ ػول ّ ،هْقٖب ً ثوٍو هیي کبه
كّلذُب ّ ًوبیٌلٍگُٔبٓ ٍیبٍٔ آًبى ،ثال ّهلَ عبهٓ اٍذ ،اى آى هّ کَ رؤهیي ّ
ؽلع آى كه ٕله ّظبیق كّلذ هواه كاّزَ ّ اٍبٍب ً كّلذُب هْعْكیذ ّ اهلاهبد
فْك ها ثَرؤهیي ّ ؽلع آى هللل هٔکٌٌل .هلبُیؤ چْى کْْه ،كّلذ ،هلذ ،هوى،
ُْیذ هلٔ ،ربثؼیذ ،پبٍپْهدّ ،یيا ،گووک ،پلیٌ ،اهرِ ...اى عولَ هزلوػبد
آى هجؾش پبیَ ّ هؾْهٓ اٍذ.
هَلوب ً هنُت ًؤرْاًل ثب اّزواک كه ایي ثؾشُ ،وْاهٍ {كه ُوَ هْاهك}
ًظو هْاكن ثب "هٌبكغ هلٔ" اهایَ ًوبیل؛ چْى كه آى ْٕهد اى ًگوگبٍ صبثذ
فْیِ کَ هجزٌٔ ثو «ّؽلد ػبلن اًَبًٔ» اٍذ ،ػلّل فْاُل کوك .هوىُبٓ
هنُت ػویلرٔ اٍذ ،الؿیو.
ایي هطلت ٍْآ اى آى اٍذ کَ کَبًٔ ثقْاٌُل ثًَوبیٌلٍگٔ اى كیي ّ هنُت
ّاهك ایي ثؾش ًّْل ّ ًظواد فْك ها ثب ىّه ّ رؾکن ،هًگ كیٌٔ ىًٌل ،یب رؼبلین
كیي ّ هنُت ها هبًٌل كٌو ّ رَوَ (ثَىّه) کِ ّ هًْ كاكٍ ،ثبًظو فْك هطبثوذ
كٌُل .هؼلْم اٍذ کَ آّکبها اهلام ثَ«ثلػذگناهٓ» کوكٍ ّ رغبّى ثَهلووّ كیي ّ
هنُت هّا كاّزَاًل .کَ فْك گٌبُٔ اٍذ ػظین ّ .كیي هجیي پیوّاى فْك ها علا ً اى
اهلام ثَیک چٌبى ّیٍُْب ثوؽنه كاّزَ اٍذ.
اكيّى ثوایي ،هنُت كهک هٔکٌل کَ ٍیبٍذ ،ػلن لؾظَُب ّ كوٕذُب اٍذ،
ثبیل هزٌبٍت ثب اّٙبع ّ ّوای ٜهزـیو ،ىیکياک ثوكاهك؛ ؽبل آىکَ هنُت ،فْك
ها پورْٓ اى آى عُْوٍٓ صبثذ ّ الیيال اىلٔ ّ ٍوهلٓ هٔكاًل کَ ًؤرْاًل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰۰ .....................................................
لؾظَ ثَلؾظَ ّ آى ثَآى ثَهوزٚبٓ ؽبل پیچ ّ ربة ثوكاهك .كه ؿیو ایي ْٕهد،
هنُت ًقْاُل ثْك ،ثبیل ًبهٔ كیگو ثوفْك ثوگيیٌل ّ ثلّى ایيکَ فغبلذ ثکْل،
هٔرْاًل آىاك ّ ػلٌٔ پب ثَػوَٕٓ ٍیبٍذ ثگناهك؛ ّهزٔ کَ ّاهك هیلاى ٍیبٍذ
ّل ،آىعب كیگو هزکلن ّؽلٍ ًقْاُل ثْكٕ ،جـَٓ هلٍٔ ّ هلکْرٔ ُن ًقْاُل
كاّذ ،چْى یکٔ اى ّوکبء اٍذ.
ثَػجبهرًٔ :ؤرْاًل فوثيٍ ثقْهك ّ لوى ًکٌلّ ،اهك كهیب ثْْك؛ ا ّهب ًَن
ثوًلاهك! ایي هَبّٓ فْاُل ثْك ثب ػلّل اى ثَیبهٓ ًظواد هقزٔ ثَفْك .ىیوا
ّاهك ثبىئ ّلٍ کَ چْى كیگو ّوکبءً ،بچبه اى هػبیذ هْاػل ّ هووهاد آى
اٍذ؛ آى ًؤرْاًل كه آى ّاؽل ُن ثبىیگو ثبّلُ ،ن كاّه.
هنُت ،ىهبًٔ هٔرْاًل هلٍٔ ثوبًل کَ آىثبال ثبیَزل ّ ًَجذ ثَاػوبل ػوْم
ّللا كاّهٓ ػبكالًَ ،هجزٌٔ ثو ثٔٛوكٔ هضجذ ثو هجٌبٓ إْل افالهئ فیو ّ فلن ّ
ّو پیَْ ٍبىك ،هطبثن ثب هالکُبٓ افالهٔ فْك ثَکوكاه ثٌٔثْو ًووٍ كُل ،هؾل
اظِبه رظلن فلن ثبّل ّ ،ثَكهك كل آىُب گُْ ٍپبهك؛ ّلٔ ُوگبٍ ثًَبم هنُت
ّللا ٍزن ّْك ،کغب ثبیل هكذ؟»
ثَفلن ّ
ضكقْبیجٍکیمظکٕيثاواليی
آىچَ كه میل هیفْاًیل {گْیب} گيیلٍی اى ًبهَی آیذ هللا ٍیلاثْالوبٍن فْیی
ثَآیذ هللا فویٌی اٍذ کَ كه ٍبل ۱۳۵۶كهثـبهٍی هٚواد رْکیل ؽکْهذ
اٍالهی ًگبّزَ ّلٍ اٍذ:
۱ـ كه ْٕهد رْکیل ؽکْهذ كیٌی ،كیگو اكیبى ُن روؿیت هیًّْل کَ
ؽکْهذ كیٌی فْك ها رْکیل كٌُل ّ كه ًزیغَ ًياعُبی كیٌی آؿبى فْاُل ّل.
۲ـ ىهبًی کَ هّؽبًیْى پب ثَؽکْهذ ثگناهًل ،كیگو ػیْة فْك ها ًویثیٌٌل ّ
ّوّع ثَرْعیَ کوكى هؼبیت هیکٌٌل رب كَبكُب ها ًبكیلٍ ثگیوًل.
۳ـ هٌَل هّؽبًیذ اى اثزلاء هٌَل هجبهىٍ ثب كَبك ثْكٍ اٍذ ّ هٌَ ِل ؽبکوبى
ُوْاهٍ رْأم ثب كَبك ،ثب رْکیل ؽکْهذ كیٌی كه كهعَی اّل هٌَل هجبهىٍ ثب كَبك
ها اى كٍذ هیكُین ّ كّم هّؽبًیذ ها ُن ثَكَبك هیکْبًین ،ؽزی اگو كبٍل
ًْْین ،هوكم هلبٍل ها ثَگوكى هّؽبًیذ فْاٌُل ًّْذ.
۴ـ ػلن ؽکْهذكاهی یک ػلوی ثَیبه پیچیلٍ اٍذ ّ هّؽبًیْى اى ایي ػلن
کبهالً رِی َُزٌلّ ،هّك ثلّى ػلن ّ رغوثَ ثَایي ؽْىٍ ثلّى ٛی هواؽل آى ثبػش
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۰1 ........................................................
آة هّهیيی ثيهگی ثوای هّؽبًیْى فْاُل ّل؛ ىیوا ٕوف ایيکَ هّؽبًیْى
اًَبىُبی فْثی َُزٌل ،كلیل ًویّْك کَ ُو ػلوی ها ثلل ثبٌّل.
۵ـ آهىّی ُوَی هب رجؼیذ ؽکْهذ اى كیي اٍذ ،كه ؽبلیکَ اگو ؽکْهذ ها
ذ كیي اى ؽکْهذ كچبه فْاُین ّل ّ گبُی ثوای اى كه كٍذ ثگیوین ،ثَرجؼی ِ
كٍذ ًلاكى هلهد ثبیل ؽکن كیي ها ًو٘ کٌین.
۶ـ چْى هوكم ،هب ها عبًْیي اهبم ىهبى هیكاًٌل ،اًزظبه كاهًل ؽکْهذ كیٌی هب
ُوبى ّوای ٜها كه ٍطؼ ػلالذ ها ثوهواه کـٌـل ّ اگو ًزْاًین هوكم ًَجذ ثَكیي
ٍَذ ػویلٍ هیًّْل.
۳ـ اکٌْى کَ هٌبٕت ؽکْهزی ها كه افزیبه ًلاهین ،ایي ُوَ افزالف ًظو ثیي
هب ّعْك كاهك ّ اگو ثَؽکْهذ ثوٍین ،افزالف ًظوُب ثبػش چٌلپبهٍگی كیي ّ
آٍیتُبی ثَیبه ثيهگی ثَعبهؼَ هیّْك.
۶ـ هب چْى كویِبى فْثی َُزین ،كلیل ًیَذ ثَػلْم كیگو هبًٌل هلیویذ ُن رَلٜ
كاّزَ ثبّین؛ ىیوا اٍالم ها كه ْٛل چٌلیي هوى ُویي ؽْىٍُبی ػلویَ ىًلٍ ًگَ
كاّزٌل ًَ ،ؽکْهذُبی كیٌی.
۶ـ اکٌْى کَ كٍذ هب ثَؽکْهذ ًوٍیلٍ اٍذ ،اٛواكیبى هب چَ کبهُب کَ
ًویکٌٌلّ ،ای ثَآى هّىی کَ كٍذ هبى ثَؽکْهذ ثوٍل ،فْكربى فْاُیل كیل چَ
آة هّهیيی ثيهگی ثوای هوعؼیذ ّ كیي اٍالم ثَیبكگبه فْاُین گناّذ.
۱۰ـ کَبًٔ کَ هٌبٕت ؽکْهزٔ ها كه افزیبه كاهًل ،كویتکبهٓ ّ كهّؽ گْیٔ
ها اى لْاىم اّلیَی ّـل فْك هٔكاًٌل؛ پٌ ػلوبٓ كیي ثبیل اى ایي هٌبٕت
ثپوُیيًل؛ ىیوا اگو ثقْاٌُل پبیجٌل هاٍزٔ ثبٌّل ،اهْهّبى ًؤگنهك ّ اگو ُن
ثقْاٌُل هضل ثویَ ٍیبٍزولاهاى ُوعب کَ ٕالػ كیلًل كهّؽ ثگْیٌل ،هْعت
ثٔاػزوبكٓ هوكم ثَؽکن كیي فْاٌُل ّل.
۱۱ـ هِنرو اى ایيُب هوكم ّهزی اى كٍذ ؽکْهذُب ثَرٌگ هیآیٌل ،ثَهّؽبًیذ
پٌبٍ هیآّهًل .اگـو ؽکْهذ كه كٍذ هب ثبّل ،پٌ رکلیق ایي هوكم چَ فْاُل ّل
ّ ّکبیذ فْك ها کغب ثجوًل؟
چٓكۀيُطمّؾیگكگٌٕيٌٕٗؾ
ٔٛهثغ افیو هوى ثیَزنٍ ،وًّْذ چِبه کْْه هِن ؽْىٍٓ عٌْة ؿوة
آٍیب ّبهل اكـبًَزبى ،پبکَزبى ،ایواى ّ ػوام ثَهؿن ثوفٔ هویياد ظبُوٓ،
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰2 .....................................................
هبُیذ یکَبى كاّزَ اٍذ .ثَّیژٍ اى ایي ثبثذ کَ كه اّافو كَُٓ ُلزن هوى
ثیَزنُ ،وچِبه کْْه ثَكْإل اًلک ّ یکٔ ثؼل اى كیگوٓ كچبه ثؾواىُبٓ
كافلٔ گوكیلٍ ّ اى هلاه ایبالد هزؾلٍ آهویکب ،فبهط ّلًل؛ هجل اى آى چِبه کْْه
ایواى ،پبکَزبى ،روکیَ ّ ػوام كه پیوبى ًظبهٔ ـ اهٌیزٔ هٍْْم ثَ«پیوبى ثـلاك»
(هٌؼولٍ كه ۱۶۶۰کَ ثٌٍَزْ ًیي رؼجیو هّٔل) ػضٕیثؾاٌحُؿکّضؿٌٕقٖٔثٕؾ :
ـ كه هبٍ اٍل ٍبل « )ُ ُ( ۱۳۵۶مّاللوبه ػلٔ ثْرْ» ٕلهاػظن ّهذ
پبکَزبى كه ًزیغَٓ کْكربٓ ًظبهٔ رٍْ« ٜعٌوال ٙیبءالؾن» لْٓ كهٍزیي اهكّ
ٍوًگْى ،ىًلأً؛ ّ ٍپٌ ثَعْفَٓ اػلام ٍپوكٍ ّلٙ .یبءالؾن ثب ٍبىهبًلُٔ
عٌگُبٓ اكـبًَزبى هٌطوَ ها ثَیکٔ اى كاؽرویي ًوب ٛعِبى هجلل ًوْك.
کنرو اى یک ٍبل ثؼل اى کْكربٓ ٙیبءالؾن ،كه اكـبًَزبى اؽياة فلن ـ
ّ پوچن ثب اًغبم کْكربٓ فًْیي ُلذ صْه ۱۳۵۳دمحم كاّّك فبى اّلیي هئیٌ
عوِْه اكـبًَزبى ها ثَهزل هٍبًیل ّ ثب رٖوف هلهد ،کْْه ثٔٛوف ّ كویو
اكـبًَزبى ها ثٍَْٓ کوپ ارؾبك عوبُیو ّْهّٓ ٍٍْیبلیَزٔ ّ پیوبى ّهّْ
هزوبیل ٍبفذ ّ ًگوأً ػوین هژینُبٓ هٌطوَ ها ثواًگیقذ.
ـ ُْذهبٍ پٌ اى آىّ ،بٍ ایواى کَ اى ُیْالٓ کوًْیَن ثًِٔبیذ ّؽْذ
كاّذ كه ًزیغَٓ ّهْع آّْةُبٓ هوزل كافلٔ ،اى ربط ّ رقذ هْهّصٔ
ٕوفًظو ًوْكٍ ّ کْْه فْك ها روک کوك .اّ کَ ثلؾبظ هّؽٔ ّ ػبٛلٔ
ثیِرو ثَیک كیلَْف ّ هعل كوٌُگٔ هٔهبًل رب یک ٍلطبى فْي عِبى ٍْهٔ؛
اى ثیوبهئ ٍوٛبى فْى ًیي كه ػناة ثْكّ ،قٖب ً رْاى رٖوینگیوٓ ّ اِػوبل
هلهد ًلاّذ .اى یکٍْ كه كهّى كهثبه گوكزبه هضلش ىًبًَّ ،بهل هبكهُ ،وَو
ّ فْاُو ُنهلْٓ فْك ّلٍ ثْك؛ اى كیگوٍْ فیبل هٔکوك هؾبكل ؿوثٔ ُوْاهٍ
ثًَلغ اّ اػغبى فْاٌُل کوك .هِْْه اٍذ کَ :هُجواى هژینُب كه آٍزبًَٓ ٍوْ،ٛ
ٍلیَ هًّْٔل.
چِبه هبٍ ثؼل اى آىٕ ،لام ؽَیي كه ػوام اؽول ؽَيالجکو ها اى ـ
هوبم هیبٍذ عوِْهٓ آى کْْه ثوکٌبه ًوْكٍ ّ فْك ثوآى عبیگبٍ رکیَ ىك .اّ ثب
ّوّع عٌگ ایواى ّ ػوام هٌطوَٓ ّوم هیبًَ ها ثَهیلاى هىم هجلل کوك.
ثلیيروریتٔٛ ،هلد ىهبى ۱۵هبٍ چِوٍٓ عٌْة ؿوة آٍیب ثبلکل كیگوگْى
ّل .الزِبثبد علیل ٍواٍو هٌطوَ ها كوا گوكذ کَ ثوآ هوكم اكـبًَزبى ،عي
عٌگّ ،یوأً ،فًْْذ ،كوو ّ آّاهٍگٔ ًلاّذ .كه هولهَٓ کزبة گلزنٍٔ ٔٛ ،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۰3 ........................................................
ٍبل گنّزَ (ثَهْاىاد هؿ كاكُبٓ عِبًٔ) آىهله ؽْاكس ٍِوگیي كه کْْه هب
هّٓ كاكٍ کَ کٌ ها هغبل ّ رْاى رؾلیل ّ روٕل ًیَذٌُْ .ى هَؤلَٓ هجلٔ ؽل ّ
كٖل ًْلٍ کَ هّٓكاك ٍِوگیي ثؼلٓ هؿ هٔکٌل...
ُوَگبٍ ثَمٌُن هٔهٍل کَ ًَل هب كه ثلرویي ّ ثِزویي ّوای ٜربهیقٔ ـ
ثٍَو ثوكٍ اٍذ؛ ثلرو اى آى ثبثذ کَ کْْه هب ثَیک کْهٍٓ گلاىاى هجلل ّل؛
ثِزو اى ایي هّ کَ ّبُل چوفُِب ّ رـییواد ثيهگ كه ٍطؼ هٌطوَ ّ ـ
عِبى ثْكین .ایي رـییواد چٌلاى كواگیو ثْك کَ روبم ػوَُٕبٓ ىًلگٔ ثٌٔثْو ها
كهثو گوكذ .ثَّیژٍ ایيکَ ثْویذ ّاهك ٍْهیي کِکْبى اهرجبّ ٔٛل ،اًوالة
الکزوًّیک ّ آٓ .رٔ .پیلایِ هبُْاهٍ ،هْثبیل ّ اًزوًذ ّوای ٜاٛالعهٍبًٔ ها
ثِجْك هبثل هالؽظَ ثقْیل .ثَُویي ًَجذ ٍطؼ ّؼْه ّ آگبُٔ ػوْهٔ ها اهروبء
كاك ّ هطبلجبد هلٔ ّ كهْکواریک اى ّلبكیذ ّ علیذ الىم ثوفْهكاه گوكیل.
اٛالعهٍبًٔ ،اگو كهٍذ ّ كهین ثبّل ،ثیلاهٓ ثیِ اى پیِ رْكٍُب ها كهپٔ
كاهك ّ ؽکْهذ گواى ها ثبالعجبه ثَاًؼطبف هٔکْبًل .گْیٌلُ :وهلزٔ ُوبى
ؽکْهزٔ ها كاهك کَ هَزؾن آى اٍذ
كواهُْ ًؤکٌن کَ هب کزبة «ٍوهبیَ» اى کبهل هبهکٌ ،کزبة ٍوؿ ـ
هبئْ ،اهپویبلیَن ثَهضبثَ ثبالرویي ؽل ٍوهبیَكاهٓ ّ ،ثیوبهٓ کْكکٔ چپگوایٔ ـ
اى لٌیي ...ػکٌُبٓ اى «اهًَزْ چَگْاها» عيٍُّبٓ آهْىّٔ ّ فجوًبهَُبٓ
ٍیبٍٔ ها كه هیبى چٌل الیَ پالٍزیک پیچیلٍ ّ كه ىیو هاٍپلَُب ،کق اربمُب،
لْلَٓ ثقبهٓ ّ ُْاکِ ...پٌِبى هٔکوكین.
ّلٔ اکٌْى اّٙبع آىگًَْ ًیَذ .اى عِبرٔ ثًَظو هٔهٍل ّوای ٜکًٌْٔ
ٍکَٓ كّ هّیَ اٍذ :اهوّىٍ ٍطؼ ٍْاك کالٍیک فیلٔ ثبال هكزَ ،هٌبثغ
اٛالعهٍبًٔ كْمالؼبكٍ هزٌْع ّ ىیبك ّلٍ ،كیْاهُبٓ آٌُیي كوّ هیقزَ؛ ّلٔ اى
كیگوٍْ ُوَ چیي ّجیَِ هؾْٖل ؿنایٔ هٍْْم ثَ«پُلک» هًٔوبیل کَ یک
ثْعٔ اى آى ًؤرْاًل یک كُي ها پو کٌل.
اهوّىٍ ثَهؿن ایي ٍطْػ ٍْاكًْ ،ػٔ اهرغبع ّ ثبىگْذ ثًَقَزیي کِکْبى
اهرجب ٔٛهِْْك اٍذ كوٌُگُب ّلبُٔ ّ ثٖوٓ گوكیلٍ (كوٌُگ هبهجل
گْرٌجوگ!) کزبة فْاًلى هٌَْؿ ّلٍ ،لنا «اًلیْیلى» ُن هلیؤ ّلٍ .کیَذ کَ
ًلاًل :ثیي «کزبة فْاًلى» ّ «اًلیْیلى» ّ «چیيٓ كِویلى» ّ «چیيٓ ّلى»
هاثطَٓ هَزوین ّ ػلذ ّ هؼلْلٔ ّعْك كاهك .الجزَ اگو کزبة «کزبة» ثبّل...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰۹ .....................................................
اکٌْى گوبى هٔهّك ُوَ چیي ثوآ ٍوگوهٔ [كویجکبهاًَ] ّ اؿْٓ کٌٌلٍ ػیبه
ّلٍ .عْاى اهوّى كوٕذ ّ كٚبٓ «اًلیْیلى» ًلاهك ،چٌبىکَ ؽْٕلَٓ کزبة
فْاًلى ًلاهك« ّ .کزبة» (یؼٌٔ کزبة) ُن هبًٌل کیویب کویبة اٍذ .چٌیي
ّٙؼٔ ًَ رٌِب ثَهّل کیلٔ ّ ػوؤ ّ اهروبء كهک ىیوٍطؾٔ عْاى کوک
ًؤکٌل ،کَ اّ ها ُْهُْهٓ هنُتٍ ،طؾًٔگو ،آٍبىٛلت ،یکعبٛلت،
هإیبیٔ ،فیبلثبف ،پورْهغ ،ثٔؽْٕلًَ ،بهوبّم ،رَلینپنیو ،ؿیواهىّٔ ،كبهل
ُلفُبٓ ثيهگ ّ كه ػیيؽبل اُل كیٌ ّ اكبكٍ ثبه هٔآّهك.
كه كًیب ٍوهبیَٓ گواىثِبرو اى هوطغ عْأً ًیَذ .ثَُوبى ًَجذ ٕیلٓ
اهىّوٌلرو ّ كه ػیيؽبل آٍبىرو اى ًَل عْاى ُن ًیَذ؛ ًَل عْاى ٛؼوَٓ
اٍذ کَ ُوکٌ كه ُوَعب ثَكًجبل آى اٍذ .لنا كهُوىهبى ثب رِلیلُبٓ
ثقْٖٕٔ هْاعَ اٍذ .هزؤٍلبًَ ٕیبك عْاًبى ُوَگبٍ هْكناًل؛آٌْىثبچّآوبَٗ!
عْاى اهوّىٓ اى كام كبلگیو ًغبد یبكزَ ّ ثَكٍذ كىك اكزبكٍ اٍذ .ایي ثلاى
هؼٌٔ اٍذ کَ هٍبًَُبٓ هلهى اهوّىٓ ،اػن اى ًّْزبهٓ ،كیلاهٓ ّ ٌّیلاهٓ،
اى عِبرٔ عبٓ ُوبى هالُّبٓ هلیؤ ها گوكزَاًلً ّ ،ؤْ ثلرو اى آىُب كه عِذ
هوبًؼذ اى هّل اًلیَْٓ هئبلٔ عْاًبى ایلبء هًٔوبیٌلُ .وبىگًَْ کَ هالُّبٓ هلین
هـي ثچَُبٓ هوكم ها ثب هْزٔ اُّبم ّ فواكبد ّ ريهین عِل ّ روً فواة
هٔکوكًل ّ ،ایي هٌزظ ثَاًَلاك هاٍ هّل مٌُٔ ّ كکوٓ آًبى هٔگوكیل ،هٍبًَُبٓ
اهوّىٓ ًیي ثب ایغبك ُیغبًبد کبمةٛ ،وػ ٍْژٍُبٓ هجزنل ،كهط اهاعیق ّ
ًوبیِ آًیویْي ّ كیلنُبٓ رقیلٔ ،ػوالً ٙوثبد ًبثْك کٌٌلٍ ثَمّم ّ مایوَٓ
عْاًبى ّاهك آّهكٍ ّ اٍزؼلاك «چیيٓ ّلى» آىُب ها هقزل ًوْكٍ اٍذ .کَ كه
هیبً ثب فواثکبهٓ هالُّبٓ هلین ثَب گَزوكٍرو ،ثٔهؽوبًَرو ّ ،هقوةرو اٍذ؛
ثلیيروریت ،ثچَُبٓ هوكم اى كٍذ هْعْكاد هغوك ّ ًوم ّ لطیق چْى :عي ّ
پوٓ هالُّب ًغبد یبكزٌل ّ كه ىیو پٌغَُبٓ پوهلهد ّ ثٔاؽَبً ؿْلُبٓ آٌُیي
ّ الکزوًّیک فوك ّلًل .ؿْلُبٓ ٌٕؼذ ّ اهرجبٛبد ،كکو آىُب ها اى هلاه
كهٍذآهْىٓ ّ ّاهغًگوٓ فبهط ًوْكٍ ّ كچبه هّل کبمة ّ «پلکٔ» هًٔوبیٌل،
ثًَؾْٓ کَ عْاى اهوّى كه ػیي ثبٍْاكٓ ،ثٍْٔاك اٍذ ُوَ چیي هٔكاًل ،كه
ُوبى ؽبل ُیچ چیي ًؤكاًل ّ .اى ؽل ٍبكٍرویيهَبیل ػبعي اٍذ .یؼٌٔ کَ:
«ًؤرْاًل ثیبًلیْل ّ ًظویَپوكاىٓ کٌل».
«ایٍیکفبشؼّاوث ».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۰۵ ........................................................
چكؼًْبٖؾأٔؾؼبٌ
كه اّافو ٍبل ّ )ُ ُ( ۱۳۵۶اّایل ۱۶۳۶روٍبئی ،دمحم كاّّكفبى ثَْٛه
ؿیوهزوهجَ ًيك هبهّبل «عْىف ثوّى ریزْ = هئیٌ عوِْه یْگٍْالّیب»
ثَػٌْاى یکٔ اى كٍّزبى هلیوِ ّ ُن ثَػٌْاى ثٌیبىگناه عٌجِ ػلم اًَالک،
ثَثلگواك ٍلو ًوْك ّ عبًجلاهٓ "ریزْ" ها كه پوّگوامُبٓ إالؽٔ فْك ؽبٕل
ًوْكٌُ .گبم ثوگْذ كه هَکْ ثب "لئًْیل ایلیچ ثوژًق" ٕله ُیؤد هئیََٓ ارؾبك
عوبُیو ّْهّٓ ٍٍْیبلیَزٔ ًیي هالهبد كاّذ .كه ایي هالهبد هُجو ّْهّٓ
ثَكاّّك ٕواؽزب ً گلذ:
«چَ كوهٔ هٔکوك ُوگبٍ هجل اى ٍلوربى ثَکْْهُبٓ كیگو ثب ُوَبیَٓ
ّوبلٔربى یکثبه كه روبً هّٔلیل؟» (كه آى هْهغ هّاث ٜارؾبك ّْهّٓ ثب
ریزْ هزٌْظ ثْك).
ـ كاّّك ثب اؽَبً ّ ؿوّه هلئ کَ كاّذ ،فیلٔ ػٖجبًٔ ّلٍ عْاة كاك:
«اكـبىُب ُوکَٔ ها کَ ثَکْْهّبى ثقْاٌُل اعبىٍ فْاٌُل كاك ّ ،اگو
ثقْاٌُل ثیوّى کٌٌل ،فبهط فْاٌُل کوك».
ٖول ؿْس هؼیي هئیٌ رْویلبد ّىاهد اهْه فبهعَ {کَ ثٌب ثَگلزَٓ ػجلال ّ
افیوا ً کزبثٔ رؾذ ػٌْاى "ٍوْ ٛاكـبًَزبى" ًّْزَ اٍذ} كه ایي هالهبد ثوژًق
ثَكاّّك گلذ:
«كه گنّزَ ؽکْهذ اكـبًَزبى هزقٖٖیي کْْهُبٓ ػ ْٚپیوبى ًبرْ ها
اعبىٍ ًؤكاك کَ كه ّوبل اكـبًَزبى هَزوو ًّْل؛ لکي ؽبالً اى ایي رؼبهل پیوّٓ
ًؤّْك .ؽکْهذ ّْهّٓ ایي اًکْبف ها ثب ًبهٙبیزٔ رؼویت ًوْكٍ ّ هٔفْاُل
کَ ؽکْهذ اكـبًَزبى فْك ها اى ّو آىُب ،کَ عْاٍیَٔ ثیِ ًیَزٌل ،هُب ٍبىك».
ـ اربم ها فبهّْٔ ّ ٍوكٓ كوا گوكزَ ثْك .ثؼ ٔٚاى هًُّب كٍذپبچَ ّلًل.
ـ كاّّك ثب یک ٕلآ ٍوك ّ ؿیو ُیغبًٔ گلذ« :آىچَ گلزَ ّل ثوآ
اكـبىُبُ ،یچگبٍ هبثل هجْل ًقْاُل ثْك .اكـبىُب ٍقٌبى ّوب ها یک هلافلَٓ
ٕویؼ كه اهْه كافلٔ اكـبًَزبى هٔكاًٌل ...هب ُیچگبٍ ثَّوب اعبىٍ ًقْاُین كاك کَ
ثَهب كٍزْه ثلُیل کَ هولکذ فْیِ ها چگًَْ اكاهٍ کٌین ّ چَ کَبًٔ ها اٍزقلام
ًوبیین .ایي هْْٙع کَ چگًَْ ّ كه کغب فبهعُٔب ها اٍزقلام کٌین ،اهزیبىٓ اٍذ
کَ هٌؾٖوا ً ثَكّلذ اكـبًَزبى رؼلن كاهك .اكـبًَزبى اگو ٙوّهد اكزل روعیؼ
هٔكُل كویو ثوبًل ،ا ّهب اٍزوالل ػول ّ رٖویوِ ها ؽلع فْاُل کوك».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰۸ .....................................................
دمحم كاّّك ثب اهایَٓ ایي هطلت اى عبیِ ثوفبٍذ ّ ثَٛوف كهة ثیؤًّ هكذ.
ػجلّللا ثَّٓ گلذ:
ّ ـ ثوژًق ثب ّزبة فْك ها ثَاّ هٍبًیلٍ ّ اى ٛوین ّؽیل
ـ ٛجن اعٌلا ،هالهبد فْٖٕٔ ًیي ثب اّ كاهك ّ .كاّّك ٙوي هك آى گلذ:
«كیگو ثَهالهبد فْٖٕٔ ٙوّهد ًیَذ».
دمحم كاّّك پٌ اى ثوگْذ ثَکبثل ،ثَْٛه ػبعل ٍَ ثبه ثب اًْهالَبكاد هئیٌ
عوِْهٓ هٖو كه روبً ّلٍ ّ فْاٍزبه هالهبد ثبّٓ گوكیلٍ( .بكاد ،عبًْیي
عوبل ػجلالٌبٕو ،ثَربىٍگٔ اى ّوم ثویلٍ ّ ثٍَوذ ؿوة چوفِ کوكٍ ثْك).
كاّّك ثوًبهَُبٓ ٍلو كّهٍٓ فْك ها ثَکْْهُبٓ هٖو ،لیجٔ ،ػوثَزبى
ٍؼْكٓ ّ ایواى ثَاعوا گناّذ .كهایي ٍلو هًّّْذ پالى اًکْبكٔ ُلذٍبلَٓ
اكـبًَزبى ها ًیي ثَُوواٍ كاّذ .کَ اى آى عولَ :رولیل هاٍ آُي اى اٍالم هلؼَ رب
کبثل ،اػوبه كوّكگبٍ علیل ثیيالوللٔ کبثل كه كّذ ٍوبٍّ لْگوٍ ،یَزن هقبثواد
هبُْاهٍآ ،رٍْؼَٓ رلْیيیْى ،رؤٍیٌ كبثویکَٓ مّة آُي كه عْاه هؼلى آُي
ؽبعٔگگ ،پوّژٍٓ هٌ ػیٌک ،پوّژٍٓ عٌگلكاهٓ ّالیذ پکزیب ،رؤٍیٌ
كبثویکَٓ هْروٍبىٓ كیبد كه کبثل ،اٍزقواط ًلذ ّ گبى عٌْة اكـبًَزبى ّ
رکویل ثٌل ثوم کوبل فبى كه ٍیَزبى ثْك.
كاّّك ثب اهایَٓ ایي ٛوػُب ُوعب هٔهٍیل روبٙبٓ کوک هًٔوْكٍ .واى
کْْهُبٓ هزنکوٍ ًیي ُوکلام ثًَْثَٓ فْك ّػلٍٓ کوکُبٓ ثالػْٗ ،یب
هو َٙثَّٓ هٔكاكًل.
ُوچٌیي كاّّك كػْد عیؤ کبهرو هئیٌ عوِْهٓ ّهذ آهویکب ها پنیوكذ ّ
هواه ثْك كه هبٍ عْىآ ٍبل ۱۳۵۳ثَّاٌّگزي ٍلو ًوبیل.
كاّّك فبى اّزواک كه کٌلواًٌ ؿیو هزؼِلُب ها کَ هواه ثْك كه عْىآ ٍبل
۱۳۵۳رؾذ هیبٍذ كیلل کبٍزوّ {عبًجلاه ّْهّٓ} كه ُبّاًب ثوگياه ّْك،
پیْبپیِ رؾوین کوكٍ ثْك.
كه ػوَٕٓ كافلٔ ًیي اؽياة فلن ّ پوچن ها کَ كه كٍزگبُبٓ كّلزٔ ًلْم
گَزوكٍ كاّزٌل اى فْك كّه کوكٍ ّ ثَآىُب گلذ:
«اى ٍالم ّ ػلیک ثب ّوب پْیوبًن».
ؽزٔ كه آى هالهبد ثب هًُّب ُن ثَثوژًق گلزَ ثْكٍ: ـ
«ػلٍٓ كه کْْه هب ثَفواثکبهٓ ّ ایغبك آّْة ّ ًباهٌٔ هْـْلٌل ّ گْیب
هلػٔ َُزٌل کَ اى عبًت ّوب ؽوبیذ هًّْٔل»...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۰۵ ........................................................
ایيُب چوفُِبٓ ثيهگ كه ٍیبٍذ فبهعٔ اكـبًَزبى ثْك کَ ثَهنام
هًُّب فُْ ًؤآهل .چوفُِبٓ كیگوٓ کَ هجل اى آى ثَػول آهلٍ ثْك ٍلو
كاّّك فبى ثَپبکَزبى ثْك کَ كه هبٍ اٍل ٍبل ۱۳۵۵ثَكػْد مّاللوبه ػلٔ ثْرْ
اًغبم گوكذ.
هزوبثالً كه هبٍ هیياى ٍبل ٍبل ۱۳۵۶عٌوال ٙیبءالؾن ثٌب ثَكػْد
كاّّكفبى اى کبثل كیلى ًوْك .كّ ٛوف كه ُوكّ هالهبد هناکواد كٍّزبًَٓ
پیواهْى ؽل ًِبیٔ هْْٙع پْزًَْزبى اًغبم كاكًل .كاّّك فبى اى اهرجبٛبرٔ کَ
ثب اؽياة ثلْچ ّ ًیٌْلػْاهٔ پبکَزبى ّ ّقٖیذُبٓ چْى فبى ػجلالـلبه فبى،
فبى ػجلالْلٔفبى ،اعول فزک ّ كیگواى كاّذ ،كهک ًوْكٍ ثْك کَ ایي
عٌبػُبٓ ٍیبٍٔ عي ایيکَ اى اكـبًَزبى هيؽیش گبّ ّیوٓ اٍزلبكٍ ًوبیٌل ،ثَكهك
هٚیَٓ پْزًَْزبى ًقْاٌُل فْهك.
لنا كه هالهبدُبٓ ٍواى اكـبًٔ ّ پبکَزبًٔ ًوهُِبٓ اى ًبؽیَٓ ُوكّ عبًت
ثَهْبُلٍ هٍیل .چٌبىکَ ثواثو ثب ّبیؼبد هطجْػبرٔ ،كّ عبًت ثَرْاكن هٍیلٍ
ثْكًل کَ كّلذ اكـبًَزبى اى اكػبٓ اه ٔٙفْك ًَجذ ثَثقْٔ اى فبک پبکَزبى
كٍذ ثوكاّزَ ّ ٍوؽل هْعْك ثیي كّ کْْه {ف ٜهؼوّف ثَ«كیْهًل»} ها
ثَهٍویذ ثٌْبٍل؛ كه ػْٗ كّلذ پبکَزبى اى ٍوذ عٌْة ؿوة فبک فْك
(ًبؽیَٓ هوى ایواى ّ پبکَزبى) ثبىّٓ ثَّؼبع ثیَذ کیلْهزو ثوآ اكـبًَزبى
ثگْبیل رب ایي کْْه هوىٓ ثب كهیبٓ آىاك كاّزَ ثبّل.
یؼٌٔ اى ًوطَٓ رالهٔ ثیي ۳کْْه اكـبًَزبى ،ایواى ّ پبکَزبى {هثب }ٛرب
فلیظ «گْاكه» كه ٍْاؽل ّوبلٔ كهیبٓ ػوبى ،یک هاٍ رواًيیذ ثَپٌِبٓ ۲۰
کیلْهزو ّ ْٛل ۶۰۰کیلْهزو ثَاكـبًَزبى كاكٍ ّْك رب ایي کْْه ثَكهیبٓ آىاك
كٍزؤٍ پیلا کٌل.
«ٍوكاه دمحم كاّّك اًَبًی ثْك ثب اًٚجبٍ ،ٛقذگیو ،هَزجل ّ هـوّه کَ ػْن
عٌْىآهیيٓ ًَجذ ثَروهٔ ّ اػزالٓ کْْه كاّذ ،هوكٓ ثْك فلاپوٍذ،
پوُیيگبه ،هئهي ّ هزؤ ،کلَٓ ٛبً ،هبهذ هزٍْ ّ ٜاًلام كوثَ اّ هظِو
رْقٔ ّ اّواكیذ ّٓ ثْكًل .ىًلگٔ ٍبكٍ ّ ثٔرغولٔ كاّذ ّ اى ثلهَزُٔب
ّ ػوثلٍ عْیُٔب ّ ػیبُّٔبٓ "فبًْاكٍ" ثَكّه ثْك ّ پوُیي هٔکوك .ػیبّٔ
ّ كؾبّٔ ها هنهذ هٔکوك ّ ثب ػبهلیي آى کیٌَ هّٔهىیل .كاهآ اٍزوالل هأٓ
ثْك ّ هوكٓ ٕبؽت ػول».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۰۶ .....................................................
ایي هوك هبهکَیَذ ّ کوًْیَذ ًجْك ،هَلوبى ٍبكٍٓ ثْك کَ فٜ
ٍچَٓ اكـبًٔ رْکیل هٔكاك ،کَ هجل كکوٓ اّ ها ًْػٔ ًبٍیًْبلیَن ًبة ّ ُ
اى ُوَ رؼٖت ًَجذ ثَهَؤلَٓ پْزًَْزبى آى ها هزجبىه هٍٔبفذ .اى لؾبظ
ٍیبٍٔ كیلگبٍ اّ ثب اكـبى هلزُٔب هْبثِذ ّ ًيكیکٔ كاّذًَ ،ثب پوچؤُب ّ
فلؤُب .ثیِْكٍ ٍؼٔ کوكٍاًل کَ اّ ها ثب چپُٔب ،فبٕزب ً ثب پوچؤُب ُنكکو ّ
ُنًظو ثْوبهًل .اّ ؽزٔ ثب ّْهُّٓبْٛ ،هٓ کَ اکٌْى اكػب هٔکٌٌل ًيكیک
ًجْك .اّ كه ػبلن یؤً ّ ًْهیلٓ اى کوکُبٓ آهویکب ّ ؿوة ،كه کوبل هغجْهیذ
ثَّْهّٓ هّٓ آّهكٍ ثْك .ىیوا کَ اّ ًؤرْاًَذ اى اكػبیِ كه ثواثو پبکَزبى
ثگنهك .هٔگْیٌل اّ كبّیَذ ثْك ّ ٛوكلاه اكکبه ّ ًظویبد ًبىُٓب ّ كٍُب الوبة
ّ ٕلبرٔ کَ ؿوٗآلْك ،هیبىرِٔ ّ كّه اى ؽویوذ اٍذ)۶(».
ٍَبٌْبیثؽًوٕو :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ هَین افگوٍ :لَلَ هوبالرٔ رؾذ ػٌْاىً« :گؤّ ثوّؼبه ًَ ّوهٔ ًَ ؿوثٔ» هٌلهط
كه ًْویَٓ «پیبم هَزٚؼلیي» ّوبهٍُبٓ ۲۳رب ،۲۳ثِبه ّ ربثَزبى ٍبل ۱۳۶۰ـ هِْل.
۲ـ عْاُو لؼل ًِوًّ" :گبُٔ ثَربهیـ عِبى" هؾوْك جفضهٗزُِ1۷1ـ ۷2
۳ـ هغلَٓ ؽْىٍ ،چبپ هنّ ،وبهٍُبٓ پٌغن ّ ّْن ـ ٍبل كٍُن ۱۱۲ ٕٔ ۱۳۳۲ـ ۱۱۳
۴ـ هِبروب گبًلٓ ،هؾوْك رلٚلُٔ« :وَ هوكم ثواكهًل» گوكآّهٓ ّلٍ اى ٍْٓ ٍبىهبى
«یًَْکْ» ثَهٌبٍجذ ٕلهیي ٍبل رْلل «گبًلٓ» ۱۳۶۶ـ ٓ ۱۰۰
۵ـ ُوبى۱۰۰ ٓ ،
۶ـ اى هٌبثغ میل اٍزلبكٍ ّلٍ اٍذ:
الق ـ ػجلالٖول ؿْسٍ" :وْ ٛاكـبًَزبى" ٓ.۳۴۶
ة ـ ػجلالؾویل هجبهى " رؾلیل ّاهؼبد ٍیبٍٔ اكـبًَزبى " ٓ ۰۲۱۳
ط ـ ظبُو ٌٛیي" :اكـبًَزبى كه هوى ثیَزن" ٓ ۲۰۰
ك ـ دمحم ؽلین رٌْیو" :ربهیـ ّ هّىًبهًَگبهٓ اكـبًَزبى" ٕٔ ۲۱۳ـ ۲۱۴
ُ ـ هّىًبهَٓ «ًْآ ّهذ» کبثل ۲۳ /ؽْد ۱۳۳۰
ّ ـ دمحم ًجٔ ػظیؤ" :اهكّ ّ ٍیبٍذ كه ٍَ كَُٓ افیو اكـبًَزبى" ٓ ۳۳
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۰۷ ........................................................
۹
ـــــــــــــــــــــ
وٕو ؼظ
ـــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى11۰.........................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى111........................................................
ؼظوٕو
اجعبؾثبشُجًػبلهٗ
«هْْٙػٔ كیگو ارؾبك «کبًْى هِبعو» ثب «عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي» رؾذ
هُجوٓ ػجلالؾَیي ػبهلٔ ثْك کَ ًبم ُوكّ گوٍّ ثَ«عٌجِ هوبّهذ اٍالهٔ»
رـییو کوك .ایي ارؾبك ثیِ اى چٌل هبٍ ْٛل ًکْیل ،کَ ثٍٔو ّ ٕلا ،ثَهوّه
ٍَذ ّل .آىُب یک ككزو كه هغوْػَٓ کبؿ ًیبّهاى كاّزٌل کَ هب گبُٔ ثَآىعب
هٔهكزین ّ علَبرٔ هْزوک رْکیل هٔكاكین .اى عولَٛ :وػ اّـبل ٍلبهد
اكـبًَزبى كه ُوبىعب هیقزَ ّل .كه هّى هْػْك ُوَ آهلًل؛ لکي ػبهلٔ فْكُ
ها گنىك ّ ًیبهل .هًغجو ثْكُ ،وَ ثْكًل ا ّهب ػبهلٔ ًبهوكٓ کوك ّ كه ػولیبد
ّوکذ ًکوك».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى12۵........................................................
«ؽیي كهگیوٓ ثوآ رَقیو ٍلبهدً ،بگِبى یک هْرو گْذ پلیٌ آهل؛ ا ّهب
ُیچ هلافلَ ًکوك ،كو ٜروبّب هٔکوك .پْذ ٍو آى ثال كبٕلَ یک هْرو پو اى
فجوًگبه آهل ،فجوًگبهاى ّوّع کوكًل ثَرِیَٓ افجبه ّ ػکٌ .ایي هْْٙع
ثیِرو هْعت ُیغبى ثچَُب ّل ،یکٔ اى ثچَُب رکَ ٌٍگٔ ها ثوكاّذ ّ ىك ثَكه
ّیَْآ ٍلبهد کَ یک گَّْٓ آى ّکَذٍ ،پٌ هي ثبلکل ثَكه ىكم ُوَاُ
كوّ هیقذّ .اهك ٍبفزوبى ٍلبهد ّلین ،یکٔ یکٔ روبم اربمُب ّ كافل کُْْب ها
گْزین رب اٌٍبكٓ پیلا کٌین؛ ُیچ چیي ثَكٍذ ًیبهل .ىىُب كه یک اربم عوغ ّلٍ
ثْكًل ّ هّىًبهَ ثبالٓ ٍو فْك گوكزَ ثْكًل .هوكاى ُن كه اربم علاگبًَ عوغ ّلٍ
ثْكًل ّ ُیچ چیي ًؤگلزٌل .هب ثَآىُب پوفبُ هٔکوكین کَ ّوب فبک ّٛي ها
كوّفزیل! ا ّهب آىُب هُْ ّلٍ ثْكًل».
«كٍزَ عوؼٔ ّْٙء گوكزین ّ كه ٍبلي ىیو ىهیٌٔ ٍلبهد ًوبى عوبػذ
فْاًلین .پلیٌُبٓ ًگِجبى ٍلبهد ثَهب هٔگلزٌلّ :وب ثَىّه ایيعب ّاهك ّلٍایل،
ًوبىربى ثبٛل اٍذ ،هب گلزین ایيعب فبًَٓ هب اٍذ».
«پٌ اى ٍبػزٔ آهبٓ فواىٓ {هؼبّى ّىیو فبهعَٓ ایواى آهل} ّ اى هب
روبٙب ًوْك کَ ٍبفزوبى ٍلبهد ها روک کٌین .هب ٍوبعذ هٔکوكین .آهبٓ فواىٓ
گلذ« :ثبالفوٍ اهبم هاً ٔٙیَذ ّ .كوهْكٍ کَ هب كه ؽبل ؽبٙو ثب آهویکب
هْکل كاهین ،ثب ّْهّٓ ُن كهگیو ّْین كهٍذ ًیَذ».
«هب كیگو ؽوكٔ ًيكین .گلزین اهبم کَ هاً ٔٙجبّل ،هبُن ثَایي کبه اكاهَ
ًؤكُین .كم ؿوّة ثْك ٍلبهد ها رقلیَ کوكین .افجبه ثٍَواٍو كًیب گياهُ ّلٍ
ثْك .آى ّت ّ ٕجؼ هّى ثؼل هاكیُْب ّ هّىًبهَُب هْْٙع ها كه ؽل گَزوكٍ
هٌؼکٌ ًوْكًل».
قٔاثظثبيصبْؿیٍيىحضؼفیٍ
«هٍْْٓ کَ ػ ْٚکبًْى ثْك؛ ػلٔپْه ؿلْهٓ ُن گبُٔ ثَككزو هب هٔآهل.
هٍْْٓ گبٍ هٔگلذ «ٕلُٔب» گوٍّ ػلٔپْهاًلًْ .ویَٓ «ٕق» کَ اى آلوبى
هٌزْو هّٔل هٌظوب ً ّ كه ؽل اًجٍْ ثَككزو کبًْى هٔآهلً ّ ،يك هب هٌيلذ هكیغ
كاّذ ،ؽزٔ هب اى ثبة ُوکبهٓ آى ها رْىیغ ُن هٔکوكین ،آىُب ُن ًْویبد هب ها
رْىیغ هٔکوكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 12۸ .....................................................
هٍْْٓ ّ ػلٔپْه {ػالٍّ ثَ ،ثواكهٓ}ُوچَ كه ثیي فْك كاّزٌل ،ثوبًل؛ ا ّهب
ُیچ ّهذ ػلٌٔ گلزَ ًؤرْاًَزٌل کَ ثیبییل ػ ْٚهغبُلیي ّْین ،چوا کَ اکضویذ
اػٚبٓ کبًْى ها ٛلجَُب رْکیل هٔكاكًل ّ ٛلجَُب ُیچ ّهذ اى هغبُلیي فلن
فُْ ّبى ًؤآهلًلًْ .ویبد ایْبى ها هٔفْاًلین ،رؾلیلُبٓ ّبى ثًَظو هب
ٍَذ ّ ثٔپبیَ ّ ّؼبهٓ هًٔوْك». ُ
«هب هٔكاًَزین کَ هغبُلیي فلن اكـبًَزبى ثَلؾبظ رئْهیک رؾذ رؤصیو
هغبُلیي فلن ایواى اٍذّ .عَ اكزوام كیگو ایي ثْك کَ اػٚبٓ هغبُلیي ثیِرو
ثچَ هکزجُٔب ثْكًل ،ؽبل آىکَ هب ٛلجَٓ ؽْىٍ ثْكین .اكيّى ثوایيکَ هّؽیبد هب
ثبُن ًؤفْهك ،هٔكاًَزین کَ آىُب اى لؾبظ هجبًٔ اػزوبكٓ ٙؼیق َُزٌلُ .وچٌل
کَ رالُ كاّزٌل رب فْك ها یک گوٍّ اػزوبكٓ علٍْ كٌُل ،عيٍُّبٓ کْچک
کْچک هٌزْو هٔکوكًل کَ ٔٛآى هجبؽضبد اػزوبكٓ ها پیِ هٔکْیلًل؛ ّلٔ اى
ػِلٍٓ ٛوػ ّ اٍزلالل ّ اٍزٌزبط آى ثوًؤ آهلًل ،ؽزٔ ًؤرْاًَزٌل آیبد هوآى
ها روعوَٓ ٕؾیؼ کٌٌلّ .هزٔ ثَایْبى گُْ ىك هٔکوكین هٔگلزٌل :هب ٛلجَ
ًیَزین ،ػوثٔ ًقْاًلٍاینّ ،وب ُن کَ ثب هب ُوکبهٓ ًؤکٌیل».
«ثَ ُوروریت هب ثبُن هّاث ٜگوم كاّزینُ ،وچٌبىکَ ثب كیگو رٌظینُب ّ ؽلوبد
ُوَْ فْة ثْكین .كو ٜثب گوٍُّبٓ ثَیبه هنُجٔ ّ هالّیٔ هیبًَٓ ًلاّزین ،آىُب
اى هب فُْ ّبى ًؤآهل ،هب ُن اى آىُب فُْ هبى ًؤآهل».
«یک ّهذ کنپْل ّلین ًَ .رٌِب ُیچٔ كه ثَبً ٛلاّزین ،کَ ثلُکبه ُن ّلین.
چٌبىکَ ؽزٔ ًزْاًَزین کوایَٓ ككزو فْك ها ثپوكاىین .چبپ ًْویَ ُن ٍَ ـ چِبه
هبٍ ثَرؤفیو اكزبك .چِبه ـ پٌظ ًلو اى اػٚبء كه کْهٍپي فبًَُب هكزٌل ّ فْذ
ىكًل ،هيك کبهّبى ها ثَككزو کبًْى كاكًل رب ثزْاًل ثلُُٔبٓ فْك ها ثپوكاىك».
«پبیبٌگفثٌُٕٔؾ»( )1
رب عبٓ کَ ثَفبٛو كاهمًْ ،ویَٓ «پیبم هِبعو» ًقَزیي عویلٍ ؽبّٓ پیبم
«كیگواًلیْٔ» كه هیبى ثقِ هلٔ ّ هَزول «عٌجِ هّّيكکوٓ اكـبًٔ» ثْك.
آى ًْویَ ثب هْٙغگیوُٓبٓ ٕویؼ ،كوم ّ كیيایي عناة ،ػٌبّیي ّ ٍْژٍُبٓ
ًبة ّ كلچَپ ّ ثَیبهٓ عِبد كیگو کَ هِنرویي آى «هطغ چْنكاّذ اى
فبهط»« ،ثبىگْذ ثَفْیِ» ّ «ایوبى ثَاهىُُبٓ هلٔ» ثْك ،كه ربهیـ
هطجْػبد کْْه ثٍٔبثوَ ثْك .آى ًْویَ هلام ایي ثیذ اى ػالهَ ثلقٔ ها ثَفٜ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى12۵........................................................
علٔ كه ثبالٓ ٕلؾَٓ فْك چبپ هٔکوك ّ ػوالً صبثذ کوك کَ رب آفو ثَهلبُین
آى ّكبكاه اٍذ:
لؼي اهثبة هلن ثوآى کَٔ کْ ثب هلن
ثِو ًلغ فْیِ اى ثیلاكگو روغیل كاّذ
«پیبم هِبعو» ثب ؽلْل ٍبل ۱۳۵۶ثب هطغ ۳ Aكه ُْذ ٕلؾَ آؿبى ثَکبه
کوكً .قَزیي ّوبهٍ هٖبكف ثْك ثب هبٍ ؽول ۱۳۵۶كه هطلجٔ رؾذ ػٌْاى
«ًقَزیي پیبم» کَ ؽکن ٍوهوبلَٓ ًقَزیي ّوبهٍُ ّ ،ن اػالم پالرلوم کبًْى ها
كاّذ ،فْك ها چٌیي هؼوكٔ ًوْك:
« ...چٌیي ثْك ،کَ كه ۲۶ؽْد ً ۱۳۵۶قَزیي «یبكّاهٍٓ ِّیل ثلقٔ» ها
کَ ِّبكدًبهَٓ هب ًیي َُذ ،هٌزْو کوكین .یبكّاهٍ ،كه ًقَذ ،ؿوّلٌلُبٓ
ثَیبهٓ ثَُوواٍ كاّذ ّ آىُبٓ کَ ًَ کبهٓ هٔکٌٌل ًَ ّ ،کبهٓ ها کَ كیگواى
هٔآكویٌٌل ،هٔپنیوًل .آىُب ّ ،آى كیگواى کنثقذ کَ ثب رْٛئَٓ ٍکْد ،ثَعٌگ
ُو فالهیذ ّ اثزکبهٓ هٔهًّل ،آىُب کَ اى عِل ّ ًبكأً هوكم رـنیَ هٔکٌٌلّ ،
اى هوكهٔ کَ كٍّذ فلایٌلّ ّ ،اهس فلا" ،ػْامکبالًؼبم" هٍٔبىًل ،رب ثب
رؾوینُب ّ ريهینُب ُوچَ ثیِرو آىُب ها ثوکٌل ّ ،ثب ُوزبٓ چبپٌلٍٓ كیگو فْك،
"عْه" عبٓ پبٓ ّیطبى ها ُوچَ ثبىرو کٌٌل ّ ،آىُب ّ آىُب ،ثَرؾوین ّ رکلیو ّ
رِلیلهبى گوكزٌل ،چٌبىکَ گْیٔ کبههبى ،فلًگٔ ثو هلت ٍیبٍّبى ثْكٍ اٍذّ ،
ّوًگٔ ثو کبم ًبکبمّبى»...
«رب آىکَ ،آةُب اى آٍیبة اكزبك ّ ،عبٓ آة گلآلْك ها ىالل پبک ؽویوذ گوكذ،
ّ چَ كٍذُبٓ کَ ثوآ یبهٓ هبى كهاى ًْل ّ ،چَ رْْینُب ّ یبهُٓبٓ کَ
كواهاٍ هبى ًیبهل ّ ،كه یک کلوَ" :چَ یبهئ ثِزو اى ایيکَ ُوچٌبىکَ هب ثب ُیچ
ّوّع کوكٍ ثْكین ،اى آىُبٓ کَ ُیچٔ ُن ًلاهًلُ ،وَ چیي ثوآ هبى هٍیل" ُوَ
رٌٖوّللا یٌٖوکن ّ
ّ چیي ...کَ فغَزَ ثبك کالم هةّ الوَزٚؼلیي کَ كوهْك :اى
یضجّذ اهلاهکن».
«اى ُوبى ربهیـ اًزْبه ًقَزیي یبكّاهٍ ثْك کَ ثواكهاى هب کبهُبٓ ّبى ها
كْوكٍرو کوكًل ّ ػالٍّ ثو هن كه هِْل ًیي کبًْىُبٓ اكثٔ گَزوُ یبكذ،
چٌبىکَ ثواكهاى هب كه هِْل ثَکبهُبٓ كٍذ یبىیلًل ،کَ ُوچٌل اثزلایٔ ثْكّ ،لٔ
ٍوّب اى افالٓ ّ ایوبى ّ ،آثَزي آیٌلٍٓ هّّي ّ پیوّىهٌل»...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 12۶ .....................................................
«رب آىکَ كه ًقَزیي ًَْزٔ کَ كه ربهیـ ۲۵ؽْد ۱۳۵۳اى ٍْٓ
ثواكهاى هب كه کبًْىُبٓ اكثٔ اًغبم ّلٙ ،وي یبكثْك ِّیل ثلقٔ ،هْعْكیذ
کبًْى هِبعو ثَگًَْٓ رْکیالرٔ ،آىاك ّ كؼبل ًیي اػالم گوكیل».
کبٌَٕيٓبشك : «کبًْى هِبعو» کبًًْٔ اٍذ كوٌُگٔ،
کَ رالُ آى كههاٍ ثبى ٌّبٍبیٔ كوٌُگ إیل اٍالهٔ ّ هلٔ كه هیبى هوكم
اكـبًَزبى هٔثبّل ّ آههبى ًِبیٔ کبًْى رؾون عبهؼَٓ عِبًٔ "اهذ" اٍذ».
«ّ كه ّاهغ «کبًْى هِبعو» كْوكٍ ّلٍٓ ُوبى کبًْىُبٓ اكثٔ اٍذ کَ كه
گنّزَ ثَْٕهدُبٓ پواکٌلٍّ ،لٔ كؼبل کبه هٔکوك».
«کبًْى هِبعو» كواگیوًلٍٓ ُوَٓ اكـبًَزبًُٔبٓ فبهط اى کْْه هٔثبّل،
چَ کبهگو ّ كاًْغْ ،چَ ػبلن ّ ٛبلت ،چَ رجؼیلٓ ّ ٍیبٍٔ ،چَ كواهٓ ّ
هِغْهُ ،وَ ّ ُوَ كه کبًْى ٍِین هٔثبٌّل« .کبًْى هِبعو» ثَُیچ گوٍّ ّ كاه
ّ كٍزَٓ ثقْٖٕٔ ّاثَزَ ًیَذ ّ ،هزؼلن ثَُوَٓ کَبًٔ اٍذ کَ ثَفبٛو فلا
ّ فلن هَزٚؼق اكـبًَزبى كه ٍزیيًلُ ،وچٌل هْٙغ هوؽلَآ کبًْى ،هلٔ
اٍذ ّ ،لٔ هْٙغ ػویلرٔ ّ ًِبیٔ آى ،هْٙؼٔ اٍذ "اهزٔ"».
پیبويٓبشك : «پیبم هِبعو» رٌِب ًْویَٓ
هٍؤ ّ اهگبى ًْوارٔ ّ هٌؼکٌ کٌٌلٍٓ فْاٍذُب ّ آههبىُبٓ کبًْى هٔثبّل
کَ ُوهبٍ یکثبه پقِ هّْٔك .پیبم هِبعو ،اى هٌظو كهط هوبالد ّ ًظواد ثب
ؽلع إْل ثٌیبكٓ کبًْى آىاك اٍذ ّ ثیِرو هوبالرٔ ها هٔرْاًل ثپنیوك کَ
كهثوكاهًلٍٓ هٌّّگوٓ ػویلرٔ ّ ،یب هلٔ ثبّل .پیبم هِبعو كه هٌؼکٌ کوكى
اّٙبع اكـبًَزبى ،رٌِب ّ رٌِب کل عٌجِ اٍالهٔ ّ هوكهٔ اكـبًَزبى ها كه ًظو
كاهك ّ ثَُیچ ؽية ّ عوگَآ ،چَ ثًَبم اٍالهٔ یب ؿیو آى ّاثَزَ ًیَذ .اهیل هب
ثوایي اٍذ رب ثزْاًین اى ایي ٛوین ُن کبهٓ كه اكآ كیي كیٌٔ فْیِ کوكٍ ثبّین
ّ ُن ثب ایي اّلیي گبم ،گبمُبٓ ثلٌلروٓ كه اؽیبٓ كکو كیٌٔ ،ؽٌ هلٔ ّ كه ًزیغَ
اًلیَْٓ هکزجٔ اٍالهٔ كاّزَ ثبّین».
افغبَىحبٌؾقویبِجكیٍؾٔقاٌجبقیػ
هطلت كیگوٓ كه ایي ّوبهٍ چبپ ّل رؾذ ػٌْاى« :اكـبًَزبى ثیي
هؾوّهیذُبٓ گنّزَ ّ كّْاهُٓبٓ آیٌلٍ» (ػٌبیذ كاهیل کَ ػٌْاى چوله ىًلٍ
اٍذ ).كه آى ىهبى اّٙبع کْْه ثٍَوػذ ثَُن هٔهیقذ .ایي ًْویَ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى12۷........................................................
ٍواٍو کْْه گياهُُبٓ كهین ّ رؾلیلُبٓ هّّي ّ هْٖه اهایَ هٔكاك.
چٌیي کبهٓ كهآى ىهبى پزبًَیل ثَیبه ثبال هٔٛلجیل؛ ىیوا هبًٌل اهوّى ٍّبیل
اهرجب ٛعوؼٔ گَزوكٍ اى هجیل هْثبیل ،هبُْاهٍ ّ اًزوًذ ّعْك ًلاّذ.
ثَكًجبل آؿبى ثَکبه کبًْى هِبعو ،ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶كٖل هّیِ
یکثبهٍٓ گوٍُّبٓ عِبكٓ اكـبًٔ ّبهل ُوكّ ثقِ ٌٍٔ ّ ّیؼَ كه ایواى
ّ پبکَزبى ًیي ثْك .كه ایي هْهغ اّٙبع كافلٔ اكـبًَزبى ثِن فْهكٍ ثْك ّ
عٌگُبٓ ّلیل كه هٌبٛن کَُْزبًٔ ثیي ٍبکٌیي هؾلٔ ّ هْآ كّلزٔ ربىٍ
ثَهلهد هٍیلٍ عویبى كاّذ .ثَیبهٓ اى هٌبٛن کَُْزبًٔ اى کٌزول كّلذ
کْكربیٔ فبهط ّلٍ ّ رٍْ ٜکویزَُبٓ هؾلٔ اكاهٍ هّٔل ُوهّى گوٍّثٌلُٓبٓ
هَلؼ علیل پب ثَهیلاى هًِٔبك .كه ٛوف كیگو گَلُبٓ ػوین هیبى اؽياة
فلن ّ پوچن ًیي هّى ثَهّى ػوینرو هّٔل کَ ارْهیزَٓ كّلزٔ ها اى كهّى
رٚؼیق هٔکوك:
ـ «اّلیي كهگیوُٓبٓ ًظبهٔ ثیي كّلذ ّ هقبللیي ثَربهیـ ۱۲هیياى ٍبل
۱۳۵۳كه كهٍٓ کبهلیِ ًْهٍزبى ّوهٔ هّٓ كاك کَ هُجوٓ آى ها لطیق فبى
هِوكیِ ،هالّ ؽٚود ػلٔ ّ هؽوذ ًجٔ ثَػِلٍ كاّزٌل ،ایي ؽولَ ثبالٓ کبهّاى
رلاهکبرٔ ّ اکوبالرٔ هْلاهكّٓ یک کَ اى کبهلیِ ثَثویکْد ثبى هٔگْذ
ْٕهد گوكذ)۲(».
ـ «اّلیي كهگیوٓ ًظبهٔ ثیي كّلذ ّ هقبللیي كه كهٍٓپیچ ّ ثَهْهبًلأً
اًْه اهیي ّاهغ ّل کَ كه آى ثوفْهك كه ؽلّك كّ ُياه هوكم ًْهٍزبًٔ پبیگبٍ
ًظبهٔ كّلذ ها رٖوف کوكٍ ّ هلد ٍَ هّى ؽْىٍٓ ًظبهٔ كّلذ ها كه افزیبه
كاّزٌل)۳(».
ثوآ گنهاًلى رؼطیالد ربثَزبًٔ ،اى هن ثَهِْل هكزن .كه ُوبى هلهٍَٓ
ػجبٍولٔفبى ،هؤّا گوكزن .ثیِ اى ۴ـ ۵هبٍ اى پیوّىٓ اًوالة ایواى
ًؤگنّذ .كه آى كٖل گوهب ،رت عٌجِ هّّيكکوٓ {ثَّیژٍ چپٔ} ایواى ًیي
فیلٔ ثبال ثْك ۶ـ ۶عویبى ػولٍٓ چپ ّ الزوبّ ٔٛبهل ؽية رْكٍ ایواى،
ٍبىهبى هغبُلیي فلن ایواى ،عٌجِ هَلوبًبى هجبهى ،ؽية هًغجواى ایواى،
ؽية رْكبى {عبًتكاه هْٔء اًْه فْعَ = هییٌ عوِْه ّهذ آلجبًٔ}
اٍزبلیٌیَذُب ،هّیيیًْیَذُب (رغلیل ًظو ٛلجبى) ّ ...كه کٌبه آىُب رْکلُبٓ
فوكٍپبٓ هبًٌل کبًْى اثالؽ اًلیَُْبٓ ّویؼزٔ ،گوٍّ كوهبى ّ ٍبىهبى هغبُلیي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 13۰ .....................................................
اًوالة اٍالهٔ ...كه كٚبٓ آّلزَٓ ٍیبٍذ ّ كوٌُگ ّ اًلیَْ پِلْ هٔىكًل.
ؽية (ؽبکن) ّ علیلالزؤٍیٌ عوِْهٓ اٍالهٔ ُن کَ عبٓ فْك ها كاّذ.
ٍواٍو ایواى آکٌلٍ اى پٍْزوُب ،ػکٌُب ،ثیبًیَُب ّ ًْویبد ُویک اى آى
گوٍُّب ثْك .ثؼلُب ایي كّهٍ هؼوّف ثَ«روهیلّه» ایواى ّل (هبٍُبٓ گوم
= ایي ػجبهد كه عویبى اًوالةکجیو كواًََ ّاهك اكثیبد ٍیبٍٔ گوكیل« ،لئْ
روّرَکٔ» كه کزبة «ربهیـ اًوالة ثلْْیک» ّ هٌِلً هِلٓ ثبىهگبى كه
کزبة "اًوالة ایواى كه كّ ؽوکذ" آى ها ثَکبه ثوكٍاًل).
اى هیبى آى ُوَ عویبى ٍبىهبى هغبُلیي اًوالة اٍالهٔ عبًجلاه هْٔ
هُجوٓ اًوالة ثْك کَ ثَهوّه كه اهکبى ًظبم ،فبَٕ ٍپبٍ پبٍلاهاى عنة ّل ّ
اػٚبٓ آى هویت ثَكّ كَُ ٍوذُبٓ هِؤ ها اؽواى کوكًل .ایي ٍبىهبى كه آى
هْهغ كّ ّؼبه ثوعَزَ كاّذ:
۱ـ «ّالیذ كویَ اٍزوواه ؽوکذ اًجیبء اٍذ».
۲ـ «پیِ ثَْٓ رْکیل ارؾبك عوبُیو اٍالهٔ».
هِْل یکٔ اى ٍَ ِّو ثيهگ ّ كوٌُگٔ ایواى اٍذ ،روبم عویبىُبٓ كْم
كه آىعب كؼبلیذ كاّزٌل .كه یک اهىیبثٔ ثٌیبكٓ ،هیبى ثَیبهٓ آى گوٍُّب ّعَ
روبیي اٍبٍٔ ّعْك ًلاّذ؛ لکي اى آىعب کَ «ػٖو هکبرت ثْك» ّ علال ثو ٍو
اللبظ ّ هلبُین عُْوٍٓ إلٔ کبهُب ها رْکیل هٔكاكُ ،ویک اى آًبى هیبى فْك
ّ ٍبیو ههجب كیْاهٓ ثلٌل هبیل ثْكًل .ثؾشُبٓ ٍیبٍٔ ـ ایلیْلْژیک ٍقذ
كاؽ ثْك ّ عویبىُب ؽوالد رٌل هطجْػبرٔ ػلیَ یکلیگو ٍبهبى هٔكاكًل.
ٍواٍو ِّو آکٌلٍ اى پٍْزوُب ،ػکٌُب ،ثیبًیَُب ّ ًْواد ُویک اى آى گوٍُّب
ثْكُ .ویک کالًُبٓ هقزلق كه ىهیٌَٓ آهْىُُبٓ ٍیبٍٔ ـ ایلیْلْژیک كه
ٍطؼ ِّو ثوگياه هٔکوكًل.
هي كه یکٔ اى کالًُبٓ آهْىّٔ ّاثَزَ ثَ «عٌجِ هَلوبًبى هجبهى» صجذ
ًبم کوكم کَ رؾذ ػٌْاى «ثوهٍٔ هکبرت كلَلٔ» رْکیل هّٔل .عْاًبى ىیبك
كه آى اّزواک كاّزٌلّْ .ه ّ عنثَٓ عْأً اػٚبء کالً اى یک ٍْ ّ
ؽواهد ثبالٓ كٚبٓ ٍیبٍٔ اى ٍْٓ كیگو هْعت هّٔل کَ كه کالً هب اى
ُوَ چیي ٍقي هّك؛ عي كلَلَ .هجبؽضبد هٌْ ٛثٍَیبٍذ هّى ُوْاهٍ
ثوهوْالد كلَلٔ ٍبیَ هٔاًلافذ .گْ ایيکَ كلَلَ ثَهؾی ِ ٜآهام ّ ػوالًٔ ًیبى
كاهك ،چْى فْك هؾْٖل كهذ ػولٔ اٍذ .كهؽبلٔکَ الزِبثبد ٍیبٍٔ اٍبٍب ً
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى131........................................................
هجزٌٔ ثواؽَبٍبد رِییظ ّلٍ هٔثبّل کَ هقْٖٕب ً كه عْاهغ هّ ثَهّل ليّهب ً
ثب ػوالًیذ رْأم ًیَذ.
كه هَیو هكذ ّ آهلم ،ریزوُبٓ هّىًبهَُب ّ ًْویبد ّاثَزَ ثَعویبىُبٓ
چپ ّ هاٍذ ها کَ هبًٌل ثوگ فياى كٚبٓ ِّو ها پّْبًیلٍ ثْك ،هوّه
هٔکوكم ،کزبةُبٓ ربىٍ ها هل ًظو كاّزن .یک هّى یک ًَقَ کزبثٔ ؽلّكا ً ۶۰
ٕلؾَآ كه هطغ ثيهگ ّىیوٓ رْعَ هوا علت ًوْك کَ ػٌْاًِ چٌیي
ثْك« :اكـبًَزبى آؿبى ىًلگٔ ًْیي» هؾزْٓ آى ،گياهُگًَْٓ ثْك کَ ثَّیٍْٓ
رؾلیلٔ اى اُلاف ّ كٍذآّهكُبٓ كّلذ ۱۴هبَُٓ ًْه دمحم روٍکٔ اهایَ ّلٍ
ثْك .چیي فیلٔ ىیبكٓ ًلاّذ؛ لکي اُ ّویذ هٚیَ كه ایي ًکزَ ًِلزَ ثْك کَ ثوآ
ًقَزیيثبه ّهبیغ عبهٓ کْْه هب رؾذ ػٌْاى هَزولٔ كه ػوَٕٓ هطجْػبد
ایواى علٍْ هٔکوك.
كهؽبلٔ کَ ًَجذ آى کزبة ثب ُیچ عویبى ٍیبٍٔ ایوأً كاكٍ ًْلٍ ثْك؛ ا ّهب
هؼلْم ثْك کَ کبهٓ اى ؽية رْكۀ ایواى اٍذ .آى ؽية ثَهَؤلَٓ اكـبًَزبى
اُزوبم علٓ ثَفوط هٔكاك ّ رجلیـبد گَزوكٍ ثًَلغ کْكربی ُلذ صْه ها هلیویذ
هیًوْك .اًلکٔ ثؼل اى آى «هؾوْك ثَآمیي» ّقٖیذ كوٌُگٔ ّ ػ ْٚکویزَٓ
هوکيٓ ؽية ثَاكـبًَزبى ٍلو کوك ّ كه ثوگْذ ثَایواى ،کزبة «گْأُ چْن ّ
گُْ» ها ثَككبع اى كّلذ کْكربیٔ ًّْذ ٍپٌ کزبة «كٍّزٔ اى ثْرَٓ آىهبیِ
كهآهلٍ» ثولن «ثْهیٌ پزکق» (ثلـبهٓ) ها روعوَ ّ ًْو ًوْك کَ كه هْْٙع
کوکُبٓ ارؾبك ّْهّٓ ثَكّلذ اكـبًَزبى ًگبّزَ ّلٍ ثْك ّ ُکنا...
کزبة «اكـبًَزبى آؿبى ىًلگٔ ًْیي» ها فویلم ،ثبّلغ ىیبك فْاًلم ،اى هؾزْٓ
ّ هْٙغگیوُٓبٓ آى فّْن ًیبهل .ػْاٛق ّ اؽَبٍبرن رؾویک ّل ،رٖوین
گوكزن یک کزبثٔ كه هكّ هٌلهعبد آى ثٌْیَنُ ،ویي کبه ها کوكم .اى آىعب کَ
کبه هي یک اهلام هٌلؼالًَ ثْك ،ثٌبءا ً ًبم آى ها «اكـبًَزبى كه ٍیبٍرویي كّهاى
ربهیـ» گناهكم رب فْة ثزْاًل ثب ػٌْاى «اكـبًَزبى آؿبى ىًلگٔ ًْیي» هوبثلَ کٌل!
ثبیل اػزواف کٌن کَ ایي اهلام هي ثب رْعَ ثَپزبًَیل ؽية رْكٍ ایواى،
ّجیَِ کبه هْهچَٓ ثْك کَ ثَعٌگ كیل هّك .هي ثؼلُب اى ىثبى اّقبٓ
كیگو ًیي ٌّیلم کَ هٔگلزٌلً« :قَزیي اصو یک ًْیٌَلٌٍٍ ،ل عٌبیذ اّ
اٍذ ».یک چٌبى ٌٍل عٌبیذ ها هي كه ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶ثوعبٓ ًِبكم.
ثؼ ٔٚاى ٕلؾبد آى ٍقذ اؽَبٍبرٔ اٍذ ّ ثؼ ٔٚهیْقٌلآهیي ّ ُوواٍ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 132 .....................................................
ثب اظِبه ثلثیٌُٔب ّ فُْثیٌُٔبٓ هُْْم ...ثب کوبل رؤٍق ،گنّذ ىهبى ًْبى
كاك کَ ًْیلُبٓ هًگیي کزبة هزؼلن ثَؽية رْكٍ كه اكـبًَزبى هؾون ًْل؛
ّلٔ كبل ثل هي كهین رؼجیو ّل .چٌبىکَ کْْهم كه ٍَ كَُٓ آفو هوى ثیَزن اى
هَیو ىًلگٔ ًْیي ّ هّ ثَکوبل هٌؾوف ّل ّ ثٍَیبٍرویي كّهاى ربهیـ فْك
گوكزبه آهل .عِل ّ ربهیکٔ ثوُوَ اهکبى ىًلگٔ هَزْلٔ ّل.
آکبُ هي اّزجبٍ گلزَ ثْكم ّ كبل ًیک ؽية رْكٍ ثَظِْه هٔهٍیل.
كه ُوبى كٖل گوم ثْك کَ ُیؤدُبٓ اى ٍْٓ كّ عویبى ػولٍٓ اُل ٌٍذ
ّبهل عوؼیذ اٍالهٔ ّ ؽية اٍالهٔ عِذ اكززبػ ككبرو ًوبیٌلٍگٔ رٌظینُبٓ
هوثْ ،َٛاى پیْبّه ثَایواى آهلًلُ .وچٌیي آهبٓ ػجلالؼلٔ هياهٓ ثَارلبم هیو
ؽَیي ٕبكهٔ پوّأً ،اى ٛوین پبکَزبى ثَهِْل آهلًل .گْیب آىُب یکكیگو ها كه
پبکَزبى كیلٍ ّ ثب ُن هْل ّ هواه کبهٓ گناّزَ ثْكًلٛ .جن رْٕیق ٕبكهٔ
پوّأً ،آهبٓ هياهٓ اثزلاء هٖل آهلى ثَایواى ها ًلاّزَ ،اّ كه پیْبّه كًجبل
اٍلؾَ آهلٍ ثْكٍ ّ كه آىعب ثبؽية اٍالهٔ ثَهُجوٓ گلتاللّیي ؽکوزیبه هواه
ُوکبهٓ ًِبكٍ ّ ٙوي پنیوُ ػْٚیذ آى ؽية ،پنیوكزَ ثْك کَ هيؽیش ًوبیٌلٍ
ّ هْهبًلاى آى ؽية كه ٍوذ ّوبل ػول کٌل .ایي گياهّٔ ثْك کَ ٕبكهٔ
پوّأً اى ّٙؼیذ کْْه ،كه عوغ ٛالة اكـبًٔ هلهٍَٓ ػجبٍولٔفبى اهایَ
كاك .فْك آهبٓ هياهٓ ثؼلُب اّبهارٔ ثَایي هْْٙع كاهك:
«كه آى ّهذ كه پیْبّه ػلٍٓ كّه ُن عوغ هّٔلًل ،ككزوکٔ ثبىکوكٍ ثْكًل...
هي هلرٔ كه آىعب ثْكم ّ روبم ایي ككبروٓ کَ ثَّعْك آهلٍ ثْكًل ،هكزن ،كیلم ّ ثب
ثواكهاى ٕؾجذ ًوْكم ّ كه ُوبىعب ثْك کَ اؽْال آهل ّوبل ٍوثلٌل ؽوکذ ّ هیبم
ًوْكٍ»()۴
آىُب هلرٔ كه هلهٍَٓ ػجبٍولٔفبى ثیزْرَ کوكًلٍ ّ ،واؽ ًیوُّبٓ كؼبل ها
گوكزٌل .كه هیبى ٛالة اكـبًَزبًٔ هوین هِْل ُن رؼلاكٓ اى ّبگوكاى ٍیلؽیله
هؾوْكٓ ،اؿلت ّبهل ٛالة هٌبٛن هوکيٓ ثَّیژٍ كایکٌلٓ کزبثقبًَٓ هٍْْم
ثَ«هٍبلذ» ها كایو ًوْكٍ ّ فْك ها «گوٍّ هَزٚؼلیي» هٔفْاًلًل .پٌ اى
چٌلٓ آهبیبى هياهٓ ّ ٕبكهٔ ثَهن ػيیوذ کوكًل ،ثب ّوبهٓ كیگو اى ٛالة
اكـبًَزبًٔ کَ هجالً اى ًغق آهلٍ ّ ٍبکي هن ّلٍ ثْكًل ،هبًٌل آهبیبى ٍیلؽَیي
ؽَیٌٔ كهٍْٕكٔ ّ هوثبى ػلٔ ػوكبًٔ یکبّلٌگٔ هالهبد ّ گلذ ّ گْ ًوْكًل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى133........................................................
ؽبٕل هغوْػَٓ رالُُبٓ كافل ،هِْل ّ هن هٌزظ ثَپیلایِ ؽلوَٓ هٍْْم
ثَ «گوٍّ ًٖو» ّل کَ كه ُوبى اّایل ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶ثب ٕلّه اػالهیَٓ
كه هن اػالم هْعْكیذ ًوْك ّ .یک آهم لْىٓ ّکل ُن ثوآ فْك هٍن کوك.
گوٍّ ًٖو فیلٔ ىّك هْكن ّل ثب گوٍّ «هَزٚؼلیي» کَ ُوبى ّبگوكاى
ٍیلؽیله هؾوْكٓ ّ اػٚبٓ کزبثقبًَٓ هٍبلذ ثْكًل ّ كه هِْل كؼبلیذ كاّزٌل،
ثَّؽلد ثوٍل .كه ایي هْهغ ٍوکوكٍگبى گوٍّ «هَزٚؼلیي» ػجبهد ثْكًل اى
ّللا هْؽلٓ ،هٖطلٔ اػزوبكٍٓ ،یلػجلالؾویل ٍغبكی، ػلٔ اکجو هِلّٓ ،اهبى ّ
ػلی اکجو هِلّی ،اى ثٌیبى گناهاى کزبثقبًۀ هٍبلذ ّ عٌبػ هَزٚؼلیي
ػجلّللا هٍْْٓ (هِْْه ثَهٍْْٓ ٍلیل) اى ایي پٌ ًبم «گوٍّ ًٖو» ّ ٍیل
ثَ«ٍبىهبى ًٖو» اهروبء یبكذ ّ ثَُوبى كلیل هواه ّل ًبم ًْویَٓ ٍبىهبى «پیبم
هَزٚؼلیي» گناّزَ ّْك .ؽزٔ ّکل آهم ُن رـییو ًوْكٍ ّ ؽبلذ كایوٍٓ کبهل
ثَفْك گوكذ کَ هزکٔ ثًَْک هلن ثْك .ثبىُن ثَُوبى ٍجت ،هوکي كوٌُگٔ
هَزٚؼلیي» ِّو هِْل هووه گوكیل .رلٖیل ایي ٍبىهبى ّ هؾل ًْو «پیبم
اعواللیي اهجبل ،دمحم هؽین اكٚلی
هطلت كه ّوبهٍٓ ًقَذ پیبم هَزٚؼلیي آهلٍ اٍذ.
كه آى هْهغ ُوٍبىهبى ّ گؤُّ کَ رْکیل هّٔلٍ ،ؼٔ كاّذ ٍبثوَٓ
ربهیقٔ فْك ها یک چٌل ٍبل ثیِرو ّاًوْك ٍبىك ّ فْك ها ثَیکٔ ـ كّ ٍَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 13۹ .....................................................
ّقٔ ،یبهّٓكاك هِن هٌزَت ًوبیل؛ ّلٔ ؽویوذ ایي ثْك کَ ایي گوٍُّب هجل اى
ٍبل ۱۳۵۶رْکیل ًْلٍ ثْكًل .اّقبٓ ثًَؾْ اًلواكٓ ،یب هؾللٔ ّ ؽلوَآ کبه
هٔکوكًل؛ ا ّهب گوٍّ هٌظن ٍیبٍٔ ثَهلِْم ّاهؼٔ کلوَ ًجْكًل .ثٌبثوایي ٍبل
۱۳۵۶یک ٍوكٖل ربهیقٔ ثوآ اکضویذ گوٍُّبٓ ّیؼئ اكـبًَزبًٔ اٍذ
کَ ثؼلُب ػٌْاى «گوٍُّبٓ عِبكٓ» «ُْزگبًَ» یب «ًَگبًَ» ثَفْك گوكزٌل.
ثّؼٕیً
ثهؽٗٔثبلگٍث
ثوآ چٌلیي ٍبل هیبى «کبًْى هِبعو» ّ ٍبىهبى ًٖو پیواهْى رٖبؽت
اًؾٖبهٓ ًبم ٍیلاٍوبػیل ثلقٔ ههبثذ رٌگبرٌگ عویبى كاّذُ ،ویک اى آى كّ
گوٍّ رالُ كاّذ رب ثلقٔ ها پلهفْاًلٍ یب پیو ّ پیْْآ هٌؾٖو ثَفْك هلنكاك
ًوبیل ّ اى ایي ٛوین ّعَِ ّ اػزجبه کوبیٔ کٌلّ .وبهٍُبٓ ًْویبد پیبم هِبعو،
پیبم هَزٚؼلیي ّ عوایل ٍبیو رٌظینُب آکٌلٍ اى رٖبّیو ّ اّؼبه ثلقٔ ّ هوبالد
اًله ّٕق اّ اٍذ .كه ؽویوذ ًبم ثلقٔ رْاًَذ هلد ثیِ اى یک كَُ گوٍُّبٓ
ّیؼئ اكـبًٔ ها چبهط کٌل .پیبم هِبعو اّ ها «اهبم اًوالة اكـبًَزبى» هٔفْاًل
ّ ثقُِبٓ اى ٍقٌوأًُبٓ اّ ها كه فْك چبپ هًٔوْك.
چٌبىکَ ٍبىهبى ًٖو ًبم اًزْبهارٔ فْك ها «اًزْبهاد ِّیل ثلقٔ» ًِبك ،ثب
اًزْبه کزبةُب ّ عيّاد ىیبك كه ّٕق ثلقٔ ،اّ ها ثَهؼواط هٍبًیل .اى عولَ
کزبةُبٓ هٌزْوٍ اى ٍْٓ ایي ٍبىهبى كهثبهٍٓ ثلقٔ ػٌبّیي میل اًل:
۱ـ «چکبهَُبٓ ػالهَٓ ِّیل ثلقٔ» « ،۲فوُّ آىاكٓ» « ،۳یبكّاهٍٓ
ػالهَٓ ِّیل ثلقٔ» « ،۴كویبكُبٓ عبّیلاى» ّ ،۵علل اّل كیْاى ثلقٔ.
كویبكُبٓ عبّیلاى ،کزبثٔ كاهآ ٕ ۳۰۰لؾَٓ ههؼٔ اٍذ کَ هؾزْٓ
ثقُِبٓ هزؼلكٓ رؾذ ػٌبّیي :ثلقٔ كویبكگو هظلْهیذ اكـبًَزبى ،ثلقٔ آؿبىگو
عٌجِ اٍالهٔ اكـبًَزبىًَ ،ل عْاى ّ ٙوّهد ٌّبفذ ثلقًَٔ ،ل عْاى كه
پورْ اًلیَُْبٓ ثلقٔ ،آگبُٔ ّ ػوكبى كه اًلیَْٓ ثلقٔ ...هٔثبّل.
ّبیل رجلیـبد ایي عویبىُب ثبػش ّل کَ ؽزی ایواى یک هطؼَ روجو پَزی ثًَبم
ثلقی هٌزْو ًوبیل.
ُیچیک اى هوبالد ّ ۲۳وبهٍ «پیبم هِبعو» ّ کزبةُبٓ هٌزْوٍ اى ٍْٓ
کبًْى هِبعو ثًَبم کَٔ ثَصجذ ًوٍیلٍ اٍذ .اّٙبع كه ؽوکذ اٍالهٔ ّ كیگو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى13۵........................................................
گوٍُّب ًیي چٌیي ثْك؛ ّاهؼب ً چَ كلاکبهُٓبٓ ثيهگٔ اى ًبؽیَٓ اػٚبء ّ پوٌٍل
ثَظِْه هٔهٍیل ّ چَ رغبهرٔ ثٔكهك ٍو ّ پوٍْك ثوآ هُجواى ػیبه هّٔل!
هُجواى گوٍّثٌلیُبی اكـبًی ثب اهائَی ایي ًْواد ثَهواکي فبهعی ،پْل
كهیبكذ هیکوكًل ،ثلّى ایيکَ ثًَْیٌَلٍگبى کنرویي ّعِی پوكافذ کٌٌل!
كه آى ىهبى «فْكهجبهىپٌلاهاى» ػکٌ فْكها ثَکَی ًویكاكًل ،ثبُوکَی
ػکٌ ًویگوكزٌل ،ثَُوکَی كٍزق ّ ٜاهٚبء ًویكاكًلً ،بم فْكها كه پبی
هطبلت روویوئ فْك كهط ًویکوكًل ،هجلأ ّ هوٖل ٍلو فْكها ثَکَی ًویگلزٌل...
صجذ هطبلت ثًَبم اّقبٓ ،اى اّایل كَُٓ ۱۳۳۰هّاط یبكذ.
خّللا هؾٌَٔ
كه ایي هیبى ،ؽوکذ اٍالهٔ ّ آی ّ
اى ثلقٔ فُّْبى ًؤآهل؛ ثَُویي ًوٍ ،ٜبكاد
ثَِْكٓ اى فبًلاى آهبٓ ٍیلٍوّه ّاػع کَ كه
آى ىهبى كه چبهد رْکیالد ؽوکذ اٍالهٔ
هلهرٔ ىیبك كاّزٌل ،اى ثلقٔ فْة ًؤگلزٌل؛
گْایيکَ كه گنّزَ هّاث ٜهیبى آهبیبى ّاػع ّ
ثلقٔ ،ؽٌََ ًجْكٍ ّ عٌبة ّاػع ،ثلقٔ ها
ثَكلیل هكذ ّ آهل ثَكاًْگبٍ ّ ٍالم ّ ػلیک ثب
كفزواى ّ ىًبى ٍولُچ رلَین هٔکوكٍ اٍذ.
هوؽْم «ٍیلىهبى افالهی» هیگلذ« :ثَثلقی
گلزن آهبی ثلقی! رْ کَ ىّه كاهی ،ظبُوّبٍ ُن
ثَؽوف رْ اٍذ ،چوا ُویي «ٍیلٍوّه ّاػع» ها ًویکْی؟ ثیب ّاػع ها ثکِ
کَ ُوَ اى ّو اّ هاؽذ ًّْل.
ثلقی گلذً« :یّ ،اػع اى ثيهگبى اٍذّ ،عْك ثيهگبى هبیَی ثوکذ اٍذ».
ثَفبٛو كاهم كه ٍبل ۱۳۶۴كه یک هْهكٍ ،یلػجلالؾویل ًبٕوٓ هوبلَٓ
ثلٌلثبال كه رْٕیق ّ رْویؼ هیبم ثلقٔ ًّْزَ ثْك؛ هواه ثْك آى هوبلَ كه یکٔ اى
ّوبهٍُبٓ هغلَٓ «اٍزوبهذ» چبپ ّْك .كه آى هْهغ هي ّیواٍزبه ّ ٍوكثیو
هغلَٓ هنکْه ثْكم؛ هوبلَ آهبكٍ ّل ثَػٌْاى هطلت كّم (ثؼل اى ٍوهوبلَ کَ
خّللا هؾٌَٔ كاّذ) كهط گوكیل؛ ٛجن هؼوْل، ُوَگبٍ افزٖبٓ ثَفْك آی ّ
خّللا رولین ّل؛ اّ هوبلَٓ ًبٕوٓ ها پٌ کوك ،هب
ثَهٌظْه ثوهٍٔ ًِبیٔ ؽْٚه آی ّ
هغجْه ّلین ثَعبٓ آى هطلت كیگوٓ ثگٌغبًین.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 13۸ .....................................................
ّقٖب ً اى آی ّ
خّللا هؾٌَٔ ٌّیلم کَ« :ثلقٔ ها کَٔ ًکْزَ اٍذ ،اّ كه اصو
پوفْهٓ عبى فْك ها
اى كٍذ كاك .ثؼل اى
آىاكٓ اى ىًلاى ثب
ظبُوّبٍ آّزٔ کوك،
اؿلت اّهبد كه
هِوبًُٔبٓ ظبُوّبٍ
ُوواٍ اّ ثْك ،فیلٔ
چبم ّلٍ ثْك ،ؿنآ
ّبُبًَ چوة ّ لنین
ثْك ،ثلقٔ ُن ًزْاًَزَ
ثْك فْك ها کٌزول
ًوبیل ،ىیبك فْهك ّ
هوك! ...ثلقٔ پلْ ها ثب
ظبُو ّبٍ هٔفْهك،
فٌلٍ ّ ػْناُ ثب
ربعیکُب ّ هيلجبُُب
ثْك ّ گویَ اُ ثب
ُياهٍُب».
ّبیل هؾٌَی كهٍذ
گلزَ ثبّل ،ػکٌُبی
آفو ػوو ثلقی ًْبى
هیكُل کَ اّ ثیًِبیذ
كوثَ ّلٍ اٍذ!
ثّظید«یکيکحت»
ثهؽٗ
ّاهغ ایي اٍذ کَ ثلقٔ ثَب ثيهگرو اى ایي ؽوفُب ثْكٍ اٍذ .كه ربهیـ
هؼبٕو کْْه هب ًبم «ػالهَ ٍیلاٍوبػیل ثلقٔ» ثو ٍزیؾ هلَٓ هجبهىاد ٙل
اٍزجلاكٓ هٔكهفْل .ثلّى ّک ثلقٔ پوچنكاه عٌجِ «ػلالذفْأُ»،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى13۵........................................................
«ثبىگْذ ثَفْیِ» ّ آههبى كیگوگًْٔ ّ پیِهكذ كه هوى افیو اٍذ .كیْاى
اّ ها رْهم هٔکٌین ّ كههٔیبثین کَ ثلقٔ یک ّْهّٔ ّ اًوالثٔ {ثَهؼٌٔ
هؾلّك کلوَ} ًجْكٍ اٍذ؛ ثلکَ هُجو ثيهگ هلٔ ثْكٍ کَ كلَلَٓ هّّي،
ایلٍآلُبٓ ثلٌل ،اُلاف هؼیي ،ثیٌِ ػوین ّ چْناًلاى ٍّیغ ّ ثوًبهَٓ عبهغ كه
هیلاىُبٓ رئْهٓ ّ ػول كاّزَ اٍذ .ثلیيهواه ،ثلقٔ یک «هکزت» اٍذ ًَ ،یک
كوك .آصبه اّ ًْبى هٔكُل کَ ثوآ ُوَ هْو اعزوبػٔ ثوًبهَ كاّزَ اٍذ.
ثَیبه ًبْٕاة فْاُل ثْك اگو ثلقٔ كه هبلت یک كوك هْهك هطبلؼَ هواه
گیوك .چٌبى هّیکوكٓ ًَجذ ثَهوْلَٓ «ثلقٌّٔبٍٔ» ًَ رٌِب هاٍ ثَعبٓ ًؤثوك
کَ هب ها كه یک ،یب چٌل ىاّیَ هؾلّك هٔکٌل ّ ثَكهک ًبهٔ هٔکْبًل؛ کَ ًزبیظ
آى ًقْاُل رْاًَذ هاٌُوبٓ آىاكٓفْاُبى ّ ػلالذعْیبى كه ّاكٓ ػول گوكك.
پژُِّ ّ هطبلؼَٓ ٍیَزوبریک پیواهْى اثؼبك ّقٖیزٔ ثلقٔ ثَؽیش یک
«هکزت» پیٍْزَ هٔرْاًل ثَهضبثَ یک الگْ ّ ًیوّٓ هؾوکَ عِذ اٍزوواه
هجبهىاد آىاكٓفْاُبًَ هٌْبء رْعَ ّ ػول هواه گیوك.
ؽزوب ً الىم اٍذ کَ یک هٖلؼ اعزوبػٔ ؽبیي ریْهُٓبٓ هلّى ّ هٌجؼش اى
هـي فْیِ ثبّل رب اّالً ثلاىٍّیلَ ٌّبفزَ گوكك ،ثَهْل كالٍلَ «ثبیل اى اصو پٔ
ثَهْأصو ثوكٍ ّْكُ ّ ».وَگبى ثلاًٌل کَ اّ كاهآ چَ ًْع ّقٖیذ ّ کبهاکزو
اٍذ ،ثَكًجبل چیَذ ،چَ هٔفْاُل ّ چگًَْ هٔفْاُل...؟ صبًیب ً کٌِ ّ هٌِ اّ
ثب اٍزٌبك ثَُوبى ریْهُٓبٓ فْك كه کْبکِ ىهبى هْهك اهىیبثٔ ّ هٚبّد
عبهؼَ ّ ربهیـ هواه گیوك؛ كه ؿیو ایي ْٕهدٍ ،قي گلزي اى ُوًْع ؽوکذ
اعزوبػٍٔ ،یبٍٔ ّ إالؽٔ العوم ثَلْهپٌیَن ّ كَبك ّ اّثبّگوٓ ّ ثلهؼبّٔ
هٌزِٔ هّْٔك ...آفو ،هگو هّْٔك یک ؽوکذ اعزوبػٔ كه كٚبٓ ػبهٓ اى
رؾلیل ّ ریْهٓ ّ چْناًلاى آؿبى کوكك ،ثَهاٍ كهٍذ اكاهَ كُل ّ ثًَزبیظ
هطلْة ّ اُلاف هؼیي ُن ثوٍل؟!
ثهؽٗٔ«ػكفبٌگكو»
آرْٔ کبًله كهّى هب كزبك
گوچَ هب ها ٍْفذ؛ ا ّهب ىًلٍ ثبك
رللین «ؽوبٍَ» ّ «ػوكبى» اى هقزٖبد ثوعَزَٓ هکزت ثلقٔ اٍذ.
كه اكثیبد ػوكبًٔ ثلقٔ کلوبد ّ ػجبهاد چْى :هَزٔ ،فوبهًٓ ،زؤٍ ،ؿويٍ،
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 13۶ .....................................................
عبًبى ،فواثبد ،فواثبرٔ ،پیو ،هواك ،هویلَ ،هٍٔ ،بهٔ ،ثبكٍ ،ػْن ،عٌْى،ًٔ ،
ًْافزيٛ ،وة ،روکیي ،ىلق ،اثوّّ ،یـ ،ىاُل ،هیبء ،ريّیوٛ ،ؼي ،ثِزبى،
ًُْ ،هْوة ،هْوّة ...ثبه ُوبى هؼبًٔ ها كاهك کَ كه هٌظْهَٓ هکزت
«ػوكبى هؾ٘» هْالًب عاللاللّیي دمحم ثلقٔ ،هکزت ؽبكع ّ كیگو ثيهگبى ایي
ػوَٕ ثَکبه هكزَ اٍذ .هؼبًٔ ًیي ُوبى اٍذ کَ ّیـاالّوام ِّبةاللّیي
ٍِوّهكٓ هٔآهْىك؛ لکي ،اكثیبد «ؽوبٍٔ» ثلقٔ فْي اٍذ کَ كه پٔ هالؽظَ
فْاُل ّل.
هٚبكب ً ثوایيکَ هکزت ثلقٔ كه عٌت ؽیبد هؼٌْٓ اًَبى ،ىًلگٔ هّىهوٍٓ
عبهؼَٓ اًَبًٔ ها ًیي ػویوب ً رؾذ ًظو كاهك ّ ثَؽیش یک ًوبك ّ إالؽگو
چیوٍ كٍذ ظبُو هّْٔك:
کــغئ ّیـــ اگـو هاٍـذ ًـْل ػلـذ كاّـذ
«هبف» هبٔٙگوٓ ّ «كبٓ» كٚبیل ُوواٍ
ُوكّ روکیت ّل ّ «هِق» ّل ّ هؼٌٔ ایي ّل:
کـَ رـْهق کـي ّ هـگنه ى ٍـو هٌٖـت ّ عبٍ
اُف ثوایي ٛبیلَٓ هُيى ّ اٍالم كوُّ
ىؽوـذ فـلن فـویلًـل ثـَفـْك ،ثبه گٌبٍ
ثلـقیب فٖـن اگـو عیـِ ّ ٍـــپبُٔ كاهك
عیِ هب ها اٍذ هلك كه كل ّت لْکو آٍ
هٔگْیٌل« :یک اًوالثٔ هٔرْاًل كٍّزبى ّقٖٔ كاّزَ ثبّل؛ ا ّهب كّوٌبى
ّقٖٔ؛ ُوگي» كّوٌبى یک هُجو اًوالثُٔ ،وبى كّوٌبى ُلفُبٓ ػبلٔ اّ
اٍذ .چٌیي گلزَ ،كه هْهك ثلقٔ هبثلالٖلم اٍذ ّ گياهّبد كواّاى كه ایي
ىهیٌَ هْعْك هٔثبّلُ .نچٌیي اٍذ ّهزٔ ثلقٔ كه اّؼبه ّ آصبهُ ٛیقُب ّ
ٛجوبد هؼیي عبهؼَ (هضالً ّیـ ّ ىاُل) ها ىیو ٙوثبد اًزوبك هٔگیوك ثب آًبى
فْٖهذ ّقٖٔ ًلاهك ،چَ ثلقٔ فْك كه ُو هْهؼیزٔ هواه كاّزَ ثبّل ،كه
عبیگبُٔ ثَهوارت ثبالرو اى آىُب ایَزبكٍ اٍذ .ثٌبثوایي كلیل هؼوْل ّعْك ًلاهك
رب ثلقٔ ثب آًبى اى كه فْٖهذ ّقٖٔ كه آیل ،ثلکَ اى ؿبیذ كلَْىٓ ثوهجٌبٓ
ثیٌِ هکزجٔ اٍذ ّ هورج ٜثب آى رْهؼبرٔ هٔثبّل کَ ثواٍبً ّظبیق هؾْلَ
اى آًبى كاّزَ اٍذُ .وبى ّظبیلٔ کَ ػلٔالظبُو فْك آًبى ًیي هلػٔ
ػِلٍكاهٓ آى ثْكًل؛ ا ّهب كه ػول هْٖه كاّزٌل ،یب فطبء هٔىكًل:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى13۷........................................................
ّیـ یک ًکزَ ًیبهْفذ ى هوآى هغیل
گوچَ ثب ّهك ىثبى ٍْهۀ یبٍیي آهْفذ
لؾي اًزوبكٓ ثلقٔ اى کَبًٔ کَ اًزظبه فیو اى آىُب كاهك ،ا ّهب فالف آى ها
هٔثیٌل؛ كهیوب ً هٌطجن ثب لؾي هوآى اٍذ کَ إطالؽب ً ثَآى«ػزبة» گلزَ هّْٔك:
«ّلول ػِلًب الٔ آكم هي هجل كٌَٔ ّلن ًغل لَ ػيهب ً»۲۰:۱۱۵ ، ۱ـ
ٔثّجعمیك،پیٍبپیًالآؾوپیًبٌگكفحیى؛ا ّيبؾقأاقاؾِٖاوحٕاقَیبفحیى] [ =
ٍیطبٌاَّّنکىػؿٔ ّيجیٍ، »3۸:۸۰ آؾواٌالجؼجؿٔاان ّ
۲ـ«انىاػٓؿانیکىی
بثُٗ
{آیب پیوبى ًجَزن ثب رْ ،آ پَو آكم! ایيکَ ّیطبى ها پوٍزِ =
هکٌیل؛ ثَرؾوین کَ اّ كّوي آّکبه ّوب اٍذ}.
«هُزل االًَبى هب اکلوٍ» ()۶۰:۱۶ ۳ـ
[هوگ ثواًَبى! چَ چیيٓ اّ ها ثَکلو کْیلٍ اٍذ؟!] =
ایي "ػزبة" اٍذ" ًَ ،فْٖهذ" .هوآى ثب کَٔ فْٖهذ ،یب افْد ًلاهك .اى
ایي ًْع ػزبةُب كه هوآى هغیل ىیبك آهلٍّ .اٙؼ اٍذ کَ ُوَٓ آىُب اى ؿبیذ
لطق ّ هوؽوذ فلایٔ ًَجذ ثَثْو هٔثبّل .ػزبة ثلقٔ ًیي اى ُویي ٌٍـ اٍذ.
هُجو عبهغًگو فیو ّ ٕالػ عبهؼَ ها هٔفْاُل ّ .ػبهٓ اى ِ اّ ثَؽیش یک
ُوًْع هالؽظبد ّقٖٔ ٍقي هٔگْیل ثَایي هٔگْیین« :ثوفْهك هکزجٔ» ّ
«ٍیَزوبریک» کَ ثب هالؽظبد ّقٖٔ رلبّرٔ ثَیبه كاهك .ثلقٔ ثب ّقٔ کبه
ًلاهك ًَ .كّؤٌ كاهك ًَ ،روً ّ ًَ رؼبهف! اّ ثب ٍیَزن کبه كاهك ّ هٌبكغ ػلیبٓ
ُوَگبًٔ كه ٍطْػ کالى ها كه ًظو هٔگیوك .چَ اّ ؽویوخً ثٌیبًگناه یک هکزت
هٔثبّل .چٌبى هکزجٔ کَ ؽبیي ًظوگبٍ ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ ّ ػوكبًٔ هكیغ اٍذّ .
هي كٍّذ كاهم آى ها «ػوكبى گوم» ثٌبهن .ىیوا چٌبى ؽوبٍٔ ّ كاؽ اٍذ کَ
ثالكهًگ كهّى ها ثَآرِ هٔکْل ّ هقبٛت ها ثَعٌجِ ّ اهلام ػولٔ ّاهٔكاهك.
ثهؽٗٔ«ٔطٍ»
عبٓ ُیچ ثؾش ّ اٍزلالل ًیَذ کَ «ّٛي» یک ّقٔ ،یب هلذُ ،وَ چیي
اّ اٍذ .ایي هطلجٔ اٍذ کَ ُوَ کٌ كه ُوَ عب هّٓ آى اعوبع كاهًل؛ هگو
کَٔ کَ هوی٘ ثبّل« .ثلقٔ» صبثذ کوك کَ یک ّٛيكٍّذ ّاهؼٔ اٍذ،
ّٛي اّ (چْى ٍووا ّ ٛاكالْٛى ّ هْلْٓ) كه الُْد ّ هلکْد ًیَذ ،کَ
ُویي هؾلّكٍٓ «آة ّ فبکٔ» اٍذ کَ ثوآ ُو هطؼَٓ آى اثواى ػْن ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹۰ .....................................................
ّكبكاهٓ ًوْكٍ اٍذ :ثوآ ُواد ،ثوآ هٌلُبه ،کبثل ،ىاثل ،گوكیي ،لْگوّ ...
ُنىهبى رؤکیل هٔکٌل کَ هوكم كٍّذ ّ كیگوگْىٛلت آرْیيهياط ًیي اٍذ:
آ ُوٌْٛبى! ُوٌْٛبى! ُوٌْٛبى کْ؟
آ اُل كالى! اُل كالى! اُل كالى کْ؟
اى ثٌ کَ كيّى گْذ ثَهب ،كهك ًِبًٔ
كه ٍیٌَ ًلٌ رٌگ ّلٍُ ،وٌلَبى کْ؟
ّل ثلجل كل ،فَزَ ى پوّاى ّ چٌیي گلذ:
آصـبه چوـي َُـذّ ،لٔ ٍـوّ هّاى کـْ؟
آ هـبكه هب! آ ّٛي! آیـب کـَ ػویـؤ؟
آى هّى کَ هیياكٓ رْ ّیواى ژیبى کْ؟
اّالك رْ اهوّى چوا ثيكل ّ روٍْاٍذ؟
آ ىاثل هي! هٍزن ّ آى گوى گواى کْ؟
گلـزن ثَهكیؤ کَ ثْك ثبؽ ّٛي ٍــجي
گلزب کَ ثلٔ َُذّ ،لٔ ؽبٕل آى کْ؟
اى ؽبلذ ایـي هلذ اكَـــــوكٍ چَ گْین؟
شمؼٕاةگكاٌ،ؼٕاةگكاٌ،ؼٕاةگكاٌکٕ؟
ثلقٔ ّـلٍ کـْ کـْٓ رـْ ثَــیبه ،ى فْك گْ
عي گَّْٓ هؾجٌ ،ىرْ ُن ًبم ّ ًْبى کْ؟
ثهؽٗوًجمٔظؿتيهٗ
ُوَ هٔكاًٌل کَ «اكـبًَزبى کْْهٓ ثلّى هلذ اٍذ» كه آىعب رب ٌُْى هلذ
رْکیل ًْلٍ ّ رؼِلاد ثیِرو هْهٔ اٍذ ًَ ،هلٔ ّ ًَ آثٔ ّ فبکٔ؛ ایي ّٙؼیذ
ثَىیبى ُوَ اٍذ ىیوا كه ّوای ٜاى ُنپبّیلٍگٔ ،كالالى ّ کالٍثوكاهاى ُوهْم
ثَآٍبًٔ هٔرْاًٌل هوكم ها كویت كٌُل ،كه عِذ هٌبكغ ّقٖٔ ثَکبه گیوًل ّ
اّٙبع ها ّفینرو کٌٌل ،رب ىهبًٔکَ كه ایي ٍوىهیي هلذ رْکیل ًْْكُ ،یچ
هْکلٔ ؽل ًقْاُل ّل .رب ٌُْى ُْیذ عبهؼَٓ اكـبًٔ {هبًٌل ىهاكَ} ّزو گبّ
پلٌگ اٍذ ،ىهبًٔ ایي ُْیذ هبثل رؼویق فْاُل ّل کَ هلذ رْکیل ّْك ّ هلذ
ىهبًٔ رْکیل فْاُل ّل کَ اهْام اكـبًٔ ثَُولیگو اػزوبك کٌٌل ،ایي هأُ ثَیبه
كهاى ّ كّْاه اٍذ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۹1........................................................
ثَُویي روریت كه ربهیـ اكـبًَزبى ثًَلهد ارلبم اكزبكٍ کَ هُجوٓ هْهك
اعوبع ّ هوجْلیذ ُوَٓ هجبیل ّ اهْام اكـبًٔ هواه گیوك .اگو كّ ًلو ثب ایي
ّیژٍگٔ ظِْه کوكٍ ثبٌّل ،یکٔ اى آىُب ثلقٔ اٍذ ّ اگو یک ًلو ثب ایي
ٕلذ پیلا ّْكُ ،وبى فْك ثلقٔ اٍذ.
هٔگْیٌل «هوبیََ» كهّاىٍٓ ُوَٓ كاًُِب ّ هلزبػ ػلْم اٍذ ،كه یک
هوبیََٓ ٍبكٍ ثَایي ؽویوذ پٔ هٔثوین کَ ّهزٔ ثلقٔ لت ثٍَقي هٔگْبیل ،كه
هویبً کل کْْه ّ ُوَٓ هوكم اكـبًَزبى ؽوف هٔىًل؛ كه ؽبلٔکَ ثوفٔ رٌِب
كه ٍطؼ هؾلّك هْهیذ فْیِ گپ هٔىًٌل ّ كوارو اى آىُ ،وَ ها آّکبها كّوي
هٔفْاًٌل!
كه عبًت كیگو «عٌجِ آىاكاًلیْٔ ّ ثواثوٓ ٛلجٔ» اكـبًَزبى كه كّ ٍْم
ػوو فْك (كَُٓ ۱۳۲۰ثَثؼل) ثَْٛه اًکبهًبپنیو ّامكاه ػالهَ ثلقٔ اٍذ.
كَُٓ ۱۳۲۰اى ربهیـ کْْه اّط ّکْكبیٔ عٌجِ كیگوگْىفْأُ ها ثًَوبیِ
هٔگناهك کَ ثب رْکیل ؽية ٍیبٍٔ «اهّبك» ثَهُجوٓ ػالهَ ثلقٔ كه پٔ
رقَیو هلهد اى ٛوین اًغبم کْكرب ػلیَ ٍلطٌذ فبًلاى ًبكهٓ ّ اػالم ًظبم
عوِْهٓ كه کْْه ثوآهلً .وَْٓ کْكرب كه هّى اّل ؽول ۱۳۲۶اكْبء گوكیل،
ثوًبهَ ثب ّکَذ هْاعَ ّل ّ رؼلاك ٍیٖل ّ چِبهكٍ ًلو ثَىًلاى اكزبكًلٍ .یٖل
ًلو اى آىُب پٌ اى ِّ ـ ُلذ هبٍ آىاك ّلًل؛ ا ّهب ً ۱۴لو ثَاٍبهٔ میل هلد
ٍ ۱۴بل كه ىًلاى هبًلًل:
۱ـ ٍیلاٍوبػیل ثلقٔ كوىًل ٍیلدمحم اى ثلقبةٍ ،بکي چُؿأل،پبقوٗلثبٌ .
۲ـ ّکیل ٍیلهیو ػلٔگُْو ؿْهثٌلٓ كوىًل ٍیلعُْوّبٍ {کَ كه ىهبى
ّللافبى اػلام ّل} ىثبى پبهٍٔ كهٓ. هْوّ َٓٛاّل كه ىهبى اهیو ؽجیت ّ
۳ـ ٍیلاٍوبػیل ٍوّهٓ كوىًل ٍیلٍوّه لْلٌغٍٔ ،بکي چٌلاّلّ ،کیل
ٍوؿ ّ پبهٍب ،ىثبى پبهٍٔ كهٓ.
۴ـ ؿالم ؽیلهفبى هْالیٔ كوىًل هَغلٓفبى هْالیٔ ؿيًْٓ ،هْهبًلاى
كبثویکَٓ ؽوثٔ ،ىثبى پبهٍٔ ،هْم ثیبد.
۵ـ دمحم ؽَيفبى هْالیٔ كوىًل هَغلٓفبى ؿيًّْٓ ،کیل هغلٌ؛ ىثبى
پبهٍٔ كهٓ ،هْم ثیبد.
۶ـ دمحم ٕلوفبى هْالیٔ كوىًل هَغلٓفبى ؿيًّْٓ ،کیل هغلٌ؛ ىثبى
پبهٍٔ كهٓ ،هْم ثیبد.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹2 .....................................................
۳ـ دمحم اثواُینفبى گبٍّْاه ِّوٍزبًٔ ،ىثبى پبهٍٔ كهٓ ،هْم ُياهٍ.
۶ـ كوهَ هْو دمحم كزیؼفبى ثَِْكٓ ،ىثبى پبهٍٔ كهٓ ،هْم ُياهٍ.
۶ـ ّکیل دمحماٍلنفبى ّویلٔ اى عـزْٓ ؿئً،لثبٌپبقوٗؾقٖ،لٕوْماقِ .
۱۰ـ ّکیل ػجلالطیقفبىٍ ،وثبىُوّٓ ،اكَوپهیه؛لثبٌپبقوٗ،لٕولمنجبي.
۱۱ـ فْاعَ دمحم ًؼینفبى هْهبًلاى اهٌیخ ّالیذ کبثل؛ اكَو ػبلٔ هرجَ،
ىثبى پْزْى ،هْم پْزْى.
۱۲ـ هوثبى ًظوفبى روکوي ،اى اًلفّْٓ ،کیل هغلٌ ّْهآ هلٔ؛ ىثبى
اىثکٔ (روکؤٌ) هْم روکوي.
۱۳ـ ػجلالولًّفبى روکؤٌ اى اًلفّْٓ ،کیل هغلٌ ّْهآ هلٔ؛ ىثبى
اىثکٔ (روکؤٌ) هْم روکوي.
۱۴ـ ػجلالـیبس فبى کَُْزبًٔ (پوّأً) کٌلکهْو ًظبهٔ ،ىثبى كهٓ ،هْم،
ربعیک)۵(.
اهوّىٍ ایغبك یک چٌبى اعوبع هلٔ ًقَزیي آهىّٓ ُواكـبى ّٛي كٍّذ
اٍذ .آ کبُ اهْام اكـبًٔ هٔرْاًَزٌل ثبىُن ثَیکلیگو اػزوبك ًوْكٍ ّ ایيگًَْ
كّه ُن گوك هٔآهلًل.
گلزین کَ كه عٌگ هوكم اكـبًَزبى ػلیَ رغبّى فبهعٔ كه كَُٓ ۱۳۶۰
رؼبلین ،رغوثیبد ،اًلیَُْب ّ ؽزٔ ًبم ثلقٔ الِبمثقِ هجبهىاى هلٔ {ثَّیژٍ كه
ثقِ ّیؼٔ} ثْك .كه آى هْهغ فْك ثلقٔ كه هیل ؽیبد ًجْك؛ ا ّهب آهْىٍُب ّ یبك اّ
ؽجلالوزیي ّؽلد هلٔ ثْكٍ ّ هؾْه رغوغ ًیوُّبٓ آىاكاًلیِ هواه گوكذ ّ
ًوِ ثيهگٔ كه آىاكٓ هیِي اى اّـبل فبهعٔ ایلبء ًوْك.
ثّفكُْگکٍٕق
ثهؽٗٔؼؿيبت
ُوگبٍ آهبه ّ اههبهٔ کَ ٛوكلاهاى ثلقٔ اهایَ كاكٍاًل هووّى ثَٕؾذ
ثبّل اّ کبهُبی ثيهگی کوكٍ اٍذ .هٔگْیٌل ثلقی رؼلاك :رؼلاك ۲۵۰۰علََ
ٍقٌوأً كاّزَ (ثب اٍزٌبك ثَآّآ ثلقٔ ـ ٍیلدمحم ؽَیٌٔ) ّ (رؼلاك ۳۵۰۰۰
ثیذ ّؼو ٍوّكٍ اٍذ ـ اٍزٌبك ثًَقَزیي ٍطو اى پیْگلزبه «كیْاى ػالهَٓ
ِّیل ٍیلاٍوبػیل ثلقٔ هٍ» ثَاُزوبم «هوکي رؾویوبد ّ هطبلؼبد ػالهَٓ ِّیل
ثلقٔ )».هٔگْیٌل ۵۰۰۰ثیذ آى ُن اکٌْى كه كٍزوً ػوْم هواه كاهك...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۹3........................................................
پبًيكٍ ٍبل رؾول ىًلاى ...ایي ُب کبه ُبی ثيهگ ٍیبٍی كوٌُگٔ ّ اكثٔ اٍذ،
آى ُن كه كّهأً کَ رالُُبٓ آّکبه ثَػول هٔآهل رب اٍزْاًَُبٓ ربهیقٔ
ىثبى پبهٍٔ كهٓ ها ًبثْك ٍبىًل .فْة اٍذ كه هوبم هوبیََ ثگْیین :هضٌْٓ
هؼٌْٓ هْلْٓ ؽبّٓ ۳۰۰۰۰ثیذ اٍذ ،کلیبد ّوٌ ۴۰۰۰۰ثیذ؛
ّبٌُبهَٓ كوكٍّٔ کَ هجٌبٓ ایلیْلْژٓ ٍپبٍ كبرؼ ٍلطبى هؾوْك ؿيًْٓ ها
رْکیل كاكٍ ّ ثوآ ؿيًْیبى هلهد ّ ػظوذ ثٔهبًٌل ثَاههـبى آّهكُ ،وَاُ
ؽبّٓ ۳۰۰۰۰ثیذ اٍذ)
ثَگْأُ "اؽول کویؤ ؽکبک" ّبٌُبهَٓ هْعْك كاهآ ؽْْ ّ ىّاییل اٍذ.
كه كٚبٓ ّّْیٌیَزٔ ػٖو پِلْٓ ّقٖٔ ثًَبم "اثواُین پْهكاّّك" رؼلاك
ىیبكٓ اّؼبه ؽوبٍٔ ثٍَجک ّ ٍیبم ّبٌُبهَ ٍوّكٍ ّ ّاهك آى کزبة ػظین
ًوْكٍ اٍذ .کویؤ ؽکبک گلذ :اى عولَ ػجبهد «چْ ایواى ًجبّل ،ري هي هجبك»
اى كوكٍّٔ ًیَذ ّ كه ّبٌُبهَٓ إلٔ ّعْك ًلاهك( .اؽول کویؤ ؽکبک:
گلزگْ ثب ػلٔىاكٍ ٍ ،ٍْٔٛلَلَ گلزبه كهثبهٍٓ ىًلگٔ ّ آصبه ٕبكم ُلایذ
ثَهٌبٍجذ ٕلهیي ٍبل رْلل ُلایذ .هاكیْ ثٔ ثٔ ٍٔ ّبهگبٍ ۱۳۶۳ / ۰۳ / ۰۶
ثَگلزَٓ "عْاُو لؼل ًِوّ" ػٌْاى ایواى ثوآ ایيکْْه كه ٍبل ُ( ۱۳۱۴
ُ) رٍْ ٜهٙب ّبٍ پِلْٓ هٍویذ یبكذ ،هجل اى آى ثَ" كبهً " یب " پوّیب "
هؼوّف ثْك)۶(.
هؼزجورویي ًَقَٓ كیْاى فْاعَ ؽبكع (ًَقَُبٓ هٍْْم ثَفلقبلٔ ّ
هيّیٌٔ) ۴۶۵ؿيل اٍذ ،هثبػیبد ؽکین ػوو فیبم عوؼب ً ۱۳۶ػلك هثبػٔ
اٍذ ...ا ّهب ٍوّكٍُبٓ ثلقٔ ۳۵۰۰۰ثیذ! ...كه ًظبمُبٓ ٍوکْةگو ّ
كبّیَزٔ ،چَ عوهٔ ثيهگرو اى آىکَ کَٔ ثگْیل:
ثَآىاكٓ عْاًب كلیَ ثبیَذ
چْ ایي ًؼوذ کَٔ ها هایگبى ًیَذ
ثگْ ؽن ّ ثَُو كیْاه ثٌْیٌ
چْ ًبهوكاى ّ ثٔكهكاى ًزؤٍ
كوٌُگٔ کَ ثلقٔ كه کْْه روّیظ ّ ًِبكیٌَ کوكُ ،وبًب كوٌُگ آىاكٍگٔ ّ
آىاكٓفْأُ كه ٍطْػ کالى هلٔ ثْك .کَ الجزَ ُوواٍ ثب ًزبیظ كؼبلیذ
فَزگًٔبپنیو كیگو هجبهىاى هاٍ آىاكٓ ،ثبلوئبل ثَرلّیي ّ اًلبم هبًْى اٍبٍٔ
علیل ،رْکیل هغلٌ ّْهآ هلٔ ّ ثوهواهٓ كهْکوأٍ ُلایذ ّلٍ كه کْْه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹۹ .....................................................
گوكیل ،رؼبلین ّ اًلیَُْبٓ ثلقٔ كه رؾون ُوَٓ آى هْاهك ٍِن ثوعَزَ كاّذ.
ثلقٔ ُن آىاكٍ ثْكُ ،ن آىاكٓفْاٍ .اّ ثَكهٍزٔ كِویلٍ ثْك کَ آىاكٍگٔ إل ّ
اٍبً آىاكٓفْأُ اٍذ .هبكاهٔ کَ ّقٔ فْك ثَآىاكٍگٔ ًوٍیلٍ اٍذ،
ًؤرْاًل هٌبكٓ آىاكٓ ثبّل ّ آى ها ثَكیگواى ثجقْل ،چَ ثوْل كالٍلَ« :كبهل
ّٔء هؼطٔ ّٔء ًزْاًل ّل» چٌبىکَ ثبثبٛبُو ػویبى گلزَ ثبّلّ« :ؼلَ اى
رٌْه ٍوك ًبیل»
ُبى آعْاى ثکُْ ،ثیبثٔ هُٔ كهٍذ
گن کوكٍ هٍ ثَهوكم هٍگن چَ هٔکٌل؟
ثلقٔ كوٌُگ رولن ،کوًْگوٓ ،چبکوهٌْٔ ،پبثٍْٔ ّ صٌبفْأً كهثبه اٍزجلاك
ها کَ هزؤٍلبًَ ٛوین هؼیْذ ّ ؽلع هْهؼیذ هعبل هولکذ ّلٍ ثْك ّ
ثَْٕهد اهو هؼوْل هّىهوٍ كهآهلٍ ثْك ،ىیو ٙوثبد اًزوبك هٔگیوك ّ إؾبة
آى ها ٍقذ رؾویو هٔکٌل:
ؾوثثكویُّکسْٔىوكٔگكؾٌٌؿِکس
کظ ٍـوایل کـَ ُوـیي ثٌـلٍ ؿالم كهگبٍ
گبٍ گْیل کَ هله هلهد ّ کیْاى هكؼذ
گَ ًـْیَـل ثـَعـوایـلّ :ـَ اٍــالم پٌبٍ
گبٍ اى ّوک فلٔ رکیَ کٌٌل ثو کوهِ
ّللا!
گبٍ اى ّوک علٔ ًبم كٌُل :ظل ّ
ٍن اٍجِ ثٍَـو هـبُئ هـُْْم ثٌٌِل
ّىكُهِ گوك ثيكایٌل ُؤ اى هؿ هبٍ
ى ؿوّهُ ثَهٍ ّ کْچَٓ ؿللذ ثجوًل
کَ رـْ ها هیـگ ثیبثبى ًغْهٌل ّ ٍـــپبٍ
ثلقٔ هزؼبهجب ً امػبى هٔکٌل کَ ُویي چبپلٍُْٔبٓ هعبل کْْه هْعت هّْٔك
رب ؽکبم هَزجل اؿْآ ثَعِل ًّْل ّ ثَْٛه یکعبًجَ هیلاىكاهٓ ًوبیٌل ،اى آى
ٛوین اؽَبً رْاىهٌلٓ کٌٌل ،اّزجبُبد ّ فطبُبٓ فْیِ ها ًجیٌٌل ّ ثَایي
اؽَبً هٌٍل کَ فطبءًبپنیواًل! كه چٌیي ّوای ٜاٍذ کَ هلّاػ پوّهٓ ،كٚیلذ
روأّ ّ کبهثوك الوبة ّ ػٌبّیي ثلٌلثبال هل هّى هّْٔك .هلاؽبى كه هوبثل
كهیبكذ صؤٌ ثقٌ ،كٚبیل ّ ٕلبرٔ ثوآ آًبى هٔرواٌّل کَ كه ؽویوذ كبهلُ
َُزٌل .ثبلووبثل :آىاكٓفْاُبى هجـْٗ ّاهغ هًّْٔل:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۹۵........................................................
ثْك اى عْه ُویي ًلٌ پوٍزبى كؿل
کَ گؤُّ ّلٍ ىًلأً ّ اكزبكٍ ثَچبٍ
ٕبكهبى ها ُوَ كه عوم فیبًذ ثٌلًل
کّفالٌگفث،فالٌقٔل،لغبلاوثویبِ
َُذ ایي ػبكد كیویٌَ ى ثَیبه ىهبى
ّیو كه كام ثَٔ هكزَ ى هـــکو هّثبٍ
ثهؽٗٔؼٍَٕثاؾثٗ
هٔكاًین کَ عبهؼَٓ اكـبًٔ اى ُوٍْ هوثبًٔ فًْْذ اكَبهگَیقزَ اٍذّ .
ثبى هٔرْاًین ثلِوین کَ رٍْل ثَفًْْذ ثلرویي فطبٓ اٍذ کَ هوکي اٍذ
ػٌبٕو ّ ًیوُّبٓ هجبهى هورکت آى ًّْل .رغوثَ صبثذ کوكٍ کَ فًْْذ
ُوْاهٍ ًزیغَٓ ػکٌ كاّزَ ّ ثٍَْك عجَِٓ هوبثل هٔاًغبهل .رٍْل ثَفًْْذ
اى ًبؽیَٓ ُوٍْ کَ ْٕهد گیوك ًزیغَٓ هَزوین ٙؼق ّ ػوتهبًلٍگٔ اٍذ.
چٌبى کَ هْالًب عاللاللّیي دمحم ثلقٔ كوهبیل:
ٍقذگیوٓ ّ رؼٖت فبهٔ اٍذ
رب عٌیٌٔ کبه فْى آّبهٔ اٍذ
لنا كه عبهؼَٓ ثَزَ اًْاع هقزللٔ اى ّیٍُْبٓ فًْْذآهیي كه هّاثٜ
آكهیبى ثَظِْه هٔهٍل کَ روبم عْاًت آى ها رؾذ رؤصیو هواه هٔكُل :فًْْذ
ؽبکوبى ثب ِّوًّلاى ّ هقبللبى ٍیبٍٔ ،فًْْذ ٍبىهبىُب ّ كٍزغبد ٍیبٍٔ
كه پٔگیوٓ هطبلجبد ،فًْْذ كه فبًْاكٍ ،فًْْذ كه ثواثو کْكکبى اى آى عولَ
اٍذ .هزؤٍلبًَ ،اكثیبد «ؽوبٍٔ» ثلقٔ ًیي ثَیبه فْي اٍذ ّ ٍواٍو ٍقي
اى فْى هٔىًل:
ى فْى ثٌْیٌ ثو كیْاه ظبلن
کَ آفو ٍیل ایي ثٌیبك فْى اٍذ»
«رب فْى ًلاك هْهُٔ ،وگي ًگْذ آىاك»« ،ػبّْها عْي فْى»ُ ّ ...کنا
كه ػولُ ،وگبٍ ٛوػ کْكربٓ اّل ؽول ۱۳۲۶هْكن هّٔل ،هطؼب ً فْىُبٓ
ىیبكٓ ثَىهیي هٔهیقذ...
پلهاى ػولٍ ثَكل هكزٌل کَ ّبیل ى هلب
ًَل آیٌلٍٓ هب ػولٍگْب ثوفیيًل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹۸ .....................................................
عٌبة «ىکٔ کویؤ» هؼزول اٍذ« :ثقِ اػظن فًْْذ ّ پوفبّگوٓ كه
عبهؼَٓ رْیغ اكـبًَزبى ثوآ كّ كَُٓ ۱۳۳۰ ّ ۱۳۶۰هٌجؼش اى اكکبه ّ
اكثیبد ثلقٔ اٍذ ّ كهایي هْهك ٍبىهبى ًٖو اى آى ثبثذ کَ فْك ها پیوّ ثلقٔ
هٔفْاًل ،كه اثزلآ كِوٍذ هواه هٔگیوك».
ثب ُوَٓ إّبف ،كهک هب ایي اٍذ کَ هُّ کبه ثلقٔ هبًٌل ٍیلعوبلاللّیي
اكـبًٔ ّ اهجبل الُْهٓ ثَْٕهد «إالؽبد اى ثبال» ثْكٍ اٍذ .ثَُویي
هٌظْه ؽزٔ ثَرَقیو هلهد اى ٛوین کْكرب هجبكهد ّهىیلُ .ویي اهلام
ثَکْكرب ،ثَاٙبكَٓ اكثیبد فْي ،ثلقٔ ها اى اهجبل ّ ٍیلعوبل هزوبیي هٔکٌل ّ
ًْبى هٔكُل کَ ثلقٔ فًْْذ ها هْعَ هٔكاًَزَ ّ ،فْى كاكى ّ فْى هیقزي
ها هاٍ ًغبد هٔپٌلاّزَ اٍذ...
كیگو ّاهؼیذ آىکَ :كه ْٛل ىهبى ،یک ثلقٔ ،ثب كّ هُّ هزلبّد ّعْك
كاّزَ:
۱ـ ثلقئ هجل اى ىًلاى كه پٔ رَقیو هلهد ،ؽزٔ اى ٛوین رٍْل
ثَکْكرب اٍذ.
۲ـ ُوبى ثلقٔ ثؼل اى ىًلاى هٔفْاٍزَ ثیي ٛجوبد ؽبکن ّ هؾکْم ًْػٔ
هٖبلؾَ ثوهواه کٌل .اّ كه ایي هوؽلَ ثبكٍزٔ كه كٍذ رْكٍُب ّ ،كٍزٔ كه كٍذ
فطبلوأً ؽوْم ُوكّ عبًت ها ثَهٌّّٔ روٍین ًوبیل ّ ّ ؽبکویذ ،هٔفْاٍزَ
هكزبه ُوكّ ٛوف ها كهْکواریک ّ هبًْىهٌل ٍبىك .كؼبلیذ ثلقٔ كه ایي كّهٍ كه
هبلت ًْػٔ عٌجِ ًوم هلًٔ اكاهَ پیلا کوك .كه ایي هْهغ یک رلبّد ػولٍٓ كیگو
كه ٍطؼ هلٔ پلیلآهلٍ کَ ُوبًب رلّیي ّ رٌلین هبًْى اٍبٍٔ (علیل) رْکیل هغلٌ
ّْهآ هلٔ ّ اػطبٓ آىاكُٓبٓ هؾلّك اٍذ (كَُٓ )۱۳۴۰کَ ثؼلا ً هٍْْم
ثَكَُٓ كهْکوأٍ ّل ّ رب ؽلٓ هلهد ٍلطٌذ هطلوَٓ فبًلاى ًبكهٓ ها
هؾلّك کوك.
الجزَ ،ثَهؿن فٖلذُبٓ «پْپْلیَزٔ» ثلقٔ ،رؼویق «إالؽبد اى ثبال»
ّعَ هْزوک ُوكّ هوؽلَ اٍذ ».ثَّیژٍ کَ كه كّهٍٓ اّل (هوؽلَٓ اهلام
ثَکْكرب) ًیي إؾبة ثلقٔ روبهب ً اى هیبى فْاًیي ّ هزٌلنیي هؾلٔ ،كوهبًلُبى
اهكّ ّ ،کبهگياهاى ٍطْػ ثبالٓ اكاهٓ ثوگيیلٍ ّلٍ ثْكًلٕ .وكب ً ثلاى كلیل کَ
الطْایلٔ ثوکْْه ؽکنكوهب ثْك، كه آى كّهٍ ًْػٔ ٍیَزن هجیلَآ ّ هلْک ّ
ٌُْى عبهؼَٓ ِّوٓ هجزٌٔ ثو هّاث ّ ٜهٌبٍجبد ثْهژّایٔ رْکیل ًْلٍ ثْك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۹۵........................................................
كاًْگبُب ّ هواکي آهْىُ ػبلٔ رٍْؼَ ًیبكزَ ثْك؛ ثٌبثوایي هْوٓ هوکت اى
عْاًبى رؾٖیلکوكٍ ّ كاًْغْ كه هولکذ پب ًگوكزَ ثْك ،رب اى چٌلاى کویذ ّ
کیلزٔ ثوفْهكاه ثبّل کَ ثلقٔ ثزْاًل عٌجِ فْك ها ثَآًبى هزکٔ ًوبیل .چٌبىکَ
فْك هٔگْیل:
كهکْْه هبُن ٍقي اى ًَل عْاى اٍذ
ػلـن ّ ٌُـو ّ ػـيم عْاى عبٓ رْفبلٔ
ثیلاك هَزجل كل آىاكٍگبى كَـــــــــوك
هّػ عْاى ى كزٌَ ّ ريّیو ّیـ هوك
هیِ ىاُل هلن هٌْٔ ّ كوم اكَــــــو
ٍشب
ٖظمةشٕاٌْبًّْؾاواوثای
ظهمّ
ثهؽٗٔشٕاَبٌ
گْیب كه کْْه هب روبم ثبكذُب ّ ٍبىّکبه هلیویذ عبهؼَ كٍذ ثَكٍذ ُن
كاكٍ ّ رؼولا ً ًؤگناهًل ًَل عْاى ایي هولکذ هّل کٌل ّ ثَػلن ّ آگبُٔ
هٍل .ثلقٔ هي ؽیش پیْْآ ػْن ّ آىاكٓ ،پوكٍ اى ایي هاى ػوت هٔىًل ّ
ثَعْاًبى ّٛي چٌیي ُْلاه هٔكُل:
آ عْاى ُْلاه! کَ ایيعب هّل كکو آىاك ًیَذ
ریؾ عُْوكاه هب فْاثیلٍ كه ىًگ اٍذ ّ ثـــٌ
ٍقذ ،فٖن ػْن ّ آىاكٓ اٍذ ّیـ ّ هَزجل
ىیي ٍجت هب ها ثلیْبى كائوب ً عٌگ اٍذ ّ ثٌ
آ عْاى! هوکي ّیبك ثْك کْچَٓ ػوو
ثو ٍو هاٍ رْ ٕـــلُب گنه ٕیبك اٍذ
ثلقٔ إالً رؼویق كیگو ثوآ هوْلَٓ «عْاى» هبیل اٍذ ّ آى ها هالىم
ّ هَبّٓ ثب هّل ػلن ّ ٌُو ،كاًِ ،هّؽیَٓ آىاكٍگٔ ّ آىاكاًلیْٔ هٔكاًل:
گلزـن کَ ثیب رب هٍ چــبهٍ ثٌَــغین
گفحبکّؾقایٍقاِؾوپهیٍٔپالٌکٕ؟
گلزن کَ كٍپلیي ّ پالى ًيك عْاًبى
گفحبکّشٕاٌْىثٔنٗفکكشٕاٌکٕ؟
آى عوغ کَ اهوّى عـــْاى علٍْ ًوبیٌل
كهكکورْبى عي ًُْ گْكٓ پواى کْ؟
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۹۶ .....................................................
اٛالم عــــْاى ثِو چٌیي هْم ًْبیل
ثكگٕچٕلَبٌ،پٕؾقٔوكؼبةلَبٌکٕ؟
اى هٌظو ثلقٔ رب ٌُْى ًَل «عْاى» هطبثن ثب رؼویق كهین
کلوَ كه کْْه ّکل ًگوكزَ اٍذ« :اٛالم عْاى ثِو چٌیي هْم ًْبیل»
چوا کَ« :آى عوغ کَ اهوّى عْاى علٍْ ًوبیٌل» كاهآ ٕلبد ّ
ّیژٍگُٔبٓ عْأً ًیَزٌل« :كکو عْاى کْ؟» اى كیل ثلقٔ «عْأً» ٕوكب ً یک
ثوَُٓ فبٓ اى ػوو آكهیبى ًیَذ ،ثلکَ «عْأً» ُوبى هوؽلَٓ ظِْه ّ
پوّهُ كٚبیل ّ کوبالد ّ ٕلبد پٌَلیلٍٍ ،بىًلٍ ّ ٍبىًلٍگٔ اٍذ کَ ثبیل
كه آى هوطغ اى ثِبه ػوو اكواك آكهٔ هؾون ّْك؛ كه ؿیو ایي ْٕهد ًؤرْاى
ػٌْاى «عْاى» ثوآًبى اٛالم کوك .ثبیل ًبم كیگوٓ ثوآ آى عَذ ّ عْ ًوْك:
آىکٌ کَ اى فْك ًگنهك ًبم عْاى ثو ّٓ هٌَ
ّوم اٍذ ُو ثٔكهك ها ثوفْك ًِل ًبم عْاى
ٍگَّٕاوث
ؾقيکحتثهؽٗشٕاٌای
انفـشٕأٌآلاؾِگٗ :
آهٓ! عْاى کَٔ اٍذ کَ ّهذ ٕالح ػْن
عـي پـیو هـٔكـوُّ ثَکـٌ اهـزلاء ًــــکوك
هقبلق ًجبّل كلِ ثب ىثبًـِ چْ فُْ آىکَ ثبّل كل هِوثبًِ
رولن ًیبیل ى ٛوى ثیبًِ كویجٌلٍ ،هکبه ّ فْكفْاٍ ًجبّل
هٖلب ثْك آّکبه ّ ًِبًِ عي آىاكٍگٔ هاٍ كیگو ًپْیل
ًگیوك ُْا ّ ًُُْب ػٌبًِ چْ فبّبک اى ثبك رٌلٓ ًغٌجل
ّگوًَ ثَإّبف هوكٓ ًقْاًِ ًيیجل عي ایي ّیٍْ اى هاك هوكاى
ثَهؼیبه ٍقزٔ ًوب اهزؾبًِ ثَالف ّ گياف کَبى كل ًجٌلك
ى فْى کَبى ٍوؿ ثبّل لجبًِ هگْ یبه ،آى ىّذ پیوایَ گو ها
ًقبًین هوكًُ ،لاًین عْاًِ کَٔ کْ ثَُو ٍللَ رؼظین آهك
اگو فوك گوكك ُوَ اٍزقْاًِ عْاى عي فیبًذ ى چیيٓ ًزوٍل
کَ ٍیو ثٌبى اٍذ ثوًوِ ًبًِ ثَهْٓ ًیوىك ًْیٌَلٍگبًٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۹۷........................................................
ثلقٔ عْأً پبک ّ پیواٍزَ ،آىاكٍ ّ ٍوهَذ هٔفْاُل؛ اى كیل اّ
ٙؼق ّ ٍَزٔ ،چبپلٍْٔ ،هیبء ّ رظبُو ،كّى ّؤى ّ کواهذ ُواًَبى ،فبَٕ
عْاًبى اٍذ:
ثوًَل عْاى ؽیق اٍذ چْى ّیـ رظبُوُب
إالػ ّٛي فْأُ إالػ ثطْى ثبیل
ثلقٔ ثَؽیش یک آهْىگبه ثيهگ ،ثَعْاًبى ّٛي كهً کو ّْ ،کْه ّْ
ًؤكُل ،ثَآًبى ًؤگْیل« :ثچَُب آهام ّ هْأكة ثٌْیٌیل ّ كْٚلٔ ًکٌیل»!
ثوػکٌ :ثَآًبى كهً هَزٔ ّ ٍوهَزٔ هٔكُل ّ هٔگْیل :اگو ثَهاٍزٔ عْاى
َُزٔ؛ فطو ثپنیو ّ ٍود ها ثب كْالك ثغٌگبى!
كه اّل ثبیلد کي عبى ًزؤٍ اگو اى ؿويٍٓ عبًبى ًزؤٍ
ى ٛؼي ّیـ ّ اى ثِزبى ًزؤٍ فواثبرٔ ّلى فْأُ؟ ثجبیل
ى ارالف ٍو ّ ٍبهبى ًزؤٍ ثَکْٓ هٔكوّّبى گو ىًٔ گبم
ى ؿوُ ؿوُ هَزبى ًزؤٍ هكبهذ گو کٌٔ ثب ثبكٍ فْهاى
ثَّو ٔٛکي ؿن ُغواى ًزؤٍ ًؤگْین هلٍ كل ها ثَفْثبى
ى ّْه ّ كزٌَٓ ْٛكبى ًزؤٍ ثَكهیب ؿْٓ کي آ ثؾو پیوب
ىعي ّ كیْ ،آ اًَبى! ًزؤٍ ى چْوذ پوكٍٓ هُْْم ثوكاه
ىآهل آهل هِوبى ًزؤٍ ثَفْك گو هًِٔٔ كقو ٍقبّد
ى ُو ربهیکٔ كاالى ًزؤٍ هلٍ فْف ّ فلل كه اٍزوبهذ
ّت هِزبة كه پـوبى ًزؤٍ صجبد اى کق هلٍ كه ُوٛویؤ
ّلٔ اى كاه ّ اى ىًلاى ًزؤٍ عْاًب ثبك آىاكٓ ؽاللذ
َعْٓ اى كیي ّ اى ایوبى ًزؤٍ رْها ُن كیلم آّیـ هیبکبه
ى كّوي كاهئ هوآى ًزؤٍ چواؿذ ثوکق آ كىك كالّه
ةـشٕأٌاَضجبطٌؽّٗ :
هٔكاًین کَ عْاًبى كاهآ اؽَبٍبد ٍوّبهاًل ،هلهد فیبل كه آىُب هْٓرو
اى ّاهغًگوٓ اٍذ ،إْالً هوطغ عْأً كّهٍٓ پوّهُ ایلٍآلُب ّ آهىُّبٓ
ثيهگ ػولٔ ّ ؿیو ػولٔ اٍذ .ثلقٔ رالُ كاهك عْاًبى ها ثَّاهغًگوٓ ّ
كهٍذ كیلى ّ كهٍذ كِویلى ّاهؼیذُب كػْد کٌل .ثَآىُب هٔگْیل ُوْاهٍ ٍؼٔ
کٌٌل ّاهؼیذُب ها آىچٌبىکَ َُذ ،ثجیٌٌل .پیٍْزَ كهیبكذُبٓ فْك ها هؾک ىًٌل
رب اى ٕؾذ اكهاک فْك هطوئي ًّْل ،هَئلیذپنیو ثبٌّل ّ ثلاًٌل رٌِب اى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۰ .....................................................
هُگنه اكهاک ّ ػول ّاهغثیٌبًَ ّ اًٚجبّ ٛقٖٔ ثَُلفُبٓ فْك هٔهٌٍل.
ًلٌ كاّزي آهىُّبٓ ٛالیٔ ًؤرْاًل آًبى ها ثَهٌيلذ هكیغ هٍبًل .عْأً کَ
ثلقٔ هٔفْاُل فوكهٌل ،هٌظن ،كهین ،ثب اًٚجب ّ ٛپورالُ اٍذ:
آعْاى هاٍذ ثوّ هاٍذ ثٌَ ٛوكَ کالٍ
هاٍذ ّـْ كلجو آىاكٓ ّ عوــِْهٓ فْاٍ
گو هُٔ هاٍذ هّٓ ػوو كهاىد ثبكا
ّهًَ كوهٔ ًکـــٌل ػوو كهاى ّ کْربٍ
هاٍذ ثیي ّْ رْ هؿ یبه ثَپبکٔ ثٌگو
ُوچْ اؽـــــْل هٌوب ُوىٍ ثٍَْ ًگبٍ
رْ کظ ّ چوؿ کظ ّ ىلق کظ ّ اثوّ کظ
ىیي ُوَ کظ کغکٔ کبه عِبى گْذ رجبٍ
زـشٕأٌاَضجبطاؼاللٗ :
ثلقٔ ثَؽیش یک هُجو عبهغًگوُ ،وگي هٌبكٓ پْچٔ ،لْكٍگٔ ،ثٔهَئْلیزٔ،
ثیؼبهٓ ّ كوّپبّٔ اهىُُبٓ افالهٔ كه ثیي عْاًبى ًیَذ .ثوػکٌٍ :قذ
عبًتكاه ًظن ّ اًٚجب ٛافالهٔ عْاًبى اٍذ .آىُب ها اى ُوًْع لـيُ افالهٔ
ّلیلا ً ثوؽنه هٔكاهك ّ ًِیت هٔىًل:
آ پَو اهوّى اى ثٌل ًُْ آىاك ثبُ
رب ثَهّى ّاپَیي کنرو کْٔ عٌغبل هوگ
كه هکزت ثلقٔ ثوهواهٓ هْاىًَٓ هضجذ ثیي اهىُُبٓ هبكٓ ّ هؼٌْٓ،
یک هکي اٍبٍٔ اٍذ .اّ ًؤپٌَلك رب عْاى اى یک ٍْ كواه کٌل ّ ثَیک عِذ
هّٓ آّهك .آفودگوآ هطلن ،یب كًیبٛلت ٕوف ثبّل .هکزت ثلقٔ كًیب ّ
آفود ها ثًَؾْ یکَبى ثَعْاى پیِکِ هٔکٌل:
ًَ عْاى هلػٔ ّْ ًَ ،عٌبة ّیـ ثبُ
کیي هل ّ ثبال كوّّل ،آى كیگو هْال كوُّ
ؾـشٕأٌيىإنیثپفیكٖ:
ػالهَ ثلقٔ كه ػیي کَ اى ّٙؼیذ اٍقثبه عْاًبى ّٛي ّ ،كامُب ّ
كاًَُبٓ هْعْك ثو ٍو هاٍ آًبى ثَهٌّّٔ آگبٍ اٍذ ّ پیٍْزَ ثَعْاًبى ثیلاهثبُ
هٔكُل؛ كه ُوبىؽبل اى ُوذ كبفو ّ اٍزؼلاك مارٔ عْاًبى ّٛي هؤیًْ ًیَذ.
ّ هؼزول اٍذ ُوگبٍ ًَل عْاى ّٛي ثَفْك آیل ،هَئلیذپنیو ثبّل ّ هزکٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵1........................................................
ثوُوذ فْیِ هلم ثوكاهك ،هٔرْاًل ثوػوت هبًلٍگُٔبٓ هْعْكٍ كبین آهلٍ،
ُن فْك ثَّکْكبیٔ هٍلُ ،ن ٍوىهیي اعلاكٓ ّ هقوّثَ ها آثبك ٍبىك ّ آى ها
ثَکبهّاى رولى عِبًٔ هلؾن ًوبیل .لنا ثب آگبُٔ ّ اٛویٌبى امػبى هٔکٌل کَ
ُوچٌل ثَكلیل ػوت هبًلٍگُٔبٓ هلوُ ّ ٛوَ عبًجَ ،هاٍ پیِهكذ ّ رٍْؼَٓ
ّٛي ثَیبه ْٛالًٔ ّ ًبُوْاه اٍذ؛ ا ّهب ایي هَبكذ كّه ثبُوذ ػبلٔ عْاًبى
ّٛيّ ٔٛ ،لًٔ اٍذ:
اى كّهئ هٌيل هـوا ّاػع هــــــزوٍبى آىهله
ٕلٍبلَ هٍ ٔٛهٔکٌل ثبػيم ،یک کبم عْاى
آ ًٔ ًْاى اى ؽبل هي ،ثوگْ ثَاثٌبٓ ّٛي
كاهك ًْآ ثْالؼغت گلزبه ٍـــوٍبم عـــْاى
ثلقٔ ى ىًلاى ُـــــو ًلٌ رلویي ُوذ هٔكُل
ُبى آ عْاًبى! ُوزٔ ،ایي اٍذ پیـبم عْاى
ثلقٔ كه اظِبه اهیل اى عْاًبى ّٛي رب آىؽل علْ هٔهّك کَ هُجوٓ آًبى
ها ُن ثبّه هٔکٌل ّ هٔگْیل اگو عْاًبى كهٍذ گبم ثوكاهًل ،هٔرْاًٌل ثَپیواى
ُن ؽوکذ ّ اهیل كٌُل:
ثٌیبى ّؽلرٔ ثٌَ ،آ عْاى هلم
رب ّیـ ُن ثجٌلك ثَفْك فٚبة ًْ
ْـشٕاٌ،ْؿفًُؿٖٔؼطكپفیكٖ :
آ کوبل ىًلگبًٔ ،آ فطو!
آ ؽیبد عبّكأً ،آ فطو!
ًکزَٓ ؽکوذآهیيٓ ّعْك كاهك هجٌٔ ثوایيکَ« :عْأً كوٕزٔ اٍذ ثوآ
كهً فْاًلى ّ چیيٓ ّلى» ثَُویي هّال ،ثلقٔ ًیي عْأً كوُیقزَ ،ثب
رؾٖیالدُ ،وذ ػبلٔ ّ ُلكوٌل هٔفْاُل .ثَعْاًبى رْٕیَ هٔکٌل هًظ ّ
ؽوهبى کَت كٚبیل ّ کوبالد ها ثَعبى ثقوًل ّ هاٍ كّْاه هْكویذ ها ثوفْك
ُوْاه کٌٌل .ثلاًٌل کَ ُیچ چیي ثب ريآٍبیٔ ّ رٌجلٔ ثَكٍذ ًؤآیل ،اًَبى
ُوکبهٓ فْاُل كه ىًلگٔ اًغبم كُل ،ثبیل اٍجبة ّ هولهبد آى ها كه عْأً
كواُن آّهك:
ثٔهًظ ّ هؾٌذ ًگنهك یکكم ى ایبم عْاى
ىُو علبٓ ىًلگٔ ِّل اٍذ كه کبم عْاى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵2 .....................................................
كه رٌگًبٓ اهزؾبى هـلْة ظلوذ کٔ ّْك؟
اًْاه ٕجؼ هؼوكذ ٕجؼ اٍذ اى ّبم عْاى
ٗيٗقٔؾؾقثُؿلنفْكُِى
چٌٕثٕانٕٓنک
آىاكٓ هْوة ثْك ٍوّ گل اًلام عـــــْاى
عي گنهُٔ ؽبٕل ًْل اى كهً هب ایي ّیـ ها
اى هٖو ّؽلد هٔهٍل ُولؾظَ الِبم عـــْاى
ٔـشٕأٌثكؼٕقؾػبنًبَّثبيؿقَیحّ:
اى كیگو ّیژٍگُٔبٓ ثوعَزَٓ ثلقٔ آگبُٔ ػوین اى ّوای ٜعِبًٔ كه
ػٖو فْك اٍذ .اّ رولى علیل ّ پیِهكذُبٓ كًیبٓ ؿوة ها فْة هٌّٔبٍل
ّ كٍذآّهكُبٓ آى ها آالد ّ اثياه ّیطبًٔ ًؤّوبهك؛ كه ػیي ؽبل ،رولیل
کْهاًَ اى هظبُو ؿوثٔ ها ًؤپٌَلك ّ اكـبًَزبى ها ثَگْهٍزبًٔ رْجیَ هٔکٌل
کَ كه آى ُو ًْع ؽوکذ ّ ًْآّهٓ هوكٍ اٍذ؛ رْٕیَٓ اّ ثَعْاًبى ّٛي كه
ثوفْهك ثب هلهًیَن چٌیي اٍذ:
ّـوهٔعـْاى کَّٙغاهّپبیـذ آهىٍّــذ
ٍوفُْ اى آىّلٓ کَ ٍواپبیذ آهىٍّذ
كهىیو هجو هًّــن كًیبیذ آهىٍّذ ٍْكآ ثٌ ػغیت ثٍَو پوّهیلٍآ
آهوؽ پوّکَزَ! صویبیذ آهىٍّذ ثیوّى ًغَزَآ رْ ىكام ًُْ ٌُْى
ٛبػذ هیب ًوْكٍ ّ ػوجبیذ آهىٍّذ ثب ُهل فْک فْیِ ّجیِٔ ثَىاُلٓ
ثٔػْن ثَاى آىکَ ىًٔ الف ػْن فبم
هغٌْى ًگْزَ ٛوٍٓ لیالیذ آهىٍّذ
هُْْم آّیبًَٓ ػٌوبیذ آهىٍّذ ٕیل فلًگ كزٌَٓ ًلَٔ ّ ثبىُن
ؿِاٖ ًب آٌّب ٌّب رَ كهیبیذ آهىٍّذ
ؾقظْٕٔشٕٖغٕطّلؾٌقاَؿی
يمّٕؾتالیكٔپاگكٔضغظبْكاوث اى عبم ىُو ِّل هٖلبیذ آهىٍّذ
ثگفقلٌكضنفعچٕيؼُبیثآقلٔوث گوًیَزٔ ى اُل رظبُو ثَهاٍزٔ
ثبكد ًٖیت ًیک هؼوبیذ آهىٍّذ كللاكٍ گو ثًَوطَٓ كوٌُگ ّ كأًْ
ثِّٔم ثیلاهّْ چْ فلْد ّجِبیذ آهىٍّذ نکٍثؿٌٔوؼٗٔػًمکٗقوٗ
ًٌْیلٍآ کَ هلذ روٌبیذ آهىٍّذ ًبثوكٍ هًظ گٌظ هیَو ًؤّْك
ّوً َٛقَذ كاكى عبى كه ٛوین ػْن
ثَپبه عبى کَ ّبُل ىیجبیذ آهىٍّذ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵3........................................................
کبقَبيۀ«کبٌَٕيٓبشك»
كه آؿبى ٍبل رؾٖیلٔ ۵۶ـ ۱۳۵۶هغلكا ً ثَهن ثوگْزن .كه آى هْهغ گوٍّ
كوٌُگٔ اكثٔ «کبًْى هِبعو» ككزوٓ كه هن كایو کوكٍ ثْك کَ ًْویَٓ «پیبم
هِبعو» ها اى آىعب هٌزْو هًٔوْك .كه آى ٌُگبم یک چٌل گوٍّثٌلٓ كیگو ًیي
كه آى ِّو اػالم هْعْكیذ کوكٍ ّ ككبروٓ ثًَبم فْك گْْكٍ ثْكًل؛ ا ّهب كوم
ُوَٓ آىُب ثب «کبًْى هِبعو» هبًٌل «ىیي ؽَي رب آى ؽَي ٕل گي هٍي» ثْك.
رؼغجٔ ًلاهك اگو ُوْاهٍ رؤکیل ًوبین کَ ًؤّل ّعَ هْزوکٔ هیبى ككزو «کبًْى
هِبعو» ّ ثَیبهٓ ككبرو گوٍّثٌلُٓبٓ اكـبًٔ هَزوو كه ِّو هن هبیل ّل؛ ككزو
کبًْى ٍواٍو هْـْل کبه ،رالُ ،آهْىُ ّ اًزْبهاد ثْك ،ؽبل آىکَ ككبرو كیگو
رٌظینُب كو ٜثٌگبُٔ عِذ پْلٍبىٓ ّ ثبّگبُٔ ثوآ اٍزواؽذ ّ رلویؼ هُجواى
ّ اّقبٓ پیواهْى ثْكًل.
ثَهاٍزٔ اگو هواه ثْك هّىٓ آىُب ثَهوكم فْك گياهُ كٌُل؛ چَ هٔگلزٌل؟!
ًْویَٓ «پیبم هِبعو» ثب ىیجبرویي هطغ ّ كیيایي ّ ؽبّٓ ربىٍرویي ّ
هِیظرویي افجبه ّ هطبلت ثَْٛه هٌظن ٍو ُوهبٍ هٌزْو هٔگوكیل .هبًٌل آى
ثْك گبٌُبهَٓ كوٌُگٔ رؾذ ػٌْاى «عیؾْى» ّ ًْویَٓ کبهگوٓ « ُعْالٔ»؛
كه ّوبهٍ كّم «عْالٔ» «كکلوَٓ» ْٛالًٔ ثو ّىى ّؼو ٍپیل چبپ ّلٍ کَ
چٌل ٕلؾَٓ آى ها كه ثو هٔگیوك .كواىُبٓ ًقَزیي آى چٌیي اٍذ:
هي یک ُعْالٔ َُزن،
فبًَام كه اًجبه هٌيل یک اهیو اٍذ،
هيُ ،ن فْكم کبه هٔکٌن،
ّ ُن ىًن.
ىًن اى آؿبى ىًلگٔ،
ٌُْى ًْػؤٍّ ثْك کَ ،ثًَْکویٔ فبًَُب هكذ.
«لجبً َّذ»« ،ثچَُبٓ كیگواى ها ًگِلاهٓ کوك»
ّ «هيكّهٓ» ًیي...
اّلیي كوىًل هب،
كه یک «گبهاژ» رْلل یبكذ.
اّ ها ،ثبلووَُبٓ هيكّهٓ ثيهگ کوكین.
ٌُْى ٕبؽت کوبیٔ ًْلٍ ثْك،
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۹ .....................................................
کَ اى اكـبًَزبى كواه کوك.
ـ ٌّیلین کَ ثَایواى هكزَ اٍذ.
ـ ٌّیلین کَ «کبهگوٓ» هٔکٌل.
ّ ثبى ٌّیلین ،کَ «چویک» ّلٍ اٍذ.
×××
هي یک عْالٔ َُزن،
هي ،اى روبهٔ ىًلگٔ،
یک «هیَوبى» كاهم.
ثبیک «پبالى» ّجیَِ ثَکورٔ
ؽزٔ اٍون ها ًیي ،کَ گناّزٌل،
ـ گلزٌل:
ـ " ُعْالٔ"
چْى ُعْال ،اى " اهثبة " ّ "هلک" ثْك
ّ هي ًیي هٌَْة ثَعْال "هلک " ّ "اهثبة ".
ایي اٍن هاٍ ،بلُبٓ ٍبل ّ ًَلُبٓ ًَل كاهم.
هي ،اٍون ّ ىًلگٔام اى ُویي عْالُب،
ّ ٕبؽت عْالُب اٍذ.
كه ىًلگٔ ُیچٔ ًلاهم
فبًَام "گبهاژ" "هْرو" ُبٍذ،
ایي ًْع فبًَُب ،ىیبك ًیَزٌل،
ُو اهثبثٔ ،چٌلرب گبهاژ ،كاهك
ُو گبهاژٓ ،هزؼلن ثَیک "هْرو" اٍذ.
گبُٔ ُن ،ثَعبٓ هْرو،
اهضبل هوا،
ـ یؼٌٔ یک "عْالٔ" ها
كه آى ،عب هٔكٌُل.
فت ،هیوذ ایي فبًَُب ُن هؼلْم اٍذ:
ًْکوٓ ّ هيكّهٓ ىى ُو عْالٔ ...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۵........................................................
عوغ آّهٓ ،چبپ ّ اًزْبه هَوذُبٓ هِؤ اى اّؼبه ػالهَ ثلقٔ ،ثوگوكاى،
چبپ ّ اًزْبه کزبة اكـبًَزبى ًّْزَٓ هؾوْك ّبکو ـ ًْیٌَلٍٓ هِْْه لجٌبًٔ
ـ چبپ ّ اًزْبه کزبة «كیوّى ّ اهوّى اكـبًَزبىًّْ ،زَٓ ٛبلت ؽَیي
هٌلُبهٓ ّ ،اى ُوَ هِنروّ :یوایِ ّ چبپ کزبة كْمالؼبكٍ هِن «اكـبًَزبى كه
هَیو ربهیـ» ّ اًزْبه چٌلیي ثْلزي ،ثیبًیَ ّ اػالهیَ اى عولَ کٌُِبٓ ثْك کَ
«کبًْى هِبعو» ً ٔٛقَزیي ٍبل كؼبلیذ فْك ثَاًغبم هٍبًیل.
ثوگياهئ هلاّم کالًُبٓ اكثئ کوپلکٌ ّبهل هوبلًَْیَٔ،إالؽبد اهالیٔ
ّ اًْبیٔ هوبالدً ،ول ّ ثبىثیٌٔ هلبُین اكثٔ ،رلهیٌ كٍزْه ىثبى پبهٍٔ ّ ؽزٔ
رٖؾیؼ ّ رلهین ّاژٍگبى آى ،هبًٌل ایيکَ هضالً «اٍت» كهٍذ اٍذ ،یب «اٍپ»؟
«ثيهگبى» یب «ثيهکبى»...
آهْىُ ّیٍُْبٓ رؾلیل هَبیل ٍیبٍٔ اى آى عولَ ثْك .كواهُْ ًویکٌن کَ
كه یکی اى علَبدً ،قَزیيثبه هغوْػَی ٍَ عللی رؾذ ػٌْاى «ٍجک ٌّبٍی»
اى هلک الْؼواء ثِبه ها كیلم کَ هّی ُن كه ٍّ ٜعلََ چیلٍ ّلٍ ثْك؛ هي آى ها
«ٍگ ٌّبٍی» فْاًلم ّ گلزن ایي ثَكهك چَ هیفْهك؟ ُوَ فٌلیلًل.
هي ثَػْٚیذ علََٓ اكثٔ كهآهلمُ ،وُلزَ یک هوبلَ هًّْٔزن ،آىها ٛجن
ًْثذ كه عوغ اػٚبء هٔفْاًلم .هئیٌ علََ ُوْاهٍ «ٍلوبى هًغجو» ثْك .اّ
كهثبهٍٓ هلبُین ّ هؾزْٓ هوبالد ًظو هٔكاك ّ هّٓکوكُب ها ًول هٔىكُ .ن
اؿال ٛاهالیٔ ـ اًْبیٔ ها هٔگوكذُ ،ن كهثبهٍٓ هلبُین اكثٔ ثؾش هّٔل.
علَبد ثَیبه پو ثبه ثْك .آفویي هلبُین ّ كٍذآّهكُبٓ اكثٔ عِبى هْهك
ثوهٍٔ هواه هٔگوكذ .اى هلبُین ًْیي اكثٔ اٍزلبكٍ هّٔل .كه یک علََ هًغجو
اى یک ًْیٌَلٍٓ هٍّٔ ًول کوك کَ «ثوفالف رؼبثیو هایظ «ػوبة» هظِو
هلهد ّ ّغبػذ ًیَذ ،ثلکَ ٍوجل ٍزنگوٓ ،ىّهگْیٔ ،فًْْذ ّ ؽزٔ ُنًْع
فْاهٓ اٍذ؛ ُن چٌبىکَ « ُعـل» ًیي ثبیل عبیگبٍ اكثٔ فْك ها اى هٌلٔ ثَهضجذ
رـییو كُل ،چْى كه ٌُگبهَُبٓ ّت ربه ،هْهؼٔ کَ ُوَ فْاثٌل ،اّ ثیلاه!...
ثَمٌُن هٍیل کَ ثگْین :هؾزوالً آى ًٍْیٌلٍٓ هٍّٔ ثیِ اى ؽل کوًْیَذ
ػوبة ثلاى كلیل کَ آهم پوچن اهپویبلیَن آهویکب اٍذ ،فِّْ ًیبهلٍ ثْكٍ ّ اى ُ
اٍذ؛ ا ّهب اى روً ٍقي کللذ ّ گيًلٍٓ هًغجو ىثبى كه كُبى هلل کوكم.
ثَفبٛو كاهم کَ كه ًقَزیي علََ كٍذ فبلٔ ّوکذ کوكٍ ثْكمُ ،ویک
اى اػٚبء چیيٓ كاّذ ّ فْاًلًْ ،ثذ کَ ثَهي هٍیل ُیچ چیي ًلاّزن.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۸ .....................................................
هًغجو ثَهي گلذ« :ثوّ كه آى اربم ثـلٔ ،كه كٚبٓ فلْد ّ آهام یک چیيٓ
ثٌْیٌ ،ثوآ هب ثیبّه ربثجیٌین رْ كه چَ ؽلٓ َُزٍٔ ».پٌ ٕوكب ً ثوآ
هاٌُوبیٔ گلذ« :إالً عویبى آهلى اى اربم فْكد رب ایيعب ها ثوآ هب ثٌْیٌ،
آىچَ كه ْٛل هَیو ثوایذ عبلت ثْكٍ اٍذ ،رؼویق کي ».هي كْها ً ثَاربم هغبّه
هكزنّ ،وّع ثًَّْزي هْبُلارن اى لؾظَٓ فوّط اى اربم رب كم ككزو کبًْى ًوْكم،
آى ها ثًَؾْٓ گياهُگًَْ كه یک ٕلؾَ ًّْزن ،فیلٔ ْٛل ًکْیل کَ كهعلََ
آّهكٍ ّ ثَكٍذ هًغجو كاكم .ثب ٕلآ ثلٌل فْاًل ،اػٚبٓ علََ گُْ هٔكاكًل،
كه هْهك ثوفٔرؼبثیو ّ رْجیِبد هٔفٌلیلًل .اؽَبً کوكم کَ هًغجو فِّْ آهلٍ
كه علََٓ ثؼل کَ هْْٙع هوبلَ ها فْكم اًزقبة کوكٍ ثْكم ،گْیب
هؾزْٓ آى ثوآ هًغجو گیظ کٌٌلٍ ثْك ّ ًؤرْاًَذ رؼویق هٌّّٔ اى
هکًٌْبد كهًّٔام اهایَ كُل ،لنا اى هي پوٍیل« :إالً رْ ثگْ هٔفْأُ
چکبهٍ ثْْٓ؛ هضالً هٔفْأُ چَ کَٔ ثْْٓ رب هب ُن ثلِوین چگًَْ ثب رْ
کبه کٌین؟»
ُویک اى اػٚبٓ ؽبٙو كه علََ كه آى لؾظَ فْك ها ثَكلیل كاّزي ٍْاثن
ّوکذ كه ایي علََ ،یک ٍو ّ گوكى ثبالرو اى هي هٔكیلًل .كه آى هْهغ ُیچیک
اى آًبى ًؤكاًَزٌل کَ هي ثَربىٍگٔ کزبة «اكـبًَزبى كه ٍیبٍرویي كّهاى ربهیـ»
ها كه هِْل هٌزْو کوكٍام .ثؼلُب هًغجو ایي کزبة ها كیل؛ لکي كهثبهٍٓ
هؾزْیبد آى ُیچ اظِبه ًظو ًکوك .هي ُیچ ّهذ آى ها ىیو ثـلن ًگوكزَ ،ثَككزو
کبًْى ًجوكم .گوچَ ٍطؼ آى کزبة ًَجذ ثَکبه کبًْى ًبىلرو ثْك؛ ا ّهب آىُب یک
عوغ ثْكًل ّ هي یک كوك .كه ایي هْهغ «کبًْى هِبعو» كاهآ ۱۶ـ ً ۱۳لو
ػ ْٚإلٔ ثْك کَ ُوَٓ آًبى اى هیبى ٛلجَُبٓ عْاى ّ فُْ اٍزؼلاك
«ؽْىٍ ػلویَ» گلچیي ّلٍ ثْكًل.
ُوَٓ اكواك ّ رٌظینُب اى آًبى ؽَبة هٔثوكًل ّ ُواً كاّزٌل.
هبّیي كهّؽپوكاىٓ يىًٕويٌٕٗؾ:
فضبء
ثَکبه اكزبك ،ثَهْاىاد ّلد یبكزي كهگیوُٓبٓ كافلٔٛ ،جن هؼوْل اى عبًت
اّقبٓ ّ هؾبكل هٌؾ ٜىهيهَُبٓ ثلٌل ّل کَ «گْیب ثچَُبٓ کبًْى ثَاًلاىٍٓ
کبكٔ هزلیي ًیَزٌل! ثًَظو هٔهٍل ُوَگٔ كچبه اًؾواكبد افالهٔ َُزٌل»!...
ثبلووبثل ،کبًًُْٔب كه ًْواد ،ثیبًیَُب ّ اػالهیَُبٓ فْك ثوچِوٍُبٓ ّبفٔ
هنُجٔ ربفزٌل .آىُب ها ّاهبًلٍّ ،اپَگوا ،هیبکبه ّ آكمكوُّ هؼوكٔ ًوْكًل .اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۵........................................................
ّوبهٍ ٍْم ثَثؼل ،ایي ّؼبهُبٓ ِهیزویک ثب ف ٜعلٔ كه ىیو ٕلؾَُبٓ
«پیبمهِبعو» ظبُو ّل کَ كه ُو ّوبهٍ رکواه هٔگوكیل« :روْٓ رٌِب ٍالػ
هغبُل اٍذّ« ».رِوذ رٌِب ٍالػ هٌبكن اٍذ ».كه ؽبّیَٓ رؾزبرٔ ّوبهٍُبٓ
هْزوک چِبهم ّ پٌغن فْك ایي ّؼبه ها ًیي اٙبكَ کوك« :آگبُٔ اًوالثٔ رٌِب
هأُ هٍیلى ثَُلف اًوالثٔ اٍذ»
كه ُویي ّوبهٍ ًبگِبى ّ ثٔثِبًَ ٍو اى الک كه آّهكٍ ّ ثٍَین آفو ىك .ثب
كهط هوبلَٓ رؾذ ػٌْاى« :ثب هبهُبٓ كهّى آٍزیي چَ ثبیل کوك؟» کلیَ
گوٍُّبٓ گنّزَگوا ها ثَچبلِ كوافْاًل .كه ایي هوبلَ رؼجیو «اًگیيیَیْى
هّؽبًٔ» = (رلزیِ ػوبییل) ها ثَکبه ثوكٍ ّ ٙوي اظِبه روً اى آى ،هُجواى
گوٍُّبٓ ٌٍزٔ ها ثَعِل ٍیبٍٔ ،ؽوَثبىٓ ّ افبمٓ هزِن کوك ّ گلذ:
«ثب كّوي رب كًلاى هَلؼ ،ثب كي ّ كْد هالّیٔ هٔعٌگٌل ًَ ،ثب ري اًوالثٔ ّ
کبههبیَٓ هّّي ایلیْلْژیکٔ»...
«اگو ثَعيئیبد هَئلَ ،ثَفبٛو ؽلع اٍواه ؾقاؾايّ افمٔؾ:
كهّىگؤُّ ًپوكاىین ،ایي ؽویوذ ها ثبیل ثگْیین کَ ثیِ اى ایي ثَهٖلؾذ هْو
ّ كٍزَٓ فبٓ ًجبیل ٍکْد کوك ،ثلکَ ثَفبٛو هٌبكغ ۲۲هیلیْى عوؼیذ هظلْم
ّ رؾذ ٍزن ،ثَاكْبگوٓ ایي ُوَ «اّلْالؼيهبى هؼغيٍگو» ثپوكاىین ّ .ایي ُوَ
هُجواى رب كیوّى كػبگْٓ ٍو فبى ّ فبهبى ّ اهوّى ،فیلٔ اًوالثٔ ها هٍْا
کٌین ...ثوفیيین ّ هٍْاگو ایي ُوَ آیَُب ّ ٍبیَُبٓ فلایبى ىهیٌٔ ّْین ،ایي
کبٍجبى كىك ،ایي هاُجبى فبییي ّ ایي اؽجبه ؽوبهُ ،ویيُب کَ رب كیوّى ٍوٓ كه
آفْه ّبٍ ّ كّلذ كاّزٌل ّ كٍزٔ كه عیت عْالُٔب .ایي كواهیبى روٍْ ،ایي
هلػیبى هاُجوٓ هْمُ ،ویيُب کَ عٌگ ایلیْلْژیکٔ هوكم هبها ثٍَْك ّقٖٔ
ّبى ثَعٌگ هوؽلَآ ىّكهً ّ آلزٔ رجلیل کوكًلُ ،ویيُب کَ اى آة گل آلْك
هبُٔ كلفْاٍ هٔگیوًل»...
«آهٓ ،ایيُب ها ّ ُویيُب ها هٔگْیین ،کَ یک ػوو ثًَبم كیي چویلًل ّ
ّکنُب اًلافزٌل ّ ،روکربىُٓب کوكًل ،کبكو کوكًل ،هَلوبى کوكًل ،ثِْذ ّ
كّىؿ ها هجبلَ كاكًل ّ ،كه ًزیغَ ُن هـي هوكم ها ّ ُن عیتّبى ها فبلٔ
ًوْكًل».
«...ثب هبهُبٓ كهّى آٍزیي چَ ثبیل کوك؟ ایي ّبیل هِنرویي ّ ؽَبًرویي
ٍئْالٔ ثبّل کَ ثیِرو اؽياة فیلٔ اًوالثٔ اكـبًَزبى ها كهثو هٔگیوك :ثب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۶ .....................................................
هبهُبٓ كهّى آٍزیي چَ ثبیل کوك؟ ثب اهرغبع ٍیبٍ کَ اهوّى كه لجبً چویکگیو
فیلٔ هَلوبى ّ اًوالثٔ كه آهلٍ اٍذ ،چَ ثبیل کوك؟»
هب اى هْٙؼٔ کَ كاهین ،ثَْٛه اكْبگوآًَ ؽبك ،كه ایي اهو ٍِنهبى ها
فْاُین پوكافذ ّ ،هؼزولین ایي ثبه پیِ اى آىکَ اٍزؼوبهچٔ ها اى هوىُب ثیوّى
ثواًین ،گْه اهرغبع ها ثبیل کٌلٍ ثبّین .اهرغبع رٌِب هْهیبًَٓ اٍذ کَ ثب هفٌَ
کوكى كه كهّى کبكهُبٓ اًوالثَُٔ ،زٔ آىها اى ُن هٔپبّل ّ هلهد کْثٌلٍٓ
آىها كهُن هٔکْثل .اهرغبع ُیچگبُٔ ثَاًوالة ّ ثَهلهد الیيال هوكم هئهي
ًجْكٍ ّ رغَن ًِبیٔ ّ ػیٌٔ اپْهرًْیَن كه عْاهغ ثْوٓ اٍذ .اى ایيعب اٍذ کَ
هب كویبك هٔکْین :اهرغبع ها هیَْکي کٌیل ،اٍزؼوبه ًیي هیَْکي فْاُل ّل»...
كه ّوبهٍ ِّ ثَرؾلیل ثبىربة هوبلَٓ «هبهُبٓ كهّى آٍزیي» پوكافزَ
ّ ٙوي كهط ًظواد هْاكوبى ّ هقبللبى چٌیي ثوفْهكُب گلذ:
«هب اى اًزوبكُبٓ فْة رغوثَ هٔگیوین ،اى كؾِ ّ رِلیل ّ اهػبة كهعَٓ
کبه فْك ها هٌٍٔغین ،کَ ًیِ هلن هب رب چَ اًلاىٍ ثَثیـ هیِ هکبهٍُب فْهكٍ
اٍذ».
«اهرغبع فطوٓ اٍذ کَ فجو ًؤکٌلُ ،ن پیِ اى ؾقپبیبٌ گفث:
اٍزؼوبه ّعْك كاهكُ ،ن ثؼل اى آى».
ّوبهٍ ُلزن پیبم هِبعو آهام اٍذ ّ ،كه ّوبهٍ ُْذ هوبلَٓ ها هٔآّهك کَ
فجو اى ارؾبك ثب «عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي» ثَهُجوٓ ػجلالؾَیي ػبهلٔ هٔكُل.
كه ّوبهٍ ۶کَ هٖبكف اٍذ ثب هبٍ علٓ ۱۳۵۶ایي ّٕلذ اًغبم یبكزَ ّ اى
ایي پٌ رب آفو ،ػٌْاى« :کبًْى هِبعو» اى ثیي هكذ ّ «پیبم هِبعو» ثب
رؼویق« :هبٌُبهَٓ عٌجِ هوبّهذ اٍالهٔ» هٌزْو ّل .پٌ اى آى ارؾبك ،كه
ربهیـ ٍ ۱۳۵۶ / ۱۰ / ۱۱لبهد اكـبًَزبى كه رِواى ها ثَاّـبل كهآّهكًل کَ
هْوّػ افجبه آى كه ّوبهٍ كٍُن آهلٍ اٍذ.
كه ّوبهٍٓ هْزوک ۱۱ـ ٙ ۱۲وي هطلجٔ رؾذ ػٌْاىً« :گبُٔ
ثَگنّزَ» ثَاهایَٓ ثیالى کبهٓ یک ٍبلَٓ فْیِ پوكافزَ ّ رؤکیل ًوْك:
«کبًْى هِبعوُ ،وبى "کبًْى هِبط" اٍذ ،ثَُیچ ؽية ّ گوٍّ ّاثَزَ ًْلٍ
اٍذ ّ »...ثَرکواه ّؼبهُبٓ فْك پوكافذ.
خّللا هؾٌَٔ هٌلُبهٓ اى هُجواى اُل رْیغّ ، «پیبم هِبعو» ثَّیژٍ ثب آی ّ
گلتاللّیي ؽکوزیبه اى هُجواى اُل ٌٍذ ،علالُبٓ هوزل هاٍ اًلافذ .ایي كّ ًلو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۷........................................................
كه آى ىهبى اى هْهؼیذ هوزبى هوكهٔ ّ رْاى هبلئ ثبال ثوفْهكاه ثْكًل .ثچَُبٓ
کبًْى هقْٖٕب ً ّیلزَٓ ایي ػجبهد ثْكًل کًَْ« :ک هلن هب ،ثیـ هیِ كالًٔ
إبثذ کوك ».ایي گياهٍ ها ثَکواد كه اػالهیَُب ّ هوبالد هٌلهط كه «پیبم
هِبعو» كه هْهك ُوکَٔ کَ اّ ها ىیو ؽولَ گوكزَ ثْكًل ،ثَکبه هٔثوكًلّ .
اى ایي رؼجیو کیق هٔکوكًلّ .بیل ًزْاى ُیچ ّوبهٍ اى پیبم هِبعو ها ٍواؽ
خّللا هؾٌَٔ ثبّل.
کوك کَ ػبهٓ اى ؽوالد رٌل ػلیَ آی ّ
كه اكاهَٓ هٌبهْبد «پیبم هِبعو» ثب ؽية اٍالهٔ ُگ ُ
لتاللّیي ؽکوزیبه ،كه
ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶یکٔ اى اػٚبٓ كّىپبیَٓ «کبًْى هِبعو» (دمحم ًجٔ
ٕبكهٔ كهٍْٕكٔ کَ اى ًبؽیَٓ گُْ رکلیق كاّذ) كه یکٔ اى فیبثبىُبٓ
هِْل هْـْل كوُّ پیبم هِبعو ثْكٍ ،رٍْ ٜاكواك آى ؽية هثْكٍ ّلٍ ّ ثوآ
چٌل هّىٓ كه ىیو ىهیي ككزو ؽية ؽجٌ ّ ّکٌغَ ّلٍ ثْك؛ اكواك ؽية اى اّ
اػزواكبد گوكزَ ّ ٕلایِ ها ٙجً ٜوْكٍ ثْكًلٍ ،پٌ ثب افن رؼِلاد ٌٍگیي کزجٔ
ّ اهٚبء ّ اًگْذ هزِن ،هجٌٔ ثو روک كْهٓ ػْٚیذ کبًْى هِبعو ّ ػلم
كوُّ كیگوثبه پیبم هِبعو ،آىاكُ کوكٍ ثْكًلّ .جیَِ ایي ػول كه إلِبى ّ
عبُبٓ كیگو ًیي ارلبم اكزبكٍ ثْك .پیبم هِبعو كه ّوبهٍ ۱۳هطبثن ثبهبٍ اٍل
ٍبل ٙ ۱۳۵۶وي ّوػ ّاهؼَٓ كْم چٌیي ًّْذ:
«چٌل ثبه كیگو ًیي ثواكهاى هبها كه إلِبى ّ رِواى ّ عبُبٓ كیگو گوكزَ
ثَككزو ؽية ثوكٍ ّ كه گَّْ ّ کٌبه رِلیل کوكٍ اٍذ ّ ثَیکٔ اى آًبًٔ کَ كه
إلِبى ثَككزو ؽية ثوكٍ ّلٍ ثْك ،چٌیي گلزَاًل« :چوا ثلّى اعبىٍٓ ؽية
ًْویبرٔ ها هٌزْو هٍٔبىیل .كه اكـبًَزبى رٌِب ؽية ،ؽية اٍالهٔ اٍذ ّ ثٌ»
ّ ثبى گلزَ ثْكٍ کَ «چوا ثَاهیو (ؽکوزیبه) رُْیي هٔکٌیل»...
ّوبهٍُبٓ ۱۶ ّ ۱۳پیبم هِبعو ،هزؼلن ثَهبٍُبٓ اٍل ّ ٌٍجلَٓ ٍبل
لتاللّیي ؽکوزیبه ها ثًَوبیِ ۱۳۵۶اّط روبثل ثب ؽية اٍالهٔ ثَهُجوٓ ُگ ُ
هٔگناهك .ثَكًجبل ّهْع عویبى هِْل «پیبم هِبعو» ثیِ اى ًیؤ هؾزْیبد آى
كّ ّوبهٍٓ فْك ها ثَّوػ عيئیبد ایي هبعوا ّ چبپ هوبالرٔ رؾذ ػٌبّیي:
«ؽية اٍالهٔ ها ثِزو ثٌْبٍین»« ،ثبى ُن ٕلآ كبّیَن»ّ« ،اکٌِ ٛالة»
افزٖبٓ كاكٍ ّ ٙوي روریت هٖبؽجَ ثب آى ّقٔ هثْكٍ ّلٍ ،هبعوا ها
ثیِ اى ؽل آة ّ ربة كاك .آى ّقٔ هبعوآ هثْكٍ ّلى ّ ؽجٌ ّ ّکٌغَٓ
چٌل هّىٍ ّ رِلیل ّلى فْك ثَهوگ ها ثَْٛه هْوّػ ثیبى کوكٍ اٍذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۸۰ .....................................................
لتاللّیي ؽکوزیبه ها ثَچبپ هٍبًیل کَ گْیبكه ّوبهٍ ۱۳هزي رلگواف ثَ ُگ ُ
پٌ اى ّاهؼَٓ هِْل فطبة ثَایْبى هقبثوٍ ّلٍ ّ ثالعْاة هبًلٍ ثْك .كه ُویي
ّوبهٍ ًینًگبُٔ ُن ثَّٙؼیذ ههذثبه هِبعویي اكـبًٔ كه «ربیجبك» كاهك .هِنرو
اى آى ایيکَ «پیبم هِبعو» كه ّوبهٍُبٓ ۱۶ ّ ۱۳گياهُ هلٖل ّ هَزٌل چٌل
ٕلؾَآ ،ثَهلن «كگوهي ػجلالوئْف اؽول ٕبكٔ» هْهبًلاى لْآ کُْٔ
"اٍوبه" ها چبپ ًوْك کَ ٙوي آى ٍواٍو اى فیبًذُبٓ اػٚبٓ ؽية اٍالهٔ
گلتاللّیي ؽکوزیبه كه عویبى «رٖوف آى لْآ کُْٔ» ٍقي هكزَ ثْك( .ؽبكصَٓ
کَ عٌوال دمحم ًجٔ ػظیؤ كه ٕلؾَٓ ۲۱۱اى کزبة «اهكّ ّ ٍیبٍذ» آى ها
ظبّلل اهیي هّٔوبهك).
هِنرویي هّٓكاك ًظبهٔ كه كّهاى ؽلی ّ
كه ّوبهٍ ۱۶ثب كهط هوبلَٓ اٍزوارژیک رؾذ ػٌْاى «هب ّ كّوٌبى هب» ّ
هوبلَٓ كیگو ثب ػٌْاى «ًوِ اهرغبع كه ربهیـ ّٛي هب» روبهٔ ًیوُّبٓ ٍیبٍٔ
هْعْك کْْه ها ىیو ٙوثبد گوكذ.
پٌ اى ّوبهٍ ۱۶رب ّوبهٍُبٓ هْزوک ۲۳ـ ۲۴هزؼلن ثَهبٍُبٓ كلْ ّ
ؽْد ٍبل ۱۳۵۶كٚب آهام اٍذًْ ّ ،ک ریي ؽوالد پیبم هِبعو ثیِرو هزْعَ
هًُّب ّ كّلذ كٍذ ًْبًلٍٓ آىُب كه کبثل هٔثبّل؛ ا ّهب كه ّوبهٍُبٓ ۲۴ـ
ً ۲۳بگِبى پلٌگٔ هّْٔك ّ ثب كهط ٍو هوبلَٓ ثب ػٌْاى «اهرغبع ّ اٍزؼوبه»
ّ ّؼوًْ اى هٍْْٓ {ثب ػٌْاى «فْاٍزگبٍ فْهّیل»} کَ كه كُلٔ ًْ ػلیَ
اهرغبع ٍوّكٍ ثْك ،هْط علیلٓ اى ؽوالد ػلیَ عویبىُب ّ ریپُبٓ گنّزَگوا ّ
ٌٍزٔ ها ٍبهبى هٔكُل.
ایي ّوبهٍ کَ هٖبكف ثب كّهیي ٍبلگْذ آؿبى ثَکبه کبًْى هِبعو
هٔثبّل ،هوبلَٓ هلٖلٔ كهثبهٍٓ ػالهَ ثلقٔ كاهك .اكيّى ثوآى ،هزي کبهل
یکٔ اى ٍقٌوأًُبٓ ثلقٔ ها چبپ ًوْك کَ ؽلّك ٕ ۱۰لؾَ ها كه ثو
هٔگیوك .ثلیيروریت ،ؽغن ًْویَ رب ٕ ۲۰لؾَ اكيایِ یبكذ .كه ُویي ّوبهٍ
ٔٛهطلجٔ ثب ػٌْاى «ًگبُٔ ثَآىچَ گنّذ» ثیالى كٍّبلَ اى کبه فْك
ػوً َٙوْكٍ ّ پٌ اى ؽوالد رٌل ػلیَ ؽية ؽبکن فلن ،اهرغبع ٍیبٍ ها
ثٌٍَگاًلاىٓ ػلیَ فْك هزِن هٔکٌل ّ هٔگْیل:
« ...كٍزَٓ كیگو آى کْهثیٌبى ّ کظ اًلیْبًٔاًل کَ ثَكوهْكٍٓ اهبم ػلٔ...:
(ّهآ ًظویَ ّ هنُت فْك ،ػویلٍ ّ ًظویَٓ ها ًؤثیٌٌل ).ایي كگناًلیْٔ ّ
فْكثیٌٔ ّهزٔ ثب ؿوُٗب ّ هوُٗب ّ هٌبكغ كیگو یکعب هّْٔك ،عٌِنّاه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۸1........................................................
ىثبًَ هٔکْل ّ ثَُوٍْ ُغْم هٔآّهك ّ .ایي اٍذ کَ چْى ،چْ ایٌبى ًؤاًلیْین
ّ ثوٙل هٌبكغ فْكپوٍزبًَ ّبى هلم هٔىًین ّ هلنُ ،وْاهٍ هْهك ؽولَٓ ایٌبى
ّاهغ هّْٔین ،كه هؾبكل ّ هٌبثو هیبء ّ ريّیوّبى َُٔ ،ثو ٙل هب ٍقي پواکٌٔ
هٔکٌٌل ّ هَّٙفْأً هٔكوهبیٌل ّ ،اى هزي هوآى كلیل کلویذ هبى ها اٍزقواط
هٔکٌٌل ّ كه اؿْٓ ًبهَُبٓ ّبى هوبلَُب هًْٔیٌَل ّ ثب چْة ًبؽن ارِبم ثو ٍو
هب هٔکْثٌل ّ «ٙل هّؽبًیذ»« ،هٌبكن»« ،الزوب« ،»ٔٛهبئْئیَذ» ّ
«هبهکَیَذ» هبى هٔفْاًٌل ّ .كه ُویي ؽبل کَ اى ٍْٓ ایي ّاپَگوایبى ّ ثبًل
ّ اكاهٍٓ «اِفْاى (هٌظْه رٌظینُبٓ اُل ٌٍذ هَزوو كه پیْبّه اٍذ ).ایي
ارِبهبد ثَهبىكٍ هّْٔك ،چپُبٓ اهرغبػٔ ّ هلػیبى هاٍذ ّ كهّؽ عویبى
«كهْکواریک ًْیي (هٌظْه عویبًبد هٍْْم ثَ«ّؼلَآ» اٍذ ).هب ها
كگوبریَذُبٓ هنُجٔ ّ هْْى هنُجٔ ّ ...هٔفْاًٌل!!»
كه ّوبهٍ ۲۵کَ ثوآ هبٍ صْه ۱۳۶۰رٌظین ّلٍ ثْك ،هوبلَٓ ْٛالًٔ ّ
هلٖل اٍزوارژیک رؾذ ػٌْاى «ثبىُن رت اهرغبع ثبال گوكزَ ّ كم اى ّؽلد
هٔىًل» چبپ ّل ،کَ ِّ ٕلؾَ اى آى ًْویَٓ ُْذ ٕلؾَآ ها كهثو
گوكذ.
عبلت ایيکَ :ایي هوبلَُ ،وًْع هلَلٍعْیٔ ،كیگوٍزیيٓ ّ روبیالد
ٍکزبهیَزٔ ها فطوٓ ثوآ ّؽلد هلٔ ّ آههبى ػلالذفْأُ كاًَزَ ّ ػْاهت
كبعؼَثبه ّؼبهُبٓ رغيیَٛلجبًَ ها ػیٌب ً پیِثیٌٔ هًٔوبیلُ ،وبى ػْاهجٔ کَ
كه ًزیغَٓ عِل ٍیبٍٔ ّ ٍْء هلیود هُجواى هجبیلٔ كه عویبى عٌگُبٓ
گؤُّ ّ هجبیلٔ ،كه كَُٓ ۱۳۳۰ارلبم اكزبك.
هي كه ایيعب ثب روبم ّعْك گْأُ هٔکٌن کَ ُوَٓ ػٌبٕو ّ ؽلوبد
عٌجِ آىاكاًلیْٔ ّ هّّيكکوٓ ثَكهٍزٔ هٔكاًَزٌل کَ اكـبًَزبى کْْهٓ
کضیوالولخ اٍذ ّ ُوکٌ ثًَبم آى ٍوىهیي ٍقي گْیل العوم روبم اهْام ٍبکي كه
آى ها كه ًظو گیوكً .یي ًبگيیو اٍذ ؽَبٍیذ اّٙبع ّ هّاثّ ٜکٌٌلٍٓ اهْام
كه اكـبًَزبى ها ثَهٌّّٔ كهک کٌلّ .ک ًلاهم چٌبًچَ ؽلوبد ّاثَزَ ثَعٌجِ
هّّيكکوٓ هٔرْاًَزٌل ارْهیزَٓ عٌجِ ٍواٍوٓ ها ثَكٍذ گیوًل ،هطؼب ً اى
ثوّى هٌبىػبد هْهٔ علْگیوٓ کوكٍ ّ كوهْل ُوکبهٓ ثواكهاًَ هیبى روبم
اهْام ٍبکي كه کْْه ها کْق ّ ػولٔ هًٔوْكًل .ایي هطلت اى پیبم هِبعو ٌٍل
ىًلٍٓ هب اٍذ:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۸2 .....................................................
« ...ایي عویبى کَ ثب پیًْل ًب هولً " َهالء" ّ " ُهزوف" ّ ارؾبك " َه ِلک" ّ
"هالّ" كه هٌبٛن آىاك ّلٍٓ اكـبًَزبى ثَّعْك آهلٍ ّ ایٌک ٛوػ علیلٓ ثوآ
چگًَْگٔ ارؾبك اهایَ ًوْكٍ ،كه ؽویوذ فْك هبُیذ ًلبم اكگٌبًَ ّ ٙل اًوالثٔ
كاهك ّ ًوبیٌلٍٓ اهرغبػٔرویي عویبى كکوٓ كیْكالٔ كه اكـبًَزبى اٍذ...
گوایُِبٓ ثَیبه ػلي هٌطوْٓ ّ ًژاكٓ ها كاهي هٔىًٌل ّ ،هجلؾ رْیغ ًلبماًگیي
ٕلْٓ ّلٍ ّ فْك ها هلاكغ ؽوْم هوكم ُياهٍ ّ پبٍلاه هنُت ّیؼَ عبه
هٔىًٌل ،رب افزالكبد هیَْكاه ّ هلیؤ ها کَ کن ،کن هّ ثَكواهّْٔ ًِبكٍ ثْك،
ثَیبك هوكم آّهًل .افزالكبرٔ کَ كه ْٛل ربهیـ اكـبًَزبى كّوي اى آى ثِوٍثوكاهٓ
کوكٍ ّ ثب كاهي ىكى ثَآى ،پیکو ّٛي ها پبهٍ ،پبهٍ ٍبفزَ ّ فلن هب ها ثٍَیبٍ
هّىٓ ًْبًلٍ اٍذ ،كبّیَذُبٓ ثٔفوك پْزْى کَ ٍبلُبٓ ٍبل ثب ًبكیلٍ گوكزي
ّعْك ّ ؽوْم هلیذُبٓ كیگو ،ثب ٍالػ ىّه ّ كویت ثو هوكم هب ؽکْهذ کوكٍ ّ
اكـبًَزبى ها ثَهٌَل عِل ّ عبیگبٍ كوو ّ کْزبهگبٍ اًلیَْ ّ ػلن رجلیل کوكٍاًل،
ایٌک ثبىُن ثَكکو ُوبى فْاة ّ فیبل اكزبكٍ ّ اى هلیذ پْزْى ّ هنُت ؽٌلٔ
ٍقي هٔگْیٌل ّ كه پٔ ایغبك ًظبم هجیلْٓ كیگو ثوآهلٍاًل ّ .ایٌبى ُن ثَػٌْاى
ػکٌالؼول كه ثواثو آىُبُ ،ياهٍ پوٍزٔ ّ ّیؼَگوٓ ها پیَْ کوكٍاًل (ّ )...
هگو کُِّْبٓ ػولٔ ایيُب هٌغو ثَعلا ٍبىٓ ُياهٍعبد اى پیکو هبم ّٛي
ًیَذ؟ ّ آیب ایٌبى چٌیي ًیذ ّْهٔ ًلاهًل کَ ثب كاهي ىكى ثَهَبیل كبّیَزٔ ّ
هْهٔ ّ هٌطوَآ ًظبم هجبیلٔ كیگوٓ كه اكـبًَزبى ثَّعْ ثیبّهًل ،رب ٍواى پو
ًلْم هجیلَ ّ كیْكاالى کلَ پْک ّ هوزله هْم ثزْاًٌل ثًَبم ًوبیٌلٍگٔ هوكم كه آى
ًظبم ثَؽکْهذ ثوٌٍل؟! اگو ًَ ایي پٌلاه اؽووبًَ ها کَ «کْْهُبٓ كه كًیب َُذ
کَ کنرو اى ٍَ هیلیْى ًلًْ كاهك ،پٌ ُياهٍعبد ّ هوكم ّیؼَ کَ عوؼیذ آى
ثیِرو اى پٌظ هیلیْى اٍذ ،ثبیل کْْهٓ هَزولٔ كاّزَ ثبٌّل!» چَ کَٔ كه ثیي
ػْام رجلیؾ ّ روّیظ هٔکٌل؟ ّ عي ایٌبى (هْم پوٍزبى کْهثیي ُياهٍ ّ پْزْى ّ
ربعیک ( )...چَ کَٔ ثبًلُبٓ هَلؼ هْهٔ ّ هجیلْٓ ریبه کوكٍ ّ كهؽبلٔ کَ هوكم
هب كه یک عٌگ ثيهگ هلٔ ّ اٍالهٔ ثوآ اٍزوكاك اٍزوالل ّٛي ،ثب كّوٌبى
فبهط اى هوى هٔعٌگٌلٌٍ ،گوُبٓ عِبك ها روَین ثٌلٓ هْهٔ ّ هجیلْٓ هٔکٌٌل ّ
فْك ها هَئْل رٌِب اٛواف فبًَ ّ كهٍٓ رٌگ فْك هٔكاًٌل ّ ثٌ! ّ ُوهّى ثب
هّ كه هّ هواهكاكى كاهٍُبٓ هْهٔ ّ رؾویک ػٖجیذُبٓ عبُالًَٓ هٌطوْٓ،
عٌگُبٓ اًؾواكٔ ّ ؿبیلَُبٓ ّؽْذًبک كهّى فلؤ ایغبك هٔکٌٌل ّ ىهیٌَ ها
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۸3........................................................
ػجلالوؽوي
ّ ثوآ هّیب هّیٔ اهْام ثيهگ کْْه ّ رکواه رواژكٓ ؿناًگیي كّهاى
فبى فجیش آهبكٍ هٔکٌٌل؟»
« ...ثٌب ثوایي كّوي كهّى فبًَٓ هب آى ُياهٍُب ّ آىُبٓ َُزٌل کَ ایي ؽوبین
ها ًؤكاًٌل ّ یب ًؤفْاٌُل ثلاًٌلّ ّ ،واًگیياًَ هًْٔیٌَل»:
"ربهیقْبى (ربهیـ ّیؼَُبُ ،ياهٍُب) ها هُجبًیذ رْکیل كاكٍ اٍذ".
ّ یب کظ اًلیْبًَ ّ عبُالًَ ثًَبم ٛوفكاهٓ اى ُياهٍُبٛ ،وػ علاٍبىٓ
ُياهٍعبد ها اى پیکو هبم ّٛي كه ٍوكاهًل»...
كه پبًْیٌ ایي هوبلَ ًکبرٔ ها هٔآّهك کَ گْیب اّبهٍ ثَٛوى ًگوُ «کْیزَ»
كاهك:
۱ـ ایيکَ اى ایي كاػیبى ّؽلد ثَػٌْاى " یک عویبى " یبك کوكٍاین ،ثَفبٛو
ایي اٍذ کَ كٍذُب ّ كٍزَُبٓ گًْبگًْٔ كه عِذ رکْیي ّ کبهگوكأً ایي
ٌٍبهیْ ّوکذ كاهًل ّ "ّْهآ ارلبم" رٌِب ػلن ثوكاه ّ ثلٌلگْٓ كػْد اٍذًَ ،
ایيکَ هضالً اى اظِبه ٕویؼ هطلت کلام اثبٓ كاّزَ ّ ؽوبین ها كه للبكَ ثیبى
کٌین»...
« ۲ـ هٌظْه اى علاٍبىٓ ُياهٍعبد رْکیل کْْه هَزولٔ ثَایي ًبم ًیَذ،
یؼٌٔ اى هوبهبد هٍؤ ایي عویبى چٌیي چیيٓ ٌّیلٍ ًْلٍ اٍذ ،ثلکَ ُلف علا
ٍبفزي هوكم ُياهٍعبد اٍذ ،كه ثواثو هجبیل كیگو ّ ،اهاعیلٔ کَ ثًَبم اٍزوالل
ّ ...ایي ٍْ ّ آى ٍْ كه هاثطَ ثب ایي عویبى پقِ هّْٔك ،روبهب ً كه هاثطَ ثب
ُلف ثبال ّ آهبكٍٍبىٓ ىهیٌَ ثوآ رْکیل یک ؽکْهذ هجبیلٔ اٍذ»...
پیِ ثیٌی ُبی کبًْى چَ ىّك ًزیغَ كاك :كهٍذ یبىكٍ ٍبل ثؼل اى آى
ربهیـ اّٙبع ایي گًَْ پیِ آهل = ٍبل ۱۳۳۱
«...ثَهاٍزٔ ،ربهیـ پو كواى ّ ًْیت اكـبًَزبى ٍوكهلاهاى انف :
اؽونروً ،بكاىرو ،فْكفْاٍرو ّ کْكىرو اى ایي هلػیبى هُجوٓ ثَفْك ًلیلٍ
اٍذ! ثلّى رؼبهف ایيُب چَ كٍذآّهكٓ كه هاثطَ ثب هٖبلؼ هلٔ ّ آههبىُبٓ
هکزجٔ كاّزَاًل؟ ظبُوّبٍ كبٍل ّ هلَل ثْك؛ ا ّهب ایي كٍذ آّهك ها كاّذ کَ كه
ثیي هلذُبٓ ٍبکي كه کْْه ،اللذ ّ ٍبىگبهٓ ایغبك ًوبیل ،هَؤ کَ یک ًلو
ُياهٍ هٔرْاًَذ اى ّوبل کْْه ؽوکذ ًوْكٍ ،رب عٌْثٔرویي ًوطَٓ کْْه
ثوّك ثلّى ایيکَ عبى فْیِ ها اى كٍذ ثلُلُ ّ .ویيْٛه یک ًلو پْزْى
هٔرْاًَذ ثب کوبل اهٌیذ عبًٔ ّ هبلٔ كه ُوَ ًوب ٛکْْه ٍلو ًوبیلّ ،لٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۸۹ .....................................................
اکٌْى ...پْزْى رؾول ؽْٚه ُياهٍ ها كه کبثل ًلاهك ّ ثؼل اىثک ّ
ربعیک)۳(»...
ة ...« :عٌگ افیو كه کبثل ،اهچٌل ػٌْاى ًجوك كه ثیي كّ گوٍّ ؽية
ّؽلد اٍالهٔ ّ ارؾبك اٍالهٔ ها كاّذ؛ ا ّهب ّاهؼیذ اهو ؿیو اى ایي ثْك .ؽویوذ
ایي ثْك کَ عٌگ افیو یک عٌگ روبم ػیبه كه ثیي ًیوُّبٓ پْزْى ّ ًیوُّبٓ
ُياهٍ ثْكُ ،وَٓ ًیوُّبٓ پْزْى كه ایي عٌگ ٍِن گوكزٌل ّ ؽزٔ ًیوُّبٓ
پْزْى کَ كه عوؼیذ اٍالهٔ ػْٚیذ كاّزٌل ،ثٔٛوف ًوبًلٍ ّاهك هؼوکَ
ّلًلً ...یوُّبٓ پْزْى كه ىیو ٙوثبد فوك کٌٌلٍٓ ُياهٍ هواه گوكزَ فبًَُب،
کْچَُب ،فیبثبىُبِّ ...و کبثل ها ثب ٍو اكکٌلٍگٔ ّ فلذ روبم ،كهؽبلٔ روک
هٔکوكًل کَ ثَّلد روبم رؾذ رؼویت ًیوُّبٓ رؾویو ّلٍٓ ُياهٍ ثَْٓ کٍُْب
كواه هٔکوكًل! آهٓ ،کیٌَُبً ،لودُب ،رُْیيُب ،رؾویوُب ،رکجو ثَفوط كاكىُب
ّ ...چْى آرِكْبى ثؼل اى هوى كُي گْْكٍ ثْك!! ىىُب ثب ثچَُبٓ فوك ٍبل ّ
پیوهوكاى اى فبًَُبٓ ّبى كواه کوكٍ ثْكًلّ ،هزٔ کَ چْن ّبى ثَثچَُبٓ هغبُل
هٔاكزبك هٔگلزٌل اًََّ ُياهٍُب آهل ،اى كیلى هب ّؽْذ هٔکوكًل)۶(».
زـویمؾِوبلثؼؿ= :13۵3
«ُیچ عویبًٔ كه اكـبًَزبى ّعْك ًلاّذ کَ ثب هب ّ ّوب عٌگ ًکوكٍ ثبّل ،ثؼل
ٌٍگوُبٓ هب ّ ّوب ُن كه ُویي ؿوة کبثل فبًَ ثَفبًَ ثْكّ ،لٔ ّهزٔ ّوب
فْاٍزیل ،فلا ّوب ها یبهٓ کوك ّ ُوَٓ هٌبٛن پبک ّل ّ اى هٌلُبه ،اى ُواد،
اى رقبه ،اى ثلفْبى ،اى ُلوٌل ّ اى ُوَ عب آهلًل هوكٍ ثوكًل .ایي رغوثَ ّلٍ
اٍذ)۶(».
ؾـچٓبقؾِوبلثؼؿ= :13۵۵
« ...كه هٌلُبه ّ ُواد عب ًلاّزین ،كه هْوهٔ ًؤّل ،کبثل اى كٍذ هب گوكزَ
ّلٍ ثْك ،كه هياه ُن هٌبٍت ًجْك ّ ًؤ رْاًَزین؛ ایي ثْك کَ آهلین ایي پوچن ها
كه "یکبّلٌگ" ،كه ایي هؾل پو اكزقبه ثلٌل کوكین ،ثبیل كه ُياهٍ عبد
ثوهٔگْزین)۱۰(».
كه ُویي ّوبهٍ ۲۵پیبم هِبعو ًکزَٓ اى ٍیل عوبلاللّیي اكـبى ّ هطلجٔ ثب
ػٌْاى «اهجبل ًْآ ّبػو كوكا» كه فْك كاهك؛ كه ّوبهٍُبٓ پیْیي هطبلت ّ
اّؼبه هلٖل كهثبهٍٓ اًلیَُْبٓ ػلٔ ّویؼزٔ ًیي ثًَْو هٍبًیلٍ ّ اّ ها
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۸۵........................................................
«ّوغ ِّیل» لوت كاكٍ ثْك .ثلیيروریت ،رْعَ پیبم هِبعو ثَایي ٍَ اهبم «اٍالم
هٌِبٓ هّؽبًیذ» پیٍْزَ ثوهواه ثْك.
هـي ثچَُبٓ کبًْى اًجبّزَ اى ایلٍُبٓ هلٔ كه ٍطْػ کالى ثْك .ثَْٛه
کلٔ هٔرْاى گلذ :پٌ اى آى ٍَ ًلو ،پیْْآ كکوٓ روبم ؽلوبد «عٌجِ
هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول» هیوؿالم دمحم ؿجبه ثْك .اػٚبٓ ایي عٌجِ ،آصبه
كکوٓ ّ رؾویوٓ ؿجبه ،فبَٕ کزبة «اكـبًَزبى كه هَیو ربهیـ» ها هبًٌل
ٕ ُؾق هولً گواهٔ هٔكاّزٌلُ .وَ ثَایي ثبّه ثْكًل کَ آصبه ؿجبه ،ثَب كوارو ُ
اى ّاهؼًَگبهٓ اٍذ ،آى یک هکزت اٍذ ،یک كلَلَ اٍذ ،ایلیْلْژٓ اٍذ کَ
هٔرْاًل كه كوایٌل «گلزوبى هلذٍبىٓ» ّ «پیلایِ ّ ّکْكبیٔ ّعلاى هْزوک
هلٔ ـ اكـبًٔ» ثَهضبثَ یک «هبًیلیَذ» هْهك رْعَ ّ ػول هواه گیوك ّ
ُْیذثقِ ثبّل».
ثَفبٛوم اٍذ کَ كه ٍبل ۱۳۵۶یک هّىّ ،هزٔ ثَككزو «کبًْى هِبعو»
ّاهك ّلم ،کزبة «اكـبًَزبى كه هَیو ربهیـ» ربىٍ اى چبپ فبهط ّلٍ ثْك ،چٌل
ًَقَ اى آى هّٓ هیي ثْك ،یکٔ اى اػٚبٓ کبًْى کَ پْذ هیي ًَْزَ ثْك ،کزبة
ها هّٓ هیي ثَگوكُ كهآّهكٍ ّ ثب لؾٌٔ ؿوّهآهیي ّ کْیلٍ ٕلآ فْك ها کللذ
کوك ّ گلذ« :ایُّکحبة»!
هزؼبهجب ً ؽية اٍالهٔ ثَهُجوٓ ؽکوزیبه ُْاكاهاى فْك ها اى فْاًلى
آى کزبة هٌغ کوك .ؽزٔ گلزَ ّل ًَقَُبٓ ىیبكٓ اى آى کزبة ها ٍْىاًیل .یب
ؽل اهل ٔٛاهلام ٍوجلیک ًَقَُبٓ اى آى ها آرِ ىكًلًْ .ویَٓ «هاٍ ؽن»
کَ اى ككزو رِواى ًْو هّٔل كه یکٔ اى ّوبهٍُبٓ فْك هطلجٔ كه هك ایي کزبة
ًّْذ .کزبة ُن كه پیْبّه ّ ُن كه کبثل هبچبم ّل .ثب ایي ؽبلُ ،یچ چیي
ًؤرْاًَذ هبًغ گَزوُ اًلیَُْبٓ هلٔ ؿجبه كه هیبى عْاًبى گوكك .كه
ؽویوذ ثقِ ثيهگٔ اى اًگیيٍُبٓ عٌگ هُبیٔثقِ ثوٙل رغبّى فبهعٔ،
اى اًلیَُْبٓ هلٔ ؿجبه الِبم هٔگوكذ .ایي آصبه ؿجبه ثْك کَ ثوآ عْاًبى
ؿوّه هلٔ ،اهیل ّ ًیوّ هٔثقْیل.
ایيکَ آى عٌجِ ًزْاًَذ هُجوٓ ّبیَزَٓ فْك ها ثپوّهاًل ّ كه هلمُبٓ
ثؼلٓ ثَاثزنال ،هِووا ،لْهپٌیَن ّ گٌگَزویَن گواییل ،رؾلیل كیگوٓ كاهك کَ
اٍبً آى اى یکَْ هٌْ ٛثَّوای ٜربهیقٔ عبهؼَٓ اكـبًٔ اٍذ ّ ،اى كیگوٍْ
كه اصو ّلد كفبلذ ثٔهِبثبٓ فبهعٔ رب ٍوؽل ُژهًْٔ اهرغبع هٌطوَ ثو
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۸۸ .....................................................
اهکبى عٌگ ثْك ،چٌبىکَ هُجواى كبٍل ّ ثٔکلبیذ گوٍُّبٓ هْهٔ رٌِب آالد
ثٔاهاكٍ كه كٍذ ایي ّ آى ثْكًل.ثَّه َٛی لْهپٌیَن اكزبك ،ثؾش كیگوی كاهك.
رآصیو اكکبه ؿجبه ثو عٌجِ هٌّّگوی ثَیبه ٍّیغ ثْك ـ عٌبة «ٍیلؿالم ؽَیي
هٍْْٓ» ٔٛهکزْثٔ ثًَْیٌَلٍ ،فبٛوٍٓ هالهبد فْك ثب «هیوؿالم دمحم ؿجبه»
ها ایيگًَْ رؾویو ًوْكٍ اٍذ:
«كه ًقَزیي ٍلو ثَىاكگبُن ،كه کبثل ثَارلبم هوؽْم هجلؾ ،ثَكیلاه كاًْوٌل،
هؾون ّ هْهؿ هؼوّف اكـبًَزبى «هیو ؿالم دمحم ؿجبه» هكزن ،کَ كّهاى ؿوثذ،
هظلْهیذ ّ گًَّْْیٌٔ فْك ها هٔگنهاًیل .ایْبى رب آى هْهغ ثِزویي ّ ػبلٔرویي
اصو فْك ها ثَرؾوین پیواهْى ربهیـ اكـبًَزبى افزٖبٓ كاكٍ ثْك« :اكـبًَزبى كه
هَیو ربهیـ» کزبة اّ عبلت ،رؾویؤ ّ ػوین اٍذ .هي رب آى هْهغ ًَقَُبٓ کپٔ
ّلٍٓ آى ها فْاًلٍ ثْكم».
«پٌ اى ٍالم ّ ػلیک ّ اؽْالپؤٍ ،ثَیبه اظِبه فّْؾبلٔ ّ ُن اظِبه
رؼغت ًوْك اى ایيکَ« :یک هّؽبًٔ ثَكیلاه ّ هالهبد یک ّقٖٔ ثَظبُو هلؾل
ّ هؾکْم ثَکلو ّ ىًلهَ آهلٍ اٍذٙ ».وي گلذ ّ گْ ثَایْبى گلزن« :کزبةربى
ثًٔظیو اٍذ .ػبلٔ ّ هؾووبًَ ًّْزَ ّلٍ؛ ا ّهب یک ٍْیَ هكزَ ّ ثوهجٌبٓ ثیٌِ ّ
رلکو هبكٓ رؾویو ّلٍ؛ یؼٌٔ ربهیـ اكـبًَزبى ثوهجٌبٓ رلکو كیبلکزیکٔ رلّیي ّلٍ
اٍذ ّ ،ایي ؽویوزٔ ؿیو هبثل اًکبه اٍذ».
هوؽْم ؿجبه ؽویوزب ً یک پبٍـ ػبلوبًَ كاك؛ ّ گلذ:
«ُیچ پلیلٍٓ ربهیقٔ ،اعزوبػٔ ،اهزٖبكٓ ّ ٍیبٍٔ ها ًؤرْاى ثلّى اًلیَْ،
رلکو ّ ایوبى ّ اػزوبك هکزجٔ رؾلیل ّ رلَیوکوك؛ هٌزِٔ هوکي اٍذ آى هکزت
هبهکَیَن ثبّل ،یب اٍالم ،یب ُو هکزجٔ كیگو .اًَبى ًؤرْاًل ثلّى اًلیَْ ّ ثلّى
اػزوبك ثَیک هکزت ىًلگٔ کٌل ،اًَبًٔ ثلّى هکزت كه فالء ثٍَو هٔثوك ّ هبكه
ثَثیبى رؾلیلٔ ّ رلَیوٓ پلیلٍُب ًقْاُل ثْك ،ىیوا پلیلٍُبٓ ربهیقٔ ،اعزوبػٔ،
اهزٖبكٓ ّ ٍیبٍی كه فالء هبثل رؾلیل ًیَزٌل؛ لنا هي ربهیـ اكـبًَزبى ها
ثوهجٌبٓ رلکوٓ کَ ّقٖب ً ثَآى هئهي َُزنًّْ ،زَام .اى آىعب کَ ایوبى اى
ُوًْػٔ ثبّل ،كاهآ هیَُْبٓ هْزوک اٍذ ،هئهٌیي ثَُوهکزت ًیي ثَهاؽزٔ
هٔرْاًٌل ثب ُن اكِبم ّ رلِین كاّزَ ثبٌّل .ثٌبثوایي هي ُوهئهي ٕبكم ها كٍّذ
كاهم».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۸۵........................................................
"کبٌَٕيٓبشك"ٔوبَحیًبَحبنیىىفكُْگی
اهوّىٍ چوله هٚؾک ّ هَقوٍ هًٔوبیل اگو کَٔ ثگْیل:
هي ًَ ى کبثل،
ًَ ى رِواًن؛
ًَ ى کْویو،
ًَ ى ٌُلٍّزبًن؛
ثلکَ اًَبًن،
ّ هَلوبًن!
(پیبم هِبعوً ،قَزیي ّوبهٍ ،ؽول ،۱۳۵۶هن)
کبًْى هِبعو هزآصو اى كٚبی مٌُی آى هّىُب «عبهؼَٓ عِبًٔ "اهذ"»
هٔفْاٍذ؛ كه ؽبلٔ کَ ّوای ٜػیٌٔ کَ كه آى ثٍَو هٔثوك ایي گًَْ ثْك :پیبم
هِبعوّ ،وبهٍ ٍیيكٍ« :كه ؽبّیَٓ هٌغ رظبُواد»:
«كه ؽلیش اٍذ کَ كه ىهبىُبٓ ًَ چٌلاى هلین کَ هوكم ُياهٍ ثب اهیو کلَ
ػجلالوؽوي عٌگ كاّزٌل ،هوكم یک هٌطوَ کَ اى لْکو اهیو ّکَذ ّ هٌبهٍبى
فْهكٍ ّ ثَهلؼَٓ فْك پٌبٍ ثوكٍ ثْكًلً ٔٛ ،بهَٓ ثَاهیو ًّْزٌل کَ رُْن هوكٓ ّ
اى فْك ًبهًْ كاهٓ ،ؽبالً کَ هب كه عٌگ ّکَذ فْهكٍاین ،رَلین ّوب هّْٔین
ّ روبم ىهیيُب ّ اهالک هب اى ّوب ،ثَّو ٔٛکَ ُویي هلؼَ ها اى هب ًگیوٓ رب
ثزْاًین ىى ّ ثچَُبٓهبى ها كه ایيعب ؽلع کٌین».
«ثبثب کلَ هٌبىٍبى كه عْاة گلزَ ثْك کَ ػغت گپٔ! هي هٔفْاُن ًَل ربى ها
ًبثْك کٌنّ ،وب ٌُْى ثَكکو ىى ّ ثچَایل»...
« ...چٌلٓ پیِ اى ٍْٓ عجَِٓ آىاكٓثقِ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى ـ کَ
ٍبفذ کبهفبًَٓ ٌٕؼذ هًْزبژ ُویي هٌطوَ َُذ ـ ّ ثؼ ٔٚكیگو اى اؽياة،
اػالم ّل کَ كه ٍبلگْذ کْكربٓ ُلزن صْه ًْکواى هٍّٔ كه اكـبًَزبى ،ثَهٌظْه
اػزواٗ ثَرِبعن اهرِ ٍوؿ كه اكـبًَزبى ،كه رِواى ّ ًؤكاًن کغبٓ كیگو
ایواى هاُپیوبیٔ ثوگياه هّْٔك ّ هِبعواى اكـبًَزبًٔ ثبیل كه ایي هواٍن ّوکذ
کٌٌل ،هّى هْػْك کَ كواهٍیل ّ هوكم كه هؾل عوغ ّلًل ،هوبهبد ایواى اػالم
کوكًل کَ چْى اهپویبلیَن آهویکب كه ایواى هلافلَٓ ًظبهٔ ًبكوعبم کوكٍاًل ،لنا
اكـبًَزبًُٔب ًجبیل ثَفبٛو هؾکْم ًوْكى رغبّى ثل كوعبم اهپویبلیَن هًّ ،كه
ایواى رظبُواد کٌٌل ّ ،آهاهِ فْة اٛواف ٍلبهد هٍّیَ ها ثَُن ثيًٌل .هب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۸۶ .....................................................
ُوچَ کّْیلین رب کبّق ثَػول آّهین کَ رغبّى آهویکب ثَایواى چَ هثطٔ ثَهٌغ
رظبُواد ٙل هٍّٔ اكـبًَزبًُٔب كاهك ،چیيٓ گیوهبى ًیبهل ّ ،كو ٜثَیبك ؽوف
هوؽْم کلَ هٌبهٍبى فْك اكزبكین کَ گْیب هوبهبد ایوأً ُن ُوبى ها هٔگْیٌل کَ:
هب اى ّعْكربى ثب ایي ُوَ ؽية ّ هية ّ كم ّ كٍزگبٍربى ثیياهینّ ،وب ثَكکو
ایغبك كهك ٍو كیگو ُن َُزیل ،اگو كوٕذ ثبّل ّ ّوم ىهبًَ علْگیو هب ًْْك،
ایواى اٍالهٔ ها اى ّعْك ّوب هِوبىُبٓ ًبفْاًلٍ ّ پبچَ ّههبلیلٍُبٓ ىیوكاه
گویقزَ پبک هٔکٌین .ثواكه ،ثواكه گلزین ؽبال ّوب ُن ایواى ها ّٛي فْكربى
كوٗ کوكٍایل»...
«ثَهاٍزٔ کَ ؽن هطلت ُن ُویي اٍذ ،اكـبًَزبًُٔب ایواى ها فبًَٓ فْك
فیبل کوكٍ ّ اى ؽية ٍبىٓ ّ ایي چیيُب ُن پبها كوارو گناّزَاًل ،چٌبىکَ كه
ُوبى هّى كیلٍ ّل کَ چٌل هأً هْلْٓ هیِ كهاى پلیْى هٔفْاٍزٌل اى پقِ
اػالهیَٓ كیگواى علْگیوٓ کٌٌل ،چوا کَ كه آى ثَعٌبة کل پَو کْه
ظبُوّبٍفبى ؽولَ ّلٍ اٍذً ّ ،یِ هلن ًْیٌَلٍٓ کظهلن آى اػالهیَ ثَثیـ هیِ
هغلكُٓب هٍیلٍ اٍذ ...ثلثقذُب فیبل کوكٍ ثْكًل ایيعب ٍوچْک کبثل اٍذ ّ یب
هَغل پلفْزٔ ّ ،عٌبة ظبُوفبى ُن ثو ٍویو ٍلطٌذ پبكّبُٔ»...
«ّٛيكاهاى هِبعو! ثَگلزَٓ یک آكویوبیّٔٛ ،ي ُوکٌُ ،وچَ ثبّل ـ گنّزَ
اى ٍقبّد ّ هِوبىًْاىٓ کَ هوکي اٍذ كه کْْهُبٓ كیگو ثب آى هّ ثَهّ ّْك
ـ فیلٔ ثیِرو اى یک رکَ ىهیي اهىُ كاهك ،چَ هٍل اگو آكم ثب ًبهٙبیزٔ ّ
ٍوىًِ كیگواى هّ ثَهّ گوكك ،ثِزو ایي اٍذ کَ اى ایي اهٌیذ ،ملذ چْن
ثپّْین ّ ثَّٛي فْیِ ثبى گوكین ّ كه کٌبه ؿبىٓ ثواكهاى هبى كه ٌٍگو ثبّین،
یب ّواكزوٌلاًَ ثویوین ،یب اّـبلگواى ها اى ّٛي فْك ثیوّى کوكٍ ّ فْك ّ كیگواى
ها اى ایي ُوَ ثلثقزٔ ّ گوكزبهٓ ثوُبًین».
كه ُویي ّوبهٍ هزي کبهل آى اػالهیَ ها ًیي كهط ًوْكٍ کَ كه هغوْع اى
ىُوهبه ُن رلـرو اٍذ .ثٔهِبثب ثَُو ٛوف ؽولَ هٔثوك ّ ثَُیچکٌ اهبى
ًؤكُل .اى عولًَ ،یِ هلنّبى ایيگًَْ ثیـ هیِ هغلكُٓب إبثذ کوكٍ اٍذ:
« ...اى ٍْٓ كیگو كّوٌبى كیویٌَٓ فلن هب کَ اهوّى كه لجبً كٍّذ ظبُو
ّلٍاًل :كالالى روبػلٓ (ثبىًَْزَ) ٍیبٍٔ ،هلاؽبى كه ّ كهثبه ظبُوفبى فجیش،
عبٍٍْبى پلیل C . I . Aكه اكـبًَزبى ،هغلكُٓب ّ ؽٚودُبٓ هيكّه فبًبى
ّ اهیواى فیبًذپیَْ ّ ؽغخالوللَیيُبٓ كواهٓ اى عجَِٓ عِبك ،كه ُو گَّْٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۸۷........................................................
کویي کوكٍ ّ ُویک ًـوَُبٓ ًبهْىًّٔ ها ٍبى کوكٍ ّ هٌزظو كوٕذ ًَْزَاًل،
رب اى فْى فلن هب ثًَلغ فْك ّ اهثبثبى فْك ثِوٍثوكاهٓ کٌٌل».
چٌبىکَ هٔثیٌین گؤُّ ثًَبم «عجَِٓ هلٔ ًغبد اكـبًَزبى» ثٍَوكهلاهٓ
هغلكُٓب ،ثب ػلن کوكى آهم ّ ًْبى ظبُو ّبُٔ کَ ٍوجل عٌبیذ ّ آكمکْٔ ّ
ثًٔبهٍْٔ ّ ،هظِو اٍزجلاك ًظبم هجیلْٓ كه اكـبًَزبى اٍذ ،كاػیَٓ هُجوٓ فلن
هب ها كاهك ّ ثوآ هٍیلى ثَهلهد ،فْك ها ثَكاهي آهویکب اًلافزَ ّ اهپویبلیَن
فًْقْاه ؿوة ها چٌیي هٍٔزبیلّ ّ ...:وم آّهرو ایيکَ هغلكٓفبى فْك ها
هَلوبى عبىكٍ ّ ًگِجبًبى لْلَٓ ًلذ ػوثَزبى ٍؼْكٓ ها ثَػٌْاى هُجو ػبلن
اٍالم هلنكاك کوكٍ ّ فْاُبى اٍالمیبهٓ اّ گْزَ اٍذ»...
یکثىحكٔچُؿقؤیب
چَ هٔفْاٍزین ّ چَ ّل؟!
اٍبٍب ً هَیو کبه کبًْى پوكاىُ ثَاهْه ٍیبٍٔ ًجْك؛ ّلٔ الزِبثبد هْعْك كه
كٚبٓ ٍیبٍٔ هٌطوَ ّ كافل کْْه ،ثَاًٚوبم ّْه عْأً ّ كولاى رغوثَ ،عوؼب ً
هْعت ّل رب کبًْى هِبعو یکثبهٍ فْك ها كه ٍّ ٜگلقي ٍیبٍذ ثیبًلاىكٛ .بُو
هلیل اى هْل ٍیلػَکو هٍْْٓ ًول کوك:
«هب کبًْى هِبعو ها ثوآ ایي كهٍذ ًکوكین کَ ثب كّلذ هوکيٓ ثغٌگل،
ثلکَ هٖل هب ایي ثْك کَ ُياهٍُب اثزلاء یک ُْیذ هّّي ٍیبٍٔ پیلا کٌٌل ،رب
هجزٌٔ ثوآى ثزْاًٌل ثب كّلذ هوکيٓ گپ ثيًٌل ّ ثَؽوْم هلٔ فْك كٍذ یبثٌل».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵2 .....................................................
ّاكٓ ٍیبٍذ هبًٌل ثبرالم اٍذ ،رالُُب كه عِذ كبین آهلى ثوآى ،ثَؿوم
ّلى ثیِرو هٌغو هّْٔك «کبًْى هِبعو» كه هَیو فجطآهیيٓ کَ گوكزبه آهلٍ
ثْكً ،زْاًَذ فْك ها اى هوكاة ٍیبٍذ كّه ًگِلاهك ،ثَّلد ٍیبٍٔ ّل ،ثَكام
ػجلالؾَیي ػبهلٔ اكزبك؛ ثب کْزَ ّلى ػبهلٔ ُوَ چیي اى ُن پبّیل ًَ .اى ربک ًْبى
هبًل ّ ًَ اى ربک ًْبى.
کبلجل ّکبكٔ عویبى کلٔ «جبٔاٌاٌحجبًِْیٍّوُگیٍاوث».
هّّيكکوٓ اكـبًَزبى كه ػٖو هکبرت ،ایي ّاهؼیذ ها ثَكٍذ هٔكُل کَ كبٕلَ
هیبى ػوْم هّّيكکواى ثب رْكٍُبٓ هوكم ثَیبه ىیبك ثْكٍ اٍذ .پٌ اى هؤً،
ٌُْى هوكم ىثبى هّّيكکواى ها كهک کوكٍ ًؤرْاًٌل؛ هّّيكکواى ًیبىُبٓ
ؽیبرٔ هوكم ّ هٌبكغ ػلیبٓ هلٔ ها ًؤكِوٌل .ثَُویيهواه ،روبثل عویبىُبٓ
هّّيكکوٓ ثب ؽکْهذ هزؼلن ثَاؽياة فلن ّ پوچن ًیي اى اٍبً اّزجبٍ ثْكٍ
اٍذُ .وچٌل کَ آى ؽکْهذ ،كه هبُیذ فْك کْكربیٔ ّ ؿیو كهْکواریک ثْك.
ثَُویيهّ ،اى ظوكیذُبٓ کالى ًیي ثٔثِوٍ ثْك؛ ا ّهب ثب ًظوكاّذ ُوَٓ ػیْة ّ
ًْاهٔ ،كه آى ثوَُ اى ربهیـ کْْه ،فیوالوْعْكیي ُن ثْك .اهوّىٍ ثو اصو
رؾویوبد ّ هوبیََ صبثذ ّلٍ کَ كّلذُبٓ فلوییبى ّ پوچویبى هلهىرویي ٍبىٍ كه
ربهیـ کْْه ثْكٍ ّ پبکرویي اكاهاد ها كاّزَ ّ كَبك ّ هّْد کنرو ثَآى هاٍ
كاّزَ اٍذ ،ثوبٓ آى هٔرْاًَذ ثوآ کْْه هلیل ثبّل:
«اگو روبهٔ ًیوُّبٓ هلٔ ّ كهْکواریک ،اى آؿبى ثَهلهد هٍیلى ػ .ك .ؿ .ا.
یکكیگو ها ثَكهٍزٔ پیلا هٔکوكًل ،هطؼب ً ٙوّهد ّهّك هْآ ارؾبك ّْهّٓ
ثَاكـبًَزبى هٌزلٔ هّٔل .هْآ ّْهّٓ كهیوب ً ۲۰هبٍ پٌ اى ثَهلهد هٍیلى
ؽية فلن ،ثَاكـبًَزبى ّاهك ّلًل؛ ىهبًٔ کَ آّْةُبٓ كافلٔ ثٌب ثَاثزکبه
«ٍیب» ّ «آٓ .اً .آٓ» ثَاّط هٍیلٍ ّ هْعْكیذ كّلذ کبثل ها ثب هقبٛواد
هْاعَ ٍبفزَ ثْك».
ایي ًظو ّوبهٓ اى اػٚبٓ اهّل آى ؽية كه کبثل ثْك؛ ّ اٙبكَ ًوْكًل:
«اى اثزلاء كه كهّى ؽية ّ كّلذ هقبللذُبٓ پٌِبى ّ هوبّهذ هٌلٔ ػلیَ ّهّك
هْآ ارؾبك ّْهّٓ ثَکْْه ّعْك كاّذ .ثب ایي ثبّه کَ اگو ارؾبك ّْهّٓ
ثَکوکُبٓ هْأصو رَلیؾبرٔ ،اهزٖبكٓ ّ كٌٔ فْك اكاهَ كُلً ،یبىٓ ثَكفبلذ
ًظبهٔ آى کْْه ًیَذ .كّلذ اكـبًَزبى هٔرْاًل ثب ارکبء ثَهْآ هَلؼ کْْه ،اى
هوىُبٓ کْْه ّ هْعْكیذ فْیِ ككبع ًوبیل ،كهؽبلٔکَ كفبلذ آّکبه ًظبهٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵3........................................................
رؼبكل هْا ها ثًَلغ هقبللبى ثوُن هٔىًل ّ هْعجبد رؾویک ثیِرو كه ٍطؼ
ثیيالوللٔ ّ هْوّػیذ عٌگ هٔگوكك .اگو هْآ ارؾبك ّْهّٓ ّاهك اكـبًَزبى
ًؤّلًل ،هقبللبى هب كه ٍطؼ هؾلّك ثوآ هوبثلَ ثب كّلذ اكـبًَزبى رَلیؼ
هّٔلًل؛ ا ّهب ثب ّهّك هْآ ّْهّٓ ثَاكـبًَزبى ،هلهدُبٓ ؿوثٔ هقبللبى هب ها
كه ٍطؼ عٌگ ثب ارؾبك ّْهّٓ هَلؼ کوكًل .ایي اهو كه کبثل پیِثیٌٔ ّلٍ ثْك؛
ا ّهب كه هَکْ ،فیو».
عٌوال دمحم ًجٔ ػظیؤ ًیي ثٍَِن فْك كه هْهك فطبُبٓ ؽية ّ كّلذ چٌیي
هًٔگبهك« :اٍجبة ّ ػْاهل ٍوْ ٛكّلذ ثّٔوبهًل ،کَ ثَهْکل هٔرْاى ػٌبٕو
إلٔ ّ كوػٔ آى ها رْقیٔ كاك یب رولم ّ رؤفو ػْاهل ها كه آى كه ًظو گوكذ،
ُو عيء ایي ىًغیوٍ كه عبٓ فْك ّ ثَهْهغ فْك اُویذ كاّزَ ّ اگو اًَبى ًزْاًل
آى ها كه ًظو ثگیوك ،كه ىًغیوٍٓ هنکْه ؽلوَُبٓ هلوْكٍٓ ىیبكٓ پیلا فْاُل
ّل ،کَ كیگو ًؤرْاى ثلاى ىًغیو گلذ».
«پٌ ایي هَٖ ٍو كهاى كاهك»:
«ؽية هب ،کَ كه هقبللذ ثب کٌَِ ّ اى ثطي کٌَِ ثٌب ثوعجو ىهبى ٍو ها ثلٌل
کوكٍ ثْك ّ كه عٌگل ٍیبٍ ّ ربهیک عِبلذ ّ ػوتهبًٔ ثَهضبثَ ّوغ کْچک
کنكوّؿٔ هٌّّٔ هٔاكگٌل ،اى ثلّ ىایِ فْك هؾکْم ثَكٌب گوكیلٍ ثْك ،ىیوا کَ
یکجبه كیگو ُوبى اّزجبُبد ّ فطبُبٓ ها رکواه هًٔوْك کَ ٍبلُبٓ هجل ربهیـ
ًِٚذ ّ روهٔ کْْه آى ها رغوثَ کوكٍ ّ ثَهضبثَ كهً ثيهگٔ ثَاههـبى گناّزَ
ثْكُ ،وبى ّزبةُ ،وبى رؼغیلُ ،وبى اهلاهبد هجل اى ّهذ ّ ُوبى ثوفْهكُبٓ
مٌُٔ ّ ٍطؾٔ ثب هنُت ،ػوبیل ّ ٌٍذُب ،ایي فطبٓ ثيهگٔ ثْك .هویٔٚ
هلهد ،کِهکِ ثوآ رٖبؽت هلهد ثِب ًلاكى ثَاهاكٍ ّ فْاٍذ هوكم ثؼل اى
گوكزي هلهد ،ػْاهل ایي كٌب ّ ثوثبكٓ ثْك».
«پیبكٍ ّلى هْآ هٍّٔ ّ لْکو ثیگبًَ كه کْْه ،كیگو ایي ّکَذ ها ؽزؤ
ٍبفذ ،هوبّهذ آؿبىیي كه ثواثو إالؽبد ّ هیلومُب کَ ؽویو ّ کْچک ثْكًل،
ثَ"عِبك" رجلیل ّل ،عِبك كه ػوْل ّ هلْة هوكم هاٍ ثبى ًوْك ّ ٍوربٍوٓ
گوكیل .عِبى اى آى پْزیجبًٔ کوكٍ ّ پبکَزبى ثَهوکي عِبك رجلیل ّل ّ ٙیبءالؾن
هُجوٓ عِبك ها ثَػِلٍ گوكذ .عٌگُبٓ چویکٔ ّ هؾلٔ ،ثَعٌگُبٓ رٌظیؤ
ّ روبم ػیبه رجلیل گوكیل ّ ثیالًٌ هْاء ثوُن فْهك)۱۱(»...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۹ .....................................................
هي ُوْاهٍ كکو هیکٌن کَ فلویبى كه اثزلای ثَكٍذ گوكزي هلهد ،كه كّ
هْهك كچبه اّزجبٍ هؾبٍجَی كبؽِ ّلًل ّ ایي اّزجبُبد ،آىُب ها ثَّهَٛی
فًْْذ اكَبهگَیقزَ ٍوْ ٛكاكً :قَزیي اّزجبٍ هؾبٍجبد فلویُب ایي ثْك کَ كکو
هیکوكًل چْى هوكم اكـبًَزبى كچبه كوو ّ گوٌٍَگی َُزٌل ،پٌ كه ُو ُبل اى
ثوًبهَُبی ایْبى پْزیجبًی فْاٌُل کوك ،لنا ّزبة عٌْىآهیي ثوای رـییواد ثٌیبكیي
ثَفوط كاكًلٕ ،لّه كوهبى پْذ كوهبى! یکی اى كیگوی كاؿزو!
كّهیي اّزجبٍ ایْبى ایي ثْك کَ فیبل هیکوكًل ّهزی هلهری هبًٌل ارؾبك ّْهّی
پْذ ٍو ّبى ایَزبكٍ ثبّل كیگو ّکَذًبپنیو َُزٌل ،چْى ارؾبك ّْهّی
ّکَذًبپنیو اٍذ! هلام هیگلزٌل« :اًوالة ثوگْذًبپنیو صْه!»« ،اًوالة كّهاى
ٍبى!» ...هیگلزٌل« :ربهیـ ثَػوت ثو ًویگوكك!» ...ایلئْلْژئ عجوئ هجزٌی
ثوهبرویبلیَن كیبلیکزیک ًیي آىُب ها ثلیيٍْ هیهاًل ّ اكکبهّبى ها ربییل هیکوك.
اى هٌظو كیگو ّک ًلاهم کَ ُوگبٍ ؽکْهذ فلوی ثَعبی ثگیو ّ ثجٌل هالُب،
ثوای ایْبى هؼبُ هبُبًَ هووه هیکوك ،رب آفو ؽوبیذُبی ثیلهیؾ ّ كػبُبی
هالُبها پْذ ٍوفْك كاّذ .هضال ثَؽٚواد ّْهثبىاه هیگلذ کَ «ُویي فبًوبٍ
ّوب چوله فوط كاهك؟» ّ ثٍَیلٍوّه ّاػع ّ ّیـ دمحم اهیي اكْبه هیگلذ:
«ُویي هلاهً ّوبُب چوله فوط كاهك؟» ثیبییل ایي ُن هقبهعِ! ...
ثَّهللا الؼظین ُوَ ّبى كػبگْی كّلذ ّ ؽية هیّلًل ّ روبم فطبُبی ّ
کغیُبی آى ها ثَثِزویي هُُّب رْعیَ هیًوْكًل.
ُوَی اّزجبُبد كه كّ ٍبل اّل ارلبم اكزبك؛ ؽزی ثجوک کبههل رالُ کوك
فطبُب ّ رٌلهّیُبی روکی ّ اهیي ها عجواى کٌل ،اهب هْكن ًْل.
كه ٍبلُبٓ هیبًٔ كَُٓ ۱۳۶۰ایي اؽَبً كه هْو ثبالٓ ؽية ؽبکن
فلن ثَّعْك آهل کَ هٖبلؾَ ّ آّزئ هلٔ یگبًَ هاٍ ثوّىهكذ اى ؿوهبة
عٌگ ثواكهکْٔ كه کْْه اٍذ؛ ّلٔ ثَیبه كیو ّلٍ ثْك .هَؤلَٓ اكـبًَزبى
ثیيالوللٔ ّلٍ ثْك ُّویک اى ٛوفُب ٛیلٔ اى ػٌبٕو هَلؼ اكـبًٔ ها
ثَاٍزقلام فْك كهآّهكٍ ّ ثو ثقُِبٓ اى فبک کْْه هَلٍ ٜبفزَ ثْك.
كهؽبلٔکَ ػٌبٕو هلٔ ـ هَزول كه ُوَ عب ایيّلَ ّلٍ ثْكًل ّ هلهد رؼییي
کٌٌلٍ ثَؽَبة ًؤآهلًل .چٌیي ثْك کَ عویبىُبٓ هٍْْم ثَ«عٌجِ هلٔ ـ
هَزول» آى كوٕذ ٛالیٔ ّ ًول ها اى كٍذ كاكًل ّ ثَاهیل ًَیَٓ كوكا ،فْك
ها رجبٍ ٍبفزٌل .كوكآ کَ رب ٌُْى ثؼل اى گنّذ ٍٔ ٍبل ًیبهلٍ اٍذ!
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۵........................................................
اکٌْى ّهزٔ پْذ ٍو فْك هًٔگوین ،هجل اى ُوچیي ثب ایي پوٍِ ثيهگ
هْاعَ هّْٔین کَ:
ـ «ٍٔ ٍبل عٌگ ثوآ کْْه ّ هوكم اكـبًَزبى چَ اههـبًٔ كاّذ؟»
= ایي عٌگ هٌؾًْ ،هوكم اكـبًَزبى ها پبهچَ پبهچَ ٍبفذ ،ثوآ
اّلیيثبه (یؼٌٔ ثؼل اى ُوگي) ؿیود ّ ؿوّه اكـبًٔ ها ّکَذ ّ اكـبىُب ها ًيك
هلل ُوَبیَ رؾویو ،رؼغیي ّ هؾزبط ًوْك .اثِذ ّبى ّکَذ ّ ؽوهذ ّ ّؤى
آىُب اى ثیي هكذ .اهوّىٍ پٌ اى ٍٍٔبل عٌگُبٓ كّهٍآ ثَهٌّّٔ هٔثیٌین کَ
اكـبىُب (ثَاصو پلْزٔ هُجواى هْهٔ ّ هؾلٔ فْیِ) اى لؾبظ كوٌُگٔ ّ هّأً،
هوكهٔ ثبه آهلٍاًل کَ كه هوبثل یکكیگو ،پلٌگ ریيكًلاى؛ ّ كه ثواثو ثیگبىٍگبى،
هُْ َُزٌل .چٌبىکَ كهیْىٍگٔ ،چبپلٍْٔ ،گلایگوٓ ،کلِثوكاهٓ ّ ،چبکوٓ
ثوآ ثیگبىٍگبى ها ٌُو ّ كٚیلذ هٔكاًٌل؛ اى آى ّکٍْ ّ ؿیود ّ ؿوّه
چیيٓ ثبهٔ ًوبًلٍ اٍذ ،ثین آى هٔهّك کَ ایي ّٙؼیذ ثَػبكد هجلل گوكك.
ُوعبهؼَٓ کَ كه آى هّػ آىاكٍگٔ ،رؼبّى ،فیواًلیًْٔ ،یکْکبهٓ ،ایضبه،
ُویبهٓ ّػيد ًلٌ عبٓ فْك ها ثَروبهیذفْأُ ّ ًلٌپوٍزٔ ثَپبهك ،الهؾبلَ
هّ ثَىّال اٍذ .اى هْل «كواًزٌ كبًْى» هّایذ اٍذ« :اكزٚبػ ثَفْكٓ فْك
فطوًبک ًیَذ؛ آىچَ فطوًبک اٍذ ،ػبكد گوكزي ثَاكزٚبػ اٍذ».
ثَایي روریت ،هٔرْاًین فْة ثلِوین کَ ّوبم كه ٛیق گَزوكٍٓ عٌجِ
هّّيكکوٓ ّ ًقجَگبى ٍیبٍٔ اكـبًَزبى ،یک فطبٓ ثيهگ ّ اٍزوارژیک ثْك.
گوٍّ کْچک ّ كوٌُگٔ کبًْى هِبعو {کَ ػلٔاالْٕل فْاٍزبه عبهؼَٓ
عِبًٔ «اهذ» ثْكً ،ؤرْاًَذ هجوٓ اى آى فطبٓ ػوْهٔ ؽوکذ ًوبیل .آى
گوٍّ كه ػیيؽبل کَ هؼزول ثَهجبهىٍٓ هَلؾبًَ ًجْك ،اى آّْةُبٓ كافلٔ کَ كه
هبُیذ ؽویؤ فْك چیيٓ ثیِ اى «ّْهُ کْه ػْام كویت فْهكٍ» ًجْك {کَ
ٛجن هْاػل ػولٔ ثبیل ًول ّ هؾکْم هّٔل} ثَْٛه ٍوٍقزبًَ ؽوبیذ ًوْكٍ ّ كه
ّؼبهُب ّ رؼبثیو فْك،آّْةگواى ها "ؿبىیبى هیِي" ّ «هغبُلاى فَزَگًٌْٔبً
کٍُْبٓ ٌُلّکِ ّ ثبثب» هٔفْاًل! ّ اّؼبه آرْیي ،اًله رْٕیق ّ رْْین آًبى
هٍٔوّكٍ .واٍو ًْویَٓ پیبم هِبعو آکٌلٍ اى رْغیغ ّ ٍزبیِ رلٌگ ثَكّّبى
کْههـي ّ ثٍْٔاك اٍذ کَ اى كو ٛعِل هوِْه اؽَبٍبد ّلٍ ّ ػيم رقویت
فبًَٓ اعلاكٓ ًوْكٍ ثْكًل .كه ّوبهٍٓ ۱۳پیبم هِبعو ّؼو ٍپیل هوبّهذ رؾذ
ػٌْاى «آرِ ثًَبم فلا» اى ٍوّكٍ ُبی ٍیلػَکو چٌیي آهلٍ اٍذ:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۸ .....................................................
ثواكه!
ٍود ها ثبال ًگِلاه
ّ گوكًٔ ها کَ ُوگي فن ًْلٍ اٍذ،
کوًِ هیبهْى.
ثواكه!
كًلاىُبیذ ها ثَُن ثلْو
ّ عوغوَاد ها ثَفلا ثَپبه
پبُبیذ ها هؾکن ثو ىهیي ثکْة
ُوَٓ کیٌَاد ها كه هوكهک چْوبًذ گوك آّه،
ّ چْن ،كه چْن كّوي ،هاٍذ ثبیَذ،
ّ ثٔثبک ّ ثٔاهبى،
فْن ّ روً ها،
ثو كهّى عبًِ كوّ ثویي
آ كوىًل هًظ ّ کبه!
کیٌَٓ هولً رْ
فْى رٍْذ!
فْى ثٌبؽن هیقزَٓ ثواكهاى ثوكٍٓ رٍْذ
ایي فْى ٍوؿ ّ ٍیبل ها گواهٔ كاه
ّ کیٌَاد ها
ّ كّوٌذ ها ُوگي كواهُْ هکي
کَ ىفنُبٓ کیي ها كواهّْٔ ًیَذ
×××
ثواكه!
رب ٍزن كه كًیب َُذ
كّوي رُْن َُذ
رب كّوي رْ كه كًیب َُذ
رلٌگ رْ ُن َُذ
ثوفیي!
ّ رلٌگذ ها ثوگیو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۵........................................................
ّ هلجذ هاثو ٍو ًیيٍٓ آى ثيى
ّ ثٍَْٓ كّوي آرِ کي:
ثگیو! ایي هلت هي اٍذ
ثگیو! ایي فْن ّ فْى هي اٍذ
ثگیو! ایي كیي ّ کیي هي اٍذ
ّ ،ثٔاهبى هلت ٍیبٍ ّ کلهُ ها اى ُن ثپبُ:
آرِ! ثًَبم فلا ّ هوكم
آرِ! ثًَبم فْى ّ فْن ّ ؽوبٍَ
آرِ! ثًَبم كٍذ اًزوبم ُوَٓ هَزٚؼلیي
آجً !...
كه ُویي هْهغ هُجواى آّْةگواى ها اى كَم رب كُم هوكّك هٔكاّزٌل.
ثقِ ّیؼٔ آى ها «ؽغخالوللَیي» ّ ثقِ اُل ٌٍذ ها «صٌبگْیبى كهثبه
ظبُوفبى» هٔفْاًلًل ...ثَعب اٍذ كه هْهك «ٍیلػَکو هٍْْی» ایي ًکزَ ها
كه ایيعب كهط کٌن کَ ایْبى كه هوؽلَی ٍْم ىًلگئ فْك کَ ُويهبى ثب اٍزوواه
ؽکْهذ کوىی ،هوین کبثل ّل؛ آىهله ثیفبٕیذ ّ پقوَ ّ پلزبل ظبُو ّل کَ
ُیچ ثْ ّ ثقبهی اى فْك ًْبى ًلاك! اى ٌٍگ ٕلا آهلی ،اى ٍیلػَکو ًَ! ای
کبُ اّ كه ُوبى لٌلى هیهبًل ،یب پیِ اى ایي هوكٍ ثْك ،کَ هب اهوّى هیرْاًَزین
ثگْین« :ؽیق ٍیلػَکو کَ ىًلٍ ًیَذّ ،گوًَ چَُب کَ ًوی کوك!»
اکٌْى كیگو هیكِون کَ چوا ثبیل یک هِوهبى ىّك ثویوك رب ثَاصو رـییواد
ًَلی ،گٌلُ ثبال ًیبیل! اى هلین روعیؼ ایي ثْكٍ اٍذ کَ هِوهبى هوگی ىّكهً ّ
فًْیي كاّزَ ثبّل ،کَ اؿلت ؽبٕل یک فیبًذ اٍذ.
ؾقيفٕٓواَمالة!
پٌ اى «کبًْى هِبعو» روبم ؽلوبد هزؼلن ثَ«عٌجِ ثواثوٓ ٛلت»
ُویيْٛه كکو هٔکوكًل .آىُب ثًَؾْ هجِن ّ هُْْم چْناًزظبه ایي هؼغيٍٓ
ؽزؤالْهْعثْكًلکَُوچٍَویغرو هُجواىًبالین هْعْكاى ٕؾٌَٓ هّىگبه هؾْ
هًّْٔل ،عبٓ فْك ها ثَهُجوٓ ٕبلؼ هٍٔپبهًل ّ .اػزوبك كاّزٌل« :هیبم فلن!
ثَىّكٓ هُجوٓ ّبیَزَٓ فْك ها اى كهّى ثوّى فْاُل كاك ».آىُب اى ًظو
كلَلٔ اػزوبك كاّزٌل آىچَ كه اكـبًَزبى ارلبم اكزبكٍ ،یک اًوالة اٍذ؛ اى آىعب کَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۵۶ .....................................................
ُو «اًوالة ّ عٌجِ ليّهب ً ّ ثَؽکن "كیزوهیٌیَن ربهیـ" ؽبیي فٖلذ ىایٌلٍگٔ
اٍذ» پٌ «اًوالة اكـبًَزبى» ًیي ًبگيیو هُجوٓ ثب کلبیذ فْك ها فْاُل
ىاییل .اًوالثبد هْكن كًیب هضبل هّّي ّبى ثْك .ثَفّْٖٓ ،وای ٜاكـبًَزبى ها
ثب الغيایو {ػِل اًوالة} هوبیََ هًٔوْكًل ّ یویي كاّزٌلُ :و آىچَ كه آىعب هؿ
كاكٍ ،كه اكـبًَزبى ًیي هبثل ّهْع اٍذ ّ .گوبى هٔکوكًل ثَىّكٓ كه
اكـبًَزبى «ثيثال»ُب« ،ثْهلیي»ُب ّ «كواًزٌ كبًْى»ُبٓ ًیوّهٌل ظِْه
فْاٌُل ًوْك ّ هُجوٓ عٌجِ ها ثَكٍذ فْاٌُل گوكذ! كه ّوبهٍ ۱۴پیبم
هِبعو رؾذ ػٌْاى «كه ًجوك هوبّهذ» چٌیي آهلٍ اٍذ:
«ّ ...ظیلَٓ ُواًوالثٔ پبکاًلیِ ّ هئهي ثَآههبى فلن ّ ّكبكاه ثَپیوبى
فلایٔ فْیِ ایي اٍذ کَ كه ایي هوؽلَٓ ؽَبً ربهیـ ّٛي هب ثب روبهٔ رْاى ّ
اهکبى ثَیبهٓ هوكم ّزبكزَ ّ رْكٍُبٓ فْوگیي ّ ثَپب فْاٍزَ ّ ػبّن عٌگ ّ
رٌَْٓ آىاكٓ ها کَ ٍقذ ًیبىهٌل ًظنكُٔ ّ ایغبك رْکیالد هقلٔ ّ
ىیوىهیٌٔاًل ،یبهٓ كٌُل ّ .كه ِّوُب کَ ّبُوک ؽیبد هيكّهاى ّ هزغبّىاى
ثَؽَبة هٔآیلَُ ،زَُبٓ هوبّهذ ًیوّهٌل ّ كؼبل ثَّعْك ثیبّهًل ّ .چْى
اکضویذ هطلن هوكم کْْه هب ثٍْٔاكاًل ّ ...كه ثواثو ًیوًگُب ّ كویتُبٓ
كّوي ٙوثَ پنیوًل ّ ،ؿیو هبثل اػزوبك ،ایي ثوػِلٍٓ عْاًبى هّیل ّٛي ّ
پیْبٌُگبى هَیو اًوالة اٍذ کَ ثب اٍزلبكٍ اى رغبهة اًوالثٔ ّ اًلّفزَُبٓ ػلؤ
ّ كکوٓ فْیِ ،ثوًبهَُبٓ ٍّیغ ّ ُوَ عبًجَٓ كهاى هلد ها ثَهوؽلَٓ اعواء
ثگناهًل ّ رْكٍُب ها ثوآ یک ًجوك كّامكاه ّ پوهقبٛوٍ آهبكٍ ٍبىًل»...
« ...ثٌبثوایي ُوگبم ثب پیکبه ثٔاهبى ٙل هٍّٔ ّ گوم ًگبُلاّزي ٌٍگوُبٓ
ًجوك ،ثبیل ثوآ هّل ثیٌِ ٍیبٍٔ ،هنُجٔ هوكم ّ ىكّكى فواكبد ّ اُّبهٔ کَ
ثًَبم هنُت كه عبهؼَ ؽبکن اٍذً ّ ،بهنُجُٔبٓ هوكم كویت اى آًبى رـنیَ
هٔکٌٌلً ّ ،یي هؼوكٔ چِوٍُبٓ فبییي ثَظبُو اًوالثٔ ّ ٛوفكاه هوكم ،هغلاًَ
کِّْ ًوبیین».
ُویي ایلٍ ها ٔٛهوبلَٓ كیگوٓ ثب ػٌْاى« :چوا چٌیي َُزین ّ چَ ثبیل
کوك؟» کَ كه ُویي ّوبهٍ چبپ ّلً ،یي كًجبل کوكُ .وچٌیي كه ّوبهٍُبٓ
هْزوک ۲۳ـ ۲۴هزؼلن ثَهبٍُبٓ كلْ ّ ؽْد ٍبل ۱۳۵۶اهیلُبٓ فْك
ًَجذ ثَآیٌلٍٓ عٌجِ ها ٙوي كهط هوبلَٓ ْٛالًٔ رؾذ ػٌْاى «اهرغبع ّ
اٍزؼوبه» ایيگًَْ ثیبى كاّذ:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۵۷........................................................
« ...كیگو اهرغبع ّ ػوبل اعبًت ،آى ثبك ّ ثوّد كّ ٍبل پیِ ها ًلاهًل ّ كه
رلاّم عِبك فلن ،كلّکَزَ ّ هؤیًْ ّ ًب اهیل گْزَ ّ ثَكواه آثوّهٌلاًَ!
هٔاًلیٌْل ،پٌ ُیچ ثبک ّ پوّآ ًلاهین اى ایيکَ ایي فیوٍٍواى كه ّاپَیي كم
ؽیبد ثًٌَگ آلْكٍٓ فْیِ َُٔ ،ىُو ثپبٌّل ّ ًیِ ّ كًلاى ًْبى كٌُل .کَ هب كه
رلاّم هاٍ فْیِ ،اٍزْاه ّ رَلین ًٌْبٍین»...
ا ّهب ىهبى گنّذُ ،وچَ اًزظبه کْیلین ،ایي هبكه ثیوبه ّ یبئیََ چیيٓ ًياییل!
اكـبًَزبى كهایيعب ًیي ُوبى هجوؿَٓ کغٔ ثْك کَ ثب ُیچ كوهْلٔ رطبثن
ًکوك! اًوالة ،فْىُبٓ هوكٍ ها اى کبلجل عبهؼَ اىالَ هٔکٌل ،ثَعبٓ آى،
فْىُبٓ ربىٍ كه ػوّم ّ ّویبىُبٓ عبهؼَ عبهٓ هٍٔبىك ّ رغوثیبد
عٌجُِبٓ هُبیٔثقِ عِبى اًزظبهاد «عٌجِ هّّيكکوٓ هلٔ هَزول
اكـبًَزبى» ها رؤییل هٔکوك .رؾلیل كلَلَٓ ربهیـ ًیي ثَهب هٔآهْىك کَ پلیلٍٓ ًْ
اى كل کٌَِ ثیوّى هٔآیل .اى ُویي هّ پیِهكذ عبهؼَ هبًًْٔ اٍذ؛
ّلٔ كه اكـبًَزبى «اًوالة» ًْلٍ ثْك. ـ
کل هبعوا ایي ثْك کَ كه یک ٛوف هژیؤ ًبپقزَ ّ فْي کْكربیٔ =
هّٓ کبه آهلٍ ثْك ،كه عبًت هوبثل ّْهُ کْه ػْام هّٓ كاكٍ ثْكُ .و كّ
هْهك ثَرؾویک ػْاهل فبهعٔ! كه ٍْٓ كیگو هّّيكکواى فوكٍپب ثْكًل کَ
ربىٍ ّوّع ثَروویي هْن هًٔوْكًل.
إالً كه اكـبًَزبى ّوای ٜربهیقٔ ّ پزبًَیل یک اًوالة ثَّعْك ًیبهلٍ ثْك؛
ثَُویي كلیل ایي کْْه ًَرْاًوٌلٓ اًوالة کوكى كاّذ ّ ًًَیبىٓ ثَاًوالة كاّذ.
كو ٜیک هّزَ إالؽبد ُلكوٌل ،كواگیو ّ ًلٌكاه {اى ًْع اًوالة ٍلیل ّبٍ
ایواى} هٔرْاًَذ ثوآ آى آة ؽیبد ثبّلٌُْ[ .ى ُن هاٍؽل هؼٚالد کْْه
ُویي اٍذ ].چیيٓ کَ كه هقیلَٓ ُیچکٌ ًجْكٍ ّ ًیَذ .ثَیبه هٚؾک اٍذ
کَ ُوَٓ ٛوفُب [ُوکلام اى ظي فْك] ُبٓ ّ ُْ هٔکوكًل کَ كه کْْه
اًوالة ّلٍ اٍذ! ُوَگبى كوّ ٜیلزَٓ للع «اًوالة» ثْكًل!
ثب ایي ّٕق کَ «عٌجِ هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول» اى اثزلاء هزْعَ فالء
هُجوٓ ثْك؛ اًزظبه كاّذ هُجوٓ ٕبلؼ كه هلد ىهبى هبثل رؼویق اى كهّى
عٌجِ ظِْه ًوبیل؛ لکي ثَكلیل ّاثَزَگٔ هُجواى هٌؾ ّ ٜگنّزَگوا ثَثیوّى اى
هوىُبٓ کْْه ّ ُنچٌیي ثٍْٔاكٓ ّ ػوتهبًلٍگٔ هلو ٛعبهؼَٓ اكـبًٔ ،رؾون
آى ّػلٍٓ ربهیقٔ رؤفیو اكزبك ّ عٌجِ هّّيكکوٓ ًزْاًَذ كه هلد ىهبى هبثل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۶۰ .....................................................
پیِثیٌٔ ،ارْهیزَٓ عٌجِ ٍواٍوٓ ها ثَكٍذ گیوك؛ هٌّّلکواى ًزْاًَزٌل
ًوَْٓ هاٍ ّؽلد هلٔ ها روٍین ًوبیٌل .آىُب رب ٌُْى فنفوکٔ ّ كه ٍبیَ هاٍ
هٔهًّلُ .ویي اهو ثبػش ّلٍ کَ اهوّىٍ هٌّّلکو ّاهؼٔ ثب کالٍثوكاهأً کَ
گٍْبلَپوٍزٔ پیَْ کوكٍ ّ ثَکلِثوكاهٓ ّ هلػ ّ ٍزبیِ هُجواى ثٍْٔاك ّ
كبٍل هجبیلٔ اكزقبه هًٔوبیٌل ،هْزجَ ّْك؛ هُجوأً کَ الهلن عٌبیزکبه ّ هؾکْم
ربهیـاًلّ ...وبهٓ هٌّّلکوًوب ُن ثوآ ٍلبهدفبًَُبٓ ؿوثٔ ّ هْآ آیَبف
ؽوبلٔ ّ كاللٔ هٔکٌٌل ّ عِذ کَت رولم ًيك آىُب ثب یکكیگو کْهً هٔگناهًل!
ؽوف ّبى ثِبٓ ًبى ّبى اٍذ ّ ًبى ها ُن ثًَوؿ هّى هٔفْهًل.
ٍَبٌْبیثؽًچٓبقو:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ كه ایي هْهك ًظو ٍلوبى ػلٔ هًغجو ،كیگو ػ ْٚهكٍ اّل کبًْى هِبعو ها ًیي
گوكزَاین کَ كه پبیبى کزبة هٌلهط اٍذ.
۲ـ «پیبم ىى» ًْویَٓ عوؼیذ اًوالثٔ ىًبى اكـبًَزبىّ ،وبهٍ ٍ ۳۳بل ۶۶ ٓ ۱۶۶۴
۳ـ هیو دمحم ٕلین كوٌُگ« :اكـبًَزبى كه پٌظ هوى افیو» ٓ ۱۵
۴ـ اؽیبٓ ُْیذ؛ چبپ اّل ،ىهَزبى .۱۶ ٓ ۱۳۳۴اًزْبهاد ٍواط ـ هن
۵ـ ط ٍیلهیو دمحم ؽَیي هیبُ( ٔٙلٓ) :ثلقٌّٔبٍٔ «ٍزبهٍٓ ّت كیغْه» ٕٔ ۱۶۵
ـ ّ ۱۶۳اظِبهاد ٍیلاٍلهللا ًکزَ كاى.
ّ هیو ؿالم دمحم ؿجبه :اكـبًَزبى كه هَیو ربهیـ ،علل كّمًْ ،و فْٖٕٔ (ٛجغ ؿیو اًجٍْ)
۶ـ ًگبُٔ ثَربهیـ عِبىً ،بهۀ ۱۲۵
۳ـ ع ـ اكَوكٍ فبٛوً ،جوك ُياهٍُب كه کبثل ۳۶ ٕٔ ،ـ ۳۳
۶ـ ُوبى ۲۵ ٕٔ ،ـ ۲۶
۶ـ اظِبهاد ػجلالکوین فلیلٔ ،پٌ اى رؾول ّکَذ كه عٌگُبٓ گؤُّ ؿوة کبثل
"ٕلؾَٓ ًْ"
۱۰ـ اى ٍقٌوأًُبٓ آهبٓ هياهٓ ـ ٓ ۲۱۶
۱۱ـ دمحم ًجٔ ػظیؤ« :اهكّ ّ ٍیبٍذ كهٍَ كَُٓ افیو اكـبًَزبى»َ۵2
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۶1........................................................
۵
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بوث یو ۀ ؼبَ
ک یجبق
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۶2 .....................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى1۶3.........................................................
کؼبَۀویبوث
جبقی
ثو ٍوكهة هؼجل ًْثِبه "ثلـ" ایي عولَ ًّْزَ ثْك: ـ
«پبكّبُبى ها ٍَ ٕلذ الىم اٍذ :ػول ّ ٕجو ّ هبل»()۱
«ٌُگبهٔ کَ كه علََٓ ٍیبٍٔ ،یب کٌلواًٌ فجوٓ ّوکذ هٔکٌیل، ـ
ؽوكٔ ربىٍ ثيًیل .اگو هطلجٔ ربىٍ ًلاهیلٍ ،قٌٔ ُگٌلٍ ثگْییل».
خّللا هؾٌَٔ هٌلُبهٓ"
"آی ّ
«ّهزٔ یک كیپلوبد هٔگْیل «ثلَ» ،یؼٌٔ «ّبیل»؛ ّهزٔ هٔگْیل ـ
«ّبیل» ،یؼٌٔ «ًَ»؛ ّ ىهبًٔ کَ هٔگْیل «ًَ» ،كیگو كیپلوبد ًیَذ».
"ُ .ل .هٌکي"
ٍیبٍذٍ ،کَٓ كّ هّیَ اٍذ؛ ثَرؼجیوٓ هبًٌل پیبى كاهآ الیَُبٓ پوّوبه
اٍذ ّ .ثَهْل ٕبؽت ٍقيْٕ« :هرٔ كه ىیو كاهك آىچَ كه ثبالٍزٔ!»
ٍیبٍذ یک هؼوبٓ هغِْل چٌل هؼبكلَآ اٍذ؛ ظبُوٓ كاهك ّ ثب .ٌٔٛپْذ
پوكٍ؛ هّٓ ٕؾٌَ .یک ثبىٓ اٍذ؛ عٌگ اٍذ؛ ٌُو اٍذ؛ ىًلگٔ اٍذ؛ ُوَ
چیي اٍذ؛ كه ػیيؽبل ُیچ چیي ًیَذ! گلزَ ّلٍ کَ ٍیبٍذ عٌگٔ اٍذ ثب
ّیٍُْب ّ ظْاُو ثبىٓ؛ ثبىٓ اٍذ ثَعلیذ ّ ثٔهؽؤ عٌگ .آى عٌگٔ ثلّى
فًْویيٓ اٍذُ ،وچٌبىکَ عٌگ ٍیبٍزٔ رْأم ثب فًْویيٓ اٍذٍ .یبٍذ ػلن
ػجْه اى هّٓ کْزياهُبٓ هیي ،گنّزي ،اى هّٓ ٍینُبٓ فبهكاه ّ فٌلمُبٓ
ًبهوئٔ اٍذ...
آى لجقٌلُب ّ رِلیلُب ُوَاُ كهّؽ اٍذ ،كهػیي کَ ُوَاُ هاٍذ ُن اٍذ!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 1۶۹ .....................................................
ٍیبٍذ؛ إْل ،افالم ،اهىُُب ّ ثبّهُبٓ فبٓ فْك ها كاها اٍذ کَ كه
ػول هزـیو ّ ٌّبّهاًلُ .وچٌل کزبةُبٓ ىیبكٓ كه هْْٙع ػلن ٍیبٍذ رؾویو
ّلٍ اٍذ ،هغالْٕق رکٌیک اعوایٔ آى هبثل صجذ ّ روویو ًیَذ .إْل ّ هجبًٔ
آى كه فيآًَ هـي آكمُب رؼجیَ ّلٍ ّ ،اثياه اعوایٔ آى كه ُّلَٓ ًقَذُ ،وبى
هْآ پٌغگبًَ ،ثَاٙبكَٓ ؽٌ ّْن كْمالؼبكٍ هْٓ ها ثَکبه هٔٛلجل .ثَثیبى
هّّيرو :هلهد ٍَگبًَٓ ًطن ،چْن ّ گُْ ٍِن ثوعَزَ كه رؼبهل ٍیبٍٔ
ایلبء هٔکٌٌل :كهٍذ ٍقي گلزي ،كهٍذ ٌّیلى ّ كهٍذ كیلى کَ ًِبیزب ً ثَ:
«عوغثٌلٓ ّ ؽلً كهٍذ» ثیبًغبهل «كهک ٍیبٍٔ» رؼویق هّْٔك.
ٍیبٍذ عٌگ هـيُب اٍذ؛ كه هبهًْ ٍیبٍذ ُیچ چیي ثٔهؼٌٔ ًیَذ
ّ ػجش ٕبكه ًؤّْك یک ثبه اًلافزي اثوّ ثٍَوذ ثبال هوکي اٍذ ُياه ّ
یک هؼٌٔ كُل .یک رجَن ،یک لجقٌل ،یک ًیِفٌل ،یک پْىفٌل ...یک رِلیل،
یک هِو ،یک لطیلَ ،یک ًکزَُ ...ویک اى ایيُب كه عبٓ فبٓ فْك ثَکبه
هٔهًّلُ .یچیک ّبى هلذ ّ ثُٔلف ٕبكه ًؤّْك؛ كه ػیي کَ ُوَ ّبى
هلذ اٍذ ّ كه ؿبیذ کالم «ٍیبٍذ كو ٜیک کبؿ ّیَْٓ اٍذ»!
ایي ٍطؼ كبفو ٍیبٍذ كه كًیبٓ هلهى اٍذ کَ ثَآى «ُبٓ پلیزیک»
گلزَ هّْٔك؛ ا ّهب كه عْاهغ هٌؾ ّ ٜهجبیلٔ ،هبًٌل عبهؼَٓ هبٍ ،یبٍذ یک
ثبىاه اٍذ کَ كهٍذ ّجیَِ ثبىاه هبل كوّّبى هٔهبًلّ .وب كه آىعب رؼلاكٓ
آكمًوب هٔثیٌیل کَ ُوکلام گلَُبٓ ثْوٓ ها پیِ هّٓ فْك كاهًل؛ یکٔ
هٔكوّّل ،كیگوٓ هٔفوك.
ایي گلزَ كه آروَلو عٌگٔ ٕبكم اٍذ ،كه ّوایٕ ٜلؼ ّ ؽزٔ كٚبُبٓ
اًزقبثبرٔ ًیي هٖلام کبهل كاهكُ .وچٌبىکَ كه ایيگًَْ عْاهغ ،هیکبًیَن
آهْىُ ًیي ثوگوكأً اى «گلَكاهٓ» ّ «گٍْپٌلپوّهٓ» ها رلاػٔ هٔکٌل.
كه آىعب «اًَبى» روثیذ ًؤ ّْك" ،ثوٍ" پوّهیلٍ هّْٔك .لنا هواکي
آهْىّٔ رلبّد چٌلأً ثب آؿل ثوٍُب ًلاهًل.
ٍیبٍذ ػلن ػْام ًیَذّ ،هزٔ ػْاهبًَ ّل ،كیگو ٍیبٍذ ًیَذ .ػْاهٔ ثلثقذ
كه ُوَ عب چْوِ ثَػلق ٍجي اٍذ ّ كه ثِزویي ؽبلذ ،ثیِ اى ٍیبُٔ لْکو
ًیَزٌل؛ آىُب چَ هٔكاًٌل کَ ٍیبٍذهلاهاى ثب ایْبى چَ هٔکٌٌل؟
ػْام ًؤاًلیٌْل ،كو ٜؽٌ هٔکٌٌل؛ ّ اؽَبٍبد ّ ّؼْهّبى هبثل اػزوبك ًزْاًل
ثْك .آىُب هَبیل ها ثویلٍ ،ثویلٍ ّ علا اى ُن هٔثیٌٌل؛ اى كهک پیًْل ّ ػلل
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى1۶۵ .......................................................
هْزوک هیبى هّٓكاكُبٓ كیوّى ّ اهوّى ّ ایيعب ّ آىعب ػبعياًل .اى كیل ػْام
ُو هّٓكاك ٍیبٍٔ اعزوبػٔ ثَْٛه هَزول ارلبم هٔاكزل .آىچَ اهوّى اٍذ؛ علا
اى آى چیيٓ اٍذ کَ كیوّى ثْكٍ؛ آىچَ كه ایي ٍبؽَ هّٓ ًوْكٍٍْ ،ا اى
آىچیيٓ اٍذ کَ كه آى ًبؽیَ ّاهغ ّلٍ اٍذ ...ؽبل آىکَ فْآ ،ثیي روبم
هّٓكاكُب ػلذ هْزوک ّ پیًْل ػوین پیلا هٔکٌٌل .اى كیل فْآ ُوَٓ هؿكاكُب
هبًٌل ؽلوبد ىًغیو ثَُن پیٍْزَاًل؛ هّٓكاك هجلٔ ىهیٌٍَبى ثوّى هّٓكاكُبٓ
ثؼلٓ هٔگوكًل.
بٌْبٖویبوئجبقیػيؼبِكافغبَىحبٌ
شكی
اكـبىُب {ثَْٛه گَزوكٍ} اى كَُٓ ّ )ُ ُ( ۱۳۴۰اهك ػوَٕٓ ٍیبٍذ
ّلًل .ایي كَُ کَ كه ربهیـ هؼبٕو اكـبًَزبى «كَُٓ كهْکوأٍ» ػٌْاى گوكزَ،
یک ٍو كٖل هِن ّ رؼییي کٌٌلٍ كه ؽیبد ٍیبٍٔ هوكم اكـبًَزبى ثَؽَبة هٔآیل.
كه ایي ثوَُ ،ػْاهل ّ هْأللَُبٓ ثّٔوبه هلٔ ّ ثیيالوللٔ كٍذ ثَكٍذ ُن كاكٍ
ّ ىهیٌَٓ ّهّك عبهؼَٓ اكـبًٔ ثَػوَٕٓ ىًلگٔ ًْیي ٍیبٍٔ ها كواُن آّهكًل.
ّوای ٜعِبًٔ ّ هٌطوْٓ كه آىهْهغ ایيگًَْ ثْك:
ّهزٔ اى ثیوّى ثَایي کْْه ًگبٍ هٔکٌین ،هبًٌل یک رًْل ثيهگٔ هٔهبًل کَ
ُوچٌبى كه ػون ربهیکٔ كوّ هكزَ اٍذ ّ اًزِبٓ ًلاهك ،اى كهّى ایي رًْل
ٕلاُبٓ ّؽْذًبک ثَگُْ هٔهٍل .گْیب اّجبػ ّ هْعْكاد ُیْالیٔ كه آىعب
هْـْل کبه هٔثبٌّل ّ كایوب ً كه رلاهک ؽولَ ػلیَ آكهیبى ،فبَٕ ُوَبیَگبى اًل...
كهآىعب ثیِ اى ۱۲۰۰۰هوکي رغِیل ّ اكَبك [رؾذ ػٌْاى هلاهً كیٌٔ] كایو
ّلٍ اٍذ .ثوفٔ هٌبثغ رؼلاك ایي هواکي كَبك ها رب ۳۶۰۰۰هٔهٍبًٌل .روبهٔ آىُب
كه پیًْل ًبگََزٌٔ ثب ٍللیذ اكوا ّ ٔٛرؾذ ًظو «آٓ .اً .آٓ» اكاهٍ هًّْٔل.
كه آىُب رٌِب چیيٓ کَ رؼلین كاكٍ ًؤّْك ُوبًب رؼبلین كیي ؽٌیق اٍالم اٍذ.
رٍّْْ ٜهّی ؾقؾٔقاٌاٌغبلافغبَىحبٌ
<کوًْیَذ> اى اّایل ٍبل ۱۶۶۰كٖل علیلی كه هّاث ٜاكـبًَزبى ّ پبکَزبى ّ
ُن چٌیي كه ربهیـ ُياه ّ چٌل ٕلٍبلَٓ ٍللیْى گْْكٍ ّل .پبکَزبى ثوای اّلیي
ثبه كٍذ هْی كه اكـبًَزبى پیلا کوك ّ ٍللیْى ًیي ثوای اّلیيثبه عـواكیبی ػول
یبكزٌل ،كٍذ ّبى ثٍَالػُبی هلهى هٍیل ّ ثْی فْى ربىٍ اٍزْوبم کوكًل .ایي
عٌگ ثِزویي ىهیٌَ ها ثوای هّل ػولی ّ اًلّىُ رغوثیبد عٌگی ّ ًظبهی ثب
هلهىرویي ٍالػُب ها ثوای ٍللیْى ثَاههـبى آّهك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۰۹ .....................................................
ػٌبٕو ّ گوٍُّبی عِبكی ّ ٍللی كْط كْط اى ٍواٍو ػبلن اٍالم ّ
کْْهُبی ػوثی ّاهك اكـبًَزبى ّلًل ّ كهکٍُْب ّ كهٍُبی ایي کْْه كه کٌبه
هغبُلیي اكـبى ٌٍگو گوكزٌل .إطالؽبری چْى «گوٍُّبی عِبكی» ّ «ػوة
اكـبى» كه ایي كّهٍ پلیل ّل .ػجلهللا ػيام ،اٍبهَ ثي الكىٍ ،لیوبى أثْؿیش،
هٍْی الووًی ،ایوي الظْاُوی ،أثْثکوالجـلاكی ،أثْهٖؼت ٍْهی ،ػجلهللا هّهی
...اى ىهوٍٓ ػوة اكـبًبًی َُزٌل کَ كه كَُٓ ثؼلی <ّ كَُُبی ثؼل اى آى>
پبیَگناهاى عویبىُبی الوبػلٍ ،كاػِ ّ فالكذ اٍالهی ّلًل.
اٍبهَ ثي الكى اى ایي كّهاى رؾذ ػٌْاى «كّهاى هجبهک ّ عِبك هجبهک» یبك
هٔکٌل .كه ایي كّهاى کَ اّط عٌگ ٍوك هیبى كّ اثوهلهد ّوم ّ ؿوة
ثٍَوکوكٍگی آهویکب ّ ّْهّی (ٍبثن) ثْك ،اثو ّ ثبك ّ هَ ّ فْهّیل ّ كلک
ُوَ ُّوَ یک كٍذ ثًَلغ عِبكیْى کبه کوكًل .هلهىرویي ٍالػُبی آهویکبی
ُوواٍ ثب كالهُبی آهویکب ٍقبّروٌلاًَ كهافزیبه گوٍُّبی عِبكی هواه گوكذّ .
هْط ُولهكی ّ ُوواُی ٍزبیِآهیي ًٖیت ٍللیبى ّ عِبكیْى ّل ،چٌلاى کَ كه
ربهیـ ٍللیّذ ٍبثوَ ًلاّذ.
هٍبًَُبی ؿوثی اى ایي گوٍُّب ثًَبم «هغبُلاى هاٍآىاكی» ًبم هٔثوكًل.
(ُوبىُبی ها کَ اهوّى روّهیَذ هٔفْاًٌل) آرِ ایي عِبك ثب پْل ّ اٍلؾَٓ
آهویکبُ ،وٌْایی ّ كالهُبی ػوثی ّ ٍوثبى ػوثی ّ لْعیَزیک پبکَزبًی ثَهلد
یک كَُ ّؼلَّه ثْك .ایي هلد ثوای هّل ّ پقزَگی ّ رغوثَاًلّىی یک عٌجِ
ٍیبٍیـ اعزوبػی ّ هنُجی هلد کبكی ّ هطلْة اٍذ.
اؽول هّیل اى ىثبى اٍبهَ ثي الكى هّایذ هٔکٌل:
«ثوای هوبثلَ ثب هًُّبی کبكوٍ ،ؼْكیُب هي ها ثَػٌْاى ًوبیٌلٍٓ فْك كه
اكـبًَزبى اًزقبة کوكًل .هي كه هٌطوَٓ هوىی پبکَزبى هَزوو ّلم ّكه آىعب
كاّٛلجبًی ها کَ اى ػوثَزبى ٍؼْكی ّ اى روبم کْْهُبی ػوة هَلوبى هٔآهلًل،
پنیوا هّٔلمً .قَزیي اهكّگبُن ها ایغبك کوكم ّ كه آىعب كاّٛلجبى هيثْه رٍْٜ
اكَواى پبکَزبًی ّ آهویکبیی رؼلین هٔكیلًل .اٍلؾَ رٍْ ٜآهویکبییُب ّ پْل
رٍٍْ ٜؼْكیُب رؤهیي هّٔل».
ّبیل اهىُ گلزي كاّزَ ثبّل کَ یکی اى هواکي ًظبهی ػوةُب كه «عبعی»
ًيكیک هوى پبکَزبى هْهؼیذ كاّذ کَ ثَْٕهد هَزول اى عبًت فْك ػوةُب
اكاهٍ هّٔل .ایي کوپ یکی اى هواکي ّاثَزَ ثَ«هکزت القلهبد» رؾذ هُجوی
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۰۵ .......................................................
ػجلهللا ػيام ثْك .ػوةُب ثَایي هوکي ًظبهی «الوبػلٍ» هٔگلزٌل کَ هؼبكل
«پبیگبٍ» كه ىثبى كهی اٍذ .هطبثن هووهاد كافلیُ ،یچ ؿیو هَلوبًی ؽن
كافل ّلى كه الوبػلٍ ّ پبیگبٍ ها ًلاّذ؛ ػوةُب إْالً اكـبًَزبى ها ٍوىهیٌی
هٔكاًَزٌل کَ كه آىعب فْى ِّلا ثو ىهیي هیقزَ ّلٍ اٍذ ،ثٌبثوایي هولً اٍذ
ّ ُیچ ؿیو هَلوبى ًجبیل اعبىٍٓ كافل ّلى ثَایي ٍوىهیي ها كاّزَ ثبّل.
كه هٌبثغ آهلٍ کَ كه ٍبل ۱۶۶۶كّ ري اى اكواك ثلٌلپبیَٓ ٍبىهبى ٍیب هقلیبًَ
ّ ثَکوک اكواك آی اً آی ثَایي هٌطوَ هكزٌل .یکی اى ایي كّ «كواًک اًلهٍي»
هَئْل ثقِ ػولیبد ٍی آی ای كه اكـبًَزبى ّ كیگوی «عبى ثیوكى» ثْك .ایي
كّ پٌ اى كیلى هٌطوَ كه عویبى ثبىگْذ ثب عیپ ّبى اى هؾلی هٔگنّزٌل کَ ثب
یک پٍْزَٓ اهٌیزی ػوةُب ثوفْهك کوكًل .یک عْاى ػوة هَلؼ ثَکالّیٌکق
کَ كه كهّاىٍٓ کٌزوّلی ایَزبكٍ ثْك ثَهْرو آًبى اهو رْهق كاك ّ ثب كیلى اًلهٍي
ّ ثیوكى ثَّلد ػٖجبًی ّل ...كه ٕؾجزی کَ ثَػول آهل ،هغبُل ػوة
كهؽبلیکَ اهویکبئیُب ها ثب ٍالػ كٍذ كاّزَاُ رِلیل هًٔوْك گلذ« :کبكواى
ًجبیل ثَاكـبًَزبى ثیبیٌل ،ایي ٍوىهیي هولً اٍذٍ ».واًغبم ایي هْبعوٍ ثب ایي
أضبعؾقيیبٌاْمجٍیغ
كه ػوف ّ كوٌُگ هؾبّهارٔ ػْامالٌّبً اكـبًٔ اللبظٔ چْى «رْیغ» ّ
«ُياهٍ» هزواكف اٍذُ ،وچٌل کَ ّاهغ چٌیي ًیَذّ ،لٔ رَبهؾب ً ّ اى ثبة
ٙوّهد ثیبى ّ ٍِْلذ اٍزٌزبط اؿلت چٌبى هٔکٌٌل ّ هب ًیي چٌیي کوكین.
ثبیل یبكآّه ّل کَ هَٖٓ ُياهٍ یب رْیغ اكـبًٔ اى عِبرٔ ثب اُل ٌٍذ کْْه
هزلبّد اٍذ کَ ثقْٔ اى رٚبكُبٓ عبهؼَٓ اكـبًٔ ها رْکیل هٔكُل .كه ایيعب
ًیبىٓ ثَآًبرْهٔ ربهیقٔ ًیَذ کَ كه ایي ٍوىهیي چَ گنّزَ ّ ثوایي هْم چَ
هكزَ اٍذ؛ چٌیي کبهٓ كه عبُبٓ كیگو اًغبم گوكزَ .هب كّهٍٓ پٌ اى
ػجلالوؽوي ،ثَّیژٍ هوطغ اٍزوالل اكـبًَزبى ها یک ٍو كٖل هِن ثوآ ایي ّ
ّللا فبى هّاطکْْه كه ًظو هٔگیوین کَ هطبثن ثب كیگواًلیْٔ ؿبىٓ اهبى ّ
ثوكٍگٔ كه کْْه هلـٔ گوكیل ،اى هوكم ُياهٍ اػبكٍٓ ؽیضیذ ّل ّ ایي هوكم
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۰۵ .......................................................
ّللا فبى ٔٛهکزْثٔ فطبة ّللا فبى هواه گوكزٌل؛ اهبى ّ
هْهك روغیل ؿبىٓ اهبى ّ
ثٍَواى هْم ُياهٍ ،اى ًوِ ّبیَزَٓ آىُب كه عٌگ اٍزوالل ،روغیل ًوْكٍ ّ
ثوآ ایْبى آهىّٓ فیو ّ فْثٔ هٔکٌل.
هزؼبهجب ً کْْه كاهآ ًظبهٌبهَٓ ػوكٔ ّ ٍپٌ هبًْى اٍبٍٔ ّل .اى ُویي
هوؽلَ ثَثؼل ًطلَٓ یک عٌجِ ًوم هلًٔ ّ هْبهکذ هلٔ اى ًبؽیَٓ ُياهٍُب
هٌؼول گوكیل کَ ؽْٚه رؼلاك ً ۵۳لو اى ٍواى ُياهٍ كه لْٓ عوگَٓ ٍبل
۱۳۰۳هيؽیش ًوبیٌلٍگبى ّلَْالُٔبٓ ُياهًٍْیي یک ًوًَْٓ ثوعَزَٓ اٍذ.
هزؼبهت آى ،كه ًقَزیي كّهٍٓ هغلٌ ّْهآ هلٔ کَ كه ٍبل ۱۳۰۶كایو گوكیل،
اى رؼلاك ً ۱۱۱لو ًوبیٌلٍگبى هلذ ۳ري اى آًبى ُياهٍ ثْكًل)۵(.
عٌجِ ًوم هلًٔ ّ هْبهکذ هلٔ ُياهٍُب كه گوكًَّٓ ىهبى ثَهّل فْك اكاهَ
كاك ّ ً ٔٛیوَٓ كّم هوى ثیَزن ثًَزبیظ هِؤ هٍیل :فوّط آهام ّ رلهیغٔ
ُياهٍُب اى اًيّآ عـواكیبیٔ كه هبلت هِبعودُبٓ هَزوو ّ ٍکًْذ كه
ِّوُبٓ ثيهگ ،رؾٖیل كوىًلاى ،هْبهکذ كه هلهدّ ،وکذ كه اًزقبثبد،
آىاكُٓبٓ هنُجّٔ ،بهل رؤٍیٌ هواکي هنُجٔ چْى هَغل ،ؽَیٌیَ ،رکیَفبًَ ّ
هلاهًػلْم كیٌٔ؛ آىاكٓ کَت ّکبهٍ ،وهبیَگناهٓ ،رغبهد ،رْکیل ّوکذُبٓ
رغبهٓ ّ رواًَپْهرٔ ،آىاكٓ هَبكودُبٓ كافلٔ ّ فبهعٔ اى آى عولَ ثْك.
ثلیيروریتُ ،ياهٍُب هْكن ّلًل ثَثوکذ ّ یوي یک چٌیي عٌجِ ًوم ّ ٌُغبههٌل،
كه كوایٌل رٌبىع ثوبء پیوّى ًّْل ،هاٍ كهٍذ ىًلگٔ كه عْاه ٍبیو اهْام اكـبًٔ
ها ثیبثٌل ّ ؽوْم کبهل ِّوًّلٓ ها کوبیٔ کٌٌل .اى عبًت كیگوٍ ،وثبى هٔكاكًل،
هبلیبد هٔپوكافزٌل ّ <كه ؽل ثٚبػذ کْْه> فلهبد هٔگوكزٌل .اكواكٓ كه
ٍطؼ ّىاهد ّ ًوبیٌلٍگبًٔ كه هغبلٌ ٌٍب ّ ّْهآ هلٔ كاّزٌل ...كه
ٍیيكٍُویي <ّ آفویي> كّهٍٓ هغلٌ ّْهآ هلٔ کَ كه ٍبل ۱۳۴۳ثب
ػْٚیذ ً ۲۱۶لو كایو ّل ،رؼلاك ًوبیٌلٍگبى ُياهٍ ثَثیَذ ًلو اكيایِ یبكزٌل.
ایيکَ ایي رؼلاك ًوبیٌلٍ کن ثْكًل ،یب ىیبك ّ یب ػبكالًَ؛ ثؾش كیگوٓ اٍذ ،هِن
ایي اٍذ کَ عٌجِ هلًٔ ُياهٍُب ثب ایيکَ كبهل ُوًْع رْکل اهگبًیک ّ كواگیو
ثْك؛ لکي اى آىعب کَ هَزظِو ثَّعلاى عوؼٔ ّ كهک مارٔ ثْك ،کبهالً هٌطجن ثب
هّػ عِبًٔ ّ رغوثیبد هْكن عٌجُِبٓ هالین ّ هؼوْل هلًٔ ثْك .ثَُویي كلیل
كه ثؼل كافلٔ ًیي اى ؽوبیذُبٓ هؼٌْئ ثوفبٍزَ اى ؽکن ّعلاى عوؼٔ كیگو
ٍبکٌیي کْْه ثوفْهكاه گوكیلٍ ّ ُوگوایٔ آىُب ها علت ًوْك .چْى ایي عٌجِ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۰۶ .....................................................
ثَآیٌلٍ ًظو كاّذ ًَ ،ثَگنّزَ ّ .كکو هٔکوك« :گنّزَُب ،گنّزَ؛ ّ كیگو
ًؤرْاى ثوآ گنّزَ رٖوین گوكذ .هكزٌُٔب هكزَاًل ّ هٔهًّل؛ ثبهٔهبًلٍُب ثبیل
هاٍ ىًلگٔ ٌُغبههٌل ها ثیبثٌل ّ كه عْاه كیگو اهْام اكـبًٔ ىًلگٔ کٌٌل».
ایي ٛوى كکو ثًَؾْٓ رؾَیي ثواًگیي صوو ثقِ ثْك.
هبًٌل ُوعبهؼَٓ هجیلَآً ،وِ اكواك ّ ّقٖیذُب كه پیِثوك عٌجًِوم
ُياهٍُب ًیي ثوعَزَ ثْكٙ .وّهرٔ ًلاهك کَ اى اكواك ثقْٖٕٔ ًبم ثوكٍ ّْك.
ّوب فْك هٔرْاًیل لیَذ ْٛالًٔ كه مُي ،یب ٕق ْٛیلٔ اى ثيهگبى ایي هْم كه
ثواثو كیلگبى فْك رٌظین کٌیل کَ ثب کیبٍذ ّ ىیوکٔ هْكن ّلًل ایي هْم ّکَذ
فْهكٍ ّ لذ ّ پبه ّلٍ اى هظبلن ایبم ها هغلكا ً اؽیبء ّ ٍبهبىكُٔ ًوْكٍ ّ رب
ٍطؼ ٕلاهد ػظوبٓ کْْه ّ هیبٍذ هغلٌ ّْهآ هلٔ ثوٍبًٌل.
ٔٛایي هَیو ثوآ آىُب آٍبى ًجْك ،چْى كه کْْه اٍزجلاك ّ رجؼی٘ ّعْك
كاّذ ،كبّیَن ىثبًٔ ّ هْهٔ ؽکْهذ هٔکوك؛ ا ّهب ربهیـ صبثذ کوكٍ اٍذ کَ
اٍزجلاك ّ كبّیَن ُوچٌل ُن فْي ثبّل ،ثَُیچ هّٓ هبكه ًیَذ هوبّهذ هٌلٔ ّ
یک عٌجِ ًوم هلًٔ ٌُغبههٌل ها ٍوکْة ّ ًبثْك ٍبىك ،ثلکَ ثوػکٌ« :عٌجِ
ًوم هلًٔ اى كل اٍزجلاك فْي ثیوّى هٔآیل)۶(».
ػالٍّ ثو روبم كٍذآّهكُبٓ ّیویٌٔ کَ عٌجِ هلًٔ ُياهٍُب كاّذّ ،االرویي
ؽَي هبثل ٍزبیِ آىُ ،وبى رؼبكل هجزٌٔ ثوػوالًیذ ًبّٔ اى ػلم ّاثَزَگٔ
ثَفبهط اىهوىُبٓ هلٔ ثْكُ .ویي فٖیَٖ هْعت كّام ّ هّل هلاّم آى گوكیل؛
چْى ُیچکٌ ًزْاًَذ ایي عٌجِ ها ثَثبىاه هکبهٍ ثکْبًل ّ هّٓ آى چبًَىًٔ
کٌل؛ کوب ایيکَ ُیچ هلهرٔ فبهعٔ ُن ًزْاًَذ ثوآ آى هیٍِلیلٓ ،الّٓگوٓ
ّ ثواكهثوىگٔ ثَفوط كُل ،یب آى ها ّعَالوٖبلؾَ هواه كاكٍ ّ ثًَلغ فْك هوثبًٔ
ًوبیل .ثلا ثَؽبل آى عٌجْٔ کَ چْن ؽوبیذ ثَفبهط اى هوىُبٓ هلٔ كاّزَ ثبّل.
كه كَُُبٓ ۵۰ ّ ۱۳۴۰پبکَزبى رالُ کوك هِبه ایي عٌجِ ها ثَكٍذ ثگیوك،
ایي رالُُب ثَّیژٍ كه كّهٍٓ ٕلاهد مّاللوبهػلٔ ثْرْ ّلد ثٍٔبثوَ کَت
ًوْك؛ ا ّهب ُوثبه ًبکبم هبًل؛ ىیوا آى یک عٌجِ ٍیبٍٔ ثَهلِْم هایظ ًجْك .عٌجِ
هلًٔ ثْك کَ ثَهوّه ،ػٌبٕوٓ اى ٍیبٍذ ها كه ثطي فْك پوّهیل.
رٌِب كه ثؾواىُبٓ ؽبك ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ اٍذ کَ اللبظ ّ کلوبد هؾک
هٔفْهًل ّ هلِْم ّاهؼٔ فْك ها پیلا هٔکٌٌل .كه ّاهغ ،اللبظ ّ هلبُین ثیبى
کٌٌلٍٓ اّٙبع ّ ّوایًَ ٜیزٌل؛ ایي اّٙبع ّ ّوای ٜاٍذ کَ ثَاللبظ ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۰۷ .......................................................
هلبُین هؼٌٔ هٔثقٌْل .عٌجِ ًوم ُياهٍگٔ هٖلام هٌّّٔ اى ایي گلزَ ها
ثًَوبیِ گناّذ .كه ٍبل ۱۳۵۳کَ کْكربٓ ػ .ك .ؿ .ا .ثَّهْع پیٍْذّ ،
هزؼبهت آى ،آّْةُبٓ كافلٔ كه کْْه هاٍ اكزبك؛ عٌجًِوم ُياهٍ ثَچٌلاى
ثلْؽ هٍیلٍ ثْك کَ ثالكبٕلَ هْكن ّل كه ٍبل ۱۳۵۶ثب رْکیل ًِبك ٍواٍوٓ
هٍْْم ثَ «ّْهآ اًوالثٔ ارلبم اٍالهٔ اكـبًَزبى» (ُ .ا .ا .ا .ا ).اكاهٍٓ اهْه
هؾلٔ ها ثَكٍذ گیوك ّ اعبىٍ ًلُل آّْةگواى ّ ُوط ّ هوط ٛلجبى هزؼوٗ
اهْال ّ ًْاهیٌ هوكم ًّْل ،یؼٌٔ پٌ اى كوّپبّٔ هلهد كّلزٔ ،ثالكبٕلَ
آلزوًبریْ هؾلٔ عبگيیي گوكیل.
ثَهْاىاد آى ،رٌِب كه ٍبلُبٓ ۵۶ـ ۱۳۵۶ثیِ اى ۳۰گوٍّ ّ رْکل ،ثب
هبُیذ ُياهٍگٔ ّ گوایُِبٓ هقزلق كه پبکَزبى ّ ایواى رْکیل ّلًلٌٍ( .ل
ّوبهٍ ۲كه آفو کزبة) كبهؽ اى ُوًْع هٚبّد كه هْهك ػالین ّ روبیالد
آىُب ،كهک ایي ًکزَ آٍبى اٍذ کَ ُوَٓ آىُب هؾْٖل ربهیقٔ عٌجًِوم ّ
هلًٔ ُياهٍ ثْك .اگو ایي عٌجِ ربهیقٔ ؽبٕلٔ ًلاّذ ،هوکي ًجْك ثب ایي
ٍوػذ ىهبًٔ یک چٌبى آلزوًبریْ هؾلٔ ّ كیگو ؽوکذُبٓ گؤُّ ثب ُلفُبٓ
ٍیبٍٔ ٍبهبى یبثل.
هٔفْاُن ثب رؤکیل هٚبػق فبٛوًْبى ًوبین کَ كه ٍواٍو كَُٓ ۱۳۶۰روبم
«رْکلُبٓ ّیؼٔ» [ثَهؿن هٌبىػبد فًْیٌٔ کَ ثیي فْك كاّزٌل] ٍؼّٔبى
ثوایي ثْك کَ ثَآههبى ّؽلد هلٔ ّكبكاه ثبٌّل ،ثَؽَبٍیذُبٓ هْهٔ ّ هٌبهْبد
كوهَآ كاهي ًيًٌلٍْ{ .اء اى هّاث ٜاّقبٓ} كه ٍواٍو كَُٓ ۱۳۶۰
ًؤرْاى هْهكٓ ها ٍواؽ کوك کَ كه گَّْٓ اى کْْه ًياع هْهٔ ،یب كوهَآ
رؾذ ػٌْاى عٌگ ّیؼَ ّ ٌٍٔ ،یب پْزْى ّ ربعیک ثب ُياهٍ هؿ كاكٍ ثبّل.
مٌُیذ ػوْهٔ عبهؼَٓ اكـبًٔ ُوَگٔ ٕلؼ ّ اهٌیذ ّ ثواكهٓ هٔفْاٌُل.
ا ّهب ...ایيکَ هٔگْیٌل «كفبلذ یک هلهد فبهعٔ كبعؼَثبه اٍذ» ّؼو ّ
ّبػوٓ ًیَذ؛ هطلجٔ اٍذ کَ یک كهیب هؼٌٔ كاهك ّ هَزویوب ً ثب گّْذ ّ پٍْذ
ّ اهٌیذ ّ ىًلگٔ ٍبکٌبى ثْهٔ اهرجب ٛهٔیبثل .چٌیي كفبلزٔ ثَّیژٍ اگو آهام ّ
ثٕٔلا ّ كه للبكَٓ ّؼبهُبٓ ًوم ّ ػبهَپٌَل ثبّل ،ثَهوارت فطوًبکرو اٍذ؛
چْى ٙبیؼبد ّ رللبد ثیِرو هٔگیوك .ثَیبه كیو ْٛل هٔکْل ّ رْ ُيیٌَُبٓ
ىیبكٓ هٔپوكاىٓ رب كو ٜثَایي یک ًکزَ ثؤٍ کَ« :ایي اظِبه ثواكهٓ كهّؽ
اٍذ ».كه ٍیبٍذ ثواكهی ّعْكًلاهك ،ثواكه هب هٌبكغ هب اٍذ».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 21۰ .....................................................
ٌمبقؾقشُجًٌیؼٗ
كه كّ كَُٓ پبیبًٔ هوى ثیَزن ،کْْه هب ثَػوَٕٓ ربفذ ّ ربى ّ
ىّهآىهبیٔ هلهدُبٓ عِبًٔ ّ هٌطوْٓ هجلل ّلُ .وَٓ هلػیبى ،فوكٍ
ؽَبةُبٓ كٔهبثیي فْك ها كه ایي آّهكگبٍ هٌزول کوكًل کَ ّوػ ّ ًزبیظ آى
ثوُوَگبى هْقٔ اٍذ .اى عولَ ًزبیظ ىیبًجبه آى ،هِبعود ثیِ اى ِّ
هیلیْى ًلو اكـبى ثَکْْهُبٓ پبکَزبى ّ ایواى ثْك کَ آى ُن رجؼبد هقْٖٓ
فْك ها كاّذ .ثوّى ّوبم كه عٌجِ ًوم ُياهٍُب یکٔ اى پٌ آهلُبٓ ایي
هِبعود گَزوكٍ ثْك .ایي عٌجِ {ثٌب ثَُياه ّ یک كلیل هْعَ ّ ؿیو هْعَ}
ثٍََ ثقِ ػولٍ رلکیک ّل:
۱ـ ثقِ كافلٔ كه هبلت كّلذ رؾذ هُجوٓ ػ .ك .ؿ .ا .هاٍ هْبهکذ
هلًٔ ،یؼٌٔ ُوبى هَیو ٌٍزٔ ّ هْكن یکٖل ٍبلَ ها كًجبل کوكًل؛ كه ٕله
آىُب کَبًٔ چْى ٍلطبىػلٔ کْزوٌل {ػْٚیذ كه ّْهآ اًوالثٔ ّ ككزو
ٍیبٍٔ ػ .ك .ؿ .اّ .ىیو پالى ّ ٕله اػظن} ّبٍ ػلٔ اکجو ِّوٍزبًٔ {اٍزبك
كاًْگبٍ ،ػْٚیذ كه ّْهآ اًوالثٔ ّ (ثؼلاً) هییٌ هغلٌ ّْهآ هلٔ }کوین
هیضبم {ّىیو} ػجلالْاؽل ٍواثٔ {ّىیو} ٍیلدمحم ًَین ػلْٓ {ّىیو}...
ٍیلهٌْٖه ًبكهٓ کیبى {هُجو هنُجٔ ّ ّقٖیذ هزٌلن كه کبثلّ ٍَ ،الیذ
هطـي ّ هياه ّویق ّ ،كوىًلُ عٌوال ٍیلعؼلو ًبكهٓ ّالٔ ثـالى ّ كاهبكُ
ٍیلؽَبماللّیي هْهبًلاى كوهَٓ ۶۰پلقووٓ} ٍیلكاّّك هٖجبػ {ػْٚیذ كه
ّْهآ اًوالثٔ ػ .ك .ؿ .اّ .الٔ ثبهیبى} ٍیلػلٔ ّبٍ رْکلٔ {هّؽبًٔ} ّیـ
ؽَيػلٔ ًطبم پٌغبثٔ {هّؽبًٔ} ّیـ دمحم ػلٔ كکْهٓ ثَِْكّٓ ،صْم االٍالم
ّصْهٔ {هّؽبًٔ} ...كه ایيعب هٔرْاى لیَذ ْٛالًٔ اى ّقٖیذُبٓ اعزوبػٔ،
هنُجٌُٔ ،وٍٓ ،یبٍٔ ّ ًظبهٔ ُياهٍگٔ رٌظین ًوْك کَ هؼزول ثَاكاهَٓ
هْبهکذ هلٔ كه هبلت اٍزوواه عٌجِ ًوم هلًٔ ثْكًل.
۲ـ ثقْٔ اى ػٌبٕو ایي عٌجِ ثَفبهط اى کْْه هِبعود کوكٍ ّ كه
پبکَزبى هؤّا گوكزٌل .رؾذ رؤصیو اٍزوارژٓ پبکَزبى [کَ ُوْاهٍ فْاُبى ًلبم هلٔ
كه اكـبًَزبى ثْكٍ ّ اٍذ] رب رْاًَذ كبهیَ ها رٌگ گوكذ ّ هَبیل ها ٍطؾٔ
كیل؛ هاٍ فْك ها اى هوكم اكـبًَزبى علا ًوْكٍ ّ ثَپٌلاّذ فْیِ ،ثوآ ُياهٍُب
ًیي ربهیـ ّ ٍوًّْذ هغيٓ هبیل ّل .ثلّى ًظوكاّذ ّاهؼیذُبٓ عبهؼَٓ
اكـبًّٔ ،ؼبهُب ّ گوایُِبٓ «ًیًْبىٓ» پیَْ کوك ّ اٍیو گنّزَ گوكیل؛
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى211 .......................................................
کیٌَُبٓ هلٔ ها كاهي ىك ّ ثَىفنُبٓ کٌَِ کَ هّ ثَالزیبم ثْكً ،یْزو كوّ کوك ّ
ًوک پبّیل .آى ُوَ كٍذآّهك ربهیقئ ؽبٕل اى هْبهکذ هلٔ ها ًبكیلٍ گوكذ،
اى ٕلُب هْهك ًوب ٛهضجذ ّ هْزوک اهْام ثبُنثواكه اكـبًٔ ػجْه کوك ّ هبًٌل
هگٌ كًجبل ًوب ٛهٌلٔ گْذ .اهىُُبٓ ّكبكاهٓ ثَآة ّ فبک ها [کَ هظِوٓ اى
ّعْك یک "هلذ" ثب ّیژٍگُٔبٓ چٌلگبًَگٔ اٍذ] ثَاهىُُبٓ هجیلَآ هبكّى
«ٍوّاژٓ» رٌيل كاكُ ...وَچیي كهیوب ً كه هویبً «ر ٌَگٔ آ َعٔ»!
ًْواد «ر ٌَگٔ آ َعٔ» آکٌلٍ اى ّؼبهُبٓ رٌل «ًیًْبىیَزٔ» ّ كاهي ىكى
ثَكهكُبٓ کٌَِ ّ هٚبهیي ًلبماًگیي ّ اًزوبمعْیبًَ اٍذ .ایي ٛیق کَ ثَػون
ربهیـ پٌ هكزَ ثْك ،إْل ّ ْٙاث ٜافالهٔ ّ ٍیبٍٔ ها ىیو پب کوك ،اثزلاء
ٙل هْم پْزْى ثْك؛ هزؼبهجب ً ٙلیذ ثب هْم ربعیک ّ كیگو اهْام ها ًیي كه
كٍزْه کبه هواه كاك! اكـبًَزبى ها ثب «ر ٌَگٔ آ َعٔ» اّزجبٍ گوكذ .إالً
ًؤرْاًَذ هالىهبد ٍیبٍٔ كه یکعبهؼَٓ هزکضّو ها كهک ًوْكٍ ّ هؾیٜ
اٛواف ّ كٚبٓ آیٌلٍ ها ثجیٌل .هبكه ًجْك كٍذآّهكُبٓ ٕلٍبلَٓ عٌجِ هلًٔ
ُياهٍُب ها اؽٖبء کٌل.
۳ـ ثقْٔ كیگو اى «گوٍُّبٓ عِبكٓ ّیؼَ» كه ایواى ّکل گوكزٌل کَ
اؿلت هزؤصو اى كٚبٓ علیلٓ ؽبکن ثو ایواى ،رؾذ هُجوٓ هّؽبًیْى اكاهٍ
هّٔلًل .اکضویذ آىُب فْاٍزبه ثوهواهٓ ؽکْهذ اٍالهٔ رؾذ هُجوٓ ّالیذ
كویَ اى ًْع ؽبکن ثو ایواى ،كه اكـبًَزبى ثْكًل)۳(.
ثلیيهواه ،ایي ثقِ ًیي ،اى ایي ٛوف ثبم اكزبكًل! ؽبل آىکَ ُوّقٔ کْهٓ
ُن هٔرْاًَذ ثجیٌل کَ رْکیل یک چٌبى ؽکْهذ كه اكـبًَزبى اهکبى ًلاهك.
هطؼب ً فْك ایوأًُب ًیي ایي اهو ها كهک هٔکوكًل؛ ا ّهب كه ػیيؽبل اى ایي ًْع
ٍقٌبى فُْ ّبى هٔآهل ّ ُْاكاهاى اكـبًٔ ها رْْین هًٔوْكًل رب ایي هلْكٓ ها
هَزووا ً رکواه کٌٌل.
ثلیيروریت ،عٌجِ هلًٔ ُياهٍُب پٌ اى ًيكیک ثَیک هوى ،رؾذ ّوایٜ
ىهبًٔ ّ ىهیٌٔ ثَّلد ٍیبٍٔ ّل ّ ثٍََ ّؼجَٓ هؼبهٗ ،ثب گوایُِبٓ
هزلبّد ّ ًگبُبٓ ثَفبهط روَین گوكیل .كه هغوْع رب ٍبل ۱۳۶۰هزؤصو اى
اّٙبع ّ ّوای ٜهْعْكٍ كه اكـبًَزبى ،پبکَزبى ّ ایواى ثیِ اى ۳۰ػٌْاى
گوٍّ ّ رْکلّ ،اثَزَ ثَعبهؼَٓ ّیؼَٓ اكـبًٔ رْکیل ّ كؼبل ّلًل .ػولٍٓ
آىُب ؽلّك كٍ گوٍّ ّ ٍبىهبى هّٔلًل کَ یک ثبه رؾذ ػٌْاى «عجَِٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 212 .....................................................
آىاكٓثقِ» ثَُن هٍیلًل ،آى عجَِ ثَىّكٓ اى ُن پبّیل ّ رؼلاك گوٍُّب ثَهوّه
ثَ«ًَ» گوٍّ رٌویٔ ّل کَ كه ٍبلُبٓ ًیوَٓ كّم كَُٓ ۱۳۶۰هٍْْم
ثَ«ًَگبًَ» ّلًل .لنا كه هٌبثغ هزؼلن ثَآى ٍبلُب ػٌبّیي «ٍَگبًَ» ّ «ُلزگبًَ»
ّ «ًَگبًَ» ىیبك ثَکبه هكزَ اٍذٍَ« .گبًَ» ّ «ُلزگبًَ» ػجبهد ثْكًل اى
گوٍُّبٓ اُل ٌٍذ ثب هوکيیذ پیْبّه؛ «ًَگبًَ» اّبهٍ كاّذ ثَگوٍُّبٓ
ّیؼٔ ثب هوکيیذ هن ،کَ اؿلت كه هبلت «ّْهآ ائزالف» كؼبلیذ هٔکوكًل.
ؾقؾّْی 13۸۰
آقایًَیكْٔبٖویبوٗکٍٕق
كه هغوْع ،كه ٍبل
کلیَٓ ٕ ۱۳۶۰قثٌلٓ
ًیوُّبٓ كهگیو اكـبًَزبًٔ
(اػن اى ُو هْم ّ ٛبیلَ ّ
ُوًْع ٛیق ّ روبیل) کَ
روویجب ً ثَهلد یک كَُ ثؼل اى
آى اكاهَ یبكذ ،ثلیيروریت
ثْك:
1 ـ َیكْٔبٖ چپ
غبنتٔ
ثكوكالحؿاقّ ،بهل اؽياة
فلن ّ پوچن ،هزوبیل
ثَهَکْ کَ كه آى هْهغ
ػوالً كه هوبثل هوكم هواه
گوكزَ ثْكًل .هْآ ّْهّٓ
ثَؽوبیذ اى آىُب ّاهك
کْْه ّلٍ ّ رٌِب پبیزقذ
ّ هواکي ّالیبد ها كه افزیبه كاّزٌل.
2 ـ َیكْٔبٖ چپ يغهٕةّ ،بهل عویبىُبٓ پواکٌلٍٓ هٍْْم
ثَهبئْئیَزٔ ،هزوبیل ثَچیي ،ثَاٙبكَٓ «ٍزن هلٔ» کَ كبهل ُْیذ ّ رْکیالد
هّّي ّ رؤصیوگناه ثْكًل؛ ا ّهب ًبمُبٓ ثيهگ كاّزٌل .هبًٌلٍ :بهبٍ ،وفب،
ٍبىا ،كبىا ،هاّا ،هُبیٔ...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى213 .......................................................
3ـَیكْٔبٖ«ثُیبؾگكا»ّ كٍذ هاٍزٔ اُل ٌٍذ <هٍْْم ثَُلزگبًَ>
ّبهل افْأًُب ّ ؿیوٍ ،هَزوو كه پبکَزبى ثب فٖلذ فًْْذٛلجٔ ،هزوبیل
ثَؿوة ّ كه ػیيؽبل هؼزول ثَرْکیل ؽکْهذ اٍالم ّ كفبلذ كیي كه اهو
ؽکْهذ؛ کَ هْآ هىهٔ ّبى كه هؾالد ،کَُْزبىُب ّ ثوفٔ ّلَْالُٔبٓ
پَیق اٍزوواه كاّزٌل هبًٌل:
ـ ؽية اٍالهٔ = گلتاللّیي ؽکوزیبه.
ـ عوؼیذ اٍالهٔ = ثوُبىاللّیي هثبًٔ.
الوٍْل ٍیبف. ػجلالوة ّ
ّ ـ ارؾبك اٍالهٔ = اٍزبك
ـ ؽية اٍالهٔ = هْلْٓ یًٌْ فبلٔ.
ًٖوّللا هٌْٖه (اًْؼبثٔ هْلْٓ دمحمًجٔ)
ّ ـ ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ = هْلْٓ
ّللا هْأمى (اًْؼبثٔ هْلْٓ دمحم ًجٔ).
ـ ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ = هْلْٓ هكیغ ّ
ـ عجَِٓ هلٔ ًغبد اكـبًَزبى = هْلْٓ دمحم هیو (اًْؼبثٔ اى هغلكٓ).
وُثگكا» اُل ٌٍذ [هٍْْم ثٍََگبًَ] ّبهل ػٌبٕو ۹ ـَیكْٔبٖ«
هِْْه ثَاهیَزْکواد ،رکٌْکواد {هزوبیل ثٍَلطٌذ ّ ؿوة ّ هؼزول ثَػلم
كفبلذ كیي كهاهو ؽکْهذ ،ثب گوایِ «ٍکْاله هؼکًْ» هَزوو كه پبکَزبى:
ـ هؾبم هلٔ = پیو ٍیلاؽول گیالًٔ.
ٕجـخّللا هغلكٓ.
ّ ـ عجَِٓ هلٔ ًغبد اكـبًَزبى = ؽٚود
-ؽوکذ اًوالة = هْلْٓ دمحم ًجٔ دمحمٓ.
الْىشؿايٌٕٗؾ:
وُثگكایبٌ»ٔ«ثُیبؾگكایبٌ»
ؾقایٍيمطغ،قاِ«
وُثگكایبٌ» = کَبًٔ َُزٌل کَ كیي ها یک اهو هؼٌْٓ ّ كوكٓ انف ـ «
هٔكاًَزٌل ،ثَفبٛو ؽلع ّؤى ّ هٌيلذ هلٍٔ كیي ،عبًتكاه ػلم كفبلذ كیبًذ
كه اهْه ٍیبٍذ ّلًل؛ لکي اى كیي هيؽیش یک پْزْآًَ افالهٔ ثِوٍ هٔگوكزٌل.
(هب ثَایي كٍزَ ػٌْاى «ٍکْاله هؼکًْ» هٔكُین کَ هٔگْیٌل« :كیي ثبیل اى
ٍیبٍذ علا ثبّل» كوم آى ثب ٍکْاله هطلن آى اٍذ کَ ٍکْاله هطلن هٔگْیل:
«ٍیبٍذ ثبیل اى كیي علا ثبّل» آىُب كیي ها اهوٓ کبهالً ّقٖٔ فْاًلٍ ّ ؽبیي
ظوكیذُبٓ الىم عِذ اكاهٍٓ ؽکْهذ كه كًیبٓ هلهى ًؤكاًٌل).
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 21۹ .....................................................
ة ـ «ثُیبؾگكایبٌ»= گوٍُّبٓ اكوا ٔٛکَ فْاٍزبه یککبٍَ کوكى كیبًذ ّ
ٍیبٍذ ثْكًل ّ ّؼبهّبى رْکیل ؽکْهذ كیٌٔ ثْك .ایي كٍزَ فْك ها كه ثواثو
هوكم هَئل ًؤكاًَزٌل .هلام هٔگلزٌل« :هب هؤهْه ثَرکلیلین؛ ًَ هؤهْه ثًَزیغَ»!
ا ّهب ٛوكلاهاى "ٍکْاله هؼکًْ" اكيّى ثوآىکَ اُل رَبهؼ ّ رَبُل ٌّبفزَ
ّلًل ،هؤهْه ثًَزیغَ ًیي َُزٌل ّ كه ثواثو اػوبل ّ اهلاد فْك هَئْلیذ پنیو
هًٔوبیٌل .كؼالً اّٙبع كه کل عِبى اٍالم ُویيْٛه اٍذ ،یک چٌیي ٕقثٌلٓ
افزٖبٓ ثَایي یب آى هنُت یب هلذ ًلاهك
كه اكـبًَزبى ؽٚواد هغلكٓ ،پیو گیالًٔ ،ثِْزٔ ّ هؾٌَٔ ...کَ ُن پیِ اى
عٌگ كافلٔ كه ؽبّیَٓ هلهد هواه كاّزٌلُ ،ن كه كّهاى آى ،كاهآ رْکلُبٓ
ٍیبٍٔ ّ عِبكٓ ثْكًل؛ ا ّهب ُیچ ّهذ فْاٍزبه ؽکْهذ اٍالهٔ ثَهُّ ٛبلجبًیَن
ًْلًل .اگو ٍقٌٔ كه ثبة رْکیل ؽکْهذ كیٌٔ ُن گلزَ ثبٌّل ،ثیِرو ثٌب
ثَٙوّهد ّؼوٓ ّ هوزٚبٓ ؽبل ثْكٍ اٍذ.
وُثگكا ّ كٍذ هاٍزٔ ّیؼٔ ،كاهآ پبیگبُبٓ ٍّیغ ۵ ـ َیكْٔبٖ
هوكهٔ؛ ا ّهب كبهل رؾلیل ّ هْٔء هْقٔ ،كبهل ثوًبهَ [کَ ًؤكاًٌل ثب ایي
هْهؼیذ ّ هلهد فْك چَ کٌٌل؟] هزوبیل ثَؿوة ،هؼزول ثَػلم كفبلذ كیي كه اهو
كّلذ {ثبگوایِ ٍکْاله هؼکًْ} ّاعل فٖلذ هلْک ّ
الطْایلٔ ـ هبًٌل ّْهآ
خّللا دمحم
خّللا ٍیلػلی ثِْزٔ ّ ؽوکذ اٍالهٔ ،ثَهُجوٓ آی ّ ارلبم ،ثَهُجوٓ آی ّ
إٓق هؾٌَٔ هٌلُبهٓ.
۸ ـ َیكْٔبٖ َٕظٕٓق ّ هزظبُو ثَثٌیبكگوایٔ ّیؼٔ كه ایواى ،رؾذ
ؽوبیذ ٍزبك پْزیجبًٔ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى هَزوو كه ّىاهد فبهعَٓ ایواى
ّللاً ،یوّٓ اٍالهٔ،
ّ ّاؽل ًِٚذُب :هبًٌل ٍبىهبى ًٖو ،پبٍلاهاى عِبك ،ؽية ّ
ؽية كػْد اٍالهٔ ّ ًِٚذ اٍالهٔ...
۵ـَیكْٔبٖچپ«يهٗـيىحمم» {پیوّاى اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ} ّبهل
هغبُلیي هَزٚؼلیي ،کبًْى هِبعو ،اًغوي ٍْم ؽْد ،اٍالم هکزت رْؽیل،
عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي الؾلیل ّ ؽلوبد آىاكاًلیِ اُل ٌٍذ رؾذ هُجوٓ
ٍیلاٍؾبم كلغْ ّ ٍیلثِبءاللّیي هغوّػ.
۶ ـ ػُبِك «َیَٕبلیىى ْماقِگٗ» هَزوو كه کْیزَ ثلْچَزبى ،هبًٌل:
رٌظین ًَلًْ ُياهٍ ـ هـل،ارؾبكیَُبٓ ّکیل هوْٖكٓ ،ؽبط هٍْل ،ؽبط ثوکذ...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى21۵ .......................................................
كه ایي هْهغ پبکَزبى (هي ؽیش هیيثبى َمًپبکىحبٌ:
گوٍُّبٓ اُل ٌٍذ) کبًلیلآ فْك ها اًزقبة کوكٍ ثْك ،ثوآ ُوَ هضل آكزبة
هّّي ثْك کَ اهرِ پبکَزبى ّ اكاهٍٓ «آٓ .اً .آٓ» آهبٓ ؽکوزیبه ها ثوآ
كوكآ اكـبًَزبى آهبكٍ هٔکٌل .عٌوال ٙیبءالؾن یک ثٌیبكگوآ اكواّ ٔٛجیَِ
فْك ؽکوزیبه ثْك ،اّ کَ ثب کْكربٓ ًظبهٔ هّٓ کبه آهلٍ ثْك ،ؽکْهزِ اى ػلم
هْوّػیذ كافلٔ ّ ثیيالوللٔ هًظ هٔثوك؛ كه چٌیي ّوایطٔ ثؾواى اكـبًَزبى
ثِزویي هَزوَک ثْكُ .کنا عٌواالى افزو ػجلالوؽوي ّ هزؼبهجب ً ؽویل گل (اى هْم
پْزْى) هییٌ اكاهٍٓ «آٓ .اً .آٓ» ؽکوزیبه ها ثبالرو اى ُوَ هواه كاكٍ ثْكًل.
«كگوّال یٍْق» اكَوٓ ثوعَزَ ّ هئیٌ ّؼجَٓ اكـبًٔ كه «آٓ .اً .آٓ»
علّل رقٖیٔ کوکُبٓ هلهدُبٓ ؿوثٔ عِذ رَلیؼ ّ اکوبل هغبُلیي
اكـبًٔ ها ایيگًَْ ّوػ هٔكُل« :ؽکوزیبه ۱۶ـ ۲۰كٕٔل ،هثبًٔ ۱۶ـ ۱۶
كٕٔلٍ ،یبف ۱۳ـ ۱۶كٕٔل ،فبلٔ ۱۳ـ ۱۵كٕٔل هْلْٓ دمحم ًجٔ ۱۳
ـ ۱۵كٕٔل ،گیالًٔ ۱۰ـ ۱۱كٕٔل ،هغلكٓ ۳ـ ۵كٕٔل)۶(».
یٍْق کَ كه ٍبل ( ۱۶۶۳م) ( )ُ ۱۳۶۵اى ایي ٍوذ هٌلٖل ّل ،هولاه
ّهّك اٍلؾَ اى پبکَزبى ثَاكـبًَزبى رٌِب كه ُوبى یک ٍبل ها ۶۵۰۰۰ري
هزنکو ّلٍ اٍذ.
ثب ایي ّٕق ،ثبهٔ گوٍُّب ُوْاهٍ ّکٍْ كاّزٌل کَ پبکَزبى اى هغوْع
کوکُبٓ هلهدُبٓ ؿوثٔ % ۴۰آى ها ثَؽکوزیبه ّ % ۶۰ها ثَثبهٔ
گوٍُّب افزٖبٓ هٔكُل .كه ؽبلٔ کَ ؽية اٍالهٔ ًزیغَگوا ثْك ّ فْك ها
گوكزبه ىؽوذ عٌگ ثب هًُّب ًؤکوك ّ ٕجو هًٔوْك رب كیگو ًیوُّب علْ
ثوًّل ،ثغٌگٌل ّ فْك اى پْذ ٍو ثَآىُب ّجیقْى ىكٍ ّ ٌُگبم فَزَگٔ ّ كْبلذ
آًبى ،ربىًٍلٌ ّاهك هؼوکَ ّْك ّ ٍِنفْأُ کٌل .هؼِنا رجلیـبد ثًَلغ ؽکوزیبه
چٌلاى گَزوكٍ ّ ٍؾوآهیي ثْك کَ اّ ها كه ُبلَٓ هًگبهًگ اى إّبف ّ كٚبیل
ّ کوبالد ثٔهبًٌل ًْبى هٔكاك .كه ُوَعب ّ كه اهكّگبُبٓ هقبللیي ّ هْاكویي ،اّ
ها هظِو عِبكٍ ،وجل هوبّهذٍ ،وٍقزٔ ،آّزًٔبپنیوٓ ،هٌِلً ،اًغیٌیو (؟!)
هلیو ،هلثو ،اّلْالؼيم ،هلَو هوآى ّ ...كاهآ یل ثیٚبء هؼوكٔ هٔکوكًل.
ًْواد ػوثٔ اّ ها «هلتاللّیي» هًّْٔزٌل .كه ُویيؽبل ،ؽکوزیبه ٔٛیک
اهلام هًلاًَ ثًَیوُّبٓ ؽية اٍالهٔ كٍزْه كاك ّٙغ لجبً ّ کالٍ ّ ُیؤد فْك
پْزْى ٍبکي كه ًْاؽٔ ْٕثَ ِ ها هطبثن ثب كوم ّ هًگ هْهك اٍزلبكٍٓ هجبیل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 21۸ .....................................................
ٍوؽل {ثَّیژٍ ِّو پیْبّه} كه آّهًل ،رب رؼلاكّبى كه هوءآ ّ هٌظو ػوْهٔ
ىیبك كیلٍ ًّْلُ .وكوك فبهعٔ ّ ػوثٔ کَ ّاهك پیْبّه ّْك ،آىعب ها پو اى
هوكاى ؽية اٍالهٔ ثجیٌل! فالَٕ ایي کَ اّزِبی ؽية اٍالهی ثوای کَت
ِّود ّ هلهد ٍیوی ًبپنیو ثْك .ؽکوزیبه ثؼلُب اكػب کوك:
« % ۳۶هِبعویي (كه پبکَزبى) هزؼِل ثَؽية اٍالهٔ َُزٌل % ۶۰ ،كْبه
عٌگ (ػلیَ ّْهّٓ ّ کوًْیَذُبٓ كافلٔ) ثوكُّ هغبُلیي ؽية اٍالهٔ
ٌٍگیٌٔ هٔکوك)۶(».
«ؿبلجب ً ثیِ اى ُلزبك كهٕل هوكم ُواد ػْٚیذ ظمةاواليٗقاؾاٌحُؿ )۱۰(».
ایواى هيؽیش ؽبهٔ ّ هیيثبى َمًایكاٌ:
گوٍُّبٓ اُل رْیغ ،رب آىهْهغ ثًَزبیظ ّ کبًلیلآ هْقٔ كه هْهك اكـبًَزبى
ًوٍیلٍ ثْك ،كلیل ایي اهو ثیِرو ثَاّٙبع كافلٔ فْك ایي کْْه ثوهٔگْذ؛ هضالً
كه آىهْهغ هْْٙع اكـبًَزبى هَؤلَٓ كهعَ اّل پبکَزبى ها رْکیل هٔكاك؛ ّلٔ
كه ایواى ّبیل ثَهرجَٓ كٍُن ُن ًؤهٍیل؛ اًوالة ربىٍ پیوّى ّلٍ ثْك ّ رؼلاكٓ
هَبیل ثَیبه هِنرو چْى رؾکین پبیَُبٓ اًوالة كه هٌبىػبد كافلٔ ،عٌگ ثب
ػوام ،گوّگبىُبٓ آهویکبیٔ ّ ؿیوٍ ّعْك كاّذ کَ مُي هُجواى ایواى ها
ثَفْك هْـْل کوكٍ ثْك؛ ثٌبءا ً كه هْْٙع اكـبًَزبى ُوثقِ ّ ُو ّاؽلّ ،قٔ
یب گؤُّ فبٕٔ ها هٔپٌَلیل ّ مٌُیذ فبٓ فْك ها اِػوبل هًٔوْك .كه
ایيهْهغ كٍزَثٌلٓ گوٍُّبٓ اُل رْیغ اكـبًٔ چٌیي ثْك:
ٕن(ؾقْماقِشبتٔایكاٌ) :
وُثگكایبٌـثبگكایًوکٕالقيؼک 1ـ
الق ـ ّْهآ ارلبم (ثؼلاً :ؽية ارلبم)ًْ ،ویَ :رْؽیل.
ة ـ ؽوکذ اٍالهًْٔ ،واد :اٍزوبهذ ،كغو اهیلٕ ،جؼ كاًِ.
ٍثّثُیبؾگكایٌٗیؼٗ(پیكٔاٌجمٔالیثفمیّ،ؾقایكاٌ) : 2ـيحظبْكی
ّللا.
الق ـ ٍبىهبى ًٖوًْ ،ویَ :پیبم هَزٚؼلیي ،ؽجل ّ
پبٍلاهاى عِبك اٍالهًْٔ ،ویَ :پیبم پبٍلاه. ة ـ
ط ـ هّؽبًیذ هجبهى.
ّللا( .ثَهُجوٓ هبهٓ اؽول ُوارٔ) ك ـ ؽية ّ
ُ ـ ًِٚذ اٍالهًْٔ ،ویًَِٚ :ذ.
ّ ـ عوؼیذ الؼلوبء اكـبًَزبى.
ًیوّٓ اٍالهٔ اكـبًَزبىًْ ،ویَ :ككبع. ى ـ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى21۵ .......................................................
ٍگفٌحّگكأکىجأذیكؾقفضبٖویبوٗـَظبيٗ :
گكِْٔبٖثیُبثی
3ـ
الق ـ ؽية اٍالهٔ هػل؛هُجو«ّیـىاكٍ ؿيًْٓ» ًْویَ« :پیکبه اٍالهٔ».
ؽية كػْد اٍالهًْٔ ،ویَ« :پیبم كػْد». ة ـ
ؽية كػْد ارؾبك اٍالهٔ. ط ـ
ٍبىهبى كالػ اٍالهٔ؛ هؼلن ثبثَ ؿيًْٓ. ك ـ
ًِٚذ هّؽبًیذ ّعْاى؛ «ٍیلهؾَي ًوْٓ»ًْ ،ویَُ« :غود». ُ ـ
كلاییبى اٍالم؛ «ٍیلهٖجبػ هياهٓ». ّ ـ
كلاییبى اهذ اٍالهٔ؛ «هٙبیٔ ٍوپلٔ». ى ـ
ثبلگٍثثّؼٕیً» :
بٌْبٖکیفٗ«يهٗـيىحمم»ثبؾاػیّٖ«
۹ـشكی
کبًْى هِبعوًْ ،واد :پیبم هِبعوُ ،عْالٔ ،عیؾْى. الق ـ
« « پیبم هجبهىٕ ،ق. هغبُلیي هَزٚؼلیي، ة ـ
عٌجِ هَلوبًبى هجبهى « « ،پیبم هجبهى. ط ـ
ـ ؽية ّؽلد اٍالهٔ (اٍوبػیل هْٙأً ،يفمٕؾاالذكؾقجٓكاٌ )13۵۷ ك
اًغوي اٍالهٔ ٍْم ؽْدٍْ « « ،م ؽْد. ُ ـ
عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي « « ،گبٌُبهَ. ّ ـ
اٍالم هکزت رْؽیل « « ،اهذ اٍالم ،ثْلزي فجوٓ ،صبه. ى ـ
ٍ ٔٛبلُبٓ ۱۳۵۶رب ۱۳۶۰رـییواد ّ چوفُِبٓ كه ایي کزَگْهُٓب
ثَّعْك آهل چٌبىکَ اكؿبمُب ،اًْؼبةُب ّ ،ارؾبكُبٓ كه آى ْٕهد گوكذ .كه
ثوفٔ اى آى رؾْالد ؽوکذ اٍالهٔ ّ ّْهآ ارلبم ًیي ٍِین ثْكًل .هبًٌل:
رْکیل «ؽية ارؾبك اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى» كه اّافو ٍبل ّ ۱۳۵۶
رْکیل عجَِٓ آىاكٓثقِ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى كه ٍبل ۱۳۵۶
ثَُویي هواه ًیوّٓ اٍالهٔ كچبه اًْؼبة ّل ّ ّقٖٔ ثًَبم ؽَي
کویؤ (هيلجبُ) اى آى ٍبىهبى علا گوكیل ّ ٍبىهبًٔ رؾذ ػٌْاى ًیوّٓ
اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى پلیل آّهك کَ ًْویَٓ «ٌٍبى» ها هٌزْو هًٔوْك.
ًیوّٓ اًوالة ثقِ اػظن کبه فْك ها عوغآّهٓ ًیوّٓ كاّٛلت عٌگٔ اى
ثیي عْاًبى هِبعو اكـبًٔ ثوآ عجَِٓ عٌگ ایواى ّ ػوام هواه كاك ّ كه
ُوّوبهٍ اى ًْویَٓ ٌٍبى هّبكدُب ّ فّ ٜکٌُٔبٓ عْاًبى اكـبًٔ ها
ثَُوواٍ ػکٌُبٓ اى هوثبًیبى هٌزْو هًٔوْك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 21۶ .....................................................
چٌبىکَ كه ٍبىهبى ًِٚذ اٍالهٔ ًیي اًْؼبثٔ ثَّعْك آهل :آهبٓ ػلٔثبثب
هؽیؤ كه هأً ػلٍٓ اى آى ٍبىهبى علا ّلٍ ّ گوٍّ هَزولٔ ثَُوبى ًبم
رؤٍیٌ کوك .افزالكبد ثیي ُوكّ ًِٚذ ثوآ هلدُب اكاهَ یبكذ .گوٍّ اّلٔ
ثوآ هلرٔ فْك ها «ًِٚذ هئٍَیي» هٔفْاًل .اى آىعب کَ هُجواى آى كه
خّللا هٌزظوٓ ّ ّاؽل ًِٚذُب هْهؼیذُبٓ فْثٔ كاّزٌل، كٍزگبٍ هلهدهٌل آی ّ
رْاًَزٌل ػلٔثبثب هؽیؤ ها ثَىًلاى ثلوٍزٌل .كه ىًلاى ثَاّ ارِبهبرٔ ىیبكٓ ،هي
عولَ اهرجب ٛثب كّلذ کبثل ّاهك آهل .اى اّ اػزواكبرٔ گوكزَ ّل ّ ثَْٕهد
هکزْة هٌزْو گوكیل.
ػلٔثبثب پٌ اى هُبیٔ اى ىًلاى ثبى ُن رْاًَذ هلرٔ كه ػوَٕٓ ٍیبٍٔ
ثبهٔ ثوبًل؛ ٍواًغبم ،هٚوؾل ّل ّ ثبالفوٍ ثَاٍزوالیب هِبعود کوك.
كَُٓ ۱۳۶۰كُوعَٓ ىهبًٔ ثوآ کٌِ ایي رٌظینُب ثْك .ثَهوّه،
اّٙبع ّلبفرو ّل ،هكزٌُٔب هكزٌل ّ هبًلًُٔب ثَهاٍ فْك اكاهَ كاكًل .كه
ػیيؽبل كّ ٍَ عویبى هّّيكکوٓ كیگو کَ ثوفٔ ػٌبٕو آى اى ثلًَٓ
ٍبىهبى ًٖو ٛوك ّلٍ ثْكًل ،ثَلیَذ اٙبكَ ّلًل:
۱ـ هیبم رْؽیلٓ هَزٚؼلیي؛ هَین افگو ،پبکَزبىًْ ،ویَ :كغو آىاكٓ.
هؽوخّللا اكزقبهٓ كه ایواى.
ّ عٌجِ هٌّّلکواى هلٔ ،ثَهُجوٓ ۲ـ
۳ـ کبًْى ُوجَزَگٔ هٌّّلکواى اكـبًَزبىًْ ،ویَ :عِبى ًْ.
۵ـ «ًیًْبىُٓبٓ» ُياهٍگٔ (هَزوو كه پبکَزبى) ّبهل:
الق ـ «رٌظین ًَل ًْ ُياهٍ ـ هـل» هيؽیش الِبهجقِ ّ هُجو هؼٌْٓ.
ة ـ ارؾبكیَٓ هغبُلیي اٍالم ،رؾذ هُجوٓ ّکیل ػجلالؾَیي هوْٖكٓ.
ط ـ ارؾبكیَٓ هغبُلیي اٍالم ،ػیَٔ ؿوعَزبًٔ؛ ًْویَٓ «گل ٍوؿ».
ك ـ ارؾبكیَٓ هغبُلیي هَلوبى اكـبًَزبى؛ هؼوّف ثَارؾبكیَٓ ؽبط هٍْل.
ُ ـ ارؾبكیَٓ هَلوبًبى هغبُل اكـبًَزبى؛ هؼوّف ثَارؾبكیَٓ ؽبط ثوکذ.
ّللا؛ ثَهُجوٓ «یيكاًؼلٔ ّصْهٔ» (کَ هزؼبهجب ً ثَكّلذ پیٍْذ). ّ ـ ؽية ّ
ْىثّٔشٕؾآيؿ.
ثْبٖيعكٔو»ى ـ ثؼلُب عویبًٔ ثبػٌْاى «ّْهآ اًَغبم الهی
روویجب ً هوکي ُوَٓ آىُب كه کْیزَ ثلْچَزبى ثْك .ثَهْاىاد آىُب ،گوٍُّبٓ
ٌٍزٔ ّیؼٔ کَ هوکيیذ ّبى كه هن ثْكً ،یي ُوکلام ككبروٓ هطبثن ثب
ّٕقالؾبل فْك كه کْیزَ كاّزٌل .ػغیت ایيکَ :اى آى ُوَ کوک ٍیلآٍبٓ
ؿوثٔ ُیچٔ ثَكٍذ ّبى ًوٍیلّ .بیل یک ػلزِ ایي ثْك کَ هِبعویي ّیؼَ ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى21۷ .......................................................
ُياهٍ كه پبکَزبى رْهق ًؤکوًل؛ ُوَٓ آىُب اى ُوبى اكـبًَزبى ثَهوٖل ایواى
ؽوکذ هٔکوكًل ّ ثَُو ًؾْٓ فْك ها ثَایواى هٔهٍبًیلًل .ؽزٔ آى گوٍُّبٓ
«ًیًْبىٓ» كه اثزلاء ٍؼٔ کوكًل یک کوپ ُياهٍگٔ كه هؾل هٍْْم ثَ«ٍوؿ
آثبك» ّاهغ كه ؽْالٔ کْیزَ ثلْچَزبى اؽلاس ًوبیٌل .ایي کوپ كایو ّل ،رؼلاك
هؼلّكٓ هِبعو ُياهٍگٔ كه فْك پنیوكذ ،ثوآ آىُب «هّي» ؽْالَ گوكیل؛
لکي ُوبىُب ُن كه آىعب ًوبًلًل ّ کوپ رؼطیل ّل .پبهٍٓ اى ُياهٍُب کبهّکٌٔ
گوٍُّبٓ اُل ٌٍذ ها هَجت هؾوّهیذ فْك اى کوکُبٓ ؿوثیبى كاًَزٌل:
«كه چِبهكٍ ٍبل عِبك کَ ُلزبك هیلیبهك كالو ثوآ اكـبًَزبى هٖوف ّل ،ثبى
ثوآ هب یک كالو کَٔ کوک ًکوك ،روبم هئٍََُبٓ ؿوثٔ کَ كه اكـبًَزبى کبه
هٔکوكًل یک کٌلوأًَ كه پیْبّه كایو کوكًل ّ روبم رٌظینُب ّ ٕبؽتًظواى ها
ُن كه پیْبّه عوغ ًوْكًل رب كهثبهٍٓ ثِجْك عِبك اكـبًَزبى ٕؾجذ کٌٌل ،ثؼل یک
ًلو اى فبهعُٔب هكذ پْذ رویجْى ایَزبكٍ ّلًل کَ كه اّل اًوالة ،هوكم ّیؼَ ّ
هوكم ُياهٍعبد هٌطوَٓ فْك ها ىّك آىاك کوك ّ هي االى كه ایي عوغ اى ایيُب
کَٔ ها ًؤثیٌن .كه لیَذ کوکُبٓ ُن کَ كه اكـبًَزبى هّْٔك ثوآ ایيُب
ّعْك ًلاهك ،ایيُب کغب اٍذ؟»...
«ثؼل ثّٔوهبًَ یکٔ اى هَئْلیي عِبكٓ هكذ پْذ رویجْى ،گلذ ُویي هَؤلَ
ها هي عْاة هٔگْین ،گلذ ایيکَ ثَایيُب كّاء کوک ثکٌیل ،اؽیبًب ً هْاك ؿنایٔ
کوک ثکٌیل هي هْاكن َُزنّ ،لٔ ایيُب هجبهىٍ کوكًل هٌطوَ ّبى ها آىاك کوكًل،
ایواى ثَایيُب یک هولاه ٍالػ كاك ،اآلى كه هیبى فْكّبى عٌگ كاهًل .ایيُب
ظوكیذ ایي هَؤلَ ها ًلاهًل کَ ثَایيُب اى ًگبٍ رَلیؾبرٔ کوک ّْك ،یؼٌٔ اّبهٍ
كاك ثَایي فبهعٔ کَ ایيُب ثَایواى ّاثَزَ اٍذ ،اؽزیب ٛثکٌیل ،إل ػولٍ هَؤلَ
ایي گپ ثْك».
«ّبیل فیلُٔب ،هوكم هب كکو ثکٌل كه ایي هَؤلَ کَ ّبیل هُجواى ّ هَئْلیي،
ًقْاٍزَ کوکُبٓ كًیب ها ثیبّهًل ثَهب كه ُياهٍعبد ٍواىیو ثکٌل ایيُب هقبللذ
کوكًل ًَ ،ایي ًجْك ،هب هؾکْهیذ كاّزین ّ کوک ًکوكًل ،ایي هؾکْهیذ،
هؾکْهیذ ربهیقٔ ثْك ثوآ هب ،فْة كه چِبهكٍ ٍبل عِبك ُلزبك هیلیبهك كالو
هٖوف ّل ،کَ اکضو هبٛؼِ كه پبکَزبى هٖوف ّل».
«ثواكهأً کَ كه پیْبّه ًَْزَ ثْكًل گلزٌل کَ ّیؼَُب كه اكـبًَزبى كّ كهٕل
یب ٍَ كهٕل َُزٌل ّ اى کل هاكیُْب اػالى ّل ...كه ایيعب ثْك کَ هب كکو کوكین
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 22۰ .....................................................
پٌ هب رب ؽبالً کَ كه ٍو ّ ْٕهد هٔىكین کَ كّلذ كه اكـبًَزبى رْکیل ثلُین ّ
آى كّلذ ّاثَزَ ًجبّل ؽکْهذ ًبة اٍالهٔ ثبّلّ .هزٔ کَ هب كه اكـبًَزبى
هْعْكیذ ًلاهین ،ایي ؽوف ثٔفْكٓ اٍذ)۱۱(.
ّاهغ ایي ثْك کَ ّیلزَگٔ ثیِ اى ؽل ُياهٍُب ًَجذ ثَایواى چٌبى ثْك کَ ؿبلت
گوٍُّبٓ هَزوو كه هن ثطْه اكوا ٔٛفْاٍزبه ثوهواهٓ ؽکْهذ اٍالهٔ اى ًْع
ایواى ،كه اكـبًَزبى ثْكًل .كه ّوایطٔ کَ کْْه ّبى رؾذ اّـبل هًُّب هواه
كاّذ {هزؤصو اى كٚبٓ ایواى} ّؼبهُبٓ «ًَ ّوهٔ ًَ ؿوثٔ» ّ «هاٍ هلً اى
کوثال هٔگنهك» ٍو هٔكاكًل ،هوگ ثو آهویکب ،اًگلیٌ ،هٌبكویي ّ ٕلام
هٔگلزٌل ...آىُن كه ّوایطٔ کَ هّاث ٜایواى ثب ثلْک ؿوة ثَّلد رٌِآلْك ثْك.
ُوَٓ ایيُب ًؤرْاًَذ اى چْنُب ثلّه هبًل .ثؼلُب دمحم اکجوٓ (ٍوکوكٍٓ
پبٍلاهاى عِبك) كه هٖبؽجَ ثب «هاكیْ آىاكٓ» اظِبه رؤٍق کوك اى ایيکَ
گوٍُّبٓ عِبكٓ ّیؼٔ كه كّهاى عِبك ًزْاًَزٌل هّاث ٜهلیل ّ هْأصوٓ ثب عِبى
ؿوة كاّزَ ثبٌّل.
ثَُو كلیلٔ ثْك ،رٌظینُبٓ «ًیًْبىٓ» هَزوو كه پبکَزبى هّى ثَهّى
ٙؼیق ّ ٙؼیقرو ّلًل .رؼلاك اى آىُب كه اثزلاء عجِبد ًظبهٔ كاّزٌل ،ؽزٔ
كهًقَزیي ٍبلُبٓ كَُٓ ۱۳۶۰یک چٌل كووٍ كهگیوٓ كافلٔ ها ثب
گوٍُّبٓ ٌٍزئ ُْاكاه ایواى ،كه ًْاؽٔ عبؿْهٓ ّ ؿئً ٍبىهبى كاكًل .پالى
ًِبیٔ آىُب ایي ثْك کَ ارْهیزَٓ فْك ها ثوٍواٍو ُياهٍعبد رضجیذ ًوبیٌل؛ ّلٔ
فیلٔ ىّك ّکَذ فْهكًل ّ ثَهوّه عجِبد ًظبهٔ ایْبى هٌؾل گوكیل .ؽزٔ
كه ػوَُٕبٓ ٍیبٍٔ ،كکوٓ ّ كوٌُگٔ ًیي ػلكٓ هؾَْة ًؤّلًل.
ُویکّبى كه آفویي هّىُبٓ اهبهذ كه کْیزَ ،چیيٓ عي ًبم هیبىرِٔ ًلاّزٌل
ّ ثًَبى ّت هؾزبط ثْكًل؛
هزي اػالهیۀ میل کَ اى ٛوف اؽياة عِبكئ ّیؼی ّ ػلوبی عبؿْهی ٕبكه
ّلٍ اٍذ ،پٌ اى چٌل كووٍ كهگیوی ّ عٌگ فًْیي اٍذ کَ ٛی آى كٍُب ًلو
کْزَ ّ ىفوی ّلًل .كه ایي اػالهیَ ٛوف هوبثل ها «کوًْییَذ»؛ «هبإئیَذ»،
«چیٌبئی» ...ػٌْاى کوكٍاًل کَ ُیچ هْهك آىُب ٕؾذ ًلاهك؛ گوٍّ «رٌظین ًَل
ًْ ُياهٍ ـ هـل» ٕوكب ً یک اهگبى هْهی ثْكٍ ّ كو ٜكؼبلیذ هْهی هیًوْكًل،
الؿیو؛ هٚوْى ایي اػالهیَ کَ هزؼلن ثَأّایل كَُی ّٖذ ّوَی ثو ٙل
ارؾبكیَ ّ «رٌظین ًَل ًْ ُياهٍ ـ هـل» پقِ ّلٍ ثْك چٌیي اٍذ:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى221 .......................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 222 .....................................................
1۷ـ12ـ13۸1
ٔاػحًّٕاثعجمهللاشًیؼبٔالجفكلٕآ
اػالهیۀ ّْهای هّؽبًیذ عبؿْهی ثوای هلذ هجبهى رٌَي ّ رْیغ اكـبًَزبى
کَ اى اًوالة ۳صْه ۱۳۵۳رب کٌْى ثقْى ِّلاء اٍالم ػيیي ها آثیبهی ًوْكٍاًل،
هلذ ؿیْه ُوبًطْه ثب کوًْیَذُبی اكـبًَزبى ّ ّْهّی كه ًجوك َُزیل ّ ثب
کوًْیَذُبی چیٌی ًیي كه عٌگ هیثبّیلٌٍ ّ ،گوُبی اٍالهی ها ػلیَ گوٍّ
هبهکٌ ّ لٌیي روْیَ ًوبییل،
الجزَ هیلاًیل کَ اى اّایل اًوالة ػلیَ کلو ّ الؾبك ّْهّی ّؼلۀ عبّیل ثَ اٍن
ارؾبكیۀ هغبُلیي اٍالهی اكـبًَزبى ثَُوکبهی اكواك «رٌظین ًَل ًْ ُياهٍ ُه ُـل»
هوین کْیزَ ثلْچَزبى پبکَزبى رؾذ هیبٍذ ػجلالؾَیي هوْٖكی ّؼلۀ عبّیل ّ
ؽبعی ثوکذ ،ؿالم ػلی ؽیلهی ّ ؽَیي ػلی یٍْلی ّ کوثالیی هٍْی ّ كاکزو
عْاك ،اّلبم ؽَیي ّ ػجبً ىهگو ّ اًغٌیو اکوم ّ هؼلن فبكین ّ ٍبیو اكواك
هٌبكویي ّ هلؾلیي ّاثَزَ ثَچیي ثٌبم ٕلای ُياهٍعبد ّ عجِۀ هزؾل هلی ّ ٍبهب ّ
ٍزن هلی ّ افگو ّ ؿیوٍ کَ ىیو ًوبة اٍالم رٍْ ٜؽکْهذ پبکَزبى ،آهویکب ّ
چیي اٍلؾَ كه هٌبٛن ُياهعبد ثوای ًْکواى ّ هيكّهاى آًِب ٍواىیو هیًوبیل ّ
لِنا اّٙبع ٍیبٍی ّ اٍالهی هٌبٛن ُياهعبد ها كه فطو هْبُلٍ ًوْكین ،هب
گوٍُّبی اٍالهی ّاثَزَ ثَایواى ّ پیوّ ف ٜاهبم فویٌی فْكُب ها ثَیظ ًوْكین ّ
ُوآٌُگی فْك ها كه هوبثل اكواك هلؾل ّ کلو «رٌظین ًَل ًْ ُياهٍ هـل» اػالم
هیلاهین ّ الجزَ ثوای ّوب هّّي اٍذ کَ ثَ ربهیـ ۲۳ـ ۶ـ ۱۳۶۱پبیگبٍ چیٌی ـ
آهویکبیی اى هوکي ّالیذ عبؿْهی هبلَزبى هوٍ ثبؽ ّ اهىگبى ّ ٍبیو هٌبٛن
چیلٍ ّلٍاًل اٍلؾَ ّ هِوبد ّ فبًَُبی آًبى ثؼٌْاى ؿٌیوذ ثَكٍزوً ّْهای
هّؽبًیذ هواه گوكزَاًل ّ اكواك ّبى ثَفبک ّ فْى یکَبى ّلٍاًل ّ اعَبك ًغیٌ
آًِب هْهك ٛؼوۀ كهًلٍگبى ّاهغ ّلٍاًل ّ ػلۀ آًِب ثَچٌگبل هبًْى ػلل اٍالهی
هواه گوكزَاًل ّ ػلٍای كه ىًلاى ثَو هیثوًل ّ اٌٍبك ّاثَزَ آًِب ثَچیي ّ
آهویکب كه ّالیذ عبؿْهی هْعْك اٍذ!
ثٌبء ًا ثَثواكهاى اُل رٌَي اكـبًَزبى رکواه ًا یبك آّهی هیّْك کَ ُّْیبه ّ
ثیلاه ثبّیل کَ ایي گوٍّ کوًْیَذ ًبپبک هٖل كاهًل کَ اهاٙی ّ ىهیيُبی کَ
كه كّهاى ؽکْهذ اهیو ػجلالوؽوي ثَّوب كاكٍ ّلٍاًل كّثبهٍ پٌ ثگیوًل ّ لِنا
اكواك ایي گوٍّ ّ یب کَبًی کَ اٍلؾَ ّ هِوبد هیگیوًل كه ُو عبی کَ ثلٍزوً
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى223 .......................................................
ّوب هواه هیگیوًل ثبیل ُوَ ها ثکْیل ّ هبل ّ اهْال آًبى ها ثَؿٌیوذ ثگیویل ّ
فْك آًِب ّاعت الوزل ّ هجبػ اللم هیثبّل ،هب ّْهای هّؽبًیذ ًَ ّوم ًَ ؿوة
ّ ًَ ّاثَزگبى آًِب ها هیفْاُین ،هب ؽکْهذ اٍالهی هیفْاُین.
ًَ ّوهی ًَ ؿوثی عوِْهی اٍالهی.
هِو ّ اهٚب آهبی كیبٗ ّالی عبؿْهی.
هِو ّ اهٚبی هَئْل ًِٚذ اٍالهی.
هَئْل پبیگبٍ ِّبكد ّ ككزو ؽوکذ اٍالهی هوین عبؿْهی.
هِو ّ اهٚبی كوهبًلٍ عٌجِ اٍالهی (ّبفۀ ػجلالؾَیي افالهی کَ ثب عجِۀ
هزؾل یکغب ّلٍ ثْك).
ایي رقبٙوبد اكاهَ كاّذ رب ایيکَ ثب ٍوْ ٛكّلذ كاکزو ًغیت كه ٍبل
۱۳۳۱اّٙبع كه کبثل آّلزَ گوكیل ،رٌظینُبٓ عِبكٓ ًزْاًَزٌل الگْٓ هبثل هجْل
كه اهو ؽکووأً اهایَ ًوبیٌل .هؼبكالد ثوُن فْهك ،هلـوَٓ اى روبیالد
ٍکزبهیَزٔ ،كیگوٍزیيٓ ،ىیبكٍفْأُ ّ هَئْلیذًبپنیوٓ آرِ هٌبىػبد هْهٔ ّ
هنُجٔ ها هْزؼل کوك .چِبه هْم ػولٍ ثَعبى یکكیگو اكزبكًل .اى ایي پٌ
ّؼبهُب ّ گوایُِب ٍوذ ّ ٍْٓ كیگو گوكذ ،اهىُُب ّ اػزوبكاد ىیو پبّل،
ّكبكاهٓ ّ رؼِلاد اى هبم هیِي ّ "آة ّ فبک" ّ كیبًذ ّ افالم ،ثَهْهیذ،
ًژاك ،ىثبى ،گوٍّ ّ هٌبكغ ّقٖٔ چوفِ ًوْك .ایلیْلْژُٓب ثَکیِّقٖیذ
رٌيل کوك ّ هیلاى ثوآ کالٍثوكاهاى ّ ٍْكعْیبى ُو هْم ،ثبى ّل.
كه هغوْعً ٔٛ ،یوَٓ كّم هوى ثیَزن ،کْْه اكـبًَزبى ثَیک "ِّو
كوًگ" هًگبهًگ ّجبُذ كاّذ کَ كایوب ً ّکلُب ّ ًوبُّٔبیِ رـییو هٔکوك
ّ ُیچ چیيٓ ىیجب ّ روبّبیٔ ُن كهآى ًجْك .یک چٌیي كّهأً ،ثوآ
هبعواعْیبًٔ کَ عوأد ّ گَزبفٔ اٍزلبكٍ اى كوٕذُب ها كاهًل ّ ثٍَّبیل ّ
هُُّب ُن اُویزٔ ًؤكٌُل ،ثِزویي ىهبى اٍذ .ثَایي عِذ ثْك کَ هبعواعْیبى
كه ٍواٍو اكـبًَزبى كواّاى ّلًل .هبعواعْیبًٔ اى فْك کْْه ّ کَبى
كیگوٓ کَ اى هوىُب ٍواىیو ّلًلُ .وکٌ ّ ُو گوٍّ ًوِ فْك ها اعواء
هٔکوك ّ ثوآ هٌلؼذ فْك هٔکّْیل ّ ؽبٙو ثْك روبم اّقبٓ كیگو ها
ًبثْك کٌل ّ اىهیبى ثوكاهك ،گبُٔ اّهبد كّ گوٍّ یب ثیِرو ثبُن هزلن هّٔلًل رب
ٍْهٔ ها ًبثْك کٌٌل ،ثؼل ثالكبٕلَ ثَعبى یکكیگو هٔاكزبكًل .کُِّْبٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 22۹ .....................................................
كیْاًَّاهٓ ْٕهد هٔگوكذ رب کْْه پبهچَ پبهچَ ّْك ،ؿبهد ًبهؾلّكٓ
كه ُوَ عب عویبى كاّذ کَ اؿلت ثَْٕهد ثٔپوكٍ ّ ثّٔوهبًَ ّ ػلٌٔ
ثْك ،گبُٔ ُن كه ىیو ػٌبّیي ّ ًوبةُبٓ ػْاهلویجبًَ ْٕهد هٔگوكذ.
ائحالفْبٔاجعبؾْب
اجعبؾيؼكٔفثّْفحگبَّاْموُث(ثُیبؾگكایبٌ)ٌبيم :
الق ـ عوؼیذ اٍالهٔ = ثوُبىاللّیي هثبًٔ.
ة ـ ؽية اٍالهٔ = گلتاللّیي ؽکوزیبه.
ط ـ ؽية اٍالهٔ = هْلْٓ یًٌْ فبلٔ.
الوٍْل ٍیبف. ػجلالوة ّ
ّ ك ـ ارؾبك اٍالهٔ =
ًٖوّللا هٌْٖه (اًْؼبثٔ دمحم ًجٔ).
ّ ُ ـ ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ = هْلْٓ
ّللا هْأمى (اًْؼبثٔ دمحم ًجٔ).
ّ ـ ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ = هْلْٓ هكیغ ّ
ى ـ عجَِٓ هلٔ ًغبد اكـبًَزبى = هْلْٓ دمحم هیو (اًْؼبثٔ اى هغلكٓ).
وّگبَّاْموُث(وُثگكایبٌ)ٌبيم : ثّ
اجعبؾيٕوٕو
الق ـ هؾبم هلٔ = پیو ٍیلاؽول گیالًٔ.
ٕجـخّللا هغلكٓ.
ّ ـ عجَِٓ هلٔ ًغبد اكـبًَزبى = ؽٚود ة
ط ـ ؽوکذ اًوالة = هْلْٓ دمحم ًجٔ دمحمٓ.
گكِْٔبٌٖیؼٗطٗؾّْ(13۵۶جب)13۸۶چُیٍاوث :
ائحالفْبٔاجعبؾْبٖ
ـ «ؽية ارؾبك اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى» ۱۳۵۶هزْکل اى ۱
ٍبىهبىُبًٖٓ :وًِٚ ،ذً ،یوّ ،هػل ،كلاییبى ،عٌجِ ّ هغبُلیي؛ اهگبى
ًْوارٔ :آىاكٓ.
ـ «عٌجِ هوبّد اٍالهٔ» ٍبل ۱۳۵۶هزْکل اى كّگوٍّ« :کبًْى ۲
هِبعو» ثَهُجوٓ ٍلوبى هًغجو ّ «عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي» ثَهُجوٓ
ػجلالؾَیي ػبهلٔ».
ـ «عجَِ آىاكٓثقِ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى» ٍبل ۱۳۵۶هزْکل ۳
اى ۱۰گوٍّ ّبهل :ؽوکذّْ ،هًٖٓ ،وً ،یوّ ،هػل ،عٌجِ ،هغبُلیي،
خّللا هؾٌَٔ»؛ ٍپَِباله« :ػلیپْه
عوؼیذالؼلوبء ،كػْدًِٚ ،ذ .كثیوکل« :آی ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى22۵ .......................................................
ؿلْهٓ» اهگبى ًْوارٔ« :ػبّْها» هلد كؼبلیذ :كو ٜچٌلهبٍ .کَ كه ًزیغَٓ
کبهّکٌٔ ّاؽل ًِٚذُب اى ُن پبّیل.
ـ «عجَِٓ هزؾل اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى» اى ٍبل ۱۳۶۱رب ۶۶ ۴
هزْکل اى ۴گوٍّّ ،بهل :عٌجِ ػبهلٔ ،كلاییبى اٍالم ،كلاییبى اهذ اٍالم ّ
كػْد اٍالهٔ .پٌ اى هزل آهبیبى افالهٔ ،ػبهلٔ ّ هٖجبػ هياهٓ ،اكواك ّبفٔ
ٕؾَؿ."وُگكاَمالة"قايُحٍكيًَٕٗؾ .
ایٍشجّٓ ویؿظىیٍػبنًٗثهؽْٗٔبًٌٗنٕنُصٗث
ـ «ّْهآ ائزالف» كؼبلیذ اى ٍبل ۱۳۶۴رب ّ ۱۳۶۶بهلًٖ :و، ۵
ًِٚذ ،پبٍلاهاى ،ؽوکذ ،عجَِٓ هزؾلً ،یوّ ّ ،ثوبیبٓ ّْهآ ارلبم.
ـ «ؽية ّؽلد اٍالهٔ» (ثب هَزْبهیذ ّىاهد فبهعَٓ ایواى) ۶
ٍبل ۱۳۶۶رب (...؟) هزْکل اى گوٍُّبًٖٓ :وًِٚ ،ذً ،یوّ ،پبٍلاهاى عِبك،
ارؾبكیَ ّکیل هوْٖكٓ ،ثوبیبٓ ّْهآ ارلبم ،عجَِٓ هزؾل ،هغبُلیي هَزٚؼلیي،
ّوبهٓ اى ػٌبٕو اٍزؾبلَ ّلٍٓ کبًْى هِبعو ّ ثقْٔ اى ؽوکذ اٍالهٔ.
قٌُٔفکك«پٍحَٕی»َٔگبْیثّلؿقت
ٙوّهی اٍذ كه پبیبى ایي ثقِ اّبهٍ کٌن کَ آىچَ (رب ایيعب) كهثبهٍی
هٌّّلکواى ّ ًیوُّبی ٍیبٍی کْْه گلزَاین ،اؿلت هوثْ ٛثَاهْام هؾوّم اٍذ
کَ ٙوّهرب ثیبًگو هبُیذ ّ روهیٌْلْژئ ّاهؼئ ًیوُّبی ٍیبٍئ ّاثَزَ ثَهْم
پْزْى ًیَذ؛ هٌّّلکو پْزًْی رؼویق ّیژٍی فْك ها كاهك؛ هب إالٌ ثَكهّى
هْم پْزْى ًوكزَاین رب اى ػالین ثبٌٛئ ایي هْم آگبٍ گوكین؛ ثٌبثوایي هؼلْهبد هب
كه هْهك «الیذ» پْزْى ُیچ اٍذ.
اگو «ؽية كیوْکواریک فلن» ّ ثؼل اى آى (رب ؽلی) عٌبػ «پوچن» ها
هيؽیش ًوبیٌلٍگبى ّ رْکلُبی الیذ پْزْى كه ًظو ثگیوین ،ثبىُن ُویي ًظو هب
رؤییل هیّْك ،چَ ُوكّ عٌبػ هَزویوب ً ًگبٍ ثَهلهد كاهًل ّ کبه رْكٍای ًویکٌٌل.
ػٌبٕوی کَ كه ػوَُٕبی اعزوبػی ّ هؾیُٜبی ػلوی ثَكؼبلیذُبی ٍیبٍی
ّ كکوی هٖوّف ثْكًل ،ػوْهب ً كوىًلاى اهْام هؾوّم ثْكًل ،ایيُب کزبة
هیفْاًلًلًْ ،واد كاّزٌل ،ؽکْهذ ها ثَچبلِ هیگوكزٌل ،اًْاع هللُب ّ
ّیٍُْبی ؽکْهزی ها هْهك هطبلؼَ ّ ًول هواه هیكاكًل ،ؿْؿبی فیبثبًی هاٍ
هیاًلافزٌلّ ،ؼو هیفْاًلًل ،آٍ ّ ًبلَ هیکوكًل کَ آی هب ثلثقزین ،آی ؽن هبها
فْهكًل ّ ...فالَٕ مُيگوا ثْكًل ّ َُزٌل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 22۸ .....................................................
اهب کٌْگواى پْزًْی ایيگًَْ ًجْكًل ّ ُن اکٌْى ًیي چٌیي ًیَزٌل ،آىُب اى اّل
کَ چْن ثبى هیکٌٌل ،ػولگوا ّ ّاهغثیي َُزٌل ّ اى ُوبى اثزلاء ًگبٍ ثَهلهد
كاهًل ،آىُب ىیبك کزبة ًویفْاًٌلُ ،وکزبثی ها ُن ًویفْاًٌل؛ اُل هیل ّ هبل ّ
ٍلَطَ ًیَزٌلّ ،ؼو ًویفْاًٌل ّ گویَ ّ ىاهی ًویکٌٌل؛ اگو رؾٖیل هیکٌٌل،
اگو کزبة هیفْاًٌل یب هیًْیٌَل ّ اگو كؼبلیذ ٍیبٍی هیکٌٌل ُوَ ّ ُوَ كه
هاٍزبی هیکبًیَن ؽلع هلهد ّ چگًَْ ؽکْهذ کوكى اٍذ ،آىُب اى اّل هیكاًٌل
کَ ثوای ؽکْهذکوكى ثَایي كًیب آهلٍاًل ،لنا هَزویوب ً ثَهوکيیذ هلهد ًظو
كاهًل .اى ُویي هّ كه هیبى ًیوُّبی ٍیبٍئ پْزًْی هٌزول هلهد ًویثیٌین ،هلػئ
هلهد هیثیٌین...
ایي هَٖ ٍوی ثَیبه كهاى كاهك ،كه ایيعب كو ٜاّبهٍ کوكم .
ٍَبٌْبیثؽًپُصى :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ اؽول هًغجو = فواٍبى ثيهگ۳۶ ٓ ،
۲ـ گوٍّ پژُّْٔ ٍیٌب« :اكـبًَزبى كه ٍَ كَُٓ افیو» ٓ ۱۶۱
۳ـ ؽَیي ًبیل ُوّیٍ :وىهیي ّ هعبل ُياهٍعبد۴۴۴ : ٓ ،
۴ـ هیو ٕلین كوٌُگ« :اكـبًَزبى كه پٌظ هوى افیو» ط ۲۳ ٕٔ ۱ـ ۲۲ـ ۵ـ
ُوبى۴۶۶ ٓ :
۶ـ اٍِزجلاك» (ػوثٔ) هٖله صالصٔ هيیل اى ثبة «اٍِزلؼبل» ثَهؼٌٔ «فْك هأٓ» ثْكى اٍذ؛
كه إطالػ اُل ٍیبٍذ ثٍَیَزن ؽکْهزئ اٛالم هّْٔك کَ ثًَؾْ كلفْاٍ كه هووهاد اكاهٓ
کْْه رٖوف کٌل ،ثلّى ایيکَ اى ًبؽیَٓ ِّوًّلاى هْهك ثبىفْاٍذ ّ هئافنٍ هواه گیوك.
۳ـ «هعْع کٌیل ثَاٍبًًبهَٓ ّْهآ ائزالف کَ ثوهْوّػیذ ؽکْهذ ّالیذ كویَ رؾذ
خّللا فویٌٔ رؤکیل هّٔهىك ّ فْاٍزبه ؽْٚه ًوبیٌلٍٓ ایْبى ثَػٌْاى هییٌ ّْها رب
هُجوٓ آی ّ
ىهبى رؼییي ٍقٌگْ هٔثبّلً ّ ...قَزیي هبكٍ اى اٍبًًبهَٓ ۲۰هبكٍآ ؽية ّؽلد اٍالهٔ
کَ فْاُبى ایغبك ؽکْهذ اٍالهٔ هجزٌٔ ثو ّالیذ كویَ كه اكـبًَزبى گوكیلٍ ّ كه هبكٍٓ
چِبهم ،ثَالزيام ًَجذ ثَّؼبه «ًَ ّوهٔ ًَ ،ؿوثٔ» کَ ّؼبه ٍیبٍذ فبهعٔ ایواى هٔثبّل،
ّ ثو ٍوكهة ػوبهد ّىاهد فبهعَٓ آى کْْه ًّْزَ ّلٍ ،رؤکیل هٔکٌل» .
۶ـ كگوّال یٍْق كه کزبة «رلگ فوً» ٕٔ ۱۶۳ـ ۱۶۰
۶ـ دمحم ؽلین رٌْیو« :ربهیـ ّ هّىًبهًَگبهٓ اكـبًَزبى» ٓ ۴۲۳
۱۰ـ ُوبى ـ ٓ ۵۲
۱۱ـ ػجلالؼلٔ هياهٓ «اؽیبٓ ُْیذ» چبپ اّل ىهَزبى ،۱۳۳۴هن ۲۱۵ ٕٔ ،ـ ۲۱۶
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى22۵ .......................................................
۸
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فكؾا
ثٗ قٔلْبٖ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 22۶ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى22۷ .......................................................
ثٗفكؾا
قٔلْبٖ
كه ثِبه ٍبل ۱۳۶۰رٖوین گوكزن ٍلوٓ ثَكافل کْْه كاّزَ ثبّن ،هٖلم
ها ثب ٍلوبى هًغجو كه هیبى ًِبكم ،اّ ٙوي هْاكوذ ،فیلٔ فّْؾبل ّل.
ًبهَُبٓ هلٖلٔ ثوآ فبًْاكٍٓ پلهٓ فْك ّ كیگو كٍّزبًٔ هورج ٜثب کبًْى
هِبعو ًّْذ .كٍزْهالؼولُبٓ كه هْهك ّیٍُْب ّ هیکبًیيم رؾوین ّ هٖبؽجَ ثب
خّللا ٍیلػلٔهوكم ،كوهبًلُبى ّ ؽبکوبى هؾلٔ ّ كه هأً آىُب «ّقٔ آی ّ
ثِْزٔ» هیبٍذ ًِبك اعوایٔ هٍْْم ثَ«ّْهآ اًوالثٔ ارلبم اٍالهٔ اكـبًَزبى»
افزٖبهاً .ُ( :ا.ا.ا.ا) ًّْزَ ثَهي كاك .اّ هیي ثوًبهَُبٓ هوا هّّي کوك .ؽلّك
ٍ ۳۰ئال هوثْ ٛثَهٖبؽجَ ثب آهبٓ ثِْزٔ ها ّقٖب ً ٛوػ کوك ّ کزجب ً ثَكٍزن
خّللا ثِْزٔ ؽزوب ً
كاكٍ .پٌ ٔٛیک علََٓ کبهٓ ،چٌل ثبه ٍلبهُ کوك کَ ثب آی ّ
هٖبؽجَ كاّزَ ثبّن ّ ایي پوٍِ ها اى اّ ثٌوبین کَّْ« :هآ ارلبم یک ؽکْهذ
هلْک ّ
الطْایلٔ ًیَذ؟
ـ ثَهّاث ٜاهْام لطوَ ًؤىًل؟ ّؽلد هلٔ ها ثَفطو ًؤاًلاىك؟»...
هًغجو ثَهي گلذّ« :هزٔ كه ثیي هوكم رؾویوبد هٔکٌٔ هزْعَ ایي ًکزَ ثبُ
کَ كه اكـبًَزبى ثؾواى ػلم اػزوبك ؽبکن اٍذ .هوكم هب كه اصو هظبلن كواّاى
ربهیقٔ ،كهّؽگْ ثبه آهلٍاًل ّ اظِبهاد اّلیَٓ ایْبى هبثل اػزجبه ًیَذ .رْ
ٍؼٔکي ُوبى یک ٍْژٍ ها اى چٌلیي هٌجغ ثپؤٍ ،آىگبٍ كهیبكذُبیذ ها ثبُن
رطجین ثلٍ ّ فْكد ًزیغَ ثگیو ».كه آفویي لؾظبد فلا ؽبكظٔ ،ثَهٌظْه رؤکیل
خّللا ثِْزٔ هٖبؽجًَلاّزَ ثبّٔ ،كکوکي کَ ثیِرو گلذ« :اگو كه ایي ٍلو ثب آی ّ
ُیچ کبهٓ ًکوكٍآ ،هكزٔ اكـبًَزبى ّ كٍذ فبلٔ ُن ثوگْزَآ!»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 23۰ .....................................................
هي ُن ثَاّ اٛویٌبى كاكم کَ ثَُوهیوزٔ ایي کبه ها هٔکٌن.
رب ایي هْهغ ٍواٍو ُياهٍعبد كه افزیبه ّْهآ ارلبم ثْك .آى ّْهٓ
کویَیْىُبٓ هٌظؤ عِذ اكاهٍٓ اهْه رْکیل كاكٍ ثْك .هٔرْاى گلذ ُو
کویَیْى ؽکن یک ّىاهد ها كاّذ کَ هوکيیذ ُوَگٔ آىُب كه هؾلٔ ثًَبم
«ِّوًْ ـ ّهً» هواه كاّذّ .ؼجَُبٓ ُویک كه هواکي ّلَْالُٔب كایو ثْك.
كه ؽکْهذ ّْهآ ارلبمُ ،وّلَْالٔ یک «ؽْىٍ» هؾَْة هّٔلٍ ،وّه
ؽْىٍ كه ؽکن ّلَْال ،ثواعوآ اهْه اّواف كاّذُ .کنا ّْهآ ارلبم
ًوبیٌلٍگُٔبٓ كؼبل كه کْْهُبٓ ایواى ّ پبکَزبى كایو کوكٍ ثْك.
هَئْلیذ ثقِ ایواى ّْهآ ارلبم ثَػِلٍٓ ّیـ ًبكهػلٔ هِلّٓ ِّوٍزبًٔ
ثْك کَ كه آى هْهغ كه ككزو رِواى ثٍَو هٔثوك .ككزو رِواى كه هَغل ٍپَِباله،
خّللا ؽَي ٍؼیل (اى
ّاهغ كه ثبىاه هَزوو ثْك .اهبم ایي هَغل کَٔ ثًَبم آی ّ
خّللا فْیٔ) ثْك کَ اى ثبة هكبهذ ّ ُوْبگوكٓ ثب ثِْزٔ (كه كّهاى ٛوكلاهاى آی ّ
رؾٖیل كهًغق) ایي هوکي ها كه افزیبه ّْهٓ ًِبكٍ ثْك.
فبًَٓ اػیبًٔ ّ ّیکّ ،اهغ كه کاكٚلی ًٖو دمحمكه ی
هؽین كه ُوبى هْهغ ككزو ٍبىهبى
اعواللیي اهجبل،
ًْاؽٔ ثبالِّو رِواى (فیبثبى اًوالة) هَزوو ثْك ،ایي هکبى کَ هزؼلن ثَیکٔ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى231 .......................................................
ٍواى كواهٓ هژین ٍبثن ثْكٍ ،كه آؿبى اًوالة هٖبكهٍ ّلٍ ّ اى عبًت كّلذ
ایواى كه افزیبه ٍبىهبى ًٖو ًِبكٍ ّلٍ ثْك.
هب ثَهٖل ُوبٌُگٔ ّ رلاهک هولهبد ٍلو ،ثَككزو ّْهٓ هكزینّ .یـ ًبكه
ػلٔ هِلّٓ کَ آى هْهغ كه رِواى ؽْٚه كاّذ ،كه کبهُبٓ هوثْ ٛثَهَبكورن
هٌزِبٓ ُوکبهٓ ثَفوط كاك ،ثواین کبهد ػْٚیذ ّْهآ ارلبم ٕبكه ًوْك،
یک هؼوكٔ ًبهَٓ هلٖل ثَآهبٓ ثِْزٔ ًّْذ رب ُن ثزْاًن ایْبى ها هالهبد ًوْكٍ
ّ ثب اّ هٖبؽجَ ًوبینُ ،ن كه ٍواٍو هلووّ ّْهٓ آىاكٓ ّ اهٌیذ كاّزَ ثبّن .اّ
ًبهَٓ ُن ثَهوکي ًوبیٌلٍگٔ ّْهٓ كه پبکَزبى ًّْذ ّ ٙوي آى اى هَئْلیي آى
هوکي فْاٍذ رب ثب هب ُوکبهٓ کٌٌل.
ٍواًغبم ،ثب هولاهٓ ىیبك ًْویَٓ «پیبم هِبعو»ُ « ،عْالٔ»ٍ ،وثوگ
«پیبم هِبعو» ،کزبةُبٓ هٌزْوٍ اى ٍْٓ «کبًْى هِبعو» ػبىم پبکَزبى
ّلمٛ .جن ثوًبهَ كه ككزو ّْهآ ارلبمّ ،اهغ كه «هوٓ آثبك ـ کْیزَ» ّاهك
ّلم ،كه ایي هْهغ هوؽْم ّیـ اکوم كبٙلٔ (ُن هؾلٔ فْكم) ًیي كه آىعب
ثٍَو هٔثوك .اّ هٌزظو ٍِویَٓ اٍلؾَ ثوآ ّْهآ ارلبم ثْك کَ اى هواعغ
ؿوثٔ رٍْ ٜاهرِ پبکَزبى هٌظوب ً ُوكّ ٍَ هبٍ یکثبه ثَگوٍُّبٓ هَلؼ
اكـبًَزبًٔ اػطبء هّٔلّ .یـ اکوم کَ هزْعَ ّل هب ػبىم كافل َُزین ،ثب
اًْاع لطبیقالؾیل هب ها ًگِلاّذ رب كه اهو اًزوبل اٍلؾَ ثب اّ هَبػلد کٌین.
رب آىهْهغ كهیوب ً یک ٍبل ّ ِّ هبٍ اى ّهّك هْآ ّْهّٓ ثَاكـبًَزبى
هٔگنّذ ّْهآ ارلبم ثَؽیش رٌِب ًوبیٌلٍٓ هوكم ّیؼَ ًيك هؾبكل ؿوثٔ،
ٌّبفزَ ّلٍ ثْك کَ اى ٍِویَٓ ٍالػ ّ اهکبًبد ثوفْهكاه ثْكٍ .واٍو
ُياهٍعبد رؾذ اكاهٍٓ هٌظن ّْهٓ هواه كاّذ .آىّْهٓ گوچَ یک ًِبك
گنّزَگوا ّ ػبهٓ اى هجبًٔ كکوٓ هّى آهل ثْك؛ لکي ثب ّیٍُْبٓ اثزلایٔ
كهْکواریک ،هبًٌل اًزقبثبد هؾلّٔ ،عْك هْآ ٍَ گبًَ ّ ،رْىیغ ػبكالًَٓ هلهد
ثَّعْك آهلٍ ثْك .هيیذ هٌؾٖو ثَكوك آىُ ،وبًب ظِْه ٛجیؼٔ اى هیبى رْكٍُبٓ
هوكم ثْك کَ ثبلووبثل اؽَبً هَئْلیذ كه ثواثو آًبى هًٔوْكُ .یچ رؼِلٓ كه
ثواثو ُیچ هلهد فبهعٔ ًلاّذ ّ ٍِن ُياهٍعبد اى ؽوبیذُبٓ ُوَ عبًجَٓ
هلهدُبٓ ؿوثٔ ها كهیبكذ هًٔوْك.
ثؼلا ً ّهزٔ عٌگُبٓ كافلٔ كه ُياهٍعبد ّوّع ّل ،هلهد ّْهٓ رٚؼیق
گوكیل ّ گوٍُّبٓ عبًتكاه ایواى كه آىعب عبى گوكزٌل؛ کهیّٖایٍکً
کْبلطغٌؿ .
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 232 .....................................................
ثبىاه ٍیبٍذ كه کْیزَ ّ پیْبّه گوم ّلٍ ثْك .هي اى هواکي گوٍُّب كه ایي
كّ ِّو كیلى کوكم ،فجوًگبهاى ؿوثٔ كْط كْط هبًٌل هْه ّ هلـ هیقزَ ثْكًل.
یک هّى ثؼل اى ظِو كه ككزو کبه ّ کیل ػجلالؾَیي هوْٖكٓ [هُجو ارؾبكیَ
هغبُلیي] ٍوگوم ٕؾجذ ثْكین کَ یک ًْعْاى آهویکبیٔ ثَارلبم یک هزوعن
ّاهك ّل ،ثبة گلذ ّگْ ها ثب ػجلالؾَیي هوْٖكٓ گْْك؛ كه پبیبى هٖبؽجَ،
آى عْاى آهویکبیٔ کبهوٍٓ فْك ها كهآّهك ّ یک چٌل هطؼَ ػکٌ اى ّکیل
هوْٖكٓ ثوكاّذٍ ،پٌ كٍزٔ كه عیت کوكٍ هجلـٔ كالو كهآّهكٍ ّ ّووك،
ؽلّك كُّياه كالو ّل ،آى ها گناّذ هّٓ هیي ػجلالؾَیي هوْٖكٓ ّ هوْٖكٓ
ُن آى ها ثوكاّذ!
هي اى ایي ٛوى کوک گلاهٌْبًَٓ آى عْاى آهویکبیٔ ّ هقْٖٕب ً اى
هجْل ػجلالؾَیي هوْٖكٓ ؽیود کوكم.
چطْه آىُب پیِ چْن هب ایي کبه ها کوكًل؟! ـ
ثوآ آهْىُ ًظبهٔ ثَ«رولٌیٌگ» ّاهغ كه هٌطوَٓ «روٓهٌگل»
هؼوكٔ ّلین .كه آىعب اهّكگبٍ ًظبهٔ ٍّیغ ثوپب ثْك .اكواك گوٍُّبٓ هَلؼ اكـبًٔ
ىیوًظو «هیلیْیبٓ پبکَزبًٔ» آهْىُ هٔكیلًلُ .وگوٍّ عبیگبٍ ّ ًْثذ فبٓ
كاّذ ،اكواك گوٍُّب کنرو هٔرْاًَزٌل یکكیگو ها ثجیٌٌل .آهْىُُب ثیِرو كه
هْهك رقویت ّ اًلغبهاد ثْك ،هّٓ ثلىٍبىٓ ّ َّزْْٓ هـيٓ إالً کبه
ًؤّل ،رووکي إلٔ هّٓ ُلفگیوٓ ّ «كیویٌگ» ثْك .هب هجالً ّجیَِ ایي ها كه
ایواى كیلٍ ثْكین ،ایوأًُب ثوآ آكم ىیبك ٍقٌوأً هٔکٌٌل ّ آّاى هٔفْاًٌل.
یکٔ ثؼل اى كیگوٓ؛
ا ّهب كه آىعب ثَهلد چِل هّى ُیچکٌ ثوآ هب ٍقٌوأً ًکوك .اى ٛوف
ّْهآ ارلبم هب ً ۱۰لو ثْكین کَ كه ؽویوذ ُیچیک اى هب ٍوثبى ّْهٓ
ًجْكین؛ كو ٜهػیذ ّْهٓ هؾَْة هّٔلین .هب هَبكواى ػبكٓ ثْكین کَ اى
ایواى ثَّٛي هٔهكزینُ ،یچیک اى هب ػالهَ ثَاهْه ًظبهٔ ًلاّزین؛ پٌ اى
اروبم یک كّهٍٓ چِل هّىٍ كه «روٓهٌگل» ٍواًغبمٍِ ،ویَٓ اٍلؾَٓ
ّْهآ ارلبم كهآهل کَ عوؼب ً ثبه ِّ هْرو الهٓ پبکَزبًٔ ثْك .هب كه یک
رٌگ ؿوّة ٍْاه ُوبى هْروُب ّلین ّ هّٓ عؼجَُبٓ هِوبد ّ هْاك هٌلغوٍ
ًَْزینٍ ،واٍو ّت هاٍ پیوْكین رب هجل اى ظِو هّى ثؼل ثَِّوک «ثبكًٔ»
كه هوى اكـبًَزبى هٍیلین .
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى233 .......................................................
«ثبكًٔ» یک ِّوک هبكیبیٔ ثَروبم هؼٌٔ ثْك کَ كه ٍکْد ههيآهیي كوّ
هكزَ ثْك .ایي ِّو كه افزیبه گوٍُّبٓ هَلؼ اكـبًٔ هواه كاّذُ .ویک اى آىُب
ككبرو ّ پبیگبٍُبٓ كه آىعب كاّزٌل .آىُب مفبیو ّ ىهاكفبًَُبٓ ػظیؤ كه آىعب
ایغبك کوكٍ ثْكًلُ .ویک هؾوْلَُبٓ هزؼلن ثَفْك ها هزلهعب ً ثَكافل اكـبًَزبى
اًزوبل هٔكاكًل .هب یک چٌل هّىٓ كه ثبكًٔ هؼطل ّلین ،هؾی ٜهاللآّه ّ پیچیلٍ
ثْك ،چٌبىکَ آصبهٓ اى ؽیبد ّ ّبكٓ كه آى ثَچْن ًؤفْهك .اى كه ّ كیْاه ّ
کٍْ ّ ٌٍگِ ّؽْذ هٔثبهیل .كه ًوب ٛهورلغٍ ،الػُبٓ ٙل ُْایٔ ًٖت ثْك.
اى ایي پٌ كیگو ٍو ّ کبه هب ثب رواکزْه ،ریلو ،فو ،اٍت ّ ّزو ثْك .هَیو
هاٍ ثبكًٔ رب «اًگْهٓ عبؿْهٓ» ؽلّك یک ُلزَ ْٛل کْیلُ .لزَٓ کَ ًبچبهم آى
ها «ُلزَٓ هوگ» ًبم گناهٓ کٌن ،پو ىؽوذ ّ پو فطو ثْك.
ثبیل ثیِ اى ٕلري ثبه ها هّٓ ٍو فْك گوكزَ اى هیبى كىكاى ػجْه ثلُین ّ
ثَهوٖل ثوٍبًین .كه ثؼ ٔٚاى عبُب ،هّىُب هٔفْاثیلینّ ،تُب هاٍ هٔهكزین .كه
آى ىهبى عبكٍُبٓ کًٌْٔ ّ هْروُبٓ اهوّىٓ ّعْك ًلاّذ .كه هٌبٛن ُوْاه
رواکزْه هٔرْاًَذ ؽوکذ کٌل ّ ،كه هٌبٛن كّْاهگنه ّ هّكفبًَُب ثبیل
ثبهُب ها اى ریلوُب پبییي هٔآّهكین ّ اٍتّ ،زو ّ االؽ کوایَ هٔکوكین.
کبهٓ ثَیبه كّْاه ثْك :ثیِ اى ٕل ري هؾوْلَ ها ثبه ّزو ّ اٍت ّ االؽ
هٔکوكین ّ پبییي هٔآّهكین .ثَفْٖٓ کَ ثقْٔ اى آى فیلٔ ثلثبه ُن ثْك،
هضالً اكّارٔ هبًٌل «ُبّاى ؿوًٍبیٔ ۱۲۰هیلوزوٓ» ّ «رْپُبٓ ثٔپٌلگل» ها
چگًَْ هٔرْاًَزین ثبه فواى ّ اّزواى کٌین؟
اى آى هِنرو هواهجذ اى ّهْع ٍوهذ ثْك ،ثبیل كه آى ّتُبٓ ربهیک ّ آى
کْهٍ هاٍُب چِبه چْؤ هٔپبییلین کَ ؽولَ كاهاى پْزْى هب ؽیْاًبد فْك ها چپ
هاٍ ًيًٌل ،ثبكىكاى ّ هُيًبى ُن كٍذ ًجبٌّل ،فْكّبى ػلیَ هب اهلاهٔ ًکٌٌل...
هٌطوَ ّبى ثْكُ ،وَٓ عبُب ّ ُوَٓ هاٍُب ها هٌّٔبفزٌل .ثَفبٛو كاهم کَ اى
هٌبٛؤ هٍْْم ثَ«عؼلو فیل»« ،هبهب فیل» ػجْه ًوْكین .هي هکوها ً هزْعَ ّلم
کَ اكواكٓ ٍؼٔ هٔکوكًل ٍو كّهأُُب االؽ فْك ها اى کبهّاى علا کٌٌل ،ثوفٔ
ُن هْكن هّٔلًل .اگو ُوَٓ آىُب هٔفْاٍزٌل چٌبى کٌٌلُ ،یچ هبًؼٔ ٍو هاٍ ّبى
ًجْك ،هب چَ هٔرْاًَزین كه هوبثل آىُب اًغبم ثلُین؟
لکي كه آى هْهغ کوایَٓ کَ هب ثوآ آىُب هٔپوكافزین اى إل هؾوْلَ ثیِرو
اهىُ كاّذ ،اٍلؾَ ثوآ آىُب چَ اهىّٔ كاّذ؟ آىُب پْل هٔفْاٍزٌل کَ هب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 23۹ .....................................................
ُن پوكافذ هٔکوكین ،هجبلؾ ّبُبًَ ثْك ،چْى ُوواٍ ثب فْك اٍلؾَ اى هٖبكه
ثيهگ آهلٍ ثْك .ثب ایي ُن ،یک ّت ثیي هي ّ یک ؽولَكاه عْاى پْزْى
كهگیوٓ اثلِبًَٓ هؿ كاك :هي هزْعَ ّلم کَ اّ كه آى كّذ ،پیٍْزَ ٍؼٔ هٔکٌل
فو فْك ها اى هبكلَ ثیوّى ثکْلُ ،وثبه ٍؼٔ کوكم علْ ایي کبه اّ ها ثگیوم،
آفواالهو ػٖجبًٔ ّل ّ هّٓ هي فٌغو کْیلٕ ،ؾٌَ ثَیبه فطوًبک ّل .كه آى
كل ّت ربهیک ثَهاؽزٔ هٔرْاًَذ هوا ثب فٌغو ثيًل ،ؽبالً اّ چطْهٓ ًيك،
ًْبى هٔكُل کَ عْأً ثب رغوثَ ثْكٍ اٍذّ .ت ثلٓ ثْك .ثبالفوٍ اكواكٓ اى
کبهّاى هزْعَ ّلًلٍّ ،بٛذ کوكًل ّ ارلبهٔ ًیبكزبك .هي ُن فْك ها اى ریوهً
آى عْاى كّه ٍبفزن ّ هْهؼیذ فْك كه ْٛل هبكلَ ها رـییو كاكم .ثلیيروریت
اعبىٍ كاكم اّ ثَهیل فْك ػول کٌل .هَلوب ً اّ ًؤرْاًَذ كهاىگُْ فْك ها
هُب کٌل ّ كه هیبى هبكلَ كًجبل هي ثگوكك رب ٙوثَ ىًل.
كه آى ّتُب ثبهُب فْك ها هالهذ کوكم کَ چوا ثَهیل ّْهآ ارلبم ایيگًَْ
فْك ها ثَىؽوذ ّ فطو اًلافزن؛ ا ّهب اى ایيکَ كکو هٔکوكم كاهم کبه هلیلٓ
ثوآ هیِي ّ هوكهن اًغبم هٔكُن ّبكهبى هّٔلم ّ رؾول كّْاهُٓب هوکي
هّٔل.
كه هَیو هاٍ ثب چگًَْگٔ ىًلگٔ اهْام پْزْى آٌّب ّلم ،هٍّزبُبٓ ىیبكٓ
ها كیلم کَ اى اصو عٌگُب ّ ثوجبهاىُب ثَهقوّثَ هجلل ّلٍ ثْكًل ّ آصبهٓ اى
ؽیبد كه آىُب ثَچْن ًؤفْهك ،هٌبٛن فْک ّ ػجٍْٔ ها كیلم کَ ٍبکٌبى ثب
كّْاهٓ ثٍَو هٔثوكًل ،كه عبُبٓ كیلم کَ ثب هْأّ آة هٔکْیلًل ّ ىهاػذ
آثیبهٓ هًٔوْكًل ...ىًلگٔ ثَیبه كلگیو ثْك.
ایي چَ ٍوىهیٌٔ اٍذ کَ اًَبى ّ ؽیْاى كه آى هؼنة اٍذ؟ ـ
ؽیْاًبد ىثبى ثَزَٓ کَ هب ثَپْذ آىُب آُي ثبه هٔکوكین اى ٕبؽجبى فْك
هؾوّمرو ّ گوٌٍَرو هًٔوْكًل.
ّهزٔ آكم اى ثیوّى هكزَ ،كه اكـبًَزبى هلم هٔىًل ،ثالكهًگ ٙویو
ًبفْكآگبُِ آى ها ثبكیگو کْْهُب هوبیََ هٔکٌل ّ كْها ً ثَایي ًزیغَ هٔهٍل کَ
كه ٕل ٍبل افیو ًَ رٌِب هلم هضجزٔ ثوآ ایي کْْه ثوكاّزَ ًْلٍ ،کَ کْْه اى
عِبد هزؼلك رقویت ّلٍ ّ ػوت ُن هكزَ اٍذ.
كه ْٕهرٔ کَ ثَیبهٓ هوبلک عِبى [ثَّیژٍ هٌطوَٓ هب] ُ ٔٛویي
۵۰ـ ٍ ۶۰بل افیو ثًَبى ّ ًْآ هٍیلٍاًل ،هجل اى آى ّٙغ آىُب اى اكـبًَزبى ُن
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى23۵ .......................................................
ثلرو ثْكٍ .اكـبًَزبى آةُبٓ ٍطؼااله ّ ٔٙهّكفبًَُبٓ فوّّبى كاّذ؛
اهبهاد هزؾلۀ ػوثٔ چَ كاّذ؟ کْیذ ّ هطو چَ كاّزٌل؟ کلام هّكفبًَ كه
ٕؾوآ ػوثَزبى عبهٓ اٍذ؟ کلام هّكفبًَی ثب اُویذ كه ایواى عبهی
اٍذ؟ ...آىُب كو ٜرْاًَزٌل اى كوٕذُبٓ كهفْبى هوى ؽبٙو کَ ًٖیت هٌطوَ
ّل ،فْة اٍزلبكٍ ثجوًل .كهٍذ كه ُویي كّهٍٓ ٛالیٔ کَ ُوَ هّ ثَپیِ ؽوکذ
هٔکوكًل ،اكـبًَزبى ثب ٍوػذ ىیبك ٍیو هِووایٔ ًوْك.
هب ٍالػُبٓ هزؼلن ثَّْهآ ارلبم ها كه ٌٍگ هبَّٓ عبؿْهٓ
ثٍَیلاهیي ػبهف کَ كه آى ىهبى ّالٔ عبؿْهٓ ثْك ،رؾْیل كاكین ّ هٍیل گوكزین.
ٍیلاهیي اى ُوبى عبؿْهٓ ثَؽْىٍٓ ِّوٍزبى رللي ىك رب یک ًلو ٍوثبى
ثَفبًَٓ پلهٓ هب ثلوٍزل ّ فجو آهلى هب ها ثَآىُب اثالؽ کٌل.
كه آى ىهبى فطْ ٛهقبثوارٔ کْْه ثوهواه ثْكُ .وبى یکهّزَ ٍین رللي
کَ هّٓ پبیَُبٓ چْثٔ کْیلٍ ّلٍ ثْك ،اهرجب ٛهقبثوارٔ ثیي ّالیبد ّ
ّلَْالُٔب ها رؤهیي هًٔوْكّْ .هآ ارلبم کَ فْك ها ثَهضبثَ یک كّلذ
هٔكاًَذ ،عْاًبى ها ثَفلهذ ٍوثبىٓ علت ًوْكٍ ّ آىُب ها ثَهلد یک
ٍبل رؾذ كوهبى هٔگوكذ.
اهوّىٍ ػغیت هًٔوبیل اگو ثگْین کَ هب هلد ُلذ ّت ّ هّى ها كه هاٍ
ٌٍگهبَّٓ عبؿْهٓ رب ٕلفبًَٓ ِّوٍزبى ثْكین .كه آىىهبى ُیچ هْروٓ كه
ُياهٍعبد روكك ًؤکوك ،كه ثَیبهٓ عبُب إالً ٍوک ّعْك ًلاّذ ،اگو ُن
هجالً ّعْك كاّزَ ،آى ها رقویت ّ هؾْ کوكٍ ثْكًل رب هْآ كّلزٔ ًزْاًٌل اى آى
اٍزلبكٍ ًوبیٌل .كو ٜكه عبؿْهٓ یک چٌل كٍزگبٍ هْرو فیلٔ کٌَِ ّ كوٍْكٍ
هْعْك ثْك کَ ثیي اًگْهٓ ّ ٌٍگ هبَّ روكك هٔکوك.
ٍواًغبم ،پٌ اى گنّذ ُْذ ٍبل ،كّثبهٍ ُوبى هؾل ّ كُکلٍٓ فْكهبى ها
كیلم؛ آى هّى ،هّىٓ ثَیبه فْثٔ ثْك ،عوؼیذ کضیوٓ ثَكبٕلَٓ چٌل کیلْهزو
ثَپیْْاىم آهلٍ ثْكًل ،پلهم عيء اّلیي گؤُّ ثْك کَ ثب هب ثوفْهك کوك ،ثَكًجبل
اّ اكواك كه كٍزَُبٓ چٌل ًلوُٓ ،وکلام ثب كبٕلَٓ ًَجذ ثَُنُ ...وَ ُیغبى
كاّزینّ .اهؼب ً هوكم هب چوله ٕویؤ ثْكًل .کؤ علْرو هكزین ،كیلم هبكهم
ُوواٍ گوٍّ کضیوٓ اى ىًبى هؾلٔ ثَٛوكن هٔآیٌل.
كه هّىُب ّ ُلزَُبٓ ثؼل ،روویجب ً روبهٔ اُبلٔ هؾل «ٌّٛک» ّ ٍبیو
هٍّزبُبٓ ُوغْاه ثَكیلًن آهلًل ،آىُب ًَجذ ثَایي ؽویو آىهله اظِبه لطق ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 23۸ .....................................................
هؾجذ کوكًل کَ ُیچ ؽل ّ ؽَبة ًلاّذ .اكًَْ کَ ُیچگبٍ هبكه ثَعجواى
الطبف ثٔكهیؾ آى هوكم ٕویؤ ّ ثب ایوبى ًیَزن؛ یک گلَٓ ثيهگ اى گٍْپٌلاى
اُلایٔ هوكم رْکیل ّل ،روویجب ً ُوفبًَ یک گٍْپٌل .كه هْاهكٓ چٌل فبًَ
هْزوکب ً یک گبّ آّهكًل .هوکي ًجْك ُوَٓ اؿٌبم اُلایٔ هوكم ثوآ فْكّبى
مثؼ ّْك ،لنا رؼلاك ىیبكٓ گٍْپٌل اٙبكَ آهلّ ،هزٔ هب ٔٛگلَٓ گٍْپٌلاى
فْكهبى ّل ،یک ههَٓ فیلٔ ثيهگ (چٌل ٕلربیٔ) رْکیل گوكیل.
كه کوبل رؼغت ،ىًلگٔ هوكم اى ُوًظو ثَْٛه ثبّه ًکوكًٔ هّ ثَثِجْك
ًِبكٍ ثْك ،اى هواه هؼلْمً ،قَزیي پالى پٌچٍبلَٓ ٍوكاه دمحم كاّّك فبى فیلٔ
هْكن ثْكٍ ّ رـییواد هضجذ كه ىًلگٔ هوكم ثَّعْك آّهكٍ ثْك؛ هضالً لجبًُبٓ
هوكم رویيرو ّ ًْرو ّلٍ ثْك ّ کنرو ّٕلَ كاّذ .لجبًُب اى اًْاع پبهچَُبٓ
هوؿْةٍ ،بفذ کبهفبًَُبٓ ًَبعٔ گلثِبه (ثب ظوكیذ رْلیلٓ ۵۰هیلیْى
هزو اًْاع رکَ كه ٍبل) ًَبعٔ پلقووٓ (ثب ظوكیذ ۲۵هیلیْى هزو) ًَبعٔ
عٌگلک (ثب ظوكیذ ۶۰هیلیْى هزو) ًَبعٔ ثلـ (ثب ظوكیذ ۴۵هیلیْى هزو) ّ
ًَبعٔ هٌلُبه (ثب ظوكیذ ۶۰هیلیْى هزو) اٍزلبكٍ هٔکوكًل.
كهایي هوطغ ،هؾْٖل پٌجَٓ هؾلْط كه كبثویکبد ؽالعٔ ُواد ثبلؾ ثو ۱۲
ُياه ري كه ٍبل ،كه ثلـ ُ ۱۵ياه ري ّ كه ثـالى ُ ۱۰ياه ري ثْكٍ اٍذ...
ؽزٔ اٍزلبكٍ اى اًْاع پبهچَٓ هوؿْة رزوّى ژاپٌٔ كه رِیَٓ لجبًُبٓ هؾلٔ
فیلٔ گَزوُ یبكزَ ثْكًْ ،ع کالٍُب ّ لٌُگُٔب كوم کوكٍ ثْك؛ كه ثقِ پبپُْ
ًیي اؿلت هوكم گبلُِبٓ پالٍزیکٔ ٍبفذ كافل کْْه ّ رِیَ ّلٍ كه ّوکذ
«اكـبى پالٍزیک» ثَپب كاّزٌل ،اٍزلبكٍ اى «ثْد آُْ» گَزوُ یبكزَ ثْك ،یب
ًْػٔ پبپُْ هٍّٔ ها عبگيیي اًْاع پبپُُْبٓ هلیؤ کوكٍ ثْكًل کَ هجالً اى
الَّٓ ربیو هْرو رِیَ هّٔل ّ ثَآى «چپلٔ» ّ «ریْپٔ» چٌلاّلٔ هٔگلزٌل.
اٍزلبكٍ اى «چپلٔ» ّ «ریْپٔ» ثَؽل اهل هٍیلٍ ثْك.
كه ثقِ ىهاػذ ،كهٕل اٍزلبكٍٓ هوكم اى ًِبكٍُبٓ کْبّهىٓ هبًٌل کْك
کیویبّٓ ّ ٍوْم ككغ آكبد ًجبرٔ اكيایِ یبكزَ ثْك ،کبهفبًَٓ رْلیل کْك کیویبّٓ
كه ثلـ ثب ظوكیذ ۱۲هیلیْى ري کْك كه ٍبل ،ثَکبه اكزبكٍ ثْك.
كه ثقِ لْاىم فبًَگٔ ،رؼلاك ىیبكٓ چوؿ فیب ،ٔٛهاكیْٙ ،جْٕ ٜد،
ٍبػذ كیْاهٍٓ ،بػذ ىًگئ هّهیيٍٓ ،بػذ هچٔ ،چواؽ گیٌ ،چواؽ كبًًْ،
چواؽ چْهثبٛوٓ ّ ؿیوٍ كه فبًَُبٓ هوكم ّعْك كاّذ ...كهؽبلٔ کَ ٍ ۶بل
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى23۵ .......................................................
پیِ اى آى {ىهبًٔ کَ ایي هؾل ها روک کوكٍ ثْكم }ُیچیک اى ایي هظبُو پیِ
گلزَ ّعْك ًلاّذ ،كو ٜكه فبًَٓ هب یک كٍزگبٍ هاكیْ هْعْك ثْك ،چوؿ فیبٔٛ
كه کل هؾل پیلا ًؤّل؛ ا ّهب ایي ثبه ُوَٓ آىُب كه ؽل كواّاى.
پِّْ ىًبى ّ كفزواى ًیي ٍجکرو ّ ػٖوٓرو ّلٍ ثْك ،آىُب كیگو اى
آى ًْع «ایياه»ُبٓ ٍوؿهًگ ّ چیيكاه ًؤپّْیلًل ،ثَعبٓ آى یک ًْع روجبى
ٕبف ّ ٍبكٍ (اؿلت ٍلیلهًگ) هّاط یبكزَ ثْك کَ ٍو ُوكّ پبچَاُ
ثًَؾْٓ ىیجب گلكّىٓ ّ یبٍّکبهٓ ّلٍ ثْك ،چٌبىکَ فیلٔ عناة ّ ٍٍَّْاًگیي
هًٔوْكّ .قٔ علا ً ثبّه هٔکوك کَ «ّبكٓ ّ ػْن ّ ًْب ٛكو ٜكه ُياهٍعبد
َُذ ّ ثٌ!»
هغوْع ایي رـییواد كه عبهؼَٓ ٍزوّى اكـبًٔ ثَیبه ثيهگ ثْك ،کَ ثبیل
عيء کبهًبهَٓ اكزقبهآهیي عوِْهیذ پٌظٍبلَٓ ٍوكاه دمحم كاّّك فبى ثَؽَبة
آیل .رب آى ىهبى اى ٍوْ ٛعوِْهٓ كاّّكفبى ّ اٍزوواه ؽکْهذ فلؤُب كهیوب ً ٍَ
ٍبل ّ كّ هبٍ هٔگنّذ .فلؤُب كه ؽویوذ ؽلّك ۵ـ ۶هبٍ اّل كه ُياهٍعبد
اِػوبل هلهد كاّزٌل ،ثبهٔ ایي هلد ها ّْهآ ارلبم ؽکْهذ کوكٍ ثْك .ؽبال
ثَهاؽزٔ هٔرْاى كِویل کَ كه ىهبى كاّّك فبى ،چَ ىیو ٍبفذُبٓ اٍزْاه
اهزٖبكٓ ثَّعْك آهلٍ ثْكٍ کَ ثیِ اى ٍَ ٍبل ثؼل اى اًوٚبٓ ؽکْهزِ ،اّٙبع
کوبکبى پبیلاه هبًلٍ ثْك .هبًٌل ُوَگبٍ اهٌیذ کبهل كه ٍواٍو ُياهٍعبد ثوهواه
ثْك .ىًلگٔ اهزٖبكٓ ثَْٛه ػبكٓ عویبى كاّذ ،هیوذُبٓ اهىام ػوْهٔ ُیچ
كوهٔ ًکوكٍ ثْك {هیوذ ُوچیيٓ كهٍذ ثواثو ثبىهبى كاّّك فبى ثْك} اهىُ
پْل هلٔ ُوچٌبى ثبال ثْك.
ـ هٔگْیٌل« :كاّّك فبى كه ىهبى هیبٍذ عوِْهٓ "هوٍ ُکل" فْك ها
هّٓ هیي هٔچوفبًل ّ هٔگلذ« :اگو كاّّك ُن ًجبّل ،پٌچ ٍبل ایي کالٍ
ؽکْهذ فْاُل کوك».
هي ػیٌب ً كیلم کَ رب ٍبل ۱۳۶۰یؼٌٔ چِبه ٍبل پٌ اى هزل كاّّك فبى
چگًَْ کالٍ اّ ثوکْْه ؽکْهذ هٔکوك .هي كه ْٛل ٍلوُبٓ ثؼل اى آى ًیي
ًوًَُْبٓ هٌّّٔ اى اهلاهبد هْكویذآهیي دمحم كاّّك فبى ها كه ػوَُٕبٓ
هقزلق كیلم.
هزؤٍلبًَ ثؾواى ػلم اػزوبك هلٔ كه اكـبًَزبى كاهآ چٌلاى ػوٗ ّ ػون
اٍذ کَ ثَیبهٓ اى اكـبىُب اى ثبّه ایي هوطغ كهفْبى اى ربهیـ کْْه فْك
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 23۶ .....................................................
ػبعياًل .ثَفْٖٓ ٔٛكّ ٍَ كَُٓ افیو ،یک ثقِ اى اكـبىُب كه اصو رولیل
ّ فْكثبفزَگٔ ّلیل ػبكد کوكٍاًل ثَْٛه هطلن ُوَٓ ٍْاثن ّ پیْیٌَٓ
هلٔ فْك ها هعن کٌٌل :یب ُوَ ثل ثْكٍاًل ،یب آى اى هب ًیَذ!
چٌیي ثوفْهك ثب ؽوبین ربهیقٔ ّ ّاهؼیذُبٓ هلٔ ثَُو كلیل کَ ثبّل،
ػْاهت ثَیبه ىیبًجبه كاهك؛ ؽبل آىکَ اهْام اكـبًٔ هجل اى ُو چیي ًیبى هجوم
ثَ«هلذ ٍبىٓ» كاهًل.
ؽلّك كّ هبُٔ گنّذ ،هِوبًُٔب ّ كیل ّ ثبىكیلُب روبم ّل؛ آىگبٍ كه ٕلك
اعوآ كٍزْهاد ٍلوبى هًغجو ثوآهلم؛ ًقَذ ثَكیلاه اٍزبك اٍجن فْك عٌبة
ّیـ دمحم ؽَیي ٕبكهٔ ًیلٔ هكزن .اّ ها كهؽبلٔ هالهبد کوكم کَ ٍوگوم لَ َگل ىكى
رْكٍٓ ِگل عِذ اؽلاس ثبىاه علیل ًیلٔ ثْك .كٍزوبلٔ ثٍَو فْك ثَزَ ثْك کَ اى
اصو ِچوک ّ ػوم ،هًگ إلٔاُ هبثل رْقیٔ ًجْك .لجبً کبه ثوري كاّذ کَ
آؿْزَ ثب ِگل ّ الٓ ثْك .اّ هوكٓ رٌْهٌل ،كاهآ ػٚالد هْٓ ّ اػٚبٓ ٍزجو
ثْكٍ .یٌَٓ پِيٍ ،و ّ ْٕهد ِگوك ّ ثيهگ ،چْوبى ًبكن ّ ٕلآ كّ َه َگَٓ
ٌٍگیي ّ کوپ كاّذ .ظبُوُ فْي هًٔوْك؛ لکي كه ثبٛي كاهآ اؽَبٍبد ّ
ػْاٛق ًیي ثْك
ؽبال کیَذ کَ ثزْاًل اّ ها اى هیبى ِگل ّ الٓ ثیوّى ثیبّهك ّ ثَؽوف ّ
ّقٔ یک كًلٍ ّ ٍوٍقذ ثْك .ثَىؽوذ رْاًَزن كه ِ گلذ ّ گْ ثکْبًل؟ اّ
مٌُِ ثگٌغبًن کَ ّبگوك ٍ ۶بل پیِ اّ َُزن كه هلهٍَٓ ًیلٔ ،پیِ فْكُ
كهً فْاًلٍام .اّ هظِو کبهلٔ اى یک اًَبى هْط اّلٔ ثْك ،فْٖٕب ً آىعب
کَ اؽَبً ههبثذ ّ فطو هٔکوك .اى آى عولَ آكمُبٓ ثْك کَ فیلٔ ثطٔ علْ
هٔآیٌلّ ،هزٔ ُن کَ «هام» ّلًل ثب ٕلاهذ ّ ّكبكاه هٔهبًٌل.
هي ّ ُوواُبًن ها ىیو چپو هقْٖٓ فْك هاٌُوبیٔ کوكٍ ،بػزٔ هٌزظو
ًَْزین ،اؽزوبالً ثَعِذ ؽلع ؿوّه ّ رؤکیل ثوّقٖیذ فْك ،كیورو اى آىچَ
هب رْهغ كاّزین ،كٍذ اى کبه کْیل ّ ثَهب هلؾن ّل .هي ثَعِذ روویت مُي ّ
اكززبػ كهیچَٓ فبٛواد اّ ،اى ٍلو ٍبل هجلِ ثَایواى ٍقي گلزن .ثٌب
ثَهٌظْه فبًٕٔ ،زبیظ ٍلو اّ ثَایواى ها پو هًگ علٍْ كاكٍ ّ ٍؼٔ کوكم
اهزیبىاد ّ هْكویذُبٓ آى ٍلو ها هؾْٖل ّقٖیذ اّ هلن كاك ًوبین؛ ّلٔ
هزْعَ ّلم کَ ثٌَّیلى آىگًَْ ٍقٌبى فیلٔ ػالهَ ًْبى ًؤكُل .مٌُِ
هؼطْف هّاث ٜهزٌْظ ّ کلّهدآهیي فْك ثب ّْهآ ارلبم ثْك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى23۷ .......................................................
اّ كهؽبلٔ کَ اى اثزلآ کبه ّْهآ ارلبمٍ ،وذ هؼبّى كّم آهبٓ ثِْزٔ ها
ثَػِلٍ كاّذ ،هلرٔ هّٔل کَ ثَهؾل فْك ثوگْزَ ّ اى ّوکذ كه علَبد ّْهٓ
فْككاهٓ هّٔهىیل .هي ُیچ ٍؼٔ ًکوكم ًوِ یک کبربلیيّه ثیي اّ ّ ّْهآ
ارلبم ها ثًَوبیِ ثگناهم؛ ا ّهب كه كٚبٓ ٕویوبًَٓ کَ ثیي هب ایغبك ّلٍ ثْك ،كه
پبیبى گلزن هٔفْاُن ثب آهبٓ ثِْزٔ ًیي كیلاهٓ كاّزَ ثبّن ،اگو هطلجٔ ها ٕالػ
هٔكاًل ،هٔرْاًن ثَاّ هٌزول ًوبین .كه کوبل رْاٙغ گلذٍ« :الم هوا ثَآهبٓ ثِْزٔ
ثوٍبى ،هي هجالً ٍقٌبًن ها ثَایْبى گلزَام ،گپ ىكى ىیبك كبیلٍ ًلاهٍ».
ایي عولَٓ اّ ثَهٌّّٔ ًْبى هٔكاك کَ ّکبف هْعْكٍ رب چَ اًلاىٍ ػوین
ثْك .اّ كیو ثَؽوف هٔآهل؛ ّهزٔ كُبى ثبى هٔکوك ،رب آفو هٔهكذ .هي اؽَبً
کوكم اّ ثَیک گُْ ٌّْا اؽزیبط كاهك ،رب ُوَٓ ؽوفُبٓ كل فْك ها ثيًل .هي
هجل اى ایي كه هٌبثغ فْاًلٍ ثْكم کَ «یک ًٌّْلٍٓ فْة ثْكىٌُ ،وٓ ثيهگ
اٍذ ».كه اؿلت هْاهك ،فْة ٌّیلى ثِزو هب ها ثَهوٖل هٔهٍبًل ،رب یک
ٍقٌوأً ْٛالًَُٔ .زٌل کَبًٔ کَ فیبل هٔکٌٌل ثب اكبكٍُبٓ ْٛیل هٔرْاًٌل
ثَُلف فْك هٌٍل .هَلّن ثْك کَ ُوَٓ ؽوفُبٓ اّ اهىُ ٌّیلى ًلاّذ؛ لکي
هِوبى ثب ًياکذ ّ ًٌّْلٍٓ فْة ثبّین. ِ هب پنیوكزَ ثْكین کَ
اّ ثَّیژٍ اى اكزقبهاد گنّزَٓ فْك ٕؾجذ هٔکوكّ .هزٔ ثَگنّزَُبٓ كّه
هٔهكذ ،ثًَؾْ روؽناًگیي اى كّهاى کْكکٔ ّ هؾوّهیذُبٓ فْك ٍقي هٔگلذ:
اى ایيکَ هي یزین ثْكم ّ كه فبًَٓ چَ کَبًٔ ثٍَو هٔثوكم ،اهالک پلهٓ هوا
كالًُٔب ّ كالى اهثبة رٖبؽت کوكٍ ثْك ،هي ثيهگ ّلم ،ثًَغق هكزن ،كه آىعب
كهً فْاًلمٍ ...پٌ ثَّٛي ثبىگْزن ،كه ىهبى ظبُوّبٍ ّ كاّّك فبى ثب كالًٔ ّ
كالى اهثبة كػْٓ هلکٔ هاٍ اًلافزن ،آىُب ها ّکَذ كاكم ،اهالک پلهٓ فْك ها
پٌ گوكزن ،كالًٔ ها چطْه ثب لگل ثَرقذ ٍیٌَاُ ىكم کَ ثَرَ هّكفبًَ ٍوْٛ
کوك ،چطْهٓ ؽْىٍٓ ػلویَ رؤٍیٌ کوكم ...اّ ثَّیژٍ رؤکیل كاّذ کَ عٌگ ػلیَ
ؽکْهذ روٍکٔ كه ُياهٍعبد ها اّلیي ثبه ،هي آؿبى کوكمّ ،لَْالُٔبٓ کغب ّ
کغب ها هي آىاك ًوْكم ،آهبٓ ثِْزٔ ها هي ثَهیبٍذ ّْهٓ ثوگيیلم ...كه پبیبى
ایي كواى اى ٍقٌبى فْك هکضٔ کوكٍ ،پٌ كهؽبلٔ کَ ٍوُ ها رکبى هٔكاك گلذ:
«کبهٓ کَ هي كه آى ىهَزبى ٍوك ّ كه هیبى ثوفُب اًغبم كاكمُ ،یچ "ًوگبّ"
هَذ ًؤکٌل؛ ثلٔ! ُیچ ًوگبّ هَذ!»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹۰ .....................................................
كهٍذ ثَفبٛو كاهم کَ ایي عولَ ها كه چٌلیي علََٓ ػوْهٔ ًیي ثَکبه
ثوك .اّ ٍبكٍ ّ ػْاهبًَ ٍقي هٔگلذٌُ ،گبهٔ کَ علّٓ ّ ثب اؽَبً ؽوف
هٔىك ،اى رؼجیواد ّ کلوبد هکیک ًیي اٍزلبكٍ هًٔوْك .ثوآ اّ كوهٔ ًؤکوك
کَ كه کٌبه چَکَٔ ًَْزَ ّ ثب کٔ ٍقي هٔگْیل .رالُ ًؤکوك ثٌب ثَهوزٚبٓ
علََ ،کلوبد ّ هلبُین هزـیو ثَکبه ثجوك .هُُّبٓ اٍزلاللِ هٌؾٖو ثَفْكُ
ثْكُ .یچ هطبلؼَٓ ٍیبٍٔ ًلاّذ ،كاهآ ثیٌِ هوبیََآ ًجْكُ ،یچ چیي ها ثب
ُیچ چیي هوبیََ ًؤکوك .ثوفالف ّیٍْٓ هّّيكکواى ،كه گلزبهُ اى
ُیچکٌ ًوًَْ ًؤآّهك .اػزوبكٓ ثَهْْهد ّ اٍزلبكٍ اى ًظو كیگواى ًلاّذ،
اى ُیچکٌ ًول هْل ًؤکوك ّ رظبُو ثَكاًَزي ػلْم ًْیي ُن ًلاّذ،
إطالؽبد ٌٍگیي ثَکبه ًؤثوك .ثلکَ ثوػکٌ :ثٍَبكٍىیَزٔ ّ ٍبكٍگْیٔ فْك
هجبُبد هًٔوْك ّ هٔگلذ« :کبه هي َچ َپْٓ اٍذ».
اّ كچبه ثیوبهٓ ٍْءظي ثْك ،اّ یک هوك رٌِبٓ ثَروبم هؼٌٔ ثْك ّ ،آى
رٌِبیٔ ها كٍّذ كاّذ .ههیتکْٔ ٕبكهٔ رب آى ؽل علٓ ّ هبٛغ ثْك کَ كه
ْٛل كّهاًِ ُیچ گوٍّ ّ ؽيثٔ ًزْاًَذ كه هلووّ اّ هلهد گیوك ّ ثَفْٖٓ
كه ًیلٔ ظبُو ّْك .كه ْٛل آى هلد رؼلاك ىیبكٓ اى ٛلجَُبٓ ًیلٔ هوین ایواى
اثزلاء ثب كاّزي ثبك ّ ثوّد ىیبك ثلاىعب هٔهكزٌل؛ ْٛلٔ ًؤکْیل کَ یک لٌگ
کلِ فْك ها عب هٔگناّزٌل ّ كواه هٔکوكًلٕ .بكهٔ ُیچ ّهذ هٍک ًؤکوك ّ
ثَکَٔ هغبل كُي ثبى کوكى ًؤكاك ،اى اّل ثٌب ها ثوٍْءظي ّ ػلم اػزوبك ًَجذ
ثَآىُب گناهكٍ ثْك ّ هٔگلذ« :هوا ثَفیو آىُب اهیلٓ ًیَذُ ،ویکّبى ثَؽبل ّ
ُْآ فْك ؿوم اًل».
ثب ىیوٍکٔ ّ پقزَگٔ ثوآ ُوکلام ّبى آّٔ ثبة ٛجغ فْكّبى هٔپقذ :یکٔ
ها گوكزبه فْى هٔکوك ،كیگوٓ ها گوكزبه ىى ،آى یکٔ كیگو ها گوكزبه كػبّٓ
فوكکٌٌلٍٓ كیگو...
روبم ّهذ اّ ٕوف کبهُبٓ اعوایٔ ّ ػولٔ اى هجیل هٍیلٍگٔ ثَاهْه اهثبة
هعْع ،یب کٌلى چْوَ ،پبک کوكى عْٓ آةٍ ،بفذ ّ ٍبى ثبىاهچَُبٓ علیل،
هٌبثوٕ ،بف کوكى ىهیي ّ ؿیوٍ هّٔل .كه هلووّ ؽکْهذ فْك كوهبى كاكٍ
ثْك کَ هوكم ثنهُبٓ ػلْكَ ّ گیبُبى ٕؾوایٔ ها عوغ ًوْكٍ ّ اى ًْ ثپبٌّل،
كوهبى كاكٍ ثْك رب ؽوْم ؽیْاًبد اُلٔ ّ ّؽْٔ ها ثًَؾْ ّبیَزَ هػبیذ کٌٌل .اّ
چْن ٛوغ ثَعیت ّ ٍلوٍٓ هوكم ًلاّذً ،بى كٍذهًظ فْك ها هٔفْهك ،اهْه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۹1 .......................................................
فْك ها اى ٛوین کبه هّٓ هطؼَ ىهیي ّقٖٔ ّ اؽیبٓ اها ٔٙهْاد
هٔگنهاًیلُ ،وعب عْٓ آة ،یب چْوَٓ علیل اؽلاس هٔکوك ،هبل فْكُ ثْك .ا ّهب
هٍّْفْاهٓ ّ هجْل ُلایب كه لیَذ کبهئ اّ عبٓ ًلاّذ .كه هٚبّدُبیِ ٍؼٔ
هٔکوك ؽن ثَؽنكاه ثوٍل ،هگو ایيکَ ًزْاًل کْق ؽویوذ ًوبیل.
ثؼلا ً گياهُُبٓ هٍیل کَ ؽبکٔ اى رـییو ّقٖیذ ّ اهیبل اّ ثْك .فجوُبٓ
كه كٍذ اٍذ کَ امػبى هٔكاهًل فٖلذ رولّکفْأُ ،صوّداًلّىٓ ّ
روبهیذفْأُ ثٍَوػذ كه ًِبك ٕبكهٔ هّل ًوْك .هٔگْیٌل ثَثِبًَُبٓ چْى
إالؽبد اه ،ٔٙرْىیغ ىهیي ثوآ كُوبًبى ثٔىهیي ّ کنىهیي ّ اؽیبٓ
اها ٔٙهْاد ...ثَهٖبكهٍٓ اها ٔٙهوكم هّٓ آّهك؛ ُوعب اها ٔٙهوؿْة
هٔكیل ،كهپٔ ثِبًَعْیٔ ثوآهلٍ ّ هبلکیي ها گوكزبه ّ ًبثْك هٔکوكٍ ،پٌ
اها ٔٙآىُب ها رٖبؽت هًٔوْك .گْیب یکٔ اى آىُب کَٔ ثًَبم "ٍیلؿالم ؽَیي
ّکیل" ّ كیگوٓ "اهثبة اکجو" ثْكٍ اٍذ کَ ُوکلام هبلک اها ٔٙهوؿْة،
ثبؽُبٓ ٍوٍجي ّ هلؼَُبٓ ثيهگ ّ هَزؾکن كه ثِزویي ًوبً ٛیلٔ ثْكٍاًل.
ٍیلّکیل ها (کَ پَوُ ٍیلػلن ّبٍ ػ ْٚثلٌل هرجَٓ ػ .ك .ؿ .ا .ثْك) ثٌلٓ کوك
ّ چْة ىك ،اّ كه ىًلاى اى ّلد فْىهیيٓ هؼلٍ كهگنّذ .اهالکِ ها رٖوف
ًوْك ّ هلؼَٓ ٍیلّکیل (ّاهغ كه کٌَِكٍ ًیلٔ) ها هوکي اهزلاه ّ ؽکووأً
فْیِ هواه كاك.
اهثبة اکجو اى كٍذ ٕبكهٔ هزْاهٓ ّل ،هلرٔ كه ُغود ثٍَو ثوك ،اى اصو
کِْلذ ّ هوی ٔٚرؾول ٍقزُٔبٓ هِبعود ها ًیبّهك ،ثوآ ٕبكهٔ ًبهَ
كوٍزبكٍ ّ ٙوي آى امػبى كاّذ کَ ُوبى اهالک ّ اها ٔٙهي ثوآ رْ ثبّل،
كو ٜثَهي اهبى ثلٍ رب ثَهؾل ثوگْزَ ّ كه ُوبىعب ثویوم؛ ٕبكهٔ ثبُویي ّوٛ
ثَاّ اهبى كاك ّ آى ّقٔ یکهبٍ ثؼل اى ّهّك ثَهؾل ،اى كًیب هكذ
هْهك كیگو ىهیي هلهٍَٓ ٍوًیلٔ اٍذّ .یـ دمحم كبٙلٔ ًیلٔ هٔگْیل:
ىهیي هلهٍَ كه إل هبل پلهم هوؽْم "ّیـ فلاثقِ كبٙلٔ" ثْكّ ،هزٔ
ٕبكهٔ اى ًغق ثوگْذ ،پلهم ایي ىهیي ها ثَػٌْاى ّهق اهبم ىهبى ّاگناه ًوْك
رب هّٓ آى ؽْىٍٓ ػلویَ رؤٍیٌ ّْك ،ایيکبه اًغبم ّل؛ ا ّهب كه كّهٍٓ اًوالة
ٕبكهٔ هلهٍَ ها رقویت ًوْك ّ ىهیي ّ آة آى ها كوّفذُ .وچٌیي عٌبة
ّیـ ًبظو ؽَیي هٙبیٔ ًیلٔ گْأُ هٔکٌل کَ ٕبكهٔ كه علَبد ػوْهٔ
ٙوي ٍقٌوأً گلذ« :كه اكـبًَزبى اّلیي ًلو فْكم َُزن ،كّهٔ ّعْك
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹2 .....................................................
ًلاهك؛ فلهبرٔ کَ هي اًغبم كاكٍام ،ؽٚود ػلٔ هْكن ثَاًغبم آى ًْل؛
ؽکْهذ هي اى ؽکْهذ ؽٚود ػلٔ هْٓرو اٍذ؛ ُوکبهٓ هي کٌنُ ،وبى
هْهك ًظو اهبم ىهبى اٍذ ،پْذ ٍو ُیچکٌ ًوبى عبیي ًیَذ ،كو ٜپْذ
ٍوفْكم ،هٚبّد ُیچکٌ ثَؽن ًیَذ ،عي هٚبّد فْكم»...
هٔگْیٌل ٕبكهٔ آىهله ىیوک ّلٍ ثْك کَ ّعٍْ ًولٓ فْك ها ثَكکبىكاهاى
ًیلٔ ّ ٌٍگوْم هٍٔپوك رب هّٓ آى هؼبهلَ کٌٌل؛ ثبلووبثل إلالوبل ّ ٍْك آى ها
ثب كالو آهویکب ّ ثًَوؿ هّى هؾبٍجَ هًٔوْكّ ...لٔ اى آىعب کَ كیْاى ّ ككزو ّ
ِّْكٓ كه ثیي ًجْكٍ ،پٌ اى کْزَ ّلى ٕبكهٔ ُوَٓ ؽَبةُب ثَُن هٔفْهك
ّ روبم هطبلجبد الكهک هّْٔك.
كه آى اّایل کَ هي ثب اّ هالهبد كاّزن ًَ ،رٌِب ایيگًَْ ًجْك ّ اى آى ؽوفُب
ًؤىك ،کَ فیلٔ ُن رْاٙغ ثَفوط هٔكاك .هْاٙغ چپهّاًَ ّ پْپْلیَزٔ
كاّذ .كه آى هْهغ كهكُ ایي ثْك کَ كه ّْهآ ارلبم فْاًیي ّ اهثبثبى ًلْم
كاهًل .اى اکجو فبى ًوگٌ ّ چٌل ًلو فبى اى ًْاؽٔ ٍوؽلِّ ،وٍزبى ،لؼل ّ
كایکٌلٓ (هِْْه ثَرْل چْلَ کْه) ًبم ثوك کَ گْیب كه ّْهآ ارلبم هْهؼیذُبٓ
كاّزٌلُ .ویک اى آىُب كه ؽویوذ ًوبیٌلٍگبى هؾل فْك كه هوو ّْهٓ ثْكًل.
ثَْٛه كهین هزْعَ ّلم کَ ٕبكهٔ ًیلٔ اى ًلْم فْاًیي كایکٌلٓ كه ّْهآ
ارلبم ًگواى اٍذ .اّ چٌیي اؽَبً کوكٍ ثْك کَ كه هلمُبٓ ثؼلٓ ایي فْاًیي
هٔرْاًٌل ههجبٓ ٍوٍقذ اّ كه ثبىٓ هلهد هؾلٔ ثبٌّل .اّ هبیل ًجْك كه ؽْىٍٓ
لْٓ ّلَْالٔ كایکٌلٓ کَٔ ها ثَػٌْاى ّویک هلهد ثپنیوك .ایلٍُبٓ اّ ثَْٛه
هّّي ثَایي چٌل گياهٍٓ ٍبكٍ ّ ػلّلًبپنیو كوهْلثٌلٓ هّٔل« :كًیبٓ هي
كایکٌلٓ اٍذً ،بف ایي كًیب «ًیلٔ» هٔثبّل ،ایي هلووّ هي اٍذ ،رؾذ ُو
ّوایطٔ اى آى ككبع فْاُن ًوْك ،کَٔ ها كه آى ّویک ًقْاُن کوك».
گوچَ "هعجؼلٔ عاللٔ رووأً" كه اصو فْك چٌیي ّاًوْك هٔکٌل کَ گْیب كه
ثلّ اهو ٕبكهٔ ُن ّبیَزَگٔ ّ ُن رْهغ كاّذ کَ ثَعبٓ ثِْزٔ هيؽیش هیبٍذ
ّْهٓ ثوگيیلٍ ّْك .اّ هٔاكيایل :ایي اهثبثبى ،فْاًیي ،رٌظیؤُب ّ ّؼلَآُبٓ
ُياهٍ ثْكًل کَ هبًغ اًزقبة ایْبى گوكیلًلٍ .پٌ رٖویؼ هٔکٌل کَ ٕبكهٔ
ربعیکرجبه ثْك( .هوكهبى ًْاؽٔ ِّوٍزبى ،لنیوً ،یلٔ ،کغواى ،کیَْ ،روواى...
ػوْهب ً اى هْم ربعیک َُزٌل .لنا "ًظو ػلٔ هْؽلٓ کیَْٓ" كه اهعْىٍٓ ثب
ػٌْاى «هٖیلٍٓ اكـبًَزبى» (ٓ )۵هٔگْیلُ :ياهٍ هوکت اى روک ّ ربعیک
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۹3 .......................................................
اٍذ )...ثب ایي ُوَ ،هي كکو ًؤکٌن کَ ٕبكهٔ كوارو اى كایکٌلٓ رؼلن فبٛوٓ
كاّزَ اٍذ.
الوهبة روبم ؽْىٍٓ كایکٌلٓ ثبّل ،فبهط اى آى اّ كو ٜهٔفْاٍذ هبلک ّ
ُوچَ هّٔل ثَاّ رؼلن ًلاّذٕ .بكهٔ اؽَبً کوكٍ ثْك کَ هْـْلیذ ّ
اهبهذ كایؤاُ كه هوکي ّْهآ ارلبم هْعجبد كّهٓ اى كایکٌلٓ ـ ًیلٔ ها
كواُن آّهكٍ ّ ایي هٌغو ثَرٚؼیق هْهؼیذ فْك ّ ،روْیذ هْٙغ ههجبٓ
هؾلٔ فْاُل ّل.
كه آى ٛوف ،ثِْزٔ فیبل کوكٍ ثْك ٕبكهٔ ٍ ٔٛلو ٍبل گنّزَ ثَایواى،
ثٍَبىهبى ًٖو پیٍْزَ ّ إلیذ ّْهآ ارلبم ّ هُجوٓ اّ ها ثَچبلِ گوكزَ
اٍذ ،ثبلووبثل ٕبكهٔ فیبل هٔکوك کَ ثْكى اّ كه هوکي ّْهٓ كه ّاهغ یک
ًْع هوًطیٌَ ّلى اٍذ رب ههجبٓ اّ كه هٌطوَ پیْٔ گیوًل .ایي ثلكِؤ كّ
ٛوكَ ،هلم ثَهلم ػوینرو ّل ّ كوٕذ هٌبٍت ثوآ اّقبٓ كوٕذٛلت كه
كهّى ّ ثیوّى ّْهآ ارلبم ،ثَّیژٍ گوٍُّبٓ ربىٍپبٓ هوین ایواى ّ هِنرو اى
ُوٍَ :یلهِلٓ ُبّؤ ّ ّاؽل ًِٚذُب كواُن آّهك رب آرِ عٌگُبٓ كافلٔ ها
ثواكوّىًل.
كه آى هْهغ اى ٕؾجذُبٓ ٕبكهٔ ثَهٌّّٔ هزْعَ ّلم کَ ُیچ هیل ّ
ٛوؽٔ ثوآ لْکوکْٔ ػلیَ ّْهآ ارلبم ّ ثواًلاىٓ ثِْزٔ ًلاهك؛ كو ٜهبیل
ثَثبىگْذ ثَهوکي ّْهٓ ًجْكٕ .بكهٔ كو ٜكایکٌلٓ ها هٔفْاٍذ؛ ایي اّزجبٍ
ثِْزٔ ثْك کَ ؽلّك كّ هبٍ ثؼل اى ایي ،لْکو ػظیؤ اى ًْاؽٔ ٍوؽل ثوآ
ٍوکْثٔ ٕبكهٔ كوٍزبك .ػٌبٕوٓ اى فْاًیي یب کَبًٔ کَ گوایُِبٓ رٌظیؤ
كاّزٌل ٍِن ثوعَزَ كه ایي لْکوکْٔ ایلب کوكًلٍ" .وّه ٍوفُْ" کَ اى
ٌُوهٌلاى ٍوٌّبً ُياهٍ ثْك ،هيؽیش هْهٌلاى ّْهٓ هیلْكئ ثب ایي ّبٍثیذ
ػلیَ ٕبكهٔ ٍوایِ کوك ّ كه ُوعب کَ هٔهٍیلآى ها ثب ًْآ رٌجْهک كهَبى
هٔکوك ّ کٌَود هٔكاك:
ٕبكهٔ ثوُبًٔ ها كه هویۀ ٕلفبًَ کْذ
کْكکبى ها كه فلظ آى هبرل كیْاًَ کْذ
اًلکٔ پیِ اى کْزَ ّلى ثوُبًٔ (کَ ثِبًَٓ ثوآ ّوّع عٌگُب ّل) هي كه
كیلاهٓ کَ ثب ُو كّ ًلو كاّزنُ ،یچ هیل اًزوبمعْیٔ ّ لْکوکْٔ كه مُي ُیچیک
اى آىكّ ًَجذ ثَیکكیگو ًیبكزنً ،ؤرْاًَزن رْٖه کٌن کَ ایي اهٌیذ یکٖل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹۹ .....................................................
ٍبلَٓ ُياهٍعبد كه اصو فیوٍٍوٓ آى كّ هُجو ثَیکثبهٍ آى چٌبى ثوُن ثقْهك.
كه آىىهبى ایي ًکزَ ثوآ ُوَ ؿیو هبثل رْٖه ثْك کَ« :چگًَْ اهکبى كاهك
كًّلو ػبلن كیٌٔ ،كوهبى هزل ّ کْزبه ّ ؿبهد ّ رغبّى ٕبكه کٌٌل؟»
= ا ّهب ىًلگٔ ،فْك هّّيرویي پبٍـُب ها كاك .ؽٚوادّ ،بفَٓ ها کَ
فْك ثو آى هواه كاّزٌل ،اى ثیـ هٔثویلًل .ایي آىچیيٓ ًجْك کَ اى آىُب رْهغ
هٔهكذ .اى هلیناالیبم كه ُياهٍعبد آى چٌبى اهٌیزٔ ّعْك كاّذ کَ یک ىى
هٔرْاًَذ ثَرٌِبیٔ اى یک ّلَْالٔ ثَكیگو ّلَْالٔ هَبكود ًوبیل .یک ىى
ثَرٌِبیٔ اى کٍْ ُیيم هٔآّهك .چْپبًٔ هٔکوك .ثَثوکذ ُویي اهٌیذ پبیلاه ّ
اػزوبك ػوْهٔ ثْك کَ ىًبى ُياهٍعبد ًَجذ ثَُوعبٓ كیگو کْْه (ثَاٍزضٌبٓ
کبثل) اى آىاكٓ ىیبك ثوفْهكاهًل ،آًبى ثب هوكاى هؼبّود هًٔوبیٌل ،هؼبهلَ
هٔکٌٌل ،کبه هٔکٌٌل ّ ُوگي اى هوكاى ؿویجَ هّ ًگوكزَ ّ كه ربهیکفبًَُب
پٌِبى ًؤًّْل .كه ٍواٍو ُياهٍعبد اى كىكٓ ،اػزیبك ،هلبٍل افالهٔ ّ
هْوّثبد الکلٔ اثلا ً فجوٓ ًجْك.
هزؤٍلبًَ فیوٍٍوٓ هُجواى گوٍُّبٓ هزقبٕن ایي ثٌبُبٓ اٍزْاه هؼٌْٓ ّ
افالهٔ ها ثِن هیقذ ّ هٌغو ثَعٌگُبٓ فبًوبًَْى كافلٔ ّثوّى هلبٍل گوكیل.
ُْذ ٍبل ثؼل اى آى ٕبكهٔ ها كه ُزل اللَٓ رِواى هالهبد کوكم .كه آى
هْهغ كهاهَٓ ّْهآ ارلبم ثَپوكٍٓ آفو فْك هٍیلٍ ثْك ّ ٕبكهٔ كه آؿبى كّه
كیگوٓ اى ثبىٓ هواه كاّذ .ثوآ اهٚبٓ هواهكاك «ؽية ّؽلد» ثَایواى
كػْد ّلٍ ثْكٍ ،وؽبل ّ ثب هّؽیَ ثْك .اى اّ پوٍیلم :آیب كکو هٔکٌیل ٛوػ
ّؽلد رؾونپنیو ثبّل؟ یؼٌٔ هب ثَایي ىّكُٓب ّبُل ّؽلد فْاُین ثْك ،یب ایي
یک پالى علیل ثوآ عٌگُبٓ علیل عِذ ؽنف ّ اهؾبٓ كیگواى اٍذ؟
پبٍقٔ ثَایي هٚوْى كاك:
«إل ّؽلد چیيٓ فْة اٍذُ ،یچکٌ ًؤگْیل ّؽلد ثل ّ ،رلوهَ فْة
اٍذ هٌزِٔ كه ػول هٔثیٌین کَ یک ػلٍ اّقبٓ اى ػون كل ،فْاُبى ّؽلد
ًیَزٌل .آكم اى ثؼ ٔٚؽوکذُب فِّْ ًؤآیل ،كم ؿوّة هٔثیٌٔ کَ " کْى هْرو
یک ػلٍ ٍوؿ ـ ٍوؿ هّْٔك " ٍپٌ ُگن هًّْٔل! ّ ًٖلَُبٓ ّت ثوهٔگوكًل.
كوكایِ هٌّْٔین کَ كیْت علََ كاّزَاًل؛ اگو ًیذُب ٕبف اٍذ کَ ایي کبهُب
كهٍذ ًیَذ»...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۹۵ .......................................................
اى اّ فْاٍزن كّهًوبٓ ّؽلد كو ٔٙها ثب هْهؼیذ ّ ٍبفزبه ّْهآ ارلبم
هوبیََ ًوْكٍ ّ عبیگبٍ فْك ها كه ُوكّ هْهك ثبىگْ ًوبیل ّ ،ایيکَ آیب هوك ّوبه
ٍ ۲ـ یب ۳ؽية ّؽلد فْاُل ّل؟ اّ هطبثن ثب ٕواؽذ لِغَ ّ اكثیبد فبٓ
فْك ایيگًَْ عْاة كاك:
«هي ثب ایي ُاىثک (هٌظْهُ آهبٓ هياهٓ ثْك) ّؽلد ًکوكٍام کَ ُولیگو ها
هجْل كاّزَ ثبّین ،ثلکَ هواهكاك هٔثٌلین کَ ثَىًبى یکكیگو رغبّى ًکٌین».
ٔ افمٔؾ« :اگو اهو كایو ّْك ثیي «ّْهٓ» ّ «ّْهّٓ» ّْهّٓ اى
ّْهٓ ثِزو اٍذ ،چْى هبًْى كاهك؛ ّ اگو اهو كایو ثبّل ثیي «ٍبىهبى ًٖو» ّ
«ّْهآ ارلبم» ّْهٓ ثَهوارت اى ٍبىهبى ًٖو ثورو اٍذ ،چْى ّْهٓ هْل
ّ للع ّ عْاًووكٓ كاهك ّ ثَهَن ّ هوآى فْكُ پبثٌل اٍذ؛ كه ؽبلٔ کَ ٍبىهبى
ًٖو اى ُوَٓ آى هْاهك ثٔثِوٍ اٍذ ،ثَُیچ چیي پبثٌلٓ ًلاهك ّ ٍقذ پیوبى
ّکي اٍذ».
ثلیيروریت ،هي پبٍـ فْك ها گوكزنّ« :ؽلرٔ كه کبه ًیَذ؛ كْبهُبٓ
ثیؤًّ ّلیل اٍذ» ّگوًَ ،هّاث ٜهیبى آهبیبى ٕبكهٔ ّ هياهٓ ّ ثَرجغ آى،
هٌبٍجبد ٍبىهبى ًٖو ّ ٍپبٍ ُویَْ فًْیي ثْك .هعجؼلٔ عاللٔ رووأً هّاثٜ
ٕبكهٔ ّ هياهٓ ها ایيگًَْ گياهُ هٔکٌل:
« ...آهبٓ هياهٓ ربىٍ اى ایواى آهلٍ ثْك ،كه ایي ىهبى آهبٓ افالهٔ کْهٔ ًیي
اػالم ثٔٛوكٔ کوكٍ ثْكُ ،یؤد ٕلؾٔ ثوآ ؽل هٌبىػَٓ ًٖو ّ ٍپبٍ رْکیل
ّل كه هأً ایي ُیؤد آهبٓ افالهٔ کْهٔ هواه كاّذ ّ اػٚبٓ كیگو آى ػجبهد
ثْكًل اى هي (عاللٔ) ّ ّبٍ كلآ ثِْزٔ ّ ٍیلػبلؤ ثبكاهک ّ ّیؼ دمحم ٕبكهٔ
کْهٔ .آهبٓ افالهٔ ثواٍت فْك ٍْاه ّل ّ هي ّ كٍّزبى كیگو پیبكٍ ثَٛوف
ّئیو ّ کیبى ؽوکذ کوكین رب كه ّئیو آهبٓ ًبٛؤ ؽبٙو ّْك آىگبٍ اّ ّ آهبٓ
اؽَبًٔ ثبُن هناکوٍ کٌٌل».
«كه ؽَیٌیَٓ ّئیو علََٓ ٕلؼ كایو ّلّ ،لٔ اى ثٌ افزالكبد ّلیل ثْك،
ثَصوو ًوٍیل .آهبٓ ٕبكهٔ رِلیل کوكٍ ثْك کَ كیگو ٍبىهبى ًٖو ها رؾول ًقْاُل
کوك ،لنا اّ هٔفْاٍذ ثوآ ٍوکْثٔ ٍبىهبًُٔب لْکو ًبىفْه ثلوٍزل .كه ایي
ىهبى آهبیبى :اٍزبك اؽَبًٔ ّ هال هْالكاك اٍالهٔ ّ ّبٍ اکجو هٍْْٓ ّ
ٍیلهٍْْٓ ّئیو ّ افالهٔ کْهٔ كه ؽْٚه آهبٓ ٕبكهٔ هكزَ ثْكًل ّ اى اّ
فْاٍزَ ثْكًل کَ اى كوٍزبكى لْکو ثٍَْٓ هٌبٛن كیگو هٌٖوف ّْك ،ثیبیل كه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹۸ .....................................................
روواى اى ًيكیک ثب هياهٓ هؼٚالد ٍیبٍٔ فْیِ ها ؽل کٌلٕ .بكهٔ گلزَ ثْك
کَ هي روواى هٔآینّ ،لٔ ثب ٍپبٍ ّ لْکو .هب پٌظ ًلو ثَػٌْاى ُیؤد ٕلؼ فلهذ
آهبٓ هياهٓ كه ّبلیياه هكزین ،ایْبى اُلاف ٍبىهبى ها ایيگًَْ ثیبى کوك:
ٍبىهبى ًٖو یک گوٍّ ٍبثوَكاه ٍیبٍٔ ّ ًظبهٔ ّ كوٌُگٔ اٍذ ّ كؼ ً
ال كه
روواى ّ کیزٔ ّ کْهٔ ّ کیَْ ...اى ًلْم ثوفْهكاه اٍذ ،كیگو آى ىهبى گنّذ
کَ ٍبىهبى ًٖو هالؽظَٓ ٕبكهٔ ّ اؽَبًٔ ها هٔکوك ّ ىیو ػلن آىُب ٍیٌَ
هٔىك .هب اکٌْى ثَػٌْاى یک گوٍّ هلهروٌل ٍیبٍٔ هٔرْاًین ثب ٕبكهٔ ٕلؼ کٌین
ّ هٔرْاًین ثغٌگین ،هب ثٔكهًگ اى آهبیبى ٕبكهٔ ّ اؽَبًٔ هٔفْاُین کَ
ٍبىهبى ًٖو اى ایي هّى ثَثؼل كه هٌبٛن روواى ّ کیزٔ ّ کْهٔ ّ کیَْ...
پبیگبُبٓ هَزول ٍیبٍٔ ّ ًظبهٔ كاّزَ ثبّل .كیگو كّهاى رؾول ّ ثوكثبهٓ
گنّذ».
«اگو آهبٓ ٕبكهٔ ثَروواى آهل ایي ًظویَٓ هوا ٕویؼ ّ هبٛغ هطوػ کٌیل.
آهبٓ ًبٛؤ اى ثٌ اى آهبٓ ٕبكهٔ هٔروٍیل ،ثب ّعْكٓ کَ هياهٓ كه روواى
ثْك ،اى فْف ّلیل ًزْاًَذ ثَٛوف روواى ثیبیل .كّ هّى ثؼل آهبٓ ٕبكهٔ ثب
لْکو ّ ٍپبٍ فْك ّاهك روواى ّل ،لْکویبى اّ كه کٍُْب ّ رپَُبٓ اٛواف ٍو
روواى ّ کٌَِكٍ ٌٍگو گوكزَ ثْكًل ّ .لْکویبى كٖیؾٔ ّ ٍیلًبكه ُبّؤ كه
کٍُْب ّ رپَُبٓ ّبلیياه ّ كُبى اًگْهک ّ کیزٔ ٌٍگو گوكزَ ثْكًل .گْیب ُوكّ
ٛوف ؽبلذ عٌگٔ ّ هىهٔ ثَفْك گوكزَ ثْكًل! هٔفْاٍزٌل ُوكّ ٛوف كه ىیو
ٍبیَٓ رلٌگ اى ٕلؼ ّ آّزٔ ٍقي ثگْیٌل .هب هٔفْاٍزین یک ٍقٌگْ رؼییي کٌین
رب ًظویبد كّ ٛوف ها هجبكلَ کٌل ...ثبالفوٍ ُوَ هبى ثَایي ًزیغَ هٍیلین کَ آهبٓ
افالهٔ ٍقٌگْ ثبّل .آهبٓ ٕبكهٔ ثَُوواٍ چٌلیي ًلو ًظبهٔ كه هلٍَٓ روواى
آهلًل ،كه اربهٔ ًَْزَ ثْك کَ هب هكزین ّ هٖبكؾَ کوكین ّ ًَْزین .آهبٓ افالهٔ
آهبٓ ٕبكهٔ ها هقبٛت هواهكاك ّ ٍقٌبى آهبٓ هياهٓ ها ثب روً ّ لوى ثیبى
کوك ،هي پِلْٓ آهبٓ افالهٔ ًَْزَ ثْكم ّ هٔكیلم کَ آهبٓ افالهٔ رؾذ رؤصیو
اثِذ آهبٓ ٕبكهٔ هكزَ ّ ثبىّاًِ هٔلوىك ّ ىثبًِ لکٌذ پیلا کوكٍ اٍذ ...آهبٓ
ٕبكهٔ اى فْن هٔلوىیل ّ ثب رٌلٓ ٍقٌبًِ ها چٌیي آؿبى کوك :آهبٓ افالهٔ! هي
رْ ها آكهٔ هالین ّ فْة هٔكاًَزنّ ،لٔ ٌّیلم رْ ُن عجَِٓ ؿْلجبهٓ هزؾل ها
كؼبل کوكٍآ ّ ثیي هوكم رلوهَ اًلافزَآ! ّهزٔ کَ پِلْٓ آهبٓ هياهٓ كه
ّبلیياه هكزٔ ،ایي ٍقٌبًن ها ّاٙؼ ّ هبٛغ ثگْ :آهبٓ هياهٓ رْ ّهزٔ کَ هب كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۹۵ .......................................................
ثِبه ٍبل )ُ ُ( ۱۳۵۶اًوالة کوكین ّ پبیگبٍُبٓ ًظبهٔ ّ ؽکْهزٔ کوًْیَن
ها اى كایکٌلٓ ّ ّهً ّ لؼل ّ پٌغبّ ...ثو اًلافزین ّ فلؤُب ها ربه ّ هبه
کوكین ،کغب ثْكٓ؟»
«هب فْى كاكین ّ فْى هیقزین ّ هًظُب ثوكیلم ،رب ایي هٌبٛن ها آىاك کوكین،
ؽبل ثٔكهًگ كه افزیبه رْ ّ ٍبىهبى ٙبلَٓ ًٖو هواه ثلُین؟ ُیِبد ه ٌّبالن ّلخ!
آهبٓ هياهٓ رْ ٍبلُب هاؽذ كه ایواى لویلٍ ثْكٓ ّ کوٍ ّ هوثب هٔفْهكٓ ،هب
كهایي عب ثب ّکن گوٌٍَ ثب یک ػلٍ آكمُبٓ پب ثوٌَُ ثو ٙل کوًْیَذُب ّ
فْاًیي هلله کَ كه پْذ ٍو ّْهٓ ٌٍگو گوكزَ ثْكًل ،عٌگیلین ّ ٕلُب عْاى
ها رولین اًوالة کوكین ،ؽبال هلذ ّ هغبًٔ ثوآ رْ پبیگبٍ ثلُین رب رْ هَزٔ کٌٔ؟
کْه فْاًلٍآ! آهبٓ ًبٛؤ ٌُگبهٔ کَ لْکویبى ٛواها ّْهٓ هوكم ها هزل ػبم
ّ ّکٌؾَ ّ ؿبهد هٔکوكًل ،چوا كواه کوك؟ ّ چوا هضل هي هوبّهذ ًکوكٓ؟
ػغت! هي ثغٌگن ّ هي فْى ثلُن ّ هي فْى ثویيم ،رب آهبٓ ػجلالؼلٔ اى هياه،
اى یک ًطوَٓ كّه كٍذ ثیبیل ّ ثو هوكم هب ؽکْهذ کٌل! هگو ٕبكهٔ رکَ رکَ
ّْك ،رب ًبٛؤ ّ هياهٓ كه ٍوىهیي ُياهٍعبد ؽکْهذ کٌٌل! آهبٓ هياهٓ! رْ
هٔگْیٔ کَ ٍبىهبى ّ ٍپبٍ ثبیل كه روواى كّ پبیگبٍ هَزول ّ كّ ؽکْهذ هَزول
كاّزَ ثبٌّل ،كّ ؽکْهذ ّ كّ ؽبکن كه یک اهلین هٔگٌغل؟»
آهبٓ افالهٔ ثَآهبٓ هياهٓ ثگْ كّ هاٍ كاهٓ ۱ :ـ ٍبىهبى ًٖو ثبیل هضل
گنّزَ ثب هب ُوکبهٓ کٌل ّ اكػبٓ پبیگبٍ هَزول ًلاّزَ ثبّل ...اگو ایي ًظویَ ها
هجْل ًلاهٓ ،آهبكٍ ّْ ثوآ عٌگ! ّ ثبالفوٍ هي ّ آهبٓ افالهٔ ّ ٍَ ًلو كیگو
كه ّبلیياه هكزین ّ فلهذ هياهٓ هٍیلین ٍقٌبى آهبٓ ٕبكهٔ ها اى ٍیو رب پیبى
ثوایِ ّوػ كاكینً ،بگِبى آهبٓ هياهٓ ثَّلد ػٖجبًٔ ّل ّ ثب رٌلٓ گلذ :اگو
آهبٓ ٕبكهٔ فْاٍزَُبٓ ٍبىهبى ها ًپنیوك ،ثب هْذ رْٓ كُبًِ هٔکْثین ّ ثب
اّ هٔعٌگین؟ اّ چَ فیبل کوكٍ اٍذ؟ ّ»...
آهبٓ ٕبكهٔ كّ هّى كه هَغل ثيهگ ثبىاه ٍقٌوأً کوك ّ اُلاف فْیِ ها
كه ثواثو هَزوؼیي فْیِ اثواى هٔکوك .اّ گلذ هي پلٌگ ُياهٍ َُزن .هّثِبى
فیبل هٔکٌٌل کَ هوا هضل گنّزَ كیگو كویت هٔكٌُل! هي كیگو كویت ًبٛؤ ّ
يٍثبيماقٖيٗشُگى!»
هياهٓ ها ًقْاُن فْهك!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۹۶ .....................................................
«ٍواًغبم ،آهبٓ ٕبكهٔ كٍزْه ؽولَٓ ًظبهٔ ها ثوٙل آهبٓ هياهٓ ٕبكه
کوك .فْك آهبٓ هياهٓ ثومآٍب هٌطوَٓ روواى ها روک کوك ّ كواه ها ثب آى ُوَ
هعيفْأً ،ثو هواه روعیؼ كاك ّ هوكاًَ گویقذ!»
«ثلّى ّک ،اگو آهبٓ هياهٓ كه آى ىهبى ثَكام آهبٓ ٕبكهٔ هٔاكزبك ،ثلّى
كهًگ اّ ها اػلام هٔکوك ،ا ّهب اّ ّبًٌ آّهك کَ ٍویغ ّ ثومآٍب ٕؾٌَٓ روواى
ها روک کوك .كهایي ّجیقْى ًظبهٔ کَ كه كّ هٌطوَٓ ّعًْک ّ کیزٔ ثو ٙل
لْکویبى ٍبىهبى ثَّهْع پیٍْذ ،اٍزبك اؽَبًٔ ًوِ كوهبًلُٔ كاّذ ّ آهبٓ
ٕبكهٔ ًیي كه روواى ثْك ّ هَزویوبً ثو ًیوُّبٓ ًظبهٔ ّ هىهٔ فْیِ ًظبهد
ّ كوهبًلُٔ هٔکوك .گْیب ًظبهیبى هَلؼ پبٍلاهاى عِبك کَ كه آى یْهُ ّجبًَ
كٍذ كاّزٌل ،هزْکل ثْكًل اى ًیوُّبٓ ًیلٔ ّ كایکٌلٓ ّ ًیوُّبٓ ًظبهٔ روواى
ّ کْهًٔ .یوُّبٓ ٍبىهبى ًٖو كه ایي عٌگ ثَّلد ّکَذ فْهكًل ،كٖیؾٔ
کَ كوهبًلٍ کل ٍبىهبًُٔب ثْك ،كه هیبى ٌٍگو فْیِ كه ٍو اًگْهک ثب چٌل ًلو
ًظبهٔ فْك كٍزگیو ّل)۱(»...
ٍواًغبم ،ایي پلٌگ ُياهٍ ثَرلک اكزبك .إل كاٍزبى اى ایي هواه ثْك کَ
هزؼبهت فوّط هْآ ّْهّٓ اى اكـبًَزبىّ ،ىاهد فبهعَٓ ایواى ثو «ًَگبًَ»
كْبه آّهكٍ ثْك رب ثب یکلیگو هزؾل ًّْل کَ ٍِؤ ثیِرو كه كّلذ آیٌلٍٓ
هغبُلیي (یب ًغیت) کوبیٔ کٌٌل؛ ّىاهد فبهعَٓ ایواى کَ هّٓ آهبٓ هياهٓ
ىیبك ٍوهبیَگناهٓ کوكٍ ثْك ،فیبل هٔکوك هياهٓ ثوآ ایواى هٔهبًل ّ هٌبكغ
ایواى ها كه اكـبًَزبى رؤهیي هٔرْاًل .لنا هياهٓ ها هؾْه ّؽلد هواهكاك.
ُوکٌ اى اهٚبٓ آى پوّژٍٓ «ّؽلد هیکبًیکٔ» اهزٌبع هٔکوك ،ثب ثگیو ّ
ثجٌل هْاعَ هٔگوكیل .ػلٍٓ [ّبهل ٍواى ؽوکذ اٍالهٔ] ایواى ها روک کوكًل
ّ ّجبًَ ثَپبکَزبى گویقزٌل.
ثَفبٛو كاهم کَ كه ٍبل ۱۳۶۶كه عُْ ثگیو ّ ثجٌل ثوآ رْکیل ؽية
ّؽلد ،یک هّى ثَككزو ؽوکذ اٍالهٔ هكزن ،كه آى هْهغ هي كه ؽوکذ
اٍالهٔ کبه ًؤکوكم ،ا ّهب ثب رْعَ ثَؽَي هّاثٍ ٜبثوَ ،گبُٔ ثَآىعب هٔهكزن ّ
اى ٕؾجذُبٓ ػوْهٔ اٍزلبكٍ هٔکوكم.
آى هّى آهبٓ هؾٌَٔ اى كْبهُبٓ کَ ایوأًُب ثوآ پیٍْزي ؽوکذ ثَٛوػ
ّؽلد ،ثوایْبى ّاهك کوكٍ ثْكٍ ،قي گلذ؛ هؾٌَٔ ثب مّم ّ هویؾَٓ هٌؾٖو
ثَفْك ،ػبكد كاّذ ُوگبٍ هطلت هِؤ ها ثیبى کٌل ،كه هطلغ ٍقي یک ُعک
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۹۷ .......................................................
یب لطیلَٓ هزٌبٍت ثب هْْٙع رؼویق هٔکوكٍ ،پٌ ّاهك هطلت هّٔل .اّ گلذ:
هوكٓ اى ىًِ ًبهاٗ ثْك ّ ىى هوی٘ ّل؛
هوك کٌبه ثَزو ىى ًَْذ ّ ثَكکو كوّ هكذ؛
ىى کَ هزْعَ ایي ؽبلذ ّل ،فطبة ثَُوَو گلذ:
ػيیيم ،ؽزوب ً فیلٔ ًگوأً کَ اگو هي ثویوم ،رْ چَ کبه ثکٌٔ؟!
هوك ثالكبٕلَ گلذ ًَ :فیو؛ هي ثَایي كکو هٔکٌن کَ اگو رًْویوٓ هي چکبه
کٌن؟!
هؾٌَٔ گلذ :هوبهبد ایوأً ثَهي گلزٌل کَ ًؤروٍیلُ ،وگبٍ ّؽلرٔ
ْٕهد ًگیوكٍ ،وًّْذ ّیؼیبى اكـبًَزبى كه كّلذ هغبُلیي چَ هّْٔك؟
= هي (هؾٌَٔ) پبٍـ كاكم :هي اى ایي هٔروٍن کَ ُوگبٍ ثب كالًٔ ّ كالًٔ
ّؽلد ّْكٍ ،وًّْذ ّیؼیبى اكـبًَزبى چَ فْاُل ّل؟
هگو هواه اٍذ «عوِْهٓ كیْاًَگبى» رْکیل ّْك؟!
...ثبالفوٍ ،هؾٌَٔ ّؽلد ًکوك ،ثَپبکَزبى گویقذ ّ ىهبى هّّيرویي
پبٍـُب ها ثَُوَ چیي كاك .اى آىعب کَ ُوَچیي ًبثٌَُگبم ّ رؾذ كْبهُبٓ ّلیل
ایوأًُب هكغ ّ هعْع ّلٍ ثْك؛ ًَ رٌِب ًزیغَ ًلاك ،کَ كغبیغ ثَثبه آّهك :اى عولَ
هزل فْك ٕبكهٔ ّ ثلرو اى آى هبعواُبٓ ؿوة کبثل ّ ...ؽْاكس ٍِوٌبک ۲۳
ٌٍجلَٓ ۱۳۳۳هیبى عٌبػ ٍبىهبى ًٖو ثب گوٍّ پبٍلاهاى ثْك...
ٍواًغبم ،ایوأًُب ًیي هزْعَ اّزجبُبد ٍقذ فْك ّلًل ،کَ كبیلٍ ًلاّذ...
ایي ها ُن ثگْین کَ ٍبكاد ثَِْكٓ هْعْك كه ؽوکذ اٍالهٔ كویت فْهكًل،
یب هوػْة ّ یب رطویغ ّلًل کَ اى ّیـ إٓق هؾٌَٔ ثویلًل ّ ثَپوّژٍٓ
هیکبًیکٔ ؽية ّؽلد پیٍْزٌل .آىُب ًزْاًَزٌل هْهؼیذ فْك ها كه ؽية ّؽلد
ؽلع کٌٌل كه کنرویي ىهبى لذ ّ پبه ّلًلُ ،وَ چیي ّبى ها اى كٍذ كاكًل ّ
فبًًَْیي گوكیلًل .كه ؽبلٔکَ هجل اى آى ،كه ؽوکذ اٍالهٔ هْهؼیذ ًیوَفلایٔ
كاّزٌل .ثقُِبٓ اػظن اهکبى ؽوکذ اٍالهٔ اى ككزو هوکيٓ هن گوكزَ رب كافل
کْْه كه افزیبه آىُب ثْك؛ ا ّهب كه ؽية ّؽلد ؽزٔ کالٍ فْك ها ًیي ًزْاًَزٌل
ًگِلاهًل!
ایي یک رغوثَٓ ثَیبه ًبگْاه ثْك ،اى هواه هؼلْم ٙوثَ ثَهلهٓ ٌٍگیي ثْكٍ
اٍذ کَ اکٌْى ثیِ اى ثیَذ ٍبل اى آى هّىُب هٔگنهك رب ٌُْى آى آهبیبى
ًزْاًَزَاًل فْك ها ثبىٍبىٓ کٌٌل...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵۰ .....................................................
ایي گوٍّ اى ٍبكاد ًبىپوّهكٍ کَ ٍبلیبى كهاى كه كٚبٓ رٌگ كبهیلٔ ّ
ّوای ٜگلقبًَآ ثٍَو ثوكٍ ثْكًل ،ثوآ اّلیي ثبه ّاهك كٚبٓ ههبثزٔ ّلًل ثلّى
آىکَ آهبكٍگٔ الىم كاّزَ ثبٌّل.
اى هطلت كّه ًْْین ،كه ُزل اللَ َُزین :كیگو ٍئال ٍیبٍٔ اى ٕبكهٔ
ًپوٍیلم؛ ٍقي هكذ هّٓ هْْٙػبد هؾلٔ .كه ایي لؾظَ ًبگِبى کْكک كهّى
اّ اى فْاة ثیلاه ّل ّ اظِبه کوك کَ كٍّذ كاهك یک كٍزگبٍ رواکزْه کْچک
كٍزٔ [ٍبفذ کْْهُبٓ ژاپي ّ کوٍ] کَ كه هياهع ثوًظکبهٓ ّوبل ایواى
ثَکبه هٔهّك ،فویلٍ ،ثب فْك ثًَیلٔ ثجوك .ایيهله ّیلزَٓ ایي ًْع كٍزگبٍ ّلٍ
ثْك کَ ًزْاًَذ كه یک كیلاه فْٖٕٔ اؽَبٍبد فْك ها پٌِبى کٌل .كه کوبل
ٕلاهذ ّ ٍبكٍگٔ اى هي پوٍیل :ایي ًْع رواکزْه هٔرْاًل ىهیيُبٓ آىعب ها
فْة هُلجَ کٌل ًَ؟!
ـ ٍْفذ ّ هطؼبد آى چطْهٓ هّْٔك...؟
ّاٙؼ اٍذ کَ پبٍـُبٓ هي =
ثَعِذ هػبیذ اؽَبٍبد ّ ػالین اّ هضجذ
ثْكٙ .وي اثواى ًظو هْاكن ّ کبهٌّبٍبًَ! اّ
ها ثَاًغبم ایي اهو رْْین کوكم .اّ كه آى هْهغ
ؿلاه» اهاٍّ ٔٙیؼٔ ها كه هؾلٔ ثًَبم « ُ
اؽیبء ًوْكٍ ّ ثًَبم فْك صجذ کوكٍ ثْك.
...یک ٍبل ّ اًلٓ ثؼل ،كه گوهبگوم ثؾواى
ػوام ّ آهویکب ثو ٍو اّـبل کْْه کْچک کْیذ ّ آؿبى ّوبهُ هؼکًْ
اّلزیوبرْم ۱۵هبٍ ژاًْیَٓ ۱۶۶۰اى ٍْٓ آهویکب ثَٕلام ؽَیي ،هجٌٔ
ثوفوّط كْهٓ ّ ثٔهیل ّ ّو ٛاى فبک کْیذ ،كه یک ّبهگبٍ ٍوك ّ ىهَزبًٔ
كه ُزل آهیبًبٓ کبثل ،رلْیيیْى «کبثل» ّ هاكیْ «ثٔ ثٔ ٍٔ» ها ُنىهبى
هّّي ًوْكم ،رب افجبه هوثْ ٛثَثؾواى عٌگ ًلذ ها ثٌْْم؛ كهؽبلٔ کَ
رلْیيیْى «کبثل» اى ّوبهُ هؼکًْ هبٍ ژاًْیَ ٍقي هٔگلذ ،هاكیْ «ثٔ ثٔ
ٍٔ» فجو كاكٕ« :بكهٔ ًیلٔ كه هٌطوَٓ فْك کْزَ ّلٍ اٍذ».
ـ اّلیي ًکزَٓ کَ ثَمٌُن هٍیل ایي ثْك:
= «اّ ٍبل گنّزَ هواهكاك هوگ فْك ها كه رِواى اهٚبء کوكٍ ثْك».
یکثبه كیگو ؽوفُبٓ کَ كه ُزل اللَٓ رِواى گلزَ ثْك ،اى مٌُن گنّذ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵1 .......................................................
اّ چٌلثبه ثب ؽبلذ اػزواٗ اى علَبد «ؽية ّؽلد» فبهط ّلٍ ّ
ّوکبٓ ّؽلرٔ فْك ها کالكَ کوكٍ ثْك .آفویيثبه كه ثبهیبى هْرو عیپ اّ ها اى
ًیوَُبٓ هاٍ فوّط اى ثبهیبى ثوگوكاًیلٍ ثْكًل ،کَ كه پٔ هْبعواد ّلیل للظٔ
ثب آهبٓ هياهٓ ،علََٓ ؽية ها روک ًوٍْ ّ هٔفْاٍذ ثًَیلٔ ثوگوكك...
ٕبكهٔ یک ربکزیک ٌّبفزَ ّلٍ كه کیََ كاّذ کَ كه ُوَ عب ثَکبه هٔثوك:
«ُوگبٍ كه علََٓ ؽوكٔ ثوآ گلزي ًلاّذ؛ یب ًؤرْاًَذ ؽوف فْك ها
ثَکؤٍ ثٌْبًل ،ثالكبٕلَ هّ ثَكػْٓ هٔآّهك ّ هِو هٔکوك ّ علََ ها روک
هًٔوْك؛ كه چٌیي ؽبلذّ ،وکبء اّ ًبچبه هّٔلًل ،كه ثواثوُ کْربٍ ثیبیٌل ّ
ثَاّ اهزیبى كٌُل»...
ا ّهب ایي ثبه اّٙبع هزلبّد ثْك ،کَٔ اى عٌٌ فْك ٕبكهٔ كه ثواثوُ
هواه گوكزَ ثْك ّ :آى «آهبٓ ػجلالؼلٔ هياهٓ» ثْكُ ...ن پیوبًبى علیل کَ
ٕبكهٔ ها هٌّٔبفزٌل ،رٖوین گوكزٌل« :یکثبه ،ثوآ ُویَْ اّ ها آهام کٌٌل».
هوؽْم «اثْمه ؿيًْٓ» كه ىهَزبى ٍبل ۱۳۳۲كه ّْهآ هوکيٓ هٔگلذ
كه ربهیـ ؽية ّؽلد اٍالهٔ كّرب اػلام ٍیبٍٔ ثْك :یک اػلام كه ثبهیبى؛ ّهزٔ
آهبٓ ٕبكهٔ ًیلٔ ِّیل ّل ،یک ػلٍ ها گوكزٌل ،ثلّى رؾوین اػلام کوكًل ّ هزل ها
ثَگوكى ؽوکذ اٍالهٔ اًلافزٌل .كهؽبلٔ کَ هبرل کَٔ كیگوٓ ثْك .ایي ؽوف
اثْمه اٍذ كه عوغ ّْهآ هوکيٓ)۲(».
ٔیژِگیْبیٌٕقایاجفبق
ًکزَٓ هبثل رؤهل ایيکَ كه هیکبًیَن رْکیل ؽکْهذ (ُ.ا.ا.ا.ا) علٍُْبٓ
اى إْل ّ پواًَیت اّلیَٓ كهْکوأٍّ ،بهل اًزقبثبد آىاكّ ،عْك هَزول
هْآ ٍَ گبًَ ،رؼبكل اكاهٓ كواگیو ،پوُیي اى ُوًْع رجؼی٘ ًب هّا ،ربهیي
اهٌیذ ػوْهٔ ّ اُزوبم ًَجذ ثَهؼیْذ ُوَگبًٔ هْهك رْعَ ّ ػول هواه گوكذ،
عبٓ ثَٔ رؼغت اٍذ کَ ٍبکٌبى ّ هُجواى هنُجٔ ّ هْهٔ آى ثقِ اى كهٍُب ّ
کٍُْبٓ پَیق ّ ػوتهبًلٍٓ کْْه ،کَ ٍبلیبى هزوبكٓ رؾذ ظلن ّ اعؾبف
هواه كاّزٌل ،چگًَْ یک ّجَ ثَهجبًٔ ّ رؼبلین كهْکوأٍ هٍیلٍ ّ ٍیَزؤ
هجزٌٔ ثو هْاػل اثزلایٔ آى رْکیل كاكًل؟ ...گلزین کَ ایي ؽبٕل آى عٌجِ ًوم
هلًٔ یکٖل ٍبلَ ثْك.
ثِو ؽبل ،هي هْكن ّلم یک ّهذ هالهبد ثوآ ٍبػذ ۱۰كوكآ آى هّى ثب
آهبٓ ثِْزٔ ثَكٍذ آّهم .ثب كه كٍذ كاّزي ُوبى عْاىٓ کَ ػلْٓ كه ّالیذ
ثَهي كاكٍ ثْك ،كه ٍبػذ هووه ثَهؾل ّْهآ ارلبم هكزن کَ كه یک ٍبفزوبى
كّلزٔ ًَجزب ً ّیک ّ رویي ،ثَكبٕلَٓ كّهرو اى هؾل ّ آثبكٓ هواه كاّذ .ایي
ٍبفزوبى چیيٓ ّجیَِ یک لیََ یب ّلبفبًَٓ كّلزٔ ثْك کَ ثب هٖبلؼ ٍبفزوبًٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۸۰ .....................................................
هَزؾکن ّبهل ٌٍگ ّ ٍوٌذ ّ هیلگوك ،ثب ًوَْٓ ىیجب ّ عبهغ ٍبفزَ ّلٍ ثْك.
هؾل آى كه كُبًَٓ یک رٌگٔ ،كه ٍبؽل یک هّك ّاهغ ثْك.
آى هّى ّْهآ ارلبم علََ كاّذ ،علََٓ ثٔرکلّق ّ ٍبكٍ كه یکٔ اى
ٍبليُبٓ هوو ثوگياه ّل .چْکُٔب كه اٛواف ٍبلي چیلٍ ّلٍ ثْك ّ یک چٌل
پبیَ هیي هَزطیل کَ ُوکلام هٔرْاًَذ عْاثگْٓ كّ ٍَ چْکٔ ثبّل ،كه علْ
گناّزَ ّلٍ ثْك .هّٓ ُویک اى هیيُب یک كٍذ رقكأً گناّزَ ثْكًل.
اػٚبٓ علََٓ ّْهٓ ؽلّك ً ۳۰لو ثْكًل .چِوٍُب ّ اّقبٓ هزْقٔ ّ
چْن پُوکي كه هیبى آىُب ّعْك ًلاّذ ،ؿبلجب ً یک هْذ آكمُبٓ پیو ّ پلزبل
ثْكًل .ثؼ ٔٚآىُب هوی٘ ثْكًلّ ،وبهٓ كه آى كٖل ربثَزبى ٍوهب فْهكٍ
ثْكًل ،ثَّلد ٍوكَ هٔکوكًل ّ ثلـن ؽبٕل اى ٍوكَُبٓ هوزل فْك ها كه هیبى
ُوبى رقكأً هٔاًلافزٌل.
ویؿػهیثٍٓحیٔقاْکبقظفعلؿقت
آهبٓ ثِْزٔ اى ُیچیک اى هُجواى ّ كّلذهوكاى ایواى ًبهٔ ًجوك ًَ .اى
آىُب ثلگلذ ّ ًَ فْة؛ ًَ ِگلَ کوك ّ ًَ ُن اظِبه رْهغ .ثِْزٔ ّ ّْهٓ كه
هکبرجبد ّ ًْواد فْك ایواى ها «ثواكه ایواى» هٔفْاًل (هٔكاًین کَ اى لْاىم
ثواكهٓ ،ثواثوٓ اٍذ) اهب ،گوٍُّب علیلالزؤٍیٌ ّ كبهل ُْیذ ،ایي ها ػٖیبى
ثِْزٔ كه ثواثو ّالیذ كویَ هٔفْاًلًل...
كه ّوبهٍ (ٕلو) ًْویَٓ «رْؽیل» اهگبى ًْوارٔ ّْهآ ارلبم هْاٙغ
ّْهٓ كه ثواثو ٛوػ كّ كووٍآ ایواى ثوآ ؽل ثؾواى اكـبًَزبى رْویؼ
گوكیلٍ کَ اى هْاٙغ کبهالً هَزوالًَ ّ هوزلهاًَ ٍقي هٔگْیل ّ لؾٌِ ّ اكثیبرِ
كه هیبً ثَگوٍُّبٓ ًْپبٓ هوین ایواى کَ كه ثواثو هوبهبد ایوأً هّىٓ چٌل
ثبه هکْع ّ ٍغْك هٔکوكًل ّ پْزْبى اى کضود کوًِ هًْ ثوكاّزَ ثْك؛
ثَیبه هزلبّد اٍذ؛
لنا ثوفٔ ًبظواى ّ ههجب كه ایواى چٌیي رؾلیل کوكًل کَ ٍقي گلزي كه ایي
ٍطؼ ،کبه ٍیلػلٔ ثِْزٔ ًزْاًل ثْك؛ ایي ٍقي یب اى ّؼلَآُب اٍذ ،یب اى
فْاًیي ػّْ ْٚهٓ ...كه ایيعب هزي ٍَ ٌٍل ها اى ُوبى هغلَ هٔآّهم رب هلاهک
كٍذاّل اى ّْهٓ كه افزیبه كاّزَ ثبّین:
ثیبًیَ ّ هْاٙغ ّْهٓ هاعغ ثَٛوػ كّلذ ایواى كه هاثطَ ثب ـ الق
فوّط اهرِ ّْهّٓ اى اكـبًَزبى:
ثىىللاان ّكظًٍان ّكظیى
ّ
ؼٕللأاطیؼٕاانكوٕلٔأنٕااليكيُکى(لكآٌکكیى)
اطی ّ
«هلد ٍَ ٍبل ّ ًین اٍذ کَ اى کْكربٓ ًٌگیي هبهکَیَزٔ ّ هویت كّ ٍبل
اٍذ کَ اى رغبّى اَثَو كیْآًَ ّوم كه ٍوىهیي ربهیقٔ اكـبًَزبى اٍالهٔ
ٍپوٓ هّْٔك ّ هلذ ربهیـٍبى اكـبًَزبى ثب رکیَ ثًَیوّٓ ایوبى ّ ثب كٍذُبٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۸۵ .......................................................
فبلٔ ػلیَ اهرِ ٍوؿ ّ ٍوثبىاى ّؽْٔ کْثبیٔ ّ ...هزِْهاًَ هجبهىٍ ّ پیکبه
کوكٍ اٍذ ّ ُلف ّبى اى ایي هجبهىٍ ثطْه کلٔ كّ چیي اٍذ:
۱ـ ثیوّى هاًلى هزغبّىیي ّ ًبثْكٓ هِوٍُبٓ كافلٔاُ.
۲ـ پیبكٍ کوكى یک ًظبم إیل اٍالهٔ هزکٔ ثقْك.
پٌّ ،ؼبه هلذ ثپب فْاٍزَٓ اكـبًَزبى ًیي كّ چیي اٍذ:
۱ـ اٍزوالل ،آىاكٓ؛
۲ـ عوِْهٓ اٍالهٔ.
هلذ ؽوبٍَگو ّ ِّبكدٛلت اكـبًَزبى هٖون ّ هبٛؼٌل ّ ثَهطوٍ هطوٍٓ
فْى ِّیلاى ثّٔوبه ثب ًبم ّ ثًٔبم فْك ٍْگٌل یبك هٔکٌٌل کَ رب رؾون ایي كّ
ُلف کَ آىاكٓ فلنُبٓ كه ثٌل ّ ىًغیو ّلٍٓ ربعیکَزبى ّ ...ها ًیي كه
پٔفْاُل كاّذ ،اى پبٓ ًٌَْزَ ّ ؽزٔ ثوآ یک لؾظَ ُن ٍالػُبٓ فْك ها ثو
ىهیي ًگناهًل .ا ّهب كّلذُبٓ ثَإطالػ اٍالهٔ ًَجذ ثَاّـبل اكـبًَزبى ثؼٌْاى
یک ٍوىهیي اٍالهٔ ّ كه هجبل ایي ُوَ ٍزن کَ ثوآ هلذ ّ ایي ػ ْٚاى پیکو
ػظین اٍالم ّاهك ّلٍ اٍذ رب ٌُْى كه ثواثو رکلیق اٍالهٔ فْك اؽَبً
هَئْلیذ ًکوكٍاًل ،ؽزٔ یک ٛوػ ها ُن کَ هجزٌٔ ثو اهىُُبٓ اًَبًٔ ّ
اٍالهٔ ّ هبثل هجْل ثوآ هلذ هَلوبى اكـبًَزبى ثبّل ،اهائَ ًکوكٍاًل؛ ثلکَ
ثؼ ٔٚاى كّل ثبٕطالػ هزوهٔ اٍالهٔ ثب کوبل ّهبؽذ كّلذ كٍذ ًْبًلٍٓ
هٍّیَ ها كه اكـبًَزبى ثَهٍویذ ٌّبفزَ ّ اىیي ٛوین رغبّى هٍّیَ ها ّ ثوْل
ثواكه (ػيیيٓ) ایي كبعؼَٓ ثيهگ ػبلن اٍالم ها رؤییلٍ کوكًل ّ ثّٔوهبًَرو اى
آى ٌُگبهٔ کَ كه ٍبىهبى كّل ٛوػ اٍزؼوبهٓ فوّط اهرِ ّْهّٓ اى
اكـبًَزبى پیبكٍ ثْْك ،ثؼ ٔٚاى ایي كّل هزوهٔ اٍالهّٔ ،لٔ ُوگبم ثب ّْهّٓ
ثوقبللذ ثو هٔفیيًل.
اکٌْى کَ كّلذ عوِْهٓ اٍالهٔ ثواكه ایواى رؾذ ىػبهذ ّ اهبهذ اهبم
اهذ اٍالهٔ فویٌٔ ػيیي ّ ثب پیوّٓ اى اٍالم كوبُذ ثب روبم گوكزبهُٓبٓ كافلٔ
ّ فبهعٔ کَ كّوٌبى اٍالم ایغبك کوكٍ اٍذٛ ،وػ ّ هاٍؽلٔ ها كه ایي هاثطَ
اهائَ کوكٍ اٍذ ،چَ ایي ٛوػ كه ؽل هؼٚلَ هْكن ثْْك ،یب ًَ؛ چْى هلِن اى
ّالیذ كویَ اٍذ هب ثب آؿُْ ثبى اى آى اٍزوجبل ًوْكٍ ّ رْکو هٔکٌین.
ُوچٌبىکَ ٛوػ ۶هبكٍآ آهویکبیٔ كِل ها ًَ رٌِب ثْلد هؾکْم ّ روجیؼ
هٔکٌین ،ثلکَ هقبللذ هْلٔ ّ ػولٔ فْك ها ثب آى یک كوی َٓٚهِن كیٌٔ هٔكاًین
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۸۶ .....................................................
ّ رب پبٓعبى ثب ایي ٛوػ ّ ًزبیظ ًبگْاه ّ ّْم ثوآ ػبلن اٍالم ،هجبهىٍ ّ ًلآ
اهبم اهذ اٍالهٔ ّ ّالیذ كویَ ها لجیک هٔگْیین .ثٌبء ًا هْٙغ ّْهآ اًوالثٔ
ارلبم اٍالهٔ اكـبًَزبى کَ كه ؽویوذ ُوبى هْٙغ ّ ۴۳لَْالٔ (كوهبًلاهٓ)
هَبّٓ ثب ّ ۳الیذ (اٍزبًلاهٓ) ّ هویت ۶هیلیْى ًلًْ هٌبٛن هوکيٓ
اكـبًَزبى هٔثبّل ،كه ثواثو ٛوػ ّىاهد اهْه فبهعَٓ ثواكه ایواى ثْو ٛىیو
اػالم هّْٔك .إْل كّگبًَٓ ٛوػ ًَ رٌِب هبثل هجْل ،ثلکَ فْاٍذ هلذ
ال مکو هّْٔك هبثل اكـبًَزبى اٍذ .هاٍؽل ّ چِبهچْة ٛوػ ثب إالؽبرٔ کَ می ً
هجْل اٍذ:
انف ـ اى آىعبئٔ کَ ّؼبه ُویَْگٔ هلذ هب رؼییي ٍوًّْذ ّبى ثلٍذ
فْكّبى اٍذ کَ فّْجقزبًَ كه ایي ٛوػ ثؼٌْاى یک إل هطوػ ّلٍ ،پٌ
اّلیي هلم کَ رْکیل ّْهآ ً ۳۰لوٍ اٍالهٔ ثبّل كو ٜاى ػلوبٓ هزؼِل ّ هْهك
اٛویٌبى هلذ آىاكاًلیِ اكـبًَزبى ّ ػلوبٓ هَئْل ّ ػبلن ثب اثؼبك هقزللَٓ كیي
هولً اٍالم اى کْْه عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ّ پبکَزبى ثوآ هب هبثل هجْل اٍذ
ّ آى ُن ثقبٛو ارٖبل ٍوًّْذ هؾزْم هلذُبٓ اكـبًَزبى ،ایواى ،پبکَزبى ّ
ّویک ثْكى ایْبى كه كهكُب ّ گوكزبهُٓبٓ هزغبّى هٍّیَ...
ةـثَاٍبً ػلذ كْمالنکو ًیوّٓ ؽبكع ٕلؼ ُن كو ٜاى ًظبهیبى هکزجٔ
ثواكه ایواى ّ ثواكه پبکَزبى ثبّل ،الؿیو.
الىم ثزنکو آىکَ هجْل ٛوػ ثوآ آى اٍذ کَ هلذ هب هَلوبى ّ اًگیيٍٓ هیبم
ّ اًوالة هب هکزت اٍذ ّ كه ایي ٛوػ چیيٓ هقبلق هؼیبه هکزجٔ ّعْك ًلاهك
ّ هب اٍالم ّ ًظبم رْؽیلٓ ّ عوِْهٓ اٍالهٔ هٔفْاُین ًَ ،فْك ها .كه
ّللا ّ هبًْى الِٔ اٍذ ًَ فْك هب؛ ّ اال هلذ اى عٌگ فَزَ عِبىثیٌٔ هب هؾْه ّ
ًْلٍاًل ّ ُوبى هلذ هِوهبى اٍذ کَ كه هلد ۴۰هّى ّ ۴۳لَْالٔ
(كوهبًلاهٓ) ها ثب كٍذ فبلٔ ّ ّکن گوٌٍَ آىاك هٔکٌل ّ ُوبى كٍذُبٓ
پورْاى كه آیٌلٍٓ ًَ چٌلاى كّه ًْبى فْاٌُل كاك کَ چطْه اكـبًَزبى ها گْهٍزبى
رغبّىگواى کلو هٍٔبىك ّ ّواكزوٌلاًَ ّ ٍوثلٌل اٍزوالل ّ عوِْهٓ اٍالهٔ ه ا
كه اكـبًَزبى پیبكٍ ّ ؿلجَٓ فْى ثو ّوْیو ّ هظلْم ثو ظبلن ها ثَعِبى ًْبى
ّالَالم فْاُل كاك».
ّْهآ ارلبم
۱۳۶۰ / ۰۶ / ۲۵
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۸۷ .......................................................
ةـؾٔپیٍُٓبؾثؿٔنثایكاٌ :
ّ ال رٌبىػْا كزلْلْا ّ رنُت هیؾکن (هوآى کوین)
«هلذ ربهیـٍبى ّ هَلوبى اكـبًَزبى کَ ٍبلُبٓ ٍیبٍ ّ كهكًبک رؾذ كْبهُب
ّ ّکٌغَُبٓ ؽکْهذُبٓ هيكّه ّ ًظبم ٍزنّبُٔ ثَو هٔثوك ّ عِبًقْاهاى اى
إل ًٌگیي رلوهَ ثیبًلاى ّ ؽکْهذ کي فْیِ كه ایي ٍوىهیي هَزٚؼقًْیي
اٍزلبكٍ کوكٍ ّ ػیبّبى ها ثوگوكٍٓ ایي هلذ ٍْاه کوكٍ ثْكًل کَ عي هٔگَبهٓ
ّ ٍُْجبىٓ ّ ّٛي كؤّّ ُیچ ػوً َٓٙلاّزٌل ،هبػلربً اًوالة ٍوربٍوٓ ّ
اٍالهٔ ها كه ًِبك فْك هٔپوّهاًل ّ رلاهک هٔكیل کَ ثؼل اى کْكربٓ ًٌگیي
هبهکَیَزٔ ۳صْه ۱۳۵۳چوؿُبٓ ایي اًوالة ثْلد ثؾوکذ آهلٍُ ،ويهبى ثب
ًِٚذُبٓ آىاكٓثقِ كه ٍواٍو عِبى فْٖٕب اًوالة اٍالهٔ هلذ ثواكه
ایواى رؾذ ىػبهذ هُجوُٓبٓ پیبهجوگًَْٓ اهبم اهذ اٍالهٔ ًبئت االهبم فویٌٔ
ثيهگ ،هلذ آهبكٍٓ اكـبًَزبى ثب ػلم اهکبًبد هبكٓ كٍذ ثویبم هَلؾبًَ ىكًل ّ
اٍزکجبه عِبًٔ ّ اثوكیْآًَ ّوم ،هًّ رغبّىگو ها چٌبى گیظ ّ كچبه
ٍوكهگؤ کوكٍ اٍذ کَ ػيیيرویي آؿُْ پوّهكٍگبى ّ هِوٍُبیِ ها ثلٍذ
كیگوٓ ثٔهؽوبًَ ّ ثَثلرویي ّٙغ فلَ کوكٍ ّ ًبثْك هٔکٌٌل ّ ًْکو هيكّه
اهپویبلیيم ؿوة هٔفْاًل ّ كیْاًَّاه ٕلُياه ٍوثبى ها ثب پیچیلٍرویي ٍّبیل
ًظبهٔ ّاهك اكـبًَزبى کوكٍ ثب هیقزي آفویي كوم ثوت ثب هْٓرویي هلهد رقویجٔ
ثو ٍو هلذ هَزٚؼق ّ کبهگو اكـبًَزبى هبُیذ ّؼبهُبٓ كویجٌلٍٓ عبًجلاهٓ اى
کبهگواى ّ كُوبًبى هؾوّهیي ّ ىؽوذکْبى فْك ها ثو عِبًیبى هّّي هٔکٌل.
ا ّهب پیوّىٓ ًِبیٔ ّ ثضوو هٍیلى اًوالة ثطْه کلٔ ّاثَزَگٔ ّ ًیبى هجوم
ثٍََ ّو ٛاٍبٍٔ كاهك:
انف ـ ایوبى ثقلاًّل ّ ارکبل ثناد اهلً اّ چَ ایيکَ پیوّىٓ اى آى
اٍّذ ّ اٍّذ کَ ًٖود هئهٌیي ها ثوفْك ّاعت کوكٍ اٍذّ( :کبى ؽوبً ػلیٌب
ًٖوالوئهٌیي)
ارؾبك ّ ارلبم :کَ ُو اًوالة هلٔ ّ هوكهٔ ثلّى ارؾبك ّ ة ـ
یکپبهچَگٔ هؾبل اٍذ ثَپیوّىٓ ثوٍل.
زـ ًظن ّ رْکل :هؼلْم اٍذ ُو اهو ثلّى ًظن كه هًّل فْك ُو آى ّ
لؾظَ كه فطو اٙوؾالل ّ ًبثْكٓ هواه كاهك (ّ ػلیکن ثٌظن اهوکن = ػلٔ ػلیَ
الَالم)
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵۰ .....................................................
ایي ٍَ ػبهل هِن هْكویذ ّ ٍَ ّو ٛاٍبٍٔ پیوّىٓ كه آؿبى اًوالة کبهال
كه ثیي هلذ ثوفْاٍزَ اكـبًَزبى هِْْك ثْك .ایوبى ثقلاًّل چٌبى كه ػون عبى
هغبُلیي ًلْم کوكٍ ثْك کَ ُو ثیٌٌلٍٓ ها ّاهؼب كچبه ّگلذ هٔکوك هغبُلیي كه
ؽبلٔ کَ اکضو ّبى ثیِرو اى چٌل هّىٍ هْاك ؿنایٔ كه فبًَ ًلاّزٌل چٌبى ثب
هّؽیَٓ هْٓ ّ ًْب ٛعبى ثقِ ّ ٍیوبٓ هلکْرٔ ثَْٓ پبیگبُبٓ هَزؾکن کلو
ّ الؾبك ُغْم هٔثوكًل کَ ُو ثیبى ّ هلن اى ّٕلِ ػبعي اٍذ .ارؾبك ّ
یکپبهچَگٔ ُن ثب آى رغبهة رلـ ّ كه ػیي ؽبل ػجودآّه کَ هلذ هب اى گنّزَ
كاّزَ ثؾل اػالٓ فْك كه ثیي هلذ اًوالثٔ هؾًَْ ّ هلوًْ اٍذ هلذ هب ّیؼَ
ّ ٌٍٔ چَ كه ٌٍگوُبٓ عٌگ ّ چَ كه پْذ عجَِ چٌبى ثب هّػ ُولیگوكٍّزٔ
كٍذ ُن ها هٔكْوكًل کَ كیلًِ ثوآ كّوي ّ ٙل اًوالة ؿیو هبثل رؾول ثْك اى
كه آؿُْ کْیلًل ّ ثٍَُْبٓ گوم كّ ثواكه ٌٍٔ ّ ّیؼَ هفَبه الِٔ ُن ها ّ
ًلویي كوٍزبكى ّبى ثو کَبًٔ کَ ٍو هَبئل عيئٔ ّ افزالف ًظوُبٓ هیي ایي
پیکو ّاؽل اٍالم ها ثٌبم ّیؼَ ّ ٌٍٔ ّ یب هْهیذ ّ لَبى اى ُن علا کوكٍ ثْكًل،
فْى كه هلت ایبكٓ اعبًت کَ فطِبٓ الؾبكٓ ّ ًلبم اكکي ها رؾذ پِّْ
ػٌْاىُبٓ هجزنل ُوبًٌل ًَلًْ ُياهٍ ،یب اكـبى هلذ پو کوكٍ ثْكًل ،هٔایَزبك.
رْکل ّ اًَغبمكُٔ ها کَ ّوٍْ ٛم هْكویذ اٍذ ًیي هلذ هب اى ًظو كّه
ًلاّزَ ،چٌبًچَ كه هٌبٛن هوکيٓ ّ رْیغًْیي اكـبًَزبى هلذ هب ثب یک یْهُ
ٍویغ ّ ثومآٍب روبهٔ روویجب یک ٍْم فبک هولٍْبى ها اى ّعْك کلو رغبّىگو
ّ هيكّهاًِ پبک کوكٍ ثالكبٕلَ اى روبم عجِبد ّ ؽْىاد ًظبهٔ ًوبیٌلٍگبى هلذ
كه هأً ّبى هّؽبًیذ هجبهى کَ پیْزبىاى ًِٚذ ّ اًوالة ثْكٍ كه ًوطَٓ
هقْٖٕٔ (ّهً) عوغ ّ ّْهآ اٍالهٔ ّ هوكهٔ ها (ّْهآ اًوالثٔ ارلبم
اٍالهٔ اكـبًَزبى) ثْعْك آّهكًل رب رؾذ اكاهٍ ّ هُجوٓ ایي ّْهٓ ّ اهّبكاد
هّؽبًیذ هجبهى كه روبم اثؼبك ٍیبًٍٔ ،ظبهٔ ،اعزوبػٔ ،هٌظن ّ هٌَغن ّ هزْکل
ؽوکذ کوكٍ ّ...
ا ّهب هغاالٍق ثؼل اى گنّذ هلرٔ اكواك كه فبهط کْْه (کْْهُبٓ ُوغْاه
پبکَزبى ّ ایواى) كّه ُن عوغ ّلٍ ّ ككزو ثبى کوكٍ هیْهیذ هلذ ّ اًوالة
اٍالهٔ اكـبًَزبى ها ثب ریزو كهّذ هّٓ ربثلُْب روٍین کوكًل ّ كه هوّه ایبم كه
هاٍ رٚؼیق ّ اى ثیي ثوكى ٍَ ػبهل اٍبٍٔ ّ ّو ٛهِن پیوّىٓ كْم هلمُب
ثوكاّزٌل ّ ثٌبم رْکل ّ ٍبىهبًلُٔ ٙوثَُبٓ کبهٓ ثو پیکو اًوالة ّاهك آّهكًل
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵1 .......................................................
کَ هي فلا ّ ّعلاىُبٓ پبک ها گْاٍ هٔگیوم کَ كّوي رب ؽبل ًزْاًَزَ ُوچْ
ٙوثَُب ثَاًوالة هب ّاهك کٌلً .ؤكاًن ایيُب كاًَزَ ایي عْه ثٌلغ كّوي ؽوکذ
هٔکٌٌل یب ًؤكِوٌل چَ کوكٍاًل ّ چَ هٔکٌٌل آیب ایي هلمُب ّ هلنُب کَ ثبیل ػلیَ
كّوي کَ فبک هب ها اّـبل کوكٍ ّ ثوآ اٍبهد كه فبًَٓ هب رغبّى کوكٍ ثکبه
ثوّك آگبُبًَ ػلیَ هلذ ّ ارؾبكّبى ثکبه هٔهّك یب ایيُب ًؤكاًل ثب ایي هْٙغ
ّللا ثب آگبُٔ هلذ ًقْاٌُلگیوُٓب چَ ثالٓثو ٍو اًوالة هٔآّهًل؟ کَ اًْبء ّ
رْاًَذ.
ایي ها ثبیل كاًَذ کَ هب هقبلق ثب رْکیالد ّ ٍبىهبًلُٔ ًیَزین ثلکَ رْکل
ها یکٔ اى اهکبى پیوّىٓ هٔكاًین ،لنا ثًَِبكُبٓ إیل ّ اٍالهٔ کَ ثب ف ٜهْٔ
ّ اٍزوارژٓ هّّي كه عِذ اًوالة ّ هلذ ّ ُوگبم ثب هلذ ؽوکذ هٔکٌل،
اؽزوام هبئلین.
ا ّهب ایي گوُّکُبٓ ثَإطالػ هزوهٔ ربکٌْى چَ ػول اًوالثٔ اًغبم كاكٍ عي
عجَِگیوٓ كه ثواثو هلذ ّ كؼبلیذ ّ ٍوپبّٔ ثوآ كواهّْٔ هَئلَٓ إلٔ
(ًجوك ثب ّْهّٓ) هگو ایيُب ؿیو اى ّبیؼٍَبىٓ ّ ثوچَت ىكىُبٓ ًبهّا کبه
كیگوٓ اًغبم كاكٍاًل؟ هگو ُویي گوٍُّب ّ پبهرُٔبٓ ّبى ًیَذ کَ اى ارؾبك
هولً اٍالهٔ هلذ هَلوبى یک ارؾبك هبئْئیَزٔ رجلیؾ هٔکٌٌل؟
اى ثبًل هبرل ِّیل ّبُل ؽغخ االٍالم ثوُبًٔ کَ عوهٔ عي ًٖیؾذ ایي ثبًل
عبُل عِذ فبهّْٔ كهگیوٓ ثب ثواكهاى ّ اًوالثٔ ٌٍٔهب ًلاّزَ ثَّْهآ
اٍالهٔ ّ هوكهٔ کَ ثْعْك آّهًلٍٓ آى فْك هلذ اًوالثٔ اٍذّ ،هیؾبًَ ؽولَ
هٔکٌل ّ ثبلؼکٌ ًبم ُن اى آى هّؽبًٔ هجبهى ًؤثوك؟
ایي فْك كلیل ّاٙؼ اٍذ کَ ایيُب هقبلق هّؽبًیذ َُزٌل ًَ اى هّؽبًیذ،
هگو ُویيُبٓ کَ اهوّى ثَاكػبٓ هیْهیذ هلذ هلن كوٍبیٔ کوكٍ رقن ًلبم
ّللا دمحم ؽَیي ًبٕوٓ
هٔپبٌّل كه آى هّىٓ کَ هّؽبًٔ هجبهى ّ هغبُل ًَزٍْ آیخ ّ
(هْبّه ػوْهٔ ّْهٓ) كه ثواثو ؽکْهذ کوًْیَزٔ اػالم عِبك ّ ثب پیبم ّ
ًبهَُبٓ هکوه روبم هوكم هٌبٛن هوکيٓ ها كه ٕؾٌَٓ پیکبه کْبًل ّ فْك
پیْبپیِ هغبُلیي كه ٕق هولم عٌگ هواه كاّذ آىُب ثب رکیَ ثَهٌطن «هْذ ّ
كهكِ ثواثو ًیَذ» اى گَُّْب ّ هقلٔگبُب یب فبهط اى کْْه هّؽیَٓ هغبُلیي
ها رٚؼیق ًؤکوكًل؟...
ّ ٕلُب هگو كیگو...
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵2 .....................................................
ثبالفوٍ ،آیب ثطْه کلٔ ثوآ کْثیلى اًوالة ّ هلذ اًوالثٔ ّ روْیَٓ كّوي
ٍالػ هْٓرو ّ هقوةرو ّ ثوًلٍرو اى ٍالػ ًلبم ّعْك كاهك؟
ثبهٓ ،ثب رکیَ ثَإْل ٍَ گبًَٓ كْم پیٌِْبك ًوبیٌلگبى ّْهٓ ...هاعغ ثطوػ
ارؾبك ٍبىهبىُب ّ ّْهٓ ایي اٍذ کَ روبم هُجواى ٍبىهبىُب ثب چٌل ًلو اى
هوبهبد هوثْ ّ ٛمیٖالػ عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ّ هّؽبًیْى هزؼِل ّ هجبهى
ؽْىٍ ثَكافل اكـبًَزبى رْویق ثیبّهًل ثؼٌْاى ُیؤد ثوهٍٔ کَ ُن فلهذ ّ یب
فیبًذ ّْهٓ ها اى ًيكیک ثوهٍٔ ًوبیٌل ّ ُن روبم هلذ ّ ّْهٓ ّ ٍبىهبىُب
ثؼل اى هناکوٍ ّ هلبُوَ رٖوین ًِبیٔ فْك ها ارقبم ًوبیٌل رب یک ارؾبك ٍوربٍوٓ
ّ پبیلاه ثْعْك آیل چْى رٖوینگیوٓ ؽن هلذ اكـبًَزبى اٍذ رٖوینگیوٓ ّ
ارؾبك ٍبىهبىُب هٌِبٓ هلذُب كه عجَِ ثٔاصو ّ ثًٔزیغَ پْچ ّ ُیچ فْاُل ثْك ّ
هلذ ُیچ چیيٓ رؾویلٔ ها ًقْاُل پنیوكذ.
رْٙیؼ ایيکَ :پیٌِْبك ًوبیٌلٍگبى ّْهٓ كّ چیي اٍذ:
۱ـ كهفْاٍذ ُیؤد ثوهٍٔ هوکت اى ًوبیٌلٍگبى هوبهبد مٕٓالػ
عوِْهٓ اٍالهٔایواى ّ ٍبىهبىُب ّ ػلوب ّ ٛالة ّاهغثیي ّ ثٔٛوف ثوآ
ثوهٍٔ فلهذ ّ یب فیبًذ ّْهٓ ّ ؿیو ّْهٓ.
۲ـ ّؽلد ّ ارؾبك ٍوربٍوٓ ٍبىهبىُب كه كافل اكـبًَزبى ثب ًظویَ ّ
رٖوینگیوٓ روبم اهْبه هلزٔ کَ اًوالة کوكٍ ّ هوثبًٔ كاكٍ ّ ٌٍگو اٍالم ها ؽلع
ّ اى ًبهًْ ّ هکزت اٍالم ككبع کوكٍ ّ هٔکٌٌل».
ط ـ پیبم یک هغبُل
آىچَ كه ایي چٌل ٕلؾَ اى ًظو فْاًٌلٍگبى ػيیي هٔگنهك هزي رنکو:
پیبهٔ اٍذ کَ یکٔ اى ثواكهاى هغبُل ّ كهكهٌلٓ کَ اى آؿبى اًوالة ّکُْوٌل
اٍالهٔ اكـبًَزبى ربکٌْى كه ٌٍگوُب ّ عجِبد اٍالهٔ عِبك کوكٍ ّ روبهٔ
عویبًبد عبهٓ كه کْْه ها اى ًيكیک لوٌ کوكٍ کَ فالَٕٓ ثوكاّذ ّاهغ
ثیٌبًَٓ فْك ها كه ایي پیبم فالَٕ ّ اى اهگبى ًْوارٔ ّْهٓ هٖواًَ روبٙبٓ
پقِ آى ها ًوْكٍ اٍذ اى آى عب کَ فْاٍزَُبٓ هغبُلیي ػيیي ثوآ هب ؿیو هبثل
هك هٔثبّل ّ اى ٛوف كیگو پیبم هٌؼکٌ کٌٌلٍٓ فْاٍزَُبٓ هکزجٔ روبم هلذ
ثوفْاٍزَٓ اكـبًَزبى هٔثبّل ثب ایيکَ پیبم فیلٔ ْٛالًٔ ّ ػوی٘ اٍذ ،ثًَْو
آى اهلام ّل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵3 .......................................................
ایُک يحٍپیبو : «آٍواى ّ هُجواى
اؽياة اٍالهٔ کَ ّوب چٌیي ّاًوْك هًٔوبئیل کَ ؿوٗ فلهذ ثَاٍالم ّ هَلویي
ّللا ّ رؤٍیٌ عوِْهٓ اٍالهٔ ؿیو ّاثَزَ ثَاثوهلهدُبٓ ّوم ّ اػزالٓ کلوَٓ ّ
ّ ؿوة ّ ًبثْكٓ هژین هبهکَیَزٔ اى اكـبًَزبى ّ آىاكٓ هیِي كؼبلیذ هًٔوبئیل،
آیب ػبهل پیوّىٓ رٌِب ًّْزي ّ پقِ اػالهیَ ّ ُلزًَبهَ ّ هّىًبهَ اٍذ؟ آیب
ػبهل پیوّىٓ رٌِب هظبُوٍُب ّ هاُپیوبئُٔب ّ كاكى ّؼبهُبٓ عبلتّ ،لٔ فبلٔ
اى ػول اٍذ؟ آیب ػبهل پیوّىٓ رٌِب ىكى هبهکُب ّ ثوچَپُبٓ اًؾواكٔ ّ
اهرغبػٔ ثو یکلیگو اٍذ؟ چَ هاٍذ ّ چَ كهّؽ ،ؿوٗ ريکیَ ّ ثبال ثوكى فْك
ّ آلْكٍ ّ ًبپبک ًْبى كاكى ههیت اٍذ؟
آیب ػبهل پیوّىٓ رٌِب ككزو ّ كکبى ثبىکوكى ّ اكػبٓ هُجویذ ّ كٍذ ّ
ْٕهد ثقْى ٍوؿ ِّلا هًگ ًوْكى ّ ثب ُویي كٍذ ّ ْٕهد هًگیي پْل ثٌبم
کوک ثوآ هغبُلیي ُویَْ كه ٌٍگو اى کبهگواى ّ ؿیوٍ عوغ ًوْكى ّ ٍپٌ
ثؼ٘ آى ها هٌيل فویلى ّ ثؼ٘ كیگو ها مفیوٍ ّ ىاك یْم هؼبك ّ ثؼ٘ كیگوٓ
ها ٍن كهٍذ ًوْكى ّ اكکبه ثٔآالیِ هلذ ها هَوْم ًوْكى ّ ایغبك ًلبم ّ ثغبى
ُناًلافزي ّ ثَاٍزٚؼبف کْبًلى ّ اى ؽبلذ ّْه ّ ػْن ّ ُیغبى ثؾبلذ هکْك
ّ ٍکْد ثلکَ ثؾبلذ اًؼطبف ّ رَلینپنیوٓ هٍبًلى اٍذ؟
آٍواى ٍبىهبىُب! ّوب فْة هٔكاًیل کَ ایي هلذ هَلوبى ّ هِوهبى ثلّى
ُیچگًَْ ُلایذ ّ هُجوٓ ٍبىهبىُب ثؼل اى اؽَبً فطو ثو كیي ّ ًبهًْ ّ
فبک ّ ثَآرِ کْیلٍ ّلى هوآى هغیل ّ ثَزَ ّلى کزبثقبًَُبٓ كیٌٔ ّ كٍزگیو
ّلى ػلوبٓ ایي هلذ ،هؾ٘ پْزیجبًٔ اى اٍالم ّ هوآى ّ ثواًلافزي هژین هٌلْه
کوًْیَزٔ ّ ؽکْهذ كٍذ ًْبًلٍٓ هًّ هیبم هَلؾبًَ ها آؿبى ّ ٕلُب ُياه
هوثبًٔ ّ فبًوبىٍْىُٓب ّ آّاهٍگُٔب ها هزؾول ّلًل کَ ٌُْى ُن ثب ثلى ػویبى
ّ ّکنُب ّ كٍذُبٓ فبلٔ كه ثواثو كّوي فْى آّبم هًّ ٌٍگو اٍالم ها ؽلع
هٔکٌٌل؛ ُن اکٌْى ُویي هلذ ثَپبفْاٍزَ كه هاٍ اٍالم ثَاصو ًلبم ّ گوٍّگوایٔ
ثیي ٍبىهبىُب كٍُب ري کْزَ هًّْٔل؛ هاٍزٔ هَئْل فْى ثٌبؽن هیقزَٓ ایي
هَلوبًبى پبک ّوب ًیَزیل؟ ّ چَ کَٔ فْاُل ثْك؟ ّ چگًَْ رْعیَ فْاُیل ًوْك؟
آٍواى اؽياة! ّهزٔ کَ كّوٌبى عِبًقْاه اٍالم ًوَْٓ ًلبم ثیي هَلویي ّ
هغبُلیي ها کَ یگبًَ ػبهل پیوّىٓ آىُب ّ ّکَذ هَلویي اٍذ ،هأُ ثؼوٗ
یک ٍبًزٔهزوٓ ٛوػ ًوْكّ ،وب ٍبىهبىُب ثالكبٕلَ ثطْه ارْهبد (فْكکبه) ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵۹ .....................................................
هيكّه ثلّى هيك ایي فً ٜلبم ها ػوی٘ ّ ثَعبكٍٓ ٕلهزوٓ ٍّؼذ كاكیل ّ
آىچَ كّوي هٔفْاٍذ ُياه ثواثو كه هوبم ػول پیبكٍ ًوْكیل كه ؽویوذ چٌل
هوبثل ٕلُياه اهرِ هًّ ّ ؽکْهذ هبهکَیَزٔ ثٌلغ هًّ ّ ٙوه هلذ
هَلوبى اكـبًَزبى کبه کوكٍ ّ هًٔوبییل؛ آیب ّوب ثؼکٌ كوهْكٍٓ ؽٚود ػلٔ(ع)
«کًْْا للوظلْم ػًْب ّ للظبلن فٖوب» هكزبه هٔکٌیل ،یب هًّ ّ ؽکْهذ كٍذ
ًْبًلٍٓ اّ ها هظلْم رْقیٔ كاكٍایل؟ ّهًَ ػول ّوب چگًَْ هبثل رْعیَ فْاُل
ثْك؟
آهُجواى اؽياة! ّهزٔ کَ ّوب كه فبهط ٍبىهبىُب رْکیل كاكیل چْنُب ها
ثبى ًوْكٍ ػوت ٍوربى ثَاكـبًَزبى ثَْٓ هلذ كیلیل هاٍزٔ هلذ ثچَ ؽبل ثْك ّ
ثکلام ٕلذ هْبُل کوكیلُ ،وَ ثٔرلبّد ّ فْاة ثْكًل ّوب ثیلاه ّبى کوكیل یب
هٌؾوف ثْكًل ّوب ُلایذ ّبى کوكیل یب هجل اى رْکل ٍبىهبىُب ایي هلذ فلآ
فْك ها فْة ٌّبفزَ ،اؽَبً هَئْلیذ کوكٍ ثوآ اكآ هَئْلیذ ّ كیي فْكُب
كه ثواثو اٍالم ػيیي ُوَ ّ ُوَ ّیؼَ ّ ٌٍٔ ثب ّؽلد کلوَ كه ٌٍگوُبٓ اٍالم
ػلیَ کلو ثوآ ؽلع اٍالم ّ ًبهًْ اٍالم ّ فبک ّ هیِي ؽزٔ ثوآ ؽلع ّوب
ٍوگوم هىم ّ هٖبف ثْكٍ ،اکضو هٌبٛن ها آىاك کوكٍ ثْكًل ،چْى ٍبىهبى ها
ّللا كه هاٍ فلا عٌگ ّ ًجوك هٔکوكًل ّ ثؼل اى
ًؤٌّبفزٌل كو ّ ٜكو ٜهوثخ الٔ ّ
رْکیل ٍبىهبىُب ّ كػْد ّلى هلذ رٍْ ٜپْل ًول ّ ًَیَ ثگوٍّگوایٔ یب
ثلٍزْه ّوب ٍواى یب هِو ًا ثوآ ٍواى ّ ثوآ ٍبىهبى عٌگیلًل ًَ ،ثوآ فلا ّ
ّللا.
هوثخ الٔ ّ
آیب گٌبٍ کْبًلى هلذ هَلوبى اى ؽنپوٍزٔ ثَثبٛلپوٍزٔ ّ اى فلا پوٍزٔ
ثَثذ پوٍزٔ ثؼِلٍٓ چَ کَٔ فْاُل ثْك؟ ّ چوا چٌیي ثْْك ّ آفوُ چَ فْاُل
ّل؟ آٍواى! آکَبًٔ کَ «یبلیزٌب کٌب هؼکن كبكْى كْىا ػظیوب» گلزَ ّ اّک
هیقزَ ،آٍ ٍْىًبک اى هـي عگو هٔکْیل ،عي ایي اٍذ کَ ّوب ثؼل اى کْكربٓ
ًٌگیي ۳صْه فلؤُب ّ پوچؤُب ّ ثْعْك آهلى ؽکْهذ هبهکَیَزٔ كه
اكـبًَزبى عِبك ّ هُجوٓ هلذ ٍواٍیوَ ّ ؿوم كه گوكاة رؾیو ها كواهُْ ّ
ًبكیلٍ گوكزَ ،هؾ٘ عِذ اكاهَٓ ىًلگٔ ًٌگیي ملزجبه ىّك گنه (یؼٌٔ فْهكى ّ
ًلٌ کْیلى ّ هاٍ هكزي ثلّى ؽٌ هَئْلیذ ّ ككبع ّ اكآ هَئْلیذ) هوكاًَ كواه
ها ثو هواه روعیؼ كاكیل ّ ىًلگٔ ّومآّه ّ ملذاًگیي ها ثو ِّبكد ّ ثوؽیبد پو
اكزقبه اثلٓ ّ پبیبى ًبپنیو ثوگيیلٍ ّ هلذ کَ ٍقذ كه ثؾجْؽَٓ اٙطواة ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵۵ .......................................................
ٍوكهگؤ ّ ثٍٔوًّْزٔ كوّ هكزَ ثْك ،كه ُوبى ؽبل رؾیو ّ ههذاًگیيُ چْى
گلَٓ ثلّى ّجبى ّاهك ّ ثلّى هئیٌ ّ ٍوًّْذ ثغب گناهكیل ّ ایي هلذ ٍو
كهگن کَ ّتُب ّ هّىُبٓ ّبى كه «چَ ثبیل کوك؟» ٍپوٓ هّٔل؛
ثؼل اى كکو ّ رالُ كه هاٍیبثٔ هاٍ ًغبد ٛجن ّػلٍٓ هوآى هغیل «ّال ّنیي
عبُلّا كیٌب لٌِلی ٌِّن ٍجلٌب» هاٍ ًغبد ها کَ كه رکبپْٓ آى ثْك كه عِبك ّ ِّبكد
ّ ّوف ّ ػيد ها كه عٌجِ ّ ًِٚذ كیلٍ ىًلگٔ پو اكزقبه ّ عبّكأً ها ثو
ىًلگٔ ملذثبه ىّكگنه ثوگيیلٍ فْكُب ها اى ثؾجْؽَ ّ ٍوكهگؤ هُبًیلًلُ ،وَ
ّ ُوَ ّیؼَ ّ ٌٍٔ ثب ّؽلد کلوَ ؿوٗ پیْزیجبًٔ كیي ّ هوآى ّ ًبثْكٓ هژین
کوًْیَزٔ ّ رؤٍیٌ عوِْهٓ اٍالهٔ ؿیو هزکٔ ثَاثوهلهدُبٓ كًیب هیبم
هَلؾبًَٓ فْكُب ها ػلیَ ػوبل هًّ آؿبى ًوْك ّ اى ایيکَ ّؽلد ؽوکذ كه
ّللا ثیٌْبى ؽکن كوهب ثْك هْكوبًَ ّ هؼغيٍآٍب ثَپیِ هٔهكزٌل اى آؿبى اًوالةهاٍ ّ
ْٛلٔ ًکْیل کَ اکضو هٌبٛن پبکَبىٓ ّ کٌزول ثؼ٘ ِّوُبٓ ثيهگ ًیي ثَكٍذ
پو رْاى هغبُلیي اٍالهٔ هواه گوكذ ا ّهب ّوب كه ایي ّهذ كه ؽبل كواه ثْكیل،
ُوچَ ثْلد هٔكّیلیل ّ فیي هٔىكیل كوٕذ آى ها کَ ػوت ٍوربى ًگبٍ کٌیل کَ
چَ فجو اٍذ ًلاّزیل ،رب ثَپبکَزبى ّ ایواى هٍیلیل ،کؤ ًلٌ هاٍذ کوكیل آى
هله كوٕذ پیلا ّل کَ ثب ؽبلذ ّؽْذىكٍگٔ ّ ٙوثبى هلت ّلیل ّ ٍویغ ًلٌ
ىًبى ثؼوت ٍوربى ًگبٍ کوكیل ّ كیلیل کَ ایي هلذ ّ ایي اهكّٓ ٍوًّْذ ٍؼبكد
ها ثو ّوبّد ّ ّوف ّ ػيد ها ثو ىثًْٔ ّ ملذ ّ ِّبكد ها ثو ىًلگٔ ًٌگیي
ثوگيیلٍ ؽَیيّاه ّ ىیٌتگًَْ ُوَ ؽبٙو كه ٕؾٌَٓ ًجوك اٍالم ػلیَ کلو ثب
ٍالػُبٓ هؼوْلٔ اى كیي ّ ًبهًْ ّ ّوف ّ فبک فْكُب ككبع هٔکٌٌل ّ كه ایي
هاٍ ثٔثبکبًَ اى عبى ػيیي فْكُب هٔگنهًل ّ هاٍ چٌبى هٔهًّل کَ هُوّاى
هكزَاًل .آى ّهذ ثْك کَ ّوب ثقطبٓ فْكُب پٔثوكیل کَ ایي هاٍ کَ هب هٔهّین
ثزوکَزبى اٍذ .آىگبٍ اٍذ کَ ؿوٗ اٍزیؼبكٍ ّ ثَكٍذ آّهكى آثوّٓ هكزَٓ
فْك ّ ؿوٗ رالكٔ ًوْكى فطب ّ عجواى اّزجبٍ ثيهگ فْكُب هورکت ػنهٓ
ثلرو اى گٌبٍ ّلٍ ٍبىهبىُبٓ هزؼلك ثب ًبمُبٓ هزؼلك كویجٌلٍ ّ ٍوٍبمآّه رْکیل
كاكیل رب پیِ كًیب ّ هغبُلیي ّ هلذ هَلوبى اكـبًَزبى چٌیي ّاًوْك ّ ًْبى كاكٍ
ثبّیل کَ هبُب ًیي كه هاثطَ ثب اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى ثب هلذ ّویک ّ ُولهك ّ
ُوٌْا ثْكٍ ثٔرلبّد ًؤثبّین؛ آیب پیْگبهبى ّ پیْبٌُگبى اًوالة ّوب هٔثبّیل؟ یب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵۸ .....................................................
هلذ؟ آیب ّوب هُجو هلذ هٔثبّیل یب هلذ هُجو ّوب اٍذ؟ آیب کلام اى ّوب
ٍبىهبىُب ّ هلذ اهبم ّ کلام ّوب هؤهْم هٔثبّیل؟
ّللا الوغبُلیي ػلٔ الوبػلیي فلاًّل کوین كه ٙوي ایي آیَ كوهْكٍ« :كٚل ّ
اعو ًا ػظیوب» ّ ثَٕواؽذ ُوچَ هّّيرو هغبُلیي یؼٌٔ هلذ هَلوبى ها ثو
هبػلیي یؼٌٔ ّوب كٚیلذ ّ ثوروٓ ثَیبه كاكٍ؛ ایيعب هلذ هَلوبى اكـبًَزبى اى
ّوب ٍئال هٔکٌل کَ ثکلام هٌطن اكػبٓ هُجویذ هٔکٌیل؟ ّ ثبى هٔفْاُیل كوكآ
پیوّىٓ ثو هلذ ؽکْهذ ًوبییل؟ آیب ؽکْهذ كواهیبى ثو هواهیبى ّ اهبهذ
هؤهًْیي ثو اهبى ّ ؽکْهذ هبػلیي ثو هغبُلیي ّ ؽکْهذ هلْٚلیي ثو كبٙلیي
هّٓ چَ هٌطؤ كهٍذ اٍذ؟ اگو ؽکْهذ هبػلیي ثو هغبُلیي ٕؾذ كاّزَ
ثبّل ،ؽکْهذ هوٖویي هغبُلیي ثو هغبُلیي ُیچگًَْ رْعیَ ًقْاُل كاّذ.
آٍواى ٍبىهبىُب! ثقلاًّل هَن هلذ اى رؼلك ّ رْزذ ّوب اى رلوهَ اكگٌُٔبٓ
ّوب اى ثؼ ٔٚها ثغبى ثؼ ٔٚكیگو اًلافزي ّوب اى ایغبك ثواكهکْٔ ّوب ...اى
ّْه ّ ػْن ّ پیکبه فَزَگًٔبپنیو ثؾبلذ هکْك ّ ٍکْد ،ثلکَ ثَرَلن ّلى
کْبًلى ّوب ثَزٍْ آهلٍاًل ثٖواؽذ ُوچَ هٍبرو كویبك هٔکٌْل :آٍبىهبىُب،
آٍواى گوٍُّب اى ّوب کوک ٛوغ ًلاهین ،چْن ثَفیو ّوب ًَكّفزَاین ّ ُلایذ
ّ هُجوٓ اى ّوب اًزظبه ًلاهین؛ ٛجن ٙوة الوضل هؼوّف «اى فیو ّوب گنّزین
ٍگ ربى آىاه ًوٍبًل» ایي ٕلا ٕلآ هلذ اٍذ.
آٍبىهبىُب! ثَفلا هَن ّوب ٍل ػظین ّ هبًغ ٙقین كه هاٍ پیْوكذ اًوالة
اٍالهٔهبى ایغبك کوكٍایل ثقبٛو فلا ّ ًبلَٓ یزیوبى ّ اّک چْن پلهاى ّ هبكهاى
ثٍَْک ًَْزَ ّ هطوٍ هطوٍ فْى ِّلآ کوثالٓ اكـبًَزبى ،ایي هبًغ پیوّىٓ ها
اى ٍو هاٍ هلذ هَلوبى ّ ُویَْ كه ٌٍگو اكـبًَزبى ثوكاهیل کَ هاٍ هب هّّي
اٍذ ،پیوّىٓ اى آى هبٍذ ،ثيّكرویي كوٕذ كّوي ّکَذ فْهكٍٓ هکزجٔ،
ویبوٗ،َظبيٗ،الحّبؾٖؼٕؾقاالؼبکٔطٍيبٌؼٕاْیىقاَؿ؛ایٍَؿاَؿاٖيهثاوث:
آٍواى هًگ هًگ آٍبىهبىُبٓ پویْبى
ىافزالكبد ّوب هلذ پویْبى اٍذ اهوّى
رک هُّٓب فْكپٌَلُٓب ًجبّل چبهٍ كهك
كهك هب ها ّؽلد ایضبه كههبى اٍذ اهوّى
كه ّهآ هوى ؽوف هلذ گلزي ًیَذ هْکل
ٍبىهبى رْکیل كاكى کبه آٍبى اٍذ اهوّى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵۵ .......................................................
هكزي اًله عجَِ ّ ثب فٖن كه پیکبه ثْكى
کْزَ گْزي گبٍ کْزي ّو ٛایوبى اٍذ اهوّى
آٍبىهبىُب! هلذ هَلوبى ّ ربهیـ ٍبى اكـبًَزبى اى ّوب هٔپوٍل کَ ؿوٗ
ربى اى ثَ ّعْك آّهكى ایي ُوَ گوٍّ چیَذ؟
آیب ؿوٗ اى رْکیل ٍبىهبى فلهذ ثَاٍالم ّ هَلویي اٍذ کَ ُوَ هلذ ّ
ّوب كاًَزیل کَ ایي ؿوٗ ػکٌ ّل ،ثَ ًلغ کلو ّ ٙوه اٍالم روبم ّل؛ اگو
ؿوٗ ربى اى رْکیل ٍبىهبى هیبٍذ ثؼل اى پیوّىٓ اٍذ ،ایي ُوَ رؼلاك رْأم
ثًَلبم هبًغ پیوّىٓ اٍذ ًَ ،ػبهل پیوّىٓ!
ثو كوٗ پیوّىٓ ،اّال اكـبًَزبى گٌغبیِ الاهل یکٖل ؽکْهذ ّ چٌل هئیٌ
ها ًلاهك .صبًیب هلذ اًوالثٔ اكـبًَزبى كّوٌبى فْكُب ها فْة ٌّبفزَ ،هغبُلیي
هبػلیي ها ًَ رٌِب هجْل ًلاهًل ،ثلکَ رٖوین ًِبیٔ فْكُب ها ثَ هؾبکوَ ّبى ارقبم
ًوْكٍاًل .هطوٍ هطوٍ فْى آى هغبُلیي پبک کَ ثیي ٍبىهبىُب ثَاصو گوٍّ گوایٔ
ثَاهو ٍواى اؽياة ثٌب ؽن ثيهیي هیقزَاًل ثوتُب گوكیلٍ هٌلغو فْاُل ّل ّ
هبرلیي ّ ػبهالى هزل ّ فْىهیيٓ ها ثَهؾبکوَ کْبًلٍ ثَكٍذ هبًْى فْاُل ٍپوك.
ّ اگو ؿوٗ اى رْکیل ٍبىهبىُب رٌِب ًبى ّ ًبم ّ ِّود اٍذ ایي ؿوٗ
ثَاّط فْك هٍیلٍ هواؽل ًِبئٔ فْك ها پیوْكٍ كًیب هٔكاًل کَ هُجو كالى ٍبىهبى
ّللا ثَُلف ًِبئٔ فْك هٍیلٍایل
كالى آهب اٍذ ،روبٙبٓ هلذ اٍذ اکٌْى کَ ثؾول ّ
چَ فْة کَ كٍذ اى رْزذ ّ گوٍّگوایٔ کَ اّ رجبٍگوایٔ ّ كَبكگوایٔ ّ
ًلبمگوایٔ ّ كه ؽویوذ ثذپوٍزٔ اٍذ ثوكاّزَ ،ثَؽنگوایٔ ّ فلاپوٍزٔ
ثبىگوكیل ّ ثب ارؾبكٓ کَ فْاٍزَٓ فلا ّ هلذ ّ ٙبهي پیوّىٓ ّ ٍؼبكد اٍذ
ثپوكاىیل؛ ُوچٌل ثگوٍّگوایٔ ثیِ رو اكاهَ كُیل ثَكَبك ّ فًْویيٓ هَلوبًبى ّ
ثَؿبهد اهْال ّ ُزک ًْاهیٌ اٍالم ثیِرو کوک کوكٍ ّ ثَػناة ّ ػوبة
افوّٓ فْكُب ثیِرو اكيّكٍ ،ؽَود ّ ًلاهذ ربى ىیبكرو فْاُل ّل.
ثوآ اصجبد ایي هطلت کَ گوٍّگوایٔ رجبٍگوایٔ ّ ثًَلغ كّوي اٍذ یک ّبُل
ىًلٍ ّ اهىًلٍ اى كوهبیِ الِبمثقِ اهبم هزنکو هّْٔین كه ربهیـ ۲۴اٍلٌل
(ؽْد) ۱۳۶۰هُجو ػبلیوله عِبى اٍالم ّ اهیل هَزٚؼلیي ّ رجلْه اُلاف اًجیبء
ّ ًبیت ثوؽن هٖلؼ عِبى ثْویذ اهبم فویٌٔ كه ٍقٌبى الِبمثقِ ّ هّػاكيا ّ
ؽیبدثقِ ثب هبٛؼیذ ٍبىهبىگوایٔ اهرِ ها رؾوین ًوْكٍ ،كوهْك« :آ اهرِ
هَلؼ اى گوٍّگوایٔ ثوؽنه ثبّیل گوٍّگوایٔ ثو اهرِ عبیي ًیَذ ُوچٌل آى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۵۶ .....................................................
گوٍّ فْة ّ ثوؽن ثبّل ّ هي اهو هٔکٌن کَ اهرِ ثبّل یب گوٍّ؛ ًؤّْك کَ ُن
اهرِ ّ ُن گوٍّ ثبّل؛ ّهزٔ کَ اهرِ گوٍّگوا ّل كبرؾَٓ اٍالم ها ثبیل فْاًل
ىیوا ثیي ّبى ُوط ّ هوط پیلا هّْٔك ّ ُوَ ثَعبى ُن هیبكزٌل ».چٌبىچَ كه
اكـبًَزبى رؾون پیلا ًوْكٍ ىیوا اهرِ هلذ هَلوبى اكـبًَزبى فْك ُوبى هلذ اٍذ
کَ ثگوٍّگوایٔ گْبًلٍ ّلٍ ّ ثغبى ُن اكزبكٍاًل ...آٍواى اؽياة! ػْاهت ٍْء
ًلبم اكکٌٔ ّ گوٍّگوایٔ ّ ًزبیظ ىثْىاًگیي ّ ملزجبه ًبّٔ اى گوٍّگوایٔ هزؼلك
آى هله ىیبك اٍذ کَ کزبةُب ًّْزَ ّْك کن اٍذ ،ایيعب ثبیل گلذ:
کَروکٌن ٍواًگْذ ّ ٕلؾَ ثْوبهم کزبة ممروا آة ثؾو کبكًٔیَذ
هي ًؤكاًن ایي ُوَ كویبك یزیوبى ّ اّک چْن ثیٍْ ىًبى ّ ًلآ هغبُلیي چوا
ربصیو ًؤکٌل؟
كاًن ایي ًبلَ كه ایي كل ىچَ رؤصیو ًکوكٓ
هفٌَ كه ٌٍگ هؾبل اٍذ رْ روٖیو ًکوكٓ
آٍواى هؾزوم ثَإطالػ اٍالهٔ! هلذ هَئْلیذ ػلم پیوّىٓ اًوالة
اٍالهٔ اكـبًَزبى ّ ربفیو آى ها اى عبًت ّوب هٔكاًل عْاثلٍ ّ هَئْل پیِ هلذ
ّوب ٌّبفزَ ّلٍایل ،چٌبًچَ هٔثبّیل ىیوا یگبًَ ػبهل ػلم پیوّىٓ هلذ هَلوبى
ًلبم ثیي آىُب اٍذ کَ ثبصو گوٍّگوایُٔبَ ،فبقجىهیىآفكیٍٔيكگجبقثٕشٕؾآيؿِاوث .
آهلذ چَ فْة کَ ّوب وؽُٗثبيهث :
ثَفْك آییل ّ ثلاًیل کَ روبم ٍبىهبىُب فْكُب ها هٔفْاٌُل ّ ّوب ها ثقْك كػْد
هٔکٌٌل ؽية پوچن ّوب ها ثقْك كػْد هٔکٌل ،ؽية فلن فْك ها هٔفْاُل ّ
ّوب ها ثَْٓ فْك كػْد هٔکٌل ،ؽية ّؼلَ ّ ٍزن هلٔ ُوکلام ّوب ها ثَْٓ
فْكُب كػْد هٔکٌل ّ ُوچٌبى گوٍُّبٓ ثَإطالػ اٍالهٔ کَ فْكُب ها ّاهس
فْى ِّلآ هاٍ ؽن هٔكاًٌل ًیي ُوکلام فْك ها هٔفْاٌُل ّ ّوب ها ثَْٓ
فْكُب كػْد هٔکٌل ًَ كه هاٍ فلا ّ ثَْٓفلا ایي فْكُب ؿیو فلا اٍذ،
ُوچیيٓ کَ فلا ّ فلایٔ ًجبّل ثبٛل اٍذ .ایي ٍبىهبىُب ّوب ها ثَْٓ فْكُبٓ
ثبٛل كػْد هٔکٌٌل ّ فلاًّل ُن فْك ها ّ ُن ّوب ها ّ ُن كیي فْك ها هٔفْاُل
ّ ّوب ها ثَْٓفْك ّ عِبك كه هاٍ فْك كػْد کوكٍ اٍذ .چٌبًچَ ّوب هلذ هجل
ّللا كه هاٍ اّ ّ
اى ثْعْك آهلى ٍبىهبىُب ایي كػْد فلا ها لجیک گلزَ هوثخ الٔ ّ
ثیبهٓ اّ ّ هوآى اّ ّزبكزَ اى كاكى ٕلُب ُياه هوثبًٔ ّ آّاهٍگُٔب ّ
ّللا کبلغجل الواٍـ
فبًوبًَْىُٓب كهیؾ ّ هٚبیوَ ًکوكٍ ثب ًیوّٓ ایوبى ثَ ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۵۷ .......................................................
ٌٍگوُبٓ اٍالم ها ؽلع کوكٍ ّ هٔکٌیل ،یویي کٌیل کَ هاٍ ُوبى اٍذ کَ كه آؿبى
اًوالة اًزقبة ًوْكٍ ّ پیوْكیل ّوب ثلػْد فلا ثلّى ُیچگًَْ هُجوٓ ٍبىهبًٔ
اى روبهٔ ًوب ٛکوثالٓ اكـبًَزبى هوك ّ ىى ّ کجیو ّ ٕـیو ایي كػْد پوّكگبه
عِبى ها اى ٕوین هلتُبٓ لجویي اى ػْن ّ ّْه عبًجبىٓ كه هاٍ اّ لجیک گلزَ
ثب ّؽلد ّگلذاًگیي ؿیو هٌزظوٍ ثیي روبم اهْبه اُل رْیغ ّ اهْبه اُل رٌَي ّ
ُوچٌیي ثیي ایي كّ ٛبیلَ رْیغ ّ رٌَي ثب چْة ّ رجو ّ رلٌگُبٓ هلیؤ هیبم
اكزقبهآكویي هَلؾبًَٓ فْكُب ها ؿوٗ ؽلع كیي اٍالم ّ هوآى ثوآ فلا ّ هوثخ
ّللا آؿبى ًوْكیل.
الٔ ّ
آهلذ! ثقلا هَن ُوگي اّزجبٍ ًکوكٍایل ّ ثَفطب ًوكزَایل ،هاٍ ًغبد ّ
پیوّىٓ ّ هاٍ ٍؼبكد ّ ِّبكد كه هاٍ ؽن ُوبى هاٍ اٍذ کَ ّوب هٔپیوبئیل
ُوبى هاٍ ها اكاهَ كُیل رب ثٍَو هٌيل هوْٖك ثوٍیل كه ایي هاٍ یکغبى ثغبى
آكویي ثلٍ كه هوبثل ٕلعبى ثبىٍزبى؛ آهلذ! چوله ؽیق اٍذ ّ چوله ػیت اٍذ
ّ چوله فَواى عجواىًبپنیو اٍذ کَ كه هاٍ ؿیو فلا اى عبى ػيیي ثگنهیل ّ
ثوآ ُویَْ ثگنهیل كه هوبثل یکغبى یکغبى ُن ًگیویل.
آهلذ! كٍذ اى گوٍّگوایٔ ّ رجبٍگوایٔ ّ كَبكگوایٔ ّ ثذگوایٔ کَ ػْاهت
ٍْء ّ ًزبیظ ّفین اّ فْكکْٔ ،ثواكهکْٔ ّ ػلم پیوّىٓ ثلکَ رَلین ّلى ثکلو
ّ كه آفو کبكو ّلى ّ كّوي فلا ّ هوآى ّلى اٍذ ،عل ًا ثو ؽنه ثْكٍ فْكُب ها
ّللا» َّزْْ ًوْكٍٍ ،پٌ ثب ؽوثَٓ اى ایي ثبٛلگوایٔ اّل ثَآة «اٍزـلو ّ
ثبّلل الؼلٔ الؼظین» ٍبىهبىُب ها اى فْكُب هاًلٍ ثب ّؽلد «الؽْل ّ الهٍْ ا ّال ّ
ّللا ثَاًزظبه پبكاُ آفود اى كیي ٍّوربٍوٓ ّیؼَ ّ ٌٍٔ ثوآ فلا ّ هوثخ الٔ ّ
هوآى ّ اى فبک ّ ًبهًْ اٍالم هِوهبًبًَ ككبع ًوْكٍ ثُٔواً ّ ثٔثبک كه ایي
ّللا ّ رؼبلٔ پیوّىٓ
هاٍ یک عبى كاكٍ كه هوبثل ٕلعبى اى عبًبى ثگیویل کَ اًْبء ّ
اى آى ّوب اٍذ ثَّوّ ٛؽلد کلوَ ّ رؼِل ثَاٍالم ػيیي.
كه فبروَ ،كهّك ثو هغبُلیي هاٍ ؽن ّ ؽویوذ ،كهّك ثو هىمآّهاى پبکجبى،
ًٌگ ّ ًلویي ثو هٌبكویي ،هوگ ثو ّوم ّ ؿوة ،هوگ ثو ّومگوا ّ ؿوةگوا.
ٌٕقایاجفبقؾقؾاؾگبِجبقیػ
هقبللبى «ُ.ا .ا .ا .ا» ّبهل گوٍُّبٓ ًْپبٓ هوین هن ،ایي كٚب ها ٍبفزٌل کَ
ّْهآ ارلبم ّ هُجوٓ آى ٍیلػلٔ ثِْزٔ پیوّ ّالیذ كویَ ًیَذ ّ .ایي ُعک
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۶۰ .....................................................
ها ٍبفزٌل ّ ّبیغ ًوْكًل کَ ثِْزٔ گلزَ اٍذ« :اى ثواكه فویٌٔ روبٙب هٔکٌن کَ
كه اهْه كافلٔ اكـبًَزبى هلافلَ ًکٌل!»
ّللا اکجو ،ثِْزٔ هُجو ٍو ُوچٌیي هٔگلزٌلٛ« :وكلاهاى ثِْزٔ ّؼبه ّ
ّللا اکجو ،فویٌٔ هُجو
هٔكٌُل؛ ؽبل آىکَ ثبیل ُوَ (ثَاّزوبل فْك ثِْزٔ) ّؼبه ّ
ّ هٌزظوی ٍوّه ثگْیٌل ...لنا هغلَٓ «پیبم اًوالة» اهگبى ًْوارٔ ٍپبٍ
پبٍلاهاى اًوالة اٍالهٔ ایواى كه ّوبهۀ ًِن فْك اى هْل آهبٓ اکجوٓ ًّْزَ:
كاٌقاِيٗپیًبیؿ )3(».
«ٌٕقٖؾقيىیكشؿاٖالاَمالةاواليٗای
ایي ػیي ؽویوذ ثْك ،ثِْزٔ ایواى ها ًؤٌّبفذٍ .بلُب پیِ ثَْٛه رواًيیذ
اى هّٓ ایي کْْه ػجْه ًوْكٍ ّ ُیچگبٍ كه آىعب اهبهذ ًلاّزَ اٍذ .كه ْٛل
كّهٍٓ هیبٍزِ ٍلوٓ ُن ثَایي کْْه ًکوك .ؽبل آىکَ هقبللبى اّ ُوهّى ،ثب
یک ثـل کبؿن چکًْیٌ ،ؽبّٓ هطبلت هاٍذ ّ كهّؽ ،كهة اكاهاد ّ ؽزٔ
فبًَُبٓ هوبهبد ایوأً ها هٔىكًل ّ .آًبى ها كه كهیبٓ اى گياهُُبٓ کنة ّ
اكزواء ؿوم هٔکوكًل ...هؾْه ُوَٓ کٌُِب ایي ٍقي ثْك کَ ّْهٓ ثبیل هزالّٔ
ّْك رب هاٍ ثوآ ثوهواهٓ ؽکْهذ ّالیذ كویَ كه اكـبًَزبى ُوْاه گوكك!
اّٙبع چٌبى پیِ هكذ کَ ّاؽل ًِٚذُب ثَهوبثلَٓ هَزوین ثب ّْهآ ارلبم
ثوفبٍذٍ .یلهِلٓ ُبّؤ كه ایي هًّل آىهله پب علْ گناّذ کَ كه ٍبل ۱۳۶۱
کزبثٔ رؾذ ػٌْاى «ّْهآ ارلبم كه كاكگبٍ ربهیـ» ًّْزَ ّ هٌزْو ًوْك!
عٌبة ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ ٔٛگلزگْٓ فْٖٕٔ ثب ایيعبًت ،عویبى
رلّیي آى کزبة ها چٌیي ّوػ كاك:
«ّاؽل ًِٚذُب ّ ٍیلهِلٓ ُبّؤ كه اثزلاء ًَ ،رٌِب ًظو ثلٓ ًَجذ
ثَّْهٓ ّ ٍیلػلٔ ثِْزٔ ًلاّذ؛ کَ ؽزٔ ثَآى کوک ُن هٔکوك؛ ا ّهب گوٍُّبٓ
ًْپبٓ هوین ایواى ُوهّى ًيك ٍیلهِلٓ ُبّؤ آهلٍ ّ إواه هٔكاّزٌل کَ
ّْهآ ارلبم رؾذ اّواف فْاًیي هؾلٔ اٍذ ّ ػلیَ عویبى اًوالة ّ فّ ٜالیذ
كویَ ؽوکذ هٔکٌل».
«ٍیلهِلٓ ُبّؤ اى ُویک اى آىُب فْاٍذ رب گياهُُب ّ هَزٌلاد فْك
ػلیَ ّْهٓ ّ ٍیلػلٔ ثِْزٔ ها ثَْٕهد هکزْة اهایَ کٌٌل».
«ْٛلٔ ًکْیل کَ ُویک اى هُجواى گوٍُّب یک ثـل کبؿن ػلیَ عویبى
ّْهٓ ٍیبٍ ًوْكٍ ّ ثوآ ٍیلهِلٓ ُبّؤ آّهكًل .هطبلت ثَیبه ىیبك ثْك .کزبة
«ّْهآ ارلبم كه كاكگبٍ ربهیـ» چکیلٍٓ اى هغوْع آى ُوَ گياهُ ثْك».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۶1 .......................................................
آهبٓ ػجلالؼلٔ هياهٓ ًیي هبلت افزالكبد ّ ػون گَلُب ها ثَب ثيهگرو
هٔثیٌل ّ اى روبثل هیبى كّ ف ٜهوعؼیذ كه ػبلن رْیغ فجو هٔكُل:
«كه روبم عِبى اٍالم اػن اى ّیؼَ ّ ٌٍٔ كّ گوایِ ّ كّ ًْع كکو ّعْك
كاهك :ػٖیبى ّ اًوالة ،هؾبكظَکبهٓ ّ ٍبىُّ .هزٔ کَ اًوالة ایواى ثَهُجوٓ
یک هوعغ پیوّى ّل ایي هوثْ ٛثَکلام هْو ثْك؟ كهیوبً اى آى هْوٓ ثْك کَ اًوالة
هٔگلذ»...
«رب ىهبًٔ کَ هًُّب رٖوین ثیوّى هكزي اى اكـبًَزبى ها ًگوكزَ ثْكًل ،ثَایي
كکو ثْكین کَ ثبیل كه اكـبًَزبى ف ٜاًوالة پیوّى ّْك ًَ ف ٜهؾبكظَکبهٓ ّ
ٍبىُّ ،لٔ ّهزٔ کَ ایي ثواكهاى عِبكٓ هب آهلًل ّ كه پیْبّه ًَْزٌل ّ اػالم
کوكًل کَ هب ثوآ ایيُب ؽنهبیل ًیَزین ّ ایيُب كه اكـبًَزبى هْعْكیذ ًلاهًل ،هب
رکبى فْهكین».
«ػبهل كیگو كهگیوٓ ،عوْك كکوٓ ّ فٖلذ اهرغبػٔ اٍذ ،کَ ثبىُن ًبّٔ
اى رلکواد ؿوة ثْكٍ کَ ثلثقزبًَ كه عْاهغ اٍالهٔ ًلْم کوكٍ اٍذ .ؽزٔ كه
هغبهغ هّؽبًیذ ّ هواعغ رولیل ُن ًلْم كاّذ .كه اكـبًَزبى کَ ایي کْبکِ
كکوٓ پٌ اى ّكبد هوؽْم ؽکین ّ هطوػ ّلى هوعؼیذ اهبم (فویٌٔ) ثَّعْك
آهلٍ ثْك ّ پیوّاى اهبم ٛوفكاه هجبهىٍ ثْكًل ّ ٛوفكاهاى فْیٔ هقبلق
هجبهىٍ .عٌبة آهبٓ فْیٔ ،ىى ّبٍ ها كه ؽْٚه فْك ،ثب آى کضبكذ کبهُٓبیِ
پنیوكذ ّ ثب اّ هالهبد کوك .كه هاثطَ ثب عٌگ ایواى ّ ػوام ٍکْد کوك ّ كه
خّللا ٕله» ُوچٌبى ثٍَکْد ّاهؼَٓ ِّبكد ثيهگهوك ػٖو ّ ىهبى «ِّیل آی ّ
فْك اكاهَ كاك؛ ایيگًَْ ثوكاّذُب ثبػش گوكیل رب کْیلٍگٔ ثَّعْك آیل .فْاًیي
ُن ثب چَپیلى ثَگوٍّ ٛوفكاه آهبٓ فْیٔ ،ثب ُوبٌُگٔ ػْاهل كیگو ،هّىگبهٓ
ها ثَّعْك آّهكًل کَ ُوَگبى ّبُل آى ثْكین ».ـ (هغلۀ ؽجل هللا)
ٔٛچِبه ـ پٌچ هّى اهبهذ كه هوکي «ّؽلد» ثَْٛه هجِن اؽَبً ًب اهٌٔ
هٔکوكم .ثبُوَٓ ٍبكٍگٔ ّ ٍبىّکبه اهرغبػئ کَ ثو اهکبى ّْهآ ارلبم ؽبکن
ثْكًْ ،ػٔ ٍکْد ُّناًگیي ّ هبكیبیٔ هْعْك ،ایي رُْن ها روْیذ هٔکوك کَ
اهاكٍٓ پٌِبى ّ ؿیو هبثل کٌزول ّعْك كاهك کَ هٖون اٍذ ُوچِوٍٓ ربىٍّاهك
ها فواة ًوبیل .ؽزٔ ٍقي اى ّعْك ّجکَُبٓ هقلئ فجوچیٌٔ كه هیبى ثْك کَ
گْیب هئظق ثْكًل ٍبکٌیي ّ ثَّیژٍ هَبكواى ها ىیو ًظو ثگیوًل.
اؽَبٍن ثَهي هٔگلذ کَ اهکبى كاهك ُوآى هبعوآ ّالیذ كّثبهٍ ٍو
ثوآّهك .لنا ثوآ ُوَ چٌیي ّاًوْك هٔکوكم کَ رٖوین كاهم هلد ًبهؼلْهٔ كه
هوکي ّؽلد ثوبًن ،كػْاُبٓ ٍبفزَگٔ ىهیي ّ آة ها كه ّالیذ ثبىگْ هًٔوْكم
رب آىُبٓ کَ اؽزوبالً كه فلبء هوا رؼویت هٔکوكًل ،هطوئي ثبٌّل کَ ُوْاهٍ كه
كٍزوً ّبى فْاُن ثْك .اگو اهلاهبرٔ ػلیَ هي كه ًظو كاهًل ،كه اعوآ آى ػغلَ
ًکٌٌلٍ .قذ كٚبی هػت آّهی ؽبکن ثْك.
كه ُوبى كهیوَٓ کَ اهٚبٓ آهبٓ ثِْزٔ ها گوكزن ،ثب اّ فلا ؽبكظٔ ًوْكٍ ّ
هوو ّْهٓ ها روک کوكمٍ .بػذ ٍَ ـ چِبه ثؼل اى ظِو ثِزویي ٍبػبد عِذ
روک هوکي ثْك ،چْى ُوَ كه فالء اعوایٔ ًبّٔ اى پژهوكٍگٔ ّ ثالرٖویؤ
ًینهّىٓ هواه كاّزٌل .كْها ً ثٍَوْاد آهلم ّ ُوواُبًن ها آهبكٍثبُ كاكم .رب آىُب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۶۹ .....................................................
آهبكٍ ّلًل ،فْكم ثَهْهبًلأً هكزَ ّ ٍالػ کووٓ فْك ها اى یک ٍوثبى رؾْیل
گوكزن .چٌل كهیوَ ثؼل هضل ثوم اى ف ٜکٌزول گنّزین ّ اى هوکي فبهط ّلین.
ؽلّك ٕل هلم اى ف ٜکٌزول كّه ّلٍ ثْكین کَ ٍوثبى ًگِجبى اى ىیو كٍذ
عبكٍ ،هوا ثَاٍن ٕلا ىك ّ گلذ ...:هٔفْأُ ثوّٓ؟
عْاة كاكم :ثلٔ ،فلا ؽبكع .ثوآ كلفُْ کوكًِ كٍزن ها كه ُْا رکبى كاكم.
كه ُوبىؽبل هجِْد ّلم کَ اّ چطْه هوا ثَاٍن ٕلا کوكٍ .وثبى هغلكا ً ٕلا
ىكٕ« :جوکي یک ّبعْه رلٌگچَاد ًيك هب اٍذ ».رب اّ هكذ كه هیبى کبؿُْ
فْك ّ ّبعْه هوا گوكزَ ّ ثَٛوكن پود کوكُ ،ياه ّ یک كکو ّ فیبل ثَمٌُن
هٍیل .هي كه آى هْهغ ؽبٙو ثْكم ٕلرب ّبعْه ًيك اّ ثوبًل ّ فْكم ثوّم.
ّبعْهٓ پو اى هوهٔ پیِ پبین ثَىهیي اكزبك .ثب اظِبه ٍپبً ثَهاٍ فْك اكاهَ
كاكین .اؽَبٍن ثَهي كٍزْه هٔكاك کَ ُوچَ ٍویغرو اى هؾل كّه ّْینُْ .آ
ربثَزبًّٔ ،ت هِزبثٔ ّ ؿوّه عْأً کَ ثبهولاهٓ روً هُْْم چبٌّٔ ّلٍ ثْك،
هب ها ثب ّزبة ثَپیِ هٔهاًل .رب ٍبػذ كّ ثؼل اى ًٖق ّت كه هاٍ ثْكین .ؽلّك
یک هٌيل هاٍ اى هوکي ّؽلد كّه ّلین .گوكًَٓ «عْپالل» ها ٍبػذ ّ ۱۲ت
پْذ ٍو گناّزین .پبییي ُوبى گوكًَ هؾلٔ ثْك کَ كه آى ًٖق ّت گؤُّ اى
هوكاى كه پْذثبم یک فبًَ ،فوهي هٔکْكزٌل .هب ًيك آىُب هكزین ّ اعبىٍٓ
هاؽزٔ گوكزینٕ .جؼ ىّك آىعب ها روک گلزین.
یک هبٍ ثؼل ،آهبٓ ّیـ کبظن اكکبهٓ ،عٌگٍباله ؽْىٍٓ ِّوٍزبى ثَهي
گلذ :كه ُوبى رٌگ ؿوّةٌُ ،گبهٔ کَ هؤهْهیي اهٌیزٔ ّْهٓ كِویلًل ّوب
(هي) اى هوکي فبهط ّلٍایل ،كْها ً كّ ًلو ٍوثبى هَلؼ ها كًجبل ّوب كوٍزبكًل کَ
كٍزْه كاّزٌل اى ُوکغب ثبّل ّوب ها ثوگوكاًٌلٍ .غبكٓ ٌٍگ رقذ ًیي ُویي
هطلت ها رؤییل ًوْكٍ ّ اكيّكٍ :وثبىاى رب گوكًَٓ «عْپالل» ثَكًجبل ّوب (هي)
هكزَ ثْكًل؛ ا ّهب ًب اهیل ّلٍ ّ فیبل کوكًل کَ ّوب اى هَیو كیگو هكزَایل.
ثب ایي ّٕق ،هؾزوالً هب كو ٜچٌل كهیوَٓ اى آىُب علْرو ثْكٍاین ّ .ایي ٍقي
هب ها ثَیبك كوهْل ىهبى ّ هکبى "ىًْى الئبیٔ" (اى كالٍلَٓ یًْبى ثبٍزبى)
اًلافذ کَ كاٍزبى هِْْهٓ كه كلَلَ كاهك .ؽوکذ افیلٌ (هِوهبى اكَبًَٓ
ٍوػذ) ّ ٌٍگپْذ ها ثیبى هٔکٌل .چْى ٌٍگپْذ ىّكرو ؽوکذ کوكٍ ّ
هولاهٓ هاٍ هكزَ اٍذ افیلٌ ُوگي ثَاّ ًؤهٍل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۶۵ .......................................................
آیب هب كه ایغبك ُبلَٓ هٌْٖػٔ پیواهْى فْك ،هْكن ثْكٍاین؟ ـ
ثلٔ! ظبُوا ً هب كه آى چٌل هّى هْكن ّلٍ ثْكین یک هّزَ اهاكٍُب ّ =
اًگیيٍُب ها ثَؽبلذ اًزظبه ،یب روكیل ثکْبًین ّ ؽزٔ كویت ثلُین .اهاكٍُبٓ کَ
ثؼلا ً ثَّْٙػ ػٖجٔ ّلٍ ّ ثب اًگیيٍٓ هْٓ ،رب ًیوَُبٓ ّت هب ها كًجبل کوكًل.
هّاث ّ ٜهٌبٍجبد كه عْاهغ اثزلایٔ ،رب ؽل ىیبكٓ ثوگوكأً اى هّاثٜ
عٌگل ها رلاػٔ هٔکٌلٌُ :گبم ثوّى فطوادّ ،هزٔ ّکبه هْكن ثَگویي
ّل ،یؼٌٔ کَ گویقذ ّ هبعوا روبم ّل .هِن ایي اٍذ کَ ّکبه اى چَ كبٕلَ
هزْعَ ّعْك فطو ّلٍ ثبّل .هكذ رب رِلیل ثؼلٓ.
كهیوب ً كّ هبٍ ثؼل اى آى ،لْکو ػظیؤ اى ٍْٓ ّْهآ ارلبم ثَُلف ٍوکْثٔ
ٕبكهٔ ًیلٔ اػيام ّل .كه ایي كّهبٍ چَ ارلبهبرٔ هّٓ كاكٍ ثْك کَ هوکيٓ ثَآى
آهاهٔ ،ایي چٌیي ٛجل عٌگ ثَٕلا كه آّهكٍ ثْك؛ فلا هٔكاًلّ .اهغ ُوچَ ثْك،
هَلوب ً ایي ثيهگرویي اّزجبُٔ ثْك کَ اى ًبؽیَٓ آهبٓ ثِْزٔ ٍوىكٍ ثْك.
ثِْزٔ هٔرْاًَذ ٕبكهٔ ًیلٔ ها ثوآ هلدُب ُوچٌبى ثَؽبل فْك ثگناهك.
ُیچ فطوٓ اى ًبؽیَٓ ًیلٔ اّ ها رِلیل ًؤکوك .ؽزٔ اگو ًیلٔ ،ثَگوٍُّبٓ
هؼبًلٓ چْى ًٖو ،یب ٍپبٍ ُن پیٍْزَ ثْك ،ثبى ُن ًؤرْاًَذ اهلاهٔ ػلیَ ّْهٓ
ّ ّقٔ ثِْزٔ روریت كُل .ىیوا ػٌْاى ّْهٓ ّ ثِْزٔ كه مُي ػوْم كاهآ
چٌبى ػظوزٔ ثْك کَ هلت ّ هّػ هوكم ها رَقیو کوكٍ ثْك .چٌبىکَ كُب ٕبكهٔ
ًؤرْاًَزٌل كه ثواثو آى هل ػلن کٌٌلّْ .هٓ ّ ثِْزٔ گلزي ّْفٔ ًجْك؛ ا ّهب آى
لْکوکْٔ ّ عٌگُبٓ كّهٍآ کَ ُوواٍ ثب كغبیغ ثّٔوبه ثْك پوٍزژ ّ اػزجبه
ّْهٓ ّ ثِْزٔ ها رٌيل كاك ّ هزؼبهجب ً كّك کوك ّ ثَُْا كوٍزبك.
كه فالل چِبه علََ گلذ ّ گْ ُیچ ًْبًَٓ اى ٛوػُبٓ ػولٔ عِذ
ثوفْهك یب رؼبهل ٍیبٍٔ ـ كوٌُگئ كؼبل ّ هضجذ ثب هقبللبى ،كه مُي آهبٓ ثِْزٔ
ًیبكزن .ؽزٔ کیٌَ ّ فْٖهذ ّ هِو ّ ًلود ًیي ًَجذ ثَُیچکٌ ًلاّذ .فیلٔ
فْىٍوك ثْك ،گْیب کَ كًیب فیو ّ فیویذ اٍذ ّ ُیچ فطوٓ اّ ها رِلیل
ًؤکٌلُ ،وچٌل کن ّ ثیِ فجو كاّذ کَ گوٍُّبٓ اى هقبللبًِ كه کْیزَ
ثلْچَزبى پبکَزبى ّ هن ایواى ثب اًگیيٍُبٓ هقزلقُ ،وهّى ػلیَ اّ ّبیؼَپواکٌٔ
ًوْكٍ ّ اُبًذُب هّا هٔكاهًل؛ لکي عِذ روبثل كوٌُگٔ ّ اهایَٓ چِوٍٓ هضجذ
ّ ٍبلن اى فْك ّ اهگبى رؾذ هُجوٓاُ ُیچ ٍبىّکبهٓ هّٓ كٍذ ًلاّذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۶۸ .....................................................
كه آى ٍْ ًیي ،هقبللبى ثِْزٔ كه هل ّ هبهذ فْك اّ ثْكًل .آىُب اى افالم
هزولًبًَ كوٌٍگُب كبٕلَ كاّزٌل ّ ثب ؽلاهل هْاػل ثبىُٓبٓ ٍیبٍٔ ثیگبًَ
ثْكًل .هٌزِٔ ػطِ هلهدٛلجٔ كاّزٌل ّ كؼبل ثْكًل .ثٔهِبثب فْك ها ثَآة ّ
آرِ هٔىكًل ّ ثلؾبظ مٌُٔ ،افالهٔ ّ ػبٛلٔ ُیچ ف ٜهوهيٓ ًؤٌّبفزٌلُ ،وَ
چیي ّ ُوَ کبه ثو ایْبى هجبػ ثْك .آىُب اى ٍیبٍذ كو ٜایي ها ٌّیلٍ ثْكًل کَ
«پله هبكه ًلاهك» ُویک ثَهبّیيُبٓ پوکبه عِذ رْلیلاد كهّؽٍ ،نپبّٔ،
كٍیٍََبىٓ ،فلن اكزواء ّ هلت ؽوبین هجلل ّلٍ ثْكًل.
آىُب پٍْزوُب ّ روضیلُبٓ ثِْزٔ ها ٌّبّه كه هیبى كهیبٓ اى رقن هوؽُبٓ
ّکَزَ روٍین کوكٍ ّ كه کْچَ ّ ثبىاه ِّوُبٓ کْیزَ ّ هِْل ،ثیي هِبعویي
اكـبًٔ رْىیغ هٔکوكًل ّ ثَكه ّ كیْاه هٔچَپبًلًل .آىُب ّبیغ کوكٍ ثْكًل کَ
ٍیلػلٔ ثِْزٔ ُوهّى ٕجؾبًَ ۱۰ػلك رقن هوؽ هٔفْهك .اى هْل فْكُ
ُعک كهٍذ کوكٍ ثْكًل« :ثَهي رِوذ هٔىًٌل کَ ٕجؼُب ۱۰ػلك رقن هوؽ
هٔفْهم؛ ثَعلم هَن کَ هي ثیِرو اى ۶ػلك رقن هوؽ ًؤرْاًن ثقْهم!»
ٍپٌ هْْٙع ها ٙوة ّ عوغ هٔىكًل ّ ایٌَبى ًزیغَگیوٓ هٔکوكًل:
«ٍیلػلٔ ثِْزٔ هٔهیوك ،چِل هّى ٍْگ ّ هبرن ثوپب هّْٔك .رواًَُب ّ
هوصیَُب ثوایِ هٍٔبىًل ّ كه چِلن هوگِ رؾذ ػٌْاى «كه ٍْگ هوكٓ اى
هجیلَٓ ًْه» هوبلَ هًْٔیٌَلُ ّ .یچکٌ اؽَبً فغبلزٔ ًیي ًؤکٌل؛ چْى ایيعب
ؽوف ثو ٍو آى ًیَذ کَ ٍیلػلٔ ثِْزٔ کَ ثْك؟ ّ اى كوّ ٛکنثبهٍگٔ هطو
ّکوِ اى ۱۲۰اًِچ ًیي گنّزَ ثْك ّ .هّّي اٍذ کَ هطو كٚلَٓ ّکوجَٓ ۱۲۰
اًِچٔ ،کنرو اى ۲۰اًِچ ًیَذ ّ .هوگ یک ّکنثبهٍ اى هجیلَٓ ًْه ،اهرؾبل
عبًگلاى ثبیل هؾَْة ّْك)۵(».
ـ كهثبهٍٓ چٌیي ًْع اكثیبد ّ کلزْه چَ هٔرْاى گلذ؟
= عي هوگ افالم ّ اًَبًیذ؟
ثِْزٔ ثٌَُگبم هوگ ،هییٌ ّْهآ ػبلٔ ؽية ّؽلد ثْكُ .وبى ؽيثٔ کَ
ُياهٍُب آى ها اى فْك هٔكاًَزٌل .اى ایي ىاّیَ ،هياهٓ ىیو كٍذ ثِْزٔ ثْك،
افالم هزولًبًَ ثَهب هٔگْیلّ :قٔ ،یب گؤُّ هوکي اٍذ ثب عویبى یب هوعؼیزٔ
هقبلق ،یب هْاكن ثبّل؛ ایي ؽن اّ اٍذُ .وکٌ ؽن كاهك ًظو فبٓ فْك ها
كاّزَ ثبّل؛ ا ّهب ًؾٍْٓ ثوّى اؽَبٍبد ّ چگًَْگٔ اٍزلبكٍ اى ُویي «ؽن
ّقٖٔ ّ ٛجیؼٔ» هٔرْاًل ثَهٌجغ ثب اػزجبه ّ كٍذ اّل عِذ ٌّبفذ ّقٖیذ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۶۵ .......................................................
ثب ٌٔٛهجلل ّْك .ثقْٔ اى هقبللبى آهبٓ ثِْزٔ ثَّْٙػ ًْبى كاكًل کَ ثَكلیل
ػلم ثلْؽ ٍیبٍٔ ،ػبٛلٔ ،كوٌُگٔ ّ كولاى رغوثیبد كهْکواریک «كبهل كوٌُگ
هقبللذ َُزٌل».
ُوگبٍ اكاهٍٓ عبهؼَ ثَكٍذ آىُب ثیبكزل ،چَ فْاٌُل کوك؟! ـ
هضالً آىُب اپْىیَیْى! ثْكًل کَ هبػلرب ً ثبىیگواى ػوَٕٓ ٍیبٍذ ّ هٌبكیبى
افالم ّ كوٌُگ ثورو ثبٌّل .كه ُوعبهؼَٓ رْهغ هٌطؤ اى اپْىیَیْى آى اٍذ
رب كوٌُگ ّ ٌُغبهُبٓ ثورو ًَجذ ثَهْو ؽبکن اهایَ كٌُل؛ كه ؿیو ایي ْٕهد
ًؤرْاًٌل هلػٔ آلزوًبریْ ّبیَزَ ثبٌّل.
یک ّبُل ػیٌٔ ًول کوك کَ ٕبكهٔ كه گوهبگوم عٌگ ثب ٍیلػلٔ ثِْزٔ،
ٙوي ایواك ٍقٌوأً كه ثبىاه لؼل ّ ٍوعٌگل گلذ:
خّللا ثِْزٔ هٔگْیل :هب ّیلزَگبى فلهزین ًَ ،رٌَْگبى هلهد».«آی ّ
ٍپٌ ثالكبٕلَ اكيّك« :يُظٕقوثٍٓحئایكاٌاوث،َّایٍثٍٓحئوگ!»
كه ثِبه ٍبل ۱۳۶۰كه ككزو ّْهآ ارلبم كه کْیزَ ثْكین کَ ّیـ
ّللا ثالؿٔ ؿيًْٓ [ػُ ْٚیؤد اػياهٔ ّْهٓ] ثَارلبم كًّلو پبٍلاه ؽیبد ّ
ایوأً ثَآى ككزو ّاهك ّلًل .چٌل هّىٓ كه آىعب اهبهذ كاّزٌل .ثالؿٔ كه آى
هْهغ ثَكٍذ ّاؽل ًِٚذُب اكزبكٍ ثْك .یک هّى ٍَ ًلوٓ ثَهٌلُبهٓ ثبىاه هكزٌل
ّ پیواُي ـ روجبى اكـبًٔ فویلًل .ثؼل اى ظِو آى هّى كیلم ّیـ ثالؿٔ روجبىُبٓ
اكـبًٔ آى كًّلو ایوأً ها ثٌل هٔاًلاىك .كهؽبلٔ کَ فْك آى كًّلو یکثـلَ لن كاكٍ
ّوة ٍیگبه ثْكًل. ّ كهؽبل ًّْیلى چبٓ ّ ُ
ثالؿٔ ثٌل ّلْاه آًبى ها رٌظین هٔکوك ّ ثب ؽواهد كه هْهك چٌل ّ چْى
اٍزلبكٍ اى ایي ًْع لجبً ّ ًؾٍْٓ ثبى ّ ثَزَ کوكى ثٌل ّلْاه اكـبًٔ رْٙیؼ
هٔكاك...
هْبُلٍٓ ایي ٕؾٌَ ،كّك اى کلَام ثلٌل کوك؛ ًزْاًَزن فْكم ها کٌزول کٌن.
ثبرٌلٓ ّ رـیو ثَّیـ ثالؿٔ گلزن :ایي چَ کبهٓ اٍذ کَ ّوب هٔکٌیل؟...
ثؾش ثبال گوكذ ّ ثالؿٔ ّاهؼب ً هزْعَ ّلٍ ثْك کَ چَ کبهٓ اًغبم
هٔكُل؛ لکي هٌلؼالًَ ثَکبه فْك اكاهَ هٔكاك .ؽبٙویي َفیوٍَ ،فیوٍ کوكًل،
ثؾش ها فبروَ كاكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۷۰ .....................................................
یکٔ اى آى كًّلو ایوأً ثَهي گلذ« :رْ ػولٍآ َُزٔ».
هجل اى آى ،كه آفویي هبٍ ىهَزبى ّ ۱۳۵۶اؽل ًِٚذُب ػوالً پٌظ پبیگبٍ
ًظبهٔ كه هلووّ ّْهٓ ّبهل هٌبٛن :عبؿْهًٓ ،یلٔ كایکٌلٓ ،ثَِْك ،ثلقبة ّ
ؽزٔ كه فْك َّ َهً رؤٍیٌ ًوْكٍ ثْك کَ هلرٔ ثًَبم "ٍپبٍ" یبك هّٔل .اػٚبٓ
اهّل آى ػجبهد ثْكًل اى آهبیبى دمحم اکجوًْٓ ،ه اؽول رولٍٔ ،ػلیغبى ىاُلٓ ،دمحم
ّللا ثالؿٍٔ ،یلدمحم كیي فلْٕٔ ّ ٙبهي ػلٔ هؾون. ؽَیي ٕبكهٔ ًیلٔ ،ؽیبد ّ
ایي آهبیبى كه ثِبه ٍبل ًَْ ٔٛ ۱۳۶۱زٔ كه ثَِْك ،رْکیالد ٍپبٍ ها اٍبٍٔرو
پبیَهیيٓ ًوْكٍ ّ آى ها ثَُلذ ىّى ،ثَروریت میل اهروبء كاكًل:
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ یک «ًجْد» كه ّالیذ ؿئً.
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ كّ «ػلالذ» كه ّالیذ اهىگبى.
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ ٍَ «ػلٔثي اثٔٛبلت» كه ّالیبد ثبهیبى ّ ؿْه.
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ چِبه «هٍبلذ» ثوآ ّالیبد ّوبل.
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ پٌظ «فبرناالًجیبء» ثوآ ّالیبد هیلاى ّ پوّاى.
ّللا» كه ّالیذ لْگو.
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ ِّ «دمحم هٍْل ّ
ـ پبیگبٍ ّوبهٍ ُلذ «كزؼ صبهياالئوَ» ثوآ ّالیبد كواًٍ ،یووّى ّ ُلوٌل.
ُوَٓ ایي پبیگبُب اى عبًت ٍپبٍ پبٍلاهاى ایواى اکوبل هٔگوكیل:
«رٌِب هٌجغ کوک کٌٌلٍٓ فبهعٔ "پبٍلاهاى عِبك" كّلذ ًْپبٓ ایواى ثْك)۳(».
«گوٍّ هاكیکبل ّیؼٔ کَ ؽوبیذ هبلٔ ّ هؼٌْٓ اى ٍپبٍ پبٍلاهاى ایواى
كهیبكذ هٔکٌل ّ كه ۱۶۶۳كه ُياهٍعبد اٍزوواه یبكذ ...هُجوٓ آى ها ػلوبٓ
خّللا فویٌٔ ّ ّؼبه ًَعْاى رؾٖیل کوكٍ كه ایواى ثَػِلٍ كاهك کَ كه ف ٜآی ّ
ّوهٔ ًَ ؿوثٔ ؽوکذ کوكٍ ّ ثَایواى ثَػٌْاى یک کْْه هلل اٍالهٔ هًٔگوًل
«ؽلّك ٍبل ً ۱۶۶۳بم علیلٓ ظبُو هّْٔك« :پبٍلاهاى» ـ ثًَظو هٔهٍل
کَ ایي ٍبىهبى هَزویوب ً ثَرْْین پبٍلاهى ایواى ایغبك ّلٍ اٍذ)۶(.
كه ُوبى علََٓ ثَِْك ًبم «پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ اكـبًَزبى» ثوآ ایي
رْکیالد ثوگيیلٍ ّل ّ اٍبًًبهَٓ پیچیلٍ (هویت ٕل هبكٍ) رلّیي ّل کَ هلبك
ثوفٔ هْاك آى ایي اٍذ:
ـ هبكٍ :۳کیلیذ اكاهٍ ثواٍبً ّْهی.
هبكٍ :۴اهکبى رْکیالد ۱ :ـ ّْهآ هوکيٓ؛ ۲ـ کٌگوٍ؛ ۳ـ ـ
پبیگبٍ هوکيٓ؛ ۴ـ پبیگبُبٓ كوػٔ؛ ۵ـ ّْهآ هؾلٔ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۷1 .......................................................
ـ هبكٍ ّْ : ۵هآ هوکيٓ ربماالفزیبه.
ـ هبكٍ : ۳رؼلاك اػٚبٓ ّْهآ هوکيٓ اى ۶رب ً ۱۱لو.
ثواثو ثب هبكٍٓ ّ ،۱۴بکلَٓ آى چٌیي رؼویق ّلٍ اٍذ:
کویَیْى كوٌُگٔ. الق ـ
کویَیْى ٍیبٍٔ ّ اٛالػبرٔ. ة ـ
کویَیْى اهْه هبلٔ ّ رلاهکبد. ط ـ
کویَیْى هٚبء. ك ـ
کویَیْى هّاث ٜػوْهٔ. ُ ـ
کویَیْى ًظبهٔ . ّ ـ
كه پبییي ٍبل ۱۳۶۱آهبٓ اکجوٓ
ثَایواى كػْد ّل ّ اى عبًت «ّاؽل
ًِٚذُب» هْهك اهجبل ثبّکٍْ هواه گوكذ.
ُنىهبى ثب ایي ٍلو ،هغلَٓ «پیبم اًوالة»
ّاثَزَ ثٍَپبٍ پبٍلاهاى اًوالة اٍالهٔ
هوبلَٓ هلٖلٔ اًله ّٕق آهبٓ اکجوٓ رؾذ
ػٌْاى «ؽغخاالٍالم دمحم اکجوٓ هغبُلٓ
فَزَگًٔبپنیو» ثَچبپ هٍبًیل کَ إل ٍیبَُ ثَهلن ایٌغبًت رؾویو ّلٍ ثْك.
هي كه آى هْهغ ٍلَلَ هطبلجٔ رؾذ ػٌْاى «پیْگبهبى ًجوك هُبیٔ» رِیَ
کوكٍ ثْكم کَ ؽبٕل هطبلؼبرن ٍ ٔٛلو ٍبل هجل اى آى ثَكافل کْْه ثْك .كه
آى ٍلَلَ ًّْزبه هٖبؽجَ ثب هْهبًلاىُبٓ اهّل عِبكٓ ّ ّوػ هْهؼیذ ّ
کبهکوك ُویک هل ًظو هواه گوكزَ ثْك؛ یکٔ اى آىُب آهبٓ اکجوٓ ثْك .ثقْٔ
كیگو اى هٌبثغ ّ هَزٌلاد آى هوبلَ رٍّْ ٜیؼ ؽیله هؾون (ثؼلُب یبه ؿبه
اکجوٓ) كه افزیبهم گناّزَ ّلٍ ثْك کَ هواه ثْك رٍْ ٜایْبى هَزول چبپ ّْك...
اکجوی پٌ اى كٍّبل اهبهذ كه ایواى ،كه ٍبل ُ ۱۳۶۳وواٍ ثبػلٍی ًیوّی
آهْىُ كیلٍ ّ اهکبًبد ًظبهی ٛوف كافل هكذ ،ایي كه ؽبلی ثْك چٌلرب اى
پبٍلاهاى ایواًی کَ كّ ًلوّبى ثَاٍبهی «ٍوكاه هٍْْی» ّ كیگو «اکجو
پبهیيی» ثْكًل ًیي رب كافل ُيا هٍعبد آهبی اکجوی ها ُوواُی کوكًل.
كه ُویي هْهغ یکی اى اػٚبی ّْهای ًوبیٌلگی پبٍلاهاى عِبك كه یک
علََی فْٖٕی كهثبهٍی ٍبفذ «هِو» پبیگبٍ هوکيی پبٍلاهاى اظِبه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۷2 .....................................................
ًبهاؽزی کوكٍ ّ هیگلذ :هزبٍلبًَ «هِو» پبیگبٍ ها آىُب (پبٍلاهاى ایواًی)
كهٍذ کوكٍ ّ ثوای هبكاكٍاًل ،لنا إلِ ّبیل پیِ فْكّبى ثبّل ّ هؼلْم ًیَذ
کَ كه آیٌلٍ چکبه هیکٌل؟ فْة ّهزی یک گوٍّ ٍیبٍی افزیب ه كهٍذ کوكى
«هِو» پبیگبٍ فْك ها ًلا ّزَ ثبّل ،آیٌلٍی ٍیبٍی آى ،چَ فْاُل ثْك؟!
الوَٖ ،گوٍّ «پبٍلاهاى عِبك» هلهد ّ ؽْىٍٓ ًلْم ٍّیؼٔ كه هلووّ
ّْهآ ارلبم کَت ًوْك ،چٌبىکَ روویجب ً آلزوًبریْ آى گوكیل؛ لکي ثوفالف «ُ.
ا .ا .ا .ا ».كاهآ هوکيیذ ّاؽل اكاهٓ (ّجیَ كّلذ) ًْل ّ رب آفو هبًٌل یک
گوٍّ ػول ًوْك.
«پبٍلاهاى عِبك» كه ٍبل )ُ ُ( ۱۳۶۶هزؼبهت فوّط هْآ ّْهّٓ اى
اكـبًَزبى ثَپوّژٍٓ ّىاهد فبهعَٓ ایواى هجٌٔ ثو «ّؽلد گوٍُّبٓ ّیؼٔ»
پیٍْذ؛ چٌلٓ ثؼل (ػوالً) اى آى اًٖواف ًوْك ،ىیوا عٌبػثٌلُٓب كه ؽية
چٌلاى ّلد گوكزَ ثْك کَ «ّؽلد» هؼٌبٓ ًلاّذ .كه كّهاى كوّپبّٔ هلٔ
ثَكّلذ ثوُبىاللّیي هثبًٔ هلؾن ّل رب ایيکَ كه ّاهؼَٓ ٌٍ ۲۳جلَ ُ ۱۳۳۳وَٓ
هاىُب اى پوكٍ ثوّى اكزبك ّ ٍوًّْذ ُوَ چیي هْقٔ ّل.
ٍَبٌْبیثؽًًٌ :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ هعجؼلٔ عاللٔ رووأً كه کزبة «چواؿٔ ُویَْ كوّىاى» (ىًلگًٔبهَٓ اؽَبًٔ
رووأً ۱۳۱ ٕٔ ،ـ ( ۱۲۶هّاثٕ ٜبكهٔ ّ هياهٓ ها ایيگًَْ گياهُ هٔکٌل:
۲ـ هزي ٍقٌوأً ؽغخاالٍالم هورٍ ْٓٚقٌگْٓ اٍجن ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى،
هٌلهط كه ُلزًَبهَٓ «ًغبد» ّوبهٍ ۱۳۳۳ـ ۴۳ـ هن.
۳ـ هغلَٓ "پیبم اًوالة" اهگبى ٍپبٍ پبٍلاهاى اًوالة اٍالهٔ ایواىّ /وبهٍ ٍ /۶بل
اّل ّ .هغلَٓ "پیبم پبٍلاه" اهگبى ًْوارٔ پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ اكـبًَزبىّ /وبهٍ ۱۳۶۳- ۵
۴ـ ٍوْئیل ُبًزیٌگزْى :هؾَي صالصٔ ـ ٍبهبى ٍیبٍٔ كه عْاهغ كٍزقُْ كیگوگًْٔ/
رِواىًْ /و ػلن ۳۵ ٓ /۱۳۳۰/
۵ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَّ /وبهٍ ۰۶
۶ـ اكـبًَزبى كه ٍَ كَُٓ افیو» گوٍّ پژُّْٔ ٍیٌب / ۱۳۶۱ /هن ۳۴۳ ٓ /
۳ـ اّلیْیَ هّآ»« :اكـبًَزبى ،اٍالم ّ ًْگوایٔ ٍیبٍٔ» اثْالؾَي ٍوّهل هولم /آٍزبى
هلً ه / ْٓٙهِْل ۲۲۶ ٓ / ۱۳۶۶ /
۶ـ ثًَول اى Aotstiahati oo nranoitciاى لْكّیک كثلیْآكهک ،اٍزبك كاًْگبٍ آهیيًّب.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۷3 .......................................................
۵ـــــــــــــــــــــــ
وٕٖفكؾا
ثّ
ــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۷۹ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۷۵ .......................................................
ثّوٕٖفكؾا
اوالوویبویٔجْٕىقاِظمؾقشٕايغػمتيبَؿِ!
«ثَپٌلاّذ "كویلهیِ ُگل" «ربهیـ ُوچْى هّك هّاى اٍذ ،ربهیـ پیٍْزَ
كه عِذ هؼوكذ ّ هّل ثیِرو گبم ثوكاّزَ اٍذ .هطبلؼَٓ ربهیـ ًْبى هٔكُل
کَ ثْویذ ثٍَْٓ رؼول ّ آگبُٔ ثيهگروٓ كه ؽوکذ اٍذ .هّػ عِبًٔ ثٍَْٓ
ٌّبفزٔ ثیِرو ّ ثیِرو اى فْك پیِ هٔهّكُ ،وبًگًَْ کَ هّكُب ُوچَ ثَكهیب
ًيكیکرو هًّْٔل ،پٌِبّهرو هٔگوكًل».
كه ایي ثقِ ثَهؼوكٔ اعوبلٔ ّ ثیبى كواى ّ كوّكُبٓ آى گوٍُّبٓ کیلٔ ّ
آىاكاًلیِ هٔپوكاىین کَ ُویک ثًَؾْٓ كهیبكزَ ثْكًل:
َّذ؛ ْٛهٓ كیگو ثبیل كیل». «چْنُب ها ثبیل ُ
كه ثواثو آىُب كٍزغبد گنّزَگوا ّ "اٍیو ىهبى ّ مٌُیذ" هواه كاّزٌل کَ
كًیب ها اى هغوآ یک لْلَٓ رٌگ ّ ثبهیک هٔكیلًل ،كهک كهٍذ اى اّٙبع
ًلاّزٌل ،كبهل اٍزؼلاك ًظویَپوكاىٓ ثْكًل ،اٍزقبهٍ ها هالک ػول هواه هٔكاكًل ّ
پیٍْزَ ثَكّه فْك هٔچوفیلًل.
ا ّهب ًیوُّبٓ کیلٔ کَ ثَرؼویق كیگوٓ اى ىهبى ّ ىًلگٔ هٍیلٍ ثْكًل ،كه پٔ
ٍبفزبهّکٌٔ ثوآهلٍ ّ ثب ّؼبه «ثبىگْذ ثَفْیِ» فْاٍزبه رؾْل ثٌیبكیي كه
عبهؼَٓ اكـبًٔ ثْكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۷۸ .....................................................
وبليبٌيصبْؿیٍيىحضؼفیٍ
یک ثقِ اى ًیوُّبٓ کیلٔ «ٍبىهبى هغبُلیي فلن اكـبًَزبى» ثْك کَ كه
ؽویوذ یک گوٍّ ًظبهٔگوا هؾَْة هّٔل .كه ٍبل ُ ۱۳۵۶نىهبى ثب پیلایِ
ٍبیو گوٍُّبٓ رْیغ اكـبًٔ ،كه كافل کْْه پب ثَػوَٕٓ ّعْك ًِبك (گوچَ
فْك هلػٔ ٍْاثن ثیِرو ثْك ).ثٍَوػذ عجَُِبٓ هَزؾکن عٌگٔ كه
ّالیبد ؿئً ،هیلاىّ ،هكک ،ثبهیبى ّ ثـالى ثوپب کوك ،ثب ّلد عٌْىآهیي
ثب كّلذ هوکيٓ ّ هْآ ًظبهٔ ارؾبك ّْهّٓ ّاهك عٌگ ّل ّ اى کْزَُب
پْزَُب ٍبفذ .اى آىعب کَ اػٚبء ّ هُجوٓ آى ٍبىهبى هزْکل اى عْاًبى
{اؿلت}رؾٖیلکوكٍ ّ پوّْه ثْكًلًَ ،جزب ً ثب إْل كٌٔ آٌّبیٔ كاّزٌل .كه
هیبكیي عٌگ هْكویذُبٓ ثيهگ ّ ؽیودآّه ثَكٍذ هٔآّهكًل .ثؼٚب ً هْاك
اًلغبهٓ ها فْك هٍٔبفزٌل ّ ثَْٛه هْأصو اى آى اٍزلبكٍ هٔکوكًل .ایيُب
هغوْػب ً ثبػش ِّود اكَبًَآ آًبى كه ثیي هوكم ػْام گوكیلُ .وبًطْهٓ کَ
«كواًَیٌ ثیکي» گلزَ اٍذ:
«كٚبیل کْچک ثبػش رؾَیي هوكم ػْام ّ ،كٚبیل هزٍْ ٜهْعت ؽیود
آًبى هّْٔك؛ آىُب كٚبیل ػبلٔ ها إالً كهک ًؤرْاًٌل».
اى آىعب کَ اًَبىُبٓ ّاثَزَ ثَعبهؼَٓ ثَزَ كبهل اكهاک ػوالًٔ ػلل ّ
ػْاهل پلیلٍُبٓ پیچیلٍ َُزٌل ،ثٌبءا ً ُوچیيٓ ًبآٌّب ّ ؿیوػبكٓ ثٍَوػذ
رجلیل ثَاكَبًَ ّ فواكَ هٔگوكك ّ اثِبمآهیي هّْٔك .ایي گوٍّ ًیي ثب اًغبم
چٌبى ػولیبد آکوّثبریک ًظبهٔ ،كه اٛواف فْك ُبلَٓ اى اثِبم ثَّعْك آّهك
ّ هْْٙع اكَبًَُب ّل .كه ْٕهرٔ کَ هاى هٚیَ رٌِب كه ایي ًکزَ ًِلزَ ثْك کَ
اى رْکیالد ثبلٌَجَ کبهآهل ثوفْهكاه ثْك .اكواك آى آهْىُُبٓ الىم ها كیلٍ
ثْكًل ّ ػيم اٍزْاه كاّزٌلُ .ویي ًکبد ثبػش هّٔل کَ آى گوٍّ اى كیگو ههجبٓ
فْك كه هویبً عبهؼَٓ اكـبًٔ ،یک ٍو ّ گوكى ثبالرو ًْبى كُل .ؽبل آىکَ كه
هیبً ثب ٍبىهبىُب ّ رْکیالد هلهى هْعْك كه كیگو عْاهغُ ،یچ ثْك.
اى كیگوٍْ ،هْکل ثيهگ کبه ُلفهٌلاًَ كه عبهؼَٓ ٍزوّى چْى
اكـبًَزبى ایي اٍذ کَ اّقبٓ ّ ریپُبٓ كیگوگْى ٛلت ،یب ثبیل ثب ٍوػذ ّ
ّزبة الىم ؽوکذ ًوبیٌل؛ کَ كه ایي ْٕهد اى عبهؼَٓ کَ گوكزبه هٌغالة
ٌٍذُب ّ هیْك هٌلهً اٍذ ،هٌلک هًّْٔل [ثَرؼجیو فْك ّبى :اى فلنُب علا
هٔاكزٌل] اگو هْهچَگبم ّ پب ثَپبٓ آٌُگ ٛجیؼٔ ّ ربهیقٔ عبهؼَٓ فْك ؽوکذ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۷۵ .......................................................
ًوبیٌل ،ثَاُلاف ّ كّهًوبٓ هطلْة فْیِ ًؤهٌٍل .اّٙبع كه ُوَعب
ُویيگًَْ اٍذ :کَبًٔ کَ رْاًبیٔ مٌُٔ ّ ػولٔ كاهًل؛ اى هْهؼیذ هوكهٔ
ثوفْهكاه ًیَزٌل؛ آىُب کَ اػزوبك رْكٍُب ها پْذ ٍو فْك كاهًل ،كبهل
ٕالؽیذُبٓ الىم مٌُٔ ّ ػولٔ َُزٌل.
هغبُلیي فلن ًیي اى ایي هبػلٍ هَزضٌٔ ًْلًل .آىُب كه اثزلاء فیلٔ ٍویغ
كه كٚبٓ هـُْْ عبهؼَ ظبُو ّلًل ،ثَِّود هٍیلًل ،ثَاكَبًَ هجلل ّلًلّ ،
ثَُوبى ٍوػذ ُن ىیو ریؾ هكزٌل .چِوٍٓ ّبفٔ ایي گوٍّ «ٍیلهٍْٔ
ػلٔپْه» ثْك کَ «ؿلْهٓ» ًیي فْاًلٍ هّٔلُ .وبى اٍزؼلاكٓ کَ ٍیلػَکو
كه ػوَٕٓ اكثٔ كاّذ ،ػلٔپْه ؿلْهٓ كه ثؼل ًظبهٔ ّ ٍیبٍٔ اى آى
ثوفْهكاه ثْك .اّ اى هؼلّك اكـبىُبٓ ثْك کَ كه اّایل كَُٓ ۱۳۵۰كه لجٌبى
رؼلیوبد ًظبهٔ كیلٍ ثْك.
كیگو چِوٍٓ ٍیبٍٔ ـ ًظبهٔ کَ رؤصیو
كْمالؼبكٍ هِن كه هًّل هجبهىاد آىُب كاّذ،
«ٍیلیيكاىٌّبً ُبّؤ» ثْك .اّ هزْلل
فْاعَػووٓ ؿئً ثْك ّ پلهُ ًیي هرجَٓ
ػبلٔ ًظبهٔ كاّذُ .بّؤ كه ٍبل ۱۳۵۵اى
كبکْلزَٓ اًغٌیوٓ كبهؽالزؾٖیل ّل ،ثَؽیش
اٍزبك كه كاًْگبٍ «کبثل» هْـْل رلهیٌ
گوكیل .كه ثِبه ٍبل )ُ ُ( ۱۳۵۶ثب عوؼٔ
اى كٍّزبى ّ ّبگوكاى ػبىم عجَِٓ «أًّ»
ّبٍ یيكاى ٌّبً آؿب!
ّل ،كه آىعب ثٍَبىهبًلُٔ هغبُلیي فلن ّ
روْیذ اٍزؾکبهبد ایْبى پوكافذً .بهًغکُب
ّ هیيُبٓ افزواع کوك کَ ًبم «ّصین» ثوآىُب ًِبكٍ( .یلُبّن ّصین» یکٔ كیگو
اى لیلهُبٓ ایي ٍبىهبى ثْك کَ كه ٍبل ۱۳۶۱كه هأً ػلٍٓ كه هٌطوَٓ ثبهیبى
رًٍْ ٜیوُّبٓ ّْهآ ارلبم کویي فْهكٍ ّ ثَهزل هٍیل).
هغبُلیي ثب ُوبى ٍّبیل عبكٍُب ها رقویت ًوْك ،هْاًؼٔ اى ٌٍگ ّ ٕقوٍ كه
عبكٍُب ایغبك کوكًل .هاکذاًلاى هؼوّف «الغِبك» کَ اى ثوبیبٓ ُلٔکْپزوُبٓ
ٍبهّ ٜلٍٓ هٍّٔ ٛواؽٔ ّ ٍبفزَ ّلٍ ثْك ،اى كیگو اثزکبهاد ُبّؤ ثْك .ایي
ًْع هاکذاًلاى كه عٌگُب اٍزلبكٍٓ هْأصوٓ كاكُ .بّؤ كه ٍبل ٙ ۱۳۵۶وي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 2۷۶ .....................................................
ٍلوٓ کْربٍ ثَایواى ّ پبکَزبى ثبكیگو گوٍُّبٓ هغبُلیي ،اى عولَ ثب گوٍّ
رْؽیلٓ الؾلیل ثَرْاكوبرٔ هٍیل .كهٍبل ۱۳۶۰عجَِٓ «ِّپل» ثبهیبى ها اٍبً
گناّزٌل کَ ثَهلد یک كَُٓ روبم هوکي إلٔ هوبّهذ كه ثبهیبى هؾَْة
هٔگْذ .آىُب كه ثبهیبى یک هوکي آهْىُ ًظبهٔ كایو کوكًل کَ اػٚبٓ
ُوگوٍّ هٔرْاًَزٌل كهآىعب آهْىُ ثجیٌٌلُ .بّؤ كه ْٛل ایي ٍبلُب هَئْل
آهْىُ ًظبهٔ ثْك .اى ُو هْم ّ ٛبیلَ ّ اى ُو كوهَ ّ هنُت کبهآهْى ّ ّبگوك
هٔپنیوكذُ ،وکلام پٌ اى اکوبل رؼلیوبد ثَهواکي فْك ػْكد هٔکوكًل.
ثبپیٍْزي گوٍّ هغبُلیي هَزٚؼلیي كه ٍبل ۱۳۳۱ثَپوٍَّٓ «ؽية
ّؽلد» ُبّؤ ّ ّوبهٓ كیگو اى هغبُلیي ثَػْٚیذ ّْهآ هوکيٓ آى ؽية
كهآهلًلُ .بّؤ هَئْل کویزَٓ ًظبهٔ ّ هْهبًلاى ػوْهٔ ًیوُّبٓ ًظبهٔ ؽية
ّؽلد هووه گوكیل ،كه هبعوآ ٌٍ ۲۳جلَ ۱۳۳۳ػلیَ عٌبػ اکجوٓ ّ ثًَلغ آهبٓ
هياهٓ ػول ًوْكٍ ...واًغبم ،كه ٍبًؾَٓ ُْایٔ ّبهگبٍ ۳۰اٍل ٍبل ۱۳۳۶
ثَُوواٍ ػجلالوؽین ؿلْهىٓ ٕلهاػظن كّلذ هثبًٔ ،كه هؼیذ رؼلاكٓ اى ّىهاء
ّ ػجلالؾَیي هوْٖكٓ ّ ٍیلدمحم اهیي ٍغبكٓ كه هیلاى ُْایٔ ثبهیبى عبى ثبفذ.
هغبُلیي هَزٚؼلیي اّقبٕٔ كه هل ّ هبهذ ُبّؤ ّ ػلٔپْه ىیبك كاّذ.
عٌوال ٍیلٍوّه {کَ كه ٍبل ۱۳۳۶كه ثبهیبى رٍْ ٜدمحم کوین فلیلٔ ثَهزل
هٍیل} اى آى عولَ ثْك.
فلیلٔ اكػب کوك کَ ٍیلٍوّه هٖل اٍوب ٛاّ اى هُجوٓ ؽية ها كاّزَ اٍذ.
هغبُلیي ثب ارکبء ثَایيگًَْ ًیوُّب رْاًَزٌل ثیِ اى یک كَُ كه ثواثو
كْبهُبٓ کَ اى ًبؽیَٓ هًُّب ّ كّلذ كٍذ ًْبًلٍ آىُب ،ثَاٙبكَٓ ًیوُّبٓ
اهرغبػٔ هٌطوَ ّ گوٍُّبٓ ههیت هْهٔ ّاهك هّٔل ،ایَزبكٍگٔ ًوْكٍ ّ عجَِٓ
پبیلاه فْك ها پبثوعب ًگِلاهًل .آىُب رٌِب گؤُّ ثْكًل کَ ثَآهْىُ ُوَ
عبًجَٓ ىًبى ،ثَّیژٍ رَلیؼ آىُب اُزوبم هٔكاكًل.
كه ػوَٕٓ ٍیبًٍٔ ،بم ػلٔپْه ؿلْهٓ ثیِ اى ُوَ ٍو ىثبىُب ثْك .اّ
ها هوكم كافل کْْه ،ثَّیژٍ اُبلٔ ّالیبد ثبهیبى ّ ثـالى فْة هٌّٔبٌٍل.
ٍبلُب پٌ اى ُالکذ اٌُّ ،گبهٔ کَ هي كه «پلقووٓ» ثْكم ،هوكم كهثبهٍٓ اّ
اكَبًَُب هٔگلزٌل .اى ّغبػذ ّ ًزؤٍ اّ ،اى رْکیالد ّ ٍبىهبًلُٔ اّ،
اى ًجْؽ ًظبهٔ اّ یبك هٔکوكًل .اى رقویت ّ اًلغبه هلؼَٓ هؼوّف «ؿْصک»
كه آى ًْاؽٔ ثَػٌْاى یک ّبُکبهٓ ًظبهٔ ًبم هٔثوكًلْٛ .هٓ کَ هوكم
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى2۷۷ .......................................................
«پلقووٓ» هٔگلزٌل« :كیْاه آى هلؼَ اى چٌبى پٌِبٓ ثوفْهكاه ثْكٍ کَ هْرو
عیپ هٔرْاًَزَ اى هّٓ آى ػجْه ًوبیل ».آى هلؼَ كه رٖوف هْآ كّلزٔ
ثْكٍ ،بلُب هْهك ؽوالد گوٍُّبٓ عٌگغْ هواه گوكذ؛ ا ّهب ُیچ گوٍّ
ًزْاًَزَ آى ها رَقیو ًوبیل؛
رب ایيکَ گوٍّ هغبُلیي فلن ثَكوهبًلُٔ ػلٔپْه ،كه هّى ۲۴عْىآ ٍبل
۱۳۶۳ثب اٍزلبكٍ اى هْاك هٌلغوٍٓ رٔ.اى.رٔ آى هلؼَ ها رقویت ًوْكٍ ّ ثَرٖوف
فْك كه آّهكٍ ثْك .ػلٔ پْه كهؽبلٔ کَ ٍ ۴۱بل كاّذ ،كه ُویي ػولیبد عبى
فْك ها اى كٍذ كاك.
ػلٔپْه كه ٍبل ۱۳۵۴اى كبکْلخٓ ٍبیٌٌ كاًْگبٍ «کبثل» كبهؽ الزؾٖیل
گْزَ ّ كه ٍبلُبٓ ۵۳ـ ۱۳۵۴كه لیََُبٓ ًبكهٓ ّ ؿبىٓ كهًّ هیبٔٙ
رلهیٌ کوكٍ ثْك .كه اؽْاالد اّ گلزَ هّٔل هجبهىٍٓ ٍیبٍٔ ها ثَٔ ىّكرو
آؿبى کوكٍ ّ كه ٍبل ّ ۱۳۵۳اهك كبى هجبهىٍٓ هَلؾبًَ ّلٍ ثْك.
كه اّافو كَُٓ ۵۰ ّ ۱۳۴۰کَ كاًْگبٍ کبثل ػوَٕٓ إلٔ كؼبلیذ
گوٍُّبٓ ٍیبٍٔ كاًْغْیٔ ثب گوایُِبٓ هزٚبك ّ ٍَ گبًَٓ «فلن ّ
پوچن»ّ« ،ؼلَٓ عبّیل» ّ «افْأًُب» ثْكٍ اٍذ .روویجب ً هٔرْاى گلذ «گوٍّ
هَزٚؼلیي» ّاثَزَ ثَػلٔپْه رٌِب ًوبیٌلٍٓ رْکل ّیؼٔ ثْكٍ کَ الجزَ كه ؽل
کنهًگ ّ ٙؼیق كه ؽبّیَ ؽْٚه كاّزَ اٍذ.
ایي گوٍّ ٔٛکنرو اى یک كَُ ،ثیِ اى ُلذ ثبه ًبم ػْٗ کوك« :گوٍّ
هَزٚؼلیي« ،»۱۳۵۱ ،هغبُلیي هلٔ« ،»۱۳۵۳ ،عٌجِ هَلوبًبى هجبهى ،اّایل
« ،»۱۳۵۶هغبُلیي فلن ،اّافو « ،»۱۳۵۶ػْٚیذ كه عجَِٓ آىاكٓثقِ،
« ،»۱۳۵۶هغبُلیي هَزٚؼلیيٍ« ،»۱۳۶۰ ،پبٍ ػبّْها ۱۳۶۱ ،ـ ثبهیبى»،
«ػْٚیذ کبهل كه «ؽية ّؽلد» ».۱۳۳۱
كه ُوبى اّایل کبه ،ایي كوٗ گَزوكٍ ّعْك كاّذ کَ هغبُلیي فلن
اكـبًَزبى ثب ٍبىهبى ُوٌبم فْك كه ایواى یکٔ َُزٌل .ایي هطلت اثلا ً
ٕؾذ ًلاّذ.
ٍبىهبى هغبُلیي فلن ایواى ثَهؿن آى كهبؿٔ پوثبك ّ ىثبى كهاىٓ
کَ كاّذ ،كه هْهك ّهبیغ اكـبًَزبى گٌگ هطلن ثْك ّ .ایي هْعت ؽیود
ُوَٓ كیگواًلیْبى اكـبى هّٔل؛
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۰۰ .....................................................
ُوَ اى فْك هٔپوٍیلًل :چگًَْ اٍذ کَ یک ٍبىهبى هِن ٍیبٍٔ ًَجذ
ثَایي هَؤلَٓ كْمالؼبكٍ ثيهگ هٌطوْٓ کَ اُ ّویذ عِبًٔ ًیي یبكزَ اٍذ،
ثالًظو اٍذ؟
ّبیل كهینرو آى ثبّل کَ گلزَ ّْك« :كه اثزلاء هغبُلیي فلن اكـبًَزبى كه اثؼبك
رئْهیک ،هیکبًیَن ػولًُ ،وم رْکیالد ّ ّغبػذ ػولٔ ثَْٛه یک عبًجَ
هولل ٍبىهبى هغبُلیي فلن ایواى ثْكًل ».كه آى ػٖو هکبرت ّ ایلیْلْژٓ،
کَ هغبكالد للظٔ عبیگبٍ هِؤ كاّذُ ،وكّ ٍبىهبى ثیِرو ػولگوا ثْكًل .اى
كیي ّ هنُت ّ كوٌُگ ّ كلَلَ ثَهولاه ًیبى كه ّاكٓ ػول ،ثوهٔكاّزٌل (آة
ثَهله رٌَْگٔ) لنا رلؤ ایلیْلْژیک ایْبى كْوكٍ ثْك .ىیبك اُل ّوػ ّ رلَیو
هلبُین ّ كػب ّ اٍزقبهٍ ًجْكًل .آىُب هبًٌل هّّيكکواى هزغلك ،یب اكواك
ؽْىّٓ كه كکو هیل ّ هبل ّ کْق ّ اكهاک هؼبًئ ؽویؤ اللبظ ُن ًجْكًل
کَ اهوّى یک هؼٌٔ ها لؾبظ کٌٌل ،كوكا كّثبهٍ ثوگوكًل ّ ُوبى للع ها اى ًْ
هؼٌٔ ًوبیٌل.
خّللا ؽَیٌؼلٔ
پْزیجبى إلٔ ػلٔپْه ّیـ دمحم هٌزظوٓ ـ كوىًل اهّل آی ّ
هٌزظوٓ ثْكٍ .بثوَٓ آٌّبیٔ آى كّ ثٍَبلُبٓ ۵۲ـ ۱۳۵۱ثوهٔگْذ کَ
هٌزظوٓ كه آى هْاهغ كه «کبثل» ثٍَو هٔثوكٍ اٍذ .هٌزظوٓ كه گياهُ
خّللا فویٌٔ ـ كه ًغق ـ هٔكوٍزل، عبهغ ّ هْوّؽٔ کَ اى «کبثل» ثوآ آی ّ
ّوػ هلٖلٔ اى عيئیبد ىًلگٔ اكـبىُب ّ ًیوُّبٓ ٍیبٍٔ هْعْكٍ كه آى
ٍبهبى ًّْزَ ّ ٙوي آى ػلٔپْه ؿلْهٓ ها ثِزویي ًیوّ هؼوكٔ هٔکٌل .اّ
ٙوي ثوهٍٔ ًیوُّبٓ ٍیبٍٔ اكـبًٔ هٔگْیل:
وُؿًٌبقِ1 ۶ :ـ گوٍُّبٓ کَ ٛوفكاه ٛوى رلکو ّ هْٔء ٍیبٍٔ
ّ اًوالثٔ ؽٚورؼبلٔ هٔثبٌّل کَ ػبهلرویي ّ ثِزویي ایي گوٍُّب اى عِذ کؤ ّ
کیلٔ ،گؤُّ اٍذ کَ ثٌلٍ ثیِرو ثب آًبى روبً كاّزن (الجزَ ثَػٌْاى یک ًلو كثیو
اًگلیَٔ هوین کبثل ثًَبم ؿلْهٓ) كه هیبى ایي اكواك ،اّقبٓ عبلجٔ ثَچْن
هٔفْهًل کَ یب ربىٍ اى كاًْگبٍ كبهؽالزؾٖیل ّلٍاًل ّ ،یب كه اكاهاد کبه
هٔکٌٌل .کویزَٓ ػبلٔ آًبى كه ؽلّك ُْذ ًلواًلًِ .بیذ ایيکَ چِبه ًلو اى آًبى
ثِزو ّ ىثلٍ َُزٌل ّ ُوگًَْ كؼبلیذ ّ رٖویؤ ها ثب رْٖیت یکكیگو ارقبم
کوكٍ ّ ػول هٔکٌٌل .روبٙبٓ کوک اى آهبٓ ّویؼذ (ًوبیٌلٍٓ اهبم كه پبکَزبى)
ّ ؽٚورؼبلٔ ُن ثَرْٖیت آًبى ثْكٍ اٍذ .الجزَ اکٌْى ثَعي یکٔ اى آىُب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۰1 .......................................................
ُیچکٌ ًؤكاًل کَ آهبٓ ّویؼذ کوک کوكٍ ،یب ؽٚورؼبلًِٔ .بیذ ایيکَ اگو
ؽٚورؼبلٔ اعبىٍ ثلوهبییل ّ اّکبلٔ ُن ثًَظو ًؤآیل ،کَ ّٓ ثَآى ٍَ ًلو ُن
ثگْیل کَ ؽٚورؼبلٔ ثَروبٙبٓ کوک آًبى ػٌبیذ كوهْكٍایلً ،وِ عبلجٔ كه
هّؽیَٓ آى ٍَ ًلو فْاُل كاّذ .الىم ثَرنکو اٍذ کَ آىُب اى عِبد اهٌیزٔ ّ
اٛویٌبى ّ فْككاهٓ ّ هقلٔکبهٓ ،فْة هٔثبٌّل)۱(».
هٌزظوٓ اهلاهبد ّ کوکُبٓ فْك ًَجذ ثَآى ٍبىهبى ها چٌیي ّوػ هٔكُل:
وُؿًٌبقِ2« :هب هْْٙع کزبة ها ثب پْل آهبٓ ّویؼذ ّ ؽلّك ۱۰۰۰۰
(كٍ ُياه) هّپیَٓ اكـبًٔ (ؽلّك ۱۶۰۰رْهبى) هوٗ ًَجزب ً ّ هْهزب ً چبهٍ عْیٔ
کوكین»...
وُؿًٌبقِ 3« :ایي ها ثبیَزٔ ػوٗ کٌن کَ ٍطؼ اٛالػبد ایلیْلْژیکٔ
ّ هکزجٔ كٍّزبى اكـبًٔ فیلٔ عبلت ّ اهىًلٍ ّ كه هجبؽضبد كلَلٔ ثب كیگواى ّ
کوًْیَذُب ثَفْثٔ ثَهیلاى هٔآیٌل ّ پیوّى هًّْٔل ّ .كه ایي ىهیٌَ اى عْاًبى
ایوأً فیلٔ علْرو َُزٌلّ .لٔ ٍطؼ اٛالػبد ٍیبٍٔ آًبى ثواصو ًجْك کزبة ّ
هاكیْ ّ ّوای ٜهبكٓ ًَجزب ً پبییي ّ اهیل اٍذ کَ ثب یک ٍوٓ رٖویوبد ایي کوجْك
ُن عجواى گوكك»...
وُؿًٌبقِ ۹ ...« :الىم كیلٍ ّل کَ ثوآ اكواك كه ٍطؼ ػبلٔ ۳ ،هاكیْ
فویلاهٓ ّْك ّ فْك هي ُن كّ هاكیْ ّ یک ٙج ٜثوآ ّبى ثوكم».
وُؿًٌبقِ ۵ ...« :آىچَ هٔرْاًن ثگْین ایيکَ كؼالً ًیبىُبٓ آًبى رب ؽلٓ
ثوٛوف ّلٍ اٍذ ّ ...كه آیٌلٍ ثوآ هَبكود ؽل اهل هبُٔ ۵۰۰۰هّپیَٓ
اكـبًٔ (كه ؽلّك ۶۰۰رْهبى ًیبى كاهًل کَ ثٌلٍ هْل كاكٍام ثَُوًؾْٓ ّلٍ رؤهیي
فْاُن کوك)۲(».
ایي گياهُ کَ كه ٍبل ۱۳۵۲كه کبثل رِیَ ّلٍ اٍذ ،رؤکیل ىیبك ثو
پٌِبىکبهٓ كاهك .هزي کبهل آىُْ ،ذ ٍبل ثؼل كه ّوبهٍُبٓ ۱۱۳۵۴ـ ۵۵
هّىًبهَٓ کیِبى هْهؿ ۲۰ ّ ۱۶هوكاكهبٍ ٍبلًْ ۱۳۶.و ّلٍ .پٌ كه
کزبثٔ رؾذ ػٌْاى «ىًلگًٔبهَٓ ؽغخاالٍالم ِّیل دمحم هٌزظوٓ» ًّْزَٓ اؽول
ٕبكهٔ اهكٍزبًٔ ،اى ٍْٓ ّىاهد كوٌُگ ّ آهْىُ ػبلٔ اًزْبه یبكذ.
هٌزظوٓ كه ایي ًبهَ امػبى هٔکٌل« :رولى اكـبًَزبى كاهآ ٍبثوَٓ ْٛالًٔ
اٍذ ّ .هوىُب هجل اى رولى ایواى ّکل گوكزَ اٍذ ».اّ هٔگْیل:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۰2 .....................................................
وُؿًٌبقِ ۸« :هلًیذ اكـبًَزبى اى هلًیذ ایواى کِيرو ّ ؽزٔ ًژاك آهیب،
ًقَذ اى اٛواف كهیبچَٓ «اّهال» ّاهغ كه هٍّیَ هِبعود کوكٍ ّ كه ؽْالٔ
ٍیؾْى ّ عیؾْى هَزوو ّ کنکن ثَٛوف عٌْة ؽوکذ کوكٍ ّ فْك ها رب ٍلَلَ
عجبل ٌُلّکِ ،کَ اى ٍّ ٜاكـبًَزبى هٔگنهك هٔهٍبًٌل ّ الجزَ كه ٛوف ّوبل
ایي کٍُْب اٍزوواه هٔیبثٌل».
«ثلـ» اّلیي ٍوىهیٌٔ ثْكٍ کَ ثوفٔ آهیبیُٔب كه آى هَزوو هًّْٔل ّ ثواصو
هْهؼیذ ِّوٓ ّ ثؼلُب ثواصو ظِْه «ىهكّذ» اى ىًلگٔ کْبّهىٓ ّ كام
پوّهٓ ،ثَهلًیذ ِّوٓ رکبهل هٔیبثٌل ّ .آهیبیُٔبٓ ٌُل ّ کْویو ّ ایواى اى
ُوبى هٌبٛن هِبعود کوكٍ ّ كه هٌبٛن هيثْهٍ ،کًْذ ثوهٔگيیٌٌل ّ .اگو
ُغْم ّ فواثکبهٓ هؼوْل ًؤثْك ّ ِّوُبٓ ثيهگ آى فواة ًْلٍ ثْك ،اکٌْى
اكـبًَزبى اى عِذ هّل اًَبًٔ ّ رولى ّ پیِهكذ ّ ؿیوٍ ،اى کْْهُبٓ هغبّه
کنرو ًؤثْك».
هٌزظوٓ كه ایي ٍلو كه کبثل رًٍْ ٜیوُّبٓ اهٌیزٔ كٍزگیو ّ ىًلأً
گوكیل؛ پٌ اى چٌل هّى ثب ٙوبًذ آهبٓ ًبٕو آىاك ّلٍ ّ هؾللٔ ثب ّکُْٔ
ثَاكزقبه اّ ّ اّزواک ّقٖیذُبٓ ٍوٌّبً کبثل كه رکیَفبًَٓ آهبٓ ًبٕو
ثوگياه گوكیل.
خّللا فویٌٔ كه ِّو
كه آى هْهغ دمحم هٌزظوٓ ّ چٌلٓ كیگو اى پیوّاى آی ّ
کْیزَ ثلْچَزبى پبکَزبى پبیگبُبٓ اٍزْاهٓ كه افزیبه كاّزٌل .هٌزظوٓ اى کْیزَ
ثَ«کبثل» هكذ رب پیواهْى اهکبى ایغبك یک چٌبى پبیگبٍ فْكکلبء كه آى ٍبهبى
هطبلؼَ ًوبیل .هوٖل كیگو هٌزظوٓ اى ایي ٍلو ،عوغآّهٓ ًیوُّبٓ كاّٛلت
ثوآ اػيام ثَلجٌبى ،ثَهٌظْه هوبثلَ ثب اٍواییل ثْك کَ ثَربىٍگٔ كه عٌگ ۱۶۶۳
اهاٍّ ٔٙیؼٔ اى هلووّ اػواة ها ثَاّـبل فْك كهآّهكٍ ثْك.
ایي ُوبى عٌگٔ ثْك کَ عوبل ػجلالٌبٕو ها ىهیيگیو ٍبفزَ ثْك.
هٌزظوٓ كه ایي ٍلو هْكن ّل رؼلاكٓ اى عْاًبى اكـبًَزبًٔ ها ّکبه کوكٍ ّ
آًبى ها ثَکْیزَ ثلْچَزبى پبً كُل ،رب اى آىعب پبٍپْهد پبکَزبًٔ رِیَ ًوْكٍ ّ
ثَلجٌبى اػيام ًّْل .ػبهلٔ ،ػلٔپْه ّ ٙبهي ػلٔ ّاؽلٓ اى عولَ کَبًٔ
ثْكًل کَ كه ٍبل ۱۳۵۲رٍّْ ٜیـ دمحم هٌزظوٓ ثَعٌْة لجٌبى ّ ٍْهیَ
اػيام ّلًل .كه ایي هْهغ ایوأًُب كه عٌْة لجٌبى هْهؼیزٔ هَزؾکن كاّزٌل.
کَبًٔ چْى اهبم هٍْٔ ٕله ،هٖطلٔ چوواى ،عاللاللّیي كبهٍٔ ،اثّْویق،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۰3 .......................................................
اثْفطیت ،اثْٕبلؼ ،هؾوْكٓ ...كه آىعب كؼبلیذ هٔکوكًل .دمحم هٌزظوٓ هَئْل
هّاث ٜثیيالولل ایي ػلٍ ثْك .ثؼل اى پیوّىٓ اًوالة ایواى ثَیبهٓ اى آًبى كه
هوبم كوهبًلُٔ ٍپبٍ پبٍلاهاى هواه گوكزٌل .چٌبىکَ كه هٌبثغ ًیي آهلٍ ،دمحم
هٌزظوٓ كه رْکیل ٍپبٍ پبٍلاهاى ًوِ اّل كاّذ:
«دمحم چْى هزْعَ فطو ٙل اًوالة ّ ليّم ؽلع وُؿ ًٌبقِ ۵:
كٍذآّهكُبٓ اًوالة اى ٛوكٔ ّ ٕلّه آى ثَکل عِبى هَزٚؼلیي ّ کوک
ثَآًبى اى ٛوكٔ كیگو ثْك ،ثَكکو رْکیل ٍپبٍ پبٍلاهاى اكزبك رب ایي ٍپبٍ ثزْاًل ثب
هػبیذ ْٙاث ٜاٍالهٔ كه رْکیل آى ّ كیلى آهْىُُبٓ الىم ،ثبىّٓ علیلٓ
خّللا
ثوآ اًوالة ّ عٌجُِبٓ آىاكٓثقِ ثبّل؛ لنا كکو فْك ها رٍِّْ ٜیل آی ّ
هطِوٓ ثب اهبم اهذ كه هیبى گناّذ ّ اهبم اى آى اٍزوجبل کوك»...
« ّ ...كه ُویي هاثطَ ثْك کَ اّ ثب رْعَ ثٍَبثوَٓ آٌّبیٔاُ ثب «یبٍو ػوكبد»
اى ّٓ هٔفْاُل کَ ػلٍٓ اى ثِزویي ًیوُّبٓ آهْىّٔ ٍبىهبى «اللزؼ» ها ثوآ
رؼلین عٌگُبٓ چویکٔ ّهَبیل اهٌیزٔ ثَهىهٌلٍگبى ایوأً اػيام کٌل)۳(»...
اّ اى ُوبى اثزلاء یک ّاؽل رؾذ ػٌْاى «ّاؽل ًِٚذُب» كه ٍپبٍ ثَّعْك
آّهك کَ هَئْلیذ آى ها ثَیبه ؿبه فْك ٍیلهِلٓ ُبّؤ ٍپوك
كه کٌبه آى لـذ الزوب ٔٛثَکبه اكزبك کَ كؾْٔ هْأكثبًَ رو رلؤ هٔ ّل .كه كَُٓ
۱۳۶۰هلِْم کلوَٓ الزوب ٔٛایي ثْك کَ اًلیَْ ُبٓ هزغلكیي ثَاًلاىٍٓ کبكٔ
اٍالم فبلٔ ًجْكٍ ّ آهیقزَ ثب اكهاکبد ػوالًٔ ّ رغبهة ثْوٓ اٍذ .ایي ثؾش
ثیي كیگواًلیْبى ّ ٌٍذگوایبى ایوأً عویبى كاّذ کَ رب ٌُْى اكاهَ كاهك .كه
اكثیبد هؼبٕو پبهٍٔ (ربعبٓ کَ ثَفبٛو كاهم) اّل ثبه كه اّایل كَُٓ ۱۳۵۰
(ُ ُ) آهبٓ اثْالؾَي ثٌٕٔله كه کزبة رؾذ ػٌْاى «هٌبكوبى اى كیلگبٍ هب» کَ
كه پبهیٌ ًگبّزَ ثْك ،ایي إطالػ ها ّاهك هٌبهْبد ٍیبٍٔ کوك ّ ٙوي آى
گوٍّ چویکٔ هغبُلیي فلن ها هزِن ًوْك کَ ایلیْلْژٓ فْك ها ثب كلَلَٓ هبكٓ
ؿوة ،ثَّیژٍ هبهکَیَن هويّط ًوْكٍاًل( .كه هؾبكل هنُجٔ ثَْٛه ّلبُٔ گلزَ
هّٔل کَ ّقٖٔ هٍّٔ ثًَبم «پوكیَْه پبًبهبهیْف» ّاٍطَٓ هقلٔ
ایلیْلْژیک هیبى هغبُلیي فلن ،ثب ثٌگبٍ ایلیْلْژٓ ؽية کوًَْیذ ّْهّٓ
ّّللا اػلن..
(هٍْْم ثَکوٌزوى = کوًْیَن ثیيالولل) هٔثبّلّ ...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى313 .......................................................
ـ «اِلزِوب( »ٛثَکَو اّلٍ ،کْى كّم ّ کَو ٍْم = ثو ّىى الزلبد ،هٖله ثبة
اكزؼبل) یک إطالػ ػوثٔ اٍذ کَ هیَْٓ یًْبًٔ كاهك ّ اى ّاژٍٓ
< >crtaranrگوكزَ ّلٍ .ایي إطالػ هاٍ كهاىٓ ها ٔٛکوكٍ ّ كه ُوىثبًٔ
هؼٌبٓ هزلبّد کَت ًوْكٍ اٍذ .اى هٚبء كه ُیچ عب كه هؼٌبٓ ثل ثَکبه ًوكزَ
اٍذ .كه هوآى کوین ثَهؼٌٔ «یبكزي» ّ «پیلا کوكى» آهلٍ اٍذ (ٍْهٍٓ یٍْق،
آیَٓ = ۱۰یلزوطَُ) ّ كه کزبة كؤِ «لُوؼَ» هجؾش «ؽظ» ثؾش «ههٔ عوواد»
ثَهؼٌٔ «گوكآّهٓ» آهلٍ اٍذ .كه کزبة لوؼَ «الزوب »ٛػجبهد اٍذ اى
ْکل ّ هقزلقاللّْى ،ثَهٌظْه ههٔ «عوغآّهٓ ٌٍگُبٓ ثٌلاًگْزٔ هقزلقال ّ
عوواد».
ة» هٔثبّل« .اِلزِوب« ّ »ٛالزو »ٜكه َ ٙو َ
»ٜثوّىى « َ كؼل هب ٔٙآى «لَوَ َ
هلوكاد هاؿت ثَهؼٌٔ هوؿٔ اٍذ کَ ثَُوچیيٓ ًْک ىكٍ ّ آى ها ثوهٔگیوك».
کبهٌّبٍبى ایي إطالػ ها هؼبكل ّاژٍٓ < >crtaranrnhEگوكزَ ّ آؿبى آى ها
ُويهبى ثب كّهٍٓ هّاهیْى ،کلجیْى ّ اپیکْهیبى هٔكاًٌل .چْى كلَلَٓ آىُب
هقلْ ٔٛاى ًظواد كیضبؿْهٓ ّ چٌل كلَلَٓ هب هجل اٍذ .لنا ثَآى اكواك
< >crtaranrیب ُوبى« :الزوب »ٔٛهٔگلزٌل .كه ربهیـ رلکو اٍالهٔ آؿبى
«الزوب »ٛها ثَػِل روعوَ كه كّهاى فالكذ ُبهّى الوّیل ًَجذ هٔكٌُل.
ثلیيروریت ،گوٍّ هؼزيلَ کبه الزوب ٛرلکو كیٌٔ ثب كلَلَٓ یًْبى ها ثَاًغبم
هٔهٍبًیلًل .كه هواؽلٔ ثؼل ،اهبم ؿيالٔ ّ هْلْٓ الزوبٛگواى ىثوكٍذ ٌّبفزَ
ّلٍاًل .کبهثوك کلوَٓ «الزوب »ٔٛكه ىثبى پبهٍٔ ؿل ٜهٖطلؼ اٍذ .هب اىایي
للع كه پبهٍٔ روعوَٓ ٕؾیؾٔ ًلاهینّ .بیل ػْاهبًَٓ آى ُوبى «هب ٔٛـ پبرٔ یب
گل ّك» ثبّل .گوٍُّبٓ چپ كه هؼٌبٓ ایي کلوَ للع «گلچیي» ها ثَکبه هٔثوكًل.
وُؿ ًٌبقِ 1۰ : «ثؾش "الزوب ّ "ٛکبهثوك آى كه عوِْهٓ
اٍالهٔ ثَؽنف ثوفٔ اى ًیوُّب اًغبهیل ّ ؽزٔ ّىیو اٛالػبد ّهذ كه ٍیوبٓ
عوِْهٓ اٍالهٔ اػالم کوك؛ الزوب ّ ٛرَوٓ آى ثَكهّى ؽْىٍُبٓ ػلویَ
إلٔرویي ...عوم اٍذ)۴(».
شُجًيىهًبَبٌيجبقل
كه اّایل ٍبل ٌُ ۱۳۵۶گبهٔ کَ ػلٔپْه ربىٍ ثَایواى آهلٍ ثْك كؼبلیذ فْك ها
رؾذ ػٌْاى «عٌجِ هَلوبًبى هجبهى ّوّع کوك .كه آى هْهغ عویبًٔ ثَُویي
ّللا پیوبى کبه هٔکوك ّ
ػٌْاى كه ایواى ًیي كؼبل ثْك کَ رؾذ هُجوٓ ؽجیت ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى31۵ .......................................................
ًْویَٓ ثلٌلآّاىٍٓ «اهذ» ها هٌزْو هًٔوْك .اؿلت هّّيكکواى اكـبًٔ آى ها
هٔفْاًلًل .ػلیپْه یکٔ ـ كّ ّوبهٍ ًْویَ ثًَبم «پیبم هجبهى» اًزْبه كاك کَ كه
هطغ ثيهگ هّىًبهَآ چبپ هّٔل .آى پیبم هجبهى كه ؽویوذ هؾْٖل کبه
هْزوک ػلٔپْه ثب ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ ثْك .هٍْْٓ کَ ربىٍ اى ًغق ّ
ٍْهیَ ثَهن آهلٍ ثْك ،اهرجبًَ ٛجزب ً گوم ثب ّوبهٓ اى هّؽبًیْى ٛواى ثبالٓ
ایوأً كاّذ کَ كه آى هْهغ ربىٍ كه هٖبكه هلهد هواه گوكزَ ثْكًل ّ ثؼلُب
عٌبػ چپ عبهؼَٓ هّؽبًیذ هجبهى ایواى ها رْکیل كاكًل.
اهرجب ٛػلٔپْه ّ هٍْْٓ ها دمحم هٌزظوٓ ثبػش ّلٍ ثْك .هٍْْٓ رؾٖیل
کوكٍٓ ًغق ثْكٍ ،بلُب هجل اى آى کزبة «ٍیلعوبل اللّیي پیْوّ ًِٚذُب» ها
كه آى ٍبهبى هٌزْو ًوْكٍ ّ کزت ّ هوبالد هبثل رْعَ ثَهّزَٓ رؾویو كهآّهكٍ
ثْك .اّ كه ًغق اى هُجواى ُیئذ ػياكاهٓ هٍْْم ثَ«ّجبةالِياهٍ» ثْكٍ ّ
كاهآ ًبم ّ آّاىٍٓ ثلٌل ثْك .چٌبىکَ ؽزٔ عٌجِ هّّيكکوٓ ًیي اًزظبهارٔ اى اّ
كاّذ.
آىُب ككزوٓ كه رِواى گْْكًل ّ چٌل هبُٔ ثبُن کبه کوكًل؛ لکي ًزْاًَزٌل ثبُن
اكاهَٓ کبه كٌُل .اى ایي پٌ ًبم «عٌجِ هَلوبًبى هجبهى» ثَآهاهٔ اى ثیي هكذ ّ
ػٌْاى «هغبُلیي فلن اكـبًَزبى» كه ٕؾٌَ ظبُو ّل .پٌ اى ثِبه ٍبل ۱۳۶۰
اى «فلن» ثَ«هَزٚؼق» رـییوًبم کوكًل .كه رْعیَ آى گلزٌل :چْى عٌبیبد ؽية
ظبّلل اهیي ،مٌُیذ هوكم اكـبًَزبى ًَجذ ثَهوْلَٓ فلن ًْه دمحم روٍکٔ ّ ؽلی ّ
«فلن» ها هَوْم کوكٍ ّ هوكم اكـبًَزبى ایي کلوَ ها هواكف ثب «کوًْیَذ» ّ
«کبكو» هٔكاًٌل ،ثٌبءا ً ثوآ هػبیذ ػْاٛق ّ اؽَبٍبد هوكم اكـبًَزبى اى
اٍزلبكٍ اى آى هوْلَ فْككاهٓ هٔکٌٌل ».ا ّهب ایي رـییو اٍن ،گوٍُّبٓ هٌؾ ٜها
هاً ٔٙکوك .آىُب رؼولا ً رؼجیو «هغبُلیي فلن» ها ثَکبه هٔثوكًل.
ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ اؽَبٍبد ًبّٔ اى ّکَذ ُوکبهٓ ثب ػلٔپْه كه
عویبى ػوو کْربٍ «عٌجِ هَلوبًبى هجبهى» ها ثَهلد پٌظ ٍبل كه ٍیٌَ
ًگِلاّذ ،رب كه ىهَزبى ٍبل ۱۳۶۲ثب اًزْبه كّ هوبلَٓ ْٛالًٔ كه كّّوبهٍٓ
هزْالٔ هّىًبهَٓ " کیِبى " رؾذ ػٌْاى كهاى «هغبُلیي فلن اكـبًَزبى ،کویٌگبٍ
هبئْئیَذُبٓ ًوبثلاهٓ کَ فلنُبٓ اكـبًَزبى ّ ایواى ها هٔكویجٌل» فْك ها
هاؽذ کوك .گوچَ آى كّ هوبلَ ثلّى اهٚبٓ هْقٔ چبپ ّلٍ ثْك؛ ّلٔ كه آى
ىهبى کنرو ّکٔ كه هیبى آگبُبى اهْه ّ ًبظواى اّٙبع ّعْك ًلاّذ کَ ایي كّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 31۸ .....................................................
هوبلَ اى ّبُکبهُٓبٓ ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ اٍذ کَ ثَرؾویک ّ رْقیٔ
كُْذاكکي هؼوّف ٍیلهِلٓ ُبّؤ كه آى هْهؼیذ ثَچبپ هٍیلٍ ثْكً .لْم
ُبّؤ ثو هّىًبهَٓ کیِبى اى آىعب هؾوى ثْك کَ كه آى هْهغ ٍوپوٍذ
خّللا فویٌٔ هٌْٖة ّلٍ هئٍََٓ کیِبى ،هٍْْٓ فْئیٌُٔب ثْك کَ اى عبًت آی ّ
ثْك .فْئیٌُٔب کَٔ ثْك کَ ػلٔاالْٕل چْى هِلٓ ُبّؤ هٔاًلیْیل ّ رٌلهّ
ثْك .هّاث ٜهیبى ایي كّ ػٌٖو هلهدهٌل کَ «چپ هٔاًلیْیلًل» ّ «هاٍذ ػول
هٔکوكًل» گوم ّ اهگبًیک ثْك ّ کیِبى ُوَگبٍ ًظواد ٍیلهِلٓ ُبّؤ ها
هٌؼکٌ هًٔوْك.
اًزْبه آى كّ هوبلَ یک هّزَ فْف ّ ًگوأً ػٌبٕو كیگواًلیِ ها
ثواًگیقذ ،ثؼلا ً کبّق ثَػول آهل کَ ٍیلهِلٓ ُبّؤ ثلیيٍّیلَ هٔفْاٍزَ
ثَهّؽبًیْى اكـبًَزبًٔ هوین ؽْىۀ ػلویَ هن اًگیيٍ كُل؛ هضالً اثزلاء آىُب ها
رؾویک کوكٍ ثبّل کَ« :ؽٚواد! چَ ًَْزَایل کَ هولکذ ها هغبُلیي فلن ّ
هبئْئیَذُب گوكزٌل!»
ٍپٌ ثوًبهَُبٓ فْك ها ثَاعوا گناهك.
ْٛلٔ ًکْیل کَ ُبّؤ ثٍَوػذ رؼلاك ىیبكٓ اى هّؽبًیْى اكـبًٔ ها كّه
فْك گوك آّهك ّ گوٍّ «عبهؼۀ هّؽبًیذ هجبهى اكـبًَزبى» ها پٔهیيٓ ًوْك.
ثَایي گوٍّ اهیلُبٓ ثيهگ كّفذ؛ ا ّهب فیلٔ ىّك هزْعَ ّل کَ ایي گوٍّ كو ٜیک
عٌبىٍٓ ُبثیل اٍذ کَ هّٓ كِّّ ٌٍگیٌٔ هٔکٌل .ثَآهاهٔ آى ها ثب گوٍّ
«پبٍلاهاى عِبك» اكؿبم کوك.
كه آى هْهغ ثقِ فبهعٔ «ؽْىۀ ػلویَ هن» کَ رؾذ ػٌْاى «ّْهآ
ٍوپوٍزٔ ٛالة ؿیو ایوأً» یبك هّٔل ،ىیو ًظو ُویي ّجکَٓ ٍیلهِلٓ
ُبّؤ ،ثٍَوپوٍزٔ ّیـ ؽَي اثواُیؤ اكاهٍ هّٔل .آىُب ٍیلؿالم ؽَیي
هٍْْٓ ها هَئْل هطبلؼَ هّٓ پوًّلٍُبٓ ٛالة اكـبًَزبًٔ هؼیي کوكٍ ثْكًل.
(ثؼلُب هٍْْٓ فْك كه اظِبهاد فْٖٕٔ ثَهي گلذ :هي هَئْل هطبلؼَ هّٓ
پوًّلٍُبٓ کل ٛالة فبهعٔ ثْكم).
آى هّىُب ثوآ ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ هّىُبٓ فّْٔ ثْكٍ .یلهِلٓ ُبّؤ
هٌبىل هغلل ّ ٍالػ کووٓ پیِهكزَ اى ًْع «ثویزب» كه افزیبه اّ ًِبكٍ ثْكّ .
هٍْْٓ كه فیبثبىُبٓ اهي هن هَلؾبًَ هلم هٔىك .هٍْْٓ پٌ اى اًکبه ّ اثواهٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى31۵ .......................................................
چٌل كه هْهك هوبلَٓ «کویٌگبٍ» ٍواًغبمٍ ،بلُب ثؼل (پٌ اى ایيکَ یک ًَقَ اى
پیًِْیٌ ُویي کزبة ها ثَاّ كاكم) ثَهي گلذ:
«آى هطلت ،چکیلٍٓ ثیِ اى كٍ هوبلَٓ اّلیَ ثْك وُؿًٌبقِ12:
کَ آهبٓ ػجلالؼلٔ هياهٓ ثَهٌظْه عٍْبىٓ ػلیَ هغبُلیي هَزٚؼلیي اى ایي ّ
آى گوكزَ ّ ًيك هي آّهك رب رٖؾیؼ ّ رلهین ًوبین .هياهٓ گلذ هغبُلیي فلن كه
كافل ّ فبهط کْْه ثب ّزبة كيایٌلٍ پیِ هٔهّك ،ثبیل علْ آى گوكزَ ّْك».
«ِف»
كه ٌُگبهَ ُبٓ کَ ػلٔ پْه ؿلْهٓ كه ایواى كؼبل ثْك ّ كه اهرجب ٛثب آى
هغبُلیي فلن كه كافل کْْه عجِبد ًظبهٔ فْك ها ثَپیِ هٔثوك ،یک گوٍّ
کْچک كوٌُگٔ ـ كاًْغْیٔ ،هزْکل اى ُْاكاهاى آى ٍبىهبى كه آلوبى ًْویَٓ
«ٕق» ها هٌزْو هٍٔبفذ .الجزَ «ٕق» كّ ٍَ ٍبل هجل اى آى ُن ّعْك
كاّذ؛ (هي ًقَزیي ثبه آى ها كه ٍبل ۱۳۵۶كیلم ).لکي كه ٍبل ۱۳۵۶كّ ًین
ّلً ،یؤ عبًتكاه ؽية اٍالهٔ گوكیلً ّ ،یؤ كیگو هاٍ ُْاكاهٓ اى هغبُلیي
هَزٚؼلیي اكـبًَزبى ها كه پیِ گوكذٕ« .ق» عبًتكاه ؽية اٍالهٔ فیلٔ
ىّك اى ٕؾٌَ هؾْ ّل ّ عبٓ فْك ها ثَ«الٖجؼ» كاك کَ ثوآ هلرٔ اى آلوبى،
ٍپٌ اى ُبلٌل ًْو هّٔل .كه ٍبلُبٓ ثؼل اى آى ،کْْه ُبلٌل ثَهِن رویي هوکي
كوٌُگٔ ؽية اٍالهٔ كه اهّپب كهآهل .کَ ًْواد ىیبكٓ ثَىثبىُبٓ هقزلق ًْو
هًٔوْك .ایي هوکي هلرٔ رؾذ ػٌْاى «هَلن هلیب» کبه هٔکوكٍ ،پٌ
ثَ«اًَزیزْد رؾویوبد ّ ثبىٍبىٓ اكـبًَزبى» رـییو ًبم كاك.
«ٕق» كه هیبً ثب پیبم «هِبعو» اى چٌلاى هبیَ ّ هؾزْآ ثبال ثوفْهكاه
ًجْك .رِیَ کٌٌلٍگبى آى ثَكلیل كّهٓ اى هیِي ّ هٌطوَ ،ثیِرو هزکٔ
ثَگياهُُبٓ هطجْػبد ّ هاكیُْبٓ ثیيالوللٔ ثْكًل ،کَ كه آى ىهبى {ثَكلیل
عویبى عٌگ ٍوك} افجبه هوثْ ٛثَهّٓكاكُبٓ اكـبًَزبى ها پِّْ هجبلـَآهیي
هٔكاكًلًْ .ویَٓ «ٕق» آؿْزَ ثب رلبٍیوٓ اى آیبد هوآى ّ گلزَُبٓ اى
ػلٔ ّویؼزٔ ،اهجبل الُْهٓ ّ ٍیلعوبلاللّیي اكـبى ثْك .ایي یؼٌٔ ُوبى ِري
«اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ».
پٌ اى ٍبل ۱۳۶۰کَ هغبُلیي فلن ككبرو فْك ها كه ایواى ثَذ ،ثوآ
هلرٔ «پیبم هجبهى» اى ٍْٓ ُویي ٕلُٔب اى آلوبى هٌزْو هٔگوكیل .كه ایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 31۶ .....................................................
هْاهغ ایي كّ ًْویَ ،ثَهْاىاد ؽوالد گَزوكٍ ػلیَ گوٍُّبٓ هٌؾّ ّ ٜاثَزَ،
ًین ًگبُٔ ثَّٙؼیذ اٍقثبه هِبعویي اكـبًَزبًٔ كه کْْهُبٓ ُوَبیَ ًیي
كاّزٌلّ .وبهٍُبٓ هزؼلن ثٍَبلُبٓ ۱۳۶۱ـ ۶۶پیبم هجبهى آکٌلٍ اى هزْى هلٖل
هکبرجبد ثب کویَبهیبٓ ػبلٔ ٍبىهبى هلل هزؾل كه اهْه آّاهٍگبى ّ پبٍـُبٓ
هوثْ َٛثْك .كه آى ٍبلُب ثیِ اى ِّ هیلیْى ًلو اى ُوٌْٛبى هب هِبعو
ّلٍ ّ اؿلت هوین کْْهُبٓ ُوَبیَ ثْكًل؛ هْْٙػٔ کَ رب کٌْى یک رواژكٓ
ثٔپبیبى اٍذ ّ عيء الیٌلک اى ربهیـ هؼبٕو اكـبًَزبى هٔثبّل .ربهیـ کْْه
ثلّى ًظوكاّذ رؤصیواد پبیلاه آى گوٍّ ػظین اًَبًٔ ُوگي ًؤرْاًل ثَهّزَٓ
رؾویو كهآیل؛ چَ ثَهْل ػلٔ ّویؼزٔ« :هِبعود اًَبىُب كه كّ ٍْٓ هجلأ
ّ هوٖل آصبه ػوین كوٌُگٔ ،اعزوبػٔ ،اهزٖبكٓ ّ هّأً ثوعبٓ هًِٔل.
اًوالثبد ها هِبعواى هاٍ هٔاًلاىًل».
كه پیًْل ثب هْْٙع ،ثبیل ثگْین كه ْٛل ٍ ۳۰بل گنّزَ ثَّْٙػ هؼلْم ّل
کَ ارجبع اكـبًَزبى ثٕٔبؽترویي هوكم كه هّٓ کوٍٓ ىهیياًل .اكواك ایي هلذ،
چَ ثَْٛه عوؼٔ ،یب اًلواكٓ كه ُوعب اى ایي کوٍٓ فبکٔ ثَُوثالٓ گوكزبه
آیٌلُ ،یچکٌ ًیَذ رب ٌٍل آى ها ثقْاًل .اّٙبع كه كافل کْْه ًیي ثَُویي
هٌْال اٍذ .ػغت هلذ ثٕٔبؽجٔ! ػغت هوكم ثٍٔزبهٍٓ!
هبثل كهک اٍذ کَ یک هِبعو كه ُیچعبٓ كًیب ثب كوُ هوهي ّ لجقٌل
فّْبهلگْیٔ هْاعَ ًؤّْك؛ ا ّهب ّلد ّ هیياى افن ّ چقن ّ ٛؼي ّ لؼي
هیيثبى ًیي ثَزَگٔ ثَعْك ّ کوم ّ ًْکیََگٔ ،یب گٌَِکبهٓ آى كاهك .ثَب هیيثبًٔ
کَ ُوكم لووَٓ هِوبى ها هّٔوبهك .اى ٛوف كیگو یک هِبعو كه فبهط اى
هوىُبٓ هلٔ فْك ٌُگبهٔ هٔرْاًل اى ؽوهذ ّ ّؤى هٌبٍت ثوفْهكاه ثبّل کَ
یک کْْهٓ هلهدهٌل ّ یک كّلذ آثوّهٌل پْذ ٍو فْك كاّزَ ثبّل .كه ؿیو
ایي ْٕهد ،اهیل ثَزي ثَلطق ّ کوم هیيثبى ثَؿبیذ ّأُ ّ اثلِبًَ اٍذ .هگو
كه هْاهك ًبكه کَ اى هؾل ثؾش هب فبهط اٍذ .كهؽبلٔ کَ ُوَ هٔكاًین هِبعو
اكـبًٔ ًَ کْْهٓ هلهدهٌل پْذ ٍو فْك كاّذ ًَ ،كّلزٔ آثوّهٌلُ ًَ ّ ،ن
رقٖٔ ػلؤ ّ هِبهدُبٓ ّقٖٔ؛
یک هْذ گلَٓ ثٍْٔاك کَ ثَرولیل اى یکكیگو ایي ٍْ ّ آى ٍْ پویلًل ّ
هّىگبه ریوٍٓ فْك ها ٍیبٍرو ًوْكًلٌُ .گبم آى هٍیلٍ اٍذ کَ ىػوبٓ ایي
گلَُبٓ ثْوٓ اػزواف کٌٌل کَ عٌگ ّ عِبك ّ هِبعود ّبى اى اٍبً اّزجبٍ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى31۷ .......................................................
ثْكٍ اٍذ ّ .اى فْك ثپوٌٍل کَ اى آى ُوَ فواثٔ ّ رؾول هًظ ّ هواهد چَ
ثَكٍذ آّهكًل؟
اى آؿبى هًّل هِبعود اكـبىُب ثَکْْهُبٓ ُوَبیَ ،هطجْػبد ایي کْْهُب
ثٌب ثَكالیل ًِبًٔ ّ اًگیيٍُبٓ ًبٌّبفزَ ،رالُ کوكًل رب روًُبٓ كْثییبیٔ ّ
كیگوٍزیيٓ ها ػلیَ هِبعویي كاهي ىكٍ ّ ثٔپوّا ،ثلرویي ًْع رِوذ ،اُبًذ،
ّبیؼبد ّ ًَجذُب ها كه ؽن اكـبىُب هّا كاّزٌل .هْْٙع اى ؽل هقبللذ
ػبكٓ ثبپلیلٍٓ هِبعود كوارو هكزَ ّ ثًَؾْ آّکبه ثَ«اكـبى ٍزیيٓ» ُلكوٌل
کْیلٍ ّل .ثَهاٍزٔ كه ّهاء یک چٌیي اكـبىآىاهٓ اكوا ،ٔٛچَ ػولٍُبٓ
ربهیقٔ ّعْك كاهك؟
ّگوًَ ،هْعْكیذ رؼلاكٓ هِبعو ،کَ ٕوكب ً ًیوّٓ رْلیلٓ اهىاى َُزٌل ّ
اى عبى فْیِ هبیَ هٔگناهًلً ،ؤرْاًل كلیل کبكٔ عِذ اًؼوبك ایيُوَ ًلود ّ
ٍزیي ثبّل.
هي اكػب ًلاهم کَ هب فیلٔ فْة َُزین؛ هجْل كاهم کَ ُن فْك هْکل كاهین ّ
ُن ثوآ كیگواى هْکلٍبى هٔثبّین ،ثبه كُّ عبهؼَٓ عِبًٔ ،ثَّیژٍ هياؽن
ٍلوٍٓ ُوَبیَگبى َُزین .ثب ُوَٓ ایي إّبف ،افالم هزولًبًَ ثَهب هٔگْیل:
«هِن ایي ًیَذ کَ ٛوفُبٓ رْ كاهآ چَ کبهاکزو ّ هْهؼیذ َُزٌل؛ هِن آى
اٍذ کَ رْ كه ثو فْهك ثب آىُب چگًَْ َُزٔ».
اى ٛوكٔ ُوَ هٔكاًٌل کَ هِبعود یک پلیلٍٓ عِبًٔ اٍذ .ؽزٔ كه ّوایٜ
ػبكٓ عيء ؽوْم اّلیَٓ ثْو ٌّبفزَ ّلٍ اٍذ .کَبًٔ کَ ّبًٌ ایي ها ًلاّزَاًل
رب كه هٌبٛن فْة كًیب هزْلل ًّْل ،اؿلت اهلام ثَهِبعود هٔکٌٌل .ثٌب ثَآهبه
هٍؤ ٍبىهبى هلل هزؾل كه ٍبل ۲۰۰۶رؼلاك ۱۶۰هیلیْى ًلو کبهگو كه عِبى،
فبهط اى هوىُبٓ هلٔ فْك هْـْل کبه َُزٌل .كه هوبلکٔ ثوفْهكاه اى
كهْکوأٍ ًیي گبٍ هطجْػبد كٍذ هاٍزٔ ثَرؾویکبد ػلیَ هِبعویي كاهي
هٔىًٌل؛ ا ّهب ًَ چٌبىکَ اًگْذ ٍجبثَٓ فْك ها ثیـ چْن هِبعو ٍیـ کٌٌل ّ
هَزویوب ً ثَّقٖیذ كوكٓ ،هلٔ ،یب ًژاكٓ ّ هنُجٔ اّ اُبًذ ًوبیٌل .كه آى
هوبلکًِ ،بكُبٓ ؽوْم ثْوٓ ،اهگبىُبٓ هلًٔ ّ هطجْػبد ػبهٓ اى ػولٍُبٓ
هلٔ ّ ّقٖٔ ُن ّعْك كاهًل کَ كه هوبم اهایَٓ پبٍـ ّ ككبع اى ؽوْم هبًًْٔ
هِبعو ثوهٔآیٌل ّ ایي یک رَکیي اٍذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 32۰ .....................................................
ا ّهب كه هْهك ًظو هب ایي ؽَود ثبهٔ هبًل کَ كه ْٛل ایي هلد یک ًِبك
هلًٔ ّ یک هوك هلن ثَكٍذ پیلا ًْل رب ًْبى كُل کَ هبكه ثَكهک یک هِبعو
َُذ .ثَایي ؽلاهل ككبع اى ؽوْم ثْو هجبكهد ّهىك ّ امػبى كاهك« :هِبعو ًیي
اًَبى اٍذ ّ كاهآ ؽوْم هبًًْٔ هٔثبّل ».ا ّهب ػکٌ آى ىیبك ّاهغ ّل :عؼل
افجبه ،اّبػَٓ اکبمة ّ اهایَٓ گياهُُبٓ ٍبفزَگٔ ّ عٍْبىٓ هَوْم ػلیَ
هِبعویي ،ثَیک اهو ػبكٓ هجلل گوكیل .چیيُبٓ کَ ثلؾبظ ؽوْهٔ ّ هٚبیٔ كبهل
ُوًْع هلهک ّ ٌٍل ثْك ...كه چٌیي كٚبٓ یک ٛوكَ ،هِبعو ثٍْٔاك چگًَْ
هٔرْاًَذ اى فْك ككبع کٌل؟ ُیچکٌ ًیبهل ایي ؽویوذ هَلن ها ثپنیوك کَ ُویک
اى کْْهُبٓ ُوَبیَ ُن ثَْٛه هَزوین كٍزٔ كه ؽْاكس اكـبًَزبى كاهًلُ ،ن
كاهآ هٌبكغ هْوّع كه آى کْْه َُزٌل؛ ثٌبثوایي ًؤرْاًٌل «ثيى كه هّ» ثبٌّل.
ثبیل ُيیٌَُبٓ آى ها ثپوكاىًل.
اى عبًت كیگو ،کیَذ کَ ًلاًلٕ« :لؼ كه فبًَٓ ُو اكـبى ثواثو اٍذ ثب
ٕلؼ كه فبًَٓ ُو پبکَزبًُٔ ،و ایوأً ،ػوةٌُ ،لُّ ّ ...و ِّوًّل عِبًٔ».
هّاث ٜهغبُلیي هَزٚؼلیي ثب کبًْى هِبعو
كه ثیوّى اى كٚبٓ کبًْى هِبعو كوٗ گَزوكٍ ّعْك كاّذ کَ «کبًْى
هِبعو» ّبفَٓ كوٌُگٔ هغبُلیي هَزٚؼلیي اٍذ .چٌیي پٌلاّزٔ اى
ٍوچْوَُبٓ هؼیي آة هٔفْهكٛ .وفكاهاى ایي ًظویَ {ثبگوایُِب ّ ُلفُبٓ
هْقٔ} اثزلاء یک هبػلٍ كهٍذ هٔکوكًلٍ ،پٌ كوّػبرٔ ثوآى ثبه هًٔوْكًل.
آى هؾبكل ،هغبُلیي هَزٚؼلیي ها ثَب گَزوكٍرو ّ پیچیلٍرو اى آىچَ ّاهؼب ً ثْك
هٔكیلًلُ .وَٓ ػٌبٕو ّگوٍّثٌلُٓبٓ هّّيكکوٓ هلٔ هَزول ها ىیوهغوْػَ،
یب ٍوپٌغَُبٓ آى هٔكاًَزٌل .رب ٌُْى هٔگْیٌل هغبُلیي كه ٍبل ۱۳۵۱
ٍیلػَکو هٍْْٓ ها ٛجن پالى هْقٔ اى کبثل ثَایواى كوٍزبك رب ّعَِٓ
ؽْىّٓ کَت کٌل .هٔگْیٌل عٌجِ ػبهلٔ ًیي اى هزلوػبد هغبُلیي هَزٚؼلیي
ثْكُ .ویيْٛه اًغوي اٍالهٔ ٍْم ؽْد ّ كیگو ؽلوبد هّّيكکوٓ .ایي ًظویَ،
روبم گوٍُّبٓ ٌٍزٔ ها ًیي آؿْزَ ثب ػٌبٕو ًلْمٓ هغبُلیي هٔكیلًل .چٌل ثبه
ٍیلؿالم ؽَیي هٍْْٓ ثَهي گلذ:
«ؽوکذ اٍالهٔ پو اى ػٌبٕو هغبُلیي فلن اٍذ کَ كه پَذُبٓ کلیلٓ آى
هفٌَ کوكٍاًل ّ ».رٖویؼ ًوْك« :عبّیل یکٔ اى کبكهُبٓ هغبُلیي اٍذ!»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى321 .......................................................
ایي ٍلَلَ ٍبىُٓب کبهالً مٌُٔ ثْك .کبّکٔ ؽویوذ اهو آىچٌبى ثْك کَ آىُب
هٔگلزٌل؛ ّلٔ هزؤٍلبًَ رُْوبد آىُب ٕؾذ ًلاّذٍ .لْلُبٓ كیگواًلیِ ّ
هّّيكکوٓ كچبه پواکٌلٍگٔ ثْكًل .الجزَ کَ ًْػٔ ُوٌْایٔ ّ پیًْل ػبٛلٔ ّ
هؼٌْٓ هیبى ُوَ ّعْك كاّذ؛ لکي ّؽلد رْکیالرٔ ّ اهگبًیک هیبى ػٌبٕو
ایي عٌجِ ثوهواه ًجْك.
هضل ایيکَ كه عویبى ٍَ ٍبل كؼبلیذ ػلٌٔ کبًْى هِبعو ،هناکوارٔ عِذ
اكؿبم آى كّگوٍّ ْٕهد گوكذ؛ ا ّهب هْكویزٔ كهثو ًلاّذ .گْیب هْکل اٍبٍٔ
هیبى ُوكّ گوٍّ ُن ّعْك ًلاّذّ ،لٔ رلبّدُبٓ كه ًگوگبٍ ّ ػولکوك ُویک
هِْْك ثْك .هغبُلیي فْاُبى ؽْٚه هَلؾبًَ كه هیبكیي عٌگ ثْكًل ،کبًْى
اٍبٍب ً ثوآ ایي کبه ٍبفزَ ًْلٍ ثْك .هغبُلیي ُوبى ؽْٚه هَلؾبًَٓ فْك ها
یک پْآى فیلٔ ثيهگ كاًَزَ ّ فْك ها اى كیگو ؽلوبد هّّيكکوٓ یک ٍو ّ
گوكى ثبالرو هٔكیلًل .آىُب فْكّبى ،ثَفْكّبى ًووٍٓ ۲۰هٔكاكًل ّ رْهغ
كاّزٌل كیگو ؽلوبد ًْاًلیْٔ ،كه ثواثو آىُب رؼظین ّ کوًِ کٌٌل! ایي ؿوّه ّ
فْك ّیلزَگٔ هغبُلیي ربؽل ىیبكٓ هْعت اًيّآ آى كه ثیي كیگو ؽلوبد
هّّيكکوٓ هٔگوكیل.
هجالً گلزنٍ :یلػَکو هٍْْٓ ّ ٍیلهٍْٔ ػلٔپْه ثبُن ثواكه ثْكًلُ .کنا
ّوبهٓ كیگو اى اػٚبء ُوكّ گوٍّ ثبُن ثواكه ثْكٍ ،یب ًَجذ كبهیلٔ ًيكیک
خّللا هؾٌَٔ ثَِْكٓ کَ ًیؤ اى آىُب ػ ْٚکبًْى ّ كاّزٌل؛ هبًٌل كوىًلاى آی ّ
ػلٍٓ كیگو ػ ْٚهغبُلیي ثْكًل .كه ُوبى هْهغ گبُٔ رْٖه هٔهكذ کَ
هغبُلیي ُوكّکق كٍذ فْك ها ثِن آّهكٍ ّ كه ىیو ٍیت هٍیلٍٓ ثًَبم کبًْى
هِبعو گوكزَ ثْكًل؛ ا ّهب ایي ٍیت ثَكاهي هغبُلیي ًیبكزبك.
كه ٍواٍو ٍبلُبٓ ۵۶ـ ۱۳۵۶گوهٔ هّاث ٜثیي ایي كّ گوٍّ ثَّیژٍ اى
ٛوین ػلٔپْه كه اّط فْك ثْك .یکثبه هٌيل هْزوکٔ كه هؾلَٓ «عْة ّْه
هن» اعبهٍ کوكٍ ثْكًل کَ هّٔل گلذ :كه ؽویوذ ككزو هغبُلیي ثْك؛ ّلٔ کبًْى
ًیي هَوزٔ اى کبهُبٓ فْك ها كه ُوبىعب اًغبم هٔكاك
ًْویَٓ «عِبك» کَ پٌ اى اًزْبه ٍَ ـ چِبه ّوبهٍ ًبم فْك ها ثَ«پیبم
هجبهى» رـییو كاك ،اى ُویي هٌيل عْةّْه هٌزْو هّٔل .ػلٔپْه كه رِیَٓ
ًْویَ ّ اهْه كٌٔ آى هزکٔ ثَثچَُبٓ کبًْى ثْك .هي ثبهُب كیلم کَ کْرْلَُبٓ
کبًْى هْـْل اًغبم اهْه كٌٔ «پیبم هجبهى» ثْكًل .یکثبه ّت ٌُگبم ،كیو ّهذ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 322 .....................................................
ثَُوبى هٌيل ػلٔپْه هكزن ،كیلم هًغجو ثَارلبم ػلٔپْه هْـْل اًغبم یک کبه
گواكیکٔ َُزٌل ،گوبى هٔکٌن كه ؽبل رِیَٓ یک ًْویَ ،یب یک پٍْزو ثْكًل،
ػلٔپْه پْذ هیي ایَزبكٍ کبه هٔکو ،هیيٓ ثيهگ ثَاًلاىٍٓ یک هیي پیٌگ
پٌگ كه ٍّ ٜاربم هواه كاّذ ،کَ هّٓ آى اًجبّزَ اى کبؿن ّ ػکٌُبٓ هقزلق
ّ ٍّبیل ّ اثياه ٛواؽٔ ّ ّبپلْى ّ اكّاد هًْزبژ ًْویَ ثْك .كه آى ىهبى
ٛواؽٔ ّ ٕلؾَآهایٔ کزت ّ ًْویبد ثَّ ٍیلَٓ کوپیْرو اًغبم ًؤگوكذ؛ چْى
کوپیْرو ّعْك ًلاّذ ،كو ٜآگبٍرویي آكمُب ٌّیلٍ ثْكًل کَ كه هوبلک پیِ هكزَٓ
فبهعٔ ،چیيٓ ثًَبم «کوپیْرو» ّعْك كاهك؛ ثب ایي ُن ثَْٛه كهین ًؤكاًَزٌل
کَ کبه کوپیْرو چیَذ؟
إؾبة هطجْػبد كه آى هْهغ اثزلاء هطبلت ها
ثب هبّیي رؾویو ربیپ هٔکوكًلٍ ،پٌ آى ها كه
اًلاىٍُبٓ كلفْاٍ ثویلٍ ّ هّٓ یک رقزَ کبؿن
ٍلیل هٔچَپبًیلًل ،كیيایي ّ فطکْٔ ّ ًّْزي
ػٌبّیي ثٍَّیلَٓ هلنُب ّ اكّاد هقْٖٓ کَ
ثَُویک اى آىُب ّبپلْى ،هلن ّبپلْى ،لیزواكکٌ،
ف ٜکِ ّ ؿیوٍ گلزَ هّٔل ،اًغبم هٔگوكذ؛ كه
ّبٍ هٍْی ػلیپْه آؿب! آفو ُوبى ٕلؾَ ها ثَچبپفبًَ هٔكاكًل کَ اى
هّٓ آى گواّه هّٔل.
فالَٕ :كیلم یک هطؼَ ػکٌ ثيهگ ،هزؼلن ثَیکٔ اى هُجواى هنُجٔ ّهذ،
كه هطغ یک هزو هوثغ ثب کبؿن اػالٓ گالٍَ ،هّٓ هیي اٍذ ّ ػلٔپْه اى چٌل
عبٓ آى هیچٔ کوكٍ ثْك رب اى پْذ ٍلیلُ ثَهٌظْه اًغبم کبهٓ اٍزلبكٍ کٌل.
ـ گلزن« :آهب ها ایي ْٛهٓ ٍالفٔ کوكٍایل؟!»
= ػلٔپْه كه کوبل آهاهٔ پبٍـ كاك :ایي ُیچ اُبًزٔ ثَآى آهب ًیَذ ،ثلکَ
فلهذ كه هَیو ُلفُبٓ اّ ُن اٍذ .هب اى ایي ػکٌ اٍزلبكٍُبٓ هٔکٌین کَ اى
ًٖت آى هّٓ كیْاه ُن ثِزو اٍذ .ػلٔپْه ّ ػجلهللا ّاؽلٓ (هِْْه ثَکویؤ ـ
کَ ٍبل ۱۳۳۱كه کبثل روّه ّل) كه هِْل ًیي ككزو هغبُلیي ها گْْكٍ ثْكًل.
كه ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶کَ هي عِذ گنهاًیلى رؼطیالد كه هِْل ثْكم ،ػلٔپْه
ًيك هي هٔآهل .ؽغوٍٓ هب كه ٛجوَٓ ثبالیٔ هلهٍَٓ ػجبٍولٔ فبى ،عٌت ایْاى
ثيهگّ ،اهغ كه ًبؽیَٓ ٙلغ ؿوثٔ هلهٍَ هْهؼیذ كاّذ ،ثَْٛهٓ کَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى323 .......................................................
ثِبهفْاة هب هَزویوب ً ثوکق ایْاى هْوف ثْكُ .و هّى ثؼل اى ظِو آهبیبى ٛلجَُب
كه کق ایْاى هٔفْاثیلًل .یک هّى ظِو ػلٔپْه هِوبى هي ثْك ،ؽٚواد
ٛالة ّ هّؽبًیْى ٛجن هؼوْل كه کق ایْاى فْاثیلٍ ثْكًل ،اى آى ثبال هٌظوٍٓ
روبّبیٔ هًٔوْك :رؼلاك ۲۰ـ ۳۰ري اى آىُب ثَْٛه ًبهٌظن ،چپ ّ هاٍذ ـ کلَ
پب ّ كهَهّ فْاثیلٍ ثْكًل .ػلٔپْه كّهثیي فْك ها كه آّهك ّ یک چٌل هطؼَ
ػکٌ اى ٕؾٌَ ثوكاّذ ّ ثَّْفٔ گلذ« :ایيُب ها ثَػٌْاى ِّلآ ثوجبهاى
اكـبًَزبى كه هغلَ چبپ هٔکٌن ،رب ٌٍل عٌبیذ هًُّب ثبّل!»
ػلٔپْه كه آى هْهغ ػالٍّ ثو هُجوٓ ٍبىهبى هغبُلیيٍ ،پَِباله
«عجَِٓ آىاكٓثقِ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى» هزْکل اى رؼلاك ۱۰گوٍّ
ّیؼٔ هَزوو كه ایواى ،ثَّوْل ّْهآ ارلبم ًیي ثْكّْ .هآ ارلبم كه ایي
هْهغ ٍواٍو هلووّ ُياهٍعبد ها كه کٌزول فْك كاّذ« .کبًْى هِبعو»
ثَْٛه هَزوین ػ ْٚآى عجَِ ًجْك؛ لکي اى آىعب کَ كه آى هْهغ ثب عٌجِ
ػبهلٔ پیوبى ارؾبك هٌؼول کوكٍ ثْك ،هبًًْب ً ّ ثبلْاٍطَ اى كّه ػ ْٚعجَِ
هؾَْة هّٔل ،كه ػیيؽبل ثَهیِ عجَِ ُن هٔفٌلیل .كه ّوبهٍٓ هْزوک
۱۱ـ ۱۲پیبم هِبعو هزؼلن ثَهبٍ ؽْد ۱۳۵۶كه هْهك فجو رْکیل عجَِٓ
آىاكٓثقِ چٌیي هٔفْاًین:
وُؿًٌبقِ :13ؼجكَٖٔظكٖ:
«كه افجبه ٌّیلین کَ چٌلیي گوٍّ هجبهى اكـبًَزبًٔ ،ثبُن یکعب ّلٍ ّ
عجَِٓ ّاؽلٓ ها رْکیل كاكٍاًل ،اى اٍزوبع ایي فجو ثَیبه فّْؾبل ّلین ،کَ
فْة ّل ثواكهاى ًلبم ّبى ها ثَرلبم رجلیل کوكًل ّ هُوّ یک هاٍ ّلٍاًل؛ ا ّهب
ّهزٔ اٍبهٔ گوٍُّبٓ هئرللَ ها فْاًلین کَ اى ایي هواه اٍذ ۱ :ـ ّْهآ اًوالثٔ
ارلبم اٍالهٔ اكـبًَزبى ۲ ،ـ ٍبىهبى ًٖو اكـبًَزبى ۳ ،ـ ؽوکذ اٍالهٔ
اكـبًَزبى ۴ ،ـ ؽية اٍالهٔ هػل اكـبًَزبى ۵ ،ـ ًِٚذ اٍالهٔ اكـبًَزبى ۶ ،ـ
هغبُلیي فلن اكـبًَزبى ۳ ،ـ ًیوّٓ اٍالهٔ اكـبًَزبى ۶ ،ـ عٌجِ اٍالهٔ
هَزٚؼلیي اكـبًَزبى ۶ ،ـ ًِٚذ هّؽبًیذ ّ عْاى اكـبًَزبى ۱۰ ،ـ ارؾبكیَٓ
ػلوبٓ اكـبًَزبى».
«كچبه ّک ّ روكیل ّلین کَ ًکٌل ىیو کبًٍَ ،ین کبٍَٓ َُذ ّ پْذ پوكٍ
ههي ّ هاىٓ کَ هب ًؤكاًین؟ ًکٌل كٍذ آیذالْیطبى کبهرو کبه کوكٍ ثبّلً ،کٌل
كزْٓ هلک فبلل پبكّبٍ اٍالم پٌبٍ هْأصو اكزبكٍ ثبّل؟ چوا کَ ایيُب ًیي كه ایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 32۹ .....................................................
هّىُبثَ ْٛه علٓ فْاُبى ارؾبك هَلویي ّلٍاًل .آفو آكم ؽن كاهك كه ایي هْهك
چٌیي ّکُبٓ ها ثکٌل ،ىیوا هٔكاًین ّ كواهُْ ًکوكٍاین کَ ثؼ ٔٚاى ایي
گوٍُّب چٌلیي ككؼَ ـ ثَػلذ گوكزبهٓ فبًْاكٍگٔ هُجو ـ هٌؾل ّلٍ اٍذ ّ ثؼٔٚ
عي ّقٔ ّقیٔ هییٌ ؽية ّ اهیو گوٍّ ،ػ ْٚكیگوٓ ًلاهك ّ إْالً ؿیو
هْعْك كٔالقبهط هٔثبّل .كه ُویي ؽیش ّ ثیٔ ثْك کَ چـيک ٍیبٍٔ هب اى
كهّاىٍ كه آهل ّ فٌلٍ کٌبى گلذ :ثبالفوٍ اهرغبع هٌطوَ کبهُ ها کوك .رٌٔ چٌل
اى اػٚبٓ افواعٔ ٍبىهبىُب ّ ًیي ثبهٔ هبًلٍٓ گوٍُّبٓ هٌؾلَ ها ثب چٌل هأً
ؽغخالوللَیي گوك ُن آّهكٍ ّ ثوآ فْك ّبى یک عجَِٓ ثَیبه هْٓ ثوآ آىاكٓ
اكـبًَزبى رْکیل كاك .ایي عجَِ اى ُو ؽیش ًیوّهٌل ّ رْاًب اٍذ ،كو ٜفلا کٌل کَ
ٍو روَین ثبُن ثٔرلبم ًًْْل ّ ؿبلوـبل هاٍ ًیبكزل .هب ُن گلزین آهیي».
آى عجَِ ،چٌل هبُٔ ثیِرو كّام ًیبّهك ،كهاصو کبه ّکٌُٔبٓ ّاؽل ًِٚذُب
ّ ٍیلهِلٓ ُبّؤ اى ُن پبّیل .ؽبٕل ػوو چٌل هبَُٓ آى عجَِ ،چبپ ّ ًْو
یک پٍْزو فیلٔ ثيهگ اى روضبل ٍیلعوبلاللّیي اكـبى ّ كّ ّوبهٍ هغلَ ثًَبم
«ػبّْها» ثْك .پٌ اى كوّپبّٔ عجَِٓ آىاكٓثقِ ،ػلٔپْه ثَكافل کْْه
ػيیوذ کوك .اّ كه ٍبل ٍ« ۱۳۶۱پبٍ ػبّْها» رْکیل كاك .ػوَٕٓ ًظبهٔ
ها روک ًگلذ ربىهبًٔ کَ كه ٍبل ۱۳۶۳هبعوآ «هلؼَٓ ؿْصک» پیِ آهل.
انعؿیؿ
ایي عویبى رؾذ هُجوٓ یک هْلْٓ ّکل گوكذ ّ ًيك ؽلوبد هّّيكکوٓ
ّ ثواثوٓٛلت اكـبًٔ هيؽیش ًوبیٌلٍٓ كیگواًلیْٔ كه هیبى هلیذ ربعیک
اكـبًَزبًٔ پنیوكزَ ّل .هْلْٓ ٍیلػجلالویْم «پیبم» كه هویَٓ «ٌٍگ آرِ»
ّلَْالٔ كوفبه اى هوثْٛبد ّالیذ رقبه ثَكًیب آهل ،رؾٖیالد فْك ها رب ٌٕق
۱۱كه هلهٍَٓ اٍلیَٓ «هياهّویق» ّ ثؼل كه لیََٓ رقبهٍزبى هٌلّى ثَاروبم
هٍبًیل .اّ هـي هزلکو ّ ثٌیبىگناه ٍبىهبى هّّيكکوٓ رؾذ ػٌْاى «ٍبىهبى
آىاكٓثقِ اٍالهٔ اكـبًَزبى» ثبًبم افزٖبهٓ " الؾلیل " ثْك.
هْلْٓ ػجلالویْم ّ كٍزیبهُ هْلْٓ ػجلالْکیل رب اّافو ٍبل ۱۳۵۶هَئْل
ػوْهٔ ًوبیٌلٍگٔ عوؼیذ اٍالهٔ اكـبًَزبى كه ایواى ثْكًل ،كه آى هْهغ ثَارلبم
عوؼٔ اى ُن كکواى ّبى رٖوین گوكزٌل ایي ًوبیٌلٍگٔ ها اى پیکوٍٓ عوؼیذ
اٍالهٔ علا ًوْكٍ ّ رؾذ ًبم هَزول كؼبلیذ ًوبیٌل .كه ػول هْكن ّلًل رٌِب ككزو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى32۵ .......................................................
رِواى ها ثبفْك ثکْبًٌل .رب ٍبل ۱۳۶۱ثَكؼبلیذُبٓ فْك اكاهَ كاكًل« .الؾلیل»
كه ْٛل هلد كؼبلیذ فْك ًْویَٓ ثًَبم «ٛبهم» هٌزْو هًٔوْك کَ كه هطغ ّ
كیيایي «پیبم هِبعو» ثْك .ثب ایي رلبّد کَ ثَهجبؽضبد اػزوبكٓ ّ ػلْم رلَیوٓ
اُزوبم ثیِرو هٔكاكٛ« .بهم» فْك ها پیوّ اًلیَُْبٓ ٍیلعوبلاللّیي اكـبى،
اهجبل الُْهٓ ّ كاکزوػلٔ ّویؼزٔ هؼوكٔ هٔکوك .کَ ًْػٔ اػزيال اى ؽلیش ّ
اٍزقبهٍ ثْك .ایي ًْویَ کَ رب ّ ۱۰وبهٍ كّام کوك ،كاهآ رؾلیل هّّي اى
اّٙبع ٍیبٍٔ كافلٔ ّ ثیيالوللٔ ثْك .كه ًقَزیي ّوبهٍ آى چٌیي هٔفْاًین:
«ُلف ٍبىهبى هزْکل کوكى روبم كوىًلاى إیل وُؿ ًٌبقِ 1۹:
هوكم هَلوبى ثوآ رلاّم یک هجبهىٍٓ إیل هکزجٔ ثوهجٌبٓ ایلیْلْژٓ ّ
عِبىثیٌٔ رْؽیلٓ ّ ثَهٌظْه اى ثیي ثوكى ىهیٌَُبٓ كوٌُگٔ ،اهزٖبكٍٓ ،یبٍٔ
ّ ًظبهٔ ٍلطَگواى ّوم ّ ؿوة ّ رؤهیي اٍزوالل ّ آىاكٓ هیِي هٔثبّل».
گوٍّ الؾلیل پوٍزژ ّ اػزجبه هبثل هالؽظَ كه كٚبٓ ٍیبٍٔ ّ كه ثیي ؽلوبد
هّّيكکوٓ ثَكٍذ آّهكٍ ثْك ،هٔهكذ رب ثب گَزوُ كاهٌَٓ كؼبلیذُبیِ ثَؽیش
هؾْه آىاكاًلیْٔ كه ثیي اُل ٌٍذ هطوػ گوكك .كه ایي هاٍزب چٌیي هووه ّلٍ
ثْك کَ ّؼجَٓ كوٌُگٔ ككزو رِواى اى ؽية اٍالهٔ گلتاللّیي ؽکوزیبه ًیي ،اى
آى ؽية هٌلک ّلٍ ّ ثَگوٍّ الؾلیل ثپیًْلك ،كه آى هْهغ کَٔ ثًَبم «ٍیلاٍؾبم
كلغْ» (اى ٍبكاد ٌٍٔ هنُت ُواد) ٍوذ هیبٍذ آى ّؼجَ ها ػِلٍكاه ثْك.
كلغْ ّقٖٔ هزلکو ثْك کَ عوؼٔ ها هُجوٓ هًٔوْك؛ ا ّهب فیلٔ هؾزب ٛثْك ّ
ثطٔ ؽوکذ هٔکوك؛ اى آى ًْع آرْٔ کَ كه كلُبٓ كیگو هّّيكکواى ػٖو
ّؼلَّه ثْك ّ هٔفْاٍزٌل یک ّجَ كًیب ها کي كیکْى کٌٌل؛ كه ًِبك اّ ثَچْن
ًؤفْهك .كکو هٔکٌن ػیٌک ًووٍ ثبال ّ رَاٍزکبًٔ اّ اهکبى ؽوکذ ٍویغرو ها
اى اّ ٍلت ًوْكٍ ثْك .لنا هناکواد الؾلیل ثب اّ ثیِ اى ؽل ثَكهاىا کْیل .رب ایيکَ
ّوای ٜػْٗ ّل ّ كوٕذُب اى كٍذ هكذ.
كه گوهب گوم هناکواد هیبى الؾلیل ّ كلغْ ،اّٙبع كافلٔ ایواى هزٌْظ ّ
فًْْذآهیي ّل ،عْ پیِ آهلٍ ،اصو هَزوین ثوهؼبكالد اّٙبع كه اكـبًَزبى ًیي
ًِبك ّ كٍزَعبد ٌٍزی ّ ثٌیبكگوا روْیذ ّلًل .هزؼبهجب ً الؾلیلُٓب كه ٍبل ۱۳۶۲
ثؼل اى عوغثٌلٓ اّٙبع ٍیبٍٔ پیواهْى فْك ،اى ایواى هكزٌل .آىُب اثزلاء
ثَپبکَزبى هٌزول ّلًل ،كه آىعب چٌل ًلوّبى روّه ّلًلٍ ،واًغبم ،کبه رؾذ
ػٌْاى الؾلیل ها هزْهق ٍبفزٌل ّ ثَعجَِٓ هغبُلیي هَزٚؼلیي كه ثبهیبى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 32۸ .....................................................
پیٍْزٌل .هْلْٓ ػجلالویْم هلدُب كه ٌٍگوُبٓ ثبهیبى ثَهجبهىٍ اكاهَ كاك ،رب
ایيکَ ثَارلبم چٌلري اى یبهاًِ ٔٛ ،ػولیبرٔ كه هٌطوَٓ «هلیچ» کٌلّى
ثَهؾبٕوٍٓ هًُّب كهآهل ،رب آفویي ًلٌ عٌگیل ّ کْزَ ّل.
شُجًاواليٗيىحضؼفیٍ
«ػجلالؾَیي ػبهلٔ» هبه ُلذف ّ ٜاژكُبٓ ُلذ ٍو ثْك! هوهْىرویي
چِوٍٓ کَ كه ػٖو ّ ًَل هب هّٔل كه هیبى اكـبىُب ٍواؽ کوك .هجل اى ُوچیي
ثب ٕواؽزٔ روبم هٔگْین کَ اكـبىُب ػوْهب ً ثَكالیلٔ چْى ٍْء هلیویذ کالى
هلٔ ،اًؾطب ٛربهیقٔ ،كولاى كاًِ ّ رؾٖیالد ،كولاى هطبلؼَ ّ رغوثَ؛ ثوكاّذ
ّبى اى هْْٙػبد ّ هَبیل ،ػوین ًیَذ .اُل ًوَْکْٔ ّ ثوًبهَهیيُٓبٓ
كهین ّ ػوین ًیَزٌلُ .ویيْٛهٓ چْن ثَزَ ّ ُُْهرٔ فْك ها ثَگْك هٔاًلاىًل،
ُوچَ ثبكا ثبك! اًؾطب ٛاكـبًٔ رب آىؽل كواگیو اٍذ کَ هّّيكکوهبى
خّللا
خّللاُبٓ هب ثَهْلْٓ ّ آی ّ
ثَهّّيكکواى كیگو هوكم ًؤفْهك؛ هْلُْٓب ّ آی ّ
كیگو هوكهبى ّجیَِ ًیَزٌل ّ هُجواى هب ًیي! إالً هلبُیؤ چْى كّلذ ـ
هلذِّ ،وًّل ،كیي ،كًیب ،ىًلگٔ ،كهْکوأٍ ّ ؿیوٍ كه ایي ٍوىهیي ثب كیگو
ًوب ٛعِبى فیلٔ هزلبّد اٍذ.
كهک هب ایي اٍذ کَ ؿبلت هب اكـبىُب ثٌب ثَكالیل ىیبك {اى عولَ اًؾطبٛ
كکوٓ ّ هُُّبٓ ؿل ٜروثیزٔ} اى ِّ ؽْىٍٓ کبهٓ ّیژٍٓ هـي کنرویي
اٍزلبكٍ هٔکٌین:
۱ـ ٍوػذ ،هلهد ّ ػون كکوئ الىم ها ًلاهین؛ ٙویت اًزوبل پبییي اٍذ.
۲ـ كه كِن ّ اكهاک كهٍذ هَبیل ّ اٍزٌزبط ّ رؾلیل ٕؾیؼ آى هْکل كاهین.
۳ـ كه اهو اًطجبم ثب هؾی ّ ٜكهک ّوای ّ ٜهْهؼیذ فْیِ هْکل كاهین.
۴ـ رْاًبیٔ مٌُٔ «ّک»کوكى ّ «ؽلً»ىكى ًلاهین(.هؾوّم اى اٍبً ػلن)
۵ـ هلهد هوبیََ ًلاهین« .هوبیََ» ًقَزیي هلم كه هاٍ ػلن اٍذ.
۶ـ هلهد فیبلپوكاىٓ ًلاهین؛ ًؤرْاًین كًیبٓ هغبىٓ ثَبىین .هإیبُب ّ
اؽالم هب هـُْْ ّ ؿیو هبثل رؼویق اٍذ .چٌبىکَ إالً ًؤكاًین كه چَ
هْهؼیزٔ َُزین ّ چَ هٔفْاُین! اٍبٍب ً چْناًلاى ّ فْاٍزَُبٓهبى ُیچ هْقٔ
ًیَذ؛ هـيُب هلل ّلٍُ ،وَگبٍ هّٓ هلاه ٕلو هٔچوفل ّ ُو ؽوکزٔ ثَفبًَٓ
اّل ثوهٔگوكك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى32۵ .......................................................
لنا كه كوایٌل رٌبىع ثوب ّکَذ فْهكٍاین ّ كه كًیبٓ هلهى عبیگبُٔ ًلاهین.
ا ّهب ػبهلٔ <دمحمی> ایي گًَْ ًجْك ،اّ اى هلهد كکوٓ كْمالؼبكٍ ثوفْهكاه
ثْك ،رؼلاكٓ هِبهدُبٓ ّقٖٔ كه ىهاكفبًَٓ ػظین فْك كاّذ کَ اى ُویک
ثَهْهغ اٍزلبكٍٓ هٌبٍت هٔکوك؛ هبًٌل کَٔ ثًَظو هٔهٍیل کَ ثوآ کبهُبٓ
ٍوٓ ٍبفزَ ّلٍ ثبّل .هؼبهلَ ثبٍبىهبىُبٓ اهٌیزٔ ثقْٔ اى کبهُبٓ اّ ثْك .اّ ّ
كه اهو ثوهواهٓ اهرجب ٛثب ُوکَٔ کَ هٔفْاٍذ ،اٍزبكٓ چیوٍكٍذ ثْك .ثب
ٍِْلذ ّ ٍوػزٔ ؽیوداًگیي هٔرْاًَذ كه ُولؾظَ کَ فْك ثقْاُل كیلاه
كاّزَ ثبّل .كه ٍبػزٔ ثؼل ثب كّوي آى ٛوف علََ كاّذ ،ثلّى ایيکَ ٍینُب
ثَُن ارٖبل ًوبیٌل .ػبهلٔ عبهغ اٙلاك ثْكُ .وَگبٍ ٍو كّکزبه ٍْاه ثْك .ایي اى
اػزوبك ثًَلٌ ثًٔظیوُ هبیَ هٔگوكذ.
اّ كه كافل کْْه ًیي كواهؾلٔ ػول هٔکوك .ثوای یک ُوْٛي عبؿْهی،
كواهؾلی ػول کوكى ثَیبه ًبكه اٍذ .اهرجبٛبد گَزوكٍ ثب عجِبد ٍبیو گوٍُّب
كه هٌبٛن هقزلق كاّذ ّ ًلوارٔ اى ُوَٓ ّالیبد ّوبل ،هوکي ّ ؿوة کْْه
عنة کوكٍ ثْك .كامُبٓ ٍو هاٍ روبم اؽياة ّیؼٔ كه ایواى ،پبکَزبى ّ كافل
کْْه گَزوكٍ ثْك ّ یویي كاّذ کَ هّىٓ ُوَٓ آًبى یکٔ ثؼل اى كیگوٓ ثَایي
كامُب اكزبكٍ ّ عولَگٔ ّاهك رْه ّ رْثوٍاُ فْاٌُل ّل .اگو اّ ىًلٍ هٔهبًل ،ثؼیل
ًجْك ثَایي ثقِ اى آهىُّبٓ فْك ثوٍل .آى گوٍُّب كاهآ چٌبى هْاٙغ ثبصجبد
ًجْكًلُ ،وهْط هْٓرو هٔرْاًَذ آىُب ها اى عب ثوکٌلٍ ّ ثَهیل فْك ُوٍْ ثجوك.
اى عولَ اهلاهبد ػبهلٔ <دمحمی> ارؾبك ثب «کبًْى هِبعو» ثْكً ،بم ایي
ارؾبك «عٌجِ هوبّهذ اٍالهٔ» گناّزَ ّل .ثب ؽلع ُویي ارؾبك ،ػ ْٚعجَِٓ
آىاكٓثقِ ّل ،پٌ اى اًؾالل عجَِٓ آىاكٓثقِ ،ػ ْٚعجَِٓ هزؾل ّل ،كه
ُوبى ٌُگبم ثب عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو هناکوٍٓ ارؾبك كاّذ ّ پیوبىُبٓ اهٚبء
کوك ،ثب فلیلٔ علاگبًَ پوّرکل اهٚبء ًوْك ،ثب هياهٓ علاگبًَ .روویجب ً اکضویذ
اػٚبٓ هْأصو ٍبىهبى ًٖو ها هبپیلٍ ثْك .كه ایي لؾظَ کَ هاعغ ثَآى كّهاى
كکو هٔکٌن ،چِوٍُبٓ ىیبكٓ كه گَزوٍٓ مٌُن هژٍ هٔهًّل کَ كه ػیي كاّزي
هّاث ٜثب ٍبىهبى ًٖوُْ ،اكاهٓ اى ػبهلٔ هٔکوكًل.
كه آى هْهغ عٌبػ هَزٚؼلیي ٍبىهبى ًٖو (اؿلت ّبهل ثچَُبٓ كایکٌلٓ)
ًیي ثب هُجوٓ ٍبىهبى ًٖو هْکل پیلا کوكٍ ثْكًل چٌبىکَ رؼلاكٓ اى آىُب
ثَػبهلٔ گوایِ یبكزٌل« .ػلی اکجو هِلّی» اى ثٌیبكگناهاى عٌبػ هَزٚؼلیي ثَکلی
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 32۶ .....................................................
اى ٍبىهبى ًٖو ؽنف ّل« ،هٖطلی اػزوبكئ ثُيی» (هؼوّف ثَکبٍزوّ کَ کالً
ثَػبهلی پیٍْزَ ثْك) رٍْ ٜعٌبػ هياهی ثَىًلاى اًلافزَ ّل ،اّ پٌ اى آىاكی اى
ىًلاى ثَهي گلذ« :اى هي ثبىعْییُبی ٍقزی ثَػول آهل ،آىُب فیبل کوكٍ ثْكًل
کَ اگو هوا ػٖجبًی کٌٌل ،هیرْاًٌل كٌُن ها ثبى کٌٌل»...
هٖطلی کبٍزوّ
اػزوبكی كه هْهك كیگو ثَهي گلزَ ثْك« :فبًَی پلهیام كه ثُيی ثَیبه ثيهگ
اٍذ ،هیفْاُن ُوَی گوٍُّب ها كه ثُيی ثیبّهم ،ثَُویکی ّبى یک اربم
هیكُن رب كه ُوبىعب كؼبلیذ کٌٌل ».ایيکَ ثؼلُب رالُ ّل رب ثچَُبٓ كایکٌلٓ
ها كه هزل ػبهلٔ هلفلیذ كٌُل ،ثلاى فبٛو ثْك کَ كٍذاًلهکبهاى اهْه
هٔفْاٍزٌل ثب یک ریو كّ ًْبى ىكٍ ثبٌّلُ :ن ػبهلٔ ها اى ٍو هاٍ فْك ثوكاّزَ
ثبٌّل ّ ُن ثوآ ثچَُبٓ كایکٌلٓ كهك ٍو آكویلٍ ثبٌّل.
ثبیل ثگْین کَ كه آى ىهبى ثِزویي ّ هّّيرویي ثچَُبٓ ػٍ ْٚبىهبى
ًٖو (اؿلت) اى ًْاؽٔ هٌبٛن هوکيٓ ثْكًل ،اّٙبع چٌبى ثْك کَ كه هیبى
ُوبى ثچَُب گلزَ هّٔل« :هُجواى آیٌلٍٓ اًوالة اى ًْاؽٔ هوکيٓ ظِْه
فْاٌُل کوك» ایيکَ چوا ایي ثچَُب ًزْاًَزٌل ثَهّل هلاّم فْك اكاهَ كٌُل ،ثؾش
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى32۷ .......................................................
هلٖل كاهك کَ ایي عب هؾل ٛوػ آى ًیَذ .اکٌْى ثَیبهٓ اى ُوبى ثچَُبٓ آى
هّى ،ثَهوكأً هْأصو اهوّى كه ػوَُٕبٓ ٍیبٍٔ ـ كوٌُگٔ ّ اكاهٓ هجلل
ّلٍاًل ،هَلوب ً ایي ًجْزَ ها هٔفْاًٌل ّ هٔكاًٌل هي اى چَ ٍقي هٔىًن.
ٍیلهٍْٔ هٍْْٓ کَ كه آى كّهاى ًوبیٌلٍٓ ػبهلٔ كه ّالیذ ُلوٌل ثْك ٔٛ
گلزگْ ثب ایيعبًت اظِبه كاّذ :ػبهلٔ كه ىهَزبى ۱۳۶۰هولاهٓ كّ کبهیْى
اٍلؾَ ثَاٙبكَٓ هوبكیوٓ كاهّ ّ چٌل كٍزگبٍ هْرْهٍکلیذ اى ایواى گوكذ کَ
ُوَ ها ثَارلبم فْك ػبهلٔ ثَپبکَزبى اًزوبل كاكین ٔٛ ،چٌل هّى اهبهذ كه پبکَزبى
ؽٌ کوكم کَ ّوبهٓ اى ٍالػُب رؼْی٘ ّ عب ثَعب ّلٍاًل؛ ٍالػُب ها كافل
ثوكین ّ رؼلاك ٍٔ هج َٚرلٌگ ٍِن هب ّل.
اكاهَٓ پِلْ ىكى ثیي ػبهلٔ ّ هياهٓ ثَهوؽلَٓ رؼییي کٌٌلٍ هٍیل .ػبهلٔ
یک ٍو ّ گوكى ثبالرو ًْبى هٔكاك .كه ُوبىؽبل ًيك ایوأًُب رووة هٔعَذ.
اى هْل اّ ًول ّلٍ کَ ؽزٔ هْكن ّلٍ ثْكٍ ف ٜروبً اهرجب ٔٛهیبى هياهٓ ثب
ّىاهد فبهعَٓ ایواى ها ًیي کٌزول ّ اٍزوام ٍوغ ًوبیل .كاٍزبىُبٓ كه ىهیٌَ
ًول ّلٍ کَ هٚبّد كه هْهك آىُب كّْاه اٍذ .ثَُو ؽبل ،ػبهلٔ هٔفْاٍذ
كٍذ هياهٓ ها اى ًِبكُبٓ ایوأً کْربٍ کٌل ّ ،فْك ها هيؽیش ًوبیٌلٍٓ
ّاهؼٔ عبهؼَٓ رْیغ اكـبًٔ هؼوكٔ ًوبیلُ .وكّ اى یکكیگو ًيك هوبهبد ایوأً
ٍؼبیذ هٔکوكًل ّ رووة هیعَزٌل .یکثبه فجو هٍیل کَ هياهٓ ًَْ ٔٛذ
فْٖٕٔ ػبعياًَ اى اّ فْاٍزَ کَ «ثیب كیگو آرِثٌ کٌین ».ا ّهب عویبى ىهبى
ًْبى كاك کَ ُیچکلام ثَآرِثٌ ّكب ًکوكًل .یک كّئل کبهلالؼیبه ثیي آى كّ
ثوهواه ّل .اّٙبع ثَگًَْٓ پیِ آهل کَ یکٔ اى آى كّ ًلو ثبیل هٔهكذ.
ٍَذ عٌجیلٍ ثْك ،فْكُ هكزَ ثْك. هي ّک ًلاهم کَ اگو هياهٓ اًلکٔ ُ
هياهٓ كٍذ ثَكاهي ٍیلهِلٓ ُبّؤ ّ كیگو هوبهبد میلفل ایوأً ّلٍ ّ ثَُو
ًؾْٓ ٍؼٔ کوك آىُب ها هزوبػل کٌل کَ «ػبهلٔ ثوآ پبکَزبى کبه هٔکٌل» .كه آى
هْهغ پبکَزبى ّ ایواى ُوکلام هٔفْاٍزٌل هُجواى كلقْاٍ فْك ها كه اكـبًَزبى
ثپوّهاًٌل.
ػبهلٔ <دمحمی> كه ُوبى ؽبل پبکَزبى ها ُن كاّذ .اّ اى هٌَْثیي «عٌوال
هٍْٔفبى ُياهٍ (لْٓ كهٍزیي ّ ٍپٌ گْهًو ْٕثَ ثلْچَزبى) ثْك ّ
ؽوبیذُبٓ ّقٖٔ اّ ها ثب فْك كاّذ .یک پبٓ ػبهلٔ كه پبکَزبى ّ پبٓ
كیگوُ كه ایواى ثْك .كه ُوكّ کْْه ىى ّ ىًلگٔ كاّذ .هٍْٔ فبى ُياهٍ ثٌب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 33۰ .....................................................
ثَكالیلٔ (کَ هؾل ثؾش آى ًیَذ) پٌ اى هوگ ( ۱۶۶۱م) عٌبىٍاُ اى پبکَزبى
ثَهِْل هٌزول ّل ّ كه ؽوم اهبم هٙب ككي گوكیل .کبكٔ اٍذ ثلاًین :اّ هلذ كه
ؽوم اهبم هٙب ًقْاثیل.
اعوبل هٚیَ اى ایي هواه اٍذ کَ «هٍْیفبى ُياهٍ» ثٌب ثَكالیل هنُجی ّ
اػزوبكی كه اهو ثوهواهی اهرجب ٛهوبهبد ایواًی ثب ػجلالولیوفبى <پله ثوت
مهٍّئ پبکَزبى> ًوْی ثوعَزَ كاّذ ّ ػبهلی یک کبربلیيّه ػولٍ كه ثوهوهای
ایي اهرجب ٛثْك .اى ُویي ثبثذ ًيك ثقُِبٓ اى ؽبکویذ ایواى هٌيلذ هكیغ كاّذ.
ّبیل هبیَٓ رؼغت ّْك اگو ثگْین كهایي ٌُگبهَُب ككزو ػبهلٔ كه هغوْػَٓ
کبؿ ًیبّهاى هزؼلن ثَفبًْاكٍٓ ٍلطٌزٔ هَزوو ثْك .الجزَ كه ثقِ ؽلبظذ کبؿ ّ
هؾل فْاثگبٍ آهویکبئیبىًْ ّ .ویَٓ رؾذ ػٌْاى «گبٌُبهَ» ها اى ُویي عب ًْو
هًٔوْك کَ كاهآ كیلگبٍُب ّ رؾلیلُبٓ هّّي ثْك.
فالَٕ ایيکَ ػبهلی ٍْاه ثجو ّلٍ ثْك ّ ،اى كیل ایواًیبى ثَعؼجَی اٍواه
ایواًیبى هجلل گْزَ ثْك کَ ؽلبظذ اى آى ثَیبه كّْاه ثْك ،ثٌبءا ً رٖوین گوكزٌل
فیبل فْكها هاؽذ کٌٌل!
كه ایي عب هطبلت ،کوی هزٚبك ّ گیظ کٌٌلٍ هیًوبیل ،ثبالفوٍ ػبهلی ها چَ
کَی ٍو ثًَیَذ کوكٍ اٍذ؟ ایواًیبى ،یب آهبی هياهی؟
پبٍـ ایي اٍذ کَ ػبهلی هّی كل ّ كٍذ ُوكّ ٛوف <ایواًی ّ هياهی>
ٌٍگیٌی کوكٍ ثْك ّ ًبثْكئ اّ هٌبكغ ُوكّ ٛوف ها رؤهیي هیکوك ،ثٌبءا ً كه یک
رجبًی ّ هٙبیذ ٛوكیي ٍو ثًَیَذ ّل .ایواًیبى هٙبیذ ّ اهکبًبد كاكًل ،آهبی
هياهی اعواء کوك .ثلیيروریت فبٛو ُوكّ ٛوف اى ًبؽیَی ػبهلی هاؽذ ّل.
ػبهلی <دمحمی> ثلههن اى كًلٍی چپ ثلٌل ّلٍ ثْك! ثلّى رْعَ ثَاّٙبع
پیواهْى ،اٍزوارژٓ ؽنف هُجواى گوٍُّب ها ثَاعوا گناّزَ ّ ثب ّزبة كيایٌلٍ
پیِ هٔثوك .اّ ثوآ هُجواى ُوَٓ گوٍُّب ًوَُْبٓ هّّي کْیلٍ ثْك .ثَثبّه
ثوفٔ ،كه اّلیي هوؽلَ ههیت هؾلٔ ّ گؤُّ فْك ػجلالؾَیي افالهٔ ها كه
كیبه کْیزَ ثلْچَزبى پبکَزبى ثَكیبه ػلم كوٍزبك .گوچَ كٍّزبى افالهٔ كه
عجَِٓ هزؾل هَئْلیذ ایي ػول ها ثَگوكى گوٍُّبٓ «ًیًْبىٓ» چْى «رٌظین
ًَلًْ ُياهٍ» اًلافزٌل ّ اكواكٓ اى آىُب ها ثَگوّگبى گوكزٌل ،ثوآ ٍّبٛذ
ًيك عٌوال هٍْٔ فبى هكزٌل ...كه ایي ىهیٌَ کزبثٔ ُن هٌزْو کوكًل؛ ّلٔ آىُب
كه ربهیکٔ ّلیک ًوْكًل ،رٌِب رْاًَزٌل ًیوَٓ ظبُو هٚیَ ها ثجیٌٌل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى331 .......................................................
كهٍذ اٍذ کَ اًلکٔ هجل اى هزل افالهٔ ،عٌگ فًْیي ّ پورللبد هیبى ُوبى
گوٍُّبٓ «ًیًْبىٓ» هَزوو كه کْیزَ ثب كٍزَعبد ٌٍزٔ عبًجلاه ایواى ّ هَزوو
كه هن ،ثو ٍو رٖوف هلهد كه عبؿْهٓ هّٓ كاكٍ ثْك کَ افالهٔ ُن كه
ٕلّه كزْٓ ّ ُن كه كوهبًلُئ عٌگ ػلیَ آًبى ًؤْ ثوعَزَ كاّزَ ّ كه کل
هبًغ هْكویذ گوٍُّبٓ «ًیًْبىٓ» هوین کْیزَ ّلٍ ثْك ّ اى ُوبى ٍلو ُن
ثوهٔگْذ.
كاٍزبى ها ایيگًَْ ًول هٔکٌٌل کَ :پٌ اى ّهْع آى عٌگ كه عبؿْهٓ،
افالهٔ آٌُگ ایواى ًوْك؛ ا ّهب فْك ،كّ كل ثْك کَ اى کلام هاٍ ثوّك؟ هاٍ هٌلُبه
ّ ُواد کَ فطو كّلذ ّ هْآ ّْهّٓ ّلیل ثْك؛ هاٍ کْیزَ ،کَ گوٍّ ّکَذ
فْهكٍٓ "رٌظین" ّ ارجبع ّ امًبة آى ،كه آىعب هَزوو ثْك؛ كه ًزیغَ ثَهٖل هاٍ
کْیزَ ثَهوآى اٍزقبهٍ هٔگیوك کَ آیَٓ «اكزبكى یٍْق كه چبٍ» هٔآیل،
اًْبءّللا کَ اّل ثَچبٍ ًؤاكزن ،اگو هبًٌل یٍْق اكزبكم ،آى
ّ ثَاٛواكیبى هٔگْیل:
ّهذ هبًٌل یٍْق ُن ثَؽکْهذ ّ ػيد هٔهٍن.
هطلت ایيعب اٍذ کَ ػجلالؾَیي ػبهلٔ ّ گوٍُّبٓ ًیًْبىٓ هّٓ ؽنف
افالهٔ رْاكن کوكًلُ .وبى ًلْم ّ ارْهیزَٓ کَ ػبهلٔ ثوگوٍُّبٓ ٌٍزٔ ّ
فوكٍپبٓ هَزوو كه ایواى كاّذ ،ثو رٌظین ّ ارؾبكیَ ُن كاّذ .اى كیگو عِبد ًیي
كٍذ ػبهلٔ كه پبکَزبى ثبىرو ّ هْٓرو اى ایواى ثْك .هب كه آى هْهغ اى ٛوین
اكزقبهٓ ٍوؿ كه عویبى كهین اّٙبع پبکَزبى هواه كاّزین.
ثوؽَت آىچَ هٔگْیٌل« :ىاؽ ىثبى ىاؽ ها هٔكِول» کَٔ کَ رْاًَذ ثیي
هْْٙع هزل افالهٔ ثب ػبهلٔ ًَجزٔ ثوهواه کٌل ّ اصو اًگْذ ػبهلٔ ها رْقیٔ
كُلٍ ،یلهِلٓ ُبّؤ ثْك .هَلوب ً ٍقي ُبّؤ كه ایي هْهك ثَهٌيلَٓ «ّؽٔ
هٌيل» اٍذ؛ چْى هورج ٜثب افالهٔ ثْك:
وُؿًٌبقِ 1۵« :كه هاثطَ ثب ُوبى هٚیَٓ هِْل ُن یک كوكٓ کَ اى
كٍّزبى ایْبى (ػبهلٔ) ثْك ،هجالً كه پبکَزبى هثْكٍ ّلٍ ثْك ،کَ هب هؼزولین آى
ثواصو ایي ثْكٍ اٍذ)۶(.
كه كوكای هّى هثْكٍ ّلى ػبهلی ،اٛالػیَی هقزٖو ّ ثَیبه رٌلی ػلیَ
ػبهلی كه ٍطؼ هؾلّكی پقِ ّل؛ كه ایي اٛالػیَ ،ثلّى آىکَ آكهً هؼلْهی
كاّزَ ثبّل ،آهلٍ ثْك« :ػبهلی ،ایي هوك ُياهچِوٍ ّ هٌبكن ها هثْكٍاین؛ ّ رب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 332 .....................................................
ٌُگبهی کَ ؽغخاالٍالم افالهی (کَ رٍْ ٜایْبى كهپبکَزبى هثْكٍ ّلٍ) اىاك
ًْْك ،اّها آىاك ًویکٌین».
ػبهلٔ <دمحمی> ثوآ هًغجو ُن كام گناّذ؛ هزؤٍلبًَ كاٍزبى كه ایيعب پیچ كه
پیچ ّ عٌبیٔ ّ پلیَٔ هّْٔك؛ اعوبل هبعوا اى ایي هواه ثْك کَ كه ٍبل ۱۳۶۱
ّهزٔ هًغجو هغلكا ً ثَایواى ثوگْذ ،ثالكبٕلَ ىًلأً ّل ،كه آى هْهغ ككزو
«کبًْى هِبعو» ثَؽکن هؤهْهیي اًزظبهٔ كّلذ ایواى هَلّك ّلٍ ثْك ّ ػوالً
کبًًْٔ ّعْك ًلاّذ .ثب ایيکَ ُیچ کبهٓ اًغبم ًؤّل ّ اػٖبةُب ثَّلد
فواة ّ هزٌْظ ثْك ّ كه كٚبٓ آکٌلٍ اى یؤً ّ ٍْء رلبُن ،ثب ایي ُن هّاثٜ
ػبٛلٔ ثیي اػٚبء ّ ُْاكاهاى کوبکبى ثوهواه ثْك .كه ُویي هْهغ عْأً (لْهپي
پوّلزو) ُنهؾلٔ ػبهلٔ ّ ُْاكاه کبًْى هِبعو ثًَبم «ػيیي ؽویلٓ» كه رِواى
ىًلگٔ هٔکوك ّ کبهگبٍ فیبٛی كاّذ.
ثَُوروریت ،هًغجو پٌ اى هلرٔ ،آىاك ّل (ثَهّایزٔ اى ىًلاى گویقذ)۳(.
ّ ثَپبکَزبى هكذ .كه آىعب ػيیي ؽویلٓ ها ثَارلبم كیگو ّقٔ هیبىپبیَٓ
کبًْى هِبعو (ثًَبم کبّلٔ) ًيك فْك كوافْاًل ،ثب ایي گوبى کَ :ػيیي ّ کبّلٔ
هْعجبد ىًلأً ّلى اّ كه ایواى ها كواُن کوكٍ ّ كه ىًلاى ػلیَ اّ گْأُ
كاكٍاًل .هًغجو گلزَ ثْكٍ:
«هي كه ىًلاى چْنُبین ثَزَ ثْك ،هْهغ ثبىعْیٔ ُوچَ اى هي هٔپوٍیلًل،
رکنیت هٔکوكم؛ ا ّهب كه ُوبى ؽبل ٕلآ ها هٌّٔیلم کَ ثَّْٙػ رْقیٔ كاكم،
ٕلآ ػيیي اٍذ .روبم ارِبهبد ػلیَ هوا رؤییل هًٔوْك ّ ػلیَ هي ّ کبًْى هِبعو
گْاُئ ًبؽن هٔكاك.
ؼالِّ :هًغجو ٌٍبهیْٓ هزل ایي كّ ًلو ها كه کواچٔ هّٓ كٍذ هٔگیوك؛
اى هْل هَین افگو ًول اٍذ« :هي (افگو) ٍؼٔ کوكم هًغجو ها اى اعوآ ایي
ًوَْٓ ّْم ثوؽنه ٍبىم ّ گلزن ثبیل ثَآى كّ ًلو اهکبى ككبع اى فْك كاكٍ ّْك؛
لکي هًغجو هجْل ًکوك ّ كه اعوآ ًوَْٓ فْك هٖون ثْك...».
ایيکَ چَ ارلبهبرٔ اكزبك کَ كه لؾظَٓ هْػْك ،ثَعبٓ ػيیي ّ کبّلٔ ،عْأً
(ًجٔ ًبم) ّبگوك ًبًْایٔ ّ ثٔگٌبٍ ّ ثٔفجو اى ُوكّ ػبلن ،اى اُبلٔ "رْهگي
ؿئً" ثَهزل هٍیل ّ ػيیي ّ کبّلٔ عبى ٍبلن ثَكه ثوكًل ،كه ثْرَٓ اثِبم اٍذ.
اى هْل کبّلٔ ًول ّل :كه ٍبػزٔ کَ آى عْاى ثَهزل هٍیل هي (کبّلٔ) ُن كه
ُوبى ُزل ثْكم؛ هًغجو پٌ اى هزل اّ هَزویوب ً ثَاربم هي آهل رب هوا ًیي ثَهزل
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى333 .......................................................
هٍبًل؛ ا ّهب هي پْذ كهة پٌِبى ّلٍ ثْكم ،هًغجو كهة ها ثبى کوك ّ كافل اربم
ها فبلٔ كیل .ثب ػغلَ كهة ها ثَذ ّ اى ُزل فبهط ّل.
اكزقبهٓ ٍوؿ کَ یک ٍبل ثؼل اى آى ّاهؼَ ها كه پبکَزبى ثٍَو ثوكٍ ثْك ،كه
رؾلیل هبعوا اػزوبك كاّذ کَ ٌٍبهیْ رٍْ ٜػبهلٔ رلّیي ّ اعوا گوكیلٍ اٍذ ،رب
ثلیي ٍّیلَ هًغجو ها ایيّلَ ًوبیل ّ اى ٕؾٌَ فبهط ٍبىك .اّلیبء آى عْاى هوزْل
كه پٔ فًْقْأُ ثوآهلًل ،هْْٙع ثَهطجْػبد ّ پلیٌ پبکَزبى کْیلٍ ّل
ّهطجْػبد پبکَزبى ٙوي كهط ػکٌ هًغجو ،ثب ف ٜعلی ًّْزٌلّ« :یـ ٍلوبى
هًغجو هزل کوربُی!» ػوَٕ ثوآ هًغجو رٌگ گوكیل.
ػبهلٔ اهکبًبد كواه هًغجو ثَاهّپب ها كواُن کوك .ثؼلُب ّوبهٓ اى ثچَُبٓ
کبًْى ثًَگبهًلٍ گلزٌل کَ هًغجو پٌ اى آى ّاهؼَ ثبى ُن ثَرِواى آهل (اؽزوبالً كه
هَیو ٍلو ثَاهّپب) ّ كه علََٓ هزْکل اى رؼلاكٓ اػٚبء اى اهلام فْك ككبع
کوك .آىُب گلزٌل كه آى هْهغ ّٙغ هّؽٔ هًغجو ثَّلد ثؾوأً ّ آکٌلٍ اى
رُْوبد ثْكُ ،وچَ رالُ کوكین ًزْاًَزین اّ ها هزْعَ اّزجبُبرِ ًوبیین.
ثیَذ ّ ُلذ ٍبل پٌ اى آى هّىُب (ٌُ )۱۳۶۶گبهٔ کَ هًغجو كه ثوّکَل
ىًلگٔ هٔکوكٙ ،وي گلزگْٓ رللٌٔ ثب ایيعبًت ،كهثبهٍٓ ؽْاكس آى هّىُب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 33۹ .....................................................
گلذ« :آىچَ ثو ٍو هي ّ کبًْى هِبعو آهلُ ،وَ اى ًبؽیَٓ "کب .گ .ة" ثْك؛
ػْاهل آى ٍبىهبى كه رِواى ثَهي چیيٓ فْهاًیلٍ ّ ُن ريهین کوكٍ ثْكًل»...
ّلٔ ثٌلٍ ایي ٍقي ها «فْك ثيهگ ثیٌی ،عوغ هَئْلیذگویيٓ رلؤ هٔکٌن».
ًَقَٓ اى پیًِْیٌ کزبة ها ؿوٗ اظِبه ًظو ،ثوآ اّ كوٍزبكم؛ کَ پبٍـ
ُبی الىم ها كاكًل .هعْع ّْك ثَآفو کزبة.
ٍواًغبم ،هوؽ ىیوک فْك ثَكام اكزبك :كه ثؼل اى ظِو هّى ۲۴ثوط ٍوٛبى
ٍبل ۱۳۶۲ػبهلٔ ٔٛاعوآ هواه هالهبد ،كه هِْل هلوْكاالصو ّل .كهؽبلٔ کَ
ُوْاهٍ كّ هج َٚرلٌگچَ ثَکوو هٔثَذ ّ ُوكّ رلٌگچَ هلام اى ٙبهي فبهط
ثْك .ثَزي ُويهبى كّ هجٍ َٚالػ کووٓ ،كه إل هٍن گبًگَزوٓ ،فبَٕ
«کبّثبٓ»ُبٓ كاالً ّ رگياً اٍذ.
كه كَُُبٓ ۱۶۳۰ـ ۱۶۶۰ـ ۱۶۶۰روٍبیًٔ ،یوُّبٓ هلیْیبٓ كهگیو كه
عٌگ كافلٔ لجٌبى چٌیي هٔکوكًل .ػبهلٔ هٔفْاٍذ ایي هٍن ها اى لجٌبى
ثَاكـبًَزبى ثیبّهك! پٌ اى هثْكٍ ّلى ػبهلٔ ،ثالكبٕلَ اًگْذ ارِبم ثٍَْٓ
هٍْْٓ ٍلیل (لیله عوغ هب) ًْبًَ هكذ کَ ثَارِبم آكمهثبیٔ ّ اؽیبًب ً هْبهکذ كه
هزل ػبهلٔ ،اى ٍْٓ هؤهْهیي اهٌیزٔ هِْل كٍزگیو ّ ىًلأً ّل؛ ػالٍ ثوهٍْْی
ٍلیل رؼلاكی كیگوی ،ثَّوْل اًٖبهی ثلْچ كٍزگیو ّلًل کَ اًٖبهی ثلْچ ثب
ٍّبٛذ آهبی هياهی آىاك ّل.
اى هْل ػبهلٔ ًول ّلٍ ثْك کَ «اهوّى ٍبػذ چِبه ثؼل اى ظِو (ٍبػذ ّاهؼَ)
ثب ثچَُبٓ كایکٌلٓ هالهبد كاهمُ ».وَ هٔكاًَزٌل کَ كوك اکول ّ اػالٓ
«ثچَُبٓ كایکٌلٓ» هٍْْٓ ٍلیل اٍذ .اى آىعب کَ هٍْْٓ كه هبعوآ ػبهلٔ
كفبلذ ًلاّذ ،پٌ اى چٌل هبٍ ،رجوئَ ّ اى ىًلاى آىاك ّل.
هب ثؼلُب عَزَ ّ گویقزَ ٌّیلین کَ ػول كه هؾلَٓ كویوًْیي ّ هِبعوًْیي
"گلِْو" ّاهغ ّلٍ ّ اًٖبهی ثلْچ كه اًغبم ػول ًوِ هؾْهی كاّزَ اٍذ.
هجوٓ ثَػون ۴هزو كه یکٔ اى اربمُبٓ ُوبى هٌيل هؾل هالهبد ،هجل اى ّهّك
ػبهلٔ آهبكٍ ثْكٍ اٍذ.
آىچَ هْعت ّل کَ ػبهلٔ ثَُویي ٍبكٍگٔ ثَكام اكزل ،فْكهؾْهٓ ،رکهّٓ ّ
پٌِبىکبهٓ ثیِ اىؽل اّ ثْك .ثب ُیچکٌ هْْهد ًؤکوك ّ اػٚبٓ ككزوُ ها
كه عویبى هالهبدُب ّ اهلاهبد ًؤگناّذ ...هْْٙع ػبهلٔ ثیِ اى ٍَ ٍبل كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى33۵ .......................................................
پوكٍٓ اثِبم هبًل ،رب ایيکَ كه اّافو ٍبل ٍ ۱۳۶۵یلهِلٓ ُبّؤ كه ىًلاى لت
ثٍَقي گْْكٍ ّ پیواهْى آى چٌیي اظِبه ًوْك:
وُؿًٌبقِ 1۸« :كه هاثطَ ثب هزلُب :یکٔ هَؤلَٓ یک ًلو اكـبًٔ اٍذ
ثًَبم ػبهلٔ کَ كه هِْل ثَهزل هٍیل ،ایي ها ثؼلا ً رؾلیل ّ كلَلَاُ ها ثؼلا ً
هٔگْینّ .لٔ آهبٓ عؼلوىاكٍ کَ كه هاثطَ ثب هب ثْك ،ثَكالیلٔ کَ ثؼلا ً هٔگْین،
ایْبى ثَیک ٛلجَٓ كه هِْل ثًَبم ًْهٓ ،کَ ایي ًْهٓ ُن ٍبثوب ً ػٍ ْٚبىهبى
ًٖو ثْكٍ ّ ثب آهبٓ هياهٓ ُوکبهٓ هٔکوكٍ ،ایْبى هلفلیذ كاّذ كه ایيکَ
چٌلرب اى ثچَُبٓ ٍبىهبى ًٖو ها رؾویک ثکٌل ثوآ ایيکَ ایي کبه ها اًغبم
ثلٌُل ،کَ الجزَ ثب رْٕیَٓ هي ثْك ،ثَكٍزْه هي ثْك)۶(.
ثیَذ ّ پٌظ ٍبل ثؼل یک كوك عبًجلاه هياهٓ كه کبثل ،ثَرْعیَ ّ رؾویق
هبعوا پوكافذ ّ كاٍزبى ها ایيگًَْ رْٕیق کوك« :ثَگلزَٓ آهبٓ ّاػظٔ ػْٚ
ّْهآ هوکيٓ ؽية ّؽلد ،كه ىهَزبى ٍبل ۱۳۶۴کَٔ ثًَبم ػبهلٔ کَ اى
ػْاهل ٍپبٍ ایواى ثْك ،كه هِْل رٍٍْ ٜپبٍ افزطبف گوكیلٍ ّ ثؼلا ً ثَهزل هٍیل.
اكواك ّ اّقبٕٔ كیگوٓ ًیي ثَُویي اهرجب ٛىًلأً گوكیلًل کَ ثؼل آىاك ّلًل.
ُلف اى ٛوػ ایي هبعوا ایي ثْك کَ آهبٓ هياهٓ ها ثَارِبم ایي افزطبف ثبىكاّذ
ًوْكٍ ّ ثَُویي ثِبًَ ًبثْك ًوبیل .آهبٓ هياهٓ فیلٔ ٍویغ هزْعَ ایي كٍیََ
هّْٔك ّ اى ایواى كواه کوكٍ ّ ثَاكـبًَزبى هٔهّك)۶(»...
افغبَىحبٌآلاؾ
كه ٍبلُبٓ آفو كَُٓ ّ ۱۳۵۰اّایل كَُٓ ًْ ۱۳۶۰ویَٓ رؾذ ُویي
ػٌْاى اى آهویکب هٌزْو هّٔل کَ فیلٔ هزیي ّ پو هؾزْٓ ثْكُ ،وچٌل کَ كه
إلیذ فْك عبًجلاه هْیء «ٍَ عِبًی» ثْك ،لکي اى هْاٙغ هلٔ ّ لیجوال
پیوّٓ هًٔوْك ّ فْكها هٌيٍ اى ُوًْع آلْكٍگٔ ًَجذ ثَهٌبهْبد كوهَآ ّ
هْهٔ ًْبى هٔكاك .ایي ًْویَ کَ ثب هطغ ۳ Aكه كّاىكٍ ٕلؾَ اًزْبه
هٔیبكذ ،كهک کبهلٔ اى اّٙبع اكـبًَزبى كاّذ ّ ثَكّه اى ُوًْع اؽَبٍبد
ىّكگنه ،رؾلیلُبٓ ػبلوبًَ اهایَ هٔکوك .ثبیل ُنچٌیي هٔثْك ،ىیوا ػٌْاى
«ارؾبكیَٓ كکزواى ّ اًغیٌیواى اكـبًٔ هوین آهویکب» ها ثب فْك كاّذ .كه هورجَٓ
ثؼل اى آى ثْك ًْویَٓ ثب ػٌْاى «فواٍبى» کَ ثب «اكـبًَزبى آىاك» هْٙغ
هْزوک كاّذًْ .ویَٓ كیگوٓ ًیي اى ُوبى ٍبهبى پقِ هّٔل کَ ػٌْاًِ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 33۸ .....................................................
«هلت آٍیب» ثْك ،ایي ًْویَ ًیي كاهآ هْاٙغ ٍبلن هلٔ ثْك؛ لکي ًَجذ
ثَ«اكـبًَزبى آىاك» ػْاهبًَرو هًٔوْك ،ثَُوبى ًَجذ گَزوٍٓ ثیِروٓ ها
پِّْ هٔكاك ،ثَّیژٍ كه پبکَزبى .ایي ٍَ ًْویَ ثَیک هٌجغ هیهٍیل.
اَصًٍوٕوظٕت
اى كیگو ٍلْلُبٓ ًْاًلیْٔ «اًغوي اٍالهٔ ٍْم ؽْد» ثْك( .ایي ًبم
ثوگوكزَ اى ّْهُ هوكم چٌلاّل «کبثل» كه ُویي هّى ثوٙل ؽکْهذ ثجوک
کبههل ّ هْآ اّـبلگو هٍّٔ كه ٍبل ۱۳۵۶ثْك ).ثلًَٓ إلٔ «اًغوي» ها
اٍلّللا ػلْٓ رْکیل هٔكاكًل کَ إبلزب ً اى ٍبكاد ثَِْك ثْكًلّ ،لٔ
ّ كوىًلاى ٍیل
ىاك ّ ىیَذ ّبى «کبثل» هؾَْة هّٔل ،اى ایيهّ فْك ها «کبثلٔ» هٔفْاًلًل.
هب اى هّٓ ّْفٔ ثَآىُب «ىهًگ ثچَُبٓ کبثل هٔگلزین» ّ ُوْاهٍ ایي هٖوع
اى یک ٍوّك ها ثوآ ّبى هٔفْاًلین کَ« :کبثلعبى كهگوكذ ،كّكُ ثوآهل!»
آىُب ّؼو ایي ٍوّك ها كه ًْویَٓ فْك چبپ کوكٍ ثْكًل .هضل ایيکَ كه عویبى
ّْهُ هّى ٍْم ؽْد ،ربًک ریل آرِ ىكٍ ّلٍ ّ ٍزًْٔ اى كّك ٍیبٍ ثَُْا
ثوفْاٍزَ ثْك.
ًبم کبهل ؽلوَٓ آىُب «اًغوي اٍالهٔ كاًْغْیبى ّ هِبعویي اكـبًَزبًٔ» ثْك،
چْى ٍَ ّوبهٍ ًْویَ رؾذ ػٌْاى «ٍْم ؽْد» (ّبیل ثَرولیل اى ػٌْاى ٍْم
ػووة) هٌزْو کوكًل ،ثَ«اًغوي ٍْم ؽْد» ِّود یبكزٌل ،رْکیالد ّبى كه ؽل
یک گوٍّ ّ ٍبىهبى ًجْك ،ىّك اى ُن پبّیل .اًغوي ّیلزَٓ آصبه ّویؼزٔ ثْك ّ
ًَجذ ثَآهْىُ کبهگوٓ ػالهَ ًْبى هٔكاك.
ظمةٔظؿتاواليٗ
ّبیَزَ اٍذ كه ایيعب ًبهٔ اى گؤُّ هٍْْم ثَ«ّؽلد اٍالهٔ» ثَهیبى آیل
کَ كه ٍبلُبٓ ۱۳۵۶ـ ۱۳۵۶رؾذ هُجوٓ ّیـ اٍوبػیل هْٙأً كؼبل ثْك.
ّ ككزوٓ كه رِواى كاّذ .هْٙأً اى اُبلٔ عبؿْهٓ ّ ،هؾٖل ؽْىٍ ػلویَ
ًغق ثْك .اّ یک هٌزول كْمالؼبكٍ رٌل ّ ٕویؼاللِّغَ ثْك .گوٍّ رؾذ هُجوٓ اّ
اػالهیَُبٓ آرْیي ػلیَ ّٙؼیذ هْعْك هٌزْو هًٔوْك ّ هُجواى گنّزَگوا ها
ىیو ٙوثبد ثٔاهبى هٔگوكذ .هُجواى ٌٍزٔ ،اّ ها رکلیو کوكًل ّ کوًْیَذ
فْاًلًل .ثؼٚب ً گلزَ هّٔل اّ كچبه ًبهاؽزٔ اػٖبة اٍذ .ؽية هْٙأً كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى33۵ .......................................................
هلد ٍ ۲بل كؼبلیذ فْك ًزْاًَذ رؤصیو چٌلأً ثو اّٙبع ٍیبٍٔ ثگناهك.
هْٙأً كه ٍبل ۱۳۵۶كه رِواى هلوْكاالصو گوكیل ّ پوًّلٍٓ ؽيثِ
ثَثبیگبًٔ ربهیـ ٍپوكٍ ّل.
اوالويکحتجٕظیؿ
دمحم هٌزظوٓ كه هلد اهبهذ فْك كه «کبثل» ثب كیگو رؾٖیلکوكٍگبى اكـبى
اٍلّللا ًکزَكاى یکٔ اى آًبى ثْكً .کزَكاى ثؼلُب هُجوٓ گوٍّّ ًیي آٌّب ّلٍ ،یل
«اٍالم هکزت رْؽیل» ها ػِلٍكاه گوكیل .ایي گوٍّ كه ٍبل ۱۳۵۶ككزو هغللٔ
كه رِواى كایو کوكٍ ،پٌ ًوبیٌلگُٔبٓ كه ِّوُبٓ هِْل ،هن ّ إلِبى گْْك.
كه چٌل ٍبل اّل ّٙغ هبلٔ ایي گوٍّ چٌلاى فْة ثْك کَ هٔرْاًَذ ثَپوٌٍل
فْك هبُبًَ هؼبُ هکول كُل .ایي گوٍّ هْهك ؽوبیذ دمحم هٌزظوٓ هواه كاّذ.
ًْویَٓ {ثب هطغ هّىًبهَآ} رؾذ ػٌْاى «اهذ اٍالم» هٌزْو هًٔوْك کَ رب
۴۰ـ ّ ۵۰وبهٍ كّام کوك .كه کٌبه آىًْ ،ویَٓ ؽغین ثب ػٌْاى «صبه» ثیوّى
هٔكاك ّ .ثْلزيُبٓ فجوٓ ،ثیبًیَ ّ کزبة ًیي ًْو هًٔوْك .ثیِرو کزبةُب
ًّْزَٓ فْك ًکزَكاى ثْك کَ ثٍَجک اكثٔ هقْٖٓ رؾویو ّلٍ ثْكّ .بیل ثزْاى
گلذ هزؤصو اى اكثیبد ػلٔ ّویؼزٔ ثْك ّ هبًٌل آى کضیوالؾوّف هلیلالوؼٌٔ
هًٔوْك.
ًکزَكاى اؽب َٓٛثٔهبًٌل ًَجذ ثَػلْم هوآًٔ كاّذ .كه علَبد كیٌٔ ّ هغبلٌ
فزن ،هوآى ها ثبلجلاَُ هٔگْْك ّ پیواهْى آیَٓ هوثْ َٛرْٙیؾبد هلٖل ّ
ػبلوبًَ اهایَ هٔكاك .آىعب رْ ثبّه هٔکوكٓ کَ اّ ّاهؼب ً «ًکزَكاى» اٍذ .اّ
ّبگوكاى ىیبكٓ روثیذ کوكٍ ثْك ،ثَیبهٓ آىُب اى عْاًبى اُل ٌٍذ ثْكًل ّ
ُوگٔ ػْٚیذ گوٍّ اٍالم هکزت رْؽیل ها كاّزٌل .آصبه ػلٔ ّویؼزٔ ،اهجبل ّ
ٍیلعوبل ها هٔفْاًلًل ّ آى ها یگبًَ «اٍالم هاٍزیي» هٔكاًَزٌل.
ًکزَكاى ُیچ ٍؼٔ ًکوكٍ ثْك رب آىُب ها ثَّیؼَگوٓ كػْد ًوبیل ،یب اى فْك
اكاُبٓ ٌٍٔگوٓ ثوّى كُل .كهیوب ً هبًٌل ٍیلعوبلاللّیي اكـبى هؼزول ثْك کَ كوهَ
ٍبىُٓبُ ،وبًب ثبىُٓبٓ کبٍتکبهآًَ هلیؤ ّ هَزووٓ اٍذ کَ كه ْٛل
ىهبى پیٍْزَ اى ًبؽیَٓ اّقبٓ ّ هؾبكل فبٓ ،ثَهٌظْه رؾویو رْكٍُبٓ عبُل
ّ ثٍْٔاك ْٕهد هٔگیوك .اّ فْاُبى رلّیي كٍزْهاد كؤِ ّاؽل ،ثوآ پیوّاى
هناُت فوََ ثْك .كه ػیيؽبل ٍقذ هلزيم ثَکیِ ّ آییي فْك ًیي ثْكُ .وَ ها
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 33۶ .....................................................
ثوآ اكآ كّگبًَٓ ٕجؾگبُٔ ثوپب هٔکوك .كه یک ٕجؾلم ربثَزبًًٔ ،قَذ اى
ُوَ هوا اى فْاة ثیلاه کوك ّ گلذ« :اهثبة؛ ًوبى هٔفْأً؟»
اٍالم هکزت رْؽیل رٌِب ٍبىهبًٔ ّاثَزَ ثَاُل رْیغ ثْك کَ یک چٌل عیي اى
عْاًبى فُْ اٍزؼلاك اُل ٌٍذ ها كه عْف فْك كاّذ ،اى كیگو اهْام ّ
هلیذُبٓ ٍبکي كه
کْْه ًیي كه ٍطْػ
ثبالٓ آى ّعْك كاّزٌل،
ّوبه ىیبكٓ اى آىُب
ُن اکٌْى كه ٍطْػ
هقزلق كیپلوبٍٔ ّ
كوٌُگٔ کْْه كؼبل
اًل .اى عولَ «اعواللّیي
اهجبل» هٔثبّل کَ كه
ؽبل ؽبٙو ٍوپوٍزٔ
هلٔ هّىًبهَٓ
«اًیٌ» ها ثَػِلٍ
كاهك.
كه اثزلاء ًْػٔ
کیِ ّقٖیذ ثو
هُجوٓ اٍالم هکزت
اى چپ ثَ هاٍذٍ :یل اٍلهللا ًکزَ كاى ،اعواللیي اهجبل ،دمحم هؽین اكٚلی رْؽیل اؽَبً هّٔل.
گوبى هٔهكذ ّبگوكاى ًکزَكاى ربؽلٓ اّ ها رولیٌ هٔکوكًل ،كوارو اى یک
لیلهّیپ ،كه ؽل یک ف ٜكکوٓ هٔكاًَزٌل .هي هکوها ً اى ىثبى ّبگوكاًِ ٌّیلم
کَ هٔگلزٌل« :كه كاًْگبٍ کبثل اگو «ٍیل» ًجْك ّ كٍذ هب ها ًؤگوكذ ،اکٌْى هب
هَلوبى ًجْكین ،ؽزوب ً فلؤ ،پوچؤ ،یب ّؼلَآ هّٔلین.
اٍالم هکزت رْؽیل [هبًٌل اکضویذ ؽلوبد كوٌُگٔ ّ هّّيگوٓ] فْك
عجَُِبٓ عٌگٔ ّ كؼبلیذ هَلؾبًَ ًلاّذ؛ ّلٔ ثب عٌگ هَلؾبًَٓ عبهٓ كه
کْْه ُوٌْایٔ هٔکوك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى33۷ .......................................................
ًکزَكاى ّ گوُِّ پٌ اى کْزَ ّلى دمحم هٌزظوٓ هْهك آىاه هواه گوكذ ّ
كچبه هْکالد هزؼلك ّل ،هّى ثَهّى كاهٌَٓ كؼبلیذ ّبى هؾلّكرو گْذ رب ؽلٓ
کَ ككبروُ رؼطیل گوكیل.
ظهمۀ«طكفّ»
كه كّهیي ٍبل کبه «کبًْى هِبعو» ّوبهٓ اى ُْاكاهاى آى اى كایوٍٓ ّؼبع
کبًْى فبهط ّلٍ ّ ُوواٍ ثب ّوبهٓ كیگو ثَكّه ّیـ ٛبُو هلیل ؽلوَ ىكًل .گوبى
هٔکٌن ػلذ علایٔ آىُب اى کبًْى هوثْ ٛثَکِْ مٌُٔ فْكّبى ثْك .اهبم اّل
خّللا فویٌٔ اى
«ؽلوَٓ هلیل» ٍیلاثْالؾَي ثٌٕٔله ثْك کَ ُوواٍ ثب کبهّاى آی ّ
پبهیٌ ثَرِواى پوّاى کوكٍ ّ ثواهیکَٓ هیبٍذ عوِْهٓ ایواى رکیَ ىكٍ ثْك؛
لکي ثب ههجبٓ هلهدهٌل هّؽبًٔ هْاعَ ثْك کَ ثوپبهلوبى ٍلطَ كاّزٌل.
ثٌٕٔله (كه ػیي كاّزي هّؽیَٓ رلوػي) یک هَلوبى لیجوال ثْك ،ثلؾبظ
مٌُٔ رْاًَزَ ثْك یک ًْع رللین هلیؼ هیبى كوٌُگ اٍالهٔ ّ رولى ؿوثٔ ثَّعْك
آّهك .گوچَ كه آى ىهبى هیبى اٍالم ّ ؿوة
روبثل آّکبه ّعْك ًلاّذ؛ ُوكّ ػلیَ کلو ّ
الؾبك کوًْیَن هزؾل ثْكًل.
إؾبة هلیل چٌلاى ّیلزَٓ ثٌٕٔله ثْكًل
کَ ؿیو اّ ُیچکٌ كیگو ها ًؤكیلًل .كوٜ
ثٌٕٔله ثَؽویوذ هٍیلٍ ثْك ّ ؽن هٔگلذ؛
كیگو ُیچ! ثٌٔ ٕله ريٓ كاّذ رؾذ ػٌْاى
«هُّ ٌّبفذ ثوپبیَٓ رْؽیل» کَ ُوَ چیي ها
ثب هوْلَٓ «رْؽیل» هؾک هٔىك ّ .فیلٔ هّٓ
ایي کلوَ هبًْه هٔكاك؛ هِنرویي اصو اّ «اهزٖبك
ٛبُو فبى هلیل رْؽیلٓ» اٍذ .إؾبة هلیل ًیي ُویي کلوَ یبك
گوكزَ ثْكًل ّ كه ُوعب ثَکبه هٔثوكًل .یکٔ اى اكواك ؽلوَٓ هلیل ثَهي گلذ:
«هي كاًَُبٓ گٌلم ها ثواٍبً ري ثٌٕٔله كه ثبؿچَٓ فبًَام کبّزن ّ ػوالً
هواؽل "هُّ ٌّبفذ ثوپبیَٓ رْؽیل" ها هّٓ آى هطبلؼَ ًوْكم ّ .اى ایي ٛوین
ثَٕؾذ ري ثٌٕٔله ایوبى آّهكم».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۹۰ .....................................................
هي ُوچَ ثَمٌُن كْبه آّهكم ربثزْاًن كهک کٌن کَ چٌیي آىهبیْٔ چگًَْ هوکي
اٍذ اًغبم یبكزَ ثبّل ،ثًَزیغَ ًوٍیلم .آىُب كه ثواثو ُوًْع اًزوبك اى ثٌٕٔله،
ّاکٌِ رٌل اى فْك ًْبى هٔكاكًل؛ ؽبل آىکَ فْك ثٌٕٔله هقبلق «کیِ
ّقٖیذ» ثْك .یکٔ اى کزبةُبٓ اّ كه ُویي هْْٙع اٍذ .ؽزٔ فْك هلیل كه
رْٕیق ثٌٕٔله اؿوام هٔکوك ،اى هالهبدُبٓ فْك ثبثٌٕٔله ٌُگبم اؽواى
هوبم هیبٍذ عوِْهٓ ٍقي هٔگلذ ّ ًؾٍْٓ ثوفْهك ثٌٕٔله ثب اهثبة هعْع
ها ّوػ هٔكاك ّ فْك کیق هٔکوك .هلیل کوبثیِ هّؽیَٓ هبعواعْیٔ ّ
هجبلـَگوٓ ُن كاّذ ّ كه هْاهكٓ ًوِ ثِلْل ػبهل ها ایلبء هًٔوْك .كه ٍبل
۱۳۶۰ثوآ هلیل ّ ّوبهٓ اى یبهاى اّ كه ایواى هْکلٔ پیِ آهل ،ثوآ هلرٔ
ىًلأً ّلًل .اكواك ؽلوَٓ هلیل ُیچگبٍ ثَهوؽلَٓ یک رْکیالد ّ ؽزٔ ًبمگناهٓ
ًوٍیلًل ،چْى ُن اهبم اّل ایْبى (ثٌٕٔله) ّ ُن هُجوّبى (هلیل) ُوكّ «لیجوال
آًبهّیَذ» ثْكًلً .بم «ٛوكَ» ها هي ثوآ ایي ؽلوَ گناهكٍام ،اى آى ثبثذ کَ
هلیل گبٍ ّ گلاهٓ ّؼو هٔگلذ ّ فْك ها ٛوكَ هؼوكٔ هٔکوك.
لیبواِالظٗویؿثٓبءان ّؿیٍيصكٔض
اػزواٙبد ػلیَ ٍْء هُجوّٓ ،اثَزگٔ ثَاعبًت ّ كَبك گَزوكٍٓ هایظ كه
هْو ثبالٓ گوٍُّبٓ هٍْْم ثَهغبُلیي ،رٌِب ثَگوٍُّبٓ اُل رْیغ فالَٕ
ًؤّل؛ كه ثقِ اُل ٌٍذ کَ هُجوٓ ّ هوکيیذ ُوَٓ آىُب كه پبکَزبى هَزوو
ثْكًلً ،یي گَزوكگٔ ّ ّزبة هّىاكيّى كاّذ ،رب آىؽل کَ پلیٌ ّ اكاهٍٓ
اٍزقجبهاد ًظبهٔ پبکَزبى ثبهُب كه ككبع اى هُجواى هْهك ًظو فْك ّاهك
ػوَٕ ّل ّ عٌجُِبٓ اػزوا ّ ٔٙهٌزول ػلیَ گوٍُّب ها ثَّلد ٍوکْة ًوْك.
ٍبىهبى كٌُلٍگبى ُویک ىًلأً ّ ثؼٚب ً روّه ّلًل .چٌبىکَ ثلّى ؽوبیذ هَزوین
اكاهٍٓ «آٓ .اً .آٓ» اؿلت هُجواى گوٍُّبٓ اُل ٌٍذ ُوگي هبكه ثَاكاهَٓ
هُجوٓ رٌظین هوثًْ َٛؤّلًل .كه ایي هیبى چَ فْىُبٓ پبک ثَىهیي هیقذ.
یکٔ اى چِوٍُبٓ ثوعَزَ ّ هٌزول آى هّى ،پوّكیَْه «ٍیلثِبءاللّیي
هغوّػ» ثْك کَ كه ربثَزبى ٍبل ۱۳۵۶هْط ػظیؤ ػلیَ کوكاه ّ هكزبه
ًبپٌَل هُجواى اُل ٌٍذ كه ِّوُبٓ پیْبّه ،اٍالم آثبك ،کْیزَ ثلْچَزبى ّ
کواچٔ ثَهاٍ اًلافذ .اّ ٔٛهیزیٌگُب ّ ٍقٌوأًُبٓ ػوْهٔ ُوَٓ هُجواى
رٌظینُبٓ عِبكٓ ها ىیو ٙوثبد اًزوبك گوكذ ّ ثًَبلیبهزٔ ،ػلم ّبیَزگٔ،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۹1 .......................................................
فْیِفْهٓ ّ كَبك گَزوكٍ هزِن کوك ّ گلذ« :ایي هُجواى ُیچ اػزوبك ثَهجبهىٍ
ّ آىاكٓ کْْه ًلاهًل ،آىُب ّعٍْ ؽوبیزٔ هوبلک ؿوثٔ ها ثَؽَبةُبٓ ّقٖٔ
فْك كه ثبًگُبٓ ٍْیٌ ّاهیي ًوْكٍ ّ هٔفْاٌُل كه آیٌلٍ ثَهٖبهف ّقٖٔ
ثوٍبًٌلُ .وچٌیي ٍالػُبٓ هلهى اُلایٔ هلهدُبٓ ؿوثٔ ثَهغبُلیي اكـبًٔ ها ثب
اهرِ پبکَزبى ،كه ثواثو ٍالػُبٓ کٌَِ ّ ًبکبهآهل هؼبّ َٙهٔکٌٌل ،هبثَالزلبّد
هیوذ آى ٍالػُب ها اى اهرِ پبکَزبى ّعَ ًول گوكزَ ،ثبىُن ثَؽَبةُبٓ ّقٖٔ
فْك كه ثبًگُبٓ فبهط اٙبكَ هًٔوبیٌل».
«هغوّػ» اى عْاًبى ّ هّّيكکواى هِبعو ّ هغبُل فْاٍذُ« :وذ کٌٌل ّ
هُجواى كبٍل ها اى ثوط ػبط پبییي ثکٌْل .فْك یک آلزوًبریْ ٕبلؼ ها عبگيیي
ًوبیٌل .اّ ثیِرو هّٓ رْکیل كّلذ هْهذ ّ كواگیو إواه هًٔوْك».
پوّكیَْه «ٍیلثِبءاللّیي هغوّػ ـ اى هٌَْثیي ٍیلعوبل اللّیي اكـبى» كه ٍبل
)ُ ُ( ۱۳۰۶كه «اٍلآثبك کٌو» ثَكًیب آهل ،رؾٖیالرِ ها رب ٍبل ۱۳۳۰كه
هکزت اٍزوالل کبثل ثَپبیبى ثوك .كه ٍبل ۱۳۳۱اى ٛوین ثْهٍیَٓ رؾٖیلٔ
ػبىم كواًََ ّل ،كه ٍبل ۱۳۳۶اى كاًْگبٍ «هًْذ پْلیَ» كه هّزَُبٓ كلَلَ ّ
هّاًٌْبٍٔ هلهک كکزوا كهیبكذ کوك .ػالٍّ ثو ىثبى كواًََ ،ىثبىُبٓ آلوبًٔ ّ
اًگلیَٔ ها ًیي كوا گوكذ .كه ٍبل ۱۳۳۳ثَّٛي ثبىگْذ ّ هلد پٌظ ٍبل ثؾیش
اٍزبك كلَلَ كه كاًْگبٍ کبثل رلهیٌ ًوْك.
كه ٍبل ۱۳۴۲ثَؽیش ّالٔ کبپیَب هووه ّل ،كه ٍبل ۱۳۴۶ثَآلوبى هكذ ّ اى
كاًْگبٍ هًْیـ كه هّزَٓ كلَلَ كاًٌْبهَٓ كکزوا افن ًوْك ،كه ثبىگْذ كّثبهٍ
ثَّٛي ثٍَوذ هیبٍذ كاًْکلٍٓ اكثیبد کبثل ثوگيیلٍ ّل .چٌلٓ ثؼل هییٌ
اًغوي ربهیـ اكـبًَزبى رؼییي گوكیل ،پٌ اى کْكربٓ ۳صْه ۱۳۵۳ثَپبکَزبى
هِبعود ًوْك ّ كه آىعب «هوکي اٛالػبد اكـبى» ها ثٌیبك ًِبك .كه ٍبلُبٓ
۱۳۵۶ـ ۶۰عٌجِ إالؽٔ ّ اػزوا ٔٙػلیَ هُجواى ثٔکلبیذ عِبكٓ ها
هُجوٓ ًوْك ،هلرٔ رٍْ ٜپلیٌ پبکَزبى ىًلأً ّل ،كه ٍبل ۱۳۶۲رٍْ ٜػْاهل
ؽية اٍالهٔ گلتاللّیي ؽکوزیبه كه پیْبّه روّه ّل.
كاػیَٓ هغوّػ هْهك اهجبل ػوْم هِبعویي ّ هغبُلیي هواه گوكذ کَ ُوهّى
كَبك ّ رجبُٔ ّ اعؾبف ّ رجؼی٘ هُجواى ها اى ًيكیک هٔكیلًل .پلیٌ پبکَزبى ّ
ٍواى اؽياة ّهزٔ هزْعَ ّلًل کَ اّٙبع ثطْه علٓ ّفین هّْٔك ،كه اهلاهٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۹2 .....................................................
ُوبٌُگ ثَكٍزگیوٓ ،ثبىكاّذ ّ ٍوکْة «هغوّػ» ّ اػٚبٓ هْأصو عٌجِ اّ
هجبكهد ًوْكًل.
ٍیلٛبلت هوّط ثلقبثٔ کَ كه آى ىهبى ػّْ ْٚهآ ارلبم ثْك ّ ،كه پبکَزبى
ثٍَو هٔثوكً ،یي هْهك ٍْءظي پلیٌ پبکَزبى هواه گوكزَ ّ ثَارِبم ػْٚیذ كه
عٌجِ إالؽٔ «هغوّػ» كٍزگیو ّ ىًلأً ّل ،هْبُلاد فْك ها ایيگًَْ
رْٕیق هٔکٌل:
وُؿًٌبقِ1۵« :كٖل ربثَزبى ثْك ّ ُْا گوم ،هي هٌزظو ٍِویَٓ اٍلؾَٓ
ّْهآ ارلبم ثْكم ،هٌّٔیلم کَ هِبعویي ّ هّّيكکواى اكـبًَزبًٔ ػلیَ هُجواى
اؽياة ّْهُ کوكٍاًل ّ ُوهّى رظبُواد ّ اػزواٗ كاهًل ،هي ُن چٌل ثبه كه
هیزیٌگُبٓ ّبى کَ كه ًبؽیَٓ هٌلُبهٓثبىاه ثوگياه هّٔل ّوکذ کوكم،
عوؼیذ کضیوٓ اى هِبعویي كه آىعب گوك آهلٍ ثْكًل .چٌل ًلو ،یکٔ ثؼل اى كیگوٓ
ٍقٌوأً کوكًل ّ ػلیَ كَبك ّ رجبُٔ هُجواى اؽياة پیْبّه ٍقي گلزٌل .كهآفو
ّللا» ها هطلغفْك «ٍیلثِبءاللّیي هغوّػ» ٍقٌوأً کوك ،آیَٓ کویوَٓ «ؽجل ّ
ٍقي فْیِ هواه كاكٍ ّ اى عْاًبى ّ هٌّّلکواى فْاٍذ رب ُوذ کٌٌل ،هُجواى
كبٍل ها اى هٌيلذ هبهًّٔ ّ كوػًْٔ ثَىیو کٌْل ّ فْك هُجوٓ عٌجِ ّ عِبك ها
ثَكٍذ گیوًل».
«پلیٌ پبکَزبى کَ هلام ثب آىُب كهگیوٓ كاّذ ،یک هّى ثَعوغ هظبُوٍ
کٌٌلٍگبى ؽولَ کوك ّ ػلٍٓ ىیبكٓ ها كٍزگیو ًوْك ،هي ُن اى عولَٓ كٍزگیو
ّلٍگبى ثْكم .چٌل هّىٓ كه ثبىكاّذ پلیٌ هبًلم ،رب ایيکَ «یيكاى ػلٔ ّصْهٔ»
ثب اػطبٓ هجلؾ كّ ُياه کللاه هّْد ثَپلیٌ ،يكاضًبَثًَٕؾٔاللَؿاٌآلاؾکكؾ ».
شُبض«چپ»وبليبٌَّك
هجالً اّبهٍ کوكم کَ ٍبىهبى ًٖو اكـبًَزبى كه إل هزْکل اى چٌل هؾلل
کْچک ثْك کَ اػٚبٓ آى كه ٍبلُبٓ هجل اى ُ ۱۳۵۶ویک ثویلٍ اى ُن كه
ِّوُبٓ هِْل هنً ،غق ّ كافل کْْه كؼبلیذ كاّزٌل .كه آى ٍبل كه ایواى
ُولیگو ها یبكزَ ّ چزو هْزوکٔ ثًَبم ٍبىهبى ًٖو ها اؽلاس ًوْكًل .ایي
ٍبىهبى رب ٍبل ۱۳۶۱كبهل هُجوٓ كوكٓ ثْك ،رٖویوبد آى رٍّْْ ٜهآ
ّللا اكزقبهٓ ،هَین افگوٍ ،یلؽَیي ؽَیٌٔ كهٍ ْٕكٔ، هزْکل اى هؽوذ ّ
ػجلالؼلٔ هياهٓ ،ػجلالکوین فلیلٔ ،هوثبى ػلٔ ػوكبًٔٙ ،بهي ػلٔ ّاؽلٓ (كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۹3 .......................................................
ٍبل ۱۳۶۰كه کبثل كٍزگیو ّ اػلام ّل) ّ ٕبكهٔ پوّأً ارقبم هٔگوكیل .كه
آى هْهغ پٌظ عٌبػ یب كواکَیْى هّٔل:
اكزقبهٓ ٍوؿ ،هَین افگو ّ ٙبهي ۱ـ
ػلٔ ّاؽلٓ یک عٌبػ هؾَْة هّٔلًل کَ كه
ؽویوذ ثلًَٓ إلٔ عٌبػ چپ (هَزٚؼلیي) ها
هُجوٓ هٔکوكًل.
ٕبكهٔ پوّأً هي ؽیش «ّاؽل ۲ـ
کؤلق» یک ثبًل ثْك ّ فْك ها هُجو ثچَ کبثلُٔب،
ثَِْكُٓب ّ روکويُبٓ ٍبىهبى ًٖو هٔپٌلاّذ
ّ اكاُبٓ هٌّّلکواًَ اى فْك ثوّى هٔكاك.
ٙبهي ػلی ّاؽلی
كیگو «ّاؽل کؤلق» هوثبى ػلٔ ۳ـ
ػوكبًٔ ثْك ،اّ ًیي فیبل هٔکوك کَ چْى كه إل اى هٌبٛن هوکيٓ اٍذ ،پٌ
روبم ثچَُبٓ ایي هٌبٛن ثَْٛه ارْهبٍیْى ثب اّ َُزٌل.
۴ـ آهبیبى ػجلالؼلٔ هياهٓ ّ ٍیلؽَیي ؽَیٌٔ كهٍْٕكٔ یک ثبًل ثْكًل.
۵ـ ػجلالکوین فلیلٔ ّ ًبٛؤ ػیٌک یک ثبًل ثْكًل کَ هْاٙغ ّبى ثیي
عٌبػ چپ ّ عٌبػ هياهٓ ّ ؽَیٌٔ ًٍْبى كاّذ .رؼجیو «عبًجلاهٓ اى عٌبػ
ؿبلت» افزواع فلیلٔ اٍذ.
ایي ٍبىهبى كه كوایٌل ؽوکذ فْك كچبه ىیکياکُبٓ ىیبكٓ ّل .كه ٍَ ٍبل
ًقَذ كؼبلیذ ( ۱۳۵۶ـ ّ )۱۳۶۰بیَزَٓ ُوًْع رولیو اٍذ؛ لکي ثؼل اى آى
(ثٌب ثَكالیل ّ هْأللبرٔ کَ كه فالل کزبة اهایَ فْاُل ّل) هبثل رٌویل اٍذ؛ ىیوا
كه ایي هوؽلَ ،كچبه ًؤ رؾلیل ،رنثنة ،رٌبهٚبد ،رؾویکپنیوٓ ،ىیکياکُب ّ
رلْى هياط ّل .آىاكاًلیّْٔ ،اهغثیٌٔ ّ اٍزوالل كکو ّ ػول ها اى كٍذ كاك؛ گبٍ ُّ
چوبهٔ كه كٍذ ایي ّ آى گوكیل ّ كه ثواثو ًیوُّبٓ هلٔ ـ هزوهٔ هواه گوكذ؛
گبٍ كه کوٌل اپْهرًْیَن گوكزبه آهل ّ اى كهک هٌبكغ ػلیبٓ هلٔ ػبعي ّل.
كه ٍَ ٍبل ًقَذ ،پیوّٓ اى آههبىُبٓ هلٔ كه چبهچْة ّكبكاهٓ ثَآة ّ
فبک ،كهک اٍزوالل هلٔ ،روبهیذ اه ،ٔٙآىاكّٓ ،لبكیذ ّ آّکبهاگْیٔ ها كه
كٍزْه فْك کبه كاّذ .ایي ثَكلیل ّعْك ػٌبٕو آىاكاًلیِ ،اًَبىهلاه ّ هؼزول
ثَإْل ّ ْٙاث ٜافالهٔ كه ُیؤد هُجوٓ آىٍبىهبى ثْك .ثَایي ٌٍل کَ هي آى
ها ثَ«آفویي ًلٌ» رْجیَ هٔکٌن ،رْعَ كوهبییل:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۹۹ .....................................................
«هب ُوبىگًَْ کَ ًبٍیًْبلیَن هجزٌٔ ثو هاٍیَن ّ وُؿ ًٌبقِ 1۶:
كبّیَن ها ٙل اًوالثٔ ّ ٙل اٍالهٔ هٔكاًین ،اًزوًبٍیًْبلیَن کْه ّ
هَزٚؼقكویجبًَٓ ها کَ رؾذ پِّْ ٕلّه اًوالة ثَفلغیل اى اًوالثیْى هاٍزیي
هلذُبٓ هَزٚؼق پوكافزَ ّ ثب ىیو پب گناّزي ؽن ؽبکویذ هلذُب ّ ثلّى
کنرویي ٌّبفذ اى هْهؼیذ کلٔ کْْهُب ثَرَلیؼ اهرغبػٔرویي ّ ٙل اًوالةرویي
كاه ّ كٍزَ هٔپوكاىًل «ُن ّوهٔ» ـ «ُن ؿوثٔ» هٔكاًین .گْ ایيکَ هٍّیَ
رؾذ ُویي ػٌْاى ّ پِّْ ثَاكـبًَزبى ّ ٍبیو کْْهُب لْکو هٔكوٍزبك)۱۰(»...
ٍیل ؽَیي
ؽَیٌی كهٍ
ْٕكی كه
هؼیذ پلهػیبل
فْك <هؾی
اللیي كوهبًی
الِوّی> كه
هالىهذ آهبی
فویٌی كه ًغق
اّوف.
ؽَیٌی اى ثٌیبى
گناهاى اّلیَ ی
ٍبىهبى ًٖو
ثْك ّ اهرجبٛ
ایي ٍبىهبى ها
ثب هُجوی ّ
ًِبكُبی ایواًی
هبین ًوْك.
اّ كه ٍبل
۱۳۶۲كه
هَیو روثذ عبم
ـ ربیجبك رٍْٜ
ُن ؽيثی ُبی
فْك کْزَ ّل
فویٌٔ ثْكُ .وْ ٍبىهبى ًٖو ها كه ایواى رضجیذ ًوْك؛ ّ ٍبىهبى هنکْه پٌ اى
رضجیذ هْهؼیذ فْیِ ٔٛ ،رْٛئَٓ (رٖبكف ٍبفزَگٔ) اّ ها ثب ٙوثَٓ ػوْك
آٌُٔ اى پْذ ٍو ،کْزٌل .ؽَیٌٔ هبًٌل عيء اى گنّزَ هٔهبًل ّ ثًَؾْٓ فیوٍ
کٌٌلٍ كه ػون ربهیـ پٌ هكزَ ثْك گْیب چْنُبٓ اّ كه پْذ ٍوُ هواه كاّذ،
ثَُویي هویبً هّؽیَٓ ىهقذ ّ کجویبیٔ كاّذ ،اُل گلذ ّگْ ًجْك.
۲ـ ػجلالؼلٔ هياهٓ؛ کَ ًَقَٓ کبهلٔ اى ؽَیٌٔ ثْك .هُجوٓ اّ ثوآ
ُياهٍُب كبعؼَ آكویل ّ ربهیـ ُياهٍ ها لکَكاه کوكً .ظو ًيكیکرویي كٍّزبًِ
كهثبهٍٓ ٍطؼ كاًِ اّ ایي اٍذ:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵۰ .....................................................
«هُجو ِّیل ثَػٌْاى یک كوكُ ،یچکبهٍ اٍذّ ، وُؿًٌبقِ 23:
هضل ُوكوك اًَبًٔ اى ًؤ ّ اّزجبٍ ثَكّه ًیَذ ّ ثَػٌْاى كوك اگو ُياه ٍبل
ُن ىًلگٔ هٔکوكّ ،بیل ثبىُن كه هوؽلَٓ فبٓ كکوٓ ّ اػزوبكًٓ ،وٖبى
اًلیْْٓ ،هْٙغگیوٓ فْیِ ها هٔكاّذ)۱۵(.
وُؿ ًٌبقِ 2۹ ّ« :ا ّهب کوجْك ،اّزجبًٍ ّ ،ؤ اًلیْْٓ هياهٓ کَ
هّّيكکو ،فْك ثلاى رٖویؼ كاهك ...هْهك ارلبم ًظو ػوْم ّ هؼلْم ُوَگبى
هٔثبّل ّ كیگو عبٓ روكیل ّ ثؾش ّ كلیل ًیَذ ،چَ ایيکَ هجالً ُن آّهكین کَ اى
ىیبكٓ عِل ،آیَٓ ّویلَٓ ّ« :هٙیذ لکناالٍالم كیٌب ً» ها چٌیي هؼٌب هٔکوك:
«ایي آیَٓ ّویلَ ...ثَّاٙؼ! هٔگْیل« :اهوّى كیي ّوب ها رکویل کوكم ّ ،اى
ّوب هاّ ٔٙلم!»
هياهٓ آیبد هوآى کوین ها کبهالً ؿل ٜرللع هٔکوك ّ ؽلیش ها کَ ُیچ فْاًلٍ
ًؤرْاًَذ ّ ،کَٔ چیيٓ ثَػٌْاى " كٍزق " ٜاى هياهٓ كه كٍذ ًلاهك ّ ،ایي
كهؽبلٔ اٍذ کَ ثَگلزَٓ چٌگیي پِلْاى« :اّ ها ؽغخاالٍالم ًیي هًٔبهیلًل».
«عْاكٓ ؿيًْٓ» یبه ؿبه ٍبثن آهبٓ هياهٍٓ ،قٌواى ّ هلاػ ثوعَزَٓ اّ
کَ ثؼلا ً اى هياهٓ ثویل ،ثَهطت هقبلق اّ ،یؼٌٔ ؽوکذ اٍالهٔ ثَهُجوٓ ّیـ
إٓق هؾٌَٔ پیٍْذ؛ ٙوي ٕلّه اٛالػیَ گلذ :هي كّثبهٍ اِّل فْاًلم)()۱۶
«هياهٓ هُجو ّ كوهبًلٍ ثوعَزَ ّ ٍیبٍذهلاهٓ وُؿ ًٌبقِ 2۵:
هیبًوبیَ ثْك ّ اى عِذ ٍطؼ ػلؤ ًیي ّبیل ثَػلذ كهگیوٓ كهاىهلرِ كه
هجبهىٍ ّ عٌگ کَ كوٕزٔ ثوآ هطبلؼَ ثوایِ ًؤگناّذ ،اى اًلاىٍُبٓ هزٍْٜ
كوارو ًؤهكذ)۱۳(».
۳ـ ػجلالکوین فلیلٔ؛ فْك كههْهك ٍْاثن ّ رؾٖیالد فْیِ چٌیي هٔگْیل:
وُؿًٌبقِ2۸« :هي كه ٍبل ۱۳۲۶كه هْل فْیِ هزْلل ّلم ،اى كٍ
ٍبلگٔ رب ُغلٍ ٍبلگٔ ثَکبهُبٓ هایظ هٌطوَ ،اى هجیل چْپبًٔ گبّ ّ گٍْلٌل ّ
کبهُبٓ ىهاػزٔ اّزـبل كاّزن)۱۶(»...
ّ ثؼلُب ثوفٔ هطجْػبد ُْاكاهکَ هزؼبهجب ً اىاّ هّ ثوگوكاًلًل ،چٌیي ًگبّزٌل:
«ّقٖیذُبٓ آلْكٍ ّ عبُلً ،ظبم ٍیبٍٔ وُؿ ًٌبقِ 2۵:
آلْكٍ ّ عبُل ها ثَّعْك هٔآّهًل ،چْى آكمُب كوارو اى اًلیَْ ّ كاًِ فْك،
اهىّٔ ها فلن ًؤرْاًل .ثَُویي ػلذ ،هُجوٓ ثٍْٔاك ّ ّاثَزَ ثَاعبًت ،عي
ّکَذ ٍیبٍٔ ّ هلٔ ،چیيٓ كیگوٓ ها ثوآ عبهؼَٓ فْیِ كاكٍ ًؤرْاًل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵1 .......................................................
كوٗ گوكك کَ كالى هَئْل ٍیبٍٔ ّ ًظبهٔ ؽية ّؽلد اٍالهٔ ثیبیل ّ
ؽبکویذ هلذ اكـبًَزبى ها كه کبثل كه كٍذ گیوك .آیب هٔرْاى اكػب کوك کَ ایي
ّقٔ اى آى ظوكیذ ّ ّبیَزَگٔ ػلؤ ثوفْهكاه اٍذ کَ ثزْاًل اهىُُبٓ
ًْیي هلٔ ّ ٍیبٍٔ ًْیٌٔ ها ثوآ هلذ فلن کٌل؟!()۱۶
آهبٓ هياهٓ ثَهوّهّ ،قٔ اّل ٍبىهبى ًٖو ّ ٍپٌ ؽية ّؽلد ّل.
ٕوف ثَفبٛو اُویذ هْهؼیذ ایْبى ،پبهٍٓ اى اظِبهاد اّ ،كه آفویي هبٍُبٓ ِ
ػووُ ها كه ایيعب ًول هٔکٌن رب ًگو ًبگبٍ اّ ها ثِزو ثٌْبٍین:
ؾقيٕقؾٔالؼّٖغؿیكؼى:
انفـ
«هلَویي هًْٔیٌَل ایيکَ كهایيعب رِلیل ّلٍ پیبهجو وُؿًٌبقِ 2۶:
گواهٔ اٍالم کَ اگو ّوب ایي ها ثَكؼل ًؤآّهیل یؼٌٔ ایي رجلیؾ ّ ایي ّظیلَٓ کَ
كاهیل اػالى کٌیل كه عبهؼَٓ اٍالهٔ هضل ایيکَ ّظیلَٓ هٍبلزذ ها اًغبم ًلاكیل.
ایي رِلیل ،رِلیلٓ ثَیبه ثيهگٔ اٍذ)۲۰(.
«یک هَؤلَ کَ كهایيعب اى عِبى ّزو هٌجو كهٍذ وُؿًٌبقِ 2۷:
کوكٍ ّ پیبهجو ؽٚود اهیو ها ایي ْٛه ٍو كٍزِ ثبال کوكٍ اٍذ .ثَایي ؽل،
یک كلیلِ ّبیل ایي ثْكٍ کَ عوؼیذ فیلٔ ىیبك ثْكٍ ُوَ ثبیل هزْعَ ًّْل»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵2 .....................................................
«كلیل كیگوُ کَ ربهیـ ایي هَؤلَ ها هّّي هٔکٌل ّ َُذ ّ ّوب فْة
هٔكاًیل ،آى ثوآ ایي هَؤلَ اٍذ)۲۱(».
ٍانًههٗ :
ةـجبقیػ،شغكافیبٖویبوٗٔيُبوجبتثی
«ّوب ّهزٔ کَ اًگلیٌ ها ّکَذ كاكیل، وُؿ ًٌبقِ :3۰
ٌُلٍّزبى آىاكٓ گوكذ ،پبکَزبى آىاك ّل ّ ،ثبالفوٍ اًگلیٌ ٍلطَاُ اى كًیب عوغ
ّل ّ هكذ كه اهّپب)۲۲(.
«اهپوارْهٓ كّم هل ػلن کوك ،كه كًیب کَ ثَیبه وُؿ ًٌبقِ 31:
ّؽْزٌبک ثْك ُلزبك ٍبل كّه فبک هٍّیَ ها ىًغیو کْیلًل ّ كیْاه آٌُیي كهٍذ
کوكًل کَ كًیب اى هٍّیَ ّ هوكم هٍّیَ فجو ًلاّذ ّ ،هوكم هٍّیَ اى رؾْالد
كًیب فجو ًلاّزٌل ،كه ُوهٌطوَٓ کَ اهرِ ٍوؿ پب گناّذ ّ اّـبل کوك ،كّثبهٍ
ثوًگْذ)۲۳(.
كّ ٍبل هجل اى ایواك ایي ٍقٌوأً ،ارؾبك ّْهّٓ کَ هزْکل اى ۱۶عوِْهٓ
ثْك ،اى ُن پبّیلٍ ثْك ّ .ثَ ۱۶عوِْهٓ هَزول روَین ّلٍ ثْك .یکٔ اى آىُب
عوِْهٓ كلهاریْ هٍّیَ اٍذ ٍَ .عوِْهٓ كیگو ُوَبیَگبى ّوبلٔ اكـبًَزبى
َُزٌل.
«كه ْٛل ُلزبك ٍبل پٌغبٍ هیلیْى هَلوبى كه هٍّیَ وُؿًٌبقِ32:
اٍیو ثْكًل .هب اى ٍو ًّْذ آىُب فجو ًلاّزین ،آىُب ُن اى كًیب فجو ًلاّزٌلّ .هزٔ
کَ ایبم هٍْن ؽظ هّٔل ایيُب ها ًؤگناّزٌل کَ ثوًّل هکَ كوای٘ الِٔ ها اًغبم
كٌُل ،اى ٛوف کْْه پٌِبّه هٍّیَ ؽوکذ هٔکوكًل رب ثَٛوف كیگو هٍّیَ ّ
ٍپٌ ثو هٔگْزٌل .ایي هواٍن ایبم ؽظ ّبى ثْك .آهٓ!()۲۴
«كه روبم كًیب پٌغبٍ ّ چٌل ُياه ٍالػُبٓ ارؤ وُؿ ًٌبقِ 33:
ّعْك كاّذ ،ثیَذ ّ ُلذ ُياهُ اى هًُّب ثْك)۲۵(».
(ٛجن هٌلهعبد هغلَٓ «عیوي كیلٌي» رؼلاك کالُکُبٓ َُزَآ هْعْك كه
عِبى (رب ایي ربهیـ) ُ ۲۳ياه اٍذ کَ اى آى عولَ ًيكیک ثٍََ ُياه کالُک
آهبكٍٓ پوربة اٍذ).
«اى پٌغبٍ ُياه اٍلؾَٓ ارؤ كه عِبى ثیَذ ّ وُؿ ًٌبقِ 3۹:
ُْذ ُياه آى هبل هًُّب ثْك)۲۶(.
زـيىبیميهٗٔيُبوجبتالٕاوافغبَٗ :
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵3 .......................................................
«ُوَٓ هب رب ٍبل ّٖذ ّ ُلذ ثوآ ًْع وُؿ ًٌبقِ 3۵:
ؽکْهذ كه اكـبًَزبى كکو هٔکوكین)۲۳(».
«رب ىهبًٔ کَ هًُّب رٖوین ثیوّى هكزي اى وُؿ ًٌبقِ 3۸:
اكـبًَزبى ها ًگوكزَ ثْكًل ،ثَایي كکو ثْكین کَ ثبیل كه اكـبًَزبى ف ٜاًوالة
پیوّى ّْك ًَ ف ٜهؾبكظَکبهٓ ّ ٍبىُّ ،لٔ ّهزٔ کَ ایي ثواكهاى عِبكٓ هب
آهلًل ّ كه پیْبّه ًَْزٌل ّ اػالم کوكًل کَ هب ثوآ ایيُب ؽن هبیل ًیَزین ّ
ایيُب كه اكـبًَزبى هْعْكیذ ًلاهًل ،هب رکبى فْهكین)۲۶(».
ثوای كهک ثِزو اى ًْع ؽکْهذ ایلٍ آلی کَ هياهی كه ثبهٍ ی آى هٔاًلیْیلٍ
اٍذ ،هعْع کٌیل ثًَْویبد ٍبىهبى ًٖو ثیي ٍبلُبٓ ۱۳۶۱رب ً ّ ۶۳قَزیي
هبكٍ اى اٍبًًبهَٓ ۲۰هبكٍآ ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى کَ فْاُبى ایغبك
ؽکْهذ اٍالهٔ هجزٌٔ ثو ًظویَٓ كؤِ «ّالیذ كویَ» اى ًْع ؽبکن ثو ایواى كه
اكـبًَزبى گوكیلٍ ّ كه هبكٍٓ چِبهم ،ثَالزيام ًَجذ ثَّؼبه «ًَ ّوهًَٔ ،
ؿوثٔ» (کَ ّؼبه ٍیبٍذ فبهعٔ ایواى هٔثبّل ّ ،ثو ٍوكهة ػوبهد ّىاهد
فبهعَٓ آى کْْه ؽک ّلٍ) رؤکیل هٔکٌل.
ًٌّٖالاوحكاجژٖ«طكضجؼفٍ»
كوّپبّٔ ارؾبك ّْهّٓ کَ ثبلٌَجخ ٍویغ ثْكً ،بکبهگٔ ّ ىّال كلَلَٓ
هبهکَیَن ـ لٌیٌَین ها ًیي ثًَوبیِ گناهك .ایي كوّپبّٔ ػظین ّ كّگبًَ کَ اى
پبیبى ػٖو هکبرت فجو آّهك ،رؤصیواد ػوین ّ ُوَعبًجَ ثوکل عِبى ّ ثیِرو
اى ُوَ كه اكـبًَزبى ثوعبٓ ًِبك .چٌبىکَ ُنىهبى ّبلْكٍ ّ ّیواىٍٓ ًظن ّ
اهٌیذ ّ افالم ّ هلًیذ كه کْْه ثِن هیقذ ّ ّوایطٔ چْى فالء هلهد ،فالء
ایلیْلْژیک ،كوّپبّٔ هلٔ ّ ...هزؼبهجب ً ّؽْذ ّ ؿبهد ثَاههـبى آّهك .كه چٌیي
اّٙبػٔ اػزوبكاد هبكّى كیْكالٔ هغبُلیي ،کَ فْك ًیي كه ػول ثلاى پبثٌلٓ
ًلاّزٌلُ ،وگي ًؤرْاًَذ آلزوًبریْ ایلیْلْژُٓبٓ هؼبٕو هواه گوكزَ ّ
فالءُبٓ هْعْك ها پو ٍبىك.
اى كیگوٍْ ،هغبُلیي اى پْذ کٍُْب آهلٍ ثْكًل ّ هُجواى ّبى اى کْْهُبٓ
فبهط! ُویک ثب روبیالد ،ػالین ّ رؼِلاد هقزلق! ثطْهٓ کَ هیبى آىُب
ُنىثبًٔ ّ رلبُن ّعْك ًلاّذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵۸ .....................................................
عوؼب ً هبكه ًجْكًل كه عبهؼَٓ اكـبًٔ کَ كْمالؼبكٍ پیچیلٍ ّ آکٌلٍ اى رٚبكُبٓ
گًْبگْى ثْكٍ ّ اٍذ ،ثَایلبٓ ًوِ ثپوكاىًل« .آىعب اكـبًَزبى اٍذ» عبٓ کَ
ٍبىهبىُبٓ اٍزقجبهارٔ ّ اهرُِبٓ ثيهگ كًیب یکٔ ثؼل اى كیگوٓ كه آى
ىهیيگیو ّلٍ ّ هبّیي عٌگّٔبى ثَ ِگل ًَْزَ
«آىعب کبثل اٍذ» ِّوٓ کَ ثیِ اى ًین هوى اًْاع ایلیْلْژُٓب ّ گوایُِب
ها رغوثَ کوكٍ ّ ٍ ۱۴بل یکٔ اى کبًْىُبٓ هِن هّیبهّیٔ هیبى كّ ثلْک ّوم
ّ ؿوة ،رؾذ اِّواف ٍبىهبىُبٓ ٍیب ّ کب .گ .ة .ثْكٍ اٍذ ۱۲ ،هیبٍذ
هزؼلن ثَّىاهد اهٌیذ ثب ُ ۳۶ياه پوٌٍل هٍؤ ّ آهْىُ كیلٍ ،ثیِ اى ُلزبك
ُياه ًلو ػ ْٚؽية «ك .ؿ .ا ».كّٕل ُياه ًلو ػ ْٚهْآ هَلؼ ،كُب ُياه
ًلو کلهُبٓ هْآ هَلؼٕ ،لُب ُياه ًلو ػٍ ْٚبىهبىُبٓ اعزوبػُٔ ...وَ ّ
ُوَ كه آىعب کبه ّ ىًلگٔ هٔکوكًل ،ایي ِّو ٍ ۱۴بل عٌگ ها پْذ ٍو
گناّزَ ّ ...كه ىهبى هْهك ًظو هیيثبى ثیِ اى ۱۵گوٍّ عِبكٓ اٍذ ...ثب چٌیي
ّٕلٔ هغبُلیي ّ هُجواى ّبى کَ اى چٌل عِبى هزلبّد آهلٍ ّ ؽزٔ ىثبى
یکكیگو ها ًؤكِویلًل ،چگًَْ هٔرْاًَزٌل هٌبكغ هلٔٙ ،وّهدُبٓ ربهیقٔ ّ
ثبالًٌ ًیوُّب ها كهک ًوْكٍ ّ ثَهْٙغگیوٓ ٕؾیؼ ًبیل آیٌل؟!
ثوآ آىُب هؾی ٜکبثل ُوبى اًلاىٍ ؿویت ثْك کَ هطت عٌْة!
ثو إؾبة ٍیبٍذ ّ هطجْػبد آویبةيكگ:
پّْیلٍ ًیَذ کَ پٌ اى ٍوْ ٛكّلذ ًغیت ،ثبالًٌ ًیوُّب ثَْٛه کؤ ّ کیلٔ
رـییو کوك .اعوبل كاٍزبى چٌیي اٍذ کَ پٌ اى ّهّك هغبُلیي ثَکبثل كه اّایل
ٍبل ۶( ۱۳۳۱صْه ) ۱۳۳۱ػلْ ػوْهٔ اػالم ّل ّ اكواك هٌَْة ثَهژین
ًغیت ،اى ُوهْم ّ ٛبیلَ ثَعِذ روً اى هْاعَ ثب اًزوبمعْیُٔبٓ اؽزوبلٔ
ثَگوٍُّبٓ عِبكٓ ّاثَزَ ثَهْم فْك پیٍْزٌل .کَبًٔ چْى عٌوال ًجٔ ػظیؤ،
إٓق كالّه ،اًْه كًگو( ...اى اهكّ) ثَاؽول ّبٍ هَؼْك هلؾن ّلًل ّ ػلٍٓ
رؾذ اّواف عٌوال فلاكاك ُياهٍ (اى ّىاهد اهٌیذ كّلزٔ) ثَآهبٓ هياهٓ
پیٍْزٌل .ایيعب ثْك کَ هياهٓ گلذ:
«ایيکَ كه ْٛل ربهیـ اكـبًَزبى یک عٌوال ثوآ وُؿًٌبقِ ۹۸:
هوكم ُياهٍ ًجْك ٛجیؼزب ً چٌیي چیيٓ ًجْك کَ هوكم ُياهٍ لیبهذ عٌوال ّلى ها
ًلاهكٍ .یبٍذ ایي ْٛه رغْیي هٔکوك کَ اى یک ًژاك اى هبكه عٌوال رْلل ّْك ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵۵ .......................................................
یک هوكم كیگو كه ْٛل ربهیـ یک عٌوال ًلاّزَ ثبّل .ؽبالً كه اصو لیبهذ ّ
ّبیَزگٔ هوكم ،كاهآ ٍٔ ّ چِل عٌوال هٔثبّین)۳۶(».
شُكالَجٗػظیًٗؾقایٍيٕقؾجٕضیعبتيفّمؾاؾِاوث :
وُؿًٌبقِ ۹۵« :ثب ثَهلهد هٍیلى هغبُلیي ػوال هْآ هَلؼ کْْه،
کَ ٍزْى كوواد یک ًظبم ّ یک كّلذ ها رْکیل هٔكُلّ ،عْك ًلاّذ .هْآ
هَلؼ پبهچَ پبهچَ ّلٍ ثْك ،چپبّل ّ ربهاط گوكیلٍ ثْك .اى آى اهكّٓ پواكزقبه ّ
اى آى هبّیي عٌگٔ ًیوّهٌل کَ ثب عِبى ثَْٕهد هَزوالًَ ٍَ ٍبل عٌگیل ،كیگو
ًبم ّ ًْبًٔ ثبهٔ ًوبًل ّ ٍوْ ٛکوك .ایي كوعبم ّ ٍوْ ٛاهكّٓ هوزله اكـبًَزبى
ثْك)۳۶(».
وُؿ ًٌبقِ ۹۶ :اؽياة هغبُلیي ّاهك کبثل ّلًل ،ثَاٙبكَٓ ایيکَ
کوًْیَذُبٓ ٍبثن ُن ُوکلام ثب ٙوبًذ ّ یب ثٔٙوبًذ ثَگوٍُّبٓ ُنىثبى ّ
ُن ٛبیلَٓ فْك عنة ّلًل .هغبُلیي پیوّى كه ُوبى لؾظبد اّلیَٓ ّهّك ،رَلین
کوًْیَذُبٓ ّکَذ فْهكٍ ّلًل ،ثَایي هؼٌب کَ کبكه كٌٔ ّ اكاهٓ هغبُلیي اى
هكوبٓ کوًْیَذ رْکیل یبكزَ ثْك ّ .عبلت ایيکَ ُیچ گوٍّ كه ایي ثبىٓ ٍبلن
ًوبًلُ ،وَ ثًَؾْٓ كهگیو ایي كام ّلًل .چْچَُبٓ لٌیي ،چْچَُبٓ فویٌٔ ّ
افْاى الْیبٛیي ُوَ كّه یک كٍزوفْاى عوغ ّلًل .گنّزَ اى آى ،عٌگ یک
هٌجغ كهآهل ثَؽَبة هٔهكذ ،ثَیبهٓ اى هْهبًلاىُب پْل هوٗ هٔگوكزٌل "ثوآ
هوبه" ّ اكآ آى ها ثَعٌگ ثؼلٓ هْکْل هًٔوْكًلُ ،وَ اى آرِ عٌگ
هٍْٔفزٌل؛ ّلٔ ُیچکٌ ًؤرْاًَذ ّ یب ًؤفْاٍذ آرِ عٌگ ها فبهُْ
کٌل ،ؿبكل اى ایيکَ ایي عٌگ ثوًلٍٓ ًقْاُل كاّذ ّ كه پبیبى ُوَ ها ثَفبکَزو
ٍیبٍ فْاُل ًْبًیل)۴۰(»...
كهایي هْهغ اؽول ّبٍ هَؼْك ّىیو ككبع ثْكً ،جٔ ػظیؤ اى عبًت هَؼْك
هَئْل ثبىٍبىٓ اهكّ ّل ّ فلاكاك ُياهٍ اى ٍْٓ هياهٓ هيؽیش ّىیو
اٍزقجبهاد هؼوكٔ گوكیل .هَؼْك اى هياهٓ فْاٍذ رب كوكٓ كیگو (روعیؾب ً
یک ػ ْٚعِبكٓ) ها ثوآ اؽواى ایي ٍوذ هؼوكٔ ًوبیل ّ اٍزلالل کوك کَ
فلاكاك كه كّهاى عِبك ثبهُب ّ ثبهُب ثبالٓ هْاٙغ اّ كه پٌغْیو ،پوّاى ّ كیگو
ًْاؽٔ ؽولَ ًوْكٍ ّ ثب اّ عٌگیلٍ اٍذ ّ .اکٌْى ًؤرْاًل ثب ًبهجوكٍ كه کبثیٌَٓ
كّلذ پْذ یک هیي ثٌْیٌل .هَؼْك گلذ «هگو هب ثب کوًْیَذُب ؽکْهذ ائزالكٔ
رْکیل كاكٍ این؟!»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵۶ .....................................................
ا ّهب آهبٓ هياهٓ گلذ« :یب فلاكاك ،یب ُیچکٌ!» كه ًزیغَ ،كّلذ هثبًٔ
ّىاهد اٍزقجبهاد ها اى اٍبً هٌؾل کوك ّ گلذ« :كه اٍالم ّىاهد اٍزقجبهاد
ًلاهین!» اى ُویي عب ًوبه ثیي آهبٓ هياهٓ ّ كّلذ هثّبًٔ ّلد گوكذ .كه آى
ػٖو هَئْلیذًبپنیوٓ ،کٌزول اّٙبع اى كٍذ ُوَ فبهط ّل .گوچَ عٌگُب
ثًَبم هغبُلیي اًغبم هّٔل؛ ا ّهب ٍبىهبى كٌُلٍگبى ّ گوكاًٌلٍگبى آىُب کَبًٔ
كیگو ثْكًل .ثو ُویي اٍبً ،كوٗ گَزوكٍ ّعْك كاهك کَ ًوِ ُلكوٌل ثوفٔ
عویبىُبٓ چپ هبًٌل ثوبیبٓ هژین ًغیتّ ،ؼلَٓ عبّیل ّ كیگو اعيآ فوكٍپبٓ
آى ها كه عویبًبد ّ ؽْاكس هٍْْم ثَ«ٛوػ رؼلي» ها ّاگْ هٔکٌل.
ثَثبّه ػلٍٓ «اٍزوارژٓ ٛوػ رؼلي» هٌْؤ ؿوثٔ كاّذ؛ ثبىهیٌَُبٓ
هَبػلٓ کَ كه ٕلْف هغبُلیي هْعْك ثْك ،كه هؾل پوّهُ یبكذ ّ هْكن ّل
اى چِوٍٓ هُجواى عِبكٓ ّ هْهٔ هلٍیذىكایٔ ًوْكٍ ّ ِّل پیوّىٓ ها ثَکبم
ایْبى ىُو ٍبىك .ثَهْعت "ٛوػ رؼلي" هُجواى گوٍُّبٓ گنّزَگوا ثبیل كه
هوبثل ُن هواه كاكٍ هّٔلًل رب هبُیذ ؽویؤّبى ثوهال گوكك ّ ًيك اكکبه ػوْهٔ
كافلٔ ّ فبهعٔ ثٔاػزجبه ًّْل؛ كه ؿیو ایي ْٕهد اكـبًَزبى الگْٓ هّٔل
ثوآ ُوَ کْْهُبٓ اٍالهٔ کَ ثَىّكٓ كهایيعب ّ آىعب ّْهُُب ّ اًوالةُبٓ
ثبهبُیذ اٍالهٔ هاٍ هٔاكزبك .كه ػوَُٕبٓ كافلٔ ًیي ُوگبٍ اعبىٍ كاكٍ هّٔل
ؽکوزیبه ،هَؼْك ،هثبًٔ ،هياهٓ ّ ٍیبف كه کٌبه ُن ثٌْیٌٌل؛ چٌبى ّٙغ ٍیبٍ ّ
ربهیک ثو هولکذ ؽکنكوهب هّٔل کَ اهکبى ًلٌ کْیلى اى ًیوُّبٓ كیگواًلیِ
ثبلکل ٍلت هٔگوكیل؛ ىیوا ربهیکاًلیْٔ ّ فْٖهذ ثب ًیوُّبٓ هزوهٔ ّعَ
هْزوک ُوَ ّبى ثْك:
وُؿ ًٌبقِ ۹۷« :ثٔعِذ ًیَذ کَ هوكم کبثل كه گَّْ ّ کٌبه
ىهيهَ هًٔوبیٌل ّ ایي عولَٓ ثَیبه هؼٌٔ كاه ها ثب فْكّبى رکواه هٔکٌٌل کَ
«ُلذ فو ثب یک ثي ثلّى ّبؿربى ها ثجویل ّ یک گبّ هب ها پٌ ثلُیل» ّ ثبىُن
ثٔعِذ ًیَذ کَ ثوآ ُوکلام ایي هلػیبى هُجوٓ یک ًبم ّیژٍٓ
گناّزَاًل)۴۱(».
«ِّویبى کبثل ُویيکَ كٍذآّهكُبٓ هغبُلیي ها وُؿًٌبقِ ۵۰:
کَ ثَعي اى کْزبه ّ رجبُٔ هوكم اكـبًَزبى اههـبى كیگوٓ ًلاّذ ،هْبُلٍ
کوكًل ،ثوایِ (ًغیت) ثؼلُب اثواى اؽَبٍبد هًٔوْكًل؛ ىیوا کَ هٚبّدُبٓ
هوكم اى هٌبكغ هبكٓ آىُب ثوهٔفیيك .هوكم ثَكکو هّىُبٓ گنّزَ ثْكًل ،ثَكکو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵۷ .......................................................
كّهاى اّ ًَ ،ثَكکو فْك اّ؛ كه كّهاى اّ الاهل كه کْْه فبٕزب ً كه ِّوُب ّ
اى عولَ كه کبثل اهٌیذ ّ هًْٖیذ ّعْك كاّذِّ ،و آثبك ّ هؼوْه ثْك ،کلزْه ّ
كوٌُگ ىًلٍ ثْك ّ ٌُْى ًیَذ ّ ًبثْك ًْلٍ ثْك ،رغبهد هًّن كاّذ ّ ثبىاه
کبثل پو ّ پیوبى اى اهزؼَٓ كافلٔ ّ فبهعٔ ثْك .آىاكُٓبٓ ًَجٔ ّعْك كاّذ،
ثوم ثْك ّ ...هظبُو ٍبكٍ ّ اًَبًٔ یک رولى ٌُْى ًیَذ ّ ًبثْك ًگوكیلٍ
ثْك)۴۲(»...
«عٌوال ًجٔ ػظیؤ» كه ثقِ "اًزوبل هلهد" گياهُ هلٖل ثلیي
هٚوْى اهایَ هٔکٌل کَ چگًَْ ؽية اٍالهٔ ثَهُجوٓ ُگ ُ
لتاللّیي ؽکوزیبه كه
اثزلاء هْكن ّلٍ ثْك هجل اى كیگو گوٍُّب ًْاؽٔ ٍّیغ کبثل ها رَقیو ًوبیل ،کَ
ثبلووبثل ّاؽلُبٓ پواکٌلٍٓ اى اهكّٓ اكـبًَزبى ّ گبهًیيّى کبثل ًظبهیبى آى
ؽية ها ثب ّکَذ هْاعَ ٍبفزَ ّ اى کبثل ٛوك کوكًل .اّ اٙبكَ هٔکٌل کَ هب
هٔفْاٍزین کبه ؽکوزیبه ها ثوآ ُویَْ روبم کٌین؛ ّلٔ اؽول ّبٍ هَؼْك ثَاصو
آرِثَٔ کَ ثب ٍّبٛذ پبکَزبًُٔب ،كه ؽْٚه اػغبى الؾن (كوىًل ٙیبءالؾن) ّ
عٌوال ؽویلگل ثب ؽکوزیبه ثَاهٚبء هٍبًیلٍ ثْك ،اعبىٍ ًلاك؛ ا ّهب ؽکوزیبه
ثَهواهكاك آرِثٌ ّكب ًکوك .پٌ اى رغلیل هْاء ،کبثل ها ىیو ثبهأً اى هاکذ ّ
هّْک گوكذ.
ػظیؤ كهثبهٍٓ اٛواكیبى اؽول ّبٍ هَؼْك ایيگًَْ اظِبه ًظو هٔکٌل:
وُؿًٌبقِ۵1 :ػجلالوؽوي كه هأً ّبفَٓ اى هّّيكکواى ّْهآ
ًظبه هواه كاّذ ،هّّيكکوأً هبًٌل ػجلهللا ،یًٌْ هبًًْٔ ،كِینُ ،وبیْى ّ ؿیوٍ
کَ هٔگلزٌل كه گنّزَُبٓ كّه روبیالد هبئْئیَزٔ كاّزَ ثْكًل ّ ػلیَ ثٌیبكگوایٔ
كه ّْهآ ًظبه هٔهىهیلًل ّ ٍؼٔ كاّزٌل اؽول ّبٍ هَؼْك ها كه ف ٜػویلرٔ
اٍالم هؼزلل رـییو كکو ثلٌُل ّ ثب فْك كاّزَ ثبٌّل)۴۳(».
كه كوایٌل اعوآ ْماقِْب ال ثعكاٌ ْٕیث جب ثعكاٌ قْجكی:
«ٛوػ رؼلي» ػوَٕ ثو ُياهٍُبٓ کبثل چٌلاى رٌگ آهل کَ كْط كْط اى هّٓ
ؽٖبهُب ّ پَزَُبٓ اهٌیزٔ گوٍُّب گنّزَ ّ هاٍ فوّط اى کبثل ها پیِ گوكزٌل ّ
ثٍَْٓ ًبکغبآثبك هّاًَ ّلًل .کبه ثَعبٓ هٍیل کَ فوّط هبچبم هًّن گوكذ.
هوكم ثب ٕوف هجبلؾ کالى اى ؿوة کبثل رب هیلاىِّو هبچبم هٔآهلًل .عویبى
چٌبى ّلد گوكذ کَ آهبٓ هياهٓ ثوآ هوكم ٍقٌوأً ًوْكٍ ّ چٌیي گلذ:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۸۰ .....................................................
«ٕالػ ربى ًیَذ کَ کبثل ها روک کٌیل، وُؿ ًٌبقِ ۵2:
ثَُیچّعَ ؽبٙو ًْْیل ثوآ اى ایيکَ اى کَٔ ػنه ثپنیویل کَ ایي ثبیل ثوّك
اٛواف؛ ًٍَ .وًّْذربى ایيعب گوٍ فْهكٍ ،فبًَٓربى ایيعب اٍذً ،بهًْربى
ایيعب اٍذ .ثبیل ثبّیلُ .وکٌ ُن كهایي هاٍ پْل هٖوف هٔکٌل ،یب هْچبهجوٓ
هٔکٌل ،ثالكبٕلَ كه کویَیْىُبٓ اهٌیذ فجو ثلُیل ،کَ هٖون اٍذ ؽية ّؽلد
كٍزگیو ثکٌل)۴۴(».
«ثوآ ّوب هوكم هٔگْین ،یک ثبه كیگو ُن گلزن: وُؿًٌبقِ ۵3:
کبثل فبًَٓ ّوب اٍذ ،ؿیو اى کبثل ّوب عبیٔ ًلاهیل کَ ثوّیل ،ثب رجلیـبد كّوي
کبثل ها رقلیَ ًکٌیل .ایي فْاٍذ كّوي اٍذ)۴۵(».
«...ثَهاٍزٔ ،ربهیـ پو كواى ّ ًْیت اكـبًَزبى وُؿ ًٌبقِ ۵۹:
ٍوكهلاهاى اؽونروً ،بكاىرو ،فْكفْاٍرو ّ کْكىرو اى ایي هلػیبى هُجوٓ
ثَفْك ًلیلٍ اٍذ! ثلّى رؼبهف ایيُب چَ كٍذآّهكٓ كه هاثطَ ثب هٖبلؼ هلٔ ّ
آههبىُبٓ هکزجٔ كاّزَاًل؟ ظبُوّبٍ كبٍل ّ هلَل ثْك؛ ا ّهب ایي كٍذ آّهك ها
كاّذ کَ كه ثیي هلذُبٓ ٍبکي كه کْْه ،اللذ ّ ٍبىگبهٓ ایغبك ًوبیل ،هَؤ
کَ یک ًلو ُياهٍ هٔرْاًَذ اى ّوبل کْْه ؽوکذ ًوْكٍ ،رب عٌْثٔرویي ًوطَٓ
کْْه ثوّك ثلّى ایيکَ عبى فْیِ ها اى كٍذ ثلُلُ ّ .ویي ْٛه یک ًلو
پْزْى هٔرْاًَذ ثب کوبل اهٌیذ عبًٔ ّ هبلٔ كه ُوَ ًوب ٛکْْه ٍلو ًوبیلّ ،لٔ
اکٌْى ...پْزْى رؾول ؽْٚه ُياهٍ ها كه کبثل ًلاهك ّ ثؼل اىثک ّ
ربعیک)۴۶(»...
كه هلد ۲۶هبٍ کَ «ؽية ّؽلد» كه ؿوة وٕءيؿیكیث:
کبثل هَزوو ثْك (ثواثو ثب اظِبهاد آهبٓ هياهٓ) ثیِ اى ۲۶عٌگ فبًوبىٍْى
هّٓ كاك( )۴۳کَ ٔٛآى ثیِ اى ثیَذ ُياه هوهٔ صویلَ ثوٍو هوكم ُياهٍ
كوّهیقذ( )۴۶ایي عٌگُب ٍَ هوؽلَٓ هزٚبك ّ هزٌبه٘ كاّذ:
ْبْٔماقِْبثٕؾ :
انفـاثحؿاءشُگيیبٌپٍحٌٕ
ٔ ٍَ ٕل ٍبل هؾکْم ثْكین كه وُؿًٌبقِ۵۵« :ایي هَؤلَ کَ هب ّ ٛ
ربهیـ اكـبًَزبى هؾْ ّلٍ ثْكین ّ کَٔ هب ها ثب ُْیذ ُياهٍ هجْل ًلاّذ)۴۶(».
وُؿ ًٌبقِ ۵۸: «اى آى هّىٓ کَ ایي کْْه اٍن اكـبًَزبى ها
ثَفْك گوكزَ ،كّ ٕل ّ پٌغبٍ ٍبل هّْٔك ّ ،كّلزٔ کَ رْکیل ّلٍ ّ ؽکْهزٔ کَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۸1 .......................................................
كهایيعب كه ْٛل ایي كّ ٕل ّ پٌغبٍ ٍبل ثْكٍ ،ثوآ هب ثَیبه ًبگْاه ثْك ّ ،هب
ثَیبه كْبه كیلین)۵۰(.
«ّهزٔ کَ % ۶۲هوكم هب ًبثْك ّل ،اى آى ربهیـ رب وُؿًٌبقِ۵۵:
ؽبالً ثیِ اى ٕل ٍبل هّْٔك ،هب هؾوّم ثْكین ،رؾویو هّٔلینُ ،ياهٍثْكى ػیت
ثْكّ ،یؼَ ثْكى ػیت ثْكّ ...وب هوكهٔ کَ كه ایيعب رؾویو هّٔلیل ،رُْیي
هّٔلیل ،هَقوٍ هّٔلیل ،ثوآ ّوب كاٍزبى كهٍذ کوكٍ ثْك ...كه ایيعب ّوب
اهیي ًجْكیل ،هٌلْه ثْكیل ّلٔ ثوآ ًلو فلهزٔ اهیي ثْكیلّ .وب ؿیو اى ایيکَ
عْالٔکْٔ ثکٌیل ،ثبه پْذ ثکٌیل ،كه ایي هولکذ كیگو اهىُ ًلاّزیل اكـبىُبٓ
کْچٔ كه ُياهٍعبد هٔآهل چبٓ ّ پبهچَ ّ ایيُب ها كه ٍو فبًَ هٔگناّذ ّ
هٔگلذ ٍبل كیگو هي اى ایيعب پْلِ ها هٔگیومّ ...وب هوكهٔ کَ كه هوبثل
اكـبى ؽوف ىكٍ ًؤرْاًَزیل)۵۱(».
«كه ثیي ُوَ ایي هّؽیَ ثْك کَ هب كه ْٛل ٍ ۲۵۰بل وُؿًٌبقِ۵۶:
اى ٛوف پْزْىُب ّ ؽبکوبى پْزْى ٕلهَ كیلین لنا ثب ایي ثبّه ّ ثب ایي مٌُیذ
اّلیي ُیؤد كه ٍبل ّٖذ ّ ُلذ ّ كه پیِ هَؼْك هكذ کَ رُْن هلذ هؾوّم
َُزٔ ّ هبُن هلذ هؾوّم ثیب کَ كٍذ ثَكٍذ ُن ثلُین ،كِوٍذ ایي ها ثوآربى
هٔگْین)۵۲(»...
«ّ كکو هٔکوكین ُوَٓ پْزْىُب ثبالٓ هب ظلن کوكٍ وُؿًٌبقِ۵۷:
ّ ظلن هٔکٌٌل ّ هب كهآیٌلٍ آى ّهذ ثَؽن ّ ؽوْم فْك هٔهٍین کَ كه کٌبه
كبهٍٔ ىثبىُب ثبّین)۵۳(».
«ثبى كه پٌغْیو ُیؤد كوٍزبكین رب ثب آهبٓ هَؼْك وُؿ ًٌبقِ ۸۰:
ٕؾجذ کٌل ثَػٌْاى ایيکَ رْ ًوبیٌلگٔ اى یک هلیذ هؾوّم هٔکٌٔ ّ هلذ هب ُن
هؾوّم اٍذ ثیبیین كٍذ ثَكٍذ ُن ثلُین كّلذ ٍبه ٜهّْٔك ّ اى ؽوْم ُولیگو
ككبع کٌین ،هطؼٌبهَٓ ها اهٚبء کوكین ثَپبًيكٍ هبكٍ)۵۴(».
« ...عٌگ افیو كه کبثل ،اهچٌل ػٌْاى ًجوك كه ثیي وُؿًٌبقِ ۸1:
كّ گوٍّ ؽية ّؽلد اٍالهٔ ّ ارؾبك اٍالهٔ ها كاّذ؛ ا ّهب ّاهؼیذ اهو ؿیو اى
ایي ثْك .ؽویوذ ایي ثْك کَ عٌگ افیو یک عٌگ روبم ػیبه كه ثیي ًیوُّبٓ
پْزْى ّ ًیوُّبٓ ُياهٍ ثْكُ ،وَٓ ًیوُّبٓ پْزْى كه ایي عٌگ ٍِن گوكزٌل ّ
ؽزٔ ًیوُّبٓ پْزْى کَ كه عوؼیذ اٍالهٔ ػْٚیذ كاّزٌل ،ثٔٛوف ًوبًلٍ
ّاهك هؼوکَ ّلًلً ...یوُّبٓ پْزْى كه ىیو ٙوثبد فوك کٌٌلٍٓ ُياهٍ هواه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۸2 .....................................................
گوكزَ فبًَُب ،کْچَُب ،فیبثبىُبِّ ...و کبثل ها ثب ٍو اكکٌلگٔ ّ فلذ روبم،
كهؽبلٔ روک هٔکوكًل کَ ثَّلد روبم رؾذ رؼویت ًیوُّبٓ رؾویو ّلٍٓ ُياهٍ
ثَْٓ کٍُْب كواه هٔکوكًل! آهٓ ،کیٌَُبً ،لودُب ،رُْیيُب ،رؾویوُب ،رکجو
ثَفوط كاكىُب ّ ...چْى آرِكْبى ثؼل اى هوى كُي گْْكٍ ثْك!! ىىُب ثب ثچَُبٓ
فوك ٍبل ّ پیوهوكاى اى فبًَُبٓ ّبى كواه کوكٍ ثْكًلّ ،هزٔ کَ چْن ّبى
ثَثچَُبٓ هغبُل هٔاكزبك هٔگلزٌل اًََّ ُياهٍُب آهل ،اى كیلى هب ّؽْذ
هٔکوكًل)۵۵(».
وُؿ ًٌبقِ ۸2: «" ...كی "ٔٚیکٔ اى هْهبًلاًبى ؽوکذ اٍالهٔ
ثَاػٚبٓ ؽية ّؽلد اٛالع هٔكُل کَ كهگیوٓ ثیي ًیوُّبٓ ؽية ّؽلد ّ
ارؾبك كه هٌطوَٓ كُويًگ عویبى كاهك .كه ؽبلٔ کَ كه آىعب ّٙغ آهام ثْكٍ
اٍذ .پٌ ،هاٍثٌلاى ّوّع هّْٔك ،رْپُب ،ربًگُب ّ هبّیيكاهُب ثَؿوُ كه
هٔآیٌل .کْذ ّ کْزبه ّوّع هٔگوككُ .ياهٍُب پْزْىُب ها ّ پْزْىُب ُياهٍُب
ها كه ُوعبٓ کَ هٔثیٌٌل اٍیو هٔکٌٌلً ،بفيُبٓ اٍوا ها هٔکٌْل ،كٍذُب ها
هٔثوًل ،پبُٓب ها هطغ هٔکٌٌل ،كه کلَُبٓ ُولیگو هیقکْثٔ ها ّوّع
هًٔوبیٌل ،اًَبىُب كه کبًزٌوُب هؾجًْ هٔگوكًل ّ کبًزٌوُب آرِ ىكٍ هًّْٔل ،یب
كه هلٌُبٓ ّیوُب ّ پلٌگُب كه ثبؽ ّؽِ اًلافزَ هًّْٔل ،ىىُب ّ كفزواى
عْاى ُولیگو ها هٔهثبیٌل ّ ثَآىُب رغبّى هٔکٌٌل .ىى كه ثواثو چْوبى
فْنآگیي ُّْو ّ ثواكه ّ ،پَو ًْثبلؾ كه هوبثل چْنُبٓ پوآىهم هبكه ّ فْاُو،
هْهك رغبّى هواه گوكزٌل .هَبّد ،ثٔهؽؤ ّ هوگ عْاًووكٓ ،ػلْ ّ ػلالذ
آؿبى گوكیلٍ ثْك ّ ثَهوٗ هيهي رجلیل هٔگوكیل ّ ربثْد ّواكذ ّ اًَبًیذ
ثَچِبههیـ کْیلٍ هّٔل».
«هوكم ایي هٌبٛن اى ٍپیلٍكم ثب ٍو ّ پبٓ لُچ ّ ري ثوٌَُ ،اى یک ًوطَٓ ِّو
ثًَوطَٓ كیگو آى گویبى ّ پویْبى کْچکْٔ كاّزٌل)۵۶(»...
ْٔماقِْبجغییكيبْیثؾاؾ :
کْب
ثّشُگيیبٌجبشی
يكظهّٖؾٔو،
ةـ
«ثب هفلاك كبعؼَٓ ًلودآّه اكْبه رًٍْ ٜیوُّبٓ وُؿًٌبقِ ۸3:
ٍیبف ّ عوؼیذ ،آهبٓ هياهٓ ٕل كهٕل ثَْٓ ؽکوزیبه روبیل پیلا کوك کَ
ظبُوا ً ثوگْذ ًبپنیو ثْك .ایي هْٙغگیوٓ علیل آهبٓ هياهٓ ٍئْالاًگیي ّ
ّگلذآّه اٍذ؛ ىیوا اّ ثب هثبًٔ ،هّٓ ّىاهد هبلیَ ّ رغبهد ثَرْاكن هٍیلٍ
ثْك ّ آهبیبى فلیلٔ ّ ثالؿٔ ها ثَایي كّ ٍوذ هؼوكٔ کوكٍ ثْك .كیگو كلیلٔ ثوآ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۸3 .......................................................
عِذگیوُٓبٓ علیل ّعْك ًلاّذ .ؽلً آگبُبى ایي اٍذ کَ ػلٍٓ اكواك چپٔ
اػن اى ػوبل فلن ّ پوچن ّ چپُٔبٓ ثَظبُو هّّيكکو ثواصو ًؤْ کَ كه
عٌگُب ایلبء کوكٍ ثْكًل ،هْهك رْعَ آهبٓ هياهٓ هواه گوكزَ ثْكًل .ایي اكواك ثب
هأٓىًُٔبٓ فْك آهبٓ هياهٓ ها هزوبػل کوكٍ ثْكًل کَ ٕبؽت إلٔ هلهد ّ
ؽکْهذ پْزْى اٍذ .رْاكن ثب آىُب رْكین ّوکذ كه ؽکْهذ ّ ؽبکویذ اٍذ.
کَ كه ٍبثن ثَػکٌ آى ػول هٔکوك ّ گيیٌِ ٛبلجبى اى ٍْٓ ایْبى ،اى هیبى
هثبًٔ ّ ٛبلجبى ًیي ثواٍبً ُویي رلکو ثْك)۵۳(».
«هْْٙع كیگو ایيکَ هب هلد ٍ ۲۵۰بل ثبّهٓ ها وُؿًٌبقِ۸۹:
کَ كاّزین ،هٚیَٓ اكْبه ّ چٌلاّل هّّي هٔکٌل کَ ایي ثبّهُب ُن اّزجبٍ اٍذ.
آى ثبّه ایي اٍذ کَ هب كه ْٛل ٍ ۲۵۰بل ثبّه كاّزین کَ ظلؤ ها کَ كو ٜیک
فبًلاى عبٍ ٛلت ثبالٓ هوكم هب هٔکوك رؼوین هٔكاكین ّ كکو هٔکوكین ُوَٓ
پْزْىُب ثبالٓ هب ظلن کوكٍ ّ ظلن هٔکٌٌل ّ هب كهآیٌلٍ آى ّهذ ثَؽن ّ ؽوْم
فْك هٔهٍین کَ كه کٌبه كبهٍٔ ىثبىُب ثبّین ...هٚیَٓ اكْبه ّ چٌلاّل ایي
ثبّه ها ُن ثبٛل کوك ،ف ٜثطالى کْیل)۵۶(».
وُؿ ًٌبقِ ۸۵« :ثبرؾذ كْبه ّلیل هواه گوكزي ًیوُّبٓ ّْهآ
ًظبه اى عبًت ًیوُّبٓ ًظبهٔ ؽية ّؽلد اٍالهًٔ ،یوُّبٓ عٌوال هئهي کَ
فْك اى ًظو ًژاكٓ ربعیک َُزٌلٍْ ،اه ثوربًگُبٓ فْیِ اى هوو فْك
«كاهاالهبى» ثَؽوبیذ ًیوُّبٓ ّْهآ ًظبه آهلًل)۵۶(».
وُؿًٌبقِ۸۸:«ُیچ عویبًٔ كه اكـبًَزبى ّعْك ًلاّذ کَ ثب هب ّ
ّوب عٌگ ًکوكٍ ثبّل ،ثؼل ٌٍگوُبٓ هب ّ ّوب ُن كه ُویي ؿوة کبثل فبًَ
ثَفبًَ ثْكّ ،لٔ ّهزٔ ّوب فْاٍزیل ،فلا ّوب ها یبهٓ کوك ّ ُوَٓ هٌبٛن پبک
ّل ّ اى هٌلُبه ،اى ُواد ،اى رقبه ،اى ثلفْبى ،اى ُلوٌل ّ اى ُوَعب آهلًل هوكٍ
ثوكًل)۶۰(» .
ّؾقپٗؼٕاْؿآيؿ)
زـشُگْماقِثبْماقِ(يبشكاٖ23وُجهّک
لت اللّیي ؽکوزیبه ثْك کَ رْاًَذ هي كکو هٔکٌن ایي اى هِبهدُبٓ ُگ ُ
ثٍَِْلذ ّ ٍوػذ ،رٚبك ربهیقٔ ُياهٍ ّ پْزْى ها ثَرٚبك ُياهٍ ثب ُياهٍ
هجلل ٍبىك .ثَُو ؽبل ،إْل ،اُلاف ّ ربکزیکُبٓ «ٛوػ رؼلي» ثَیبه پیچیلٍ
اٍذ ّ هي ًؤرْاًن ُوَٓ آى ها كه ایيعب ثبىگْ ًوبین .آى ثقِ اى ػٌبٕو
هّّيكکوٓ کَ اى ایي ٛوػ ككبع هٔکوًل ،هٌبىػبد ها ؽبیي فٖلذ گؤُّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۸۹ .....................................................
هٔكاًَزٌلًَ ،هْهٔ ّ كوهَآ .آىُب اٍزلالل هٔکوكًل« :ایي هُجواى ثب كوٌُگ ّ
ّوای ٜربهیقٔ کْْه ّ هوزٚیبد ىهبى رطبثن ًلاهًلُ .ویک اى آىُب ثَعبٓ
ایيکَ ثَكکو هٌبكغ هلٔ ثبٌّل ،كو ٜثًَلغ فْك كکو هٔکٌٌلّ .هزٔ هب ًؤرْاًین
آىُب ها كه اهو ثوهواهٓ ٕلؼ یبهٓ کٌین ،ثِزو اٍذ كه عٌگ کوک ّبى ًوبیین
رب ثَهًّل ؽوکذ ربهیـ ٍوػذ ثقْین .اى ایي ٛوین كٚبٓ ػوْهٔ رـییو کٌل ّ
ثبلوآل ،ىهیٌَ عِذ ثوگياهٓ اًزقبثبد آىاك هِیب گوكك ...ایي ًظویَ هؼزول ثْك:
عٌگ ثیي ًیوُّبٓ هزؼلن ثَكیوّى ّ كوكا روبم ًْلٍ ،ثلکَ رـییو هبُیذ كاكٍ اٍذ.
نٕيپٌٍٕٔیُیىى»
ثیًبقئ«
«لْهپٌیَن» كه اعوآ «ٛوػ رؼلي» ًوِ ثيهگٔ ایلب کوك .كه اكثیبد ػلْم
اعزوبػٔ ،ػٌْاى «لْهپي» یب «لْهپي پوّلزو» ثَگوٍُّبٓ پواکٌلٍ اى کبهگواى
ؿیو هبُو ّ كبهل رؾٖیالد گلزَ هّْٔك کَ فْك ،یب فبًْاكٍٓ پلهٍٓ ،بلیبى هجل،
ثَكلیل كوو ّ كبهَ اى ىاكثْم فْك کٌلٍ ّلٍ ّ كه ؽْأّ ِّوُبٓ ثيهگ،
آلًْکًْیٌٔ افزیبه کوكٍاًل ّ اؿلت ثٔکبهاًل {ثَفْٖٓ ًَل كّم} ایي اكواك
کَ كبهل ّاثَزٍَگٔ ثَٛجوَٓ هْقٔ اعزوبػٔ ،كبهل ٍبىهبى ،كبهل هِبهدُبٓ
ّـلٔ ّ كبهل هَئْلیذ ّ ُْیذ اعزوبػٔاًل؛ هؼوْالً ثٌب ثَكالیل ػبٛلٔ كه
كٍزَُبٓ کْچک چٌلًلوٓ ثَُن هٔهٌٍل ،كاهآ كوٌُگ ّ کبهاکزو ثَفْٖٓ
َُزٌل ،هطبثن ثب اكثیبد (هَزِغي) هقْٖٓ ثَفْك ٍقي هٔگْیٌل .ایي گوٍُّب،
كه ّوایٕ ٜلؼ ّ اهٌیذ ،هٌْبء ؿبلت عوایین ّ ًب اهٌُٔبٓ کْچک ٌّبفزَ
هًّْٔل؛ هضالً اى پبهٍکوكى هّکِ چْکُٔبٓ هلٔثٌُبٓ ِّوٓ گوكزَ ،رب فٜ
کْیلى هّٓ هْروُبٓ پبهک ّلٍ ،هياؽوذُبٓ فیبثبًٔ ّ ًبهٍْٔ ّ ٍوهذُبٓ
کْچک ّ هزٍْ ٜثَایي گوٍّ ًَجذ كاكٍ هّْٔك .کَ كه هغوْع ،رؾذ ػٌْاى
«ّاًلالیَن = رقویت کبهٓ» ٌّبفزَ ّلٍ اٍذ .كه ِّوُبٓ ثيهگ هزؼلن
ثَکْْهُبٓ عِبى ٍْهٔ ؿبلت كهگیوُٓبٓ پلیٌ ثب ُویيُب اٍذ .ا ّهب كه ّوایٜ
عٌگ ّ ًباهٌٔ؛ فلا ثَآىُب هٔكُل :ثٍَوثبىاى عٌگٔ هجلل هًّْٔل ّ ثقِ
ػولٍٓ ًیوُّبٓ هىهٔ گوٍُّبٓ كهگیو ها رْکیل هٔكٌُل .اٍلؾَ ثَكٍذ
هٔگیوًل ّ هاٍ هٔاكزٌل ...ایي ثِبهّبى اٍذ!
كهٍذ ثَُویي فبٛو اٍذ کَ اٛلبٓ آرِ عٌگُبٓ كافلُٔ ،وَگبٍ ّ ُوَ عب
ٍقذرویي کبه ثْكٍ ّ اٍذ .كه اكـبًَزبى ػیي ُویي هٚیَ ّاهغ ّلً .وطَٓ اّط
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۸۵ .......................................................
آى كه كّهاى كوّپبّٔ هلٔ ّ پوٍَّٓ «ٛوػ رؼلي» ثْك کَ ٔٛآى
«لْهپيّّْیٌیَن» ّ «ّاًلالیَن» کْْه ها ثَُوط ّ هوط کبهل کْبًیل .كه
اكـبًَزبى ثَكلیل ػْاهل ثّٔوبهٓ چْى :کضود عوؼیذ ،هلذ هٌبثغً ،جْك کبه،
ًجْك ػلالذً ،جْك ؽکْهذ هوزله هوکيًٓ ،جْك آهْىُ ػوْهٔ ّ ،كه ًزیغَٓ
رٚبكُبٓ گًْبگْى ؽلًْلٍ ّ عٌگُب ّ ًباهٌُٔبٓ چٌل كَُ افیوً ...یوُّبٓ
لْهپيپوّلزو ،هٌجؼش اى ُو هْم ّ ٛبیلَ كاهآ هلهد رقویجٔ كْمالؼبكٍ ىیبكٓ
َُزٌل .كه ىهبى ؽکْهذ اؽياة فلن ّ پوچن رالُُبٓ ثَػول آهل کَ اى ایيگًَْ
ًیوُّب كه هیبكیي عٌگ اٍزلبكٍ گوكك ،كٍزغبد ّجًَظبهٔ ثَّعْك آهل کَ ثَآىُب
«اعیو» گلزَ هّٔل؛ اى آىعب کَ ًیوُّبٓ «اعیو» رؾذ ًظبهد اهگبىُبٓ هَلؼ
کْْه ػول هٔکوكًل ّ اعو ّ هيكّبى ثَهْهغ پوكافذ هٔگوكیلً ،ب اهٌُٔب ّ
هْکالد ؽبكٓ اى ًبؽیَٓ آىُب هْبُلٍ ًؤّل؛
ا ّهب پٌ اى ٍوْ ٛكّلذ كاکزو ًغیت كه آؿبى كَُٓ ً ۱۳۳۰یوُّبٓ «لْهپي
پوّلزو» ّ «اعیواى عٌگٔ» ثالرکلیق هُب ّلًل ،كه چٌیي ّوایطٔ هْأللبرٔ
چْى فالء هلهدً ،جْك هبًًْیذ ّ هِنرو اى ُوَ افزالكبد رٌظینُبٓ عِبكٓ ّ
ِّْد هلهدٛلجٔ هُجواى عِبكُٓ ...وَ ّ ُوَ ثِزویي ىهیٌَ ها ثوآ آىُب
كواُن آّهك رب ثَاعوآ ًؤْ ثورو ثپوكاىًل .ؽزٔ كه ایي هوؽلًَ ،یوُّبٓ
«لْهپي پوّلزو» ّ «اعیواى عٌگئ ٍبثن» ّؼبهُبٓ ٍیبٍٔ اى ًْع
«ًیًْبىیَن» ّ «ا ُ ِّهكبّیَن» ٍو كاكًل ّ ثبالعجبه هُجواى عِبكٓ ها ثٍَوذ ّ
ٍْٓ روبیالد فْك ٍْم ًوْكًل .كه ایي هوؽلَ ًیوُّبٓ هِبه اّٙبع ها ثَكٍذ
گوكزٌل کَ ثَهؿن ٍوكاكى ّؼبهُبٓ اى ًْع «ًیًْبىیَن» ّ «ا ُ ِّهكبّیَن» كه
هبُیذ ّ إْلً ،گوگبُٔ كوارو اى كلَلَٓ «لْهپيّّْیٌیَن» ًلاّزٌل .اى
ٍیبٍذ چیيٓ ًؤكاًَزٌلُ ،یچ ًْع رؼِل افالهٔ ّ هلٔ ًلاّزٌل؛ فْیْزي ها
هَئْل کٌِ ّ هٌِ فْك ًؤكاًَزٌل ّ چْناًلاىّبى كْمالؼبكٍ هـُْْ ثْك.
چٌبىکَ ًؤرْاى آىُب ها ًیوّٓ ٍیبٍٔ هَئْل ّ ُلكوٌل ثَؽَبة آّهك.
هي روکیت «لْهپيّّْیٌیَن» ها اى آى ثبثذ ثَکبه هٔثوم کَ ُوبى
"لْهپيُب" (كه ُو ٛوف كهگیو) ثب ِهًلٓ ّ هیبکبهٓ ّؼبهُبٓ ٍیبٍٔ ّ
هوكمفْأُ کبمة ٍو هٔكاكًل ّ اهلاهبد فواةکبهآًَ فْك ها كه پْذ
ّؼبهُبٓ ػْامكویجبًَ پٌِبى هٔکوكًل ،كه ؽبلٔکَ إالً هوكهٔ ًجْكًل .آىُب ػلٔ
االْٕل پیوّ افالم هَزِغي ثْكًل ّ کٌِ ّ هٌِ ایْبى چٌیي ثْك:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۸۸ .....................................................
وُؿًٌبقِ۸۵« :ایي ًیوُّب ثَعٌگ ثَػٌْاى یک هٌجغ كهآهل ّ ىهیٌَٓ
چپبّل اهْال هوكم ّ رؼوٗ ثًَْاهیٌ هَلویي ًگبٍ هٔکوكًلُ .وّهذ
هٔفْاٍزٌل ،آرِ عٌگ ها هّّي هٔکوكًل ّ ُوّهذ کَ عٌگ ها كبهل صوواد
هبكٓ رْقیٔ هٔكاكًل ،هزْهق هٔکوكًلٍ .وًّْذ فبًَُبٓ کْچَٓ «هلؼَٓ
ّاؽل» اى هٖبكین ثبهى ایي هطلت اٍذ .هٌبىل کْچَٓ «هلؼَٓ ّاؽل» ثَگًَْٓ
هْهك رؼوٗ هواه گوكذ کَ ؽزٔ فْذ ّ ٌٍگ آىُب ها ًیي ثوكًل .فبًَُبٓ
«کبهرَ ٍقٔ» ًوًَْٓ كیگوٓ اى ایي كبعؼَ ثْك .ثب ایيکَ فبًَُبٓ کبهرَ ٍقٔ
اؿلت ثَّیؼَُب ّ ُياهٍُب رؼلن كاّزٌل».
«هواه گوكزي اثزکبه ّوّع ّ رْهق عٌگ كه افزیبه عٌگعْیبى ،یکٔ اى
ػلل ثَیبه ػولٍ ّ اٍبً اكاهَٓ عٌگ كه اكـبًَزبى اٍذ .چْى ًیوُّبٓ عٌگٌلٍ
اى ٍْاك ،روثیذ ّ رؼِل کبكٔ كه ثواثو هٖبلؼ عبهؼَ ،هؾوّماًلُ ّ .وَ چیي ها
ثوهجٌبٓ هٌبكغ ّ ًُُْبٓ آًئ فْك هٌٍٔغٌل ّ ػول هٔکٌٌل .ایي ًیوُّب
ثَكٍزَُبٓ ؿبهرگو ّ كىكاى گوكًَگیو ثیِرو ّجبُذ كاهًل ،رب ثَیک ًیوّٓ کَ
عِذ رؾون یک آههبى اعزوبػٔ گوكُن آهلٍ ّ ثوآ ػولٔ ًوْكى آى ٍالػ
ثوكاّزَاًل».
«ثبهُب ارلبم اكزبكٍ اٍذ کَ ًیوُّبٓ هزقبٕن ثوآ ثوكى كهّاىٍُب ،کلکیيُب،
الوبهُٓب ّ چْة ٍوق فبًَُبٓ کَ كه ثیي فطْ ٛعٌگ هواهكاّزَ ّ ُیچ ٛوف
عٌگ اى روً ٛوف كیگو ّاهك آى ٍبؽَ ّلٍ ًزْاًَزَ اٍذ ،ثبُن رْاكن کوكٍ،
گوّپ رقویت هْزوک رْکیل كاكٍاًل ّ ،ثؼل عٌگ رٌٖؼٔ ثَهاٍ اًلافزَاًل رب
پّْْٔ ثبّل ثوآ ػولیبد گوٍّ رقویت ّبى)۶۱(».
وُؿ ًٌبقِ ۸۶ :«اکضو كوهبًلُبى اٍزبك هياهٓ ،کلوَُبٓ «كیْاًَ»،
«ّیَْفْاه»« ،هبهفْاه»« ،فْاُوىاكٍٓ فلا»« ،ثچَٓ فلا»« ،هؼبّى فلا»
ّ ...ها پًَْل ًبم فْك ٍبفزَ ثْكًل ّ .اکضو هویت ثَارلبم ًیوُّب ،هْاك هقله
هٖوف هٔکوكًل ،هوبه هٔىكًل .كىكٓ ّ چپبّل یک اهوٓ ػبكٓ ّ پیِ پب اكزبكٍ
ثْك)۶۲(».
وُؿ ًٌبقِ ۸۷« :عُْوٍٓ ایي عٌگُب ثب اٍالم ّ هؼیبهُبٓ اًَبًٔ
ُنفْأً ًلاّذ؛ اكواكٓ ثٔثٌل ّ ثبه ّ ثلٍبثوَ هیلاىكاه هّٔلًلّ ،هزٔ ایي اكواك
هْهك رْعَ هواه هٔگوكزٌل ،ػوَٕ ثوآ كیيكاهاى رٌگ ّ رٌگرو هٔگوكیلّ .
ثَایي كلیل کَ ٕالؽیذ ُو كوك كه فْة عٌگیلى ّ کْزي ثْك؛ اكواكٓ ثٔثٌل ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۸۵ .......................................................
ثبه کَ ُیچ ُلكٔ عي ٍوگوهٔ ًلاهًل فْةرو اى كیگواى كه ایي ػوَٕ ظِْه
هٔکوكًل ّ ایي ثبػش ثبال هكزي هرجَ ّ ّعَِٓ آًبى هّٔل ،رب ایيکَ هْهبًلاًبًٔ
اى ایي ٛیق ٕبؽت ًلْم كه ؽية ّؽلد گوكیلًل .ثَاصو ثٔثٌل ّ ثبهُٓب ّ
ؿبهدگوُٓبٓ ایيُب اهٌیذ ٍلت هٔگوكیل ّ .چْى ٛیق ٍّیؼٔ ها كهثو كاّزٌل،
رْاى پبالیِ آًبى ُن هْعْك ًجْك ّ .یب ثِزو ثگْیین :اهاكٍ ثوپبالیِ ایي اكواك
ّعْك ًلاّذ)۶۳(».
وُؿًٌبقِ۵۰ّ« :هزٔ یک رْکل ثب ًبم ّ ػٌْاى اٍالهٔ ،كه آىؽل اى
كهعَٓ اهىُ ٍوْ ٛکٌل کَ اكواك آى ،فْك ها كیْاًَ لوت ثلٌُل (ّ یکكیگو ها
هْهبًلاى چؤٍ ،هْهبًلاى ثٌگٔ ،هْهبًلاى ثلهبُ ،هْهبًلاى ّواثٔ ،هوبهٓ...
فطبة کٌٌل) ّایي ػٌبّیي هجبُبد کٌٌل ّ ؽزٔ كه ًْویبد ،اى ایي ًْع اكواك
ثَػٌْاى هِوهبى هلٔ یبك ًّْل ،پیلا اٍذ کَ هُجوٓ آى كاهآ چَ فْٖٕیبد
اٍالهٔ ّ اًَبًٔ اٍذ ّ .چَ هُّ ّ هٌْٔ ثَػٌْاى الگْ ّ ًوًَْ اى فْك رجبهى
هٔكُل؟!!»()۶۳
ایي ُب ایواك ُبی ثْك کَ ههجبی كهّى گوُّی آهبی هياهی ثو اّ ّاهك کوكٍ ّ
اى ىهوٍ ی ػْهل ّکَذ هيای ثوّووكًل؛ اهب ٛوكلاهاى هياهی ًَ رٌِب ایي
ارِبهبد ها هك ًکوكًل ثلکَ ثَایي هْاهك اكزقبه ًیي کوكًل:
«آىکَ آگبُبًَ كیْاًَ هّْٔك ثبیل ثوآ ُوَ هطوػ وُؿًٌبقِ۵1:
ثبّل .عٌگ هبل كیْاًَُب اٍذ ّ ،كیْاًَگٔ فْاٍذ عٌگ اٍذ .ثگناهیل هي
هطبثن إلیذ فْیِ ّ إلیذ عٌگ ،كیْاًَ ثبّن .آىچَ كه عٌگ هؼوْل اٍذ؛
ثٔهؽؤ اٍذ .كیْاًَگٔ كه عٌگ ،عبًْیي افالم كه ٕلؼ اٍذ .عٌگ ثَكیْاًَ
ٙوّهد كاهك ،چْى هٌطن عٌگ ،كیْاًَگٔ اٍذ)۶۴(».
اظِبهاد فْك آهبی هياهی ًیي فًْْذ ُبی ثَکبه هكزَ ها رآییل هٔکٌل:
«كو ٜیک چیي ها رْعَ ثکٌیل ،آى کَبًٔ کَ اى ّوب وُؿًٌبقِ ۵2:
فلآ ًبفْاٍزَ ؽبٙو هًّْٔل کَ ثَّوب هلذ فیبًذ کٌل ایيُب ها ٌّبٍبیٔ کٌیل.
كیگو ایيُب رْأً ؿیو اى فویل ّ فیبًذ ،رْاى ًلاهك کَ ثیبیل عٌگ ٍوًّْذ
رؼییي کي ها ،عٌگ کٌل)۶۵(».
وُؿًٌبقِ۵3« :یک هَؤلَ ُن كهایي اٍذ کَ پیو ،عْاى ،هوك ،ىى،
کْچک ،ثيهگ هزْعَ ثبّیل کَ كه ثیي ّوب کٌ فیبًذ ًکٌل ،اگو فبئٌٔ هٔآیل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۸۶ .....................................................
رجلیؾ هٔکٌل فالف هٌبكغ ّوب ایغبك ّؽْذ هٔکٌل ،ایغبك رْْیِ هٔکٌل .ثبیل كٍذ
گیو ثکٌیل ّ ثیبّهیل کَ عيا ثلُین)۶۶(».
كه هْهك «ّوبم ػویلرٔ ؽية ّؽلد» کَ رب ؽل ىیبكٓ ثَاًوالة ایلیْلْژیکٔ
هغبُلیي فلن ایواى ّجبُذ كاهك ،ثَهْٙغگیوُٓبٓ هطجْػبد ُْاكاه آهبٓ
هياهٓ كه میلُ ّ ،وچٌیي كه ثقِ «ّجؼ هبئْئیَن» هواعؼَ ّْك .ایي هطجْػبد
ٙوي هّٓکوك ثَّؼبهُبٓ «ًیًْبىٓ» ثَچوفُِبٓ ٕویؼ ػویلرٔ ّ ػلّل اى
ثبّهُبٓ هنُجٔ رؤکیل كاهًل.
وُؿ ًٌبقِ ۵۹« :اكواكٓ ثلًبم ،ثلٍبثوَ ،كبٍل ّ هؼلْمالؾبل؛ گوٍُّبٓ
كْبه ها ٍبىهبىكُٔ ًوْكٍ ّ ػلیَ اكواك ؽية ّؽلد کَ ًظو هقبلق ثب هياهٓ
كاّذ ،هُجوٓ هٔکوكًلّ .عْك «کْرَگبًٔ» رؾذ هلیویذ ایيگًَْ اكواك ،كه
ُویي هاٍزب هبثل رؾلیل اٍذ .کَ اِػوبل اًْاع ّکٌغَُبٓ ّؽْزٌبک عَؤ ّ
هّؽٔ ،یبكآّه عٌبیبد کوًْیَن كه «فبك» ها ىًلٍ هٔکوك .ؽزٔ اگو اكواك كه
ىیو ّکٌغَ ،ثَهولٍبد ٍْگٌل یبك هٔکوكًل ،ثب اُبًذ ّ رُْیي ّومآّه ثَُوبى
هولٍبد هْاعَ هّٔلًل)۶۳(».
آغبلیثكیکپبیبٌ
ىًلٍ یبك «هِبه ػبٕی» ّبػو ًبمكاه ٌّٛی ،کزبة کْچکی كاهك رؾذ ُویي
ػٌْاى ،ػبٕی کَ فْك كه كّهاى عٌگُبی كیْاًَگی كه کبثل ىًلگی هیکوكٍ ّ
ػبهجخاالهو كه ًزیغَی إبثذ هَزوین هاکذ ثَفبًَاُ ،عبى ثبفذ؛ رب لؾظَی کَ
كه هیل ؽیبد ثْكٍ اٍذّ ،هبیغ ها ثَْٕهد ٍبػزی ّ «لؾظَّوبه» صجذ کوكٍ
اٍذ .كه یک هْهك اّ كه کزبثِ اى ًبؽیَی اى کبثل ًبم هیثوك کَ كه آىهْهغ
رؾذ کٌزول ؽية ّؽلد آهبی هياهی ثْكٍ اٍذ .ػبٕی هیگْیل:
« كم ؿوّة ثْك ّ هوكی ُوَوُ ها کَ كهك ىایوبى گوكزَ ثْك ،ثبالی یک
کواچی ًْبًلٍ ّ كه عبكٍ هّاى ثْك؛ ٍوثبىاى هزؼلن ثَپٍْزَی ؽية ّؽلد علْ
آى هوك ها هیگیوك ّ ٍئال ّ عْاة هیکٌل کَ ثَکغب هیهّك ،هوك عْاة هیكُل
کَ ُوَوُ كهك ىایوبى گوكزَ ّ اّ ها ثَّلبفبًَ هیثوك؛ ٍوثبىاى آهبی هياهی
آى هوك ّ ُوَوُ ها ثَكافل پَزَ ُلایذ هیکٌٌل ّ هیگْیٌل« :فْة ،فْة؛
ثیبه ،ثیبه!» هب رب ؽبال ُوَچیي كیلٍاین ،كو ٜىایلى ىى ها ًلیلٍاین؛ ثیبه رب ثجیٌین
ىى چطْهی هیىایل ّ ثچَی آكم چطْهی ثَكًیب هیآیل!»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۸۷ .......................................................
ایي ٍوثبىاى پیِ اى آى ،هیـ کْثیلى ثٍَو ُوٌْٛبى پْزْى ها اعواء کوكٍ
ثْكًل ّ ،کْهٍُبی آكمٍْىی ثَهاٍ اًلافزَ ثْكًل ّ ،هْبُلٍی ههٔ هوگ ها
رغوثَ کوكٍ ثْكًل ،ثویلى ٍیٌَی ىًبى ّ رغبّى عٌَی ثَکْكکبى یزینفبًَُب ثقْی
كیگو اى اكزقبهاد ّبى ّلٍ ثْك ّ ،ػجبهد هیزویک "یب ًْد ُياهی ،یب كٍزْه
هياهی ،یب پٌظ كهیوَ ٍْاهی" ّهك ىثبى ّبى ثْك .ایي ػجبهد هیزویک كه
فْٖٓ ُياهٍُب ثَکبه هیهكذ؛ یؼٌی ثوای کَبًی کَ ُياهٍ ثْكًل ّ ثَُویي
كلیل هْوْل هیـکْثی ّ کْهٍی آكمٍْىی ّ رْپٍْاهی ًویّلًل؛ لکي ثبیل
ٍْاهی هیكاكًل؛ ّلْ کَ ُياهٍ ُن ثبٌّل!
گچ گوكزي هوثبًیبى ّ ثَرْپ ثَزي ُوٌْٛبى پْزْى ًیي ثقْی اى اكزقبهاد
ّبى ثْك ...رْپچیُبی هياهی ّهزی کَبًی ها كٍزگیو هیکوكًل ّ عبٍ ثوای
ًگِلاهی یب كوٕزی ثوای اًزوبل آًبى ًلاّزٌل ،یب ؽزی ثوای رلویؼ ّ ٍبػذریوی،
اى هوثبًیبى هیپوٍیلًل کَ فبًَربى کغب اٍذ؟
(هضال) کَی هیگلذ فبًَام كه هیلاى ِّو اٍذ؛ اثزلاء عیت اّ ها فبلی
هیکوكًل ّ كاهاییاُ ها هیگوكزٌل ّ هیگلزٌل کوایَاد ها ثلٍ کَ ُویي لؾظَ رْ
ها ثَفبًَاد ثلوٍزینٍ .واًغبم اّ ها ثَرْپ هیثَزٌل ّ لْلَی رْپ ها ثَُوبى
ٍوذ هیچوفبًلًل ّ ثب گلزي ایي عولَ کَ "ؽبال ثوّ ثَفبًَ اد" رْپ ها ّلیک
هیکوكًل !...
كه ىهبى اًوالة كُوبًٔ چیي ،رؤکیل ػوین "هبئْ" ثو اًٚجبّ ٛلیل ّ
هَئْلیذپنیوئ هیلیْیب ثْك .آىُب اعبىٍ ًلاّزٌل رؾذ ُیچ ػٌْأً اى هوكم
افبمٓ کٌٌلُ .وعب ًبى هٔفْهكًل ؽزوب ً پْل آى ها هٔپوكافزٌل .ایي یک إل
اًوالثٔ اٍذُ ،وَٓ اًوالثیْى كه ُوَعب ثَُویي ًؾْ ػول کوكٍ ّ هٔکٌٌل.
چٌبىکَ كه هٌبثغ آهلٍ اٍذ ،كه عویبى «هاُپیوبیٔ ثيهگ» ٌُگبهٔ کَ هبئْ ّ
ُوواُبى ثَهویَٓ ّاهك ّلًل ،هیِ ٍلیل هویَ اى هّٓ كلَْىٓ ثَهبئْ ًٖیؾذ
کوك کَ كٍذ اى هقبللذ ثب هژین "چبًکبٓچک" ثوكاهك ّ .فطبة ثَهبئْ اكيّك:
ثبّهکوكًٔ ًیَذ کَ رْ ثبایي چٌل ًلو هؼلّك ّ كٍذ فبلٔ ثزْأً ثواهرِ رب كًلاى
هَلؼ چبًکبٓچک ؿبلت ّْٓ.
هبئْ كه عْاة پیو هوك كو ٜیک عولَ گلذ: ـ
ـ «هژین "چبًکبٓچک" هكزٌٔ اٍذ؛ چْى پٍْیلٍ اٍذ».
ـ پیو هوك هؼٌٔ ایيعولَ ها ًلِویل ّ پوٍیل« :یؼٌٔ چگًَْ پٍْیلٍ اٍذ؟»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵۰ .....................................................
هبئْ پبٍـ كاك« :هب اکٌْى اى ایي هویَ هٔهّین ،هزؼبهجب ً ًیوُّبٓ ـ
"چبًکبٓچک" ّاهك هًّْٔل ،آى ّهذ رْ ثجیي کَ هژین "چبًکبٓچک" چگًَْ
پٍْیلٍ اٍذ».
هزؼبهت فوّط ًیوُّبٓ هبئّْ ،اؽلُبٓ اهرِ " چبًکبٓچک " ّاهك هویَ
ّلًلُ ّ ،وَ كیلًل کَ چَ ظلن ّ كَبك ،ىّهگیوٓ ،اٍلؾَ كؤّّ ،هزل ّ ؿبهد ّ
رجبُٔ ثَپب کوكًل...
ثْبٖال23وُجهّ
فبک
كه كواگوك هٌبهْبد كهًّٔ «ؽية ّؽلد اٍالهٔ» کَ هزؼبهت ّوبم ٍوزٔ،
عٌبؽٍٔ ،یبٍٔ ّ ؽزٔ اػزوبكٓ هّى ثَهّى كه هیبى عٌبػُب رؼوین هٔیبكذ،
ٍواًغبم ،كه ٌٍ ۲۳جلَ ۱۳۳۳عٌگٔ پورللبد هیبى آهبیبى ػجلالؼلٔ هياهٓ (ٍبثن
هُجو ٍبىهبى ًٖو) ّ دمحم اکجوٓ (ٍبثن هُجو ٍپبٍ) كه ؿوة کبثل ّوّع ّل کَ
هلد ثیَذ ّ ِّ هّى عویبى كاّذ .عيئیبد هبّهغ كه ًْویبد كّ ٛوف ّ
ًْواد ثٔٛوف ،ثَرلٖیل هٌؼکٌ اٍذُ .وكّ ٛوف اى ٌٍ ۲۳جلَ هيؽیش یک
هّى ربهیقٔ یبك هٔکٌٌل .اٛواكیبى اکجوٓ فجو اى ّهْع كبعؼَٓ ػظین هٔكٌُل.
ًْویبد ٛوفكاه اکجوٓ ثَرؤکیل هٔگْیٌل« :كه عویبى كبعؼَٓ ٌٍ ۲۳جلَ ثیِ اى
كٍُياه ًلو ثَهزل هٍیلًل)۶۶(.
ا ّهب آهبٓ هياهٓ کَ ِّهبٍ ثؼل اى آى ىًلٍ ثْك ،كهایي هْهك چٌیي هٔگْیل:
«ا ّهب هب علْ رْٛئَ ها كه هّى اّل گوكزینّ .وب كیلیل وُؿًٌبقِ۵۵:
کَ كه ایيعب آىچٌبى عٌگ ّ آكمکْٔ پیِ ًیبهل)۶۶(».
كه ۶عْىآ ُوبى ٍبل اًزقبثبد كهّى ؽيثٔ ثوآ رؼییي هٌْٔ ػوْهٔ
ثوگياه ّلٍ ثْك کَ آهبیبى هياهی ّ اکجوی كّ یب ٍَ های افزالف كاّزل:
«ػلذ ایيکَ آهبٓ هياهٓ ثَّلد اى ًَْذ ٍبلیبًَ وُؿًٌبقِ ۵۸:
ًگواى ثْك ،ػلم رٖبؽت آهاء هْاكن فْك ثْك؛ ا ّهب ثؼل اى هاٍ اًلافزي رظبُواد
هَلؾبًَ ّ ،كؼبل کوكى كیپلوبٍٔ رطویغ ،ثَآیٌلٍٓ فْك اهیلّاه ّل ّ كه ًزیغَ
هْكن ّل کَ كه ًَْذ ٍبلیبًَٓ ؽية ،ثبالرو اى آهبٓ اکجوٓ هأٓ آّهك .ثوفالف
اًزظبه ،ثَرٖبؽت آهآ ثبالرو اى ههیت كٍذ یبكذ)۳۰(».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵1 .......................................................
عویبى ٌٍ ۲۳جلَ كاهآ اثؼبك پیچیلٍ ثْك ،رؤصیواد ػوین ثوعبٓ ًِبك ّ روویجب ً
ٍوًّْذ ُوَ چیي ها هْقٔ کوك .پبهٍٓ اى هٌلهعبد هطجْػبد ُْاكاه ُوكّ
ٛوف چٌیي اٍذ:
انفـَظكشبَتاکجكٖپیكايٌٕشُگ23وُجهّ :
وُؿًٌبقِ ۵۵ٍ ...:بػذ ٍ ۰۲ : ۳۰ؾوگبٍ هّى ۲۳ـ ۰۶ـ ۱۳۳۳هؾل
ٍکًْذ ثٌلٍ ّ ؽوکذ اٍالهٔ ّ ثقِ ٍّیؼٔ اى ؽية ّؽلد هْهك ؽوالد
ٍّیغ ثٍَّیلَٓ ٍالػُبٓ ٍجک ّ ٌٍگیي هواه گوكذ ّ ثَآرِ کْیلٍ ّل .آهبٓ
هياهٓ فْى ؽية ّؽلد ها هیقذُ ،ياهٍ ّ رْیغ ها ُلف هواه كاك .هي كه ایي
هْهك ُیچ روكیل ًلاهم کَ هَئْلیذ ّوّع ایي عٌگ کَ كه ؿوة کبثل ّؼلَّه
ّلٍ ّ هوكم هب كه آى هٍْٔىًلٕ ،ل كه ٕل ثَكُّ آهبٓ هياهٓ اٍذ .ایْبى
هوكم فْكُ ها ُلف هواه كاك .كه گنّزَ ،آهبٓ هياهٓ هب ها كٍ ثیَذ ًلوٓ كه
پبٓ هٌبكغ هكوبٓ فْك هوثبًٔ هٔکوك؛ ا ّهب ایي ككؼَ ّوْیو ها ثٌب کْیل ّ فْكُ
ّوّع کوك ثَگوكى ىكى هوكم ّ فبًَ ّ فوهي فْكُ ها آرِ ىك!()۳۱
وُؿًٌبقِ ۵۶« :روبم ؽية ّؽلد اٍالهٔ ،ثَٙویوَٓ آهبٓ هياهٓ ثَریؾ
چپُٔب مثؼ ّل ،هٚیَٓ ٌٍ ۲۳جلَ ها هبئْئیَذُب ّ چپُٔب هاٍ اًلافزٌل رب ّیؼَ
ها ثکْثٌل ّ ػلوبء ها ثکْثٌل .كه ٌٍجلَٓ ۳۳کَ آهبٓ هياهٓ کْكرب کوك ،ثیِ اى
ِّ ُياه ًلو كه ؿوة کبثل رٍْ ٜهياهٓ کْزَ ّلًل)۳۲(».
رؾلیل ًْویَ ی ثالؽ اى ؽٌبػ اکجوی كه هْهك ػلل ّ ػْاهت كبعؼَ ی ۲۳
ٌٍجلَ کَ كه ّوبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ كه هن چبپ ّل ،چٌیي اٍذ:
ؾْٗفبشؼّٖ23وُهّ :»13۵3
وبليبٌوُؿًٌبقِ۵۷:«زـ
«آهبٓ هياهٓ ثؼل اى آىکَ اى ًَْذ ػوْهٔ ؽية هأٓ الىم ها ثَكٍذ
آّهكً ،زْاًَذ اًزظبهاد ؽية اٍالهٔ ها كه ّْهآ ُوبٌُگٔ رؤهیي کٌل؛ ىیوا
اػٚبٓ ؽية کوبکبى ثو هْٙغ ثٔٛوكٔ كه عٌگ رؤکیل هّٔهىیلًل ّ ایي هًّل
ثوآ رؤهیي اُلاف ّْهآ ُوبٌُگٔ هٌبٍت ًجْك ...آهبٓ هياهٓ كه اعوآ ایي
هِن ثبیل اكواكٓ هياؽن ها اى ؽية ّؽلد پبکٍبىٓ هٔکوك کَ ثبالفوٍ ٛوػ ّ
ًوَْٓ آى آهبكٍ ّل ّ ثَرؾون آى كه ّجبًگبٍ ٌٍ ۲۳جلَٓ ۱۳۳۳كٍذ ىك!!»
ػًكفبشؼّٖ23وُجهّ»:
«
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵2 .....................................................
«عٌگ ٌٍ ۲۳جلَ ثوفالف عٌگُبٓ كیگو ،ثب ًوَْ ّ ٛوػ هجل ثَهاٍ اكزبك؛
ا ّهب ػون ایي كبعؼَ ،گنّزَ اى رْلیل افزالف هیبى هوكم ّیؼَ ،اى ًظو ٍّؼذ،
کیلیذ ّ کویذ ثٍٔبثوَ ثْك .ایي عٌگ کَ کنرو اى یک هبٍ ْٛل پیلا کوك ّلد
رللبد ّ فَبهاد آى ثَیبه ٍّیغ ثْك؛ ىیوا كه ایي عٌگ ثوآ اّلیي ثبه ثْك کَ
ٛوفُبٓ كهگیو ثب اُلاف هزلبّد ثبالٓ یک ًوطَ آرِ هٔگْْكًل .كٍّذ ّ
كّوي ثب روبم رْاى ثو ٍو هوكم ؿوة کبثل آرِ هٔهیقزٌلً .یوُّبٓ ّوبل
ثَهُجوٓ كٍّزن اى یک ٍْ ّ ؽية اٍالهٔ ؽکوزیبه اى ٍْٓ كیگو ،عوؼیذ ّ
ارؾبك اٍالهٔ ٍیبف اى ٍْٓ ٍْم ،آهبٓ هياهٓ ّ ؽوکذ اٍالهٔ اى ٍْٓ
چِبهم».
«آهبٓ هياهٓ ثب ایي ػول ّگلذ اًگیيُ ثوآ كٍّذ ّ كّوي كوٕذ ٛالیٔ
كاك رب هٌبٛن هؾوّم ّیؼَ ها ثب ثِبًَُبٓ هزلبّد ثکْثٌل».
«آهبٓ هياهٓ هبكه ًجْك کَ ایي عٌگ كبعؼَآهیي ها ثًَلغ فْك پبیبى كُل؛ ا ّهب
رِبعن ثٌُٔگبم ؽية اٍالهٔ اى پْذ هْاٙغ ؽوکذ اٍالهٔ ٍجت ّل کَ رپَٓ
اٍکبك ها اى كٍذ آًبى ثیوّى آّهك ّ فبٛو هياهٓ ها اى ًزبیظ ایي عٌگ آٍْكٍ
ٍبفذ».
«َحبییس23وُجهّ»:
«اهلام ؽیوداًگیي هياهٓ ٍجت ّل کَ پیبهلُبٓ فطوًبک ثوآ عبهؼَٓ
ّیؼَ كه ٍطؼ هٌبٛن ُياهٍعبد ثَثبه آّهك؛ ىیوا ُياهٍعبد ثَُوللٔ ّ
ُوگوایٔ کَ هٌغورؤٍیٌ ؽية ّؽلد ّل ،اى هؾبم ریوٍٓ كزٌَ ّ افزالف ثیوّى
ّلٍ ثْك .ایي ثبه آرِ ًلبم ّ كزٌَٓ کَ اى ّؼلَٓ عٌگ فبًوبًَْى ٌٍ ۲۳جلَ
ثوفْاٍزَ ثْك ثو فوهي ّؽلد ّ ُوللٔ ایي هوكم ىثبًَ کْیل .آهبٓ هياهٓ ثلّى
ایيکَ ثقْاُل پْزْآًَ إلٔ فْك ها كه اثِبم كزٌَ ّ افزالف کْبًل ّ ایي کبه كه
هًّل ٍوْ ٛهياهٓ هْأصو اكزبكّ .لٔ هِنرو اى ُوَ ایغبك ُیغبًبد ّ الزِبثبرٔ ثْك
کَ ثو اصو اًْؼبة ؽية ّؽلد كه هیبى ُياهٍعبد پب گوكزَ ثْك ّ كه كهاى هلد
فً ٜلبم ّ افزالف ها كاهي هٔىكً .زبییظ اهاكٓ ّ ؿیو اهاكئ رواژكٓ ٌٍ ۲۳جلَ
ها هٔرْاى ثَاهْه میل فالَٕ کوك:
ؾقوططشبيؼٌّٖیؼّ :
1ـشٕاؼحالفٔجٍُس
آهبٓ هياهٓ كه ٌٍ ۲۳جلَ اكواكٓ ها ٛوك ّ ؽنف ًوْك کَ كه عبهؼَٓ ّیؼَ
كاهآ ٍبثوَٓ هجبهىارٔ ّ عِبكٓ ثْكًل ّ ًلْم هبثل رْعَ كه ٍطؼ ُياهٍعبد
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵3 .......................................................
كاّزٌل .هَلن اٍذ کَ كوایٌل هْٙغگیوٓ ػلیَ ایي اكواك ّ هزِن ًوْكى آًبى
ثَفیبًذ ّ هؼبهلَ ،هبثل هجْل ثوآ ُوَگبى ًجْكٛ .جیؼٔ اٍذ کَ كه هوبثل ایي
اهلاهبد ،ثبیل ػکٌالؼولُبٓ ها هٌزظو ثْك ّ کنرویي ػکٌالؼول آى ػلم اػيام
ًیوّ اى ُياهٍعبد ثَکوک هياهٓ ثْك ّ ثَرلهیظ عبهؼَٓ ُياهٍ كه افزالكبد
ػوین كوّ هكذ».
كْٖبٖضؿاقلٌٗ :
يطجٕػبتٔشٓثگی
2ـ
ثوفٔ اى اكواك هـوٗ كه پِّْ هلػ ّ ٍزبیِ اى آهبٓ هياهٓ عبٓ پبٓ فْك
ها كه ًْویبد ایي ؽية ثبى ًوْك ّ اى آىعب کَ ثو ارقبم هْٙغگیوُٓبٓ ٙل
اٍالهٔ ّ ٙل هنُجٔ كه ٍطؼ ٍّیغ پوكافذ ،كبعؼَٓ ٌٍ ۲۳جلَ ها کَ ُياهاى
ًلو اى هوك ّ ىى هوكم ُياهٍ ّ ّیؼَ ها هوثبًٔ گوكذ ،هّى هیالك آىاكٓ ّ
ٍوآؿبى هیبم هلٔ كاًَزٌل ّ آهبٓ هياهٓ ها هِوهبى اٍبهد ّکي لوت كاكًل ّ فٜ
هياهٓ ها یک الگْ ّ ًوًَْ هؼوكٔ کوكًل ّ ؽزٔ رَل ٜهياهٓ ثو ؿوة کبثل ها
کَ ُوواٍ ثب ثٔاهٌیزٔ ّ رغبّى ثَاهْال ّ ًْاهیٌ هوكم ثْك ،ؽکْهذ ًوًَْٓ
عِبًٔ ػٌْاى كاكًل ّ رْاًَزٌل اى ٛوین ایي هجبلـبد فٌلٍآّه رووة ثٍَبؽذ آهبٓ
هياهٓ پیلا کٌٌل»...
3ـاوحكاجژَٖظبيٗٔؼظاؼحالف :
«ثٔروكیل ،افزالف كه هیبى ّیؼَ ّ ُياهٍعبد ّکٌٌلٍرویي ّٙؼیذ ثْك کَ
ثؼل اى ٌٍ ۲۳جلَ كُبى ثبى کوك»...
۹ـؼٍَٕثفكُْگٗ :
« ...پوّاٙؼ اٍذ کَ كواه اى ّاهؼیبد ثوآ ُویَْ هوکي ًیَذ ّ چَ ثَب کَ
ّاهؼیبد ،هاٍ كواه ّ کزوبى ها ٍل کٌل ّ آىگبٍ اكزٚبػ ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ ،كوٌُگٔ
ّ ًظبهٔ لجویي ّْك...».
«آیب کَٔ کَ ُوکبهاى ؽيثُٔ ،نًژاك ّ ُنهنُت فْك ها رؾول ًزْاًل ،هٔرْاًل
ثَػلالذ اعزوبػٔ هؼزول ثبّل؟ ّ کَٔ کَ ّؽلد عبهؼَٓ فْك ها ثب ثَهاٍ اًلافزي
عٌگ ٌٍ ۲۳جلَ كهُن ثْکٌل ،هٔرْاًل ثَّؽلد هلٔ کوک کٌل؟»
يُبوجبتثبظمةاواليٗ
ؽية اٍالهٔ اى ُوبى اثزلآ ٍبل ۱۳۵۶ثب اؿوبٗ ّ ّوبرذ كّلذُبٓ
هیيثبى ،كه پبکَزبى ّ ایواى ،اهلاهبد ًبثْكکٌٌلٍ ػلیَ ًیوُّبٓ ثواثوٓ ٛلت ها
كه ٕله ّظبیق فْیِ هواه كاك .روّهُبٓ کَ ایي ؽية كه ْٛل هلد كؼبلیذ
فْك كه پبکَزبى اًغبم كاكٍ ،اى ؽل كيّى اٍذ .ؽزٔ ثواثو ثب گْأُ پیبم هِبعو
(ّوبهٍُبٓ ۱۳ـ ۱۶اٍل ّ ٌٍجلَ ّ )۱۳۵۶كیگو هٌبثغ هبثل اػزوبك ،ؽية
اٍالهٔ كه ِّوُبٓ هقزلق پبکَزبى ّ ایواى كاهآ ىًلاىُبٓ فْٖٕٔ ثْكٍ ّ
هطبثن ثب هیل فْك اكواك ها هٔهثْك ،ثبىعْیٔ ّ ّکٌغَ هًٔوْك ،ؽزٔ ؽکن اػلام
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۵۶ .....................................................
ٕبكه ّ اعوا هٔکوك .اى كافل کْْه کَ إالً هپوً؛ آىعب ٍواٍو عيیوٍٓ
ّؽْذ ثْك.
ؽية اٍالهٔ ،هُجوٓ ٍبىهبى ًٖو (ثؼلا ً ؽية ّؽلد) ها ًیي كویت كاكٍ ّ
ثب ٛوػ كٍّزٔ كویجکبهاًَ ،اّ ها كه عِذ اعوآ هٌْیبد فْیِ اٍزقلام کوك.
ـ پیِرو اّبهٍ کوكم کَ كه ًقَزیي هّىُبٓ ٍبل ۱۳۵۶آهبٓ هياهٓ ثَُوواٍ
اثْمه ؿيًْٓ كه پیْبّه ثَػْٚیذ ؽية اٍالهٔ كهآهلٍ ثْكًل .هي ّقٖب ً كه
ٍبل ۱۳۶۱كزْکبپٔ کبهد ػْٚیذ آهبٓ هياهٓ كه ؽية اٍالهٔ ها كیلٍام کَ
ثٍَبل ۱۳۵۶اى ككزو پیْبّه ٕبكه ّلٍ ثْك( .هٔكاًین کَ ؽية اٍالهٔ كه رِیَ
ّ صجذ ّ ٙج ٜاٌٍبك ّ هلاهک فیلٔ علٓ ّ ثب اًٚجب ٛاٍذ .ثَُویيهواه،
ُناکٌْى روبم ككبرو صجزٔ آى ؽية هؾلْظ اٍذ ّ ثَاؽزوبل هویت ثَیویيًَ ،قَٓ
اى ایي "ٍیبَُ" ًیي ثَآى هْإلذ فْاُل کوك؛ ثٌبثوایي ،ؽية هٔرْاًل كه ایي
هْهك اظِبه ًظو ٕویؼ ًوبیل ).هياهٓ كه آفویي هّىُبٓ ثِبه ُوبى ٍبل
ثَایواى آهلٍ ّ كه رْکیل ٍبىهبى ًٖو ؽَٖ گوكذ؛ لکي اثْمه كه پیْبّه هبًل
ّ ثَؽیش ًوبیٌلٍٓ اُل رْیغ كه ؽية اٍالهٔ ثَکبه اكاهَ كاك .اّ كه ایي هْهغ ثب
رقلٔ "كبٙلٔ" (ؽَیٌؼلٔ) ٌّبفزَ هّٔل.
كه ٍبلُبٓ ۱۳۵۶رب ( )...كبٙلٔ كه ایواى ثْك ّ كه چبهچْة ؽية اٍالهٔ
كؼبلیذ هٔکوك ،كه ُوبى ىهبىُب ؽية اٍالهٔ كه هن ًیي ككزو گْْكٍ ثْك ّ
كبٙلٔ اؿلت كه ُوبى ككزو هن ٍکًْذ كاّذ ،كّ ًلو هْلْئ كهٓ ىثبى ًیي
ثَُوواٍ اّ كه ُویي ككزو كؼبلیذ هٔکوكًل ،هب اؿلت ُولیگو ها هٔكیلین ّ ثَیبه
ٕویوبًَ گپ هٔىكین كبٙلٔ كاهآ فٖبیل ثوعَزَ ،اى عولَ ٕواؽذ لِغَ ثْك
اّ كه ُوهْهغ ًّْزَُبٓ ثب آهم ّ ًْبى ؽية اٍالهٔ ّ اهٚبٓ ؽکوزیبه اى کیق
فْك ثیوّى هٔآّهك کَ هزٚوي ّػلٍُبٓ هًگیي ؽکوزیبه ثَعبهؼَٓ رْیغ اكـبًٔ
كه كوكآ پیوّىٓ ثْك .كبٙلٔ علا ً ثبّه كاّذ کَ ؽکوزیبه ثَایي ؽوفُبٓ فْك
ػول فْاُل کوك .ثؼلُب هؼلْم ّل کَ آهبٓ هياهٓ ًیي ثَُویي ثبّه ثْكٍ اٍذ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۵۷ .......................................................
ًگبٍ ٍبیکْلْژیک ثَكورْه صبثذ هیکٌل کَ عٌبة هياهی رب چَ اًلاىٍ ّیلزَی ؽکوزیبه ثْكٍ اٍذ!
ثبلٖثبٌؼٕقيؽبطت
كه هغوْعً ،یًْبىٓ ُياهٍگٔ كه ایي هوؽلَ اى ربهیـ ،اٌٍبكٓ اى فْك ثَعب
گناهكٍ اٍذ کَ علا ً هْعجبد اٍزِياء فْیِ ّ ٍواكکٌلٍگٔ ُياهٍُبٓ ّواكزوٌل
ها كواُن کوكٍ اٍذ .اى ایي هٚؾکرو كیگو چَ ثبّل:
«ٛوػُبٓ ًظوٓ اٍزبك كه كّهاى ٍَ ٍبل وُؿًٌبقِ 1۰۵:
هوبّهذ كه ؿوة کبثل ثَهوؽلَٓ ػولٔ هٍیل ّ ایْبى هبكه ثَرْکیل ؽکْهزٔ
کْچک كه كهّى ؽکْهذ کبثل گوكیل ،ؽکْهزٔ کَ هبیَٓ اكزقبه رْیغ ّ
ُياهٍُب ثَؽَبة هٔآیل ،ؽکْهذ ؿوة کبثل ًوْك ػیٌٔ یک ؽکْهذ هلٔ ّ
اٍالهٔ ثْك؛ ُویي ؽکْهزٔ کْچک چٌبى ّؽْذ ّ هػجٔ كه كلُب اًلافذ کَ
روبهٔ هلهدُبٓ هٌطوَ ّ عِبى كه پٔ ؽنف آى اى ٕؾٌَٓ گیزٔ ّلًل .هّّٔ
کَ ثبثَهياهٓ كه ؽکْهذكاهٓ پیًِِبك هٔکوك ّ فْك كه ؿوة کبثل ثَهوؽلَٓ
اعوا گناّذ ،هّّٔ ثْك کبهالً اثزکبهٓ ّ ًْ؛ روً اى كکو هياهٓ ًَ ،رٌِب
ؽکْهذگواى كه کْْه ها كوا گوكذ ،ثلکَ ؽکْهذگواى ثیوّى ُن ثَّؽْذ
اكزبكًل کَ ًْْك هاٍ ّ هٍن هياهٓ عِبًٔ گوكك ّ .ایيعب ثْك کَ ٍواًغبم ،كه یک
ٍوٓ ایي هـي هجزکو كهُن کْثیلٍ ّ هزالّٔ گْذ)۶۶(». رْاكن ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۶۶ .....................................................
هواه اٍذ چَ کَبًٔ جبقیػوبلیثكيجُبیکفة!
كویت كاكٍ ًّْل؟ فْاًٌلٍٓ ایي ٍطْه ؽن كاهك ثپوٍلُ :وگبٍ اّٙبع چٌبى ثْك
کَ ًْیٌَلٍ اكػب هٔکٌل ،پٌ چوا ُياهٍُب كْط كْط اى کبثل هٔگویقزٌل؟ چوا
ثَؽکْهذ هثبًٔ ّ هَؼْك رَلین هّٔلًل؟ چوا فوّط هبچبم هًّن گوكذ؟ (اٌٍبك
۵۲ـ )۵۴چوا ٌٍ ۲۳جلَ ثَّعْك آهل؟ُ ...وَ هٔرْاًٌل ثلِوٌل کَ ّهزٔ اّٙبع كه
یک هؾی ٜثِجْك هٔیبثل هوكهبى گوٌٍَ ثوآ کبه ّ ىًلگٔ ثلاىٍْ ُغْم
هٔثوًل؛ ًَ کَ اى آىعب كواه هٔکٌٌل!...
ؿاقيٌَٕٗؿ
ثّآْىحّگٗثی
ٔشؿاٌْبٖؼفحّ
ٕ ُؾق كیٌٔ ّ هزْى افالهٔ آهلٍ اٍذ کَ اًَبى كاهآ چٌلگًَْ ًلٌ كه ُ
هٔثبّل اى آى عولَ ًلٍْٔ هٍْْم ثَ«اهبهٍ» ّ «لْاهَ» اٍذ کَ ُویک اًلکٔ
هجل ّ ثؼل اى اهرکبة عٌبیذ ّ عواین ثیلاه هّْٔك ،یؼٌٔ ُیچ عوم ّ عٌبیزٔ ّاهغ
ًؤّْك ،هگو ثَكوهبى ًلٌ اهبهٍ (ًلٌ ٍٍَّْگو) ّ ثال كبٕلَ پٌ اى ؽلّس
عٌبیذًْ ،ثذ ثًَلٌ لْاهَ (ًلٌ هالهذگو) هٔهٍل؛ لنا اٍذ کَ اهرکبة ُوًْع
عٌبیذ الهؾبلَ هٌغو ثَپْیوبًٔ ػوین هٔگوكك .ایي ُیچ اٍزضٌبء ًلاهك.
كه کْْه ،فبَٕ كه عویبى عٌگُبٓ كیْاًَگٔ كه ؿوة کبثل عوایین ّ
عٌبیبد ثّٔوبه (اى ُوًْع آى) ْٕهد گوكزَ؛ ایي ًجْك ،هگو ثَكوهبى ًلًْ
اهبهٍ ّ هىیلَ؛ اکٌْى پوٍِ ایيعب اٍذ کَ ًلًْ لْاهَٓ عٌبیذکبهاى عٌگٔ ّ
ّوکبء «گٍْبلَپوٍذ» کٔ ثیلاه هّْٔك؟
ًْبًَُبٓ ّعْككاهك کَ ایي ًلًْ ثَآهاهٔ ّ آَُزَگٔ ؽليّى ثیلاه =
هًّْٔلُ .ویيکَ اهوّىٍ ُوَٓ ٛوفُب ّ ّوکبء عٌگ كیْاًَگٔ كه رلاهک آًٌل
رب آىعٌگ ها هؾکْم کٌٌل ،گٌبٍ عٌگ ها ثَگوكى ایي ّ آى ثیبًلاىًل ،فْك ها رجوئَ
کٌٌل ّ گٌبٍ اكاهَی عٌگُبی كیْاًَگی ها ثَگوكى ایي ّ آى هٔاًلاىًل .ایيٍْ ّ
آى ٍْ ّؼبه ػوالًیذ ّ فوكّهىٓ ٍو كٌُلُ ،وَ ی ایي ُب ثَهلِْم ایي اٍذ کَ
ًلًْ لْاهَٓ یک ػلٍ كه ؽبل ثیلاه ّلى اٍذ ّ .ربىٍ کن کن هٔكِوٌل کَ چَ کبه
کوكٍاًل ،آىُب ثَآهاهٔ ّ آَُزَگٔ هزْعَ هًّْٔل کَ الگْٓ هياهٓ یک
رغوثَٓ ّکَذ فْهكٍ اٍذُ ،وکٌ ثَایي الگْ اهزلا کٌل ،ثبیل پیْبپیِ ّکَذ
رْأم ثب اكزٚبػ ّ هؾکْهیذ ربهیـ ها ثپنیوك .هگو ثب ّؽْذ ّ ٌّبػذ هٔرْاى
ثَعبٓ هٍیل؟
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۶۷ .......................................................
اهوّىٍ گلزَ هّْٔك :اگو كه اكـبًَزبى عبهؼَٓ هلًٔ ّ ًِبكُبٓ ًظبمهٌل
ّعْك هٔكاّذ ،آهبٓ هياهٓ ّ ُوگٌبًِ ؽزوب ً كه كیْاًَفبًَ ًگِلاهٓ هّٔلًل
رب ثَفْك ّ كیگواى آٍیت ًيًٌل.
ٍّْبٖ اِهٗ ثعكاٌ ثْٕٗیحٗ ؾق شبيؼّٖ ْماقِ» کَ ثَُلف کزبة «قی
رجوئَٓ آهبٓ هياهٓ اى اكزٚبؽبد عٌگ كیْاًَگٔ ًگبّزَ ّلٍ كه ٕلؾبد ّ ۲۱
۳۱ ّ ۲۵ ّ ۲۳ ّ ۲۲هٔگْیل:
«ثٌبثوایي ثبیل ثٍَواؽ هْبّهاى ِّیل وُؿ ًٌبقِ : 1۰۸
هياهٓ هكذ ّ آًبى ها ثَهؾبکوَ کْبًل کَ ایي هْبّهاى چَ کوكًل ّ چگًَْ
هْْهد هٔكاكًل کَ هياهٓ ثَایي ًزیغَ هٍیل کَ ثب چَکَٔ ّاهك عٌگ ّْك ّ ثب
چَکَبًٔ پیوبى كٍّزٔ ثجٌلك؟»
ـ «اى کَبًٔ کَ ثَػٌْاى هْبّهاى ِّیل هياهٓ ًبم ثوكٍ هًّْٔل ػجبهرٌل
يّللا ّلنٍ ،یلدمحم ٍغبكٓ ،هوثبى ػلٔ ػوكبًٔ یکبّلٌگٔ، اى :کوین فلیلٔ ،ػيی ّ
ّللا ٕبكهٔ پوّأً».
ؽکیؤ عبؿْهٓ ّ آیذ ّ
«اى هیبى ایيُب كّ ّقٖیذ اى ُوَ هِْْهرو ّ ثوعَزَ رواًل»:
۱ـ «هوؽْم ٍیلدمحم ٍغبكٓ کَ كه ؽبكصَٓ ٍوُْْ ٛاپیوب كه ثبهیبى پبیزقذ
ّهذ ؽکْهزٔ آهبٓ فلیلٔ عبى فْك ها اى كٍذ كاكٍ .یلدمحم یکٔ اى ثبىیگواى
ًوِآكویي كه علایٔ دمحم اکجوٓ اى آهبٓ هياهٓ ّ كّ ّوَ ّلى ؽية ّؽلد ثْك».
۲ـ «کوین فلیلٔ اٍذ کَ ؽکن كٍذ هاٍذ ِّیل هياهٓ ها كاّذ ّ
رئْهٍیي ائزالف ِّیل هياهٓ ثب گلت اللیي ؽکوزیبه ّ هواه هالهبد ّ ٕلؼ ِّیل
هياهٓ ثب ٛبلجبى ُویي آهبٓ کوین فلیلٔ ثْك ّ ًوِ کوین فلیلٔ كه علایٔ دمحم
اکجوٓ ّ كوّپبّٔ هلهد ّ ُیوٌَٓ ؽية ّؽلد ًَ هبثل اًکبه اٍذ ّ ًَ چیيٓ
پٌِبى ّ پّْیلٍ اى ًظوُب .ىیوا کوین فلیلٔ هياهٓ ها ثَهناکوٍ ّ ٕلؼ ثب ٛبلجبى
رْْین ّ روؿیت کوك ،اهب فْكُ ّت هجل اى ِّبكد هياهٓ اى ؿوة کبثل
ثَپبکَزبى گویقذ»...
«اهوّى کوین فلیلٔ كه ِّبكد هياهٓ ثب ٛبلجبى ُن كٍذ ثْك ،اّ ثؼل اى كثیو
کلٔ ؽية ّؽلد هبعوآ ِّبكد هُجو ِّیل ها ثَكواهّْٔ ٍپوك ثب ایي کَ
ثبهُب ثب ٛبلجبى ثَهناکوٍ ًَْذ ،اهب اى ِّبكد ِّیل هياهٓ ٍقٌٔ ًگلذ ّ
ثَكیگواى ُن اعبىٍٓ هطوػ کوكى ّ رؾوین پیواهْى ٌٓبؾتٌٓیؿيماقٖقاَؿاؾ».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۷۰ .....................................................
«ُوگبٍ ًبکبهُٔبٓ ؽية ّؽلد هطوػ هّْٔك فلیلٔ پبٓ هياهٓ ها هٔکْبًل
ّ ثَُویي عِذ ثْك کَ اّ ُیچگبٍ ؽبٙو ًْل رب چگًَْگٔ ّ چوایٔ ِّبكد
هياهٓ ها هْهك رؾوین هواه كُل اگو فلیلٔ هاٍذ هٔگْیل کَ ٕبكهبًَ كه کٌبه
هياهٓ ثْكٍ ّ ثَآههبى اّ هزؼِل ثْك ،اکٌْى چوا كه عِذ رلوهَٓ عبهؼَٓ ُياهٍ
گبم ثو هٔكاهك؟»
«ثًَول هْل اى آهبٓ كاکزو ؿالم دمحم ایالهٍِٔ ،ن هؾوى ّ ثوعَزَٓ آهبٓ فلیلٔ
كه هزل آهبٓ هياهٓ یکٔ اى ایي ّاهؼیذُبٓ رلـ اٍذ کَ ثوآ فیلُٔب هَزْه ّ
ًب ٌّبفزَ هبًلٍ اٍذ؛ چیيٓ کَ ّبیل ثوآ فیلُٔب ؿیو هبثل رْٖه ثبّل»...
«هزؤٍلبًَ ػلوبٓ ػٌبٕو ّیؼٔ ؿیو ُياهٍگٔ ًبفْاٍزَ ثب اٍزبك ِّیل كّؤٌ
هٔکٌٌل ،ثَهْل یکٔ اى ػلوبٓ ثب روْٓ ّ هٌجوٓ کْْهُ ،وگبٍ ًبم اى اٍزبك ِّیل
ثوكٍ هّْٔك ،گْیب كه فْزک ػلوبٓ ٍبكاد ،هيلجبُُب ّ ؽزٔ ثوفٔ ػلوبٓ
عِبل ُياهٍ هبه اًلافزَ هّْٔك ،چٌبى ًبهاؽذ ّ ثٔهواه هًّْٔل کَ گْیب هبه
گيیلٍ اٍذ».
لیبوجٕظیؿٖيىحضؼفیٍ
ثوگوكین ثَگنّزَ؛ یبكآّه ّلین کَ كه ثِبه ٍبل ۱۳۶۱پٌ اى ؽلّك چِبه
ٍبل کِهکِ ّ هْبعواد ثالّهلَٓ ىیوپٍْزٔ ّ ،كه ًزیغَٓ اهلاكُبٓ ؿیجٔ،
ثوپبیَٓ ّٙغ عبهٓ كه ایواى ،کْكربٓ هقولیي كه كهّى ٍبىهبى ًٖو هّٓ
كاك کَ رؾذ ًظو هَزوین ٍیلهِلٓ ُبّؤ ثَصوو هٍیل ّ ػْاهت رلـ كاّذ .كه
ًزیغَٓ آى ،عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو هزالّٔ ّل ّ هُجوٓ آى اى ُن پبّیل؛
کِهکُِب ثَّیژٍ كه ٍبل ۱۳۶۰چٌلاى ّلیل ثْك کَ اًزْبه ًْویَٓ «پیبم
هَزٚؼلیي» ثوآ هلد یک ٍبل هزْهق ّل .اى هبٍ هیياى ۱۳۶۰اى ّوبهٍ
( ۲۳رب ٌٍجلَٓ )۱۳۶۱ثَهلد یک ٍبل ًْو ًْل.
ٔٛآى کْكرب ،آهبیبى اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو {کَ هُجوٓ آى عٌبػ ها
ثَػِلٍ كاّزٌل} كه هأً ػلٍٓ {کَ اؿلت ثچَُبٓ هٌبٛن هوکيٓ ّ اػٚبٓ
عٌبػ هَزٚؼلیي ثْكًل} ثلّى ُیچ عوم ،یب ارِبم ّ ؽن ككبع ،رٌِب ثب ٕلّه
اػالهیَٓ هٍؤ اى آى ٍبىهبى افواط ّلًلٍ .بىهبى هنکْه هغوالً آىُب ها
«ػٌبٕو ًب هطلْة» فْاًلٍ ثْك .ثَکبه ثوكى یک چٌیي رؼجیو كه هْهك آىُب،
یبكآّه رولیل کْهاًَ اى اكثیبد كیپلوبریکٔ ؽبکن ثوهّاث ٜثیيالوللٔ ثْك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۷1 .......................................................
(ُوَ هٔكاًٌل کَ ٌُگبم ثوّى رٌِ ٍیبٍٔ هیبى كّ كّلذ ،یکٔ اى كّلذُب ثَكوك،
یب اكواكٓ اى کبكه كیپلوبریکٔ عبًت هوبثل ّ هوین كه کْْه هیيثبى ،ػٌْاى:
«ػٌٖو ،یب ػٌبٕو ًبهطلْة» اٛالم هٔکٌل کَ هؼٌٔ آى كهیوب ً «اهلام ثَػول ؿیو
هبًًْٔ عبٍٍْٔ ثوآ کْْه هزجْع اٍذ ّ ».هطؼب ً هٌغو ثَافواط هْأعل آى
كیپلوبد هٔگوكك اؿلت ُن هوبثلَ ثَهضل هّْٔك)
ثَهؿن رالُُبٓ ًبثْك کٌٌلٍ ّ ُوَ عبًجَ ،کَ ثب ُلف ػوین ٍبىٓ هـيُب اى
ًبؽیَ ٓ هواکي هؼیي ٍبهبىكُٔ ّ اعواء هّٔل ،ف ٜهّّيكکوٓ ّ آىاكاًلیْٔ
کَ كه ًَل عْاى کْْه آؿبى ّلٍ ثْك ،کْه ًْلٍ .لْلُبٓ «عٌجِ كیگوگْى
فْأُ ّ ثواثوٓ ٛلجٔ» كه ُوَعب ،اى عولَ كه ثطي ٍبىهبى ًٖو كؼبل ّلٍ
ثْكُ .ویک اى آى كّ هُجو هـلْة ٛوفكاهأً كه ٍبىهبى ًٖو كاّزٌل کَ اى
یکٍْ ًقْاٍزٌل آىُب ها اى ٍبىهبى ثیوّى ثکٌْل ،هقْٖٕب ً ثچَُبٓ هٌبٛن
هوکيٓ ّ اػٚبٓ کزبةفبًَٓ هٍبلذ کَ كه آى هْهغ «عٌبػ هَزٚؼلیي»
ٍبىهبى فْاًلٍ هّٔلًل ،ػوْهب ً عبًتكاه اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو ثْكًل؛ اى
ٍْٓ كیگو ثٌب گناّزٌل رب آى ًیوُّب ها كه ىیوٍطؼ ٍبىهبى ،هقلیبًَ ٍبهبىكُٔ
ًوبیٌل.
آى كّ لیله ،كه ربثَزبى ٍبل ۱۳۶۱كه رِواى ثٍَو ثوكًل .هَین افگو ثَْٛه
ًیوَ هقلٔ كه هٌبىل اهْام ّ ّبگوكاًِ كه گوكُ ثْك؛ اكزقبهٓ ٍوؿ ثَػلذ
ثیوبهٓ ٍل كه ثیوبهٍزبى كاهآثبك ّاهغ كه ّوبل رِواى ثَزوٓ ّل .كه ػیيؽبل
هّاثّ ٜبى ثب ّبگوكاى ّ ُْاكاهاى فْك كه عْف ٍبىهبى ثَْٛه هؾوهبًَ گوم
ثْك .اى عولَ کَبًٔ کَ هٌظوب ً ثَكیلاه ُوكّ هٔهكزٌل ّ افجبه گوم ّ ربىٍ
هٔآّهكًل ،آهبیبى هٍْْٓ ٍلیل ّ ًبٛؤ ػیٌک ثْكًل .اؽزوبالً ُوكّلیله كه اػوبم
مُي فْك اهیل كاّزٌل کَ هغلكا ً ّ هؾزوهبًَ ثٍَبىهبى كػْد ّ اػبكٍٓ ؽیضیذ
هًّْٔل! ّلٔ ایي اهیلُب ّأُ ثْك .پٌ اى چٌل هبٍ اًزظبه ّ ثالرکلیلٔ ٍواًغبم،
ّاهؼیذ هبعوا ها پنیوكزٌل ّ اى ایي پٌ ُوكّ ًلو كه كّهَیو هْاىٓ ثَهاٍ اكزبكًل.
هَین افگو ثَپبکَزبى هكذ ّ كه آىعب گوٍّ هٍْْم ثَ «هیبم رْؽیلٓ
هَزٚؼلیي» ها ثٌیبك گناّذ کَ ًْویَٓ «كغو آىاكٓ» ها هٌزْو هٔکوكّ .لٔ
اكزقبهٓ ٍوؿ ربپبییي ٍبل ۱۳۶۲كه ایواى هبًل ّ ٛوفكاهاى فْك ها رؾذ
ػٌْاى «عٌجِ هّّيكکواى هلٔ» گوك آّهك .كه پبییي ٍبل ۱۳۶۲اكزقبهٓ ٍوؿ
ُن ثَپبکَزبى هكذ ّ یک ٍبل ّ اًلٓ كه آىعب اهبهذ گيیل کَ كه ثقِ كیگوٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۷2 .....................................................
ّوػ فْاُن كاك .فْة اٍذ كه ایيعب یبكآّه ّْم کَ كه ٍبل ٌُ ۱۳۶۳گبهٔ کَ
اكزقبهٓ ٍوؿ اى پبکَزبى ثوگْذ ،كه هْهك چٌل ّ چْى کبه هَین افگو پوٍیلین،
عْاة كاك:
«كّ ًْع اپْهرًْیَذ ّعْك كاهك؛ اپْهرًْیَذ «چپ» ّ اپْهرًْیَذ
«هاٍذ» .اپْهرًْیَذ چپ آى اٍذ کَ اهوّى ها كلآ كوكا کٌل ،كهؽبلٔ کَ
اپْهرًْیَذ هاٍذ كوكا ها كلآ اهوّى هًٔوبیل ّ .هَین افگو اپْهرًْیَذ چپ
اٍذ .اّ ُوًْع آٍبیِ ّ هكبٍ ّ لند ها ثوفْك ؽوام کوكٍ اٍذ».
شُجًقٌُٔفکكاٌيهٗ
كّ ٍَ هبٍ ثؼل اى ّهْع کْكربٓ عٌبؽٔ كه كهّى ٍبىهبى ًٖو (ثِبه ٍبل
ً )۱۳۶۱بٛؤ ػیٌک كه هن ثَكیلًن آهل ّ ٛوػ کبهٓ اهایَ كاك .هب کَ ثچَُبٓ
یک هٌطوَ هؾَْة هّٔلین ،یکكیگو ها فْة هٌّٔبفزین ّ ًَجذ ثَُن اػزوبك
ػجلّللا هٍْْٓ ،هِْْه
ّ كاّزین .ثبُن هواه کبهٓ گناّزین .پٌ اى هلد اًلکٔ ٍیل
ثَهٍْْٓ ٍلیل ًیي ثَهب هلؾن ّل .كه آى هْهغ کبًْى هِبعو اى ُن پبّیلٍ ثْك ّ
هي ثٔکبه ثْكمً .قَزیي کبه هب ثَرؾلیل گوكزي كهین اّٙبع ّ ثوهٍٔ رؼبكل
هْعْك هْاء كه ػوَٕٓ ٍیبٍٔ ـ ًظبهٔ کْْه ثْك .کل عویبىُبٓ هْعْك
کْْه ها رؾذ ثوهٍٔ گوكزین ّ اّٙبع ها ّلبف ًوْكین ٔٛ .چٌل علََ هب ٍَ
ًلو ثَرْاكن ثٌیبكٓ هٍیلین رب ثبُن کبه کٌینً .بم عوغ فْك ها «عٌجِ هٌّّلکواى
هلٔ» ًِبكین .كهآى ىهبى ثذُبٓ هٌّّلکواى هلٔ ـ هَزول كه ُوَعبُ ،وبى
ٍَ ًلو ّبهل ٍیلعوبل ،اهجبل ّ ّویؼزٔ ثْكًل .هب ًیي چْى كیگو ؽلوبد ُوَْ،
اُلاف ّ اٍزوارژٓ فْك ها هورج ٜثب ًبم ّ اُلاف آىُب ،ثوپبیَٓ إْل
آىاكاًلیْٔ ثَهواه میل رٌظین کوكین:
۱ـ اٍزوالل هلٔ.
۲ـ اٍالم هٌِبٓ هّؽبًیذ.
۳ـ رلکیک هیبى كّ هوْلَٓ كیبًذ ّ ٍیبٍذ.
۴ـ عوِْهٓ ٍکْاله.
۵ـ ثواثوٓ ٛلجٔ.
۶ـ آىاكٓ ّ ؽوْم ِّوًّلٓ.
ُویک اى ایي إْل ثًَْثَٓ فْك ثو هجبًٔ میل اٍزْاه ثْك :
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۷3 .......................................................
۱ـ ٙلیذ ثبهوعغ هلهد.
۲ـ ثبىگْذ ثَفْیِ.
۳ـ هٌّّگوٓ.
۴ـ ؽوْم ثْو.
۵ـ هَئْلیذپنیوٓ ّ پوُیي اى فًْْذ.
۶ـ رالُ كه عِذ ایغبك هجبًٔ ّؽلد هلٔ هجزٌٔ ثو إبلذ ىثبى پبهٍٔ.
هواه ّل کبهُب رْکیالرٔ ّ َُزَآ ثبّل ًَ ،هؾللٔ ّ گؤُّ .إل ثو
هقلٔکبهٓ هطلن ًِبكٍ ّل .هي ًؤكاًَزن کَ اكزقبهٓ ٍوؿ كه پْذ ایي عویبى
هواه كاهك .آى كًّلو کَ پقزَرو اى هي ثْكًل ،چٌیي ّاًوْك کوكًل کَ كه ّاهغ هب
ٍَ ًلو َُزَٓ اّلیَٓ یک رْکیالد َُزین .ثؼلا ً ثبیل ثکّْین رب گوٍّهبى ها
گَزوكٍرو ّ ثيهگرو کٌین .ایي كه ؽویوذ كهّؽ ثْك ،چْى آىُب ثیي فْكّبى کبه
هٔکوكًلُ ،وَگٔ ىیو هغوْػَٓ عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو ها رْکیل هٔكاكًل.
هواه ّل ُویک اى هب ٍَ ًلو كهثبهٍٓ هوْالد ّ هلبُین كْم هٚؤًْ ًّْزَ
ّ كه ًَْذ ثؼلٓ هطوػ کٌین ،رب ٙوي رجبكل اكکبهً ،زبیظ ثَكٍذ آهلٍ كه
عيٍّٓ رٌظین ّْك رب ثوآ آهْىُ َُزَُبٓ ثؼلٓ هْهك اٍزلبكٍ هواه گیوك.
هْْٙع «اًَبىٌّبٍٔ» ّ ٍئال «كیي ثوآ اًَبى ،یب اًَبى ثوآ كیي؟» ًیي
كه كٍزْه کبه هواه گوكذ .هؼلْم اٍذ کَ هْْٙع گَزوكٍ اٍذ ،اى فلوذ آكم
گوكزَ رب هجبؽضبد هوثْ ٛثَهبلکیذ ،ؽکْهذ ،آىاكٓ ّ ؽوْم ِّوًّلٓ ها كهثو
هٔگیوك .علَبد هب ُلزَٓ یک ثبه كه کوبل افزلبء رْکیل هّٔل ،علا ً پوثبه ثْك.
كه آٍزبًَٓ رؼطیالد ربثَزبى هواه گوكزینً ،بٛؤ ػیٌک ّ هٍْْٓ ٍلیل اى هي
فْاٍزٌل روبٍٔ ثب كاًِ ثگیوم ،اگو اهکبى كاّذ اّ ها ًیي ثَعوغ فْك ّاهك کٌین.
ّیـ ٍوّه كاًِ (کَ ثؼلُب ثَّىاهد ػللیَ هٍیل) كه آى هْهغ ربىٍ اى هؾیٜ
فلْد ّ اهي ٍْهیَ ثَهن آهلٍ ثْك ،اّ ها هْهچَ ًگيیلٍ ثْك ّ مٌُِ فبلٔ اى
ثبىُٓبٓ عبهٓ كه هن ّ هِْل ثْك .هي ّ كاًِ رْاًَزین ثبُن رْاكن کٌین رب کبه
كوٌُگٔ ًوبیین ٔٛ ،یکٔ كّ علََ هزْعَ ّلم کَ مُي اّ ثیِرو هؼطْف هَبیل
عِبى ػوة اٍذ .هّّيكکواى لجٌبًٔ ـ هٖوٓ ها ثیِرو هٌّٔبفذ رب ایوأً ّ
اكـبًٔ .چٌیي ّیژٍگٔ اّ كه هّاث ٜهب هْکل ثَّعْك هٔآّهك ،ىیوا كهٍذ
ثوػکٌ اّ هي اًلیْوٌلاى ػوثٔ ها ًؤٌّبفزنٛ ،جؼب ً ىثبى ػوثٔ ها هبًٌل اّ
پبً ًجْكم ،ثَُوبى ًَجذ اّ كه هْهك اًلیْوٌلاى پبهٍٔىثبى ّ پیچ ّ فنُبٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۷۹ .....................................................
هقزٔ ثَهّاث ٜاكـبىُب ثب یکكیگو ،هْکل كاّذ .هْْٙع ها ثب ًبٛؤ ػیٌگ
ّ هٍْْٓ ٍلیل كههیبى ًِبكٍ ،ثَّْفٔ گلزن:
اگو ّوب ثَکوکن ًیبییلّ ،کبه اى كٍزن هٔهّك!
روریجٔ كاكٍ ّل رب هٍْْٓ ٍلیل ًیي ثَعوغ هب كّ ًلو ثپیًْلك .ثَهؾ ٔٚکَ هب
ٍَ ًلو ثَُن پیٍْزینً ،بٛؤ ػیٌک ثب ثِبًَُبٓ پبٓ فْك ها پٌ کْیل.
اّ كه ایي هوطغ کبه هِؤ اًغبم كاكٍ ثْك .چْى اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو
ثَكلیل ؽَبٍیذُبٓ ّیژٍ ّ رِلیلُبٓ کَ هزْعَ آىُب ثْكً ،یوَ هقلٔ ثٍَو
هٔثوكًل ،اّ كه ایي هْهؼیذ ثَػٌْاى رٌِب هعل ٍیبٍٔ رْاًَذ ُْاكاهاى
پواکٌلٍٓ آىُب ها كه هن ّ هِْل كه َُزَُبٓ هٌظن ّ هقلٔ ٍبىهبًلُٔ ًوْكٍ
ّ اى اٍزِالک ّ ایيّالیْي آىُب علْگیوٓ ًوبیل.
فّمپُٓبٌ
پٌ اى رٌظین پالرلوم کبهٓ ّ الؾبم كاًِ ثَعوغ هب ،علَبد هب ٍَ ًلوٓ
رْکیل هّٔل :هٍْْٓ ،كاًِ ّ ثٌلٍٕ .ویوذ ؿیو هبثل ّٕق هیبى هب ثَّعْك
آهلٍ ثْك .هب ٍواٍو ٍبلُبٓ ۱۳۶۱ـ ۱۳۶۳ها كه کوبل كٍّزٔ ّ رلبُنُ ،وواٍ
ثب هْكویذُبٓ ثيهگ كکوٓ ّ ػولٔ کبه کوكین .علََٓ هب ُوُلزَ ّتُبٓ ٍَ
ٌّجَ كه ؽغوٍٓ هٍْْٓ ٍلیل كه هلهٍَٓ كیٚیَٓ هن ،یب كه هٌيل هي ثوگياه
هّٔل؛ رب ٕجؼ کبه هٔکوكینُ .وعلََ ّبهل ٍَ ثقِ ثْك:
۱ـ گياهُُبٓ ٍیبٍٔ ُلزَگُٔ ،وواٍ ثب رؾلیل ّهبیغ ّ هّٓكاكُب.
۲ـ اهایَٓ ّظبیق ُلزَگٔ ،رٍُْ ٜویک اى اػٚبء ٔثكقوٗيٕضٕعثعد .
۳ـ ثوًبهَهیيٓ عِذ ُلزَٓ آیٌلٍ.
ّظبیق ُلزَگٔ هب ّکبكزي ّاژٍُبٓ كیٌٔ ّ رجییي هلبُین آىُب ثْك .ثؼلُب
هزْعَ ّلم کَ ایي ٛوػ اى ٍْٓ اكزقبهٓ ٍوؿ اهایَ ّلٍ ثْكٍ .یکثبه هٍْْٓ
گلذ :هي كه ثیوبهٍزبى ثب اكزقبهٓ كیلاه كاّزن ،اى اّ پوٍیلم کبه اٍبٍٔ كه ایي
هْهؼیذ چیَذ؟ پبٍـ كاك :ثوآ هّل هؼوكزٔ ثچَُب اللبظ ّ هوْالد كیٌٔ ها اى
ًْ ثْکبكیل .ثَیبهٓ اى اللبظ ّ هلبُین كیٌٔ كه ْٛل ىهبى رؾویق گوكیلٍ ّ ثل
هؼٌٔ ّلٍ اٍذ)۶۳(.
ارلبهب ً یک ػبهل هِن پیلایٔ هًَبًٌ كه اهّپب روعوَ ّ ًْو گَزوكٍٓ اًغیل
ثَىثبىُبٓ هقزلق ثْك کَ هزؼبهت گَزوُ ٌٕؼذ چبپ ّ آگبُٔٛلجٔ ُوَگبًٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۷۵ .......................................................
هّٓ كاك .كه هوّى ٍّطٔ هزي اًغیل ّ آكاة كیٌٔ كو ٜثَىثبى الریي ثْك ،رٌِب
کْیْبى ّ هاُجبى آى ها هوأد هٔکوكًل آىُب ثقُِبٓ اى آى ها ثَهیل فْك ثوآ
هوكم ًول ّ رلَیو هًٔوْكًل؛ ا ّهب ّهزٔ کَ اًغیل ثَىثبىُبٓ هقزلق روعوَ ّل ّ
كه افزیبه ػوْم هواه گوكذ ،آىگبٍ ُوَ هؾزْیبد آى ها ثب گلزبه ّ کوكاه
هّؽبًیْى هوبیََ ًوْكٍ ّ ًزیغَ گوكزٌل .اى ایي پٌ هاثطَٓ ّقٖٔ كوك ثب فلا
ثَیبه هِنرو ثْك رب هاثطَٓ اّ ثب كٍزگبٍ کلیَب .ثؾواى ّ ثٔاػزوبكٓ اى ثیوّى ّ
كهّى ثو کلیَب ؿلجَ ًوْك ّ ًبهًْ إالؽبد ها ثَٕلا كهآّهك.
هجزٌی ثو ُویي
هُّ ،هب كه ُوعلََ
یک هوْلَٓ كیٌٔ ها
ثَکٌکبُ هٔگوكزین.
ًزبیظ ؽبٕلَ ػبلٔ
ثْك .هب كهیبكزن کَ
هقبللذ کْهاًَ ثب كیي،
ثب اٛبػذ عبُالًَ اى
آى ،كه هبُیذ فْك
هي ّ ٍوّهفبى كاًِ كه ّتُبی کبهی
كاهآ ّعٍْ یکَبى
اٍذ؛ هب ثَگوٍّ اّلٔ هٔگْیین «ثٔكیي» ثَگوٍّ كّهٔ «ثل كیي» .هوىُب اٍذ کَ
ثٔكیٌبى ّ ثلكیٌبى ثبُن هقبٕوَ كاهًل؛ ّلٔ ایي ثٔكیٌبى ًیَزٌل کَ ٕلهَ ثو
ٔثؿػثْب ،الؾقٌٔ
كیي ّاهك هٔآّهًل؛ ثلكیٌبىاًل کَ ثب ريهین فواكبد ،رؾویلبد
ٍثكآٌنطًّيٗلَُؿ.
ؾی
ثٌبثوایيُ ،وًْع اًلیَْٓ إالؽٔ ثبیل اى كهّى كیي آؿبى گوكك؛ كه اهّپب
ُویي ْٛه ّل ،اؿلت پیْگبهبى عٌجِ هٌّّگویُ ،وبى پیْْایبى هنُجی ثْكًل.
هي كه فالل کبه ،ثَهلهد ّ رْاًبیٔ ثٔهبًٌل هٍْْٓ ٍلیل پٔ ثوكم .اّ یک
اػغْثَثْك ،علََ ها ثب ّیٍُْبٓ هلیل ّ آهْىًلٍ اكاهٍ هٔکوك ،كاًِ هبًٌل یک
کجْرو كه چٌگبل آى ثبى ّکبهٓ ثْك .كه ػیي کَ كاًِ ًیي هٌطؤ کبه هٔکوك،
ّظبیق هؾْلَ ها ثَفْثٔ اًغبم هٔكاك؛ لکي اُل اثزکبه ًجْكُ ،یچ ّهذُ ،یچ فجو
یب ٛوػ ربىٍ ثَُوواٍ ًلاّذ ،لنا كه ثقِ ٍیبٍٔ علََ ،هضل هُْ ٍبکذ ثْك.
ایي ٍکْد اّ ثَّیژٍ هوا ػٖجبًٔ هٔکوك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۷۸ .....................................................
هب اى اّ رْهغ ًلاّزین ثوآ علََ افجبه ّ اٛالػبد ربىٍ كاّزَ ثبّل ،چْى
هٔكاًَزین كه ایي هْهك اهرجبٛبرِ هؾلّك اٍذ ،کَٔ ها ًؤٌّبٍل؛ ثلکَ هیل هب
ایي ثْك کَ ثوآ هّل فْك ،اؽَبٍبد کبكٔ ثوّى كُلٍ ،ؼٔ کٌل كه عویبى
هّْکبكبًَٓ اّٙبع هواه گیوك ،ربفْك هّل کٌل؛ لکي ،هٍْْٓ ّٙؼیذ كاًِ ها
كهک هٔکوك ّ ثب رْٙیؾبرِ هوا هغبة هًٔوْك .اکٌْى اى ایي ثبثذ فْك ها ًؤ
رْاًن ثجقْن کَ چگًَْ كه ُوكوٕزٔ رؾکوب ً اى اّ هٔفْاٍزن رب كٔاللْه ًظو فْك
ها كه هْهك ثوفٔ هْاهكٓ کَ هب ًَجذ ثلاى ؽَبٍیذُبٓ ّیژٍ كاّزینٕ ،ویؾب ً
ثیبى كاهك!
فیلٔ ٛللکٔ
ثَفوط ؽْٕلَ
هٔكاك ،عي ٍکْد،
ُیچ ػکٌالؼولٔ اى
فْك ثوّى ًؤكاك!
اّ مارب ً آكهٔ فالم
ّ ریي ُُْ ًجْك؛ ا ّهب
پوکبهٓ ّ اًغبم
ّظبیق كهٍذ
هؾْلَ ،هٔرْاًَذ اى
اّ یک ػ ْٚهبثل هجْل ّ اهیلثقِ هؼوكٔ کٌل.
كه روبم آى كّ ٍَ ٍبل ،هب هزْعَ ًْلین کَ هٍْْٓ ٍلیل اهرجب ٔٛثب هِْل
كاّزَ ّ ُلزَٓ یکثبه هقلیبًَ ثَآىعب هَبكود هًٔوْكٍ اٍذُ .وْاهٍ علََٓ
ُلزَگٔ ثب ٍواى ؽلوَُبٓ هِْل ثوگياه هٔکوكٍ .كه آى هْهغ ثچَُبٓ هِْل
ثَلؾبظ کؤ ّ کیلٔ كؼبلرو اى هن ثْكًل .چْى هِْل ثَْٛه ٌٍزٔ پبیگبٍ عٌبػ
هَزٚؼلیي هؾَْة هّٔل کَ ؿبلت اكواك آى اى ّبگوكاى ٍیلؽیله هؾوْكٓ
ثْكًل .ؽغن ػظیؤ اى ًیوُّبٓ ثبللؼل ّ ثبلوٍْٓ هب كه آىعب هَزوو ثْكًل.
ثَػالٍّ ،هؾل کبه ّ ٍکًْذ هُجوأً چْى اكزقبهٓ ٍوؿ ـ هَین افگو ّ ًبٛؤ
ػیٌک ُن ثْك.
هٍْْٓ ٍلیل ثب ّبیَزَگٔ ّ کلبیذ رْاًَزَ ثْك اهرجب ٛهیبى ایي كّ هوکي هِن
ها رؤهیي ًوبیل .ثَُویي فبٛو اّ ُوَگبٍ ؽوف ربىٍ كاّذُ .وُلزَ اًجُْٔ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۷۵ .......................................................
اٛالػبد علیل ّ ؽزٔ اٌٍبك ّ هلاهک کزجٔ ثب فْك كاّذ کَ كه علََ هطوػ
هٔکوك .علیلرویي رؾلیلُب ّ ًْویبد گوٍُّبٓ چپ ها ًیي ثَكٍذ هٔآّهك ،اى
علیلرویي یبكزَُب ّ گوایُِب اٛالع كاّذ ،یک كّهٍ رلَیو هوآى ،اى گوٍّ كوهبى
كه افزیبه كاّذ کَ هي كه ُیچ عبٓ كیگو ًلیلم .علا ً کبه ثب اّ هلیل ثْك.
شُجًقٌُٔفکكیؾقکٕقاٌػًم
پٌ اى هلرٔ کبه پوصوو ،هب ٍَ ًلو رٖوین گوكزین عوغ هبى ها ثيهگرو کٌین.
ایي کبه ها اى ٛوین ایغبك ؽلوَُبٓ اهوبهٓ هزْکل اى عْاًبى ]اؿلت ٛلجَ[
ُوَي ّ ٍبل ّ عْاىرو اى فْك اًغبم كاكین .ثب آىُب ثَْٛه هٌظن ّ ٍیَزوبریک
کبهُبٓ كکوٓ ـ كوٌُگٔ ّ رْکیالرٔ کوكینَُ .زَُبٓ هْاىٓ ٍَ ًلوٓ اثزلاء كه
ؽْىٍُبٓ ػلویٍَ ،پٌ كه هواکي کبهگوٓ كه ِّوُبٓ هن رِواى ،هِْل ّ
إلِبى كایو کوكین.
ثَْٕهد َُزَُب،
ثْك. فَّْاًگْهٓ
ُوَُزَ ثلّى اهرجبٛ
رؾذ ثبیکكیگو،
ٍوپوٍزٔ یکٔ اى هب
ٍَ ًلو اكاهٍ هّٔل.
اكواك آى َُزَُب كه
ُّلَٓ ًقَذ ثبیل یک
هي ّ هٍْْی ٍلیل كه ّتُبی کبهی كّهٍ اكثیبد ٍیبٍٔ ّ
ّیٍُْبٓ كهٍذ هطبلؼَ ها كوا هٔگوكزٌل رب ٍطؼ اكهاکّبى ًَجذ ثَهجبؽضبد
ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ اكيایِ هٔیبكذ.
ثوآ کبهگواى هْاك آهْىّٔ ثقْٖٓ رؾذ ػٌْاى «اكثیبد کبهگوٓ» اى
ثبىاهچَٓ کزبة رِواى رِیَ هٔکوكین کَ كه آى ىهبى رٍْ ٜگوٍُّبٓ چپ هؼزلل
ایواى هٌزْو هّٔل ،کزبةُبٓ پوهؾزْٓ ّ هلیل ثْكًل .ثقْٖٓ آصبه کًَٔبم
«آهبثيهگ رِوأً» رؾذ ػٌبّیي" :اًگلُب ،هلذ فْاهٓ ،هلذ فْهاى،
فَزَگٔ ،ػوم پیْبًٔ ،آثلَ كٍذٍ ،وهبیَكاه ،کبه ّ کبهگو" ّ ؿیوٍ كه
عيٍُّبٓ عیجٔ ثب فطْ ٛفْاًب ّ اللبظ ّ ػجبهاد هٌبٍت ثوآ کبهگواى کنٍْاك
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى 3۷۶ .....................................................
رِیَ هّٔل کَ هلیل ّ ٍبىًلٍ ثْك .ثوآ عْاًبى ًیي کزبةُبٓ هلیلٓ چْى:
هغوْػَٓ ربهیـ ثوآ ًْعْاًبى (اى اًزْبهاد هبىیبه) آصبه عْاُو لؼل ًِوّ،
هغوْػَٓ ػلؤ رؾذ ػٌْاى
«ثَ هي ثگْ چوا؟»« ،ثیِرو
ثَهي ثگْ چوا؟» هاثیَْى
کوّىّئَ ...رِیَ هٔکوكین.
اكواك ها رْْین هًٔوْكین کَ
هكزي ثَ ٍیٌوب ها ؽزوب ً كه
ثوًبهَٓ فْك ثگٌغبًٌلّ .
هٍْیؤ ثَیبه گُْ کٌٌل رب
هٍْْی ٍلیل اى اكـبًَزبى آهلٍ
هلهد فیبل ّبى ثبال هّك. اٍذ.
كه هلم ثؼلٓ ُویک اى اكواك َُزَُبٓ اهوبهٓ ٙوي ایيکَ فْك هْظق
ثَكواگیوٓ آهْىُ ّ اًغبم رکبلیق هؼیي ثْكًل ،ثبیل یک چٌل َُزَٓ کبهگوٓ
رْکیل هٔكاكًل ّ ؽلاهل ُلزَٓ یکثبه ثَُویک اى آىُب ٍو هٔىكًل .ثب آًبى
کزبة هٔفْاًلًل ّ .گياهُ کبهل اى هْهؼیذ ّ ّٙؼیذ ُوَ عبًجَٓ َُزَُبٓ
کبهگوٓ رؾذ رؼلین فْك اهایَ هًٔوْكًل.
هب رغوثَ کوكین کَُ« :ویَْ كّوٌبًذ ىّكرو اى كٍّزبًذ رْها کْق
هیکٌٌل!» هب كّوٌبى ّ ههجبٓ كاّزین کَ ُوْاهٍ ٍبیَ ثٍَبیَ هب ها ىیو ًظو
كاّزٌل ّ اى ُو ًْع عٍْبىٓ ّ ّبًزبژ ػلیَ هب اٍزلبكٍ هٔکوكًل .ػْاهل آىُب ثب
ُویک اى اكواكٓ کَ ثَْٛه هَزوین ،یب ثب ّاٍطَ ثب هب هورج ٜثْكًل روبً
هٔگوكزٌل رب ثَهْل فْك آىُب ها ّاکَیٌَ کٌٌل رب فواة ًًْْل!
هب هٔكاًَزین آىُب ُلفُبٓ ٍیبٍٔ كاهًل.
اى آىعب کَ إل اّل هب پٌِبًکبهٓ هطلن ثْك ،كّوٌبى ُوگي هْكن ًؤّلًل
ٙوثَٓ هَزوین ثَهب ّاهك کٌٌل؛ ّلٔ ریو كه ربهیکٔ ُوْاهٍ عویبى كاّذُ .وعب
هب پب هٔگناّزینٍ ،ؼٔ هٔکوكًل ثَُوهیوزٔ پبٓ هب ها اى آىعب کْربٍ کٌٌل:
اهىُ گلزي كاهك کَ كه یکٔ اى ؽلوَُبٓ رؾذ آهْىُ هب ّقٖٔ ػْٚیذ
ٍَذ ّ رٌجل ثْك؛ ثٌب ثَكالیل ًَجٔ كاّذًَ ،جزب ً فُْ اٍزؼلاك ّ فُْ كِن؛ ا ّهب ُ
ّ ػبٛلٔ ،کؤ ثب هغبُلیي هَزٚؼلیي هورج ٜثْكّ ،لٔ کبه إلٔاُ ثب هب ثْك.
هواه ّل گؤُّ اى کبهگواى ُن هؾلٔ فْك ها ٍبىهبًلُٔ ًوْكٍ ّ كه ثیي آًبى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى3۷۷ .......................................................
َُزَُبٓ کبهگوٓ رْکیل كُل .ثب آىُب کزبةُبٓ آهبثيهگ رِوأً ثقْاًل ّ
هّلّبى كُل.
اّ ػلٍٓ ها كّه ُن گوك
آّهك؛ لکي ًزْاًَزَ ثْك آىُب
ها كه ؽلوَُبٓ هٌظن ،ثب
ایؤٌ إْل هػبیذ
ٍبىهبًلُٔ ًوبیل .کبه اّ
ّجیَِ علَبد ُلزَگٔ ثوفٔ
هؾبكل هنُجٔ كهآهلٍ ثْك کَ
كه اّهبد هؼیي كّه ُن گوك
هٔآیٌل ،اّهاك هنُجٔ هٔفْاًٌل ،ثب الؾبػ ّ الزغبء فْك ها گٌبٍثبه ّ فطبکبه
هؼوكٔ هٔکٌٌل ،ثب هولاهٓ ٍو ّ ٍیٌَ ىكى ّ رظبُو ثَگویَ ّ ػياكاهٓ ،فیبل
هٔکٌٌل گٌبُبىّبى َّزَ ّلٍ اٍذ .لنا ثًَْػٔ هٙبیذ فبٛو كٍذ هٔیبثٌل ّ
علََ ها فبروَ هٔكٌُل .هٔهًّل رب ُلزَٓ ثؼل .کَ ثبى ُوبى آكمُبٓ ُلزَُبٓ
هجلاًل ،کَ ثب هولاهٓ گٌبُبى ُلزَگٔ آلْكٍ ّلٍاًل ...ایي رَلَل هبٍُب ّ ٍبلُب
اكاهَ هٔیبثل؛ ُیچ چیي رـییو ًؤکٌل چیيٓ ثو كاًِ ّ آگبُٔ ّ هلهد رغيیَ ّ
رؾلیلّبى اكيّكٍ ًؤّْك.
علََٓ آى ُووىم هب
ًیي ثَایي ؽبلذ كهآهلٍ
ثْك .چٌبى ػولکوك
هْعجبد اكْبء ّلى آًبى
ّلى ثواًگیقزَ ّ
ؽَبٍیذ ّ ؽَبكد ٍبیو
ههجبٓ هؾلٔ اّ ها كواُن
آّهكٍ ثْك .آىُب کَ اى هجل
هْکْک ثَػْٚیذ اّ
كه گوٍّ هقلٔ هغبُلیي
هَزٚؼلیي ثْكًل ،ىیوکبًَ کبهُبٓ اّ ها ىیو ًظو گوكزَ ّ كه لؾظَٓ ؽَبً
ّاهك علََ ّلٍ ّ هچ كٍذ آى آهب ّ َُزَُبٓ کبهگوٓ اّ ها هٔگیوًل .كه ایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰۰ .....................................................
علََ هوبكیوٓ ىیبكٓ اى کزبةُبٓ هوثْ ٛثَاكثیبد کبهگوٓ ها کَ كه آى ىهبى
هوٌْع ُن ًجْك ّ كه ثبىاهچَُبٓ کزبة رِواى آىاك ّ كه ؽل كواّاى كوّفزَ
هّٔل ،اى علََ عوغآّهٓ کوكًلٍ .پٌ ّبهالٛبًٔ ثَهاٍ اًلافزٌل کَ ایي کزبةُب
کوًْیَزٔ ّ هٌؾوف کٌٌلٍ اٍذ ّ ،کبهگواى ها ثوٙل فلا رؾویک هٔکٌل.
فُْثقزبًَ آى ػ ْٚعوغ هب اى آى هِلکَ عبى ٍبلن ثَكه ثوكٍ ثْكّ .هزٔ
ثَفبًَٓ فْك آهل ،عویبى ها كْها ً ثَهي گياهُ كاك .ثَاّ چٌل هّىٓ اٍزواؽذ
كاكٍ ّل .چٌل ٍبػذ اى هّى ها ًيكیکرویي كٍّزِ ثَكیلًِ هٔهكذ ،رب
ثَثبىٍبىٓ هّؽٔاُ کوک کٌل .رٖوین كاّذ كواه کٌل .ثَاّ رَلٔ كاكٍ ّل رب كه
فبًَ ثوبًل .چٌل هّىٓ اى فبًَ ثیوّى ًیبهلُ .وکٌ ثَهٌيلِ هٔهكذ،
هٔپوٍیل :ثیوّىُب چَ فجو اٍذ؟
= ٛجؼب ً عْاة هٌّٔیلُ :یچٔ ،فیو ّ ٍالهزٔ.
ٍپٌ هٔپوٍیل :هوكم كه کْچَ ـ ثبىاه ،ثیي فْك کزبة ،کزبة ًؤگْیٌل؟!
الجزَ اّ ایي ٍقي ها ثبلؾي ّْفٔ هٔگلذ؛ ا ّهب هؼلْم ثْك ٛللک هّى ثلٓ
كیلٍ ثْك.
ایي یک ًوًَْ ـ
اى فوّاه ثْك.
عوغ هب یک
ّعِٔ ٌٕلّم
افزٖبٓ كاك کَ
ُویک اى اػٚبٓ
إلٔ هبُبًَ هجلـٔ
ثبثذ هؼیي
ؽنالؼْٚیذ هٔپوكافذ .هطبثن ثب پیًِِبك هٍْْٓ ٍلیل کَ هَئْل ٌٕلّم
ثْكُ ،ویک اى اػٚبء کَ كهآهل هبكْم هووهٓ صبثذ هبُبًَ كاّزَ ثبّل ،هجلؾ ۲۰
%آىها ثٌَٕلّم عوغ کوک ًوبیل .هي ّقٖب ً كه کوبل ٕلاهذ ّ ؽٌ ىالل
هکوها ً ثَایي هْٖثَ ػول کوكم .هواه ثْك ّعٍْ ایي ٌٕلّم ثَهضبثَ َُزَٓ هبلٔ
عوغ ،كه هجبهىٍ ػول کٌل .ثَفبٛو ًلاهم کَ ربآفو کَٔ اى هٍْْٓ ٍلیل پوٍیلٍ
ثبّل کَ ٍو ّعُْبد هزؼلن ثَآى ٌٕلّم چَ آهل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۰1 .......................................................
هي رب ُویي لؾظَ اٛویٌبى کبهل كاهم کَ اّ هجبلـٔ چٌلیي ثواثو ٍوهبیَٓ
ٌٕلّم اى عیت فْك كه هاٍ آى عوغ فوط کوك .ایوبًٔ کَ اّ ثَآىعوغ ّ آىکبه
كاّذ ُوگي كه رْٕیق ًؤگٌغل .هي كه ثواثو ایوبىُ ،لفهٌلّٓ ،غبػذ،
هِبهد ّ اٍزوبهذ اّ اظِبه ػغي هٔکٌن .هٍْْٓ ٍلیل گلزي ّْفٔ ًیَذ!
هِْْه اٍذ کَ :هجوٍزبىُبٓ ٍوىهیيُب ّ هلل ػوتهبًلٍ هولْ اى ًجْؽ ًْکلزَ
اٍذ .هَلوب ً اكـبًَزبى كه ٕله ایي ػٌْاى هواهكاهك.
یک رین كْرجبل رْکیل كاكین کَ گوٍّ ثيهگٔ ّبهل ۳۰ـ ً ۴۰لو اى عْاًبى
هِبعو ّ ثب اٍزؼلاك ها كه فْك عوغ کوكٍ ثْك .ثَُویي فبٛو ًبم آىها «رین
هِبعو» گناّزین .ثَیبهٓ اى اػٚبٓ آى رین كه ؽویوذ اػٚبٓ ُوبى ؽلوَُبٓ هب
ثْكًل ،ثلّى ایيکَ اى اهرجب ٛیکكیگو فجو كاّزَ ثبٌّل .هطوئٌب ً یگبًَگٔ اػٚبٓ
آى رین [ثَظبُو ّهىّٔ] كه ٍطْػ ػبلٔ ،هّؽیَٓ ّاؽل ّ ؽَي رلبُن ثٔهبًٌلٓ
ها كه هیبى اػٚبٓ رین ثَّعْك آّهكٍ ثْك کَ هْعت پیِهكذ ؽیوداًگیي آى
هّٔل .رین هب كه ثَیبهٓ اى هَبثوبد ّوکذ کوكٍ ّ اؿلت ثب ٍوثلٌلٓ ّ اكزقبه
ىهیي ثبىٓ ها روک هٔکوك .آى رین ًبم ّ آّاىٍٓ ثلٌلٓ كه ّؼبع ػول فْك کوبیٔ
کوك .چٌبىکَ رْاًبیٔ ّ اٍزؼلاك ثبلناد كوىًلاى ایي ّٛي ها كه ػبلٔرویي ّعَ
ثًَوبیِ گناّذ.
رین هب ثَْٛه هٍؤ كه روبم رْهًوٌذُب ّ عبمُبٓ هٌطوْٓ كػْد هّٔل ّ
اؿلت ٍوثلٌل ثیوّى هٔآهلُ .یچ اى فبٛوم ًؤهّك کَ كه كیٌبل یک عبم هؾلٔ،
ٛوف رین هب یک رین هؾلٔ ایوأً ثْك ،ثبىٓ كه هؾلَٓ ثوگياه ّل کَ ٍبکٌیي آى
اکضوا ً اى فبًْاكٍُبٓ هِبعو ُوْٛي ثْكًل ،ثٌبءا ً اكواك ىیبكٓ اى ُوٌْٛبى هِبعو
ثوآ روبّبٓ هَبثوَ آهلٍ ثْكًل .چِبه ٛوف ىهیي اى روبّبچٔ پو ّلٍ ثْك ،اكواك
هّٓ فبک ًَْزَ ،یب ایَزبكٍ ثبىٓ ها هٔكیلًل ّ ،رین هب ها رْْین هٔکوكًل .رین
هِبعو روویجب ً ثبىٓ ها ثوكٍ ثْك .كهّاىٍثبى إلٔ رین یک پَوک كٍّذ كاّزٌٔ
ثًَبم «ؽَیيكاك» ثْك کَ فیلٔ فْة کبه کوك؛ كه كهبین آفو ،یک ّْد
پوهلهد اى عبًت رین هوبثل آهل ،ؽَیيكاك ًزْاًَذ آى ها هِبه کٌل ،رْپ ىهیي ها
لیَیل ّ هَزویوب ً ّاهك كهّاىٍ ّل .ؽَیيكاك هبًٌل ثوفٔ هْاهك پٌبلزٔ ،هَیو رْپ
ها ثَكهٍزٔ رْقیٔ كاك ّ هَزویوب ً فْك ها ثَهٖل هِبه آى ثَىهیي اًلافذ؛ لکي
ثَرْپ ًوٍیلّ .هزٔ هزْعَ ّل کَ رْپ ّاهك كهّاىٍ ّلٍ اٍذ ،لؾظبرٔ ثب
ْٕهد هّٓ فبک فْاثیلٍ ،پٌ ثب چْوبى اّکآلْك ثَکبه اكاهَ كاك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰2 .....................................................
ثَیبه پیِ آهل کَ هي ّ هٍْْٓ ٍلیل [ٛجن ثوًبهَ] كه روویيُب ّ هَبثوبد
رین ،ثَػٌْاى روبّبچٔ ّوکذ هٔکوكین رب اى هّٓ ًؾٍْٓ کبه ّ ّاکٌِ
اّقبٓ ،هّؽیَ ّ فٖلذُبٓ ُویک ها رلَیو کٌین.
كهٍذ هبًٌل كْرجبل ،گوٍّ کٌُْْهكٓ هب كؼبل ثْك ،هب ٛجن ثوًبهَ كه اّهبد
رؼطیلٍٔ ،بػذُبٓ ْٛالًٔ اكواك ها كه کٍْ ّ كّذ هاٍ هٔثوكین .آىُب ها كه آة
ثٌلُب ّ ٍلُب ثوكٍ ،ثب كٌْى هقزلق ٌّب {ایي ّهىُ هلوػ ّ ًغبدثقِ} آٌّب
هٍٔبفزین ّ .ثوآ هّىُبٓ ٍقذ آهبكٍ هًٔوْكینّ .هىُُبٓ هىهٔ ،هبًٌل
عْكّ ّ کبهارَ ًیي هْهك ػالهَٓ اكواك گوٍّ هب هواه گوكذ .ثؼلا ً یک ثبّگبٍ
«کبهارَ» كه ِّو ٌٍگ
رِواى ثَّعْك آّهكین ،هؾل
ثوگياهٓ علَبد یک ٍبلي
ثيهگ ىیوىهیٌٔ ،كه یکٔ اى
کبهفبًَُبٓ ٌٍگثوٓ ُوبى
هؾل ثْك ،کَ ثَكلیل ّعْك
چٌل کبهگو فْكهبى ،اعبهٍ
ًؤكاكین.
اى اهرجب ٛثب عبهؼَٓ
ّهىّٔ كهیبكزین کَ ّهىُ ّ لناد پبیلاه آى هّػ آكهٔ ها ٕلب هٔثقْل ،ؿنُب
ّ گوكزبهُٓبٓ ىًلگٔ ها ثَّه َٓٛكواهّْٔ هٍٔپبهك ،اهاكٍ ها روْیذ هٔکٌل ّ
ٕلبد كبفو هّؽٔ چْى ٕجو ّ ثوكثبهٓ ،رْاٙغ ّ گنّذٕ ،لاهذ ّ
كهٍذکبهُٓ ،وٌْع كٍّزٔ ،ؽٌ ىالل ّ ،کوک ثَكیگواى ها ثبهّه هٍٔبىك؛
هَلوب ً كه كوٌُگ هب هِوهبًبى ّ پِلْاًبى اى ایي عِذ هْهك اؽزوام ػوْم ًیَزٌل
کَ هلهد ثبىّٓ ثیِرو كاهًل؛ ثَایي ٍجت هْهك رکوین ػوْم اكواك ثْو َُزٌل کَ
ُویک اى آًبى كه ػیي کَ هْٓرویي اكواك عبهؼَٓ فْك َُزٌل ،هزْاٙغرویي آًبى
ًیي هٔثبٌّل .هلهد ّ رْاًبیٔ فْك ها ثٔهْهك ثَکبه ًؤثوًل .ایي ٕلذ
هقْٖٓ ّهىُکبه اٍذُ .کنا ایي هّػ ثيهگ ّهىُکبه اٍذ کَ هٔرْاًل
كه هوبثل ّکَذ ّ پیوّىٓ پبیلاهٓ ًوبیل .ایي هبثل ٍزبیِ كْمالؼبكٍ اٍذ .لنا
اكالْٛى گلذّ« :هىُ هکزت ّواكذ اٍذ ّ ».ایوبًْئیل کبًذ هٔگْیل:
«ّهىُ پبیَٓ افالم اٍذ».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۰3 .......................................................
هب ثَایي ؽویوذ هٍیلٍ ثْكین کَ اگو اكواك ثَهیلاىُبٓ ػول ّ رغوثَ کْیلٍ
ًًْْلٕ ،وف کزبةفْأً ّ هبًلى كه ؽْىٍُبٓ ػلویَ ،یب کبهفبًَُب ّ کْهٍپي
فبًَُب ،اى آًبى آكمُبٓ مُيگوا ثبه فْاٌُل آّهك ،فْك ها آكمُبٓ ثَیبه هِن
هٔپٌلاهًل .كه ُوبى ؽبل اى هب اًزظبهاد هؼغيٍآٍب فْاٌُل كاّذ ثَهْعت ایي
رُْوبد هب ثبیل اى ٛوین اِػوبل ًیوّٓ فبهمالؼبكٍٓ آًبى ها ثلّى ىؽوذ
ثَعبیگبٍُبٓ كبفو هٍبًین؛ ا ّهب ّاكٓ ػول ّ رغوثَ هٔرْاًَذ اى آىُب آكمُبٓ
ّاهغثیي ٍبىك ّ ،ایيکَ «ُیچ چیي ثلّى ىؽوذ ّ هجْل فطو ثَكٍذ ًؤآیل».
اکٌْى هي هٔرْاًن كه ایيعب ثب اكزقبه ثٌْیَن کَ ُوَٓ کَبًٔ کَ ثب هب ،هطبثن
ثب ثوًبهَُبٓ هب کبه کوكًل ،اهوّىٍ كه ُوعبٓ كًیب کَ َُزٌل ،یک ٍو ّ گوكى
ثبالرو اى ثویَ هٔثبٌّل.
كه آى ىهبى كّوٌبى ثَهب رِوذ هٔىكًل کَ ثچَُبٓ هوكم ها ثلثقذ هٔکٌین؛
فُْثقزبًَ اهوّىٍ هٔثیٌین کَ آى ػلٍ اى اػٚبٓ هب [کَ ثَکْْهُبٓ ؿوثٔ
ًوكزَاًل] ُناکٌْى كه كافل کْْه كاهآ کؤٍُبٓ ػبلٔ ّ اكزقبهآهیي فلهذ
ثَهوكم ّ هیِي فْك هواه كاهًل .کنرویي ّبى كه ؽل كاکزو ّ اًغٌیو هؾلٔ َُزٌل.
كه ایي فْٖٓ ُیچگوٍّ ثیِرو اى هب کبه ًکوكٍ اٍذ.
َُزَُبٓ کبهگوٓ هب كه رِواى كؼبل ّلًل ،ؽلّك َُ ۱۰۰زَٓ ۴ـ ً ۵لوٓ
كه هٌبٛن هقزلق رِواى ّ هزْکل اى عْاًبى فُْاٍزؼلاك ُوْٛي ثب ّو ٛؽلاهل
فْاًلى ّ ًّْزي ٍبىهبًلُٔ ّلًل ،ثبآىُب اى اكثیبد کبهگوٓ گوكزَ رب ٍطْػ
ثبالٓ اى کزت هطبلؼبرٔ کبه ّل .فْة ثَفبٛو كاهم کَ كه رِواى چٌل ًلو عْاى
ثٍْٔاك هطلن ها ثب ٍْاك ًوْكین ،رب آى ؽل اهروبء كاكین کَ هٔرْاًَزٌل کزبةُبٓ
ػلٔ ّویؼزٔ ها ثَفْثٔ ثقْاًٌل ّ كهک کٌٌل.
ثَػٌْاى ًوًَْ :یکٔ اى آىُب "دمحم ػلٔ ّیلا" اى کٍْ ثیوّى ثَِْك ثْك .اّ
فْاًلى ّ ًّْزي ها اى ٕلو ّوّع کوك ،ثؼلا ً هّٓ کزبةُبٓ ػلٔ ّویؼزٔ اكزبك،
ٍپٌ فْك ُویي کزبةُب ها رلهیٌ هٔکوك .پٌ اى چٌلٓ كافل هكذ .اى آىعب کَ
پلهُ فوكٍهبلک ثْك {ثَىػن ّیلا ،كیْكال ثْك ّ ثَكُوبًبًِ ظلن هٔکوك!} ّیلا
كه هوبثل هظبلن پله ایَزبك ّ هَوزٔ اى اها ٔٙپلهٓ ها ثیي كُوبًبى روَین ًوْك.
(ّبیل ثَرولیل اى آىچَ اکوم ّ ٕبكم یبهٓ کوكٍ ثْكًل).
ٍَ ًلو كیگو ثًَبمُبٓ فبكم ،كیلاه ّ هٍْل ـ ُوَگٔ اى كهٍٓ روکوي ـ ثْكًل
کَ كه ثِبهٍزبى رِواى ٍکًْذ كاّزٌلّ .بًٌ آىُب ىكٍ ثْك کَ كه هغوْػَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰۹ .....................................................
ىًلگٔ هٔکوكًل کَ هب كه آىعب چٌل َُزَ كاّزین .هب آًبى ها ثَكٍذ اكواكٓ هزؼلن
ثََُزَُبٓ اهّل ٍپوكٍ ّ رْظیق ًوْكین رب ُوّت ثبُن کبه کٌٌلٍ .پٌ ُلزَٓ
یکثبه {ٛجن ًْثذ} هي ،یب هٍْْٓ ٍلیل ،یب اٍوبػیل اؽولٓ ثب آى َُزَٓ إلٔ
ثوًبهَ كاّزین .اّل ٍواؽ ًْآهْىاى ها هٔگوكزین ّ پیِهكذ کبهّبى ها هالؽظَ
هًٔوْكین .ثَكهك كل آىُب گُْ هٔكاكین .اگو هْکلٔ كاّزٌل هورلغ هٍٔبفزین.
ثب کوبل ٕلاهذ هٔگْین کَ اى ُیچیک اى اكواك َُزَُب كه ْٛل هلد چٌل
اليؽوَ ،کوایَٓ هبّیيٍبل آهْىُ ،یک پْل ثَػٌْاى کوک ،ؽنالؼْٚیذ ،ؽن ّ
ّ ُوػٌْاى كیگو
ًگوكزین .عي ًبى
ُوبى ّتکبهٓ کَ
ثَكُّ َُزَٓ
ثْك. هیيثبى
ؽنالؼْٚیذ
ثوآ ٌٕلّم عوغ
كو ٜاى اػٚبٓ
إلٔ ّ اهّل ـ
اى هقْٖٕب ً
ٛالة ّ هَئْلیي
ّاؽلُب افن هّٔلُ .یچکٌ ؽن ًلاّذ رؾذ ُیچ ػٌْأً اى هوكم افبمٓ ًوبیل.
كه آى هْهغ ُیچ گوٍّ ّ ؽية اكـبًٔ هبًٌل هب کبه ًؤکوك .آى گوٍُّب عیت
عْاًبى هوكم ها فبلٔ ًوْكٍ ّ فْكّبى ها كه رٌْه آرِ فبًوبىٍْى عٌگ كافلٔ
هٔاًلافزٌل .لکي هب اى عیت فْك فوط هًٔوْكین ،عْاًبى ُوْٛي ها هّل
هٔكاكین ،ثبٍْاك ّبى هٔکوكین ّ اى اّزواک كه هٌبىػبد هقوة كافلٔ هوبًؼذ
هًٔوْكین .اهوّىٍ كه ُوعبٓ َُزٌل ،ىًلگٔ ّواكزوٌلآًَ فْك ها هلیْى ُویي
عویبى هب هٔثبٌّل.
ثَعب اٍذ اى ًوِ ُوکبه فوكٍبل هبى «اٍوبػیل اؽولٓ» ًیي یبك کٌن ،کَ
كه چٌل ٍطو گنّزَ ّاهك ثؾش ّلٍ ّ ُنٛواى ثبهي ّ هٍْْٓ ٍلیل َُزَُبٓ
رِواى ّ ؽلوَُبٓ هن ها اكاهٍ هٔکوك .اّ ُنهؾلٔ فْكم ثْك .فبًْاكٍٓ پلهٓاُ
اى عولَ هِبعوأً ثْك کَ كه پٔ فْکٍبلٔ ۱۳۵۰هٌطوَ ها روک کوكٍ ّ رب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۰۵ .......................................................
ٍْهیَ ّ لجٌبى هكزَ ثْكٍ ،پٌ ثَایواى هواعؼذ کوكٍ ّ كه ؽْأّ ِّو هِْل
ٍبکي ّلٍ ثْك .كه یکٔ اى ٍلوُبین ثَهِْل هبكهُ ثَهي گلذ:
«اگو هّْٔك رْ ایي ثچَ ها ثبفْك ثَهن ثجو رب ثلکَ اى هي كّه ثبّل ،كهً
ثقْاًل ».هي اٍوبػیل ها ثَهن ثوكم ،كه ًقَزیي اهلامٍْ ،اك پبهٍٔ اّ ها روْیذ
کوكمٍ ،پٌ اىکزت هولهبرٔ ؽْىٍ ّوّع ًوْك .فْة هّل کوك .چٌل ٍبلٔ گنّذ
ّ هلهٍَٓ هب ػْٗ ّل .اىُن علا ّلین ،فُْثقزبًَ اّ ایي ثبه ثب ّقٖٔ ثًَبم
ّؽیلٓ (یب اّؽلٓ) اىعبؿْهٓ ُنؽغوٍ ّل .اّؽلٓ اى هؼلّك کَبًٔ ثْك کَ
ًْویَٓ «هًغجو» اهگبى ًْوارٔ ؽية هًغجواى ایواى ّ ثَرجغ آى هطجْػبد
گوٍُّبٓ ٍَ عِبًٔ ها هٔفْاًل .اى ایي هّ هِْْه ثَّؼلَآ ثْك.
اّ ها «عـزبٓ» ًیي هٔگلزٌل .كهیبٓ هْاعٔ اى هؼلْهبد ٍیبٍٔ ثْك .ػغیت
هطبلؼَ هٔکوكٍ ،قذ ػوین هٔاًلیْیل ،كهک کبهلٔ اى اّٙبع كاّذ ،پورؾوک
ّ كاهآ ٍالهذ هياط
ثْك ،هؼلْم ثْك کَ
رْکیالرٔ کبه
ًؤکوك ،هب ٍبػذُب
ثبُن گپ هٔىكین ،رب
آفو ًلِویلم ثَچَ
كلیل كه هن اٍذ.
ُوچَ ثْك ،فلا ثوآ
اٍوبػیل فْاٍزَ ثْك.
ُنًْیٌٔ ثب عـزبٓ
ثوآ اّ آة ؽیبد هٚبػق ّل ،ثب روبم ف ّ ٜفطْ ّ ٛىثبى ٍیبٍذ آٌّب گوكیل.
ٕـو ٍي اٍوبػیل هْعت هّٔل رب كه ٕلؾبد هاكاهُب كیلٍ ًْْك.
ایي ُنىهبى ثْك ثب کبه هب ٍَ ًلو [هٍْْٓ ،كاًِ ّ هي] هواه ّل کبه إلٔ
ثب اٍوبػیل ها هٍْْٓ ثَػِلٍ گیوك ،ثوآ اّ ثوًبهَٓ هقْٖٓ گناّذ .اى
ایي پٌ آى كّ ًلو هویل ّ هواك یکكیگو ّلًل .اٍوبػیل آىهله ثبال آهل کَ
ثَىّكٓ هزْعَ روبم کبهُب ّ اهرجبُٛب ّل .اى ایي پٌ اّ ثِزویي هِوٍ عِذ
رؤهیي اهرجب ٛهیبى اػٚبء ّ َُزَُب كه هن ،رِواى ّ هِْل گوكیل .ثوآ عوغ
رالُ كلاکبهاًَ کوك .ثؼلُب هَئْل آهْىُ کبهگوٓ ّل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰۸ .....................................................
یکگبوثّپه،ؾٔگبوثّپیً
ایي اى رؼجیواد ثلیغ ّالكیوو ایلیچ «لٌیي» اٍذٙ .وّهد اًغبم یک
چٌیي اهلاهٔ كه هوبٛغ هقزلق هجبهىٍ ،ثوآ ُوَٓ هجبهىاى رغوثَ ّلٍ
اٍذ .رْقیٔ هْاهك ّ هیکبًیَن آى ثَػِلٍٓ فْك اهثبة كي هٔثبّل کَ
ؿبلجب ً كه ّوایطٔ چْى ثيثَذ ٍیبٍٔ ،یب هقبٛواد ّلیل ارقبم هٔگوكك.
ثَُویي ًو ،ٜكه ثِبه ٍبل ۱۳۶۲هوکيیذ «عٌجِ هٌّّلکواى هلٔ» ٔٛ
ًَْزٔ كه رِواى رْٖیت کوك رب ًیوُّب ها اى ؽبلذ مُيگوایٔ ّ ثبىٓ ثب
اللبظ ّ کلوبد فبهط ًوْكٍ ّ ثَّاكٓ ػول ثکْبًل .ایي ًَْذ كه ًْع
فْك یک کٌگوٍ ثْك کَ رؾذ ػٌْاى «ٙوّهد ػول» كه یک فبًَٓ اهي كه
ثِبهٍزبى رِواى رْکیل ّل .ؽبٕل هجبؽضبد ایي ّل کَ ثبیل اُلاف ،اٍزوارژٓ ّ
ربکزیکُبٓ هّّي ػولٔ هْقٔ گوكك رب اى ٍوكهگؤ ّ ایيّالٍیْى اّقبٓ
هَزؼل ّ آهبكٍ ثوآ ػول ،كه ُوثقْٔ علْگیوٓ ثَػول آیل .كه آى هْهغ ایي
ًکزَ هْهك رْعَ هواه گوكذ کَ ًیوُّبٓ چبهط ّلٍ ّ آهبكٍ ثوآ ػول ،ثَهبًٌل
هیٍْٓ هٍیلٍ ثوّبفَٓ كهفذ هٔهبًٌل؛ اگو ثَهْهغ چیلٍ ًًْْل اهکبى هیيُ ّ
كَبك ّبى ُوآى هؾزول اٍذ .رؼلاك هبثل رْعَ اى ًیوُّب كهیوب ً كه ُویي ّٙؼیذ
هواه كاّزٌل.
ٛجؼب ً كه آى علََ ٕؾجذ
اى گْْكى یک عجَِٓ هَزول
كه كافل کْْه ثَهیبى آهل؛
لکي ػوالٓ هْم گلزٌل :ایي
هوبهٓ ؿیو هبثل هجْل اٍذ،
چْى كهؽبل ؽبٙو ّوایّ ٜ
اهکبى ظِْه هَزوالًَ كه
ػوَٕٓ ًظبهٔ آهبكٍ ّ
هولّه ًیَذ .كٚبٓ ٍیبٍٔ ثَّلد هـُْْ ّ هَوْم اٍذ .رلاهکبد یک عجَِٓ
هَزول ،اػن اى ایيکَ كه ُوعبٓ کْْه گْْكٍ ّْك ،یک اهو ؽیبرٔ اٍذ کَ
ٍوهبیَ ّ پْزْآًَ هبلٔ ـ كٌٔ ـ لغَزکٔ كّامكاه ّ الیٌوطغ هٔٛلجل؛ كهؿیو ایي
ْٕهد ثَیک آهریَذثبىٓ کْربٍ هلد ّ گنها هجلل فْاُل ّل ،کَ پٔآهلُ
هٔرْاًل ارالف ًیوُّب ّ پنیوُ ٙوثبد ًبثْك کٌٌلٍ ثبّل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۰۵ .......................................................
هي ثٍَِن فْك هقبلق ُوًْع ؽوکذ عيیوٍآ ّ هؾلّك کوكى ًیوُّب كه
كٚبُبٓ ثَزَ ّ آٍیتپنیو ثْكم ّ .هضبل ىكم« :ثچًٌَِگُب رٌِب هٔرْاًٌل كه
كهیبٓ آىاك ىًلٍ ثوبًٌل ّ هّل کٌٌل ».هٌظْهم اى «كهیبٓ آىاك» اكن كکوٓ
کالى كه ٍطْػ ٍیبٍٔ ّ هلٔ ثْك.
ثوآ هي هؼٌب ًلاّذ کَ چٌل ًلو ثوًّل كه یک کووکٍْ ،یب یکٔ اى كهٍُبٓ
ُياهٍعبد ،یک كّ هج َٚرلٌگ گوكزَ ىیو یک کلَٓ ٌٍگ ثٌْیٌٌل ّ كلفُْ
ثبٌّل کَ عجَِ كاهًل! (کبهٓ کَ هغبُلیي هَزٚؼلیي کوكٍ ثْك) كه آى كٚبٓ
هـُْْ ًزیغَ ایي هّٔل کَ چٌل ًلو ػبهئ ثٍْٔاك ،ا ّهب رلٌگ ثَكٍذ ،ثب
رؾویک ریپُبٓ هؼیي ثَعٌگ آىُب ثیبیٌل...
آىّهذ اگو آىعجَِ ٍوبعذ کٌل ،ثوآ چَ؟ ّ اگو هوبّهذ ًکٌل ،چَ هّْٔك؟
كه ُوْٕهدً ،زیغَ ،رلٌگ گْیلى ػلیَ ُوْٛي ّ هزل ّ کْزبه هوكم فْك
ثْك کَ ؽزٔ اگو كاهآ ظْاُو ُیغبىٛلجٔ ّ هِوهبىثبىٓ ُن ثبّل ،ثب إلیذ
هِوهبًٔ هٌبكبد ربم كاهك .كه ربهیـ هلذُب ُیچ هِوهبًٔ ػلیَ هوكم فْیِ
اٍلؾَ ًکْیلٍ اٍذ .هِوهبى هلٔ کَٔ اٍذ کَ لْلَٓ رلٌگِ هلام ّ
ثالاًوطبع ثٍَوذ كّوٌبى هیِي ّ هوكم ًْبًَ هّك.
ىًلگٔ صبثذ کوك کَ ُوگؤُّ عي چٌیي کوكً ،بگيیو هاٍ گْهٍزبى كه پیِ
گوكذ .هي ثَایي ثبّه ثْكم (ّ َُزن) کَ اٍلؾَ ٍّیلَٓ هطوئي ثوآ ًیل
ثَُلف ًیَذ .ؽزٔ ككبع هطوئي ها ًیي رٚویي ًؤکٌل؛ ا ّهب ٍقذ رؾویکآهیي
ّ كّويٍبى اٍذ .اًَبى ها كچبه عِل ّ ؿوّه کبمة هٔکٌل ،فْىُب ها
ثَعُْ هٔآّهك ّ ػوْل ها رؾذ رؤصیو هواه هٔكُل.
هطبلؼبد هّاىٌّبٍٔ عٌگُب صبثذ کوكٍ اٍذ کَ هوكاى عٌگٔ اى هْبُلٍٓ
فْى اكواك ُوگوٍّ فْك ثَفْن هٔآیٌل؛ ّ اى اٍزْوبم ثْٓ فْى اكواك كّوي
هَذ هًّْٔل ّ ثَّعل هٔآیٌل .كه ُویي ؽبل ،روّؼ هبكٍٓ کیویبّٓ هٍْْم
ثَ«آكهًٓبلیي» كؼبلیذ كهبؿٔ هوكاى عٌگغْ ها هقزل هٔکٌل ّ اؽَبٍبد آىُب
ها رؾذ رؤصیو هواه هٔكُل .ثَُویي ٍجت ُن رؾول ىفنُبٓ ػوین اهکبىپنیو
هّْٔك ّ ُن اى كهک ػْاهت ّ پٔآهلُبٓ اهلاهبد عٌگٔ فْك ػبعي هٔگوكًل.
اى ّعَ كیگوُ ،ویي هوكاى عٌگٔ اى ٙؼق ّ كْبلذ كوهبًلٍ گوٍّ فْیِّ ،
اى ّکَذ ّ ًبکبهٔ كه عٌگ ،اكَوكٍ ّ کله هٔگوكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۰۶ .....................................................
هٔفْاُن فبٛوًْبى ًوبینُ :وگبٍ كه پْذ لؿقت فکك:
هیبكیي عٌگ ،اكکبه هْٓ ٍیبٍٔ ّ كلَلَٓ هّّي ّ ًیوّهٌل ،رْأم ثب اُلاف ّ
اٍزژارژٓ هْقٔ عِذ هلیویذ هٌطؤ عٌگ ّعْك ًلاّزَ ثبّل ،عٌگُب
<ثالاٍزضٌب> ثَعٌبیذ
ػلیَ ثْویذ هٔاًغبهل.
كه ّاهغ ،ایي عٌگ
اكکبه ّ كلَلَُب اٍذ
کَ ػوَُٕبٓ ًظبهٔ
ها هلیویذ هٔکٌل ّ
پیوّىٓ ،یب ّکَذ
هٔآّهك .كه كًیب ُیچ
هلهرٔ هطوئيرو اى
«هلهد كکو» ثوآ ًیل
ثَُلفُب ّ ككبع اى فْك ّعْك ًلاهك .اٍلؾَ هؾْٖل كکو اٍذ ّ «كکوٓ
ثورو» هٔرْاًل آى ها ػلیَ فْكُ ثَکبه ثوكُ .یچ هلهرٔ ًؤرْاًل ثب «ًیوّٓ
كکو» ثواثوٓ کٌل ،هگو «كکو ثورو» ّ «كکو ثورو» ثبىُن «كکوٓ ثورو»...
ایي رَلَل ُوچٌبى اكاهَ هٔیبثل .كکو آكهٔ ًیوّٓ ثَیبه لطیق اٍذ کَ
ًیوُّبٓ فْي كه هوبثلَ ثب آىٍ ،الؽٔ ثَیبه ٙؼیق ّ ًبرْاى َُزٌل ...هب كه
پورْ كکو ثورو پیوّى هّْٔین ،كه ٍبیَٓ آى رکبهل هٔکٌین ّ ،ثلّى كکو ثورو
ُیچ هّْٔین ...كه ٛجیؼذ ُن صبثذ اٍذ کَ ُوَٓ ؽیْاًبد اى ثٌٔآكم هٔروٌٍل،
ّ كه هیبى فْك آكمُب ًیي ،ثَیبهٓ آكمُب اى «آكمرو» هٔروٌٍل ّ آكمُبٓ ٍطْػ
ٍؾقثكاثكآؾوْبٖ«ثكجك»ظهکىثٕؾٖؾاقَؿ .
پبیی
ثَگوبى هي ّظیلَٓ ثيهگ ًیوُّبٓ ثواثوٓ ٛلت ،ایغبك ثَزو هٌبٍت عِذ
رْکیل عبهؼَٓ هلًٔ ّ كهْکواریک ثْك .لنا ُوچٌبى عبًتكاه کبه كکوئ ػوین
ّ گَزوكٍ ،عِذ رؤصیوگناهٓ ثوهًّل عٌجِ ٍواٍوٓ {رب ٍوؽل ارْهیزَٓ هلٔ}
ثْكم ّ َُزن .ایي کبه اى هُگنه روثیذ کبكهُبٓ كکوٓ ّ هؼٌْئ ًیوّهٌل ّ
رؤهیي اهرجبٛبد ُلكوٌل ثب كیگو ًیوُّبٓ ٍبلناًلیِ هلٔ هوکي ثْكٍ ّ اٍذ؛ ًَ
ًظبهٔگوایٔ ،هِوهبىثبىٓ ّ رولیل کْهاًَ اى «ًجوك هي ُیزلو»!
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۰۷ .......................................................
ثَُوروریت ،پٌ اى عو ّ ثؾش ىیبك چٌیي رْٖیت ّل کَ ٔٛیک پوٍَّٓ
كّ ٍبلَُ ،وکٌ کَ كه ایواى ىهیٌَٓ کبه ثب ُوگؤُّ ها كاهك ،آى ىهیٌَ ها
روْیذ کٌل ّ ثَهٌيلَٓ ٍکْٓ پوُ عِذ ثَكٍذگیوٓ اُوم هلهد كه هٌطوَٓ
فْك هواه كُل؛ کَبًٔ کَ كه ایواى ّ كه عْف گوٍُّبٓ هْعْك هَزوو كه آى
كاهآ هْهؼیذ هٌبٍت
ًیَزٌل ثبیل ثَپبکَزبى هكزَ ّ
كه آىعب هیلاىُبٓ علیل ها
هْهك ثوهٍٔ هواه كٌُل.
َُزَُبٓ کبهگوٓ ّ
ٛلجَگٔ کوبکبى ثَکبه فْك
اكاهَ كٌُل ّ رالُُب كه
عِذ «هّل ُوَ عبًجَ»
اكواك عوغ رٍْؼَ یبثل.
رؼجیو «هّل ُوَ عبًجَ» اى رؼجیواد ثلیغ اكزقبهٓ ٍوؿ ثْك ،کَ كه رْٙیؼ آى
گلذ« :هّل فٖلزٔ ـ هّل هؼوكزٔ ـ رْاى ػولٔ» اكزقبهٓ ػبكد كاّذ رب
ُویک اى فطبُبٓ اكواك ها ثَیکٔ اى كّ ٙؼق فٖلزٔ ـ یب ٙؼق هؼوكزٔ
هٌزَت کٌل .اگو كه ّاكٓ ػول ثْك ثَٙؼق فٖلزٔ ًَجذ هٔكاك .اگو كه
ؽْىٍٓ ًظو ّ اػزوبكاد ثْك ثَٙؼق هؼوكزٔ هللل هٔکوكُ .نچٌیي هووه ّل رب
اّقبٕٔ كاهآ اٍزؼلاكُبٓ ّیژٍ كه كهّى ؽلوَُب ٌّبٍبیٔ ّلٍ ّ ثب اعوآ
ثوًبهَُبٓ آهْىّٔ کوپلکٌ ثوآ آیٌلٍٓ عٌجِ کبكهٍبىٓ ّْك.
كه آى علََ اى هیبى هغوْع گوٍُّبٓ ّیؼٔ کَ رؼلاكّبى ثَههن ۱۰
هٔهٍیلًل ،كو ٜكّ گوٍّّ ،بهل «ٍبىهبى ًٖو» ّ «ؽوکذ اٍالهٔ»
ثَػٌْاى گوٍُّبٓ هیيثبى ،یب ُلف ،هْهك رْٖیت هواه گوكزَ ّ ثبهٔ گوٍُّب
ٙؼیق ،كبهل اهکبًبد ّ ٍوهبیَ ،اثزو ّ ثٔآیٌلٍ اهىیبثٔ گوكیلًل؛ کَ ًجبیل هّٓ
آىُب ٍوهبیَگناهٓ هّٔل.
«پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ» کَ ثلؾبظ کؤ گَزوٍ ثْك ،ثَكلیل ؽوبیذُبٓ كٌٔ،
رلاهکبرٔ ّ لغَزیکٔ كه هورجَٓ ٍْم هواه گوكذ .اى آىعب کَ اكواك آى ها اؿلت
ًیوُّبٓ گََزَٓ ّْهآ ارلبم رْکیل هٔكاكًل ،ثلؾبظ كکوٓ ّ هؼٌْٓ ثَیبه
ٙؼیق ّ ثٔهبیَ اهىیبثٔ ّل .ثٌبءا ً ًلْم كه ٍطْػ كْهبًٔ ّ هواکي رٖوینگیوٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹1۰ .....................................................
آى ًبهوکي ثَؽَبة آهل چْى رٖویوبد إلٔ رٍٍْ ٜیلهِلٓ ُبّؤ ـ ّاؽل
ًِٚذُب ّ ثؼلا ً هواهگبٍ اًٖبه ارقبم هّٔل.
ثوآ هٍْْٓ ٍلیل ّ كاًِ ىهیٌَُبٓ هضجذ كه عْف ٍبىهبى ًٖو ّعْك
كاّذ .آىُب هئظق ّلًل رب ىهیٌَُب ها ُوچَ ثیِرو رٍْؼَ ثقٌْل .هّاث ٜفْة
هي ثب ٍبىهبى ًٖو ،اى كّ ٍبل هجل كه اصو اكْبء ّلى ؽول ًبهَٓ «کبًْى
هِبعو» ثَهَین افگو ّ اكزقبهٓ ٍوؿ آٍیت علٓ ثوكاّزَ ثْك .لنا هواه ّل هي
خّللا هؾٌَٔ کبه کٌن ،ثچَُبٓ رِواى هّاث ٜفْك ها ثب ؽوکذ اٍالهٔ ثَهُجوٓ آی ّ
ثب ككزو رِواى ٍبىهبى ًٖو {کَ كه افزیبه عٌبػ فلیلٔ ثْك} رؾکین کٌٌل،
هِْلُٓب کوبکبى ثَکبه فْك اكاهَ كٌُل ّ اى ٛوین رَقیو ّ ثَاًؾٖبه كه
آّهكى کزبثقبًَٓ هٍبلذ کَ ثَْٛه ٌٍزٔ كه رولک ثچَُبٓ هٌطوَ ثْكُ ،وچَ
ؾفحكوبليبٌَّكالثؿَّٖآٌشؿاگكؾؾ .
ثیِرو ًیوّ عنة کٌٌل رب كه كوٕذ هٌبٍت،
اٍززبه ،اًطجبم ثب هؾی ّ ٜالزيام ًَجذ ثَچِبهٕلذ ٍووا ،ٔٛیؼٌٔ :ؽکوذ،
ّغبػذ ،ػلالذ ّ ػلذ ثَاٙبكَٓ پوُیي اى ُوًْع فًْْذ ،هبعواعْیٔ یب
ّؼبهُبٓ هّّيكکواًَ كه ٕله رْٕیَُبٓ رْکیالرٔ ّ اهٌیزٔ هواه كاّذ .هي
خّللا هؾٌَٔ كه ؽوکذ ىهیٌَُبٓ اًلکٔ ثب ٍیلدمحم ػلٔ عبّیل (ثبىّٓ پوهلهد آی ّ
اٍالهٔ) كاّزن .ایي ىهیٌَُب ًَ اى هغبهٓ ُنكکوٓ ،ثلکَ هٌؾٖوا ً اى عِذ
ُوغْاهٓ ؽبٕل ّلٍ ثْك .هب كه آىهْهغ كه یک هؾل ىًلگٔ هٔکوكین ،علَبد
ُلزگٔ ّ هٌبٍجبد هؾلٔ هب ها ثَُن پیًْل كاكٍ ثْك.
عبّیل ًیي ]كه فلبء] اى ٌّیلى کلوبد هّّيكکواًَ ّ اكاُبٓ هّّيكکوٓ
ثلُ ًؤآهل ،اّ مارب ً آكهٔ ثلٍلیوَ ّ ثلًیذ ًجْك؛ لکي ًؤفْاٍذ كه هَیو
ُلفُبٓ هّّيكکواًَ هبیَ ثگناهك ّ ٙوهٓ هزؾول ّْك ،ربعبٓ علْ هٔهكذ
کَ ػلٌٔ ًْْك ّ ثَهْهؼیزِ كه كٚبٓ ٍیبٍٔ ّ كهّى ّ ثیوّى ؽوکذ اٍالهٔ
لطوَ ًيًل.
عبّیل اًَبًی فُْ هْوة ّ اُل هطبیجَ ثْك ،علَبد اّ آکٌلٍ ثْك اى ّْفیُب
ّ ُعکُبی علق ّ آة كاه ّ فٌلٍ كاه؛ كه یک هْهك كه ككزو ،چبی ثؼل اى
ظِوی آهل؛ ػلٍی ىیبكی اى پوًٍْل ككزو ّ هواعؼیي ؽْٚه كاّزٌل؛ عبّیل اى
چبیلاهثبّی <کَ كه ؽبل هیقزي چبی كه پیبلَُب ثْك> پوٍیل« :فبًَ اد
کغبٍذ؟» اّ پبٍـ كاك« :فبًَام ثَّبًَام» عبّیل ثال كبٕلَ پوٍیل« :كهُ اى
کغبٍذ؟!»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹11 .......................................................
كه هْٙغ كیگو گلذ« :پَوک ٕجؼ اى فْاة ثیلاه ّل ،كیل فیلی فواثی
کوكٍ اٍذ؛ ثَهبكهُ گلذ هبكه عبى هي كیْت یک فْاة ػغیت كیلم ،هبكهُ
گلذ :فْة ،فیو ثبَّ ،چَ فْاثی كیلی؟ پَو گلذ :فْاة كیلم کَ گٌغی ثَیبه
ىیبك پیلاکوكم ،هولاهی ىیبكی ثوكاّزن ّ پْذ کوكم کَ ثَفبًَ ثیبّهم ،ثبهم آىهله
ىیبك ثْك کَ كه ىیو ثبه ( )...ثبالین هكذ؛ ؽبال کَ اى فْاة ثیلاه ّلٍام هیثیٌن کَ
ًیوی اى فْاثن هاٍذ اٍذً ،یوی كیگو كهّؽ!
عبّیل ثیِرو ٛجغ فبى فبًٔ كاّذ .كوهْل اكکبه ًبهجوكٍ کَ گبٍ اى فالل
ٍقٌبًِ ثیوّى هٔىك چٌیي هٌِلٍٔ ّلٍ ثْك:
«کلوبرٔ چْى "ؽن" ّ "ثبٛل" هلبُیؤ اًزياػٔ َُزٌل کَ هٖبكین فبهعٔ
ًلاهًلّ ،قٔ هْهغ اٍزلبكٍ اى آى کلوبد ،ؿوایي ،هالکُب ّ هلهکبد فْك ها
ثَکبه هٔثوك ّ هجزٌٔ ثوهؾْهیذ "فْك" ثوآى هلبُین هٖلام هٔثقْل .اًَبىُب
اى ُوچیي هٔرْاًٌل ثگنهًل؛ ا ّهب اى "فْك" ًؤرْاًٌل ػجْه کٌٌل ،ؽزٔ كلاکبهُٓب
ّ ایضبهُب كه عِذ ثوبء ّ اػزالء آى "فْك كو "ٔٙاٍذ .یؼٌٔ ُوبى فْكٓ کَ
ّقٔ هٔفْاُل كه ربهیـ ثَعب ثگناهك .ثٌبثوایي كًّْع ثوفْهك ثب هوْلَٓ"
فْك" هزْٖه اٍذ:
۱ـ "فْك" ًول ّ هْعْك اهوّى؛
۲ـ "فْك" هلوّٗ ّ هُْْم كوكا.
ُوكّ یکٔ اٍذُ :وبى «هي»؛ كه لَبى ػوثٔ «ًلٌ» ّ كه هّاًکبّٓ ؿوثٔ
«ٍْپواگْ»ُ .وَ چیيٓ هزؼلن ثَ"هي " ٕوكب ً اى آى ثبثذ فْة اٍذ ،کَ هبل
"هي" اٍذ ّ ،كه عِذ ثوبٓ "فْكم" هَبػلد هٔکٌل :هبل هي ،هلک هي ،کْْه
هي ،ؽية هي ،ایلیْلْژٓ هي ،هنُت هي ،هْم هي ...آىچَ ثَُوَٓ ایي هلبُین
هّػ ّ هؼٌٔ هٔثقْلُ ،وبى «هي» اٍذ ،كه ایيعب یک ٍْپو "هي" فیلٔ
هقلٔ ّ ،كه ػیيؽبل فیلٔ ػلٌٔ ّعْك كاهك کَ ُوَ چیي ها ثًَلغ فْك ٍبهبى
هٔكُل ،ثلّى آى ٍْپو «هي» ُیچ چیي ًؤرْاًل ّعْك كاّزَ ثبّل ...ثگناه َُزئ
ثلّى آى "هي" ها آة ثجوك».
عبّیل كه كّهاى ؽکْهذ هثبًٔ ّىیو پالى ّ ٍپٌ ٍوپوٍذ ٕلاهد ػظؤ
ّل .كه ؽکْهذ کوىٓ ّىیو رواًَپْهد گوكیل .ثؼلا ً ثَػْٚیذ پبهلوبى كهآهل.
كه ایي هْهغ هُجو ؽوکذ اٍالهٔ ُن ثْك؛ ا ّهب ُیچ كِویلٍ ًْل کَ ایي هوؽ ػٌوب
كه کغب رقن گناّذ!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹12 .....................................................
عبّیل كه آى هْهغ هْـْل رلّیي کزبثٔ رؾذ ػٌْاى «پیواهْى اًوالة اٍالهٔ
ّ رغبّى هًُّب ثَاكـبًَزبى» ثْك .كه فالل هّاث ّ ٜهٌبٍجبد گوهٔ کَ هیبى هب
ثوهواه ّلٍ ثْك ،هٖل فْك هجٌٔ ثوُوکبهٓ ثب ؽوکذ اٍالهٔ ها ثبعبّیل كه هیبى
ًِبكم .ایي هْٙغ ثوآ اّ فبلٔ اى رؼغت ًجْك؛ گلذ« :هب ًیبىهٌل ًیوّٓ كوٌُگٔ
خّللا هؾٌَٔ گپ ثيًن رب اى ّوب كػْد ثَکبه ّْك ».پٌ اى هلرٔ َُزین ،كو ٜثب آی ّ
گلذ« :هْکلٔ ّعْك ًلاهك ،هٔرْأً كه ثقِ كوٌُگٔ کبه کٌٔ؛ ّلٔ هػبیذ
ظْاُو ،اؽَبٍبد پوٌٍل ككزو ّ ّٙؼیذ کلٔ ؽوکذ اٍالهٔ ٙوّهٓ اٍذ».
ثَػٌْاى ؽوف آفوُ ،ثب لؾي ّْفٔ گلذ« :هي ایي هله كِویلٍام کَ كه هیلاى
ٍیبٍذ عگو گبّ ثبیل كاّذ؛ ًَ هوؼل هوؽ!»يٍْىفمظؾقیککهًّگفحى:«چٍى» .
هلیویذ ًْویَٓ «كغو اهیل» ٍوكثیوٓ ّ ّیوایِ هغلَٓ «اٍزوبهذ» كه روبم
ٍبلُبٓ ۱۳۶۲رب ۱۳۶۶ثب هي ثْك .رـییواد هؾٍَْٔ كه هؾزْیبد آى ًْواد
ثَّعْك آهلّ .بیل ٙوّهرٔ ًلاّزَ ثبّل کَ كه ایيعب ثقُِبٓ اى
هْٙغگیوُٓبٓ هضجذ ّ ٍبىًلٍٓ آى ًْویبد كه آى كّهاى ها کپٔ ًوبین؛ ىیوا
ُویي هْاٙؼٔ کَ كه ایي کزبة ثَهٌّّٔ ثیبى ّلٍ ّ هّٓ آى پبكْبهٓ گوكیلٍ،
ربؽلٓ هٌؼکٌ کٌٌلٍٓ كیلگبٍ کلٔ آى ًْویبد كه آى هوبٛغ ًیي ثبّل.
ثَفبٛو كاهم کَ كه ًقَزیي هّىُبٓ ّوّع ثَکبهم ،کَٔ کَ رب آى هْهغ كه
ٍوذ هَئْلیذ كوٌُگٔ هواه كاّزَ ّ ػ ْٚعٌبػ هقبلق ثْك ،فْاٍذ هطبلت ّ
ًّْزَُبٓ هوا رٖؾیؼ کٌل ،هب ُولیگو ها فْة هٌّٔبفزین ،اّ فْك هٔكاًَذ کَ
كه آى هوبم ّ هورجذ هواه ًلاهك؛ لکي اى اصو ؿوّٗهىٓ ّ مٌُیذ ثیوبه
هٔفْاٍذ ًکزَ ثگیوك ّ ؿْؿبٍبالهٓ کٌل .آهل هّٓ کلوَٓ «ٛجوَ» اًگْذ
ًِبكٍ ّ گلذ« :هب كه اٍالم ٛجوَ ًلاهین!»...
رْٙیؾبد هي ثوآ اّ ُیچ اُویزٔ ًلاّذ ،چْى اّ ؿوٗ فبٕٔ ها كًجبل
هٔکوك .كه آى ىهبى مٌُیذُب چٌبى ثیوبه ثْك کَ هؾبكل اًگیيیَیْى اللبظ ّ
کلوبد ها رؤّیل هٔثوكًل .اى هّٓ کبهثوك اللبظ ّ إطالؽبد كهثبهٍٓ هؼزولاد
رْ هٚبّد ًوْكٍ ّ كْها ً ؽکن ٕبكه هٔکوكًل.
هضالً اگو هٔگلزٔ «ٛجوَ» كْها ً هٔگلزٌلُْ« :م! کوًْیَذ اٍذ».
هٔگلزٔ« :رْؽیل» هٔگلزٌلُْ« :م! الزوب ٔٛاٍذ».
هٔگلزٔ« :آىاكٓ» هٔگلزٌلُْ« :م! لیجوال ّ ؿوةىٍ اٍذ».
هٔگلزٔ« :فلن» هٔگلزٌلُْ« :م! اى هغبُلیي فلن اٍذ»!...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹13 .......................................................
ؾقظكکثاواليٗ
كه ٍبل ۱۳۵۳ثب ثوّى هْکالد كه كواگوك ؽکْهذ اؽياة فلن ّ پوچن كه
کبثل ّ ّ هْع آّْةُب كه هٌبٛن هقزلق هٍّزبیٔ ّ ِّوٓ کْْه ،ایي كّلذ كه
یک اهلام ٍواٍوٓ رؼلاكٓ ىیبكٓ اى ػلوبٓ كیٌٔ اػن اى ّیؼَ ّ ٌٍٔ ها كٍزگیو
ًوْكٍ ّ ثَهؾل ًبهؼلْم اًزوبل كاك .آهبٓ هؾٌَٔ کَ كه آى هْهغ كه ٍلو ؽظ ثْك،
ثَّٛي ثبى ًگْذ ّ اى ػوثَزبى ثٍَْهیَ هكذ .پٌ اى كّ ٍَ هبٍ اهبهذ كه
كهْن ،كه هبٍ صْه ۱۳۵۶ثَهن آهل ّ ،اػٚبٓ فبًْاكٍ ًیي ثَاّ هلؾن ّلًل.
كه هبٍُبٓ صْه ّ عْىآ ُوبى ٍبل كیل ّ ثبىكیلُب ّ گلذ ّ گُْب ثَرْکیل
عویبى ؽوکذ اٍالهٔ هٌزظ ّل .آهبٓ هؾٌَٔ اى ُوبى اثزلاء ؽوکذ اٍالهٔ ها
ثوپبیَٓ كّ عٌبػ رْکیل كاك:
۱ـ عٌبػ هزْکل اى ٍبكاد ثَِْكُّ ،وبى اهْام ّؽْاهیْى ٍبثن آهبٓ ّاػع.
۲ـ عٌبػ هزْکل اى ٍبكاد ّوبل کَ كه هأً آىُب آهبٓ عبّیل هواه كاّذ.
ؽوکذ اٍالهٔ فیلٔ ىّك هْكن ّل رؼلاك اّقبٓ ٍوٌّبً كه كافل کْْه
عنة ًوْكٍ ّ عجِبد هْٓ كه ؽْأّ ِّوُبٓ ثيهگ كایو ًوبیل .ؽزٔ هْكن ّل
رؼلاك ىیبكٓ عْاى كاًْگبُٔ پبک ّ هئهي ها كّه فْك گوك آّهك .هّل ؽوکذ
اٍالهٔ كه یکٔ كّ ٍبل اّل كه ُوَٓ ػوَُٕب فیلٔ ٍویغ ثْك .آهبٓ هؾٌَٔ
ٔٛچٌل هوؽلَ ٍلو ثَکْْهُبٓ ػوثٔ (ثَّیژٍ کْیذ) هجبلؾ کالًٔ ثَكٍذ آّهك
ّ عجِبد ًظبهٔ فْك ها كه كافل اکوبل کوك .كه ُوبى ؽبل اى کوکُبٓ پبکَزبى
ُن هؾوّم ًجْك .یک اثزکبه عبلت ؽوکذ اٍالهٔ کَ ثوآ آى پْل ّ اػزجبه
ثَاههـبى آّهك ایي ثْك کَ یک کزبة ثيهگ رْٖیوٓ (آلجْم) ؽلّك ٕ ۴۰۰لؾَ،
ؽبّٓ ُياهاى هطؼَ ػکٌ اى ٕؾٌَُبٓ كلقواُ عٌگ اكـبًَزبى رِیَ ًوْكٍ ّ
ًبم آى ها «ػکٌُب ٍقي هٔگْیٌل» گناّذ .رْهم آى کزبة ّ هْبُلٍٓ آى
ػکٌُب كل ٌٍگ ها ًوم هٔکوك.
اكيّى ثوایي ،کبًْى هِبعو ٔٛاكْبگوٓ ػلیَ آهبٓ هؾٌَٔ ،هزي كٍزق ٜاّ
ها هٌزْو ًوْك کَ ٙوي آى اى هلک كیٖل پبكّبٍ ّهذ ػوثَزبى ٍؼْكٓ روبٙبٓ
کوک ّلٍ ثْك.
كه آى ىهبى رت اًوالة ایواى ًیي ثبال ثْك .كه ٍیيكٍُن ػووة (آثبىهبٍ) ٍبل
۱۳۵۶رؼلاكٓ كاًْغْٓ ایوأً ٍلبهد آهویکب كه رِواى ها ثَاّـبل كه آّهكًل ّ
هزؼبهجب ً اٌٍبك هْعْك كه آى ها ٔٛهغوْػَُبٓ اًزْبه كاكًل کَ ثیِ اى ٕل علل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹1۹ .....................................................
کزبة گوكیل .کزبةُبٓ ّوبهٍ ۳۰ ّ ۲۶كهثبهٍٓ اكـبًَزبى اٍذ .كه یکٔ اى
آىُب هطلجٔ آهلٍ کَ امػبى هٔكاهك:
«ّقٖٔ ثًَبم ٙیبء ًبٕوٓ ،آهویکبیٔ اكـبىرجبه كه چٌل ًْثذ ثب آهبٓ
هؾٌَٔ كیلاه كاّزَ ّ هاعغ ثَاّٙبع اكـبًَزبى گلذ ّ گْ کوكٍ اٍذ ».ؽوکذ
اٍالهٔ ثَُوچیيٓ هٔهبًل ،عي یک گوٍّ ّ ؽية ٍیبٍٔ .آى ،هؼغًْٔ اى
اهْبهٛ ،جوبد ،اهْام ّ هجبیل هقزلق ٍبکي كه کْْه ثْك؛ علا ً ًوبیٌلٍٓ ّاهؼٔ
عبهؼَٓ اكـبًٔ ثْك؛ ىیوا هبًٌل فْك عبهؼَٓ اكـبًّٔ ،زو گبّ پلٌگ ثْك!
ُیچچیيُ ثَُیچچیيُ ًؤفْهك .اى گوگُبٓ اهزٖبكٓ ّ کالٍثوكاهاى هبلٔ
گوكزَ رب اكاهُٓبٓ هزوبػل ّ عْاًبى پبک ّ هیِيكٍّذ كه آىعب گوك آهلٍ ثْكًل.
ُو ثقِ ٍبى علاگبًَٓ فْك ها هًْٔافذ؛ كه ُوبى ؽبلُ ،وَ ؽوکزٔ ُن ثْكًل!
ٍواى عٌبػُب ّ ثقُِب چَ ػٍْْ ّ کوّوَ کَ ثَفوط ًؤكاكًل .گْیب اى كهبؽ
كیل اكزبكٍ ثْكًل ،اكاء ّ اْٛاه ّبى هَقوٍ ثْك ،كهٍذ هبًٌل ًْػوٍّبى ٌٛبىٓ
هٔکوكًل ،ثب چَ ؿوّه کجویبیٔ اًزظبه ٍالم ّ رؼظین كاّزٌل .آىُب ُیچ ُلكٔ
ثيهگ ّ ُیچ كهكٓ عي فْكفْأُ ّ ُْآ ًلٌ ًلاّزٌل ،اًگبه کَ ًَ هولکذ
ّبى كه ؽبل عٌگ اٍذ ّ ًَ فْك آّاهٍ َُزٌل .آىُب ثَعبٓ ایيکَ ثَهٌبكغ هلٔ
ثیبًلیٌْل ،كو ٜثًَلغ فْك كکو هٔکوكًل .كه کْهاى ىهبى هؼلْم ّل ُویک اى
آىُب چَ آكمُبٓ کْچک ّ ثٔهبیَٓ ثْكًل! چَ آٍبى ثقبه ّلًل ّ ثَُْا هكزٌل!
هغالْٕق ،ؽوکذ اٍالهٔ ثَعِذ كاّزي اكواكٓ ثبٍْاك ّ هلیو كه ثلًَٓ
فْك ،چیيٓ اى ّْهآ ارلبم ثبالرو ثْك .ثب آى ّْهٓ هٌبٍجبد ًیک كاّذ .ایي
خّللا كه ٍطْػ ػبلًٔ ،بّٔ اى ػْاهل ؽَي هّاث ،ٜػالٍّ ثوُوگًْٔ آى كّ آی ّ
ىیبك ثْك :اى عولَ ایيکَ ؽوکذ اٍالهٔ ثَهٌبٛن ُياهٍعبد اُ ّویذ ًؤكاك،
ثٌبثوایي ههیت ّ هياؽن ّْهآ ارلبم ًجْك.
ؽوکذ اٍالهٔ ثیِرو ثَؽْأّ ِّوُب ّ اهزلاك ّبُواٍُب رْعَ كاّذ،
كهؽبلٔ کَ هلووّ ّْهآ ارلبم ُوبى ُياهٍعبد ثْكٍ ّ ایي ٍبىهبىُبٓ ًٖو ّ
ٍپبٍ ثْكًل کَ رؾذ هُجوٓ ٍیلهِلٓ ُبّؤ روبم رْعَ فْك ها هؼطْف فبهط
کوكى آى هٌطوَ اى كٍذ ّْهآ ارلبم کوكٍ ثْكًل .ثَُویي ٍجت ّْهٓ ّ ؽوکذ
ُوكّ ثب ًٖو ّ ٍپبٍ هْکل كاّزٌل .هجزٌٔ ثو ههبثذُب كه ػوَٕٓ هوعؼیذ
هنُجٔ هیبى پیوّاى آیبد ػظبم فویٌٔ ّ فْیّٔٙ ،ؼیذ ؽوکذ اٍالهٔ كه
ایواى ُوْاهٍ ّجیَِ ُوبى ثوٍٓ ثْك کَ هواه ثْك كه هلد یک ٍبل ّىًِ صبثذ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹1۵ .......................................................
ثوبًل؛ چْپبًِ ثؼل اى ُو ّػلٍ کبٍ ّ ػلق ،یک ثبه کبهك ها ىیو ؽلوِ هٔکْیل؛
ثوٍ هٔروٍیل ّ ُوچَ فْهكٍ ثْك ثبٛل هّٔل.
ٍیبٍذ ٍیل هِلٓ ُبّؤ ّ ٍزبك پْزیجبًٔ ًَجذ ثَؽوکذ اٍالهٔ ُوْاهٍ
ُوبى هُّ« :اهوّى ثکْن ـ كوكا ثکْن؛ اهوّى كیو ّلٍ ،كوكا ؽزوب ً هٔکْن».
ثْك .یک هّى ٔٛ ،علََٓ كه ككزو هوکيٓ ؽوکذ اٍالهٔ ،هؾٌَٔ اى هالهبد
فْك ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ گياهُ هٔكاك ،كه فالل ٕؾجذ گلذ« :ایي هوك
(ُبّؤ) كیْاًَ اٍذ ،اّ عٌْى هلهد كاهك».
هؾٌَٔ ّٙؼیذ ؽوکذ اٍالهٔ ها كه عيٍّٓ ثبػٌْاى «ًظویبد» چٌیي
رْٕیق هٔکٌل:
وُؿ ًٌبقِ 1۰۵ ...« :ؽوکذ اٍالهٔ ثَفبٛو ّیؼَ ثْكى ّ
ػالهَٓ کَ ثَاٍزوالل ّ ػلم ّاثَزَگٔ كاّذ ،هْهك ثٔهِوٓ كّلذُبٓ ُوَبیَ
هواه گوكذ ّ ًبهاؽزُٔبٓ ها ُن رؾول کوكّ ،لٔ رب کٌْى عبى ٍبلن ثله ثوكٍ
اٍذ .هب اى كّلذ ایواى رْهغ ُوکبهٓ كاّزینّ ،لٔ ػکٌ آى ّاهؼیذ یبكذ کَ
ػغیت ثْك! هي ثَؽن ّ ًب ؽن هْهك ػالهَٓ ثَیبهٓ اى هئهٌیي اكـبًَزبى ثْكٍام
ّ هِوا ً هْهك هّک عوؼٔ ُن ّاهغ ّلٍام ّ كه هوبثل هلػ هلاؽبى ،رِوذ ّ ًب
ٍياگْیٔ ثلفْاُبى ها ًیي ىیبك ٌّیلٍامُ ،وکَٔ هِْْه هّْٔك ،چٌیي ؽکؤ
كاهك ّ ثبیل ٕجو کٌل!»
هي کَ ثَكالیل کبهّٓ ،هذ هالهبد ىیبك ثب هؾٌَٔ كاّزن ،یک ثبه گلزن:
«ّهزٔ ؽوکذ اٍالهٔ كه ایواى ثب ایي ُوَ هْاًغ ّ هْکالد هْاعَ اٍذ،
چوا هبًٌل گوٍُّبٓ هّّيكکوٓ ،ایواى ها روک ًؤکٌل ّ ،ثَپبکَزبى ًؤهّك؟
هب کَ كه پبکَزبى هْهؼیذ فْة كاهین ،چوا هوکي فْك ها ثَآىعب هٌزول
ًؤکٌین؟»
ایْبى پبٍـ هلٖلٔ ثَایي هٚوْى كاك( :ؿبلت ػجبهاد اى ایٌغبًت ّ هؼٌٔ اى
اّ اٍذ)
«هب اگو ایواى ها روک کٌین ،هضل هغبُلیي فلن وُؿًٌبقِ1۰۶:
هّْٔین ،یؼٌٔ هّ كه هّٓ ًظبم ّ هُجوٓ ایواى هواه هٔگیوین .ایي ثَٕالػ هب
ًیَذ ،ىیوا هویت كّهیلیْى هِبعو هب كه ایيعب اٍذ ،هب ثوآ آىُب کبه هٔکٌین،
اى آىُب پْل هٔگیوینٍ ،وثبى هٔگیوین .كه پبکَزبى هب ایيهله هِبعو ّیؼَ
ًلاهین .اى آى گنّزَ ،هوكم هب كه كافل کْْه ًیي ّلیلا ً ثَایواى ػویلٍ كاهًلّ ،هزٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹1۸ .....................................................
هب هّ كه هّٓ ایواى هواه ثگیوین ،یؼٌٔ کَ هلذ كافل ها ُن اى كٍذ كاكٍاین .رْ
كکوُ ها ثکي هوكهٔ کَ (هضالً) كه کبثل یب ثبهیبى ىًلگٔ هٔکٌٌل؛ ا ّهب آىهله
فْكثبفزَاًل کَ كه هبٍ هجبهک ههٚبى هّىٍٓ فْك ها ثب اماى هاكیْ رِواى اكطبه
هًٔوبیٌل! ػیل كطو ّبى ُن ُویيْٛه ّ اهْهٓ كیگو ...ثَػالٍّ :ثَیبهٓ اى
اػٚبء ّ پوٌٍل ؽوکذ اٍالهٔ اى ٛالة ؽْىٍ َُزٌل ،آىُب كهً هٔفْاًٌل،
ِّویَٓ ؽْىٍ هٔگیوًل؛ ّت كه فبًَُبٓ فْك هٔفْاثٌلٕ ،جؼ ُن هٔآیٌل ثوآ
ؽوکذ اٍالهٔ کبه هٔکٌٌل .کٔ ؽبٙواًل ثب هب ثَپبکَزبى ثیبیٌل .هب ًؤرْاًین كه
پبکَزبى ثوآ آىُب عب ّ هکبى هٌبٍت ،ؽوْم ّ هٖبهف هبُبًَٓ هکلٔ،
ٍوّیٌ ّیژٍٓ هكذ ّ آهل رِیَ ًوبیین»...
«هؾٌَٔ» كاهآ ّقٖیذ پیچیلٍ ّ چٌلثؼلٓ اٍذ .آًبرْهٔ ّقٖیذ اّ
ٕلبد هضجذ ّ هٌلٔ ىیبك ثَكٍذ هٔكُل کَ هْهؼیذٌّبٍٔ ّ هكلکٌُبٓ ؽَبة
ّلٍ ،ثقْٔ اى آى اٍذ.
ثب ُوَٓ إّبفٍ ٍٔ ٔٛ ،بل گنّزَ ّقٖیذ هبثل اػزجبه كه ػوَُٕبٓ
ٍیبٍٔ ّ كیٌٔ کْْه ثْكٍ اٍذ .اّ كاهآ ٕلبد هضجزٔ چْى ریئُّْ ،ثیبى
هٍب ،ؿوّه هلٔ ،هلهد رٖوینگیوٓ ،ظوكیذ ٍیبٍٔ ّ ثوفْهكاه اى هياط ٍبلن
ّ ٍطْػ ػبلٔ كاًِ كیٌٔ اٍذ.
هقبللبى هؾٌَٔ كه عْاًت چپ ّ هاٍذ ،ثب اًگیيٍُبٓ هزلبّد ّ هٌطن ؿیو
هبثل هجْل ثَاّ ؽولَ هٔثوكًل؛ هٌطن پنیوكزَ آى اٍذ کَ کبهکوكُب ّ
هْٙغگیوُٓب ًول گوكك؛ الؿیو:
وُؿًٌبقِ1۰۷ُ« :یچ كوهٔ هیبى هَؼْك ّ هؾٌَٔ ّعْك ًلاهك ،چْى
اّ ثلْچ اٍذ! اكـبى اٍذ! آهیبًژاك اٍذ! هيلجبُ اٍذ! ربعیک اٍذ! ّ گوچَ
کَ عْاًبى ُياهٍ ثلههَ ّ اٍزوجبلِ هٔکٌٌل ّ رجلیؾ هٔکٌٌل کَ هؾٌَٔ هُجو.
هوكم اّ ها رب عبٓ ثبال هٔثوًل کَ ثَعبٓ هنُت هًْٔبًٌل کَ هؾٌَٔ ـ هنُت؛
هنُت ـ هؾٌَّٔ .لٔ ثبىُن اى هب ًیَذ ّ هُجو ُياهٍ ّلٍ ًؤرْاًل)۶۶(».
خّللا هؾٌَٔ».
وُؿًٌبقِ2ـ:11۰ـ ًوبیبى ّلى چِوٍٓ ّاهؼٔ آی ّ
خّللا الوغبُل
«كّهیي پیبهل ایي عٌگً ،وبیبى ّلى چِوٍٓ ّاهؼٔ ؽٚود آی ّ
ُویَْ كه ٌٍگو ،آهبٓ هؾٌَٔ هٌلُبهٓ ثْك .هٔكاًیل کَ هؾٌَٔ ثوآ ثَكٍذ
گوكزي هُجوٓ عبهؼَٓ رْیغ كه اكـبًَزبى ،هًظُبٓ كواّاى ثوك ّ هاٍُبٓ پوپیچ
ّ فؤ ها پیوْك ّ یکٔ اى پیچیلٍرویي ّ هْكنرویي ثوًبهَُبٓ کَ كه ایي ىهیٌَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹1۵ .......................................................
خّللا الوغبُل ،إْالًثبىٓ کوك ،كّ گبًَ ػول کوكى ایْبى ثْك ّ ُوَ هٔكاًٌل کَ آی ّ
یک كوك ٙل رْکیالدٙ ،ل رؾْل ّ ٙل ؽوکذُبٓ اًوالثٔ ّ اًوالثیْى هَلوبى
ثْكٍ ّ َُذ ّ كه ایي هاٍزب اًوالثیْى هَلوبى ها رکلیو کوك .ثب اهبم فویٌٔ ّ
آصبهُ ثب روبم هْا هجبهىٍ کوكٍ ّ گبٍ اى اهبم ثًَیکٔ یبك کوكٍ گلذ :اگو یک ّت
اهبمفویٌٔ ًجبّل ُوَ كًیبٓ اٍالم ها آة هٔثوك!! ّ كّثبهٍ ثب اهبم هقبللذ کوكٍ
ثبى هْاكوذ ّ ثبى هقبللذ ّ ُویيْٛه!!! (ػالهذ ًگبهّٔ "!!!" كه هزي ٌٍل
ثَُویي روریت آهلٍ اٍذ .اؽزوبالً ًگبهًلٍ اى کْق ثٌ ثيهگ ّ هؾیوالؼوْل
فْك ،فْكُ كچبه ّگلزئ كْمالؼبكٍ ّلٍ ّ هجِْد گْزَ اٍذ ّ ).ثَُویي كلیل
رْاًَذ ُن اى رْثوٍ ًُْعبى ًوبیل ّ ُن اى آفْهُ ،ن كه ایواى اًوالثٔ ثوبًل ّ اى
اهکبًبرِ اٍزلبكٍ کٌل ّ ُن اى ٍلوٍٓ هًگیي ؿوة کَ كّوي ایواى ثْك ،ثِوٍُب
ثجوك ،آالف ّ الْكٔ ثیٌلّىك!! ّ ًیوُّبیِ رب هجل اى ظِو یک هّىًٍ ،یوُّبٓ
ؽية اٍالهٔ ها ىیو ػٌْاى ؽوکذ اٍالهٔ ّاهك هیلاىِّو ّ كّذ ثوچٔ کٌل ّ
ثؼل اى ظِو اهلام ثَهزل ػبم اكواك رؾذ پِّْ فْیِ ثٌوبیل!!!»
خّللا كل فُْ «ا ّهب كه عٌگ ِّو کبثل پوكٍُب کٌبه هكذ ،پْزْىُب کَ ثَآی ّ
کوكٍ ،كکو هٔکوكًل اى ایْبى ثَػٌْاى ٍزْى پٌغن كه كافل عبهؼَٓ ّیؼَ اٍزلبكٍ
خّللا یب كّگبًَ ثبىٓ هًٔوبیل ،فْكُ كه کٌبه آىُب ًَْزَ، هًٔوبیٌل ،كهیبكزٌل کَ آی ّ
ٍقي اى ّؽلد ػول هٔگْیل ...كه ىیو ایي هیِ كهاى پیْبًٔ پیٌَ ثَزَ ّ ...چَ
هْعْك هوبمپوٍذ ّ پبهدثبىٓ چِوٍ پٌِبى کوكٍ اٍذ؟!»
«ایي کْق ثوآ ّیؼیبى ثَّیژٍ ُياهٍُب ثَیبه ثب اهىُ ّ ؽیبرٔ اٍذّ .
ؽزٔ ثب اهىُرو اى کْق پبٍزْه ثوآ عبهؼَٓ اًَبًٔ! ثلیي عِذ ،ایي عٌگ ها
هٔرْاى ٍو كٖل ثَیبه ثو عَزَٓ ثوآ ّیؼَُب ثَّیژٍ ُياهٍُب ثَؽَبة
آّهك)۶۶(».
گؤُّ اى كالٍلَ هؼزولاًل« :کالم ػیي هزکلن اٍذ ».اگو ّاهغ چٌیي ثبّل ،ایي
ًْع اكثیبد ثَهٌّّٔ ًْبى هٔكُل کَ هقبللبى هؾٌَٔ كه چَ عبیگبٍ ّ هٌيلزٔ
هواه كاّزٌل:
ـ ثوآ كهک ػوینرو ،یک ثبه كیگو هّٓ فكالٖاليطهتپی
ًگفحّجًكکمًَبییؿ :
= " :کْق هؾٌَٔ" «ثب اهىُرو اى کْق پبٍزْه ثوآ عبهؼَٓ اًَبًٔ!»
ـ آیب گْیٌلٍگبى ایي هطبلت ،اى رؼبكل الىم هّأً ثوفْهكاهاًل؟ ّ هٔكاًٌل چَ
هٔگْیٌل؟
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹1۶ .....................................................
ـ هٔرْاًٌل اكػب کٌٌل کَ ًیوّٓ ٍیبٍٔ ـ فكُْگئثبکبقاکحكٔيىئٕنی
ثپفیكْىحُؿ؟
= هؾٌَٔ ثبیل اىایي ثبثذ ًبهاؽذ ثبّل کّيؽبنفبًَؾقلؿٔلٕاقِٖؼٕؾيَیىحُؿ!
چْى ُوآّهكٓ ثب ؽویلبى ٙؼیق لطلٔ ًلاهك ّ اًَبى ها ًْؤفبه هٔکٌل.
فّْويٍرو اى ُوَ ایيکَ :آهبٓ ىاُلٓ ُوواٍ ثب روبم ثلًَٓ ٍبىهبى هوثْ،َٛ
کنرو اى یک ٍبل ثؼل اى ایي ،ىیو چزو ّیـ إٓق هؾٌَٔ كهآهلًل! ّ ایي هؾٌَٔ
ثْك کَ كه كّهاى كوّپبّٔ هلٔ هیبى «پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ» ّ كّلذ هثبًٔ
ٍّبٛذ کوكُ .وچٌیي هؾٌَٔ ثْك کَ كه هبعوآ ٌٍ ۲۳جلَٓ ۱۳۳۳ىًلگٔ
ىاُلٓ ّ كیگو هُجواى «پبٍلاهاى عِبك» ها فویل.
هؾٌَٔ كه هاٍ رلطیق هّاث ٜاهْام ّ هناُت اكـبًٔ فیلٔ کبه کوك ّ كهایي
هاٍ هْكن ُن ثْك .هلن ثَكٍزبى ّ ّ ٌٔٛثوّىهوىٓ ثَاّ ایيگًَْ ًووٍ كاكٍاًل:
«ّیـ هؾٌَٔ ثب ّیژٍگٔ إبلذ وُؿ ًٌبقِ 111:
هلٔ فْك ُویَْ ٍؼٔ ًوْكٍ هٖبلؼ هلٔ فْك ها علا اى كوهَگوایٔ هنُجٔ
ًگِلاهك ّ .فْك ها ُویَْ اكـبى فْاًلٍ ّ اى ؽبکویذ هلٔ ،روبهیذ اه،ٔٙ
آىاكٓ اكـبًَزبى ّ ّؽلد هلٔ ككبع ّ عبًجلاهٓ هٔکٌل .هؾٌَٔ ىهبًٔ کَ ثَکْیزَ
ثوگْذ هّاث ٜفْك ها ثب ؽکوزیبه ّ هثبًٔ فیلٔ گَزوكٍ ّ ٍّیغ ثٌیبك ًِبكّ .لٔ
گوایْبد هؾٌَٔ ثیِرو ثَهغلكٓ ّ هثبًٔ ثْك .فبٕزب ً ایيکَ ؽکْهذ هغبُلیي
ثَهلهد هٍیل ّ ؽوکذ اٍالهٔ كه ائزالف ثب هثبًٔ اى هْهؼیذ فیلٔ فْثٔ
ثوفْهكاه ّل .هؾٌَٔ هٌؾیش ایلیْلْگ ّ ٍقٌگْٓ ؽکْهذ ُویَْ ؽوف
هٔىك .اى آىعب کَ ّٓ كه كٖبؽذ ىثبى ّ رؾلیل گَزوكٍٓ اّٙبع هَل ٜثْك،
پیبهل ًیک كاّذ ّ ُْاكاهاى ثَیبهٓ ها ثَفْك کْبًیل)۱۰۰(».
وُؿ ًٌبقِ 112« :هؾٌَٔ كاهآ اكکبه هلٔگوایبًَ اٍذ ّ اًلیَُْبٓ
کالٍیک اّ ثًَظواد ػلٔ ّویؼزٔ ًيكیک اٍذ .كٖیؼ ّ گیوا ٍقي هٔگْیل ّ
ًٌّْلٍگبى ها رؾذ رؤصیو فْك هواه هٔكُل)۱۰۱(.
هؾٌَٔ كه اّایل عٌگ ،کزبثچَٓ ثب ػٌْاى «رْٙیؼ الوَبیل عٌگٔ»
ًّْذ کَ ؽَبٍیذ ّاؽل ًِٚذُب ّ ٍیلهِلٓ ُبّؤ ها كه ثبالرویي ؽل
ثواًگیقذً .گوأً ُبّؤ ّ كیگو هؼبًلاى ایي ثْك کَ هؾٌَٔ هٖل هوعؼیذ
كاهك .كه آى ىهبى ثؾش هوعؼیذ هنُجٔ یک ثقِ هِن ها ثَفْك افزٖبٓ
هٔكاك ّ ایوأًُب هٔفْاٍزٌل آى ها كه اًؾٖبه فْك كاّزَ ثبٌّل .هؾٌَٔ هجل اى
آى هغوْػَٓ كؤِ «ؽلّك الْویؼخ» ها رؾویو کوكٍ ثْك کَ رب ٌُْى هزي هوعغ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹1۷ .......................................................
كه ؽْىٍ ػلویَ هن هٔثبّل ّ كه ٍبل ۱۳۶۶هيؽیش «کزبة ٍبل» ؽْىٍ ػلویَ
هن ثوگيیلٍ ّل.
هؾٌَٔ اػوبل ػجبكٓ اُل ٌٍذ ها هغيٓ ّ ٕؾیؼ هٔكاًل .ثب رلّیي کزت
«روویجٔ» گبم ثلٌلٓ كه هَیو هلبُوَ ّ روویت هناُت (فوََ) ثوكاّذ ّ ىهیٌَ
ها عِذ رجییي كکزویي هجبًٔ ّ هیکبًیَن ّؽلد هلٔ كه اكـبًَزبى هِیب ًوْك.
اًزظبه آى اٍذ کَ یک چٌیي كٍزٔ ثواكهاًَ اى عبًت كیگو ٛوفُب ّ ثواكهاى
اُل ٌٍذ ًیي كهاى ّْك ّ کْْه هب ثَیک الگْٓ ّبیَزَ عِذ ُويیَزٔ
هَبلوذآهیي هیبى پیوّاى هناُت ٌٍٔ ّ ّیؼَ هجلل گوكك.ایٍضكٔقتظیبجٗاوث .
ثبالفوٍ :ایي ّٛي َُذ ّ ُویي اهْام ّ هجبیل ثب ُویي هناُت ّ گوایُِبٓ
هْعْك؛ ُو ّقٔ ػبهل ّ هَئْل كهک هٔکٌل کَ كوىًلاى ایي ّٛي ثبیل ثزْاًٌل
هاُبٓ ُويیَزٔ ّ رؼبهل كه عبهؼَٓ هزضکو ها کْق ّ ػولٔ ًوبیٌل .ثیبییل
كزٌَعْیبى ّ ثلفْاُبى ها رٌِب ثگناهین.
ؾقجؿاقکظمةثمقگ
ثبكوا هٍیلى كٖل ربثَزبى ٍبل ّ ۱۳۶۲رؼطیالد ؽْىٍ ،هب ٍَ ًلو
[هٍْْٓ ٍلیل ،اٍوبػیل ّ هي] ٛجن ثوًبهَ ثَهِْل هكزین .كه هؾلَٓ هِبعوًْیي
گلِْو ثوآ هلد ٍَ هبٍ یک فبًَ اعبهٍ کوكین .كه هِْل کبه هي کنرو اى ُوَ
ثْك .اٍوبػیل ًیي ربؽلّكٓ آىاك ثْك ،ثوآ فْك گوكُ ّ رلویؾبد كاّذ؛ ا ّهب
هٍْْٓ ٍلیل ٕجؼ رب ّت هٔكّیل ،ػغیت اهرجب ٛگَزوكٍ كاّذ .كه ْٛل هّى
كّ ّیلذ هٔكّیل .هي ثب اٍزلبكٍ اى هكبهذ ّقٖٔ فْكم ،یک كٍزگبٍ
هْرْهٍیکلذ اى عٌجِ ػبهلٔ ثوآ اّ گوكزن رب ٍویغرو ثَکبهُبٓ فْك ثوٍل.
هٍْْٓ یک اًوالثئ ثَروبم هؼٌٔ ثْكً .ظواد روبم اًوالثیْى كًیب ،اى لٌیي
گوكزَ رب هبئْ ،كبًْى ّ چَگْاها ها ُن هٔفْاًلُ ،ن كهک هٔکوك .كه
ًَْذُبٓ ٍیبٍٔ ،ظویقرویي ثوفْهكُب ّ ًکبد ها ثَكهٍزٔ هزْعَ هّٔل ّ
ػکٌالؼول هٌبٍت اهایَ هٔكاك .كه ُوبى ؽبل یک ٛلجَٓ كبهؽالزؾٖیل اى
«ؽْىٍ ػلویَ هن» ّ عبهغ ػلْم هٌوْل ّ هؼوْل ُن ثْك .ثب ُوَٓ ایي إّبف
كاهآ چٌبى ػْاٛق لطیق ثْك کَ هٔرْاًَذ ثبیک ثچَٓ كٍّبلَ ثبىثبى فْكُ
اهرجب ٛکبهل ثوهواه کٌل .چٌیي عبهؼیذ ها هي كو ٜكه اّ كیلم ّ ثٌ!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹2۰ .....................................................
هطبثن هْٖثبد رِواى هواه ثْك ٍواى ؽلوَُبٓ هن ّ هِْل ثبیکكیگو ًَْزَ
ّ روکیت علیل ثَّعْك آّهًل .هي رب آى هْهغ ثَكهٍزٔ ًؤكاًَزن کَ هب كه هِْل
ثَلؾبظ کؤ چوله ًیوّ كاهینّ .وبهٓ اى آىُب ها هٌّٔبفزن ،هبثؤ ها ثَاٍن
ٌّیلٍ ثْكمّ ،لٔ ْٕهرب ً ًلیلٍ ثْكم.
ثَىّكٓ هزْعَ ّلم کَ هِْلُٓب كچبه اى ُنپبّیلٍگٔ ّ ثبًلثبىٓ ّلیلاًل.
ُوگبٍ علََٓ رْکیل هّٔل ػلٍٓ كه آى ّوکذ ًؤکوكًل .آىُب یک فبًَٓ اهي
هْزوک كه هؾلَٓ ٍٔهزوٓ ٛالة كاّزٌل کَ ّوبهٓ آٍوبى ُعل كه آى ثیزْرَ
هٔکوكًل.
هب علَبد هزؼلك ّ ثٔؽبٕلٔ ها كه ُوبى فبًَ رْکیل كاكین .علَبرٔ کَ
ُلكِ ایغبك یک پبهچَگٔ ثیِرو ثْك؛ ا ّهب ُوثبه اى یگ كیگو كّهرو هّٔلین.
ُیچ ػبهلٔ هِؤ عِذ ثوّى ُگَل كه ثیي ًجْك؛ ّلٔ اى آىعب کَ هیلاى ػول
ّعْك ًلاّذ ،اكواك كه ّاكٓ مُي ّ ًظو كچبه گٌلیلٍگٔ ّلٍ ثْكًل .كه ُوعلََ
ػلٍٓ اى ٍواى َُزَُب ؿبیت ثْكًل اكزقبهٓ ٍوؿ كه ُیچ علََ ّوکذ
ًؤکوك .كه ؽویوذ هیلاىكاه إلٔ اى ٛوف ػواهُٔبُ ،بكٓ ،اى ٛوف
هِْلُٓب ػلٔ هظلوٓ ّ اى عبًت هب هٍْْٓ ٍلیل ثْك .ثویَ ٍیبُٔ لْکو ثْكین.
ُبكٓ كه رلاهک ثوآهلٍ ثْك رب هیبى هي ّ هٍْْٓ ٍلیل گَل ایغبك کٌلُ ،وگبٍ
هي ٍقٌٔ كه هقبللذ ثب ًوطَ ًظواد هٍْْٓ ٍلیل اظِبه هٔکوكمُ ،بكٓ كْها ً
ًَٕؾٔچُؿثكاثكثمقگًيٗکكؾ .
رؤییل هٔکوكٍ ،پٌ گلزَٓ هوا كٔالوغلٌ رلَیو
يٗ
یکثبه كه ٍبػذ رٌلٌ ،هْـْل ٕوف فیبه ٍجي ثْكین ،کبهك ثيهگ
آّپيفبًَ ثَكٍذ هي ثْك ،ؽیي کٌلى پٍْذ فیبهً ،کزَٓ كه هقبللذ ثب ٍقٌبى
هٍْْٓ ثَمٌُن هٍیل کَ ثَاّ گلزن .ؽیي ٕؾجذً ،ب فْكآگبٍ ثب ًْک کبهكم ثٍَْٓ
هٍْْٓ اّبهٍٓ رؤکیلآهیي کوكم؛
ُبكٓ کَ كهٍذ هّ ثَهّٓ هي ًَْزَ ثْك ،هزْعَ ٕؾٌَ ّلٍ ّ ثب
كوٕذٛلجٔ ،كْها ً گلذ« :هٍْْٓ فْة گُْ کي ّ ثجیي هبٛؼیذ كالًٔ ها کَ
رْ ها ثب فٌغو رِلیل هٔکٌل».
هي اى ایي اّزجبٍ فْك پْىُ ًقْاٍزن ،رب هْْٙع ثيهگ ًْْك.
ثِزویي کبه كه ایي هْهغ رـییو هْْٙع ثؾش ثْك ،کَ اًغبم ّل. ـ
ُبكٓ عْأً فُْریپّ ،یکپُْ ّ ٍویغاالًزوبل ثْك .اى ُیکل ّ ٍیوبٓ
هّک ثواًگیي ثِوٍ كاّذٛ .جیؼذ ًَجذ ثَاّ ٍقبّد ثَفوط كاكٍ ّ فْثُٔبٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹21 .......................................................
ىیبكٓ ثَاّ ثقْیلٍ ثْك .هؾٖل ٍبل كّم كاًْگبٍ كوكٍّٔ ثْك ّ كه هّزَٓ
اكثیبد رؾٖیل هًٔوْك.
هؼِنا هب هٍْْٓ ها ثب ٕل رب ُبكٓ هؼبهلَ ًؤکوكین ،كُکل هٌْگ ُبكٓ
ؿِثٕؾثّيبثگٕیؿ :
ثَكهك فْكُ هٔفْهك ،ثب ایي ّعْك ،هٍْْٓ ؾقیکيٕقؾاللوؾی
«ُبكٓ آكهٔ ثَیبه ىیوک ّ ریيُُْ اٍذ ،كه کبه رْکیالرٔ اٍزبكٓ ثُٔوزب
اٍذ؛ لکي ثَكهك اًوالة اكـبًَزبى ًؤفْهك ،چْى اّالً آى ىعوُب ّ كهكُبٓ کَ
هب کْیلٍاین ،اّ ًکْیلٍ اٍذ ،گوٌٍَگٔ ًلیلٍٍ ،وهب ّ گوهب ًچْیلٍ ،كه ًبى ّ
ًؼوذ ثيهگ ّلٌٍّ ،بٌٍبهَٓ ایوأً كاهك ،ؽَبة ثبًکٔ كاهك ،كؼالً كه كاًْگبٍ
كهً هٔفْاًل ،كوكا ثوآ فْكُ كه ایواى کبه ّ ىًلگٔ فْاُل كاّذ؛ اّ کٔ
ؽبٙو اٍذ ایي اهزیبىاد ها گناّزَ ّ ثیبیل كه کٍُْبٓ اكـبًَزبى گوٌٍگٔ ّ
رٌْگٔ ّ ٍقزٔ ّ ٍوهب رؾول ًوبیل .ثَّیژٍ کَ إالً اكـبًَزبى ها ًلیلٍ ّ
ُیچکٌ ها كه آىعب ًلاهك ،کبه إلٔ اّ ثبهغبُلیي فلن ایواى اٍذ ،اكـبًَزبى
ثبىیچَٓ اّ اٍذ».
ثبلووبثل ،كه چٌل هْهك ُبكٓ فْك ثَهي گلذ:
«ثَایي ثبّه هٍیلٍام کَ اگو ثٌب ثبّل کَٔ ثْْم ،ثبیل كه هیبى عبهؼَٓ فْك
ثبّن ،یک لووَ ًبى كه ُوعب پیلا هّْٔك؛ ا ّهب ًبم كو ٜكه ٍوىهیي فْیِ».
هي اؽَبً کوكم ایي یک رولیل كهاهبریک اى ٍقٌبى "كواًزٌ كبًْى" اٍذ کَ
كهآى هْاهغ كه هغبهغ هّّيكکوٓ ثَؽیش «ّٕیذًبهَٓ كبًْى» ّ هزي هولً
رلؤ هّٔل ّ كه آىػٖو ِّهك ىثبى ُوكوك هّّيكکوٓ ثْك .كبًْى کَ ٙل
اٍزؼوبه كواًََ ثْك ،هٔگْیل:
«ثوّین هكوب! ثِزو اٍذ اى ُن اکٌْى رٖوین ثگیوین ّ اى ایي ٍبؽل كّه ّْین،
ثوهب اٍذ کَ كیْاهٍٓ ایي ّت كیوپب ّ ریوٍكلٔ ها کَ كه آى ؿوهَ ثْكین ثْکبكین
ّ اى آى ثیوّى آیین ،فْهّیلٓ کَ كوكا كه ثواثو هب ٛلْع هٔکٌل ثبیل هب ها
اٍزْاه ،اًلیْوٌل ّ گَزبؿ ثیبثل».
هِْع رلق ًکٌین»... «ّهزوبى ها ثب رْ ُّوبد ّ اثبٛیل ّ رولیلُبٓ هیوْىّاه ّ ّ
ٍواًغبم ،عوغ هِْل ثَْٛه آهام ّ ٕلؼآهیي ثَكّ گوٍّ روَین ّلًلٛ .جیؼٔ
ثْك کَ َعْ ثیؤًّ اعبىٍٓ اػوبل کیٌَرْىاًَ ّ کلّهدآهیي ػلیَ یکكیگو ها
ًؤكاك .ثب ایي ّعْك کٌُِبٓ یکكیگو ها ىیو ًظو كاّزٌل .كهؽبلٔ کَ ُویک
چٌبى ّاًوْك هٔکوكًل کَ كه إل ثَکلٔ عوغ اى ُن پبّیلٍ ّ كیگو ُیچکٌ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹22 .....................................................
کبهٓ ًؤکٌل .كه ُوبى ؽبل ُویک اى كّ ٛوف كه پٔ ّکبه اكواك یکكیگو
ثوآهلٍ ثْكًل .عوغ هب یک چٌل علََٓ هقلٔ كه فبًَٓ اهي هب ّ هٌيل اكزقبهٓ
ٍوؿ رْکیل كاك ،کَ ٔٛآى هؾْهُبٓ کبه آیٌلٍ هْقٔ ّل.
یک هّى رٌگ ؿوّةُ ،ویيکَ اى هٌيل اكزقبهٓ ٍوؿ فبهط ّلم ،كْها ً
چْون ثَُبكٓ فْهك ،اّ ها كیلم کَ ثَكبٕلَٓ ؽلّك ٕل ّ چٌل هزوٓ هوبثل كهة
فبًَٓ اكزقبهٓ كه یک هؾْ َٓٛثبى ،گوكى ثبیَکل فْك ها گوكزَ ّ كه هیبى
رؼلاكٓ ثچَٓ هل ّ ًین هل {کَ هْـْل ثبىٓ ثْكًل} ایَزبكٍ ّ هٌيل اكزقبهٓ ها
ىیوًظو كاهك؛
ُوكّ یکكیگو ها فْة كیلین ّ ٌّبفزین؛ ا ّهب فْكهبى ها ثَگبّثبىٓ ىكین.
ُبكٓ كه آى هْهغ ٍؼٔ کوكٍ ثْك ّٙغ لجبً ّ ُیؤد فْك ها ػْٗ کٌل؛
ّلٔ فیلٔ هْكن ًْلٍ ثْك .هي کَ پیبكٍ ثْكمُ ،بكٓ هَیو هوا رْقیٔ كاكٍ ّ
ٍویؼب ً ٍْاه ثبیَکل ّیک ّ کْهٍٔ فْك ّل ّ ثَكبٕلَٓ ٕل هزوٓ هَیوم
هواه گوكذ .كه ُوبىعب رْهق ًوْك رب هي ثوٍنٍ ،پٌ ثَرظبُو ثَایيکَ گْیب
ثبیَکلِ ػیت ثوكاّزَ ّ هْـْل هكغ اّکبل آى اٍذ ،هجبكهد کوك .پْذ فْك ها
ثَٛوكن کوكٍ ّ ثب ثبیَکل فْك کلٌغبه هٔهكذ .كه ؽویوذ هٔفْاٍذ ثلاًل کَ هي
هَیوم ها ػْٗ هٔکٌن؛ یبفیو .یب ّهزٔ ثَاّ هٍیلم چَ ػکٌالؼولٔ اهایَ فْاُن
كاك .هَلوب ً اّ اى ُوًْع ثوفْهك اؽزوبلٔ ،یک رلَیو ثَفْٖٕٔ ًوْكٍ ّ آى ها
ثَکل عوغ رَوٓ هٔكاك .هي ثَْٛه ػبكٓ ،هَزویوب ً ثَٛوف اّ هكزن .کوب
َبثن ٍالم ّ ػلیک گوم ًوْكینُ .بكٓ ُن ٍؼٔ کوك هبًٌل ُویَْ ،هْأكة ّ كٔال ّ
ثبکالً ثوفْهك کٌل:
ـ «چطْه اى ایي ٛوفُب؟»
= «كیلى اكزقبهٓ ٍوؿ هكزَ ثْكم».
ُبكٓ هطؼب ً پٔ ثوكٍ ثْك کَ هب علَبرٔ كاهین .ػالهَهٌل ثْك ثلاًل چَ کَبًٔ كه
آى اّزواک هٔکٌٌل...
كه یکٔ اى علَبد هٌيل اكزقبهٓ ٍوؿ ثب کَٔ آٌّب ّلم کَ ثَاّ «اهجبل»
هٔگلزٌل .هي كهآى علََ رؤفیو كاّزن ،كهؽبلٔ کَ اكزقبهٓ ّ اهجبل كه کٌبه ُن
ًَْزَ ثْكًل ،هٍْْٓ ٍلیل ّ ػلٔ هظلوٓ ًیي ؽْٚه كاّزٌل ،اكزقبهٓ ثب کق
كٍذ هاٍذ فْك پْذ ّبًَٓ اهجبل ىك ّ ،ثب ّْفٔ هّ ثَهي گلذ...« :اى ایي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹23 .......................................................
پٌ كیگو رٌجلٔ ّ کنکبهٓ هوٌْع! ّوب ها ثَكٍذ ایي كوهبًلٍ کلهْا هٔكُن کَ رب
عبى كاهیل هّٓ فبهُب ّ ٌٍگُب ثلّاًل».
ٍپٌ یک هِوَِٓ هَزبًَ ىك ،چٌبىکَ ٕلآ کوپ ّ گوكزَاُ كه كٚبٓ اربم
پیچیل .گْیب ُویي اکٌْى هٔثیٌن کَ اكزقبهٓ ٍوؿ هِوَِ هٔىًلُ ّ ،وكّ چْوِ
ثَکلٔ ثَزَ ّلٍ اٍذ! ارلبهب ً اهجبل ّ هٍْْٓ ٍلیل ًیي ُویي ههن ثْكًل .آى ُوٍَ
ًلو كاهآ چْوبى ثبكاهٔ ثْكًلّ ،هزٔ اى رَكل هٔفٌلیلًل ،چْوبًْبى ثَکلٔ ثَزَ
هّٔل .هي {ثَهٌبٍجزٔ} هجل اى ایي ثَاكزقبهٓ ّ هٍْْٓ ٍلیل گلزَ ثْكم کَ ّوب
كّ ًلو كهؽبل فٌلٍ كویت هٔفْهیل ،چْى چْوبًزبى ثَزَ هّْٔك ّ .اٙبكَ
کوكم« :ایي ؽبلذ ّوب ؽکبیذ آى فؤٍّ ها رلاػٔ هٔکٌل کَ كویت هّثبٍ هکبه
ها فْهك ّ ثبًگ ثٔعب ٍو كاك ،ؽیي ثبًگ چْوِبیِ ثَزَ ّل ّ گوكزبه هّثبٍ
گوكیل ».گوچَ ایي ًکزَٓ هي ٍجت کلّهد فبٛو آى كّ ها كواُن آّهكٍ ثْك؛
هزؤٍلبًَ ػبهجذاالهو چٌیي ّلُ .وكّ ًلو ثَْٛه ؿبكلگیواًَ ،كه كبٕلَٓ کنرو اى
كٍّبل ،رٍْ ٜاكواكٓ ًيكیک ثَفْكّبى روّه ّلًلٍ ّ .وًـُب ُن ثَیکعب
هٔهٍیل.
ؽبٕل علَبد هٌيل اكزقبهٓ ٍوؿ ایي ّل کَ ثبیل اكزقبهٓ ٍوؿ ثَپبکَزبى
ّ هٍْْٓ ٍلیل ثَاكـبًَزبى ثوًّل .عوغ هِْل ها اهجبل ،ػلٔ هظلوٍٓ ،یلدمحم
ؽَیي هؽیؤ ،ػَکوٓ ّ ػبلؤ اكاهٍ کٌٌل .هن ّ رِواى ها هي ّ اٍوبػیل اؽولٓ
ثچوفبًین .كه آى هْهغ كاًِ ػوالً كه ٍبىهبى ًٖو هَزِلک ّلٍ ثْك .هَئْلیذ
ًْویَٓ پیبم هَزٚؼلیي ها ثَكُّ كاّذ ّ یک ٙوة ّ ٕبكهبًَ ثوآ آى
ٍبىهبى کبه هٔکوك .هّاث ٜفْك ها ثب هب ثَؽلاهل هٍبًیلٍ ثْك .كاًِ هٖلام ایي
ٙوةالوضل ّلٍ ثْك کَ هٔگْیٌل :ؿالم هكذ آة ثیبّهك ،آة آهل ؿالم ها ثوك.
ثب ایي ّعْكُ ،وکبهٓ اّ ثب هٍْْٓ كه كهّى ٍبىهبى ًٖو فْة ّ هلیل ثْك.
هب ثَػٌْاى یک ػٍ ْٚوپبریک هّٓ اّ ؽَبة هٔکوكین .ؽزٔ آى ٌُگبم کَ
هٍْْٓ اى ٛوین «عبهؼَٓ هّؽبًیذ هجبهى» ثَػٌْاى هئیٌ ُیؤد ثَكافل
اػيام ّل ،هاثطَٓ اٍوبػیل ّ كاًِ هطغ ًْل .ثؼلُب کَ كاًِ ثَکلٔ اى هبثویل،
ثبىُن هب ًْبًَٓ ٍْء اى اّ ًلیلین .إْل اّلیَٓ عوغ ایي اعبىٍ ها هٔكاك کَ
«ُوکٌ ثَُوكلیلٔ ًزْاًل كه عوغ کبه کٌل ،هٔرْاًل كٍّزبًَ علا ّلٍ ّ ثَىًلگٔ
ّقٖٔ ،یب کبه كه ؽلوبد كیگو ثپوكاىك؛ لکي رؾذ ُیچ ّوایطٔ اعبىٍ ًلاّذ
فْٖٕیبد عوغ ها اكْبء ًوْكٍ ّ اهرجبٛبد اّقبٓ ها ثوهال کٌل ».چْى ایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹2۹ .....................................................
هَزویوب ً ثب ُلفُبٓ عوغ ّ اهٌیذ اّقبٓ ّاثَزَ ثَآى هورج ٜثْك کَ ثبلوآل
كاهي ُوَ ها هٔگوكذ .فُْثقزبًَ ایيإل ُوَگبٍ هػبیذ ّل .كه ؿیو
ایيْٕهد هٔرْاًَذ ارلبمُبٓ ثل هّٓكُل.
پٌ اى ٍو ّ ٍبهبى كاكى هغلك ثَعوغ هِْل اكزقبهٓ ٍوؿ ػبىم پبکَزبى ّل.
ّ هب ثَهن ثوگْزین .ثٌب ّل ّوبهٓ اى اػٚبٓ ثب اٍزؼلاك َُزَُب ّاهك ؽوکذ
اٍالهٔ ًّْل .كه هِْل ػلٔ هظلوٓ ها كه هأً ػلٍآ ّاهك ؽوکذ اٍالهٔ
ًوْكین ّ كه هن ٍیلػجلالؾویل ًبٕوٓ اى یکبّلٌگ ها؛ اّ عْأً ثب اٍزؼلاك ثْك کَ
كه ًغق رؾٖیل کوكٍ ثْك ّ ثو هزْى ؽْىّٓ رَل ٜكاّذ .ثَُوبى اًلاىٍ
ؿْؿبٍباله ثْك .ثب فیلُٔب پِلْ هٔىك .كایوب ً هْهؼیذ فْك ها ثب ُویک اى هُجواى
گوٍُّب هوبیََ هًٔوْك ّ ثوآ فْك ثوروُٓبٓ هبیل هّٔل .فْكُ ،ثَفْكُ
ًووٍ هٔكاكُ :ویَْ ثیَذ! اثزلاء اٍزوبلَٓ ثٍَبىهبى ًٖو ًْبى هٔكاكٍ ،پٌ اى
آى هّ گوكاى ّل ّ هٖیلٍٓ ْٛالًٔ اًله ُغْ ّ مَم آى ٍبىهبى (ثَىثبى ػوثٔ)
ٍوایِ کوك کَ ثیذ الـيلِ ایي ثْك:
لو َّال ٌِّ ُ
لبم َ
ِ ٛویوُکن الک ُ ٍبىهبى اًَز ُ ُن اللُ ّ
َ ُ
بم ُ یب
ًبٕوٓ كه ایغبك عوغ ّ عُْ ،اٍزؼلاكٓ ّیژٍ كاّذ .ثَُویي عِذ هب كه
اثزلاء اى اّ ثَػٌْاى ثبى ّکبهٓ اٍزلبكٍ هٔکوكینٛ .جن ثوًبهَ ّاهك ؽوکذ
اٍالهٔ ّل .رْاًَذ كه ىّكرویي كوٕذ عٌبؽٔ ثًَبم «ّْهآ هّؽبًیذ هٌبٛن
هوکيٓ» كه عْف ؽوکذ اٍالهٔ ثَّعْك آّهك ،کَ كه ظبُو ُوپبٓ ّْهاُبٓ
ّالیزٔ ّ ٍبیو ثقُِبٓ ربثؼَٓ ؽوکذ اٍالهٔ اى هٍویذ کبهل ثوفْهكاه ثْك.
ّْهآ هّؽبًیذ آهبٓ ًبٕوٓ ثَهلهٓ كوثَ ّل کَ علت ًظو ػوْهٔ ها ثَكٍذ
آّهك .ثَیبهٓ اى هالُّبٓ هٌبٛن هوکيٓ فیبل کوكًل کَ ؽزوب ً آی ّ
خّللا هؾٌَٔ (ثؼل
اى ُوگي) گَّْ چْؤ ثَُياهٍعبد اًلافزَ ّ ثلیيروریت ،ػْٚیذ كه آى ها
یک كوٕذ پٌلاّزٌل!
هَلوب ً كه ایي هْهغ کنرو کَٔ هٔكاًَذ کَ آى ّْهآ هّؽبًیذ اى کغب آة
هٔفْهكُ .یچیک اى كّ عٌبػ هلهدهٌل ؽوکذ اٍالهٔ ًَ ،رٌِب اى فْك ًپوٍیلًل
کَ چگًَْ آى ّْهٓ ًبگِبى هبًٌل هبهچ ظِْه کوكٍ ّ رْهم کَت ًوْك! ثلکَ
ُویک اى آىُب كه اثزلاء ٍؼٔ كاّزٌل رب ّْهآ هّؽبًیذ هٌبٛن هوکيٓ ها ىیو
چزو فْك كهآّهكٍ ّ اى آى کبهد علیل ثوآ اكاهَٓ ثبىُٓبٓ فْك ثِوٍ ثجوًل.
ایي اهو ثًَْثَٓ فْك اهکبى هْبهکذ كه ثبىُٓبٓ ثيهگ ها ثوآ عوغ هب كواُن
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹2۵ .......................................................
هٔکوك؛ لکي آى ػلٍ اى اػٚبٓ عوغ کَ هَئْلیذ رْکیل ّ ٍبىهبًلُٔ آى
ّْهٓ ها ػِلٍ كاه ثْكًل ،اى آى پزبًَیل الىم ثوفْهكاه ًجْكًل رب كه آروَلو
كْوكٍٓ هْعْك ،هكلکٌُبٓ الىم ثَفوط كٌُل .كه آى هْهغ ٍَ ًلو عِذ کٌزول
ّ ُلایذ آى ّْهٓ هووه ثْك:
۱ـ ٍیلػجلالؾویل ًبٕوٓ ،هَئْل ٍبىهبًلُٔ؛
۲ـ ٍیلًبٕو اؽولٓ ،هیبٍذ رْکیالد؛
۳ـ ػلٔ یبّه هٙبیٔ ،اهْه پوٌٍلٔ ّ اهرجبٛبد .
آهبٓ ًبٕوٓ اؽَبً هلهد كْمالؼبكٍ کوك ّ ُلف إلٔ ها كواهُْ ًوْك .اّ
اى پوًَیپُبٓ هووه عوغ ػلّل ًوْكٍ ّ فیبل کوك کَ ُویي ّْهآ هّؽبًیذ
یک هلهرٔ ثٔهبًٌل اٍذٍ .لطَ ثو آى ها یک اكزقبه ثيهگ ربهیقٔ كاًَذ.
ثَیبهٓ اى هكوبٓ فْك ها اى كٍذ كاك .ؽزٔ ؽبٙو ًْل ٙوّهد هَبػلد
كٍّزبى إلٔ فْك ها عِذ ؽلع هلهد فْیِ كهک ًوبیلُ .وبى كٍّزبًٔ کَ ثب
ؽوبیذ ُوَ عبًجَ اى كهّى ّ ثیوّى ؽوکذ اٍالهٔ اّ ها ثَآىعب هٍبًیلٍ ثْكًل.
لنا هَیو رکهّاًَ ّ فْكٍواًَ كه پیِ گوكذ .كه هلمُبٓ ثؼلٓ ًزْاًَذ ّعْك
رؼبكل هْاء كه اهگبًیَن ؽوکذ اٍالهٔ ها ثَكهٍزٔ اهىیبثٔ کٌل ّ ثواٍبً
هّاث ّ ٜهٌبٍجبد هوز ٔٚػول ًوبیل .ىیکياکُب ّ چلٌظُبٓ ثٔعب ّ رـییو
هْاٙغ ثٔؽَبة اّ كه هیبى كّ عٌبػ هلهدهٌل ،كه كهّى ؽوکذ اٍالهٔ،
هْعت ًبثْكٓاُ ّل.
كه پبییي ٍبل ٌُ ۱۳۶۲گبهٔ کَ اكزقبهٓ ٍوؿ ثَپبکَزبى هكزَ ثْك ،هٍْْٓ
ٍلیل كهؽبلٔ کَ ٛجن ثوًبهٍَ ،وگوم رلاهک هولهبد ٍلو ثَاكـبًَزبى ثْك ،كه
هِْل رٍْ ٜهؤهْهاى اهٌیزٔ ىًلأً ّل .ایي هّٓكاك هْعٔ اى ًگوأً كه ثیي هب
ثَّعْك آّهكٛ .جؼب ً ُياه ّ یک ػبهل ثوآ آى لؾبظ کوكینُ .ویي چٌلهبٍ پیِ
ثْك کَ عوغ هِْل كچبه اًْؼبة ّلٍ ثْك .هي ّ اٍوبػیل ثبُن ًَْزین ،پٌ اى
ثوهٍٔ اّٙبع هواه ّل هي چٌل هّىٓ كه رِواى كه هیبى َُزَُبٓ کبهگوٓ
هكزَ ّ هٌزظو اًکْبف اّٙبع ثبّن .اٍوبػیل ثَهِْل ثوّك ّ گياهّٔ اى اّٙبع
ثیبّهك.
ػولٍ ًگوأً هب ایي ثْك کَ هجبكا اػٚبء ّ عٌبػُبٓ عوغ ٍبثن كه هِْل ثبُن
كهگیو ّلٍ ثبٌّل ّ .کبه ثَاًزوبمگیوٓ اى یگلیگو کْیلٍ ثبّل ،كه ًزیغٍَ ،و ّ کبه
ّبى ثب پلیٌ اكزبكٍ ّ عوغ هب لْ هكزَ ثبّلٛ .جؼب ً ًْبًَُبٓ رؾون ایي رُْن ایي ثْك
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹2۸ .....................................................
کَ کَبى ثیِروٓ اى اػٚبٓ هِن ّ هْأصو كٍزگیو هّٔلًل .هلرٔ هٌزظو هبًلین
رب ثجیٌین ایي ارلبم هٔاكزل ،یب فیو.
ُیچ هأُ ثوآ اٛالع اى ٍوًّْذ ّ هْهؼیذ هٍْْٓ ّعْك ًلاّذ.
اٍوبػیل كه هِْل رْاًَزَ ثْك ثب اػٚبٓ هْأصو َُزَُب ًَْزَ ّ رب ؽلّكٓ
رؾلیل كهٍزٔ اى اّٙبع ثَكٍذ آّهك .كه آى هْهغ ػبهلٔ ربىٍ کْزَ ّلٍ ثْك.
چٌبىکَ هجالً یبكآّه ّلینّ :بیغ ّلٍ ثْك کَ اّ كه آى ٍبػذ ثب ثچَُبٓ كایکٌلٓ
هواه هالهبد كاّزَ اٍذ ،ثٌبءا ً هٍْْٓ ٍلیل ثَؽیش چِوٍٓ كؼبل ّ ٍوٌّبً
كایکٌلٓ هظٌْى هواه گوكزَ ثْك.
اٍوبػیل اى هِْل ثَرِواى آهلٍ ّ هوا پیلا کوكُ .وبى رؾلیل هْهك هجْل
ُوكّربهبى هواه گوكذ .هٍْْٓ ؽلّك ۶ـ ۳هبٍ ثَارِبم آكمهثبیٔ ّ كٍذ كاّزي
كه افزلبء ،یب هزل ػبهلٔ كه ىًلاى ثٍَو ثوك .فُْثقزبًَ اى آىعب کَ كه هزل
آىّقٔ هْبهکذ ًلاّذ ،آىاك ّل.
ىًلأً ّلى هٍْْٓ ٍلیل افزالل كه ثوًبهَٓ ػيیوذ اّ ثَكافل ایغبك کوك؛
ا ّهب إل کبه ها ثوُن ًيك .پٌ اى آىاكٓ اى ىًلاى ،اّ هْكن ّل كه هأً ُیؤد
خّللا هٌزظوٓ ّ ٍیلهِلٓ«ّْهآ هّؽبًیذ هجبهى اكـبًَزبى» کَ اى ٍْٓ آی ّ
ُبّؤ ٛواؽٔ ّلٍ ثْك ،ثَكافل کْْه هكزَ ّ كه آى كوٕذ رْاًَذ اى ثَیبهٓ
هٌبٛن ُياهٍعبد ،پبیگبٍُبٓ گوٍُّب ّ ٍواى ُویک كیلاه کوكٍ ّ گياهُ كهین
ّ عبهغ رِیَ ًوبیل .كه ؽویوذ هؤهْهیذ إلٔ هٍْْٓ كه ایي ٍلو ایي ثْك کَ
ّوای ّ ٜىهیٌَُبٓ ایغبك یک پبیگبٍ هَزول ،یبیک عجَِٓ هْزوک ثوآ عٌجِ
هلٔ ـ هَزول ها هطبلؼَ ًوبیل .ایي عيء هْٖثبد ًَْذ رِواى ثْك .كه ُویي
هاٍزب اكزقبهٓ ٍوؿ ّظیلَ كاّذ رب اّٙبع ّ ّوای ٜكه پبکَزبى ها ثوهٍٔ
ًوبیل .هب كه ایواى ثَعنةٍ ،بىهبًلُٔ ّ روثیذ ُوچَ ثیِرو ًیوّٓ اًَبًٔ
ّزبة ثقْین.
كه ىهَزبى ٍبل ِّ ۱۳۶۲ویَٓ ؽْىّٓ رؼلاك ىیبكٓ اى ٛلجَُبٓ فُْمّم
ّ هّّيكکو اكـبًَزبًٔ هْوْل ؽْىٍ ػلویَ هِْل اى ٍْٓ هلیویذ آى ؽْىٍ
هطغ ّل .ایي ثَهؼٌٔ افواط آًبى اى ؽْىٍ ػلویَ ثْك .كه ثیي آىُب ػلٍٓ اى
اػٚبٓ عوغ هب ًیي ثْكًل .ایي ثوآ عوغ هب هْکالرٔ ایغبك کوك .ثَّیژٍ ثبه
هّأً هب ها ثیِرو ًوْك .ارِبم ّاهكٍ ثوآىُب [ثًَؾْٓ هعوب ً ثبلـیت] هطبلؼَٓ
کزبةُبٓ ٙبلَ ّ ػْٚیذ كه گوٍُّبٓ الزوب ّ ٔٛهّّيكکوٓ ثْك .یکٔ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹2۵ .......................................................
ٛالة فْة عوغ هِْل هب ىًلٍیبك ٍیلدمحم ؽَیي هؽیؤ اى ًبُْه ؿئً ثْك .اّ
ثَهي گلذ :ثَارلبم ٍیلػلْٓ کْچک هكزین ًيك هلیو ؽْىٍ ،ثَاّ گلزین:
«آیب ٌٍل ّ هلهکٔ كه ىهیٌَٓ ػلذ هطغ ِّویَ ّ افواط هب اى ؽْىٍ كاهیل؟»
اّ پبٍـ كاكٌٍ« :ل ّ هلهک ًلاهین کَ ثَافواط ربى اکزلبء کوكین؛
اگو ٌٍل ّ هلهک هٔكاّزین کَ ّوب ها هٔکْزین!»
هِْلُٓب هئظق ثْكًل عيئیبد کبه فْك ها ثَهب گياهُ کٌٌل .كه ْٕهد
ليّم روبٙبٓ ثوگياهٓ اعالً اٙطواهٓ ًوبیٌل .کبهُب ٛجن هّال اكاهَ كاّذ
کَ پیک هْأکل اى عبًت اهجبل اى هِْل آهل:
«الـیبس! الـیبس! هوا كهیبثیل کَ کْذ!»
ـ «فطو علٓ رِلیلم هٔکٌل!» ُوچَ كکو کوكین کَ چَ فطوٓ هوکي اٍذ
اّ ها رِلیل کٌل ،كکوهبى ثَعبٓ ًوٍیلُ .ویي چٌلهبٍ پیِ ثْك کَ عوغ هِْل اى ُن
پبّیلٍ ثْك ،فطو آى هٔهكذ کَ ثوفْهكُبٓ هّٓ كاكٍ ثبّل.
ثَاٍوبػیل هؤهْهیذ كاكم کَ ثوّك ثَهِْل ٛجن رْقیٔ فْك ،كه هْهك اثوبء،
افزلبء ،یب اًزوبل اهجبل ػول ًوبیل .ؽلّك ۱۰هّى گنّذ ،یکّت كیوٌُگبم كیلم
ُوكّ ًلو فَزَ ّ کْكزَّ ،اهك ّلًل .اهجبل گلذ« :هٌيلن كه هِْل هْهك ثبىهٍٔ
هواه گوكزَ ّ فْك اى كهک ػلل ّ ػْاهل آى ػبعيم».
ٍَبٌْبیثؽًْفحى :
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ اؽول ٕبكهٔ اهكٍزبًٔ« :ىًلگیٌبهَٓ ِّیل ؽغخاالٍالم دمحم هٌزظوٓ» ٕٔ ۵۶ـ ۵۶
۲ـ ُوبى۱۱۶ ٓ ،
۳ـ ُوبى۶۶ ٓ ،
۴ـ كّ هبٌُبهَ ٍیبٍٔ ـ هاُجوكٓ «چْناًلاى ایواى» ّوبهٍ ۴۴ریو ّ هوكاك ۱۳۶۶
هوبلَٓ اى ٍؼیل ؽغبهیبى رؾذ ػٌْاى« :اى الزوب ٛگویيٓ ًیَذ»
۵ـ هَین افگوٍ :لَلَ هوبالرٔ رؾذ ػٌْاىً« :گؤّ ثوّؼبه ًَ ّوهٔ ًَ ؿوثٔ» هٌلهط
كه ًْویَٓ «پیبم هَزٚؼلیي» ّوبهٍُبٓ ۲۳رب ،۲۳ثِبه ّ ربثَزبى ٍبل ۱۳۶۰ـ هِْل.
خّللا دمحم دمحمٓ هِّٓوّٓ ،ىیو اٛالػبد ّ
۶ـ فبٛواد ٍیبٍٔ ٍبلُبٓ ۱۳۶۵ـ ۶۶آی ّ
اهٌیذ اٍجن عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى .چبپ كّم ،ریو هبٍ ٕ ،۱۳۶۶لؾَ ۲۴۳
۳ـ هغلَٓ "فٍْ ٜم" ّوبهٍ ٍْم؛ ّ ۱۳۶۳یژٍٓ هّّيكکواى.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹2۶ .....................................................
خّللا دمحم دمحمٓ هِّٓوّٓ ،ىیو اٛالػبد ّ
۶ـ فبٛواد ٍیبٍٔ ٍبلُبٓ ۱۳۶۵ـ ۶۶آی ّ
اهٌیذ اٍجن عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى .چبپ كّم ،ریو هبٍ ٕ ،۱۳۶۶لؾَ ۲۴۳
۶ـ م ـ عؼلوٓ« :هیَْ ُبٓ إلٔ ثؾواى ثٔ ُْیزٔ كه عبهؼَ ُياهٍ» کبثل ۲۴ ٓ۱۳۶۶
۱۰ـ هَین افگو «ًگوّی ثو ّؼبه ًَ ّوهی ًَ ؿوثی» پیبم هَزٚؼلیي ۲۳ـ ۲۳ـ ۱۳۶۰
۱۱ـ فبٛواد دمحم دمحمی هی ِّوی ـ ٓ ۲۴۳
۱۲ـ ُوبى۲۶ ٓ ،
۱۳ـ اؽیبٓ ُْیذٍ( ،قٌوأًُبٓ آهبٓ هياهٓ) ٓ .۱۳۰چبپ اّل ىهَزبى ،۱۳۳۴هن
ُ ۱۴وبى.
۱۵ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَ ۳ /
۱۶ـ «هّّيكکو اهوّى هب» ٓ ۶۶هن ۱۳۳۶
۱۳ـ اكـبًَزبى كه ٍَ كَُٓ افیو؛ ٓ ۶۰۰
۱۶ـ ػجلالکوین فلیلٔ ،هٖبؽجَ ثب هغلَٓ «پیبم هَزٚؼلیي» ّوبهٍ ۶۰ ۱۳۶۵ـ ۵۶هن
۱۶ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَّ /وبهٍ ۶
۲۰ـ اؽیبٓ ُْیذ (ٍقٌوأًُبٓ آهبٓ هياهٓ) ٓ ،۶۴چبپ اّل ،ىهَزبى ،۱۳۳۴هن.
۲۱ـ ُوبى.
۲۲ـ ُوبى ـ ٓ ۱۴
۲۳ـ ُوبى ـٔ ۱۵
۲۴ـ ُوبى ـ ٓ ۱۵
۲۵ـ ُوبى ٓ ۱۵
۲۶ـ اؽیبٓ ُْیذ۱۵ ٓ ،
۲۳ـ ُوبى ـ ٓ ۵۲
۲۶ـ ُوبى.
۲۶ـ اؽیبٓ ُْیذ ـ ٕٔ ۶۶ـ ۶۶
۳۰ـ ُوبى ـ ٓ ۳۵
۳۱ـ ُوبى ٕٔ ۶۶ـ ۶۶
۳۲ـ ُوبى ـ ٓ ۱۶۳
۳۳ـ ُوبى ـ ٓ ۱۲۰
۳۴ـ ُوبى ـ ٓ۱۶۰
۳۵ـ ُوبى ـ ٓ ۳۵
۳۶ـ اؽیبٓ ُْیذ۳۶ ٓ ،
۳۳ـ ُوبى ـ ٓ ۲۱۶
۳۶ـ ُوبى ـ ٓ ۴۱
۳۶ـ اهكّ ٍیبٍذ كه ٍَ كَُ ی افیو اكـبًَزبى ـ ٓ ۵۶۵
۴۰ـ ُلزَ ًبهَ ّؽلدّ ،وبهٍ ۲۶۳
۴۱ـ ػلی عبى ىاُلی ـ ًجوك ُياهٍ ُب كه کبثل ـ ٓ ۳۳
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹2۷ .......................................................
۴۲ـ اهكّ ّ ٍیبٍذ كه ٍَ كَُٓ افیو اكـبًَزبى» ٓ ۵۶۶
۴۳ـ اهكّ ّ ٍیبٍذ ـ ٓ ۵۶۶
۴۴ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۱۲۱
۴۵ـ ُوبى ـ ٓ ۱۱۵
۴۶ـ ػلیغبى ىاُلی ـ ًجوك ُياهٍ ُب كه کبثل ـ ٕٔ ۳۵ـ ۳۶
۴۳ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٕٔ ۱۴۱ـ ۱۳۶
۴۶ـ ُوبى ـ ٓ ۱۲۰
۴۶ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۲۵
۵۰ـ ُوبى
۵۱ـ ُوبى ـ ۲۱۳
۵۲ـ ُوبى ـ ٓ ۵۴
۵۳ـ ُوبى ـ ٓ ۶۵
۵۴ـ ُوبى ـ ٓ ۵۴
۵۵ـ ع ـ اكَوكٍ فبٛو = ػلیغبى ىاُلٓ «ًجوك ُياهٍُب كه کبثل» ٕٔ ۲۵ـ ۲۶
۵۶ـ ػظیوی ـ اهكّ ّ ٍیبٍذ ـ ٓ ۶۰۳
۵۳ـ ثالؽ ـ ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن.
۵۶ـ اؽیبٓ ُْیذ ـ ٓ ۶۵
۵۶ـ ع ـ اكَوكٍ فبٛو = ػلیغبى ىاُلًٓ« :جوك ُياهٍُب كه کبثل» ٓ ۵
۶۰ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۲۱۶
۶۱ـ ػلیغبى ىاُلٓ« :هّایذ ّکَذ اهْام هؾوّم كه اكـبًَزبى» ٕٔ ۶۴
۶۲ـ ػلیغبى ىاُلٓ« :هّایذ ّکَذ اهْام هؾوّم كه اكـبًَزبى» ٓ ۶۵
۶۳ـ ًْویَٓ «ثالؽ» ّاثَزَ ثَؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ
۱۳۳۶ـ چبپ هنِّ« :یل هياهٓ كه آییٌَٓ ّاهؼیذُب ّ پٌلاهُب»).
۶۳ـ «ثالؽ» ّوبهٍ ّْن ٌٍجلَ ٍبل ِّ« :۱۳۳۶یل هياهٓ كه آییٌَٓ ّاهؼیذُب ّ پٌلاهُب»
۶۴ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَّ /وبهٍ ۱۳۳۵ / ۵
۶۵ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۱۲۰
۶۶ـ ُوبى ـ ٓ ۲۲۰
۶۳ـ «ثالؽ» ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن
۶۶ـ ػلیغبى ىاُلٓ« :هّایذ ّکَذ اهْام هؾوّم كه اكـبًَزبى» ٓ ۶۶
۵۶ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ـ )۲۰۱
۳۰ـ «ثالؽ» ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن.
۳۱ثیبًیَٓ کزجٔ اکجوٌٍٓ ۲۶ ،جلَ ۱۳۳۳
۳۲ـ اظِبهاد هورً ،ْٓٚقَزیي ٍقٌگْٓ ؽية ّؽلد ،هٌلهط كه ًْواد «ثٌیبك ّؽلد»
(اکجوٓ) ّوبهٍ « ّ ۶۶هاٍ ًغبد» (ٍیلؽَیي ػبلؤ ثلقبثٔ » اکجوٓ) ّوبه ۴۳
۳۳ـ ُوبى.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹3۰ .....................................................
۳۴ـ دمحم ؽلین رٌْیو« :ربهیـ ّ هّىًبهًَگبهٓ اكـبًَزبى» ٓ ۴۴۶
۳۵ـ ُوبى؛ ٓ ۴۵۶
۳۶ـ «ثالؽ» ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن
۳۳ـ چٌگیي پِلْاى :هغلَٓ کلک /۵۵ /رِواى۱۳۳۴ /
۳۶ـ چٌگیي پِلْاى« :کلک» ّوبهٍ ،۶۰اٛالػبد ٍیبٍٔ ـ اهزٖبكٓ ّ ۱۲۳ ،کزبة
اكـبًَزبى.
۳۶ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۶۵
۶۰ـ ُوبى ـ ٓ ۲۲۰
۶۱ـ ُوبى ٓ ۲۲۲
۶۲ـ «ثالؽ» ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن.
۶۳ـ «ثالؽ» ؽية ّؽلد اٍالهٔ ـ ّبفَٓ اکجوّٓ ،وبهٍ ّْنٌٍ ،جلَ ۱۳۳۶ـ چبپ هن
۶۴ـ ُوبى
۶۵ـ ُوبى
۶۶ـ اهوّى هب ـ ّوبهٍ ۲
۶۳ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کْیزَّ /وبهٍ ۶
۶۶ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَّ /وبهٍ ۵ـ ۱۳۶۵
۶۶ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کْیزَّ /وبهٍ ۶ـ ۱۳۳۵
۶۰ـ ُوبى.
۶۱ـ ُوبى.
۶۲ـ ثٖیو اؽول كّلذ آثبكُٓ« :ياهٍُب اى هزل ػبم رب اؽیبٓ ُْیذ» ٓ ۵۰۱
۶۳ـ ثٖیواؽول كّلذآثبكُٓ« :ياهٍُب اى هزل ػبم رب اؽیبٓ ُْیذ» ٓ ۳۶
۶۴ـ هٍب " «ًْویَٓ اًغوي ٛالة ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى» (عبًتكاه هياهٓ)
ٍبل اّل ـ ّوبهٍٓ پٌغن ـ ٌٍجلَ ّ هیياى ۱۳۳۴ـ هن.
۶۵ـ "هٍب" «ًْویَٓ اًغوي ٛالة ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى» (عبًتكاه
هياهٓ) ٍبل اّل ـ ّوبهٍٓ پٌغن ـ ٌٍجلَ ّ هیياى ۱۳۳۴ـ هن
۶۶ـ هغلَ ؽجل هللا ّوبهٍ ۱۳۳
۶۳ـ ػالهَٓ ٛجبٛجبیٕٔ ،بؽت رلَیو «الویياى» ُن ُویي ًظو ها كاهك ،هٔكوهبیل:
«ثَیبهٓ اى اللبظ هوآى هغیل ثواصو هوّه ىهبى ّ رکواه كه اكْاٍ هوكم هؼٌٔ إلٔ فْك ها اى
كٍذ كاكٍ ّ ْٕهد هجزنلٔ ثَفْك گوكزَ اٍذ».
رلَیوالویياى ،پبهٍٔ ،ط ۱ـ میل رلَیو آیَٓ ٍْ ۱۲۴هٍٓ ثووٍ.
۶۶ـ ػٖوی ثوای ػلالذ ـ ۳
۶۶ـ ع ـ اكَوكٍ فبٛو ،ػلیغبى ىاُلًٓ« :جوك ُياهٍُب كه کبثل ۲۳ ۲۶ ٕٔ ،هن ۱۳۳۱
۱۰۰ـ دمحم ؽلین رٌْیو :ربهیـ ّ هّىًبهَ ًگبهی كه اكـبًَزبى ـ ٓ ۴۵۳
۱۰۱ـ ػلیوٙب ػلی آثبكی :کزبة اكـبًَزبى ،اىاًزْبهاد ّىاهد اهْه فبهعَی ایواى ـ ٍبل
۱۳۳۲ـ ٓ ۲۲۲
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹31 .......................................................
۶
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
يجبقل ک ی گٗ
ؼىحّ ى یی ػال
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹32 .....................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۹33.........................................................
ػالییىؼىحّگٗیکيجبقل
گـْه فـًْیـــي ّـِـیلاى ثـَرـْ آّاى كُـل:
ّؼلَی ها کَ كوّىاى ّلٍ فبهُْ هکي!
هـب ثـَاهـیل ّكـبی رــــــْ گــنّزــین ىعـبى
كٍّزـبى ها هـجو اى یـبك ّ كواهُْ هکي!
كه ًقَزیي هّىُبٓ ٍبل ۱۳۶۳آهبیبى اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هٍْْٓ ٍلیل
ُوكّ ثَكبٕلَٓ ىهبًٔ اًلک ًَجذ ثَیکكیگو ،ثَهن هٍیلًل .ایي ثوگْذ
آىُب کَ پٌ اى ؽلّك یک ٍبل ّ اًلٓ كّهٓ ّ علایٔ هؾون ّلٍ ثْك ،ثوآ
عوغ هب ُیغبىاًگیي ّ اهیلثقِ ثْكٛ .جیؼٔ اٍذ کَ هب اًزظبه ٌّیلى فجوُبٓ
ثيهگ ّ فْة اى هْكویذُبٓ ُوكّ كاّزین .كه ایي هلد اهرجب ٛهب ثب هٍْْٓ كه
اكـبًَزبى ثَکلٔ هطغ ثْك؛ لکي ثب اكزقبهٓ كه پبکَزبى کوبثیِ اهرجب ٛکزجٔ
ثوهواه ثْك .اّ اؿلت اى هب کزبة هٔفْاٍذ ،کَ ثوایِ هٔكوٍزبكین .ثب ُوثبه
کزبة كوٍزبكى ،اؽَبً چٌل هلم پیِهّٓ ّ هْكویذ هًٔوْكین.
اكزقبهٓ یکثبه یک عْاى ّیکپُْ ّ فُْریپ اى هیوثچَُبٓ كایکٌلٓ
ػجلّللا هِبعو» ها اى پبکَزبى ًيك هي كوٍزبك ّ ٍلبهُ اکیل کوكٍ ثْك رب اّ
ّ ثًَبم «
ها ؽلع ًوْكٍ ّ رؾذ آهْىُُبٓ ّیژٍ ثگیوم ،کَ ثَعبٓ اهجبل هٔرْاًل كوهبًلٍ
ًظبهٔ فْة ثبّل .اؽزوبالً اّ ها هٍْْٓ اى اكـبًَزبى ّکبه کوكٍ ،كه پبکَزبى
ثَاكزقبهٓ پبً كاكٍ ثْك .اكزقبهٓ ًیي اّ ها ثَایواى ثوآ هب كوٍزبك.
هلرٔ اّ ها كه یک فبًَٓ اهي ًگِلاّزینٍ ،پٌ ثَُنهؾلٔ فْكُ ،ػلٔ
ّللا ثؼلُب فْة کبه کوكُ ،وبٌُگ ثب هٍْْٓ هظلوٓ كه هِْل رؾْیل كاكین .ػجل ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹3۹ .....................................................
ٍلیل اى ٛوین ٍبىهبى ًٖو ثَػٌْاى كوهبًلٍ ًظبهٔ ثَهٌطوَٓ فْك اػيام ّل.
كه آىعب كواى ّ كوّكُبٓ ىیبك كاّذ .ىهبًٔ کَ هٍْْٓ ػوالً ّاهك كبى ًظبهٔ
ػجلّللا هِبعو یکٔ اى اٍزْاًَُبٓ هلهد اّ ها رْکیل هٔكاك.
ّ ّلٍ ثْك،
ثبىگْذ اكزقبهٓ ٍوؿ اى پبکَزبى ؿیو هٌزظوٍ ثْك .كه إل هواه ًجْك
اّ ثَایي ىّكٓ ،یب ؽزٔ إالً اى پبکَزبى ثوگوكك .هي لؾظَٓ کَ فجو
هٍیلى اكزقبهٓ ثَهن ها ٌّیلم ،ثیي هْرو ًَْزَ ّ ػبىم هِْل ثْكم .اٍوبػیل
هوا پیلا کوك ّ فجو آهلى اّ ها كاكُ .وكّ ًلو یک هاٍذ ثَفبًَٓ هي آهلین ّ
كیلین اكزقبهٓ ٍوؿ كه فبًَ ًَْزَ اٍذ .اّ اى پبکَزبى هَزویوب ً ثَهن آهلٍ ّ كه
هِْل ثَفبًَٓ فْك ًوكزَ ثْك .اى ایي عِذ هٔرْاى گلذ کَ اؽَبً ًباهٌٔ اّ كه
هِْل ربچَ ؽل ّلیل ثْكٍ اٍذ .اّ كه هٌيل هي ُیچ هْکلٔ عِذ پِّْ ّ
هؾول ًلاّذ ،چْى هِوبى فْاُو فْك ثْك .كٍّزبًِ آىاكاًَ ثَكیلاهُ هٔآهلًل.
هّىُب ّ ّتُب پْذ ٍوُن گنّذ ،هي ّ اٍوبػیل ٛجن ًومُبٓ رْکیالرٔ
هٌزظو ثوگياهٓ علََ ثْكین .هَلوب ً هب كّ ًلو كه آى هْهغ ًؤرْاًَزین ثوآى كّ
لیله رکلیق ًوبیین رب كوافْاى رْکیل علََ كٌُلٛ .جیؼذ کبه چٌیي ایغبة هٔکوك
رب آىُب اى هب ثقْاٌُل کَ اى هِْل ّ رِواى ٍواى َُزَُب ها ثقْاُین رب رلاهکبد
یک پلٌْم ،یبکٌگوٍ ها ثجیٌٌل .آىّهذ ؽٚواد كه ایي پلٌْم گياهُ كٌُل کَ كه
ْٛل ایي یک ٍبل ّ اًلٓ چَ کوكٍاًل ّ ،پالى آیٌلٍ چیَذ؟
ایي ؽن ٍواى َُزَُب ثْك رب كه عویبى گياهُ اهلاهبد آى كّ ػ ْٚثوعَزَ
كه اكـبًَزبى ّ پبکَزبى ٔٛثیِ اى یک ٍبل هواه گیوًل .هّىُب ّ ّتُب
هٔگنّذ ّ ایي اًزظبهاد هي ّ اٍوبػیل ،کَ ثَّاهغ اًزظبهاد ُوَٓ اػٚبٓ
اهّل ّ ٍواى َُزَُب ثْك ،ثٔپبٍـ هٔهبًل .چٌبى ّل کَ هي ّ اٍوبػیل ُوگبٍ
ُولیگو ها رٌِب هٔیبكزین ،اى ُن هٔپوٍیلین :چوا ؽٚواد كهفْاٍذ رْکیل
علََ ًؤکٌٌل؟
كه آى هْهغ عوغ هب ثَاّط پُقزَگٔ ّ چبهط كکوٓ ّ هّأً هٍیلٍ ثْك ،كهٍذ
هبًٌل هیٍْٓ هٍیلٍ کَ ثبیل هٖوف ّْك ّگوًَ ثَكَبك هٔگوایلً .یوُّبٓ عْاى،
پوّْه ّ آهبكٍ ،اػن اى َُزَُبٓ کبهگوٓ ـ ٛلجَگٔ ـ هّّيكکوٓ ،عولَگٔ
هیلاى ػول هٔفْاٍزٌل؛ ٍبلُب كه گُْ آىُب فْاًلٍ ّلٍ ثْك ،كیگو ظوكیذ
ٌّیلى ًلاّزٌل .هطؼب ً آىُب ًؤرْاًَزٌل هؾلّكیذُبٓ ها کَ هب كه ٍطْػ کالى ثب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹3۵........................................................
آى هّ ثَهّ ثْكین ،ثَكهٍزٔ كهیبثٌل .اػٚبٓ هكٍُبٓ پبییي كکو هٔکوكًل کَ هب
چَ آكمُبٓ ثيهگٔ َُزین! چَ یل ثیٚبیٔ ّ ًلٌ هَیؾبیٔ كه ؽل پواثلنُب كاهین!
پٌ چوا پواثلنُبٓ هْعْكٍ ها ؽل ًؤکٌین ّ چوا ثي ثَذُب ها ًؤّکٌین؟!
رْهؼبد ّبى اى هب هطبثن ثب مٌُیبد فْكّبى ثْكً .ؤكاًَزٌل کَ رلٌگ هب رب
چَ ؽل فبلٔ اٍذ .کَبًٔ کَ مُي رؾلیلٔ كاهًل یب كه ىًلگٔ ،ثب چٌیي
هْهؼیذُبٓ هّ ثَهّ ّلٍاًل ،فْة هٔكِوٌل هي چَ هٔگْین :کٌزول ًیوُّبٓ
عْاى ّ چبهط ّلٍ ّ ،آهبكٍ ثوآ «ػول» کبهٓ كْمالؼبكٍ كّْاه اٍذ .آىُب
کبهٓ ثَایي ًلاهًل کَ «رْ چَ هْکلٔ كاهٓ».
هي كکو هٔکٌن ،كه ّوای ٜهْبثَ ،ثَُویي كلیل کَبًٔ كه ایيعب ّ آىعب ًبچبه
هًّْٔل ثَاهلاهبد ؿیو هوؼْل ّ ؽزٔ روّهیَن ّ اًلغبهاد هّٓ آّهًل.
كه ُویيعب علا ً هٔفْاُن رؤکیل ًوبین کَ «ػلم رٍْل ثَروّه ّ فًْْذ»
عيء إْل فلًَّبپنیو هبى ثْك ،رب آفو ثَآى ّكبكاه هبًلین؛ ّ االّ هب ثوآ
اهٙبء اؽَبٍبد ٍوّبه عْاًبىهبى ،یب ثَُلف ػولٍگْبیٔ ّ اًزوبمعْیٔ ّ
ُوكوٗ كیگو ،هٔرْاًَزین ثَْٛه ؿیو هَئْالًَ آًبى ها ّاهك ػوَُٕبٓ
آهریَذ هآثبًَ ًوبیین.
آّکبها هٔگْین کَ هب رْاًبیٔ اهلام ثَُوکبهٓ ها كاّزین .اى چٌبى پزبًَیل
ثوفْهكاه ثْكین کَ هٔرْاًَزین كه ُو ىهبى ّ كه ُو هکبى ُوکَ ها ثقْاُین
ثَهاؽزٔ اى هیبى ثوكاهین ،ثلّى ایيکَ اصو اًگْزٔ اى فْك ثَعب ثگناهین.
ػالٍّ ثوًیوُّبٓ ّهىیلٍٓ فْكهبى ،گوٍّ ٙوثذ ؽوکذ اٍالهٔ ،هٍْْم
ثَ«ّوٛخالقویٌ» (ٍزْى پٌغن) ًیي كه افزیبههبى ثْك.
ثب ُوَٓ ایي ّعْك ،هب عٌگُبٓ هّأً ّ كْبهُبٓ ػٖجٔ ٍقزٔ ها رؾول
کوكین؛ ا ّهب كهیؾ اى كکو رٍْل ثَفًْْذ؛ ُوگي!
ـ هلَلٍعْیٔ ّ رٍْل ثَفًْْذ چَ كبیلٍٓ كاّذ؟
ـ چَ هْکلٔ ها هٔرْاًَذ ؽل کٌل؟
كهٍذ اٍذ کَ اًَبى گبُٔ كه هؾی ٜفلْد ثب فْك كکو هٔکٌل کَ اگو كه
كالى هْهؼیذ ،ایيعب ،یب آىعب ،ایي ،یب آى ّقٔ اى هیبى ثوكاّزَ هّٔلّ ،بیل
هًّل ؽوکذُبٓ ىهبى هَیو كیگوٓ اًزقبة هٔکوك؛ ّلٔ رغوثیبد هْبثَ،
ٕؾذ ایي كوٗ ها رؤییل ًؤکٌل ّ .ثَْٛه هطغ صبثذ ًؤًوبیل کَبًٔ کَ ثَچٌبى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹3۸ .....................................................
هُُّب هزٍْل ّلٍاًل ،كوُٗبٓ پیٍِبفزَٓ فْك ها ؽزوب ً ثَآؿُْ کْیلٍاًل.
ثوػکٌ :گْهٍزبى ربهیـ پو اى فًْْذگوایبى ّ كُْذاكگٌبى ًبکبم اٍذ.
رغوثیبد ػیٌٔ ّ ربهیقٔ ًْبى هٔكُلً :یوُّبٓ کَ ثب اكَبهگَیقزَگٔ ّ
ػطِ ّلیل ثَپیِ هٔهاًٌل؛ هطؼب ً ثَهوٖل ًؤ هٌٍل .آّلزَ ٍبفزي اّٙبع
ٍیبٍٔ کبه فیلٔ هْکل ًیَذ ،ؽزٔ كه ًظبمُبٓ پلیَٔ ًیي گوٍُّبٓ کْچک ّ
ؿیو هَئْل ثَآٍبًٔ هٔرْاًٌل ثب اًغبم یک هّزَ روّه ّ اًلغبه ٍکْد ها ثْکٌٌل
ّ كٚبٓ ٍیبٍٔ ها كهُن ثویيًل؛ ا ّهب هِبه اّٙبع ّ ٍْم آى كه عِذ
ُلفُبٓ هؼیي ّ هطلْة ،کبهٓ كْمالؼبكٍ كّْاه اٍذ کَ اؿلت اى ػِلٍٓ چٌبى
گوٍُّب ثو ًؤآیل.
مُي هي ػبكد کوكٍ اٍذ کَ ٌُگبم کبلجلّکبكٔ هَبیل ،كوٗ هؼکًْ ها
ًیي ّاهك هؼبكلَ ًوبیل ،ثو ُویي اٍبًُ ،وَگبٍ كکو هٔکٌن کَ اگو آى رْاًبیُٔبٓ
هب ها یک ػلٍٓ كیگو هٔكاّزٌل ،چَُب کَ ًؤکوكًل.
ّ ٍپبًگياه هّْٔم اى ایيکَ كه عوغ هب ُوَگبٍ فوكهٌلٓ ،كّهاًلیْٔ ّ
هَئْلیذپنیوٓ ؽبکن ثْكُ ،وچٌل کَ فْك هوثبًٔ ًبثقوكاى ثْكین ّ ّلین.
ػوالً صبثذ ّلُ :وگبٍ ّوب اًَبى هَئْل ّ هٌطؤ ثبّیلٙ ،وبًزٔ ّعْك
ًلاهك کَ ٛوفُبٓ ّوب ًیي هٌطؤ ّ هَئْالًَ هكزبه کٌٌل .اى ٛوكٔ ُن هكزبه
ؿیو هٌطؤ ٛوفُبٓ ّوبً ،ؤرْاًل هغْىٓ هبٛغ عِذ ػلّل ّ رقطٔ ّوب
اى إْلٔ ثبّل کَ ثوآ آى هجبهىٍ هٔکٌیل.
ثبّه کبهل كاهم کَ ؽلع اهىُُبُ ،وَگبٍ ّاعت اٍذ .ایي هبػلٍٓ
هجبهىٍٓ ُلكوٌلاًَ اٍذ .كه ایيعب هوى ثبهیکٔ ّعْك كاهك کَ اكهاک ّ پبثٌلٓ
ًَجذ ثَآىکبه آٍبًٔ ًیَذ؛ لکي هب ایي هوى ؽیبرٔ ها ُوَگبٍ هوػٔ كاّزین.
ؽزٔ ثَهیوذ فْىُبٓ ثِزویي ُووىهبى هبى.
هٍْْٓ ّ اكزقبهٓ ّتُبٓ ىیبكٓ كه فبًَٓ هي ثٍَو ثوكٍ ّ ثبُن گپ
هٔىكًل .اٍوبػیل ُن هْکلٔ ًلاّذ .هي ُن اى اهزیبى هیيثبًٔ ثوفْهكاه ثْكم؛
ا ّهب آى ًَْذ هبًًْٔ ّ ٍواٍوٓ ثوگياه ًْل ،کَ ًْل .الجزَ ٍواى َُزَُبٓ هِْل
ّ رِواى ثَْٛه اًلواكٓ هٔآهلًل ّ كیلاه هٔکوكًل؛ ایي آى چیيٓ ًجْك کَ كه
اثزلاء رْٖیت کوكٍ ثْكین.
اكزقبهٓ پٌ اى گنّذ چٌل هّى ،اى هي فْاٍذ رب یک روبً رللٌٔ ثب
ٍیلهِلٓ ُبّؤ ثوهواه ًوْكٍ ّ یک ّهذ هالهبد ؽْٚهٓ ثوایِ ثگیوم ،رب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹3۵........................................................
الوهبة ُوَٓ اكـبىُب هٔكاًَذ. آى هْهغ ٍیلهِلٓ ُبّؤ فْك ها هبلک ّ
ُوچٌل اى ؽلوَٓ ثبىیگواى هلهد كّلزٔ کٌبه گناّزَ ّلٍ ثْكّ ،لٔ كه
خّللا هٌزظوٓ (هوك ّوبهٍ ّ ۲هذ ایواى ّ هبین هوبم كٍزگبٍ هلهدهٌل آی ّ
هُجوٓ) ُوَکبهٍ ثْك ّ اًزظبه كوكآ ٛالیٔ ها هٔکْیل.
ایي روبٙبٓ اكزقبهٓ چٌل كوٗ هزلبّد كه مٌُن پلیل آّهك:
ًقَذ ثبػش اهیلّاهٓ ّل ،کَ ؽزوب ً اكزقبهٓ كه پبکَزبى کبهُبٓ ـ
ثيهگٔ اًغبم كاكٍ ،اهرجبُٛبٓ کالًٔ ثوهواه ًوْكٍ ،ؽبال هٔفْاُل ٍوآىُب ثب
هِلٓ ُبّؤ هؼبهلَگوٓ ّ چبًَىًٔ ًوبیل؛ ا ّهب ایي كوٙن كْها ً ثبٛل ّل:
«چبًَىًٔ ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ؟!»
ُوَ هٔكاًَزٌل اّٙبع كه ایواى ثَُیچ ّعَ اٍزؼلاك چبًَىًٔ ّ هٖبلؾَ
ًلاهك .كه آىعب ثَْٛه هبٛغ فْٖٕیذ یکغبًجَگوایٔ هجزٌٔ ثو عيهیذ ّ
فْكّیلزَگٔ ًبّٔ اى عٌْى فْك ثيهگثیٌٔ ثوهواه ثْك ّ ُوَ چیي ثب كّ هًگ
ٍیبٍ ّ ٍپیل ثَایي یک عولَٓ ٍبكٍ كوهْلثٌلٓ هّٔل :كو ٜیب «هزبثؼذ ّ روکیي
هؾ٘»؛ یب «ثوّ ُگنّْ!»
كه ّٙؼیذ كّم ،رؼغجن اى ایي ّل کَ کبه هب ها ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ چَ؟
ـ هب کْزَٓ ٍیلهِلُٓب َُزین ،هب ثوآ آىاكٓ ّ اٍزوالل ّ ؽلع آىاكٍگٔ
فْیِ هٔعٌگین ،كاهین ثب ٍیبٍذُبٓ ؿل ّ ٜهلافلَعْیبًَٓ اّ هجبهىٍ هٔکٌین،
ّ اى كٍذ ػْاهل هِلٓ ُبّؤُب پٌِبىکبهٓ هًٔوبیین .ؽبالً چَ كلیل هٌطؤ
ّعْك كاهك کَ ًيك اّ ثوّین؟
كوٗ ٍْم ایي ثْك کَ اكزقبهٓ ثوآ هكغ ًگوأًُبٓ اهٌیزٔ فْك هٔفْاُل
ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ هالهبد ًوبیل .إالً هٔفْاُل ّٙؼیذ فْك ها هؾک
ىًل...
كوُٗبٓ ىیبكٓ ثَمٌُن فطْه کوك ،ا ّهب ُیچ كلیل ّ رْٙیؾٔ اى اكزقبهٓ
ًقْاٍزن؛ ٍوؼب ً ّ ٛبػخً ٔٛروبً رللٌٔ ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ ،ثَاّ گلزن« :آهبٓ
اكزقبهٓ اى پبکَزبى آهلٍ ،كؼالً كه هن اٍذ ،هٔفْاُل هالهبرٔ ثب ّوب كاّزَ
ثبّل».
هي هقْٖٕب ً هّٓ پبکَزبى رؤکیل کوكم رب اى یکٍْ اّ ها عِذ پنیوُ كْهٓ
رؾویٔ ًوبین اى عبًت كیگو ٙویت اهٌیذ ها اكيایِ كاكٍ ّ فطواد اؽزوبلٔ
ها ثَرؼْین ثیبًلاىم .هّٓ ًبم «اكزقبهٓ» (هطلن) اى آى عِذ روکیي کوكم ،رب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹3۶ .....................................................
مُي ُبّؤ ها هـُْْ ّ هْـْل ٍبىم .ثب فْك كکو کٌل« :کلام اكزقبهٓ؟»
كه آى ىهبى چٌل ًلو اكزقبهٓ ًبم كه ثیي اكـبىُب ثْكًل.
ثبلووبثل ٍیلهِلٓ ُبّؤ یک کؤ ایي پب ّ آى پب کوك رب ثلِول کلام اكزقبهٓ
هٌظْه اٍذ .اّ ؽویوخً گیظ ّلٍ ثْك؛ ا ّهب ؿوّهُ اعبىٍ ًلاك ٕواؽزب ً ثپوٍل کلام
اكزقبهٓ؟ ثلکَ كه ٕلك ثوآهل رب فْكم ها ثٌْبٍل ّ ،ایيکَ چکبهٍ َُزن؛ لنا ثب
ثَکبه ثوكى ایي إطالؽبد فبٓ ؽْىّٓ کَ« :کبهّبى ّاعت اٍذ ،یب
ٍغ اٍذ ،یب هٚین ،هطلن اٍذ ،یب هویل ،هْوّ ٛاٍذ ،یب ثال هَزؾتّ ،اعت هْ ّ
ّو »...ٛهٔفْاٍذ ثلِول کَ هي فْكم چَ کَٔ ّ چکبهٍ َُزن.
هي ُن پبٍـ هوز ٔٚها كاكم.
ؽبٕل گلزوبى آهبٓ اكزقبهٓ ثب ٍیلهِلٓ ُبّؤ ُیچ هؼلْم ًْل .هي ُن اى
اّ ًپوٍیلم رْ چَ گلزٔ؟ اّ چَ گلذ ...هب كهآى هْهغ ًَجذ ثَآىُب آىهله ثلثیي
ثْكین کَ ًَ رٌِب ُیچ رْهغ فیوٓ ًلاّزین ،ثلکَ پیٍْزَ ّوْیو كاهْکلٌ ها ثبالٓ
ٍو فْك آّیياى هٔكیلین .ثٌبثوایي ُوْاهٍ كکو هٔکوكین کَ «آؿل گٍْپٌلاى اى
الًَٓ گوگ ُوچَ كّهرو ثبّل؛ ثِزو اٍذ».
آىگًَْ کَ ثؼلا ً عَزَ ّ گویقزَ اى ٍقٌبى اكزقبهٓ كِویلٍ ّل ،كه آى هّى
ثَْٛه ارلبهٔ ثب ػجبً آهب ىهبًی [هِْْه ثَاثّْویق] ًیي ثوفْهك کوكٍ ثْكٍ.
كل اكزقبهٓ ثَایي فُْ ّلٍ ثْك کَ اثّْویق كه آى لؾظَ ،رَجیؼ كاًَكهّذ
اكزقبهٓ ها ثَكٍذ گوكزَ ّ ٙوي رْٕیق اى آى گلزَ ثْك :ایي رَجیؼ هوكُب
اٍذ! اثّْویق ًقَزیي كوهبًلٍ ٍپبٍ پبٍلاهاى ثْكٍ .پٌ رب ُوبى ٌُگبهَُب
ٍلیو ایواى كه پبکَزبى ثْك ّلٔ هٔهكذ رب ثَربهیـ اًوٚبٓ هٖوف فْك كه
خّللا هٌزظوٓ ثَ كهّى ًظبم اٍالهٔ ایواى ًيكیک ّْك .كه آى هْهغ كٍزگبٍ آی ّ
«گْهٍزبى كیلُب» هجلل ّلٍ ثْكُ .و كّلذهوكٓ کَ اى ًبؽیَٓ هضلش هلهدهٌل
خّللا فبهٌَآ ـ ُبّؤ هكٌَغبًٔ ّ ٍیلاؽول فویٌٔ اى ؽلوَٓ هزْکل اى آی ّ
ثبىیگواى هلهد ؽنف هّٔل ،ثلاًغب پٌبٍ هٔثوك ّ هٌزظو كوكآ پیوّىهٌلاًَ
خّللا فویٌٔ ثْْك.
خّللا هٌزظوٓ عبًْیي آی ّ
هٔهبًل .كوكآ کَ هواه ثْك آی ّ
چٌیي كوكآ ُوگي ًیبهل.
یک هجبهى ّهزٔ فَزَ ّل هٌلٔثبف ّ هٖلؾذ اًلیِ هّْٔك ّ پواکٌلٍ گْیٔ
هٔکٌل .ثَهوّه کبّق ثَػول آهل کَ اكزقبهٓ ٍوؿ فَزَ ّلٍ اٍذ ّ .كه
پبکَزبى ُن هْكن ًجْكٍ اٍذ ،ؽزٔ كچبه ػَود هبلٔ ّلٍ ثْكٍ! اّ «هّٓ اٍت
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹3۷........................................................
ثبىًلٍ ّوٛثٌلٓ کوكٍ ثْك» ثَعبٓ ایيکَ ثب اٍزلبكٍ اى هْهؼیذ ّ ِّود فْك
اهرجبٛبد گَزوكٍ ثبهواکي هلهد اُل ٌٍذ ّ کبًبلُبٓ هٍؤ هْهبًلاىُبٓ
ثيهگ كافل کْْه ثوهواه ًوْكٍ ّ هولهبد رلاهک ّ رـنیَٓ یک عجَِ ها
كواُن آّهكٍ ،واؽ یک چٌل هّّيكکو آٍوبى ُعل ّ هللْکرو اى فْك هكزَ ،ثب
آىُب آٍوبى ّ هیَوبى ثبكزَ ثْك! اى ًَْذُبٓ فْك ثب ٍیلػجبً کل {یکٔ اى
لیلهُبٓ هؼوّف ّؼلَٓ عبّیل ـ كؼالً هوین آهویکب} ٍقي ثَهیبى آّهكٍ ّ ثب
ُیغبى ،اّ ها ثَیک اهرِ رْجیَِ هٔکوك.
یک ثبه كه علََٓ گلذ« :هب ثبیل هاكیْ كاّزَ ثبّین» هب رؼغت کوكین کَ كه
ایي ّٙؼیذ هاكیْ ثَچَ كهك هب هٔفْهك؟ آى ها کغب هَزوو کٌین؟
ـ كه رْٙیؾبد ًظوُ گلذ« :هٌظْه اى هاكیْ اكواكٓ ُْاكاه ّ ٍوپبریک
اٍذ کَ ثزْاًٌل كه هاٍزبٓ اُلاف هب كٚبٍبىٓ ّ رجلیـبد کٌٌل!».
هّىٓ كیگو گلذ« :كه کواچٔ ثب ّوبهٓ اى اػٚبٓ ٍبىهبى هغبُلیي فلن
ایواى ٕؾجذ ًوْكم ،ثَیبهٓ اى اثِبهبد عٌگ اكـبًَزبى ها ثوآ آىُب هّّي
کوكم!» (هجال گلزَام کَ هغبُلیي فلن ایواى ُیچگبٍ كه ثواثو اّـبل اكـبًَزبى ّ
عِبك هوكم اكـبًَزبى كه ثواثو اّـبل ،اػالم هْٙغ ًکوك؛ ٍکْد هوگجبه!)
كه آى هْهغ چِبه ٍبل روبم اى اػالم عٌگ هَلؾبًَٓ هغبُلیي فلن ،ػلیَ
ًظبم عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى هٔگنّذ ،هغبُلیي كه آى عٌگ کَ فْك كه ربهیـ
۳۱ـ ۰۳ـ ۱۳۶۰ثَْٛه هٍؤ آؿبىگوُ ثْكًل ،كلظ ّلٍ ثْكًل .آىُب ثب ٕلام
ؽَیي هئیٌ عوِْهٓ ػوام کَ كه ؽبل عٌگ ثب کْْه ّبى ثْك ،پیوبى ٕلؼ
اهٚبء کوكٍ ّ كه فبک ػوام پبیگبٍُبٓ كایو کوكٍ ثْكًل.
كه ثُؼل كوٌُگٔ ّ رجلیـبرٔ ًیي ًظبم اٍالهٔ ایواى هْكن ّلٍ ثْك ػٌْاى
«هٌبكویي» ها ثوآىُب ثبه کٌل.
ـ كه چٌیي هْهؼیزٔ ٕؾجذ ثب چٌل ًلو ػ ْٚكواهٓ آى ٍبىهبى ،کَ كه
کواچٔ پبکَزبى هٌزظو هجْلٔ روبٙبٓ پٌبٌُلٍگٔ فْك ثَکْْهُبٓ ؿوثٔ ثْكًل،
چَ اهىّٔ كاّذ؟
اكزقبهٓ ٍوؿ گلذ :هغوْع هالهبدُب ّ رغوثیبد فْك ها یبك كاّذ کوكٍ،
ثَٙویوَٓ ًْویبد ،عيّاد ّ اٌٍبك ّ هلاهک هوثْ ٛثَگوٍُّبٓ هقزلق
هّّيكکوٓ ،كه یک ٌٕلّهچَٓ هقْٖٓ كه هٌيل کَٔ كه کْیزَ ثَاهبًذ
ًِبكٍ اٍذ!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹۰ .....................................................
ثبالفوٍ ىهبى ٍپوٓ ّل ،كوٕذُب ٍْفذٍ ،بلُب ثؼل اكزقبهٓ ٍوؿ كه
ثبهیبى رٍْ ٜػْاهل آهبٓ هياهٓ ثَهزل هٍیلّ ،لٔ ُیچ ّهذ هؼلْم ًْل کَ آى
ٌٕلّهچَ كه هٌيل چَ کَٔ ثْك؟ ّ ؽبّٓ چَ عْاُوارٔ؟!
اكزقبهٓ یک چٌبى كوٕذُبٓ ٛالیٔ ها رجبٍ کوك .اّ ثَهؿن ثوفْهكاهٓ
اى ُوَ اٍزؼلاكُب ّ هلکبد هؼٌْٓ ّ افالهٔ ،كاهآ ٍلیوَٓ هبثل ٍزبیِ
ًجْكْٛ .هٓ کَ ثؼلا ً هٍْْٓ ٍلیل گلذ :اّ كه کالًُبٓ كهً ىثبى «آهویکي
ٌٍزو» كه کْیزَ ّوکذ هٔکوكٍ ،کَ اػٚبٓ آى کالًُب ها اؿلت عْاًبى
هِبعو ّ اػٚبٓ ؽلوَُبٓ هّّيكکوٓ ّ ؿیوهنُجٔ رْکیل هٔكاكًل {کَبًٔ کَ
اؿلت ىهًگ ثچَُبٓ ِّوٓ ثْكًل ّ ٛجؼب ً ثَظْاُو فیلٔ اُ ّویذ هٔكٌُل}
اكزقبهٓ کَ (كه لجبً پّْیلى ّلقزَگٔ كاّذ) ُوْاهٍ كه آفو کالً
هًَْٔزَ هْهغ كیبلک ثب ٕلآ گوكزَ ّ کوپ فْك ّ پبٍـُبٓ ؿلّ ٜ
اّزجبٍآهیي هْعجبد اٍزِياء اػٚبٓ کالً ها كواُن هٔآّهكٍ اٍذ .اؽزوبالً
آىُب اّ ها ٌّبفزَ ثْكًل کَ إالً چکبهٍ اٍذ لنا «ُْ»اُ هٔکوكًل ،چٌبىکَ اّ
ٍوفْهكٍ ّلٍ ّ آى کالً ها ًیي روک کوكٍ ثْك.
ٛللک اكزقبهٓ ثَهؿن آى ُوَ هطبلؼَ ّ كاًِ ٍّیغ ،كه اهو کزبثذ ّ رؾویو
ًیي هْکل كاّذ ،هلن ها ثب ثطبئذ ّ رکلُّق ثَیبه هّٓ کبؿن ؽوکذ هٔكاك .ثب ایي
ُن چیيٓ هٌْگٔ رؾویو ًؤّل .ؽوّف ها فیلٔ كهّذ ّ کظ ّ هؼْط هٔکْیل!
{اّ كه ٌٍیي ًَجزب ً ثبال هاٍ كهً ّ کزبثذ ها كه پیِ گوكزَ ثْك }.یک ثبه كه
هٌيل فْكم هطلجٔ كه هْْٙع «آهْىُ ّ رْکیالد» ًّْزَ ثْك (کَ
ًظویَپوكاىٓ فْة كاّذ) آى ها ثَهي كاكٕ ،لؾبد ها رْهم کوكمّ ،جبُذ
ىیبكٓ ثَكٍزق ٜثچَٓ آكهٔىاك ًلاّذ؛ ثیِ اى ُوچیيٓ ؽوّف كهّذ آى
رْعَ هوا علت کوك .ثبػٌبیذ ثَٕواؽذ ّ یکهًگٔ کَ ثیي هب ؽبکن ثْك،
ثَّْفٔ گلزن:
«ایي كٍذ ًّْذُبٓ رْ هضل هیلاى ٍگ عٌگٔ هٔهبًل!»
ثَیبه ثوایِ گواى آهل؛ ثَىؽوذ رؾول کوك.
اّ ثوفٔ إطالؽبد ّ رؼبثیو ها اّزجبٍ رللع هٔکوك ،اى عولَ ایيکَ كچبه
ثیوبهٓ هيهي هٍْْم ثَ«ٍیٌْىیذ» ثْك کَ [ٛجن اظِبهاد پيّکبى] هؼلْل
ٍوهب فْهكٍگٔ کٌَِ اٍذ ّ هوکي آى ،پیْبًٔ ّ هغبهٓ ّ هقب ٛثیٌٔ هٔثبّل.
اى ػْاهٗ آى ،ػلًْذ ّ الزِبة ؽلوٍُبٓ اٍزقْأً اٛواف ثیٌٔ ّ كه ًزیغَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۹1........................................................
ثوّى ٍوكهك هٔثبّل؛ ا ّهب اكزقبهٓ پیٍْزَ هًٔبلیل کَ هي «ٍیٌَ ٙل» كاهم!
ُوچٌیي إطالػ هؼوّف ًظبهٔ رؾذ ػٌْاى «ؽولَٓ گبىاًجوٓ» ها «ؽولَٓ
گبّىًجْهٓ» هٔگلذ( .هبًٌل ثوفٔ ػْام) اهیوًْیي ػوثٔ «كُ َثٔ» ها «كُ َثیو»
رللع هٔکوكُ ،وگبٍ اى اظِبه ًظو كه هْْٙػٔ اظِبه ػغي هًٔوْك هٔگلذ:
ٍوم ٌٍگ ّلٍ اٍذُ ...وگبٍ اى كّهاى ؽْٚه فْك كه ٍبىهبى ًٖو ٍقي
هٔىك كه ُوَ عب ّ ًيك ُوَ کٌ ثب ٕواؽذ ّ رؤکیل روبم هٔگلذ:
«گْیب هي آى هلد ها كه هيثلَ ثٍَو ثوكٍام ،كه هيثلَ!»
كه هن ثوآ اكزقبهٓ ثل ًگنّذ ،چْى عوغ هب عوغ ثْك .علَبد ثَْٛه هٌظن
كایو ثْك .اى آىعب کَ ُوَٓ اػٚبٓ عوغ ،عْاىرو اى اكزقبهٓ ثْكًلٛ ،جؼب ً
ٍوّبه اى ّْه ّ ّْم عْأً هواه كاّزٌل .ثَاًْاع ثبىُٓبّ ٍوگوهُٔب ،اى
ّطوًظ گوكزَ رب كْرجبل ،کًٍْْهكٓ ّ ٌّب هٔپوكافزٌل .هي یویي كاهم کَ اكزقبهٓ
اّل ثبه هيٍٓ عْأً ها كه هیبى عوغ هب كه هن رغوثَ کوك .اّ ثبىُٓبٓ هبًٌل
ّطوًظّ ،یو ّ ثي ،کوهجل ّ کزبه ها ربىٍ یبك گوكذ .ثب ٍوبعذ ّ رؼٖت روبم
ثبىٓ هٔکوك! اى اهرجب ٛهِوٍُب ّ ؽوبیذ ُویک اى كیگوٓ ّگلذىكٍ هّٔل ّ
لند فبهمالؼبكٍ هٔثوك .اى ٍبىهبى هٌظن ُویک اى ثبىُٓب ثَّعل هٔآهل ّ
هٔگلذ« :ربىٍ هٔكِون کَ ٍبىهبًلُٔ ّ رْکیالد یؼٌٔ چَ؟!» ّ كاّزي پْزْاًَ،
كاهآ چَ اُ ّویذ ؽیبرٔ اٍذ .اّ ػبكد كاّذ ُوثبىٓ ها رلَیو كلَلٔ ـ
رْکیالرٔ کٌل!
اكزقبهٓ ثب اػٚبٓ ؽلوَٓ هلیل ًیي اهرجب ٛگوم ّ هّّيكکواًَ كاّذ ّ هْهك
اؽزوام آىُب ثْك .یک هّى كه ِّوک هبین ثَهٌيل ٍیلدمحم اٍالهٔ هكزَ ّ اى آىعب
ثَارلبم اػٚبٓ آى ؽلوَ ثَثیبثبى هكزَ ثْك .كه آىعب ثبىٓ لَْ َچْ کوكٍ ثْك؛ پٌ اى
اروبم ثبىٓ ،آى چْة كًلٍٓ هْهك اٍزلبكٍ ها کَ هبػلرب ً اى یک ػٖب کْربٍرو ّ اى
ثبرْم پلیٌ کؤ ثلٌلرو اٍذ ،كه هؾل ثبىٓ هُب ًکوكٍ ّ ُویي ْٛه ثب فْك
ثَكافل هؾل هٔآّهك .چْة ثَكٍذ كه کْچَ ـ فیبثبى هاٍ هٔاكزل!
اكواك اهٌیزٔ ّ پلیٌ هؾلٔ ّهزٔ کَ اكزقبهٓ ها ثب آى چْة كًلٍ هٔثیٌٌل ،فیبل
هٔکٌٌل کَ كه ایي ؽْالٔ كهگیوٓ هّٓ كاكٍ ،یب هواه اٍذ هّٓ كُل .هاٍ اّ ها
گوكزَ ،ثوآ رؾوین ثَهوکي فْك هٔثوًل .اى اّ هلهک ٌّبٍبیٔ هٔفْاٌُل ،کَ
كه آى هْهغ ُوواٍ فْك ًلاّزَ اٍذ .اّ ها ثَاهكّگبٍ هِبعویي ؿیو هبًًْٔ هؼوكٔ
هٔکٌٌل رب ثَاكـبًَزبى كیپْهد ّْك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹2 .....................................................
كوكآ آى هّى هي ثَاهكّگبٍ هكزن اّ ها پیلا کوكم .هؾل پو اى اكـبىُبٓ ثْك
کَ اى ٍطؼ فیبثبىُب ،عبكٍُب ّ هواکي کبهگوٓ گوكزَ ثْكًل .اى پْذ ًوكٍُبٓ
پٌغوٍ ثبُن هّ ثَهّ ّلین ،هزْعَ ّلم کَ اى كیلًن ثیِرو ًبهاؽذ ّل ،رب
فّْؾبل!
اؽزوبالً ًؤفْاٍذ هي كه ایي ؽبلذ ثجیٌوِ .اّ كه آى هْهغ اى هي هکله
ثْك ،چْى چٌل هّى هجل اى آى ،یک چٌل اًزوبكٓ هؾکن اى اّ ثَػول آّهكٍ ثْكم،
ػلذ آى ثْك کَ كه هغلٌ ثَیبه ٍبكٍ ّ ملیالًَ هًَْٔذُ ،ویَْ كم كهة
هًَْٔذ ّ ثب یک ثبىّیِ
ثَُوبى ِلٌگَٓ كهة رکیَ
هٔكاك .كه لجبً پّْیلى
فیلٔ ّلقزَگٔ ًْبى
هٔكاك ،هلام اؽَبً ٍوهب
هًٔوْك ،چٌلیي الیَ کذ ّ
ژاکذ کٌَِ ّ هًگپویلٍ
هّٓ ُن هٔپّْیل ،ثبى ُن
گوم ًؤآهل! كه گوهب ّ
ٍوهب یکٔ كّرب کالٍ پْؤ
هّٓ ُن ثٍَوُ هٔکْیل،
ُوَگبٍ یک كّ اّهکذ
ثيهگ ىهَزبًٔ ثوري
كاّذ ،کالٍ آىُب ها ًیي
هّٓ کالٍُبٓ هجلٔ فْك
هٔکْیل .هضل ایيکَ كه
هطت ّوبل ىًلگٔ هٔکٌل.
كهٍذ ثَُیؤد اٍکیوُْبٓ هؽوذ هللا فبى اكزقبهی ـ هؼوّف ثَاكزقبهی ٍوؿ
هطت ّوبل كه هٔآهلّ ،تُب ُن ثبُوبى ؽبلذ هٔفْاثیل ،اّ كهایي كًیب ُیچ ّهذ
گوم ًیبهل! اهیلّاهم فلا كه آى كًیب یک عبی گوم ثَاّ ثلُل!
هب ثَیبه كیو كِویلین کَ ُوَٓ ایيُب اى اصو فَزَگٔ هلو ّ ٛاكَوكٍگٔ ّلیل
اٍذ .هي كه آى هْهغ ثَایي ًزیغَ هٍیلٍ ثْكم کَ ثقِ ػولٍٓ اى آى ًْع هكزبه،
اعواللیي اهجبل ،دمحم هؽین اكٚلی
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۹3........................................................
هیَْ كه ىًلگٔ گنّزَ ّ ّقٖیذ ثب ٌٔٛاّ كاهكّ .بیل اّ هٔفْاٍذ ثب آى
لجبًُبٓ هٌلهً ثوآ فْك یک هلؼَ ثَبىك .اكزقبهٓ ،ثَثلْؽ ػبٛلٔ ّ هّأً
ًوٍیلٍ ثْك .اّ كه ػیي ثوفْهكاهٓ اى اٍزؼلاك مارٔ ّ كٚبیل ؽویلٍٓ ّقٖٔ،
ثؼٚب ً هكزبه کْكکبًَ كاّذ .اؿلت رٚبكُبٓ كهًّٔاُ ثیوّى كهى هٔکوك کَ
ثوآ اٛواكیبى ًب اهیل کٌٌلٍ ثْكٙ .ؼق ّ اًلؼبلٔ
کَ اى اّ ثوّى هٔکوك؛ ثبالٓ هّؽیَ ّ کبه هب ُن
رؤصیو هٔگناّذ.
كهؽبلٔکَ كه آى هْهغ ِّورٔ ثيهگ ثَُن
ىكٍ ثْك .چْنُبٓ ىیبكٓ ها ثَفْك فیوٍ کوكٍ
ثْك ،گُُْبٓ ىیبكٓ هٌزظو ٌّیلى فجوُبٓ
ثيهگ اى ًبؽیَٓ اّ ثْكًل .ثواثو ثبُویي ّوایٜ
ثْك کَ هب هٔفْاٍزین اى اّ یک هُجو
کبهیيهبریک ّ كاهآ پوًَیپ ّ پْىیْي ػبلٔ،
هطبثن ثب كوٌُگ كئْكالٔ عبهؼَٓ فْك ثَبىین.
هب هٔفْاٍزین اّقبٕٔ کَ اّل ثبه اّ ها
هٔثیٌٌل ،اى اّ یک ٍیوبٓ ثوعَزَ ّ پْىیْي
كبفو ثَمُي ثگیوًل ،چٌبىکَ ثب ِّود ّ پیِگبهٔ اّ هطبثوذ ًوبیل؛ ا ّهب اّ كه
عبیگبٍ هؼیي فْك ًؤًَْذ ،ثلکَ هبًٌل یک هيكّهثچَ كه ُوبى كم كهة،
ثَْٛهٓ یک ثـلَ کي هٔکوك ّ ُوكم ثیٌئ فْك ها ثبال هٔکْیل!
هْبُلٍٓ ایي ّٙغ هوا کالكَ کوكٕ .ویؾب ً ثَاّ گلزنّ :قٖب ً كهک هٔکٌن ایي
اى ؿبیذ رْاٙغ اًوالثٔ اٍذ؛ ّلٔ اى آىعب کَ عبهؼَٓ هب ػوتهبًلٍ ّ
اٍطْهٍگوا اٍذ ،هبكه ثَكهک افالم اًوالثٔ ًؤثبّل .كه ایي عبهؼَٓ ثذ
پوٍذ اّل ثبیل ّقٖیذ فْك ها ثوجْالًٔ ،آىگبٍ پیبهذ ها الوبء کٌٔ ...اّ اى
ؽوفُبٓ هي ثلُ آهل ًَ ،رٌِب اى الک فْك ثیوّى ًیبهل ،کَ ثًَؾْٓ ٍْء
ثوكاّذ ًوْك .كه آى هْهغ ثیوبهٓ ُّنگوایٔ ّ ٍْءظي كه اّ پیِهكذ کوكٍ
ثْك .ثًَْػٔ ثلثیٌئ هطلن هٍیلٍ ثْك کَ كه هیبى ُو ٍقي ٕویؼ ّ هّّي كًجبل
هؼبًئ كیگو هٔگْذ .اهبهذ كه پبکَزبى ،ؽزٔ كه هؼزولاد اًَبىكٍّزبًَٓ اّ
ًیي كهىُبٓ ایغبك کوكٍ ثْك ،چٌبىکَ هَبیل ها ْٛهٓ كیگو هٔكیل ،اى ُوًْع
هاٌُوبیٔ ّ اًزوبك ُن ثلُ هٔآهل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹۹ .....................................................
كه ؽبلی کَ هي ّاهؼب ثَاّ گلزن عبهؼَٓ هب یک عبهؼَ ی هبكّى كیْكالی ّ
اٍطْهٍ گوا اٍذ ،عبهؼَ ی اٍطْهٍگوا اٍبٍب ً ثذپوٍذ ّاهؼٔ اٍذ؛ ػبكرب ً
عبُل ّ ٍوّبه اى ػولٍُبٓ هزواکن ًیي هٔثبّل .كه ایيگًَْ عْاهغ ُیچ الىم
ًیَذ کَ رْ ؽوف ثئً ،چْى کَٔ ؽوف هٌطؤ رْ ها ًؤكِول ،پٌ اگو ؽوف
ثئً ثیِرو ٙبیغ هّْٔٓ .رْ كو ٜثب یک ؽوکذ هبعواعْیبًَ ،كوٕذ ٛلجبًَ ّ
ػْامكویجبًَ ّقٖیذ فْكد ها ثوجْالى ّ اٍطْهٍ ّْ؛ آىّهذ فْك عبهؼَ ثوایذ
ُياه ّ یک كٚیلذ هٔرواٌّل؛ چٌبى كٚبیلٔ کَ هّؽذ ُن اى آىُب فجو ًلاهك.
آىّهذ اگو اّزجبٍ ُن ثکٌٔ ،اّالً آى ها ًؤ كِوٌل؛ ثَكوٗ ُن کوبثیِ ثلِوٌل،
فْكّبى ثوآ ُوبى اّزجبٍ رْ ًیي ؽکوذ هٔرواٌّل .ؽزوب ً ُوفطبٓ رْ ها ثب
ؽکوزٔ هورج ٜهٔکٌٌل .ثلیيهواه ،فْك هوكم فْیْزي ها هغبة هًٔوبیٌل ،ثلئ رْ
فْثٔ هّْٔك .آىّهذ اٍذ کَ چپ ثیبًلاى ،هاٍذ هٔآیل ّ .رْ ثبّٔ کَ ثزبىٓ ّ
عْالى ثلُٔ ...هوكم کیَ؟ فلهذ چیَ؟ُ ...وچَ رْ كه ایي هَیو پیِ ثوّٓ،
ثَُوبى ًَجذ كٚبیل ّ هلکبرٔ ثَرْ ًَجذ كاكٍ هّْٔك کَ مهٍٓ اى آى كه
ّعْكد ًیَذ .کبهُبٓ فیوٓ ثَرْ ًَجذ كاكٍ هّْٔك کَ هّؽذ اى آىُب فجو
ًلاهك!
رْ فیبل هکي کَ اٍطْهٍُبٓ ربهیـ ثْوٓ ُوبىگًَْ ثْكٍ اًل کَ اهوّى هي ّ
رْ هٌّٔبٍین ،فیو! آىُب كه اثزلاء ثًَؾْٓ كه گَزوٍٓ اكکبه ّ ػْاٛق هوكم
هفٌَ کوكٍ ّ ثوآ فْك عبٓ ثبى کوكٍ ّ ثبهٔ هٚبیب ها فْك هوكم عِذ ثیبى
اؽَبٍبد ّ آهىُّبٓ ٍوکْكزَٓ فْك ،هطبثن ثب اهىُُب ّ هؼزولاد فْك ٍبفزَ
ّ ثَآىُب ًَجذ كاكٍ اًل ،ىیوا هوكم ًیبى كاهًل رب چٌبى چیيُبٓ كاّزَ ثبٌّل .كوٜ
ٍْژٍٓ اّلیَ الىم اٍذ .عي یک هبعواعْیٔ هْكوبًَ (ُوچٌل کْچک) هبثؤ کبه
ّللا ،فْك آىُب رکویل هٔکٌٌل .آىّهذ گُْ کي ّ ثجیي کَها ثگناه ثَػِلٍٓ اؿٌبم ّ
چَ ُب هٔگْیٌل!
اگو كبٕلَ هبى ها ثب ُویک اى آى اٍطْهٍُبٓ ربهیـ ثْوٓ کنرو کٌین ّ ،پوكٍ
ُبٓ پٌلاه ها کٌبه ثيًین ،ثب چْن ؽویوذثیي ثَكٚبٓ ػیٌٔ ػٖو آىُب ثٌگوین،
كهفْاُین یبكذ کَ ُویک اى آىُب آكمُبٓ هبًٌل هي ّ رْ ثْكٍاًل .ایي فٖلذ ٛجغ
ثذ ٍبىٓ ّ ثذ پوٍزٔ ثْو اٍذ کَ ثوآ اِػوبل ؽتّ ّ ثـُ٘بٓ فْك آًبى ها
ثيهگ هٔکٌٌل .كو ٜثوآ هكغ ًیبى فْك؛ ًَ هؾجذ رْ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۹۵........................................................
ّعْك اّ پو اى رٚبكُبٓ الیٌؾل ّلٍ ثْك هضالً اى یکَْ چٌلاى ّیلزَٓ
ػجلالؾَیي ػبهلٔ ّلٍ ثْك کَ هجزٌٔ ثو «كیل هغٌْى» ُوَکٌ ها ػبهلٔ هٔكیل ّ
ُو عْاى ُياهٍ ها کَ هٔكیل ،هٔگلذ« :ایي ثچَ ؽوکبد ّ هكزبهُ هبًٌل ػبهلٔ
اٍذ؛ ایي ثچَ هیبكَاُ ثَػبهلٔ هٔفْهك ،ایي ثچَ اٍزؼلاك ػبهلٔ ها كاهك ...اى
كیگوٍْ گلذ :ػبهلٔ كه کْیزَ چٌل ثبه هٖل عبى هوا (اكزقبهٓ ها) کوكٍ اٍذ!
یک ثبه رْٙیؼ كاك کَ ثَارلبم ػبهلٔ اى "هٌلُبهٓ ثبىاه" رب "هوٓآثبك" (ٍواٍو
ػلولاه هّك ها پیبكٍ ٔٛکوكین ،كه ْٛل هَیو کَ گوم ٕؾجذ ثْكین ،چٌلیي ثبه
ؽٌ کوكم کَ ػبهلٔ كٍذ ثٍَالػ کووٓ فْك ثوكٍ ّ ثب آى ثبىٓ هٔکٌل ،كه
ؽویوذ هٖل كاّذ ٍالػ فْك ها كه آّهكٍ ّ ثَهي ّلیک کٌل ،لکي ُوثبه
هٌٖوف هّٔل...
ـ هب پوٍیلین :ػبهلٔ چَ اًگیيٍٓ ثوآ هزل ّوب كاّذ؟
= ّلٔ اكزقبهٓ ًؤرْاًَذ پبٍقٔ هٌبػذثقِ اهایَ کٌل.
اكزقبهٓ ٍوؿ كه هن لجبً کبهل هّؽبًٔ ّبهل ػجب ،هجب ّ ػوبهَ پّْیل!
ُوهّى ٕجؼ ىّك کزبة هکبٍت ّیـ هور ٔٚاًٖبهٓ ها ىیو ثـل هٔگوكذ،
هبًٌل ثچَُبٓ فْة پبٓ كهًّ ؽْىٍ ؽبٙو هّٔل! كه ْٕهرٔ کَ عٌجِ
هّّيكکوٓ اًزظبهاد ىیبكٓ اى اّ كاّذ .ههجب ّ كّوٌبًِ کوب كٔالَبثن ًبم ّ
ٍبیَٓ اّ ها ثب ریو هٔىكًل .آىُب اگو عٌبىٍٓ اّ ها اكزبكٍ كه فیبثبى هٔكیلًل،
ثبىُن هوگ اّ ها ثبّه ًؤکوكًل.
ا ّهب ؽویوذ ایي ثْك کَ كیگو اكزقبهٓ ٍوفٔ ثبهٔ ًوبًلٍ ثْك .ثلّى ایيکَ
فْك اػزواف کٌل ،ثَآٍبًٔ هّٔل كِویل کَ ایي پبیبى ف ٜیکٔ اى كاؽرویي
هّّيكکواى اكـبًٔ اٍذُ .وْ کَ رب چٌلٓ هجل ثوآ ًَل هب ُياه ّ یک كلیل
اهایَ هٔکوك کَ رؼبلین هْعْك کلوآهیيّ ،وکآلْك ،اٍزؼلاكکِ ّ هٌؾ ٜاٍذ...
اكزقبهٓ كه کَْد هّؽبًٔ ًیي ّلقزَگٔ ًْبى كاك ًؤرْاًَذ ػوبهَٓ فْك ها
فْة ثپیچل ّ لجبًُبٓ فْك ها هٌظن ثپّْل .اى ّاهبًلٍرویي هالُّب ُن ػوترو
هًٔوْك! كه ؽْىٍ ُن ثبُویي ْٛه آكمُب هكبهذ گوكذ.
ا ّهب اى آىعب کَ «ٍیبٍذ آة ّْه اٍذ» ْٛلٔ ًکْیل کَ «ایي کْكک
فبکفْه» كّثبهٍ پٍْذ اًلافذ ،رٖوین گوكذ ثَػبلن ٍیبٍذ ثوگوكك.
ثَؽوکذ اٍالهٔ آهل ،ثب عبّیل ثبة گلذ ّگْ ها گْْك ّ كّ آرَْ ؽوکزٔ ّل!
یکٔ كّ ٍبل ثَُوبى هٌْال اكاهَ كاك .هغلكا ً لجبً هّؽبًٔ ها كّه اًلافذ ّ هلرٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹۸ .....................................................
ُْافْهٓ کوك .كه پبییي ٍبل ۱۳۶۶ثب ُوبٌُگٔ ؽوکذ اٍالهٔ ثَكافل هكذ،
كه آىعب كّثبهٍ اًوالثٔ ّل ،ثَػبلن هّّيكکوٓ هّٓ کوك ،اهرجبٛبد گَزوكٍ ثب
هغبُلیي هَزٚؼلیي ثوهواه ًوْكٍ ّ ُْاكاه ٍوٍقذ آىُب گوكیل کَ ربآفو اكاهَ
كاكٍ .واًغبم ،كه ٍبل ۱۳۳۱كه ثبهیبى ثَكٍزْه كّوي ٍبثن فْك ،كه ؽبل فٌلٍ
ّ ثب چْن ثَزَ کْزَ ّل.
لؿیهٔالؼٗ
ثَٙل فْك ًجوكی کي ّت ّ هّى!
اگو ثو فْیِ فْاُی گْذ پیوّى
ثَٙـل فـْك ًجـوكی کـي ّت ّ هّى
پٌ آًگـَ هیهٍـل آفو كـوا چٌـگ
هو آى ٕلؾی کَ ثبّل ىاكٍی عٌگ()۱
اكزقبهی ٍوؿ ،اٍطْهٍی روْی ّ هوبّهذ ّ هلیٌ هٌّّلکواى اكـبى كه ۲۶
هبٍ ؽول ۱۳۳۱كه ثبهیبى رٍْ ٜػجلالؼلی هياهی ثَهزل هٍیل .هياهی کَ رؼِلاری
كه هجبل یکی اى كّلذُبی ُوَبیَ كاّذ ّ هٌْیبد آى کْْه ها كه اكـبًَزبى
اعواء هًٔوْك ،كه ثواثو ُو چِوٍی هٌّّلکوی ّ ٕبؽجبى اًلیَْ ّ كکو
اؽَبً ٙؼق ّ کبٍزی ّلیل هًٔوْك ،یگبًَ هاٍ هوبثلَ ثب هٌّّلکواى ها روّه ّ
ؽنف كیيیکی آًبى هٔكاًَذ ّ .ایي ها گبهی كه عِذ هجبهىٍ ثب الزوب ّ ٛاٍزوواه
ؽکْهذ ّالیذ كویَ كه اكـبًَزبى هیكاًَذ!
هي كهک هیکٌن کَ هوکي اٍذ كه كٚبی هْعْكٍ ،پنیوكزي ایي گلزَ ثوای
ثَیبهیُب كّْاه ثبّل؛ پٌ ٙوّهی اٍذ ثوای ًَل اهوّىٍ <کَ كه كٚبی
هـُْْ ّ ٍبفزَگی ثٍَو هیثوًل> رْٙیؼ كاكٍ ّْك کَ ٍَ« :رب هياهی ّعْك
كاهك» ایي ٍَ هياهی ُن كه آصبه ّ گلزبه فْك ایْبى ّ ُن كه ًّْزَُبی هلن
ثَكٍزبى هْهی ثَّْٙػ اى ُن هزویي اٍذُ ،وچَ ثَكّهاى هياهی ًيكیکرو
هیّْین ایي روبیياد پو هًگرو هیّْك ّ ُوچَ اى آى ػٖو كّهرو هیّْین
روبیياد کن هًگرو هیگوكك ّ هياهئ ٍْم ثوعَزَ هیّْك:
۱ـ هياهئ کَ كه كّهاى اّـبل ّ هوبّهذ ّعْك كاّذ ،ثوای ایواى کبه
هیکوك ّ ّؼبه ّ اُلاف اػالم ّلٍاُ «اٍزوواه ؽکْهذ ّالیذ كیوَ كه
اكـبًَزبى ثْك».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۹۵........................................................
۲ـ هياهئ ؿوة کبثل کَ ثَكٍذ هْمگوایبى ّ رٌظیویُب اكزبك ّ اى ّؼبهُب ّ
اُلاف هجلئ فْك كبٕلَ گوكذ.
۳ـ هياهئ ثؼل اى ؽیبرِ کَ ٍبفزَ ّ پوكافزَی هلن ثَكٍزبى هْهی ّ رٌظیوی
اٍذ .ایي هوؽلَ كیگو هوؽلَی پیکورواّی ّ آهایِگوی اٍذ کَ ُوکٌ ثواثو
ثب مٌُیذ ّ اُلاف فْك ثلاى هجبكهد هیکٌٌل.
ایيُب ّاهؼیذ اًکبهًبپنیو اٍذ کَ اٌٍبك هوثْ َٛكه هٌبثغ ّ هآفن ٍبىهبى
ًٖو ّ هزؼبهجب ؽية ّؽلد ّعْك كاهك ...ثٌب
ثَهٌلهعبد «اٍطْهٍی ّکَزَ» هياهی ثب هزل
كٍزْهی ّ ٍلَلَای هٌّّلکواى ُياهٍگی،
ثيهگرویي ٙوثَ ها ثَعٌجِ هٌّّلکوی هلی ـ
هَزول ّاهك کوك .عٌجْی کَ اٍزقْاًِ ٌُْى ٍلذ
ًْلٍ ثْك ّ كه ثواثو ُوًْع ٙوثٍَ ،قذ
آٍیتپنیو ثْك.
كه هواؽل ثؼل ،هياهی ثب اٍزیالی ًبؽن ّ
ؿبٕجبًَ ثو اهکبى ؽية ّؽلد (کَ ثب هَزْبهیذ
ّ هَبػلدُبی هبكی ُوبى هلهد فبهعی هوکي ّل) هْعجبد اًؾواف ّ ٍوْٛ
عٌجِ هٌّّلکوی كه ثقِ ُياهٍگی ها ثَّه َٛی لْهپٌیَن ّ ػبهی اى ُوًْع
رلکو فالم كواُن کوك.
ثلیيروریت ثبػش اًَلاك مٌُی ّ ػوبهذ هـيی ثقُِبی اى ًَل عْاى ُياهٍ
گوكیل ّ .چٌیي اٍذ کَ اهوّىٍ ریپُبی اى ًَل عْاى ُياهٍ کَ اى گنّزَُب
اٛالػی ًلاهًل ،كهیوب ؽکن ُوبى پیلَی اثویْن ها پیلا کوكٍاًل کَ ُوچَ هٔثبكٌل ّ
ُوچَ هٔرٌٌل ثیِرو فْك ها هؾْٖه ّ هٌيّی هٔکٌٌل...
الىم اٍذ ُوچَ ىّك رو ایي ًَل ها اى آى اٍبهد مٌُی ًغبد كُینّ ،هًَ
اٍزؼلاك ّ رْاًبیی رؼبهل صوو ثقِ ثب عبهؼَی هزکضو اكـبًی ها ًقْاٌُل یبكذ...
اگو كه ایي كًیب ثوآ ُوَٓ اًوالثیْى ّكبكاه ثَهاٍ ّ هٍن فْك ،یک هؼجل
عِبًٔ ّعْك كاّزَ ثبّل؛ كه آى ْٕهد ثبیل اٍزقْاىُبٓ اكزقبهٓ ٍوؿ كه
آىعب ّ كه کٌبه «چَ گْاها» ككي ّْك .اّ یک هلیٌ ؽویؤ ثْك .هي آكهٔ
ثَاهبًذ ،فلْٕٓ ،لاهذ ،ػبٛلَ ،ؽٌ ىالل ّ ،ػوكبى اّ کن كیلم .ثَُوبى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۹۶ .....................................................
پیوبًَ ُن هظلْم ثْك .ثَىؽوذ هٔرْاًن كه ىّایبٓ مٌُن چِوٍُبٓ هؼلّكٓ ها
رْٖه کٌن کَ ّجیَِ اّ ثبٌّل .اّ ،ثب ایيکَ كه ْٛل ىًلگٔ كه هْهؼیذُبٓ
هٌبٍت هواه گوكزَ ثْك؛ ا ّهب یک لؾظَ ّواكذ فْك ها ىیو پب ًکوك ّ یک مهٍ
ٍْء اٍزلبكٍ ًٌوْك.
ٕوكب ً ثَؽیش یک ُووىم ٕبكم ،ثلؾبظ افالهٔ ّ ػبٛلٔ فْك ها هليم
هٔكاًن كه ایيعب یک چٌل ًکزَ كه هْهك ٍْاثن ّ فْٖٕیبد اّ كهط ًوبین؛
گوبى هٔکٌن ایي کبه ،رولیو اى هوكٓ ثبّل کَ ػوو فْك ها كه هاٍ هجبهىٍٓ
افالٓهٌل ثَپبیبى هٍبًیل كه ایي كًیب هظلْم ّاهغ ّل ،هوثبًٔ گوكیل ،ثبكٍذ فبلٔ
ّ ّکن گوٌٍَ ىیَذ؛ لکي ّواكذ فْك ها ؽلع کوك.
كه اكثیبد ػوة ّؼوٓ اًْبك ّلٍ کَ هٔگْیل:
ة ّ لؾن ّ
الطیو یطوػ للکال ِ روْدُ االٍُلُ كٔ الـبثبد عْػب ً
= ّیواى كه ثیَُْب اى گوٌٍَگٔ هٔهیوًل؛ ّ گّْذ لنین پوًلٍگبى پیِ
ٍگبى هیقزَ هّْٔك.
ایي ثوگوكأً اى ّٙؼیذ ُوَٓ ّواكزوٌلاى گیزٔ اٍذ ،كًیب ُوْاهٍ ثَکبم
هعبلَگبى ّ ًبهوكاى ثْكٍ اٍذ ّّواكزوٌلاى ُوْاهٍ فْى كل فْهكٍاًل...
اكزقبهٓ ٍوؿ یکٔ اى آىُب ثْك:
هبّبءّللا ًْهٓ ّ كهآفو «اٍزبكّ ّللا» هِْْه ثَاكزقبهٓ ٍوؿ، «ًؼوذ ّ
ثِبه» كه إل یک هالّىاكٍ ثْك .پلهُ اى هوكم «ثیٌٔگبّ ـ ّلَْالٔ ّهً»
ثْك کَ كه ٌٍیي هیبًَبلٔ هؾل فْك ها روک ًوْكٍ ّ هلدُب كه یکبّلٌگ
آفًْلٍوفبًَٓ ٍیلهیوؽَیي فبى ثيهگ ثْكٍ اٍذ .هبكهُ کَ ىًٔ ثب ّقٖیذ،
ثب ّهبه ّ ثب ایوبى ثْكٍ ،بلُب ثَٕلذ ًبىپي هقْٖٓ ٍیلهیوؽَیي فبى ػول
کوك .ایي ثبًْ کَ کٍْ روْٓ ،ایوبى ّ ٕجو ّ ثوكثبهٓ ثْك ،كه ٌٍیي ثبالٓ ًْك
ٍبلَگٔ ّهزٔ فجو کْزَ ّلى رٌِب كوىًل مکْه فْك ها ٌّیل ،گلذ« :اّکبلٔ
ًلاهك ،ثچَام ثَثِْذ هكزَ اٍذ ،اّ ثٔگٌبٍ ثْك ».كه ُوبى ٍي ّ ٍبل ،ثَكبٕلَٓ
ُو ٍَ چِبه هّى یک ثبه هوآى کوین ها كّهٍ هٔکوك ،اّ علا ً «ؽلیلخ الووآى»
ثْك؛ ىیوا كه ْٛل ػوو فْك ُياهاى ًلو ها هوآى فْاى کوكٍ ثْك ،ایي کبه
إلٔاُ ثْك ...كهثبهٍٓ ایي ثبًْٓ ثب ػظوذ ثبیل یک کزبة ًّْزَ هّٔل؛ هي
كه ایيعب ًؤرْاًن ؽن اّ ها اكاء کٌن.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۹۷........................................................
فبًْاكٍٓ پلهٓ اكزقبهٓ اى یکبّلٌگ ثًَْاؽٔ ثلـ ّ چبهکٌذ هِبعود ًوْكٍ
ّللا اى اّل ٍیبٍ ثبكزَ
ّ كه آفو كه ُغلًٍِو ثلـ ٍبکي هّْٔك .گلین ثقذ ًؼوذ ّ
ّلٍ ثْك :كه اّاى ًْعْأً پله فْك ها اى كٍذ كاك .كّهاى ًْعْأً اّ ثَچْپبًٔ
گنّذ ،یک ّهذ ثواین رؼویق کوك:
ػجلّللا ثلـ گبّ هٔچواًلین،
ّ «ُوواٍ ثب ثچَُبٓ ُنٍي ّ ٍبلن كه ًِو
ٍواطاللّیي فبى پْزْى کَ هبلک آىعب ثْك ،كه ٍبػبد رلویؼ فْكٍْ ،اه اٍت
هَذ فْك هّٔل ّ هب ثچَُب ها ثب اٍت كًجبل هٔکوك .هب كواه هٔکوكین ّ اٍت
ثب یک ًلٌ ثَهب هٍیلٍ .پٌ ٍواطاللّیيفبى لغبم اٍت ها هٔگوكذ ّ اعبىٍ
هٔكاك هب کؤ كّهرو ّْینُ .ویيکَ یک كبٕلَ ّ كٚبٓ ثَّ عْك هٔآهل ،ثبىُن
فبى اٍت ها هُب هٔکوك ّ اٍت ثب یک چْن ثوُن ىكى ثَهب هٍیل ...ایي ثوآ
ٍواطاللّیيفبى یک رلویؼ ثْك».
ثَكهًّ كیٌٔ هّ آّهك .اى ٍبل ۱۳۴۶رب ۱۳۵۶كه ؽْىٍ ػلویَ هِْل
ثَرؾٖیل هْـْل ّل ّ ٍطْػ ؽْىّٓ ها ثَاروبم هٍبًیل .اى علَبد ٍیلؽیله
هؾوْكٓ ثِوٍ ثوك .ثب هُجواى عٌجِ هنُجٔ ایواى آٌّب ّل ّ ثب ٕلاهذ
هقْٖٓ ثَفْك ثَفلهذ آىُب كهآهل .فْك ثَهي گلذ:
خّللا فبهٌَآ (کَ ثؼلُب هُجو ایواى ّل) هجلؾ ُ ۳۰ياه «كه ٍبل ۱۳۵۰آی ّ
خّللا فویٌٔ ها
رْهبى ثَهي كاك کَ اى ىاُلاى هؾوْلَٓ ّبهل کزبةُب ّ پیبمُبٓ آی ّ
خّللا کلؼؤ رؾْیل گوكزَ ّ ثَهِْل ثیبّم .هي
(کَ كه پبکَزبى رکضیو ّلٍ ثْك) اى آی ّ
هكزن ًيك آهبٓ کلؼؤ ،آى هؾوْلَ ها کَ ّبهل چٌل ثْعٔ کزبة ّ اػالهیَ ثْك
رؾْیل گوكزنٍ .پٌ روریت اًزوبل آىُب رب هِْل ها كاكم ،كه کوهبى ًيكیک ثْك
ثَكٍذ هؤهْهیي اهٌیزٔ كّلذ ّبٌُْبُٔ ثیبكزین ،ثَُوروریت فْك ها ًغبد كاكین،
الوَٖ»...
ثب رْعَ ثَّبفٔ اكيایِ هیوذُب ّ ٕؼْك ًوؿ رْهم ،اهىُ پْل هلٔ ایواى
اى آى ىهبى رب کٌْى ثًََجذ یک كه ۴۰۰۰رٌيل یبكزَ اٍذ؛ هؼٌٔ ایي گلزَ آى
اٍذ کَ هجلؾ ُ ۳۰ياه رْهبى آى ىهبى ُوبى ۱۲۰هیلیْى رْهبى اهوّى اٍذ.
ُوبىْٛهٓ کَ اهوّىٍ هٔرْاى ثب هجلؾ ۱۲۰هیلیْى رْهبى یک ىًلگٔ ٍبكٍ ّ
هؾوو ثَپبکوك ،كه آى ىهبى ُن هّٔل ثبُوبى هجلؾ ُ ۳۰ياه رْهبى ایي کبه ها
اًغبم كاك .ثبػٌبیذ ثَایيکَ كه آى ىهبى ًَجذ اهىُ پْل اكـبًٔ ثب رْهبى ایوأً
۱۰ثو ۱ثْك ،ثٌبثوایي هجلؾ ُ ۳۰ياه رْهبى ایوأً كهیوب ً ُ ۳۰۰ياه اكـبًٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۰ .....................................................
هّٔل .هي اؽزوبل هٔكُن کَ ّبیل هوکي ثْك كه آى ىهبى ثب هجلؾ ُ ۳۰۰ياه
اكـبًٔ ثِزویي فبًَ كه هٌطوَٓ ّىیواکجوفبى کبثل فویل ...هٌظْهم ایي اٍذ کَ
ُیچ ّهذ ًؤرْاى یک چٌبى هجلـٔ كه افزیبه ُوکَٔ هواه كاك .چْى اهکبى كاهك
ثوّك ّ كیگو ثوًگوكك .كه یک هْهغ اهْام اّ ثَهي گلزٌل:
«هب چٌل فبًْاه ّعُْبد ّوػٔ فْك ها عوغ کوكین ّ ثَُلف کوک ًيك
اكزقبهٓ ثوكین ّ گلزین ُوْٛه کَ هٔرْأً اى هوعؼٔ ثوآ هب هٍیل ثیبّه؛ اّ
پْلُبٓ هب ها ًپنیوكذ».
فبٛوٍٓ ُن اى آفویي هّىُبٓ ىًلگٔ اّ كاهم :كه ًقَزیي هّىُبٓ ٍبل
۱۳۳۰یؼٌٔ كه ىهبًٔ کَ ُوَ گوگ ثْكًل ّ ،رلٌگ ثَكّّبى (هبًٌل پلٌگ) اّل
فْى هوكم ها هٔهکیلًلٍ ،پٌ گّْذ ّبى ها کجبة هٔکوكًل ّ هٔفْهكًل،
ثوآ هلرٔ كه ٍوذ ّوبل کْْه ثبُن ثْكین ،روویجب ً ٍَ ّالیذ ثـالىٍ ،وٌگبى ّ
ثلـ ها ثبُن ىیوپب ًِبكین .هّىٓ كه یک علََٓ هِوبًٔ ،ثَیکٔ اى آٌّبیبًِ
ٍلبهُ کوك« :رلٌگ كالى عْاى ها (کَ هجالً اى هالىهبى اّ ثْكٍ ّ كه یک
كهگیوٓ کْزَ ّلٍ ثْك) كه كالى عب ّ كه فبًَٓ كالىکٌ ثَاهبًذ گناّزَام ،ثب
ایي ًْبًٔ آىها ثگیو ّ ثَفبًْاكٍٓ پلهٓاُ رؾْیل ثلٍ».
ُوَ هٔكاًین کَ ٔٛآى ٍبلُب كه اكـبًَزبى چَ گنّزَ اٍذ ،کَبًٔ کَ آى
هّىُب ها اى یبك ًجوكٍاًل ،یب كه آیٌلٍ ثزْاًٌل اى ٛوین اٌٍبك ّ هلاهک ّ ّْاُل
ػیٌٔ ّ مٌُٔ ؽبل ّ ُْآ آى هّىُبٓ کْْه ها كهک کٌٌل ،هطؼب ً ثب ایي ًظوم
هْاكوذ فْاٌُل کوك کَ «یک چٌیي ٍلبهّٔ كه آى ٍبلُب ،هٌؾٖو ثَكوك ثْكٍ
اٍذ ».چْى كه آى ٍبلُبٓ ىّذ ّ ٍیبٍ ،یک هج َٚرلٌگ ،ؿٌیوزٔ ثْك کَ اى
ُوعب هٔآهل فْة ثْك .هب کَ رؼبهكٔ ثبُن ًلاّزین ،گلزن :رْ فیبل هٔکٌٔ ثب ایي
ؽوف رٍْ ،واًغبم ،آى رلٌگ ثَكٍذ فبًْاكٍٓ پلهٓ آى عْاى هوزْل هٔهٍل؟ رْ
ٌُْى ُوبى اكزقبهٓ ٍوؿ َُزٔ؟! چوا آى ها پْل ًؤکٌٔ؟ ىى ّ ثچَاد كه
ایواى فوعٔ ًلاهًل.
ثب هالیوذ ّ اٛویٌبى پبٍـ كاك« :اّ عْأً ثَیبه فْة ثْك ،هلدُب ثب =
هي ُوواٍ ثْكً ،ؤرْاًن آىکبه ها ثکٌن .آىکبه هضل ایي اٍذ کَ گّْذ اّ ها
ثقْهم».
ثبالرو اى ایي :كه آى هْاهغ اّ هٌبٍجبد گوم ثب یک ّقٔ هِْْه فبهعٔ
ثًَبم «عٌوال آىاك ثیگ» كاّذ کَ (ثطْه ؿیو هبًًْٔ) كه کٍُْبٓ «هّیٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵1........................................................
كّآة» هواهگبٍ هؾکن ثوآ فْك كایو کوكٍ ّ هْـْل كؼبلیذ ػلیَ ارؾبك ّْهّٓ
ثْك .هي چٌلیي ثبه ثب لؾي ّْفٔ ّ علٓ ثَاّ گلزنٍ :و «آىاك ثیگ» ها ثَهجلؾ
ٍیٖل ُياه كالو آهویکب ،فویلاه َُزن!
ّ گلزن :یک عٌوال فبهعٔ (ؿیو هبًًْٔ) كه کْْه هب چَ هٔکٌل؟ ُوثبه
هٔفْاٍزن اؽَبٍبد ّ ػکٌالؼول اّ ها ثٌَغن کَ اّالً ربچَ ؽل ایي ؽوف ها
علٓ هٔگیوك؛ صبًیب ً رب چَ هیياى ثَاهىُُب ّ ُلفُبٓ فْك ّكبكاه هبًلٍ اٍذ.
هي ثَاّ ٕویؾب ً گلزن ایي هواهكاكٓ اٍذ کَ ثیي هي ّ هیبٍذ پٌظ ّىاهد اهٌیذ
كّلزٔ هٌؼول ّلٍ اٍذ ّ ثَاهٚبٓ عٌوال ؿالم كبهّم یؼوْثٔ ّىیو اهٌیذ كّلزٔ
ًیي هٍیلٍ ّ رٚویيُبٓ کبكٔ گناّزَ ّلٍ اٍذ.
ا ّهب اّ ُیچ ّهذ ري ثَایي ٍقي ًلاك .كه آى ىهبى هجلؾ ٍیٖل ُياه كالو آهویکب
آى هله پْل ثْك کَ هّٔل ُزل هؼوّف اًزوکبًزیٌبًزبل کبثل ها ثب آى فویل .پیًِِبك
یک چٌبى هجلؾ كالو هٔرْاًَذ چْن فیلُٔب ها اى ؽلهَ كهآّهك؛ ّلٔ فللٔ كه
ّبیل ثزْاى گلذ ػوَٕٓ اهزؾبى هوكاى مُي ّ ػْاٛق اّ ثَّعْك ًیبّهك.
چِبه چیي اٍذ:
1ـؼٍىؾقيمبولؿقت،
ٔوٕوّْبٖشُىٗ ،
2ـ
ثْبٖيبنٗ، 3ـيٕلؼی
۹ـقیبوثٔوكٔقٖ.
اكزقبهٓ ٍوؿ كه هْهؼیذُبٓ هواه گوكزَ ثْك کَ اهکبى پوكافزي ثَُوَٓ
ایي هْاهك ثوایِ كواُن ثْك؛ ا ّهب اّ پبک ىیَذ ّ ،پبک اى كًیب هكذ .كه یک
هْهك هي ،اكزقبهٓ ٍوؿ ،اهثبة اٍلن ،هلیل ّ ػلٔ ىهبًٔ ثَارلبم ّوبهٓ كیگو،
ُوَگٔ هِوبى اهثبة ٍوكاه كٌَُٓ ؿْهّٓ ،اهغ كه هؾلَٓ هْالم «پلقووٓ»
ثْكین .هؾْه إلٔ علََ هْْٙع پیٍْزي ثَهٖبلؾَٓ هلٔ ثْك؛ لکي
پواگٌلٍگْیُٔبٓ ىیبك ثَػول آهل ّ علََ فٖلذ هّّيكکواًَ ثَفْك گوكذ .اى
ُو كهٓ ٍقي ثَهیبى آهلُ .وکٌ ُوچَ هٔگلذ افحؽبقٖوكغثالؾقَگجأیی
ؿيٗکكؾ!
اهثبة اٍلن كه هبلت ِگلَگْیٔ اى هّؽیَٓ کْرَثیٌبًَٓ هْم گلذ« :هّؽیَٓ
هوكم هب هضبل كوكٓ ها هٔهبًل کَ اّ ها كافل یک ثبؽ ثوكٍ ّ ثَاّ ثگْیین کَ
ُویي ثبؽ ها آة ثلٍ ،پبثیل کيُ ،وَٓ ثبؽ ثوآ فْكد؛ ا ّهب آى ّقٔ ایي ٛوف
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵2 .....................................................
ّ آى ٛوف ها ًگبٍ هٔکٌلُ ،ویيکَ اٛواف فْك ها فبلٔ كیل ،كو ٜیک كاًَ ٍیت
ها اى ّبفَٓ كهفذ هٔکٌل ّ ىیو ثـل فْك گوكزَ كواه هٔکٌل!»
اكزقبهٓ ٍوؿ
كه رؤییل ایي گلزَٓ
اهثبة اٍلن ٍوفْك
ها هٔعٌجبًل ،کَ
كه ُویي هْهغ
ًبگِبى ػلٔ ىهبًٔ
گلذ:
«ثَهاٍزٔ
ٌُلُّب آىهله ًلِن
ّ ًبكاى َُزٌل کَ
ًؤكاًٌل گبّ فلا
ًیَذ؟!»
کَٔ عْاة اّ
ها ًلاك .هي کَ
اؽَبً کوكم رٌِب
علََ كیلَْف
فْكم َُزن ،گلزن:
«ایي هطلت هبًٌل
ثَیبهٓ اى كیگو
هْاهك ّ هطبلت
كیٌٔ ّ ربهیقٔ،
ثَهب اّزجبٍ هٍیلٍ اٍذٌُ .لُّب ًؤگْیٌل گبّ فلا اٍذ .ثلکَ اى كیل رؼبلین ٌُلّ،
ؽوهذ گبّ ثَهٌيلَٓ ؽوهذ هبكه اٍذ».
اكزقبهٓ ٍوؿ ٍوُ ها ثلٌل کوك ّ گلذ« :گبّ چطْه ؽوهذ هبكه ها كاهك؟»
پبٍـ كاكم « :ثَعِذ اٍزلبكٍ اى ّیوُ ».هضل ایيکَ یک كهیچَٓ ثيهگ
كه مٌُِ ثبى ّْك ،ثب ؽبلذ ثُِذ كُبًِ ها رب آفو ثبى کوكٍ ّ كهؽبلٔ کَ ٍوُ
ها رکبى هٔكاك گلذ:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵3........................................................
«آٍ ...اّط ػوكبى!» ایي ها گلذ ّ ثَؽبلذ فلََ هكذ ،لؾظبرٔ ُوچٌبى
كُبًِ ثبى ثْك ّ ٍوُ ها رکبى هٔكاك .هْْٙع ها كه مُي فْك ؽالعٔ هٔکوك.
ثَمٌُن هٍیل کَ كهثبهٍی هبكه فْك كکو هیکٌل ،کَ فیلی كٍّزِ كاّذ.
ػلٔ ىهبًٔ کَ هٔفْاٍذ هغبكلَ کٌل ،گلذ« :پٌ گبّ ًو چَ؟!»
اكزقبهٓ إالً هزْعَ پوٍِ ٍلَطَآهیي ػلٔ ىهبًٔ ًْل ّ ثَآى رْعَ ًکوك.
علََ ثوآ لؾظبرٔ كه ٍکْد ّ فلََ كوّ هكذٍ .پٌ هْْٙع ػْٗ
ّل .كه ُویي علََ ثْك کَ یک ًْع ؽْوٍ ثًَبم «پبل پبلک» یب «کلْلّىک»
كه اربم پیلا ّل ،اؽزوبالً ثب لجبً کَٔ اى ثیوّى آهلٍ ثْك؛ اكزقبهٓ آى ها ثَكٍذ
گوكذ ّ هولاهٓ ًْاىُ کوكٍ .پٌ رْٙیؼ ػوكبًٔ كهثبهٍٓ اثؼبك ّعْكٓ آى
ؽْوٍ كاك .هزؼبهجب ً ؽْوٍ ها كه عْف پبکذ گناّذ ّ ثَكٍذ هالىم فْك كاك ّ
ثَاّ ٍلبهُ اکیل کوك رب آى ؽْوٍ ها ثیوّى ثوكٍ ،كه هیبى هيهػَٓ گٌلم هُب
کٌل .اّ ٍبلُب هجل اى آى هبُُٔبٓ كافل ؽْٗ فبًَٓ هب ها عوغ کوكٍ ّ
ثَهّكفبًَ اًلافزَ ثْك .ػبكد كاّذ هیيرویي ؽْوٍٓ هّٓ ىهیي ها ثوكاّزَ ّ
ًْاىُ کٌل ّ ثب آى ؽوف هٔىك! ...رؼجیواد فبٓ اّ كه ایيگًَْ هْاهك چٌیي ثْك
کَ «ایي یک هٌظْهَ اٍذ ـ ایي هَبّٓ ثبکل عِبى اٍذ» اّ هیيرویي ؽْوٍٓ
هّٓ ىهیي ها هَبّٓ ثب هٌظْهَٓ ّؤَ ّ ،ثبالرو اى آى« :هَبّٓ ثب کل
عِبى» هٔكاًَذ ...
ػجلّللا هِبعو ثَهٍْْٓ ٍلیل گلزَ ثْك« :اكزقبهٓ ٍوؿ ثَكهكّ ٍبلُب هجل،
اًوالة ًؤفْهك ،چْى ًؤرْاًل آكم ثکْل!» علا ً ُویي ْٛه ثْك ،اّ هبًٌل كیگو
ًوًَُْبٓ هْبثَ ،كوىًل اّزجبٍ ىهبى ثْك ،اّ ًجبیل كه ایي ثوَُٓ فبٓ اى ربهیـ
کْْه كه ایي عِبى پب هٔگناّذ.
كه پبیبى ایي ثقِ ،ثب الِبم اى ىًلگٔ افالهٔ ایي «هلیٌ ػٖوهبى»
هٔفْاُن ثَرؤکیل فبٛوًْبى ًوبین کَ هَئْلیذپنیوٓ ّ الزيام ػولٔ ًَجذ
ثَإْل ّ ْٙاث ٜافالهٔ ثوآ ُو كوك ثْوٓ ًقَزیي ّ ػولٍرویي ّبفَٖٓ
اًَبًیذ اٍذ .ایي هطلت ًَ رٌِب اهرجب ٔٛثب کیِ ّ آییي فبٓ ًلاهك؛ ثلکَ ثبیل
كاًَذ «ؽْىٍُب ّ الياهبد افالم هزولًبًَ ًَجذ ثَافالم ٌٍزٔ ثَهوارت
گَزوكٍرو ّ ٌٍگیيرو اٍذ ».كهک ایي هطلت ثوآ کَبًٔ چْى هّّيكکواى
کَ كه ػوَُٕبٓ ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ هلم هٔگناهًل ،كاهآ اُویذ هٚبػق ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۹ .....................................................
ؽیبرٔ اٍذ؛ فْٖٕب ً كه ّوایطٔ چْى عْاهغ هب کَ كبهل ُوًْع هبًْىهلاهٓ
ّ ًظبهد ّ کٌزول اٍذ؛
كه ؿیو ایي ْٕهدٍ ،وْ ٛثَّهٍ َٓٛبكیَن ،هاٍیَن ،كبّیَن ،كَبك ّ
رجِکبهٓ اى ُوًْع آى ؽزؤ اٍذ .هّّيكکواى اى آى ثبثذ كه هظبى ایي فطو
هواه كاهًل کَ ًگبٍ ایْبى ًَجذ ثَهَبیل ،ػبهٓ اى رؼجُّل ثْكٍ ّ اى هٌظو ػولٔ ّ
كواكیٌٔ ًَجذ ثَاهْه هًٔگوًل؛ كه چٌیي ّوایطُٔ ،وگبٍ إْل ّ ْٙاثٜ
افالهٔ (اػن اى ٌٍزٔ ّ هلهًیزَ) ًیي ًبكیلٍ اًگبّزَ ّْك ،هٌّّلکواى هٖبكین
ػیٌٔ «كى ِك ثب چواؽ» ّ «پلٌگ ریيكًلاى» هواه هٔگیوًل .هّّيكکو هٔرْاًل
ًَجذ ثَإْل ّ رؼبلین هنُجٔ ثبّههٌل ثبّل ،یبفیو؛ لکي ُوگي ًؤرْاًل إْل
ّ ْٙاث ٜافالهٔ ها ىیو پب کٌل؛ چَكه آى ْٕهد ،ىًلگٔ ثوآ ُوَگبى ثَعٌِن
ٍْىاى هجلل فْاُل ّل .هجبكا هّّيكکو فیبل کٌل کَ ػلّل اى اهىُُبٓ افالهٔ
الىهَٓ ّهّك ثَهلهًیَن اٍذ .ایي چیيٓ اٍذ کَ ُو ػٌٖو هّّيكکوٓ ثبیل
هلام پیِ چْن فْك كاّزَ ثبّل.
ٍَبٌْبیثؽًٍْحى :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ ًول اى :کزبة «چِوٍی یک اًَبى اًوالثی» (اؽَبى ٛجوی)
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵۵........................................................
۷
ـــــــــــــــــــ
ؼٍى م یی پب
ــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۸ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵۵........................................................
پبییمؼٍى
كه اّافو ٍبل ۱۳۶۰هغلكا ً ثَایواى ثوگْزن ،چٌبىکَ [كه ثقُِبٓ هجلٔ
کزبة] یبكآّه ّلم ،كه ْٛل آى ۱۰ـ ۱۱هبٍ گنّزَ ،آىهله ؽْاكس ثيهگ كه
ایواى هّٓ كاكٍ ثْك کَ چِوٍٓ آى کْْه ها ثبلکل كیگوگْى ٍبفزَ ثْك:
اثْالؾَي ثٌٕٔله اثزلاء اى ٍوذ كوهبًلُٔ کل هْاءٍ ،پٌ اى هوبم هیبٍذ
عوِْهٓ ایواى ػيل ّلٍ ّ ثَفبهط كواه کوكٍ ثْك .ككزو ُوبٌُگٔ هوكم ثب
هیبٍذ عوِْهٓ [کَ ثَهضبثَ رْکیالد ؽيثٔ ثٌٕٔله ػول هٔکوك] هزالّٔ ّلٍ
ثْك.
ثبلووبثل ككزو ؽية عوِْهٓ اٍالهٔ هٌلغو گْزَ ّ رؼلاك ً ۳۲لو اى اػٚبٓ
خّللا ثِْزٔ) کْزَ ّلٍ ثْكًل.
پبهلوبى ایواى ثَارلبم هبٔٙالوٚبد آى کْْه (آی ّ
ّیـ دمحم هٌزظوٓ ًیي كه ُویي ؽبكصَ اى ثیي هكزَ ثْك .كه ربهیـ ۰۶ـ ۰۶ـ ۱۳۶۰
اهْاط اًلغبهاد ،ككزو ٕلاهد ػظوبٓ آى کْْه ها ًیي ثَکبم فْك كوّ ثوكٍ ّ
هئیٌ عوِْه علیل ّ ٕلهاػظن هّؽبًٔ اّ ها اى ثیي ثوكٍ ثْك .كه ُوبى ؽبل
روّهُبٓ فیبثبًٔ ّ اًلغبهاد اكاهَ كاّذ ّ عٌگ ایواى ّ ػوام ًیي كه
هوىُبٓ كّ کْْه عویبى كاّذ ...هغوْع ایي ّهبیغ ،اّٙبع ها كْمالؼبكٍ
پیچیلٍ ّ ػٖجٔ کوكٍ ثْك ّ .رؤصیو ًبگْاه ثو هًّلُبٓ ٍیبٍٔ ّ عٌجِ
ّللا فویٌٔ ٙوي ٍقٌوأًهّّيكکوٓ هلٔ ایوأً ّ اكـبًٔ ًِبكٍ ثْك .هزؼبهجب ً آیذ ّ
اى هوكم ایواى فْاٍذ کَ ُویک ػٍ ْٚبىهبى اٍزقجبهارٔ ۳۶هیلیًْٔ ثبٌّل...
اًزْبه کلیَٓ ًْویبد هّّيكکوٓ ایواى هوٌْع ّلٍ ثْك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۶ .....................................................
هي ّوبهٍ رللي ككزو رِواى ًْویَٓ «ا ّهذ» ها اى هجل كاّزن ،یک هّى
ثَآىعب ىًگ ىكم ّ گلزن« :آلْ ،ككزو ا ّهذ؟»
هوكٓ ثب ٕلآ کللذ ّ فْي ،ثب رٌلٓ پبٍـ كاك:
«چَ؟! ا ّهذ كیگَ چیَ؟
ْیطبى پیٍْذ؛ رْکٔ َُزٔ؟» ـ هكذ ثَلوبءال ّ
«پیبم هِبعو» هزْهق أضبعؾق يیبٌ افغبٌْب:
ّلٍ ثْك ،هًغجو ثَاكـبًَزبى هكزَ ثْك ،آّکبهاگْیٔ ،اػزوبك ّ ٕویویذ گنّزَ
ّعْك ًلاّذ ،اهرجبٛبد هّ ثَپٌِبًٔ ًِبكٍ ثْك ،ىك ّ ثٌلُب هقلٔ ّلٍ ثْك ،ؽزٔ
هیبكَُب ّ چِوٍُبٓ اّقبٓ رـییو یبكزَ ثْك؛ هُْبٓ ٍوکْربٍ ،هیُِب ثلٌل،
کزبةُبٓ هطْه ؽْىّٓ ىیوثـل ،رَجیؼُبٓ كاًَ كهّذ ّ ثلٌل كه كٍذ ...ثوفٔ
لتُب ُویيْٛهٓ هٔعٌجیلًل ّ پیٌ پیٌُبٓ ًبهلِْم ثوّى هٔكاكًلُ .وَ اى ُن
هٔروٍیلًلُ ،وَ عْاةُبٓ کْربٍ کْربٍ هٔكاكًل ،كیگو ُیچکٌ هبًٌل گنّزَ،
ؽبٙو ثَگلذ ّ گْٓ ْٛالًٔ ،هّّي ّ ٕویوبًَ ًجْك ،فجوچیٌٔ ّ ٍقيچیٌٔ ُن
هّاط گَزوكٍ یبكزَ ثْك ّ .كه هغوْع ،ؽویوذٕ ،لاهذ ،یکهًگٔ ّ اػزوبك كه
كهیبٓ اى کنة ّ اكزواء ؿوم ّلٍ ثْك .اى ٛوكٔ ُن ٍزبیْگوٓ ّ ّؼبهُبٓ
هیبىرِٔ ًٚظ ثٍٔبثوَ هٔگوكذ.
ایي هي ثْكم کَ هبًٌل إؾبة کِق ،گیظ ّ هٌگ ثَُوٛوف هّٓ هٔآّهكم،
ُوَعب ّ ُوَ چیي ها یک ًْافذ هٔیبكزن .ثب ایي ّعْك ،ككزو «کبًْى هِبعو»
کوبکبى ثبى ثْك؛ ا ّهب ُیچ كؼبلیزٔ ًلاّذ ،كو ٜػلٍٓ كه آىعب ثیزْرَ هًٔوْكًل.
ثَفبٛو كاهم کَ یک كم ؿوّة ثَآىعب هكزن ،ثَُْآ کَ هًغجو ها ثجیٌن .یک چٌل
ًلو اى اػٚبٓ كّىپبیَ كه ُوبى ككزو ؽْٚه كاّزٌل ،كهؽبلٔ کَ ؽزٔ هیي ّ
چْکُٔب ًیي عب ثَعب ّلٍ ّ گوك ّ ؿجبه ؿناًگیي گوكزَ ثْك .ثَهي گلزٌل:
«هًغجو ثَاكـبًَزبى هكزَ اٍذ ».ثب ٌّیلى ایي عولَ ،هلجن كوّ هیقذً ،بگِبى
فْك ها كه یک ؽبلذ فالء ّ ٍوكهگؤ ّلیل ؽٌ کوكم« .هًغجو هلت کبًْى
ثْك» ّاثَزَگٔ ػبٛلٔ ُویک اى ثچَُب ًَجذ ثَاّ چیيٓ ًجْك کَ ثَآٍبًٔ ثزْاى
آى ها كواهُْ کوك.
كه ُوبى اّافو ٍبل ۱۳۶۰ثْك کَ اى ًبؽیَٓ هوبهبد اًزظبهٔ ِّو هن
ثَکبًْى هِبعو افطبه ّل رب ككزو فْك ها هَلّك ًوبیل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵۷........................................................
ثبىُن یک هّى چٌل ًلوٓ كّه ُن ًَْزین رب چبهٍاًلیْٔ ًوبیین .چَ چبهٍٓ
هوکي ثْك؟
هي كه ایي علََ ،فالء ًجْك هًغجو ها كهیبكزن ّ ػویوب ً ًَجذ ثَآیٌلٍٓ کبًْى
هؤیًْ ّلم؛ كهیوب ً ُوبىْٛه ُن ّل :كٚبٓ هّأً ًبثْك کٌٌلٍ ثَّعْك آهل .پٌ اى
رؼطیلٔ ككزو کبًْى {ثَهؿن آى ُوَ ٕویویذ هجلٔ} ًْػٔ ٍوكهگؤ ،ثالرکلیلٔ
ّ ؽزٔ رْزذ ّ ٍْءظي ّلیل ثیي اػٚبء ثَّعْك آهل .ثلّى ایيکَ كالیل هْقٔ
كه کبه ثبّل .ثَیبهٓ اى ثچَُب كچبه هْکالد ػٖجٔ ّ ُیَزویک ّلًل .هي
اکٌْى هٔرْاًن (ؽل اهل) رؼلاك ۶ـ ً ۶لو اى آىُب ها ًبم ثجوم کَ ٍبلُب پٌ اى
آى ،رؾذ هلاّآ اػٖبة ّ هّاى هواه گوكزٌل ّ كاهّ هٖوف هٔکوكًلُ .وکلام
هضل ربىٓ ثبهیک ّلٍ ثْكًل ،چْنُب گْك ّلٍ ثْك ،ثوفٔ ًیي هُْبٓ ٍوفْك ها
اى كٍذ كاكًل .ػلٔ ٕلاهذ ،پٌ اى ٍبلُب ًجوك ثب ثیوبهٓ اػٖبة ّ هّاى،
ٍواًغبم ،اى ُوكّ چْن ًبثیٌب گوكیلٍ .یلُلایذ ؿيًْٓ هلوْكاالصو ّل ،هٍْْٓ
هبلَزبًٔ ثَکلٔ كیْاًَ ّل ،پلهُ اى كافل آهل ،اّ ها ثب فْك ثوك ،كه ُوبىعب كه
ػٌلْاى عْأً اى كًیب هكذ .اّ هجالً اظِبه کوكٍ ثْك کَ ّتُب اى كو ٛرِلیلُبٓ
رللٌٔ فْاة ًلاهك.
روّه ّقٖیذً ،و٘ ؽوهذً ،قجَکْٔ ّ لْی ِلیٌگ ػٌبٕو هورج ٜثبعٌجِ
هّّيكکوٓ ثَْٛه ٍیَزوبریک ّ كواگیو هّاط یبكذ ،ػٌبّیي ّ اللبظٔ چْى:
هٌبكن ،هٌؾوف ،الزوب ،ٔٛلیجوال ،هّّيكکو ،هلؾل ،هورل ،ىًلین ،ثٔكیي،
ثٔفلا ،ثٔفُ ،ٜلذف ،ٜكبٍل ،هلَل ...ثَْٛه گَزوكٍ ّاهك اكثیبد هؾبّهارٔ ّ
ؽزٔ رؾویوٓ ّل کَ فیلٔ ُن ثٔپوّا ّ ثلّى ُوگًَْ هالؽظَ ثَکبه گوكزَ
هّٔلُ .وهّى ّبیؼبد هًگبهًگ ّ ّومآّه ّ ًبگلزٌٔ كه هْهك عٌجَُبٓ
هقزلق ىًلگٔ فْٖٕٔ ّ فبًْاكٍگٔ هّّيكکواى ٍو ىثبىُب هٔاكزبك.
ؽزٔ كه علَبد ّ کالًُبٓ كهً ؽْىٍ ًیي كٚبٓ ٌٍگیي هّأً ثَّعْك
آهل ،ثَّْٙػ ّبیغ هّٔل کَُ« :ویي اهوّى ّ كوكا اٍذ کَ كالًٔ ّ كالًٔ
كٍزگیو ًّْل».
هؼلْم ثْك ایيگًَْ ّبیؼبد اى عبًت هؾبكل هؼیي اكـبًٔ ّ ثب ُلفُبٓ
هْقٔ ٍیبٍٔ هٌِلٍٔ ّ پقِ هّٔل .اى ٛوكٔ ُن رْ هٔكِویلٓ کَ «ثَکلٔ
ثٔاٍبً ًیَذ» هاپود رْ اى ٍْٓ ُوبى هؾبكل كاكٍ ّلٍ ّ ٍوپبدُب ّ ّبیؼَ
اكکٌبى علا ً هٌزظو اهلاهبد ػلیَ رْ َُزٌل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸۰ .....................................................
ؽزٔ آٌّبیبى ّهزٔ ثب رْ ثوفْهك هٔکوكًل ،ثب ؽیود هٔپوٍیلًل:
کٔ آىاك ّلٓ؟!» ـ «رْ رب ٌُْى ىًلٍ َُزٔ؟
كٚب ٍقذ هَوْم ّ اهٌیزی ثْك ّ اى ٛوكی رْ ُن هٔكِویلی کَ گياهّبد رْ
كاكٍ ّلٍ ّ ثَآى فجو چیي ُن ّػلٍ كاكٍ ّلٍ اٍذ کَ گياهِّ ها ؽزوب كًجبل
فْاُل کوك .هؼوْالً ٍبىهبىُبٓ اٍزقجبهارٔ کبهکْزَ ّ ثوفْهكاه اى اػزوبك
ثًَلٌ ،ثَایي هطلت کبهٓ ًلاهًل کَ «رْ چَگًَْ كکو هٔکٌٔ»؛ ثلکَ هٔفْاٌُل
ثلِوٌل کَ «رْ چَ کبه هٔکٌٔ»؛ لکي هواکي ًْکَیَ ّ ربىٍکبه ،ثًَْع كکو رْ ُن
کبه كاهًل ّ كه ایي هْهك ثَب هُْ کْٔ هٔکٌٌل.
یک هُّ هْزوک ّ کبهٓ ُوَٓ هواکي اٍزقجبهارٔ چٌیي اٍذ کَ ثَهٖل
رْْین ،رؾویک ّ رلهین ًظو فجوکْبى ّ ٍقي چیٌبى هؾلٔ ّ فوكٍ پب ،گياهُ
ُوچَ کْچکٍ ،بكٍ ،عيئ ّ کن اُ ّویذ ثبّل ،ػلٔالظبُوً ،يك فْك هقجو ،آى ها
ثَیبه ثيهگ ،ثب اُ ّویذ ّ ؽیبرٔ علٍْ هٔكٌُل ّ چٌیي ّاًوْك هًٔوبیٌل کَ ؽزوب ً
هْهك ها پٔگیوٓ فْاٌُل کوك؛ رب ػبهل ها كلگوم ٍبىًل کَ ثَکبه فْك اكاهَ كُل،
ثلکَ اى ُياهاى هْهك ،یک هْهكُ ثَكهك فْهك .ارلبهب ً اى ارقبم یک چٌیي هُّ،
ًزبیظ هِؤ ُن ثَكٍذ هٔآّهًل .کزبةُبٓ ربهیقٔ ّ پلیَٔ هولْ اى هطبلت هَزٌل
كه ایي هْاهك اٍذ .ثوفٔ گوبى هٔکٌٌل آىُب ههبى اٍذّ ،لٔ هي چٌبى اػزوبك
ًلاهم؛ ػیي ّاهؼیذ اٍذ.
ثَػٌْاى ًوًَْ« :هاٍ ًیوًگ» کزبثٔ اٍذ کَ ثٍَّیلَٓ «ّیکزْه
اٍزوّكیَکٔ» یکٔ اى اكَواى ػبلٔهرجَٓ ٍبىهبى اٍزقجبهارٔ «هٍْبك» رؾویو
ّلٍ اٍذًْ .یٌَلٍ ثؼلا ً ثَآهویکب (یب کبًبكا) گویقذ ّ كه آىعب کزبة فْك ها
هٌزْو ًوْك.
اٍزوّكیَکٔ هٔگْیل« :هب كه ٍبل ۱۶۶۰كه عٌْة لجٌبى هَزوو ثْكین ،یک
ّهذ فجو هٍیل کَ یک هؾوْلَ گّْذ هوؿْة ّاهك اهكّگبٍ كلَطیٌیبى ّلٍ
اٍذُ( ».ویي)
«هب ؽَبً ّلین ّ كکو کوكین کَ آّاهٍگبى كلَطیٌٔ ثلؾبظ هبلٔ ،هبكه
ثَٕوف چٌیي گّْذ اػالء ًیَزٌل ،عویبى ها كًجبل کوكین ّ كه ّجٔ کَ هواه ثْك
كلاییبى كلَطیٌٔ ّاهك اهكّگبٍ ّلٍ ّ پٌ اى ٕوف ّبم هلٖل ،ثَػولیبد ػلیَ
اٍواییل ثپوكاىًل ،كهؽبلٔ ثَؽولَٓ پیِگیواًَ كٍذ ىكین کَ ُوَٓ كلاییبى ثب
لجبً هاؽذٍ ،و ٍلوٍٓ ؿنا ًَْزَ ثْكًل».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۸1........................................................
كهعبٓ كیگو هٔگْیل« :كه آٍزبًَٓ یکٔ اى ٍلوُبٓ ثبًْ «گللاهبیو» (ٕله
اػظن ّهذ اٍواییل كه كَُٓ )۱۶۳۰ثَایزبلیب ،اى ٛوین هٌبثغهبى كه هجوً
اٛالع یبكزین کَ كالى هُجو كلَطیٌٔ ثَهاثطِ گلزَ« :روبهٔ ۱۴ػلك کیک ها
ثجُویلُ( ».ویي) ـ «یؼٌٔ چَ!»
( ...الٌِّبیَ؛ پٌ اى رالُُبٓ كواّاى کَ ّوػ هجَْ ّ ٛهِیغٔ كاهك) هٔگْیل:
«هْكن ّلین كه هّىُبٍ ،بػبد ،كهبین ّ لؾظبرٔ هجل اى ًَْزي ُْاپیوبٓ
ؽبهل گللاهبیو ثَكوّكگبٍ هم ،رؼلاكٓ هاکذ ٙل ُْایٔ کَ ثَهٖل ىكى آى
ُْاپیوبٌُ ،گبم كوّك ثَكوّكگبٍ هم ،كه هٌبٛن هقزلق ِّو ُهم ّ اٛواف كوّكگبٍ
رؼجیَ ّلٍ ثْك ،پیلا کوكین ،ثبالفوٍ ایي رؼلاك ثب آى رؼلاكٓ کَ ٌُگبم پلیل آهلى
ُْاپیوب كه كٚبٓ ِّو هم كیو ّلٍ ثْك ،ثَ ۱۳ ّ ... ۱۰ ،۶ ،۳كوًّل هٍیل؛ ا ّهب
ٌُْى یکٔ هبًلٍ ۱۴ ،ػلك کیک اٍذ! روبم رالُُب ثٔؽبٕل ثْكُ ،وَ ًب اهیل ّلٍ
ثْكین؛ لکي كوهبًلٍ گوٍّرلؾٔ إواه هٔكاّذ کَ » ۱۴ػلك کیک اٍذّ ...».
چِبهكٍُویي کیک كه لؾظَٓ روبً ربیو ُْاپیوب ثَىهیي ،اى ؽبّیَٓ فْك
كوّكگبٍ کْق ّل».
ثبهُب هي ٍؼٔ کوكٍام فبٛو فْك ها اى اكکبه ّ اؽَبٍبد پیچیلٍٓ کَ كه آى
هّىُب هوا اٍیو کوكٍ ثْك ،آٍْكٍ کٌنٌُْ ّ .ى ُن ایي رالُ اكاهَ كاهك.
هي ًیي هبًٌل اکضو ُووىهبًن ػویلٍ كاهم « :ایي ؽن هب ًجْك».
ّ كکو هٔکٌن کَ اعوآ ػلالذ ّ اػبكٍٓ ؽیضیذ كه هْهك ُوَٓ ؽلوبد عٌجِ
آىاكاًلیْٔ ،کبهٓ چٌلاى كّْاهٓ ًجْك؛ ا ّهب کَبًٔ کَ ٙوي ُْاٌّبٍٔ كهین،
اٍزؼلاك ىیبكٓ كه رؾویق ؽوبین ،فلن اكزواءاد ّ كٍیٍََبىٓ كاّزٌل ،اعبىٍ
ًلاكًل اهاكٍُبٓ هضجذ الىم كه ایيعب ّ آىعب هٌؼول گوكك ّ اّٙبع ٍیو هٌطؤ
فْك ها ٔٛکٌل ...ثبیل ثگْین کَ كوٌُگ رولنگْیٔ ،چبپلٍْٔ ّ کوًْگوٓ ثَیبه
ًبّبیَذ اٍذ ّ ٙوه آى هزْعَ ُوَ عْاًت هّْٔك.
ػٌبٕو ّاثَزَ ثَعٌجِ ؾق وٕگاؼالق:
هٌّّلکوٓ (ثَكهٍزٔ) اػزوبك كاّزٌل« :اًزوبك ّظیلَٓ ًقَذ ُو عٌجِ
هّّيكکوٓ اٍذ» ػلم ًول ّ ًظبهد ،هَبّٓ اٍذ ثب گَزوُ كَبك ّ
ثٔهَئْلیزٔ كه اهکبى هلهد ّ عبهؼَ .كه ػبلن ٍیبٍذ ًیي (ثبالفوٍ) اٍبً
کبه هجزٌٔ ثو هٖبلؾَ اٍذ؛ لکي ًْػٔ هّؽیَٓ یک عبًجَگوایًٔ ،بثْكٍبىٓ ّ
روبهیذفْأُ كه ثیي هقبللبى ًْکیََٓ هب ثَّعْك آهل کَ ثوآ كیگواًلیْبى ُیچ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸2 .....................................................
ؽن ؽیبدهبیل ًجْكًل .إالً اهکبى ُوًْع گلزوبى هضجذ اى ثیي هكذ .افالم ّ
اًَبًیذ هّ ثَاكْل ًِبك ّ ثبىاه كهّؽپوكاىٓ گوم ّل .هقبللبى هب ،ثب هِبهد
كه عؼل ّ ًْو اکبمة هْكن ّلًل کَبًٔ ها كویت كاكٍ ّ پْذ کٍُْبٓ اى
گياهُُبٓ كهّؽ هواه كٌُل کَ ُوکلام ثوآ فْك ػول «ًیْرٌٔ» هبیل ثْكًل.
كٔالوضل ثَایي ًوًَْ اى یک گياهُ ٍبفزَگٔ رْعَ کٌین:
وُؿ ًٌبقِ 1 : ...هطلجٔ اٍذ کَ عٌبة ّیـ ...كه هؾللٔ کَ
هٖلؾذ هٔكیلٍ گلزَ اٍذ کَ «هب پٌ اى پیوّىٓ كه اكـبًَزبى ؽَبة هبى ها ثب
فویٌٔ ٕبف فْاُین کوك)۱(».
«ّ یب پٌ اى ثبىگْذ اى ًيك اهبم ،کَ ثب چٌل ري كیگو اى ػلوبٓ اكـبًَزبى كه
ىهبى عجَِٓ آىاكٓثقِ ثًَيك اهبم هكزَ ثْكًل ،هٔگْیل» :
«آىچَ ظلؤ کَ هب هٔکْین اى كٍذ ایي هوك اٍذ)۲(».
ؽزٔ یک کْكک ُن ثَآٍبًٔ هٔرْاًل رْقیٔ كُل کَ ایي ؽوفُب کبهالً
ثٔاٍبً ّ ٍبفزَگٔ اٍذ .ثَفْٖٓ ثقِ كّم هّایذ آّکبها ثبىثبى فْك
هٔگْیل« :هي كهّؽ َُزن».
عبػالى ایي ؽلیش ًزْاًَزٌل كهک کٌٌل کَ آروَلو هّأً ،ػبٛلٔ ّ افالهٔ
هالهبد ثبُو اًَبى ثيهگ ،ؽزٔ ثوآ كّوٌبًِ رْأم ثب ُبلَٓ اى اؽَبٍبد
كلپنیو ّ ًْػٔ هفْد لندثقِ اٍذ ،کَ ثوآ هّىُب ّ ُلزَُبٓ هزوبكٓ پبیلاه
هٔهبًل( .كه ثؼ ٔٚهْاهك رب آفو ػوو پبیلاه هٔهبًل .اكَبًَٓ هالهبد هْالًبٓ
ثلقٔ ثب ّوٌ رجویيٓ اى ُویي ًکزَ هبیَ گوكزَ اٍذ).
اؽزوبالً ٛوفُبٓ ٍبىًلٍ ّ ًٌّْلٍٓ ایي هّایذ رب لؾظَٓ عؼلٌّْ ،ك ّ
ػول ثَایي ؽلیش ،رْكین ّ ّبًٌ هالهبد ثب یک اًَبى ثيهگ ها ًلاّزَاًلّ ،
اال ثٌب ثورغوثیبد ّقٖٔ ؽزوب ً كهک هٔکوكًل کَ إْالً اًؼوبك یک چٌبى
عوالد ،آى ُن ٍبػزٔ ثؼل اى یک چٌبى هالهبد هِن ّ هؼٌْٓ ،ثَْٛه هطغ
اهکبىًبپنیو اٍذ؛ ىیوا آروَلو هّأً اعبىٍ ًؤكُل .کبكٔ اٍذ رْعَ ّْك کَ
خّللا كه ثیي اٍذ.
ٍقي اى هالهبد كّ آی ّ
اگو اهاكٍُبٓ هؼیي ،عِذ ایغبك كٚبٓ هٌْٖػٔ ّعْك ًؤكاّذ ،ثَعب ثْك
کَ ًٌّْلٍٓ ایي ؽلیش ًَ ،رٌِب ثَعبػلیي آى اػزجبه ًؤكاك کَ آىُب ها ثَكلیل
عؼل ؽلیش رُْیيآهیي ًَجذ ثَُوَٓ ٛوفُبً ،کُِْ هًٔوْك .اى ُوَ
گنّزَ ،چَ رُْیٌٔ ثبالرو اى آىکَ «ّؼْه هقبٛت ثَثبىٓ گوكزَ ّْكُ ».وَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۸3........................................................
هٔكاًین کَ رب ىهبى رْکیل عجَِٓ آىاكٓثقِ ( )۱۳۵۶ایواى ُیچ كٍزٔ كه
ؽْاكس اكـبًَزبى ًلاّذ .چٌبىکَ اى هؾزْٓ ًبهَٓ عٌبة «عؼلوىاكٍ» ًیي
هلِْم اٍذ .عجَِٓ آىاكٓثقًِ ،وطَٓ آؿبى ّهّك ّاؽل ًِٚذُب ثَهبعوآ
خّللا ٌُْى ظلؤ ّاهغ ًْلٍ ثْكٍ ،رب
اكـبًَزبى ثْك .پٌ ،رب آى هْهغ هالهبد كّ آی ّ
اى آى ّکبیذ ّْك:
وُؿًٌبقِ 2« :آیب پٌ اى رغوثَٓ رْکیل عجَِٓ آىاكٓثقِ کَ
ثَآى ٍوًّْذ ّْم ّ ًکجذثبه كچبه گوكیلٍ ّ ّیـ[ ...إٓق] كوٕذ ٛلجبًَ
فْك ها ثَكثیوکلٔ عجَِ هٍبًیل ،ایي ثبه كّثبهٍ ثب چٌیي کبهٓ چَ رٚویٌٔ ّعْك
كاهك کَ ارؾبك کًٌْٔ كچبه چٌبى ٍوًّْذ ّْهٔ ًگوكك؟ آى هّى ػنه ّ رْعیَ
هبى ایي ثْك کَ هب كه اصو ػلم ٌّبفذ ّاهغ ثیٌبًَ ّ كه ؽویوذ كه اصو کن ٌّبفزٔ
هورکت چٌبى کبهٓ ّلین؛ ا ّهب ثوآ كوكا كیگو ایي ػنه ّ رْعیَ ثوآ کَٔ هبثل
هجْل ًیَذ)۳(».
ثٌب ثَروویو فْك عٌبة عؼلوىاكٍ ،رب ىهبى عجَِٓ آىاكٓثقٍِ ،قي اى
ُوًْع ًَجذ ظلن ّ ػلل كه هْهك ًوِ ایواى كه اكـبًَزبى ،ثال هْْٙع ثْك،
إالً هؾل ٛوػ ًلاّذ .چْى ُیچ کبهٓ فْة ،یب ثل ،رٍْ ٜایواى اًغبم ًْلٍ
ثْكُ .وَ چیي ربىٍ اى ٍبل ّ ۱۳۵۶وّع ّل.
پٌ« ،چٌیي اكزواءاد ّ كهّؽُبٓ کْكکبًَ كهچَ کبهفبًَُبٓ ٍبفزَ هّٔل؟»
«چوا ّ چگًَْ رٍْ ٜػوْل ًیْرٌٔ ثَهیوذ عْاُواد فویلاهٓ هٔگوكیل؟»
«آیب هْٙغگیوٓ ٍیبٍٔ ثواٍبً ّبیؼبد ّ اكزوءاد ،کبهٓ كهٍذ اٍذ؟
دمحم ؽَیي عؼلوىاكٍ كه ًبهَٓ ثٍَیلهِلٓ ُبّؤ چٌیي هًْٔیَل:
«هي اى ّوب ٍئال هٔکٌن کَ ایي آهبٓ اثّْویق وُؿًٌبقِ 3:
کَ ثب ّبًزبژ ّ عٍْبىٓ ّ ،ثَهؿ کْیلى کبهُب ّ كؼبلیذُبیِ هٔفْاُل ًظویَٓ
فْك ها اصجبد ًوبیل ،آیب یک ٍوٓ ثَكافل اكـبًَزبى ىكٍ اٍذ ،کَ ثجیٌل ّوایٜ
كافل اكـبًَزبى چگًَْ اٍذ؟»
«ٍَ ٍبل روبم اٍذ کَ كه هٌبٛن هوکيٓ ُیچگًَْ ػولیبد ػلیَ هًُّب اى
ًبؽیَٓ ؽٚواد ْٕهد ًگوكزَ اٍذً ّ ،یوُّبٓ فْة ُن کَ فْك ها هغِي ّ
آهبكٍ هٔکوكًل ثوآ هّیبهّیٔ ثب هْاء هَلؼ هًّ ،ایيُب ؿبكلگیواًَ ثَآىُب
ؽولَ هٔکوكًل ّ هبًغ رْلیل عٌگ ػلیَ هًُّب رًٍْ ٜیوُّبٓ فْة
هّٔلًل)۴(».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸۹ .....................................................
شُگًّْػهیًّّْ
ـ ًیوُّبٓ فْة کُٔب ثْكًل؟!
ـ آهبٓ عؼلوىاكٍ هجزٌٔ ثو پواکزیکبل پوّگوام هْعْك كه ّاؽل ًِٚذُب،
ًیوُّب ها اى كیل فْك فْة ّ ثل هٔکٌل ،کَ ثؾضٔ کبهالً علاگبًَ كاهك ّ هب إالً
ّاهك آى ًؤّْین؛ كو ٜكه ؽبّیَٓ هْْٙع اٙبكَ هٔکٌن کَ ًیوُّبٓ هلٔ ـ
هَزول چْى «هغبُلیي هَزٚؼلیي» ّ «عٌجِ اٍالهٔ هَزٚؼلیي» ّ «کبًْى
هِبعو» ّ «عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو» ّ اهضبل ایيُب اى كیل ایْبى «ًیوُّبٓ
فْة» هؾَْة ًؤّلًل؛ ىیوا اى عبًت ؽبکوبى هؾلٔ چْى پبٍلاهاى عِبك،
ّْهآ ارلبم ّ ُوَْ ثب آًبى ،هْهبًلاىُبٓ ثٍْٔاك ،كگوبریک ّ فْكٍو ؽوکذ
اٍالهٔ اكـبًَزبى «هٌبكن» فْاًلٍ ّلٍ ّ ىیو ٙوثبد ثٔاهبى هواه گوكزَ ثْكًل.
چٌیي ّٙؼٔ ،رؤصیو آّکبه ثو هّاث ّ ٜهٌبٍجبد گوٍُّب كه كافل کْْه ّ
ثبلقْٖٓ هیبكیي عٌگ ّ ىًلگٔ ػوْم هوكم ًِبك ّ یک چٌبى «عٌگ ُوَ ػلیَ
ُوَ» كه ُياهٍعبد هاٍ اكزبك .کَ ثَىؽوذ كِویلٍ هّٔل« :کٔ ثب کٔ ّ ثوآ چَ
هٔعٌگٌلُ ».وَ یکكیگو ها هٌبكن گلزَ ،هٔکْكزٌل .ثؼلُب اى كُي ایي ّ آى پویل
کَ إالً چٌبى كهگیوُٓب ثواٍبً اٍزوارژٓ هْقٔ ّ رؼییي ّلٍ ،هجزٌٔ
ثوإل« :اّل هٌبكن ،ثؼلا ً کبكو» ٍبهبىكُٔ ّلٍ ثْكٍ( .ثؼلُب ًْویَ ی ثالؽ كه
ّوبهٍ ۶فْك ایي هطلت ها كبُ کوك.
جمبثميیبٌؾیكٔلٔفكؾا
چٌبىکَ ُوَ هٔكاًٌل ،كه ٍبلُبٓ ۱۳۶۰رب ۶۲هیبى ّْهآ ارلبم ّ
هغبُلیي هَزٚؼلیي كهگیوُٓبٓ هوزل ّ فًْیي هّٓ كاك .كه ُوبى هْاهغ ثْك
کَ ٍیلاثواُین ّبٍ ؽَیٌٔ ،هْهبًلاى هلهروٌل ؽوکذ اٍالهٔ كه كهٍٓ روکوي ثب
ٛوػ ایي ؽیلَ کَ هٖل هیبًغٔگوٓ ثیي هغبُلیي ّ ّْهٓ ها كاهك ،اى ػلٔپْه
ؿلْهٓ كػْد ثَػول آّهك رب ًيك اّ ثوّك ّ اى آىعب هزلوب ً پیِ آهبٓ ثِْزٔ
ثوًّل رب ثیي هغبُلیي ّ ّْهٓ هكغ افزالف گوكك .ػلٔپْه ثَایي ًیوًگ اثواُین
ّبٍ اػزوبك کوكً ،يك اّ هكذ ،ثالكبٕلَ ىًلأً ّل.
ٍیلاثواُین ّبٍ ُوكّ كٍذ ّ ُوكّ پبٓ ػلٔپْه ها ثَىًغیو ثَذ ّ هلل
ًوْكٍ ،پٌ ىًغیوُبٓ كٍذ ّ پب ها ثٍَّیلَٓ ػوْك آٌُٔ کَ ثَثلٌلٓ یک ػٖب
ثْك ّ ُوكّ ٍوُ ثَْٕهد ؽلوَ كهآهلٍ ثْك ،ثِن هورجً ٜوْك رب كٍذُب ّ پبُب
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۸۵........................................................
ثِن ًوٌٍل .ثب ُویي روریت ؽلّك ۶هبٍ اّ ها كه پبیگبٍ فْك ًگِلاّذ .ثؼلُب
ٍوثبىاى ٍیلاثواُین ّبٍ كه ایي هْهك كاٍزبىُبٓ ػغیت ّ ؿویت ًول کوكًل کَ
ٍواٍو آکٌلٍ اى ّؽْذ ّ ٌّبػذ اٍذ .هزؼبهت ایي عویبًبد ،هغبُلیي
پبیگبُبٓ هَزؾکن ّ كؼبل فْك ها كه هٌبٛن ؿئً ،ثَِْك ،پٌغبة ،یکبّلٌگ،
هْلفْیٍِ ،وؿ پبهٍب ،كهٍٓ روکوي ...رؼطیل کوكٍ ّ رٌِب كه هٌطوَٓ
«ِّپل» ثبهیبى رووکي ًوْكًل.
كاٍزبًٔ ها ًول هٔکوكًل هجٌٔ ثوایيکَ :كه یک هْهكٌُ ،گبهٔ کَ هغبُلیي
هٔفْاٍزٌل پبیگبٍ فْك كه ثَِْك ها رؼطیل کٌٌل ،اثزلاء روبم كه ّ كیْاه ّ کق
هوو ها هبیي گناهٓ ًوْكٍٍ ،پٌ هؾل ها روک کوكًل .آىُب هّٓ كه ّ كیْاه
ًّْزَ ثْكًل:
«هب فْكهبى ُن ًجبّین ،ایي ٍبفزوبى ثَهلد یک ُلزَ ثب ّوب عٌگ فْاُل
کوك ».پٌ اى فوّط هغبُلیي ،لْکویبى ّْهٓ ّاهك ّلًل ّ ّوّع کوكًل
ثَّکَزي هللُب ّ گْْكى كهةُبً ...بگِبى اى ُوٛوف اًلغبهاد ّوّع ّل،
ّوبه ىیبكٓ اى ًظبهیبى ّْهٓ ثَُْا هكزٌل.
كه یک هْهك هي ثَیکٔ اى لیلهُبٓ هغبُلیي (ٍیلثبهو هاٍـ = كؼالً ٍبکي
کْْه ًبهّٓ) کَ كه آى هْهغ ٍوذ ًوبیٌلٍگٔ ؿیو هٍؤ هغبُلیي كه ایواى ها
ثَػِلٍ كاّذ ّ كه إلِبى ىًلگٔ هٔکوك ،گلزنّ« :وب كاهیل ثبهورغغ هٔعٌگیل،
ًَثب اهرغبع! ّ رْٙیؼ كاكم کَ هجبهىٍ ثب اهرغبع ،یک هجبهىٍٓ كوٌُگٔ،
ٍیَزوبریک ّ هبًًْوٌل اٍذ ،كهؽبلٔ کَ هجبهىٍ ثب هورغغ ،ػجبهد اى كهگیوٓ
كیيیکٔ ّ ؽبّیَآ ثب اّقبٓ هٔثبّل؛ ُوبى کبهٓ کَ ّوب ثب ثِْزٔ ّ اکجوٓ
هٔکٌیل ثَعبٓ کَ هْاٙغ ٍیبٍٔ ـ ایلیْلْژیک ّ کبهکوكُبٓ آىُب ها ًول کٌیل،
ٕلَ ّ کلَٓ ایْبى چٌگ هٔىًیل ّ ثوفْهكُب ها ّقٖٔ ثَهیِ ّ ثُوّد ّ َ
هٔکٌیل!»
اّ ٕبكهبًَ رْٙیؾبرٔ كاك کَ هؼبًٔاُ چٌیي ثْك:
وُؿًٌبقِ ۹« :ایي هغبُلیي ًیَزٌل کَ ثب ّْهآ ارلبم رؾذ هُجوٓ
ثِْزٔ ّ پبٍلاهاى عِبك رؾذ كوهبى اکجوٓ هٔعٌگٌل ،هغبُلیي كاهآ اٍزوارژٓ
هٌّّٔ َُزٌل ّ فْة هٔكاًٌل کَ رٚبك إلٔ ّبى ثب کیَذ .ثلکَ ایي اکجوٓ ّ
ثِْزٔ َُزٌل کَ پیٍْزَ كًجبل كهگیوٓ ثب هب َُزٌل .هغبُلیي ثَعِذ پوُیي اى
كهگیوٓ ثب آىُب کٍْ ثَکٍْ كواه هٔکٌٌل؛ لکي آىُب ایي ها كلیل ٙؼق هغبُلیي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸۸ .....................................................
رلؤ ًوْكٍ ّ اى رؼویت ّ هقبٕوَ كٍذ ثوًؤكاهًل .هب هؼزولین کَ كٍذ ّاؽل
ًِٚذُب پْذ کبه اٍذ .ػٌبٕوٓ اى آىُب عٌگ ػلیَ ٍبىهبى هغبُلیي ها
هُجوٓ ّ رْلیل هٔکٌٌل».
اَىؿاؾؾفحكکبٌَٕيٓبشك
ثَُوروریت ،افطبه هٍؤ هوبهبد اًزظبهٔ ّ كّلزٔ ثَككزو «کبًْى هِبعو»
ثبیل علٓ گوكزَ هّٔل .كه علََٓ کَ ثَُویي هٌظْه ّ كه عِذ رؼییي ٍوًّْذ
ككزو کبًْى هِبعو رْکیل ّلُ ،یچکٌ ؽوكٔ ربىٍ ًلاّذُ .وَ چْى یزیوبًٔ
ثْكًل کَ كّه عٌبىٍٓ پله عوغ ّلٍ ّ اّک هٔهیيًل ،كیگو ُیچکبهٓ ًؤرْاًٌل
ثوآ پله هزْكٔ ثکٌٌل .رٌِب هاُکبهٓ کَ هْهك رْاكن یزیوبى کبًْى كه آى علََ
هواه گوكذ ایي ثْك کَ ًبهَُبٓ اهلاك ٛلجبًَ ثَككزو ٍبىهبى ًٖو كه هِْل فطبة
ثَاكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو ،ككزو فلیلٔ كه رِواى ،ككزو گوٍّ الؾلیل كه رِواى
ّ ثؼّ ٔٚقٖیذُبٓ ُْاكاه ّ ُوَْ كه ِّوٍزبىُبٓ ایواى ّ آكهًُبٓ
فبهط ثٌْیٌَل ،هوارت ها ثَآىُب اٛالع كٌُلّ ،بیل آىُب ثزْاًٌل کبهٓ کٌٌل رب ككزو
کبًْى رؼطیل ًْْك!
لّللا عؼلوٓ کَ كه آى هْهغ هَئل هّاث ٜػوْهٔ ثْكّ ،وّع کوك ٍیلؽوی ّ
ثًَبهَ ًگبهٓ.
هواه ّل ًبهَُبٓ هوثْ ٛثَهَیو رِواى ّ هِْل ها هي ثجوم ،اثزلاء ثَككزو
الؾلیل كه رِواى هكزنّ ،هزٔ ًبهَٓ کبًْى ها ثَكٍذ ػجلالویْم پیبم كاكم ثالكبٕلَ
ثبى کوك ّ فْاًل ،هولاهٓ ثَكکو كوّ هكذ؛ ا ّهب ىّك فْكُ ها پیلا کوك ّ هْل
ُوکبهٓ ٕبكهبًَ كاك .اى آىعب ثَككزو فلیلٔ هكزن ّ ًبهَ ها ثَفلیلٔ كاكم ،آىچَ
هْعت ؽیورن ّل ایيکَ فلیلٔ ثَعبٓ اظِبه ُولهكٓ ،اکیلا ً هوا ًٖیؾذ کوك کَ
اى کبًْى هِبعو علا ّْم ،رب رْاًَذ هًغجو ها ثل گلذ.
ػٖو آى هّى ػبىم هِْل ّلم ،ثَككزو ٍبىهبى ًٖو كه هِْل هكزن ،رب آى
هْهغ عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو رؾذ هُجوٓ اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو ُوچٌبى
هَزبًَ كه ّیپْه هٔكهیل ،ثَفیبل ایيکَ کَٔ ٍواؽ ایْبى ًقْاُل هكذ.
اكزقبهٓ ٍوؿ كه ككزو ؽْٚه كاّذً ،بهَٓ کبًْى ها ثَاّ كاكم ،كْها ً ثبى کوك ّ
فْاًل .اّ کَ مارب ً آكم اؽَبٍبرٔ ّ ػبٛلٔ ثْك ،اى فْاًلى هؾزْآ ًبهَ ثَیبه
هزؤصو ّل .ثوآ لؾظبرٔ ٍوُ ها كه هیبى كّ كٍزِ گوكزَ ّ ًُچ ًُچ کوك ّ اُف
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۸۵........................................................
کْیل .لؾظبرٔ گنّذ کَ هَین افگو ّاهك ّل ،اكزقبهٓ ًبهَ ها ثَكٍذ افگو كاك
ّ فْك هغلكا ً ثَآٍ ّ ًبلَ ّ اُف ّ ُچق پوكافذ .هَین افگو ًیي پٌ اى فْاًلى آى
ًبهَ یک چٌل ًکزَٓ ًبة ّ آةكاه ،هطبثن ثب كوٌُگ ّ اكثیبد هقْٖٓ فْك
ثَىثبى هاًل.
ارلبهب ً كه ًبهَ هیل ّلٍ ثْك کَ ایي ّوّع یک هًّل ثَیبه فطوًبک اٍذ ،اگو
گوٍُّب ،ریپُب ّ ّقٖیذُبٓ هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول اى ارقبم یک رٖوین ّ
ػول هْزوک ػبعي آیٌلٍ ،وًّْزٔ ثلرو اى ایي كه اًزظبه ُوَ فْاُل ثْك ...هي
هطوئي َُزن کَ كه آى لؾظَ اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو ُوكّ ًؤرْاًَزٌل ایي
ًکزَ ها ثبّه کٌٌل کَ ثَىّكٓ ایي ّزو كم كهة فبًَٓ فْك آىُب ًیي هٔفْاثل.
ٍبػزٔ ثؼل اًٖبهٓ ثلْچ کَ چِوٍٓ ٌّبفزَ ّلٍ ثْكّ ،اهك ّل .آى كّ ًلو ًبهَٓ
کبًْى ها ثَكٍذ اّ كاكًل! ایي ػول هْعت رؼغت هي گوكیل .ثب ثِذ ّ ؽیود،
ًبگِبى ثَایي كکو كوّ هكزن کَ هقبللبى هّّيكکواى فیلٔ ُن اّزجبٍ ًؤکٌٌل؛
ثَّیژٍ آىعب کَ هّّيكکواى ها ُْهُْهٓ هنُت ّ ٍطؾٔ هٔفْاًٌل.
ٍبىهبى ًٖو ،آفویي هیـ ثو ربثْد «عٌبػ چپ»:
هبّیيُبٓ كهّؽپوكاىّٓ ،بیؼَ اكکٌٔ ّ رِوذ ّ اكزواء ثب ّزبة كيایٌلٍ
کبه هٔکوك ،اًٖبهٓ ثلْچ كه اصو اهرجبٛبد عٌبؽٔ ّ ٍوٍپوكٍگُٔبٓ کَ
ثَثوفٔ هواکي ؿیت ّ ِّْك كاّذ ،عویبى ایي ًبهَ ها ثَیک ؿْؿب رجلیل ًوْك
ّ ؽزٔ ثوآ هي ًیي هْکالرٔ فلن کوك .كاٍزبى آى ًبهَ كه هؾبكل هؼبًلیي فیلٔ
ثيهگرو ّ ػوینرو اى آىچَ ثْك ،رلؤ ّل ّ ؽلوَٓ رٌبة كاه ها ثَكّه گوكى آى
كًّلو رٌگرو کوك .كه آى هْهغ ثؾواى كه كهّى ٍبىهبى ًٖو ًیي فیلٔ ػون
یبكزَ ثْك .آى هًّل اكاهَ یبكذ رب كه ثِبه ٍبل ۱۳۶۱هٌغو ثَکْكربٓ عٌبؽٔ كه
كهّى ٍبىهبى ًٖو گوكیل( .چٌبىکَ پیِرو گنّذ)
ّْاُلٓ ّعْك كاّذ کَ ًْبى هٔكاك اكزقبهٓ ٍوؿ ّ هَین افگو إالً
افواط فْك اى ٍبىهبى ها ثبّه ًؤکوكًل ،آىُب ّْکَ ّلٍ ثْكًل .كه ػون كل
كکو هٔکوكًل کَ ثبالفوٍ كّثبهٍ هؾزوهبًَ ثٍَبىهبى ًٖو كػْد فْاٌُل ّل!
ؽن ُن كاّزٌل؛ ىیوا ُیچ گٌبُٔ هورکت ًْلٍ ثْكًل ،عي «چگًَْ اًلیْیلى» کَ
كه هبهًْ هّّيكکوٓ ًَ عوم اٍذ؛ کَ كٚیلزٔ ثورو هؾَْة هٔگوكك.
هّّيكکو ؿیو اى «اًلیَْ» ّ ثَّیژٍ «كیگواًلیْیلى» ٍوهبیَٓ ًلاهك؛
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۸۶ .....................................................
ا ّهب ایيُب فیبالرٔ ثیِ ًجْك؛ آى کْكربٓ عٌبؽّٔ ،اهؼیزٔ ثْك کَ هّٓ كاكٍ
ثْك .پٌ اى ؽلّك چِبه ٍبل هْبعواد كهًّٔ ّ ،كه ًزیغَٓ اهلاكُبٓ ؿیجٔ،
هٔهكذ رب عٌبؽٔ ثوعٌبػُبٓ كیگو ؿبلت ّْك .کِ هکُِب ثَّیژٍ كه ٍبل
۱۳۶۰چٌلاى ّلیل ثْك کَ اًزْبه ًْویَٓ «پیبم هَزٚؼلیي» ثوآ هلد یک
ٍبل هزْهق ّل .یؼٌٔ اى هبٍ هیياى ۱۳۶۰رب ٌٍجلَٓ ۱۳۶۱ثَهلد یک ٍبل
هّٓ ُوبى ّوبهٍ ۲۳هزْهق هبًلّ .وبهٍٓ ۲۶كه ٌٍجلَٓ ۱۳۶۱كه
كٚبٓ کبهالً هزلبّد ثب هْاٙغ هجلٔ اًزْبه یبكذ .اى ایي ثَثؼل كیگو ّوب هطبلت
هِؤ كه آى ًْویَ ًؤثیٌیل .هٖلام کبهلٔ اى «ىیي ؽَي رب آى ؽَي ٕل گي
هٍي» ّل.
ؽبل آىکَ رب ٍبل ۱۳۶۰آىاكاًلیْٔ ّ اٍزوالل ػول كاّذً ،گبُٔ ثبى ّ
هَئْالًَ ًَجذ ثَهَبیل هلٍٔ ،یبٍٔ ّ ؽزٔ ّٙؼیذ هِبعویي اكـبًٔ كه ایواى
كاّذّ .بیبى مکو اٍذ کَ هوبهبد ایوأً اى كهط هطبلت كه هْهك ّٙؼیذ
هِبعویي اكـبًٔ هوین ایواى إالً فُْ ّبى ًؤآهل .هؼِنا «پیبم هَزٚؼلیي» اى
ّوبهٍ ۱۳ـ ۱۴ثَثؼل ،ثَْٛه هزٍْ ٜكه ُو ّوبهٍ هطلجٔ كه هْهك ّٙؼیذ
آًبى هًّْٔذً ،قَزیيثبه كه آى ّوبهٍ هطلجٔ رؾذ ػٌْاى «گياهّٔ اى
ّٙؼیذ آّاهٍگبى اكـبًٔ كه کوبًَ» ثَچبپ هٍبًیلُ .ویيْٛه ثَكهط
گياهُُبٓ اى ایي ٍْ ّ آىٍْ اكاهَ هٔكاك رب كه ّوبهٍ ٍ( ۲۵وٛبى ّ اٍل
ٍبل )۱۳۶۰كهثبهٍٓ اػزٖبة ؿنآ هِبعویي اكـبًٔ كه اهكّگبٍ کبّوو
هطلت ًّْذ .كه ّوبهٍٓ ٌٍ( ۲۶جلَ )۱۳۶۰ثیبًیَٓ ٍبىهبى ًٖو كه هْهك
عوغآّهٓ هِبعویي اكـبًٔ كه هِْل ها چبپ کوك کَ ٙوي آى آهلٍ اٍذ:
وُؿ ًٌبقِ ۵ٍ« :بىهبى ًٖو اكـبًَزبى ؽبكصَٓ اٍقثبه ّاهكٍ
ثوهِبعویي ثٔفبًوبى هَلوبى ها کَ ثوفالف هّؽیَٓ اٍالهٔ ّ اًَبًٔ اٍذ
ثَّلد هؾکْم ًوْكٍ ّ آى ها ایغبك رْٛئَٓ ثَفبٛو ایغبك ًلبم ّ ثلثیٌٔ هیبى
هَلوبًبى ایوأً ّ اكـبًَزبًٔ هٔكاًل».
«ّ ًیي اى هوبهبد هَئْل ّ میٖالػ عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى هٔفْاُل رب آى
ها روجیؼ ّ ًکُِْ ثٌوبیٌل»
«هب اى هوبهبد هَئْل ّ میٖالػ ایواى هٔفْاُین کَ ثب هػبیذ کواهذ
اًَبًٔ ّ ثواكهٓ اٍالهٔ ّ هطبثن ثب هْاىیي ّوػٔ ثب هِبعویي اكـبًَزبًٔ
ثوفْهك کٌٌل ّ ؽوْم ثیيالولٔ هِبعویي ها كه هْهك آًبى هػبیذ ًوبیٌل».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۸۷........................................................
«ٍبىهبى ًٖو اكـبًَزبى هبٛؼبًَ اػالم هٔكاهك کَ كه ْٕهد ػلم هجْل
هْاهك كْم کلیَٓ ككبرو فْك ها كه ایواى ثَزَ ًَٕؾِٔالایكاٌؼبقزؼٕاْؿٌؿ ».
كه ّوبهٍٓ [ ۲۳هیياى = ۱۳۶۰آفویي ّوبهٍ] «ٛوػ پیِ ًِبكٓ
ٍبىهبى ًٖو اكـبًَزبى ثَهوبهبد هَئْل عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى كهثبهٍٓ
آّاهٍگبى ّ هِبعویي اكـبًَزبًٔ هوین ایواى» چبپ هّْٔك کَ فیلٔ هلٖل اٍذ ّ
ثیِ اى كّ ٍْم هؾزْٓ هغلَ ها پو هٔکٌل .كه ُوبى ّوبهٍ گياهّٔ اى
کبهفبًَٓ کوپْد فّْبة كه هِْل هٌزْو ّلٍ اٍذ کَ ؽبّٓ هٖبؽجَ ثب چٌل
ًلو کبهگو هِبعو اكـبًَزبًٔ هٔثبّل .كه هولهَٓ ایي هپوربژ چٌیي آهلٍ اٍذ:
وُؿ ًٌبقِ ۸« :ثَهٌظْه آٌّبیٔ ثب ّٙؼیذ ههذثبه کبهگواى
آّاهٍٓ اكـبًٔ هوین ایواى رٖوین گوكزین ثب ثؼ ٔٚاى کبهگواى اكـبًٔ ثَٕؾجذ
ثٌْیٌین ّ اى كهك كلُب ّ هْکالد ّ ّکبیبد آىُب ثبفجو گوكین ّ ًیي رْعَ
هوبهبد عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ها ثَاٍزضوبه ثٔهؽوبًَٓ کبهگواى رٍْٜ
کبهفبًَ كاهاى ّ ٍوهبیَ كاهاى ٍْك عْ ّ ثٔػبٛلَ علت ًوبییین رب ًگناهًل ّ
اعبىٍ ًلٌُل کَ هْزٔ هِبعو آّاهٍ کَ یک ثبه اى عبًت اّـبلگواى هٍّٔ ّ اى
فبًَ ّ کبّبًَ ثیوّى هاًلٍ ّلٍاًل ـ ثبه كیگو رٍْ ٜهْزٔ ىهاًلّى ٍزوگو هْهك
اٍزضوبه هواه گیوًل».
هٍبرویي ٛجل «اًبالؾن» هَین افگو کَ ُوبى ٍلَلَ هوبالد رؾذ ػٌْاى:
«ًگؤّ ثو ّؼبه ًَ ّوهٔ ًَ ،ؿوثٔ» ثْك ،كه ُویي ّوبهٍ پبیبى یبكذ .اى آى
پٌ ،ؽٚواد هّّيكکو اى کؤٍ هُجوٓ ّ ٍیبٍذگناهٓ ٍبىهبى ثَىیو
کْیلٍ ّلًلٍ ،یو هٌطؤ ؽْاكس هزْهق گوكیل ّ ًْویَٓ «پیبم هَزٚؼلیي» اى
اًزْبه ثبى هبًل .آى ًْویَ پٌ اى ّهلَٓ یک ٍبلَ ،اى هِْل ثَهن هٌزول گْذ؛ اى
هطغ هّىًبهَآ ثَههؼٔ رٖـیو ّل ّ .آى پیبم هَزٚؼلیي کغب ّ ایي کغب!
هِول ٍوایٔ پیَْ کوك ّ هكذ ثَػبلن ثوُْد ،هطبلت فیلٔ ٍقیق ّل.
کبؿن ٍیبٍ هّٔلّ ،لٔ هلِْم ًجْك کَ كهثبهٍٓ ػلْم ؿویجَ ثؾش هٔکٌل یب كه
عي ّ هلک ٍقي هٔىًل!هْهك ّ
ًْیٌَلٍگبى ًْکیََ ثب ًبپقزَگٔ روبم ،هّایبد كیٌٔ ها هطبثن ثٍَطؼ كکو ّ
هیل ثب ٌٔٛفْك رؤّیل هٔثوكًل ّ ٙوبیو آى ها ثواثو ثب ػالین ّ ػْاٛق
ّقٖٔ ّ گؤُّ فْك ثَاكواك ّ گوٍُّبٓ پیواهْى اهعبع هٔكاكًل! ّ اٍن ایي
کبه ها «ثوفْهك هکزجٔ» گناهكٍ ثْكًل!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۰ .....................................................
آى ًْویَ کَ اؽَبً پیوّىٓ هًٔوْك ،كه ایي كّه ،اهلام ثًَْو ٍلَلَ
هوبالرٔ رؾذ ػٌْاى «ٍوٛبى ًلبم كه پیکو اًوالة» ًوْك! کَ ًْک ریي آى
هزْعَ كیگواًلیْبى ثْك .آهم ّ ًْبًٔ ُن ثوآ آى هوبالد ٛواؽٔ کوكٍ ثْك کَ
مهٍ ثیٌٔ» ثْك کَ هّٓ ىهیٌَٓ فبٓ كْکًْ ّلٍ ّ گْیب چیيُبٓ كیلٍ ّبهل « ّ
ثْك! ایي ؿبیذ کْرَ ثیٌٔ ّ رلزیِ ػوبییل ها ثًَوبیِ هٔگناّذ .اًزقبة ایي
ػٌْاى ،ثوگوكأً كوٕذ ٛلجبًَ اى كٚبٓ ؽبکن ثوایواى ثْك ،ىیوا كه آى ىهبى
كهگیوُٓبٓ هغبُلیي فلن ایواى ثب ؽکْهذ عوِْهٓ اٍالهٔ ّلد كاّذ ّ
هٍبًَُبٓ ّاثَزَ ثَؽکْهذ ،آىُب ها هٌبكویي هٔفْاًلًل؛ كه چٌیي هْهغ
ًْویَٓ پیبم هَزٚؼلیي فْك ها هبین هوبم عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى كوٗ کوكٍ ّ
اّ ًیي ههجبٓ فْك ها هٌبكویي هٔفْاًل
ّهزٔ ّوب ثب مهٍثیي كًجبل هقبللبىربى ثگوكیل ،كیگو چَ هٔهبًل؟! ـ
ـ آىُن كه ػبلن هِبعود ّ كه کْْه هوكم!
ـ آفو هب ثوآ آىاكٓ هٔعٌگیلین کَ آىاكٓ اًلیَْ عيء الیٌلک آى اٍذ.
اگو ایي عویبى هْكن ّْك كه كافل کْْه ثَهْهؼیزٔ هٍل ،چَ کبه ـ
فْاُل کوك؟
ثلیيروریت ،عٌگ ّ هوبّهذ ػلیَ اّـبلگواى ثَكواهّْٔ ٍپوكٍ ّل، ـ
ػيد ّ ػظوذ یک هلذ ربهیقٔ ّ پو اكزقبه ثَثبىاه هکبهٍ کْبًیلٍ ّلٍ ّ چْة
ؽواط ثوآى ًْافزَ گوكیل .هَبیل عيئٔ ثَْٕهد اًؾواكٔ ّ ثب اّکبل ّ
كوهْلُبٓ کْكکبًَ ٛوػ گوكیل؛ هّىًبهَٓ کیِبى ُوگبٍ ًُْ هٔکوك کَ اى
اكـبًٔ ثلگْیٔ کٌل ،ثب آهبٓ هياهٓ هٖبؽجَ روریت هٔكاك!
كهّؽ ّ رِوذ هيؽیش یک كٚیلزٔ ثيهگ هْهك رْعَ ّ ػول هواه ـ
گوكذ ّ ُوَ چیي كه كایوٍٓ رٌگ فْكثیٌٔ فالَٕ ّلً .طلَٓ كغبیغ ثؼلٓ اى
ُویي عب هٌؼول گوكیل.
ًْویَ «پیبم هَزٚؼلیي» كه ّوبهٍ ۵۵ـ ٍ( ۵۶وٛبى ّ اٍل )۱۳۶۵
فْكُ ثَفْكُ ایيگًَْ ًووٍ كاك:
« ّ ...كه رْٕیق آى اى ىثبى ؿیو فْك هب ،ایي وُؿ ًٌبقِ ۵:
ٍقي ثٌ کَ یکٔ اى اكواك ًظبم عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ،هَئْل كه هؤهْهیذُبٓ
ثوّىهوىٓ فْك كه کْْهُبٓ فبهط ثَیکٔ اى هوبهبد ٍبىهبًٔ هب اظِبه كاّزَ
ثْك کَ " :پیبم هَزٚؼلیي ّوب كه ٍطؼ عٌجُِب كه فبّههیبًَ کن ًظیو اٍذ»".
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵1........................................................
رْعَ كاهیل کَ هطلت چوله هَقوٍ ّ ؿیو ؽوكْٓ اٍذ! ٍلَلَٓ ؽلیش ّ ُن
هزي آى ،یک هؼ ّوبٓ چٌل هغِْلٔ اٍذ! چٌبىکَ إالً هبثل اػزوبك ًزْاًل ثْك؛ کلام
ّقٖیذ؟ کٔ؟ کغب؟ ثب چَ کَٔ چٌیي چیيٓ گلزَ؟ ...ایي ٍقي چَ اهىُ ٍیبٍٔ
یب كوٌُگٔ كاهك؟
آى ُن ًَ یک هعل كوٌُگٔ اكـبًٔ ،یب یک ّقٖیذ هٍبًَ آ ّ هطوػ ثیي
الوللٔ؛ ثلکَ« :یکٔ اى اكواك ًظبم عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ،هَئْل كه
هؤهْهیذُبٓ ثوّى هوىٓ»!
ـ (هضالً یک كیپلوبد ،یب یک ًلو کبههٌل ّىاهد فبهعَٓ ایواى؛ یب یکٔ اى
كوهبًلُبى ّاؽل ًِٚذُب) ثبىُن آى کیَذ؟!
ـ «هي یک گوٍّ ٍیبٍٔ اكـبًَزبًٔ َُزن؛ ا ّهب یک كوك گوٌبم! فبهعٔ" :هَئْل
كه هؤهْهیذُبٓ ثوّى هوىٓ" ثَهي ایي ًَكِقاؾاؾِاوث!»ایٍیؼُٗچّ؟!
كّ ٕلؾَ ثؼل كه اكاهَٓ ُویي هوبلَ هٔگْیل:
۶ـ هوبالد اػزوبكٓ ّ ایلیْلْژیکٔ آى ثیِرو اى وُؿًٌبقِ 3:
رؾلیالد ٍیبٍٔ آى اٍذ».
هطبلت ّ هٚبهیي آى كه ٍطؼ ثبالٓ كکوٓ ّ كوٌُگٔ هطوػ « ۵ـ
اٍذ (؟!) ّ لنا اى كهک ثَیبهٓ اى اكواك عبهؼَٓ هب ثَكّه هٔاكزل ّ ایي فْك
ثَفْك اى فْاًٌلٍگبى ثَیبه آى کن هٔکٌل ّ كه ًزیغَ اى رْكٍآ ثْكى اكزبكٍ ّ كه
هؾْه ّ هؾلّكٍٓ اكواك فبٓ هؾْٖه هٔهبًل!».
ثبیل ثگْین کَ كه ُویي هوطغ ،هغلَٓ «اٍزوبهذ» ٍلَلَ هوبالرٔ ثب ػٌْاى
«ًیبىُبٓ اٍبٍٔ اًوالة» ّ كیگو «كهآهلٓ ثو ٍیبٍذ ّ اٍزوارژٓ هٍّیَ كه
فبّههیبًَ ّ آٍیب» ثَهلن ایٌغبًت ًْو هٔکوكّ .وبهٍُبٓ کبهل ُوكّ ًْویَ كه
کلکَیْىُب هْعْك اٍذ ّ هبثل هوبیََ هٔ ثبّل.
فّمثٗپبیبٌ
هزؤٍلبًَ كاٍزبى ثَُویي عب ػجٕقالچكغگٌٕث:
فزن ًؤّْك ،عٌگ ٍِوٌبک كه عویبى اٍذ کَ ثَایيىّكُٓب ثَپبیبى ًقْاُل
هٍیل ...لکي كهایي هوطغ ،ثب هلوْكاالصو ّلى اٍوبػیل هْٙأً كه رِواى ،اػلام
ٙبهي ػلٔ ّاؽلٓ ّ ُوواُبى (رٍْ ٜكّلذ كه کبثل) اًَلاك ككزو هوکيٓ
کبًْى هِبعو كه هنّ ،هْع کْكرب ػلیَ هُجواى عٌبػ چپ ٍبىهبى ًٖو ،رؼطیلٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵2 .....................................................
گوٍّ الؾلیل ،هؾلّك ّلى پبیگبٍُب ّ ككبرو هغبُلیي هَزٚؼلیي ،اًلٖبل هًغجو ّ
ػلٔپْه اى ػوَٕٓ کٌُِبٓ ٍیبٍٔ ـ كوٌُگٔ ،هِبعود ٍیلػَکو هٍْْٓ
ثَاًگلیٌ ،هِبعود ٍیلػجبً لْکوٓ ثَآلوبى ،اى ُن پبّیلى اًغوي ٍْم ؽْد...
«عٌجِ هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول» پٌ اى چِبه ٍبل كؼبلیذ كهفْبى ،كه ثواثو
ًقَزیي آىهْى علٓ هواه گوكذ .ثَّیژٍ کَ ٕقثٌلٓ هیبى ًیوُّبٓ هزؼلن
ثَكیوّى ّ كوكا آّکبهرو ّل ّ كه ثَیبهٓ اى عجَُِب ّ ػوَُٕب ،فبَٕ كه
هٌبٛن هوکيٓ عٌگ ثب هْآ اّـبلگو فبهعٔ ثَكواهّْٔ هكذ ،هٌّّگوٓ ّ
ُوًْع کبه كوٌُگٔ کَ اى هجل ًیي هًّؤ ًلاّذ ،ثَرؼطیلٔ کبهل گوایِ کوك
«اًلیْیلى» عوم ّل؛ رلزیِ ػوبییل الياهٔ ّل ،كهّؽ ّ كویت هّاط گَزوكٍ
یبكذ ،کالٍثوكاهٓ یک ٌُو ّ كٚیلزٔ ثيهگ كاًَزَ ّل ٔفصبیغَبگفحُٗؼهكگكؾیؿ .
ُوَ ًیوُّبٓ ٌٍزٔ كه ػیي كاّزي افزالكبد فًْیي كه ثیي فْك ،ػلیَ
ًیوُّبٓ هّّيكکوٓ ّاثَزَ ثَ«عٌجِ هلٔ ـ هَزول» ثَارؾبك ػول هٍیلًل
چٌبىکَ ّؼبه «اّل هٌبكن ،ثؼل کبكو» ها هّٓ كٍذ گوكزَ ّ هالک ػول هواه
كاكًل .اهاكٍُبٓ هْٓ عِذ ؽنف كیيیکٔ هُجواى عٌجِ هلٔ هَزول ثَکبه اكزبك کَ
اى ثیوّى هوىُب كٍزْه هٔگوكذ:
عٌگُبٓ ٌٍگو ثٌٍَگو ،هزلُب ،روّهُب ّ ثگیو ّ ثجٌل ّْهآ ارلبمٍ ،پبٍ
اکجوٓ ،هْهبًلاىُبٓ فْكٍو ؽوکذ اٍالهٔ ّ ٍبىهبى ًٖو كه كافل کْْه
ُوواٍ ثب اهلاهبد ٍیلهِلٓ ُبّؤ ّ هزل ػبهلٔ كه هِْل ُوَ ّ ُوَ ؽلوبد یک
ىًغیو ها رْکیل هٔكٌُل.
1۰
ــــــــــــــــــــــــــ
ْبًٌٗ بٖ ًّ يؼ
ــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۹ .....................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۹۵۵.........................................................
يؼ ًّبْٖبًٌٗ
كه ؽلیش ّاهك گوكیلٍ کَ :هّىٓ هٖبثٔ ،گٍْپٌلٓ ها هّ ثَهجلَ فْاثبًیل ّ
کبهك ریي ها ثیـ ؽلن آى گناّذ؛ هجل اى ایيکَ کبهك ها ؽوکذ كُلٕ ،لآ
هُْْهٔ اى ًبؽیَٓ گٍْپٌل ٌّیل کَ ثَآهاهٔ هٔگْیل:
ّػهفيٗؼٕقؾیى،ثكيبایٍآيؿ؛
«آِ...يبک
ّگٌٕثيبقايٗؼٕقیؿ!»
ٔاٖثّظبلًٌب،ک
اى ًقَزیي هّىُبٓ ٍبل ۱۳۵۶رب ّاپَیي ایبم ٍبل ( ۱۳۶۵ثَهلد ُلذ
ٍبل) ٍبیَٓ ٍیلهِلٓ ُبّؤ هّٓ عویبىُبٓ ٍیبٍٔ ّاثَزَ ثَعبهؼَٓ رْیغ
اكـبًٔ ٍقذ ٌٍگیٌٔ کوك؛ ایي ثوَُ اى ربهیـ رْیغ اكـبًٔ ها ثلّى ًبم اّ ّ فبلٔ
اى كِوٍذ ْٛالًٔ اى ًوِ كْمالؼبكٍٓ ّٓ ُوگي ًزْاى ثَهّزَٓ رؾویو
كهآّهك .چَ ّوػ هبعوا ًبهٔ فْاُل ثْك.
ایيکَ آهبٓ ُبّؤ چَ اُلاكٔ ها كه اكـبًَزبى كًجبل هٔکوك ،ثلؾبظ
هٚبّد ربهیـ ،كه هوارت ثؼلٓ اُ ّویذ هواه كاهك« .ربهیـ ثًَیبد اّقبٓ
کبهٓ ًلاهك ،ربهیـ کبهکوكُب ها هٔثیٌل ،هّٓ آى هٚبّد هٔکٌل ّ كه هٚبّد
فْك ثٔهؽن ّ هبٛغ اٍذ».
ـ رب ایيعب ،كاّهٓ هبٛغ ربهیـ ،هجزٌٔ ثو اػوبل ّ اهلاهبد اّ ایي اٍذ کَ:
«ثَْٛه آگبُبًَ ّ ثٔهؽوبًَ ،اٍزوارژٓ ًقجَکْٔ ّ ػوینٍبىٓ هـيُبٓ
هزؼلن ثَهلذُبٓ ها [کَ ثبلوٍْ ،ههیت هٔپٌلاّذ] اِػوبل هٔکوك ».اهلاهبد اّ
كاهآ هیَُْبٓ ػوین هّأً ثْك .اّ ثًَْػٔ اى ًَلکْٔ هَبلوذآهیي ّ ثٕٔلا
اػزوبك كاّذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۵۸ .....................................................
هب كه ایي ثقِ ٍؼٔ فْاُین کوك هزکٔ ثو ِّ هٌجغ هْٓ ّ كٍذ اّل؛
كًیبٓ كهّى اّ ها ثقْاًین ّ کبهاکزو ّ اُلاف اّ ها ثٌْبٍین؛ آىگبٍ فْاًٌلٍ فْك
ثِزو هٚبّد فْاُل ًوْك کَ ثو ٍو ّیؼیبى ًگْىثقذ اكـبًَزبى چَ آهلٍ ثْك؟
هٌبثغ ایيثقِ ػجبهداًل اى:
خّللا دمحم دمحمٓ هِّٓوٓ» اى آىعب کَ آهبٓ
کزبة «فبٛواد آی ّ ـ ۱
هِّٓوٓ ُوْاهٍ كه ٍوذُبٓ کلیلٓ ّ ؽیبرٔ عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى هواه
كاّزَ ،ثْیژٍ هئیٌ ثقِ اٍزقجبهاد ٍپبٍ پبٍلاهاى ّ ٍپٌ ّىیو اٍزقجبهاد ّ
اٛالػبد ایواى ثْكٍ ،هٌلهعبد فبٛواد اّ ٍقذ ثب اُ ّویذ اٍذ .گلزبه
هِّٓوٓ ثَبى کٍْ یقٔ ٌّبّه اٍذ کَ كوًْ ٜکِ پیلا اٍذ.
خّللا
کزبة «هًظًبهَ» ـ ثَهلن عٌبة ٍیلاؽول فویٌٔ (كوىًل آی ّ ـ ۲
فویٌٔ) ّ هئیٌ ككزو ایْبى کَ اُویزِ هؼلْم اٍذ.
«پیچک اًؾواف» ـ عيٍّٓ هٌزْوٍ كه ٍبل ۱۳۳۳اى ٍْٓ ـ ۳
ّىاهد اٛالػبد عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى كهثبهٍٓ ثبًل هقْف ٍیلهِلٓ ُبّؤ،
کَ ؽبّٓ اٌٍبك ىًلٍ اى ٍبّاک هژین ّبٍ كهثبهٍٓ ُبّؤ ّ ُوکبهاى ایْبى ًیي
اٍذ.
ّللا هٌزظوٓ؛ کَ الجزَ ٍوذ ّ ٍْٓ هزلبّد ثب كیگوفبٛواد آیخ ّ ـ ۴
هٌبثغ كاهك.
هٍبًَُبٓ كیلاهٌّٓ ،یلاهٓ ّ هْبُلاد ّقٖٔ (ایٌغبًت) ۵ـ
رؾلیل کبهکوكُبٓ ُبّؤ. ۶ـ
ویؿيٓؿیْبًٌیکیثٕؾ؟
ٍیلهِلٓ ُبّؤً ،بهاٙئ ىهبى ّبٍ ثْك کَ كه ٍبل ٔٛ ۱۳۵۶هؾبکوَٓ
خّللا ّوٌآثبكٓ ثٍََ ثبه اػلام (ّ چٌل ٕل ٍبل
عٌغبلٔ كه إلِبى ثَارِبم هزل آی ّ
ىًلاى) هؾکْم ّلٍ ثْك .چٌبىکَ هوٍْم اٍذ ،هژینُبٓ اٍزجلاكٓ ثَُلف
ثٔؽیضیذ ٍبفزي هقبللبى ،ثبالٓ آىُب ًبمُبٓ ًبپٌَل هٔگناهًل .ثَُویي روریت
هطجْػبد هژین ّبٍ ثَاّ ّ ُولٍزبًِ ػٌْاى «هبهکَیَذُبٓ اٍالهٔ» كاكٍ
ثْكًلُ .بّؤ پٌ اى پیوّىٓ اًوالة اٍالهٔ كه ٍبل ۱۳۵۳اى ىًلاى آىاك ّل،
هلد ٍ ۵بل ػّْ ْٚهآ كوهبًلُٔ ٍپبٍ پبٍلاهاى ثْك؛ كه هأً «ّاؽل
ًِٚذُب» ّاثَزَ ثٍَپبٍ هواه گوكذ ّ ثَعبى ّیؼیبى ًگْىثقذ اكـبًٔ اكزبك؛
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۵۵........................................................
آرِ عٌگُبٓ كافلٔ ها كه هیبى آًبى هْزؼل کوك ّ اى کْزَُب پْزَُب ٍبفذ.
اثزلاء ُْاكاه ٍوٍقذ ٍبىهبى ًٖو ثْك؛ ا ّهب كه ٍبلُبٓ آفو ػوو ًَجذ ثَآى
ثلثیي ّلٍ ثْك.
ةللايُحظكٖ»
وّوُؿال«ؼبطكاتآی ّ
يىأنّٖافغبَىحبٌ ُ :وچٌیي اى عولَ هَبیلٔ
وُؿًٌبقِ12:
کَ هي ىیبك ًَجذ ثَآى اُزوبم كاّزن ّ اى ثبة اؽَبً ّظیلَٓ ّوػٔ اّهبد فْك
ها ٕوف آى هٔکوكم ّ ثوآ آى كل هٍْٔىاًلم هَؤلَٓ اكـبًَزبى ّ کِّْ كه
هكغ افزالكبد گوٍُّبٓ اكـبًٔ ثْك ّ اى عولَ ُیؤرٔ ها ىیو ًظو ؽغخاالٍالم آهبٓ
ؽبط ّیـ ُبّن عْاُوٓ ثَاكـبًَزبى كوٍزبكم ّ ثوؽَت اػزواف فْك گوُِّب ،آى
ُیؤد كه هكغ ثَیبهٓ اى افزالكبد ّ علْگیوٓ اى فًْویيُٓبٓ ثٔهّیَ ثَیبه
هْأصو ثْكٍ؛ ّ ثوآ اهْه ًِٚزِب ثَفْٖٓ اكـبًَزبى یک ؽَبة ًیي كه ثبًک
هلٔ اكززبػ کوكم (ؽَبة )۳۱۰۰کَ ًَجزبً اى آى اٍزوجبل ّل ّ کوکُبٓ ىیبكٓ اى
ایي ٛوین ثَكٍذ آهل ّ كه هْاهك الىم ٕوف ّل؛ ّ ًَجذ ثَهَبیل هٚبیٔ ّ
رؼییي هٚبد ّ ائوَٓ عوؼَ ثوآ آًبى ًیي ثَكٍزْه هوؽْم اهبم اهلام هٔکوكمّ ،
كه هواؽل هقزلق ًیي پٔگیو هٚبیب ثْكٍ ّ ٕؾجذ هٔکوكم ّ پیبم هٔكاكم
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۶۹ .....................................................
(پیٍْذ ّوبهٍٓ )۱۱۵رب ایيکَ یک هّى آهبٓ فبهٌَآ پیًِِبك کوكًل کَ
هَؤلَٓ اكـبًَزبى ها ّوب ثَهي هؾْل کٌیل ّ هي ُن چْى هٔكیلم کَ كه کبه هب
کبه ّکٌُٔبٓ هّْٔك ؽکؤ ثوآ ایْبى ًّْزن ّ اى فْكم ٍلت هَئْلیذ
ًوْكم)۱۲(».
پیٍْذ ّوبهٍ ۱۱۵ـ ًبهَٓ ثوفٔ اى وُؿًٌبقِ13:
ػلوبء ّ گوٍُّبٓ اٍالهٔ اكـبًَزبى ثَهؼظنلَ ّ پبٍـ ایْبى كه عِذ رؾکین
ّؽلد ثیي ًیوُّبٓ هَلوبى ّ هجبهى اكـبًَزبى ،هْهؿ ۰۳ـ ۰۲ـ ۱۳۶۵
الوؽین
الوؽوي ّّللا ّ
ثَن ّ
ةللاانؼظًٗيُحظكٖؾايثثكکبجّ ،
يعضكيجبقکفمیّػبنیمؿقظضكتآی ّ
ثبوالؤاظحكاو
ًظو ثَایيکَ ثب اثزکبه ؽٚودػبلٔ هْط فًْویيٓ ّ كهگیوُٓبٓ گؤُّ
كه هٌبٛن ّیؼًَْیي اكـبًَزبى هِبه گْزَ اٍذ اکٌْى ثَهٌظْه رؾکین ٕلؼ ّ
آرِثٌ كه هٌبٛن هيثْه ،هَزلػٔ اٍذ ٙوي اػالم ؽکن ّوػٔ ًَجذ ثَىك ّ
فْهكُبٓ گؤُّ ّ عٌگُبٓ كافلٔ آى ٍبهبى رکلیق ػلوبء ّ هّؽبًیْى ّ
اؽياة ها رؼییي كوهبییل.
ْٛل ػوو هوبم هؼظن هُجوٓ اًوالة ؽٚود اهبم فویٌٔ ّ ٍوکبه ػبلٔ ّ
پیوّىٓ هىهٌلٍگبى اٍالم كه ایواى ّ اكـبًَزبى ّ ...ها اى فلاًّل هزؼبل
فْاٍزبهین؛
پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ اكـبًَزبىًِٚ ،ذ اٍالهٔ اكـبًَزبى ،عجَِٓ هزؾل
اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى ،ؽوکذ اٍالهٔ اكـبًَزبىٍ ،بىهبى ًیوّٓ اٍالهٔ
ّللا اكـبًَزبى ،عٌجِ اٍالهٔاكـبًَزبى ،كػْد اٍالهٔ اكـبًَزبى ،ؽية ّ
هَزٚؼلیي اكـبًَزبى؛
ٍیلؿالم ؽَیي هٍٍْْٓ ،یلػجلالقبلن ػلٍْٓ ،یلاثْالؾَي كبٙل،
ٍیلهیوُبكٓ ٍغبكٓ هياهٓ ،ػلٔ عجوییلٔ ُوّٓ ،ؿالم ٍقٔ هٖجبػ
ٕبلؾٔ)۱۳(».
پیٍْذ ّوبهٍ ۱۱۶ـ ًبهَٓ هؼظن لَ ثَآهبٓ وُؿًٌبقِ 1۹:
فبهٌَ آ كه هْهك رالُ ثوآ ایغبك ّؽلد كه ثیي گوٍُّبٓ هجبهى ّیؼَٓ
اكـبًَزبى.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۶۵........................................................
ظًٍانكظیىٔثَّىحؼیٍ
ّ انك
ثىىللا ّ
ّ
ػهٗؼبيُّاٖ
شُبةيىحطبةظصةاالوالؤانًىهًیٍآلبٖظبزویؿ
قییهشًٕٓقيعحكوایكاٌؾايثافبضبجّ
پٌ اى ٍالم ّ رؾیذ عٌبةػبلٔ رْعَ كاهیل کَ گوٍُّبٓ ّیؼَٓ اكـبًَزبى
ثَعبٓ عٌگ ثب ؽکْهذ هبهکَیَزٔ ّ هْآ اّـبلگو هٍّٔ ثَثواكهکْٔ اّزـبل
كاّزٌل ّ كه اصو اػيام یک ُیؤد ثٍَوپوٍزٔ عٌبة ؽغخاالٍالم آهبٓ عْاُوٓ ثب
چَ هْوبرٔ ثَعٌگُبٓ كافلٔ فبروَ كاكٍ ّل ّ ،كه آىّهذ هاكیْ هَکْ ّ کبثل
رجلیـبد ىیبكٓ ػلیَ ُیؤد اًغبم كاكًل ّ ،هي چوله ّهذ ّ ًیوّ هٖوف کوكم رب
گوُِّبٓ ّیؼَ ها ثَیکكیگو ًيكیک کوكم ّ ثیي آًبى پیوبى ّؽلرٔ هٌؼول ّل کَ
ُوَ اهٚبء کوكًل ّلٔ هزؤٍلبًَ گوٍّ ًٖو ثَارکبء ثچَُبٓ ّىاهد فبهعَ
ثَثِبًَُبٓ ّأُ اى اهٚبٓ پیوبى ٍوپیچٔ کوكًل ّ هضل ایيکَ ؽکْهذ آیٌلٍٓ
اكـبًَزبى ها هٌؾٖو ًا كه ریْل فْك هٔكاًَزٌل ،ایٌک کَ ىهيهَٓ رْکیل كّلذ
هْهذ ّ كّلذ كه رجؼیل اى ٛوف گوٍُّبٓ هزؾلٍٓ ُلزگبًَٓ اُل ٌٍذ ٌّیلٍ
هّْٔك اگو ُوَٓ گوٍُّبٓ ّیؼَ هنُت ُنآٌُگ ّ هزؾل ًًْْل کَ یک گوٍّ
هْٓ ّ ًیوّهٌل ها رْکیل كٌُل هَلوبً کالٍ آًبى كه هؼبهالد ٍیبٍٔ كه پٌ هؼوکَ
فْاُل ثْك ّ آًبى ها ٍِؤ كه ؽکْهذ آیٌلٍ ًقْاُل ثْك.
ّ ثبالفوٍ آهبٓ ّیـ إٓق هؾٌَٔ ُوچٌل هْهك اّکبل ثبّل اى هُجواى ٌٍٔ
هنُت ّ ثؼٚبً هزوبیل ثَُّبثیذ کَ ثلرو ًیَذ ّ کبهثوك گوٍُّبٓ اكـبًٔ
هقْٖٕبً پٌ اى ارؾبك هَلوبً اى هغلٌ اػالٓ ػوام ثیِرو اٍذ ّ اهىُ
ٕوف ّهذ ها كاهك .ثٌبثوایي ثغب ثلکَ الىم اٍذ عٌبة ػبلٔ ثَُو ًؾْ ّلٍ
ػلوبء ّ هئَبٓ گوٍُّبٓ ّیؼَ ها ُوچَ ىّكرو كػْد کٌیل ّ ثیي آًبى یک
ّؽلد ّ اًَغبم اٍبٍٔ ایغبك كوهبییل .هي کَ كؼال ثَثوکذ ّىاهد هؾزوم
اٛالػبد ّوب ؽزٔ ىًلگٔ فبًْاكگٔ هي كهُن ّ ثوُن ّلٍ ّ ؽبل ّ كکوٓ ثواین
ًوبًلٍ ّلٔ عٌبة ػبلٔ کَ كه هوبم هیبٍذ عوِْهٓ کْْه اًوالثٔ ایواى هواه
ثؾولّللا اى ًطن ّ ثیبى هٍب ّ ثیٌِ ٍیبٍٔ ثِوٍهٌل هٔثبّیل الىم اٍذ
ّ گوكزَایل ّ
وّللا ٍؼیکن ّ ،الىم
كه اًغبم ایي فلهذ هِن ُوچَ ٍویغرو اهلام كوهبییلّ ،ک ّ
ًیَذ كه هٍبًَُب گلزَ ّْك رب اّکبل ٍیبٍٔ ثوآ ّوب كاّزَ ثبّل».
۲۶ـ ۱۰ـ ۱۳۶۵ؽَیٌؼلٔ هٌزظوٓ()۱۴
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۶۸ .....................................................
وُؿًٌبقِ1۵:(ْبًٌَٗٔمؿؼٕؾـؾقلَؿاٌ)
1 ـًْبٌاِمؼٍَٕثيطهك کَ اى هجل اى اًوالة كه اكکبهم هیَْ كّاًیلٍ
ثْكّ ،لد گوكذ ّ اػزوبك كاّزن كه ُوَٓ ىهیٌَُب ثبیل كه اًوالة اٍالهٔ اى
فًْْذ کوک گوكذ .ؽْاكس ثؾویي ّ اهّپب ّ اًلغبهاد ثٔهّیَ ّ هَلؼ کوكى
ثٔهالک گوٍُّبٓ اكـبًٔ ّػواهٔ ّفلیغٔ اى ایي اًؾواف ٍوچْوَ گوكزَ ثْك».
ّيٗکُؿ ،ثب ایيکَ كه ّؼبه ّ ٍقٌوأً
ٍکّْؿفٔویهّقاجٕشی 2ـای
ثوفالف آى ؽوف هٔىكمّ ،لٔ هُّ ػولٔ ام كهٍذ ثوفالف آى ثْك ّ ثوآ
كٍذ یبثٔ ثَاُلاكن اى ُوٍّیلَٓ اٍزلبكٍ هٔکوكم هبًٌل ؽْاكس افزالف ٍپبٍ ّ
کویزَ كه إلِبى ـ لٌغبى ّ عْ رٌْظ ّ فًْْزٔ کَ ثَهزل ًلًْ ىکیَ هٌزِٔ ّل».
ّ پوكافزي ثَرؼول ّ رغيیَ ّ رؾلیل ّ 3ـضؼفجؼجؿٔيؼُٕیث،
ایيکَ ُوَ چیي ها ثب هٌطن رؼولٔ ثبیل كِویل .کَ ثَكًجبل اًؾواف كکوٍٓ ،قٌبى
هوبم ّالیذ كویَ ها ًیي ثب اًلیَْ ّ رؼول فْكم هٌٍٔغیلم ّ ًزیغَگیوٓ هٔکوكم».
كؾٌيىبیمؼبقشٕٗ ،لّه اًوالة رب آىعب کَ ثَهَبیل ثَیبه ۹ـ يطهكک
ؽَبً هبًٌل عٌگ ّ اهزٖبك ّ هْکالد كافلٔ کْْه ها یک عویبى اًؾواكٔ
هٔكاًَزن ّ اػزوبك كاّزن چٌبىچَ ُوَٓ ًیوُّب ّ هَئْلیي كه هاٍ اًلافزي عٌجِ
آىاكٓثقِ كه عِبى ؽوکذ کٌٌل،هَبیل كافلٔ فْك ثَفْك ؽل فْاُل ّل .لنا
چٌبى اػزوبكٓ ثَاُ ّویذ عٌگ ًلاّزن ّ ُویي اهو هْعت اهایَٓ رؾلیلُبٓ
اًؾواكٔ ّلٍ ثْك کَ هضالً ایي هَئْلیي کْْهاًل کَ عٌگ ها ػلن کوكٍاًل».
ؼّهثْبٖ ٌیطبَٗ يبَُؿ لؿقتطهجٗ ،کَ ًزیغَٓ ؿوّه ّ ػغت ۵ ـ
ثْك ّ فْك هؾْهٓ ّ اٍزجلاك كکوٓ ،هیب ،رکجو ،فْك ثيهگثیٌٔ هوا اؽب َٛکوكٍ
ثْك ّ هٌْبء ثَیبهٓ اى ثوفْهكُبٓ ػولٔام كه هزلُب ،اًجبّزي اٍلؾَ ّ هِوبد،
اكْبگوٓ ػلیَ هَئْلیي ّ...اىایي فٖلذ ّیطبًی ٍوچْوَ گوكزَ)۱۵(».
وُؿًٌبقِ 1۸( :كووٍ) ... ۱اکٌْى ثب یک كًیب رؤٍق ّ كهك اى
ؿوّهُب ،رؼٖتُبٓ ؿل ّ ٜؿللذُبٓ گنّزَام پْیوبى ّ ًبكم َُزن؛ ّلٔ كیو
ّلٍ اٍذ .اى ّوب فْاُِ هٔکٌن رب كیو ًْلٍ ثَفْك ثپوكاىیل .ثَفْٖٓ اى
كٍّزبى ّ ُولکواى ٍبثن فْك كه اهگبىُبٓ هقزلق ّ ؽْىٍ ػلویَ ّ ًِٚذُب».
يىأنّٖؾیگكيظبنىاوث؛ هي ثَُوبى ّیٍْ ّ كالیلٔ کَ گلزن ،هورکت 2ـ
هظبلؤ ّلٍام .هي ثَثؼ ٔٚکَبًٔ کَ ثَكٍزْه هي ثَهزل هٍیلًل ظلن کوكٍام ،هي
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۶۵........................................................
کوكٍام)۱۶(»... كه ؽن اًجٍْ پیوّاى ّ ُولکواى فْیِ ،هجل اى اًوالة ظلن
ْبًٌٗچّيٗؼٕاوث؟
ٍیلهِلٓ ُبّؤ هَلّوب ً یک كوك هزؼٖت هنُجٔ ًجْك کَ ثواٍبً رکبلیق ّ
ػْاٛق هنُجٔ ػول ًوبیلُ .نچٌیي یک هزلکو كًیب كیلٍ ،ثب ٍّؼذ ًظو كه ؽل دمحم
هٌزظوٓ ُن ًجْك کَ كاهآ ُلفُبٓ ثيهگ ٍیبٍٔ ثب فٖلذ اًزوًبٍیًْبل ثبّل.
اى ٛوكٔ ُن ،ثب ایيکَ ُبّؤ هْهك اػزوبك ػوین ّیـ دمحم هٌزظوٓ ثْكٍ ّ اى
اثزلاء رٍْ ٜاّ ثٍَوذ هَئْلیذ ّاؽل ًِٚذُب هٌْٖة ّلٍ ثْك؛ ا ّهب ػوالً اى
ف ٜهْٔء دمحم هٌزظوٓ رقطٔ ًوْك .هٌزظوٓ هجزٌٔ ثو رغبهة اهىّوٌلٓ کَ كه
کْهاى ػول اًلّفزَ ثْكٍ ،واؽ ًیوُّبٓ هّّي ّ كیگواًلیِ ها هٔگوكذ؛
كهؽبلٔ کَ ُبّؤ ػٌبٕو ربهیک ّ کْههـي ها روْیذ هًٔوْك.
ُبّؤ كاهآ ٍطؼ ٍْاك هزٍْ ،ٜرْأم ثب ُّْٔ ثبال ّ هّؽیَٓ رلوػي ثْك
(ثَگوبًن) إالً اى ایواى فبهط ًْلٍ ثْك .هطؼب ً رْٖیوٓ هّّي اى عبهؼَٓ
اكـبًٔ ُن ًلاّذ ،اكـبىُب ها كه ایواى كیلٍ ثْك ّ ثب ریئُّْ هقْٖٓ ثَفْك
آىُب ها ٌّبفزَ ثْك .الجزَ اكـبىُب كه ٍؼبیذ اى یکلیگو چٌبى گْٓ ٍجوذ
هٔهثْكًل کَ ُوکلام ثَهٌجغ ؿٌٔ عِذ ٌّبفذ اى فْك هجلل ّلٍ ثْكًلٙ .وي
ایيکَ ٌّبفزي عبهؼَٓ ثَی ٜاكـبًٔ ،کبه هْکلٔ ُن ًیَذ؛ چْى اكـبىُب إالً
هزْعَ ؽبل فْك ًیَزٌل ّ ًؤكاًٌل چگًَْ ٙؼقُب ّ ػیْة فْك ها ثپّْبًٌل.
پوٍِ ثيهگ ّ ثٔپبٍـ ایي اٍذ کَ ُبّؤ اى اكـبًَزبى ًؾیق ّ هللْک
چَهٔفْاٍذ؟
ـ آیب اّ ،ثوآ آیٌلٍ ّ رضجیذ هوعؼیذ آهبٓ هٌزظوٓ کبه هٔکوك؟
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۶۶ .....................................................
ـ آیب اّ ،ثَهًُّب رؼِل ٍپوكٍ ثْك رب ًیوُّبٓ هغبُل اكـبًٔ ها ایيّلَ ًوبیل؟
ـ آیب اّ ،اًزوبم ؽولَٓ اّوف ّ هؾوْك اكـبى ها هٔگوكذ؟
ـ آیب اّ ،ثب فْى اكـبىُب رغبهد هٔکوك؟
ـ آیب اّ ،إالً ٍبكیَن كاّذ؟
ـ ّ ثَیبه پوٍُِبٓ كیگو...
= هَلوب ً ُبّؤ هٔكاًَذ کَ اكـبًَزبى هْعْك اهىّٔ ًلاهك؛ ا ّهب كاهآ ربهیـ
هّّي ،ؿٌٔ ّ اكزقبهآهیي هٔثبّل .اى ٛوف كیگو ثَكلیل ّعْك هْآ ارؾبك
ّْهّٓ كه آىعب ّ ثبلووبثل ،ؽَبٍیذ هْزوک عِبى ؿوة ّ اٍالم ،ثَاٙبكَٓ
عویبى عٌگ ٍوك ،ثًَوطَٓ كاؽ عِبى هجلل ّلٍ ،هؾل رْعَ هؾبكل عِبًٔ اٍذ
ّ كه آىعب ثبىُٓبٓ ثيهگ عویبى كاهك .كه آى هْهغ ًبم ایي کْْه كه ٕله
علّل ثْهً ثبىُٓبٓ ثيهگ ٍیبٍذ ثیيالوللٔ هواه كاّذُ .بّؤ كاًَزَ ثْك
کَ هٔرْاى هّٓ آى هؼبهلَ کوك ،چبًَ ىكّ ،ویک هواه گوكذ ّ ثَالّٓگوٓ
پوكافذ:
وُؿ ًٌبقِ 1۶: « ...كه هاثطَ ثب اكـبًَزبى ُن لیجٔ ٕواؽزب ً
اػالم کوك کَ هب ثَهؿن ایيکَ هًُّب كه اكـبًَزبى كه هوبثل ایي گوٍُّب
هٔعٌگٌلّ ،لٔ هب ثوآ ؽْٚه كه آیٌلٍٓ اًوالة اٍالهٔ كه اكـبًَزبى هٔفْاُین
ثب یک کبًبل هطوئي هورج ٜثبّین ،لنا هب ٍبىهبى ًٖو ها ثب لیجٔ هورجٜ
کوكین)۱۶(».
«یکٔ اى كیپلوبدُبٓ فبهعٔ گلذّ :وب اگو وُؿ ًٌبقِ 1۷:
ثقْاُیل كه ٕؾٌَٓ كافلٔ ثبى هطوػ ّْیل ،ثبیل ًقَذ كه ٕؾٌَٓ ثیيالوللٔ
هطوػ گوكیل ّ هب هلهد كاهین ىهیٌَٓ آى ها كواُن ٍبىین .هب ُوَ گًَْ اهکبًبد
هبلٔ ّ ًظبهٔ ثوآ هاٍ اًلافزي كّثبهٍٓ ّاؽل ًِٚذُب كه ٍطؼ هٌطوَ،
ؽبٙوین كه افزیبهربى ثگناهین رب کبه ها ّوّع کٌیل)۱۶(».
ّاٙؼ اٍذ کَ ّوب كه ُیچ عبٓ كًیب ،پْذ ُیچ هیيٓ ًؤرْاًیل ثٌْیٌیل،
هگو ایيکَ چیيٓ كه کیََ كاّزَ ثبّیل .ثوُویي اٍبً ثبیل گلذ :اكـبًَزبى کًٌْٔ
ثوآ ٍبکٌبى كؼلٔ فْك ًَ رٌِب کْْه فْثٔ ًیَذ ،کَ كاؽ كل ُن َُذ؛ هؼِنا
ُویي ٍوىهیي ،كه ربهیـ ْٛالًٔ هبهٍٓ کِي ُوْاهٍ ًوِ ثوعَزَ ّ رؼییي کٌٌلٍ
ایلبء کوكٍ اٍذ .كه آىعب رولىُبٓ ثيهگ ظِْه ّ اكْل کوكٍاًل .هیياى هٚبّد
كهثبهٍٓ ایي ٍوىهیي ًجبیل ّٙؼیذ كؼلٔ آى ثبّل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۶۷........................................................
ًول اٍذ کَ اٍکٌله کجیو ٌُگبهٔ کَ ایي ٍوىهیي ها كزؼ ًوْك ،اى اصو
فَزَگٔ ثو ٕقوٍ ٌٍگٔ رکیَ ىك ّ اُف کْیل ّ گلذ« :هضل ایيکَ كًیب ها
گوكزَام)۲۰(».
كهثبهٍٓ اُ ّویذ ّ ًوِ ربهیقٔ ایي ٍوىهیي اظِبهاد ىیبكٓ اى ٍْٓ
ثيهگبى ثَصجذ هٍیلٍ کَ كه ُلزبكهي کبؿن هَطْه اٍذٍِ ّ .ن آى كه رولى کِي
ثْوٓ ،اى آكزبة هّّيرو هٔثبّل .رولىُبٓ هلین كه ٍْاؽل هّكُبٓ ثيهگ
ّکل هٔگوكزَ .ایي ُوبى چیيٓ اٍذ کَ ایي ٍوىهیي كاّزَ ّ كاهك .رؼغجٔ ًلاهك
کَ ؽْىٍٓ پٌِبّه "هّكآهْ" ُوچْى هٌبٛن رؾذ هلووّ هّكُبٓ ثوىگ " ٌٍِل"،
" ًَگ"" ،یبًگ رََ"" ،كواد"ً" ،یل"" ،كًِپو"" ،هایي" ...یکٔ اى کبًْىُبٓ هِن
رولى ثبٍزبًٔ اٍذ .ثلیيروریتٍ ،وىهیي هب ثَكلیل ثوفْهكاهٓ اى هّكُبٓ
ثيهگ ،هّىگبهٓ هِل رولىُبٓ كهفْبى ثْكٍ اٍذ .هوكاى ّ ىًبى ثيهگ اى
ایيعب ثوفبٍزَ ّ ُوکلام ثًَْثَٓ فْك ،هْؼلكاه ػلن ّ ؽکوذ ّ هؼبهف ثْوٓ
كه پٌَِٓ گیزٔ ثْكٍاًل.
ق اًَبى هلاهاًَ ّ ،لجویي اى ػوكبى ّ ؽکوذ اى آهْىٍُبٓ ًوم ّ لطی ِ
«ىهكّذ ثلقٔ» گوكزَ رب ِفوكگوایٔ ؽکین ٌٍبیٔ ّ فوكٍکبهُٓبٓ اثي ٍیٌب كه
ؽکوذ ّ كلَلَ ّ ،عبهؼیذ ّ اًَبىكٍّزٔ هْلْٓ ...روبهب ً ُلایبٓ ثٔهبًٌلٓ اٍذ
کَ اًَبى ایي ٍوىهیي ثَُنًْع فْك كه پٌَِٓ گیزٔ ،ثَكهاىًبٓ ربهیـ ّ كوٌُگ
ثْوٓ پیِکِ ًوْكٍ اٍذ .ثَْٛهٓ کَ اهوّىٍ ًَ رٌِب ًبم ُویک اى آىُب
ىیٌذثقِ ٍوكهة ثَیبهٓ اى هْأٍََُبٓ ػلؤ ـ پژُّْٔ كه کْْهُبٓ
هقزلق عِبى اٍذ ،کَ ثوٍو رٖبؽت ًبم آىُب كػْٓ اٍذ؛ چٌبىکَ هْلْٓ
عاللاللّیي دمحم ثلقٔ ها روکُب اى فْك ،اىثکُب اى فْك ،ػوةُب اى فْك ّ
ایوأًُب اى فْك هٔپٌلاهًل( .ػبیلاد اٍؼبهٓ کْْه روکیَ اى ًبم هْلْٓ ،چیيٓ
اى ًلذ ػوثَزبى کنرو اٍذُ ).وچٌیي اثْػلٔ ٍیٌب ها اىثکُب هبل فْك ّ
ایوأًُب هبل فْك هٔكاًٌلُ .کنا ؽغذ اصٌٔػْو ؽکین ًبٕو فَوّ الؼلْٓ
الوٍْْٓ ،اثْهیؾبى ثیؤًّ ،اثًْٖو كبهاثٔ ،اهیو فَوّ ثلقٔ ،ػجلالوبكه ثیلل
ثلقٔ صناللُّلْٓ ...علیلا ً ربعیکُب ُن کَ ربىٍ ٍو اى رقن كهآّهكٍاًل ،اى كًلٍٓ
چپ ثوفْاٍزَ ّ ثب ػطْٔ کَ كاهًل ػٌوویت اكػب فْاٌُل کوك کَ «ُوَٓ آىُب
ربعیک ثْكٍاًل!»
ـ ّلٔ فْك اكـبىُب كه ایي ٍّ ٜؿبیت ى هیبًَاًل! ػغت هلزٔ! ػغت كّلزٔ!
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۷۰ .....................................................
كه ٛوف كیگوٍ ،وكاهاى ،كبرؾبى ّ اهپواْٛهأً اى ایي ٍوىهیي ثوفبٍزٌل
کَ ُویک كه كّهاى فْك ٍواٍو هٌطوَ ها ىیو کلک فْیِ كاّزٌل؛ اى
اهپواْٛهٓ کّْبًیبى گوكزَ رب ٍبهبًیبىٛ ،بُویبى ،ؿيًْیبى ...ؿْهیبى ّ
ٍلغْهیبى ّ ...هلیویذ ّ كهایذ ثوهکیبىُ ...وکلام ًوًَْٓ هضبل ىكًٔ اٍذ.
ثَیبك آّه هّىگبهٓ ها کَ ٍلطبى "ػالءاللّیي ؽَیي عِبًَْى" ٍوهَذ اى ثبكٍٓ
هلهد ّ پیوّىٓ ،ثب رکبى كاكى كٍذ كهُْاً ،ؼوٍ هٔکْیل ّ هعي هٔفْاًل:
چواؽ كّكٍٓ ػجبٍیبًن عِبى كاًل کَ ٍلطبى عِبًن
کَ ثبهٔ ثبك هلک عبّكاًن ػالءاللّیي ؽَیي اثي ؽَیٌن
یکٔ ثبّل ىهیي ّ آٍوبًن چْ ثو گلگًَْٓ كّلذ ًْیٌن
اعل ثبىیگو ًْک ٌٍبًن اهل هٖوعىى گوك ٍپبُن
ثَُوهلکٔ ِّٔ كیگوًْبًن)۲۱(... ُوَ ػبلن ثگیوم چْى ٍکٌله
«ٔظیؿيژؾِ» ؾق کحبة «قٔاثظ ویبوٗ ایكاٌ ٔ افغبَىحبٌ ؾق لكٌ ثیىحى»
يَٕٗیىؿ :
« ...ىهبًٔ کَ ػوام هْكن ّل رب ثب ایغبك وُؿ ًٌبقِ 22:
رـییوارٔ كه هاکذُبٓ «اٍکبك» هلهد ثوك آىُب ها ثیِرو ٍبىك ّ ِّوُبٓ
هقزلق ایواى اى عولَ رِواى پبیزقذ کْْه ها ُلف هواه كُل ،ایواى كه هْٙغ
آٍیتپنیو هواه گوكذ».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۷3........................................................
«ارؾبك ّْهّٓ ؽلاهل ثَكّ كلیل هٔرْاًَذ ػوام ها ثَایواى روعیؼ كُل:
یکٔ اًؾالل ؽية رْكٍ ثٍَّیلَٓ عوِْهٓ اٍالهٔ ّ كٍزگیوٓ هُجواى آىّ ،
كیگوٓ ؽوبیذ ایواى اى هغبُلیي اكـبى كه عٌگ ػلیَ اهرِ ٍوؿ كه اكـبًَزبى.
ایي عب ثْك کَ ایواى ًبچبه ّل ثب هًُّب كٍذ ثًَْػٔ هؼبهلَ ثيًل ّ ُویي
هؼبهلَ هْعت گوكیل رب عٌگ ػلیَ هًُّب كه هٌبٛن هوکيٓ اكـبًَزبى كوّکِ
کٌل« .اّلیْیَ هّآ» هؾون كوآًَْ كه هْهك ایي هؼبهلَٓ ایواى ّ ّْهّٓ
هًْٔیَل ... :كه اكـبًَزبى ثو فالفّٙ ،غ ؽبل كیگوٓ كاّذ ىیوا هطبثن ثب
هؼبهلَٓ کَ ثیي ّْهّٓ ّ ایواى ْٕهد گوكزَ ثْكّ ،یؼَُبٓ اكـبًَزبى اى
عٌگیلى ػلیَ هًُّب كٍذ هٔکْیلًل ّ كه هوبثل ارؾبك ّْهّٓ اى ؽوبیَ ًوْكى
ػوام اعزٌبة هّٔهىیل ،ثٌبثوایي كهایي کْْه ًْػٔ رؼبكل ثوهواه گوكیل».
«الجخ هجل اى چٌیي هؼبهلَٓ ّْهُّٓب اى ٍبل ( ۱۶۶۱م) )ُ ُ( ۱۳۵۶
ُوًْع ػولیبد ًظبهٔ كه هٌطوَٓ ُياهٍعبد ها هزْهق کوكٍ ثْكًل ّ عٌگ
كافلٔ ثوآ کٌزول هٌبٛن ،ثیِرو هیبى رٌظینُبٓ هؾلٔ اى ًْبٌليبٌآغبلٌؿ ».
«اى آىعب کَ ایواى ثَػلذ هْکالد ًبّٔ اى عٌگ ثب ػوام ،ثب هْکالد
كافلٔ فْك كٍذ ثَگویجبى گوكیل ،اكـبًَزبى اى کبًْى رْعَ هوبهبد ایيکْْه
ثَكّه هبًل ّ اى اُویذ اكزبك كه ًزیغَ هواعغ هقزلق ثَْٕهد علاگبًَ ثَػٌْاى
هواعغ ّ اهگبىُبٓ رٖوینگیوًلٍ كههْهك هَبیلهوثْٛجَاكـبًَزبى ٌّبفزَ ّلًل
کَ ػجبهد ثْكًل اى»:
خّللا هٌزظوٓ ٍقذ ّیلزَٓ ُبّؤ ثْك .ایْبى كه فبٛواد فْك كه آی ّ
فْٖٓ ایي هوؽلَ اى ؽیبد ٍیبٍٔ ُبّؤ هٔگْیل :هّىٓ آهبٓ ُبّؤ
هكٌَغبًٔ (کَ كه آىهْهغ هئیٌ پبهلوبى ثْك) ثَكیلًن آهل ّ گلذ كهثبهٍٓ آهبٓ
ُبّؤ كه رِواى ؽَبٍیذُبٓ ّعْك كاهك ،اگو ّوب اعبىٍ كُیل ایْبى ثوآ هلرٔ
ثَػٌْاى ٍلیو كه یکٔ اى کْْهُب اػيام ّْك رب ثَهوّه ىهبى ؽَبٍیذُب كه
هْهك ایْبى رقلیق یبثلّ ...لٔ هي (هٌزظوٓ) ثب ایي پیًِِبك هْاكوذ ًکوكم ّ
گلزن چَؽَبٍیذُبٓ كه هْهك ایْبى ّعْك كاهك؟!
خّللا هٌزظوٓ روبم اػزجبه فْك ها هّٓ ُبّؤ گناّذ ّ ثوٍو ًبهجوٍ هّ كه آی ّ
خّللا فویٌٔ
خّللا فویٌٔ ایَزبك .هطلت ىیو ثقْٔ اى ًبهَٓ ْٛالًٔ آی ّ هّٓ آی ّ
خّللا هٌزظوٓ اٍذ کَ اى اّ هٔفْاُل ُبّوی ها اى ككزو فْك افواط فطبة ثب آی ّ
کٌل رب هآهْهیي ؽکْهذ اّ ها اى ثیوّى كٍزگیو کٌٌل:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۷۹ .....................................................
« ...ایي فطو ثَیبه هِن اى ًبؽیَٓ اًزَبة آهبٓ وُؿًٌبقِ 23:
ٍیلهِلٓ ُبّؤ اٍذ ثَّوب .هي ًؤفْاُن ثگْین کَ ایْبى ؽویو ًخ هورکت
چیيُبٓ ّلًل ،ثلکَ هٔفْاُن ػوٗ کٌن ایْبى هزِن ثَعٌبیبد ثَیبه اى هجیل هزل
هجبّوٍ ،یب رَجیجبً ّ اهضبل آى هٔثبٌّل ّ .چٌیي ّقٖٔ ّلْ هجوٓ ثبّل اهرجبِٛ
هْعت ّکَزي هلاٍذ هوبم عٌبثؼبلٔ اٍذ کَ ثوُوَ ؽلظِ ّاعت هْأکل اٍذ.
آىچَ هَلن اٍذ ّ كه آى پبكْبهٓ كاهم هٍیلٍگٔ ثَّٙؼیذ ّ هْاهك ارِبم اّ
اٍذ .هٍیلٍگٔ ثَفبًَٓ ریؤ ّ اًجبّزي اٍلؾَ ،آى ُن ثب پْل هلذ ثَاٍن کوک
ثٍَبىهبىُبٓ ثَإطالػ آىاكٓثقِ .إْ ًال یک ُوچْ اػوبلٔ ثلّى كفبلذ
كّلذ عوم اٍذ ّ ایْبى ٕالؽیذ ایي اهو ها ّلْ ّاهؼبً ثوآ ایي ٍبىهبىُب
ثبّلً ،لاهك ّ كفبلذ كه ؽکْهذ اٍذ .عْاة ثَایي اهو هطؼٔ اٍذ ّ آىچَ اى
ّوب هٔفْاُن كه هرجَٓ اّل پیٌِْبك هَزوین ّوب ثَكفبلذ ّىاهد اٛالػبد ّ
هٍیلٍگٔ ثَایي اهو اٍذ ّ .اگو ثوآ ّوب هؾنّه كاهك ثَْٛهٓ کَ رکلیق
ّوػٔ اى ّوب ٍبه ٜاٍذٍ ،کْد اٍذ .ؽزٔ كه هؾبكل فْٖٕٔ ككبع اى یک
ُوچْ ّقٖٔ کَ فطو ثوآ ؽیضیذ ّوب اٍذ ّ اؽزوبل كَبك ّ فًْویيٓ
ثٔگٌبُبى اٍذٍ ،ن هبرل اٍذ .ثبیل روبم كؼبلیذُبٓ کَ ثَاٍن کوک ثٍَبىهبىُبٓ
ثَإطالػ آىاكٓثقِ اٍذ هطغ ّْك ّ روبم کَبًٔ کَ كه ایي اهْه كفبلذ
كاّزَاًل هؾبکوَ ًّْل ّ آىچَ هَلن اٍذ ّ هبیَٓ رؤٍق ،ؽَي ظي عٌبثؼبلٔ
ثَػوبل ّ اكؼبل ّ گلزَُب ّ ًّْزَُب اٍذ کَ ثَهغوك ّْٕلّ ،وب روریت اصو
هٔكُیل ّ كه هغوغ ػوْهٔ ٕؾجذ هٔکٌیل ّ ثَهٍْٓ هٚبئیَ ّ ؿیوٍ ٍلبهُ
هٔكُیل ّ .هي اى ّوب کَ كٍّذ ٕویؤ ٍبثن ّ ؽبل هي َُزیل ّ هْهك ػالهَٓ
هلذ ،روبٙب هٔکٌن کَ ثب اّقبٓ ٕبلؼ آٌّب ثَاهْه کْْه هْْهد ًوبییل ،پٌ
اى آى روریت اصو ثلُیل رب فلآ ًقْاٍزَ لطوَ ثَؽیضیذ ّوب کَ ثوگْذ ثَؽیضیذ
عوِْهٓ اٍذ ًقْهك .آىاكٓ ثٔهّیَٓ چٌل ٕل ًلو هٌبكن ثَكٍزْه ُیؤرٔ کَ ثب
ههذ هلت ّ ؽَي ظيّوب ّاهغ ّل ،آهبه اًلغبهُب ّ روّهُب ّ كىكُٓب ها ثبال
ثوكٍ اٍذ ـ روؽن ثو پلٌگ ریي كًلاى؛ ٍزنکبهٓ ثْك ثو گٍْلٌلاى .هي رؤکیل
هٔکٌن کَ ّوب كاهي فْك ها اى اهرجب ٛثب ٍیلهِلٓ پبک کٌیل کَ ایي هاٍ ثِزو اٍذ
ّ ا ّال ُیچ ػکٌالؼولٔ كه هٍیلٍگٔ ثَاهو اّ اى فْك ًْبى ًلُیل کَ هٍیلٍگٔ
ثَاهو عٌبیبد هْهك ارِبم ،ؽزؤ اٍذٍ .الهذ ّ رْكین عٌبثؼبلٔ ها فْاٍزبهم».
ّللا الوٍْْٓ القویٌٔ.
۱۲هِوهبٍ ۶۵هّػ ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۷۵........................................................
پبٍـ آهبٓ هٌزظوٓ ثَآهبی فویٌی ...« :هي روً اى وُؿًٌبقِ2۹:
ثیبى ؽویوذ ًلاهم ّ اىکبى الؾن ُهوا ًٍ ...یلهِلٓ ها اى ّهزٔ ثچَ ثْك ّ ثب هوؽْم
دمحم ُنثؾش ثْك ّ ثَكهً هکبٍت هي هٔآهل هٌّٔبفزن ،پلهُ اٍزبك هي ثْك ّ
ثواكهُ كاهبك هي اٍذ .هي روبم فْٖٕیبد اّ ها هٔكاًن .اّ هوكٓ اٍذ
هقلٔ اٍالم ّ اًوالة ّ ؽزٔ اى ّقٔ ؽٚورؼبلٔ (اهبم) ُن فُْاٍزؼلاك ّ
فُْكهک اٍذ ّ ُن فْة ٕؾجذ هٔکٌل ّ فْة هًْٔیَل ّ .كه ػول ،رلثیو ّ
هلیویذ ثَهوارت اى هییٌ ٍپبٍ ّ ّىیو اٛالػبد ثبُوَٓ کوبالد ّبى ثِزو
اٍذ ّ .كه رؼِل ّ روْٓ ُن اى آًبى کنرو ًیَذ .كو ٜثُي اَفلَِ ًیَذ ّ ؽبٙو
ًیَذ کْهکْهاًَ هِوٍٓ کَٔ ثبّل)۲۴(».
«هي ؽن ها هٔگْین ،اگوچَ رلـ ثبّل .هي روبم وُؿًٌبقِ 2۵:
فْٖٕیبد ٍیلهِلٓ ها هٌّٔبٍن .اّ هقلٔ اٍالم ّ اًوالة اٍذ .كوكٓ هزلیي
اٍذ .اى ثچَگٔ اّ ها هٌّٔبٍن .روْآ اّ اى آهبٓ هِّٓوٓ کنرو ًیَذ(۲۵(.
وُؿًٌبقِ 2۸« :اّ كه فبًَ ًَْزَ هْـْل هطبلؼَ ّ ًّْزي اٍذ ّ
كؼالً كه کْْه ُهل ّلٍ اٍذ ُوکبه فالكٔ ها اى هزل ّ اػالهیَ ّ اهضبل ایيُب ها
هعوب ً ثبلـیت ثَاّ ًَجذ هٔكٌُل ّ فطجبىُٓبٓ کْْه ُن ٍجت روْیذ ایي هجیل
ّبیؼَُب اٍذ ّ هزؤٍلبًَ هَئْلیي ،اى عولَ اٛالػبد ُن ّبیؼَ ها اٍبً هٚبّد
هواه هٔكٌُل ّ ایي فطجبىُٓب ّ رٖلیَ ؽَبةُبٓ ظبلوبًَ فْك ًیي یکٔ اى
هْکالد کْْه اٍذ)۲۶(».
ٍیلهِلی ُبّوی هّاث ٜفْك ثب ّیـ دمحم هٌزظوی ّ ثیذ هٌزظوی ها چٌیي
رْٕیق هیکٌل ّ كه هْهك ٍبثوَی فْك هیگْیل:
«آٌّبیٔ هي ثب ثواكه ِّیل اٍزبك دمحم هٌزظوٓ اى ثِبه ٍبل ُ ۴۲ويهبى ثب آؿبى
هجبهىاد اٍالهٔ هلذ هَلوبى ایواى ثب هژین پِلْٓ ثْك .كه آىىهبى كه ؽْىٍ
ػلویَ هن ،هب ُنكهً ّ ُنهجبؽضَ ثْكین ّ .هٔرْاى گلذ کلیَٓ كهًُبٓ آى
هّىُب کَ ػجبهد اى هٍبیل ّ هکبٍت ّ کلبیَ ّ هٌظْهَٓ ؽکوذ هوؽْم
ٍجيّاهٓ ثْك ،ثبُن هجبؽضَ هٔکوكین.
ایي عویبى کَ ثَرلهیظ ثب ثؾش ّ رغيیَ ّ رؾلیلهَبیل ٍیبٍٔ هّى ُوواٍ
هٔگْذُ ،وچٌبى اكاهَ یبكذ رب آفویي هّىُبٓ اهبهذ هْبهالیَ كه ایواى .یؼٌٔ
ٍبلُبٓ ۴۶ـ )۲۳(۵۰
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۷۸ .....................................................
«آهب ُبكٓ اى هي فیلٔ كاؿزو ثْك اّ هٔگلذ فویٌٔ وُؿًٌبقِ 2۵:
چٌل هّى كیگو فْاُل هوك ّ هَؤلَ ؽل فْاُل ّل)۲۶(».
ُبّؤ فْك ها ثوآ ّوکذ كه اًزقبثبد هیبٍذ عوِْهٓ ٍبل ۱۳۶۶آهبكٍ
هٔکوك .اى ًظو اّ هٍیلى ثَآى هوبم هلوّٗ ثْك ّ .كؼبلیذ اثو ّ ثبك ّ هَ ّ
فْهّیل كلک ها ثًَلغ فْك هٔكیل .ثب ایيکَ ٍیلهِلٓ ُبّؤ ًوًَْٓ ثبهىٓ اى
یک هعل ٍیبٍٔ كّهاى عٌگ ٍوك ثْك ّ کلوَٓ «ًَ» ها ثیِ اى ُوکالم كیگو
ثَکبه هٔگوكذ؛ كه ایي هوطغ ،ثًَؾْ ًبگِبًٔ ّ ؿیو هٌزظوٍ ،هعل كوٌُگٔ ّل.
ًبگِبى ٍینُبٓ فبهكاه ها اى كّه فْك ثوچیل ّ یک هّزَ کبهُبٓ كوٌُگٔ ّ
آهْىّٔ گَزوكٍ هّٓ كٍذ گوكذ .ایي كه ىهبًٔ ثْك کَ اى ثبكذ ؽبکویذ هاًلٍ
ّلٍ ثْك ،هؼِنا كه ظبُو ُوچٌبى فْك ها هوزله ًْبى هٔكاك .ثوآ هلرٔ چٌلیي
هوکيُ ،نىهبى كه ًوب ٛهقزلق ِّو هن كایو ًوْكٍ ّ گوٍّ کضیوٓ اى ٛالة
اكـبًَزبًٔ ها ثلّى ُیچ هیل ّ ّو ٛاٙبكٔ ،اى ٛوین رکویل كوم ٌّبٍبیٔ اّلیَ،
ّ اًغبم كّ ٍَ ًْثذ هٖبؽجَ ،هرجَثٌلٓ کوك ّ رؾذ آهْىُ گوكذ.
آى ٍقذگیوُٓب ّ ایي گْبكثبىُٓب إالً ثبُن ًؤفْاًل!
خّللا هٌزظوٓ ّ ٍیلهِلٓ ُبّؤ یک ّاؽل کزبثقبًَ ،رؾذ ُنىهبى كٍزگبٍ آی ّ
ػٌْاى «کزبثقبًَ ٍیبٍٔ ؽْىٍ ػلویَ هن» رؤٍیٌ کوكًل .کَ فیلٔ هٌظن ّ ؿٌٔ
ثْك .ثوًبهَٓ هٌظن هطبلؼبد ٍیَزوبریک ثوآ ٛالة ّ عْاًبى ایوأً ّ اكـبًٔ
كاّذ .ثؼلُب ُبّؤ كهثبهٍٓ اُلاف ایي کزبثقبًَ چٌیي اظِبه كاّذ:
حبثؽبَّٖویبوٗ» :
وُؿًٌبقِ2۶:«طالةلىٔک
«هب ثَهن ّ ؽْىٍ ػلویَ ثَػٌْاى یک پبیگبٍ إلٔ هلهد ًگبٍ هٔکوكین ّ
اى آىعب کَ ػطِ هلهد ّ اؽواى پبیگبٍ كه كهاى هلد ًٖتالؼیي هب ّلٍ ثْك رب
اكکبه فْك ها (کَ ثؼلا ً رْٙیؼ فْاُن كاك) كه ُوَ عب گَزوُ كاكٍ ّ یک ثبىّٓ
ًیوّهٌل هّؽبًٔ كه افزیبه كاّزَ ثبّین ّ ثب ُولکوٓ ّ ُوکبهٓ آهبیبى ...كه ٔٛ
علَبد هزؼلكٓ کَ كه ثبكذُبٓ گًَْگًْٔ رْکیل هّٔل ،هّٓ ُن هكزَ ثَایي
ًزبیظ هٍیلین کَ اّالً ثبیل ٍطؼ آهْىُ ٍیبٍٔ ها ثبال ثجوین کَ کزبثقبًَٓ ٍیبٍٔ
هزکلل آى ّل)۲۶(».
هي ُن ػ ْٚآى کزبثقبًَ ثْكم .هب اعبىٍ ًلاّزین کزبة كلقْاٍ فْك ها اى فيیٌَ
كهفْاٍذ کٌین .هطبثن ثبٍطؼ ّ هرجَٓ کَ كه هٖبؽجَُبٓ اّلیَ ثَكٍذ آّهكٍ
ثْكین ،کزبةُبٓ هؼیٌٔ كه ًظو گوكزَ ّلٍ ثْك کَ ثَروریت ُوواٍ ثب چٌل ثوگ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۷۵........................................................
کبؿن ٍلیل هوِْه ثَهِو کزبثقبًَ كه افزیبه هب هواه كاكٍ هّٔل .هب ثبیل ظوف
هّىُبٓ هؼیي آى ها هٔفْاًلین ّ چکیلٍٓ هطبلت ها ُوواٍ ثب ًظواد فْك كه آى
کبؿن ًّْزَ ّ رْأم ثبکزبة رؾْیل هٔكاكین ،رب کزبة كیگو ثگیوین.
اّلیي کزبثٔ کَ ًٖیت هي ّل «ثُؾواى» ًّْزَٓ «ُبهلزْى عوكى»
آهویکبیٔ ثْك کَ كه هْْٙع كیپلوبدُبٓ ثَگوّگبى گوكزَ ّلٍٓ آهویکبیٔ كه
رِواىً ،گبّزَ ّلٍ ثْك.
کزبثقبًَٓ هب كه عٌت هطبلؼَٓ کزبة ،علَبرٔ ُن كاّذ .گبٍ فْك ٍیلهِلٓ
ُبّؤ هٔآهل ثوآ هب ٍقٌوأً هٔکوك .ثب رْویلبد ّبُبًَ ّ اٍکْهد کبهل
ّاهك هّٔل .اّ رؾلیلگو هِبهٓ ثْك ،هقيى ػظیؤ اى هؼلْهبد ثْك ،اؽبَٓٛ
کبهل ًَجذ ثَهَبیل ٍیبٍٔ كاّذ ،فیلٔ كهین ثؾش هٔکوك .هّاى ّ ٍؾوآهیي
ٍقي هٔگلذ.
ثًَظو
هٔهٍیل ٛجیؼذ
ایي رْاًبیٔ ها
كه افزیبه اّ
هواه كاكٍ ثْك
ثَآٍبًٔ کَ
ثزْاًل عٌجَٓ
فْي ّقٖیذ
فْك ها پٌِبى
کٌل .هي ُوّهذ پبٓ ٕؾجذ اّ هًَْٔزن ،ثَعبٓ کَ هّٓ ٍقٌبى اّ رووکي کٌن،
ثیِرو ّقٖیذ هؼوبیٔ ّ اُلاف اّ مٌُن ها هْـْل هٔکوك.
هي اى اّل ثَْٛه هجِن هٔكاًَزن اّ کٌ كیگوٓ اٍذ .كٍّذ كاهم یبكآّهٓ
کٌن :پلیلٍٓ ٍیلهِلٓ ُبّؤ كه مُي هي اى ُوبى اّاى عْأً هلِْم ثيهگ ثْك.
هي كه ٍبل ۱۳۵۶عویبى هؾبکوَٓ اّ ّ ُووىهبًِ رٍْ ٜهژین ٍلطٌزٔ ها
كه هطجْػبد فْاًلٍ ثْكم .رْٖه کٌیل هْْٙع آىچٌبى ثيهگ ثْك کَ چٌلهّىٓ
ػٌبّیي اّل هّىًبهَُبٓ ایواى ،ثَّیژٍ کیِبى ّ اٛالػبد ها ثَفْك افزٖبٓ
كاكٍ ثْك .آى هّىًبهَُب آىُب ها «هبهکَیَذُبٓ اٍالهٔ» هٔفْاًلًل.
ػکٌُبٓ اى ُبّؤ ّ ُووىهبًِ كه علَبد كاكگبٍ ،كه ٕلؾبد اّل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۹۷۶ .....................................................
هّىًبهَُب چبپ ّلٍ ثْك ،ػکٌ فْك ُبّؤ كه هطغ ثيهگ چبپ ّلٍ ّ هُجو
گوٍّ «هبهکَیَذُبٓ اٍالهٔ» هؼوكٔ ّلٍ ثْك؛ ّلٔ ٛوكلاهاى ُبّؤ اّ ها
هُجو گوٍّ هٍْْم ثَ«ُلكُٔب» هؼوكٔ هٔکوكًل کَ گْیب اى اًوالة الغيایو ّ
ٍپٌ لیجٔ الگْ هٔگوكزٌل.
پٌ اى هؾکْهیذ ُبّؤ ثٍََ ثبه اػلامً ،بهَُبٓ اّ ها کَ اى ىًلاى ػبكلآثبك
ّیواى فطبة ثَ«کْهد ّاللُبین» كثیوکل ّهذ ٍبىهبى هلل هزؾل ،کویَیْى
ؽوْم ثْو ّ ،كیگو هْأٍَبد ّ ٍبىهبىُبٓ ثیي الوللٔ رؾویو ّلٍ ّ ثَْٕهد
کزبة كهآهلٍ ثْك ،فْاًلٍ ثْكم.
اكيّى ثوایيُب هي كه ٍبلُبٓ ۱۳۵۶ـ ۱۳۵۳هویت ثَثیَذ ؽلوَ کَذ
ٍقٌوأً ُبّؤ ها گُْكاكٍ ثْمُ .وَگٔ كه ٍبلُبٓ هجل اى ىًلاى ایواك ّلٍ
ثْك ّ رٍُْْ ٜاكاهاًِ كه ٍطؼ ٍّیغ رْىیغ هّٔل .رؼلاك ۵ـ ۴کبٍذ كه
هْْٙع ػبّْها ثْك كه هطلغ ُوٍقٌوأً هٔگلذ« :ثًَبم فلآ فْى»« ،ثًَبم
فلآ ّوْیو»« ،ثًَبم فلآ آرِ ّ گلْلَ»« ،ثًَبم فلآ فْن»« ،ثًَبم فلآ
ٕبػوَ»« ،ثًَبم فلآ آرِكْبىُب ّ رْكبىُب» ّ ...علْ هٔهكذ.
هْْٙع فیلٔ فیبلاًگیي ّ ههبًزیک هّْٔك :كه ٍبل ًَْ ۱۳۶۲زي پبٓ
ٕؾجذ کَٔ کَ ِّ ٍبل پیِ ثٍََ ثبه اػلام ّ چٌل ٕل ٍبل ىًلاى هؾکْم ّلٍ
ثْك ،اکٌْى كکو ّوبهٍ ۲ایواى اٍذ .اگو اّٙبع ثوٛجن هووه پیِ هٔهكذ،
ثَىّكٓ ّوبهٍ ۱هّٔل .ظبُو اهْه روبهب ً ؽکبیذ اى رؾون ُویي اهو كاّذ؛ ا ّهب
كلک كه پْذ پوكٍ اًلیَْٓ كیگو كاّذُ« :بّؤ اعبىٍ كاّذ كو ٜچِبه ٍبلٔ
كیگو ًلٌ ثکْل ».كه ربهیـ ۰۶ـ ۰۳ـ ۱۳۶۶ثَعْفَٓ اػلام ٍپوكٍ ّل.
كه علَبرٔ کَ ُبّؤ ٍقي هٔگلذٙ ،وي اًلیْیلى كهثبهٍٓ ّقٖیذ اّ،
ایي ٍئاالد (ثٔپبٍـ) ثَمٌُن ُغْم آّهكٍ ّ كم ثَكم ثوعَزَ ّ ثوعَزَرو هّٔل
کَّ« :قٖٔ ثب چٌیي اكهاک ػبلٔ ،چگًَْ ٍواؽ ًیوُّبٓ هٔهّك ،کَ فْة
هٔكاًل کبهآیٔ ّ اهىُ ٍیبٍٔ ًلاهًل؟» ثلرو اى آى« :چوا آىُب ها اؿْٓ
ثَعِل هٔکٌل؟»
آیب اّ ،ثَآىچَ هٔگْیل ّ ،آىچَ هٔکٌل ثبّه كاهك؟ ـ
آیب اّ ،اّزجبٍ کوكٍ اٍذ؟ ـ
چگًَْ هٔرْاى اّ ها اى ایي اّزجبٍ كبؽِ ًغبد كاك؟ ـ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۹۷۷........................................................
(كهػوَُٕبٓ ٍیبٍذ هْاهك ىیبكٓ پیِ هٔآیل کَ اثزلاء ّوب كه اصو
ٍبكٍلْؽٔ ّ كلپبکٔ فْك؛ فیبل هٔکٌیل ّویک ّوب اّزجبٍ کوكٍ اٍذ ّ هٖلٓ
ًلاهك؛ ثَهوّه صبثذ هّْٔك کَ ٛوف رؼول كاهك ّ هّٓ هْاٙغ فْك فیلٔ ُن
ُهٖو اٍذُ .وبى هْاٙؼٔ کَ ثَپٌلاّذ ّوب اّزجبٍ اٍذ ،ا ّهب ّویک ّوب چیيٓ
كیگوٓ ها كًجبل هٔکٌل!)
= ...ایي ٍئاالد ُوچٌبى مُي هوا آىاه هیكاك ،رب ایيکَ یک هّى یکٔ اى
ُووىهبى ُبّؤّ ،قٔ هّؽبًٔ ثًَبم «هؾوْكٓ» کَ گْیب ٍبلُب كه لجٌبى
ثٍَوثوكٍ ثْك ّ كه آى هْهغ كه ًیوّٓ ُْایٔ کْْهُ اّزـبل كاّذ ،ثوآ هب
ٍقٌوأً کوك .اّ ٙوي ٍقٌبًِ هطبلجٔ ثَایي هٚوْى گلذ:
«كه اّایل پیوّىٓ اًوالة ،هب ّهزٔ هٔفْاٍزین وُؿًٌبقِ 2۷:
(كالى ًیوّٓ ّجَِ ًظبهٔ ها) رْکیل ثلُین ،كالى هُجو كلَطیٌٔ ثَهب گلذٍ :ؼٔ
کٌیل كگنرویي (ػیي رؼجیو هؾوْكٓ) اّقبٓ ها ثَفلهذ ثگیویل ،کَبًٔ کَ كه
هوبثل كٍزْهاد ّوب چْى ّ چوا ًکٌٌل ّ ثب ّوب هجبؽضبد هّّيكکواًَ هاٍ
ًیبًلاىًل؛»
ـ «ىیوا هیلاى عٌگ عبٓ هّّيكکوثبىٓ ًیَذ».
حبثؽبَّٖویبوٗ
ػبلجثک
وُؿًٌبقِ3۰« :چوا کزبثقبًَٓ هوثْ ٛثَهي کَ ؽلّك ُياه
ػ ّ ْٚهطبلؼَ کٌٌلٍ كاّذ ّ هاكیْ هٌبكویي ػلیَ اّ رجلیؾ هٔکوك ،هِو ّ هْم ّلٍ
ّ الٔ اآلى ُن ثَزَ اٍذ)۳۰(».
هغوْع ّْاُل ًْبى هٔكاك کَ ُبّؤ ػالهوٌل ثَکبه هلیل ّ هْأصو ّ كهاى هلد
كه اكـبًَزبى ًجْك .رغوثیبد ربهیـ هؼبٕو كه ُوَ عب صبثذ هٔکٌل کَ ُو هلهد
فبهعٔ ّ ؽزٔ اٍزؼوبهُٓ ،وگبٍ هٖل ؽْٚه كهاى هلد كه یک ٍوىهیي ها
كاّزَ ثبّل ،الهؾبلَ هّٓ هـيُب ّ ًقجَگبى آى ٍوىهیي ٍوهبیَگناهٓ هٔکٌل؛
لکي ،آىکَ فْاُبى ثبعگیوٓ ،ثيى ثِبكهٓ ّ اهزیبىٛلجٔ كه یک هوطغ فبٓ
ىهبًٔ اٍذ ،هّٓ لْهپيُب ،آّْةٛلجبى ّ ػٌبٕو كکوبریک رکیَ هًٔوبیٌل؛
ًوًَْٓ ُبّؤ اى هْهك كّم ثْك.
ُبّؤ ایي ثبه ثَٛوى هؾٍَْٔ هٌزول ّلٍ ثْك ،هٔرْاى گلذ :كه ایي هوؽلَ
ًبم اكـبًَزبى ها یکٔ اى هیلاىُبٓ پِلْ ىكى كه كافل ایواى هٔكاًَذ .كه
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰۰ .....................................................
ٍقٌوأًُبٓ فْك هْٙغگیوٓ هٍبًَُبٓ کْْهُ كه فْٖٓ هَبیل
اكـبًَزبى ،ثَّیژٍ ًؾٍْٓ ثوفْهك ثب هِبعویي ها ًول هٔکوك ّ هٔگلذ :ایي
هٍبًَُب ػظوذ ّ اُویذ یک عِبك ّ یک هوبّهذ ثيهگ اى ًبؽیَٓ یک هلذ
ثيهگ ها كهک کوكٍ ًؤرْاًٌل؛ كه ػْٗ ،چْن ّبى ثَیک ًبى ٌٍگک كه كٍذ
یک كوىًل هِبعو اكـبًٔ هٔاكزل؛ ایي كه ّؤى اًوالة ّ ػظوذ هلذ ایواى ًیي
ًیَذ...
ایي یک ّاهؼیذ اٍذ کَ هَؤلَٓ اكـبًَزبى ّ هِبعویي اكـبًٔ (كه ؽل فْك)
ثَؽیش یک هیيكبکزْه كه هؼبكالد ٍیبٍٔ كافل ایواى هطوػ ثْكٍ ّ اٍذ.
چٌبىکَ ُوگبٍ هبكیَ رٌگ آیل ،هَٖٓ اكـبىُب هّاىرویي هٖوع ّ کْربٍرویي
كیْاه هّْٔك .ثَّیژٍ كه هوبم كواكکٌٔ هْکالد ّ رْعیَ ًبهٍبیُٔبٌُ ،گبم
اًزقبثبدُبٓ هِن هبًٌل ّْهآ ِّوً ،وبیٌلٍگٔ پبهلوبى ّ هیبٍذ عوِْهٓ فْك
ها ًْبى هٔكُل .کبًلیلاُب ثَّْٙػ كه ایي هْهك اظِبه ًظو هٔکٌٌل.
اى ّعَ كیگو ،كه آى ىهبى هْْٙع اكـبًَزبى ثوآ ُوًِبك ّ ّقٖٔ ،اُ ّویذ
هبلٔ ُن كاّذ ،کویَبهیبٓ ػبلٔ ٍبىهبى هلل هزؾل كه اهْه آّاهٍگبى ّ ثوفٔ
كیگو هئٍَبد ثیيالوللٔ ،کوبثیِ کوکُبٓ ثَرؼلاك كّ رب ٍَ هیلیْى ًلو هِبعو
اكـبًٔ كه ایواى افزٖبٓ هٔكاك کَ ثقِ ػولٍٓ هقبهط ككبرو گوٍُّب اى ایي
هاٍ رؤهیي هّٔلّ .بیل هِن ثْك کَ آى کوکُب رٍْ ٜچَ کَبًٔ رْىیغ ّْك ،چْى
كاهآ آصبه ّٙؼئ كْمالؼبكٍ ًیي ثْك .هب هٔكیلین کَ گوٍُّب ثوآ ثَكٍذ آّهكى
یک ثْعٔ ثوًظ کٌَِ ّ آؿْزَ ثب کوم ّ ؽْوٍ ،چَ هٔکوكًل.
ًّٖویت
ؾَٔی
چوا هوكم ایواى كه ثواثو ُوَبیَگبى فْك ػولٍ ای ثبه آهلٍ اًل؟
ثیگبًَگی ًگو کَ هي ّ یبه چْى كّ چْن
ُوَبیَاین ّ فبًَی ُن ها ًلیلٍاین
«ؽبكع»
كه پبیبى ایي ثقِ هٔفْاُن یبكآّهٓ ًوبین کَ پلیلٍٓ «اكـبًٔ» كه ایواى
هلِْم ًبٌّبفزَ ًیَذ؛ كّ هلذ ّ كّ کْْه ُوغْاه كاهآ ربهیـ ّ كوٌُگ
هْزوک ،كیي ّ هنُت هْزوک ّ هٌبكغ هْزوک هٔثبٌّل .هوى هیبى كّ کْْه
ایواى ّ اكـبًَزبى كه هوى افیو (ثَرٌبّة) ػالهذ (پلو) گناهٓ ّلٍ اٍذ .گْ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۰1........................................................
ایيکَ كه یک یب چٌل ًوطَ رب ٌُْى ًِبیٔ ًْلٍ اٍذ؛ ُوَ هٔكاًٌل کَ رب ؽلّك كّ ّ
ًین هوى هجل اى ایي ٍوىهیيُبٓ کَ هلووّ اكـبًَزبى ّ ایواى کًٌْٔ ها رْکیل
هٔكٌُل {ثَاٙبكَٓ هَوذُبٓ ٍّیؼٔ اى آٍیبٓ هیبًَ} كاهآ هوکيیذ ّاؽل
ثْكًل .آى هوکيیذ گبٍ كه ؿئً ،گبٍ كه ثلـ ،ىهبًٔ كه فْاهىم ،یب كه ُواد،
گبٍ كه هوّ ،ىهبًٔ كه إطقو ،یب كه إلِبى ّ ؽزٔ ثـلاك ّ ّبم ثْكٍ اٍذ.
َکحّٖ ثىیبقيٓىایٍکّ: ثواثو ثب ىهيهَُبٓ کَ ایي
هّىُب كه هٍبًَُبٓ عوؼٔ ایواى عویبى كاهك ،ایي کْْه افیوا ً هٖل کوكٍ اٍذ
ربهیـ ٍالٛیي ّ ّبُبى ها اى کزت آهْىّٔ فْك ؽنف ًوبیل ،ایي یک اهلاهٔ
ٌٍغیلٍ اٍذ؛ ٛواؽبى ایي ریْهٓ فیلٔ كهٍذ هزْعَ ّلٍاًل کَ ٍلَلَ ٍالٛیٌٔ
کَ كه ربهیـ ایواى ثَصجذ هٍیلٍ ُوبى ٍبٍبًٕٔ ،لبهٍٓ ،بهبًٔ ،ؿيًْٓ،
ؿْهٍٓ ،لغْهٔ ،ریوْهٓ ،فْاهىهْبُٔ ،هـْلَُٔ ...زٌل کَ فبٍزگبُبٓ ُیچ
یک اى آىُب كه چْکبد عـواكیبٓ کًٌْٔ ایواى ًیَذ ّ ربهیـ ایواى ًؤرْاًل
اكػب کٌل کَ كالى ٍلطبى ّ كالى ّبٍ ّ اهیو ،ثچَٓ رِواى ،یب یيك ّ إلِبى ّ
کوهبى ثْكٍاًل .ثٌبثوایي رْٕیق اى آىُب ًَ رٌِب ًؤرْاًل اكزقبهٓ ثوآ ایي
کْْه ثبّل؛ کَ اؽَبً ػکٌ ًیي ثَكٍذ هٔكُل .كه ربهیـ چبهچْة ایواى
کًٌْٔ كّ ٍلَلَ فْكًوبیٔ هٔکٌٌل :یک ،اهثبة ُّْ ّ رقذ عوْیل (کَ ُوكّ
یکٔ َُزٌل) كٍّ ،لَلَٓ ٕلْیَ؛ کَ ُوبىُب ًیي اى هبّهای هلوبى آهلٍ اًل ّ كه
ًبؽیذ ایواى کًٌْی ؽکْهذ ثَپب کوكًل كه ٍّ ٜایي كّ ٍلَلَ ،ثویلٍگٔ ثَیبه
ْٛالًٔ (ٍ ۲۰۰۰بلَ) ّعْك كاهك< ...کلام ّبٌُْبُی كُّياه ّ پبًٖل ٍبلَ؟!>
ثبى ُن ثؼل اى ٕلْیًَ ،بكه ّبٍ اكْبه ًیي اى هلووّ ایواى کًٌْی ًیَذً ،بكه
ّبٍ هزْلل اثیْهك اٍذ کَ اکٌْى ثقْی اى هلووّ اىثکَزبى اٍذ .اّٙبع كه اثؼبك
كوٌُگٔ ًیي ػیي چیي اٍذ .اکضویذ هویت ثَارلبم ّقٖیذُبی ربهیقی کَ
ایواًیبى اى فْك هّٔوبهًل ،فبهط اى هلوّ ایواى کًٌْی ثْكٍ اًل ...هضال هْلْی
ثلقی ،كبهاثی عْىعبًیً ،بٕو فَوّ ثلقی هجبكیبًی ،اثْػلی ٍیٌب ثلقی ،هّكکی
ٍووهٌلی ،عبهی ُوّی ،اثْهَلن اًجبهی فواٍبًی هوّىی...
ّ ُکنا ّبٌُبهَی كوكٍّیٌٍ ،ل ُْیذ ایواًی کَ كه ؿيًَ ٍوایِ ّل!
اى ایي هٌظو ،ایواًیبى ًْاكٍگبى اكـبًبىاًل .ایي ُیچ رؼبهف ّ پوكٍپّْٔ
ًؤفْاُل ،اى هلین ّ علیل اى ىهكّذ ثلقٔ ؽَبة کي رب ػالهَ ٛجبٛجبیٔ ّ
هور ٔٚهطِوٓ ...اگو ایيُب ها اى ایواى کًٌْٔ ثگیوین چَ هٔهبًل؟
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰2 .....................................................
= ثلوهبییل ،كو ٜؽبكع ّ ٍؼلٓ هٔهبًٌل!
ربهیـ هٌطوَ ثَیبه هّّي اٍذ :یک ٍو كٖل هِن ربهیـ اى آىعب ّوّع
هّْٔك کَ كه اّایل هوى یبىكٍُن ُغوٓ ؽکْهذ ٕلْٓ ایواى «گوگیيفبى
اههٌٔ گوعٔ» ها هيؽیش ؽبکن هٌلُبه هٌْٖة ًوْك .اّ رؼلاك ُ ۲۴ياه ٍوثبى
هَلؼ ّ ُوَ اى ًْاؽٔ كبهً ّ إلِبى كه افزیبه كاّذ« .گوگیي فبى» هبًٌل
اّـبلگو كبرؼ ،ظلن ّ اعؾبف ها ثواُبلٔ ثْهٔ رْلیل ًوْك ّ هبلیبد هٚبػق
ّٙغ کوك .اكـبىُب ُیؤرٔ ثَإلِبى كوٍزبكًل ّ اى ٕلُْٓب روبٙبٓ رجلیل اّ ها
ًوْكًل؛ روبم روبٙبُب كه عِذ ػيل ّ رجلیل گوگیيفبى ثٔاصو هبًل.
ٛجن هٚوْى گلزَُبٓ عْاُو لؼل ًِوّ كه کزبة «ًگبُٔ ثَربهیـ عِبى»
كه آى ىهبى ثیي كّ هلهد ایواى ٕلْٓ ّ ٌُل ههبثذ كْوكٍ ثو ٍو اِػوبل ًلْم ثو
"هٌلُبه" یب ثَرؼجیو ٌُلُّب "گبًلُبها" ّعْك كاّذٌُ .لٍّزبى ایي ِّو ها
هٌزِٔالیَ هوى ّوبلؿوثٔ فْك ثب ایواى هٔكاًَذ ّ اكػبٓ هبلکیذ آى ها
كاّذً ،لٌ ُویي اكػب ها ایواى ٕلْٓ كاّذ؛ ا ّهب هٌلُبه كه ػول ًوِ ؽبیل ّ
پّْبل ها ثیي كّ هلهد ٌُل ّ ایواى ایلب هًٔوْك ...ثَگلزَٓ ؿجبه:
«گوگیيفبى ثوآ فبهُْ کوكى اهلاهبد هوكم، وُؿ ًٌبقِ 31:
هیوّیٌ فبى ثي ّبٍ ػبلن ُْرکٔ پیْوّ هجبیل ؿلغبیٔ ها اى ِّو هٌلُبه ثَكهثبه
إلِبى رجؼیل ًوْك ،هیوّیٌ ثؼل اى كهذ كه روریت اكاهٍٓ إلِبى ّ ّقٖیذ
اّلیبء اهْه ،اى آىعب ثَهکَٓ هکوهَ ٍلو ّ ،كه ػْكد ثَإلِبى ؽَیي ّبٍ
ٕلْٓ ها ها ٔٙثَهواعؼذ فْك كه هٌلُبه ًوْك ّ ُویيکَ كه ٍبل ّ ۱۱۲۰اهك
آىعب ّل ٍبیو ٍواى هلٔ ها كّه فْك عوغ ّ كه ّجٔ گوگیي ها ثب ُوواُبى اّ
هزل ّ اٍزوالل ؽکْهذ فْیِ ها كه هٌلُبه اػالى ًوْك .كّلذ كبهً فَوّ ًبهٔ
ها ثب یک اهكّٓ ثیَذ ُياهٓ ثَهٌلُبه ٍْم ًوْك؛ ا ّهب هیوّیٌ اّ ها ثب
اهكّیِ كه ٍبل ً ۱۱۲۳بثْك ّ هزؼبهجب ً هْآ روْیَٓ كبهً ها کَ ثَهیبكد هٍزن
ًبم ثَهٌلُبه ٍْم كاكٍ ثْك اى ثیي ثوك».
«اى ایي ثؼل هیوّیٌ كوهبًوّآ هَزول ّالیذ هٌلُبه ثْكٍ ّ كو ٜثَػٌْاى
هییٌ هلٔ هٌطوَ فْكُ ها اكاهٍ هٔکوكّ .لٔ هیوّیٌ ثؼل اى ُْذ ٍبل
ؽکْهذ کَ ٌُْى ثَرْؽیل اكاهٓ کل هولکذ هْكن ًْلٍ ثْك ،كْد ّ ثواكهُ هیو
ػجلّللا فْاٍذ ثب كّلذ ٕلْٓ اى هاٍ هلبُوَ ّ ّ ػجلّللا عبًْیي اّ گوكیل هیو
ّ
هٖبلؾَ كافل ّْكّ ،لٔ ُویيکَ هوكم اى ًوَْٓ اّ كاًَزٌل ،چْى ثٔاًلاىٍ ثو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۰3........................................................
ٙل كّلذ كبهً ثْكًلً ،پنیوكزٌل ّ هیو هؾوْك عْاى پَو هیوّیٌ ها ثَپبكّبُٔ
ػجلّللا ها ثَكٍذ اّ اى ثیي ثوكاّزٌل».
ّ هجْلُ ّ ،ن هیو
«هیو هؾوْك عْاى ًوَْٓ پله پیو ّ ًبهلاه فْكُ ها كه هؾل رطجین گناّذ
ثَایي هؼٌٔ کَ پلهُ هْآ كّوي ها اى ّالیذ هٌلُبه ٛوك ّ ،كوٕذ رؤٍیٌ
یک كّلذ هؾلٔ آىاك ها كه ّالیذ ُواد ثَكٍذ ٍواى اثلالٔ اكـبًَزبى كاكٍ،
ىهیٌَٓ كؼبلیذ ٍیبٍٔ ها ثو فالف كّوي ثوآ ٍوکوكٍگبى هؾلٔ ٍیَزبى رِیَ
ًوْك؛ ا ّهب فْكُ کبهٓ ها کَ هٔفْاٍذ ،اًغبم ًبكاكٍ اى كًیب گنّزَ ثْك ،ایٌک
هؾوْك كًجبلَٓ کبه پله ها گوكزَ ثؼل اى رِیَٓ یک اهكّٓ هْٓ كه ٍبل ۱۱۳۳
ثَّالیذ کوهبى ٍواىیو ّ ،ثؼل اى هواهكاك ٕلؼ ثب لطلؼلٔ ؽبکن کوهبى ثَهٌلُبه
هواعؼذ ًوْك ،هؾوْك كه ٍبل ۱۱۳۵هکوها ً ثَثن ّ کوهبى هیقزَ آى ّالیذ ها
ثْٖهد هطغ اّـبل ّ اى هاٍ یيك ثَاٍزوبهذ إلِبى پبیزقذ کْْه ایواى هبهُ
کوك .كّلذ كبهً كه هؾل گلٌبثبك ثَهلاكؼَٓ ًظبهٔ پوكافزَّ ،لٔ اهكّٓ كبهً
اى هْآ اكـبًٔ ُيیوذ یبكزَ كه كافل پبیزقذ رؾٖي ّ هلؼَثٌلٓ افزیبه کوكًل،
ّبٍ هؾوْك ثَپبكّبٍ ٕلْٓ پیًِِبك کوك اگو كّلذ كبهً اٍزوالل كّلذ اكـبًٔ
ها كه ّالیبد هزٖوكَ ٍبثوَٓ ایواى چْى ّالیذ فواٍبى ،کوهبى ّ هٌلُبه
ثَهٍویذ ثٌْبٍل ّ ُن ٍبالًَ ثبط ّ فواعٔ ثَكهثبه هٌلُبه ثپوكاىك ّ ،كؼال
كفزوٓ اى فبًلاى ّبُٔ كبهً ثَىًٔ پبكّبٍ اكـبى ثلُل ،الجزَ كّلذ ٕلْٓ ّ
کْْه كبهً هؾلْظ فْاُل هبًلّ .لٔ كّلذ كبهً اى هجْل ایي پیًِِبك ٍوثبى ىك
ّ ّبٍ هؾوْك هغجْه ّل ثب ىّه آىُب ها ثَرَلین ّاكاهك .ایي اٍذ کَ ثؼل اى
هؾبٕوٍٓ ّلیلٓ پبیزقذ إلِبى رَلین ّ ؽَیي پبكّبٍ ٕلْٓ ثَكٍذ فْك ربط
ایواى ها رولین ًوْك)۳۱(».
ٌٍكضيٗؾْؿ:
«غجبق»ؾقشبٖؾیگكيبشكاقاچُی
«هْْى اكـبًٔ كه إلِبى ٍؼٔ كه ثَزي وُؿ ًٌبقِ 32:
هاٍُبٓ فوّط اى ِّو ّ كفْل آمّهَ كه ِّو ًوْك ،پٌ ثَرلهیظ هؾطٔ آمّهَ كه
ِّو ّلد هًٔوْك ّ ُوهله هلد هؾبٕوٍ ثَْٛل هٔکْیل هوكم ِّو ًباهیلرو
هٔگوكیلًل .ثبالفوٍ كه ٍبل ۱۳۲۲ثؼل اى ُْذ هبٍ هؾبٕوٍّ ،بٍ ؽَیي ٕلْٓ
ثوآ رَلین ؽبٙو ّل ّ ّقٖب ً ثب ثيهگبى كهثبه كه هواهگبٍ ّبٍ هؾوْك هٍیل.
ّبٍ هؾوْك كه ّهّك ایي پبكّبٍ ثَاٍزوجبل ّ اؽزوام ثوفبٍذ ّ ثب اّ كه یک هٌَل
ًَْذّ .بٍ فوك ٍبل اكـبًٔ (ٍ ۲۵بلَ) ثب پبكّبٍ ٍبلقْهكٍٓ کَ ٍ ۳۰بل ٍلطٌذ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰۹ .....................................................
کوكٍ ثْك ؽیي هکبلوَ «پله» فطبة کوك ّ ثب اكة گلذّ :ؤى ّ ّْکذ ّ عبٍ ّ
عالل كًیب ایي چٌیي ثّٔكب اٍذ .فلاًّل ثَُوکَٔ کَ فْاُل كُل ّ اى کَٔ کَ
فْاُل ٍزبًل .هي ّوب ها رَلٔ هٔكُن کَ ثلّى هٖلؾذ ّوب کبهٓ ًقْاُن کوك.
ّبٍ ؽَیي كه عْاة ربط ّبُٔ ایواى ها ثَكٍذ فْك كه ٍو ّبٍ هؾوْك گناّذ ّ
رجویک گلذّ .بٍ هؾوْك هّىٓ كیگو پبیزقذ إلِبى ها ثب فياییي اٍلؾَ ّ
هَکْک رَلین گوكذ ّ هٌيل ّ هؼبّٔ ثوآ ّبٍ ّ فبًلاى ّبُٔ ایواى هؼیي
کوك .ثلیي ْٕهد ّبٍ هؾوْك ثوآ رؤهیي ٍلطَٓ فْك كه ایواى ،اكـبًَزبى ها
روک گلذ ّ إلِبى ها پبیزقذ هواه كاك ّ هیوؽَیي ثواكه ّبٍ هؾوْك کَ ُوَلو
ّبٍ ثْك اى ایواى ثَهٌلُبه ػْكد كاكٍ ّل رب ؽکْهذ ها كه كٍذ گیوك .هیوؽَیي
ُن كه هٌلُبه كه کوبل آهاهٔ ثَؽکْهذ پوكافذ»()۳۲
ثلیيروریت ،اًزوبل هلهد ثَّیٍْٓ هَبلذآهیي ّ ظْاُو هبًًْٔ ّ هوٍْم آى
هّى اًغبم ّل ّ هوكم ایواى ثب اكـبىُب هيؽیش ًیوّٓ ًغبدثقِ ًگویَزٌل.
ثؼلُب ًبكه ّبٍ اكْبه ًیي هزکٔ ثَىّه ثبىّٓ ُوبى اكـبىُب رب ٌُلٍّزبى پیِ
هاًل .كه ایي هْهك دمحم هٌزظوٓ چٌیي هًٔگبهك:
«ثؼلُب کَ ًبكهّبٍ كه ایواى ثوٍو کبه آهل، وُؿ ًٌبقِ 33:
اكـبىُب ها ثَکلٔ کٌبه ًيكٍ ّ ثوفٔ اى ًیوُّبٓ اهرِ ّٓ ها اكـبىُب رْکیل
هٔكاكٍاًل ...پٌ اى کْزَ ّلى ًبكهّبٍ ،هؾجْثیذ ًبكهّبٍ كه ًيك اكـبىُب ثَؽلٓ
ثْكٍ کَ فبًْاكٍ ّ اهبهة ّ ثوفٔ ایل ّ رجبه اكْبه ها ثَاكـبًَزبى هٔثوًل رب اى
ًبثْكٓ ًغبد كٌُل ّ اکٌْى ُن ؽزٔ ثًَبم «اكْبه» هجیلَ ّ هؾلَٓ كه کبثل ّعْك
كاهك)۳۳(».
روویجب ً ُوَٓ آكمُب كه ُوَ عب اػزوبك كاهًل کَ ربهیـ کْْه ّبى ُوچَ ثبّل اى
ربهیـ ثویَٓ کْْهُب كهفْبىرو اٍذ .هؼِنا اًکبه كٚبیل هلذُب اهوٓ ثـبیذ
ًبپٌَل اٍذً .جبیل هقبٛت ها کْكک پٌلاّذ ،یب اصجبد فْك ها كه ًلٔ كیگواى
عَذ ّ عْ کوك ،اكيّى ثوایي ،هلذُب كه ُو ّوایطٔ ّ ثب ُوهْهؼیزٔ ثَهّاثٜ
ًیک ثب یکلیگو ًیبىٓ هجوم كاهًل.
هزؤٍلبًَ كه ُوَعب ایيگًَْ اًلیْیلٍ ًؤّْك .اّقبٓ ّ هؾبكل هؼیي كه
هوبٛغ هقزلق ،فْك ها كه ؽجبةُبٓ ثَزَ هٌيّٓ هٔکٌٌل ّ ؽوبین ها هطبثن ثب
مٌُیبد ّ چْناًلاىُبٓ ّقٖٔ رؾویق هًٔوبیٌل .چٌبى ػولٔ اػزجبه آى اّقبٓ
ها فلَّكاه هٍٔبىك؛ ٕؾذ ّ كهذ رؾویواد ها ثب پوٍُِبٓ علٓ هْاعَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۰۵........................................................
هٍٔبىك .هزؤٍلبًَ كه ربهیـ هؼبٕو ایواى ثٌب ثَكالیل (فیلٔ کن اُویذ ّ ،اؿلت
ػبٛلٔ) اكـبىُب كه ایواى ثَیبه ثل هؼوكٔ ّلٍاًل .رالُُبٓ آّکبه ثَػول آهلٍ رب
اى ًبم اكـبى ثَػٌْاى ٍّیلَٓ عِذ كواكکٌٔ ثِوٍثوكاهٓ ّْك .كه ایي هیبى ٍْء
رلبُنُبٓ ىیبكٓ ْٕهد گوكزَ ّ ؽوبین ثًَؾْٓ رکبىكٌُلٍ ّ ؽیودآّه رؾویق
كاهك. ثَإالؽبد علٓ ًیبى چٌبىکَ اٍذ، ّلٍ
كٔالوضل كه عُْ اًوالة ایواى ىهَزبى ۱۳۵۳كه ىهبى كّلذ ّبپْه ثقزیبه
هّىًبهَُبٓ رِواى ثب ُلفُبٓ هؼیي كه ػٌبّیي اّل فْك ّوّع ثٍَنپبّٔ ػلیَ
اكـبىُب ًوْكًل :
هّىًبهَٓ اٛالػبد كه ّوبهٍ ۱۶كیوبٍ (علٓ) ۱۳۵۳اى ىثبى ـ
ّبپْه ثقزیبه ًّْذ« :كّیَذ ًلو اكـبًٔ هَلؼ كه رِواى كٍزگیو ّلًل.
ًؤگناهین اكـبىُب ثوآ هب اًوالة فًْیي ّ کْزبه ٕبكه کٌٌل».
هّىًبهَٓ آٌُگ ٍیبٍٔ كه ۶كیوبٍ ۱۳۵۳اى ّعْك ّوبهٓ اى ـ
اكـبىُبٓ کوًْیَذ كه ایواى فجوكاكُ .ویي هّىًبهَ كه ۱۶علٓ رؾذ ػٌْاى
«اكـبىُبٓ اًوالثٔ كه رِواى» ًّْذ:
وُؿًٌبقِ3۹« :كه ایي هّىُب كه فیبثبى ّبُوٙب ّ فیبثبىُب كوػٔ
ّ هغبّه كاًْگبٍ یک ػلٍ عْاى اكـبًٔ ثَچْن هٔفْهًل کَ کزبةُبٓ هٌزقت
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰۸ .....................................................
آصبه لٌیي ّ ٍبیو عيّاد چبپ هَکْ ها ثَكوُّ هٔهٍبًٌل ّ اى هٚب كیلٍ ّلٍ
اٍذ کَ ُویي اكـبىُب كهرظبُواد هوكم ُن ّوکذ هٔکٌٌل ّ ّؼبه ُن هٔكٌُل».
ىهیٌَ ُبٓ ایي ٍقٌبى اى آى عب آهلٍ ثْك کَ هلرٔ ثْك پبٓ اكـبىُب ثَٕلذ
کبهگواى هِبعو كه ایواى گْْكٍ ّلٍ ثْك؛ ّوبهٓ ُن هؾٖل ػلْم كیٌٔ یب
كاًْگبُٔ ثْكًل .كیگو ایيکَ كه اكـبًَزبى ؽية کوًْیَذ عبًجلاه ارؾبك
ّْهّٓ هلهد ها ثَكٍذ گوكزَ ثْك؛ هژین ٍلطٌزٔ ُْاكاه ؿوة كه ایواى کَ ثب
آّْةُبٓ ثواًلاىاًَ هْاعَ گوكیلٍ ثْك رالُ كاّذ رب هٌْؤ آّْةُب ها ثَفبهط
ًَجذ كُل .آى هّىًبهَُب ثب كهط چٌبى ػٌبّیي ؽبكظَٓ ربهیقٔ هوكم ایواى ها
ُلف گوكزَ ثْكًل کَ فیبل کٌٌل اكـبىُب هبًٌل گنّزَ ،هٖل رَقیو ایواى ها كاهًل؛
ثٌبءا ً كٍذ اى آّْة ّ اًوالة ثوكاهًل ّ ُوَگٔ ىیو ػلن آهبٓ ثقزیبه عوغ ًّْل
رب اكـبىُب ایواى ها ًگیوًل!
ایي ریو ثٌٍَگ فْهك ،ثقزیبه كواه کوك ّ اًوالة ؾق22ؾنٕ13۵۵فبییكٌؿ .
ایي ها ُن ثگْین کَ اى پیوّىٓ اًوالة ایواى اكـبىُب ثیِ اى ایوأًُب ثَّعل
آهلًل ّ ُوهْو ّ ٌٕلٔ اى ظي فْك ثلاى هًٔگویَزٌل .إٌبف هنُجٔ (فبَٕ
كه كافل اكـبًَزبى) چَ ٙیبكذُب ّ ًنّهاد کَ روریت ًلاكًل؛ اهْبه هٌّّلکو اى
ىاّیَٓ كیگو ّ ،ؽية ؽبکن كهْکواریک فلن ُن فیبل هٔکوك کَ هلهد كه
ایواى ثَىّكٓ ثَكٍذ ؽية رْكٍ فْاُل اكزبك ّ فیبلِ اى عجَِٓ ؿوثٔ آٍْكٍ
فْاُل ّل...
اى كوكآ پیوّىٓ اًوالة ایواى ،اكـبىُبٓ هوین ایي کْْه ثَ«ٙل اًوالة»
هزِن ّلًل ّ هْهك امیذ ّ آىاه هواه گوكزٌل .ثوفٔ ػٌبّیي ثوعَزَٓ هّىًبهَُب
ایيگًَْ رؾویو ّل:
«اٛالػبد» كه ّوبهٍ ۰۱ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳ىیو ػٌْاى «كٍزگیوٓ ـ
اكواك ٙل اًوالة كه ِّوٍزبىُب اكاهَ كاهك» اى كٍزگیوٓ ً ۶۲۵لو اكـبًٔ ّ
اًزوبل آىُب ثَهوى فجوكاك.
«ثْهً» :كه ّوبهٍ ۰۱ـ ۱۲ـ « ۱۳۵۳كٍزگیوٓ اكـبًُٔبٓ ـ
هَلؼ».
«عْاى» :كه ّوبهٍ ۰۲ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳اكـبًُٔبٓ هَلؼ ػبهل ًب اهٌٔ. ـ
«کیِبى» ۰۳ :ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳پٌظ اكـبًٔ كه کوهبى کْزَ ّلًل. ـ
«فواٍبى» ۰۳ :ـ ۱۲ـ :۱۳۵۳كٍزگیوٓ ۶اكـبًٔ هَلؼ ّ ؿیو هَلؼ. ـ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۰۵........................................................
«ژهًبل كّ رِواى» ۰۳ :ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳رِبعن اكـبًُٔب. ـ
«کیِبى» ۰۳ :ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳ىیو ػٌْاى «ٕلآ هگجبه گلْلَ هوكم ـ
رِواى ها ّؽْذىكٍ کوك» ًّْذ :كه عویبى ریواًلاىُٓبٓ كیْت كه فیبثبى
آیيًِبّه ُْذ کبهگو اكـبًٔ كٍزگیو ّلًل.
«آیٌلٍگبى» ۰۳ :ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳ىیو ػٌْاى «پبٍلاهاى ّتٍ ،الم ثو ـ
رلٌگ»« ،هْکل اكـبًُٔبٓ هَلؼ»
«ثْهً» ۰۳ :ـ ۱۲ـ ۱۳۵۳ىیو ػٌْاى« :علْ فواثکبهُٓب كه ـ
ٌٕؼذ ًلذ رٍْ ٜهىهٌلٍگبى گوكزَ ّل» ًّْذ :رب کٌْى ثیِ اى ُياه ًلو
اكـبًٔ هوین اُْاى ثوآ افواط اى ایواى اى اُْاى اًزوبل كاكٍ ّل.
«كوهبى» ۱۰ :ـ ۱۲ـ « ۱۳۵۳هؤهْهیذ ثؼ٘ اكـبًُٔب كه رِواى» ـ
ایي اّٙبع اكاهَ یبكذ رب ثٌٍَبهیُْبٓ ٍبفزَگٔ ّ ٍواٍو کنة چْى «فلبُ
ّت» هٍیل.
«ّؽیل هژكٍ» ٙوي هٕل اّٙبع ایي كّهٍ هًْٔیَل:
«اكـبىُب كه ِّوٍزبىُبٓ ایواى وُؿ ًٌبقِ 3۵:
كٍزگیو گوكیلٍ ّ گوٍّ گوٍّ ثَهوى اًزوبل هٔیبكزٌل .ثیِرو ایي اكـبىُب اى ٛوین
هوى ُواد ثَهوبهبد اكـبًٔ كه هوى رؾْیل كاكٍ هّٔلًل كه اّایل هبٍ ؽْ د ٍبل
۱۳۵۳رؼلاك ُلذ ُياه ًلو اكـبى اى هوى افواط گوكیلًل».
کنرو اى یک ٍبل پٌ اى پیوّىٓ اًوالة ،كه اّافو ٍبل ۱۳۵۶هواه ّل
اًزقبثبد هیبٍذ عوِْهٓ كه ایواى ثوگياه گوكك ،یکٔ اى کبًلیلاُب عاللاللّیي
كبهٍٔ ثْك کَ ػّْ ْٚهآ اًوالة ،ػّْ ْٚهآ اًوالة كوٌُگٔ ّ ػْٚ
هْأٌٍ ؽية عوِْهٓ اٍالهٔ ثْك .كبهٍٔ یک اًوالثئ كّآرَْ ثْك ّ هجل اى آى
ثَؽیش كٍزیبه یؤٍو ػوكبد كه ٍبىهبى كلَطیٌٔ «اللزؼ» فلهذ کوكٍ ثْك .پٌ
اى پیوّىٓ اًوالة كه هؼیذ ػوكبد ثَایواى آهلٍ ثْك .اًلیَْٓ «ٕلّه
ّللا فویٌٔ ًَجذ كاكٍ ّل) اى افزواػبد هْزوک عالل اللیي اًوالة» (کَ ثَآیذ ّ
كبهٍٔ ّ دمحم هٌزظوٓ ثْك ...كبهٍٔ كاهآ هْهؼیذ ػبلٔ ُن ثْك ّ كه اًزقبثبد
هیبٍذ عوِْهٓ ّبًٌ اّل هؾَْة هّٔل ،کبهپبیي گَزوكٍ ثًَلغ اّ اًغبم یبكزَ
ثْك؛ ا ّهب کنرو اى ٍ ۳۲بػذ هبًلٍ ثَثوگياهٓ اًزقبثبد ،کبّق ثَػول آهل کَ اّ
اكـبىرجبه اٍذ .ایي فجو هبًٌل ثوت ٕلا کوك؛ گوچَ اى إل ثب هٖوؽبد هبًْى
اٍبٍٔ ربىٍ رلّیي ّلٍٓ عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى هٌبكبد ًلاّذ ،ىیوا آى هبًْى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۰۶ .....................................................
هٔگْیل« :هییٌ عوِْهٓ ثبیل ایوأًاالٕل ثبّل» ّ ایوأًاالٕل ثْكى ها ُن
رؼویق هٔکٌل کَ «اى پله ایوأً ثَػول آهلٍ ثبّل ».كبهٍٔ ثب ٕلّه اػالهیَٓ
هلػٔ ّل کَ ّاعل ّوای ٜهبًًْٔ اٍذ ...گلزَ ّل کَ ایي هبكٍ اى هبًْى ثبیل
ثَرلَیو ّْهآ ًگِجبى هبًْى اٍبٍٔ هٍلّْ ،هآ ًگِجبى كه ىهیٌَ ٍکْد
ًوْك .كوٕذ ُن ثَیبه کن ثْك ّ ُوَ چیي ثَىیبى كبهٍٔ پیِ هكذ .ؽبل آىکَ
كه ٍطؼ ثیيالوللٔ رؼلاك ىیبكٓ هئَبٓ عوِْه کْْهُب ّعْككاهًل کَ عيء
اهلیذُبٓ هِبعو َُزٌل.
لکي ایي ؽوفُب ثوآ عاللاللّیي كبهٍٔ كبیلٍ ًلاّذ .كیگو ،ریو ثَهْک
فْهكٍ ّ آة ثَىهیي هیقزَ ثْك .اّ اى كّه اًزقبثبد ؽنف ّل ّ ههیجِ
ٍیلاثْالؾَي ثٌٕٔله ثَکؤٍ هیبٍذ عوِْهٓ ایواى هٍیل .ثٌٔ ٕله كه
اعزوبع اًزقبثبرٔ كه إلِبى ٙوي ٍقٌبًٔ کَ آّکبها ثَٛؼٌَٓ ٍیبٍٔ هٔهبًل
گلذ« :ثًَظو هي اى اثزلاء كهٍذ ًجْك کَ یک ؽية کَٔ ها هؼوكٔ کٌل کَ كه
ایوأً االٕل ثْكى اّ ؽوف اٍذ .الجزَ ثًَظو هي اكـبًَزبى عيّ ایواى اٍذ کَ
هّىٓ آى ها اى ایواى علا کوكًل .هي هؼزولم کَ آىُب ًیي ایوأً َُزٌلّٓ »...
اّبهٍ کوك کَ هي ؽولَٓ ّْهّٓ ثَاكـبًَزبى ها ؽولَ ثَایواى هٔكاًن ّ ّلیلا ً آى
ها هؾکْم هٔکٌن ّ ».كه اكاهَ اكيّك« :اهب ایي ؽية ثبیل كه ّوایطٔ کَ
اكـبًَزبى اى ایواى علا اٍذ ،ایي كوك ها ثَػٌْاى کبًلیلا هؼوكٔ ًؤکوك».
خّللا ثِْزٔ (کَ ثو پبهلوبى
افزالكبد هیبى ؽية عوِْهٓ اٍالهٔ ثَهُجوٓ آی ّ
هَل ٜثْك) ثب اثْالؾَي ثٌٕٔله (كه هوبم هیبٍذ عوِْهٓ) اكاهَ یبكذّ ،
ثٌٕٔله کَ ؽية ّ رْکیالرٔ ًلاّذ هغجْه ّل ثب رْکیل ًِبكٓ هٍْْم ثَ«ككزو
ُوبٌُگٔ هوكم ثب هیبٍذ عوِْهٓ» ثب گوٍّ هقبلق هٍْْم ثَهغبُلیي فلن،
ػلیَ ؽية عوِْهٓ اٍالهٔ ّ ثِْزٔ هزؾل ّْكّ .الٔ آفو...
ؽبٕل ٍقي ایيکَّْ :ک ًبّٔ اى کْق ٍْاثن هلٔ كبهٍٔ هلیواى
ٍطْػ ثبالٓ ایواى ها اًگْذ ثَكًلاى ًوْكٍ ّ ثَایي كکو ّاكاّذ کَ:
«...إِْٔ!...افغبَٗقاثجیٍ!جبکصبْبقفحّ؟!»
ّ ایي ثَْٕهد یک هّیَٓ ػوكٔ كهآهل کَ ُوگبٍ هٔفْاٍزٌل ُویک اى
ّقٖیذُبٓ ًظبم ها رٌویٔ کٌٌل ،كْها ً ّبیغ هّٔل« :اّ اكـبًٔ اٍذ!»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۰۷........................................................
هزؤٍلبًَ ایي كه ّوایطٔ ثْك کَ عٌگ كواگیو كه اكـبًَزبى ّوّع ّلٍ ثْك ّ
اهْاط علیلٓ اى هِبعود اكـبىُب ثَایواى ّ پبکَزبى هّى ثَهّى ٍّؼذ هٔیبكذ
ّ ّوای ٜها ثوآ ُوكّ عبًت ،ثَّیژٍ ثوآ هِبعویي پیچیلٍرو هًٔوْك.
ّوایُ ٜوچٌبى اكاهَ یبكذ ّ مٌُیذُب ثَؽلٓ رؾذ رؤصیو هواه گوكذ کَ یکٔ
اى ًوبیٌلٍگبى هغلٌ ّْهآ اٍالهٔ ایواى ثًَبم "ِّوکٔ" كه علََٓ هٍؤ
هْهؿ ۱۲ـ ۰۶ـ ۱۳۶۶کَ هَزویوب ً اى هاكیْ ًیي پقِ هّٔل گلذُْ« :زبك كه
ٕل آّاهٍگبى اكـبًٔ کَ كه ایواى َُزٌل عٌبیزکبهاًل!»
اؽول ًبٛن ًْهٓ ،كیگو ّکیل هغلٌ اىایي ُن علْرو هكذ ّ ثب اّبهٍ ثَآهبه
رقویٌٔ ؽْٚه اكـبىُب كه ایواى گلذ« :اگو كّ هیلیْى اكـبًٔ هغبُل ثْك
لٌیيگواك ّ آهویکب ها رَقیو هٔکوكًل»
ّٓ ػالٍّ ًوْك« :اگو ثیَذ كه ٕل اكـبىُب هغبُل ثْكًل ،هب كه کٌبه ّبى
ثَْٕهد ثَیغٔ هٔعٌگیلین»...
كه ؿبیذ هوارت؛ گوچَ كّلذ ایواى ثَكلیل كولاى هّاث ٜؽٌََ ثب هٌبثغ ّ
هوبلک کوک كٌُلٍٓ ؿوثًٔ ،ؤرْاًَذ ؽوْم ّاهؼٔ پٌبٌُلٍگبى ها (ؽزٔ كه ؽل
پبکَزبى) اٍزیلبء ًوبیل ،ثَُویي ٍجت اؿلت هغجْه هّٔل اعبىٍ كُل هِبعو اكـبًٔ
كه ایواى ثب كُي فْك ثچوك؛ ا ّهب ُویي ؽبلذ ُن ُيیٌَُبٓ اٙبكٔ ثوکْْه هیيثبى
رؾویل هًٔوْك ّ ُن ؽن هبًًْٔ پٌبٌُلٍگبى هطبثن ثب کٌْاًَیْى ُلٌَکٔ ّ
ػِلًبهَُبٓ رکویلٔ ژًْ هجٌٔ ثو ؽن اهبهذ ،رؾٖیل ،كههبى ،کبه ،ثیوَ،
ربثؼیذ ،هَبكود ّ ٍبیو ّئْى ىًلگٔ ها ٙبیغ هٔکوك.
ّعْك هّاث ٜهقبٕوَ آهیي ثیي ایواى ّ ایبالد هزؾلٍ آهویکب ّ هطغ هّاث ٜایي
کْْه ثب اًگلیٌ (كه آى ىهبى) ّ ثَُویي روریت ّعْك الزِبثبد كایؤ ّ ًٍْبد
ّلیل كه هّاث ٜایواى ثب هغوْػَٓ کْْهُبٓ ؿوثٔ ،هِبعویي اكـبًٔ هوین ایواى
ها اى ثقِ اػظن ؽوبیذُبٓ هوبلک صوّدهٌل ؿوثٔ هؾوّم کوك کَ هْْٙع
اٍکبى هغلك ،یکٔ اى آىُب اٍذُ .ن اکٌْى كه ایبالد هزؾلٍ آهویکب ،ایي هِل
آىاكٓ ّ ٍوىهیي كوٕذُبٓ ثواثو ،ؽلّك ًین هیلیْى هِبعو اكـبًَزبًٔ ىًلگٔ
هٔکٌٌلُ .وَٓ آىُب اى ثیي هِبعواى اكـبًٔ هَزوو كه کْْهُبٓ ؿیو اى ایواى
پنیوُ ّلٍاًلُ .ویک اى آىُب اهوّىٍ ثب پبٍپْهد آهویکبیٔ ،هلاهک رؾٖیلٔ
ثبالٍ ،الهذ عَؤ ّ هّأً ّ عبهَكاىُبٓ پو اى كالو ثَایيٍْ ّ آىٍْ هَبكود
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵1۰ .....................................................
هٔکٌٌل ّ كه ُوعبٓ كًیب ثب ُو هْکلٔ هْاعَ ًّْل ،هلهرٔ هبًٌل آهویکب پْذ
ٍو ّبى ایَزبكٍ اٍذ.
ًظیو ُویي ؽکن ها کوبثیِ آىُبٓ كاهًل کَ كه کْْهُبٓ ػ ْٚارؾبكیَٓ
اهّپب ،یب اٍزوالیب ىًلگٔ هٔکٌٌلُ .ویک اى آىُب چٌلیي فبًْاكٍ ها كه اكـبًَزبى
ٍبپود هٔکٌٌلّ .لٔ هِبعواى اكـبى كه ایواى چَ ّٙؼٔ كاهًل؟!
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵11........................................................
ؾِْى :ٍَبٌْبیثؽً
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ ّىاهد اٛالػبد ،پیچک اًؾواف "ٌٍل كّم" ۱
ـ پیچک اًؾواف ـ هولهَ ٌٍل ٍْم ۲
ـ ؽبط ٍیلاؽول فویٌٔ «هًغٌبهَ» ٌٍل ّوبهٍ ۲۳ ٓ ،۱۳ ۳
ـ ؽبط ٍیلاؽول فویٌٔ« :هًغٌبهَ» میل ٌٍل ۴۵ ٓ ،۴۲ ۴
خّللا دمحم دمحمٓ هِّٓوّٓ ،ىیو اٍجن
۵ـ فبٛواد ٍیبٍٔ ٍبلُبٓ ۶۶ـ ،۱۳۶۵آی ّ
اٛالػبد عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ،چبپ كّم ،ریوهبٍ ٕ ۱۳۶۶لؾَ ۲۶هوکي هطبلؼبد ٍیبٍٔ.
۶ـ ُوبى ـ ٓ ۲۶
۳ـ ُوبى ـ ٕٔ ۲۴۲
۶ـ ُوبى ـ ٓ ۲۴۳
خّللا دمحم دمحمٓ هِّٓوّٓ ،ىیو اٍجن
۶ـ فبٛواد ٍیبٍٔ ٍبلُبٓ ۶۶ـ ،۱۳۶۵آی ّ
اٛالػبد ایواى ،چبپ كّم ،ریوهبٍ ۱۶۶ ٕٔ ۱۳۶۶ـ ۱۳۱
۱۰ـ ُوبى ـ ٓ ۱۳۱
۱۱ـ هی ِّوی ـ ٕٔ ۱۶۳ـ ۱۶۳
۱۲ـ فبٛواد آیذ هللا هٌزظوی ط ۲ـ ٓ ۵۴۵
ُوبى ـ ط ۲ـ ٓ ۱۰۲۴ ـ ۱۳
ُوبى ـ ط ۱۰۲۶ ٓ ۲ ـ ۱۴
ّىاهد اٛالػبد ایواى« :پیچک اًؾواف» ـ «ٌٍل ٍْم» ـ ۱۵
ُوبى. ـ ۱۶
ُوبى. ـ ۱۳
فبٛواد هِّٓوٓ( .۲۴۳ ٓ ،اظِبهاد ٍیلهِلٓ ُبّؤ ـ ۱۶
ؽبط ٍیلاؽول فویٌٔ« :هًغٌبهَ» ٌٍل ّوبهٍ ۱۶ ٓ ،۶ ـ ۱۶
هیچبهك ًیکَْى« :عٌگ ؽویؤ» دمحم عؼلو صوخاالٍالهٔ. ـ ۲۰
اكـبًَزبى كه هَیو ربهیـٛ /جغ کبًْى هِبعو /۱۳۵۶ /هن۱۳۰ٓ / ـ ۲۱
ؽبط ٍیلاؽول فویٌٔ« :هًغٌبهَ» ٌٍل ّوبهٍ ۱۶ ٓ ،۶ ـ ۲۲
ّللا» ۱۵
۲۳ـ ػجلالؼلٔ هياهٓ ،هٖبؽجَ ثب هغلَٓ «ؽجل ّ
خّللا
۲۴ـ هًغٌبهَ» ـ ٌٍل ّوبهٍ ( ۲۰ ٓ ،۱۲هَوزٔ اى ًبهَٓ ْٛالًٔ (ٕ ۶لؾَآ) آی ّ
خّللا فویٌٔ؛ ربهیـ رؾویو ًبهَ ۱۳ / ۳ / ۶۵هیل ّلٍ اٍذ.
هٌزظوٓ ،كه عْاة ثَآی ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵12 .....................................................
ةللاؼًیُٗ .
ةللايُحظكٖ،ؾقپبوػثّآی ّ
گكٖالَبيّٖيٕقغ۵/۸۵1۵/آی ّ
۲۵ـ فكالؾی
ةللاؼًیُٗ.
ةللايُحظكٖ،ؾقپبوػثّآی ّ
گكٖالَبيّٖيٕقغ۵/۸۵1۵/آی ّ
2۸ـفكالؾی
۲۳ـ هطلجٔ اى ٍیلهِلٓ ُبّؤ هٌلهط كه کزبة «ىًلگٔ ًبهَٓ ِّیل دمحم هٌزظوٓ» ثَهلن
اؽول ٕبكهٔ اهكٍزبًٔ ۳۴ :ٓ .هِو هبٍ ۱۳۶۱هن
خّللا هٌزظوٓ ٔٛهٖبؽجَ ثب هاكیْ ّ رلْیيیْى ثٔ ثٔ
ثیَذ ّ ٍَ ٍبل پٌ اى آى هّىُب ،آی ّ
ٍٔ کَ كه ّبهگبٍ كْد ایْبى ( ۲۶ـ ۰۶ـ )۱۳۶۶پقِ گوكیل ،هکوها ً امػبى کوك کَ:
«ُبّؤ هبرل ًجْك ،آهو ثَهزل ثْك ّ ».اكيّك« :ثلؾبظ كؤِ ،ؽکن آهو ثب هبرل كوم هٔکٌل.
ُویي كواى اى ٍقٌبى ایْبى كه ّبهگبٍ ۱۳ـ ۱۱ـ ۱۳۶۶اى ّجکَٓ ٍْم رلْیيیْى ایواى
ًیي پقِ ّل .ایي ّجکَ کَ ثب آهبٓ كالؽیبى (ّىیو اٛالػبد كه كّلذ ُبّؤ هكٌَغبًٔ،
۱۳۵۶ـ )۱۳۳۶گلذ ّگْ كاّذ ،كه فالل ثوًبهَ ،ثقُِبٓ ىیبكٓ اى اػزواكبد ُبّؤ كه
ىًلاى (هوثْ ٛثٍَبل )۱۳۶۵ها ًیي پقِ ًوْك .كالؽیبى كه پبٍـ ثَپوٍِ هغوٓ (عْاى)
ثوًبهَ کَ گلذ« :چوا كه اهو هٍیلٍگٔ ثَپوًّلٍ ُبّؤ آىهله رؤفیو ّ رؼلل ّل؟»
پبٍـ كاك« :ارلبهب ً ثوػکٌ :فیلُٔب هؼزولاًل کَ كه اهو اعوآ ؽکن ُبّؤ ػغلَ ّل؛ ٍیٌَٓ
اّ پو اى اٍواهٓ ًگلزَ ثْك کَ ىیو فبک هكذ».
۲۶ـ هًغٌبهَ ـ میل ٌٍل ّوبهٍ ۴۰
۲۶ـ ؽبط ٍیلاؽول فویٌٔ« :هًغٌبهَ» ٌٍل ّوبهٍ ۳۶ـ ٓ ۳۶
آیخّللا
ّ ۳۰ـ هًغٌبهٌٍَ :ل ّوبهٍ ۳۶ ٓ ،۳۳؛ كواىٓ اى ًبهَٓ هْهؿ ۱۳ـ ۰۳ـ ۱۳۶۵
آیخّللا فویٌٔ».
ّ هٌزظوٓ ،كه پبٍـ ثَروبٙبٓ
۳۲ـ ؿجبه« :اكـبًَزبى ثَیک ًظو» کبثل ۱۴۵ ٕٔ ،۱۳۶۳ /ـ ۱۴۴
۳۲ـ ؿجبه« :اكـبًَزبى كه هَیو ربهیـ» ٛجغ کبًْى هِبعو۱۳۵۶ ٓ ،
خّللا فویٌٔ؛ «ىًلگیٌبهَٓ ِّیل دمحم
۳۳ـ گياهُ دمحم هٌزظوٓ اى کبثل ،فطبة ثَآی ّ
هٌزظوٓ» ثَهلن اؽول ٕبكهٔ اهكٍزبًّٔ« ،ىاهد كوٌُگ ّ آهْىُ ػبلٔ» ۱۳۶۱ـ رِواى.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵13........................................................
چكؼًْب
جكؾیؿْبٔ
لؾظبرٔ كه ىًلگٔ پیِ هٔآیل کَ اًَبى ثبّه هٔکٌل :آًٔکَ آى ثبال ًَْزَ،
ثوآ ُوچیي ػووٓ هؼیي هووه کوكٍ اٍذُ .یچ چیي اثلٓ ًیَذ؛ ىًلگٔ،
كلجَزَگُٔب ،كٍّزُٔبُ ،وکبهُٓب ّ كّؤٌُب ...چْى آة هّاى ًْ ًْ هٔهٌٍل
ّ هٔگنهًل ...كه كوایٌل ایي هولهاد ،كٍّزُٔب ثَپبیبى هٔهٌٍلُ ،وکبهُٓب
هزْهق هًّْٔل ،كّؤٌ رجلیل ثَُوکبهٓ هّْٔكٍ ّ ...وكٖلُب یکٔ ثؼل اى
كیگوٓ كوا هٔهٌٍل؛ ایي هبًْى ىًلگٔ اٍذ.
هب ،یک چٌبى عوغ ٕویؤ ثْكین ّ ثَلؾبظ ػبٛلٔ آىهله ثَُن ّاثَزَ ّ
پیٍْزَ ثْكین کَ ُوگي كه هقیلَٓ هب ًؤگٌغیل هّىٓ ثزْاًین علا اى ُن ىًلٍ
ثوبًین ...ا ّهب ٛجیؼذ ،هب ها اى هبًْى فْك اٍزضٌبء ًکوك .كه ٍبلُبٓ ۱۳۶۴ـ
ّٙ ۱۳۶۵ؼیذ هب ایيگًَْ ثْك:
ثَهؿن فَزَگٔ اكزقبهٓ ٍوؿٍ ،بیو ًیوُّب كه اّط آهبكٍگٔ هواه كاّزٌل.
هٍْْٓ کَ ثَؽیش یک اٍزْآًَ هِن كه ٍبفزوبى «عبهؼَٓ هّؽبًیذ هجبهى»
خّللا هٌزظوٓ ّ ٍیلهِلٓ ُبّؤ اىهطوػ ّلٍ ثْك .ثَكلیل اًٖواف كٍزگبٍ آی ّ
اكاهَٓ کبه آى عبهؼَ ،هغلكا ً اهرجب ٛفْك ها ثب ٍبىهبى ًٖو رؾکین ثقْیل .گوچَ
ٍبىهبى ًٖو اى هجل ،ؽکن ؽیب ٛفلْد هٍْْٓ ها كاّذ؛ ا ّهب اّ كه ایي كّه
ىؽوذ ىیبك کْیل رب هْكن ّل هغلكا ً اػزوبك هُجواى ٍبىهبى ها ًَجذ ثَفْك علت
ًوبیل .ثَفبٛو كاهم کَ اّ هّىٓ فَزَ ّ اكَوكٍ ًيك هي آهل ّ ّکٍْکٌبى گلذ:
«آكمُب هجبهىٍ هٔکٌٌل رب ػيد ّ کواهذ ّبى ؽلع ّْكّ ،لٔ هي كه هاٍ
هجبهىٍ ػيد ّ ؿوّه فْك ها ىیو پب کوكٍام ّ اكيّك :كیوّى كه ككزو ٍبىهبى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵1۸ .....................................................
ًٖو هغجْه ّلم ًيك کَبًٔ چْى ػوكبًٔ ٍبػذُب رْٙیؼ كاكٍ ّ اى فْك هكغ
ّجَِ ًوبین».
اى آىعب کَ هٍْْٓ هلهد هبًْه ّ اًطجبم فبهمالؼبكٍ كاّذ ،ربکزیکُب ّ
هكلکٌُبٓ اّ كه كهّى ٍبىهبى ًٖو کبهگو اكزبكٍ .واًغبم ،هْكن ّل كه اّافو
ػجلّللا هِبعو ّ كه هأً یک گوٍّ اى ًظبهیبى ٍبىهبى ّ ٍبل ۱۳۶۵كه هؼیذ
ًٖو ّاهك كایکٌلٓ ّْك ّ هْهك اهجبل ػوْهٔ هواه گیوك .هٔرْاى ایي ها ٍو
آؿبى ؽْٚه ًظبهٔ عوغ هب كاًَذ ٔٛ .چٌل ٍبل ،هلهد ّ ًلْم هٍْْٓ كه ٍَ
ّالیذ اهىگبى ،ؿْه ّ ثبهیبى چٌلاى رٍْؼَ یبكذ کَ ثَهضبثَ هوك ًقَذ ٍیبٍذ،
ثَالّٓگوٓ ّ چبًَىًُٔبٓ ٍیبٍٔ پیواهْى هٌبكغ عبهؼَٓ هؾلٔ هٔپوكافذ.
ثیي اّ ّ ٕبكهٔ ًیلٔ رلبُن اٍزْاه ثَّعْك آهل .چٌبىکَ ٕبكهٔ اؿلت ثَاّ ٍوذ
ًوبیٌلٍگٔ ربماالفزیبه هٔكاك رب اى عبًت ًیوُّبٓ ُوَْ ّ ّاثَزَ ثَاُل رْیغ
هٌطوَ گپ ىًل.
پیِ اى ػيیوذ هٍْْٓ ثَكافل ،یک چوفِ ثيهگ كکوٓ كه فْك هي
ثَّعْك آهل ،چٌبىکَ ثَهْوّػیذ عٌگ عبهٓ كه کْْه روكیل کوكم .اى آىعب کَ
ػبكد ثَهغولگْیٔ ّ للبكَثٌلٓ ًلاهم ،روكیلُبین ها ٔٛیک علََٓ هٍؤ ثب
اّزواک اكزقبهٓ ٍوؿ ،هٍْْٓ ٍلیل ّ اٍوبػیل اؽولٓ ثب ٕواؽذ ّ هَزلل
ثیبى ًوْكم.
هي ثَْٛه هْوّػ ثَآىُب گلزن کَ آههبى «عٌجِ هلٔ ـ هَزول» كه هیبى روبم
ریپُبٓ هْهٔ ّ عویبىُبٓ هّّيكکوٓ ػوالً ّکَذ فْهكٍ اٍذُ ،یچیک اى
ػٌبٕو عٌجِ هلٔ اهکبى ظِْه ّ ثَكٍذگیوٓ ارْهیزَٓ هلٔ ها ًلاهك «عٌجِ
هلٔ ـ هَزول» ػوین ّلٍ اٍذ ّ ّوای ٜهّى ثَهّى ثو آى رٌگرو هّْٔك ،آى
هُجوٓ ایلٍآل کَ هب [ٛجن هْاًیي كلَلٔ] اًزظبهُ ها هٔکْیلین اى كهّى ایي
عٌجِ ظِْه ًکوك ّ ،رب آیٌلٍٓ هبثل پیِثیٌٔ هزْٖه ًیَذ.
ّهزٔ یک آلزوًبریْ ّبیَزَ كه ثیي ًجبّل ،عٌگ ثبًظبم کًٌْٔ کَ هب ثلؾبظ ـ
اُلاف ًِبیٔ ثَب هْزوکبرٔ ثب آى كاهین رب ُگ ُ
لتاللّیي ؽکوزیبه؛ ًبهْوّع اٍذ.
هي روبٙب کوكم کَ هب ثبیل ثَكّلذ ثپیًْلینُ ّ ،وَٓ هّّيكکواى ثبیل چٌیي
کٌٌل رب هبًغ رَل ٜثٌیبكگوایبى اكوا ٔٛثواهکبى کْْه گوكین .كه ؿیو ایي ْٕهد،
اكواٛیْى هنُجٔ ّاثَزَ ثَاُل ٌٍذ هّٓ کبه فْاٌُل آهل .آىُب ؽکْهذ اٍالهٔ
هطبثن ثب رلؤُبٓ فبٓ فْك ها رْکیل فْاٌُل كاك کَ هب ثَؽیش یک اهلیذ ،كه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵1۵......................................................
آى عبٓ ًقْاُین كاّذّ ّ .وای ٜچٌبى پیِ فْاُل آهل کَ كه آىُ ،ن عٌگُ ،ن
ٕلؼ ّ ُن ىًلگٔ كه عْاه آىُب ًبهوکي فْاُل ثْك .آىُب كه ُیچ ؽْىٍٓ ّوب ها
ثَؽیش یک ّویک ًقْاٌُل پنیوكذ .هي گلزن کَ رؾلیل كهین اّٙبع ّ ّوایٜ
هْعْك ثَهب هٔگْیل :اگو كه ثیي فْك ّ کلیَٓ ًیوُّبٓ كهگیو ًَجذ ٌٍغُٔوَ
عبًجَ ًوبیینًَ ،جذ هب ثب كّلذ هَزوو (ثب ًظو كاّذ روبهٔ هؼبیت ّ ٙؼقُبٓ
آى) ثیِرو اى كیگواى اٍذ .ؽزٔ كّلذ ػبهلرو اى هقبللبًِ هٔثبّل ّ كاهآ
گوایِ هوكهٔ اٍذ .ثِزو آى اٍذ کَ اى هْاٙغ هّّي ٍیبٍٔ ثب كّلذ اهرجبٛ
ثگیوین ،هْعْكیذ هزوبثل یکكیگو ها ثپنیوین ،كه كهّى آى ثَػٌْاى یک
كواکَیْى ثَؽیبد ّ هّل فْك اكاهَ كُین...
ـ كه ؽبل ؽبٙو ،هَیو عٌگ كه عِذ هِوواء ّ ٙلیذ ثب فوكهٌلٓ ّ
ػوالًیذ ّ هٌبكغ ػلیبٓ هلٔ ًيّل هٔکٌل ،عٌگ إلٔ ثیي هًُّب ّ آهویکبیُٔب
اٍذ ّ .ایي ًیي كهٍذ اٍذ کَ ًیوُّبٓ ثیٌبثیي ُوکلام هيكّه كّ ٛوف ثْكٍ ّ
ثَكکو هٌبكغ رٌگًظواًَ ّ ِّْاد ّقٖٔ فْكاًلُ .یچکٌ ثَكکوهوكم ّ کْْه
ًیَذ؛ هب کْْهٓ هؾب ٛثَفْکَ َُزین عجو ژئْپلیزیک هٌبكغ اٍزوارژیک
اكـبًَزبى ها ثب ارؾبك ّْهّٓ گوٍ ىكٍ اٍذ ...اکٌْى هب ثَهوؽلَٓ هٍیلٍ این کَ
ثبیل هْهؼیذ فْك ها كه روبثل هیبى ًیوُّبٓ إلٔ كهگیو عٌگ هْقٔ ًوبیین:
ـ ایَزبكى كه کٌبه ًیوُّبٓ «ّو ّ كَبك» یب پیٍْزي ثَٕلْف روهٔفْأُ؟
ـ هؼطل کوكى ثچَُبٓ هوكم كه ّاكٓ ّؼبهُبٓ فبلٔ ّ ّأُ فیبًذ اٍذ...
ٛوػ یک چٌیي هْْٙع كه آىىهبى یک ربثْٓ ثيهگ ثْك ،هْآ ّْهّٓ
ٌُْى كه کْْه هَزوو ثْك ّ آى عٌگ هٌؾًْ ،ظبُو ػْامكویجبًَ ّ هولٍٔ
كاّذ .اكيّى ثوایيٛ ،جن كٍپلیي اًوالثٔ ،اكْبًلى ُوًْع ثنه یؤً كه عْف یک
عوغ عْاى ّ اًوالثٔ ،عوهٔ ًبثقْْكًٔ اٍذ .لنا ُوٍَ ًلو اى ؽوفُبٓ هي
ّْکَ ّلًل .گلزَُبٓ هوا ُیچ ثبّه ًؤکوكًل! ًؤكاًَزٌل چَ ثگْیٌل .كه
هّىُبٓ ثؼل کنکن ثَمُيّبى عبگوكذ کَ هي علا ً ُوبىْٛهٓ هٔاًلیْن .آىگبٍ
هوا ثَفَزَگٔ هزِن کوكًل .اى هي فْاٍزٌل کَ چٌیي ؽوفُب ها ثَكیگو اػٚب ّ
َُزَُب رَوٓ ًلُن .هّاث ٜفْك ها ثب هي کبُِ كاكًل ،هوا كه ؽٖو اٛالػبرٔ
هواهكاكًل ّ ثواین اٍزواؽذ هطلن رغْیي ًوْكًل!
ثب ایي ّعْك ،ثَلؾبظ ػبٛلٔ هب ًؤرْاًَزین اى یکكیگو علا ىًلگٔ کٌین.
کًٍْْهكٓ ،كْرجبلّ ،تًْیٌٔ ّ ّطوًظ هبى کوبکبى ثوهواه ثْك .كو ٜاى کبهُبٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵1۶ .....................................................
رْکیالرٔ فجوٓ ًجْك .كه ایي هْهغ ثبهي هبًٌل یک هوی٘ هكزبه هٔکوكًل! اى
ًگبُبٓ هْکْکّبى هٔرْاًَزن ثلِون کَ گْیب فیبل هٔکٌٌل :هي كچبه یک هوٗ
ٍقذ هّؽٔ ،یب ػٖجٔ ّلٍ ثبّن ،کَ كؼالً كّهاى ًوبُذ ها ٔٛهٔکٌن! ثَىّكٓ
فْة هّْٔم ّ كّثبهٍ ثَعوغ آىُب فْاُن پیٍْذ! ا ّهب هَؤلَ علٓرو اى ؽل
رْٖه آىُب ثْك« :هي ثَٕؾذ ّ إبلذ هاٍ فْك ّک کوكٍ ثْكم».
كه ایي هْهغ آىُب كه ثیي فْك ثَكّ ثقِ ًبهوئٔ روَین ّلٍ ثْكًل:
۱ـ اكزقبهٓ ٍوؿ کَ كه ػون كل ثب ًیؤ گلزَُبٓ هي [یؤً اى هّل
عٌجِ هلٔ] هْاكن ثْك ّ كچبه اكَوكٍگٔ ّ ٍوكهگؤ؛ ا ّهب هطبثن ثبعْ ُوعلََ
ثلٔ ثلٔ هٔکوك!
۲ـ هٍْْٓ ّ اٍوبػیل ُوواٍ ثب گوٍُّبٓ ىیوًظوّبى ثْكًل کَ ثبُوبى
ؽواهد ٍبثن ثَکبه اكاهَ هٔكاكًل .اى كیل آىُب عٌگ ُن چٌبى یک عٌگ هولً
ّ هُبیٔثقِ ثْك کَ كه عِذ آههبىُبٓ ثيهگ هلٔ ٍیو هٔکوك!
اٍوبػیل ثوؽَت رقٖٔ فْك هؤهْهیذ یبكزَ ثْك رب هوا ىیو ًظو كاّزَ
ثبّل .اّ کوب كٔالَبثن ثَفبًَٓ هي هٔآهلُ ،وبى اػزوبك ٍبثن ثوهواه ثْك .هي
هٔكاًَزن کَ ُوثبه ثوآ هٍْْٓ گياهُ هٔثوك ،كه ػیيؽبل ُیچ چیي ها اى اّ
پٌِبى ًؤکوكم .ؽزٔ اٌٍبك ّ هلاهک کزجٔ ها .كهة گبٌّٕلّم ّقٖٔ هي
ُوْاهٍ ثَهّٓ اّ ثبى ثْك .اّ ثوآ هي هبًٌل یک كوىًل هؾَْة هّٔل ،كه
فبًَٓ هي ثيهگ ّلٍ ثْك؛ ّلٔ كه کوبل ًبثبّهٓ ٔٛ ،یک اهلام ؿیو هبثل
اًزظبه (ثَؽَبة فْكّبى كّهاًلیْبًَ) هولاهٓ اٌٍبك کزجٔ هوا ثٍَوهذ ثوك!
چیيُبٓ کَ ثَكهكّبى ُن ًؤفْهك ،گْ ایيکَ اگو اى فْكم هٔفْاٍزٌل ،كه
افزیبهّبى هٔگناّزن.
اى ایي پٌ كیگو اى كهّى عوغ فْكهبى فجو ًلاهم کَ چَ ّل .اهرجبٛن ثب
اػٚبٓ َُزَُبٓ رِواى هطغ ّل ،هٍْْٓ ثَكافل هكذ ،اكزقبهٓ ٍوؿ ثوآ
هلد یکٔ كّ ٍبل كه هن ّ رِواى رلْ رلْ فْهك ،اّ ُن كه ٍبل ۱۳۶۶ثَكافل
هكذ ،كه ًزیغَ ُوَٓ کبهُبٓ ایواى رٌِب ثَكُّ اٍوبػیل ّ هظلوٓ اكزبك .كه
ُویي ؽْل ّ ؽُْ هْکلٔ ثوآ هظلوٓ پیِ آهل کَ كه هِْل ىًلأً ّل ،پٌ
اى آىاكٓ اى ىًلاى ،اّ ُن ثَكافل هكزَ ّ ثَهٍْْٓ ٍلیل هلؾن ّل .روبم کبهُب
یکعب ثَگوكى اٍوبػیل اكزبك .اٍوبػیل ًیي گوكزبه هوی ّ ٔٚكْد پله ّل ،ثؼلا ً
هغجْه ّل ثوآ رؤهیي هؼیْذ فبًْاكٍٓ پلهٓ ثَکبهگوٓ هّٓ آّهك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵1۷......................................................
ّبیل اهىُ یبكآّهٓ كاّزَ ثبّل کَ هبًٌل ُوهوؽ ىیوک ،اٍوبػیل ًیي كچبه
فج ٜگوكیلٍ ّ چٌلیي ثبه ثَكام اكزبك :اى عولَ یک ثبه كه كّهاى کبه هْزوک
ثَكٍذ پلیٌ اكزبك ،ثبهكیگو كه ربثَزبى ٍبل ۱۳۶۶هٌيلِ كه هن هْهك
ثبىهٍٔ هواه گوكذ.
اگو ایيکبه پٌظ ٍبل هجل اى آى ّاهغ ّلٍ ثْك ،ثَایي هؼٌٔ ثْك کَ هوکيیذ ّ
هلت عوغ هب ُلف هواه گوكزَ ثْك؛ ا ّهب كه آى هْهؼیذ اُ ّویذ ؽیبرٔ ًلاّذ.
هطوئٌب ً چیي هِؤ كه آىعب ًگِلاهٓ ًؤّل ،كوٍّ ٜبیل ّقٖٔ ّ کزبةُبٓ
هٍْْٓ ٍلیل ،هولاهٓ كٍذ ًّْزَُبٓ ٍبثن ،عيّاد کٌَِٓ كهّى گؤُّ،
یبككاّذُبٓ ّقٖٔ ...كه آى هْهغ ُوَٓ کبهُب ّ اّقبٓ عوغ ٍبثن ثَكافل
هٌزول ّلٍ ثْكًل ،ؽزٔ هٔرْاى گلذ ثوٍو اهزلاه ثْكًل .اٍوبػیل رٌِب ثبىهبًلٍ ّ
ّاهس عوغ كه ایواى هؾَْة هّٔل ،کَ اّ ُن كه آى هْهغ كه پبکَزبى ثْك.
رالّٔ هٌيل اٍوبػیل ثَیبه ٕلا کوك ّ پٌلوىٍُبٓ كاّذ .كاًِ ثب هي روبً
گوكذ ّ فْاٍزبه هالهبد ّلٙ ،وي گلذ ّ گْ هزْعَ ّلم کَ فیلٔ ًگواى اٍذ،
ثَربىٍگٔ كه یک هوکي هِن عبٓ پب گْْكٍ ثْك .ثَاّ اٛویٌبى كاكم کَ فجو هِؤ
ًیَذُ .یچ ثبكٓ كاهي كاًِ ها ًگوكذ
اٍوبػیل كه آى هْهغ ثًَؾْ روؽناًگیي كویو ّ ملیل ّلٍ ثْك ،اى ًظو اهزٖبكٓ
كه رٌگٌبٓ ّلیل ثٍَو هٔثوك .اى آىعب کَ اًَبًٔ ثب ؿیود ثْكً ،بچبه ثَکبهگوٓ
هّٓ آّهكٍ ثْك .ثَهؿن كّْاهُٓبٓ هْعْك ،هْؼل اهیل کوبکبى كه ّعْكُ
كوّىاى ثْك ّ كًجبل اكن ربىٍ هٔگْذّ ،بیل ثَُویي فبٛو پبکَزبى هكزَ ثْك.
آى ارلبم ثل ،ثوگْذ اّ ها ًبهوکي کوك .اى هٚبءّٙ ،غ اٍوبػیل كه پبکَزبى
فْة گوكذ .ثَهواه اٛالع ،كه کبهُبٓ فویل ّ كوُّ ىهیي ّ هَکي ّاهك ّلٍ
ّ ثیيًٌهي هِبه گوكیل .كه ُوبى عب اىكّاط کوك .ثَػْٚیذ گوٍّ ٌُوٓ كاّّك
ٍوفُْ كهآهل ،ثَارلبم اّ ٍلوُبٓ ثَگَّْ ـ کٌبه اكـبًَزبى ًوْك .فْك ها
ثَهٍْْٓ ٍلیل كه كایکٌلٓ هٍبًیل ّ كیلاهٓ ربىٍ کوك.
ثلیيروریت ،هیَْٓ آى عوغ اى ایواى کٌلٍ ّل؛ ا ّهب كه كافل کْْه عبى ربىٍ
ػجلّللا هِبعوّ ،یـ ّلٔ كبٙلٔ ثب كوىًلاًِ ،هظلوٓ، ّ گوكذ .هٍْْٓ ٍلیل،
ّللا هْؽلٓ ،هٖطلٔ اػزوبكٓ ّ ثَیبه هِلّٓ کْچک؛ ػلْٓ کْچک ،اهبى ّ
کَبىُ ...ویک كاهآ هْهؼیذُبٓ هِن ٍیبٍٔ ـ ًظبهٔ ّ هوكهٔ كه هٌطوَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵2۰ .....................................................
فْك ّلًلٕ .بكهٔ ًیلٔ کَ ثَچْن فْك ُن اػزوبك ًؤ کوك ،كهثَذ هویل ّ هٌوبك
هٍْْٓ ٍلیل ّل.
ا ّهب هي كه آفویي هّىُبٓ ٍبل ۱۳۶۵ثْك کَ ثٍَلبهد اكـبًَزبى كه
رِواى هواعؼَ کوكم رب ثوآ ثبىگْذ ثَكافل کْْه ُوبٌُگٔ کٌن .كه آى هْهغ
ربىٍ كاکزو ًغیت ٍوکبه آهلٍ ثْك؛ ّلٔ ٌُْى هٖبلؾَٓ هلٔ اػالم ًکوكٍ ثْك .ثب
ایيکَ گوٍُّبٓ عِبكٓ هْعْكٍ ،اى كّلذ فلؤُب ُن آلْكٍرو ثْكًل .هي فْك ها
كه كّ هأُ اًزقبة هیبى ثل ّ ثلرو یبكزن .هؼِنا پیٍْزي ثَكّلذ اى لؾبظ هّأً ّ
ػبٛلٔ ثواین عبم ّْکواى ثْك؛ فْة ثَفبٛو كاهم :اى لؾظَٓ کَ اى هٌيلن
ؽوکذ کوكم ،رب لؾظَٓ کَ كافل ٍلبهد کْْهم ّلم ،اؽَبً هٔکوكم کَ گْیب
كاهم «گّْذ فْک هٔفْهم!» ٍلبهد ثًَؾْٓ كلگیو فلْد ثْك .كًّ ٍَ ،لو
هواعؼَ کٌٌلٍ كاّذ .كهؽبلٔ کَ كه آى هْهغ ثیِ اى كّ هیلیْى هِبعو اكـبًَزبًٔ
كه ایواى ثٍَو هٔثوكًل ّ گوكزبه هْکالرٔ ػلیلٍ ثْكًل؛ لکي ثوآ هكغ
هْکالد ّبى ًَ ثٍَلبهد ،کَ ثَككبرو گوٍُّب هواعؼَ هًٔوْكًل.
اکٌْى کَ كکوُ ها هٔکٌن ،كه اكـبًَزبى كبٕلَ هیبى كّلذ ّ هلذ چوله ىیبك
ثْكٍ اٍذ .كه ْٕهرٔ کَ هي هبًًْٔرویي ّ هٌطؤرویي هاٍ ها هٔهكزن:
ِّوًّل ُوکْْهٓ كه فبهطٌُ ،گبم ثوّى هْکالد ثٍَلبهد كّلذ هزجْع فْك
هواعؼَ هٔکٌل؛ ّلٔ ایي کبه كه آى ىهبى ثوآ هب یک ربثْ ثْكٍ .لیو اكـبًَزبى
كه رِواى کَٔ ثًَبم «ػجلالکجیو هًغجو» ثْك .فْاٍزبه هالهبد ثب اّ ّلم ،پٌ اى
ٍئال ّ عْاة ّ هكذ ّ ثوگْذ چٌلٓ یکٔ اى پبكُّب ،ثبالفوٍ اعبىٍ كاكًل ًيك
هًغجو ثوّم ٔٛ .گلذ ّ گْٓ کْربٍ ّ ٕویؼ گلزن :هٖل كاهم ثَّٛي ثوگْزَ ّ
ؽزٔ ؽبٙوم كه لجبً یک ٍوثبى ٍبكٍ ثَکْْهم فلهذ ًوبین.
ـ اؽَبً کوكم اّ اًزظبه ٌّیلى هطلت هِنروٓ كاّزَ اٍذ .لنا ػکٌالؼولٔ
ٍوك ّ ًب اهیلکٌٌلٍ ثوّى كاك .هوا ثَكثیو اّل ٍلبهد کَ ّقٖٔ ثًَبم دمحم ىهبى
کبّّگو ثْك هؾْل کوك .کبّّگو آكهٔ چبالک ّ ىثبىثبى ثْك .كهّؽُبٓ
آّکبهٓ ثَىثبى هٔآّهكّ ،بیل آى ها ثوآ فْك «ٌُو كیپلوبریک» هٔكاًَذ .ایي
کلوَ ها ىیبك ثَىثبى هٔآّهك.
ثوؽَت رٖبكف ،هّىٓ کَ هي ثب ىهبى کبّّگو هالهبد كاّزنّ ،جٔ هجل اى
آى ،رلْیيیْى ٍواٍوٓ ایواى اػزواكبد ٍیلهِلٓ ُبّؤ كه ىًلاى ها پقِ کوكٍ
ثْك .کبّّگو آى ها كیلٍ ّ ثبكهذ ىیو مهٍثیي گناّزَ ثْك؛ا ّيبيٍَؿیؿِثٕؾو .
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵21......................................................
ـ روویجب ً روبم ّهذ علََٓ آى هّى هب پیواهْى ٍیلهِلٓ ُبّؤ گنّذ .هب
فیلٔ ٕویوبًَ ثبُن گپ ىكینٍ .قي هكذ هّٓ ایي هْْٙع کَ آیب افن چٌیي
اػزواكبد اى یک چٌیي آكهٔ هِن ّ ٍوٍقذ کَ هجل اى اًوالة ُن ىًلاى كیلٍ
اٍذٛ ،جیؼٔ ّ ثب افزیبه فْكُ ثْكٍ ،یب ثٍَّیلَٓ فْهاًیلى كاهُّبٓ رٚؼیق
اهاكٍ ،یب ثب اٍزلبكٍ اى هُُّبٓ هیکبًیکٔ ىّه ٌٔکُصّٔايربلآٌظبِمٌؿِاوث؟
هي کَ هِلٓ ُبّؤ ها هٌّٔبفزن ،اى ایي فجو ّگلذىكٍ ّلٍ ّ چٌلیي ثبه
اى کبّّگو پوٍیلم« :رْ هطوئي َُزٔ کَ آى ّقٔ ُوبى ٍیلهِلٓ ُبّؤ
هؼوّف ثْكٍ ّ هِلٓ ًبم ،یب ُبّؤ ًبم كیگوٓ ًجْكٍ اٍذ؟»
اّ ُوثبه پبٍـ هطؼٔ ّ یویٌٔ كاك ّ كه آفو ثبلؾٌٔ رٌل گلذ:
«هگو هب كه ایيعب ّزو هٔچواًین؟!»
گلزن :كکو ًؤکوكم ٍیلهِلٓ ُبّؤ ایيگًَْ اػزواكبد هلزٚؾبًَ کٌل. ـ
كه اكاهَ اى كٌُن پویل کَ كه كّهاى اٍزبلیي ًیي چٌیي اػزواكبرٔ اى هوبهبد ثلٌل
پبیَٓ ؽيثٔ ّ كّلزٔ گوكزَ هّٔلٍ اٍذ .کبّّگو ثب ًگبُٔ فیوٍ هٌزظو هبًل رب
ٍقٌبًن روبم ّْك ّ ُیچ چیي ًگلذ ،هي ُن هزْعَ ّلم کَ كه کغب َُزن!
کبّّگو گلذٕ :ؾٌَآهایٔ اػزواكبد ُبّؤ ؿیو ٛجیؼٔ ثْك .اّ اظِبه ًوْك:
«كیلن اػزواكبرٔ کَ كیْت اى رلْىیْى عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى پقِ ّل ،كبهل
رَلَل ىهبًئ هزٖل ثْك .كه ّاهغ اى چٌل هطؼَ كیلن ّبهل ىهبىُبٓ هقزلق رِیَ
ّلٍ ثْك ،یؼٌٔ کَ «كیلن ٍبىٓ» ّلٍ ثْك ،ىیوا كه یک ٕؾٌَ ،گیالٍٔ پو اى آة
هّٓ هیي هِلٓ ُبّؤ هواه كاّذ ،کَ چٌل لؾظَ ثؼل ُوبى گیالً فبلٔ ّلٍ
ثْك .كهؽبلٔ کَ لؾظَٓ ّوة آة كه كیلن ًیبهلٍ ثْكُ .وچٌیي هِلٓ ُبّؤ اى
هّٓ ّبد كبکذ (یبككاّذ هْْٙػٔ) رْٙیؼ هٔكاك ،كه كواىُب ّ ثٌلُبٓ
هقزلق اػزواكبد ،رُي ٕلا ُن رـییو هٔکوك ّ كٚبٓ اٛواف هؾًَْ ًجْك».
کبّّگو اى هي پوٍیل« :ثًَظو ّوب ٍیلهِلٓ ُبّؤ اػلام فْاُل ّل؟»
= هي هبٛؼبًَ پبٍـ كاكم :فیو! ّ كلیل آّهكم کَ هٌطوب ً رْٖه هّْٔك اّ ثب
اهایَٓ ایي اػزواكبد ،عبى فْك ها فویلٍ ثبّل؛ ا ّهب ثَىّكٓ هؼلْم ّل هي اّزجبٍ
کوكٍ ثْكم .ایي اى ًب هوكیُبی ایواى اٍذ کَ ُن اػزواف هیگیوكُ ،ن هیکْل؛
كه ؽبلی کَ اػزواف ثبیل ثِبی عبى ثبّل.
ٍقي هكذ هّٓ اصواد ؽنف ٍیلهِلٓ ُبّؤ هّٓ عٌگ اكـبًَزبى.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵22 .....................................................
گلزن :ایي عویبى اصوٓ هِْْك هّٓ عٌگ اكـبًَزبى ًقْاُل كاّذ، ـ
ٍیبٍذ کًٌْٔ ایواى كه هجبل اكـبًَزبى کَ ُوبى ػوینٍبىٓ ًیوُّب اٍذ ،کوبکبى
اكاهَ فْاُل یبكذ ّ گلزن :كه ثؼل ًظبهٍٔ ،وًـ ؽْاكس اكـبًَزبى كه كٍذ ایواى
ًیَذ كه ایي هْهك ایواى كًجبلَ هّ پبکَزبى اٍذ.
ٔٛچٌل علََ هزْعَ ّلم کَ کبّّگو ًؤفْاُل ثَایي ىّكُٓب ثَهي ًبهَٓ
ػْكد ثَّٛي كُل ،اّ چٌیي ثِبًَ هٔکوك کَ هاٍ ىهیٌٔ ًب اهي اٍذّ ،قٖب ً
رالُ فْاُل کوك رب ثوآ هي ّیيآ رواًيیزٔ كُلٔ ـ کبثل ها ثَكٍذ ثیبّهك ،لنا
ػلم پیِهكذ کبه ها ثَگوكى ٍلبهد ٌُلٍّزبى كه رِواى هٔاًلافذ .كه آى
ىهبى ثوآ هلرٔ ایي هاٍ ثبى ّل ،رؼلاك ىیبكٓ اى هِبعویي ثب ُوبٌُگٔ ٍلبهد
اكـبًَزبى ّیيآ «ٌُلٍّزبى» ثَكٍذ آّهكٍ ّ كه كُلٔ پیبكٍ هّٔلًل ،اى آىعب
هاٍ فْك ها کظ کوكٍ ،ثٍَْٓ ؿوة هكزٌلٌُ .گبهٔ کَ كّلزیي اكـبًَزبى ّ
ٌُلٍّزبى هزْعَ ایي هْْٙع ّلًل ،ایي رْاكن ها ثوُن ىكًل.
کبّّگو ثوآ هٙبیذ فبٛو هي گلذ« :هاٍ رواًيیزٔ رِواى ـ هَکْ ـ
کبثل ها ًیي رؾذ هطبلؼَ كاهك؛ لکي ایي هَیو ثَیبه كّه ّ پوفوط اٍذ ».اّ
ُنچٌیي گلذ :كّلذ اكـبًَزبى كه ًظو كاهك ثبُوبٌُگٔ ٍبىهبى هلل هزؾل ّ
ثبُوکبهٓ هزؾلیي فْك پوّاىُبٓ «چبهرو» ثیي رِواى ـ کبثل كایو ًوبیل رب
کبه اًزوبل هِبعویي ها ثَاًغبم هٍبًٌل .هؼلْم ثْك کَ ُوَاُ كهّؽ هٔگلذ.
اهرجبٛن ها ثب اّ هطغ کوكم.
«شٓبٌَٕ»
ّللا ٛوػ «آّزٔ هلٔ» ّ هزؼبهجب ً «هٖبلؾَٓ ْٛلٔ ًکْیل کَ كاکزو ًغیت ّ
هلٔ» ها اػالم ًوْك ،اًلکٔ هجل اى آى كه ارؾبك ّْهّٓ «هیقبیل ٍوگئ یّْیچ
گوثبچق» هّٓ کبه آهلٍ ثْك ّ اًلیَْٓ «پوٍّزوّیکب = إالؽبد» ّ
«گالٍزٌٍْذ = آّکبهاگْیٔ» ها رجلیؾ هٔکوك .كه هٌبٍجبد ّوم ّ ؿوة ًیي
هواهكاك ٍبلذ ۲ثَاهٚبء هٍیل ّ عٌگ ٍوك هّ ثَپبیبى ًِبك .ایي ،یؼٌٔ آؿبى
كوّپبّٔ كیْاه آٌُیي ،ىّال کوًْیَن ،پبیبى «ػٖو هکبرت» ّ ًقَزیي
هوؽلَٓ ّهّك عِبًیبى ثَػٖو «كوا هکبرت» ُوچٌیي ،هناکواد ژًْ ثًَزیغَٓ
هطؼٔ هٍیل کَ هٌغو ثَفوّط کبهل هْآ ًظبهٔ ّْهّٓ اى اكـبًَزبى گوكیل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵23......................................................
آفویي هطؼبد ًظبهٔ ارؾبك ّْهّٓ (کَ كه إطالػ ًظبهیبى اكـبى ثَاهكّٓ
۴۰هؼوّف ثْك) كه ربهیـ ۲۶كلْ )ُ( ۱۳۶۳ثواثو ثب ۱۵كجوّهٓ ( ۱۶۶۶م)
اكـبًَزبى ها روک کوكًل .رؼلاك هغوْػٔ آىُب کَ ثَیکٖل ّ ثیَذ ُياه ًلو ثبلؾ
هّٔل ،پٌ اى ؽلّك ًٍَبل اهبهذ پوفوط ّ پو رللبد كه اكـبًَبى ،آهبهُب ّ
کبهًبهَٓ میل ها پْذ ٍو گناّزٌل:
ثیِ اى ً ۱۵۰۰۰لو کْزَ ،ثیِرو اى ً ۴۰۰۰۰لو ىفؤ ّ هؼلْلُ ،ویي
رؼلاك هؼزبك ثَاًْاع هْاك هقلهُ ،ياهاى ًلو اٍیو ّ الكهک ،رؾویل ُلزبك هیلیبهك
كالو ( %۲۵ػْایل ًبفبلٔ هلٔ) ثو اهزٖبك ثیوبه ّْهّٓ.
شكاییى :ثو اٍبً اؽٖبئیَگیوٓ صبهًْالٔ ػوْهٔ هْآ هَلؼ ّْهّٓ كه ْٛل
ٍ ۶بل اهبهذ كه اكـبًَزبى % ۶/۱۲پوًٍْل كه اِػوبل ثلهَزٔ ّ ثلهؼبّٔ،
% ۴/۱۲كه افزالً % ۶/۱۱ ،كه كىكٓ % ۶/۱۱ ،كه ػول رغبّى% ۴/۶ ،
ثَارِبم هزل % ۳/۳ ،كه رقلق اى هووهاد رواكیکٔ % ۴/۶ ،ثَرِبم افزالً اهْال
كّلزٔ هؾبکوَ گوكیلًل)۱(.
رب آى هْهغ كو ٍَ ٜگوٍّ اُل ٌٍذ ّبهل :ؽية اٍالهٔ = ؽکوزیبه ،عوؼیذ
اٍالهٔ = هثبًٔ ّ ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ = هْلْٓ هٌْٖه كه ایواى ككبرو
هٍؤ كاّزٌل.
ایي ها ُن ثگْین کَ ثب فوّط هْآ ّْهّٓ اى اكـبًَزبى ًگبٍ ایواى ًَجذ ثًََ
گبًَ ًیي علٓرو ّل كه یک ًْثذ ثَُویک اى گوٍُّب هجبلؾ کالًٔ كالو كاكٍ ّل
کَ ٍِن ُو گوٍّ رب هجلؾ ٍیٖلُياه كالو ّبیغ ثْكً .ياع ثو ٍو روَین ایي پْل
ثیي هُجواى ّلد یبكذ ّ كاٍزبىُب آكویل ...اى یبكم ًؤهّك کَ یک هّى آهبٓ
هؾٌَٔ كه ؽبلٔ کَ فیلٔ ٍو ًْب ٛثْك ،هّ ثَعبّیل ّ ؽبٙواى کوك ّ گلذ:
«ّوب هٔكاًیل کَ ثو ٍو روَین آى ٍیٖل ُياه كالو اػطبٓ ایوأًُب هیبى كیگو
گوٍُّب چَ عٌگُب ّ ًياؽُب کَ ًْل»؛ ّلٔ ّوب كه ؽوکذ اٍالهٔ إالً
كِویلیل کَ ثو ٍو آى كالوُب چَ آهل؟ ...عبّیل گلذ ًَ؛ ّوب ثگْییل چَ ّل؟
هؾٌَٔ گلذ :كالوُب كه ثبًگ فْه فْه هٔکٌل ،ثبّل ثوآ ثبىٍبىٓ...
كه ربهیـ ۱۳اگٍْذ ۱۶۶۶عٌوال ٙیبءالؾن كه هؼیذ عٌوال افزو
ػجلالوؽوي اكَو ػبلٔ هرجَٓ آٓ.اً.آٓ ّ گوكاًٌلٍٓ عٌگُبٓ اكـبًَزبى كه اصو
ٍوْٛ ٛیبهٍٓ ًظبهٔ کْزَ ّل ،هزؼبهجب ً عٌوال «ؽویلگل» اى هیبٍذ آٓ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵2۹ .....................................................
اً.آٓ ثوکٌبه گوكیل ّ كه كّلذ فبًن ثًٔظیو ثْرْ ًوهُِبٓ كه هجبل هَؤلَٓ
اكـبًَزبى هْبُلٍ ّل ّ ًْػٔ هیل ثَهٖبلؾَ كه كٍّْٓ ف ٜكیْهًل پلیل آهل...
اّٙبع هٌطوَ ّ عِبى ثبلکل كیگوگْى گوكیل ّ هي هغلَٓ فجوٓ ـ رؾلیلٔ
«عِبى ًْ» ها اٍبً گناّزن« .عِبى ًْ» کَ ػٌْاى «کبًْى ُوجَزَگٔ
هّّيكکواى اكـبًَزبى» ها ثب فْك یلک هٔکْیل ،هٔرْاًَذ اكػب کٌل کَ ؽبٕل
رغوثیبد یک كَُ هجبهىٍ اٍذ؛ آى كاهآ ًظوگبُبٓ هّّي هلٔ ّ ثیيالوللٔ ثْك.
ّ آههبى ثوهواهٓ «عوِْهٓ ٍکْاله» كه کْْه ها كه كٍزْه کبه كاّذ.
«عِبى ًْ» ثَهٌّّٔ اػزوبك ثَرلکیک هیبى كّ ػٌٖو «كیبًذ» ّ «ٍیبٍذ»
ها رجلیؾ هًٔوْك؛ ثب ایي رؾلیل کَ رؾْل ػلن ثیِرو ثٍَجت هُْْمپوٍزٔ هوكم
ثَرؼْین هٔاكزل ّ عبهؼَٓ اكـبًٔ ثَكلیل ػوتهبًلٍگٔ هلو ،ٛثیِرو پیوّ اُّبم ّ
فواكبد اٍذ ًَ ،رؼبلین كیي ؽٌیق .ایي کالم گْیبٓ آى هؼٌٔ اٍذ کَ اػزوبكاد
هایظ كه ایي کْْه هبًٌل كیگو ىّایبٓ اعزوبػٔ ّ هظبُو ىًلگٔ ،ػوتهبًلٍ،
فواكٔ ّ رؾویلٔ اٍذ ّ .كه ؿبلت هْاهك ،اػزوبكاد كیٌٔ رؾذ رؤصیو ػْاهل
هزؼلك چْى ىثبى ّ هْهیذ هواه هٔگیوك .كه چٌیي ّوایطٔ ٍقي گلزي اى
ؽکْهذ كیٌٔ ،ليّهب ً ثَؽکْهذ هالّ ػووُب هٌزِٔ هّْٔك ّ گيیٌَٓ كیگوٓ
ًلاهك.
اٍلّللا ًکزَ كاى ثْك کَ كه آى هْهغ کبه گوٍّ
ّ اى عولَ ُوکبهاى علیل هب ٍیل
فْك ها ثَكیگو اػٚبء هؾْل ًوْكٍ ّ فْك ها آىاك ّ ٍجکكُّ کوكٍ ثْك.
ًکزَكاى هٌبٍجبد گوهٔ ثب پیو ٍیل اؽول گیالًٔ ّ گوٍّ رؾذ هُجوٓ اّ (هؾبم
هلٔ) كاّذً .کزَ كاى كه ایي هْهغ ثَلؾبظ ػبٛلٔ ّ هّأً ُوبى ّٙؼیذ
اكزقبهٓ ٍوؿ كه عوغ ٍبثن هب ها پیلا کوكٍ ثْك ،ثب ایي رلبّد کَ اّ هّؽیَٓ
ثبالرو كاّذ ،كًجبل رؤهیي ىًلگٔ فْك ثْكٛ ،للک ًکزَكاى ؽن كاّذ ،چْى ُن
ػبیلَ هٌل ثْكُ ،ن هِوبى كاّذُ ،ن ّاللّیي کٌَِبل فْك ها ٍوپوٍزٔ هٔکوك .كه
آى ػبلن هِبعود ُیچ هٌجغ كهآهلٓ ُن ًلاّذ .كهؽبلٔ کَ هبًٌل كیگو کبثلُٔبٓ
إیل ،ثَیبه هجبكٓ آكاة ّ پبثٌل ظْاُو ّ رْویلبد ًیي ثْك .چْى اى ثبى هبًلٍگبى
«ٍیلکبؿن» (ٍوهبیَكاه ّ صوّدهٌل هِْْه ّ اكَبًَآ اكـبى)( )۲ثْك،
ًؤرْاًَذ پبئیي رو اى ًبم ّ ِّود ٍبثن فبًْاكٍگٔ فْك ىًلگٔ کٌل.
ًکزَكاى پٌ اى کْزَ ّلى دمحم هٌزظوٓ یزین ّلٍ ثْك .كیگو ًِبكُب ّ اهگبىُب ًَ
رٌِب اّ ها رؾْیل ًؤگوكزٌل ،کَ ُو اى چٌلگبُٔ هياؽوِ ُن هّٔلًل .هي هطلجٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵2۵......................................................
ها ثَیبك كاهم کَ كهط آى كه ایيعب فبلٔ اى كبیلٍ ًیَذ ،ىیوا ُن ًْبى كٌُلٍٓ
هْهؼیذ ًکزَكاى اٍذ؛ ُن ؽبکٔ اى كِن ػوین اّ هٔثبّل .هْْٙع آى اٍذ کَ
كه ٍبل ۱۳۶۶یک هّى كه هٌيل ًکزَكاى
ثْكین ،یکٔ اى اػٚبٓ هیبى هرجَٓ «اٍالم
هکزت رْؽیل» کَ گْیب هٔفْاٍذ فجوٓ
ربىٍٓ ها ثَاٛالع ًکزَكاى ثوٍبًل ،گلذ:
خّللا فبهٌَآ (کَ كه آى هْهغ ربىٌٍّیلٍام آی ّ
ثَهُجوٓ ایواى ثوگيیلٍ ّلٍ ثْك) اى
هَئْلیي اهْه فْاٍزَ رب ٍواى گوٍُّب ّ
ّقٖیذُبٓ ٍوٌّبً اكـبًَزبًٔ هوین
ایواى ها ًيك اّ عوغ کٌٌل رب ًَجذ
ثَاكـبًَزبى رٖوینگیوٓ هْقٔ ًوبیٌل
(ٌٍل ّوبهٍ )۴ا ّهب گلزَ كه آى عوغُ ،وَ
ثبٌّل؛ لکي ًکزَكاى ؽْٚه ًلاّزَ ثبّل.
ٍیل اثواُین ـ هِْْه ثٍَیلکبؿن
ًکزَكاى پٌ اى ٌّیلى ایي فجوٍ ،وُ
ها پبییي اًلافذ ّ هولاهٓ كکو کوك ،ثوآ چٌل كهیوَ ٍکْد ػوین ثوعلََ ؽکن
كوهب ّل( .كه ایي لؾظبد هي كکو کوكم کَ ؽزوب ً هبًٌل هَین افگو ،ىیو كلِ كؾِ
ّ كٌّبم كهٍذ هٔکٌل) ٍپٌ ٍو ثوكاّذ ّ گلذ« :ایي فجو كهّؽ اٍذ ،ىیوا
فبهٌَآ یک هُجو اٍذ ،یک هُجو ُیچگبٍ هْٙغگیوٓ ّقٖٔ ًؤکٌل،
هُجوٓ هالکُب ها رؼییي هٔکٌل ،اهکبى كاهك ایْبى هالکُبٓ هؼیي ًوبیل کَ هي
كه آىُب ًگٌغن؛ ا ّهب هْهؼیذ هُجوٓ ایغبة ًؤکٌل کَ كه هالء ػبم اى ّقٖٔ
ًبم ثجوك ّ اّ ها هك ،یب رؤییل ًوبیل».
كه آى هوطغ اٍزضٌبیٔ اى ربهیـ اكـبًَزبى کَ هْآ هٍّٔ اى ایي کْْه فبهط
ّلٍ ثْكّ ،قٖیذ گوثبچق ُن هزيليل ثْك ّ ًَجذ ثَاٍزوواه کوکُبٓ ارؾبك
ّْهّٓ ثَاكـبًَزبى روكیلُبٓ علٓ پلیل آهلُ ،وَٓ عِبًیبى هٌزظو ٍوْٛ
ّللا ثْكًل ،اى عولَ ایوأًُب کَ رب آى هْهغ ثب
هویتالْهْع كّلذ كاکزو ًغیت ّ
گوٍُّبٓ ؿوةگوآ اكـبًٔ ،هي عولَ «هؾبم هلٔ» هیبًَٓ فْثٔ ًلاّزٌل ّ
ثَآًبى اعبىٍٓ گْبیِ ككبرو ًوبیٌلٍگٔ كه ایواى ًؤكاكًل ،كه ّوای ٜعلیل ُوَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵2۸ .....................................................
آًبى ها ثَایواى كػْد ًوْكٍ ّ اػياى ّ اکوام ّبى کوك .هؾبم هلٔ ًیي ككزوٓ كه
ًبؽیَٓ اػیبىًْیي رِواى كایو کوكٍ ثْك کَ هیبٍذ آى ثب كاهبك پیو گیالًٔ (ُّْو
كبٛوَ گیالًٔ) کَٔ ثًَبم ٍوكاه ؽویل هللا ًبٕو ٙیبء ،اى فبًلاى ظبُو ّبُٔ
ثْك .كبٛوَ فبًن هیبٍذ ًوبیٌلٍگٔ گوٍّ پلهُ كه «لٌلى» ها ثَػِلٍ كاّذ.
ًکزَكاى اكػب کوك کَ هٔرْاًل اى ككزو پیو ٍیلاؽول گیالًٔ ثْكعَٓ هَزووٓ
ثوآ ًْویَٓ «عِبى ًْ» ثگیوكٛ .جن ثوًبهَٓ هجلٔ ثب «ٍوكاه ؽویل ًبٕو
ٙیبء» كه ككزو کبهُ هالهبد کوكین .اّ یک اكـبى پو ؿوّه ،ثب ّقٖیذ ّ
كاهآ ٛجغ ػبلٔ ثْكُ .یکلٔ هّک ثواًگیي ّ ٍیوبٓ ثوعَزَ كاّذ کَ روکیت
هلیؼ ّ ثٔهبًٌل اى رْٖف اٍالهٔ ،رولى ؿوثٔ ،اّواكیذ اكـبًٔ ّ ًَل رؾٖیل
کوكٍٓ اهوّىٓ ها ثًَوبیِ هٔگناّذ .علََٓ هب كه كٚبٓ ٕویوبًَ ثوگياه
ّل ،اى ٛوف هب چِبه ًلو ّبهل ًکزَكاى ّ ثٌلٍ ّوکذ كاّزین .اى ّوبهٍُبٓ
هٌزْو ّلٍٓ عِبى ًْ ُن ثب فْك ثوكٍ ثْكینً .بٕو ٙیبء اى كیلى آىُب فُْؽبل
ّل ،هّٓ هیي گناّذ ّ گلذ« :هي إالً عبًتكاه کبه كوٌُگٔ َُزنُ ،یچ
إواه ُن ًلاهم کَ ؽزوب ً هطبثن ثب فْاٍذ هب ثٌْیٌَلّ ،بیل كه ُویي هغلَ ثَهي
ُن ثل گلزَ ثبٌّل؛ ا ّهب ًلٌ کبه هِن اٍذ ،هب اى آى ؽوبیذ هٔکٌین؛ ىیوا هلذ هب
ًیبى ىیبك ثَایيگًَْ کبهُب كاهك».
ٙیبء آىهله اكة ّ رْاٙغ ثَفوط كاك کَ كه ْٛل علََ ،پْذ هیي کبه فْك
ًٌَْذ ،پٌظ ًلوٓ كه ّوای ٜهَبّٓ هّٓ کْچ ًَْزین .هناکوٍ ثَْٛه إْلٔ
پیِ هكذ .كه گوهب گوم علََ ،هي پبٓ فْك ها هّٓ لجَٓ هیي چبٓفْهٓ رکیَ
كاكم ،یک علل هوآى {کَ آیبرٔ اى آى كه اثزلآ علََ هوأد ّلٍ ثْك} ثَكبٕلَٓ
ًینهزوٓ ًْک پبٓ هي ،هّٓ ُوبى هیي هواه كاّذ ،پٌ اى لؾظبرٔ ًبٕو ٙیبء
اى عبٓ فْك ثلٌل ّل ّ ٙوي هؼنهدفْأُ هوآى ها اى هّٓ هیي چبٓفْهٓ
ثوكاّزَ ،ثٍْیل ّ آى ها هّٓ هیي کبه فْك ًِبك ،كّثبهٍ ٍو عبٓ فْك ثوگْذ ّ
علََ اكاهَ یبكذ .هي ربىٍ كِویلم کَ چکبهٓ کوكٍام.
كه ؽبّیَٓ علََ ،هجبؽضٔ پیواهْى ّٙؼیذ هِبعویي اكـبًَزبًٔ كه ایواى
هطوػ ّلٙ ،یبء اى آى ّٙغ گالیَ كاّذ .اّ کَ اى كٚبٓ كیگو آهلٍ ثْك گلذ:
« هِبعویي اكـبًَزبًٔ كه کل كًیب ثِزویي هوكم ٌّبفزَ ّلٍاًل؛ هزؤٍلبًَ كه
ایواى رالُُبٓ ىیبك ّ ػولٓ عویبى كاهك رب اكـبىُب ها هوكهٔ ثل هلنكاك ًوبیٌل».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵2۵......................................................
«هي ًؤكاًن ایي ثَچَ ػلذ اٍذ ».اّ گلذ« :هي ایي هطلت ها ثب آهبٓ ًغلٔ
(هؾٔاللّیي ًغلٔ ،هْبّه ّهذ ّىیو فبهعَٓ ایواى كه اهْه اكـبًَزبى ّ هَئْل
ٍزبك پْزیجبًٔ اكـبًَزبى كه ّىاهد فبهعَٓ آى کْْه) كه هیبى ًِبكٍ ّ گلزن کَ
چَ ػلزٔ ّعْك كاهك کَ هِبعواى اكـبى كه پبکَزبى هْکالد کنروٓ كاهًل؛ ا ّهب كه
ایواى هطجْػبد رالُ كاهًل رب اى آىُب آكمُبٓ ثل علٍْ كٌُل...؟»
يبٔيّبنعۀيهٗ
«عِبى ًْ» ثب هْاًغ ّ هْکالد كٍذ ّ پٌغَ ًوم کوكٍ ّ ثَهاٍ اٍزْاه فْك
كه عِذ ایغبك عبهؼَٓ پلْهال اكاهَ هٔكاك .ثب ٛوػ گلزوبى ًْ ّ ،رجییي إْل
عوِْهٓ ٍکْاله كه ًظو كاّذ ثَهضبثَ هکي هْٓ «عٌجِ هّّيكکوٓ ّ
ثواثوٓ ٛلجٔ» كه هاٍ ٕلؼ ّ آىاكٓ ػول ًوْكٍ ّ كه ٍبفزبه هلٔ آیٌلٍ اّزواک
كؼبل كاّزَ ثبّل؛
ثَكًجبل اًکْبكبد علیل اّٙبع كافلٔ ّ هٌطوْٓ «عِبى ًْ» رٖوین گوكذ
ثَهًّل هٖبلؾَٓ هلٔ ثپیًْلك .ایي كهؽبلٔ ثْك کَ كّلذ ًبٍیًْبل كهکواد كاکزو
ّللا ،ثوپبیَٓ رٖبهین ؽية ّ كّلذ كه هبٍ هیياى ٍبل ۱۳۶۶ثیبًیَٓ كه ًغیت ّ
ثبة رَویغ ُوَ عبًجَ كه هًّل هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ ٕبكه ًوْكٍ ثْك .ایي ثیبًیَ
كهثوكاهًلٍٓ رٖبهین میل ثْك:
۱ـ پنیوُ ٍیَزن ٍیبٍٔ هجزٌٔ ثوپلْهالیَن ّ هْبهکذ اؽياة.
۲ـ رْکیل ارؾبكیَٓ هوکت اى ًیوُّبٓ چپ هلٔ ّ كهْکواریک.
۳ـ ایغبك اهگبىُبٓ اعوایٔ هْزوک ثب اپْىیَیْى.
۴ـ الزيام ثَهػبیذ آرِثٌ یکعبًجَ.
۵ـ اًلبم هبًْى اٍبٍٔ علیل.
۶ـ رلّیو اًزقبثبد آىاك (ثبهیل اّلْیذ اًزقبثبد هیبٍذ عوِْهٓ)
۳ـ كػْد اى روبهٔ ًیوُّبٓ هقبلق ،اػن اى هَلؼ ّ ؿیو آى كه
عِذ ٍِنگیوٓ كه روکیت كّلذ ،رؤهیي ّ رٚویي اهٌیذ روكك ّ اهبهذ
اػٚبء ،هُجواى ّ كوهبًلُبى گوّپُبٓ هَلؼ كه پبیزقذ ّ ِّوُبٓ ثيهگ.
هطبثن ثب هٌلهعبد آى ثیبًیَ ،رٌظینُبٓ عِبكٓ هٔرْاًَزٌل كه ْٕهد روبیل
كه ِّوُب ككبرو ًوبیٌلٍگٔ كایو ًوبیٌل .ایيُب ّؼو ّ ّبػوٓ ًجْك؛ ثلکَ كه هیلاى
ّللا ها هجٌٔ ثو اٍزوواه ٕلؼ ّ صجبد كه کْْه ّ فزن ػول اهاكٍٓ كاکزو ًغیت ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵2۶ .....................................................
عٌگ ثواكهکْٔ ًوبیِ هٔكاك .رب ایي هْهغ گوٍُّب ،اؽياة ّ ٍبىهبىُبٓ میل ثب
گوایُِبٓ هقزلق ٍزن هلّٔ ،ؼلَآ ،هلٔ ،هلٔ هنُجٔ ،هلٔ ـ هَزول ...ثَكّلذ
ّ هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ پیٍْزَ ثْكًل:
۱ـ " ٍبىا " = ٍبىهبى اًوالثٔ ىؽوذکْبى اكـبًَزبى.
۲ـ " ٍپيا " = ٍبىهبى پیْبٌُگ ىؽوذکْبى اكـبًَزبى.
۳ـ " ٍليا " = ٍبىهبى كلاییبى ىؽوزکِ اكـبًَزبى.
۴ـ " ٍپکغب " = ٍبىهبى پیْبٌُگ کبهکواى عْاى اكـبًَزبى.
۵ـ " عبىا " = عْاًبى اًوالثٔ ىؽوذکْبى اكـبًَزبى.
ػجلالوؽین ُبرق)
ّ ۶ـ عجَِٓ هلٔ پله ّٛي (رؾذ هیبٍذ
۳ـ ؽية ػلالذ كُوبًبى اكـبًَزبى(.ثَهُجوٓ ػجلالؾکین رْاًب)
۶ـ ًِٚذ ُوجَزَگٔ هوكم اكـبًَزبى( .ثَهُجوٓ دمحم ٍوّه ًْهٍزبًٔ)
۶ـ ؽية اٍالهٔ اكـبًَزبى (ؿیو اى اؽياة اٍالهٔ ؽکوزیبه ّ فبلٔ).
۱۰ـ ّْهآ ػبلٔ ػلوبء ّ هّؽبًیْى اكـبًَزبى.
اًٖبهّللا( .ثَهُجوٓ ٕلو دمحم فبكم)
ّ ۱۱ـ ارؾبكیَ
ّللا( .ثَهُجوٓ یيكاًؼلٔ ّصْهٔ)
۱۲ـ ؽية ّ
۱۳ـ ٍبىهبى کبهگواى عْاى اكـبًَزبى( .ثَهُجوٓ ػجلالؼيیي روٍفیل)
۱۴ـ عوؼیذ هٍزگبهٓ هلٔ (ثَهُجوٓ پُْبى دمحم إـو)
۱۵ـ كهآفو :کبًْى ُوجَزَگٔ هّّيكکواى اكـبًَزبى» ثَهَئْلیذ ایٌغبًت.
كه ایي هْهغ ثوآ ًیوُّبٓ هلٔ ّ ٍبلناًلیِ هَلن ّلٍ ثْك کَ گوٍُّبٓ هَلؼ
هٍْْم ثَهغبُلیي ٍو روَین هلهد ثبُن کٌبه ًقْاٌُل آهل ّ هولکذ ها ثیِ اى
ایي رجبٍ فْاٌُل کوك .لنا رالُ ًیوُّبٓ ٍبلناًلیِ ّ هَئْل هزْعَ ثوبٓ كّلذ
ّللا گوكیلٍ ثْك ،رب ثلکَ اى ٛوین آى یگبًَ ّبًًٌبٍیًْبل كهْکواد كاکزو ًغیت ّ
(ُوچٌل ٙؼیق) کْْه ّ هوكم ها اى ّهُ َٓٛالکذ ًغبد كٌُل ّ ًگناهًل ثَکبم
روّهیَن ّ ثٌیبكگوایٔ اكواٛئ هزکٔ ثوهبكیبٓ ثیيالوللٔ كوّ ؿلزل.
كه ایي هوطغ اى ربهیـ کْْه یک ٕقثٌلٓ هٌطؤ ّ ربهیقٔ هیبى ًیوُّبٓ
هزؼلن ثَكیوّى ّ كوكا ّ ػٌبٕو فیو ّ ّو ثَّ عْك آهلٍ ثْك :كه یک ٛوف
كبّیَن هولً ثَهُجوٓ گلتاللّیي ؽکوزیبه {اى ٛیق اكواٛیْى هنُجٔ ّ هْهٔ
هَزوو كه عجَِٓ عِبكیْى} ثب ُوزبیبى فْك (كبّیَن چپًوب) هبًٌل عٌوال
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵2۷......................................................
ٌِّْاى رٌََٔ (ّىیو ككبع) ٍیلدمحم گالثيّٓ (ٍبثن ّىیو كافلَ ـ ٍلیو کجیو
اكـبًَزبى كه هَکْ) ًیبى دمحم هِوٌل (ػ ْٚككزو ٍیبٍٔ ػ .ك .ؿ .ا) عٌوال
ػجلالوبكه آکب (هْهبًلاى ُْایٔ ّ هلاكؼَٓ ُْایٔ) ّ ُووطبهاى كه هْآ هَلؼ ّ
كه كهّى ؽية ّ كّلذ ثَُن هٍیلٍ ّ ٛوػ ثواًلاىٓ ؽکْهذ كاکزو ًغیت ّ
ًبکبمٍبىٓ هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ ها ثَاعواء گناهكًل کَ کْكربٓ ًبكوعبم
ٌِّْاى رٌٔ كه ۱۶ؽْد ۱۳۶۶ثَُویي هٌظْه ٛواؽٔ ّلٍ ثْك ّ هظِو
کبهل آى یگبًَگٔ اهگبًیک ثْك.
کْكرب ٍ ۲۴ ٔٛبػذ ىك ّ فْهك ّلیل ّ پو رللبد فٌضٔ ّل ّ فَبهاد ّ
فواثٔ ٍّیغ ثَعب ًِبكٍ .واًغبم ،كه ػٖو هّى ۱۳ؽْد ٍَ ۱۳۶۶ثبل
ُلیکْپزو (هٔ ّ )۱۳یک ثبل ٛیبهٍ (اى )۱۲ؽبهل عٌوال رٌٔ ّ ُوواُبى كه
پبهٍچٌبه ثَىهیي ًَْزٌل ّ كه پیِ پبٓ ؽکوزیبه ثٍَغلٍ اكزبكًل:
«كه ٍبل ٌِّْ ۱۳۶۶ = ۱۶۶۰اى رٌٔ ّىیو ككبع هژین ًغیت ثَکْكرب كٍذ
ىك...رٌٔ كهًظو كاّذ ثب اىثیي هكزي ًغیت هلهدها ثَؽية اٍالهٔ ثَپبهك)۳(».
«یک هّى ثؼل ٍَ ُلیکْپزو ؽبهل کْكربچیبى ًبکبم ثَ "پبهٍچٌبه" كه هٌطوَٓ
هوىئ اكـبًَزبى ـ پبکَزبى كوّك آهلٍ ّ ثَهْهبًلأً ٌِّْاى رٌٔ كه ثواثو
ؽکوزیبه ؽلق ّكبكاهٓ ّ ٍالم ها اكاء ًوْكًل)۴(».
كه ُویي هْهغ ،كه عجَِٓ كیگوٛ ،وػ رغيیَٓ اكـبًَزبى هٌِلٍٔ هّٔل کَ
ثوپبیَٓ آى ،پْزْىُب ثَپبکَزبى ،ربعیکُب ثَربعیکَزبى ،اُىثکُب ثَاىثکَزبى ّ
ٍَ ایبلذ ؿوثٔ (ثَػالٍّٓ ؿْهاد) ثَایواى هلؾن هٔگوكیلٌٍ( .ل ّوبهٍ ۵
ٙویوَٓ آفوکزبة؛ ثوگوكزَ اى کحبة«ومبٖٔؾٔو»ثمهى"وًىٕقافغبٌ"چبپکبثم) .
ُوَگبٍ ّ ُوَعب چٌیي ثْكٍ ّ چٌیي فْاُل ثْك کَ ُوگبٍ هبم هیِي ثَفطو اكزل،
ایي ٕبكمرویي كوىًلاى اّ اٍذ کَ ثوآ ؽلع ّ ًغبد اّ ،اى ُوَ چیي فْك
هٔگنهًل ّ .عبى کنرویي چیيٓ اٍذ کَ كه هاٍ آى هوثبًٔ هّْٔك .الجزَ کَبًٔ
کَ الیَُبٓ ٍطؾٔ یک اًلیَْ ها هل ًظو كاهًل ،هَلوب ً اى كهک ایي ًکزَ
ػبعياًل .كه اكـبًَزبى ػیي هٚیَ ّاهغ ّلٍ ثْك .كه چٌیي ّوایطًٔ ،یوُّبٓ هلٔ
ّ كهْکواد ،كٍذ اى افزالكبد عيئٔ ثوكاّزَ ّ ثوپبیَٓ اٍزوارژٓ هْزوک،
رؾون آههبى ٕلؼ ها ّعَِٓ ُوذ فْیِ هواه كاكًل .ؽزٔ ثوآ اپْىٍیْى
ّللا» اى ایلیْلْژٓ
هؼوْل ایي اػزوبك ًَجٔ ؽبٕل ّلٍ ثْك کَ كّلذ «كاکزوًغیت ّ
هجلٔ فْك ػلّل ًوْكٍ ،ثٍَوذ لیجوال كهْکوأٍ چوفِ كاهك .ثَپلْهالیَن
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵3۰ .....................................................
ٍیبٍٔ ثبّه یبكزَ ّ كه اعوآ پوٌٍّ هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ ّ آّزٔ هلٔ ٕبكم
اٍذ .هي ُن ثَُویي هٌظْه ػبىم کبثل ّلم.
ؾقْكات
ثَارلبم ّوبه کضیوٓ اى هِبعویي ػْكدکٌٌلٍ ،كه هغوْػَ ثالکُبٓ كّلزٔ
ًٍْبى ّ ّیک ّاهغ كه هغبّهد آهاهگبٍ «فْاعَ ػلٔ هْكن» هَزوو ّلین.
هقبهط هب ثب ٍبىهبى هلل ثْكّ .تُب كه هؾْ َٓٛثيهگٔ کَ كه ًيكیکٔ ُوبى
ثالکُب هْهؼیذ كاّذ ثَروبّبٓ ثوًبهَُبٓ رلْیيیْى هًَْٔزین .عوغ کضیوٓ اى
ػْكد کٌٌلٍگبى هّٓ فبک هًَْٔزین ،ثب اّزِب ّ ّلغ ىیبك ثَٕلؾَٓ یک كٍزگبٍ
رلْیيیْى هًگٔ كّفزَ هّٔلین.
رلْیيیْى «ُواد» ؽلّك ٍ ۲بػذ ّ اًلٓ ثوًبهَ كاّذ .ثَیبه كویو ّ ثٔهؾزْا
ثْك ،اثزلاء چٌل كهیوَ كه هْهك اّٙبع ّ افجبه هؾلٔ ّ ،آىچَ فْك ثب اكزقبه
ثَ«ُواد ثبٍزبى» یبك هٔکوك ،ثوًبهَ كاّذ کَ اؿلت ّبهل اٛالػیَُب ّ
ُْلاهُبٓ ًظبهٔ ّ اهٌیزٔ اى ٍْٓ هْهبًلأً ىّى ّوبلـوة ثْكٍ ،پٌ ثوًبهَٓ
فجوٓ هّى هجل رلْیيیْى «کبثل» ها پقِ هٔکوك .عناةرویي ثقِ ثوًبهَُب
ُوبى «گلُبٓ هًگبهًگ» ثْك کَ ّبهل هٍْیؤ هؾلٔ ّ آٌُگُبٓ اى
فْاًٌلٍگبى ثيهگ کْْه هّٔل .رلْیيیْى «ُواد» ُوَگبٍ هب ها رٌَْ
هٔگناّذ .ثب ُوبى ّٕق ُولؾظَ ثوم هطغ هّٔل ،یب ًبگِبى ثوًبهَٓ رلْیيیْى
هقزل هٔگوكیل ّ هّٓ ٕلؾَٓ رلْیيیْى ایي ًّْزَ ظبُو هٔگوكیل« :اى ایيکَ
ثَػلذ هطغ ثوم كه ًْواد هب ٍکزَگٔ پیِ آهل ،هؼنهد هب ها ثپنیویل!»
ُوّقٔ کَ هلرٔ ىیبك اى ّ ٌِٛكّه ثبّلّ ،هزٔ ثَّٛي ثوهٔگوكك ،ؽوٓ
ّلیل ثَثبىكیل ّ هوبیََ كاهك ،هب ُن کَ هّىُب ثٔکبه ثْكین ،اؿلت ثب ؽوٓ ىیبك
ثَگوكُ كه كافل ِّو «ُواد» ّ كیلى هواکي هِن هٔهكزین .یک چٌل کبهگبٍ
ٌٍزٔ ّ فیلٔ ػوت هبًلٍٓ ّیَْگوٓ ّ لٌُگٔثبكٔ ها كیلم کَ ثبهُُّبٓ هلیؤ
فْك اى ػٖو ؽغو ًوبیٌلگٔ هٔکوك ،اثياهآالد آى کبهگبٍ لٌگٔثبكٔ ّ ُوچٌیي
ٍْفذ آى کبهفبًَ (!) ُبٓ ّیَْگوٓ کالً اى چْة ثْك!
یک کزبثقبًَٓ ػوْهٔ كه ًيكیکٔ هؾل اهبهذهبى ّ عْك كاّذ کَ ُیچ
هواعؼَ کٌٌلٍ ًلاّذ ،هولاهٓ هؼزٌبثَ کزت هطبلؼبرٔ ،اػن اى ُوهکزت ّ هَلک
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵31......................................................
كه آىعب چیلٍ ّلٍ ثْك ،کَ رؾذ هیبٍذ یک كفزوفبًن ًبىلٔ ّ هٌْگ ،فبک
هٔفْهك.
هَغل عبهغ «ُواد» ُن كیلًٔ ثْك ،هياهاد هنُجٔ اى هجیل ٍلطبى ٍیلاؽول
ػجلّللا اًٖبهٓ ،عبهٔ ،هاىٓ ،گُْو ّبك، ّ کجیو ،فْاعَ ػلٔ هْكن ،فْاعَ
کوبلاللّیي ثِياك ّ ...فیل كواّأً اى ایي ثيهکبى (کَ كه «ُواد» کن ًیَزٌل) اى
عولَ هواکيٓ ثْك کَ اى گنّزَٓ ثبّکٍْ ایي فطَ فجو هٔكاك .ربىٍ ثبّههبى
هّٔل کَ رؤکیل ُوارُٔب هجٌٔ ثوثبٍزبًٔ ثْكى ِّوّبى کن گياكَ ًیَذ! ِّو
«ُواد» ًَجزب ً پو عوغ ّ عُْ ّلٍ ثْك ،ثب ُوارٔ کَ اّل ثبه ٍ ۱۵بل پیِ اى
آى كیلٍ ثْكم رلبّد ثَیبه کوكٍ ثْك.
كه آى هْهغ هلیو اهٌیذ كّلزٔ «ُواد» ّقٖٔ ثًَبم هؽین اى هْم پْزْى
ثْك ،اّ اًَبًٔ ّواكذهٌل ،ثب ایوبى ،ثب اؽَبً ،هیِي كٍّذ ّ كاهآ كِن ّ
اكهاک ػبلٔ ثْكُ ،وَ چیي ها ثَكهٍزٔ هٔكِویل .ثواین پالى ُْایٔ گوكذ ،ثَهي
ههي هؼیي كاك کَ كه «کبثل» روبً ثگیوم.
ٌُگبهٔ کَ ٛیبهٍٓ هب ثوكواى ِّو «هياهّویق» ثَپوّاى ثْك ،آى ِّو ها
ثَیبه ىیجب ّ فًُْوَْ كیلم .كاهآ ٍوکُب ّ کْچَُبٓ ٍّیغ ّ هاٍذ ثْك.
هٍّ َٓٙقٔ كه ٍِّّ ٜو ّاهغ ّلٍ ّ ؽکن هلت ها كاهكُ .وَٓ فیبثبىُب
ثَهّ َٙفزن هّْٔك ّ كّثبهٍ اى هّّ َٙوّع هّْٔك .هٌظوٍٓ عبلت ّ
ُیغبىاًگیي ثْك.
ثب ثـل كٍزٔ فْك گلزن« :هياه ّویق فْة ِّو هٌْگ ّ فُْ ًوَْ اٍذ».
كْها ً یک هوكٓ هیبىٍبل پبهٍٔىثبى ّ ؿیو ُياهٍ ،اى چْکٔ پْذ ٍوم
ثَٛؼٌَ گلذُ« :ياهٍعبد چطْه ِّوٓ اٍذ؟»
ایي ؽوف اثلِبًَ کَ ُیچ ثَُیکل ّ هیبكَاُ ًؤفْهك ،كّك اى کلَام ـ
ثلٌل کوك .ثَیبه فْن هوا آّهك ،ثب ىؽوذ رْاًَزن فْك ها کٌزول ًوبین.
ٍوم ها ثوگوكاًلم ّ ثبلؾي هؾکن ثَاّ گلزن« :ؿیو اى هيُ ،وکٌ ثْك ـ
عْاة رْ ها ثب هْذ كه كُبًذ هٔگناّذ؛ ؽبال کَ ًؤكأً ،ثِزو اٍذ ثوایذ
ثگْین ُياهٍعبد كه هولکذ فبهط ًیَذ رب رْ ٛؼٌَٓ آى ها ثَهؿ هي ثکْٔ ،آى
عيء اى ُویي هولکذ اٍذ ّ كه هلت عـواكیبیٔ ایي کْْه هواه كاهك ،اگو فْة
اٍذ ،اكزقبهُ ثوآ هي ّ رْ هْزوک اٍذ ،اگو ثل اٍذ ،ثبىُن ًٌگِ ثوآ
ُوَٓ هب اٍذ .رْ ثب ایي ؽوكذ ثَْٕهد فْكد رق هٔاًلاىٓ».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵32 .....................................................
اّ هٌلؼل ّل ،ىیولت عوالرٔ گلذ کَ اکٌْى ثَفبٛو ًلاهم .كه ُویي هْهغ
یک عْاى ُوارٔ کَ کٌبهُ ًَْزَ ثْك ،هگٌ ّل ّ فْك ها ىك ٍّ ٜؽوف؛ اّ
گلذ« :اهوّى ثبیل ُوکٌ ؿن فْك ها ثقْهك !».اى ایيکَ آىعْاى ثَكهٍزٔ
هزْعَ هْْٙع ًْلٍ ثْك ،هزؤٍق ّلم .اّ ًْبى كاك کَ اهىُ ُن ٕؾجزٔ ًلاهك.
ٍکْرٔ رلـ ثیي هب ؽبکن ّل.
هي ثَایي كکو كوّ هكزن کَ ایي هولکذ ٌُْى ثَفْك ًیبهلٍ اٍذ ...
هزؤٍلبًَ ایي ثوكاّزن كهٍذ اى آة كهآهل ،هولاه فًْٔ کَ ثؼل اى آى هّٓ
فبک ایي «عِلَزبى» هیقزَ ّل ،چٌلیي ثواثو ثْك ثبآىچَ کَ رب آى هْهغ هیقزَ
ّلٍ ثْك{ .ایي هؾْٖل ؿنفْاهٓ ُوکٌ ثوآ فْك ثْك }.ثؼل اى ایي ُوَ،
ٌُْى ُن عبٓ ایي پوٍِ ّعْك كاهك کَ آیب اكواك هٌَْة ثَایي ٍوىهیي عٌِؤ ّ
ًلویي ّلٍُ ،وکلام ثَرٌِبیٔ ؿن فْك ها هٔفْهًل؟
آیب إْالً چٌیي کبهٓ كه ػول هوکي اٍذ؟ ـ
هي ًؤرْاًن كهک کٌن کَ چگًَْ هوکي اٍذ یک ،یب چٌل ًلو ،یب یک =
هْم ثزْاًٌل كه ٍّ ٜعٌِن ثِْذ فْٖٕٔ ثَبىًل؟ اگو چٌبى کبهٓ هوکي ثْك،
هْم پْزْى آى ها ثوآ فْك ٍبفزَ ثْك ،ؽزٔ اگو هْم پْزْى یک چٌبى ثِْذ
فْٖٕٔ ثوآ فْك ُن هٍٔبفذ ،هب ًیي اهوّى اى ؽْأّ آى ثِوٍ هٔثوكین،
ایي ثِزو اى آّاهٍگٔ ّ کبهگوٓ كه پبکَزبى ّ ایواى ثْك؛
پٌُ ،وَ ثبیل اػزواف کٌٌل کَ یک ٍوىهیي كه روبهیذ فْك ،یب ثِْذ اٍذ،
ثوآ ُوَٓ ٍبکٌیي؛ یب عٌِن اٍذ ،ثبى ثوآ ُوَُ .وّهذ ایيًکزَ ثَكهٍزٔ
كهک ّلّٛ ،يّٛ ،ي هّْٔك.
ؾقکبثم
ٛیبهٍٓ هب رٌگ ؿوّة كه كوّكگبٍ فْاعَ هّاُ «کبثل» ثَىهیي ًَْذ ،كه
ُوبى لؾظَ ُْاپیوبٓ ثْیٌگ ۳۴۳ثٍَوذ كُلًْٔ پوّاى کوك .یک گَّْٓ هیلاى
ُْایٔ فْاعَهّاُ پو ثْك اى الَّٓ هزالّٔ ّلٍٓ ُْاپیوبُبٓ هقزلق کَ كه
ْٛل ىهبى ،یب كه عویبى عٌگ آٍیت كیلٍ ّ اى ٍوّیٌ فبهط ّلٍ ثْكًل .ایي
ّٙؼیذ ثوآ ُو ربىٍّاهك ثَهٌّّٔ صبثذ هٔکوك کَ ؾقایٍيًهکثچّگفٌحّاوث .
ٛجن کْهكیٌبد «هؽین» روبً گوكزن ،كّ ًلو ثب یک هْرْه كًجبلن آهلًل ،هوا
كه هِوبىفبًَٓ هٍْْم ثًَوجو یکّ ،اهغ كه هغبّهد کبؿ هیبٍذ عوِْهٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵33......................................................
ثوكًل .آى كه ّاهغ یک فبًَٓ اػیبًٔ ثْك کَ كو ٜكّ ًلو ٍوثبى ثَْٕهد
فلهذکبه كه آى هواه كاّزٌل .یک كٍزگبٍ رلْیيیْى ثيهگ ۲۶ایٌچ كه آىعب
ّعْك كاّذ کَ ثَْٕهد ٍ ۲۴بػزَ کبًبلُبٓ رلْیيیْى ارؾبك ّْهّٓ ها هلَ
هٔکوك.
كه اثزلاء یک علََٓ هقزٖو ّ هؼبهكَآ ثیي هي ّ كّ ًلو اى هَئْالى
هیبٍذ اّل ّىاهد اهٌیذ كّلزٔ ثوگياه گوكیل کَ ٔٛآى هواه ّل هي
گياهُُب ،فْاٍزَُب ّ ّوای ٜفْك كه اهرجب ٛثب ؽْىٍُبٓ ػول ّ هیکبًیيم
پیٍْزي ثَهٖبلؾَٓ هلٔ ها ثٌْیَن .ؽوف آىُب هّّي ثْك ،چْى ُوهّى ثبٍواى
ّ ًوبیٌلٍگبى گوٍُّب ّ هْهبًلاىُب روبً كاّزٌل .إْل کبهّبى ًیي هْقٔ ثْك:
عٌگ هاٍ ؽل ًظبهٔ ًلاهك. ۱ـ
۲ـ ثبکٌبه هكزي كّلذ عٌگُب ّلیلرو ّ هولکذ فواةرو فْاُل ّل،
فْىُبٓ ثیِرو فْاٌُل هیقذ ،آى ىهبى ػلٍٓ هِبعو ّاهك کْْه هًّْٔل،
گؤُّ كیگو ثبیل هِبعو ًّْل ،گؤُّ اى کٍُْب پبییي هٔآیٌل ،گوٍُّبٓ كیگو
ثَکٍُْب هٔثوایٌل .كّثبهٍ ُویي ّٙغ اٍذ .گوٍُّبٓ ُلذگبًَ ّ ًَگبًَ ثیي
فْكّبى ٍوروَین هلهد کٌبه ًقْاٌُل آهل ،كه ًزیغَ هولکذ ثوثبك فْاُل ّل،
هوكم رجبٍ هًّْٔل( .كهٍذ آىچَ هزؤٍلبًَ ّاهغ ّل).
كّلذ آهبكٍ اٍذ ثَُوگوٍّ ّ ٍبىهبى ثَاًلاىٍٓ ّىى ّعْكٓاُ ۳ـ
ثِبء كاكٍ ّ آى ها كه هلهد ٍِین ٍبىك.
۴ـ كّلذ ثَكیي هجیي اٍالم اؽزوام هٔگناهك.
۵ـ كّلذ عبًتكاه ثوفْهك ایلیْلْژیک ثبهَبیل ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ ّ
اهزٖبكٓ ًیَذ.
۶ـ كّلذ عبًتكاه اهزٖبك ثبى ّ ٌٍلیکبیٔ اٍذ.
۳ـ فْاُبى ثبىگْذ ّواكذهٌلآًَ هِبعویي ثَهْٛي اعلاكٓ اٍذ.
۶ـ ٛوفكاه ثوگياهٓ اًزقبثبد آىاك [اى هواه ُوًلو یک هأٓ] كه هْهغ
هٌبٍت َُزین ،اى ایي پٌ هلیویذ کْْه هجزٌٔ ثوهبًْى اٍبٍٔ علیل فْاُل ثْك.
۶ـ ؽل ػبكالًَٓهَبیل هلیذُب ُوْاهٍ كه كٍزْه کبه كّلذ ثْكٍ ،ربکٌْى
گبمُبٓ ىیبكٓ كه ایي فْٖٓ ثوكاّزَ ّلٍاٍذ.
۱۰ـ هكغ ُوًْع رجؼی٘ ًژاكٓ ،هنُجٔ ،لَبًٔ ،هٌطوْٓ ،عٌَیزٔ ّ
هْهٔ پیٍْزَ اى ُلفُبٓ كّلذ ثْكٍ اٍذ.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵3۹ .....................................................
چٌل هّى ثؼل هي ُن گياهُُبّ ،وّ ،ٛهْهؼیذ ّ روبٙبُبٓ فْك ها رِیَ
کوكٍ ،ثَّىاهد اهٌیذ كّلزٔ رؾْیل كاكم ،رب آىُب فْاًلًل ،ؽلّك كّ ُلزَ ْٛل
کْیل .كهایي هلد هي كوٕزٔ ىیبك ثوآ هطبلؼَ كاّزن .كه یک گَّْٓ هِوبًقبًَ
اًجبهٓ ثبى هواه كاّذ کَ پو اى کزبةُبٓ هطبلؼبرٔ كه چبهچْة اًلیَُْبٓ
هبهکَیَن ـ لٌیٌیَن ثْك ّ ًْبى هٔكاك اى هلیناالیبم هِوبىفبًَٓ ؽيثٔ ّ كّلزٔ
ثْكٍ اٍذ .آى کزبةُب کنرو ؽبّٓ هجبؽضبد كلَلٔ ّ ،ثیِرو كه هْْٙػبد اكثٔ،
ّبهل ههبى ،هَٖ ،كاٍزبى ثَّیژٍ ربهیـ اًوالة اکزجو ّ ربهیـ ّ ؽوبٍَُبٓ
عٌگ كّم عِبًٔ ثْك (آىچَ هًُّب «عٌگ کجیو هیٌِٔ» لوت كاكٍ ثْكًل ).اؿلت
آى کزبةُب چبپ هَکْ ّ هؾْٖل ثٌگبُبٓ اًزْبهاد كّلزٔ «پوّگوً»،
«ٍبیْى» ّ «کٍْوًْ» ثْكًل.
اى آىعبکَ هي كه ایواى رؾٖیل کوكٍ ثْكم ،ثب اكثیبد آهویکبیُٔب کوبثیِ
آٌّبیٔ كاّزن (كه ٍبلُبٓ هیبًٔ هوى ثیَزن اكثیبد ؿبلت كه ایواى ثوگوكزَ اى
هّػ اكثیبد آهویکبیٔ ثْك؛ اکٌْى هلـوَٓ اى اػزوبكاد هنُجٌٍٔ ،ذُبٓ ثْهٔ ّ
كوٌُگ ؿوثٔ اٍذّ ).هزٔ اكثیبد هًُّب ها هٔفْاًلم ،ثًَظوم فیلٔ
کلیَْآٍ ،وك ،فْک ،کٌَِ ّ ػوتگوا هًٔوْك .كه آى هْهغ اى اًوالة اکزجو
ؽلّك ُلزبك ٍبل ّ اى عٌگ كّم عِبًٔ ًيكیک ثَپٌغبٍ ٍبل هٔگنّذ؛ ا ّهب
هُجواى ارؾبك ّْهّٓ ٍؼٔ ثوآى كاّزٌل رب مُي هوكم ّ عْاًبى کْْه فْك ّ
كیگو اؽياة کوًْیَذ ثواكه ها رٌِب هّٓ ُوبى ّهبیغ هلل کٌٌل .گْیب كهایي كًیب
كیگو ُیچ چیي ًیَذ ّ ُیچ کبهٓ كیگو ًْلٍ اٍذُ .وچَ کزبة آهلٍ ثْك هورجٜ
ثب ُوبى كّ هْْٙع ثْك.
یک چٌبى رْهق مًٌُٔ ،بکبهٍگٔ فْك ها كه پوٍَّٓ ىهبى ًْبى كاك .ایي
كَبك ّ هفْد اثزلاء ؽية کوًْیَذ ّْهّٓ ها كه فْك ؿوم کوكٍ ،پٌ
اؽياة ثواكه كه ٍطؼ ثیيالولل ها.
كهؽبلٔکَ اكثیبد آهویکبیُٔب ٍوّبه اى رٌْع ،اهیل ّ اًوژٓ هضجذ اٍذ.
چْناًلاى هّّي ّ هًگیٌٔ ها كواهّٓ فْاًٌلٍ هٔگَزواًل .ؽٌ اػزوبك ثًَلٌ ّ
ًیل ثَهْكویذ ها كه هقبٛت روْیذ هًٔوبیل :رالُ ،رالُ ،ثبىُن رالُ! ػٌبٕو
إلٔ اكثیبد آهویکب ها رْکیل هٔكُل؛ فُْثیٌٔ ّ كاكى ػٌبّیي ًیکْ ّ پو
ٛوطوام ثَُو چیيٓ ،عيء الیٌلک اكثیبد آهویکبیٔ اٍذ .آىچَ ها کَ كیگواى
یک «ٕقوٍ ٌٍگ» هٔگْیٌل ،آهویکبییبى «گللیي هاک» هًٔبهٌل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵3۵......................................................
رک ّ رْک کزبة چبپ «کبثل» ًیي كه آى اًجبه پیلا هّٔل کَ اؿلت كه
فْٖٓ هجبؽضبد ؽية ثوٍواهزلاه ثْك .هؼلْم ثْك آى کزبةُب اى ٍبلُب هجل
رلاًجبه ّلٍ ّ كه ىیو الیَٓ ٙقیؤ اى گوك ّ فبک اى ًلٌ اكزبكٍ ثْك .هبًْى
ّللا ها اى ُوبىعب پیلا کوكٍ ّ فْاًلم.
اٍبٍٔ هْٖة كه ىهبى كّلذ كاکزو ًغیت ّ
آى هبًْى اٍبٍٔ هجزٌٔ ثواًلیَُْب ّ اهىُُبٓ ٍکْالهیَن رلّیي ّلٍ ثْكّ .
كاهآ هبیَُبٓ كواّاى هلٔ ـ كهْکواریک ّ ،اًَبىهلاهاًَ ثْك .هَْكٍٓ آى هبًْى
ػبلٔ ّ روهٔفْاُبًَ ىیو ًظو پُْبى ّبٍ ػلٔ اکجو ِّوٍزبًٔ رلّیي یبكزَ ثْك.
كه ٍبل ۱۳۶۳پٌ اى رْٖیت لْٓ عوگَ ّ ّلٍْٔ عوگَ ،هْهك رّْیؼ كاکزو
ّللا هواه گوكذ ّ كه ُوبى ىهبى هبًْى عبهٓ کْْه ثْك.
ًغیت ّ
ؾقيماقٌكیف
ٛجن پالى ثَ«هياهّویق» پوّاى کوكم .چٌل هّىٓ كه آىعب هبًلم ،ثب
اّزیبم ىیبك كه هوکي ِّو ثَگوكُ پوكافزن .اى هواکيٓ هبًٌل هٍّ َٓٙقٔ،
كاًْگبٍ ثلـ ،كهّاىٍٓ عوِْهیذ ّ هٌلّٓ كیلى کوكم .چٌل ثبه ثَروبّبٓ
هَبثوَٓ هؼوّف «ثيکْٔ» هكزن ،ثوآ ًقَزیيثبه آى ها كیلم ،ثواین هلِْم هضجذ
ًلاّذ .یک ثبىئ هلیؤّ ،ؽْیبًَ ّ ثَیبه پوفوط اٍذ ،کَ اى ىهبى ربربهُب ّ
هـْلُب ثَیبكگبه هبًلٍ ّ هظِوٓ اى "روکربىٓ" هٔثبّل .ثیِرو ثَىّه ثبىّ
هزکٔ اٍذ ًَ ،هلهد كکو ّ اعوآ كيُ .یچ ًظن ّ كٍپلیي ًلاهك ًَ .رٌِب كبهل پیبم
كوٌُگٔ ّ هؼٌْٓ اٍذ ،کَ ثلآهْىٓ ٕویؼ ُن كاهك .لنا هٌغو ثَهّل كکوٓ
ًؤّْك ،هقْلرویي آكمُب هوکي اٍذ كه آى ثوًلٍ ًّْل ،چْى كبهل رکٌیکُبٓ
پیِهكزَ اٍذ ّ ًیبى ىیبك ثَاٍزلبكٍ اى هٍْٓ كهبؿٔ ًلاهكً .گبُٔ هقزٖو
ثَّٙؼیذ ػوْهٔ ؿبلت چبپَاًلاىُب گْاٍ هّّي ثوایي گلزَ اٍذ .اًَبًیذ ّ
کبهاکزو هِوهبًبى «کْزٔ کچ» فیلٔ ثِزو اى آىُب اٍذ.
ثلآهْىٓ ثيکْٔ ُوبى فًْْذ ّ ؿبهدگوٓ اٍذ .اّقبٓ ،ثلّى ُیچ ًْع
ٙبثطَ ّ هبًْىٍ ،ؼٔ هٔکٌٌل ثب ارکبء ثَىّه ّقٖٔ ٛؼوَ ها اى كٍذ
یکكیگو ثوبپٌلُ .وبى چْه ّ چپْ كوكُٓ .یچ ًْع ُوکبهٓ ریؤ ّعْك ًلاهك،
ثَُویي ٍجت هّػ كوكگوایٔ [ُوکٌ ؿن فْك فْهكى] ها روْیذ هٔکٌل کَ
ثوفالف إْل ّ پوًَیپ عبهؼَٓ هلًٔ ّ هلهى اٍذ .ؽزٔ هَبثوبد ٌّیغ
«گبّثبىٓ» كه اٍپبًیب اى عِبرٔ ثو ثيکْٔ اكـبىُب هعؾبى كاهك ،چْى گبّثبىٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵3۸ .....................................................
اى كّهٍٓ ّکبه ًوبیٌلٍگٔ هٔکٌل؛ كهؽبلٔ کَ ثيکُْٔ ،وٌْع فْك ها چْه ّ
چپْ هٔکٌل .كٍُبًلو ثلّى ُیچ ًْع ٍبىهبًلُٔ ّ ٙبثطَ هّٓ یک ٛؼوَ ؽولَ
هٔثوًلّ ،ؽْیبًَ ثبُن کِ هکِ هٔکٌٌل .كه ایي ثیي ُوّقٖٔ هٔفْاُل
ثَرٌِبیٔ ٛؼوَ ها کوبیٔ کٌل!
فیلٔ هَقوٍ ّ هٚؾک فْاُل ثْك اگو گلزَ ـ ایٍچّپیبيٗؾاقؾ؟
ّْك کَ ثيکْٔ ّهىُ هلٔ اكـبًَزبى اٍذ! ّهىُ هلٔ آى اٍذ کَ ثزْاًل كه
ٍطؼ هلٔ كواگیو ّ ُوَگبًٔ ّْك؛ ٍپٌ كه ٍطؼ عِبًٔ هبثل گَزوُ ثبّل .ؽبل
آىکَ ثيکْٔ ثَفبٛو هقبهط كْمالؼبكٍ ٌٍگیي ّ ًیي ثَكلیل ٌّبػذ ّ فًْْذ کَ
هزٚوي ًو٘ ٕویؼ ؽوْم ؽیْاًبد ُن اٍذً ،ؤرْاًل ّهىُ هلٔ ثبّل ّ ًَ
هٔرْاًل ثیيالوللٔ گوككُ .يیٌَٓ ًگِلاهٓ یک هأً اٍت ثيکْٔ ثواثو ثب فواط
ىًلگٔ چٌل فبًْاه اكـبًٔ كهایي کْْه كویو اٍذ .کْْهٓ کَ ًؤرْاًل ّکن
ٍبکٌیي فْك ها ٍیو کٌل ،چوا چٌیي هقبهعٔ ها رؾول کٌل؟
ُوثبه پٌ اى اًغبم هَبثوَٓ «ثيکْٔ» کَ رٍْ ٜاٍت اًغبم هٔیبكذ ،هواٍن
"ثيؿبلَکْٔ" آؿبى هّٔل ،کَ كهُوبى عبیگبٍ رٍْ« ٜفواى» ْٕهد هٔگوكذ!
هوكاى هَي کَ ثَلؾبظ ػبٛلٔ ّ هّأً ثَکْكکبى ٍبلفْهكٍ هٔهبًلًل ،هّٓ
رٖوف الَّٓ ثيؿبلَ هَبثوَ هٔكاكًل .فواى فیلٔ ٍویغ هٔكّیلًل .گلزَ هّٔل
ثَآى فواى عْ هقلْ ٛثب رقن هوؽ هٔفْهاًٌل .ثب ایي ّعْك ،ثوگياهٓ هواٍن
فوكّأً ثؼل اى اٍتكّأً هبًٌل ٕوف رؤّ پٌ اى ّیویٌٔ ثْك ،کَ چٌگٔ
ثَكل ًؤىك؛ اى ُویيهّ ثَیبهٓ اى روبّبچیبى هٔهكزٌل.
كه هٍّ َٓٙقٔ ،کجْرواى هلًْ ّ ًبىًبىٓ ٍقٔعبى رْعِن ها علت کوك ّ
لؾظبرٔ هوا كه ثِذ ّ ؽیود كوّ ثوك .ایي کجْرواى كه كٍزَُبٓ ىیبك ،كه ىهیي
ّ ُْا پوٍَ هٔىكًل ،هّٓ ٍو ّ ّبًَٓ اّقبٓ هًَْٔزٌل ّ اى کق كٍذ آكمُب
كاًَ هٔفْهكًل .رؼلاك ۱۰ ،۶ ،۶هطؼَ کجْرو ٍلیل یک كٍذ هّٓ ٍو ّ ّبًَ
آكمُب عب هٔگوكزٌل ّ ّقٔ ثب آىُب ػکٌ یبكگبهٓ ثوهٔكاّذ .یک چٌیي
ٕؾٌَُبٓ كه کْْه ّ عبهؼَٓ اكـبًَزبى کَ ّؽْذ ّ فًْْذ كه آى ؽوف اّل
ّ آفو ها هٔىًل ،علا ً ثلیغ ّ عبلت ثْك .آى ُن كه یک آروَلو عٌگٔ کَ آكهیبى
یکكیگو ها ىًلٍ پٍْذ هٔکٌلًل ،اى گّْذ یکكیگو کجبة رِیَ کوكٍ ّ
هٔفْهكًل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵3۵......................................................
ُوچٌبى كه هـبىٍُبٓ هٌلّٕٓ ،بؽجبى ؿالد ّ ؽجْثبد اى كٍذ کجْرواى
ٍقٔ ٕبؽت كه ػناة كایؤ ثْكًل ،كٍزَُبٓ کجْرو هّٓ گیََُبٓ ؽجْثبد
ًَْزَ ّ ؽویٖبًَ هْـْل فْهكى هّٔلًل .هـبىٍكاهاى ثلثقذُ ،ولؾظَ ثب پزْ،
یب كٍزوبلٔ کَ كه كٍذ كاّزٌل ،آىُب ها هٔپواًلًل ،کجْرو ثَُْا ثوهٔفْاٍذ،
ٍپٌ ثب یک چوفِ ٍویغ كّثبهٍ ٍو ُوبى کیََثْعٔ ،یب كم كهة كکبى
ُوغْاه هًَْٔذ .ایي عٌگ ّ گویي هَبلوذآهیي كه ْٛل هّى اكاهَ كاّذّ ،
ُوَگبٍ کجْرواى ٍقٔ ٕبؽت پیوّى ثْكًل.
هوكم اػزوبك كاّزٌل :اگو ثَکجْرواى ٍقٔ ٕبؽت کنرویي ثٔاؽزواهٔ ّْك،
هْهك ؿٚت ٍقٕٔبؽت هواه گوكزَ ّ ىًلگٔ ّبى رجبٍ هّْٔك! هؼلْم اٍذ کَ
كه چٌیي ّوایطٔ كاٍزبىُب ّ ًوًَُْبٓ ىیبكٓ اى ٍوًّْذ کَبًٔ کَ ٍبلیبى هجل
ثَایي کجْروُب ثٔاؽزواهٔ کوكٍ ثْكًل ،كه ًزیغَ چَ ثَهّى ّبى آهلٍ ،و ىثبىُب
اٍذ .آى کجْروُب ُوَگٔ ٍلیل یک كٍذ ثْكًل ،اّقبٓ هٔگلزٌل اگو کجْرو
هًگٔ ها ثیي ایيُب هُب کٌٌل ،یک ّجَ ،فْك ثَفْك ٍلیل هّْٔك ،اؽزوبل هٔكاكًل
کَ آىُب علٍُْبٓ اى هالیکَ ّ كوّزَگبى ثبٌّل!
هب گلزین« :اگو هالیکَ ُویيهله ٍوظ ّ هْمٓ اٍذ ،هجبهک فْك فلا ثبّل».
ّ اى ٍقٔ ٕبؽت روبٙب کوكم« :رْ ُوَاُ ثَكکو کجْرواى فْكد هجبُ ،یک
کؤ ُن ثَكکو هویلاى فْیِ ثبُ! ثَهلت ایي هوكم الِبم کي ًَجذ ثَیکكیگو
ًیي ثَهله کجْرواى رْ اؽزوام ثگناهًل»
ؾقپهؽًكٖ
ٍْاه ثوهیٌٔثٌُبٓ «پلقووٓ» اى هاٍ ىهیٌٔ ثَ«ایجک» ّ «پلقووٓ»
آهلم .عبكٍٓ رویي ّ پقزَ كاّذ ،رٌگَٓ ربّووؿبى فیلٔ هقْف ثْك ،هغبُلیي هاٍ
كیي(!) اؿلت ایي رٌگَ ها هٔثَزٌل ّ هَبكواى ها ؿبهد هٔکوكًل؛ لکي ایي ثبه
ثوآ هب ارلبهٔ ًیبكزبك .اى ِّو «ایجک» کَ گنّزین ،ثَگوكًَٓ "هثبٛک "
هٍیلین .كیلین هْآ هزؼلن ثَػجلالوّیل كٍّزن ،عٌگٍباله اىثک کَ كه هبلت
كوهَٓ ۵۳عْىعبى كه ؽوبیذ اى كّلذ ػبىم عجَِٓ ّوهٔ ثْك ،گوكًَ ها ثب
ربًگ ّ رْپ ثَزَ ّ هٌظوب ً هْروُب ها هزْهق هٔکٌٌل ،ثبه ّ اّیبء هَبكواى ها
ؿبهد هًٔوبیٌلٍ .بػذ ؽلّك ۲ثؼل اى ظِو ثْكٍ ،زْى ْٛیلٔ اى هْرو ّ هَبكو
كه هَیو عبكٍ ثَّعْك آهلٍ ثْكُ ،وَٓ آىُب ثَْٛه ٍیَزوبریک ؿبهد هّٔلًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵3۶ .....................................................
لْکویبى كٍّزن ،هَلؾبًَ كه كٍزَُبٓ ٍَ ـ چِبه ًلوٓ ّاهك هْروُب ّلٍ ّ
ُوچَ ثَكٍذ هٔآّهكًل ،ثب فْك هٔثوكًل .لْاىم ّقٖٔ هبًٌل لجبً ّ پزْٓ ًْ،
ٍبػذ ّ ؽزٔ کالٍ ّ لٌگٔ ًْ اى عولَ اّیبء هْهك رْعَ ّبى ثْك .کَبًٔ کَ پْل
ًول کنرو كه عیت فْك كاّزٌل ،هْهك هْأفنٍ ّ ٙوة ّ ّزن هواه هٔگوكزٌل کَ:
«چوا پْلذ ایي هله کن اٍذ ،ثویَاُ کغب اٍذ؟»
هْرو هب ثیِرو ثبه ّ کنرو هَبكو كاّذ ،ثبه آى کْوِ ثْك کَ هْهك ػالهَٓ
هُيًبى هواه ًگوكذ ،ثَهولاه کؤ ٍّبیل ّ پْل عیجٔ هَبكواى هٙبیذ كاكًل ّ
ىّك ثَهْرو ثؼلٓ هكزٌل رب ّهذ ّبى رلق ًْْك .هْرو ثؼلٓ یک كٍزگبٍ ۳۰۲پو
اى هَبكو ثْك کَ اى ًوطَٓ هوبثل هب [اى ٍوذ کبثل ثَٛوف هياه ّویق] هٔآهل.
ّهزٔ اى آىعب گنّزین ،ثَاًزِبٓ کْرل هثبٛک هٍیلین کَ اثزلآ كّذ
فْاعَالْاى ثْك .كه آىعب یک هٍزْهاى هؾوو ّعْك كاّذ ،كیلین کَ ّوبهٓ اى
ؿبهدگواى ثَكافل آى هٍزْهاى هكزَ ثْكًل رب چیيٓ ثَكٍذ آّهًلّ ،قٖٔ یک
پزْ اى كافل آى هٍزْهاى پیلا کوكٍ ّ ثب فْك ثیوّى آّهك ،اى پْذ ٍوُ پیو
هوكٓ ثیوّى كّیل ّ اى یک گَّْٓ پزْ گوكزَ ثَٛوف فْك کْیل ،ایي ثکِ ـ آى
ثکِ ...كه کوبل ًبثبّهٓ! آى پیوهوك ّغبع هْكن ّل پزْ ها اى چٌگ آى ّقٔ
فبهط کٌل ّ ّاپٌ ثَٛوف هٍزْهاى كّیل ،كهؽبلٔ کَ پیو هوك كّاى ـ كّاى
ثَكافل هٍزْهاى ثوهٔگْذ ،ثوآ لؾظَٓ كلن لوىیل ،كکو هٔکوكم کَ ُویي
لؾظَ اٍذ کَ آى ّقٔ ؿبهرگو ثب رلٌگ فْك ًْبًَ هكزَ ّ اى پْذ ٍو ثَآى پیو
هوك كیو کٌل؛ فُْثقزبًَ ایي ارلبم ًیبكزبك ،آى پیو هوك كافل هٍزْهاى هكذ،
ّقٔ ؿبهدگو ُن ّاهك هْروٓ كیگو ّل.
یک چٌیي ٕؾٌَُب كو ٜثوآ هي ربىٍگٔ كاّذ؛ لکي ثوآ ػوْم هوكم
ثَیک اهو هّىهوٍ رجلیل ّلٍ ثْك .ؿیو اى آى پیو هوك ،كیگو ًلیلم کَ کَٔ ثب
الزوبً (یب هُُّبٓ كیگو) اى هُيًبى ثقْاُل کَ هياؽوِ ًًْْل ،یب ٍّبیل فْك
ها پٌ ثقْاُل .هوكم هبًٌل ثوٍٓ ىیو کبهك ،آهام ّ ٍبکذ ثْكًل .اگو هّىٓ
عبكٍٓ ؽیوربى ـ کبثل ىثبى ثبى هٔکوك ،فْك ثِزو هٔرْاًَذ رؼویق کٌل کَ
ّبُل چَ ٕؾٌَُب ثْكٍ اٍذ .آىچَ هب كیلین آى ثْك کَ اى رٌگٔ ٕیبك رب کْرل
فیوفبًَ ،ثَفْٖٓ كه ًْاؽٔ كّ ٍْٓ ٍبلٌگ ،كّذ هثبٛچبیکل ،كّذ
فْاعَالْاى ...الَّٓ ٍْفزَٓ ٍّبی ٜهْرْهٓ ،هبًٌل ربًکىهُٔ ،کبهیْىُب ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵3۷......................................................
رویلوُبٓ ثبهثوٓ ،ارْثًْ ،هیٌٔثًْ ،ربًکوُبٓ ؽبهل ٍْفذ ّ کبًزیٌو ،هبًٌل
ثوگفياى هّٓ ُن اكزبكٍ ثْكًل.
آىُب ٍ ٔٛبلیبى گنّزَ كه ًزیغَٓ اهلاهبد هاُيًبى رقویتکبه ٍْىاًیلٍ ّلٍ
ثْك .ثَیبهٓ اى آى ٍّبی ٜاى ًبؽیَٓ علْ ،یب اى ثـل ُلف هاکذ هواه گوكزَ
ثْكًل کَ عبٓ إبثذ هاکذ ثَهٌّّٔ پیلا ثْك .اگو هیبًگیي رللبد اًَبًٔ ُویک
اى آى ٍّبی ٜها كّ ًلو ؽَبة کٌین ،آهبه رللبد اًَبًٔ رب چَ اًلاىٍ كبعؼَثبه ّ
ٍوٍبمآّه هّْٔك .فَبهاد هبلٔ ّ ٙیبع ٍوهبیَُبٓ هلٔ کَ عبٓ فْك كاهك.
ایي یک هْذ ًوًَْٓ فوّاه ثْكّ .هزٔ چٌیي ًوًَْ ها ثو کل ّبُواُبٓ کْْه ّ
كیگو اهکبى ىًلگٔ هوكم رؼوین كُین ،اههبم ًغْهٔ اى رللبد ّ ٙبیؼبد ثَمُي
هزجبكه هّْٔكّ .اهؼب ً چَ عٌگ کضیلٔ كه ایي هولکذ عویبى كاّذ .کَبًٔ کَ
ایي ٕؾٌَُب ها ثبچْن ٍو ًلیلٍ ثبٌّل اى رْٖه ٍّؼذ ّ ػون كبعؼَ ػبعي
فْاٌُل ثْك .هي رْٖه هٔکوكم کَ اگو ایي ٍّبی ٜاٍوب ٔٛها عوغآّهٓ کوكٍ،
ّاپٌ ثَهٍّیَ ثلوٍزٌل عْاة چٌل ٍبل ٌٕبیغ كْالك آى کْْه ها فْاُل كاك ...اى
عبًت كّلذ كاکزو ًغیت هّٓ ُویک اى آى ٍّبی ٜرقویت ّلٍ ،ایي پوٍُِب ثب
ف ٜعلٔ ًّْزَ ّلٍ ثْك« :آیب ایي عِبك اٍذ؟»« ،آیب كیي هجیي اٍالم ایي ػول ها
رؤییل هٔکٌل؟»« ،آیب ایي ثیذالوبل ًجْكٍ اٍذ؟»« ،آیب ایي صوّد هلٔ ًجْك؟»« ،آیب
کَٔ ثب صوّد هلٔ فْك چٌیي هٔکٌل...؟»
هگو گُْ ٌّْا ّعْك كاّذ؟ ایي ؽوفُب هبًٌل فْاًلى ٍْهٍٓ یبٍیي
ثَگُْ کو ّ اكوّفزي ّوغ ثَپیِ کْه ثْك .هلذ ثٍْٔاك کَ هوِْه اؽَبٍبد
ّلٍ ّ اى ٍْٓ ػْاهل رلوهَاكکي ثَگوّگبى گوكزَ ّلٍ ثْكًل ،ثَایي ؽوفُب رْعَ
ًلاّزٌل.
ؽزوب ً ثَیبهٓ اى ُنٌّٛبى ،كٍّْٓ ٍبلٌگ ها كیلٍاًل کَ چوله ىیجب اٍذ.
ُوكّ كهٍٓ عٌْثٔ ّ ّوبلٔ ٍبلٌگ كاهآ رؼلاك ىیبكٓ آثبكٓ ثْكٍ کَ هؾل
هٌبٍجٔ عِذ ثبؽكاهٓ ّ كامكاهٓ هٔثبّل ،ثَّیژٍ هیٍُْبٓ گیالً ّ رْد آى
ِّود عِبًٔ كاهك .كه آى هْهغ ُیچ آثبكٓ ّ كهفزٔ كه آىعب ثوپب ًجْكٍ ،کْد
ّ فواثٔ هطلن.
ثب هْبُلٍٓ آى فواثُٔبٓ گَزوكٍ ،مُي ّقٔ ثَْٛه ًبفْكآگبٍ كه
هکبىُبٓ هغِْل كًجبل ٍبکٌبى هجلٔ آى هٔگْذ .اى ؽبّیَٓ عبكٍٓ ؽیوربى ـ
کبثل ف ٜلْلَٓ ،ثَهطو ۶ایٌچ کْیلٍ ّلٍ ثْك کَ كه ٍبلیبى گنّزَ ؽبهل ریل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹۰ .....................................................
ثوآ اكـبًَزبى ثْكٍ ّ اى آىٍْٓ هوى پوپبژ هّٔلٍ اٍذ! ا ّهب كه ىهبًٔ کَ هب
كیلین اى کبه اكزبكٍ ثْكُ .وکٌ ثٍَِن فْك هطؼبرٔ اى لْلَ ها ثبى کوكٍ ثَهٌيل
فْك هٔثوك ربهكغ ؽْایغٔ ّقٖٔ کٌل! ػیي چٌیي ف ٜلْلَ اى هوى رْهؿٌلٓ
کْیلٍ ّلٍ ثْك .کَ ثَُویي ٍوًّْذ كچبه ّل! ُوچٌیي یک هّزَ پبیَٓ ثوم
كْبه هْٓ اى كافل ّْهّٓ (ٍبثن) رب كاهٌَٓ عٌْثٔ کْرل هثبٛک ًٖت ّلٍ
ثْك کَ هواه ثْك ثوم ٍواٍو هَیو ّ ِّو «کبثل» ها رؤهیي کٌل؛ ا ّهب رلٌگ
ثَكّّبى آى پبیَُب ها هّٔکَزٌل ،هیلگوك آى ها فبهط هٔکوكًل ّ اؿلت
ثَپبکَزبى ثوكٍ ثَصوي ثقٌ هٔكوّفزٌل! كاکزو ًغیت هٔگلذ:
هي اى کبهُبٓ اپْىٍیْى رؼغت هٔکٌن ،چوا پَذُب ّ پبیَُبٓ ثوم ها
رقویت هٔکٌٌل ،چوا پلُب ّ پلچکُب ها هٌلغو هًٔوبیٌل ،چوا ثٌلُبٓ آة ها
هّٔکٌٌل ،اگو آىُب ٛبلت ؽکْهذاًل ،هگو ًؤفْاٌُل ایي چیيُب ها ثوآ هلذ
رؤهیي کٌٌل؟!
رٌگ ؿوّة ثَ«پلقووٓ» هٍیلینِّ ،وٓ اٍذ كه هَیو كهٍٓ ٍبلٌگ
ّوبلٔ کَ پو عوغ ّ عُْ ّ ثب كهآهل هٔثبّل .اٛواف آى ها اها ٔٙؽبٕلفیي
كًل ؿْهٓ ،ثـالىًِ ،ویي ّ ؿیوٍ اؽب َٛکوكٍ اٍذ .هّك پوآة ٍبلٌگ ّوبلٔ اى
ٍّ ٜآى هٔگنهك .هي كه ایي ِّو ثَهٌيل اهثبة ٍوكاه كٌَُٓ ؿْهٓ ّاهك ّلم
کَ كه هؾلَٓ هْالم ّاهغ ثْك .اهثبة ٍوكاه كوهبًلُٔ یک چٌل کٌلک كّلزٔ ها
ثَػِلٍ گوكزَ ثْك .اًَبًٔ ثب ّواكذ ّ ثب ایوبى ثْكّ ،قٖیذ عناة كاّذ .ثًَظو
ّللا» ثیوّى آهلٍ اٍذُ ،یکل ،هیبكَ ّ هٔهٍیل هَزویوب ً اى كهّى كیلن «دمحم هٍْل ّ
ٛوى لٌُگٔ ثَزي اّ آكم ها ثَیبك «آًزًْٔ کْییي» آهویکبیٔ كه آى كیلن ّ كیلن
«ػووهقزبه» هٔاًلافذ.
اّ ٍیوبٓ کبهلٔ اى یک ثيهگ ُياهٍ ها ثًَوبیِ هٔگناّذ .اى ایي ثَثؼل
هٌيل اّ كه ؽکن ٍزبك ػولیبرٔ هب هواه گوكذ ،هب ثؼلُب اى اهثبة ٍوكاه ًلغ
ثوكین ،ربؽلّكٓ ُن ثَاّ ًلغ هٍبًلین .كه آى هْهغ هلیل ُن اى ایواى هٍیلٍ ثْك.
اهثبة ٍوكاه ػوْٓ هلیل هّٔل .هلیل اى اّٙبع «کبثل» ّ ًزبیظ روبًُب پوٍیل،
كْوكٍٓ اى روبًُب ها ثب اّ كه هیبى ًِبكم ،پوٍیل« :ثب كاکزو ُن هالهبد
ّللا هیبٍذ عوِْهٓ ثْك) گلزن رب ٌُْى فیو؛ كاّزَآ؟» (هٌظْهُ كاکزو ًغیت ّ
ّلٔ روبٙب كاكٍام ،هولهبد آى اًغبم یبكزَ اٍذ ،ایٍثبقکّقفحىاظحًبالًيًکٌٍٕؾ .
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۹1......................................................
ٍپٌ هلیل گلذ« :هي (هلیل) كه ٍلو هجلٔ ثب كاکزو هالهبد كاّزن» ّ رْٙیؼ
كاك کَ چٌیي ّ چٌبى گلزَ اٍذ .كکو کوكم هولاهٓ گياكَگْیٔ هٔکٌل .اى عولَ
گلذ« :هي ثَكاکزو ًغیت گلزن کَ ٛوػ هٖبلؾَٓ هلٔ یک هَکي اٍذًَ ،
یک هاُکبه عبهغ».
هلیل ثَهي چٌل كووٍ پیًِِبك ّ هاٌُوبیٔ اهایَ کوك ّ گلذ« :رب ؽبال فْة پیِ
هكزَآٍ ،ؼٔکي كه هواؽل ثبالرو کن ًیبّهٓ ،ثَفْٖٓ هزْعَ ثبُ کَ كه
ثوفْهكُب کن ًیبّهٓ .كه کبثل كیپلوبدُب ّ ٍیبٍذثبىاى پقزَ َُزٌل».
گلزن« :ثَگوبًن الىم ثبّل یک عوؼٔ اى كٍّزبى ٍلوٓ ثَ«کبثل» كاّزَ ثبّین،
هطوئٌب ً ًزبیظ فْثٔ ثَكٍذ فْاُل آهل ».هلیل هولاهٓ كِل كِل کوك ،روكیل كاّذ کَ
هَزویوب ً ّاهك پوّژٍ ثْْك ،یبفیو .اؽزوبالً رْهغ كاّذ هي اى اّ كػْد کٌن رب
اكاهٍٓ پوّژٍ ها ثَكٍذ گیوك ،چٌیي كػْرٔ ْٕهد ًگوكذ ّ هلیل ثَػٌْاى یک
ؽبهٔ كه ؽبّیَ هبًل.
یک گياهُ هولهبرٔ ًَجزب ً كهین ثوآ کبثل رِیَ ّل کَ هْْٙع آىاك ثیگ ثب
ثوعَزَگٔ ثیِرو كه آى گٌغبًیلٍ ّلٍ ثْك .كه کبثل هّٓ آىاك ثیگ ؽَبٍیذ
ّیژٍ ّعْك كاّذ؛ لکي ایي پوٍِ ًیي هطوػ ثْك کَ اّ چوا پَیق ػول هٔکٌل،
رب ٌُْى ُیچ ػولیبرٔ ثًَبم اّ صجذ ًْلٍُ ،یچ ٛوػ ّ ًوَْٓ اى ؽْىٍٓ ػول ّ
اُلاف اّ ثَكٍذ ًیبهلٍ اٍذ ،چوا آكهٔ ثب ایي اُ ّویذ ّ هْهؼیذ كه آى هٌطوَٓ
كّهاكزبكٍ ّ پَیق عب گوكزَ اٍذ؟ اّ چَ اُلاكٔ ها رؼویت هٔکٌل؟
ثبلْىکبثم
ثَارلبم ػلٍٓ اى هاٍ ٍبلٌگ ثَ«کبثل» ثوگْزین ّ ایي ثبه كه ُزل «ٍپٌنه»
کَ كه آى ىهبى كه افزیبه ّىاهد اهٌیذ كّلزٔ ثْك اٍکبى ّلینُ .وواٍ هب پيّک
ٌٍزٔ ّ ٍوٌّبٍٔ ثًَبم كاکزو ؿالم ٍقی هيلجبُ (فَو هلیل) ثْك کَ ثب
ثوعَزَگٔ فبٓ ،اّ ها كلکزو هقْٖٓ هواهگبٍ آىاك ثیگ هلنكاك گوكین،
هْْٙػٔ کَ اى اٍبً كهّؽ ًجْك؛ ىیوا آى ّقٔ كه ًْاؽٔ هؾل ٍکًْذ آىاك
ثیگ ثَاهْه ٛجبثذ هٔپوكافذ .هب ایي ًکزَ ها کؤ ثوعَزَ رو ٍبفزین ،ؿوٗ
آى ثْك کَ ُوگبٍ هوبهبد ّىاهد اهٌیذُ ،وًْع هٖلٓ كه هْهك آىاك ثیگ ارقبم
ًوبیٌل ،اى ایي ٛوین ٍٍَّْ ّلٍ ّ هّٓ هب ؽَبة ثبى کٌٌل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹2 .....................................................
كه ٍپٌنه ُزل اى آىعب ثوآ هب فُْ گنّذ کَ هِوبًبى آى ػوْهب ً ػْاهل
كافلٔ ّ فبهعٔ ّىاهد اهٌیذ كّلزٔ ثْكًل .كه آىعب ثب فیلٔ کَبى اى هٌبٛن
هقزلق کْْه ّ اى کْْهُبٓ هقزلق آٌّب ّلین .هّاثٕ ٜویوبًَ هیبى هب ّ ثوفٔ
اى آىُب ثوهواه ّل ،رغوثیبد ُویک ثوآ هب اهىُهٌل ثْك ،ثَیبه چیيُب یبك
گوكزین .كه آىعب اى کْْهُبٓ ػوامٍْ ،كاى ،كلَطیي ،ایواى ،آلوبى ّ كیگو عبُب
ؽْٚه كاّزٌل .ثیِرویي اكواك اى پْزْىُبٓ پبکَزبى ثْكًلُ .ویک اى آىُب
اٍبهٔ هَزؼبه كاّزٌل ّ ٍبلُب ثوآ كّلذ اكـبًَزبى کبه کوكٍ ثْكًل؛ کبه آىُب
اؿلت چٌیي ثْك کَ یک پالى ػولیبرٔ ثوآ كافل پبکَزبى هٔگوكزٌل ،آى ها اًغبم
هٔكاكًلّ ،اپٌ ثَ«کبثل» ثبى هٔگْزٌل .رب افن پالى ثؼلٓ کَ هوکي ثْك چٌل هبٍ
ثؼل آهبكٍ ّْك ،كه آىعب هٔهبًلًل.
ایي پالىُب اى پیچیلٍرویي ػولیبد رب ٍبكٍرویي آى ها کَ گناّزي ًبهًغک كه
یک ٍطل ىثبلَ ثْك كهثو هٔگوكذ .پبکَزبًُٔب ػلٌب ً ایي آهىّٓ هلجٔ فْك ها
اظِبه هٔکوكًل کَ« :فلا کٌل عٌگ اكـبًَزبى ٕل ٍبل ْٛل ثکْل ».آىُب اى
ُوكّ ٍْٓ عٌگ ًلغ هٔثوكًل ،اى آىٍْ کوکُبٓ كّلذُبٓ ؿوثٔ ّ
هْأٍَبد فبهعٔ ثَپبکَزبى ٍواىیو هّٔل ،اى ایي ٛوف اى ٛوین كّلذ
«کبثل» ثِوٍثوكاهٓ هٔکوكًل .کبه آىُب ٕوكب ً رغبهرٔ ثْك ًَ ،ایلیْلْژیک ّ ًَ
ٍیبٍٔ .ثوآ ُوپالًٔ هجلؾ هؼیي پْل كهیبكذ هٔکوكًلٍ .و هجلؾ چبًَ هٔىكًل.
ُویک اى آىُب هبٍُب كه ُزلُبٓ «کبثل» هٔفْاثیلًل رب یک پالى ثگیوًل.
یکٔ اى آىُب ًبم فْك ها «لْکو» گناّزَ ثْك .هؼلْم ثْك ایي اٍن هغؼْل اٍذ.
لْکو آكهٔ کبه کْزَ ثْك ،ثبُن فیلٔ گوم ّلٍ ثْكین ،اؿلت ٍو هیي ؿنا ثبُن
هًَْٔزین ّ ٕویوبًَ كه هْهك هْْٙػبد هْهك ػالهَ گپ هٔىكین .اّ اػزوبك
ثَ«پْزًَْزبى ثيهگ» كاّذ ّ هلووّ ربهیقٔ آى ها اى هّك ٌٍل رب آهْ؛ ّ اى
چزوال رب إلِبى هٔكاًَذ .اى ّٙؼیذ پْزْىُب كه پبکَزبى هٔگلذ ،اى
رـییواد هضجزٔ کَ كه ًزیغَٓ عٌگ اكـبًَزبى ّ ؽْٚه هِبعواى اكـبى هّٓ
ّٙؼیذ ٍیبٍٔ ّ ىًلگٔ پْزْىُبٓ پبکَزبى ثَّعْك آهلٍ ثْك...اؿلت اى
هِبعواى اكـبى ثَػٌْاى «ػيیياى هب» یبك هٔکوك یک ّت ثواین رؼویق کوك:
«ٍلیوبى الین (ّىیو اهْام ّ هجبیل» هؼبّى ؽية) اى هي پوٍیل :چَ هاٍ ؽل
ػولٔ عِذ ّؽلد ّ یکپبهچَ ٍبىٓ پْزْىُبٓ ؾٔوٕٖؼظؾیٕقَؿٔشٕؾؾاقؾ؟»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۹3......................................................
«هي (لْکو) پبٍـ كاكم :اى آىعب کَ پْزْىُبٓ آى ٍْٓ ف ،ٜكویو ّ ثٔکبهاًل،
ثبیل كّلذ اكـبًَزبى كه ٍواٍو ف ٜكیْهًل کبهفبًَُب ّ هواکي کبهگوٓ كواّاى
اؽلاس کٌل ّ اعبىٍ كُل رب ُوهّى ٕجؼ کبهگواى پْزْى اى آى ٍْٓ ف ٜثوآ
کبه كه ایي کبهفبًَُب ّ هواکي ثَایي ٛوف ف ٜثیبیٌل ،هّىُب کبه کٌٌلّ ،ت ُن
ّاپٌ ثَفبًَُبٓ فْك كه آى ٍْٓ ف ٜثوگوكًل ...اى ایي ٛوین اػزجبه فٜ
كیْهًل پبهبل هّْٔك ،ػوالً كیگو فطٔ ثبهٔ ًؤهبًلّ ،ؽلد پْزْىُب ؽبٕل
ْبيٌٕٗؾ!»
بقًَٖٗجٕاَؿثکُؿ.جىهیىٔالؼی
ث هّْٔك.آىّهذ كّلذ پبکَزبى ْیچک
لْکو ثَعيئیبد ىك ّ ثٌلُب كه کبثل ّاهك ثْك ،هي اؿلت اى اّ هٔپوٍیلم :کٔ
ثب کٔ اٍذ؛ چَ کَٔ چَ هٔکٌل ،چَ هٔفْاُل؟ ...یک ثبه اى اّ پوٍیلم :كکو
ثبيىأنّٖافغبَىحبٌوكگكوًَٕؾِاوث؟
ًؤکٌیل پٌچبپُٔب؛ پْزْىُبٓ پبکَزبى ها
ـ الؾبم ثَاكـبًَزبى ثَچَ كهكربى هٔفْهك؟
ـ هٔثیٌٔ کَ هب فْكهبى كه ایي ٍوىهیي ًلویي ّلٍ ِّل هؼطلین؛ كهایيعب
فبک هٔثبهك ّ هب چَ ّٙغ كاهین؛ ًَ کبه ّ کْلٔ اٍذ ًَ ،آة ّ ًبى اٍذًَ ،
آىاكٓ ّ آثبكٓ اٍذ ًَ ،آهْىُ ًَ ،اًزقبثبد ًَ ،ؽوْم ثْو ُ ...یچُ ،یچ.
پبکَزبى یک کْْهٓ هوزله ،آثبك ّ آىاك اٍذ؛ ّوب كهیب كاهیلّ ،وب هّكُبٓ
فوّّبى كاهیل ،عٌگلُْ ،آ چِبهكٖل ،اها ٔٙهَطؼ ّ هوؿْة كاهیل ،ثوًظ
ّ گبّهیِ ّوب ؽَودىا اٍذً ّ .یوّٓ ارؤ ...كه اكـبًَزبى چَ هٔثیٌٔ؟...
لْکو پبٍـ كاك:
«پْزْىُبٓ پبکَزبى کَ ًؤفْاٌُل ثَاكـبًَزبى ثیبیٌل ،آىُب هٔفْاٌُل
ٍوىهیي پْزْىُب یکٔ ّْكّ ،هزٔ ایي ٍوىهیي یکٔ ّل ،آىّهذ پْزْىُب
اكـبًَزبى ها كاهًل ّ ،ثب پٌغبپُٔب ُن اى هْٙغ هلهدهٌلاًَرو ثوفْهك هٔکٌٌل.
هجل اى عٌگ اكـبًَزبى ،پْزْىُبٓ پبکَزبى إالً ثَكیل پٌغبپُٔب ّ ؽکْهذ
هوکيٓ پبکَزبى ًؤآهلًل .كه ایي هلد عٌگ اكـبًَزبى كٍذ پْزْىُبٓ پبکَزبى
ثَیبه هْٓرو ّلٍ ،عٌگ اكـبًَزبى ثوآ پْزْىُبٓ پبکَزبى آة ؽیبد ّلُ ،ن
اکٌْى كبهّم لـبهٓ (هییٌ عوِْه پبکَزبى) پْزْى اٍذٍ ،وربط ػيیيّ ،ىیو
فبهعَٓ پبکَزبى پْزْى اٍذ ،عٌوال ؽویل گلٍ ،وّه «آٓ .اً .آٓ» اى هْم
وّللا فبى ثبثو ّىیو كافلَ ،پْزْى اٍذ ّ ُویيْٛه ثَیبهٓ اى پْزْى اٍذًٖ ،ی ّ
ّىهاء ّ اهواء اهرِ پبکَزبى پْزْى َُزٌل .ایيُب ثؼل اى عٌگ اكـبًَزبى ثَایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹۹ .....................................................
هوبهبد هٍیلٍاًل ،هجل اى آى پٌغبپُٔب ّ ٌٍلُٓب ثَپْزْىُب ایي چٌیي هْهؼیذُبٓ
ًؤكاكًل».
ـ پوٍیلمٙ« :وّهد ًؤثیٌیل کَ پْزْىُب کْْه ّكّلذ هَزول كاّزَ ثبٌّل؟»
= «چٌیي ثؾضٔ هطوػ ًیَذ ،هب كؼالً فْكهقزبه َُزین؛ رْکیل كّلذ هَزول
هبها اى آىچَ َُزین هؾلّكرو هٔکٌل ّ هَئْلیذ ثیيالوللٔ هب ها ًیي ٌٍگیيرو».
كه کبثل هغبلٔ ىیبك ثوآ كیلى ًوب ٛهقزلق ِّوٍ ،وکْٔ اى ًَْذُب ّ
ٍویٌبهُب ّ كیلاه ثب ّقٖیذُب كاّزین .هالهبد ثب «ٍلطبى ػلٔ کْزوٌل» اى آى
عولَ ثْك .اّ ّقٖیزٔ ثيهگ ثْك .كه آى هْهغ اى ٍوذ ٕلاهد ػظؤ
ٍجگكُّ ّلٍ ثْك .كّهٍٓ ُلذ ٍبلَٓ رٖلٓ کْزوٌل ثواهکبى اعوایٔ کْْه
یکٔ اى كهفْبىرویي ػٖو ؽیبد اعزوبػٔ ،اهزٖبكٓ ّ كوٌُگٔ کْْه هؾَْة
هّْٔك .كه ایي كّهٍ (ثب ّعْك عویبى عٌگ) ٌٕبیغ فلیلَ هًّن گوكذّٙ ،ؼیذ
اهزٖبك ّ هؼیْذ ػبهَ ثِجْك هبثل هالؽظَ یبكذ ،هیکبًیَن ػو ّ َٙروبٙب
هٌطؤ ّل ،ثبىاه کبال ّ ٍوهبیَ كاهآ صجبد ًَجٔ گوكیل ،اهىُ پْل هلٔ ثبال
هكذ ،پْزْآًَ اٍؼبهٓ کْْه كه ثبًک عِبًٔ ثبلؾ ثو ۳۶هیلیبهك كالو اكيایِ
یبكذ ،ىًلگٔ كوٌُگٔ اهروبء هبثل هالؽظَ کَت ًوْك ّ هِنرو اى ُوَ ایيکَ كه
پورْ ؽبکویذ هّّيكکواًَ ،هجزٌٔ ثو إبلذ «ُیْهٌیَن» ّ کواهذ اًَبى ،هًّل
هْبهکذ اهلیذُبٓ هْهٔ كه ٍبفزبه هلهد ّ اكاهٍٓ كّلزٔ رَِیل ّل ّ ًْػٔ
هّاث ٜثواكهاًَ ّ هبثل ٍزبیِ هیبى کهیّٖالٕاؤلجبیموبکٍؾقکٍٕقيؼًٕلگكؾیؿ .
ثب كّْاهٓ ىیبك رْاًَزن پوّكیَْه ّبٍ ػلٔ اکجو ِّوٍزبًٔ ها هالهبد ًوبین
{اّ فْاُوىاكٍٓ كبهیل هب هؾَْة هّْٔك }.اّ كه كَُُبٓ ۱۳۴۰ـ ۱۳۵۰كه
كاًْگبٍ کبثل ثَرلهیٌ ىثبى ّ اكثیبد پبهٍٔ كهٓ ،ػوثٔ ،كواًََ ّ اًگلیَٔ
اّزـبل كاّذ .اى ٍبل ۱۳۵۶رب ۱۳۶۶هئیٌ كبکْلزَٓ اكثیبد كاًْگبٍ کبثل ثْك،
كه ُویي هْهغ ػْٚیذ ُیؤد هئیََٓ ّْهآ اًوالثٔ ها ًیي كاّذ ،كه ٍبل
۱۳۶۶ثَؽیش ٌٍبرْه ثَهغلٌ ٌٍبٓ اكـبًَزبى هاٍ یبكذ .كه ىهبى ؽکْهذ كاکزو
ٍْهیي کٌلواًٌ ّللا هئیٌ هغلٌ ّْهآ هلّٔ ثْك ّ .كه ُْزبك ّ ّ ًغیت ّ
ثیيالوغبلٌ كه ًیکْىیبٓ هجوً ثَؽیش هئیٌ ُیؤد اكـبًٔ اّزواک ًوْك .اّ یک
ًْیٌَلٍ ّ ًظویَپوكاى رْاًب اٍذ .هِنرویي هؾْٖل كکوٓ اّ هَْكٍٓ هبًْى
اٍبٍٔ عوِْهٓ اكـبًَزبى هزؼلن ثَكّهاى كاکزو ًغیت اٍذ کَ كه ٍبل ۱۳۶۳
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۹۵......................................................
رْٖیت ّ رّْیؼ گوكیلِّ .وٍزبًٔ پٌ اى ٍوْ ٛكّلذ كاکزو ًغیت ،ػبىم
كُلًْٔ ّ ثؼلا ً اٍپبًیب ّل.
كه یک هّٓكاك فْة كه ٍپٌنه ُزل ثب "ؽَیي ُگوگیچ" آٌّب ّلین .اّ كه
ؽویوذ ثچَ هؾل فْك هب ثْك کَ كه ٛلْلیذ اى فبًْاكٍٓ پلهٓ كّه ّلٍ ّ رؾذ
ٍوپوٍزٔ یک فبًْاكٍٓ ثلْچ ایوأً ثيهگ ّلٍ ثْك ،ثَُویي ٍجت ًبم كبهیلٔ
« ُگوگیچ = یک ریوٍٓ ثلْچ» ها ثوآ فْك ثوگيیلٍ ثْك .ؽَیي گوگیچ كه
ٍپٌنه ُزل كاهآ یک ٍْیذ ثْك ّ ،فبى فبًٔ كاّذُ ،وَ ًْع رغِیياد ّ
لْاىم كه افزیبهُ ثْك؛ اربم اّ ثیيالوللٔ ثْكُ ،وّت پو اى هواعؼیي اى
هلیذُبٓ هقزلق ّ اى کْْهُبٓ هقزلق ثْك ،كه ؽویوذ ُوَ اّ ها هٌّٔبفزٌل ّ
ثَاّ اؽزوام هٔگناّزٌل ،اّ ًیي ُوَ ها هٌّٔبفذ ،هكزبهُ ثيهگهٌْبًَ ثْك .رب
پبٍٔ اى ّت كه اربم ؽَیي گوگیچ عوغ هّٔلین ّ اى ُوَچیي ٍقي هٔگلزین،
ُوَچیي ُن آهبكٍ ثْك :چبیٍٔ ،یگبه ،هیٍْ ،رلْیيیْى ،رللي ،كکٌّ ،یلیْ...
گْیب گبهٍْىُبٓ ُزل ًْکوُبٓ ّقٖٔ اّ ثْكًل ،ؿنآ گوگیچ ها اؿلت
ثَاربهِ هٔآّهكًل ،فیلٔ ُن اٙبكَ اى ٍبىهبى .کبه إلٔ گوگیچ ثب هیبٍذ پٌچ
ثْك؛ لکي كه ُوَ هیبٍذُب ثب اّقبٓ هِن ّ هْأصو آٌّبیٔ كاّذ .ثیي آىُب
هؼبهلَ هٔکوك.
گوگیچ كه آى هْهغ اى ؽْىٍٓ ٍیَزبى [ًیووّى] ًوبیٌلٍگٔ هًٔوْك.
پلهفْاًلٍٓ اّ یک ثلْچ ًبها ٔٙایوأً ثْك کَ كه ًْاه هوىٓ اكـبًَزبى ثب
ایواى ،یک کٌلک اى هْآ ٍوؽلٓ اكـبًَزبى ها اكاهٍ هٔکوكً .یي ثلْچُبٓ
ایوأً ككزوٓ ّیک ّ اػیبًٔ كه هؾلَٓ ّىیواکجو فبى کبثل كاّزٌل .كه ربهیـ
هٌطوَ هؾوى اٍذ کًَگبٍ ثلْچُبٓ پبکَزبى ّ ایواى ُوْاهٍ ثٍَْٓ اكـبًَزبى
ثْكٍ اٍذً .بٍیًْبلیَذُبٓ اكـبى ثلْچَزبى ها عيّ پْزًَْزبى هٔكاًٌل .ایي
هطلت ُوْاهٍ ثبػش ػٖجبًیذ ایواًیبى هّٔلٍ اٍذ .هؼبكل ثلْچُبُ ،ياهٍُبٓ
اكـبًَزبى اٍذ کَ پیٍْزَ چْن ثٍَْٓ ایواى ّ کْیزَ ثلْچَزبى كاّزَاًل .كه
گنّزَ پبکَزبى ّ افیوا ً ایواى ُوگبٍ فْاٍزٌل اى هوبهبد اكـبًٔ اهزیبى ثگیوًل،
هّٓ ؽوْم ّیؼیبى ّ ُياهُب رکیَ ًوْكٍاًل.
الوَٖ :كٖل ىهَزبى ثْك ّ ٍپٌنه ُزل ثَیبه ٍوك! كو ٜاّل ّت ثوآ كهبیؤ
هوکيگوهُٔبیِ كؼبل هّٔلُ ،ویيکَ یک لؾظَ ُْآ اربم هالینرو هٔگوكیل،
كیگو فبهُْ هٔگْذ .رٌِب ٍْیذُب اى اهکبًبد ثقبهٓ ثوهٔ ثِوٍهٌل ثْكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹۸ .....................................................
هٍزْهاى ُزل كه آفویي ٛجوَٓ آى هْهؼیذ كاّذُ ،وَگٔ هْهغ ٕوف ؿنا
ثَآىعب هٔهكزین .یک ىى هیبىٍبل آلوبًٔ ،کَ ثَگوبًن کبهُبٓ هطبلؼبرٔ اًغبم
هٔكاك ،اى هلدُب هجل كه آى ُزل اهبهذ كاّذ .اّ ىًٔ آهام ،ثٔآالیِ ّ گَّْگیو
ثْك ،ثب ُیچ اكـبى ُوغّْٔ ًلاّذ .هْهغ ٍِوّ ؿناُ ،وَگبٍ كه یک گَّْٓ
ٍبلي ،رٌِب هّٓ هیي هؼیي هًَْٔذ .روویجب ً ُوبى هیي افزٖبٕٔ اّ ّلٍ ثْك.
ُوگبٍ هِوبًبًٔ اى کْْهُبٓ ؿوثٔ ،یب آٍیبٓ ّوهٔ پیلا هّٔل ّویک هیي فْك
هٔکوك .یک هّى ٛجن هؼوْل آهل ّ ثَٛوف هیي ُویَْگٔ فْك هكذ .كه
كبٕلَٓ چٌل هلهٔ چْوِ فْهك ثَربثلْٓ کْچک هّٓ هیي کَ ثَىثبى اًگلیَٔ
ًّْزَ ّلٍ ثْك »adavcazc« :كهعب هیـکْة ّلٍ ،پٌ رـییو هَیو كاك ّ كه
عبٓ كیگو ًَْذ.
لؾظبرٔ ثؼل كّ ًلو ُنّٛي پْزْى اى اُبلٔ هْوهٔ ثب ُوبى لٌُگٔ ّ کالٍ
آهلًل ،ثلّى رْعَ پْذ ُوبى هیي هىهّّلٍ ًَْزٌل .فلهَٓ هٍزْهاى اى آىُب
روبٙب کوكًل کَ ایي هیي هىهّ ّلٍ اٍذ؛ لطلب ً ّوب اى ایيعب ثلٌل ّْیل ،پْذ هیي
كیگو ثٌْیٌیل .آىُب لظ کوكٍ ،ثب آى لِغَٓ هقْٖٓ فْك هٔگلزٌل« :چَ كوم
كاهٍ ،هب ُویيعب ًَْزین ،فْثَ».
فلهَٓ ُزل گلزٌل كوهِ ایي اٍذ کَ ایي هیي ها هجالً کَبًٔ كیگو گوكزَاًل ،رب
ٌُْى ًیبهلٍاًلّ ،هزٔ کَ آهلًل هٔفْاٌُل ایيعب ثٌْیٌٌل .آى ُوٌْٛبى هْوهٔ
هٔگلزٌل« :چَ كوم هٔکٌَّ ،هزٔ کَ آىُب آهلًل آىعب ثٌْیٌٌل» ...
ثلٌل ًْلًل؛ فلهَ هكذ ،هئیٌ ُزل ها آّهك .هئیٌ ثب ُياه ّ یک ًْع ػنه ّ
الزوبً آىُب ها اى ٍوعبٓ فْك ثلٌل کوك ّ كه عبٓ كیگو ًْبًل .رْ فْك ؽلیش
هلٖل ثقْاى اى ایي هغولّ .هزی ؽل یک هْْٙػی ثب ایي کْچکی كه ایي کْْه
ثب ایي كّْاهی ثبّل ُ هَبیل کالى چگًَْ ؽل فْاُل ّل؟
ؾقۀکیبٌٔايپكاطٕقئآوًبَٗ
كه ٍلو كیگو ثَپلقووٓ ّاهك كهٍٓ «کیبى» ّلین ،عبٓ کَ ٍبكاد کیبًٔ
ثَْٛه ثالهٌبىع كوهبى هٔهاًلًل ّ پبیزقذ آٍوبًٔ كوهَٓ اٍوبػیلیَ كه کل
ؽْىٍٓ عٌْة ؿوة آٍیب هؾَْة هّٔل .كهٍٓ «کیبى» ٍبیَ هٌّّٔ اى
"هلؼَٓ الوْد" كه ػِل «ؽَي ٕجبػ» ثْك .هب چٌل ّت ّ هّى كه هِوبىفبًَٓ
ػوْهٔ ٍیلهٌْٖه ًبكهٓ اهبهذ کوكینٍ .یلهٌْٖه كه ػیي ایيکَ عبًتكاه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۹۵......................................................
ّللا ثْك ّ پَوُ عٌوال ٍیلعؼلو ّالٔ ثـالى ّ ،كاهبكُ كّلذ كاکزو ًغیت ّ
ٍیلؽَبماللّیي هْهبًلاى كوهَٓ ۶۰پلقووٓ ثْك؛ كه ُوبى ؽبل هّاث ٜگوهٔ ثب
روبم گوٍُّبٓ هقبلق كّلذ ًیي كاّذ .كه ُویک اى اربمُبٓ هِوبىفبًَٓ اّ
ػکٌ روبهٔ ٍوکوكٍگبى گوٍّثٌلُٓبٓ پیْبّه كیلٍ هّٔل :پیوگیالًٔ ،هثبًٔ،
خّللا هؾٌَٔ ...هِوبىفبًَ ُوّت پو هّٔل اى هَبكوأً کَ اى پبکَزبىهَؼْك ،آی ّ
آهلٍ ّ ثَٛوف کٌلّى ّ رقبه هٔهكزٌل ،یب ثبلؼکٌ.
ُیچکٌ ثَکَٔ کبه ًلاّذُ ،یچکٌ اى آكم ًؤپوٍیل کَ رْکٔ َُزٔ ،اى
کغب هٔآیٔ ،ثَکغب هٔهّٓ؟ ٍو ٍبػذّ ،بم ّ ًبُبه ّ ٕجؾبًَ ّ چبٓ آهبكٍ ثْك.
ٍیل کیبى هِوبًبى فْٖٕٔ ّ ثلٌل هرجَ ها كه هِوبىفبًَٓ ّیژٍ ثًَبم «گل
ثبؽ» هٔثوك کَ كه كهّى یک هلؼَٓ ثيهگ هؾْٖه ثْك .صوّد ّ كاهایٔ
ٍیلکیبى كه ؽل اكَبًَ ثْك .اى هواه هؼلْم ٍواٍو كهٍٓ کیبى كه رولک آى فبًْاكٍ
هواه كاّذ ،گلَُبٓ اٍت هزؼلن ثَاّ كه ٍواٍو كهٍٓ کیبى كه ؽبل چوا ثْكًل،
گلَُبٓ گٍْپٌل كه هٌبٛن هقزلق ّالیذ ثـالىّ ّ ،الیبد هغبّه ثَاّ رؼلن
كاّذ .فبًَُب ّ هواکيٓ كه پلقووٓ ،کبثل ،هياه ّویق ...اهالک ٍّیؼٔ كه
ًْاؽٔ ثـالى ،کٌلّى ،هياه ّویق ،کبثل ّ عالل آثبك كاّذ .كه آى هْهغ هلهد
كّلزٔ كه ٍَ ّالیذ ّاهغ كه هٌطوَٓ هؼوّف «هطـيىهیي» كه افزیبه اّ ثْك.
كه آى هْهغ كهٍٓ کیبى اى هوکي ّالیذ كه پلقووّٓ ،لْؽرو ثْك ،هضل الًَٓ
هْهیبًَ ٍو هٔعّْیل .هوكم ثوآ ؽل كػبّٓٛ ،وػ ػوای٘ ،روبٙبٓ کوک
هبلٔ ،هؼبلغَ ّ كههبى اهواٗ ،هَبیل ٍیبٍٔ ،هَبیل كیٌٔ ...ثَآىعب هواعؼَ
هٔکوكًل.
كه یک علََ ٍیلهٌْٖه ًبكهٓ ثب لؾي ّکٍْآهیي فطبة ثَهوكم گلذ:
«ؽبالً كیگو هوكم ثلّى ػوی َٚثب هي ٍالم ّ ػلیک ُن ًؤکٌٌل».
اى كیل هوكم ػْامٍ ،یلهٌْٖه ًبكهٓ ًوبیٌلٍٓ ثواكه فْكٍ ،یلًبٕو ًبكهٓ
ثْك کَ اّ كه «لٌلى» ىًلگٔ هٔکوك ّ هْهك اؽزوام فبٕٔ هویلاى فْك ثْك .هي
كه ُوبى كهٍٓ کیبى ٌّیلم کَ هوكم ثَعبى ٍیل«ًبٕوآهب» ٍْگٌل هٔفْهكًل.
ػْاهلٔ چْى :هنُتٍ ،یبٍذ ،هلهد ،صوّد ّ رْکیالد اى اّ چٌبى ٕجـَٓ
هؼٌْٓ ٍبفزَ ثْك کَ كه هیبى هوكم ّبیغ ثْكّ« :بٍ ًبٕوآهب ػلٔالظبُو ّ اٍوب ً
كه لٌلى ٍبکي اٍذ؛ لکي عَوب ً ّ ػلوب ً كه ُوَ عب ؽْٚه آًٔ كاهك .اّ ُولؾظَ
کَ اهاكٍ کٌل ،كه ُوًوطَٓ كًیب کَ فْك ثقْاُل هٔرْاًل اى ٛوین ٔٛاالهٗ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۹۶ .....................................................
ؽْٚه ػیٌٔ كاّزَ ثبّل ،اّ كاهآ یک چٌبى چْن ثبى اٍذ کَ اى ُوعب هب ها
ػیٌب ً هٔثیٌل ،اػوبل فْة ّ ثل هب ها ىیو ًظو كاهك ّ هٌٍٔغل».
{كهٍذ ُوبى اػزوبكٓ کَ پیوّاى هنُت كّاىكٍاهبهٔ ًَجذ ثَاهبم ىهبى،
هِلٓ هْػْك كاهًل }.كه گلزگْ ثب یک عْاى کیبًٔ ،اى ًؾٍْٓ ػجبكد ّبى
پوٍیلم؛ پبٍـ كاك:
«هب امکبه ّ اّهاك ثَفْٖٓ ثوآ ػجبكد كاهین؛ چْى اُل رویَ َُزین ،كه
هالء ػبم ،ػجبكدُبٓ كیٌٔ ها ثَهُّ اُل ٌٍذ ،هجزٌٔ ثوهنُت ؽٌلٔ اًغبم
هٔكُین».
كه كهٍٓ کیبى فبهعُٔب ُن هٔآهلًل .هواکي رلویؾٔ ،اهبهزٕٔ ،ؾٔ ّ
اهٌیزٔ چْى «هٖو آّیبًَٓ ػوبة» اٍزقو هلهى ٌّب ،هوکي روک اػزیبك ّ
ثبىپوّهٓ هؼزبكیي ،ىًلاى ّ ،ؿیوٍ ّعْك كاّذ .یک ثبة هَغل ّیک ّ رویي ًیي
هْعْك ثْك کَ یک ٛوػ ًوبّٔ ثَیبه كبفو كه ًبؽیَٓ هجلَٓ فْك كاّذ .هٌظوٍ
چٌبى ثْك کَ فبًَٓ کؼجَ هّٓ کوٍٓ ىهیي ثَ ىیجبرویي ّکل ٌُوهٌلاًَ ًوبّٔ
ّلٍ ثْك ّ ،هوآى کوین اى آٍوبى كه ؽبل ًيّل هّٓ فبًَٓ کؼجَ ثْكّ .جَزبى
ثيهگ هَغل ٍواٍو ثب هبلُٔبٓ فّْوًگ اكـبًٔ هلوُّ ثْك ّ .كهة آى كه
ْٛل ٍبػبد ّت ّ هّى ثبى ثْك؛ ا ّهب ُیچ ًوبىگناه ًلاّذ .كه ُوبى هْهغ كه
یک ثـل كهٍ ثللّىهُب هْـْل ُوْاه کوكى یک کوو ثْكًل ،چٌلیي عویت ىهیي
اؽلاس کوكٍ ثْكًل کَ هواه ثْك رجلیل ثَ«گوى ُبًّ» ّْك؛ چٌبىکَ ؽزٔ كه
كْٖل پبییي ّ ىهَزبى ًیي ٍجيٓ ّ هیٍْٓ ربىٍ كُل.
كه ُوبى عب آهاهگبٍ ٍیلًبكه کیبى (پله ٍیلهٌْٖه ّ ٍیلًبٕو) هْهؼیذ
كاّذ .گْیب ٍیلًبكه آكهٔ فیلٔ ثيهگ ثْكٍ ّ عبیگبٍ هكیغ هّؽبًٔ ّ هؼٌْٓ كه
هیبى پیوّاى هنُت فْك كه ًْاؽٔ هقزلق اكـبًَزبى ،ربعیکَزبى ّ ایواى كاّزَ
اٍذ .اّ هّؽبًٔ ثلٌل پبیٍَ ،یبٍذهلاه پقزَ ،اكیت ّ ّبػو رْاًب ثْكٍ اٍذ.
{كاٍزبىُبٓ ىیبكٓ اى هٌبظواد اّ ثب ظبُوّبٍ ،ػلوبٓ اُل ٌٍذ ّ ؿیوٍ ٍو
ىثبىُب اٍذ }.هّٓ آهاهگبٍ اّ چِبه ٍزْى ًٖت ثْك کَ ثب ّههَُبٓ آُي چبكه
هَوق ّلٍ ثْك .پبهچَٓ ٍجيهًگٔ هّٓ ٌٍگ هجو پِي کوكٍ ثْكًل کَ ٍو
ُوچِبه گَّْٓ پبهچَ ٌٍگ گناّزَ ّلٍ ثْك ،رب ثبك ًجوك .اى آىعب کَ ٍطؼ هجو
ثوعَزَگٔ آّکبه كاّذ ،كهٍذ ّجیَِ ایي هٔهبًل کَ کَٔ كه ىیو آى پبهچَ
فْاثیلٍ ثبّلّ .هزٔ ًَین هالین پبهچَ ها ثَآَُزَگٔ رکبى هٔكاك ،آكم فیبل هٔکوك
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۹۷......................................................
آى ّقٔ فْاثیلٍ ًلٌ هٔکْل .فیلٔ ٕؾٌَٓ كهاهبریک ّ ػوكبًٔ ثَّعْك
آّهكٍ ثْك.
ثَهؿن آى هْط عوؼیذ کَ اى ُو ٛوف ثَكهٍٓ کیبى هواعؼَ هًٔوْكًل،
اٛواف هياه ٍیلًبكه فلْد ثْك .هي ًلیلم کَ هویلاى ّ هؼزولاى ثَاّ هبًٌل پیوّاى
هنُت اصٌٔػْوٓ ثَىیبهد اّ ثیبیٌلٌٍ ،گ هجو اّ ها هّؿيهبلٔ کٌٌل ّ كه ثـل
گوكزَ ،ثجٌٍْل ّ ٛلت ؽبعذ ّ ّلبػذ کٌٌل ...هب یکثبه كوٕذ ثَكٍذ آّهكٍ،
پبهچَ ها اى هّٓ ٌٍگ هجو پٌ ىكینٌٍ ،گ ًّْزَ ها فْاًلین ،پٌ اى هؼوكٔ
اعوبلٔ هزْكٔ ،یک هطؼَ ؿيل ًبة ّ آة كاه اى ٍوّكٍُبٓ فْك ٍیلًبكه ها
هّٓ ٌٍگ ؽک کوكٍ ثْكًل ،کَ هؾزْٓ آى هلبُیؤ ثبال كه ٍطؼ ؽبكع ها الوبء
هٔکوك .اى فوهَٓ پْویٌَ ّ َهٔ كّّیٌَ فجو هٔكاك .گْیب اّ كیْاى کبهل كاهك کَ
كه ُوبى ىهبى ٍقي اى چبپ آى كه ایواى ثْكً ،لِویلم ایي کبه اًغبم ّل ،یب فیو؟
ٍیلًبكه کیبى روبم ایي هوبهبد ها اى ٛوین هیبٙذ ثَكٍذ آّهكٍ ثْك ًَ ،اى
هاٍ رؾٖیالدْٛ ،هٓ کَ كه ىًلگًٔبهَٓ اّ آهلٍ اٍذ ،رؾٖیالد ثبال ًلاّزَ،
ًَ ؽْىّٓ ًَ ،كاًْگبُٔ.
كه ُوبى كهٍٓ کیبى ٌّیلین کَ اٍزبك ثِبه رب یک ّت هجل اى ّهّك هب هِوبى
ٍیلکیبى ثْكٍ ّ ٍَ ّت كه آىعب اهبهذ كاّزَ اٍذ .ثبفْك كکو کوكم کَ ًجبیل
فیلٔ كّه ّلٍ ثبّل ،رٖوین گوكزن ُوْٛه ّلٍ اّ ها پیلا کٌنٛ ،جن هّاىٌّبٍٔ
اى اّ ،ؽلً ىكم کَ هْکل هًٔوبیل ،اكزقبهٓ ٍوؿ ّاهك هلووّ كّلذ ّ ِّو
«پلقووٓ» ثْْك .هوکي اٍذ کٍْ ثَکٍْ ثَٛوف كٌَُٓ ؿْهٓ ثوّك ،اى آىعب
ثَهٌطوَٓ عٌگاؿلٔ ـ كهٍ ْٕفّْ ،لگو ّ چِبهکٌذ اكاهَٓ هَیو كُل .هب
هوٖل ًِبیٔ اّ ها چِبهکٌذ كوٗ کوكینّ .لٔ چٌبى پٌلاّزین کَ كه هَیو ؽوکذ
فْك ،كه عٌگاؿلٔ ؽزوب ً ثب هلیل كیلاه فْاُل کوك ّ هلیل ؽزوب ً ثَاّ فْاُل گلذ
کَ كالًٔ اى ایواى آهلٍ ،ثٌبءا ً هلیل هٔرْاًل ؽلوَٖاقججبطٗؼٕةيیبٌيبٔأثبٌؿ .
ثال كبٕلَ اى كهٍٓ کیبى ثَپلقووٓ هكزین ،ثب ایي ُلف کَ كه آىعب ثب هلیل
اهرجب ٛگوكزَ ّ ٍلبهُ کٌین رب اكزقبهٓ ها الٔ آهلى هب ًيك فْك ًگِلاهكُ .ویيکَ
ّاهك هٌيل اهثبة ٍوكاه ّلین ،كه کوبل رؼغت كیلین کَ اكزقبهٓ ّ هلیل ُوكّ كه
آىعب ًَْزَاًل ّ چبٓ هًٌّْٔل؛ هیبكَ روبّبیٔ ثْك :هُْب رب کوو ،ىلقُب اى كّ
ٛوف ْٕهد آّیياى اٍذ ّ ثَهّٓ ّبًَُب ّ ٍیٌَ اكْبى هّْٔك ...كه آى
ىهبى هٍن رلٌگ ثَكّّبى ّ عٌگٍبالهاى چٌیي ثْك کَ هُْبٓ ٍو ّ ْٕهد
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۵۰ .....................................................
فْك ها إالػ ًؤکوكًل ،ؽوبم ًؤهكزٌل ّ فْك ها ًؤَّزٌل ،هضل ایيکَ
ُوکٌ گیَْاًِ كهاىرو ،ژّلیلٍرو ّ کضیقرو ثْك ،هوبم ّ هٌيلزٔ ثیِرو كاّذ.
رلْیيیْى کبثل كه ثوًبهَُبٓ فجوٓ فْك ثؼٚب ً اى ایي ًْع چِوٍُب ًْبى
هٔكاك کَ ثَهٖبلؾَٓ هلٔ پیٍْزَ ّ ثب كّلذ كاکزو ًغیت پوّرکل روک هقبٕوَ
اهٚبء کوكٍ ثْكًل.
كهایي هْهغ اكزقبهٓ ٍوؿ فیلٔ ّبك ّ ثب هّؽیَ ثْك .ثوفالف گنّزَ
رٌگٔ ًلٌ ًلاّذ ّ ٍیٌَاُ ِفو ِفو ًؤکوك .چٌل هّى كه پلقووٓ ثبُن ثْكین،
عوغ فْثٔ ثَّعْك آّهكٍ ثْكین .كه آٍزبًَٓ ثِبه ثْك ّ ُْا فیلٔ هطجْع .یک
چٌل ثَگوكُ ،رلویؼ ،هبُٔگیوٓ ّ ّکبه كه ثٌل پلقووٓ ًِو ثـالى ّ كًلؿْهٓ،
چْوَّٓیو ّ كاهٌَُبٓ کٍْ عٌگاؿلٔ پوكافزین .ثَرٌِب ٍیٌوبٓ ِّو هكزین ّ
یک چٌل كیلن ٌُلٓ روبّب کوكین ،کبًَود گوٍّ ٌُوٓ گلٍوؿ ها کَ اى کبثل آهلٍ
ثْك ،كیلین .ثؼل اى ظِوُب اؿلت كه ثبؽ هٍِْفبًَ کَ یکٔ اى ىیجبرویي ًوبِّ ٛو
ثْك ،ثَگوكُ هٔپوكافزین .كه ُوًوطَ اى پبهک ّ كهپبٓ ُوكهفذّ ،وبهٓ كّه
ُن ًَْزَ ،ثَثبىُٓبٓ چْى هوبه ،پو ،كیٌ ،فوًّعٌگٔ ،ثْكًَعٌگٔ،
کجکعٌگٔ ّ ّبًٌآىهبیٔ هْـْل ثْكًل .پیوهوكُبٓ كه ٌٍیي ثبال ًیي هْـْل
چٌیي ٍوگوهُٔب ثْكًل ّ ثیِ اى عْاىُب ٍوبعذ هٔکوكًل .گْیب كه هولکذ
عٌگ ًیَذ ،فیو ّ فیویذ اٍذ ّ ُوَ چیي ٍوعبٓ فْك.
ثب ایيکَ كّلذ هقبلق هوبه ّ هْاك هقله ثْك؛ لکي ػوالً ُیچ اهلاهٔ كه عِذ
هوبًؼذ آىُب ًؤرْاًَذ .كه ثیوّى پبهک چٌلیي هـبىٍٓ کجبثٔ ّعْك كاّذ کَ
الثل ٛوفُبٓ ثبىًلٍ هليم هّٔلًل اى آىعب کجبة ثگیوًل.
اكزقبهٓ ٍوؿ ًیي ّطوًظ ها فْة آهْفزَ ثْك ،یک كٍذ اى آى ها كه
عبهَكاى کْچک فْك كاّذُ ،وعب هغبل هٔیبكذ ثَب ٛفْك ها هٔگَزواًیل!
آىچَ هوا هجِْد کوك ایيکَ كه ثَیبهٓ اى هْاهك كه ایيعب ّ آىعب كیلم کَ
ُویک اى ٛوفُبٓ ثبىٓ اى ٌٍگو فبٕٔ آهلٍ ثْكًل! اى گوٍُّبٓ هقزلق
هغبُلیي ،اى رَلیؤُب ،اى اعیواى عٌگٔ ،اى ٍوثبىاى كّلزٔ ...اى ُوٍْ؛
یبللؼغت! آىُب ٍبػبرٔ هجل ،اى ٌٍگوُبٓ فْك ثب یکلیگو كه رقبٕن ـ
ثْكًل ّ عٌگ كاّزٌل؛ ّلٔ كهایي لؾظَ ثبُن هوبه هٔکٌٌل یب فوًّ هٔعٌگبًٌل؛
پٌ اى فزن ثبىٓ هغلكا ً ُویک ثٌٍَگوُبٓ هزؼلن ثَگوٍّ فْك ثوهٔگیوًل ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵1......................................................
رلٌگُبٓ فْك ها ثَٛوف یکلیگو ًْبًَ هٔهًّل ...كه كوٕذ ثؼلٓ ثبىُن
رلٌگُب ها ىهیي گناهٍ ّ ثَػوَٕٓ ثبىٓ ثوهٔگوكًل...
ایي هّال ىًلگٔ ّبى اٍذّ ...هزٔ هي آى ٕؾٌَُب ها هٔكیلم ثب فْك كکو
هٔکوكم کَ هوكم اكـبًَزبى ثبُن عٌگ ًلاهًل ّ هلجب ً هبیل ثَاكاهَٓ آى ًیَزٌل؛ ایي
هُجواى هْهٔ ّ کالُجوكاهاى كوٕذٛلت َُزٌل کَ عِذ رؤهیي هطبهغ فْك،
هوكم ها ثَگوّگبى گوكزَ ّ ّوَ ّوَ کوكٍاًل؛ اى كیگوٍْ ،هوكم اى كوٛ
ثٔکبهٓ ثبُن هٔعٌگٌل ،اگو کبه ّ ٍوگوهٔ كیگوٓ (ّلْ اثلِبًَ ّ ٍلیِبًَ)
كاّزَ ثبٌّل ،ثبُن ًؤعٌگٌل.
یکثبه كٍزَ عوؼٔ ثوآ اٍزؾوبم ثَچْوَٓ آة گوم هكزین کَ كه ًبؽیَٓ
ّوبل پلقووٓ ،اى کوو کٍْ هٔعّْل ّ ػْام ثَآى چْوَ ی ّلب هٔگْیٌل .اى كٍُب
ٍبل هجل اّکلذُبٓ هّٓ آى ٍبفزَ ّ آة ها ًلكّأً کوكٍ ثْكًل .چٌبىکَ كه
ىهبى فْكُ ؽوبم فْثٔ ّلٍ ثْكٍّ ،لٔ كه ٍبلُبٓ افیو هبًٌل ُوَ چیي اى
ٕلهبد ّ فواثٔ عٌگ هْٖى ًوبًلٍ ثْك .كه یک ثـل كیْاه کبًکویزٔ آىؽوبم
ثَفٍ ٜوؿ كهّذ ،ایي ػجبهد ًوِ ثَزَ ثْكُ« :وکٌ اّل ثبه فجو ّعْك
چیچک كه هؾل ّ هویَٓ فْك ها ثًَيكیکرویي هوکي ٕؾٔ ثوٍبًل ،پٌظ ُياه
اكـبًٔ اًؼبم فْاُل گوكذ ».هؼلْم ثْك ایي كوافْاى اى یبكگبهُبٓ كّهاى ؽکْهذ
ٍوكاه دمحم كاّّك فبى اٍذ .هجلؾ پٌظ ُياه اكـبًٔ كه آى ىهبى پْل کؤ ًجْك ،كّ
هأً گبًّو ثوىگوٓ هّٔل .هي رْعَ اكزقبهٓ ها ثَآى ًّْزَ علت کوكٍ ّ گلزن:
یؼٌٔ ایي هولکذ هّىگبهٓ ثَایي ؽل هٍیلٍ ثْكٍ؟
ثلٔ؛ آى ًّْزَ ؽویوذ كاّذ .رب آى هْهغ ٍ ۱۴بل روبم اى ٍوٍْ ٛوكاه دمحم
كاّّك فبى هٔگنّذ ّ ایي ٌٍل اكزقبهُ ُوچٌبى ثوربهک ىهبى هٔكهفْیل.
ثؼل اى ظِو آى هّى ٌُگبهٔ کَ اى ؽوبم آةگوم ثَٛوف هْالم ثوهٔگْزین،
اى ٍبؽل ّوهٔ هّكفبًَ پیبكٍهّٓ ًوْكٍ ّ ٍَ چِبه ًلوٓ ٍوگوم ٕؾجذ ّلین،
آى چٌبىکَ كه یک كلگبٍ كه هوبثل آكزبة ٍبػذُب ًَْزین .ؿبكل اى ایيکَ
هّثوّٓ هب یک هْلَٓ ػَکوٓ هواه كاهكُ .وَگٔ كه ػبلن فْكهبى ثْكین .گْیب
ًگِجبًبى آى هْلٍَ ،بػذُب هب ها ىیو ًظو گوكزَ ّ ثَآى هُْبٓ اكزقبهٓ ٍوؿ ّ
ایي ًَْزي ؿیو ػبكٓ هب هْکْک ّلٍ ثْكًلً .بگِبى كیلین یک عْفَ ٍوثبى
ثَٛوف هب هٔآیٌلُ .وَهبى كه عب فْک ّلینُ ،یچ هاٍ كواه ُن ًجْك.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۵2 .....................................................
ٍوثبىاى هٍیلًل ّ اى هب فْاٍزٌل کَ ُوواٍّبى ثَهِْلَ ثوّین .هكزین؛
فُْثقزبًَ کَبًٔ کَ ثَثبىعْیٔ اى هب پوكافزٌلُ ،وَگٔ اكَواى ُياهٍگٔ ثْكًل.
اى عولَ ثواكه اهثبة اٍلن ًوبیٌلٍٓ ّهذ ّلَْالٔ كٌَُٓ ؿْهٓ كه پبهلوبى ثْك
(هب ثب اهثبة اٍلن هٌبٍجبد ًیک كاّزین) آىُب ثًَؾْ كوهبلیزَ اى هب ثبىعْیٔ
کوكًل .كیلًل هٖل ثلٓ ًلاّزَاین ّ اى ٍبكٍگٔ ،كم الًَٓ گوگ ًَْزَاین،
ثبهولاهٓ كلٍْىٓ هْهٔ ًٖیؾذهبى کوكٍ ّ هب ها هُب ًوْكًلّ .اهؼب ً كه ؽن هب
لطق کوكًلّ .هزٔ اى هْلَ ثیوّى آهلین ؿوّة ّلٍ ثْك ،اكزقبهٓ ٍوؿ کَ ربىٍ
روٍیلٍ ثْك ،گلذ« :هب اهوّى ثيهگرویي اّزجبٍ ها هورکت ّلین ّ اكيّك :هي
هجالً كه کزبةُبٓ آهْىّٔ هغبُلیي فلن فْاًلٍ ثْكم کَ یکٔ اى اهبکٌٔ کَ یک
اًوالثٔ ُوْاهٍ ثبیل اى آى اعزٌبة ًوبیل ،هغبّهد ثب هواکي اهٌیزٔ ّ ًظبهٔ
اٍذ».
چٌل هّى ثؼل اى آى یک هواٍن هنُجٔ كه یکٔ اى هَبعل هْالم ثوگياه ّل کَ
ٔٛآى هي ٍقٌوأً کوكم ،كهؽبلٔ کَ هواٍن ٕوكب ً هنُجٔ ثْك؛ لکي ًبفْكآگبٍ
هّزَٓ ٍقي اى كٍزن فبهط ّل ّ هكذ هّٓهَبیل هلٔ ـ ٍیبٍٔ ّ اّٙبع عبهٓ
هولکذ .چْى ربىٍ اى کبثل آهلٍ ثْكم ّ ؽبل ّ ُْآ آىعب كه کلَام ثْك .اكزقبهٓ
كه فبًَٓ اهثبة ٍوكاه اى ٛوین ٕلآ ثلٌلگْ ٍقٌبى هوا ٌّیلٍ ثْك .ثؼلا ً
كهثبهٍٓ ٍقٌبًن اظِبهارٔ کوك .آى هّى ثؼل اى فزن علًََ ،يكیکُٔبٓ ؿوّة،
گْیب كًّلو ٍوثبى ثَكبٕلَٓ ؽلّك ۲۰هزوٓ هوبثل كهة فبًَٓ اهثبة ٍوكاه
كیلٍ ّلٍ ثْكًل کَ كهبیؤ ثبُن گپ ىكٍ ّ ثب اًگْذ فْك اّبهارٔ ثَٛوف فبًَٓ
اهثبة ٍوكاه کوكٍ ثْكًل .آى ٍوثبىاى ثلّى ایيکَ هياؽن کَٔ ثًْْل ،كًجبل کبه
فْك هكزَ ثْكًل؛ ا ّهب اهثبة ٍوكاه چٌیي كهیبكزَ ثْك کَ ثَكًجبل ٍقٌوأً هي ّ
ؽْٚه اكزقبهٓ ٍوؿ كه هؾل ،ایي ٍوثبىاى هٌيل اّ ها ًْبًَ هكزَاًل.
ّت کَ ُوَگٔ كه هٌيل اهثبة ٍوكاه عوغ ثْكین ،كیلین اهثبة ثَیبه ًگواى
اٍذ ّ یویي كاهك کَ اهْت ثَهٌيل اّ ّجیقْى فْاُل ّل ،ؽزٔ اى روً چواؽ ها
فبهُْ کوك ّ كه ربهیکٔ ًَْزین .ایي ًگوأً اهثبة ٍوكاه روً اكزقبهٓ ها
چٌل ثواثو کوك .ؽبال اى اهبهذ ْٛالًٔ ّ گوكُ آىاكآًَ فْك كه ٍطؼ ِّو
اظِبه ًلاهذ ًوْكٍ ّ كه پیِ عوغ هب آى عْاى هالىم فْك ها هالهذ هٔکٌل کَ:
«هي هٔفْاٍزن ُوچَ ىّكرو اى پلقووٓ ثوّم ،رْ ثَفبٛو ایيکَ چٌل هّىٓ
ٍیٌَٓ كفزو ًگبٍ کٌٔ ،ؽبٙو ثَهكزي ًْلٓ ،ؽبالً ثیب ّ ثجیي کَ گیو هكزین!»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵3......................................................
فیلٔ ًگواى ّلٍ ثْك ،كهٍذ هبًٌل ىهبًٔ کَ كه ایواى ثْك ،مٌُِ پو اى رُْن ّل.
هكذ ٍواؽ کْق هیَُْبٓ هَؤلَ ّ ًزیغَ گوكذ کَ كهایي چٌل هّى هلام رؾذ
رؼویت كّلذ هواه كاّزَ ،ؽبالً اٍذ کَ كوٕذ هٌبٍت عِذ كٍذگیوٓ اّ كواُن
آهلٍ اٍذ .كیگو هكزن ّ روبم ّل!
ّقٖب ً رالُ کوكم ًگوأًُبٓ آًبى ها ثوٛوف ًوبین ،اى آىعب کَ هغوم
إلٔ فْكم ثْكم ،رؤصیوٓ ًکوك ،هي ُن ىیبك إواه ًکوكم .اهثبة رٖوین گوكذ
آى ّت هب ها كه هٌيل یکٔ اى آٌّبیبى كه چٌل کْچَ آىٛوفرو هٌزول ًوبیل .ثب
هػبیذ اؽزیب ٛکبهل كه ربهیکٔ ّت ،یکٔ ـ یکٔ اى هٌيل اهثبة فبهط ّلین ّ
کْچَ ثَکْچَ ثَهٌيل هْهك ًظو هٍیلین .كه آىعب ًیي ثب چواؽ فبهُْ ًَْزین ّ
ثب ؽبلذ ًغْاء ثبُن گپ هٔىكینّ .ت ثًَیوَُبٓ فْك هٍیل ّ ُیچ فجوٓ ًْل .هي
کَ یویي كاّزن فجو هِؤ ًیَذ ،ثَاكزقبهٓ گلزن :ثواٍبً كالیل مٌُٔ ّ ٛجن
رغوثَٓ کَ ّقٖب ً یبكزَام ،اگو فجوٓ هٔثْك ،ثبیل رب ؽبال هؼلْم هّٔل .اى ؽبال
ثَثؼل ّٙؼیذ ٍلیل هّْٔكُ .وچَ ثَٛوف ٕجؼ ثوّین ،رب كوكا ظِو ٍبػبد
فالء رٖوینگیوٓ اٍذّ .هزٔ کَ ربٌُْى فجوٓ ًیَذ ،یؼٌٔ کَ فجوٓ ًیَذ.
كهٍذ ٛجن یک ٙوةالوضل اًگلیَٔ کَ هٔگْیل :عبٓ کَ فجوٓ ًیَذ ،یؼٌٔ کَ
فجوٓ ًیَذ.
ثوایِ رْٙیؼ كاكم کَ هؼوْالً رٖوینُبٓ اُپواریلٔ ثیي ٍبػبد ۱۱ـ ۱۲هجل
اى ظِو ّ ۴رب ۳ثؼل اى ظِو ارقبم هٔگوكك ّ ثال كبٕلَ ثَاهگبىُبٓ هوثَْٛ
اثالؽ هٔگوكك ،ثیي ٍبػبد ۱۰رب ۱ثؼل اى ًیوَ ّت اعواء هّْٔك .ایي ٍبػبد
اى ّت ٍبػبد هوهي ّ اّط فطو اٍذ؛ ا ّهب اى ٍبػذ یک ثؼل اى ًٖلَ ّت رب
۱۲هّى ثؼلٍ ،بػبد فبکَزوٓ ّ ،ؽزٔ ٍلیل اٍذ ّ .اّهبد فالء هؾَْة
هّْٔك؛ چْى رٖویوبد كیوّى اعوا ّلٍ ّ رٖویوبد علیل ٌُْى ارقبم ّ اثالؽ
ًْلٍ اٍذ؛ ثٌبءا ً اگو فطوٓ ثْكٍ گنّزَ .رْ اهْت ثقْاة ،هي ٕجؼ ٍبػذ ۶رْ
ها اى ٛوین ُوبى چْوَٓ آةگوم ثَٛوف كٌَُٓ ؿْهٓ هك هٔکٌن ّ ،اى
هٌطوَٓ رؾذ کٌزول كّلذ فبهط هًٔوبین .ثوآ رٌْیو مٌُِ گلزنُ :وبًطْهٓ کَ
هب آى هّى هكزین كه آىعب ثب فیبل هاؽذ اٍزؾوبم کوكین ّ ُیچ فجوٓ ًْل .كوكا
ُن ُوبًطْه اٍذُ ،وَ هٔهًّل ،هبُن هٔهّین .رؤکیلا ً گلزن کَ هي رٚویي هٔکٌن
رْ ها اى ایي هٌطوَ ثٍَالهذ فبهط ًوبین .كه كًجبلَٓ ٍقٌبًن ،هالىم اكزقبهٓ ثب
لؾي فواثبرٔ گلذُ« :یچ فجوٓ ًیَذ ثبثب! ایيُب ُویيْٛهٓ روٍیلٍاًل».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۵۹ .....................................................
ُویي ها کَ گلذ ،اكزقبهٓ كه ُوبى ربهیکٔ ّت ٍیلٔ هؾکن ثَْٕهد هالىم
فْك ًْافذ؛ چٌبىکَ ٕلایِ كه آى كٚبٓ ٍْد ّ کْه اربم پیچیل .اى ایي
ٍیلْٕٔ ،هد ُوَٓ هب ثَكهك آهل ّ ٍکْد هوگثبه كه آى ربهیکٔ ّت
ؽکنكوهب ّل.
كه ایي لؾظبد رلـ ّ ٌٍگیي ثوآ كهبین ْٛالًٔ ،گنّزَُبٓ اكزقبهٓ كه
هِْل ّ هن ها ثَیبك آّهكم ّ ،ایيکَ فْك ها ُوْاهٍ رؾذ رؼویت ؽٌ هٔکوك!
كه ایواى اگو هؤهْهیي اًزظبهٔ اى اّ اٌٍبك ُْیذ هٔفْاٍزٌل ،ثب فْك
هٔگلذُْ :م !...رؾذ رؼویت َُزن! ایي هؤهْه اى ثبال كٍزْه كاهك رب هوا كًجبل
کٌل! اٌٍبك ثِبًَ اٍذ ؽوف اّ چیيٓ كیگو اٍذ...
ؽبالً ُن كهیوب ً ُوبى هّؽیَ ها پیلا کوكٍ ثْك.
اكزقبهٓ اّزجبٍ هٔکوك .كه آى هْهغ كّلذ ُیچ ثوًبهَ عِذ كٍزگیوٓ
عٌگٍبالهاى هقبلق فْك ًلاّذ؛ ثیِرو كهپٔ عنة ّ ػول پوّرکل ّ اًلبم
آرِثٌ ثب آًبى ثْك .ثَكوٗ کَ ارلبهٔ هٔاكزبك ،هي كه ٍَ ّالیذ ثـالى ـ ٍوٌگبى
ّ ثلـ آىهله ٕالؽیذ كاّزن رب رٌبة كاه ها اى گوكى ُوکَٔ ثبى کٌن .هب كهآىعب
ثٔثوًبهَ هاٍ ًؤهكزینُ .وَ چیي كه کبثل پالى ّلٍ ثْك.
هبًٌل ُویَْ ،آى ّت ٍیبٍ ثب ٍؾوٓ ٍپیل ثَپبیبى هٍیل ّ فْهّیل ًْه
آهامثقِ ّ ؽیبد آكویي فْك ها ثوگَزوٍٓ ىهیي پِي کوك .ایي هبًْى ٛجیؼذ
اٍذ .پٌ اى ٕوف ٕجؾبًَ ثَاكزقبهٓ هٔگْین ثیب رب رْ ها اى ِّو فبهط کٌن،
ؽبٙو ًؤّْك ،آهاهِ ّ فْىٍوكٓ فبٕٔ ثَاّ كٍذ كاكٍ اٍذٍ .بػذ ؽلّك
ٕ ۱۰جؼ ّل ،هي ثَهؾل اكاهٍٓ اهٌیذ كّلزٔ هكزن رب ّقٖب ً هيٍٓ كُي آىُب ها
ثلِون ّ ثجیٌن إل عویبى چیَذّ .قٔ اّل اهٌیذ «پلقووٓ» ًبٕو ًبهٔ اى
هْم ربعیک ثْك کَ كه ػیي هرجَٓ ثویلعٌوالٔ ،هّؽیَٓ كوٌُگٔ كاّذ ،هجالً كه
ٍپٌنه ُزل کبثل ثبُن آٌّب ّلٍ ثْكین .كه ّتُبٓ ثلٌل ىهَزبى ،گپُبٓ
هّّيكکوآًَ ىیبكٓ ثیي هب هك ّ ثلل ّلٍ ّ هّاث ٜكٍّزبًَ ثوهواه گوكیلٍ ثْك.
ایي ثبه کَ ثَككزو کبه اّ هكزن ،فّْؾبل ّل ّ فیلٔ گوم رؾْیلن گوكذٛ .جؼب ً
هطبثن ثب هّاثطٔ کَ كه «کبثل» كاّزین ،هولاهٓ پواکٌلٍگْیٔ ّل .هي هٔفْاٍزن
ىیو كل اّ ها ثلِون کَ آیب ٔٛچٌل هّى گنّزَ هْهكٓ كه فْٖٓ هؾلَٓ
ّیؼًَْیي هْالم ،ثَّیژٍ فبًَٓ اهثبة ٍوكاه ّعْك كاّزَ ،یبفیو؟
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵۵......................................................
ٍقي ها کْیلم هّٓ هؾلَٓ هْالمّٙ ،غ کبًبل آةهٍبًٔ ،آة آّبهیلًٔ،
هطغ ثوم ،عوؼیذ هؾل ،رواًَپْهریْي ،هَبعل ...اّ اى هي پوٍیل :كیوّى كه
هْالم چَ هواٍؤ ثْك؟
= هواٍن هنُجٔ ثْك.
ـ ٍقٌواى کٔ ثْك؟
= هي ثْكم.
ُوچَ ثْك ّ ًجْكُ ،ویيعب روبم ّل .كیگو ُیچ هطلجٔ كه ایي فْٖٓ گلزَ
ًْل ،هْْٙع ػْٗ ّل ّ هكذ ثٍَوذ ّ ٍْٓ كیگو .پٌ اى ٍبػبرٔ گلذ ّ
گْ ،ثَعٌوال ًبٕو گلزن« :ثبكٍذ پو ػبىم کبثل َُزن ».اّ ُن اى ٕوین كل ثواین
آهىّٓ هْكویذ کوك .كٍذ یکكیگو ها كْوكین ّ اى ُن علا ّلین.
ؾقٌٓكایجک
ثَىّكٓ ُوَٓ رِلیلُب هٌزلٔ ّل ّ مُيُب ثَاهْه یْهیَ ثوگْذ .هجالً یبكآّه
ّلم کَ« :هّاث ّ ٜهٌبٍجبد كه عْاهغ اثزلایٔ ،رب ؽل ىیبكٓ ثوگوكأً اى هّاثٜ
عٌگل اٍذٌُ .گبم ثوّى فطوادّ ،هزٔ ّکبه هْكن ثَگویي ّل ،یؼٌٔ کَ
گویقذ ّ هبعوا روبم ّل .چٌل لؾظَ ثؼل ثب فیبل آهام هْـْل چوا هّْٔك .ؽزٔ
كه عْاهغ هبًْىهٌل ًیي ًیِ هْاًیي هبًٌل ًیِ ٍگ هٔهبًل اگو رْاًَذ كه ُوبى
لؾظَ اى پبچَاد ثگیوك ،روا ریکَ ریکَ فْاُل کوك ّگوًَ ثٍَالهذ كه هكزٔ».
چٌل هّى ثؼل كٍزَ عوؼٔ اى «پلقووٓ» ثَِّو «هطتاللّیي ایجک» هكزین،
ُوچٌبى عوغهبى عوغ ثْك ،اهثبة ٍوكاه (پیو ّ پیْْآ ُوَٓ هب) ًیي ثب هب ثْك.
كه آىعب هِوبى ٛبلت هویَ كاه كهٍ ْٕكٔ ّلین کَ هلد چٌل هبُٔ ثْك ثَكّلذ
پیٍْزَ ّ یک ؿٌل گوكزَ ثْك .هوو ؿٌل اّ كه ِّو ایجک هْهؼیذ كاّذ.
«ایجک» ِّوٓ ىیجب ّ كاهآ ثبؽُبٓ كواّاى ثْك؛ ّالیذ ٍوٌگبى یک اهلین
ثَیبه پو اكزقبه ّ پو آّاىٍ اٍذ ّ كه ّبٌُبهَ ثَب اى ػظوذ آى یبك
ّلٍ اٍذ .هِن رو اى ُوَ ایي کَ ّلَْالی فْاعَ ٍلطبى كه ُویي ّالیذ اٍذ کَ
هٚغغ ٍلطبى الؼبهكیي ثبیيیل ثَطبهی ،ایي اهبم اّل ّؽلد ّعْكی ُب كه آى
هْهؼیذ كاهكُ .وْ کَ گلذ :كه ىیو ایي ٍوق عي فلا ًیَذ.
ایجک ثب ُوَ آّاىٍ ّ ِّود ربهیقی فْك ثَاًلاىٍٓ «پلقووٓ» پوعوغ ّ
عُْ ًجْك .یک پبهک ثبىٓ کْچک ّ هلیؤ كاّذ کَ كه هیبً ثب ثبؽ هٍِْفبًَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۵۸ .....................................................
«پلقووٓ» ُیچ ثْكّ .لٔ هكغ ؽْایظ هوكم ثبىٓگُْ ها هًٔوْك .آىُب ثؼل اى
ظِوُب كه آىعب عوغ ّلٍ ثَاهْه کجکعٌگٔ ،فوًّعٌگٔ ،رقنهوؽ عٌگٔ،
ثْكًَعٌگٔ ،ثغلثبىٓ ،هوبه ،پو ّ ؿیوٍ هٔپوكافزٌل .یک چوؿ كلک رن ّ لن،
ٍبفزَ ّلٍ اى چْة ُن كه آى پبهک ّعْك كاّذ کَ عْاىُبٓ پو ىّه ّ پوهلهد
ثوآى ٍْاه هّٔلًل ّ هٔچوفبًلًل ،آىُب ثَثچَُبٓ کْچک ّ کن ىّه اعبىٍ ّ
ًْثذ اٍزلبكٍ اى آى ها ًؤكاكًل ،كهؽبلٔ کَ ؽن ثب ثچَُب ثْك ،ىیوا اٍتُبٓ
چْثئ آى چوؿ كلک هزٌبٍت ثب هل ّ ّىى ُوبى ثچَُب ٍبفزَ ّلٍ ثْكًل .ثَُویي
فبٛو پبُبٓ عْاىُب ثَىهیي کْیلٍ هّٔل ،آىُب پبُبٓ فْك ها عوغ هٔکوكًل،
ًيكیک ثْك ىاًُْبّبى ثَىهیي ثقْهك! ا ّهب ُوچٌبى فْك ها هَزؾن ٍْاه ّلى
ثوآى اٍتُب هٔكاًَزٌل.
اى هطبلؼَٓ هغوْع ایي اّٙبع چٌیي ًزیغَ ثَكٍذ آّهكم کَ اؿلت هوكاى
اكـبًَزبى ،اػن اى پیو ّ عْاىً ،بثبلؾ ّ كچبه افزالل ّقٖیذاًل .آىُب ثَكلیل
ًجْك اهکبًبد هّل ّ ّعْك ٌٍذُب ّ ٍیَزن ؿل ٜاعزوبػٔ ـ اهزٖبكٓ ّ روثیزٔ،
كه ایبم ٛلْلیذ ّ ًْعْأً ثَاًلاىٍٓ کبكٔ ثبىٓ ًکوكٍاًل رب هّػ ّ هّاى ّبى
ّکْكب ّْك ّ اؽَبٍبد ّ ػْاٛق ّبى ثَؽل الىم هّل کٌل رب ثزْاًٌل كه ىًلگٔ
ثبىیگواى هبُو ثبٌّل ،ثَُویي فبٛو كه ثيهگَبلٔ فواة هٔکٌٌل.
ثب ایيکَ «روبهٔ آكمُبّ ،بهل هُجواى ّ هوكاى ثيهگ كًیب كه كهّى فْك
کْكک َُزٌل ،هٌزِٔ ؿبلت اّهبد ایي کْكک كهّىّبى ٍیو اٍذ ّ فلزَ هٔثبّل،
گبُٔ ثَهٌبٍجزٔ ثیلاه هّْٔك ».ا ّهب كه هْهك ؿبلت هوكاى اكـبًٔ ایي هؼبكلَ
هؼکًْ اٍذ .كاٍزبى هؾوّهیذ ّ ًو٘ ؽوْم کْكک ّ ًْعْاى كه عٌِنكهٍٓ
ثًَبم اكـبًَزبى پبیبى ًلاهك .آىُب اى كّهاى ٛلْلیذً ،بىآّه فبًَ هًّْٔل ،ثَعبٓ
ثبىٓ ّ رؾٖیل ،ثبالعجبه كًجبل کبهُبٓ ّبم ّ ٛبهذكوٍب كوٍزبكٍ هًّْٔل.
ثلیيروریت ،كّهاى کْكکٔ ّ ًْعْأً ّبى کَ كوٕزٔ ثوآ ثبىٓ ،رؾٖیل ّ
«چیيٓ ّلى» اٍذ ،رجبٍ هّْٔك ٍپٌ ّهزٔ کَ ثيهگ ّ ٕبؽت افزیبه ّلًل،
كّثبهٍ ثَٛلْلیذ ػبٛلٔ فْك ثوهٔگوكًل .یؼٌٔ آىُب اّل هوكاى کبهٓاًلٍ ،پٌ
کْكک ّ ٛلل هًّْٔل« .کْكکبى ُلزبك ٍبلَ!»
اى ُویي عِذ كه كوٌُگ ایي هولکذ ثبىٓگّْٔ ثوآ کْكکبى ػیجٔ ثيهگ
اٍذ؛ ا ّهب ثوآ ثيهگروُب ثَٔ هَزؾَي ّ ٙوّهٓ هٔثبّل .كه هٌبثغ آهلٍ کَ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵۵......................................................
ثچَ ٍوبّ پٌ اى رٖوف هلهد ،كه ًقَزیي ٍقٌوأً چٌل کلوَآ فْك كه اعزوبع
هوكم کبثل کَ فطبة ثَهوكم اكـبًَزبى ایواك گوكیل ،ثب ىثبى ّکَزَ ّ ػبهیبًَ ّ
لؾي فواثبرٔ ثلیي هٚوْى ٍقي گلذ:
«هوكم! عٌگ روبم ّل ،كیگو هي پبكّبٍ َُزن ّ ّوب هػیذ هي َُزیل؛ ثؼل
اى ایي كیگو ّوب ها ثَفلهذ ػَکوٓ ًؤثوم ،پْلُب ها هٔكُن ثَهالُب کَ فلا
ها ػجبكد کٌٌل ،ثوّیل كًجبل فوًّعٌگٔ ّ ثْكًَثبىٓ ربى ،ثوّیل فُْ
ثبّیل)۵(...
كه گوهب گوم فوًّعٌگٔ ثْك کَ ٌّیلم کَٔ ثب ثـل كٍزٔ فْك گلذ:
«هوكم اكـبًَزبى ثَایي ؽیْاًبد ىثبىثَزَ هؽن ًکوكٍ ّ آىُب ها ثب ایي ّٙغ
كلقواُ هٔعٌگبًٌل ،هِو فلا ثبػش ّلٍ ،رب فبهعیبى فْك ایي هلذ ها هبًٌل ایي
ؽیْاًبد ثَعٌگ ثب یکكیگو ثیبًلاىًل».
ثَارلبم ٛبلت هویَكاه ّ عٌبة اٍزبك ثِبه ُوَگٔ ثَ«هياه ّویق» آهلین.
اكزقبهٓ ؽبهل ًبهَٓ هؾوهبًَ اى عبًت آىاك ثیگ ثوآ یکٔ اى هلیواى ّبؿل كه
اكاهٍٓ رؼلین ّ روثیذ «هياهّویق» ثْكً ،بهَ ها ثَهالىُ كاك رب ثَّقٔ هْهك
ًظو هٍبًل.
كه هياه ّویق ثب عْأً آٌّب ّلم کَ كه إل یک ٍوثبى ٍبكٍ ّ اى هویلاى
ٍیلکیبى ثْك .پَوٓ ىیوک ّ پورؾوک ّ ثبًْب ٛهًٔوْك ٔٛ .چٌلهّى ثَهي
ًيكیک ّل ّ فیلٔ گوم گوكذ.
كه هوارت ثؼلٓ اظِبه کوك کَ اگو اهکبًِ ثبّل ّ ّوب كه هَیو ّبُواٍ
«ایجک» رب «كّّٔ» هْهؼیزٔ ثوآ اًغبم ػولیبد كاّزَ ثبّیل ،هي (پَوک)
كٍّزبًٔ كاهم کَ كه ّوکذ «اكَْرو» هاًٌلٍ َُزٌل ّ كه هَیو ؽیوربى ـ کبثل
كه هبلت هطبهُبٓ كّلزٔ ثبه هٔثوًل.
گلذ :هي هٔرْاًن ُوبٌُگ کٌن کَ یک چٌل هْرو كّلزٔ ؽبهل ثبه اى هَیو
فبهط کوكٍ ّ رْأم ثب ثبهُ ثَكوُّ هٍبًین.
كه آى هْهغ هِنرویي ثقِ ؽول ّ ًول عبكٍآ ثَػِلٍٓ ّوکذ «اكَْرو»
(هقلق :اكـبى ـ ٍْیذ رواًَپْهد) ثْكٍّ .بی ٜایيّوکذ کَ هطبه هٔثَذ
ّ ثٍَوذ ؽیوربى ،یب ثبلؼکٌ ؽوکذ هٔکوكٕ ،لُب کیلْهزو ها پِّْ هٔكاك.
هضالً ٍوهطبه ثَچِبهیکبه هٔهٍیل ،كهؽبلٔ کَ كهِ ٌُْى اى «کبثل» ًجویلٍ ثْك.
اى آى ٛوف ٍو هطبه ثَرٌگٔ ٕیبك هٔهٍیل ،كه ْٕهرٔ کَ آفوُ اى ؽیوربى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۵۶ .....................................................
ؽوکذ ًکوكٍ ثْك .ثَُویي ٍجت عبكٍٓ کبثل ـ ؽیوربى یک ٛوكَ ثْك؛ كّ هّى
اى ٍوذ ّوبل ثَعٌْة ّ كّ هّى كیگو اى عٌْة ثَٛوف ّوبل هَلّك هٔگْذ.
رواًَپْهریْي ّاثَزَ ثَثقِ فْٖٕٔ ًیي ّبهل ُوبى هطبه كّلزٔ هّٔل ّ
عولَگٔ كه پٌبٍ ؽوبیذ ًیوّٓ ًظبهٔ كه كْإل هؼیي ؽوکذ هٔکوكًل .كّلذ اى
فْك کبثل رب ؽیوربى ثَكبٕلَُبٓ هؼیي پَذُبٓ اهٌیزٔ اكواى ًوْكٍ ثْك کَ ثلاى
ٍّیلَ اهٌیذ ایي ّبُواٍ ؽیبرٔ ها رؤهیي هٔکوك .ثب ایي ّعْك ،اهٌیذ ایي ّبُواٍ
پیٍْزَ هْهك رؼوٗ گوٍُّبٓ اّواه ّ هاُيى هواه هٔگوكذ .فطوًبکرویي
ًوب ٛثوآ ىكى کبهّاى كّلزٔ كّذ فْاعَالْاى رب «پلقووٓ» كه ّوبل ّ كّذ
هثبٛچبیکل رب کبثل كه عٌْة ٍبلٌگ ثْكًل.
یکٔ اى ٍلوُبٓ هب اى پلقووٓ ثَکبثل ،ثب یک كٍزگبٍ هْرو ثبهٓ ّاثَزَ
ثَّوکذ «اكَْرو» ْٕهد گوكذ ،هب ٍَ ّت ّ هّى هزْالٔ كه ٍبلٌگ ّوبلٔ
ثوفگیو ّلین ،آى ٍَ ّت ّ هّى ها كه کبثیي هْرو گنهاًلین ّ روبّبٓ ثوگَُبٓ
ثلْهیي ّ كهّذ ثوف ثِزویي ٍوگوهٔ هب ثْك .هٔكیلین کَ ثوگَُبٓ ثوف ثب
اّکبل ٌُلٍٔ هقزلق ّ فیلٔ كهین ّ هٌْگ ،پیبپٔ هّٓ ّیَْٓ علْ هْرو
هًَْٔزٌل ّ هبًٌل «ّػلٍُبٓ ٍیبٍزولاهاى» ثٍَوػذ آة هّٔلًل.
هجل اى آى كه هٌبثغ فْاًلٍ ثْكم کَ ثوآ ًقَزیي ثبه كه ٍبل ۱۶۶۰عْاى
آهویکبیٔ هْكن ثَافن كزْگواف اى اّکبل هقزلق ثوف ّلٍ اٍذ ،فبًْاكٍٓ آى
عْاى ُوَٓ پٌاًلاى فْك ها كاكٍ ّ ثوآ عْاى کبهوٍ فویلًل رب ثزْاًل ؽل اکضو
اّکبل ثوف ها رْٖیو کٌل .اّ کْق کوك کَ ثوف ثیي ۳۰كهیوَ رب كّ ٍبػذ كه
هاٍ اٍذ ّ .اگو ثقْاُین ههن اّکبل آى ها اؽٖبء ًوبیین ثبیل ً ۳۵وطَ ٕلو ثؼل
اى ػلك ۱۰ثگناهین!
گبُٔ ٕؾٌَ فیبلاًگیي هّٔل ّ مُي هٔهكذ ٍواؽ ٍکل ّ چوفَٓ هطواد
آة :مهاد آة ،اهیبًًْ ،ربثِ فْهّیل ،عْ ىهیي ،عویبى ُْا ،ثبهاى،
چْوٍَبهُب ،هّكُب ،هياهع ٍوٍجي ،گلُب ّ گیبُبى هًگبهًگ ّ هؼطو ،اكاهَٓ
ؽیبد ...ثوگْذ ثَاهیبًًْ...
ـ ایي ُوبى مهاد آثٔ اٍذ کَ كُب ّ ٕلُب هیلیْى ٍبل هجل ًیي ثبهُب اى
ػوّم ّ ّویبىُبٓ ؽیْاًبد ػظینالغضَٓ هبهجل ربهیـ ػجْه ًوْكٍ ّ ثَكهیب ثبى
گْزَ اٍذ! ایي یؼٌٔ اًغبم هْكوبًَٓ ّظبیق ّ ٍپٌ ثبى گْذ ثَإل...
ثوف ّ ثبهاى ثبفْك ًْػٔ هؼزولاد كیٌٔ ّ هنُجٔ پبیلاه ًیي هٔآّهًل:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵۷......................................................
ػْامالٌبً گوبى هٔکٌٌل کَ فلا كه آى ثبال ،پْذ اثوُب ًَْزَ ّ كاًَُبٓ ثوف
ها هٍٔبىك ّ هٔپبّل ...ثب ایي ؽَبة ُوَٓ فیو ّ فْثٔ ها اى آى ثبال هٔكاًٌل ّ
ٌُگبم ّلایل ّ گوكزبهٓ هّ ثلاى ٍْ ًوْكٍ ّ ػوٗ ؽبعذ هًٔوبیٌل.
ّهزٔ اى «ٍبلٌگ» گنّزین ّ ثَكّذ «هثبٛچبیکل» هٍیلین ،كیلین
هاُيًبى هَلؼ هلم ثَهلم عبكٍ ها هَلّك ًوْكٍ ،علْ هْروُب ها هٔگوكزٌل ّ اى
آىُب هطبلجَٓ ریل ،ثوًظ ،هّؿي ،آهكّ ،کو ّ كیگو اهالم اٍزِالکٔ هًٔوْكًل.
اّٙبع ثَیبه ثل ،ؿیوافالهٔ ّ ؿیو اًَبًٔ ثْك.
كه یک هْهك كیلم کَ هْرو علْ هّٓ هب ثَآهاهٔ كه ؽبل ػجْه اى هّٓ
كٍذاًلاى ثْك ،كوكٓ هَلؼ اى ایي كوٕذ ٍْء اٍزلبكٍ ًوْكٍ ،كْها ً ثب گبلي ّ
پبیپ ،ثَٛوف هقيى ٍْفذ هْرو هكذ ّ ّوّع ثَهکیلى ّ کْیلى ریل ًوْك،
هْرو آهام ،آهام علْ هٔهكذ ّ آى كوكٓ ىالْٕلذ ُن ثَهْاىاد هْرو ؽوکذ
هٔکوك ،رب هطوارٔ ثیِرو ثوکل.
الؼكؤوبقثبؽجبکبثم
ثَارلبم اكزقبهٓ اى هياهّویق فبهط ّلین ّ کٍْ ثَکٍْ ،هؾل ثَهؾل
ثَّالیذ ٍوٌگبى ّ ًِبیزب ً ثَفوم ّ ٍبهثبؽ ،هؾل اٍزوواه آىاك ثیگ هٍیلین .اّ كه
یک کوو کٍْ ،هوو ٍبكٍٓ ثوآ فْك ثوپب کوكٍ ثْك ّ هغوْػَٓ اى اكواك
ٍوٌّبً ّ رؾٖیلکوكٍٓ ّاثَزَ ثَاهْام هؾوّم هبًٌل اُىثکُبُ ،ياهٍُب ّ
روکويُب ها كّه فْك گوك آّهكٍ ثْك؛ كه رْکیالد اّ اُىثکُب ًوِ اّل كاّزٌل،
اكاهٍٓ اهْه ثَكٍذ اّقبٓ اىثکٔ هبًٌل ّلٔثیگ اى ّالیذ رقبه ّ كاکزو
اهؿْى اى هیوٌَ ثْكُْ .یذ هلٔ آىاك ثیگ كه ُبلَٓ اى اثِبهبد پّْیلٍ ثْك .گلزَ
هّٔل« :آىاكثیگ إالً اى اىثکُبٓ «كوؿبًَ» ّ اى هِبعویي عٌگُبٓ
«ثبٍوچٔ» كه كّهاى رضجیذ ارؾبك ّْهّٓ ثْكٍ اٍذ؛ ا ّهب رجؼَٓ پبکَزبى یب
اًگلیٌ گوكیلٍ ّ كاهآ كهعَٓ ثبالٓ اكَوٓ اى اهرِ ٍلطٌزٔ ثویزبًیب (یب
پبکَزبى) اٍذ .گبُٔ گلزَ هّٔل اّ ثواكه «اٍلن ثیگ» (لْٓ كهٍزیي) ّهذ
پبکَزبى اٍذُ ...وچَ ثْك ،اّ یک كوك اىثک ثْك .ؽلّك پٌغبٍ ٍبل ٍي كاّذ،
كاهآ ٍو ّ ْٕهد هلّه ّ گّْذآلْ ثْك ،كهٍذ هبًٌل اىثکُب ّ روکويُب
ٍوؿهًگ ثْك .ىثبى پبهٍٔ ها ثب ىؽوذ ّ رکلق ىیبك گپ هٔىك (ثَیبه فواة)
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸۰ .....................................................
كاهآ هلهد هُجوٓ ّ ٍبىهبًلُٔ كْمالؼبكٍ ثْك .روبم پیوّاى اّ اػن اى ُوهْم ّ
هلیذ ًَجذ ثَاّ ثبّه کبهل كاّزٌل.
کبّق ثَػول آهل کَ اّ كه ؽویوذ رٌِب ثوآ اكـبًَزبى کبه ًؤکٌل ،ثلکَ كه
كوٕذ ٛالیٔ ثَكٍذ آهلٍ ،كه یک هٌطوَٓ پَیق ّ ٕؼتالؼجْه عب گوكزَ ،اى
آىعب پوٍَّٓ ػولیبد آىاكٍبىٓ آٍیبٓ هیبًَ ها هُجوٓ هٔکوك .ؽلّك ُلذ ٍبل
ثْك کَ كه آىهٌطوَ هَزوو ّلٍ ثْكٍّ ،بیل هقبثوارٔ پیِهكزَ ّ هْٓ عِذ روبً
هَزوین ثب فبهط اى اكـبًَزبى كه افزیبه كاّذ.
اكزقبهٓ ٍوؿ ًول کوك کَ یک ّهذ كه علََٓ اى آىاك ثیگ ٍئال ّل:
«آٍیبٓ هیبًَ رب هوؽلَٓ آىاكٓ کبهل چٌل ٍبل كبٕلَ كاهك؟» پبٍـ كاك۱۰ » :
ٍبل كیگو».
ایي ؽوف كه آى ىهبى ؿیوهبثل ثبّه هًٔوْك؛ ا ّهب ىًلگٔ ًْبى كاك کَ ؽزٔ
آىاك ثیگ ًیي ىهبى ىیبك كوٗ کوكٍ ثْك .كه ّاهغ ؽلّك ٍ ۳بل پٌ اى ایي گلزَٓ
آىاك ثیگ ،ارؾبك ّْهّٓ اىُن پبّیل ّ کْْهُبٓ آٍیبٓ هیبًَ ثَاٍزوالل هٍیلًل.
كه ایي ٍلوم ایي پوٍِ كّلذ «کبثل» کَ «چوا آىاك ثیگ ایيهله پَیق ػول
ًوْكٍ ّ ثَچَ ػلذ كه ًيكیکُٔبٓ ّبُواٍُب ّ ِّوُبٓ ثيهگ اٍزوواه ًؤیبثل،
رب ثزْاًل ثًَیوُّبٓ كّلزٔ ؽولَ کٌل» عْاة فْك ها پیلا کوك.
آىاك ثیگ إالً ثَكکو ػولیبد ًظبهٔ ػلیَ كّلذ «کبثل» ًجْك .اّ كه ّاهغ اى
ٛوین کٌزول عٌوال ػجلالوّیل كٍّزن كه كهّى كّلذ «کبثل» الًَ کوكٍ ثْك .كه
آى هْهغ هي كهیبكزن کَ ػجلالوّیل كٍّزن اى آىاك ثیگ كٍزْه هٔگیوك .هي
ثَهٌّّٔ هزْعَ ّلم کَ آىاك ثیگ ثَیبهٓ اى هْهبًلاىُبٓ ٕلؾبد ّوبل ها فٜ
هٔكُلً ّ .زیغَ گوكزن کَ ُوّهذ آىاك ثیگ ٕالػ ثلاًل ،هّیل كٍّزن ثب كّلذ
«کبثل» هوبٛؼَ فْاُل کوك .كهیوب ً ُویيْٛه ُن ّل.
هغلكا ً ثَکبثل ثوگْزَ ّ ثوآ كّهیي ثبه كه ُزل آهیبًب اٍکبى ّلینُ .وچٌبىکَ
ٍپٌنه ُزل كه افزیبه هیبٍذ پٌظ ّىاهد اهٌیذ كّلزٔ هواه كاّذُ ،زل آهیبًب
ثیِرو كه افزیبه ؽية ؽبکن ّٛي ثْك .هِوبًبى اى ؽية رْكٍ ایواى ًیي اؿلت كه
آهیبًب ُزل اهبهذ كاّزٌل .ایي ُزل ؽکن هوًطیٌَ كاّذ کَ اّلیي ّ آفویي ًوطَٓ
فوّط ّ ّهّك اػٚبٓ ّالیبد ؽية ثَّْهّٓ ّ هْهغ ثبىگْذ اى ّْهّٓ
هؾَْة هّٔل .ثَآٍبًٔ رْاًَزن كٍّزبًٔ اى هیبى آىُب پیلاکٌنّ .تُب ثَاربم
یکكیگو هٔهكزینُ ،ویک فبٛواد ٌّیلًٔ اى ّْهّٓ كاّزٌل .یکٔگلذ:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۸1......................................................
«ّهزٔ هب ربىٍ ثَربّکٌل هكزَ ثْین ،یک هّى ثَارلبم یک هكیون كّ ًلوٓ هكزین
ثوآ رلویؼ ،رب ِّو ربّکٌل ها ثجیٌین .هٍیلین ثَیک هّزَ هیلآُي کَ اى ىیو یک
پل هٔگنّذ ،فطْ ٛهیلٔ ىیبك اى ُوٛوف آهلٍ ّ كه آىعب ثبُن رالهٔ کوكٍ ثْك.
ٍپٌ ُوکلام ثَُوٍْٓ اًْؼبة یبكزَ ثْكّ .هزٔ هطبه هٔآهل ،آى فطْ ٛهیلٔ
فْك ثَفْك ثَْٛه ارْهبریکٔ ػْٗ ّلٍ ّ كه هَیو هوٖل هطبه هواه هٔگوكذ.
ُوَ چیي آى ایَزگبٍ ثوآ هب عبلت ثْك ،هقْٖٕب ً ایيکَ آى هیلُب چطْهٓ
ػْٗ هّٔلًل ،اى کغب هٔكاًَزٌل کَ هَیو هْهك ًظو هطبه کلام اٍذ؟
ٍبػذُب ًَْزین رب ُن ٛوى کبه آى فطْ ٛهیل ها ثجیٌینُ ،ن هٌزظو ایي ثْكین
کَ ّبیل ككؼَٓ كیگو اّزجبٍ کٌلُ .یچ ثَكکوهبى ًوٍیلٍ ثْك کَ هوکي اٍذ پلیٌ
هب ها ىیو ًظو كاّزَ ثبّل ،پٌ اى ٍبػبرٔ پلیٌ ثَٛوف هب آهل ،اى هب پوٍیل:
" ّوب كه ایيعب چَ هٔکٌیل؟"
= روبّب هٔکٌین.
ـ "چَ چیيٓ ها روبّب هٔکٌیل؟"
= ُویي فطْ ٛآُي ها( ...پلیٌ کَ هزؼغت ّلٍ ثْك) اى هب پوٍیل:
ـ " ّوب کغبیٔ َُزیل؟"
= اكـبى؛
ثب كٍذ ثَپْذ ّبًَٓ هب ىك ّ گلذ:
آُب !...روبّب کٌیل ،روبّب کٌیل!
ٔٛهالهبد ثب عٌوال ؿالم كبهّم یؼوْثٔ اهلاهبد كّلذ كه عِذ
كهْکواریياٍیْى عبهؼَٓ اكـبًٔ ها ٍزْكم ّ ثًَوهِ ّ هالٛلذ ثیِرو ثب
هقبللبى ّ رْىیغ ػبكالًَٓ هلهد رؤکیل کوكمُ .و كّ عبًت عِذ فزن عٌگ
ثواكهکْٔ ّ اػوبه کْْه اظِبه ػالهَ ًوْكین .یؼوْثٔ كه ػیي کَ یکٔ اى
هِنرویي ّىهآ كّلذ كاکزوًغیت ثْك ّ هـي هزلکو هلهد ككبػٔ کْْه هؾَْة
هّٔلٍ ،قذ كاهآ ًغبثذ ّ ؽغت ّ ؽیب ثْك ،فیلٔ هجبكٓ آكاة ثْك .آهام ّ
ّووكٍ ؽوف هٔىكّ .قٖیذ اّ ثیِرو ثَیک اكیت ّ كیلَْف هٔهبًل رب یک
ًظبهٔ آى ُن كه ؽبل عٌگ.
یؼوْثٔ اهلاهبد گنّزَٓ ؽية ّ كّلذ ها ػبلوبًَ ّ فوكهٌلاًَ ًول هٔکوك.
كه فالل ٍقٌبًِ ثبلؾي ٌٛيآلْك گلذ« :هكوبٓ ؽيثٔ هٔگْیٌل ٍٍْیبلیَن ها
ًزْاًَزین ثَبىین ،اهپویبلیَن ها ُن اى فْك ًبهاؽذ ٍبفزین ،لیالهٔ گواى ّل!»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸2 .....................................................
اّ گلذ« :رٌِب هاٍ ًغبد کْْه رؾون هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ اٍذ؛ هب إالً
ثَكکو عٌگ ّ ثوفْهك ًظبهٔ ،روّه ّ ىًلأً کوكى اّقبٓ ًیَزین؛ »
«ثَُویي ٍجت ّؼجَٓ ٕلو ۴۰ها هٌؾل کوكٍاین (ٕلو ّ ۴۰ؼجَی كه
هیبٍذ پٌظ ّىاهد اهٌیذ كّلزی ثْك کَ هَئْلیذ ٍبهبى كُی روّه ُب ّ
اًلغبهاد ها ثَػِلٍ كاّذ ).یؼوْثی گلذ هب ثَایي ثبّه هٍیلٍاین کَ عٌگُبٓ
آیٌلٍ كه هٌطوَ ،كیگو ثب رْپ ّ رلٌگ ّ هاکذ ًقْاُل ثْك ،ثلکَ اى ایي ثَثؼل
عٌگُب فٖلذ اٍزقجبهارٔ ،اهٌیزٔ ّ كوٌُگٔ فْاٌُل كاّذ».
اّ رْٕیق هجبلـَآهیي اى رْاًبیٔ هْآ هَلؼ کْْه ،فبَٕ هْآ ُْایٔ
اهایَ كاّذ ّ گلذ« :كه ٍواٍو هٌطوَٓ ّوم هیبًَ رٌِب هْآ ُْایٔ اٍواییل
هٔرْاًل ثب هْآ ُْایٔ اكـبًَزبى هبثل هیبً ثبّلٕ ّ ».ؾٌَُبٓ هِیظ اى
کبهکوك هْآ ُْایٔ ثبىگْ ًوْك.
ٛجیؼزب ً هي ًیي اى پیلایِ ّ هّل هیل ػوْهٔ كه هیبى هِبعویي ،رلٌگ
ثَكّّبى ّ عٌگٍبالهاى كافلٔ ٍقي گلزن ّ ،هْقٔ کوكم کَ اهاكٍٓ ػوْهٔ
كه عِذ رؤهیي ٕلؼ ّ اهٌیذ كه کْْه ،هّى ثَهّى ثوعَزَگٔ ثیِرو کَت
هٔکٌل .لکي ػلم ٍوػذ ػول كه اهگبىُبٓ كّلزٔ ّ ٙؼق ّ روكیلُبٓ کَ كه
مٌُیذ هُجوٓ ارؾبك ّْهّٓ ًَجذ ثَاكاهَٓ ؽوبیذ اى اكـبًَزبى ثَچْن
هٔفْهك ،هبیَٓ ًگوأً اٍذ...
كه آى ىهبى كّلذ اى ىهیي ّ ُْا ثَارؾبك ّْهّٓ ّاثَزَ ثْكٍ ٍَ .بل روبم اى
فوّط هْآ ًظبهٔ ّ هَزْبهاى هلکٔ ارؾبك ّْهّٓ اى اكـبًَزبى هٔگنّذ .ثب
ّللا ؽوبیذُبٓ رَلیؾبرٔ ّ هبلٔ
ایي ّعْك ،گوثبچق کوبکبى اى كّلذ كاکزو ًغیت ّ
هٔکوك .اى ٛوین ىهیٌٔ رٌِب هغوآ رٌلَٔ كّلذ كاکزو ًغیت ُوبى ّبُواٍ
ٍبلٌگ ثْك .ثَػالٍّ ،اى ٛوین ُْا ًیي هّىاًَ ؽلّك ۲۰ـ ۳۰پوّاى ٌٍگیي
رٍُْْ ٜاپیوبُبٓ ؿْلپیکو ّ اكَبًَای اى ًْع «آًزًْْف ۲۲۵هویب» اًغبم
هٔگوكذ .ایي ٛیبهٍ کَ ثيهگرویي ُْاپیوبی ثبهی ّ ًظبهئ عِبى ،ثب ظوكیذ
ً ۱۵۰۰لو ۲۶۰ ،ري ثبه ّ هبثلیذ ٍْفذگیوی ثَهیياى ۲۶۰ري اٍذ ،كاهای
ِّ هْرْههلهروٌل اٍذ ّ كاهای هبثلیذ ٍ ۱۲بػذ پوّاى ُوواٍ ثب ثبه اٍذ .كه
ُو ٍبػذ پوّاىی ۱۶ري ٍْفذ هٖوف كاه!
فالَٕ :ثبه آى ُْاپیوبُب روبهب ً اٍلؾَ ّ هْاك ؿنایٔ ثْكٌُ .گبهٔ کَ ایي
ُْاپیوب اى هیلاى ُْایٔ فْاعَهّاُ «کبثل» ثَپوّاى كههٔآهلٕ ،لآ هْٓ آى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۸3......................................................
روبم كهٍٓ «کبثل» ها ثَلوىٍ هٔآّهك .چٌل ثبه كه كٚبٓ «کبثل» هٔپیچیل رب
ثَؽل الىم اّط ثگیوكٌُ ،گبم كّه ىكى هّٓ كٚبٓ «کبثل» ًْػٔ ثَفْٖٓ
ّوغ اكوّفزَ اى كٍّْٓ ثبلُبٓ فْك ثیوّى پوربة هٔکوك رب هّْکُبٓ هكیبة
كّوي ها هٌؾوف ًوبیل.
ایي ّٙغ رب هبٍ اگٍْذ ٍبل ۱۶۶۰كّام كاّذ .كه آى ربهیـ ،ارؾبك ّْهّٓ
اى ُن پبّیل ّ هلووّ آى ثَ ۱۶کْْه روَین گوكیل .هِنرویي آىُب هٍّیَ ثْك کَ
كه آى "ثْهیٌ یلزَي" هّٓ کبه آهل .ثب ایيکَ هٍّیَ كه ایي هْهغ اػالم ًوْك کَ
روبهٔ هیواس ّ هَئْلیذُبٓ ربهیقٔ ّ ثیيالوللٔ ارؾبك ّْهّٓ ها ثبلغولَ
ثوهٔكاهك؛ ا ّهب "یلزَي" ػالهَٓ فْك ها ثب اكـبًَزبى هطغ کوك ،هؼلّك هَزْبه
ًظبهٔ هٍّٔ ها کَ رب آىهْهغ كه اهرِ اكـبًَزبى هْْهد هٔكاكًل اى ایي
کْْه فبهط ًوْكٍ ّ كّلذ چْن ثَهاٍ ّ هزکٔ ثَاٍالف فْك ها كه هّیبیٔ
رٌگبرٌگ ثب ثٌیبكگوایبى اكوا ٔٛرٌِب گناّذ .ایي ُوبى هّٓكاكٓ ثْك کَ ّبیل
كاکزو ًغیت ّؿالم كبهّم یؼوْثٔ كهایي لؾظَ ًؤرْاًَزٌل آى ها پیِ ثیٌٔ ًوبیٌل.
ؾاکحكَصیتؾقيٍٓؿ
ّللا ٍلو ؿیو هٌزظوٍ ثَهَکْ ّ اى آىعب كه ۲۶ػووة ً ۱۳۶۶غیت ّ
ثٍَْیٌ كاّذ ّ ،كالیل آى ها چکبپ پيّکٔ كه هَکْ اػالم کوكً .غیت كه
ٍْیٌ ثب ًوبیٌلٍگبى ّوبهٓ اى اؽياة پیْبّه ّبهل پیو گیالًٔ ،هغلكٓ ،هْلْٓ
دمحمٓ ّ ظبُوّبٍ هالهبد ًوْكُ .وَٓ آىُب اى اهلاهبد یک عبًجَٓ ؽکوزیبه هجٌٔ
ثورٖوف اًؾٖبهٓ هلهد اى ٛوین کْكرب (ؽْد )۶۶یب ؽولَ ثَکبثل (کَ اًلکٔ
هجل اى آى ككغ ّلٍ ثْك) ًبهاٗ ثْكًلً .غیت ٙوي کٌلواًٌ فجوٓ كه ژًْ گلذ:
«اكـبىُب ىثبى هْزوک فْیِ ها یبكزَاًل ّ ثَرلبُن فْاٌُل هٍیل».
ایي هالهبد كه کبثل ّ كه هؾبكل ؽيثٔ ّ هوبهبد كّلزٔ ثَیبه هِن اهىیبثٔ
ّل ّ هيؽیش یک اثزکبه ثيهگ هْهك رْعَ هواه گوكذ ّ اهیل ثَهْكویذ
هٖبلؾَٓ هلٔ ها ىًلٍ کوك.
ٛیبهٍٓ ؽبهل ًغیت كه ثوگْذ اى ایي ٍلو كه ٍبػذ ۱۵:۱۶هّى عوؼَ
هْهؿ ۰۲ـ ۰۶ـ ۱۳۶۶كه هیلاى ُْایٔ هِْل ثَىهیي ًَْذ ّ كه ُوبى هیلاى
ُْایٔ هْهك اهجبل " عٌزٔ " اٍزبًلاه ّهذ فواٍبى " هطِوٓ " هؼبّى اعزوبػٔ
اٍزبًلاه "ایيكٓ" هؼبّى ٍیبٍٔ اٍزبًلاه "ػَکوٓ" هلیو ٍیبٍٔ اٍزبًلاهٓ "
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸۹ .....................................................
هّؽٔ ٕلذ " ًوبیٌلٍٓ ّىاهد اهْه فبهعَٓ ایواى؛ ّ اى عبًت اكـبًٔ "
ّللا " ٍکورو اّل اٍلّللا کْزوٌل " ّبهژكاكو ٍلبهد اكـبًَزبى كه رِواى " هؽین ّ
ّ
ٍلبهد "هؾٔ اللیي" هَئْل هًَْلگوٓ اكـبًٔ كه هِْل ّ "ػجلالجْیو پوٍزْى"
ٍکورو اّل هًَْلگوٓ اكـبًٔ كه هِْل هواه گوكذ.
آهبٓ عٌزٔ كه هواٍن پنیوایٔ گلذ:
«اهیل ّاهین هّىٓ اى آهبٓ كاکزو ثَْٕهد هٍؤ كه رِواى اٍزوجبل کٌین.
اًٖبكب ً كّ کْْه هب كه عِبى یگبًَ کْْهُبٓ َُزٌل کَ رب ایي ؽل هْزوکبد
كواّاى هلٔ ّ هنُجٔ ّ هوىٓ كاهًل»...
«اّزواک كیٌٔ ،ىثبًٔ ّ كوٌُگٔ ّ ُوچٌیي ؾاکحك َصیت گفث:
ُوَبیگٔ ثیي كّ کْْه ؽکن هٔکٌل کَ ثوآ ؽل هَبیل هْزوکب ً اهلام کٌین .ثبیل
ُوکبهُٓب كه ػوَُٕبٓ هقزلق كه ٍطؼ ثبالروٓ هواه گیوك .كهایي ّکٔ
ًیَذ کَ كه كَُٓ اّل ثٌب ثو ثؼ ٔٚاّزجبُبد ّ ٍیبٍذُبٓ ًبكهٍذ ثیي كّ
کْْه كبٕلَ اكزبكٍ اٍذ ّلٔ اکٌْى ثؼل اى ثیوّى ّلى هْآ ّْهّٓ اى اكـبًَزبى
ٍیبٍذ علیل اكـبًَزبى ثو ف ٜهْٔ اٍالهٔ ّ هلٔ كه پیِ گوكزَ ّلٍ اٍذ ّ هب
کلام هبًغ ّ هْکلٔ ًؤثیٌین کَ هٌبٍجبد كه روبهٔ اٍزوبهذُب هّل ًکٌل .افیوا ً
اهلامُبٓ ْٕهد گوكزَ هبًٌل آهلى ُیؤدُب ثَایواى ٔٛ ،هولهبد پوّاى آهیبًب ّ
ؿیوٍ کَ آؿبى فْثٔ اٍذُ .ن ایواى ّ ُن اكـبًَزبى ظوكیذ ّ اهکبى ثیِروٓ
ثوآ هّل هٌبٍجبد كاهًل .عِبى ُن كه ٍوزٔ ؽوکذ هٔکٌل کَ ُوَچیي ثَْٓ
ُوکبهُٓب ٍْم كاكٍ هّْٔك .چیيٓ کَ هبها هکلق ثًَيكیکٔ كه هٌطوَ هٔکٌل
ایي اٍذ کَ ثؼ٘ هلهدُبٓ کَ هْٙغگیوٓ ًبهَبػل ُن كه ثواثو ایواى ّ ُن كه
ثواثو اكـبًَزبى كاهًل ،كه ثواثو هب هواه گوكزَاًلّ .وب كیلیل کَ كه فلیظ چَ
ؽْاكصٔ هؿ كاك ،هْٙغ هب رب ؽلّك ىیبكٓ هْبثَ هْٙغ ایواى اٍذ .هب هقبلق
ًیوُّبٓ فبهعٔ ،ثَفْٖٓ آهویکبیُٔب َُزینّ .وب هٔكاًیل کَ ػوثَزبى ثؼل
اى آهویکب روْیل کٌٌلٍٓ إلٔ هقبللیي هب َُزٌل)۶(»...
هناکواد ثَیبه هلٖل ثْك روبهٔ ػوَُٕب ها كه ثو گوكذ ّ ثَرْاكوبد هِؤ
هٍیل اى آى پٌ ٍلوُبٓ هکوه ُیؤدُبٓ كیپلوبریکٔ ُو كّ کْْه ثَپبیزقذُبٓ
یکكیگو اًغبم ّلُ .یؤد ایوأً (اؿلت) ثٍَوپوٍزٔ هیوهؾوْك هٍْْٓ (ثواكه
هیوؽَیي هٍْْٓ) ثَکبثل ٍلو هٔکوك هیوهؾوْك کَ اى ٍبل ۱۳۶۳رب ۱۳۶۶
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۸۵......................................................
ٍلیو ایواى كه پبکَزبى ثْك ثَربىٍگٔ ثَؽیش هلیوکل اكاهٍٓ كّم آٍیبٓ ؿوثٔ كه
ّىاهد فبهعَٓ کْْهُ هٌْٖة ّلٍ ثْك ّ هٌطوَ ها فْة هٌّٔبفذ.
ُوچٌیي هؾٔ اللیي ًغلٔ هئیٌ «ٍزبك اهْه اكـبًُٔب» كه ّىاهد
اهْهفبهعَٓ ایواى ٍلوُبٓ هکوهٓ ثَکبثل كاّزَ ّ هيؽیش ٍقٌگْٓ ًَگبًَ ثب
كّلذ كاکزو ًغیت گپ هٔىك.
كه آى هْهغ ایواى اى عٌگ ُْذ ٍبلَ ثب ػوام كبهؽ گْزَ ثْك ّ ػوام رؾذ
ٙوثبد آهویکب هواه گوكزَ ثْك .ایواى كوٕزٔ یبكزَ ثْك رب ًَجذ ثَهَبیل
پیواهْى ،اى عولَ اّٙبع اكـبًَزبى ثَكیلگبٍ هّّيرو هٍل .ایواى کَ ؽٌ کوكٍ
ثْك هاعغ ثَهَؤلَٓ اكـبًَزبى اى پبکَزبى ّ ػوثَزبى ثَیبه ػوت هبًلٍ اٍذ ،اى
یکَْ كّلذ هغبُلیي رؾذ هلیویذ اؽول ّبٍ اؽولىٓ ٍِن هبثل رْعِٔ ثوآ
ّیؼیبى هبیل ًیَزٌل ،اى كیگوٍْ ؽکویزبه كه ُولٍَزٔ ثب اكواٛیْى پْزْىفْاٍ
اهلام ثَرَقیو هلهد اى ٛوین کْكرب ًوْكٍ؛ ثٌبثوایي ،فْاٍذ ُوَٓ
ػوتهبًلٍگُٔب ها یکّجَ اى ٛوین رضجیذ ؽکْهذ كاکزو ًغیت عجواى کٌل .اثزلاء
ًَگبًَ ها ثب ىّه ّ كْبه ثَّؽلد ْٕهٓ ّ هیکبًیکٔ هٍبًیلٍ ،پٌ ىهيهَُبٓ
ثلٌل ّل کَ ًَگبًَ ثبیل ثَكّلذ ًغیت ثپیًْلًل.
عبلت اٍذ کَ كهایي هوطغ فْك هوبهبد ثلٌلپبیَٓ ایوأً كٍذ ثَکبه ّلًل رب
ّؼبهُبٓ ٕوكب ً ّیؼٔ ّهنُجٔ هبًٌل ثوهواهٓ «ؽکْهذ ّالیذ كویَ»« ،ؽکْهذ
ػلل اٍالهٔ» ّ اٍزیلبٓ ؽوْم هنُجٔ ها اى ٍو ىثبى ایي گوٍُّب ثوكاهًل ّ
ثَعبٓ آى ّؼبهُبٓ هْهًٔ ،ژاكٓ ،هؾلٔ ّ هٌطوْٓ ها پیِ کْیلًلٕ .ویؾب ً
ثَایي گوٍُّب گلزَ ّل کَ ؽکْهذ ًغیت اى ایي ثبثذ ثًَلغ ّوب اٍذ کَ ؿیو
هنُجٔ هٔثبّل؛ ُوگبٍ ُلزگبًَٓ هزؤصو اى ُّبثیذ ٍو کبه آیٌل ؽکْهذ هجزٌٔ ثو
هنُت اُل ٌٍذ ثو هواه فْاٌُل ًوْك کَ كه آى ؽؤ ثَّوب رؼلن ًقْاُل گوكذ.
ایي كاٍزبى ثَیبه هلٖل اٍذ ...اعوبل آى ایي اٍذ کَ كه عویبى ثوگياهٓ
ٍْهیي هغوغ ّیؼیبى اكـبًَزبى کَ كه اّایل ؽْد ۱۳۳۰كه رِواى ثوگياه ّل
ُوَی ٍقٌواًبى اكـبًٔ اى ؽوْم هنُجٔ ٍقي گلزٌل ...اهب "ػلٔ اکجو ّالیزٔ"
ّىیو فبهعَٓ ایواى کبهد علیل ثبىی ها ثَهیلاى اًلافذ ،اّ كه ًْثذ
ٍقٌواًئ فْك گلذّ« :یؼیبى اكـبًَزبى فْاٍزَُبٓ فْیِ ها ًَكه هبلت هنُت،
ثلکَ كه چبهچْة ؽوْم هلیذُب هطوػ ٍبىًل)۳(».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸۸ .....................................................
ومٕطؼٕوث
كه کبثل ثْكین کَ «فٍْذ» ٍوْ ٛکوكٍ .وْ ٛایي ّالیذ کْچک ّ
علیلالزؤٍیٌ؛ ا ّهب كْمالؼبكٍ ؽَبً ّ اٍزوارژیک ،ثواثو ثْك ثب ّکَذ ٍزْى
كوواد كّلذ کبثلٛ( ...جن هٌبثغ هْصن اى ّىاهد ككبع) ژهًبل هیبٍذ
اپواٍیْى هْآ هَلؼ كه ٍؾوگبٍ ۱۶كلْ ۱۳۶۶ایي هٌلهعبد ها ًْبى
هٔكُل:
ـ ٍبػذ ۲ثغَٓ ّت ،اى ًْکویْال اپواریلٔ فٍْذ ثًَْکویْال اپواٍیْى
ّىاهد ككبع :یک ثبل ٛیبهٍ «اى – »۳۲كه فٍْذ ًَْذ ًوْك ّ ثؼل اى رقلیَ
ثَُْا ثلٌل ّل ّ ثٍَوذ کبثل اٍزوبهذ گوكذ.
ـ یک ثبل ٛیبهٍ «اى ـ »۳۲كه ٍبػذ كّ ّ چِل كهیوَ ؽیي ًَْزي كه هیلاى
ُْایٔ فٍْذ ُلف ٍِزٌگو هواه گوكزَ ،ؽوین گوكیل ّ ثب روبم ػولَ ّ هؾوْلَٓ
فْیِ اى ثیي هكذ.
ـ ٛیبهٍٓ ٍْم ٍبػذ ٍَ ّ ثیَذ كهیوَٓ ّت ثَىهیي ًَْذ ،كه اصٌبٓ ًَْذ
هاکذُبٓ ىیبكٓ كیو ّل ّلٔ ثَٛیبهٍ إبثذ ًکوك ٔطیبقِثؼؿالجؽهیّپكٔالکكؾ .
ـ ٛیبهٍٓ چِبهم ؽیي ًَْذ كه هیلاى ثب ُبّاىُب ّ هاکذُبٓ كّوي هْاعَ
ّل ،ػولَ ًغبد یبكزٌل ّلٔ هؾوْلَٓ ٛیبهٍ اى ثیي هكذ؛ ٛیبهٍ هبثل روهین ًیَذ.
ـ اپواریلٔ فٍْذ روبٙب هٔکٌل رب اهْت پوّاىُب ثَفٍْذ هطغ گوكك ّ الٔ
اٛالع صبًْٓ اى اػيام ٛیبهاد ثَفٍْذ علْگیوٓ ّْك .روبٙبٓ هب ایي اٍذ کَ
كوكا هولاهٓ ثیَذ ري هْاك اػبَّ مهیؼَٓ پواّْد ثَفٍْذ اًلافزَ ّْك.
ـ ٛیبهٍٓ پٌغن ٍبػذ چِبه ّ ثیَذ كهیوَ ًَْذ ها اعوا کوكّٙ .غ فْة
اٍذ ،کِّْ هٔکٌین رب ػولَٓ ٛیبهٍٓ هجلٔ ّ ِّلا ّ ىفؤُب ها رٍْ ٜآى
ثَٛوف ّوب ثلوٍزین.
ـ ایي ٛیبهٍ ها چوا كوٍزبكیل؟
عْاةٛ :یبهٍٓ پٌغن كه ُْا ثْك ّ ًزْاًَزین ثَهْهغ آى ها ثبىگْذ كُین.
ایي روویجب ً ّٙغ كایؤ فٍْذ ،فْٖٕب ً ثؼل اى ػْكد هْآ ّْهّٓ
ثَکْْه ّبى ثْكٛ .جن هٌبثغ ّاثَزَ ثَّىاهد ككبع ّ هْآ هَلؼ کْْه« :اى ۳
صْه ۱۳۵۳الٔ فزن ؽکْهذ كاکزو ًغیت ثَرؼلاك ۴۴كوًّل ٛیبهاد «اى ـّ «۳۲
ُلذ كوًّل ٛیبهاد «اى ـ »۲۶کَ عولَ ۵۱كوًّل هّْٔك ثَهیوذ هغوْػٔ
۳۴۰هیلیْى كالو رٌِب ثقبٛو اکوبالد لْٓ ّلَْالٔ فٍْذ رلق ّ اى ثیي هكزٌل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۸۵......................................................
ُوچٌبى رؼلاك ٛیبهاد ّ ُلیکْپزوُبٓ هقزلق الٌْع کَ ؽبهل اکوبالد هؾبهثْٓ،
هْاك اػبٍّْٓ ،وثبىاى ّ هَبكواى ثْكًل ّلٔ ثَاصو رووك ،اّزجبٍ یب كیگو ػْاهل
اًَبًٔ یب عْٓ (اؿلت) اى هَیو فٍْذ فبهط ّلٍ ّ ثَپبکَزبى كوّك آهلًل ثَ ۱۳
ثبل هٔهٌٍل.
فٍْذ ٌٍگو اّل ككبع اى کْْه ٍ ۱۴ ٔٛبل عٌگ ثْك کَ كه ۱۶ؽول
۱۳۳۰ثب هْبهکذ هَزوین «آٓ .اً .آٓ» پبکَزبى ّ عٌگغْیبى ػوثٔ ً ٔٛجوك
ٌٍگیي ّ هقْٖٕب ً اى ًگبٍ ربکزیکٔ ّ لْعَزیکٔ ،ثٍٔبثوَ ،اى کٌزول كّلذ
كاکزو ًغیت فبهط ّل .ثَكًجبل آى هب ٔٙؽَیي اؽول هُجو عوبػذ اٍالهٔ
پبکَزبى ّ هٌبكٓ «پْزًَْزبى ثيهگ» ٔٛكیلاه (ثلّى ّیيا ّ پبٍپْهد) اى ِّو
فٍْذ گلذ« :هبهوىٓ ربكهیبٓ آهْ ّ ثقبها ًؤٌّبٍین» ىًلگٔ ًْبى كاك کَ
ؽَیي اؽول كه گلزَٓ فْك ٕبكم اٍذ! كه كَُٓ ٍیبٍ ۱۳۳۰ثلاى ػول ًوْك.
ٍوْ ٛفٍْذ ػیلئ ثلٓ كه آؿبى ٍبل ۱۳۳۰فْهّیلٓ ثوآ هوكم
اكـبًَزبى ثْك .فٍْذ کَ هِْْه ثَ«ِّو عٌوالُب» ثْك ّ ثَفبٛو اُ ّویذ
كْمالؼبكٍ اٍزوارژیک فْك ثَربىٍگٔ اى ّلَْالٔ ثَّالیذ اهروبء یبكزَ ثْكٍ ،وْٛ
ّللا گناّذ.
آى رؤصیو هِْْك ّ ًبگْاه ثوعٌوالّیپ ّ هْهال اهرِ كاکزو ًغیت ّ
ههن رللبد ّ اٍبهد ًظبهیبى ثَیبه ثبال ثْكِّ .و ثیِ اى كّ ُلزَ ىیو ثبهأً اى
هّْک ،اى ًلٌ اكزبك.
كه هؾبكل ًظبهٔ گلزَ هّٔل کَ ربکزیک عٌگٔ اِػوبل ّلٍ كه فٍْذ
ثوگوكأً اى ػولیبد ًظبهٔ هزؾلیي ؿوثٔ ػلیَ اهرِ ػوام كه کْیذ ثْكٍ کَ
یک هبٍ هجل اى آى كه عویبى عٌگ ًلذ ثَاعوا گناّزَ ّلٍ ثْك .هؼٌٔ ایي گلزَ آى
اٍذ کَ ؿوثُٔب ًلٌ ُوبى عٌگٔ ها کَ ػلیَ ػوام ثَهاٍ اًلافزٌل ثوٙل
اكـبًَزبى ًیي پیِ ثوكًل.
اى عبًت كیگو ٍوْ ٛفٍْذ كؼبلیذُبٓ كیپلوبریک ّ ثوّىهوىٓ كّلذ
كاکزوًغیت ها هقزل ًوْك .ؽبهیبى ثیيالوللٔ اّ كه رْاًبیٔ اهرِ اكـبًٔ روكیل
کوكًل .كه ػوَٕٓ كافلٔ ،ثَیبهٓ اى هْهبًلاىُب کَ هٖل پیٍْزي ثَكّلذ ها
كاّزٌل ،اى رٖوین فْك هٌٖوف ّلٍ ّ هٌزظو هّّي ّلى اّٙبع ًَْزٌل.
ثَیبهٓ اى اكَواى هكٍ ثبالٓ اهرِّ ،ىاهد اهٌیذ ّ ،صبهًلّٓ ًَجذ ثٍَوًّْذ
آیٌلٍٓ فْك كچبه ًگوأً ّلًل ّ ُوکلام اهرجبٛبرٔ ثبهْهبًلاًبى ّاثَزَ ثَهْم ّ
ٛبیلَ ّ هٌطوَٓ فْك ثوهواه ًوْكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۸۶ .....................................................
كه ٍوذ ّوبل ّکبف ثیي ػجلالوّیل كٍّزن ثب دمحم عوؼَ اچک ػوینرو ّ
هِْْكرو ّل ّ ُویي ثِبًَٓ ثوآ كٍّزن كواُن کوك رب كه هوبثل ًغیت ًیي آّکبها
«ًَ» ثگْیل ،ىیوا فْك ًیي ًگواى آیٌلٍٓ فْیِ ثْكً .لٌ ُویي ؽکن ها ٍیلکیبى
ّ ٍبیو هْدُبٓ هْهٔ هلاكغ كّلذ پیلا کوكًل .ثلیيروریت ،هًّل كوّپبّٔ هلٔ
آٌُگ ٍویغرو گوكذ .هِنرو اىُوَ ،ثيهگرویي اّزجبٍ ًغیت هْل اٍزؼلبء ثْك.
ٍَبٌْبیثؽًیبلؾِْى :
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ؾّْٖاؼیكافغبَىحبٌ»ُِ:3۸۷ـ3۵۰ اقؾٔویبوثؾقوّ
۱ـ دمحم ًجٔ ػظیؤ« :
۲ـ ٍیلاثواُین هؼوّف ثَ«ٍیلکبؿن» اى ربعواى هِْْه کْْه ثْك کَ اى هٍّیَ کبؿن ّاهك
هیکوكٍ ،یلاثواُین ثٍَقبّد ّ هوكمكاهی ّ هِوبىًْاىی هِْْه ثْكُ ،ویَْ كه عیجِ پْلی
ثوای هَزوٌلاى كاّذ ّ هّىاًَ ثَكٍُب كوك ًیبىهٌل کوک هیکوك.
ٍیلاثواُین رغبهد پٍْذ هوٍکل ،هبلیي ،گیبٍُبى ٛجی ّ ٌٕبیغ چوهگوی ّٛي ها رب اهّپب ّ
اهویکب گَزوُ كاكً .وبیٌلٍگیُبی هؼزجورویي کوپٌیُبی اًگلَزبى ّ آهویکب ها كه کبثل ایغبك
کوكٍ .یٌوبی ثویکْد كُويًگ ،كبثویکَی چوهگوی ّ كٍُب آپبهروبى رغبهری ها كه کبثل ّ
ٍبیو ّالیبد کْْه اػوبه ًوْكٍ ّ ثَکبه اًلافذٍ .یلاثواُین یکٖل ّ ِّ ٍبل ػوو کوك ّ كه
ٍبل ۱۶۶۶كه ؽیبدآثبك پیْبّه كه ػبلن ؿوثذ ّ هِبعود ٬عِبى كبًی ها ّكاع گلذ۔
۳ـ دمحم ؽلین رٌْیو ـ ٓ ۳۰۳
۴ـ ُوبى.
۵ـ ثؾواى ّ ًغبد ـ هؾی اللیي اًیٌ.
۶ـ ّؽیل هژكٍ ـ هّاثٍ ٜیبٍی ایواى ّاكـبًَزبى كه هوى ثیَزن ـ ٓ ۲۶۵
۳ـ هّىًبهَ "ٍالم " ۱۳۳۰/۱۲/۳۰گياهُ كّهیي هّى اعالً.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۸۷......................................................
12
ـــــــــــــــــــــــــــــ
ت ی َص ػّك بثم ک
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۵۵۰.........................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵1........................................................
کبثمػّكَصیت
ثلیٌَبى کْْه ثَهؼو چبٍ ٍوْ ٛکوك ٍَ ،هثغ هوى گنّذ ،رب كوٕذ علیلٓ
ثوآ رـییواد ثَّعْك آهل .ثبىُن «اٍالم كه فطو اكزبك» ایي ثبه ًیي ایي هوكم
اؽَبٍبرٔ ّ رؾویکپنیو ثيهگرویي ّبًٌ ٛالیٔ هوى ها لگل هبل کوكًل ّ
ثيهگرویي رواژیلٓ هوى ها اًْبك ًوْكًل.
اگو اًَبى ایي ٍوىهیي ثقْاُل ٍکّ:
ظبِمآًٌّْجصكثیبتجهػای
هّٓ رٍْؼَ ّ ثِوّىٓ ها ثجیٌل ،ثبیل كه عبهؼَ روَین کبه ْٕهد گیوك :هلهد ّ
ًلْم هالُّب رٌِب ثَُوبى ؽْىٍُبٓ كیٌٔ ّ هَغل ّ هؾواة هؾلّك ّْك ّ .اهْه
ٍیبٍذ ،هلیویذ ّ آهْىُ ػوْهٔ ثَكیگو اهْبه ّاعل ٕالؽیذ ٍپوكٍ ّْك .كه
كًیبٓ کًٌْٔ ایي پیْْایبى هنُجٔ ًیَزٌل کَ عبهؼَ ها ثٍَْٓ هّل ّ رٍْؼَ
هٌُوْى ثبٌّل ،چٌیي اًزظبهٓ اى آىُب هطلوب ً فطب اٍذ ّ اٍبٍب ً رؼبلین ّ هْاػع
آىُب ثب ایلٍُبٓ رـییو ّ رٍْؼَ هٌبكبد كاهك .آىُب ىهبى ها هٌَْؿ ّ هبثل هكذ
ّ ثوگْذ هٔكاًٌل ،عبهؼَ ها ثَكّه فْك هٔچوفبًٌل ّ ثَؽوکذ هّ ثَپیِ ربهیـ
اػزوبك ًلاهًل .كه هْاػع فْك هٔگْیٌل« :كوو ثِزو اى صوّد اٍذٍْ« ،».اكٓ
ىیبك ،ایوبى ها رٚؼیق هٔکٌل»« ،كوو ّ اهواٗ هَوذ ّ ًٖیت الِٔاًل،».
«ثْو ًؤرْاًل ٍوًّْذ فْیِ ها رـییو كُل ،چْى اى ثبال هووه اٍذ» ...
اى عبًت كیگو ،كه كًیبٓ کَ ُوَ چیي رقٖٖٔ اٍذُ ،یچکٌ ًؤرْاًل
«ُوَچیيكاى» ثبّل .ثَُویي روریت یک هالّ ٕوكب ً هٔرْاًل كه چبهچْة
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۵۷........................................................
كٍزْهاد هنُجٔ ّ ؽکن كؤِ اظِبه ًظو ًوبیل؛ فبهط اى آى ،ػْام هؾ٘
اٍذ؛ چٌبىکَ یک پيّک ًَجذ ثَػلْم كؤِ ػْام اٍذ .ثَُویي ٍیبم،
پوكاىُ ثَاهْهٓ چْى هّل ّ هكبٍ ّ رٍْؼَ ّ آهْىُ ّ ٕؾذ ُوَگبًٔ اى
ّوػ ّ ظبیق هُجواى هنُجٔ فبهط اٍذ.
کْبٔنجؽُؿْبٖکبثم
اٌ
ِّو «کبثل» پبیزقذ پواكزقبه کْْه هب اٍذ کَ كه هٌزِٔالیَ ّوم
«فواٍبى ثيهگ ّ ربهیقٔ» ّاهغ اٍذ .اى ثِزویي آة ّ ُْا ثوفْهكاه ثْكٍ ّ
اها ٔٙاٛواف آى ـ ثَػلذ كاّزي هْاك هؼلًٔ آىّد ّ كَلو ثَیبه هوؿْة ّ
ؽبٕلفیي اٍذ .اًْاع هؾْٖالد ٕیلٔ ّ ّزٔ كه كْٖل هقزلق ٍبل كه
ًْاؽٔ اٛواف ایي ِّو ربهیقٔ ّ ثلٌلآّاىٍ ثَػول هٔآیل ،ثَْٛهٓ کَ ٍبکٌیي آى
كه ْٛل ٍبل ُوْاهٍ اى اًْاع ًؼوذُبٓ الِٔ ثِوٍهٌل هٔثبٌّل.
ثَُویي كالیل ،هوكهبى کبثلىهیي كاهآ ٍالهذ هياط ،فْة ْٕهد ّ ًیکْ
ٍیوداًل ّ ؽْهیَُبٓ آى ِّوٍٓ آكبماًل« .کبثل» كه ۳۴كهعَ ّ ۳۰كهیوَٓ
ػوٗالجلل ّوبلٔ ۶۶ ّ ،كهعَ ّ ۱۶كهیوَٓ ْٛلالجلل ّوهٔ ،ثَاهرلبع ۱۳۶۲
هزو اى ٍطؼ كهیب هواه كاهك ّ كه "اهلین ٍْم" ّاهغ اٍذ« .کبثل» اى ثالك هلیؤ
كًیب اٍذ ّ كه ىهبى اٍکٌله هولًّٔ ّعْك كاّزَ .كه آصبه هْهفبى ػِل اٍکٌله
ّ كه "عـواكیبٓ ثطلویًْ" اى آى ثًَبم " هبثْهٍ " ّ "اّهرٍْپبرَ" یبك ّلٍ اٍذ.
كه ّبٌُبهَٓ كوكٍّٔ ثَْٛه هکوه اى کبثل ،کبثلَزبى ّ کبثلْبُبى مکو ثَهیبى
آهلٍ اٍذّ .بٌُبهَٓ كوكٍّٔ كهٍذ كه ّؼبع ُلزبك کیلْهزوٓ ایي ِّو (ؿئً
ـ ؿيًَ) ٍوّكٍ ّلٍ اٍذ .ثٌب ثَهّایذ ّبٌُبهَ :کبثل ِّو «هّكاثَ» كفزو
«هِواة» پبكّبٍ کبثلُ ،وَو ىال پَو ٍبم ّ هبكه «هٍزن» اٍذِّ .و فیل
كیگو اى پِلْاًبى ّ ًبمآّهاىِّ .و « ُىهو گجو» کَ ٕبػوَ ّ هػل ّ ثوم اى فْن
اّ فجو هٔكاكُ .وچٌیي ،ثٌب ثَهّایذ ّبٌُبهَ "هفِ هٍزن" ًیي اى هیبى گلَ
اٍجٔ پوّهكٍ ّلٍ كه "کبثلَزبى" ثوگيیلٍ ّل.
هطبثن ثب ّْاُل ،هلاهک ّ هٌبثغ ربهیقٔ هٔرْاى گلذ :هلهذ ربهیقٔ ایي
ِّو ثَؽلّك ٍ ۵۰۰۰بل پیِ ثوهٔگوكك کَ ثٌب ثَُوبى كالیل كْم ،اؿلت هؾل
ٍکًْذ ّ كوهبىهّایٔ اهیواى ّ ّبُبى ثْكٍ اٍذ .اى ایيهّ كه هٌبثغ ربهیقٔ
َلطٌخ ّ كاهالؾکْهخ» ًیي هٔثبّل .عوؼیذ ایي ِّو هلوت ثَ« :كاهالولک ،كاهال ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶۰ .....................................................
ها كه ػبلٔرویي رقویيُب ّ كه ثِزویي ّ ثلرویي ؽبالد ّ اّٙبع کْْه ،اى یک
هیلیْى رب ٍوق ِّ هیلیْى ًلو ثو آّهك کوكٍاًل.
ایي ِّو اٍزؼلاك كواّأً كه عِذ عنة اكواك ،ایغبك هّؽیَٓ رؼبهل،
ُويیَزٔ ّ ُوَْیٔ هیبى كوٌُگُب ّ ّیٍُْبٓ گًْبگْى ىًلگٔ آكهیبى كاهك.
ثَُویي ػلذ ٍوّبه اى رٌْع ٌُغبههٌل ىیَذ اًَبًٔ اٍذٍ .بکٌبى ایي ِّو
ثَیبه هجبكٓ آكاة ثْكٍ ّ ثَ«پوٍزژ ّ پْىیْي» فیلٔ اُ ّویذ هٔكٌُل .آىُب
هوكهبى فُْهْوة ّ ثنلَگْ َُزٌل .اؿلت ٍقٌبى ثيهگ ثَىثبى هٔآّهًل .رب
ؽلّكٓ پوؽوف هٔثبٌّل .كه ٕؾجذُب هَزویوب ً ٍواؽ إل هطلت ًؤهًّل.
ثوآ ٛوػ یک هْْٙع کْچک هولهَ چیٌُٔبٓ ىیبك هٔکٌٌل ّ فٌلٍُبٓ رٌٖؼٔ
ىیبك ثَفوط هٔكٌُلّ .هزٔ ثب " كیپلوبدُب یب هّّيكکواى " آى ِّو «گپ
هٔىًٔ» ثبیل كه الثالٓ کلوبد ثيهگ ّ آٌُگیي ـ کَ اؿلت ثبكُبى فٌلٍ ّ چبٌّٔ
یکٔ ـ كّ لطیلَ ّ كکبُٔ ّ ،یک چٌل إطالػ ٌٍگیي فبهعٔ ـ اكاء هّْٔك ،ثب
اٍزؼلاك ّ ُُْ فْكد ًکبد إلٔ ّ هوٖل ّ هؾزْٓ هْْٙع ها ؿوثبل ّ
ٕبكٔ کٌٔ! آىُب آىهله پیواهْى هْْٙع ؽبّیَ هٔهًّل کَ إل هطلت كه مُي
هقبٛت ٍبكٍ ،گن هّْٔك.
(گوچَ گياكَگْیٔ ّ كیٌ ّ اكبكٍ ،فٖلذ هْزوک پبیزقذًْیٌبى كه ُوَ
عبٓ كًیب اٍذ).
اى كیگو فلن ّ فْٓ هوكم کبثلىهیي ایي اٍذ کَ اگو رَ عیت ّبى ٍْهاؿ
ُن ّلٍ ثبّل ،فْك ها پْلكاه ّ صوّدهٌل علٍْ هٔكٌُل .ثب ایي ّعْك "ىهًگ
ثچَُبٓ ایي ِّو" اى کْچکرویي كوٕذ كوّگناه ًؤکٌٌل .اگو هغبل ثَكٍذ
ّبى هٍلٍ ،وهَ ها اى چْن ثوهٔكاهًل ّ كًجَ ها اى ثیـ هٔثوًل!
کبثل كه ْٛل ربهیـ ْٛالًٔ ّ پو اكزقبه فْك اّکُب ّ لجقٌلُبٓ كواّاى
كاّزَ ،هلهدُبٓ ثيهگ ها ثَىهیي ىكٍ ّ پْذ ّبى ها ثَفبک هبلیلٍ اٍذ.
ٍوُبٓ ّبؿكاهاى ّ ربطكاهاى ها اى ري علا كیلٍ ّ ّیوُبٓ ژیبى ها ثَهُُْبٓ
آهام هجلل کوكٍ اٍذ .ثَیبه کَبى ؿوُ کٌبى آهلًلً ،بلَ کٌبى ّ لٌگبى لٌگبى
هكزٌلُ .و هلهرٔ کَ ثب کو ّ كَو ّ ٛوطوام كه ایي ِّو ّاهك گوكیل ،كه ىّكرویي
ىهبى یب آة ّل ّ ثَىهیي هكذ؛ یب كّك گْذ ّ ثَُْاء ّل.
اى عبًت كیگو ،کبثل ایي هلت ٛپٌلٍٓ کْْه ،كه ْٛل ربهیـ ْٛالًٔ ّ
پواكزقبه فْك عيیوٍٓ ٕلؼ ّ كهْکوأٍ ّ ُويیَزٔ ّ رلبُن ثوآ ٍبکٌیي ثْكٍ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۶1........................................................
اٍذ .ایي الگْٓ ّبیَزَ ،هبثل رکوین اٍذ ّ .هٔرْاًل كه ٍواٍو کْْه هبثل
رطجین ثبّل .کبثل اى اٍبً یک ِّو ثیيالوللٔ اٍذ ّ اى اكّاه هقزلق رولىُبٓ
ثْوٓ ًوبیٌلٍگٔ هٔکٌل .ثبكذ ِّوٓ کبثل كه هواؽل هقزلق ربهیقٔ اى ٍَ رولى
ثيهگ رؤصیو پنیوكزَ ّ رویي ایي ٍَ رولى كه ًوب ٛهقزلق ِّو هِْْك اٍذ:
رولى اٍالهٔ کَ ثقِ ٍّیؼٔ اى ثبكذ هلین ِّو ها ًوبیٌلٍگٔ هٔکٌل. ـ
ثَفبٛو ایيکَ ِّو کبثل كه ؽبّیَٓ ّوبل ؿوة ّجَِهبهٍٓ ٌُل ـ
ّاهغ اٍذ [كه ّاهغ عيء اى ّجَِهبهٍ ثَؽَبة هٔآیل] ٍجکُبٓ هقزلق اى
هؼوبهٓ ٌُلٓ ها ًیي هٔرْاى كه ًْاؽٔ هوکيٓ ایي ِّو ثًَظبهٍ ًَْذ.
ـ هؼوبهٓ علیل ؿوثٔ کَ اؿلت ثٍَّیلَٓ هًُّب ّ كه هْاهكٓ ًبكه ثب الِبم
اى ّیٍُْبٓ هؼوبهٓ ٌٍزٔ آلوبى ّ كواًََ رٍْ ٜفْك اكـبىُب ثَظِْه هٍیلٍ.
هزؤٍلبًَ ِّو کبثل اى ًظو اهایَٓ فلهبد ِّوٓ كه روبم اثؼبكُ ،وَگبٍ هْکل
كاّزَ ّ .اهوّىٍ ثَیک هقوّثَ هجلل ّلٍّٙ .غ آى إالً هٙبیذثقِ ًیَذ.
ٔؾاعثبکبثم
ٌُگبهٔ کَ ُْاپیوبٓ ّوکذ ُْایٔ «آهیبًب» اى هیلاى ُْایٔ «کبثل»
ثَپوّاى كهآهل ،اّایل هّى ثْك ،هي كه کٌبه پٌغوٍٓ ُْاپیوب ًَْزَ ثْكم ّ اى آى
ثبال ًوب ٛهقزلق ِّو «کبثل» ها روبّب هٔکوكم؛ آیٌلٍٓ آى كکوم ها ثَفْك
هْـْل ٍبفزَ ثْك .پو ّاٙؼ ثْك کَ هّىُبٓ ٍقذ ّ فْىثبهٓ پیِ هّ كاهك.
ٛیبهٍٓ هب ٍَ ثبه ثوكٚبٓ «کبثل» چوفیل رب ثَؽل کبكٔ اّط گیوك .کْچَُب ّ
فیبثبىُبٓ «کبثل» ثًَظوم ثَیبه فًُْوِ ّ ىیجب آهل؛
ّهزٔ اى كواى کٍُْبٓ کَ ایي ِّو ها اؽب َٛکوكٍ اٍذ ،ػجْه هٔکوكین،
ثَمٌُن هٍیل کَ آى پبییي ّ كه پْذ ایي کٍُْب ًیوُّبٓ «ّو ّ كَبك» ّ
رقویتکبه الًَ کوكٍ ّ ثب کوک ا ِِعٌذُبٓ فبهعٔ ثوآ رٖوف ّ رقویت ایي
ِّو ربهیقٔ ّ اًِلام یک رولى ًوَُْبٓ اُویؤٌ هٔکٌْل.
ّوبهُ هؼکًْ آؿبى ّلٍ ثْك .هّىُبٓ هؼلّكٓ اى ؽکْهذ كاکزوًغیت
ثبهٔ هبًلٍ ثْك .چٌیي هوله ّلٍ ثْك کَ ػلٍٓ ثوًّل ،رب ػلٍٓ كیگو ثیبیٌل .هٔهكذ
رب هلهد ثَكٍذ عٌگٍبالهاى رٌَْٓ فْى ّ هلهد ثیبكزلِّْ ّ .اد ٍوکِّبى
هیلاى عْالى ثیبثل .کْهٍُبٓ آكمٍْىٓ كایو کٌٌل ،هیـُب ثو ٍوُب ثکْثٌل ،ههٔ
هوگ روبّب کٌٌلً ،ؾٍْٓ ىایوبى ىًبى ها ثجیٌٌلّ ،پِ ثلوٌّّل ،ثَکْكکبى رغبّى
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶2 .....................................................
کٌٌلُ ّ ...وَٓ آى چیيُبٓ کَ ٌّیلٍایل ...هّٓ ربهیـ ها ٍیبٍ کوكٍ اٍذ ّ هلن اى
ثیبًِ ّوم كاهكّ ...وم ّ ًلویي اثلٓ ثو ػبهالى...
اّٙبع كه کبثل ثب ٍوػذ ثَُن هیقذٛ .جن ُوبٌُگٔ کَ ثَػول آهل ،هي
ثَارلبم ؽَیي گوگیچ ،ثبیک پوّاىٓ کَ افزٖبٕب ً اهْال رغبهٓ هیوفبى (ربعو
هؼوّف ًیووّىٓ) ها ؽول هٔکوك ثَ«ىهًظ» هكزین .اى آىعب ثٍَبؽل كهیبچَٓ
«ُبهْى» هكزین کَ هوو هؾوو پلهفْاًلٍٓ ؽَیي گوگیچ اٍزوواه كاّذّ .وبهٓ
فبًْاكٍٓ ثلْچ ایوأً ّ اكـبًٔ چپوُبٓ هؾووٓ كه ٍْاؽل كهیبچَٓ ُبهْى ثوپب
کوكٍ ّ ثب اؽْبم ّبى ثَىًلگٔ ػبكٓ هْـْل ثْكًل .هلرٔ هِوبى ایْبى ثْكین ّ
هٌزظو اًکْبف اّٙبع هبًلین .فجوُبٓ ثلٓ اى کبثل هٔهٍیل.
پٌ اى چٌلّٓ ،اپٌ ثَىهًظ ثوگْزین .كه هٌيل ّقٖٔ ؽَیي گوگیچ هَزوو
ّلین .ىهًظ ِّوٓ کْچک ،ثب هلهزٔ ىیبك اٍذِّ .ود ّ آّاىٍٓ ثلٌل كه ربهیـ
كاهكِّ ،و "ىال" ،پله "هٍزن" یل اكَبًَآ ّبٌُبهَٓ كوكٍّٔ اٍذ .هّىگبهٓ
پبیزقذ یؼوْة لیش ٕلبهٓ ثْكٍ اهوّىٍ كه ىیو گوك ّ ؿجبه ایبم اى ًلٌ اكزبكٍ
اٍذ .یک ّاؽل کزبثقبًَ ّ یک ثبة کزبة كؤّّ كه آىعب ّعْك كاّذ .کزبة
هلیؤ یبكزن رؾذ ػٌْاى «ربهیـ ٍیَزبى» اى هّك فوّّبى ُیوهٌل گالیَُب
كاّذ کَ ثَػلذ رـییو هلاّم هَیو فْك ،هبًغ رٍْؼَ ّ كّام رولى کِي ٍیَزبى
ّلٍ اٍذ .گلزَ ّلٍ ثْك کَ ُوَٓ هّكُب رولى ٍبىاًل؛ ا ّهب رْ رولى کِ!
كه ٍواٍو ّاكٓ ٍیَزبى ّ ًیووّى یک هطؼَ هیگ پیلا ًؤّْك .كّزٔ
ُوْاه ّ فبکٔ ًوم ّ هوؿْة کَ هّك ُیوهٌل ٕ ٔٛلُب هیلیْى ٍبل ثَاههـبى
آّهكٍ اٍذ .چٌبى فبک ؿٌٔ ّ ؽبٕلفیي کَ عبلیي ّ ٕیلٔعبد اى ّلد هْد
اى اٍزلبكٍ فبهط هّْٔك.
ثًَظوم هٍیل هوكم اكـبًَزبى «کٍَْٓ هیِپِي» َُزٌل!
هوكهٔ ثب ایي ٍوهبیَٓ ثٔپبیبى ّ ،ایي كوو هِلک؟!
یبللؼغت! چَ كلیلٔ ّعْك كاهك کَ هّٓ ىهیٌٔ ثب ایي ؿٌب ّ كه کٌبه هّكٓ ثب
ایي ػظوذ ،هوكهبًٔ ىًلگٔ هٔکٌٌل کَ گوك ّ ؿجبه ْٕهد ّبى ؽبکٔ اى هوگ
هوىُب پیِ اٍذ .گْیٔ هوكٍگبًٔ َُزٌل کَ ربىٍ اى هجو ثیوّى آهلٍاًل .كّ هلم آى
ٛوفروِّ ،و ىاثل ایواى هواه كاهك ،کَ فْک ّ ٍْىاى ّ پّْیلٍ اى ّيُبٓ
هّاى اٍذ .اگوٍبل فْة ثبّل ،هولاهٓ اى پَبة ُیوهٌل ثِوٍ هٔثوك ،اگو ٍبل
ثل ّل اى ُوبى ُن هؾوّم هٔهبًل؛ ثب ایي ّعْك پّْیلٍ اى ًقلَزبىُبٓ ٍوٍجي ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۶3........................................................
كهفزبى ًبؽیَآ اٍذ .آكم اى فْك هٔپوٍل کَ آیب ٕ ٔٛلُب ٍبل ،یک هوك پیلا
ًْل کَ یک هْذ َُزَٓ فوهب اى ىاثل ثوكٍ ،آى ٛوفرو كه ىهًظ ّ اٛواف آى
ثپبّل؟
اى فْك هٔپوٍینُ :وذ ایي هوكم کغب ّل؟ هگو پبّیلى (هضالً) یک چٌل هْذ
َُزَٓ فوهب کبهٓ ثَیبه ٍقذ ثْكٍ اٍذ؟ ...
ایيُب پوٍُِبٓ ثٔپبٍـ ثْك کَ كه ٍلو ثًَیووّى كه مُي هب فلن ّل .كه
هلد اهبهذ كه ًیووّى ،هبُٔگیوٓ ّ ّکبه یک رلویؼ ٍوگوم کٌٌلٍ ثْك.
كهیبچَٓ ُبهْى (ثب ؽغن ثیِ اى پٌظ هیلیبهك هزو هکؼت آة) ّ ًِوُبٓ هٌْؼت
اى آى هولْ اى اًْاع هبُٔ ّ كیگو ؽیبد ّؽِ ثْك .آىعب رْ ػظوذ ُیوهٌل ّ
ُبهْى ها هٔكیلٓ .ایي ُوبى «ُیوهٌل» ّ «ُبهًْٔ» اٍذ کَ كه «اٍّزب»
هلٍیذ كاهك (ثیِ اى هکبًذ هّك گٌگ ًيك ٌُلّاى) ٛجن هٌلهعبد «اٍّزب»
كه پبیبى ُو ُياهٍ یک هٌغٔ اى ٍّ ٜكهیبچَٓ ُبهْى ثو هٔفیيك...
ُوَ هزْى کِي پو اى ّٕق ُیوهٌل ّ ُبهْى اٍذ ّ كوكٍّٔ ُن کَ كه
ّٕق آى ًبؽیَ ٌٍگ روبم گياهكٍ اٍذ.
كوٕزٔ پیِ آهل رب اى پوّژٍٓ ػظین «ثٌل کوبلفبى» كیلى کٌین .آى یک
پوّژٍٓ عبهغ هلٔ ثْكٍ اٍذ کَ كه ىهبى ٍوكاه دمحم كاّّك فبى هّٓ كٍذ ثْكٍ
ّ % ۶۰ػولیبد كیيیکٔ آى اًغبم یبكزَ ثْكٍٛ ،جن ثوًبهَ ،ثٌل کوبلفبى ثب
ظوكیذ پٌچ هیلیبهك هزوهکؼت آة ،كه ًبؽیَٓ «گْكىهٍ» كه هلت ّاكٓ
ٍیَزبى اؽلاس هّٔل .هَیو هّك ُیوهٌل رـییو هٔکوك ،چٌبىکَ ایي هّك پٌ اى
اّجبع ثٌل کوبلفبى ،ثًَبؽیَٓ هٍْْم ثَ«گْكىهٍ» ّاهیي هّٔل؛ كه آىعب
كهیبچَٓ ػظین ثَّعْك هٔآهل .کَ هّٓ اکٍْیَزن ّ هؾی ٜىیَذ هٌطوَ رؤصیو
گَزوكٍ هًِٔبك.
اى ٛوكٔ ُن ،پٌظ هیلیبهك هزوهکؼت آة هٔرْاًَذ ثیِ اى ًین هیلیْى ُکزبه
اى اها ٔٙهَزؼل ّ ؽبٕلفیي ّاكٓ ٍیَزبى هْزول ثو ُلوٌل ّ ًیووّى ها ىیو
کْذ ثوكٍ ّ ثیِ اى ًیؤ عوؼیذ اكـبًَزبى ها ًبى كُل .ایي هٌطوَ كه هغوْع
اى چٌبى پزبًَیلٔ ثوفْهكاه اٍذ کَ كه ْٕهد هلیویذ ّ ثِوٍثوكاهٓ ٕؾیؼ،
هبكه اٍذ ىًلگٔ ثیِ اى پٌغبٍ هیلیْى اًَبى ها رؤهیي ًوبیل .رْلیل ۶۰۰هیگبّاد
ثوم اى كیگو ثوًبهَُبٓ ثٌل کوبلفبى ثْك .عِذ اؽلاس ایي ثٌل ،کبهفبًَٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶۹ .....................................................
هقْٖٓ ٍوٌذ اؽلاس ّلٍ ثْكُ ...وگبٍ ّوایٕ ٜلؼ ّ اهٌیذ اكاهَ هٔیبكذ ثب
رکویل ایي ثٌل ،اكـبًَزبى هٔرْاًَذ ثَیک کْْه صوّروٌل كه هٌطوَ هجلل گوكك.
هي ُویَْ كکو هٔکٌن کَ هاٍؽل عبهغ هؼٚالد کْْه ّ آٌُگ «هٍزبفیي
هلٔ» كه گوّ اؽلاس كّ ٕل ثٌل آثُٔ ،ویک ثب ظوكیذ یک هیلیبهك هزو هکؼت
اٍذ .كه ّوبهٍ ۱۳پیبم هِبعو هزؼلن ثَهبٍ ؽول ٍبل ٙ ۱۳۵۶وي كهط
گياهّٔ اى ّالیذ «ًیووّى» كه هْهك ثٌلکوبلفبى چٌیي آهلٍ اٍذ:
«كُکلٍُبٓ ِّو ىهًظ ّ روبهٔ ّلَْالُٔب فبلٔ اى ًلًْ اٍذ ّ ثؼل اى هبٍ
ههٚبى هِبعودُبٓ كٍزَ عوؼٔ هوكم ٍوؽلاد ،اى كواٍ گوكزَ رب ىهًظ ّ رْاثغ
آى ّوّع ّلٍ اٍذ" ّ .ثٌل کوبلفبى" کَ ثيهگرویي ثٌل ًْرؤٍیٌ كه ّالیذ
ًیووّى اٍذ ،كهؽبلٔ کَ هولْ اىآة اٍذُ ،وچٌبى ثٔاٍزلبكٍ هبًلٍ ّ ىهیيُبٓ
ُوْاه ّآثبكٓ کَ كه ٍبلُبٓ هجل ثيهگرویي هٌبثغ رْلیلٓ کْبّهىٓ كه
اكـبًَزبى ثْك ،چِوٍٓ ثبیو ها ثَفْك گوكزَ اٍذ ّ .ؽزٔ یک هطؼَ ىهیي ٍوٍجي
ثَچْن ًؤفْهك .چِوٍٓ كُکلٍُب ّؽْذًبک اٍذ :هضالً كُٔ کَ كه ؽلّك ۴۰۰
فبًْاه یب ثیِرو كه آى ىًلگٔ پو هًّن کْبّهىٓ كاّزٌل ،ایٌک ثَْٕهد
فواثَُب ّ ّیواًَُبٓ كه آهلٍ اٍذ .کَ گْیب اى چٌل ٍبل هجل فبلٔ اى ٍکٌَ ثْكٍ
اٍذ».
ٍَبٌْبیثؽًؾٔالؾِْى :
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ «ؽغذ كّاىكٍُن» ؽکین ثلـ ًبٕو فَوّ ػلْٓ الوٍْْٓ (هزْكٔ ُ ۴۶۱م) اى
ًْاكٍگبى هٍْی هجوهغ ثب چٌل ّاٍطَ ثَهٍْی ثي عؼلو هٔهٍلً .بٕو فَوّ كه ٕلؾَٓ
ًقَذ كیْاى فْك ،چبپ اٍزبًجْل ،هْعْك كه کزبثقبًَُبٓ آٍزبى هلً ه( ْٓٙهِْل) ّ ًغلٔ
هوػْٔ (هن) فْك ها ثب ُویي ػٌْاى هؼوكٔ کوكٍ اٍذ .هوؽْم ؿجبه ًیي كه کزبة «فواٍبى»
چبپ كّم /۱۳۶۶کبثلً ۳۲ ٓ ،بٕو فَوّ ها ایي چٌیي هؼوكٔ هٔکٌل.
۲ـ عْاُو لؼل ًِوًّ« :گبُی ثَربهیـ عِبى ـ اكـبًَزبى ّ اكـبًبى»
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۶۵........................................................
13
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
ىى یيبئٕئ ٌجط
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۵۶۸.........................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۵۶۵.........................................................
ٌجطيبئٕئیىى
ثًَظو هٔهٍل مُي آكمُب ،ثَْٛه ًبگيیو اٍطْهٍ ٍبى اٍذ؛ ثَُویي ًوٜ
كّوي هُْْم ثَب فطوًبکرو ّ ثيهگرو اى كّوي هؼلْم اٍذ .كه ربهیـ ّ ُن كه
هیبى عْاهغ ثْوٓ ثَچِوٍُبٓ ثّٔوبهٓ اى هعبل ٍیبٍٔ ّ هْهٔ ثوهٔفْهین
کَ اى كّه ثَیبه ثيهگ ّ ثبػظوذ هًٔوبیٌل؛ لکي ُوچَ ثَآىُب ًيكیک ّ
ًيكیکرو ّْین کْچک ّ کْچکرو هًّْٔل.
كه ٍواٍو كَُٓ ۱۳۶۰ثقْٔ اى كٚبٓ مُي هُجواى گوٍُّبٓ گنّزَگوا،
اػن اى ُلزگبًَ ّ ًَگبًَ هؼطْف ثَّجؼ هُْْهٔ رؾذ ػٌْاى "هبئْئیَن" ثْك.
ُوَ فیبل هٔکوكًل ػٌبٕوٓ اى عویبى هِْْه ثَ «ّؼلَٓ عبّیل» كه الیَُبٓ
ؽَبً گوٍُّبٓ عِبكٓ هفٌَ ًوْكٍ ،ثَهٌبىػبد كافلٔ كاهي هٔىًٌل ّ ٍؼٔ
كاهًل هًّل اّٙبع ها ثًَلغ فْك ٍبهبى كٌُل.
ؽبل آىکَ ؽویوذ پٌِبى ایي ثْك کَ هبئْئیَذُب پٌ اى كهیبكذ ٙوثبد ًبثْك
کٌٌلٍ ،كه ًقَزیي ٍبلُبٓ کْكربٓ ُلذ صْه كبهل رْکیالد ،كبهل رؾلیل هّّي اى
اّٙبع ّ هؤیًْ ّ هٌلؼل ّلًلُ .وچٌل رْاًَزٌل ایيعب ّ آىعب هؾبكل کْچک چٌل
ًلوٓ هاٍ ثیبًلاىًل ،ثؼٚب ً كه عْف ٍبىهبىُبٓ اٍالهٔ عب ثگیوًل ،هّى هَلوبى
ثبٌّلّ ،ت کبكو؛ كه عبٓ هئهي ّتًوبى ،كه عبٓ كیگو هلؾل ّ ثًٔوبى...
ّلٔ ًَ آىٍبى کَ ثزْاًٌل ثو هًّل اّٙبع رؤصیو ثگناهًل .ایي ؽویوذ فیلٔ كیو
ثوهال ّل .اى آىعب کَ مُيُب هَجْم ثْك ّ ،كٚب ُن كْمالؼبكٍ هـُْْ ّ
هقبٕوَآهیي؛ امُبى کوبکبى هزْؽِ اى ُیْالٓ ثًَبم «هبئْئیَن» ثبهٔ هبًل.
ؽية اٍالهٔ ثَهُجوٓ ُگ ُ
لتاللّیي ؽکوزیبه كه ًْک ایي ُِوم هواه كاّذ ّ ثَایي
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۶۶ .....................................................
اهو كاهي هٔىك .ؽکوزیبه ّ ؽيثِ ،عي فْك ،ثویَٓ اؽياة ٌٍٔ ّ ّیؼَ ها
هطلوب ً آؿْزَ ثب ًلْم ّؼلَآُب ّ ثَّلد رؾذ رؤصیو آىُب هٔفْاًل.
اى ؽية اٍالهٔ کَ ثگنهین ،كّلزٔ هوکت اى اؽياة فلن ّ پوچن ًیي ثقْٔ
اى هَئْلیذ آّْةُبٓ كافلٔ ها ثَػْاهل چیي ًَجذ هٔكاكُ .و هّى هلػٔ
کْق هوبكیو ىیبكٓ ٍالػُبٓ ٍبفذ چیي هّٔل .اًگیيٍٓ ایي ارِبهبد ،ػالٍّ
ثوإل کلٔ «كواكکٌٔ هْکالد» کَ ربکزیک ٌّبفزَّلٍٓ هژینُبٓ ًب کبهآهل
هٔثبّل ،ثیِرو ثَهّاث ٜریوٍٓ آى هّىُب هیبى چیي ّ ّْهّٓ هؼطْف
هٔگْذ ،کَ ؽزٔ ػٌْاى «عٌگ ٍوك هَکْ ّ پکیٌگ» ثَفْك گوكزَ ثْك.
چٌیي اهْاط رجلیـبرٔ ثَهوّه مُي هُجواى عبهؼَٓ رْیغ اكـبًٔ ّ ؽزٔ
ریپُبٓ هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول ها ًیي فبلٔ اى رؤصیو ًگناّذ ،ثَْٛهٓ کَ
ُوکٌ كاهآ ظبُو آهاٍزَ ثْك ّ هٔرْاًَذ كٖیؼرو گپ ىًل ،هظٌْى ثَّؼلَآ
ثْكى هّٔل.
اى ٛوكٔ ُن ثَكًجبل رؼطیلٔ ككزو کبًْى هِبعو ّ ّ هْع آى کْكربٓ عٌبؽٔ
كه ٍبىهبى ًٖو ،آروَلو ٍیبٍٔ ثَّلد ثَزَ ّ ربهیک ّل .كٚبٓ ٍیبٍٔ ّ
ىًلگٔ كوٌُگٔ ػویوب ً ؿیو كهْکواریک ّ هوهْى گوكیلُ .وَ كه الک فْك كوّ
هكزٌل ّ ىثبى كه كُبى هلل کوكًل .كیْاه ثلٌلٓ اى ٍکْد ُوَ عب ها اؽب َٛکوك.
كه چٌیي ّوایطٔ پیِ كوُٗب ّ ثیوبهٓ ٍْءظي اٍبً هّاث ٜهواه گوكذ.
ّاٙؼ اٍذ کَ كه كٚبٓ هـُْْ ّ ؿیجذ ػوالًیذ ّ رلکو ،كٚب عِذ رُْن ّ
فیبالد ثبى هّْٔك .دمحم ؽلین رٌْیو ،آهو ًوبیٌلٍگٔ كوٌُگٔ ؽية اٍالهٔ كه
ُبلٌل ،كه رؾلیل ًِبیٔ اّٙبع اكـبًَزبىً ،لْم ّؼلَآُب كه كوایٌل گوٍُّب ها
ایيگًَْ هٔثیٌل:
ایي ٍبىهبى وُؿًٌبقِ1 : 2ـ ٍبىهبى هغبُلیي فلن اكـبًَزبى:
اكػب كاهك کَ كه كّهٍٓ هْوّٛیذ دمحم ظبُو ّبٍ كؼبلیذُبٓ ٍیبٍٔ كاّزَ اٍذ؛
ا ّهب ّْاُلٓ كه ایي ىهیٌَ كه كٍذ ًیَذُ .لف اى رْکیل ایي ٍبىهبى ؿبلجب ً ثب
اُلاف چپٔ هزوبیل ثَکوًْیَن چیي ثْكٍ ّ كه اهّپب ىیو ًبم اًغوي هؾٖالى ّ یب
ٍپبٍ اًٖبه كؼبلیذُبٓ كاّذ)۱(».
۴ـ پبٍلاهاى عِبك اٍالهٔ اكـبًَزبى : وُؿًٌبقِ2:
...ایي ٍبىهبى كه اّایل ثًَبم "ؽية پبٍلاه" ًبمگناهٓ ّل؛ ا ّهب ثؼلا ً
ًلْم كیٌٔ كه اثؼبك عویبًبد ٍیبٍٔ ّ هْْهٍٓ کْْه ؽوبیذ کٌٌلٍٓ ایواى ًبم آى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۶۷......................................................
ها رـییو كاك .پبٍلاهاى هزْکل اى ُْذ ّقٖیذ ّ یب گوٍّ فیلٔ کْچک ثَّعْك
آهل کَ ثؼلا ً ًیي ثبُن افزالف ًظوُبٓ كاّزٌل ّ كه كّ ٍطؼ هنُجٔ ّ ؿیو كیٌٔ کَ
ؿبلجب ً گوایِ چپٔ ٛوكلاه هبئْئیَن ها كاّذ اى ؽوبیَٓ هوكهٔ ثوفْهكاه
ًگوكیل .پبٍلاهاى اى عبًت ایواى ؽوبیذ هٔگوكك ّ کوکُبٓ ُن كه ٍطؼ ًظبهٔ
كهیبكذ هًٔوْك)۲(».
وُؿ ًٌبقِ :3 ۵ـ ّْهآ ارلبم اٍالهٔ اكـبًَزبى:
ثَهُجوٓ ٍیلػلٔ ثِْزٔ اٍذ کَ ثب هْعْكیذ هْهبًلاى ثوعَزَٓ چْى
ٍیلعگوى كه هٌبٛن هوکيٓ ّ ّالیذ ؿئً اى هْهؼیذ فیلٔ فْثٔ ثوفْهكاه
ثْك .ایي ٍبىهبى كه هبٍ ٌٍجلَ ۱۳۵۶ـ ٍپزوجو ۱۶۳۶م .كه ِّو هِْل ثَّعْك
آهل کَ كه اّاییل اى عویبى ٍیبٍٔ ثًَبم "ؽية هلٔ ّ هزوهٔ ؿیو پْزْى "ثب
گوایُِبٓ "ٍزن هلٔ" علا ّلٍ ّ اكواك هنُجٔ ّ فْاًیي ثب ًلْم هْم ُياهٍ ًیي
یک عب ّلًل .ا ّهب رٌبهٚبد كهًّٔ ایي ٍبىهبى ّ کْبکُِبٓ ثیي ثٌیبك گوایبى
اٍالهٔ ّ ؿیو هنُجُٔبٓ هبئْئیَذُب ثؼلا ً ثبػش ثوّى رٖبكهبد گوكیل)۳(».
«عجَِٓ آىاكیجقِ اًوالة اٍالهٔ اكـبًَزبى: وُؿ ًٌبقِ ۹:
كه آؿبى ٍبل ۱۳۵۶ / ۱۶۶۰م .اى عولَ ایي پبًيكٍ گوٍّ کْچک ِّ ؽية فْك
ثَفْكٓ یب كه یکٔ كیگوٓ هقزل ّ ٜهلؿن گوكیلًل ّ یب اى ثیي هكزٌل ّ .كٍ رٌظین
ًٖو ،ؽوکذ اٍالهٍٔ ،بىهبى هغبُلیي فلنٍ ،بىهبى هَزٚؼلیيٍ ،بىهبى
هػلًِٚ ،ذ اٍالهٔ ،هّؽبًیذ عْاىّْ ،هآ ارلبم اٍالهٔ ّ ًیوّٓ اٍالهٔ
ثبُن ائزالف ًوْكًل ّ ٍبىهبى هْزوکٔ ها ثًَبم "عجَِٓ آىاكیجقِ اًوالة اٍالهٔ
اكـبًَزبى" ثَّعْك آّهكًل ّ اُلاف فْك ها ثَْٛه هْزوک كه ًْویَٓ
"ػبّْها" هٌؼکٌ هًٔوْكًل .ایي ائزالف ثٌبثو ػلم ػالهَٓ ُو ٍبىهبى ّ
افزالف ًظوُبٓ كهًّٔ اىُن پبّیل».
«كه ایي ارؾبك ٍَ گًَْ هوكم عب كاّزٌل :یکٔ ؿیو هنُجٔ کَ ؿبلجب ً هبئْئیَذُب
اًل ّ كه ٍبفزبه فبًْاكٍگٔ هبًٌل پوچؤُب اى اّواف ىاكٍُبٓ اُل رْیغ ثْكٍ ّ
ؿبلجب ً هٌَْة ثَفبًْاكٍ هیوُباًل .ثب عبًجلاهٓ هیوُب اى عْاًبى رؾٖیلکوكٍ ّ
چپگوا ،گوایْبد ؿیو هنُجٔ ها ثَّعْك آّهكٍ کَ هٔرْاى اى گوٍّ ًَل ُياهٍ
ًٍْ ،بىهبى الؾلیل ،ؽية هػلً ،یوّ ّػلٍٓ ُن كه ّْهآ ارلبم هْعْك
ثْكًل)۴(».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۷۰ .....................................................
ّْهآ ّ
ًظبه ثٌب «هبئْئیَذُب ّ اكاهٍ کبثل: وُؿًٌبقِ ۵:
ثورلبُوبد هجلٔ کَ ثب هبئْئیَذُب هِْْه ثَّؼلَآُب كاّذ ،یک ػلٍ اى اكواك اّ
ها كه ٍطؼ ٍیبٍٔ ّ ًظبهٔ روْیَ ًوْكٍ ّ ثًَبم "هْآ كّلذ اٍالهٔ اكـبًَزبى "
هؼوكٔ ًوْك .كّ هْهبًلاى هِْْه هبئْئیَذُب ٕول ٌٍگٔ ّ ّیلا ثْكًل کَ كه
ّلَْالٔ هیوثچَکْد ّ کلکبى كّثبهٍ هْاٙغ هَزؾکن ًظبهٔ ثَّعْك آّهكًل.
آىُب ثب چْه ّ چپبّل اهْال هَبكویي ّبُواٍ کبثل ّ پوّاى پوكافزَ ّ عٌگُبٓ
ُن ثیي كوهبًلُبى کْچک هبئْئیَذ ثوٍو روَین اهْال ْٕهد هٔگوكذ .كه هبٍ
علٓ ۱۳۳۱رؼلاك ىیبكٓ آىُب ثیي ُن کْزَ ّلًل .هُگیواى كیگو ایي ٍبىهبى كّ
هْهبًلاى ثًَبمُبٓ "ٙبث ٜعالل" ّ "ثبّٔ" ثْكًل کَ كه هَیو هاٍ عجوا ً اى هوكم
پْل هٔگوكزٌل».
«ّؼلَآُب رؾذ ػٌْاى «ؽية كهْکواریک ًْیي» وُؿًٌبقِ ۸:
كؼبلیذ هًٔوْكًل .هوکي كؼبلیذُبٓ آًبى كه ِّوُبٓ ُواد ّ ًیووّى ثْكّ .
ػجلّللا هٍزبفیي كه ثَیظ ًیوُّبٓ کوًْیَزٔ كؼبلیذ كاّذّٓ . ّ ّقٖٔ ثًَبم
ػویلٍهٌل ثْك کَ هجبهىاد فْك ها اى كُبد ثٍَْٓ ِّوُب اكاهَ فْاُل كاك .یکٔ
اى هُجواى ثوؽبل ّؼلَٓ عبّیل "ػضوبى لٌلٓ" كه كاًْگبٍ ٍبیٌٌ کبثل ٍوذ
اٍزبكٓ كاّذ .ایي ٍبىهبى كؼبلیذُبٓ ىیبكٓ ها اًغبم كاك ّ گبُٔ ُن ثب "ٍزن
هلٔ" یکغب ٍؼٔ ًوْكًل رب كه ثیي ٕلْف هغبُلیي ًلْم ًوبیٌل .ثیِرویي اكواك
ایي گوٍّ ًلْمٓ كه ٍبىهبى عوؼیذ اٍالهٔ ػْٚیذ ؽبٕل ًوْكًل».
«یکٔ اى ػْاهل ػلم ائزالف گوٍّ عوؼیذ (هثبًٔ ّ ّْهآ ًظبه هَؼْك)
هْعْكیذ اكواك چپٔ كْم النّکو ثْكًل .كؼبلیذ ّؼلَآُب كه ىهبى هلهد ثوُبى
اللّیي هثبًٔ ّکل گوكذ .اػٚبٓ گوٍُّبٓ ٍبىاٍ ،يا ،ؽية کبهگواى ّ ٍبعب
کَ كه ىهبى اكاهٍٓ ًغیت ثب هژین کبثل ًیي ائزالف ّ ُوکبهٓ كاّزٌل ،ثب اًزوبل
هلهد ثَهغبُلیي هّاث ٜهَزؾکؤ ها ثب اؽول ّبٍ هَؼْك ثَّعْك آّهكًل ّ
پَذُبٓ ؽَبً كّلزٔ ها ًیي رٖبؽت ًوْكًل .ثَرؤییل یکٔ اى ٍیبٍیْى ًيكیک
ّللا للوایٔ ها اى عولَ اكواك کلیلٓ
ػجلّللا ّ ًغیت ّ
ّ ػجلالوؽوي ،كاکزو
ّ ثَهثبًٔ ،كاکزو
ّؼلَٓ عبّیل (ٍبهبیُٔب) ّ (ٍزن هلٔ) هًٔبهٌل .کَ ًؤفْاٍزٌل ثیي گوٍُّبٓ
هغبُلیي ائزالف ثَّعْك آیل رب هُجوٓ اكاهٍٓ اكـبًَزبى ها ثَػِلٍ كاّزَ ثبٌّل.
كه هٖبؽجَٓ کَ كه ؽول / ۱۳۳۳هبهچ ٍ ۱۶۶۴وّیٌ كهٓ هاكیْ ثٔ ثٔ ٍٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷1......................................................
ثب هثبًٔ اًغبم كاك ،اى ُوکبهٓ ّ رلبُن فْك ثب ٛبُو ثلفْٔ هُجو ٍزن هلٔ كه
ثلفْبى رنکو كاك».
«ثَاؽزوبل ىیبك کَ اكواك هبئْئیَذ اى اؽولّبٍ هَؼْك ثِوٍثوكاهٓ ٍیبٍٔ
ىیبك ًوْكٍ ّ ؽزٔ هُّ اّ ها كه ثوفْهكُبٓ ٍیبٍٔ گوایِ ًژاكپوٍزبًَ كاكًل ّ
ٍؼٔ هٔکوكًل کَ هطبلت هْهٔ ّ هنُجٔ ها كه عٌگ ثب كیگو گوٍُّب ثَکبه
ثوكٍ ،اى ػْاٛق هوكم ثِوٍثوكاهٓ ًوبیٌل)۶(».
وُؿًٌبقِ۵« :ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ :ثَگلزَٓ ثؼ ٔٚاى هٌبثغ
اًزقبة دمحم ًجٔ دمحمٓ ثَاّبهٍٓ ؽکوزیبه ْٕهد گوكزَ کَ اهیل كاّزَ اى اّ یک
ػوٍّک فیوَ ّتثبىٓ ثَبىك؛ ا ّهب دمحم ًجٔ ىهبم اهْه ؽوکذ ها ثَكٍذ
هٔگیوك ّ عِذ کَت هلهد ثب هبئْئیَذُبٓ هلیؤ ثوآ رؾکین هلهد فْك هزؾل
هّْٔك)۳(».
«اُلاف ّؼلَآُب ثب ٍزؤُب ثؼلا ً ّعَ رْبثِٔ پیلا وُؿًٌبقِ ۶:
ًوْك ّ هْٙغگیوٓ هقبلق ػولکوكُبٓ فلؤُب ّ پوچؤُب ها گوكزٌل .ا ّهب ثؼلا ً
ثب هژین کوًْیَزٔ ؽبکن كه کبثل اى كه آّزٔ پیِ آهلًل .هلرٔ ثیي فْك
ثوفْهكُبٓ كاّزٌل ّ یک ػلٍ ثبهژین کبثل ٍبىُ ًوْكٍ ،ػلٍٓ كیگو ثَْٛه
ربکزیکٔ كافل ٍبىهبىُبٓ هغبُلیي ّلٍ ،هُّ آىُب ها كه رْکیالد ٍیبٍٔ ّ
ّؽلد هیبى گوٍُّب فلَّ كاه ٍبفزٌل .ىهبًٔ کَ هثبًٔ ثَکبثل هكذٍ ،بهبیُٔب
ثَػٌْاى ًیوّٓ كْبه ّ گوٍّ ُوکبه رْاكوبرٔ ها ثب اكاهٍٓ کبثل پیوبى ثَزٌل.
اىكیبك هَؤلَٓ ًژاكٓ ّ افزالف ىثبًٔ کَ اکٌْى كه اكـبًَزبى هّل ًوْكٍ اٍذ
ىاكٍٓ اكکبه رلویوَاًگیي هبئْئیَذُب ّ ٍزن هلٔ اٍذ)۶(».
«یک ػلٍ اى ایي ٍبهبیُٔب اى هٌبٛن هوکيٓ وُؿ ًٌبقِ ۷:
ثبُوکبهٓ هبكٓ ٍلطبًؼلٔ کْزوٌل عجِبد هلیْْٓ ها كه هٌبٛن هوکيٓ ّ
ؽْهَٓ کبثل ثَّعْك آّهكًل ّ فْك ها هٌَْة ثَّْهآ ارلبم ّالیذ ؿئً
هؼوكٔ هٔکوكًلّ .بیل ُن ػلٍٓ اى ایي گوٍّ كه ّْهآ ارلبم ًلْم ًوْكٍ
ثبٌّل)۶(».
«یکٔ اىهَئْلیي ًظبهٔ ٍبهب ثًَبم عٌوال وُؿ ًٌبقِ 1۰:
هٍْٔفبى ُياهٍ ثبؽکْهذ پبکَزبى كه روبً گوكیل ،هولاهٓ اٍلؾَ ّ پْل
كهیبكذ ًوْك)۱۰(».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۷2 .....................................................
«كه کْیزَ پبکَزبى ُوچٌبى عِذ هوبثلَ ثب علایٔ وُؿًٌبقِ 11:
ٛلجبى ثلْچ ّ پْزْىُب ،ؽية هبئْئیَزٔ ثًَبم " رٌظین ًَل ًْ ُياهٍ هـل "
رؤٍیٌ هّْٔك .هبئْئیَذُب کَ ؿبلجب ً اى فبًْاكٍُبٓ هیوُب َُزٌل كه ًْاؽٔ
پیِهكزَٓ ُياهٍعبد (عبؿْهٓ ّ ثَِْك) ٕبؽت هلهد َُزٌل ّ آىُب ثَرؤٍیٌ
ًِبكُبٓ هبهکَیَزٔ ّ كه ػیيؽبل ًبٍیًْبلیَذ كٍذ ىكٍاًل)۱۱(».
وُؿ ًٌبقِ 12« :هبئْئیَذُب ثب اٍزلبكٍ اى فْٖٕیبد كوكٓ
ٍواى اهْام کَ ؿبلجب ً ىاكٍٓ فْكفْأُُب ّ هلهدٛلجٔ اٍذ ،ثَػٌْاى عجِبد
هْهٔ ثواًگیقزَ ّ ثب ػلم ّاکٌِ رٌظینُبٓ اٍالهٔ هغبُلیي ،رْاًَزٌل ًلٌ
هاؽزٔ ثکٌْل ّ كه عبهؼَ فْك ها عب ىًٌلٍ .بهبیُٔب ثب كهک ایي ًوطَ ٙؼق
هغبُلیي رْاًَزٌل فیلٔ فْة اكواك ًلْمٓ فْك ها كه ثیي رٌظینُبٓ اٍالهٔ ًیي
كافل کٌٌل)۱۲(».
«هژین کبثل كه هؼبهلَگوُٓبٓ هقلیبًَٓ فْك وُؿ ًٌبقِ 13:
رْاًَذ ػلٍٓ اى هبئْئیَذُب ها رطویغ ًوْكٍ ّ كه هؾْه ائزالفُبٓ کَ كه
كّهٍٓ افیو کبههل ّ كّهٍٓ ًغیت كه کبثل ثَّعْك آهل ،رؼِل كاكٍ ّل کَ ػلٍٓ
ىیبكٓ اى هبئْئیَذُب ثب هژین ُوکبهٓ ًوْكٍ ّ اکضو ثوًبهَُبٓ روّه
ّقٖیذُبٓ عِبكٓ ها كه پبکَزبى ػِلٍكاه گوكیلًل)۱۳(».
«ٍبىهبى هُبیٔ كه ثیي رٌظینُبٓ هغبُلیي اكواك وُؿًٌبقِ 1۹:
فْك ها كافل ًوْكًل کَ ثیِرویي آىُب كه رٌظین " ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ "
هْلْٓ دمحم ًجٔ دمحمٓ ًلْم ًوْكٍ ثْكًل؛ ا ّهب رٌظینُبٓ "عجَِٓ ًغبد"" ،هؾبم هلٔ
" "،عوؼیذ اٍالهٔ " "،ؽية اٍالهٔ هْلْٓ فبلٔ ّ چٌل رٌٔ ُن كه ؽية
اٍالهٔ ؽکوزیبه ثْكًل ّ ىهبًٔ کَ اكْبگوكیلًل ثَكواًََ كواه کوكًل)۱۴(».
«هبئْئیَذُب كه ىاُلاى ًیي كؼبلیذُبٓ ها اى وُؿ ًٌبقِ 1۵:
ٍو گوكزٌل ّ رؾذ هُجوٓ كاکزو ٕبكم اکجو كه ّالیذ ًیووّى ًیي ثٌب
ثوكؼبلیذُبٓ هجلٔ هواکي ّ ٍبؽَٓ كؼبلیذ ها ثبى ًوْكًل)۱۵(».
وُؿ ًٌبقِ 1۸ٍ« :بهبیُٔب كّ عجَِ ها ثًَبم "كّلذ آىاك اًوالثٔ
اكـبًَزبى" ثَهُجوٓ هالّ اكٚل كه ٍبل ۱۳۶۰ / ۱۶۶۱م .كه ًْهٍزبى رؤٍیٌ
ًوْكٍ ّػلٍٓ ىیبكٓ اى هبئْئیَذُب ثَكّه آى عوغ ّلًل ّ ...ثٌب ثَكٍزْه ٍبىهبى
هوکيٓ ٍبهب ٍؼٔ ًوْكًل کَ کلوبد اٍالهٔ ها كه ًبم عجَِٓ فْك ثیبكيایٌل ّ
ثًَبم " عجَِٓ عِبك اٍالهٔ ًْهٍزبى " رْکیل علیل ها ثَّعْك آّهكًل کَ ثَآى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷3......................................................
ُْیذ اٍالهٔ ًیي كاكٍ ّ ىهیٌَٓ ًلْم گوٍُّبٓ هبئْئیَذ ها كه رٌظینُبٓ
اٍالهٔ پیْبّه هِیب ًوْك)۱۶(».
دمحم ؽلین رٌْیو ثَعویبى ّؼلَآ ایيگًَْ "ریوفالٓ" هٔىًل:
«كؼبلیي هبئْئیَذُب اؽول ٍلطبى كه پیْبّه ،كاکزو وُؿًٌبقِ1۵:
ٕبكم اکجو كه ًیووّى ،كاکزو دمحم ٛبُوٓ ّ اثواُین عبؿْهٓ ،گلعبى كوأُ كه
کْیزَ ،آهو كیي دمحم فبى ،اًْه اهیي ّ هالّ اكٚل كه ًْهٍزبىاًل)۱۳(».
كوّ ٜعْك ؽية اٍالهٔ اى ًلْم ّؼلَآُب پبک هبًل!:
«هیْم کلکبًٔ كه ثواثو هقبللذُبٓ ؽية اٍالهٔ وُؿًٌبقِ1۶:
اكـبًَزبى كه ّوبلٔ ًزْاًَذ هوبّهذ کٌل .ؽية اٍالهٔ عجِبد هبئْئیَذُب ها
ّکَزَ ،هٌبٛن ها كه ّوبلٔ کبثل رٖوف ًوْكًل ّ اػٚبٓ ایي ٍبىهبى اى ُن
پبّیلٍ گوكیلًل .یکٔ اى ػللٔ کَ هبئْئیَذُب رب ٌُْى ؽية اٍالهٔ ّ هُجو آىها
ثب کلوبد كؾِ ّ ًبٍيا كه هطجْػبد ّ هغبهغ فْٖٕٔ ّ یب كه رجلیـبد ثَثبك
اًزوبك هٔگیوًلُ ،وبى هقبللذ ؽية اٍالهٔ ثَْٛه ثٌیبكٓ ػلیَ هبئْئیَذُب
اٍذ)۱۶(».
«هْٔء ٍیبٍٔ ٍبىهبى آىاكٓثقِ هوكم اكـبًَزبى وُؿًٌبقِ1۷:
(ٍبهب) كه هٌبٛن ُياهٍعبد ّ ّوبلٔ کبثل ثب هقبللذُبٓ ؽية اٍالهٔ هْاعَ
گوكیلٍ ّ اكواك ًلْمٓ ؽکوزیبه رْاًَذ اكواك کلیلٓ چْى ؽَیي هَئْل عجَِٓ
ًظبهٔ ٍبهبیُٔب كه ؿوعَزبى ها ثَاًْؼبة ّاكاهك .یکٔ اى هْهبًلاىُبٓ ؽية
اٍالهٔ ثًَبم دمحمًبٕو هوٍثبؽ اهکبًبد كٍذ كاّزَٓ آًبى ها ثب اٛالػبد ٍبىهبًٔ
آى اى ؽَیي كه ثلل هولاهٓ پْل فویلاهٓ ًوْك)۱۶(».
كه ٍبلُبٓ هْهك ًظو ،ككزو ایي ؽية كه رِواى ًْویَٓ ثب ػٌْاى «هاٍ
ؽن» ًْو هٔکوك هؾزْیبد آى ًْویَ آکٌلٍ اى ؽوالد کْه ّ ثُٔلف ػلیَ ُوَٓ
عویبًبد كیگواًلیِ ّاثَزَ ثَاهْام هؾوّم ثْكُ .وکَ كُي ثبى هٔکوك ،ثالكبٕلَ
هؾکْم ثَهبئْئیَذ ثْك ایي ًْویَ ثًَؾْٓ هکوه ،فطبة ثَهبئْئیَذُب ایي ّؼو
اى یک روآًَ كْلکلْهیک اكـبًٔ ها چبپ هٔکوك:
ثَُوهًگٔ کَ فْأُ عبهَ هٔپُْ
هي اى ٛوى فواهذ هٌّٔبٍن
گبُٔ ایي ّؼو ُچل ـ پچل ّ هي كهآّهكٓ ها ُن اٙبكَ هًٔوْك:
هاى كل فْیِ اكاء هٔکٌل کبٍَٓ چیٌٔ کَ ٕلا هٔکٌل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۷۹ .....................................................
فبٌیىىيمؿن
ُوًْویَٓ ربىٍ کَ اى ٍْٓ پبهٍٔ ىثبًبى چبپ هّٔل ّ ؽوكٔ ثوآ گلزي
كاّذ ،ثالكهًگ اى عبًت ؽية اٍالهٔ هبهک ّؼلَآ ثْكى هٔفْهك ّ .كه
هؾبكل هّّيكکوٓ هلٔ ـ هَزول ایي پوٍِ پیِ هٔآهل کَ :یبللؼغت! چَ ٍِ ّوٓ
كه کبه اٍذ کَ ؽية اٍالهٔ اى یکٍْ اعبىٍٓ الق ـ ة گلزي ثَهب ًؤكُل،
اى عبًت كیگو ثَرْىیغ هایگبى ٍالػ ّ هِوبد ًظبهٔ كه ُياهٍعبد
هٔپوكاىك؟! عویبى اى چَ هواه اٍذ؟
ّاٙؼ ثْك کَ چٌبى ػولٔ كه عبهؼَٓ پو اى رٚبك ُياهٍ ،ثواثو ثْك ثب رْىیغ
ٍن هِلک ثوآ فْكکُْٔ .وَ هٔكاًٌل کَ ُياهٍعبد ثَكلیل اًلغبه عوؼیذ ّ
کوجْك هٌبثغ ،ػوَٕٓ ّلیلرویي ّ ثٔهؽوبًَرویي ًْع «رٌبىع ثوب» ثْكٍ،
اٍذ ّ فْاُل ثْك.
اى ّعَ كیگو ،اٌٍبك ّ هلاهک ىًلٍ ُن اى هٌبثغ فْك ؽية اٍالهٔ ّ ُن اى
هوعؼیذ ػ .ك .ؿ .اًْ .بى هٔكُل کَ آى ؽية ثیي گوایْبد كّ عٌبػ
پْزْىگوآ "فلن" ّ کضودگوآ "پوچن" رلبّد ػولٍهبیل ثْكٍ ّ ُوَٓ گٌبُبى
(ثَّیژٍ اّـبل اكـبًَزبى رٍْ ٜهًُّب) ها ثَگوكى عٌبػ "پوچن" هٔاًلاىك .كه
ؿبلت هْاهك هٔکّْل رب عٌبػ "فلن" ها اكـبى إیلرو ّ ؽزٔ ّكبكاه ثَهاٍ ّ
هٍن كیٌٔ ّ ػٌؼٌبد هلٔ اكـبًٔ هؼوكٔ ًوبیل؛ ثبلووبثل عٌبػ پوچن ها ثٔثٌلّثبه
ّ ؽزٔ ثًٔبهًْ! هؼوكٔ ًوْكٍ ّ كه ایي فْٖٓ كاٍزبىٍوایُٔب هٔکٌل!
كه ایي هْهك ٕلؾبدّ ۳۰۱ ،۲۶۶ ،۲۶۶ ،۲۶۶ ،۲۵۰ ،۲۴۶ ،۲۴۰ :
۳۶۳اى کزبة دمحم ؽلین رٌْیو (آهو كوٌُگٔ ؽية اٍالهٔ) ّومآّه ّ رؤٍقثبه
اٍذ ،ؿبكل اى ایيکًَ« :بهًْ اكـبىً ،بهًْ اكـبى اٍذ ّ ؽلع ؽوهذ اّ ثوُوَ
ّاعت اٍذُ .یچ كوهٔ ًؤکٌل کَ ػ ْٚعٌبػ "پوچن" ثبّل ،یب "فلن" ،ؽية
اٍالهٔ ،یب ُو رٌظیؤ كیگو؛ اى ایي هْم ،اى آى هْم».
ًؤكاًن هب کٔ هزْعَ ایي ٙوّهد ثلیِٔ هّْٔین کَ (ؽل اهل) ثًَبهًْ
فْكهبى ؽوهذ ثگناهین...
اػزوبكاد ّّْیٌیَزٔ ثَاٙبكَٓ ػطِ رَکیيًبپنیو ؽکوزیبه ثوآ رَقیو
هلهد ثَاّ اعبىٍ كاكٍ ثْك کَ اى ُوبى اثزلآ کبه هٌبٍجبد ًیک ثب عٌبػ "فلن"
ّللا اهیي رب کْكربٓ ًبكوعبم
ؽية ؽبکن كاّزَ ثبّل .ایي هّاث ٜاى ىهبى ؽلیع ّ
ّللا
ٌِّْاى رٌٔ ّ ثؼل اى آى کوبکبى ثوهواه ثْكٍ .واًغبم ،هٌغو ثَهزل كاکزو ًغیت ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷۵......................................................
گوكیل .هٌبثغ هیگْیٌل كه ّت ؽبكصٌَِّْ ،اى رٌٔ (اى عٌبػ فلن ـ هزؾل ؽکوزیبه
ّ ُولٍذ ٛبلجبى) كه هزل ًغیت (اى عٌبػ پوچن) ًوِ اّل كاّزَ اٍذ ...اى
ٍبلُب هجل اى آى ،فجوُبٓ هْصؤ كه كٍذ ثْك کَ هواه ثْكٍ ؽکوزیبه ٕله اػظن
ّللا اهیي ّْك ،كاٍزبى ثَیبه ْٛالًٔ اٍذ؛ آىچَ ثبػش ّکَذ پوّژٍ ؽلیع ّ
گوكیل رؤفیو ٍلو عٌوال ٙیبءالؾن ثَکبثل ثْك (کَكلیل آى ،ثلٓ ُْا كه کبثل
ػٌْاى ّل) ایي ٍلو إالً اًغبم ًْل رب ِّ علٓ كوا هٍیل ،عٌبػ فلن اى اهیکَٓ
ّللا اهیي ثَهزل هٍیل ّ ثجوک کبههل (اى عٌبػ پوچن
هلهد ثَىیو کْیلٍ ّل ،ؽلیع ّ
کَ اػزوبك ثَهْبهکذ اهلیذُب كه هلهد كاّذ) رٍْ ٜهًُّب ثَهلهد رکیَ ىك:
«اؽزوبل آى كه ثیي هوكم ّبیغ ّلٍ ثْك کَ اهیي وُؿًٌبقِ 2۰:
هٔفْاُل هلهد ها ثَؽکوزیبه ثَپبهك)۲۰(».
يبئٕئیىىالَگبَِمؾیک
كه ٍبلُبٓ ۱۳۶۰ـ ٍ ۱۳۵۶بىهبىُبٓ هِْْه ثَ«ٍَ عِبًٔ» كه ایواى
فیلٔ كؼبل ثْكًل .كه هأً آىُب «ؽية هًغجواى ایواى» هواه كاّذ .آىُب كه آى
هْهغ ثٌب ثَرلَیو فْك اى اًلیَُْبٓ هبئْرََرًْگ ،كًیب ها ثٍََ هطت ثَهُّ
میل روَین هٔکوكًل:
۱ـ عِبى اهپویبلیَذُبّ ،بهل ّْهّٓ ّ آهویکب = [عِبى اّل].
۲ـ عِبى ثیٌبثیي هْزولثو :اهّپب ،کبًبكا ،اٍزوالیب ّ ژاپي = [عِبى كّم].
۳ـ عِبى فلنُب ّبهل هلل ػوت هبًلٍ = [عِبى ٍْم].
ٍبىهبىُبٓ ٍَ عِبًٔ اى ُویي ىاّیَ ثَْٛه ٍوٍقزبًَ اى هجبهىٍٓ
هَلؾبًَٓ هوكم اكـبًَزبى ثب ارؾبك ّْهّٓ ككبع هٔکوكًل .كه ایي هْهك هّ كه
هّٓ ؽية رْكٍ ایواى هٔایَزبكًل .ؽية هًغجواى کزبة هطْهٓ ثب ػٌْاى
«ُوَبیَٓ ّوبلٔ گوگٔ كه لجبً هیِ» اًزْبه كاكًْ ّ .واد آى ٍواٍو ػلیَ
ارؾبك ّْهّٓ ثْك.
ثَفبٛو كاهم ٌُگبهٔ کَ كه ىهَزبى ٍبل ۱۳۵۶كه ًقَزیي کٌگوٍٓ ایي
ؽية ّوکذ کوكم ،ثب رؼلاكٓ اكـبى ّوکذ کٌٌلٍ كه کٌگوٍ آٌّب ّلم .آىُب ُوبى
ّؼلَآُب ّ هزؾلیي اٍزوارژیک ّ ایلیْلْژیک ؽية هًغجواى ایواى ثْكًل .فْك
ها كاًْغْ هؼوكٔ کوكًل؛ گوبى ًکوكم كه آى هْهغ كه رِواى كه ؽبل رؾٖیل
ثْكٍ ثبٌّل .كه آؿبى کٌگوٍٓ ؽية هًغجواى رْٖیو ثيهگٔ اى هبئْ پوكٍثوكاهٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۷۸ .....................................................
ّلُ ،وَٓ ؽٚبه ثَاؽزوام اّ ثَپبفبٍزٌل ّ ثوآ كهبیؤ ،کق ىكىُبٓ ّلیل اكاهَ
یبكذٍ .پٌ ُوَ ّؼبه« :هًغجواى هّٓ ىهیي هزؾل ّْیل» ٍوكاكًل ّ ٍوعبٓ
فْك ًَْزٌل .كه اكاهٍَ ،قٌوأًُبٓ هلٖلٔ كه ٍزبیِ اى هْٔء ٍَ عِبًٔ ّ
ّوػ اُلاف ؽية هًغجواى ایواى ّ هؾکْهیذ رغبّى ٍٍْیبل اهپویبلیَن
ّْهّٓ ثَاكـبًَزبى ایواك ّل .اى عٌجِ هوكم اكـبًَزبى كه هوبثل هًُّب اػالم
ؽوبیذ ُوَعبًجَ گوكیل.
ؽية هًغجواى ًْویَٓ «هًغجو» ها هٌزْو هٔکوك کَ كه اثزلاء ُلزًَبهَ
ثْكٍ ،پٌ یک هّى كه هیبى ّ كه آفو ثَهّىًبهَ رجلیل گوكیل .كه ُوّوبهٍ
رؾلیلُب ،افجبه ّ هوبالد هلٖلٔ كه هْهك ؽویوذ اّٙبع كه اكـبًَزبى هٌزْو
هٔکوك.
ؽية هًغجواى ،اٌٍبك ّ ًْواد هؼلّك ّ ٙؼیق ُوپبلَُبٓ اكـبًٔ فْك ها ًیي
ثَچبپ هٔهٍبًل کَ اى آى عولَ چبپ کزبة «چٌل ٌٍل ّ هوبلَ كهثبهٍٓ اّٙبع
ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ اكـبًَزبى» ثْك کَ كه ؽویوذ اى عولَ کبهُبٓ ٍبلیبى گنّزَٓ
ّؼلَآُب كه کبثل ثْكٍ اٍذ.
چٌل هبٍ پٌ اى رْکیل کٌگوٍٓ ؽية هًغجواى ایواى ،کٌلواًٌ اػالم
هْعْكیذ ؽلوَٓ ثًَبم «ارؾبكیَ كاًْغْیبى ّ اكـبىُبٓ هِبعو كه ایواى» كه
رباله هّكکٔ (ّؽلد) رِواى رْکیل ّل .ظِْه ایي ارؾبكیَ ؿبكلگیو کٌٌلٍ ثْك.
یکٔ كّ هّى هجل رجلیـبد گَزوكٍ ْٕهد گوكزَ ثْك .ؽية هًغجواى كه
ٍبهبىكُٔ ّ اًغبم رجیلـبدً ،وِ ثٍَيا ایلبء کوكٍ ّ رْاًَزَ ثْك عوؼیذ ىیبكٓ
ٍَذ آى ارؾبكیَ ها كه علََ ؽبٙو کٌل .لکي ُوبىْٛهٓ کَ اى ًبم کْبل ّ ُ
ثوهٔآیل ،یک عویبى کبهالً ًپقزَ ،ؿیو هٌَغن ّ ثٔكّام ثْك ،کَ ثیِرو ثب
ؽوبیذُبٓ كٌٔ ّ ٍیبٍٔ ؽية هًغجواى ظبُو ّلٍ ّ ًْویَٓ «ٕلآ
اكـبًَزبى» ها ثیوّى هٔكاك.
آى هّى رباله هّكکٔ هولْ اى عوؼیذ هزْکل اى كاًْغْیبى ایوأً ّ ّوبهٓ
اكـبًَزبًٔ ثْك .ثَآٍبًٔ هّٔل ؽلً ىك کَ اؿلت عوؼیذ اى ُْاكاهاى ؽية
هًغجواى ایواى ثبٌّل ،علََ ٍوّبه اى ایواك ٍقٌوأًُبٓ هِیظ ّ پو ؽواهد كه
هؾکْهیذ ٍٍْیبل اهپویبلیَن ّْهّٓ ّ فطواد ثبللؼل ّ ثبلوٍْٓ آى ثوآ ٕلؼ
عِبًٔ ّ اهٌیذ فلنُبٓ هٌطوَ ّ عِبى ثْك .كه پبیبى ًوبیًِبهَٓ ٍیبٍٔ ،هجزٌٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷۵......................................................
ثواًلیَْٓ ٍَ عِبى ّ هورج ٜثب اّٙبع عبهٓ كه اكـبًَزبى ثَاعوا كهآهل کَ
هغویبى روبم ًوُِبٓ آى فْك اكـبىُب ثْكًلًَ ،جزب ً عبلت ّ عناة اكزبك.
اى ًیوَٓ اّل ٍبل ۱۳۶۰اّٙبع ٍیبٍٔ كه ایواى ثَّفبهذ گواییل ّ ؽية
هًغجواى ُوچْى كیگو ٍبىهبىُبٓ ٍیبٍٔ ّ چپٔ اى گوكًَّٓ كؼبلیذ فبهط
ّلًل.
ثَرجغ آى ارؾبكیَٓ كاًْغْیبى ّ اكـبىُبٓ هِبعو اى ُن پبّیل .ثؼل اى هلرٔ
ًْویَٓ «ٕلآ اكـبًَزبى» اى آلوبى ٍو كهآّهك کَ اى ٛوف یک ؽلوَٓ
هبئْئیَزٔ هزْکل اى اكـبىُبٓ هوین آىکْْه ثًَبم «كبىا» اًزْبه هٔیبكذ.
«كبىا» هلد هلیل اى آلوبى ًْو هّٔل .هجل اى آى ًْویَٓ «ٍْم ػووة» ًیي اى
ٛوف یک ؽلوَٓ هْبثَ اى ُوبى کْْه آلوبى ًْو هٔگوكیلًْ .ویَٓ ُن ثَىثبى
پْزْ ًْو هًٔوْكًل کَ ػٌْاًِ «ٍپوؿٔ = عوهَ» ثْك .كه ُوبى ىهبىُب یک
ًْویَٓ ٕل ٕلؾَآ رؾذ ػٌْاى «هْؼل هُبیٔ» اى ٍْٓ ٍبىهبًٔ ثًَبم
«هُبیٔ» اى رِواى ًْو ّل کَ اّل ّ آفو ُوبى ّل .هؾزْٓ آى ًْویَ ثیِرو
رؾلیل ثْك ّ ّجیَِ یک کزبة هًٔوْك ،ؽوف ّ ؽلیش ربىٍ ًلاّذ .آى ًْویَ اى
كیل إؾبة ٍیبٍذ ،رکلیق ٍبىهبى هُبیٔ ها ثَهٌّّٔ هؼیي هٔکوك ،ىیوا
ًْبى هٔكاك کَ آى ؽلوَٓ ّؼلَآ ُیچ کبهٓ ًؤکٌل .یؼٌٔ اگو کبهٓ هٔکوك،
ؽوكٔ ربىٍ كاّذ .گلزَ ّلٍ کَ ٍبىهبى هُبیٔ كه ُوبى ٍبلُب (ًْ )۱۳۶۲ویَٓ
كیگوٓ ثب ػٌْاى «ٕجؼ هُبیٔ» ثطْه هقلیبًَ كه کبثل ًْو هٔکوكٍ اٍذ.
كه ُویي ؽْل ّ ؽُْ کزبثٔ كیگو رؾذ ًبم «چگًَْگٔ پیلایِ ّ هّل
ٍوفب» هٌزْوّل کَ كه ثْهژّاىٓ كه اكـبًَزبى» اى ٍْٓ ٍبىهبًٔ هٍْْم ثَ« ُ
ؽل فْك یک ثوهٍٔ اهزٖبكٓ ّ آهبهٓ اى اکوم یبهٓ كویل ثْك .آى ُن چیيٓ
علیلٓ ًلاّذٙ ،وي ایيکَ هثطٔ ُن ثٍَیبٍذ هّى ًلاّذ .كه ُوبى ٍبلُبٓ
هْهك ثؾش یک چٌل ّجکَٓ هٌلؼل ّؼلَآ كه پبکَزبى ثٍَو هٔثوكًل کَ ُوکلام
ثًَبى ّت هؾزبط ثْكًل .آىُب هّىگبه فیلٔ ثلٓ كاّزٌلّ .وبهٓ اى اكواك آًبى
فْك ها ثَکْْهُبٓ ؿوثٔ هٍبًیلٍ ّ اى هیلاى إلٔ هجبهىٍ كّه ّلًل .هغوْع
ایي پلیلٍُب ًْبى هٔكاك کَ هبئْئیَن كه اكـبًَزبى ثَْٕهد یک ف ّ ٜگوٍّ
هٌَغن ،كاهآ ًظوگبُبٓ هّّي ّعْك ًلاهك .ثلکَ ثَْٕهد ؽلوبد پواکٌلٍ،
ٍوگوكاى ،هؤیًْ ّ كبهل هُجوٓ ثْكًل.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۵۷۶ .....................................................
چٌبىکَ "دمحم ًجٔ ػظیؤ" گياهُ هٔکٌل ،گْیب ّؼلَآُب كه ىهبى
ؽکْهذ دمحم كاّّك كؼبلرو ثْكٍ ّ پٌ اى آى ٙوثَ فْهكٍ اًَغبم ّ ارْهیزَٓ
ؽيثٔ فْك ها اى كٍذ كاكًل:
وُؿًٌبقِ21« :كه گَزوُ ثٔاهٌیزٔ یکٔ اى چِوٍُبٓ هؼوّف آى
ّهذ ٍیلػجل الوغیل کلکبًٔ ًیي كٍذ كاّذ کَ پیوّ اكکبه ّ ًظویبد ّؼلَٓ
عبّیل ثْك ّ ثؼل اى كٍزگیوٓ هُجواى ؽية هبًٌل هؽین هؾوْكٓ ،ػضوبى لٌلٓ ّ
ٍبیویي ،ؽیضیذ هُجوٓ ّؼلَٓ عبّیل ها ثَفْك كاكٍ ثْك ،هغیل کلکبًٔ هٔفْاٍذ
رب اى ٛوین هجبهىٍٓ هَلؾبًَ كّلذ كاّّك ها ثٍَوْ ٛهْاعَ ٍبىك ّ ثب هْکالد
ثيهگٔ هّ ثَهّ ًوبیل ّٓ ثب رْکیل كٍزَٓ هَلؾبًَ كه هویَعبد کٍْكاهي ّ
یْهُ ثوكى ثبالٓ پٍْزَُبٓ ؽکْهزٔ كه ایيعب ّ آىعب ظبُو هّٔل ّ گبٍگبُٔ
ثَهْكویذُبٓ كٍذ هٔیبكذ .كه ًيك ػْام ّٓ ّ ٛوكلاهاًِ ثًَبم «ٍبهبیُٔب»
یبك هٔگوكیلًل)۲۱(».
كه ٍبل ۱۳۵۶هزؼبهت کْزَ ّلى ٍیلػجلالوغیل کلکبًٔ رؼلاك اكواك
پواکٌلٍٓ آىُب كّه ُن گوك آهلٍ ّ گؤُّ ها رؾذ ًبم "ٍبىهبى آىاكٓثقِ
هوكم اكـبًَزبى" (ٍبهب) رْکیل كاكًل .كه هولهَٓ هْٔء ٍیبٍٔ ایي ٍبىهبى
آهلٍ اٍذ:
«كهایي ىهبى کَ رؼلاك کضیوٓ اى ًیوُّبٓ اًوالثٔ وُؿًٌبقِ 22:
كه یؤً ّ پواکٌلٍگٔ ثٍَو هٔثوًل ّ ػلٍٓ اى گوٍُّبٓ هزْکل آى یب ثَاًؾالل
کْیلٍ ّلٍ ّ یب كه پبٓ ٍْیزیَ اكزبكٍ ّ ػلٍٓ ُوچٌبى ىثْى گْزَ کَ كهٍذ
ثَفْكکْٔ اػزوبكٓ فْیِ كٍذ هٔىًٌل ّ یب آهایْگو ٍیوبٓ رغبّىگو
هًّْٔل ّ ...كه چٌیي ّوایطٔ "ٍبهب" ثَػٌْاى پیْبٌُگ اًوالثٔ هوكم ثَهیلاى
ًجوك هّیبهّیٔ هٔآیل)۲۲(».
كهایي هْهغ هْو اّل ّؼلَ اى ثیي هكزَ ثْك .كو ٜچٌل ؽلوَٓ ٙؼیق اى الیَُبٓ
ثؼلٓ هبئْئیَذُب كه پبکَزبى كؼبلیذُبٓ كاّزٌل کَ گَلُبٓ ػوین كه هیبىّبى
هْعْك ثْك .چٌبىکَ هٌغو ثَهزلُبٓ كٍزَعوؼٔ كهّىگؤُّ ّلُ .ویک اى آًبى
یکكیگو ها ثَػبهل ٍیب ،کب .گ .ة؛ آٓ .اً .آٓ ّ ایي ّ آى هؼٌْى هٔکوكًل .كه
ٍبل ۱۳۶۳رٌِب كه یک هْهك ً ۱۴لو اى اػٚبٓ كؼبل ٍبىهبى هُبیٔ ّجبًگبٍ كه
فْاثگبٍ فْك كه پبکَزبى ثَهزل هٍیلًل ّ ًبم ایي ػول "رٖلیَٓ كهّىگؤُّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۵۷۷......................................................
ًِبكٍ ّل" اى عولَ هوزْلیي اکجو هبٍؤ ،ػجلالٖجْه ُبّؤ ،دمحم ًؼین ّ هَین
ثْكًل .كه ٕله ایي ػول یک ىى ثًَبم "هیٌب" هواه كاّذ .هیٌب ُوَو كاکزو كی٘
دمحم هٌلُبهٓ ثْك کَ ثَ"کْْه کوبل" ًیي ِّود كاّذ.
هزؼبهت آى رٖلیَٓ كهّىگؤٍُّ ،بىهبى هُبیٔ ثَكّ عٌبػ هٌْؼت ّل:
۱ـ عٌبػ رؾذ هُجوٓ كاکزو كی٘ دمحم هٌلُبهٓ ّ ُوَوُ هیٌب کْْه
کوبل ،کَ ایي ىّط ،فْك كه ٍبل ۱۳۶۵یکی ّبى كه پیْبّه ّ كیگوی كه
کْیزَ رٍْ ٜػْاهل ؽية اٍالهٔ ثَهزل هٍیلًل؛
۲ـ عٌبػ رؾذ هُجوٓ "اهیي هیًْل"؛ ایي عٌبػ كه پٔ اًزوبمعْیٔ
ثوآهلٍ ّ ثبه كیگو هْط فْى كه كهّى ٍبىهبى هُبیٔ هاٍ اًلافذ ّ اػٚبٓ
هْأصو عٌبػ ههیت ها كِهّ کوك .اى عولَ هوزْلیي كه ایي هوؽلَ ،اهجبل (هؼبّى
كاکزوكی٘) ٍیلكویو ّ اًغٌیو كِین ثْكًل .فبًن "كویلٍ اؽولٓ" هيؽیش هؼبّى
اهیي هیًْل اًزقبة گوكیل کَ هؼبكل کْْه کوبل ،اهْه ىًبى ایي عٌبػ ها
ثَػِلٍ كاّذ کَ ثؼلُب ثب ػٌْاى «عوؼیذ اًوالثٔ ىًبى اكـبًَزبى» (هاّا)
ٌّبفزَ ّل ّ ًْویَٓ «پیبم ىى» ها اًزْبه هٔكاك.
اى آىعب کَ ّؼلَآُب ًؤرْاًَزٌل كه عبهؼَٓ هنُجٔ ّ كه ٕلْف
ّْهّٔ کَ اٍبٍب ً ثوٙل کلو ّ الؾبك کوًْیَن عبهٓ ثْك ،ثب ُْیزٔ هّّي
ظبُو ًّْل ،هلام رویَ هٔکوكًلً .زیغَٓ کبه ایْبى روبهب ً ثَعیت گوٍُّبٓ
كوهَگوا هٔهكذ ّ ؽبٕلٔ عي هّاىپویْٔ ًلاّزٌل ثَػٌْاى ًوًَْ :رْکیل
عجَِٓ هْزوک ًظبهٔ ثب ؽوکذ اًوالة هْلْٓ دمحمًجٔ دمحمٓ رؾذ ػٌْاى
«عجَِٓ هجبهىیي هلٔ» ثْك کَ كه ّالیبد «هٌلُبه» ّ ًیووّى كاهآ پبیگبُبٓ
ػولیبرٔ هْزوک ثْكًلّ .ؼلَآُب ُیچ ًلؼٔ اى ایيگًَْ عجَُِب ّ ارؾبكُب
ًؤثوكًل:
« ...ایي ؽية ُوبىْٛهٓ کَ فْك اػزواف وُؿ ًٌبقِ 23:
هٔکٌٌل ثیِرو اى ُو ؽيثٔ كیگو كچبه اًْؼبة گوكیلٍ ّ ثب ًبمُبٓ گًْبگًْٔ كه
اهّپبٌُ ،ل ّ کْیزَٓ پبکَزبى كؼبلیذ هًٔوبیٌل .هلرٔ رْٖه هّٔل کَ ّؼلَٓ
عبّیل ها ػضوبى "لٌلٓ" اٍزبك كبکْلزَٓ ٍبیٌٌ پٌُْزْى کبثل ثَػِلٍ كاهك .كه
ٍبل ۱۶۳۶اكػب گوكیل کَ هغیل کلکبًٔ هُجو ایي ؽية اٍذ ّ ُوچٌیي
كاکزوكی٘ کَ هُجوٓ ٍبىهبى هُبیٔ اكـبًَزبى هٌْؼت ّلٍ اى ّؼلَٓ عبّیل ها
ثَػِلٍ كاهك .اى كؼبلیي ثٌبم ایي ؽية هٔرْاى اى كکزْه ػجلالوؽین هؾوْكٓ ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰۰ .....................................................
ػجلّللا
ّ كاکزوػجلالِبكٓ هؾوْكٓ ،دمحم ػضوبى لٌلٕٓ ،بكم یبهٓ ،اکوم یبهٓ،
هٍزبفیيً ،غیت ،ػجیلًَ ،ین ّلل ٍیق اللّیي ،لیال كیٍ٘ ،یلػجلالؾلیع ،هیٌب
ِّیو ّ ،لطیق هؾوْكٓ یبك ًوْك».
«كه كافل کْْه ؽية هيثْه كه هیبى ُوٌْٛبى ُياهٍ ،فبٕزب ً هْو
هّّيكکو آى ًلْم ًوْك ّ ُوچٌبى كه ُواد ّ کُْلاهي ٛوكلاهاى ّ ُْافْاُبى
ىیبك كاّذ)۲۳(».
وُؿ ًٌبقِ 2۹: «اػٚبٓ ٍبىهبى هُبیٔ اى كّ ٛوین
ثَهغبُلیي ّ گوٍُّبٓ عِبكٓ ٙوثَ هٔىكًل ،یکٔ اى ٛوین ٍبىهبى عبٍٍْٔ
"فبك" ّ ُوکبهٓ ثبهًُّب ّ ،كیگو اى ٛوین ًلْم كه هیبى گوٍُّبٓ عِبكٓ.
اكواك ایي ٍبىهبى كه اؽياة هؾبم هلٔ ،عجَِٓ ًغبد هلٔ ،عوؼیذ اٍالهٔ،
ؽوکذ اًوالة اٍالهٔ هْلْٓ دمحم ًجٔ دمحمٓ ّ ؿیوٍ كه ّالیذُبٓ کبثل ،لـوبى،
ًٌگوُبه ،ؿئًً ،یووّى ّ كواٍ ًلْم کوكٍ ثْكًل ّ كه ثؼ٘ هٌبٛن ؽزٔ ىهبم
اهْه عجِبد ها كه كٍذ كاّزٌل)۲۴(».
"ٔفكِثْبٖؾوثؾٔو
ىى"ٌؼهّاٖ
اپٕقجَٕی
"هیْل كْکْ" هٔگْیل« :هلهد ّهزٔ هْأصو اٍذ کَ هْوّع ثبّل ».هَلّن
اٍذ کَ کَت هْوّػیذ ثلّى كاّزي ُْیذ هّّي ٍیبٍٔ ّ پنیوُ
هَئْلیذ اهلاهبد فْك ،اهکبى ًلاهك؛ یک ًیوّٓ ٍیبٍٔ رب چَ هْهغ هٔرْاًل ثب
اٍبهٔ ّ ُْیذُبٓ هغؼْل ّ هَزؼبه ىیو ثبل
ایي ّ آى ثٍَو ثوك؟
ثب چٌیي ّٙؼیذ چگًَْ هٔرْاًل اػزوبك
رْكٍُب ها علت ًوبیل؟
چگًَْ هٔرْاًل هَئْلیذپنیو ثبّل ّ اى
ؽبٕل اهلاهبد فْك ثِوٍهٌل گوكك؟...
ثلیيهواه ،كه ربهیـ هؼبٕو کْْه عویبًٔ هٍْْم ثَ" ّؼلَ عبّیل " ٍقذ
ًبکبم ثْكٍ اٍذ ثطْهٓ کَ پٌ اى كّهٍٓ اّلیَ ،كیگو كوٕزٔ ثوآ اثواى ّعْك
ّ ٍقي گلزي ثًَبم فْك ثَكٍذ ًیبّهكٍ اٍذّ .هزٔ یک گوٍّ ٍیبٍٔ ًزْاًل ثًَبم
فْك ٍقي گْیل ،كیگو چَ هٔرْاًل کٌل؟
كه میل ،یک ّوبهٍی کبهل اى ًْویَی «ّؼلۀ عبّیل» ها هیثیٌیل:
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۰1......................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰2 .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۰3......................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰۹ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۰۵......................................................
ّٙؼیذ كٍزغبد هٌَْة ثَ«ّؼلَ عبّیل» ُوْاهٍ چْى گٌغْک ىیوثبهاى
ثْكٍ کَ كًجبل كٚبُبٓ ربهیک هٔگْزٌل رب ثزْاًٌل فْك ها پٌِبى کٌٌلً .زیغَٓ
هٌطؤ چٌیي اٍزوارژٓ ًوكثبى ّلى ثوآ كیگواى ،كو ٜكه اىآ ًبى ّکن ّ
هْد یْهیَ ثْك! ثقُِب ّ ّبفَُبٓ هٌزَت ثَآى كهربهیـ هؼبٕو کْْه ٍَ
ثبه رْاًَزٌل كه ٍبیَٓ كیگواى كوٕزٔ ثوآ لت رو کوكى ثَكٍذ آّهًل
۱ـ كّهاى اّلیَ (كَُٓ كهْکوأٍ) کَ اّقبٕٔ هبثل اؽزوام كه ٕله ثْكًل.
۲ـ اّافو ؽکْهذ كاکزوًغیت کَ ػٌبٕوٓ اى ّؼلَ ّ ٍزن هلٔ ثب
ػٌبّیي« :کبه»ٍ« ،بىا»ٍ« ،يا»ٍ« ،ليا» ّ «عبىا» ثَهٖبلؾَٓ هلٔ پیٍْزَ ّ
ثَچبهد كّلذ كهآهلًلٙ .ؤٌ کَ ككبرو هَزول فْك ها ًیي كه کبثل كاّزٌل .كهایي
هْهغ گوٍّ «ٍبىا» عجَِٓ كه ّالیذ رقبه ثًَلغ كّلذ گْْكٍ ّ كه اهو ككبع
ّللا کّْبًٔ ثْك کَ ثٍَوذ هؼبًّذ هَزوالًَ هْبهکذ ًوْك .هُجو آىُب هؾجْة ّ
ٕلهاػظن (ؽَي ّوم) هٌْٖة ّل؛ کّْبًٔ كه هؼیذ ػجلالؾویل هؾزبٛ
هؼبّى هییٌ عوِْه (ًغیت) ُیؤد هاث ٜثیي كّلذ ّ اؽول ّبٍ هَؼْك ثْك کَ
ثؼل اى فوّط اهرِ ٍوؿ اى اكـبًَزبى ثبهُب ثیي کبثل ّ پٌغْیو (هَؼْك) هكذ ّ
آهل کوك .كهایي هْهغ ًغیت اى هَؼْك كػْد ًوْك رب پَذ ّىاهد ككبع ها ثَػِلٍ
گیوك ،لنا كه کبثیٌَٓ ؽَي ّوم ،عٌوال هكیغ اى ٍوذ ّىاهد ككبع ٍجک كُّ
ّل ّ ایي ّىاهدفبًَ ثیِ اى ٍَ هبٍ هٌزظو هولم اؽول ّب هَؼْك ،فبلٔ هبًل؛
ّلٔ هَؼْك روبٙبٓ ًغیت ها هك کوك.
۳ـ كّهاى كوّپبّٔ هلٔ كه ػٖو ؽکْهذ هغبُلیي ،یؼٌٔ ٍبلُبٓ
آؿبىیي كَُٓ ۱۳۳۰ىهبًٔ کَ ٛجن ّػلٍٓ هغبُلیي ،هْػل اٍزوواه ؽکْهذ
هوآى ّ ػلل اٍالهٔ كوا هٍیلٍ ثْك! ا ّهب ثٍَوػذ هؼلْم ّل کَ روبم اكػبُبٓ
هغبُلیي پْچ ثْكٍ اٍذ ،آىُب رب آىؽل كچبه کبٍزٔ ایلیْلْژیک ّ ٍیبٍٔ ثْكًل
کَ هبكه ثَرْکیل اثزلایٔرویي ّیٍْٓ اكاهٓ ّ ثوهواهٓ ًظن ػوْهٔ ّ ؽلع
هْهؼیذ فْك ُن ًْلًل؛ کْْه ثَُوط ّ هوط کبهل ٍوْ ٛکوك.
کبقَبيّ
اگكًّْثبق«ؼك»اوهعّثبٌؿ،ثبلْىگكگأقايیؼٕقؾ!
لت اللّیي ؽکوزیبه ؽَود یک هّى ًَْزي ثو کؤٍ ّؼلَآُب ًیي چْى ُگ ُ
هلهد كه اكـبًَزبى ها ثب فْك ىیو فبک ثوكًل .آىُب ُوثبه اى ُوبى كوٕذُبٓ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰۸ .....................................................
اًلک ّ كٍذ كّم ثًَؾْٓ اٍزلبكٍ کوكًل کَ اکٌْى كه هؾبكل ٍیبٍٔ ّ كوٌُگٔ ثب
هْقٖبد میل ٌّبفزَ هًّْٔلّ :کَذُبٓ افالهٔ ،هَئْلیذ ًبپنیوٓ ،ىثبى رٌل
ّ ػبهٓ اى ًياکذ ،اكثیبد هَزِغي ،ػطِ ّلیل ّ اػٖبةُبٓ ثِن هیقزَ.
اهوّىٍ رٌِب چیيٓ کَ اى ّؼلَآُب ثَیبكگبه هبًلٍ یک هْذ ثلكٌُٔ اكَبه
گَیقزَ ػلیَ ایي ّ آى اٍذ .روویجب ً هیبى روبم هلن ثَكٍزبى هؼبٕو اكـبًٔ ّ ؽزٔ
کبهٌّبٍبى فبهعٔ اهْه اكـبًَزبى ایي اعوبع ًظو ّعْك كاهك کَ هبئْئیَذُب ها
كبهل «كوٌُگ هقبللذ» ثٌیبىگناه اكثیبد كوّهبیَ ،رلـ ،روُ ،ثًٔياکذ ّ ػبهٓ
اى ػلذ کالم هٔكاًٌل:
«ثَػویلٍٓ «اّلیْیَ هّآ» هبئْئیَذُب هاٍگن وُؿ ًٌبقِ 2۵:
کوكٍُبٓاًل کَ ثُٔلف كه اى ثیي ثوكى اهىُُبٓ اعزوبػٔ رالُ هٔکٌٌل.
چٌبىکَ كه اکضو ًْواد آىُب ایي ثٔثوًبهَگُٔب ّ ػلم صجبد ٍیبٍٔ كیلٍ
هّْٔك)۲۵(».
«عٌجِ کوًْیَزٔ كیگوٓ ًیي كه ٍبل ۱۳۴۶ وُؿ ًٌبقِ 2۸:
ثًَبم ّؼلَٓ عبّیل كه ػوَٕٓ ٍیبٍٔ اكـبًَزبى رجبهى ًوْكُ .لف ایي گوٍّ
كًجبل کوكى كؼبلیذُبٓ كاکزوهؾوْكٓ ثْكّ ،لٔ اى ًظو كکوٓ ّ ػویلٍّٓ گوایِ
ثَهبهکَیَن ّ هبئْئیَن كاّزٌل .گوٍّ هنکْه كه ٍبل ۱۳۴۶عویلٍٓ ها اًزْبه
هٔكاك کَ ثًَبم «ّؼلَٓ عبّیل» یبك هّٔل؛ ّلٔ ثَػلذ رقطٔ اى هبًْى
هطجْػبد ّ اكوا ٛكه ّیٍْٓ گلزبه ،پٌ اى اًزْبه چٌل ّوبهٍ هٖبكهٍ گوكیل ّ
ؿیو هغبى اػالى ّل)۲۶(».
«ّؼلَٓ عبّیل ًبم یک ًْویَٓ ٙؼیق وُؿ ًٌبقِ 2۵:
هبهکَیَزٔ ثْك کَ هٚبهیٌٔ ها ثَىثبىُبٓ كهٓ ّ پْزْ هٌزْو هٍٔبفذ .ایي
ًْویَ ثٍَّیلَٓ كاکزوػجلالوؽین هؾوْكٓ هٌزْو هّٔل .كه عْالٓ ۱۶۶۶پٌ
اى ٍَ هبٍ اى آؿبى اًزْبه ،اى ٍْٓ كّلذ ثَكلیل الوبء ّ رْْین فًْْذ كه هیبى
هوكم اكـبًَزبى ،هزْهق گوكیلًْ .ویَٓ هيثْه اهگبى «عوؼیذ كهْکواریک
ًْیي» ثْك کَ كه ىثبى هوكم «ّؼلَٓ عبّیل» فْاًلٍ هّٔل ...هُجواى ثوعَزَٓ
آى ّبهل ػجلالِبكٓ هؾوْكٓ ،ثواكه هؽین هؾوْكٓ ّ اٍزبك اکوم یبهٓ ّ دمحم
ػضوبى (هؼوّف ثَلٌَلَٓ) ثْك .ثؼل اى اًوالة صْه ایي گوٍّ ثَهوبثلَ ثب هژین فلؤ
پوكافزَ ّ عجَِٓ عِبكٓ ها رْکیل كاك .لکي ثَىّكٓ اى ثیي هكذ ّ ثَیبهٓ اى
اػٚبٓ آى یب ثَفبهط اى کْْه هزْاهٓ ّ یب کْزَ ّلًل)۲۳(».
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۰۵......................................................
«كه هیبى گوٍُّبٓ هبهکَیَذ اكـبًٔ ،ایي گوٍّ وُؿًٌبقِ 2۶:
ثَكّ چیي ثیِرو اى كیگواى هْقٔ ثْكٍ اٍذ:
۱ـ کضود افزالكبد ّ اًْؼبثبد ـ ثَگًَْٓ کَ ثَثیِ اىكٍ گوٍّ کْچک
كیگو هضل «ٍبهب»ٍ« ،وفب»« ،هُبیٔ»« ،هاّا»« ،گوٍّ اًوالثٔ فلنُبٓ
اكـبًَزبى»« ،كبىا»« ،گْاكي»« ،گوٍّ عْاًبى هزوهٔ»« ،ارؾبك هؾٖلیي اًوالثٔ
اكـبًَزبى»« ،عجَِٓ هجبهىیي هغبُل»...
۲ـ ثلىثبًٔ ّ فًْْذ كوٌُگٔ ـ ًَ رٌِب کَبًٔ کَ كه ٍبلُبٓ ۱۳۴۶رب
ّ ۱۳۵۲بُل رظبُوادُبٍ ،قٌوأًُب ،علَبد ػلٌٔ ٍیبٍٔ ،ىك ّ فْهكُبٓ
فیبثبًٔ ّ اهضبل ایيُب اى ٍْٓ گوٍُّبٓ ٍیبٍٔ گًْبگْى اكـبًٔ كه کبثل ّ ٍبیو
ِّوُب ثْكٍاًل ،هٔگْیٌل كٍزَُبٓ ایي گوٍّ كه ایي عویبًبد هکیکرویي ّ ّوم
آّهرویي کلوبد ها ثَکبه هٔثوكًل؛ ثًَؾْٓ کَ ُواًَبى ّویق ّ ثب كوٌُگ
ػبكٓ اى ثَکبه ثوكى چٌبى کلوبد ػبه كاّزَاًل ،چَ هٍل ثَیک عویبى ٍیبٍٔ ـ
كوٌُگٔ کَ ٛجؼب ً ثبیَذ اى كوٌُگ ّ کواکزو ثبالٓ ثوفْهكاه ثبّل رب رْاى
هُجوٓ ٍیبٍٔ ّ افالهٔ كیگواى ها كاّزَ ثبّل .ثلکَ ایي هُّ رب کٌْى ًیي
ثَػٌْاى یک ٌٍذ ٍیئَ اكاهَ پیلا کوكٍ اٍذ کَ ًگبُٔ ثَهطبلت ّ هؾزْآ
ًْویبد چْى «كهیب» اهگبى «عجَِٓ هغبُلیي هجبهى» ّ «پیبم ىى» ًْویَٓ
«عوؼیذ اًوالثٔ ىًبى اكـبًَزبى» ّ اهضبل ایيُب هٔرْاًل كلیل هّّي ایي هلػب
ثبّل ّ .هزؤٍلبًَ اى ایي ّیٍْٓ افیو كه ًْویبد ّ ثیبًبد ثوفٔ اى گوٍُّبٓ
عِبكٓ هَلوبى ًیي اصو گناّذ کَ اى ایي ثبثذ لگَٓ ٍیبٍ ّ ًٌگآّهٓ ها كه
ربهیـ كوٌُگ هکزْة هلذ اكـبًَزبى ثغب گناّذ)۲۶(».
«ثگناه ثبًل ّٛي كوُّ روٍ کٔ ـ اهیي ایي وُؿ ًٌبقِ 2۷:
ٍگُبٓ كیْاًَ کَ ثَعبى هوكم هب اكزبكٍاًلِّ ،بكد هؾَيُب ها عْي ثگیوًل ّ
اى فّْؾبلٔ پیِ پبٓ ٕبؽجبى هٍّٔ ایْبى ك ُم رکبى ثلٌُل)۲۶(».
«ثوآ ثِزو هّّي ّلى ایي هطلت ثوآ ثوفٔ اى فْاًٌلٍگبى ًبآٌّب ثَایي
هْْٙع ،كه ایيعب ًظو ّوب ها رٌِب ثَثوفٔ ػٌْاىُبٓ ًْویَٓ «پیبم ىى»
ّوبهٍ ،۴۶اٍل ًْ ۱۳۳۶ویَٓ عوؼیذ اًوالثٔ ىًبى اكـبًَزبى علت هًٔوبیین»:
ـ « ُچٌَبلَُبٓ دمحم اکوم ػضوبى ثوآ ٕلؼ»
ـ «ّ ایي ثبه هْلَٓ پلهاى پبکَزبًٔ عٌبیذ پیَْگبى ثٌیبك گوایٔ ّ»ٌٔٛ
ـ «هناكٔ ّ اهكّٓ ىًبًِ ً /جوك پله هناكٔ ػلیَ ّبهپُْب»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۰۶ .....................................................
ـ «ًلویي ّ هوگ ثوعِبكٓ ّ ٛبلجٔ ،ىًلٍثبك آىاكٓ ّ ًْ كهْکوأٍ»!
ـ «گياهُُبٓ اى ّؽْذٌّ ،بػذ ّ كٚبؽذ ثٌیبكگوایبى»
ـ «آیب گلتاللّیي هوكٍ اٍذ؟»
ـ «ثٌیبكگوایبى ًْکواى ىهفویل ثیگبًَگبى»
ـ «ٍیلٔ ثَهّٓ كبٛوَ گیالًٔ اى ٍْٓ »C C A
ـ «ّاهؼیذ عوط آهّل ّ ٌٔٛهب»
ـ «كاکزو عبّیل اى هزل ػبمُب كه اكـبًَزبى رب ٍوٌکپيٓ كه لٌلى».
ـ «هالّ ...هبها اى چٌگ ّ كًلاى ًْبى كاكىُبٓ کْچیکیذ
ًَٗجٕاَٗثحكوبَٗ»!
ـ «هؼْٖهَ ػٖوزٔ ّهكکٍ ،قٌگْٓ ٍگبى هًُّب ّ ّلبػذگو
عٌبیذکبهاى ثٌیبكگوا»()۳۰
«الجزَ ثبیَذ رْعَ كاّذ کَ ثوفٔ اى كٍزَُب ّ وُؿ ًٌبقِ 3۰:
اػٚبٓ ایي گوٍّ (ّؼلَٓ عبّیل) پٌ اى کْكربٓ کوًْیَزٔ ُلذ صْه (ّ )۱۳۵۳
پیِ اى كیگو گوٍُّبٓ هبهکَیَزٔ ثَایي ًزیغَ هٍیلًل کَ ًبگيیوًل ثب هَلوبًبى ّ
یب رؾذ ًبم ّ ػٌْاى آىُب هجبهىٍ ًوبیٌل .اى ایيهّ رؼلاكٓ اى اػٚبٓ آى كه
عجِبد عِبكٓ هوكم هَلوبى اكـبًَزبى ًلْم کوكًل ّ الجزَ ثَعي رْلیل افزالكبد ّ
هزل ّ کْزبه كٍذ آّهك چٌلأً ًلاّزٌل .چْى ُوَٓ هَلوبًبى ّ هوكم اكـبًَزبى
ػلیَ ایيُب ؽَبً ثْكٍ ّ ّعْك آىُب ها رؾول ًؤکوكًل .اى ایيهّٓ ایيُب
ًبگيیو ثَرظبُو ّ هیبکبهٓ ّلیل ّ ثبّه ًْبى كاكى ثَػوبییل ّ ّظبییق اٍالهٔ
هّٓ هٔآّهكًل)۳۱(».
ؾقثبلاقآٌفحّ
پٌ اى ٍوْ ٛؽکْهذ كاکزوًغیت كه ٍبل ۱۳۳۱كّهاى كوّپبّٔ هلٔ پیِ
آهل کَ هوبهى ثب پبیبى ػٖو هکبرت ّ ىّال ایلیْلْژُٓب ًیي ثْك ،كه ایي هوؽلَ
ػٌبٕوٓ اى هبئْئیَذُب رؾذ ّوای ٜفالء ایلئْلْژٓ ّ فالء هلهد ،ثَهِووا
گواییلٍ ّ كه ُوبؿّْٔ رٌگبرٌگ ثب «ًیًْبىیَن» ثَّؼبهُبٓ ّّْیٌیَزٔ هّ
کوكًل؛ ثب هفٌَ كه اهکبى گوٍُّبٓ هزقبٕن ثَاعوآ ًوِ هؾوکَ كه «ٛوػ
رؼلي» ّ كبعؼَٓ «ٌٍ ۲۳جلَ» هجبكهد کوكًل؛ اٌٍبك ّ هلاهک اى هٌبثغ هؼزجو
ؽبکٔ اى آى اٍذ کَ كه عویبى عٌگ هٍْْم ثَ«عٌگ كیْاًَگٔ» ُوكّ ٍْٓ
عٌگ ثَیک هٌجغ ارٖبل كاّزٌل ،یؼٌٔ چپُٔبٓ ٍبثن ّ كبّیَذُبٓ الؽن
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۰۷......................................................
فْاٍزٌل یک چٌبى گوك ّ ؿجبه ؿلیع ّ رؼلي ّلیل ثَپب کٌٌل رب مُيُب ها اى فْك
اًٖواف كٌُل ّ كه ػیيؽبل كه ٍّ ٜهؼوکَ رٖوینگیوًلٍٓ إلٔ ًیي ثبٌّل.
آىُب كهیوب ً هبًٌل گٍْبلَٓ کَ اى هیـ کٌلٍ ثبّل ،ثَُو ٍْ عَذ ّ فیي ًوْكٍ ،رب
رْاًَزٌل ثًَلبم هلٔ كاهي ىكًل ّ ّهیؼرویي ًْع اكثیبد ها اًْبك کوكًل .ثبیل اٌٍبك
آىُب كه ٕلؾبد ربهیـ ثوبًل رب هٌجغ هٚبّد ثوآ آیٌلٍگبى ثبّل .اكـبًَزبى کْْه
اهْام اٍذُ ،یچکٌ رٌِب ًیَذُ ،وَ یکكیگو ها ىیو مهٍثیي كاهًل ،هب ُن
ثَّؼْه هقبٛت ایوبى كاهین:
«اکٌْى ؽية ّؽلد اٍالهٔ هغوْػَٓ اى وُؿ ًٌبقِ 31:
ػٌبٕوٓ اٍذ کَ روویجب ً ؽزٔ كه ٍطؼ هُجوٓ آى هَؤلَٓ ایلیبلْژیک (هنُجٔ ّ
ٙل هنُجٔ) اى ثیي هكزَ اٍذُ ّ .ویي اکٌْى ػٌبٕوٓ كه ّْهآ هوکيٓ ایي
ؽية ػْٚیذ یبكزَاًل کَ اى لؾبظ ایلیبلْژیک ،هٌْ ٛثَایلیبلْژُٓبٓ ٙل
هنُجٔ ثْكٍاًل)۳۲(.
«كه آؿبى ُوَ ّبُل ثْكین کَ ّؼبهُبٓ وُؿ ًٌبقِ 32:
ًبكهٍذ «ؽن ّیؼَ» یگبًَ ّؼبه ؽية ّؽلد اٍالهٔ ثْك؛ ا ّهب ٍزوارژٓ
هْقٔ ثوآ ؽن رؼییي ٍوًّْذ ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ عْاهغ هؾوّم ،یگبًَ ػلذ
ثوآ روْیذ پبیگبٍ اعزوبػٔ هُجویذ هُجو ِّیل ّل .ایي هضبل ًْبى هٔكُل کَ
هُجوٓ هوكم كه ؿوة کبثل ،ایلئْلْژٓ چِبهكٍ ٍبلَٓ پیًْل هنُجٔ ها پٌ اى
اصجبد ًبکبهٍگٔ آى كه ثواثو ٍوًّْذ هلٔ عبهؼَٓ ُياهٍ ،ثَكّه اًلافذ.
هياهٓ ّیؼَ ًیَذ ،هياهٓ ٌٍٔ ًیَذ ،هياهٓ اٍوبػلیَ ّ هَیؾٔ ًیي ًیَذ،
هياهٓ ُياهٍ اٍذ ّ كیگو ُیچ چیي ًیَذ .اّ كوُ ٜياهٍٓ فبلٔ اٍذ)۳۳(».
«یگبًَ ٍیبٍذ ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ایي وُؿ ًٌبقِ 33:
اٍذ کَ هنُت ها ػلن کٌٌل ّ آى ها كه ثواثو هـيُبٓ ُياهٍ هواه كٌُل .اگو
ثگْیٔ ٍیبٍذ ،ایيُب هٔگْیٌل هنُت .اگو ثگْیٔ اهزٖبك ،هٔگْیٌل هنُت .اگو
ثگْیٔ ربهیـ ،هٔگْیٌل هنُت .اگو ثگْیٔ اًَبى ،عبهؼَ ّ ػلالذ ،هٔگْیٌل
هنُت .اگو ثگْیٔ كوٌُگ ،هٔگْیٌل هنُت .اگو ثگْیٔ هنُت ،هٔگْیٌل هي!
ایيُب هنُت ها آىهله ثيهگ هٔکٌٌل کَ هٔگْیٌل چٌلرب ًژاك ّ یک هنُت! كه
ْٛل هوبّهذ ؿوة کبثل ٍیلػبلؤُب ّ ٍیلهورُْٓٚب ؽزٔ یک ثبه ُن ؽبٙو
ًْلًل کَ كه ٍقي ّ یب هْٙغگیوٓ فْیِ اى ُياهٍ یبك کٌٌل ّ ثلکَ كه ُوَ عب
ٕوكب ً اى هْهق ّیؼَ كاك هٔىكًل! ُياهٍ ثب ایيُب كّوي ًجْكٍ ،ثَّو ٛآىکَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸1۰ .....................................................
ایيُب فْك ّبى ها ثٌْبٌٍل ّ کبٍ ها ثبکٍْ ًغٌگبًٌل ّ هْهق ههبثذ اعزوبػٔ ها ثب
ّؼبه ؽن هنُجٔ ّ «هنُت هْزوک» کٌبه ثگناهًل)۳۴(».
«ثوآ ًبثْكٓ ٕویؼ ایي ًظبم «رْیغ وُؿ ًٌبقِ 3۹:
كهثبهٓ» ًَ رٌِب ثَهْط کیٌَ ّ ثلثیٌٔ ،ثلکَ ثَهْط اًزوبمگیوٓ ،ؿوٗ ؽن رؼییي
ٍوًّْذ ٍیبٍٔ ،اعزوبػٔ ّ هنُجٔ عبهؼَٓ هب ٙوّهد اٍذ .کَ كه ْٕهد
یک هیبم پٌظ كهیوَآ ،یک كوك آى ًیي ىًلٍ ًقْاُل هبًل ّ .ایي هْهق علیل فْیِ
ها كه ثواثو «رْیغ كهثبهٓ» افزالف ربىًٍَ ،؛ ثلکَ آگبُبًَرویي عٌگ ّ
هْٙغگیوٓ ربهیقٔ ّ اعزوبػٍٔ ّ ،زوارژٓ ثيهگ ثوآ ًغبد هنُجٔ ّ ٍیبٍٔ
عبهؼَٓ فْیِ هٔپٌلاهین کَ ثَپیوّىٓ ثيهگ ُن هٍیلٍاین)۳۵(».
وُؿ ًٌبقِ 3۵« :ثب ّٕق ّ لوت ّیؼَُْ ،یذ هلٔ ها اى هي
گوكزَاًل ثب هنُت ّیؼَ ،ثواكهاًن كه هنُت اٍوبػیلیَ ّ هنُت ٌٍٔ ها اى هي علا
کوكٍاًل ّ هب ها ثَیک اهلیذ هنُجٔ رجلیل ٍبفزَاًل ،عبهؼَٓ رْیغ عبهؼَٓ ُياهٍ
ًیَذ ،عبهؼَٓ ُياهٍ عبهؼَٓ رْیغ ًیَذ ،عبهؼَٓ رْیغ كه ّاهغ ثیبىگو
هوثبًٔ ّلى ربهیقٔ عبهؼَٓ ُياهٍ ثب ٕلذ هنُجٔ اٍذ ،عبهؼَٓ رْیغ هغيٓ
اى عبهؼَٓ ُياهٍ اٍذ»()۳۶
وُؿ ًٌبقِ 3۸ّ« :ؼبهُبٓ کبهالً هنُجٔ ثَؿیو اى ایيکَ عبهؼَٓ
رٌَي ّ رْیغ ُياهٍ ها ثَیک اهلیذ هنُجٔ ّیؼَ كه ثواثو اکضویذ هنُجٔ ٌٍٔ
رجلیل کٌل كیگو كٍذآّهكٓ ًلاّزَُْ ،یذ هنُجٔ ّیؼَ ثيهگرویي ٙوثَٓ فْك
ها ثو ُْیذ ًژاكٓ ُياهٍ ّاهك هٔکٌل .هلذ ٍزنىكٍٓ هب هوىُب ثْك کَ ثب هنُت
ىًلگٔ هٔکوك ا ّهب ُْیذ هلٔ فْك ها گن کوكٍ ثْك)۳۳(».
«کالم آفو ایيکَ هوىُب ثْك ثَفبٛو هنُت ٍزن وُؿًٌبقِ3۵:
هلٔ كیلین ّ ٍبلُب ّلٍ ثًَبم هنُت ،اٍزضوبه ٍیبٍٔ اى آى ٍْٓ هوىُب ّلٍاین!
هي هوثبًٔ ُویي هنُت ّلٍام! گوایْبد کبهالً هنُجٔ ثَُیچ ّعَ ًؤرْاًَذ
ثوآ عبهؼَٓ ُياهٍ كه ایغبك ؽکْهذ ػبكالًَٓ ٍیبٍٔ هْأصو ثبّل .هنُت
ٕوكب ً ٍّیلَٓ اهزلاه ّیؼَُبٓ چبکو ثوعبهؼَٓ ُياهٍ اٍذ! ثب هنُت ّیؼَ
ُْیذ هلٔ ها اى هي گوكزَاًل! كه اّلیي كوٕذ ثبیل عبهؼَٓ فْیِ ها اى اٍبهد
رؾوین هنُجٔ ًغبد ثقْین)۳۶(».
«هنُت ٕوكب ً ٍّیلَٓ اهزلاه ّیؼَُبٓ چبکو وُؿًٌبقِ 3۶:
ثو عبهؼَٓ ُياهٍ اٍذ ثب رْعَ ثَروکیت اعزوبػٔ ُياهٍُب ّ روکیت هلیزٔ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸11......................................................
اكـبًَزبى هنُت ًؤرْاًل ثَرٌِبیٔ هيؽیش یگبًَ روهیٌْلْژٓ ثیبى کٌٌلٍٓ آههبى
آىاكٓفْأُ ُياهٍ ّ هلذ ثبّل)۳۶(».
«ّقٖیذ هنُجٔ ُياهٍ ثبیل ُوچَ ىّكرو وُؿًٌبقِ 3۷:
هوعؼیذ هنُجٔ ُياهٍ ها رضجیذ کٌل ،ثبیل هنُت ُياهٍ ها اى اٍبهد اّواكیذ
رْیغ كهثبهٓ ًغبد كُل ّ ُياهٍ ها ٕبؽت هنُت ّاهؼٔ اُ ٍبىك ...رْ هنُت
ُياهٍگٔ كاّزَ ثبُ علا اى رْیغ كهثبهٓ)۴۰(».
«رْیغ كهثبهٓ» هیَْٓ اعزوبػٔ ًلاهك، وُؿ ًٌبقِ ۹۰:
هنُت یگبًَ هٖلام ؽْٚه آى كه عبهؼَ اٍذ .عبهؼَٓ ُياهٍ ٕوكب ً ثوهجٌبٓ
هنُت اٍذ کَ هاثطَٓ فْیِ ها ثب ّیؼَٓ كهثبهٓ ؽلع هًٔوبیل .اگو ؽیضیذ
هنُجٔ «رْیغ كهثبهٓ» ها اى عبهؼَٓ ُياهٍ ثوكاینً ،وِ ؽبکویذُبٓ ٍیبٍٔ
ثوآ عبهؼَٓ ُياهٍ فْك ثَفْك ًبثْك هٔگوكك .اّواكیذ هنُجٔ ػجبهد اى
هبًْىهٌلٓ ٍیبٍٔ ،اهزٖبكٓ ّ اعزوبػٔ اٍذ کَ ثٌیبك ّ ىیوثٌبٓ آىها هنُت
رْکیل هٔكُل ّ اگو هنُت اّواكٔ ًجبّل ،روبم هبًْىهٌلُٓبٓ اّواكیذ هنُجٔ
ًبثْك هٔگوكك .رْیغ هيكّه ها پْل فوٌ ًلُیل ،كوكا اى ّوُ ثٔؿن ّلٍایل!
ٕوكب ً هّاث ٜهنُجٔ اٍذ کَ هٔرْاًل ًظبم اّواكیذ هنُجٔ ها ثَیک ثٌیبك
اعزوبػٔ ىّالًبپنیو رجلیل کٌل)۴۱(».
«رْیغ كهثبهٓ» ثَػٌْاى هنُت كهثبه كه وُؿ ًٌبقِ ۹1:
عبهؼَٓ ُياهٍ هؾْٖل ُویي اّواكیذ كوٍْكٍٓ هنُجٔ اٍذ .ثب رکیَٓ رْیغ
هيكّه ثوفْى ّٖذ كٕٔل ُياهٍ فبک پبّیلٍ ّل! رکیَ (رکیَفبًَ) كّوي
ػبّْها ّ ُياهٍ ثْك ،گوچَ ثب اّک ُياهٍ ىهیٌِ گوم ثْكٌٍ .ذ كٍذثٍْٔ
ثَػٌْاى یگبًَ هٍن هالهبد ّ ّكاع ثب ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ،ثِزویي ًوًَْٓ ٍبكیَن
اعزوبػٔ ّ هبىّّیَن اعزوبػٔ كه كهّى عبهؼَٓ ُياهٍ اٍذّ .هزٔ عیت
ُياهٍ ،ثب رؾوین هنُجٔ كه گبّ ٌٕلّم آهبٓ هنُجٔ هوکيیذ هٔیبثلّ ،هزٔ
ُياهٍ پْل فوٌ ّ ىکبد فْیِ ها ثوآ آهب هٔآّهك ،آهبٓ هنُجٔ ػالٍّ ثو
ؽبکویذ هنُجٔ ،ثَؽبکن اهزٖبكٓ ُياهٍ ًیي رجلیل هّْٔك .رْیغ هيكّه ها پْل
ًلُیل ،كوكا اى ّوُ ثٔؿن ّلٍایل .آهبٓ هنُجٔ ثب ثِبًَٓ فوٌ ّ ىکبد ّ
ّعُْبد هنُجٔ ّ كیگو ٙبثطَُبٓ ّیوٍکْٔ ،ثٍَواؽ عیت ُياهٍ هٔهّك.
هٔرْاى گلذ کَ ّجکَٓ اهزٖبكٓ ّ اّواكیذ ایٌبى اى كهّى هنُت ثیوّى
هّْٔك ».ـ «هب ایي ؽن ها هبًْى ّیوٍکْٔ عبهؼَ اى ٛوین هنُت اّواكٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸12 .....................................................
هٔكاًین کَ ثب ّویق ثْكى ّ ّواكذ فْیِ كىكٓ اعزوبػٔ ها ؽن هنُجٔ ّ
اعلاكٓ فْیِ لوت هٔكٌُل .ایي ّبیل ثوآ ّوب ثَػٌْاى هٌطن پنیوكزَ ّْك؛ ّلٔ
ثوآ هب پْیيٓ ُن اهىُ ًلاهك».
«اّواكیذ ّیؼَ ّلٍٓ ػوة اٍذ کَ اكزقبه ثوًژاك هٔکٌل .رلکیک ثیي ػوة
ّ ػغن هًٔوبیل .اّواكیذ هنُجٔ ٍیلكبٙلٍ ،یلػبلؤٍ ،یلُبكٍٓ ،یلعبّیل،
ٍیلکبظؤٍ ،یلهورٍ ،ْٓٚیلهْٙأًٍ ،یلعگوى ّ ٍیلٍ ّ ...یلٍ ّ ...یل!...
ایي چِوٍُبٓ هنُجٔ ثب پوهّیٔ ُياهٍُب ها ثَػٌْاى كٍّذ اعزوبػٔ فْیِ
هقبٛت هواه هٔكٌُل ّ .فًَْوكٓ چِوٍُبٓ ایي عبًیبى ،كه پٌبٍ ػوبهَ ّ كٍزبه
ٍیبٍ فْكثیٌبًَ اٍذ .اگو ؽیضیذ هنُجٔ رْیغ كهثبهٓ ها اى عبهؼَٓ ُياهٍ
ثوكاهین ًوِ ؽبکویذُبٓ ٍیبٍٔ ثوآ عبهؼَٓ ُياهٍ فْك ثَفْك ًبثْك هٔگوكك.
هي ها یبهٓ کي فبلن هزؼبل کَ كّوي ها اى ىیو للبكَٓ ػجب ّ اكزقبه ًژاك ّ ًَت
ثیوّى کْن ّ ٕوف رْ هٔكأً کَ ًَت ّیطبىّ ،یطبى اٍذ! ٍیلكبٙل ایي
عبًًٍَْت رْ ها ثب ٍیبٍذ ّؽْذ هنُجٔ اى ّکبیذ آفورِ ًيك علُ
هٔروٍبًل کَ رْ كوىًل آگبٍ یک هوبّهذ ثزؤٍ!!»()۴۲
«آهبٓ ٍیلكبٙل ؽن ٍبكاد ها هطوػ هٔکٌل، وُؿًٌبقِ ۹2:
آهبٓ ٍیلدمحم ٍغبكٓ عٌگ هوعؼیذ هنُجٔ ها ثَهاٍ اًلافزَ اٍذ ّ گلزَ اٍذ کَ
خّللا پنیوكزَ ّْك .آهبٓ ٍیلػجبً ؽکیؤ آهبٓ ٍیلػلٔ ثِْزٔ ثبیل هيؽیش آی ّ
ًْویَٓ «اهوّى هب» ها کَ هياهٓ رؤییل کوكٍ ثْكًْ ،ویَٓ کوًْیَزٔ «اهوّى
هب» فْاًلٍ ّ گلزَ اٍذ کَ هياهٓ عٌگ ٛلت ،هلَلٍ عًْ ،ژاك پوٍذ ّ
ًٌْلیَذ اٍذ کَ کبثل ها ثَكَبك کْیلٍُ .ياهٍ ها رجبٍ کوكٍ ّ هّاث ٜاهْام ها
رقویت ًوْكٍ اٍذ ّ .ایي ف ٜهياهٓ رب ُویيعب آهلٍ ّ كیگو ثَپبیبى فْك هٍیلٍ
اٍذُ .ياهٍ ثلّى هياهٓ هاؽذرو ّ ّواكزوٌلاًَرو ىًلگٔ هٔکٌل .آهبٓ ٍیلهْؽل
ثلقٔ ثب ًْویَٓ «ؽوم» كه ثلـ ،آهبٓ ٍیلدمحم ٍغبكٓ ثب ًْویَٓ «هیضبم ّؽلد»
كه ایواى ،آهبٓ ٍیلؽَیٌٔ ثب ًْویَٓ «رؼبّى» كه پبکَزبى ّ آهبٓ ٍیلػَکو
هٍْْٓ ثب اٍزلبكٍ اى ًْویَٓ «ًبهَٓ فجوٓ» كه لٌلى ثوًبهَُبٓ رجلیـبرٔ فْیِ
ها ثَُوبٌُگٔ هٍبًیلٍاًل ّ هبُیذ فٖوبًَٓ فْیِ ها كه ثوثوا عبهؼَٓ ُياهٍ
ثَاصجبد هٍبًیلٍاًل)۴۳(».
وُؿًٌبقِ ۹3« :كوٌُگ ثَرْ هٔگْیل کَ فبٓ ّْ ،رْ اى کلیذ
ثیوّى هّْٔٓ ،فبٓ ثَفْكد هُّْٔٓ ،ياهٍ هّّْٔٓ ،هزٔ رْ ُياهٍ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸13......................................................
هّْٔٓ ،رْ فبٓ هّْٔٓ ،هنُت رُْ ،ن ،فبٓ اٍذ ،كوٌُگ رْ فبٓ اٍذ،
ربهیـ رْ فبٓ اٍذ ،اعزوبػذ فبٓ اٍذ ،یؼٌٔ رْ ُياهٍ َُزٔ ّ كیگو
ُیچکٌ ُياهٍ ًیَذ .كوٌُگ اّل اًَبى ُياهٍ ها هطوػ هٔکٌل ّ ثؼل هنُت ایي
اًَبى ها ،رْ هنُت ُياهٍگٔ كاّزَ ثبّٔ علا اى رْیغ كهثبهٓ ّ هنُت هْزوک،
ثب اٍزلبكٍ اى هنُت هْزوک چَ کالٍ ثيهگٔ ٍیبٍٔ ثو ٍو عبهؼَام گناّزَاًلّ .
ثب هنُت هْزوک اٍذ کَ عبهٓ ثْكى فْى اعزوبع هطغ ًؤّْك ،ثب ّیؼَُْ ،یذ
هلٔ ها اى هي گوكزَاًل ،هنُت هْزوک ،ربهیـ ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ هْزوک ثْكٍ
ًؤرْاًلّ ،یؼیبى كهثبهٓ ثَػٌْاى هغزوغ ؿیو ُياهٍٕ ،وكب ً اى ٛوین هنُت
هْزوک كه عبهؼَٓ ُياهٍ ثَهکزت آهبیٔ رجلیل ّلٍ اٍذ)۴۴(».
«ثب اٛویٌبى هٔرْاى گلذ ّ ،رغوثَٓ وُؿ ًٌبقِ ۹۹ :
ربهیقٔ ًیي ایي ها ثَاصجبد هٍبًیلٍ اٍذ کَ ٍوًـ ّکَذ ُياهٍ ُوثبه كه كٍذ
«رْیغ كهثبهٓ» ثْكٍ اٍذ کَ كه عْاه هب هواه كاّزَاًل .رْیغ كهثبهٓ هاى ٛلَن
ّکَذ عبهؼَٓ هب اٍذ ّ ثَرؤکیل ثبیل گلذ کَ ایي ٛلَن كه كٍذ چِوٍٓ كٍّذ
ّ كّوي آى اٍذ ،هگو هٌْٔ دمحم ؽَیي هيلجبُ كه ٍبل ُ ۱۲۶۶غوٓ هووٓ كه
ربّکٌل هؼبُلٍ ها اهٚب ًٌوْكٍ ثْك کَ ُياهٍعبد ّ هيلجبُُبٓ کبثل ها ثَاٛبػذ
هًُّب كهآّهك؟!»
«هب ثَکلٔ ّاهلین کَ عٌگ ؽنفْأُ ّ ػلالذپٌَلٓ هب ها كه ثواثو اهیو
ػجلالوؽويُ ،ویي ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ،ثب اٍزلبكٍ اى هوآى ّ هنُت هْزوک ثب هب،
ثَّکَذ هْاعَ ٍبفزٌل ّ ثبػش هزل ۶۲كٕٔل عبهؼَٓ هب ّلًل .هب كه ْٛل
ربهیـ اٍبهدثبه یکهوًَٓ فْیِ کیٌَٓ ػجلالوؽوي ها كه كل ًگِلاّزَاین؛ ّلٔ
هَقوٍگٔ كه ایيعب ثْك کَ كٍذیبهاى ّكبكاه اهیو ػجلالوؽوي ها ثَػٌْاى ثذًَ ،
رٌِب كٍذ ثٍْیلین ،ثلکَ ایي ثذُبٓ هولً ها ٕبؽت ّوف ّ ًبهًْ فْیِ
پٌلاّزین».
«اگو اعلاك هب ها ٍیلثبثبّبٍ ّ ٍیلػجلالُْبةُب هوثبًٔ کوكًل ،هب ها
ٍیلكبٙلُب ّ ٍیلػجبًُبٓ ؽکیؤ هوثبًٔ هٔکٌٌل ّ ًَلُبٓ آیٌلٍٓ هب ها ثبىُن
هیواس فْاهاى ثوؽن رْیغ كهثبهٓ هوثبًٔ فْاٌُل کوك .ىاُلُٓب ّ ػٌبٕو
ایوأًهٌِ ،ثَػلذ هٌبكغ كوكٓ فْیِ اٍذ کَ هٌبكغ عبهؼَٓ ُياهٍ ها كه
ُوبٌُگٔ ّ ّؽلد ثب پلهاى فبییي رْیغ كهثبهٓ هٔثیٌٌل»)۴۵(.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸1۹ .....................................................
«ّیؼَُبٓ كهثبهٓ یک ًبگيیوٓ كاهًل ّ آى وُؿًٌبقِ ۹۵:
ًلًْ كبهیلّاهّبى كه عبهؼَٓ ُياهٍ اٍذ کَ كه ْٕهد یک هیبم پٌظ كهیوَآ
یک كوك آى ىًلٍ ًقْاُل هبًل!! رْٖه ایي ثْك کَ ثؼل اى ٍوْ ٛؽبکویذ
اًؾٖبهٓ ّْهآ ًظبه« ،رْیغ كهثبهٓ» ّ روبم چِوٍُبٓ ایي اّواكیذ هنُجٔ،
اى لؾبظَ ؽبکویذ هلٔ ،ثلّى پٌبٍ ٍیبٍٔ ّ ًظبهٔ فْاُل ّل کَ ایي اهو
ثيهگرویي ًْیل پیوّىٓ عبهؼَٓ هب ثوآ رؾون ُْیذُبٓ هلٔ ّ ٍیبٍٔ آى
هؾَْة هٔگوككّ .لٔ ثب رؤٍق کَ ثؼل اى هزْاهٓ ّلى ایي ػٌبٕو اى عْاه
ؽبکویذ اًؾٖبهٓ ّْهآ ًظبه ًَ ،رٌِب هژكٍٓ ًبثْكٓ آىُب كاكٍ ًْل ،ثلکَ كه
ِّو هياه ّویق ّ كه هٌبٛن ُياهٍعبد اى آىُب ثب عجیي گْبكٍ ّ آؿُْ گوم
اٍزوجبل ثَػول آهل)۴۶(».
«ایي چِوٍُبٓ هنُجٔ فْك كوّفزَ ،ثب وُؿ ًٌبقِ ۹۸:
پوهّیٔ ُياهٍُب ها ثَػٌْاى كٍّذ اعزوبػٔ فْیِ هقبٛت هواه هٔكٌُلّ .
فًَْوكٓ چِوٍُبٓ ایي عبًیبى ،كه پٌبٍ ػوبهَ ّ كٍزبه ٍیبٍ ،فْكثیٌبًَ اٍذ
«رْیغ كهثبهٓ» ثَهکبهرویي ههیت اعزوبػٔ ُياهٍُب رجلیل ّلٍ اٍذ ،ههیت
ُیچگبٍ كٍّذ ّلٍ ًؤرْاًل« .رْیغ كهثبهٓ» ُیچگًَْ ّعَ هْزوک ربهیقٔ ّ
ًژاكٓ ثب ُياهٍُب ًلاهك)۴۳(».
«رؾوین هنُجٔ یگبًَ ٍّیلَٓ اٍذ کَ عْاى وُؿًٌبقِ ۹۵:
ُياهٍ ها كه عْاه ایي هّؽبًیْى ثوكٍ ّ كه فلهذ كبّیيم هواه هٔكُل .اػزوبك
ُياهٍ ثَكیي ّ هنُجِ ىهیٌَٓ ٍیبٍذ اّقبٕٔ ها كه عبهؼَاُ ثبى کوكٍ کَ اى
لؾبظ ًژاكٓ ،ثب فْٖهذ كه عبهؼَٓ ُياهٍ ػول هٔکٌٌلٍ :یلكبٙل،
ٍیلاًْهٍٓ ،یلػبلؤٍ ،یلکبظؤٍ ،یلُبكٓ ،هؾٌَٔ ،اکجوٓ ُّ ...یچ کلام
هَئْلیذ اعزوبػٔ ها كه ثواثو عبهؼَٓ ُياهٍ ًلاهًلّ ّ .هزٔ هب ًیذ کوكین کَ
ىًغیوُبٓ اٍبهد ها اى كٍذ ّ پبٓ فْیِ ثوكاهین ،كه اّلیي كوٕذ ثبیل
عبهؼَٓ فْیِ ها اى ثيهگرویي اٍبهد رؾوین هنُجٔ ًغبد ثقْین)۴۶(».
«رْیغ كهثبهٓ» ثَهکبهرویي ههیت اعزوبػٔ وُؿًٌبقِ ۹۶:
ُياهٍُب رجلیل ّلٍ اٍذ ،ههیت ُیچگبٍ كٍّذ ّلٍ ًؤرْاًل .رْیغ كهثبهٓ
هيؽیش ههیت ؽَْك اعزوبػٔ ُياهٍُب هیَْٓ اعزوبػٔ ًلاهك ّ .هنُت یگبًَ
هٖلام ؽْٚه آى كه عبهؼَ اٍذ .كّؤٌ آرْیي ثب هُجویذ ُياهٍُب ًبّٔ اى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸1۵......................................................
ههبثذ اعزوبػٔ ایْبى ثب ُياهٍُب اٍذُ .ياهٍ كه ْٛل ربهیـ كّ كّوي كاّزَ
اٍذ :ؽبکویذ ٍیبٍٔ ّ ؽبکویذ رْیغ كهثبهٓ)۴۶(».
«ًلْم رْیغ كهثبهٓ ثوهـي ّ عبهؼَٓ ُياهٍ وُؿًٌبقِ ۹۷:
آىهله اى رْاًوٌلٓ ثوفْهكاه ثْكٍ کَ ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ها ُیچگبٍ هزْعَ رٌٖؼٔ
ثْكى هلهد ّبى ًکوكٍ اٍذ .هّاث ٜاعزوبػٔ ُياهٍ كه ثواثو رْیغ كهثبهٓ
ثَگًَْٓ ثْكٍ اٍذ کَ ُیچکٌ ًزْاًَزَ ایي كژفین ها هْهك ؽولَ هواه كُل .هـي
اعزوبع ُياهٍ ثَهضبثَ هْم كه كٍذ رْیغ كهثبهٓ ثْكٍ اٍذ .اّزجبٍ ُياهٍ ثَػلذ
پیًْل هنُجِ ثب «ّیؼَُبٓ كهثبهٓ» چوله ػوین اٍذ کَ ؽزٔ ثوآ ُياهم
ؽَٖٓ یک صبًیَ ُن ثوػلم ٕلاهذ هنُجٔ «رْیغ كهثبهٓ» ّک ُن
ًٌوبیل)۵۰(».
«رْیغ كهثبهٓ ثَهکبهرویي ههیت اعزوبػٔ وُؿًٌبقِ ۵۰:
ُياهٍُب رجلیل ّلٍ اٍذ ،ههیت ُیچگبٍ كٍّذ ّلٍ ًؤرْاًل .ایي چِوٍُبٓ
هنُجٔ ،ثبپوهّیٔ ُياهٍ ها ثَػٌْاى كٍّذ اعزوبػٔ فْیِ هقبٛت هواه
هٔكٌُل! چِوٍُبٓ كٍّذ رْیغ كهثبهٓ ُْلٌبکرویي ًوِ ها كه عْاه هب ثبىٓ
هٔکٌٌل .فلا هب ها آىهله ملیل ًَبىك کَ كٍّذ ّوب رلؤ گوكین .کٌبه آهلى ّ
كٍّزٔ آىُب ثب عْاى ُياهٍ ٕوكب ً ثیبى کٌٌلٍٓ روک اّواكیذ هنُجٔ ثًَلغ
اّواكیذ هّّيكکوٓ اٍذ .کَ ّؽْذ ّ ىیبى اعزوبػٔ آى کنرو اى اّواكیذ
ؽبکن هنُجٔ ثْكٍ ًؤرْاًلُ ّ .یچگبُٔ ًؤرْاى ثبّه كاّذ کَ «ّیؼَٓ
كهثبهٓ» ثیبیل ّ ثوآ هٌبكغ اعزوبػٔ ُياهٍ كه هْٙغ هجبهىٍٓ ثوؽن
اعزوبػٔاُ هواه گیوك .ایي چِوٍُب ثَهغوك اؽَبً فطو ثوآ هْهق آهبیٔ
اعزوبػٔ فْیِ ،كیگو ثب ُیچ هؼیبهّٓ ،لْ روًْٓ ،ؤرْاًل ثَكٍّزٔ فْیِ ثب
عبهؼَٓ ُياهٍٕ ،بكم ّ ّكبكاه ثبهٔ ثوبًٌل .فیبًزٔ ها کَ ُویي اکٌْى چِوٍُبٓ
كٍّذ كه عْاه هُجویذ ٍیبٍٔ هب هورکت هًّْٔل ُوَ هالؽظَ هٔکٌین.
«ّیؼَٓ كهثبهٓ» كه چْکبد یک ّجکَٓ کبهالً ىیو ىهیٌٔ ُوچْى ٍبىهبى
هقلٔ یِْك ػول هًٔوبیلّ .هزٔ ٍیلكبٙل ّ ٍیلػبلؤ ّ ٍیلثلقبثٔ ّ
ٍیلهورٍ ّ ْٓٚیلكالًٔ ّ ٍیلٍ ّ ...یل ...هٔهًّل ّ ٕقثٌلٓ فْى ایغبك
هٔکٌٌل ،ثبیل كه عْاه هُجو ٍیبٍٔ ُياهٍ کَبًٔ كیگوٓ ها اى فْك ثَعبٓ
ثگناهًل کَ كه كوكآ ّکَذ ُياهٍ كه پِّْ ُویي چِوٍُبٓ كٍّذ ثزْاًٌل
كّثبهٍ كافل عبهؼَٓ ُياهٍ ًّْل)۵۱(».
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸1۸ .....................................................
«هب ثب ٕواؽذ هٔكاًین کَ كه آّزٔ وُؿًٌبقِ ۵1:
ثب هَؼْك ،یکٔ فیبًذ ثَفْى ُياهاى اًَبى ثٔگٌبُٔ ْٕهد هٔگیوك کَ هبرل
آىُب كبّیَن کبثل ،عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ّ رْیغ كهثبهٓ اٍذ؛ ّ كیگو فیبًذ
ثَفْى هُجو ِّیل اٍذ کَ رب آفویي لؾظَ كه هوبثل اًؾٖبه كبّیَزٔ ؽبکویذ
هَؼْكٍ ،یبٍذ فبئٌبًَٓ ًژاكٓ عوِْهٓ اٍالهٔ ایواى ّ فیبًذ هنُجٔ رْیغ
كهثبهٓ هوبّهذ کوك .اهوّى اگو هب كه عْاه كبّیَن هٔهّین ّ هْعْكیذ
هَؼْك ها ثَػٌْاى هزؾل ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ فْیِ هجْل هٔکٌینً ،جبیل كواهُْ
کٌین کَ كه هلم اّل ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ها ثوائذ كاكٍاین .چْى ایي ػٌبٕو کَ اى
اّل هْٙغگیوُٓبٓ هُجو ِّیل ها «لغبعذ» لوت كاكٍاًل ،آىهله كُيّبى
پوفْاُل ّل کَ ثگْیٌل :كیلیل کَ چیيٓ ها کَ هب اى اّل كهک کوكین ،آهبیبى ثؼل
اى ایي ُوَ عٌگ ّ فًْویيٓ پنیوكزٌل!»
«ثب كاكى ایي ىهیٌَ ثوآ رْیغ كهثبهٓ ،روبم ؽوبًیذُبٓ هوبّهذ ػبكالًَٓ
ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ ؿوة کبثل ها ككي کوكٍاین ...پیبهلُبٓ ٍیبٍٔ ائزالف ثبهَؼْك
ػجبهد اى آى اٍذ کَ هب ًَرٌِب ّقٖیذ ٍیبٍٔ هوبّهذ ػبكالًَٓ فْیِ ها كه
ؿوة کبثل آلْكٍ کوكٍاین ،ثلکَ ثب هْٙغگیوُٓبٓ ًبكهٍذّ ،قٖیذ هُجو ِّیل
ّ ؽوبًیذ ٍیبٍٔ هُجواى ّ ٕلاهذ آىها كه ثواثو ّقٖیذ ٍیبٍٔ ّ اعزوبػٔ
هلٔ عبهؼَٓ فْیِ ًیي ًبثْك ٍبفزَاین .پیبهل ٍیبٍٔ ائزالف ثب هَؼْك ثَؿیو اى
رجوئَٓ فیبًذ ربهیقٔ ًظبم رْیغ كهثبهٓ چیيٓ كیگو ًیَذ .پیبهل اعزوبػٔ
ائزالف ثب هَؼْك ػجبهد اى اٍبهد هغلك ٍیبٍٔ ّ هنُجٔ عبهؼَٓ هب اٍذ.
هّّي اٍذ کَ ّیؼَُبٓ كهثبهٓ ثبىُن ثبكاكى چِوٍُبٓ هظلْم ثَفْك ،كه هیبى
هوكم ظبُو ّلٍ ،فْاٌُل گلذ :آهوكم گٌبٍ هب ایي ثْك کَ هب چٌل هّى هجلرو ثب
هَؼْك آّزٔ کوكین! كهیک کالم :اگو پیبهل ٍیبٍٔ ائزالف ثب هَؼْك ،ثّٔقٖیزٔ
ٍیبٍٔ هُجو ِّیل ّ هُجوٓ کًٌْٔ عبهؼَٓ هب اٍذ ،پیبهل اعزوبػٔ ایي ائزالف،
ثّٔقٖیزٔ اعزوبػٔ عبهؼَٓ هب ًیي اٍذ)۵۲(».
ـ آیب گْیٌلٍگبى ایي هطبلت ،اى ٍالهذ ّ رؼبكل الىم هّأً ثوفْهكاهاًل؟
ـ اى ثلْؽ ػبٛلٔ ّ ٍیبٍٔ؛ رؼِلاد افالهٔ ّ هلٔ ثِوٍ كاهًل؟
ـ هیکبًیَن رؼبهل ّههبثذ هضجذ ٍّبلن كه عبهؼَٓ هزکضوها كهک هٔکٌٌل؟
ـ یک ًیوّٓ ٍیبٍٔ ـ كوٌُگئ هَئْلیذپنیو ُویي ههن ؽوف هٔىًل؟
ـ کَٔ کَ فْك هؼزول ثَػلالذ ًیَذ ،چگًَْ هٔرْاًل ٛبلت ػلالذ ثبّل؟
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸1۵......................................................
فبٌیىىچپًَب
«ُیچ كوهٔ هیبى هَؼْك ّ وُؿ ًٌبقِ ۵2:
هؾٌَٔ ّعْك ًلاهك ،چْى اّ ثلْچ اٍذ! اكـبى اٍذ! آهیبًژاك اٍذ! هيلجبُ
اٍذ! ربعیک اٍذ! ّ گوچَ کَ عْاًبى ُياهٍ ثلههَ ّ اٍزوجبلِ هٔکٌٌل ّ رجلیؾ
هٔکٌٌل کَ هؾٌَٔ هُجو .هوكم اّ ها رب عبٓ ثبال هٔثوًل کَ ثَعبٓ هنُت
هًْٔبًٌل کَ هؾٌَٔ ـ هنُت؛ هنُت ـ هؾٌَّٔ .لٔ ثبىُن اى هب ًیَذ ّ هُجو
ُياهٍ ّلٍ ًؤرْاًل)۵۳(».
ایي هظِو کبهلٔ اى ایلٍُبٓ كبّیَزٔ ّ ًبىیَزٔ اٍذُ .یزلو ّ هٍْْلیٌٔ ػیٌب ً
ُویي ها هٔگلزٌل ّ ًوَْ ی ًبثْكی كیگو اهْام ّ هلل ها هٔکْیلًل .كه ربهیـ
هؼبٕو صبثذ اٍذ کَ ّکَذُب ّ ًبکبهُٔب (ثْیژٍ ّکَذ كه عٌگ) ثَپیلایِ
كبّیَن هٔاًغبهل .یؼٌی كبّیَن كهیوب اىكهّى ّکَذ ُبی پیبپی ثیوّى هٔآیل ّ
فْك رؼکیٌ ؽٌ ؽوبهد اٍذُ .ویَْ ایي گًَْ ثْكٍ اٍذ کَ كبّیَن ّهزی كه
ف ٜهولم ّکَذ هٔفْهك ،كًجبل کَبًی كه پْذ عجَِ هٔگوكك رب ّکَذ ُب ّ
ًبکبهی فْكها ثَگوكى اّ ثیبًلاىك.
ثَُویي روریت :كبّیَن كی ًلََ ثوآیٌل ّکَذ کبهل افالهی ًیي اٍذ.
ثوفٔ إْل اٍبٍٔ "كبّیَن" کَ ثیٌیزْ هٍْْلیٌٔ آىُب ها كه كایوحالوؼبهف
ایزبلیب كه ٍبل ۱۶۳۲هیالكٓ ثَصجذ هٍبًیلٍ چٌیي اٍذ:
۱ـ كیگوٍزیيٓ ّ ػلم اػزوبك ثٍَْكهٌل ثْكى ٕلؼ،
۲ـ هقبللذ ثب اًلیَُْبٓ ػلالذ هؾْه،
۳ـ ػلم اػزوبك ثَههبثذ ٍبلن ّ هقبللذ ثب آىاكٓ اهاكٍٓ اّقبٓ،
۴ـ ٍیَزن رکؽيثٔ ّرجؼیذ ىًلگٔ ُوَٓ گوٍُّبٓ ثْوٓ اى ٍبىهبى ّاؽل،
۵ـ رولیٌ پیْْا رب ٍوؽل هوکي،
۶ـ هقبللذ ثب كهْکوأٍ ّ ػول عوؼٔ،
۳ـ اػزوبك ّلیل ثَهِوهبىپوٍزٔ،
۶ـ رجلیؾ هّػ هىهغْیٔ.
ًیًْبىی ّ ّیطبى پوٍزبى ُياهٍگی كهیوب ُویي إْل ها هؾْه کٌِ ّ هٌِ
فْیِ هواه كاكٍ اًل ،ایي كه هٌبثغ ّ اٌٍبكی کَ اى فْك ثَعب گناهكٍ اًل کَ
ثَهٌّّی هٌلهط اٍذ .هضال ػٌبّیٌی چْىًَ :ل ًْ ُياهٍ ـ هـْل (کَ كه
إل یک عویبى پبکَزبًی اٍذ ّلی اهوّىٍ ثو ٛوى كکو ُياهٍ ُبی اكـبًی
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸1۶ .....................................................
ؽکْهذ هٔکٌل .ؽزی چِوٍ ُبی آیذ اللِی ُياهٍگی كه رْه ّ رْثوٍ ًَل ًْ
ُياهٍ ـ هـْل گوكزبهاًل) ّ ُکنا ّؼبه ُياهٍ عبد ثَزو ّاؽل ثوای ًژاك ّاؽل
ّ ؽية ّاؽل (کَ ّؼبه اٍبٍی آى ُب اٍذ) ّ ایلٍ ی رغيیَ ٛلجی ّ رْکیل
ُياهٍزبى ثيهگ ّ هَزول ّ پیِ ًِبك پوچن ّ عـواكیبی هْقٔ ثوای
ُياهٍزبى ّ كػْد ثَایي کَ ُياهٍ فبٓ ّْ ّ اًکبه ٍوًّْذ هْزوک ّ
كیي ّ ػویلٍ ی هْزوک ثب كیگو اهْام ٍبکي كه کْْه ّ هّیکوك ثَفًْْذ
ػولی ّ ًظوی ّ ریْهیيٍ ًوْكى هیبم پٌظ كهیوَ ای ػلیَ كیگو اهْام اكـبًی (ثَّیژ
ٍبكاد هکوم) ّ هياهی ٍزبیی ّ ّقٖیذ پوٍزی (کَ ػیي گٍْبلَ پوٍزی
اٍذ) ّ ٍبىهبى كاكى عٌگ ُبی كیْاًَگی ّ ٙلیذ ثب كوٌُگ ػوْهی ...ایي
ُب ّ كُب ًوًَْ ی ّاٙؼ ّ هّّي کَ كه هٌبثغ ایْبى ثَٕواؽذ هٌلهط اٍذ،
ُوَ ّ ُوَ ؽکبیذ اى گوایْبد ّلیل كبّیَزی كاهك ثَْٛهی کَ كه هٌبثغ ایْبى
یک ًوًَْ ی کْعک اى ٛوػ ّ آههبى ّؽلد هلی ثَچْن ًؤفْهك ،اى هٌظو
كبّیَن ّیطبى پوٍذ ُوَ اهْام کْْه (اى ثلفْبى رب ُواد) ُوَ كّوي اًل.
ثَایي هطلت رٖویؼ ّلٍ اٍذ)۵۴(.
كبّیَن ُیزلوٓ ًزیغَٓ هَزوین ّکَذ ثىحكْبیظٕٓقفبٌیىى:
آلوبى كه عٌگ اّل عِبًٔ ثْك ّ ًیًْبىٓ هْهك ثؾش هب ًیي ؽبٕل رؼکیٌ ؽٌ
ؽوبهدُبٓ اٍذ کَ كهًزیغَٓ ثؾواى ُْیذ ّ رؾول كْبهُب ّ هؾوّهیذُبٓ
هوزل هلٔ ثوّى کوكٍ ّ فبٕزب ً هزؼبهت ّکَذ كه عٌگ هٍْْم ثَ«عٌگ
كیْاًَگٔ» رْلیل گوكیلٍ ّ چْى آكّلق ُیزلو "ًجوك هي" ٍو هٔكُل .گلزین)۵۵(.
ثؼلا ً ّقٖٔ ثَرولیل اى ُویي ػٌْاى «ًجوك ُياهٍُب كه کبثل» ًگبّذ ّ
فْك ها ثبُیزلو اّزجبٍ گوكذ.
ُوَ هٔكاًٌل کَ ریْهٓ كْم «كهرٌگٔآ َعٔ» ٍبفزَ ّ پوكافزَ ّلٍ ّ اٍبٍب ً
ّاهكارٔ اٍذ کَ ثب ػٌؼٌبد ،هؼزولاد ،کبهاکزو ّ هٌبكغ هلٔ ُياهٍُبٓ ّواكزوٌل
كه رٚبك اٍذ ّ ثطالى آى كه عویبى «عٌگ كیْاًگٔ» ثْیژٍ ؽْاكس ۲۳
ٌٍجلَ ثَاصجبد هٍیل .چٌبى ًْع اكثیبد ّ هّیکوك ثَكّه اى افالم هزولًبًَ
هٔثبّل ّ .هظِوٓ اى ّکَذُبٓ افالهٔ ًیي اٍذ کَ اى فالء ایلیْلْژیک،
ثؾواى ُْیذ ّ هّػ آّلزَ فجو هٔكُل ّ كیْاًَّاه ثَُوٍْ ؽولَ هٔثوك ،رٌِب
ثَفْٖهذ ثب ٍبكاد هؾلّك ًؤّْك؛ ثب ُوَ اهْام ثبُنثواكه اكـبًٔ اثواى
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸1۷......................................................
فْٖهذ هٔکٌل ّ كه رلاهک «عٌگ ُوَ ػلیَ ُوَ اٍذ» رب چِوٍٓ کویَ ّ
ًیبد ّْم فْك ها كه ّهاء گوك ّ ؿجبه ًبّٔ اى عٌگ ُوَگبًٔ اٍززبه ًوبیل.
اّ آّکبها ّؼبه هٔكُل کَ «ؿیو شُبیث ػهیّ ثٍكیث:
ُياهٍ ها ثکِ» ّ ٛوػ «هیبم پٌظ كهیوَآ» عِذ ثيكکٌٔ كیگو گوٍُّبٓ
هْهٔ ها پٔ هٔهیيك ّ ریْهیيٍ هٍٔبىك ...هؼٌٔ ایي كٍزْهالؼول چیَذ؟
ثَفبٛو ثَپبهین کَ كهایي هّىُب ّقٖٔ ثًَبم «هاكّاى کبهاعیظ» هُجو
ٕوةُبٓ «ثٌٍْیب ُیوىگْیٌب» ثَفبٛو «یک هیبم پٌظ كهیوَآ» ػلیَ هَلوبًبى
ثٌٍْیب ّ كهیوب ً اى ًْع آىچَ كه كْم (ٌٍلُبٓ ۴۵ـ )۳۴ثلاى رٖویؼ ّلٍ اٍذ،
كه كاكگبٍ «الَُ» رؾذ هؾبکوَ هٔثبّل؛ پٌ ،چگًَْ اٍذ کَ كه اكـبًَزبى یک
گوٍّ ٌّبفزَ ّلٍ ثب ًبم ّ آكهً هْقٔ ثَچٌیي اهلاهبرٔ كٍذ هٔىًل ّ ػلٌب ً
رجلیؾ ًیي هٔکٌل ّ ثلاى اكزقبه هًٔوبیل؛ ّلٔ ُیچکٌ ًیَذ رب اى ػبهلیي آى
پوٍِ ًوبیل؛ چوا چٌیي اٍذ؟
ثَُو روریت ،كه ایي هوؽلَ رؾلیل ًیًْبىٓ اى اّٙبع ایي ثْك کَ عٌگ كه
اكـبًَزبى ثوآ كُب ٍبل كیگو ْٛل فْاُل کْیل ،ظْاُو هٚیَ ّ رؼبكل هْا ًیي
ًظو اّ ها رؤییل هٔکوك ،لنا ًیًْبىٓ ٍقي اى كیلهالیَن ثَهیبى آّهك کَ كه ّاهغ
ًْػٔ رغيیَٓ کْْه هیبى چٌل هْم ػولٍ ثَرٌبٍت هؾل ٍکًْذ ثْك (ًوَْٓ آى
كه ثوفٔ ًْواد ،هي عولَ "کزبة ٍوبّٓ كّم" هٌزْو ّلٍ).
كه چٌبى ّوایّ ٜؼبهْ« :ماقوحبٌ ثىحكٔاظؿثكاٖظمةٔاظؿ» ّهك ىثبى
ػٌبٕو ًیًْبىٓ هواه گوكذ ّ پالى ّ اهلاهبد ریْهیيٍ ّلٍٓ ًَلکْٔ ثَْٛه
ٍیَزوبریک ،اى ثبة یکثبه ثوآ ُویَْ ،ثَُلف پبکٍبىٓ هْهٔ ّ ثب ّلد روبم
عویبى كاّذ رب ایيکَ كه اّافو كَُٓ ۱۳۳۰گوٍّ ٛبلجبى اى هاٍ هٍیل ّ ُوَ
چیي ها رؾذ رؤصیو هواه كاك ،هيعولَ ًیًْبىٓ اى ٕؾٌَ كواه کوك ّ پالى
ًَلکْٔ ّ ثُيكکٌٔ گوٍُّبٓ اهلیذ هْهٔ كه ُياهٍعبد ًیي ثب افزالل هْاعَ ّل.
َّوُث،َّيؿقَیىى،ْٕچئٔالؼی!
هزؤٍلبًًَ ،یًْبىٓ ثَُیچ ٕوا ٔٛهَزوین ًیَذ .اّ یک رقویتکبه ثَروبم
هؼٌٔ اٍذٌٍ ًَ .ذ ها هجْل كاهك ّ ًَ هلهًیَن ها؛ ًَ ثَاهاكٍ ّ ػوبییل هوكم
اؽزوام هبیل اٍذ ًَ ،ثَهجبًٔ ّؽلد هلٔ ّ روبهیذ اه ٔٙکْْه پبثٌلٓ ًْبى
هٔكُل؛ ؽزٔ ربهیـ کْْه ّ ّاهؼیذُبٓ صبثذ الؼیي هْعْك كه آى ها ًیي هجْل
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸2۰ .....................................................
ًلاهك؛ ًَ ثَإبلذ اًَبى ّ اًَبًیذ ثبّه كاهك ّ ًَ اى كوٌُگ كیبلُک ثوفْهكاه
اٍذ؛ كو ٜكوٕذٛلجٔ اٍذ کَ ٍیبٍذ هبکیبّلیَزٔ ها ثب ؽل اکضو ثلكٌُٔ
ػغیي ًوْكٍ ّ ثو آى اٍذ رب ثب ثٔاكثٔ ّ اكزٚبػ هاٍ ثَپیِ گْبیل...
ّللا ها کَ
چَ ُوگبٍ ٌٍذ ها هجْل كاّذ ،العوم ثبیل هوآى فلا ّ ٌٍذ هٍْل ّ
ػوبیل هوكم ثلاىُب هزکٔ اٍذ ،هٔپنیوكذ؛ ّ ُوگبٍ ثَهلهًیَن اػزوبك كاّذ
ًبچبه ثبیل ثَههبثذ آىاك کَ اى ّیژٍگُٔبٓ عبهؼَٓ ثبى ّ هلهى اٍذ ،ري هٔكاك.
كه آى ْٕهد كیگو كوهٔ ًلاّذ کَ چَ ّقٖٔ اى چَ هْم ّ ًژاك ّ ثب چَ
هؼزولاد ّاهك ػوَٕ ّْك ،هِن ایي ثْك کَ هوكم ثَُوکٌ اػزوبك کوكُ ،وبى
ًوبیٌلٍٓ هوكم اٍذ .اگو ثَاًَبًیذ اًَبى ثبّههٌل ثْك ،ثبى ُن ؽزوب ً كهک هٔکوك
کَ اًَبى ثٍَجت ایيکَ اًَبى اٍذ ،كًٔلََ ّویق اٍذ ّ هبثل ؽوهذ...
اى كیگوٍْ هجبًٔ ّؽلد هلٔ ها ًیي هجْل ًلاهك ّ ثَاٍزْاًَُبٓ آى پبثٌل
ًیَذ ،ثب اًْبك اكثیبد هَزِغي هٔفْاُل عٌگ اهْام ثپبکٌل ّ فْك ثو اهْاط آى
ٍْاه ّْك.
كه ؽبلٔکَ ّوب چَ ٌٍزٔ ثبّیل ،چَ هلهًیزَ؛ پبثٌلٓ ثَّؽلد هلٔ ثو اٍبً
كبکزْهُبٓ آة ّ فبک ّ اؽزوام ثَػوبییل هوكم عيء الیٌلک ىًلگٔ اعزوبػٔ
اٍذ .ثبیل آهْفذ کَ اؽزوام ثَػوبییل هوكم ،اؽزوام ثَفْك هوكم اٍذ ّ ػوبییل ُو
هلذ عيء اى اهىُُبٓ هلٔ هؾَْة هّْٔك .كهٍذ اٍذ کَ ّؼْه ػْام هبثل
اػزوبك ًیَذ؛ ا ّهب ُیچکٌ ؽن رُْیي ثَآى ها ًیي ًلاهك .اؽزوام ثٌٍَي ّ ػٌؼٌبد
هلٔ ّ اػزوبكاد هوكم اى ّوّ ٛالىم ىًلگٔ اعزوبػٔ اٍذ.
ایي چیيٓ اٍذ کَ ُوَگبى كه ُو هْهؼیزٔ هليم ثَهػبیذ آى َُزٌل.
ایي ٍْا اى آى اٍذ کَ ثگْیین «ُواػزوبكٓ ليّهب ً هویي ٕؾذ ًیَذ» ّ
گلزین ُن اػزوبكاد ،ثبّهُب ّ اًلیَُْب هبثل ًول اٍذُ ،ن اكواكّ ،قٖیذُب ّ
هوبهبد هَئْل ثب اٍزٌبك ثَکبهکوكُب ّ هْٙغگیوُٓبٓ فْك ثبیل ًول ًّْل ّ
پبٍـگْ ثبٌّل؛ كه ؿیو ایي ْٕهد ثَكَبك هٔگوایٌل ّ .كَبك (اى ُوًْع آى)
هطلوب ً ًبثْك کٌٌلٍ اٍذ .ایي ُیچ اٍزضٌبٓ ًلاهك؛
لکي ًول اى فْك إْل ّ ْٙاثطٔ كاهك کَ ثبیل آى ها آهْفذ ّ هػبیذ کوك.
اى آى عولَ ؽلع ؽوهذ ،کواهذ ّ ؽن ككبع هزِن اٍذ .كیگو ایيکَ هزِن ثبیل
ّقٖیذ هؼیي ؽویؤ یب ؽوْهٔ ثبّل ًَ یک هْمٛ ،بیلًَ ،ژاك ،هلذ یب هظبُو آى.
چگًَْ هٔرْاى ُویيْٛهٓ رِوذ ىك؟
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸21......................................................
كیگو هْْٙع هِن کَ ًبىیَن ًْیي ثب آى ثیگبًَ اٍذ افالم هزولًبًَ ّ
«ّیٍُْبٓ ًول هٔثبّل ».گلزین :كه ُوعبهؼَٓ رْهغ هٌطؤ اى اپْىیَیْى آى
اٍذ رب كوٌُگ ّ ٌُغبهُبٓ ثورو ًَجذ ثَهْو ؽبکن اهایَ كٌُل؛ كه ؿیو ایي
ْٕهد ًؤرْاًٌل هلػٔ آلزوًبریْ ّبیَزَ ثبٌّل .كه كوٌُگ هطجْػبرٔ ّ
كهْکوأٍُبٓ هلًٔ ،ول هّٓ کبهکوكُب ،هْٙؼگیوُٓب ،اكکبهً ،ؾٍْٓ
هلیویذ ّ چگًَْگٔ اِػوبل هلهد ّ افزیبهاد اٍذ؛ ًول ّقٖیذ ًیي هوىُبٓ
ثبهیکٔ كاهك چٌبىکَ ّقٔ ؽویؤ ّ ؽوْهٔ اى ُوًْع رؼوٗ هْٖى اٍذ.
ُوچٌیي ًژاك ،هْهیذ ،هًگ ،ىثبى ،هنُت ،هلیذ ،عٌَیذ ّ كیگو رؼلوبد هؾلٔ ّ
كبهیلٔ کبهالً كه اهبى اٍذ؛ ّلٔ ًیًْبىٓ اى ُوَٓ ایي فطْ ٛهوٌْػَ ػجْه
ًوْكٍ ّ هَزویوب ً ثَؽوین فْٖٕٔ ّ ثَهٖل عبى گوٍُّبٓ آكهٔ ّاهك هّْٔك،
ػلٌب ً رجلیؾ فًْْذ هٔکٌل ّ كوهبى هزل ػبم هٔكُل؛
ایٍجكٔقیىىَیىث؟
ؽبل آىکَ كه كوٌُگ ٍبلن ّ عبهؼَٓ هلًٔ ؿوٗ اى ًول كهک هزوبثل ،اٛالع
هٍبًٔ ٕؾیؼً ،ظبهد ثو کبه هوعؼیذ هلهد ،ثو هالکوكى فجطِب ،فطبُب،
ٍْء هلیویذُب ّ ٍْء اٍزلبكٍُب اى هلهد؛ ثَهٌظْه إالػ اهْه اٍذ؛ ًَ
ثوفْهكُبٓ ّقٖٔ ّ ثٔؽیضیذ کوكى اّقبّٓ ،کَذ كاكىً ،بثْك ٍبفزي ّ
ٕلّه اؽکبم ّ كواهیي هزل عوؼٔ.
ای ي ػٌبٕو كه آى هْهغ فْك ها پْذ ًبم آهبٓ هياهٓ پٌِبى ًوْكٍ ّ گْیب اى
هْٙغ ایْبى ٍقي هٔىكًل ّ رالُ كاّزٌل رب آهبٓ هياهٓ ها ٙل كیيٙ ،ل
هنُت ّ ٙل هولٍبد ّ ٍبكاد هؼوكٔ ًوبیٌل؛ ؽبل آىکَ آهبٓ هياهٓ كّوي
هنُت ّ ٍبكاد ًجْك؛ اّ هَلوبى ٌٍزٔ ثْك:
«آهبٓ هؾٌَٔ كه ٕؾجذ افیوٓ کَ کوكٍ وُؿًٌبقِ۵2:
اٍذ ...هب ها لوت هؾبهة ّ هزغبّى كاكٍ ّ كه ثیبًیَٓ فْك گلزَ کَ ایيُب هقبلق
ٍیلُب َُزٌل! ّوب ایي ؽوفُبٓ اّ ها ٌّیلیل ّ فْة گُْ كاكیل؛ هب ایيؽوف ّ
ایي هجیل رجلیـبد ها ثًَلغ عبهؼَٓ اكـبًَزبى ،ثًَلغ عبهؼَٓ رْیغ ًؤكاًین کَ
کَٔ ثًَبم ُياهٍٍ ،یل ،هيلجبُ ،ثلْچ ّ ربعیک ،چیيٓ ها هطوػ کٌل ّ
ًلبماًلاىٓ ًوبیل ّ ُوکٌ ُن کَ ایي هَؤلَ ها كاهي ثيًل هي یویي كاهم ّ اػالى
هٔکٌن کَ هيكّه ثیگبًَ اٍذ .ایي هْٙغ هب اٍذ ».ـ «اى ًگبٍ رْکیالرٔ ُن
ّوب هٔكاًیل کَ ایي ؽوف آهبٓ هؾٌَٔ ـ کَ گْیب هي هقبلق ٍیلُب َُزن ـ رب چَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸22 .....................................................
ؽل هاٍذ اٍذ .كؼالً هَئْل ػوْهٔ ًظبهٔ هي ٍیل اٍذ ،هییٌ اهکبًِ ُن
ٍیل اٍذ ،كه ككزوٍ ،کوروم ًیي ٍیل اٍذ)۵۶(».
«هي كه اّل فلهذ ّوب ػوٗ کوكم کَ وُؿًٌبقِ۵3:
هقبلق ایي ًْع رجلیـبد َُزن ،ایي رجلیـبد ،ىُوآگیي اٍذ کَ هَؤلَٓ ُياهٍ ّ
ٍیل ّ هيلجبُ هطوػ ّْك ...اگو هّٓ هَؤلَٓ رجؼی٘ ثؾش ّْك ،اى عولَ
ً ۱۶۰لو اػٚبٓ ّْهآ هوکيٓ ؽية ّؽلد ،چِل ّ چٌل ًلو آى اى ثواكهاى
هؾزوم ٍبكاداًل ،اگو هَؤلَٓ لیبهذ ًجبّل ،اگو هَؤلَٓ ػولکوك ًجبّل ،ثب هویبً
ًلًْ ،ایي هؼیبه عْه ًؤآیل .هب كهایي هْهك ُیچ ثؾضٔ ًلاهین».
«ؽبالً ایيهله هٔگْین کَ آهبٓ هؾٌَٔ كه كافل ؽوکذ آىکبه ها هٔکٌل ،آهبٓ
كبٙل ُن ثَػٌْاى هییٌ ّْهآ ػبلٔ ًظبهد ؽية ّؽلد ثب آهبٓ هَؼْك
رْاكنًبهَ اهٚبء هٔکٌل ّ هٔگْیل کَ هي كالًٔ ها رْکیالرِ ها ّ ًظبهُٔبیِ
ها اى ثیي هٔثوم ّلٔ كه هوبثل ایي کبه ّوب ؽوْم ٍبكاد ّ هيلجبُُب ها كه ًظو
ثگیویل)۵۳(».
ثلیيهواه ،آهبٓ هياهٓ ثَاٍزؼلاكّ ،بیَزَگٔ ّ ٕلاهذ ٍبكاد ثبّه كاّذ ّ
آًبى ها ؽبكع اٍواه فْیِ هٔكاًَذ .روبم هکبرجبد ّ پیبمُبٓ آهبٓ هياهٓ ها
(ثال اٍزضٌبء) اثزلاء كّ ًلو ٍیل ثًَبمُبٓ آهبیبى ٍیلػجبً لْکوٓ ّ ٍیلدمحم اهیي
ٍغبكٓ (هْزوکبً) روویو هٔکوكًل پٌ اى هِبعود لْکوٓ ثَآلوبى (اکٌْى كه
آىعب اٍزبك كلَلَ اٍذ) ایي ػول هٌؾٖوا ً ّ رب آفو ثَػِلٍٓ ٍغبكٓ ثْك .اى
آىعب کَ آهبٓ هياهٓ كه ٍي ثيهگَبلٔ (پٌ اى كّهاى ٍوثبىٓ) هاٍ هلهٍَ ها
پیِ گوكزَ ثْك ،هزْى پبهٍٔ ها هٔرْاًَذ ثقْاًل؛ لکي ًؤرْاًَذ چیيٓ
ثٌْیَلٍ .غبكٓ اكيّى ثو رؾٖیالد ؽْىّٓ ،كبهؽ الزؾٖیل اى كاًْگبٍ رِواى)
ًیي ثْك .اّ یک كیپلوبد ثوعَزَ ّ هناکوٍچٔ هِبه ُن ثْك ّ ُیؤدُبٓ ؽية
هوثْ َٛها كه هناکواد هُجوٓ هٔکوك.
شبيؼّیثبلٔؾًٌُبٌآٌ
چَ کَبًٔ كّوٌبى عبهؼَٓ ثبى َُزٌل؟ ـ
«کبهل پْپو» كه ًول كلَلئ فْیِ رؾذ ػٌْاى كْم ،كبّیَذُب، =
ًبىیَذُب ،هاٍیَذُبُ ّ ...وَٓ کَبًٔ ها کَ اػزوبك ثَههبثذ آىاك ًلاهًل،
كّوٌبى عبهؼَٓ ثبى هؼوكٔ هٔکٌلّ .اهغ آى اٍذ کَ اكـبًَزبى کْْه اهْام
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸23......................................................
اٍذ «هْم» هظِوٓ اى عبهؼَٓ ثَزَ ّ اًلاهْاه اٍذ کَ كه آى گؤُّ اى
آكهیبى اكيّى ثو فْى هْزوک ،هیبم ّ هؼْك هْزوک كاهًل ،یؼٌٍٔ :وًّْذ
هْزوک ،ىثبى هْزوک ،اؽَبً هْزوک ،ػالین هْزوک ،هّیکوك هْزوک،
گنّزَٓ هْزوک ،آیٌلٍٓ هْزوک ،كّوي هْزوک ،كٍّذ هْزوک ،هٌبكغ
هْزوک ،ؿنُبٓ هْزوکّ ،بكُٓبٓ هْزوک ،هیبم هْزوک ،هؼْك هْزوک...
اكثیبد كْم ثو آى اٍذ رب یک چٌیي ثٌیبًٔ كه اكـبًَزبى رؾکین ّْك ّ اثلٓ
گوكك«:عٌگ ُوَ ػلیَ ُوَ! هلاّهب ً اكاهَ یبثل رب اّ اى اٍزْوبم ثْٓ فْى (کَ
كبّٔ ّ ًبىٓ ثَْٛه مارٔ ثلاى هؼزبكاًل) لند ثجوك ّ ًْؤ گوكك ...ؽبل آىکَ
ٙوّه آى اٍذ رب اهْام ّ هجبیل اكـبًٔ ثَكهک كهٍذ اى یکلیگو ًبیل آیٌل .هّٓ
إْل ّ هجبًٔ هْزوک ثَرلبُن هٌٍل ّ هاٍ ىًلگٔ ثٌِغبه ها ثیبثٌل ،كه كٚبٓ
ٍوّبه اى ؽَي رلبُن ّ ههبثذ آىاك ثَىًلگٔ اكاهَ كٌُل.
ُیچ هْهٔ ًَ ؽن كاهك ّ ًَ هٔرْاًل ّعْك كیگوٓ ها هٌکو ّْك ،ایي ًَ یک
ًٖیؾذ ،کَ یک ُْلاه اٍذُ .یچکٌ اعبىٍ ًلاهك ًوَْٓ اًِلام یک گوٍّ
اًَبًٔ ّبهل هْهیذً ،ژاك یب پیوّاى هنُت فبٓ ها كه ٍو پوّهاًل .اى هغوْع
ُویي ُْیذُبٓ هزؼلك هْهٔ ّ ًژاكٓ اٍذ کَ «هلذ» رْکیل هّْٔك ّ رولىُب
ثَّعْك هٔآیل .یک هلذ كه كوایٌل پیلایِ ّ پْیِ فْیِ ثَُوَ چیي ًیبى كاهك
اى عولَ رؼبهالد هضجذ هیبى اهْام ّ هناُت ،كوٌُگُب ،هولٍبد ،اػزوبكاد...
ُکنا ػول كهک هٔکٌل کَ ثٌیبكگناهٓ ثِْذ فْٖٕٔ كه هؼو عٌِن ثوآ ُیچ
هْم اهکبى ًلاهك .پٌ ،ایي ٍوىهیي یب ٍواٍو ثِْذ هّْٔك ،ثوآ ُوَگبى؛ یب
ٍواٍو عٌِن اٍذ ،ثبى ثوآ ُوَگبى؛ لنا كه عِبى کًٌْٔ ُْیذُب ٍوىهیٌٔ
اٍذ ّ ایي ؽبٕل رغوثیبد ثْو ،پٌ اى آى ُوَ رقبٕوبد فًْٔ ّ ًژاكٓ
هٔثبّل .اکٌْى كیگواى اى آى هوؽلَ ثیوّى هٔآیٌل ،هب ربىٍ ّاهك هّْٔین! ایي
کوبل رؤٍق اٍذ ...كه هطلت هلٖلٔ کَ «ٍلوبى ػلٔ هًغجو» كه ًول ثوفٔ
ًظواد ایي کزبة ،اى عولَ كه هْهك ػٌبّیي «اكـبى»« ،آهیبًب» ّ پیًِِبك رـییو
ىثبى رؼلیؤ ّ ؿیوٍ ...اى ثوّکَل ثوآ ایيعبًت كوٍزبكٍ اٍذ ،چٌیي آهلٍ:
«ّؽلد اهْام كه چْکبد کل کْْه ،اگو کَٔ وُؿًٌبقِ۵۹:
فْاُبى آى ثبّل ،رٌِب كه ْٕهرٔ اهکبىپنیو اٍذ کَ هْعْكیذ اهْام ،هْقٖبد
كوٌُگٔ ،ىثبى ،هنُت ّ روبم آىچَ ّعٍْ روبیي یک هْم اى كیگواى ها رْکیل
هٔكُل ثَهٍویذ ٌّبفزَ ّْك ّ اؽزوام گوككّ .ؽلد اهْام كه ٍطؼ کْْه ثب
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸2۹ .....................................................
رؾویل ًبم ّ ًْبى ّ هْقٖبد یک هْم ثبالٓ ُوَٓ اهْام اهکبىپنیو ًیَذ .اگو
ّللا فبى اهیو ِّیل ها ثوآّهكٍ ٍبىین ّ روبم هوكم ّیؼَ ها هب فْاٍزَٓ ؽجیت ّ
هغجْه کٌین کَ ٌٍٔ ًّْل ،اگو هب آهىّٓ اكـبى هلزُٔب ها ػولٔ ًوبیین ّ ثَعبٓ
ىثبى كبهٍٔ ًَ اًگلیَٔ ،ثلکَ پْزْ ها افزیبه کٌین ،ثبى ُن ُوَٓ اهْام یک هًگ
ًؤًّْل ّ ّؽلد ثَّعْك ًؤآیل ،ىیوا ایي ثیٌٔ پِي ُياهٍُب ها چکبه کٌین،
ُوچَ آى ها کِ کٌٔ كهاى ًؤّْك ،پٌ هغجْه ثوآ یک ههن ٍبفزي هوكم
کْْه ثیٌٔ اكـبى ها ثویل ّ ثبى ایي ثیٌٔ ثویلٍ ها ثَکغب ثجوین»...
فضبٖظیبجٗ
ثَْٛه کلٍٔ ،واٍو هٌطوَٓ هب ها ُن ىهبى ٍَ فطو ثيهگ ّ كواگیو رِلیل
هٔکٌل :یک :فًْْذُبٓ ؽبٕل اى کیٌَ ُب ّ ًلودُبٓ کَ كاهآ هٌْؤ ًژاكٓ،
هْهٔ ،هلٔ ،كوهْٓ ّ ٛجوبرٔ َُزٌل ّ گوٍُّبٓ رجِکبه لْهپي ّ ّّْیٌیَن ثَآى
كاهي هٔىًٌل؛ كّ ،رقویت هؾی ٜىیَذ ّ اروبم هٌبثغ؛ ٍَ ،اًلغبه عوؼیذ؛
هژین ُبی ثل ّ ًبکبه آهل ها ُن ثو ایي هؼبكالد ثیبكياییل ...
اهب كه اكـبًَزبى :ثو اٍبً پیِثیٌُٔب ،عوؼیذ اكـبًَزبى رب ٍبل ۲۰۳۰
ثَهوى ۶۰رب ۳۰هیلیْى ًلو فْاُل هٍیل ّ كه آى هوطغ ،عْاىرویي کْْه عِبى
فْاُل ّل (كؼالً اهكى ُبّؤ عْاًزویي اٍذ) کْْه اكـبًَزبى کَ اکٌْى ثب رْلیل
ًبفبلٔ هلٔ ٍبالًَ کنرو اى ۶هیلیبهك كالو آهویکب ّ ثْكعَٓ هلٔ ٍبالًَ کنرو اى
ٍَ هیلیبهك كالو (کَ آى ُن اى ٛوین گلایگوٓ ثیيالوللٔ ثَكٍذ هٔآیل) هبكه
ًیَذ عوؼیذ كؼلٔ (رقویٌٔ) ۳۵هیلیْى ًلو ها رؤهیي ًوبیل ّ ًوؿ ثیکبهٓ كه آى
ثبالٓ % ۵۰هٔثبّل (رب ُ % ۶۰ن گلزَ ّلٍ) چگًَْ فْاُل رْاًَذ ٔٛیکٔ
كّ كَُٓ آیٌلٍ كّ ثواثو ایي عوؼیذ ها اػبَّ ًوبیل؟
كه ؽبل ؽبٙو كهآهل ٍوآًَ ُو ِّوًّل اكـبًٔ هجلؾ كّٕل كالو كه ٍبل ثو
آّهك ّلٍ اٍذ؛ ایي ًَجذ كه پبکَزبى هجلؾ ۱۲۰۰كالو ،كه ٌُل ۱۰۰۰كالو ،كه
ایواى ۲۴۰۰كالو ،كه اهبهاد ،۵۵۰۰كه هطو ...۶۵۰۰كه ػوثَزبى ُ ۲۳ياه
ّ كه آهویکب ثبلؾ ثو ۴۰۰۰۰كالو هٔثبّل.
اگو اكـبًَزبى ثقْاُل کْْهٓ ثب صجبد ّ آثوّهٌل ّْك ثبیل ٍبالًَ ثیِ اى
چِبه هیلیْى ّـل كه کْْه ایغبك گوككُ ،وگبٍ ثوآ ُو ًلو ّـل (ؽل اهل)
هجلؾ یکٖل ُياه كالو الىم ثبّلٍ ،بالًَ هجلؾ چِل هیلیبهك كالو رٌِب ثبیل كه اهو
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸2۵......................................................
ایغبك اّزـبل ٍوهبیَگناهٓ گوكك .ایي کْْه یک چٌیي ٍوهبیَ ها اى کغب
هٔآّهك؟ كه ؽبلٔکَ ؽل اهل ىیو ٍبفذُب ها ًیي كبهل اٍذ ّ .كهایي هْاهك ُیچ
پالى ،اهاكٍ ّ رقٖٔ ّعْك ًلاهك .هَکيٕ ،ؾذ ّ آهْىُ کَ ُیچ؛ ًزیغَ چَ
هّْٔك؟
= ثلرو اى آىچَ َُذ .اكاهَٓ ثؾواى ،گَزوُ كوو ّ كَبكً ،ب اهٌٔ ّ
ٕؼْك عوایین كه هاٍزبٓ رٌبىع ثوبء؛ ٛجن هبًْى هاى ثوبءّ ،لیلرویي ّعَ رٌبىع
ثوبء آىعب عویبى هٔیبثل کَ اكواك یک ًْع ىیبك ًّْل ّ ؿنا ّ عب ّ هکبى ثوآ
ىًلگٔ هؾلّك ثبّلّ .هزٔ پٌغبٍ اًَبى گوٌٍَ ثبالٓ یک لووَ ًبى ؽولَ کٌٌل ،ثجیي
کَ چَ هّْٔكًْ .اؽٔ ُياهٍعبد ّ عبهؼَٓ ُياهٍ ُن اکٌْى هظِو کبهلٔ اى ایي
ّوای ٜاٍذ؛ كه آىعب ؽلاهل اهکبًبد ّ ّوای ٜىیَزٔ كواُن ًیَذ ،ؽبل آىکَ
عوؼیذ اى ٍو ؽل اًلغبه گنّزَ ّ ثًَوطَٓ ثؾواى هٍیلٍ اٍذ .اّٙبع هّى
ثَهّى ثلرو هّْٔك ،كه ؽبلٔ کَ ّوای ٜکبهگوٓ كه ایواى ّ پبکَزبى ًیي هلم
ثَهلم ّفینرو هٔگوكك ،ؽزٔ كه ِّوُبٓ ثيهگ اكـبًَزبى پْزْىُب ّ ربعیکُب
اى کبهگواى پبکَزبًٔ ،ثٌگبلٔ ّ ٌُلٓ اٍزلبكٍ هٔکٌٌل ،ؽبل آىکَ لْکو ثٔکبهاى
ُياهٍگٔ كه كهّى ّ ثیوّى هيهُبٓ کْْه ٍوگوكاًٌل.
ثبىربة ایي اّٙبع كه كهّى عبهؼَٓ ُياهٍ ثبىُن ُوبى رْلیل ًياع كوٜ
ثوآ ىًلٍ هبًلى فْاُل ثْك .ایي ًياعُب ثَیبه ٍِوٌبک فْاُل ثْك ،ثَُو ثِبًَ ّ
ُو ػٌْأً کَ ثبّل ،هِن ًیَذ.
پٌ ،كٚبٓ ؽیبرٔ هِنرویي ػبهل ًياع كه ُوَ عب ثْكٍ ،اٍذ ّ فْاُل ثْك.
هگو هكوبٓ ًیًْبىٓ ًؤكاًٌل کَ ّؼبه إلٔ "آكّلق ُیزلو" هيؽیش ثٌیبًگناه
"ًبىیَن"" ،كٚبٓ ؽیبرٔ آلوبى" ثْك کَ هجیي رؼلن فبٛو ّ رْعَ ػوین اّ ًَجذ
ثَهْْٙع "آة ّ فبک" اٍذ؛ ا ّهب كه مٌُیذ «ًیًْبىٓ»ُبٓ هْهك ًظو،
ّكبكاهٓ ّ رؼِلاد ثَ"آة ّ فبک" عبٓ فْك ها ثَرؼِلاد "فًْٔ" هٔكُل .کَ
ثَكالیل ىیبك ،هْهك فلَّ اٍذ .هزؤٍلبًَ هب ُیچ ّكبكاهٓ ثَآة ّ فبک ّ ٛوؽٔ
ثوآ ایغبك ّؽلد هلٔ ها كه رؼبلین ّ هٌبثغ ًبىیَن ُياهٍگٔ ًؤثیٌین .عبٓ ایي
پوٍِ ثبهٔ اٍذ کَ ّهزٔ رْ آة ّ فبک ًلاّزَ ثبّٔ ،ایي "فْى" ها كه کغب
اٍکبى هٔکٌٔ؟
ُوگبٍ ثَ"آة ّ فبک" ثٔاػزٌبیٔ گوكك ،چگًَْ هٔرْاى اػزوبك كیگو ًیوُّب
ها علت ًوْك؟
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸2۸ .....................................................
هؼٌٔ ثٔ اػزٌبیٔ ثَ"آة ّ فبک" چیَذ؟ ـ
اى آى ٍْ ،اظِبه ّكبكاهٓ ثَ" آة ّ فبک " العوم هَزليم اػزواف ثَّعْك
ّوکبء ّ ههجبٓ ًیوّهٌل اٍذ کَ فْك ثَفْك هْعت ثطالى ّؼبهُبٓ
«ًیًْبىیَزٔ» هٔگوكك .پٌ ،یک ًیوّٓ ٍیبٍٔ هَئْل كه ثوآیٌل رؾلیل رؼبكل
هْاء ،ثبیل كهک کٌل کَ كه چَ هْهؼیزٔ هواه كاهك.
گنّزَ اى ُوچیي ،اهوٓ ّاٙؼ ایيکَ كه ربهیـُ ،یچ رولًٔ ثًَبم " فْى " یب
هْم ّ هجیلَ ثَصجذ ًوٍیلٍ اٍذ؛ اّالً «فْى فبلٔ» إالً ّعْك ًلاهك؛ ىیوا ثْو
ثلؾبظ ػلؤ ّ كلَلٔ یک ّاؽل الیزغيٓ اٍذ ّ افالم ًیي آهلٍ اٍذ رب ُویي
ّاهؼیذ ها رضجیذ ًوبیل؛ صبًیب ً رؼبهالد هیبى اهْام گًْبگْى پیٍْزَ كه ُوَ عب
عویبى كاّزَ ّ كٍذآّهكُبٓ ربهیقٔ ثْو کَ هؾْٖل كکو اّ اٍذ ،كه پیًْل
هَزوین ثب آة ّ فبک ثَظِْه هٍیلٍ ّ هزؼلن ثَُوَٓ ثْویذ اٍذ .رالُ ثوآ
"هجیلٍَبىٓ" ُوبًب عٌگ ثب هلًیذ ّ هعؼذ ثَػٖو "کْچٔگوٓ" ّ
ٕؾواًْیٌٔ اٍذ!
ـ ثٌبءا ً :اى هكوب كػْد هّْٔك ،ثَعبٓ کَ گٍْبلَپوٍزٔ پیَْ کٌٌل ّ
اٍزؼلاكُب ها كه عِذ رقویت هجبًٔ اهىُُبٓ هلٔ ّ افالهٔ عبهؼَ ثَکبه ثوًل
ّ رلٖیل ّ رؼوین گَل هیبى اهْام اكـبًٔ ها ّعَِٓ ُوذ فْیِ هواه كٌُل؛ كه
پیًْل اهگبًیک ّ هَئْالًَ ثب اُلاف اٍزوارژیک «کبًْى ُوجَزَگٔ هٌّّلکواى
اكـبًَزبى» ّ ثوپبیَٓ «ایوبى ثَیک کْْه ،یک هلذ» كه هاٍزبٓ إْل ّ
اهىُُبٓ ُیْهٌیَن هْبهکذ ًوبیٌل؛ عي ایي ،کژهاَُ اٍذ.
ای ٕجب اى هي ثگْ كوُبك ثی ثٌیبك ها
رقن ًٌگی كه هیبى ػْوجبىاى کبّزی
ٍَبَّْبیثؽًویمؾِْى:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ دمحم ؽلین رٌْیو« :ربهیـ ّ هّىًبهَ ًگبهی اكـبًَزبى» چبپ پیْبّهـ ًبّو اًیَزیزْد
رؾویوبد ّ ثبىٍبىی اكـبًَزبى كه ُبلٌل ،عٌْهی ۲۰۰۰ـ ٓ ۴۴۶
۲ـ ُوبى ـ ٓ۴۵۵
۳ـ ُوبى.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸2۵......................................................
۴ـ ُوبى.
۵ـ ُوبى.
۶ـ ُوبى.
۳ـ ُوبى.
۶ـ ُوبى.
۶ـ ُوبى.
ُوبى. ـ ۱۰
ُوبى. ـ ۱۱
ُوبى. ـ ۱۲
ُوبى. ـ ۱۳
ُوبى ـ ٓ ۳۲۱ ـ ۱۴
ُوبى. ـ ۱۵
ُوبى. ـ ۱۶
ُوبى۲۳۴ ٓ ، ـ ۱۳
ُوبى. ـ ۱۶
ُوبى. ـ ۱۶
۲۰ـ ُوبى.
۲۱ـ دمحم ًجٔ ػظیؤ« :اهكّ ّ ٍیبٍذ كه ٍَ كَُٓ افیو اكـبًَزبى» ٓ ۶۶
۲۲ـ هطؼٌبهَٓ کبكهُب ّ كؼبلیي "ٍبىهبى آىاكیجقِ هوكم اكـبًَزبى " ۶علٓ ،۱۳۶۴
پیْبّه
۲۳ـ دمحم ًجٔ ػظیؤ« :اهكّ ّ ٍیبٍذ كه ٍَ كَُٓ افیو» ٓ ۶۶
۲۴ـ ّة ٍبیذ «آىهْى هلٔ»
۲۵ـ ؽلین رٌْیو ـ ٓ ـ۳۲۳
۲۶ـ كاکزوؽن ٌّبً ـ كٍبیٌ ّ عٌبیبد هًّ كه اكـبًَزبى ـ ٓ ۳۱۲
۲۳ـ گوٍّ پژُّْٔ ٍیٌب« :اكـبًَزبى كه ٍَ كَُٓ افیو» ( ۱۳۶۰ـ )۱۳۴۳چبپ اّل ٓ
۱۶۶
۲۶ـ ُوبى ـ ٓ ۱۳۲
۲۶ـ ُوبى ـٔ ۱۳۲
۳۰ـ ُوبى.
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸2۶ .....................................................
۳۱ـ ُوبى.
۳۲ـ اهوّى هب ۴ ،ـ ٕلؾَٓ ًْ /۱۳ ،اهگبى ًْوارٔ ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى /
کْیزَ.
۳۳ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَّ /وبهٍ ۶
۳۴ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ« ۱۰ ّ ۶ :کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل» کْیزَ.
۳۵ـ اهوّى هب « ۱۰ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل» کْیزَ.
۳۶ـ اهوّى هب /اهگبى ًْوارٔ ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبى ۴ ،ـ ۱۳۳۵
۳۳ـ پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد « ۱۰ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل» کْیزَ)» .
۳۶ـ «کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل» کْیزَ /پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد .۴ /
۳۶ـ پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد ۶ ،ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ.۳ ،
۴۰ـ اهوّى هب ،۶ ّ ۱ ،پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد ،ػٖوٓ ثوآ ػلالذ۳ ،
۴۱ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل /کْیزَ ّ /وبهٍ ۳
۴۲ـ کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل» کْیزَ /پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد۱۰،
۴۳ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کْیزَ۵ /
۴۴ـ هوى فوُْ ،كوافْاىّ :وبهٍ ۱
۴۵ـ پٌ اى ٕل ٍبل ٍکْد۴۶ ٓ ،
ـ اهوّى هب ،اهگبى ًْوارٔ ؽية ّؽلد اٍالهٔ اكـبًَزبىّ ،وبهٍ۶ ۴۶
ـ پٌ اى ٕلٍبل ٍکْد۵۴ ٓ ، ۴۳
ـ ُوبى۵ ٓ ، ۴۶
ـ ػٖوٓ ثوآ ػلالذّ ،وبهٍُبٓ۲ :ـ ۳ ۴۶
ـ هبٌُبهَ :ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل ۳ ،ـ ۱۳۳۵ ۵۰
ـ اهوّى هب ۱،ػٖوٓ ثوآ ػلالذ۳ ، ۵۱
ـ ػٖوی ثوای ػلالذ۵ ، ۵۲
هبٌُبهَ :ػٖوٓ ثوآ ػلالذ /کبًْى كوٌُگٔ هُجو ِّیل ۳ ،ـ ۱۳۳۵ ۵۳
ـ رْعَ کٌیل ثَاؽیبی ُْیذ. ۵۴
ـ کزبثٔ ثَُویي ػٌْاى ثَهلن آكلق ُیزلو کَ ثَكبهٍٔ ُن روعوَ ّلٍ اٍذ. ۵۵
۵۶ـ اؽیبی ُْیذ ـ ٓ ۱۶۲
۵۳ـ ُوبى.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸2۷......................................................
1۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قٌٍْٔبٖشُجًقٌُٔفکكٖ وبیّ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸3۰ .....................................................
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى۸31.........................................................
قٌٍْٔبٖشُجًقٌُٔفکكٖ
وبیّ
ؽبل آىکَ رولى کِي ایي ٍوىهیي ثوپبیَٓ ىثبى كهٓ ثٌب ّلٍ اٍذ ّ ربهیـ
اكثیبد پبهٍٔ ثب "ؽٌظلَٓ ثبكؿیَٔ" هيؽیش ًقَزیي ّبػو پبهٍٔگْٓ هوك؛ ّ
"هاثؼَٓ ثلقٔ" ًقَزیي ّبػوٍٓ پبهٍٔگْیٔ ىى ،آؿبى هّْٔك .ثَُویي هواه،
ًَلُبٓ کِي ّ هیبًٔ هطجْػبد كه اكـبًَزبى ٍواٍو پبهٍٔىثبى ثْكٍاًل .اكيّى
ثو هیواس هکزْة کِي اى هّكکٔ رب هْلْٓ ّ عبهًٔ ...قَزیي عویلٍ کَ كه ػِل
اهیو ّیو ػلٔ فبى ،ثٍَّیلَٓ ٍیلعوبل اللّیي اكـبى رؾذ ػٌْاى "کبثل " ربٍیٌ
ّل ،روبهب ً ثَىثبى پبهٍٔ ثْك .كّهیي عویلٍ کَ «ّوٌ الٌِّبه» ًبم كاّذ ثبىُن
ثَىثبى پبهٍٔ ثْكٍْ .هیي ًْویَ «ٍواط االفجبه» ّ چِبههیي «ٍواط االٛلبل»
ثْك کَ روبهب ً ثَىثبى كهٓ ثْكًل .ثب ایيکَ ٍیلعوبل اللّیي ّ هؾوْك ٛوىٓ
ُوكّ ًلو كه إل پْزْىرجبه ثْكًل؛ لکي ٍیلعوبل ثَىثبىُبٓ كهٓ ّ ػوثٔ
هًّْٔذ ّ ،هؾوْك ٛوىٓ ثَىثبى كهٓ رؾویو هٔکوكٙ ،وٌب ً ثَلَبى روکٔ ًیي
ػالهَهٌل ثْك .ربهیـ ىثبى ّ هطجْػبد كه اكـبٍزبى فیلٔ هّّي اٍذُ .ویي
ربهیـ گْأُ هٔکٌل کَ كه كهثبه ٍلطبى هؾوْك ؿيًْٓ رؼلاك ً ۴۰۰لو ّبػو،
ُوکلام كه هل ّ هبهذ هّكکٔ ٍووهٌلٓ ،كوكٍّٔ ّ ٍْٔٛهغلّك ثي آكم
"ٕلَ" هٔگوكزٌل؛ ُوَ پبهٍٔگْ ثْكًلُ .ویي (ٌٍبیٔ) ...گوك آهلٍ ثْكًل ّ ِ
ّٙغ کوبثیِ رب اّایل هوى ثیَزن اكاهَ كاّذًِ .وّ هٔگْیل :كه اكـبًَزبى ٌُْى
ُن ىثبى كبهٍٔ ىثبى هٍؤ ّ كهثبهٓ اٍذ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸3۷.....................................…………...
ثَُو ٛوف کَ هّ کٌین ،ػٌبّیي «كهٓ» ّ «پبهٍٔ» كّ للع هزواكف
هًّْٔل .هٌبثغ کِي هْؾْى اى رؤییل ایي ًظواد اٍذ .هضالً ؽکین ًبٕو فَوّ
الؼلْٓ الوٍْْٓ هٔكوهبیل:
هي ًَ آًن کَ كهپبٓ فْکبى ثویيم
هو ایي هیوزٔ كه للع "كهٓ" ها
فْاعَ ّوٌاللّیي دمحم ؽبكع ّیواىٓ ًیي هٔكوهبیل:
ى ّؼو كلکِ ؽبكع کَٔ ّْك آگَ
کَ لطق ٛجغ ٍقي گلزي «كهٓ» كاًل
ّ ًیي ػالهَ اهجبل الُْهٓ كوهبیل:
گوچَ ٌُلٓ كه ػنّثذ فُْرو اٍذ
ٛوى گلزبه «كهٓ» ّیویيرو اٍذ
ثوهٍٔ آهبهٓ اى ٍیو هطجْػبد كه اكـبًَزبى ًْبى هٔكُل کَ هطجْػبد
ثَىثبى پْزْ پٌ اى كَُٓ ٍْم هوى ثیَزن كه کْْه هْد گوكزَ اٍذ کَ ُوبى ُن
كه عبٓ فْك ثَب هجبهک ثْكٍ ّ اٍذ .ىثبى ّ كوٌُگ اٍبً رولى هٔثبّل .عبهؼَ
ٌّبٍبى ها ػویلٍ ثوایي اٍذ کَُ« :و ؽکؤ ها کَ ىثبى یک هلذ كاهك؛ ًلٌ
ُوبى ؽکن ثو رولى آى هلذ ًیي ٕبكم اٍذٛ ».جن كوهبیِ آکبكهیَیي كاکزو
اٍلّللا ؽجیت»« :ىثبى یک اهگبًیَن ىًلٍ اٍذ هبًٌل ُوهْعْك ىًلٍ كاهآ ّ «
ّیژٍگٔ رْلل ،هّل ،هویٍ ،ٔٚالهذ ،هْدٙ ،ؼق ّ ؽزٔ هوگ هٔثبّل».
ىایِ ّ هّل یک ىثبى اى پیلایِ یک رولى هژكٍ هٔكُل ،کوب ایيکَ ٙؼق ّ
هوگ یک ىثبى ،فجو اى هوگ یک رولى هٔآّهك.
ثوُویي اٍبً اٍذ کَ كه هْاعَٓ اًزوبكٓ هب ثب کبهکوك ىثبى پْزْ (هيؽیش
ىثبى ؽبکن ٔٛهوى گنّزَ) ٍقي اى اؽَبٍبد ّ ػْاٛق ًیَذ؛ ثلکَ كهیوب ً ّ
ٕویؾب ً هٔگْیین:
«ایي ىثبى ًزْاًَذ كه ْٛل هلد ْٛالًٔ ؽبکویذ فْك رولى ثیبكویٌلّ ».
ىیوٍبفذُبٓ اعزوبػٔ ،اهزٖبكٓ ّ كوٌُگٔ ثَّعْك آّهك؛ ّگوًَ ،اّٙبع
ًبگْاه اهوّىیي کْْه چَ رْعیِٔ كاهك؟ ّ هَئْلیذ آى هزْعَ کُٔب اٍذ؟
اهوّىٍ فْك هْم پْزْى ػوتهبًلٍرو اى ُوَ اٍذ.
اگو آى ىثبى ،رْاًَزَ ثْك کْْه ها ثَپیِ ثواًل ،هب اهوّىٍ هئظق ثْكین آى
ها رؾَیي کٌین؛ ّلٔ هزؤٍلبًَ چٌبى ًْل ،ؽبلزٔ فالء ثَّعْك آهل ّ کْْه ها
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹۰ .....................................................
هوىُب ػوت ثوكٍ .قي ثوٍو ایي اٍذ کَ هب اهوّى ُیچٔ ًلاهین؛ گنّزَُب ها اى
كٍذ كاكٍاین؛ آیٌلهبى چَ فْاُل ّل؟
ّٙغ كه هٌبٛن هجبیلٔ پبکَزبى ًیي ثَُویيگًَْ اٍذ؛ كه آىعب ًیي كوٌُگ
هجبیلٔ ؽبکن اٍذ ،كه ػیيکَ چِوٍُبٓ ثوعَزَٓ هّّيكکوٓ ّ كیگوگْىفْاٍ
كه هیبى آىُب ظِْه ًوْكٍاًل ،هغالْٕق ،چْى كوٌُگ هجبیلٔ ؽکْهذ كاهك،
ٕلا ّ ٍوًّْذ هّّيكکواى آىُب هٍبرو ّ ثِزو اى هّّيكکواى اكـبًٔ ًجْكٍ
اٍذ .ثلیيهواه ،رولًٔ ثب هبُیذ پْزًْٔ كه عوؼیذ ثیِ اى چِل هیلیًْٔ
پْزْىُبٓ پبکَزبى ،علٍُْبٓ آّکبه ًلاهك.
پٌ ،رولى ًؤرْاًل ثوپبیَٓ كوٌُگ ّ هٌبٍجبد هجیلَ ،فْى ،رجبهً ،ژاك ّ
هْهیذ ثوپب گوكك؛ رولى ؽبٕل كوٌُگ هلًٔ اٍذ کَ كه پیًْل ًبگََزٌٔ ثب آة
ّ فبک ظِْه هٔکٌل.
اى ٛوف كیگو ،هوى افیو هٖبكف ثْك ثب اًوواٗ ٍلَلَٓ روکبى هبعبه ّ
هّٓ کبه آهلى هٙبفبى پِلْٓ كه ایواى؛ ٍلَلَٓ هبعبه ها هٔرْاًین ثَكلیل
كاّزي كوٌُگ ّ رؼِلاد ایلٔ ّ هجیلَآ (روک) ثب پْزْىُبٓ اكـبًَزبى هوبیََ
کٌین ،چٌبىکَ فْك ایوأًُب ًیي ػٖو هبعبه ها كّهاى ربهیکٔ ّ هکْك هٔكاًٌل.
ا ّهب ثب هّٓ کبه آهلى ٍلَلَٓ پِلْٓ (كبهً) ایواى هٔهكذ رب پٌ اى چٌلیي هوى
اًؾطب ،ٛكاهآ یک ٍلطبى كبهً ثْْكٍ .لطبًٔ کَ ثَّلد ًبٍیًْبلیَذ ثْك ّ
ًیي اهاكٍٓ هْٓ ،اػزوبك ثًَلٌ ّ اًوژئ فبهمالؼبكٍ ثوآ رـییواد كاّذ ّ
هلهد ها ثَهیل فْك كه هَیو كیگوگًْٔ ثَؽوکذ هٔاًلافذ .آى ٍلطبى ُن ثوآ
ثوبٓ فْك ّ ُن ثوآ ایغبك رؾْل كه عبهؼَٓ ایواىً ،یبى ثَروْیذ ّ گَزوُ
كوٌُگ پبهٍٔ كاّذ رب ُْیذ هلٔ فْك ها رؼویق کٌل .لنا ػٖو پِلْٓ كه ایواى
هٔرْاًل هيؽیش یک ٍوكٖل هِن ثوآ ىثبى پبهٍٔ هؾَْة گوكك .كهایي كّهٍ
هعبل ثيهگ كوٌُگٔ كه ایواى ظِْه کوكًل ّ ُویک ٍِن ثيهگٔ كه پبًكاّذ
هیواس کِي پبهٍٔ ایلبء ًوْكًل .هزْى کِي پبهٍٔ اى ػيلذ كهآهل ،گوكآّهٓ
ّل ،ؿجبهىكایٔ ّ ّیوایِ گوكیل ّ كه افزیبه ػوْم هواه گوكذ.
ُوَٓ ایي هْاهك هبثل ٍزبیِ كْمالؼبكٍ اٍذ؛ ا ّهب ایيکَ یک هّزَ ًول ّ
اًزوبالد گَزوكٍٓ عـواكیبیٔ ًب هّا ًیي ْٕهد گوكذ ،هبثل هجْل ًیَذ .ایيکَ
ثواكه ،یب ّویک ،اى فْاة ،یب گوكزبهٓ كیگوٓ ٍْء اٍزلبكٍ ًوْكٍ ّ اًجبه
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۹1.....................................…………...
هْزوک ها ثًَلغ ّقٔ فْك هٖبكهٍ ًوبیل ،ػول كهٍزٔ ًیَذ .هب هْکل
كاّزین؛ اًٖبف ّوکبٓ هب کغب هكذ؟
اى آىعب کَ كوٌُگ پبهٍٔ هیواس هْزوک عْاهغ ربعیک ،اكـبى ّ ایوأً ثْك
{آهیبًبٓ کجیو = ایواى ػِل ؿيًْٓ} ربعیکُب كه ًزیغَٓ اًوالة اکزجو گوكزبه
هًُّب ّلًل ّ هٍنالقٍ« ٜیولیک» ثوآىُب رؾویل ّل .اكـبىُب ُن كچبه
اٍزوارژٓ ػوینٍبىٓ ٍبىهبى یبكزَ ّلًل .كه چٌبى ّوای ٜهیلاى ثوآ ٍلَلَٓ
پِلْٓ كه ایواى ثبى ّل رب اٍبً ًبٍیًْبلیَن ایوأً ها كه كٚبٓ فیلٔ هؾلّك
پٔهیيٓ ًوْكٍ ّ ثوآ اّقبٓ ربهیقئ اكـبى ّ ربعیک ٌّبٌٍبهَ ٕبكه کٌٌل!
ایيهله رٌگاًلیْٔ إالً اهزٚبٓ ىثبى گواهٔ پبهٍٔ ًیَذ .ربعبٓ کَ «ؽَي
ػویل» كه کزبة لـذ هٍْْم ثَفْك [كوٌُگ ػویل] ًّْذ« :پْزْ ىثبى ثْهٔ
هوكم اكـبًَزبى اٍذ!»
ـ چٌیي اّقبٓ ثيهگ چوا ّ چگًَْ اػزجبه فْك ها ایيٍبى كه هؼوٗ ثبك
هواه هٔكٌُل؟
= ثوآ ایيکَ هٔفْاٌُل كوكٍّٔ ،هْلٌٍْٓ ،بیٔ ...ایوأً ثًْْل!...
اکٌْى ىثبى پبهٍٔ كه كّ کْْه ایواى ّ ربعیکَزبى ثب هْاًغ کنروٓ هّ ثَهّ
اٍذ .ا ّهب كه اكـبًَزبى کوبکبى ثب چبلُِبٓ ثيهگ هْاعَ اٍذ .هّٓ كم ریؾ
ؽوکذ هٔکٌل ّ ثَّلد ّاثَزَ ثٍَبفزبه ٍیبٍٔ اٍذ.
ـ ثَپٌلاّذ ىػوبء ّ الْالؼيمُبٓ ىثبى پبهٍٔ ،روَین ّ رلکیک ایي ىثبى ّاؽل
ثٍََ ّبفَٓ "كهٓ"" ،پبهٍٔ" ّ "ربعیکٔ" اّزجبٍ هؾ٘ اٍذ .آى یک ىثبى ثب
ٍَ لِغَ اٍذ .لِغَُبٓ کَ كه ىیو ٍبْٛه اهبلین ّ ایبم پلیل آهلٍ اٍذ .ػٌْاى
«كبهٍٔ» ها ػوةُب ثَکبه ثوكٍاًل ،إل آى «پبهٍٔ» اٍذ کَ اى پبهرٔ
(هٌَْة ثَاهْام آهیبیٔ پبهد) هؤفْم هٔثبّل ّ .هٌْؤ آى ثَ(آهیبًبٓ کجیو) اهعبع
هٔیبثل .ثَُویي روریت کلوَٓ «پبهٍب» ًژاكپوٍزبًَ اٍذ.
ثوفٔ هؼزولاًل کَ ػٌبّیي «كهٓ» ّ «پبهٍٔ» ثوآ ایي ىثبى ؽکبیذ اى كّ
كّهٍٓ ربهیقٔ كاهك .هطبثن ثب ایي ًظو ،ػٌْاى «كهٓ» ثو «پبهٍٔ» رولم كاهك.
ّ هجل اى «كهٓ»« ،پِلْٓ» ثْكٍ اٍذ ،کَ ثَْٛه عبهغ هکزْة ًْلٍ ثْكٍ.
«كهٓ» اى «كهایذ» ّ «رلکو» هؤفْم گوكیلٍ ّ كه اثزلآ هّاط ف ّ ٜکزبثذ،
ىثبى «كهثبه» ّ «فْآ» ثْكٍ اٍذ .ثَُویي هٌْال ،ثیي کلوبد «كهثبه»،
«كیْاى» ّ «ككزو» ثب کلوبرٔ چْى «كهٓ»« ،كهفْبى» ّ «كهفٌْلٍگٔ»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹2 .....................................................
هٌبٍجبرٔ ًيكیک ّعْك كاهك .ثَلِغَٓ «كهٓ»« ،پبهٍٔ هیبًَ» ُن هٔگْیٌل .کَ
اى پبهٍٔ هلهى هایظ كه ایواى ّاهبًلٍرو اٍذ.
ّبكهّاى آکبكهیَیي ػجلاالؽول عبّیل (ٍوّه اٍجن كاًْگبٍ کبثل) ّ
اٍلّللا ؽجیت کَ ُوکلام اى كؾْل ػلوبء ىثبى پبهٍٔ كهٓ َُزٌل ،ثَُویي
ّ كاکزو
ثبّه هٔثبٌّل .اكيّى ثوایي :كاکزوؽجیت هؼزول اٍذ کَ ػٌْاى «كهٓ» ها ًیي
ػوةُب ثوآ ایي ؽوالد ٍبىهبى یبكزَ ،چْى «ّوْیو كاهْکلٌ» اكاهَٓ هّل
ّ ؽیبد آى ها رِلیل هٔکٌل.
جأيالجٗپیكايٌٌٕكضٔظبیفقٌُٔفکكاٌ
اى ًبكه هْاهكٓ کَ (ثَپٌلاّذ فْیِ) کٌِ ّ هٌِ هّّيكکواى ها ثًَول
کْیلٍ اٍذ آهبٓ «عْاكٓ ؿيًْٓ» هٔثبّل کَ كه کزبثٔ ثب ػٌْاى " هّّيكکو
اهوّى هب " ٙوي كْکًْ هّٓ ثوفٔ «ىّایبٓ ربهیک عٌجِ هّّيكکوٓ»
ًْع اكثیبد «گٌگَزوٓ» ّ «لْهپيّّْیٌیَن» ّ «اّثبّگوٓ كوٌُگٔ» ها
ثَکٌکبُ گوكزَ ّ آى ها ثَکل عویبى هّّيكکوٓ رَوٓ كاكٍ اٍذ .اى ایي ثبثذ
ًَجذ ثَایي هْو ىؽوذکِ ،اًَبىكٍّذ ّ ُوَگبٍ هوثبًٔ ،اُبًذُب هّا كاّزَ
ّ ثَٔ علب کوكٍ اٍذ .گوچَ ایي یک هُّ هؼوْل ّ ٌّبفزَ ّلٍ ثْكٍ کَ
ُوکٌ كه ُوعب كچبه رٌگٔ هبكیَ گوكك ثَُویي هْو ؽولَ هٔثوك؛ هؼِنا ؽزٔ كه
كوٌُگ ػْام ًیي رقطٔ یک یب چٌل ًلو كه ُو هْو ّ ٌٕلٔ ًؤرْاًل كلیل ٛوك
ّ ًلٔ کل یک هغوْػَ یب ٌٕق ثبّل .اكيّى ثو آى ،ؿيًْٓ كه رؼییي ّ
رْقیٔ هبُیذ ّ هٖبكین «هّّيكکو» هاٍ ًب ْٕاة هكزَ ّ إالً ایي هوْلَ
ها رؼویق ًکوكٍ اٍذ ،ثًَؾْ ؿیوهَئْالًًَ ،بگِبى چْنثَزَ كه آى ثؾو ػوین
ؿْ َٛىكٍ اٍذ!
ؽزوب ً الىم ثْكٍ یک اٍزضٌبئٔ ،ا ّهبئٔ ،اگوٓ ،هگوٓ ،رؼلیوَٓ ،رجٖوٍٓ...
ًَجذ ثَگوایُِب ّ روبیالد هّّيكکوٓ هبیل هّٔل رب اّالً فْك هزِن ثَكهک
ًبهٔ اى ایي هوْلَٓ اًَبًٔ ًْْك؛ صبًیب ً گٌبٍ آٌُگو ها ثَپبٓ هَگو ًٌْیَل.
هگو ایيکَ فْك اى هوْلَٓ «هّّيكکوٓ» ّ هْو «هّّيكکواى» یک
چٌبى رلؤ كاّزَ ثبّل ،کَ فلا ًکٌل چٌیي ثبّل .كه ایي كوٗ ثبیل گلذ :ثوكاّذ
ایْبى ًَجذ ثَهْْٙع ثَیبه ٍطؾٔ ،ػبهیبًَ ّ اًؾواكٔ اٍذ ،كهٍذ ُوبىٍبى
کَ هالُّب كه كَُٓ ۱۳۶۰ ّ ۱۳۵۰اى ایي هوْلَ كاّزٌل ّ آى ها هؼبكل ثٔكیٌٔ،
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۹3.....................................…………...
ثٔاكثٔ ،ثلكٌُٔ ،روُگْیٔ ،کلوگْیُٔ ،زبکٔ ،الأثبلٔگوٓ ّ ؽزٔ كَن ّ كَبك
هٔكاًَزٌل؛ ّ ثَؽیش یک ًْع كؾِ هکیک ثَکبه هٔثوكًل.
ؽبالً ُن هب ثبیل ثگْیین :اگو هّّيكکو ُوبى ثبّل کَ عٌبة ؿيًْٓ هؼوكٔ
کوكٍ؛ كیگو كبرؾَٓ ُوَ فْاًلٍ اٍذ! كه كوٗ ایْبى ،هّّيكکوٓ ليّهب ً ثل ّ
هٌؾًْ اٍذ؛ ّ ربهیکكکوٓ ليّهب ً فْة ّ پٌَلیلٍ هّْٔك! كه ٕلؾَٓ ُلزن
کزبة چٌیي آهلٍ اٍذ ّ ...« :هّّيكکو ُویَْ ّ ُوَ عب کْربٍ كکو ثْك».
(ؾق ِفعّٖ ٍْحى): «ّ ا ّهب پٌ اى پیوّىٓ هوطؼٔ عِبك
اٍالهٔ هوكم ّ ٍوْ ّ ٛىّال هبهکَیَذُبٓ هٍّٔ ّ هٍؤُ ،ویي هٌؾوكیي
الکٔ ،کَ ثوػلیَ هًُّب ؽزٔ یک گبم ثوًلاّزَ ّ یک ٕلؾَ رٌظین ّ ٍیبٍ ًکوكٍ
ثْكًل ،كه «ػٖو ّ اهوّى هب» آى چٌبى رْکیالرٔ ّ ثَْٕهد «رٌظین ًَل ًْ»
عبٓ هبهکَیَذُبٓ کِي ها گوكزٌل کَ گْیب ُیچکٌ ًؤكاًل کَ ایٌبى ُوبى
«کبًْىُبٓ پواکٌلٍٓ هِبعو ،هغبُلّ ،ؼلَآٍ ،زؤ ،افواعٔ ّ افگوٓاًلّ ».
«پٌ اى ٍبلُب ٍکْد» آىچٌبى ثَکلوگْیٔ ّ ثلكٌُٔ ٍقي گلزٌل کَ ؿجبه گٌلُ
اى ایي «ٕلؾبد ًْ»« ،پیبم ًْ» ...ثَُْا ثوفْاٍزَ»...
«كاًَزین کَ «هّّيكکو اهوّى هب» ؾِْى) :
(ؾقِفعّٖ چٓبق
فیلُٔب کنثیي ّ کْربٍكکو اٍذ ّ .پَبى ثیِرو فْاُین كِویل کَ هّّيكکو
هزلاّل ّ هٖطلؼ إالً كکو ّ ایلٍ ًلاهك رب هّّي ثبّل! ّ آى هله هجزنل ّ
ربهیک اٍذ کَ اًلیَْ ها ثَاثزنال کْبًیلٍ اٍذ! ّ ثْكى ها ًیي!»
«اَکبقيطهك»!
روویجب ً ُوَٓ کزبة ؽبّٓ ُویي اكثیبد ّ چٌیي ًوطَ ًظواد اٍذ؛ ثَایي
هٔگْیٌل «اًکبه هطلن»! ایٌَبى ثوفْهك هطلنگوایبًَ ّ ؿیوهَئْالًَ ،ثب
هجبًٔ كوٌُگ ّ ٍیبٍذ هٌبكبد كاهكً ،یي ثب ىثبى ػلن؛ ىیوا ُیچیک اى آى
هْاهك ،رؾکن ،هطلنًگوٓ ّ روبهیذفْأُ ثوًؤربثل.
ؽویوذ اهو اى چَ هواه اٍذ؟ ـ
ّهزٔ کَ ُیچچیي ّعْك ًلاهك ،رْ ثوآ چَ ىؽوذ کْیلٍآ؟ ـ
هي ثواٍبً إل آّکبهاگْیٔ ّ ّلبكیذ ًبچبهم هّٓ ایي ًکزَ پبكْبهٓ
ًوبین کَ :ثیي كّ هوْلَٓ هّّيكکو ّ لْهپيپوّلزو ًَجزٔ رجبیي اٍزْاه اٍذ
[اهوٓ کَ اى ًظو ؿيًْٓ كّه هبًلٍ]
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹۹ .....................................................
ًیبىٓ ثَرْٙیؼ ىیبك ًیَذ؛ چَ ُوكّ هْهك اى هوْلَُبٓ هزؼبهف
ثیيالوللٔاًل ّ كه ٍطؼ عِبًٔ هٖبكین ّ اكثیبد ُویک ٌّبفزَ ّلٍ اٍذ:
انف: ـ هّّيكکواى هطلوب ً هقبلق فًْْذ ثْكٍ ّ فْك ُوَگبٍ هوثبًٔ
فًْْذ َُزٌل .هژینُبٓ هَزجل ّ رْربلیزو ،كیکزبرْهُب ،كبّیَذُب ،آكهقْاهاى ّ
کالٍثوكاهاى ٍیبٍٔ كّوٌبى آّزًٔبپنیو هّّيكکواى هٔثبٌّلُ .وچبىکَ:
ٌٍذگوایبى ،گنّزَگوایبى ،ػٌبٕو كیٌیزیک ،ثٌیبكگوایبى ّ ُوَ کَبًٔ کَ هٌکو
ؽوکذ ربهیـ َُزٌل اى هّّيكکواى فُْ ّبى ًؤآیل.
ة:ـ ؽبل آىکَ «لْهپٌیَن» ّ «گٌگَزویَن» ُوَگبٍ چوبهٔ كه كٍذ
اهزلاهٛلجبى ثْكٍ اٍذ .آى ها ٙل هّّيكکواى ّ ٙل عٌجُِبٓ آىاكٓفْاُبًَ
ثَکبه ثوكٍاًل ّ هٔثوًل.
ز: ـ هّّيكکواى كه ُوعبهؼَُ ،وبًب «ّاالرویي اٍزؼلاكُبٓ ثبللؼل آى
عبهؼَ َُزٌل کَ ثَكّه اى ُوًْع هلَلٍعْیٔ ّ هٌبهْبد ٍکزبهیَزٔ ،ثَرـییو ّ
پیِهكذ عبهؼَ كه ٍطْػ هلٔ ّ کالى هٔاًلیٌْل ّ هاٍ پیِهكذ ّ رٍْؼَ ها
هٔگْبیٌل .هَئْالًَ ٍقي هٔگْیٌل ّ هَئْالًَ ػول هٔکٌٌل ».اى ًگوگبٍ
هّّيكکواى «ثْو ثوبُْ ثْو» كاهآ ؽوهذ ّ کواهذ مارٔ اٍذًْ .ع ثْو
كاهآ هبُیذ ّاؽل ّ ؿیو هبثل رغيیَ رؾذ ػٌبّیي ثبّهُبٓ هنُجّٔ ،اثَزَگٔ
ُبٓ هْهٔ ،هًگ پٍْذ ّ عٌَیذ اٍذ .ثٌبثوایي ،هوکي اٍذ هب كاًْوٌل ّ ػبلن
كبّیَذً ،بىیَذ ،هاٍیَذ ّ كه یک کلوَٙ« :ل ثْو» كاّزَ ثبّین؛ کَبًٔ کَ
اربمُبٓ گبى ٛواؽٔ کٌٌلُ ،لْکبٍذ ثیبكویٌٌل ،ثوت ارن ثَبىًل ّ هِنرو اى ُوَ،
ثوآ ایي هْاهك كلَلَ ثَبىًل ...ا ّهب هّّيكکو «ٙل ثْو» ُوگي ًقْاُین
كاّذّ ،هزٔ «ٙل ثْو ّل ،كیگو هّّيكکو ًیَذ».
ؾ: ـ هّّيكکواى اػزوبك ثَؽوکذ هّ ثَپیِ ربهیـ كاهًل .ثیٌِ
هّّيكکوٓ ػولگوایبًَ اٍذ کَ هجزٌٔ ثوهٌطن هیب ٔٙهٔثبّل .رْقیٔ ٍْك ّ
ىیبى ثْویذ ػوَٕٓ إلٔ کٌُِبٓ آًبى ها رْکیل هٔكُل« .هوبیََ» ًوِ
هِؤ كه رلکو ّ رٖوینٍبىٓ هّّيكکواى ثَػِلٍ كاهك .ثبثِوٍگیوٓ اى ُویي
ّیٍْ هٔرْاًٌل اهکبى ،یب اهزٌبع ظِْه پلیلٍُبّ ،هبیغ ّ هغوْػَٓ ًزبیظ اهلاهبد
فْك ها ثَكهٍزٔ اهىیبثٔ ًوبیٌل .آىُب هٔرْاًٌل ّعٍْ هْزوک هیبى ٍیبٍذ ّ
ٍبیو ؽْىٍُبٓ ػول ها كهیبثٌل .
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۹۵.....................................…………...
هٌّّلکواى ًَ چیيٓ ثّيكؾوثیبيٕلیى:
اليكؾوثیبيٕلیى،
ها اى آٍوبى ثَىهیي هٔآّهًل ًَ ،اى اػوبم ىهیي ثیوّى هٔکٌْلًَ ّ ،
ثَهیکبًیَن عبكّیٔ كٍذهٍٔ كاهًل؛ ثلکَ ّاهؼیذُب ّ ٙوّدُبٓ هلوًْ
عبهؼَ ها ثَكهٍزٔ اؽٖبء ًوْكٍ ّ ثَهٌٖئَ ػول هٔهٍبًٌل .كهٍذ ُوبى
چیيُبٓ ها کَ كیگواى هبكه ثَاكهاک ّ ػول ًیَزٌل.
ّیٍْٓ هّّيكکواى پیٍْزَ هّ ثَکوبل اٍذّ .یٍْٓ ایغبك ُوبٌُگٔ ّ رْاىى
هیبى ُوَٓ هوْالد هّل .آىُب كبهؽ اى ُو ًْع اليام ّ پیِكوٗ مٌُٔ،
اؽَبٍٔ ّ ػبٛلٔ ثٌٍَغِ آىاك هٌبكغ ّ هٚبه ُوَگبًٔ پوكافزَ ّ ثبثِوٍگیوٓ
اى روبهٔ اهکبًبد هلٔ ،هاٍ ثَپیِ هٔگْبیٌل.
هّّيكکواى ثب إْل ّ كلَلَٓ ػلؤ هْقٔ ،هغوْػَٓ اى ػٖجیذُب،
ٌٍي ،آكاة ،ػبكاد ّ گوایُِبٓ مٌُٔ هٚو ها ّغبػبًَ ّ ثٔپوّا هْهك پوٍِ
هواه كاكٍ ّ ثَچبلِ ػلؤ ّ هٌطؤ هٔگیوًل .اى إْل ّ هجبًٔ هّّي ّ
هْقٔ ،ػبلوبًَ ككبع هًٔوبیٌل .اًلیَْٓ هّّيكکوٓ ،هٌبكغ ػلیبٓ ُوَگبًٔ ها
كه ٍطْػ کالى ّ ،عبهغ فْٖٕیبد کؤ ّ کیلٔ كهک ًوْكٍ ّ آٌُگ
هْبهکذ هلًٔ ها ثٍَْٓ هّل ّ رؼبلٔ هبكٓ ّ هؼٌْٓ عبهؼَ ُلایذ هٔکٌل ،رب
ىهیٌَ ّ اهکبًبد الىم ثوآ هّل ّقٖیذ «اًَبى ٛواى فلوذ» هِیب گوكك.
(رواًَلْههیَن).
كه ػیيؽبل ،هّّيكکواى ثَهاٍؽلُبٓ هجزٌٔ ثو هیکبًیَن عبكّیٔ كٍذهٍٔ
ًلاهًل ّ اهلاهبد ّبى ثبیل هَزظِو ثَّعلاى عوؼٔ ثبّل رب هضوو صوو گوكك ،كه
ؿیو ایي ْٕهد روبم ٛوػُب هّٓ کبؿن ػوین فْاُل هبًل ّ ،ثَب کَ ثؾواىٍبى
ًیي گوكك.
هوبیََٓ كلَلَ ّ مٌُیبد هّّيكکواى ثب ٌٍذگوایبى ّ ثٌیبكگوایبى ًْبى
هٔكُل کَ ثٌیبكگوایبى ّ ٌٍذگوایبى هٌکو ؽوکذ ربهیـاًل؛ آىُب پیٍْزَ ًگبٍ
ثَپْذ ٍو كاهًل.
ثَثبّهآىُب ُوَچیي هلام كه عبٓ فْك هزْهق هٔهبًلُ .وَچیي اى
اىل ُویيگًَْ ثْكٍ ّ رب اثل چٌیي فْاُل هبًل( :كیکَیَن) گنّزَگوایبى اػزوبك
كاهًل :كیوّى ثِزو اى اهوّى ثْكٍ ّ اهوّى ثِزو اى كوكا اٍذ! عبلت ایيکَ
ایيُوَ اًکْبكبد ها کَ فْك ًیي اى هْاُت آى ثِوٍ هٔثوًلً ،بكیلٍ هٔگیوًل ّ
ُیچ ثَؽَبة ًؤآّهًل .آىُب ثَلؾبظ مٌُٔ رب ٌُْى ثَایي ًزیغَ ًوٍیلٍاًل کَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹۸ .....................................................
«ػبلن ؽلیش اٍذ» آىُب ػوتهبًلٍگُٔبٓ اعزوبػٔ ـ اهزٖبكٓ ها هَوذ ّ
ًٖیت الِٔ هٔكاًٌل؛ لنا ثوآ هوبثلَ ثبآى ٍبىّکبهٓ ًلاهًل ّ .هٔگْیٌل ُوکٌ
كه ُوهْهؼیذ ثبّل اى اىل ثوایِ هوله ثْكٍ اٍذ.
ثبلووبثلٍّ :ؼذ مٌُٔ ّ ًظویَپوكاىٓ هّّيكکواى هْعت ّل کَ ثَآىُب
رِوذ هلذگْیٔ ،فیبلثبكٔ ،هجبلـَگوٓ ّ گياكَگْیٔ ّاهكآیل .اٍالف آىُب ُن
ُویيْٛه ثْكٍاًل ،عبهؼَٓ ارْپییبیٔ اكالْٛى ّ ثقِْ ٍووهٌل ّ ثقبها اى
ًبؽیَٓ ؽبكعً ،وًَُْبٓ هّّي اٍذ.
هؼِنا ىهبى ثًَلغ هّّيكکواى ؽکن کوكٍ ّ هٔکٌل .كهک ایي هطلت هْکل
ًیَذ کٌٍَ :ذگوایبى پٌغبٍٍبل پیِ ،ثَّوایطٔ كه ؽل ّٙؼیذ کًٌْٔ
اكـبًَزبى ُن هٙبیذ ًؤكاكًل؛ ا ّهب اهوّىٍ ٍو اى فبک ثوكاهًل ّ ثجیٌٌل!
هّىگبهٓ ثْك کَ آىُب هاكیْ ،رلْیيیْى ّ هغوْع هظبُو ٌٕبیغ علیل ها اى
اكّاد ّیطبى هٔكاًَزٌل؛ لکي ،اهوّى فْك اى آىُب اٍزلبكٍ هٔکٌٌل.
ًلٌ ُویي ؽکن ثوآ آیٌلٍٓ کْْه ًیي عبهٓ اٍذ .كکو ّ ایلٍٓ کَ اهوّى
هْهك اٍزٌکبه گنّزَگوایبى هواه كاهك ،كوكا اكاهٍٓ عبهؼَ ها ثَػِلٍ فْاُل
كاّذ ّ .كه هواؽل ثؼل ،عبٓ فْك ها ثَایلٍُبٓ ًْ ّ ًْرو فْاُل كاك .ایي
رَلَل اكاهَ فْاُل یبكذُ .یچ هلهرٔ ًؤرْاًل علْ ؽوکذ هّ ثَپیِ ىهبى ها
ثجٌلك .چٌیي اٍذ آٌُگ پوّکٍْ «ؽوکذ ثٍَْٓ كوكا»
ثبیل ثلاًین کَ هیبى كّ هوْلَٓ «هّّيكکوٓ» ّ «ٌُو» ًَجذ رَبّٓ
اٍزْاه اٍذ .چٌبىکَ ٌُو ثب فًْْذ هبًؼخالغوغ اٍذ؛ كه ُیچ هْهك ًؤرْاى
ثیي «هّّيكکوٓ» ّ فًْْذ ًَجزٔ پیلا کوك .ثَرکواه گلزین «اًَبى كٍّزٔ»
اللجبٓ رلکو ّ ایلٍٓ «هّّيكکواًَ» اٍذ .کَٔ کَ ثبروبم ّعْك ؿوم
هّؽیَٓ «اًَبىكٍّزٔ» ًجبّلً ،ؤرْاًل ػٌْاى «هّّيكکو» ثَفْك گیوك.
ُوچٌبىکَ ًؤرْاًل ػٌْاى «ٌُوهٌل» کَت کٌل.
ـ الجزَ ُیچکٌ ًگلذ «هّّيكکواى» هجوٓ اى فطبء ّ اّزجبُبد َُزٌل.
ٛجیؼٔ اٍذ کَ «هّّيكکواى» ًیي هبًٌل ُوهْعْك ثْوٓ كه هظبى اًؾواف ّ
فطبء هواه كاهًل .کَ ثَهْاهكٓ اى آى كه كْم اّبهد هكذ؛ كهایي هیبى «فْن
هولً ٛجوبرٔ» هوْلَٓ کبهالً علاگبًَ اٍذ .ثْیژٍ كه عٌجِ «چپ» هلِْهٔ
ٌّبفزَ ّلٍ هٔثبّل .اى ًْبًَُبٓ آى هّٓکوك ثَاكثیبد رٌل اٍذ کَ ثقْٔ اى
هّّيكکواى ثَآى گوكزبه آهلًل .هب ًوًَُْبٓ اى آى ها ثب اٍزقواط اى ًْویَٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۹۵.....................................…………...
پیبم هِبعو ،كه ثقِ ٍْم ایيکزبة آّهكین؛ ثب رؤکیل ثَایيکَ «فْن ٛجوبرٔ»
ثبلوآل ثَػلالذ اعزوبػٔ هٌغو هّْٔك .ثٌبثوایي ثیي ٍَ هوْلَٓ چْى:
۱ـ «فْن هولً ٛجوبرٔ».
۲ـ «فًْْزٔ ثوفبٍزَ اى هّؽیَٓ روبهیذفْأُ ّ اهزلاهگوایبًَ».
۳ـ ّ «كبّیَن ،هاٍیَن ّ ٍبكیَن هٌجؼش اى ًلود ًژاكٓ» ًَ رٌِب
ًَجذ ُوَْیٔ ّعْك ًلاهك ،کَ ُوْاهٍ هؼبكلَٓ هؼکًْ ثوهواه اٍذ.
هّّيكکواى هلام كاه فْك ها ثو كُّ ؽول هٔکٌٌل .آىُب هجوٓ اى ُوًْع
هّؽیَٓ چبکوهٌْٔ ،کوًِگوٓ ّ ٍزبیِٛلجٔ َُزٌل.
آىچَ ها ؿيًْٓ هْهك الزلبد هواه كاكٍ اٍذ ،كوٌُگ ـ
«لْهپيّّْیٌیَن» ّ «ّاًلالیَن» اٍذ کَ كه پوٍَّٓ رکبهلٔ فْك ثب «كبّیَن
ّ ٍبكیَن ّ ًلود ًژاكٓ» ُنآؿُْ گوكیلٍ ّ كوایٌل آى ثَفًْْذ اكَبهگَیقزَ،
ًَلکْٔ ّ عٌبیذ ػلیَ ثْویذ هٔاًغبهلً .وًَُْبٓ آى ها كه گَّْ ّ کٌبه كًیب
كیلین ،كه اكـبًَزبى ُن رغوثَ کوكین.
ؿيًْٓ كه کزبة فْك آكهً ؽلوبد ّاثَزَ ثَ«عٌجِ هّّيكکوٓ» ـ
ها ثَکلٔ گن کوكٍ ّ كه ػًْٗ ،یوُّبٓ ها هْهك کٌکبُ گوكزَ کَ كه إطالػ
عبهؼٌَّبٍٔ ثَآىُب «لْهپي» گلزَ هّْٔك ّ .اػوبل ّبى ثب ػٌْاى «ّاًلالیَن»
ٌّبفزَ هّْٔك .چٌیي گوٍُّب ًَ ،رٌِب ؽبیي کنرویي ّعَ هْزوک ثب ػٌبٕو
«هّّيكکوٓ» ًیَزٌل ،کَ ثبلکل هـبیو ثب آى هٔثبٌّل ّ .هطؼب ً فْك ًیي اكػبٓ
پیوّٓ اى ف ٜهْٔء «هّّيكکوٓ» ًلاهًل ،ىیوا ٛوى ػالین ّ هٍنالقٜ
ػولٔ ّبى ثَّْٙػ هْقٔ اٍذ :هژینُبٓ ٍوکْةگو ،ایيگًَْ كٍزغبد ها
ثب پوكافذ ؽلاهل كٍزويك ،یب یک چٌل ّػلٍ ؿنآ گوم ،ػلیَ ًیوُّبٓ اًوالثٔ
ثَکبه هٔگیوًل .كه ًظبمُبٓ هجبیلٔ ّ عٌگ كافلٔ ثٍَوثبىاى عٌگٔ هجلل
هًّْٔل .كه ّوایٕ ٜلؼ ّ آهاهٔ ثَاّثبّگوٓ ّ ٍوهذُبٓ کْچک هجبكهد
هٔکٌٌل .ؽزٔ كه ًظبمُبٓ كهْکواریک ًیي ثب ّیٍُْبٓ ىیوکبًَ ،هأٓ ّبى
ثٍَّیلَٓ پْل ،یب ؿنآ گوم فویلاهٓ هّْٔك ّ رؤصیوگناه اٍذ.
ا ّهب ؿيًْٓ ثبگوٍُّب ّ ػٌبٕو لْهپي ّ ّاًلالیَذ ثَهؾبعَ ثوفْاٍزَ ّ
ثوآ آىُب هّایبرٔ اى ثؾبهاالًْاه ،ىاكالوؼبك ّ ٍلیٌخالٌّغبح هٔآّهك! گبٍ كهً
افالم هٔكُل ّ گبٍ اى كْبه هجو ّ پل ٕوا ٛهٔروٍبًل! ؿيًْٓ مٌُیذ هٌلٔ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۹۶ .....................................................
فْك ػلیَ هوْلَٓ «هّّيكکو» ها كه عبٓ عبٓ کزبة ثًَوبیِ هٔگناهك ّ
هَئْلیذ ثؾواىٍبىٓ ّ ایغبك ًلبم هلٔ ها ثَگوكى آىُب هٔاًلاىك.
ىهبًٔ ها کَ ؿيًْٓ هْهك هلاهَ هواه كاكٍٍ ،بلُبٓ هیبًٔ كَُٓ ۱۳۳۰
هٔثبّل .هب كه ػیي کَ ثوّى اًؾواف كه ثوفٔ ؽلوبد فوكٍپبٓ عٌجِ هّّي
كکوٓ ها ثَگًَْٓ ػلّل اى إْل اّلیَ ّ هیيُ ػٌبٕو كّىپبیَ ،ثَكاهبى ایي
یب آى عویبى هلَلٍعْ ها اًکبه ًؤکٌین ،كه ُوبىؽبل ثَیگبًَ ًوِ رؼییي کٌٌلٍٓ
عویبىُبٓ آىاكاًلیْٔ كه ربهیـ كیوّى ،اهوّى ّ كوكآ کْْه ٍقذ ثبّههٌلین.
ٕویؾب ً ّ عيهب ً هٔگْیین« :اگو هاٍ ًغبد ثوآ ایي کْْه كالکذىكٍ هزْٖه
ثبّلُ ،ویي اٍذ؛ الؿیو ّ .رؤکیل هٔکٌین :هوْلَٓ هٌّّلکوٓ كاهآ ػظوذ ّ
هلٍیذ ؿیو هبثل ّٕق اٍذ ،كو ّ ٜثبیل كه ثواثو آى ٍورؼظین كوّك آّهك».
ثًَٗکُؿ
لطبقليبٌثؿٌٔظضٕققٌٍٔفکكاٌظكک
ثب ُوَٓ إّبفً ّ ،ظوكاّذ روبم ًوبٙ ٛؼق ّ هْد «عٌجِ هّّيكکوٓ»
کَ رب ایيعب اؽٖبء ّل ،اػزوبك هاٍـ كاهم کَ ًیوُّبٓ هلٔ ّ كهْکواریک اى
ُوهْم ّ ٛبیلَ ،هٔرْاًٌل كه ُوّوایطٔ یکلیگو ها پیلا ًوبیٌل ،ثَُولیگو اػزوبك
کٌٌل ،لـيُُب ّ کبٍزُٔبٓ فْیِ ها هكغ ّ عجواى ٍبىًل ّ اهو هِن ٍبفزبه هلٔ
ّ كهْکواریک ها ثَهٌٖئَٓ ػول هٍبًٌل .ثبّه ػوین كاهم کَ عٌجِ
كیگوگْىفْأُ هٔرْاًل ثب ؿلجَ ثو عْ هْعْكً ،وًَْٓ ػبلٔرو اى گنّزَ فلن
کٌل .هي ثٍَبفزبه ًبهٔالقلوَٓ هْعْك کَ رؾذ ّوایّ ٜیژٍ ،ثب هٌِلٍٔ
فبهعٔ ،ثب ّزبة ّ ثَْٛه ؿیو ٛجیؼٔ اًْبك ّلٍ ّ كه هلاه ثَزَ ؽوکذ هٔکٌل؛
اثلا ً اػزوبكٓ ًلاهم .هُجوٓ آى ػبهٓ اى ُوًْع کلبیذ ٍیبٍٔ ّ ػولٔ اٍذ ّ
فطبلوأً ثوّىهكذ عبهؼَٓ اكـبًٔ اى رَلَل هوزل ثؾواىُب ها ّ هبكه ًیَذ
روٍین ًوبیلّ .وای ٜهْعْك كه کْْه ٕؾٌَُبٓ اى رغوغ کوکٌُب ّ کلزبهُب
ثَكّه الَّ ها ثًَوبیِ هٔگناهك .ایي اهزٚبٓ ٍبفزبه هْعْكٍ هٔثبّل کَ ّوػ
ّظبیق آى هللٔ اى ًؾٍْٓ روَین گّْذ هوثبًٔ ها رلاػٔ هٔکٌل .كه ػیيؽبل
كْمالؼبكٍ رؾویوآهیي ،ؿیو كهْکواریک ،ػْاهبًَ ،هجبیلّٔ ،اهبًلٍٙ ،ل
ّبیَزٍَبالهٓ ،ؿوم كه كهیبٓ كَبك ّ ،یبكآّه ثبىاه هبلكؤّّ اٍذ؛ ایي
ٍبفزبه ثب ایلٍآلُبٓ عٌجِ هّّيكکوٓ هلٔ ّ كهْکواریک هواثزٔ ًلاهك ،هبكه
ثَهلذٍبىٓ ًیَذ ّ ًؤرْاًل هٌبكغ هلٔ ها رؤهیي ًوبیل.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۹۷.....................................…………...
هي ایي ٍبفزبه ًبهٔالقلوَ ها کَ ُويهبى كچبه ثؾواى «هْبهکذ» ،ثؾواى
«ُْیذ» ّ ًیي ثؾواى «ػلالذ» هٔثبّل ّ ؽزٔ هْوّػیذ آى ثب پوٍُِبٓ
علٓ هْاعَ اٍذ «كّلذ ییالهٔ» هًٔبهن ،ىیوا اػٚبٓ آى ثبروبم ّعْك كه هؾل
ّظیلَ ّ پْذ هیيُبٓ کبه فْك ؽْٚه ًلاهًل ،اًلیَْٓ ایغبك رؾْل ّ اًغبم
فلهذ كه اػوبم ّعْك ّبى هْعْك ًیَذ .كل ّ كهبؽ ّبى كه عبُبٓ كیگو گوّ
اٍذ .چٌبىکَ رب ٌُْى ًْبى كاكٍاًلُ ،ویک ّبى ُوگبٍ اى چْکٔ ثیبكزٌل ،هَزویوب ً
ثَهیلاى ُْایٔ هكزٍَْ ،اه ُْاپیوب هًّْٔل ّ ثَکْْه هؾل اهبهذ فْك ثَفبًْاكٍ
هلؾن هٔگوكًل .چَ كلیلٔ هِنرو اى ایيکَ آىُب فْك ثَایي ٍبفزبه ثبّه ًلاهًل.
كه ایي كّلذ ییالهٔ ،پَذُب ّ هیبٍذُب فویل ّ كوُّ هّْٔك! آى ًزْاًَذ
كه ْٛل یکكَُٓ گنّزٍَ ،بفزبه هلهى ّ هزٌبٍت ثب هوزٚیبد اّٙبع ،ثوپبیَٓ
اػزوبك هلٔ اهایَ ًوبیلً ،زْاًَذ اهىُُبٓ علیل ثیبكویٌل ّ هوكم پواکٌلٍٓ كافل
ّ فبهط اى کْْه ها ؽْل هؾْه ّاؽل گوكآّهكٍ ّ اى آىُب «یک هلذ ثَبىك»
ّ آىُب ها ثَُْیذ هلٔ هبثل رؼویق هٍبًل ،ثوآ آىُب کبه ّ کْه كواُن ٍبىك؛
ًزْاًَذ اػزجبه ّ پوٍزژ کْْه ها كه ٍطؼ هٌطوَ ّ عِبى اػزالء ثقْلً .زْاًَذ
کْْه ها ثَکؤٍُبٓ ػلؤ ،هیبكیي ّهىّٔ ّ ثبىاهُبٓ ٍْكاگوٓ ّاهك کٌل.
ثو هّّيكکواى اٍذ کَ كه ّوای ٜکًٌْٔ ،هيؽیش ىثبى هوكم ،هطبلجبد هلٔ
ّ كهْکواریک ها ُوچَ ثیِرو گَزوُ كٌُل ّ كْبه اكکبه ػوْهٔ ها هزْعَ ایي
كّلذ هَزؼغل ًوبیٌلّ .ک ًلاهم کَ كه پوٍَّٓ ىهبًئ هبثل پیِثیٌٔ ،عٌجِ
هّّيكکوٓ ثب پزبًَیل ثبال ّ ًُوم ّ ِهرن هبثل هجْل ،كٖل علیلٓ اى ُوگوایٔ
هلٔ ،هجزٌٔ ثو إبلذ ُیْهٌیَن ّ اهىُُبٓ كهْکواریک ها آؿبى ًوْكٍ ّ
هیکبًیَن علیلٓ اى گوایِ ،رْىیغ ّ گوكُ هلهد كه عبهؼَٓ اكـبًٔ اهایَ
فْاُل كاك .ثو کوكاه هبلكوّّبًَٓ هْعْك کَ هلل ؿلطٔ اى هًّل رْىیغ ّ
گوكُ هلهد ثًَوبیِ گناهكٍ اٍذ ،كٍذ هك فْاُل ىك .ایوبى هي ًَجذ ثَایي
گلزَ ُوبى اًلاىٍ فللًبپنیو اٍذ کَ هوكم هؼزولاًل :كوكا فْهّیل ٛلْع فْاُل
کوك .ثبّه کبهل كاهم کَ ػٌبٕو هّّيكکوٓ اكـبى كه پیًْل اهگبًیک ثب اُلاف
اٍزوارژیک «کبًْى ُوجَزَگٔ هٌّّلکواى اكـبًَزبى» ّ اٍزلبكٍ اى رغوثیبد
اهىّوٌل « ُهًَبًٌ» اٍبً اٍزْاه عِذ رْکیل عبهؼَٓ هبًْىهٌل ّ ّکْكب
ثوپبیَٓ إْل ّ هجبًٔ میل ثٌیبك فْاٌُل کوك:
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۵۰ .....................................................
ؽلع افالهیبد كیٌٔ ّ اؽزوام ثَاػزوبكاد ّ ثبّهُبٓ هوكم .ثب ۱ـ
اػزوبك ػوین ثَایيکَ ُو عبهؼَٓ کَ كه آى إْل ّ ْٙاث ٜافالهٔ چْى
فیواًلیًْٔ ،یکْکبهٓ ،رؼبّى ،ایضبه ّ ُوٌْعكٍّزٔ کنهًگ گوكك ،عبٓ آى ها
ثب ُیچ چیي ًؤرْاى پو کوك ّ چٌبى عبهؼَ الهؾبلَ هّ ثًَبثْكٓ هٔهّكُ .وچیي
كه كهعَٓ اّل ثبیل افالهٔ ثبّل؛ كه هورجَٓ ثؼل ،ػولٔ؛ هّّيكکواى ًجبیل
ػوالًیذ ها ثَعٌگ ایوبى كیٌٔ ّ افالهیبد ػوْهٔ گَیل كاهًل« .اثي هّل»
اػزوبك كاّذ کَ ایوبى كیٌٔ ّ اكکبه ػولٔ ُو كّ ؽویوذ علاگبًَ ّ هزویي اى ُن
َُزٌلُ ،ویک ثواثو ثب اؽزغبط فْك كهٍذ هٔگْیٌل .یک هٚیَ هوکي اٍذ كه
كلَلَ ،ثب اٍزلالل هك ّْك؛ ؽبل آىکَ اى لؾبظ ایوبى كیٌٔ هٔرْاًل ثَهْعت
ٕ ُؾق هولً ،یب كزْٓ ،پنیوكزَ گوكك .كه ایيعب ٕق ْٛیلٔ اى اػبظن ًْٖٓ ُ
ّ كؾْل كالٍلَ ّ ؽکوبء ها هٔثیٌین کَ پْذ ٍو «اثيهّل» ایَزبكٍاًل :کٌلٓ،
فْاهىهٔ ،هاىٓ ،هَؼْكٓ ،ثیؤًّ ،هغویطًٖٔ ،یواللّیي ٍِ ،ٍْٔٛوّهكٓ،
اثي ٛلیل ّ اثي ثبعَ اى آى عولَاًل .كبهاثٔ ّ اثي ٍیٌب ًیي كه ایي ٕق كیلٍ
هًّْٔل .اى آىُب هَزویوب ً ثَ"ایوبًْییل کبًذ" هٔهٍین کَ پله افالم هلهى
ؿوة اٍذ.
آىاكُٓبٓ اٍبٍٔ ّ ٛوػ گلزوبى ثواثوٓٛلجٔ ،هجزٌٔ ثو إبلذ ۲ـ
ُیْهٌیَن ّ اػزوبك ثَّؤى ّ کواهذ اًَبى ،ثلّى ًظوكاّذ هًگ ،فْىً ،ژاك،
عٌَیذ ،هلیذ ،هنُت ،ثبّهُب ،ىثبى ،كیگو رؼلوبد؛ ّ رؼِل ػوین ًجَذ
ثَهػبیذ ؽوْم فلًَّبپنیو اّ.
رالُ هَئْالًَ ّ فَزَگًٔبپنیو كه عِذ كهک ثِزو اهْام اكـبًٔ ۳ـ
اى یکلیگو ّ اُزوبم ًَجذ ثَاهو ؽیبرٔ «هلذٍبىٓ» ّ رْکیل عبهؼَٓ اكـبًٔ
ثواٍبً الگْٓ «یک هلذ ،یک کْْه» ثوهجٌبٓ إبلذ "آة ّ فبک"
ثَػٌْاى یگبًَ هاٍ ؽل هؼٚالد کْْه.
گَزوُ ًِبكُبٓ هلًًٔ ،ظبهد ُوگبًٔ ّ ًول ػبلوبًَٓ ـ ۴
هوعؼیذ هلهد ثب اٍزٌبك ثَکبهکوكُب ،اهلاهبد ّ هْٙغگیوُٓب؛ ًَ كیگو هْاهك
اًؾواكٔ ّ یگبًَگٔ ّکي.
روَین ّظبیق ّ رلکیک ثیي كّ ػٌٖو كیبًذ ّ ٍیبٍذ ّ ۵ـ
فٍْٖٕٔبىٓ كیبًذ كه چبهچْة اػزوبكاد كوكٓ ّ فیو ّ ّو افالهٔ.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵1.....................................…………...
علاٍبىٓ اهْهٓ چْى :آهْىُ ػوْهٔ ،هبًْىگياهٓ ،هٌبٍجبد ۶ـ
اهزٖبكٓ ،هلیویذ عبهؼَ ،ػلْم ّ كلَلَ اى ؽیطَٓ كیي ّ هنُت.
إالؽبد اه ،ٔٙرٍْؼَٓ ىهاػذ ّ هبللاهٓ ،هّل ٌٕؼذ ّ ۳ـ
پیَّْهٓ.
رـییو ىثبى رؼلیؤ ثَهٌظْه رَویغ كه هیزن ّ آٌُگ هّل هلٔ، ۶ـ
رؼلین ّ روثیَٓ هایگبى ّ كههبى ّ ٕؾذ ُوگبًٔ رؾذ پِّْ ثیوَُب ،ثب ؽلاهل
هْبهکذ هبلٔ اّقبٓ.
ُوَٓ ایيُب رب ىهبًٔ کَ ثَكهک ّ كِن كهٍذ هجلل ًْْكُ ،یچ ـ
كبیلٍ ًلاهك .هّّيكکواى ثبیل كلَلًَ ،وَْٓ هاٍ ّ هبًیلیَذ رـییو ّ رؾْل
عبهؼَٓ اكـبًٔ ها ثب الِبم اى رغوثیبد عْاهغ پیِهكزَ ،ثواٍبً ّاهؼیذُب ّ
ٙوّهدُبٓ عبهؼَٓ اكـبًٔ رجییي ًوبیٌل.
هي اػزوبك كاهم کَ هٌطوَٓ هب كّهٍٓ هوّى ٍّطبٓ فْك ها ٔٛهٔکٌل.
هْط گَزوكٍٓ ثٌیبكگوایٔ کْه ،اكوا ّ ٔٛفْىآّبم کَ كه پیًْل ًبگََزٌٔ
ثبهبكیبٓ ثیيالوللٔ ،هبچبم هْاك هقله ،هبچبم اٍلؾَ ّ ُياه ّ یک ًْع كَن ّ
كَبك ػول هٔکٌٌل ،ىًلگٔ ها ثَکبم ُوَ رلـ کوكٍ ّ آیٌلٍٓ هٌطوَ ّ ٕلؼ عِبًٔ
ها ثب هقبٛواد علٓ هْاعَ ٍبفزَ اٍذ.
ایي كّهٍٓ ربهیک ،العوم هوثبًیبى فْك ها هٔگیوك؛ ّلٔ ثَؽکن هطؼئ
ربهیـ ثَپبیبى فْاُل هٍیل؛ ا ّهب ًَ كه ًزیغَٓ هِوریيکُبٓ هّّيكکواًَ؛ ثلکَ
كه كوایٌل رالُُبٓ هَئْالًَ ،هؼوْل ّ هّّيگواًَ کَ ثو كاًِ ّ كلَلَٓ
هّّي ّ کبهآهل اٍزْاه ثبّل.
کبهالً هبثل كهک اٍذ کَ عْاهغ هب ثب ایي گٌلیلٍگٔ مٌُٔ ّ گوایُِبٓ
هٚوٓ کَ ثلاى گوكزبهاًل ،اى كّه ثبٛل فًْْذ ّ ّؽْذ هُبیٔ ًقْاٌُل یبكذ،
ثَٕلؼ ّ آىاكٓ ،كهْکوأٍ ّ رٍْؼَ ًقْاٌُل هٍیل؛ هگو ایيکَ یک چٌل ػبلن
آگبٍ ثَىهبى كه كًیبٓ اٍالم ظِْه ًوْكٍ ّ ًج٘ اكکبه ّ هؼزولاد هوكم ها
ثَكٍذ گیوًل ّ .اهو هِن إالػ كیٌٔ ها ثَهٌٖئَٓ ػول هٍبًٌل؛ كه ؿیو ایي
ْٕهد ،هِوریيکُبٓ هّّيكکواى ثَاًلؼبل مٌُٔ عبهؼَ هٔاًغبهل ّ فًْْذ
ًیوُّبٓ «ّو ّ كَبك» ها هْعَ علٍْ هٔكُل.
هّّيكکواى ثبیل كهک کٌٌل کَ اى ایي پٌ ًیي اكاهَٓ ثوفْهك ٌٍذ ّ
هلهًیَن كه ػوَُٕبٓ كکوٍٓ ،یبٍٔ ّ ػویلرٔ ًَ رٌِب اهوٓ ؽزؤ اٍذ ،کَ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۵2 .....................................................
روبثل كه ایي ػوَُٕب ثَیبه ٍِوٌبک فْاُل ثْك ّ ثَایي ىّكُٓب روبم ًقْاُل
ّل .كه ایي هّیبهّیٔ كواگیو ،روبهٔ فبكهبى ثبّهُبٓ ٌٍزٔ ّ ریپُبٓ ّاثَزَ
ثَآى ،اػن اى پیوّاى ُوكّ كوهَ ،كه فْٛ ٜلٔ ّاؽل هواه كاهًل ،گنّزَ اى اُل
ٌٍذ ،كه ثقِ اُل رْیغ ثَهٌّّٔ صبثذ اٍذ کَ هّؽبًیْى ّیؼَ ٍ ٍٔ ٔٛبل
گنّزَ هيٍٓ اهزلاه ها چْیلٍاًل ّ ثَایي ىّكُٓب ًَ رٌِب اى آى كٍذ ثوكاه ًیَزٌل،
کَ هزٌبٍت ثب ّوای ٜهٌطوْٓ ّ اّٙبع كافلٔ کَ ّبهل رْزذ ،پواکٌلٍگٔ ّ
كولاى پوًَیت كه عٌجِ هّّيكکوٓ ًیي هّْٔك ،فیيٓ ثيهگ ثوآ رٖوف
اًؾٖبهٓ هلهد ّ هلیویذ عبهؼَ ثوكاّزَ ّ كه گنهگبُبٓ ؽَبً ،كٍذ ّ
ىثبى هّّيكکواى ها فْاٌُل ثویل.
آىُب اى عبهؼَٓ هلهى ،آىاك ،آثبك ،هوكَ ،كهْکواریک ،هلًٔ؛ ّ كه ػیيؽبل
هبًًْولاه ّ هلزيم ثَإْل ّ ْٙاث ٜافالهٔ ّ هؼیبهُبٓ هؼٌْٓ كهک كهٍذ ّ
رْٖیو هٌّّٔ ًلاهًل ّ ُوَٓ آى ها هؼبكل ثٔثٌلّثبهٓ ،ثلافالهٔ ،كَبك،
لغبمگَیقزَگٔ ّ كوّپبّٔ ثٌیبى هولً فبًْاكٍ هٔپٌلاهًل ...ؽبل آىکَ ّوایّ ٜ
ًؾٍْٓ هلیویذ فْك آىُب اى كّهاى اهزلاه ّ ٍوّهٓ ثو کویزَُبٓ هؾلٔ ّاثَزَ
ثَاؽياة عِبكٓ گوكزَ رب كّهٍٓ ؽکْهذ هغبُلیي اى فبٛو ُیچکٌ ًوكزَ ّ اى
ؽبكظَٓ هلٔ ّ ربهیـ ػوْهٔ ًیي پبک ًقْاُل ّل.
اى كیگوٍْ ،فبكهبى ثبّهُبٓ ٌٍزٔ ٔٛچٌل كَُٓ گنّزَ هیکبًیَن ثِوٍکْٔ
اى ػٌبٕو هّّيكکوٓ كه هاٍزبٓ ههبثذُبٓ ّقٖٔ ،گؤُّ ّ ٌٕلٔ فْیِ
ها ًیي ثَفْثٔ آهْفزَاًل ،ثلّى ایيکَ فْك کنرویي ُيیٌَ ثپوكاىًل ،یب اًلک
ػلّل اى هْاٙغ إلٔ فْیِ كاّزَ ثبٌّل .ثلکَ ایي هّّيكکواى ثْكًل کَ هلام
ثیي ایي ّ آى ىیکياک هكزَاًلً ،وكثبى ّلٍاًل ّ ثَکلِثوكاهئ یکغبًجَٓ فْك
اكزقبه ًوْكٍاًل! ثلّى ایيکَ ُیچٔ ثَكٍذ آّهًل!
ؿبكل اى ایيکَ :هبًٌل ُو هْو ّ ٌٕلٔ كیگو كه عبهؼَ ،كه هیبى هّؽبًیْى
ًیي ههبثذُبٓ رٌگبرٌگ ثو ٍو هٌبكغ ّقٖٔ اى كیوثبى عویبى كاّزَ ّ فْاُل
كاّذ؛ ا ّهب ّهّك هّّيكکواى ثَػوَٕٓ ههبثذُبٓ ّقٖٔ هالیبى ،کبهٓ
ػجش ّ ثیِْكٍ اٍذ؛ ىیوا هالُب هٌبكغ ٌٕلٔ ّ هْوٓ فْیِ ها ًیي ثَفْثٔ
كهک هٔکٌٌل ّ ثو هؾْه آى هزؾل هًّْٔل.
ثب چٌیي ّٕلٔ ،كفبلذ هّّيكکواى ثًَلغ ایي یب آى هًگّ ،قٔ ،یب عویبى،
ٕوكب ً ثَهؼٌٔ ُوبى ًوكثبى ّلى اٍذ کَ ُیچ کوکٔ ثَگلزوبى هّّيكکوٓ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵3.....................................…………...
ًقْاُل کوك .ثٌب ثوایي ،اکٌْى ًَرٌِب ًیبىٓ ثَآهایِ چِوٍٓ ایي ّ آى ًیَذ ،کَ
فطبلوأً عٌجِ هّّيكکوٓ ثو هجٌبٓ كلَلَٓ هّّي ّ ّ ٙوّهد كاهك رب
ػولٔ روٍین گوكك؛ كه ؿیو ایي ْٕهد ،هاٍ هكزي كه ٍبیَٓ كیگواىٕ ،وكب ً
اهزلاه ّ هْوّػیذ آىُب ها ٍّؼذ ّ رؾکین هٔثقْل ّ ایي فْك هْعجبد ارالف
ّهذ ّ رؤفیو ّکْكبیٔ عٌجِ هّّيكکوٓ كه هاٍزبٓ رْکیل عبهؼَٓ هلًٔ
هجزٌٔ ثو هْاًیي ػوكٔ ّ كهْکواریک فْاُل ّل.
كه ؽبل ؽبٙو ،اّٙبع ػوْهٔ کْْه اٍزؼلاك ٛوػ گلزوبى هّّيكکوٓ
ثواٍبً إل ّلبكیذ ّ آّکبهاگْیٔ كه هاٍزبٓ «ایوبى ثَیک کْْه ،یک
هلذ» ها كاهك ،لنا ٙوّهد ًیَذ کَ ػٌبٕوٓ اى عٌجِ هّّيكکوٓ ،چْى
هوبٛغ گنّزَ فن فوکٔ هاٍ هًّل ،كًجبل هؾول ّ پِّْ ثگوكًل یب هلاؽٔ ّ
ٍزبیِگوٓ ػْاهل كگوبریک ها پیَْ کٌٌل؛ ثلکَ هٍبلذ ربهیقٔ كه هوطغ کًٌْٔ
ایي اٍذ کَ ٛوػ ٍبفزبه عبهؼَٓ ّاؽل اكـبًٔ ها هٌِلٍٔ ًوبیٌل.
ثو ػيم فْیِ رکیَ کي اه ٛبلت هُی
ّاهبًل آى کَ رکیَ کٌل ثو ػٖبی فْیِ
ٍَبَّْبیثؽًچٓبقؾِْى:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ـ كاٍزبى «لجبً ًْ اهپواْٛه» ًّْزَٓ "ُبًٌ کویَزیبى آًلهٍي" <كاًوبهکٔ> کَ رجلیل
ثَكیلن ًیي ّلٍ اٍذ.
۲ـ ٍیلدمحم ؽَیي كوٌُگ :عبهؼٌَّبٍٔ ّ هوكمٌّبٍٔ ّیؼیبى اكـبًَزبى۲۶ ٓ ،
ثوای رْٙیؼ ثیِ رو ثَهٌبثغ میل هعْع ّْك:
الق ـ "ربهیـ هطجْػبد كه اكـبًَزبى" ثولن دمحم کبظن آٌُگ
ة ـ "ربهیـ ّ هّىًبهًَگبهٓ اكـبًَزبى "ثولن دمحم ؽلین رٌْیو".
ط ـ "ؽلیش هکي چِبهم" (ثولن ایٌغبًت) هغلَ «ٛوػ ًْ» ّوبهٍُبٓ ۱۳۶۳ /۱۳/۱۶/
ك ـ "گلگْزٔ كه هطجْػبد عِبكٓ اكـبًَزبى" (ایٌغبًتٛ /وػ ًْ) ّوبهٍُبٓ /۱۶/۱۶
۱۳۶۶
ّللآ».
ُ ـ «ًظبم هطجْػبد اكـبًَزبى» ثَهلن دمحم ُبّن ػٖوذ ّ
ّ ـ ٍیو هطجْػبد كه اكـبًَزبى (ایٌغبًت)
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵۵.....................................…………...
1۵
ــــــــــــــــــــــــــ
ـــــــــــــــــــــــــــى
اوُبؾٔضًبیی
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۵۸ .....................................................
پبوػثّوإاالت :
وٕاالجیپیكايٌٕ«کیىحی»ٔ«چیىحی»قٌُٔفکكٔ«قٌُٔفکكی»
ثبيعٕقیثاقلیبثی«قٌُٔفکكافغبَىحبَی»:
عوؼی اى عْاًبى هِبعو ّ کٌْگو «هوین» هِْل ،پوٍُِبی ها كٍزَثٌلی
ًوْكٍ ّ اى ایي عبًت [ّ كیگو کَبى] فْاٍزبه ًْهاكکٌی پیواهْى هْْٙع
ّلٍاًل .كه ایيعب یک ثَیک ثَٛوػ پوٍِ ّ اهایَی پبٍـ هیپوكاىم:
-۱كه«هلِْم هٌّّلکوی ّ کبه هٌّّلکواى»:
= اهایَی یک رؼویق عبهغ ّ هبًغ اى هوْلَی «هٌّّلکو» یب «هٌّّلکوی»،
«ٍِل هوزٌغ» اٍذ؛ ٍِل اٍذ اى آى ثبثذ کَ رْاى گلذُ« :و ّقٔ یب عویبًی
کَ فْاٍزبه كیگوگًْی ّ ایغبك رـییواد هضجذ كه اثؼبك گًَْ گْى ىًلگیء ثْویذ
(یب كٍزکن) عبهؼَی فْك ثبّل ،هٌّّلکو فْاًلٍ هیّْك».
«هوزٌغ» اٍذ اى آى عِذ کَ« :اكواك ،عویبىُب ّ ریپُبی هٌّّلکوی( كه
ػبلن ّاهغ ّ كه هیلاى ػول )مّ هوارت ّ ؽبیي هبُیذ رْکیکی اٍذ؛ ثَػٌْاى
ًوًَْ هیرْاى امػبى ًوْك کَ كبٕلَ هیبى «هٌّّلکوّیژٍ» ثب رؼویق ّ هؼیبهُبی
«هیْل كْکْ» رب هٌّّلکواى فوكٍ پب ّ ثوفبٍزَ اى عْاهغ كه ؽبل گناه ،ثَیبه
ىیبك اٍذ؛ چٌبىکَ ًزْاى ُوَی آًبى ها ىیو یک ٍوق گوك کوك.
هٌّّلکواى فوكٍپب ّ هٌزَت ثَعْاهغ كهؽبل گناه ،اؿلت كاهای هوى ثبهیکی
ثب هاٍیَنًّّْ ،یَن ،لْهپٌیَنٍ ،کزبهیَنّ ،اًلالیَن ّ هطلنگوایی ػبهیبًَ
َُزٌل؛ ایي ثبیل ٛجیؼی ثبّل ،ىیوا عْاهغ ػوتهبًلٍ كاهای کوجْك هٌبثغ
هٌّّلکوىا ّ كه ًزیغَ کٌلیء آٌُگ هّل اٍذ؛ ایي رْٕیق ّبهل هٌّّلکواى
ًیي هیّْك« :ىآة فوك هبُی فوك فیيك» اى ُویي هّ ،هیرْاى ایي ریپپ اى
هٌّّلکواى ها «عٌیي هوكٍ كه هؽن» فْاًل ،كه ؽبلی کَ «هٌّّلکو ّیژٍ» کَ
«هیْل كْکْ» اى آى ٍقي هیىًل اى ایيهوىُب ػجْه کوكٍ ّ عِبًی ٍقي هیىًل
كه چٌیي ّوای ّ ٜكه عْاهغ هب ،چبهٍ آىٍذ کَ یک هّزَ ْٙاثّ ٜ
هؼیبهُبی هٍْغ ثَهیلاى آّهین رب هب ها ثَؽلاهلُبی هلههْزوک هیبى هٌّّلکواى
ًيكیکرو ٍبىك ّ ،اى آى هُگنه ثزْاى ُوَ ها ىیو ػٌْاى کلی «عٌجِ
هٌّّلکوی» گوك آّهكً .یبىی ثَرْٙیؼ ًیَذ کَ «عٌجِ» ثَهغوْػَی اى
ؽوکذُبی ُوَْ اٛالم هیّْك کَ ثَهؿن كْإل ّ رلبّدُبی هْعْكٍ ،كه
اُلاف ًِبیی ّ کلی فْك كاهای ّعٍْ هْزوک َُزٌل ...
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۸۵۵.....................................…………...
قٌٍٔفككَیكٖٔاوثكّظبیمِفبتلیكثبٌؿ: ؾقجِٕیفثیُبثیُیٌبیؿثحٕاٌگفث
ثبلگٍثثّؼٕیً .
ٔفبؾاقثّآقيبٌ«
،فٓىؾقوثٔ
ِ - 1آلاؾاَؿیً،ؾاقاٖ واليثفكك
،ٔجٕاًَُؿشٓثؼهكاقليْبٖشؿیؿٔایصبؾجغییكاتيرجث .
- 2ظبيمپیبوثبٌؿ
لبؾقثَّمؿيٕاضغٔكًُٔيًُؼٕیً .
ثپفیكثبٌؿ ٔؾقْكٌكایظ - 3يىئٕنی
مثّكبقگیكؾ .
ٖؼٕؾقاؾقظميىبی
- ۹ؾاقاٖچٍىاَؿالقٌٍٔثبٌؿٔجٕاَبیٗاَؿی
ٍّ
- ۵لیجبی ٌُبوٗ ،اَىبٌؾٔوحٗ ،َبقضبیحٗ ؼالق ٔ اَضجبط ٌؿیؿ اؼاللٗ ٔ ػفث
ػًٕيٗ.
ًبٌثّيكؾؤكٍٕق.
- ۸ذجبتفككٖ،ؾایًٗثٕؾٌ،ٔفبؾاقٖثّ"آةٔؼبن"ٔػٍكٔای
جاليثٗپبیبٌ ؾققاِكىتچٓبقِفث ومكاطٗ:ظكًث،ٌصبػث،ػؿانثٔػفث .
-۵
اْملهىثٕؾٌٔاػحمبؾثّؾيٕككاوٗٔپهٕقانیىىویبوٗ.
-۶
ة:پكوًْبیيٍالوهًبٌقَصجك
ؾقيٕقؾ«کبٌَٕيٓبشك»ٔؾیگكيىبیم
شالنثيآةظضكتقَصجكِبظت؛ؾقٔؾثكًٌب
فجو ٍالهزٔ ؽٚورؼبلٔ اٍجبة ّبكهبًٔ ُوَ كٍّزبى ٍبثن ّ الؽن ّ كیلٍ ّ
ًلیلٍ ها كواُن کوك؛ ّوب كه ُو ّوایطٔ کَ هواه كاّزَ ثبّیل ،هطؼب ً اى اّٙبع ّ
اؽْال ػوْهٔ ّٛي ّ هوكم ربى ثٔفجو ًیَزیل؛ كه ػیي ایيکَ ُوچَ ُن ثب اٛالع
ثبّیل ،هَلوب ً ثَاًلاىٍٓ کَبًٔ کَ كه ٕؾٌَ َُزٌل ّ هّىهوٍ ثًَؾْ هلوًْ ثب
ّهبیغ ٍو ّ کبه كاهًل ،ؽْاكس هٔآكویٌٌل ،اهْاط فلن هٔکٌٌل ٍوّبؿ هًّْٔل ّ
(ثَرؼجیو پیبم هِبعو) «ًْک هلن ّبى ثَثیـ هیِ ایي ّ آى إبثذ هٔکٌل»...
كهگیو هفلاكُب ًیَزیل.
ثًَظو هٔهٍل آٌُگ رـییواد كه عبهؼَٓ اكـبًٔ ٍوػذ ثیِرو ثَفْك گوكزَ
اٍذ .اّٙبع ػوْهٍٔ ،طؼ اكکبه ،ػالین ،هؼزولاد ،روٌیبد ،اؽالم ّ هإیبُبٓ
ًَل هْعْك ثب آىچَ كه ػٖو ّوب ثْك ،ىهیي رب آٍوبى رلبّد کوكٍ اٍذ .كه
هغوْعٍ ،طْؽٔ اى گوایُِبٓ ثْهژّاىٓ روبم ىّایبٓ عبهؼَ ها كهًْهكیلٍ
اٍذ .ثَیبك كاهیل کَ كه اػٖبه هبهجل ّوب ُياهاى ؽوكٔ ًگلزَ ّعْك كاّذ؛ ّلٔ
ىثبىُب كه کبمُب هلل ثْكًل ،چٌبىکَ اؿلت گُُْب ّ چْنُب ًیي کو ّ کْه ثْكًل؛
ا ّهب كه ػٖو ّوب «عٌجِ هٌّّگوٓ هلٔ ـ هَزول» کلیل فْهك؛ ٔٛهثغ هوى
گنّزَ ثب اُویوٌبى ّ ػلویذ اهرغبع ،اٍزؾوبه ّ اهپویبلیَن كافلٔ ،هٌطوْٓ ّ
ثیيالوللٔ كٍذ ّ پٌغَ ًوم کوك ،اهىُُبٓ ثيهگ آكویل ّ كٍذآّهكُبٓ ثوآ
هوكم ّ کْْه ثَاههـبى آّهك.
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۵ ........................................................
اهوّىٍ گُُْب ریي ّلٍاًل ّ ػطْٔ ّلیل ثوآ کْق ؽوبین ثَّعْك آهلٍ
اٍذ؛ لکي هیلاى كه افزیبه هعبلَگبى ،كالالى ،کالُجوكاهاى ّ آكمكوّّبًٔ اٍذ
کَ ػوَٕٓ ٍیبٍذ ّ كوٌُگ ها چْى ثبىاه هبلكؤّّ هٔپٌلاهًل .گْایيکَ
إالً ثٌب ًیَذ ؽوبین ثوهال ّْك ّ رْكٍُبٓ هوكم ثب اًزقبة آگبُبًَ ّ اهاكٍٓ آىاك
ىًلگٔ کٌٌل .لنا كهّؽ ،هیبکبهٓ ،كویتکبهٓ ،کزوبى ّ هلت ؽوبین هّاط گَزوكٍ
كاهك .آّکبها ٍیبٍ ها ٍپیل ّ ّت ها هّى علٍْ هٔكٌُل ّ عبٓ فیو ّ ّو ها
ػْٗ هٔکٌٌل؛ كه ؽبلٔکَ ًَلٔ کَ اى هیبى ّیواًَُبٓ ًبّٔ اى ٍٔ ٍبل عٌگ
ثوفبٍزَ ،ثَؽکن كطود اًَبًٔ هبیل اٍذ (ّ ُن ؽن كاهك) ّاهؼیذُبٓ هوثْٛ
ثَربهیـ ّ ٍوىهیي فْیِ ها آىچٌبى کَ ثْكٍ ،كهیبثل؛ ّلٔ آّکبها كه ؽن آًبى
فیبًذ هّْٔك.
«کبًْى ُوجَزَگٔ هٌّّلکواى اكـبًَزبى» ثَؽکن هٍبلذ ربهیقٔ ّ كه
هاٍزبٓ اهایَٓ الگُْبٓ ٍبلن عِذ رؤهیي ّؽلد هلٔ ّ رؼوین ّ ثبهّهٍبىٓ
ّعلاى هْزوک هلٔ ،هٌّّگوٓ ها اٍبً کبه فْیِ هواه كاكٍ ّ ثو هجٌبٓ إل
آّکبهاگْیٔ ّ ّلبكیذ ثَرلّیي هغوْػَٓ ؽبٙو "هيؽیش هبًیلیَذ" هجبكهد
کوكٍ اٍذ .رْهغ هٔهّك عٌبة ػبلٔ ثَؽیش یک پیْگبم ّ هکي هِن «عٌجِ
هٌّّلکوٓ هلٔ ـ هَزول» کزبة ها كه هلد ىهبًٔ هبثل اًزظبه هطبلؼَ كوهْكٍ ّ
ًظواد فْك ها كه فْٖٓ هٌلهعبد آى ،ثَّیژٍ هواؽل ّکلگیوٓ ّ اُلاف
اّلیَٓ «ایي عٌجِ» اثواى ثلاهیل؛ هَلوب ً كه ایي هْاهك ُیچکٌ آگبٍرو ّ
هٖیترو اى ّوب ًیَذ.
ًظواد ربى ثلّى كفل ّ رٖوف كه هزي کزبة كهط فْاُل ّل.
ثبجمؿیىاظحكاو
ویؿيع ًّؿقضبػهٕٖ
2۶ظٕت13۶۶
«هن»
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۸۸ .....................................................
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۳ ........................................................
مثّؾوحى
بّْٖایٍکحبة،یبؾؾاٌثٔيطبنتـی يحؼبلتاقوبلایٍَبئّوی
قویؿ :
...
ثب رولین ٍالم ّ آهىّٓ ٍالهزٔ ربى
کزبة ربى ها فْاًلم ّ ثَیبه فّْن آهلٍ ،جک آى ثَیبه ػبلٔ اٍذ ّ هطبلت
كلچَپ .هٔفْاٍزن روبم هطبلت آى ها ثوهٍٔ کوكٍ ّ كه هْهك آى اظِبه لؾیَ
کٌن؛ اهب ،كوٕذ ًْل ،ثبیل ثوآ هكزي ثَیک ػؤٍّ آهبكٍ ّْین .چبپگو ُن
فواة ّلٍ اٍذ ،پٌ ثلّى پبکًْیٌ ُو آىچَ ها ًّْزَام ثوایزبى پَذ هٔکٌن.
ؼؿأَؿیبقٔيؿؾگبقجبٌثبٌؿ
وهًبٌػهٗقَصجكـثكٔکىم
2۰1۰/۰2/۰۷
(ايضبء)
انفـجٍکیمکبٌَٕيٓبشك
ًطلَٓ کبًْى هِبعو كه پیِ چْن هي ثَایي ْٕهد هٌؼول ّل:
1ـچّثبیؿکكؾ؟ثَایي ٍئْال هًغجو پبٍـ هٔگلذ.
هي ثْكم کَ هٔفْاٍزن رْکلٔ ثَّعْك آّهین ،ػلؤ ثواكواىین ّ ًبهٔ ثبالٓ عوغ
هبى ثگناهین .ثلقٔ گلزَ ثْك «ًْویَُب کٌیل ّ ًْیلٍُب کٌیل» ّ هوؽْم اٍوبػیل
هجلؾ کَ كه ایواى آهلٍ ثْك ثَهي گلزَ ثْك کَ اگو ّوب ثزْاًیل ظوف یکٔ كّ ٍبل
آیٌلًٍْ ،ویَٓ هبًٌل «هکزت اٍالم» ثَّعْك ثیبّهیل ثَیبه فْة اٍذ.
ثَایي ٍئْال آهبٓ هٍْْٓ پبٍـ 2 ـ چگَّٕ ثبیؿ کكؾ؟
هٔگلذٍ .ي ّ ٍبل هٍْْٓ اى هب ثیِرو ثْك .اّ هٔكاًَذ كوٌُگ چَ هؼٌٔ
كاهك ّ کبه كوٌُگٔ ّ ٍیبٍذ چیَذ .کبهُبٓ ػولٔ چبپ ّ ٕلؾَآهایٔ ّ...
ها ُوْ ثلل ثْك.
عْاة ایي ٍئْال ها آهبٓ هؽوبًٔ 3 ـ کٗثبیؿثکُؿ؟
هٔكاك .آهبٓ هؽوبًٔ یکپبهچَ كؼبلیذ ّ ػول ثْك .پْل كاّذ ،اى آهبٓ هْکیٌٔ
هٔگوكذ ّ یک رؼلاك اى ٛالة ثَُویي عِذ كًجبل اّ ثْكًل .ثوآ رْکیل کبًْى
هِبعو ثب ُن هْْهٍُب ّ هجبؽضَُب کوكین .آهبٓ هؽوبًٔ ثٍَْهیَ هكذ رب ثب ٙبهي
ػلٔ ّاؽلٓ هْْهد کٌل ...هواه ثوایي ثْك کَ اػٚبٓ رْکیل كٌُلٍٓ کبًْى
ػ ْٚکلام ٍبىهبى ّ ؽية كیگو ًجبّل ،كه هْهك آهبٓ هٍْْٓ ایي ٍئْال پیِ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۸۶ .....................................................
آهلٍ ثْك کَ ایْبى ػ ْٚهغبُلیي فلن اكـبًَزبى اٍذ .هب ایي هْْٙع ها ثب فْك
هٍْْٓ كه هیبى گناّزین ّ اّ چٌیي گلذ:
«ثَعلٍام ىُوا کَ هي كه ُیچ عب ًیَزن».
ة،پ،ت،خ
ثبىهگبى( ،هٌِلً هِلٓ) ۶۶ ۶۶ ۲۴۲ ۲۴۳ ۲۵۵ ۵۴۶
ثبٍوچّْٔ( ،هُ ٙل اًوالثٔ) ۴۴۳
ّللا) ۲۳ ۴۴۵ثچَ ٍوبّ( ،ؽجیت ّ
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۵ ........................................................
ثلفْٔٛ( ،بُو) ۱۴۶ ۱۴۶ ۱۵۲ ۱۵۳ ۴۳۱
ثوژًق( ،لئًْیل ایلیچ) ۶۱ ۶۲ ۶۳
ثطلویًْ۴۶۲ ،
ثـلاكّٓ( ،یـ عٌیل) ۲۶
ىهرْزو) ۲۳۳ ۳۶۲ ۴۰۳ ۴۶۲
َ ثلقٔ (ىهكّذ ـ ىهرْذ ـ
ثلقٔ (هْالًب عالل اللّیي دمحم) ۱۰۳ ۱۳۵ ۱۳۴ ۳۶۰ ۴۵۳ ۴۵۶ ۵۰۳ ۵۱۰
۶۶ ۳۰ ۳۴ ۳۵ ۳۶ ۱۰۶
ثلقٔ (اهیو فَوّ ثلقٔ صناللُلْٓ) ۳۶۰
ثلقٔ (ػجلالوبكه ثیلل ثلقٔ صناللُلْٓ)۳۶۰ ۴۶۶ ،
ثلقٔ (ٍیل اٍوبػیل)۱۱۳ ۱۱۶ ۱۲۲ ۱۲۳ ۱۳۵ ۱۴۳ ۱۳۲ ۲۳۴ ۳۶۵ ،
۱۰۳ ۱۰۴ ۱۰۵ ۱۰۶ ۱۰۳ ۱۰۶ ۱۰۶ ۱۱۰ ۱۱۱ ۱۱۲ ۱۱۳ ۱۱۴ ۱۱۵ ۱۱۶
،۲۵ ۳۴ ۶۵ ۶۶ ۶۵ ۶۶ ۱۰۱ ۱۰۲
ثيثال( ،اؽول) ۴۶۱ ۱۴۳
ثٌگالكُ۲۱ ،
ثيالكى( ،اٍبهَ دمحم)۲۳ ،
ثٌٕٔله( ،اثْالؾَي) ۲۴۰ ۲۴۳ ۲۶۶ ۲۶۶ ۳۶۱ ۳۳۶ ۴۰۵ ۵۴۶
ثْرْ( ،مّاللوبه ػلٔ ـ ثًٔظیو) ۳۶ ۶۳ ۱۵۲ ۱۵۶ ۴۱۴
ثُْ( ،عوط) ۲۱ ۲۳
ثْهلیيُْ( ،اهٓ) ۱۴۳
ثِچي( ،اهَ ربثَ) ۴۵۴ ۴۵۵ ۴۵۶ ۴۵۳
ثِياك( ،کوبل اللیي) ۴۲۱
خّللا ٍیل ػلٔ) ۲۲۵ ۲۲۶ ۲۲۶ ۲۴۵ ۲۴۶ ۳۶۱ ۳۶۶ ۳۶۶ ۴۰۵ ثِْزٔ( ،آی ّ
۱۶۶ ۱۶۶ ۲۰۰ ۲۰۱ ۲۰۲ ۲۰۳ ۲۰۴ ۲۰۵ ۲۱۶ ۲۲۰ ۲۲۱ ۲۲۲ ۲۲۳ ۲۲۴
،۳۲ ۱۶۴ ۱۳۳ ۱۳۴ ۱۶۱ ۱۶۲ ۱۶۵ ۱۶۶ ۱۶۲ ۱۶۵ ۱۶۶
خّللا ٍیل دمحم ؽَیٌٔ) ۲۴۵ ۲۴۶ ۳۶۱
ثِْزٔ (آی ّ
ثِلْل( ،ػبهل) ۲۶۶
ثیکي( ،كواًَیٌ) ۲۳۲
پبکَزبى ،پبکَزبًٔ( ،كه ؿبلت ٕلؾبد)
پبًبهبهیْف( ،یْهٓ) ۲۴۳ ۵۴۳
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۶۸ .....................................................
پْزْ ،پْزْى ،پْزْىُب ،پْزًْیَن = ىثبى ،هْم ،گوایِ هْهٔ (كه ؿبلت
ٕلؾبد)
پْزًَْزبى (ٍوىهیٌٔ كه كّ ٍْٓ ف ٜكیْهًل ّ هْهك هٌبهَْ هیبى اكـبًَزبى
ّ پبکَزبى)
پْْري( ،اى پِلْاًبى ّبٌُبهَ) ۳۳
پْپو( ،کبهل)۴۶۳ ،
پِلٍْٓ( ،لَلَ ّبُٔ) ۶۱ ۱۴۳ ۱۶۶ ۳۶۵ ۵۰۶ ۵۱۰ ۵۴۳
ربعیکَزبى،۲۱ ۳۲ ۲۰۶ ۴۲۰ ۴۳۳ ،
رجویيّٓ( ،وٌ) ۲۲۱ ۳۶۵
روکوٌَزبى۲۱ ،
روکیَ ،روکُب ،روکٔ،۲۵ ۳۱ ۳۳ ۳۶۰ ،
روٍکًْٔ( ،ه دمحم) ۱۴ ۶۶ ۱۴۶ ۱۴۶ ۱۶۲ ۲۴۶ ۴۶۳ ۵۴۳
رٌٔ (ٌِّْاى)۴۱۶ ۴۲۰ ۴۳۵ ،
رٌْیو( ،دمحم ؽلین) ۶۴ ۱۶۶ ۳۰۵ ۳۳۶ ۴۱۶ ۴۴۲ ۴۶۶ ۴۳۳ ۴۳۵ ۴۶۲
،۶۶
رْهاد۴۰۴ ۵۴۳ ،
رِوأًّ( ،۶۵ ،یـ ػلٔ)
رِوأً( ،آهب ثيهگ) ۳۲۰ ۳۲۱ ۵۴۳
ریزْ( ،هبهّبل عْىف ثوّى) ۶۱ ۶۲
ز،چ،ض،غ
الوؽوي) ۴۲۱ ۵۰۳ عبهٔ( ،ػجل ّ
عبّیلٍ( ،یل دمحم ػلٔ) ۴۳۰ ۴۳۶ ۴۳۶ ۴۶۰ ۴۶۲ ۴۶۴ ۴۶۶ ۵۱۰ ۵۴۳
۶۶ ۱۰۲ ۱۴۶ ۱۵۰ ۲۳۴ ۲۵۴ ۲۶۱ ۲۶۵ ۳۲۶ ۳۳۰ ۳۳۱ ۳۵۰ ۳۵۵ ۴۶۳
۱۶ ۶۵
عْالًْٔ( ،ویَ ـ ؽوكَ) ۶۱ ۱۲۰ ۱۲۱ ۱۲۴ ۱۶۳ ۱۳۴ ۲۶۶ ۵۲۶
عیؾْىًْ( ،ویَ ـ آهْكهیب) ،۱۲۰ ۱۶۳
عِبى ًْ (ًْویَ)۱۶۶ ۴۱۴ ۴۱۵ ۴۱۶ ۴۱۳ ،
چوواى( ،هٖطلٔ) ۲۳۶ ۳۰۰
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۳ ........................................................
چٌگیي پِلْاى۲۳۳ ۳۰۳ ۵۴۳ ،
چَگْاه( ،اهًَزْ) ۶۰ ۱۳۳ ۳۳۶
چیي ،چیٌٔ ،چیٌُٔب۲۱ ۲۶ ۱۴۳ ۱۶۳ ۱۳۶ ۲۶۶ ۴۶۶ ۵۴۳ ،
ؽَیي اؽول( ،هب۱۵۰ ۱۵۲ ۴۵۲ )ٔٙ
ؽَي الجکو (اؽول)۳۳ ،
ؽٚود ػلٔ (هالّٓ ًْهٍزبًٔ) ،۱۰۰
ؽکوزیبه (گلتاللیي)۴۰۶ ۴۱۶ ۴۱۶ ۴۱۶ ۴۲۰ ۴۶۳ ۴۳۱ ۴۳۲ ۴۳۴ ،
۲۰۵ ۲۵۶ ۲۳۰ ۲۶۵ ۲۶۶ ۲۶۰ ۲۶۱ ۲۶۶ ۳۰۴ ۳۰۵ ۳۰۶ ۳۰۳ ۳۰۶ ۳۳۶
،۲۶ ۱۰۰ ۱۲۵ ۱۲۶ ۱۳۱ ۱۵۰ ۱۵۲ ۱۵۴ ۱۶۳ ۱۶۵ ۱۶۶ ۱۳۱
ؽویل گل (عٌوال)۱۶۵ ۴۳۳ ،
خّللا ٍیل ػلٔ)،۳۴۶ ۳۵۳ ۳۶۰ ۳۶۴ ۳۶۵ ۴۱۵ ،
فبهٌَآ (آی ّ
فبى ػجلالـلبه فبى۶۳ ،
فبى ػجلالْلٔ فبى۶۳ ،
فلیلٔ( ،ػجلالکوین) ۲۳۶ ۲۳۶ ۲۶۰ ۳۰۶ ۳۱۰ ۳۱۲ ۳۱۳ ۳۲۶ ۳۶۶ ۵۴۶
۱۲۶ ۱۶۵ ۱۶۳ ۲۳۴ ۲۶۰ ۲۳۱ ۲۳۲
ّللا)
خّللا هّػ ّ
فویٌٔ( ،آی ّ
فویٌٔ( ،ؽبط ٍیل اؽول) ۳۶۱ ۳۶۲ ۳۶۳ ۳۶۴ ۳۶۶ ۳۶۳ ۳۶۶ ۴۰۳ ۵۴۶
۲۶۶ ۲۳۳ ۲۶۴ ۳۳۳ ۳۳۵ ۳۵۰ ۳۵۳ ۳۶۵ ۳۳۶ ۳۳۳ ۳۳۶ ۳۶۲ ۳۶۴ ۳۶۶
۶۶ ۲۰۳ ۲۰۶ ۲۱۳ ۲۱۶ ۲۲۱ ۲۲۶ ۲۳۵ ۲۳۳ ۲۴۴ ۲۵۰
فْاعَ ؽبكع ّیواىٓ (ّوٌ اللیي دمحم)۲۰۳ ۲۲۳ ۴۳۶ ۴۶۳ ۵۱۰ ۵۱۴ ،
،۴۳ ۱۰۴ ۱۰۶
ػجلّللا اًٖبهٓ۵۳ ۴۲۱ ،
ّ فْاعَ
فْاعَ ػلٔ هْكن۵۳ ۴۲۰ ۴۲۱ ،
فْاعَ ًٖیواللّیي ۲۶ ،ٍْٔٛ
فْعَ (اًْه)۶۶ ۲۴۰ ،
فْیٔ( ،آیخهللا ٍیل اثْالوبٍن هٍْْٓ) ۶۰ ۱۳۴ ۲۲۱ ۳۳۳ ۳۶۱
فیبم (ؽکین ػوو)۱۰۶ ،
فیجو( ،هیو اکجو) ۱۴۶
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۶۶ .....................................................
ؾ،ـ،ق،ل،ژ
كاًِ (ٍوّه) ۳۱۳ ۳۱۶ ۳۱۶ ۳۲۵
كاّّك فبى (ٍوكاه دمحم)۱۶۱ ۱۳۶ ۱۶۰ ۱۶۲ ۱۶۲ ۴۱۱ ۴۴۰ ۴۶۵ ۴۳۶ ،
،۱۴ ۲۶ ۵۶ ۶۵ ۶۶ ۳۶ ۶۱ ۶۲ ۶۳ ۶۴ ۱۵۱ ۱۵۲
كیًْیًَْ۵۴۶ ،
هاىٓ (كقو اللیي)،۲۳۵ ۲۴۳ ۲۵۳ ۴۲۱ ،
هاٍپْریي۳۰ ،
هثبًٔ( ،ثوُبى اللّیي) ۳۰۶ ۳۱۳ ۳۳۰ ۳۳۶ ۴۱۶ ۴۳۶ ۴۳۰ ۴۳۱ ۵۴۶
۱۴ ۱۵۰ ۱۵۲ ۱۵۴ ۱۵۵ ۱۶۳ ۱۶۵ ۱۳۱ ۲۳۰ ۲۳۳ ۲۴۲ ۲۶۵ ۲۶۰ ۳۰۶
هٍزن( ،كوىًل ىال) ۱۰۶ ۴۰۱ ۴۶۲ ۴۶۴
هًغجوٍ( ،لوبى)۱۳۳ ۱۳۲ ۱۳۳ ۱۶۰ ۱۶۴ ۲۰۳ ۲۰۴ ۲۴۲ ۲۴۵ ۲۵۵ ،
،۶۶ ۶۳ ۶۶ ۶۶ ۶۳ ۶۵ ۶۶ ۱۲۲ ۱۲۳ ۱۳۵ ۱۳۶
هًغجواى (ؽية) ۴۳۶ ۴۳۳ ۴۶۶ ۵۲۲ ۵۲۳ ۵۲۴ ۵۲۵ ۵۳۲ ۵۳۳ ۵۴۶
۳۲۵ ۳۶۲ ۳۶۶ ۳۳۴ ۴۱۲ ۴۳۵
هّكکٔ ٍووهٌلٓ،۴۵۴ ۴۳۶ ۴۳۳ ،
هٍّیَ ،هًُّب( ،كهؿبلت ٕلؾبد)
خّللا دمحم دمحمٓ) ۲۶۵ ۲۳۵ ۳۳۶ ۳۳۶ ۳۶۱ ۳۶۶ ۳۶۵ ۵۴۶
هِّٓوٓ( ،آی ّ
۲۶۳
ژاپي۱۶۱ ۴۳۶ ،
ن،ي
ٍبكادٛ( ،بیلَ) ۱۶۰ ۲۵۶ ۲۶۶ ۳۳۱ ۴۳۵ ۴۶۶ ۴۶۴ ۴۶۶ ۴۶۳ ۵۴۶
،۴۱ ۴۴ ۵۶ ۶۵ ۶۲ ۱۰۲
ٍبٍبًٍٔ( ،لَلَٓ ؽکوواى) ۱۱ ۴۰۰
ٍبهبًٍٔ( ،لَلَٓ ؽکوواى) ۱۲ ۴۰۰
ٍجبّىًْ( ،ویَ) ۴۵۳ ۴۵۶
ٍپوؿًْٔ( ،ویَ) ۴۳۳
ٍغبكٓ (ٍیل دمحم اهیي) ۲۳۳ ۳۱۴ ۳۱۵ ۴۶۱ ۴۶۴ ۴۶۶
ٍکبکٍٔ( ،واط اللیي) ۳۴
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۶ ........................................................
ٍکزبهیَنٍ ،کزبهیَزٔ۲۳ ۲۶ ۱۲۶ ۱۳۱ ۵۰۲ ۵۰۳ ۵۱۳ ،
ٍلطبى ٍیل اؽول کجیو۵۳ ۴۲۱ ،
ٍلیوبى الین۴۳۶ ،
ٍْیٌ۲۳۰ ۴۵۶ ،
ٍْهیَ،۴۶ ۲۳۶ ۲۴۶ ۳۱۳ ۳۲۵ ۳۳۱ ،
ٍْلَجوٓ۱۶ ،
ٍْم ؽْد( ،اًغوي ـ ًْویَ) ۶ ۲۶ ۱۶۵ ۱۶۳ ۲۵۴ ۲۶۵ ۲۶۶ ۳۳۴
ٍْم ػووة( ،گوٍّ ـ ًْویَ) ۲۶۶ ۴۳۳
الوٍْل) ۱۵۰ ۱۶۳ ۱۶۵ ۱۳۱ ۲۶۵ ۲۶۰ ۲۶۶ ۴۶۲ (ػجلالوة ّ
ّ ٍیبف،
ٍیجْیَ۳۴ ،
ٍیل عوبل اللّیي اكـبى۱۱۲ ۲۴۶ ۲۵۱ ۲۵۳ ۲۵۶ ۲۶۳ ۲۳۰ ۳۱۶ ۵۰۳ ،
،۲۴ ۲۵ ۲۶ ۶۴ ۶۳ ۶۶ ۳۳ ۶۳
ّبكهبى یٍْق۳۲ ،
ّویؼزٔ( ،ػلٔ) ۲۵۱ ۲۵۲ ۲۵۶ ۲۶۶ ۲۶۳ ۲۳۴ ۳۱۶ ۳۲۴ ۳۳۳ ۵۲۵
،۲۶ ۶۵ ۶۶ ۶۳ ۶۶ ۶۶ ۱۳۱ ۲۳۶
ّْهآ ارلبم كه كاكگبٍ ربهیـ( ،کزبة) ۲۲۰
ّْهّّْٓ ،هُّٓب (ارؾبك عِبُیو ـ هٌووٗ) كه ؿبلت ٕلؾبد
ّّْیٌیَن ،لْهپيّّْیٌیَن۳۶ ۲۶۲ ۲۶۳ ۵۰۳ ۵۱۱ ۵۱۵ ،
ِّوٍزبًٔ (اثواُینفبى گبٍّْاه) ،۱۰۶
ِّوٍزبًّٔ( ،بٍ ػلٔ اکجو) ،۵۲ ۱۶۱ ۴۲۵ ۴۳۳ ۴۳۴
ِّوٍزبًٔ (دمحم کبظن اكکبهٓ)۶۶ ،
ِّوٍزبًٔ (ًبكه ػلٔ هِلّٓ)،۱۳۴ ۱۶۴ ۱۶۶ ،
ِّوٍزبًٔ( ،ؽیله ثیگ)،۳۰۱ ،
ّیو ػلٔ فبى( ،اهیو) ۱۴ ۲۵ ۵۰۳
َ،ْ،ط،ظ
ٕبكهٔ ًیلٔ (دمحم ؽَیي)۲۴۵ ۲۳۱ ۲۳۲ ۲۳۶ ۳۶۵ ۴۰۳ ۴۰۶ ۴۱۱ ،
۱۶۶ ۱۶۰ ۱۶۱ ۱۶۲ ۱۶۴ ۱۶۵ ۱۶۶ ۱۶۶ ۲۰۰ ۲۲۴ ۲۲۳ ۲۲۶ ۲۳۳ ۲۳۶
،۵۴ ۱۲۵ ۱۶۰ ۱۶۲ ۱۶۳ ۱۶۴ ۱۶۵ ۱۶۶ ۱۶۳ ۱۶۶
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۷۰ .....................................................
ٕبكهٔ پوّأً (هیو ؽَیي) ۱۰۰ ۱۰۱ ۲۳۱ ۲۳۲ ۲۳۶
ٕلام ؽَیي۲۱ ۲۲ ۲۳ ۱۶۱ ۳۵۰ ،
ٕلبهٍٓ( ،لَلَٓ ؽکوواى) ۱۲ ۴۰۰ ۴۶۴
ٕلٍْٓ( ،لَلَٓ ؽکوواى) ۱۳ ۱۴ ۶۰ ۱۲۶ ۴۰۱ ۴۰۲ ۴۰۳
ٙیبءالؾن( ،عٌوال دمحم) ۳۶ ۶۳ ۱۳۶ ۱۵۶ ۱۶۵ ۲۶۶ ۴۱۴ ۴۳۵ ۵۴۵
ٛبهمًْ( ،ویَ) ۲۵۶
ٛبلجبى( ،گوٍّ) ۱۵۵ ۲۶۰ ۳۰۶ ۳۰۶ ۳۰۶ ۳۱۰ ۳۱۱ ۳۱۳ ۴۳۵ ۴۶۴
،۵۴
ٛبُو مّالیویٌیي۵۶ ،
ٛجوٓ( ،دمحمثي عویو) ۴۰۴
ٛوىٓ( ،هؾوْك) ۲۵ ۵۰۳
ٌٛیي( ،ظبُو) ۶۴ ۱۵۰ ۳۶۳ ۴۵۳
ظبُو فبى( ،ظبُوّبٍ) ۱۶۲ ۱۴ ۵۳ ۱۰۳ ۱۳۵ ۴۶۶ ۵۲۵ ۵۲۶
(ظِْهّللا) ۵۶ ۱۴۶
ّ ظِْهٓ،
ع،ؽ
ػبهلٔ( ،ػجل الؾَیي)
ػجبٍولٔ فبى۳۵۴ ۳۵۵ ۳۳۴ ۳۳۶ ۳۶۰ ۵۳۰ ۵۳۱ ۵۵۳۲ ۵۶ ۶۱ ۲۵۶ ،
۲۴۶ ۲۵۴ ۲۵۶ ۲۵۶ ۲۶۰ ۲۶۱ ۲۶۲ ۲۶۳ ۲۶۴ ۲۶۵ ۲۳۳ ۲۳۶ ۳۳۶ ۳۴۳
۶۳ ۱۲۵ ۱۳۳ ۱۳۶ ۱۳۲ ۲۳۶ ۲۴۴
ػجبٍٔ( ،فللبء) ۱۱ ۵۵ ۵۶ ۵۴۶
ػجلالوؽوي فبى۱۴ ۱۲۶ ،
ّ
ػجلالٌّبٕو( ،عوبل) ،۲۶ ۶۲ ۱۴۳ ۱۵۱ ۲۳۳ ۲۴۳
ػضوبى لٌلٓ۱۴۶ ۴۳۰ ۴۳۶ ۴۶۰ ،
ػوام۴۶ ۶۳ ۶۶ ۳۶ ۱۶۶ ۱۶۶ ۱۶۱ ۲۲۱ ۲۴۵ ۳۵۰ ۳۶۱ ۳۶۶ ۴۳۱ ،
،۲۱ ۴۴ ۴۶
ػوثَزبى۲۳ ۶۲ ۱۳۵ ۱۳۶ ۳۱۰ ۳۱۱ ۳۳۱ ۳۳۲ ۳۶۰ ۴۶۶ ۵۰۶ ۵۴۶ ،
ػوكبًٔ( ،هوثبًؼلٔ) ۳۶ ۱۰۱ ۱۰۴ ۱۰۶ ۲۳۱ ۲۳۲ ۳۴۲ ۳۶۰ ۴۰۳
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۱ ........................................................
ػظیؤٍ( ،زوعٌوال دمحم ًجٔ) ۲۶۵ ۲۶۶ ۲۶۰ ۳۱۶ ۳۶۳ ۴۱۴ ۴۳۶ ۴۶۰
،۵۶ ۳۳ ۶۴ ۶۰ ۱۲۶ ۱۳۶ ۱۴۶ ۱۵۳ ۱۳۶ ۱۶۵ ۱۶۵ ۲۲۴ ۲۶۶ ۲۶۴
ػلٔپْه ؿلْهٓ (ٍیل هٍْٔ)۲۵۱ ۲۵۴ ۲۵۵ ۲۵۶ ۲۵۳ ۳۶۶ ۳۳۴ ۵۴۶ ،
۶۴ ۲۳۲ ۲۳۴ ۲۳۵ ۲۳۶ ۲۳۶ ۲۴۴ ۲۴۵ ۲۴۶
ؿجبه( ،هیو ؿالم دمحم) ۴۰۱ ۴۰۲ ۴۵۴ ۴۶۴ ۴۶۵ ۴۶۵ ۴۶۴ ۵۰۶ ۵۱۲
،۴ ۱۲ ۲۵ ۳۳ ۱۰۶ ۱۳۱ ۱۳۲ ۳۶۲
ؿوعَزبى۴۰ ۴۱ ۵۶ ۴۳۴ ،
ؿيالٔ (اثْؽبهل)۲۴۳ ،
ؿيًْٓ (ٍیل ػیَٔ عْاكٓ)۲۳۳ ۳۱۳ ۴۶۶ ۴۶۰ ۴۶۱ ۵۱۶ ۵۲۰ ۵۲۵ ،
،۲۴۶
ؿيًْٓ (ؽَیي ػلٔ ،اثْمه)،۱۶۲ ۳۰۵ ،
ؿيًْٓ (ّیـىاكٍ)۱۶۳ ،
ؿيًْٓ (هَغلٓ فبى هْالیٔ)،۱۰۶ ،
ّللا ثالؿٔ)،۲۲۳ ۲۲۶ ۲۶۰ ،
ؿيًْٓ (ؽیبد ّ
ؿيًْٓ (ٍلطبى هؾوْك)،۱۲ ۳۰ ۱۰۶ ،
ؿيًْیبى (ٍلَلَٓ ؽکوواى)،۱۲ ۱۰۶ ،
ؿلْهىٓ (ػجلالوؽین)۲۳۳ ،
ؿْهیبى (ٍلَلَٓ ؽکوواى)،۱۲ ۶۶،
ف،ق
كبهاثٔ( ،اثًْٖو) ۳۶۰ ۵۱۶
كبهٍٔ( ،عالل اللّیي) ۲۳۶ ۲۶۶ ۲۶۱ ۴۰۵ ۴۶۶ ۵۰۳ ۵۰۶ ۵۱۰ ۵۵۰
۶۶
كبّیَن،۲۲ ۱۲۶ ۱۵۶ ۲۳۲ ۲۶۳ ۳۶۰ ۴۱۶ ۴۳۴ ۴۶۲ ۴۶۳ ۵۰۳ ۵۱۵ ،
كبًْى( ،كواًزٌ) ،۶۶ ۱۴۰ ۱۴۳ ۳۳۶
كواًََ،۶۲ ۶۶ ۲۳۰ ۴۳۳ ۴۶۳ ۴۳۳ ،
كوكٍّٔ( ،ؽکین اثْالوبٍن) ،۲۶ ۳۳ ۱۰۶ ۳۳۶ ۴۵۴ ۴۶۲ ۴۶۴ ۵۰۶ ۵۱۰
كلَطیي ،كلَطیٌٔ۱۶۳ ۳۶۱ ۳۶۶ ۴۳۴ ۳۳۰ ۴۰۶ ۳۶۲ ۴۳۱ ،
كْکْیبهب( ،كواًٌَ) ۲۳
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۷2 .....................................................
كْکیلیل۱۶ ۲۰ ،
كیٖل( ،هلک) ،۳۳۲
هبعبه( ،ایل ـ ٍلَلَٓ ؽکوواى) ۵۰۶
هناكٔ( ،هؼوو) ۲۴۳ ۴۶۳
هوآى۲۵۵ ۲۶۲ ۲۶۳ ۲۳۳ ۳۱۶ ۳۵۶ ۴۱۳ ۴۳۳ ۴۶۰ ۴۶۱ ۴۶۰ ۴۶۵ ،
۱۲۳ ۱۶۶ ۱۶۶ ۲۰۳ ۲۰۶ ۲۰۶ ۲۱۲ ۲۱۳ ۲۱۴ ۲۱۶ ۲۱۶ ۲۴۳ ۲۴۶ ۲۵۱
،۲۲ ۴۳ ۴۴ ۴۵ ۴۶ ۴۳ ۳۱ ۳۲ ۶۶ ۶۶ ۶۴ ۱۰۵ ۱۱۶
ک،گ
کبهرو( ،عیؤ) ۶۳ ۲۵۳
کبههل( ،ثجوک) ،۱۴ ۲۵ ۱۴۶ ۲۶۵ ۴۳۲
کبٍزوّ( ،كیلل) ۶۳
کبًبكا۵۶ ۳۶۳ ۴۳۶ ،
کبًذ( ،ایوبًْئیل) ،۳۲۳ ۴۵۶ ۵۱۶
کوىٓ( ،ؽبهل) ،۱۴ ۱۶۲ ۳۳۰
کویٌْبى( ،هاكا) ۲۶
کْزوٌلٍ( ،لطبًؼلٔ) ،۱۶۲ ۴۳۳ ۴۳۱
کْْه کوبل( ،هیٌب) ۴۳۶
کلکبًٔ( ،افْاى ـ ػجلالوغیل ،ػجلالویْم) ۱۴۶ ۱۵۲ ۱۵۳ ۴۳۳ ۴۳۶ ۴۳۶
کوبل فبى( ،پوّژٍ) ۶۳ ۴۳۳ ۴۳۴ ۴۳۵
کْهُّ کجیو۶۳ ،
کْیذ۲۲ ۱۳۶ ۱۶۱ ۳۳۲ ۴۵۲ ۵۳۰ ،
کیبًْهًْٓ( ،هاللّیي) ۲۴۰ ۲۴۱ ۲۴۲
گبًلٓ( ،هِبرِب) ۲۱ ۲۶ ۳۶ ۳۳ ۱۱۲
گوثبچق( ،هیقبئل ٍوگئٔ یّْیچ) ۲۱ ۴۱۴ ۴۱۶ ۴۵۰
گالثيّٓ (ٍیل دمحم)۴۲۵ ،
گللاهبیو۳۶۵ ،
گیالًٔ( ،پیو ٍیل اؽول) ۱۶۴ ۱۶۵ ۱۳۱ ۴۱۶ ۴۳۶ ۴۶۴
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۳ ........................................................
ل،و،ٌ
لجٌبى۴۶ ۲۳۳ ۲۳۶ ۲۶۵ ۳۲۵ ۳۶۳ ۳۶۶ ۵۵۰ ،
لٌیيّ( ،الكیویو ایلیچ) ۶۰ ۲۴۰ ۲۶۴ ۳۲۶ ۳۳۶
لیجٔ۶۲ ۲۴۳ ۲۳۵ ۳۶۶ ۳۶۶ ،
هبئْ ،هبئْئیَن ،هبئْئیَذ ،هبئْئیَزٔ ۴۳۵ ۴۳۶ ۴۳۳ ۴۳۶ ۴۶۱ ۴۶۲ ۴۶۴
۲۲۶ ۲۳۶ ۲۵۰ ۲۶۶ ۲۶۶ ۲۶۶ ۳۳۶ ۴۶۳ ۴۶۶ ۴۳۰ ۴۳۱ ۴۳۲ ۴۳۳ ۴۳۴
،۶ ۲۱ ۲۶ ۶۰ ۱۲۳ ۱۴۳ ۱۴۶ ۱۴۶ ۱۶۳ ۲۱۰
هبهکٌ( ،کبهل) ۶۰ ۲۴۰ ۵۰۵
(ٕجـخّللا) ،۱۴ ۱۳۴ ۱۳۵ ۱۶۳ ۱۶۴ ۱۶۵ ۱۳۱ ۳۳۶
ّ هغلكٓ،
هغوّػٍ( ،یل ثِبءاللیي) ۳ ۱۶۵ ۲۶۶ ۲۳۰ ۲۳۱
هؾٌَّٔ( ،یـ إٓق) ۳۳۴ ۳۳۵ ۳۳۶ ۳۳۳ ۳۴۲ ۳۶۱ ۳۶۵ ۴۳۶ ۴۶۱
۱۴۵ ۱۶۴ ۱۳۲ ۱۶۰ ۲۲۱ ۲۴۶ ۲۵۵ ۲۳۳ ۲۶۱ ۳۲۶ ۳۳۰ ۳۳۱ ۳۳۲ ۳۳۳
،۶۳ ۱۰۲ ۱۰۳ ۱۲۵
هؾوْكٍٓ( ،یل ؽیله) ۶۶ ۶۶ ۶۳ ۱۰۵ ۳۱۶ ۳۵۳
هؾوْكٓ( ،افْاى ـ ػجلالوؽین ،ػجلالِبكٓ) ،۱۴۶ ۲۳۶ ۴۳۶ ۴۶۰ ۴۶۲
هياهٓ( ،ػجلالؼلٔ) ۳۱۰ ۳۱۲ ۳۱۳ ۳۵۱ ۳۳۶ ۳۶۵ ۳۶۱ ۳۶۲ ۳۶۳
۲۶۴ ۲۶۵ ۲۶۶ ۲۶۳ ۲۶۶ ۲۶۶ ۳۰۰ ۳۰۱ ۳۰۴ ۳۰۵ ۳۰۶ ۳۰۳ ۳۰۶ ۳۰۶
۲۵۱ ۲۶۰ ۲۶۱ ۲۶۵ ۲۳۱ ۲۳۲ ۲۳۵ ۲۳۳ ۲۳۶ ۲۶۲ ۲۶۳ ۲۶۵ ۲۶۳ ۲۶۰
۱۰۰ ۱۰۱ ۱۲۶ ۱۶۳ ۱۳۰ ۱۳۲ ۱۶۶ ۱۶۳ ۱۶۶ ۱۶۶ ۱۶۱ ۲۲۰ ۲۲۱ ۲۳۳
،۵۳
هَؼْك( ،اؽول ّبٍ) ۳۳۴ ۴۳۶ ۴۳۰ ۴۳۱ ۴۶۱ ۴۶۴ ۴۶۲ ۴۶۳ ۵۰۶ ۵۱۶
،۱۲ ۳۲ ۱۵۰ ۱۵۲ ۱۵۴ ۱۵۵ ۲۶۵ ۲۶۶ ۲۶۶ ۳۰۵ ۳۰۶ ۳۱۲ ۳۱۳
هٖو۲۴۳ ۲۶۶ ۲۶۳ ۲۶۴ ۳۱۳ ۳۴۶ ۳۴۶ ۳۶۲ ۳۶۵ ۳۶۰ ۳۶۶ ۴۰۰ ،
،۲۵ ۳۶ ۵۳ ۶۱ ۶۶ ۳۱ ۶۲ ۱۵۱ ۱۶۶ ۱۳۰ ۱۶۳ ۲۱۲
هطِوٓ( ،ػالهَ هور۶۵ ۶۶ ۲۳۶ )ٔٚ
هوْٖكّٓ( ،کیل ػجلالؾَیي) ،۱۶۵ ۱۶۶ ۱۳۲ ۱۳۵ ۲۳۳
هال دمحم ػوو آفًْلىاكٍ۱۴ ۲۳ ،
ّللا ؽَیٌؼلٔ)
هٌزظوٓ( ،آیخ ّ
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۷۹ .....................................................
هٌزظوٓ( ،دمحم) ۳۶۶ ۳۶۱ ۳۶۲ ۳۶۳ ۳۶۴ ۳۶۵ ۳۶۶ ۳۶۶ ۳۶۶ ۴۰۳
۲۶۶ ۳۰۰ ۳۴۴ ۳۴۶ ۳۴۶ ۳۵۰ ۳۶۱ ۳۳۶ ۳۳۳ ۳۳۶ ۳۶۰ ۳۶۳ ۳۶۴ ۳۶۶
،۳ ۶۱ ۱۶۶ ۲۳۵ ۲۳۳ ۲۳۶ ۲۴۲ ۲۴۳ ۲۴۴ ۲۴۵ ۲۴۶ ۲۴۶ ۲۶۳
هْكّكٓ( ،اثْاالػلٔ) ۶۶ ۱۵۰ ۱۵۲
هٍْْلیٌٔ۴۶۳ ،
ػجلّللا) ۳۴۲ ۳۴۳ ۳۴۵ ۳۵۱ ۳۶۰ ۴۰۶ ۴۱۰ ۴۱۱
ّ هٍْْٓ ٍلیلٍ( ،یل
۲۳۶ ۳۱۵ ۳۱۳ ۳۱۶ ۳۱۶ ۳۲۲ ۳۲۳ ۳۲۴ ۳۲۵ ۳۲۶ ۳۳۳ ۳۳۶ ۳۴۰ ۳۴۱
،۱۰۱ ۲۶۵
هٍْْٓ (ٍیل ػَکو)،۶۳ ۶۲ ۱۳۳ ۱۳۵ ۱۳۳ ۱۶۴ ۲۳۲ ۲۵۴ ۳۳۴ ۴۶۶ ،
هٍْْٓ (ٍیل ؿالم ؽَیي)،۱۳۲ ۲۲۰ ۲۴۶ ۲۵۰ ۲۵۴ ۳۶۵ ،
هْلْٓ دمحم ًجٔ دمحمٓ۱۶۳ ۱۶۴ ۱۳۱ ۴۳۲ ۴۶۰ ،
ًٖوّللا هٌْٖه۱۶۳ ۱۳۱ ،
ّ هْلْٓ
هْلْٓ یًٌْ فبلٔ۱۶۳ ۱۳۱ ،
هیو ٕلین كوٌُگ۱۵۱ ،
ًبكهّبٍ اكْبه۴۰۶ ،
ًبكهّبٍ كهأً۵۴ ،
ًبكهٍٓ( ،بكاد کیبًٔ) ۱۰۳ ۱۱۲ ۱۶۱ ۲۳۴ ۴۳۵ ۴۳۶
ًبكىٍ( ،اكّاهك ّیْاهك) ۴۵۳
ًبىًٓ ،بىیَن۲۲۲ ۲۶۲ ۲۶۳ ۲۶۶ ۳۰۰ ۴۲۶ ۴۶۴ ۴۶۶ ۴۶۶ ۵۰۰ ،
،۶۴ ۱۴۳ ۱۶۱ ۱۶۶ ۱۶۶ ۱۳۰
ًبٌّبً( ،دمحم ٕبكم كطود) ۴۴
ًبٕو فَوّ الؼلْٓ الوٍْْٓ( ،ؽکین) ،۳۶۲ ۴۶۲ ۵۰۳ ۵۱۶
ًبٕو ٙیبء۴۱۶ ۴۱۳ ،
ًبٛؤ ػیٌک( ،دمحم) ،۲۳۲ ۳۱۵ ۳۱۳
ًغیت( ،كاکزو دمحم) ۴۵۱ ۴۵۲ ۴۵۳ ۴۵۶ ۴۵۶ ۴۶۴ ۴۳۰ ۴۳۲ ۴۳۵ ۴۶۰
۴۱۱ ۴۱۴ ۴۱۶ ۴۱۶ ۴۱۶ ۴۲۰ ۴۲۵ ۴۲۶ ۴۳۰ ۴۳۴ ۴۳۵ ۴۳۶ ۴۴۶ ۴۵۰
،۶ ۱۴ ۲۴ ۲۳ ۲۶ ۵۶ ۳۰ ۱۵۳ ۱۳۱ ۲۶۳ ۲۶۵ ۲۶۶ ۲۶۳
ًغیت هؾلْظ۲۶ ،
اٍلّللا) ۱۰۶ ۲۴۶ ۲۶۳ ۲۶۶ ۴۱۵ ۴۱۶
ّ ًکزَكاىٍ( ،یل
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۵ ........................................................
ًْؿبًٔ( ،دمحم هٙب) ۶۲ ۶۳
ًِوّ( ،پبًلیذ ـ عْاُو لؼل) ،۲۰ ۲۶ ۵۶ ۳۰ ۳۲۰ ۴۰۱ ۴۶۰ ۴۶۱ ۵۰۶
ٔ،ٖ،ِ
ّاللُبین( ،کْهد) ۳۶۶
ّاًلالیَن۲۶۲ ۵۰۲ ۵۱۵ ،
ّصینٍ( ،یل ُبّن) ۲۳۳
ُبثیل۶۶ ۲۵۰ ،
ُبهّى الوّیل۲۶ ۲۴۳ ،
ُبّؤ هكٌَغبًٔ (ػلٔ اکجو)۳۴۶ ۳۶۳ ۳۶۵ ۵۴۶ ،
ُبّؤ (ٍیل هِلٓ) كه ؿبلت ٕلؾبد
ُبّؤ (ٍیل یيكاى ٌّبً) ۲۳۳
ُبًزیٌگزْىٍ( ،وْئیل) ۲۳ ۲۲۲ ۵۵۱
ُياهٍُ ،ياهٍعبدُ ،ياهگٔ = هْمً ،بؽیَ ،گْیًَِ ،جذ (كه ؿبلت ٕلؾبد)
ُگل( ،گئْهگ ّلِلن كویلهیِ)۲۳۱ ،
ٌُلٍّزبىٌُ ،لٌُّ ،لٓ۲۴۴ ۲۵۳ ۲۳۶ ۳۵۶ ۴۰۱ ۴۰۳ ۴۱۳ ۴۵۴ ۵۰۳ ،
،۳۱ ۳۳ ۳۳ ۱۳۳ ۱۴۱ ۲۳۳
ُْگّْ( ،یکزْه) ۳۴
ُیزلو( ،آكّلق) ،۳۲۶ ۴۶۵ ۴۶۶ ۵۰۲
ُیکل( ،دمحم ؽٌَیي) ،۲۶ ۲۰۰ ۲۰۱ ۲۰۲ ۲۴۳ ۳۳۶ ۴۲۴ ۴۳۲
یبهٓ ،ثواكهاى ـ اکومٕ ،بكم)،۱۴۶ ۴۳۶ ۴۶۲ ۴۶۴ ،
یؼوْثٔ( ،عٌوال ؿالم كبهّم) ۴۰۶ ۴۵۱
یلزَي( ،ثْهیٌ) ۴۵۲
ًبگلزَُبی عٌجِ هٌّّلکوی اكـبًَزبى ۸۷۸ .....................................................
اى ُویي فبهَ:
===============
۱ـ رلَیوعبهغ «ًْهالِلٓ» (آهبكٍٓ چبپ)
۲ـ كه عَذ ّ عْٓ ؽویوذ (هٌزْو ّلٍ)
۳ـ الْاػ هؼوكذ (آهبكٍٓ چبپ)
۴ـ ؽکوذ ،هٖلؾذ ،ؽویوذ (هٌزْو ّلٍ)
۵ـ هٍبلَٓ كه ثبة رٌبىع ثوبء (رؾلیل رطجیؤ ًظواد كاهّیي)
۶ـ هغوْػَٓ هوبالد ّ هٍبالد ثوگيیلٍ (هٌزْوٍ كه هطجْػبد هزٌْع)
۳ـ هٍزبفیي هلٔ اكـبى (هٌزْو ّلٍ)
۶ـ هبًیلیَذ ثبىٍبىٓ اكـبًَزبى (هٌزْو ّلٍ)
۶ـ عبیگبٍ ػول كه رلکو كیٌٔ (آهبكٍٓ چبپ)
۱۰ـ ػوالًیذ ّوهٔ (ّوػ اٍلبه اهثؼَ) (آهبكٍٓ چبپ)
۱۱ـ هطواد کْصو (هٌزْو ّلٍ)
۱۲ـ اكـبًَزبى كه ٍیبٍرویي كّهاى ربهیـ (هٌزْو ّلٍ)
۱۳ـ ؽوبٍَٓ چبهکٌذ (هٌزْو ّلٍ)
۱۴ـ آكزبة کبهلیوّى (هٌزْو ّلٍ)
۱۵ـ کبهلیوّى كیوّى ّ اهوّى (هٌزْو ّلٍ)
۱۶ـ یکٖل پوٍِ ّ پبٍـ كهثبهٍٓ ؽویوذ (آهبكٍٓ چبپ)
۱۳ـ اكـبًَزبى كه ّبٌُبهَ كوكٍّٔ (آهبكٍٓ چبپ)
۱۶ـ ؽکوذ یگبًَ (هٌزْو ّلٍ)
۱۶ـ هْهؼیذ ٍبكاد اكـبًَزبى كه هٌبٍجبد هیبىهْهی (هٌزْو ّلٍ)
۲۰ـ اٍواه هگْ ـ یبككاّذُبٓ هّىاًَ...
- ۲۱كه ُياهٍعبد چَ گنّزَ؟ (ًْو اًزوًزی)
کبًْى ُوجَزَگی هٌّّلکواى اكـبًَزبى۶۶۳ ........................................................
ٍیلدمحم هٙب ػلْی
كه ٍبل ۱۳۴۰كه هویَٓ «ٕلفبًَ» اى هوثْٛبد ّلَْالٔ ِّوٍزبى
«ّالیذ اهىگبى» ثَىًلگی لجقٌل ىك؛ رؾٖیالد اثزلایٔ ها كه هکزتفبًَُبٓ
هؾلٔ كوا گوكذ ،هولهبد ػلْم ؽْىّٓ ها ًيك ّیـ دمحم ؽَیي ٕبكهٔ ًیلٔ
آهْفذ؛ كه ٍبل ّ ۱۳۵۳اهك ؽْىٍ ػلویَ هِْل ّل ّ ػلْم هزٍْطَ ها كه
هؾٚو اٍبریلٓ چْى ؽغذ ُبّؤّ ،اػظٔ ّ ٕبلؾٔ ثَاروبم هٍبًیل؛
كه ٍبل ۱۳۵۶ثَهٖل اكاهَٓ رؾٖیالد ػبلٔ ّاهك ؽْىٍ ػلویَ هن ّل ّ اى
هؾٚو آیبد :پبیبًٍٔ ،زْكٍ ،اػزوبكٓ ،كبٙل لٌکوأً ،هکبهم ّیواىٓ ،عْاكٓ
آهلٔ ،ؽَيىاكٍ آهلٔ ...كه هّزَُبٓ كوَ ،إْل،
رلَیو ،كلَلَ ّ کالم کَت كی٘ ًوْك.
كه كَُٓ ۱۳۶۰ثَهوبّهذ هلٔ پیٍْذ ّ
رالُُبٓ گَزوكٍ ّ فَزَگًٔبپنیو عِذ ایغبك
ُوَْیٔ هیبى عویبىُبٓ «عٌجِ هلٔ چپ» ثَفوط
كاك .كه ٍبل ۱۳۶۶ثَپوٍَّٓ هْٔء هٖبلؾَٓ هلٔ
پیٍْذ ّ ثًَوبیٌلٍگٔ اى «کبًْى ُوجَزَگٔ
ّللا
هّّيكکواى اكـبًَزبى» ثب كّلذ كاکزو ًغیت ّ
پوّرکل روک هقبٕوَ اهٚبء کوك.
كه كَُٓ ۱۳۳۰ثَهطبلؼبد ػوالًٔ هًّوْكٍ ّ
ثٌیبك «پژُُِّبٓ ػلْم اًَبًٔ» ها پبیَگناهٓ کوك.
اى اّ آصبه هلؤ ىیبك ثَچبپ هٍیلٍ اٍذ...