You are on page 1of 518

‫ٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وبؾات اكـبًىحبى‬
‫ؾق آلهْى لهبى‬

‫ویّؿهع ّوؿقٔب ػلْی‬


‫ٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٌٌبوـــــَ‪:‬‬
‫ــــــــــــــــــ‬
‫ویّؿهع ّوؿقٔب ػلْی‬ ‫‪¤‬‬
‫وبؾات اكـبًىحبى ؾق آلهْى لهبى‬ ‫‪¤‬‬
‫هْْٔع‪« :‬وبؾات» ّ شبیگبٍ آى ؾق جبقیػ ّ شبهؼَ‬ ‫‪¤‬‬
‫ّیكاوث ؾّم‪ ،‬ثب جصؿیؿ ًظك ّ أبكبت‬ ‫‪¤‬‬
‫ٌوبقٍگبى‪ٖٓٓٓ :‬‬ ‫‪¤‬‬
‫جبقیػ ًٍك‪ :‬ثِبق ٓٓ‪ٔ۴‬‬ ‫‪¤‬‬
‫جؼؿاؾ ِلعبت‪۵ٕٓ :‬‬ ‫‪¤‬‬
‫هطغ‪ّ :‬لیكی‬ ‫‪¤‬‬
‫ًْثث چبپ‪ :‬وْم‬ ‫‪¤‬‬
‫هیوث‪ ٖٓٓ :‬اكـبًی یب هؼبؾل‬ ‫‪¤‬‬
‫ٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آىچَ ُىث‪:‬‬

‫ٓوٍ َٕیُٔيِ‪۹..........................................................................‬‬
‫پیُٖيیُّْخی َگخٍٕ کظخد‪ٔٓ.....................................................‬‬
‫ثؽً اّل‪ :‬هکبًث وبؾات‪ ٔ۱...............................‬ـ ‪۴۴‬‬
‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ٔ ح‪ٛ‬خنضْخ ٔ حٍُْٕخٖ پخیيحٍ‪ٔ۹...........................‬‬
‫يؼُت «ٓیّي»‪ٕٔ........................................................................‬‬
‫«ٓخىحص» َوطۀ طالهٗ هيح ٔ ههن‪ٕ۲...............................................‬‬
‫ًّٖٗ حُ كيیغ َٗیق کٔخء‪ٕ۹....................................................‬‬
‫ًٍیّخص)‪ٖٓ.......................................‬‬‫كََُيحٌ پیخيزَ (ًُ ِ ٍّیَّش‪ًٍ ،‬حٍٖ‪ّ ،‬‬
‫طخٍین چٓخٍ ِْحٍ ٓخنّ‪ٖٖ............................................................‬‬
‫يالُيض ٓخىحص رخ هَآٌ‪ٖ۳...........................................................‬‬
‫ٓخىحص هیَ کؼیَ حٓض‪ٖ۳.............................................................‬‬
‫هطذ حالهطخد‪ٖ۳.......................................................................‬‬
‫پيٍ يؼُٕی حيض‪ٖ۳....................................................................‬‬
‫ٔحٍع یک‪ٜ‬ي ٔ ریٔض ٔ چٓخٍ ِْحٍ پیخيزَ‪ٖ۳...................................‬‬
‫هخد هٕٓیٍ حٔ حىَی‪ٖ۳................................................................‬‬
‫حَظ٘خٍ ٓخىحص ىٍ ؿٓخٌ‪ٖ۲...........................................................‬‬
‫ٓیّيگَحیٗ يًئف حٓض‪ ،‬یخ يٌيٕو؟‪ٖ۹..............................................‬‬
‫كلع ح‪ٛ‬م ٔ َٔذ طخ چّحَيحُِ ‪ ٍَٖٟٔ‬حٓض؟‪۳ٔ..............................‬‬
‫ح‪ٛ‬طالكخص ٔ يؼیخٍْخی هخ‪َٔ ٙ‬ذُٗخٓخٌ‪۳ٕ.................................‬‬
‫َٔذُٗخٓخٌ رخ چّ ٗیِْٕخی کخٍ يٗکُُي؟‪۳ٖ......................................‬‬
‫رّچّ کٔخَٗ حيخوُحىِ يٗگٕیُي؟‪۳۳..................................................‬‬
‫ٍْٕٔخٖ حكَحُ ٓیخىص چگَّٕ حٓض؟‪۳۳.........................................‬‬
‫‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَهٗ حُ يُخرغ َٔذُٗخٓٗ‪۳۳.......................................................‬‬


‫ٓیّي یک کهٗ حٓض‪۳۳.................................................................‬‬
‫ثؽً ؾّم‪ :‬وبؾات ؾق جالٖن جبقیػ‪ ۴۱.......................‬ـ ٕ‪۷‬‬
‫حٓالو ٔ ّٓ هخَٕحىۀ طخٍینٓخُ‪۳۹..................................................‬‬
‫ٍكهض پیخيزَ ٔ حهظالف رَ َٓ ؿخَ٘یُی‪۳ٓ.......................................‬‬
‫حيپَح‪ٍٕ١‬ی حيٕیخٌ‪۳۳................................................................‬‬
‫ظٍٕٓ ػزخٓیخٌ‪۳۹.....................................................................‬‬
‫ظٍٕٓ حرٕئهى هَحٓخَٗ ٔ حَوَح‪ٓ ٝ‬هٔهۀ حيٕی‪۳ٓ............................‬‬
‫حٓظوَحٍ ػزخٓیخٌ‪۳ٔ...................................................................‬‬
‫كًهۀ يـٕلْخ ٔ حَوَح‪ٓ ٝ‬هٔهّی ػزخٓی‪۳۳......................................‬‬
‫هالكض كخ‪ً١‬یخٌ‪۳۳.....................................................................‬‬
‫حٓظوَحٍ هالكض كخ‪ً١‬ی‪۳۳............................................................‬‬
‫هطَحص کٕػَ‪۳ٓ........................................................................‬‬
‫ىٔنض کَیًۀ ػهٕیخٌ‪۳ٔ...............................................................‬‬
‫ثؽً وْم‪ً :‬وبثث وبؾات‪ ۷ٖ................................‬ـ ‪ٔٓ۴‬‬
‫يؼُی َوخرض‪۳ٖ..........................................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ػٓي ههلخی ػزخٓی‪۳۳.....................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ىٍٔۀ ٓخيخَیخٌ‪۳۳...........................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ػٓي ؿَِٕیخٌ‪۳۳............................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ىٍٔۀ ٓهـٕهیخٌ‪۳۹.........................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ػٓي ههلخی كخ‪ً١‬ی‪۲ٔ......................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ػ‪ َٜ‬حیهوخَیخٌ يـٕل‪۲ٕ.................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ ػ‪ٛ َٜ‬لٕیّ‪۹ٕ...........................................................‬‬
‫َوخرض ىٍىٍٔۀ هخؿخٍ‪۹ٖ...............................................................‬‬
‫َوخرض ىٍ حيپَحطٍٕی ػؼًخَی‪۹ٖ.....................................................‬‬
‫ٔظخیق َویذ‪۹۳........................................................................‬‬
‫ط٘کیالص َوخرض‪۹۲.....................................................................‬‬
‫ًٗخٍی حُ َوزخی يٍٕ٘ٓ‪ٔٓٔ........................................................‬‬
‫ًاهۀ آیةاهلل تغّجغصی صعتاعۀ ادیاء ًماتث‪ٖٔٓ................................‬‬
‫‪ٍَٟٔ‬ص حكیخء يـيى َوخرض ىٍ حكـخَٔظخٌ‪ٔٓ۳...................................‬‬
‫ٓٓى ٓخىحص حكـخَٔظخٌ حُ هيٍص چّ يويحٍ حٓض؟‪ٔٓ۳...........................‬‬
‫‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً چِبقم‪ :‬جطْق جبقیؽئ ػٌْاى ویبؾت ‪ ٔٓ۱.......‬ـ ‪ٕٔ۴‬‬


‫نوذ ٔ کُیّ‪ٔٓ۹.........................................................................‬‬
‫ٓیّيی ٔ يٕالی‪ٔٔٔ...................................................................‬‬
‫ٓیّي ىٍ يیخٌ يٌحْذ ٔ كَم حٓاليی‪ٔٔ۲..........................................‬‬
‫پَحکُيِگی ٓخىحص ىٍگٔظَِی ؿـَحكیخثی ؿٓخٌ‪ٔٔ۹............................‬‬
‫چَح ػًخيۀ ٓیخِ ٔ ٗخل ٔ کالِ ٓزِ؟‪ٕٔٓ.........................................‬‬
‫ثؽً پٌصن‪ّ :‬قّؾ اوالم ّوبؾات ثَاكـبًىحبى‪ ٕٔ۵.‬ـ ٕ‪ٔ۴‬‬
‫ٍٔٔى حٓالو ٔ ػَد رّهَحٓخٌ‪ٕٔ۳...............................................‬‬
‫ٍٔٔى حيخو ٍ‪ٟ‬خ رّهَحٓخٌ‪ٖٔ۳.....................................................‬‬
‫يٕهؼیض ؿـَحكیخثی هَحٓخٌ‪ٖٔ۳...................................................‬‬
‫ٓیّي هَحٓخَی‪ٖٔ۲ ....................................................................‬‬
‫ٓخىحص يلٍٕ ٔكيص يهی‪ٖٔ۹.......................................................‬‬
‫ثؽً ٌٍن‪ :‬جالي ویّؿلؾائی ال شبهؼۀ ُماقٍ‪ ٔ۴ٖ.‬ـ ٕٓٔ‬
‫آؿخُ ٓیّيُىحثی ٔ ْٕیض ُک٘ی‪ٔ۳ٖ..................................................‬‬
‫پُـخِ ٓخل پیٖ!‪ٔ۳۳..................................................................‬‬
‫يظٍ کخيم کظخد «َوي ٔ طلهیم ٓیّيگَحثی ىٍ حكـخَٔظخٌ»‪ٔ۳۳..................‬‬
‫َخٍحٓظت ػخييحَّ‪ٔ۳۳..................................................................‬‬
‫پخٓن رّٓئحالص يويٍ‪ٔ۲۳............................................................‬‬
‫پیَ ـ ُيَیيی رّچّ يؼُی حٓض؟‪ٔ۹ٔ................................................‬‬
‫کًَرٔظٍ‪ٔ۹ٖ...........................................................................‬‬
‫ط‪ٕٜ‬ف ىٍحكـخَٔظخٌ‪ٔ۹۳.............................................................‬‬
‫يُخ‪١‬ن يَکِی (ِْحٍِؿخص)‪ٔ۹۳..................................................‬‬
‫ُهًْ ٍح کیْخ يیهٍَٕي؟‪ٔ۹۹.....................................................‬‬
‫ىٍٔؽ َخطًخو‪ٕٓ۳.......................................................................‬‬
‫ٗیطخٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح یکـخ ُٓگ رَِیى‪ٕٓ۳..............................‬‬
‫رٔظَْخٖ ظٍٕٓ كخٗیٔى‪ٕٓ۲........................................................‬‬
‫ثؽً ُلحن‪ :‬ككایٌؿُبٓ ویّؿلؾایٔ‪ ٕٔٔ...................‬ـ ٓ‪ٕ۴‬‬
‫يَحكم ٓیّيُىحثی ٔ ْٕیض ُک٘ی‪ٕٔٔ...............................................‬‬
‫ٔ ـ يَكهۀ کًٌٕ‪ٕٕٔ...............................................................‬‬
‫ٕ ‪ -‬يَكهۀ ْٕیض ُک٘ی ٔ حيلخٖ رٗ‪ٛ‬يح‪ٕٔ۳...................................‬‬
‫‪۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖ ‪ -‬كٌف كیِیکٗ ٔ گَكظٍ ٓخىحص حُ يَىو‪ٕٖٖ..............................‬‬


‫‪َ - ۳‬لَصپَحکُی‪ ،‬ؿیَیضٓخُٖ ٔ رخیکٕص ٓخىحص‪ٕٖ۳ .....................‬‬
‫‪ - ۳‬هٕکچَحَی رَ حكظوخٍحص طخٍیوی ٔ يؼُٕة ٓخىحص‪ٕٖ۲ ..............‬‬
‫ثؽً ٍُحن‪ُ :‬ؿفُبی ویّؿلؾائی‪ ٕ۴ٔ...............‬ـ ٓ‪ٕ۴‬‬
‫ٓیّيُىحثی چَح؟‪ٕ۳ٔ...................................................................‬‬
‫يخ ٔ يکخَض يْٕٕد‪ٕ۳ٕ.............................................................‬‬
‫يٍ ىًٍٗ «ٓخىحطى»؛ پْ يٍ «ْٔظى»!‪ٕ۳ٖ .....................................‬‬
‫كْ كوخٍص‪ٕ۳ٖ.................................................................‬‬‫ٔ‪ّ -‬‬
‫ٕ ـ ٗيّص كٔخىص‪ٕ۳۹...............................................................‬‬
‫ٖ ـ رلَحٌ ْٕیض‪ٕ۳ٓ................................................................‬‬
‫‪ - ۳‬طُخُع روخء ٔ ك‪٠‬خٖ كیخطٗ‪ٕ۳ٕ ..............................................‬‬
‫‪ - ۳‬ػيو حػظوخى رّيهضٓخُی‪ٕ۳۳..................................................‬‬
‫‪ - ۳‬هيحٓضُىحیٗ ٔ ‪ٟ‬يیّض رخ ىیٍ ٔ يٌْذ‪ٕ۳۳................................‬‬
‫‪ - ۳‬ػطٖ هيٍص‪١‬هزٗ‪ٕ۳۹.........................................................‬‬
‫‪ - ۲‬ػيو حػظوخى رّؿخيؼۀ ََٗٓٔيی‪ٕ۳ٔ .........................................‬‬
‫‪ ۹‬ـ ههم ىٍ َطلّ‪ٕ۳۳...............................................................‬‬
‫ٓٔ ـ َٗٓص ‪١‬هزی‪ٕ۳۲..............................................................‬‬
‫ٔٔ ـ َيحٗظٍ يیيحٌ رخُی‪ٕ۳۲ ......................................................‬‬
‫ٕٔ ـ طالٕ رَحٖ طـییَ ْٕیض حَٔخٌ ِْحٍِ‪ٕ۳۹................................‬‬
‫ثؽً ًِن‪ :‬ؾوحومؾی ثكای «ویّؿُماقٍ»!‪ٕ۴ٔ........‬ـ ‪ٖٔ۴‬‬
‫آیخ طؼزیَ «ٓیّي ِْحٍِ» ‪ٛ‬لیق حٓض؟‪ٕ۲ٔ........................................‬‬
‫ىٓضْخی آٍُۀ پخکٔظخٌ حُ َٓ ِْحٍۀ حكـخَٔظخٌ کٕطخِ!‪ٖٖٓ ..................‬‬
‫ىٍ کٕثظّ رهٕچٔظخٌ چّ يٗگٌٍى؟‪ٖٓ۳.............................................‬‬
‫ثؽً ؾٍُن‪ُ :‬ماقٍ ال کصب آهؿٍ؟‪ ٖٔ۵....................‬ـ ‪ٖٖ۶‬‬
‫ِْحٍِ ٍح طؼَیق کُیى‪« :‬رَرَی» کّ «ِْحٍِ» ٗي‪ٖٔ۳.......................‬‬
‫ِْحٍِْخ طخ ُُْٕ هٕىٍح پیيح َکَىِحَي‪ٖٔ۳........................................‬‬
‫آیخ حكيحع کهُت ِْحٍِگٗ يًکٍ حٓض؟‪ٖٔ۹......................................‬‬
‫ِْحٍِْخ ىحٍحی حؿيحى ٔ پيٍحٌ ي٘ظَک َیٔظُي‪ٖٔ۹..............................‬‬
‫حُ رلَحٌ ْٕیض طخ ْٕیض کخًد!‪ٖٕٖ .............................................‬‬
‫طالٕ رَحٖ حكَحُ ْٕیض َٓهظٗ!‪ٖٕ۳............................................‬‬
‫‪۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ َٓحَـخو‪« :‬حػظَحف رّٗکٔض کخيم ِْحٍِپژْٔی»‪ٖٕ۲....................‬‬


‫حُ َٓهض ٔ طِٔیَ طخ ؿؼم ٔ طلًیم‪ٖٖٓ..........................................‬‬
‫طهوی حُ ػُٕحٌ «ِْحٍِ» ىٍ ًُْیض حهٕحو حكـخَی‪ٖٖٔ ..........................‬‬
‫‪١‬زوخطٗٗيٌ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‪ٖٖٖ ...................................................‬‬
‫ثؽً یبلؾٍُن‪ :‬ال قٌٌّلکكی جب ٌیطبىپكوحی‪ ٖٖ۷‬ـ ‪ٖ۵۴‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظٗ؛ ٔحهؼیض حٓض‪ ،‬یخ رٓظخٌ؟‪ٖٖ۳......................................‬‬
‫كهٔلّٖ ٗیطخٌپَٓظٗ‪ٖٖ۹ ..........................................................‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ‪ٖ۳ٕ ...................................................‬‬
‫ىٍَگٗ رَكَُْگ ٔکخٍحکظَ ي٘ظَک ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔيِحٍٖکی٘خٌ‪ٖ۳ٖ ..‬‬
‫هيحپَٓظی هَحكخص حٓض؛ يِحٍیپَٓظی ٍُٔٗلکَی حٓض!‪ٖ۳۳ ............‬‬
‫ىٍٔؽ حٓض َٓيخیّ يَکخكَی ٍح!‪ٖ۳۳ ...........................................‬‬
‫طًٓض طُٓخ ٓالف ٗیطخٌپَٓظخٌ‪ٖ۳۲ ..............................................‬‬
‫ثؽً ؾّالؾٍُن‪ :‬ؼطك یک كبشؼَ ؾق کویي اوث! ‪ ٖ۵۵‬ـ ٓ‪ٖ۴‬‬
‫یک ػخٍٕٗح‪ ،‬گَِْٔخٖ حُ ٓخىحص ٍح طٓيیي يٗکُي‪ٖ۳۳ .......................‬‬
‫يُٓيٓٗ ٓخُيخٌیخكظّ رَحٖؿ‪ٜ‬ذ حيٕحل ٔ ىحٍحثیْخٖ ٓخىحص‪ٖ۳۲..........‬‬
‫یخ ِْحٍِ ٕٗیي‪ ،‬یخ رًیَیي!‪ٖ۳ٓ......................................................‬‬
‫يظًٓی کّ حُ هٕى ىكخع ًَیکُي‪ ،‬يـَو حٓض‪ٖ۳۳ ...............................‬‬
‫كَ‪ْٝ‬خی حُ ٍٔحر‪ ٢‬آیُيۀ ٓیّي ٔ ِْحٍِ‪ٖ۳۲......................................‬‬
‫ىٍرخٍۀ حُىٔحؽ ٓیّي ٔ ِْحٍِ‪ٖ۳ٖ...................................................‬‬
‫‪ٛ‬يح ىحٗظّ رخٕ طخ ىٍطخٍیکی هلّ َٕ٘ی!‪ٖ۳۳...................................‬‬
‫يٕٗٗکّ طزيیم رّپهُگ ٗي!‪ٖ۳۲ ...................................................‬‬
‫ٓخىحص حكـخَی ٔ ‪ٍَٟٔ‬ص رخُریُٗ يٕح‪ٟ‬غ ىٍ يؼخىالص يهٗ‪ٖ۲ٓ ...........‬‬
‫ثؽً ویمؾٍُن‪:‬ػجؿالؼلٔ هماقٓ ؾق ؾاؾگبٍ جبقیػ‪ٖ۴ٔ.‬ـ ‪۴۴۶‬‬
‫چَح رخیي ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح ٍؿى کَى؟‪ٖ۲ٔ.....................................‬‬
‫كِد ٔكيص‪ ،‬یخ كِد چپخٔل ٔ ٔك٘ض؟‪ٖ۲ٖ...................................‬‬
‫طیؾ ىٍ کق َُگت ئض!‪ٖ۲۳ ......................................................‬‬
‫هٕى ُک٘ت يِحٍی‪ٖ۲۳ ................................................................‬‬
‫نگي ُىٌ رّگٍٕ يِحٍٖ طٕٓ‪ ٢‬ح‪َ١‬كیخٌ ىیَُٔ!‪ٖ۲۹ ..........................‬‬
‫ؿُگْخٖ ؿَد کخرم چگَّٕ َٗٔع ٗي؟‪ٖ۹ٔ...................................‬‬
‫هطخْخٖ حٓظَحطژیک يِحٍٖ‪۳ٓٓ .................................................‬‬
‫‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يِحٍٖ‪ ،‬ؿٌُٕ‪ ،‬هٕىهٕحْٗ ٔ ؿُگْخٖ ىحههٗ‪۳ٓ۳ ..........................‬‬


‫يِحٍٖ ٔ هظم ٍهیزخٌ‪۳ٓ۳ ...........................................................‬‬
‫يِحٍٖ ٔ ٗکٔضْخی حهالهی‪۳ٓ۳ ................................................‬‬
‫يِحٍٖ ٔ ػيو ىٍک ىٍٓض حُ حٔ‪ٟ‬خع‪۳ٓ۹ .....................................‬‬
‫كخکضْخٖ حُ ٖٕ ُٓزهّ‪۳ٔٔ .........................................................‬‬
‫حنق ‪َ -‬ظَ ؿخَذ يِحٍٖ پیَحيٌٕ ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ‪۳ٔ۳ ....................‬‬
‫د ‪َ -‬ظَ ؿخَذ حکزَٖ پیَحيٌٕ ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ‪۳ٔ۳........................‬‬
‫ػزيحنؼهٗيِحٍٖ یخ پٕٓض گٕٓخنّٖ کّ حُ کخِ پَ حٓض!‪۳ٔ۹.................‬‬
‫چَح حُ کخٍکَى يِحٍٖ چیِٖ گلظّ ًَٕٗٗى؟‪۳ٕٔ..............................‬‬
‫ػزيحنؼهی يِحٍٖ حُ ُرخٌ طُٓخ كََُيٕ‪۳ٕٖ .....................................‬‬
‫يِحٍٖ ٔ َو‪ ٞ‬كخكٖ كوٕم هخَٕحىِ‪۳ٕٖ .......................................‬‬
‫هطَ حَٔيحى كکَٖ‪ ،‬ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح طٓيیي يٗکُي‪۳ٕ۳ ........................‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ رَحی يِحٍٖ يوزٕنیض گيحثی يیکُُي!‪۳ٕ۳.....................‬‬
‫ٓطق ىحَٖ يِحٍٖ‪۳ٕ۳ .............................................................‬‬
‫هطخٍ ٗظَ رّىَزخل هَ!‪۳ٖٓ .........................................................‬‬
‫گٕٓخنّپَٓظخٌ ٔ رخُٖ رخ ٗؼٍٕ يوخ‪١‬ذ!‪۳ٖٔ ..............................‬‬
‫ًََّْٕخی َٗوآٍٔ حُ ٓوٕ‪ ١‬حهالهت يِحٍیپَٓظخٌ‪۳ٖٕ......................‬‬
‫آؿخُی رَیک پخیخٌ‪۳ٖ۳..............................................................‬‬
‫ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٔ َو‪َٛ ٞ‬یق كوٕم رَ٘‪۳۳ٓ ...............................‬‬
‫ٗخم ٗیطخٌپَٓظخٌ َلخمحكگٍ ٍح ر٘کُیى‪۳۳ٔ....................................‬‬
‫رَهٗ ٔؿيحٌْخٖ هلظّ رّآْٔظّگٗ ریيحٍ يَٕٗٗي‪۳۳ٕ ........................‬‬
‫ثؽً چِبقؾٍُن‪ :‬کصبوث ثبلُّبی ؼیجكگٍب؟‪ ۴۴۷...‬ـ ‪۴۶۶‬‬
‫‪ٛ‬زق ػخٍٕٗح‪۳۳۳....................................................................‬‬
‫هٕحد ىٍ ریيحٍی!‪۳۳ٓ ..............................................................‬‬
‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ٔ آُيٌٕ رٍِگ ىٍ كَحیُي طُخُع روخء‪۳۳ٕ..................‬‬
‫حٗک کزخد‪۳۳۳........................................................................‬‬
‫َُيگی إٌٓٓی هطَ حٓض!‪۳۳۹....................................................‬‬
‫کخٍى ٍح حُ رین گهٕٖ هٕى ىٍٔ کُیى‪۳۳ٓ..........................................‬‬
‫طخٍین حُ هٌٕ يخ ٍَگیٍ حٓض‪۳۳ٖ.................................................‬‬
‫رخالطَ حُ ٓیخْٗ ٍَگٗ َیٔض‪۳۳۳ .................................................‬‬
‫ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‪۳۳۳ .................................................................‬‬
‫اوٌبؾ ّ ٔوبئین‪۴۶۷.................................................‬‬
‫‪۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وؽي ًْیىٌؿٍ‬
‫«ؾق ویٌَٓ هب هلجٔ اوث کَ ثكآ ؼؿهث ثَثٍكیث هٔجپؿ‪».‬‬

‫طلَٗ آىَ َو ََُٕٔ ًكخ َٔآ َل حِر ََْحْ َ‬


‫ِیى َٔ آ َل ِػ ًْ ََحٌَ‬ ‫‪َ ٛ‬‬
‫للاَ ح ْ‬ ‫« َّ‬
‫حٌ ّ‬ ‫‪ +‬هكآى کكین‪:‬‬
‫ػ ِهی ٌى‪( ».‬آل ػوكاى‪)ٖٖ :ٖ ،‬‬ ‫ٓ ًِی ٌغ َ‬‫للاُ َ‬
‫‪ّ َٔ ٞ‬‬ ‫ػهَٗ ْحن َؼخنَ ًِیٍَ ؛ ًُ ِ ٍّیَّش رَ ْؼ ُ‬
‫‪َٓ ٠‬خ ِيٍ رَ ْؼ ٍ‬ ‫ً‬ ‫َ‬
‫= «ُوبًب ؼؿاًّؿ ثكگمیؿ آؾم قا ّ ًْض قا ّ ؼبًؿاى اثكاُین قا ّ ؼبًؿاى ػوكاى قا‪،‬‬
‫ثك هكؾهبى؛ ال هیبى ُك ًىلٔ ثؼؿ ال ًىل؛ ّ ؼؿاًّؿ ثیٌب ّ ؾاًب اوث‪».‬‬

‫ظَطٗ يخ‪ ،‬حٌِ‬


‫للا َٔ ِػ َ‬ ‫طخٍک كِیک ُى حن ِؼ ّوهَیٍ ک َ‬
‫ظخد ّ‬ ‫ٗ ِ‬ ‫‪ +‬قوْلهللا هجبقک‪« :‬حَِ ّ‬
‫ػهَٗ حنلٕ‪».ٝ‬‬ ‫َ‪٠‬هُّٕح حَرَيحً‪ًُْ َٔ ...‬خ نٍَیَلظ ََِهخ َكظّٗ یَ َِىح َ‬
‫ٔکظُى رِ ًِٓخ نٍَط ِ‬
‫ط َ ًَ ّ‬
‫= «هي ال هیبى ٌوب هٔقّم‪ ،‬ثَشبٓ ؼْؾ ؾّچیمٓ وٌگیي ّ گكاى ثِبء قا ؾق ثیي‬
‫ٌوب هٔگفاقم‪« :‬کحبة ؼؿا» ّ «ػحكت ؼْؾم»؛ اگك ثَایي ؾّ هعکن چٌگ ثمًیؿ‪ُ ،‬كگم‬
‫گوكاٍ ًؤٌْیؿ‪ ّ .‬ایي ؾّ چیم ُكگم ال ُن شؿا ًؤًٌْؿ‪ ،‬جب ایيکَ ؾق قّل هعٍك‪ ،‬ؾق‬
‫کٌبق ظْْ کْذك ثَهي هلعن ًٌْؿ‪».‬‬

‫ػهَ ْی ِّ رِ ًِؼْ ِم‬


‫ػهَیْکى‪ ،‬كَخ ْػظَئُح َ‬
‫«كَ ًٍَ حِ ْػظ َيٖ َ‬ ‫‪ +‬ظن ؾكبع هٍكّع‪:‬‬
‫للاَ َي َغحن ًُظَّوِیٍَ ‪( ».‬هكآى کكین‪)ٔ۱ٓ :ٕ :‬‬ ‫للاَ‪َٔ ،‬ح ْػهَ ًُ ْٕح ح َ ٌّ ّ‬
‫ػهَ ْیکى‪َٔ ،‬حنظَّوُٕ ّ‬
‫َيخ ْػظ َيٖ َ‬
‫= په ُكکه ثٌَوب ثٔظكهحٔ ًوْؾ‪ ،‬ثب اّ ُوبى کٌیؿ کَ ًىجث ثٌَوب قّا ؾاٌحَ‬
‫اوث؛ ّ ثپكُمیؿ ؼؿا قا ّ ثؿاًیؿ کَ ُوبًب ؼؿا ثب پكُیمکبقاى اوث‪.‬‬

‫‪ +‬ثیبًی ال كٕبیل اُلجیث ّ وبؾات‪ ...« :‬ػ ّى هخل‪ :‬أیٓخ حنُّخّ‪ ،‬أُػطیُخ ٓظّخ ً‬
‫حنؼهى ٔحنلهى ٔحنًٔخكش ٔحنل‪ٜ‬خكش ٔحن٘ـخػش ٔحنًلزّش كی‬ ‫َ‬ ‫‪ّْ ٠‬هُخ رٔزغ‪ :‬أُػطیُخ‬
‫ٔكُ ِ‬
‫‪ّْ ٠‬هُخ‪ّ :‬‬
‫رؤٌ يُّخ حنُزی حنًوظخٍ يل ًّيح ً(‪ٔ )ٙ‬يُّخ حن‪ِ ٜ‬يّین‪ٔ ،‬يُّخ‬ ‫ههٕد حنًئيُیٍ‪ٔ .‬كُ ِ‬
‫حنطیخٍ‪ٔ ،‬يُّخ أٓي هللا ٔأٓي ٍٕٓنّ‪ٔ ،‬يُّخ ٓزطخ ٌِْ حأل ّيش‪»...‬‬ ‫ّ‬
‫(حُ ٓوُخٌ حيخو ُیٍ حنؼخريیٍ ػهی رٍحنلٔیٍ(ع) ىٍ يـهْ ُیي‪ ،‬ىٍ ٗخو‪).‬‬
‫“ُفالٍّج ُل هي ـاک االوؿ” = ایي ثچَٓ ُوبى ٌیك اوث‪.‬‬
‫ٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پیًلهیٌَُبی ًگبقي کحبة‬

‫ًٌٍیؿٍآ کَ لیك چٌبقٓ کؿّ ثٌٔ‬


‫ثكقوث‪ ،‬ثكؾّیؿ‪ ،‬ثك اّ ثك‪ ،‬ثَقّل ثیىث‬
‫پكویؿ ال چٌبق کَ جْ چٌؿ قّلٍای؟‬
‫گلحب چٌبق‪ ،‬وبل هكا ثیًجك لؤوث‬
‫ؼٌؿیؿ په کؿّ کَ هي ال جْ ثَثیىث قّل!‬
‫ثكجك ٌؿم‪ ،‬ثگْ کَ ایي کبُلیث چیىث؟!‬
‫اّ قا چٌبق گلث کَ اهكّل شبى هي‬
‫هب ّ جْ قا ٌُْل‪ٌُ ًَ ،‬گبم ؾاّقٓوث‬
‫ككؾا چْ ثك هي ّ جْ ّلؾ ثبؾ هِكگبى‬
‫آىگَ ٌْؾ ػیبى کَ ًبهكؾ ّ هكؾ کیىث‬
‫«يهک حن٘ؼَحء رٓخٍ»‬

‫کظخری ٍح کّ پیٖ ٍٔ ىحٍیي‪ ،‬طکخيمیخكظّ ٔ كَرّٗيِی «ٍٓخنۀ» کٕچکی‬


‫طلض ػُٕحٌ «جأهلی پیكاهْى جاليُبی ًبکبم ویّؿلؾائی ال شبهؼَی ُماقٍ»‬
‫حٓض کّ ىٍ ٓخل ٓ‪ًٔٗ ٖٔ۹‬ی طٕٓ‪َ ٢‬گخٍَيِ ىٍ هى طلَیَ ٔ حَظ٘خٍ یخكض‪.‬‬
‫حؿًخل ىحٓظخٌ حُ حیٍ هَحٍ حٓض کّ ىٍ ىّْی پیٖ حُ آٌ ََ٘یّی ىٍ هى‬
‫يُظَ٘ يیٗي طلض ػُٕحٌ «‪َ١‬ف َٕ»؛ حیٍ ََ٘یّ کّ حُ ٕٓی یکی حُ چُي‬
‫حَـًٍ ‪١‬الد حكـخَٔظخَت طلض پٕٖٗ «ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلی حنؼخنًیّ!» يُظَ٘‬
‫يیگَىیي‪ ،‬رٕىیـّ ٔ يوخٍؽ چخپ آٌ طًخيخ ً حُ ؿخَذ آٌ يَکِ طؤيیٍ يیٗي‪.‬‬
‫طوَیزخ ً طًخو حػ‪٠‬خی ْیجض طلَیّی آٌ ٍح ‪١‬الد ؿخؿٍٕی ٔ ؿَِی ط٘کیم‬
‫يی ىحىَي‪ ،‬يطخنزی حُ ىیگَ حٗوخ‪َٔ[ ٙ‬زظخً] يلظَو ٔ َیًّ يلظَو کّ ىٍ ىحهم‬
‫کٍٕ٘ کْ ٔ کخٍِی رٕىَي‪َ ،‬یِ ىٍ يـهّ چخپ يیٗي‪ ،‬کٔخَی يخَُي «ٗخِگم‬
‫ٍ‪ٟ‬خثی»‪« ،‬هًزَػهی طخرٖ» ٔ گخْی ي‪ٜ‬خكزّْخی «ٓیًخ ًَٓ»!‬
‫حُ ه‪٠‬خی ٍُٔگخٍ طُٓخ «يٍ» یک «ٓیّي ىیَِگی» َیِ <رئٌ حیٍکّ‬
‫ػ‪ْ ٕ٠‬یجض طلَیَیّ رخٗى> ىٍ َْ ًٗخٍِ يطهزی حُ يٍ هٕحٓظّ يیٗي ٔ ىٍ‬
‫ٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آٌ چخپ ٔ ََ٘ يیگَىیي‪ََ٘ .‬یّٖ يٌکٍِٕ طخ ًٗخٍِْخٖ ي٘ظَک ٕٓ ـ ٕٔ‬


‫(طخرٔظخٌ ‪ )ٖٔ۲۲‬ىٔحو کَى ٔ ىٍ َْ ًٗخٍِ یک يٕ‪ٕٟ‬ع ٍح رّرلغ‬
‫يیگَكض‪ .‬ىٍ ًْیٍ ًٗخٍِ رٕى کّ رّیکزخٍِ َُـیَ پخٍِ کَى ٔ رئٌ ْیچ ػهض‬
‫ؼظى [کؼَهللا َٔهٓى] ٍح ىٍ ىٓظٍٕ‬ ‫ٔ رٓخَّی‪ ،‬حْخَض رّٓخكض کزَیخیت ٓخىحص ُي ّ‬
‫کخٍ هٕى گَكض ٔ آٌ ٍح رّحٔؽ ٍٓخَیي‪.‬‬
‫ىٍ كخنیکّ يطهزی حُ يٍ «ٓیّي» ىٍ ‪ٛ‬يٍ آٌ ىٍؽ ٗيِ رٕى‪.‬‬
‫ئئالٌ [رخنُٔزّ] يلظَو ََ٘یّ ًْیٍهيٍ ْى حٓظؼُخء هخیم َ٘يِ رٕىَي کّ‬
‫رگٕیُي‪« :‬كو‪ ٢‬یک َلَ ٓیّي [رخنُٔزّ] هٕد ْى ٔؿٕى ىحٍى‪ ،‬کّ حیُّ ْىحکٌُٕ‬
‫ىٍ کُخٍ يخ َ٘ٔظّ حٓض‪».‬‬
‫هزالً حُ حیٍگَّٕ کخٍْخ ىٍ کٕیظّ رهٕچٔظخٌ‪ ،‬ؿَد کخرم‪ ،‬رخيیخٌ‪ ،‬حٓظَحنیخ‪،‬‬
‫حٍٔپخ ٔ کخَخىح ‪ُ ...‬یخى ٗيِ رٕى؛ ٓخلْخ حٓض کّ ِْحٍحٌ َٔوّ ََ٘یّ ٔ حکَٕض‬
‫ىٍ ك‪٠‬خی كویوی ٔ يـخُی‪ ،‬یکَِٔ رّپًپخژ َلَص ػهیّ ٓخىحص ٔ يويٓخص‬
‫حٗظـخل ىحٗظّ ٔ ىحٍَي؛ ٔنی ىٍ كُٕۀ ػهًیۀ يويٓۀ «هى» [طوَیزخً] رَحی‬
‫َؤظیٍ رخٍ رٕى کّ «گَْٔی ىٍ کُخٍ چخِ ُيِو يیَ٘ٔض»‬
‫ٖ آل دمحم حٓض»‪.‬‬‫ػ ّ‬
‫ٔهظی كَىی ٍٔكخَی حُ هى طؼَیق کُي‪ ،‬يیگٕیي «هى ُ‬
‫ٖ آل دمحم رٕى کّ یک «حیم» يـٕٓل حنٕٓیّ پیيح ٗي ٔ َیِِی‬ ‫ػ ّ‬
‫ىٍ حیٍ ُ‬
‫هٕىٍح ىٍ كهن آل دمحم كَٔ رَى‪ .‬حیٍ يطهذ يٕؿذ َخٍحكظی ػًین ‪١‬الد‬
‫ٓخىحص حكـخَٔظخَی ٍح كَحْى آٍٔى (کّ كئىح ً ٓٔ ‪١ %‬الد حكـخَٔظخَی ؿخيؼش‬
‫حنً‪ٜ‬طلی ٍح ط٘کیم يیىُْي) ‪١‬الد ٓخىحص طخ حیٍيٕهغ چیِْخی ُیخىی ىٍ‬
‫ُيیُّ ُٗیيِ رٕىَي‪ ،‬ح ّيخ آٌْخ ٍح ىٍٔ حُ ك‪٠‬خی طُلٔت هٕى پُيحٗظّ ٔ ىٍ‬
‫رَحرَٕ ٓکٕص حهظیخٍ ًَٕىِ رٕىَي؛ حکؼَیضٗخٌ رّحیٍ رخٍٔ رٕىَي کّ حیٍ‬
‫كَفْخ ُٔىگٌٍ حٓض ٔ رُّٔىی طًخو يیٕٗى! ح ّيخ حیٍ رخٍ رخنؼیٍ ىیيَي کّ ىٍ‬
‫ًْخٌ يلئىِی َُيگی هٕى ٗخٌ حُ رین گهٕیٗخٌ گَكظّ حٓض!‬
‫رّيَکِ ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلی يَحؿؼّ ًَٕىَي طخ يَحطذ حػظَح‪ ٝ‬هٕى ٍح‬
‫َٔزض رّيلظٕیخص حیٍ ًٗخٍِ حُ يـهّ ریخٌ ريحٍَي‪َ .‬یِ ىٍ ریٍ هٕى ؿهٔخص‬
‫حػظَح‪ٟ‬ی رَگِحٍ کَىَي طخ ط‪ًٜ‬یى رگیََي کّ چگَّٕ ؿٕحد ريُْي؟‬
‫ح‪ٛ‬الً ؿٕحد ريُْي یخ َيُْي؟ حُ ؿًهّ ىٍ یکی حُ ؿهٔخص ‪١‬الد ٓخىحص‪،‬‬
‫ئئل (یخ ئئنیٍ) يـهّ هٕحٓظّ يیٕٗى ٔ «ٓیّيػیٔی ؿٕحىی ؿَِٕی» ىٍ‬
‫يوخو «ٗو‪ ٚ‬كَُْگی ٔ ٍیٖٓلیي ٓخىحص» كی‪ٜ‬هّ يیکُي کّ ََ٘یّ رّکخٍ‬
‫ٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕى حىحيّ ىْي ٔ ىٍ َؤظیٍ ًٗخٍِی هٕى كَفْخی هٕىٍح پْ رگیَى ٔ‬


‫حُٓخىحص يؼٌٍصهٕحْی ًَخیي‪ ،‬ظخَْح ً يٕحكوظُخيّی ریٍ‪َ١‬كیٍ حي‪٠‬خء يیٕٗى‪.‬‬
‫ىٍ ًْیٍ كیغ ٔ ریغ‪ٗ ،‬زی ٗو‪ ٚ‬حٔل ََ٘یّ رخ يٍ طهلُی طًخّ گَكض ٔ‬
‫ََِ رٕى! حُ حیٍکّ ََ٘یّ ٗخٌ ‪ٛ‬يح کَىِ ٔ َٕک ههى ٗخٌ رّرین‬ ‫ؿَِ ٔ ّ‬
‫رٔیخٍ ّ‬
‫ٍیٖ ٓخىحص ح‪ٛ‬خرض ًَٕىِ حٓض! حُ حیٍکّ ٓیّيْخ هخىٍ َ٘يِحَي پخٓن ٗخٌ ٍح‬
‫ريُْي! ‪ ...‬حٔ هیخل کَىِ رٕى يٍ رخ يلظٕیخص ََ٘یّ يٕحكن ْٔظى ٔ هٕى آٌ ٍح‬
‫گخو يٓى رَحی يٕكویض ٔ حكظوخٍحص ََ٘یّ يیىحَٔض‪ .‬حٔ ىٍرخٍِی يٕحكوظُخيّی‬
‫حي‪٠‬خء ٗيِ رخؿٕحىی ؿَِٕی گلض‪ :‬يخ كَف هٕى ٍح پْ ًَیگیَیى ٔ‬
‫يؼٌٍصهٕحْی ْى ًَیکُیى؛ حُ يٍ هٕحٓض کّ طٕ يطخنذ يـهّ ٍح َوي کٍ‪ ،‬يخ‬
‫رّؿخی يؼٌٍصهٕحْی‪َ ،‬وي طٕ ٍح ىٍ ًٗخٍِی آیُيِ چخپ يیکُیى‪...‬‬
‫يٍ کّ ریَٓخیض َخٍحكض رٕىو‪ ،‬طالٕ کَىو هٕى ٍح کُظَل ًَخیى؛‬
‫پخٓن ىحىو‪« :‬يٍ يیَٕیٔى‪ ،‬ح ّيخ چیِی ىیگَ ٔ ‪ٍٕ١‬ی ىیگَ‪».‬‬
‫حُ ىیگَٕٓ‪ ،‬ىٍرَهی ؿهٔخص پَحکُيِی ٓخىحص کّ َٗکض يیکَىو‪،‬‬
‫رٍُّٔٗی يیكًٓیيو کّ ًّْ َخٍحكض ْٔظُي‪ ،‬ح ّيخْیچکْ ْیچ ‪َ١‬ف ُي٘ضپَکٍ‬
‫َيحٍى؛ یکی يیگلض حٍُٕ ؿٕحد ىحىٌ َيحٍى‪ ،‬ىیگَی آیّ ٔ كيیغ يیآٍٔى‬
‫کّ «حنزخ‪١‬م یُظَک رظَکّ!» آٌ ىیگَی يیگلض چیِی َگٕثیى کّ كٔخٓیضْخ‬
‫ُیخىطَ َٕ٘ى‪ ،‬آٌ یکی ىیگَ يیگلض ىحيٍ ُىٌ رّحهظالف ىٍ ریٍ ٗیؼّ هٕد‬
‫َیٔض‪ ،‬رخُ يیگلظُي حیٍْخ چُي ٍُٔ رؼي هٕىٗخٌ هٔظّ ٔ َٗيُيِ يیَٕٗي‪ ،‬آٌ‬
‫ىیگَی كو‪َ ٢‬لَیٍ يیکَى ٔ يیگلض ٓخىحص ًْیّ٘ يظهٕو رٕىِ!‪...‬‬
‫هال‪ َْ ّٛ‬ؿهّٔی رئٌ ك‪ٕٜ‬ل ْیچ َظیـّ ٔ ط‪ًٜ‬یًی رّپخیخٌ يیٍٓیي‪.‬‬
‫حیٍؿخ رٕى کّ يٍ يظٕؿّ ٗيو «طلُگْخی يخ چويٍ هخنی حٓض»!‬
‫حیٍ ؿهٔخص يَح ریٖ حُ پیٖ رخٍٔيُي ٓخهض کّ رٍِگطَیٍ يٕحَغ ٍٗي ٔ‬
‫طَهت ؿٕحَخٌ ٓخىحص‪ ،‬ىهیوخ ً ًْخٌ کٔخَی ْٔظُي کّ ؿٕحَخٌ ٓخىحص آَخٌ ٍح‬
‫«رٍِگخٌ هٕى يیپُيحٍَي» ٔ ‪ٛ‬يْخ رخٍ آٍُٔ کَىو کّ هيح کُي حیٍ رٍِگخٌ‬
‫ٓخىحص َْچّ ُٔىطَ رًیََي طخ ٍحِ رَحی كَکض ؿٕحَخٌ رخُ ٕٗى‪ .‬چٌٕ‬
‫ؿٕحَخٌ رخ رٍِگخٌ َگخِ يیکُُي‪ ٔ ،‬رٍِگخٌ ْى ْیچ کخٍی ًَیکُُي‪ ،‬رُخءح ً یک‬
‫طٕهق ٔ ٓکٌٕ پخیيحٍ رَ ٍَٔي َُيگی ٔ ٍٗي ؿٕحَخٌ ٓخىحص كخکى يیگَىى‪...‬‬
‫آم ‪ ...‬چّ ػًخيّْخی رٍِگی‪ ،‬چّ چَِْٓخی آٍحٓظّی‪ ،‬چّ ٍیْٖخی ِگَى‬
‫ٔ ٗخَُّىِی‪ ،‬چّ ْیخکم چ٘ى پَکُی ‪ ...‬حيخ ىٍ پ٘ض حیٍ ظٕحَْ ْیچی َیٔض!‬
‫ٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ حیٍ گیَ ٔىحٍ رٕى کّ یک ٓیّي حُ «ٓخَچخٍک» یک حػاليیّی رهُيرخال‬


‫ىٍ هطغ کخؿٌ ‪ ٖ A‬يُظَ٘ کَى کّ رخنکم يٕؿذ َٓحكکُيِگی ٓخىحص رٕى ٔ‬
‫ًّْ ‪ٟ‬ؼقْخی ٓخىحص ٍح یکَِٔ رَيال يیکَى؛ ٍٕٓحثی ىٍ كي النیگخ!‬
‫حٔ رّپُيحٗض هٕى رّحْخَض ََ٘یّ پخٓن ىحىِ ٔ حُ ٓخىحص ىكخع کَىِ رٕى!‬
‫ٔنی ىٍ كویوض‪ ًّْ ،‬كَفْخی يـهّ ٍح ٍحٓض کَىِ رٕى!‬
‫رٍّٓى کظخدْخی هيیًی‪ ،‬ؿًالطی حُ يؼخَي َوم کَىِ ٔ ًیم َْؿًهّ َٕٗظّ‬
‫رٕى‪ :‬شْاة! ٔ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬پیٖ ٍكظّ رٕى‪ ...‬كخالً يلظٕحی ؿٕحد چّ رٕى‪ ،‬رًخَي‪.‬‬
‫گٌحٍْٕخ يیٍٓخَیي کّ ئئالٌ ََ٘یّی يٌکٍِٕ‪ ،‬هٕىٗخٌ حػاليیّی حیٍ‬
‫ٓیّي ٍح رَّْٕٓ پوٖ يیکَىَي طخ رًّّْؿخ ٔ ًّْکْ گلظّ رخُٗي کّ «ٓیّيْخ‬
‫ًْیُويٍ ْٔظُي!» رخُْى َوم ٗي کّ چُي َلَ حُ حكَحى ََ٘یّ ىٍٔ ْى َ٘ٔظّ‬
‫رٕىَي‪ ،‬یکی ٗخٌ حُ ىیگَحٌ پَٓیي‪ٍ« :‬حٓظی يؼهٕو ٗي کّ ًْیٍ ٓیيْخ ىٍ‬
‫يوخرم يخ چّ کخٍ کَىَي؟ طٕحَٔظُي ؿٕحد ىُْي؛ َظٕحَٔظُي‪ ،‬چّ ٗي‪ ،‬چّ َ٘ي؟»‬
‫ىیگَی ؿٕحد يیىْي‪« :‬حَّٔ‪ ،‬ىیيی آٌ حػاليیّی ٓیّي ٍح؛ ىیگَ ریٖطَ حُ‬
‫آٌ کخٍی کَىِ ًَیطٕحَُي‪»...‬‬
‫حیٍ ٍح ْى رگٕیى کّ ٓخلْخ حٓض ىٍ ریٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی چُیٍ‬
‫«هٍٕیهظخی» ٗيِ حٓض کّ ىٍ آٓظخَّی َْ حَظوخرخص يهی یخ يلهی‪ ،‬حػى حُ‬
‫ٍیخٓض ؿًٍٕٓی‪ٔ ،‬نٕٓیؿَگّ‪ٍٕٗ ،‬حی ٔالیظی ٔ ٍٕٗحی ٔنٕٔحنیْخ؛‬
‫‪َٟ‬دآُْگ طزهیـخص ٔ ًٓپخٗی ػهیّ ٓخىحص ٍح ٗيطی ي‪٠‬خػق روُ٘ي طخ‬
‫حی٘خٌ ٍح حُ ٍأی ِْحٍِْخ يلَٔو کُُي‪ُٓ(.‬يْخی ًٗخٍِ ‪)۳۳ ، ٕ۳‬‬
‫ًْچُیٍ ىٍ آٓظخَّی ط٘کیم ْیجض ىٔنض َیِ كًالص ٓخُيخٌ یخكظّ ػهیّ‬
‫ٓخىحص كِحیُيِ يیٕٗى طخ ىٔنض‪ٓ ،‬خىحص ٍح يٍكیغ ًَخیُيِی ِْحٍِ َُ٘خٓي ٔ‬
‫کٔی حُ حی٘خٌ ىٍ ًٓض ُٔحٍص یخ ىیگَ يوخو يٓى ىٔنظی يوٍَ َگَىى‪ ،‬ىٍ‬
‫ًْیٍ ٍحٓظخ‪ ،‬حَظ٘خٍ حیٍ ًٗخٍِ حُ ََ٘یّی يٍٕى َظَ َیِ ىٍ آٓظخَّی‬
‫رَگِحٍی حَظوخد يـهْ ًَخیُيِگخٌ رٕى ٔ ًْخٌ ْيف ٍح ىَزخل يی کَى‪.‬‬
‫رَّْكخل‪ ،‬يـًٕع حٔ‪ٟ‬خع ٔ َٗحی‪ ٢‬کى کى ػِو يَح ؿِو يیکَى طخ هٕىو‬
‫ىٓض رّکخٍ ٕٗو‪ ٔ ،‬حیٍ ػِو هٕى ٍح ىٍ يلخكم ىٔٓظخَّ رخ ‪١‬الد ٓخىحطی کّ‬
‫يؼًٕالً رؼي حُ ظَْٓخ ىٍ ييٍّٓی كی‪٠‬یّ گَى يیآييیى‪ ،‬ىٍ يیخٌ گٌحٗظى‪.‬‬
‫‪ ...‬يٍ رّحیٍ كکَ حكظخىو کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ كَفْخی هٕى ٍح ُىِحَي ٔ ىٍ‬
‫حیٍ ٍحِ هیهی ْى ُیخىٍِٔی کَىِحَي؛ كخال حیٍ يخ ْٔظیى کّ كَفْخی هٕىٍح‬
‫‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َِىِحیى؛ ٔهض آٌ ٍٓیيِ حٓض کّ يخ ْى كَفْخی هٕىٍح رَِیى طخ یک َٗحی‪٢‬‬


‫رَحرَ كخ‪ٛ‬م آیي؛ ىٍ آٌ َٗحی‪ ٢‬رَحرَ‪ ،‬حگَ گلظًخٌ حَٔخَی کَىَي‪ ،‬چّ رٓظَ؛‬
‫حگَ ُىَک کَىَي‪ُ ،‬ىَک يیکُیى‪ٔ .‬هظی ًّْی ٍحِْخ رّیک ٍحِ هظى يیٕٗى‬
‫َخچخٍیى ًْخٌ یک ٍحِ ٍح رَٔیى‪.‬‬
‫حُ ٔؿّ ىیگَ ػخرض حٓض کّ «ْیچ كکَ ٔ حیيِ ٔ ىػٕطی طزيیم رّگلظًخٌ‬
‫ًَٕٗٗى‪ ،‬يگَ حیٍکّ حرظيح رخیي يکظٕد گَىى‪ٔ ».‬هظی يکظٕد ٗي آٌگخِ طٕ‬
‫يٗطٕحَی ٍٔی َکظّ َکظّٖ آٌ حَگ٘ض رگٌحٍی ٔ حظٓخٍ َظَ کُی؛ ىٍؿیَ‬
‫حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ٍٔ ،‬ی ْٕح ًَٗطٕحٌ گلظًخَی طَطیذ ىحى‪ .‬ىٍگخو رؼيی‪ْ ،‬یچ‬
‫گلظًخَی ؿخنذ‪ ،‬حريی ٔطخٍیوی ًَٗگَىى‪ ،‬يگَ آٌکّ كَحگیَ ٔ طٕىِحی ٕٗى ‪...‬‬
‫حکؼَیض يَح طٕ٘ین يیکَىَي؛ یکی ٍح «يُٓيّ ْخًٗی» يیگلظُي کّ حٔ‬
‫ْى حُ ٓخَچخٍک رٕى؛ حٔ رّيٍ گلض‪« :‬طٕ حیٍ طٕحَخثی ٍح ىحٍی کّ یک حَيیّ٘‬
‫ٍح طزيیم رّگلظًخٌ کُی» ح ّيخ حههیظی حُ ًْخٌ رٍِگخٌ [ي‪ٜ‬هلض حَيیٖ!] يَح‬
‫يُغ يیًَٕىَي ٔ يیگلظُي‪« :‬طلَهّحَيحُی هٕد َیٔض» يخ رخ کم ِْحٍِ ي٘کم‬
‫َيحٍیى‪ ،‬يگَ طؼيحى حیٍْخ چُي َلَ ْٔظُي؟!‬
‫يٍ يیكًٓیيو کّ ًٍْ حیٍ رٍِگخٌ ًَیطٕحَي كَحگیَی حیٍ يُخهّ٘ی پیچیيِ‬
‫ٍح ىٍک کُي ٔ ریٍ حیٍ كهوّ رخ ىیگَ كهوخص ٔ يَحکِ ٗیطخٌپَٓظی ىٍ کٕیظّ‬
‫رهٕچٔظخٌ‪ ،‬ؿَد کخرم‪ ،‬رخيیخٌ‪ ،‬ؿخؿٍٕی ٔ ىیگَ يُخ‪١‬ن ىَیخ َٔزظی رَهَحٍ‬
‫ًَخیي ‪ ...‬يٍ رّیویٍ ٍٓیيِ رٕىو کّ حیٍ يُخهّ٘ طًخو ػَ‪ّْٛ‬خی َُيگی ٓیي ٔ‬
‫ِْحٍِ ٍح ىٍ رَ گَكظّ‪ ،‬ىٍحُييص هٕحْي رٕى ٔ رّحیٍ ُٔىیْخ هخطًّ ًَییخري‪.‬‬
‫کٔخَی کّ ًَیهٕحُْي ٔٓؼض ٔ ػًن حیٍ يُخهّ٘ ٍح ىٍک کُُي‪ َٓ ،‬هٕىٍح‬
‫ُیَ رَف يیرََي ٔ رخ َٓ رَىٌ رُّیَ رَف‪ ،‬هطَ ٍكغ ًَیٕٗى؛ يٕؿٕىیض‬
‫يخ ىٍ هطَ حٓض‪« ،‬حگَ ‪ٛ‬هق ٔ َُيگی يیهٕحْی آيخىِی ؿُگ رخٕ!»‪...‬‬
‫ؿٓخٌ رَ ؿُگ رُخ ٗيِ ٔ ‪ٛ‬هق ؿٓخَٗ طًْٕٗ ٓخىِ نٕكخَّ ریٖ َیٔض‪.‬‬
‫آىوْخ رَحی روخء ٔ ػِص هٕى يزخٍُِ يیکُُي‪ٔ ،‬هظی يٕؿٕىیض يخ ىٍ‬
‫هطَ رخٗي‪ ،‬ىیگَ حیٍ ٍُٔٗلکَرخُیْخی يخ چّ حٍُٗی ىحٍى؟‬
‫ػوم ٔ يُطن كکى يیکُي کّ َْگخِ ٔ َْؿخ کّ رخ حَکخٍ ك‪٠‬خیم يٕحؿّ‬
‫ٗيیى‪ ،‬يطخرن رخ ٓیَِی ؿي يخٌ [حيخو ٓـخى] «أَخرٍ يکش ٔ يُی» رگٕثیى‪...‬‬
‫رخُْى ًُْى يخِْخ ىٍگیَ حیٍ ئؤنّ رٕى کّ ح‪ٛ‬الً کخٍی رکُى یخ َکُى؟‬
‫حگَ کخٍی رکُى‪ ،‬رخ َخو ئظؼخٍ رخٗي یخ رخ َخو كویوت هٕىو؟‪...‬‬
‫‪ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْیٍ‪ ٍٕ١‬ىٍ ْٕحء رٕىو کّ «ؿٕحىی ؿَِٕی» رّيٍ گلض‪« :‬حگَ طٕ‬
‫يیهٕحْی چیِی رُٕیٔی‪ ،‬رخ َخو هٕى رُٕیْ کّ ْى حٍُٕ كوٕهی ىحٗظّ‬
‫رخٗي‪ْ ،‬ى حٍُٕ ٓیخٓی؛ حگَ رخ َخو هٕىص َُٕیٔی‪ ،‬آٌ کخٍ طٕ َْچُي هٕی‬
‫رخٗي‪ ،‬رخُْى چیِی ریٖ حُ یک ٗزُخيّ َوٕحْي رٕى‪ْ .‬یچکْ رّیک ٗزُخيّ‬
‫حًْیض ًَیىْي؛ رّآٌ حٓظُخى ًَیکُي‪ ٔ ،‬حُ آٌ ًَیطَٓي؛ حگَ رَّخو هٕىص‬
‫رخٗي‪ٔ ،‬نٕ َخه‪ٟ ٔ ٚ‬ؼیق ْى رخٗي‪ ،‬حٍُٕ رٔیخٍ ىحٍى ٔ هخرم حٓظُخى حٓض‪».‬‬
‫حیٍ ٓوٍ ؿٕحىی ریَٓخیض ىٍ يٍ حػَ کَى‪ ،‬ط‪ًٜ‬یى گَكظى کّ رُٕیٔى ٔ‬
‫رَّخو هٕىو ْى رُٕیٔى‪ ...‬يٍ ْى كَفْخی ىٍ ىل ىحٗظى کّ ييصْخ رٕى ىَزخل‬
‫كَ‪ٛ‬ض ٔ رٓخَّ رٕىو ‪ ...‬رخالهَِ «ثبلّی ؼیجكگٍب» رّکخٍ حكظخى‪ ،‬ىٓض رّکخٍ‬
‫ٗيو ٔ هیهی َٓیغ آٌ ٍٓخنّ ٍح َٕٗظى‪ ،‬رَّٓػض آيخىِ ٗي ٔ آٍٔىو ىٍ‬
‫ييٍّٓی كی‪٠‬یّ رّىٓض يوخ‪١‬زخَٖ ىحىو‪.‬‬
‫‪ ...‬يؼم رًذ ‪ٛ‬يح کَى‪ ،‬كخالً كٕؽ كٕؽ‬
‫ٓیّيْخ ىو ىٍ هخَّ يیآیُي ٔ کظخد ‪١‬هذ‬
‫يیکُُي! ًْخٌْخی کّ طخ ىیَُٔ يَح‬
‫ریىیٍ ٔ ریه‪ ٔ ٢‬اليٌْذ يیهٕحَيَي ٔ‬
‫ؿٕحٌْخی هٕى ٍح حُ طًخّ ٔ حٍطزخ‪ ١‬رخ‬
‫كخال هٕىٗخٌ ىٓض‬ ‫يٍ يُغ يیکَىَي‪ً ،‬‬
‫يَح يیرُٕٓي‪ٍٔ ،‬ی يَح يیرُٕٓي‪،‬‬
‫ٗخَّی يَح يیرُٕٓي ٔ كخال ىیگَ يَح‬
‫ٔخىحص»‪ٓ« ،‬یقحالٓالو» ٔ‬ ‫«ٓیّيحن ّ‬
‫ٔخىحص» يیهٕحَُي! یکی يیگٕیي‬ ‫«ٓیقحن ّ‬
‫رّيٍ ریٔض ؿهي کظخد ريِ کّ ح‪ٛ‬لٓخٌ يیكَٓظى‪ ،‬ىیگَی يیگٕیي رّيٍ پُـخِ‬
‫طخ ريِ ي٘ٓي يیكَٓظى‪ ،‬آٌ ىیگَی ٓ‪ ۳‬طخ رَحی کخرم يیهٕحْي ‪...‬‬
‫حیٍؿخ رٕى کّ يٍ كًٓیيو حیٍْخ چّ ىٍىی ىحٗظّ! ٓکٕص حیٍْخ حُ ٍ‪ٟ‬خیض‬
‫َزٕىِ‪ ،‬حٓیَ يالكظخص رٕىِ‪ ،‬یخ ُرخٌ َيحٗظّ طخ كَیخى ًَخیي!‪...‬‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ىٍ يلخكم ٔ كهوخص كَُْگی َیِ رًّْیٍ يُٕحل رٕى‪ ،‬يؼالً یک‬
‫ؿًؼی ٗخيم ؿٕحىی ؿَِٕی‪ ،‬ػهی َـلی‪ ،‬دمحم حيیٍ ٍٗخىص‪ُ ،‬کی کَیًی‪ ،‬دمحم‬
‫حکزَی ػاليّ ‪ ٔ ...‬طؼيحىی ىیگَ‪ْ ،‬لظّی یکزخٍ ىٍ «يئٓٔۀی ْخىی» ؿهٔخص‬
‫ٍُٔٗلکَحَّ ىحٗظُي‪ ،‬آٌْخ حُ يٍ ىػٕص کَىَي طخ ریخیى ىٍرخٍِی يلظٕحی کظخد‬
‫‪ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ يٕح‪ٟ‬غ هٕى ٍٍٔٗحَيحُی کُى‪ ،‬يٍ ٍكظى ٔ ًْیٍ رخػغ ٗي کّ يٍ ْى ػ‪ٕ٠‬‬


‫آٌ ؿهّٔ ٕٗو ٔ َْ ْلظّ َٗکض کُى؛ رلغْخی يلیيی حَـخو ٗي‪.‬‬
‫حیٍ ٍح ْى رگٕیى کّ حکؼَیض آٌ حٗوخ‪َ ،ٙ‬خٍح‪ٟ‬یخَی رٕىَي کّ حُ طَّ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ كو‪ُ ٢‬رخٌ ىٍ ىْخٌ هلم کَىِ رٕىَي‪ٔ ،‬نی ىلْخی ٗخٌ پَ حُ‬
‫ىٍى ٔ ىٔى رٕى‪ .‬طخ حیٍيٕهغ حیٍْخ ریٖطَ يظکی رّآػخٍ يظؤهَ «ػهیـخٌ‬
‫ُحْيی» (یخ ُحْية ٕٓو) رٕىَي‪ .‬ىیگَکٔی چیِی يًٓی ىٍ ٍىّ يٕح‪ٟ‬غ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ حَ٘خى َکَىِ رٕى‪ .‬رُخءح ً ٗیطخٌپَٓظخٌ یکّ طخُ يیيحٌ رٕىَي‪.‬‬
‫طخ آٌ يٕهغ «ؿٕحىی ؿَِٕی» کظخد «ٍُٔٗلکَ حئَُ يخ» ٍح َٕٗظّ رٕى‬
‫ٔ «ػهی َـلی» َیِ کظخد حٓطٍِٕی‬
‫ٗکٔظّ ٍح َٕٗظّ رٕى‪ ،‬ح ّيخ ؿَأص َکَىِ رٕى‬
‫آٌ ٍح رَّخو هٕى رَِي‪ ،‬رَّخو «ؿاليلٔیٍ‬
‫آُحىی» ىٍ حَظََض گٌحٗظّ رٕى‪ ،‬پْ حُ‬
‫حَظ٘خٍ کظخد «ٓیّيُىحثی» گًخٌْخ رّيٍ‬
‫ٕٓم ًَٕى کّ يًکٍ حٓض يٍ آٌ ٍح َٕٗظّ‬
‫رخٗى‪ .‬كظی حُ هٕىو ْى ٓئحل يیکَىَي‪،‬‬
‫يٍ يیىحَٔظى حیٍ کخٍ کیٔض؛ نٌح ىٍ حٔنیٍ‬
‫كَ‪ٛ‬ض کّ يظٍ «ٓیّيُىحثی» ٍح ىٍ حَظََض‬
‫گٌحٗظى‪ ،‬آٌؿخ حك٘خء کَىو کّ «حٓطٍِٕی‬
‫ٗکٔظّ» حُ ػهی َـلی حٓض‪ .‬ه‪ٜ‬ي يٍ حیٍ‬
‫رٕى کّ كخال ىیگَ رخیي طًخو َیَْٔخی َخٍح‪ٍ ًْٕٔ ٔ ٝ‬ح حُ يلخم ریٌَٔ‬
‫آٍٔىِ ٔ ىٍ ػَ‪ّٛ‬ی ػًم يظلي ًَخیى‪.‬‬
‫حٍُٕ گلظٍ ىحٍى کّ ىٍ یک رؼي حُ ظَٓ‪١ ،‬زن ػخىص ًْیّ٘گی ىٍ‬
‫ييٍّٓی كی‪٠‬یّ َ٘ٔظّ ٔ ي٘ـٕل گپ ىٔٓظخَّ رٕىیى کّ يظٕؿّ ٗيو [يَكٕو]‬
‫ٓیّيٍكًضهللا ‪ٛ‬يٍ يِحٍی کّ رًَّْحِ ٗو‪َ ٚ‬خُٗخّ ىٍ كخ‪ٛ‬هّی ٕٓ‬
‫يظَی يخ َ٘ٔظّ رٕى‪ ،‬حَگ٘ض هٕى ٍح رّ‪َ١‬ف يٍ ىٍحُ کَى ٔ يَح رّآٌ‬
‫ٗو‪ ٚ‬رـمىٓظی هٕى يؼَكی ًَٕى؛ نلظخطی رؼي [رَحی حیٍکّ ٕٓء طلخْى‬
‫َٕ٘ى] حُ ؿخی هٕى رهُي ٗي ٔ آيي َِى يٍ ٓالو ٔػهیک کَىیى‪ ،‬گلض آٌ‬
‫ٗو‪ٜ‬ی کّ يیریُی َٕحّٓی ٗین ٓهطخٌ يِحٍی حٓض‪ ،‬ىٍ ي٘ٓي ٓخکٍ حٓض‪،‬‬
‫يًٓخٌ يٍ حٓض‪ ،‬كخال حُ يٍ پَٓیيِ کّ «ًْی ٓیّي ػهٕی ریه‪ ٢‬کیٔض؟»‬
‫‪ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ يٍ طٕ ٍح َ٘خٌ ىحىو‪ ...‬يٍ كًٓیيو ح‪ٛ‬م گپ کـخ حٓض‪.‬‬


‫کظخد ٍُٔ رٍُّٔ چخمطَ ٔ كَرّطَ يیٗي ٔ ٗؼخػٖ كَحطَ يیٍكض؛‬
‫ٓیّيؿؼلَ ػخىنی كٔیُی حُ کخرم رخ يٍ طًخّ گَكض ٔ گلض کظخد ٍح رلَٓض طخ‬
‫ىٍ کخرم چخپ کُى‪ .‬کظخد ٍح ‪ PDF‬کَىو ٔ رَحیٖ كَٓظخىو‪ ،‬حی٘خٌ ‪PDF‬‬
‫يَح ٗکٔض ٔ چُي يٍٕى ؿِثی <کّ يٓىطَیٍ آٌ كکخیض ؿ‪ٜ‬ذ ئـي ٔ‬
‫ُيیٍ هخطى حالَزیخء رٕى> ٍح رَ آٌ حكِٔى ٔ رخ ‪ٛ‬للّآٍحثی هیهی هَحد ٔ‬
‫ىٍْى ٔ رَْى چخپ کَى ٔ طؼيحىی رَحی يٍ ىٍ هى كَٓظخى‪.‬‬
‫ػخىنی يٕكن ٗيِ رٕى ًٗخٍ هخرم طٕؿٓی ٍح رّىٓض يوخ‪١‬زخٌ ٔ کظخروٕحَخٌ‬
‫رَٓخَي‪ ،‬چٌٕ َْکْ کّ حُ کخرم رخ‬
‫يٍ ‪ٛ‬لزض يیکُي حًػخٌ يیىحٍى کّ‬
‫کظخد «ٓیّيُىحثی» ٍح هٕحَيِ یخ ىیيِ‬
‫حٓض‪ .‬ح ّيخ حیٍ‪ٍٕ١‬ی کّ ُٗیيِحو طؼيحى‬
‫ریٖطَی ٍح ؿُخد كخؿی دمحم يلون‬
‫حُ کظخرلَٔٗیْخ ؿًغ کَىِ ٔ رخ آٌ‬
‫كًخو هخَّی هٕى ٍح گَو ًَٕىِ حٓض‪.‬‬
‫آهخی ػخىنی ىٍ یک يٍٕى‪ ،‬هٕىٕ‬
‫رّيٍ گلض‪ :‬ىٍ ؿهّٔی رٕىیى کّ‬
‫ؿُخد يلون َیِ ىٍ آٌ ك‪ٍٕ٠‬‬
‫ىحٗض؛ ىٍ پخیخٌ ؿهّٔ [گٕیخ ُْگخو‬
‫َخٌ هٍٕىٌ یخ چخی هٍٕىٌ] آهخی يلون آيي رّيیِ يخ ٔ ىٍ کُخٍ يٍ (ػخىنی)‬
‫َ٘ٔض‪َٔٗ .‬ع کَى حُ کظخد ٓوٍ گلظٍ ٔ ُیخى چیِْخ گلض؛ ىٍ پخیخٌ حهطخٍ‬
‫ىحى‪« :‬حگَ حیٍ کخٍْخ پخیخٌ َیخري‪ ،‬طٍَٔرخُی َٗٔع يیّ٘!»‬
‫گًخٌ يیکُى يوخٍؽ چخپ کظخد ىٍ کخرم ٍح «ٓیّيكٔیٍ حٍَٕی» پَىحهض‬
‫کَىِ رخٗي‪ ،‬چٌٕ چُي ٓخل رؼي کّ رچّی حٍَٕی ىٍ يؼیض آهخی ػخىنی ىٍ‬
‫حیَحٌ آييِ رٕى ٔ يٍٕى حهزخل ٓخىحص هَحٍ گَكض‪ٓ ،‬یّي َخ‪ َٛ‬حكًيی یکخٔنُگی‬
‫رّيٍ گلض کّ ىٍ یک ؿهّٔی طؼخٍكی ىٍ هى‪ٔ ،‬هظی رخ رچّی حٍَٕی ٓالو ٔ‬
‫ػهیک ٔ ي‪ٜ‬خكلّ کَىو‪ ،‬آهخی ػخىنی يَح (حكًيی ٍح) يؼَكی کَى ٔ گلض‪:‬‬
‫«حی٘خٌ ٍكین ٓیّيػهٕی ریه‪ ٢‬حٓض» رچّی حٍَٕی گلض‪« :‬هـــــــٕد‪،‬‬
‫كخال کّ ٍكین ٓیّيػهٕی ریه‪ ٢‬حٓظی ریخ کّ طٕ ٍح ىٔيَطزّ رّٕ کُى!»‬
‫‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کظخد رٍّحِ هٕى حىحيّ ىحى‪ٗ ،‬خیي رّریٖ حُ آٌچّ يیهٕحٓض ٍٓیي‪١ ،‬ی ىِ‬
‫ٓخل گٌٗظّ حيٕحؽ ػظیى ٔ رَگ٘ضَخپٌیَ حٓظواللهٕحْی ٓخىحص رٍّحِ حكظخى‪ٔ ،‬‬
‫ىٍ ‪ ٕ۳‬كٕص ٓخل ‪ ٖٔ۹۳‬رَّظیـّی هطؼی ٍٓیي‪ ،‬ىٍ حیٍ ٍُٔ كکٕيض طٔهیى‬
‫حٍحىِی آُْیٍ ٓخىحص ٗي‪ .‬یک ىّْ طالٕ ٔ يزخٍُحص ٓخىحص حكٌِٔ رَحیٍکّ‬
‫رَحی هٕى حی٘خٌ ػًَحص ٗیَیٍ ىحٗض‪ ،‬يُظؾ رّپیَُٔی ٔ کٔذ ْٕیض ىیگَ‬
‫حهٕحيی گَىیي کّ هزالً ىٍ كن حی٘خٌ حؿلخف ٗيِ رٕى؛ ًْخٌ حهٕحيی کّ رخنلؼم‬
‫ٔ رخنوِٕ يظليیٍ ‪١‬زیؼت ٓخىحص رٕىَي ٔ ْٔظُي‪ .‬حیٍؿخ رٕى کّ رخٍٔ کَىیى‪:‬‬
‫چٕ ریکخٍی یویٍ ریيِى يخَی‬ ‫حگَ کخٍی کُی يِىی ٓظخَی‬
‫ىٍ َٗحی‪ ٢‬ؿيیي‪ ،‬کظخد َیِ َخو هٕى ٍح حُ «ٓیّيُىحثی حُ ؿخيؼّی ِْحٍِ»‬
‫رّ«ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ» طـییَ ىحى طخ حُ يٕ‪ٟ‬غ ػِص ٔ هيٍص‬
‫ٔ كکًض ىٍ گلظًخٌ يهضٓخُی ي٘خٍکض كؼخالَّ ًَخیي‪.‬‬
‫کًَرُيْخٍح يلکى رزُيیي‪ ،‬يخ ىٍآؿخُ ٍحِ ْٔظیى ٔ رخُی طخُِ َٗٔع ٗيِ حٓض‪.‬‬

‫ویّؿگكایٔ هوؿّض اوث‪ ،‬یب هفهْم؟‬


‫«ٓیّيگَحیٗ» هٕوگَحیٗ َیٔض‪ ،‬هٌٕگَحیٗ َیٔض‪َ ،‬ژحىگَحیٗ َیٔض‪،‬‬
‫ٗو‪ٚ‬گَحیٗ َیٔض؛ رهکّ «ٓیّيگَحیٗ» ٔ «ٓیّيىٔٓظٗ» ىهیوخ ً ئخٖٔ حٓض رخ‬
‫حٍُٕگَحیٗ‪ ،‬ك‪٠‬یهضگَحیٗ‪ ،‬يؼُٕیضگَحیٗ‪ ،‬ػهىگَحیٗ‪ ،‬حهالمگَحیٗ‪،‬‬
‫كَُْگگَحیٗ‪ ،‬حَٔخٌىٔٓظٗ‪ ،‬حَٔخَیضگَحیٗ‪ ،‬کًخلگَحیٗ ٔ ُیزخیُٗٗخٓی ‪...‬‬
‫ًّْٖ حیٍْخ رخ «َژحىگَحیٗ» یخ «هٕوگَحیٗ» ٔ «هٌٕگَحیٗ» كَم حٓخٓٗ‬
‫ىحٍى؛ ُیَح «ٓیّيگَحیٗ» ىٍ ؿخیض حيَ رّؿُخد دمحم ي‪ٜ‬طلٗ(‪ ٔ )ٙ‬ػهٗ‬
‫للا(ع) هظى يٕٗٗى کّ يطهٕد ٔ يَ‪ٟ‬ت‬ ‫يَط‪(ٗ٠‬ع) ٔ حرَحْیى ههیم ّ‬
‫كنطؼخنی (ؿم ٔ ػهٗ ٗؤَّ) حٓض ٔ ًّْٖ هیَ ٔ هٕرٗ ىٍ ًْیٍؿخ ؿًغ‬
‫حٓض‪ .‬هيحَٔي يظؼخل گَحیٖ ٔ ٓظخیٖ ٓخىحص ٍح ؿِء ٔظخیق كظًٗ َْ كَى‬
‫يئيٍ هَحٍ ىحىِ حٓض‪ .‬یؼُٗ َْ ٗو‪ ٚ‬يئيٍ رخیي «ٓیّيگَح» ٔ «ٓیّيىٔٓض»‬
‫رخٗي‪ٍَّٔ ،‬؛ ىٍ حیًخٌ حٔ َو‪ ٔ ٚ‬ههم هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫(ال هحي کحبة)‬
‫ثب اظحكام‬
‫ویّؿهع ّوؿ قٔب ػلْی‬
‫ًْقّلٓٓ‪ ٔ۴‬ـ هن الووؿوَ‬
‫‪ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫اّل‬
‫ثؽً ّ‬
‫هکبًث وبؾات‬

‫وبؾات اكـبًىحبى ّ اِبلثُب ّ اقليُبٓ پبیؿاق‬

‫يٍ ٍَٕ پخکى حٖ پَٔ‪ َٗ ،‬ي٘ض هخکى حٖ پَٔ‬


‫آٌؿخ ریخ يخ ٍح رزیٍ‪ ،‬حیٍؿخ ٓزکٔخٍ آييو‬
‫يخ ٍح رّچ٘ى َٓ يزیٍ‪ ،‬يخ ٍح رّچ٘ى ىل رزیٍ‬
‫کخهَ ‪ٛ‬يف يٍ َیٔظى‪ ،‬يٍ ى ٍُ ٗخْٕحٍ آييو(ٔ)‬

‫يوٕنّٖ «ٓیّي»‪ٓ« ،‬خىس»‪ٓ« ،‬خىحص» ٔ «ٓیخىص» ىٍ ًحص هٕى‪َ ٔ ،‬یِ ىٍ‬


‫كَُْگ ٔ يؼظويحص ىیُٗ ٔ يٌْزت طًخو ئهًیٍ ؿٓخٌ رٔخ رٍِگطَ حُ آٌ‬
‫حًٓخءللا حنلُٔٗ حٓض‪ ٔ ،‬حُ‬ ‫ّ‬ ‫حٓض کّ ىٍ طٕ‪ٛ‬یق آیي؛ کهًّٖ «ٓیّي» حُ‬
‫يظَحىكخص كکًض ٔ ػِص يٗرخٗي‪ٗ .‬خیي ْى «ٓیّي» حٓى حػظى كن طؼخنی (ؿ ّم‬
‫ٔخىحص»‪،‬‬ ‫ٔ ػهی ٗآَّ رخٗي‪ ).‬ىٍ ىػخٖ ؿٍٕٗکزیَ آييِ حٓض‪« :‬یخٓیّي حن ّ‬
‫ٗ حنلُٔخص»ىٍ ىػخٖ کًیم َیِ آييِ « ِانَ ِٓٗ َٔ ٍَ ِرّٗ َٔ ٓیّيٖ َٔ َي ْٕالَٖ‪»...‬‬
‫«یخٔن ّ‬
‫ىٍ يَطزّٖ رؼي‪ ،‬کٔٗ کّ َٔزٖ حُ َخكیّٖ پيٍ رّ«ْخٗى رٍػزي يُخف»‬
‫ٍٓي‪ٓ ،‬یّي حٓض‪ .‬رُخءح ً طًخو كََُيحٌ ْخٗى رٍػزي يُخف ٓیّيحَي‪.‬‬
‫ٕٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ویّؿ» نلع ػَرٗ ٔ هَآَی حٓض کّ ىٍ يلَى يٌَکَ رّکخٍ يٍٗٔى‪ .‬يلَى‬
‫يٕأَغ آٌ «ٓیّيس» حٓض‪ .‬ؿًغ حىرٗ ٔ يٌکَ کهًّٖ «ٓیّي»‪ٓ« ،‬خىس» ٔ ؿًغ‬
‫يٕأَغ آٌ «ٓیّيحص» حٓض؛ ؿًغ ػَكٗ ٔ يلخٍٔحطٗ آٌ ىٍ ریٍ يئيُیٍ‬
‫(ؿیَػَد) «ٓخىحص» يٕٗٗى‪ .‬حیٍ کهًّ ىٍ هَآٌ يـیي رًّْخٌ يؼُخٖ يظئحل‬
‫ىٍ ریٍ يئيُیٍ رّکخٍ ٍكظّ حٓض ٔ ي‪ٜ‬يحم آٌ یلیٗ َزی يؼَكٗ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫کهًّی «ٓیّي» رخیي « ُي٘يّى» طهلع ٕٗى ٔ حیٍ ؿخیض حٓظلکخو ىٍ کالو حٓض‪.‬‬
‫نلع «ٓیّي» حُ گٌٗظّْخی رٔیخٍ ىٍٔ ػَری آييِ ٔ حُ ُيخٌ کٍٓ طخ کٌُٕ‬
‫رئٌ ْیچ َٕع طلٕل ٔ طـییَ چّ ىٍ ٓخهظخٍ ٔ چّ ىٍ يؼُی‪ ،‬رّيویخّ ٔٓیغ‬
‫ىٍ یک يؼُی رّکخٍ ٍكظّ حٓض ٔ حئَُِ َیِ کخٍرَى رٔیخٍ گٔظَىِ ىٍ‬
‫ٍٓخَّْخی ؿًؼت کٍْٕ٘خی ػَری ىحٍى‪ .‬حیٍ ٍٓخَّْخ رّطًخو يَىحٌ ىَیخ‬
‫«ٓیّي» ٔ رّطًخو َُخٌ ػخنى «ٓیّيِ» يیگٕیُي = يؼخىل آهخ ـ هخَى‪ ،‬ىٍ كخٍٓی‪.‬‬
‫رَگَكظّ حُ ًْیٍ يؼُی حٓض کّ ىٍ رَهی حُ گٕیْٖخی يلهت كخٍٓی َیِ‬
‫رّيَى ٓیّي «آهخ = آؿخ» ٔ رٌُّ ٓیّيِ «آهّ = آؿّ» يیگٕیُي‪.‬‬
‫ًْچُیٍ رَُّخٌ ٔ ىهظَحٌ ٓخىحص رخنـًهّ «ریری» َیِ گلظّ يیٕٗى‪.‬‬
‫ػُٕحٌ «ریری» نلع طَکی ـ يـٕنی حٓض کّ حُ رخد طکَیى رَُّخٌ‬
‫يظ٘و‪ًَْٔ ٔ ّٜ‬حٌ ٔ ىهظَحٌ هٕحَیٍ هٕى ح‪١‬الم يیکَىَي‪ًْ( .‬چُخٌکّ‬
‫ػُٕحٌ "هخٌ" ٔ "هخطٌٕ" َیِ نلع يـٕنی حٓض) ىٍ ػٓي حیهوخَیخٌ يـٕل حیٍ‬
‫ػُخٔیٍ «طکَیًی» ٔحٍى ُرخٌ كخٍٓی ٗيِ ٔ رَُّخٌ ٔ ىهظَحٌ ٓیّي ػُٕحٌ‬
‫«ریری» ح‪١‬الم ٗي‪ .‬رؼيح ً هٕحْیى هٕحَي کّ ىٍ ػٓي حیهوخَیخٌ يـٕل‪ ،‬حيٍٕ‬
‫َوخرض ٓخىحص گٔظَٕ كٕمحنؼخىِ یخكض ٔ ٓخىحص حُ طکَیى ٗخیٔظّ رَهٍٕىحٍ‬
‫ٗيَي‪ .‬هٕحَیٍ يـٕل رُّیخٍص يَحهي ٓخىحص يیٍكظُي ٔ كٕحیؾ يی‪١‬هزیيَي‪.‬‬
‫ػُخٔیٍ چٌٕ آهخ‪ ،‬آؿخ ٔ آؿّ [نلع طَکی] رّيؼُی‬ ‫آهب ویّؿ‪:‬‬
‫«ٓیّي» يیرخُٗي‪ .‬رٔیخٍی حُ يَىو حُ ٍٔی حكظَحو َٔزض رّٓخىحص يکَو‪ ،‬آَخٌ‬
‫ٍح «آهخٓیّي = آؿخٓیّي» هطخد يیکُُي کّ ىٍ يؼُی هٕى يیٕٗى‪« :‬آهخ‪ ،‬آهخ» ٔ‬
‫یخ ٓیّي‪ٓ ،‬یّي! ىٍ َگخِ ىٓظٍٕی رّيؼُی طؤکیي حٓض‪ ،‬ح ّيخ ػَف ػخو رّؿٓض‬
‫ُٓگیُی ٔ گَحٌ رٕىٌ کهًّی ٓیّي آٌ ٍح رّکخٍ يیرََي طخ طؼظیى ي‪٠‬خػق‬
‫کَىِ رخُٗي‪ .‬يؼم حیٍکّ يیگٕییى «هَآٌ کَیى» ‪« ،‬هَآٌ يـیي» يؼهٕو حٓض کّ‬
‫کهًّی هَآٌ رًّحص هٕى َخو هيٓی حٓض‪ٔ ،‬نی ُْگخيی کّ ‪ٛ‬لض کَیى یخ يـیي‬
‫ٍح ىٍ ؿٕحٍٕ يیآٍٔیى ىٍ كویوض طؼظیى ىٍ طؼظیى کَىِحیى‪.‬‬
‫ٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هؼٌٔ«ویّؿ»‬
‫ىٍ ؿهي َٓى يـًٕػّٖ «ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ» رّکهًّْخٖ «ٓخىحص» ٔ‬
‫«ٓیّي» ٔ ي٘ظوخص آٌ حیٍگَّٕ ػُخیض ٗيِ حٓض‪ٓ« :‬خىحص» ؿًغ کهًّٖ‬
‫«ٓیّي» نلع ػَرٗ حٓض رّيؼُٗ آهخ‪ٍ ،ٍَٔٓ ،‬ثیْ‪ ،‬يويو‪ ،‬هيحَٔي‪ ،‬يخنک‪،‬‬
‫َٗیق‪ ،‬پیٕ٘ح‪ٍ ،‬حًُْخ‪ ،‬كخ‪ٟ‬م‪ ،‬رٍِگ‪ ،‬يٓظَ‪ُ ،‬يطخع ٔ کَیى؛ ػُٕحَٗ حٓض کّ‬
‫رَ حٔالى َٔزٗ ػهٗ رٍحرٗ‪١‬خنذ ح‪١‬الم يٕٗٗى‪ .‬يَحىف رخ «ػهٕیخٌ» ٔ‬
‫«كخ‪ً١‬یخٌ» حٓض‪ .‬کّ ًْخٌ ؿًخػض «‪١‬خنزیّ» یخ «آل حرٗ ‪١‬خنذ» يٗرخُٗي‪ .‬ح ّيخ‬
‫ػهٕیخٌ رّيؼُٗ حه‪ ٚ‬يُل‪ َٜ‬رّك‪َ٠‬ص كخ‪َُْ ًّٖ١‬ح (ػهیٓخ حنٔالو) ٔ‬
‫حيخو ػهٗ رٍحرٗ‪١‬خنذ یؼُٗ حيخوكٍٔ ٔ حيخوكٔیٍ َٕٔحىِگخٌ حی٘خٌ يٗگَىى‪».‬‬
‫حیٍ طؼَیق َخه‪ ٚ‬حٓض‪ ،‬ىٍ حیٍ طؼَیق‪ٛ ،‬خكذ ٓوٍ َظٕحَٔظّ كن يطهذ‬
‫ٍح رّىٍٓظی حىحء ًَخیي ٔ طؼَیق حٔ حُ يوٕنّی «ٓیّي» حُ َگَٕ ٔ ىٍک‬
‫ػٕحو كَحطَ ََكظّ حٓض (ػٕحو رَحیٍ رخٍٔحَي کّ ٓخىحص كََُيحٌ ك‪َ٠‬ص ػهی‬
‫ٔ كخ‪ًّ١‬حَي) طؼَیق رخیي ؿخيغ ٔ يخَغ رخٗي‪ ٔ ،‬حیٍ طؼَیق حُ ؿخيؼیض‬
‫رَهٍٕىحٍ َیٔض‪ ،‬چُخٌکّ هٕى ك‪َ٠‬ص ػهی ٔ كخ‪ً١‬ۀ َُْحء ٔ يٓىطَ حُ آٌ‬
‫«ك‪َ٠‬ص هظى يَطزض» ٍح َیِ ىٍ رَ َگَكظّ حٓض! ىٍ كخنی کّ ًّْی حی٘خٌ‬
‫«ٓیّي» ْٔظُي؛ حُ كََُيحٌ «ْخٗى رٍػزي يُخف» ْٔظُي ٔ «ك‪َ٠‬ص هظى‬
‫يَطزض‪ ،‬هٕىٕ ٓیّيحنکَٕیٍ» ٔ كَى حػهی ٔحطى ٓخىحص يیرخٗي‪.‬‬
‫«ٓیخىص» ػُٕحَی حٓض حػظزخٍی‪ َّ ،‬طکٕیُی؛ رُخ رَطؼَیق ‪ٛ‬لیلی کّ‬
‫َٔذُٗخٓخٌ ٔ يليػخٌ ٔ كویٓخٌ حٍحثّ يیکُُي‪ٓ« :‬یّي کٔٗ حٓض کّ َٔزٖ حُ‬
‫َخكیّٖ پيٍ رّْخٗى رٍػزي يُخف‪ ،‬ؿي حػالٖ پیخيزَ حٓالو رَٓي‪».‬‬
‫‪١‬زن حیٍ طؼَیق كَى حَػهٗ ٔحَط َى ٔ ح َکًم «ٓخىحص» ك‪َ٠‬ص يل ًّي‬
‫ي‪ٜ‬طلٗ(‪ )ٙ‬حٓض کّ ىٍ يُخرغ رّٓیّي‪ٓ ،‬یّيحنکََٕیٍ‪ٓ ،‬یّيحالػظى‪ٓ ،‬یّيحالکزَ‪،‬‬
‫ٓیّيحالَزیخء‪ٓ ،‬یّيحنًَٓهیٍ‪ٓ ،‬یّيحنزَ٘‪ٓ ،‬یّيحنؼَد ٔحنؼـى‪ ...‬هٕحَيِ ٗيِ حٓض؛‬
‫هٕى حی٘خٌ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِحَي‪:‬‬
‫«حَخ ٓیّي ُٔني آىو = يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ْٔظى»‬
‫ًْچُیٍ ػُٕحٌ «ٓیّي» رّػًْٕخی پیخيزَ يؼم حرٕ‪١‬خنذ‪ ،‬ػزخّ ٔ كًِِ َیِ‬
‫يیٍٓي‪ .‬كََُيحٌ ػزخّ ػًٕی پیخيزَ کّ ح‪ٛ‬طالكخ ً رّآَخٌ «رُیػزخّ»‬
‫يیگٕیُي‪ٓ« ،‬یّي» يلٕٔد يیَٕٗي‪ْ .‬کٌح كََُيحٌ حرٕ‪١‬خنذ رَّخوْخی ‪١‬خنذ‬
‫ٔ ػویم ٔ ؿؼلَ ‪١‬یخٍ ٔ ػهی(ع) ٔ َٔم آَخٌ‪ٓ ،‬یّيحَي‪ .‬پیخيزَ حٓالو حُ ‪َ١‬ین‬
‫ٕٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كََُي پَٔی َٔهی َيحٍى‪ ،‬چٌٕ پَٔحَٖ (‪١‬یذ ٔ ‪١‬خَْ ٔ هخٓى ٔ حرَحْیى) ىٍ‬
‫کٕىکی حُ ىَیخ ٍكظُي‪َٔ .‬م آٌ ك‪َ٠‬ص كو‪ ٢‬حُ ‪َ١‬ین ىهظَٕ ك‪َ٠‬ص كخ‪ً١‬ۀ‬
‫َُْح(ّ) حىحيّ پیيح کَى‪ .‬پْ ىٍ حیٍؿخ حیٍ ٗزّٓی ٗیطخٌپَٓظخٌ يَىٔى‬
‫حٓض کّ رّيخ يیگٕیُي‪ًٗ«:‬خ كََُي پیـًزَ َیٔظیي‪ ،‬چٌٕ پیـًزَ پَٔ َيحٗض!»‬
‫ًْچُخٌکّ ك‪َ٠‬ص هظى يَطزض «ٓیّيحنًَٓهیٍ» حٓض‪ ،‬رؼي حُ حی٘خٌ‪،‬‬
‫ك‪َ٠‬ص ػهٗ(ع) رّ«ٓیّيحنٕ‪ٛ‬ییٍ» َِٗٓ حٓض‪َْ ،‬ىٔ حُ یک ٗـَِ ْٔظُي ٔ‬
‫ك‪َ٠‬ص كخ‪َُْ ًّٖ١‬حء (ػهیٓخ حنٔالو) کّ رّ«ٓیّيس َٔخءحنؼخنًیٍ» يؼٌُٕ‬
‫حٓض‪ٓ .‬پْ كََُيحٌ آَخٌ‪ ،‬کّ ‪١‬زن كَيٕىِٖ پیخيزَ‪ٓ« :‬یّي ؿٕحَخٌ رٓ٘ظٗ‬
‫ْٔظُي» = «حنلٍٔ ٔ حنلٔیٍ ٓیّيٖ ٗزخد حْم حنـُّش‪».‬‬
‫رًّْیٍطَطیذ ٔ رّ‪ ٍٕ١‬کم ًّْٖ چٓخٍىِ يؼ‪ٕٜ‬و ٔ ًٍحٍٖ آَخٌ (طخ آهَ‬
‫ٓم رّچٓخٍىِ يؼ‪ٕٜ‬و يٗهٕحَیى‪« :‬یخٓیّيَخ ٔ يٕالَخ‬ ‫ىَیخ) ٓیّيحَي‪ .‬ىٍ ىػخٖ طٕ ُّ‬
‫للا ٔ هيّيُخک ریٍ یيٖ كخؿخطُخ حٗلغ نُخ‬ ‫ٓهُخ رک حنٗ ّ‬ ‫حَِّخ طٕ ّؿُٓخ ٔحٓظ٘لؼُخ ٔ طٕ ّ‬
‫ػُيهللا‪« ٔ ».‬یخٓخىحطی ٔ يٕحنی‪ ،‬حَی طٕؿٓض رکى حثًظی‪»...‬‬
‫ٍٔحیظٗ حُ پیخيزَحکَو (‪ )ٙ‬ىٍ يُخرغ آييِ کّ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِ‪« :‬أَََخ‬
‫ػ ُُّْ ْحنوَز َُْ َٔ أ َ َّٔ ُل َٗخكِغٍ َٔ أ َ َّٔ ُل ُي َ‬
‫٘لَّغٍ‪»...‬‬ ‫ٓیّي ُٔنَ ِي آىَ َو ی ْٕ َو ْحن ِویخ َي ِش َٔ أ َ َّٔ ُل َي ٍْ ی ُْ٘ َُّن َ‬
‫= يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ىٍ ٍُٔ هیخيض ْٔظى‪ ،‬حٔنیٍ کٔٗ ْٔظى کّ حُ هزَ‬
‫ریٌَٔ يٗآیى‪ ،‬حٔنیٍ ٗلخػضگَ ْٔظى ٔ حٔنیٍ ٗلخػض ٗيِ ْٔظى‪ .‬روخٍٖ ٔ‬
‫ئهى ىٍ كيیغ ٗلخػش حُ هٕل ٓیّي آٍٔىِحَي کّ ىٍ يٍٕى هٕى كَيٕىِ‪« :‬أَخ‬
‫ٓیّيحنُّخّ» ىٍ ٍٔحیض ریٓوٗ حُ هٕل حی٘خٌ آييِ کّ كَيٕىِ‪« :‬أَخ ٓیّيحنؼخنًیٍ»‬
‫ىٍ ‪ٛ‬لیق حرٍيخؿّ (رًّٗخٍِ ‪ )ٖ۳۹۳‬حُ هٕل أرٕٓؼیي حنويٍٖ آييِ کّ ٓیّي‬
‫كَيٕىِ‪« :‬أَخ ٓیّي ُٔني آىو ٔ ال كوَ‪ ،‬آىو كًٍ ىَّٔ يٍ حألَزیخء طلض نٕحثٗ‪».‬‬
‫«يٍ ٓیّي كََُيحٌ آىو ْٔظى‪ ،‬رئٌ حیٍکّ يزخْخص کُى‪ ،‬آىو ٔ ىیگَ‬ ‫=‬
‫حَزیخء طلض پَچى يٍ ْٔظُي ٔ هٕحُْي رٕى‪».‬‬
‫حیٍْخ َ‪ ٕٜٗٛ‬حٓض ىٍ ٓیخىص حی٘خٌ رَ ؿًیغ يَىيخٌ‪ ،‬حُ حیٍ ٍٔحیخص‬
‫حٓظلخىِ يٕٗٗى کّ <حُ رخد ٍكًش نهؼخنًیٍ> ٗلخػض حی٘خٌ ٗخيم ؿًیغ‬
‫يَىيخٌ هٕحْي ٗي‪ٔ .‬گََّ ٓیخىص يلٕٓو هٕى ٍح ًَٗیخري‪.‬‬
‫ىٍ ٔظخیق ٓیخىص يٗگٕیُي‪ٓ :‬یّي کٔٗ حٓض کّ هٕو هٕى ٍح ىٍ ٍحِ هیَ ٔ‬
‫يٕكویض ٍْزَٖ يٗکُي‪ ،‬ىٍ ٗيحیي رَحٖ ٕٓٓنض حيٍٕ حی٘خٌ هیخو يٗکُي ٔ‬
‫ٍَٗٔ ٍح حُ حی٘خٌ ىكغ يًَٗخیي‪:‬‬ ‫ُ‬
‫ٖٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«حيخو حنُّٕٔی» ىٍ َٗف هٕى رَحٖ ‪ٛ‬لیق ئهى حُ هٕل «َْٔی»‬


‫يٗگٕیي‪ٓ« :‬یّي حنوٕو‪ٍ ،‬ثیٔٓى ٔأکَيٓى‪ ،‬أٔ ْٕ حنٌی یلٕهٓى كی حنویَ‪ ،‬أٔ ْٕ‬
‫حنٌی یلَِ ع انیّ كیحنُٕحثذ ٔحن٘يحثي‪ ،‬كیوٕو رؤيَْى‪ٔ ،‬یظل ًَّم ػُٓى يکخٍْٓى ٔ‬
‫ظوخٍرش‪ ْٕٔ ،‬يٍ حن‪ٜ‬لخص حنً٘زَّٓش‪ٔ ،‬أ‪ٛ‬هّ‬ ‫ظالُيش ُي ِ‬ ‫يؼخٌ ُي ِ‬ ‫ٍ‬ ‫یيكؼٓخ ػُٓى‪ٔ ،‬کهٓخ‬
‫ْ‬
‫ٓهَّ َى‪( :‬ی ْٕو حن ِویخ َيش) َي َغ أَََُّّ‬ ‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫للا َ‬ ‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫ٔیي‪َٔ .‬أ َ َّيخ هَ ْٕنّ َ‬ ‫ٓیٕى أٔ ٕٓیي حن َّ‬
‫ٓئْ ىُىِ ِنک ِّم‬ ‫ظ َٓ َُ ُ‬ ‫ذ حنظ َّ ْوییي أ َ ٌَّ كِی ی ْٕو ْحن ِویخ َيش ی ْ‬ ‫ٔزَ ُ‬‫حآله ََس‪ ،‬كَ َ‬ ‫ٓیيْ ْى كِی حنيُّ َْیخ َٔ ِ‬ ‫َ‬
‫ػُّ ًَ ِنک كِی َٓخ‬ ‫الف حنيُّ َْیخ كَوَ ْي ََخَُ َ‬ ‫َخُع‪َٔ ،‬ال ُي َؼخَِي‪َََٔ ،‬لْ ِٕ‪ِ ،‬ر ِو ِ‬ ‫أ َ َك ٍي‪َٔ ،‬ال ی ْزوَٗ ُيُ ِ‬
‫ٓهَّ َى‪( :‬أَََخ‬ ‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫للا َ‬ ‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫ػ ًَخء ْحن ًُ ْ٘ َِکیٍَ ‪ .‬هَخ َل ْحنؼُهَ ًَخء‪َٔ :‬هَ ْٕنّ َ‬ ‫ُيهُٕک ْحنکلَّخٍ َٔ ُُ َ‬
‫ؿیَ ُي ْٔ ِهى كِی ْحن َل ِيیغ‬ ‫‪َ ََّ ٛ‬ف ِرَُ ْلی ْحنلَ ْوَ كِی َ‬ ‫ٓیي َٔنَي آىَو) نَ ْى یوُ ْهُّ كَ ْو ًَح‪َ ،‬ر ْم َ‬ ‫َ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ٓیي َٔني آىَو َٔال كَو ََ) َٔاَِ ًَخ هخنُّ ِن َٕؿْ َٓی ٍِ‪ :‬أ َكيْ ًَخ ح ِْيظِؼخل ه ْٕنّ‬ ‫َّ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْحن ًَ٘ ٍُٕٓ‪( :‬أََخ َ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫ػهَی ِّ ط َ ْز ِهیـّ‬ ‫ذ َ‬ ‫ِّع) َٔحنؼَّخَِی أَََُّّ ِي ٍْ ْحنزَیخٌ حنَّ ٌِی ی ِـ ُ‬ ‫(ٔأ َ َّيخ ِرُِ ْؼ ًَ ِش ٍَ ِرّک كَ َلي ْ‬ ‫ط َ َؼخنَٗ‪َ :‬‬
‫ٓهَّ َى‬
‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫للا َ‬ ‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫‪٠‬خُِ‪َٔ ،‬ی َٕ ِهّ َُُِٔ َ‬ ‫اِنَٗ أ ُ َّيظّ ِنی ْؼ َِكُُِٕ‪َٔ ،‬ی ْؼظ َ ِوي ُُِٔ‪َٔ ،‬ی ْؼ ًَهُٕح رِ ًُ ْوظ َ َ‬
‫للا‬‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫‪٠‬ی ِه ِّ َ‬ ‫للا ط َ َؼخنَٗ‪ٌََْ َٔ .‬ح ْحن َل ِيیغ ىَ ِنیم ِنظ َ ْل ِ‬ ‫َ‪٠‬ی َي َْط َ َزظُُّ ک ًَخ أ َ َي ََ ُْ ْى َّ‬ ‫ِر ًَخ ط َ ْوظ ِ‬
‫َُّٔش أ َ ٌَّ حآلىَ ِيییٍَ أی أْم حنطخػش‬ ‫ن ک ِهّ ِٓ ْى؛ أل َ ٌَّ َي ٌَْْذ أ َ ْْم حن ُّ‬ ‫ػهَٗ ْحنو َْه ِ‬ ‫ٓهَّ َى َ‬ ‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫َ‬
‫ؿیَْ ْى‪.‬‬ ‫‪٠‬م حآلىَ ِيییٍَ َٔ َ‬ ‫ٓهَّ َى أ َ ْك َ‬
‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫للا َ‬ ‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫ْ‬
‫ٔحنظوٗ أك‪٠‬م ِي ٍْ حن ًَالثِکش‪َ َٕ ُْ َٔ ،‬‬
‫ٔش أ َ ْٔ ُؿّ‪ :‬أ َ َكيَْخ أَََُّّ‬ ‫‪٠‬هُٕح رَیٍ حأل َ َْزِیخء كَ َـ َٕحرّ ِي ٍْ ه ًَْ َ‬ ‫َٔأ َ َّيخ ْحن َل ِيیغ حآلهََ‪”:‬ال طُلَ ِ ّ‬
‫ػ ِه َى أ َ ْه َز ََ ِر ِّ‪َٔ .‬حنؼَّخَِی‬ ‫ٓیي َٔنَي آىَو‪ ،‬كَهَ ًَّخ َ‬ ‫ٓهَّ َى هَخنَُّ هَزْم أ َ ٌْ ی ْؼهَ َى أَََُّّ َ‬ ‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫للا َ‬ ‫‪ٛ‬هَّٗ َّ‬ ‫َ‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫‪٠‬ی ٍم ی َئ ِىّی اِنٗ طَُ ِوی‪ٚ‬‬ ‫ْ‬
‫ػٍ طَل ِ‬ ‫ْ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬
‫‪ٟ‬ؼًخ‪َٔ .‬حنؼخ ِنغ أ ٌَّ حنُ ْٓی اَِ ًَخ ُْ َٕ َ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬
‫هَخنَُّ أىَرًخ َٔط ََٕح ُ‬
‫‪َ ٕٜ‬يش َٔ ْحن ِلظَُْش ک ًَخ ُْ َٕ‬ ‫‪٠‬ی ٍم ی َئ ِى ّی ِانَٗ ْحن ُو ُ‬ ‫ػ ٍْ ط َ ْل ِ‬ ‫حنَح ِرغ ِاََّ ًَخ ََ ْٓی َ‬ ‫‪ٕ٠‬ل‪َّ َٔ .‬‬ ‫ْحن ًَ ْل ُ‬
‫‪٠‬ی ِم كِی ََ ْلْ‬ ‫َ‪ ٚ‬رِخنظ َّ ْل ِ‬ ‫َخيْ أ َ ٌَّ حنَُّ ْٓی ُي ْوظ ٌّ‬ ‫ٓزَذ ْحن َل ِيیغ‪ْ َٔ .‬حنو ِ‬ ‫ْحن ًَ ْ٘ ٍُٕٓ كِی َ‬
‫‪٠‬خثِم أ ُ ْه ََٖ َٔال رُيَّ ِي ٍْ‬ ‫‪َٔ ٚ‬كَ َ‬ ‫‪ٜ‬خثِ ِ‬ ‫‪ٟ‬م ِر ْخن َو َ‬ ‫‪َ ٟ‬م كِی َٓخ‪ِ َٔ ،‬اََّ ًَخ حنظَّلَخ ُ‬ ‫حنُُّز َُّٕس‪ ،‬كَال طَلَخ ُ‬
‫‪»)ٞ‬‬ ‫ػهَٗ رَ ْؼ ٍ‬ ‫‪ْ ُٓ ٠‬ى َ‬ ‫ٓ ُم كَ‪َّْ ٠‬هَُخ رَ ْؼ َ‬ ‫للا طَؼَخنَٗ‪( :‬طِ ْهک ُّ‬
‫حنَ ُ‬ ‫‪٠‬یم‪ ،‬كَوَ ْي هَخ َل َّ‬ ‫حِ ْػظِوَخ ِى حنظ َّ ْل ِ‬
‫للا أ َ ْػهَى‪».‬‬ ‫« َٔ َ َّ‬
‫ه‪ ٢‬حنل‪ٜ‬م كن ٔ رخ‪١‬م يؼَكٗ‬ ‫«ٓخىحص» ىٍ يُخرغ ىیُٗ ٔ ٍٔحیٗ رّيؼخرّ ّ‬
‫ٗيِحَي‪ ،‬ىٍ هَآٌ کَیى حُ هٕل ك‪َ٠‬ص هظى يَطزض آييِ حٓض‪« :‬يٍ حُ ًٗخ‬
‫ػهَ ْی ِّ أَؿْ ًَح‬ ‫حؿَ ٔ يِىی ‪١‬هذ َيحٍو‪ ،‬ؿِ ىٔٓظی رخ «كٗحنوَرٗ» (هُم َّال أَْٓؤَنُ ُك ْى َ‬
‫ِا َّال ْحن ًَ َٕىَّس َ كِي ْحنوُ َْ َر ٰٗ ۗ‪ٍٕٗ ،‬ی ٖٕ) يلٕٓيٖ حیٍ حٓض کّ ىٍ حیٍ آیّی يزخٍکّ‬
‫يلزض َٔزض رّٓخىحص «حؿَ ٍٓخنض» يوٍَ گَىیيِ ٔ رّيئيُیٍ طٕ‪ٛ‬یّ ٗيِ‬
‫حٓض کّ حُ «ٓخىحص» كخ‪ٛ‬هّ َگیََي طخ حُ ‪َٛ‬ح‪ ١‬حنًٔظویى يُلَف ََٕ٘ي‪...‬‬
‫‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ يُظَ كيیغ َٗیق ػوهیٍ‪ٓ ،‬خىحص يکَو يٍكیغ حٓظًَحٍ ػظَص‬
‫َزٕٖ ٔ يالُو رخ هَآٌ َٗیق حٓض‪ .‬چُخٌکّ پیخيزَ حػظى(‪ )ٙ‬يٗكَيخیي‪:‬‬
‫«هَآٌ ٔ ػظَص طخ ٍُٔ كَ٘ رخْىحَي ٔ حُ یکيیگَ ؿيح ًََٕٗٗي‪».‬‬
‫رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬ىٍ يٍٕى ػظًض ٓخىحص ٔ َوْٖخٖ طخٍیوٗ حی٘خٌ‪ًَْ ،‬حِ‬
‫رخ ئجٕنیضْخ ٔ يلزض يئيُیٍ َٔزض رّٓخىحص يکَو طخ کٌُٕ ِْحٍحٌ ؿهي‬
‫کظخد طلَیَ ٗيِ کّ طًخيخ ً ئظُي رَّ‪ ٚ‬هَآٌ کَیى ٔ حكخىیغ َزٕٖ ٔ حثًّٖ‬
‫حْهزیض(ع) رّح‪ٟ‬خكّٖ كوخین طخٍیوٗ ٔ ٔحهؼیضْخی يیيحَی حٓض‪ .‬پْ يلزض‬
‫َٔزض رّٓخىحص ٔ كَ٘ ٔ ََ٘ رخ حی٘خٌ‪ ،‬حُ ٗخه‪ّْٜ‬خٖ حیًخٌ حٓض‪.‬‬
‫چُخٌکّ حيخو ٓـخى(ع) ىٍ هطزّٖ يؼَٔف هٕیٖ ىٍ يـهْ یِیي كَيٕى‪:‬‬
‫«يلزض يخ ىٍ ههٕد يئيُیٍ‪ ،‬حيَٖ ًحطٗ حٓض‪».‬‬

‫ًّْٖ آٌچّ گلظّ ٗي‪ ،‬حُ حػظوخىحص ئهًیٍ ىٍ طًخو ؿٕحيغ حٓاليٗ حػى حُ‬
‫پیَٔحٌ َْيٌْذ ٔ كَهّ حٓض‪ .‬رًّْیٍ هَحٍ «ٓخىحص» يٍٕى حكظَحو ٔ يلزض‬
‫ػًین ههزٗ ىٍ يیخٌ ًّْٖ ئهًیٍ ىٍ طًخو حهطخٍ حٓاليٗ؛ حُ ؿًهّ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ حٓض‪ .‬حهٕحو يؼَٔف رّ«ِْحٍِ» رّػُٕحٌ حػ‪٠‬خٖ حُ پیکَ ػظیى‬
‫«حيض حٓالو» َیِ حُ حیٍ هخػيِ ئظؼُٗ َیٔظُي‪ .‬حکؼَیض حیٍ يَىو کّ پیَٔ‬
‫ٍحٓظیٍ يک ظذ حْهزیض ػ‪ًٜ‬ض ٔ ‪ٓ١‬خٍص(ع) ْٔظُي چُيحٌ يلزض ٔ حٍحىص‬
‫َٔزض رّحْهزیض ٔ ًٍحٍٖ پیـًزَ(‪ )ٙ‬ىحٍَي کّ حٓخيٗ كََُيحٌ حی٘خٌ حؿهذ‬
‫رَگَكظّ حُ َخوْخٖ حثًّٖ حْهزیض(ع) ٔ حيخو ُحىِگخٌ حٓض‪.‬‬
‫رًّْیٍطَطیذ‪َٔ ،‬زض رّ«ٓخىحص» طخ آٌكي ػالهّ ىحٍَي کّ ىٍ يلخٍٔحص‬
‫هٕى آٌْخ ٍح آهخ‪ ،‬آؿخ‪ ،‬آؿخ‪ٛ‬خكذ‪ ،‬طخؽ َٓ‪ ،‬پیَ‪ ،‬پیَُحىِ‪ ،‬يَحى‪ ،‬هٕحؿّ ٔ‬
‫َظخیَ آٌ هطخد يٗکُُي ٔ ػيو حٍطزخ‪ ١‬پخیيحٍ رخ یک كَى ٓیّي (ٔنٕ رٕٗٓحى)‬
‫یک کخٓظٗ رٍِگ ىٍ َُيگٗ یک كَى ِْحٍِگٗ يلذ حْهزیض(ع) يلٕٔد‬
‫يٕٗٗى کّ رخ ْیچ چیِ ىیگَ هخرم ؿخگِیُٗ َیٔض‪.‬‬
‫نٌح چُخٌکّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ يَٕٓو ٔ يؼًٕل حٓض‪ :‬چّ ىٍ ٔهخیغ كیخطٗ‬
‫ٔ هخَٕحىِگٗ يخَُي طٕني‪ ،‬حُىٔحؽ ٔ يَگ؛ چّ ىٍ ؿهٔخص ػًٕيٗ حػى حُ‬
‫يًٓخَْٗخ ٔ يؼَکّْخ‪ ،‬یک كَى ٓیّي (ٔنٕ رٕٗٓحى) كظًخ ً ٔ رخیي ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظّ‬
‫رخٗي ٔ يَحٓى هخ‪ٍ ٗٛ‬ح حؿَحء کُي‪ .‬ىٍ ؿهٔخص ػًٕيٗ‪ ،‬یک كَى ٓیّي رخالطَ‬
‫حُ یک ٗین‪ ،‬یخ حٍرخد‪ ،‬ىحٍٔؿّ‪ ،‬هَیّىحٍ‪ ،‬هخٌ ٔ كظٗ ًَخیُيِٖ ىٔنض‬
‫‪ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يَٗ٘یُي‪ْ .‬یچ ىػٕٖ رّكم ٔ ك‪ٜ‬م َٓخیٗ ًٍَٗٓي‪ ،‬يگَ حیٍکّ یک یخ چُي‬
‫كَى حُ «ٓخىحص» رّكیغ ك‪ٜ‬محنوطخد ىٍ آٌ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظّ رخٗي‪.‬‬
‫رٔخ کّ ىٍ یک ىػٕٖ هخَٕحىِگٗ‪َْ ،‬گخِ هخَى هخَّ هَٓ کُي ٔ حكیآَخ ً حُ‬
‫يُِل َْٕٗ هخٍؽ ٕٗى‪ ،‬ىیگَ رّيُِل پيٍٖ‪ ،‬یخ يَحکِ ىٔنظٗ ٔ يَحؿغ‬
‫ه‪٠‬خیٗ ًٍَٗٔى؛ ئظویًخ ً رّيُِل «ٓیّي پیَ» هٕى يٗآیي‪ ،‬ىٍ آٌؿخ يٗيخَي‬
‫طخ ُيیُّ رَحٖ ‪ٛ‬هق ٔ آٗظٗ يٓیخ گَىى‪ْ .‬گٌح حگَ كََُيٕ يَی‪ٕٗ ٞ‬ى حٔ ٍح‬
‫رّهخَّٖ «ٓیّي پیَ» هٕى يٗآٍٔى ٔ حُ هخکٔظَ ىیگيحٌ ٓیّي رَّٓٔ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫حٔ يٗپخٗي طخ رٓزٕى یخري؛ ىٍ يـًٕع‪ َْ ،‬كَى ِْحٍِ ٔهظٗ ىچخٍ ٗيحثیي‬
‫ٍُٔگخٍ گَىى‪ ،‬يٓىطَیٍ يکخَٗ کّ رَحٖ ػَ‪ ٝ‬كخؿض ريحٌؿخ يَحؿؼّ‬
‫يٗکُي «يُِل یخ يِحٍ یک كَى ٓیّي حٓض‪ ».‬ىٍ آٌؿخ ٌٍَ يٗکُي‪ًَ ،‬خُ‬
‫يٗگٌحٍى‪ ،‬ىػخء يٗهٕحَي ٔ ‪١‬هذ كخؿض يًَٗخیي‪...‬‬
‫ىٍ ىٍٔحٌ حهیَ‪ ،‬حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض رّيٌحم رَهٗ هٕٕ َیخييِ حٓض‪ .‬کٔخَٗ‬
‫هٕى ٍح ٍُٔٗلکَ هٕحَيِ ٔ ىٍ يوخو طُویي حُ حیٍ حكٔخٓخص پخک يَىو ِْحٍِ‬
‫َٔزض رّ«ٓخىحص» رَآييِ ٔ آٌ ٍح «ٓیّيپَٓظٗ» ػُٕحٌ ىحىِحَي! ؿخكم حُ‬
‫حیٍکّ حیٍ ٓیّيپَٓظٗ َیٔض؛ ٓیّيىٔٓظٗ حٓض‪ .‬يَىو ِْحٍِ هيحپَٓض ٔ يٕ ّكي‬
‫ْٔظُي‪ ،‬ىٔٓضىحٍ حْهزیض يٗرخُٗي ٔ َٔم ٓخىحص ٍح رّىنیم حَظٔخد حی٘خٌ‬
‫رّحْهزیض ىٔٓض يٗىحٍَي‪ .‬پْ َزخیي ِْحٍِْخ ٍح «ٓیّيپَٓض» هٕحَي‪ .‬چُیٍ‬
‫رَهٍٕى رخ حیًخٌ ٔ حكٔخٓخص يَىو ِْحٍِ‪ ،‬حٔالً طْٕیٍ رّٗؼٍٕ آَخٌ حٓض؛‬
‫ػخَیخ ً (رّكَ‪َْ )ٝ‬گخِ حیٍ طکیّگخِْخٖ يطًجٍ ٍٔكٗ ٔ يؼُٕٖ ٍح حُ يَىو‬
‫رگیََي‪ ،‬رّػٕ‪ ٝ‬آٌْخ‪ ،‬چّ چیِٖ يٗطٕحَُي رّيَىو ريُْي کّ طخ حیٍ كي ىٍ‬
‫حيَ طلًم ٗيحثیي َُيگٗ ئخػيصٗخٌ کُي ٔ َٔزض رّآیُيِ حيیئحٍٗخٌ ٓخُى؟‬
‫كخٍؽ حُ ََْٕع حػظوخىحص ٔ ػالین ٗو‪ ٜٗ‬يٗگٕثیى‪َ َْ :‬یَٖٔ کّ‬
‫ػوالَٗ ٔ يَىيٗ ریخَيی٘ي‪ ،‬طوَیذ حیٍ رُخْخٖ حٓظٕحٍ يؼُٕٖ‪ ،‬حهالهٗ ٔ‬
‫حػظوخىٖ ٍح رّ‪ٛ‬الف يَىو ًَٗىحَي؛ آٌ ْى يَىيٗ کّ ِْحٍ ٔ یک ي٘کم‬
‫الیُلم ىحٍَي‪ ،‬ح ُكن َُيگٗ ٗخٌ يـٕٕ٘ حٓض ٔ ْیچ ٍحِ ٍٍٔٗ پیٖ پخٖ هٕى‬
‫ًَٗریُُي‪ .‬ىٍ چُیٍ َٗحی‪ ٢‬حٓض کّ يٌْذ‪ ،‬حْهزیض(ع) ٔ «ٓخىحص» طُٓخ يؤيٍ‬
‫ٔ يهـخء ٍٔكٗ ٔ ػخ‪١‬لٗ آَخٌ رٕىِ ٔ حٓض؛ ؿِ حیٍ‪ ،‬رَّْ ىٍ کّ يَحؿؼّ‬
‫کَىَي‪ ،‬آٌ ٍح رٔظّ یخكظُي‪ ،‬رَّْکْ حػظًخى کَىَي‪ ،‬هیخَض ىیيَي‪...‬‬
‫كظٗ حُ ٍْزَحٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ هٕيٗٗخٌ هیخَض ىیيِحَي‪.‬‬
‫‪ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پْ ىٍ َْ َٗحیطٗ «ٓخىحص» َّ طُٓخ (‪ ٗ١‬هٌَْخ) ؿىَٗیک ؿخيؼّٖ‬


‫يلهٗ رٕىِحَي کّ ْى َُيِْخ ٔ ْى حيٕحص «ٓخىحص» (يِحٍحص) رّكیغ‬
‫«کٓقحنل‪ٜ‬یٍ» ٔ پُخِگخِ يٓى ٍٔكٗ‪ ،‬ػخ‪١‬لٗ ٔ حكٔخٓٗ ٗیؼیخٌ ىٍ َٓحَٓ‬
‫حهطخٍ حٓاليٗ‪ ،‬يٍؿًهّ حكـخَٔظخٌ رٕىِ ٔ ْٔظُي‪ ،‬چُخٌکّ ىٍ ًّْٖ ٗيحثیي ٔ‬
‫گَكظخٍیْخ ُٓگ ‪ٛ‬زٍٕ‪ ،‬پیٖ ؿُگ‪ُ ،‬رخٌ گٕیخ ٔ ييحكغ يطًجٍ حیٍ يَىو‬
‫َیِ رٕىِحَي‪ .‬يطهذ آٌ هيٍ ٔح‪ٟ‬ق ٔ ريیٓٗ حٓض کّ َیخُٖ رّطَطیذ نیٔض‬
‫‪ٕ١‬الَٗ حُ رٍِگخٌ ٓخىحطٗ کّ ىٍحیٍ ٍحِ حُ ؿخٌ هٕیٖ يخیّ گٌحٍىِحَي‪،‬‬
‫ٔؿٕى َيحٍى‪ٗ َْ .‬و‪ ٚ‬يٗطٕحَي رخ يَحؿؼّ رّكْ ٔ ٔؿيحٌ هٕى ‪ٛ‬ق‬
‫‪ٕ١‬یهٗ حُ حػخظى «ٓخىحص» ٍح رزیُي کّ ىٍ حیٍ ٍحِ چّ ُكًخص ؿخٌكَٓخیٗ‬
‫يظلًم ٗيِحَي کّ َٗف آٌ «يؼُٕٖ ْلظخى يٍ کخؿٌ ٕٗى‪».‬‬
‫ىٍ ػیٍ كخل‪ٓ ،‬خىحطٗ کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ َُيگٗ يٗکُُي حُ نلخظ يؼی٘ض‬
‫ٔ ٓخیَ حيٍٕ َُيگٗ‪ٟٔ ،‬ؼیض ٔ ََٕٓٗض یکٔخٌ رخ ِْحٍِْخ ىحٍَي‪ ،‬آٌْخ حُ‬
‫نلخظ يؼی٘ض ٔ يٕحْذ َُيگٗ ح‪ٟ‬ؼق «ٓخىحص» ىٍ ؿٓخٌ يٗرخُٗي‪ .‬حیٍ‬
‫َظیـّٖ ئظویى كوَ كَحگیَ رٕيٗ ىٍ ؿخيؼّٖ يلهٗ حٓض‪ .‬ؿخيؼّٖ کّ هٕى‬
‫ىٍ ػیٍ َٗحی‪ٓ ٢‬وض ُیٔض رٕيٗ يٍٕى حؿلخف ٔ يظخنى رًٗٗخٍ كکخو‬
‫ئظزي َیِ رٕىَي ٔ ْٔظُي‪ .‬يخ َیِ ىٍ حیٍ ََٕٓٗض َٗیک رٕىیى ٔ ْٔظیى‪.‬‬
‫پْ «ٓخىحص» هٕى ٍح كيحء کَىِحَي‪ ،‬نٌح يلزض هخن‪ٜ‬خَّٖ يَىو َٔزض‬
‫رّ«ٓخىحص» رٗٓزذ َیٔض‪ .‬رٍِگطَیٍ ْيیّٖ کّ «ٓخىحص» رَحٖ حیٍ ؿخيؼّ‬
‫رّحٍيـخٌ آٍٔىِ‪ ،‬حٓالو ٔ يکظذ حْهزیض(ع) حٓض‪ ٔ .‬آيُٕٕ ػهٕو ٔ طؤٓیْ‬
‫ئخؿي‪ ،‬كٔیُیّْخ‪ ،‬طکیّهخَّْخ‪ ،‬ييحٍّ ىیُٗ‪ ،‬يَحکِ كَُْگٗ ٔ رُیخٌ حٓظٕحٍ‬
‫حهالم ٔ كَُْگ ىیُٗ ٔ َُيگٗ يؼُٕٖ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ يطهذ رَّلٕ ئظيل ٔ ئظُي ٍٍٔٗ حٓض کّ حیٍ «ٓخىحص» رٕىَي کّ‬
‫پیخو ىیٍ ٔ يٌْذ ٍح رَحی يَىو يلهی رّحٍيـخٌ آٍٔىَي‪ ،‬یؼُی رّيَىيی (کّ‬
‫رّٔحٓطّی َيحٗظٍ كَُْگ يظؼخنی ٔ ىحٗظٍ ُرخٌ ػوذيخَيِ «رَرَی» گلظّ‬
‫يیٗي) آيُٕٕ ىحىَي‪ ،‬كَُْگ ٔ يؼُٕیض ٍح ىٍ يیخٌ حی٘خٌ َٓخىیُّ کَىَي‪.‬‬
‫حُ ًْیٍ ٍْگٌٍ حٓض کّ حیًخٌ ىیُٗ ٔ يٌْزٗ‪ ،‬حيخَضىحٍٖ ٔ ٓاليض حهالهٗ‬
‫ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ ًََّٕٖ ػخنٗ ٔ يؼخل ُىَٗ حٓض‪ًْ .‬یٍ يٕحٍى َیِ رخػغ‬
‫روخء ٔ ٍٗي حی٘خٌ ٗيِ حٓض ٔگََّ ىٍ آٌ َُٓيیٍ ئُِٖ ٔ پَص ٔ پٔیق‬
‫يؼهٕو َزٕى حٔ‪ٟ‬خع چگَّٕ پیٖ يٍٗكض‪.‬‬
‫‪ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يظؤٓلخَّ ىٍ ٓخلْخٖ حهیَ َٕػٗ گَحیٖ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔ گٕٓخنّپَٓظٗ‬


‫ىٍ الیّْخٖ حُ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٍٕٓم ًَٕىِ ٔ طخ ٓطق كُِْٕخٖ ػهًیّ َیِ‬
‫پیٖ ٍكظّ حٓض‪ .‬آٌْخ حیًخٌ يَىو ٍح ْيف گَكظّ ٔ ىٍ هخنذ ييػیخص‬
‫ٍُٔٗلکَی طالٕ ىحٍَي طخ َٕع ؿيیيی حُ گَحیْٖخٖ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔ‬
‫گٕٓخنّپَٓظٗ ٔ هَحكخص ٍح گٔظَٕ ىحىِ ٔ َٓخىیُّ ٓخَُي‪ .‬ئهًخ ً ُیخٌ حیٍ‬
‫‪ َُ١‬كکَ رخ‪١‬م ٔ حیٍ ػویيِٖ هَحكی‪ ،‬ىٍ ْٔهّٖ حٔل يظٕؿّ ِْحٍِْخٖ رخ‬
‫حیًخٌ ٔ هيحپَٓض يٗرخٗي‪ ،‬نکٍ طُٓخ رِّْحٍِ يلئى َوٕحْي ٗي؛ حیٍ ‪َُ١‬‬
‫كکَ ٗیطخٌپَٓظٗ رّٔكيص يهٗ نطًّ يَُٗي‪ٍٔ ،‬حر‪ ٢‬حهٕحو رخ ْىرَحىٍ حكـخَٗ‬
‫ٍح يوئٕ يٗکُي ٔ ِْحٍِْخٖ ٓظىىیيِ ٍح يؼَ‪ ٝ‬يوخ‪َ١‬حص ؿيیي هَحٍ‬
‫يٗىْي‪ .‬حیٍ یک ْ٘يحٍ ؿيٖ حٓض ٔ ُْگخو آٌ كَح ٍٓیيِ کّ ػوالٖ حهٕحو‬
‫ِْحٍِ كٔخد هٕى ٍح حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ يلٔيِؿٕ ؿيح کُُي ٔ رّكکَ طُظیى‬
‫ٍٔحر‪ ٢‬ح‪ٕٛ‬نٗ هٕیٖ رخ ىیگَ حهٕحو ٔ ٓخکُیٍ کٍٕ٘ رَ آیُي‪.‬‬
‫ًٗخٍٖ حُ ػُخ‪ٗ َٛ‬یطخٌپَٓض رخ طِٔیَ ٔ ىؿمکخٍٖ‪ٓ َٓ ،‬لَِٖ‬
‫حْهزیض(ع) َ٘ٔظّ ٔ ىٍ كخنٗکّ حُ آٌ حٍطِحم يٗکُُي‪ْ ،‬ى رَ طؼخنیى َخد‬
‫للا يزخٍک ٓوَِ يَُُٗي‪ .‬ريیٍطَطیذ‬ ‫حْهزیض(ع) ٔ ْى رًٍّحٍٖ پخک ٍٕٓل ّ‬
‫رٗرخٍٖٔ کخيم هٕى ٍح َٔزض رّىیٍ كُیق حٓالو ٔ يکظذ ط٘یغ آٗکخٍح حرَحُ‬
‫يٗىحٍَي‪ .‬حیٍ یک كَحوهٕحٍٖ آٗکخٍ حٓض!‬
‫طٕ حگَ يَىٖ حٔل حُ َٗٓیّٖ كُِٕ (کّ ًْخٌ ُهًْ ٔ ٓٓى حيخو حٓض)‬
‫ىل رکٍ! رؼي ػهیّ ٓخىحص ٔ يويٓخص ٓوٍ َٓحیی کٍ!‬
‫طٕ حُ حٔل رَحی کخٍگَی رّحیَحٌ آييِ رٕىی؛ حُ کٍِٕپِهخَّْخ ٔ‬
‫يَؽىحٍیْخی حیَحٌ كَحٍ کَىِحٖ ٔ رَحٖ َُيگت رٓظَ ٔ ٍحكضطَ‪َٓ ،‬‬
‫ٓلَِٖ حؿيحى ٓخىحص َ٘ٔظّحی‪ ،‬حیٍ ٓلَِ حٍُحَٗحص رخى‪ ،‬ح ّيخ هيٍٕ ٍح ريحٌ ٔ‬
‫رّآٌ نگي يٌِ‪ .‬طٕ کّ رّيزخَت آٌ رخٍٔ ههزٗ َيحٍی‪ ،‬ىٍْ کـٗ يٗکُٗ ٔ كَحو‬
‫يٗهٍٕی‪ ،‬حیٍ کًخل َخيَىٖ حٓض‪.‬‬
‫چُیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض حُ ػخهزض رَّٖٗ هٕى آَخٌ هزَ يٗىْي‪ .‬حیٍ ػُخ‪ َٛ‬هطؼخ ً‬
‫يٍٕى ؿ‪٠‬ذ هيح هَحٍ گَكظّ ٔ ػٕحهذ َخگٕحٍ ىٍ حَظظخٍ آَخٌ حٓض‪.‬‬
‫يؼالً کٔٗ کّ حئَُِ ىٍ كُٕۀ ػهًیۀ هى حُ ٓلَِٖ حْهزیض(ع) حٍطِحم‬
‫يٗکُي‪ ،‬حُ ٍْگٌٍ ػهٕو حْهزیض(ع) رّػظًض يٍٗٓي ٔ حكظَحو يٕٗٗى؛ يگَ‬
‫ًَٗىحَي کّ ًّْٖ حیٍ ٍح (رّ‪ ٍٕ١‬ي‪٠‬خػق) يٌَْٕ «ٓخىحص» حٓض؟‬
‫‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يگَ حكظوخٍ حیٍ يالّ ٔ آٌ يالّٖ ِْحٍِگٗ ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ حیٍ َیٔض کّ‬
‫ٗخگَىحٌ يکظذ حيخو رخهَ ٔ حيخو ‪ٛ‬خىمحَي؟‬
‫يگَ يُل‪َٜ‬ح ً رًّْیٍ هخ‪ َ١‬يٍٕى حكظَحو هٕو هٕى هَحٍ ًَٗگیََي؟‬
‫آیخ یک ٍٔكخَٗ ِْحٍِگٗ ىٍ كُٕحص ػهًیّ هخل حنزخهَ ٔ هخل حن‪ٜ‬خىم(ع)‬
‫يٗهٕحَي‪ ٔ ،‬حُ حیٍ ٍْگٌٍ ُهًْ ٔ ٓٓى يزخٍک حيخو(ع) ٍح کًخیٗ يٗکُي‪ ،‬یخ‬
‫هخل طًٕچیٍ ٔ هخل ؿٕچٗ ٔ حٔگظخٖ ٔ ٓزٕطخٖ ٔ چـظخٖ يٗگٕیي‪...‬؟!‬
‫ٔ آَگٓٗ‪ :‬حيخو رخهَ ٔ حيخو ‪ٛ‬خىم(ع) حؿيحى کْٗخ ْٔظُي؟‬
‫ٔ چّ کٔخَٗ ِْحٍِْخ ٍح رخ آٌ رٍِگٕحٍحٌ آُٗخ ًَٕىِحَي؟‬
‫يؼهٕو حٓض کّ َْگخِ رُیخٌ «ٓخىحص» ىٍ ریٍ َزٕى‪ ،‬حیٍ ػهى ٔ حیٍ‬ ‫=‬
‫يکظذ ٔ حیٍ كَُْگ َیِ ٔؿٕى َيحٗض؛ َْگخِ حكَحىٖ حُ «ٓخىحص» ًْیٍ‬
‫يک ظذ‪ًْ ،‬یٍ كَُْگ‪ًْ ،‬یٍ ػهى ٔ ًْیٍ ػویيص ٍح ىٍ ریٍ حهٕحو ِْحٍِ يُظوم‬
‫ًَٗکَىَي‪ ،‬يٗىحَٗ کّ حئَُ حٔ‪ٟ‬خع ِْحٍِْخ حُ چّ هَحٍ رٕى؟‬

‫«وبؾات» ًوطۀ جالهٔ ؼؿا ّ ؼلن‬


‫‪ -‬آیب كٕبئل ّ ٌكاكث ـاجٔ ّشْؾ ؾاقؾ؟‬
‫ِیى َٔ آ َل‬ ‫‪َ ٛ‬‬
‫طلَٗ آىَ َو ََُٕٔ ًكخ َٔآ َل حِر ََْحْ َ‬ ‫= رهٗ‪ ،‬ىٍ هَآٌ کَیى آييِ‪« :‬ح ٌَِّ ّ‬
‫للاَ ح ْ‬
‫ػ ِهی ٌى‪)ٖٖ :ٖ(».‬‬ ‫ٓ ًِی ٌغ َ‬ ‫للاُ َ‬
‫‪ّ َٔ ٞ‬‬ ‫‪َٓ ٠‬خ ِيٍ رَ ْؼ ٍ‬‫ػهَٗ ْحنؼَخنَ ًِیٍَ ًُ ِ ٍّیَّشً رَ ْؼ ُ‬ ‫ِػ ًْ ََحٌَ َ‬
‫= يلووخً‪ ،‬هيحٖ ػِ ٔ ؿم رَگِیي‪ ،‬آىو ٍح ٔ َٕف ٍح ٔ هخَيحٌ حرَحْیى ٍح‬
‫ٔ هخَيحٌ ػًَحٌ ٍح رَ ؿًیغ ؿٓخَیخٌ؛ ًْیٍ كکى رَ ًٍحٍٖ آَخٌ َیِ ؿخٍٖ‬
‫حٓض‪ ٔ .‬هيح ُٕٗح ٔ ىحَخ حٓض‪».‬‬
‫ٓ ْهُخ َُ ْٕكخ ً َٔ حِرَح ِْی َْى َٔ َؿؼَ ْهُخ كٗ ًُ ِ ٍّیَظِ ًِٓخ حنُُّز َُٕس َ َٔحْنکظخد‪،‬‬ ‫‪ َٔ « +‬نَوَ ْي ح َ ٍْ َ‬
‫كَ ًِ ُْ ُٓ ْى ُي ْٓظ َ ٍي َٔ کؼِی ٌَْ ِي ُْ ُٓ ْى كخ ِٓوُ ٌْٕ‪) ٕ۳ :۳۳(».‬‬
‫= «ٔ ًْخَخ كَٓظخىیى َٕف ٍح ٔ حرَحْیى ٍح ٔ هَحٍ ىحىیى ىٍ َٔم آٌْخ حيَ‬
‫ٍٓخنض ٔ پیخيزَٖ ٔ حٍٗخى ٍح؛ پْ‪ًٗ ،‬خٍٖ حُ يَىو (رّٔٓیهّٖ آٌْخ)‬
‫ْيحیض ٗيَي ٔ رٔیخٍٖ حُ ههن گًَحْٗ پیّ٘ کَىَي‪».‬‬
‫حگَ ك‪٠‬خثم ًحطٗ ٔؿٕى َيحٗض‪ ،‬پیخيزَحٌ چگَّٕ ٔ رخ چّ يؼیخٍٖ حُ يیخٌ‬
‫ههن ح‪ٛ‬طیلخء يٗٗيَي ٔ ههٕد حی٘خٌ يٓز‪ٔ ٢‬كٗ هَحٍ يٗگَكظُي؟‪...‬‬
‫ػیٔٗ ئیق چگَّٕ ىٍ ّٓ ٍُِٔگت ‪١‬لٕنیض گلض‪:‬‬
‫ظخد َٔ َؿؼَهَُِٗ ََ ِزّیخ ً»(‪)ٖٓ :ٔ۹‬‬‫ُللا ءحطُٗ حنک َ‬ ‫ػ ْزي ّ‬‫«حِ َِّٗ َ‬
‫‪ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حيخو رخهَ ٔ حيخو ‪ٛ‬خىم (ًّْٖ حثًّٖ حْهزیض ع) َِى چّ کٔخَٗ طهًٌ‬
‫ًَٕىِحَي؟ آیخ آَخٌ حُ آهَیٍ ىٓضآٍٔىْخٖ كکَٖ ٔ ػهًٗ ػ‪ َٜ‬هٕیٖ آگخِ‬
‫َزٕىَي؟ پْ َٗحكض ٔ ك‪٠‬خثیم ًحطٗ ٔؿٕى ىحٍى؛ حكال‪ ٌٕ١‬گلظّ‪« :‬حكَحى آىيٗ رخ‬
‫حٓظؼيحىْخٖ يظلخٔص ٔ ‪َٟ‬حیذ ْٕٗٗ َخًْٔخٌ حُ يخىٍ يظٕني يَٕٗٗي‪».‬‬

‫ٌوَٓ ال ظؿید ٌكیق کىبء‬


‫كيیغ کٔخء حُ ٍٔحیخص يٕػوٗ حٓض کّ حُ ُرخٌ كخ‪ً١‬ۀ َُْح(ع) َوم ٗيِ‪.‬‬
‫حیٍ كيیغ ًّٖٗ حُ ك‪٠‬خثیم حْهزیض ٍح ریخٌ يٗکُي‪ ،‬كَحُٖ حُ آٌ چُیٍ حٓض‪:‬‬
‫للا‬
‫ٕٓل ّ‬ ‫«كَيَههضُ طلض حنکٔخء‪َ ،‬كهَ ًّخ ح َکظ َ ًَهُخ َؿًیؼخ ً ط َلض حنکٔخء‪ ،‬ح َ َهٌَ حَرٗ ٍَ ُ‬
‫ٕالء حَْم‬‫ًٔخء‪ َٔ ،‬هخ َل حَنهُّٓى ح ٌَِّ ْج ُ ِ‬ ‫ط ََكَٗ حنکٔخء َٔ حَٔ َيٗ َء َریَ ِي ِِ حنیًُُٗ حِنٗحن َّ‬ ‫ِر َ‬
‫‪ٛ‬ظٗ َٔ كخ َّيظٗ‪ ،‬نَل ًُ ُٓى نَلًٗ َٔ ىَ ُي ُٓى ىَ ِيٗ‪ ،‬یُئ ِن ًُُِٗ يخ یُئ ِن ًُ ُٓى َٔ‬ ‫رَیظٗ َٔ هخ َّ‬
‫كخٍ َر ُٓى‪ِٓ َٔ ،‬ه ٌى ِن ًٍَ ٓخنَ ًَ ُٓى‪َ َٔ ،‬‬
‫ػي ٌُّٔ ِن ًٍَ‬ ‫ُلَُِ ُٓى‪ ،‬حَََخ َكَدٌ ِن ًٍَ َ‬ ‫لََِ ُِٗ يخ ی ِ‬ ‫َی ُ‬
‫‪ٛ‬هَٕحطِک َٔ رَ ََکخطِک َٔ‬ ‫ػخىح ُْى َٔ ُي ِلذٌّ ِن ًٍَ ح َ َكزّ ُٓى‪ ،‬حََِّ ُٓى ِيُّٗ َٔ حَََخ ِيُ ُٓى‪ ،‬كَخؿؼَم َ‬
‫ؿْ َٔ‬ ‫حنَ َ‬ ‫ػهی ِٓى‪ َٔ ،‬حًَِْذ َ‬
‫ػُ ُٓى ِ ّ‬ ‫ٗ َٔ َ‬ ‫ػه َّ‬
‫ؿلَحََک َٔ ٍِ‪ٕٟ‬حََک َ‬ ‫ٍَك ًَظ َک َٔ ُ‬
‫‪ُْ ََ َّٓ ١‬ى ط َط ِٓیَحً‪».‬‬
‫َ‬
‫كخ‪ً١‬ۀ َُْح (ػهیٓخ حنٔالو) يیكَيخیي‪ ...« :‬پْ يٍ ْى ىحهم کٔخء ٗيو‪،‬‬
‫ٔهظٗ ؿًؼیض يخ ىٍ ُیَ کٔخء کخيم ٗي‪ ،‬پيٍو ٍٕٓلهللا ح‪َ١‬حف کٔخء ٍح ؿًغ‬
‫کَى ٔ ىٓض ٍحٓض هٕى ٍح رّ‪َ١‬ف آًٓخٌ رهُي ًَٕى ٔ كَيٕى‪:‬‬
‫«هيحیخ! حیٍْخ حْهزیض يٍ ْٔظُي ٔ حُ هخ‪ٛ‬خٌ يٍحَي ٔ حُ كخيیخٌ يٍحَي‪،‬‬
‫گٕٗض حیٍْخ گٕٗض يٍ حٓض ٔ هٌٕ حیٍْخ هٌٕ يٍ حٓض؛ َْکْ حیٍْخ ٍح‬
‫آُحٍ ىْي يَح آُحٍ ٍٓخَیيِ ٔ َْکْ حیٍْخ ٍح ؿًگیٍ ٓخُى يَح ؿًگیٍ‬
‫ٓخهظّ‪ ،‬يٍ ىٍ ؿُگى رخ کٔخَٗ کّ رخ حیٍْخ ىٍ ؿُگ رخُٗي ٔ ىٍ ‪ٛ‬هلى رخ‬
‫کٔخَٗ کّ رخ حیٍْخ ىٍ ‪ٛ‬هق رخُٗي ٔ يٍ ىًٍٗ کٔخَٗ ْٔظى کّ رخ حیٍْخ ىًٍٗ‬
‫رخُٗي ٔ ىٔٓض کٔخَٗ ْٔظى کّ رخ حیٍْخ ىٍ ىٔٓظٗ رخُٗي‪ ،‬حیٍْخ حُ يٍحَي ٔ‬
‫يٍ حُ حیٍْخ ْٔظى؛ هيحیخ ىٍٔى ٔ رَکخص ٔ ٍكًخص ٔ روٖ٘ ٔ رٓ٘ض هٕى‬
‫ٍح رَ يٍ ٔ رَ حیٍْخ حٍُحَٗ ىحٍ‪ ٔ ،‬حیٍْخ ٍح حُ َْ َٕع آنٕىِگٗ ىٍٔ ريحٍ ٔ‬
‫پخک ٔ يطَٓ ٗخٌ رٔخُ‪ ،‬چُخٌ پخک ٓخهظُٗ‪».‬‬
‫«ٓپْ هيحَٔي رّيالیک ٔ ٓخکُخٌ آًٓخٌْخ كَيٕى‪ :‬يٍ آًٓخٌ ٍح رَ‬
‫َیخكَحٗظى ٔ ُيیٍ ٍح پٍٓ َکَىو‪ ٔ ،‬رّيخِ ٍَٕ َيحىِحو‪ ٔ ،‬رّآكظخد ٍُٔٗخیٗ‬
‫ٖٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َزو٘یيو‪ ٔ ،‬حكالک ٍح رّگَىٕ َیخٍٔىو‪ ٔ ،‬ىٍیخْخ ٍح ؿخٍٖ َٔخهظى ‪ ...‬يگَ‬


‫رَحٖ يلزض حیٍ پُؾطٍ پخک‪ًْ ،‬خٌْخٖ کّ ىٍ ُیَ کٔخء ْٔظُي‪».‬‬
‫ؿزَثیم حيیٍ پَٓیي‪« :‬پٍَٔىگخٍح چّ کٔخَٗ ىٍ ُیَ کٔخء ْٔظُي؟»‬
‫هيحٖ ػِ ٔ ؿم كَيٕى‪« :‬آٌْخ حْهزیض َزٕس ٔ يؼيٌ ٍٓخنضحَي؛ آٌْخ‬
‫كخ‪ ٔ ًّ١‬پيٍٕ ٔ ًَْٔ ٔ كََُيحٌ حٔیُي‪».‬‬
‫َْچُي يلٕٓو ٔ ي‪ٜ‬يحم كيیغ کٔخء ٗخيم رخهٗ حثًّ ٔ كََُيحٌ هًّٖٔ‬
‫َـزخء ًَٕٗٗى‪ ،‬ح ّيخ پَٖٓ حیٍ حٓض کّ‪« :‬هًٔشُ حنُُـزخء حؿيحى کْٗخ ْٔظُي؟‬
‫آیخ ًْخٌ هٌٕ ٔ ًْخٌ ژٌ ىٍ َٗیخٌْخٖ ٓخىحص ؿَیخٌ ىحٍى‪ ،‬یخ َيحٍى؟‬
‫= هطؼخ ً ؿٕحد يؼزض حٓض‪ .‬ػهى َیِ ًْیٍ ٍح طؤثیي يٗکُي‪ ًََّٖٕ ،‬رخٍُ‬
‫آٌ ؿئل «گَگٍٕ يُيل» حٓض کّ رّيٕؿذ آٌ‪ َْ ،‬يٕؿٕى َُيِ كخيم‬
‫‪ٛ‬لخص حٍػٗ ٔ ژٌْخٖ هلظّٖ حٓض کّ يًکٍ حٓض رؼي حُ ىِْخ َٔم ظخَْ‬
‫ٕٗى‪ .‬ىٍ حیٍ َکظّ رلؼٗ َیٔض کّ َْكَى حُ ٓخىحص كخيم ژٌ حرَحْیى ههیم‪،‬‬
‫دمحم ي‪ٜ‬طلٗ ٔ ػهٗ يَط‪ ٗ٠‬حٓض؛ ًْچُخٌکّ َْ يٕؿٕى َُيِ كخيم ژٌ ٔ‬
‫‪ٛ‬لخص حٍػٗ حؿيحى هٕى يٗرخٗي‪ .‬رّهٕل ػَدْخ‪ٌْ« :‬حن٘زم يٍ ًحک حالٓي»‬

‫ككلًؿاى پیبهجك (ـُ ِ ّقیَّة‪ ،‬ـقاقٓ‪ّ ،‬‬


‫ـقیّبت)‬
‫ٔهظٗ ‪ٛ‬لزض حُ كوٕم ًٖٔحنوَرٗ ٔ ك‪٠‬خیم ٔ َٗحكض ٓخىحص (کؼَهللا‬
‫َٔهٓى) يٕٗٗى‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗگٕیُي‪« :‬حیٍ ٓوٍْخ حٔالً حٍُٗی‬
‫َيحٍى‪ ،‬ػخَیخ ً (رّكَ‪ ٝ‬حٍُٕگٌحٍی) يو‪ ٕٜٙ‬حْهزیض(ع) رٕى ٔ طًخو ٗي»!‬
‫ريیٍطَطیذ حُ ٍٖٔ ‪ٟ‬ؼق ػویيص‪ ،‬یخ حُ ٍٖٔ كٔخىص ٔ روخنض يٗگٕیُي‪:‬‬
‫حیٍ كَفْخ ىیگَ ٗخيم ٓخىحص حئَُٖ ًَٕٗٗى!‬
‫يیگٕیُي پیـًزَ كََُي پَٔ َيحٗض‪ ،‬حُ آٌؿخ کّ َٔم آىيی حُ َطلّی پيٍ‬
‫يُظوم يیٕٗى ٔ روخء ٔ ىٔحو يییخري‪ ،‬رُخءح ً ٓخىحص كََُيحٌ پیـًزَ َیٔظُي!‬
‫رخُ يیگٕیُي آُيخیٖ ‪ DNA‬ريْیي ٔ ح‪ٛ‬الً ػخرض کُیي کّ ػَد ْٔظیي!‬
‫َْچُي کّ رُيِ ٗو‪ٜ‬خ ً آُيخیٖ ‪ DNA‬ىحىِحو ٔ ػخرض ٗي کّ ‪ٔ % ۲۳‬حؿي‬
‫ژٌ هخٍٔيیخَّحی ٔ ػَری ْٔظى (رخ حیٍکّ يخىٍ رٍِگ پيٍیحو ِْحٍِ رٕى)‬
‫يغٌْح ًّْ يیىحَُي کّ حكکخو ػهى هطؼی َیٔض‪ ،‬ػهى ىٍ يَحكم حرظيحثی هٕیٖ‬
‫هَحٍ ىحٍى ٔ يَُْخی آٌ ٍُٔ رٍُّٔ ٗکٔظّ يیٕٗى‪ ،‬آٌچّ ػهى حئَُ‬
‫حػالو يیىحٍى كَىح رّٔٓیهّی ىحىِْخی ؿيیي ریحػظزخٍ حػالو يیگَىى‪...‬‬
‫ٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍؿخ حٓض کّ كوخین طخٍیوی رَآُيخی٘خص ػهًی طويو يییخري‪ ،‬چٌٕ كوخین‬
‫طخٍیوی حيَی ٔحهغ ٗيِ ٔ ي‪٠‬زٕ‪ ٔ ١‬يللٕظ حٓض‪ .‬حُ ًْخٌ حرظيح ػهى حَٔخد‬
‫ٔ َٔخرّْخی ىهین ٔؿٕى ىحٗظّ ٔ ػَد كٕمحنؼخىِ رّآٌ حًْیض يیىحىِ‪ .‬يظؼخهزخ ً‬
‫َٓخىْخی «َوخرض» ٔ «ىحٍحنٔیخىس» رّٔؿٕى آيي کّ يُل‪َٜ‬ح ً رّحيٍٕ ٓخىحص‬
‫ٍٓیيِگی يیًَٕى ٔ ىٍ حیٍ يیخٌ ِْحٍحٌ ؿهي کظخد ىٍ ه‪ ٕٜٙ‬ػزض ٔ ‪ٟ‬ز‪٢‬‬
‫ْٕیض ٔ حَٔخد ٔ ي٘ـَحص َٔم ٓخىحص طلَیَ ٔ طؤنیق گَىیي‪ ،‬طُٓخ «حَٔخد‬
‫حالَٗحف رالًٍی ‪ ٕ۳‬ؿهي حٓض» پْ ًّْ چیِ ػزض ٗيِ ٔ يللٕظ حٓض‪...‬‬
‫كخل آٌکّ آُيخی٘خص ػهًی حيَی ُٗخٍٔ حٓض کّ يزظُی رَ حرِحٍ يیرخٗي‪.‬‬
‫ٔ حرِحٍ ْى ٍُٔ رٍُّٔ طـییَ ٔطکخيم يیکُي‪...‬‬

‫ـ کلخٍ هَیٖ رّپیخيزَ گلظُي‪« :‬طٕ حرظَ ْٔظی‪ ،‬چٌٕ كََُي پَٔ َيحٍی»‬
‫ـ هيح رّپیخيزَ گلض‪« :‬طٕ حرظَ َیٔظی‪ ،‬چٌٕ يٍ رّطٕ کٕػَ ػُخیض کَىو»‬
‫حؿًخع يلَٔحٌ رَحیٍ حٓض کّ يَحى حُ «کٕػَ» ك‪َ٠‬ص كخ‪(ًّ١‬ع) ٔ‬
‫كََُيحٌ حٔ حٓض‪« َّ .‬كٕ‪ ٝ‬کٕػَ» ٔ یخ چیِی ىیگَ؛ چٌٕ حٓخّ ٔ ٓیخم‬
‫ٓوٍ ىٍ حیٍؿخ ىحٗظٍ یخ َيحٗظٍ كََُي پَٔ ٔ رخنُظیـّ «روخء َٔم» حٓض َّ‬
‫چیِی ىیگَ‪ .‬يؼُی َيحٍى کّ ىًٍٗ رّپیـًزَ ‪١‬ؼُّ ىْي طٕ پَٔ َيحٍی‪ ،‬پْ‬
‫َٔم طٕ يُوطغ حٓض؛ ٔنی هيح رّحٔ ىنيحٍی ىْي کّ َخٍحكض يزخٕ‪ ،‬حگَ پَٔ‬
‫َيحٍی «كٕ‪ ٝ‬کٕػَ» ىحٍی!‬
‫پْ حُ نٕحُو حرظََزٕىٌ پیخيزَ حکَو آٌ حٓض کّ ك‪٠‬خثم ٔ ‪ٛ‬لخص‬
‫كََُيحَٖ طخ ٍُٔ هیخيض حٓظًَحٍ یخري‪ًْ ،‬یٍ حٓض يؼُی ٔي‪ٜ‬يحم «کٕػَ»‪...‬‬
‫َْ حػظوخىٖؿیَ حُ حیٍ ئظهِو حرظَهٕحَيٌ آٌ ك‪َ٠‬ص حٓض‪.‬‬
‫حُ ٔؿّ ىیگَ‪ :‬حىحيّٖ َٔم پیخيزَ(‪ )ٙ‬حُ ُيَِٖ «حؿَ ؿیَ يًٌُٕ»‬
‫(الیُوطغ) حٓض کّ هيح ىٍ هَآٌ رّحٔ ٔػيِ کَىِ حٓض‪.‬‬
‫رزیُیى هٕى پیخيزَ(‪ )ٙ‬ىٍ حیٍ يٍٕى چّ يٗكَيخیي‪:‬‬
‫«ؿخرَ» حُ پیخيزَ حٓالو(‪َ )ٙ‬وم يٗکُي‪ :‬هيحَٔي ػِ ٔ ؿم «ًُ ِ ٍّیَّش» ٔ‬
‫كََُيحٌ َْ پیخيزَٖ ٍح حُ ‪ٛ‬هذ ًْخٌ پیخيزَ هَحٍ ىحىِ حٓض؛ ٔ ًُ ِ ٍّیَّشٖ يَح‬
‫حُ ‪ٛ‬هذ يٍ ٔ ػهٗ(ع) ٔ ىهظَو كخ‪( ًّ١‬ػهیٓخ حنٔالو) هَحٍ ىحىِ حٓض‪)ٕ(.‬‬
‫ىٍ ٍٔحیض ىیگَ آييِ حٓض‪« :‬ػیخىص كََُيحٌْخٗى (ٓخىحص) ؿِء‬
‫كَحی‪ٔ ٔ ٞ‬ظخیق حٓض ٔ ُیخٍص آَخٌ ئظلذ يٗرخٗي‪)ٖ(.‬‬
‫ٕٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كٔیٍ يُّٗ ٔ حَخ يٍ كٔیٍ»‪.‬‬‫ٌ‬ ‫ىٍ ٍٔحیخص آييِ کّ پیخيزَ كَيٕى‪« :‬‬
‫ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ كَيٕىِ حٓض‪« :‬هي ؾققّل هیبهث چٌؿ گكٍّ قا ٌلبػث هٔکٌن»‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬کٔخَٗ کّ رّکًک ًُ ِ ٍّیَّشحو رَهیَِي‪.‬‬
‫ٕ ‪ -‬کٔخَٗکّ ُْگخو طُگىٓظٗ ً ُ ِ ٍّیَّشحو‪ ،‬ال ثؽًٍ هبل ًىجث ثؿاًبى ؾقیؾ ًکٌٌؿ‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬کٔخَٗ کّ ً ُ ِ ٍّیَّشحو ٍح رخ ههذ ٔ ُرخٌ ىٔٓض ىحٗظّ رخُٗي‪)۳(.‬‬
‫ريیٍطَطیذ هٕى پیخيزَ ‪َٛ‬یلخ ً َٔم ٓخىحص ٍح كََُيحٌ هٕى هٕحَيِ حٓض‪.‬‬
‫ْکٌح ك‪َ٠‬ص حيخو رخهَ(ع) يٗكَيخیي‪١ :‬خػض ٔنٗ حيَ ىٍ َْ ىٍِٔ ٔ‬
‫ػ‪ َٜ‬رَحٖ یک َلَ حُ يخ حٓض کّ حٔ حيخو ػ‪ُ ٔ َٜ‬يخٌ هٕى يٗرخٗي؛ ٔنٗ‬
‫يلزض ٔ ىٔٓظٗ َٔزض رّػًٕو «ٓخىحص» كَ‪ٔ ٝ‬الُو ًَٗىِ ٗيِ حٓض‪)۳(.‬‬
‫كخل رزیُیى حكکخو كوٓٗ ىٍ حیٍ يٍٕى چّ يٗگٕیي‪ ،‬آیخ ٓخىحص كََُيحٌ‬
‫پیخيزَ ْٔظُي‪ ،‬یخ َٔیظُي؟‬
‫حُ َظَ حكکخو كوٓٗ َیِ (َلیخ ً ٔ حػزخطخً) آكخى ٓخىحص ػهٕٖ ٔ كخ‪،ًٗ١‬‬ ‫=‬
‫كََُيحٌ پیخيزَ(‪ )ٙ‬يلٕٔد يَٕٗٗي‪ .‬حیٍ ْیچ حٓظؼُخء َيحٍى ٔ طخ ٍُٔ‬
‫هیخيض ٓخٍٖ ٔ َخكٌ حٓض‪( .‬يؼالً) ىٍ رؼي َلٗ‪ :‬حگَ ْىحکٌُٕ پیخيزَ حٓالو َُيِ‬
‫يٗرٕى‪ ،‬آیخ يٗطٕحَٔض رخ ىهظَٖ حُ ٓخىحص كخ‪َٔ ًٗ١‬ذ حُىٔحؽ کُي؟‬
‫هطؼخً‪ ،‬هیَ؛‬ ‫=‬
‫چَح؟‬ ‫ـ‬
‫چٌٕ كََُيٕ حٓض‪.‬‬ ‫=‬
‫حُ يُظَ حػزخطی‪ :‬آیخ پیـًزَ ىٍ هخَّی ُكككؾ ویّؿ كبٖؤ‪ ،‬هعكم اوث؟‬ ‫‪+‬‬
‫هطؼخً‪ ،‬رهٗ؛‬ ‫=‬
‫چَح؟‬ ‫ـ‬
‫چٌٕ كََُيٕ حٓض‪.‬‬ ‫=‬
‫حُ ك‪َ٠‬ص حيخو ‪ٛ‬خىم(ع) ٓئحل ٗي‪« :‬آل دمحم کیخَُي؟»‬
‫كَيٕى‪ :‬آل دمحم کٔٗ حٓض کّ َکخكٖ رَ ٍٕٓل هيح كَحو رخٗي‪».‬‬
‫رّػَف ػوالء َیِ يَحؿؼّ يٗکُیى‪ ،‬رزیُیى ػوالء ىٍ يٍٕى حٔالى ٔ حػوخد‬
‫چّ كکى يٗکُُي‪ :‬حگَ ٓهٔهّٖ َٕحىِگخٌ ًٗخ (حػى حُ ىهظَی ٔ پَٔی ىٍ‬
‫‪ٕ١‬ل ُيخٌ) رّىِْخ ٔ ‪ٛ‬يْخ ٔ ِْحٍحٌ پ٘ض رَُٓي‪ ،‬آیخ يلزض ٔ طٕؿّ ػخ‪١‬لٗ‬
‫ًٗخ َٔزض ريحَخٌ ٔ َٔهٗ رؼيحنُٔم کىطَ ٔ کىطَ يٕٗٗى؟‬
‫آٌْخ ٍح حُ هٕى ًَٗىحَیي؟ آیخ ٔحٍع حيالک ٔ ىحٍحیٗ ًٗخ َیٔظُي؟‬
‫ٖٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫یویُخ ً ًٗخ َٔزض رَّٕحىِگخٌطخٌ ًْخٌ حكٔخٓخطٗ ٍح ىحٍیي کّ َٔزض‬ ‫=‬


‫رّكََُي رالك‪ٜ‬مطخٌ‪ ٔ ،‬حیٍ ٍَٔي َْچّ پخییٍ طَ ٍٔى ْیچ طـییَٖ ًَٗکُي‪.‬‬
‫َلْ ًْیٍ كکى ىٍ ٍٔحر‪ ٢‬پیخيزَ(‪ )ٙ‬رخ «ًٍحٍٖ» ٓخٍٖ ٔ َخكٌ حٓض‪ .‬هطؼخ ً‬
‫آٌك‪َ٠‬ص ٍح‪َ ٟٗ‬وٕحْي رٕى کّ َٔزض رّكََُيحٌ حی٘خٌ رٗحػظُخیٗ ٕٗى‪ٔ ،‬‬
‫یویُخ ً ىٍ ٍُٔ هیخيض َیِ َٔزض رّكََُيحٌ هٕى طٕؿّ ٔیژِ يزٌٔل هٕحْي‬
‫ىحٗض‪ .‬چگَّٕ يٕٗٗى کّ حَٔخٌ َٔزض رّكََُيحٌ هٕى رٗطٕؿّ رخٗي؟!‬

‫جبقیػ چِبق ُماق وبلَ‬


‫للِک للٌّاؽ اِهاهاً‪:ٕ ،‬‬
‫رَهی حُ يلوویٍ رخ حٓظُخى رّآیّی َٗیلّی «إًّٔ جا ُ‬
‫‪ »ٕٔ۴‬آؿخُ «ٓیخىص» ٍح حُ ُيخٌ حرَحْیى ههیمهللا يٗىحَُي‪ .‬ك‪َ٠‬ص حرَحْیى‬
‫ؿي حػالٖ پیخيزَ حٓالو حٓض‪ٍٔ .‬حیظی يکٍَ حُ ؿُخد دمحم ي‪ٜ‬طلی ٔحٍى ٗيِ‬
‫کّ رخ حكظوخٍ كَيٕىِ حٓض‪« :‬حَخرٍ ًریلیٍ» يٍ كََُي ىٔ ًریق ٍحِ هيح ْٔظى‪.‬‬
‫ٔ ‪ -‬اووبػیل "ـثیط" کّ َٔذ هَیٖ يکّ رّحٔ يیٍٓي‪ ،‬ىحٓظخٌ ًرق‬
‫حًٓخػیم يل‪ٜ‬م حٓض کّ ىٍ يُخرغ آييِ‪ٔ ،‬ؿٕد ًرق هَرخَٗ طٕٓ‪ ٢‬كخؿیخٌ ىٍ‬
‫كؾ طًظغ‪ ،‬رَگَكظّ حُ ًْیٍ ىحٓظخٌ حٓض؛‬
‫ػجؿّللا "ـثیط" آٌْى ىحٓظخَٗ ىحٍى کّ حؿًخل آٌ چُیٍ حٓض‪:‬‬‫ّ‬ ‫ٕ‪-‬‬
‫ىٍ ُيخَی کّ ؿُخد ػزيحنًطهّذ رٍػزي يُخف کهیيىحٍ هخَّی کؼزّ ٔ رٍِگ‬
‫هَیٖ رٕى‪ ،‬یک ٓخل ىٍ يکّ ٓیم آيي ٔ چخِ ُيِو ٍح پَ ًَٕى‪ ،‬ػزيحنًطهذ‬
‫رَحی پیيح کَىٌ يلم چخِ ٔ الیَٔری آٌ ىچخٍ ػَٔص كَحٔحٌ ٗي؛ ىٍ َظیـّ رخ‬
‫هٕى ػٓي کَى کّ حگَ ‪ٛ‬خكذ ىِ كََُي پَٔ ٗي طخ ىٍ کخٍْخ رخ حٔ کًک کُُي‪،‬‬
‫یکٗ حُ آٌْخ ٍح رّهیي هَػّ ىٍ ٍحِ هيح هَرخَٗ ًَخیي ‪...‬‬
‫ػزيللا‬
‫ّ‬ ‫ػزيللا ىًْیٍ ٔ آهَیٍ كََُي ًکٍٕ ػزيحنًطهّذ رٕى‪ .‬هَػّ رَّخو‬ ‫ّ‬
‫ػزيللا هَرخَٗ ٕٗى‪١ ،‬زن پیَٖٓخى کخُْخٌ‬ ‫ّ‬ ‫حكظخى‪ ،‬ػزيحنًطهّذ کّ ًَیهٕحٓض‬
‫ػزيللا آيي‪ ،‬ىِ َلَٗظَ ىیگَ‬‫ّ‬ ‫ػزيللا ٔ ىِ َلَٗظَ هَػّ حَيحهض‪ ،‬رخُْى‬
‫ّ‬ ‫ریٍ‬
‫ػزيللا ‪ًْ ...‬یٍ‪ ٍٕ١‬ىٍ َْرخٍ هَػّ ىِ ٗظَ ح‪ٟ‬خكّ ًَٕى‬ ‫ّ‬ ‫ح‪ٟ‬خكّ ًَٕى‪ ،‬رخُْى‬
‫طخ ىٍ يَطزّٖ ىْى هَػّ رَّخو یک‪ٜ‬ي َلَ ٗظَ ح‪ٛ‬خرض ًَٕى ٔ ػزيحنًطهّذ‬
‫ػزيللا طؼيحى یک‪ٜ‬ي َلَ ٗظَ َلَ کَى ٔ گٕٗض آٌْخٍح ریٍ يَىو طؤیى‬ ‫ّ‬ ‫رّؿخٖ‬
‫ًَٕى‪ .‬رّطؤٓی حُ ًْیٍ يخؿَح‪ًْ ،‬یٍ طؼيحى ٗظَ يزُخٖ هٌٕرٓخء ىٍ ریٍ ػَد‬
‫هَحٍ گَكض کّ رؼيح ً طٕٓ‪ ٢‬حٓالو َیِ حي‪٠‬خء ٗي ٔ يٍٕى هزٕل ٔحهغ گَىیي‪.‬‬
‫‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حنَكًٍ” رُیخٌگٌحٍ هخَّی کؼزّ حٓض ٔ‬ ‫حُ ىیگَٕٓ‪ ،‬ؿُخد ”حرَحْیى ههیم ّ‬
‫هخَّی کؼزّ يٓىطَیٍ ىحٗظّی هَیٖ حٓض‪ .‬رّىَزخل آٌ رٕى کّ هيحَٔي‪ ،‬حرَحْیى‬
‫ٍح حيخو حالَزیخء ٔ حرٕحالَزیخء حهظیخٍ کَى‪ ،‬حُ ًْخٌ ُيخٌ ُٓگ رُخٖ حیٍ حػظًخى‬
‫ػًٕيٗ َٓخىِ ٗي‪ ،‬يظؼخهزخ ً حىیخٌ حرَحْیًٗ چٌٕ یٕٓىیض‪ ،‬ئیلیض ٔ حٓالو حُ‬
‫َٔم حرَحْیى ٔ يطخرن رخ طؼخنیى حٔ یکٗ پْ حُ ىیگَٖ ػَٔؽ کَىَي کّ َْیک‬
‫رَّٕرّٖ هٕى يزيأ طخٍین ٔ يزُخٖ طًيٌْخ ٔحهغ ٗيَي ٔ حئَُِ ؿًؼخ ً ریٖ حُ‬
‫چٓخٍ يیهیخٍى حَٔخٌ پیَٔ ىحٍَي‪ْ ...‬یچ َیَٖٔ ًَٗطٕحَي يظٌٕ ٔ ‪ٛ‬لق ىیُٗ‬
‫ٍح َخرٕى کُي ٔ كَيیٍ َٗیلیٍ يکّ ٔ ييیُّ ٍح يُٓيو ٓخُى‪...‬‬
‫ىٍ حیٍ يیخٌ حكـخَٔظخٌ یکٗ حُ کخٌَْٕخٖ يٓى طًيٌ حٓاليٗ حٓض ٔ‬
‫َُٓيیٍ رهن ييص پُؾ هٌَ «هزشحالٓالو» رٕىِ حٓض‪.‬‬

‫هاللهث وبؾات ثب هكآى‬


‫«ٓخىحص» َٔم رَگِیيِٖ هيح ىٍ ٍٖٔ ُيیٍ حٓض‪ٔ .‬هظٗ هيحٖ ػِ ٔ ؿم‬
‫رَ ُيیٍ َگَیٔض‪ ،‬طُٓخ حكَحىٖ حُ حیٍ هٕو ٍح ٗخیٔظّٖ هطخد ئظویى ٔ كًم‬
‫حيخَض «ٔكٗ» هٕیٖ یخكض‪ .‬حیٍ يطهذ حُ ُيخٌ حرٕحالَزیخء (ك‪َ٠‬ص حرَحْیى‬
‫ع) طخ ُيخٌ هخطى حالَزیخء (ك‪َ٠‬ص دمحم ي‪ٜ‬طلی) ٔ حنی یٕيُخ ٌْح یکَِٔ‬
‫‪ٛ‬خىم ٔ ٓخٍی حٓض‪ .‬ىٍ ‪ٕ١‬ل حیٍ ييص ىٍحُ‪ ،‬ؿَیخٌ ىٍیخكض ٔكٗ ٔ طزهیؾ‬
‫آٌ ىٍ حیٍ ‪١‬خیلّ هطغ َ٘ي‪ .‬چُخٌکّ ؿَیخٌ طخٍین ػًٕيٗ كیخص رَٖ٘ َ٘خٌ‬
‫يٗىْي‪ ،‬رَّظَ يٍٗٓي هيحٖ ٓزلخٌ حُ ًْخٌ ػخنى رخال ٔظخیق ٔ‬
‫ٗخیٔظّگْٗخٖ َْ هٕو ٔ َژحى ٍح حیٍگَّٕ ٍٓى كَيٕىِ حٓض‪:‬‬
‫‪ -‬كهٔلّ ٔ ىهض ػوهٗ ٔ َظَٖ حُ َژحى آٍیخ؛ ًََّٕ‪ :‬یَٕخٌ رخٓظخٌ‪،‬‬
‫ييٍّٖٓ حٓکُيٍیّ‪ٍَٔ ،‬خَْ حٍٔپخ‪ ،‬حَوالد رٍٕژحُٖ كَحَّٔ‪ ،‬حَوالد‬
‫‪ُٛ‬ؼظٗ حَگهیْ‪ ،‬يکظذ كَحَگلٍٕص‪ ،‬يکظذ ٗیکخگٕ‪َ ،‬خٓخ‪ْ ،‬خنیٕٔى‪ ،‬رخنیٕٔى‪،‬‬
‫ٓخُيخٌْخٖ ؿٓخَٗ‪ ،‬پٕل‪ ،‬رٍّٕ‪ ،‬رخُحٍ‪ٕٓٓ ،‬یخليیيیخ‪ ،‬نیزَحل ىيٕکَحٓٗ ٔ‬
‫(يـًٕػّی هيٍص ََو) ‪ ...‬کّ کالً َژحى ٓپیي رًّّْی حیٍْخ ٓهطّ ىحٍى‪.‬‬
‫‪ -‬کخٍ ٔ طالٕ ريَٗ‪ٓ ،‬وضکٕٗٗ ٔ ؿُگؿٕیٗ حُ َژحى ٍُى؛ ًََّٕ‪:‬‬
‫طًٕچیٍ‪ْ ،‬الکٕ‪ ،‬طیًٍٕ‪ ،‬آطیال‪ ،‬طَکخٌ‪ْ ،‬لض ٓخيٍٕحیٗ‪ ،‬ؿٕيَٕگ‪ ،‬رَٔٓهٗ‪،‬‬
‫ٍحْپیًخٖ رٍِگ يخثٕ‪ٍُْٕٔ ...‬خٖ ٍُيت چٌٕ کخٍحطّ‪ ،‬ؿٕىٔ‪ ،‬کخَََِیٕ‪،‬‬
‫ٕٔٔٗ‪ ،‬طکٕحَئ‪ ،‬ؿیًُخٓض‪َ ،‬خَچیکٕ‪ ٔ ...‬کخٍ ٔ طٕنیي چیُیخٌ حئَُ‪.‬‬
‫‪ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ -‬ىیٍ‪ ،‬يٌْذ‪ ،‬ػَكخٌ‪ ،‬حیًخٌ‪ ،‬كَُْگ‪ ،‬كهٔلّ‪ ،‬حهالم‪ ،‬يؼُٕیخص‪،‬‬


‫حىریخص‪ ،‬حىػیّ‪ ،‬حٍٔحى‪ٔ ،‬كی‪ ،‬حنٓخو‪ ،‬يويٓخص‪ ،‬يَىو ىحٍی‪ ،‬ح‪ٛ‬الف‪ ،‬يِحٍحص‪...‬‬
‫ىٌٍٔٓخُٖ ٔ َگخِ حَئٍَٗ َٔزض رّحَٔخٌ‪ ...‬حُ َژحى ٓخيٗ؛ ًََّٕ‪ :‬ك‪َ٠‬حص‬
‫حرَحْیى ههیم‪ ،‬يٕٓٗ‪ ،‬ػیٔٗ‪ ،‬دمحم(‪ ٔ )ٙ‬یک‪ٜ‬ي ٔ ریٔض ٔ چٓخٍ ِْحٍ‬
‫پیخيزَ‪ ...‬حرٍػَری‪ ،‬حرٍٍٗي‪ ،‬حرٍكِو‪ ،‬يٕٓی رٍيیًٌٕ ‪...‬‬
‫ىٍ حٓظًَحٍ ًْیٍ ٍَٔي ‪ٕ١‬الَٗ حٓض کّ ریٍ «ٓخىحص» ٔ هَآٌ يٕحَُّٖ‬
‫يؼزض حٓظٕحٍ حٓض‪ .‬رَحرَ رخ كيیغ َٗیق «ػوهیٍ» کّ كَیویٍ ٍٖٔ ُٓي ٔ‬
‫يينٕل آٌ حؿًخع ىحٍَي ٔ حُ ؿٓخطٗ رّيؼخرّ ٔ‪ٛ‬یضَخيّٖ پیخيزَ(‪ُٗ )ٙ‬خهظّ‬
‫ٗيِ حٓض‪ٗ ،‬و‪ ٚ‬آٌ ؿُخد «ٓخىحص» ٔ «ًٍحٍٖ» ٍح (کّ حػى حُ‬
‫«حْهزیض(ع)» ْٔظُي ٔ حٓظًَحٍ ػیُٗ «ػظَص» ُٗخهظّ يَٕٗٗي) يالُو هَآٌ‬
‫هَحٍ ىحىِ ٔ كَيٕىِ حٓض‪« :‬حیٍ ىٔ حُ ْى ؿيح ًََٕٗٗي طخ ٍُٔ يلَ٘»‪:‬‬
‫= (نٍ یلظَهخ كظٗ یَىح ػهٗ حنلٕ‪ٓ« )ٝ‬خىحص» حُ هَآٌ ٔ هَآٌ حُ‬
‫آٌْخ ؿيح ٗيَی َیٔض‪ .‬رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬ك‪َ٠‬ص ػهٗ(ع) ىٍ ؿُگ ‪ٛ‬لیٍ ىٍ‬
‫رَحرَ ن٘کَیخٌ يؼخٔیّ کّ هَآٌ رَ َٓ َیِِ کَىِ رٕىَي‪ ،‬هطخد رّح‪ٛ‬لخد‬
‫هٕى کّ ىچخٍ طَىیي ٗيِ رٕىَي كَيٕى‪« :‬هَآٌ َخ‪١‬ن يٍ ْٔظى» کًخ حیٍکّ‬
‫ُیي ٗٓیي رّ«كهیق حنوَآٌ» َِٗٓ حٓض‪.‬‬

‫وبؾات ؼیك کریك اوث‬


‫هٕحَيیى کّ هَآٌ کَیى ك‪َ٠‬ص َُْحی ح‪(َٓ١‬ع) ٍح «کٕػَ = هیَ‬
‫ریپخیخٌ» ههًيحى كَيٕى‪ ،‬رّطزغ آٌ «ٓخىحص» حيظيحى «هیَکؼیَ» حٓض‪ٍٕٓ .‬ۀ‬
‫يزخٍکۀ «کٕػَ» رًّْیٍ ي‪ ًٌٕ٠‬ػُخیض ىحٍى‪ .‬حیٍ هیَ چُيحٌ کؼیَ حٓض کّ‬
‫حكَحى رٔیخٍٖ حُ ؿیَ «ٓخىحص» رّحػَ طٕٓم‪ ،‬طوَد ٔ رَِٓيُيٖ حُ يٕحٍیغ ٔ‬
‫ي٘خٍد آٌ‪ ،‬رّػظًض يٍُٗٓي‪ .‬يطهذ ٔح‪ٟ‬ق حٓض‪ :‬يگَ ػهًخء ٔ كوٓخٖ ؿیَ‬
‫«ٓخىحص» ؿِ هخل ٍٕٓلهللا(‪ ٔ )ٙ‬هخل حنزخهَ ٔ هخل حن‪ٜ‬خىم(ع) يٗگٕیُي؟‬
‫ٔک رٍّٔحیض حْهزیض(ع) حكظَحو يَٕٗٗي‪،‬‬ ‫يگَ آٌْخ ؿِ رّهخ‪ َ١‬طً ّ‬
‫رّػَٔص يٍُٗٓي ٔ يٍٕى حػظًخى يئيُیٍ حيض هَحٍ يٗگیََي؟‬
‫يگَ حكکخو ىیُٗ چیِٖ ؿِ ىٍحٓخص‪ ،‬يٕحٍیغيؼُٕٖ‪ ،‬طؼهیًخص ٔ حهالهیخص‬
‫حؿيحى «ٓخىحص» يٗرخٗي؟ يگَ کظخروخَّْخ پَ حُ ریخٌ يٕح‪ٛ‬ق ٔ ك‪٠‬خیم‬
‫ٓخىحص َیٔض؟ ًّْی حیٍْخ حُ ي‪ٜ‬خىین «هیَ کؼیَ» حٓض‪.‬‬
‫‪ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هطت االهطبة‬
‫«ٓیّي» يٍكیغ «كـض» هطذ ػخنى حيکخٌ َیِ طؼَیق ٗيِ حٓض‪ ،‬چّ‬
‫«نٕالحنل ّـش نٔخهشحالٍ‪ ٝ‬رخْهٓخ» حیٍ كـیض ىٍ كَ‪ ٝ‬ط٘ ُو‪ ٚ‬يؼُٗ‪ ،‬كَىٖ‬
‫حُ «ٓخىحص» حٓض‪ْ .‬کٌح‪ٓ ،‬خىحص ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین‪ ،‬هطذ كَکضْخٖ كکَٖ‪،‬‬
‫كَُْگٗ‪ ،‬ىیُٗ‪ ،‬ػهًٗ‪ ،‬حهالهٗ ٔ هييخطٗ رٕىِحَي‪ًٗ .‬خ ىٍ ْیچ ؿخٖ ىَیخ ٔ ىٍ‬
‫ْیچ يوطغ حُ طخٍین حٓالو ْیچ َلهّٖ كوٓٗ‪ ،‬كکَٖ‪ ،‬كهٔلٗ‪ ،‬كَهٕٖ ٔ ٓیخٓٗ‬
‫ٍح ًَٗریُیي کّ ىٍ ٍأّ آٌ یک كَى ٓیّي ٔؿٕى َيحٗظّ رخٗي‪.‬‬
‫حٓخٓخ ً ٓخىحص ىٍ ًّْؿخ ٓهٔهّؿُزخٌ كَکضْخی كکَی ٔ ػهًی رٕىِ ٔ‬
‫حٓض‪ .‬يَىو حكـخَٔظخٌ کّ ًْچٌٕ ىیگَ يهضْخٖ ئهًخٌ رٍُّٓ ىیُٗ ٔ‬
‫َزٕٖ(‪ )ٙ‬حًْیض ُحیيحنٕ‪ٛ‬ق هخیمحَي ٔ ؿَیخٌْخٖ ط‪ٕٜ‬ف َیِ ىٍ آٌ‬
‫َُٓيیٍ حُ طُٕع ٔ ژٍكُخٖ هخ‪ ٙ‬رَهٍٕىحٍَي‪ ،‬حُ حیٍ هخػيِ ئظؼُٗ َیٔظُي‪.‬‬
‫رٔیخٍی حُ َٓٓهٔهّْخ ٔ حهطخد ‪ٕٛ‬كیّ ٓخىحص رٕىِحَي ٔ ْٔظُي‪.‬‬

‫پؿق هؼٌْٓ ا ُ ّهث‬


‫حُ ٍٕٓل هيح(‪ )ٙ‬ئَٖ حٓض‪« :‬حَخ ٔ ػهٗ حرٕح ٌِْ حاليش» = (يٍ ٔ‬
‫ػهٗ(ع) پيٍحٌ ح ّيض حٓاليٗ ْٔظیى‪ ).‬حیٍ یک َکظّی كٕم ػَكخَی حٓض؛ يَحى‬
‫حُ «پيٍرٕىٌ» ؿخیض ىنُٕٔی ٔ حْظًخو َٔزض رّؿهذ يُلؼض ٔ ىكغ ‪ ٍَٟ‬حُ‬
‫«ح ّيض» حٓض؛ چُخٌکّ پيٍ َٔزض رّكََُيٕ ئئنیض ىحٍى ٔ ٍٗي ٔ ٗکٕكخثی‬
‫حٍٔح هٕحْخٌ حٓض‪ .‬ىٍ ٍٔحیخص ٔحٍى ٗيِ حٓض کّ حَٔخٌ ىحٍحی ىٔ َٕع پيٍ‬
‫حٓض؛ یکی پيٍی کّ يُ٘ؤ طٕني ٔ پیيحیٖ حَٔخٌ حٓض؛ ىیگَی پيٍ ٍٔكخَی ٔ‬
‫يؼُٕی کّ ػٓيِىحٍ طَریض ٔ کًخل ٍٔكی ٔ يؼُٕی حٔ حٓض‪ .‬رُخ رّحىنّٖ‬
‫کؼیَِ (کّ يـخل ‪َ١‬ف آٌ َیٔض) حیٍ «حَرَ ِٕیَّض» طخ ٍُٔ هیخيض یک كی‪ٞ‬‬
‫الیُوطغ حٓض ٔ ؿهِْٕخٖ ػیُت آٌ رّٔٓیهّٖ ًٍحٍٖ آٌ ىٔ رٍِگٕحٍ رّظٍٕٓ‬
‫آٌ رّآٌ ٔ َٕ رَّٕ يٍُٗٓي‪ .‬هٕحو ٔ ىٔحو حهالم ٔ ىیخَض ٔ يؼُٕیض ٔ حَٔخَیض‬
‫للا ٔ حنٗ حنویَ يیرخُٗي‪ .‬یؼُی َلْ‬
‫رَىٕٔ آٌْخ حٓض؛ نٌح ٓخىحص ىحػٗ حنٗ ّ‬
‫ٔؿٕى «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ يَىو‪ ،‬يخیّٖ هیَ ٔ رَکض حٓض؛ ُیَح يَىو حُ‬
‫للا ٔ‬
‫ي٘خْيِٖ آٌْخ رّیخى هيح ٔ ٍٕٓل هيح يٗحكظُي ٔ حُ ًْیٍ ٍْگٌٍ حكکخو ّ‬
‫ُٓض پیخيزَ حکَو(‪ )ٙ‬ىٍ ًٍْ يئيُیٍ يظزخىٍ يٕٗٗى ٔ َُيِ يٗيخَي‪ ،‬پْ‬
‫«ٓخىحص» رّهٕىٖ هٕى پَچى ْيحیض ٔ ٗخه‪ ٚ‬كن ٔ رخ‪١‬م ْٔظُي‪.‬‬
‫‪ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ّاقخ یکّؿ ّ ثیىث ّ چِبق ُماق پیبهجك‬


‫ؿُخد دمحم ي‪ٜ‬طلٗ(‪ )ٙ‬ػ‪ٜ‬خٍِٖ ًّْٖ ْٔظی ٔ پیخيزَحٌ يخ هزم هٕى‬
‫حٓض ٔ ٓخىحص يکَو ػ‪ٜ‬خٍِٖ حٔ ْٔظُي‪َٔ .‬زض ٓخىحص رخ هالین؛ ًْخٌ َٔزض‬
‫پیخيزَ حٓالو رخ پیخيزَحٌ ٓهق حٓض‪ .‬رًّْیٍطَطیذ حكَحى ٓخىحص کّ ىٍ يیخٌ‬
‫َْهٕو ٔ يهض َُيگٗ يٗکُُي رخیي پیٕ٘حٖ ًْخٌ هٕو رخُٗي‪ ،‬رخیي يُزغ حَظ٘خٍ‬
‫يؼخنى ٔ كیٕ‪ٟ‬خص رخُٗي‪ ،‬رخیي َوطّٖ آؿخُ ٔ حَـخو ًّْٖ گلظًخٌْخٖ رَٖ٘‬
‫حػى حُ هيیى ٔ كيیغ رخُٗي‪ .‬رخیي ‪َ١‬حف ٔ يزظکَ ٔ ٓخيخَيِ آهَیٍ گلظًخٌْخٖ‬
‫رَٖ٘ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خٖ گَّٕگٌٕ ٔحرٔظّ رّكیخص آىيیخٌ رخُٗي‪.‬‬

‫هبة هْویي اّ اؾًٔ‬


‫يَحى حُ «هخد هٕٓیٍ حٔ حىَی» کّ ىٍ ٍِٕٓی يزخٍکّی حنُّـى (آیۀ ‪)۹‬‬
‫آييِ ٔ ىٍ پیَٕي رخ كيیغ َٗیق يؼَحؽ َیِ يٍٕى ػُخیض حٓض‪ ،‬رّیک حػظزخٍ‪،‬‬
‫ػًن ىیي ٔ ٔٓؼض َظَ ؿُخد هیَحنزَ٘ ٍح ریخٌ كَيٕىِ حٓض؛ چّ حیٍکّ‬
‫«هخد هٕٓیٍ» ىٍ طؼزیَ حْم يؼَكض رّيلٕٓو «هَد هٕٓیٍ» آييِ حٓض‪.‬‬
‫یؼُٗ <رّْى ٍٓخَیيٌ ىٔ َٓ ىٔ کًخٌ حٓض> حُ رّْى ٍٓیيٌ ىٔ َٓ ىٔ‬
‫کًخٌ‪ ،‬یک ىحیَِی رٔظّ حیٍگَّٕ ط٘کیم يٕٗٗى‪ ٔ )o( :‬ىحیَِ کخيم يٗگَىى؛‬
‫ىحیَِ کخيمطَیٍ ٗکم ُْيٓی حٓض کّ طًخو حرؼخ‪ ٔ ٝ‬كئى آٌ رّْى يظ‪ٜ‬م‬
‫حٓض‪َْ .‬گخِ حُ ریٌَٔ رّىحیَِ َگَٓظّ ٕٗى‪ ،‬آٌ رّيؼخرّ یک َوطّی «‪ٛ‬لَ»‬
‫حٓض‪ٛ ٔ ،‬لَ ْى َوطّی آؿخُ ٔ ْى َوطّی پخیخٌ َْ چیِی حٓض‪ .‬ىحیَِ یؼُی‬
‫ًْخٌ حٔل ٔ آهَ ْٔظی‪ًْ .‬چُیٍ ىحیَِ حُ كَکض حُنی ٔ حريی هزَ يیىْي‪.‬‬
‫يَحى حُ «هخد هٕٓیٍ حٔ حىَی» ًْخٌ ىحیَِٖ ْٔظٗ حٓض‪ .‬چُخٌکّ ؿَ‪ٝ‬‬
‫حُ يؼَحؽ َزٕٖ َیِ <نَُیّ يٍ آیخطُخ> رٕىِ حٓض‪( :‬حرظيحٖ ٍٕٓۀ يزخٍکۀ‬
‫حَٓی) = یؼُٗ يؼَحؽ ك‪َ٠‬ص هظى يَطزض‪ٓ ،‬لَ يؼُٕٖ رَحٖ ٕٗٓى ٔ‬
‫يکخٗلّٖ ػخنى حيکخَیّ رٕىِ حٓض‪ ،‬طخ ؿٓخٌَگَٖ آٌ ؿُخد طکًیم گَىى‪...‬‬
‫َظَحص يلَٔیٍ طًخيخ ً رًّْیٍ يؼُی َِىیک حٓض‪ْ .‬کٌح حٓخّ ٓوٍ‬
‫«يلٗحنيیٍ حرٍػَری» ىٍ آػخٍ گَحَُٔگ «ك‪ ٕٜٙ‬حنلکى» ٔ «كظٕكخص‬
‫يکیّ» َٗف ًْیٍ هخد هٕٓیٍ حٔ حىَٗ حٓض‪« .‬حٔ حىَی» طؤکیي رَ آٌ حٓض‬
‫کّ َگَٕ آٌ ؿُخد حُ ػخنى حيکخَیّ َیِ كَحطَ ٍكظّ ٔ طًخو حَٓحٍ ْٔظی رَ‬
‫ك‪ ٚ‬دمحمی» ىٍیخریي‪.‬‬
‫حی٘خٌ يکٕ٘ف گَىیيِ حٓض‪َٗ ...‬ف يل‪ٜ‬م ٍح ىٍ « ّ‬
‫‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫اًحٍبق وبؾات ؾق شِبى‬


‫«يُطن» ٔ «كکًض ي٘خء» حُ آٌ‬ ‫هب ّ «ظکوث هٍبء»‪:‬‬
‫ٍٔ يُظٔذ رّ«حٍٓطٕ» گَىیي کّ حٍٓطٕ آٌْخ ٍح «طئیٍ ٔ ط‪ٜ‬لیق ٔ‬
‫طزٕیذ» کَى؛ ٍَّٔ پیٖ حُ حٔ ًّْ كکًخٖ یَٕخَٗ رَحٖ آيُٕٕ حیيِْخٖ‬
‫هٕى ٗیِٕٖ ي٘خیٗ ىحٗظُي‪ .‬آٌْخ كکًض ٔ ىحَٖ ٍح يلم رّيلم‪،‬‬
‫کٕچّ رّکٕچّ يٗرَىَي ٔ «چَِٓ رّچَِٓ» رََّٗٓٔيحٌ يُظوم يًَٕٗىَي‪.‬‬
‫كظٗ «ٓوَح‪َ »١‬یِ ٗیِٕٖ ٓیخٍٖ (ي٘خیی) ىحٗض‪ ،‬ىٍ يیخىیٍ ٔ يؼخرَ آطٍ‬
‫ٍحِ يٍٗكض ٔ رخ يوخ‪١‬ذ رخد ٓوٍ يٗگٕ٘ى ٔ هٕی٘ظٍ ٍح «طـٓیم» يًَٕٗى‬
‫طخ يوخ‪١‬ذ ٍح رّٓوٍ گلظٍ ریٖطَ ٔح ىحٍى ٔ حُ هالل ٓوُخٌ هٕىٕ حٔ ٍح‬
‫رّىٍک حٗظزخْخطٖ ًٌٍُْٕ گَىى‪ ...‬يطخنذ ىٍ حیٍ رخد ُیخى حٓض‪...‬‬
‫رؼي حُ كکًخٖ یَٕخٌ‪ ،‬حیٍ ٗیِٕٖ طزهیؾ يٍٕى حٓظلخىِٖ ػیٔٗ ئیق ٔ‬
‫كٕحٍیٌٕ ٔ ٍٕٓالٌ حٔ هَحٍ گَكض‪ ،‬ػیٔٗ ًْٕحٍِ ٓیخٍ رٕى‪َٓ ،‬حَٓ حَخؿیم‬
‫آکُيِ حُ ٓلَْخٖ آٌ رٍِگٕحٍ حٓض‪ .‬حٔ رٍّٕٓالٌ طٕ‪ٛ‬یّ يٗکَى کّ يخَُي‬
‫يَؿخٌ ْٕح رخُٗي کّ طّٕٗ ٔ حَزخٍٖ َيحٍَي‪ ،‬يؼٌٓح َْؿخ يٍُٗٓي هٕص ٗخٌ‬
‫آيخىِ حٓض ٔ گَُّٓ ًَٗيخَُي‪)۳(...‬‬
‫ٓپْ حیٍ ٍٕٔ «ٓیخٍٖ ٔ ي٘خثی» يٍٕى حٓظلخىِٖ يزهـخٌ حٓاليٗ ٔ‬
‫كَهّْخٖ ىٍحٔیٖ هَحٍ گَكض‪ .‬يزهـخٌ ىٍ يؼخرَ رخ هٕى آٔحُ يٗهٕحَيَي ٔ‬
‫يُظٍٕحص هٕى ٍح ُيِيّ يٗکَىَي‪ .‬كظٗ ىٍد هخَّْخٖ يَىو ٍح «ىمحنزخد»‬
‫يٗکَىَي ٔ َکظّٖ رّ‪ٛ‬خكذ حنزیض يٗآيٕهظُي‪ ،‬یخ حٔ ٍح ىػٕص رّحیيِٖ هٕى‬
‫يًَٕٗىَي‪ ...‬کهًّٖ «ىٍٔیٖ» کّ ٔحٍى كَُْگ ػَرٗ َیِ ٗيِ حٓض‪ ،‬حُ‬
‫«ىٍپیٖ» آييِ کّ يَحى حُ آٌ «ػِیًض رّىٍد هخَّْخٖ يَىو رّه‪ٜ‬ي‬
‫آيُٕٕ كکًض رٕىِ حٓض»‪.‬‬
‫یکٗ حُ ػهم حَظ٘خٍ «ٓخىحص يکَو» رّچٓخٍٕٖٓ ػخنى ًْیٍ ٍٕٔ‬
‫كکًضآيُٕٖ رّ‪ٍٕٛ‬ص ي٘خیی رٕىِ حٓض کّ ٗخيم َٕحكت يوظهق حكـخَٔظخٌ‬
‫ْى يٕٗٗى‪ .‬چُخٌکّ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی (رّه‪ٜ‬ي حٓظولخف ٔ‬
‫کخْٖگَحیی) رّٓخىحص «ٓیّي گ٘ظگَ» يٗگٕیُي‪ .‬حیٍ ىٍٓض حٓض کّ ٓخىحص‬
‫رّٗیِٕٖ كکًخٖ یَٕخٌ رخٓظخٌ ٔ رّٗیِٕی كٕحٍیٌٕ ٔ ٍٕٓالٌ ػیٔی ٔ‬
‫ىٍحٔیٖ ٔ ‪ٕٛ‬كیخٌ‪ ،‬يلم رّيلم يٍٗكظُي ٔ ريیٍطَطیذ كکًض ٔ ىحَٖ ٔ‬
‫ػهى ٔ حیًخٌ ٍح رّىٍد هخَّْخ رَىَي ٔ حَظ٘خٍ ىحىَي ٔ آيٕهظُي‪.‬‬
‫‪ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حطلخهخ ً حئَُِ ػخرض ٗيِ کّ يٕكنطَیٍ ٗیِٕٖ طزهیـخص ٔ پیخوٍٓخَٗ ًْخَخ‬


‫ٍٕٔ «چَِٓ رّچَِٓ» يٗرخٗي‪ .‬كظٗ ىٍ ىَیخٖ كَحييٌٍ رخ حیٍ طکُٕنٕژة‬
‫كٕم ييٌٍ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خٖ حٍطزخ‪ ٔ ٗ١‬رخ حیٍ حَلـخٍ ح‪١‬الػخص‪ ،‬يزهـخٌ حىیخٌ‬
‫ٔحپْ رّطزهیـخص «چَِٓ رّچَِٓ» ٍٖٔ کَىِحَي‪ .‬حئَُِ يٓى َیٔض ًٗخ ىٍ‬
‫کـخ َُيگٗ يٗکُیي‪َْ ،‬ؿخ هيو رگٌحٍیي يزهـخٌ حىیخٌ ٔ يٌحْذ َٓ ٍحِ ًٗخ‬
‫ٓزِ يَٕٗٗي ٔ رخ ٗیِْٕخٖ رٔیخٍ ىهین ٔ ُٓـیيِ ٔ يٕآىرخَّ رخد گلض ٔگٕ ٍح‬
‫رخ ًْخٌ ُرخٌ يخىٍٖ ًٗخ رخُ يٗکُُي‪ .‬حكَحىٖ حُ آٌْخ َٓ چٓخٍ ٍحِْخ ْٔظُي‪،‬‬
‫رّْظم يلم حهخيض ًٗخ يٗآیُي‪ ،‬كظٗ رّکخكّرخٍْخ ْى يٍَٗٔي ٔ يُظٍٕحص‬
‫هٕى ٍح طزهیؾ يٗکُُي‪ ...‬حیٍ یکٗ حُ ٍْٕٔخٖ يٕكن «ٓخىحص گ٘ظگَ» رٕىِ‬
‫حٓض‪ .‬ریخثیي ىٔرخٍِ «گ٘ظگَ» ٕٗیى‪.‬‬

‫ویّؿگكایٔ هوؿّض اوث‪ ،‬یب هفهْم؟‬


‫«ٓیّيگَحیٗ» هٕوگَحیٗ َیٔض‪ ،‬هٌٕگَحیٗ َیٔض‪َ ،‬ژحىگَحیٗ َیٔض‪،‬‬
‫ٗو‪ٚ‬گَحیٗ َیِ َیٔض؛ رهکّ «ٓیّيگَحیٗ» ٔ «ٓیّيىٔٓظٗ» ىهیوخ ً ئخٖٔ‬
‫حٓض رخحٍُٕگَحیٗ‪ ،‬ك‪٠‬یهضگَحیٗ‪ ،‬يؼُٕیضگَحیٗ‪ ،‬ػهىگَحیٗ‪ ،‬حهالمگَحیٗ‪،‬‬
‫كَُْگگَحیٗ‪ ،‬حَٔخٌىٔٓظٗ‪ ،‬حَٔخَیضگَحیٗ‪ ،‬کًخلگَحیٗ ٔ ُیزخیُٗٗخٓی ‪...‬‬
‫ًّْٖ حیٍْخ رخ «َژحىگَحیٗ» یخ «هٕوگَحیٗ» كَم حٓخٓٗ ىحٍى؛ ُیَح‬
‫«ٓیّيگَحیٗ» ىٍ ؿخیض حيَ رّؿُخد دمحم ي‪ٜ‬طلٗ(‪ ٔ )ٙ‬ػهٗ يَط‪(ٗ٠‬ع) ٔ‬
‫للا(ع) هظى يٕٗٗى کّ يطهٕد ٔ يَ‪ٟ‬ت كن طؼخنی (ؿم ٔ ػهٗ‬ ‫حرَحْیى ههیم ّ‬
‫ٗؤَّ) حٓض ٔ ًّْٖ هیَ ٔ هٕرٗ ىٍ ًْیٍؿخ ؿًغ حٓض‪ .‬هيحَٔي يظؼخل‬
‫گَحیٖ ٔ ٓظخیٖ ٓخىحص ٍح ؿِء ٔظخیق كظًٗ َْ كَى يئيٍ هَحٍ ىحىِ حٓض‪.‬‬
‫یؼُٗ َْ ٗو‪ ٚ‬يئيٍ رخیي «ٓیّيگَح» ٔ «ٓیّيىٔٓض» رخٗي‪ٍَّٔ ،‬؛ ىٍ‬
‫حیًخٌ حٔ َو‪ ٔ ٚ‬ههم هٕحْي رٕى‪ .‬ىٍ كيیغ َٗیق کٔخء آييِ حٓض‪« :‬يئيُیٍ‬
‫ىٍ َْؿخ ٔ َْگخِ کّ ىٍٔ ْى گَى آیُي‪َ ،‬وم يـهْ حی٘خٌ ك‪٠‬خثیم حْهزیض(ع)‬
‫حٓض‪ ».‬ريیٍهَحٍ‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬يٍ ػخنى ْٔظٗ‪ ،‬حیٍ هٕى هيحَٔي حٓض کّ‬
‫«ٓیّيگَحیٗ» ٔ «ٓیّيٓظخیٗ» يٗکُي‪ ًْٕ .‬رَيئيُیٍ حيَ كَيٕىِ حٓض کّ‬
‫«ٓیّيگَح» ٔ «ٓیّيٓظخ» رخُٗي ٔ هٕى ىٍرخٍِٖ ٓیّيحالٔنیٍ ٔحآلهَیٍ چُیٍ‬
‫ػهَٗ حنَُّ ِزٗ‪ ،‬یخ حَیُّٓخ حنٌَِّیٍَ آ َيُُٕح‬
‫‪ٜ‬هٌَُّٕ َ‬ ‫ىٓظٍٕ يٗكَيخیي‪« :‬ح ٌَِّ ّ‬
‫للاَ َٔ َيال ِثکظَُّ ی َ‬
‫ٓ ِهًّٕح ط َٔ ِهیًخ ً»(ٖٖ‪)۳۳ :‬‬ ‫‪ٛ‬هُّٕح َ‬
‫ػهَی ِّ َٔ َ‬ ‫َ‬
‫ٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫= «رّطلوین‪ ،‬هيح ٔ يالثکّحٕ رَ پیخيزَ ىٍٔى يٗكَٓظُي؛ حٖگَِٔ‬


‫يئيُخٌ ًٗخ َیِ رَ حٔ ىٍٔى كَٓظیي ٔ طٔهیى حٔحيَ ٔ َٕحْٗ حٔ رخٗیي‪».‬‬
‫‪ٜ‬هٌَّٕ » ىٍ آیّٖ يزخٍکّ «كؼم ي‪٠‬خٍع يُ‪ٕٜ‬د»‬ ‫حُ آٌؿخ کّ کهًّٖ «یُ َ‬
‫حٓض ٔ حكخىِٖ حٓظًَحٍ يٗکُي؛ رُخ رَحیٍ ىٍٔى هيح ٔ يالیک رَ پیخيزَ‬
‫رّ‪ٍٕٛ‬ص ىٔحو ىحٍ ٔ الیُوطغ حٍٓخل يٗگَىى‪ ،‬چٌٕ پیخيزَ حکَو(‪)ٙ‬‬
‫ٓیّيحالٔنیٍ ٔ حالهَیٍ يٗرخٗي؛ حُ حیٍ ٍٔ يخ حیٍ ىٍٔى ئظًَ ٔ الیُوطغ هيح‬
‫ٔ يالیک رَحی٘خٌ ٍح «ٓیّيگَحیی» طَؿًّ کَىیى‪.‬‬
‫ىٍٓض ْى ًْیٍ حٓض‪ .‬حُ ًْیٍ ٍٔ «ٓیّيگَحیی» رَحٖ ػًٕو ئهًخَخٌ ٔ‬
‫يئيُیٍ ًکَ ٔ ػزخىص حٓض‪ .‬ىٔ يیهیخٍى حَٔخٌ ئهًخٌ ييحو يٗگٕیُي‪« :‬حنهّٓى‬
‫‪ّ ٛ‬م ػهٗ يل ًّي ٔ آل يل ًّي»؛ «حنهّٓى ‪ّ ٛ‬م ٔ ٓهّى ٔ ُِى ٔ رخٍک ػهٗ ٓیّيَخ ٔ‬
‫َزیُّخ يل ًّي ٔ آنّ‪ »...‬ىٍ َٓحَٓ ػخنى حٓالو ْیچ ؿهّٖٔ هخنٗ حُ ىٍٔى ٔ‬
‫‪ٛ‬هٕحص رَ دمحم ي‪ٜ‬طلٗ (‪َ ٔ )ٙ‬ؼض ٔ يُوزض ػهٗ يَط‪(ٗ٠‬ع) َیٔض‪.‬‬
‫ًْیٍ حٓض «ٓیّيگَحیٗ»؛ پْ ًّْ ٓیّيگَح ْٔظُي‪.‬‬
‫ٍَٕی کّ هيح رو٘ي‪ ،‬ریچٌٕ ٔ چَح رو٘ي‬
‫ریٕٓىِ چّ يیگَىی کخٗخَّ رّ کخٗخَّ‬
‫هذضثاى ّ فمِآ اؿالم ًیؼ تَلذاؾ ّجْص آیات ّ عّایات ػیاص صع صّؿحٔ‬
‫ساًضاى پیغوثغ ّ اصآ دمْق آًاى <کَ اػ جولَ كغایػ ایواى تَدـاب آهضٍ‬
‫اؿث> تَایي هْظْق جْجَ سام صاكحَاًض‪.‬‬
‫«كیز صضّق» صع کحاب «الحماصات» ًْكحَ اؿث‪« :‬لمیضٍی يخ ٗیؼیخٌ‬
‫ىٍرخٍِی ػهٕیخٌ حیٍ حٓض کّ آَخٌ كََُيحٌ پیـًزَحَي‪ ٔ ،‬حیٍکّ ىٔٓظٗ َٔزض‬
‫رّآٌْخ ٔحؿذ حٓض‪ ،‬چٌٕ يِى پیخيزَٖ ٍٕٓل هيح حٓض؛ هيحَٔي كَيٕى‪ :‬رگٕ‬
‫حٖپیـًزَ رّيَىو کّ پخىحٗٗ حُ ًٗخ ًَٗهٕحْى‪ ،‬يگَ ىٔٓظٗ رخ هٕی٘خَٔيحَى‪.‬‬
‫ٔ ‪ٛ‬يهّ گَكظٍ رَحٖ ػهٕیخٌ كَحو حٓض‪ُ ،‬یَح ‪ٛ‬يهّ کؼخكخص حيٕحل يَىو‬
‫حٓض ٔ پخک ٗيٌ حيٕحل يَىو رّٔٓیهّی ‪ٛ‬يهّىحىٌ رّؿاليخٌ ٔ کُیِحٌ ٔ‬
‫َٔ ٕٗى‪ ٔ .‬ح ّيخ گَكظٍ ُکخص رَ ؿیَ ٓخىحص كالل‬ ‫ٓخیَ ئظلویٍ ‪ٛ‬يهخص‪ ،‬يی ّ‬
‫رخٗي ىٍ ػٕ‪ ٝ‬هًْ کّ يوظ‪ ٚ‬ػهٕیخٌ حٓض‪ ٔ .‬حػظوخى يخ ىٍرخٍِی ػهٕیخٌ‬
‫گُخْکخٍ چُخٌ حٓض کّ ػوخد آٌْخ ىٔ رَحرَ حٓض ٔ ىٍرخٍِی ػهٕیخٌ‬
‫پَْیِکخٍ حیٍکّ ػٕحد آٌْخ َیِ ىٔ رَحرَ حٓض؛ ٔ ػهٕیخٌ کلٕ یکيیگَحَي‪،‬‬
‫ُیَح پیـًزَ(‪ُْ )ٙ‬گخيٗ کّ رّكََُيحٌ حرٕ‪١‬خنذ ـ ػهٗ ٔ ؿؼلَ ‪١‬یخٍ ـ َظَ‬
‫ٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يٗ کَى‪ ،‬كَيٕى‪ :‬ىهظَحٌ يخ رَحٖ پَٔحٌ يخ ْٔظُي ٔ پَٔحٌ يخ رَحٖ ىهظَحٌ‬
‫يخ‪ ٔ .‬حُ ك‪َ٠‬ص ‪ٛ‬خىم(ع) ٍحؿغ رّآل دمحم ٓئحل ٗي‪ ،‬كَيٕى‪ :‬آل دمحم کٔٗ‬
‫حٓض کّ َکخكٖ رَ ٍٕٓل هيح كَحو رخٗي‪».‬‬

‫ظلع اِل ّ ًىت جب چَاًؿالٍ ٔكّقٓ اوث؟‬


‫= اّل ال ُوَ‪ ،‬ظلع اِبلثُب ّ اقليُب‪ ،‬ثؼؿ ال آى ُوَ چیم!‬
‫«ػهى حألَٔخد» رّيؼُی «ىحَٖ َٔذْخ» ٔ طزخٍحَٔخٌْخ حٓض‪ ،‬طزخٍُٗخٓی‬
‫ىٍ َْ ُيخَی ٔ ىٍ ریٍ ًّْی حهٕحو ٔ يهضْخ حًْیض رٔیخٍ ىحٗظّ حٓض‪ُ ،‬یَح‬
‫حكکخو كوٓت كَٔحَی رَآٌ يظَطذ حٓض ٔ ٍٔحر‪ ٢‬حؿظًخػی ٔ ٓیخٓی َیِ رَ‬
‫حٓخّ هٕی٘خَٔيی رٕىِحٓض‪ٓ .‬وٍ ىٍ حیٍ يٍٕى رٔیخٍ حٓض‪.‬‬
‫حُ ٔؿّ ىیگَ «روخء» یک ؿَیِِٖ رُیخىی حٓض‪ .‬نٌح كلع ح‪ٛ‬خنض ٔ حَٔخد‬
‫حُ گٌٗظّْخٖ ىٍٔ طخ رّحئَُ رَحٖ هخَٕحىِْخ ٔ حيضْخ حُ حْ ّى حيٍٕ رٕىِ‬
‫ٔ حٓض‪ ،‬چُخٌکّ ػهى حَٔخد پیٕٓظّ یک ٍٗظّٖ ئظوم حُ ىحَْٖخٖ رَٖ٘‬
‫رٕىِ ٔ کظخروخَّْخی کٍْٕ٘خ پَ حٓض حُ کظزی يَرٕ‪ ١‬رّػهى حَٔخد ٔ حًْیض‬
‫آٌ‪ .‬حیٍ ػهى‪ْ ،‬ىحکٌُٕ َیِ (رٍّؿى کىٍَگ ٗيٌ) يٍٕى حْظًخو حٓض‪.‬‬
‫ىٍ حكخىیغ يظٕحطَِ حُ ك‪َ٠‬ص هظى يَطزض(‪ )ٙ‬رخ حُٓخى ‪ٛ‬لیق ٔ رخ حنلخظ‬
‫يوظهق آييِ حٓض‪« :‬نؼٍ هللا ىحهم حنُٔذ ٔ نؼٍ هللا هخٍؽ حنُٔذ»‬
‫= هيحَٔي نؼُض کَىِ حٓض کٔخَٗ ٍح کّ ىٍ َٔذ طيحهم یخ ط‪َٜ‬ف ًَخیي‪.‬‬
‫يطهذ ىٍ حیٍ يٍٕى ُیخى حٓض‪ ،‬يٍ ىٍ حیٍؿخ رخالؿًخل َکخطی ٍح َوم يی کُى‪:‬‬
‫ًْکخٍ ٔ ْىطزخٍ يخ ؿُخد «ویّؿ هِؿی قشبیی» ٍثیْ پژْٔ٘کيۀ «حَٔخد‬
‫حالَٗحف» کّ ىٍ هى يَکِیض ىحٍى‪ ،‬ىٍ حیٍ يٍٕى يیگٕیي‪:‬‬
‫«رّ‪ ٍٕ١‬کهٗ‪ ،‬يٕ‪ٕٟ‬ع ػهى حَٔخد حُ طؼییٍ َٔذ يَىو ٔ ٍْٕٔخٖ‬
‫رٍَٓٗ ٔ طلوین آٌ ٓوٍ يٗگٕیي ٔ ؿَ‪ ٝ‬آٌ‪ ،‬پیٖگیَٖ حُ ٔهٕع هطخء ىٍ‬
‫طؼییٍ َٔذ حٗوخ‪ ٙ‬حٓض‪ ،‬چٌٕ ػهى حَٔخد‪ ،‬يزُخٖ َٗػٗ‪ ،‬ػَكٗ ٔ حؿظًخػت‬
‫رؼ‪ ٗ٠‬حُ ئخیم يٓى يٗرخٗي‪ ،‬نٌح حُ پیخيزَ گَحيی حٓالو(‪ ٔ )ٙ‬حثًّی‬
‫ح‪ٓ١‬خٍ(ػهیٓىحنٔالو) ٍٔحیخص يظؼيى ٔ ٓلخٍٗخص حکیي ىٍ يٍٕى حًْیض پَىحهظٍ‬
‫رّػهى َٔذُٗخٓٗ ٔؿٕى ىحٍى کّ ىٍ حیٍؿخ رّچُي ٍٔحیض حٗخٍِ يٗکُیى‪:‬‬
‫َ‪ٜ‬هٌَُٕ رّ‬ ‫ٍٕٓل گَحيٗ حٓالو(‪ )ٙ‬يٗكَيخیُي‪“ :‬ط َ َؼهًَّٕح يٍ أَٔخ ِركى يخ ط ِ‬
‫ٔؤَس ٌ كي حألَػ َ َِ‪”.‬‬
‫حنَك ِى َي َلزَّشٌ كي حألْ ِم‪َ ،‬يؼْ ََحس ٌ كي حنًخ ِل‪َ ،‬ي ُْ َ‬
‫ِ‬ ‫أٍكخ َيكى ؛ كبٌ ‪ٛ‬هشَ‬
‫ٕ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ك‪َ٠‬ص ىٍ حیٍ ٍٔحیض رّكَحگیَٖ َٔذُٗخٓٗ طؤکیي يٗكَيخیُي ٔ آٌ ٍح يُ٘ؤ‬


‫‪ٛ‬هّی حٍكخو يٗىحَُي‪.‬‬
‫ىٍ حًْیض َٔذُٗخٓٗ‪ًْ ،‬یٍهيٍ رْ کّ ك‪َ٠‬ص ػهٗ پْ حُ ٗٓخىص‬
‫ك‪َ٠‬ص كخ‪ً١‬ۀ َُْح(ع) ىٍ حَظوخد ًَْٔ‪ ،‬رّرَحىٍٗخٌ ػویم‪ ،‬کّ حُ‬
‫َٔذُٗخٓخٌ ُيخٌ هٕى رٕىِ‪ ،‬يٗكَيخیُي‪ ًَْٖٔ :‬رَحٖ يٍ حَظوخد کٍ کّ حُ‬
‫هخَيحٌ َٗیق ٔ حُ ٗـخػخٌ ػَد رخٗي ٔ ػویم پْ حُ رٍَْٓٗخٖ الُو‪،‬‬
‫ك‪َ٠‬ص حوحنزُیٍ ٍح پیَٖٓخى يٗىْي ٔ حُ ًْیٍ هخَى‪ ،‬كََُي رٍِگٕحٍٖ يخَُي‬
‫حرٕحنل‪٠‬م حنؼزخّ ٔ رَحىٍحٌ گَحيیٗخٌ رّىَیخ آييَي‪.‬‬
‫حُ ٕٖٓ ىیگَ‪ ،‬هيحَٔي ىٍ آیۀ َٗیلۀ‪« :‬هم الأٓؤنکى ػهیّ حؿَح ً حال حنًٕىّس كٗ‬
‫حنوَرٗ» رّيئىّص حْمریض پیخيزَ گَحيٗ حٓالو ٓلخٍٕ ًَٕىِ کّ يئىّص َٔزض‬
‫رّحیٍ هخَيحٌ‪ ،‬الؿَو ئظهِو ُٗخهض آٌْخ حٓض ٔ ُٗخهض حیٍ هخَيحٌ َیِ‬
‫آُٗخیٗ رخ ػهى حَٔخد ٍح الُو ىحٍى‪.‬‬
‫پیٖ حُ ظٍٕٓ حٓالو‪َٔ ،‬ذُٗخٓٗ ىٍ يیخٌ ػَد رَحٖ ُٗخهض حكَحى ٔ‬
‫هزخیم ٍحیؾ رٕى‪ ،‬پْ حُ ظٍٕٓ حٓالو‪ ،‬رخ حكِحیٖ ًٍیّی پیخيزَ ٔ حًْیض‬
‫ٔیژِی حیٍ هخَيحٌ‪َٔ ،‬ذُٗخٓٗ هخَٕحىِی پیخيزَ حُ حًْیض هخ‪ ٗٛ‬رَهٍٕىحٍ‬
‫ٗي‪ .‬حٔنیٍ کٔٗ کّ ىٍ ػهى حَٔخد ٓخىحص‪ ،‬کظخد َٕٗض‪ ،‬یلیٗ َٔخرّ‪ ،‬كََُي‬
‫ػزیيللا حػَؽ حرٍكٔیٍ ح‪ٛ‬ـَحرٍحيخو ُیٍحنؼخريیٍ(ع) رٕى‬ ‫ّ‬ ‫كٍٔ رٍؿؼلَ رٍ‬
‫کّ ٓهٔهّی هخَيحٌ حْمریض(ع) حُ آؿخُ طخ ُيخٌ هٕى ٍح ػزض کَى‪.‬‬

‫اِطالظبت ّ هؼیبقُبی ؼبَ ًىتٌٌبوبى‬


‫َْ ػهًٗ ىحٍحٖ ح‪ٛ‬طالكخص هخ‪ ٙ‬هٕى حٓض‪ ،‬ػهًخٖ َٔذُٗخٓٗ ْى‬
‫ح‪ٛ‬طالكخص هخ‪ٍ ٗٛ‬ح ىٍ حیٍ ػهى رّکخٍ رَىِحَي ٔ ٍٓخنّْخی ىٍ طزییٍ‬
‫ح‪ٛ‬طالكخص حیٍ ػهى َٕٗظّحَي کّ رؼ‪ ٗ٠‬حُ آٌْخ رّچخپ ٍٓیيِ ٔ ىٍ ىٓظَّ‬
‫يٗرخُٗي‪ .‬رّچُي ًََّٕ حُ آٌ ح‪ٛ‬طالكخص حٗخٍِ يٗکُیى‪:‬‬
‫ٔ ـ ِعیطالٌىت‪ :‬رّٓهٔهَّٔزٗ يٗگٕیُي کّ رّٗٓخىص ٕٗٓى ٔ ریُّّی‬
‫َٗػیّ‪ٗ ،‬زّٖٓ ىٍ حط‪ٜ‬خل ٗخٌ رّیکٗ حُ حثًّی ح‪ٓ١‬خٍ ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫ٕ ـ هوجْلالٌىت‪ :‬رّگَْٔٗ گلظّ يٕٗٗى کّ َٔذٗخٌ رَحٖ رؼ‪ ٗ٠‬حُ‬
‫َٔخرّْخ‪ ،‬رَ حٓخّ هَحثٍ ٔ ٕٗحْيٖ يوزٕل ٔحهغ ٗيِ حٓض‪ٔ ،‬نٗ يًکٍ حٓض‬
‫رَحٖ ىیگَ َٔذُٗخٓخٌ يٍٕى هزٕل َزخٗي‪.‬‬
‫ٖ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّگَْٔٗ ح‪١‬الم يٕٗٗى کّ َٔذ آٌْخ ‪١‬زن‬ ‫ٖ ـ هكؾّؾالٌىت‪:‬‬


‫هٕحػي ٔ ‪ٕٟ‬حر‪ ٢‬ػهى َٔذُٗخٓٗ‪ ،‬يَىٔى يٗرخٗي‪.‬‬
‫‪ ۴‬ـ هٍِْقالٌىت‪ :‬رّگَْٔٗ گلظّ يٕٗٗى کّ َٔذ آٌْخ رخ ‪ٕٟ‬حر‪ ٢‬ػهى‬
‫حَٔخد‪ٓ ،‬خُگخٍٖ َيحٍى‪ ،‬ح ّيخ ٓیخىص آٌْخ ‪١‬زن َٗٓطٗ کّ ىحٍَي ‪ٛ‬لیق حٓض‪.‬‬
‫حیٍ ح‪ٛ‬طالف ٍح ىٍ ؿخی حٓظلخىِ يٗکُُي کّ‬ ‫‪ ۵‬ـ كِٔط‪:‬‬
‫َٔذ ٗو‪ ،ٚ‬يـًم ٔ يزٓى رخٗي؛ یؼُٗ ْى حكظًخل ىحٍى َٔم ىحٗظّ رخٗي ٔ ْى‬
‫حكظًخل ىحٍى َٔم َيحٗظّ رخٗي‪.‬‬
‫حیٍ ح‪ٛ‬طالف ىٍ ؿخی ًکَ يٕٗٗى کّ ٗو‪ ٚ‬ىحٍحٖ‬ ‫‪ ۶‬ـ اػوت‪:‬‬
‫ػوذ ٔ َٔم رخٗي‪.‬‬
‫یؼُٗ ٗو‪ ٚ‬ىحٍحٖ َٔم رٕىِ‪ ،‬ح ّيخ رّئٍَ‬ ‫‪ ۷‬ـ كٔ ًىتالوطغ‪:‬‬
‫ُيخٌ‪َٔ ،‬م ٖٔ يُوطغ گَىیيِ حٓض‪.‬‬

‫ًىتٌٌبوبى ثب چَ ٌیٍُْبی کبق هٔکٌٌؿ؟‬


‫«ٍؿخثی» طٕ‪ٟ‬یق يیىْي‪ :‬حُ ُيخَٗ کّ ػهى َٔذُٗخٓٗ پخ گَكض‪،‬‬
‫َٔذُٗخٓخٌ رٍّْٕٔخٖ يوظهلٗ ػًم يٗکَىَي؛ رؼ‪َٔ ٗ٠‬خرّْخ رخ ٓلَ‬
‫رّحيخکٍ يوظهق ٔ رَهٍٕى رخ هخَيحٌ ٓخىحص‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬يى ؿًغآٍٖٔ حَٔخد آٌْخ‬
‫يٗٗيَي‪ ،‬رؼ‪ْ ٗ٠‬ى ىٍ يلئىِی ؿـَحكیخیٗ هٕىٗخٌ رّؿًغآٍٖٔ ٔ‬
‫يطخنؼّی حَٔخد هُخػض يٗکَىَي‪ ،‬رؼ‪ْٗ٠‬خ َیِ رخ حٓظلخىِ حُ آػخٍ ىیگَحٌ‪،‬‬
‫رّطئیٍ ػهىحالَٔخد يٗپَىحهظُي‪ ،‬رؼ‪ ٗ٠‬ىیگَ حُ َٔذُٗخٓخٌ ْى رخ طؤٓیْ‬
‫يَکِٖ‪ْ ،‬ىچٌٕ ىحٍحنُوخرّ رّؿًغآٍٖٔ ٔ طئیٍ حَٔخد ٓخىحص يٗپَىحهظُي ٔ‬
‫رؼ‪ْٗ٠‬خ رخ حٓظلخىِ حُ يُخرغ كيیؼٗ‪ٍ ،‬ؿخنٗ‪ ،‬طخٍین ٔ طَحؿى‪ ،‬حَٔخد ٓخىحص ٍح‬
‫حٓظوَحؽ ٔ طئیٍ يًَٕٗىَي؛‬
‫َْ َٔخرّ‪ٗ ،‬یِٕی هخ‪ٍ ٗٛ‬ح حريحع يًَٕٗىِ ٔ ريحٌ ػًم يٗکَىِ حٓض‪ .‬ىٍ‬
‫َْ کٍٕٖ٘ ْى ‪١‬زن ٗیِٕی هٕىٗخٌ ػًم يٗکَىَي؛ ٍٔٗٗ کّ ىٍ رؼ‪ٗ٠‬‬
‫رالى ػًم يٗٗي‪ ،‬رخ ٗیِْٕخٖ ىیگَ طلخٔص ىحٗض‪ ،‬حیٍ حهظالف ىٍ ٍْٕٔخ‬
‫رخػغ ٗيِ کّ يخ رّهخنذٍیِٖ یک ٗیِٕی ًّْگخَٗ ىٓض رَِیى‪ .‬رَحٖ ًْیٍ‬
‫َیِ ىٍ يـًٕػّٖ رَّخو “حنًٕٕٓػشحنُٔزیّ” ٓؼٗ کَىیى َظَ َٓخیٗ َْ‬
‫َٔذُٗخّ ٍح ييَظَ هَحٍ ىْیى ٔ ًّْی آٌْخ ٍح ىٍ یکؿخ گَىآٍٖٔ کُیى‪،‬‬
‫طخ يـًٕػّی حیٍ ٍْٕٔخ رَحٖ ًّْی َٔذُٗخٓخٌ هخرم حٓظلخىِ ٕٗى‪.‬‬
‫‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثَچَ کىبًٔ اهبملاؾٍ هٔگْیٌؿ؟‬


‫«ٍؿخثی» پخٓن يیىْي‪ :‬ىٍ نـض‪ ،‬رّكََُيحٌ رالك‪ٜ‬م حثًّی يؼ‪ٕٜ‬يیٍ‪،‬‬
‫ػُٕحٌ «حيخوُحىِ» ح‪١‬الم يٕٗٗى؛ ىٍ ح‪ٛ‬طالف ٔ ػَف‪ ،‬رَّْ كَى ٓیّيٖ کّ‬
‫حُ َٔم یکٗ حُ حثًۀ ح‪ٓ١‬خٍ(ع) رخٗي «حيخوػاصٍ» ح‪١‬الم يٗگَىى‪ ،‬حيخ يـخُ‬
‫َیٔظیى َْ ٓیّيٖ کّ حُ ىَیخ ٍكض‪ ،‬هزَٕ ٍح رّػُٕحٌ حيخوُحىِ هَحٍ ىْیى‪ ،‬رهکّ‬
‫آٌ ىٓظّ حُ ٓخىحطی ٍح يٗطٕحَیى حيخوُحىِ ريحَیى کّ ىٍ ُيخٌ كیخص ٗخٌ‪ ،‬حُ‬
‫ؿخیگخِ حؿظًخػٗ‪ ،‬حهالهٗ ٔ يؼُٕٖ ٔحالی رَهٍٕىحٍ رٕىَي‪.‬‬

‫حُ چپ رٍّحٓض‪ :‬رُيِ ٔ ػاليۀ َٔخرّ ٓیييٕٓی يٕٕٓی ْهًُيی (حُ حكـخَٔظخٌ) ٓیييٓيی ٍؿخثی‬
‫(ٍثیْ پژْٔ٘کيۀ حَٔخد حالَٗحف ـ حُ حیَحٌ) ٓیيٍَٕهللا ٔؿیٓی حُ ػَحم‪ًْ( .‬کخٍحٌ‪)ٖٔ۹ٓ -‬‬

‫ٍؿخیی حىحيّ يیىْي‪ :‬يخ يٗریُیى رؼ‪ ٗ٠‬حُ حيخوُحىٍگخٌ‪ ،‬يٍٕى ػُخیض رٔیخٍ‬
‫هخ‪ ٙ‬حْمریض ػهیٓىحنٔالو هَحٍ ىحٗظّحَي؛ يؼالً ك‪َ٠‬ص كخ‪ً١‬ۀ يؼ‪ٕٜ‬يّ(ّ)‬
‫كََُي رالك‪ٜ‬م ك‪َ٠‬ص حيخو يٕٓٗ کخظى(ع) یکٗ حُ حیٍْخ يٗرخٗي کّ رَحىٍ‬
‫حيخو ٍ‪ٟ‬خ(ع) ىٍ يٍٕى حی٘خٌ يٗكَيخیُي‪ َْ :‬کٔٗ کّ‬ ‫ك‪َ٠‬ص‬
‫حك‪٠‬هی‬ ‫حؿَحنيیٍٗخٌ‪،‬‬
‫حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى‬ ‫گَحيٗ‬
‫“ػخٍكخ ً رّكوّ” يوزَِی حٔ ٍح ُیخٍص کُي‪ ،‬رٓ٘ض رَ حٔ ٔحؿذ يٕٗٗى‪.‬‬
‫‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫یخ ك‪َ٠‬ص حيخو ْخىٖ(ع) ىٍ يٍٕى ك‪َ٠‬ص ػزيحنؼظیى كُٔی <کّ رخ چُي‬
‫كخ‪ٛ‬هّ رّك‪َ٠‬ص حيخو كٍٔ‬
‫يـظزٗ يیٍٓي> يٗكَيخیُي‪:‬‬
‫“َْ کْ هزَ حٔ ٍح ُیخٍص‬
‫کُي‪ ،‬يخَُي آٌ حٓض کّ رُّیخٍص‬
‫حيخو كٔیٍ(ع) ٍكظّ حٓض”‪.‬‬
‫حيخوُحىِْخی ىٍ ًّْی‬
‫کٍْٕ٘خی حٓاليی ٔؿٕى ىحٍَي‬
‫کّ حُ حػظزخٍ ٗخیخَٗ رَهٍٕىحٍ‬
‫يٗرخُٗي‪ .‬حيخوُحىِْخی کّ‬
‫هييض طخٍیوٗ ىحٍَي ٔ ٓخنیخٌ‬
‫ٓخل‪ ،‬يَکِٖ رَحٖ رَگِحٍٖ‬
‫يَحٓى ىیُٗ ٔ طٕٓالص يؼُٕٖ‬
‫يَىو رٕىِحَي‪ ،‬آٌْخ يٍٕى طؤییي‬
‫ْٔظُي‪َْ ،‬چُي ٗـََِخيّی‬
‫يؼظزَٖ َيحٗظّ رخُٗي‪.‬‬

‫قّيُبٓ اظكال ویبؾت چگًَْ اوث؟‬


‫«ٍؿخثی» پخٓن يیىْي‪ :‬ىٍ ح‪ٛ‬طالف َٗع ٔ ‪ٕٟ‬حر‪ ٢‬ػهى حَٔخد «ٓیّي»‬
‫رّکٔٗ يٗگٕیُي کّ حُ ‪َ١‬ف پيٍ رّیکٗ حُ حثًّی يؼ‪ٕٜ‬يیٍ(ع) رَٓي‪.‬‬
‫رَحٖ حكَحُ حیٍ ٓیخىص‪ٍ ّٓ ،‬حِ َٗػٗ ٔ يؼظزَ ىحٍیى کّ حیٍگَّٕحَي‪:‬‬
‫ٔ ـ حٗظٓخٍ (‪ٛ‬يْخ ٓخنّ) یک هخَيحٌ رّٓیخىص‪ ،‬رّگَّٕٖ کّ ًّْی حْم‬
‫يلم‪ ،‬حیٍ هخَيحٌ ٍح حُ ىیَُيخٌ رّٓیخىص رُ٘خُٓي ّ ثَویبؾتٌبى اػحكاف کٌٌؿ؛‬
‫ٕ ـ ٗٓخىص ىٔ ػخىل آگخِ‪ ،‬کّ ىٍ ح‪ٛ‬طالف آٌ ٍح ریُّّی َٗػٗ يٗگٕیُي؛‬
‫یؼُٗ چُخٌچّ ىٔ َلَ ػخىل‪ ،‬يٍٕى حػظًخى ٔ آگخِ رّئخیم َٔذُٗخٓٗ رّٓیخىص‬
‫کٔٗ ٗٓخىص ىُْي‪َٗ ،‬ػخ ً يٍٕى هزٕل حٓض‪.‬‬
‫ٖ ـ ٔؿٕى حُٓخى ٔ ييحٍک يؼظزَ ىٍ هخَيحٌ‪ ،‬کّ رَ ٓیخىص حیٍ هخَيحٌ‬
‫ىالنض کُُي ٔ حیٍ حُٓخى ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫حنق‪ٗ :‬ـََِخيّی يؼظزَ کّ رّطؤییي ػهًخٖ َٔذُٗخّ ٍٓیيِ رخٗي؛‬
‫‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُٓخى ٓیخىص کّ ىٍ هيیى َٓحؽ رٍِگ يلم‪ ،‬کيهيحٖ يلم ٔ آهخٖ‬ ‫د‪:‬‬
‫يلم يٍٗكظُي ٔ آٌ ٗو‪ْ ٚ‬ى حُ ٍٖٔ ُٗخهظٗ کّ رخ حیٍ هخَيحٌ ىحٗض‪،‬‬
‫ُٓيٖ يزُٗ رَ ٓیخىص حیٍ هخَيحٌ يَٕٗٗض ٔ رّآٌْخ يٗىحى؛‬
‫ٔؿٕى ٔهقَخيّْخ ٔ حيؼخل حیٍگَّٕ حُٓخى يؼظزَ‪ ،‬کّ ٓیخىص حیٍ‬ ‫ؽ‪:‬‬
‫هخَيحٌ ىٍ آٌ ْخ هیي ٗيِ رخٗي‪ .‬رُخرَحیٍ‪ ،‬رخ حیٍ ّٓ ٗیِٕ‪ٓ ،‬یخىص یک هخَيحٌ‬
‫ػخرض يٕٗٗى ٔ ْیچ ٍحِ ىیگَٖ‪ ،‬رَحٖ حػزخص ٓیخىص‪َٗ ،‬ػیض َيحٍى‪.‬‬

‫ثكؼٔ ال هٌبثغ ًىتٌٌبؤ‬


‫«ٍؿخثی» يیحكِحیي‪ :‬يُخرغ حٓخٓت َْ ػهًٗ‪ ،‬يٓىطَیٍ يُزغ ُٗخهض آٌ‬
‫ػهىحَي ٔ ىٍ ػهى حَٔخد ْى يُخرغ يًٓٗ ىحٍیى کّ ح‪ٕٛ‬ل حیٍ ػهى ٍح يؼَكٗ‬
‫يٗکُُي‪ ،‬کّ يخ َیِ ٗـََِخيّْخٖ ػَ‪ّٟٗ‬يِ ٍح رَ حٓخّ ًْیٍ يُخرغ‬
‫حٍُٕگٌحٍٖ يٗکُیى‪ .‬حُ کظخدْخیٗ کّ ىٍ حیٍ ُيیُّ رٔیخٍ يٍٕى طٕؿّ ْٔظُي‬
‫ٔ حُ ؿخيؼیض رخالیٗ رَهٍٕىحٍَي‪ ،‬یکٗ کظخد “ػًيسحنطخنذ” طؤنیق ػاليۀ‬
‫َٔخرّ «حرٍػُزّ ىحٔٔىٖ» حٓض‪.‬‬
‫ىیگَٖ کظخد “حنلوَٖ” طؤنیق هخ‪ ٟٗ‬حٍُٔهخَٗ‪“ ،‬حن٘ـَسحنًزخٍکّ” طؤنیق‬
‫كوٍَحُٖ‪“ ،‬نزخدحالَٔخد” طؤنیق ریٓوٗ‪“ ،‬حال‪ٛ‬یهٗ” طؤنیق حرٍ‪١‬وطوٗ‪،‬‬
‫“َٓحؽحالَٔخد” طؤنیق حرٍکیخگیالَٗ ٔ ىِْخ کظخد ىیگَ کّ رّٔٓیهّی‬
‫حیٍؿخَذ (ٍؿخثی) طلوین ٔ ََ٘ یخكظّحَي‪ .‬حنزظّ يُخرغ ىیگَٖ‪ْ ،‬ىچٌٕ کظخد‬
‫“حنًـيٖ” ٔ “طٌٓیذحالَٔخد” ػزیينٗ ٔ ؿیَِ چخپ ٔ يُظَ٘ ٗيِحَي کّ‬
‫يـًٕع حیٍ آػخٍ ىٍ كئى چٓم ػُٕحٌ يَٕٗٗي ٔ رَحٖ حٔنیٍ رخٍ طٕٓ‪٢‬‬
‫کظخروخَّی آیشهللا يَػ٘ٗ َـلٗ چخپ ٔ يُظَ٘ ٗيِحَي‪ .‬ىٍ َظَ ىحٍیى يـًٕع‬
‫حیٍ کظخدْخ ٍح ىٍ يـًٕػّٖ رَّخو “حنًٕٕٓػشحنُٔزیّ” گَىآٍٖٔ کُیى‪.‬‬
‫يـًٕػۀ “حنًٕٕٓػش حنُٔزیّ” حُ چُي روٖ ط٘کیم ٗيِ کّ روٖ حٔل آٌ رخ‬
‫ػُٕحٌ “حنًؼوزٌٕ يٍ آل حرٗ‪١‬خنذ” ىٍ ّٓ ؿهي رّچخپ ٍٓیيِ حٓض‪ .‬ؿهي حٔل‬
‫(حُ روٖ حٔل) ىٍ يٍٕى حيخو كٍٔ(ع) حٓض ٔ ؿهي ىٔو ٔ ٕٓو ْى ىٍ يٍٕى‬
‫َٔم حيخو كٔیٍ(ع) يٗرخُٗي‪ .‬روٖ ىٔو حیٍ يـًٕػّ‪“ ،‬حنًليػٌٕ يٍ آل‬
‫حرٗ‪١‬خنذ” حٓض کّ حیٍ روٖ َیِ ىٍ ّٓ ؿهي طؤنیق ٗيِ ٔ رّچخپ ٍٓیيِ حٓض‬
‫ٔ ىٍ آٌ‪َٔ ،‬ذ َْ يليع ٓیيٖ حُ ُيخٌ حثًۀ ح‪ٓ١‬خٍ(ع) طخ رّحئَُ‪ ،‬رخ‬
‫يـًٕع حكخىیغ آٌْخ گَىآٍٖٔ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ روْٖخی ىیگَ حیٍ يـًٕػّ‪ ،‬کّ ُُْٕ رّچخپ ََٓیيِحَي‪ ،‬یکٗ “االؾثبء‬
‫هي آل اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ رّيؼَكٗ حىیزخٌ ٓخىحص ٔ ًََّٕی حٗؼخٍ آٌْخ ىٍ‬
‫‪ٕ١‬ل طخٍین يٗپَىحُى‪ .‬ىیگَٖ “االهكاء ّ العکبم هي آل اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ‬
‫رّرٍَٓٗ َٔذ ٓخىحطٗ يٗپَىحُى کّ حُ كکخو ٔ حيَحٖ يًهکض رٕىِحَي‪.‬‬
‫ىیگَٖ “االػیبى هي آل اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ رّيؼَكٗ ػخنًخٌ َٔذُٗخّ حُ‬
‫ٓخىحص يٗپَىحُى‪ .‬ىیگَٖ “الٌوجبء هي آل اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ رّيؼَكٗ‬
‫َویذْخی حُ ٓخىحص يٗپَىحُى‪ .‬ىیگَٖ “الوماقات ّ الوٍبُؿ هي آل‬
‫اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ حيخکٍ ٔ يوخرَ ٗو‪ٜ‬یضْخٖ ٓخىحص ٍح يؼَكٗ يٗکُي‪.‬‬
‫ىیگَٖ “الربئكّى هي آل اثٖٔبلت” حٓض‪ ،‬کّ رّيؼَكٗ هیخوکُُيِگخٌ حُ‬
‫ٓخىحص ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین يٗپَىحُى ٔ روْٖخٖ ىیگَ َیِ ىٍ حیٍ يـًٕػّ‬
‫“هْوْػةالٌىجیَ” ْٔظُي‪ ،‬کّ ىٍ كئى چٓم يـهي‪ ،‬آيخىِی چخپ ٔ ََ٘‬
‫يٗرخُٗي‪ .‬حنزظّ کظخد ىیگَٖ حُ حیٍؿخَذ(ٍؿخثی) رخ ػُٕحٌ “حنکٕحکذ‬
‫حنًَ٘هش” ىٍ ّٓ ؿهي چخپ ٔ يُظَ٘ ٗيِ‪ ،‬کّ ىٍ يوخو َٔذُٗخٓٗ َیٔض ٔ طُٓخ‬
‫رّطخٍین ٓخىحص ٔ َٗف كخل آٌْخ يٗپَىحُى‪.‬‬

‫ویّؿ یک کلٔ اوث‬


‫كخ‪ٛ‬م حیٍکّ کهًّی «ٓیي» حًٓی حُ حًٓخءهللا حنلُٔی حٓض؛ ىٍ هَآٌ‬
‫يـیي آييِ‪ « :‬رَحی هيح حٓخيت َیکٕ ٔؿٕى ىحٍى کّ ِٓحٔحٍ حٓض حٍٔح ريحٌ‬
‫حٓخيی روٕحَیي» (‪ )ٔ۲ٓ :۳‬نٌح ىٍ ىػخی «ؿٍٕٗ کزیَ» يیهٕحَیى‪« :‬یخ‬
‫ٔخىحص یخيـیذ حنيّػٕحص یخٍحكغ حنيٍّؿخص یخٔنی حنلُٔخص‪ »...‬رُخرَحیٍ‬
‫ٓیّيحن ّ‬
‫حگَ ًٗخ ييحو «یخ ٓیي – یخ ٓیيی» رگٕثیي ًکَ هيح کَىِحیي‪ .‬حُ يُظَ كکًض‬
‫ٔ ػَكخٌ َیِ «ٓیّي یک کهت يظ‪ٜ‬م ىٍ يُظٕيّٖ ْٔظٗ حٓض‪ ».‬حؿِحٖ حیٍ‬
‫کهٗ چُيحٌ رٓى حط‪ٜ‬خل ىحٍَي کّ هخرم حَلکخک َظٕحَُي رٕى‪ .‬حیٍ حط‪ٜ‬خل طخٍس ً‬
‫رخنٌحص ٔ طخٍس ً رخنؼَ‪ ٝ‬حٓض؛ نکٍ حط‪ٜ‬خل ػَ‪ ٟٗ‬كَع رَحط‪ٜ‬خل ًحطٗ حٓض‪.‬‬
‫حالٔل رخنٌحص‪ ،‬رٔزذ حنُّٔذ؛ ػى رخنؼَ‪ ،ٝ‬رٔزذ حالیًخٌ؛ حالط‪ٜ‬خل رخنؼَ‪ٝ‬‬
‫يو‪ ٕٜٙ‬نهًئيُیٍ ٔحنًئيُخص رٔزذ حالیًخٌ كو‪٢‬؛ ٔ ح ّيخ حط‪ٜ‬خل رخنٌحص‬
‫ٌ‬ ‫ٔكيِ‬
‫رخ يزيأ ٓخىحص رخیي حريٖ ٔ َٓييٖ رخٗي طخ حهخيّٖ رَْخٌ کٕػَیض ٔ َلٗ‬
‫حرظَیض گَىى‪ .‬كيیغ َٗیق ػوهیٍ حٗخٍِ رًّْیٍ يؼُٗ ىحٍى ٔ يؼخَٗ ٔ‬
‫ي‪ٜ‬خىین ًٍحٍٖ ٔ ًٖٔحنوَرٗ َیِ ًْیٍ ٍح حهظ‪٠‬خء يٗکُي‪« .‬كخكٓى»‪.‬‬
‫‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٍبىُبی ثؽً یک‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ىیٕحٌ کزیَ‪.‬‬ ‫ـ‬ ‫ٔ‬
‫رلخٍ حالَٕحٍ ‪ -‬ؽ ٖٕ ‪ - ٕٔ۹ ٙ -‬كيیغ ٓ‪۳‬‬ ‫ـ‬ ‫ٕ‬
‫ٓلیُشحنزلخٍ ‪ -‬ؽ ٕ ‪۳۳۳ ٙ ،‬‬ ‫ـ‬ ‫ٖ‬
‫رلخٍ حالَٕحٍ ‪ -‬ؽ ‪ ٕٕٓ ٙ ، ۳۳‬چخپ طَٓحٌ‬ ‫ـ‬ ‫‪۳‬‬
‫ح‪ٕٛ‬ل کخكٗ ‪ -‬ؽ ٖ ‪ٕٖ ٙ -‬‬ ‫ـ‬ ‫‪۳‬‬
‫لًؿگی ثؿّى ًگكاًی‪ :‬نٕهخ ٕٔ‪ ٖٔ-ٕٕ:‬ـ َيظّی ‪ٖٖ-ٕ۳:۳‬‬ ‫ـ‬ ‫‪۳‬‬
‫‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ؾّم‬
‫وبؾات ؾق جالٖن جبقیػ‬

‫اوالم ّ وَ ؼبًْاؾۀ جبقیػوبل‬


‫حکٌُٕ هٌَ پخَِىِْى ْـَی هًَی حٓض‪ ،‬ىٍ كویوض َیًی حُ حیٍ طخٍین‬
‫‪ٕ١‬الَت حٓالو‪ ،‬یؼُی ْلض هٌَ حٔل‪ ،‬يل‪ٕٜ‬ل کخٍکَىْخ‪ ،‬يزخٍُحص ٔ‬
‫ی حال‪ٛ‬م ٔ هَی٘یَٔذ يیرخٗي‪ .‬حیٍ ّٓ‬ ‫رخُیْخی ّٓ هخَٕحىِی رٍِگ ي ّک ُ‬
‫هخَٕحىِ ػزخٍصحَي حُ‪ ٔ :‬ـ ػهٕیخٌ؛ ٕ ـ حيٕیخٌ؛ ٖ ـ ػزخٓیخٌ‪.‬‬
‫‪ْI‬ىحکٌُٕ َیِ هَی٘یخٌ‪ ،‬رخُیگَحٌ رٍِگ ىٍ َٗم يیخَّ ْٔظُي‪ َْ .‬کٔی‬
‫روٕحْي طخٍین حٓالو ٍح رّ‪ ٍٕ١‬ىهین‪ ،‬ػهًی ٔ يظيیک يطخنؼّ ًَخیي الؿَو رخیي‬
‫ٍٔی حیٍ ّٓ هخَٕحىِ طًَکِ ؿيی رّهَؽ ىْي‪ ،‬ىٍؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص يطخنؼّی‬
‫حٔ رَّظخیؾ ٍٍٔٗ ََٓیيِ ٔ كخ‪ٛ‬هی ؿِ آٗلظّگی ًُْی َوٕحْي ىحٗض‪.‬‬
‫ػهٕیخٌ کّ ئُٕد رّك‪َ٠‬ص ػهی‬ ‫الق ـ ػلْیبى‪:‬‬
‫حيخو حٔل ٗیؼیخٌ يیرخُٗي ًْٕحٍِ ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین حٓالو ىٍ گّٕٗ ٔ کُخٍ‬
‫ههًَٔ پُٓخٍٔ حٓاليی پَچًيحٍ ػهى ٔ كوخْض‪ ،‬ي‪ٜ‬خىٍ هييض رّيَىو‪ ،‬يوخرهّ رخ‬
‫ظهًّ ٔ يزيأ هیخوْخ ٔ كَکضْخ ٔ ٍْٕٕٗخی رَكن ٔ يَىيی رٕىِ ٔ ْىحکٌُٕ‬
‫َیِ چُیٍحَي‪ .‬حٔنیٍ رَهٍٕىْخی ُٓگیٍ ٔ هَٕزخٍ ىٍ طخٍین حٓالو‪ ،‬يیخٌ‬
‫ػهٕیْخ ٔ حيٕیْخ ٍح يیطٕحٌ رّؿُگ ريٍ ئظُي کَى‪ .‬ىٍ حیٍ ؿُگ‪ ،‬ىٔ‬
‫ٓ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كََُي ٔ رَحىٍحرٕؿٓم ک٘ظّ ٗيَي‪ .‬حرٕؿٓم کّ یکی حُ رٍِگخٌ رُیحيیّ رٕى‪،‬‬


‫ىٍ يیخٌ كخيیم هٕى رّحرٕحنلکى َٗٓص ىحٗض‪ .‬حٔ پيٍرٍِگ يخىٍة يؼخٔیش‬
‫رٍحرٕٓلیخٌ حٓض کّ ّٓ ىّْ رؼي حُ حیٍ ٔحهؼّ ىٍ كُِٕی ٗخيخص هيٍص‬
‫كَحٔحَی رّىٓض آٍٔىِ ٔ حيپَح‪ٍٕ١‬ی ٔٓیغ ٔ يلکًی ٍح رُیخى َٓخى‪ .‬حٔ یکی‬
‫حُ ّٓ َخرـّی ػَد ٔ ٓیخٓضييحٍ ریًْظخ رٕى‪َ .‬کظّی يؼَٔف کّ «ٓیخٓض‬
‫پيٍ ٔ يخىٍ َيحٍى» يل‪ٕٜ‬ل كکَ حٔ حٓض‪ .‬حٔ گلظّ حٓض‪« :‬حنًهک ػویى»‪.‬‬
‫ٔهخیغ ؿُگ ريٍ کیُّْخ ٔ ه‪ٕٜ‬يضْخی حیٍ ىٔ هخَٕحىِ ٍح يلکىطَ کَىِ ٔ‬
‫ُيیُّٓخُ ؿُگ ح ُكي گَىیي‪ .‬ىٍ ؿُگ ح ُكي كًِۀ ٓیّيحن٘ٓيحء [َٓىحٍ رٍِگ‬
‫حٓالو ٔ ػًٕی پیخيزَ ٔ ػهی] ٔ ؿؼلَ ‪١‬یخٍ‪ ،‬پَٔػًٕی آٌ ىٔ رٍِگٕحٍ حُ‬
‫ؿًهّ حٗوخ‪ ٙ‬يٓى ٔ َُٓٗخٓی رٕىَي کّ رّٗٓخىص ٍٓیيَي‪ ،‬ريیٍٔٓیهّ آطٖ‬
‫ىٍَٔی حيٕیخٌ يٕهظخ ً ح‪١‬لخء ٗي ٔ طخ ٖٓ ٓخل ىیگَ ٍٔیخٍٔی يًٓی ریٍ حیٍ ىٔ‬
‫هخَٕحىِ پیٖ َیخيي‪ .‬رّىنیم حیٍکّ َٓحَـخو ىیٍ حٓالو رٍّْزَی ك‪َ٠‬ص‬
‫دمحم(‪ )ٙ‬پیَُٔ ٗي ٔ آٌ رٍِگٕحٍ ىٍ ؿَیخٌ كظق يکّ ػلٕ ػًٕيی حػالو‬
‫ًَٕىِ ٔ يو‪ٕٜٛ‬خ ً حرٕٓلیخٌ ٔ هخ‪١‬زّی رُیحيیّ ٍح رو٘یي ٔ ريیٍطَطیذ ‪ٛ‬هق‬
‫ٔ آٍحيٖ پخیيحٍ ٔ ریٓخروّ ىٍ ٗزّؿِیَۀ ػَرٔظخٌ رَهَحٍ ٗي‪.‬‬

‫قظلث پیبهجك ّ اؼحالف ثك وك شبًٍیٌی‬


‫ىٍ كَىحٖ ٍكهض پیخيزَ حکَو‪ ،‬کً٘کٖ رَ َٓ ؿخَ٘یُٗ آؿخُ ٗي‪ ،‬ػًيِ‬
‫حهظالف يیخٌ يٓخؿَ ٔ حَ‪ٜ‬خٍ رٕى‪ ،‬کً٘کٖ يیخٌ يٓخؿَ ٔ حَ‪ٜ‬خٍ رّطلخهَ‬
‫رّكٔذ ٔ َٔذ ٔ ٓخروّٖ ؿٓخى ٔ كيحکخٍٖ ىٍ ٍحِ هيح يزيل گ٘ض‪َْ ،‬یک حُ‬
‫حیٍ ىٔ ‪١‬خیلّ ٍٔحیخطٗ حُ ٍٕٓل حکَو رَّلغ هٕى ٔ ىٍ ك‪٠‬یهض هٕى َوم کَىَي‬
‫کّ رّحيظیخُحطٗ کّ هيح رَحٖ آٌْخ هَحٍ ىحىِ حٓض حٗخٍِ ىحٗض‪ ٔ ،‬آیخطٗ حُ‬
‫هَآٌ ٍح پ٘ضرُي آٌ کَىَي‪ٍٔ .‬حیخص حُ َْىٔ ‪َ١‬ف رٔیخٍ ُیخى حٓض ٔ ْى‬
‫ٗيیي ٔؿهیع يٗرخٗي کّ ػًن حهظالكخص ٍح رخُگٕ يٗکُي‪.‬‬
‫ئهًخَخٌ حَ‪ٜ‬خٍ ىٍ ؿهّٖٔ کّ ىٍ ٓویلّٖ رُٗٓخػيِ رَگِحٍ کَىَي‪،‬‬
‫رٍِگ ‪١‬خیلّٖ هٍِؽ "ٓؼي رٍػزخىِ" ٍح (کّ ىٍ حیٍ يٕهغ ٓوض ریًخٍ رٕى‪،‬‬
‫رخ ًْخٌ طوض هٕحرٖ رّٓویلّ آٍٔىَي) رّهالكض رَگِیيَي‪ ،‬حیٍ ػًم آٌْخ رخ‬
‫يوخنلض گَِٔ يٓخؿَ يٕحؿّ ٗي‪ٓ .‬وٍگٕٖ يٓخؿَیٍ ػًَ رٍهطخد رٕى کّ‬
‫ح‪َٛ‬حٍ ىحٗض ههیلّ رخیي حُ ریٍ يٓخؿَیٍ‪ ،‬هخ‪ ّٛ‬هَی٘ٗ رخٗي‪ ،‬چٌٕ پیخيزَ‬
‫ٔ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ آٌْخ رٕى‪ .‬حٔ ‪ٓ ًٍٟ‬وُخَٗ حیٍ َکظّٖ ي‪ٜ‬خنلّؿٕیخَّ ٍح رُّرخٌ آٍٔى‪:‬‬
‫«َلٍ حاليَحء ٔ حَظى حنٍُٕحء» = ٍیخٓض حُ يخ‪ ،‬کخٍگٌحٍی حُ ًٗخ‪.‬‬
‫َٓحَـخو يٕكن ٗي أرٕرکَ رٍهلخكّ ٍح رّهالكض ٍٓخَي‪ .‬ىٍ يَكهّٖ رؼي‪،‬‬
‫ٓؼي رٍػزخىِ حُ ييیُّ رّٗخو طزؼیي ٗي ٔ ىٍ آٌؿخ رَّیََگ ٔ طيریَ يٓخؿَیٍ‬
‫رّهظم ٍٓیي‪ ،‬ىٍ آٌٍُٔ هخطالٌ ٗخیؼّ کَىَي کّ حٔ رّٔٓیهّٖ ؿُیّیخٌ ک٘ظّ ٗيِ‬
‫حٓض! كظٗ چُي كَى ٗؼَ حُ ُرخٌ ؿُیّیخٌ َٓ ُرخٌْخ حَيحهظُي کّ ي‪ًَٖٕ٠‬‬
‫چُیٍ حٓض‪« :‬يخ ٓیي هٍِؽ‪ٓ ،‬ؼي رٍػزخىِ ٍح ک٘ظیى؛ ىٔ طیَ رّٕٖٓ حٔ‬
‫حكکُيیى کّ حُ ههزٖ هطخ ََكض!»‬
‫أرٕرکَ ييطٗ ىٔ ٓخل ٔ ٖٗ يخِ هالكض کَى ٔ حُ ىَیخ ٍكض‪ٓ ،‬پْ َٕرض‬
‫رّ هٕى ػًَ ٍٓیي ٔ ييص ىٔحُىِ ٓخل ههیلّ رٕى‪ .‬حٔ ىٍ ييص هالكض هٕى‬
‫حٓالو ٍح حُ يلئىِٖ ؿِیَسحنؼَد كَحطَ رَى ٔ َُٓيیٍْخٖ ٔٓیؼٗ ٍح ُیَ‬
‫پَچى حٓالو آٍٔى‪ ،‬ػَٔص ٔ يکُظٗ ُیخى َ‪ٜ‬یذ ػَد کَى ٔ َِحعْخٖ يٓخؿَ‬
‫ٔ حَ‪ٜ‬خٍ ٍٔ رّطَيیى َٓخى‪ .‬پْ حُ ػًَ رٍهطخد ػؼًخٌ رٍػلخٌ رّهالكض‬
‫ٍٓیي‪ .‬رٍِگطَیٍ ىٓضآٍٔى ىٍِٖٔ ىِ ٓخنّٖ ػؼًخٌ‪ ،‬ؿًغ ٔ طئیٍ (یخ‬
‫رخَُٕیٔی) هَآٌ کَیى حٓض‪.‬‬
‫هظم ػؼًخٌ يُـَ رّیک كَٔپخٗٗ ػظیى ىٍ ػخنى حٓالو گَىیي‪ ،‬گَّْٕخٖ‬
‫ىیگَ حُ حَٕحع حهظالكخص ٔ َِحعْخ ىٍْ رخُ کَى ٔ ؿُگْخٖ هَٕیٍ ىحههٗ ٍح‬
‫ٍهى ُى‪ًّْ .‬چیِ ىیگَگٌٕ ٗي‪ ،‬ىلْخٖ ئهًیٍ حُ ًْيیگَ كخ‪ٛ‬هّ گَكض‪،‬‬
‫كَيضْخ ٗکٔض‪ٍُِْ ،‬خ رَطٍ ٗي ٔ ًٗ٘یَْخ ىٍ رَحرَ ْى رخال ٍكض‪.‬‬
‫(ْ ‪‎‬ق) ‪‎‬برابر ‪‎‬با ‪‎ ۷۱‎‬ژوئه‪‎‬‬‫ػؼًخٌ ىٍ ٍُٔ ‪ً ٔ۲‬یحنلـشحنلَحو ٓخل ‪‎ ٖ۳‬‬
‫‪(‎ ۶۳۶‬ترسایی) ‪‎‬ک٘ظّ ٗي؛ َٓرخُحٌ ي‪ َٖٜ‬کّ ىٍ پٕٖٗ يُخٓک كؾ‬
‫رّكـخُ آييِ رٕىَي ىٍ هظم ػؼًخٌ َو٘ٗ رَؿٔظّ ىحٗظُي‪ٓ ،‬پْ رخ ك‪َ٠‬ص ػهٗ‬
‫ریؼض کَىَي‪ ،‬ئهًخَخٌ ػَحم َیِ پْ حُ ييطٗ رّحٔ پیٕٓظُي؛ ح ّيخ يؼخٔیّ ٔحنت‬
‫ٗخو کّ پَٔػى ػؼًخٌ رٕى رّهالكض ػهٗ گَىٌ َُٓخى‪ ،‬حٔ ٍح رّهظم ػؼًخٌ يظٓى‬
‫ًَٕى ٔ ٕٓگُي یخى کَى کّ حَظوخو هٌٕ ػؼًخٌ ٍح هٕحْي گَكض‪ .‬چیِٖ َگٌٗض‬
‫کّ ‪١‬هلّ ٔ ُریَ هٕحٓظُي هٕى ٍح حُ حطٓخو يزخَٗص ىٍ هظم ػؼًخٌ طزَثّ کُُي‪،‬‬
‫رّيکّ گَیوظُي ٔ نٕحٖ ػ‪ٜ‬یخٌ ػهیّ ػهٗ رَحكَحٗظُي؛ ػخیّ٘ (کّ رّح ُ ّوحنًئيُیٍ‬
‫يؼٌُٕ رٕى ٔ هٕحَْػیخل ُریَ يٗٗي) حُ آَخٌ پ٘ظیزخَٗ کَى‪ .‬آٌْخ رّػُٕحٌ‬
‫گَكظٍ حَظوخو هٌٕ ػؼًخٌ‪ ،‬ػهیّ ػهٗ ًْيٓض ٗيَي‪.‬‬
‫ٕ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫"‪١‬هلّ" ٔ "ُریَ" ر‪ٍ َِٜ‬ح ئوَ کَىَي‪ ،‬هزخیم ؿُٕد ػَحم ٍح طلَیک‬
‫ًَٕىِ‪ ٔ ،‬إٓٗدْخٖ ىحيُّىحٍ ىٍ َٕحكٗ ر‪ٍ َِٜ‬حِ حَيحهظُي‪ .‬حیٍ ىٍكخنٗ رٕى‬
‫کّ طُٗ چُي حُ ‪ٛ‬لخرّ کّ ىٍ ٍأّ آٌْخ َٓىحٍ "ٓؼي رٍحرٗ ٔهخ‪ٔ "ٙ‬‬
‫"ػزيللا رٍػًَ" ٔ "دمحم رٍئهًّ" ٔ "ػؼًخٌ رٍُیي" ٔ "حٓخيش رٍُیي" ٔ‬ ‫ّ‬
‫ىیگَحٌ رٕىَي‪ ،‬حُ ریؼض رخ ػهٗ َٓرخُ ُىَي ٔ رٗ‪َ١‬كٗ حهظیخٍ کَىَي‪ ،‬چُخٌکّ‬
‫رخ ه‪ٜ‬ى حٔ َیِ َپیٕٓظُي‪ .‬پْ حی٘خٌ ٍح "يؼظِنّ" گلظُي‪.‬‬
‫(ْ ‪‎‬ق)‪‎‬دسامبر‪(‎ ۶۳۶‎‬ترسایی)‪‎‬شش‪‎‬ماي‪‎‬پس‪‎‬از‪‎‬قتل‪‎‬‬ ‫ىٍ يخِ ٍؿذ ٓخل ‪‎ ٖ۳‬‬
‫عثمان‪‎،‬علي(ع) ‪‎‬در‪‎‬رأس‪‎‬ن٘کَی حُ ييیُّ ریٌَٔ آيي ٔ ٍحِ ر‪ َِٜ‬ىٍ پیٖ‬
‫گَكض‪ .‬يیخٌ حٔ ٔ إٓٗدگَحٌ َزَى ٓوظٗ ىٍ «كَیزّ» ‪ -‬يلهٗ هخٍؽ حُ‬
‫ر‪ - َِٜ‬ىٍ گَكض‪ .‬حیٍ ٔحهؼّ رّؿُگ «ؿًم» يؼَٔف حٓض‪ ،‬گٕیخ ػخیّ٘‬
‫ٕٓحٍ رَ ٗظَ (ََ) ؿَیخٌ ؿُگ ٍح ٍْزَٖ يٗکَى‪ٔ ،‬ؿٕى حٔ رّؿُگ‬
‫يَ٘ٔػیض يٗىحى‪١ .‬هلّ ٔ ُریَ ىٍ حیٍ ؿُگ ک٘ظّ ٗيَي ٔ ػخیّ٘ حٓیَ‬
‫گ٘ض‪ .‬ك‪َ٠‬ص ػهٗ حٔ ٍح يلظَيخَّ ًَْحِ ؿًخػظٗ كخيٗ ٔ َگٓزخٌ رّييیُّ‬
‫رَگَىحَیي‪ .‬رخهٗ گَیوظّگخٌ حُ ‪ٛ‬لُّٖ ؿُگ رّٗخو ٍكظُي ٔ رّيؼخٔیّ‬
‫پیٕٓظُي‪ .‬رّگلظّٖ ‪١‬زَٖ ٔ ىیٍُٕٖ ٔ ىیگَ يٍٕهخٌ‪ ،‬ىٍ حٍىٖٔ ػهٗ‪ ،‬حكًي‬
‫حُى حُ ؿُگ کُخٍِ گَكض ٔ‬ ‫رٍهیْ ىٍ ر‪ َِٜ‬رخ ٖٗ ِْحٍ يَى ٔ ؿًخػض ُ‬
‫ٍحِ رٗ‪َ١‬كٗ حهظیخٍ ًَٕى‪ .‬رؼيْخ ػهٗ ىٍ هطخرخص هٕى کّ ىٍ َٓؾحنزالؿّ‬
‫آييِ‪ ،‬رّحیٍ ؿُگ ػُٕحٌ «َزَى رخ َخکؼیٍ» ىحى‪ ،‬حُ آٌ رخرض کّ کٔخَٗ چٌٕ‬
‫‪١‬هلّ ٔ ُریَ حرظيح رخ ػهٗ ْىپیًخٌ رٕىَي‪ٓ ،‬پْ «َکغ» پیًخٌ کَىَي‪.‬‬
‫پْ حُ حیٍ پیَُٖٔ‪ ،‬ئؤنّٖ ىیگَی کّ رَحٖ ك‪َ٠‬ص ػهٗ رخهٗ يخَيِ رٕى‬
‫حیٍ رٕى کّ يؼخٔیّ ٍح رّطًکیٍ ٔحىحٍى‪ ،‬رّآٌ يُظٍٕ ٔحٍى کٕكّ ٔ ييحیٍ ٗي‪،‬‬
‫ىٍ َِىیک «ٍهّ» حُ ٍٔى كَحص گٌٗض ٔ ىٍ ىٗض «‪ٛ‬لیٍ» رخ ٓپخِ يؼخٔیّ‬
‫ٍٔ رٍّٔ گَىیي‪.‬‬
‫يیخٌ ىٔ ٓپخِ طؼخىل هٕحء رَهَحٍ رٕى ٔ ؿُگ ٓوظٗ ٍم ىحى‪ ،‬کّ رؼيْخ‬
‫ػهٗ رّآٌ ػُٕحٌ «َزَى رخ هخٓطیٍ» ىحى؛ چٌٕ ن٘کَٖ يظ٘کم حُ طٓیىٓظخٌ ٔ‬
‫پخ رَُّْگخٌ رخ حَٗحكیض ؿَم َؼًض ٔ ػَٔص حيٕٖ ٍٔ رٍّٔ ٗيِ رٕىَي‪.‬‬
‫(ْ ‪‎‬ق‪‎ -‎‬ژوییً ‪ ۳۳۳‬و) ىٍ ٓخكم‬ ‫ؿُگ ‪ٛ‬لیٍ کّ ىٍ يخِ ‪ٛ‬لَ ٓخل ‪‎ ٖ۳‬‬
‫ٍٔى كَحص ریٍ ٓپخِ ػهٗ رٍحرٗ‪١‬خنذ ٔ يؼخٔیش رٍحرٗٓلیخٌ ٍم ىحى‪ ،‬حُ ٔؿّ‬
‫حكٔخٓٗ‪ ،‬ػخ‪١‬لٗ ٔ حػظوخىٖ رَحٖ ئهًخَخٌ هیهٗ حًْیض ىحٍى ٔ يزيأ رٔیخٍٖ‬
‫ٖ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔهخیغ َخگٕحٍ رؼيٖ حٓض‪ .‬ىٍ ٍُٔ ىٔو پیکخٍ‪ ،‬ؿُخف ٍحٓض ن٘کَ ػهٗ‬
‫رّكَيخَيْٗ يخنک حٗظَ َوؼٗ ٔ ههذ ن٘کَ رّكَيخَيِ ػهٗ‪َٟ ،‬رخص‬
‫َخرٕىکُُيِٖ رَ ٓپخِ يؼخٔیّ ٔحٍى کَى‪ ،‬چُخٌکّ ك‪َ٠‬ص ػهٗ ىٍ آٓظخَّٖ‬
‫پیَُٖٔ هطؼٗ هَحٍ گَكظّ رٕى‪.‬‬
‫ح ّيخ ؿخَذ يوخرم رخ كیهض ػًَٔ ػخ‪ ٙ‬هَآٌ رَ َٓ َیِِ کَى ٔ گلض‪« :‬رخیي‬
‫حیٍ هَآٌ يیخٌ يخ ٔ ًٗخ ُكکى کُي» ٓپْ حیٍ آیضٍح رخ ‪ٛ‬يحٖ رهُي طالٔص‬
‫للاِ ِن َیلْ ُ‬
‫ک َى‬ ‫ػ ٌَْٕ ِانَ ٰٗ ِکظ َخ ِ‬
‫د َّ‬ ‫د یُيْ َ‬ ‫ًَٕى‪« :‬أَنَ ْى ط َََ ِانَٗ حنٌَِّیٍَ أُٔطُٕح َ ِ‬
‫َ‪ٜ‬یزًخ ِ ّيٍَ ْحن ِکظ َخ ِ‬
‫رَ ْیَُ ُٓ ْى ػ ُ َّى یَظ ََٕنَّ ٰٗ كَ َِ ٌ‬
‫ین ِ ّي ُْ ُٓ ْى َٔ ُْى ُّي ْؼ َِ‪»ٕٖ :ٖ ، ٌَُٕٟ‬‬
‫رخ حیٍ َٗحی‪ ٢‬رَهٗ حُ یخٍحٌ ك‪َ٠‬ص ػهٗ يخَُي "حٗؼغ رٍهیْ" ٔ‬
‫"أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ" ‪ ...‬حُ حٔ هٕحٓظُي کّ رّكکًیض طٍ ىْي‪ ،‬ك‪َ٠‬ص ػهٗ‬
‫پٌیَكض؛ يؼخٔیّ رّػهٗ پیـخو ىحى کّ کظخد هيح ‪ٛ‬خيض حٓض‪ ،‬چگَّٕ ٓوٍ‬
‫يٗگٕیي؟ يَىٖ حُ يخ ٔ يَىٖ حُ ًٗخ حَظوخد ٕٗى‪ ،‬طخ رّآٌچّ ىٍ هَآٌ آييِ‬
‫حٓض كکى کُُي؛ رخُ ْى ػهٗ پٌیَكض‪.‬‬
‫ْیجضْخی ‪ٛ‬ي َلَی حُ َْىٔؿخَذ رَگِیيِ ٗي‪ ،‬ػًَػخ‪ ٙ‬حُ ؿخَذ‬
‫يؼخٔیّ ٔ أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ رًَّخیُيِگٗ حُ ك‪َ٠‬ص ػهٗ ىٍ ٍأّ ْیجض‬
‫يَرٕ‪ ّ١‬رّكکًیض َ٘ٔظُي ٔ ْ٘ض يخِ ‪ٕ١‬ل ک٘یي طخ َظیـّ ي٘و‪ٗ ٚ‬ي‪.‬‬
‫ىٔ َكکَى‪ ،‬ػًَػخ‪ ٔ ٙ‬أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ ‪ْ٘ ٗ١‬ض يخِ گلض ٔگٕ رّحیٍ‬
‫َظیـّ ٍٓیيَي طخ َْىٔ يٕکهیٍ هٕى ػهٗ ٔ يؼخٔیّ ٍح حُ هالكض ػِل کُُي‪.‬‬
‫هَحٍ رَ حیٍ ٗي کّ يٕ‪ٕٟ‬ع ىٍ ؿهّٖٔ ػًٕيٗ رّح‪١‬الع يَىو رَٓي‪ ،‬ؿهّٔ‬
‫(ْ ‪‎‬ق) ‪‎‬رَحرَ رخ يخٍچ ‪( ۳۳۲‬و) ىٍ «ىٔيشحنـُيل»‬ ‫ىٍ يخِ ٕٗحل ٓخل ‪‎ ٖ۳‬‬
‫رَگِحٍ گَىیي‪ ،‬ىٍ حیٍ ؿهّٔ‪ ،‬رُخ رّپیَٖٓخى ٔ ح‪َٛ‬حٍ ػًَػخ‪ ٙ‬حرظيءح‬
‫أرٕيٕٓٗ حٗؼَٖ آؿخُ ٓوٍ کَى ٔ يٕکم هٕى ػهٗ ٍح حُ هالكض ػِل ًَٕى‪،‬‬
‫ٓپْ َٕرض رّػًَػخ‪ٍٓ ٙ‬یي ٔ گلض‪:‬‬
‫«حٖ يَىو! حیٍ أرٕيٕٓٗ‪ٗ ،‬ین ئهًخَخٌ ٔ كکى يَىو ػَحم حٓض‪ًّْ ،‬‬
‫حٔ ٍح يُٗٗخٓیي‪ ،‬کٔٗ حٓض کّ ىیٍ رّىَیخ ًَیكَٔٗي‪ًْ ،‬یٍ‪ ٍٖٕ١‬کّ‬
‫ُٗیيیي‪ ،‬ػهٗ ٍح حُ هالكض ههغ ًَٕىِ ٔ يؼخٔیّ ٍح رّهالكض رَگِیي‪ ،‬يٍ ْى‬
‫ط‪ًٜ‬یًخص حی٘خٌ ٍح هزٕل کَىو؛ رُخرَحیٍ حُ حیٍنلظّ يؼخٔیش رٍحرٗٓلیخٌ‬
‫ههیلشحنًٔهًیٍ حٓض ٔ ػهٗ رٍحرٗ‪١‬خنذ یک كَى ػخىٖ ئهًخٌ حٓض‪ ،‬چٌٕ‬
‫ىیگَ حكَحى ئهًیٍ حُ كوٕم الُيّ رَهٍٕىحٍ يٗرخٗي‪».‬‬
‫‪۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هال‪ ّٛ‬حیٍکّ ْى ىٍ ؿَیخٌ ؿُگ‪ْ ،‬ى ىٍ ؿَیخٌ كکًیض ٔ ْى ىٍ‬


‫َلِٕٖ حػالو آٌ‪ ،‬كیهّْخٖ رّکخٍ ٍكض کّ رَهی آٌٍح «ُٗیغطَیٍ‬
‫ئوَِرخُة طخٍین رَ٘‪ ،‬کّ ىحٍحٖ ٔهیىطَیٍ َظخیؾ رٕى‪ ،‬طٕ‪ٛ‬یق يٗکُُي»‪.‬‬
‫پٌیَٕ پیَٖٓخى كکًیض حُ ؿخَذ ك‪َ٠‬ص ػهٗ‪ ،‬طَىیيْخٖ ىٍ حٍىٔگخِ‬
‫ػهٗ پیٖ آٍٔى‪ ،‬رٔیخٍٖ حُ ٓپخْیخٌ ك‪َ٠‬ص ػهٗ کّ حُ حٓخّ يوخنق‬
‫حَٗحكیض حيٕٖ رٕىِ ٔ رَّْ هیًظٗ هٕحٓظخٍ َخرٕىٖ حيْٕٖخ رٕىَي‪ ،‬گلظُي‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع هالكض پیـًزَ ٍح َزخیي رّكکًیض حكَحى رَ٘ گٌحٗض‪ٗ ٔ ،‬ؼخٍ «ال‬
‫للا ‪ٛ‬خىٍ ٗيِ‪ ،‬ػيِٖ ْى گلظُي‬ ‫كکى حالّ ِنهّهّ» َٓىحىَي‪ ،‬ػيِٖ گلظُي كکى ّ‬
‫‪ٛ‬خىٍ َ٘يِ ‪...‬‬
‫يزخكؼخص ىٍ حٍىٔگخِ ك‪َ٠‬ص ػهٗ رخال گَكض‪ .‬طؼيحى ٕٔ ِْحٍ َلَ حُ‬
‫ٓپخْیخٌ ػهٗ حُ ٖٔ ؿيح ٗيِ ٔ ىٍ ٓخكم ََٓٔحٌ رّىْٗ َِىیک کٕكّ يٕٕٓو‬
‫ػزيللا رٍْٔذ ٍحٓزٗ ٍح کّ ٓپخْٗ ػخىٖ رٕى‬‫ّ‬ ‫رّ«كٍَٔحء» حٍىٔ ُىَي ٔ‬
‫رّهالكض رَگِیيَي‪ .‬حُ ًْیٍؿخ َؤظیٍ كَهّٖ ىیُٗ ‪ٓ -‬یخٓٗ ىٍ حٓالو رَّخو‬
‫«هٕحٍؽ» رّٔؿٕى آيي کّ ؿُگ رؼيٖ ػهٗ رخ آٌْخ رٕى‪ٓ( .‬خل ‪‎ ‎ْ ، ٖ۲‬ق)‪‎‬‬
‫جىگي ‪‎‬کّ ىٍ طخٍین رّ«ؿُگ ََٓٔحٌ» يؼَٔف حٓض ٔ ػهٗ رّآٌ ػُٕحٌ‬
‫«َزَى رخ يخٍهیٍ» ىحى‪.‬‬
‫ؿُگ ََٓٔحٌ حيکخٌ ََْٕع آٗظٗ يیخٌ ٗیؼیخٌ ٔ هخٍؿیخٌ ٍح حُ ریٍ رَى‪.‬‬
‫(ْ ‪‎‬ق)‪‎‬برابر‪‎‬با‪‎ ۴۲‎‬جىورى‪‎‬‬
‫طخ حیٍکّ ىٍ ٓلَگخِ ‪ ٔ۹‬يخِ ٍي‪٠‬خٌ ٓخل ٓ‪‎ ۳‬‬
‫‪(‎ ۶۷۶‬ترسایی) ‪‎‬حضرت ‪‎‬علي ‪‎‬رُّْگخو حهخيّٖ ًَخُ ‪ٛ‬زق ىٍ ئـي کٕكّ‬
‫رّ‪َٟ‬د ًٗ٘یَ یک هخٍؿت رخُيخَيِ حُ ؿُگ ََٓٔحٌ رَّخو ػزيحنَكًٍ‬
‫حرٍيهـى يَحىٖ حُ َخكیّٖ َٓ ؿَحكض ٗيیي رَىحٗض ٔ ىٔ ٍُٔ رؼي حُ آٌ‬
‫رّٗٓخىص ٍٓیي‪.‬‬

‫اهپكاْٖقی اهْیبى‬
‫رخ ٗٓخىص ك‪َ٠‬ص ػهی‪ ،‬كکٕيض ىٍ ىٓض حيٕیخٌ یکپخٍچّ ٗي‪ ،‬حيٕیخٌ‬
‫رٍّْزَی «يؼخٔیش رٍأری ٓلیخٌ رٍكَد رٍأيیش رٍػزيحنًْ٘ رٍػزي يُخف‬
‫حأليٕی حنوَٗی» رخ حٓظلخىِ حُ هيٍص ّٓ گخَّی طیؾ ٔ ‪١‬ال ٔ طٔزیق‬
‫حيپَح‪ٍٕ١‬ی هيٍطًُي هٕى ٍح ىٍ َٓحَٓ ههًَٔ حٓاليی حُ آٓیخی يیخَّ طخ‬
‫ًٗخل آكَیوخ ٔ ؿُٕد حٍٔپخ طلکیى رو٘یيَي‪ .‬يؼخٔیش ٕٓ ٓخل ىیگَ رؼي حُ‬
‫‪۵۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ك‪َ٠‬ص ػهی َُيِ يخَي ٔ رَ ههًَٔ ٔٓیغ يًخنک حٓاليی كکٕيض ٍحَي‪ .‬حٔ‬
‫حٔنیٍ كَيخٌ ٍٔحی حٓاليی رٕى کّ ٓخُيخٌ پهیْ يولت هٕی پُـّ ط٘کیم ىحى‪.‬‬
‫ىٍ حیٍيٕهغ رخ ‪ٛ‬هق حيخو كٍٔ يـظزی(ع) ػهٕیْخ حُ ي‪ٜ‬يٍ کخٍْخی‬
‫حؿَحیی رّىٍٔ رٕىِ ٔ طُٓخ ىحٍحی َوٖ يؼُٕی ٔ ٍٔكخَی ىٍ يیخٌ ح ّيض‬
‫يیرخُٗي‪ .‬ىٍ ٓخل ٓ‪ْ ۳‬ـَی (یؼُی ىهیوخ ً پُـخِ ٓخل رؼي حُ ٍكهض پیـًزَ‬
‫حکَو(‪ ٔ )ٙ‬ریٔض ٓخل پْ حُ ٗٓخىص ك‪َ٠‬ص ػهی‪ ،‬يؼخٔیش حرٍحری ٓلیخٌ‬
‫رّيَگ ‪١‬زیؼی حُ ىَیخ ٍكض ٔ ىٍ ًْخٌ َٗٓ ٗخو ىكٍ ٗي‪ ،‬ىٍ كخنی کّ ههًَٔ‬
‫ٔٓیؼی حُ يًخنک حٓاليی حُ آٓیخی يیخَّ طخ ٕٓحكم َٗهی حهیخَّٕ ح‪١‬هْ‪ٔ ،‬‬
‫حُ ٍو َٗهی (طَکیّی حئَُی) گَكظّ طخ ٗخم آكَیوخ ٔ َٓحَٓ ٕٓحكم ؿَری‬
‫ىٍیخی َٓم‪ ،‬طٕأو رخ حرِحٍْخی حىحيّی كخکًیض حُ هزیم حٍطٖ کخٍآيي‪ ،‬پهیْ‬
‫هلیّی هٕی پُـّ‪ ،‬هِیُّْخی پَ حُ ؿٕحَْحص ٔ چخکَحٌ ٔ ػُخگٕیخٌ ٔكخىحٍ‪،‬‬
‫رَحی پَٕٔ یِیي رّيیَحع گٌحٍىِ رٕى‪.‬‬
‫حٔ رّپَٕٔ «یِیي» ٔ‪ٛ‬یض ًَٕىِ رٕى کّ يٍ ًّْ کْ ٔ ًّْؿخ ٍح رَحیض‬
‫ََو ٔ آيخىِ رَحی پٌیَٕ كکٕيض طٕ کَىِحو‪ ،‬كو‪ ٢‬چٓخٍ َلَ يخَيِ کّ طلض‬
‫ْیچ َٗحیطی رخ طٕ ریؼض َوٕحُْي کَى؛ آَخٌ ػزخٍصحَي حُ كٔیٍ رٍػهی‪،‬‬
‫ػزيهللا رٍحرٕرکَ‪ ،‬ػزيهللا رٍػًَ ٔ ػزيهللا رٍُریَ‪ .‬ىٍرخٍِی ه‪ٕٜٛ‬یخص‬
‫كَىی ٔ يٕهؼیض هخَٕحىِگی ٔ َلًٕ يَىيی حیٍ چٓخٍَلَ طٕ‪ٟ‬یلخطی ىحىِ ٔ‬
‫ٓلخٍٗخطی کَىِ رٕى کّ رخ َْیک چگَّٕ ٍكظخٍ ًَخیي‪ .‬ىٍ يـًٕع طٕ‪ٛ‬یّ‬
‫رّ«ييحٍح» کَىِ رٕى‪.‬‬
‫حيخ یِیي‪ ،‬حیٍ ؿٕحٌ َخپوظّ ٔ يـٍَٔ ٔ َٓ رّْٕح‪ ،‬رَهالف پيٍٕ يزخىی‬
‫آىحد ٔ يهِو رّكلع ظٕحَْ َزٕى‪ .‬حٔ ػهُخ ً يَطکذ كٔن ٔ كـٍٕ گ٘ظّ ٔ‬
‫رّىٓظٍٕحص ىیُی ریحػظُخیی يیًَٕى‪ .‬حٔ ٗخػَی رٔیخٍ ك‪ٜ‬یق ٔ رهیؾ رٕى کّ‬
‫ىٍ ؿهٔخص يیگٔخٍی ٔ رّيُخٓزضْخی يوظهق َٓ ًٔم آييِ ٔ حٗؼخٍ رهُيرخال‬
‫ٍح رخنزيحّْ ىٍ ٔ‪ٛ‬ق يی ٔ ٓخهی ٔ ئظی ٔ هًخٍی ٔ ٗخْي ٔ يؼٕ٘م ‪...‬‬
‫حَ٘خى يیًَٕى‪ .‬گلظّ ٗيِ کّ ىیٕحَی حُ حٔ يٕؿٕى حٓض‪.‬‬
‫ٔخهی أىٍ کؤٓخ ً ٔ َخٔنٓخ»‬
‫يَط‪٠‬ی يطَٓی يیگٕیي يطهغحنـِل «أالیخ حیّٓخحن ّ‬
‫کّ هٕحؿّ ًْٗ حنيیٍ دمحم كخكع ٗیَحُی ىٍ حرظيحی ىیٕحٌ هٕى آٍٔىِ حٓض حُ‬
‫َٓٔىِْخی یِیي حٓض‪ .‬گلظّ يیٕٗى ح‪ٛ‬م ٗؼَ یِیي (کّ كخكع یک ي‪َٜ‬ع آٌ‬
‫ٍح پْ ٔ پیٖ ًَٕىِ) چُیٍ حٓض‪:‬‬
‫‪۵۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫م‬
‫م ٔال ٍح ٍ‬
‫أَخ حنًًٕٔو يخ ػُيی رظَیخ ٍ‬
‫أىٍ کؤٓخ ٔ َخٔنٓخ أال یخ أیٓخ حنٔخهی‬
‫ىٍ حیٍيٕهغ ٍْزَی ػهٕیخٌ رخ ك‪َ٠‬ص حيخو كٔیٍ رٍػهی(ع) حيخو ٕٓو‬
‫ٗیؼیخٌ رٕى‪ .‬حيخو كٔیٍ رخ ُٗخهظی کّ حُ یِیي ىحٗض‪ْ ٔ ،‬ى چُیٍ آگخْی حُ‬
‫يیِحٌ َخٍ‪ٟ‬خیظی يَىو َٔزض رّىٓظگخِ حيٕی ٔ هالكض یِیي‪ ،‬كَ‪ٛ‬ض ٍح ؿٓض‬
‫رَپخیی یک هیخو رّيُظٍٕ طٔویَ هيٍص‪ ،‬يُخٓذ ط٘وی‪ ٚ‬ىحى‪ .‬حٔ رّٔیژِ ىٍ‬
‫يٍٕى يَىو کٕكّ کّ ریٔض ٓخل پیٖ حُ حیٍ‪ ،‬پخیظوض كکٕيض پيٍٕ ػهی(ع)‬
‫رٕى‪ ،‬كٔخد ٔیژِ گٕ٘ىِ رٕى‪ .‬هٕى يَىو کٕكّ َیِ رخ ح‪َٛ‬حٍ ُیخى حُ حٔ‬
‫هٕحٓظُي طخ ٍْزَی آَخٌ ٍح رّىٓض گیَى‪.‬‬
‫یِیي َیِ حُ ٕٓی كٔیٍ رٍػهی حكٔخّ هطَ يیکَى ٔ يَحهذ حٔ رٕى‪،‬‬
‫حهيحيخطی ٍح ؿٓض حَویخى حٔ ٍٔی ىٓض گَكض‪ .‬حیٍ طيحریَ کخٍگَ ٔحهغ َ٘ي ٔ‬
‫َٓحَـخو هیخو کَرال پیٖ آيي‪ٔ .‬حهؼّی کَرال یکی حُ ريطَیٍ ٔ ٍهّض حَگیِطَیٍ‬
‫ٍٔیيحى طخٍیوی ٔ ًََّٕی يخَيگخٍی حُ ٍٔیخٍٔی كن ٔ رخ‪١‬م ىٍ حيظيحى‬
‫پیکخٍْخی طخٍین رَ٘ی حٓض ٔ ًََّٕی يؼخلُىَی حُ حػًخل هٔخٔص ٔ هَٕ٘ض‬
‫ىٍ یک ‪َ١‬ف ٔ ؿٕحًََىی ٔ كيحکخٍی ىٍ ‪َ١‬ف ىیگَ‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ٔحهؼّ كٔیٍ رٍػهی(ع) ٔ طًخو یخٍحٌ ٔ رَحىٍحٌ ٔ كََُيحَٖ‬
‫يظهٕيخَّ ٔ ؿَیزخَّ رّٗٓخىص ٍٓیيَي‪ ،‬طُٓخ یک پَٕٔ حيخو ٓـخى(‪ٓ ٕ۳‬خنّ)‬
‫کّ ریًخٍ رٕى‪ ،‬ىٍ ؿُگ َٗکض َکَى ٔ َُيِ يخَي‪َُ .‬خٌ ٔ ىهظَحٌ ٔ هٕحَْحٌ‬
‫حٔ ٍح رّحٓخٍص ىٍآٍٔىِ ٔ رَّٗٓ ٗخو يُظوم ًَٕىَي‪ .‬ىٍ َظیـّ‪ ،‬حرظيحء یِیي‬
‫رٍيؼخٔیش حكٔخّ پیَُٔی کَى؛ ىٍ ؿهّٔی ؿُ٘ی کّ ىٍ ىٍرخٍ هٕى ىٍ َٗٓ‬
‫ٗخو رَپخ ًَٕى‪ ،‬حُ ٗيص ٍٕٗ ٔ ٕٗم پیَُٔی‪ ،‬کلَگٕیی ًَٕى‪ .‬حٔ ىٍ كخنی‬
‫کّ َٓ رَیيِی حيخو كٔیٍ(ع) ٍح ىٍ يیخٌ ‪٘١‬ض ‪١‬ال َٓخىِ ٔ هٕى رخالطَ حُ حٔ‬
‫رَ ػَّٗی طوض َ٘ٔظّ رٕى‪ ،‬هطخد رّهخَيحٌ حٓیَ حيخو كٔیٍ ٔ ك‪٠‬خٍی کّ‬
‫ىٍ ؿهّٔ رٕىَي‪ ،‬رخ ‪ٛ‬يحی رهُي حیٍ حٗؼخٍ ٍح رخنزيحّْ حَ٘خى کَى‪:‬‬
‫ٗ َََِ ْل‬ ‫َهزَ ٌَ ؿخ َء َٔ الَ َٔكْ ٌ‬ ‫ک كَالَ‬ ‫ض ْخ ِٗ ُى رِ ْخن ًُ ْه ِ‬‫نَ ِؼزَ ْ‬
‫ع ْحنو َِْ ٍَ ُؽ ِي ٍْ َٔ ْهغِ حالَ َ‬
‫ٓ ْم‬ ‫َؿَِ َ‬ ‫ٗ ِٓئُح‬ ‫یخهی رِزَيٍْ َ‬ ‫نَیْضَ أ َ ْٗ ِ‬
‫َٔ نَوخنُٕح یخ یَ ِِیيُ الَ طَ٘ َْم‬ ‫الََْهُّٕح َٔح ْٓظ َ َٓهُّٕح كَ ََكخ ً‬
‫ٔػيَ ْنُخِ رِزَي ٍٍْ كخػظيَ ْل‬ ‫هَ ْيهَظ َْهُخ حنوَ َْو يٍ ٓخىحط ِٓ ْى‬
‫ِي ٍْ رُیأَكْ ًَيَ يخ کخٌَ كَؼَ ْم‬ ‫نَ ْٔضُ ِي ٍْ ِه ُْيِف اِ ٌْ نَ ْى أ َ َْظ َ ِو ْى‬
‫‪۵۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫= رُیْخٗى‪ ،‬ىیٍ ٍح رخُیچّی هيٍص هَحٍ ىحىَي (آٌْخ يیهٕحٓظُي رَّخو‬


‫ىیٍ رَ يَىو كکٕيض کُُي) ىٍ كخنیکّ ْیچ هزَی َیٔض ٔ ْیچ ٔكی حُ‬
‫آًٓخٌ َخُل َ٘يِ حٓض‪.‬‬
‫= کخٗکی آٌ رٍِگخٌ يٍ کّ ىٍ ؿُگ ريٍ ک٘ظّ ٗيَي‪َُ ،‬يِ رٕىَي ٔ‬
‫ُحٍی کَىٌ هزیهّی هٍِؽ ىٍ ؿُگ حكي ٍح حُ ٗيص ‪َٟ‬رض ًٗ٘یَ‬
‫يیىیيَي‪.‬‬
‫= يٍ رٍِگخٌ (رُیْخٗى) ٍح ک٘ظى ٔ آَخٌ ٍح ىٍ يوخرم ک٘ظّگخٌ ريٍ هَحٍ‬
‫ىحىو‪ ،‬پْ رَحرَ ٗي‪.‬‬
‫= کخٗکی ک٘ظّگخٌ يخ َُيِ رٕىَي ٔ رخ طزَیک ٔ ٗخىرخٕ رّيٍ يیگلظُي‪:‬‬
‫حی یِیي! پُـّحص هٕی رخى!‬
‫= حُ ‪١‬خیلّی ُهُيُف َزٕىو ٔ َیٔظى حگَ حُ هخَيحٌ حكًي حَظوخو َگیَو‪،‬‬
‫رٍِگى رّيٍ حیٍ ‪ٛٔ ٍٕ١‬یض کَى‪ ٔ ،‬يٍ ٓلخٍٕ حٔ ٍح رّؿخ آٍٔىو‪.‬‬
‫هٕد‪ ،‬یِیي پَٔ يؼخٔیّ ٔ يؼخٔیّ پَٔ «ُْي ؿگَهٕحٍ» حٓض‪ .‬یِیي رُخ‬
‫رّ‪َٛ‬حكض حیٍ َٓٔىِْخ‪ ،‬حػظوخىی رّىیٍ ٔ ىیخَض َيحٗظّ حٓض؛ ًْچُیٍ حیٍ‬
‫حٗؼخٍ َ٘خٌ يیىُْي کّ ىٍ پ٘ض آٌ ؿالل ٔ ؿزَٔص ظخَْی‪ ،‬چّ ػويِْخ ٔ‬
‫کیُّْخی هخَٕحىِگی َٓلظّ رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ يُظَِ ٔ حیٍ حػًخل یِیي رّحَيحُِی ؿٌُٕآيیِ ٔ َٗوآٍٔ رٕى کّ‬
‫كخ‪َٟ‬حٌ يـهْ ٍح يظؤػَ ٔ َخٍحكض کَى ٔ ‪ٛ‬يحی حػظَح‪ ٝ‬حُ گّٕٗ ٔ کُخٍ‬
‫رَهخٓض‪ .‬حیٍ حكٔخّ پیَُٔی ٔ ٗخىيخَی یِیي‪ ،‬رٔیخٍ ُٔىگٌٍ رٕى؛ ‪ٕ١‬نی‬
‫َک٘یي کّ ْى هٕى رّریٕٓىِگی ػًم هٕیٖ پی رَى ْٔى هیخوْخ ٔ ٍْٕٕٗخی‬
‫حَظوخوؿٕیخَّی يَىيی ػَ‪ٍ ّٛ‬ح رَ حٔ ٔ ْٕحىحٍحَٖ طُگ کَى ٔ ىٍٔحَٖ ٍح‬
‫کٕطخِ ًَٕى‪ ،‬چُخٌکّ كو‪ ٢‬چٓخٍ ٓخل كکٕيض کَى (ٓ‪ ۳‬طخ ‪ )ْ‎ ۳۳‬ىٍ ٓخل ‪۳۳‬‬
‫( ‪ )ْ‎‬ىٍ ٍٓ ‪ٓ ٖ۳‬خنّگی ىٍ گٌٗض ٔ ىٍ هزَٓظخٌ «رخد حن‪ٜ‬ـیَ» ىكٍ ٗي‪.‬‬
‫رخ يَگ یِیي رٍيؼخٔیّ‪ ،‬كََُيٕ «يؼخٔیش رٍیِیي» کّ ىٍ يُخرغ‬
‫رّ«يؼخٔیش حنؼخَی» يٍٕ٘ٓ حٓض‪ ،‬رّهيٍص ٍٓیي‪ .‬حٔ ٕٓيیٍ ههیلّی حيٕی ٔ‬
‫آهَیٍ ههیلّی ٓلیخَی رٕى‪ .‬ييص ُيخٌ كکٕيض حٔ ٔ ُيخٌ يَگٖ ٍٍٔٗ‬
‫َیٔض‪ ،‬ح ّيخ ي٘و‪ ٚ‬حٓض کّ ييص کٕطخْی ىٍ ٓخل ‪ْ ۳۳‬ـَی كکٕيض کَىِ‬
‫ٔ ىٍ ًْخٌ ٓخل ىٍگٌٗظّ حٓض‪ .‬ريیٍطیذ ‪ٕ١‬يخٍ ىٔىيخٌ ٓلیخَی ىٍ ْى پیچیي‬
‫ٔ ىٍٔحٌ ههلخی ئَحَی آؿخُ گَىیي‪.‬‬
‫‪۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طٕ‪ٟ‬یلخ ً هٕد حٓض ريحَیى کّ ىٍ طخٍین حٓالو ‪ ،‬ههلخی حيٕی ٍح رّىٔ گَِٔ‬
‫طؤیى يیکُُي‪:‬‬
‫ٔ ـ ههلخی «حيٕة» ٓلیخَی کّ ٗخيم يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ‪ ،‬كََُيٕ یِیي‬
‫ٔ َٕحّٓحٕ يؼخٔیش رٍیِیي يیٕٗى‪( .‬ىٍٔحٌ هالكض‪ ۳ٔ:‬طخ ‪)ْ‎ ۳۳‬‬
‫ٕ ـ ههلخی «حيٕة» ئَحَی کّ حُ ئَحٌ رٍكکى ىٍ ٓخل ‪ )ْ‎ ( ۳۳‬آؿخُ‬
‫يیٕٗى ٔ رّئَحٌ حرٍدمحم ىٍ ٓخل ٕٖٔ ( ‪ )ْ‎‬هخطًّ يییخري‪.‬‬
‫ىٍ يـًٕع ‪ ٔ۳‬ههیلّی حيٕی یکی رؼي حُ ىیگَی رّييص ٖ‪ٓ ۹‬خل رَ‬
‫حهطخٍ حٓاليی كَيخٌٍٔحیی کَىَي کّ حٔنیٍ حی٘خٌ يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ ٔ‬
‫آهَیٍ آٌ ئَحٌ رٍدمحم حٓض‪:‬‬
‫وبل شلْن ّ هؿت ؼالكث‪:‬‬ ‫ًبم ؼلیلَ‪:‬‬
‫ٔ‪۳ٓ-۳‬‬ ‫ٔ ـ يؼخٔیش رٍحری ٓلیخٌ‬
‫ٓ‪۳۳-۳‬‬ ‫ٕ ـ یِیي رٍيؼخٔیّ‬
‫‪۳۳-۳۳‬‬ ‫ٖ ـ يؼخٔیش رٍیِیي‬
‫‪۳۳-۳۳‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ئَحٌ رٍكکى‬
‫‪۲۳-۳۳‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ػزيحنًهک رٍئَحٌ‬
‫‪۹۳-۲۳‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ٔنیي رٍػزيحنًهک‬
‫‪۹۹-۹۳‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ٓهیًخٌ رٍػزيحنًهک‬
‫‪ٔٓٔ-۹۹‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ػًَ رٍػزيحنؼِیِ‬
‫ٔٓٔ‪ٔٓ۳-‬‬ ‫‪ ۹‬ـ یِیي رٍػزيحنًهک‬
‫‪ٕٔ۳-ٔٓ۳‬‬ ‫ٓٔ ـ ْ٘خو رٍػزيحنًهک‬
‫‪ٕٔ۳-ٕٔ۳‬‬ ‫ٔٔ ـ ٔنیي رٍیِیي‬
‫‪ٕٔ۳-ٕٔ۳‬‬ ‫ٕٔ ـ یِیي رٍٔنیي‬
‫‪ٕٔ۳-ٕٔ۳‬‬ ‫ٖٔ ـ حرَحْیى رٍحنٕنیي‬
‫‪ٖٕٔ-ٕٔ۳‬‬ ‫‪ ٔ۳‬ـ ئَحٌ رٍدمحم‬
‫ایي صّع اّل سلفای اهْی اؿث‪ ،‬تا ـِْع لثاؿیاى صّعِی صّم ّ ؿْم‬
‫سالفث اهْی صع كوال آفغیما ّ جٌْب اعّپا اصاهَ هییاتض کَ تَلصغ‬
‫«اهغای لُغؼُثی» همغّف اؿث‪ .‬ایي صّعٍ اػ ؿال ‪ )ْ‎ ( ٖٔ۸‬رّٔٓیهّی‬
‫«حرٕٓهیًخٌ ػزيحنَكًٍ حٔل رٍيؼخٔیّ» آؿخُ يیگَىى ٔ رخ ْليِ ههیلّ طخ ٓخل‬
‫ٕٕ‪ )ْ‎ ( ۳‬رَحرَ رخ ٖٔٓٔ (و) رّ«حرٕرکَ حنًؼظًي رخهلل ْ٘خو» هخطًّ يییخري‪.‬‬
‫‪۵۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫اهْیاى دکْهث [اؿالم] عا تَؿوث اهپغاجْعی [غیغ صیٌی] پیق تغصًض کَ‬
‫تغ هثٌای ًاؿیًْالیـن لغتی تٌیاص كضٍ تْص‪ .‬صع لِض ایلاى هؽالمات‬
‫«لغبكٌاؿی» عًّمی تـیاع گغفث ّ فغق تیي لغب ّ لجن ػیاص كض‪.‬‬

‫پُٓۀ هالكض حيٕی ىٍ ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫ظِْقػجبویبى‬
‫ػظًض ىٍ َٓخى‬ ‫ْیچکْ رّػظًض ٔ رٍِگی ًَیٍٓي‪ ،‬يگَ حیٍکّ يخیّْخی‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫حٔ ٔؿٕى ىحٗظّ رخٗي‪« .‬ػزخّ رٍػزيحنًطهذ» یکی حُ َٓحٌ رُیْخٗى رٕى کّ‬
‫يخیّْخی ػظًض ٔ رٍِگی ىٍ َٓخى حٔ ٔؿٕى ىحٗض‪ .‬حٔ رُیخَگٌحٍ ٓهٔهّی‬
‫ػزخٓی حٓض کّ رّييص ٖٗ هٌَ رَ ههًَٔ پُٓخٍٔ حٓاليی كکًَٔحثی کَىَي‬
‫ٔ هٍٕٗیي ىٍ ههًَٔٗخٌ ؿَٔد ًَیکَى‪ .‬حٔ ػًٕی ك‪َ٠‬ص دمحم رٍػزيهللا‬
‫پیخيزَ حٓالو ٔ آهَیٍ كََُي ػزيحنًطهذ حُ طخؿَحٌ ٔ ٓیخٓظًيحٍحٌ َُٓٗخّ‬
‫ػَد ٔ رَحىٍ َخطُی ػزيهللا رٍػزيحنًطهذ (پيٍ ك‪َ٠‬ص دمحم) رٕى‪ .‬حٔ ْى ٍٓ ٔ‬
‫ٓخل ك‪َ٠‬ص دمحم رٕى‪ .‬ىحٍحی َُّ یخ ىِ كََُي پَٔ ٔ ّٓ كََُي ىهظَ ٗي‪)ٔ(.‬‬
‫«ػزيهللا» رٍِگطَیٍ پَٔ «ػزخّ رٍػزيحنًطهذ» حٓض‪ٓ ،‬هٔهّی ههلخی‬
‫ػزخٓی کّ حَُٕحىِگخٌ «ػزيهللا پَٔ ػزخّ» ْٔظُي‪َ ،‬خو هٕىٍح حُ حٔ گَكظّحَي‪.‬‬
‫كَکض ػزخٓیْخ حُ َوطّی کٕچک ٔ پْ حُ ٔحهؼّی کَرال رّرٓخَّی‬
‫هٌٕهٕحْی ٗٓيحی کَرال َٗٔع ٗيِ ٔ ٓخنیخٌ ىٍحُ رّ‪ٕ١‬ل حَـخيیي‪.‬‬
‫ٓ‪۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػزخٓیْخ هٕى ٍح پَٔػًٕ ٔ ٔحٍػخٌ كویوت ٗٓيحی کَرال يیىحَٔظُي‪ .‬آٌْخ حُ‬
‫ٔحهؼّی کَرال رّيُظٍٕ طٔویَ هيٍص رَِٓرَىحٍی ٓیخٓی کَىِ ٔ ‪١‬ی ييص‬
‫َیى هٌَ رخ رُیحيیّ ىٍگیَ َزَىْخی هَٕیٍ ٗيَي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ؿُگْخ هٌْٕخی رٔیخٍی حُ ئهًیٍ ٍیوظّ ٗي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ُْگخو‪ ،‬ػهٕیْخ حُ ي‪ٜ‬خىٍ كکٕيض ٔ هيٍص حؿَحیی رّىٍٔ رٕىِ ٔ‬
‫ي٘ـٕل ُػخيض يؼُٕة حيض رٕىَي‪ .‬ىٍٔحٌ ك‪َ٠‬حص حيخو ٓـخى‪ ،‬حيخو دمحم رخهَ‬
‫ٔ حيخو ؿؼلَ ‪ٛ‬خىم(ػهیٓى حنٔالو) َٓحَٓ ُْگخيّی ؿُگْخی هَٕیٍ يیخٌ ىٔ‬
‫هخَٕحىِی حيٕی ٔ ػزخٓی رٕى‪ ،‬کّ یکی رّيُظٍٕ كلع هيٍص ٔ ىیگَی‬
‫رّيُظٍٕ طٔویَ آٌ (رخ رٓخَّی ظخَْة هٌٕهٕحْی رُیحػًخو) يیؿُگیيَي‪.‬‬
‫حُ ًْیٍٍٔ حٓض کّ حيخو ٓـخى ىٍ كن َْ ىٔ گلظّ حٓض‪« :‬حنهٓ ّى حٗـم‬
‫حنظخنًیٍ رخنظخنًیٍ‪ ».‬حیٍ ي٘ـٕنیض آٌ ىٔ هخَٕحىِی ظخنى‪ ،‬رخػغ گ٘خیٖ ىٍ‬ ‫ّ‬
‫َُيگی ػهٕیْخ ٗي کّ ىٍ ٔحهؼّی کَرال رّٗيص ‪ٛ‬ييّ هٍٕىِ رٕىَي‪ .‬حیٍ ّٓ‬
‫َٔم ػهٕی (یؼُی حُ حيخو ٓـخى طخ حيخو ‪ٛ‬خىم) كخٍؽ حُْخی ٔ ْٕی ٓیخٓض ٔ‬
‫هيٍص رّطزییٍ يزخَی كوٓی ٔ حيٍٕ ىیٍ پَىحهظّ ٔ حُ آٌ ؿٓض كوّ ٗیؼّ رّكوّ‬
‫ؿؼلَی يؼَٔف حٓض‪ .‬چٌٕ ىٍ ىٍٔحٌ حٔ‪ ،‬ریٖطَیٍ حكکخو كوٓی طزییٍ ٗي‪.‬‬
‫یک چُیٍ كَ‪ٛ‬ض رَحی ْیچ حيخو ٔ يؼ‪ٕٜ‬يی ىیگَ پیٖ َیخييِ رٕى‪.‬‬

‫ظِْق اثْهىلن ؼكاوبًٔ ّ اًوكاْ ولىلۀ اهْی‬


‫«يیَؿالو دمحم ؿزخٍ» ىٍ کظخد «حكـخَٔظخٌ ىٍ ئیَ طخٍین» يیَٕیٔي‪:‬‬
‫«حرٕئهى ػزيحنَكًٍ ىٍ ٓخل ٔٓٔ ( ‪( ۳ٕٓ = )ْ‎‬و) ىٍ هَیّٖ ٓپیيَؾ‬
‫(ٓپیيىژ) حُ ي‪٠‬خكخص َٗٓ حَزخٍ (َٓپُم کَُٕٗ) ىٍ ًٗخل حكـخَٔظخٌ يظٕني‬
‫گَىیي‪ .‬حٔ طل‪ٜ‬یم کَىِ رٕى‪ُ ،‬رخٌ ٔ حىد ػَد يٗىحَٔض‪ُ ،‬رخَٖ ك‪ٜ‬یق‪،‬‬
‫ههزٖ هٕٖ ٔ كظٗ هٔٗ رٕى‪».‬‬
‫‪١‬زن طٕ‪ٟ‬یلخص «ؿزخٍ» حٔ ىٍ پُـى ٍي‪٠‬خٌ ٓخل ‪ ٕٔ۹‬رَحرَ رخ ‪۳۳۳‬‬
‫(و) ُْگخيٗ کّ «َ‪ َٜ‬رٍیٔخٍ» كکًَحٌ حيٕٖ حُ ئَ ؿخیذ رٕى‪ ،‬ىٍ ئَ‬
‫پَچى ٓیخْٗ رَحكَحٗض‪ ،‬هٕى نزخّ ٓیخِ پٕٗیي ٔ ىٍ ریٍ ِْحٍحٌ َلَ حُ‬
‫ىحٔ‪١‬هزخٌ آُحىٖهٕحِ ٔ ؿُگؿٕ‪ ،‬ههغ ههلخٖ حيٕٖ ٍح حُ ٓهطُض ٔ َ‪ٜ‬ذ‬
‫ػزخٓیخٌ ٍح رّيوخو هالكض حٓاليٗ حػالو کَى ٔ هٕىٕ ٍح ُٗٓ٘خِ هَحٓخٌ‬
‫هٕحَي‪ .‬ؿُزٖ حرٕئهى رؼيح ً رّ«ؿُزٖ ٓیخِؿخيّگخٌ» ىٍ طخٍین يٍٕ٘ٓ ٗي‪.‬‬
‫ٔ‪۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿزخٍ يیگٕیي‪ :‬حٍىٖٔ ىحٔ‪١‬هذ حرٕئهى ٗخيم پیخىِ‪ ،‬حٓذٕٓحٍ ٔ هَٕٓحٍ‬


‫رخ حٓهلّٖ يظُٕع رٕى‪ .‬حرٕئهى رخ حیٍ هٕص ىٍ ٓخل ‪ ۳۳۳‬ئَ ٍح حُ ٔؿٕى‬
‫حيٕیخٌ پخک کَى ٔ طخ ٓخل ‪ ۳۳۲‬طًخو ٔالیخص ئهًخٌ ٗيِٖ حكـخَٔظخٌ ٍح حُ‬
‫حىحٍِٖ حيٕٖ َـخص ىحى‪ .‬ىٍ ػیٍكخل حٍىٖٔ حٔ رّهیخىص هلطزّ ٔ هخني‬
‫رٍرَيک رهوٗ ىحهم حیَحٌ ٗي ٔ ىٍ ‪ ٗ١‬ؿُگْخٖ گَگخٌ‪ ،‬ح‪ٛ‬لٓخٌ‪ ،‬ؿهٕال‬
‫ٔ ػَحم‪ ،‬طًخو ييحكؼیٍ ىٔنض حيٕٖ ٍح حُ ریٍ رَى ٔ ىٍ ٓخل ٓ‪ ۳۳‬ىحهم َٗٓ‬
‫کٕكّ گَىیي‪.‬‬
‫ػزيللا ٓلخف‬
‫ّ‬ ‫ىٍ حیٍؿخ ‪١‬زن كَيخٌ حرٕئهى‪ ،‬رَحىٍحٌ حرَحْیى حيخو ػزخٓٗ‪،‬‬
‫ػزيللا ٓلخف ٍح‬
‫ّ‬ ‫ٔ يُ‪ ٍٕٜ‬ىٔحَیوٗ ٍح حُ پُخگخِ يولٗ ٗخٌ ریٌَٔ ک٘یيِ ٔ‬
‫رّهالكض حٓاليٗ رَىحٗظُي‪ .‬ػٔخکَ حػِحيٗ ههیلّٖ ؿيیي «ئَحٌ رٍدمحم»‬
‫كَحٌ ٗکٔض ىحىَي ٔ رخالهَِ حٔ ٍح ىٍ‬ ‫آهَیٍ ههیلّٖ حيٕٖ ٍح ىٍ َِىیکٗ ّ‬
‫ٔالٓیم‪ٗ ٗ١ ،‬زخهَٕٗ ک٘ظُي‬ ‫كخنض كَحٍ رّؿخَذ ي‪ َٜ‬ىٍ يُِل ًحص حن ّ‬
‫َٕٔٓ ٍح ىٍ هَحٓخٌ َِى حرٕئهى كَٓظخىَي‪ ،‬يظؼخهزخ ً طًخو هخَيحٌ حيٕٖ رخ‬
‫رٍٗكًت طًخو حُ ىو طیؾ ػزخٓیخٌ گٌٗظُي ٔ طخٍین حٓالو ٔحٍى يَكهّٖ ؿيیي‬
‫ٗي‪ .‬رخ حیٍ طٕ‪ٛ‬یق کّ هالكض رَّخو «حيٕی» طلض َخو «حيَحی هَ‪١‬زی» طخ‬
‫هٌَ ْلظى ْـَی ىٍ حَيُنُْ حىحيّ ىحٗض‪.‬‬

‫اوحوكاق ػجبویبى‬
‫هالكض ػزخٓی طٕٓ‪ ٢‬هَحٓخَیخٌ رَحكَحٗظّ ٗي‪ ،‬رّٔٓیهّی هَحٓخَیخٌ‬
‫طلکیى یخكض ٔ رّٔٓیهّی هَحٓخَیخٌ ييیَیض ٗي ٔ حىحيّ یخكض‪ .‬رّػُٕحٌ ًََّٕ‪:‬‬
‫هخَيحٌ رَيکی کّ حُ گٌٗظّْخی ىٍٔ‪ ،‬يظٕنی آط٘کيِی َٕرٓخٍ رهن رٕىَي‪،‬‬
‫ىٍ هالكض ػزخٓی ًٓضْخی يٓى ‪ٛ‬يحٍص‪ُٔ ،‬حٍص ٔ ييیَیض ىحٗظُي‪.‬‬
‫ٔلخف» حٔنیٍ ههیلّی ػزخٓی حٓض کّ ىٍ ٓخل ٖٖٔ‬ ‫«ػزيهللا حریحنؼزخّ حن ّ‬
‫(ْ ‪‎‬ق) ‪‎‬پْ حُ هظم ئَحٌ رٍدمحم رخ ئخػيص حرٕئهى هَحٓخَی رَ حٍیکّی‬ ‫‪‎‬‬
‫هيٍص هالكض حٓالو طکیّ ُى‪ ،‬حُ آٌ پْ ػزخٓیخٌ رّييص ‪ٓ ۳ٕ۳‬خل رَ‬
‫روْٖخی ػًيِ حُ ههًَٔ حٓاليی كکٕيض ٍحَيَي‪ ...‬طخ ُيخَی کّ ىٍگیَی ٔ‬
‫يُخُػّ رخ حيٕیخٌ ؿَیخٌ ىحٗض‪ ،‬ػزخٓیخٌ هٌٕهٕحْخٌ ٗٓيحی کَرال رٕىَي؛‬
‫ح ّيخ حُ نلظّی کّ پیَُٔی ػزخٓیخٌ رَ حيٕیْخ ئهى ٗي‪ ،‬هيٍصيُيحٌ ػزخٓی‬
‫رَّٓحؽ پَٔػًْٕخی هٕى آييِ ٔ َٗٔع کَىَي رّحًیض ٔ آُحٍ ػهٕیخٌ‪.‬‬
‫ٕ‪۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ ‪ٕ١‬ل ٖٗ هٌَ يظٕحنی حیٍ ػهٕیْخ رٕىَي کّ پَچى يزخٍُِی كن‪١‬هزخَّ ٔ‬
‫آُحىیهٕحْخَّ رَ ‪ٟ‬ي ههلخء ٔ حيَحی ػزخٓی ٍح رَ ىٕٔ ىحٗظُي رًّْیٍ ٓزذ‬
‫ریٖطَیٍ آٔحٍِگیْخ ٔ ؿخ رّؿخییْخی ٓخىحص ػهٕی ىٍ ُيخٌ ػزخٓیْخ ٍٔی‬
‫ًَٕىِ حٓض‪ .‬چٌٕ ْى يزخٍُحص ُیخى رٕىِ ٔ ْى گٔظَِی يکخَی ٔ ُيخَی‬
‫ُیخىی ٍح ىٍ رَ گَكظّ حٓض‪.‬‬

‫ههًَٔ ػزخٓیخٌ ىٍ ُيخٌ حٔؽ حهظيحٍ‪ٓ ،‬خلْخی ‪ ٕٖ۳‬ـ ٓ‪۲۳‬‬

‫ىٍ ػٓي هالكض ػزخٓی «َٓ‪٠‬ض طَؿًّ» ٍَٔوی رٔیخٍ گَكض ٔ ػًَحطی‬
‫َیکٕ ىحٗض‪ ،‬حُ حٔحهَ هٌَ َؤض‪ ،‬طخ َٓحَٓ هٌَْخٖ ىٔو ٔ ٕٓو ْـَٖ‬
‫«ػ‪ َٜ‬طَؿًّ» نوذ گَكظّ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ ىٍِٔ ىٍ ههًَٔ هالكض حٓاليٗ‪،‬‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ػخص ػهٕو ىهیوّ (يخَُي‬ ‫‪ٛ‬يٍدمحمآٌْخ‬
‫ٍكیى حك‪٠‬هی‬ ‫طؤنیلخطٗ رٔیخٍ طَؿًّ ٗي کّ ىٍ‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫‪١‬ذ‪ْ ،‬یؤص‪َ ،‬ـٕو ٔ ٍیخ‪ٟ‬یخص) يٍٕى طٕؿّ رٕى‪" .‬حرٍَيیى" حُ هخني رٍیِیي‪،‬‬
‫كخکى ي‪ َٜ‬ىٍ ػٓي حيٕٖ‪ٓ ،‬وٍ يَُٗي کّ رّػهٕو ػالهّيُي رٕى‪ .‬حٔ رَهٗ حُ‬
‫ػهًخٖ حٓکُيٍحَٗ ٍح رَّوم پخٍِٖ حُ کظذ هزطٗ ٔ یَٕخَٗ ىٍ ‪١‬ذ ٔ کیًیخ‬
‫ٔحىحٍ کَى‪ْ .‬ىچُیٍ «ػًَ رٍػزيحنؼِیِ» ههیلّٖ حيٕٖ ىٓظٍٕ ىحى طخ کظخرٗ‬
‫ىٍ ‪١‬ذ رّػَرٗ طَؿًّ گَىى‪.‬‬
‫ح ّيخ َٓ‪٠‬ض كویوت طَؿًّ‪ ،‬حُ ػٓي ههیلّٖ ػزخٓٗ‪ ،‬أرٕؿؼلَ يُ‪ٍٕٜ‬‬
‫ىٔحَیوٗ آؿخُ ٗي‪ .‬حٔ َٗٓ رـيحى ٍح رٔخهض ٔ آٌٍح ؿخَ٘یٍ آطٍ ٔ حٓکُيٍیّ‬
‫كَ‪ ٝ‬کَى‪ .‬ىیگَ ههلخٖ ػزخٓٗ کخٍ يُ‪ٍ ٍٕٜ‬ح حىحيّ ىحىَي‪ .‬يؤيٌٕ ىٍ ٓخل‬
‫ٖ‪۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫م)‪‎‬مدرسًى‪«‎‬بیت حنلکًش» ٍح طؤٓیْ ًَٕى ٔ آٌٍح يَکِ‬


‫‪‎‬‬ ‫‪‎ ْ‎ ٕٔ۳‬ق‪‎ ۲۳۴‎‎‬‬
‫طَؿًّ هَحٍ ىحى‪ .‬گَْٔٗ حُ ُرخٌىحَخٌ ٔ يظَؿًخٌ ٍح ىٍ آٌؿخ گَىآٍٔى ٔ‬
‫‪١‬زیذ َ‪َٜ‬حَٗ "یٕكُخ رٍيخٕٓیّ" ٍح رَآٌْخ ٍیخٓض ىحى‪ٓ .‬پْ ػيِٖ ٍح‬
‫رَُّٓيیٍْخٖ چٌٕ كخٍّ ٔ هَحٓخٌ ٔ ُْي ٔ هٔطُطُیش كَٓظخى طخ کظذ‬
‫ٕٓىيُي ٍح گَىآٍَٔي ٔ رّطَؿًّ رٔپخٍَي‪.‬‬
‫ئیلیخٌ َٓیخَٗ ىٍ کخٍ طَؿًّ َو٘ٗ رَؿٔظّ حیلخ يٗکَىَي‪َْ .‬چُي‬
‫طَؿًّْخ يُل‪ َٜ‬رّکظذ یَٕخَٗ َزٕى‪ٔ ،‬نٗ يُخرغ یَٕخَٗ ٔ حٓکُيٍحَٗ حؿهزیض‬
‫ىحٗض‪ .‬هًٔض ُیخىٖ حُ طؤنیلخص حٍٓطٕ ٔ ٗخٍكخٌ ييٍّٖٓ حٓکُيٍیّ ٔ‬
‫رٔیخٍٖ حُ کظذ ؿخنیُّٕ ٔ رَهٗ يکخنًخص حكال‪ ٌٕ١‬كـى ریٖطَٖ حُ طَؿًّ‬
‫ٍح ىٍ رَ يٗگَكض‪َ .‬یِ طؼيحىٖ حُ کظذ يهم ىیگَ ٍح کّ ىٍ آٌ يٕهغ حُ يُخرغ‬
‫يؼَكض رًّٗخٍ يٗآيي‪ .‬کظخدْخٖ طٍٕحص ٔ حَـیم َیِ ىٍ ًْیٍ ُيخٌ طَؿًّ‬
‫ٗيَي‪ .‬كظٗ گیخُِٗخٓٗ ٔ ؿخٍَُٕٗخٓٗ‪ٓ ،‬وض يٍٕى طٕؿّ هَحٍ گَكض ٔ‬
‫کظخدْخٖ ىٍ حیٍ يٕحٍى حُ يُخرغ ُْيٖ ٔ یَٕخَٗ رّػَرٗ رَگَىحَیيِ ٗيَي‪.‬‬
‫يٍٕ٘ٓطَیٍ آٌْخ کظخرٗ طلض ػُٕحٌ «َزخص ٔ هَحرخىیٍ» حُ "ىیٕٓوٍٕیيّ"‬
‫رٕى کّ ىٍ ػٓي يظٕکم رّٔٓیهّٖ "حٓظیلخٌ رٍرخٓیم" طَؿًّ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫حرَحْیى ييکٍٕ يٗگٕیي‪« :‬ئهًخَخٌ رّييص ّٓ هٌَ رّطَؿًّٖ آػخٍ ػهًٗ‬
‫ٔ كهٔلٗ ٔ حىرٗ کّ ىیگَ يهم رَحٖ آٌْخ رّيیَحع گٌحٗظّ رٕىَي‪ ،‬پَىحهظُي‪.‬‬
‫حیٍ يیَحع حَٔخَٗ ٍح حُ ٖٗ ُرخٌ گَكظُي‪ :‬ػَرٗ‪َٓ ،‬یخَٗ‪ ،‬پٓهٕٖ‪ُْ ،‬يٖ ٔ‬
‫رخالهَِ ٔ يو‪ٕٜٛ‬خ ً یَٕخَٗ‪ .‬حُ ؿًهّ رَؿٔظّطَیٍ يظَؿًخٌ حیٍ ىٍِٔ‬
‫ػزخٍص رٕىَي حُ كـخؽ رٍيطَ‪ ٔ ،‬یٕكُخ رٍرطَین (و ٕٓٓ ‪‎‎ْ ،‬ق)‪‎‬عبدالملک‬
‫رٍَخػًۀ كً‪( ٜٗ‬و ٕٕٓ ‪ ْ ،‬م) هٔطخ رٍنٕهخ رؼهزکٗ (‪ ْ ، ٕ۲۲ - ٕٓ۳‬م)‬
‫طَؿًّْخ ىٍ حرظيحٖ کخٍ ئظویًخ ً رّػَرٗ ‪ٍٕٛ‬ص ًَٗگَكض‪ ،‬رهکّ حُ ُرخٌ‬
‫ح‪ٛ‬هٗ رَّٓیخَٗ ٔ حُ آٌ رّػَرٗ رَ يٗگ٘ض‪ .‬يظؼخهذ يَگ ‪١‬زیذ یٕكُخ ىٍ‬
‫ٓخل ٕ‪ ْ( ٕ۳‬م) ٍیخٓض «ریض حنلکًش» رّ«كُیٍ رٍحٓلخم» (و ٓ‪ ْ ،ٕ۳‬م)‬
‫يلٕل ٗي‪ ،‬حُ حیٍ پْ طَؿًّ رُّرخٌ ػَرٗ َیِ ٍٔحؽ یخكض؛ ُیَح كُیٍ کّ‬
‫هٕى َٓیخَُٗرخٌ رٕى‪ ،‬ػَرٗ ٔ ىیگَ ُرخٌْخٖ ػهى ٍح َیِ يٗىحَٔض‪ .‬حٔ کّ‬
‫حُ ٍٓ ْـيِ ٓخنّگٗ کخٍ طَؿًّ ٍح ىٍ ریض حنلکًش َٗٔع کَىِ رٕى‪،‬‬
‫رخٍُطَیٍ ٗو‪ٜ‬یض ٔ رٍِگطَیٍ كکیى ىٍ َٓ‪٠‬ض طَؿًّ ُٗخهظّ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫پَٕٔ حٓلن (و ‪ ْ ، ٕ۹۲‬م) کّ ىٍ ؿخيؼّٖ ػَد پٍَٕٔ یخكظّ رٕى‪ ،‬ػَرٗ‬
‫‪۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُرخٌ ح‪ٛ‬هٗ حٔ ٗيِ رٕى‪ ٔ ،‬ػالِٔ رَ کظزٗ کّ حُ یَٕخَٗ رّػَرٗ طَؿًّ‬


‫يٗکَى رَ کخٍ طَؿًّ َیِ َظخٍص يًَٕٗى‪.‬‬
‫كُیٍ طَؿًّٖ کظذ ‪١‬ذ ٍح طَؿیق يٗىحى ٔ پَٕٔ كهٔلّ ٍح؛ چُخٌکّ‬
‫ْیچکْ رّحَيحُِٖ حٔ ىٍ آُٗخ کَىٌ ئهًیٍ رّكهٔلّٖ یَٕخٌ ٓٓیى َزٕىِ حٓض‪.‬‬
‫حٔ ریٖطَ آػخٍ حٍٓطٕ ٔ حكال‪ ٔ ٌٕ١‬ىیگَ يکخطذ یَٕخَٗ ٍح رُّرخٌ ػَرٗ‬
‫طَؿًّ کَى ٔ ریٖطَیٍ طَؿًّْخ ٍح ط‪ٜ‬لیق ًَٕى‪ .‬طَؿًّْخ ٔ ط‪ٜ‬لیلخص حٔ‬
‫رّٓزذ حػظزخٍٖ کّ ىحٗض ٔ ىهظٗ کّ ىٍ آٌْخ رّکخٍ ٍكظّ رٕى‪ ،‬رّىٓظٍٕ‬
‫يؼَٔف ٗي‪ .‬رّ‪ ٍٖٕ١‬کّ ىیگَ طَؿًّْخ ٍح رخ کخٍ حٔ يوخرهّ يٗکَىَي‪.‬‬
‫ًٍٖ ًیًوَح‪١‬یْ ٔ‬ ‫حرٍَيیى گٕیي‪« :‬حُ ‪َ١‬ین ًْیٍ طَؿًّْخ رٕى کّ يٌْذ ّ‬
‫حپیکٍّٕٔ ىٍػوخیي يظکهًیٍ ٔ حٗخػَِ طؤػیَ گٌحٗض‪ْ،‬ىچُخٌ کّ يٌْذ يخىٖ‬
‫َظخو" رٍِگطَیٍ‬ ‫ٍٔحهیخٌ ىٍ يٌْذ يؼظِنّ يٕأػَ رٕى‪َٕٗ .‬ظّْخٖ "حرَحْیى ّ‬
‫ىنیم حیٍ ييػٗ حٓض‪ ».‬آػخٍ كکَٖ حٍٓطٕ يوخو حٔل ٍح َِى ئهًیٍ رّىٓض‬
‫آٍٔى‪ .‬حٔ ٍح يؼهى حٔل َخيیيَي ٔ طؤنیلخطٖ حُ ‪١‬زیؼیخص طخ يخرؼيحنطزیؼش ٔ کظذ‬
‫حهالهٗ ٔ ٓیخٓٗ ٔ يُطوٗ ٍح رخٍْخ رّػَرٗ طَؿًّ کَىَي‪ٔ .‬نٗ حئَُِ‬
‫‪ٛ‬خكذ َظَحٌ حػظوخى ىحٍَي کّ حكکخٍ حٍٓطٕ رَّلٕ هخن‪ ٔ ٚ‬ىٓضَوٍٕىِ‬
‫رّئهًیٍ ََٓیي‪.‬‬
‫حرَحْیى ييکٍٕ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«حگَ كالٓلّٖ حٓالو حٍٓطٕ ٍح كو‪ ٢‬حُ هالل کظخدْخٖ حٔ یخ کظخدْخٖ‬
‫٘خء ُٗخهظّ رٕىَي‪ ،‬رّ‪ ٍٖٕ١‬هطغ يیَحػٗ کّ رَحٖ يخ يٗگٌحٗظُي ؿیَ‬ ‫يکظذ ي ّ‬
‫حُ حیٍ رٕى کّ حکٌُٕ ْٔض‪ ،‬ح ّيخ ييٍّٖٓ حٓکُيٍیّ يیخٌ آٌْخ ٔ يؼهى حٔل‬
‫كخ‪ٛ‬هّ ٗي‪ ٔ ،‬طؤػیَٖ رٔیخٍ ىٍ حكکخٍ آَخٌ رَؿخٖ َٓخى‪ .‬ػالِٔ رَحیٍ‪ ،‬آٌچّ‬
‫حیٍ طؤػیَ ٍح َیَٔيُيطَ کَى حیٍ رٕى کّ كهٔلّٖ حٓکُيٍیّ‪ ،‬کّ ئظویًخ ً رّآٌْخ‬
‫ٍٓیي‪ ،‬رخ ح‪ٕٛ‬ل ػوخیي حٓاليٗ رٓظَ ٔكن يٗىحى‪ْ .‬ىچُیٍ كکًخٖ حٓالو‪،‬‬
‫حٍٓطٕ ٍح حُ هالل يٍُٕ٘ َٕحكال‪َٕ١‬یخٌ ىیيَي‪ .‬حُ حیٍٍٔ حٓض کّ كالٓلّٖ‬
‫ئهًخٌ‪ ،‬کٔخَی چٌٕ‪ :‬كَكٍٕیّٕ ٔ طخئطیّٕ ٔ آيَٕیّٕ ٔ ًٓزهیوّٕ ٔ‬
‫ىحٔٔى حٍيُٗ ٍح ریٖطَ حُ ٗخگَىحٌ رالك‪ٜ‬م حٍٓطٕ يُٗٗخهظُي‪ .‬ئهًخَخٌ‬
‫َٗٔف حٓکُيٍیّ ٍح يظًى كکًض حٍٓطٕیٗ يًَٗٗىَي‪».‬‬
‫طَؿًّْخٖ يٌکٍٕ‪ ،‬ىٍ ؿٓخٌ حٓالو ٔ ػَد يٕؿذ چُخٌ حَوالد كکَٖ ٔ‬
‫كَُْگٗ ٔ نـٕٖ گَىیي کّ ىٍ طًخو طخٍین طًيٌ رَٖ٘ َظیَ َيحٗظّ حٓض‪.‬‬
‫‪۶۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ظولۀ هـْلُب ّ اًوكاْ ولىلۀ ػجبوی‬


‫ىٍ حٔحیم هٌَ ْلظى ْـَی‪ٗ ،‬و‪ٜ‬ی رَّخو چُگیِهخٌ يـٕل حُ‬
‫َُٓيیٍْخی َخُٗخهظّی آٓیخی ًٗخنی ٔ حُ يیخٌ هٕو َخُٗخهظّ ظٍٕٓ ًَٕىِ ٔ‬
‫ىَیخ ٍح رُّیَپخی َٓرخُحٌ ؿُگـٕی هٕى رّنَُِ ىٍآٍٔى‪ .‬طوَیزخ ً طًخو‬
‫َُٓيیٍْخی آٓیخیی ٔ ؿُٕد ٔ َٗم هخٍِی حٍٔپخ طلض ٓیطَِی راليُخُع‬
‫يـٕلْخ ىٍآيي‪ .‬ىٍ حىحيّی كظٕكخص يـٕالٌ رـيحى حُ ؿًهّ يَحکِ يًٓی رٕى‬
‫کّ پْ حُ هظم «حرٕحكًي حنًٔظؼ‪ٜ‬ى رخهلل» (آهَیٍ ههیلّی ػزخٓی) ىٍ ٓخل‬
‫‪ ۳۳۳‬رّىٓض ْالکٕ هخٌ يـٕل رّط‪َٜ‬ف آَخٌ ىٍ آيي‪.‬‬
‫ىٍ يـًٕع طؼيحى ‪ ٖ۳‬ههیلّی ػزخٓی رّييص ‪ٓ ۳ٕ۳‬خل حُ ٕٖٔ طخ ‪۳۳۳‬‬
‫رخ يَکِیض رـيحى رَ روْٖخی ػًيِی ؿٓخٌ حٓالو كکٕيض کَىِحَي کّ حٔنیٍ‬
‫حی٘خٌ «حرٕحنؼزخّ ٓلخف» ٔ آهَیٍ ٗخٌ «حرٕحكًي حنًٔظؼ‪ٜ‬ى رخهلل» کّ ىٍ ٓخل‬
‫(ْ‪‎‬ق)‪‎‬توسط‪‎‬مغوالن‪‎‬در‪‎‬بغداد‪‎‎‬بًقتل‪‎‬رسید‪‎،‬میباشىد‪‎ .‬‬
‫‪‎ ۳۳۳‬‬
‫بًایه ‪‎‬يیگویىد ‪‎‬دورِی ‪‎‬اول ‪‎‬خالفت ‪‎‬عباسی‪‎ ،‬دور ‪‎‬دوم ‪‎‬خالفت ‪‎‬عباسی ‪‎‬از‪‎‬‬
‫زماوی‪‎‬آغاز‪‎‬يیشود‪‎‬کً‪‎‬پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬رـيحى ىٍ ؿَیخٌ كًهّی يـٕل‪ ،‬حرظيءح‬
‫«حرٕحنؼزخّ حنلخکى أكًي رٍحنلٍٔ» يوَ هالكض ٍح رَّٗٓ كهذ ىٍ ٗخو يُظوم‬
‫کَى پْ حُ حٔ ىیگَ ههلخی ػزخٓی طلض ٓیطَِی يًهٕکخٌ ي‪ ،َٜ‬ىٍ َٗٓ‬
‫هخَِْ‪ ،‬يوخو هالكض ٍح َگٓيحٗظُي‪‎‬کً‪‎‬تعداد‪‎‬خلفای‪‎‬ایه‪‎‬دوري‪‎‬بً‪‎ٕٕ‎‬ته‪‎‬يیرسىد‪‎‬‬
‫و‪‎‬تاسال‪ ْ‎ ۹ٕٖ(‎‬م = رَحرَ رخ ‪ ٔ۳ٔ۳‬و) ىٔحو کَىَي‪ .‬حٔنیٍ حی٘خٌ «حرٕحنوخٓى‬
‫(ْ ‪‎‬ق) ‪‎‬و‪‎‬آخریه‪‎‬شان‪«‎‬المتوکل‪‎‬علی‪‎‬‬ ‫حنًٔظُ‪ َٜ‬رخهلل حنؼخَی» (‪ ۳۳۹‬ـ ٓ‪‎ ) ۳۳‬‬
‫هللا‪‎‬الثالث»‪‎ْ‎ ۹ٕٖ(‎‬ق) يیرخُٗي‪‎ .‬‬
‫ٕٓٓ ٓخل كکٕيض يـٕالٌ رّحهٕحو ؿیَػَد حيکخٌ طـيیي كیخص ىٔرخٍِ‬
‫كَحْى آٍٔى‪ .‬هالكض ٔ هيٍص ػزخٓیخٌ ىٍ ُیَ طٕىِْخی گَى ٔ هخک ن٘کَیخٌ‬
‫ْالکٕ هخٌ ىكٍ ٗي ٔ ىیگَ َْگِ ىٍ حیٍ يُطوّ هخيض ٍحٓض َکَى‪.‬‬

‫ؼالكث كبٖویبى‬
‫ىٍ ُْگخيّْخی کّ هالكض ػزخٓیخٌ ىٍ حٔؽ حهظيحٍ هٕى ىٍ رـيحى حٓظوَحٍ‬
‫ىحٗض‪ ،‬گَْٔی حُ ػهٕیخٌ (حيخيخٌ ٗیؼّی حًٓخػیهی) کّ َٔذ ٗخٌ رّكخ‪ً١‬ۀ‬
‫َُْح‪ ،‬ىهظَ پیخيزَ حٓالو يیٍٓیي‪ ،‬ىٍ ي‪ َٜ‬هخيض رَ حكَحٗظّ ٔ رّييص ریٖ‬
‫حُ ىٔ ٔ َیى هٌَ رَ روْٖخی ػًيِ حُ ؿٓخٌ حٓالو كکٕيض کَىَي‪.‬‬
‫‪۶۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رُخ رّحظٓخٍحص‬ ‫پیؿایً كبٖویبى‪ :‬ؾّقاى وحك ّ اهبهبى هىحْق‪:‬‬


‫َٓی حًٓخػیهیّ‪ ،‬ریٍ ٓخلْخیٓ‪ ٔ۳‬طخ‬ ‫يلووخٌ‪ْٔ ،‬ظّی حٔنیّی ط٘کیالص ّ‬
‫ٓ‪‎ ْ‎ (ٔ۳‬ق) ىٍ کٕكّ رُیخى ٗي ٔ طخ حٔحهَ هٌَ ٕٓو ْـَی‪ ،‬کّ حُ آٌ‬
‫رّ"ىٍِٔی ٓظَ" یخى يیٕٗى‪ ،‬ح‪١‬الع ىهیوی حُ آٌْخ ىٍ ىٓض َیٔض‪ .‬رخ طٕؿّ‬
‫رّحیٍکّ دمحم رٍحًٓخػیم حُ طَّ ْخٌٍٔحنَٗیي کّ كکى ىٓظگیَی حٍٔح ‪ٛ‬خىٍ‬
‫کَىِ رٕى‪ ،‬حُ ييیُّ گَیوض ٔ رَّْٗٓخی يوظهلی يٓخؿَص کَى؛ ؿیزض حٔ‬
‫يٍٕى طٕؿّ رٔیخٍی حُ حًٓخػیهیخٌ هَحٍ گَكض ٔ رّ‪ٍٕٛ‬ص گٔظَىِی طزهیؾ‬
‫ٗي ٔ پخیّْخی حػظوخىی هَيطیخٌ رَ حیٍ ػویيِ گٌحٗظّ ٗي‪ .‬هَيطیخٌ ىٍ آؿخُ‪،‬‬
‫رّيٓئیض حكًي رٍدمحم رٍكُلیّ حػظوخى ىحٗظّ ٔ رّگلظّی ػخرض رٍُٓخٌ حٔ ٍح‬
‫ىحػی ئیق ٔ «کهًّ» ٔ «يٓيی» ٔ «ؿزَثیم»‪)ٕ(.‬‬
‫طخ ييص یک هٌَ ٔ َیى پْ حُ ؿیزض ٔ ٔكخص حًٓخػیم‪ ،‬حيخيخٌ حًٓخػیهٗ‬
‫پُٓخٌ ٔ ئظٍٕ رٕىَي ٔ حیٍ ىٍٔحٌ ىٍ طخٍین حًٓخػیهیّ رّىٍِٔی «ٓظَ»‬
‫يؼَٔف حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ ىٍٔحٌ َخو ٔ يلم حهخيض حيخيٗ کّ حيخيض ٖٔ يوزٕل‬
‫پیَٔحٌ رٕى كو‪ ٢‬رَحٖ ػيِی يؼئىٖ حُ ًَُْيخٌ ٔ ًَْحْخٌ ٔكخىحٍ يؼهٕو‬
‫رٕى ٔ ىیگَ حكَحى حًٓخػیهیّ كظٗ حٓى حيخو «ئظٍٕ» هٕیٖ ٍح ًَٗىحَٔظُي‪،‬‬
‫نٌح ح‪١‬الػخص ىٍ رخٍِی حثًّی ئظٍٕ حَيک حٓض‪.‬‬
‫ىٍ ریٍ يٍٕهخٌ كظٗ ىٍرخٍِی َخو حيخيخٌ حیٍ ػ‪ َٜ‬حهظالف حٓض‪.‬‬
‫رٍّٔحیض كخ‪ً١‬یخٌ ػزخٍصحَي حُ‪ :‬دمحم رٍحًٓخػیم‪ ،‬ػزيهللا‪ ،‬حكًي‪ ،‬كٔیٍ ٔ ػزیي‬
‫هللا‪ .‬رٍّٔحیض ىٍُٔییخٌ‪ :‬دمحم رٍحًٓخػیم‪ ،‬حًٓخػیم ىٔو‪ ،‬دمحم ىٔو‪ ،‬حكًي‪ ،‬ػزي‬
‫هللا‪ ،‬دمحم ٕٓو‪ ،‬كٔیٍ‪ ،‬حكًي ىٔو ٔ ػزیي هللا (رّؿخٖ پُؾ حيخو‪ َُّ ،‬حيخو) ٔ‬
‫رٍّٔحیض َِحٍیّ‪ :‬دمحم رٍحًٓخػیم‪ ،‬حكًي‪ ،‬دمحم ىٔو‪ ،‬ػزي هللا ٔ ػزیي هللا‪ٔ .‬نٗ‬
‫حکؼَ يٍٕهخٌ حًٓخػیهٗ َخو حثًّی ئظٍٕ ٍح رؼي حُ حًٓخػیم چُیٍ آٍٔىِحَي‪:‬‬
‫دمحم رٍحًٓخػیم‪ ،‬ػزيهللا رٍدمحم‪ ،‬حكًي رٍػزيهللا‪ ،‬كٔیٍ رٍحكًي کّ آهَیٍ حيخو‬
‫ئظٍٕ رٕى ِ حٓض‪)ٖ(.‬‬

‫اوحوكاق ؼالكث كبٖوی‬


‫ىٍ ىٍِٔی ٓظَ‪ ،‬طٕؿّ ٓخُيخٌ ىػٕص حًٓخػیهی ؿخنزخ ً رّئخیم ٓخُيخٌ‪-‬‬
‫ىْی ٔ طٕٓؼّ ٔ رٔ‪ ٢‬يٌْذ ٔ ٔكيص يؼطٕف يیٗي طخ حیٍکّ ىٍ ٓخل ‪ٕ۹۳‬‬
‫( ‪‎ْ‎‬ق) = ٓٔ‪( ۹‬و) رّحػالٌ هالكض حيخو ٔهض حًٓخػیهی رّػُٕحٌ حيیَحنًئيُیٍ‬
‫‪۶۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ رخ نوذ حنًٓيی (ْيحیض کُُيِ) يُظؾ ٗي‪ .‬حیٍ ٍٔیيحى يَكهّی آؿخُیٍ‬
‫کْٕٖٗخی حًٓخػیهیخٌ رَحی طلون رو٘یيٌ ٍإیخی حیـخى ؿخيؼّی حٓاليی ٍح‬
‫ٍهى ُى‪ .‬رخ َٗٔع هالكض ػزیيهللا يٓيی ىٍِٔی حيخيخٌ ئظٍٕ ٔ پُٓخٌکخٍی ٔ‬
‫طویّ ىٍ طخٍین حًٓخػیهیخٌ َؤظیٍ رّپخیخٌ ٍٓیي ٔ ىٍِٔی ىٔ ‪ٛ‬ي ٔ ٗ‪ٜ‬ض ٔ‬
‫چُي ٓخنّی هالكض كخ‪ً١‬یخٌ آؿخُ گ٘ض‪.‬‬
‫ػزخٓیخٌ ىٍ ٓخل ‪( ۳۳۳ =‎‎ ْ‎ ٖٔ۲‬و) حَينْ ٍح ىٍ رَحرَ حيَحی هَ‪١‬زت‬
‫حيٕی حُ ىٓض ىحىَي‪ ،‬ىٍ ٓخل ٔ‪ ۲۲۲ = ٕ۳‬يَحکٖ ٍح حُ ىٓض ىحىَي‪ ،‬ىٍ‬
‫ٓخل ‪ ۹ٓٓ = ٕ۲۳‬حكَیویّ ٍح حُ ىٓض ىحىَي ٔ ىٍ ٓخل ‪ ۹ٔٓ = ٕ۹۳‬ي‪َٜ‬‬
‫ٍح حُ ىٓض ىحىَي ٔ ٓهٔهّی ههلخی كخ‪ً١‬ی ىٍ آٌؿخْخ ئظوَ ٗيَي‪.‬‬
‫ههلخی كخ‪ً١‬ی پیٕ٘حیخٌ ٗیؼّی حًٓخػیهی رٕىَي ٔ حيٍٕ كکٕيضىحٍی‬
‫حی٘خٌ رَ يزُخی يٌْذ حًٓخػیهی حىحٍِ يیٗي‪ .‬چٌٕ ٓخىحص كخ‪ً١‬یَٔذ رٕىَي‬
‫ٔ َٔذٗخٌ رّكخ‪ً١‬ۀ َُْح(ع) ىهظَ پیخيزَحکَو(‪ ًَْٔ )ٙ‬ك‪َ٠‬ص ػهی(ع)‬
‫يیٍٓیي‪ ،‬رَحی هٕى نوذ كخ‪ً١‬یخٌ ٍح رَگِیيَي‪ ٔ .‬رّحیٍ ػُٕحٌ يؼٌُٕ ٗيَي‪.‬‬
‫طؼيحى ‪ ٔ۳‬حيخو ٔ ههیلّی كخ‪ً١‬ی یکی پی ىیگَی ُيخو كکٕيض ٍح رّىٓض‬
‫گَكظُي کّ َخوْخ ٔ طخٍین ؿهّٕ َْیک حُ حی٘خٌ چُیٍ حٓض‪:‬‬
‫حنوخثى رخيَهللا حرٕدمحم ػزيهللا (حنًٓيی رخهلل) ؿهّٕ ‪ ، ٕ۹۳‬م ‪ ۹ٓ۹ /‬و‪.‬‬
‫حنوخثى رخيَهللا حرٕحنوخٓى دمحم‪ ،‬ؿهّٕ ٕٕٖ م ‪ ۹ٖ۳ /‬و‪.‬‬
‫حنًُ‪ٍٕٜ‬رخهلل حرٕ‪١‬خَْ حًٓخػیم‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ٖٖ۳‬م ‪ ۹۳۳ /‬و‪.‬‬
‫حنًؼِنيیٍهللا حرٕطًیى يؼي‪ ،‬ؿهّٕ ٔ‪ ، ٖ۳‬م ‪ ۹۳ٖ /‬و‪.‬‬
‫حنؼِیِرخهلل حرٕيُ‪َِ ٍٕٜ‬حٍ‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ٖ۳۳‬م ‪ ۹۳۳ /‬و‪.‬‬
‫حنلخکى رخيَهللا حرٕػهی يُ‪ ،ٍٕٜ‬ؿهّٕ ‪ ، ٖ۲۳‬م ‪ ۹۹۳ /‬و‪.‬‬
‫حنظخَْ نالػِحُ ىیٍهللا حرٕحنلٍٔ ػهی‪ ،‬ؿهّٕ ٔٔ‪ ، ۳‬م ‪ ٕٔٓٔ /‬و‪.‬‬
‫حنًٔظُ‪َٜ‬رخهلل حرٕطًیى يؼي‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۳ٕ۳‬م ‪ ٖٔٓ۳ /‬و‪.‬‬
‫حنًٔظؼهی رخهلل حرٕحنوخٓى حكًي‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۳۲۳‬م ‪ ٔٓ۹۳ /‬و‪.‬‬
‫حآليَرخكکخوهللا حرٕحنؼهی يُ‪ ،ٍٕٜ‬ؿهّٕ ‪ ، ۳۹۳‬م ‪ ٔٔٓٔ /‬و‪.‬‬
‫حنلخكع نيیٍهللا حرٕحنًیًٌٕ ػزيحنًـیي‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۳ٕ۳‬م ‪ ٖٔٔٓ /‬و‪.‬‬
‫حنظخكَرخيَهللا حرٕحنًُ‪ ٍٕٜ‬حًٓخػیم‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۳۳۳‬م ‪ ٔٔ۳۹ /‬و‪.‬‬
‫حنلخثِرُ‪َٜ‬هللا حرٕحنوخٓى ػیٔی‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۳۳۹‬م ‪ ٔٔ۳۳ /‬و‪.‬‬
‫حنؼخ‪ٟ‬ي نيیٍهللا حرٕدمحم ػزيهللا‪ ،‬ؿهّٕ ‪ ، ۵۵۵‬م ـ ‪ ، ۵۶۷‬م ‪ ٔٔ۶ٓ/‬ـ ٔ‪ٔٔ۷‬م‪.‬‬
‫‪۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طخٍین رّآَخٌ يیگٕیُي «ههلخی كخ‪ً١‬ی» ٔ حیٍ حُ رخد ًْخَُيٓخُی رخ‬


‫ههلخی حيٕی ٔ ػزخٓی ٔ ػؼًخَی حٓض‪ ،‬ح ّيخ حًٓخػیهیخٌ رَ حٓخّ َگَٕ ٗیؼت‬
‫هٕى کّ حػظوخى رّهالكض َيحٍَي؛ رّؿخی هالكض‪ ،‬حيخيض ٍح ح‪ٛ‬م يیىحَُي؛ نٌح‬
‫حی٘خٌ ٍح «حيخيخٌ كخ‪ً١‬ی» يیهٕحَُي‪ .‬گخِ ػُخٔیٍ هالكض ٔ حيخيض ٍح رخ ْى‬
‫رّکخٍ يیرََي‪ٓ .‬هٔهّ حيخيخَی کّ ریٖ حُ ىٔ ٔ َیى هٌَ (‪ ٕ۹۳‬ـ ‪‎ْ‎ ، ۳۳۳‬ق)‬
‫رَ روْٖخی ٔٓیؼی حُ ػخنى حٓالو كَيخٌٍٔحیی کَىَي ٔ حیٍ ىٍٔحٌ حٔؽ‬
‫حهظيحٍ ٔ حكظوخٍ حًٓخػیهیخٌ َیِ رٕى‪.‬‬
‫ىٍ ىٍٔحٌ كکٕيض كخ‪ً١‬ی‪َ ،‬لًٕ گٔظَِی يٌْذ حًٓخػیهی حكِحیٖ‬
‫چ٘ىگیَی یخكض‪ .‬حيپَحطٍٕی كخ‪ً١‬ی ىٍ حٔؽ يٕكویض هٕى‪ ،‬ىحيُّی َلًٕ هٕى‬
‫ٍح رٔیخٍ كَحطَ حُ َُٓيیٍ ي‪ ،َٜ‬ىٍ کَحَّی ىٍیخی ييیظَحَّ‪َُٓ ،‬يیٍْخی‬
‫چٌٕ كهٔطیٍ‪ٗ ،‬خو‪ ،‬كـخُ‪ ،‬یًٍ‪ ،‬پخٍّ‪ ،‬هَحٓخٌ‪ ،‬يخٍٔحءحنَُٓ‪ُٓ ،‬ي ‪...‬‬
‫گٔظَٕ ىحىَي‪ٍ ٔ .‬هیذ َٓٓوض ػزخٓیخٌ كخکى رَ رـيحى ٗيَي‪ .‬ریٍ َْىٔ‬
‫هالكض ؿُگْخی ٓوظی ٔحهغ ٗي‪ ،‬ىٍ كخنی کّ َْىٔ ئهًخٌ‪َْ ،‬ىٔ ْخًٗی‪،‬‬
‫َْىٔ ٓخىحص ٔ هَی٘ی رٕىَي‪ ...‬ىٍ ٓخلٓ‪‎ْ‎ ( ۳۳‬ق) كخ‪ً١‬یخٌ طٕحَٔظُي رّييّص‬
‫کٕطخْی َٗٓ رـيحى‪ ،‬پخیظوض هخَيحٌ ػزخٓی ٍح طٔویَ کُُي‪.‬‬
‫ىٓظآٍٔىْخی حًٓخػیهیخٌ‬ ‫ؾق ػكَُِبی ػلْم‪:‬‬
‫كخ‪ً١‬ی ىٍ ػَ‪ّٛ‬ی َُيگخَی ػوالَی ٔ كَُْگی رٔیخٍ ىٍه٘خٌ ٔ رَؿٔظّ‬
‫رَّظَ يیٍٓي‪ .‬پ٘ظیزخَی كخ‪ً١‬یخٌ حُ ٍٗظّْخی يوظهق ػهٕو ٔ كًخیضٗخٌ حُ‬
‫پژْْٖٔخی ػهًی ٔ كؼخنیضْخی كَُْگی يٕؿذ ٗي کّ َٗٓ هخَِْ رّکخََٕی‬
‫پَآٔحُِ طزيیم ٕٗى‪ٍ .‬یخ‪ٟ‬یىحَخٌ‪ ،‬پِٗکخٌ‪ٓ ،‬ظخٍُِٗخٓخٌ‪ ،‬حَيیًُ٘يحٌ ٔ‬
‫کخٍگِحٍحٌ َخوآٍٔی ٍح حُ َٓحَٓ ؿٓخٌ حٓالو رّٕٓی هٕى ٔ يو‪ٕٜٛ‬خ ً‬
‫رّٕٓی ىٔ ىحَ٘گخِ يٓى هٕى یؼُی حالَُْ ٔ ىحٍحنلکًش رک٘خَي‪ .‬حیٍ کَٓی‪-‬‬
‫ْخی ػهًی ًْچُیٍ رّحَگیِِی رَحی گٔظَٕ طلکَ كوٕهی‪ ،‬كهٔلی ٔ کاليی‬
‫ىٍ يیخٌ ىحٍَٕ٘حٌ حًٓخػیهی طزيیم ٗي کّ پخیّی رَحی طزییٍ ؿخيغ طلکَحص ٔ‬
‫ح‪ٕٛ‬ل ػوخیي يٌْذ حًٓخػیهی كَحْى آٍٔى‪.‬‬
‫كکٕيض كخ‪ً١‬ی حُ كیغ كَُْگی ٔ حهظ‪ٜ‬خىی حٍٔپخ ٍح َیِ طلض طؤػیَ هَحٍ‬
‫ىحى ٔ ٍحْی حٍطزخ‪١‬ی رَحی طٕٓؼّی ریٖطَ ىٓظخٍٔىْخی ػهًی ئهًخَخٌ ىٍ‬
‫ٍٗظّْخی چٌٕ ٍَُٕٗخٓی‪ ،‬پِٗکی ٔ ٓظخٍُِٗخٓی ىٍ يـَدُيیٍ پيیي‬
‫آٍٔى‪ .‬آَخٌ كوخین ػهٕيی چٌٕ كهٔلّ ٔ َـٕو ٔ ٍیخ‪ٟ‬ی ٔ يُطن ٔ ًّْی‬
‫‪۶۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍٗظّْخی طخٍین ٔ ‪١‬زیؼض ٔ ٓخیَ ٗخهّْخی ػهٕو ٍح رخ ٰانٓیخص طهلین کَىَي ٔ‬


‫حُ حیٍ ‪َ١‬ین‪ ،‬يؼخٍف ىیُی ٍح رخ ٗخهّْخی گَٕخگٌٕ ػهٕو پیَٕي ىحىَي‪.‬‬
‫ٓیّي يُ‪َ ٍٕٜ‬خىٍی کیخَی ىٍ رخٍِی حًْیض حیٍ ىٍِٔ چُیٍ يیگٕیي‪:‬‬
‫«ىٍٔحٌ هالكض حثًّی كخ‪ً١‬ی ػهیٓىحنٔالو رّؿٓض ٔیژِگیْخی آٗکخٍٕ‬
‫ىٍ حيَ حىحٍِی حيٍٕ کٍٕ٘ی ٔ ن٘کَی‪ ،‬طؼًیى ٔ طٕٓؼّی ىحَٖ ٔ ‪ُٛ‬ؼض ٔ‬
‫وبیك اهْق هبؾی ّ هؼٌْی هبًٌؿ گُْك ؾقؼٍبًی ؾق جبقیػ پك ػظوث اوالم هیؾقؼٍؿ‪».‬‬
‫ٓیّي يُ‪ ٍٕٜ‬حىحيّ يیىْي‪« :‬ػيو طؼ‪ٜ‬ذ حثًّی كخ‪ً١‬ی(ع) ٔ آُحىی کخيم‬
‫حىیخٌ ٔ يٌحْذ ىٍحیٍ ىٍِٔ رخػغ ٗي طخ ػخنًخٌ َْیک حُ ػهٕو ٔ يخَْحٌ‬

‫گٔظَۀ هالكض كخ‪ً١‬ی ىٍ حٔؽ هٕى‬

‫حك‪٠‬هیح‪ً١‬یُخٌ‬
‫رٕىَي رخ‬ ‫َْیک حُ كٌُٕ حُ َْهٕو ٔيهض ٔ پیَٔ َْ ىیٍ ٔ يٌْزی کّ‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى‬
‫کخيم ٔ إٓٓىِگی هخ‪ َ١‬ىٍ َُٓيیٍ پُٓخٍٔ طلض ٓهطّی حیٍ ىٓظگخِ ؿًغ‬
‫ٗيِ ٔ حكظوخٍحطی رٍِگ ٍح ىٍ طخٍین حیٍ كکٕيض يؼخٍفپٍَٔ ٍهى َُُي‪».‬‬
‫َخيزَىِ حىحيّ يیىْي‪« :‬طؼهیى ػهٕو حٓاليی ىٍحیٍ ىٍٔحٌ حٔنٕیض هخ‪ٛ‬ی‬
‫ىحٗض‪ .‬پیَٔحٌ َْیک حُ يٌحْذ حٓاليی حػى حُ ٗیؼّ ٔ ُٓی رخ آُحىی کخيم‬
‫كُِْٕخ ىٍّ هٕى ٍح حیـخى يیکَىَي ٔ َْیک حُ حیٍ كُِْٕخ حُ هِحَّی‬
‫حثًّ(ع) رخ ٓوخٔص ٔ گ٘خىِىٓظی طًٕیم يیٗيَي‪».‬‬
‫ٓیّييُ‪َ ٍٕٜ‬خىٍی َظیـّ يیگیَى‪« :‬حُ حػظى هييخص ٗخیخٌ حثًّی‬
‫كخ‪ً١‬ی(ع) ىٍ طؼهیًخص ػهٕو حٓاليی‪ ،‬حٍحثّی ُٓض ٔحهؼی ٔ ‪ٛ‬لیق ٍٕٓل‬
‫حکَو(‪ ٔ )ٙ‬پخالیٖ آٌ حُ ٍٔحیخص ٔ حكخىیغ ؿؼهی حٓض‪)۳(».‬‬
‫ٓ‪۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ٓیّي حرٕيؼیٍ كًیيحنيیٍ َخ‪ َٛ‬رٍهَٔٔ حنؼهٕی حنًٕٕٓی (‪۳۲ٔ – ٖ۹۳‬‬


‫‪ ْ ،‬م) كـض ىٔحُىِْى هالكض هالكض كخ‪ً١‬ی ىٍ رالى هَحٓخٌ ٔ يخٍٔحءحنَُٓ‬
‫رٕى‪ .‬حُ ُيخٌ َخ‪ َٛ‬هَٔٔ طخ حٔحیم هٌَ كخ‪ َٟ‬طَٓخیی‪ ،‬يَکِیض روٖ‬
‫آٓیخی يیخَّی حًٓخػیهیّ‪ ،‬حُ «‪١‬خیلّی َِحٍیّ = آهخهخَیّ» ىٍ حكـخَٔظخٌ‬
‫حٓظوَحٍ ىحٗظّ ٔ حُ ىٍِی یًگخٌ ىٍ ريه٘خٌ طخ ىٍِی کیخٌ ىٍ ٔالیض رـالٌ‬
‫حٓظٕحٍ رٕىِ حٓض‪)۳(.‬‬
‫ٓیّي حيیَكٔیٍ ٗخِ ههیهی‪ ،‬يَؿغ يؼخ‪ َٛ‬حًٓخػیهیّی حیَحٌ ىٍرخٍِی حٔ‬
‫يیگٕیي‪َ :‬خ‪َٛ‬هَٔٔ یًگخٌ ٔ ريه٘خٌ ٍح طزيیم رّيَکِ ػًيِی ىػٕص‬
‫‪َ١‬یوض حًٓخػیهی رَحی يخٍٔحءحنَُٓ ٔ هَحٓخٌ رٍِگ ٔ ُْي ًَٕى ٔ هٕى‬
‫رّػُٕحٌ«كـض» کّ حُ رخالطَیٍ يوخوْخی ىیُی ٓهٔهّی يَحطذ ‪َ١‬یوض‬
‫ٗیؼّ ی حيخيی حًٓخػیهی حٓض‪ٍ ،‬یخٓض کم حًٓخػیهیخٌ حیٍ يُخ‪١‬ن ٍح ػٓيِىحٍ‬
‫رٕى ٔ حُ طًخو هَحٓخٌ‪ ،‬حكـخَٔظخٌ‪ ،‬يخٍٔحءحنَُٓ‪ ،‬كالص پخيیَ‪ُْ ،‬ي‪ٍ ،‬ی ٔ‬
‫يخَُيٍحٌ پیَٔحٌ ‪َ١‬یوض ٗیؼّی حيخيی حًٓخػیهی رّىیيَٖ يیآييَي ٔ حُ حٔ‬
‫ٍحًُْخیی ٔ حٍٗخى ٔ کٔذ ىٓظٍٕ يیًَٕىَي‪)۳(.‬‬

‫هطكات کْذك‬
‫حئَُ حُ طًَکِ ریٓخروّی هيٍص ىٍ ىٓظگخِ حيٕی ٖٔ هٌَ ٔ حُ هظم ػخو‬
‫ػهٕیخٌ ىٍ ‪ٛ‬لَحی کَرال ‪ ٔ۳‬هٌَ ٔ حُ حَوَح‪ٓ ٝ‬هٔهّی ػزخٓیخٌ ‪ ۳‬هٌَ‬
‫يیگٌٍى‪َ .‬کظّی طؤ ّيم رَحَگیِ حیٍ حٓض کّ آٌ ًّْ ؿالل ٔ ٗکِٕ حيٕیخٌ ٔ‬
‫ػزخٓیخٌ چگَّٕ رَرخى ٍكض ٔ َٔمْخی ٗخٌ چّ ٗي؟‬
‫يَكٕو كخؽ ٓیّيػزيحنلٔیٍ ىٓظـیذ ٗیَحُی ىٍ کظخد َُيگخَی كخ‪ًّ١‬‬
‫َُْح ٔ ُیُذ کزَی يیَٕیٔي‪ :‬ىٍ ػ‪ ٍُٔ َٜ‬ػخٍٕٗحی ٓخل ٔ‪ ۳‬ىٍ‬
‫هخَٕحىِی پیـًزَ ٔ كخ‪ ًّ١‬یک گٕٓحٍِی پَٔ يیؿُزیي کّ ػزخٍص حُ دمحم‬
‫رٍػهی (حيخو دمحمرخهَ) رخٗي کّ ىٍ آٌ يٕهغ َِىیک رّچٓخٍ ٓخل ىحٗظّ حٓض‪.‬‬
‫يخروی كََُيحٌ ًکٍٕ كخ‪ً١‬ۀ َُْح (ّ) ًّْ رّٗٓخىص ٍٓیيِ رٕىَي‪ .‬ىٍ‬
‫كخنی کّ ىٍ ًْخٌ نلظّ ىٍ ‪١‬خیلّی رُیحيیّ ىٍ َٗٓ ٗخو ٕٔ ِْحٍ گٕٓحٍِی‬
‫پَٔ يیؿُزیي! حيخ حئَُ آٌ یک گٕٓحٍِ کـخ ٔ آٌ ٕٔ ِْحٍ گٕٓحٍِ کـخ؟!‬
‫حئَُِ ىٍ ْیچ کٍٕ٘ حٓاليی َیٔض کّ ىٍ آٌ ٓخىحص ح‪ٛ‬یم ػهٕی ٔ‬
‫كخ‪ً١‬ی َُيگی َکُُي‪ .‬ىٍ رٔیخٍی حُ کٍْٕ٘خی حٓاليی «ىحٍحنُوخرّ»ْخ ٔ‬
‫ٔ‪۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ىحٍحنٔیخىِ»ْخ کًخکخٌ رَهَحٍ حٓض ٔ ٓخىحص ػهٕی ًْچُخٌ حنٓخوروٖ ٔ‬


‫ٓهٔهّؿُزخٌ َلهّْخی كکَی ٔ يؼُٕی ْٔظُي‪ .‬ىٍ ًّْی حیٍ کٍْٕ٘خ‬
‫يِحٍْخی رخ حػظزخٍ حُ َٔم پخک ٓخىحص ػهٕی ٔؿٕى ىحٍَي کّ َْ کيحو يهـؤ ٔ‬
‫يؤٔحی ىٍىيُيحٌ ٔ كخؿض ‪١‬هزخٌحَي‪ .‬چُیٍ حٓض کّ ىٔنض كن ٓخىحص ػهٕی‬
‫ًْٕحٍِ رَپخ هٕحْي رٕى‪ .‬كظی رَ ههٕد يئيُیٍ‪ًْ ،‬خٌ‪ٍٕ١‬ی کّ حيخو ٓـخى(ع)‬
‫ٔزْغٍ‪ ،‬أُػ ِ‬
‫ْطیَُخ ْحن ِؼ ْه َى َٔ‬ ‫‪ْ ٠‬هَُخ رِ َ‬ ‫خّ‪ ،‬أُػ ِ‬
‫ْطیَُخ ِٓظّخ ً َٔ كُ ِ ّ‬ ‫ىٍ يـهْ یِیي كَيٕى‪« :‬أَیُّ َٓخ حنَُّ ُ‬
‫‪ْ ٠‬هَُخ‬
‫د ْحن ًُئْ ِيُِیٍَ ‪ َٔ ،‬كُ ِ ّ‬ ‫ػشَ َٔ ْحن ًَ َلزَّشَ كِي هُهُٕ ِ‬ ‫٘ َـخ َ‬‫‪ٜ‬خ َكشَ َٔ حن َّ‬ ‫ٔ ًَخ َكشَ َٔ ْحنلَ َ‬ ‫ْحن ِل ْه َى َٔ حن َّ‬
‫ٓيُ‬ ‫ُللاِ َٔ أ َ َ‬
‫ٓي َّ‬‫َّخٍ‪ِ َٔ ،‬يَُّخ أ َ َ‬
‫حنطی ُ‬ ‫ِّین‪ِ َٔ ،‬يَُّخ َّ‬ ‫‪ٜ‬ي ُ‬ ‫ي ْحن ًُ ْوظ َ‬
‫َخٍ ُي َل ًَّيحً‪ِ َٔ ،‬يَُّخ حن ِ ّ‬ ‫رِؤ َ ٌَّ ِيَُّخ حنَُّزِ َّ‬
‫طخ َْ ٌِ ِِ ْحأل ُ َّي ِش‪ = »...‬حی يَىو! هيح رّيخ ٖٗ َؼًض ٔ ْلض‬ ‫ٕٓ ِن ِّ‪ِ َٔ ،‬يَُّخ ِٓ ْز َ‬ ‫ٍَ ُ‬
‫ك‪٠‬یهض ىحىِ حٓض کّ حُ آٌ ؿًهّ حٓض‪« :‬ػهى ٔ كهى ٔ رٍِگٕحٍی ٔ ك‪ٜ‬خكض‬
‫ٔ ٗـخػض ٔ يلزض ىٍ ىلْخی يئيُیٍ‪ »...‬حُ ًْیٍٍٔ حٓض کّ يلزض ٓخىحص‬
‫ػهٕی‪ ،‬یکی حُ ٗخه‪ّْٜ‬خی حیًخٌ حٓض‪ًْ .‬چُخٌکّ حيخو ‪ٛ‬خىم(ع) كَيٕىِ‬
‫حٓض‪« :‬رخ يخ کٔی ه‪ٕٜ‬يض ًَیٍُٔى‪ ،‬يگَ حیٍکّ ىٍ َطلّحٕ ههم رخٗي‪».‬‬

‫ؾّلث کكیوۀ ػلْیبى‬


‫طخ ؿخی کّ يیطٕحٌ رّطخٍین حٓظُخى کَى‪ ،‬ىٍ هٌَٔ حهیَ ىٔ رخٍ هيٍص‬
‫حؿَحیی ىٍ كیطّی حهظیخٍحص ٓخىحص ػهٕی هَحٍ گَكظّ حٓض‪ .‬گَچّ َْ رخٍ‬
‫يٕكن َ٘يَي رّ‪ ٍٕ١‬ؿخيغ ٔ کخيم ػيحنض ٔ ٍحِ ٔ ٍٓى ػهی(ع) ٍح ىٍ ؿخيؼّ‬
‫يلون ٓخَُي‪ٔ ،‬نی ىٍ هیخّ رخ كکٕيضْخی حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ حُ ٔؿْٕخص‬
‫يؼزض كَحٔحٌ رَهٍٕىحٍ رٕىِحَي‪ َْ .‬رخٍ حػَحص پخیيحٍی رَ طًيٌ ٔ كَُْگ‬
‫حٓاليی ٔ حػظوخىحص ح ّيض رَؿخ َٓخىِحَي‪.‬‬
‫حیٍ ىٔ يٍٕى‪ ،‬یکی ٓهٔهّی ٗخْخٌ ‪ٛ‬لٕیحَي کّ ىٍ يوطغ هٌَٔ ٓٔ ٔ ٔٔ‬
‫ىٍ حیَحٌ رّهيٍص ٍٓیيَي‪ ،‬ىیگَی ىٔنض آیشهللا هًیُی حٓض کّ ىٍ حٔحهَ هٌَ‬
‫چٓخٍىِْى رَ حیَحٌ كخکى ٗي‪ .‬يظؤٓلخَّ حیٍ ىٔنض رَحی ٓخىحص کخٍی َکَى‪،‬‬
‫َْچُي ًِاصُای لغیط ّ ؼْیل تا ًامُای صُي‏پغکي هاًٌض «هجوك جِاًی‬
‫اُلالثیث‪ ،‬كْعای عاُثغصی ؿاصات‪ ،‬هجوك جِاًی ؿاصات» بؤؿٕى آٍٔى‪،‬‬
‫حيخ ْیچکيحو ىٓض آٍٔىی َيحٗض ٔ ‏‬
‫رّكخل ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ي‪ْ َ٠‬ى رٕى‪.‬‬
‫يطخنؼخص طخٍین‪ ،‬ي٘خْيِی آػخٍ طخٍیوی‪ ٔ ،‬ييحهّی كَُْگ ػًٕيی َ٘خٌ‬
‫يیىُْي کّ ىٍٔحٌ ٗخِ ػزخّ ‪ٛ‬لٕی‪ ،‬یکی حُ ىٍه٘خٌطَیٍ يوخ‪١‬غ طخٍین‬
‫ٕ‪۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیَحٌ يیرخٗي‪ .‬ریٖطَیٍ آػخٍ طخٍیوی حیَحٌ ىٍ حیٍ ىٍِٔ ٓخهظّ ٗي‪ ،‬ریٖطَیٍ‬
‫پُمْخ‪ ،‬آدحَزخٍْخ ٔ کخٍٔحٌَٓحْخ ىٍ حیٍ ىٍِٔ حكيحع گَىیي‪ .‬ریٖطَیٍ ئخؿي‬
‫ٔ روؼّْخی يظزَکّ ىٍ حیٍ ىٍِٔ رُخ گَىیي‪...‬‬
‫حئَُِ ح‪ٛ‬طالكخص‪ ،‬حٓخيی‪ ،‬رُخْخ ٔ يؼخلْخی يخَُي «ََم ٗخٍػزخٓی»‪،‬‬
‫«ٗزگَىیْخی ٗخِػزخٓی»‪« ،‬کخٍٔحٌَٓحی ٗخِػزخٓی»‪« ،‬رخٍُٓیْخی‬
‫ٗخِػزخٓی» حُ رخُحٍ ىٍ نزخّ يزيل رّيُظٍٕ آگخْی ىهین حُ ٔ‪ٟ‬غ حٍُحم ٔ‬
‫هیًضْخ ٔ ‪ُ ...‬رخَِى هخ‪ ٔ ٙ‬ػخو حٓض‪ ٔ .‬حنزظّ «كٔخىی کّ حػوخد ٓهٔهّی‬
‫‪ٛ‬لٕیّ ريحٌ گَكظخٍ ٗيَي‪ ،‬يٕ‪ٕٟ‬ػی حٓض کّ طؼَیق ؿيحگخَّ ىحٍى»‪.‬‬

‫ًٍبىُبی ثؽً ؾّم‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ ػزخّ رٍ ػزيحنًطهذ َوٖ يٕأػَی ىٍ كظق يکّ ىحٗض‪ .‬ىٍؿِٔ ِٔ كُیٍ ىٍ کُخٍ‬
‫ئهًخَخٌ ؿُگیي‪ًْ .‬چُیٍ ىٍ ؿِٔحص ‪١‬خثق ٔ طزٕک َیِ ىٍ کُخٍ ك‪َ٠‬ص دمحم كخ‪ َٟ‬رٕى‪.‬‬
‫حٔ ىٍ يکّ ىٍ كـَِی َِىیک کؼزّ رّىحى ٔ ٓظي پخٍچّ ٔ ػطَیخص ي٘ـٕل رٕى‪ .‬حٔ حُ‬
‫رخٍُگخَخَی کّ حُ ؿخْخی ىیگَ رَحی طـخٍص رّيکّ يیآييَي‪ ،‬حٓظوزخل ٔ پٌیَحیی يیکَى ٔ‬
‫حُ حیٍ ؿٓض رٔیخٍی حُ رخٍُگخَخٌ رٍِگ حٔ ٍح يیُٗخهظُي ٔ رخ حٔ يَحٔىِ ىحٗظُي‪،‬‬
‫ٕ ‪ -‬ػخرض رٍُٓخٌ‪ :‬حهزخٍ حنوَحيطش‪ ،‬رّکٕٖٗ ٓٓیم ُکخٍ‪ ،‬ىي٘ن‪ٔ۹۲ٕ ،‬و‪ٔ۲۹ ٙ .‬‬
‫ٖ ‪ -‬حرٍههئٌ‪ ٕ۹۳ :‬؛ كٍٔ َٕروظی‪ :‬كَم حن٘یؼش‪ ،‬رّکٕٖٗ ٍیظَ‪ ،‬حٓظخَزٕل‪ٔ۹ٖٔ ،‬و‬
‫‪ ۳۹ - ۳۲ ٙ‬؛ َٗٓٓظخَی‪ :‬حنًهم ٔ حنُلم‪ ٕٔٔ ،‬؛ ٓؼي رٍػزيهللا حٗؼَی‪ :‬حنًوخالص ٔ‬
‫حنلَم‪ ،‬ؽٔ‪ ،۲ٓٙ ،‬رّکٕٖٗ دمحمؿٕحى ي٘کٍٕ‪ ،‬طَٓحٌ‪.‬‬
‫‪ٓ - ۳‬یّييُ‪َ ٍٕٜ‬خىٍی‪ ،‬حرظيحی «ٓوٍ َخَٗ» رَ چخپ حٔل کظخد «ىػخثى حالٓالو»‬
‫‪ ۳‬ـ ٓیّيأرٕيؼیٍ َخ‪ َٛ‬رٍهَٔٔ رٍكخٍع هزخىیخَی رهوی يؼَٔف رَّخ‪ َٛ‬هَٔٔ‬
‫حنًٕٕٓی حنؼهٕی (‪ ْ ، ۳۲ٔ - ٖ۹۳‬م) کّ ‪١‬زن ي٘ـَحص‪َٔ ،‬زٖ رّيٕٓی يزَهغ (يٍ‬
‫حػوخد حيخو يٕٓی حنکخظى‪ ،‬حنًيكٌٕ ىٍ چٓم حهظَحٌ هى) يیٍٓي‪ .‬كکیى َخ‪ َٛ‬هَٔٔ ىٍ‬
‫ریٍ حْخنی ىٔ ٕٓی آيٕ ٔ ريه٘خٌ ىحٍحی ٗؤٌ‪ ،‬يوخو ٔ يُِنض هخ‪ٛ‬ی حٓض طخ كيی کّ يَىو‬
‫حٔ ٍح رَّخو «كـض»‪ٓ« ،‬یّي ٗخِ َخ‪ٔ َٛ‬نی»‪« ،‬پیَ ٗخِ َخ‪« ،»َٛ‬پیَ کخيم»‪ٗ« ،‬خِ‬
‫َخ‪َٛ‬آهخ» ‪ٓ« ،‬یيٗخِ» ‪ٗ« ،‬خِ ٓیيآؿخ» ‪ٓ« ،‬یّي آؿخ» ‪« ،‬آؿخ ٓیّي» ٔ ؿیَِ یخى يیکُُي ٔ‬
‫رَّخو حٔ ٕٓگُي يٗهٍَٕي‪ .‬حٔ ىٍ ٓخل ٔ‪ ۳۲‬هًَی (‪ ٔٓ۲۲‬طَٓخیی = ‪ ۳۳۳‬هٍٕٗیيی) ىٍ‬
‫یًگخٌ ريه٘خٌ ىٍگٌٗض‪ .‬يِحٍ ٔی ىٍ یًگخٌ ُیخٍطگخِ هخ‪ ٔ ٙ‬ػخو حٓض‪ٔ .‬ی طخ پخیخٌ‬
‫َُيگی هٕى ػٌد ُیٔض ٔ حُىٔحؽ َکَى‪.‬‬
‫‪ٓ - ۳‬یّي حيیَكٔیٍ ٗخِ ههیهی ٍْزَ ٗیؼیخٌ حًٓخػیهی حیَحٌ‪ :‬طؼهیوخص ٔ طٕ‪ٟ‬یلخص رَ‬
‫چخپ ىٔو کظخد «يٌْذ حًٓخػیهی ٔ َٓ‪٠‬ض كٍٔ ‪ٛ‬زخف» ‪ٕٖ۹ - ٕٔ۳ ٚٛ‬‬
‫ٖ‪۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وْم‬
‫ثؽً ّ‬
‫ًوبثث وبؾات‬

‫هؼٌی ًوبثث‬
‫رؼي حُ ؿیزض کزَی يَكهّی َوخرض آؿخُ يییخري‪ ،‬حیٍ ٔظیلّ طًخيخ ً رَ ىٕٔ‬
‫ٓخىحص کَحو رٕىِ حٓض طخ رّحيٍٕ يًّٓی ئهًیٍ‪ ،‬هخ‪ٛ‬شً ٓخىحص ٍٓیيِگی‬
‫ًَخیي‪َ« .‬ویذ» حُ «ََوذ» گَكظّ ٗيِ ٔ َوذ ىٍ نـض رّيؼُخی ٗکخكظٍ‪،‬‬
‫ػًن چیِْخ ٔ گَىٕ ٔ ؿٔضٔؿٕ حٓض‪َٓ )ٔ(.‬خیظخ ً يلٕٓو‬ ‫ٍحِگٕ٘ىٌ ٔ کخٔیيٌ ُ‬
‫حٍطزخ‪ ١‬پُٓخَی رخ يزيأ كی‪ٍ ٞ‬ح رّىٓض يیىْي‪ .‬ىٍ ح‪ٛ‬طالف رّٗو‪ٜ‬یض‬
‫كوٕهت ح‪١‬الم يیگَىى کّ حيٍٕ كیخطت ٓخىحص ٍح ٓخيخٌىْی ٔ َٓپَٓظی‬
‫يیًَخیي‪ .‬ىٍ هَآٌ کَیى ٔحژِی «َویذ» ّٓ کَص آييِ حٓض کّ يَحى حُ آٌ‬
‫«َٓپَٓظی»‪ٔ« ،‬کخنض»‪« ،‬کلخنض»‪ٍ« ،‬حًَِخیی»‪ٍْ« ،‬زَی» ‪ ...‬حٓض‪ :‬کٓق‬
‫‪ ،۹۳‬هخف ‪ ٔ ،ٖ۳‬يخثيِ ٕٔ ؛ َوخرض ىٍ ػٓيحنَٕٓل(‪ )ٙ‬يؼًٕل رٕىِ ٔ آٌ‬
‫ك‪َ٠‬ص كَىی ٗخثیٔظّ ٍح رَ گَْٔی َٓپَٓض يوٍَ يیكَيٕىِ حٓض‪ .‬رؼي‬
‫حُ حی٘خٌ ىٍ ػٓي ههلخء ػزخٓی ْیجض ٓخُيخَی یخكض‪ ،‬چُخٌکّ حُ آٌ پْ‪ ،‬ىٍ‬
‫ًّْی كکٕيضْخی کّ ىٍ ههًَٔ حٓاليی كَيخٌٍٔحیی کَىِحَي «َوخرض‬
‫ٓخىحص» رو٘ی حُ كکٕيضىحٍی رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫‪۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًوبثث ؾق ػِؿ ؼالكث ػجبوی‬


‫ههلخی ػزخٓی‪ٓ ،‬خىحص ٍح رّىٔ گَِٔ ىٓظّرُيی کَىِ رٕىَي‪ٓ ٔ :‬خىحص‬
‫ػزخٓی‪ ،‬کّ هٕىٗخٌ رٕىَي ٔ ُيخو هالكض ٍح رّىٓض ىحٗظُي؛ ٕ ـ ٓخىحص‬
‫‪١‬خنزی کّ ٗخيم يـًٕع كََُيحٌ حرٕ‪١‬خنذ (پيٍ ك‪َ٠‬ص ػهی) يیٗي‪.‬‬
‫«حرٕ‪١‬خنذ» ٔ «ػزخّ» رَحىٍ ْٔظُي ٔ كََُيحٌ «ػزيحنًطهذ» يیرخُٗي‪.‬‬
‫ػزخٓیخٌ ىٍ ٓخل ٔ‪ ْ( ٕ۳‬م) رَحی پَٔػًْٕخی هٕى ٓخُيخٌ «َوخرض» ٍح‬
‫ىٍ رطٍ ط٘کیالص كکٕيض رُیػزخّ رّٔؿٕى آٍٔىَي کّ ػُٕحٌ کخيم آٌ رٕى‪:‬‬
‫«ىیٕحٌ َوخرض رَحی حَـخو حيٍٕ ٓخىحص ‪١‬خنزی» َٓخىی کّ رَحی ٍٓیيِگی ٔ‬
‫َٓپَٓظی حيٍٕ ٓخىحص ٔ طؤيیٍ َیخُْخی يخنی ٔ كلع حكظَحو ٔ كلع حَٔخد‬
‫آَخٌ ػًم يیکَى‪ًْ .‬چُیٍ حىحٍِی يٕهٕكخص ٔ ىحٍٔی ىٍ يیخٌ حكَحى ٓخىحص‬
‫ٍح ىٍ ىٓض ىحٗض‪ ،‬رّ‪ٍٕ١‬ی کّ حيٍٕ ٓخىحص ‪١‬خنزی کالً رّىٓض هٕىٗخٌ رٕى‪.‬‬
‫گلظّ ٗيِ کّ ٔحگٌحٍی حيٍٕ ػهٕیخٌ رّهٕىٗخٌ‪ ،‬ؿٓض کخٓظٍ َخٍ‪ٟ‬خیظی‬
‫ػهٕیخٌ حُ رُیػزخّ‪ ،‬کّ رظٕحَي حُ ىٍگیَی آَخٌ رخ كکٕيض رکخْي‪ ،‬حُ‬
‫حَگیِِْخی ح‪ٛ‬هی ط٘کیم َوخرض رٕىِ حٓض‪ )ٕ(.‬ح ّيخ «حرٕحنلٍٔ يخٍٔىی» يؼظوي‬
‫حٓض‪َٓ« :‬خى َوخرض رَحی كلع حكظَحو ٓخىحص رّٔؿٕى آيي‪)ٖ(».‬‬
‫حیٍ َٓخى طلض َظخٍص ىهین ىٓظگخِ هالكض َزٕى‪ ،‬رهکّ َٓخى يؼًٕنی ٔ‬
‫ئظوم ىٍ ؿخيؼّ رٕى کّ حػظزخٍ ٔ حكظَحو كَحٔحَی ىحٗض‪)۳(.‬‬
‫ىٍطخٍین آييِ‪ :‬پْ حُ ٓخلْخ يُخُػّ ٔ کٖ يکٖ يیخٌ ػزخٓیخٌ ٔ ػهٕیخٌ‬
‫(کّ ىٍ آٌُيخٌ ‪١‬خنزیخٌ گلظّ يیٗيَي) حرٕػزيهللا كٔیٍ رٍحكًي رٍػًَ رٍیلی‬
‫رٍكٔیٍ رٍیِیي رٍػهی رٍحنلٔیٍ(ع) [حيخو چٓخٍو ٗیؼیخٌ] رّ«حرٕحنؼزخّ‬
‫حنًٔظؼیٍ رخهلل» ىٔحُىًِْیٍ ههیلّی ػزخٓی (هالكض‪ ْ ٕ۳ٕ - ٕ۳۲ :‬م)‬
‫طٕ‪ٛ‬یّ کَى ئجٕنیض ‪١‬خنزیخٌ ٍح رّهٕىٗخٌ ٔحگٌحٍ ًَخیي ٔ كَىی حُ هٕى آَخٌ‬
‫ٍح حَظوخد کُي‪ .‬حنًٔظؼیٍ رخهلل هٕى حٔ ٍح رّػُٕحٌ َویذ ‪١‬خنزیخٌ رَگِیي‪.‬‬
‫حیٍ حيظیخُٖ رٕى کّ رّ‪١‬خنزییٍ ىحىِ ٗي ٔ رّطؤٓیْ ىحٍحنُوخرّْخ حَـخيیي‪ .‬ىٍ‬
‫حیٍ ىحٍحنُوخرّْخ‪َ ،‬ویذحنُُوزخء حُ ‪َ١‬ف ههیلّ طؼییٍ يٗٗي کّ حٔ رَحٖ َْ َٗٓ‬
‫حُ ؿخَذ هٕى َویزٗ ي٘و‪ ٚ‬يٗکَى‪ .‬ىٍ حیٍ ىحٍحنُوخرّْخ‪ ،‬پََٔيِْخٖ هخ‪ٗٛ‬‬
‫رَحٖ حكَحى ٓخىحص ‪١‬خنزییٍ رخ ػُٕحٌ “ؿَیيِ” ػزض يٗٗي ٔ يؼخٗی يوٍَ‬
‫يیگَىیي‪ ...‬ريیٍطَطیذ حنًٔظؼیٍ ػًالً ‪١‬خنزیخٌ ٍح ىٍ كکٕيض َٗیک کَى‪ .‬یخ‬
‫رَّٕػی رّحٓظوالل ىحههت ٓخىحص ٍ‪ٟ‬خیض ىحى‪.‬‬
‫‪۷۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ْيف حُ حیـخى َٓخى َوخرض حیٍ رٕى کّ ؿیَ ٓخىحص رَ ٓخىحص حَٗحف ئظویى‬
‫َيحٗظّ رخُٗي‪ُ ،‬یَح ٓخىحص حُ َظَ ٔؿّٓ ٔ يُِنض حؿظًخػی َٔزض رّىیگَحٌ‬
‫ؿخیگخِ ٔحالطَی ىحٗظُي؛ نٌح حیٍ َٓخى رَّٕػی آُحىی ٔ حٓظوالل ػًم ىٍ‬
‫چخٍچٕد َظخو ٓیخٓی ـ حؿظًخػی كکٕيض حٓاليی ػَ‪ ّٟ‬يیکَى‪)۳(.‬‬
‫«يیَُح دمحم رخهَ ٍ‪ »ٖٕٟ‬يٕأنق «ٗـَۀ ‪١‬یزّ» ىٍ طٕ‪ٟ‬یق يُ‪ٜ‬ذ َوخرض‬
‫يَٕٗیٔي‪« :‬ىٍ حٔحیم هالكض ػزخٓیخٌ ىٍ حػوخد ٔ رطٌٕ ٓهٔهّی ٓخىحص‬
‫کؼَطٗ پيیي آييِ رٕى ٔ هٕى ػزخٓیخٌ ْى ْخًَٗٗٔذ رٕىَي ٔ كلع ٔ كًخیض‬
‫حَٔخد ٓخىحص حكظیخؽ رَّوخرض پیيح کَى کّ آكخى ٔ حكَحى ٔحٔالى ٔ َٔذ ْخًٗٗ‬
‫حُ حػوخد ٔ حىٍحؽ‪ ًّْ ،‬رخیي حُ ٍٖٔ ي٘ـَحص یخ يزٕٔ‪١‬خص ُٗخٓخیٗ َٕٗي‪،‬‬
‫طخ ًٖٔحنوَرٗ يؼیٍ گَىى‪ ،‬طخ حؿَ ٍٓخنض رّحی٘خٌ ػخیي ٕٗى ٔ حكَحى ؿیَ ىٍ‬
‫حیٍ ٓهٔهّ ىحهم َگَىى‪ ٔ ،‬رّحَٗحف حیٍ ٓهٔهّی ؿهیهّ طْٕیٍ َٕ٘ى ٔ حَٔخد‬
‫حی٘خٌ يللٕظ رًخَي‪ .‬رُٗكخ‪ ًّ١‬چٌٕ حُ ٍیخٓض ٔ طلکیى رُٗحنؼزخّ ػخٍ‬
‫ىحٗظُي َخچخٍ َوخرض ٍح رَىٔ هٔى کَىَي‪َ« :‬ویذحنطخنزییٍ» ٔ «َویذ حنؼزخٓییٍ»‬
‫يؼظى رٕى‪ ،‬كظٗ ُيخَٗ َوخرض‬ ‫ّ‬ ‫ٔ يوخو حیٍ يُ‪ٜ‬ذ رٔیخٍ يلظَو ٔ ‪ٛ‬خكذ آٌ‬
‫‪١‬خنزییٍ رّٓیّيؿهیم ‪١‬خَْ ًٖحنًُخهذ حرٕحكًي كٔیٍ رٍيٕٓٗ پيٍ ٓیّييَط‪ٗ٠‬‬
‫ٔ ٓیّيٍ‪ ٟٗ‬حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحٗض ٔ حٔ حُ ٍؿخل رُیْخٗى رًّٗخٍ يٗآيي ٔ‬
‫رّْ٘ض ٔحٓطّ رّك‪َ٠‬ص يٕٓٗ رٍؿؼلَ يٍٗٓیي‪.‬‬
‫ػالِٔ رَآٌ‪ ،‬ىیٕحٌ يظخنىحنؼزخى ٔ حيخٍحص كؾ ٍح َیِ يظ‪ٜ‬يٖ رٕى کّ رؼي‬
‫رّٓیّيٍ‪ٓ ٔ ٟٗ‬یّييَط‪ٍٓ ٗ٠‬یي‪ .‬ىٍ آٌ ُيخٌ يـهّّ هَيكٗ ىٍ َٔذ كخ‪ً١‬ییٍ‬
‫ي‪َٕٗ َٜ‬ظّ ٗي‪ٗ ،‬ین يلیي ٔ ٓیّييَط‪ ٔ ٗ٠‬پيٍٕ آٌ ٍح حي‪٠‬خء کَىَي‪».‬‬
‫َویذ حُ يیخٌ يلظَوطَیٍ رٍِگخٌ ٓخىحص حَظوخد يیٗي؛ًْچُیٍ ٔی رخیي‬
‫حُ َظَ ىحَٖ ٔ حهالم ٔ رَحَُيِگی ٔ ٓاليض يِحؽ‪ ،‬رخیي كٕم حنؼخىِ ٔ يًظخُ‬
‫يیرٕى طخ ىیگَحٌ رَطَیحٕ ٍح رپٌیََي ٔ حُ ٔی ح‪١‬خػض ًَخیُي‪)۳(.‬‬
‫ىٍ ٔحهغ َویذحالَٗحف رّيُِنّی هیى ٔ ٔکیم ػًٕيٗ حكَحى هخَيحٌ رًّٗخٍ‬
‫يٗآيي ٔ يوخو َوخرض‪ ،‬يوخيٗ يٓى يلٕٔد يٗٗي‪ ،‬رؼي حُ يوخو هالكض يٓىطَیٍ‬
‫يوخو رٕى‪ .‬رًّْیٍطَطیذ كلع ٔ كَحٓض حَٔخد ىٔىيخٌ َزٕٖ ىٍ ؿًیغ حىٔحٍ‬
‫حٓاليٗ ىٍ َٓخیض ىٍؿّی حًْیض رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫رَّٓػض ٗزکّی گٔظَىِ حُ َوزخء حُ حَينْ ىٍ ؿَد طخ طَکٔظخٌ ىٍ َٗم‬
‫گٔظَىِ ٗي ٔ هٌَْخ پْ حُ ػزخٓیخٌ ْى ىٔحو آٍٔى‪ .‬ػزخٓیخٌ ىٍ يُخ‪١‬ن‬
‫‪۷۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يوظهق هَحٓخٌ ٔ كَحٍٔى‪َ ،‬وزخی هيٍطًُيی رَگِیيَي کّ ىٍ ًْآُْگی ٔ‬


‫رّيٕحُحص ٓال‪١‬یٍ ٔ ٓهٔهّْخی ٓخيخَی‪ ،‬ؿَِٕی ٔ ٓهـٕهی ‪ ...‬رّحيَ‬
‫هييضگٌحٍی حٗظـخل ىحٗظُي‪ .‬حیٍ ٓهٔهّْخ ىٍ ػیٍ حٓظوالل ػًم ىحههی‪ ،‬ىٍ‬
‫ُیَ چظَ ههلخی ػزخٓی حىحٍِ يیٗيَي ٔ ؿِء ههًَٔ هالكض رٕىَي‪.‬‬

‫ًوبثث ؾق ؾّقۀ وبهبًیبى‬


‫ٓخيخَیخٌ حيَحی ُٓیيٌْذ رٕىَي کّ كئى ىٔ هٌَ (‪ ۲ٔ۹‬طخ ‪ ۹۹۹‬و =‬
‫‪ ْ ٖ۹۳ – ٕ۳۳‬م) رَ روْٖخی رٍِگی حُ يخٍٔحءحنَُٓ رخ طؤییي ٔ يَٓ ههلخی‬
‫ػزخٓی كکٕيض کَىَي‪ .‬يَکِ حیٍ كکٕيض ىٍ هَحٓخٌ رٍِگ ٔ كَحٍٔى رٕى‬
‫ٔ ىٍ رٍِگطَیٍ گٔظَِی هٕى ىٍ ُيخٌ حيیَحًٓخػیم یکى‪ ،‬رَ طًخو حكـخَٔظخٌ‬
‫کَُٕی ٔ روْٖخی ٔٓیؼی حُ کٍْٕ٘خی طخؿیکٔظخٌ‪ ،‬حیَحٌ‪ ،‬طَکًُٔظخٌ‪،‬‬
‫حُرکٔظخٌ‪ ،‬هَهیِٓظخٌ‪ ،‬هِحهٔظخٌ ٔ پخکٔظخٌ کَُٕی كَيخٌ يیٍحَيَي‪.‬‬

‫ههًَٔ ٓخيخَیخٌ (‪ ٕ۳۳‬ـ ‪ ٖ۹۳‬م)‬

‫هَحٓخٌ ٓزذ ٗي کّ ىٍ َٕحكی يوظهق آٌ‬ ‫ٍكیى رّ‬


‫حك‪٠‬هی‬ ‫ٓخىحص‬ ‫گٔظَىِی‬
‫حهزخل‪ ،‬دمحم‬ ‫يٓخؿَص حؿَحنيیٍ‬
‫َوزخی هيٍطًُي ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظّ رخُٗي ٔ رّرٍَٓی حيٍٕ ٓخىحص رپَىحَُي‪ .‬ىٍ‬
‫اّایل لصغ ؿاهاًی اهغ ًماتث ؿاصات تَللْیاى دـیٌی هذْل كض‪ ،‬تَعّایث‬
‫«اتيلٌثَ» (‪۸۴۸‬ـ ‪ ۸ٕ۸‬م) للی تيهذوضتي لثیضاهلل تيللی تيدـي‬
‫تيدـیي تيجمفغالذجۀ تيلثیضاهلل الغج تيدـیي اصغغ تياهام ػیي‬
‫‪۷۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫الماتضیي(ق) تَلٌْاى ًشـحیي ًمیة اػ ساًضاى دـیٌی الغجی صع تلز تغگؼیضٍ‬


‫كض‪ .‬فغػًض ّی تًَام «اتْللی لثیضاهلل» تَلٌْاى ًمیة ؿاصات ُغات یاص كضٍ‪.‬‬
‫اها اهیغًْح تيهٌصْع ؿاهاًی (دک‪ ْ ٖ۸۸-ٖ۶۶ .‬م) ایيهٌصة عا تَیک‬
‫للْئ دـٌی (ؿٌی هظُة) اًحمال صاص کَ اسالفق ًمثای هْعّثی كِغ كضًض‪.‬‬

‫ًوبثث ؾق ػِؿ ؿمًْیبى‬


‫ؿَََِٕیخٌ (‪۹۳۳‬ـ‪ ٔٔ۲۳‬و = ‪ ْ ۳۲ٖ - ٖ۳۳‬م) ىٔىيخَی طَُکطزخٍ ٔ‬
‫ُٓیيٌْذ رٕىَي کّ رَ روْٖخی حُ آٓیخی يَکِی رّٔیژِ هَحٓخٌ رٍِگ ٔ‬
‫حكـخَٔظخٌ حئَُی كکٕيض کَىَي‪ ،‬ؿَِٕیخٌ رّػُٕحٌ ئَؽ ٔ َخَٗ حٓالو‬
‫يٍٕى طٕؿّ ٔ طؤییي هالكض ػزخٓی َیِ رٕىَي‪َٓٗ .‬ص حیٍ ٓهٔهّ‪ ،‬ریٖطَ‬
‫رّهخ‪ َ١‬كظٕكخطی حٓض کّ ىٍ ُْئٓظخٌ حَـخو ىحىِ حٓض‪.‬‬
‫حيٍٕ َوخرض ىٍ ػ‪ َٜ‬ؿَِٕیخٌ هيٍص ٔ كَحگیَی ریٖطَ یخكض ٔ طؼيحى‬
‫کؼیَی حُ ٓخىحص ؿِء کخٍگِحٍحٌ کٍٕ٘ی ٔ ن٘کَی ٔ ه‪٠‬خیی ؿَِٕیخٌ‬
‫ٗيَي ٔ ؿَِٕیخٌ ٍح ىٍ ن٘کَک٘ی ٔ كظٕكخص «ٗزّهخٍِ» يالُيض کَىَي‪.‬‬

‫ههًَٔ ؿََِٕیخٌ (‪ ٖ۳۳‬ـ ٖ‪ ۳۲‬م)‬

‫«حيخو كوَ ٍحُی» ىٍ «حن٘ـَس حنًزخٍکّ» رلغ يل‪ٜ‬هی ىٍ حكٕحل َوزخی‬


‫هَحٓخٌ طَطیذ يیىْي ٔ يیگٕیي‪ :‬حرٕحنوخٓى ػهی (يؼَٔف رَّٕىٔنض ) كََُي‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬


‫‪۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حرٕحنلٍٔ دمحم ُحْيرٍ ػزيهللا رٍػهی ىٍ حٔحیم هٌَ پُـى ْـَی ىٍ رهن َوخرض‬
‫ٓخىحص ٍح رّػٓيِ ىحٗض ٔ حیٍ ىٍِٔ ي‪ٜ‬خىف رٕى رخ ٓهطُض ٓهطخٌ يلًٕى‬
‫ؿَِٕی‪ .‬حُ آٌ پْ َوزخی ٓخىحص رهن ىٍ ػ‪ َٜ‬كخکًیض طَکخٌ ؿَِٕی ٔ‬
‫ٓهـٕهی ریٖطَ حُ َٔم ٔی رٕىِحَي‪ ،‬يخَُي ػزیيهللا (يٍٕ٘ٓ رّیخٍهيحی)‬
‫كََُيحرٕحنلٍٔ دمحم ُحْي <رَحىٍ َٕىٔنض> کّ َویذ رهن رٕىِ حٓض؛‬
‫ٓپْ حرٕحنلٍٔ دمحمرٍ كٔیٍ رٍحرٕحنوخٓى ػهی يؼَٔف رّ«َیکٍٕٔی»‪ ،‬پْ‬
‫حُ حٔ حرٕؿؼلَ ًْٗحنيیٍ دمحمرٍ حریحنلٍٔ كٔیٍ ‪١‬خَْ رٍدمحم َیکٍٕٔی؛ رؼي‬
‫حُ حٔ َظخو حنيیٍ دمحمرٍ حرٕ ؿؼلَ ًْٗحنيیٍ دمحم رَّوخرض ٍٓیي؛ ٓیيَخ‪َٛ‬حنيیٍ‬
‫ًَٓهُيی کّ ىٍٓخل ‪ ۳ٕ۳‬رخ حی٘خٌ يالهخص کَىِ حٓض حٔ ٍح ؿالل آلٍٕٓلهللا‬
‫ػُٕحٌ ىحىِ حٓض‪ .‬ىیگَی ‪ٟ‬یخءحنيیٍ حرٕحنلٍٔ ‪١‬خَْرٍ طخؽ حنيیٍ ٔ حرٕحنلٍٔ‬
‫دمحم يٍٕ٘ٓ رَّٗف حنٔخىِ رهوی حٓض؛ ىیگَ حرٕ‪١‬خنذ كٔیٍ رٍ ػزيهللا‬
‫یخٍهيحیی رٕى؛ ىٍ ًْیٍ يٕهغ حرٕ‪١‬خَْػهی كََُي ػزیي هللا یخٍهيحی َویذ‬
‫ؿَِّ رٕى کّ رّ طخؽ حنَ٘ف َٗٓص ىحٗض؛‬
‫رؼي حُ حٔ كََُيحَٖ رَّخوْخی ػزيهللا ٔ حرٕحنوخٓى دمحم َویذحنُوزخی ؿَِّ‬
‫ٗيَي؛ ٔ َٕحىِی ػزیيهللا «یخٍهيحی» رَّخو ػهی حرٕحنًلخٍٓ رٍحرَحْیى َؼًش رٍ‬
‫ػزیيهللا پْ حُ ٓیي حؿم حرٕحنوخٓى يٕٕٓی (ػهی رٍيٕٓی رٍ حٓلخم رٍ كٔیٍ‬
‫رٍكٔیٍ رٍحٓلخم رٍيٕٓی حنکخظى(ع) َویذ ئَ ٗي‪ .‬یکی ىیگَ حُ َٕحىِگخٌ‬
‫یخٍهيحی رَّخو ػهی رٍحنلٔیٍ رٍػهی رٍكٍٔ َویذ طوخٍٓظخٌ ٗي‪.‬‬
‫یکی حُ َوزخی هيٍطًُي «ػالء حنيیٍ دمحم» حُ ٓخىحص يٕٕٓی َٔذ حٓض کّ‬
‫ههیلّ حنُخ‪۳۳۳( َٛ‬ـٕٕ‪ )۳‬حٍٔح رَّویذحنُوزخی ٓخىحص کم هَحٓخٌ رَگِیي‪)۳(.‬‬
‫رّگلظّی حرٍكٕهم‪ ،‬رٍِگطَیٍ َٕحكی هَحٓخٌ ىٍ ىٍِٔی حٓاليی ػزخٍص‬
‫رٕىَي حُ َی٘خرٍٕ‪ ،‬رهن َْحص ٔ ئَ‪)۲(.‬‬
‫َوزخی ٓخىحص ىٍ َْیک حُ حیٍ َٕحكی ك‪ ٍٕ٠‬كؼخل ىحٗظُي‪ .‬ىٍ َْٗٓخی‬
‫کىحًْیضطَ َیِ رّٓزذ ك‪ ٍٕ٠‬ؿًخػظی حُ ٓخىحص‪َُ ،‬وزخء كؼخنیض ىحٗظُي‪)۹(.‬‬
‫رٍَٓی كؼخنیض َوزخی ٓخىحص ىٍ هَحٓخٌ رٍِگ ىٍ هٌَٔ چٓخٍو ٔ پُـى‬
‫ْـَی حُ آٌ يُظَ حًْیض رٔیخٍ ىحٍى کّ هَحٓخٌ ىٍ حیٍ هٌَٔ يَکِ‬
‫كخکًیض ٓال‪١‬یٍ ُٓی يٌْذ ٓخيخَی‪ ،‬ؿَِٕی ٔ ٓهـٕهی رٕىِ حٓض؛ رُخرَحیٍ‬
‫رخ يطخنؼّی كؼخنیض َوزخء يیطٕحٌ رّٓیخٓض كکًَحَخٌ ُٓیيٌْذ ىٍ هزخل‬
‫ٓخىحص ػهٕی پی رَى‪ .‬رَهی حُ َوزخء‪َ ،‬ظیَ َوزخی رهن ٔ َْحص‪ ،‬يُ‪ٜ‬ذ‬
‫‪۷۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍیخٓض ٔ حيٍٕ حىحٍی ٍح َیِ رّػٓيِ ىحٗظُي ٔ ًٔحنَیخٓظیٍ رٕىَي‪ )ٔٓ(.‬حيخ‬


‫رَّظَ يیٍٓي يوخو َوخرض ىحٍحی حًْیض ریٖطَ رٕىِ‪ ،‬يوخو ٍیخٓض رَ‬
‫يؤيٍٕیٍ يلهی ٔ حیخنظی ىٍ يَطزّی ىٔو حًْیض رَحی ٗخٌ رٕىِ حٓض‪ ،‬حيخ‬
‫َویذ حيٍٕ <کّ يُظوذ ههیلّی ػزخٓی رٕى> حيٍٕ يَرٕ‪ ١‬رّٓخىحص ٍح‬
‫ػٓيِىحٍ رٕى طخ کٔی ىٍ حيٍٕ حی٘خٌ ىهخنض َکُي‪)ٔٔ(.‬‬
‫يؼًٕال حُ حكَحى رخَلًٕ حَظوخد يیگَىیي‪ .‬ریٖطَ ٔهضْخ پَٔ حٍٗي‬‫ً‬ ‫َویذ‪،‬‬
‫َویذ ؿخَ٘یٍ حٔ يیٗي‪ )ٕٔ(.‬گخْی َیِ كَىی حُ َِىیکخٌ حٔ يخَُي رَحىٍ یخ‬
‫ىحيخى حَظوخد يیگَىیي‪ )ٖٔ(.‬ىٍ رؼ‪٠‬ی حٔهخص رَ َٓ ؿخَ٘یُی ٔ يوخو َوخرض‬
‫ىٍگیَی ریٍ ٓخىحص رّٔؿٕى يیآيي‪)ٔ۳(.‬‬
‫طؼيحىی حُ َویزخٌ‪ٓ ،‬خىحص كُلی یخ ٗخكؼی يٌْذ رٕىَي‪)ٔ۳(.‬‬
‫يُ‪ٜ‬ذ َوخرض ٓخىحص طخ پخیخٌ ىٍِٔی هالكض ػزخٓی ؿِء ي٘خؿم ىیٕحَی‬
‫ػخرض ىٓظگخِ هالكض رٕى‪ )ٔ۳(.‬پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬ػزخٓیخٌ رّىٓض ْالکٕهخٌ‪ ،‬يوخو‬
‫َوخرض ٔ حكظَحو ٓخىحص رخهی يخَي ٔ ٗؤَیض ریٖطَ ْى کٔذ ًَٕى‪)ٔ۳(.‬‬

‫ًوبثث ؾق ؾّقۀ ولصْهیبى‬


‫ٓ ْهـٕهیخٌ ‪١‬خیلّی حُ طَکخٌ ؿِ کّ رخ ٗکٔض ىحىٌ ؿَِٕیخٌ ٔ آل رٕیّ‪،‬‬ ‫َ‬
‫كئى ىٔ ‪ٛ‬يِ (‪ ۳ٕ۹‬ـ ٓ‪ ۳۹‬م) رَ يخٍٔحء حنَُٓ‪ ،‬هَحٓخٌ رٍِگ‪ ،‬حیَحٌ ٔ‬
‫ػَحم ٔ روٖ ْخیی حُ طَکیّ كکٕيض کَىَي‪ٓ .‬هـٕهیخٌ كُلی يٌْذ رٕىَي ٔ‬
‫حُ ههیلّی ػزخٓی ىٍ رَحرَ هيٍصْخی ٗیؼّ يخَُي كخ‪ً١‬یخٌ ٔ آل رٕیّ كًخیض‬
‫يیکَىَي ٔ هٕى ٍح حكیخگَحٌ يٌْذ حْم ُٓض يیهٕحَيَي‪.‬‬
‫حيَ َوخرض ىٍ حیٍ ىٍِٔ حًْیض ریٖطَی یخكض ٔ رّٓخهظخٍ كکٕيضْخی‬
‫ٓهـٕهی ح‪ٟ‬خكّ ٗي‪ْ )ٔ۲(.‬ىچُیٍ رّٓزذ حكِحیٖ ؿًؼیض ػهٕیخٌ‪َٔ ،‬ذُٗخٓی‬
‫ٔخرّْخی (حكَحى َٔذُٗخّ) رٔیخٍی كؼخنیض يیکَىَي‪)ٔ۹(.‬‬ ‫پیٍٖكض کَى ٔ ََ ّ‬
‫ىٍ حیٍ ىٍِٔ يیخٌ ٓال‪١‬یٍ ٓهـٕهی ٔ ٓخىحص هيٍطًُي ٔ‪ٛ‬هضْخی ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫گَكض‪ ،‬حُ آٌؿًهّ يیطٕحٌ رّحُىٔحف «ٓیّي ػخنى يَط‪٠‬ی دمحم» َویذ َْحص رخ‬
‫ىهظَ «حنذ حٍٓالٌ ٓهـٕهی» ؿخَ٘یٍ «‪١‬ـَل ریگ» (ٕٓ‪ ۳‬ـ ‪ ۳۳۳‬م‬
‫‪ ٕٔٓ۹‬ـ ٕ‪ ٔٓ۳‬و) حٗخٍِ کَى‪)ٕٓ(.‬‬
‫ًْخٌ‪ ٍٕ١‬کّ ٓال‪١‬یٍ رَحی کٔذ يَ٘ٔػیض ٔ حػظزخٍ ٓیخٓی رًَّْحْی‬
‫ٔ طؤییي َُوزخء َیخُ ىحٗظُي‪َُ ،‬وزخء َیِ رَحی ؿهذ حػظًخى ٓال‪١‬یٍ ٔ كخکًخٌ‪ٔ ،‬حٍى‬
‫ٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ئخیم ٓیخٓی يیٗيَي‪ .‬گخِ آَخٌ ٍح ىٍ ؿُگْخ ًَْحْی يیکَىَي «حرٕػهی‬


‫دمحم» حُ ؿًهّی حیٍ حكَحى رٕى کّ َوخرض َی٘خرٍٍٕح ىٍ ػٓي َ‪ َٜ‬رٍحكًي‬
‫ٓخيخَی (ٖٔٓ ـ ٖٖٔ م) ػٓيِىحٍ رٕى‪)ٕٔ(.‬‬
‫رَحىٍ ٔی «ٓیّي حرٕحنلٍٔ دمحم» ه‪ٜ‬ي ٍٕٕٗ ىحٗض ٔ حكَحى ُیخىی رخ ٔی‬
‫ریؼض کَىِ رٕىَي‪ ،‬حيخ حرٕػهی ٔی ٍح ىٓظگیَ کَى ٔ رّػًخل حيیََ‪ َٜ‬طلٕیم‬
‫ىحى؛ حيیَ َ‪ َٜ‬حرٕػزيهللا كٔیٍ ٍح رّييص یک ٓخل َُيحَی ًَٕى‪ٓ ،‬پْ‬
‫آُحىٕ کَى ٔ كوٕم يخْیخَّ يؼخىل ىٔ‪ٛ‬ي آهچّ رَحی ٔی يوٍَ ًَٕى‪)ٕٕ(.‬‬
‫رًّْیٍ ٓزذ رّٔی «‪ٛ‬خكذحالٍُحم» يیگلظُي‪)ٕٖ(.‬‬

‫ههًَٔ ٓهـٕهیخٌ (‪ ۳ٕ۹‬ـ ٓ‪ ۳۹‬م)‬

‫ًََّٕی ىیگَ «ٓیّيحرٕحنوخٓى ُیي» رٕى کّ رّٓزذ ًَْحْی رخ ٓهطخٌ‬


‫يلًٕى ؿَِٕی ىٍ ؿُگ ٕٓيُخص‪ ،‬يُ‪ٜ‬ذ َویذ حنُوزخی َی٘خرٍٕ ٍح رّىٓض‬
‫آٍٔى‪ًْ )ٕ۳(.‬یٍ َویذ ىٍ طٔهیى َٗٓ َی٘خرٍٕ رّ‪١‬ـَل ٓهـٕهی ىٍ ٓخل ‪۳ٕ۹‬‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬ ‫ْـَی َوٖ ىحٗض‪)ٕ۳(.‬‬
‫َٗف حنّٔخىِ حرٕحنلٍٔ دمحمرٍ ػزیيهللا حنزهوی(و ‪َ )۳۳۳‬ویذ رهن َیِ رَحی‬
‫ؿهذ َظَ كخکًیض‪ ،‬ىٍ ٍٓخنّی رّٓظخیٖ ٓهـٕهیخٌ پَىحهض ٔ ه‪ٜ‬یيِی ىٍ‬
‫ييف ُٔیَ حكًي رٍدمحم َٓٔى‪ .‬رهوی رّػُٕحٌ یکی حُ حٍکخٌ كکٕيض ٓهـٕهی‬
‫رّكٔخد يیآيي ٔ رّكیغ كَٓظخىِی »حنپ حٍٓالٌ ٓهـٕهی» َِى ههیلّ‬
‫«حنوخیى رخيَهللا» رّرـيحى ٍكض‪ .‬چُيرخٍ ًَْحِ ٓپخِ ٓهـٕهی رَّی٘خرٍٕ ٍكض(‪)ٕ۳‬‬
‫ٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گخْی َیِ يٕهؼیض ٔ ؿخیگخِ َُوزخء رّكيی يیٍٓیي کّ رّهٕى كن يیىحىَي‬


‫ىٍ حيٍٕی کّ ًٍٓخ ً يَرٕ‪ ١‬رّحی٘خٌ ًَیٗي ييحههّ کُُي ٔ حكکخيی ٍح ‪ٛ‬خىٍ‬
‫ًَخیُي‪ ،‬يؼالً ٓیّيدمحم حرٕیلی َویذ َی٘خرٍٕ‪ ،‬پیٕ٘حی کَحيیخٌ ٍح گُخْکخٍ ىحَٔض‬
‫ٔ كَيخٌ هظم ىحػی كخ‪ً١‬یخٌ ي‪ٍ َٜ‬ح کّ يٍٕى ػالهّی كَحٔحٌ َٕف رٍيُ‪ٍٕٜ‬‬
‫ٓخيخَی (‪ ٖ۳۳‬ـ ‪ ٖ۳۲‬م) رٕى ‪ٛ‬خىٍ کَى‪.‬‬
‫َٕف رٍيُ‪ٔ ٍٕٜ‬ی ٍح رّروخٍح كَحهٕحَي‪ ،‬حيخ رّٓزذ رَکُخٍی َٕف‬
‫رٍيُ‪ ٍٕٜ‬حُ ٕٓی حيَحی ٓپخِ هٕیٖ‪ٓ ،‬یّيدمحم حرٕیلی َـخص یخكض‪)ٕ۳(.‬‬
‫ًْیٍ ُیخىٍِٔیْخی َویزخٌ ٓزذ ٗيِ حٓض کّ رَهی يٍٕهخٌ رَحیٍ ػویيِ‬
‫َٕٗي کّ ىٍ ىٍِٔی «آل رٕیّ» ط‪ًٜ‬یى گَكظُي طخ حُ هيٍص ٔ َلًٕ َویزخٌ‬
‫رکخُْي‪ ،‬یکی حُ ٍحِْخی کُظَل َویزخٌ حیٍ ٗي کّ كن حَظوخد َویذ حُ ههیلّ‬
‫رّحيَحی يلهی طلٕی‪ٗ ٞ‬يِ رٕىِ‪ )ٕ۲(.‬كَيخٌ حَظ‪ٜ‬خد ٓهطخٌ ئؼٕى ؿَِٕی‬
‫ىٍ َوخرض حرٕؿؼلَ دمحم ىٍ ‪ ّٕ١‬يٕأیي حیٍ َظَ حٓض‪)ٕ۹(.‬‬
‫ٗخیي ىٍٓضطَ حیٍ رخٗي کّ حيَحی يلهی كو‪ ٢‬كن حَظ‪ٜ‬خد َوزخی هخ‪ٔ ٙ‬‬
‫يلهی ٍح ىحٗظُي ٔ حَظوخد َویذ ػخو ًْچُخٌ ىٍ حهظیخٍ ههیلّ رٕىِ حٓض‪.‬‬

‫ًوبثث ؾق ػِؿ ؼالكث كبٖوی‬


‫کخيمطَیٍ ييل ط٘کیالص َوخرض ٍح يیطٕحٌ ىٍ ي‪ َٜ‬ىٍٔحٌ هالكض‬
‫كخ‪ً١‬یخٌ یخكض (‪ ٕ۹۳‬ـ ‪‎ ْ‎ ، ۳۳۳‬ق) ههلخی كخ‪ً١‬ی رخ حیٍکّ هٕىٗخٌ ٓخىحص‬
‫ػهٕی ٔ كخ‪ً١‬ی رٕىَي يغًحنک حيَ َوخرض ٍح ىٍ ػخنیطَیٍ ٓطق رؼي حُ يوخو‬
‫هالكض رَپخ ىحٗظُي‪َ .‬ویذحالَٗحف ىٍ ػ‪َٜ‬كخ‪ً١‬ی ىٔحُىِ َویذ ىٍ حهظیخٍ‬
‫ىحٗض ٔ يوخو حٔيخَُي حيَحء ىٍرخٍ رٕى‪ .‬ىحٍحی ىیٕحَی هخ‪ًَْ ٙ‬حِ رخ ػخيم ٔ‬
‫ي٘خٍف رٕىِ ٔ يؼخٕ َوزخء َْ يخِ ٕٓ ىیُخٍ‪ ،‬يؼخٕ ي٘خٍف ىیٕحٌ ٓٔ ىیُخٍ‬
‫ٔ َخیذ حٔ ‪ ۲‬ىیُخٍ ٔ ػخيم حٔ ‪ ۳‬ىیُخٍ رٕى‪.‬‬
‫هخَيحٌ ههلخی كخ‪ً١‬ی ىٍ ٍأّ ؿخيؼّی ي‪َٜ‬ی هَحٍ ىحٗض ٔ ههیلّی‬
‫كخ‪ً١‬ی هٕى ىٍ ٍأّ حیٍ هخَيحٌ‪ .‬ؿخیگخِ َویذ ىٍ کُخٍ ههیلّ رٕى؛ َُوزخء ٔ‬
‫حَٗحف ىٍ ػ‪ َٜ‬كخ‪ً١‬ی ىٔ گَِٔ يظًخیِ رٕىَي‪ ٔ :‬ـ «حالَٗحف حالهخٍد»‬
‫ٓخىحطی کّ يُظٔذ رّهخَيحٌ كخ‪ً١‬ی رٕىَي ٔ رّآٌْخ حَٗحف حًٓخػیهی َیِ‬
‫يیگلظُي« ٕ ـ «حَٗحف ‪١‬خنزی» کّ حُ ئُٕریٍ رّحيخو ػهی رٕىَي‪ ٔ ،‬حىحٍِی‬
‫آٌْخ رخ َوخرش حنطخنزییٍ رٕى کّ رّٗيص ىٍ ؿخيؼّی ي‪ٛ َٜ‬خكذ َلًٕ رٕىَي‪.‬‬
‫ٕ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًوبثث ؾق ػّك ایلؽبًیبى هـْل‬


‫پْ حُ كًهّی يـٕالٌ رّيُطوّ (ىٍ ٓخل ‪ ْ ۳ٔ۳‬م) ؿخَ٘یُخٌ چُگیِهخٌ‬
‫ط٘کیالص َوخرض ٍح پخرَؿخ َگخِ ىحٗظُي‪ ،‬ىٍكخنیکّ ریى آٌ يیٍكض کّ حیٍ َٓخى‬
‫كَحيٕٕ ٕٗى ٔ َوٖ طخٍیویحٕ ٍح حُ ىٓض ريْي‪ ،‬حيخ يٓخؿًخٌ رٍّؿى حیٍکّ‬
‫هٕىٗخٌ ئهًخٌ َزٕىَي‪ ،‬رَّٓػض ؿخیگخِ يٓى ٔ َوٖ ٔ حػظزخٍ ٓخىحص ٍح‬
‫ىٍیخكظُي ٔ رّحكیخء ٔ طوٕیض َٓخى َوخرض ًْض گًخٗظُي‪ .‬حیٍ ٍٔیکَى ریٖ حُ‬
‫گٌٗظّ‪ ،‬رّٔیژِ ىٍ ٍُٔگخٍ حیهوخَخٌ ئهًخٌ‪َ ،‬یَٔيُيطَ ٗي‪ْ .‬الکٕهخٌ (‪۳ٔ۳‬‬
‫ـ ٖ‪‎ ْ‎ ۳۳‬ق ‪ٕٔٔ۲‬ـ ‪ٕٔ۳۳‬و) کّ [ٗخیي رّىنیم يالُيض رخٗین ‪ٕٓ١‬ی ٔ‬
‫ػطخيهک ؿٕیُی] َٔزض رّيٌْذ ٗیؼّ ٔ ٓخىحص ػهٕی هٕٗزیٍ ٗيِ رٕى‪ ،‬پْ‬
‫حُ كظق رـيحى «ٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ» ٍح کّ حُ ػهًخی يٍٕ٘ٓ رٕى‪ ،‬رَّوخرض ٓخىحص‬
‫رَگِیي‪ْ .‬الکٕ ىٍ َ‪ٜ‬ذ َویزخٌ ىیگَ رالى َیِ ئظویًخ ً ىهخنض ىحٗض ٔ رَحی‬
‫َْ یک ٗو‪ٜ‬خ ً كکى َوخرض يیَٕٗض ٔ يیكَٓظخى‪ًٗ .‬خٍ َویزخَی کّ‬
‫ْالکٕهخٌ ىٍ ؿخی ؿخی رالى حٓاليی يُ‪ٕٜ‬د ًَٕىِ حٓض‪ ،‬حَيک َیٔض‪)ٖٓ(.‬‬
‫ًٗخٍی حُ يٍٕهخٌ گلظّحَي‪ :‬حُ آٌؿخ کّ حیهوخَخٌ يـٕل حُ هخَيحٌ رٍِگ‬
‫رٕىَي‪ ٔ ،‬هٕى رَّٔذ ٔ ٗـَِ هیهی حًْیض يیىحىَي‪ٗ ،‬ؤَیض ٔ يوخو ىیگَ‬
‫هخَيحٌ رٍِگ ٍح َیِ ىٍک يیکَىَي‪ ٔ ،‬رّآٌ حكظَحو يیگٌحٗظُي‪ ،‬حُ ًْیٍ‬
‫رخرض رّحًْیض هخَيحٌ َزٕی پی رَىَي؛ رَهی ْى ‪ٟ‬يیّض ي٘ظَک رخ هخَيحٌ‬
‫ػزخٓی ٍح يالک رَطَی ٓخىحص َِى يـٕالٌ يیىحَُي‪ٗ .‬خیي ْى يـٕالٌ كکَ‬
‫کَىِ رٕىَي کّ حػِحُ هخَيحٌ َزٕی رّطلکیى يٕهؼیض آَخٌ ىٍ رالى حٓاليی‬
‫کًک يیکُي ٔ رّك‪ ٍٕ٠‬آَخٌ ىٍ يًخنک حٓاليی يَ٘ٔػیض يیرو٘ي‪.‬‬
‫چٌٕ هزم حُ يـٕالٌ‪ ،‬ىٍ ػٓي ٓال‪١‬یٍ ٓخيخَی ٔ طَکخٌ ؿَِٕی ٔ ٓهـٕهی‬
‫ٔ ؿٍٕی ٔ هالكض ػزخٓی‪َ ،‬یِ ٓخىحص حُ حکَحو ٔ ؿخیگخِ ٗخیٔظّ رَهٍٕىحٍ‬
‫رٕىَي‪ ،‬رُخءح ً ىٍک حیٍ يطهذ رَحی يـٕالٌ ُیَک‪ ،‬ي٘کم َزٕى‪.‬‬
‫آٌچّ ئهّى حٓض حیٍکّ يـٕالٌ یک کخٓظت هیهی رٍِگ ىحٗظُي کّ الؿَو‬
‫حی٘خٌ ٍح َیخُيُي هخَيحٌ َزٕی يیکَى ٔ آٌ «كويحٌ یک پیخو يؼُٕی ىٍ‬
‫حٍىٔگخِٗخٌ رٕى» هخػيس ً ىٍ پی٘خپیٖ َْ كًهّی َظخيی رَحی طٔویَ‬
‫َُٓيیٍْخ ٔ حيضْخ‪ ،‬رخیي یک «کظخد يويّ كَکض ًَخیي» طخ رظٕحَي حٔالً حطلخى‬
‫ٔ حَگیِِْخی ىحههت ؿُگـٕیخٌ ٍح طؤيیٍ ٔ كلع ًَخیي؛ ىٔو كًالص ٔ طٓخؿًخص‬
‫ٍح طٕؿیّ کُي ٔ رَحیٖ يَ٘ٔػیض رٔخُى؛ ٕٓو كظٕكخص ٍح يخَيگخٍ ٓخُى؛‬
‫ٖ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ هيیى ًْیٍ‪ ٍٕ١‬رٕىِ حٓض‪ ،‬کظخد يويّ «طٍٕحص» رّآٌ «‪ُٛ‬ئم ػٓي»‬
‫يیگٕیي؛ ‪ُٛ‬ئم ػٓي <کّ ىٍ طٍٕحص ـ کظخد هَٔؽ ـ رخ طل‪ٜ‬یم طٕ‪ٟ‬یق ىحىِ‬
‫ٗيِ حٓض> كخٔی ىٔ نٕف ُٓگی رٕى کّ «ىِ كَيخٌ هيح رّيٕٓی» رَ ٍٔی‬
‫آٌ َٕٗظّ ٗيِ رٕى‪ُٛ« .‬ئم ػٓي» ىٍ طًخو كَکضْخی رُیحَٓحثیم <حػى حُ‬
‫ؿُگْخ ٔ يٓخؿَصْخ> پی٘خپیٖ هٕو كَکض يیکَى‪ ،‬گٕیُي طخ ُُْٕ يٕؿٕى‬
‫حٓض ٔ ىٍ ریضحنًويّ َگٓيحٍی يیٕٗى‪.‬‬
‫یخ يخَُي حیٍکّ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی رّه‪ٜ‬ي ؿخٍص ٔ چپخٔل رُّْي كًهّ‬
‫يیرَى ٔ ػُٕحٌ آٌ ٍح «ؿٓخى كیٓزیم هللا» يیَٓخى؛ ٓهطخٌ يلًٕى ىٍ حیٍ‬
‫ػًم َیخُيُي ًَْحْی ٓخىحص رٕى ٔ ًْٕحٍِ گَِْٔخی حُ ٓخىحص ٔ َٓحٌ آَخٌ‬
‫ٍح ىٍ يؼیض هٕى ىحٗض؛ حُ ًْیٍٍٔ رّٓخىحص حيظیخُحص کالٌ <ٗخيم حيالک‬
‫ٔ يُخ‪ٛ‬ذ> ْى يیىحى‪ .‬نٌح ئهًخَخٌ ٗزّهخٍِی ُْي ًْٕحٍِ ٓهطخٌ يلًٕى ٍح‬
‫یک «ؿخُی» ىحَٔظّ ٔ يیىحَُي‪ ،‬چٌٕ حٔ رَّخو هيح ٔ ىٍ پٕٖٗ پیخو هَآٌ‬
‫كَکض يیًَٕى ٔ آػخٍٕ ْى يخَيگخٍ ٗي‪ .‬ح ّيخ ىٍ پی٘وَحٔل يـٕالٌ یک کظخد‬
‫يويّ ٔ پیخو يويّ ٔؿٕى َيحٗض‪ ،‬کّ رَحی یک چُیٍ حٍطٖ رٍِگ ٔ یک‬
‫چُخٌ كظٕكخص ٔٓیغ ىٍ َُٓيیٍْخی َخُٗخهظّ‪ٟ ،‬ؼق رٍِگی حٓض‪.‬‬
‫هطؼخ ً يـٕالٌ رخُیَِکت طًخو يظٕؿّ حیٍ َخىحٍی ٔ َخچخٍة هٕى ٗيَي ٔ‬
‫رَحی ؿزَحٌ آٌ‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح رّىحيخٌ هخَيحٌ َزٕی حَيحهظُي‪.‬‬
‫يـٕالٌ ىٍ رئ ٍٔٔى هٕى رّروخٍح‪ ،‬ک٘ظخٍ ٔٓیؼی رٍّحِ حَيحهظُي ٔ َٔزض‬
‫رّٓخىص َیِ ریحكظَحيی ًَٕىَي‪ ،‬چُخٌکّ يوظيحی ٓخىحص يخٍٔحءحنَُٓ «حيیَ‬
‫حيخو ؿاللحنيیٍ حرٍكٍٔ» ٍح رّيلخكظض ٓظٍٕحٌ گًخٗظُي‪ٔ ،‬نی حُ يَگ‬
‫َـخص یخكض‪ُ ،‬یَح رَّٕٗظّی ؿٕیُی «حيظؼخل كکى آٌ هٕو ٍح حنظِحو کَىَي»(ٖٔ)‬
‫حيخ ٓخىحص ىٍ حىحيّی كکٕيض حیهوخَیخٌ طٕحَٔظُي ْٕیض ٔ ط٘کم طخٍیوی‬
‫هٕى ٍح كلع کُُي کّ کىطَیٍ آٓیذ يًکٍ ٍح ىیيَي‪ .‬رّحػظوخى ػزخٓی‪ ،‬ػهض حیٍ‬
‫حيَ ىٍ ٔحهغ رّگَّٕی ًْٔخٌپُيحٍی ٔ ًْٔخٌحَگخٍی يیخٌ حَيیّ٘ی يـٕالٌ‬
‫ىٍ يٍٕى حكظَحو رّٓخىحص رّػُٕحٌ ًٍیّ ٔ َٔم پیخيزَ(‪ ٔ )ٙ‬حكظَحو رّحٔالى‬
‫ٔ حػوخد چُگیِهخٌ َیِ ٓزذ ٗي طخ يـٕالٌ ُٔىطَ رّؿخیگخِ ٓخىحص پی رزََي‪،‬‬
‫گٌٗظّ حُ حیٍ ىٍ ؿخيؼّی يـٕنی رؼ‪٠‬ی هخَيحٌْخی يُظٔذ رّهيٍص‪ ،‬يُِنض‬
‫حنْٕی ىحٗظُي‪ .‬چُخٌکّ ىٍ ػ‪ َٜ‬كظٕكخص ٔ ٓپْ كکٕيضىحٍی آٌْخ کّ رخ‬
‫ظٍٕٓ چُگیِهخٌ آؿخُ ٗي‪َْ ،‬کْ رخ حؿيحى ٔ حٔالى حٔ پیَٕي ىحٗض‪ ،‬رهُييَطزّ‬
‫‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ يويّ طهوی يیٗي‪ )ٖٕ(.‬يـٕالٌ‪ٓ ،‬خىحص ٍح َیِ رخ ًْیٍ پیًخَّ ُٓـیيَي ٔ‬


‫يیخٌ هٕى ٔ ٓخىحص ًِْحىپُيحٍی ًَٕىَي ٔ حكظَحو ُحیيحنٕ‪ٛ‬لی هخیم ٗيَي‪.‬‬
‫حنزظّ ىٍ حیٍؿخ یک رلغ كوٓی ْى پیٖ يیآیي کّ‪:‬‬
‫ـ «چگَّٕ ٓخىحص كخ‪ٗ َٟ‬يَي رخ يـٕالٌ کخكَ ًْکخٍی ًَخیُي؟»‬
‫ـ «کخكَحَی کّ حْم ظهًّ ْى يلٕٔد يیٗيَي»‬
‫= رَحی پخٓن رّحیٍ ٓئحل‪ ،‬رٍّٔحیض حرٍ‪١‬وطوی يظٕٓم يیٕٗیى‪:‬‬
‫حٔ يیَٕیٔي‪ْ« :‬الکٕهخٌ پْ حُ ط‪َٜ‬ف رـيحى حُ ػهًخء ٗیؼّ هٕحٓض کّ‬
‫ىٍ ئظُ‪َٜ‬یّ یکـخ گَى آیُي‪ٓ ،‬پْ حُ آَخٌ هٕحٓض کّ رّحیٍ پَٖٓ پخٓن‬
‫ىُْي کّ آیخ ٓهطخٌ کخكَ ػخىل رَطَ حٓض یخ ٓهطخٌ ظخنى ئهًخٌ؟»‬
‫ػهًخء ٓکٕص کَىَي‪ ،‬طخ حیٍکّ ٍ‪ٟ‬ی حنيیٍ ٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ ُرخٌ رّٓوٍ‬
‫گٕ٘ى ٔ پخٓن ىحى‪ٓ" :‬هطخٌ ػخىل کخكَ حُ ٓهطخٌ ظخنى ئهًخٌ رَطَ حٓض"‪.‬‬
‫حیٍ گلظّی ٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ ْى ْالکٕهخٌ ٍح هٕٕ آيي‪ْ ،‬ى ؿًیغ ػهًخء‬
‫ٗیؼّی كخ‪ٍ َٟ‬ح»(ٖٖ)‬
‫رّپُيحٗض طخٍینَگخٍحٌ‪ ،‬حیٍ كظٕی ريیٍهخ‪ َ١‬يٓى حٓض کّ ٍكظٍ ٗیؼیخٌ‬
‫رّىٍرخٍ يـٕالٌ کخكَ ٍح طٕؿیّ يیکُي‪ .‬كظی رخالطَ حُ حیٍ‪ ،‬ىٍ يُخرغ آييِ کّ‬
‫«ٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ» حُ ػخنًخٌ رٍِگ ٔ يظُلٌ رـيحى ٔ حُ ٍإٓخٖ ٓخىحص‪ ،‬حُ‬
‫ؿًهّ کٔخَٗ رٕى کّ رَحٖ ْالکٕهخٌ َخيّ َٕٗض ٔ كخ‪ َٟ‬رّطٔهیى ٗي‪)ٖ۳(.‬‬
‫ٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ پیُ٘ٓخى ْالکٕهخٌ يزُی رَ حكَحُ يوخو َوخرض ٓخىحص ٍح‬
‫پٌیَكض‪ ،‬ىٍ كخنی کّ هزم حُ آٌ رخٍْخ ههیلّ "ئظُ‪ َٜ‬ػزخٓی" حیٍ يوخو ٍح‬
‫رّٓیّي رٍ‪١‬خّٔٔ پیُ٘ٓخى کَىِ رٕى‪ ،‬ح ّيخ ٓیّي آٌ ٍح ٍى کَىِ رٕى‪.‬‬
‫ْالکٕهخٌ رَحی ييطی كکٕيض رـيحى ٍح رّ«ػطخ يهک ؿٕیُی ٓپَى» ٔ‬
‫ٓخىحص ىٍ حیٍ ىٍِٔ حُ چُيحٌ يُِنظی رَهٍٕىحٍ ٗي کّ ىٓضَٕٗظّی آَخٌ حُ‬
‫حػظزخٍ كکى هخََٕی رَهٍٕىحٍ گَىیي‪ )ٖ۳(.‬حُٓخى يخنی ُیخىی رَّخو ٓخىحص‬
‫‪ٛ‬خىٍ گَىیي‪ًْ ،‬چُیٍ يٕهٕكخص كَحٔحَی رّٓخىحص ٔحگٌحٍ يیٗي‪)ٖ۳(.‬‬
‫ٓخىحص حُ ىیٕحٌ يوٍَی يیگَكظُي ٔ َویذحنُُوزخء ئئنیض ٔ َٓپَٓظی‬
‫طُٕیغ يوٍَی ٍح رّػٓيِ ىحٗض‪ .‬پْ حُ يَگ ْالکٕهخٌ چُيیٍ حیهوخٌ‬
‫رّهيٍص ٍٓیيَي کّ ػًَ ٓیخٓت کٕطخْی ىحٗظُي‪ ،‬ىٍ يیخٌ آَخٌ حٍؿٌٕ هخٌ‪،‬‬
‫گیوخطٕهخٌ ٔ رخیئهخٌ <رخ حیٍکّ ئهًخٌ َزٕىَي> َٔزض رّحيَ َوخرض ٓخىحص‬
‫حْظًخو هخ‪ ٙ‬ىحٗظُي‪)ٖ۳(.‬‬
‫‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیهوخَخٌ ئهًخٌ ریٖ حُ حٓالف [کخكَ] ٗخٌ َٔزض رّحيٍٕ ٓخىحص ٔ َوخرض‬
‫حی٘خٌ ٔ كوٕم حی٘خٌ حْظًخو يیىحىَي‪ .‬يٓىطَیٍ حی٘خٌ «ؿخُحٌهخٌ» رٕى کّ‬
‫پْ حُ طَ٘ف رّحٓالو‪َ ،‬خو «ٓهطخٌ يلًٕى ؿخُحٌهخٌ» ٍح رَهٕى رَگِیي ٔ‬
‫َٔزض رّٓخىحص حٍحىص يِیي یخكض ٔ هييخص ٗخیخٌ رّحی٘خٌ ًَٕى‪.‬‬
‫"ؿخُحٌهخٌ" كََُي "حٍؿٌٕهخٌ" ٔ "هٕنظخم هخطٌٕ" ىٍ ‪ٍ ٕ۹‬ریغ حنؼخَی‬
‫ٓ‪‎ ْ‎ ( ۳۳‬ق) = ٔٔ َٕحيزَٔ‪( ٕٔ۳‬و) ىٍ َٕحكت گَگخٌ رّىَیخ آيي ٔ ىٍ ٍُٔ‬
‫ؿًؼّ ٔٔ ٕٗحل حنًکَو ٖٓ‪ ۳ = ۳‬يّ ‪( ٖٔٓ۳‬و) ىٍ كٕحنی هِٔیٍ ىٍگٌٗض‬
‫ٔ ىٍ «ُٗذ ؿخُحٌ = طزَیِ» کّ هٕى حُ هزم رَحی هٕى طيحٍک ىیيِ رٕى‬
‫رّهخک ٓپَىِ ٗي‪ .‬حٔ ىٍ َٕؿٕحَی كخکى َٕحكت هَحٓخٌ ٔ ‪١‬زَٓظخٌ ٗي‪ ،‬حٔل‬
‫پیَٔ آییٍ رٕىحثی رٕى‪ٓ ،‬پْ رّحٓالو يَ٘ف ٗي‪ .‬رّپیَٔی حُ حٔ كئى‬
‫ٓٓٓٓٔ َلَ حُ يـٕالٌ حٓالو آٍٔىَي‪.‬‬

‫«ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا ًْيحَی» ىٍ کظخد «ؿخيغ حنظٕحٍین» يیَٕیٔي‪:‬‬


‫«‪ ٔ ...‬ىٔٓظی حٔ رخ حْهزیض َزٕص (ػهیٓى حنٔالو) ُیخىص ٗي ٔ ًْٕحٍِ‬
‫ؿٓض ٓزیم حنلخؽ ييىْخ يیكَيخیي ٔ يِحٍ هخَيحٌ ٍح ُیخٍص کُي ٔ ٌٍَْخ‬
‫پٌیَى ٔ كَٓظي ٔ ٓخىحص ٍح ػِیِ ٔ يلظَو ىحٍى ٔ ‪ٛ‬يهخص ٔ حٍحىحص ىٍ كن‬
‫‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حی٘خٌ كَيخیي‪ ...‬كَيٕى طخ ىٍ طزَیِ ٔ ىیگَ ٔالیخص چٌٕ رـيحى ٔ ح‪ٛ‬لٓخٌ ٔ‬


‫ٗیَحُ ٔ َْحص ٔ رهن ٔ روخٍح ٔ حيؼخنٓى‪ ،‬ىحٍحنٔیخىس ٓخَُي‪)ٖ۲(»...‬‬
‫ٔیخىس» پیٖ حُ «ؿخُحٌهخٌ» طؤٓیْ‬ ‫رَهی يٍٕهخٌ ػویيِ ىحٍَي کّ «ىحٍحن ّ‬
‫ٗيِ رٕى ٔ رّکخٍ هٕى حىحيّ يیىحى‪ ،‬ىٍ ىٍِٔی ؿخُحٌهخٌ ٍَٔوی ي‪٠‬خػق‬
‫یخكض ٔ طؼيحى آٌ حكٌِٔ ٗي؛ َوـٕحَی يیگٕیي‪« :‬حُ ىیگَ ٔظیلّْخی َویزخٌ‪،‬‬
‫ٔیخىِْخ ىٍ يُطوّی يؤيٍٕیض ٗخٌ رٕى‪».‬‬ ‫رَپخیی ٔ گَىحَیيٌ ىحٍحن ّ‬
‫ٔیخىِْخ يکخٌْخی رٕىَي کّ پیٖ حُ حیهوخَخٌ پيیي ًَٕىَي ٔ ىٍ ىٍِٔی‬ ‫«ىحٍحن ّ‬
‫آَخٌ‪ ،‬ؿخی رٔیخٍ يٓى رَحی َویزخٌ ٔ ىكظَ کخٍ آَخٌ رًّٗخٍ يیآييَي ٔ ٓخىحص‬
‫رَحی ىٍیخكض يوٍَی‪ ،‬یخ گَكظٍ َْ َٕع کًک ىیگَی‪ ،‬ريحٌؿخ يیٍكظُي‪.‬‬
‫حكَحى ٔ ػٕحيهی ىٍ حیٍ يلم کخٍ يیکَىَي کّ كوٕه٘خٌ حُ ٔهق یخ ىیٕحٌ‬
‫طؤيیٍ يیٗي‪)ٖ۹(».‬‬
‫گًخٌ يیٍٔى َٗ‪ ١‬پَىحهض يوٍَی رّٓخىحص َْ َٗٓ ٔ يُطوّ‪ٔ ،‬ؿٕى‬
‫ٔیخىِ ىٍ آٌؿخ رٕىِ حٓض‪ ،‬يُزغ يیحكِحیي‪:‬‬ ‫ىحٍحن ّ‬
‫«ٔظیلّی کّ رَّخو ٓخىحص ىٍ ىحٍحنٔیخىۀ يًخنک ‪ ...‬يـَی ٔ يوٍَ حٓض‬
‫رَ ٓخىحص َْ ٔالیض کّ ىحٍحنٔیخىِی آٌؿخ يزُی رخٗي يوٍَ ىحٍى‪)۳ٓ(».‬‬
‫«ؿخُحٌهخٌ» رَحی يوزَِی هٕى‪ ،‬رّرَپخ کَىٌ يـًٕػّی «ُٗذ ؿخُحٌ»‬
‫ٔیخىِ رٕى (رخٗي)‪.‬‬‫كَيخٌ ىحى کّ یکی حُ ؿخْخی پیٕٓظّ رّحیٍ يـًٕػّ‪ ،‬ىحٍحن ّ‬
‫«ئـي ؿخيغ»‪« ،‬ييٍّٓ ٗخكؼیّ»‪« ،‬ييٍّٓ كُلیّ»‪« ،‬هخَوخِ ؿٓض ىٍحٔیٖ»‬
‫ٔیخىِ‬
‫حُ ىیگَ يظؼهوخص آٌ حٓض‪ .‬ىٍ ٔهلُخيّی حیٍيـًٕػّ‪ ،‬ىٍرخٍِی ىحٍحن ّ‬
‫يطخنزی آييِ کّ ْيف رُیخىگٌحٍی آٌ يکخٌ ٔ پیّ٘ی حكَحىٕ ٍح ٍٍٔٗ يیکُي‪:‬‬
‫ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا يیگٕیي‪ُ « :‬ي ََطِّذ کّ رّيٓ ًّخص ىحٍحنٔیخىِ هیخو ًَخیي ٔ‬
‫هييض ٓخىحص رّيٕؿذ َٗ‪ٔ ١‬حهق رّؿخی آٍٔى [کخالْخی آٌ] كَٕ ٔ ‪َ١‬ف‬
‫ٔ رٓخی ًٗغ ٔ يٌحٌ ٔ ػطَ [ٔ حكَحى رَهٍٕىحٍ حُ آٌ] ٓخىحص حُ َویذ کّ‬
‫يویى آٌؿخ رخٗي ٔ ٓخىحص آیُيِ ٔ ٍَٔيِ [ٔ کخٍکُخٌ يِىگیَ آٌ] حُ هخىو ٔ‬
‫يطزوی ٔ ىیگَ کخٍکُخٌ کّ آٌؿخ رخُٗي‪)۳ٔ(».‬‬
‫ؿخُحٌهخٌ کّ رخ ًٍٓی کَىٌ ىیٍ حٓالو ىٍ يیخٌ يـٕالٌ‪ ،‬كکٕيض هٕى‬
‫ٍح كکٕيض حٓاليی يؼَكی ًَٕى‪ ،‬حُ ًْخٌ حرظيحء رّٓخىحص کَحو حكظَحو‬
‫ُحیيحنٕ‪ٛ‬ق هخیم ٗي‪ .‬ىٍ ٓخل ٕٓ‪ ۳‬كَيخَی ىٍ يٍٕى طؼظیى ٔ طلویى ٓخىحص‬
‫يکّ ٔ ييیُّ ‪ٛ‬خىٍ کَى‪ ،‬ىٍ ًْخٌ ٓخل رَحی ُیخٍص حيخو كٔیٍ(ع) رّکَرال‬
‫‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍكض‪ ٔ ،‬ىٓظٍٕ ىحى حُ يلم ىٍ آيي ىٔنظی «ََٓؿخُحَی» ٍح رَحی ٍٓخَیيٌ آد‬
‫رّکَرال كلَ ًَخیُي‪ ،‬ىٓظٍٕ ىحى ٍَُْٔ ّٓ ِْحٍ يٍ َخٌ رَحی ح‪١‬ؼخو ٓخىحص‬
‫يویى آٌؿخ ‪١‬زن گَىى‪)۳ٕ(.‬‬
‫ًْچُیٍ حٔ رخ حٓظُخى رّكٍٔ ٍكظخٍ چُگیِهخٌ َٔزض رّٓخىحص‪ ،‬ىٓظٍٕىحى طخ‬
‫حُ آٌْخ «هالٌ ٔ هٕرچٍٕ ٔ حالؽ ٔ ٌٕٕٗٓ» (کّ ػُخٔیٍ حَٕحع يخنیخص رٕى)‬
‫َگیََي‪ ٔ ،‬ىٍ هخَّْخی ٗخٌ «حیهچی» كَٔى َیخیي‪ ٔ ،‬يٕحؿذ آٌْخ يطخرن‬
‫آٌچّ ىٍ ىكخطَ ػزض ٗيِ‪ ،‬رئٌ ْیچ ه‪ٍٕٜ‬ی ٓخل رّٓخل پَىحهض ٕٗى‪.‬‬
‫ًْچُیٍ ػهٕیخٌ رّػُٕحٌ َخظَ ىٍ يلخکى يوٍَ ٗيَي‪)۳ٖ(.‬‬
‫ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا َٕٗظّ حٓض‪ :‬پْ حُ آٌکّ «ؿخُحٌهخٌ» ك‪َ٠‬ص‬
‫پیخيزَ(‪ٍ )ٙ‬ح ًَْحِ رخ ك‪َ٠‬ص ػهی ٔ حيخو كٔیٍ(ع) ىٍ هٕحد ىیي‪ ،‬حیٍ‬
‫پَٖٓ ٍح پیٖ ک٘یي کّ چَح رَحی َْ ‪١‬خیلّ يخَُي كوٓخء ٔ يظ‪ٕٜ‬كّ ٔ يليػخٌ‬
‫‪ ...‬يَکِ ٔ ؿخیگخْی ٔؿٕى ىحٍى‪ ،‬حيخ رَحی ٓخىحص يلهی رَحی طـًغ َیٔض؟‬
‫ىٓظٍٕ ىحى ىٍ َْٗٓخی يٓى حٓاليی ىحٍحنٔیخىِْخی طؤٓیْ ٕٗى طخ ٓخىحص‬
‫ىٍآٌؿخ گَىآیُي؛ ٓپْ يٕهٕكخطی رَحی َْیک حُ ىحٍحنٔیخىِْخ حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحى‪.‬‬
‫کخٗخَی ُيیُّی گَحیٖ ؿخُحٌهخٌ رّحْم ریض ٔ ٓخىحص ٍح رّگَّٕی ىیگَ‬
‫ٍٔحیض کَىِ حٓض‪ .‬رَّٕٗظّی حٔ‪ ،‬ىٍ ٓخل ٕٓ‪ ۳‬هًَی ىٍ یک ٍُٔ ؿًؼّ ىٍ‬
‫ئـي ؿخيغ رـيحى كَىی ػهٕی ٍح رّؿَو آٌکّ رؼي حُ ًَخُ ؿًؼّ ًَخُ ظَٓ‬
‫ٍح ْى هٕحَيِ‪ ،‬ک٘ظُي ٔ ؿٔي حٔ ٍح ُٕٓحَیيَي‪ .‬ؿًؼی حُ ٓخىحص حٓظوٕحٌْخی‬
‫َیى ٕٓهظّی حٔ ٍح ًَْحِ رخ ىحىهٕحٓظی رّؿخُحٌهخٌ کّ ىٍ حیٍ ٔهض ىٍ‬
‫ػَحم رَّٓ يیرَى‪ ،‬ػَ‪ ّٟ‬ىحٗظُي‪.‬‬
‫ؿخُحٌهخٌ ‪ ًٍٟ‬حَظوخى حُ حػًخل حهظالفحَگیِ ئهًخَخٌ ٔ حیٍکّ چگَّٕ‬
‫ًٍیّی پیخيزَ هٕى ٍح چُیٍ کَىِحَي‪ ،‬ىٓظٍٕ ىحى طخ‬ ‫حٓض کّ آَخٌ حٔالى ٔ ّ‬
‫ئززّخٌ حیٍ ٔحهؼّ ٍح ک٘ظُي‪ ،‬پْ حُ آٌ حػالو کَى کّ «ه‪ٜ‬ي َ‪َٜ‬ص هخَيحٌ‬
‫ٓخىحص ٔ هٌالٌ ىًُٗخٌ آٌْخ» ٍح ىحٍى‪ .‬ىٍپی حیٍ يخؿَح رٕى کّ كَيخٌ‬
‫ٔیخىِْخ ٔ حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬يٕهٕكخص رَحی آٌْخ ٍح ىحى‪)۳۳(.‬‬ ‫طؤٓیْ ىحٍحن ّ‬
‫ؿخُحٌهخٌ يخَُي ٓهق هٕى «ْالکٕهخٌ» رّىٓض هٕى كکى َوخرض ٍح طوَیَ‬
‫يیًَٕى ٔرّرالى حٓاليی رَحی ٓخىحص يظ٘و‪ ٚ‬يیكَٓظخى‪.‬‬
‫ًْیٍ‪ ٍٕ١‬حیهوخَخٌ رؼيی رًّْیٍ ٍٕٔ حىحيّ ىحىَي‪ٓ .‬هطخٌ دمحم حٔنـخیطٕ‬
‫(هيحرُيِ) َیِ ًْچٌٕ َیخکخٌ هٕى ىٍ طٕؿّ رّٓخىحص ٔ َُوزخء ًْض يیگًخٗض؛‬
‫‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُْگخيی کّ ٓیّي ريٍحنيّیٍ <َویذ هَحٓخٌ> رخ حٔنـخیطٕ يالهخص کَى‪ٔ ،‬ی‬


‫کخّٓی إٓ ٍح رخ ىٓض هٕى َگخِ ىحٗض طخ ٓیّي حُ آٌ روٍٕى‪)۳۳(.‬‬
‫«حٔنـخیطٕ» ْ٘ظًیٍ ٓهطخٌ حُ ٓهٔهّی حیهوخَخٌ رٕى کّ حُ ٓخل ٖٓ‪ ۳‬طخ‬
‫‪‎ ْ‎ ( ۳ٔ۳‬م) رَيُطوّ كکًَحَی کَى‪ٔ .‬ی پَٔ حٍؿٌٕهخٌ (چٓخٍيیٍ حیهوخٌ‬
‫يـٕل) ٔ رَحىٍ ؿخُحٌهخٌ (ْلظًیٍ حیهوخٌ يـٕل) حُ یک يخىٍ ئیلی رٕى‬
‫کّ «حٍٔٔک هخطٌٕ» َخو ىحٗض‪.‬‬
‫َویزخٌ ٔ ٓخىحص ىٍ ىٍِٔی ٓهطخٌ حرٕٓؼیي َیِ حُ يُِنض ٔحالی رَهٍٕىحٍ‬
‫رٕىَي‪ٓ .‬هطخٌ حرٕٓؼیي رٓخىٍهخٌ‪ ،‬پَٔ حٔنـخیطٕ (حُ ٓخل ‪ ۳ٔ۳‬طخ ‪‎ْ‎ ۳ٖ۳‬م)‬
‫حُ حیهوخَخٌ يـٕل رٕى‪ ،‬حٔ ىٍ ٍٓ ىٔحُىِ ٓخنّگی رّحیهوخَی ٍٓیي‪.‬‬
‫حرٍرطٕ‪ ّ١‬يیَٕیٔي‪ُْ :‬گخيی کّ ٓهطخٌ حرٕٓؼیي كَکض يیکَى‪ ،‬كخؿیخٌ‬
‫ٔ َویزخٌ پی٘خپیٖ حٔ ٍحِ يیٍكظُي‪ )۳۳(.‬حرٕٓؼیي آَخٌ ٍح رٔیخٍ ىٔٓض يیىحٗض‪،‬‬
‫آَخٌ َیِ يیکٕٗیيَي ٓهطخٌ ٍح ىٍؿُگْخ ٔ ىٍرَحرَ ىًُٗخَٖ یخٍی کُُي‪)۳۳(.‬‬
‫َویذ حُ يٕهؼیض يُل‪ َٜ‬رّكَى ٔ حٓظؼُخثی ىٍ ؿخيؼّ رَهٍٕىحٍ رٕى کّ رَ‬
‫گَكظّ حُ كَيض يؼُٕی ٔ َٔزض رخ پیخيزَ رٕى‪َ .‬ویذ حُ َظَ يَحطذ ٔ‬
‫طَ٘یلخص كکٕيظی رَ طًخيی رٍِگخٌ کٍٕ٘ی ٔ ن٘کَی رَطَی ىحٗض‪ ،‬ىٍ‬
‫كَيخٌْخی كکٕيظی َخو ٔی پیٖ حُ َخوْخی ىیگَ يوخيخص كکٕيظی چٌٕ‬
‫ح ُيَحی حٍطٖ‪ ،‬هخ‪ٟ‬یخٌ ٔ ٍٔكخَیخٌ يیآيي‪)۳۲(.‬‬
‫ًْچُیٍ َویذ ىٍ ؿهّٕ ٔ ٓالوْخی ًٍٓی رَ طًخو رٍِگخٌ يويو رٕى ٔ‬
‫پیٖ حُ ىیگَ ٍؿخل ىٔنظی چٌٕ ‪ٛ‬يٍحػظى ٔ ٗین حالٓالو رّك‪ ٍٕ٠‬ههیلّ‬
‫َٗكیخد يیٗي‪ )۳۹(.‬رّ‪ ٍٕ١‬کهی َویذ حنُُوزخء یخ َویذحالَٗحف ىٍ ؿخيؼّی‬
‫ىٍٔحٌ حیهوخَی يوخو ٔ يُِنض ٔحالی ىحٗض ٔ ًَْىیق حيیَحٌ رٍِگ رٕى‪.‬‬
‫ىٍرخٍِی ٔی ًْخٌ طَ٘یلخص حَـخو يیٗي کّ ىٍ يٍٕى حيیَحٌ يَٕٓو رٕى؛‬
‫یؼُی ُْگخو ئخكَص رخ ػهىْخ ٔ ‪١‬زمْخ كَکض يیکَى ٔ رَ ىٍ هخَّحٕ َْ‬
‫‪ٛ‬زق ٔ ٗخو َوخٍِ يیُىَي‪)۳ٓ(.‬‬
‫ىٍ َخيّْخ هطخد رّحیٍ يوخو چُیٍ يیَگخٗظُي‪« :‬ؿُخد َوخرض پُخِ‪ ،‬يٕالَخ‬
‫حػيل حکَو‪َ ،‬ویذحنُُوزخء حآلكخم‪ ،‬يلَُحنًؼخنی ٔحنًُخ‪ٛ‬ذ حالٓظلوخم‪ ،‬يوظيحی‬
‫حْم حیًخٌ‪ ،‬هطذ حنلن ٔحنًهش ٔحنيیٍ‪َٗ ،‬ف حالٓالو ٔحنًٔهًیٍ‪)۳ٔ(».‬‬
‫ـ ًحص ح‪ ٔ َٓ١‬ػُ‪ َٜ‬حُکی ٔ حٍَٕ‪ ،‬يَط‪٠‬ی حػظى حکَو آل ػزخ‪ٓ ،‬هطخٌ‬
‫حنٔخىس حنؼظخو ٔ حنُُوزخء‪َ ،‬ظیـش حنَٕٓل ٔ ٓز‪ ٢‬حنزظٕل‪ ،‬كخیِحنٔیخىحص ٔ ؿخيغ‬
‫‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حنٔؼخىحص‪ ،‬يُیم حنًؤػَ ٔحنًُخهذ‪ ،‬يِیٍ حنًَحطذ ٔ حنًُخ‪ٛ‬ذ‪َ ،‬ظخو حنلن ٔ‬


‫حنًهش ٔحنيیٍ‪ٔ ،‬حٍع ػهٕو حالَزیخء ٔ حنًَٓهیٍ‪.‬‬
‫ـ يٕالَخ حػظى‪ ،‬يَط‪٠‬ی حػيل حکَو‪َ ،‬ویذ حنُُوزخء‪ ،‬حنؼخنى حنُزٕی‪ ،‬حنُزؤ‬
‫ٔحنکَو‪ ،‬حنؼهٕی حن٘ؤٌ ٔ حن٘یى‪ ،‬يالً حٔالى حنَٕٓل‪ ،‬يهـؤ حٓزخ‪ ١‬حنزظٕل‪ ،‬حكظوخٍ‬
‫آل ‪ ٔ ّ١‬یخٓیٍ‪ ،‬يوظيی حنًئيُیٍ رخؿًخع حنؼخنًیٍ‪ ،‬رَْخٌ حنلن ٔحنًهش ٔحنيیٍ‪،‬‬
‫ًْٗ حالٓالو ٔ حنًٔهًیٍ‪ٓ ،‬هیم ٍٕٓل ٍد حنؼخنًیٍ‪)۳ٕ(.‬‬
‫حرٍكُيم ىٍ ًکَ َویذ طَيٌ چُیٍ آٍٔىِ حٓض‪ٓ :‬یّيحالؿم حال‪ ،َٓ١‬يُظـذ‬
‫حاليـي‪ ،‬يـيحنيیٍ‪ ،‬حَٗف حالَٗحف‪ًٔ ،‬یحنًُخهذ ٔحنًَحطذ ػهیحال‪١‬الم‪ٓ ،‬یّي‬
‫حنَ٘م ٔحنـَد حرٕحنوخٓى ػهی رٍكوَحنيیٍ‪)۳ٖ(.‬‬
‫حیٍ حنوخد ریخَگَ هيٍص ریيخَُي ىَیٕی ٔ يؼُٕی َویذ ىٍ ؿخيؼّی حٓاليی‬
‫ٔ حًْیض كٕم حنؼخىِی حٓض کّ ٓال‪١‬یٍ رَحی َُوزخء هخثیم رٕىَي‪.‬‬

‫حُ آٌؿخ کّ َْ ‪ٛ‬خكذ َؼًظی يلٕٔى ٔحهغ يیٕٗى‪َُ ،‬وزخی ٓخىحص َیِ حُ‬
‫طوَد ٔ يُِنض كَٔصُحی َُوزخی ٓخىحص ىٍ ىٍرخٍ‬ ‫حیٍ هخػيِ ئظؼُی َ٘يَي‪ّ .‬‬
‫حیهوخَیخٌ يـٕل كوي ٔ كٔخىص رٔیخٍی حُ کخطزخٌ ٔ يظَٓالٌ <ؿیَ ٓیّي>‬
‫ىٍرخٍ ٍح رَ يیحَگیوض ٔ ىٍ پی ىٓیّٔٓخُی ػهیّ َُوزخء ٔ َٓحٌ ٓخىحص‬
‫يیٗيَي طخ آَخٌ ٍح حُ چ٘ى حیهوخٌ ریخَيحَُي‪ٍٗ .‬یيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا ًْيحَی‬
‫[ٕٓحَقَٕیٔی کّ ح‪ٛ‬هیض یٕٓىی ىحٗض ٔ طخ ٓطق ُٔحٍص َیِ ٍٓیي] یکی حُ‬
‫کٔخَی رٕى کّ ٓوض َٔزض رّيٕهؼیض ٓخىحص كٔخىص يیٍُٔیي‪.‬‬
‫ىٍ ُيخٌ «حٔنـخیطٕ» ٓیّي طخؽحنيّیٍ آٔؿی کّ «َویذ حنُُوزخی» طًخو يًخنک‬
‫ٓهطخٌ حٔنـخیطٕ رٕى‪ ،‬يظٓى ٗي کّ یٕٓىیخٌ ٍح حُ ُیخٍص ٔ ٍكض ٔ آيي‬
‫رّي٘ٓي «ًٔحنکلم َزی» ىٍ ٍحِ كهّ‪ ،‬يُغ کَىِ ٔ هٕى ىٍ آٌ يلم يُزَی‬
‫رَهَحٍ ًَٕىِ‪ ،‬رّيـخنْ ٔػع ٔ َ‪ٜ‬یلض ٔ حهخيّی ًَخُ ؿًؼّ ٔ ؿًخػض‬
‫يزخىٍص کَىِ حٓض‪ًْ .‬چُیٍ حٔ ٍح رّيُغ حىحی ٌٍَ یٕٓىیخٌ ٔ ي‪ٜ‬خىٍِی‬
‫حيٕحل یٕٓىیخٌ يظٓى کَىَي‪ .‬رًّْیٍ حطٓخيخص يلخکًّ کَىَي ٔ ًَْحِ رخ ىٔ‬
‫پَٕٔ رّهظم ٍٓخَیيَي‪ .‬رَّٕٗظّی کخٗخَی‪ٍٗ ،‬یيحنيّیٍ ك‪٠‬مهللا (یٕٓىی‬
‫حال‪ٛ‬م) ىٍ هظم ٓیّي طخؽحنيّیٍ َوٖ يًٓی ىحٗض‪ٔ .‬ی ىٍ گلض ٔگٕ رخ‬
‫«حٔنـخیطٕ» ٓیّي ٍح ئظٕؿذ هظم ىحَٔض‪ ،‬حٔنـخیطٕ پخٓن ىحى‪:‬‬
‫«حٔ ٓیّي حٓض‪ ،‬يٍ چگَّٕ يیطٕحَى كکى هظم ٓیّيی ٍح ‪ٛ‬خىٍ کُى؟»‬
‫ٓ‪۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍٗیيحنيّیٍ ك‪٠‬م هللا گلض‪ :‬يٍ يؼهٕو يیکُى کّ حٔ ٓیّي َیٔض؛ ٍٗیيحنيّیٍ رخ‬
‫ٓیّي يـهْ يُخظَِ طَطیذ ىحى ٔ كیٍ يُخظَِ حُ ٓیّي گٕحْی ػهٕی رٕىٌ‬
‫هٕحٓض؛ ٓیّيطخؽ حنيّیٍ ٗـََِخيّی هٕىٍح ػَ‪ ّٟ‬کَى؛ ٍٗیيحنيّیٍ رخ رٓخَّی‬
‫حیٍکّ رخیي ىٍ رخٍِی حیٍ ٗـََِخيّ ریٖطَ طلوین کُي‪ٗ ،‬ـََِخيّی ٓیّي ٍح رخ‬
‫هٕى رّهخَّ رَى‪ ،‬ىٍ كَ‪ٛ‬ض ٗزخَّ َخو ٓیّي طخؽحنيّیٍ ٍح حُ ٍٔی کخؿٌ پخک‬
‫کَى‪ٓ ،‬پْ ىٔرخٍِ َٕٗض‪ٛ ،‬زق ٍُٔ رؼي َٔذَخيّ ٍح رّىٍرخٍ آٍٔى ٔ‬
‫رّحیهوخٌ َ٘خٌ ىحى ٔ گلض‪:‬‬
‫«رزیُیي حیٍ َٔذَخيّی ٓیّي طخؽحنيّیٍ آٔؿی حٓض کّ ؿؼهی يیرخٗي؛ حٔ َخو‬
‫کٔی ىیگَ ٍح پخک کَىِ ٔ َخو هٕىٍح رّؿخیٖ َٕٗظّ حٓض‪».‬‬
‫حیهوخٌ کّ پُيحٗض ٍٗیيحنيّیٍ ك‪٠‬م هللا ٍحٓض يیگٕیي‪ٓ ،‬یّي طخؽحنيّیٍ ٓیّي‬
‫َیٔض‪ ،‬كکى هظم حٍٔح ‪ٛ‬خىٍ کَى ٔ ٓیّي رخ كََُيحَٖ رالكخ‪ٛ‬هّ ک٘ظّ ٗيَي‪)۳۳(.‬‬
‫پْ حُ هظم ٓیّي ٔ كََُيحَٖ‪ ،‬كُزهیْخی رـيحى رَ حؿٔخى آَخٌ حٓذ‬
‫ىٔحَیيَي‪ ،‬حیٍ ػًم‪ٗ ،‬خِ يـٕل ٍح چُيحٌ هً٘گیٍ ٔ ىچخٍ ػٌحد ٔؿيحٌ ًَٕى‬
‫کّ كَيخٌ هظم هخ‪ٟ‬ت رـيحى ٍح ‪ٛ‬خىٍ کَى‪ ،‬ح ّيخ رخ پخ ىٍ يیخَی ىٍرخٍیخٌ‪ ،‬رّٔیژِ‬
‫ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا‪ ،‬هخ‪ٟ‬ی حُ يَگ َـخص یخكض‪ ،‬ىٍ ػٕ‪ٓ ،ٝ‬هطخٌ ىٓظٍٕ‬
‫ىحى هخ‪ٟ‬ت يٌکٍٕ ٍح رّكخنض رَُّْ رَ حالؽ رَُّْ ٕٓحٍ کُُي ٔ ىٍ كخنیکّ‬
‫طخُیخَّ رَ پ٘ظٖ يیَُُي ىٍ هیخرخٌْخی رـيحى رگَىحَُي‪ ،‬حُ کخٍ ه‪٠‬خٔص‬
‫يُلک گَىى ٔ ىیگَ كن َيحٗظّ رخٗي ىٍ ْیچ ىیٕحٌ ىٔنظی ي٘ـٕل گَىى‪)۳۳(.‬‬

‫«حرٍػُزّ» حُ َٔذُٗخٓخٌ هٌَ ْ٘ظى‪ ،‬حُ َوٖ ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا ىٍ هظم‬


‫ٓیّي طخؽحنيیٍ پَىِ رَىحٗظّ ٔ ٓیّي ٍح ‪ٛ‬لیق حنُٔذ هٕحَيِ حٓض‪ .‬ىیگَ پَٔ‬
‫ٓیّي طخؽحنيیٍ کّ يظٕنی ػَحم رٕى‪ ،‬حػظَح‪ٟ‬خص گَْٔی ٍح رَحَگیوض‪ ،‬ىٍ‬
‫حیٍؿخ َیِ گَْٔی حُ كٕٔىحٌ ٔ ٓیّيٓظیِحٌ رخطزخَی ٍٗیيحنيّیٍ ك‪٠‬مهللا‪َٔ ،‬ذ‬
‫حیٍ پيٍ ٔ پَٔ ٍح َلی کَىَي‪ .‬ىٍ كخنی کّ َٔذُٗخٓخٌ ُرَىٓض حُ ؿًهّ‬
‫حرٕحنًظلَ دمحم رٍحَٗف حكطْ‪َٗ ،‬فحنيیٍ ٔ‪ٛ‬خف‪ٔ ،‬نی رٍػُزّ ٔ ىیگَحٌ‪،‬‬
‫ٓیّي طخؽحنيّیٍ ٍح ‪ٛ‬لیقحنُٔذ ًکَ کَىِحَي ٔ آٌچّ ٍح حُ ‪١‬ؼٍ ٔ َلی َٕٗظّحَي‬
‫َخيؼظزَ ىحَٔظّحَي‪)۳۳(.‬‬
‫ىٍ ًْیٍ يخؿَح‪ٓ ،‬یّيػًخىحنيّیٍ ػًخىحنًهک َیِ رّيَگ يلکٕو ٗي‪ ،‬ح ّيخ حُ‬
‫يَگ َـخص یخكض ٔ كو‪ ٢‬رّک٘یيٌ «يیم» رّچً٘خَٖ حکظلخء گَىیي‪)۳۳(.‬‬
‫ٔ‪۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َظَ ىیگَی ْى ٔؿٕى ىحٍى کّ يیگٕیي‪ :‬رخ طًخیم «حٔنـخیطٕ» رّيٌْذ‬


‫ط٘یغ‪َ ،‬یَٔی ٗیؼیخٌ ىٍ كخل كَِٔی رٕى ٔ هيٍطًُيحٌ ىٍرخٍ حػى حُ ٓپخْی ٔ‬
‫ىیٕحَی ىٍ رَحرَ آَخٌ ‪ٛ‬ق رٔظُي ٔ ؿزّٓرُيی آؿخُ ٗي؛ ىٍحیٍ يیخٌ‬
‫ٓیّيطخؽحنيیٍ آٔؿی يٓىطَیٍ ٍکٍ ٔ پخیّی ح‪ٛ‬هت هيٍص ٗیؼّ يلٕٔد يیٗي‪.‬‬
‫ىیٕحَیخٌ ىٍرخٍ ًّْ طٍُٔ یٕىَي ٔ ٔؿٕى ٓیّي ٍح رَ َظخریيَي‪ ،‬رخ حٔؽ گَكظٍ‬
‫كؼخنیض ٓخىحص ىٍ ػ‪« َٜ‬حٔنـخیطٕ» کٕٗیيَي رخ هظم ٓیّيطخؽحنيیٍ حُ كؼخنیض‬
‫ٔ هيٍص ٓخىحص رکخُْي ٔ َیَٔی ٗیؼّ ٍح ط‪٠‬ؼیق ًَخیُي‪)۳۲(.‬‬
‫يًکٍ حٓض حیٍ َظَ ْى هخرم طٕؿّ رخٗي‪ ،‬ح ّيخ طـَریخص ٔ ٍٔحَُ٘خهظت رَ٘‬
‫ػخرض کَىِ حٓض کّ ىٍ چُیٍ يٕهؼیضْخی‪ ،‬حكٔخٓخص ٗو‪ٜ‬ی رَ ػوخیي يٌْزی‬
‫طويُّو يییخري ٔ كٔخىص َوٖ حٔل ٍح حیلخء يیکُي‪ .‬يخَُي ىحٓظخٌ ْخریم ٔ هخریم! ٔ‬
‫ىحٓظخٌ هَرخٌػهی يلون حنظَکًخَی رخ ٓیي ٍَٓٔ ٔحػع ‪ ...‬ط‪٠‬خى يُخكغ يیخٌ‬
‫حیٍ ىٔ رخػغ ٗي کّ طَکًخَی طًخو كظخٔحی هٕى ٍح رَ‪ٟ‬ي ٓخىحص طُظیى کُي!‬
‫حیٍ َکظّ ٍح ْى ح‪ٟ‬خكّ کُى کّ ىٍطخٍین آييِ‪ٍٗ :‬یيحنيّیٍ ك‪٠‬مهللا ىهظَ‬
‫ٓیّير٘یَ‪ ،‬حُ يهٕک يکّ ٍح کّ حكظوخٍ ٓیخىص ٔ حَٗحكیض‪ َْ ،‬ىٔ ٍح ىحٗض‪،‬‬
‫رَحی یکی حُ پَٔحَٖ (رَّخو ػهی٘خِ) هٕحٓظگخٍی کَى‪)۳۹(.‬‬
‫ىهین يؼهٕو َیٔض حیٍ ٔ‪ٛ‬هض ٔحهغ ٗيِ رخٗي‪ ،‬چٌٕ طُٓخ رًّْیٍ ٗزّ ؿًهّی‬
‫«هٕحٓظگخٍی کَى» حکظلخء ٗيِ حٓض‪ ،‬حكظًخل ىحٍى ٓیّير٘یَ رخ حیٍ ٔ‪ٛ‬هض‬
‫يٕحكوض َکَىِ رخٗي ٔ ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا حُ ًْیٍؿخ کیُّی ٓخىحص ٍح رّىل‬
‫گَكظّ رخٗي‪َْ .‬چُي ىٍطخٍین آييِ حٓض کّ ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا رّٓخىحص حكظَحو‬
‫ُحیيحنٕ‪ٛ‬ق هخیم رٕىِ ٔ رو٘ی حُ ىحٍحثی هٕىٍح ٔهق ٓخىحص ًَٕىِ ٔ ىٍ‬
‫ٔ‪ٛ‬یضَخيّی هٕى ٓلخٍٗخص أکیي ىٍ يٍٕى ٓخىحص ىحٗظّ‪ٔ ...‬نی حكظًخل‬
‫يیٍٔى حیٍ طالْٕخ رَحی طزَثّی ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬مهللا ‪ٍٕٛ‬ص گَكظّ رخٗي‪.‬‬
‫َظیَ ًْیٍ ىٍ ه‪ ٕٜٙ‬يٕهؼیض ٓخىحص ىٍ ػٓي «حرخهخهخٌ» (كََُي ٔ‬
‫ؿخَ٘یٍ ْالکٕهخٌ) ىٍ رالى پخٍّ پیٖ آييِ رٕى‪ :‬ىٍ آٌؿخ َیِ ٓخىحص‬
‫رّيوخيخص رخالی ٍٓیيِ رٕىَي‪ ،‬رّ‪ٍٕ١‬ی کّ «حطخرک حرٕرکَرٍٓؼیي» (كک‪:‬‬
‫‪ ۳ٕ۲‬ـ ‪ ْ ۳۳۲‬م) يٕهؼیض ٓخىحص ٍح طٓيیيی رَحی كَيخََٔحثی هٕى ىحَٔض‪،‬‬
‫حرظيحء هخ‪ٟ‬ی ػِحنيّیٍ حنؼهٕی ٍح حُ يُ‪ٜ‬ذ هخ‪ٟ‬ی حنو‪٠‬خطی يؼِٔل کَى ٔ‬
‫ًّْی حيٕحل ئٍٕػی ٔ يکظٔذ ٔی ٍح ي‪ٜ‬خىٍِ ًَٕى؛ َِى حرخهخهخٌ ٗکخیض‬
‫رَى کّ ٓخىحص هيٍطی ریيخَُي ٔ ٓهطّی کخيم ىحٍَي حگَ ًّْی حيظیخُحص ٔ‬
‫ٕ‪۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هيٍص حػى حُ حيالک‪ ،‬ػَٔص ٔ ه‪٠‬خٔص ٔ ىیٍ ٔ يٌْذ ىٍ ىٓض ٓخىحص‬


‫يظًَکِ رخٗي آٌگخِ ٕٓىحی كکٕيض رَّٓٗخٌ هٕحْي ُى‪)۳ٓ(.‬‬

‫ًوبثث ؾق ػّك ِلْیَ‬


‫«َوخرض» ىٍ ػ‪ٛ َٜ‬لٕیّ يوخو رهُيپخیّی رٕى کّ رّ‪ٍٕٛ‬ص ئظویى ىٍ‬
‫حيٍٕ ‪ُٛ‬لی ىٍ ىٍِٔی ‪ٛ‬لٕی ىهخنض ىحٗض‪َ .‬ویذ ىٍ ػَف ‪ٛ‬لٕی رّيؼُخی‬
‫ُػیى ٓخىحص رٕى کّ «َویذ حالَٗحف» یخ «َویذ حنًًخنک» َخيیيِ يیٗيَي‪.‬‬
‫یک َویذحالَٗحف َٓطخَٓی ٔؿٕى ىحٗض کّ ٍْزَی ٔ ييیَیض «َویذ»ْخی‬
‫يلهی حیخالص ٔ ٔالیخص ٍح رَ ػٓيِ ىحٗض‪ًْ .‬یٍ ٔ‪ٟ‬غ ىٍ ىٍِٔ هخؿخٍ َیِ‬
‫رَهَحٍ رٕى‪ .‬ىٍ حیٍ ىٍِٔ َویذ حالَٗحف ٍح «ٍثیْ ٓخىحص» يیَخيیيَي‪.‬‬
‫ٓخىحص ىٍ َْ َٗٓ ط٘کیالص هخ‪ ٙ‬هٕىٕ ٍح ىحٗض کّ َویذ ئجٕنیض‬
‫آٌ ٍح رَ ػٓيِ ىحٗض؛ کًخلحنيیٍ كٔیٍ رٍػهی ٓزِٔحٍی حنَٓٔی (ٓ‪ ْ ۲۳‬م‬
‫– ٓٔ‪ ْ ۹‬م) ؿخيغحنؼهٕو ٔ طؤػیَگٌحٍ ىٍ ػ‪ َٜ‬طیًٍٕیخٌ ٔ ‪ٛ‬خكذ يوظم‬
‫يٍٕ٘ٓ «ٍٔ‪ٟ‬ش‬
‫حن٘ٓيحء»‬
‫يیگٕیي‪َ« :‬ویذ‬
‫َٓپَٓض‬
‫حٓظخىحٌ كَكّْخ‬
‫ٔ ٗخگَىحٌ حٓض‬
‫کّ ىٍ يَحٓى‬
‫يُ‪ٕٜ‬د ٗيٌ‬
‫حػ‪٠‬خی ‪ُٛ‬ق‬
‫رّىٍؿّی‬
‫حٓظخىی‪ٍٓ ،‬ى کًَرٔظٍ آٌْخ ٍح حَـخو يیىْي‪ ،‬حیٍ يوخو ٍح ٗخِ يُ‪ٕٜ‬د‬
‫يیکُي‪ )۳ٔ(».‬رٓظَ حٓض ريحَیى «ٓزِٔحٍ» ىیَُٔ ًْیٍ «ٗیُيَي» حئَُ حٓض‪.‬‬
‫يُزغ ىیگَ يیگٕیي‪:‬‬
‫«ىٍ ػ‪ٛ َٜ‬لٕیّ رخ ٔؿٕى ٓخُيخٌ َوخرض‪ ،‬رو٘ی حُ ٔظخیق آٌ رّػٓيِی‬
‫يوخو ‪ٛ‬يحٍص گٌحٗظّ ٗي‪ٛ .‬يحٍص حيٍٕ يٌْزی ٔ يٕهٕكخص ٍح رّػٓيِ ىحٗض‬
‫ٔ ىٍ ُيخٌ طیًٍٕیخٌ رّٔؿٕى آييِ رٕى ٔ يُل‪ َٜ‬رّٓخىحص رٕى‪)۳ٕ(».‬‬
‫ٖ‪۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٔنض ‪ٛ‬لٕی رَحی طخيیٍ يخنی ٓخىص رّآٌْخ حیٍ ‪ٛ‬الكیض ٍح ْى ىحىِ رٕى‬
‫کّ ًَْحِ رخ «کالَظَ»ْخ رّؿًغآٍٔی يخنیخص يیخٌ يَىو‪ ،‬رٕیژِ ح‪ُٛ‬خف‬
‫رپَىحَُي‪ .‬رؼيْخ کخٍ ٍٓیيِگی رّح‪ُٛ‬خف حُ ٓیيْخ ٓهذ ٗي‪ ،‬حيخ رّؿخی آٌ‬
‫ٍٓیيِگی رّٔ‪ٟ‬غ كَهّْخی ىٍٔی٘ی رّآٌْخ يلٕل گَىیي‪.‬‬

‫ًوبثث ؾق ؾّقۀ هبشبق‬


‫حيٍٕ َوخرض ىٍ ىٍِٔی هخؿخٍ رخٍ ىیگَ ؿخٌ طخُِ گَكض‪َ ،‬خ‪َٛ‬حنيیٍ ٗخِ‬
‫ىٍ ٓخلْخی ٓ‪ ٔ۲۳‬ػُٕحٌ «َویذ حنٔخىحص» ٍح رخٍ ىیگَ حكیخء ٔ کخٍرَ ًَٕى‪.‬‬
‫حیٍ ػُٕحٌ ْى رّٗکم يُ‪ٜ‬ذ ٔ ْى رّٗکم نوذ حػطخیی يٍٕى حٓظلخىِ هَحٍ‬
‫گَكض‪ .‬ىٍ ىٍرخٍ هخؿخٍ ّٓ يُ‪ٜ‬ذ يَطز‪ ٢‬رخ َوخرض ٔؿٕى ىحٗض‪َ« :‬ویذ‬
‫حنًًخنک»‪َ« ،‬ویذ حالَٗحف» ٔ «َویذ حنٔخىحص»‪ٍ .‬یخٓض ٔ َظخٍص رَ کخٍ‬
‫َویزخٌ رَػٓيِی «َویذ حنًًخنک» رٕى‪َ .‬ویذ حنًًخنک َخو یک يُ‪ٜ‬ذ رٕى‪،‬‬
‫رًّْیٍ ىنیم ٔؿٕى چُيیٍ َویذحنًًخنک ًِْيخٌ يًکٍ يیٗي‪.‬‬
‫رّ‪ًِْ ٍٕ١‬يخٌ َظخٍص رَ ٓخىحص ؿیَ يظًَکِ گَىیي ٔ ىٍ َْ َٗٓ‬
‫ٓیيی رَّخو «ٍثیْ حنٔخىحص» طؼییٍ ٗي کّ يؼًٕالً ٍثیْ ‪١‬خیلّ ح‪ٛ‬هی ٓخىحص‬
‫يلهی رٕى‪ .‬طخ حٔحهَ هخؿخٍیّ حىحٍِی َوخرض ٓخىحص رخ ػُٕحٌ «ىحٍحنُوخرش‬
‫حنَ٘یلش» كؼخنیض گٔظَىِ ىحٗض ٔ گخْی رّػُٕحٌ حرِحٍ ٓیخٓی یخ حؿظًخػی‬
‫ٗخْخٌ هخؿخٍ حٓظلخىِ يیٗي‪)۳ٖ(.‬‬
‫ىٍ ىیٕحٌ َوخرض‪ ،‬ىٔ َٕع َویذ ٔؿٕى ىحٗض‪َ :‬ویذ ػخو ٔ َویذ هخ‪)۳۳(.ٙ‬‬
‫َویذ هخ‪ ٙ‬طٕٓ‪ٓ ٢‬هطخٌ حَظوخد يیگَىیي ٔ رَّویذ حنُوزخء َیِ يٍٕ٘ٓ‬
‫رٕى‪ )۳۳(.‬طالٕ يیٗي َویذ حُ يیخٌ ٓخىحص رخَلًٕ‪ ،‬يلظَو ٔ ىحَخ حَظوخد‬
‫گَىى‪ )۳۳(.‬نوذ َویذحالَٗحف ىٍ ػ‪ َٜ‬هخؿخٍ رّ‪ ٍٕ١‬گٔظَىِ ىٍ ًّْؿخ‬
‫حٓظلخىِ يیٗيِ حٓض‪)۳۳(.‬‬

‫ًوبثث ؾق اهپكاجْقی ػروبًی‬


‫ىٍ حيپَحطٍٕی ػؼًخَی َیِ يوخو َوخرض ٔؿٕى ىحٗض ٔ ػُٕحٌ «َویذ‬
‫حالَٗحف» رّرخالطَیٍ يوخو آٌ ىحىِ يیٗي‪ .‬يلون َخييحٍ طَک «حًٓخػیم كوی‬
‫حٌُٔٔ چخٍٗهی» طخٍینىحٌ ٔ حٓظخى ىحَ٘گخِ حٓظخَزٕل ٔ ػ‪« ٕ٠‬يئٓٔۀ طخٍین‬
‫طَک» (‪ ٔ۹۳۳ -ٔ۲۲۲‬و) طلوین يل‪ٜ‬هی ىحٍى طلض ػُٕحٌ «َویذ حالَٗحكی‬
‫‪۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ ىٍِٔی ػؼًخَی» کّ ىٍ آٌ حُ يؼُی ٔ يلٕٓو «ٓیّي» ٔ «َٗیق» ٔ‬


‫کخٍرَى آٌْخ ىٍ َُٓيیٍ كـخُ ٔ ىٍ ط٘کیالص حيپَحطٍٕی ػؼًخَی‪،‬‬
‫ؿزخٍُىحیی ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫«چخٍٗهی» َ٘خَّْخی ٓخىحص ٔ َٗیقْخ‪َ ٔ ،‬وخرض ٔ يوخو َویذحالَٗحكی ٔ‬
‫چگَّٕگی ٔظخیق ٔ يؤيٍٕیضْخی آَخٌ ىٍ ىٍرخٍ ػؼًخَی ٍح يٍٕى ؿٍٕ هَحٍ‬

‫حيپَح‪ٍٕ١‬ی ػؼًخَی ىٍ حٔؽ (ٓ‪ ٔ۳۳‬و)‬

‫ىحىِ ٔ ًْچُیٍ حُ ًَْحْخٌ ٔ حكَحىی کّ ىٍ يؼیض آَخٌ رٕىِحَي‪َ ،‬خو رَىِ‬


‫حٓض‪« .‬چخٍٗهی» َلِٕی ٔحگٌحٍی «كـض» ٍح کّ ػاليض ٔ َ٘خَّی رَحی‬
‫ٓخىحص رٕىِ‪ ،‬رّحَ‪ً٠‬خو ح‪١‬الػخص يظلَهّ ىٍرخٍِی آٌْخ َٗف ىحىِ ٔ رّچُي َلَ‬
‫حالَٗحف حَظوخد ٔ‬ ‫َویذ‬
‫ٍكیى حك‪٠‬هی‬ ‫ػُٕحٌ‬
‫حهزخل‪ ،‬دمحم‬ ‫حُ حكَحىی کّ پْ حُ ػِل حُ يوخيخص هٕى‪ ،‬رّ‬
‫حؿَحنيیٍ‬
‫يُ‪ٕٜ‬د ٗيِحَي‪ٓ ،‬وٍ ٍكظّ حٓض‪ ٔ ،‬رّچُي َلَ حُ ٗین حالٓالوْخ رخالطَیٍ‬
‫يوخو يٌْزی ىٍ حيپَحطٍٕی ػؼًخَی کّ ىٍ ػیٍ كخل يوخو َویذحالَٗحكی َیِ‬
‫ىحٗظّحَي‪ ،‬حٗخٍِ ٗيِ حٓض‪)۳۲(.‬‬

‫ّظبیق ًویت‬
‫«َویذ حنُوزخء» يٍكیغ َٓپَٓض ًّْی ٓخىحص‪ ،‬ىٍ حٍطزخ‪ ١‬ئظویى رخ‬
‫ٗو‪ ٚ‬حٔل هالكض‪ ،‬یخ كکٕيض رٕى‪ .‬حٔ کّ حُ ریٍ ٗو‪ٜ‬یضْخی ىحًَُ٘ي ٔ رخ‬
‫‪ٛ‬الكیض‪ ،‬طٕٓ‪ ٢‬ىٓظگخِ هالكض یخ كکٕيض يُ‪ٕٜ‬د يیٗي‪ ،‬ئجٕل حَظوخد‬
‫َویزخٌ َْٗٓخ ٔ يلهّْخ رٕى‪ .‬حٔ ٔظیلّ ىحٗض رّٓخىحص يخْخَّ يوٍَی پَىحهض‬
‫‪۱۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کُي ٔ َٔذ آَخٌ ٍح كلع کُي طخ کٔی هٕى ٍح رّىٍٔؽ رّٓخىحص يُظٔذ َکُُي ٔ‬
‫حُ ٗؤٌ آَخٌ پخٓيحٍی کُي‪َ .‬ویذ رَ طل‪ٜ‬یم‪ ،‬حُىٔحؽ‪ ،‬حٗظـخل ٔ َُيگی‬
‫ؿٕحَخٌ ٓخىحص َظخٍص يیکَى ٔ حُ كوٕه٘خٌ ىٍ ىیٕحٌْخی ىیگَ ٔ ىحىگخِْخ‬
‫ىكخع يیًَٕى‪.‬‬
‫ؿخيغطَیٍ يطهزی کّ ىٍ حیٍ رخد َگخٗظّ ٗيِ َٗكی حٓض کّ ىٍ کظخد‬
‫«حالكکخو حنٔهطخَیّ» حُ حرٕحنلٍٔ ػهی رٍدمحم يخٍٔىی (يظٕكی ٓ‪۳۳‬م) آييِ‬
‫حٓض کّ كئى ٔظخیق ٔ رََخيّی کخٍ َویذ ٔ حهظیخٍحص حٔ ٍح رّ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫ٍُٔٗی رّىٓض يیىْي‪ .‬يیطٕحٌ يخك‪ٜ‬م ٍح حیٍگَّٕ هال‪ ّٛ‬کَى کّ َوخرض‬
‫رَ ىٔ گَّٕ رٕىِ حٓض‪َ :‬وخرض هخ‪َ ٔ ّٛ‬وخرض ػخيّ؛ ىٍ َوخرض هخ‪َ ّٛ‬ویذ طُٓخ‬
‫ػٓيِىحٍ حَـخو ٔظخیق َٓپَٓظی ٓخىحص رٕىِ حٓض ٔ حيَ ه‪٠‬خء ٔ حهخيّی‬
‫كئى َٗػی حُ ىحیَِی كئى حهظیخٍحص َویذ هخ‪ ٙ‬هخؽ رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫رُخرَحیٍ الُو َیٔض َویذ هخ‪ ،ٙ‬ػخنى ٔ يـظٓي ىٍ حكکخو َٗػی رٕىِ رخٗي‪.‬‬
‫ىٍ َوخرض ػخيّ‪َ ،‬ویذ پخٍِی حُ حيٍٕ ٍح کّ حُ ٔظخیق ه‪٠‬خص حٓض‪َ ،‬یِ‬
‫رّػٓيِ ىحٗض‪ .‬رُخرَحیٍ َویذ ػخو <رَ هالف َویذ هخ‪ >ٙ‬حنِحيخ ً رخیي ىٍ‬
‫حكکخو َٗػی يـظٓي ٔ ‪ٛ‬خكذ َظَ ٔ آُٗخ رّحكکخو ه‪٠‬خء رٕىِ ٔ ‪ٛ‬الكیض‬
‫ػُٕحٌ كخکى َٗع رٕىٌ ٍح ىحٍح رخٗي طخ كکى ٔ ه‪٠‬خٔص ٔی الُو حالؿَح ٕٗى‪.‬‬
‫رخ حیٍ طٕ‪ٟ‬یلخص يیطٕحٌ گلض ح‪ٕٛ‬ل ٔظخیق ىیٕحٌ َوخرض ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫ٔ ـ دفؿ ًـة ساًضاى ّ ثثث ًام ّ هلجغات ًْػاصاى ّ هغصٍگاى ؿاصات‪.‬‬
‫ٕ ـ اعكاص جْاًاى ّ جلْگیغی اػ اعجکاب جغاین ّ گٌاُاى جْؿػ آًاى‪.‬‬
‫ٖ ـ طُظیى حيٍٕ ٗـهی ٓخىحص ٔ ؿهٕگیَی حُ حٗظـخل آَخٌ رّي٘خؿم پٔض‪.‬‬
‫‪۱۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ ۴‬ـ ّکالث ؿاصات صع صلاّی هذاکن ّ هؽالثَ ّ ّصْل دمْق آًاى‪.‬‬


‫‪ ۵‬ـ صعیافث دمْق هغتْغ تَساًضاى پیغوثغ(م) ّ جمـین آى هیاى افغاص‪.‬‬
‫‪ ۶‬ـ ؿغپغؿحی ایحام‪ ،‬تیٍْ ػًاى‪ ،‬ؿالوٌضاى ّ هملْلیي ؿاصات‪.‬‬
‫‪ ۸‬ـ هلاّعٍ ّ عاٌُوایی صع اهغ اػصّاج جْاًاى ؿاصات؛ چٌاىکَ ُغیک‬
‫فمػ تا ُنكأى سْصكاى ُوـغ كًْض‪ّ ّ ،‬الیث تغ صسحغاًی کَ ّلی آىُا صع‬
‫لیض دیات ًیـث ّ یا كایـحَگی ّالیث تغ صسحغ سْیق عا ًضاعًض؛ ّ‬
‫جلْگیغی اػ اػصّاج صسحغاى ؿاصات تا غیغ ؿاصات‪ًُ .‬مثاء تغ ًکاح تاًْاى‬
‫ؼالثی ًفاعت هیًوْصًض جا تا غیغ ؼالثی اػصّاج ًکٌٌض‪)۶۶(.‬‬
‫‪ ۲‬ـ ىٍ ‪ٍٕٛ‬طی کّ ىٍ ریٍ هٕى حكَحى ٓخىحص حهظالكی ٔحهغ يیٗي‪َ ،‬ویذ‬
‫هٕى ىٍ آٌ ه‪٠‬خٔص يیًَٕى ٔ كم ىػٕی يیکَى‪.‬‬
‫‪ ۹‬ـ حگَ كَى ٓیّيی گُخْی يَطکذ يیٗي کّ ئظٕؿذ كي َٗػی رٕى‪،‬‬
‫َویذ كي َٗػی ٍح ؿخٍی يیکَى‪.‬‬
‫ٓٔ ـ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص رَُٔ حهظالف يیخٌ ٓیّي ٔ ؿیَ ٓیّي‪َ ،‬ویذ رّه‪٠‬خٔص‬
‫يیپَىحهض ٔ كي َٗػی ٍح َیِ حٔ ؿخٍی يیکَى‪)۳ٓ(.‬‬
‫ٔٔ ـ ُٗخٓخیی ٔ ‪َ١‬ى ييّػیخٌ ىٍٔؿیٍ َٔذ ٓخىحص‪ ،‬کٔخَی کّ ٓؼی‬
‫ىحٗظُي هٕى ٍح «ٓیّي» ههًيحى کُُي ٔ ىٍ يیخٌ حكَحى طلض پٕٖٗ َوخرض ٔحٍى‬
‫ًَخیُي طخ حُ يِحیخی ٓیخىص رَهٍٕىحٍ گَىَي‪ )۳ٔ(.‬پٕلْخی كَٔحَی کّ َویذ‬
‫حنُوزخء ىٍ يیخٌ ٓخىحص طُٕیغ يیکَى‪ّٕٓٓٔ ،‬کُُيِ رٕى؛ حیٍ هٕى حُ ىالیم‬
‫حطلخى ٔ یکپخٍچّگی ٓخىحص يلٕٔد يیٗي‪)۳ٕ(.‬‬
‫ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین‪ًْٕ ،‬حٍِ رَهی حكَحى ؿیَ ٓیّي‪ٓ ،‬ؼی کَىِحَي هٕى ٍح ٓیّي‬
‫ٔحًَٕى کُُي‪ .‬حُ ؿًهّ ٔظخیق َوزخء ٍٓیيِگی رّحيٍٕ يَرٕ‪ ١‬رّييػیخٌ‬
‫ىٍٔؿیٍ ٓخىحص رٕى؛ حيظیخُحص هخ‪ٛ‬ی کّ رَحی حكَحى ٓخىحص ٔؿٕىىحٗض ٓزذ‬
‫يیٗي طخ کٔخَی ؿٓض رَهٕىٍىحی ٔ رَِٓيُيی حُ حیٍ حيظیخُحص‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬يى‬
‫َٔذٓخُی رَ آیُي ٔ هٕىٍح ٓیي ههىىحى کُُي؛ ىٍ حیٍگَّٕ يٕحٍى‪َ ،‬وزخء رخ‬
‫حٓظلخىِ حُ کظذ هخ‪ ٙ‬کّ طٕٓ‪َٔ ٢‬خرّْخ طٓیّ يیٗي ٔ حيٍٕ يَرٕ‪ ١‬رّٓخىحص‬
‫ىٍ آٌْخ ػزض رٕى‪ ،‬حُ ح‪ٛ‬م ٔ َٔذ ‪١‬خنزیخٌ آگخِ يیٗيَي؛‬
‫ئؤنّ ُيخَی ىٕٗحٍ يیٗي کّ َوزخء رخیي رّحيٍٕ ‪١‬خنزیخٌ ریگخَّ ٔ ؿیَ يلهی‬
‫کّ رّ‪ٍٕٛ‬ص ئخكَ یخ يٓخؿَ‪ ،‬رّيُطوّی يیآييَي‪ ،‬يِحیخی ‪١‬خنزییخٌ يیىحىَي‪،‬‬
‫نٌح ‪ٍَٟٔ‬ص ىحٗض يیخٌ َوزخء ٔ َٔخرّْخ حٍطزخ‪ ١‬ىهین ٔ حٓظٕحٍی ٔؿٕى ىحٗظّ‬
‫‪۱۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخٗي‪ ،‬ىٍ حیٍ ه‪َٔ ٕٜٙ‬خرّْخ كَٓٓضْخی َظیَ كَٓٓض ييػیخٌ ٔ‬


‫يُوَ‪ٟ‬یٍ ٔ رالػوذ (کٔخَی کّ حُ آٌْخ حٔالىی رخهی ًَخَيِ حٓض) ىٍ حهظیخٍ‬
‫ىحٗظُي ٔ ييحو آٌ ٍح رٍُّٔ يیکَىَي طخ حيَ ُٗخٓخثی ٔ َظخٍص ٔ هييخص‬
‫رّ‪١‬خنزیخٌ طٔٓیم گَىى‪ .‬رَحی رٍَٓی َٔذ یک ‪١‬خنزی کظخدْخی ْى ٔؿٕى‬
‫ىحٗض‪( .‬يؼالً کظخدْخی چٌٕ "يُظوهش حنطخنززیٍ" = ‪١‬خنزیخٌ ؿخ رّؿخ ٗيِ) کّ‬
‫ُكًض َٔخرّْخ ٍح کىطَ يیکَى‪ ،‬آٌْخ يیطٕحَٔظُي رخ يَحؿؼّ رّحیٍ کظخدْخ ٔ‬
‫رَ كٔذ َخو َْٗٓخ‪َٔ ،‬ذ ‪١‬خنزیخٌ ٍح حٓظوَحؽ ٔ ْٕیض آٌْخٍح ُٗخٓخیی‬
‫کُُي‪ ،‬هزم حُ آٌ يـزٍٕ رٕىَي َٔذ كَى ‪١‬خنزی ٍح ىٍ کظذ حَٔخد يزٕٔ‪ٔ ١‬‬
‫ي٘ـَحص پیچیيِ رٍَٓی ًَخیُي کّ يؼًٕالً کخٍی ٓوض ٔ ‪١‬خهضكَٓخ رٕى‪)۳ٖ(.‬‬
‫ي‪ٜ‬خكزّی ئظویى رخ ‪١‬خنزیخٌ رٓظَیٍ ٍحِ رَحی کٔذ ح‪١‬الع حُ َٔذ ٔ‬
‫هٕی٘خَيحٌ آَخٌ رٕى‪ ،‬حُ آٌ ؿًهّ يیطٕحٌ رّي‪ٜ‬خكزّی حرٍكُيم رخ حرٕحنلٍٔ‬
‫ػهی رٍدمحم حُ ٓخىحص يٕٕٓیَٔذ حٗخٍِ کَى‪)۳۳(.‬‬
‫گخْی َٔخرّْخ رَحی يطخنؼخص َٔذُٗخٓی رّيُخ‪١‬ن يوظهق ٓلَ يیکَىَي‪،‬‬
‫َظیَ َٔخرّ "حرٕحنـُخیى" <حُ حػوخد حيخو ُیٍ حنؼخريیٍ> کّ رَحی ي‪ٜ‬خكزّ رخ‬
‫ٓخىحص ٔ ػزض ٔ ‪ٟ‬ز‪ ٢‬ي٘ـَحص آَخٌ رَّٕحكی يوظهق هَحٓخٌ‪ ،‬كخٍّ‪،‬‬
‫ػَحم‪ ،‬ي‪ ،َٜ‬يـَد‪ ،‬حَينْ ‪ٓ ...‬لَ کَى ٔ کظخری طلض ػُٕحٌ "َِْشحنؼیٌٕ"‬
‫ىٍ ٓٔ (ىِ) ؿهي َٕٗض‪ ،‬کظخد حرٕحنـُخثیى يٍٕى حهزخل َٔخرّْخ هَحٍ گَكض ٔ‬
‫َٔخرّی رٔیخٍی چٌٕ ػزیينی‪ ،‬كوَحنيیٍ ٍحُی ٔ ؿًخلحنيیٍ كٔیُی <يؼَٔف‬
‫رّحرٍػُزّ> حُ کظذ حرٕحنـخثیى حٓظلخىِ کَىِحَي‪.‬‬
‫رَهی حُ َویزخٌ‪ ،‬هٕى َٔخرّ رٕىَي‪ ،‬يخَُي حرٕؿؼلَ دمحم َویذ َْحص کّ‬
‫َٔخرّی ُرَىٓض رٕى‪)۳۳(.‬‬
‫ََْخكیّ‪َٔ ،‬خرّی يو‪ ٕٜٙ‬ىحٗض کّ ىٍ ًْخٌ َخكیّ كؼخنیض يیکَى‪)۳۳(.‬‬
‫حگَ ىٍ يٍٕى َٔزی‪ ،‬ح‪١‬الػخص کخكی ٔؿٕى َيحٗض‪ٓٗ ،‬خىص ٕٗٓى‬
‫يیطٕحَٔض ىٍ ط‪ٜ‬يین آٌ رَّٔذُٗخٓخٌ کًک کُي‪)۳۳(.‬‬
‫رَحی ييػیخٌ ىٍٔؿیٍ ٓیخىص يـخُحصْخی ىٍ َظَ گَكظّ ٗيِ رٕى کّ‬
‫کىطَیٍ آٌ طَحٗیيٌ َٓ رٕى‪ )۳۲(.‬حیٍ َٕع يـخُحص ػالِٔ رَ طْٕیٍ‪ْ ،‬يكی‬
‫ىیگَی َیِ ىحٗض‪ُ ،‬یَح حُ َ٘خَّْخی ٓخىحص رٕىٌ ىٔ گیٕٔی رهُي رٕى کّ حُ‬
‫ىٔ‪َ١‬ف ‪ٍٕٛ‬ص آٔیِحٌ يی گ٘ض‪)۳۹(.‬‬
‫يـخُحص ىیگَ گٌحٗظٍ آٍْ ىحؽ رَ ريٌ ييػی رٕى‪)۲ٓ(.‬‬
‫‪۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٓخيی طؼيحى حُ حیٍ ييػیخٌ ىٍ کظخد «نزخد حالَٔخد» آييِ حٓض‪ )۲ٔ(.‬حُ‬
‫ؿًهّی حیٍ حكَحى "َخ‪ َٛ‬رٍُیي" رٕى کّ هٕى ٍح حُ حػوخد ُیي رٍكٍٔ‬
‫يؼَكی کَىِ رٕى ٔ پْ حُ رَيالء ٗيٌ کٌرٖ‪ ،‬رّهظم ٍٓیي‪)۲ٕ(.‬‬
‫حُ ىیگَ ييػیخٌ ىٍٔؿیٍ ٓیخىص‪ ،‬كٍٔ رٍحكًي رٕى کّ ک٘ظّ ٗي‪)۲ٖ(.‬‬
‫«ٓؼيی ٗیَحُی» كکخیظی ٍح َوم يیکُي کّ ٗیخىی هٕى ٍح «ٓیّي» يؼَكی‬
‫ًَٕىِ ٔ حىػخْخی كؾ ٔ ٗخػَی َیِ کَىِ رٕى‪ َٓ ...‬حَـخو کٌد حٔ رَيال ٗي‪:‬‬
‫«ٗیّخىی گیٕٔحٌ رخكض کّ يٍ ػهٕیى ٔ رخ هخكهّی كـخُ رَّٗٓی ىٍ آيي کّ حُ‬
‫كؾ ًْیآیى ٔ ه‪ٜ‬یيِی پیٖ يهک رَى کّ يٍ گلظّحو‪»)۲۳(.»...‬‬
‫هال‪َْ ّٛ‬آٌچّ يَرٕ‪ ١‬رّحيٍٕ ٓخىحص يیٗي‪ ،‬ىٍ كیطّی ٔظخیق‬
‫«َوخرض» رٕى ٔ ََویذ يئظق رٕى پیٕٓظّ حُ حٔ‪ٟ‬خع َُيگی رٔظّگخٌ یخ ‪١‬خیلّی‬
‫هٕى رخهزَ رخٗي ٔ هزَ رگیَى‪)۲۳(.‬‬
‫حكٌِٔ رَ ٔظخیق َوخرض‪ ،‬يٕحٍىی َیِ ىٍ يظٌٕ طخٍیوی آييِ کّ رَهی‬
‫کخٍْخی کّ حُ طٕحٌ ٔ َلًٕ حكَحى كکٕيظی هخٍؽ رٕى‪ ،‬رخ کًک َوزخء ٓخىحص‬
‫حَـخو يیٗي‪ ،‬يخَُي رَهَحٍی ‪ٛ‬هق ٔ پیٖگیَی حُ ٔهٕع ؿُگْخ ٔ يُخُػخص‬
‫ىحههی؛ يؼالً ؿهٕگیَی حُ رَهٍٕىْخی ٗیؼّ ٔ ُٓی‪ ،‬کّ رّهخ‪ َ١‬حكظَحو ىٔ‬
‫‪َ١‬ف رّٓخىحص‪ ،‬رّي‪ٜ‬خنلّ ٔ ٓخُٕ يیحَـخيیي‪ .‬رؼ‪٠‬ی حُ َویذْخ ىٍ ئخثم‬
‫ٓیخٓی َیِ ٔحٍى يیٗيَي‪ .‬ىٍ ؿَیخٌ ؿُزٖ يَ٘ٔ‪ ّ١‬ىٍ حیَحٌ‪َ ،‬ویذحنٔخىحص‪،‬‬
‫رخالطَیٍ يوخو َوخرض ىٍ هخؿخٍیّ‪ ،‬رخ يَ٘ٔ‪ ّ١‬يوخنلض يیکَى‪)۲۳(.‬‬
‫َوخرض ىٍ ح‪ٛ‬طالف ‪ٕٛ‬كیخٌ َیِ کخٍرَى گٔظَىِ ىحٍى‪ .‬ىٍ ح‪ٛ‬طالف‬
‫‪ٕٛ‬كیخٌ َُوزخء گَْٔی حُ حٔنیخی رٍِگ هيحَٔي ْٔظُي کّ طؼيحى آٌْخ ىٍ‬
‫ُيیٍ‪ ،‬ىٍ یک ُيخٌ ّٓ‪ْ ،‬لض یخ ىِ یخ ىٔحُىِ طٍ يیرخُٗي‪ .‬حیٍ يطهذ حُ‬
‫ٓیخم رلغ يخ هخٍؽ حٓض‪ ٔ .‬حٓخٓخ ً یک رلغ ًُْی ٔ حَظِحػی حٓض‪.‬‬

‫جٍکیالت ًوبثث‬
‫ط٘کیالص َوخرض ٓخىحص کّ حُ طَکٔظخٌ چیٍ ىٍ َٗم طخ حَيُنُْ ىٍ ؿَد‬
‫ؿٓخٌ حٓالو ىحيٍ هٕى ٍح گٔظَحَیيِ رٕى‪ ،‬حىحٍِی يُظى ٔ ىهیوی رٕى کّ حيٍٕ‬
‫ٓخىحص ٍح َٓپَٓظی يیًَٕى‪ .‬رًّْیٍ ىنیم پْ حُ ػزخٓیخٌ َیِ هٌَْخ ىٍ‬
‫ىٔنضْخی يوظهق حٓاليی ىٔحو آٍٔى ٔ رّكیخص هٕى حىحيّ ىحى‪ْ .‬ىحکٌُٕ َیِ‬
‫ىٍ رؼ‪٠‬ی حُ کٍْٕ٘خی حٓاليی رخ طـییَحطی‪ٔ ،‬ؿٕى هخٍؿی ىحٍى‪.‬‬
‫‪۱۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٓظگخِ ٔ ط٘کیالص َوخرض حُ گٔظَىِگی كَحٔحَی رَ هٍٕىحٍ رٕى‪ ،‬حكَحى ٔ‬


‫ػُخ‪ َٛ‬كَحٔحَی ىٍ يُخ‪ٛ‬ذ گَٕخگٌٕ ىٍ حیٍ ىیٕحٌ كؼخنیض ىحٗظُي‪ ،‬يُخ‪ٛ‬زی‬
‫چٌٕ‪ :‬ههیلش حنُویذ‪َ ،‬خثذ حنُویذ‪ ،‬رخد حنُوخرّ‪ ،‬كخؿذ حنُویذ‪ ،‬کخطذ حنُویذ‪،‬‬
‫هخٌُ حنُویذ‪ٔ ،‬کیم حنُویذ‪ٛٔ ،‬ی حنُویذ‪ ،‬هخىو حنُوخرّ‪ ،‬ػخيم حنُوخرّ‪ ،‬ػیٍ‬
‫حنُوخرّ‪َٔ ،‬خرشحنُوخرش ٔ‪ ...‬ىٍ حیٍ ىیٕحٌ هَحٍ ىحٗض‪.‬‬
‫ًْچُیٍ حیٍ ىیٕحٌ ىحٍحی يکخَی رَّخو ریض حنُوخرّ (ٓخهظًخٌ حىحٍی ىیٕحٌ‬
‫ّ‬
‫ئظـالص ‪١‬خنزیخٌ ػزض‬ ‫َوخرض) رٕى‪ .‬ىٍ ىكخطَ ىیٕحٌ حنُوخرّ حٔهخف ٔ حيالک ٔ‬
‫يی گَىیي؛ حٔهخف ٔ ٌٍَٔحص ٔ ٓٓى ٓخىحص طلض َظخٍص َویذ گَىآٍٔی ٔ ىٍ‬
‫يیخٌ ئظلوخٌ طؤیى يیگَىیي ٔ ىیگَ ٔظخیق يظؼيىی ٍح ػٓيِ ىحٍ رٕى ٔ َْ‬
‫یک حُ حكَحى آٌ‪ ،‬ئجٕنیض یکی حُ حيٍٕ يَرٕ‪ ١‬رّىٓظگخِ ٍح رَ ػٓيِ ىحٗض‬
‫کّ ػًيس ً ػزخٍص رٕىَي حُ‪:‬‬
‫َویزخَی کّ ٔظخیق كوٕهی ـ‬ ‫ٔ ـ ؼلیلة الٌویت ‪:‬‬
‫ه‪٠‬خیی ٍح ػٓيِىحٍ رٕىَي ٔ حهظیخٍ حيٍٕ كٔزیّ ٍح َیِ ىٍ ىٓض ىحٗظّ ٔ ىٍ‬
‫يٕحٍىی يـظٓيحَی ٍح رّػُٕحٌ هخثى يوخو رَحی هٕى رَ يیگِیيَي‪.‬‬
‫َوزخیی کّ ىحٍحی يوخو حؿظٓخى‬ ‫ٕ ـ ًبئت الٌویت‪:‬‬
‫َزٕىَي ٔ يُخ‪ٛ‬ذ ه‪٠‬خیی َیِ َيحٗظُي رَحی هٕیٖ َخثذ یخ ًَخیُيِی ٍح حَظوخد‬
‫يیکَىَي؛ ىٍ يٕحٍىی َیِ ىیيِ ٗيِ حٓض کّ َویزخٌ يـظٓي َیِ ىٍ حيٍٕ‬
‫ػًٕيی َوخرض َخیزخَی ىحٗظّحَي‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬يؼخل‪ْ :‬زشهللا رٍػهی رـيحىی رَّیخرض حُ‬
‫حرٕحكًي كٔیٍ رٍيٕٓی‪ ،‬پيٍ َٗیلیٍ ٍ‪ٟ‬ی ٔ يَط‪٠‬ی َوخرض يلهّی کَم‬
‫ىٍ رـيحى ٍح رَ ػٓيِ ىحٗض‪.‬‬
‫رّيؼُخی يلَو حَٓحٍ ٔ يوَد‬ ‫ٖ ـ ثبة الٌوبثة‪:‬‬
‫يؼُخ ىحٗظّ ٔ ٔحٓطّی ىٍ حَظوخل پیخوْخ رٕىِ حٓض‪ .‬ؿخیگخِ ٔکخنض ًَٔخیُيِگی‬
‫ٍح َیِ رَحی حیٍ ػُٕحٌ يطَف کَىِحَي‪.‬‬
‫ىٍ طخٍین آييِ کّ ىٍ رؼ‪٠‬ی‬ ‫‪ ۴‬ـ ظبشت الٌویت‪:‬‬
‫يٕحهغ رَّویذ طٕ‪ٛ‬یّ يیٗي رَحی هٕیٖ كخؿذ یخ كخؿزخَی طؼییٍ کَىِ طخ‬
‫رََخيّی ٍُٔحَّ‪ٓ ،‬خػخص يالهخص ٔ ٍكض ٔ آييْخ ٍح طُظیى ًَخیي؛ حیٍ يُ‪ٜ‬ذ‬
‫ریٖطَ ىٍ يٕحٍىی حیـخى يیٗي کّ َویذ ىحٍحی ي٘خؿم يظؼيى ٔ ْى ُيخٌ رٕىِ‬
‫حٓض‪ .‬حنزظّ حیٍ کؼَص ٔظخیق رّگٌحٍْٕخی طخٍیوی ریٖطَ ىٍ طٕ‪ٛ‬یق‬
‫ٗو‪َ ٚ‬ویذ حنُوزخی َْ ػ‪ َٜ‬آييِ حٓض‪.‬‬
‫ٓٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ كَحيیٍ ‪ٛ‬خىٍِ رَحی َوزخء‬ ‫‪ ۵‬ـ کبجت الٌویت‪:‬‬


‫یکی حُ يٕحٍى يٍٕى طؤکیي رَگِیيٌ ٗو‪ٜ‬ی حيیٍ رّػُٕحٌ کخطذ رٕىِ حٓض کّ‬
‫ىٍ طخٍین حكَحىی َیِ رخ حیٍ ػُٕحٌ ػزض ٗيِحَي‪.‬‬
‫ٔظیلّی حٔ كلخظض‪ ،‬ػزض ٔ ٗخیي ْى‬ ‫‪ ۶‬ـ ؼبلى الٌویت‪:‬‬
‫حَظوخل ىحٍحییْخی َويی ىیٕحٌ رٕىِ حٓض‪ ٍٍٗٔ .‬حٓض کّ ٔؿٕى چُیٍ كَىی‬
‫ىٍ ىٓظگخِ َوخرض ‪ٍَٟٔ‬ی رٕىِ ٔ رًّْیٍ ىنیم ْى َُوزخء رّىحٗظٍ چُیٍ كَىی‬
‫طٕ‪ٛ‬یّ ٗيِحَي‪.‬‬
‫ىٍ رؼ‪ ٞ‬حُ حكکخو َوخرض آييِ حٓض کّ َُوزخء‬ ‫‪ ۷‬ـ ّکیل الٌویت‪:‬‬
‫رَحی طٔٓیم حيٍٕ ًٍیّی پیخيزَ حکَو رَحی هٕىٗخٌ ٔکالیی ٍح رَگِیُُي‪.‬‬
‫ىٍ رَهی يُخرغ آييِ حٓض کّ َویذ‬ ‫‪ ۴‬ـ ِّی الٌویت‪:‬‬
‫کٔی ٍح ٔ‪ٛ‬ی هٕى هَحٍ ىحى‪ .‬حیٍ ُيخَی حًْیض پیيح يیکُي کّ ريحَیى گخْی‬
‫ههیلّ یخ ٓهطخٌ رَّویزی حهظیخٍ يیىحىَي کّ كَىی ٍح رَحی پْ حُ يَگ هٕى‬
‫رّؿخَ٘یُی حَظوخد کُي ٔ حیٍ ٗو‪ ٚ‬يؼًٕالً حُ َِىیکخٌ یخ كََُيحٌ َویذ‬
‫رٕى کّ رخیي ػٓيِىحٍ حيٍٕ ىیٕحٌ َوخرض يیٗي‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬يؼخل‪ :‬ػهی رٍ‪١‬خّٔٔ‬
‫َویذ دمحم رٍػهی رٍحالػَؽ ٍح ٔ‪ٛ‬ی هٕى هَحٍ ىحى‪.‬‬
‫حُ طؼخریَ ٔ طٕ‪ٛ‬یلخطی کّ‬ ‫‪ ۱‬ـ ؼبؾم الٌویت‪:‬‬
‫ىٍرخٍِی حیٍ ٗـم ىٍ يُخرغ ًکَٗيِ‪ ٍٍٗٔ ،‬حٓض کّ ىحٍَيِی آٌ رَّویذ‬
‫َِىیک رٕىِ حٓض‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬يؼخل‪َ :‬خ‪ َٛ‬رٍيٓيی ٍحُی هزم حُ آٌکّ رَّوخرض‬
‫رـيحى رَ گِیيِ ٕٗى ىٍ هييض َویذ ‪١‬خنزیخٌ ٍی رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ػالِٔ رَ ؿًغآٍٔی ح‪١‬الػخص کّ ىٍ‬ ‫ٓٔ ـ ػیي الٌوبثَ‪:‬‬
‫حكکخو َُوزخء رَحی ٔظیلّی حیٍ ٗـم ًکَ ٗيِ يٕحٍىی َیِ ٔؿٕى ىحٍى کّ َ٘خٌ‬
‫ىُْيِ ی طؤػیَحص يٓى حیٍ حكَحى ىٍ طخٍین ىیٕحٌ َوخرض رٕىِ حٓض‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬يؼخل‪:‬‬
‫َٗیق يَط‪٠‬ی ىٍ ىٍِٔی َوخرظٖ ٔهظی ٍحَِْخٌ رّ‪ ٍٕ١‬يَطذ رّرـيحى كًهّ‬
‫يیکَىَي‪ ،‬حُ ‪َ١‬ین حیٍ حكَحى کّ ًْخَُي چً٘خٌ َویذ ػًم يیکَىَي رَ‬
‫ؿِثیخص حٔ‪ٟ‬خع ٔ حكٕحل حیٍ حكَحى ح‪١‬الع يییخكض ٔ آٌْخ ٍح َٓخیظخ ىٍ هخَّی‬
‫هٕى گَى آٍٔىِ‪ ،‬حرظيحء رخ َ‪ٜ‬یلض ٔ رؼي رخ طٓيیي كظُّ ٍح پخیخٌ ىحى‪.‬‬
‫طًخيی کخٍکُخٌ حىحٍة ىیٕحٌ ٍح‬ ‫ٔٔ ـ ػبهل الٌوبثَ‪:‬‬
‫ػخيم يی گلظُي ٔ ىٍ ػیٍ كخل َویذ رخیي رَحی حيٍٕحص ىیٕحٌ کخٍگِحٍحَی کّ‬
‫رّيظ‪َٜ‬كیٍ ٔ کخٍيُيحَی کّ رّػًخل يٍٕ٘ٓ رٕىَي حَظوخد يیًَٕى‪.‬‬
‫ٔٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چُخٌکّ حُ حكکخو َُوزخء يؼهٕو حٓض‬ ‫ٕٔ ـ ًىبثة الٌوبثة‪:‬‬


‫ىٍ ىیٕحٌ َوخرض كيحهم یک َٔذُٗخّ ٔؿٕى ىحٗظّ کّ حُ يهِٔيخص حيَ َوخرض‬
‫حٓض‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬يؼخل‪ :‬حرٕحنلٍٔ حنؼًَی يٕأنق کظخد «حنًـيی كیحَٔخد‬
‫حنطخنزییٍ» ًْکخٍ َویذ يٕ‪ٛ‬م رٕىِ حٓض‪.‬‬

‫ٌوبقی ال ًُوجبی هٍِْق‬


‫‪١‬زن پژْٔ٘ی کّ حَـخو گَكظّ حٓض‪ًٗ ،‬خٍی حُ َویذ حنُُوزخی يٍٕ٘ٓ کّ حُ‬
‫هٌَ ٕٓو طخ هٌَ ٓیِىِْى رّکخٍ هٕى حىحيّ ىحىِحَي ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫ٔ ـ َٗیق حنلٔیٍ َویذ حنؼهٕییٍ حرٍحریحنـخَى‬ ‫هكى وْم‪:‬‬
‫حكًي يليع حرٍ حریػهی حيیَحنلخؽ حنًليّع حرٍیلیی حنًليّع حریكٔیٍ‬
‫حرٍُیي ٗٓیي حرٍحاليخو ٓیّيحنٔخؿيیٍ؛ ٕ ـ حكًي رٍػزيهللا رٍػویم رٍدمحم‬
‫رٍػزيهللا رٍدمحم رٍػویم رٍحری ‪١‬خنذ؛ ٖ ـ كٔیٍ رٍحكًي يليّع رٍػًَ‬
‫رٍیلیی رٍكٔیٍ ًیحنيُّيؼش حرٍُیي حن٘ٓیي حرٕػزيهللا‪.‬‬
‫ٔ ـ دمحم رٍحنؼالء رٍؿؼلَ حنًهک حنًهظخَی حرٍحری ػزي هللا؛‬ ‫هكى چِبقم‪:‬‬
‫ٕ ـ دمحم رٍػزيهللا رٍدمحم رٍػًَحال‪َ١‬ف حرٍحاليخو حيیَحنًٕيُیٍ‪.‬‬
‫ٔ ـ حكًي رٍحری ػزيهللا حنلٔیٍ رٍػهیحنًَػ٘ی رٍػزي‬ ‫هكى پٌصن‪:‬‬
‫هللا رٍدمحم رٍحنلٍٔ رٍحنلٔیٍ حال‪ٛ‬ـَ حرٍحاليخو ٓیّي حنٔخؿيیٍ؛‬
‫ٕ ـ دمحمرٍ حریحنوخٓى ػهیرٍ دمحم حرٍيلٍٔحرٍ یلیی حن‪ٕٜ‬كی حرٍؿؼلَ‬
‫حرٍحاليخو ػهی حنٓخىی؛ ٖ ـ ػهی رٍحری ‪١‬خنذ حكًي رٍحنوخٓى رٍحكًي رٍؿؼلَ‬
‫رٍحكًي رٍػزیيهللا رٍدمحم رٍػزيحنَكًٍ ٗـَی حرٍهخٓى رٍكٍٔ رٍُیي‬
‫رٍكٍٔ‪ ۳ .‬ـ ٓیّيحًٓخػیم رٍحنلٍٔ رٍدمحم حرٕحنًؼخنی حنلٔیُی‪.‬‬
‫َٗیقؿهیم حرٕػهی دمحمحنـٕحَی حنوخ‪ٟ‬ی رً‪َٜ‬‬ ‫هكى ٌٍن‪:‬‬
‫حرٍُٓخءحنًهک حٓؼي حنوخ‪ٟ‬ی‪.‬‬
‫ٔ ـ َٗیق ػِحنيیٍ حرٕحنوخٓى حكًي كٔیُی كهزی ي‪َٜ‬ی‬ ‫هكى ُلحن‪:‬‬
‫حرٍ دمحم رٍػزيحنَكًٍ رٍكٍٔ رٍحریحنًلخٍٓ َُْس رٍكٍٔ رٍحری كٔیٍ‬
‫دمحمحنلَحَی حرٍحكًي رٍدمحم‬
‫ّ‬ ‫َُْسرٍ حریحنًٕحْذ ػهی رٍحریٓخنى دمحمرٍ‬
‫حن‪ٕٜ‬كی حرٍحنلٔیٍ حنلـخُی حرٍحٓلخم حنًئطًٍ حرٍ حاليخو ؿؼلَ حن‪ٜ‬خىم(ع)‬
‫ٕ ـ َٗیق ػزيحنلًیيرٍ حریػهی كوخٍ رٍيؼي رٍكوخٍيٕٕٓی كهی كخثَی حرٍ‬
‫ٕٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حكًي رٍدمحمرٍ حریحنـُخثى دمحمرٍ كٔیٍ حن٘یؼی حرٍدمحم حنلخثَی حرٍ حرَحْیى‬
‫حنًـخد حرٍ دمحم حنؼخري حرٍ حاليخو يٕٓی حنکخظى(ع)‬
‫ٖ ـ َٗیق ػهی رٍدمحم رٍ ٍي‪٠‬خٌ رٍػهی رٍػزيهللا رٍيلَؽ رٍيٕٓی‬
‫ٓی حرٍ حرَحْیى ‪١‬زخ‪١‬زخ حرٍ حًٓخػیم‬ ‫رٍػهی رٍهخٓى رٍدمحم رٍهخٓى حنَ ّ‬
‫رٍحرَحْیى ؿًَ حرٍ كٍٔ يؼُی حرٍ كٍٔ يـظزی‪.‬‬
‫يطهذ رٍَویذ حری ػهی كٍٔ رًٍْٗحنيیٍ‬ ‫هكى ٍُحن‪:‬‬
‫ػهی رٍػًیيحنيیٍدمحم رٍػيَخٌ رٍػزيهللا رٍػًَحنًوظخٍ رٍحریحنؼالءئهى رٍحری‬
‫ػهی دمحم رٍدمحمحالٗظَ رٍػزيهللا حنؼخنغ رٍػهی حنًلي ّع رٍػزیي هللا رٍػهی‬
‫حن‪ٜ‬خنق رٍػزیي هللا رٍحنلٔیٍ حال‪ٛ‬ـَ حرٍ حاليخو ٓیّي حنٔخؿيیٍ؛ ٕ ـ َٗیق‬
‫ٓیّي حرٕؿؼلَدمحم رٍطخؽ حنيیٍ حرٕحنلٍٔ ػهی حنًؼَٔف رخرٍ حنطوطوی حنؼهٕی؛‬
‫ٖ ـ ػزیي هللا رٍػًَ رٍدمحمحنلٔیُی حنٕحٓطی حرٕحنُظخو يئیّي حنيیٍ حنُویذ‪.‬‬
‫ٔ ـ َٗیق كٍٔ رٍػزي رٍحكًي ٍکٍ حنيیٍ حنلٔیُی‬ ‫هكى ًِن‪:‬‬
‫ٕ ـ ٓیّيػهی حرٕحنلٍٔ حرٍ ٓیّييخؿيرٍ دمحم َویذ رلَیُی ييَی حال‪ٛ‬م‪.‬‬
‫َٗیق ٓیّيكٍٔ رٍٍَٕحنيیٍ ػهی رٍ حنلٍٔ‬ ‫هكى ؾٍُن‪:‬‬
‫ٗيهى رٍ‪ٟ‬خيٍ رٍدمحم رٍػَيش رٍَکیظّ رٍطٕرش رٍكًِس رٍػهی‬ ‫رٍػهی رٍ ُ‬
‫رٍػزي حنٕحكي رٍيخنک رٍٗٓخد حنيیٍ حنلٔیٍ رٍحاليیَحری ػًخٍس حنًُٓخ حالکزَ‬
‫رٍحاليیَ حریْخٗى ىحٔى رٍحنوخٓى رٍػزیيهللا رٍ‪١‬خَْرٍیلیی حنُٔخرش حرٍحنلٍٔ‬
‫رٍؿؼلَ حنلـش رٍػزیيهللا حالػَؽ رٍحنلٔیٍ حال‪ٛ‬ـَ رٍحيخو ٓیّي حنٔخؿيیٍ‪.‬‬
‫ٓیّي َخ‪َٛ‬حنيیٍ کًَٕشحنلٔیُی حنُـلی حرٍ‬ ‫هكى یبلؾٍُن‪:‬‬
‫حنلٔیٍ رٍدمحم رٍػِحنيیٍ كٔیٍ رٍَخ‪َٛ‬حنيیٍ دمحم حنلٔیُی آل کًَٕش‪.‬‬
‫ٔ ـ َٗیق ٓیّيحرَحْیى رٍ ٓیّي‪ٟ‬خيٍ‬ ‫هكى ؾّالؾٍُن‪:‬‬
‫ٗيهى رٍػهی رٍكٍٔ َویذ ىٍ ييیُش يٍُٕس؛ ٕ ـ َٗیق هٕحوحنيیٍ‬ ‫رٍ ُ‬
‫يـيحنًؼخنی رٍَ‪ٜ‬یَحنيیٍ دمحم رٍؿًخلحنيیٍ رٍػالءحنيیٍ رٍدمحم رٍحریحنًـي‬
‫رٍدمحم رٍػزيحنکَیى رٍػزيهللا رٍػزيحنکَیى رٍدمحم رٍيَط‪٠‬ی رٍػهی‬
‫رٍکًخلحنيیٍ حریحنًؼخنی رٍهٕحوحنيیٍ ‪ٛ‬خىم رٍکًخلحنيیٍ حكًي رٍػهی‬
‫حنًَط‪٠‬ی رٍػزيهللا رٍدمحم رٍحری دمحمْخٗى رٍحریحنلٍٔ ػهی رٍحری ػزيهللا دمحم‬
‫رٍحری دمحم حنلٍٔ رٍحنلٔیٍ حال‪ٛ‬ـَ حرٍحاليخو ػهی ُیٍ حنؼخريیٍ‪.‬‬
‫ٓیّيحرٕحنَریغ ٓهیًخٌ رٍدمحم رٍػزي هللا رٍدمحم رٍػهی‬ ‫هكى ویمؾٍُن‪:‬‬
‫رٍيٕٓی ػهٕی ػهًی ٗل٘خَٔی‪.‬‬
‫ٖٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫نامۀ‏آیةاهلل‏بروجردی‏دربارۀ‏احیاء‏نقابت ‏‬
‫آیش هللا حنؼظًی «ٓیّيكٔیٍ ‪١‬زخ‪١‬زخیی رَٔؿَىی» حُ حؿهّّی َٔذُٗخٓخٌ‬
‫يؼخ‪ ٔ َٛ‬حُ كوٓخی کىَظیَ ؿٓخٌ حٓالو رٕى کّ ىٍ ػ‪ َٜ‬هٕى هيٍص ٔ‬
‫َلًٕی رٔیخٍ ىحٗض‪ .‬حی٘خٌ ىٍ ُيخَی کّ كَ‪ٛ‬ض ىحٗض رَحی حكیخی َوخرض‬
‫ٓخىحص کخٍی َکَى؛ ح ّيخ ىٍ آهَ ػًَ رّحیٍ كکَ حكظخى‪ ،‬نکٍ حؿم يٓهظٖ َيحى ٔ‬
‫ىٍ ٓخل ٓ‪‎ ْ‎ ( ٖٔ۲‬ق) ىٍ گٌٗض‪ٓ ّٓ .‬خل هزم حُ ٍكهظٖ ىٍ َخيّی طُزیٓیّ‬
‫رَحی ٓهٔهّی ؿهیهّی ٓخىحص چُیٍ َٕٗظّ حٓض‪:‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔ ‪:‬‬
‫بسم میحرلا نمحرلا هللا‬
‫ىٍ حُيُّی ٓخروّ يَٕٓو رٕىِ ىٍ طًخو رالى حٓالو حُ ‪َ١‬ف ٓال‪١‬یٍ ًٓض‬
‫«َوخرض» رّحٗوخ‪ ٙ‬رٍِگ يؼم ٓیّيحرٕحكًي ٔحني ٓیّييَط‪٠‬ی ٔ ٓیّيٍ‪ٟ‬ی ٔ‬
‫هٕى آٌ ىٔ رٍِگٕحٍ هيّ هللا حَٓحٍْى ىحىِ يیٗيِ ٔ حیٍ يُ‪ٜ‬ذ حُ رَحی آٌ‬
‫رٕىِ کّ َٔذ ٓخىحص رالى حٓالو يللٕظ رًخَي ٔ آٌْخ ْى ىكخطَی ىحٗظُي کّ ىٍ‬
‫آٌ ىكخطَ حًٓخء ٓخىحص ٔ يظٕني ٗيِ حُ آٌْخ ٍح ػزض ٔ ‪ٟ‬ز‪ ٢‬يیکَىَي ٔ َْ‬
‫کْ حىػخء ٓیخىص يیکَى حُ حٔ يطخنزّی كـض يیکَىَي ٔ حگَ حهخيّی كـض‬
‫ًَیکَى َلی ٓیخىص حُ حٔ يیٗي ٔ ىٍ حَظخٍ يَىو حیٍ يؼُخ رٔیخٍ حًْیض‬
‫ىحٗظّ ٔ ٔحهؼخ ً ْى ىحٍحی حًْیض حٓض‪ًَ .‬یىحَى چّ ريروظی حٓض کّ ىٍ حیٍ‬
‫ػ‪ َٜ‬ىحيُگیَ ٓخىحص ٗيِ؛ يطهزی ٍح کّ حیٍ يويحٍ ىحٍحی حًْیض رٕىِ ٔ‬
‫ْٔض‪ ،‬حئَُِ كلع آٌ ٍح ػالِٔ رَ حیٍکّ حًْیض ًَیىُْي حُ رَحی هٕى َُگ‬
‫ٔ ػخٍ كٔخد يیکُُي آِ آِ آِ! چويٍ ٓخىحص حُ ٔظخیق هٕى ؿخكم ٗيِحَي ٔ‬
‫ػِٗخَّ ئجهض يیکُى‬‫يٕؿزخص حكظوخٍ هٕى ٍح حُ ىٓض يیىُْي! حُ هيحَٔي ّ‬
‫کّ ػخيّی ئهًخَخٌ ه‪ٕٜٛ‬خ ً ٓخىحص ٔ يُظٔزیٍ رّپیـًزَ حکَو ٍح حُ حیٍ‬
‫هٕحد گَحٌ ٍْخثی رو٘ي طخ رّٔظخیلی کّ طوَیزخ ً يیطٕحٌ گلض حُ ٔحؿزخص یخ‬
‫ئظلزخص يٕأ کيِ حٓض آُٗخ َٕٗي ٔ يٕؿزخص حكظوخٍ هٕى ٍح حُ ىٓض َيُْي‪.‬‬
‫هٕحًُْ٘يو ىٍ يـًؼی کّ رٍِگخٌ ٓخىحص يـظًغ رخُٗي يکظٕد كویَ ٍح‬
‫رّآٌْخ گِٕٗى كَيخثیي‪ٔ .‬حنٔالو ػهیکى ٔ ٍكًشهللا ٔ رَکخطّ‪.‬‬
‫‪ًٔ ٕ۲‬حنوؼيس حنلَحو ‪‎ْ‎ ( ٖٔ۳۳‬ق)‬
‫يَٓ ٔ حي‪٠‬خء ك‪َ٠‬ص آیش هللا‬
‫‪ٔٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫(‪)۴۷‬‬ ‫ٔكّقت اظیبء هص ّؿؾ ًوبثث ؾق اكـبًىحبى‬


‫حکٌُٕ ِٓحٔحٍ حٓض کّ حيَ َوخرض ٓخىحص ىٍ حكـخَٔظخٌ يـيىح ً حكیخء گَىى‬
‫ٔ ٓخُيخَی رًّْیٍ ػُٕحٌ ىٍ ؿُذ حٍکخٌ ىٔنظی حیـخى ٕٗى طخ رّحيٍٕ ٓخىحص‬
‫ٔ ح‪ٛ‬الف ًحصحنزیٍ ىٍ ٓطق يهی ٍٓیيِگی ًَخیي‪ .‬ىٍ گٌٗظّ «ُٔحٍص َوخرض»‬
‫ٔؿٕى ىحٗض کّ طٕٓ‪ٓ ٢‬خىحص حىحٍِ يیٗي ٔ رّحيٍٕ ٓخىحص ٍٓیيِگی‬
‫يیًَٕى؛ حیٍ ُٔحٍص طخ ػٓي ٓهطُض دمحم ظخَْٗخِ حىحيّ ىحٗض؛ َْچُي ىٍ‬
‫ىٍٔحٌ ظخَْٗخِ رّپیَ ٓیيحكًي گیالَی حُ ؿٓض هَحرض رّىٍرخٍٗخْی «َویذ»‬
‫ْى گلظّ يیٗي‪ ،‬ح ّيخ حیٍ ىٍكي یک طؼخٍف ٔ حػِحُ رٕى‪ َّ ،‬ىٍ كي یک‬
‫ط٘کیالص ٓخُيخٌیخكظّ کّ رظٕحَي ًّْی حكَحى ٓخىحص ٍح طلض پٕٖٗ گیَى‪.‬‬
‫ًْچُیٍ ‪ٍَٟٔ‬ی حٓض طخ حىحٍِی حيٍٕ حٔهخف ٔ يٕهٕكخص ىٍ حهظیخٍ‬
‫ٓخىحص هَحٍ گیَى طخ ٓخىحص يکَو رظٕحَُي حُ آٌ ٍْگٌٍ رّحيٍٕ يؼی٘ض‬
‫ریُٕحیخٌ‪ ،‬یظیًخٌ ٔ ریَُِٕخٌ يَىو هٕیٖ ٍٓیيِگی ًَخیُي‪ .‬يٕهٕكخص ُیخىی ىٍ‬
‫کٍٕ٘ ٔؿٕى ىحٍى کّ رَّخو حؿيحى ٔ رٍِگخٌ ٓخىحص ٔهق ٗيِ‪ٔ ،‬نی ييیَیض آٌ‬
‫ىٍ حهظیخٍ ٓخىحص َیٔض‪ ،‬رّ‪َ ٍٕ١‬خكن ٔ رَهالف َیخص ٔحهق‪ ،‬كیق ٔ يیم‬
‫يیٕٗى‪ .‬رّهَحٍ ح‪١‬الع‪ ،‬ىٍ َٕحكت كُِٕی ؿَد ٔ ًٗخنـَد کٍٕ٘ رو٘ی‬
‫حُ حٔهخف رّٓخىحص حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحٍى‪ٔ ،‬نی حیٍ يطهذ ىٍ کم کٍٕ٘ ًٕٗنیض‬
‫َيحٍى کّ رخیي َْچّ َٓیغطَ ريحٌ ٍٓیيِگی ٕٗى‪ .‬هال‪ ّٛ‬حیٍکّ ىٍ ْیچ يوطغ‬
‫حُ طخٍین حٓالو ٔ كکٕيضْخی کّ رَّخو ىیٍ كکٕيض کَىِحَي‪ ،‬حيٍٕ ٓخىحص‬
‫يـلٕل َزٕىِ حٓض‪ ،‬ىٍ يوطغ كؼهی کّ كکٕيض حكـخَٔظخٌ يلظوَ رّػُٕحٌ‬
‫«حٓاليی» حٓض‪ ،‬حيٍٕ ٓخىحص َزخیي يـلٕل ٔحهغ ٕٗى‪ ٔ .‬حنزظّ پیٖ حُ َْچیِ‬
‫حیٍ رّػٓيِی رٍِگخٌ ٓخىحص حٓض طخ حيٍٕ َوخرض ٓخىحص ٍح رّؿي ىَزخل کُُي‪.‬‬

‫وِن وبؾات اكـبًىحبى ال هؿقت چَ هوؿاق اوث؟‬


‫«حٍَٕحنلن حكيی» کّ (رُخرَييػیخص) هٕىٕ ٓیّي حٓض ٔ ىحيخى «پیَ‬
‫ٓیّيحكًي گیالَی» َیِ يیرخٗي‪ ،‬ىٍ يوخنّی طلویوی رّطزییٍ «ٓٓى ٓخىحص‬
‫حكـخَٔظخٌ» حُ هيٍص يَکِی کٍٕ٘ پَىحهظّ ٔ [گٕیخ] حُ ُيخٌ حكًيٗخِ‬
‫ىٍحَی طخ ُيخٌ كخيي کَُی ٍح رّکُکخٕ گَكظّ حٓض‪ .‬چُخٌکّ ىٍ حیٍ طلوین‬
‫آييِ حٓض «ٓٓى ٓخىحص» ىٍ هيٍص يَکِی ٔ حىحٍِی کٍٕ٘ ًْٕحٍِ ریٍ ‪۳‬‬
‫‪ %‬طخ ‪ % ٔ۳‬ىٍ َِٕٓخٌ رٕىِ حٓض؛ ىٍ كکٕيض كخيي کَُی حُ ‪ْ % ۳‬ى‬
‫‪ٔٓ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طُِل ًَٕىِ ٔ رّٖ ‪ %‬طوهیم یخكض‪ .‬ىٍ حیٍ طلوین رخالطَیٍ َوٖ ٓخىحص ىٍ‬
‫كکٕيض ٍرخَی ٔ کىطَیٍ َوٖ ىٍ كکٕيض كخيي کَُی ریخٌ ٗيِ حٓض‪...‬‬
‫َٓخیض کالو حیٍکّ‪ :‬ييص َیى هٌَ حٓض کّ طیکّىحٍحٌ چٓخٍ هٕو (پظٓخ)‬
‫کٍٕ٘ ٍح رّگَٔگخٌ گَكظّ ٔ رَّخرٕىی ک٘یيِحَي‪ ،‬ؿُگ يخل حیٍْخ حٓض‪ٛ ،‬هق‬
‫يخل حیٍْخ حٓض‪ ،‬هيٍص يخل حیٍْخ حٓض‪ ،‬ػَٔص يخل حیٍْخ حٓض‪ ،‬طؼییُخص يخل‬
‫حیٍْخ حٓض؛ ‪ ۳۲‬هٕو ىیگَ کّ حکؼَیض ٓخکُیٍ کٍٕ٘ ٍح ط٘کیم يیىُْي رخٍ‬
‫ٍَؾْخی ٍح رّىٕٔ يیکُ٘ي کّ حیٍْخ رَ کٍٕ٘ طلًیم ًَٕىِحَي ٔ ىٍ ػیٍ‬
‫كخل رّْیچ چیِ َٗیک َیٔظُي؛ طیکّىحٍحٌ حیٍ چٓخٍ هٕو (پظٓخ) ُيیٍ ٔ ْٕح ٔ‬
‫ىٍیخ ٍح يُل‪َٜ‬ح ً ریٍ هٕى هًٔض ًَٕىِ ٔ ْیچ ًٓٓی رَحی ىیگَ حهٕحو هخیم‬
‫َیٔظُي‪ .‬حیٍ ٔ‪ٟ‬غ هخرم هزٕل َیٔض ٔ هخرم ىٔحو ْى َوٕحْي رٕى؛ ‪ٍَٟٔ‬ی حٓض‬
‫طخ یک ؿزّٓی َیَٔيُي يهی يظ٘کم حُ حهٕحو يلَٔو ط٘کیم گَىى طخ کٍٕ٘ ٍح‬
‫حُ كهوٕو حیٍ طیکّىحٍحٌ كخٓي ٔ طزٓکخٍ ریٌَٔ رک٘ي‪ .‬حیٍ کخٍ ٗيَی حٓض‪.‬‬

‫ًٍبىُبی ثؽً وْم‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ حرٍكخٍّ‪ ،‬يؼـى يوخییْحنهـش‪ٖٔ۹۹،‬م‪ ،‬ؽ‪۳۳۳-۳۳۳ٙ ،۳‬؛ ههیم حنؼیٍ‪ٔ۳ٓ۹ ،‬م‪.‬‬
‫ٕ ـ ٓیّيكٍٔ ييٍٓی ‪١‬زخ‪١‬زخثی‪ ،‬طخٍین ٔ ؿخيؼّ «ٓوُی چُي ىٍرخٍِی َوخرض ٓخىحص ٔ‬
‫رََخيّی کخٍ َویذ»‪ ٔٓ ،ٕٖٔ۳۲ ،‬ـ ٔٔ ـ ٕٔ‬
‫ٖ ـ يخٍٔىی‪ ،‬حكکخو حنٔهطخَیش ٔ حنٕالیخص حنيیُیش‪ٔ۹۹۳ ،‬و ‪ٕٔٔٙ‬‬
‫‪ ۳‬ـ ك‪ٜ‬هُخيّی ػهًی ـ پژْٔ٘ی ٗیؼُّٗخٓی‪ٓ ،‬خل ْ٘ظى‪ًٗ ،‬خٍِ ٕٖ ‪ٓ ،‬خل ‪ٖٔ۲۹‬‬
‫يوخالص طلویوی‪َٓ« :‬خى َوخرض ىٍ هَحٓخٌ ‪١‬ی هٌَٔ چٓخٍو ٔ پُـى ْـَی» ‪۲۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ ٓیّيدمحم ٍ‪ٟ‬خ ػخنًی‪« :‬ىٍ آييی رَ َٔذَگخٍی ‪١‬خنزیخٌ» ك‪ٜ‬هُخيّی طخٍین حٓالو‪،‬‬
‫ٓخل ٓیِىِْى‪ًٗ ،‬خٍِ حٔل‪ًٗ ،‬خٍِ ئهٔم ‪ ۹ٓ ٚٛ ،ٖٔ۹ٔ ، ۳۹‬ـ ٔ‪۹‬‬
‫‪ ۳‬ـ ٓیّيكٍٔ ييٍٓی ‪١‬زخ‪١‬زخثی‪َ :‬وخرض ٓخىحص ٔ رََخيّی کخٍ َویذ‪ٕٔ ٕ ٖٔ۳۲ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ حًٓخػیم حالُٔحٍهخَی ئَُی‪ :‬حنلوَی كیحَٔخد حنطخنزییٍ‪ ،‬طلوین ٓیّييٓيی‬
‫ٍؿخیی‪ ،‬هى ‪ ٔ۹ ٙ ،‬ـ کی نٔظََؾ‪ :‬رهيحٌ حنوالكش حنَ٘هیش‪۳ٕٓ ٙ ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫‪ ۲‬ـ حرٍ كٕهم‪(ٖٔ۳۳:‬م) ‪ٍٕٛ‬س حالٍ‪ ،ٝ‬طَٓحٌ‪ ،‬رُیخى كَُْگ حیَحٌ ‪ٔ۳۳ٙ ٖٔ۳۳‬‬
‫‪ ۹‬ـ یخهٕص حنلًٕی حنزـيحىی‪ :‬يـًغ حنزهيحٌ‪ ،‬ىحٍحنلکَ ریَٔص‪ ،‬ؽ ٖ ‪ٕٓ ٙ‬‬
‫ـ حرٕحنلٍٔ ریٓوی‪:‬نزخد حالَٔخد ٔ حالنوخد ٔ حالػوخد؛ طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی‪ ،‬هى‬
‫ٓٔ‪ ٔ۳‬هًَی‪ ،‬ؽ ٕ ‪ ۳ٓ۲ ٚٛ‬ـ ٖٓ‪۳‬‬
‫ـ كوَحنيیٍ ٍحُی‪ :‬حن٘ـَس حنًزخٍکّ‪ ،‬طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی‪ ،‬هى ‪ ٔ۳ٓ۹‬م‪ٔ۳ٔ ٙ ،‬‬
‫‪ٔٓ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓٔ ـ حرٕحنلٍٔ ریٓوی‪:‬نزخد‪ .‬حالَٔخد ٔحالنوخد ٔ حالػوخد؛ طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی‪ ،‬هى‬
‫ٓٔ‪ ٔ۳‬هًَی‪ ،‬ؽ ٕ ‪۳۳ٓ ٙ‬‬
‫ـ حنَ٘یق دمحم ‪١‬وطوی‪ :‬حال‪ٛ‬یهی كی حَٔخد حنطخنزییٍ‪ ،‬طلوین ٓیّييٓيی ٍؿخثی ‪ ،‬هى‬
‫‪ ٔ۳ٔ۲‬م ‪ٕٖ۹ ٙ‬‬
‫ٔٔ ـ يُظـذ حنيیٍ ػهی رٍحكًي‪ :‬ػظزش حنکظزّ‪ ،‬ط‪ٜ‬لییق دمحم هِٔیُی ٔ ػزخّ حهزخل‬
‫آٗظیخَی‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬حٓخ‪١‬یَ ‪ٖٔ۲۳‬‬
‫ٕٔ ـ ریٓوی‪،‬نزخد حالَٔخد‪ ،ٕٖٔ۲۳ ،‬ؽٕ‪۳۳ٓ.۳ٙ ،‬‬
‫ٖٔ ـ ًْخٌ‪ ،‬ؽٕ‪۳ٓ۹ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ریٓوی‪ ،‬طخٍین ریٓوی‪۳۳ٙ ،ٕٖٔ۳ٓ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ حنٓیُحىِ‪ٓ ،‬یَٔٓی‪َٓ« ،‬خى َوخرض ىٍ هَحٓخٌ ‪١‬ی هٌَٔ چٓخٍو ٔ پُـى ْـَی»‪،‬‬
‫‪۲۳-ٕٔٓٚٛ ،ٕٖٔ۲۹‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ؿَؿی ُیيحٌ‪ ،‬طخٍین طًيٌ حٓاليی‪ ،‬ؽٔ‪ٕ۳۳ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ػهیَ‪ٟ‬خ کَیًی‪َ« ،‬وخرض ٔ َویزخٌ ىٍ حیَحٌ ػ‪ َٜ‬حیهوخَی» ‪ ۳ ٚٛ‬ـ ‪۲‬‬
‫‪ ٔ۲‬ـ ٓیّيكٔیٍ ييٍٓی‪ٓ« :‬وُی چُي ىٍرخٍِی َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»‬
‫‪ ٔ۹‬ـ حًٓخػیم حالُٔحٍهخَی ئَُی‪ :‬حنلوَی كی حَٔخد حنطخنزییٍ‪ ،‬طلوین ٓیّييٓيی‬
‫ٍؿخیی‪ ،‬هى ‪ٔ۳۲ ٙ ،‬‬
‫ٕٓ ـ حریحنلٍٔ حنؼزیينی حنطٕٓی‪ :‬طٌٓیذ حالَٔخد ٔ َٓخیش حنؼوخد‪ ،‬طلوین دمحم کخظى‬
‫يلًٕىی‪ ،‬هى ٖٔ‪ ٔ۳‬م ‪ٔٔ۳ ٙ ،‬‬
‫ٕٔ ـ ؿًخل حنيیٍ كٔیُی‪ :‬ػًيسحنطخنذ كی حَٔخد آل حری ‪١‬خنذ‪ ،‬هى ‪ ٔ۳ٔ۳‬م‪ٔ۹۳ ٙ ،‬‬
‫ٕٕ ـ ریٓوی ٔ‪۳۳ ٙ ،ٖٔ۳‬‬
‫ٖٕ ـ ًْخٌ‪۳ٓ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ ًْخٌ‪ ۳۳ٖ ٚٛ ،‬ـ ‪۳۳۳‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ ًْخٌ ٓٔ‪ ٔ۳‬م ‪ ،‬ؽ ٕ ‪۳۳ٓ ٙ‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ ًْخٌ ‪ ۳ٓٔ ٚٛ‬ـ ٕٓ‪۳‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ آىحو يظِ‪ :‬طًيٌ حٓاليی ىٍ هٌَ چٓخٍو ْـَی‪ ،‬طَؿًّی ػهیَ‪ٟ‬خ ًکخٔطی‬
‫هَحگُٕنٕ‪ ،‬طَٓحٌ حيیَکزیَ ٕ‪ٔ۳۳ ، ٖٔ۳‬‬
‫‪ ٕ۲‬ـ ریٓوی ٔ‪ٕ۳۳ ٙ ٖٔ۳‬‬
‫‪ ٕ۹‬ـ ًْخٌ‪ ٕٔ ٚٛ ،‬ـ ٕٕ‬
‫ٖٓ ـ ػطخيهک ؿٕیُی‪ :‬طخٍین ؿٓخٌگ٘خ‪ ،‬دمحم هِٔیُی‪ ،‬چخپ نیيٌ‪ْ ،‬هُي‪ٖٕٔ۹‬ؽٔ‪۳۳ ٙ‬‬
‫ٖٔ ـ ؿٕحى ػزخٓی‪ٓ :‬خىحص ىٍىٍِٔی يـٕل‪ ،‬ك‪ٜ‬هُخيّی طخٍین حٓالو‪ٓ ،‬خل ٕٓو ًٗخٍِ‬
‫ئهٔم ٕٔ ‪۳۳ ٙ ٖٔ۲ٔ ،‬‬
‫ٕٖ ـ ػزيهللا رٍك‪٠‬م هللا‪ٛٔ :‬خف حنل‪ ، َِ٠‬ؽ ٔ ‪ ۳۹ ٚٛ‬ـ ٓ‪ ۳‬ـ ‪ٖٖٔ۲‬م‬
‫ٖٖ ـ حرٍ‪١‬وطوی‪ :‬طخٍین كوَی‪ ،‬دمحم ٔكیي گهپخیگخَی‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬ػهًی كَُْگی‪ٕ ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫‪ ٖ۳‬ـ ك‪٠‬مهللارٍ ػزيهللا ٗیَحُٖ‪ٛٔ :‬خف حنل‪( ،َِ٠‬طخٍین ٔ‪ٛ‬خف)‪ ،‬ؽ ٔ‪ٖ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ٔٓ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ ٖ۳‬ـ ٍحرطّی ٓخىحص ٔ كخکًیض‪ ،‬يزخَی ٔ يؼیخٍْخی َلًٕ ٓیخٓی ٔ حهظيحٍ ٓخىحص ىٍ‬
‫كکٕيض حیهوخَخٌ يـٕل‪ٕٔ ٙ ،‬‬
‫‪ ٖ۳‬ـ ٔ‪ٛ‬خف حنل‪َ٠‬س‪ ،‬ؽ ٔ ‪ ٕٖٔ ٚٛ‬ـ ‪ ٕ۳۳‬ـ ‪ٕ۳۲‬‬
‫‪ ٖ۳‬ـ «ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا ًْيحَی» (ُحىِ ىٍ كئى ٓخل ‪ ۳۳۲‬هًَی‪ ۳ٕ۹،‬هٍٕٗیيی‬
‫ىٍ ًْيحٌ ـ ىٍگٌٗظّٔ ‪ ٕ۲‬ىی ‪ ۳۹۳‬هٍٕٗیيی‪ً ،‬یحنوؼيِ ‪ ۳ٔ۲‬هًَی) ٍؿم ٓیخٓی‪،‬‬
‫طخٍینَگخٍ ٔ پِٗک آهَ ‪ٛ‬ي ٔۀ ْلظى هٍٕٗیيی رٕى کّ کظخد «ؿخيغ حنظٕحٍین» ٍح رّىٓظٍٕ‬
‫ؿخُحٌهخٌ ىٍ رخد ي٘ـَحص ٔ حٔ‪ٛ‬خف هخَيحٌ يـٕل رٍّٗظّی طلَیَ ىٍآٍٔى‪.‬‬
‫‪ ٖ۲‬ـ دمحم رٍُْئٗخِ َوـٕحَی‪« :‬ىٓظٍٕ حنکخطذ كی طؼییٍ حنًَحطذ» رّط‪ٜ‬لیق‬
‫ػزيحنکَیى ػهی حٔؿهیُحىِ‪ ،‬ئکٕ‪ :‬ىحَٖ ‪ ٔ۹۳۲‬ؽ ٔ ‪ٕٓ۳ ٙ‬‬
‫‪ ٖ۹‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا ‪ ،‬ؽ ٕ ‪ ٖٔٓ۹ ٙ ،‬ـ ٔ‪ ، ٖٔ۳‬چخپ ٖ‪ٖٔ۳‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ کخٗخَی (حنوخٗخَی) حرٕحنوخٓى ػزيهللا رٍدمحم‪ ،‬طخٍین حٔنـخیظٕ‪ ،‬رّحْظًخو يٓیٍ ًْزهی‪،‬‬
‫طَٓحٌ‪ ،‬رُگخِ طَؿًّ ٔ ََ٘ کظخد ‪ٖٔ۳۲‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ حكًي هٕحكی‪« :‬يـًم حنظٕحٍین» يلًٕى كَم‪ ،‬ي٘ٓي‪ ََ٘ ،‬رخٓظخٌ ‪ٔ۳ ٙ ٖٖٔ۹‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ حرٍ رطٕ‪َٗ ،ّ١‬ف حنيیٍ حرٕػزیيهللا‪ٓ ،‬لََخيّ‪ ،‬طَؿًّی دمحم ػهی يٕكي‪ ،‬طَٓحٌ‪،‬‬
‫‪ ٔ۳۳ ٚٛ ،ٖٖٔ۳‬ـ ‪ٔ۳۳‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ػزيحنَُحم ًَٓهُيی‪ ،‬يطهغ حنٔؼيیٍ ٔ يـًغ حنزلَیٍ‪ ،‬رّکٕٖٗ ػزيحنلٔیٍ‬
‫َٕحیی‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬يٕأٓٔۀ يطخنؼخص ٔ طلویوخص كَُْگی‪ ۳۹ ٚٛ ،ٖٔ۳ٕ ،‬ـ ٓ‪۲‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ يُظـذ حنيیٍ ػهی رٍحكًي‪« :‬ػظزش حنکظزش» ط‪ٜ‬لیق دمحم هِٔیُی ٔ ػزخّ حهزخل‬
‫آٗظیخَی ‪ٕٖ ٙ ، ٖٔ۲۳‬‬
‫‪ ۳۲‬ـ دمحم ػهی ٍٔ‪ٟ‬خطی‪ :‬ؿخيغ حالَٔخد‪ ،‬طَٓحٌ ‪۳ٔ ٙ ٖٖٔ۳‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ دمحم رٍُْئٗخِ َوـٕحَی ٔ‪ ،ٔ۹۳‬ؽ ٕ ‪ٔ۳ ٙ‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ حرٕحنوخٓى کخٗخَی‪« :‬طخٍین حٔنـخیظٕ» طَٓحٌ‪ ،‬رُگخِ طَؿًّ ٔ ََ٘ کظخد ‪،ٖٔ۳۲‬‬
‫‪ ٖٕٔ ٚٛ‬ـ ٖٖٔ‬
‫ـ ًْٗحنيیٍ حرٍ رطٕ‪ٓ« :ّ١‬لََخيۀ حرٍ رطٕ‪ »ّ١‬طَٓحٌ‪ ََ٘ ،‬آگّ ‪،ٖٔ۳۳‬ؽٔ ‪ٕٕٔ ٙ‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ َوـٕحَی ٔ‪ ٔ۹۳‬ؽ ٕ ‪ ۹ ٚٛ‬ـ ‪ٔ۲‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ ریٓوی‪:‬نزخد حالَٔخد ٓٔ‪ ٔ۳‬م ؽ ٕ ‪۳۳ٖ ٙ ،‬‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ ؿٕحى ػزخٓی‪ٓ :‬خىحص ىٍ ىٍِٔی يـٕل‪ ،‬ك‪ٜ‬هُخيّی طخٍین حٓالو‪ٓ ،‬خل ٕٓو ًٗخٍِ‬
‫ئهٔم ٕٔ ‪۳۳ ٙ ٖٔ۲ٔ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ حرٕحنوخٓى کخٗخَی‪« :‬طخٍین حٔنـخیظٕ» ‪ٕٖٔ ٙ‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ؿًخل حنيیٍ حرٍ ػُزّ‪« :‬ػًيس حنطخنذ كی حَٔخد آل حری ‪١‬خنذ» ٖ‪ ٖٔ۲‬م‪۳ٔ۳ ،‬‬
‫ـ ًْٕ ٖ‪ ٔ۲۲ ٚٛ ، ٕ ،ٖٔ۳‬ـ ‪ٔ۲۹‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ َٗف حنيیٍ ػزيهللا ٔ‪ٛ‬خف ٗیَحُی‪ٛٔ :‬خف حنل‪َ٠‬س‪ ،‬ؽ ‪۳ٖ۲ ٙ ۳‬‬
‫‪ٔٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ ۳۳‬ـ ٗیَیٍ ریخَی‪« :‬ىیٍ ٔ ىٔنض ىٍ حیَحٌ ػٓي يـٕل» ؽ ٕ ‪ ۳ٓ۳ ٚٛ‬ـ ‪۳ٓ۳‬‬
‫‪ ۳۲‬ـ ٍٗیيحنيیٍ ك‪٠‬م هللا‪ ،‬يکخطزخص ٍٗیيی‪ ،‬يکظٕد ًٗخٍِ ٖٕ‪ٕٔ۹ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ ك‪ٜ‬هُخيّ پژْٔ٘ی ٗیؼُّٗخٓی‪ٓ ،‬خل ٗخَِىِْى ًٗخٍِ ٕ‪ ۳‬طخرٔظخٌ ‪ ٖٔ۹۳‬ـ طَٓحٌ‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ َوـٕحَی‪ ،‬ؽ ٕ ‪ٔ۹۳۳ ، ٕٓ۳ - ٕٓ۳ ٚٛ‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ حنٓیُحىِ‪ٓ ،‬یَٔٓی‪« ،‬کخٍکَى ػهى حَٔخد ىٍ طزییٍ كیخص حؿظًخػی ‪١‬خنزیخٌ ػٓي‬
‫ٓهـٕهی»‪ٖٔٓ-ٔ۳ٔٚٛ ،ٕٖٔ۹۳ ،‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ ؿؼلَیخٌ‪ٛ ،‬لٕیّ ىٍ ػَ‪ ّٛ‬ىیٍ‪ ،‬كَُْگ ٔ ٓیخٓض‪ ،ٕٖٔ۳۹ ،‬ؽٕ‪ٔ۹۳ٙ ،‬‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ ىٗظکیَیخ‪ٓ« ،‬یخىص ٔ ٓخىحص ىٍ ىٍِٔ هخؿخٍ»‪ٖٔ۳-ٖٔٔٚٛ ،ٕٖٔ۹۳ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ كویّ رلَحنؼهٕو‪ ،‬طخٍین َوزخی يکّ ٔ ييیُّ‪ٔ۳ ٙ ،ٕٖٔ۹۳ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ييٍٓی ‪١‬زخ‪١‬زخثی‪ٓ« ،‬وُی چُي ىٍرخٍِ َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»‬
‫‪ ۳۳‬ـ حرٕحنلٍٔ يخٍٔىی‪ ،‬حالكکخو حنٔهطخَیّ‪ ٕٓ۳ ٚٛ ،‬ـ ‪ٖٔ۲ٖ ، ٕٓ۳‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ييٍٓی ‪١‬زخ‪١‬زخثی‪ٓ« ،‬وُی چُي ىٍرخٍِ َوخرض ٓخىحص ٔ رََخيّ کخٍ َویذ»‬
‫‪ ۳۲‬ـ حٌُٔٔ چخٍٗهی‪َ« ،‬ویذ حالَٗحكی ىٍ ُيخٌ ػؼًخَیْخ» ‪ٔ۳ٔ-ٔ۳۳ٙ ،ٖٔ۳۳‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ كٍٔ رٍدمحم حنوًی‪« :‬طخٍین هى» طَٓحَی‪ ََ٘ ،‬طّٕ‪ٕ ٖٔ۳ٔ ،‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ «يٕهؼیض ٓخىحص ىٍ ىٔنض ‪ٛ‬لٕی حُ ٗخِ ػزخّ حٔل طخ ٓوٕ‪ٛ ١‬لٕیخٌ»‪.‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ ٓیّيدمحم‪ ،‬ىٗظکیَیخ‪ٓ« ،‬یخىص ٔ ٓخىحص ىٍ ىٍٔۀ هخؿخٍ»‪ََ٘ ،‬یّ طخٍین َخيۀ حیَحٌ‬
‫رؼي حُ حٓالو‪ ،ٔ۳ٕ ،‬رٓخٍ ٔ طخرٔظخٌ ‪.ٕٖٔ۹۳‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ هخنوی‪ ،‬دمحمْخىی‪ ،‬ىیٕحٌ َوخرض‪ ،‬طَٓحٌ‪،‬ػهٕو ٔ كَُْگ حٓاليی‪ ،‬طخرٔظخٌ ‪.ٕٖٔ۲۳‬‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ يٍٕی يٕطٕ کخُثٕ‪ :‬يطخنؼّی يوييخطی ىٍ رخٍِی پَحکُيِگی ؿـَحكیخثی َوخرش‬
‫‪١‬خنزییٍ‪ ،‬طَؿًّی دمحم كٔیٍ كیيٍیخٌ‪ ٔ ٔ۲ٖ ٙ ٖٔ۳۳ ،‬آثُّی يیَحع‪ًٗ ،‬خٍِْخی ٕٔٔ‬
‫‪ ۳۳‬ـ طخٍین ریٓوی ٓٔ‪ ٔ۳‬م ؽ ٕ ‪۳ٓ۳ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ كوَحنيیٍ ٍحُی‪ :‬حن٘ـَس حنًزخٍکّ‪ ،‬طلوین ٓیييٓيی ٍؿخثی‪ ،‬هى ‪ٔ۳ٓ۹‬م ‪ٔ۹۳ٙ‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ حًٓخػیم حالُٔحٍهخَی ئَُی‪ :‬حنلوَی كی حَٔخد حنطخنزییٍ‪ ،‬طلوین ٓیّييٓيی‬
‫ٍؿخیی‪ ،‬هى ‪ٔ۳۲ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳۲‬ـ حرٍ َٗٓإٓٗد‪ :‬يُخهذ آل حری ‪١‬خنذ‪ ،‬ؽ ٕ ‪ٔ۹۳ ٙ‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ ْالل ٓخری‪ :‬حنٓلٕحص حنُخىٍس‪ ،‬طلوین ‪ٛ‬خنق حالٗظَ ‪ ٔ۳ٓ۳‬هًَی‬
‫ٓ‪ ۲‬ـ حریحنؼزخّ حنوهوُ٘يی‪ٛ :‬زق حالػ٘ی كی‪ُٛ‬خػش حالَ٘خء‪ ،ٖٔ۲ٖ ،‬ؽ ٓٔ ‪ٕ۳ٔ ٙ‬‬
‫ٔ‪ ۲‬ـ حرٕحنلٍٔ ریٓوی ٓٔ‪ ٔ۳‬م ‪ ۳۳ ٙ ،‬ـ ‪۳۲‬‬
‫ٕ‪ ۲‬ـ ًْخٌ ‪۳ٕ۳ ٙ‬‬
‫ٖ‪ ۲‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۲۳‬ـ گهٔظخٌ ٓؼيی‪ ،‬رخد حٔل‪ :‬ىٍ ٓیَص پخىٗخْخٌ ـ كکخیض ٕٖ‬
‫‪ ۲۳‬ـ کَیًی‪ ،‬ػهیَ‪ٟ‬خ‪َ" :‬وخرض ٔ َویزخٌ ىٍ حیَحٌ ػ‪ َٜ‬حیهوخَی"‬
‫‪ ۲۳‬ـ هخنوی‪ ،‬دمحمْخىی‪ ،‬ىیٕحٌ َوخرض‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬پژْٔ٘گخِ ػهٕو ٔ كَُْگ حٓاليی‪.‬‬
‫‪ ۲۳‬ـ ىٍ حیٍ يٍٕى ‪َ١‬كی ىحٍیى کّ ؿٓض ح‪١‬الع‪ ،‬ىٍ آهَ حیٍ کظخد ‪ًٟ‬یًّ کَىِحیى‪.‬‬
‫‪ٔٓ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً چِبقم‬
‫جطْق جبقیؽئ ػٌْاى ویبؾت‬

‫لوت ّ کٌُیَ‬
‫ٓخىحص حُ گٌٗظّ آييِ ٔ رّٕٓی آیُيِ ٍٔحٌ حٓض‪ .‬ىحٍحی كَُْگ ٔ آىحد‬
‫يو‪ ٕٜٙ‬يیرخٗي‪ .‬آىحد ٔ ُٓضْخی کّ ٍیّ٘ ىٍ كَُْگ ٔ طخٍین حهٕحو ٔ‬
‫حىیخٌ ٓخيی ىحٍى ٔ رخ گٌٍ حُ پیچ ٔ هى طخٍین رّؿُخد حرَحْیى ههیم هللا ٔ حُ‬
‫طلَٗ آىَ َو‬‫‪َ ٛ‬‬
‫للاَ ح ْ‬‫حٌ ّ‬‫حٔ رَّٕف َزی هللا يیٍٓي‪ .‬چُخٌکّ هَآٌ کَیى يیكَيخیي‪َّ « :‬‬
‫للاُ‬‫‪ّ َٔ ٞ‬‬ ‫‪َٓ ٠‬خ ِيٍ رَ ْؼ ٍ‬‫ػهَٗ ْحنؼَخنَ ًِیٍَ ؛ ًُ ِ ٍّیَّشً رَ ْؼ ُ‬ ‫َٔ َُٕ ًكخ َٔآ َل حِر ََْحْ َ‬
‫ِیى َٔ آ َل ِػ ًْ ََحٌَ َ‬
‫ػ ِهی ٌى‪( ».‬آل ػًَحٌ‪)ٖٖ :ٖ ،‬‬ ‫ٓ ًِی ٌغ َ‬
‫َ‬
‫ٍُٓ ٓخىحص‪ ،‬كَُْگ «َخوگٌحٍی» حٓض کّ ٍیّ٘ ىٍ‬ ‫حُ ؿًهّ آىحد ٔ ُ‬
‫كَُْگ ػَری ىحٍى‪ .‬ىٍ كَُْگ ػَری يؼًٕالً َْ كَىی ىحٍحی حٓى‪ ،‬کُیّ ٔ‬
‫نوذ حٓض‪ ،‬رًّْیٍطَطیذ هٕى حثًّی ح‪ٓ١‬خٍ(ػهیٓى حنٔالو) (ًْخَُي ٓخیَ‬
‫ػَد) ىٍ يلخٍٔحص هٕى حُ نوذ ٔ ُکُیّ حٓظلخىِ يیکَىَي؛ نوذ ٔ ُکُیّ ؿیَ حُ‬
‫َخو ح‪ٛ‬هت كَى حٓض کّ ػَكخ ً رّآٌ «َخو کٕچک ـ یخ َخو حٔل» يیگٕییى‪ .‬نوذ‬
‫ػزخٍص حٓض حُ ًْخٌ «طوه‪ »ٚ‬کّ یخ ‪ٛ‬لض يًئف‪ ،‬یخ َٔزض كخيیهی‪ ،‬یخ‬
‫َٔزض يکخَی‪ ،‬یخ َٔزض ٗـهی ٔؿیَِ يیرخٗي کّ ٗو‪ ٚ‬ريحٌ يٍٕ٘ٓ يیگَىى‪.‬‬
‫ٓٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کُیّ ػزخٍص حٓض حُ كََُي یخ پيٍ‪ ،‬یخ يخىٍ کٔی رٕىٌ کّ ؿٓض طؼظیى ْى‬
‫رّكََُيحٌ ًکٍٕ ٔ ْى كََُيحٌ حَخع رّکخٍ يیٍٔى؛ يخَُي حیٍکّ رّيَى ػَد‬
‫گلظّ ٕٗى «حرٕحكًي» ٔ رٌُّ ػَد گلظّ ٕٗى «ح ُ ّو حكًي» گخْی کُیّ رَ حٓى‬
‫ح‪ٛ‬هی ٗو‪ ٚ‬ؿهزّ پیيح يیکُي‪.‬‬
‫رّریخٌ ٍٍٔٗطَ‪ُ :‬کُیّ ىٍ كَُْگ ػَری رّآٌ ىٓظّ حُ َخوْخی گلظّ يیٕٗى‬
‫کّ رخ پیَٕ٘ي «حد» یخ «حرٍ» (ىٍ يَىحٌ) ٔ «ح ُ ّو» (ىٍ َُخٌ) ًَْحِ رخٗي‪ .‬ىٍ‬
‫حیٍگَّٕ َخوگٌحٍی يؼًٕالً َخو پَٔ رٍِگطَ رخ پیَٕ٘ي حد یخ ح ُ ّو ًَْحِ يیٕٗى‬
‫ٔ رّيؼُخی پيٍ كالٌ ٗو‪ ٚ‬یخ يخىٍ كالٌ ٗو‪ ٚ‬حٓض‪.‬‬
‫حُ ٍٕٓل هيح(‪َ )ٙ‬وم ٗيِ حٓض‪ :‬حُ ؿًهّ ُٓضْخی َیک آٌ حٓض کّ‬
‫حَٔخٌ کُیّی هٕى ٍح رَّخو پَٕٔ حَظوخد کُي‪)ٔ(.‬‬
‫حگَ پَٔ رٍِگطَی ىٍ کخٍ َزخٗي‪ ،‬كََُي حٔل [ٔنٕ ىهظَ رخٗي] يزُخی کُیّ‬
‫هَحٍ يیگیَى‪ ،‬يخَُي «حرُٕیُذ» یخ «ح ُ ّو ُیُذ»‪.‬‬
‫حٓظلخىِ حُ کُیّ رّؿخی َخو ح‪ٛ‬هی ریٖطَ رَحی حكظَحو ٔ رٍِگيحٗض‬
‫حٗوخ‪ ٙ‬رٕىِ‪ٔ ،‬نی گخِ ىالیم ىیگَی ْى ىحٗظّ حٓض‪ ،‬يخَُي كخل هٕد ُىٌ‬
‫رَحی آیُيِی کٕىک‪ ،‬کّ ُْگخو طٕني کٕىک‪ ،‬رَحیٖ کُیّی َیکٕ حَظوخد‬
‫يیکَىَي‪ ،‬رّحيیي آٌکّ رٍِگ ٕٗى ٔ ىحٍحی هخَٕحىِ ٔ كََُي ٔ ‪ٛ‬لخص َیکٕ‬
‫گَىى‪ ،‬يخَُي «أرٕحنل‪٠‬م» گَچّ حیٍ كََُي ُُْٕ َُٕحى رٕى ٔ كََُيی رَّخو‬
‫ك‪٠‬م َيحٗض کّ ريحٌ کُیّ پٌیَى‪.‬‬
‫ٗو‪ٜ‬ی کّ رّکُیّ هٕحَيِ يیٕٗى‪ ،‬نِٔيخ ً رخ نلع کُیّ طؼظیى ًَیٕٗى‪،‬‬
‫رهکّ ػيو ط‪َٜ‬یق رّحٓى َٕػی طؼظیى يلٕٔد يیٕٗى؛ ىٍ يٕحٍىی‪ ،‬کُیّ‬
‫رَحی طلویَ ٔ طًٔوَ ٔ يٌيض ٗو‪َ ٚ‬یِ رّکخٍ ٍكظّ حٓض يخَُي حیٍکّ ىٍ‬
‫ٍٕٓۀ «طزض» یکی حُ ػًْٕخی پیخيزَ ٍح «حری نٓذ» َخو َٓخى‪ًْ .‬چُیٍ‬
‫پیخيزَ(‪ )ٙ‬ػًَٔ رٍْ٘خو ٍح «حرٕؿٓم» َخو َٓخى‪ .‬ػهی رٍحری ‪١‬خنذ(ع) َیِ‬
‫كـخؽ رٍیٕٓق ٍح «حرًٕٔكّ = ٕٓٓک َٓگیٍ گَىحٌ» ُيکُّی کَى‪)ٕ(.‬‬
‫ىٍ ٍٔحیخص ىیُی حٓظلخىِ حُ کُیّ حيَی پُٔيیيِ ىحَٔظّ ٗيِ ٔنی حُ رؼ‪٠‬ی‬
‫کُیّْخ َٓی ٗيِ حٓض‪ٗ .‬ین كَ ػخيهی ىٍ کظخد ٔٓخثمحن٘یؼّ رخری رًّْیٍ‬
‫ػُٕحٌ رخُ کَىِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ ٍٔحیظی آييِ‪« :‬پیخيزَ حکَو»(‪ )ٙ‬ح‪ٛ‬لخد هٕى ٍح حُ ٍٔی حكظَحو ٔ‬
‫رَحی رّىٓض آٍٔىٌ ىلْخی٘خٌ رّکُیّ ‪ٛ‬يح يیُى ٔ آَخَی کّ کُیّ َيحٗظُي‪،‬‬
‫ٔٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کُیّی رَحی ٗخٌ حَظوخد يیًَٕى ٔ ٓپْ آٌْخ ٍح ريحٌ يیهٕحَي‪ .‬يَىو َیِ حُ‬
‫آٌ پْ‪ ،‬آٌ ٗو‪ٍ ٚ‬ح رًّْخٌ کُیّ يیهٕحَيَي‪ .‬كظی آَخٌ کّ كََُيی َيحٗظُي‬
‫طخ کُیّی ىحٗظّ رخُٗي‪ ،‬رَحی آَخٌ کُیّی حَظوخد يیکَى‪ .‬پیخيزَ حکَو(‪)ٙ‬‬
‫ٍٓى ىحٗض كظی رَحی کٕىکخٌ َیِ کُیّ حَظوخد ًَخیي ٔ آَخٌ ٍح يؼالً حرخ كالٌ‬
‫‪ٛ‬يح يیُى طخ ىل کٕىکخٌ ٍح َیِ رّىٓض آٍٔى»‪)ٖ(.‬‬
‫ىٍ ٍٔحیظی حُ حيخو رخهَ(ع) آييِ‪ :‬يخ رَحی حٔالىيخٌ ىٍ کٕىکی کُیّ‬
‫يیگٌحٍیى طخ يزخىح ىٍ آیُيِ رخ حنوخد ري هطخد َٕٗي‪)۳(.‬‬
‫حُ حيخو ٍ‪ٟ‬خ(ع) ٍٔحیض ٗيِ حٓض‪ :‬حگَ کٔی ٍح ىٍ ك‪َ ٍٕٕ٠‬خو يیرَی‬
‫حٔ ٍح رّکُیّ روٕحٌ‪ ٔ ،‬حگَ ؿخیذ رٕى‪َ ،‬خيٖ ٍح رگٕ‪)۳(.‬‬

‫ویّؿی ّ هْالیی‬
‫حيخيخٌ گخِ ىٍ حكخىیغ رّکُیّ ٔ نوذ هٕحَيِ ٗيِحَي‪ .‬حيخ ٗیؼیخٌ ٔ پیَٔحٌ‬
‫آَخٌ حُ رخد طؼظیى ٔ طکَیى رّآَخٌ «ٓیّيی ٔ يٕالیی» يیگلظُي‪ ،‬گخِ‬
‫ػزخٍصْخی‪« :‬یخرٍ ٍٕٓل هللا‪ُ ٔ ،‬ؿؼهضُ كيحک» (حی كََُي ٍٕٓل هيح‪ ،‬ؿخَى‬
‫رّكيحیض) ٍح حرظيحء حىحء کَىِ‪ٓ ،‬پْ ریخٌ يطهذ يیًَٕىَي‪.‬‬
‫ىٍ ٔحهغ‪ ،‬يوٕنّی «ٓیّي» حیٍهيٍ رخٍ ُٓگیٍ ىحٗض کّ حثًّی ح‪ٓ١‬خٍ(ع)‬
‫رّؿٓض طٕح‪ٟ‬غ ٔ هٕ٘ع ػُيهللا حُ حٓظلخىِی حیٍکهًّ [َٔزض رّهٕى] حكظَحُ‬
‫يیؿٔظُي ٔ هٕى ىٍ ىػخْخ ٔ يُخؿخص هٕیٖ‪ً ،‬حص حهيّ حكيیض (ؿ ّم ٔ ػهی‬
‫ٗؤَّ) ٍح «ٓیّي» هطخد يیکَىَي‪ .‬حىػیّی يزخٍکّی کًیم ٔ حرٕكًِۀ ػًخنی ٔ‬
‫ؿیَِ يًهٕ حُ حیٍگَّٕ هطخدْخ حٓض‪ .‬ىٍ ٔحهغ حُ يُظَ حثًّی ح‪ٓ١‬خٍ كو‪٢‬‬
‫ًحص حهيّ ٍرٕری ٓیّي حٓض ٔ رْ!‬
‫ْیچیک حُ حكَحى حثًّ(ع) طٕح‪ٟ‬ؼخ ً ِنههّّ‪ ،‬هٕى رّهٕىٕ‪ ،‬ػُٕحٌ ٓیّي َيحىِ‬
‫حٓض‪ .‬حیٍ يئيُیٍ رٕىِحَي کّ آَخٌ ٍح ٓیّي هطخد يیکَىَي‪ .‬یؼُی يَىو ٔ‬
‫ٓم) ٔ أثًّ «هيح»‬ ‫يئيُیٍ‪ ،‬أثًّ ٍح «ٓیّي» هطخد يیکَىَي‪( :‬يخَُي ىػخی طٕ ّ‬
‫ٍح «ٓیّي» ‪ٛ‬يح يیُىَي‪( :‬يخَُي ىػخی کًیم) رخ حیٍ ٔ‪ٛ‬ق‪ ،‬طخ ؿخی کّ يؼهٕو‬
‫حٓض‪ ،‬حثًّی ح‪ٓ١‬خٍ يئيُیٍ ٔ پیَٔحٌ هٕى ٍح حُ حٓظؼًخل ػُٕحٌ «ٓیّي»‬
‫َٔزض رّهٕى يُغ َکَىِحَي‪ .‬پْ حیٍ نلع ىحٍحی حػظزخٍ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض طخ هٌَ ٗ٘ى ْـَی ىٔحو ىحٗض؛ یؼُی پیَٔحٌ ٔ يَیيحٌ‪،‬‬
‫رّكََُيحٌ ْخٗى حرٍػزييُخف ٓیّي يیگلظُي‪ٔ ،‬نی هٕىٗخٌ حُ رخد طٕح‪ٟ‬غ َلْ‬
‫ٕٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ رّکخٍگیَی حیٍ ػُٕحٌ ىٍ يٍٕى هٕى‪ ،‬پَْیِ يیکَىَي‪ .‬ح ّيخ يئيُیٍ ٍح ْى‬
‫حُ کخٍرَى حیٍ نلع َٔزض رّهٕى يُغ ًَیکَىَي‪.‬‬
‫رخ گٌٗض حیخو‪ ،‬رُخ رّىالیهی کّ (يـخل َٗكٖ َیٔض) ٓخىحص يکَو ‪ٛ‬الف‬
‫ٍح ىٍ حیٍ ىیيَي کّ رَ ٓیخىص هٕى طؤکیي ٍُٔیيِ ٔ کهًّی «ٓیّي» ٍح ىٍ حرظيحی‬
‫َخو كََُيحٌ هٕى هیي ًَخیُي‪ .‬ه‪ٕٜٛ‬خ ً پْ حُ طؤٓیْ رُیخى «َوخرض» ٔ کخْٖ‬
‫هطَحص َخٗی حُ طؼویذ ٔ هظم طٕٓ‪ ٢‬ػًخل حيٕی ٔػزخٓی‪ ،‬رخنُظیـّ‪ ،‬هَٔؽ‬
‫َٔزت ٓخىحص حُ كخنض طویّ ٔ َُيگی يولی حُ یک ‪َ١‬ف؛ ٔ يٓخؿَصْخی‬
‫گٔظَىِ ىٍ ئخكضْخی ىٍٔ ٔ َگَحَی َخٗی حُ هه‪ ٔ ٢‬حيلخی َٔذ ىٍ‬
‫َُٓيیٍْخی ؿَرض حُ ٕٓی ىیگَ‪ ،‬حُ ؿًهّ ػٕحيهی رٕىِ حٓض طخ ٓخىحص ٍح‬
‫رّطٕؿّ ٔیژِ َٔزض رّكلع حَٔخد هٕى ٔح ىحٍى‪.‬‬
‫ىٍحیٍ يیخٌ يٕهؼیضْخی ٔیژِی ‪١‬زوخطی ٔ حيظیخُحص يخىی <کّ رّٔیژ پْ‬
‫حُ ط٘کیم َوخرض يظٕؿّ ٓخىحص ٗي> َیِ يیطٕحَي يٍٕى طٕؿّ هَحٍ گیَى‪.‬‬
‫ًْچُخٌکّ ىٍ ٍُٔگخٍی ٓیّي رٕىٌ (رّه‪ ٕٜٙ‬ػهٕی رٕىٌ) رّهٕىی هٕى‬
‫ؿَو رٕىِ حٓض‪ ،‬ىٍ ػ‪َ َٜ‬وخرض «ٓیّي رٕىٌ» یک حيظیخُ يؼزض ٔ ىٍه٘خٌ‬
‫يلٕٔد يیٗيِ حٓض؛ كظی حُ ىیي ٔ َظَ ٗخْخٌ ٔ ٓال‪١‬یٍ ٔ حيیَحٌ ٔ ههلخء‬
‫ٔ حيَحء‪ ...‬رلغ ئظٕكی ىٍ حیٍ يٍٕى ىٍ روٖ هزهی گٌٗض‪.‬‬

‫ُيخٌ ىهین کخٍرَى ٔحژِی «ٓیّي» رَ َٕحىِگخٌ پیخيزَ(‪ )ٙ‬ي٘و‪َ ٚ‬یٔض‪،‬‬


‫حيخ حُٓخىی يٕؿٕى حٓض کّ ىٍ هٌَ ٗ٘ى هًَی ٍٔحؽ کخيم ىحٗظّ حٓض‪ .‬ىٍ‬
‫حیٍ ػ‪ َٜ‬هزم حُ َخو ػهًخی کّ حُ حٔالى پیخيزَ رٕىَي‪ ،‬کهًّی «ٓیّي» آٍٔىِ‬
‫يیٗي؛ حيخ ٗین ‪ٕٓ١‬ی (يظٕكی ٓ‪ ۳۳‬م) ٔ َـخٗی (يظٕكی ٓ‪ ۳۳‬م)‪ ًّْ ،‬ؿخ‬
‫حُ کهًّی «َٗیق» حٓظلخىِ کَىِحَي؛ حگَ ىٍ ؿخی حُ آٌْخ نلع «ٓیّي» ىیيِ‬
‫ٗيِ‪ ،‬رّطُٓخیی ًکَ َ٘يِ رهکّ رّ‪ٍٕٛ‬ص «حنٔیّيحنَ٘یق» يیرخٗي‪ .‬ىٍ كـخُ‬
‫َیِ حْم ُٓض رّکٔخَی کّ َٔذ ٗخٌ رّپیخيزَ حکَو يیٍُٓي‪َٗ ،‬یق (ؿًغ‪:‬‬
‫َٗكخ) يیگلظّحَي‪.‬‬
‫ىٍ کظخد «طخٍین ریٓوی» کّ ىٍ هٌَ ٗ٘ى َگخٗظّ ٗيِ حٓض‪ ،‬ك‪ٜ‬هی‬
‫رّػُٕحٌ «ٓخىحص ریٓن» طئیٍ ٗيِ حٓض کّ رَّٔم پیخيزَ(‪ )ٙ‬کّ ريحٌ‬
‫َٕحكی ٓلَ کَىِحَي پَىحهظّ حٓض‪ .‬هزم حُ آٌ َیِ ىٍ «طخٍین هى» حُ َٔم‬
‫پیخيزَ(‪ )ٙ‬رخ ٔحژِی «ٓخىحص» یخ «ٓیّي» یخى ٗيِ حٓض‪« .‬حرٍكٕهم» َیِ کّ‬
‫ٖٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ ػ‪َٕ َٜ‬یُٔيِی کظخد «طخٍین هى» يیُیٔظّ حُ ٔحژِی «ٓخىحص» رَحی آل‬
‫حری‪١‬خنذ حٓظلخىِ ًَٕىِ حٓض‪ .‬رخ ٔؿٕى حیٍ ئظُيحص يیطٕحٌ گلض کّ ٔحژِی‬
‫«ٓخىحص» ىٍ هٌَ چٓخٍو رَحی حٔالى پیخيزَ(‪ )ٙ‬کخٍرَى ىحٗظّ حٓض‪.‬‬
‫يکَو ىٍ َُٓيیٍْخی يوظهق ٔ ىٍ ریٍ حهٕحو‬ ‫ّ‬ ‫هال‪ ّٛ‬حیٍکّ‪ٓ :‬خىحص‬
‫گَّٕگٌٕ رخ حنوخد ٔ ػُخٔیٍ ُیَ يٍٕى هطخد هَحٍ يیگَكظّحَي‪:‬‬
‫ٔ ـ َٗیق؛ ٕ ـ پیَ = پیَُحىِ؛ ٖ ـ ٗخِ = ٗخِْحىِ – ٗخؿی =‬
‫ٗخِ كخؿی؛ ‪ ۳‬ـ يیَ = حيیَ؛ ‪ ۳‬ـ يیَُح؛ ‪ ۳‬ـ هٕحؿّ؛ ‪ ۳‬ـ حی٘خٌ ‪-‬‬
‫ًی٘ؤٌ؛ ‪ ۲‬ـ ٓیّي؛ ‪ ۹‬ـ طخؽ َٓ = َٓطخؽ؛ ٔٔ ـ َٓىحٍ = ٓخالٍ؛‬
‫ٔٔ ـ ٓهطخٌ؛ ٕٔ ـ آهخ ‪ٛ‬خكذ = آؿخ‪ٛ‬خكذ ‪...‬‬
‫َْ یک حُ حیٍ حنوخد ٔ ػُخٔیٍ ىٍ كویوض ریخَگَ َوٖ حؿظًخػی ٓخىحص ىٍ‬
‫يوخ‪١‬غ يوظهق ٔ ؿٕحيغ ٔ كَُْگْخی يوظهق َیِ يیرخٗي‪ ًٍٟ ،‬حیٍکّ‬
‫رَهی حُ آٌ ػُخٔیٍ رّؿٓض ىحٗظٍ رخٍ ػخ‪١‬لی ٔ يلزض ٗيیي ؿِٔ كَُْگ‬
‫يلهی يیرخٗي‪ .‬ؿُخد «ٓیّيٗخِ هًَحنيیٍ ػِیِ پخىٗخِ» ىٍ حػَ گَحَُٔگ‬
‫«ٓهٔهّ ٔ َٔذَخيّْخ ٔ ٗـََِخيّْخی چ٘ظیّ ٔ هخىٍیّ» ٔ «ٓیّيٗخِ‬
‫ػزيحنؼِیِ روخٍی ههُيٍ» ىٍ کظخد «طَ٘یق حالٗـخٍ» (رَحٓخّ َٔوۀ هطی‬
‫کظخروخَۀ رَنیٍ ًٗخٍِ ٔ‪ )ٔ۳‬طٕ‪ٟ‬یلخص يل‪ٜ‬م ىٍحیٍ يٍٕى حٍحثّ ًَٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ حیٍؿخ رَهی يلخْیى كٕم ٍح رخالؿًخل طٕ‪ٟ‬یق يیىْى‪:‬‬
‫الق ـ ٌكیق‪ :‬ػَد رّ«ٓیّي» ‪َٗ« ،‬یق» يیگٕیي‪ ،‬حیٍکلوَ صع اصل‬
‫تَهمٌای تلٌضی ّ هکاى تلٌض اؿث‪ .‬تَفغصِ تلٌضهغجثَ ّ تؼعگْاع‪ ،‬كغیف‏‬
‫گفحَ هیكْص‪ .‬كغیف صع لغتی تَهمٌی ًجیة‪ ،‬هِحغ‪ُ ّ ،‬وچٌیي عفیك ّ‬
‫لْی صع هماتل ّظیك ّ ظمیف اؿث‪ ،‬کَ تَفغػًضاى ُاكن تيلثض هٌاف‬
‫اؼالق هیگغصص‪ .‬ایي كغافث از‏ؼغیك پضع تَپـغ هٌحمل هیگغصص‪.‬‬
‫حیٍ ػُٕحٌ رّيؼُخی حيیٍ ٔ يٍٕى حػظًخى‬ ‫ة ـ پیك‪:‬‬
‫حٓض ٔ پیٕ٘حی هَىيُي ٔ رخ طـَرّ کّ يَیيحٌ يو‪ ٕٜٙ‬رّهٕى ٍح ىحٍى‪،‬‬
‫گَِْٔخی هخ‪ ٙ‬آىيی رّحٔ طخ َٓكي ػ٘ن ٔ كُخء ٔحرٔظّحَي‪ .‬رخ ٍٗي ييحٔو‬
‫ط‪ٕٜ‬ف ىٍ َیًّی حٔل طخٍین حٓالو‪ًٓ ،‬ض پیَـ يَحىی حُ حَل‪ٜ‬خٍ ٓخىحص‬
‫هخٍؽ ٗيِ ٔ ‪١‬زن ‪ٕٟ‬حر‪ ٢‬يؼیٍ ه‪ٜ‬هض حَظوخری رّهٕى گَكض‪ .‬حُ حیٍ ٍٔ‬
‫حٗوخ‪ُ ٙ‬یخىی حُ ؿیَ ٓخىحص رًّٓض پیَ ـ يَحىی رَگِیيِ ٗيَي ٔ يوخيخص‬
‫يًٓی ٍح ىٍ كُِْٕخی يؼَكض رّىٓض آٍٔىَي کّ رّآٌْخ هٕحؿّ َیِ‬
‫‪ٔٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يیگٕیُي‪ :‬يخَُي هٕحؿّ يَحى‪ ،‬هٕحؿّ حرخ‪ٛ‬هض‪ ،‬هٕحؿّ ٍٔحٕ‪ ،‬هٕحؿّ ػهی‬
‫يٕكن‪ ،‬هٕحؿّ ػزيهللا حَ‪ٜ‬خٍی‪ ،‬هٕحؿّ پیَ پخالٌ ىُٔ ‪...‬‬
‫ىٍ ‪ٍٕٛ‬طی کّ ٍٕٓو پیَ ـ يَیيی رّٗکم رٔظٍ کًَ َُٕحى‪ ،‬يؼخنـّی‬
‫يَی‪٠‬خٌ رخ نؼخد ىْخٌ‪ ،‬طؼٕیٌَٕیٔی ‪ ...‬کًخکخٌ يو‪ٓ ٕٜٙ‬خىحص‪ ،‬رخهی يخَي‪.‬‬
‫حیٍ ٍٕٓو‪ ،‬هزم حُ ٓیّيٗخِ َؼًض هللا ٔنی يَٕٓو رٕى‪.‬‬
‫حُ ‪َ١‬ف يَىو ٔ يَیيحٌ ٓخىحص ىٍ‬ ‫ز ـ پیكلاؾٍ‪:‬‬
‫يُخ‪١‬ن يوظهق ِْحٍِؿخص ٔ ًٗخل ٔ ٕٓحكم ؿُٕری ٍٔىآيٕ رّكََُيحٌ‬
‫ٓخىحص کّ ُُْٕ ‪ٛ‬خكذ ٗؤٌ ٔ يوخو ٔ ػُٕحٌ َ٘يِ ٔ رّپخی پيٍ هٕى ََٓیيِ‬
‫رخُٗي ٔ ًْچُیٍ رّٓخىحص كَ٘ٔػخىی «پیَُحىِ» گلظّ يیٕٗى‪.‬‬
‫ىٍ يُخ‪١‬ن كٕم حنٌکَ رّٓخىحص «طخؽ َٓ» ٔ «َٓطخؽ» َیِ گلظّ يیٕٗى‪.‬‬
‫رَحی ييصْخی ‪ٕ١‬الَی (يو‪ٕٜٛ‬خ ً رؼي‬ ‫ؾ ـ ٌبٍ ـ پبؾٌبٍ‪:‬‬
‫حُ هٌَ َٓى ْـَی) رّحكَحى ٓخىحص «ٗخِ» گلظّ يیٗي ٔ يظُخٓذ رخ ٓیالد‬
‫حٓى يخىٍة َْ رچّی ٓیّي‪ ،‬یخ هزم حُ حٓى‪ ،‬یخ رؼي حُ آٌ کهًّی «ٗخِ» ٔ‬
‫«ٓیّي» يظَحىكخ ً يیآيي؛ يخَُي ٓیّيٗخِ َؼًض هللا ٔنی‪ٓ ،‬یّيٗخِ ههُيٍ‪ٓ ،‬یّيٗخِ‬
‫رَُّْ‪ٓ ،‬یّيٗخِ ػزيحنؼظیى‪ٓ ،‬یّيٗخِ ‪ٛ‬لی حنيیٍ‪ٓ ،‬یّيٗخِ طَحد‪ٓ ،‬یّي‪ٛ‬لی ػهی‬
‫ٗخِ‪ٓ ،‬یّيػهی ٗخِ ػٕ‪ٓ ،ٝ‬یّيٗخِ كًِِ‪ٓ ،‬یّيٗخِ هخٓى‪ٗ ،‬خِ ٓیّيػهی‪ٓ ،‬یّيٗخِ‬
‫هُزخى ٔنی ‪ٓ ...‬یّيٗخِ ؿَیزخٌ‪ٓ ،‬یّيٗخِ ٗٓیي‪ٓ ،‬یّيٗخِ ىٔ ًٗ٘یَِ ‪ٓ ...‬یّيٗخِ‬
‫كٔیٍ يَط‪ٕ٠‬ی‪ٓ ،‬یّيپخىٗخِ آؿخ‪ٓ ،‬یّيٗخِ كٔیٍ ي‪ٜ‬زخف‪ٓ ،‬یّيٗخِ هًَحنيیٍ‬
‫ػِیِ پخىٗخِ (َٕیُٔيۀ کظخد «ٓهٔهّ ٔ َٔذَخيّْخ ٔ ٗـََِخيّْخ چ٘ظیّ ٔ‬
‫هخىٍیّ») ٓیّيٗخِ ػزيحنلن‪ ،‬ك‪َ٠‬ص ٓیّيٗخِ َـخص ههُيٍ‪ٓ ،‬یّيٗخِ ػزيحنؼِیِ‬
‫روخٍی ههُيٍ (‪ٛ‬خكذ کظخد «طَ٘یق حالٗـخٍ» كی حَٔخد حنٔخىحص‬
‫رًّْیٍطَطیذ رّح‪١‬لخل ٓخىحص ٗخِْحىِ گلظّ يیٗيِ حٓض‪ْ .‬ىحکٌُٕ ىٍ‬
‫َٓحَٓ ٗزّهخٍِی ُْي حػ ّى حُ ُْئٓظخٌ‪ ،‬پخکٔظخٌ‪ ،‬رُگالىٕ‪ ،‬کً٘یَ ٔ‬
‫حكـخَٔظخٌ كََُيحٌ ٓخىحص‪ ،‬رال حٓظؼُخء رخ پیَٕ٘ي یخ پَٕٔي کهًّی ٗخِ َخوگٌحٍی‬
‫يیَٕٗي‪ٓ :‬یّيٗخِ كٍٔ‪ٓ ،‬یّيٗخِ كٔیٍ‪ٓ ،‬یّيٗخِ كیيٍ ‪ٓ ...‬یّيػهی ٗخِ‪ٓ ،‬یّيدمحم‬
‫ٗخِ‪ٓ ،‬یّيٍ‪ٟ‬خ ٗخِ‪ٓ ،‬یّيحٍَٕ ٗخِ‪ٓ ،‬یّيٍَٕ دمحم ٗخِ‪ٗ ،‬خِ ؿًخل ٔ‪...‬‬
‫ٗخیي رظٕحٌ گلض‪ :‬حٓظلخىِ حُ کهًّی «ٗخِ» ىٍ َخوگٌحٍی كََُيحٌ ًکٍٕ‬
‫ٓخىحص كٔیُی ٔ ػهٕی‪ ،‬رّآٌ رَ گَىى کّ رّك‪َ٠‬ص ػهی «ٗخِ َـق ‪ٗ +‬خِ‬
‫ػَد» َیِ گلظّ يیٕٗى؛ حیٍ ػالِٔ رَٗؤٌ ٔ يُِنض ریًْظخی يؼُٕی ٔ‬
‫‪ٔٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حؿظًخػی َزی يکَو حٓالو(‪ )ٙ‬حٓض‪ًْ .‬چُیٍ هٕل ‪ٟ‬ؼیلی ٔؿٕى ىحٍى کّ حیٍ‬
‫گَِٔ حُ ٓخىحص ٍح <حُ َخكیّی يخىٍ> َیِ ٗخِْحىِ [یؼُی] َٕحىِگخٌ ىهظَة‬
‫یِىگَى ٕٓو پخىٗخِ ٓخٓخَی يیهٕحَي؛‬
‫حیٍ هٕل َیخُيُي طلوین حٓض ٔ ظخَْح ً رخ ئظُيحص طخٍیوی ًَیهٕحَي‪ ،‬حيخو‬
‫ٓـخى ىٍ پُـى ٗؼزخٌ حنًؼظى ٓخل ‪‎ْ‎ ( ٖ۲‬ق) ىٍ ييیُّ يظٕني ٗيِ ٔ كظق حیَحٌ‬
‫ىٍ ىٍٔحٌ هالكض ػًَ (ریٍ ٓخلْخی ٖٔ ‪ْ ٕٖ -‬ـَی = ‪۳۳۳ - ۳ٖ۳‬‬
‫طَٓخثی) کخيم ٗيِ حٓض؛ ؿُگ طؼییٍ کُُيِی «َٓخَٔي» (هخىیٔیّ) ىٍ ٍُٔ‬
‫پُـى ٍریغحالٔل ٓخل ٕٔ ْـَی‪ ،‬رَحرَ رخ ‪ ٔ۳‬كٍٕیّ ٓخل ٕ‪( ۳۳‬و) ٔحهغ ٗي‪.‬‬
‫ٓئحل حیٍ حٓض کّ ىٍ حیٍ ييص ‪ٕ١‬الَی (‪ٓ ٔ۲‬خل) «ریری َٗٓرخَٕ» ىٍ‬
‫کـخ رٕىِ حٓض؟ حگَ ىٍ ػوي حيخو كٔیٍ رٕىِ چَح كََُي ىیگَی َيحٍى؟‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع ىیگَ حیٍکّ حيخو ٓـخى ىٍ ًْخٌ حٔحٌ ‪١‬لٕنیض يخىٍٕ ٍح حُ ىٓض‬
‫ىحىِ ٔ گٕیخ «ریری َٗٓرخَٕ» ىٍ آهَیٍ ٓخل كیخطٖ ٔالىص کَىِ حٓض‪.‬‬
‫رٍَٓی يُخرغ طخٍیوی ٔ ٍٔحیی‪ ،‬حٓخيت ُیخىی ٍح يٍكیغ يخىٍ حيخو ٓـخى‬
‫يؼَكی يیکُي‪ :‬ح ُ ّو ٓهًّ‪ ،‬رَِ‪ ،‬ؿٓخٌ رخَٕیّ‪ ،‬ؿٓخٌ ٗخِ‪ ،‬كَحٍ‪ ،‬هٕنّ‪ٓ ،‬الكّ‪،‬‬
‫ٓاليّ‪ٗ ،‬خِ َُخٌ‪َٓٗ ،‬رخٌ‪َٓٗ ،‬رخَٕ‪ََٓٗ ،‬خُ‪ ،‬ؿِحنّ‪ ،‬كخ‪ ٔ ًّ١‬يَیى‪.‬‬
‫ىٍ يُخرغ حْم ُٓض‪ ،‬رَ َخوْخی ٓالكّ‪ٓ ،‬اليّ ٔ ؿِحنّ طؤکیي ٗيِ حٓض؛‬
‫ىٍ كخنی کّ ىٍ کظخدْخی ٗیؼی‪َ ،‬خو «َٗٓرخَٕ» ریٖطَ آييِ حٓض‪.‬‬
‫كَُْگ َخوگٌحٍی ٓخىحص َیِ ًْخَُي ٓخیَ‬ ‫ُ ـ اهیك‪:‬‬
‫يَىيخٌ ىیگَ‪ ،‬طخرغ طلٕالص ؿزَة ُيخَّ ٔ ُيیُّ رٕىِ حٓض؛ رُخءح ً ىٍ َْ‬
‫ىٍِٔی طخٍیوی كَُْگ هخ‪َ ٙ‬خوگٌحٍی ٗکم يیگَكض ٔ رّئٍَ حیخو‬
‫ئُٕم يیگ٘ض‪ .‬يؼالً حُ ىٔیٔض ـ ٓی‪ٜ‬ي ٓخل رّحیٍ ‪َ١‬ف‪َٕ ،‬ع هخ‪ٙ‬‬
‫َخوگٌحٍی ىٍ ریٍ ٓخىحص يؼًٕل ٗي کّ رَ ‪١‬زن آٌ ىٍ حٔل حٓخيی كََُيحٌ‬
‫ًکٍٕ هٕى‪ ،‬کهًّی «يیَ» ٍح يیگُـخَیيَي ٔ حیٍ کهًّ‪ ،‬هخثى يوخو ػُٕحٌ ٗخِ ٔ‬
‫يؼخىل «ٓیّي» يیرخٗي‪ :‬يیَٓیّيكٔیٍ رٍيیَٓیّيػهی ٔنی‪ ،‬يیَٓیّييَحى‬
‫رٍيیَٓیّيػهی ٔنی‪ ،‬يیَٓیّيؿ‪ُ٠‬لَ ٔنی رٍيیَٓیّييَحى‪ٓ ،‬یّييیَكیيٍ‪،‬‬
‫ٓیّييیَ‪ٛ‬ليٍ‪ٓ ،‬یّييیَػهی‪ٓ ،‬یّييیَکخظى‪ٓ ،‬یّييیَؿالو‪ٓ ،‬یّييیَكٔیٍ ٔ ‪...‬‬
‫آْٔظّ آْٔظّ حیٍ کهًّی يیَ پیَٕ٘ي كخيیهی هَحٍ گَكظّ ٔ رَّخوْخی‬
‫هخَٕحىِگی ٓیّييیَكیيٍی‪ٓ ،‬یّييیَػًخى‪ٓ ،‬یّييیَىحيخى‪ٓ ،‬یّييیَػهى‪،‬‬
‫ٓیّييیَرخهَی‪ٓ ،‬یّييیَيٕٕٓی‪ٓ ،‬یّييیَػظیًی‪ٓ ،‬یّييیَكٔیُی ٔ‪ ...‬يزيل ٗي‪.‬‬
‫‪ٔٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رُّٔىی‪ ،‬يیَ حُ يُِنض هٕى پخییٍ آييِ ٔ «يیَُح» ٗي‪.‬‬ ‫ّ ـ هیكلا‪:‬‬


‫يیَُح ًْخٌ يولق يیَُحى ـ یخ يیَُحىِ يیرخٗي کّ رٔیخٍی حُ حٓخيی ٓخىحص‬
‫يکَو رالى هُيْخٍ‪َْ ،‬حص‪ ،‬رُٔض‪ ،‬کَيخٌ‪ ،‬كخٍّ ٔ ح‪ٛ‬لٓخٌ ىٍ یکی ـ ىٔ هٌَ‬
‫حهیَ رّحیٍ ػُخٔیٍ يِیٍ يیرخُٗي‪ .‬ىٍيیخٌ حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص کهًّی يیَُح‬
‫ًْخٌ ٓیّي يیرخٗي‪ .‬يخَُي ٓیّييیَُح كٔیٍ‪ٓ ،‬یّييیَُح ػزيحنٓخىی ٗیَحُی‪،‬‬
‫ٓیّييیَُح ؿٕحى آیشحنهٓی‪ٓ ،‬یّييیَُح دمحم ؿٕحى‪ٓ ،‬یّييیَُح ٍ‪ٟ‬خ ٔ‪...‬‬
‫ػُٕحٌ «يیَُح» ىٍ کٍٕ٘ يخ يُِنض ٍكیغ یخكض‪ ،‬حرظيحء رّکٔخَی کّ هيٍص‬
‫حَ٘خء ٔ ىٓظو‪ُ ٢‬یزخ ىحٗظُي «يیَُح ههى» يیگلظُي‪ ،‬چُخٌکّ َٕػی ه‪٢‬‬
‫يو‪ ٕٜٙ‬حهظَحع ٔ ئَؽ ٗي کّ َٓخیض پیچیيِ رٕى ٔ رّآٌ «ه‪ ٢‬يیَُحیی»‬
‫ٓم» يُظٓی ٗي کّ‬ ‫يیگلظُي؛ ه‪ ٢‬يیَُحیی ىٍ كَحیُي طکخيهی هٕى رّ«ه‪ ٢‬طَ ُّ‬
‫پیچیيِطَ حُ ه‪ ٢‬يیَُحیی حٓض‪ .‬رؼيح ً ػُٕحٌ «يیَُح» رّکخطزخٌ ىٔحٔیٍ ىٔنظی‬
‫طؼًیى یخكض ٔ يَىو رًّّْی يُ٘یخٌ ىٔنظی «يیَُح» يیگلظُي‪.‬‬
‫ريیٍطَطیذ پیَٕ٘ي يیَُح رّیک ػُٕحٌ ٗیک ٔ ييٌٍ ىٍ ریٍ ػًٕو يزيل‬
‫گَىیي ٔ يؼخىل ػُخٔیٍ ىحکظَ ٔ يُٓيّ حئَُی کخٍرَى یخكض چُخٌکّ َْکْ‬
‫حػى حُ ٍؿم ىٔنظی ٔ ىیٕحَی یخ يَىيی ىٔٓض ىحٗض آٌ ٍح ىٍ حرظيحء یخ حَظٓخی‬
‫َخو هٕى ‪ًٟ‬یًّ کُي‪ ،‬يخَُي حیٍ ٍؿخل طخٍیوت حكـخَٔظخٌ‪ :‬هیغػا لثضالملی ساى‬
‫(ّػیغ صعتاع اهیغ كیغللیساى) هیغػا تایـٌمغع ّلض كاُغر هیغػا‪،‬‬
‫اتغاُیوویغػا‪ ،‬هیغػالثضالذٔ‪ ،‬هیغػالثضالماصع تیضل‪ ،‬هیغػاهذوض یاعهٌض‪،‬‬
‫هیغػالثضالذویضساى‪ ،‬هیغػا هذوضدـيساى صتیغالولک‪ ،‬هیغػا اعكض‬
‫تغًاتاصی‪ ،‬هیغػا گل هذوضساى ّعصکی‪ ،‬هیغػادـي آجق‪ ،‬هیغػادـیي‬
‫اهیغی‪ ،‬هیغػا هذوضدـیي صافی‪ ،‬هیغػا لثضاللّؽیفساى کاتلی‪ ،‬هیغػاهذوض‬
‫اتغاُینساى‪ ،‬هیغػا یممْب‪ ،‬هیغػا هذوضاؿلنساى کاتلی‪ ،‬هیغػاللیشاى ‪...‬‬
‫يیَُحػهی‪ ،‬يیَُحهخٌ ‪ ...‬كظی يَىو ػٕحو آٌ ٍح ٍٔی كََُيحٌ ًکٍٕ هٕى‬
‫يیگٌحٗظُي‪ :‬يیَُحػهی‪ ،‬يیَُحكٍٔ‪ ،‬يیَُحكٔیٍ‪ ،‬يیَُحٍ‪ٟ‬خ‪ ،‬يیَُحدمحم‪.‬‬
‫ؿخنذ حیٍکّ ٓال‪١‬یٍ ٔ حيَحی طَکی ـ يـٕنی ریٖ حُ ًّْ حُ ػُخٔیٍ‬
‫«يیَ»‪« ،‬حيیَ» ٔ «يیَُح» هٕٕٗخٌ آيي ٔ آٌ ٍح پیَٕ٘ي یخ پَٕٔي حٓخيی‬
‫كََُيحٌ هٕى يیکَىَي‪.‬‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ىٍ حیَحٌ َیِ ًْیٍ‪ٗ ٍٕ١‬ي‪ٕ١ ،‬نی َک٘یي کّ رَ حػَ ٗیٕع حُىٔحؽ‬
‫َُخٌ ٓخىحص رخ ؿیَ آٌ‪ ،‬طًخو كََُيحٌ ًکٍٕػهٕیّ کّ حُ پيٍؿیَ ٓیّي رّىَیخ‬
‫‪ٔٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آييِ رٕىَي‪ ،‬ػُٕحٌ يیَُح رّهٕى گَكظُي‪ :‬يیَُح ٍ‪ٟ‬خ کَيخَی‪ ،‬يیَُح طویهخٌ‬
‫حيیَ کزیَ‪ ،‬يیَُح ػهی ي٘کیُی‪ ،‬يیَُح ؿٕحى طزَیِی‪ ،‬يیَُح ْخٗى آيهی ‪...‬‬
‫ط٘وی‪ ٚ‬حیٍکّ كَم يیخٌ حیٍ ىٔ َٕع يیَُح چیٔض‪ ،‬رَحی رٔیخٍیْخ ي٘کم‬
‫ٗي‪ ،‬ىٍ كخنی کّ ىٍ كویوض «ُیٍ كٍٔ طخ آٌ كٍٔ ‪ٛ‬ي گٍٍِٓ»!‬
‫رؼ‪٠‬ی حُ حیٍ يیَُحْخی َٕع ىٔو طخ ُُْٕ رّحیٍ كکَحَي کّ َکُي آٌْخ ْى‬
‫ٓیّي رخُٗي؛ نٌح ييحو حُ ىكخطَ يَحؿغ حٓظلظخء يیکُُي کّ‪ :‬آیخ يیطٕحَُي حُ‬
‫نزخّْخی يو‪ٓ ٕٜٙ‬خىحص حٓظلخىِ کُُي؟ آیخ يیطٕحَُي ٓٓى ٓخىحص حهٌ ًَخیُي؟‬
‫آیخ ًْخٌ كَيض ٔ کَحيض ٓخىحص ٍح ىحٍَي؟ آیخ يیطٕحَُي هٕى ٍح ٓیّي روٕحَُي؟‬
‫پخٓن حیٍ ػيِ طخ ُُْٕ ىٍ رٔیخٍی ؿٓخص يُلی رٕىِ ٔ رّآَخٌ ‪َٛ‬حكظخ ً گلظّ‬
‫ٗيِ حٓض کّ‪ٓ :‬یّي يُل‪َٜ‬ح ً کٔی حٓض کّ َٔزٖ حُ َخكیّی پيٍ رّْخٗى‬
‫حرٍػزي يُخف رَٓي‪ ،‬الؿیَ‪.‬‬
‫حُ كئى ٓی‪ٜ‬ي ٓخل رّحیٍ ‪َ١‬ف ػُٕحٌ‬ ‫ل ـ ویّؿ‪:‬‬
‫«ٓیّي» ىٍ كَُْگ َخوگٌحٍی كََُيحٌ ًکٍٕ (ٔ رؼ‪٠‬خ ً حَخع) ٓخىحص حكـخَی ٔ‬
‫حیَحَی ػًٕيیض یخكض‪ .‬ىٍ ‪ٍٕٛ‬طی کّ حیٍ ػُٕحٌ حكظوخٍآيیِ هزالً ىٍ يٍٕى‬
‫رٍِگخٌ ٔ حْم ػهى ٔ ك‪٠‬یهض ٓخىحص رّکخٍ يیٍكض؛ ٔنی ػًٕيیض َيحٗض‪.‬‬
‫يخَُي ٓیّييَط‪٠‬ی ٔ ٓیّيٍ‪ٟ‬ی ٔ ٓیّيدمحمکخظى یِىی‪ٓ ،‬یّيحرٕحنلٍٔ ح‪ٛ‬لٓخَی‪،‬‬
‫ٓیّييلٍٔ كکیى‪ٓ ،‬یّيٍ‪ٟ‬خ ‪ٛ‬يٍ ٔ‪ ...‬حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ طخ ُُْٕ ىٍ‬
‫كَُْگ َخوگٌحٍی ٓخىحص يویى کٍْٕ٘خی ٗزّ هخٍِ ُْي‪ ،‬حُ پیَٕ٘ي ٔ یخ پَٕٔي‬
‫ٗخِ رّؿخی ػُٕحٌ «ٓیّي» حٓظلخىِ يیٕٗى‪.‬‬
‫ىٍ يُخ‪١‬ن گَىیِ‪ ،‬نٕگَ‪ ،‬کخرم‪،‬‬ ‫ض ـ آهب ِبظت‪:‬‬
‫يیيحٌ ٍٔىک ٔ ‪ ...‬رّٓخىحص «آهخ‪ٛ‬خكذ» يیگٕیُي کّ حرظيحء طٕٓ‪ ٢‬پ٘ظٌْٕخ‬
‫رّکخٍ ٍكظّ ٔ حکٌُٕ ػًٕيیض یخكظّ حٓض ٔ ىٍ ریٍ ىٔ كَهّی ُّٓی ٔ ٗیؼّ‬
‫ي٘ظَک ٔ ئظؼًم ٗيِ حٓض‪ .‬رُخرَحیٍ ٓخىحص يکَو ىٍ حیٍؿخ یک َوطّی‬
‫ػطق يیرخُٗي کّ يٕؿذ ٔكيص ٔ یگخَّگی كَهّْخی يٌْزی يیَٕٗي‪ .‬حنزظّ‬
‫حیٍ ػُخٔیٍ ٖ گخَّی حهیَ ٍح يَىو رّٓخىحص کَحو ح‪١‬خنن يیکُُي ٔ آَخٌ هٕى ٔ‬
‫كََُيحٌ هٕى ٍح رّحیٍ ػُخٔیٍ يؼٌُٕ ًَیکُُي‪.‬‬
‫ًْٕ‪ُ١‬خٌ حُریک ٔ طَکًٍ يخ رّٓخىحص «حی٘خٌ»‬ ‫ٖ ـ ایٍبى‪:‬‬
‫يیگٕیُي کّ کهًّی ػٕحيخَّ حٓض؛ حكظًخالً ح‪ٛ‬هٖ «ًیٗؤٌ» رٕىِ (‪ٛ‬لذ‬
‫ٗؤٌ ٔ يُِحص) ٔ رّئٍَ رّحػَ يلخٍٔحص ػخيیخَّ طزيیم رّحی٘خٌ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫‪ٔٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ویّؿ ؾق هیبى هفاُت ّ ككم اوالهی‬


‫حكَحى ٔ هخَٕحىِْخی ٓخىحص ىٍ ریٍ ًّْی يٌحْذ ٔ كَم حٓاليی حُ حكظَحو‬
‫ٔ يٕهؼیض ٔیژِ رَهٍٕىحٍحَي ٔ كکى چَحؽ ٍح ىحٍَي‪ .‬يالی ٍٔيی ىٍ کظخد‬
‫«كیّ يخ كیّ» يیگٕیي‪« :‬چَحؽ حگَ رخالیی ‪١‬هذ ُکُي‪ ،‬رَحی هٕى ‪١‬هذ َکُي‪،‬‬
‫ٍَٕ حٔ ّ‬
‫كع یخرُي‪ ٔ ،‬حگََّ‪ َْ ،‬ؿخ‬ ‫ؿَ‪ ٝ‬حٔ يُلؼض ىیگَحٌ رخٗي طخ حی٘خٌ حُ ِ‬‫ِ‬
‫کّ چَحؽ رخٗي‪ ،‬هٕحِ ُیَ‪ ،‬هٕحِ رخال‪ ،‬حٔ چَحؽ حٓض‪».‬‬
‫گٌٗظّ حُ ٓلخٍْٕخی هَآَی ىٍرخٍِی ٍػخیض حكظَحو ٔ حىحء كوٕم ٔیژِی‬
‫ًٔیحنوَری (ٍِْٕٓخی ٍٕٗی ٖٕ‪ ،‬حَٓحء ‪ ٔ ٕ۳‬حَلخل ٔ‪ )۳‬حیٍ ٍٔكیّی‬
‫يَىوىٔٓظی‪ ،‬هييضگٌحٍی ٔ كيحکخٍی هٕى ٓخىحص رٕىِ حٓض کّ حػظًخى ٔ‬
‫يلزض ػًٕيی ٍح ؿهذ کَىِ ٔ آٌْخ ٍح هخرم حكظَحو ًَٕىِ حٓض‪.‬‬
‫حُ ىیي يٌحْذ چٓخٍگخَّی حْم ُٓض‪ٓ ،‬خىحص ىحٍحی کَحيض رٕىِ ٔ‬
‫گُخِکخٍحٌ َْیک حُ آٌ يٌحْذ ‪١‬ی طَطیزخص ٔ آىحد هخ‪ٛ‬ی َِى ٓخىحص طٕرّ‬
‫يیکُُي ٔ حُ آَخٌ ىػخء يیگیََي ٔ رّىٓظٍٕحص آَخٌ گٕٕ يیىُْي‪ .‬ىٍ ٔحهغ‬
‫ًْخٌ ُٓض «پیَ يَیيی» کّ ىٍ يیخٌ ؿخيؼّی ط٘یغ طوَیزخ ً ئُٕم گ٘ظّ حٓض‬
‫ىٍ ریٍ حْم ُّٓض ٔ ؿًخػض کًخکخٌ رَهَحٍيیرخٗي‪.‬‬
‫گَِْٔخی حُ ٓخىحص کّ ىٍ يیخٌ حْم ُٓض َُيگی يیکُُي‪ ،‬ىٍ ح‪ٛ‬هیض‬
‫هٕى ىحٍحی حَٔخد ٍٍٔٗ ْٔظُي کّ رخنًآل رّیکی حُ كََُيحٌ ْخٗى‬
‫حرٍػزييُخف يیٍُٓي‪ .‬آٌْخ حؿهذ حُ كََُيحٌ حيخو كٍٔ يـظزی [حُ َٔم‬
‫كٍٔ يؼُی] ٔ یخ حيخو ؿؼلَ ‪ٛ‬خىم ْٔظُي‪)۳(.‬‬
‫ىٍيُظَ ٗیؼّی حًٓخػیهیّ ٓخىحص ًْٕحٍِ ىحٍحی کَحيض ٔ يُِنض رٕىِ ٔ‬
‫َٔم رؼي حُ َٔم رّحيخيض يیٍُٓي‪ .‬حًٓخػیهیّ يؼظوي رّحيخيض كخ‪ َٟ‬حُ َٔم‬
‫ٓخىحص ػهٕی ْٔظُي‪ .‬حُ ىیي حیٍ كَهّ‪ ،‬حىػخی حيخيض ؿیَٓیّي يطهوخ ً رخ‪١‬م حٓض‬
‫ٔ ْیچ كَى ؿیَٓیّي ًَیطٕحَي چُیٍ حىػخیی رکُي‪ْ .‬ىحکٌُٕ پیٕ٘حی يؼُٕی حیٍ‬
‫كَهّ یک ٓیّي رَّخو «يٕالَخ ٗخِ کَیى حنلٔیُی ـ يٍٕ٘ٓ رّ‪ٛ‬يٍحنيیٍ آؿخهخٌ»‬
‫حٓض کّ ىٍ ٕٓیْ َُيگی يیکُي‪ .‬حًٓخػیهیّْخی َٓحَٓ ىَیخ حٔ ٍح رّػُٕحٌ‬
‫حيخو ‪ ۳۹‬يیُٗخُٓي‪ .‬طؼيحى پیَٔحٌ حٍٔح ىٍ َٓحَٓ ؿٓخٌ طخ كئى پخَِىِ‬
‫يیهیٌٕ َلَ طوًیٍ ُىِحَي‪ًٗ .‬خٍ هخرم طٕؿٓی حُ ًْٕ‪ُ١‬خٌ يخ پیَٔ ًْیٍ‬
‫يٌْذ ْٔظُي کّ ىٍ ٔالیخص يوظهق حكـخَٔظخٌ ىٍ يیخٌ حهٕحو يوظهق حُ کخرم‬
‫طخ رـالٌ‪ ،‬رهن ٔ ريه٘خٌ گٔظَىِحَي؛ آيخٍ ٗخٌ رّیک يیهیٌٕ َلَ رخنؾ يیگَىى‪.‬‬
‫‪ٔٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پكاکٌؿٍگی وبؾات ؾق گىحكٍی شـكاكیبیی شِبى‬


‫طوَیزخ ً ىٍ طًخو پُـخِ ٔ چُي کٍٕ٘ حٓاليی ٔ كَحطَ حُ آٌ ىٍ پُؾ هخٍِی‬
‫ؿٓخٌ کًخریٖ هخَٕحىِْخی ٓیّي ٔؿٕى ىحٍَي کّ ‪١‬ی هٌَٔ يظًخىی ىٍ آٌؿخْخ‬
‫ٓکَٕض گِیيِحَي؛ طخ ُُْٕ آيخٍ ىهیوی حُ ؿًؼیض ٓخىحص ؿٓخٌ رّىٓض َیخييِ‬
‫حٓض‪ ،‬نکٍ رُخ رّيُيٍؿخص ؿَحییي‪ ،‬طؼيحى َلّٕ ٓخىحص ىٍ ؿٓخٌ رّ‪ٛ‬ي يیهیٌٕ‬
‫َلَ يیٍُٓي‪( .‬حُ حیٍ کىطَ ٔ ریٖطَ ْى گلظّ ٗيِ) حُ َظَ کًیض يیطٕحٌ‬
‫گلض کّ ریٖطَیٍ ؿًؼیض ٓخىحص ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬ىٍ كُِٕی ؿُٕد آٓیخ‬
‫ٗخيم کٍْٕ٘خی «حَئَِی ـ يخنِی = ىٍ ‪ٛ‬يٍ» (رخ طوًیٍ پخَِىِ يیهیٌٕ‬
‫َلَ) ٗزّهخٍِ ُْي (ىِ يیهیٌٕ َلّٕ) حیَحٌ (ٖٗ يیهیٌٕ) حكـخَٔظخٌ (ّٓ‬
‫يیهیٌٕ) ي‪( َٜ‬یخُىِ يیهیٌٕ) يَحکٖ (ْلض يیهیٌٕ) طَکیّ (پُؾ يیهیٌٕ)‬
‫َلّٕ ‪َُ ...‬يگی يیکُُي‪ .‬کٍْٕ٘خی ػَری ٗخيم ػَحم‪ٍٕٓ ،‬یّ‪ ،‬نزُخٌ‪ ،‬حٍىٌ‬
‫ْخًٗی ٔ َٓحَٓ كُِٕی ٗزّؿِیَِی ػَرٔظخٌ ىٍ يَحطذ رؼيی هَحٍ ىحٍَي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ىٍٔحٌ ىٍ ْیچ ؿخی ىَیخ ط٘کیالص ٔ ٓخُيخٌ [كَحگیَ ٔ هخرم ًکَ]‬
‫يوظ‪ ٚ‬رّٓخىحص [يخَُي َوخرض] ٔؿٕى َيحٍى طخ حيٍٕ ٓخىحص ٍح َٓپَٓظی ٔ‬
‫ٓخيخٌىْی ًَخیي‪ ،‬ىٍكخنیکّ ‪ٍَٟٔ‬ص آٌ رّٗيص حكٔخّ يیٕٗى‪.‬‬
‫ىٍػیٍكخل ٓخُيخٌْخ ٔ يَحکِ هيٍص كَحٔحٌ ىٍ گّٕٗ ٔ کُخٍ ىَیخ ْٔض‬
‫کّ ىٍ ٍأّ آٌ یک كَى ٓیّي هَحٍ ىحٍى‪ :‬يخَُي پخىٗخْخٌ ٓیّي‪ٍ ،‬ثٔخی ؿًٍٕٓ‬
‫ٓیّي‪ٍْ ،‬زَحٌ ٓیّي‪ ،‬کُ٘گَحٌ حؿظًخػی ـ ٓیخٓی ـ حهظ‪ٜ‬خىی ـ ػهًی ـ كَُْگی‬
‫حُ ًْیٍ هٕو؛ ح ّيخ ْیچ یک رَحی هٕو ٔ طزخٍ هٕى کخٍ ًَیکُُي!‬
‫يلکىطَیٍ ًََّٕی حیٍ گلظّ «ٓخُيخٌ يٌْذ حًٓخػیهی حٓض» کّ ىٍ‪ٛ‬يٍ‬
‫آٌ یک حيخو َُيِ حٓظوَحٍ ىحٍى‪ .‬کًخ حیٍکّ ْىحکٌُٕ ىٍ کٍٕ٘ يخ [ىٍ کُخٍ‬
‫َِىیک رّ‪ٛ‬ي كِد ٓیخٓی] ریٖ حُ پخَِىِ كِد ٓیخٓت ػزض ٗيِ ٔ ًٍٓی‬
‫كؼخنیض ىحٍَي کّ ٍْزَی آٌْخ ئظویًخ ً ىٍ ىٓض حكَحى ٓخىحص حٓض‪ ،‬ىٍ کُخٍ‬
‫آٌ‪ ،‬طؼيحى ‪ ٕ۲‬طٍ حُ ٔکالی پخٍنًخٌ کٍٕ٘ ٍح حكَحى ٓخىحص ط٘کیم يیىُْي کّ‬
‫كئى ‪ ٔ۲‬ىٍ ‪ٛ‬ي پخٍنًخٌ يیَٕٗي‪ ...‬حيخ رَحی هٕو هٕى کخٍ ًَی کُُي‪.‬‬
‫نٌح رخٍ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ کًخکخٌ ٍٔی ُيیٍ يخَيِ حٓض!‬
‫ٓخىحص رّىنیم ًْخٌ ٔیژِگی رخالَگَی‪ َّ ،‬طُٓخ ىٍ يیخٌ هٕى ًْزٔظّگی ٔ‬
‫ًْيٍىی َيحٍَي؛ کّ یگيیگَ ٍح ٍهیذ هٕیٖ يیپُيحٍَي‪ .‬يؼالً ىٍ حَظوخرخص‬
‫پخٍنًخَت ٓخل ‪ ٕٓٔ۹‬طؼيحى ٓ‪َ ٔ۳‬لَ ٓیّي طُٓخ حُ كُِٕی کخرم کخَيیي رٕىَي!‬
‫ٕٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چكا ػوبهۀ ویبٍ ّ ٌبل ّ کالٍ وجم؟‬


‫حُ آٌؿخ کّ ٓخىحص ىٍ ًْٕحٍِی طخٍین حٓالو حُ ؿخیگخِ ٔیژِٖ رَهٍٕىحٍ‬
‫رٕىَي‪ٍَٟٔ ،‬ص ىحٗض کّ ىٍ ریٍ ؿخيؼّ ْى حُ ىیگَحٌ ط٘وی‪ ٚ‬ىحىِ َٕٗي ٔ‬
‫حیٍ يٕحٍى <حكٌِٔ رَي٘ـَحص> َیخُيُي یک ٍٗظّ ػالثیى ظخَْی َیِ رٕى‪.‬‬
‫ىحٗظٍ كَو ٔ َ٘خٌ ي٘و‪ ٚ‬ىٍ َْ ٓخُيخٌ رَ٘ی‪ ،‬حيَی ُٗخهظّ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫يخَُي حیٍکّ َٗ‪ّْ١‬خ نزخّ ٔ ٍَگ يو‪ ٕٜٙ‬هٕىٍح ىحٗظُي ٔ ىحٍَي‪،‬‬
‫هخ‪ٟ‬یْخ ٔ ىیگَ ٔحكيْخی رَ٘ی ‪ ...‬رًّْیٍ ٓیخم‪ٓ ،‬خىحص َیِ ٍَگْخی‬
‫يو‪ ٕٜٙ‬هٕى ٍح رَگِیيَي ٔ رًّْیٍ ٍَگْخ ُٗخهظّ ٗيَي‪:‬‬
‫ٓی حُ ؿُخد دمحم ي‪ٜ‬طلی(‪ ٔ )ٙ‬ػهی يَط‪٠‬ی(ع) ٔ حيخيخٌ رؼيی‪،‬‬ ‫رّطؤ ّ‬
‫رٔظٍ ػًخيّی ٓیخِ رَحٖ ػخنًخٌ ٓیّي ٔ رٔظٍ ٗخل ٓزِ‪ ،‬یخ حٓظلخىِ حُ کالِ‬
‫ٓزِ رَحٖ ػٕحو آٌْخ‪ ،‬حُ ُيَِی ػالثیى ٓخىحص حٓض‪ .‬ىٍ ٍٔحیخص آييِ کّ‬
‫پیخيزَحکَو(‪ )ٙ‬ىٍ ٍُٔ ػیيؿيیَ‪ ،‬ػًخيّی ٓیخِ رَ َٓ يزخٍک ك‪َ٠‬ص(ع)‬
‫گٌحٗظُي‪ٍٔ )۳(.‬حیض ىیگَ ط‪َٜ‬یق يیکُي کّ پیخيزَ حکَو ىٍ حیٍ يَحٓى‪،‬‬
‫ػًخيّی هٕى ٍح رَ َٓ ك‪َ٠‬ص ػهی َٓخى‪َ ٔ ،‬خو ػًخيّی حی٘خٌ «ٓلخد»‬
‫(حرَ) رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫«كهزٗ» ىٍ کظخد «ٓیَس حنلهزیّ» آٍٔىِ حٓض‪« :‬پیخيزَ(‪ )ٙ‬ػ ًّخيّٖ‬
‫‪١‬خنذ(کَو هللا ٔؿّٓ)‬
‫ّ‬ ‫ىحٗض کّ «ٓلخد» َخيیيِ يٗٗي ٔ آٌ ٍح رّػهٗ رٍحرٗ‬
‫(کَو هللا ٔؿّٓ) آٌ ٍح يٗپٕٗیي ٔ رَ پیخيزَ(‪ٔ )ٙ‬حٍى‬ ‫پٕٗخَیي‪ .‬گخْٗ ػهٗ ّ‬
‫ٔلخد» = (ػهٗ ىٍ ٓلخد َِى‬ ‫ی كیحن ّ‬
‫يٗٗي ٔ ك‪َ٠‬ص يٗكَيٕى‪« :‬أطخکى ػه ٌ‬
‫ًٗخ آيي) یؼُٗ ىٍ ػ ًّخيّٖ کّ آٌ ٍح پیخيزَ رّحی٘خٌ ْيیّ كَيٕىِ رٕى‪)۲(.‬‬
‫ىٍ ٍٔحیظی حُ ك‪َ٠‬ص ػهٗ(ع) آييِ حٓض‪« :‬ػ ًًُّی ٍٕٓل هللا(‪ )ٙ‬یٕو‬
‫ؿيیَ ُه ّى رؼًخيش‪ ،‬كٔيّنٓخ ههلی» = (پیخيزَ ىٍ ٍُٔ ؿيیَ هى رَ َٓ يٍ‬
‫ػ ًّخيّٖ گٌحٗض ٔ یک َٓ آٌ ٍح رّپ٘ض يٍ حَيحهض‪ ).‬ىٍ نلظٗ ىیگَ آييِ‪:‬‬
‫«كٔي ّل ‪َ١‬كٓخ ػهٗ يُکزی» = (یک َٓ آٌ ٍح رَ ىٕٔ يٍ حكکُي)(‪)۹‬‬
‫ْىچُیٍ آييِ حٓض‪« :‬پیخيزَ حکَو ُْگخيی کّ ك‪َ٠‬ص ػهٗ ٍح رّؿِٔحص ٔ‬
‫ؿُگْخ يٗكَٓظخى‪ ،‬ػًخيّی ٓیخِ رَ َٓ يزخٍک آٌ ك‪َ٠‬ص يٗگٌحٗض‪.‬‬
‫نٌح حئَُِ ػهًخی ٓخىحص حُ ػًخيّی رٍَّگ ٓیخِ ٔ ػٕحو حیٍ ‪١‬خیلّ حؿهذ‬
‫حُ ٗخل ٔ کالِ ٓزِ حٓظلخىِ يیکُُي؛ رّٔیژِ َٕػی رّه‪ٓ ٕٜٙ‬زِ رٓخٍی کّ‬
‫رّ«ٍَگ ٓزِ ٓیّيی» يؼَٔف ٗيِ حٓض‪ ٍٍٗٔ .‬حٓض کّ ٍَگ ٓزِ ًْخَخ‬
‫ٕٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍَگ پَچى حٓالو حٓض ٔ يخیّی آٍحيٖ ٔ َ٘خ‪ ١‬يیرخٗي‪ .‬کخكی حٓض طٕؿّ‬
‫ىحٗظّ رخٗیى کّ ٍَگ ٓزِ ٍَگ رٓخٍی حٓض‪.‬‬
‫جا جایی کَ ثاتث كضٍ اؿث‪ ،‬ائوۀ اؼِاع(ق) لوْهاً اػ لواهَُای تَعًگ‬
‫آىعا‬ ‫ؿثؼ اؿحفاصٍ هیکغصٍاًض‪ .‬آًاى صّ ؿغ لواهَ عا آػاص گظاعصٍ‪ ،‬یک ؿغ ‏‬
‫تَؼغف جلْ ؿیٌَ ّ ؿغ صیگغ عا تَؿوث پلث كاًَ هیاًضاسحٌض کَ تَایي‬
‫دالث دوایل گفحَ هیكض‪.‬‬
‫«هیغػا لثاؽللٔساى ؿپِغ» صع کحاب «ًاؿز الحْاعیز» صعتاعٍی للث‬
‫اًحشاب عًگ ؿثؼ اػ ؿْٓ أئوَی ؿاصات‪ ،‬تًَمل اػ عؿالَی ػیٌثیَی‬
‫ؿیْؼٔ هًْٔیـض‪ ّ« :‬لملّ اسحیغ ُظا اللّْى (األسعغ) لکًَْ أفعل األلْاى‬
‫ّ لکًَْ لْى الذلّة الّحٔ یکـاُا فٔ الوْلف ًثیٌا(م) کوا فٔ دضیث اّعصٍ‬
‫لیاض فی اللفاء أّ لکًَْ لْى ثیاب أُل الجٌّة کوا فی آیة أُل الکِف»‬
‫= كایض ایي >عًگ ؿثؼ> تضاى جِث اًحشاب كضٍ کَ تِحغیي عًگُا‬
‫اؿث ّ عًگِ عصآ اؿث کَ پیاهثغ ها(م) صع هْلف لیاهث هٔپْكض‪،‬‬
‫ُواىگًَْ کَ صع دضیث لیاض آهضٍ اؿث‪ ّ ،‬یا تضاىجِث اؿث کَ عًگِ‬
‫ؿثؼ‪ ،‬عًگ لثاؽ اُل تِلث اؿث‪ ،‬چٌاىکَ صع آیَی اصذاب کِف تیاى كضٍ‬
‫اؿث‪ .‬صالیلی صیگغی ًیؼ تغای عًگ ؿثؼ طکغ كضٍ اؿث‪:‬‬
‫الف ـ یکٔ اػ ؿَ پغچن پیاهثغ(م) تَعًگ ؿثؼ تْصٍ اؿث‪.‬‬
‫ب ـ ؿیْؼٔ تَعّایحٔ اكاعٍ صاعص هثٌٔ تغ ایيکَ دعغت پیاهثغ(م)‬
‫لثاؽ ؿثؼ پٕٗیيِ حٓض ٔ ػًخيّی ٓزِ رَّٓ ًَٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ٰ‬
‫ؽ ـ هَآٌ ‪َٛ‬حكض ىحٍى کّ ٍَگ نزخّ رٓ٘ظیخٌ ٓزِ حٓض‪« :‬أُٔنَجِک نَ ُٓ ْى‬
‫ٌَٕٔ‬ ‫ذ َٔی ْه َز ُ‬ ‫خٍ ی َلهَّ ٌَْٕ كِی َٓخ ِي ٍْ أ َ َ‬
‫ٓخ ِٔ ٍَ ِيٍ ًَ َْ ٍ‬ ‫ػي ٌٍْ طَـْ َِی ِيٍ طَلْ ظِ ِٓ ُى ْحأل َ َْ َٓ ُ‬
‫َؿَُّخصُ َ‬
‫حد‬ ‫ػهَٗ ْحأل َ ٍَحثِک ۚ َِ ْؼ َى حنؼ َّ َٕ ُ‬ ‫م ُّيظ َّکجِیٍَ كِی َٓخ َ‬ ‫ػِیخرًخ ُه‪ًَْ ٠‬ح ِ ّيٍ ُٓي ٍّ َٔاِ ْٓظَز ََْ ٍ‬
‫َض ُي َْطَلَوًخ‪»ٖٔ : ٔ۲ ،‬‬ ‫ُٔ ْ‬
‫َٔ َك ُ‬
‫ص ـ پغچن اهام عظا صع سغاؿاى ؿثؼ تْص‪ .‬تضیيؼغیك عًگ ؿثؼ‪ ،‬كماع‬
‫للْیاى كض ّ هأهْى ًیؼ لثاؽ ؿثؼ پْكیض؛ کَ تا ؿغػًق لثاؿیاى هْاجَ‬
‫گلث‪ ،‬پؾ اػ هضجی صّتاعٍ تَعًگ ؿیاٍ کَ كماع لثاؿیاى تْص‪ ،‬تغگلث ّ‬
‫تَللکغیاى ّ اجثاق سْیق ًیؼ صؿحْع صاص اػ لثاؽ ؿیاٍ اؿحفاصٍ کٌٌض‪.‬‬
‫یکی صیگغ اػ لالهات أئوَ ّ ؿاصات‪ ،‬صاكحي گیـْاى تلٌض ّ آّیشحي آى صع‬
‫ؼغفیي صْعت‪ ،‬جا ؿغ كاًَ تْصٍ اؿث؛ «كیز لثضالجلیل لؼّیٌٔ» صع کحاب‬
‫ٕٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ًمط» تَآى اكاعٍ کغصٍ ّ گفحَ اؿث‪« :‬كشصٔ هغصٓ للْٓ عا صع سْاب‬
‫صیض کَ گیـُْا صع تغ افکٌضٍ اؿث…»‪« .‬كیز ؿمضی كیغاػی» ًیؼ صع‬
‫اّاسغ تاب «گلـحاى» گفحَ اؿث‪« :‬كیاصٓ گیـْاى تافث‪ ،‬کَ هي للْین»‬
‫حيخ ك‪َ٠‬ص پیـًزَ حکَو(‪ )ٙ‬يویي رّحٓظلخىِ حُ ٍَگ هخ‪ٛ‬ی ىٍ يٍٕى‬
‫ٍُٓ حنُزی» يیكَيخیي‪:‬‬ ‫ػًخيّ َزٕىِ حٓض‪ .‬يَكٕو ػاليّ ‪١‬زخ‪١‬زخیی ىٍ کظخد « ُ‬
‫آٌ ك‪َ٠‬ص حُ ٖ َٕع ٍَگ ٓزِ‪ٓ ،‬یخِ ٔ ٓلیي رَحی ػًخيّ حٓظلخىِ يیكَيٕىِ‬
‫حٓض ٔ ىٍ كخالص ٔ ؿِٔحص ٔ َٗحی‪ ٢‬هخ‪ٛ‬ی حُ َْ یک حُ حیٍ ٍَگْخ‬
‫حٓظلخىِ يیکَىِ حٓض‪ .‬يؼالً آٌ رٍِگٕحٍ ىٍ ؿَیخٌ كظق يکّ ػًخيّی ٓیخِ‬
‫رَّٓ يزخٍک پیچیيِ رٕىِ حٓض‪ ٔ .‬ىٍ ؿُگ هُيم ػًخيّی ٓزِ رَ َٓ ىحٗظّ‬
‫ٔ گخِ ْى حُ ػًخيّی ٓلیي حٓظلخىِ ًَٕىِ حٓض‪« .‬كوؾالضّیي طُثٔ» صع کحاب‬
‫«ؿیغ الالم الٌُثالء» صع هْعص ؿیاٍ تْصى لواهَی دعغت‪ ،‬پٌج عّایث اػ‬
‫صذاح ؿحَ ّ ؿایغ هٌاتك طکغ هٔکٌض کَ صّ هْعص آى چٌیي اؿث‪:‬‬
‫سلَ هَکةَ یْْمَ الفَحْخِ َّ‬
‫الف ـ جاتغ تيلثضاهلل هٔگْیض‪« :‬إِىَّ الٌّثی(م) صَ َ‬
‫للَیَِ لَواهَةٌ ؿَْصاء‪ = )ٔٓ(».‬پیاهثغ صع عّػ فحخ هکَ ّاعص كِغ كض‪ ،‬صع‬ ‫َ‬
‫دالٔ کَ لواهَی ؿیاٍ تغ ؿغ صاكث‪.‬‬
‫ب ـ جمفغ تيلوغّ تيدغیث اػ پضعف ًمل هٔکٌض‪« :‬عَأَیثُ الٌّثی(م)‬
‫ؼغَفُِا تَیيَ کحْفَیَِ»(ٔٔ) = پیاهثغ عا‬ ‫للَیَِ لَواهَةٌ ؿَْصاءَ لَضْ َأعْسٔ َ‬
‫للَٔ الوٌِْ َثغِ َّ َ‬
‫َ‬
‫عّٓ هٌثغ صیضم صع دالٔ کَ لواهَی ؿیاٍ تغ ؿغ صاكث ّ یک ؼغف آى تیي‬
‫كاًَُآ اّ آّیؼاى تْص‪.‬‬
‫حيخو ‪ٛ‬خىم كَيٕى‪ :‬آٌٍُٔ کّ پیخيزَ(‪ )ٙ‬يکّ ٍح كظق کَى ٔ‬
‫رّئـيحنلَحو ىحهم ٗي لواهَی ٓیخِ رَ َٓ ىحٗض‪)ٕٔ(.‬‬
‫پیـًزَ لواهَی ٓیخْی ىحٗض کّ رََٓ يیپیچیي ٔ رخ آٌ ًَخُ يیهٕحَي‪)ٖٔ(.‬‬
‫عًگ ؿیاٍ «ًلاًَی ثثات ّ پایضاعی اؿث» افؼّى تغ عًگ لواهَی‬
‫پیاهثغاکغم(م) صعتاعٍی اؿحفاصٍی ؿاصات اػ عًگُآ ؿیاٍ ّ ؿثؼ تَلٌْاى‬
‫كماع‪ ،‬جذلیلُآ گًْاگًْٔ ّجْص صاعص‪ ،‬یک هْعص تَلٌْاى ّاعثاى‬
‫هفلْهیث اهام دـیي(ق) اؿث‪ ،‬یمٌی ؿْگْاعٓ صائوی صع عثآ جضكاى‪.‬‬
‫حرٍػُزّ ىٍ کظخد «ػًيس حنطخنذ» يَٕٗیٔي‪ٓ :‬یّيٍ‪ ٟٗ‬ىٍ يیخٌ ‪١‬خنزییٍ‪،‬‬
‫َؤظیٍ کٔٗ رٕى کّ حُ ػالیى ٓیخِ حٓظلخىِ ًَٕى‪ .‬پْ حُ ٓیّيٍ‪ ٟٗ‬رّئٍَ‬
‫حٓظلخىِ حُ ٍَگ ٓیخِ رّػُٕحٌ ػاليض ٓخىحص‪ ،‬ىٍ ریٍ ٓخىحص ٔ رُْٗخٗى‬
‫ٖٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يَٕٓو يٕٗٗى‪ .‬رُخرَحیٍ حٓظلخىِ حُ ػاليض ٓیخِ ىٍ ریٍ ٓخىحص حُ حرظيحٖ هٌَ‬
‫چٓخٍو رّرؼي ػًٕيیض یخكظّ حٓض‪.‬‬
‫ٔحهغ آٌ حٓض کّ هزخیم ػَد پیٖ حُ حٓالو َیِ ىٍ ُْگخيّْخی ي‪ٜ‬یزض ٔ‬
‫ػِحىحٍی ٓیّپٕٕ يیٗيَي‪ ،‬چُخٌکّ ىٍ كیهى «دمحم ٍٕٓل هللا» ي٘خْيِ‬
‫يیٕٗى‪ ،‬هزخثیم يکّ کّ ىٍ ؿُگ ريٍ ٗکٔض هٍٕىِ رٕىَي ٔ رٍِگخٌ هٕى ٍح‬
‫حُ ىٓض ىحىِ رٕىَي‪ْ ،‬ى هٕى ٓیخِ پٕٗیيَي ٔ ْى َٗٓ يکّ ٍح ٓیخِپٕٕ‬
‫ًَٕىَي‪ ،‬ىٍ َٓحَٓ َٗٓ ٔ َٓ ىٍ هخَّْخ پَچىْخی ٓیخِ رّحْظِحُ ىٍ آيي‪.‬‬
‫حُ آٌؿخ کّ ٍَگ ٓیخِ‪ ،‬يظَٓ ػوم ٔ ػزخص حٓض ٔ ٍَٕ ٍح يُؼکْ ًَیکُي‪،‬‬
‫ٗو‪ ٚ‬ػِحىحٍ رخ پٕٗیيٌ آٌ‪ْ ،‬ى يیهٕحْي رّح‪َ١‬حكیخٌ ٔ آُٗخیخٌ حنوخء ًَخیي‬
‫کّ رخٍ ؿى ُٓگیُی ٍح كًم يیًَخیي‪ ًٍٟ ،‬حیٍکّ يیهٕحْي رگٕیي يٍ حَٔخٌ‬
‫هٕی ٔ رخ ػزخطی ْٔظى کّ يیطٕحَى حیٍ ي‪ٜ‬یزض ٍح رّ ىٕٔ ک٘ى ٔ طلًم ًَخیى‪.‬‬
‫رُخرَحیٍ ٓیّپٕٗی ٓخىحص حُ ًْخٌ كَىحی ٔحهؼۀ کَرال ٔ ػخٍٕٗحی كٔیُی‬
‫َٗٔع ٗيِ ٔ طخ ُُْٕ حىحيّ ىحٍى‪ .‬ػزي هللا رٍٓهیًخٌ حُ پيٍٕ َوم يیکُي‪:‬‬
‫«حيخو ُیٍحنؼخريیٍ ػهیّحنٔالو ىٍ كخنی کّ ػًخيّی ٓیخِ رَ َٓ ىحٗض‬
‫ٔحٍى ئـي ٗي‪ًْ )ٔ۳(.‬چُیٍ حيخو ٓـخى(ع) رّيوظخٍ حرٍ حرٕػزیيۀ ػولی ىػخء‬
‫هیَ كَيٕىِ ٔ گلظّ حٓض‪« :‬حٔ نزخّْخی ٓیخِ (ػِحء) ٍح حُ طٍ يخ ىٍآٍٔى‪».‬‬
‫حٓظلخىِی گٔظَىِ حُ ٍَگ ٓیخِ ىٍ ىٍٔحٌ يزخٍُحص رُیػزخّ رَ ‪ٟ‬ي‬
‫ههلخی حيٕی رخ ًْیٍ ٗؼخٍ حَظوخو هٌٕ ٗٓيحی کَرال ‪ٍٕٛ‬ص گَكض‪ .‬آَخٌ کّ‬
‫كََُيحٌ ػزخّ رٍػزيحنًطهذ‪ ،‬ػًٕی پیخيزَ ٔ ػهی رٕىَي‪ ،‬حىػخ ىحٗظُي کّ‬
‫رٍّٓى ػِحىحٍی پَٔػًْٕخی هٕى ٓیّ يیپُٕٗي؛ طخ حَظوخو هٌٕ آَخٌ ٍح‬
‫رگیََي ٔ ٍَگ ٓیخِ ىٍ كویوض یک ػاليض ٓیخٓی ٗي؛ چٌٕ حیٍ يزخٍُحص‬
‫‪ٕ١‬الَی گ٘ض ٔ كئى َیى هٌَ رّىٍحُح ک٘یي‪ ،‬رُخءح ً ٍَگ ٓیخِ هٕى رّهٕى‬
‫رّػُٕحٌ یک كَُْگ ىٍ ریٍ َْ ىٔ طیَِی ٓخىحص ػزخٓی ٔ ػهٕی طؼزیض ٗي‪.‬‬

‫ًٍبىُبی ثؽً وْم‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ ٔٓخثم حن٘یؼش‪ ،‬ؽٕٔ‪ٖ۹۳ٙ ،‬؛‬
‫ٕ ـ حرٍحریحنليیي‪َٗ ،‬ف َٓؾحنزالؿش‪ٔ۳ٕ۳ ،‬م‪ ،‬ؽ‪ٕٔ۹ٙ ،۳‬‬
‫ـ حرٍحریحنليیي ‪ ًٍٟ‬ریخٌ حیٍ َکظّ رّ کُیّ «حرَُّٕ» رّ يؼُخی پيٍ يیًٌٕ رَحی‬
‫یِیي رٍيؼخٔیّ حٗخٍِ يیکُي‪.‬‬
‫‪ٕٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖ ـ يؼخٍف ٔ يؼخٍیق (ىحثَسحنًؼخٍف ؿخيغ حٓاليی) َٕٗظۀ ٓیّيي‪ٜ‬طلی كٔیُی‬


‫ىٗظی‪ ،‬ؽ ‪۳۹۳ٙ ،۲‬‬
‫‪ ۳‬ـ ُك َّ ػخيهی‪ْ :‬يحیش حأليش انی أكکخو حألثًش ػهیٓى حنٔالو‪ ،‬ؽ‪ ٖٔ۳ ٚٛ ،۳‬ـ ‪ٖٔ۳‬‬
‫‪ ۳‬ـ ‪١‬زَٓی‪ ،‬حرٕحنل‪٠‬م ػهی رٍ كٍٔ‪ :‬ي٘کخس حالَٕحٍ‪ٖٕ۳ ٙ ،‬‬
‫ـ ٓیّيٗخِ هًَحنيیٍ ػِیِ پخىٗخِ‪ٓ« :‬هٔهّ ٔ َٔذَخيّْخ ٔ ٗـََِخيّْخی چ٘ظیّ ٔ‬
‫هخىٍیّ» َٔوۀ هطی‪( .‬هٌَ ٕٔ ْـَی)‬
‫ـ ٓیّيٗخِ ػزيحنؼِیِ روخٍی ههُيٍ‪« :‬طَ٘یق حالٗـخٍ»‬
‫‪ ۳‬ـ ًٍیّی ٓخىحص كُٔٗ حُ ىٔ كََُي حيخو كٍٔ يـظزٗ‪ ،‬یؼُٗ كٍٔ رٍكٍٔ (كٍٔ‬
‫يؼُٗ) ٔ ُیي رٍكٍٔ ْٔظُي‪ .‬كٍٔ يؼُٗ‪ ،‬ىحيخى ك‪َ٠‬ص حيخو كٔیٍ(ع) يٗرخُٗي کّ حُ‬
‫ػزيللا يل‪ ،ٞ‬حرَحْیى ؿًَ ٔ‬
‫ّ‬ ‫ًَْٕٔ (ك‪َ٠‬ص كخ‪ ًّ١‬رُض حنلٔیٍ) ّٓ كََُي رَّخوْخٖ‪:‬‬
‫كٍٔ يؼهغ ىحٗظّ‪ ،‬حُ حیٍْخ ىحٍحٖ َٔم يٗرخُٗي ٔ ْىچُیٍ حُ ىٔ كََُي ىیگَٕ رَّخوْخٖ‬
‫ىحٔٔى ٔ ؿؼلَ َیِ َٔم ىحٍى‪ُ .‬یي رٍكٍٔ‪ ،‬کّ كََُي ىٔو حيخو كٍٔ يـظزٗ ػهیّحنٔالو‬
‫يٗرخٗي‪ .‬حُ ‪َ١‬ین یکٗ حُ كََُيحَٖ رَّخو كٍٔ حيیَ حىحيّی َٔم یخكض ٔ َٔم كٍٔ حيیَ‬
‫َیِ حُ ‪َ١‬ین ٖٗ كََُيٕ رَّخوْخٖ‪ :‬هخٓى‪ ،‬ػهٗ‪ ،‬حًٓخػیم‪ ،‬حرَحْیى‪ ،‬حٓلخم ٔ ُیي طيحٔو‬
‫یخكض کّ حُ َْ کيحو حُ حیٍ ٖٗ كََُي‪َٔ ،‬مْخٖ كَحٔحٌ رّٔؿٕى آييِ حٓض‪.‬‬
‫گَِٔ ىیگَ حُ ٓخىحص ُٓیيٌْذ‪َٔ ،‬ذٗخٌ رّحيخو ؿؼلَ ‪ٛ‬خىم يیٍُٓي؛ ىٍ حیٍ يٍٕى‬
‫يُخرغ ُیخىی ٔؿٕى ىحٍى‪ ،‬حُ ؿًهّ کظخدْخی «طٕحٍین هٍٕٗیي ؿٓخٌ» ‪« ،‬كیخص حكـخَی» ‪،‬‬
‫«يوٌِ حكـخَی» ٔ «پ٘ظٌْٕخی ُٓی حُ َٔم حيخيخٌ ٗیؼّ» طٕ‪ٟ‬یلخص يل‪ٜ‬م ىحىِ حٓض‪.‬‬
‫رّيٕحُحص حیٍ ىٔ طیَِ حُ ٓخىحص (کّ حؿهذ ُٓی يٌْذ ْٔظُي)‪ٓ ،‬خىحص كٔیُٗ ٔؿٕى‬
‫ىحٍَي کّ رّ‪ ٍٕ١‬کخيم حُ َٔم ك‪َ٠‬ص حيخو ُیٍحنؼخريیٍ ػهیّحنٔالو يٗرخُٗي‪ .‬حيخو‬
‫ػزيللا رخَْ‪ ،‬ػًَحَٗف‪ ،‬كٔیٍ ح‪ٛ‬ـَ‪ ،‬ػهٗ‬ ‫ّ‬ ‫ُیٍحنؼخريیٍ ٖٗ كََُي رَّخوْخٖ‪ُ“ :‬یي‪،‬‬
‫ح‪ٛ‬ـَ ٔ دمحمرخهَ” ىحٗظّ کّ حکٌُٕ حُ حیٍ ٖٗ كََُي رٍِگٕحٍ‪َٔ ،‬مْخٖ گٔظَٕ یخكظّٖ‬
‫ٔؿٕى ىحٍَي؛ ُیي ٗٓیي‪ ،‬کّ حُ ّٓ كََُيٕ رَّخوْخٖ‪“ :‬كٔیٍ‪ ،‬ػیٔٗ ٔ دمحم” َٔمْخٖ‬
‫ػزيللا رخَْ رَحىٍ طُٗ حيخو دمحم رخهَ ػهیّحنٔالو حٓض؛ كٔیٍ ح‪ٛ‬ـَ کّ حُ‬
‫ّ‬ ‫كَحٔحَٗ ىحٍى؛‬
‫ػزیيللا حػَؽ ٔ كٍٔ”‪َٔ ،‬مْخٖ رٔیخٍ كَحٔحَٗ ىحٍى‪َٔ .‬م حيخو‬
‫ّ‬ ‫ىٔ كََُيَٖ رَّخوْخٖ “‬
‫دمحمرخهَ ػهیّحنٔالو َیِ کهیّی ٓخىحص “‪ٛ‬خىهٗ‪ ،‬يٕٕٖٓ‪َ ٔ ٍٖٕٟ ،‬وٕٖ” يٗرخُٗي‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ حرٕحنلَؽ حنلهزی حن٘خكؼی‪ :‬حنٔیَس حنلهزیّّ‪ ،‬ؽ ٖ ‪۳ٖٔ ٙ‬‬
‫‪ ۲‬ـ حنٔیَس حنلهزیّش‪ ،‬ؽ ٖ‪ٖ۳۹ ٙ ،‬‬
‫‪ ۹‬ـ ٓیَ حػالو حنُزالء‪ ،‬ؽ ٔ ‪١ ٖ۳ٕ ٙ‬زغ ریَٔص‪.‬‬
‫ٓٔ ـ ٓیَۀ حرٍکؼیَ‪ ،‬ؽ ‪۳۲ ٙ ۳‬‬
‫ٔٔ ـ ًْخٌ ٔ ٓیَۀ حرٍکؼیَ‪ ،‬ؽ ‪ ۳ٓ۲ ٙ ۳‬رخد يخ یٌکَ يٍ آػخٍ حنُزی(‪)ٙ‬‬
‫ٕٔ ـ ٔٓخثم حن٘یؼّ ؽ ٖ ‪ ٖ۳۹ ٙ‬ف ٓٔ رخد ٖٓ‬
‫ٖٔ ـ ػاليّ ٓیّيدمحمكٔیٍ ‪١‬زخ‪١‬زخثی‪ ٍُٓ :‬حنُزی‪ٕٔ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ٔٓخثم حن٘یؼّ ؽ ‪ٖ۳۲ ٙ ۹‬‬
‫‪ٕٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً پٌصن‬
‫ّقّؾ ُنلهبى اوالم ّ وبؾات ثَاكـبًىحبى‬

‫ّقّؾ اوالم ّ ػكة ثَؼكاوبى‬


‫هزم حُ َْ ٓوُی ىٍ حیٍ يٍٕى‪ ،‬رگٕیى کّ حُ يُظَ حكکخو كوٓی‪ ،‬حكـخَٔظخٌ‬
‫َُٓيیٍ «يلظٕف حنؼُِٕ» حٓض؛ حیٍػُٕحٌ رّيُخ‪١‬ن ٔ َُٓيیٍْخی ح‪١‬الم‬
‫يیگَىى کّ رخ ؿِح ٔ ؿٓخى كظق گَىیيِ ٔ طلض ٓهطّ ٔ ٓیطَِی كکٕيض‬
‫حٓاليی ىٍآييِ رخٗي‪ ،‬ىٍ يوخرم «يلظٕف حنؼُِٕ» َُٓيیٍ «‪ٛ‬هق» هَحٍ ىحٍى‬
‫کّ ٓخکُیٍ آٌ رّ‪ ٍٕ١‬ئخنًضآيیِ حٓالو ٍح پٌیَكظّ رخُٗي‪ .‬چُیٍ َُٓيیٍْخی‬
‫حكکخو يو‪ ٕٜٙ‬هٕى ٍح ىحٍى کّ ىٍ کظذ كوٓی رخنظل‪ٜ‬یم آييِ حٓض‪.‬‬
‫ًؽىحیي كحْظبت ػكة ّ اوالم ىٍ هَحٓخٌ (حكـخَٔظخٌ حئَُی) رُّّٓی‬
‫ٕٕ (ْ م) رَ يیگَىى کّ يوخٌٍ حٓض رخ آهَیٍ ٓخلْخی هالكض ػًَ كخٍٔم؛‬
‫ىٍ حیٍ ٓخل حٔنیٍ َٓىحٍ ٓپخِ ػَد کّ پخ رّهَحٓخٌ (حكـخَٔظخٌ كؼهی ٔ‬
‫هًٔضْخی َٗهی حیَحٌ ٔ روْٖخی حُ طخؿیکٔظخٌ‪ ،‬حُرکٔظخٌ‪ ،‬طَکًُٔظخٌ ىٍ‬
‫آٓیخی يیخَّ) گٌحٗض؛ «حكُق رٍهیْ» رٕى کّ ىٍ ٍأّ ٓپخِ ریٔض ِْحٍ‬
‫َلَی رّطؼویذ یِىگَى ٓخٓخَی ٔحٍى َی٘خرٍٕ گَىیي‪ ،‬رؼي حُ كظق آٌ ٔ ي‪ٜ‬خنلّ‬
‫رخ كکًَحَخٌ يلهت َٓهْ ٔ حریٍٕى ٔ هخَغ ًَٕىٌ كکًَحَخٌ َْحص‪،‬‬
‫رّطخىیّی هَحؽ‪ ،‬ػخُو رهن گَىیيِ ٔ ىٍ ٍحِ رخ َٓرخُحٌ حيیَ يلهی‬
‫‪ٕٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ئَحنَٔى» يوخرهّ ًَٕى کّ کخٍٗخٌ رّي‪ٜ‬خنلّ ک٘یي ٔ ريیٍطَطیذ رهن َیِ‬


‫هَحؽ گِحٍ ئهًخَخٌ گَىیي‪)ٔ(.‬‬
‫ىٍ ٓخل ٖٕ ػَدْخ حُ هَحٓخٌ ًٗخنی رّٕٓی هَحٓخٌ ؿُٕری ن٘کَ‬
‫ک٘یيَي «ٓٓم رٍػيی» ٔ «ػزيهللا رٍؿٔخٌ» حكَٔحٌ ػَد ىٍ ٔالیض کَيخٌ‬
‫ٔ «ػخ‪ٛ‬ى رٍػًَ طًیًی» ىٍ ٔالیض ٓیٔظخٌ ٔ «كکى رٍػًَ ػؼهزی» ىٍ‬
‫ٔالیض يکَحٌ ن٘کَ ک٘یيَي ٔ «ٓخٍیّ رٍَُیى» رّٔالیض َٔخ (كخٍیخد‬
‫حئَُی) ىٍ ًٗخل ٔالیض ‪ ّٕ١‬رّكَکض حكظخىَي‪.‬‬
‫ىیگَ َٓىحٍحٌ ػَد کّ رخ گَِْٔخی ؿُگـٕی هٕیٖ ىٍ حیٍ ىٍِٔ ٔحٍى‬
‫حیٍ َُٓيیٍ ٗيِحَي «ٍریغ رٍ ُیخى كخٍػی» ىٍ ٓیٔظخٌ ٔ «حكُق رٍ هیْ»‬
‫ىٍ يُخ‪١‬ن رهن ٔ طوخٍٓظخٌ رٕىَي کّ طٕحَٔظُي يُخ‪١‬ن ىیگَی چٌٕ يَؿخد ٔ‬
‫ؿُٕؿخٌ ٍح كظق ًَخیُي؛ َٓىحٍ ىیگَ «هیْ رٍ ْیؼى» رٕى کّ رؼي حُ كظٕكخص‬
‫ىٍ ٓخكخص رهن رّٕٓی َی٘خرٍٕ رَگ٘ظّ ٔ ؿخَ٘یٍ ػزيهللا رٍػخيَ گَىیي‪.‬‬
‫‪ٓ ۹‬خل رؼي حُ آٌ ىٍ ُيخٌ هالكض ػؼًخٌ ىٍ ٓخل‬ ‫ؾق هكظلَی ؾّم‪:‬‬
‫ٖٔ (ْ م) حكَٔ َخييحٍ ػَد رَّخو «ػزيهللا رٍ ػخيَ» ىٍ ٍأّ ن٘کَ يـِٓ‬
‫رّهَحٓخٌ (حكـخَٔظخٌ حئَُی) آيي‪ .‬ىٍ حیٍيَكهّ «كزیذ رٍكَِ» رّحٓظوخيض‬
‫رهن ٔ طوخٍٓظخٌ ن٘کَ ىیگَی ک٘یي ٔ «ػزيهللا رٍ ػًیَ نزؼی» ىٍ ٓیٔظخٌ ٔ‬
‫«ي٘خؿغ رٍ ئؼٕى» ىٍ کَيخٌ رخ يَىو رهٕچ‪ ،‬کٕچی ٔ ه‪ ٚ٠‬ىٍ آٔیوظُي ٔ‬
‫ؿُگْخی ُیخىی ًَٕىَي کّ حُ َْ ىٔ ‪َ١‬ف طهلخص ُیخىی ىحٗض؛ حيخ حیٍ‬
‫كظٕكخص ُٔىگٌٍ رٕى‪ًْ ،‬یٍکّ َیَْٔخی ػَد َٓگَو كظق ؿخی ىیگَی‬
‫يیٗيَي ًْیٍ يَىو ىٔرخٍِ رـخٔص يیکَىَي‪ .‬يوخٔيضْخ ًْچُخٌ حىحيّ ىحٗض‬
‫طخ حیٍکّ ىٍ ٓخل ‪ ٖ۳‬ػؼًخٌ رٍػلخٌ ههیلّی ٕٓو رّهظم ٍٓیي‪.‬‬
‫پْ حُ ههیلّی ٕٓو َٕرض كکٕيض رّك‪َ٠‬ص ػهی(ع) ٍٓیي‪ .‬ك‪َ٠‬ص‬
‫ػهی ٓیخٓضْخی ؿيیيی ٍح ىٍ كُِٕی هَحٓخٌ ٍٔی ىٓض گَكض کّ رٔخ‬
‫يٕكویضآيیِ رٕى‪ .‬حُ ؿًهّ حیٍکّ حىحٍِی حيٍٕ يلهی ٍح رّهٕى حْخنی ٓپَى‪.‬‬
‫ىٍ «ُیٍ حالهزخٍ گَىیِٖ» ٔ «‪١‬زوخص َخ‪ »َٖٛ‬آييِ حٓض‪ :‬هًٔضْخٖ‬
‫ؿَرٗ ؿَؿٔظخٌ (ؿٍٕ هيیى) رّٓخل ‪ ْ( ٖ۳‬م) ىٍ ُيخٌ ك‪َ٠‬ص ػهٗ ىیٍ‬
‫يزیٍ حٓالو ٍح پٌیَح گ٘ظُي‪ ،‬ىٍ حیٍ ٔهض كَىٖ رَّخو «ؿؼيس رٍْزیَس‬
‫حنًؤِيٗ» [پَٔ ح ُ ّوْخَٗ‪ ،‬ىهظَ حرٕ‪١‬خنذ ٔ هٕحَُْحىِٖ ك‪َ٠‬ص ػهٗ] حُ‬
‫‪َ١‬ف آٌ ك‪َ٠‬ص رّكکٕيض هَحٓخٌ ٔ يخٍٔحءحنَُٓ يُ‪ٕٜ‬د ٗي‪ .‬حيَحٖ‬
‫‪ٕٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿٍٕٖ حُ ‪َ١‬ف ك‪َ٠‬ص ػهٗ نٕحء گَكظُي ٔ رّيوخو حيخٍص «ؿٍٕ» حروخء‬
‫ٗيَي‪ .‬ك‪َ٠‬ص ػهٗ ىٓظٍٕ هٕحَيٌ ًَخُ ٍح َیِ رَحٖ حْخنٗ «ؿٍٕ» َٕٗظّ ٔ‬
‫حٍٓخل كَيٕىِ رٕى‪ .‬كخکى «ؿٍٕ» ىٍ آٌ ُيخٌ کٔٗ رَّخو ُٗٔذ رٍ ُؿَ ُيک‬
‫رٕى (رُخرَ يٍٕ٘ٓ) کّ يظؼخهزخ ً رَّٓٓهٔهّٖ «آلُٗٔذ» یخ «ُٗٔزخَٗ» يزيل‬
‫ٗي‪ .‬حٔ يٍُٕٖ٘ رّىٓظو‪ ٢‬يزخٍک ك‪َ٠‬ص ػهٗ ٔ رَّخو هٕى ىٍ رخد كکٕيض‬
‫ؿٍٕحص ٔ ؿَؿٔظخٌ كخ‪ٛ‬م کَىِ رٕى‪ .‬حیٍ يٍُٕ٘ ٔ حیٍ ًٓض َٔم رؼي حُ‬
‫َٔم رّحػوخد حٔ يُظوم يٗٗي ٔ حٔالى ُٗٔذ رّآٌ حكظوخٍ يٗکَىَي‪ .‬حیٍ‬
‫ىٓظو‪ ٢‬يزخٍک طخ ُيخٌ رَٓحو ٗخِ رٍئؼٕى ؿَِٕٖ (‪ ‎ْ ، ۳۳۳‬م) ىٍ ىٓض‬
‫آل ُٗٔذ رٕىِ کّ ىٍ حػَ طٓخؿًخص ٔ ن٘کَکْ٘ٗخ ٔ ػُخى حُ ریٍ ٍكظّ‬
‫حٓض‪ )ٕ(.‬رُخ رّهٕنٗ‪ ،‬آٌ ىٓظو‪ ٢‬يزخٍک طخ ُيخٌ رخرَٗخِ يٕؿٕى رٕىِ حٓض‪)ٖ(.‬‬
‫رَّْطَطیذ‪ ،‬حًُْخٌ حرظيحٖ کخٍ‪ٍ ،‬كظخٍ َیک ٔ حَٔخَٗ ؿؼيِ ٔ َیِ رو٘یيٌ‬
‫نٕحء حُ ؿخَذ ك‪َ٠‬ص حيیَ رّهخَيحٌ ؿٍٕٖ ٓزذ ٗي کّ يَىو حیٍ يُطوّ‬
‫َٔزض رّهخَيحٌ ٍٓخنض حػظوخى ٍحٓن پیيح کُُي ٔ حیٍ حػظوخى رَّٓػض‪ ،‬ىٍيیخٌ‬
‫يَىو رهن‪ ،‬ؿُٕؿخٌ‪ ،‬کخرم‪ ،‬ؿَِٗ‪١ ،‬خنوخٌ‪ ،‬ريه٘خٌ‪...‬گٔظَٕ یخكض‪)۳(.‬‬

‫(ْ م) ٓهطُض حيٕٖ ىٍ‬ ‫يظؼخهذ ٗٓخىص ك‪َ٠‬ص ػهٗ(ع) ىٍ ٓخل ٔ‪‎ ۳‬‬
‫َٓحَٓ رالى حٓاليٗ يوٍَ کَى طخ هطزخء ٔ يئيُیٍ ك‪َ٠‬ص ػهٗ(ع) ٍح ٓذ‬
‫ٔ َخِٓح گٕیُي(‪ )۳‬حیٍ ٔ‪ٟ‬غ طخ ٓخل ‪ ۹۹‬ػٓي كکٕيض ػًَ رٍػزيحنؼِیِ حىحيّ‬
‫ىحٗض ٔ ىٍ آٌ ٓخل‪ٓ ،‬ذ ٔ َخِٓح رّػهٗ(ع) حُ هطزّْخ رَىحٗظّ ٗي‪)۳(.‬‬
‫ح ّيخ‪ ،‬يَىيخٌ ؿٍٕ ٔ ؿَؿٔظخٌ حُ پٌیَٕ حیٍ كَيخٌ يؼخٔیّ َٓپیچٗ‬
‫کَىَي ٔ ًْچُخٌ ىٍ ُيَِ ٖ ٗیؼیخٌ يوه‪ ٚ‬ػهٗ(ع) رخهٗ يخَيَي‪ ،‬ىٍحیٍ ٍحِ‬
‫ي‪ٜ‬خیذ ٔ ٓوظْٗخٖ رًٗٗخٍٖ يظلًم ٗيَي؛ ٔنٗ حُ ػوخثیي هٕیٖ ىٓض‬
‫رََيحٗظُي‪ٍٟٔ« .‬شحن‪ٜ‬لخء» ؿَیخٌ ٍح حیٍگَّٕ گٌحٍٕ يٗکُي‪:‬‬
‫کَ ثك آى ؼطیجٔ ُؤ ؼطجَ ؼْاًؿ‬ ‫رّحٓالو ىٍ ْیچ يُزَ ًَخَي‬
‫رکَىَي نؼُض رّٔؿّ ‪َٛ‬یق‬ ‫کّ رَ حْم یخٓیٍ رّنلع هزیق‬
‫کّ حُ ىٓض آٌ َخکٔخٌ رٕى رٌَٔ‬ ‫ىیخٍ رهُيٕ حُ آٌ رٕى ي‪ٌٕٜ‬‬
‫َّ ىٍ آٗکخٍح‪َّ ،‬حَيٍ َٓلض‬ ‫ال ایي شٌه ُكگم ؾق اّ که ًگلث‬
‫رّىیٍ كوَ ىحٍَي ىٍ َْ َژحى‬ ‫ًْیٍ پخىٗخْخٌ رخ ىیٍ ٔ ىحى‬
‫ثكیي‪ ،‬ثك ُوَ ػبلوً كؽك ؾاى(‪)۳‬‬ ‫ََكض حَئٌٍ نؼُض هخَيحٌ‬
‫‪ٕٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػزيحنَكًٍ رًٍَٓس ٍح‬


‫ّ‬ ‫پْ حُ ٗٓخىص ك‪َ٠‬ص ػهٗ يؼخٔیش رٍحرٗٓلیخٌ‪،‬‬
‫رًّٓض كکًَحَت هَحٓخٌ ٔ يخٍٔحءحنَُٓ يُ‪ٕٜ‬د کَى‪ ،‬ح ّيخ يَىو حُ حٔ‬
‫طزؼیض َکَىَي‪ .‬ىٍ ٓخل ‪ْ ۳۳‬ـَی ٍٕٗٗٗ ىٍ رَحرَ ك٘خٍْخ ٔ ط‪٠‬ییوخص‬
‫حيٕٖ رَپخ ٗي ٔ كکٕيض حيٕٖ ٗخیغ ٓخهض کّ حیٍ يَىو حُ ىیٍ رَگ٘ظّحَي‪،‬‬
‫رّحطٓخو حٍطيحى‪ ،‬رّآٌ َٕحكٗ ن٘کَ ک٘یي ٔ پُـخِ ِْحٍ ػٔکَ ػَرٗ ٍح‬
‫رّهیخىص «ٍریغ رٍُیخى كخٍػی» رّ‪ٍٕٛ‬ص هخَّ کٕچ ٔحٍى کَى ٔ طخ رهن پیٖ‬
‫ٍكظُي‪ .‬حٓکخٌ حیٍ پُـخِ ِْحٍ هخَٕحىِٖ ػَد ىٍ َْٗٓخٖ ًٗخل حكـخَٔظخٌ‬
‫َٕػٗ آٍحيٖ گٍٕٓظخَٗ يٕهض رّٔؿٕى آٍٔى‪ ،‬ح ّيخ ي٘کم ٍح كم َکَى‪.‬‬
‫ىٍ َٕحكٗ يَکِٖ ؿُگْخٖ ٓوض ٔحهغ ٗي ٔ کؼیَٖ حُ يَىو رّهظم‬
‫ٍٓیيَي‪ ،‬حیٍ حٔ‪ٟ‬خع آطٖ ػ٘ن ػهٗ ٍح ىٍ ىلْخٖ يَىو كَُٔحٌطَ کَى‪،‬‬
‫ُیَح يَىو ؿهِْٕخٖ كکٕيض ػهٕٖ ٍح حُ َخكیّٖ ؿؼيس ىیيِ رٕىَي‪ .‬حُ حیٍ‬
‫پْ‪ ،‬حْخنٗ ؿٍٕ‪ ،‬ؿَؿٔظخٌ ٔ ٓیٔظخٌ ىٔ َٕع يخنیخص رّكکخو حيٕٖ يٗىحىَي‪:‬‬
‫یک‪ ،‬يخنیخص َٓحَّ؛ ىٔ‪ ،‬يخنیخص ( ُؿَيخَّ) رّهخ‪ َ١‬ػيو ٓذّ ػهٗ‪.‬‬
‫يوخنلضْخ ٔ يوخٔيضْخ ػهیّ هخَيحٌ حيٕٖ ىٍ َٓحَٓ َٕحكٗ هَحٓخٌ‬
‫حىحيّ ىحٗض ٔ ًْیٍ رخػغ ٗي کّ هَحٓخٌ هيیى ریٖ حُ َْؿخٖ ىیگَ پُخِگخِ‬
‫ْخًٗیخٌ ٔ ػهٕیخٌ رخٗي ٔ هیخوْخ ػهیّ حيٕیخٌ حُ ًْخٌ َٕحكٗ ٓخيخٌ یخري کّ‬
‫َٓحَـخو يُظؾ رّظٍٕٓ حرٕئهى هَحٓخَی ٔ حَوَح‪ٓ ٝ‬هٔهّی حيٕی ٗي‪.‬‬
‫يَىو هَحٓخٌ رّهيٍی َٔزض رّحيیَحنًئيُیٍ ػهی حٍحىص ىحٗظُي کّ‬
‫رٔیخٍی حُ يلالص ٍح رَّخو حی٘خٌ يِیٍ کَىَي‪ :‬يخَُي «رُيحيیَ» ٔ‬
‫«يِحٍَٗیق» کّ رُخ رّحػظوخى ؿًٍٕٓ هَحٓخَیخٌ ٔ ٓپْ حكـخَیخٌ كَو‬
‫ك‪َ٠‬ص ػهی ىٍ ًْخٌ َٗٓ يٕهؼیض ىحٍى‪ .‬حیٍ كَفْخ َ٘خٌ حُ ٗيص يلزض‬
‫ٔ هيٍ ُٗخٓت يَىو ىحٍى‪.‬‬
‫حٍحىص يَىو هَحٓخٌ رّك‪َ٠‬ص ػهی طخ كي گٔظَىِ ٔ ػًین حٓض کّ‬
‫يؼظويحَي ٍٔ‪ّٟ‬ی يزخٍکّی آٌ ك‪َ٠‬ص َیِ ىٍ يِحٍ َٗیق يٕهؼیض ىحٍى‪.‬‬
‫(ْ م) رَحرَ رخ‬
‫يطهذ آٌ حٓض کّ ىٍ ٓلَگخِ ‪ ٔ۹‬يخِ ٍي‪٠‬خٌ ٓخل ٓ‪‎ ۳‬‬
‫‪ ٕ۳‬ؿٍُٕٖ ‪( ۳ٔ۳‬طَٓخیی) ك‪َ٠‬ص ػهٗ رُّْگخو حهخيّٖ ًَخُ ‪ٛ‬زق ىٍ‬
‫ئـي کٕكّ رّ‪َٟ‬د ًٗ٘یَ یک هخٍؿت رخُيخَيِ حُ ؿُگ ََٓٔحٌ رَّخو‬
‫«ػزيحنَكًٍ حرٍيهـى يَحىٖ» حُ َخكیّٖ َٓ ؿَحكض ٗيیي رَىحٗض ٔ ىٔ‬
‫ٍُٔ رؼي حُ آٌ رّٗٓخىص ٍٓیي‪ .‬حٔ‪ٟ‬خع رّهيٍی هَحد رٕى کّ هخَيحٌ ػهی حُ‬
‫‪ٕٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طَّ َزٖ هزَ ٔی طٕٓ‪ ٢‬هٕحٍؽ ٔ حٍطکخد رٗكَيظی َٔزض رّؿٔي حٔ‪ٗ ،‬ذ‬
‫ُْگخو يولیخَّ حٔ ٍح ىكٍ کَىَي ٔ حیٍ رخػغ ٗي کّ يِحٍ ك‪َ٠‬ص ػهی رَحی‬
‫ييص ‪ٛ‬ي ٓخل يولی رًخَي‪.‬‬
‫ىٍ كخنی کّ طَىیيْخ ىٍيٍٕى يلم ٔحهؼی ىكٍ ك‪َ٠‬ص ػهی حىحيّ ىحٗض‪،‬‬
‫ؿًٍٕٓ حكـخَخٌ حػظوخى کَىَي کّ ييكٍ ٔحهؼی ك‪َ٠‬ص ػهی ىٍ يِحٍ َٗیق‬
‫حٓض‪ٔ .‬ؿّ طًٔیّٖ يِحٍ َٗیق حُ ًْیٍؿخ آييِ حٓض‪( .‬حٓى ٓخرن آٌ هٕحؿّ‬
‫هیَحٌ رٕىِ) حیٍ حػظوخى حُ ؿخَذ رَهی هٕح‪( ٙ‬يخَُي كخكع ٍَٕ دمحم‬
‫کٓگيحی) پ٘ظیزخَی َیِ يٕٗٗى‪ .‬کٓگيحی ىٍ ىیٕحٌ هٕى يیگٕیي‪:‬‬
‫گَْٕٖؿخثذ ٗي حَيٍ هؼَ ىٍیخٖ َـق‬
‫ٔیٍ ُيخٌ حُ هزش حالٓالو رهن آيي پيیي‬
‫ٗخيیخٌ ٍح رؼي حُیٍ هيٍ ػهٗ پیيح ٕٗى‬
‫کخیٍ كَُٔحٌ ًٗغ حَيٍ ٗخو رهن آيي پيیي‬
‫ػخَت ههي رَیٍ یؼُٗ يِحٍ ٗخِ ىیٍ‬
‫ىٍ يوخو الُو حالکَحو رهن آيي پيیي‬
‫ػیٍ آد َُيگٗ حُ کٕكّ يٗؿٔظُي ههن‬
‫حٖٓکُيٍ ریٍ کّ حَيٍ ؿخو رهن آيي پيیي‬
‫ٍٔ (كُخثی) رِو ػَكخٌ حُ يِحٍ ٗخِ ؿٕی‬
‫ٓکّٖ ٗخُْ٘ٓٗ رَ َخو رهن آيي پيیي(‪)۲‬‬

‫يخَُي آٌ‪ ،‬يٕالَخ ػزيحنوخىٍ ریيل ىٍ يٍٕى يٗگٕیي‪:‬‬


‫حُ حهزخل ػَد ؿخكم يزخٗیي حٖػـى ُحىحٌ‬
‫َٓیَ حهظيحٍ رهن ْى ٗخِ َـق ىحٍى‬
‫َیِ يٕالَخ «ػزيحنَكًٍ ؿخيی» ٗخػَ َخيٗ حیٍ هطّ‪ ،‬ىٔ ریظت ٍح ىٍ‬
‫ٔ‪ٛ‬ق حیٍ رخٍگخِ َٓٔىِ حٓض کّ حیٍ ىٔ ریظٗ رََٓىٍد ٔ رٔیخٍٖ حُ‬
‫ٍٔحمْخٖ حیٍ رخٍگخِ ىٍؽ حٓض‪:‬‬
‫گٕیُي کّ يَط‪ ٗ٠‬ػهٗ ىٍ َـق حٓض‬
‫ىٍ رهن ریخ‪ ،‬رزیٍ چّ ریض حنَ٘ف حٓض‬
‫ؿخيٗ َّ ػيٌ گٕی‪ َّ ،‬ریٍ حنـزهیٍ‬
‫هٍٕٗیي یکٗ ٔ ٍَٕ حٔ َْ ‪َ١‬ف حٓض‬
‫ٖٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫(ْ ‪‎‬ش)‪‎‬کّ َگخٍَيِ ىٍ کخرم رٕىو ٍحىیٕ‬ ‫ْکٌح ىٍ آٓظخَّٖ ٍَُٕٔ ٓ‪‎ ٖٔ۳‬‬
‫کخرم ىٍ رََخيّٖ ٗخيگخْی هٕى <کّ كخل ٔ ْٕحی ٍَُٕٔی ىحٗض>‬
‫ىٍرخٍِٖ يیهّٖ گمَٓم يِحٍ ٓوٍ يُٗى ٔ آيي رخالی يِحٍ ك‪َ٠‬ص ػهی‬
‫ىٍ رهن‪ ،‬کخٍُٗخّ رََخيّ رَّوم حُ يُخرغ هٕى گلض‪:‬‬
‫«پْ حُ ٗٓخىص ك‪َ٠‬ص ػهی‪ ،‬كََُيٕ حيخو كٍٔ يـظزی ٗذُْگخو‬
‫چٓخٍ ىٓض طخرٕص طيحٍک ىیي ٔ ؿٔي پيٍٕ ٍح ىٍ یکی حُ طخرٕصْخ طؼزیّ‬
‫کَى‪ٓ .‬پْ َْیک حُ طخرٕصْخ ٍح رَ پ٘ض یک َلَٗظَ رٔض ٔ ٗظَحٌ كخيم‬
‫طخرٕص ٍح رّچٓخٍ ئیَ ييیُّ‪ ،‬ي‪ ،َٜ‬آَخطٕنی ٔ رهن رّكَکض ىٍآٍٔى‪ .‬حُ‬
‫ه‪٠‬خء ٗظَی کّ كخيم ؿٔي ك‪َ٠‬ص ػهی رٕى رّرهن ٍٓیي ٔ حنی آهَ‪»...‬‬
‫رَهی ْى يٗگٕیُي أرٕئهى هَحٓخَی رُخ رّطوخ‪ٟ‬خی حيخو ؿؼلَ ‪ٛ‬خىم‬
‫ؿٔي ك‪َ٠‬ص ػهی ٍح رّرهن يُظوم ًَٕىِ ٔ حیٍ ىٍ ٓخل ‪ ٕٔ۹‬رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ٓهطخٌ كٔیٍ طخرُيِ گُخرخىی (ٍْزَ ٔهض كَهّٖ ط‪ٕٜ‬ف ٗخِ َؼًض حنهّٓیّ‬
‫کّ ٍگٖ رًّْیٍ ‪َ١‬ف يیپَى) ىٍ ٓلَی کّ ىٍ ىّْٖ چٓم هٍٕٗیيی‬
‫رّحكـخَٔظخٌ ىحٗظّ‪ ،‬ىٍرخٍِٖ حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع رّطل‪ٜ‬یم َٕٗظّ حٓض‪.‬‬
‫ٓهطخٌ كٔیٍ گلظّ حٓض‪« :‬ىٍ ُيخٌ ٓهطخٌ ُٓـَ رٍيهک٘خِ ٓهـٕهی‬
‫(ْ‪‎‬ق) ىٍ یخىىحٗضْخی حُ أرٕئهى‪ ،‬يطخنزی <حُ‬ ‫(وٕ‪‎‎ْ ، ۳۳‬ق) ىٍ ٓخلٖٓ‪‎ ۳‬‬
‫ؿًهّ يٕ‪ٕٟ‬ع َخيّ رّحيخو ‪ٛ‬خىم ٔ ؿٕحد آٌك‪َ٠‬ص ٔ حَظوخل ؿٔي ٔ ىكٍ‬
‫رّهَیّٖ هٕحؿّ هیَحٌ> پیيح ٗيِ حٓض‪)۹(»...‬‬

‫رَّْكخل‪ًّْ ،‬ی حیٍْخ َ٘خٌ يٗىْي کّ هَحٓخَیخٌ ٔ حكـخَیخٌ طخ چّحَيحُِ‬


‫َٔزض رّػهی(ع) ٔ هخَيحٌ حْهزیض(ع) حٍحىص ىحٗظُي‪ .‬رّگلظّٖ يٍٕهیٍ ٔ‬
‫يلوویٍ‪ ،‬حُ ؿًهّ‪ ،‬آهخیخٌ «ؿزخٍ» ٔ «كزیزٗ»‪ :‬ىٍ ػٓي كکٕيض حيٕٖ‪ًٗ ،‬خٍ‬
‫ُیخىٖ حُ هخَٕحىِٖ رُٗ ْخٗى ىٍ رهن ٔ ٓخیَ َوخ‪ ١‬حكـخَٔظخٌ طزؼیي گَىیيَي‪.‬‬
‫ْکٌح ىٍ ٍٔحیظٗ حُ حيخو ‪ٛ‬خىم آييِ کّ هَحٓخٌ ٍح يؤيٍ حْهزیض يؼَكٗ‬
‫كَيٕىِ حٓض‪ .‬ؿزخٍ َوم يٗکُي کّ «ػهٗ رٍػزخّ» رّكََُيحَٖ طٕ‪ٛ‬یّ‬
‫يًَٕٗى‪« :‬رَحٖ كلع ؿخٌ هٕیٖ ٔ ٓخيخٌىْٗ يزخٍُِ ػهیّ هخَيحٌ حيٕٖ‬
‫رّکِْٕخٖ هَحٓخٌ پُخِ رَیي‪».‬‬
‫ٖ ‪ -‬وْهیي هْز هِبشكت ػكة رَّٕحكی هَحٓخٌ ٔ آٓیخی يیخَّ ٔ‬
‫ٔالیخص ؿُٕری ىٍ ٓخل ‪ ْ( ۳۳‬م) ‪ٍٕٛ‬ص گَكض‪ .‬حُ طؼيحى ىهین ػَدْخی‬
‫ٖٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يٓخؿَ ىٍ حیٍ يَكهّ يؼهٕيخص ٍٍٔٗ ىٍ ىٓض َیٔض‪ ،‬حيخ رؼ‪٠‬ی يُخرغ طؼيحى‬
‫حَٓخٌ ٍح ٕٓ ِْحٍ هخَٕحٍ گِحٍٕ يیىُْي‪.‬‬
‫ىٍ ٓخل ‪ ْ( ٔٔ۲‬م) طؼيحى ٓخکُیٍ ػَد طُٓخ ىٍ ٔالیخص ًٗخنی حكـخَٔظخٌ‬
‫‪ِْ ۳۳‬حٍ هخَٕحٍ گِحٍٕ ىحىِ ٗي كّ طَکیذ آَخٌ رّحیٍ طَطیذ حٓض‪ :‬حُ حْخنی‬
‫ر‪ِْ ۹ َِٜ‬حٍ هخَٕحٍ‪ ،‬حُ هزیهّی ركَ ‪ِْ ۳‬حٍ هخَٕحٍ‪ ،‬حُ هٕو ػزيحنویْ ‪۳‬‬
‫ِْحٍ هخَٕحٍ‪ ،‬حُ هزیهّی حُى ٓٔ ِْحٍ هخَٕحٍ‪ ،‬حُ حْخنی كٕكّ ‪ِْ ۳‬حٍ‬
‫هخَٕحٍ ٔ حُ حُٓحىٗيِگخٌ ػـى ‪ ۳‬هخَٕحٍ رٕىَي‪.‬‬
‫‪ - ۴‬هْز چِبقم شب ثَشبیی ػكة رّٗکٔض هیخو َٓريحٍحٌ ىٍ ٓزِٔحٍ‬
‫رَيیگَىى کّ ىٍ كخ‪ٛ‬هّی ٓخلْخی ٕٖٓٔ ٔ ٖٖٓٔ (و) = ٕٓ‪ ۳‬طخ ٖٓ‪۳‬‬
‫(ْ م) ٔحهغ ٗي‪ .‬حُ آٌؿخ کّ َٕحكی ٓزِٔحٍ ؿِء حُ ههًَٔ هَحٓخٌ رٍِک‬
‫رٕىِ ٔ ْٔض‪ ،‬رُخءح ً حیٍ ٍح یک ؿخ رّؿخیی ىحههی يخَُي ریـخ ٗيٌ ىٍ ؿُگْخی‬
‫هخَّگی رخیي رّكٔخد آٍٔى‪.‬‬
‫‪ ۵‬ـ هبًٌؿ هْز چِبقم اوث‪ ،‬يٕؽ پُـى ؿخ رّؿخیی ػَد کّ ىٍ ٓخل‬
‫‪ ْ( ٖٖٔ۳‬م) ٔحهغ ٗي‪ ،‬حیٍ يَكهّ ي‪ٜ‬خىف حٓض رخ ٓخل ‪ ٔ۹ٔ۳‬طَٓخیی کّ‬
‫رخ پیَُٔی حَوالد ره٘یٕیكی ٔ ٓوٕ‪ ١‬حيخٍص روخٍح ٔ كَحٍ «ٓیيػخنى هخٌ»‬
‫حيیَ روخٍح رّحكـخَٔظخٌ ىِْخ ِْحٍ ریؿخ ٗيِی ػَد رّيُظٍٕ ئكٍگِیُی‬
‫ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيَي‪ .‬طخ حیٍ يٕهغ كئى ٖٓ ِْحٍ هخَٕحىِی ػَری ىٍ روخٍح‬
‫َُيگی يی کَىَي‪ .‬حیٍ يٓخؿَص ٓزذ حیـخى كَ‪ٛ‬ضْخی رٓظَ َُيگی ٔ حُٓحىی‬
‫ككَی ٔ ىیُی حَٓخٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗي‪...‬‬
‫رّيٕحُحص حیٍ يٕحٍى‪ ،‬يٓخؿَصْخی ؿًؼی ٔ حَلَحىی ًْچُخٌ حىحيّ ىحٗض‪.‬‬
‫طخُِطَیٍ يٕؽ يٓخؿَص ػَد رّحكـخَٔظخٌ رؼي حُ حٗـخل حیٍكٍٕ٘ طٕٓ‪٢‬‬
‫حطلخى ؿًخْیَ ٍٕٗٔی (ٓخرن) ‪ٍٕٛ‬ص گَكض كّ طؼيحى کؼیَی ػَد حُ‬
‫كٍْٕ٘خی يوظهق ػَری رّحیٍ كٍٕ٘ يٓخؿَص كَىَي ٔ ىٍ روْٖخی يوظهق‬
‫(يخنی‪َ ،‬ظخيی‪ ،‬پِٗکی‪ ،‬طيحٍکخطی) رّحكـخٌْخ كًك کَىَي طخ ىٍ يوخرم ٍّْٔخ‬
‫رـُگُي‪ .‬ؿخنذ حیٍکّ ىٍ ٍٓخَّْخی ریٍحنًههی ًْیٍ گَِٔ رّ«ػَدْخی‬
‫حكـخَٔظخٌ» یخ «ػَد حكـخٌ» يٍٕ٘ٓ ٗيِحَي‪.‬‬
‫يطهذ يٓى حیٍکّ ػَد ىٍ ح‪ٕٛ‬ل ٔ حٓخّ هٕى ىٔ پخیّی رٍِگ َٔزی‬
‫ىحٍى‪ :‬یکی «هعطبًیبى» کّ رّآٌْخ «ػَد ؿُٕری» گلظّ يیٕٗى‪ ،‬هخٓظگخِ‬
‫حی٘خٌ یًٍ حٓض ٔ هٕى ٍح ػَد ح‪ٛ‬یم يیىحَُي‪َٔ .‬ذ حیٍ گَِٔ رّیؼَد‬
‫ٕٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رٍهلطخٌ رٍْٕى رٍٗخنن رٍأٍكوٌ٘ رٍٓخو رٍَٕف رٍاليک رٍيظٕٗهن‬


‫رٍاىٍیْ رٍ یخٍى رٍ يٓالثیم رٍ هیُخٌ رٍ إَٕٔ رٍ ٗیغ رٍ آىو يیٍٓي‪.‬‬
‫ىیگَ «ػؿًبًیبى» کّ رّحی٘خٌ «ػَد ًٗخنی» گلظّ يیٕٗى ٔ َٔذ ٗخٌ‬
‫رّیکی حُ ٗخهّْخی ػزَی‬
‫يیٍٓي‪ .‬آَخٌ كََُيحٌ «ػيَخٌ‬
‫رٍ آًخػیم رٍ ارَحْیى» ْٔظُي‪،‬‬
‫نٌح آَخٌ ٍح ػَد «ػيَخَی»‬
‫يیگٕیُي‪ ،‬ػيَخٌ ریٔض ٔ یکًیٍ‬
‫ؿيّ پيٍی پیخيزَ حکَو حٓض کّ‬
‫كَيٕى‪« :‬حًح رهؾ َٔزی حنی ػيَخٌ‬
‫كخئکٕح»‬
‫هزیهّیهَیٖ یکی حُ يٓىطَیٍ‬
‫هزخیم ػيَخَی حٓض ٔ ٓخىحص‬
‫ؿِء حُ حیٍ ٗخهّ يیرخُٗي‪.‬‬
‫ىٍحكـخَٔظخٌ حُ َْىٔ طیَِی‬
‫ػَری ٔؿٕى ىحٍَي‪ٔ ،‬نی رَّظَ يیٍٓي حُ ٗخهّی ػيَخَی ریٖطَ رخٗي‪.‬‬
‫حئَُِ هٕو ػَد یکی حُ حهٕحو ًٍٓی ٔ ػزض ٗيِ ىٍ ىیظخریْ يهی‬
‫حكـخَٔظخٌ حٓض کّ حكَحى ٔ هخَٕحىِْخی يظؼهن رّحیٍ هٕو رّ‪ ٍٕ١‬پَحکُيِ ىٍ ‪ٖ۳‬‬
‫ٔالیض حیٍکٍٕ٘ َُيگی يیکُُي ٔ رُّرخٌْخی ىٍی‪ ،‬پ٘ظٕ‪ ،‬حُٔریکی‪ ،‬پّ٘حی‪،‬‬
‫رهٕچی‪ٍَٕٓ ،‬ظخَی‪ ،‬طَکًُی ٓوٍ يیَُُي‪ .‬ىٍ َوخ‪١‬ی حُ ‪ٛ‬للخص ًٗخل کٍٕ٘‬
‫رّنٔخٌ ػَری طکهى يیًَخیُي‪ .‬ىٍ رخٍِی طؼيحى ىهین َلّٕ ٗخٌ ًَیطٕحٌ َظَ‬
‫هطؼی ىحى‪ .‬کخٍرَى حنوخد ٔ ػُخٔیٍ ىٍ يیخٌ ػَدْخی حكـخٌ ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫ٔ ‪ٓ -‬یّي (ٓخىحص( ٕ ‪ -‬هٕحؿّ‪ - ٖ ،‬ك‪َ٠‬ص‪ - ۳ ،‬پخچخ‪ - ۳ ،‬حی٘خٌ‪- ۳ ،‬‬
‫يیَ‪ - ۳ ،‬آؿخ‪ - ۲ ،‬يیخ‪ - ۹ ،‬حَ‪ٜ‬خٍی‪ْ - ٔٓ ،‬خًٗی‪ - ٔٔ ،‬هَی٘ی‪- ٕٔ ،‬‬
‫هخ‪( ٟٗ‬ىٍ ٔالیض ؿٍٕ) ٖٔ ‪ -‬پخٗخِ‪ - ٔ۳ ،‬رَحْٕی‪ - ٔ۳ ،‬پخىٗخِ‪- ٔ۳ ،‬‬
‫طًیًی‪ُ - ٔ۳ ،‬يوزم‪ٛ - ٔ۲ ،‬خكذُحىِ‪ - ٔ۹ ،‬گیالَی‪ - ٕٓ ،‬يـيىی‪- ٕٔ ،‬‬
‫ػزخٓی‪ - ٕٕ ،‬پیَ ـ پیَُىحِ‪َ - ٕٖ ،‬ویذ‪َٗ - ٕ۳ ،‬یق‪ ٕ۳ ،‬ـ کیخَی‪ ٕ۲ ،‬ـ‬
‫ٗخِ‪ ٔ ...‬ىیگَ حنوخدحَي کّ ىٍ يیخٌ حهٕحو ػَد حكـخٌ يؼًٕل حٓض‪.‬‬
‫ًّْی حیٍ گَِْٔخ ىٍ چٓخٍ کظّگٍٕی هخرم گُـخیٖحَي‪:‬‬
‫ٖٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫الق‪ :‬وبؾات ػلْی ـ كبٖوی‪ٓ :‬یّيْخ (ٓخىحص) كّ حؿهذ ىٍ پیَٕ٘ي حٓى‬


‫ٗخٌ حُ كهًّی «ٓیّي» حٓظلخىِ يیکُُي‪َٔ ،‬ذ ٗخٌ حُ َخكیّی پيٍ رّك‪َ٠‬ص‬
‫ػهی پَٔکخکخی پیخيزَ حکَو (‪ ٔ )ٙ‬حُ َخكیّی يخىٍ رّكخ‪ً١‬ۀ َُْح ىهض‬
‫ح‪ َٓ١‬حٌٓ ك‪َ٠‬ص يیٍٓي‪ ،‬نٌح رّحیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص‪ٓ ،‬خىحص ػهٕی ٔ كخ‪ً١‬ی‬
‫گلظّ يیٕٗى‪ .‬حنزظّ ك‪َ٠‬ص ػهی حُ ًَْٔحٌ ىیگَٕ (هٕنّ رُض ؿؼلَ =‬
‫يخىٍ دمحم كُلیّ ٔ كخ‪ً١‬ۀ ُکالریّ رُض كِحو‪ ،‬يٍٕ٘ٓ رّح ُ ُوحنزُیٍ = يخىٍ حرٕحنل‪٠‬م‬
‫حنؼزخّ‪ ،‬ػزيهللا‪ ،‬ؿؼلَ ٔ ػؼًخٌ) َیِ ىحٍحی كََُيحٌ ٔ حػوخد ًکٍٕ يیرخٗي‬
‫کّ آَخٌ َیِ ٓیّي ْٔظُي‪ ،‬حيخ ٔؿٕىٗخٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ يلَُ َیٔض‪.‬‬
‫ة ـ وبؾات ػجبوی‪ :‬ىٍ کُخٍ حیٍْخ ٓخىحص ػزخٓی ٔؿٕى ىحٍَي کّ َٔذ‬
‫ٗخٌ رّ«ػزخّ حرٍ ػزيحنًطهذ = کخکخی پیخيزَ حٓالو» يیٍٓي‪ .‬حیُخٌ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ رّ«هٕحؿّْخی ػزخٓی» يٍٕ٘ٓحَي‪ .‬هٕحؿّْخی ػزخٓی حُ ٓهٔهّی‬
‫ٗخْخٌ ػزخٓی ىٍ هَحٓخٌ هيیى ٔ حكـخَٔظخٌ حئَُی يیرخُٗي کّ ىٍ ٔالیض‬
‫ؿٍٕ كکًَٔحیی کَىَي ٔ حیٍ ًِْيخٌ حٓض رخ حَوَح‪ٓ ٝ‬هٔهّی ؿَِٕیخٌ‪.‬‬
‫ٗخْخٌ ػزخٓی رّييص ٖ‪ٓ ۳‬خل ُيخو حيٍٕ ىٔنض ؿٍٕی حكـخَٔظخٌ ٍح ىٍ‬
‫ىٓض ىحٗظُي‪ ،‬رؼي حُ ََٓگَٕی كکٕيض ػزخٓیْخ یکی حُ كخکًخٌ ٗخٌ رَّخو‬
‫«يهک ٓزِػهی» حُ ٔالیض ؿٍٕ رخ ؿًؼی حُ هخَٕحىِْخی هٕیٖ ىٍ ٔالیض‬
‫نٕگَ رّيُطوّی کهُگِحٍ (کهُگخٍ) ئکٍ گِیٍ ٗيَي‪.‬‬
‫رُخرَ يُخرغ «يهک ٓزِػهی» رٍيهک یٕٓق رٍحكًي رٍدمحم رٍ دمحم كٍٔ رٍ‬
‫ؿیخعحنيیٍ رٍدمحم ؿلٍٕ رٍ يؼِحنيیٍ رٍدمحمكٍٔ رٍدمحمٓالو رٍ يهک كوَحنيیٍ‬
‫ٓهطخٌ ؿیخعحنيیٍ ؿٍٕی کّ ىٍ ٓخلٔ‪ ْ( ۳۳‬م) يطخرن رخ ٕ‪ ٔٔ۳‬يیالىی‬
‫رؼي حُ ٓهطخٌ ػالءحنيیٍ پَٔ کخکخیٖ ُيخو حيٍٕ ٍح ىٍ ىٓض گَكض ٔ حُ‬
‫ؿًهّ يوظيٍطَیٍ پخىٗخْخٌ حكـخَٔظخٌ رٕىَي کّ رخ رَحىٍٕ ٓهطخٌ ٗٓخدحنيیٍ‬
‫ؿٍٕی ؿًؼخ ً ٖ‪ٓ ۳‬خل ٓهطُض ًَٕىَي‪ ،‬پيٍ ٓهطخٌ ؿیخع حنيیٍ ؿٍٕی‪ ،‬دمحم‬
‫كٍٔ ر ٍ دمحم ٓؼیي رٍ ؿیخع حنيیٍ رٍ دمحم كٔیٍ رٍ دمحم ٓهیى رٍ هخٓى رٍ ًْٗ‬
‫حنيیٍ رٍ ٍکٍ حنيیٍ رٍ ٓهیًخٌ رٍ ػهی رٍ ك‪َ٠‬ص ػزيهللا ٗخِ يلَٔ رٍ‬
‫ك‪َ٠‬ص ػزخّ رٍ ػزيحنًطهذ ػًٕی دمحم ي‪ٜ‬طلی(‪ )ٙ‬حٓض‪( .‬حیٍکّ‬
‫ٓال‪١‬یٍ ؿٍٕی حُ َٔم ٓخىحص ػزخٓی رخُٗي َیخُيُي طلوین ریٖطَ حٓض)‬
‫ز ـ ؼْاشَُب‪ ،‬هیكُب ّ اًّبقیُب‪ :‬گَِٔ ىیگَ حُ ػَدْخی حكـخٌ‬
‫کٔخَی ْٔظُي كّ َٔذٗخٌ رّههلخی ٍحٗيیٍ يیٍٓي‪ ،‬هٕحؿّْخ حَٓؼيِ‬
‫‪ٖٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػَدْخی ْٔظُي كّ َٔذ حَٓخٌ رّههیلّی حٔل حٓالو ؿُخد حرٕركَ ‪ٛ‬يین ٔ‬
‫ؿُخد ‪ٛ‬لخرّ «حیٕد حَ‪ٜ‬خٍی» يیٍُٓي‪ .‬رّهٕحؿّْخی ‪ٛ‬يیوی ٔ حَ‪ٜ‬خٍی‬
‫طؤیى ٗيِحَي ٔ يیَْخ كّ َٔذ ٗخٌ رّههیلّی ىٔو حٓالو ؿُخد ػًَ كخٍٔم‬
‫يیٍٓي‪ .‬حیٍ گَِٔ حُ ػَدْخ ىٍ رؼ‪٠‬ی يٕحهغ ىٍ حٔل حٓى ٗخٌ حُ كهًّی‬
‫هٕحؿّ ٔ يیَ حٓظلخىِ يیکُُي ‪ .‬حيخ ىٍ رَهی ىیگَ پیَٕ٘ي حٓى ٗخٌ ٍح كٌف‬
‫کَىِ ٔ رَكٔذ ًْخٌ ٍیّ٘ی هٕيی حكظلخء يیکُُي‪ .‬ؿاللحنيیٍ دمحم رهوی‬
‫يٍٕ٘ٓ رّيٕنٕی ‪ٛ‬خكذ حػَ يؼَٔف يؼُٕی يٕنٕی حُ ًْیٍ هٕحؿّْخی‬
‫‪ٛ‬يیوی حٓض کّ َٔزٖ رّحرٕرکَ ‪ٛ‬يین يیٍٓي‪.‬‬
‫ؾ ـ گیالًیُب‪ ،‬کیبًیُب‪ ،‬هصؿؾیُب‪ ...‬هخَٕحىِْخ ٔ گَِْٔخی رٍِگی ْٔظُي‬
‫کّ ‪١‬ی ّٓ هٌَ حهیَ ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيَي ٔ َْیک ىٍ ؿخیگخِْخی ٍكیغ‬
‫ىیُی‪ ،‬يَىيی‪ٓ ،‬یخٓی ٔ ‪َ١‬یوظی هَحٍ گَكظُي‪.‬‬
‫رَهی يُخرغ يیگٕیُي كّ رَحْٕیْخ َیِ ىٍ گٌٗظّ ؿِء حُ ‪ٕ١‬حیق ػَد‬
‫رٕىَي كّ رؼيح ً حُ ريَّی هٕو ػَد ؿيح ٗيِ ٔ هٕو ؿيحگخَّ ط٘كیم ىحىَي‪.‬‬

‫ّقّؾ اهبم قٔب ثَؼكاوبى‬


‫حرٕحنؼزخّ ػزيهللا رٌٍَْٔ حنَٗیي‪ ،‬حُ يخىٍ هَحٓخَی (ٓ‪ ٕٔ۲-ٔ۳‬م)‬
‫ْلظًیٍ ههیلّی ػزخٓی حٓض‪ .‬حٔ پْ حُ ٗکٔضىحىٌ ٔ ک٘ظٍ رَحىٍٕ دمحم‬
‫حيیٍ (ًٗ٘یٍ ههیلّی ػزخٓی) ىٍ ٓخل ‪(ٔ۹۲‬م) رّكکٕيض ٍٓیي ٔ‬
‫رّطٕ‪ٛ‬یّی ُٔیَ هَحٓخَی هٕى ك‪٠‬م رٍ ٓٓم‪« َٓٗ ،‬ئَ» ٍح پخیظوض‬
‫هالكض هٕى هَحٍ ىحى‪ٓ .‬خلْخی َؤظیٍ كکٕيض حٔ رّىنیم َِحع رخ رَحىٍٕ‬
‫حيیٍ ٔ هیخوْخی ػهٕیخٌ يظِنِل رٕى‪ ،‬حُ حیٍ ٍٔ رَحی طؼزیض هالكظٖ حيخو‬
‫ٍ‪ٟ‬خ(ع) ٍح حُ ييیُّ رّئَ كَحهٕحَي؛ رخ ٍٔٔى حيخو ٍ‪ٟ‬خ(ع) ىٍ ٓخل ٕٓٓ‬
‫ْـَی رّهَحٓخٌ‪ ،‬يٓخؿَص ٓخىحص رّحیٍ هطّ حكِحیٖ یخكض‪ ،‬يؤيٌٕ‪ ،‬حرظيحء‬
‫حكظَحو كَحٔحَی رَحی ٓخىحص هخثیم رٕى‪ ،‬حيخ پْ حُ ٗٓخىص حيخو ٍ‪ٟ‬خ َٔزض‬
‫رّٓخىحص ٓوضگیَی کَى‪)ٔٓ(.‬‬
‫كٕحىع طخٍیوٗ يخَُي كهوخص َُـیَ رّْى پیَٕي ىحٍى‪ٍٖٔ ،‬ىحى هزهٗ‬
‫ُيیُّٓخُ ٍٖٔىحى رؼيٖ يٕٗٗى‪ًْ .‬خٌٓخٌ کّ حٓظوَحٍ رُْٗخٗى ىٍ هَحٓخٌ‬
‫حٓزخد هیخو حرٕئهى هَحٓخَٗ ٍح ٔ رخنُظیـّ حَظوخل يَکِ هالكض رّئَ ٍح‬
‫كَحْى کَى‪ٍٔٔ ،‬ى حيخو ٍ‪ٟ‬خ(ع) رّهَحٓخٌ حُ ىیگَ ػًَحص ٔ َظخیؾ يزخٍک‬
‫‪ٖٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هیخو حرٕئهى رٕى‪ .‬ىٍ يُخرغ آييِ کّ‪١« :‬خَْ كُٕٗـٗ» (پُٕٗگٗ) = (پُٕٗگ‬
‫هَیّٖ ىٍ َْحص) يٕؿزخص ىػٕص ٔ طَ٘یق كَيخیٗ حيخو ٍ‪ٟ‬خ رّ«ئَ» ٍح‬
‫كَحْى آٍٔى‪ُْ .‬گخيٗ کّ حيخو ىٍ ييیُّ رٕى‪ ،‬ههیلّ «يؤيٌٕ ػزخٓٗ» رّك‪٠‬م‬
‫حرٍٓٓم ىٓظٍٕ ىحى طخ يٕ‪ٕٟ‬ع ٍح رخ «‪١‬خَْ كُٕٗـٗ» ىٍ يیخٌ َٓي‪ ،‬طخ‬
‫ىػٕصَخيّٖ حُ ؿخَذ هٕى رَحٖ حيخو ٍ‪ٟ‬خ(ع) رلَٓظي‪.‬‬
‫ك‪٠‬م گلض‪ :‬رٓظَ حٓض ههیلّ حُ ؿخَذ هٕى ٔ رخ ىٓضه‪ ٢‬هٕى َخيّٖ رَحٖ‬
‫حيخو رُٕیٔي‪ ٔ ،‬ههیلّ َیِ چُخٌ کَى‪ .‬ك‪٠‬م َخيّ ٍح طٕٓ‪ ٢‬يؼظًيٖ رّ‪١‬خَْ‬
‫كَٓظخى‪١ ٔ ،‬خَْ حُ حیٍ کخٍ ٓوض ٗخىيخٌ گَىیي‪ .‬هٕى رّييیُّ ٍكض‪ ،‬رخ حيخو‬
‫ٍ‪ٟ‬خ(ع) يالهخص ًَٕى ٔ ىػٕصَخيّ ٍح طويیى کَى‪.‬‬
‫ح ّيخ‪ ،‬حيخو ىٍ حرظيح حیٍ پیٖ َٓخى ٍح َپٌیَكض‪ ٔ ،‬ىالثیم ٔ َظَحص هٕى ىٍ‬
‫يٍٕى گَىٕ هالكض ٍح رخ ‪١‬خَْ ىٍ يیخٌ َٓخى‪١ .‬خَْ َظَحص حيخو ٍح پٌیَكض‬
‫ٔ گلض َؤظیٍ کٔٗ کّ رخ طٕ ریؼض ًَخیي يٍ ْٔظى‪ .‬چٌٕ يٍ ریؼض کُى‪،‬‬
‫‪ٛ‬يِْحٍ ٕٓحٍِ ٔ پیخىِ طلض كَيخٌ ىحٍو کّ ًّْگٗ رخطٕ ریؼض هٕحُْي کَى‪.‬‬
‫حيخو ٍ‪ٟ‬خ ىٓض ٍحٓض هٕى ٍح ریٌَٔ کَى طخ ریؼض ‪١‬خَْ ٍح رگیَى؛ ح ّيخ‪،‬‬
‫‪١‬خَْ ىٓض چپ هٕیٖ ٍح پیٖ آٍٔى؛‬
‫حيخو پَٓیي حیٍ چیٔض؟ ‪١‬خَْ گلض‪ :‬ىٓض ٍحٓظى ي٘ـٕل ریؼض رخ يؤيٌٕ‬
‫حٓض‪ .‬نٌح ىٓض چپى ٍح کّ كخٍؽ حٓض‪ ،‬پیٖ آٍٔىو‪ .‬حيخو ٍح حیٍ گلظّ هٕٕ آيي‬
‫ٔ پُٔيیي‪١ .‬خَْ حيخو ٍح رخ حػِحُ ٔ حکَحو طًخو رّ«ئَ» َِى ههیلّ يؤيٌٕ‬
‫ٍٓخَیي‪ .‬حيخو ىٍ ؿَیخٌ ىیيحٍ رخ ههیلّ‪ ،‬ه‪ ّٖٜ‬ریؼض ‪١‬خَْ ٍح رخ يؤيٌٕ ىٍ‬
‫يیخٌ َٓخى‪ .‬حٔ َیِ حُ حیٍ کخٍ ‪١‬خَْ هٕٖٗ آييِ ٔ حظٓخٍ ىحٗض‪:‬‬
‫«حٖ حيخو! آٌ َؤظیٍ ىٓظٗ رٕى کّ رّىٓض يزخٍک طٕ ٍٓیي‪ ،‬يٍ آٌ چپ‬
‫ٍح ٍحٓض َخو کَىو‪ ».‬رّحیٍ ػهض «‪١‬خَْ كُٕٗـٗ» ٍح «ًٔحنیًیُیٍ» گٕیُي‪.‬‬
‫رؼي حُ آٌکّ يٕ‪ٕٟ‬ع «ٔالیض ػٓيٖ حيخو» آٗکخٍ گَىیي‪َ ،‬ؤظیٍ حهيحو‪،‬‬
‫طـییَ ٍَگ پَچى رٕى‪ :‬ػهى ٓیخِ ػزخٓیخٌ رَحكظخى رّؿخٖ آٌ ػهى ٓزِ‬
‫«ػهٕیخٌ» حكَحٗظّ ٗي‪َ .‬خو حيخو ٍ‪ٟ‬خ ٍٖٔ ىٍْى ٔ ىیُخٍ ‪َٟ‬د ٗي ٔ‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع ٍح رّيـخيغ حهزخٍ کَىَي‪.‬‬
‫يؤيٌٕ رّحيخو گلض‪ًٗ :‬خ ُٔیَٖ ٔ ىریَٖ َ‪ٜ‬ذ کُیي‪ ،‬حيخو كَيٕى‪:‬‬
‫ُٔحٍص ك‪٠‬م حرٍٓٓم َْىٔ ٍح رُٔيِ حٓض‪ ،‬رّحیٍ ٓزذ ك‪٠‬م حرٍٓٓم ٍح‬
‫«ًٔحنَیخٓظیٍ» ٔ ػهٗ حرٍٓؼي ٍح «ًٔحنوهًیٍ» هٕحَُي‪.‬‬
‫‪ٖٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«‪١‬خَْ ًٔحنیًیُیٍ» ىٍ ىكخع حُ حٓظوَحٍ هالكض ىٍ «ئَ» طخ يَکِ حهظيحٍ‬


‫ػزخٓیخٌ پیٖ ٍحَي ٔ َٗٓ پَآٔحُِ ٔ پَػىٖ ٔ َٕٕ رـيحى ٍح ُیَ گخوْخٖ‬
‫حٓظٕحٍ َٓرخُحٌ هٕیٖ رّنَُِ ىٍآٍٔى‪َٟ .‬رّٖ حٔ رّ«حيیٍ ػزخٓٗ»‬
‫کًَٗکٍ ٔ َخرٕى کُُيِ رٕى‪« .‬حيیٍ» ىٍ رـيحى چُخٌ ٗکٔض هطؼٗ هٍٕى کّ‬
‫َظٕحَٔض يخَغ حٓظوَحٍ هالكض رَحىٍٕ ىٍ «ئَ» گَىى‪)ٔٔ(.‬‬
‫«‪١‬خَْ ًٔحنیًیُیٍ» َٓٓهٔهّٖ ئظوم ”‪١‬خَْیخٌ” ىٍ ههًَٔ َٗم‬
‫حٓاليٗ ٔ ىٍ چخٍچٕد هَحٓخٌ رٍِگ (ٗخيم ؿـَحكیخٖ کَُٕٗ حكـخَٔظخٌ‬
‫حٓض‪َُٓ ).‬يیٍ حكـخَٔظخٌ کَُٕٗ حُ ػٓي ‪١‬خَْیخٌ ٔ کٔذ حٓظوالل حُ رـيحى‪،‬‬
‫يیِرخٌ ًٗخٍ ُیخىٖ حُ حكَحى ٔحرٔظّ رّهخَيحٌ َزٕص ٔ ‪َ١‬فىحٍحٌ آَخٌ‬
‫گَىیي‪َْ .‬یک حُ آٌْخ رخ حنوخد ٔ ػُخٔیٍ چٌٕ «ٓیخىص»‪َ« ،‬وخرض» ٔ‬
‫«حيخيض» يلظوَ رٕىَي‪ .‬آٌْخ حيٍٕ هیَیّ‪ ،‬ي‪ٜ‬خنق ػًٕيٗ ٔ كظٗ يظخٍکّٖ‬
‫ؿُگْخ ٍح رخ ْيحیض ٔ ٔٓخ‪١‬ض هٕى ٓخيخٌ يٗرو٘یيَي‪َْ ٔ .‬حص‪ ،‬ؿٍٕ‪،‬‬
‫ؿَؿٔظخٌ‪ ،‬ؿُٕؿخٌ‪ ،‬رهن‪ ...‬حُ يَحکِ يٓى حٓظوَحٍ حی٘خٌ رٕى‪)ٕٔ(.‬‬

‫هْهؼیث شـكاكیبیی ؼكاوبى‬


‫رلغ «هَحٓخٌ رٍِگ» طخ ُُْٕ َُيِ حٓض‪َْٓٗ ،‬خ ٔ َٕحكت آٌ ي٘و‪ٚ‬‬
‫يٗرخٗي‪ .‬کٔخَی هٕحْخٌ رَگَىحَیيٌ َخو حكـخَٔظخٌ رًّْخٌ هَحٓخٌ ْٔظُي‪.‬‬
‫ٔحهغ آٌ حٓض کّ طًخو حكظوخٍحص طخٍیوت حكـخَٔظخٌ ُیَ َخو هَحٓخٌ ئظظَ‬
‫حٓض‪ ،‬حيخ حئَُِ رَگَىحَیيٌ َخو حكـخَٔظخٌ رّهَحٓخٌ ؿیَ ػًهی حٓض ٔ‬
‫‪ٍَٟٔ‬طی ْى َيحٍى‪ ،‬چٌٕ َخو حكـخَٔظخٌ َیِ رَحی هٕى حكظوخٍحص رٍِگ‬
‫کًخثی کَىِ حٓض‪ .‬پْ رٓظَیٍ کخٍ حیٍ حٓض کّ َخو هَحٓخٌ ىٍ ؿٕف َخو‬
‫حكـخَٔظخٌ حكیخء ٕٗى‪ ،‬يؼالً یک يُطوّ‪ ،‬یخ ٌُٔ یخ ٔ الیض رَّخو هَحٓخٌ ئًٗ‬
‫گَىى طخ حكظوخٍحص طخٍیوت کٍٕ٘ كلع ٕٗى‪ ،‬چّ هٕد حٓض کّ َخو ٔالیض‬
‫َٓپُم رّهَحٓخٌ رَگَىحَیيِ ٕٗى‪ ،‬چٌٕ حیٍ ٔالیض يلم ظٍٕٓ ٔ هخٓظگخِ‬
‫حرٕئهى هَحٓخَٗ حٓض‪.‬‬
‫ٔنی حکٌُٕ حٔ‪ٟ‬خع رّگَّٕی حٓض کّ َخو "هَحٓخٌ" ىٍ گٕٕ ًْٕ‪ُ١‬خٌ‬
‫پ٘ظٌٕ يخٌ كیؼیض ًْخٌ پخٍچّی َٓم ىٍ يوخرم گخٔ هً٘گیٍ ىٍ يَحٓى‬
‫گخٔرخُی حٓپخَیخییْخ ٍح یخكظّ حٓض‪ .‬ىٍ آٌ ٕٓ‪ُ١ًْٕ ،‬خٌ طخؿیکطزخٍ يخٌ‬
‫ُيخَی کّ هخكیّ طُگ آٍَٔي‪ ،‬یخ ه‪ٜ‬ي پ٘ظٌٕآُحٍی ىحٗظّ رخُٗي‪ ،‬چُيحٌ هَحٓخٌ‬
‫‪ٖٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هْهؼیث ؼكاوبى ؾقػّك ؼللبی ػجبوی قا ؾق ًوٍَ هٍبُؿٍ هیکٌیؿ‪:‬‬


‫ثكگككحَ ال کحبة «شـكاكیبی جبقیؽئ وكلهیيُبی ؼالكث ٌكهی»‪.‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬


‫‪ٖٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ـ هَحٓخٌ يٗکُُي کّ آٌ ٍح رّیک ًکَ يويّ يزيل يیًَخیُي؛ ح ّيخ ًْیٍکّ‬


‫حَيک گ٘خیٖ ىٍ َُيگی ٓیخٓیٗخٌ كخ‪ٛ‬م ٗي‪ًّْ ،‬چیِ ٍح كَحيٕٕ يٗکُُي‪.‬‬
‫گَچّ ىٔنضْخٖ حكـخَٔظخٌ ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین هٕى ٍح يیَحعىحٍ حرٕئهى‬
‫هَحٓخَٗ يٗىحَٔظُي رّٔیژِ کّ ىٍ پَچى حكـخَٔظخٌ پیٕٓظّ حُ ٍَگ ٓیخِ‬
‫حٓظلخىِ يٗٗيِ حٓض؛ حیٍ پَچى‪ ،‬گخِ یکپخٍچّ ٓیخِ رٕىِ حٓض‪ ،‬يخَُي‬
‫ىٍٔحٌْخٖ حيیَ كزیذ هللا هخٌ ٔ ؿخُٖ حيخٌ هللا هخٌ‪ ...‬کّ يَحى ًْخٌ پَچى‬
‫حرٕئهى هَحٓخَی حٓض‪ .‬یخ ٓظٌٕ ٓیخِ ىٍ يلٍٕ هٕى ىحٗظّ‪ ،‬يخَُي ؿخنذ‬
‫ىٍٔحٌْخ ٔ ىٍٔحٌ کَُٕی‪ْ .‬ىحکٌُٕ َیِ ٓظٌٕ يلٍٕٖ پَچى حكـخَٔظخٌ‬
‫رٍَّگ ٓیخِ آٍحٓظّ حٓض کّ ػُخیض رٍَّگ پَچى حرٕئهى هَحٓخَٗ ىحٍى‪.‬‬
‫ٗین يلًٕى ٗزٔظَی ىٍ«گهٍ٘ ٍحُ» يیگٕیي‪« :‬ريحٌکّ ح‪ٛ‬م ىٍ ْٔظی‬
‫ٓیخْیٔض» ٍَگ ٓیخِ ىٍ ًّْٖ كَُْگْخ يظَٓ ػزخص ٔ حٓظوخيض ٔ پخیيحٍٖ‬
‫حٓض‪ٍَ .‬گ ٓیخِ‪ٍ ٍَٕ ،‬ح ىٍ هٕى ؿٌد يٗکُي ٔ ىیگَ ٍَگْخ ٍح ىٍ هٕى‬
‫يلٕ يٗٓخُى‪ .‬هخَّٖ کؼزّ حُ ُٓگْخٖ ٓیخِ ٓخهظّ ٗيِ ٔ پَىِٖ آٌ َیِ‬
‫ٓیخٍَِگ حٓض‪ ،‬پیخيزَ حکَو(‪ )ٙ‬حؿهذ ػًخيّٖ ٓیخِ رَّٓ يزخٍک يٗرٔض‪،‬‬
‫ىٍ ؿٓخٌ حئَُ َیِ ٍَگ ىیپهًخطیک ٓیخِ حٓض‪ .‬يؼالً نزخّ ىیپهًخصْخ رٍَّگ‬
‫َٓيّٖ يظًخیم رّٓیخِ ‪َ١‬حكٗ ٗيِ حٓض‪ ،‬نزخّ پهیْ َیِ رًّْیٍ ٍَگ حٓض‪.‬‬
‫ْکٌح‪ ،‬يٕطَْخٖ طَ٘یلخص ىیپهًخطیک َیِ ىٍ ًّْ ؿخ رٍَّگ ٓیخِ ‪َ١‬حكی ٗيِ‬
‫حٓض ٔ نزخّ ٔ ُٗم هخ‪ٟ‬یْخٖ ؿَرٗ ًّْ رٍَّگ ٓیخِ ْٔظُي‪ًّْٖ ٔ ...‬‬
‫حیٍْخ رّػزخص ٔ حٓظلکخو حٗخٍِ ىحٍى‪ .‬يٓىطَ حُ ًّْ‪ًْ :‬یٍ کظخرٗکّ پیٖ ٍٖٔ‬
‫يخ حٓض رخ ؿَْٕ ٓیخِ چخپ ٗيِ ٔ”ٕٓحى”(هيٍص هٕحَيٌ) ًْخٌ ٓیخْٗ حٓض‪.‬‬

‫ویّؿ ؼكاوبًٔ‬
‫هَحٓخٌ حُ ؿًهّ َُٓيیٍْخی رٕى کّ ٓخىحص حُ ًْخٌ ٍُْٔخی َؤظیٍ‬
‫ٍٔٔى حٓالو‪ ،‬رَحی طزهیؾ حیٍ آثیٍ‪ ،‬رّآٌؿخ يٓخؿَص کَىَي(‪ )ٔ۳‬چُخٌکّ يُخرغ ٔ‬
‫حُٓخى کٍٓ رّحَ‪ً٠‬خو آيخٍ ٔ ٕٗحْي يٕؿٕىِ َ٘خٌ يٗىْي‪ ،‬كُِٕٖ هَحٓخٌ‬
‫رٍِگ (رخ يَکِیض حكـخَٔظخٌ کَُٕٗ) یکٗ حُ کخٌَْٕخٖ طـًغ ٓخىحص رٕىِ ٔ‬
‫حٓض‪ .‬یؼُٗ ْىحکٌُٕ کٍٕ٘ حكـخَٔظخٌ حُ يؼئى کٍْٕ٘خٖ حٓض کّ ىٍ آٌ‬
‫َلٕٓٗ حُ َٔم پخک ٍٕٓلهللا يزخٍک ُیخى ْٔظُي‪.‬‬
‫‪ٖٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طخ کٌُٕ آيخٍ ىهیوی حُ طؼيحى کم َلّٕ حكـخَٔظخٌ ٔ ْىچُیٍ ؿًؼیض ٓخىحص‬
‫ٓخکٍ ىٍ حیٍ َُٓيیٍ يٕؿٕى َیٔض‪ ،‬ح ّيخ چُخٌکّ حُ يُيٍؿخص ٗزکّْخی‬
‫حؿظًخػی ٔييػیخص کُ٘گَحٌ ٓخىحص رَيٗآیي‪َ ،‬یِ رُخ رّحظٓخٍحص ٓخُيخٌْخی‬
‫ٔحرٔظّ رّٓخىحص‪ ،‬طؼيحى َلّٕ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٍح طخ آٌكي طوًیٍ‬
‫يیَُُي کّ ؿخیگخِ هٕيیض حی٘خٌ ٍح ریٍ ٕٓو طخ پُـى ریخٌ يیىحٍَي‪.‬‬
‫ٓخىحص ىٍ طخٍین حیٍ َُٓيیٍ َوْٖخٖ رٍِگ حیلخء ًَٕىِ ٔ ىحٍحی يلخهَ‬
‫ػظیىحَي‪ .‬هطؼخ ً ىٍ آیُيِ َیِ َوٖ طؼییٍ کُُيِ حیلخء هٕحُْي کَى‪ .‬حْم حیًخٌ‬
‫ح‪١‬الع ىحٍَي آٌ «ٓیّي هَحٓخَت» کّ ىٍ رلغ ظٍٕٓ ٔ يٓئیض يطَف حٓض‬
‫ٔ رخ پَچى ٓیخِ ٍَگ رّحٓظوزخل حيخو ُيخٌ(ػؾ) هٕحْي ٗظخكض‪ ،‬حُ هَحٓخٌ‬
‫هيیى هٕحْي رٕى‪ .‬یؼُٗ «هَحٓخَٗ» کّ ىٍ ُيخٌ ‪ٛ‬ئٍ ٍٔحیض ُٗخهظّ ٗيِ‬
‫رٕىِ‪ .‬رًّْیٍطَطیذ پَچى ٓیخِ آٌ ٓیّي هَحٓخَٗ (رّطؼزیَ حئَُٖ حكـخَی) ىٍ‬
‫پیَٕي ًُْٗ رخ پَچى ٓیخِ حرٕئهى هَحٓخَٗ هخرم طلهیم حٓض‪.‬‬
‫‪١‬زن يُيٍؿخص ٍٔحیض‪ ،‬آٌ ٓیّي حُ َٔم حيخو كٍٔ يـظزٗ(ع) هٕحْي رٕى‬
‫کّ ىٍآٌ َٕحكٗ رٔیخٍ ُیخىحَي‪ٓ« .‬خىحص» حكـخَٗ آيخىِ رخُٗي کّ ٍٓخنض رٍِگ‬
‫ؿٓخَٗ رّىٕٔ ىحٍَي‪ .‬حیٍ ٍٓخنض ٍح هيح ٔ طخٍین رّآٌْخ يلٕل ًَٕىِ حٓض‪.‬‬
‫حًْیض طخٍیوی ٔ حىرت هَحٓخٌ آٌهيٍ ْٔض کّ ؿُگْخٖ حیَحٌ ٔ طٍٕحٌ‬
‫کّ ىٍ ٗخُْخيّٖ كَىٔٓٗ رّآٌ پَىحهظّ ٗيِ حٓض‪ ،‬ىٍ ًْیٍ َخكیض ٔحهغ ٗيِ‬
‫ٔ َُٓيیٍ ٓیٔظخٌ ىٍ ؿُٕد ًْیٍ ٓخكض ٔحهغ حٓض‪ )ٖٔ(.‬رَهی حُ يٍٕهخٌ‬
‫آٌ ٍح رو٘ٗ حُ هَحٓخٌ رٍِگ يًٗٗخٍَي‪ ،‬ػيِی ىیگَ ٓیٔظخٌ ٍح ؿِء‬
‫هَحٓخٌ ًَٗىحَُي‪ .‬يَكٕيخٌ يیَؿالو دمحم ؿزخٍ ٔ حكًيػهٗ کِٓحى َٗف‬
‫يزٕٔ‪ ٗ١‬حُ كوخین طخٍیوٗ حیٍ َخكیض رّىٓض يٗىُْي‪.‬‬

‫«وبؾات» هعْق ّظؿت هلٔ‬


‫ٓخىحص َیَٔی کیلی حٓض‪ ،‬حكیخٖ يـيى َوخرض ٓخىحص رٓظَیٍ گِیُّ ؿٓض‬
‫طخيیٍ ٔكيص يهٗ يیخٌ حكـخَخٌ حٓض‪ .‬حیٍ كویوض يٗطٕحَي رّيؼخرّ رَطَیٍ ٍحِ‬
‫كم ىٍ کم ؿٓخٌ حٓالو َیِ يٍٕى طٕؿّ ٔ ػًم هَحٍ گیَى‪َ .‬يؼَم «ٓخىحص» ىٍ‬
‫پیکَِٖ حيض حٓاليٗ چٌٕ ٔؿٕى َٗیخٌْخ ٔ ػَٔم ىٍحَيحوْخٖ یک کخنزي‬
‫حٓض کّ ًّْٖ حَيحوْخ ٍح رّيَکِیض ههذ يظ‪ٜ‬م يٗکُي‪ ،‬يظُخٓذ رخ َیخُ َْ‬
‫ػ‪ ٕ٠‬هٌٕ ٍٓخَٗ يًَٗخیي ٔ آٌ ٍح َُيِ َگخِ يٗىحٍى‪.‬‬
‫ٓ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ ؿخيؼّٖ حكـخَٗ َیِ ػیٍ چیِ حٓض‪ .‬يٗىحَیى کّ حكـخَٔظخٌ َُٓيیٍ‬
‫حهٕحو ٔ ‪ٕ١‬حیق گَٕخگٌٕ حٓض ٔ‬
‫ؿخيؼّٖ حكـخَٗ حَزخٗظّ حُ حَٕحع‬
‫ط‪٠‬خىْخٖ الیُلم ٔ آکُيِ حُ ريریُْٗخ‬
‫ٔ ٕٓء طلخْىْخ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ يیخٌ‬
‫طُٓخ «ٓخىحص» كَحهٕيٗ ْٔظُي ٔ ىٍ‬
‫يیخٌ َْهٕو حػى حُ پ٘ظٌٕ‪ ،‬طخؿیک‪،‬‬
‫ِْحٍِ‪ ،‬حُرک ٔ ىیگَ حهٕحو‬
‫گَِْٔخٖ حُ «ٓخىحص» َُيگٗ‬
‫يٗکُُي کّ ٓوض يٍٕى حػظًخى ٔ‬
‫حكظَحوحَي‪ .‬یؼُٗ «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ‬
‫پ٘ظٌْٕخ حُ ًْخٌ كَيض ٔ يُِنظٗ رَهٍٕىحٍحَي‪ ،‬کّ ىٍ يیخٌ طخؿیکخٌ؛ ىٍ‬
‫ریٍ كَهّٖ حًٓخػیهیّ‪ ،‬ىٍ يیخٌ حُرکْخ‪ِْ ،‬حٍِْخ ٔ ىیگَ حهٕحو‪.‬‬
‫ريیٍطَطیذ‪ ،‬یکٗ حُ يؼئى َوخ‪ ٗ١‬کّ حهٕحو حكـخَٗ ٍح رّحٗظَحک َظَ‬
‫يٍٗٓخَي ًْخٌ ٔؿٕى «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ ًّْی حهٕحو ٔ يٌحْذ حكـخَٗ حٓض‪.‬‬
‫ٓخىحص ؿُگ ىحههی َکَىِ‪ ،‬آىو َک٘ظّ‪ ،‬رخ ْیچ هٕيی ىٍ ه‪ٕٜ‬يض َیٔض‪،‬‬
‫رهکّ پیٕٓظّ يُخىی ٔ ييحكغ ‪ٛ‬هق ٔ رَحىٍی يیخٌ حهٕحو حكـخَی رٕىِ ٔ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ ٍح ْى ريحَیى کّ ىٍ حىحيّٖ يُخه٘خص حهٕحو حكـخَٗ ىٍ ىٍٔحٌ كَٔپخٗٗ‬
‫يهٗ‪َٓ ،‬حٌ چٓخٍ هٕو رّؿخٌ یکيیگَ حكظخىَي ٔ چُیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض رّٔؿٕى آٍٔىَي‪:‬‬
‫ٓخل ٔ‪ ...« :ٖٔ۳‬ؿُگ حهیَ ىٍ کخرم‪َْ ،‬چُي‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ ‪:‬‬
‫ػُٕحٌ َزَى ىٍ ریٍ ىٔ گَِٔ كِد ٔكيص حٓاليٗ ٔ حطلخى حٓاليٗ ٍح ىحٗض؛‬
‫ح ّيخ ٔحهؼیض حيَ ؿیَ حُ حیٍ رٕى‪ .‬كویوض حیٍ رٕى کّ ؿُگ حهیَ یک ؿُگ طًخو‬
‫ػیخٍ ىٍ ریٍ َیَْٔخٖ پ٘ظٌٕ ٔ َیَْٔخٖ ِْحٍِ رٕى‪َ ًّْٖ ،‬یَْٔخٖ پ٘ظٌٕ‬
‫ىٍ حیٍ ؿُگ ٓٓى گَكظُي ٔ كظٗ َیَْٔخٖ پ٘ظٌٕ کّ ىٍ ؿًؼیض حٓاليٗ‬
‫ػ‪ٕ٠‬یض ىحٗظُي‪ ،‬رٗ‪َ١‬ف ًَخَيِ ٔحٍى يؼَکّ ٗيَي‪َ ...‬یَْٔخٖ پ٘ظٌٕ ىٍ‬
‫ُیَ ‪َٟ‬رخص هَىکُُيِٖ ِْحٍِ هَحٍ گَكظّ هخَّْخ‪ ،‬کٕچّْخ‪ ،‬هیخرخٌْخ‪...‬‬
‫َٗٓ کخرم ٍح رخ َٓ حكکُيگٗ ٔ هلض طًخو‪ ،‬ىٍكخنٗ طَک يٗکَىَي کّ رّٗيص‬
‫طًخو طلض طؼویذ َیَْٔخٖ طلویَ ٗيِٖ ِْحٍِ رّٕٖٓ کِْٕخ كَحٍ يٗکَىَي!‬
‫آٍٖ‪ ،‬کیُّْخ‪َ ،‬لَصْخ‪ ،‬طْٕیٍْخ‪ ،‬طلویَْخ‪ ،‬طکزَ رّهَؽ ىحىٌْخ ٔ‪ ...‬چٌٕ‬
‫ٔ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آطٖك٘خٌ رؼي حُ هٌَ ىٍْ گٕ٘ىِ رٕى! ٌُْخ رخ رچّْخٖ هَىٓخل ٔ پیَيَىحٌ‬
‫حُ هخَّْخٖ ٗخٌ كَحٍ کَىِ رٕىَي‪ٔ ،‬هظٗ کّ چ٘ى ٗخٌ رّرچّْخٖ يـخْي‬
‫يٗحكظخى يٗگلظُي حََّٔ ِْحٍِْخ آيي‪ ،‬حُ ىیيٌ يخ ٔك٘ض يٗکَىَي‪)ٔ۳(».‬‬
‫ىٍ حیٍ يٕهؼیض آهخیخٌ يِحٍٖ ٔ ههیهٗ چُیٍ ٓوٍ يٗگٕیُي‪:‬‬
‫ٓخل ٖ‪ْ« :ٖٔ۳‬یچ ؿَیخَٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔؿٕى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ ‪:‬‬
‫َيحٗض کّ رخ يخ ٔ ًٗخ ؿُگ َکَىِ رخٗي‪ ،‬رؼي ُٓگَْخٖ يخ ٔ ًٗخ ْى ىٍ ًْیٍ‬
‫ؿَد کخرم هخَّ رّهخَّ رٕى‪ٔ ،‬نٗ ٔهظٗ ًٗخ هٕحٓظیي‪ ،‬هيح ًٗخ ٍح یخٍٖ کَى‬
‫ٔ ًّْٖ يُخ‪١‬ن پخک ٗي ٔ حُ هُيْخٍ‪ ،‬حُ َْحص‪ ،‬حُ طوخٍ‪ ،‬حُ ريه٘خٌ‪ ،‬حُ‬
‫ْهًُي ٔ حُ ًّْ ؿخ آييَي يَىِ رَىَي‪ .‬حیٍ طـَرّٗيِ حٓض‪)ٔ۳(».‬‬
‫َظیـّٖ آٌ ؿُگْخی هخَّ رّهخَّ حیٍ ٗي‪:‬‬
‫ٓخل ‪ ...« :ٖٔ۳۳‬ىٍ هُيْخٍ ٔ َْحص ؿخ َيحٗظیى‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴‬‬
‫ىٍ يَ٘هٗ ًَٗٗي‪ ،‬کخرم حُ ىٓض يخ گَكظّ ٗيِ رٕى‪ ،‬ىٍ يِحٍ ْى يُخٓذ َزٕى‬
‫ٔ ًَٗطٕحَٔظیى؛ حیٍ رٕى کّ آييیى حیٍ پَچى ٍح ىٍ”یکخٔنُگ” ىٍ حیٍ يلم پَ‬
‫حكظوخٍ رهُي کَىیى‪ ،‬رخیي ىٍ ِْحٍِؿخص رَ يٗگ٘ظیى‪)ٔ۳(»...‬‬
‫«‪ ...‬رٍّحٓظٗ‪ ،‬طخٍین پَ كَحُ ٔ َ٘یذ حكـخَٔظخٌ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۵‬‬
‫َٓىييحٍحٌ حكًنطَ‪َ ،‬خىحٌطَ‪ ،‬هٕىهٕحِطَ ٔ کٕىٌطَ حُ حیٍ ييػیخٌ ٍْزَٖ‬
‫رّهٕى َيیيِ حٓض! رئٌ طؼخٍف حیٍْخ چّ ىٓضآٍٔىٖ ىٍ ٍحرطّ رخ ي‪ٜ‬خنق‬
‫يهٗ ٔ آٍيخٌْخٖ يکظزٗ ىحٗظّحَي؟ ظخَْٗخِ كخٓي ٔ يلٔي رٕى؛ ح ّيخ حیٍ‬
‫ىٓظآٍٔى ٍح ىحٗض کّ ىٍ ریٍ يهضْخٖ ٓخکٍ ىٍ کٍٕ٘‪ ،‬ح ُنلض ٔ ٓخُگخٍٖ‬
‫حیـخى ًَخیي‪ ،‬هًٔٗ کّ یک َلَ ِْحٍِ يٗطٕحَٔض حُ ًٗخل کٍٕ٘ كَکض‬
‫ًَٕىِ‪ ،‬طخ ؿُٕرٗطَیٍ َوطّٖ کٍٕ٘ رَٔى رئٌ حیٍکّ ؿخٌ هٕیٖ ٍح حُ ىٓض‬
‫ريْي‪ًْ ٔ .‬یٍ ‪ ٍٕ١‬یک َلَ پ٘ظٌٕ يٗطٕحَٔض رخ کًخل حيُیض ؿخَٗ ٔ يخنٗ‬
‫ىٍ ًّْ َوخ‪ ١‬کٍٕ٘ ٓلَ ًَخیي‪ٔ ،‬نٗ حکٌُٕ‪ ...‬پ٘ظٌٕ طلًم ك‪ِْ ٍٕ٠‬حٍِ ٍح‬
‫ىٍ کخرم َيحٍى ٔ رؼي حُرک ٔ طخؿیک‪)ٔ۲(»...‬‬

‫آیخ يَىو حكـخَٔظخٌ َزخیي یک يهض ٔحكي ٔ يظلي َٕٗي؟‬


‫آیخ حَٔخٌ حیٍ َُٓيیٍ رَحًْٖیّ٘ يلکٕو رّحهظالف ٔ ط٘ظض ٔ ًنض ٔ‬
‫آٔحٍِگی حٓض؟‪ ...‬حگَ چُیٍ َیٔض؛ ٔ حگَ هَحٍ حٓض ٍُٖٔ حیٍ َُٓيیٍ‬
‫رّیک کٍٕ٘ يزيل ٕٗى ٔ حهٕحو پَحکُيِٖ حكـخٌ ىٓض رّىٓض یگيیگَ ىحىِ ٔ‬
‫ٕ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يزظُٗ رَ يلٍْٕخٖ ي٘ظَک يهی یک يهض ٔحكي ط٘کیم ىُْي ٔ یک‪ٜ‬يح‬


‫رّحٓظوزخل رٓخٍ رََٔي‪ ،‬الؿَو رّىٍٔ يلٍْٕخی ي٘ظَک كهوّ َُُي‪.‬‬
‫آٌ يلٍْٕخٖ ي٘ظَک چّ هٕحُْي رٕى؟‬
‫ئهًخ ً یکی حُ آٌ يلٍْٕخ ٔؿٕى ٓخىحص حٓض‪ٔ .‬هظٗ ٓوٍ حُ «ٓخىحص» ىٍ‬
‫يیخٌ حٓض‪ ،‬ىیگَ رلغ کًیض ىٍ يٍٕى آٌْخ يلهٗ َيحٍى؛ ٓوٍ حُ َیَٖٔ‬
‫کیلٗ حٓض کّ رّيٕؿذ آٌ‪ ،‬یک كَى ٓیّي رَحرَ حٓض رخ یک ن٘کَ ٔ یک‬
‫يهض‪ ٔ .‬رَحٖ َْ ي٘کهٗ چخٍِٓخُ حٓض‪ .‬رًّْیٍ هخ‪ َ١‬رخیي ح‪ٛ‬خنض‬
‫«ٓخىحص» كلع ٕٗى طخ يَؿؼٗ رخٗي رَحٖ كم ي٘کالص يهک ٔ يَىو‪.‬‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً پٌصن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ يوييّی ىٍ ُٗخهض ػَدْخی حكـخَٔظخٌ ‪ /‬دمحم َٔیى هَی٘ی‪.‬‬
‫ٕ ـ ٔ‪ٍ١‬ىحى حٍُگخَٗ‪« :‬حنًوظ‪َٜ‬حنًُوٕل كٗ طخٍین حنِٓحٍِ ٔ حنًـٕل» ‪ٔٔ۹ ٙ‬‬
‫ٖ ـ ػهٗ حکزَ ط٘یي‪« :‬هیخو ٓخىحص ػهٕٖ رَحٖ هالكض» ‪ٖٔ۹ - ٔ۳۳ ٚٛ‬‬
‫‪ ۳‬ـ ٓیّيدمحم كٔیٍ كَُْگ‪« :‬ؿخيؼُّٗخٓٗ ٔ يَىوُٗخٓٗ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ» ‪۳۳ٙ‬‬
‫‪ ۳‬ـ ‪١‬زوخص َخ‪ َٖٛ‬ؽ ٔ ‪( ۳ٕ۹ – ۳ٕ۳ ٚٛ‬ىٍ ٔ‪ٛ‬ق ٓال‪١‬یٍ ؿٍٕیّ)‬
‫‪ ۳‬ـ طخٍین ‪١‬زَٖ‪ ،‬ؽ ‪۳۳ ٙ ، ۳‬‬
‫‪ ۳‬ـ ٍٔ‪ٟ‬شحن‪ٜ‬لخ‪ٓ ،‬یّيرَْخٌ حنيیٍ هٕحَٔي ٗخِ رهوٗ ؽ ‪ٕٔٓٙ ،۳‬‬
‫‪ ۲‬ـ «كخكع ٍَٕ دمحم کٓگيحیی»‪ :‬طخٍین يِحٍ َٗیق‪ٖ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ۹‬ـ يطهذ گُخرخىی ىٍ ًٗخٍۀ َؤض حُ ىٍٔۀ چٓخٍو يـهّی «يـًٕػّی كکًض»‬
‫يُظَِ٘ ىٍ يخِ ػٍٕ ٓخل ‪ ٖٖٔ۹‬هٍٕٗیيی ىٍ هى يُيٍؽ حٓض‪.‬‬
‫ٓٔ ـ حٔنیخءهللا آيهی‪ :‬طخٍین ٍٔیخٌ‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬رُیخى كَُْگ حیَحٌ‪ٖٔ۳۲ ،‬‬
‫ٔٔ ـ طخٍین ریٓوٗ‪ ،‬ؽ ‪ - ٔ۳۹ - ٔ۳ٕ ٚٛ ،۳‬هٕحؿّ حرٕحنل‪٠‬م دمحم حرٍكٔیٍ‬
‫ریٓوٗ‪ ،‬ط‪ٜ‬لیق‪ :‬ػهٗ حکزَ كیخ‪ ،ٝ‬کخرم يطزؼّٖ ىٔنظٗ‪ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫ٕٔ ـ «ػَدْخ ٔ ٓخىحص ىٍ حكـخَٔظخٌ» ‪ٕ۳ٙ‬‬
‫‪ #‬دمحم کخظى كخ‪ٟ‬م رخيیخَٗ‪ ،‬آٌ ْى َوم حُ‪ :‬ػَد ْخٖ حكـخَٔظخٌ» (دمحم َٔیى هَی٘ٗ)‬
‫ٖٔ ـ رَگَىحٌ حُ‪ :‬حكًي ٍَـزَ ‪ -‬هَحٓخٌ رٍِگ ‪ ،ٕٓٓ ٙ ،‬چخپ طَٓحٌ ‪ٖٔ۳ٕ -‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ حكًي رٍیلی رالًٍی حنزـيحىی‪ :‬كظٕف حنزهيحٌ‪۳۹ٓ ٙ ، ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ع ‪ -‬حكَٔىِ هخ‪ = َ١‬ػهیـخٌ ُحْيٖ‪َ ،‬زَى ِْحٍِْخ ىٍ کخرم ‪ٕ۳ - ٕ۳ ٚٛ‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ يـًٕػّ ٓوَُحَٗ ئُٕد رّيِحٍٖ‪ ،‬کّ رخػُٕحٌ «حكیخٖ ْٕیض» ‪ٕٔ۲ ٙ‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ حظٓخٍحص ػزيحنکَیى ههیهٗ‪ ،‬پْ حُ ٗکٔض ىٍ ؿَد کخرم؛ ‪ٛ‬للّٖ َٕ‪۳ ،‬‬
‫‪ ٔ۲‬ـ ع ‪ -‬حكَٔىِ هخ‪( َ١‬ػهیـخٌ ُحْيٖ) َزَى ِْحٍِْخ ىٍ کخرم ‪ٖ۳ -ٖ۳ ٚٛ‬‬
‫ٖ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ٌٍن‬
‫جالي ثكای ویّؿلؾائی ال شبهؼۀ ُماقٍ‬

‫آؿبل ویّؿلؾائٔ ّ ُْیثکٍُی‬


‫للاُ ُيظِ ُّى َُٕ ٍِ ِِ َٔنَ ْٕ ک ََِِ ْحنکخكِ ٌَُٔ»‬
‫للاِ رِؤ َ ْك َٕح ِْ ِٓ ْى َٔ َّ‬ ‫ـ «ی َِیئٌَُ ِنی ْ‬
‫طلِئُ ٔح َُ َ‬
‫ٍٕ َّ‬
‫= «يٗهٕحُْي ٍَٕ هيحٍح رخ ىْخٌْخٖ هٕى هخيٕٕ کُُي‪ٔ ،‬نٗ هيح کخيم‬
‫کُُيِٖ ٍَٕ هٕیٖ حٓض؛ حگَچّ کخكَحٌ ٍح َخهٕٕ آیي‪( ».‬حنوَآٌ حنکَیى‪)۲ :۳ٔ،‬‬
‫ىحَٔظیى کّ ك‪٠‬خثم ٔ يلزٕریض ”ٓخىحص” حُ يٕحْذ حنٓٗ حٓض‪١ ،‬زیؼٗ‬
‫حٓض کّ َْ ‪ٛ‬خكذ َؼًظٗ يلٕٔى ٔحهغ يٕٗٗى‪ ،‬نٌح حُ كئى پُـخِ ٓخل‬
‫رّحیٍ ٕٓ‪ ،‬ؿَیخٌ رخٍیک ىٍ كي چُي َلَ یخ چُي كهوّٖ يلئى‪ ،‬ح ّيخ ؿَحٍ‪،‬‬
‫كؼخل ٔ رٗپَٔح ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ كؼخل ٗي کّ ه‪ٜ‬ي آٌ ”ٓیّيُىحیٗ” حُ يیخٌ‬
‫ِْحٍِْخ حٓض‪ .‬هیهٗ ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ حیٍ ؿَیخٌ یک َلهّٖ يُظوي كکَٖ‪،‬‬
‫كهٔلٗ یخ كَهٕٖ َزٕىِ ٔ َیٔض؛ رهکّ ‪َٛ‬كخ ً یک ؿَیخٌ يـٕٓلحنٕٓیّ رخ‬
‫حْيحف ٓیخٓٗ ٔ رَحَيحُحَّ حٓض کّ رّحٔرخٕگَٖ ٓیخٓٗ ٔ كَُْگٗ ىحيٍ‬
‫يَُٗي ٔ رخ ٗیِْٕخٖ طٍَٔیٔى ٓیخٓٗ ٔ طٍَٔیٔى كَُْگی ٔ ْٕیض ُک٘ی‬
‫ػًم يًَٗخیي‪ .‬ييحو چَِٓ ػٕ‪ ٝ‬يٗکُي‪ ،‬حیٍؿخ ٔ آٌؿخ رخ چَِْٓخٖ يزيل ٔ‬
‫ٍَگخٍَگ ظخَْ يٕٗٗى ٔ ئئنیض گلظخٍ ٔ کَىحٍ هٕیٖ ٍح رّػٓيِ‬
‫ًَٗگیَى ٔ حُ ََْٕع حهالم حَٔخَی ٔ طوٕحی ٓیخٓی يزَی حٓض‪ .‬يـًٕػّٖ‬
‫‪ٔ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کُٖ ٔ يُٖ حیٍ ؿَیخٌ ٗزخْض طخو ٔ ػخو رخ ىٓظّؿخص ”ٗیطخٌپَٓض”‪،‬‬


‫"نٕيپٍ" ٔ ”َیَٕخُٖ” ىحٍى کّ ىٍ رَهٗ کٍْٕ٘خ كؼخنیضْخٖ ؿیَهخََٕٗ‬
‫يٗکُُي ٔ إٓٗد‪١‬هزٗ‪ ،‬يلٔيِؿٕیٗ ٔ ىیگَٓظیِٖ ٍح ىٍ ىٓظٍٕ کخٍ ىحٍَي‪.‬‬

‫پٌصبٍ وبل پیً!‬


‫ىٍ ًیم‪ ،‬يظٍ کخيم کظخد «ٓیّيگَحیی» حُ حًٓخػیم يزهؾ ٍح يطخنؼّ يیکُیي‬
‫کّ ىٍ حٔحیم ىّْی ٓ‪ًٔٗ ٖٔ۳‬ی‪ ،‬یؼُی ىٍ حٔؽ يُخُػخص كَىی يیخٌ ىَٔلَ‬
‫ْىيلهی رَّخوْخی «ٗین حًٓخػیم يزهؾ» ٔ «ٓیّيٍَٓٔ ٔحػع» (َْىٔ‬
‫رٕٓٔىیحال‪ٛ‬م ٔ کخرهیحنًٔکٍ) َگخٗظّ ٗيِ حٓض‪ .‬يُخُػخص ٔ ٍهخرضْخی‬
‫يلهی ٔ آهَٕية حیٍ ىَٔلَ رّآؿخُ يُخُػخص هٕيی يیخٌ ىٔ گَِٔ هٕيت ٓیّي ٔ‬
‫ِْحٍِ يُـَ ٗي ٔ ٍُٔ رٍُّٔ ٗيص ٔ حرؼخى طخُِ کٔذ ًَٕى کّ طخُُْٕ حىحيّ‬
‫ىحٍى ٔ هيح يیىحَي طخ کـخْخ رک٘ي؛ ىٍ حیٍ يوطغ‪ ،‬ؿُخد يزهؾ رَحی حكيحع‬
‫كُيحٓیٌٕ ٔ حٓظلکخو پالطلَو يزخٍُحطت هٕیٖ رَ ‪ٟ‬ي ٓخىحص‪ ٔ ،‬ىٍ ٍحٓظخی‬
‫حْيحف رهُيييص «ٓیّيُىحثی» ٔ «ْٕیض ُک٘ی ٓخىحص» ّٓ ػُٕحٌ کظخد رخ‬
‫ػُخٔیٍ ًیم َگخٗض‪ ٔ :‬ـ َوي ٔ طلهیم ٓیّيگَحیی ىٍ حكـخَٔظخٌ ؛ ٕ ـ ُگُزي‬
‫ٓزِ ؛ ٖ ـ چَِٓی يْٕٕو‪.‬‬
‫کظخد «َوي ٔ طلهیم ٓیّيگَحیی» ًْیٍ حٓض کّ حکٌُٕ يخ آٌ ٍح «کظخد ىٍ‬
‫کظخد» کَىیى؛ ح ّيخ ىٔ کظخد ىیگَ ٍح طخ کٌُٕ رّىٓض َیخٍٔىِحیى‪.‬‬
‫حیٍ کظخد کٕچک ‪١‬ی پُـخِ ٓخل گٌٗظّ رّ«کحبة هوؿن» ٍُٔٗلکَة‬
‫ِْحٍِگی يزيل گَىیيِ ٔ َْآٌچّ ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِگی َٔزض رّٓخىحص ري ٔ‬
‫ریٍحِ يیگٕیُي‪ ،‬طلٔیَی َٕ رَّٕ حُ ًْیٍ کظخد حٓض‪.‬‬
‫يطخنؼّی ىهین کظخد «ٓیّيگَحیی» ًَْحِ رخ حَيکی طؤيم ٓخیکٕنٕژیک رّيخ‬
‫يیكًٓخَي کّ ىًُٗخٌ ٓخىحص حُ چّ ُيخَی ٔ رخ چّ حَگیِِْخی َیَٔيُي ىٓض‬
‫رّکخٍ ٗيِحَي ٔ ىٍ ‪١‬ی حیٍ َیى هٌَ گٌٗظّ طخ چّ كي ٍٔی يٕح‪ٟ‬غ هٕى‬
‫پخك٘خٍی ًَٕىِحَي؛ رخنًوخرم هٕحد ٓخىحص طخ چّ حَيحُِ ُٓگیٍ رٕىِ حٓض!‬
‫ىیگَ َکظّی يلٍٕی حیٍکّ کظخد ىٍ ػ‪َٜ‬ی َگخٍٕ یخكظّ حٓض کّ ىٍآٌ‬
‫يوطغ حُ طخٍین حكـخَٔظخٌ «ؿُزٖ ٍُٔٗلکَة چپ» رخ ىٔگَحیٖ چیُی ٔ‬
‫ٍٔٓی رّحٔؽ ٗکٕكخیی ٍٓیيِ رٕى‪َٕ ،‬یُٔيِی کظخد «ٓیّيگَحیی» ىٍ يطهغ‬
‫ٓوٍ هٕیٖ رًّْیٍ يطهذ حٗخٍِ ىحٍى ٔ طهٕیلخ ً يیپٌیَى کّ ٗخنٕىِی رلغ‬
‫‪ٔ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٔ يظؤػَ حُ حٔ‪ٟ‬خع ٓیخٓی ٔ ٍُٔٗلکَة يٕؿٕىِ حٓض ٔ پیخو حی٘خٌ ٍح يُظوم‬
‫يیًَخیي‪ ،‬ح ّيخ ىٍ هالل رلغ طالٕ يیکُي طخ رّؿخی طلهیم ىیخنیکظیکت ئؤنّ‪،‬‬
‫َظَحص هٕىٍح ٍَگ ٔ رٕی حٓاليی ىْي‪ ،‬ريحٌ ْيف کّ رظٕحَي رخ طٕىِْخی‬
‫ُٓظی ٔ يؼظوي ِْحٍِ حٍطزخ‪ ١‬رَهَحٍ ًَخیي؛ ًْخٌ طٕىِْخی کّ پخیگخِ ح‪ٛ‬هت‬
‫هيٍص ٓخىحص يلٕٔد [يیٗيَي]‪.‬‬
‫َٕیُٔيِ حُ حهظيحٍ كٕمحنؼخىِی ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّی ِْحٍِ َخٍحكض حٓض ٔ‬
‫رخ طَطیذ ىحىٌ رلغْخی ؿخيؼُّٗخهظی ٔ ٍٔحیی ٔ طًٔک رٍّٔحیخص يٓـٍٕ‪،‬‬
‫‪ٟ‬ؼیق‪ ،‬يظَٔک ٔ ٗخً‪ ،‬طالٕ يیکُي طخ ك‪٠‬خیم ٓخىحص ٍح حَکخٍ ًَخیي؛ كخل‬
‫آٌکّ حگَ ٓوٍ حُ ٍٔحیخص ىٍ يیخٌ رخٗي‪ ،‬يلظٕی ‪ٛ‬يْخ يٕٕٓػّی يٕػن ٔ‬
‫ٍٍٔٗ ٍٔحیی یخ كَُْگ ٔ يؼظويحص ٔ کخٍکَىْخی ٓخىحصحَي ٔ یخ ریخَی حُ‬
‫حٔ‪ٛ‬خف ٔ ك‪٠‬خیم حی٘خٌ يیرخُٗي؛ ٔنی َٕیُٔيِ ْیچ یک حُ آٌْخ ٍح ًَیریُي‬
‫ٔ ػخييحَّ رّك‪٠‬خْخی طخٍیک پُخِ يیرَى؛ ىٍ آٌ ك‪٠‬خْخی طخٍیک ٔ‬
‫ؿَ‪ٝ‬آنٕى‪ ،‬يٍٕى رّيٍٕى رّکُکخٕ ػهضْخ ٔ ُيیُّْخی حهظيحٍ ٓخىحص ىٍ‬
‫ؿخيؼّی ِْحٍِ يیپَىحُى ٔ یک رّیک رَّلی آٌ ػهضْخ يزخىٍص يیٍُٔى‪.‬‬
‫حٔ ىٍ طلهیم ٔ‪ٟ‬ؼیض ٔ پیٖریُی حٔ‪ٟ‬خع آیُيِ رخ هطؼیض چُیٍ يیگٕیي‪:‬‬
‫«‪ ...‬حُ آٌ پْ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ كََُيٖ حُ ‪ٛ‬هذ حیيثٕنٕژٖ ػَدگَحیٗ‬
‫طٕني یخكض کّ يٗطٕحٌ آٌٍح “ٓیّيگَحیٗ” یخ “ح‪ٛ‬خنض ٓیّي” َخيیي‪ .‬حیٍ َُٕحى‬
‫پْ حُ ‪ ٗ١‬يَحكم کٕىکٗ ٔ ؿٕحَٗ ىٍ ُيخٌ يؼخ‪ َٛ‬رّىٍٔحٌ پیَة هٕى‬
‫ٍٓیيِ حٓض ٔ ٍُٔگخٍ يؼخ‪ًّْ َٛ‬ی حكکخٍٖ ٍح کّ رَ رَطَٖ َژحىٖ‪،‬‬
‫ح‪ٛ‬خنض هزیهّ ٔ طلٕم‪١‬هزت يهٗ رُخ یخكظّحَي‪ ،‬رّگٍٕٓظخٌ طخٍین ىكٍ يٗکُي ٔ‬
‫َظَیّی “ح‪ٛ‬خنض ٓیّي” َیِ ىٍ ُیَ ‪َٟ‬رخص ٗکُُيِی حیيثٕنٕژة رَحرَٖ‬
‫حٓالو کّ ىو رّىو ىٍ ىيخؽْخٖ هلظّ‪ ،‬ریيحٍ يٕٗٗى‪َ ،‬خرٕى هٕحْي گ٘ض‪ .‬ػخيم‬
‫َلًٕ ٔ حػظزخٍ ٓخىحص ِْحٍِ ًْیٍ حَيیّ٘ی “ٓیّيگَحیٗ” حٓض کّ ىٍ پَطٕ‬
‫ٓطٍٕ آیُيِ چَِٓحٕ ًَخیخٌ يٗگَىى‪».‬‬
‫حُ هَحٍ يؼهٕو «ْٕیض ُک٘ی ٓخىحص» ْيف ح‪ٛ‬هی کظخد حٓض؛ کظخد ىٍ‬
‫حرظيحء رخ َخو ئظؼخٍ ََ٘ گَىیيِ ٔ َٕیُٔيِ رَّْ ىنیهی َّهٕحٓظّ َخو ٔحهؼت‬
‫هٕىٍح ٍٔی حػَهٕیٖ رگٌحٍى؛ حٔ رَحی ٍى ُگى کَىٌ هٕى ٍیخکخٍحَّ يیَٕیٔي‪:‬‬
‫« َخگلظّ ًَخَي کّ رؼ‪ ٗ٠‬حُ ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ ٔهظٗ رخ ٓخىحص يظُلٌ‬
‫ال يز ّهؾ ٍح کّ ىٍ آیُيِی َِىیک‬
‫ٍٔرٍّٔ َٕٗي كٍٕ ًح ىٓضٗخٌ ٍح يٗرُٕٓي‪ .‬يؼ ً‬
‫‪ٔ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّكٔخرٖ هٕحْیى ٍٓیي‪ ،‬ىٍ يٕحٍى رٔیخٍ ىیيِحیى کّ ىٓض ٓیّيگَحیخٌ ٍح‬
‫رٕٓیيِ حٓض ٔ َْگخِ رخ یکٗ حُ آَخٌ ٍٔرٍّٔ ٕٗى حٔ ٍح رّػُٕحٌ “پیَو” ٔ‬
‫“يَٗيو” هطخد يٗکُي‪ ،‬حٔ کّ هٕى ٍح ىٍ ُيَِی حٍرخد طلوین يلٕٔد‬
‫يٗکُي‪ ،‬حگَ طلویوخص يُطوٗ ٔ حٓاليٗ يخ ٍح ىٍ حیٍ يوخنّ رخ ىهض روٕحَي ٗخیي‬
‫ىٍ ٍحرطّ رخ حكَحى ٓیّيگَح‪ ،‬ػخىص ىٓض رٕٓیيٌ ٔ “پیَو” ٔ “يَٗيو” گلظٍ‬
‫ٍح طَک کُي‪ .‬ىٍ َْ كخل هٕحِ حیٍ ػخىص َخپُٔي ٍح طَک کُي ٔ یخ حىحيّ ىْي حُ‬
‫َیٖ هخيّی (ریيحٍ) يخ ىٍ حيخٌ َوٕحْي رٕى‪».‬‬
‫َیخُی رّیخىآٍٔی َیٔض کّ ًْٕحٍِ ػظًض ٔ حُرُْٕض ٓخىحص ىٍ كيی رٕى‬
‫کّ کٔی چٌٕ « ُيزهؾ» کّ هٕىٍح ٗخم ِْحٍِ يیپُيحٗض ؿَأص ًَیکَى ػهُخ ً‬
‫َٔزض رّيوخو کزَیخة ٓخىحص حٓخثّی حىد ًَخیي؛ كَكٖ ٍح ىٍ هلخء يیُى‪،‬‬
‫حئَُِ يخ رخیي رَهٕى َٓیذ رَِیى! يخٍح چّ ٗيِ حٓض کّ َْ ریيـِ ٔ‬
‫ریْٕیض کّ طخُِ َٓ حُ طوى ىٍ آٍٔىِ ُُْٕٔ َٕٓ ُه٘ک َ٘يِ‪ ،‬يیطٕحَي‬
‫رّٓخكض هيٓی ٔ کزَیخة يخ ریحكظَحيی کُي ٔ پخٓن ْى َگیَى؟!‬
‫ؿَحٍی رٕىِ‪ ،‬حُ یک ‪َ١‬ف حٓخّ کظخرٖ ٍح َژحىپَٓظی‬ ‫يزهؾ ٗین ٍَِي ٔ ّ‬
‫ط٘کیم يیىْي ٔ رَّلخم هٕيی ىحيٍ يیَُي؛ حُ ؿخَذ ىیگَ رَحی هٕىٕ یک‬
‫ٍحِ « ُگَرٍّٔ» رخُ يیگٌحٍى طخ هٕىٍح حُ حطٓخو «َژحىپَٓظی» يزَی َ٘خٌ ىْي‬
‫ٔ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص ‪ٍَٟٔ‬ص رظٕحَي رگٕیي «يٍ َژحىپَٓض َیٔظى» حیُّ رزیٍ کّ‬
‫گلظّحو‪ً« :‬ژاؾپكوحٔ قا ًؤجْاى ثب والض لًگلؾٍی ًژاؾپكوحٔ کْثیؿ‪!».‬‬

‫حُ َگخِ ىیگَ‪ ،‬پیَٕي ُىٌ يلظٕیخص کظخد رخ حَيیّْ٘خی ٍُٔٗلکَحَّ‪،‬‬


‫حَظوخد ًُْٕٗيحَّ حُ ؿخَذ َٕیُٔيِ حٓض ٔ رّ‪ ٍٕ١‬ئظویى حیٍ پیخو ٍح رَّٔم‬
‫ؿٕحٌ ِْحٍِ حنوخء يیکُي کّ‪ٍُٗٔ« :‬لکَی نِٔيخ ً رخ ٓخىحصٓظیِی ًْآؿٕٕ‬
‫حٓض»؛ یخ «ٍُٔٗلکَی ىٍ ح‪ٛ‬خنض هٕى ًْخٌ ‪ٟ‬يیض رخٓخىحص حٓض» ؛ یخ‬
‫«‪ٟ‬يیض رخ ٓخىحص‪ ،‬یک حَيیّ٘ ٔ ػًم ٍُٔٗلکَحَّ حٓض‪ ».‬حُ آٌؿخ کّ َْ‬
‫كَى ؿٕحٌ ػهیحال‪ٕٛ‬ل هٕحٓظخٍ ٍُٔٗلکَی ٔ ىیگَگٌٕهٕحْی حٓض؛ پْ‬
‫َٔم ؿٕحٌ ِْحٍِ الؿَو رّحیٍٕٓ ٕٓم هٕحْي ٗي کّ «ٓیّيٓظیِی» ٍح ؿِء‬
‫الیُلک حَيیّ٘ ٔ ػًم ٍُٔٗلکَی پُيحٍى‪...‬‬
‫ٔ َٓحَـخو‪ ،‬حیٍ طیَ چّ ىهین رّْيف هٍٕى!‬
‫ایٌک هحي کبهل کحبة =======> وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۶‬‬
‫‪ٔ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ًوؿ ّ جعلیل ویّؿگكایی ؾق اكـبًىحبى»‬


‫ىٍ هالل ىِ ٓخل حهیَ ئجهّٖ کّ يٗطٕحٌ آٌ ٍح ئجهّی طلٕم‪١‬هزٗ‬
‫ٓخىحص َخيیي ىٍ يـخنْ ٔ يلخكم ٍُٔٗلکَحٌ ٔ ٍٔكخَیخٌ ِْحٍِ ٔ ٓیّي‪،‬‬
‫ًْٕحٍِ يطَف رٕىِ حٓض‪ٍٔ .‬كخَیخٌ آگخِ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ رخ حكٔخّ ِْحٍِ ىٍ‬
‫پَطٕ حَيیّْ٘خٖ ٔحالٖ رَحىٍٖ ٔ رَحرَة حٓاليٗ ٔ طؤییي يوظ‪٠‬یخص ىٍٔحٌ‬
‫کَُٕٗ ؿٓخٌ کّ حُ َْگّٕٗحٕ آٔحُ ىنُٕحُ ئخٔحص ٔ ػيحنض رگٕٕ يٍٗٓي‬
‫حَيک حَيک حُ رَحرَٖ يهیض هٕى رخ هزیهّ ٓخىحص ٓوٍ گلظُي ٔ رؼ‪ ٗ٠‬حُ آٌْخ‬
‫ػًالً حُ رٕٓیيٌ ىٓض ٓخىحص هٕىىحٍٖ ًَٕىَي‪.‬‬
‫حُ آٌؿخ کّ ‪ٛ‬خكزخٌ حيظیخُ رّآٓخَٗ حُ حيظیخُحص هٕى ىٓض رَ ًَٗىحٍَي‬
‫گلض ٔگٕ حُ طلٕم‪١‬هزٗ ٓخىحص ٔ حيظُخع حُ ىٓظزٕٓٗ ه٘ى ٔ کیُّ ریـخٖ‬
‫ريهٕحْخٌ ٓیّي ٍح رَحَگیوض حُ حیٍ ٍٔ گَْٔٗ حُ آٌْخ ىٍْٔى َ٘ٔظُي ٔ‬
‫رّيُظٍٕ حَلَحف حًْخٌ حُ ٔحهؼیض يٕؿٕى رّیک ‪ٛ‬يح ٔ رّحطلخم آٍحء كی‪ٜ‬هّ‬
‫کَىَي کّ ًّْ ٍٔكخَیخٌ آگخِ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ رخ ىٍى ِْحٍِ ٍح ىٍ ؿخيؼّ‬
‫رّػُٕحٌ َژحىپَٓض ٔ کخكَ يؼَكٗ کُُي ٔ ًّْؿخ پَٔپخگُي کُُي کّ ِْحٍِْخ‬
‫«كِد يـٕنٗ» ط٘کیم ىحىِحَي‪.‬‬
‫حُ آٌ پْ ىٓظگخِ طزهیـخطٗ ٓیّيگَحیخٌ كظٗ نلظّٖ حُ ٔحٍى کَىٌ ىٔ حطٓخو‬
‫يٌکٍٕ رخُ َخیٔظخىِ ٔ ىٍ حیٍ حٔحهَ طزهیـخص ئًٕو کُُيِی آٌْخ کٔذ ٗيص‬
‫کَىِ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ يیخٌ ىٔ حطٓخو يـٕلگَحیٗ ٔ کلَ کًَٕیٔظٗ کّ رّٔٓیهّی‬
‫ىحٍٔىٓظّ يؼهٕو حنلخل حٗخػّ يٗیخري‪ ،‬طًٓض َؤظیٍ هطََخکطَ ٔ ُیخٌ‬
‫آٍٔطَ حٓض؛ ُیَح طًٓض کلَ َْچُي يٕهؼیض حؿظًخػٗ رؼ‪ ٗ٠‬حُ ؿٕحَخٌ ٍح‬
‫رّيوخ‪ َِ١‬يٗحَيحُى ٔنٗ ػـخنظخ ُیخٌْخٖ ٓیخٓٗ ىٍ پٗ َيحٍى‪.‬‬
‫ح ّيخ طًٓض َؤظیٍ‪ ،‬ىحٍحٖ هطَْخٖ َخرٕىکُُيِ حٓض‪ُ .‬یَح ىٔنض رّآٓخَٗ‬
‫يٗطٕحَي ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ ٍح کّ حُ ‪َ١‬ف رهُيگٕیخٌ ٓیّيگَحیٗ‬
‫رّيـٕلگَحیٗ يظٓى يَٕٗٗي رّؿَو َلخم حكکُٗ يهٗ رّكزْ‪ُ ،‬ؿَ‪ٗ ،‬کُـّ ٔ‬
‫كظٗ يَگ يلکٕو کُي‪ .‬يالكظّ يٗکُیي کّ چگَّٕ حيظیخُ‪١‬هزخٌ ٓخىحص رخ ؿخٌ‬
‫ٔ كیخص حكَحى رٗگُخِ ٔ يؼ‪ٕٜ‬و رخُٖ يٗکُُي‪ .‬الُو حٓض ىٍ ًْیٍؿخ ىٍ ٍى ٔ‬
‫طکٌیذ حهخٔیم َخروَىحَّی آَخٌ رگٕییى کّ ٍُٔٗلکَحٌ يظَهٗ ٔ ئهًخٌ ِْحٍِ‬
‫ک ّ ْى ىٍ ٓطق يهٗ ٔ ْى ىٍ ٍحرطّ رخ ٓخىحص ْٕحهٕحِ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ‬
‫کخيم ْٔظُي‪َ ،‬ظَیّی َژحىپَٓظٗ ٍح هٕحِ ىٍ ٓیًخٖ ػَرٗ آٌ ٔ هٕحِ ىٍ‬
‫‪ٔ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چَِٓی يـٕنٗ آٌ ٔ هٕحِ ىٍ هخنذ آٍیخیٗ آٌ هخ‪١‬ؼخَّ يلکٕو يٗکُُي‪ .‬رَحٖ‬


‫حی٘خٌ طلخٔص ًَٗکُي کّ حیٍ آٔحُ َخهـٔظّ حُ کيحو كهوٕو ریٌَٔ يٕٗٗى‪.‬‬
‫َژحىپَٓظٗ ٍح ًَٗطٕحٌ رخ ٓالف َُگُىِی َژحىپَٓظٗ کٕریي‪ .‬حیٍ‬
‫آٍيخٌْخٖ ٔحال ٔ حٍؿًُي حَٔخَٗ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ حٓض کّ آٌ ٍح حُ ٓطق‬
‫گیظٗ يلٕ ٔ َخرٕى يٗکُي‪ .‬ئجٕنیض ‪َ١‬ف حكٔخٓخطٗ ئجهّی ٓخىحص ٍح‬
‫ًَٗطٕحٌ رّ‪ ٍٕ١‬یکؿخَزّ رّگَىٌ ٓیّيگَحیخٌ ٓیّي حَيحهض ٔ ؿٕحَخٌ ِْحٍِ ٍح‬
‫کخيالً طزَثّ کَى‪ .‬حُ حیٍ ٍٔ رَحٖ ریخٌ طًخو كویوض رخیي گلض کّ رَهٗ حُ‬
‫ؿٕحَخٌ حكٔخٓخطٗ ِْحٍِ رّؿخٖ آٌکّ ئجهّ ٍح رّىٍٔ حُ َْگَّٕ طُگَظَٖ‬
‫رَحٖ ٍٓیيٌ رّیک ٍحِ يؼوٕل‪ ،‬يٍٕى رَٓٗ هَحٍ ىُْي‪ٗ ،‬یِٕی طْٕیٍ ٔ‬
‫طلویَ ٓخىحص ٍح ىٍ پیٖ گَكظُي ٔ ريیٍطَطیذ کیُّ ٔ ىًُٗٗ آَخٌ ٍح طلَیک‬
‫کَىَي‪.‬‬
‫‪َ١‬ف حكٔخٓخطٗ طلٕم‪١‬هزٗ ٓخىحص ٔ يٕ‪ٟ‬ؼگیَٖ يظؼ‪ٜ‬زخَّی ٓیّيگَحیخٌ‬
‫ىٍ هزخل آٌ َِىیک حٓض کّ ك‪٠‬خٖ ىٔٓظٗ ىیَیُّی ِْحٍِْخ ٔ ٓخىحص ٍح طیَِ‬
‫ٓخُى ٔ ٍكظّ ٍكظّ رّٕٓءطلخْى يُـَ ٕٗى‪ .‬نٌح يخ رخ ىٍک حًْیض طؤػیَ ئجهّ‬
‫رَ كیخص حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ ٔ ٓخىحص ىٍ حیٍ يوخنّ يٗکٕٗیى کّ يٕ‪ٕٟ‬ع ٍح‬
‫رَ حٓخّ حكکخو آثیٍ يويّ حٓالو ٔ ؿخيؼُّٗخٓت ػهًٗ طـِیّ ٔ طلهیم کُیى ٔ‬
‫ٍحِ كم يُطوٗ ٔ ىیُٗ آٌ ٍح هخ‪ََ٘١‬خٌ ٓخُیى ٔ حکیيح ً حُ ًّْی ٍُٔٗلکَحٌ‬
‫ٔ يو‪ٕٜٛ‬خ ٍٔكخَیخٌ رخ ىٍى ٔ ؿٕحَخٌ آگخِ ٓخىحص طوخ‪ٟ‬خ يٗکُیى کّ حیٍ‬
‫يوخنّ ٍح ػًیوخ ً روٕحَُي ٔ پْ حُ يطخنؼّی ىهین ٔ کخيم آٌ‪ ،‬حرَحُ َظَ ًَخیُي‪.‬‬
‫وبؾات هجیلَ اوث‬
‫ٓخىحص یک گَِٔ حؿظًخػٗ ٍح ىٍ يیخٌ ِْحٍِ ط٘کیم يٗىُْي‪ .‬حُ َظَ‬
‫ؿخيؼُّٗخٓٗ ػهًٗ گَِْٔخٖ حؿظًخػٗ ػزخٍصحَي حُ ‪١‬خیلّ‪ ،‬هزیهّ‪ ،‬يهیض ٔ‬
‫يهض‪ .‬ىٍ حیٍؿخ حیٍ ٓجٕحل پیٖ يٗآیي کّ گَِٔ حؿظًخػٗ ٓخىحص ىٍ کيحو‬
‫يوٕنّی حؿظًخػٗ ٓخرنحنٌکَ ٗخيم يٕٗٗى ٔ رّػزخٍص ىیگَ ٓخىحص ي‪ٜ‬يحم‬
‫کيحو یکٗ يوٕالص حؿظًخػٗ حٓض؟ طلوین حیٍ ئجهّ حیـخد يٗکُي کّ يوٕالص‬
‫ٓخرنحنٌکَ ٍح رُّرخٌ ٓخىِ طؼَیق کُیى ٔ آٌگخِ َخو ػهًٗ گَِٔ حؿظًخػٗ‬
‫ٓخىحص ٍح ي٘و‪ ٔ ٚ‬يؼیٍ ًَخثیى‪:‬‬
‫حنق ـ ‪١‬خیلّ‪ :‬ػزخٍص حٓض حُ حطلخى چُي هخَٕحىِ رَ حٓخّ ٍٔحر‪ًْ ٢‬وَٕٗ‬
‫ٔ هٕی٘خَٔيٖ‪.‬‬
‫‪ٔ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫د ـ هزیهّ‪ :‬ػزخٍص حٓض حُ حؿظًخع چُي ‪١‬خیلّ ًْوٌٕ ٔ هٕی٘خَٔي‪.‬‬


‫ؽ ـ يهیض‪ :‬ؿًخػظٗ حٓض کّ ىحٍحٖ َُٓيیٍ‪ٍ ،‬حرطّی حهظ‪ٜ‬خىٖ‪ُ ،‬رخٌ ٔ‬
‫كَُْگ ي٘ظَک يٗرخُٗي‪ .‬ىٍ يهیض ػ‪ ٕ٠‬پیَٕي ًْوَٕٗ ‪١‬خیلّٖ ٔ هزیهّٖ‬
‫حًْیض هٕى ٍح حُ ىٓض يٗىْي‪.‬‬
‫ى‪ -‬يهّض‪ :‬ػزخٍص حٓض حُ حؿظًخع حكَحى ریًٗخٍٖ کّ ىٍ یک َُٓيیٍ‬
‫ي٘ظَک رَٔيٗرََي ٔ ىحٍحٖ ُرخٌ ي٘ظَک‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خى حٓظٕحٍ ي٘ظَک ٔ‬
‫كَُْگ ي٘ظَک ْٔظُي‪ .‬طلخٔص يیخٌ يهیض ٔ يهّض رٔیخٍ ىهین حٓض ٔ رَحٖ‬
‫حكخىِ يو‪ٕٜ‬ى ىٍ حیٍؿخ ًْیٍ گلظخٍ يٕؿِ کخكٗ حٓض‪.‬‬
‫چٌٕ ٔحهؼیض ػیُٗ ریٍ گَِٔ حؿظًخػٗ ٓخىحص ٍح ىٍ کٍٕ٘ ٔ هخ‪ ّٛ‬ىٍ‬
‫يیخٌ ِْحٍِْخ رَ حٓخّ طؼَیلخص كٕم يٍٕى رٍَٓٗ هَحٍ يٗىْیى ٔح‪ٟ‬لخ ً‬
‫يٗریُیى کّ گَِٔ حؿظًخػٗ ٓخىحص َّ حُ گَِٔ حؿظًخػٗ يهیض حٓض ٔ َّ يهّض‪.‬‬
‫ُیَح حیٍ گَِٔ كخهي ػُ‪ٓ َٜ‬خَُيِی يهیض ٔ يهّض کّ ػزخٍصحَي حُ َُٓيیٍ ٔ‬
‫حهظ‪ٜ‬خى ي٘ظَک‪ ،‬يٗرخٗي‪ٓ .‬خىحص ىٍ يیخٌ يهیضْخٖ گَٕخگٌٕ کٍٕ٘ َُيگٗ‬
‫يٗکُُي ٔ حُ نلخظ حطُیک هٕيیض ؿِء ْیچکيحو آٌْخ َیٔظُي ٔ رهکّ گَِٔ‬
‫ي٘و‪ٍ ٚ‬ح ط٘کیم يٗىُْي‪ .‬پْ ٔهظٗ کّ يوٕنّی يهیض ٔ يهّض رَ آَخٌ ‪ٛ‬خىم‬
‫َزخٗي ئهًخ آٌْخ هزیهّ ٍح ط٘کیم يٗىُْي ٔ ٓخهض حؿظًخػٗٗخٌ کخيالً ٓخهض‬
‫هزیهّٖ حٓض ُیَح گَِٔ حؿظًخػٗ ٓخىحص حُ ‪ٕ١‬حیق ًْوٌٕ ٔ هٕی٘خَٔي‬
‫ط٘کیم یخكظّ حٓض‪.‬‬
‫َٔزض ًْوَٕی آٌْخ پْ حُ ‪١‬ی يَحكم طٔهٔهی رّهزیهۀ رُیْخٗى يٍٗٓي‪.‬‬
‫حگَ آَخٌ ٍح حُ ُحٔیّی ٍٔحَُ٘خٓٗ حؿظًخػٗ رُگَیى ًّْ هـ‪ٕٜٛ‬یخص ٍٔحَٗ‬
‫هزیهّ ٍح ىٍ ٔؿٕى حؿـظًخػٗٗخٌ ىٍک يٗکُیى‪ .‬ىٍ ٓخهض حؿظًخػٗ هزیهّ‪،‬‬
‫حكَحى‪ ،‬يؼًٕالً رخ حػ‪٠‬خٖ يئَغ هزیهّی هٕى حُىٔحؽ يٗکُُي ٔ رّریگخَگخٌ‬
‫یؼُٗ حكَحى هخٍؽ حُ هزیهّی هٕى ىهظَ ًَٗىُْي ٔنٗ حُ هزیهّی ىیگَ ٔ‬
‫ریگخَگخٌ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص حيکخٌ ىهظَ يٗگیََي ُیَح َٔذ ىٍ يیخٌ هزخیم‬
‫پيٍٗخْٗ حُ ‪َ١‬ف پيٍ طؼییٍ يٕٗٗى ٔ هزیهّ ًَٗهٕحْي کّ َٔذ هٕى ٍح رخ‬
‫هٌٕ پيٍٖ ىیگَحٌ حُ ىٓض ريْي‪ .‬حُ حیٍٍٔ‪ ،‬رَحٖ كلع َٔذ ‪١‬خیلّٖ هزیهّی‬
‫هٕى ىهظَ ًَٗىُْي ٔنٗ ىهظَ يٗگیََي‪ .‬حیٍ ًَٕى ٍٔحَٗ ىٍ يیخٌ ٓخىحص‬
‫رّهٕص هٕى رخهٗ حٓض‪ .‬يؼًٕالً ىٍ يیخٌ هٕى حُىٔحؽ يٗکُُي ٔ کىطَ حُ‬
‫ىیگَحٌ ىهظَ يٗگیََي ٔ حگَ حكیآَخ ً رّػخيٗ ىهظَ ىحىَي كََُيٖ کّ حُ حٔ‬
‫ٓ‪ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُحىِ يٕٗٗى ٓیّي َیٔض ٔ رّحیٍ حكظوخٍ َْگِ َخیم ًَٕٗٗى‪ٓ .‬خىحطٗ کّ ىٍ‬
‫يیخٌ هِنزخْٕخ رَٔ يٗرََي يؼًٕال رّآٌْخ ىهظَ يٗىُْي ُیَح هِنزخْٕخ‬
‫ًْٕحٍِ ََٗٓ٘یٍ رٕىِحَي ٔ كیخ‪َُ ٔ ١‬يگٗ َٖٗٓ حكٔخّ هزیهّٖ ٍح َخُکطَ‬
‫ٔ ٓزکطَ يٗٓخُى‪ .‬حُ حیٍ ٍٔ‪ٓ ،‬خىحص آٌْخ َیِ ىحٍحٖ حكٔخّ رٔیخٍ ٍهین‬
‫هزیهّٖ ْٔظُي‪ .‬حُآٌؿخکّ ىٍ ٓخلْخٖ حهیَ ٗؼٍٕ ََٗٓ٘یُٗ آَخٌ ػًین گ٘ظّ‬
‫حٓض‪ ،‬پیَٕي هزیهّٖ ٍح رخ ٓخىحص ِْحٍِ رکهٗ گٔٔظّحَي‪.‬‬
‫ىیگَ حُ ه‪ٕٜٛ‬یخص ٍٔحَٗ هزیهّ حیٍ حٓض کّ حكَحى آٌ رّيُ٘ؤ آرخیٗ هٕى‬
‫يَٗخَُي ٔ حكظوخٍ يٗکُُي ٔ ىٍ يـًٕع هٕى ٍح َٔزض رّيَىيخٌ ٔ هزخیم ىیگَ‬
‫رَطَ ٔ رٓظَ يًٗٗخٍَي‪ًْ .‬یٍ حَيیّ٘ی رخ‪١‬م‪ ،‬ك‪٠‬یهض ٔ طلٕم هزیهّٖ رخػغ‬
‫گ٘ض کّ هزخیم یَٕخٌ رخٓظخٌ رَحٖ هٕى يُ٘ؤ هيحیٗ هخیم َٕٗي ٔ َْ هزیهّ‪،‬‬
‫هٕی٘ظٍ ٍح رّیکٗ حُ هيحیخٌ ٔ حٍرخد حَٕحع َٔزض ىُْي‪ًْ .‬یٍ‪ ٍٕ١‬هزخیم‬
‫ػَد ىٍ ُيخٌ ؿخْهیض كٕمحنؼخىِ رّيُ٘ؤ حؿيحىٖ هٕى حكظوخٍ يٗکَىَي ٔ َْ‬
‫هزیهّ‪ ،‬هٕى ٍح هزیهّی رَطَ ٔ ػخنیطَ يٗىحَٔض‪.‬‬
‫ٓیّيگَحیخٌ َیِ هٕى ٍح ىٍ يوخو ٍكیغطَ هَحٍ يٗىُْي ٔ ىٍ حػَ حَظٔخد‬
‫رٍّْزَ رٍِگٕحٍ حٓالو يُ٘ؤ يخكٕم رَٖ٘ ٔ حنٓٗ رَحی هٕى هخیم ْٔظُي‪.‬‬
‫ه‪ٕٜٛ‬یخص ٕٓو ‪ٍٕٛ‬صرُيٖ حؿظًخػٗ هزیهّ حیٍ حٓض کّ حُ ىیيگخِ هزیهّ‬
‫یک كَى ئُٕد رّحٔ َْحَيحُِ كخٓي ٔ َٗیَ ٔ ريکخٍِ رخٗي َٔزض رّكَى ىیگَ‬
‫حُ هزیهّی ریگخَّ َْ هيٍ کّ ‪ٛ‬خنق ٔ َیکٕکخٍ رخٗي‪ ،‬رٓظَ حٓض‪ .‬حیٍ ٔیژِگٗ‬
‫ىٍ يیخٌ ٓیّيگَحیخٌ رخ کًخل هٕص هٕى يٕؿٕى حٓض‪ .‬يؼالً حُ َظَ آٌْخ یک‬
‫ٓیّي كخٓي ٔ كخٓن حُ یک ِْحٍِی هيحُٗخّ ٔ َیکٕکخٍ ٍؿلخٌ ىحٍى‪ .‬يکٍَح ً‬
‫ىیيِ ٗيِ کّ یک ٓیّي رّح‪ٛ‬طالف ٍٔكخَٗ ٔ ُي ّال کّ حُ َظَٕ ٍیٖطَحٕ‪،‬‬
‫كخٓن حٓض‪ٔ ،‬هظٗ کّ رخ یک ٓیّي ٍیٖطَحٕ ٍٔرَٔ ٕٗى رٗيلخرخ رٍّٓى‬
‫حكظَحو ىٓض یکيیگَ ٍح يٗرُٕٓي‪ ،‬كخل آٌکّ ًْخٌ ٓیّي ػخنى ىٓض ػخنى ٔ‬
‫ُي ّالٖ ِْحٍِ ٍح رٍّٓى حكظَحو يظوخرم ًَٗرٕٓي‪ .‬آَخٌ رَحٖ طزَثّی هٕى كيیغ‬
‫يـؼٕل “حن‪ٜ‬خنلٌٕ هلل ٔ حنطخنلٌٕ نٗ” ٍح ٍٔى ُرخٌ ػخو ٔ هخ‪ٓ ٙ‬خهظّحَي‬
‫ٔخم ٔ كُ ّـخٍ هٕى ٍح يٍٕى حكظَحو “ػخو” يٗگَىحَُي‪.‬‬
‫ٔ ريیٍٔٓیهّ كظٗ كُ ّ‬
‫حیُک َْیک حُ ه‪ٕٜٛ‬یخص ٓخرنحنٌکَ ٍح رّکًک يؼیخٍ حٓالو يُٗٓـیى‬
‫طخ ػخرض ٕٗى کّ حیٍ ه‪ٕٜٛ‬یخص َخپُٔي چّ حَيحُِ رخ ٍٔف هٕحَیٍ حٓالو‬
‫َخٓخُگخٍ حٓض‪.‬‬
‫ٔ‪ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٌٍأ اًىبى‬
‫رُخرَ آثیٍ يويّ حٓالو هيحَٔي ًّْی حَٔخٌْخ ٍح حُ يخىِی ٔحكيِ آكَیيِ ٔ‬
‫ىٍ حیٍؿخ هٌٕ آًٓخَٗ ٔ هٌٕ ػخىٖ ٔؿٕى َيحٍى‪ .‬آیخص رٔیخٍٖ ىٍ هَآٌ‬
‫کَیى رّریخٌ حیٍ يطهذ حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحىِ ٗيِ حٓض ٔ يخ رّػُٕحٌ ًََّٕ رَهٗ حُ‬
‫آٌْخ ٍح َوم يٗکُیى‪“ :‬يگَ ًٗخ ٍح حُ آد رٗيويحٍ َیخكَیيیى ٔ ٓپْ آٌ ٍح طخ‬
‫ييص يؼیٍ ىٍ هَحٍگخْٗ يلکى ؿخ ىحىیى ٔ يويٍ کَىیى ٔ هيٍطًُي َیکٕ‬
‫ْٔظیى‪]ٔ[”.‬‬
‫“هيحَٔي ًٗخ ٍح حُ هخک ٔ ٓپْ حُ َطلّ آكَیي ٔ ٓپْ ًٗخ ٍح ؿلض ؿلض‬
‫گَىحَیي”[ٕ]‬
‫ىٍ آیخص َٗیلّی يٌکٍٕ يٗهٕحَیي کّ هيحَٔي ًّْی حكَحى حَٔخٌ ٍح رئٌ‬
‫حٓظؼُخء َژحى‪ ،‬هٕو‪ ،‬يهیض ٔ يهض حُ آد ٔ هخک پيیي آٍٔىِ حٓض‪ .‬حُ حیٍ آیخص‬
‫ٔكيص ح‪ٛ‬م ٔ پیيحیٖ حَٔخٌ ػخرض يٕٗٗى‪.‬‬
‫طًخو حكَحى آىو حُ هخکحَي ٔ طًخو حكَحى ـ َْکّ رخٗي هٕحِ ٓیّي هٕحِ ِْحٍِ ـ‬
‫حُ آد رٗحٍُٕ حٓض‪ .‬پیخيزَ رٍِگٕحٍ حٓالو حیٍ (ئجهّ) ٍح ىٍ حكخىیغ هٕى‬
‫يکٍَ يًَٕٗى‪ًٗ“ :‬خ كََُيحٌ آىيیي ٔ آىو حُ هخک رٕى‪ ”.‬طخ ریٖطَ ىٍ ي٘خػَ‬
‫ٔ ىلْخ ئظوَ گَىى‪]ٖ[.‬‬
‫حُ َظَ حٓالو َژحى ٔ هزیهّی رَطَ ٔ رٓظَ حُ ىیگَحٌ ٔؿٕى َيحٍى‪ُ .‬یَح‬
‫ًّْ حُ یکظٍ پيیي آييِحَي‪“ :‬حٖ يَىو حُ هيحٖ هٕى پَْیِکخٍٖ کُیي آٌکّ ًٗخ‬
‫ٍح حُ یکظٍ آكَیي ٔ ؿلض حٔ ٍح َیِ حُ ًْخٌ ػُ‪ َٜ‬آكَیي ٔ حُ آٌ ىٔ‪ ،‬يَىحٌ‬
‫ٔ َُخٌ ُیخى گٔظَحَیي”‪.‬‬
‫هَآٌ يويّ[‪ ]۳‬رخ ریخٌ ٔكيص ح‪ٛ‬م ٔ ٍیّ٘ی حَٔخٌ ٔ حٍؿخع آٌ رّآد‬
‫رٗحٍُٕ ٔ هخک ٔ پيٍ ٔحكي‪ ،‬طًخو ييػیخص رخ‪١‬م هییهّْخ ٔ َژحىْخ ٍح ىٍ‬
‫يٍٕى حَظٔخد کٌحیٗ ٔ حىػخیٗ آَخٌ رّحٍرخد حَٕحع ٔ یخ يُ٘ؤ حنٓٗ يظـٔى ىٍ‬
‫پیخيزَ ٔ حيخو‪ ،‬هخ‪١‬ؼخَّ ٍى کَىِ حٓض‪ .‬رُخرَحیٍ ىػٕحٖ رَطَٖ هزیهّ ٔ هٕو‬
‫ٓخىحص چٌٕ رَحٓخّ ىٓظٍٕ هَآٌ يٍٕى طٕؿّ هَحٍگیَى پٕچ ٔ رٗيؼُٗ حٓض‪.‬‬
‫ٌبلْؾۀ كٕیلث‬
‫حٓخّ طٓيحد رَطَٖ ىٍ آثیٍ حٓالو‪ ،‬طوٕٖ ٔ پَْیِگخٍٖ حٓض َّ َژحى‬
‫ح‪ٛ‬یم ٔ هزیهّی ُيًظخُ ٔ يهض رَطَ‪ًّْ .‬ی رَطَْٖخ ٔ طلٕم ‪١‬هزیْخ چّ رَّخو‬
‫َژحى رخٗي ٔ چّ ىٍ ُیَ (ػُٕحٌ) هزیهّ ٔ يهیض ٔ يهض يْٕٕوحَي‪ ،‬هيحَٔي‬
‫ٕ‪ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كَيٕىِ حٓض‪ :‬حٖ يَىو يخ ًٗخ ٍح حُ یک يَى ٔ ٌُ آكَیيیى ٔ ًٗخ ٍح‬


‫ؿًخػضْخ ٔ هزیهّْخ هَحٍ ىحىیى طخ ًّْ یکيیگَ ٍح رُ٘خٓیي (ِیَح) گَحيٗطَیٍ‬
‫ًٗخ ىٍ َِى هيحَٔي پَْیِگخٍطَیٍ ًٗخ حٓض‪]۳[.‬‬
‫رُخرَحیٍ‪ ،‬هزیهّْخ‪ ،‬يهیضْخ‪ ٔ ،‬يهضْخ َّ رَحٖ طلخهَ رَ یکيیگَ رهکّ رَحٖ‬
‫ُٗخٓخیٗ ٔ حنلض يٗرخُٗي ٔ ًّْ َِى هيح ئخٖٔ رٕىِ ٔ ؿِ رّپَْیِگخٍٖ‬
‫رَطَٖ َیٔض‪ .‬پْ حگَ يلخى آیّ ٍح ىٍ حیٍ يٍٕى هخ‪ ٙ‬ططزین کُیى حیٍ يؼُٗ‬
‫رّىٓض يٗآیي کّ ٓیّي يظوٗ رخ ِْحٍِی پَْیِگخٍ رَحرَ حٓض ٔ ٓیخىص ْیچ‬
‫طؤػیَ ىٍ حیٍ ك‪٠‬یهض َيحٍى‪ ٔ .‬ػخيم ك‪٠‬یهض‪ ،‬طوٕٖ حٓض‪ .‬ىٍ َْ کّ رخٗي هٕحِ‬
‫ىٍ ٓیّي ٔ هٕحِ ىٍ ِْحٍِ ٔ چّ ىٍ طخؿیک ٔ چّ ىٍ پ٘ظٌٕ‪ ،‬حيخو ػهیّ حنٔالو‬
‫رّػُٕحٌ يلَٔ هَآٌ يلخى آیّ ٍح کخيال ٍٍٔٗ کَى‪ ،‬آٌؿخ کّ گلض‪“ :‬رٓ٘ض حُ‬
‫آٌ يطیؼخٌ حٓض ٔنٕ رَىِی ٓیخِ رخٗي ٔ ىُٔم يخل كخٓوخٌ حٓض حگَ چّ ٓیّي‬
‫هَی٘ٗ رخٗي‪”.‬‬
‫قشعبى ًبثصب‬
‫حٓالو رَ يزُخٖ (ىٓظٍْٕخی) ٓخرنحنٌکَ حُ حیٍکّ کٔٗ كَى هزیهّی هٕى ٍح‬
‫رَ كَى هزیهّی ىیگَ ٍؿلخٌ ىْي رّٗيص ریِحٍ حٓض ٔ حیٍ ط‪ٍ ٍٕٜ‬ح َ٘خَّی‬
‫طؼییٍ کُُيِی “ػ‪ٜ‬زیض” ىحَٔظّ حٓض‪.‬‬
‫حيخو ‪ٛ‬خىم ػهیّ حنٔالو كَيٕىِ‪“ :‬کٔٗ کّ طؼ‪ٜ‬ذ کُي یخ ىیگَٖ ٍح رَّلغ‬
‫هٕى رّطؼ‪ٜ‬ذ ٔحىحٍ ًَخیي ٍیًٔخٌ حیًخٌ حُ گَىٌ حٔ حكظخىِ حٓض”‪ ]٦[.‬یؼُٗ‬
‫كخهي حیًخٌ حٓض‪.‬‬
‫حُ حيخو ُیٍحنؼخريیٍ ػهیّ حنٔالو پَٓیيَي حُ يؼُٗ “ػ‪ٜ‬زیض”‪ ،‬كَيٕى‪:‬‬
‫“ػ‪ٜ‬زیظٗ کّ ‪ٛ‬خكذ هٕى ٍح طزٓکخٍ يٗگَىحَي آٌ حٓض کّ يَى َٗیَ هٕو‬
‫هٕى ٍح حُ َیکٕکخٍ هٕو ىیگَ رٓظَ ريحَي‪ .‬ػ‪ٜ‬زیض حیٍ َیٔض کّ حَٔخٌ هٕو‬
‫هٕى ٍح ىٔٓض ريحٍى ٔنٗ ػ‪ٜ‬زیض آٌ حٓض کّ هٕو هٕیٖ ٍح رَ ٓظًگَٖ رَ‬
‫ىیگَحٌ یخٍٖ کُي”‪]۳[.‬‬
‫حُ حیٍ ریخٌ يؼ‪ٕٜ‬و ػهیّحنٔالو َکخص ُیَ رّىٓض يٗآیي‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬طؼ‪ٜ‬ذ ٔ حيَ رّطؼ‪ٜ‬ذ حیًخٌ ٍحٓهذ يٗکُي‪.‬‬
‫ٕ ‪ -‬طؼ‪ٜ‬ذ ػزخٍص حٓض حُ ٍؿلخٌ ىحىٌ كَى َٗیَ هٕو هٕى رَ كَى‬
‫ٗخیٔظّ ٔ َیکٕکخٍ هٕو ریگخَّ‪ .‬پْ کٔی کّ ىحٍحٖ چُیٍ حَيیّ٘ رخٗي َظَ‬
‫رّكکى حٔل يئيٍ َیٔض‪.‬‬
‫ٖ‪ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖ ‪ -‬هٕو ىٔٓظٗ ػ‪ٜ‬زیض َیٔض‪.‬‬


‫‪ - ۳‬حػخَض ٔ کًک رّهٕو ىٍ ٓظًکخٍٖ حُ ػ‪ٜ‬زیض حٓض ٔ کٔٗ کّ چُیٍ‬
‫کُي يئيٍ َیٔض‪.‬‬
‫كخال حگَ ٓیّيٖ ریخیي ٔ رگٕیي کّ كالٌ ٓیّي كخٓن حُ كالٌ ِْحٍِی ‪ٛ‬خنق‬
‫رٓظَحٓض ٍیًٔخٌ حیًخٌ حُ گَىَٖ يٗحكظي‪ًْ .‬چُخٌ حگَ ِْحٍِٖ حىػخ کُي کّ‬
‫كالٌ كَى َخرکخٍ ِْحٍِ حُ كالٌ ٓیّي َیکٕکخٍ ٔ حَٔخَئٓض رَطَ حٓض حیًخَٖ‬
‫ُحیم يٕٗٗى‪.‬‬
‫ٓیّيگَحیخٌ ‪ ٍٖٕ١‬ػخىص کَىِحَي کّ ٔهظٗ ِْحٍِٖ ىٍ ك‪ٍٕٗ٠‬خٌ رگٕیي‬
‫کّ يهض ِْحٍِ ریچخٍِ حٓض كٍٕح ً حٔ ٍح رّؿَو هٕو ىٔٓظٗ يلکٕو يٗکُُي ٔ‬
‫كَیخى يٗک٘ي کّ حیٍ يَى يظؼ‪ٜ‬ذ ٔ هٕو ىٔٓض حٓض‪ .‬گٕیخ حُ گلظخٍ حيخو‬
‫رٗهزَحَي کّ هٕوىٔٓظٗ ؿَو َیٔض هخ‪ ّٛ‬حگَ آٌ هٕو يظهٕو رخٗي‪ٔ .‬نٗ ٔحىحٍ‬
‫کَىٌ هٕو رّٓظىگَٖ ؿَو ٔ ػ‪ٜ‬زیض حٓض‪ .‬ىٍ حیٍؿخ حَ‪ٜ‬خف ىُْي کّ ْیچ‬
‫ِْحٍِٖ يَىو هٕى ٍح رّٓظىگَٖ ىٓظٍٕ ًَٗىْي‪ُ ،‬یَح ٓظىکٖ ًَٗطٕحَي‬
‫ٓظىگَ رخٗي‪.‬‬
‫اكحؽبق ثَظىت ّ ًىت‬
‫ىٍ ًو حكظوخٍ رّكٔذ ٔ َٔذ حُ حٔنیخٖ گَحيٗ حٓالو آٌهيٍ ٍٔحیخص‪،‬‬
‫رـخٖ يخَيِ کّ ؿًغآٍٖٔ آٌْخ طؤنیق کظخرٗ ٍح حیـخد يٗکُي ٔ يخ حُ يـًٕع‬
‫آٌْخ‪ ،‬ىٔ یخ ّٓ ٍٔحیض ٍح ىٍ حیٍؿخ َوم يٗکُیى‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬ػوزش رٍر٘یَ حٓيٖ ٍٔحیض کَى کّ يٍ رّحرٕؿؼلَ ػهیّحنٔالو گلظى کّ‬
‫يٍ ىٍ يیخٌ هٕو هٕى ىحٍحٖ كٔذ رٍِگ يٗرخٗى‪ .‬حيخو گلض رّٔٓیهّی كٔذ‬
‫هٕى رَ يخ يُّض يگٌحٍ ُیَح کٔٗ ٍح کّ يَىو پٔض يًَٗٗىَي هيحَٔي حٔ ٍح‬
‫رّٔٓیهّی حیًخٌ رهُي کَى چٌٕ يئيٍ ٔ کٔٗ ٍحکّ يَىو َٗیق يٗپُيحٗظُي‬
‫حگَ کخكَ رٕى هيحَٔي حٔ ٍح رّٔٓیهّی کلَ پٔض کَى پْ کٔٗ ٍح رَ کٔٗ ؿِ‬
‫رّطوٕٖ رَطَٖ َیٔض‪]۲[.‬‬
‫ٕ ‪ٗ -‬و‪ ٜٗ‬ىٍ َِى پیخيزَ رٍِگ حظٓخٍ ىحٗض‪ :‬یخ ٍٕٓلهللا يٍ كالٌ حرٍ‬
‫كالٌ ْٔظى ٔ َُّ پ٘ض هٕى ٍح رَ ًَٗى ٍٕٓل هيح‪ -‬ىٍٔى كَحٔحٌ رٍّٔحٌ‬
‫پخکٖ رخى‪ -‬كَيٕى‪ :‬حيخ طٕ ْى ىْى آَخٌ ْٔظٗ کّ ىٍ آطٖ هَحٍ يٗگیَٖ‪]۹[.‬‬
‫‪ٔ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖ ‪ٍْ -‬زَ ‪١‬زوخص يلَٔو ػهٗ ػهیّ حنٔالو كَيٕى‪“ :‬پَٔ آىو ٍح چّ رّكوَ‬
‫ٔ َخُیيٌ کّ حٔل حٔ يُٗ ٔ آهَ حٔ يَىحٍ ريرٕ حٓض‪ًَٗ ،‬طٕحَي هٕى ٍح ٍُٖٔ‬
‫ىْي ٔ َّ يَگ ٍح حُ هٕیٖ ىكغ يٗطٕحَي‪]ٔٓ[”.‬‬
‫ؼالِۀ گلحبق كْم‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬رَطَٖ رّحیًخٌ ٔ طوٕٖ ٔحرٔظّ حٓض َّ رّكٔذ ٔ َٔذ‪.‬‬
‫ٕ ‪ -‬ؿخیگخِ کٔٗ کّ رّكٔذ ٔ َٔذ حكظوخٍ کُي ىٍ آطٖ حٓض‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬آؿخُ ٔ حَـخو ًّْ رئٌ حٓظؼُخء يُٗ ٔ يَىحٍ ريرٕ حٓض‪ ،‬كخل کٔٗ‬
‫ریخیي ٔ رَحٖ آٌکّ يًٕ٘ل گلظخٍ ػهٗ ػهیّ حنٔالو هَحٍ َگیَى ٔ هٕى ٍح حُ آىو‬
‫رٕىٌ کّ آؿخُٕ يُٗ ٔ پخیخَٖ ؿٔى يَىحٍ ريرٕ حٓض‪ ،‬حٓظؼُخء کُي ٔ يخكٕم‬
‫آىو ريحَي طخ يـُٕٖ رَحٖ طلخهَ رّكٔذ ٔ َٔذ هٕى پیيح ًَخیي يخ ٍح یخٍحٖ‬
‫رلغ ٔ طزخىل َظَ ٔ حیـخى طلخْى رخ حٔ َیٔض‪ُ ،‬یَح يخ حٔالى آىيیى ٔ يٗهٕحْیى‬
‫رخ آىيیخٌ ىٍ ٍحرطّ رخٗیى َّ رخ كَٗظّگخٌ‪ ،‬کّ ىٓض رّٓخكض هيٓٗٗخٌ‬
‫ًٍَٗٓي‪ .‬رُخرَحیٍ‪ ،‬کٔٗ کّ رّكٔذ ٔ َٔذ هٕى كوَ ٔ يزخْخص يٗکُي هٕحِ‬
‫حیٍ كٔذ ٔ َٔذ ٍح رِػى هٕى رّهزیهّی رُْٗخٗى (يَرٕ‪ )١‬ريحَي ٔ یخ رَّژحى‬
‫يـٕنٗ َْ ىٔ ىٍ آطٖ هَحٍ ىحٍَي ٔ ىٍ َظَ ػوم ٔ ىیٍ يلکٕوحَي‪.‬‬
‫َظزـّ‪ :‬حُ رلغ يخ طخ حیٍؿخ َظیـّٖ کّ رّىٓض يٗآیي حیٍ حٓض کّ‪:‬‬
‫• حىػخٖ رَطَٖ هزیهّٖ ٔ َژحىٖ‪،‬‬
‫• طؼ‪ٜ‬ذ هزیهّٖ ٔ َژحىٖ‬
‫• َٓحَـخو حكظوخٍ رّكٔذ ٔ َٔذ‪،‬‬
‫ًّْ َوطّی يوخرم حٓالو هَحٍ ىحٍَي‪ ،‬ػخيم رَطَٖ ىٍ پی٘گخِ هيح طوٕٖ ٔ‬
‫پَْیِکخٍٖ حٓض‪ :َّ ،‬هزیهّی ح‪ٛ‬یم ٔ َژحىرَطَ کّ ىٍ آثیٍ حٓالو چیِٖ رَّخو‬
‫ح‪ٛ‬خنض هزیهّٖ ٔ رَطَٖ َژحىٖ ىحٍحٖ (ًٍِی) كویوض َیٔض‪.‬‬
‫ػبهل جلْمٖلجٔ ویّؿگكایبى‬
‫چُخَچّ گلظیى ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِ َلًٕ ٔ حػظزخٍ كٕمحنؼخىِحٖ ٍح كخیِ‬
‫ْٔظُي‪ٓ .‬خكّی َلًٕ آَخٌ طُٓخ ىٍ حيٍٕ يٌْزٗ يلئى َیٔض رهکّ ىحيُّی آٌ طخ‬
‫كُِٕی حؿظًخػٗ َیِ ک٘یيِ ٗيِ حٓض‪ .‬كٗحنًؼم ىٍ ىٍِْٔخٖ گٌٗظّی ٍٕٖٗ‬
‫ؿخنزخ حُ َْىِ ٔکیم حُ ِْحٍِؿخص ‪ ۳‬طخ ‪ ٦‬آٌْخ ٓیّي رٕىِحَي‪ .‬ىٍ ٓخكّی حىحٍِ‬
‫ٔ ٍیخٓض حيٍٕ يٌْزٗ حگَ چّ ‪١‬الد ٔ ػهًخٖ ىیُٗ ِْحٍِ حُ نلخظ کًیض ٔ‬
‫کیلیض كٕمحنؼخىِ ُیخىحَي ٔ حُ ٓخىحص رٔیخٍ کى ُیَح َلّٕ ِْحٍِ رٔیخٍ ٔ‬
‫‪ٔ۵۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿًؼیض ٓخىحص حَيک حٓض‪ ،‬يغ ًنک يٕح‪ٟ‬غ كٔخّ يٌْزی رّٓخىحص‬
‫حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬یخكظّ حٓض‪َ .‬لًٕ ٔ حػظزخٍ یک ٓیّي آهَٕي رَحرَ حٓض رخ ‪ٛ‬ي ٔ ِْحٍ‬
‫رم ىٔ ِْحٍ ٔ يیهیٌٕ يالٖ ِْحٍِ‪ ،‬حکٌُٕ حیٍ ٓجٕحل حُ ىیيگخِ ؿخيؼُّٗخٓٗ‬
‫پیٖ يٗآیي کّ ػخيم حیٍ َلًٕ ٔ حػظزخٍ چیٔض؟‬
‫ػهىحالؿظًخع‪ْ ٍٖٔ ،‬ىٍكظّ پُؾ ػخيم ٍح ىٍ َیم رّكیؼیض ٔ حػظزخٍ‬
‫حؿظًخػٗ ىهیم ٔ يئػَ يٗىحَي ٔ آٌْخ ػزخٍصحَي حُ‪ :‬ػَٔص‪ ،‬هيٍص ٓیخٓٗ‪،‬‬
‫هيٍص يٌْزٗ‪ ،‬نیخهض ٔ حْهیض ىٍ حَـخو حيٍٕ حؿظًخػٗ ٔ ىٍ ؿٕحيغ هزیهّٖ‬
‫“َٔذ” ػخيم طؼییٍ کُُيِ َلًٕ ٔ حػظزخٍ رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫حیُک حیٍ ػٕحيم ٍح یک یک ىٍ ُیَ‪ ،‬طلهیم ٔ طَ٘یق يٗکُیى طخ ىیيِ ٕٗى‬
‫کّ ىٍ َلًٕ حؿظًخػٗ ٓخىحص کيحو ػخيم َوٖ طؼییٍ کُُيِ ىحٍى‪.‬‬
‫حنق ـ ىٍ ؿخيؼّْخٖ ‪١‬زوخطٗ ػَٔص يخىٖ يٓىطَیٍ ػخيم حػظزخٍ حؿظًخػٗ‬
‫حٓض‪ .‬ػَٔص ىٍ ّٓ چَِٓ طزخٍُ يٗکُي‪ .‬ىٍ چَِٓی يالک رٍِگ‪ ،‬ىٍ‬
‫چَِٓی رٍٕژٔحٖ ‪ُٛ‬ؼظٗ کّ يخنک کخٍگخِ ‪ُٛ‬ؼظٗ حٓض ٔ رخحالهَِ ىٍ‬
‫چَِٓی طخؿَحٌ ٔ ٕٓىحگَحٌ کالٌ‪ .‬ىٍ حیٍؿخ ىٍرخٍِی ٍرخهٍٕحٌ ٔ پٕنيحٍحَٗ‬
‫کّ َٓيخیّی َويٖ ٍح ىٍ ؿٓض يؼخيالص پٕنٗ ٕٓىآٍٔ رّکخٍ يٗحَيحَُي‬
‫ًَٗطٕحٌ طٕؿّ کَى ُیَح آَخٌ يؼًٕالً ىٍ پُٓخَٗ ريیٍ کخٍ يٗپَىحَُي‪ ٔ ،‬حُ‬
‫ٕٖٓ ىیگَ يُلٍٕحَي ٔ ىٍ حػَ حیٍ ىٔ حيَ ىحٍحٖ كیؼیض حؿظًخػٗ َیٔظُي‪.‬‬
‫ىٍ يیخٌ ٓخىحص ِْحٍِ ًٗخٍِی يالک ٔ رٍٕژٔح ٔ طخؿَ ٗخیي حُ ًٗخٍ‬
‫حَگ٘ظخٌ طـخُٔ َکُي ٔ حکؼَیض آَخٌ َّ ُيیُيحٍ رٍِگحَي ٔ َّ َٓيخیّ ىحٍ ٔ‬
‫پٕنيحٍ ٔ ىٍ ػیٍ كخل ىْوخٌ ٔ کخٍگَ ْى َیٔظُي‪ .‬پْ چّ ْٔظُي؟ حکؼَیض‪،‬‬
‫طُزم ٔ طٍآٓخ کّ حُ ٍحِ «حٓظؼًخٍ» ِْحٍِْخ حيَحٍ يؼی٘ض يٗکُُي‪ .‬رخ ٔؿٕى‬
‫حیٍ ىحٍحٖ َلًٕ ٔ حػظزخٍ ػظیى يٗرخُٗي‪ .‬حَيکٗ طؤيم ىٍ آٌ ٔحهؼیض َ٘خٌ‬
‫يٗىْي کّ ػَٔص رخ ًّْی حٗکخنٖ ػهض َلًٕ آَخٌ َیٔض‪.‬‬
‫د ـ حُ ٍُيُيٖ کّ رگٌٍیى ٍُٔيُيٖ رٕیژِ ىٍ هخنذ ٓیخٓٗ آٌ ىٍ ؿخيؼّ‬
‫َلًٕ َخيلئىٖ رَحٖ ‪ٛ‬خكذ هٕى طؤيیٍ يٗکُي‪ٔ .‬حهؼیض حؿظًخػٗ ٓخىحص‬
‫ِْحٍِ رّیک َظَ ػخرض يًَٗخیُي کّ حکؼَیض هخ‪١‬غ آَخٌ ىحٍحٖ هيٍص ٓیخٓٗ‬
‫َیٔظُي كخل آٌکّ حههیض ًْخٌ حکؼَیض رًٕ٘ل يؼئىٖ حُ آٌْخ کّ گٓگخْٗ‬
‫هيٍص ٓیخٓٗ رّىٓض آٍٔىِحَي حُ كیؼیض حؿظًخػٗ رَهٍٕىحٍحَي‪ .‬كٗ حنًؼم‪،‬‬
‫كَى ٓیّي چّ هزم حُ ٔکخنض ٔ چّ رؼي حُ آٌ يؼظزَ حٓض‪.‬‬
‫‪ٔ۵۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؽ ـ نیخهض ٔ حْهیض ىٍ حَـخو ٔ حىحٍِی حيٍَٕیِ رَّٕرض هٕى ىٍ کٔذ‬


‫كیؼیض ٔ حػظزخٍ ىٍ يیخٌ ؿخيؼّ طؤػیَ رِٔح ىحٍى‪ .‬حيٍٕ يٍٕى َیخُ کّ طُظیى ٔ‬
‫حؿَحٖ آٌ ئظهِو ٔؿٕى حٗوخ‪ٗ ٙ‬خیٔظّ ٔ رخیٔظّ حٓض حُ یک ؿخيؼّ طخ‬
‫ؿخيؼّی ىیگَ طلخٔص يٗپٌیَى‪ .‬ىٍ ؿخيؼّی يٍٕى رلغ يخ یؼُٗ ؿخيؼّی‬
‫ِْحٍِ رّػهض ه‪ٜ‬هض ػًین يٌْزٗ هٕى آٌچّ يالک نیخهض ٔ حْهیض يلٕٔد‬
‫يٕٗٗى ػزخٍص حٓض حُ حىحٍِ ٔ حؿَحٖ حيٍٕيٌْزٗ‪ ٔ .‬حيٍٕيٌْزٗ رّىٔ َخكیّ‬
‫يظًخیِ ٔ حَؤخو يٗیخري‪ .‬یکٗ طؼهیى ػهٕو ىیُٗ ٔ ىحَْٖخٖ يؼخٌٔ آٌ حُ هزیم‪:‬‬
‫حىریخص ػَد ٔ يُطن ٔ كهٔلّ ٔ ىیگَٖ حؿَحٖ ٓوَُحَیْخٖ يٌْزٗ‪.‬‬
‫حُ حیٍٍٔ كَى ٗخیٔظّ ٔ رخیٔظّ ىٍ ىٔ چَِٓی ػخنى (ييٍّ) ٔ َخَطن‬
‫(ٓوٍُٕ) طزخٍُ يٗکُي‪ ٔ .‬حیٍ ىٔ چَِٓ ىٍ ؿخيؼّی يٍٕى رلغ حُ كیؼیض ٔ‬
‫يوخو حٍؿًُي رَهٍٕىحٍَي‪ ٔ .‬ىٍ آٌؿخ رّؿِ طٕحَخیٗ ىٍ طيٍیْ ػهٕو ىیُٗ ٔ‬
‫ٓوٍُٕٖ يٌْزٗ ُُْٕ يؼیخٍْخٖ ىیگَ حْهیض ٔ نیخهض هَیيحٍ َيحٍَي‪ٔ .‬هظٗ‬
‫کّ حیٍ ػخيم حْهیض ٔ نیخهض ٍح ىٍ ُيیُّی َلًٕ ٔ حػظزخٍ ٓخىحص ِْحٍِ يٍٕى‬
‫رٍَٓٗ هَحٍ يٗىْیى ٔح‪ٟ‬لخ ً يٗریُیى کّ ػالِٔ رَ ٓیّيْخٖ ػخنى ٔ ٓوٍُٕ کّ‬
‫حكظَحو يَٕٗٗي ًّْی آَخٌ ىحٍحٖ َلًٕ ٔ حػظزخٍ ْٔظُي‪ .‬كخل آٌکّ حیٍ “ًّْ”‬
‫يُٓخٖ “ػهًخء” ٔ “َخ‪١‬وخٌ” ٗخٌ‪ ،‬كخهي حْهیض يٌکٍٕ يٗرخُٗي‪ .‬يکٍَح ً حكَحى‬
‫ریٕٓحى ٔ ُرخٌرٔظّی آَخٌ رّػُٕحٌ ٔکیم! ىٍ “ٍٕٗحٖ يهٗ” يوٍَ ٗيِحَي ٔ‬
‫حیٍ َیِ ىنیهٗ حٓض رَحیٍکّ َلًٕ ٔ حػظزخٍٗخٌ رّنیخهض ٔ حْهیض ىٍ “طيٍیْ”‬
‫ٔ “َطخهٗ” يَرٕ‪َ ١‬یٔض‪.‬‬
‫ى ـ هيٍص يٌْزٗ ىٍ ؿٕحيغ ىیٍىحٍ‪ ،‬يزخَٗحٌ حيٍٕ ىیُٗ ٍح َلًٕ ٔ حػظزخٍ‬
‫كَحٔحٌ ىحىِ حٓض‪ .‬ىٍ حىیخٌ رًَُْٗ‪ ،‬رٕىحیٗ‪ ،‬ئیلٗ‪ٍُ ،‬ىٗظٗ‪ ،‬کخُْخٌ‪،‬‬
‫پخپْخ ٔ يٕريحٌ رّرٓخَّی طُظیى حيٍٕ ىیُٗ كیؼیض َخيلئىٖ رَحٖ هٕى طؤيیٍ‬
‫کَىِحَي‪ .‬يزخَٗحٌ حيٍٕىیُٗ يؼًٕالً آگخْٗ رّػهٕو ىیُٗ ٍح ٔٓیهّی آهخیٗ‬
‫هٕیٖ هَحٍ يٗىُْي‪ ٔ .‬ىحًَُ٘يٖ ٍح حرَحُ کٔذ ؿخِ ٔ ٍیخٓض يٗٓخَُي ٔ‬
‫حیٍ ػًم ٍح ىیٍ يويّحٓالو یک ػًم َکْٕیيِ يؼَكٗ کَىِ حٓض‪ .‬رخ آٌکّ‬
‫حٔنیخٖ گَحيٗ حٓالو ‪ٍٔ ًٍٟ‬حیخص رٔیخٍ طل‪ٜ‬یم ػهى ٍح رّئهًیٍ طٕ‪ٛ‬یّ‬
‫کَىِحَي ٔ حكَحى ػخنى ٍح يٍٕى طکَیى ٔ حكظَحو هَحٍ ىحىِحَي ٔنٗ رّکٔخَیکّ‬
‫ػهى ٍح رّيُظٍٕ ٍیخٓض‪١‬هزٗ ٔ ىٍْى ٗکٔظٍ ٗو‪ٜ‬یض ىیگَحٌ كَحيٗگیََي‬
‫حػالو هطَ ًَٕىِحَي‪ .‬چُخٌکّ حيخو ‪ٛ‬خىم ػهیّ حنٔالو كَيٕى‪:‬‬
‫‪ٔ۵۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫“کٔٗ کّ طل‪ٜ‬یم ػهى يٗکُي رَحٖ آٌکّ رّيَىحٌ ػخنى كوَكَٔٗٗ ًَخیي‬
‫یخ رّؿُگ ریٕٓحىحٌ رَٔى ٔ آَخٌ ٍح ٗکٔض ىْي یخ آٌکّ رّٔٓیهّی ػهى‪،‬‬
‫يَىو ٍح رّهٕى يظٕؿّ کُي ٔ رگٕیي يٍ آهخٖ ًٗخ ْٔظى؛ ؿخیگخِ چُیٍ حَٔخَٗ‬
‫ىٍ آطٖ هٕحْي رٕى”‪]ٔٔ[.‬‬
‫آگخْٗ رّحيٍٕ ىیُٗ ٔ حىحٍِی آٌ َلًٕ ٔ كیؼیض ٔ آدٍٖٔ كَحٔحٌ رّيالیخٌ‬
‫رو٘یيِ حٓض ٔ چُخَچّ ىیيیى ٕٓءحٓظلخىِ حُ حیٍ آگخْٗ ىٍ ؿٓض طؤيیٍ ٍیخٓض‬
‫ٔ آهخیٗ حُ َگخِ حٓالو يَىٔى حٓض‪ًّْ .‬ی ٓخىحص ِْحٍِ ىحٍحٖ َلًٕ ٔ‬
‫حػظزخٍحَي كخل آٌکّ حکؼَیض آَخٌ ػخنى ىیٍ َیٔظُي‪ .‬پْ طخ حیٍؿخ يؼهٕو گ٘ض کّ‬
‫ىٍ ُيیُّی كیؼیض ٔ حػظزخٍ حؿظًخػٗ ٓخىحص ْیچ یک حُ ػٕحيم ٓخرن حنٌکَ‬
‫ىهیم َیٔظُي‪ .‬حگَچّ ىٍ حیٍ یخ آٌ َلَ يؼیٍ حیٍ یخ آٌ ػخيم ظخَْح ً ػخيم َلًٕ‬
‫ٔ حػظزخٍ يًَٗخیي‪ .‬حيخ ىٍ ٔحهغ ػخيم طؼییٍکُُيِ چیِی ىیگَ حٓض‪ ٔ .‬ػٕحيم‬
‫يٌکٍٕ كو‪ ٢‬ىٍ طلکیى ٔ گٔظَٕ آٌ طؤػیَ ىحٍَي‪.‬‬
‫حکٌُٕ رزیُیى آٌ ػخيم طؼییٍ کُُيِ چیٔض؟‬
‫يَحؿؼّ رّطخٍین حٓالو رّحیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع ٍُٔٗٗ يٗحَيحُى‪.‬‬
‫طّيخَيِی ػَدگَحیٗ (ػَریٔیى) (آثیٍ پخک حٓالو يزَ٘ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ‬
‫حٓض‪ ).‬پیٕ٘حٖ حَوالرٗ يخ ك‪َ٠‬ص دمحم ‪ٛ‬هٗهللا ػهیّ ٔ آنّ ٔ حيخيخٌ رٍِگٕحٍ‬
‫يخ ػهیٓى حنٔالو يـَیخٌ هخ‪١‬غ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ىٍ يیخٌ يَىو رٕىَي ٔ‬
‫کٕچکطَیٍ حَلَحف حُ آٌ ح‪ٕٛ‬ل ٔحالٖ حَٔخَٗ ٍح ؿخیِ ًَٗىحَٔظُي‪ٗ .‬ؼخٍ‬
‫حٓالو رَحىٍٖ ٔ حهٕص رٕى ٔ ٍْزَ حٓالو ًْٕحٍِ ىٍ يیخٌ یخٍحٌ ٔكخىحٍ هٕى‬
‫پیًخٌ رَحىٍٖ (ػويحهٕص) ٍح رَهَحٍ يٗکَى‪ .‬طخ ریٖ حُ پیٖ ئهًخَخٌ ٍح‬
‫رّحًْیض آٌ يظٕؿّ ٓخُى‪.‬‬
‫ىیَٖ َپخییي کّ رخ ٍٖٔ کخٍ آييٌ حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ ىٍ ػَ‪ّٛ‬ی حؿظًخع‬
‫ٔ ٓیخٓض آییٍ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ئُٕم گ٘ض ٔ ٍٓى َخرَحرَٖ ىٍِٔی‬
‫ؿخْهیض حُ گَیزخٌ ٓیخٓض طزؼی‪َ( ٞ‬ژحىٖ) ىٍرخٍْخٖ ؿخ‪ٛ‬ذ حيٕٖ ٔ‬
‫ػزخٓٗ َٓ ریٌَٔ آٍٔى ٔ کخالٖ رخ‪١‬م طزؼی‪ ٞ‬رَّخوْخٖ «ػَد» ٔ «ػـى»‬
‫ٍَٔن یخكض‪ ٔ .‬ريیٍطَطیذ حیيثٕنٕژٖ ػَدگَحیٗ (ح‪ٛ‬خنض ػَد = ػَریٔى)‬
‫کّ یخىگخٍ ىٍِٔی ؿخْهیض حٓض ٔ ىٍ حٔحثم ظٍٕٓحٓالو حُ (ٍَٔن) حكظخىِ رٕى‬
‫رخٍ ىیگَ حكیخء گَىیي‪ .‬رَ يزُخٖ حیٍ حَيیّ٘ طزهیؾ يیٗي کّ ػَد رَ طًخو يهم‬
‫ئهًخٌ ٔ ؿیَ ئهًخٌ رَطَٖ ىحٍى‪ .‬ػَدْخی کّ ىٍ ُیَ طؤػیَ طزهیـخص‬
‫‪ٔ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػَدگَحیٗ حَٗحف ٔ ‪١‬زوخص كخکًّی هٕى هَحٍ ىحٗظُي هٕى ٍح رخالطَ حُ‬
‫ىیگَحٌ يٗپُيحٗظُي ٔ رّه‪ ٕٜٙ‬رَ يهضْخٖ ئهًخٌ ؿیَػَد يزخْخص‬
‫يٗکَىَي ٔ آَخٌ ٍح «يٕحنٗ» يٗهٕحَيَي‪.‬‬
‫ػَدْخ حُ حهظيحء ىٍ ًَخُ رّيٕحنٗ حکَحِ ىحٗظُي ٔ حگَ ْى پ٘ض َٓ آَخٌ‬
‫ًَخُ يٗهٕحَيَي يٗگلظُي رَحٖ كَٔطُٗ َٔزض رّهيح چُیٍ يٗکُیى‪َ .‬خكغ‬
‫رٍؿزیَ ٗخكؼٗ حُ طخرؼخٌ َخيٗ‪ًْ ،‬یٍکّ ؿُخُِٖ ٍح يٗىیي يٗپَٓیي کٗ رٕى؟‬
‫حگَ يٗگلظُي‪ :‬حُ هَیٖ رٕى‪ ،‬يٗگلض‪ :‬حكّٕٔ ًْٕ‪ُ١‬ى يَى؛ ح ّيخ حگَ‬
‫يٗگلض‪ :‬حُ ؿیَػَد (يٕحنٗ) رٕى رخ هٌَٕٓىٖ يٗگلض‪ :‬کخالٖ هيح حٓض‬
‫يٗهٕحْي‪ ،‬يٗرَى‪ ،‬يٗهٕحْي‪ ،‬يٗگٌحٍى‪.‬‬
‫ػَدْخ يٗگلظُي‪ ّٓ :‬چیِ ًَخُ ٍح ىٍْى يٗٗکُي‪ٓ ،‬گ‪ ،‬حالؽ ٔ‬
‫يٕحنٗ‪ …،‬ػَد هٕى ٍح “آهخ” يٗىحَٔض ٔ يؼظوي رٕى کّ حٔ رَحٖ آهخیٗ ٔ‬
‫ىیگَحٌ رَحٖ رُيِگٗ ههن ٗيِحَي‪ ]ٕٔ[.‬رَطَٖؿٕیٗ ػَدْخ رّطيٍیؾ کیُّ ٔ‬
‫َلَص ٗيیيٖ ٍح ىٍ ىلْخٖ ئهًخَخٌ ؿیَػَد کّ َْ ىو رخ طلویَ ٔ طْٕیٍ‬
‫آٌْخ ٍٔرٍّٔ يٗٗيَي‪ ،‬حیـخى کَى‪ ٔ .‬حُ ُيخٌ يؤيٌٕ ٔ پْ حُ آٌ “ٗؼٕریخٌ”‬
‫آٗکخٍح رّريگٕیٗ حُ ػَد پَىحهظُي‪ .‬پیيحیٖ “ٗؼٕریخٌ” حُ يیخٌ يهم ئهًخٌ‬
‫ؿیَػَد‪ ،‬ػکْحنؼًم حؿظًخػٗ ػَدگَحیٗ رٕى‪ٗ .‬ؼٕریخٌ ًّْی يَىو ٍح حُ‬
‫ػَد ٔ ػـى یکٔخٌ يٗىحَٔظُي‪ .‬حُ آٌٍٔ آَخٌ ٍح “حْمحنظٕٔیّ”‬
‫(رَحرَٖهٕحْخٌ) يٗهٕحَيَي‪ .‬آٌْخ يٗگلظُي‪ :‬پیـًزَ حٓالو يٗكَيخیي‪:‬‬
‫ئهًخَخٌ رَحىٍ ٔ رَحرَحَي‪ ًّْ ،‬ىٓض یکيیگََي‪ ،‬رخیي رخ ْى رَحرَ رخُٗي ٔ‬
‫َیِ ىٍ هطزّی كـشحنٕىحع كَيٕى‪ْ“ :‬یچ ػَرٗ ؿِ حُ ٍحِ پَْیِکخٍٖ رَ‬
‫ؿیَػَد رَطَٖ َيحٍى ٔ ىٍ هَآٌ حٓض کّ پَْیِکخٍطَیٍ ًٗخ گَحيٗطَیٍ‬
‫ًٗخ َِى هيحَٔي حٓض‪ .‬ىٍ ك‪٠‬خٖ طیَِ ٔ طخٍیک ٔ پَْیخْٕٖ َژحىپَٓظٗ ٔ‬
‫يوخرهّ ٔ يزخٍُِ رخ آٌ ؿخنزخ چُخٌ حطلخم حكظخىِ کّ حٓظيالل ٔ رَْخٌ ٍَگ رخهظّ‬
‫حٓض‪ .‬حُ حیٍٍٔ‪ ،‬ىٍ ػَ‪ّٛ‬ی پیکخٍ كکَٖ ىٍ يیخٌ حَيیّ٘ی ح‪ٛ‬خنض ػَد ٔ‬
‫َظَ رَحرَٖهٕحْخٌ ؿیَػَد کخٍ رّريگٕیٗ ٔ طْٕیٍ يُـَ ٗي ٔ حیٍ‬
‫ريگٕیْٗخ يٕ‪ٕٟ‬ع َگخٍٕ کظخد گَىیي‪ .‬چُخٌکّ رَحرَٖهٕحْخٌ‪ ،‬کظخدْخی‬
‫ىٍ ًکَ ريیْخٖ ػَد طؤنیق کَىَي ٔ ػَدْخ َیِ رَ ‪ٟ‬ي ٗؼٕریخٌ کظخد‬
‫يَٕٗٗظُي‪]ٖٔ[.‬‬
‫‪ٔ۵۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ يیخٌ كَیخىْخٖ َُُيِی ػَدگَحیٗ کّ حُ كًخیض ٔ پ٘ظیزخَٗ ‪١‬زوخص‬


‫كخکًّ رَهٍٕىحٍ رٕى‪َ ،‬خنّْخٖ يؼ‪ٕٜ‬يخَّی رَحرَٖ رّگْٕٕخ‪ًٍَٓٗ ،‬یي‪ .‬ىٍ‬
‫ػیٍ كخلْخىیخٌ ٔحهؼٗ حٓالو یؼُٗ حيخيخٌ رٍِگٕحٍ يخ کّ كخيٗ رَحرَٖ ٔ‬
‫رَحىٍة حٓاليٗ رٕىَي‪ ،‬رخ طلًم ي٘وخص ٔ ٍَؾْخٖ كَحٔحٌ رّؿٕحٍ پٍَٔىگخٍ‬
‫پیٕٓظُي ٔ حيخو ىٔحُىِْى “ػـمهللا كَؿّ” حُ َظَْخ َخپيیي گ٘ض ٔ ٓهٔهّی‬
‫حيخيض هخطًّ یخكض‪.‬‬
‫حُ آٌ پْ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ كََُيٖ حُ ‪ٛ‬هذ حیيثٕنٕژٖ ػَدگَحیٗ طٕني‬
‫یخكض کّ يٗطٕحٌ آٌٍح “ٓیّيگَحیٗ” یخ “ح‪ٛ‬خنض ٓیّي” َخيیي‪ .‬حیٍ َُٕحى پْ حُ‬
‫‪ ٗ١‬يَحكم کٕىکٗ ٔ ؿٕحَٗ ىٍ ُيخٌ يؼخ‪ َٛ‬رّىٍٔحٌ پیَٖ هٕى ٍٓیيِ‬
‫حٓض ٔ ٍُٔگخٍ يؼخ‪ًّْ َٛ‬ی حكکخٍٖ ٍح کّ رَ رَطَٖ َژحىٖ‪ ،‬ح‪ٛ‬خنض هزیهّ‬
‫ٔ طلٕم‪١‬هزٗ يهٗ رُخ یخكظّحَي رّگٍٕٓظخٌ طخٍین ىكٍ يٗکُي ٔ َظَیّی‬
‫“ح‪ٛ‬خنض ٓیّي” َیِ ىٍ ُیَ ‪َٟ‬رخص ٗکُُيِی حیيثٕنٕژٖ رَحرَٖ حٓالو کّ ىو‬
‫رّىو ىٍ ىيخؽْخٖ هلظّ‪ ،‬ریيحٍ يٕٗٗى‪َ ،‬خرٕى هٕحْي گ٘ض‪ .‬ػخيم َلًٕ ٔ‬
‫حػظزخٍ ٓخىحص ِْحٍِ ًْیٍ حَيیّ٘ی “ٓیّي گَحیٗ” حٓض کّ ىٍ پَطٕ ٓطٍٕ‬
‫آیُيِ چَِٓحٕ ًَخیخٌ يٗگَىى‪ .‬گلظیى ٓیّيگَحیٗ كََُي رالك‪ٜ‬م ػَدگَحیٗ‬
‫حٓض ٔ رّي‪ٜ‬يحم‪:‬‬
‫پَٔ گَ َيحٍى َ٘خٌ حُ پيٍ‬
‫طٕ ریگخَّ هٕحٌ ٔ يوٕحَٖ پَٔ‬
‫ٔؿِٕ ٗزخْض ىٍ يیخٌ پَٔ ٔ پيٍ ٍح رّحیـخُ يٍٕى رٍَٓٗ هَحٍ يٗىْیى‪.‬‬
‫ٔ ـ اُویث ًىت‬
‫ؿَؿٗ ُیيحٌ يٗگٕیي‪“ :‬يهضْخٖ هيیى حًْیض ُیخىٖ رَّٔذ يٗىحىَي‬
‫چّ حیُّکّ رّٔٓیهّی َٔذ يزخْخص کَىِ رّيوخنلخٌ چیَِ يٗٗيَي ٔ حُ‬
‫آٌٍٔ ىٍ كلع َٔذ يٗکٕٗیيَي‪.‬‬
‫یَٕخَیخٌ َّ طُٓخ رَحٖ هٕى َٔذَخيّ ىٍٓض يٗکَىَي رهکّ رَحٖ هيحیخٌ‬
‫هٕیٖ َٔذَخيّْخی ىحٗظُي ٔ َٓحَـخو رٍِگخٌ هٕى ٍح رَّژحى ٔ َٔذ هيحیخٌ‬
‫يُظٔذ يٗٓخهظُي”‪]ٔ۳[.‬‬
‫ػَدگَحیٗ رّح‪ٛ‬خنض َٔزض‪ ،‬كٕمحنؼخىِ حًْیض هخیم حٓض چُخٌکّ ؿَؿٗ‬
‫ُیيحٌ يٗگٕیي‪“ :‬طؼ‪ٜ‬ذ ىٍ َٔذ يیخٌ ػَد رّكي حكَح‪ ١‬رٕى‪ َْ .‬ىٓظّ حُ‬
‫هٕو هٕى هٕرٗ ٔ حُحهٕحو ىیگَ ريٖ يٗگلض ٔ آٌ ٍح طلخهَ يٗهٕحَيَي‪]ٔ۳[”.‬‬
‫ٓ‪ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پْ حُ ظٍٕٓ ٔ گٔظَٕ حٓالو رخٍ ىیگَ طؼ‪ٜ‬ذ رَّٔذ ػَرٗ حُ گَیزخٌ‬
‫حيٕیخٌ َٓ ریٌَٔ آٍٔى‪.‬‬
‫“ػَدْخ ىٍ ؿخْهیض طؼ‪ٜ‬ذ هٕيٗ ىحٗظُي ٔ َْ هزیهّ رَحٖ هٕى حكظوخٍحطٗ‬
‫ىحٗض‪ ،‬حٓالو آٌ طؼ‪ٜ‬ذْخ ٍح رخ‪١‬م کَى‪ًْ .‬یٍکّ رُٗحيیّ هالكض ٍح رّٓهطُض‬
‫ئظزيِ طزيیم کَى يـيىح طؼ‪ٜ‬ذ ػَرٗ ٍح طوٕیض ًَٕى… ٔ كو‪ ٢‬يویي رٕىَي کّ‬
‫هَیٖ ٍح رَ ىیگَحٌ ٔ هٕىٗخٌ ٍح رَ ٓخیَیٍ طَؿیق ىُْي‪]ٔ٦[”.‬‬
‫ىٍ ػَدگَحیٗ یک هزیهّ رّهخ‪َٔ َ١‬ذ َٗیق! هٕى رَ هزیهّی ىیگَ‬
‫رَطَٖ ىحٍى ٔ ٓیّيگَحیٗ حَيیّ٘ی رَطَٖ َٔذ ٍح حُ آٌ رّحٍع رَىِ حٓض ٔ‬
‫رّؿخٖ آٌکّ ٔحٍع ُْي ٔ طوٕح ٔ يزخٍُِ ىٍ ٍحِ طلون رَحرَٖ يٗرٕى‪ ،‬حَظٔخد‬
‫رّپیخيزَ ٍح پخیّی ػًيِی َلًٕ ٔ حػظزخٍ هٕى ٓخهض ٔ رَ حٓخّ آٌ ٓخىحص ٍح‬
‫گَِٔ يًظخُ ٔ ٔحال ٔ يخكٕم حَٔخٌْخٖ ػخىٖ حػالو کَى ٔ ٍحِ طلٕم‪١‬هزٗ‬
‫‪ٛ‬يٍحٓاليٗ ٍح پیٖ گَكض ٔ رهُيپَىحُٖ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٍح رَ حهٕص ىیُٗ‬
‫طَؿیق ىحى‪.‬‬
‫کٔٗ يُکَ حَظٔخد آَخٌ رّهخَٕحىِی پیخيزَ يويّ َیٔض ٔ گٕحْٗ رَ حػزخص‬
‫آٌ ًَٗهٕحْي ٔ ًْخٌ حٗظٓخٍ ٍح ىٍ طخىیّی «هًْ» کخكٗ يٗىحَي ٔنٗ‬
‫ٕٓءحٓظلخىِ حُ حیٍ َٔزض ٍح رَ يزُخٖ ْيحیض آًٓخَٗ کّ ىٍ ‪ٛ‬للخص گٌٗظّ‬
‫ًکَٕ ٍكض‪ ،‬يَىٔى ٔ يلکٕو يًٗٗخٍى‪ .‬هَى ٔ ىیٍ َْ ىٔ يٗگٕیُي کّ‬
‫حَظٔخد یک كَى رّیک هخَٕحىِ ٔ یک پيٍ رخػغ ُٗخٓخیٗ حٔٓض َّ رَطَٖ حٔ‪.‬‬
‫ٕ ـ ظلع ًىت‬
‫ػَدگَحیٗ رّكلع َژحى هٕى طخ كي طؼ‪ٜ‬ذ ح‪َٛ‬حٍ يٗکَى ٔ حُ حهظال‪١‬‬
‫هٌٕ ػَرٗ رخ هٌٕ ؿیَػَد رّٔٓیهّی حُىٔحؽ ؿيح ً هٕىحٍٖ يًَٕٗى‪ .‬ىٍ‬
‫َظَ ػَدگَحیٗ کٔٗ کّ پيٍ یخ يخىٍٕ ػَد َزٕى هٕحٍ يلٕٔد يٗٗي ٔ‬
‫حٔ ٍح “يٌٍع” (ىٔ ٍگّ) يَٗخيیيَي ٔ كََُيحٌ ػَرٗ کّ حُ يخىٍٖ‪،‬‬
‫ؿیَػَد رّىَیخ يٗآييَي “ْـیٍ” (َخح‪ٛ‬م) هٕحَيِ يٗٗيَي‪ ،‬کى کى ػَدْخ‬
‫َٔزض رّکُیُِحىِگخٌ طـییَ ػویيِ ىحىَي ٔ َٔذ پيٍٖ ٍح يٓى ىحَٔظُي چُخٌکّ‬
‫ٗخػَ ػَد يٗگٕیي‪:‬‬
‫“يَىٖ ٍح کّ يخىٍٕ ٍٔيٗ یخ ٓیخِ یخ ػـى حٓض‪ ،‬ري َيحَیي‪ُ ،‬یَح يخىٍ‬
‫ظَف يٕهض حٓض ٔ َژحى يَرٕ‪ ١‬رّطوًّی پيٍ حٓض”‪]ٔ۳[.‬‬
‫ٔ‪ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓیّيگَحیٗ َیِ ىحٍحٖ ًْیٍ ه‪ٜ‬هض حٓض‪ .‬رُخرَآٌ ٓیّيگَحیخٌ يٗکُٕٗي کّ‬
‫ػهٍٗؿى كظخٔحٖ آیخص ػظخو ىهظَ هٕى ٍح رّػوي حُىٔحؽ َٗػٗ ِْحٍِ ىٍ‬
‫َیخٍَٔي ٔ ىٍ حیٍ حيَ طخ يَُ حَکخٍ حُ حكکخو ىیٍ َیِ گخْٗ پیٖ يٍَٗٔي‪ .‬چُي‬
‫ٓخل هزم ىٍ َـق حَٗف رلؼٗ ىٍ حیٍ ُيیُّ ىٍ يیخٌ ‪١‬الد ٓیّي ٔ ِْحٍِ‬
‫رّػًم آيي‪ٓ ،‬یّيگَحیخٌ یؼُٗ ْٕحهٕحْخٌ رَطَٖ َٔذ ٓیّيٖ ػَرٗ حُ كکى‬
‫َٗػٗ حَکخٍ کَىَي‪ .‬چٌٕ حیٍ هزَ رّیکٗ حُ يـظٓيیٍ رٍِگ ٍٓیي كَيٕى‪:‬‬
‫“آهخیخٌ طَ٘یغ يٗکُُي ٔ گََّ چُیٍ كکًٗ کّ ىهظَ ٓیّي رّػخو ٍٔح َزخٗي ىٍ‬
‫َٗع َٗیق َیٔض‪”.‬‬
‫ٔهظٗ ىٍ يیخٌ رؼ‪ ٗ٠‬حُ ‪١‬الد ىٍ یک يـهٔٗ ىٍ کخرم حیٍ يطهذ يٍٕى‬
‫گلض ٔگٕ هَحٍ گَكض‪ ،‬یکٗ حُ آهخیخٌ گلض‪“ :‬حگَ كکى ؿٕحُ حُىٔحؽ ىهظَ‬
‫ٓیّي رخ ِْحٍِ ىٍ هَآٌ يٗرٕى يٍ آٌٍح آطٖ يُٗىو”‪ .‬ىٍ ًْیٍؿخ الُو حٓض‬
‫یخىآٍٖٔ کُیى کّ ىٍ کٍْٕ٘خٖ ىیگَ حٓاليٗ حُ هزیم‪ :‬ػَحم‪ٍٕٓ ،‬یّ ٔ حیَحٌ‬
‫کّ ٓخىحص ٗخٌ حُ ٍَٕ ىحَٖ ٔ ریُٖ حٓالو ٍٍٔٗ ْٔظُي حیٍ طؼ‪ٜ‬ذ ىٍ يیخٌ‬
‫ٗخٌ ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬كظٗ رَهٗ حُ آیخص ػظخو کّ ٓیّي يٗرخُٗي[‪ ]ٔ۲‬ىهظَحٌ‬
‫هٕى ٍح رّحُىٔحؽ حكَحى ؿیَٓیّي ىٍ آٍٔىِحَي‪ .‬چُي ٓخل پیٖ یک آهَٕي روض‬
‫رَگ٘ظّی ِْحٍِ رخ یک ىهظَ ٓیّي حُىٔحؽ کَى رّكيٖ يُلٍٕ ٔحهغ ٗي کّ‬
‫رّطَک ىیخٍ آرخیٗ هٕى يـزٍٕ گَىیي‪ .‬گٕیخ حٔ رخ “رال” حُىٔحؽ کَىِ رٕى کّ‬
‫ىچخٍ رالیٗ ریًٗخٍ‪ ،‬يُـًهّ طَک ىیخٍ هٕى ٗي‪.‬‬
‫ٖ ـ جٍكیلبت ثٔلمّم‬
‫ػَدگَحیٗ ىٍ ٍحرطّ رخ ؿیَػَدْخ ىٍ رُي طَ٘یلخص هٔظّ کُُيِ حٓیَ‬
‫رٕى‪ .‬يؼالً ػَدگَحیخٌ ؿیَػَد ٍح رَّخو ٔ نوذ يٗهٕحَيَي ٔ ْیچگخِ رخکُیّ‬
‫آٌْخ ٍح ‪ٛ‬يح ًَٗکَىَي (کُیّ کهًّی حٓض کّ رخ “حد” پيٍ یخ “حو” يخىٍ‬
‫َٗٔع يٕٗٗى‪ ،‬يیخٌ ػَد ٍٓى حٓض کّ َخو کٕچک کٔٗ ٍح رَحٖ حكظَحو‬
‫ًَٗرَىَي ٔ حٔ ٍح رَّخو پَٕٔ ٔ یخ ىهظَٕ يخَُي حرٕحنوخٓى یخ حو کهؼٕو‬
‫يٗهٕحَُي) ىٍ یک ‪ٛ‬ق رخ آَخٌ كَکض ًَٗکَىَي‪ْ ،‬یچگخِ آَخٌ ٍح پیٖ‬
‫ًَٗحَيحهظُي ٔ حگَ ؿیَػَد ٍح رَحٖ ٍػخیض ٍٓ ٔ ك‪٠‬م ٔ طوٕٖ رّيًٓخَٗ‬
‫يٗهٕحَيَي‪ ،‬حٔ ٍح ىٍ َٓ ٍحِ يَٗ٘خَيَي طخ يَىو ريحَُي کّ حٔ ػَد‬
‫َیٔض‪]ٔ۹[.‬‬
‫ٕ‪ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يکظذ ٓیّيگَحیٗ َیِ ًْخٌ طَ٘یلخص ٍح رخ حَيکٗ ؿَف ٔ طؼيیم ٔ ح‪ٟ‬خكّ‬


‫ىٍ رطٍ هٕى پٍَٔحَیي ٔ ىٍ حهظیخٍ ْٕحهٕحْخٌ هٕى گٌحٗض‪ .‬يٓىطَیٍ‬
‫طَ٘یلخص ٓیّيگَحیٗ ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫اّل ـ ؾوثثْؤ‪:‬‬
‫َِْْحٍِ رخیي ىٓض ٓیّي ٍح رزٕٓي ٔ گََّ رٗحىد ٔ یخ هٕىهٕحِ ٔ كظٗ‬
‫کخكَ طهوٗ يٕٗٗى‪ٓ .‬یّيگَحیخٌ چُخٌ ريیٍکخٍ ػخىص کَىِحَي کّ طخ ىٓض رٍّٓى‬
‫ي‪ٜ‬خكلّی حٓاليٗ ىٍحُ ٕٗى‪ ،‬ىٓض آَخٌ رَّٓػظی َٓٓخوآٍٔ ٍحکضْخٖ‬
‫هخٍِپیًخ رّيَُ ىْخٌ يٍٗٓي‪ .‬ىٍ ُٓض ح‪ٛ‬یم حٓاليٗ كو‪ ٢‬رٕٓیيٌ ىٓض‬
‫پیخيزَ ٔ یخ ٔ‪ ٗٛ‬پیخيزَ حؿخُِ ىحىِ ٗيِ حٓض ٔ رْ‪.‬‬
‫ىٍ ح‪ٕٛ‬ل کخكٗ (ؿهي ٕٓو‪ ،‬رخد طوزیم‪ٛ ،‬للۀ ‪)ٕ٦۳‬‬
‫حیٍ كيیغ ٍح يٗهٕحَیى‪ٗ :‬و‪ ٜٗ‬رَّخو ػهٗ رٍيِیي حنٔخرَٖ گلض‪ :‬هييض‬
‫حيخو ‪ٛ‬خىم(ع) ٍٓیيو ىٓظٖ ٍح گَكظى ٔ رٕٓیيو ٓپْ حيخو كَيٕى‪ :‬ؿِ‬
‫رٕٓیيٌ ىٓض پیخيزَ ٔ یخ ٔ‪ ٗٛ‬پیخيزَ ٗخیٔظّ َیٔض‪]ٕٓ[.‬‬
‫ؾّم ـ ِؿقًٍیٌٔ‪:‬‬
‫ىٍ يـخنْ ِْحٍِْخ‪ٓ ،‬یّي هٕحِ ػخنى رخٗي ٔ هٕحِ ؿخْم ىٍ ‪ٛ‬يٍ يَٗ٘یُي‬
‫ٔ ‪ٛ‬يٍ يـهْ رَحٖ حٔ حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬یخكظّ حٓض‪ .‬حیٍ ‪ٛ‬يٍَ٘یُٗ ٍح رُّرخٌ‬
‫ِْحٍِگٗ َیِ طَؿًّ کَىِحَي‪ٓ“ :‬یّي ؿیگّ” ٔنٗ پیٕ٘حٖ رٍِگٕحٍ حٓالو‬
‫يـهْ َ٘ٔض هٕىٍح رّٗکم ىحیَِحٖ ط٘کیم يٗىحى طخ ‪ٛ‬يٍَ٘یٍ يؼهٕو َزخٗي‪.‬‬
‫وْم ـ پیٍٔ ؾق قاٍقكحي‪:‬‬
‫ٔهظٗ گَْٔٗ ٍحِ ٍكظُي حگَ ىٍ يیخٌ ٗخٌ ٓیّيٖ رخٗي‪ ،‬اليلخنّ ىٍ يويو‬
‫‪ٛ‬ق كَکض يٗکُي ٔ کٔٗ ٍح یخٍحٖ پی٘ٗ گَكظٍ رَ حٔ َیٔض‪ .‬ح ّيخ پیخيزَ يخ‬
‫ُْگخو ٍحِ ٍكظٍ ىٍ ٔٓ‪ٛ ٢‬لٕف كَکض يٗکَى ٔ ؿًؼٗ پی٘خپیٖ حٔ ٔ‬
‫گَْٔٗ پ٘ض َٕٓ رٍّحِ هٕى حىحيّ يٗىحىَي‪ .‬حُ يوخیّٔ ىٍ يیخٌ ه‪ٜ‬هضْخٖ‬
‫يکظذ ػَدگَحیٗ ٔ ئهک ٓیّيگَحیٗ يؼهٕو يٕٗٗى کّ ٔحهؼخ رّي‪ٜ‬يحم‬
‫«ٗیَ ٍح رچّ ًْٗ يخَي رئ» ىٔيٗ كََُي َؤظیٍ حٓض‪َ ٔ .‬یِ حُ طٕؿّ‬
‫رّحكکخو حٓخٓٗ حٓالو کّ گلظّ آيي‪ ،‬حیٍ َظیـّ رّىٓض يٗآیي کّ حَيیّْ٘خٖ‬
‫ػَدگَحیٗ ٔ ح‪ٛ‬خنض ٓیّي ىٍٓض ىٍ َوطّی يوخرم حٓالو هَحٍ ىحٍَي‪.‬‬
‫ىٍ پَطٕ طلویوخص ٓخرنحنٌکَ يکظذ ٓیّيگَحیٗ ٍح يٗطٕحٌ چُیٍ طؼَیق‬
‫کَى‪ٓ“ :‬یّيگَحیٗ ػزخٍص حٓض حُ طلٕم‪١‬هزٗ رَ يزُخٖ یک َٔزض هخ‪ٔ ”ٙ‬‬
‫ٖ‪ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کٔٗ ٍح کّ حُ حیٍ ٗیِٕی طلکَ كًخیض يٗکُي يخ حٔ ٍح ٓیّيگَح ٔ یخ ‪َ١‬كيحٍ‬


‫رَطَٖ ٓیّي رَ ىیگَحٌ يَٗخيیى‪ٓ .‬ظٌٕ كوَحص يکظذ ٓیّيگَحیٗ ًْخٌ رَطَٖ‬
‫َٔذ حٓض کّ حٓالو رّکَحص آٌ ٍح يلکٕو کَىِ حٓض‪.‬‬
‫ٓیّيگَحیخٌ رخ ٕٓء حٓظلخىِ حُ ػویيِی يٌْزٗ ِْحٍِْخ یؼُٗ ًْخٌ حٍحىص‬
‫َٓٗخٍ رّحيخيخٌ‪ٓ ،‬یّيگَحیٗ ٍحؿِء الیُلک ٗیؼّگَحیٗ ههًيحى کَىَي ٔ رخ حیٍ‬
‫رَِٓرَىحٍٖ رٔیخٍ يخَْحَّ آٌ ٍح ٔٓیهّی َلًٕ ٔ حػظزخٍ حؿظًخػٗ هٕى‬
‫ٓخهظُي‪ .‬پْ ػخيم كیؼیض ٔ َلًٕ آَخٌ يکظذ ٓیّيگَحیٗ حٓض ٔ ٕٓء حٓظلخىِ حُ‬
‫يٌْذ ٔ ىیٍ ىٍ حٓظلکخو ٔ ىٔحو آٌ يئػَ ٔحهغ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ حیٍؿخ ٗکی َیٔض کّ يلزض حْمحنزیض ؿِء حؿظُخدَخپٌیَ ٗیؼّرٕىٌ‬
‫حٓض ٔ حْمحنزیض ًْخٌ حيخيخٌ يؼ‪ٕٜ‬و ٔ پخک حٓض ٔ رَطَٖ آَخٌ رَ ىیگَحٌ‬
‫رَ حٓخّ َٔذ حٓظٕحٍ َیٔض رهکّ رّهخ‪ َ١‬يوخو ٍْزَٖ آًٓخَٗ ٗخٌ حٓض‪ .‬ىٍ‬
‫‪ٛ‬للخص گٌٗظّ ىٍرخٍِی َکْٕٖ طلٕم‪١‬هزٗ گلض ٔگٕ کَىیى ٔ حیٍ رلغ ٍح‬
‫رّٓوُخٌ آهخٖ كهٔلٗ کّ طٕ‪ٟ‬یق يؼخَٗ آطٗ ٍح ىٍ رَ ىحٍى ٔ هیهٗ آيَُٕيِ‬
‫حٓض هخطًّ يٗىْى‪ .‬ىحًَُ٘ي يلظَو يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ٍٕٓل حکَو ‪ّ ٛ‬مهللا ػهیّ ٔ آنّ ىٍ طؼخنیى آًٓخَٗ هٕى رّپیَٔحٌ هٕیٖ‬
‫كًٓخَي کّ طلٕم‪١‬هزٗ ٔ رَطَٖ ؿٕیٗ رٗكٔخد َّ طُٓخ ‪ ٍَٟ‬ىَیٕٖ ىحٍى ٔ‬
‫حؿظًخع ٍح ىچخٍ رَٗظًٗ ٔ َْؽ ٔ يَؽ يٗکُي ٔ يلخٓي گَٕخگٌٕ رّرخٍ‬
‫يٗآٍٔى رهکّ حیٍ ههن َخپُٔي حُ َظَ حیًخَٗ ٔ يؼُٕٖ ٓزذ يلَٔيیض حُ‬
‫كی‪ ٞ‬حريٖ حنٓٗ ىٍ ػخنى هیخيض حٓض‪.‬‬
‫“طهک حنيحٍحالهَس َـؼهٓخ نهٌیٍ الیَیئٌ ػهٕح كٗحالٍ‪ ٔ ٝ‬الكٔخىح ٔ‬
‫حنؼخهزّ نهًظویٍ”[ٕٔ]‬
‫حیٍ هخَّی ٓؼخىص ٔ رٓ٘ض آهَص ٍح رّکٔخَٗ حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬يٗىْى‬
‫کًَّٗهٕحُْي ىٍ ُيیٍ رهُيپَٔحُٖ کُُي ٔ طلٕم هٕى ٍح رَّخٍٔح رَ ىٕٔ‬
‫ىیگَحٌ طلًیم ًَخیُي ٔ رخػغ كٔخى ٔ طزخْٗ َٕٗي کّ ٍٓظگخٍٖ ٔ كٍٔ‬
‫ػخهزض يو‪ ٕٜٙ‬پَْیِکخٍحٌ حٓض‪]ٕٕ[.‬‬
‫ٌؼبق جلْمٖلجٔ‬
‫ًْٕحٍِ طلٕم‪١‬هزخٌ رَحٖ طًخیِ هٕى حُ ىیگَحٌ رّیک ٓهٔهّ ٗؼخٍْخٖ‬
‫ٓم ٗيِحَي‪ .‬يُظٍٕ حُ ٗؼخٍ يخىٖ ٔ يؼُٕٖ ىٍ حیٍؿخ‬
‫يخىٖ ٔ يؼُٕٖ يظٕ ّ‬
‫رّطَطیذ نق ٔ ََ٘ يَطذ ًْخٌ نزخّ هخ‪ ٔ ٙ‬ػُخٔیٍ ٔ حنوخد حٓض‪]ٕٖ[.‬‬
‫‪ٔ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ح‪ٛ‬خنض ػَد ٔ ٓیّيگَحیٗ َیِ ىحٍحٖ ٗؼخٍ ٔیژِ هٕى رٕىِحَي‪ .‬ؿخيّی ٓلیي‬
‫ٗؼخٍ حيٕیخٌ رٕى‪ ،‬ػزخٓیخٌ ؿخيّی ٓیخٍَِگ ٍح ٗؼخٍ هٕى هَحٍ ىحىَي ٔ‬
‫َْکْ رَ ههیلّی ػزخٓٗ ٔحٍى يٗٗي يـزٍٕ رٕى ٍٔپٕٕ ٓیخْٗ ىٍ رَ کُي‬
‫کّ آٌ ٍح “ٕٓحى” يٗگلظُي‪.‬‬
‫يُ‪ ٍٕٜ‬رّػًخل هٕى كَيخٌ ىحى کّ ىٍ َٓحَٓ يًخنک حٓاليٗ حیٍ نزخّ‬
‫پٕٗیيٌ يـَٖ گَىى‪ ]ٕ۳[.‬يکظذ ٓیّيگَحیٗ رَحٖ ‪َ١‬كيحٍحٌ هٕى ػًخيّی‬
‫ٓیخِ ٍح رَگِیي طخ حُ ُٗخٓخَيٌ رَٗیخُ رخٗي ٔ رّيـَى ىیيٌ رّٔٓیهّی ًْخٌ‬
‫ػًخيّی ٓیخِ ي٘و‪ ٚ‬گَىَي‪ .‬كخل آٌکّ حُ َظَ يکظذ ٗیؼّ پٕٗیيٌ نزخّ‬
‫ٓیّ ىٍ ًَخُ “يکَِٔ” حٓض‪.‬‬
‫حیٍ يکظذ يٍٕى رلغ ىٍ ُيیُّی حنوخد ًْخٌ ػُٕحٌ ٓخىِی ههیم حنهلع ٔ‬
‫کؼیَحنًؼُٗ‪ :‬یؼُٗ ٔحژِی “آهخ” ٍح رّهٕى حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحىِ‪ ،‬ىٍ ػَف‬
‫ٓیّيگَحیخٌ طُٓخ کٔٗ کّ ٗخیٔظّی حیٍ ػُٕحٌ حٓض “ٓیّي” حٓض‪.‬‬
‫حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬حیٍ نوذ رّٓخىحص چُخٌ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ طهویٍ گ٘ظّ کّ َْگخِ‬
‫کٔٗ رگٕیي‪“ :‬آؿخ” آييِ‪ ،‬كٍٕح ً ‪َ١‬ف ‪ٛ‬لزض يٗىحَي کّ “ٓیّيٖ” ٔحٍى ٗيِ‬
‫حٓض‪ .‬ىٍ حػَ ٍٔحؽ “طوه‪ ”ٚ‬ىٍ يیخٌ ‪١‬الد ٔ ٍٔ‪ّٟ‬هٕحَخٌ ٔ ٔحػظخٌ‬
‫ِْحٍِ‪ ،‬حکٌُٕ آَخٌ ٍح َیِ رّطوه‪ٗٚ‬خٌ یخى يٗکُُي ٔ يؼال يٗگٕیُي‪ :‬آهخٖ‬
‫ٍحٗيٖ‪ٔ ،‬نٗ ُُْٕ ْى ٓیّيگَحیخٌ يظؼ‪ٜ‬ذ طوه‪ ٚ‬آَخٌ ٍح رئٌ ًکَ “آهخ” یخى‬
‫يٗکُُي‪.‬‬
‫َخگلظّ ًَخَي کّ رؼ‪ ٗ٠‬حُ ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ ٔهظٗ رخ ٓخىحص يظُلٌ ٍٔرٍّٔ‬
‫َٕٗي كٍٕح ً ىٓضٗخٌ ٍح يٗرُٕٓي‪ .‬يؼالً يزهّؾ ٍح کّ ىٍ آیُيِی َِىیک‬
‫رّكٔخرٖ هٕحْیى ٍٓیي‪ ،‬ىٍ يٕحٍى رٔیخٍ ىیيِحیى کّ ىٓض ٓیّيگَحیخٌ ٍح‬
‫رٕٓیيِ حٓض ٔ َْگخِ رخ یکٗ حُ آَخٌ ٍٔرٍّٔ ٕٗى حٔ ٍح رّ “پیَو” ٔ‬
‫“يَٗيو” هطخد يٗکُي‪ ،‬حٔ کّ هٕى ٍح ىٍ ُيَِی حٍرخد طلوین يلٕٔد‬
‫يٗکُي‪ ،‬حگَ طلویوخص يُطوٗ ٔ حٓاليٗ يخ ٍح ىٍ حیٍ يوخنّ رخ ىهض روٕحَي[‪]ٕ۳‬‬
‫ٗخیي ىٍ ٍحرطّ رخ حكَحى ٓیّيگَح‪ ،‬ػخىص ىٓض رٕٓیيٌ ٔ “پیَو” ٔ “يَٗيو”‬
‫گلظٍ ٍح طَک کُي‪ .‬ىٍ َْ كخل هٕحِ حیٍ ػخىص َخپُٔي ٍح طَک کُي ٔ یخ حىحيّ‬
‫ىْي حُ َیٖ هخيّی (ریيحٍ) يخ ىٍ حيخٌ َوٕحْي رٕى‪.‬‬
‫پْ رخیي حكِٔى کّ ٔحژِی “آهخ” ٍح رّكخٍٓٗ کهًّی “ٓیّي” يٗىحَُي‪.‬پْ‬
‫ٓیّيگَحیٗ رخ آهخگَحیٗ يَحىف حٓض‪ ٔ .‬آهخیٗ ىٍ پی٘گخِ حٓالو يَىٔى حٓض‬
‫‪ٔ۶۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چُخٌکّ حيخو ‪ٛ‬خىم ػهیّ حنٔالو كَيٕى‪“ :‬کٔٗ کّ آهخیٗ ‪١‬هذ يٗکُي َٓحَـخو‬
‫رّپَطگخِ ْالکض ٔ طزخْٗ ک٘یيِ هٕحْي ٗيِ”‪]ٕ٦[.‬‬
‫ٗو‪ ٜٗ‬رّیکٗ حُْخىیخٌ يکظذ حٓالو «یخٓیّيٖ» (آهخٖ يٍ) هطخد کَى‪،‬‬
‫آٌ ٍْزَ رٍِگٕحٍ كَيٕى‪ :‬حیٍ هطخد ٍح طَک کٍ ُیَح ًّْی يخ رَحرَیى‪.‬‬
‫«حیٍ ٍٔحیخص رَحىػخٖ آهخیٗ کّ ؿَْٕ ٓیّيگَحیٗ حٓض کخيالً ه‪ ٢‬رطالٌ‬
‫يٗک٘ي‪.‬‬
‫ٓیّيگَحیخٌ ػویيِ ىحٍَي کّ ٓخىحص َٔزض رّىیگَحٌ رّهيحَٔي َِىیکطَحَي ٔ‬
‫هيحَٔي رّهخ‪ٓ َ١‬یخىص ٗخٌ آٌْخ ٍح يٍٕى َظَ هخ‪ ٙ‬هٕى هَحٍ ىحىِ حٓض نٌح‬
‫ىٍ ًّْی حٔهخص گٕٕ رّكَيخٌ ٓیّي يٗىحٍى طخ ىػخٖ ري ٔ یخ ىػخٖ هٕد حٔ‬
‫ٍح ىٍ يٍٕى “يَیيحٌ” كٍٕح ً حؿخرض کُي‪ ،‬حیٍ ػویيِ َیِ ٍیّ٘ی حٓاليٗ َيحٍى‪.‬‬
‫رُٗ حَٓحثیم ىٍرخٍِی هٕى چُیٍ ػویيِ ىحٗظُي ٔ هيحَٔي ىٍ هَآٌ کَیى ىٍ‬
‫آیخص يظؼيى ٍٕٓۀ روَِ آٌْخ ٍح رّػهض ًْیٍ ٗیِٕی طلکَٗخٌ ََُٖٓ کَىِ‬
‫حٓض‪ .‬آٌْخ يٗگلظُي‪“ :‬يخ كََُيحٌ ٔ ىٔٓظخٌ هيح ْٔظیى‪ ٔ ]ٕ۳[”.‬یخ حیٍکّ‬
‫يٗگلظُي‪َْ“ :‬گِ آطٖ ىُٔم ؿِ چُي ٍُٖٔ حگَ گُّکخٍ رخٗیى رّيخ َوٕحْي‬
‫ٍٓیي”‪]ٕ۲[.‬‬
‫يلَٔحٌ كُٕۀ ػهًیۀ «هى» ىٍ طلٔیَ ًْیٍ آیّ َٗیق َٕٗظّحَي‪:‬‬
‫‪“…‎‬پٍَٔىگخٍ رٍِگ رّْیچ کٔٗ َظَ ه‪َ ٕٜٗٛ‬يحٍى ٔ َٔزض رّحكيٖ‬
‫کیُّ ٔ ػيحٔص ًٍَُٗٔى‪ ،‬رٓ٘ض ٔ َؼًضْخٖ آٌ يَرٕ‪ ١‬رَّیکٕکخٍحٌ حٓض حُ‬
‫َْ ‪١‬خیلّ ٔ َْ هزیهّ کّ رخُٗي‪ ٔ .‬يـخُحصْخٖ ؿُٓى کیلَ ريکخٍحٌ حُ َْ‬
‫گَِٔ کّ رخٗي‪ .‬ح ّيخ حیٍکّ رُٗحَٓحثیم طخكظّٖ ؿيح رخكظّ ٔ گم َٓ ٓزي رخُٗي‬
‫ىنیهٗ حُ َظَ هَى رَحٖ آٌ ًَٗطٕحٌ پیيح کَى ٔ رخ ػيحنض َیِ َوٕحْي ٓخُگخٍ‬
‫رٕى‪ َّ ،‬رُٗحَٓحثیم ٔ َّ ْیچ هٕو ىیگَ‪”.‬‬
‫ككهْل هؿین قاثطَ‬
‫ػَدگَحیٗ حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ ٍحرطّی ػَد ٍح رخ ؿیَػَد رَ يُخٓزخص‬
‫ٗزّآهخ ٔ رَىِ حٓظٕحٍ کَىِ رٕى‪“ .‬يٕنٗ” ْى رَىِگخٌ ٔ ْى آُحىِگخٌ ؿیَػَد‬
‫ٍح ٗخيم يٗٗي‪ .‬يَىيخٌ آُحىِی ؿیَػَد رّآهخیٗ ػَدْخ گَىٌ َٓخىِ رٕىَي‬
‫ٔ يخَُي رَىِگخٌ حُ آَخٌ رٗچٌٕ ٔ چَح ح‪١‬خػض يٗکَىَي‪ٔ .‬نٗ يکظذ‬
‫ٓیّيگَحیٗ هخ‪ ّٛ‬ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٍحرطّی ٓیّي ٍح رخ ِْحٍِ رَ ٗخنٕىِی‬
‫ط‪ٕٜ‬ف رّػخٍیض‬ ‫ّ‬ ‫پیَٕي پیَ ـ يَیي رُخ کَى‪ٓ .‬یّيگَحیخٌ حیٍ ٍحرطّ ٍح حُ‬
‫‪ٔ۶۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گَكظُي ٔ آٌ ٍح حُ يلظٕحٖ ‪ٕٛ‬كیخَّحٕ طـَیي کَىَي ٔ رّؿخٖ آٌ يلظٕحٖ‬


‫ٔیژِی هٕى ٍح گٌحٗظُي‪ .‬ىٍ ط‪ٕٜ‬ف ٓخنک یخ يَیي ىٍ ‪ ٗ١‬يَحكم ػَكخَٗ‬
‫هٕی٘ظٍ ٍح رٍّحًُْخیٗ “پیَ” یخ حَٔخٌ کخيم َیخُيُي يٗىحَٔض ٔ ىٍ َظَ حٔ‬
‫يلخل رٕى کّ يَیي رظٕحَي رئٌ حٍٗخى “پیَ” ٍحِ هٕى ٍح رّٕٖٓ َٓيُِل‬
‫يو‪ٕٜ‬ى رگ٘خیي‪ .‬پیَ َیِ هٕى ٍح يکهق يٗىحَٔض کّ نلظّی ىٍ طَریض يَیي‬
‫حًْخل ٍَُٕى ٔ يٗکٕٗیي کّ حٍٔح حُ ٍْزَٖ هٕى رَِٓيُي گَىحَي‪ .‬ح ّيخ ىٍ‬
‫يکظذ ٓیّيگَحیٗ‪ ،‬پیَ ْیچ ئجٕنیظٗ ىٍ پٍَٕٔ يؼُٕٖ يَیي هٕىٕ حكٔخّ‬
‫َيحٗظُي طُٓخ يٗطٕحَٔظُي رَحٖ يَیيٕ طؼٕیٌ رُٕیٔي ٔ ‪١‬خنؼٖ ٍح يؼهٕو ًَخیي ٔ‬
‫رَحیٖ حٓظوخٍِ ٔ ىػخء کُي‪.‬‬
‫َْ هخَٕحىِی ِْحٍِ رئٌ حٓظؼُخء یک پیَ ىحٍى‪ .‬ػالِٔ رَ حيٍٕ يٌکٍٕ‬
‫پیَ کًَ يَیي ٍح رّطخٍ ٔ یخ طکّٖ يٗرُيى‪ .‬حیٍ کخٍ ىٍ ػًَ يَیي یکزخٍ ٔ‬
‫‪١‬زن طَ٘یلخص هخ‪ٍٕٛ ٗٛ‬ص يٗگیَى ٔ ىٍ يوخرم آٌ پیَ كٗحنًـهْ طللّ ٔ‬
‫ْيحیخٖ گَحٌرٓخ ٔ یخ پٕل َوي حُ يَیي ىٍیخكض يٗىحٍى‪.‬‬
‫رؼ‪ ٗ٠‬هخَٕحىِْخٖ يَكّ ِْحٍِ ىٔ پیَ ىحٍَي‪ ،‬یکٗ پیَٖ کّ کًَ ٍح‬
‫يٗرُيى ٔ ىیگَ پیَٖ کّ طؼٕیٌ يٗىْي‪َْ .‬هخَٕحىِ ‪١‬زن حٓظؼيحى يخىٖ هٕى رِ‬
‫ٔ یخ گٕٓلُي ٔ یخيويحٍٖ پٕل ٍح رلیغ ٌٍَ پیَ ىٍ َْٓخل حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬يیىْي‪.‬‬
‫يؼًٕالً پیَْخ ىٍ حیخو طیَيخِ رّهخَّْخٖ يَیيحٌ يٍَٗٔي‪ٌٍَْ ٔ ،‬خ ٍح ؿًغ‬
‫يٗکُُي‪ ،‬طؼٕیٌ يٍٕى ‪ٍَٟٔ‬ص ٍح يَٕٗیُٔي ٔ کًَْخٖ يَیيحٌ ٍح يٗرُيَي‪.‬‬
‫يوخو پیَٖ حُ یک ٓیّي رّٓیّي ىیگَٖ یؼُٗ حُ پيٍ رّپَٔ رّحٍع يُظوم‬
‫ط‪ٕٜ‬ف حیٍ يوخو‪ ،‬حٍػٗ َیٔض رهکّ حکظٔخرٗ حٓض‪ٔ .‬‬ ‫ّ‬ ‫يٕٗٗى‪ ٔ .‬كخل آٌکّ ىٍ‬
‫ىٍ حیٍ يوخو پیَٖ ىٍ َٔذ حٓظٕحٍ حٓض ٔ ىٍ حیٍؿخ (ىٍ ط‪ٕٜ‬ف) رٍّیخ‪ٟ‬ض‬
‫ٔ يـخْيص ُحْيحَّی ‪ٕٛ‬كٗ‪.‬‬
‫ٍحرطّی پیَٖ ٔ يَیيٖ کّ حُ ط‪ٕٜ‬ف حٓاليٗ رؼي حُ حٓالو گَكظّ ٗيِ‬
‫‪١‬زؼخ ً ٍكض ٔ آيي پیَ ٍح رّهخَّی يَیي آٓخٌ ٔ رئٌ يخَغ يٗٓخُى‪ًّْ ٔ .‬ی‬
‫كخ‪ٛ‬هّْخ ٍح ىٍ يیخٌ پیَ ٔ يَیي ٔ حػ‪٠‬خٖ هخَٕحىِی يَیي حُ يیخٌ رَ‬
‫يٗىحٍى ٔ طًخّ ‪ًٛ‬یًخَّٖ ىٍ يیخٌ آٌْخ حیـخى يٗکُي ًْیٍ آٓخَٗ ٔ رئٌ‬
‫يخَغ يَحٔىِی ٍكض ٔ آيي‪ ،‬يظخٓلخَّ ىٔ ‪ٛ‬للّی ٓیخِ ىٍ طخٍین ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ‬
‫ِْحٍِ رخُ کَىِ کّ يطخنؼّی آٌ ىٔ ‪ٛ‬للّی طخٍیک ٔ َُگیٍ‪ ،‬ىٍ ىل َْ‬
‫حَٔخٌ َٗیق‪ ،‬حػى حُ حكَحى رخ حكٔخّ ٓیّي ٔ ِْحٍِ حَئهظّ حٓض کّ يؼخل‬
‫‪ٔ۶۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كَحٔحٌ ٔ طٕ‪ٛ‬یقَخپٌیَ پيیي يٗآٍٔى‪ .‬حیُک رّيو‪ٜ‬ي ریخٌ كویوض طخٍین َّ‬
‫طلَیک حكٔخٓخص‪ ًّٖٗ ،‬حُ آٌ “ٕٓحى” ٍح ٍٖٔ حیٍ “ریخ‪ ”ٝ‬يٗآٍٔیى طخ‬
‫يخیّی پُي ٔ كکًض ٔ ػزَص رخٗي‪.‬‬
‫ُحک ًبهْن‬
‫رَهٗ حُ ٓخىحص حُ پیَٖ ٔ يَیيٖ کّ کخٍ يَحٔىِی ٗخٌ ٍح ىٍ هخَٕحىِْخ‬
‫رَٗٓخیض آٓخٌ ٓخهظّ حٓض‪ٕٓ ،‬ءحٓظلخىِ کَىِحَي‪ .‬آٌْخ ىٍ رؼ‪ ٗ٠‬حُ‬
‫هخَٕحىِْخٖ گًُخو ٔ كویَ ٔ ریچخٍِی ِْحٍِ يَطکذ گُخِ کزیَِی ْظک َخيّٕ‬
‫ٗيِحَي ُیَح يیىحَُي کّ حیٍگَّٕ هخَٕحىِْخ ًَٗطٕحَُي ‪ٛ‬يحٖ يظهٕيخَّی هٕى‬
‫ٍح رّؿخیٗ رَٓخَُي‪ ،‬ه‪ّْٜ‬خٖ َٗوآٍٔ ٔ َُگیٍ طـخُٔ آَخٌ يؼًٕالً ىْخٌ‬
‫رّىْخٌ يٗگَىى ٔ گخْٗ رّٗکم يِحف حكظ‪٠‬خفآٍٔ ىٍ يـخنْ ىٔٓظخَّ! َوم‬
‫يٕٗٗى‪ًْ .‬یٍحکٌُٕ ًّْی آٌ ه‪ّْٜ‬خٖ ٔحهؼٗ حُ ُرخٌ يَىو ىٍ کظخرٗ‬
‫گَىآٍٖٔ ٗيِ ٔ َخو حكَحى ؿُخیضکخٍ رخ ًّْی ه‪ٕٜٛ‬یخص آٌْخ رّ‪ٍٕ١‬‬
‫يَ٘ٔف ىٍ آٌ ػزض گ٘ظّ حٓض ٔنٗ يخ رّهخ‪ َ١‬كلع ٔكيص ٔ ؿهٕگیَٖ حُ‬
‫‪١‬ـیخٌ حكٔخٓخص يَىو ِْحٍِ كظٗ حُ ًکَ یک ًََّٕی ي٘و‪ ٚ‬ىٍ حیٍؿخ‬
‫هٕىىحٍٖ يٗکُیى‪ .‬آهبیبى ؼْؾ هٔؾاًٌؿ کَ‪« :‬ؾلؿٍ ٌْقٍ»‬
‫شبوْؤ ثًَلغ وحوگكاى‬
‫حگَ ؿخٕٓٓٗ رظٕحَي حػظًخى يَىو ٍح ؿهذ کُي ٔ ىٍ َْ هخَّٖ رئٌ يخَؼٗ‬
‫ٍكض ٔ آيي ًَخیي‪ ،‬ئهًخ ً ىٍ کخٍ پهیي هٕى يٕكن حٓض‪ ٔ ،‬رَحٖ ىٓظگخْٗ کّ حٔ‬
‫ٍح ريیٍ ٔظیلۀ َخپخک گًخٗظّ حٓض هييخص كٕم حنؼخىِ ٕٓىيُي! حَـخو يٗىْي‪.‬‬
‫ىٍ يیخٌ ِْحٍِ آٌکّ رَٗٓخیض هخرم حػظًخى حٓض “ٓیّي” حٓض‪ُ .‬یَح حٔ‬
‫رّيؼخرّ “پیَ” ْى حٍحىص ٔ ْى حػظًخى آٌْخ ٍح رّهٕى حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحىِ حٓض‪.‬‬
‫ٍٖٔ حیٍ ح‪ٛ‬م ‪١‬زوخص كخکًّ ًْٕحٍِ حكَحىٖ حُ ٓخىحص ٍح رَحٖ ؿخٕٓٓٗ‬
‫ىٍ يیخٌ ِْحٍِ حٓظويحو يٗکُُي‪ .‬چُخٌکّ حيیَ ػزيحنَكًخٌ رّيُظٍٕ يوٍٕٓ‬
‫کَىٌ ِْحٍِْخ رؼ‪ ٗ٠‬حُ حكَحى ٓیّي ٍح رَحٖ ؿخٕٓٓٗ ىٍ ِْحٍِؿخص يٍٕى‬
‫حٓظلخىِ هَحٍ ىحى‪ .‬يئنق ىحًَُ٘ي َٓحؽ حنظٕحٍین ىٍ ٔهخیغ ‪ْ ٖٔٓ٦‬ـَٖ‬
‫هًَٖ پَىِ حُ حیٍ ٍحُ رَىحٗظّ حٓض‪:‬‬
‫«ىٍ ٍُٔ ْ٘ظى يخِ ٍي‪٠‬خٌ كکًَحَخٌ ؿَِیٍ ٔ هُيْخٍ ٔ پ٘ض ٍٔى ٔ‬
‫ٓیوخٌ ٔ کًَٓى چٌٕ َٓىحٍ دمحمكٔیٍ هخٌ ٔ َٓىحٍ ٍَٕدمحم هخٌ ٔ يٕالىحى‬
‫هخٌ ٔ يیَريل ریگ ٍح کّ ح‪َ١‬حف َٗهٗ ٔ ؿُٕرٗ ٔ ًٗخنٗ کْٕٔظخٌ‬
‫‪ٔ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِؿخص رّكکٕيض هیخو ىحٗظُي ىٍ ك‪ ٍٕ٠‬حهيّ كَيخٌ ٍكض کّ حُ َْ‬


‫‪َ١‬ف ىٔطٍ يَى ْ٘یخٍ‪ٍ ،‬حٓض کخٍ‪ ،‬يخيٍٕ ًَخیُي کّ ىحهم ؿزخل ِْحٍِؿخص‬
‫ٗيِ‪ ،‬يويحٍ ئخكض ٔ ٓٓم ٔ ‪ٛ‬ؼٕرض ٔ يُلُٗ ٔ ئظویى ‪َ١‬م ٔ يٕح‪ٟ‬غ‬
‫كَکض ٔ كَٔى ٓپخِ ٔ طُگٗ ٔ كَحهٗ ٍحِ ٔ ؿًؼیض يَىو‪ٓ ،‬کُّحٕ رخ‬
‫يؼًٍٕحص ٔ يطًٍٕحص حی٘خٌ ىیيِ ٔ ىحَٔظّ ًْچُخٌ يُِل رّيُِل ‪ ٗ١‬يَحكم‬
‫کَىِ ىٍ يِحٍ َٗیق كخ‪ َٟ‬پی٘گخِ ٓؼخىص پخیگخِ هالكض َٕٗي طخ رّٔؿّ‬
‫‪ٛ‬لیق ٔ ‪١‬زن ٔحهغ ك‪َ٠‬ص ٔحال ٍح ح‪١‬الع ىٓض ىْي کّ حُ کيحو ٍحِ رخ چّ‬
‫هيٍ ن٘کَ ٔ ٓخيخٌ ػزٍٕ ًَٕىِ ٍِ ٓپَ طٕحَي ٗي»[‪]ٕ۹‬‬
‫حُ ػزخٍص ٓخرنحنٌکَ ْيف گًخٗظٍ ٔ كَٓظخىٌ ؿخّٕٓ ىٍ ِْحٍِؿخص‬
‫ٔح‪ٟ‬لخ ً يؼهٕو يٕٗٗى کّ یک ْيف َظخيٗ حٓض ٔ يیطٕحٌ آٌ ٍح چُیٍ‬
‫هال‪ ّٛ‬کَى‪:‬‬
‫حٔل ـ يؼهٕو ًَٕىٌ ه‪ٕٜٛ‬یخص ٍحِ ‪.‬‬
‫ىٔو ـ ‪َ١‬م ٔ يٕح‪ٟ‬غ كَکض ٓپخْیخٌ‪.‬‬
‫ٕٓو ـ رَآٍٔى ؿًؼیض ٔ ٓخکُخٌ ِْحٍِؿخص‬
‫ىٍ َظَ ػزيحنَكًخٌ ؿخٕٓٓٗ کّ رَحٖ حَـخو هييخص كٕم گًخٗظّ يٕٗٗى‬
‫رخیي “يَى ْٕٗیخٍ ٍحٓض کخٍ” رخٗي‪.‬‬
‫ىٍ رخد حَظوخد چُیٍ يَىٖ رّيئنق ىحًَُ٘ي گٕٕ كَح ىْیي‪:‬‬
‫«حُ إٌٓٓ چٌٕ كَيخٌ گًخٗظٍ ٍحُِٗخّ ك‪َ٠‬ص ٔحال ىٍ هُيْخٍ پَطٕ‬
‫ٔ‪ٕٛ‬ل حكگُي َٓىحٍ ٍَٕدمحم هخٌ كکًَحٌ آٌؿخ “ٓیّي ٗخِ َـق” َخو ٓخکٍ‬
‫چخٍىُّْ ٔ دمحم ؿخٌ َخو گُيگخَٗ هٕو هِنزخٕ ٍح حُ هُيْخٍ ىٍ ٍُٔ ُ‬
‫ؿ َِّی يخِ‬
‫ٕٗحل ٍْٔپخٍ حٍُگخٌ ًَٕىِ حيَ کَى کّ حُ حرظيحٖ هخک َُٓيیٍ‬
‫ِْحٍۀرخؿیّ طخ حَظٓخٖ آٌ ًّْؿخ ٍح َیک ىیيِ ٔ ي٘خْيِ کَىِ ٍحِ ٔ ریَحِ ٔ‬
‫گٌٍگخِ ن٘کَ ٔ حَزْٕٗ يَىو آٌ رٕو ٔ رَ ٍح َٕٗظّ هٕى ٍح رّك‪ ٍٕ٠‬حٍَٕ‬
‫ٍٓخَُي‪]ٖٓ[».‬‬
‫َٓحَـخو حيیَ ػزيحنَكًخٌ رّحَظوخد “يَى ْ٘یخٍ ٍحٓض کخٍ” طٕكین یخكض‬
‫ٔ حٔ ٍح حُ يیخٌ “پیَْخ” ٔ کٔخَی کّ پیَٕي يٌْزٗ رخ ِْحٍِْخ ىحٍَي رَگِیي‪،‬‬
‫ُیَح یکٗ رّػهض “ٓیّي رٕىٌ‪ْ ،‬ى يٌْذ رٕىٌ” هٕى ٔ ىیگَٖ رّٓزذ “پیَٕي‬
‫يٌْزٗ” هٕیٖ يٍٕى حػظًخى ِْحٍِْخ رٕىَي ٔ يٗطٕحَٔظُي رئٌ يخَغ ىٍ يیخٌ‬
‫‪ٔ۶۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِؿخص رََٔي ٔ يؼهٕيخص يٍٕى ‪ٍَٟٔ‬ص ىٍرخٍ ٓظًگَ حيیَ ٍح رَحٖ‬


‫يـهٕد کَىٌ ِْحٍِْخ كَحْى آٍَٔي‪.‬‬
‫يال كی‪ٞ‬دمحم‪ ،‬كهٔلّی حَظوخد ؿخّْٕٓخ ٍح حُ يیخٌ ٓخىحص ٔ‬
‫ْىيٌْزیْخٖ ِْحٍِ رخ ٍُٔٗت َْچّ طًخوطَ چُیٍ َٗف ىحىِ حٓض‪:‬‬
‫«يوخٌٍ حیٍكخل ٓیّي َـق ٔني ٓهطخٌ ٗخِ کّ يَىو ِْحٍِحٕ َیک پُيحٗظّ‬
‫ٔ حػظوخىٖ رّحٔ ىحٗظُي رخ دمحم ؿخٌ َخو طخؿَ هٕو هِنزخٕ کّ حُ ٓزذ طـخٍطٖ‬
‫ىٍ ِْحٍِؿخص رخ رٍِگخٌ ِْحٍِ يؼَكض طخيّ ىحٗض ٔ كکًَحٌ هُيْخٍ‬
‫چُخٌکّ گٌٗض يؤيٍٕ طلوین ‪َ١‬م ٔ ٕٗحٍع ِْحٍِؿخص کَىِ رٕى ٔ ٓیّي‬
‫رخرخٗخِ ٔ ٓیّيػزيحنْٕخد ٔ ٓیّيَزٗ َخيخٌ گًخٗظّگخٌ كکًَحٌ ؿَِیٍ ٔ‬
‫ػزيحنَٕٓل هخٌ ٓئُحیٗ ٔ ػزيحنُزٗ َخو هٕو رَٔطٗ يخيٍٕحٌ كخکى پ٘ظَٔى‬
‫ٔحٍى يِحٍَٗیق ٗيِ رخٍیخد گ٘ظُي ٔ ك‪َ٠‬ص ٔحال رّنلخظ حیٍکّ ٍحِْخ ٔ‬
‫گٌٍگخِْخٖ ِْحٍِؿخص ٍح َیک ػهى آٍِٔ ٔ َوّ٘ی ٓٓم ٔ ‪ٛ‬ؼذ آٌ کْٕٔظخٌ‬
‫ٍح رخيٕ‪ٟ‬غ ْزٕ‪ٔ ١‬يُخُل كَکض ٔكَٔى رَ ‪١‬زن يو‪ٕٜ‬ى حُ َٗف يالكظّی‬
‫حهيّ گٌحٍٕ ىحىَي‪َْ ،‬یک ٍح ىٍيخْٗ ‪ٍٔ ٖ٦‬پیّ طُوٕحِ يؼیٍ كَيٕى‪]ٖٔ[».‬‬
‫ؿخٕٓٓخٌ يؼهٕيخص يٍٕى ػالهّی حيیَ ریيحىگَ ٍح كَحْى آٍٔىَي ٔ حٔ رَ‬
‫يزُخٖ ًْخٌ ح‪١‬الػخص ىهین َوّ٘ی يـهٕد کَىٌ ِْحٍِْخ ٍح پٗ ٍیِٖ کَى ٔ‬
‫‪١‬زن آٌ ٓپخْیخٌ هَٕوٕحٍ هٕیٖ ٍح ريحَٕٖٔ ٕٓم ىحى ٔ کَى ٔ آَچّ کَى‪.‬‬
‫يالكظّ ٔ ىهض کُیي کّ چگَّٕ رَهٗ حُ حكَحى ٓیّي ىٍ آٌ ُيخٌ کخٍ يوٍٕٓ‬
‫کَىٌ ِْحٍِْخ ٍحطٔٓیم کَىِ ٔ رخ کًخل ْ٘یخٍٖ ٔ ‪ٛ‬يحهض! کًَ هييض ىٍ‬
‫هييض ٓظًگَحٌ رٔظّ رٕىَي‪ .‬يِى َخچیِ ‪ٍٔ ٖ٦‬پیّ ىٍ هزخل ٌٍَ ٔ هًٔٗ کّ‬
‫حُ ِْحٍِْخ يٗگَكظُي َخچیِطَ حُ آٌ حٓض کّ رظٕحٌ ٍٖٔ آٌ كٔخد کَى‪.‬‬
‫ىٍ حیٍؿخ الُو حٓض رگٕییى کّ يخ َْگِ ًَٗهٕحْیى ي‪ٜ‬يحم حیٍ ػًم‬
‫ُٗض ٍح طؼًیى ىْیى ٔ هيحی َوٕحٓظّ طًخو ٓخىحص ٍح ريحٌ يظٓى ٓخُیى‪ .‬ىٍ‬
‫يیخٌ آٌْخ ًََّْٕخٖ رٔیخٍ حٍؿًُيٖ ْى ٔؿٕى ىحٗظّ ٔ ىحٍى کّ رخ يخ ًْيٍى ٔ‬
‫ْى حكٔخّ رٕىِحَي ٔ ْٔظُي‪ .‬حیُک حُ ىٔ ٗو‪ٜ‬یض رّػُٕحٌ حرَحُ كنُٗخٓٗ‬
‫یخى يٗکُیى‪:‬‬
‫ثلؽئ ثمقگ‬
‫يَكٕو ٓیّيحًٓخػیم رهوٗ ٓوٍُٕ ٔ ىحًَُ٘ي ٔ ٓیخٓظًيحٍ يؼَٔف‪،‬‬
‫ىٍه٘خٌطَیٍ ٔ حَٔخَٗطَیٍ چَِٓی ٓخىحص ِْحٍِ حٓض‪ .‬حٔ ِْحٍِْخ ٍح رٔیخٍ‬
‫ٓ‪ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٔٓض يٗىحٗض ٔ ْٕحهٕحِ پٍَٕٗ ریيحٍٖ ٔ طلَک آٌْخ رٕى‪ .‬پْ حُ ىٍٔحٌ‬
‫‪ٕ١‬الَٗ َُيحٌ ىٍ يُخرَ ٔ يـخنْ ػًٕيٗ رخ ریخٌ ٗیٕح ٔ ىلحَگیِ ٔ حكَٕٔگَ‬
‫هٕى ِْحٍِْخ ٍح طٕ٘ین يٗکَى کّ پَٔحٌ ٔ ىهظَحٌ هٕى ٍح ػهٗ ٍؿى يٕحَغ‬
‫َٓکخٍٖ رّيکخطذ ٗخيم ٓخَُي طخ رِیٍٕ ػهٕو ػًَروٖ يؼخ‪ َٛ‬آٍحٓظّ َٕٗي‬
‫ٔ ٓپْ ىحَٖ هٕى ٍح ىٍ هييض يَىو هَحٍ ىُْي‪ .‬ىٍ آٌ ُيخٌ کّ ػًٕو‬
‫يالیخٌ ِْحٍِ ٔ ٓیّي ٍكظٍ رّيکخطذ ػ‪ٍ َٖٜ‬ح َ٘خَّی کلَ ٔ رٗىیُٗ‬
‫يٗپُيحٗظُي ٔ ِْحٍِْخ ٍح حُ آٌ يُغ يٗکَىَي‪ٓ ،‬وٍ طٕ٘ین کُُيِی رهوٗ ىٍ‬
‫آٌ رخد ؿُزّی يظَهٗ ىحٗض ٔ رٔیخٍ ٕٓىيُي رٕى‪ ٖٔ .‬رِّْحٍِْخ طٕ‪ٛ‬یّ‬
‫يٗکَى کّ ٍیًٔخٌ كًخنٗ ٍح رّیک ٕٓ َُٓي‪ ،‬کخٍْخٖ كویَ ٍح طَک کُُي ٔ‬
‫رّکٔذ ٔ کخٍ آرَٔيُيحَّ رپَىحَُي‪.‬‬
‫هال‪ ّٛ‬رهوٗ یک ٓوٍُٕ يٌْزٗ يظؼٓي رٕى ٔ ىٍ رَحرَ ؿخيؼّ حكٔخّ‬
‫ئجٕنیض يٗکَى‪ .‬حٔ ‪َ١‬كيحٍ َٓٓوض رَحرَٖ ٔ رَحىٍٖ ٔ ىٔٓظٗ ِْحٍِ ٔ‬
‫ٓیّي ٔ هِنزخٕ رٕى‪ .‬يخ ئخػٗ حَٔخَٗ حٔ ٍح ىٍ حیٍ يٍٕى ىحٍحٖ حًْیض‬
‫طخٍیوٗ ىٍ كیخص يؼخ‪ِْ َٛ‬حٍِْخ يیىحَیى ٔ ًّْ ٍح هخرم طلٔیٍ ٔ طًـیي‬
‫يًٗٗخٍیى‪ .‬ه‪ٕٜٛ‬یظٗ کّ رّچَِٓی رهوٗ ‪ٛ‬زـّی يهکٕطٗ يٗىْي ٔ حٔ ٍح‬
‫ىٍ رٔظَ ُيخٌ كُخَخپٌیَ يٗگَىحَي آٌ حٓض کّ ىٍ رَحرَ هٕىٕ رخ ىیگَحٌ‬
‫کٕچکطَیٍ َ٘خَّی طلٕم‪١‬هزٗ ىیيِ ًَٗٗي‪.‬‬
‫ىٍ ًْخٌ َؤظیٍ نلظخص ط‪ٜ‬خىف ٔ آُٗخیٗ ىٍ يیخٌ هٕى ٔ ىیگَحٌ‬
‫ٍٗظّی ػًین ىٔٓظٗ ٔ ٍكخهض ٍح رَهَحٍ يٗکَى‪ .‬رهوٗ ػًخيّی ٓیخِ ٍح کّ‬
‫ػاليض يًیِ (يظًیِ) ٓیّيگَحیخٌ حٓض َْگِ رَ َٓ ًَٗگٌحٗض (!؟) يخ‬
‫هخ‪َِ١‬ی رهوٗ رٍِگ ٍح ًْٕحٍِ گَحيٗ يٗىحٍیى‪ٍٔ .‬حَٖ ٗخى‪.‬‬
‫ٌِكوحبًٔ‬
‫ٗو‪ٜ‬یض ىیگَ يؼخ‪َٕ َٛ‬یُٔيِی طٕحَخ ٗخِ ػهٗ حکزَ َٗٓٓظخَٗ حٓض‪ .‬حیٍ‬
‫ؿٕحٌ ئُِٖ ٔ گّٕٗگیَ ىٍ ‪ ٗ١‬پخَِىِ ٓخل حهیَ ىٍ طٓیّ ٔ طيحٍک كهکهٍٕ‬
‫(كَُْگ ػٕحو) ٔ نـخص ئظؼًم ٔ يٓـٍٕ نٓـّی ِْحٍِگٗ حٗظـخل ىحٍى‪.‬‬
‫طخکٌُٕ يخك‪ٜ‬م طلویوخص هٕى ٍح رّ‪ٍٕٛ‬ص يوخالص ىٍ يـهّی حىد ََ٘ کَىِ‬
‫حٓض‪ .‬آػخٍ يلووخَّی َٗٓٓظخَٗ ىٍرخٍِی ٍٕٓو ٔ ٍٔحؽْخ ٔ کهًخص ِْحٍِگٗ‬
‫َ٘خٌ رخٍُٖ طٕحَي رٕى حُ حىحٖ ىیٍ حٔ َٔزض رّيَىيٗ کّ ىٍ ىحيخٌ پَيَٓ ٔ‬
‫حهال‪ٗ ٙ‬خٌ حیٍ َٕیُٔيِی يلظَو پٍَٕٔ یخكظّ حٓض ٔ حُ آٌ يَىو حٍحىصْخ‬
‫ٔ‪ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىیيِ حٓض‪ .‬هَحٍٖ کّ حُ ػالهّی َٕیُٔيِی ىحًَُ٘ي رّگَىآٍٖٔ كَُْگ ػٕحو‬


‫ِْحٍِ يؼهٕو يٕٗٗى حٔ يٗهٕحْي کّ ػًَ ػِیِ هٕى ٍح رَ َٓ حیٍ کخٍ‬
‫رگٌحٍى‪ .‬يخ ىٍ كخنیکّ ُكًخص ىحًَُ٘يحَّی َٗٓٓظخَٗ ٍح ىٍ ٍحِ طؤنیق ٔ‬
‫گَىآٍٖٔ ٔ ََ٘ طلویوت كهکهٍٕ يَىو هٕى كٕم حنؼخىِ يٗٓظخثیى حُ هيحَٔي‬
‫کَیى رٍِگ رَحٖ حٔ ػًَ ىٍحُ ٔ ػًَروٖ يٗهٕحْیى‪.‬‬
‫آٍٖ‪« ،‬چُیٍ کُُي رٍِگخٌ چٕ کَى رخیي کخٍ‪».‬‬
‫ًوًَُْبٓ ؾق ظبل آلهبیً‬
‫ىٍ هالل چُي ٓخل حهیَ ‪١‬الد ػهٕو ىیُٗ حػى حُ ٓیّي ٔ ِْحٍِ ىٍ حػَ‬
‫آُٗخیٗ رخ حكکخٍ ٍُٔ ٔ ٍٔكیّی ٔحهؼت حٓالو ىٍ يُخرَ ٔ يـخنْ ریٖطَ‬
‫ئخیم حؿظًخػٗ ٍح ‪َ١‬ف يٗکُُي ٔ ىٍ پیَحيٌٕ آٌ رّگلض ٔگٕ يٗپَىحَُي‪.‬‬
‫ئجهّی “طزؼی‪ ”ٞ‬ؿخنزخ ً ٓوَُحَیْخٖ ٍٔكخَیخٌ ٍُٔٗلکَ ٍح ط٘کیم يیىْي‪.‬‬
‫رلغ آَخٌ ىٍرخٍِی طزؼی‪ ٞ‬يؼًٕالً رٔیخٍ کهٗ ٔ يزٓى حٓض هخ‪ْ ّٛ‬یچ‬
‫حٗخٍص ىٍ رخد ٓیّيگَحیٗ ىٍ گلظخٍٗخٌ رَّظَ ًٍَٗٓي‪ٔ .‬حػظخٌ ِْحٍِ حُ‬
‫طَّ طکلیَ ٓکٕص يٗکُُي ٔ يزهـخٌ ٓیّي حُ ریى رّهطَ حكظخىٌ َلًٕ ٗو‪ٜٗ‬‬
‫هٕى ىو رَ ًَٗآٍَٔي‪ .‬ىٍ حیٍ يیخٌ رؼ‪ ٗ٠‬حُ ٓوٍُٕحٌ ِْحٍِ رخ پٌیَٕ هطَ‬
‫طکلیَ ٔ طْٕیٍ‪ ،‬گخِگخْٗ ٓیّيگَحیٗ ٍح يلکٕو يٗکُُي ٔنٗ ىٍ ؿًغ‬
‫ٍٔكخَیٌٕ ٍُٔٗلکَ ٓخىحص طخکٌُٕ ٔحػظٗ ٔنٕ رَ ٓزیم ٍيِ ٔ کُخیّ ٓوُٗ‬
‫ىٍ ًو ٔ هزق ٓیّيگَحیٗ َگلظّ حٓض‪ٍٕ١ .‬ی کّ ُٗیيِ يٕٗٗى يٗگٕیُي ىٍ يیخٌ‬
‫آَخٌ حكَحىٖ ْٔظُي کّ ههزخ ً رّح‪ٛ‬م رَحرَٖ ٔ رَحىٍٖ حٓاليٗ حیًخٌ ىحٍَي‪ٔ .‬‬
‫ٓیّيگَحیٗ ٍح رَحٓخّ آٌ ح‪ٛ‬م يَىٔى يٗىحَُي ٔنٗ “ي‪ٜ‬هلض” ًَٗریُُي کّ‬
‫ىٍ يـخنْ ػًٕيٗ ٔ ٍٖٔ يُخرَ رٗ پَىِ ئجهّ ٍح ‪َ١‬ف کُُي یؼُٗ حُ يالیخٌ‬
‫يظُلٌ هٕى يٗطَُٓي‪ .‬كخال ىٍرخٍِی آٌْخ ٓجٕحنٗ پیٖ يٗآیي کّ چَح آٌْخ ىٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬طی کّ ٓیّيگَحیٗ ٍح ‪ٟ‬ي ح‪ٕٛ‬ل ٔ رَحرَٖ ٔ رَحىٍٖ حٓاليٗ يلٕٔد‬
‫يٗکُُي ػهُخ ً ىٍ آٌ رخٍِ ٓوٍ ًَٗگٕیُي ٔ ًٍْ يَىو ٍح ٍٍٔٗ ًَٗٓخَُي؟‬
‫يلٕٓو حیٍ “ي‪ٜ‬هلض” حهظَحػٗ چیٔض؟‬
‫حگَ ُرخٌ کخٗق يکَُٕخص ههزٗ حٓض ٔهظٗ کّ آٌ ٍح كَٔ رٔظّحَي‪ ،‬چگَّٕ‬
‫يٗطٕحٌ رّحیًخٌ ههزٗ ٗخٌ رّيٕ‪ٕٟ‬ع يٍٕى رلغ پٗ رَى ٔ آگخِ ٗي؟‬
‫ٍٔكخَت ٍُٔٗلکَٖ کّ ریٖ حُ ىیگَ ٍٔكخَیخٌ هٕىٕ ىٍ يلخكم‬
‫ه‪ٓ ٕٜٗٛ‬یّيگَحیٗ ٔ يـٕلگَحیٗ ٍح ٍى يٗکُي‪ ،‬آهخٖ ػخنى حٓض‪.‬‬
‫ٕ‪ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿٕحَخٌ حُ هٕى يٗپَُٓي کّ چَح آهخٖ ػخنى ىٍ يـخنْ رٍِگ ‪١‬زن ىٓخطیَ‬
‫حٓاليٗ رَ يٕ‪ٕٟ‬ع‪ًَٗ ٍُٗٗٔ ،‬حَيحُى؟‬
‫حیٍ پَْٖٓخ ٍح يخ ًَٗطٕحَیى پخٓن ىْیى گلظخٍ ٔ کَىحٍ هٕى ٍٔكخَیخٌ‬
‫يٍٕى َظَ يٗطٕحَي ریخَگَ يٕهق ٗخٌ رخٗي‪ .‬يخ َخظَ حٔ‪ٟ‬خع ْٔظیى‪ .‬حگَ ىٍ‬
‫آیُيِ آٌْخ ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىكخع حُ ٓظًک٘خٌ ِْحٍِْخ ٔ ٍى ٔ طکٌیذ ٓیّيگَحیٗ‬
‫هَحٍ گَكظُي‪ ،‬طزؼی‪ٍ ٞ‬ح ىٍ ًّْی حٗکخنٖ يٍٕى حَظوخى کٕرُيِ هَحٍ ىحىَي ٔ‬
‫طلٕم‪١‬هزٗ ٍح ىٍ ًّْی يظخَْٕ يلکٕو کَىَي‪ ،‬يٍٕى طؤییي ٔ حكظَحو يخ‬
‫هٕحُْي رٕى‪ .‬ىٍ ؿیَ آٌ يخ رٗآٌکّ کٕچکطَیٍ حًْیظٗ رّطزهیـخص َُْآگیٍ‬
‫ٗخٌ هخیم ٕٗیى‪ ،‬رٗآٌکّ ؿِثٗطَیٍ َْحٓٗ حُ طکلیَ ٔ طلٔین ٔ طهؼیٍ آٌْخ‬
‫ىحٗظّ رخٗیى رٍّحِ هٕى کّ ٍحِ طلون رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ٔ ىٔٓظٗ کخيم ىٍ‬
‫يیخٌ ًّْ يهیضْخٖ کٍٕ٘ حٓض حىحيّ يٗىْیى‪ .‬يخػخٗن ٗيیي ػيحنض حؿظًخػٗ‬
‫ْٔظیى‪ ٔ .‬ػخٗن ىٍ ‪َ١‬ین ٍٓیيٌ رّيؼٕ٘م حُ ‪١‬ؼٍ ‪١‬خػُخٌ ًَٗطَٓي ٔ حُ‬
‫ىُٗخو ٔ طْٕیٍ ريهٕحْخٌ ًََْٗحٓي‪.‬‬
‫ىٍ ٍِ يُِل نیهٗ کّ هطَْخٓض رّؿخٌ‬
‫َٗ‪ ١‬حٔل هيو آَٔض کّ يـٌُٕ رخٗٗ‬
‫كْقهْل ًْیي قاثطَ‬
‫“حًَخحنًئيٌُٕ حهٕس”[ٕٖ] هزیهّی ٓخىحص ىیَ ُيخَٗ حٓض کّ ىٍ يیخٌ‬
‫ِْحٍِْخ َُيگٗ يٗکُُي‪ٍٗ .‬ظّی يٌْذ َٗیق ٗیؼّ آٌْخ ٍح رّیکيیگَ پیَٕي‬
‫ىحىِ حٓض‪ .‬طخ ُيخَی کّ ِْحٍِْخ ىٍ هٕحد ‪ٕ١‬الَٗ هٕى رَّٓ يٗرَىَي حطلخى‬
‫ٔ ىٔٓظٗ ىٍ يیخٌ آٌْخ ٔ ٓخىحص رَ ٗخنٕىِی پیَٖ ٔ يَیيٖ هَحٍ ىحٗض ٔ‬
‫ىٍ حیٍ ٍحرطّ طلٕم‪١‬هزٗ ٓیّيگَحیخٌ رَحٖ ِْحٍِْخ هخرم نًْ َزٕى ُیَح حَٔخٌ‬
‫ؿلهض ُىِ ٔ كَٔ ٍكظّ ىٍ هٕحد َخىحَٗ حكٔخّ ىٍى حؿظًخػٗ ٍح حُ ىٓض‬
‫يٗىْي‪ .‬حکٌُٕ ِْحٍِْخ حُ هٕحد ىیَیٍ ریيحٍ گ٘ظّحَي‪ .‬ىٍ يیخٌ كخنض هٕحد‬
‫ٔ ریيحٍٖ یؼُٗ يَكهّی “كخژِ” ک٘یيٌ هَحٍ ىحٍَي‪.‬ىٍ حیٍ يَكهّ حَٔخٌ‬
‫يٗطٕحَي پيیيِْخ ٍح رّ‪ ٍٕ١‬يزٓى ىٍک ٔ حكٔخّ کُي‪.‬‬

‫حکؼَیض ِْحٍِ كؼال ىٍ ًْیٍ يٕهق حَظوخنٗ ْٔظُي‪ .‬طزؼی‪َ ٔ ٞ‬خرَحرَٖ ٍح‬
‫ٍٖٔ حٓظوٕحٌْخٖ هٕى حكٔخّ يٗکُُي ٔنٗ رٗآٌکّ ػخيم ٔ یخ ػٕحيم آٌ ٍح‬
‫رّىٍٓظٗ رلًُٓي‪ًّْ .‬ی طٕىِْخ حُ حیٍ يَكهّ گٌٗظّحَي‪ .‬ح ّيخ ػيِی کؼیَٖ حُ‬
‫ٖ‪ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آٌْخ ٔ يو‪ٕٜٛ‬خ ٍُٔٗلکَحٌ ٗخٌ حػى حُ ٍٔكخَیخٌ ٔ ؿٕحَخٌ كخال رّکهّٗ‬


‫ریيحٍ گ٘ظّحَي ٔ يٗهٕحُْي يَىو هٕى ٍح رّحیٍ يَكهّ رک٘خَُي ٔ آٌْخ ٍح ىٍ‬
‫يوخرم طًخو حٗکخل طزؼی‪ ،ٞ‬حٓظؼًخٍ ٔ ٓظى ٔ يٍؿًهّ ٓیّيگَحیٗ آگخِ ًَخیُي‪.‬‬
‫يُطن ٗخٌ‪ ،‬چُخٌکّ گٌٗض يُطن حَٔخَٗ ٔ رَحرَٖ ٔ ىٔٓظٗ حٓض‪ .‬يخ ىٍ‬
‫كخنیکّ هٕى ٍح ػًیوخ ً ‪َ١‬كيحٍ رَهَحٍٖ ح‪ٕٛ‬ل ئخٔحص ٔ حهٕص ٔ يلزض ىٍ‬
‫يیخٌ ًّْی يهیضْخ يٗىحَیى هٕحٓظخٍ آَیى کّ ٍٔحر‪ٟ ٢‬يحٓاليٗ پیَٖ ٔ‬
‫يَیيٖ کّ رَ يزُخٖ طلٕم‪١‬هزٗ َٔزٗ رُخ یخكظّ‪ ،‬رٍّحرطّی رَٖ٘ رَحرَٖ ٔ‬
‫رَحىٍٖ ىٍ يیخٌ ٓخىحص ٔ ِْحٍِْخ يزيل گَىى‪.‬‬
‫قاثطَی هؿین چٌیي ثْؾ‪ :‬وبؾات = آهب‪ ،‬پیك‪ُ .‬ماقٍ = ًْکك‪ ،‬هكیؿ‪.‬‬
‫ٍحرطّی پٕٓیيِ رخیي ؿخ ٍح رٍّحرطّی َٕیٍ ًیم هخنٗ کُي‪ٓ :‬یّي = رَحىٍ‪.‬‬
‫ِْحٍِ = رَحىٍ‪ .‬یؼُٗ‪ٓ :‬یّي ئخٖٔ حٓض رخ ِْحٍِ‪ِْ .‬حٍِ = ٓیّي‪ .‬يخ ‪َ١‬كيحٍ‬
‫ٍحرطّی ىٔو ْٔظیى ٔ ٓیّيگَحیخٌ كخكع ٔ پخٓيحٍ ٍحرطّی َؤظیٍ‪ .‬طخىیيِ ٕٗى‬
‫کّ ٓخىحص ٔحهؼخ ً ئهًخٌ ٍُٔٗلکَ کيحو ٍح يٗپُٔيَي؟‬
‫ًحیصَی هجبظد گفٌحَ‬
‫ٔ ‪َ -‬ژحىپَٓظٗ ٍح ىٍ ًّْ ؿهِْٕخٖ َخپُٔيٕ حػى حُ ػَدگَحیٗ ٔ‬
‫يـٕلگَحیٗ ٔ آٍیخیٗگَحیٗ يلکٕو يٗکُیى‪.‬‬
‫ٕ ‪ -‬يخ رخ ٓخىحص يو‪ٕٜٛ‬خ رخ كویَحٌ ٔ ٍٔكخَیخٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ يظَهٗ‬
‫ٗخٌ پیَٕي ػًین ٔ ىٔٓظٗ ىٍ هٕى حكٔخّ يٗکُیى‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬رخ ‪ٛ‬يحٖ رهُي يوخنلض هٕى ٍح رخ ٓیّيگَحیٗ کّ ْیچ ٍرطٗ رّحٓالو ٔ‬
‫ط٘یغ ػهٕٖ َيحٍى ٔ طّيخَيِی ػَدگَحیٗ ٔ ط٘یغ ‪ٛ‬لٕٖ حٓض حػالو‬
‫يٗىحٍیى‪.‬‬
‫‪ٗ - ۳‬ؼخٍ كیخص روٖ رَحىٍٖ ٔ رَحرَٖ ىٍ يیخٌ ُكًظک٘خٌ ٓظًکٖ ٔ‬
‫آُحىٖ حُ ٓظى ٔ حٓظؼًخٍ ؿَْٕ حَيیّ٘ی يخ ٍح ط٘کیم يٗىْي‪.‬‬
‫ىٍ پخیخٌ يوخنّ ىػخء يٗکُیى کّ هيحَٔي رٍِگ يخٍح رٍّحِ هٕى کّ ٍحِ‬
‫ػيحنض‪ ،‬ئخٔحص ٔ حهٕص حٓض ٍحًُْخیٗ كَيخیي ٔ حُ گَِي هُّخٓخٌ يَىوآُحٍ‬
‫كلع کُي‪.‬‬
‫«پبیبى کحبة»‬
‫‪ٔ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پبًٌْثُبی کحبة‪:‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ [حنى َوهوکى يٍ يخء يٓیٍ كی هَحٍ يکیٍ حنی هيٍ يؼهٕو كويٍِ َخكُؼى حنوخىٌٍٔ‪،‬‬
‫يَٓالص آیخص ‪]ٕٖ -ٔ۹‬‬
‫ٕ ـ [ٔهللا ههوکى يٍ طَحد ػى يٍ َطلّ ػى ؿؼهکى حُٔحؿخ» كخ‪ ،َ١‬آیّ ٓٔ]‬
‫ٖ ـ [ػيحنض حؿظًخػی ىٍ حٓالو‪]ٕٔٓ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ [یخ حیٓخحنُخّ حطوٕح رکى حنٌی ههوکى يٍ َلْ ٔحكيس ٔ ههن يُٓخ ُٔؿٓخ ٔ رغ‬
‫يًُٓخ ٍؿخال کؼیَح ٔ َٔخء(ٍِٕٓ َٔخء آیّ ٔ) حُ حیٍ پیخو هيحیی ٔح‪ٟ‬لخ ً ىحَٔظّ يیٕٗى کّ‬
‫حَٔخٌ حُ یک ح‪ٛ‬م رٕىِ‪ ،‬رَحىٍ َٔزی یکيیگََي ٔ ىٍ ح‪ٛ‬م ٔ پیيحیٖ ًّْ ئخٔیُي‪ .‬پْ‬
‫حگَ ًّْ حَٔخٌْخ حُ نلخظ يُ٘ؤ ٔ ههوض هٕى رَحىٍ ٔ رَحرََي رئٌ ٗزّٓ ٓیّي ٔ ِْحٍِ ٔ‬
‫حيؼخلٗخٌ ىٍ ًْخٌ ح‪ٛ‬م حٗظَحک ىحٍَي ٔ رَحرَ ٔ رَحىٍحَي‪].‬‬
‫‪ ۳‬ـ [یخ حیٓخحنُخّ حَخ ههوُخکى يٍ ًکَ ٔ حَؼی ٔ ؿؼهُخکى ٗؼٕرخ ٔ هزخثم نهظؼخٍكٕح حٌ‬
‫حکَيکى ػُيهللا حطویکى‪ ٍِٕٓ ،‬كـَحصآیّ ٖٔ]‬
‫‪ ۳‬ـ [ح‪ٕٛ‬ل کخكی‪ ،‬ؽ ٕ‪ :ٖٓ۳ ٙ ،‬ػٍ حریػزيهللا ػهیّحنٔالو هخل‪ :‬يٍ طؼ‪ٜ‬ذ حٔ‬
‫طؼ‪ٜ‬ذ نّ كوي ههغ حالیًخٌ يٍ ػُوّ‪].‬‬
‫‪ ۳‬ـ [ح‪ٕٛ‬ل کخكی‪ ،‬ؽ ٕ‪ٓ :ٖٓ۳ ٙ ،‬جم ػهی رٍحنلٔیٍ ػهیّحنٔالو ػٍ حنؼ‪ٜ‬زیّ‬
‫حنظییؤػى ‪ٛ‬خكزٓخ حَیَی حنَؿم َٗحٍ هٕيّ هیَيٍ هیخٍ هٕو آهَیٍ ٔ نیْ يٍ حنؼ‪ٜ‬زیّ‬
‫حَیلذ حنَؿم هٕيّ ٔ نکٍ يٍ حنؼ‪ٜ‬زیّ حَیؼیٍ هٕيّ ػهی حنظهى‪].‬‬
‫‪ ۲‬ـ [ح‪ٕٛ‬ل کخكی‪ ،‬ؽ ٕ‪]ٖٕ۹ ٔ ٖٕ۲ ٙ ،‬‬
‫‪ ۹‬ـ [ح‪ٕٛ‬ل کخكی‪ ،‬ؽ ٕ‪].ٖٕ۹ ٔ ٖٕ۲ ٙ ،‬‬
‫ٓٔ ـ [ طَؿًّ ٔ َٗف َٓؾحنزالؿّ‪ ،‬رّههى كی‪ٞ‬حالٓالو‪]ٕ۹۳ ٙ ،‬‬
‫ٔٔ ـ [يٍ ‪١‬هذ حنؼهى نیزخْی رّ حنؼهًخء حٔیًخٍی رّ حنٔلٓخء حٔیؼَف رّ ٔؿِٕ حنُخّ‬
‫حنی َلّٔ ٔیوٕل حَخ ٍثیٔکى كهیظزئ يوؼيِ يٍ حنُخٍ" گلظخٍ كهٔلی ؽ ٕ ‪].ٖٕٕ ٙ‬‬
‫ٕٔ ـ [طخٍین طًيٌ حٓالو‪]٦۹۹-٦۹۲ ٚٛ ،‬‬
‫ٖٔ ـ [ طخٍین طًيٌ حٓالو‪].۲ٓٔ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ [ طخٍین طًيٌ حٓالو‪ٛ ،‬للخص ٖ‪].۳ٖٓ ،٦۳۳ ،٦۹‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ [طخٍین طًيٌ حٓالو‪ٛ ،‬للخص ٖ‪]۳ٖٓ ،٦۳۳ ،٦۹‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ [طخٍین طًيٌ حٓالو‪ٛ ،‬للخص ٖ‪].۳ٖٓ ،٦۳۳ ،٦۹‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ [طخٍین طًيٌ حٓالو‪].۲ٓٔ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۲‬ـ [حُ ؿًهّ آیشهللا كکیى ٔ آیشهللا هًیُی ىهظَحٌ هٕى ٍح رّ ػوي حُىٔحؽ ؿیَ ٓیّي‬
‫ىٍ آٍٔىَي‪].‬‬
‫‪ ٔ۹‬ـ [طخٍین حٓالو‪]٦۹۲ ٙ ،‬‬
‫ٕٓ ـ [ح‪ٛ‬م كيیغ پْ حُ كٌف َخو ٍحٔیخٌ‪ :‬هخل ىههض ػهی حری ػزيهللا ػهیّحنٔالو‬
‫كظُخٔنظیيِ كوزهظٓخ كوخل‪ .‬ح ّيخ آٌْخال ط‪ٜ‬هق حالنُزی حٔ ٔ‪ٛ‬ی َزی کهًّ «حال» ىٍ حیٍؿخ يلیي‬
‫ك‪ َٜ‬حٓض ٔ حُ ٓیخم کالو َیِ يلٕٓو ك‪ َٜ‬کخيال ىحَٔظّ يیٕٗى‪].‬‬
‫‪ٔ۷۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٕٔ ـ [ٍِٕٓ ‪ ٕ۲‬آیّ ٖ‪]۲‬‬


‫ٕٕ ـ [رٍِگٔخالٌ ٔ ؿٕحٌ‪]ٕٖ۳ ٙ ،‬‬
‫ٖٕ ـ [ىٍ كیخص حؿظًخػی ؿخنزخ ً نزخّ ٔیژِ یخ ػُٕحٌ ٔ نوذ يل‪ ٞ‬رَحی ُٗخٓخیی‬
‫حٓض َّ رَطَی‪].‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ [طخٍین طًيٌ حٓالو‪ٛ ،‬للّ ‪]۹۳۹‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ [ٍُٔٗلکَحٌ ٔ يلووخٌ رٍِگ رّؿَو آٌکّ ٓوُخٌ طخُِی ىحٗظّحَي‪ًْٕ ،‬حٍِ حُ‬
‫ٕٓی ْٕچیخٌ ٔ ػٕحوكَیزخٌ يٍٕى طًٓض ٔ طکلیَ هَحٍ گَكظّحَي‪ .‬ك‪٠‬خی ؿٓم پٍَٔ‬
‫حكـخَٔظخٌ چُخٌ رّٕٓى آَخٌ رٕى کّ يزهؾ ٗٓیي يـزٍٕ ٗيِ حٓض چُیٍ ٔحًَٕى ٓخُى کّ‬
‫َٕیُٔيِی حیٍ يوخنّ کٔی ىیگَ حٓض ـ َخَٗ‪].‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ [َلٍ حرُخءهللا ٔ كزخثّ‪ ،‬يخثيِ آیّ ‪].ٔ۲‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ [ٔ هخنٕح حنٍ طًُٔخ حنُخٍ حال حیخيخ يؼئىِ» روَِ آیّ ٓ‪].۲‬‬
‫‪ ٕ۲‬ـ [َٓحؽحنظٕحٍین‪ ،‬ؽ ٕ‪ ،٦۳ٔ ٙ ،‬چخپ کخرم]‬
‫‪ ٕ۹‬ـ [َٓحؽحنظٕحٍین‪ ،‬ؽ ٖ‪ ،٦۳ٖ ٙ ،‬چخپ کخرم]‬
‫ٖٓ ـ [حیٍ ًََّٕ ؿِثی کٕچکطَیٍ طؤػیَ يُلی رَ يُخٓزخص ىٔٓظخَّ كی يخریٍ ِْحٍِ‬
‫ٔ هِنزخٕ ٔحٍى ًَیکُي ُیَح ىٍ يیخٌ َْ هٕيی رًّٕٗل هٕى ِْحٍِ حیٍگَّٕ حٗوخ‪ٙ‬‬
‫رٕىِحَي ٔ ْٔظُي‪].‬‬
‫ٖٔ ـ [َٓحؽحنظٕحٍین‪ ،‬ؽ ٖ‪ ،٦۳۳ ٙ ،‬چخپ کخرم]‬
‫ٕٖ ـ [ٍِٕٓ كـَحص آیّ ٓٔ]‬
‫«پبیبى پبًٌْثُبی کحبة»‬
‫‪ٔ۷۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًبقاوحئ ػبهؿاًَ‬
‫چُخٌکّ هٕحَيیى‪ ،‬کظخد رَپخیّی كَ‪ْٝ‬خی ؿه‪َ ٔ ٢‬خٍحٓظت ػخييحَّ رُیخى‬
‫ٗيِ حٓض؛ ػًيِ كَ‪ ٝ‬رخ‪١‬م َٕیُٔيِی کظخد آٌ حٓض کّ حىػخ ىحٍى «کم‬
‫ٓخىحطی کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ َُيگی يیکُُي‪ ،‬حُ َظَ حهظ‪ٜ‬خى ٔ يؼی٘ض رَّلٕ‬
‫رخنظًخو يظکی رِّْحٍِحَي!» يؼهٕو حٓض کّ حیٍ یک ىٍٔؽ يل‪ ٞ‬حٓض‪.‬‬
‫ؿُخد ٗین حًٓخػیم يزهؾ یک َوزّی ِْحٍِ حٓض‪ ،‬حُ حٔ رؼیي حٓض کّ‬
‫چُیٍ ریپخیّ ٓوٍ رَِي؛ حگَ حیٍ ٓوٍ ٍح یک ؿٕحٌ حئَُة ِْحٍِگی کّ‬
‫ىٍ پخکٔظخٌ یخ حیَحٌ طٕني ٗيِ ٔ ح‪ٛ‬الً حكـخَٔظخٌ ٔ ِْحٍِؿخص ٍح َيیيِ ٔ حُ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع َُيگی ىٍآٌؿخ ریهزَ حٓض؛ رُّرخٌ ریخٍٔى‪ ،‬يخ يیگٕییى حٔ ریح‪١‬الع‬
‫حٓض ٔ حُ چیِی هزَ َيحٍى؛ نکٍ ُْگخيی کّ ٗو‪ٜ‬ی ىٍ يٕهؼیض َٕیُٔيِی‬
‫کظخد چُیٍ ٓوٍ پٕچ يیَُي‪ ،‬الؿَو رخیي رگٕییى کّ حٔ حُ حیٍ ىٍٔؽ هٕى‬
‫حْيحف ٓیخٓی ىحٍى ٔ يـَ‪ ٝ‬حٓض‪« .‬چٌٕ ؿَ‪ ٝ‬آيي َُْ پخيخل ٗي!»‬
‫حىػخْخی کٌد ًْیٍ کظخد يزُخی حیيیٕنٕژة ٗیطخٌپَٓظخٌ هَحٍ گَكض ٔ‬
‫آٌْخ َْچّ يیگٕیُي يهٓى حُ ًْیٍ کظخد حٓض؛ چیِی کّ حُ حٓخّ ىٍٔؽ‬
‫رٕى‪ ،‬يزُخی ىٍٔؽْخی رؼيی هَحٍ گَكض ٔ حٓخٓی ٗي رَحی ”ٓیّيٓظیِٖ”‬
‫رّْيف ”يٌْذُىحیٗ” ٔحیـخى طُْٖخٖ هٕيی ٔ ؿُخیض ػهیّ رَ٘یض!‬
‫‪١‬ؼُۀ طیَآٍٔحَى يیک٘ي‬ ‫رخکى حُ طَکخٌ طیَحَيحُ َیٔض‬

‫ـ حکٌُٕ یک َگخِ يوظ‪ُ ٔ َٜ‬یَپٕٓظی رّؿخيؼّی ِْحٍِ يیحَيحُیى طخ‬


‫رزیُیى َُيگی ػًٕيی ىٍ ِْحٍِؿخص چگَّٕ [رٕىِ] ٔ حٓض؟‬
‫= ًّْ يیىحَُي کّ ِْحٍِؿخص َُٓيیٍ کْٕٔظخَی‪ ،‬ىٍِ ىٍِ ٔ رٔیخٍ ري‬
‫آد ٔ ْٕح حٓض‪ًْ ،‬یٍ ه‪ٕٜٛ‬یض يٕؿذ ٗيِ حٓض کّ ُيیٍ ٔ هخک‬
‫يَؿٕد َيحٗظّ رخٗي‪ .‬حکؼَیض هخَٕىحِْخی ِْحٍِگی ىحٍحی هطؼخص کٕچک‬
‫کٕچک ٔ َخًْٕحٍ ُيیٍ ىٍ کُخٍ ىٍِْخ ٔ ٍٔىهخَّْخ ْٔظُي‪ ،‬هخَٕحىِْخی‬
‫ِْحٍِگت ْى ٔؿٕى ىحٍَي کّ ًْیٍ يويحٍ ُيیٍ ٍح ْى َيحٍَي‪ .‬نٌح ػًٕو يَىو‬
‫ِْحٍِ رّؿخیض كویَ ٔ طُگ يهک حٓض‪ًْ ،‬خٌ هطؼخص کٕچک ُيیُی ْى کّ‬
‫ىحٍَي‪ ،‬رّنلخظ َٗحی‪ ٢‬ري ؿجٕنٕژیک حُ يَؿٕریض هخک رَهٍٕىحٍ َیٔض ٔ‬
‫يل‪ٕٜ‬ل هٕد ًَیىْي‪ٗ ،‬خیي کىطَ هخَٕحىِی ِْحٍِگی ٔؿٕى ىحٗظّ رخٗي کّ‬
‫يل‪ٕٜ‬الص ٍُحػظیحٕ رظٕحَي يوخٍؽ ٓخالَّی هخَٕحىِ ٍح کلخف ىْي ٔ‬
‫‪ٔ۷۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّح‪ٛ‬طالف ِْحٍِگی «آٍى کُّٓ ٍح رّآٍى َٕ رَٓخَي» رّػهض ريی ْٕحء ٔ‬


‫َٓيخی ُٔىٍّ ٔ ُئظخٌ ‪ٕ١‬الَی‪ ،‬ىٍ رٔیخٍی حُ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص كو‪٢‬‬
‫ٓخل یک رخٍ يل‪ٕٜ‬ل رَىحٗض يیٕٗى‪.‬‬
‫ىٍ ِْحٍِؿخص طخ ُُْٕ ْیچَٕع ي٘خؿم حػى حُ کخٍهخَّ‪ ،‬يؼيٌ ٔ يَحکِ‬
‫هييخطی ٔؿٕى َيحٍى کّ حكَحىی حُ ِْحٍِ ىٍ آٌ کخٍ کُُي ٔ کًک هَؽ‬
‫هٕىٍح طؤيیٍ ًَخیُي‪ ،‬كو‪ ٢‬ىٍ ٓخلْخی حهیَ طؼيحى ٔحكيْخی حىحٍی ئظوَ‬
‫ٗيِحَي کّ َخچیِحَي ٔ طؼيحى حَيکی ىٍ آٌْخ حٗظـخل یخكظّحَي‪.‬‬
‫يـًٕػّی َٗحی‪ ٢‬پیٖگلظّ‪ ،‬ريطَیٍ ٔ ظخنًخَّطَیٍ يُخٓزخص حهظ‪ٜ‬خىی ٍح‬
‫ىٍ ؿخيؼّی ِْحٍِ كخکى ٓخهظّ رٕى ٔ [حٓض] کّ "ٍرخء" ٔ "ٕٓى" ٔ "َِٔل"‬
‫ٔ "گَٔ" حٓخّ آٌ ٍح ط٘کیم يیىْي ٔ رّؿخیض ریٍكًخَّ رٕىِ ٔ حٓض‪.‬‬
‫چیِی طلض ػُٕحٌ «هَ‪« ٔ »ٝ‬حػخَّ» ىٍ هخيّٕ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٗظّ ٔ‬
‫َيحٍى‪ٓ .‬وُی کّ َٓ ُرخٌ َْ كَى ِْحٍِ حٓض حیٍ حٓض‪« :‬ىحٍی روٍٕ‪،‬‬
‫َيحٍی رًیَ!» حیٍ كهٔلّی َُيگی ِْحٍِگی حٓض‪.‬‬
‫ٔهظی هخَٕحىِی ىٍ ٔٓ‪ُ ٢‬ئظخٌ هٍٕحکی طًخو يیکَى‪ ،‬يـزٍٕ يیٗي ىٍ‬
‫آرخىة هٕى‪ ،‬یخ چُي آرخىی إَٓٔطَ پیٖ کٔی رَٔى کّ يٍٕ٘ٓ رٕى [رّهٕل‬
‫ِْحٍِگی] «ُِٕٓکی = ٓزِِکی» (یخ ًْخٌ ٍرخء) يیىْي‪.‬‬
‫«ُِٕٓکی» يؼخيهّی حٓض کّ ىٍ ػَف حهظ‪ٜ‬خىی رّآٌ «ٕٓى» ٔ «ٍرخء»‬
‫يیگٕیُي‪ .‬آٌ ٗو‪ُِٕٓ« ٚ‬کیىُْيِ» رخ ػهى رّحٔ‪ٟ‬خع‪ ،‬كخ‪ َٟ‬يیٗي رخ‬
‫ٓوضطَیٍ َٗحی‪ ٔ ٢‬رخ هیي ‪ًٟ‬خَض‪ ،‬يويحٍی گُيو یخ ؿٕ یخ ؿٕحٍی‬
‫رّيَحؿؼّکُُيِ ريْي طخ َٓ هَيٍ یک رَ ىٔ‪ ،‬یخ یک رَچُي [کّ هٕى ِْحٍِ‬
‫رّآٌ ىَٔٓ ٔ ّٓ َٓ يیگٕیُي] ريْي ‪١ ...‬زیؼی رٕى کّ ريْکخٍ ًَیطٕحَٔض‬
‫َٓ هَيٍ (حگَ ْى هَيُی ىحٗض) ًّْی ريْی هٕىٍح رپَىحُى ٔ حگَ ْى‬
‫يیطٕحَٔض رپَىحُى‪ ،‬ىیگَ رَحی هٕىٕ چیِی ًَیيخَي ٔ ٓخل آیُيِ‬
‫ٍُٔگخٍی ريطَ حُ حیٍ ىحٗض؛ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬حُ ْٔظی ٓخه‪ ٢‬يیٗي‪ ،‬رئٌ حیٍکّ‬
‫کٔی رَحیٖ آم رگٕیي ٔ ْیچ ٍحْی رَحی َـخطٖ رخٗي‪.‬‬
‫َٕع ىیگَ حُ يُخٓزخص ریَٓخیض ظخنًخَّی ِْحٍِگی «گَٔ» رٕى کّ حگَ‬
‫ٗو‪ٜ‬ی [رَّْ ىنیهی] َیخُيُي يزهـی پٕل يیٗي‪ًْ ،‬خٌ هطؼّ يهک هٕىٍح‬
‫رئٌ هیي ييص رّٗو‪ٜ‬ی «گَٔ» يیىحى ٔ چٌٕ ًَیطٕحَٔض يزهؾ پٕل حٔ ٍح‬
‫پَىحهض ًَخیي‪ ،‬حیٍ يهک ٓخلْخ ىٍ گَٔ يیيخَي ٔ ‪ٛ‬خكذ يهک حُ ْٔظی‬
‫‪ٔ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخه‪ ٢‬يیٗي‪ .‬حگَ ٍيوی ىحٗض رّ‪َ١‬ف طَکٔظخٌ‪ ،‬یخ ىیگَ َْٗٓخ کٕچ‬
‫يیکَى‪ ،‬ىٍ حیٍ حٔحهَ رًّٓض پخکٔظخٌ ٔ حیَحٌ ‪...‬‬
‫كوَ ػًٕيی ىٍ ریٍ ػًٕو ِْحٍِْخ رّهيٍی ػًین ٔ كَحگیَ رٕى کّ ٔهظی‬
‫ىٔ َلَ ِْحٍِ [ه‪ٕٜٛ‬خ ً َُخٌ] رّْى يیٍٓیيَي‪ ،‬پْ حُ ٓالو ٔ ػهیک ٔ‬
‫حكٕحل پَٓی ٔ هزَ حُ ؿخٌ ؿٍٕی رچّْخ‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ حُ ًْيیگَ يیپَٓیي‪:‬‬
‫«حُ هَهٍٕحکی چطٍٕ ْٔظیي؟» ‪َ١‬ف رخ ىٓض هٕى ىٍْٕحء حَيحُِ يیگَكض‬
‫ٔ ىٓض هٕىٍح ىٍ ْٕح رخال ٔ پخییٍ يیرَى ٔ يیگلض‪ :‬حیٍ هيٍ آٍى گُيو ىحٍیى‪،‬‬
‫ُٗگ ٔ‬ ‫حیٍ هيٍ آٍى ؿٕ ىحٍیى‪ ،‬حیٍ هيٍ آٍى ؿٕحٍی ىحٍیى‪ ،‬حیٍ هيٍ ْى يٕ ُ‬
‫ٗوم ‪ٓ ...‬پْ َٕرض رّ‪َ١‬ف يوخرم يیٍٓیي ٔ حٔ ْى رًّْیٍ طَطیذ ‪...‬‬
‫ِْحٍِْخ گٕٗض حٓذ ٍح يیهٍٕىَي‪ ،‬حٓذ ىٍ ِْحٍِؿخص رٔیخٍ کى حٓض‬
‫ٔ ٗظَ ٔ هخ‪ َ١‬ح‪ٛ‬الً ٔؿٕى َيحٍى‪ًْ .‬یٍ َزٕىٌ ٗظَ رّطُٓخثی يیطٕحَي ریخَگَ‬
‫ٔیژِگیْخی طٕپٕگَحكی ِْحٍِؿخص رخٗي‪ .‬ىٍ ِْحٍِؿخص ٓگ رٔیخٍ کى حٓض؛‬
‫ُیَح يَىو حُ ٗيص كوَ‪َ ،‬گٓيحٍی آٌ ٍح رّ‪َٛ‬كّ ًَیىحَُي‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ ىهظَحٌ هٕىٍح يیكَٔهظُي‪ ،‬چٌٕ پٕل ىٍ ىٓض يَىو َزٕى‪ ،‬رَحی‬
‫ىهظَحٌ هٕى گخٔ ٔ گٕٓلُي ٔ رِ ٔ هَ‪ ...‬ػيل هَحٍ يیىحىَي ٔ ػُٕحٌ آٌ ٍح‬
‫«گهّ» يیگٌحٗظُي کّ رخیي رّػُٕحٌ رٓخء ىهظَ طلٕیم يیٗي‪.‬‬
‫ىٍ ُْگخو ػَٔٓی‪ ،‬پيٍ ػَّٔ رخ رٓخَّْخ ٔ ػُخٔیٍ يوظهق کّ ِْحٍِْخ‬
‫هٕى رّآٌ «ىٍگّگیَی» ‪ٍٔ« ،‬ی ىیيَِی» ‪« ،‬کٕيهک» ٔ ؿیَِ يیگٕیُي‬
‫طالٕ يیکُي طخ ؿخی کّ يیطٕحَي حُ هخَٕحىِی ىحيخى رخؽگیَی ًَخیي‪ ٔ .‬طخؿخی‬
‫کّ يیطٕحَي حٔ ٍح يیچپخَي‪ .‬ىٍ كخنی کّ هزالً گهّی هٕى ٍح يکًم گَكظّ ٔ‬
‫ْیچچیِ ْى رّىهظَٕ َيحىِ! ِْحٍِْخ رّىهظَ هٕى ؿٓخُ ًَیىُْي‪ ،‬كو‪ ٢‬یک‬
‫‪ُٛ‬ئهچّ کّ كخٔی نزخّ ػَّٔ ٔ ٔٓخیم ٗو‪ٜ‬ت حٔ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ هَ‪ ٝ‬ح‪ٛ‬الً يٍٕى َيحٗض‪ ،‬يٕأٓٔخص ٔ َٓخىْخی هیَیّ‬
‫ٔ يٕهٕكخص ح‪ٛ‬الً ٔؿٕى َيحٗض ٔ طخُُْٕ ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫حگَ كَى ِْحٍِگی ُيیٍ هٕى ٍح رلَٔٗي (ىٍػیٍ حیٍکّ یکزخٍ هخََٕی‬
‫كَٔهظّ حٓض) رخُْى ٓخلْخی ٓخل پ٘ض حَيٍ پ٘ض رخ ي٘ظَی ٔ كظی ِٔ ٍّحع‬
‫حٔ ىػٕی ٍحِ يیحَيحُى ٔ ػُٕحٌ حیٍ ػًم ٍح «کٖ ـ کٖ حَيحهظٍ» يیگٕیُي‪،‬‬
‫ريحٌ حيیي کّ رظٕحَي َْ حُ گخْی چیِی حُ ي٘ظَی رکُي کّ هٕى ِْحٍِ رّآٌ‬
‫«طیَپٕى» يیگٕیي؛ ي٘ظَة ریچخٍِ َیِ َْ حُ گخْی رَحی آٍحو کَىٌ [يٕهظت]‬
‫‪ٔ۷۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٔ «طیَپٕىی» يیىْي‪ ،‬يؼالً ىٍ كي هَ آٓیخد‪ ،‬گخٔ هُهزّ‪ ،‬یخ چُي يظَ پخٍچّ‪ ،‬یخ‬
‫یک ػٕد نزخّ‪ ،‬یخ یک ٔػيِ يًٓخَی ٔ ؿٌحی چَد‪.‬‬
‫گٕیُي ٗو‪ِْ ٚ‬حٍِگی یک َٕص ِْحٍی حُ ٍحِ پیيح کَى ٔ گلض‪:‬‬
‫«آم کخٗکی طٕ یک هزخنّی کُّٓ رٕىی کّ يیٗي َٓص کٖ حَيحهض!»‬
‫َُخٌ ِْحٍِ ػخىص ىحٍَي کّ حگَ رَّْ ىنیهی رخ يَى ًْٔخیّ یخ َْ يَى‬
‫ؿَیزی ىیگَ‪ ،‬ىػٕحیٗخٌ ٕٗى‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ كََُي کٕچک هٕىٍح رّىٓض‬
‫گَكظّ ٔ آٌ يَى ٍح طٓيیي يیکُُي کّ رخ حیٍ رچّ آٌهيٍ رَّٓص يیَُى طخ رچّ‬
‫رًیَى ٔ طٕ ُیَ هٌٕ رَٔی!‬
‫ًْچُیٍ يَىحٌ ِْحٍِ ػخىص ىحٍَي کّ ٔهظی رخ کٔی ىػٕی کُُي‪ ،‬هٕىٗخٌ‬
‫یوٍ هٕىٍح پخٍِ يیکُُي ٔ رخ ُٓگ رَّٓ هٕى ُىِ‪ ،‬هٕى ٍح هَٕی يیکُُي‪ ،‬یخ‬
‫ىَيحٌ هٕىٍح يیٗکُُي‪ ،‬طخ ‪َ١‬ف ٍح ُیَ هَؽ رزََي!‬
‫ىٍ طًخو ِْحٍِؿخص يخَُي َٕحكت ًٗخل کٍٕ٘ ٔ َْحص ٔ هُيْخٍ ‪...‬‬
‫يًٓخٌهخَّی يَىيی ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬ئخكَهخَّ ٔ ْظم ٔ كظی ًٕٓحص كؼخل َیِ‬
‫يٕؿٕى َیٔض‪ ،‬یک ئخكَ ؿَیذ ٔ ؿَیزّ‪ ،‬الل ٔ ي‪٠‬طَ يیيخَي کّ ٗذ ٍح‬
‫ىٍکـخ ٓلَ کُي‪ .‬يَىو ِْحٍِ رّئخكَ ٍحِگٌٍ َخٌ ًَیىُْي‪ ،‬چخی ًَیىُْي‪،‬‬
‫آد ًَیىُْي‪ ،‬ئخكَ ٍح ٗذ ىٍ هخَّی هٕى ٍحِ ًَیىُْي ‪ ...‬حگَ كَى ئخكَ‬
‫[َخُٗخّ] رّىٍ هخَّی ِْحٍِ رَٔى ٔ حُ حٔ هٕحْٖ [ٕٗؿخی] ًَخیي‪،‬‬
‫آٌهخَٕحىِی ِْحٍِ رئٌ کيحو َٗو ٔ هـخنض‪ ٔ ،‬ػخٍی حُ ََْٕع كْ‬
‫حَٔخٌىٔٓظی طوخ‪ٟ‬خی آٌ ئخكَ هٔظّ ٍح ٍى يیکُي ٔ رّىٍٔؽ حٍٔح رًّٓض‬
‫هخَّی ىیگَ ٍحًُْخیی يیکُي‪ ،‬حٔ ْى رّهخَّی ىیگَ ٔ هخَّی ىیگَ ‪...‬‬
‫رًّْیٍ ىالیم ىٍ ِْحٍِؿخص گيح ٔؿٕى َيحٍى؛ چٌٕ کٔی چیِی ًَیىْي‪.‬‬
‫ىٍ ؿخنذ هخَٕحىِْخی ِْحٍِ حگَ یک َلَ يًٓخٌ ریخیي‪ ،‬رَحی ًْخٌ یک َلَ‬
‫ىَزخل ٍهظوٕحد رّهخَّی ًْٔخیّ يیٍَٔي‪.‬‬
‫حگَ هخَٕحىِی ِْحٍِ روٕحْي کٔی ٍح رّيًٓخَی ىػٕص کُي‪ ،‬كو‪ًْ ٢‬خٌ یک‬
‫َلَ يٍٕى َظَ ٍح ىػٕص يیکُي ٔ رّرویّی حػ‪٠‬خی هخَٕحىِ کخٍی َيحٍى! ؿٌح‬
‫ْى كو‪ ٢‬رَحی ًْخٌ یک َلَ ‪١‬زن ٗيِ ٔ ًْخٌ ٍح پیٖ ٍٔی رچّْخ ؿهٕ يًٓخٌ‬
‫يیآٍَٔي! يًٓخٌ يیهٍٕى ٔ رچّْخ رخ كَٔص َگخِ يیکُُي‪ ،‬يؼهٕو حٓض کّ‬
‫ُیَ ىل رچّْخ ًَک آد يیٕٗى کّ حیٍ کی رْ يیکُي طخ يخ «طّرو٘ی» حٔ ٍح‬
‫روٍٕیى‪ًْ ...‬یٍ‪ٍٕ١‬ی حٓض کّ حیٍرچّْخ َٓحپخ ػويِ يیَٕٗي‪ ،‬طهن‪ ،‬رييِحؽ!‬
‫ٓ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«َخٌ» ىٍ كَُْگ ِْحٍِ يوخو ٔ يُِنض هيٓی ىحٍى‪ ،‬حگَ طیکّی َخَی ٍٔی‬
‫ُيیٍ حكظخىِ رخٗي‪ ،‬حَٔخٌ ِْحٍِ آٌ ٍح رَيیىحٍى‪ ،‬حٔل رّپی٘خَی هٕى‬
‫يیگٌحٍى‪ٓ ،‬پْ يیرٕٓي ٔ رؼي یخ يیهٍٕى ٔ یخ ىٍ ؿخی يُخٓذ يیگٌحٍى ٔ‬
‫يیگٕیي «کزَ» َٕ٘ى‪.‬‬
‫ىٍ كَُْگ ِْحٍِ رَحی َخٌ يؼخلْخی ُیخىی حَ٘خى ٗيِ کّ ؿًؼخ ً َ٘خَگَ‬
‫حًْیض َخٌ حٓض‪ .‬يؼالً يیگٕیُي‪« :‬یظیى ٍح يٌِ‪َ ،‬خَٖ ٍح رگیَ» ‪َ« ،‬خٌ ىٍ‬
‫ىٓض آىو كویَ هًَٕٕخ َیٔض» ‪َ« ،‬خٌ يٍ طَ رخٗي رخ هٌٕ پيٍ رخٗي»!‬
‫«رخ طٕ گَیّ يیکُى‪ ،‬ح ّيخ حُ َخَى رّطٕ ًَیىْى»‬
‫«ٍكین َخَی ‪ٍ ،‬كین ؿخَی» ‪َ« ،‬خٌ ٔ َخو»‬
‫«َْکْ َخٌ ىْي‪ ،‬كَيخٌ ىْي» ‪...‬‬
‫«َخٌ» ىٍ ًُْیض ِْحٍِگی ىحٍحی ٓهٔهّيَحطذ حٓض‪ٓ ،‬یّي «َخٌْخ» َخٌ‬
‫گُيو حٓض ٔ َخٌ (يطهن) رَّخٌ گُيو يیگٕیُي <ِْحٍِْخ رَحی گُيو يوخو هيٓی‬
‫هخثیمحَي ٔ حػظوخى ىحٍَي کّ گُيو حُ رٓ٘ض آييِ حٓض‪ >.‬پْ حُ َخٌ گُيو‪َ ،‬خٌ‬
‫ؿٕ‪ ،‬ؿٕحٍی‪ُ ،‬يُ٘گ‪ٗ ،‬وم ٔ حيؼخل آٌ ىٍ يوخوْخی رؼيی هَحٍ ىحٍَي کّ‬
‫حؿهذ رّحیٍْخ «ىٔىی» يیگٕیُي؛ ىٔىی ؿٕ‪ ،‬ىٔىی ؿٕحٍی‪...‬‬
‫ح‪١‬الم «ىٔىی» حُ رخد طلویَ حٓض کّ رَّخٌْخی ٓخهظّ ٗيِ حُ ؿالطی کى‬
‫حًْیضطَ حُ گُيو گلظّ يیٕٗى؛ رََؾ ىٍ ْیچ ؿخی ِْحٍِؿخص رّػًم ًَیآیي‪،‬‬
‫نٌح [رَحی ِْحٍِ] یک چیِی ٍإیخثی ٔ كخَظِی حٓض‪َٟ .‬دحنًؼم ِْحٍِگی‬
‫ٔؿٕى ىحٍى کّ يیگٕیي‪« :‬آىو ؿَیذ ٔ رخى رََـی؟!»‬
‫چّ رٔیخٍ رٕىَي ِْحٍِْخی کّ ىٍ ‪ٕ١‬ل ػًَٗخٌ پخپٕٕ َيحٗظُي‪ ،‬رخپخی پظی‬
‫رّکِْٕخ يیٍكظُي ٔ ػهق ٔ ْیِو يیآٍٔىَي‪ ،‬پخْخیٗخٌ يؼم پخی ٗظَ پیُّ‬
‫رٔظّ ٔ كظی پٍٓ ٔ گَى يیٗيَي‪ .‬حگَ کٔی حُ هخَٕىِْخی ِْحٍِ ىٍ كيی رٕى‬
‫کّ ىٓظٖ رّىْخَٖ يیٍٓیي‪ ،‬ح ّيخ پَٔ کخٍی ىٍ هخَٕحىِ َيحٗض‪ ،‬چُیٍ‬
‫ٗو‪ٜ‬ی رخ ؿٕحٌْخی ىیگَ هَحٍىحىْخی ىٍحُييص یک ٓخنّ طخ چُيٓخنّ‬
‫يیرٔض ٔ حٔ ٍح رّهخَّی هٕى يیرَى‪ ،‬رّحیٍ «رچّکْ» يیگلظُي‪ ،‬يِى‬
‫رچّکٔی رٔیخٍ َخچیِ رٕى ٔ حٔ طوَیزخ ٌ ىٍ رَحرَ َخٌ ٗکى هٕى رّ‪ ٍٕ١‬طًخو‬
‫ٔهض ي٘ـٕل کخٍْخی ٗخهّ يیرٕى‪ ،‬حیٍ یک رَىِىحٍی آٗکخٍ رٕى‪.‬‬
‫«كخؿی ٓهطخٌ نَگَ» کّ ٔٓؼض يخنی رٓظَی ىحٗض ‪ٛ‬خكذ كََُي پَٔ‬
‫ًَیٗي‪ ،‬حٔ ّٓ ٌُ گَكض ٔ چُيیٍ رچّکْ ىحٗض‪ ،‬هٕىٕ حؿهذ ىٍ يلالص‬
‫ٔ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ي٘ـٕل ؿًغآٍٔی ِک٘ظّ ٔ هٔظّ ٔ رخىحو ٔ ٍٔؿٍ ٍُى رٕى ٔ ریٍ کخرم ٔ نَگَ‬
‫ٍكض ٔ آيي يیکَى‪ .‬طؼيحى چُي‪ٛ‬ي ٍأّ گٕٓلُي ْى ىحٗض کّ حُ ك‪ٜ‬م رٓخٍ طخ‬
‫پخثیِ يـًٕػّی گٕٓلُيحٌ ٔ رچّکٔخٌ ٍح رًَّْحِ ًَْٔ رٍِگطَ هٕى‬
‫رّىٍِی «َٕطکّ» رَحی حیالم يیكَٓظخى ٔ هٕى رَّيٍص حُ آٌْخ َٓک٘ی‬
‫يیکَى‪ ،‬حیٍْخ پُؾ ٖٗ يخِ حُ ٓخل ٍح ىٍ ًْخٌ ىٍِی َٕطکّ ي٘ـٕل کخٍ ٔ‬
‫گٕٓلُيچَحَی ٔ ؿًغآٍٔی ػهق رٕىَي‪...‬‬
‫ًّْی حٍرخرخٌ ٔ هٕحَیٍ ِْحٍِگی رَّٕػی ٔ َْیک رخ ٍٕٔ هٕى‬
‫ًْیٍگَّٕ ػًم يیکَىَي‪ .‬یٕٓق ریگ چخٍحٓپخٌ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬رٕى‪ ،‬هللا یخٍهخٌ‬
‫حٗکخٍآرخى ًْیٍ‪ ٍٕ١‬رٕى‪ ،‬حٍرخد ٓهطخٌ هَٕخؽ ًْیٍ‪ ... ٍٕ١‬حکؼَیض هٕحَیٍ‬
‫ٔ حٍرخرخٌ ِْحٍِگی‪ ،‬ىٍ ػیٍ ىحٗظٍ ػوخیي ىیُی‪ ،‬رٔیخٍ كخٓي رٕىَي‪)ٔ( .‬‬
‫يطهذ حیٍکّ‪ :‬حیٍْخ کّ ٗخم ِْحٍِ رٕىَي‪ْ ،‬یچکيحوٗخٌ ىٍ ىٍرخٍ هٕى‬
‫«ٓیّي» َيحٗظُي‪ْ ،‬یچ كَى ٓیّيی ىٍ ػًَٗخٌ ىٍد هخَّی حیُخٌ ٍح َِىِ حٓض‪.‬‬
‫‪ ...‬يخ ٓیّي ًْخٌ يُطوّ ْٔظیى!‬
‫هٕد‪ٔ ،‬هظی حیٍْخ َظٕحَُي ىٍ ىٍرخٍ هٕى ٓیّي َگٓيحٍَي‪ ،‬ىیگَحٌ رخ چّ‬
‫چیِی هٕى رظٕحَُي ٓیّي َگخِىحٍَي؟!‬

‫حکٌُٕ َٕرض رّحیٍ ٓئحل يیٍٓي کّ «آیخ یک چُیٍ ؿخيؼّی يیطٕحَي‬


‫رٓ٘ض رَیٍ رَحی ٓخىحص رخٗي؟!»‬
‫آیخ چُیٍ ؿخيؼّی حٓظؼيحى يخنی‪ٍٔ ،‬حَی‪ ،‬ػخ‪١‬لی ٔ حهالهت آٌ ٍح ىحٍى کّ‬
‫رظٕحَي یک ؿخيؼّی ُ‬
‫‪١‬لیهی ٍح ىٍ ؿٕحٍ هٕى طؤيیٍ يؼی٘ض ًَخیي؟!‬
‫= هطؼخ ً هیَ‪ .‬ح‪ٛ‬الً ؿخيؼّی يلهی حیٍ حٓظؼيحى ٔ ظَكیض ٍح َيحٍى‪ .‬حگَ‬
‫حیٍ ٓوٍْخ ‪ٛ‬لض ىحٗض‪ ،‬رخیي حیٍ ٍُْٔخ کم ٓخىحص حُ گَُّٓگی يیيَىَي‪.‬‬
‫ٗخیي رظٕحٌ حٓظؼُخْخی ْى هخیم ٗي‪ ،‬يؼالً يًکٍ حٓض ىٍ ؿخْخی حُ‬
‫ِْحٍِؿخص كَىی هخٌ یخ يظًکٍ ِْحٍِ‪ ،‬كَى ٓیّيی ٍح ئخػيص يخنی کَىِ‬
‫رخٗي‪ ،‬یخ حٍٔح رّىحيخىی گَكظّ رخٗي‪ ،‬یخ رّحٔ هطؼّ ُيیُی ْزش کَىِ رخٗي‪ ...‬حیٍ‬
‫يٕحٍى يیطٕحَي ٔحهغ ٗيِ رخٗي‪ ،‬حيخ ؿِثی حٓض ٔ ػًٕيیض َيحٗظّ‪.‬‬
‫حنزظّ‪ ،‬يخْى ُٗیيِحیى کّ ىٍ ىٔ َوطّ حُ َٕحكت َٓكيی ٔ كخٗیّی‬
‫ِْحٍِؿخص ىٔ يلم ٔؿٕى ىحٍى کّ ىٍ آٌؿخْخ ٓخىحص َُيگی يیکُُي ٔ گٕیخ‬
‫طؼيحىی حُ آٌْخ ىٍ ك‪ٜ‬هی حُ ٓخل رّ«يَیيگَىی» يزخىٍص [يیکَىِحَي]‪.‬‬
‫ٕ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ ىٔ يلم‪ ،‬یکی ىٍِی يٕٕٓو رّ«ٗ٘پَ» ىٍ ٔنٕٔحنی ؿخؿٍٕی حٓض‪،‬‬


‫ىیگَ يُطوّی «طیٕیطخٕ» [َخو طَکی ـ حُرکی] ىٍ ٔنٕٔحنی ىٍِ‪ٕٛ‬ف حٓض‪.‬‬
‫ئیَ گَىٕ ٓخىحص ٗ٘پَ ریٖطَ حنٕٔحنیْخی ؿَِی ٗخيم پ٘ظٌْٕخ ٔ‬
‫ىیگَ حهٕحو يیٗيِ؛ ٔ ئیَ گَىٕ ٓخىحص «طیٕیطخٕ» ریٖطَ حُرکْخ رٕى‪.‬‬
‫ىٍ گٌٗظّ‪ٓ ،‬خىحص ٗ٘پَ ریٖ حُ ٓخىحص «طیٕیطخٕ» َٓ ُرخٌْخ رٕىِ‪،‬‬
‫رّكيی کّ يٍ طخ ييصْخ هیخل يیکَىو کّ «ٗ٘پَ» یک كلٖ ٍکیک حٓض ٔ‬
‫حیٍْخ ح‪ٛ‬الً ٓیّي َیٔظُي‪ ،‬چٌٕ يیُٗیيو کّ یکی رّیکی يیگلض‪« :‬حی ٓیّي‬
‫ٗ٘پَ!» رؼيْخ کّ رخ طؼيحىی حُ ك‪٠‬الی حی٘خٌ آُٗخ ٗيو‪ ،‬يظٕؿّ ٗيو کّ‬
‫«ٗ٘پَ» َخو یک يلم حٓض کّ ىٍ آٌؿخ ٓخىحطی رٔیخٍ ح‪ٛ‬یم ٔ ‪ٛ‬لیقحنُٔذ‬
‫ٔ [حؿهذ] يٕٕٓیَٔذ‪َُ ،‬يگی ىحٍَي؛ حکؼَح ً رخ طوه‪« ٚ‬كیيٍی» ُٗخهظّ‬
‫يیَٕٗي‪ .‬حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص رّهيٍی ح‪ٛ‬یمحَي کّ كظی ظٕحَْ ٔ چَِْٓخی‬
‫ٗخٌ رّٓاليض يخَيِ حٓض‪ٓ .‬یّيْخی ٗـخع ٔ هٕی ىل ٔ يـٍَٔ کّ ِْحٍِ ٍح‬
‫رّْیچ چیِی هٕى كٔخد ًَیکُُي‪ .‬حگَ حكظَحيی رِّْحٍِ ىحٍَي ‪َٛ‬كخ ً حُ آٌ‬
‫رخرض حٓض کّ حٍٔح «يَیي ؿي» هٕى يیىحَُي‪ َّ ،‬رّىنیم ىیگَ‪.‬‬

‫ىحٓظخٌ يٍٕ٘ٓی ٍح رًّْیٍْخ َٔزض يیىُْي کّ كَىی ِْحٍِ ٍح ىٍ ٍحِ‬


‫ىیي کّ ٔحٓکخص رٔیخٍ َٕ ٔ ُیزخی ٍح رَ طٍ ىحٍى‪ٓ ،‬یّي رخ هٕى كکَ کَى کّ‬
‫حیٍ ٔحٓکخص ٔ حیٍ ِْحٍِ رخ ْى طُخٓذ َيحٍى؛ پیٖ آيي ٔ گلض‪« :‬يَیيؿخٌ‬
‫ٔحٓکخص ٍح نوض کٍ کّ رّطٕ ًَیآیي!» يَیي کًی يٍ يٍ کَى‪ٓ ،‬یّي گلض‬
‫يؼطم يکٍ‪ٔ ،‬حٓکخص ٍح هَٕی يکٍ‪ ...‬يَیي ٔحٓکخص ٍح ىٍ آٍٔى ٔ ىٔىٓظی‬
‫طويیى ٓیّي ًَٕى‪ٓ ،‬یّي ٔحٓکخص ٍح پٕٗیي ٔ ٓپْ رخ يَٓرخَی رِّْحٍِ گلض‪:‬‬
‫«حیُّ آنی ٓی کٕ کّ ىؿخٌ طٕ هٕد يیّ یخ ىؿخٌ آؿخی طٕ!»‬
‫ىٍ ریٍ ٓخىحص ٗ٘پَ يَىحٌ رٍِگ َُيگی يیکُُي کّ رٔیخٍ ىیٍىحٍ ٔ‬
‫يَىوىحٍ ْٔظُي؛ چُخٌکّ حٓظؼيحى ٍْزَی ىحٍَي‪ٓ« .‬یّي ‪ٛ‬ليٍ حكٔخَی» یکی‬
‫حُ ًْیٍْخ رٕى؛ ٗ٘پَْخ ْىحکٌُٕ ىٍ ؿخؿٍٕی یک هيٍصحَي‪ ،‬ىٍ کٕیظّ یک‬
‫هيٍصحَي‪ ،‬ىٍ َٗٓ ٓیيَی آٓظَحنیخ رُیخىْخی ػظیى ىیُی ٔ يٌْزی رّٔؿٕى‬
‫آٍٔىِ ٔ ىٍ حیخو ٔ يُخٓزضْخی ىیُی ٔ يٌْزی حُ يالیخٌ ِْحٍِگی ىػٕص‬
‫يیکُُي‪ .‬ىٍ َٗٓ «گٕطُزَگ» ٕٓیيٌ ًْیُطٍٕ حٓض‪ْ ،‬کٌح ىٍ آنًخٌ ٔ‬
‫حَگهیْ‪ ...‬کخٕ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ يُخ‪١‬ن يَکِی‪ ،‬کخرم ٔ ًٗخل ًْیُويٍ رٕىَي‪.‬‬
‫ٖ‪ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص ٗ٘پَ ىٍَٗٓ «کهگَة کخَخىح» حَـًٍ رٍِگ ٔ هٕی حُ هٕى ىحٍَي‬
‫کّ ىحٍحی ئخؿي ٔ كٔیُیّْخی ئظوم رَّخو ٓخىحص حٓض‪ْ ،‬یچ كَى ِْحٍِ ىٍ‬
‫آٌ ٍحِ َيحٍى‪ .‬حكَحى رٔیخٍ پٕنيحٍ ْٔظُي ٔ ىٍ ي٘خؿم رخال هَحٍ ىحٍَي‪...‬‬
‫رَّْ كخل رّؿیَ حُ ٓخىحص حیٍ ىٔ يُطوّی یخى ٗيِ‪ ،‬ىیگَ ىٍْیچ يُطوّی‬
‫حُ ِْحٍِؿخص‪ ،‬كَى یخ هخَٕحىِی حُ ٓخىحص ٔؿٕى َيحٍى کّ رظٕحَي حُ ٍْگٌٍ‬
‫يَیيگَىی یخ هًْ ٔ حيؼخل آٌ حيَحٍ يؼخٕ ًَخیي‪ ،‬ىٍ ٔحهغ يُطوّ <رّػهض‬
‫كوَ ػًٕيی> حٓظؼيحى آٌ ٍح َيحٍى‪ ،‬يٍ ىٍ ًْیٍؿخ چهُؾ يیىْى کّ حگَ کٔی‬
‫ٔ یخ يلهی ىٍ يُخ‪١‬ن «ِْحٍِؿخص هخ‪ٗ »ٙ‬خيم يُخ‪١‬ن ىیَِگی ٔ ىیکُيی ٔ‬
‫رٕٓٔى ٔ نؼم ٔ َٓؿُگم ٔ يخنٔظخٌ ٔ ؿخؿٍٕی یک هخَٕحىِی ٓیّي ٍح طؤيیٍ‬
‫ي٘ؼیض کَىِ حٓض‪ ،‬رخ ُٓي ٔ ٕٗحْي حٍحثّ ًَخیي؛ يٍ طًخو كَفْخی هٕىٍح‬
‫پْ يیگیَو ٔ رّحٔ ؿخیِِ يیىْى؛ ىٍ ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص رخیي رپٌیََي کّ ىٍٔؽ‬
‫يیگٕیُي ٔ طًٓض يیرُيَي ‪...‬‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض ىٔحوىحٍ يٓخؿَصْخی ىحههی ٔ هخٍؿت ِْحٍِْخ َ٘خٌ يیىْي کّ‬
‫هٕى ِْحٍِْخ ًْٕحٍِ رَحی یک نوًّ َخٌ آٔحٍِی ىَیخ رٕىِحَي ٔ ْٔظُي‪.‬‬
‫پْ حىػخْخی کّ يطَف يیکُُي کٌد يل‪ ٞ‬حٓض‪ ،‬ىنیم رطالٌ ٓوٍ ٗخٌ‬
‫ىٍ ؿٕف هٕى ٓوٍ ٗخٌ َٓلظّ حٓض‪ ،‬چٌٕ ٓوٍ حُ یک َلَ ىٔ َلَ ىِ َلَ‬
‫َیٔض؛ ٓوٍ حُ ىِْخ ِْحٍ هخَٕحىِی ٓخىحص ٔ ‪ٛ‬يْخ ِْحٍ حَٔخٌ ٓخىحص‬
‫حٓض کّ هٌَْخ ىٍ ؿٕحٍ ِْحٍِْخ َُيگی کَىِحَي؛ آیخ ًّْی حیٍْخ ىٍ حیٍ‬
‫ييص ‪ٕ١‬الَی يظکی رِّْحٍِ رٕىِحَي؟! َّ‪.‬‬
‫رهّ‪ ،‬حكظَحو رٕىِ‪ ،‬ىٓضرٕٓی رٕىِ‪ ،‬ؿهٍٕحِ ٍكظٍ رٕىِ‪ٛ ،‬يٍَ٘یُی رٕىِ‪،‬‬
‫ٍْزَی يٌْزی رٕىِ‪ٔ ،‬کخنض ٔ ًَخیُيِگی رٕىِ‪ ،‬آؿخیی رٕىِ ‪ًّْ ...‬ی حیٍْخ‬
‫رّهخ‪ َ١‬حیٍ رٕىِ کّ حَٔخٌ ِْحٍِ رَّٔم پخک ٍٕٓل هللا يزخٍک حكظَحو ىحٗض‬
‫ٔ ىٍ ٗيحیي ٔ گَكظخٍیْخی هٕى رّحٔ طکیّ يیًَٕى؛ رخنًوخرم ٓخىحص ْى‬
‫يیپُيحٗظُي رَحی ىیٍ ؿي هٕى ٔ ٗیؼیخٌ ؿي هٕى هييض يیکُُي‪.‬‬
‫ح ّيخ کٔی َخٌ ح‪ٟ‬خكی َيحٗض کّ رّىیگَی ريْي‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی‬
‫رّىٍٔؽ «رخیي رٍٕکيٌ» کّ‪« :‬ال ًبى هب قوحن ٌؿی ـ ؾشبى هب وحن ٌؿی»!‬
‫کيحو َخٌ؟ کـخ رٕى َخٌ؟ حگَ َخَی ٔؿٕى ىحٍى‪ ،‬چَح هٕىص آٔحٍِی ىَیخ‬
‫حٓظی؟ حیٍ ‪١‬ؼُّْخی کٌد َ٘خٌ حُ َٓخیض پٔظت حهالهی كَى ىحٍى ٔ حگَ‬
‫ػًٕيیض یخري‪َ٘ ،‬خٌ ٔح‪ٟ‬لی حُ پٔظت حهالهی آٌؿخيؼّ حٓض‪.‬‬
‫‪ٔ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّكَ‪ ٝ‬حیٍکّ ُيخَی چیِی ىٍ کخٍ رٕىِ (کّ َزٕىِ ٔنی يیگٕثیى حگَ‬
‫يیرٕى) ٔ كَى ِْحٍِی رّكَى ٓیّيی نوًّ َخَی ىحىِ رخٗي؛ حیٍ َٓخیض پٔظی ٔ‬
‫نجیًی حٓض کّ ىو رّىو رٍّٔی حٔ ریخٍٔى کّ «يٍ رّطٕ َخٌ ىحىو‪ ،‬يٍ رّطٕ حیٍ‬
‫َیکی ٍح کَىو»! حیٍ هٕى َ٘خٌ حُ حًْیض َخٌ (ٔ حهالم پٔض) ىٍ ؿخيؼّی‬
‫ِْحٍِ ىحٍى کّ حُ آٌ يٍكیغ یک كَرّی ٓیخٓی حٓظلخىِ يیکُُي‪.‬‬
‫رخُ ْى يیگٕییى حگَ حیٍ ٍٔحل ‪ٛ‬لض ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬رخیي رهٕچْخ ٔ‬
‫پ٘ظٌْٕخی رهٕچٔظخٌ ٔ پ٘ظٌْٕخی هُيْخٍ ٔ ْهًُي ٔ يَىو کخرمُيیٍ ٔ يَىو‬
‫َْحص ‪ ٔ ...‬ریٖ حُ ًّْ يَىو طَکٔظخٌ ‪ ...‬رخیي َلْ ًْیٍ ‪١‬ؼُّْخ ٍح رّيَىو‬
‫ِْحٍِ ريُْي کّ ٔحهؼی ْى ْٔض‪ .‬طًخو ِْحٍِْخی يُخ‪١‬ن یخى ٗيِ حُ‬
‫ِْحٍِؿخص ريحٌؿخ ٍكظّحَي ٔ َخٌ آٌ يَىيخٌ ٍح يیهٍَٕي‪.‬‬
‫رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬رّآٌ ٗیطخٌپَٓظخَی کّ ػُٕحٌ «يخٍْخی ىٌٍٔ آٓظیٍ ٍح»‬
‫َٔزض رّٓخىحص يکَو رّکخٍ يیرََي رخیي گلض‪ِْ :‬حٍِی ریچخٍِ ح‪ٛ‬الٌ آٓظیٍ‬
‫َيحٍى طخ يخٍ ىٍ آٌ ؿخی گیَى! رهکّ هٕى يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ ىیگَحٌ حٓض!‬
‫حُ يُظَ ىیگَ‪ ،‬هٕى ًْیٍ ‪١‬ؼُّىحىٌ ىو رّىو‪ ،‬گٕحِ ٍٍٔٗ رَحیٍ حٓض کّ‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض كَُْگی ـ حهالهی ىٍ حیٍ ؿخيؼّ ىٍ چّ كي حٓض؛ َیِ ٓطق‬
‫گ٘خىِىٓظی ٔ ػطخء ٔ ٓوخء َِى ؿخيؼّی ِْحٍِ ىٍ چّ يیِحٌ حٓض!‬
‫حیٍ ىٍٔؽ يل‪ ٞ‬حٓض کّ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی‪ ،‬رئٌ حیٍکّ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٔ حكٕحل ٔحهؼت ؿخيؼّی ِْحٍِ ٍح ر٘کخكُي‪ ٔ ،‬حُ ٔ‪ٟ‬ؼیض ٔ يُخٓزخص‬
‫حهظ‪ٜ‬خىی آٌ گٌحٍٕ کُُي‪ ،‬حىػخ يیکُُي کّ ٓخىحص رَّلٕ ‪ٛ‬ي ىٍ ‪ٛ‬ي يظکی‬
‫رِّْحٍِ رٕىِحَي! حیٍ یک ُؿک طهن حٓض‪.‬‬
‫گلظیى چُیٍ حىػخی رَحی کٔخَی کّ حُ حٔ‪ٟ‬خع ٔ حكٕحل ىهین َُيگت‬
‫ِْحٍِگی ح‪١‬الع َيحٍَي‪ ،‬یخ رَحی ؿٕحَخَی کّ ىٍ حیَحٌ یخ پخکٔظخٌ رّىَیخ آييِ‬
‫ٔ رٍِگ ٗيِحَي ٔ ح‪ٛ‬الً حكـخَٔظخٌ ٔ ِْحٍِؿخص ٍح َيیيِحَي‪ ،‬چُیٍ ط‪ٍٕٜ‬‬
‫رّىٓض يیىْي کّ ؿخيؼّی ِْحٍِ چّ ػـذ یک ؿخيؼّی يَكّ ٔ پَ َؼًض‬
‫رٕىِ! حیٍ کٔخٌ يًکٍ حٓض ؿـَحكیخی ِْحٍِؿخص ٍح ىٍ ًٍْ هٕى چیِی‬
‫ٗزیّ‪ ،‬یخ ىٍ كي کُئُ‪ ،‬رـالٌ‪ ،‬هُيْخٍ‪ْ ،‬هًُي‪ٗ ،‬یُيٌ ‪ ...‬ط‪ ٍٕٜ‬کُُي کّ‬
‫كخ‪ٛ‬مهیِ ٔ ؿَم َؼًضحَي‪َّ .‬کِْٕخی ه٘ک ٔ ُٓگْخی ٓیخِ‪.‬‬
‫كخل آٌکّ ِْحٍِؿخص َُٓيیٍ َلَیٍ ٗيِ حٓض‪ ،‬آٌؿخ ُٓگ رُّٓگ‬
‫چٔپیيِ حٓض‪ .‬ىو ىٍد َْ هخَّ رَٔی طٕ ٍح آد رَحی َٕٗیيٌ ًَیىُْي‪...‬‬
‫‪ٔ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پبوػ ثَوإاالت هوؿق‬


‫ٔ ـ ىٍ ًْیٍ ٍحٓظخ يیٍٓیى رّحیٍ ٓئحالص يويٍ کّ حگَ َخٌ ٔ آری ىٍ‬
‫ریٍ ِْحٍِْخ َزٕىِ‪ًٗ ،‬خ ٓیيْخ ىٍ آٌؿخ چّ يیکُیي؟ ىٍ آٌؿخ چّ يیهٍٕیي؟‬
‫چَح آٌؿخٍح طَک ًَی کُیي؟ ًٗخْخ حُ ٓیّيُىحثی چّ ‪ٍَٟ‬ی يیکُیي؟ ‪...‬‬
‫= پخٓن حیٍ حٓض کّ يخ رخیي رخ كَيض ٔ ػِص َُيگی کُیى‪ ،‬يخ َْگِ‬
‫ًَیهٕحْیى يُض يلض کٔی ٍح رک٘یى؛ حیٍ ‪١‬زغ يخ ٔ ‪١‬زغ َْ حَٔخٌ آُحىِ‬
‫حٓض‪ .‬حَٔخٌ ٓخىحص‪ ،‬حَٔخٌ آُحىِ ٔ َٗیق حٓض‪ًَ ،‬یهٕحْي ٔ َزخیي يٍٕى‬
‫طًٓض ٔحْخَض هَحٍ گیَى‪ٔ .‬هظی چیِی ىٍکخٍ َزٕىِ‪ ،‬يخ چَح يلض يُض رک٘یى؟‬
‫ٕ ـ «حگَ چیِی ىٍکخٍ َزٕىِ؛ ٓیّيْخ ىٍ ِْحٍِؿخص چّ کخٍی‬
‫يیکَىَي‪ ،‬چّ يیهٍٕىَي ٔ چّگَّٕ َُيگی يیکَىَي؟ چَح آٌؿخ ٍكظُي؟ چَح‬
‫آٌؿخ يخَيَي؟ چَح آٌؿخٍح طَک َکَىَي؟ چَح طَک ًَیکُُي؟‪»...‬‬
‫= ٓخىحطی کّ ىٍ ِْحٍِؿخص َُيگی يیکُُي حُ َظَ ىٍآيي ٔ يؼی٘ض ىهیوخ ً‬
‫ٗزیّ ِْحٍِ َُيگی ىحٍَي‪ ،‬طًخو چیِْخی کّ ىٍرخٍِی ِْحٍِ گلظیى‪ ،‬ىهیوخ ً ىٍ‬
‫َُيگی ٓخىحص َیِ ‪ٛ‬خىم حٓض‪ .‬ػًٕو ٓخىحطی کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ َُيگی‬
‫يیکُُي رّحَيحُِی َْ هخَٕحٍ ِْحٍِگی ىحٍحی حيالک ٔ يٕحٗی ْٔظُي‪.‬‬
‫رگٌٍیى حُ حیٍکّ ٓخىحص يالکی ْى ٔؿٕى ىحٗظُي ٔ ىحٍَي کّ ریٖ حُ َْ‬
‫ِْحٍِی ُيیٍ ىحٍَي ٔ ىْوخٌ ِْحٍِگی ىحٍَي‪.‬‬
‫ىیگَ حیٍکّ ٓیّيْخ ىٍ آٌؿخ گیَ کَىِحَي‪ًْ ،‬چُخٌکّ هٕى ِْحٍِْخ گیَ‬
‫کَىِحَي؛ ىنیهٖ ْى حیٍ حٓض کّ کيحو ٓیّي یخ ِْحٍِ (کّ ىٍ ٓخلْخی حهیَ حُ‬
‫آٌؿخ كَحٍ کَىِحَي) حُ َْحص‪ ،‬حُ ْهًُي‪ ،‬حُ کخرم‪ ،‬حُ هطـٍُيیٍ ‪ ...‬یخ حُ‬
‫حیَحٌ ٔ پخکٔظخٌ رَگ٘ظّ ٔ ٔحپْ رّکِْٕخی ِْحٍِؿخص رخال ٗيِحَي؟! ْیچ!‬
‫ٖ ـ ٓئحل ىیگَ حیٍکّ‪ٓ« :‬یّيْخ يخنکیض حیٍ ُيیٍْخٍح حُ چّ ٍحْی‬
‫رّىٓض آٍٔىَي؟ ٓیّيْخ کّ ح‪ٛ‬خنظخ ً يٓخؿَ رٕىِحَي‪ ،‬چطٍٕ يخنک ُيیٍ ٗيَي؟‬
‫آیخ حیٍ ُيیٍْخ يظؼهن رِّْحٍِْخ َزٕىِ حٓض؟ ِْحٍِْخ رّحی٘خٌ ْزش کَىِ‬
‫حٓض؟ هَیيحٍی ٗيِ؟ ٍُٔگیَی ٗيِ؟ یخ حُ چّ ‪َ١‬یوی؟»‬
‫= پخٓن حیٍ ٓئحل هٕى یک کظخد هطٍٕ يیٕٗى‪ ،‬ىٍ حیٍؿخ كو‪ ٢‬حٗخٍِ‬
‫يیکُیى کّ ٓخىحص ىٍ چُي يَكهّ ‪ٛ‬خكذ حيالک ٔ ُيیٍ ٗيِحَي‪.‬‬
‫پیٖ حُ آٌ حیٍ ٍح ريحَیى کّ رخ طٕؿّ رّػالیى ٔ َ٘خَّْخی ُيیٍُٗخهظی ٔ‬
‫آػخٍ ٔ ىكیُّْخ‪ ،‬رٔیخٍی حُ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص ييص ُیخىی َیٔض کّ ئکَٕی‬
‫‪ٔ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗيِ حٓض‪ ،‬حگَ رخيیخٌ ٍح حٓظؼُخء کُیى‪ ،‬ىٍ رٔیخٍی حُ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص‬
‫آػخٍی َیٔض کّ هييظی چُي ‪ٛ‬يٓخنّ ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬كظی یک آٍحئظخٌ کُّٓ‪،‬‬
‫یک گٍٕ گزَی‪ ،‬یک ُٓگَٕٗظّ ٔ کُيِکخٍة ٓخىِ ْى ٔؿٕى َيحٍى کّ َ٘خٌ‬
‫ىْي هييض ٓکَٕض حَٔخٌ ىٍ ِْحٍِؿخص رِّْحٍ ٓخل يیٍٓي‪ .‬چیِی َیٔض‪.‬‬
‫ٗخیي هييض ٓکَٕض حَٔخٌ ىٍ ِْحٍِؿخص رِّْحٍٓخل رَٓي یخ ََٓي‪ ،‬چٌٕ‬
‫ىٍ گٌٗظّ ؿًؼیض کى رٕى ٔ َٕع رَ٘ ىٍ يُخ‪١‬ن يُخٓذطَ طًَکِ يیکَىَي؛‬
‫حیٍ رّآٌ يؼُی َیٔض کّ ىٍ ِْحٍِؿخص گٌٍ حَٔخٌ َیخكظخىِ رٕىِ‪ ،‬گٌٍ حَٔخٌ‬
‫رٕىِ‪ ،‬یخ رَحی ٗکخٍ‪ ،‬یخ رَحی طخرٔظخٌَ٘یُی ٔ ییالم ٔ يخنيحٍی ‪...‬‬
‫يُظٍٕو ٓکَٕض ٔ آرخىی؛ يو‪ٕٜٛ‬خ ً ٍُحػض حٓض کّ ىٍ ِْحٍِؿخص‬
‫هیهی ىیَ آؿخُ ٗيِ ٔ ٓخىحص هزم حُ ِْحٍِ ىٍ حیٍ َٕحكی ئظوَ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ئؤنّی رٔیخٍ يٓى ٔ کهیية ىیگَ حیٍکّ ىٍ ِْحٍِؿخص ىكیُّ ٔ گُؾ (یخ‬
‫ُیَهخکی) يظؼهن رّىٍٔحٌْخی هيیى ح‪ٛ‬الً َیٔض‪ ٔ ،‬طخ كخال ىیيِ ٔ ُٗیيِ َ٘يِ؛‬
‫حگَ چیِی ْى پیيح ٕٗى <کّ هٕى ِْحٍِ رّآٌ «کُِٕنی حُرک» يیگٕیُي>‬
‫رٔیخٍ کى حٓض ٔ هييض چُي‪ٛ‬يٓخنّ ىحٍى‪َ ،‬کظّی يٓى ًْیٍ ػُٕحٌ «کُِٕنی‬
‫حُرک» حٓض‪ ،‬آیخ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص ىٍ گٌٗظّ حُرک َ٘یٍ رٕىِ؟‬
‫ٗخیي ْى چَحگخِ ٔ گٌٍگخِ طَکخٌ رٕىِ؛ یخ هٕى ِْحٍِ ًْخٌ حُرک ٔ طَک‬
‫رٕىَي کّ رؼيح ً حٓظلخنّ ٗيَي ٔ ػُٕحٌ ىیگَ گَكظُي؟ ِْحٍِؿخص ریٍ ؿٍٕ ٔ‬
‫ؿَِّ ٔحهغ ٗيِ‪ ،‬ؿَِٕیخٌ ٔ ؿٍٕیخٌ َْىٔ طَک رٕىَي‪.‬‬
‫ػالِٔ رَ «کُِٕنی حُرک» رٔیخٍی حُ يُخ‪١‬ن ٔ يلالص ِْحٍِؿخص طخ‬
‫ُُْٕ ىحٍحی َخوْخی طَکی ـ يـٕنی ْٔظُي‪ ،‬يخَُي «یکخٔنُگ» ‪« ،‬هَٕخم» ‪،‬‬
‫«هَِرُالؽ» ‪« ،‬هوٍٕ» ‪« ،‬يَرالؽ» ‪« ،‬چٕچٕ» ‪« ،‬حُنوخٌ» ‪« ،‬حنّٗیــی» ‪،‬‬
‫«ؿٕؿٍٕ» ‪« ،‬ههؾ» ‪« ،‬هيیَ» ‪« ،‬حٔٗی» ‪« ،‬کیظی» ‪...»ٍّٔ« ،‬‬
‫طؼزیَ «ِْحٍِؿخص» کخيالً ؿيیي حٓض‪ ،‬حیٍ ػُٕحٌ ىٍ ْیچ یک حُ يُخرغ ٔ‬
‫ي‪ٜ‬خىٍکٍٓ‪ ،‬يخَُي ؿـَحكیخی «كخكع حرَٔ»‪« ،‬يـًغحنزهيحٌ»‪ٍٕٛ« ،‬س‬
‫حالٍ‪ ،»ٝ‬حرٍرطٕ‪َ ...ّ١‬یخييِ حٓض‪ ،‬هزالً رّيُخ‪١‬ن يَطلغ ٔکْٕٔظخَت يَکِی‬
‫ؿٍٕ» حُ ًْیٍؿخ آييِ‪.‬‬ ‫«ؿَؿٔظخٌ» گلظّ يیٗي (َخو طَکی ـ پ٘ظَٕی) َخو « ُ‬
‫رخ طٕؿّ رّآٌچّ گلظّ ٗي‪ ،‬ػخرض يیگَىى کّ ٓخىحص حُ ىٓض ِْحٍِْخ ُيیٍ‬
‫َگَكظّحَي‪ ،‬رهکّ ٓخىحص پیٖ حُ ِْحٍِْخ ٔ یخ ًِْيخٌ ٔ طٕأو رخ ِْحٍِْخ ىٍ‬
‫ِْحٍِؿخص ٓخکٍ ٗيِحَي‪ ،‬چٌٕ ِْحٍِ رّئٍَ حُ حهظال‪ ١‬حهٕحو رّٔؿٕى آييِ ٔ‬
‫‪ٔ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گٔظَٕ یخكظّ حٓض‪ِْ .‬حٍِ حُ گٌٗظّ َیخييِ‪ ،‬رّئٍَ طَکیذ ٗيِ ٔ حُ حهظال‪١‬‬
‫حهٕحو رّٔؿٕى آييِ حٓض‪ .‬ػُٕحٌ «ِْحٍِ» يٍكیغ یک هٕو ٔ گَِٔ حَٔخَی ىٍ‬
‫ْیچ يظٍ هيیًیطَ حُ یک‪ٜ‬ي ٔ پُـخِ ٓخل ىٍؽ َ٘يِ ٔ يٕؿٕى َٔض‪ .‬رُخرَحیٍ‬
‫ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رّحَيحُِی یک هخٍچ ٍیّ٘ ٔ طخٍین َيحٍى‪.‬‬
‫ىٍ كخنی کّ ٓخىحص حُ ًْخٌ ‪ٛ‬يٍ حٓالو [رّٔیژِ رخ حَظوخل يَکِیض هالكض‬
‫رّهَحٓخٌ] يخنکحنًهک حیٍهطّ رٕىِحَي‪ .‬كٓى حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع رَّزٕؽ َیخُ َيحٍى‪.‬‬
‫آٌچّ ىٍ يُخرغ ٔ کظذ طخٍیوی ئطٍٕ ٔ يُيٍؽ حٓض‪ٓ ،‬خىحص ىٍ کم‬
‫حكـخَٔظخٌ‪ ،‬يٍؿًهّ ىٍ َٕحكی ِْحٍِؿخص حُ چُي ٍْگٌٍ يخنک ُيیٍ ٗيِحَي‪:‬‬
‫ٓخىحص ًْٕحٍِ ىٍ‬ ‫ٔ ـ وبؾات ؾق ػِؿ وبهبًیبى ّ ؿمًْیبى‪:‬‬
‫ريَّی هيٍص ؿخیگخِ يًٓی ىحٗظّ حٓض‪ ،‬حُ ىٓظگخِ ٓال‪١‬یٍ ٓخيخَی ٔ ؿَِٕی‬
‫[حكکخو] ُيیٍ ىٍیخكض کَىِحَي‪ ،‬ىٍ کظذ طخٍیوی ئطٍٕ حٓض کّ طَکخٌ‬
‫ؿَِٕی حٍحىص هخ‪ ٙ‬رّٓخىحص ىحٗظُي ٔ ىٓظگخِ ٓهطُض پَرٕى حُ ٔؿٕى‬
‫ٓخىحص‪ ،‬ه‪ٕٜٛ‬خ ً ىٍػَ‪ّْٛ‬خی ُٔحٍص‪ٛ ،‬خكذ ىیٕحَی‪ ،‬ن٘کَی ٔ ه‪٠‬خیی‪.‬‬
‫يلووخٌ يیگٕیُي‪ٓ :‬ال‪١‬یٍ ؿَِٕی رخ ٓخىحص رَّیکی ٔ طکَیى ٍكظخٍ‬
‫يیکَىَي ٔ رّٓخىحص ٔظخیق يًٓی حُ ؿًهّ حيٍٕ ‪ٛ‬يحٍص ٔ ه‪٠‬خٔص ٍح‬
‫ػظزی‪،‬‬ ‫ٔحگٌحٍ يیًَٕىَي؛ رّػُٕحٌ ًََّٕ رّگلظّی «حرَٕ‪ َٜ‬دمحم رٍػزيحنـزخٍ ُ‬
‫يظٕكی رّٓخل ‪ ْ ۳ٕ۳‬م» ىٍ ُيخٌ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی «ٓیي يیَآهخ»‬
‫ُٔیَ حػهی رٕى ٔ ٓهطخٌ ؿَِٕی كکى «طخَْطی حًٓخػیهی» ٍح رّ«ٓیّي كٍٔ‬
‫ػهٕی» ٔحگٌحٍ کَى‪« )ٕ(.‬حىيَٕي کهیلٍٕى رخٍٕٓع» يیگٕیي‪ٓ« :‬خىحص هٕىٍح‬
‫ىٍ ىٌٍٔ ٓخهض حؿظًخػی ٔ ىٌٍٔ ‪١‬زوخص ُيیٍىحٍ ٔ ٕٓىحگَ ىٍ آيیوظُي ٔ‬
‫ُيیٍىحٍی ٔ ٕٓىحگَی پیّ٘ ًَٕىَي‪ ،‬طًخیم چُيحَی رّٓیخٓضْخی حَوالری‬
‫َيحٗظُي‪ )ٖ(.‬كَيض ٓخىحص ىٍحیٍ ىٍِٔ ئظوم حُ ػٕحيم ٓیخٓی رٕى‪)۳(.‬‬
‫ىٍ ْیچیک حُ حیٍ يُخرغ َخيی حُ ِْحٍِ َیٔض‪ .‬كخلآٌکّ ىٍ يـًٕػّٖ‬
‫”ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ” (ؽ ‪ )۹‬كَف ”ّ” ًیم ييهم ”ٓخىحص” آييِ حٓض‪:‬‬
‫ٓخىحص کالٌ ‪ -‬ح‪ٛ‬الً حُ حْخنٗ رخٓ‪- ٢‬‬ ‫=‬ ‫”وبؾات ثبقَُ”‬
‫َِىیک رـيحى ‪ -‬رٕىَي‪ .‬ؿي حػالٖ حی٘خٌ "ٓیّي حرٕحنلَؽ رخٓطٗ" کّ َٔزٖ‬
‫رُّیي رٍػهٗ رٍحنلٔیٍ(ع) يٗپیَٕيى ٔ ىٍ ٓخل ٔ‪ ْ( ٖ۹‬م) رخ ن٘کَیخٌ‬
‫ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕٖ رُّْي ٍكض‪ .‬حٔالى حٔ ىٍ َخكیض َُْٓي ىٍ حیخنض ىْهٗ‬
‫ٓخکٍ ٗيِ ٔ يوخيخص يٌْزٗ‪ ،‬ىكظَٖ‪ٓ ،‬پٓٔخالٍی ٔ كظٗ ٍُحػض‪ ،‬پیّ٘‬
‫‪ٔ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کَىَي‪ .‬رؼيْخ رّؿًؼیض "ٓخىحص رخٍّْ" حكِٔىِ ٗي ٔ ىٍ ح‪َ١‬حف ىْهٗ ٔ‬


‫ئیَ "طّٔٓ" ٔ "ىٔآد" پَحکُيِ ٗيَي‪ .‬ىٍ ٓخل ٔ‪ ْ( ۳۳‬م) َٗٓ يظلََگَ‬
‫ىٍ حیخنض نکُٕٓ يَکِ هيٍص ٔ كؼخنیض حیٍ ‪١‬خیلّ گَىیي ٔ حُ ٕٖٓ هخَيحٌ‬
‫ٓهطُظٗ ٓخىحص ىٍ ىْهٗ يٍٕى كًخیض هَحٍ گَكظُي‪».‬‬
‫طؼيحى ٖٕ ٓهطخٌ‪ ،‬یکی ىٍ پی ىیگَی رّييص ریٖ حُ ىٔهٌَ (ٔ‪ ٖ۳‬ـ‬
‫‪ ۹۳ٖ ْ ۳۳۳‬ـ ‪ ٔٔ۲۳‬و) رَ حیٍ َُٓيیٍ كکٕيض کَىِحَي کّ حٔنیٍ ٗخٌ‬
‫«حنپظکیٍ ـ ٔ‪ ٔ »ٖ۳‬آهَیٍ ٗخٌ «طخؽ حنئنّ هَٔٔ يهک ـ ‪ »۳۳۳‬رٕى‪ .‬ىٍ‬
‫حیٍ ىٍٔحٌ ‪ٕ١‬الَی‪ٓ ،‬خىحص ؿِء حُ حٍحکیٍ هيٍص ٗخٌ رٕى‪ .‬ىٔىيخٌ ؿَِٕی‬
‫يٍكیغ ئَؿخٌ حٓالو يٍٕى كًخیض ٔ ػُخیض ههلخی ػزخٓی َیِ رٕىَي‪.‬‬
‫ٓخىحص ىٍحیٍ ىٍِٔ َیِ ىحٍحی‬ ‫ٕ ـ وبؾات ؾق ػِؿ ولصْهیبى‪:‬‬
‫يٕهؼیضْخی يًظخُ حىحٍی ٔ حؿظًخػی رٕىَي‪ ،‬پیٖطَ هٕحَيیى کّ يیخٌ‬
‫ٓهـٕهیخٌ ٔ ٓخىحص ٔ‪ٛ‬هضْخی ‪ٍٕٛ‬ص گَكض ٔ ٓخىحص ىٍ طٕ‪ٛ‬یق ٓال‪١‬یٍ‬
‫ٓهـٕهی ه‪ٜ‬خثیيی َٓٔىَي‪ٓ .‬هـٕهیخٌ ىٔىيخَی حُ طَُکخٌ «ؿِ» رٕىَي کّ ىٍ‬
‫ٓيِْخی پُـى طخ ٗ٘ى ْـَی‪ ،‬رخ حیـخى حيپَحطٍٕی رَ روْٖخی پُٓخٍٔی ىٍ‬
‫آٓیخیيیخَّ‪ ،‬آٓیخیؿَری ٔآٓیخی‪ٛ‬ـیَ ٗخيم حكـخَٔظخٌ‪ ،‬حیَحٌ‪ٗ ،‬خيخص‪،‬‬
‫طَکیّ ٔ حٍئُظخٌ حئَُی كَيخٌ يیٍحَيَي‪ .‬يئْٓ حیٍ ٓهٔهّ «حرٕ‪١‬خنذ دمحم‬
‫رٍيیکخثیم» يؼَٔف رّ«‪١‬ـَل ریگ = ‪ ٖ۲۳‬ـ ‪ ْ ۳۳۳‬م» رٕى کّ هٕى حُ‬
‫ىحىٌ ٓهطخٌ ئؼٕى ؿَِٕی‪ ،‬رّٓخل ٖٖٔ‬ ‫ِ‬ ‫َٕحىِگخٌ ٓهـٕم رٕى ٔ رخ ٗکٔض‬
‫ىٍ َی٘خرٍٕ‪ ،‬رَ طوض ٓهطُض َ٘ٔض ٔ هطزّ رَّخو ٔی هٕحَيِ ٗي؛ ‪ٓ ٕ۳‬خل‬
‫ٓهطُض کَى‪ ،‬طلض ٓهطُض ٔی‪ٓ ،‬هـٕهیخٌ رخ حیـخى طٔه‪ٓ ٢‬یخٓی رَ هالكض‬
‫ػزخٓی ىٍ رـيحى‪ٍْ ،‬زَی ؿٓخٌ حٓالو ٍح رّىٓض گَكظُي‪.‬‬
‫ىٍ يٍٕى ٍیّ٘ی َٔزت «ؿٍٕیخٌ»‬ ‫ٖ ـ وبؾات ؾق ؾّقۀ ؿْقیبى‪:‬‬
‫طَىیيْخی ٔؿٕى ىحٍى‪ ،‬رَهی حی٘خٌ ٍح ػَد ٔ حُ ٓهٔهّی ٓخىحص ػزخٓی‬
‫يیىحَُي‪ ،‬ػيِی حی٘خٌ ٍح طخؿیکظزخٍ يیهٕحَُي‪ ،‬ػيِی ىیگَ رخ ‪َٛ‬ف کَىٌ ٔ‬
‫طؤٔیم ي‪ٜ‬يٍة کهًّی «طخؿیک» آٌ ٍح حُ ٍیّ٘ی ػَرت «طخُی» يیىحَُي‪...‬‬
‫كویوض َْچّ رخٗي‪ ،‬حُ حیٍ پْ ٓخىحص رّّٓ کظّگٍٕی طؤیى پٌیَ حٓض‪:‬‬
‫الق ـ وبؾات ؾق ؾّقٍی والٖیي ؿْقی‪ٓ :‬خىحص حُىٓض ٓال‪١‬یٍ ؿٍٕی‬
‫حكکخو ُيیٍ ىٍیخكض کَىِحَي‪ ،‬چٓخٍ ٓهطخٌ هيٍطًُي ؿٍٕی یکی پی ىیگَی‬
‫ىٍ يُطوّ رّهيٍص ٍٓیيَي ٔ ؿًؼخ ً َِىیک رّ ٓ‪ٓ ۳‬خل رَيُطوّ كکٕيض‬
‫‪ٔ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍحَيَي کّ حٔنیٍ ٗخٌ «ٓهطخٌ ػالءحنيیٍ كٔیٍ ؿٓخَُٕٔ ‪»ٔٔ۳۲ = ۳ٕ۳‬‬


‫ٔ آهَیٍ ٗخٌ «هطذ حنيیٍ حیزک ـ ‪ »ٕٔٔٓ = ۳۲۲‬يیرخُٗي‪ ،‬ىٔ َلَ ٔٓطی‬
‫«ؿیخع حنيیٍ ؿٍٕی» ٔ «ٗٓخد حنيیٍ ؿٍٕی ْٔظُي» َٗٓ «كیَُٔکِٕ»‬
‫(يَکِ کَُٕی ٔالیض ؿٍٕ‬ ‫ههًَٔ ؿٍٕیخٌ ىٍ ٓخل ٕٓٓٔ و‬
‫پخیظوض طخرٔظخَی حی٘خٌ رٕى)‬
‫رخُْى ٓخىحص ىٍ ىٓظگخِ ٓال‪١‬یٍ‬
‫ؿٍٕی ًٓضْخی يٓى ن٘کَی ٔ‬
‫ه‪٠‬خیی ٍح ىٍ ىٓض ىحٗظُي‪.‬‬ ‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫رخُْى طخ حیٍؿخ ْیچ َخو ٔ َ٘خَی‬
‫حُ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫َوٖ ٔ ؿخیگخِ ٓخىحص ىٍ‬ ‫ة ـ وبؾات ؾق ؾّقٍی «گْقکبًیبى»‪:‬‬
‫ىٍٔحٌ حيَحی طَکی ـ يـٕنی «يٍٕ٘ٓ رّگٍٕکخَی» کّ كَى رَؿٔظّی آَخٌ‬
‫«حيیَ طیًٍٕ» رٕى‪ ،‬حكِحیٖ هخرم طٕؿّ یخكض‪ ،‬ح‪ٕٛ‬الً طَکخٌ ٔ يـٕالٌ ًْٕحٍِ‬
‫رخ ٓخىحص يیخَّی َیک ىحٗظُي ٔ رّآَخٌ حكظَحو ٔ حػظًخى كٕم حنؼخىِ يیًَٕىَي‪.‬‬
‫ز ـ وبؾات په ال اًعطبٖ ّ اوحعبلَی هـْالى‪ :‬ىٍِْٔخی طَکخٌ ٔ‬
‫يـٕالٌ رَحی ٓخىحص ىٍِْٔخی ‪١‬الیی رٕى ٔ رّهخ‪ َ١‬حَظٔخد رّهخَيحٌ َزٕص‬
‫طکَیى ٗخیٔظّ يیٗيَي‪ ،‬طخ حیٍکّ ىٍِٔی حٓظوَحٍ ٓهٔهّٗخْخٌ ‪ٛ‬لٕی‬
‫يیٍٓي‪ٛ .‬لٕیخٌ هٕى حُ ٓخىحص يٕٕٓیَٔذ ٔ ٗیؼّيٌْذ رٕىَي کّ َٔم‬
‫حَيٍ َٔم ىٍ حٍکخٌ ٓال‪١‬یٍ طَک ٔ يـٕل ًٓضْخی يٓى ن٘کَی ٔ حىحٍی‬
‫ىحٗظُي ٔ هٕىٍح آٌهيٍ هٕی ٓخهظُي کّ طٕحَٔظُي حٍکخٌ هيٍص ٍح رخنظًخو‬
‫رّىٓض گیََي‪ .‬حیٍؿخ ىیگَ َیخُی رّطٕ‪ٟ‬یق ح‪ٟ‬خكی َيحٍى‪.‬‬
‫كو‪ ٢‬حیٍ ٍح رگٕیى کّ ًّْی ٗخْخٌ ‪ٛ‬لٕی ػُٕحٌ حكظوخٍة «رٓخىٍُ» ٍح‬
‫ىٍ پَٕٔي َخو هٕى ىحٍَي‪« .‬رٓخىٍ» کهًّی ـ طَکی يـٕنی حٓض کّ رّحكَحى‬
‫يظٍٕٓ‪ٗ ،‬ـخع‪ ،‬ؿُگـٕ‪ُ ،‬یَک ٔ چٔض ٔ چخالک ‪ ...‬رّػُٕحٌ ‪ٛ‬لض‪ ،‬یخ‬
‫ٍطزّی َظخيی حػطخء يیٗي ٔ ػخنیطَیٍ ييحل َظخيی «رٓخىٍی» رٕى‪.‬‬
‫طؼيحى ٓٔ َلَ حُٗخْخٌ ‪ٛ‬لٕی یکی پْ حُ ىیگَی رّهيٍص ٍٓیيَي ٔ‬
‫ِييص ٕٔٔ ٓخل ىٔحو کَىَي‪ ،‬کّ ِحٔنیٍ حی٘خٌ «حرٕحنًظلَ ٗخِ حًٓخػیم‬
‫حنلٔیُی حنًٕٕٓی حن‪ٜ‬لٕی ـ رٓخىٍ» (يٍٕ٘ٓ رّٗخِ حًٓخػیم حٔل) حٓض کّ‬
‫ىٍ ٓخل ‪ًٔٗ ۲۳۹‬ی رَحرَ رخ ٔٓ‪ ٔ۳‬طَٓخیی ىٍ طزَیِ رّهيٍص ٍٓیي ٔ‬
‫ٓ‪ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آهَیٍ ٗخٌ «حرٕحنًظلَ ٕ حِ ٓهطخٌ كٔیٍ حنلٔیُی حنًٕٕٓی حن‪ٜ‬لٕی ـ‬


‫رٓخىٍ» رٕى کّ ىٍ ٓخل ٓٓٔٔ = ٕٕ‪ ٔ۳‬ىٍ ح‪ٛ‬لٓخٌ رّيلًٕى حكـخٌ طٔهیى ٗي‬
‫ٔ هٕى رّىٓض هٕیٖ طخؽ ٗخْی ٍح حُ َٓ رَىحٗض ٔ رَّٓ يلًٕى حكـخٌ‬
‫َٓخى‪ .‬كَى رَؿٔظّی ‪ٛ‬لٕی «ٗخِػزخّ ىٔو» حٓض کّ حُ ٓخل ‪ ۹۳۳‬ـ ‪ٔٓٓ۳‬‬
‫= ‪ ٔ۳۲۲‬طخ ‪ ٔ۳ٕ۹‬كکٕيض کَى ٔ آرخىیْخی رٔیخٍی رَپخ ًَٕى‪.‬‬
‫کّ ٗخيم ػ‪ َٜ‬پیيحثت‬ ‫‪ ۴‬ـ وبؾات ؾق ؾّقۀ هحأؼك‪:‬‬
‫کٍٕ٘ی رَّخو حكـخَٔظخٌ يیٕٗى رًّْیٍطَطیذ حػطخی ُيیٍ حُ ‪َ١‬ف‬
‫ٓال‪١‬یٍ ٔ حيَحء ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین رّٓخىحص حىحيّ ىحٗظّ ٔ ىٍ ىٍِْٔخی ٓال‪١‬یٍ‬
‫حكـخٌ يخَُي ٓال‪١‬یٍ ىٍُحَی ٔ ؿهـخیی َیِ ًْخٌٓخٌ ػًم يیٗي؛ ح‪ٕٛ‬الً هزخثیم‬
‫ؿهـخثی پَ حُ ٓخىحص ٔ آيیوظّ رخ ٓخىحصحَي‪.‬‬
‫ىٍ ىٍِٔی «حيیَٗیَػهی هخٌ َٕحیی» (ٓهطُض ٔ‪ ٕٔ۳‬ـ ‪ٕ ٕٔ۳۳‬‬
‫ٖ‪ ٔ۲۳‬ـ ‪ ٔ۲۳۹‬و) «ٓیّيٍَٕدمحم ٗخِ» ‪ٛ‬يٍ حػظى رٕى‪ .‬طخ حیٍؿخ ْیچ َخو ٔ‬
‫َ٘خَی حُ نلع ٔ ػُٕحٌ «ِْحٍِ» ٔؿٕى َيحٍى‪ .‬ىٍ ىٍِٔی ػزيحنَكًٍهخٌ‬
‫حٓض کّ َخو «ِْحٍِ» پیيح يیٕٗى‪ .‬ىٍ ًْیٍ ىٍِٔ َیِ ٓخىحص حُ ِْحٍِ رخالطَ‬
‫حیٔظخىِ حٓض‪ٓ :‬یّيرخرخ ٗخِ (ْخ) ٓیّيػزيحنْٕخد (ْخ) ٓیّيَزی (ْخ) ٓیيػزخّ ‪...‬‬
‫حكٌِٔ رَآٌچّ گلظّ ٗي‪،‬‬ ‫‪ ۵‬ـ وبؾات هؼبِك‪:‬‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع حٓظًالک ٓخىحص ىٍ ه‪ِْ ٕٜٙ‬حٍِؿخص ٍح يٍٕى رّيٍٕى َیِ رخیي‬
‫رٍَٓی ًَٕى‪ ،‬کّ حُ هَیيحٍی طخ «حٍع» ٍح ىٍ رَ يیگیَى؛ ىٍ َُيگی‬
‫ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ يُخ‪١‬ن ىیَِگی ٔ ىیکُيی حُىٔحؽ یکطَكّ ُیخى ٔحهغ ٗيِ‬
‫حٓض‪ْٔ ،‬ظُي ٓیّيْخی کّ يخىٍ یخ ًَْٔٗخٌ ِْحٍِ رٕىِحَي؛ َْچُي ىٍ ریٍ‬
‫ِْحٍِْخ يؼًٕل َیٔض کّ رّىهظَ حٍع ريُْي‪ ،‬رخُْى يیطٕحٌ حٓظؼُخْخی هخیم‬
‫ٗي‪ ،‬یخ حكظًخل ىحى کّ آٌ هخَٕحىِ كََُي ًکٍٕ َيحٗظّ‪ ،‬یخ طُٓخ ًْیٍ یک ىهظَ‬
‫ٍح ىحٗظّ‪١ ،‬زؼخ ً ٔحٍع حٔ ًْیٍ یک ىهظَٕ رٕىِ؛ ٔ حكظًخالص ىیگَ‪...‬‬
‫ٓوٍ َٓخیی ىٍ حیٍ رخد حیٍکّ‪ :‬چطٍٕ يیٕٗى کٔی ٔ کٔخَی ‪ٛ‬يْخ‬
‫ٓخل ىٍ یک يلم ٔ يُطوّ َُيگی کُُي ٔ ‪ٛ‬خكذ یک هطؼّ ُيیٍ ٔ ؿخی پخ‬
‫ََٕ٘ي؟ حیٍ ىٍ کيحو يُطن حهظ‪ٜ‬خىی هخرم هزٕل حٓض؟ َْ گَِٔ حَٔخَی ىٍَْ‬
‫َُٓيیُی رؼي حُ ٓکَٕض یکی ىٔ َٔم‪ ،‬ؿخی پخیٖ يلکى يیٕٗى ٔ ‪ٛ‬خكذ‬
‫حيالک ٔ ئظـالص يیگَىى‪ٓ .‬یّيْخ حُ حیٍ هخػيِ ئظؼُی َیٔظُي‪.‬‬
‫ٓئحل ریؿٕحد حیٍ حٓض کّ ِْحٍِْخ چگَّٕ ىٍ حیٍ يُخ‪١‬ن ئظوَ ٗيَي؟‬
‫ٔ‪ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پیك ـ ُهكیؿی ثَچَ هؼٌی اوث؟‬


‫حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی‪ٍٔ ،‬حر‪ ٢‬پیَ ـ يَیيی ٍح کّ یک ٍحرطّی‬
‫ػًین يؼُٕی ٔ ػَكخَی حٓض؛ ‪َٛ‬كخ ً طلٔیَ حهظ‪ٜ‬خىی يیکُُي ٔ آٌ ٍح‬
‫رَِٓک٘ی حَٔخٌ ٓخىحص حُ حَٔخٌ ِْحٍِ يیهٕحَُي؛ کّ ىٍٔؽ رٍِگ ٔ ههذ‬
‫ٔض ٍٔكی‪،‬‬ ‫كویوض حٓض‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ ىٍحیٍؿخ رخُْى ‪ٟ‬ؼق ىحَٖ‪ ،‬ه ً‬
‫چ٘ىگُّ٘گی ٔ ًْخٌ «َخٌ ىٔٓظت» هٕى ٍح رًَّخیٖ گٌحٗظُي؛ كخل آٌکّ پیَ ـ‬
‫يَیيی یک ٍٔحر‪ٕٛ ٢‬كیخَّ حٓض کّ ىٍ ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ ٓخٍی ٔ َخكٌ‬
‫ٗي‪ .‬يٍ حیٍ يطهذ ٍح ىٍ کظخد «كکًض یگخَّ» رخ طل‪ٜ‬یم َٗف کَىِحو‪ ،‬ىٍ‬
‫حیٍؿخ رّهخ‪ٍَٟٔ َ١‬ص‪ ،‬حٗخٍحص يوظ‪ َٜ‬يیکُى‪:‬‬
‫ٔحژِی «پیَ» کّ ىٍ َٕٗظّْخی ػَكخَت حىد پخٍٓی رٔیخٍ رّکخٍ ٍكظّ‬
‫حٓض‪ْ ،‬ىيؼُی يَٗي ٔ ٗین‪ ،‬ىٍ نٔخٌ ػَری ٔ رخرخ ىٍ ُرخٌْخی کَىی ٔ‬
‫طَکی حٓض‪ .‬ىٍ يؼُخی ح‪ٛ‬طالكی ٍحًُْخی يؼُٕی ٔ يَٗيی ٍح گٕیُي کّ‬
‫هٕى پیٖطَ ‪َ١‬حین ػَكخٌ ٍح پیًٕىِ ٔ طٕحَخییْخی ٍٔكخَی الُو ٍح کٔذ‬
‫کَىِ رخٗي‪ٗ ٔ .‬خیٔظّی ْيحیض ٔ پیٖرَىٌ يَیي ىٍ ‪َ١‬ین ط‪ٕٜ‬ف رخٗي‪.‬‬
‫ي٘و‪َ ٚ‬یٔض حیٍ نلع ىهیوخ ً حُ چّ ُْگخو حُ ىٍِٔی حٓاليی ىٍ ُرخٌ‬
‫ىٍی ٔ پخٍٓی ٍحیؾ ٗيِ حٓض‪ .‬رّحكظًخل ُیخى حُ ‪ٛ‬يِْخی چٓخٍو ٔ پُـى يیخٌ‬
‫‪ٕٛ‬كیخٌ هَحٓخٌ ٔ پیٖ حُ نلع ٗین رّکخٍ يیٍكظّ حٓض‪ .‬رَحی ًََّٕ‬
‫حرٕكخيي دمحم ؿِحنی ىٍ ٍٓخنّی هٕى نلع «پیَ» ٔ «پیَ ‪َ١‬یوض» ٍح رّکخٍ‬
‫يیرَى‪َ .‬یِ ىٍ ىیگَ يظٌٕ ػَكخَی ‪ٛ‬يِی پُـى ْـَی حُ ؿًهّ ىٍ طَؿًّی‬
‫ٍٓخنّی هُ٘یَیّ‪١ ،‬زوخصحن‪ٕٜ‬كیّٔ ٔ ىیگَ آػخٍ هٕحؿّ ػزيهللا حَ‪ٜ‬خٍی ٔ‪...‬‬
‫طؼزیَ «پُي پیَحٌ» رّکَحص رّکخٍ ٍكظّ حٓض؛ ح ّيخ ریٖطَ ىٍ يؼُخی رٍِگخٌ ٔ‬
‫پیٍٖٔحٌ ‪َ١‬یوض ٔ گخِ كو‪ٕٛ ٢‬كیخٌ‪ َّ ٔ ،‬ىٍ يؼُخی ح‪ٛ‬طالكی (ٍحًُْخیخٌ‬
‫ٔ يَٗيحٌ)‬
‫«پیَ» ىٍ حیٍ ح‪ٛ‬طالف‪ ،‬ىٍ آػخٍ يوظهق حیٍ ىٍِٔ حُ ؿًهّ ىٍ ٍٓخنّی‬
‫«كی رٍیوظخٌ» حُ حرٍٓیُخ‪ٓ« ،‬یَحنؼزخى حنیحنًؼخى» ٔ «كيیوشحنلویوّ» حُ‬
‫ُٓخیی ؿَِٕی ٔ َیِ ه‪ٜ‬یيِی حُ ىیٕحٌ حٔ‪ ٔ ،‬ىٍ «ي‪ٜ‬یزضَخيّی» ػطخٍ‬
‫َی٘خرٍٕی ٔ «كٕحثقحنـًخل ٔ كٕحطقحنـالل» حُ َـىحنيیٍ کزَی ٔ‬
‫«ي‪ٜ‬زخفحالٍٔحف» حُ ًْٗحنيیٍ رَىٓیَی کَيخَی‪ ...‬رّکخٍ گَكظّ ٗيِ ٔ‬
‫پیَحيٌٕ آٌ ٓوٍ ٍكظّ حٓض‪.‬‬
‫ٕ‪ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗٓخدحنيیٍ ٍَٓٓٔىی َیِ ىٍ «ػوم َٓم»‪« ،‬يَْٕحنؼ٘خم» ٔ‬


‫«ٍٓخنشحالرَحؽ» هٕى پیَحيٌٕ حیٍ يلٕٓو ٓوٍ رّيیخٌ آٍٔىِ حٓض‪.‬‬
‫ْىچُیٍ ىٍ آػخٍ ػَكخَت ‪ٛ‬يِی ٗ٘ى ْـَی يخَُي «حَْحنظخثزیٍ» حُ ٗین‬
‫حكًي ؿخو‪« ،‬حَٓحٍحنظٕكیي» حُ دمحم رٍيٍُٕ ٔ «طًٓیيحص» حُ ػیٍحنو‪٠‬خص‬
‫ًْيحَی ‪ٔ ...‬حژِی پیَ ىٍ يؼُخی ح‪ٛ‬طالكی هٕى یؼُی ٍحًُْخ ٔ يَٗيی کّ‬
‫يَیي ٍح ْيحیض يیکُي‪ ،‬رّکخٍ ٍكظّ حٓض‪ٔ .‬حژِی ٗین (ؿًغ‪ :‬ي٘خین) َیِ ىٍ‬
‫يظٌٕ پخٍٓی حٔحهَ ‪ٛ‬يِی پُؾ رّرؼي ىٍ ًْیٍ يؼُخ رّکخٍ ٍكظّ حٓض‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬طالف «پیَ» حُ ‪ٛ‬يِی پُؾ ْـَی رّرؼي ىٍ يظٌٕ ػَكخَی پخٍٓی رخٍ‬
‫يؼُخیی ؿيیيی رّهٕى گَكض؛ رّيؼُخی ٍحًُْخی ىٍَٔی ٔ رخ‪ُ١‬ت کّ پْ حُ‬
‫‪١‬ی يَحطذ ٓهٕک ٔ کٔذ آيخىِگیْخی الُو رَ ٓخنک ظخَْ يیٕٗى ٔ حٔ ٍح‬
‫ْيحیض يیکُي ٔ رّپَْٖٓخی ىٍَٔی حٔ پیَحيٌٕ كوخین ْٔظی پخٓن يیگٕیي‪.‬‬
‫ىٍ رخٍٔ حْم ط‪ٕٜ‬ف‪ ،‬رئٌ پ٘ظیزخَی پیَ‪ ،‬کٕٖٗ يَیي ریػًَ حٓض ٔ حُ‬
‫‪َ١‬كی ىٓظگیَی پیَ حُ يَیي ٍح ْى طکهیق ٰانٓی رَحی پیَ رَيیًٗخٍَي‪ .‬پیَ‬
‫َِى يَیي‪َ ،‬خیذيُخد پیـًزَ حٓض‪ .‬چُخٌکّ ػٕحو حيض ىٍ يوخو ٕٓگُي ح‪ٛ‬طالف‬
‫«رّپیَ‪ ،‬رّپیـًزَ» رّکخٍ يیرََي‪ ،‬کّ ریخَگَ حًْیض پیَ َِى حی٘خٌ حٓض‪.‬‬
‫ٍُٔرٓخٌ روهی ٗیَحُی ىٍ «َٗف ٗطلیخص» يیگٕیي‪ …« :‬پیَی يیَحع‬
‫كن حٓض کّ ىٍ آٌ هٕى ٍح رّيَیيحٌ يیًَخیي‪ .‬ههیلّ حٓض کّ حُ ٍٔی هٕیٖ‬
‫كیخص يیحكِحیي‪ .‬حٔ يظؤىد حٓض رّآىحد كن‪ .‬ػخنى حٓض رّطؼهیى كن‪ .‬ػخيم‬
‫حٓض رّحيَكن‪ ،‬ىٍػ٘ن يَْٕ حٓض‪ ٔ ،‬ىٍطٕكیي یگخَّ ٔ ىٍ يؼَكض ٍحٓن‪».‬‬
‫ىٍ ؿِنیخص كخكع ٗیَحُی َیِ ح‪ٛ‬طالف «پیَ» ٔ طَکیزخص آٌ رٔیخٍ رّکخٍ‬
‫ٍكظّحٓض‪ .‬يٕالَخ ؿاللحنيیٍ رهوی َیِ ىٍ يؼُٕی يؼُٕی «پیَ» ٍح ىٍ يؼُی‬
‫ح‪ٛ‬طالكیحٕ رٔیخٍ رّکخٍ رَىِ حٓض‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬طالف «پیَ» ىٍ يؼُخی ٍحًُْخ ٔ يَٗي‪ ،‬ىٍ َٕٗظّْخی ؿٕحٌيَىحٌ ٔ‬
‫كظیخٌ حُ ؿًهّ «كظٕصَخيّی رُخیخٌ»‪« ،‬كظٕصَخيّی چیضٓخُحٌ»‪،‬‬
‫«كظٕصَخيّی آُْگَحٌ»‪« ،‬كظٕصَخيّی ٓهطخَی»‪« ،‬كظٕصَخيّی َـىحنيیٍ‬
‫ٍُکٕد» ‪َ ...‬یِ ًکَ ٗيِ ٔ حُ حٔ‪ٛ‬خف آٌ ٓوٍ ٍكظّ حٓض‪ .‬حیٍػُٕحٌ ُُْٕ‬
‫ىٍ يیخٌ ‪ٕٛ‬كیخٌ يؼخ‪ َٛ‬رّکخٍ يیٍٔى‪.‬‬
‫«َْچُي کّ ٓکُيٍ ؿٓخَی‪ ،‬ریپیَ ئَ رّهَحرخص!»‪ْ :‬یچ ‪َ١‬یوظی رئٌ‬
‫پیَ ٓخيخٌ ًَٗیخري‪َ ،‬وٖ رٍِگطَ پیَ‪ ،‬كهوّٖ ٍحر‪ ٢‬يیخٌ يَیي ٔ هطذ حٓض‪.‬‬
‫ٖ‪ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫أرٕػؼًخٌ ٓؼیي رٍٓالو يـَری (ٖ‪ ٕ۳‬هیَٔحٌ ٖ‪َ ٖ۳‬ی٘خرٍٕ) گٕیي‪ :‬پیَ کٔی‬
‫حٓض کّ كن ٓزلخَّ ٔ طؼخنی ىیيِٖ ر‪ٜ‬یَطٖ ٍح رٍَّٕ ْيحیض ریُخ گَىحَیيِ طخ‬
‫ٔی رَّو‪ٜ‬خٌ هٕى َگَى ٔ هَحٍ َگیَى يگَ رّك‪ٕٜ‬ل يو‪ٕٜ‬ى ٔ ٔ ؿٕد‬
‫هَد كن ٓزلخَّ ٔ طؼخنی؛ ٔ َْکّ رّحٓى حْم حٍحىص يٕٕٓو رٕى ؿِ كن ىٍ‬
‫ىٔ ؿٓخٌ يو‪ٕٜ‬ىی َيحَي ٔ حگَ یک نلظّ حُ ‪١‬هذ آٌ ریخٍحيي حٓى حٍحىص رَ‬
‫حٔ ػخٍیض ٔ يـخُ رخٗي‪.‬‬
‫أرٕػؼًخٌ يـَری (ػىحنُیٔخرٍٕی) گٕیي‪ :‬يَیي‬ ‫ُهكیؿ‬
‫آٌ کْ رخٗي کّ ىل حٔ حُ َْچیِ رَیيِ‪ ،‬ؿِ هيحی هٕى؛ چیِی َوٕحْي ؿِ‬
‫هيح ٔ َِىیک ٗيٌ رّحٔ ٔ ًْیّ٘ ي٘ظخم روخی كن رخٗي طخ آٌكي کّ ٕٗٓحص ٔ‬
‫نٌحص حیٍ ؿٓخٌ حُ ىل حٔ ریٌَٔ ٕٗى‪ ،‬حُ کؼَص ٕٗم ٔ هیخو رّٔ‪ٕٛ‬ل رّكن؛‬
‫ٔ يَیي ‪ٛ‬خىم آٌ رخٗي کّ کالً ٔ ؿًهشً ٍٔ رّٕٓی هيح ىحٍى ٔ ىٔحو ىل رخ ٗین‬
‫ىحٍى حُ َٓ حٍحىص طًخو؛ ٔ ٍٔكخَیض ٗین ٍح كخ‪ َٟ‬ىحَي ىٍ ًّْ حكٕحل ٔ ىٍ‬
‫ٍحِ رخ‪ ٍ١‬حُ ٔی حٓظًيحى کُي‪ ٔ ،‬هٕى ٍح َٔزض رّٗین يخَُي يیض ریٍ ىٔ ىٓض‬
‫ؿٔخل پُيحٍى‪ ،‬طخ حُ َٗ ٗیطخٌ ٔ َلْ ح ّيخٍِ يللٕظ رًخَي‪.‬‬
‫رَهی گٕیُي‪ :‬يَیي آٌکْ حٓض کّ ىنٖ حُ ؿیَ هيحی طؼخنی رَیيِ رخٗي ٔ‬
‫حُ ُهخٍف حػَح‪ ٝ‬کَىِ رخٗي‪ .‬ؿَؿخَی ىٍ طؼَیلخص گٕیي‪ :‬يَیي کٔی حٓض‬
‫کّ آٌچّ حٍحىِی هيحثی حٓض آٌٍح گَحٌرٓخطَیٍ ًهیَِٖ هٕى پُيحٗظّ ٔ‬
‫پیٕٓظّ ىٍ َگخِىحٍی آٌ کٕٗخ رخٗي‪ .‬آٌکّ حُ ٍٔی َظَ ٔ حٓظز‪ٜ‬خٍ ٔ طـٕى ٔ‬
‫حُ ٍٔی حٍحىِ رّٕٓی هيحَٔي يُوطغ رخٗي چّ يٗىحَي کّ ىٍ ٔؿٕى چیِی ؿِ‬
‫آٌچّ هيحَٔي روٕحْي ٔحهغ َگَىى؛ نٌح حٍحىِٖ هٕى ٍح ىٍ حٍحىِٖ حٔ يلٕ‬
‫يٗکُي ٔ چیِی ؿِ آٌچّ ٍح كنطؼخنی حٍحىِ کُي‪ًَٗ ،‬هٕحْي‪َ .‬ظخيٗ گُـٕی‪:‬‬
‫يٗٗي ٔ رخ پیَ يَیيی ِْحٍ‬ ‫ٍَْٔی حُ ؿًهّی يَىحٌ کخٍ‬
‫طخؽ َٓو هخک کق پخی طـــٕ‬ ‫گلض يَیي حی ىل يٍ ؿخی طٕ‬

‫کوك ثىحي‬
‫ُّٓضْخی ‪ٕٛ‬كیخٌ حٓض‪ًَ ،‬خىی حُ حهظیخٍکَىٌ‬ ‫کًَرٔظٍ یکی ىیگَ حُ ُ‬
‫ٔ هٕیىل ٗيٌ ىٍ حَـخو کخٍْخ حُ هزیم هييض‪ ،‬یخ ٍُو ٔ حْظًخو ًَٕىٌ ىٍ آٌ‬
‫کخٍْخ حٓض‪ ًّْٖ .‬حىرخء ٔ ٗؼَحء ىٍ آػخٍ هٕى رّحيَ کًَرٔظٍ حٗخٍِ ىحٍَي ٔ‬
‫ًّْگی رخالطلخم ًْیٍ يؼُی ٍح حهٌ ًَٕىِحَي‪ٗ .‬زٔظَی ىٍ گهٍ٘ ٍحُ يٗگٕیي‪:‬‬
‫‪ٔ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َ٘خٌ هييض آيـــــــي ػوي َُخٍ‬ ‫َظَ کَىو ريیيو ح‪ٛ‬ـــــــم َْ کخٍ‬
‫ُ َْ چیِی يگَ رَ ٔ‪ٟ‬غ حٔل‬ ‫َزخٗي حْم ىحَـــــٖ ٍح يـــــــلٕل‬
‫ىٍآ ىٍ ُيَِٖ «حٔكٕح رؼٓيی»‬ ‫يیخٌ ىٍ رُي چٌٕ يَىحٌ رّيَىی‬
‫ٓؼيی گٕیي‪:‬‬
‫ٍَّٔ يلٕٓو َگ٘ظی کّ يیخَی ىحٍى‬ ‫ظصث آى اوث کَ قّلی کوكی هٔثٌؿؾ‬
‫چْ هكؾاى کوك ثىث ّ کكؾ آىچَ گلث‬ ‫ُٗیيو کّ ٗذْخ ُهييض َوــــلض‬
‫حرٕحنوخٓى كَىٔٓی گٕیي‪:‬‬
‫طٕ رُيی رّكَیخى َْکْ کًَ‬ ‫طَح ىیيو حَيٍ ؿٓخٌ چخٍِگَ‬
‫ىٍ ‪َ١‬حین ‪ٕٛ‬كیّ ٍٓى حٓض کّ کًَ كََُيحٌ ًکٍٕ ٍح ىٍ ُٓیٍ پخثیٍ‬
‫يٗ رُيَي طخ ىٍ حيَ كن حٓظٕحٍآیي؛ رَحی حیٍ ػًم يَحًٓی کٕچک ٔ هخ‪ٙ‬‬
‫ىٍ هخَّ رَگِحٍ يٕٗٗى‪ٗ ،‬و‪ٜ‬ی کّ ح‪ٛ‬طالكخ ً «پیَ» هٕحَيِ يٕٗٗى ٔ‬
‫حؿهذ حُ ٓخىحص يٗرخٗي رّيَحٓى ىػٕص يٕٗٗى‪ ،‬رخ ىٓظًخنی کّ رخ هٕى‬
‫يٗآٍٔى کًَ کٕىک ٍح يٗرُيى ٔ ىػخی يو‪ٕٜٛ‬ی ٍح کّ يٍٕ٘ٓ رّ«َخىػهی‬
‫کزیَ» حٓض هَأص يٗکُي ٔ رَ کٕىک ٔ يلی‪ ٢‬ح‪َ١‬حف يٗىيي؛ ىٍ پخیخٌ‬
‫يويحٍی حُ نؼخد ىْخٌ هٕى ٍح رّىْخٌ کٕىک يُظوم يًَٗخیي کّ ًَخىی حٓض‬
‫حُ طـٌیّٖ پََيِگخٌ يَؿٕؿّْخی هٕى ٍح؛ رخ حیٍ ػًم‪ ،‬ػهى ٔ ىحَٖ ٔ طوٕی‬
‫ٔ ‪َ١‬یوض پیَ رّکٕىک حَظوخل یخكظّ ٔ حٔ طخ آهَ ػًَ يَیي آٌ پیَ هٕحْي رٕى ٔ‬
‫ىحثًخ ً ىٍ ‪١‬هذ کًخل ٔ آيخىِ رَحی هييض ىٍ حيَكن حٓض‪ .‬يٕنٕی رهوی‪:‬‬
‫حُ رَحی هييظض رُيو کًَ‬ ‫حی يَح طٕ ي‪ٜ‬طلی يٍ چٌٕ ػًَ‬
‫ًْچُیٍ َٕػَٔٓخٌ ٍح ُْگخو هَٔؽ حُ يُِل پيٍ ٔ ػِیًض رّهخَّی‬
‫َْٕٗ‪ ،‬کًَ يیرُيَي‪ .‬کُخیّ حُ حیٍکّ ٔحٍى يَكهّی ؿيیيی حُ َُيگی ٗيِ‬
‫حٓض کّ ئجٕنیض ًَْٔی ٔ يخىٍی ٔ هخَّىحٍی ٔ يَىوىحٍی ٔ آدٍٔىحٍی‬
‫رو٘ی حُ آٌ حٓض‪ .‬چٌٕ ‪ٕٛ‬كیخٌ‪ ،‬طًخو ؿُگؿٕیخٌ ٔ ٕٓحٍکخٍحٌ کًَْخی‬
‫هٕى ٍح طُگ يٗرٔظُي‪ .‬رٔظٍ کًَ ٓزذ طوٕیض ٓظٌٕ كوَحص ٔ پیٖگیَی حُ‬
‫ؿخ رّؿخیی يَِْٓخی کًَ يٗگَىى ٔ رُّْگخو ؿُگ ٔ ىٔیيٌ حُ طکخٌ هٍٕىٌ‬
‫گَىِْخ ٔ ىٍى گَكظٍ آٌْخ پیٖگیَی يًَٗخیي‪ .‬رخُْى كَىٔٓی‪:‬‬
‫رَّٓ رََٓخىِ کالِ ىٔ پَ‬ ‫رّآثیٍ طَکخٌ رزٔظّ کًَ‬
‫ٗخْخٌ َیِ کًَ هٕى ٍح يٗرٔظُي‪ ،‬كَهی یِىی‪:‬‬
‫کًَٕ ىیيی ٔٗخْخَّ کًَرٔظّ ًْی‬
‫‪ٔ۱۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىیيِحی ْیچ ٗٓی رٔظّ ريیٍُیذ کًَ‬


‫ٍُٔگخٍ طٕ رّکخو طٕ ٔ ىٍ هييض طٕ‬
‫رٔظّ ٗخْخٌ ٔ رٍِگخٌ ؿٓخٌ ؿًهّ کًَ‬
‫ٓیّي كٍٔ ؿَِٕی‪:‬‬
‫حی يخِ حگَ َيحٍی رَ ؿخٌ يٍ گِیَ حی طَک حگََزٔظی رَ هٌٕ يٍ کًَ‬
‫ئؼٕى ٓؼي ٓهًخٌ‪:‬‬
‫ثگٍبؾٍ كلک ثك جْ چپ ّ قاوث ؾق كحط‬ ‫حی ػِو ٓلَ کَىِ ٔ رٔظّ کًَ كظق‬

‫جّْف ؾق اكـبًىحبى‬
‫رلغ ط‪ٕٜ‬ف ىٍ حكـخَٔظخٌ ىحٍحی يیيحٌ ٔٓیغ ٔ ىحيُّىحٍ حٓض؛ حیٍ‬
‫کٍٕ٘ یکی حُ کخٌَْٕخی يٓى ط‪ٕٜ‬ف رٕىِ ٔ حٓض‪١ .‬زن حظٓخٍحص يوخيخص‬
‫ُٔحٍص كؾ ٔ حٔهخف حكـخَٔظخٌ‪ ،‬ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬طؼيحى پُـخِ رخد هخَوخِ ػزض‬
‫ٗيِ ٔ ‪ٛ‬يْخ رخد هخَوخِ ػزض َ٘يِ ىٍ کٍٕ٘ كؼخنیض ىحٍَي‪ .‬ىِْخ هخَوخِ ىٍ‬
‫کخرم كؼخل حٓض‪.‬‬
‫حگَ روٕحْیى گٌٗظّٖ ط‪ٕٜ‬ف ىٍ حكـخَٔظخٌ ٍح رٍَٓی ًَخثیى رخیي ػَٔؽ‬
‫ٔ رٔ‪ ٢‬ط‪ٕٜ‬ف ىٍ کم ٗزّهخٍِ ٔ آٓیخی يیخَّ ٔ آٓیخی ‪ٛ‬ـیَ ٍح يٍٕى‬
‫يطخنؼّ هَحٍ ىْیى‪ .‬رخ طؤيم ٍٔی ؿَیخٌْخ ٔ ٓهٔهّْخی ‪ٕٛ‬كیگَی ىٍ‬
‫گٔظَِٖ حیٍ يُخ‪١‬ن‪ ،‬ىٍيٗیخریى کّ حكـخَٔظخٌ (هَحٓخٌ هيیى) هخٓظگخِ ػًيِٖ‬
‫ط‪ٕٜ‬ف رٕىِ حٓض‪ .‬رخ َگخْی رّيکخٌ َٕ٘ ٔ ًَخی رٍِگخٌ ‪ٕٛ‬كیّ يٗریُیى کّ‬
‫رٔیخٍی حُ حی٘خٌ ىٍ ًْخٌ يلئىِٖ كَُْگپٍَٔ هَحٓخٌ [هيیى] پٍَٕٔ‬
‫یخكظّحَي‪ .‬رٍِگخَی يخَُي حرَحْیى رٍحىْى رهوی‪ٗ ،‬وین رهوی‪ ،‬كخطى ح‪ٛ‬ى رهوی‪،‬‬
‫حكًي ه‪َٔ٠‬یّ‪ ،‬هٕحؿّ ػزيهللا حَ‪ٜ‬خٍی‪ُٓ ،‬خیی ؿَِٕی‪ ،‬ؿالری ْـٕیَی‪،‬‬
‫ٓیّي حكًي حريحنی چ٘ظی ‪ ٔ ...‬هیهی کٔخٌ چٌٕ حیُخٌ‪ ،‬کّ ٓظٌْٕخی حٓظٕحٍ‬
‫ػخنى ط‪ٕٜ‬ف ْٔظُي‪ ،‬حُ ًْیٍ هطّ رَهخٓظّحَي‪ .‬ىٍ كویوض‪ ،‬ط‪ٕٜ‬ف ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ حئَُی كََُي ههق ًْخٌ ط‪ٕٜ‬ف ىٍ هَحٓخٌ رٍِگ حٓض‪.‬‬
‫ػُٕحٌ «‪ٕٛ‬كی» ىٍ ٔ‪ ٍ١‬يخ ىحٍحی رخٍ يؼُخیی ػًین ٔ حكظَحوآيیِ‬
‫حٓض‪ .‬يَىو حی٘خٌ ٍح ىحٍحی کَحيض ٔ يُ٘ؤ هیَ ٔ رَکض يٗىحَُي‪ ،‬رًّْیٍ‬
‫نلخظ حكظَحو ٔ طکَیى ‪ٕٛ‬كیخٌ ٍح رَ هٕى ٔحؿذ يًٗٗخٍَي‪ .‬ىٍ طؤیىرُيی ٔ‬
‫ٓخهظخٍ ‪١‬زوخطت آٌ‪ُْ ،‬گخيی کّ رَّخو ‪ٕٛ‬كی رخ ػُٕحٌ پیَ یخ ػخٍف رَ‬
‫‪ٔ۱۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يٗهٍٕیى‪ ،‬يٗریُیى کّ يَىو رَ ‪١‬زن رخٍٔ ػًٕيی آٌٍح حُ ‪١‬زوّٖ ٍٔكخَی‬


‫رًّٗخٍ يٗآٍَٔي‪.‬‬
‫پیَ یخ ػخٍف رّآٌ ػهض رّىٍؿّٖ طويّ َخثم ٗيِ کّ ىٍ پی ىٓظیخری‬
‫رّطوَد رّهيحَٔي حٓض ٔ ؿخنزخ ً رّیکی حُ كَم ‪ٕٛ‬كیّ طؼهن ىحٍى‪ٕٛ .‬كی ىٍ‬
‫َُيگی ٍُٔيَِ هٕى ٍح رّیک َظى كکَی يویي کَىِ حٓض کّ حیٍ َظى كکَی‬
‫رئٌ آٌکّ حٔ ٍح حُ ىیگَحٌ ؿيح ٓخُى‪ ،‬حُ ىیگَحٌ يظًخیِ ٓخهظّ حٓض‪.‬‬
‫رًّْیٍ ػهض ط‪ٕٜ‬ف ىٍ يیخٌ يَىو هيٍص كَحٔحَی ىحٍى ٔ رّكم ي٘خکم‬
‫ػًٕيی ٔ ٗو‪ٜ‬ی ئخًْض يیًَخیي‪)۳(.‬‬
‫يَىو ٔ‪ ٍ١‬يخ ىٍ يلخٍٔحص ٍُٔحَّ رَّْ يَىی کّ ىحٍحی ٍیٖ ٔ ظخَْ‬
‫يٕهَ رخٗي «‪ٕٛ‬كی» هطخد يٗکُُي‪ .‬حیٍ َ٘خٌ حُ ػًن ٍیّْ٘خی ط‪ٕٜ‬ف ىٍ‬
‫كَُْگ ػًٕيی ٔ طخٍیوی ىحٍى‪ .‬ىٍ حكـخَٔظخٌ ریٖ حُ َْ کٍٕ٘ی ىیگَ‬
‫يِحٍحص ٔ يَحهي ‪ٕٛ‬كیّ ٔؿٕى ىحٍى‪ .‬حؿهذ يِحٍْخی ‪ٕٛ‬كیّ رُّیخٍطگخِ‬
‫طزيیم ٗيِحَي‪ .‬رٔیخٍی حُ حيخکٍ ٔ يلالص ٔ ٓخكخص حىحٍی رَّخو ي٘خین‬
‫‪ٕٛ‬كیّ ئًی ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ رُؼي ىیگَ‪ :‬پیَٕي يیخٌ حىریخص پخٍٓی ٔ ط‪ٕٜ‬ف ىٍ حكـخَٔظخٌ رٔیخٍ‬
‫هٕی حٓض ٔ حیٍ رّػهض ٔؿٕى ٗؼَحء ٔ َٕیُٔيِگخٌ كَحىٓظی چٌٕ هٕحؿّ‬
‫ػزيهللا حَ‪ٜ‬خٍی‪ ،‬كکیى ُٓخیی‪ْ ،‬ـٕیَی‪ ،‬ؿخيی ‪ ٔ ...‬يٕنٕی رهوی حٓض‪)۳(.‬‬
‫ًْیٍگَّٕ حٓض پیَٕي ط‪ٕٜ‬ف رخ ىیٍ؛ حُ آٌؿخ کّ ػهًخی ىیُی <حْم‬
‫ُٓض> حكـخَٔظخٌ ىٍ ‪ٛ‬يٓخل حهیَ ػًٕيخ ً پیَٔ يُٓؾ «ىیٕرُيی» رٕىِحَي؛ حُ‬
‫حیٍٍٔ پیَٕي حٓظٕحٍ ریٍ ط‪ٕٜ‬ف ٔ ىیٍ ىٍ حكـخَٔظخٌ کًخکخٌ كلع ٗيِ حٓض‪،‬‬
‫چُخٌکّ يیخٌ ػهًخی ىیُی <حْم ُٓض> ٔ ٍْزَحٌ ‪ٕٛ‬كیّ ٍحرطّٖ َِىیک ٔ‬
‫رَحىٍحَّٖ ٔؿٕى ىحٍى؛ يالیخٌ ىٍ يٕحػع هٕى ييحو رّکَحيخص ي٘خین ٔ حکخرَ‬
‫‪ٕٛ‬كیّ حٓظُخى ٔ حٓظ٘ٓخى يیًَخیُي ٔ رؼ‪٠‬خ ً هٕىٍح ‪ٕٛ‬كی يیىحَُي‪ .‬حیٍ ىٍ‬
‫كخنی حٓض کّ يیىحَیى ىٍ ىیگَ َُٓيیٍْخ يُخٓزخص يیخٌ كوٓخء ٔ يليػخٌ رخ‬
‫‪ٕٛ‬كیخٌ ْیچگخِ كُّٔ َزٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ط‪ٕٜ‬ف ىٍ يیخٌ حْم ُٓض حكـخَٔظخٌ رّّٓ كَهّٖ «َو٘زُيیّ»‪« ،‬هخىٍیّ»‬
‫ٔ «چ٘ظیّ» يظـهّی ٗيِ حٓض کّ ىٍ ریٍ ‪١‬زوخص َٗٓی َلًٕ ىحٍَي‪ .‬کخرم ٔ‬
‫َْحص ىٔ يَکِ رٍِگ ط‪ٕٜ‬فحَي‪ٓ ،‬خكخص ًٗخل کٍٕ٘ ٔ َخكیّٖ هُيْخٍ َیِ‬
‫حُ حیٍ يکظذ طؤػیَ پٌیَكظّحَي‪.‬‬
‫‪ٔ۱۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٌبٖن هكکمی (ُماقٍشبت)‬


‫پیٖ حُ ‪ٛ‬يٓخل گٌٗظّ ىٍ ػخنى ط٘یغ «ٍٓخنّی ػهًیّ» ٔ «طوهیي» حُ َٕع‬
‫آٌچّ حئَُ يیُٗخٓیى ٍَٔن َيحٗض‪ ،‬طخ آٌ ُيخٌ ػهًخی ٗیؼّ ػًٕيخ ً‬
‫حهزخٍی رٕىَي ٔ رٍّٔحیض ػًم يیًَٕىَي‪ ،‬ػٕحو حیٍ ‪١‬خیلّ رخ ُٓضْخ ٔ آىحد‬
‫ط‪ٕٜ‬ف حىحٍِ يیٗيَي کّ پیَحٌ ‪َ١‬یوض ُيخوىحٍ آٌ رٕىَي‪.‬‬
‫كئى ‪ٛ‬ي ٓخل پیٖ آیش هللا ٓیّي كٔیٍ ‪١‬زخ‪١‬زخثی رَٔؿَىی ٍٓخنّی‬
‫ػًهیّ ی طئیٍ ًَٕىِ ٔ ریٍ ٗیؼّ طُٕیغ ًَٕى‪ .‬حُ آٌ پْ ُٓضْخی ط‪ٕٜ‬ف‬
‫رّطيٍیؾ ط‪٠‬ؼیق ٗي ٔ يَؿؼیض ٔ طوهیي هيٍص ٔ َلًٕ ریٖطَ یخكض‪ .‬يُخ‪١‬ن‬
‫ٗیؼَّ٘یٍ ِْحٍِؿخص َیِ ٗخيم ًْیٍ هخػيِ يیٕٗى‪ .‬ىٍ حیٍ يُخ‪١‬ن ط‪ٕٜ‬ف‬
‫ٗیؼت ٗخِ َؼًشحنهٓی رخيٕؿٕىیض ٓخىحص ٍحرطّٖ طُگخطُگ ىحٍى [ىحٗض]‪.‬‬
‫ٍٕٓو ط‪ٕٜ‬ف يخَُي کًَرٔظٍ‪ ،‬ىػخَٕٗظٍ‪ ،‬ىٍيخٌ رخ نؼخد ىْخٌ ٔ يُوزض‬
‫هٕحَيٌ ٔ کخٍرَى گٔظَىِٖ ح‪ٛ‬طالكخص‪ :‬پیَ ـ يَیي ـ هٕحؿّ‪ ...‬ىٍ ٍٔحر‪٢‬‬
‫ٓیّي ِْٔحٍِ كکخیض حُ گٔظَىِگی ٔ ػًن َلًٕ ط‪ٕٜ‬ف ىٍ يیخٌ حی٘خٌ ىحٍى‪.‬‬
‫ىٍ يُخُػخص كَىة ِْحٍِگخٌ‪ ،‬یکی حُ ريطَیٍ ىُٗخوْخ‪ ،‬ىُٗخو رّپیَ ٗو‪ٚ‬‬
‫حٓض‪ .‬رخ حیٍکّ <ىٍ ط‪ٕٜ‬ف> پیَ يیطٕحَي ؿیَ ٓیّي ْى رخٗي؛ ح ّيخ ِْحٍِْخ پیَ‬
‫ٍح نِٔيخ ً ٓیّي يیپُيحٍَي؛ <حُ رخد َٕحُٕ ٔ حظٓخٍ حٍحىص> رَّْ كَى ٓیّي‬
‫«ٓیّيپیَ ـ یخ پیَُحىِ» يیگٕیُي‪ .‬رُخ رّىالیم يیيحَی يیطٕحٌ گلض حیٍ طؼزیَحص‬
‫ٔ ًُْییخص يؼطٕف رٍّٔٔى ط‪ٕٜ‬ف طٕٓ‪ٓ ٢‬خىحص يیرخٗي‪ .‬رّه‪،ٕٜٙ‬‬
‫م ط‪ٕٜ‬ف حُ ٓخىحص رٕىحَي‪.‬‬ ‫َٓٓهٔهّ ٔ هطذ حکؼَیض َِىیک رّطًخو كِ ََ ِ‬
‫رَحی ٍٔٔى ط‪ٕٜ‬ف ٔ ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ًَٗطٕحٌ طخٍین يؼیٍ هیي‬
‫کَى‪ ،‬يٓخؿَصْخ ٔ ؿخ رّؿخییْخی ٓخىحص ًْٕحٍِ ؿَیخٌ ىحٗظّ ٔ َْيٕؿی‬
‫حُ يٓخؿَص رخ هٕى الیّْخی حُ يؼظويحص ط‪ٕٜ‬ف ٗیؼی ٍح ٔحٍى حؿظًخع‬
‫ِْحٍِگی ًَٕىِ حٓض‪ُْ .‬گخيی کّ روٕحْیى َ٘خَّْخی ٍٔٔى ٓخىحص‬
‫رّ حكـخَٔظخٌ ٍح ؿٔض ٔؿٕ کُیى‪ ،‬هٕحْیى یخكض کّ ػالِٔ رَ ٍٔٔى ٓخىحص ىٍ‬
‫حیخو ىٕٗحٍ حيٕیخٌ ٔ ػزخٓیخٌ ٔ يظؼخهذ حٓظوَحٍ حيخو ٍ‪ٟ‬خ ىٍ ئَ‪ ،‬ىیگَ‬
‫حيٕحؽ يٓخؿَص حی٘خٌ رّهَحٓخٌ رؼي حُ َٓکٕد هیخو َٓريحٍحٌ‪ ،‬حُ ٓزِٔحٍ‬
‫رّٕٓی ىیگَ يُخ‪١‬ن رّكَکض ىٍ آييِ حٓض‪.‬‬
‫َٓريحٍحٌ ىٍ كي كخ‪ٛ‬م ٓخلْخی ٖ‪ ۳۳‬حنی ‪ ْ( ۳۲۲‬م) َٓکٕد ٗيَي‪.‬‬
‫رّىَزخل آٌ‪ ،‬هخَٕحىِْخی رٍِگ ٓخىحص ٓزِٔحٍی ىٍ َْٗٓخ ٔ ىٍِْخی‬
‫‪ٔ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخيیخٌ‪ ،‬رهوخد‪ُٓ ،‬گالم‪ ،‬يیيحٌ‪ ،‬ىحیکُيی‪ ،‬ؿٍٕ ‪ًٗ ٔ ...‬خل هُيْخٍ حهخيض‬
‫حهظیخٍ ًَٕىَي‪ .‬حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص ًْچٌٕ ٓیّي ههُيٍ‪ٓ ،‬یّي ػهی یؤُٕ‪ٗ ،‬خِ‬
‫يو‪ٕٜ‬ى‪ٗ ،‬خِ طَحد‪ٗ ،‬خِ هزخى‪ٗ ،‬خِ رخرخٔنی ٔ ىیگَحٌ حؿهذ ٔحرٔظّ رّٗخهّٖ‬
‫ٗخِ َؼًش حنهٓیّ حُ ٗخهّْخی ط‪ٕٜ‬ف ٗیؼی رٕىَي‪ ٔ )۳(.‬طَٔیؾ ٍُٓ حؿيحىة‬
‫هٕى ٍح ٔظیلّی ًحطت هٕیٖ يیىحَٔظُي‪.‬‬
‫ىٍ يـًٕع‪ ،‬كَُْگ يٌْزی ِْحٍِْخ رَ ّٓ ػُ‪ َٜ‬حٓظٕحٍ حٓض‪:‬‬
‫ُّٓضْخی ط‪ٕٜ‬ف‪.‬‬ ‫ٔ ـ يُوزض ػهی‪ ٕ ،‬ـ يظهٕيیض حْهزیض‪ ٖ ،‬ـ ُ‬
‫نٌح‪ ،‬طخ یکی ـ ىٔ ىّْ پیٖ حُ حیٍ ىٍ َٕحكی ِْحٍِؿخص حيخکٍ يٌْزی رخ‬
‫حیٍ ّٓ ػُٕحٌ ُٗخهظّ يٗٗي‪ ٔ :‬ـ كٔیُیّ (کّ رّآٌ يُزَ يٗگلظُي) ىٍ َْ‬
‫يلم یک رخد يُزَ ٔؿٕى ىحٗض‪ ٕ ،‬ـ ُیخٍصگخْخ‪ ،‬کّ حؿهذ يَحهي رٍِگخٌ‬
‫ٓخىحص ٔ رَّيٍص ػهًخی ؿیَ ٓخىحص ْى رٕىَي‪ ٖ ،‬ـ ييحٍّ طؼهیًخص ػهٕو‬
‫ىیُی کّ رّگٔظَِگی ىٔ يٍٕى هزهی ٔؿٕى َيحٗض‪ ،‬ح ّيخ يٕأػَ رٕى‪ .‬كظی‬
‫ِْحٍِْخی کّ ىٍ َْٗٓخی چٌٕ کخرم ٓخکٍ ٗيِ رٕىَي ىٍ آٌؿخْخ‬
‫«طکیّهخَّ» طؤٓیْ يًَٕٗىَي کّ رّٔحهغ ًْخٌ كٔیُیّ یخ يُزَ رٕى‪ .‬طخ ُُْٕ‬
‫يُوزضهٕحَی ؿِء رََخيّْخی ػخرض آَخٌ حٓض‪.‬‬
‫ريیٍطَطیذ يٗریُیى کّ ؿخی يکخٌ ىیُت رَّخو ئـي ىٍ كَُْگ يٌْزی‬
‫ِْحٍِْخ هخنی رٕى‪ًَ ٔ .‬خُ ؿًخػض ٔ ؿًؼّ رَگِحٍ ًَٗٗي‪ ،‬ىٍ ك‪ٕٜ‬ل‬
‫رٗکخٍی يَىو <ٗخيم ٌُ ٔ يَى> ىٍ ٍُْٔخی يؼیٍ (حؿهذ ؿًؼّ) ىٍ‬
‫كٔیُیّْخ گَى يٗٗيَي‪ ،‬چُي يال ٔ ‪١‬هزّ َْکيحو ‪١‬زن ٍطزّٖ هٕى یکی رؼي حُ‬
‫ىیگَی ٍٔ‪ ّٟ‬يٗهٕحَيَي ٔ يَىو رخ ‪ٛ‬يم ٔ حهال‪ ٙ‬كَحٔحٌ گَیّ يٗکَىَي‪.‬‬
‫ىٍ آهَ‪ ،‬يالی رٍِگطَ رّؿهّٔ هخطًّ يٗىحى ٔيَىو يظلَم يٗٗيَي‪َ .‬خو حیٍ‬
‫يَحٓى «ؿًؼّهٕحَی» رٕى‪ .‬حگَ ىٍؿیَ ٍُٔ ؿًؼّ رَگِحٍ يٗٗي رّآٌ‬
‫«هٕحَيٌ» يٗگلظُي‪ .‬ىٍ گَيخ گَو يـهْ ٍٔ‪َ ،ّٟ‬خگٓخٌ كَىی حُ يیخٌ‬
‫يـهْ ‪ٛ‬يح رهُي يٗکَى ٔ حٗؼخٍ كًخٓت چُيی حَيٍ ٔ‪ٛ‬ق يٕنی ػهی یخ‬
‫ٗٓيحء کَرال يٗهٕحَي‪ ،‬ىٍ حیٍيٕهغ ٍٔ‪ ّٟ‬هٕحٌ ٓکٕص يٗکَى ٔ يُظظَ‬
‫يٗيخَي طخ حٔ يطخنذ هٕى ٍح طًخو کُي‪ .‬حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض یخىآٍٔ يـخنْ ًکَ ٔ‬
‫ًٓخع ‪ٕٛ‬كیّ ٔ هَهّ ىٍیيٌ حی٘خٌ حٓض‪.‬‬
‫ح ّيخ ىٍ چُي ىّْٖ حهیَ حٔ‪ٟ‬خع طـییَ کَىِ حٓض‪ ،‬رخ رّهيٍص ٍٓیيٌ‬
‫ٍٔكخَیض ٗیؼّ ىٍ حیَحٌ ٔ گٔظَٕ كُِْٕخی ػهًیّٖ ٗیؼت ‪ٛ‬لٕی ٔ‬
‫‪ٔ۱۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حكِحیٖ كخٍؽ حنظل‪ٜ‬یالٌ كُٕحص ػهًیّٖ َـق ٔ هى ٔ ي٘ٓي‪ٓ ،‬خکُیٍ‬


‫ِْحٍِؿخص (رًّٕٗل ٓخىحص) حُ ط‪ٕٜ‬ف كخ‪ٛ‬هّ گَكظّ ٔ رّحؿظٓخى ٔ طوهیي‬
‫ٍٔی آٍٔىِحَي‪ .‬کّ رّآٌ «ط٘یغ كوخْظی» َیِ يٗگٕثیى‪ .‬حکٌُٕ ٍٔكخَیَٕی کّ‬
‫ىٍ حیَحٌ طل‪ٜ‬یم کَىِحَي ىٍ َٕحكی يوظهق ِْحٍِؿخص ًَخُْخی ؿًؼّ ٔ‬
‫ؿًخػض رَپخ يٗکُُي ٔ حىػیّ ٔ حٍٔحى طُي كَهٕٖ يٗهٕحَُي‪.‬‬

‫ُؼوه قا کیُب هیؼْقًؿ؟‬


‫حکٌُٕ يیٍٓیى رّ«ههذ يطهذ»؛ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی رئٌ حیٍکّ‬
‫ريحَُي «هًْ» چّ حٓض ٔ چّ کٔخَی آٌ ٍح هٍٕىِ ٔ يیهٍَٕي‪ ،‬ػهیحنئّحو‬
‫طکَحٍ يیکُُي کّ «ٓخىحص هًْ ِْحٍِ ٍح هٍٕىِ حٓض»!‬
‫آٌْخ يیگٕیُي «ٓخىحص حُ هًْ ِْحٍِ َُيِ حٓض»!‬
‫يیگٕیُي «رّٓخىحص هًْ َيْیي طخ حُ َٕٗ ریؿى ٕٗیي»! ‪ ...‬رؼ‪٠‬یْخی‬
‫ٗخٌ ٔحژِی « ُهًْ» ٍح « ُهً‪ »ٚ‬یخ «هٕيْ» َٕٗظّ يیکُُي! کّ رگٌٍیى‪.‬‬
‫َْ حَٔخٌ ػخههی يی طٕحَي حیٍ ٓئحل ٍح حُ هٕى رکُي کّ حگَ حیٍ حطٓخيخص‬
‫‪ٛ‬لض يیىحٗض‪ ،‬ىٍ ىّْْخی حهیَ کّ ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ رّٗيص يوئٕ‬
‫ٗيِ ٔ هًْ ِْحٍِ ٍح ْى طًخيخ ً يـظٓيحٌ ِْحٍِ رّؿیذ يیَُُي‪ ،‬رخیي کم‬
‫ٓخىحص حُ گَُّٓگی يیيَىَي‪ ،‬چطٍٕ ٓیّيْخ طخ ُُْٕ َُيِحَي؟!‬
‫حنزظّ َْ كوَِ حُ حیٍ يطخنذ ىٍ ؿخی هٕى رلغ ئظٕكی يی‪١‬هزي؛ نکٍ يخ‬
‫ىٍ حیٍؿخ رَّلٕ حهظ‪ٜ‬خٍ ٔ کهیيی ٍٍٔٗ هٕحْیى کَى کّ هًْ چیٔض؟ كن‬
‫چّ کٔخَی حٓض؟ ٔ چّ کٔخَی آٌ ٍح (كن یخ َخكن) هٍٕىِحَي ٔ يیهٍَٕي‪:‬‬
‫«هًْ» یک يخنیخص َٗػی حٓض کّ ٗیؼّ ٔ ُٓی ىٍ ح‪ٛ‬م ٔؿٕد آٌ‬
‫حؿًخع َظَ ىحٍَي؛ نکٍ ىٍ يظؼهوخص ٔ يٕحٍى ي‪َٜ‬ف آٌ حهظالف ىحٍَي‪ .‬آیّی‬
‫ٗیءٍ كَؤ َ ٌَّ ِ َّّلِلِ‬ ‫هًْ كو‪ ٢‬یک رخٍ ىٍ هَآٌ آييِ حٓض‪َٔ « :‬ح ْػهَ ًُٕح أَََّ ًَخ َ‬
‫ؿُِ ًْظُى ِ ّيٍ َ‬
‫ٔ ِزی ِم ِاٌ کُظ ُ ْى آ َيُظُى‬ ‫ٔخکی ٍِ َٔحرٍحن َّ‬ ‫ٕٓ ِل َٔ ِن ٌِی ْحنوُ َْ َر ٰٗ َٔ ْحنیظ َخ َي ٰٗ َٔ ْحن ًَ َ‬
‫هَ ُ‬ ‫ُه ًُ َ‬
‫ُّٔ َٔ ِن َّ‬
‫ٗیءٍ‬ ‫ػهَ ٰٗ ک ِّم َ‬ ‫خٌ ۗ َٔ َّ‬
‫للاُ َ‬ ‫خٌ ی ْٕ َو ْحنظَوَٗ ْحن َـ ًْؼَ ِ‬‫ػ ْز ِيََخ ی ْٕ َو ْحنلُ َْهَ ِ‬
‫ػهَ ٰٗ َ‬‫خّلِلِ َٔ َيخ أَََِ ْنَُخ َ‬
‫رِ َّ‬
‫هَ ِيی ٌَ‪( ».‬حالَلخل ‪)۳ٔ ،‬‬
‫ريحَیي َْگَّٕ ؿُیًظٗ رّىٓض آٍٔیي‪ ،‬هًْ آٌ‬ ‫جكشوۀ آیَ‪:‬‬
‫رَحٖ هيح‪ ٔ ،‬رَحٖ پیخيزَ‪ ٔ ،‬رَحٖ هٕی٘خَٔيحٌ حٔ ٔ یظیًخٌ ٔ ئظًُيحٌ ٔ‬
‫ٔحيخَيِگخٌ ىٍ ٓلَ حٓض‪ ،‬حگَ رّهيح ٔ آٌچّ رَ رُيِی هٕى ىٍ ٍُٔ ؿيحیٗ‬
‫ٕٓٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كن حُ رخ‪١‬م‪ ٍُٔ ،‬ىٍگیَٖ ىٔ گَِٔ رخحیًخٌ ٔ رٗحیًخٌ (ىٍ ؿُگ ريٍ) َخُل‬
‫کَىیى‪ ،‬حیًخٌ آٍٔىِحیي؛ ٔ هيحَٔي رَ َْ چیِٖ طٕحَخ حٓض‪».‬‬
‫يلَٔحٌ رَ حیٍ رخٍٔحَي کّ پْ حُ ؿِِٔی ريٍ‪،‬‬ ‫ٌأى ًمّل‪:‬‬
‫طؼيحىی حُ ئهًخَخٌ رَ َٓ طؤیى ؿُخیى ؿُگی ي٘خؿَِ کَىَي‪ ،‬پیخيزَ‬
‫حکَو(‪ )ٙ‬رَحی ٍیّ٘کٍ کَىٌ حهظالف‪ ،‬طًخو ؿُخثى ٍح <‪١‬زن ‪ٛ‬الكيیي‬
‫هٕیٖ> رّ‪ ٍٕ١‬ئخٔی يیخٌ ؿُگـٕیخٌ طؤیى کَى‪ .‬يظؼخهزخ ً حیٍ آیّ َخُل ٗي‬
‫ٔ ریخٌ کَى کّ یکپُـى ؿُخیى رَحی هيح‪ ،‬پیخيزَ(‪ًٔ ،)ٙ‬یحنوَری‪ ،‬یظیًخٌ‪،‬‬
‫ئکیُخٌ ٔ ٔحيخَيِگخٌ ىٍ ٍحِ حٓض‪.‬‬
‫‪١‬زن «َ‪ ٚ‬آیّی َٗیلّ» پْ حُ هيحَٔي‪ ،‬ؿُخد‬ ‫هلكؾات آیَ‪:‬‬
‫پیـًزَ حکَو(‪ْ )ٙ‬ى ئظلن ٔ ْى يظٕنت حؿَحة حكکخو هًْ حٓض؛ پْ حُ‬
‫پیـًزَ چٓخٍ گَِٔ ئظلویٍ هًْ ْٔظُي کّ يیطٕحَُي هًْ روٍَٕي‪:‬‬
‫ٔ ـ ًٔیحنوَری = هخَيحٌ َزٕص (یب ؼبِةً ائوۀ هؼّْهیي‪ٖ ،‬جن ًظكات)‬
‫ٕ ـ یظیًخٌ‪( .‬هكاؾ یحیوبى وبؾات اوث‪ ،‬یب ثبلؼوْم؛ اًّكاف‪ ،‬ثَوبؾات ؾاقؾ‪).‬‬
‫ٖ ـ ئخکیٍ‪( .‬هكاؾ هىبکیي وبؾاتاًؿ‪ ،‬یب ثبلؼوْم؛ اًّكاف‪ ،‬ثَوبؾات ؾاقؾ‪).‬‬
‫‪ ۳‬ـ ؾق ٍحِيخَيِگخٌ‪َْ( .‬چُي ىٍ ٔ‪ ٍ١‬هٕى ؿُی رخُٗي؛ حیٍکّ يَحى ٍحِ‬
‫يخَيِگخٌ ٓخىحصحَي‪ ،‬یخرخنؼًٕو‪ ،‬ؿًٍٕٓ يیگٕیُي يَحى ٓخىحص حٓض‪).‬‬
‫حهظالف ٗیؼّ ٔ ُٓی ىٍ طلٔیَ ٔ طزییٍ ي‪ٜ‬يحم یخ [ي‪ٜ‬خىین ٔ يظؼهوخص]‬
‫حیٍ آیّی َٗیلّ ریَٓخیض ُیخى حٓض‪ .‬كوٓخی حْم ُٓض <رخ طٕؿّ رّنلع‬
‫"ؿًُظى" ٔ ٗؤٌ َِٔل آیّ> يظؼهن هًْ ٍح كو‪« ٢‬ؿُخیى ؿُگی يیىحَُي ٔ‬
‫رْ» َِى حْم ُٓض «ُکٕس» رٔیخٍ يٓى حٓض؛ ىٍ هَآٌ کَیى ٔحژِی ُکخص‬
‫رًَّْحِ ي٘ظوخطٖ ‪ ۳۹‬يَطزّ ىٍ ‪ ۳۳ ٔ ٍِٕٓ ٕ۹‬آیّ رّکخٍ ٍكظّ حٓض‪ ،‬کّ‬
‫‪ ٕ۳‬يٍٕى ىٍ کُخٍ ًَخُ آييِ حٓض‪ .‬حُ حیٍ يیگٌٍیى‪.‬‬
‫َِى كوٓخی ٗیؼّ «هًْ» رٔیخٍ يٓى حٓض ٔ ؿخیگخِ ٕٓو ٍح ىٍ كَٔع ىیٍ‬
‫پَُ يیکُي؛ كوٓخی ٗیؼّ‪ ،‬نلع «ؿًُظى = ؿُیًض» ٍح طؼًیى ىحىِ ٔ رََّْٕع‬
‫ىٓضآٍٔى يخنی‪ ،‬حػى حُ ؿُیًض ؿُگی‪ ،‬یخ کٔذ ٔ کخٍ طَٔی رو٘یيِحَي‪ .‬چُخٌ‬
‫کّ كوٓخی ٗیؼّ يظؼهوخص هًْ ٍح پُؾ يٍٕى يیًٗخٍَي‪ ٔ :‬ـ ؿُخیى ؿُگی‪ٕ ،‬‬
‫ـ يؼخىٌ‪ ٖ ،‬ـ گُؾ‪ ۳ ،‬ـ يخل كالل يوهٕ‪ ١‬رّكَحو‪ ۳ ،‬ـ ٕٓى كخ‪ٛ‬هّ حُ‬
‫ََْٕع کخٍ ٔ کٔذ کّ هٕى ػهًخء رّآٌ «هًْ حٍرخف يکخٓذ» يیگٕیُي‪.‬‬
‫ٕٔٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چٓخٍ ههى حٔنی ىٍ ؿخيؼّ ُیخى ؿهِٕ َيحٍى‪ ،‬آٌچّ يٓى ٔ يؼًٕل حٓض‪،‬‬
‫كوَِی پُـى <یؼُی هًْ حٍرخف يکخٓذ حٓض کّ رّآٌ ػًم يیٕٗى>‪.‬‬
‫رخ حیٍ طل‪ٜ‬یم کّ ٗو‪ ٚ‬یک ٓخل طًخو کخٍ کُي‪ ،‬روٍٕى‪ ،‬هَؽ کُي‪،‬‬
‫يؼخيهّ کُي ‪ ...‬ىٍ پخیخٌ ٓخل حگَ چیِی حُ يوخٍؽ ٓخنٖ ح‪ٟ‬خكّ آيي‪ ،‬رخیي یک‬
‫پُـى [ٕٓ ‪ ]%‬حُ آٌ پْحَيحُ ٔ ح‪ٟ‬خكّ رَ يوخٍؽ ٓخل هٕى ٔ ػیخل ٍح‬
‫رّكخکى َٗع یخ ًَخیُيِی حٔ رپَىحُى‪ .‬رَّْيخنی یک رخٍ هًْ طؼهن يیگیَى ٔ‬
‫ٓخل آیُيِ حگَ يزهـی ح‪ٟ‬خكّطَ ٗي‪ ،‬رّآٌ يويحٍی کّ ح‪ٟ‬خكّ ٗيِ‪ ،‬هًْ طؼهن‬
‫يیگیَى‪ َّ ،‬رّآٌچّ ىٍ ٓخل هزم هًٖٔ ٍح ىحىِ رٕى‪.‬‬
‫ىیگَ حُ يظؼهوخص «هًْ» َِى كوٓخی ٗیؼّ «يخل كالل يوهٕ‪ ١‬رّكَحو‬
‫حٓض» یؼُی حگَ کٔی يخنی ىحٍى کّ رّ‪ ٍٕ١‬هطغ يیىحَي یک يويحٍی كَحو‬
‫هخ‪١‬ت آٌ ٗيِ حٓض‪ ،‬ح ّيخ يزهؾ ٔ حَيحُِی ىهین آٌ كَحو ٍح ًَیىحَي‪ ،‬ىٍ حیٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص رخ ىحىٌ «هًْ» کم آٌ يخل پخک يیٕٗى‪.‬‬
‫رُخ رَّظَ كوٓخی ٗیؼّ‪ ،‬هًْ رخیي ىٔ هًٔض ٕٗى‪َ :‬یًی ٓٓى حيخو (يَحى حُ‬
‫حيخو ىٍ حیٍؿخ حيخو يؼ‪ٕٜ‬و حٓض کّ حُ ىیي ٗیؼّ حَ‪َٜ‬حف ىحٍى رّحيخو ُيخٌ‬
‫(ػؾ) کّ َُيِ حٓض‪ ).‬چٌٕ ىٍ ُيخٌ يخ «حيخو ؿخثذ حٓض ٔ يخ ىٍ ػ‪َٜ‬‬
‫ؿیزض رَّٓ يیرَیى» رُخءح ً ٓٓى حيخو رخیي رّىٓض يـظٓي ؿخيغ حنَ٘حث‪ ٢‬رَٓي؛‬
‫آٌ َیى ىیگَی حُ هًْ کّ «ٓٓى ٓخىحص» يیٕٗى‪ ،‬رخیي رّىٓض ٓخىحص كویَ ٔ‬
‫ئظلن رَٓي‪ ،‬ح ّيخ ىٍ ػًم‪ ،‬يَحؿغ طوهیي رخ رٓخَّْخ ٔ طَكُيْخی يوظهق طًخو‬
‫هًْ (ًٓٓیٍ) ٍح یکـخ رّىٓض هٕى هز‪ ّ٠‬يیکُُي ٔ ٓٓى ٓخىحص ٍح رّٓخىحص‬
‫ًَیپَىحَُي‪١ .‬زن ط‪َٜ‬یلخص ٍٔحیخص ٔ يُخرغ ىیُی‪َ ،‬یًی حُ يخنیخص هًْ‬
‫ريحٌؿٓض رّٓخىحص حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬یخكظّ کّ ٓخىحص ًَیطٕحَُي ٔؿْٕخص ىیگَی‬
‫چٌٕ حَٕحع «ُکٕس»‪ٛ« ،‬يهخص»‪« ،‬يظخنى حنؼزخى» ‪ ٔ ...‬ؿیَِ ىٍیخكض ٔ‬
‫ي‪َٜ‬ف کُُي‪ُ ،‬یَح «ُکٕس» «حٔٓخمحنًخل = چَک يخل» ىحَٔظّ ٗيِ ٔ‬
‫ي‪َٜ‬ف آٌ ىٍ ٗؤٌ حٔالى پیـًزَ َیٔض‪ .‬طُٓخ يیيخَي «ٓٓى ٓخىحص» کّ آٌ ٍح‬
‫ْى يـظٓيحٌ ٗیؼّ رّؿیذ يیَُُي ٔ كٔخد ٓخىحص پخک پخک يیٕٗى‪.‬‬
‫«ؿُخد ٗین هَرخٌػهی حنًلون حنظَکًخَی ـ ػ ُ ّى حنکخرهی» کظخری ىحٍى طلض‬
‫ػُٕحٌ «هًْ» کّ ىٍ آٌ <رَّلٕ كلٕحثی> طن يُکَ ٓٓى ٓخىحص حُ هًْ‬
‫ٗيِ ٔ گلظّ حٓض‪« :‬رؼیي حٓض کّ ٗخٍع یک چُیٍ يزهؾ گِحف ٍح رّیک حههیض‬
‫کٕچک حهظ‪ٜ‬خ‪ ٙ‬ىحىِ رخٗي‪ ٔ ».‬هٕى ىٍ ػًم‪ ،‬طًخو ًٓٓیٍ ٍح ىٍیخكض کَى‪.‬‬
‫ٕٕٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حئَُِ پیَٔحٌ حٔ َخو هًْ ٍح ْى ػٕ‪ ٝ‬کَىِحَي‪ ،‬ىیگَ ًَیگٕیُي «هًْ»؛‬


‫يیگٕیُي «ًٓٓیٍ يزخٍکیٍ»! ٔ آٌ ٍح رٍُّٔ ٔ رٍّ‪ٟ‬خ حُ يَىو يیگیََي!‬
‫يـظٓيحٌ رخ حیٍ ًٓٓیٍ يزخٍکیٍ چّ يیکُُي؟‬
‫ىحٓظخٌ هًْ حُ گٌٗظّ طخ كخل طلٕالص يًٓی ٍح پ٘ض َٓ َٓخىِ حٓض‪ ،‬حُ‬
‫ُيخَی کّ هًْ رّطٕٓ‪َٕ ٢‬حد هخ‪ ٙ‬رّحيخو يؼ‪ٕٜ‬و طلٕیم يیٗي‪ ،‬طخ ُيخَی‬
‫کّ ىٍ ػ‪ َٜ‬ؿیزض‪ ،‬هًْ طٕٓ‪َٕ ٢‬حد ػخو ىكٍ يیٗي (ريحٌ ػویيِ ٔ حيیي کّ‬
‫حيخو ىٍ ػ‪ َٜ‬ظٍٕٓ رّآٌ ىٓظَٓی هٕحْي یخكض) ٔ طخ ُيخٌ يخ کّ رّىٓض‬
‫يـظٓيحٌ ٔ يَحؿغ يٌْزت ٗیؼّ حكظخىِ حٓض‪...‬‬
‫حئَُِ يـظٓيحٌ ٗیؼّ‪ ،‬رخ حیٍ هًْ يوخٍؽ ىكخطَ هٕى ٍح يیپَىحَُي‪،‬‬
‫رَحی هٕى يَیيحَی گَى يیکُُي‪ ،‬ح‪َ١‬حف هٕىٍح يِىكى يیًَخیُي ٔ َٓخیظخ ً‬
‫ٗخُْ٘خْی يیکُُي‪ ...‬يخُحى آٌ ٍح رّ‪١‬الد كُِْٕخی ػهًیّ يیپَىحَُي‪ .‬يؼالً‬
‫حگَ كُٕحص ػهًیّی َـق ٔ هى ي٘ٓي ٔ کخرم ٔ َٕحكی ‪ ...‬ؿًؼخ ً ٓی‪ٜ‬يِْحٍ‬
‫َلَ ‪١‬هزّ ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬طًخو حیٍ ‪١‬الد حُ ًْخٌ يخل هًْ طؤيیٍ يؼی٘ض‬
‫يیَٕٗي‪ .‬كَهی ًَیکُي کّ ٓیّي رخٗي‪ ،‬یخ ِْحٍِ‪ٓ ،‬یخِ آكَیوخیی‪ ،‬یخ ُْيی‪...‬‬
‫آٌچّ ئهى ٔ يٕ٘ٓى حٓض حیٍکّ ىٍ‬ ‫اشحِبؾ ؾق هوبثل ًُ‪:‬‬
‫حیٍؿخ «حؿظٓخى ىٍ يوخرم َ‪ٍٕٛ »ٚ‬ص گَكظّ ٔ حَلَحكی ىٍ يٕحٍى ي‪َٜ‬ف‬
‫هًْ ٔحهغ ٗيِ؛ چُخٌکّ ىٍ كٕم آٍٔىیى‪ ،‬آیّی يزخٍکّ‪ ،‬کّ ىٍ ُيَِی «آیخص‬
‫حالكکخو» يٕهؼیض ىحٍى‪ ،‬ط‪َٜ‬یق ٔ يویي كَيٕىِ حٓض کّ‪« :‬هًْ رَحی هيح‪،‬‬
‫ٍٕٓل هيح‪ًٔ ،‬یحنوَری‪ ،‬یظیًخٌ‪ ،‬ئکیُخٌ ٔ ٍحِيخَيِگخٌ حٓض‪ ٔ ».‬طًخو‪.‬‬
‫كخال حیٍ پَٖٓ رٍِگ يطَف حٓض کّ حٗوخ‪ ٔ ٙ‬گَِْٔخی کّ حئَُِ‬
‫هًْ ٍح ىٍ یيهيٍص هٕى هز‪ ّ٠‬کَىِحَي‪ ،‬رّچّ ىنیم هًْ يیهٍَٕي؟ حیٍْخ‪:‬‬
‫هيح ْٔظُي؟ َّ!‬
‫ٍٕٓل هيح ْٔظُي؟ َّ!‬
‫ًٔیحالهَری ْٔظُي؟ َّ! (يُٓخی حههیض ٓخىحص)‬
‫یظیى ٔ ‪ٛ‬ـیَ ْٔظُي؟ َّ!‬
‫ئکیٍ ْٔظُي؟ َّ!‬
‫ٍحِيخَيِ ْٔظُي؟ َّ!‬
‫ىٍ هَآٌ‪ ،‬هًْ رَحی ًْیٍ ٖٗ گَِٔ طو‪ٜ‬ی‪ ٚ‬هٍٕىِ حٓض‪ ،‬ؿًٍٕٓ‬
‫كوٓخء رَ حیٍ ْٔظُي کّ «یظیى ٔ ئکیٍ ٔ ٍحِيخَيِ» رخیي ٓیّي رخُٗي طخ رظٕحَُي‬
‫ٖٕٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هًْ ىٍیخكض کُُي‪ .‬رخنلَ‪ ٝ‬کّ هیي ٓیخىص ٍح ْى رَىحٍیى رخُْى حیٍ ٓئحل‬
‫رّهٕص هٕى رخهی يیيخَي کّ «حكَحى هخٍؽ حُ حیٍ پُؾ گَِٔ رّچّ ىنیم هًْ‬
‫يیهٍَٕي؟» آیخ يالْخی کّ هًْ يیهٍَٕي يًٕ٘ل ّٓ گَِٔ حهیَ ْٔظُي؟‬
‫َْگخِ حیٍ ٓئحل ٍح حُ يـظٓي حئَُی رًُخثیى‪ ،‬حٔ پخٓن يیىْي کّ «يخ حُ‬
‫رخد «َیخرض ػخيّ» هًْ ٍح ىٍیخكض يیکُیى ٔ ىٍي‪َٜ‬ف آٌ يوظخٍ ْٔظیى»‬
‫رخُ حیٍ ٓئحل پیٖ يیآیي کّ ًٗخ حیٍ هًْ ٍح حُ رخد «طًهُّک» حهٌ‬
‫يیکُیي‪ ،‬یخ حُ رخد حيخَض؟‬
‫هطؼخ ً پخٓن يیىُْي‪« :‬يخ حُ رخد حيخَض هًْ ٍح ىٍیخكض يیکُیى» ْیچ‬
‫ىنیهی ٔؿٕى َيحٍى کّ يـظٓي يخنک هًْ رٕ٘ى‪ .‬هًْ ؿِء ریض حنًخل حٓض‪.‬‬
‫رخُ ٓئحل يیکُیى کّ ٗو‪ ٚ‬حيخَضىحٍ يیطٕحَي يخل حيخَض ٍح ىٍ ؿیَ‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع نّ ٔ هخٍؽ حُ يُٕیخص ‪ٛ‬خكذ يخل رّي‪َٜ‬ف رَٓخَي؟‬
‫حیٍؿخ حٓض کّ يـظٓي پخٓن يیىْي‪« :‬يٍ حؿظٓخى يیکُى»‬
‫ٔ حیٍ ًْخٌ حٓض کّ گلظیى‪« :‬حؿظٓخى ىٍ يوخرم َ‪ٚ‬؟!»‬

‫رخُْى حگَ [يخَُي گٌٗظّْخ] يـظٓي كَى «ٓیّي» رخٗي‪ ،‬یک ٔؿٓی ىحٍى؛‬
‫يیطٕحَي حىػخ کُي کّ حُ ُيَِی «ًٔیحالهَری» حٓض ٔ حُ ئظلویٍ ىٍیخكض‬
‫هًْ يیرخٗي؛ ي٘کم آٌؿخ كخى يیٕٗى کّ [يخَُي ىٍٔحٌ يخ] يـظٓيحٌ ؿیَ‬
‫«ٓیّي» رخُٗي کّ ىٍ ح‪ٛ‬م‪ْ ،‬یچ َٔزظی رخ هًْ َيحٍَي‪ .‬ىٍ حیٍ يٍٕى يـظٓيحٌ‬
‫ؿیَ ٓیّي "حیَحَی" یک ٍحِ کهک حیَحَی یخكظّحَي کّ رخ ػًم رّآٌ هًْ ٍح‬
‫رَحی هٕى كالل يیکُُي‪ :‬آٌْخ ًْٕحٍِ یک یخ چُي َلَ ٓیّي ىٍ ىٓظگخِ هٕى‬
‫َگخِ يیىحٍَي‪ َْ ،‬حُ چُيگخْی هًْ ٍح رخ آٌ ٓیّي یخ ٓخىحص "ىٓظگَىحٌ"‬
‫يیکُُي؛ ػًم ىٓظگَىحٌ رّحیٍ ‪ٍٕٛ‬ص حَـخو يیٕٗى کّ يـظٓي ؿیَ ٓیّي‬
‫رّكَى ٓیّي يیگٕیي‪« :‬كالٌ يزهؾ ٔؿّ هًْ َِى يٍ يٕؿٕى حٓض‪ ،‬يٍ حیٍ يزهؾ‬
‫ٍح رًّٗخ يیىْى‪ًٗ ،‬خ حیٍ يويحٍٕ ٍح رَحی هٕى رَىحٍیي ٔ رخهی ٍح رّيٍ ْزّ‬
‫کُیي» ٓیّي (‪١‬زن طٕحكن) يزهؾ کًی ىٍیخكض يیکُي ٔ طًخيی هًْ ٍح رّيـظٓي‬
‫«ْزّی ؿیَ يؼٕ‪ »ّٟ‬يیکُي‪ .‬حیٍػًم ىٍ‪ٕ١‬ل ُيخٌ ًْچُخٌ طکَحٍ يیٕٗى‪.‬‬
‫ح ّيخ يـظٓيحٌ ِْحٍِگی ًْیٍ ظخَْٓخُی ٓخىِ ٍح ْى ًَیکُُي‪ًّْ ،‬ی‬
‫«ًٓٓیٍ يزخٍکیٍ» ٍح نوٕ٘و هٍٕص يیىُْي ٔ رٍّیٖ ٓخىحص ْى يیهُيَي ٔ‬
‫‪١‬ؼُّ يیىُْي ٔ يیگٕیُي‪« :‬يخ روٍٕ روٍٕ‪ًٗ ،‬خْخ پی٘گ کٍٕ!»‬
‫‪ٕٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يـظٓيحٌ ِْحٍِگی هٕيی كکَ يیکُُي‪ ،‬آٌْخ كکَ يیکُُي کّ ىیگَ حهٕحو کّ‬
‫رَحی يخ هًْ ًَیآٍَٔي‪ ،‬کٔخَی کّ رَحی يخ هًْ يیآٍَٔي ِْحٍِی هٕى‬
‫يخٌ ْٔظُي‪ ،‬پْ هًْ ِْحٍِ رَحی يـظٓي ِْحٍِ حُ حٔل كالل حٓض!‬
‫هیهی ؿخنذ حٓض کّ رگٕیى‪ :‬يٍ‬ ‫ٌِكیۀ ظْلٍ‪:‬‬
‫ٗو‪ٜ‬خ ً ىٍ َُيگی هٕى حیٍ ىٔ آٔح ٍح حُ ِْحٍِْخ ُٗیيِحو‪ ،‬ىٍ حكـخَٔظخٌ ُٗیيو‬
‫کّ كَى ِْحٍِ حُ ِْحٍِی ىیگَ پَٓیي‪« :‬رچّحص چٕپخَیگَ ٗيِ حٓض؟»‬
‫ىهیوخ ً ىٍ حیَحٌ ُٗیيو کّ كَى ِْحٍِ حُ ِْحٍِی پَٓیي‪:‬‬
‫«رچّحص َٗٓیّهٍٕ ٗيِ حٓض؟»‬
‫طًخو ٍْزَحٌ ِْحٍِ طخ ُُْٕ حٓخيیٗخٌ ىٍ ىكخطَ يَحؿغ هى ػزضحَي ٔ‬
‫يخْخَّ َٗٓیّٗخٌ پَىحهض يیگَىى؛ حیٍْخ آٌهيٍ چ٘ىگَُّٓ ْٔظُي کّ حُ‬
‫ًْیٍ يزهؾ َخچیِ ْى ‪َٛ‬ف َظَ ًَیکُُي‪.‬‬
‫‪١‬زن طوًیٍْخی حرظيحثی‪ ،‬حُ َـق طخ هى ٔ ي٘ٓي ٔ کخرم ٔ َٕحكی ‪ ...‬چیِی‬
‫ىٍ كي ٕٓ طخ ٖٓ ِْحٍ ‪١‬هزّی حكـخَٔظخَی ي٘ـٕل طل‪ٜ‬یم يیرخُٗي <کّ گلظیى‬
‫ًّْی حیٍْخ هًْ يیهٍَٕي ٔ رّطؼزیَ ِْحٍِگی َٗٓیّهٍٕ ْٔظُي‪ >.‬حُ حیٍ‬
‫ٍهى كئى ٓٔ ‪١ %‬الد حكـخَٔظخَی ٍح گَِٔ هٕيی ٓخىحص ٔ ٓ‪ % ۹‬ىیگَ ٍح‬
‫ِْحٍِْخ ٔ ىٍ ‪ٛ‬ي َخچیِی ٍح ْى حهٕحو ىیگَ يخَُي طخؿیکخٌ ٗیؼّ ٔ رهٕچْخی‬
‫ٗیؼّ ٔ ريه٘خَیْخ ‪ ...‬ط٘کیم يیىُْي‪ .‬رخ حیٍ كٔخد رگٕ ‪١ % ۲۲‬الد‬
‫حكـخَٔظخَی ٍح ِْحٍِْخ ط٘کیم يیىُْي؛‬
‫پَ ٔح‪ٟ‬ق حٓض‪ :‬هًٔی کّ حیٍ طؼيحى ‪١‬الد ِْحٍِ يیهٍَٕي حُ هٕو‬
‫هٕىٗخٌ َیٔض‪ُ ،‬یَح هًْ ِْحٍِ چیِی َیٔض کّ رظٕحَي حیٍ طؼيحى آىو ٍح‬
‫طؤيیٍ يخنی کُي‪ ،‬حیٍْخ حُ هًْ حیَحَیْخ‪ ،‬ػَدْخ‪ُْ ،‬يیْخ‪ ...‬يیهٍَٕي‪.‬‬
‫نٌح ىٍ گٌٗظّ‪ ،‬يَحؿغ يویى َـق‪ ،‬رّ‪١‬الد حكـخَٔظخَت آٌ كُِٕ‪َٓٗ ،‬یّی‬
‫رَحرَ رخ ‪١‬الد حیَحَی ٔ ػَد ًَیىحَي‪ ،‬چیِی ىٍ كي َ‪ٜ‬ق يیىحىَي‪ ،‬ىنیهٖ‬
‫ْى حیٍ رٕى کّ هًٔی حُ حكـخَٔظخٌ رَّـق ًَیٍكض‪ ،‬يگَ رٔیخٍ َخچیِ‪.‬‬
‫حُ يُظَ ىیگَ‪ٔ :‬هظی يالی ِْحٍِ ٔ ٓیّي ىٍ َـق كخٍؽ حنظل‪ٜ‬یم يیٗي ٔ‬
‫ه‪ٜ‬ي رَگ٘ض رّٔ‪ ٍ١‬هٕى يیکَى‪ ،‬كظًخ ٌ یک یخ چُي َیخرض حُ یک یخ چُي‬
‫يـظٓي حػهى يیگَكض‪ ،‬طخ ریخیي ىٍ يلم هٕى ٔ حؿخُِ ىحٗظّ رخٗي کّ ٓٓى ٔ‬
‫هًْ ؿًغ کُي‪ ،‬يَىو رّ یخى ىحٍَي کّ ىٍ یک يُطوّ ىٔ َلَ يال ْیچ ٔهض رخْى‬
‫ؿٍٕ َزٕىَي‪ ،‬چّ كٔخىصْخ ٔ ىًُٗیْخی کّ ریٍ ىٔ يالّ يُؼوي ٔ حػًخل‬
‫‪ٕٓ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يیٗي‪ ،‬یک ٔؿّ يٓى آٌ ٍهخرض رَ َٓ ًْیٍ هًْ رٕى‪ .‬چیِی ىٍ کخٍ َزٕى‪،‬‬
‫ٔنی ىػٕی رَ َٓ ْیچ ًْٕحٍِ حىحيّ ىحٗض‪.‬‬
‫ػالِٔ رَ حیٍ‪ ،‬ىٍ ٓخلْخی ٓهطُض ظخَْٗخِ کّ ٍحِ کَرال رخُ ٗيِ رٕى‪،‬‬
‫ِْحٍِی کّ ىٓظٖ رّىُْٖ يیٍٓیي آٍُٔی کَرال يیکَى ٔ حگَ چیِی حُ‬
‫هًْ ىحٗض هٕى ئظویًخ ً رَّـق يیرَى طخ رخ ىٓض هٕى رّيـظٓي يٍٕى‬
‫حػظوخىٕ طويیى کُي ‪ ...‬کٔخَی کّ ىٍ حیٍ ٓخلْخ ىٍ َـق َُيگی کَىِحَي‬
‫يیىحَُي کّ چّ ٍهخرضْخ ٔ َِحعْخی ریٍ ‪١‬الد ِْحٍِگی رَحی ٗکخٍ‬
‫کَرالیی رّيُظٍٕ رَىٌ رَىٌ حٔ َِى يـظٓي ؿَیخٌ ىحٗض!‬
‫ىٍ حیٍ ٓخلْخ ح‪ٛ‬طالف «ُٔحٍک٘ی» رّیک كلٖ ٔ ‪١‬ؼُّی ٍکیک يیخٌ‬
‫‪١‬هزّْخی ِْحٍِگت يویى َـق يزيل ٗي ٔ َْیک رّىیگَی ‪١‬ؼُّ يیُى کّ طٕ‬
‫ىٍّ ًَیهٕحَی‪ٍُٔ ،‬طخ ٗذ ىٍ كَو ك‪َ٠‬ص ػهی پَّٓ يیَُی طخ یک‬
‫ُٔحٍ ٗکخٍ کُی‪ ،‬حٍٔح َِى يـظٓيی رزَی طخ َٓخیظخ ً چیِی ػخیي هٕىص ٕٗى‪...‬‬
‫ٓوٍ ىٍ حیٍ رخد ُیخى حٓض‪ ،‬رًّْیٍ يويحٍ رُٔيِ يیکُیى‪.‬‬
‫«ظبال ثگیكیؿ ؼوه ؼْق قا!»‬

‫رزیُیي کخٍ رّکـخ ٍٓیيِ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۷‬‬


‫يالیخٌ ِْحٍِگی رََٓ «هًْ ؿي يخ» رخ یگيیگَ‬
‫ىٓض رّیوٍ ٗيِحَي؛ چیِی کّ كن ٗخٌ َیٔض‪،‬‬
‫حيخ ؿخ‪ٛ‬زخَّ يیگیََي ٔ ًْچُخٌ كَحو يیهٍَٕي!‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬


‫‪ٕٓ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ : ۴‬ؼوه قا کی ُب هی ؼْقًؿ؟‬

‫ؾقّؽ ًب جوبم‬
‫حُٓخى كٕم کّ ًََّْٕخی ػیُی حُ ٔحهؼیضْخی يیيحَی ؿخيؼّی ِْحٍِ حٓض‬
‫رٍُّٔٗی ػخرض يیٓخُى کّ هًْ ٍح يالیخٌ ِْحٍِگی يیهٍَٕي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬الً ریٍ هٕى يالیخٌ ِْحٍِگی رَ َٓ ؿًغآٍٔی هًْ ؿُگ حٓض‪.‬‬
‫ح ّيخ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ٍٔی کٌد ٔؿَ‪ٍُٔٝ‬ی ًْچُخٌ ح‪َٛ‬حٍ يیٍَُٔي‬
‫کّ ٓخىحص حُ هًْ ِْحٍِگخٌ يؼی٘ض يیکُُي! ٓوُی کّ هٕىٗخٌ ْى‬
‫يیىحَُي ىٍٔؽ يل‪ ٞ‬حٓض؛ ح‪ٛ‬الً ٔ‪ٟ‬ؼیض ٍُٔگخٍ ِْحٍِگخٌ حُ ٔؿّ کًی‬
‫ٔ کیلی آٌ طٕحَخیی ٔ حٓظؼيحى ٍح َيحٍى کّ رظٕحَي ِْحٍحٌ هخَٕحٍ ٓخىحص ٍح ىٍ‬
‫رطٍ ٔ يظٍ هٕى طؤيیٍ يؼی٘ض کُي‪ .‬کخٕ حیٍ حٓظؼيحى ٍح يیىحٗض‪َ ،‬يحٍى‪.‬‬
‫‪ٕٓ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٌیطبى ّ ٌیطبىپكوحبى قا یکصب وٌگ ثمًین‬


‫حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍٔؽٌُ‪ ،‬يخَُي يگْ كَیغحَي‪ .‬آٌْخ رّنلخظ کًٗ‬
‫حَيک ْٔظُي؛ نکٍ حُ ٔؿّ کیلٗ رٔیخٍ پَ ‪ٛ‬يح ٔ رخ حىػخ يیرخُٗي‪ ،‬رَّخو حهٕحو‬
‫حنَهخد ِْحٍِْخ يٗىحَُي‪ .‬آَخٌ رّ‪ٍٕ١‬‬ ‫ِْحٍِ ٓوٍ يٗگٕیُي ٔ هٕى ٍح يخنک ّ‬
‫ٔك٘ظُخک ىچخٍ حهظالل ٗو‪ٜ‬یض ٔ ٍٔحٌپَی٘ٗ حٓض‪ .‬حُ ؿًهّ طخکظیکْخٖ‬
‫ُٗخهظّ ٗيِٖ آٌْخ حیـخى َلخم ٔ َلَص پَحکُی ىٍ ؿخيؼّ حٓض‪.‬‬
‫«ْیچ كَهٗ يیخٌ ئؼٕى ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۱‬‬
‫يلُٔٗ ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬چٌٕ حٔ رهٕچ حٓض! حكـخٌ حٓض! آٍیخَژحى حٓض! هِنزخٕ‬
‫حٓض! طخؿیک حٓض! ٔ گَچّ کّ ؿٕحَخٌ ِْحٍِ ريٍهّ ٔ حٓظوزخنٖ يٗکُُي ٔ‬
‫طزهیؾ يٗکُُي کّ يلُٔٗ ٍْزَ‪ .‬يَىو حٔ ٍح طخ ؿخٖ رخال يٗرََي کّ رّؿخٖ‬
‫يٌْذ يَٗ٘خَُي کّ يلُٔٗ ‪ -‬يٌْذ؛ يٌْذ ‪ -‬يلُٔٗ‪ٔ .‬نٗ رخُْى حُ يخ‬
‫َیٔض ٔ ٍْزَ ِْحٍِ ٗيِ ًَٗطٕحَي‪)۲(».‬‬
‫حیٍ يظَٓ کخيهٗ حُ حیيِْخٖ كخٗیٔظٗ ٔ َخُیٔظٗ حٓض‪ْ .‬یظهَ ٔ يٕٕٓنیُٗ‬
‫ػیُخ ً ًْیٍ ٍح يٗگلظُي ٔ َوّٖ٘ َخرٕىٖ ىیگَ حهٕحو ٔ يهم ٍح يٗک٘یيَي‪ .‬ىٍ‬
‫طخٍین يؼخ‪ َٛ‬ػخرض حٓض کّ ٗکٔضْخ ٔ َخکخيْٗخ (رّٔیژِ ٗکٔض ىٍ ؿُگ)‬
‫رّپیيحیٖ كخٗیٔى يٗحَـخيي‪ .‬یؼُٗ كخٗیٔى ىهیوخ ً حُ ىٌٍٔ ٗکٔضْخٖ پیخپٗ‬
‫ریٌَٔ يٗآیي ٔ هٕى طؼکیْ كْ كوخٍص حٓض‪.‬‬
‫رًّْیٍطَطیذ‪ :‬كخٗیٔى كَٗلّٔ رَآیُي ٗکٔض کخيم حهالهٗ َیِ حٓض‪.‬‬
‫رَهٗ ح‪ٕٛ‬ل حٓخٓٗ”كخٗیٔى” کّ ”ریُیظٕ يٕٕٓنیُٗ” آٌْخ ٍح ىٍ‬
‫ىحیَسحنًؼخٍف حیظخنیخ ىٍ ٓخل ٕٖ‪ ٔ۹‬يیالىٖ رّػزض ٍٓخَیيِ چُیٍ حٓض‪)۹(:‬‬
‫ٔ ‪ -‬ىیگَٓظیِٖ ٔ ػيو حػظوخى رّٕٓىيُي رٕىٌ ‪ٛ‬هق؛‬
‫ٕ ‪ -‬يوخنلض رخ حَيیّْ٘خٖ ػيحنض يلٍٕ ٔ ٕٓٓیخنیٔظٗ؛‬
‫ٖ ‪ -‬ػيو حػظوخى رٍّهخرض ٓخنى ٔ يوخنلض رخ آُحىٖ حٍحىِٖ حٗوخ‪ٙ‬؛‬
‫‪ٓ - ۳‬یٔظى طکكِرٗ ٔطزؼیض ًّْٖ گَِْٔخٖ رَٖ٘ حُ ٓخُيخٌ ٔحكي؛‬
‫‪ - ۳‬طويیْ پیٕ٘ح طخ َٓكي يًکٍ؛‬
‫‪ - ۳‬يوخنلض رخ ىيٕکَحٓٗ ٔ ػوم ؿًؼٗ؛‬
‫‪ - ۳‬حػظوخى ٗيیي رّهَٓيخٌ پَٓظٗ؛‬
‫‪ - ۲‬كکٕيض طک كِری؛‬
‫‪ٕٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ - ۹‬طزهیؾ ٍٔف ٍُوؿٕیٗ (کّ حٔؽ آٌ‪ ،‬هََٕیِٖ ٔ ک٘ظخٍ ؿًؼٗ طخ‬
‫َٓكي َٔمک٘ٗ حٓض‪ ).‬كخٗیِو حػظوخىٖ رّٗخیٔظّٓخالٍٖ ٍٔهخرض ٓخنى َيحٍى‪.‬‬
‫رزیُیي کيحو یک حُ ح‪ٕٛ‬ل كٕم ىٍ کُٖ ٔ يُٖ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ يظـهٗ‬
‫َیٔض؟ يیگٕیُي‪ُ« :‬ماقوحبى ثىحك ّاظؿ ثكای ًژاؾ ّاظؿ ّ ظمة ّاظؿ»!‬

‫ثىحكُبٓ ظِْق كبٌیىن‬


‫ىٍ طخٍین يؼخ‪ َٛ‬طـَرّ ٗيِ حٓض کّ كخٗیٔى حُ ىٌٍٔ َُـیَِٖ حُ‬
‫ٗکٔضْخٖ َظخيٗ‪َ ،‬خکخيیْخٖ ٓیخٓٗ ٔ ٓوٕ‪ ١‬حهالهٗ َٓ رَ يٗآٍٔى‪ .‬حُ‬
‫آٌ رخرض کّ ٔهظٗ ىٍ يیيحٌ ؿُگ ٔ ه‪ ٢‬يويو ٗکٔض يٗهٍٕى‪ ،‬رّىَزخل‬
‫ػٕحيم ٗکٔض هٕى ىٍ پ٘ض ؿزّٓ يٗگَىى‪ .‬آىٔنق ْیظهَ آٗکخٍح يٗگلض‪:‬‬
‫«يخ َظخيیخٌ ىٍ هطٕ‪ ١‬يويو هٕد يٗؿُگیيیى ٔ پیَُٔ رٕىیى‪ ،‬حیٍ‬
‫ٓیخٓضگَحٌ ٔ ىیگَحٌ رٕىَي کّ ىٍ پ٘ض ؿزّٓ هیخَض کَىَي ٔ ٓزذ ٗکٔض‬
‫آنًخٌ ٍح كَحْى آٍٔىَي‪ »...‬ػیٍ چیِ ىٍ حیظخنیخ رَُٔ کَى‪.‬‬
‫ًْخٌگَّٕ کّ َخُیٔى ٔ كخٗیٔى ْیظهَٖ ٔ يٕٕٓنیُٗ َظیـّٖ ئظویى‬
‫ٗکٔض آنًخٌ ٔ حیظخنیخ ىٍ ؿُگ حٔل ؿٓخَٗ رٕى‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ َیَٕخُة يٍٕى‬
‫رلغ يخ َیِ كخ‪ٛ‬م طؼکیْ كْ كوخٍصْخٖ حٓض کّ ىٍَظیـّٖ رلَحٌ ْٕیض‬
‫ٔ طلًم ك٘خٍْخ ٔ يلَٔيیضْخٖ يًظي يهٗ رَُٔ کَىِ ٔ هخ‪ٛ‬ظخ ً يظؼخهذ‬
‫ٗکٔض ىٍ ؿُگ يٕٕٓو رّ”ؿُگ ىیٕحَّگٗ” (ىٍ ؿَد کخرم) ط٘يیي گَىیيِ‬
‫ٔچٌٕ آىٔنق ْیظهَ”َزَىيٍ”(ٓٔ) َٓ يٗىْي َْٔچّ يٗرخكي‪ ،‬ىٍٔؽ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ ‪ َُ١‬كکَ‪ ،‬طُٓخ رّه‪ٕٜ‬يض رخ ”ٓخىحص” يلئى ًَٕٗٗى؛ رَحٖ ًّْ‬
‫حهٕحو حكـخَٗ َوّ٘ ىحٍى‪ٔ .‬نٗ كؼالً ”ٓخىحص” ىٍ َٕک كًهّ هَحٍ ىحٍَي‪ .‬يخ ىٍ‬
‫حیٍ َز٘ظّ َوّْ٘خٖ ٕٗو حیٍ گَِٔ ٗیطخٌپَٓض ٍح حك٘خء يٗکُیى‪ ،‬آَخٌ رَآَُي‬
‫طخ رخ كٌف ٓخىحص حُ ػَ‪ّْٛ‬خٖ ٓیخٓٗ‪ ،‬كَُْگٗ ٔ يٌْزت کٍٕ٘؛ ك‪٠‬خٖ‬
‫یکٕٔیّ كخکى کُُي‪ٔ .‬نٗ يخ حؿخُِٖ حیٍ کخٍ ٍح رّحی٘خٌ َوٕحْیى ىحى‪ .‬يخ‬
‫َوّْ٘خٖ آٌْخ ٍح رَيال هٕحْیى کَى ٔ آٌْخ ٍح َِى حهٕحو رخْى رَحىٍ حكـخَٗ ٔ‬
‫ٔؿيحٌْخٖ پخک رَ٘یض يظَهٗ‪ ،‬يلظ‪٠‬ق هٕحْیى ًَٕى‪...‬‬
‫الُو حٓض آٗکخٍح رگٕیى‪ٗ :‬یطخٌپَٓظخٌ كخٗیٔى ًْخٌ ػوَد ؿَحٍٖ حٓض‬
‫کّ ًّْگخٌ حٔ ٍح رخ چپهک ُىِحَي ٔ يَُُٗي‪ .‬يخ َیِ چُیٍ هٕحْیى کَى‪.‬‬
‫حیٍ ٍٓخنض يخ حٓض ٔ هيحَٔي رٍِگ پ٘ظیزخٌ يخ حٓض‪.‬‬
‫‪ٕٓ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ پیَٕي رخ حیٍ گلظّ‪ً ،‬کَ ىٔ َکظّ ٍح الُو يٗىحَیى‪:‬‬


‫یک‪ ،‬ىٍ حیٍ َز٘ظّ نزّٖ طیِ ًٗ٘یَ يخ كو‪ ٔ ٢‬كو‪ ٢‬يظٕؿّ ػُخ‪ٔ َٛ‬‬
‫گَِْٔخٖ ٗیطخٌپَٓض يیرخٗي ٔالؿیَ؛ ريیٍ ٔٓیهّ يخ يٗهٕحْیى ٍُٔٗگَٖ‬
‫کَىِ رخٗیى ٔ ًٍْ حهٕحو َٗحكظًُي ِْحٍِ ٍح َٔزض رَّیخص ٔحهؼٗ حیٍ ػُخ‪،َٛ‬‬
‫آگخِ ٓخُیى‪ .‬يخ رّآكخى ٔ حكَحى حهٕحو ِْحٍِ حكظَحو ُحیيحنٕ‪ٛ‬ق هخیهیى‪ ،‬حگَ ىٍ‬
‫يٕحٍىٖ يـزٍٕ يٕٗٗیى ىٍ رَهٍٕى رخ آٌ گَِْٔخٖ كخٓي ٔ طزٓکخٍ‪ ،‬کهًّٖ‬
‫ِْحٍِ ٍح رّکخٍ رَیى حُ ٍٖٔ َخگِیَٖ حٓض‪ .‬چٌٕ آٌْخ رَّخو يَىو ِْحٍِ‬
‫ٓوٍ يٗگٕیُي ٔ ييػٗ ْٔظُي کّ حُ ىٌٍٔ ًْیٍ يَىو رَهخٓظّحَي؛ يؼخىالص‬
‫يُطوٗ رّيخ يٗگٕیي‪ :‬آٌْخ یخ ِْحٍِ ْٔظُي‪ ،‬کّ ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص يخ ىٍ رَهٍٕى‬
‫رخ آَخٌ َخچخٍ حُ رّکخٍرَى حیٍ ػُٕحٌ هٕحْیى رٕى؛ یخ ِْحٍِ َیٔظُي ٔ حُ ىٍٔؽ‬
‫هٕى ٍح رّحیٍ يَىو َٗحكظًُي يُظٔذ يٗکُُي کّ ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص رَ هٕى يَىو‬
‫ِْحٍِ حٓض کّ ٔح‪ٟ‬لخ ً ٔ ‪َٛ‬یلخ ً ِْحٍِ رٕىٌ آٌْخ ٍح ٍى ٔ حَکخٍ کُُي‪.‬‬
‫يطًجٍ ْٔظیى يَىو َٗیق ِْحٍِ حیٍ َخگِیَٖ يخ ٍح ىٍک هٕحُْي‬
‫کَى‪ .‬ىهیوخ ً يخَُي آٌکّ َْگخِ كَى ٓیّي ىٍ يلئىِی ًْخٌ كَىیظٖ ٔ ىٍ‬
‫حٍطزخ‪ ١‬رخ کُٖ ٔ يُٖ ٗو‪ ٜٗ‬هٕى يٍٕى پَٖٓ ٔ طُویي هَحٍ گیَى؛ يخ َّ‬
‫طُٓخ حُ حٔ ىكخع َوٕحْیى کَى؛ کّ رخ يُظويیٍ حٔ ًَْحْٗ ‪ٛ‬خىهخَّ هٕحْیى ًَٕى؛‬
‫ح ّيخ َْگخِ کم ٓخىحص رّيخْٕ ٓخىحص يٍٕى ْـًّ هَحٍ گیََي؛ حنزش کّ ىٍ رَحرَ‬
‫چُیٍ يُطن كخٗیٔظٗ‪ ،‬هخ‪١‬ؼخَّ هٕحْیى حیٔظخى‪َّ :‬ش ََما ُء َویئَ ٍة َویئَةٌ ِّهرْلَُِب(ٕ‪)۳ٓ :۳‬‬
‫ؾّ‪ ،‬رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬طٕهغ يُطوٗ يخ حُ هٕح‪ ٔ ٙ‬ػوالٖ ِْحٍِ حیٍ رٕىِ ٔ‬
‫حٓض کّ ي‪ٜ‬خنق ػخنیّٖ ِْحٍِ ٔ ط٘یغ ٍح ىٍ چخٍچٕد ٔكيص يهٗ رّىٍٓظٗ‬
‫ط٘وی‪ ٚ‬ىُْي ٔ رَّلٕ آٗکخٍ ٔ ‪َٛ‬یق رخ يلٔيحٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ‪،‬‬
‫كٔخىکخٍحٌ‪ ،‬طلَهّ حكگُخٌ ٔ ىُىحٌ حیًخٌ يَىو رَهٍٕى کُُي؛ ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫َٕرض رّيخ ًٍَٗٓیي ٔ يخ َخگِیَ ًَٗٗيیى پخ رّيیيحٌ رگٌحٍیى؛ يؼخنٗ يَُٗیى‪:‬‬
‫كَ‪ ٝ‬کُیي يخ ًْٔخیّ‪َٗ ،‬یک‪ ،‬یخ يًٓخٌ ًٗخ ٔ یخ ٍْگٌٍ ػخىٖ رخٗیى ٔ‬
‫ًٗخ ْى‪ٓ ،‬گ آىوهٕحٍ ىحٗظّ رخٗیي؛ ػوم ٓهیى ٔ ْى هخٌَٕ‪ًٗ ،‬خ ٍح يهِو‬
‫يٗکُي طخ ؿهٕ ٓگ طخٌ ٍح رگیَیي؛ َْگخِ ىٍ حیٍ ٔؿیزّ طؼهم ٕٗى ٔ ٓگ ًٗخ‬
‫رَ يخ كًهّ کُي ٔ يخ يـزٍٕ ٕٗیى ىٓض رُّٓگ رَىِ ٔ ٓگ طخٌ ٍح رَِیى‪،‬‬
‫ىیگَ ًٗخ َزخیي حُ يخ َخٍحكض ٕٗیي؛ رّيخ كن ىكخع حُ هٕى ريْیي‪ .‬حیٍ ٓوٍ‬
‫هخٌَٕ حٓض‪ .‬پْ رخ ‪ٛ‬يحٖ رهُي حػالو يٗکُى‪« :‬هب ثب كبٌیىن هٔشٌگین‪)ٔٔ(».‬‬
‫ٕٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً ٌٍن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ ػهیىحى نؼهی ىٍ کظخد «حطُٕگَحكی ِْحٍِْخ» ٔ ٓیّي دمحم كٔیٍ كَُْگ ىٍ کظخد‬
‫«ؿخيؼُّٗخٓٗ ٔ يَىوُٗخٓٗ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ» َٗف يل‪ٜ‬هی حُ ػخىحص ٔ ه‪ٕٜٛ‬یخص‬
‫حهالهی ٔ كَُْگی ِْحٍِْخ رّىٓض يیىُْي کّ ًٗخٍح ريحٌؿخ كٕحنض يیىْى‪.‬‬
‫ٕ ـ طخٍین یًیُی (یخ طخٍین ػُظزی) کظخری طخٍیوی رّػَری ىٍرخٍِی حرٕيُ‪ٍٕٜ‬‬
‫َخ‪َٛ‬حنيیٍ ٓزکظکیٍ ٔ يلًٕى ؿَِٕی ٔ حٔ‪ٟ‬خع ٔ حكٕحل كکٕيض ٔ يَىو طخ حٔحیم هٌَ‬
‫پُـى‪ ،‬حیٍ کظخد حُ يٓىطَیٍ طٕحٍین ػ‪ َٜ‬ؿَِٕی ٔ حُ کٍٓطَیٍ طخٍیوُخيّْخ حٓض‪ .‬ػظزی‬
‫(يظٕكی ‪ ۳ٕ۳‬یخ ٖٔ‪ ۳‬یخ ٖٔ‪ )۳‬حُ يظَٓالٌ ُرَىٓض ػَری ُرخٌ ٔ‪ُ١‬ی رٕى کّ چُيی ىٍ‬
‫ىٍرخٍ حرٕػهی ٓیًـٍٕ ٔ ٓپْ ىٍرخٍ ٓزکظکیٍ ىٍ ؿَِّ رّىریَی حٗظـخل ىحٗض‪.‬‬
‫«طخَْطی ي‪َٜ‬ی» ٓلیَ ٔ ىحػت حًٓخػیهی کّ ىٍ ٓخل ٖٓ‪ ۳‬هًَی‪ ،‬حُ ؿخَذ حنلخکى‬
‫رخيَهللا‪ً٘ٗ ،‬یٍ ههیلّی كخ‪ً١‬ی رَحی ىػٕص ٔ كظق رخد ىٔٓظی َِى ٓهطخٌ يلًٕى آييِ‬
‫رٕى‪ٓ .‬هطخٌ يلًٕى طخَْطی ٍح طٕهیق کَى ٔ ىٓظٍٕ رّيلخکًّی حٔ ىحى‪ٍ ،‬یخٓض يلکًّی‬
‫حٓظُطخم حٔ ٍح یکی حُ ػهٕیخٌ رَّخو كٍٔ رٍئهى رّػٓيِ ىحٗض‪ .‬حٔ حىػخی طخَْطی يزُی‬
‫رَ حیٍ کّ كَٓظخىِی ههیلّ ٔ حيخو ٍحٓظیٍ حٓض‪ ،‬طکٌیذ کَى ٔ كکى رّهظم ٔی ىحى‪.‬‬
‫ٖ ـ کهیلٍٕى حىيَٕي رخٍٕٓع‪ :‬طخٍین ؿَِٕیخٌ‪ ،‬كٍٔ حَّٕٗ‪ ،‬طَٓحٌ حيیَکزیَ ٕ‪ٖٔ۳‬‬
‫‪ ۳‬ـ ؿاليلٔیٍ یٕٓلی ىٍ کظخد «حرٕئهى َٓىحٍ هَحٓخٌ» ىٍ َٗف حٔ‪ٟ‬خع ٔ حكٕحل‬
‫هَحٓخٌ آٌ ُيخٌ چُیٍ يیَٕیٔي‪« :‬ؾق آىشب گكُّی ال جبلیبى کَ ؾق كحط ایكاى ٌكکث‬
‫کكؾٍ ثْؾًؿ وکًْث ؾاٌحٌؿ ّ ُك ٖبیلَ ثكای ؼْؾ‪ ،‬آة ّ لهیي ّ چكاگبٍ ّ همقػَی‬
‫ثَؾوث آّقؾٍ ثْؾ‪ ».‬چخپ ىٔو‪ ،‬طَٓحٌ‪ ،‬ك‪ٜ‬م ٕٓو‪۳ٓ ٚٛ ،‬ـٕ‪۳‬‬
‫‪ ۳‬ـ حٔنیٕیّ ٍٔآ‪ ،‬حكـخَٔظخٌ‪ ،‬حٓالو ٔ َٕگَحیی حٓاليی‪ ،‬طَؿًّ أرٕحنلٍٔ َٓٔيويو‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ ٓیّي ‪ٟ‬یخء حنيیٍ ٓـخىی‪ ،‬يوييّٖ رَ يزخَی ػَكخٌ ٔ ط‪ٕٜ‬ف‪ ،‬حَظ٘خٍحص ًٓض‪ٙ ،‬‬
‫ٖٕٔ‪ ،‬کٕػَحنُزی‪ٓ ،‬یّيؿؼلَ ػخىنی؛ ػَد ٔ ٓخىحص ىٍ حكـخَٔظخٌ‪ ،‬دمحم َٔیى هَی٘ی‪:‬‬
‫«ٍٔٔى ٓخىحص رّحكـخَٔظخٌ» ٓیّي‪١‬خنذ ئَؽ رهوخری‪«،‬طخٍین ٓخىحص حكـخَٔظخٌ» يیَكٔیُی‬
‫‪ ۸‬ـ حئَُيخ‪ ، ٔ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ٖ ،‬‬
‫‪ ۹‬ـ ىحثَس حنًؼخٍف ٔیکی پیيیخ ـ ػُٕحٌ كخٗیٔى‪.‬‬
‫ٓٔ ـ َزَى يٍ = کظخرٗ حٓض رّههى آىنق ْیظهَ کّ ىٍ كخ‪ٛ‬هّٖ ىٔ ؿُگ ؿٓخَی َگخٗظّ‬
‫ٗيِ حٓض‪ْ .‬یظهَ ىٍ حیٍکظخد طٕ‪ٟ‬یق يٗىْي کّ يخ َظخيیخٌ ىٍ ؿزّٓ هٕد يٗؿُگیيیى ٔ‬
‫پیَُٔ رٕىیى‪ ،‬حیٍ ٓیخٓظگَحٌ رٕىَي کّ ىٍ پ٘ض ؿزّٓ رّيخ هیخَض کَىَي‪.‬‬
‫ٔٔ ـ ىٍػًم ىیيیى کّ يلٕٓو ٓخىِ ٔػًهٗ كخٗیٔى‪ ،‬رّحیٍ ٖٗ ي٘و‪ ّٖٜ‬ػًيِ هال‪ّٛ‬‬
‫يٕٗٗى‪ - ٔ :‬كخٗیِو کٍٕ يل‪ ٞ‬حٓض‪ - ٕ .‬كخٗیِو رٗيُطن ٔ طلکى گَح حٓض‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬كخٗیِو حػظوخىٖ رّٗخیٔظّٓخالٍٖ ٔ ٍهخرض ٓخنى َيحٍى‪ - ۳ .‬كخٗیِو طًخيیض‬
‫هٕحِ حٓض‪ - ۳ .‬كخٗیِو حػظوخىٖ رّگلظًخٌ حَٔخََٗيحٍى‪ ۳ .‬ـ كخٗیٔى هَٕوٕحٍ حٓض‪.‬‬
‫ٕٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ُلحن‬
‫ككایٌؿُبٓ ویّؿلؾایٔ‬

‫هكاظل ویّؿلؾائی ّ ُْیثکٍُی‬


‫ْیچ طلکَٖ يُوطغ حُ رٔظَ ُيخٌ ٔ ػخٍٖ حُ َٗحی‪ ٢‬يلیطٗ يُؼوي‬
‫ًَٕٗٗى‪ .‬ىٍ یک رٍَٓٗ ُیَٓطلٗ حُ ػًَ (كئىحً) ٓ‪ٓ ۳‬خنّٖ حیٍ‬
‫َگَٕ رَّظخیؾ هیهٗ ٍٍٔٗ ٔ هخ‪١‬غ يٍٗٓیى کّ ًْخَخ ٔؿٕى حٍحىِْخٖ رٔیخٍ‬
‫ؿيّٖ رَحٖ كٌف ٔ يلٕ کخيم كَع ٔ َٔم”ٓخىحص” حُ يیخٌ حهٕحو ِْحٍِ‬
‫حٓض‪ .‬حُ يُظَ حیٍ َگَٕ‪ ،‬ي٘کم ِْحٍِ يؼهٕل يٌْذ ط٘یغ حٓض‪ ٔ .‬چٌٕ‬
‫”ٓخىحص” يٍكیغ ًَخى حیٍ يٌْذ ىٍ ریٍ يَىو يطَف حٓض‪ ،‬پْ رَحٖ حیٍکّ‬
‫رظٕحَیى ح‪ٛ‬م يٌْذ ٍح ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َخرٕى کُیى‪ ،‬حرظيح رخیي ًٓزمْخ ٔ‬
‫ًَخىْخٖ يٌْذ ٍح َخرٕى ٓخُیى‪ .‬نٌح حٍحىِْخی رّکخٍ حكظخىِ کّ ىیگَ حیٍ ٍَگ‬
‫ٔ حیٍ هیخكّ ٔ حیٍ ػُٕحٌ َزخیي ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ ٔؿٕى ىحٗظّ رخٗي؛ رخیي َٔم‬
‫ٓخىحص حُ رین ٔ رٍ کُيِ َٕٗي‪ .‬طًخو‪)ٔ(.‬‬
‫حیٍ ‪ َُ١‬كکَ هیخل يٗکُي رخ حَٓيحو َٔم ٓخىحص يٌْذ َیِ َخرٕى يٕٗٗى‬
‫ٔ آٌگخِ حٓض کّ ِْحٍِْخ رٍَّٖٓٔ يٍُٗٓي!‬
‫ٔ ٍَٓٔ ِْحٍِْخ ْى هٕىٗخٌ هٕحُْي رٕى!‬
‫حیٍ هیخل رخ‪١‬م‪ ،‬حُ حرظيحء طخکٌُٕ پُؾ يَكهّ ٍح پ٘ض َٓ َٓخىِ حٓض‪:‬‬
‫ٕٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هكظلَٓ کوْى‬ ‫ٔ ‪-‬‬


‫حُ ُيخَٗ کّ ػِحىحٍْٖخ رٍّٓى يٌْذ ٗیؼٗ ىٍ کخرم رَّٕػٗ آُحى ٗي ٔ‬
‫ٍٔحؽ گٔظَىِ گَكض‪ ،‬طکیّهخَّْخ رُخ گَىیي ٔ حىحٍِٖ حیٍ طکیّ هخَّْخ‬
‫(طوَیزخً) رظًخيّ‪ ،‬ىٍ ىٓض ”ٓخىحص” رٕى‪ )ٕ(.‬طخ حیٍ يَكهّ يٕهؼیض ”ٓخىحص”‬
‫ىٍ ریٍ يئيُیٍ (رّهٕل یک ‪ٛ‬خكذ ٓوٍ ِْحٍِگی) ”‪ٛ‬زـّٖ طًخو هيحیٗ”‬
‫رٕى‪ .‬رّيٕحُحص طکیّ هخَّْخ‪ ،‬يُخرَ ٔ يـخنْ ػِحىحٍٖ‪ ،‬يٕأٓٔخص آيُٕٗٗ ٔ‬
‫كُٕحص ػهًیّ رُخ ٗي‪ ،‬کّ ىٍ َْٗٓخٖ رٍِگ ٔ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص گٔظَٕ‬
‫ىحٗض؛ حٓخّگٌحٍٖ ٔ ييیَیض ًّْٖ آٌ رُخْخ رّىٓض ػهًخٖ ٓخىحص رٕى‪.‬‬
‫هیهٗ ػـیذ حٓض کّ رگٕثیى رٔیخٍٖ حُ کٔخَٗ کّ حئَُِ ػهیّ‬
‫”ٓخىحص” ٗؼخٍ يٗىُْي ٔ طزهیـخص ٔ حهيحيخص يٗکُُي‪ ،‬یخ ئظویًخ ً ٔ یخ رخ یکٗ‬
‫‪ -‬ىٔ ٔحٓطّ ييیٌٕ ”ٓخىحص” ْٔظُي‪ .‬رّحیٍ يؼُٗ کّ ىخ هٕى ٗخگَى ”ٓخىحص”‬
‫ْٔظُي ٔ حُ ييحٍّ ػهًیّٖ يظؼهن رّ”ٓخىحص” ریٌَٔ آييِحَي‪ ،‬یخ حٓظخى حی٘خٌ‬
‫”ٓخىحص” رٕىِحَي ٔ یخ حٓظخى حٓظخى ٗخٌ‪...‬‬
‫حٓيللا ػهٕٖ ىٍ ىحیکُيٖ‪ٓ ،‬یّي ػهٗ رٓ٘ظٗ ىٍ ٍّٔ‪ٓ ،‬یّي كٍٔ‬ ‫ّ‬ ‫يؼالً ٓیّي‬
‫ٍثیْ ىٍ یکخٔنُگ‪ٓ ،‬یّي َـلٗ ىٍ َٗٓٓظخٌ‪ٓ ،‬یّي ػخنًٗ ىٍ رهوخد‪ٓ ،‬یّي‬
‫كخؿٗ ييٍّ ىٍ ىُّْ‪ٓ ،‬یّي يیَػهٗ حكًي كـض ٔ ٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ىٍ کخرم‬
‫ٔ يیيحٌ ٍٔىک‪ٓ ،‬یّي يٕٕٖٓ َـلٗ ىٍ يخنٔظخٌ‪ٓ ،‬یّي كخ‪ٟ‬م ىٍ رُي ٍَٕٕٗ‬
‫کـَحٌ‪ٓ ،‬یّي ر‪ٜ‬یَ ىٍ َْحص‪ٓ ،‬یّي رلَ ىٍ يِحٍ َٗیق ٔ ٓیّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ٔ ...‬‬
‫ٓیّي‪ ًّْ ٔ ًّْ ...‬رُیخٌگٌحٍحٌ كُٕحص ػهًیّٖ پَ ٍَٔن ىٍ يُخ‪١‬ن یخى ٗيِ‬
‫رٕىَي ٔ رّيٕحُحص طيٍیْ ٔ رٔ‪ ٢‬ػهٕو ىیُٗ‪ ،‬رّطؤٓیْ كٔیُیّْخ‪ ،‬طکیّ‬
‫هخَّْخ‪ ،‬يُخرَ ٔ ئخؿي پَىحهظّ ٔ ىٍ يـًٕع حيٍٕ كَُْگٗ ٔ يٌْزٗ يَىو‬
‫ٍح ىٍ ىٓض ىحٗظُي‪ .‬ىیگَحٌ ُیَٓخیّٖ حیٍْخ كَکض يٗکَىَي‪.‬‬
‫ح ّيخ‪ ...‬رّهٕل كخكع ٗیَحُٖ‪:‬‬
‫ىیيٖ آٌ هٓوّٖ کزک هَحيخٌ كخكع‬
‫کّ ُ َٓپُـّٖ ٗخْیٍ ه‪٠‬خ ؿخكم رٕى‬
‫حیٍ كخنض ْى يٕؿزخص رَحَگیِٕ كوي ٔ كٔخىص ػًین حُ َخكیّٖ یک ػيِ‬
‫يالّیخٌ ِْحٍِگٗ ٗي ٔ ْى رـ‪ ٔ ٞ‬کیُّٖ حیيیٕنٕژیک حُ َخكیّٖ‬
‫ٍٍٔٗكکَحٌ هَىِ پخیٗ کّ رّطخُِگٗ يظؤػَ حُ ك‪٠‬خٖ ىيٕکَحٓٗ (ىّْٖ ٓ‪)۳‬‬
‫آٔحْخٖ يکخطذ ييٌٍ ؿَرٗ ٔ َٗهٗ رّگٕٕ ٗخٌ هٍٕىِ رٕى ٔ ىیٍ ٍح‬
‫ٖٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طَیخک يٗىحَٔظُي ٔ ًْیٍ طَیخک ”ىیٍ” يٕحَغ ػًيِ ىٍ ٍحِ کخيیخرٗ آٌْخ‬
‫كَحْى يٗکَى‪.‬‬
‫حُ ىیگَٕٓ‪١ ،‬زیؼٗ رٕى کّ حْم ُّٓض ٔ ؿًخػض َیِ حُ حیٍ ٍَٔن يٌْذ‬
‫ٗیؼٗ هَُٓي َزٕىَي‪ ،‬کّ حیٍ رلغ ىیگَٖ حٓض؛ رُخرَحیٍ‪ ،‬حُ ىیي آٌ ‪َُ١‬‬
‫طلکَحص‪ ،‬ؿَحیى ”ٓخىحص” حَيک َزٕىِ ٔ َیٔض‪ .‬يؼالً ىٍ يٍٕى كٔخىصْخٖ‬
‫آهَٕيٖ‪ ،‬کخكٗ حٓض ًْیٍهيٍ رگٕثیى کّ ‪١‬زن گٕحْٗ ٗو‪ ٚ‬ػخىل‪ ،‬ىٍ آٌ‬
‫ىٍِٔ یکٗ حُ آهخیخٌ ٗیٕم ىٔ ىٓظٗ رَّٓ هٕى يُٗى ٔ يٗگلض‪:‬‬
‫«حُ رَحٖ هيح‪ ،‬يٍ حیٍ ىٍى ٍح‬ ‫‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓٔ‬
‫رّکـخ رزَو کّ هٕو‪ ،‬هٕو يٍ رخٗي ٔ ٓٓى ٔ هًْ هٕى ٍح رّآهخٖ ٓیّي ٍَٓٔ‬
‫ٔحػع طلٕیم کُي ٔ ىٓض حٔ ٍح رزٕٓي؟!»‬
‫حیٍ ٗو‪ ٚ‬رؼيْخ رّکَٓت يَؿؼیض يٌْزت ِْحٍِ طکیّ ُى ٔ طخ طٕحَٔض رخ‬
‫ًٗ٘یَ كظٕٖ حُ ٓخىحص حَظوخو گَكض ٔ ىيخٍ حُ ٍُٔگخٍ ٓخىحص ىٍآٍٔى‪.‬‬
‫ْکٌح حُ َخكیّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ ىیٍگَیِحٌ هَىِپخٖ ِْحٍِگٗ َٔزض‬
‫رّحیٍ طکیّ هخَّْخ ٔ ييیَحٌ (ٓخىحص) آٌْخ‪ ،‬حیٍگَّٕ حظٓخٍحص ٗيِ حٓض‪:‬‬
‫«طکیّ ىًٍٗ ػخٍٕٗح ٔ ِْحٍِ رٕى‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔٔ ‪:‬‬
‫گَچّ رخ حٗک ِْحٍِ ُيیُٖ گَو رٕى‪ُٓ .‬ض ىٓضرٕٓٗ رّػُٕحٌ یگخَّ ٍٓى‬
‫يالهخص ٔ ٔىحع رخ ٗیؼّْخٖ ىٍرخٍٖ‪ ،‬رٓظَیٍ ًََّٕٖ ٓخىیٔى حؿظًخػٗ ٔ‬
‫يخُٔٗیٔى حؿظًخػٗ ىٍ ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓض‪ٔ .‬هظٗ ؿیذ ِْحٍِ‪ ،‬رخ‬
‫طلًین يٌْزٗ ىٍ گخٔ ‪ُٛ‬ئم آهخٖ يٌْزٗ يَکِیض يٗیخري‪ٔ ،‬هظٗ ِْحٍِ پٕل‬
‫هًْ ٔ ُکخص هٕیٖ ٍح رَحٖ آهخ يٗآٍٔى‪ ،‬آهخٖ يٌْزٗ ػالِٔ رَ كخکًیض‬
‫يٌْزٗ‪ ،‬رّكخکى حهظ‪ٜ‬خىٖ ِْحٍِ َیِ طزيیم يٕٗٗى‪ .‬ط٘یغ يِىٍٔ ٍح پٕل‬
‫َيْیي‪ ،‬كَىح حُ َٕٗ رٗؿى ٗيِحیي‪ .‬آهخٖ يٌْزٗ رخ رٓخَّٖ هًْ ٔ ُکخص ٔ‬
‫ٔؿْٕخص يٌْزٗ ٔ ىیگَ ‪ٟ‬خرطّْخٖ ٗیَِک٘ٗ‪ ،‬رَّٓحؽ ؿیذ ِْحٍِ‬
‫يٍٗٔى‪ .‬يٗطٕحٌ گلض کّ ٗزکّٖ حهظ‪ٜ‬خىٖ ٔ حَٗحكیض حیُخٌ حُ ىٌٍٔ يٌْذ‬
‫ریٌَٔ يٕٗٗى‪ .‬يخ حیٍ كن ٍح هخٌَٕ ٗیَِک٘ٗ ؿخيؼّ حُ ‪َ١‬ین يٌْذ‬
‫حَٗحكٗ يٗىحَیى کّ رخ َٗیق رٕىٌ ٔ َٗحكض هٕیٖ ىُىٖ حؿظًخػٗ ٍح كن‬
‫يٌْزٗ ٔ حؿيحىٖ هٕیٖ نوذ يٗىُْي‪ .‬حیٍ ٗخیي رَحٖ ًٗخ رّػُٕحٌ يُطن‬
‫پٌیَكظّ ٕٗى؛ ٔنٗ رَحٖ يخ پ٘یِٖ ْى حٍُٕ َيحٍى»(ٖ)‬
‫‪ٕٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«َلًٕ ط٘یغ ىٍرخٍٖ رَيـِ ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔ ‪:‬‬


‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ آٌهيٍ حُ طٕحًَُيٖ رَهٍٕىحٍ رٕىِ کّ ٗیؼّْخٖ ىٍرخٍٖ ٍح‬
‫ْیچ گخِ يظٕؿّ ط‪ُٜ‬ؼٗ رٕىٌ هيٍص ٗخٌ َکَىِ حٓض‪ٍٔ .‬حر‪ ٢‬حؿظًخػٗ ِْحٍِ‬
‫ىٍ رَحرَ”ط٘یغ ىٍرخٍٖ” رّگَّٕٖ رٕىِ حٓض کّ ْیچکْ َظٕحَٔظّ حیٍ ىژهیى‬
‫ٍح يٍٕى كًهّ هَحٍ ىْي‪ .‬يـِ حؿظًخع ِْحٍِ رّيؼخرّ يٕو ىٍ ىٓض ط٘یغ‬
‫ىٍرخٍٖ رٕىِ حٓض‪ .‬حٗظزخِ ِْحٍِ رّػهض پیَٕي يٌْزٖ رخ ”ٗیؼّْخٖ‬
‫ىٍرخٍٖ” چويٍ ػًین حٓض کّ كظٗ رَحٖ ِْحٍو ك‪ ّٖٜ‬یک ػخَیّ‬
‫ْى رَػيو ‪ٛ‬يحهض يٌْزٗ ”ط٘یغ ىٍرخٍٖ” ٗک ْى ًَُخیي‪)۳(».‬‬

‫يؼًٕالً ىٍ یک ؿُگ‪َْ ،‬ىٔ ‪َ١‬ف ؿُگ رَّوخ‪ ١‬كٔخّ ؿخَذ يوخرم كًهّ‬
‫يیرََي‪ ،‬هیهی ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ ىٍ ؿُگی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ػهیّ ٓخىحص ٍحِ‬
‫حَيحهظّحَي‪َ ،‬وخ‪ ١‬كٔخّ يخٍح ًْخٌ «ح‪ٛ‬خنض ٔ ٓیخىص» يخٌ ط٘وی‪ ٚ‬ىحىِحَي‪،‬‬
‫نٌح ئظویًخ ً رّحیٍ ىحٗظّی يخ كًهّ يیکُُي‪ .‬رًّْیٍ ىنیم يٗریُیى کّ ٓوٍ‬
‫ٍٖٔ حٗوخ‪َ ٙ‬یٔض؛ كظٗ ٍٖٔ هًْ ْى َیٔض‪ ،‬حگَ چُیٍ رٕى کّ يخ‬
‫يٗطٕحَٔظیى رگٕثیى حٔالً «حٗوخ‪ ٙ‬کزٕطَ ٓپیي َیٔظُي‪ ».‬ػخَیخ ً حكَحى ٔ حٗوخ‪ٙ‬‬
‫يٗآیُي ٔ يٍَٗٔي ٔ ًّْ ػیٕد ٔ ك‪٠‬خثم ٗو‪ ٜٗ‬هٕیٖ ٍح رخ هٕى يٗرََي‪.‬‬
‫حُ آٌ گٌٗظّ‪ٓ ٗ١ ،‬خنیخٌ ؿُگ‪ ،‬طکیّ هخَّْخ حؿهذ طؼطیم رٕىِ ٔ ىٍ ًْیٍ‬
‫ييص ٔؿْٕخص َٗػت يَىو ٍح کًیظّْخٖ ؿٓخىٖ گَكظّحَي‪ ٔ ،‬هًْ َیِ ٍحِ‬
‫هٕىٍح کؾکَىِ ٔرّکخو يالْخی ِْحٍِگی يیٍٔى‪ ،‬هٕى ِْحٍِْخ هًْهٍٕحٌ‬
‫ٔحهؼی ْٔظُي‪ٛ ،‬يهخص ٔ ُکٕحس کّ حُ حٔل رَحٖ ”ٓخىحص” كَحو رٕى؛‬
‫‪ -‬پْ ىػٕٖ رَ َٓ چیٔض؟‬
‫ًّْ يٗىحَُي حکٌُٕ َٗحی‪ ٢‬ػٕ‪ٗ ٝ‬يِ‪ ،‬ىیگَ چیِٖ ىٍ ىٓض ٓخىحص‬
‫ًَخَيِ‪ ،‬ىیگَ ٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ٔ ٓیّي كـض َُيِ َیٔظُي‪ٓ ،‬یّي ػهٗ رٓ٘ظٗ ٔ‬
‫ٓیّي حرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م َُيِ َیٔظُي‪ٓ ،‬یّي حرَحْیى ٗخِ كٔیُی ٔ ٓیّي ي‪ٜ‬طلی‬
‫کخظًی ْى ک٘ظّ ٗيِحَي ‪ ...‬پْ يُطوخ ً رخیي حیٍ ٓوٍْخ َیِ طًخو يٗٗي‪ ،‬چَح‬
‫ٍُٔ رٍُّٔ حرؼخى ؿيیي ٔ ٗيیيطَ يٗیخري؟‬
‫يگَ یک چُي ٓیّي رچّٖ رویشحنٔیق چّ َْحُٓخکٗ ىحٍَي ٔ چّ هطَحطی‬
‫يظٕؿّ يُخكغ ِْحٍِ يٗکُُي کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ آٌْخ يٗطَُٓي؟‬
‫‪ٕٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پخٓن ٍٍٔٗ حٓض‪ :‬چٌٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ كخٗیِو ِْحٍِگی ٗو‪ٚ‬‬ ‫=‬


‫ٍح ْيف َگَكظّ حٓض‪ ،‬رخ ح‪ٛ‬م ٔ ٍیّٖ٘ ”ٓخىحص” ىًٍٗ حٓض‪ .‬حُ َخو ٔ حُ‬
‫نلع ”ٓیّي” يٗطَٓي ٔ َلَص ىحٍى‪ٔ ،‬نٕ یک چُي ٓیّي رچّ!‬
‫نٌح يٗگٕیي‪َْ« :‬چّ يٗهٕحْٗ رخٕ‪ ،‬كو‪ٓ” ٢‬یّي” يزخٕ!‬
‫كو‪ ٢‬يگٕ يٍ ”ٓیّي” ْٔظى!»‬
‫رخیي رگٕیى کّ حئَُِ ىهیوخ ً يخَُي گخٔرخُٖ حٓپخَیخییْخ کهًّٖ «ٓیّي»‬
‫ًْخٌ پخٍچّٖ َٓم حٓض کّ گخٔرخُْخ ؿهٕ گخْٔخی هً٘گیٍ يٗگیََي ‪...‬‬
‫ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ ًْخٌ «گخٔ هً٘گیٍ» ْٔظُي کّ حُ ُٗیيٌ حیٍ‬
‫کهًّٖ يزخٍک ىیٕحَّ يَٕٗٗي ٔ رّآٌ ٗخم يَُُٗي!‬
‫چَح چُیٍ حٓض؟ يگَ حیٍ یک کهًّٖ ”ٓیّي” كخيم چّ پیخيٗ‬ ‫‪-‬‬
‫حٓض کّ چٌٕ ٓین گيحهظّ‪ ،‬ىٔى حُ کهّٖ حٔ رهُي يٗکُي؟‬
‫َْ كَى ”ٓیّي” رخیي َِى هٕى ریخَيی٘ي ٔ پخٓن حیٍ يؼًخ ٍح ریخري‬ ‫=‬
‫کّ چَح چُیٍ حٓض؟‬
‫يٍ رخٍْخ رخ هٕى حَيی٘یيِحو کّ کخٕ رّؿخٖ «ٓیّيٓظیِٖ» کُٖ ٔ‬ ‫=‬
‫يُٖ ”ٓخىحص” رّ‪ ٍٕ١‬يُطوٗ ٔ ‪ٛ‬خىهخَّ ٔ ٓخَُيِ َوي يٗٗي ٔ حُ آٌْخ‬
‫هٕحٓظّ يٗگَىیي طخ ‪ٟ‬ؼقْخ ٔ کخٓظْٗخٖ ٍح کّ كظًخ ً ريحٌْخ ىچخٍ ْٔظُي (ٔ‬
‫يخ هٕى حٔنیٍ يُظوي آَخٌ ْٔظیى) يَطلغ ًَخیُي؛ ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص يخ حیٍ ٍح ػًم‬
‫كَُْگٗ طهوٗ ًَٕىِ ٔ کخٍ حی٘خٌ ٍح حَٔخَٗ يٗىحَٔظیى ٔ حُ آٌ حٓظوزخل‬
‫يٗکَىیى؛ نکٍ ْيف ٗیطخٌپَٓظخٌ ح‪ٛ‬الف َیٔض‪ ،‬رهکّ ْيف آَخٌ حكٔخى ٔ‬
‫طوَیذ حٓض‪ْ ،‬يف رَحَيحُٖ ٔ حَٓيحو َٔم ”ٓخىحص” آٌْى رخ ٍْٕٔخٖ هٍ٘‬
‫حٓض‪ .‬حٔ رّيخ طًٓض يَُٗي‪ ،‬ىٍٔؽ يٗگٕیي‪ ،‬ػهیّ يخ ٓزٕطخژ ٔ ك‪٠‬خٓخُٖ‬
‫يٗکُي‪ ،‬يٗهٕحْي يَىو ٔ يئيُیٍ ٍح َٔزض رّيخ ريریٍ ًَخیي‪ ،‬ػَ‪ٍ ّٛ‬ح رَ يخ‬
‫طُگ ًَخیي‪ ،‬يخ ٍح رخیکٕص کُي ٔ ٍحِْخٖ پیٖ ٍكض كََُيحٌ يخ ٍح رزُيى‪...‬‬
‫حیٍگَّٕ حٓض کّ ىحٓظخٌ ٓیّيٓظیِٖ یک گلظًخٌ ٍُٔٗلکَٖ حُ ؿُْ رلغ‬
‫ُٓض ٔ ييٍَیظّ َیٔض کّ يخ َیِ ىٍ آٌ َٗکض کُیى‪ ،‬رهکّ پَٔژِٖ ػهًیخطٗ‬
‫َخرٕىٓخُة یک گَِٔ حَٔخَت َٗیق حٓض کّ رخ ْیچ يؼیخٍٖ يطخروض َيحٍى ٔ‬
‫رهلخظ كوٕهٗ ٔ حَٔخَٗ يلکٕو حٓض‪ .‬پْ ٓوٍ ح‪ٛ‬الً ٍٖٔ ٗو‪َ ٚ‬یٔض؛‬
‫يخ حگَ ٍُٔ ‪ٛ‬يرخٍ حٓظوٕحٌْخٖ ٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ٔ حیٍ ٓیّي ٔ آٌ ٓیّي ٍح ىٍ‬
‫حیٍؿخ ٔ آٌؿخ حُ هزَ ىٍ آٍٔىِ ٔ پیٖ چ٘ى ٗیطخٌپَٓظخٌ رُٕٔحَیى؛ آٌْخ حُ‬
‫‪ٕٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يخ ٍح‪ًََٕٗٗ ٟٗ‬ي‪ .‬يٗگٕیُي يخ رخ کهًّ ٔ ػُٕحٌ ”ٓیّي” ىًُٗٗ ىحٍیى‪ ،‬طٕ‬
‫چَح رّٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ٔ حیٍ ٔ آٌ كٕحنّ يٗىْٗ؟‬
‫هٕىص رَٔ گىٕٗ!‬
‫‪ -‬آیخ يٍ يٗطٕحَى رّگى ٗيٌ (رٗ ٓزذ) هٕىو‪ٍٟ ،‬خیض ىْى؟! رَحٖ چّ؟‬
‫= حیٍؿخ حٓض کّ ”َخُیٔى َٕیٍ” آٗکخٍح يظَٓ كٔخى ٔ َلخم يهٗ‬
‫يٕٗٗى ٔ يٗهٕحْي ؿُگ حهٕحو ٍحِ ریخَيحُى‪ .‬حٔ ٍح رخ حهٕحو حكـخَٗ َٓ آٗظٗ‬
‫َیٔض؛ ؿُگ ”َیَٕخُیٔى” رخ طًخو حهٕحو حكـخَٗ ٔ ىٍ ٍأّ ًّْ ”ٓخىحص”‬
‫رٔیخٍ ًُٓٓخک حٓض‪ ًّْٖ .‬ػَ‪ّْٛ‬خ ٍح ىٍ رَ يٗگیَى ٔ رّحیٍ ُٔىْٖخ‬
‫رّپخیخٌ َوٕحْي ٍٓیي‪ .‬ىٍحیٍ يیخٌ ”ٓخىحص” يٍٕى ْـًّٖ ًّْؿخَزّ رّْيف‬
‫رَحَيحُٖ َٔم هَحٍ گَكظّحَي‪ ٔ .‬كن ىحٍَي حُ يٕؿٕىیض هٕى ىكخع کُُي‪ ،‬ىكخع‬
‫كن ‪١‬زیؼٗ َْيٕؿٕى َُيِ حٓض ٔ َْ يٕؿٕى َُيِ کّ َظٕحَي ىٍ رَحرَ‬
‫طٓيیيْخ حُ هٕى ىكخع کُي‪َ ،‬خرٕىٖ ٔ حَوَح‪ ٖٟ‬كظًٗ حٓض‪.‬‬
‫‪ -‬يخ ًَٗهٕحْیى َخرٕى ٕٗیى‪ ،‬يخ رخیي رًخَیى؛ ٔ کًخکخٌ َوْٖخٖ رٍِگ‬
‫حیلخء کُیى‪ ٔ .‬يخ يٗيخَیى‪ ،‬چٌٕ هيح رخ يخ حٓض‪ٍٔ ،‬ف يهضْخ رخ يخ حٓض ٔ‬
‫يظليیٍ ‪١‬زیؼٗ َیِ ىحٍیى؛ يخ رّكخٗٗ ٔ َخُٖ ْ٘يحٍ يٗىْیى کّ َْچیِٖ‬
‫ػهیّ يخ طزيیم رّچًخم گَىى ٔ رّكَم يخ کٕریيِ ٕٗى‪ ،‬يخ َخگِیَ حُ ٗکٔظٍ آٌ‬
‫چًخم هٕحْیى رٕى‪ ،‬حیٍ ْیچ حٓظؼُخٖ َيحٍى‪.‬‬

‫‪ -‬هكظلَٓ ُْیثکٍُی ّ اهعبٓ ثِٔؿا‬ ‫ٕ‬


‫ىٍ حیٍ يَكهّ طالْٕخٖ پُٓخٌ ٔ پیيح رخ ظخَْ ئخنًضآيیِ طلض ٍْزَٖ‬
‫يلخكم هخ‪ٗ ٙ‬کم گَكض طخ يخ ٍح ىٍ طخٍیکٗ ٔ رٗ‪ٛ‬يح‪ ،‬رخ کىطَیٍ ِْیُّ‪،‬‬
‫هلّ کُُي‪ .‬ىٍ حیٍ ىٍِٔ کظخدْخٖ طلض ػُخٔیٍ «ٓیّيگَحیٗ» ٔ «گُزي ٓزِ»‬
‫ٔ «چَِٖٓ يْٕٕو» ٔ ؿیَِ ‪ ...‬ىٍ کخرم حَظ٘خٍ یخكض کّ يلظٕیخص َْیک ىٍ‬
‫‪ٟ‬يیض رخ ٓخىحص‪ ،‬يويٓخص‪ ،‬طکیّهخَّْخ‪ُ ،‬یخٍطگخِْخ ٔ يَحهي ٔ يِحٍحص‬
‫ٓخىحص ٔ حيخوُحىِگخٌ طلَیَ ٗيِ رٕى‪.‬‬
‫رّيٕحُحص آٌ‪ ،‬ؿٕکْخ ٔ نطیلّْخٖ ٓویق‪ ،‬يزظٌل‪ ،‬ئظٓـٍ ٔ يٍْٕ ىٍ‬
‫يٍٕى حرؼخى ٗو‪ٜ‬یض ٔ َُيگٗ ”ٓخىحص” َٓ ُرخٌْخ حكظخى کّ حْيحكی يؼیٍ ٍح‬
‫ىَزخل يٗکَى ‪ ...‬رٔیخٍی حُ ؿٕکْخ ٔ كکخْیخص ئظٓـٍ کّ رخ حْيحف هخ‪ٛ‬ی‬
‫‪َ١‬حكی ٗيِ رٕى‪ ،‬حُ ٍٔحر‪ ٢‬ؿُٔت یک كَى ٓیّي رخ ٌُ يَیي (ِْحٍِگی) هٕى‬
‫‪ٕٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هزَ يٗىحى‪ ،‬طخ ؿیَص َخيٕٓت حَٔخٌ ِْحٍِ ٍح طخ آهَیٍ كي ػهیّ ٓخىحص‬
‫طلَیک کَىِ رخٗي ٔ ريیٍطَطیذ هُيهی ػًین َخٗی حُ ريریُی ٔ ریحػظًخىی‬
‫يیخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ كلَ ًَخیي طخ پخی َْ كَى ٓیي حُ هخَّی ِْحٍِ هطغ ٕٗى‪.‬‬
‫رٍِگٗ يیگٕیي‪ٗ :‬خیؼخص ٍح هٕح‪( ٙ‬رخ حْيحف يؼیٍ) يٗٓخَُي‪،‬‬
‫يـَ‪ٟ‬خٌ يُظَ٘ يٗکُُي‪ ،‬ػٕحو ْى رخٍٔ يًَٗخیُي‪ .‬ػیٍ چیِ رَيخ آيي‪.‬‬
‫حُ رُؼي ىیگَ‪ ،‬ىٍ هخنذ كکخْٗ‪ٕٗ ،‬هٗ ٔ ؿيٖ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ گلظّ ٗي‪ :‬ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ح‪ٛ‬الً ٓیّي َیخييِ حٓض‪ ،‬حیٍْخ کّ يٗریُیى ىٍ ح‪ٛ‬م ٓیّي َیٔظُي‪ ،‬حكـخٌ‬
‫(پ٘ظٌٕ) ْٔظُي‪ ،‬ؿض ْٔظُي‪ ،‬حٔالى چٓم ىُىحَي‪ ،‬یٕٓىحَي‪َٜ ،‬خٍححَي‪ ،‬گزَحَي‪،‬‬
‫ُْئحَي‪ٓ ،‬یکحَي‪ ٔ ...‬هال‪ ًّْ ،ّٛ‬چیِ ْٔظُي‪ ،‬كو‪ٓ ٢‬یّي َیٔظُي!‬
‫حیٍ ‪ َُ١‬كکَ <رّظخَْ> رّ‪ٍٕٛ‬ص طهٕیلی پٌیَكض کّ ٓیخىص یک‬
‫حٍُٕ يظؼخنی حٓض؛ يُظٓخی يَحطذ‪ٍٔٔ ،‬ى ٔ ٔؿٕى حیٍ حٍُٕ يظؼخنی ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ٍح حَکخٍ کَى‪.‬‬
‫ىٍ يٕح‪ٟ‬غ ىیگَ يٗگٕیُي‪ :‬حیٍْخ ػٕحيم ػزيحنَكًٍ ْٔظُي (چٌٕ حكَحى‬
‫ٓخىحص ىٍ ىٓظگخِ ػزيحنَكًٍهخٌ هيٍطی ُیخى ىحٗظُي‪َ ،‬خوْخی حی٘خٌ ٍح‬
‫رَؿٔظّ ًَٕىِ ٔ رَػًٕو ٓخىحص ح‪١‬الم يٗکُُي‪ ،‬يخَُي ٓیّيػزيحنْٕخد ٔ‬
‫ٓیّيرخرخ ٗخِ ‪ ...‬گٕیخ کّ يالكی‪ ٞ‬دمحم کخطذ ىٍ ىٍرخٍ ػزيحنَكًٍهخٌ َزٕى!)‬
‫ىٍ يـًٕع‪ْ ،‬یچ َٕع طًٓض ٔ ْیچ َٕع رَچٔپ ٔ ْیچ ػُٕحٌ هزیق ٔ ْیچ‬
‫للا”‬
‫ٓوٍ ٔحْٗ ٔ ْیچ َٕع ؿَيٗ ىٍ حیٍ ىَیخ ًَخَيِ کّ رّ”َٔم پخک ٍٕٓل ّ‬
‫يُظٔذ َکَىِ رخُٗي؛ حکٌُٕ َْچّ يٗگٕیُي طکَحٍ ًْخٌ ٓوُخٌ رْٕٗىِ حٓض‬
‫کّ حُ هزم حَ٘خى ٗيِ‪ .‬هٕٕروظخَّ‪ ،‬حکٌُٕ ىیگَ ىًُٗخٌ يخ طیَ ؿيیي ىٍ کیّٔ‬
‫َيحٍَي‪َْ ،‬چّ ىحٗظُي ي‪َٜ‬ف کَىِحَي ٔ حکٌُٕ حیٍ يخ ْٔظیى کّ طخَُِلْ ٔ رخ‬
‫ٍُحىهخَّٖ پَ حُ يًٓخص پخ رّيیيحٌ يٗگٌحٍیى ٔ رخ ‪ٛ‬يحی رهُي يٗگٕثیى‪:‬‬
‫«ُىی ‪َٟ‬رظی‪َٟ ،‬رظی َٕٕ کٍ!»‪.‬‬
‫ىًُٗخٌ يخ ىٍ ىٔ گَِٔ ”يهليحٌ” ٔ ”كخٓوخٌ” رّْى ٍٓیيَي ٔ َْىٔ‬
‫گَِٔ‪ ،‬ىٍ ٔحهغ يٕ‪ٟ‬غ ٔحكيٖ ىٍ رَحرَ ٓخىحص حطوخً کَىَي‪ٔ ،‬نٗ ىٍ ظخَْ‬
‫حنلخظ ٔ ػزخٍحص حی٘خٌ طلخٔص ٔؿٕى ىحٗض‪.‬‬
‫يهليحٌ ِْحٍِگی ٍحِ کٕطخِطَ ىٍ پیٖ گَكظُي ٔ آٗکخٍح ٔ رٗ پَٔح گلظُي‪:‬‬
‫«رخٗي‪ ،‬ح‪ٛ‬الً ًٗخ ٓخىحص ح‪ٛ‬یم ٔ كََُيحٌ پیخيزَ ْى رخٗیي؛ ٔهظٗ يخ هٕى‬
‫پیخيزَ ًٗخ ٍح هزٕل َيحٍیى‪ًٗ ،‬خ ىیگَ چّ يٗگٕثیي؟!»‬
‫‪ٕٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آٌْخ ‪َٛ‬حكظخ ً گلظّحَي‪« :‬حَٗحكیض ٗیؼّ ٗيِٖ ػَد كوَ رَ َٔذ ٔ َژحى‬
‫يٗکُي ‪َٔ ،...‬ذ ٗیطخٌ ٗیطخٌ حٓض»! (ُٓي ًٗخٍِ ‪ )ٔ۳۳‬یؼُٗ ٓخىحص‬
‫هٕىٗخٌ ٗیطخٌ ْٔظُي ٔ َٔذ ٗخٌ کّ رٍِگخٌ ىیُٗ ٔ يٌْزٗ رٕىِحَي‪َ ،‬یِ‬
‫ٗیطخٌ رٕىِحَي‪ َٓ .‬حیٍٓوٍ طخ هٕى پیخيزَ حػظى(‪ )ٙ‬يٍٗٓي = کلَ يطهن!‬
‫ح ّيخ‪ ،‬كخٓوخٌ ِْحٍِگی ٔحٍى يـخنطّکخٍٖ ٗيِ ٔ رّ‪ ٍٕ١‬گًَحِکُُيِ ؿيحل‬
‫حنلخظ ٍحِ حَيحهظُي‪” .‬هٔ‪” ٔ ”٢‬ػيل” ٍح رخ ”ئخٔحص” یکٗ گَكظُي ٔ گلظُي‪:‬‬
‫«ىیٍ آييِ حٓض طخ ًّْٖ آىوْخ رخْى رَحرَ رخُٗي‪ ،‬هَآٌ کَیى كَيٕىِ‪:‬‬
‫ػُيللا حطویکى» هَآٌ گلظّ يالک رَطَٖ‬‫ّ‬ ‫«ٔنوي کَيُخ رُٗ آىو ‪ّ ...‬‬
‫حٌ حکَيکى‬
‫آىيیخٌ رَ یکيیگَ طوٕٖ حٓض‪»...‬‬
‫رخ حیٍ ‪ٛ‬ـَٖ ٔ کزَٖ ٓخُة َخٗیخَّ‪ ،‬هٕى ٍح ي‪ٜ‬يحم ”حطویکى” يؼَكٗ‬
‫يًَٕٗىَي‪ .‬طخ ُُْٕ حیٍگَّٕ ٓلٔطّ ٔ ػٕحو كَیزٗ يٗکُُي ٔ ريیٍٓخٌ ‪ٟ‬ؼق‬
‫ىحَٖ‪ ،‬كويحٌ يطخنؼّ ٔ ؿخیض ؿَ‪ ٍُٖٔٝ‬هٕى ٍح رَيال يًَٗخیُي؛ ٔگََّ‪،‬‬
‫چُخٌکّ ىٍ آیخص يظؼيى هَآٌ يـیي‪ ،‬يٍؿًهّ ٍِٕٖٓ كيیي آیّٖ ‪ ٕ۳‬ریخٌ ٗيِ‪،‬‬
‫حىیخٌ حنٓٗ (هخ‪ٛ‬شً حٓالو) ىیٍ هٔ‪ ٔ ٢‬ػيل حٓض؛ َّ ىیٍ ئخٔحص‪.‬‬
‫ػهًخٖ كوّ حنهّـش ”هٔ‪ٍ ”٢‬ح حیٍ گَّٕ يؼُٗ ًَٕىِحَي‪:‬‬
‫‪ْٕ ٢‬حنُ‪ٜ‬یذ رخنؼيل” = هٔ‪ًْ ٢‬خٌ‬ ‫”ٍحؿذ” ىٍ يلَىحص يیگٕیي‪” :‬حنؤ ُ‬
‫رَهَحی ػيحنض حٓض‪ .‬ىٍ نٔخٌحنؼَد ٔ طخؽحنؼَّٔ آييِ حٓض‪ :‬هٔ‪ ٔ ٢‬ػيل‪،‬‬
‫ك‪َٜ ٔ ّٜ‬یذ حٓض‪ .‬گلظّ ٗيِ ”حِهٔخ‪( ”١‬رّکَٔ ًِِْ) ػيل ىٍ هًٔض‬
‫حٓض‪ .‬ىٍ كيیغ آييِ حٓض‪ :‬حًح كکًٕح حػينٕح ٔ حًح هًٕٔح حهٔطٕح = َْگخِ‬
‫كکى رَحَُي‪ ،‬ػيحنض کُُي ٔ ُيخَٗ کّ هًٔض کُُي‪ ،‬رّػيحنض هًٔض کُُي ٔ‬
‫رّػيل َ‪ٜ‬یذ ٔ ك‪ ّٜ‬ريُْي‪” .‬ػيل” ٍح َیِ چُیٍ طؼَیق ًَٕىِحَي‪:‬‬
‫ن كوّ”‬
‫”حنؼيل حػطخء کم ًٖ ك ٍ‬
‫= ”ػيحنض آٌحٓض کّ َْ ‪ٛ‬خكذ كوٗ رّآٌچّ حٓظلوخم ىحٍى‪ ،‬رَٓي‪”.‬‬
‫یخ ”حنؼيل ٔ‪ٟ‬غ کم ٗٗءٍ كٗ يٕ‪ٟ‬ؼّ”‬ ‫‪-‬‬
‫”ػيحنض‪ ،‬هَحٍ ىحىٌ َْ چیِٖ ىٍ ؿخٖ هٕى حٓض‪”.‬‬ ‫=‬
‫”ئخٔحص” رّيلٕٓو یکٔخٌ رٕىٌ حٗوخ‪ ٔ ٙ‬حكَحى آىيی ىٍ رَحرَ ٔ‪ٟ‬غ ٔ‬
‫حػًخل هخٌَٕ حٓض کّ حَ‪َٜ‬حف رّييیَیض کالٌ ؿخيؼّ ىحٍى‪ .‬يؼالً ْیچ هخََٕٗ‬
‫ًَٗطٕحَي ٔ‪ٟ‬غ ٕٗى کّ رّيٕؿذ آٌ كَى یخ گَِٔ هخ‪ ٗٛ‬حُ يـخُحص ٔ ىیگَ‬
‫طکخنیق هخََٕٗ يؼخف گَىى‪ٔ .‬نٗ يٗطٕحَي هٕحَیُٗ ٔ‪ٟ‬غ گَىى کّ رُخ رّىالیم ٔ‬
‫‪ٕٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ي‪ٜ‬خنق ٔ كکًضْخٖ ػَكٗ‪َٗ ،‬ػٗ ٔ ؿیَِ ح‪ُٛ‬خف‪١ ،‬زوخص ٔ الیّْخٖ‬


‫هخ‪ ٙ‬حُ ؿخيؼّ ٍح حُ يِحیخٖ ریٖطَ رَهٍٕىحٍ ٓخُى‪ .‬يؼم طٕؿّ ریٖطَ‬
‫رّيؼی٘ض َظخيیخٌ‪ ،‬یخ َوزّگخٌ‪ ،‬یخ َُخٌ ٔ يخَُي حیٍْخ ىٍ ىٔنضْخ ‪...‬‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع ًٖٔحنوَرٗ (ىٍ حٓالو) حُ ًْیٍ ؿُْ حٓض‪ .‬حیٍ ًْخٌ ػيحنض‬
‫يٕٗٗى کّ َْ ‪ٛ‬خكذ كوٗ رّكن هٕى يٍٗٓي‪.‬‬
‫حیٍ ىهیوخ ً ًْخٌ طزؼی‪ ٞ‬هخََٕٗ حٓض کّ ػیٍ ػيحنض هخََٕٗ َیِ حٓض‪.‬‬
‫”ٗؤَیض” ٔ حكٕحل ٗو‪ ٜٗ‬ؿخیگخِ يًٓٗ ىٍ َُيگٗ حؿظًخػٗ ٔ ييَٗ‬
‫ىحٍى‪ْ .‬یچ هخََٕٗ ًَٗ طٕحَي ػهیّ آٌ ط‪ٕٜ‬یذ ٕٗى ٔ هٕحٓظخٍ حيلخٖ آٌ گَىى؛‬
‫چّ ىٍ ؿٕحيغ ُٓظٗ ٔ هزیهٕٖ‪ ،‬یخ ىٍ ؿٕحيغ ييٌٍ ييَٗ‪ .‬حٓخٓخ ً هٕحَیٍ رَحٖ‬
‫آٌ طئیٍ ٔ حػًخل يٕٗٗى کّ ٗؤٌ ٔ يکخَض حٗوخ‪ ٔ ٙ‬هخَٕحىِْخ كلع ٕٗى‪،‬‬
‫ٔگََّ‪ٔ ،‬ك٘ض ٔ ؿخٍص رًَّْ ؿخ ئظٕنٗ هٕحْي ٗي ٔ َُيگٗ رَحٖ ًّْگخٌ‬
‫رّؿُٓى ُٕٓحٌ يزيل يٗگَىى‪.‬‬
‫«طوٕی» حُ يوٕالص «کیق َلٔخَی» حٓض‬ ‫ا ّهب هوْلَی جوْی‪:‬‬
‫کّ ىٍ «يهکخص كَىی» يظـهی يیگَىى ٔ ًَیطٕحَي ‪ٛ‬لض ٔ يهکّی ؿًؼی‬
‫ٔحهغ ٕٗى؛ رّػزخٍطی ٓخىِ‪« :‬طوٕی» حُ ‪ٛ‬لخص كَىی ٔ ًٔ يَحطذ ٔ ط٘کیکی‬
‫حٓض کّ كو‪ ٢‬يیطٕحَي ىٍ كَى حَٔخَی يظلون ٔ يظـهی گَىى‪ َّ ،‬ىٍ حؿظًخع!‬
‫یؼُی يخ يیطٕحَیى رگٕثیى كالٌ كَى رَ٘ی رخ طوٕی حٓض‪ ،‬یخ َیٔض‪ .‬رخُ ْى‬
‫ُْگخيی کّ حُ ىٔ كَى يظوی ٓوٍ يیَُیى‪ ،‬رّآٓخَی يیطٕحَیى ه‪٠‬خٔص کُیى کّ‬
‫آٌ یکی رخ طوٕیطَ حُ آٌ ىیگَی حٓض‪ .‬ىٍ كخنی کّ َْگِ َظٕحٌ گلض‪ :‬كالٌ‬
‫گَِٔ رَ٘ی ؿًؼخ ً رخ طوٕی ْٔظُي‪ ٔ ،‬آٌ گَِٔ ىیگَ ؿًؼخ ً كخهي طوٕی يیرخُٗي!‬
‫پْ يهکخص كَىی ٍح ًَیطٕحٌ رَ ؿًغ كًم ًَٕى‪ ،‬حُ حیٍ ٍٔ ىٍ يزخكؼخص‬
‫حؿظًخػی ٔ ري ٔ هٕد کَىٌ حیٍ هٕو ٔ آٌ هٕو‪َْ ،‬گِ ًَیطٕحٌ حُ يوٕنّی‬
‫طوٕی حٓظلخىِ رَىِ ٔ گلض‪ :‬حیٍ هٕو رخنکم رخ طوٕی حٓض‪ ٔ ،‬آٌ هٕو رالحٓظؼُخء‬
‫كخهي طوٕی ْٔظُي‪َ .‬وطّی يوخرم «طوٕی» ‪« ،‬كِٔن» حٓض‪.‬‬
‫”طوٕٖ” رئٌ طَىیي‪ ،‬ك‪٠‬یهض رٍِگ كَىی حٓض‪ٔ ،‬نٗ آػخٍ ٔ َ٘خَّْخی آٌ‬
‫چیٔض؟ ٔ کْٗخ يظ‪ٜ‬ق رّآٌ ْٔظُي؟ كظًخ ً هٕحْیي گلض‪” :‬حطوٗ”‬
‫ٔ”حٍٔع” آىيیخٌ کٔخَٗ ْٔظُي کّ ْى رّنلخظ َظَٖ ٔ ْى ػًهٗ َِىیک طَیٍ‬
‫ٔ يهظِو طَیٍ کٔخٌ رّيزخَٗ ٔ يالکخص ىیٍ ٔ حَٔخَیض رخُٗي‪.‬‬
‫رهّ‪ ،‬ىٍٓض حٓض‪ .‬يٗگٕثیى آكَیٍ‪ ٔ ،‬ىٍ ًْیٍ كخل حُ ًٗخ يٗپَٓیى‪:‬‬
‫ٕٕٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کٔخَٗ کّ رـ‪ٓ ٞ‬خىحص ٍح ىٍ ٓیُّ ىحٍَي ٔ رّآَخٌ طًٓض ٔ ىٍٔؽ يیَُُي‬


‫ٔ ىٍ پی كٌف حی٘خٌ ْٔظُي‪ ،‬هطؼخ ً َٔزض رّحْهزیض(ع) َیِ حٍحىطٗ َيحٍَي؛‬
‫کٔخَٗ کّ يلزض حْهزیض(ع) ٍح ىٍ ٓیُّ َيحٍَي‪ ،‬چگَّٕ يٗطٕحَُي حْم حیًخٌ ٔ‬
‫طوٕٖ رخُٗي؟! رّحیٍ يٗگٕیُي‪” :‬کّٕٖٓ ٍیٖ پٍٓ”! يگَ يٕٗٗى َٔزض‬
‫ٓخىحص رخ حْهزیض(ع) ٍح هطغ کَى؟ ٓخىحص حٓظًَحٍ حْهزیض(ع) حٓض‪.‬‬
‫هطؼخ ً ًَٕٗٗى کٔٗ حىػخٖ طوٕٖ ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬ىٍ ًْخٌ كخل ه‪ٕٜ‬يض آل‬
‫ٍٕٓل ٔ ٓخىحص ٍح ْى ىٍ ٓیُّ كًم ًَخیي ٔ رٌٍ آٌٍح ىٍ ریٍ يئيُیٍ رپخٗي‪.‬‬
‫حیٍ ٗو‪ ٚ‬يگَ حيٕٖ رخٗي! رُیحيیّ چُیٍ رٕىَي‪ :‬ىٍ ظخَْ رّپیخيزَ حٓالو‬
‫حظٓخٍ حٍحىص يًَٕٗىَي‪ ،‬ىٍ ًْخٌ كخل رخ حْهزیض حٔ ٓوض ىٍ ٓظیِ رٕىَي!‬
‫حُ حیٍ گٌٗظّ ”طوٕٖ” حىػخیٗ َیٔض‪ ،‬ههزٗ ٔ ػًهٗ حٓض؛ رّيل‪ ٗ٠‬کّ‬
‫ٗو‪( ٚ‬رَّْ ٔٓیهّ ٔ ٍٕٔ) ىٍ يأل ػخو حىػخٖ طوٕٖ کَى‪ ،‬ىیگَ رخطوٕٖ‬
‫َیٔض‪ .‬كخٓن ٔ ٍیخکخٍ حٓض ٔ حُ ػيحنض ٓخه‪ ٢‬يٕٗٗى ٔ گٕحْٗ حٔ ىٍ يلخکى‬
‫پٌیَكظّ َیٔض‪ًَٗ .‬طٕحٌ رّحٔ حهظيح کَى‪ٔ .‬نٗ يخ رخ کٔخَٗ َٓ ٔ کخٍ ىحٍیى کّ‬
‫پَچى رَىحٗظّ ٔ ىٍ يؼخرَ ْٕحٍ يٗکُ٘ي کّ حیٓخحنُخّ! يٍ رٓظَیُى! يٍ رخ‬
‫طوٕیطَیُى! ىٍ كخنٗ کّ ًْیٍ حٗوخ‪ ،ٙ‬حكٌِٔ رَ ه‪ٕٜ‬يض ههزٗ ٔ ػًهٗ رخ‬
‫آل ٍٕٓل(‪ )ٙ‬ىٍٔؽ يٗگٕیُي‪ ،‬طًٓض يَُُٗي‪ ،‬ؿیزض يٗکُُي‪ ،‬كخٓي ْٔظُي‪،‬‬
‫كَحو يٗهٍَٕي‪ ٔ ...‬ىٍ ًْخٌ كخل هٕى ٍح رخطوٕٖ ٔ رَطَ حُ ”ٓخىحص” ْى‬
‫يؼَكٗ يًَٗخیُي!‬
‫ًْیٍْخ يٗگٕیُي‪ٓ” :‬خىحص” رخیي يظخَْ ٓیخىص هٕیٖ ٍح کى ٍَگ کُُي ٔ‬
‫رٓظَ آٌکّ ػًخيّٖ ٓلیي رَّٓ رزُيَي ٔ کهًّٖ ّٓ كَكٗ ”ٓیّي” ٍح حُ حرظيحٖ‬
‫َخو هٕى رَىحٍَي؛ ُیَح يظَٖٓ حُ َژحىپَٓظٗ ٔ ػ‪ٜ‬زیض حٓض!‬
‫َیِ گلظُي‪ :‬کخٍرَى کهًّٖ ”ٓیّي” ىٍ حرظيحٖ َخو حكَحى‪ ،‬كوَكَٔٗٗ حٓض ٔ‬
‫حكظوخٍ رَّژحى ٔ َٔذ حٓض ٔ طْٕیٍ رّىیگَ حهٕحو يٗرخٗي‪ ...‬حٓخٓخ ً چّ‬
‫نِٔيٗىحٍى کّ کهًّٖ ”ٓیّي” ىٍ حرظيحٖ َخو حٗوخ‪ ٙ‬ىٍؽ ٕٗى؟!‬
‫گلظُي ٓخىحص رّٓیخىص هٕى َُخَُي‪ ،‬هٌٕ هَی٘ٗ ىٍ ح‪ٛ‬خنض هٕى چُيحٌ‬
‫ك‪٠‬یهظٗ َيحٍى‪ ،‬آٌْى رؼي حُ ٓٓ‪ٓ ٔ۳‬خل يؼهٕو َیٔض حیٍ هٌٕ هخن‪ ٚ‬يخَيِ‬
‫رخٗي‪ ،‬یخ هیَ؛ ؿخنذ حٓض کّ رؼي حُ حیٍ ًّْ‪ ،‬رخُْى يٗگٕیُي‪:‬‬
‫«چَح ٓخىحص رِّْحٍِ ىهظَ ًَٗىُْي»!‬
‫ٕٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْیٍْخ َْگخِ روٕحُْي ىٍ يوخو طُوی‪ ٔ ٚ‬طُویي <ٔ کالً ىٍ يٕحٍى يُلی>‬
‫حُ كَى یخ ؿًغ ٓخىحص گٌحٍٕ کُُي‪ ،‬رّٓیخىص حٔ ط‪َٜ‬یق يیکُُي‪ ،‬یؼُی ػُٕحٌ‬
‫«ٓیّي» ٍح ىٍ حرظيحی َخو حی٘خٌ يیآٍَٔي ٔ يیگٕیُي كالٌ ٓیّي <یخ ٓیّيْخ> ىٍ‬
‫كالٌؿخ چُیٍ ٔ چُخٌ کَىَي‪ ،‬یخ چُیٍ ٔ چُخٌ گلظّحَي؛ ح ّيخ حگَ روٕحُْي حُ حيَ‬
‫يؼزظی گٌحٍٕ کُُي‪ ،‬آٌ ٔهض ػُٕحٌ «ٓیّي» ٍح حُ حرظيحی َخو حٔ رَيیىحٍَي ٔ‬
‫حٔ ٍح ىٍ هالء ْٕیظی هَحٍ يیىُْي‪ ،‬طُٓخ رًّکَ َخو حٔ حکظلخء يیکُُي!‬

‫رخالهَِ رؼي حُ حیًٍّْ کٖ ٔ هّٕ رخ‪١‬م‪ ،‬ىیيَي ًَٕٗٗى‪ ،‬يَىو هزٕل‬


‫ًَٗکُُي‪َْ ،‬کْ ىٍ كي هٕى ػوم ٔ حىٍحک ىحٍى‪ ،‬حگَ يخ يُکَ ٓخىحص ٕٗیى‪،‬‬
‫رخ كوخین طخٍیوی چّ کُیى؟ رخ حیًخٌ يَىو چّ کُیى؟ رخ حیٍ ًّْ حيخو ُحىِ ٔ‬
‫هزٍٕ ٔ يِحٍحص ”ٓخىحص” ىٍ ؿخٖ ؿخٖ کٍٕ٘ چّ کُیى؟ رخ ٓیّي ؿًخل چّ کُیى‬
‫کّ حُ رْ رٍِگ حٓض‪ ،‬يهم ًْٔخیّ رَ َٓ يهیض حٔ ىػٕٖ ىحٍَي‪ ،‬رخ رهوٗ چّ‬
‫کُیى؟ رخ ”ٓخىحص” يظُلٌّ ٔ هيٍطًُي ىٍ يیخٌ پ٘ظٌْٕخ‪ ،‬طخؿیکْخ‪ ،‬حُرکْخ ٔ‬
‫ٗیؼّٖ حًٓخػیهٗ چّ کُیى؟‪ ...‬رخ َخ‪ َٛ‬هَٔٔ حنؼهٕٖ حنًٕٕٖٓ چّ کُیى؟ رخ‬
‫یلی رٍُیي چّ کُیى؟ رخ طخٍین ي٘ظَک حكـخَٔظخٌ ٔ حیَحٌ چّ کُیى؟‬
‫ٍٔٔى حٓالو ٔ ط٘یغ رّحكـخَٔظخٌ چّ طٕؿیّ ىحٍى؟‬
‫رخ ٓخىحطٗ کّ حُ ٍٖٔ حكـخَٔظخٌ ػزٍٕ ًَٕىِ ٔ رُّْي‪ ،‬کً٘یَ ٔ‬
‫يخٍٔحءحنَُٓ ٔ چیٍ ٍكظّحَي چّ کُیى؟‪...‬‬
‫چطٍٕ يٕٗٗى َٔم ٓخىحص گَىحگَى حكـخَٔظخٌ ٍكظّ رخُٗي‪ٔ ،‬نٗ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ح‪ٛ‬الً َیخييِ یخ طٕهق َکَىِ رخُٗي؟!‬
‫‪ -‬كخل آٌکّ كویوض حٔ‪ٟ‬خع رَػکْ حٓض‪ :‬يُخرغ طخٍیوت يؼظزَ گٌحٍٕ‬
‫يٗکُُي کّ ٓخىحص ٗزّٓهخٍِٖ ُْي‪ ،‬آٓیخٖ ٔٓطٗ ٔ ًٗخل چیٍ طًخيخ ً حُ‬
‫حكـخَٔظخٌ ريحٌؿخْخ ٍكظّحَي‪ .‬كظٗ رٔیخٍٖ حُ طیَِْخٖ ٓخىحص حیَحَٗ يخَُي‬
‫هخَيحٌ ػاليّ‪١‬زخ‪١‬زخیٗ‪ ،‬نُگَٔىْٖخ‪ ،‬ػهىحنٓيٖ‪ ،‬هخ‪ٟٗ‬ػٔکَْخ‪،‬‬
‫يلذحالٓالوْخ‪ ،‬كخنْٗخ‪ ،‬هخَيحٌ ٓیّيحرٕحنلٍٔ ح‪ٛ‬لٓخَٗ‪ٗ ،‬خَْٔىْٖخ‪،‬‬
‫ٓیٔظخَْٗخ‪ ،‬ػهٕٖ گَگخَٗ‪ٛ ،‬خنلیْخ ٔ ؿیَِ‪ ...‬حُحكـخَٔظخٌ رّحیَحٌ ٍكظّحَي‪.‬‬
‫گًخٌ َٕ٘ى يخ حیٍ ٓوٍ ٍح حُ ٍٔی ‪ٟ‬ؼق ٔ حٓظی‪ٜ‬خل يَُٗیى‪ ،‬یخ رَحی‬
‫آٌکّ حُ َخو حیٍْخ حػظزخٍ کٔذ کُیى؛ َّ هیَ‪ ،‬حیٍْخ كوخین ئظُي طخٍیوی‬
‫حٓض‪ .‬ىٍ ي٘ـَحص حیٍْخ حيخکٍ ٔ يٕحٍى ُیخىی رّػزض ٍٓیيِ حٓض کّ حٗخٍِ‬
‫ٕٕٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّیکی حُ رالى هَحٓخٌ کزیَ يخَُي رهن‪َْ ،‬حص‪ ،‬رٔض‪ ،‬گَىیِ‪ ،‬رخيیخٌ‪ ،‬كخٍیخد‪،‬‬
‫ؿُٕؿخٌ‪ ،‬ؿٍٕ‪ ،‬کُئُ‪ ،‬طوخٍ‪١ ،‬خنوخٌ‪ ،‬ؿَِی‪ ،‬هُيْخٍ‪ ،‬کخرم ٔ ؿیَِ ىحٍى‪.‬‬
‫يؼالً ىٍ ٗـََِخيّی نُگَٔىیْخ‪ ،‬یکی حُ حؿيحى حی٘خٌ كخکى رهن ػزض ٗيِ‬
‫حٓض‪ .‬ىٍ ٗـََِخيّی ٓیّي حرٕحنلٍٔ ح‪ٛ‬لٓخَی َخو رخيیخٌ آييِ حٓض‪ ،‬ىٍ‬
‫ٗـََِخيّی ٓیٔظخَیْخ ٓوٍ حُ ٓهطخٌ ٓیّي حكًي کزیَ (حنًيكٌٕ رخنَٓحص)‬
‫آييِ حٓض ‪ ...‬يلذ حالٓالوْخ کّ كو‪ ٢‬ىٔ َٔمحَي کّ حُ کـَحٌ آييِحَي‪ ،‬آهخی‬
‫ػهى حنٓيی (حيخو ؿًؼّی رَكخل ي٘ٓي) کّ ٗـََِخيّحٕ ىٍ پی٘خَی ِْحٍِگی‬
‫حٕ ىٍؽ حٓض‪« .‬يٓيی کَٔری» ‪١‬ی ي٘خؿَِی نلظی رّحٔ گلض‪« :‬طٕ ٓیّي‬
‫ؿَِٕی رُ٘یٍ َٓ ؿخیض ٔ ْیچی يگٕ!» ٓیّي ػزخّ ‪ٛ‬خنلی (ُٔیَ حٍٗخى‬
‫رَكخل حیَحٌ) کّ كََُي آیشهللا ٓیّي يیَُح كٍٔ ‪ٛ‬خنلی حٓظخى ٓخرن كُِٕ‬
‫ػهًیّ ي٘ٓي يٗرخٗي‪ ،‬رُخ رّگٕحْی هٕى ِْحٍِْخ حُ ٓخىحص یکخٔنُگ حٓض‪...‬‬
‫كظی حُ گٌٗظّْخی ىٍٔ‪ :‬پيٍ ٗخِ ػزيحنؼظیى كُٔی (حنًيكٌٕ رخنَی) ىٍ‬
‫َْحص ىكٍ حٓض ٔ ىٍ آٌؿخ گُزي ٔ رخٍگخِ ىحٍى‪)۳(...‬‬
‫ْکٌح آیشهللا پُٔيیيِ رَحىٍ حٍٗي آیشهللا هًیُٗ ىٍ ي‪ٜ‬خكزّ رخ يـهّی «پیخو‬
‫حٓالو» (حٍگخٌ ََ٘حطی ىكظَ طزهیـخص كُِٕ ػهًیّ هى) ط‪َٜ‬یق کَى کّ ؿي‬
‫حػالی يخ حُ ٓزِٔحٍ رّگَىیِ ٍكظّ ٔ چُي َٔم حُ حؿيحى يخ ىٍ آٌؿخ َُيگٗ‬
‫کَىِحَي‪ٓ( .‬یّي كٍٔ گَىیِٖ ؿي ًْیٍْخ حٓض‪ٓ ).‬پْ حُ گَىیِ رّکً٘یَ‬
‫ٍكظُي کّ <رُخ رّييػیخص طخٍیوت حكـخَخٌ> ىٍ آٌ ُيخٌ کً٘یَ َیِ رو٘ٗ حُ‬
‫حكـخَٔظخٌ رٕىِ حٓض‪ ،‬ىٍ آهَ حُ کً٘یَ رّػَحم ٔ حُ آٌؿخ رّهًیٍ آييَي‪ .‬حیٍ‬
‫ي‪ٜ‬خكزّ ىٍ ًٗخٍِْخی َؤظیٍ آٌ يـهّ چخپ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫حُ حیٍ گٌٗظّ‪ ،‬يـهّی طلض ػُٕحٌ «کیٓخٌ كَُْگی» کّ حُ طَٓحٌ يُظَ٘‬
‫يٕٗٗى ىٍ رٔیخٍی حُ ًٗخٍِْخی هٕى طؼيحى ُیخىی حُ ٗو‪ٜ‬یضْخ ٔ ٍؿخل‬
‫رَكخل حیَحَی ٍح يُظٔذ رَّْحص ٔ إَٓٔط َََک يٗکُي‪ .‬کٔخَی يخَُي يطَٓی‪،‬‬
‫ٔكیي هَحٓخَی‪ ،‬ؿالل حنيیٍ كخٍٓی‪١ ،‬زخ‪١‬زخیی ‪ ...‬يٕحٍى چُيحٌ ُیخى ٔ‬
‫‪َٛ‬یق حٓض کّ رٔیخٍیْخ ٍح َٔزض رّه‪ٜ‬ي ٔ َیخص پ٘ض پَىِٖ آٌ يـهّ‬
‫ىچخٍ طَىیي کَىِ حٓض‪.‬‬
‫رَهی رخ طٕؿّ رّك‪٠‬خی ٗيیي َخٓیَٕخنیٔظی يٕؿٕى ىٍ حیَحٌ‪ ،‬گًخٌ‬
‫يٗکُُي کّ يُٕیخص ٔحهؼت حیٍ يـهّ حُ ىٍؽ چُیٍ يٕحٍى‪ ،‬رٗحػظزخٍ ٓخهظٍ‬
‫ٍؿخل رَكخل حیَحَی حٓض‪ .‬ييصْخ حٓض کّ ىٍ حیَحٌ ٍحیؾ ٗيِ َْکْ ٍح‬
‫ٖٕٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫روٕحُْي هَحد کُُي ٔ رُّیَ رکُ٘ي‪ ،‬ىٍ َؤظیٍ هيو رَحی حٓالف حٔ ٗـَِٖ‬
‫هخٍؿی‪ ،‬رّه‪ ٕٜٙ‬حكـخَٔظخَی طئیٍ يٗکُُي‪ٓ .‬وٍ ىٍ حیٍ يٕحٍى ُیخى‬
‫حٓض‪ .‬كویَ حُ ح‪١‬خنّٖ کالو پَْیِ يٗکُي‪ .‬رّهٕل كخكع‪:‬‬
‫کَىو حٗخٍطی ٔ يکٍَ ًَیکُى‬ ‫طهویٍ حْم َظَ یک حٗخٍص حٓض‬
‫للا حٓاليٗ َٗٓٓظخَٗ کّ حُ كٕحٍیٌٕ آیشهللا َـلٗ يَػ٘ٗ‬ ‫ًْچُیٍ آیض ّ‬
‫رٕى‪ ،‬ؿًؼخ ً ٍٔی حَٔخد ٓخىحص رٔیخٍ کخٍ کَىِ حٓض‪ ،‬رخٍْخ ىٍ يـخيغ ٔ‬
‫ٓوَُحَیْخیٖ گلظّ حٓض‪ٓ :‬خىحص حكـخَٔظخٌ ح‪ٛ‬یمطَ ٔ ‪ٛ‬لیق حنُٔذطَ حُ‬
‫ٓخىحص حیَحَی ْٔظُي‪ .‬رّچُي ىنیم‪َ :‬ؤض حیٍکّ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ رخنؼًٕو‬
‫«ًَٔٗحكظخٌ» ْٔظُي‪ ،‬یؼُی حُ َخكیّٖ پيٍ ٔ يخىٍ ٓیّي ْٔظُي‪ ،‬كخل آٌکّ‬
‫رٔیخٍی حُ ٓخىحص حیَحَی چُیٍ َیٔظُي‪ .‬ىیگَ حیٍکّ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ رّ‪ٍٕ١‬‬
‫آگخْخَّ رّكلع ح‪ٛ‬م ٔ َٔذ هٕیٖ هیهی حْظًخو يٗىُْي ٔ حکؼَح ً ىحٍحی‬
‫ي٘ـَحص يٕػن يٗرخُٗي‪...‬‬
‫رُخ رّهٕل حی٘خٌ َیِ رٔیخٍٖ حُ طیَِْخی ٓخىحص <رّئٍَ حیخو> حُ يَکِ‬
‫هَحٓخٌ رٍِگ رّؿَد آٌ يٓخؿَص کَىِحَي‪ .‬حٓاليی ىالیهٗ يٗآٍٔى کّ حُ‬
‫آٌ ؿًهّ حیٍ حٓض کّ ؿًٍٕٓ حیَحَیخٌ حُ رئ ٍٔٔى حٓالو طخ هٌَ َٓى ْـَی‪،‬‬
‫ُٓٗيٌْذ رٕىَي ٔ رخهخَيحٌ حْهزیض ػ‪ًٜ‬ض ٔ ‪ٓ١‬خٍص يیخَّٖ هٕری‬
‫َيحٗظّحَي‪ .‬ىٍ كخنیکّ ىٍ هَحٓخٌ (حكـخَٔظخٌ کَُٕٗ) ٗیؼیخٌ يوه‪ٜ‬ی ٔؿٕى‬
‫ىحٗظُي ٔ هَحٓخٌ يَکِ طٕؿّ حْهزیض(ع) ٔ يؤيٍ حْهزیض(ع) رٕىِ حٓض؛‬
‫حیٍ يطهذ ىٍ کُؾ ًُْى رٕى کّ رّئٍَ رّيُخرغ يؼظزَ رَ هٍٕىو ٔ ىیيو‬
‫حی٘خٌ ىٍٓض ٔ ىهین يٗگلظّ‪ .‬حكـخَٔظخٌ يَکِ حَظ٘خٍ ٓخىحص ىٍ ٗزّٓ هخٍِ ٔ‬
‫آٓیخی يیخَّ رٕىِ حٓض‪ .‬حُ رخد ًََّٕ‪ٓ« :‬خىحص رخٍّْ» ىٍ ُْي حٓض کّ‬
‫<چُخٌکّ گلظّ ٗي> ؿِء ٓپخْیخٌ ٓهطخٌ يلًٕى ؿَِٕی رٕىَي ٔ رُّْي ٍكظُي‬
‫ىٍ ًْخٌؿخ ْى يخَيَي‪ .‬حیٍ يطهذ ىٍ يـًٕػّٖ ”ىحیَسحنًؼخٍف ط٘یغ” (ؽ ‪)۹‬‬
‫كَف ”ّ” ييهم کهًّٖ ”ٓخىحص” آييِ حٓض‪.‬‬
‫رؼي حُ هظم ػخو ٓخىحص ىْهٗ رّٔٓیهّٖ حيیَ طیًٍٕ ىٍ ٓخل (ٔٓ‪ ْ( )۲‬م)‬
‫ٓهطخٌ ه‪َ٠‬هخٌ كکًَحٌ آٌ َٗٓ‪ ،‬كکٕيض ٓٓخٍَپٍٕ (حیخنض نکُٕٓ‬
‫حٔطخٍپَحىٕ) ٍح رّ"ٓیّي ٓهیى" ٍثیْ "رخٍّْ"ْخ ٔحگٌحٍ ًَٕى ٔ حُ حیٍ پْ‬
‫حیٍ ‪١‬خیلّ يـيىح ً ىٍ ٓیخٓض ٔ حٍطٖ ُْي رّيوخيخص ػخنٗ ٍٓیيَي‪ٓ .‬خىحص‬
‫رخٍّْ کّ ٗیؼّ يٌْذ رٕىَي رخ ىٍرخٍ ُٓٗ يٌْذ «حٍَٔگُیذ» ٔ‬
‫‪ٕٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخُيخَيِگخٌ حٔ يیخَّٖ َيحٗظُي ٔ طخ ُيخٌ حٓظؼًخٍ رَیظخَیخ کًخکخٌ رَ َٓ‬


‫حهظيحٍ رٕىَي ٔ رخ حٓظؼًخٍ رَیظخَیخ ٓوض يزخٍُِ کَىَي‪ .‬يخَُي ٓیّي طیپٕ ٓهطخٌ‪،‬‬
‫ٓیَ ٓیّي حكًي هخٌ‪ٓ ،‬یّي ‪١‬خنذ ٗخِ هخٌ‪ٓ ،‬یّي كیيٍ هخٌ‪ٓ ،‬یّي ػهیوخٌ‪ٓ ،‬یّي‬
‫كخٍههیطخ هخٌ ٔ ؿیَِ‪ ...‬گلظیى حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص ىٍ يؼیض هٌٕ٘ ٓهطخٌ‬
‫يلًٕى ؿَِٕی حُ حكـخَٔظخٌ رُّْي ٍكظّ رٕىَي‪.‬‬
‫حُ حیٍ يٓىطَ يٕهؼیض ٔ يِحٍ «ٓیّي حكًي حريحل چ٘ظی» رُیخٌگٌحٍ ٓهٔهّٖ‬
‫چ٘ظیّ ىٍ َٗٓ "حؿًیَ" ُْي حٓض کّ کؼزّٖ آيخل حْم ‪َ١‬یوض ىٍ ٗزّ هخٍِ‬
‫يٗرخٗي‪ .‬رُخرَ يُيٍؿخص‪ ،‬ریٖ حُ ىِ يیهیٌٕ ٓیّي ىٍ ُْي َُيگی يیکُُي‪.‬‬
‫ٓوٍ ىٍ حیٍ يٍٕى ُیخى حٓض‪ ،‬رًّْیٍ يويحٍ رُٔيِ يٗکُیى‪.‬‬
‫هال‪ ّٛ‬حیٍکّ ىًُٗخٌ يخ‪ ،‬رؼي حُ حیٍ ًّْ َخِٓحگٕیی‪َٓ ،‬حَـخو رّؿخی‬
‫ٍٓیيَي کّ رَّخچخٍ گلظُي‪ :‬ىٍ ٍُٔگخٍحٌ پی٘یٍ طک ٔ طٕک ٓیّي ح‪ٛ‬یم ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ آييِ رٕىِ‪ٔ ،‬نٗ هٕىٗخٌ يَىَي ٔ َٔم ٗخٌ گى ٗيَي‪ ،‬هخ‪ ٗ١‬پخطٗ‬
‫ٗيَي‪ ،‬يُوَ‪ٗ ٝ‬يَي‪ ...‬حئَُِ ط٘وی‪ٓ ٚ‬یّي حُ َخ ٓیّي ح‪ٛ‬الً يوئٍ َیٔض‪!...‬‬
‫کٕ چٕ هٕى پُيحٗض ‪ٛ‬خكذ ىنن ٍح‬ ‫حُ هیخٖٓ هُيِ آيي ههن ٍح‬
‫رؼي ٗخیغ ٗي کّ رٔیخٍٖ حُ يِحٍحص رَّخو ”ٓخىحص” ىٍ ح‪ٛ‬م يلم حهظلخٖ‬
‫گُؾ حٓض (رّْيف آٌکّ ٕٓىؿٕیخٌ آٌْخ ٍح طوَیذ کُُي ٔ حُ ریٍ رزََي) طًخو‬
‫حیٍ طالْٕخ رَحٖ آٌ رٕىِ ٔ حٓض کّ پی٘یُّ ٔ ٍیّْ٘خی يخٍح هطغ ٔ َخرٕى‬
‫کُُي‪ ،‬يخ ٍح رْٕٗیض کُُي‪ٔ ،‬هظٗ هٕيٗ رْٕٗیض ٗي ىیگَ َْ رالٖ ٍح يٗطٕحٌ‬
‫َٓ حٔ آٍٔى‪ .‬ىٍ ٔحهغ آٌچّ ٍح پ٘ظٌْٕخ ‪ ٗ١‬هٌَٔ گٌٗظّ رخ ِْحٍِْخ‬
‫کَىِحَي‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ يٗهٕحُْي رََٓ يخ ریخٍَٔي‪.‬‬
‫نکٍ طخ ُُْٕ ىٍحیٍ کخٍٗخٌ طٕكیوٗ َيحٗظّحَي‪ .‬يٍ ٔهظٗ ىٍحیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع‬
‫كکَ يٗکُى‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ یک کخٍیکخطٍٕ ىٍ َظَو يـٔى يٕٗٗى کّ ىٍ ؿَیخٌ‬
‫ؿُگ ىٔو ؿٓخَٗ ىٍ يطزٕػخص ریٍحنًههٗ چخپ ٗي ٔ طخ ُُْٕ ىٍ يُخرغ‬
‫طخٍیوت يَرٕ‪ ّ١‬ػزض حٓض‪ .‬آٌ کخٍیکخطٍٕ‪ ،‬حیٍگَّٕ ٍٓى ٗيِ رٕى کّ ؿُٕف‬
‫حٓظخنیٍ ٍْزَ ٔهض ٍٕٖٗٔ ٍح رّ‪ٍٕٛ‬ص یک يـًّٖٔ هیهٗ رٍِگ پٕالىیٍ‬
‫ىٍ آٍٔىِ رٕى ٔ َٓرخُحٌ آىٔنق ْیظهَ ٍح رّ‪ٍٕٛ‬ص يٍٕچّْخٖ ٍیِٖ کّ‬
‫ىٓظّ ىٓظّ حُ َْ ‪َ١‬ف رّآٌ يـًّٔ كًهّ رَىِ ٔ َٓ طخ پخٖ آٌ ٍح پٕٗخَیيِ‬
‫رٕىَي؛ آٌ يٍٕچّْخ َْ کخٍٖ کّ يٗکَىَي‪ ،‬ىَيحٌ ٗخٌ رّؿخٖ حُ حیٍ‬
‫يـًّٖٔ پٕالىیٍ کخٍ ًَٗکَى‪ .‬ػخهزشحاليَ ًْیٍ ‪ْ ٍٕ١‬ى ٗي‪.‬‬
‫‪ٕٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ رَگَىحَٗ حُ چگَّٕگٗ ٔ َظخیؾ کخٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ رَحٖ حيلخٖ ْٕیض‬


‫ٓخىحص حٓض‪ ...‬ىحٓظخٌ رٔیخٍ ‪ٕ١‬الَٗ ٔ پیچ ىٍ پیچ حٓض‪ ...‬حیٍ ٍَٔي حىحيّ‬
‫ىحٗض طخ ىٍ یک چَهٖ ََٕٓٗض‪ ،‬کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ ٓخل ‪ ٍٖٔ ٖٔ۳۳‬ىحى‬
‫ٔ يظؼخهزخ ً كٕحىػٗ ٍح يٕؿذ ٗي کّ ًّْ چیِ ٍح طلض طؤػیَ هَحٍ ىحى‪.‬‬
‫حُ پیخييْخٖ کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ حیٍ رٕى کّ ىٍ یک‬ ‫ؾق ؾّقاى شِبؾ‪:‬‬
‫حهيحو ًْآُْگ ٔ پَٖٓپٌیَ‪ ،‬طوَیزخ ً طًخو َٓحٌ ”ٓخىحص” چٌٕ آهخیخٌ ٔحػع‪،‬‬
‫رلَ‪َ ،‬خ‪ ،َٛ‬يـخْي‪ ،‬ي‪ٜ‬زخف‪ ،‬ػخنى‪ ،‬يؼ‪ٕٜ‬يٗ‪ ،‬يلًٕىٖ‪ٓ ،‬یّي ػهٗ رهوٗ‪،‬‬
‫ر‪ٜ‬یَ ٔ‪ ...‬یک ٗزّ طٕٓ‪ ٢‬پهیْ هلیّی ىٔنظی ىٓظگیَ ٗيَي ٔ ٍكظُي‪ .‬ح ّيخ‬
‫ؿُخد ٗین هَرخَؼهی يلون طَکًُی‪ ،‬يیَكٔیٍ ‪ٛ‬خىهی پَٔحَی‪ ،‬ػِیِهللا‬
‫ٗلن‪ ،‬ػزيحنکَیى ههیهی ‪َُ ...‬يِ يخَيَي ٔ کٔی ْى رخ حی٘خٌ کخٍی َيحٗض!‬
‫حیٍ ‪َٟ‬رّٖ رٔیخٍ رٍِگ ٔ کًَٗکٍ رّ”ٓخىحص” ٔ رخنظزغ کم ط٘یغ‬
‫حكـخَٔظخٌ رٕى‪ .‬چُخٌکّ ٓخىحص طخ ُُْٕ َلًٓیيِحَي کّ حیٍ ‪َٟ‬رّی کخٍی ٍح حُ‬
‫َخكیّی چّ ىٓضْخ یخ ىٓظّْخی يظلًم ٗيَي‪ ٔ .‬ح‪ٛ‬الً حُ هٕى َپَٓیيِحَي کّ‬
‫چَح ػهًخء ٔ َٓحٌ ٓخىحص ىٓظگیَ ٗيَي ٔ رویّ ؿخٌ ٓخنى رّىٍ رَىَي ٔ کٔی‬
‫کخٍی رّآٌْخ َيحٗظّ حٓض؟ يظؼخهزخ ً كٔیُیّْخ‪ ،‬طکیّ هخَّْخ ٔ کهیّی يَحکِ‬
‫ىیُٗ ٔ يٌْزٗ ىٍ َْٗٓخٖ رٍِگ ال ههى طؼطیم ٗيَي‪.‬‬
‫رؼي حُ ٍٔی کخٍ آييٌ رزَک کخٍيم ىٔ نیٔض ‪ٕ١‬الَی‪ ،‬یکی ٗخيم حٓخيت‬
‫پُؾ ِْحٍ َلَ ٔ ىیگَی ٗخيم ىٔحُىِ ِْحٍ َلَ حُ ُٔحٍص ىحههّ ریٌَٔ آيي‬
‫کّ ًّْگی ىٍ ُيخٌ كکٕيض ٍَٕ دمحم طَکی ٔ كلیع هللا حيیٍ طٕٓ‪ ٢‬پهیْ‬
‫هلیّی يٕٕٓو رّ«آکٔخ» ىٓظگیَ ٔ ٓپْ ىٍ َُيحٌْخ َٓ رَّیٔض ٗيِ رٕىَي‪.‬‬
‫ًیم حٓخيت َْیک حُ هَرخَیخٌ‪ٔ ،‬حرٔظّگت ٓیخٓی‪ ،‬گَْٔی ٔ حیيیٕنٕژیک‬
‫آَخٌ َیِ ىٍؽ گَىیيِ کّ رخ ّٓ ػُٕحٌ «ٗؼهّحی» ‪« ،‬حهٕحَی» ٔ «هًیُی»‬
‫ي٘و‪ٗ ٚ‬يِ حٓض‪ .‬طؼيحى کٔخَی کّ رخ ػُٕحٌ «هًیُی» ي٘و‪ٗ ٚ‬يِحَي رٔیخٍ‬
‫ُیخىِحَي ٔ رخنـًهّ حُ ٓخىحص ٗیؼّ يیرخُٗي‪( .‬يظؤٓلخَّ)‬
‫حیٍ نیٔضْخ رخ ‪ً١‬طَحم كَحٔحٌ حُ ٕٓی ىٔنض «رزَک کخٍيم» حػالو ٗي‬
‫طخ گُخِ آٌ ٍح رّگَىٌ كلیع هللا حيیٍ ریخَيحُى ٔ رّيهض رگٕیي کّ رخ آييٌ رزَک‬
‫کخٍيم ىٍٔحٌ ؿيیيی ىٍ کٍٕ٘ آؿخُ ٗيِ حٓض‪ .‬ىٍْخی َُيحٌْخ رخُ ٗي ٔ‬
‫ىِ ْخ ِْحٍ َُيحَی حُ هطَ هظم كظًی َـخص یخكظُي‪ .‬حُ حیٍ پْ يٕؽ ػظیى‬
‫طزهیـخص ػهیّ «حيیٍ» رٍّحِ حكظخى ٔ حىحيّ یخكض؛ ىٍ ٕٓگ حیٍ هَرخَیخٌ ػِحی‬
‫‪ٕٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يهی ٔ طؼطیم ػًٕيی حػالو ٗي‪ ،‬يَحٓى ىػخء ٔ حطلخف ىٍ ئخؿي ٔ كٔیُیّْخ‬
‫ٔ طکیّهخَّْخ رَگِحٍ گَىیي ٔ حػاليیۀ ًیم ‪ٛ‬خىٍ گَىیي‪:‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔ ‪:‬‬
‫·اػالهیۀ ؾّلث شوِْقی ؾهْکكاجیک اكـبًىحبى‬
‫ؾقثبقۀ قّل ػمای هلی‬
‫ًْٕ‪ُ١‬خٌ ػِیِ! حيیٍ ؿالى ٔ ٓلخک ىِْخ ِْحٍ طٍ حُ ٍُٔٗلکَحٌ‪،‬‬
‫ٍٔكخَیٌٕ‪ ،‬کخٍگَحٌ‪ ،‬کٔزّکخٍحٌ‪ُ ،‬كًظک٘خٌ‪ ،‬حَـیَُحٌ ىحًَُ٘يحٌ‪ ،‬ح‪١‬زخء‪،‬‬
‫َٕیُٔيِگخٌ ٔ ٗو‪ٜ‬یضْخی ٓیخٓی ٔ حؿظًخػی کٍٕ٘ رًٕ٘ل ػيِی حُ‬
‫ٍُٔحء ٔ ‪ٛ‬يٍ حػظًخٌ ٓخرن ٔ حُ ؿًهّ ریٖ حُ ِْحٍطٍ حُ حػ‪٠‬خی هَٓيخٌ‬
‫كِد ىيٕکَحطیک ههن حكـخَٔظخٌ ٍح کّ رخُىحٗض ٔ َُيحَی کَىِ رٕى‪َٓ ،‬‬
‫رَّیٔض کَىِ ٔ رّٗٓخىص ٍٓخَیيِ حٓض‪.‬‬
‫ىٔنض ؿًٍٕٓی ىيٕکَحطیک حكـخَٔظخٌ ٓؼی هٕحْي کَى طخ ؿخیکّ حُٓخى ىٍ‬
‫ىٓض حٓض‪ ،‬كَٓٓظی حُ ک٘ظّ ٗيِگخٌ ٔ ٗٓيحء ٍح رََّ٘رٔپخٍى‪.‬‬
‫حُ ًْٕ‪ُ١‬خٌ ػِیِ‪ ،‬حُ هخَٕحىِْخی يلظَو کّ ػِیِحٌ هٕى ٍح حُ ىٓض‬
‫ىحىِحَي ٔ یخ يلوٕى حالػَِحَي‪ ،‬طوخ‪ٟ‬خ يیًَخیي طخ حٓى ٔ َٗٓص ٔ ُيخٌ ىٓظگیَی‬
‫ػ‪ ٕ٠‬هخَٕحىۀ هٕیٖ ٍح رُّٔىطَیٍ كَ‪ٛ‬ض حُ ‪َ١‬ین پُٔض َٗٓی رّحىحٍۀ‬
‫حك‪ٜ‬خیّی يَکِی‪ٔ ،‬حهغ يکٍَٔیخٌ ح‪١‬الع ىُْي‪.‬‬
‫کًیظۀ يَکِی كِد ىيٕکَحطیک ههن حكـخَٔظخٌ‪ٍٕٗ ،‬حی حَوالری ٔ‬
‫كکٕيض ؿًٍٕٓی ىيٕکَحطیک حكـخَٔظخٌ ٔ ٗو‪ٜ‬خ َ رزَک کخٍيم رّطًخو‬
‫هخَٕحىِْخی کّ ػِیِحٌ‪ ،‬پيٍحٌ‪ ،‬يخىٍحٌ‪ ،‬كََُيحٌ‪ًَْٔ ،‬حٌ‪ ،‬رَحىٍحٌ ٔ‬
‫هٕحَْحٌ ٔ ىیگَ ٔحرٔظّگخٌ هٕى ٍح حُ ىٓض ىحىِحَي‪ ،‬رخ حرَحُ َٓخیض طؤػَ ٔ‬
‫طؤٓق طٔهیض يیگٕیُي ٔ رّهخ‪ َ١‬یخىرٕى حُ ک٘ظّ ٗيِگخٌ رّىٓض رخَي حيیٍ‬
‫ؿالى ٔ رّهخ‪ َ١‬رٍِگيحٗض هخ‪َ١‬ۀ ٗٓیيحٌ‪ ٍُٔ ،‬یکُ٘زّ ریٔض ٔ ٕٓو ؿيی‬
‫ٍح رلیغ ٍُٔ يخطى ٔ ػِحی يهی حػالو يیىحٍى‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ٍُٔ کّ ٍه‪ٜ‬ظی ػًٕيی حػالو يیٕٗى‪ ،‬ىٍ ًّْی ئخؿي‪ ،‬يلخكم‬
‫كخطلّهٕحَی رَگِحٍ يیگَىى‪ .‬ریَمْخ ىٍ كَحُ حىحٍحص ىٔنظی َیًّحكَحٗظّ‬
‫يیٕٗى‪ ،‬کظخد يو‪ ٕٜٙ‬رَحی حي‪٠‬خء ٔ حرَحُ ًْيٍىی ىٍ يوَ ‪ٛ‬يحٍص رخُ‬
‫يیگَىى ٔ ٍحىیٕ ٔ طهٕیٌِٔ پَٔگَحوْخی يو‪ٍ ٕٜٙ‬ح پوٖ هٕحُْي کَى‪.‬‬
‫ؾقّؾ ثَقّاى پبک ٌِیؿاى!‬
‫‪ٕٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گلظیى طؼيحى کؼیَی حُ ٗو‪ٜ‬یضْخی ٓخىحص ىٍ ُيَِی حیٍ هَرخَیخٌ ْٔظُي‪،‬‬


‫حٓخيی حیٍ هَرخَیخٌ ٍح کّ رُگَیى‪ ،‬ىٔ ّٓ طخ ىٍ يیخٌ رّ ػُٕحٌ «ٓیي» رَ‬
‫يیهٍٕیى ٔ حیٍ ‪َٟ‬رّی کًَٗکٍ رَحی ٓخىحص رٕى‪.‬‬
‫يٍ ىٍ یک ‪ٛ‬لزض طلهیهی رخ‬
‫کٔی‪ ،‬ىٍرخٍِی هَرخَیخٌ حیٍ‬
‫نیٔض‪ ،‬حُ حٔ پَٓیيو‪:‬‬
‫ـ «چَح طؼيحى ٓیي ىٍ حیٍ‬
‫نیٔض حیٍ هيٍ ُیخى رخٗي؟»‬
‫«حیٍ رخ َٔزض ؿًؼیض‬ ‫ـ‬
‫ٗخٌ ًَیهٕحَي؟»‬
‫حٔ پخٓن ىحى‪« :‬چٌٕ ىٍ آٌ‬
‫يٕهغ ٓخىحص ىٍ ٍأّ رٕىَي‪ٔ ».‬‬
‫يؼخل ُى کّ‪« :‬طٕ كَ‪ ٝ‬کٍ حگَ‬
‫حئَُ رخٍ ىیگَ طخٍین طکَحٍ‬
‫ٕٗى‪ ،‬حیٍ رخٍ کٔخَی کّ ىٓظگیَ يیَٕٗي‪ ،‬ههیهی‪ ،‬يلون ٔ ىحَٖ ‪ ...‬حَي‪».‬‬
‫رَّْكخل‪ ،‬حکٌُٕ ىیگَ ٗکی ٔؿٕى َيحٍى کّ رٔیخٍی حُ حیٍ ػُخ‪َٛ‬‬
‫ٓخىحص رّحػَ ٓؼخیض ٔ کٍٕىیُخص «ٗیطخٌپَٓظخٌ» ِْحٍِگی رّىحو حكظخىَي ٔ‬
‫رّهَرخَگخِ كَٓظخىِ ٗيَي‪ُٓ( .‬ي ًٗخٍِ ‪ ۳‬ـ هخ‪ٛ‬شً پخٍحگَحفْخی حٔل)‬
‫رخ حیٍ ْى‪ ،‬ىٍ َٕحكٗ ٍٔٓظخیٗ کًخکخٌ ”ٓخىحص” حيٍٕ يلهٗ ٍح رّىٓض‬
‫ىحٗظُي‪ :‬يؼالً ٓیّيػهٗ رٓ٘ظٗ ىٍ ِْحٍِؿخص‪ٓ ،‬یّيػخنًٗ ىٍ رهوخد‪،‬‬
‫ٓیّيكٔیٍٗخِ ئٍَٔ ىٍ َٕحكٗ يِحٍ َٗیق‪ٓ ،‬یّيكٍٔ ؿگٌَ ىٍ ؿَِٗ‪،‬‬
‫ٓیّيحرَحْیىٗخِ كٔیُٗ ىٍ ىٍِٖ طَکًٍ‪ٓ ،‬یّيْخىٖ ىٍ رٕٓٔى‪ٓ ،‬یّيدمحمػهٗ‬
‫يٕٕٖٓ (يٍٕ٘ٓ رّٓیّينىنى) ىٍ رخيیخٌ‪ٓ ،‬خُيخٌ يـخْيیٍ ئظ‪٠‬ؼلیٍ‬
‫(کخىٍْخٖ آٌ حکؼَح ً حُ ”ٓخىحص” رٕىَي) ىٍ رخيیخٌ‪ٓ ،‬یّيحٍَٕٖ ىٍ ‪ٕٟ‬حكٗ‬
‫کخرم‪ٓ ،‬یّيکخظًٗ ىٍ کـخ‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ ...‬ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ ىٍ‬
‫ي‪ٜ‬خىٍ حيٍٕ يلهی هَحٍ ىحٗظُي‪.‬‬
‫ىٍ ػَ‪ ّٖٛ‬ؿَیخٌْخٖ ٓیخٓٗ ٔ ٍٍٔٗكکَٖ َیِ‪ٓ :‬یّيػٔکَ يٕٕٖٓ‬
‫حٓيللا َکظّىحٌ ىٍ ”حٓالو يکظذ‬ ‫ّ‬ ‫ىٍ يوخو ٍْزَٖ ”کخٌَٕ يٓخؿَ” ٓیّي‬
‫طٕكیي” ػهْٕٖخ ىٍ ”حَـًٍ ٕٓو كٕص” ٔ آهخیخٌ ٓـخىْٖخ (نؼهٗ)‬
‫‪ٕٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػزيللا‬
‫ّ‬ ‫ٓیّيكٔیٍ كٔیُٗ (ىٍِ ‪ٕٛ‬كٗ) ٓیّيػزخّ كکیًٗ (ؿَِٕٖ) ٓیّي‬
‫يٕٕٖٓ (ىحیکُيٖ) ٓیّيػزخّ ن٘کَٖ (رهوخرٗ)‪ ...‬ىٍ ْیؤص ٍْزَٖ ٓخُيخٌ‬
‫َ‪ َٜ‬ك‪ ٍٕ٠‬كؼخل ىحٗظُي‪.‬‬
‫ًْخٌ ٓیّيكٔیٍ كٔیُٗ (ىٍِ ‪ٕٛ‬كٗ) رٕى کّ ٓخُيخٌ َ‪ٍ َٜ‬ح ىٍ حیَحٌ‬
‫طؼزیض ًَٕى؛ چٌٕ حٔ ىٍ َـق حُ يالُيخٌ آیشهللا هًیُٗ رٕى ٔ حُ ‪َ١‬كٗ ْى‬
‫ىحيخى آیشهللا كَهخَٗ <حنَٓٔی> رٕى کّ حٔ ْى ػ‪ ٕ٠‬ىكظَ آیشهللا هًیُٗ رٕى‪ .‬ىٍ‬
‫آٌ ُيخٌْخ کّ ٓخُٔکخٍ حىحٍحص ٓخىِ رٕى‪ ،‬یک َخيّ ٔ یک ٓلخٍٕ حُ آىٍّ‬
‫ىكظَ آیشهللا هًیُٗ هیهٗ کخٍْخ يٗکَى ٔ كٔیُی رَحی طؼزیض ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬ىٍ‬
‫حیَحٌ هیهی کخٍ کَى‪ ،‬ػخهزشحاليَ‪ٓ ،‬خُيخٌ يٌکٍٕ پْ حُ طؼزیض يٕهؼیض‬
‫هٕیٖ ىٍ حیَحٌ‪ ٗ١ ،‬طٕ‪١‬جّٖ (ط‪ٜ‬خىف ٓخهظّگٗ) ىٍ ٓخل ٕ‪ ٖٔ۳‬كٔیُٗ‬
‫ٍح ىٍئیَ طَرض ؿخو ـ طخیزخى رخ حیَحى ‪َٟ‬رّٖ ػًٕى آُْٗ حُپ٘ض َٓ‪ ،‬ک٘ظُي‪.‬‬

‫للا يل ًّيآ‪ٛ‬ق‬‫كَکض حٓاليٗ کّ پَ حُ ”ٓخىحص” رٕى‪ .‬ىٍ آٌيَكهّ آیش ّ‬


‫يلُٔٗ هُيْخٍٖ (هٕحٓظّ یخ َخ هٕحٓظّ) رّیک يظلي حٓظَحطژیک ”ٓخىحص”‬
‫ىٍ ىحهم ٔ هخٍؽ حُ کٍٕ٘ يزيل ٗي ٔ حُ ؿٓخطٗ ؿخٌ طخُِ رّحیٍ ‪١‬خیلّ ىيیي‪،‬‬
‫ٗین آ‪ٛ‬ق َیِ رّ‪ ٍٕ١‬رٗحيخٌ ىٍ يؼَ‪« ٝ‬يٍٕچّهٕحٍی» ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫ِْحٍِگی هَحٍ ىحٗض‪ .‬رّ‪ ٍٕ١‬کهٗ‪ ،‬یکٗ حُ گُخْخٌ َخروٕ٘ىَٗ ٗین آ‪ٛ‬ق‬
‫يلُٔٗ حُ ىیي ”كخٗیِو َٕیٍ ِْحٍِگٗ” ًْیٍ حٓض کّ حٔ رّیک ُٓگَ ٔ‬
‫ييحكغ يٓى رَحٖ ىیٍ ”ٓخىحص” ٔ يويٓخص طزيیم ٗي‪.‬‬
‫رخ طؤکیي يٗگٕیى‪َْ :‬گخِ ػهى ٔ ُیَِکٗ ٔ کیخٓض ٔ حػظزخٍ ٔ طؼخيم يؼزض‬
‫ٗین آ‪ٛ‬ق ىٍ ریٍ ًَٗرٕى‪ ،‬كو‪ ٢‬هيح يٗىحَي گَِْٔخٖ ٗیطخٌپَٓض ‪ٗ١‬‬
‫ىٍٔحٌ ؿٓخى ٔ پْ حُ آٌ‪ ،‬رَ َٓ يوٕالص چٌٕ ”ٓخىحص” ىیٍ‪ ،‬يويٓخص ٔ‬
‫حیًخٌ يَىو چّ يٗآٍٔىَي‪ ،‬ىٍكخنٗ کّ ًّْ ؿخكم رٕىَي ”ٗیطخٌپَٓظخٌ” رخ‬
‫چَحؽ آييِ رٕى طخ ًّْچیِ ٍح ىٍٔ کُي‪ .‬ػُخ‪ َٖٛ‬حُ َیَٕخُیٔى ٔ‬
‫ٗیطخٌپَٓظٗ ِْحٍِگی ىٍ ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬الَّ کَىِ رٕىَي کّ ٍیخکخٍحَّ ٗؼخٍ‬
‫پیَٔی حُ «ٔالیض كویّ حیَحٌ» َٓ يٗىحىَي‪ ٔ .‬حُ ‪َ١‬ف ؿُخفْخی هيٍطًُي ىٍ‬
‫كخکًیض حیَحٌ ْى كًخیض يٗٗيَي‪ .‬آٌػيِ حُ حیَحَیخٌ کّ حُ ىٍٔؽ ٔ چخپهٕٓی‬
‫هٕٕٗخٌ يٗآيي‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ ٍح طخ هَهَِ طًٕیم ٔ طؤيیٍ يًَٕٗىَي‪ ،‬ريحٌ‬
‫هیخل کّ حیٍْخ يٗهٕحُْي ىٍ حكـخَٔظخٌ كکٕيض ٔالیض كویّ رَهَحٍ ًَخیُي!‬
‫‪ٕٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫روٖ ػًيِٖ ىیگَ حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ کٕثظّ رهٕچٔظخٌ حٓظوَحٍ ىحٗظُي‬


‫کّ ىٍ پیَٕي ئظویى رخ حىحٍِٖ ”آٖ‪ .‬حّ‪ .‬آٖ‪ ”.‬ػًم يٗکَىَي ٔ رّْيف ؿهذ‬
‫كًخیضْخٖ آٌ‪ ،‬رّگَحیٖ ْٔخریض طظخَْ يًَٕٗىَي‪ ٔ ...‬ىٍ ؿَد رّئیلیض!‬
‫ىٍكخنیکّ َّ حیٍیکی رّٔالیض كویّ رخٍٔ ىحٗض‪ َّ ،‬آٌ ىیگَی رّْٔخریض‬
‫حْظًخو يٗىحى‪ َّ .‬آٌ رّئیلیض؛ كو‪َٗ ٢‬حی‪ ٢‬يُطوٕی چُیٍ حیـخد کَىِ رٕى‪.‬‬
‫حٔ‪ٟ‬خع چُخٌ رٕى کّ ْیچکْ ًَٗطٕحَٔض كٕحىع آیُيِ ٍح پیٖریُٗ کُي‪.‬‬
‫”ٓخىحص” ىٍ آٌ يٕهغ ّٓ ي٘کم ػًيِ ىحٗظُي کّ ُُْٕ ْى ريحٌْخ گَكظخٍحَي‪:‬‬
‫حنق ‪ -‬چَِْٓخٖ ٗخه‪ ٚ‬ػهًٗ ٔ كُٕٖٔ ىٍ ریٍ هٕى َيحٗظُي‪.‬‬
‫د ‪ًْ -‬خٌْخٖ ْى کّ رٕىَي (حؿهذ) يَىحٌ ٍُٔ ٔ ٓیخٓض َزٕىَي ٔ‬
‫ُرخٌ ٓیخٓض ٔ ٍٓخَّ ٍح ًَٗكًٓیيَي‪ .‬ح‪ٛ‬الً ًَٗكًٓیيَي ىٍ چّ يٕهؼیظی هَحٍ‬
‫ىحٍَي‪ .‬چّ هطَحطٗ يٕؿٕىیض آَخٌ ٍح ْيف گَكظّ حٓض‪ .‬ىٍ آٌ َزَى يَگ ٔ‬
‫َُيگٗ چّ رخیي رکُُي‪ ،‬چّ کى ىحٍَي‪ ،‬چّ ُیخى ىحٍَي‪...‬‬
‫ؽ ـ ٍٔكیّ ٔ ًحص ٓخىحص آيیوظّ رخ «ٗو‪ٜ‬یضگَحیی ػخيیخَّ» حٓض‪.‬‬
‫ؿٕحَخٌ ٓخىحص رَكٔذ حٓطٍِٕگَحیی کّ ىٍ ًحص حی٘خٌ َٓخىیُّ ٗيِ حٓض‪،‬‬
‫هیخل يٗکُُي َْکّ ػًخيّی رٍِگطَ‪ٍ ،‬یٖ ىٍحُطَ ٔ ٍٓ ریٖطَ ٔ نذ‬
‫ؿُزخٌ ٔ پی٘خَت ىحؿيحٍ ىحٗض‪ ًْٕ ،‬رٓظَ يٗكًٓي ٔ يُخٓذ ٍْزَی حٓض!‬
‫ؿٕحَخٌ ٓخىحص رخیي حُ چُیٍ ًُْیض ریٌَٔ ریخیُي‪ ،‬حیٍرخٍ رخیي َٔم ؿٕحٌ‪،‬‬
‫آگخِ ٔ ىٍىيُي ٍح ؿهٕ ریخَيحُیى‪ .‬ؿَیخٌ ُيخٌ ػخرض کَى کّ چٌٕ حیٍ چَِْٓخی‬
‫ُٓظی ٔ حٓطٍِٕی ْیچ کخٍی ًَٗطٕحَُي رکُُي‪ ،‬رُخرَحیٍ ُيخٌ ٔ كَ‪ٛ‬ضْخ حُ‬
‫ىٓض يٍٗٔى ٔ ٓخىحص ػوذ يٗيخَُي‪ .‬حیٍ يطهذ یخىآٍٔ رضپَٓظی هَیٖ‬
‫حٓض کّ حُ « ُْزم» كخؿض يٗ‪١‬هزیيَي ٔ « ُْزم» حُ هٕى ْیچ هزَ َيحٗض!‬
‫رَّْ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬ىٍ آٌ يَكهّ ىًُٗخٌ ٓخىحص حؿهذ طالٕ کَىَي ٓخىحص ٍح‬
‫رّىٓض هٕىٗخٌ هلّ کُُي‪ .‬حُ یکٕٔ يیخٌ رَهٗ َوزّگخٌ ٓخىحص َلخم حكگُٗ‬
‫ٗي‪ ،‬يخَُي ٔؿٕى ٗوخم يیخٌ ٓیّيػهی رٓ٘ظٗ ٔ يـخْيیٍ ئظ‪٠‬ؼلیٍ‪ ،‬طلَین ٔ‬
‫ٍٔیخ ٍٔیی يیخٌ ُٓضگَحیخٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ ٓخىحص‪ ...‬رگَّٕٖ کّ ریٖطَیٍ‬
‫كؼخنیض ػهیّ رٓ٘ظٗ ٍح ٓخىحص ٔحرٔظّ رّؿَیخٌْخٖ ٍُٔٗلکَٖ پیٖ يٗرَىَي‪.‬‬
‫ىٍ ٕٖٓ ىیگَ‪ٓ ،‬یّيکْ٘ٗخٖ کّ «ٓیّيحٍَٕ ػالء» رَّلغ ٓخُيخٌ َ‪َٜ‬‬
‫حَـخو ىحىِ حٓض‪ ،‬حُ كي ریٌَٔ حٓض‪ .‬حٍَٕ ػال ىٍِٖ یکخٔنُگ ٍح چُيیٍ رخٍ‬
‫حُ هٌٕ ٓخىحص آدیخٍٖ کَىِ حٓض طخ ٓخُيخٌ َ‪ٍ َٜ‬ح هُٕٕٗى ٓخُى‪.‬‬
‫ٖٕٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ آٌيٕهغ حیَحٌ رخ طًخو هيٍص پ٘ض َٓ ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬حیٔظخىِ رٕى ٔ‬


‫چُيحٌ ٗیلظّٖ آٌ ٗيِ رٕى کّ ىیگَ ْیچ ‪ٛ‬يحٖ ٍح ًَُٗٗیي‪ .‬يِحٍٖ ٍَٕ چ٘ى‬
‫حیَحٌ رٕى ٔ آهخی هًیُی رّحٔ حؿخَُِخيّی ؿًغآٍٔی ٔ ي‪َٜ‬ف ٔؿْٕخص‬
‫َٗػی ىحىِ ىحىِ رٕى! رخیي رگٕیى حیٍ حُ يزًٓخص طخٍین يؼخ‪ َٛ‬حٓض کّ رخ‬
‫ٔ‪ٛ‬لٗ کّ ىٍ حیَحٌ حكٔخٓخص ػًٕيٗ رَّلغ هیخكّٖ يـٕنی َزٕىِ ٔ َیٔض ٔ‬
‫حیَحَیْخی ظخَْپُٔي حُ هیخكّٖ يـٕنی ٔ ِْحٍِگی هٕٕٗخٌ ًَٗآیي‪ ،‬يؼٌٓح‬
‫ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ یک كَى نٕيپٍ رخ آٌ هیخكّی يـٕنی ٔ آٌ رٕٗٓحىة يلَ‪ٔ ١‬‬
‫رخ آٌ ُرخٌ حنکٍ‪ ،‬چگَّٕ طٕحَٔض رَحٖ یک ىّْ حیَحَیخٌ ٍح كَیذ ىْي؟‬
‫يٍ هیخل يٗکُى ٍحُ يٕكویض يِحٍی ىٍ ىٍٔؽپُٔيی ٔ ٍٔكیّی‬
‫هٕىٓظخیی حیَحَیخٌ َٓلظّ رخٗي‪ .‬حیَحَیخٌ يَىيخٌ ىٍٔؽپُٔي ْٔظُي ٔ حُ‬
‫چخپهٕٓی هٕٕٗخٌ يٗآیي‪ .‬ىٍ چُخٌ َٗحیطٗ يیخٌ ٗین آ‪ٛ‬ق يلُٔٗ ٔ‬
‫روْٖخٖ حُ ”ٓخىحص” حكـخَٗ ًْکخٍْٖخٖ طُگخطُگ يُؼوي ٗي کّ ىٍ ‪ٕ١‬ل‬
‫ىٍٔحٌ ؿٓخى حىحيّ ىحٗض‪ .‬هیهٗ ؿخنذ حٓض کّ رگٕثیى ىٍ ٓخل ‪ٔ ٖٔ۳۲‬هظٗ‬
‫ُٔحٍص هخٍؿّٖ حیَحٌ ‪َ١‬ف ٔكيص گَِْٔخٖ ؿٓخىٖ ٗیؼٗ ٍح ٍٖٔ ىٓض‬
‫گَكض‪ ،‬ىٍكخنٗ کّ ًّْ يٗىحَٔظُي حیٍ ٔكيص َیٔض‪ ،‬رهکّ حىؿخو حؿزخٍٖ‬
‫ىیگَ ٓخُيخٌْخ ىٍ ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬حٓض‪ ،‬ح ّيخ ”ٓخىحص” رٕٓٔىٖ يٕؿٕى ىٍ‬
‫كَکض حٓاليٗ كَیذ هٍٕىَي‪ ،‬یخ يَػٕد ٔ یخ ططًیغ ٗيَي کّ حُ ٗین آ‪ٛ‬ق‬
‫يلُٔٗ رَیيَي ٔ رّپَٔژِٖ يیکخَیکٗ كِد ٔكيص پیٕٓظُي‪ .‬آٌْخ َظٕحَٔظُي‬
‫يٕهؼیض هٕى ٍح ىٍ كِد ٔكيص كلع کُُي‪ ،‬ىٍ کىطَیٍ ُيخٌ نض ٔ پخٍ ٗيَي‪،‬‬
‫ًّْ چیِٗخٌ ٍح حُ ىٓض ىحىَي ٔ هخَّ َ٘یٍ گَىیيَي!‬
‫ىٍكخنٗ کّ هزم حُ آٌ‪ ،‬ىٍ كَکض حٓاليٗ يٕهؼیض َیًّهيحیٗ ىحٗظُي‪،‬‬
‫روْٖخٖ حػظى حٍکخٌ كَکض حٓاليٗ حُ ىكظَ يَکِٖ هى گَكظّ طخ ىحهم‬
‫کٍٕ٘ ىٍ حهظیخٍ آٌْخ رٕى؛ ح ّيخ ىٍ كِد ٔكيص یک ؿخٍٔک٘ی ْى رّىٓض‬
‫َیخٍٔىَي‪ ،‬كظٗ کالِ هٕى ٍح َیِ َظٕحَٔظُي َگٓيحٍَي!‬
‫حُ هَحٍ يؼهٕو‪َٟ ،‬رّ رّهيٍٖ ُٓگیٍ رٕىِ حٓض کّ طخکٌُٕ پْ حُ گٌٗض‬
‫ٓی ٓخل آٌ آهخیخٌ َظٕحَٔظّحَي هٕى ٍح رخُٓخُٖ کُُي‪ ...‬يخَُي رَف آد ٗيَي ٔ‬
‫ٍكظُي‪ .‬طخ ُُْٕ یک ؿخٍٔکٖ ىٍ حٍکخٌ ىٔنظی َيحٍَي‪...‬‬
‫حیٍ یک طـَرّٖ َخگٕحٍ ٔ یک ىٍّ طخٍیوی رٕى‪ .‬آٌ کٔخَی حُ ٓخىحص کّ‬
‫طخُُْٕ ىل ىٍ گَٔ گٕٓخنّپَٓظخٌ ىحٍَي ٔ هٕى ٍح «ٓیّي ِْحٍِ» یخ «ِْحٍِی‬
‫ٖٕٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كَُْگی!» يیهٕحَُي حُ كخل ٔ ٍُٔ ٓخىحص رٕٓٔى ىٍّ ػزَص ریخيَُٕي‪.‬‬


‫ًْخٌْخی کّ ٍُٔگخٍی يٗگلظُي‪ :‬هيحیخ طٕ ىٍ ًْخٌ آًٓخٌ رخٕ ٔ رّٕٓی‬
‫ُيیٍ َگخِ يکٍ کّ يخ حیٍؿخ ْٔظیى؛ طٕ رّکخٍْخی آًٓخٌ ٍٓیيِگی کٍ؛ يخ کّ‬
‫حیٍؿخ ٍٔی ُيیٍ ْٔظیى کخكی حٓض؛ ح ّيخ حئَُ هخَّ رّهخَّ ٍٔ‪ ّٟ‬يٗهٕحَُي‬
‫ٔ حيٍٕ هٕى ٍح يٗگٌٍحَُي! حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص َخُپٍَٔىِ کّ ٓخنیخٌ ىٍحُ‬
‫ىٍ ك‪٠‬خٖ طُگ كخيیهٗ ٔ َٗحی‪ ٢‬گهوخَّحٖ رَّٓ رَىِ رٕىَي‪ ،‬رَحٖ حٔنیٍ رخٍ‬
‫ٔحٍى ك‪٠‬خٖ ٍهخرظٗ ٗيَي‪ ،‬رئٌ آٌکّ آيخىِگٗ الُو ىحٗظّ رخُٗي‪ .‬چُخٌ‬
‫ٗو‪ٜ‬یض كزخرٗ ىحٗظُي کّ رخ یک پٕف طَکیيَي! ‪ٟ‬ؼقْخٖ پًَٗخٍ ًْیٍ‬
‫پٓهٕحٌ پُزّْخ رٕى کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح ؿَٖطَ کَى‪)۳(.‬‬
‫«ٓیّي َخ‪ َٛ‬حكًيی یکخٔنُگی» يٗگٕیي‪« :‬پْ حُ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴‬‬
‫حیٍکّ ٗین آ‪ٛ‬ق يلُٔی رّػهض ػيو ًْکخٍی رخ پَٔژِی كِد ٔكيص‬
‫يٍٕى ه٘ى ٔ ؿ‪٠‬ذ حیَحَیْخ هَحٍ گَكض ٔ رّپخکٔظخٌ گَیوض‪ ،‬حُ پخکٔظخٌ‬
‫پیخيی رَحی طؼيحىی حُ ٓخىحص رٕٓٔى‪ٗ ،‬خيم ٓیّيحرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م ٔ‬
‫ٓیّيٍكًضهللا يَط‪ٕ٠‬ی كَٓظخى؛ يٍ (حكًيی) «ٔ ؿٕحىی ؿَِٕی» پیخو ٍح‬
‫رَحی آٌْخ رَىیى‪ ،‬ىٍ پیخو ط‪َٜ‬یق ٗيِ رٕى کّ كِد ٔكيص رَحی ًٗخ َیٔض‪،‬‬
‫ًٗخ حئَُِ یک ه٘ض هخو ْٔظیي کّ كو‪ ٢‬حُ ٍٔی ًٗخ گٌٍ هٕحْي ٗي‪ ،‬كِد‬
‫ٔكيطی ىٍ کخٍ َیٔض‪ ،‬پَٔژِی ح‪ٛ‬هی ًْخَخ حىؿخو ىیگَ گَِْٔخ ىٍ ٓخُيخٌ‬
‫َ‪ َٜ‬حٓض‪ًٗ ٔ ،‬خ ىٍ كَىحی آٌ‪ْ ،‬یچ ؿخیگخْی َوٕحْیي ىحٗض‪»...‬‬
‫حكًيی يٗگٕیي‪ٔ« :‬هظی پیخو ٍح رّٓیّيحرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م رَىیى‪ ،‬حی٘خٌ ىٍ‬
‫ؿٕحد گلض‪ٓ :‬الو يَح رّآهخی يلُٔی رَٓخَیي ٔ رّحی٘خٌ رگٕثیي کّ حگَ یگ‬
‫ؿخٍٔک٘ی كِد ٔكيص رّيٍ رَٓي‪ ،‬رّآٌ حكظوخٍ يٗکُى‪!».‬‬
‫رُّٔىی ػخرض ٗي کّ ك‪َ٠‬حص طخ چّ حَيحُِ کٕطّریٍ ٔ طخٍیکحَيیٖ‬
‫رٕىِحَي‪ ،‬چُيحٌکّ طخ چُي هييت پیٖ پخی هٕى ٍح ْى ًَیطٕحَٔظُي ىٍٓض رزیُُي!‬
‫حنزظّ حیَحَیْخ رّآهخی كخ‪ٟ‬م رخؽ َٓم ٔ ٓزِ َ٘خٌ ىحىِ رٕىَي کّ طٕ ٍْزَ‬
‫يیٕٗی! طٕ يـظٓي يیٕٗی‪ ،‬طٕ يَؿغ يیٕٗی! ح ّيخ ؿَیخٌ ُيخٌ ػخرض کَى‬
‫کّ ًْخٌ ؿخٍٔک٘ی ْى رّحی٘خٌ ٔ طزخٍٕ ًَخَي!‬
‫حیٍؿخ حٓض کّ َظیـّ يیگیَیى‪ٓ :‬خىحص ‪ٍَٟ‬کَىِی ح‪ٛ‬هت ىهخنضْخی‬
‫حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض‪ ،‬هزم حُ حیٍکّ پخی حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ رخُ ٕٗى‪،‬‬
‫حيٍٕ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ رّىٓض ٓخىحص طيریَ يیٗي‪ ،‬ىهخنض حیَحٌ ىٍ يیخٌ‬
‫ٕٖٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ ٓزذ حُ ْى پخٗیيٌ ٗیؼیخٌ ٗي ٔ حیَحٌ ئظویًخ ً رخ حهظيحٍ ٔ‬


‫حطٍٕیظّی ٓخىحص ؿُگیي ٔ طٕحَٔض ٓخىحص ٍح ٗکٔض ىْي‪ ،‬آَخٌ ٍح حُ يکخَض‬
‫هٕیٖ رُّیَ آٍٔىِ ٔ کَٓت ٍیخٓض ٍح رَحی ٍْزَحٌ ِْحٍِگی يٓیخ ٓخُى؛‬
‫حیٍ يطهذ حُ ؿُگ رخ ٍٕٗحی حطلخم َٗٔع ٗيِ‪ ،‬رخ ط٘کیم گَِٔ پخٓيحٌ ؿٓخى‬
‫ٔ كًخیض حُ گَْٔک طَٔیٔظت َ‪ ٔ َٜ‬ط٘کیم كِد ٔكيص رّحٔؽ ٍٓیي ٔ‬
‫طخ ُُْٕ ‪ٛ‬خىم حٓض‪ .‬حگَ ٍٕٗحی حطلخم یک ٓخُيخٌ ِْحٍِگی رٕى‪ ،‬حئَُِ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی آٌ ٍح «ييیُّی كخ‪ٟ‬هّی حكال‪ »ٌٕ١‬ػُٕحٌ يیىحىَي‪.‬‬

‫حکٌُٕ کّ حیٍ ٓطٍٕ ٍح يَٕٗیٔى حیٍ هخ‪ َِ١‬رّیخىو يٗآیي کّ ىٍ ٓخل‬


‫‪ ٖٔ۳۲‬ىٍ ؿٕٕ رگیَ ٔ رزُي رَحٖ ط٘کیم كِد ٔكيص‪ ،‬یک ٍُٔ رّىكظَ‬
‫كَکض حٓاليٗ ٍكظى‪ ،‬ىٍ آٌ يٕهغ يٍ ىٍ كَکض حٓاليٗ کخٍ ًَٗکَىو‪ ،‬ح ّيخ رخ‬
‫طٕؿّ رّكٍٔ ٍٔحر‪ٓ ٢‬خروّ‪ ،‬گخْٗ رّآٌؿخ يٍٗكظى ٔ حُ ‪ٛ‬لزضْخٖ ػًٕيٗ‬
‫حٓظلخىِ يٗرَىو‪ ،‬آٌ ٍُٔ آهخٖ يلُٔٗ حُ ك٘خٍْخٖ کّ حیَحَْٗخ رَحٖ پیٕٓظٍ‬
‫كَکض رّ‪َ١‬ف ٔكيص‪ ،‬رَ حی٘خٌ ٔحٍى کَىِ رٕى‪ٓ ،‬وٍ گلض؛‬
‫يلُٔٗ رخ ًٔم ٔ هَیلّٖ يُل‪ َٜ‬رّهٕى‪ ،‬ػخىص ىحٗض َْگخِ يطهذ‬
‫يًٓٗ ٍح ریخٌ کُي‪ ،‬ىٍ يطهغ ٓوٍ یک ؿٕک یخ نطیلّٖ يظُخٓذ رخ يٕ‪ٕٟ‬ع‬
‫طؼَیق يٗکَى‪ٓ ،‬پْ ٔحٍى يطهذ يٗٗي‪ .‬حٔ گلض‪:‬‬
‫يَىٖ حُ َُٖ َخٍح‪ ٝ‬رٕى ٔ ٌُ يَی‪ٗ ٞ‬ي‪ ،‬يَى کُخٍ رٔظَ ٌُ َ٘ٔض‬
‫ٔ رّكکَ كَٔ ٍكظّ رٕى؛ ٌُ کّ يظٕؿّ حیٍ كخنض ٗي‪ ،‬هطخد رًَّْٕٔ‬
‫گلض‪ :‬ػِیِو‪ ،‬كظًخ ً هیهٗ َگَحَٗ کّ حگَ يٍ رًیَو‪ ،‬طٕ چّ کخٍ رکُٗ؟!‬
‫يَى گلض‪ َّ :‬هیَ؛ يٍ رّحیٍ كکَو کّ حگَ طٕ ًَیَٖ يٍ چکخٍ کُى؟!‬
‫يلُٔٗ گلض‪ :‬يوخيخص حیَحَٗ رّيٍ گلظُي کّ ًَٗطَٓیي‪َْ ،‬گخِ ٔكيطٗ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص َگیَى‪ََٕٗٓ ،‬ض ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ ىٍ ىٔنض يـخْيیٍ چّ يٕٗٗى؟‬
‫‪ -‬يٍ (يلُٔٗ) پخٓن ىحىو‪ َّ :‬هیَ؛ يٍ حُ حیٍ يٗطَٓى کّ َْگخِ رخ‬
‫كالَٗ ٔ كالَْٗخ ٔكيص رٕ٘ى‪ََٕٗٓ ،‬ض ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ چّ هٕحْي ٗي؟‬
‫رخالهَِ‪ ،‬يلُٔٗ ٔكيص َکَى‪ ،‬رّپخکٔظخٌ گَیوض ٔ ُيخٌ ٍٍٔٗطَیٍ‬
‫پخٓنْخ ٍح رًّّْ چیِ ىحى؛ ىٍ حیٍيٕهغ گَِْٔخٖ ؿٓخىٖ ٗیؼّ ىٍ ؿخیض‬
‫‪ٟ‬ؼق ْى هَحٍ ىحٗظُي‪ٓ ،‬خلْخ گَكظخٍ ؿُگ ىحههٗ ریٍ هٕى رٕىَي‪ َٓٗ ،‬یخ‬
‫ٗخَْحِ يٓى حُ کٍٕ٘ ىٍ کُظَل حی٘خٌ َزٕى‪ ،‬ىٍ کخٍَخيّٖ هٕى ؿُگْخٖ يٓى‬
‫ٖٖٕ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخ ٍٕٖٗٔ َيحٗظُي‪ ،‬كظٗ یک حٓیَ ٍٕٖٗٔ ىٍ حهظیخٍ َيحٗظُي کّ پْ حُ‬


‫هَٔؽ ٍّْٔخ ٍٖٔ آٌ چخََُّٗ کُُي ٔ ىٍ يلخكم‪ ،‬حیٍؿخ ٔ آٌؿخ يخٍَٕ‬
‫ىُْي؛ ٔ‪ٟ‬غ يُخٓذ َزٕى‪.‬‬
‫ىٍ چُیٍ َٗحیطٗ ًّْچیِ َخرُّْگخو ٔ ؿه‪ ،٢‬طلض ك٘خٍْخٖ ٗيیي ٔ رگیَ‬
‫ٔ رزُي ٔ طٓيیي ٔ ططًیغ حیَحَْٗخ ٍكغ ٔ ٍؿٕع ٗي؛ طلًیم ٍْزَی يِحٍی‬
‫رَكِد ٔكيص حُ ٕٓی حیَحَیخٌ رّيخَُي آٌ رٕى کّ هطخٍ ٗظَ ٍح رّىَزخل هَ‬
‫رزُيَي کّ َّ طُٓخ َظیـّ َيحى‪ ،‬رهکّ كـخیغ ْى رّرخٍ آٍٔى‪ :‬حُ ؿًهّ ٔهٕع ٗوخهی‬
‫ريطَ حُ هزم يیخٌ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ رٕى کّ كـخیغ ؿَد کخرم ٍح رّرخٍ آٍٔى ٔ‬
‫ؿُگ ٖٕ ُٓزهّٖٖ‪ٖٔ۳‬يیخٌ ؿُخفْخٖ يظؼهن رّيِحٍٖ ٔحکزَٖ ٍح ٍهى ُى‪...‬‬
‫َٓحَـخو‪ ،‬حیَحَْٗخ َیِ يظٕؿّ حٗظزخْخص هٕى ٗيَي کّ ىیگَ كخیيِ َيحٗض‪،‬‬
‫هٌْٕخ ٍیوظّ رٕى‪ ،‬كـخیغ رّٔؿٕى آييِ رٕى ٔ حكظ‪٠‬خكخص حُ كي گٌٗظّ رٕى‪...‬‬

‫ظفف كیمیکٔ ّ گككحي وبؾات ال هكؾم‬ ‫‪-‬‬ ‫ٖ‬


‫ييػٗ هٕحٓض کّ حُ رین کَُي ٍیّٖ٘ يخ‬
‫ؿخكم حُ آٌکّ هيح ْٔض ىٍ حَيیّٖ٘ يخ‬
‫«ٗیؼّْخٖ ىٍرخٍٖ یک َخگِیَٖ ىحٍَي ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵‬‬
‫آٌ َلّٕ كخيیمٔحٍٗخٌ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓض کّ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص یک هیخو پُؾ‬
‫ىهیوّحٖ یک كَى آٌ َُيِ َوٕحْي يخَي! ط‪ ٍٕٜ‬حیٍ رٕى کّ رؼي حُ ٓوٕ‪١‬‬
‫كخکًیض حَل‪ٜ‬خٍٖ ٍٕٗحٖ َظخٍ‪” ،‬ط٘یغ ىٍرخٍٖ” ٔ طًخو چَِْٓخٖ حیٍ‬
‫حَٗحكیض يٌْزٗ‪ ،‬حُ نلخظّ كخکًیض يهٗ‪ ،‬رئٌ پُخِ ٓیخٓٗ ٔ َظخيٗ هٕحْي‬
‫ٗي کّ حیٍ حيَ رٍِگ طَیٍ َٕیي پیَُٖٔ ؿخيؼّٖ يخ رَحٖ طلون ْٕیضْخٖ‬
‫يهٗ ٔ ٓیخٓٗ آٌ يلٕٔد يٗگَىى‪ٔ ،‬نٗ رخ طؤٓق کّ رؼي حُ يظٕحٍٖ ٗيٌ حیٍ‬
‫ػُخ‪ َٛ‬حُ ؿٕحٍ كخکًیض حَل‪ٜ‬خٍٖ ٍٕٗحٖ َظخٍ‪ َّ ،‬طُٓخ يژىِٖ َخرٕىٖ‬
‫آٌْخ ىحىِ َ٘ي‪ ،‬رهکّ ىٍ َٗٓ يِحٍ َٗیق ٔ ىٍ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص حُ آٌْخ رخ‬
‫ؿزیٍ گ٘خىِ ٔ آؿٕٕ گَو حٓظوزخل رّػًم آيي‪)۳(».‬‬
‫حیٍ كَفْخ ٕٗهٗ َیٔض‪ ،‬کٔٗ رخ طخٍین طؼخٍف ًَٗکُي؛ رخ يخ ْى ٕٗهٗ‬
‫َيحٍى ”هیخو پُؾ ىهیوّحٖ” یک پَٔژِ رٕى‪ ،‬یک كَحهٕحٌ رٕىِ ٔ حٓض کّ حُ‬
‫يَكهّٖ طیٍٕٖ رّکَٓٗ ػًم َ٘ٔض‪ ،‬نکٍ رَّظیـّٖ هطؼی ََٓیي‬
‫”ٓخىحص” ٔحهؼخ ً حُ یک ػخٍٕٗح رَگ٘ظّحَي‪:‬‬
‫‪ٕٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗذْخی ْـَ ٍح گٌٍحَيیى ٔ َُيِ حیى‬


‫يخٍح رّٓوض ؿخَت هٕى حٌ گًخٌ َزٕى‬
‫يطهذ آٌ حٓض کّ پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬كکٕيض ىکظَ َـیذ ىٍ ٓخل ٔ‪ٖٔ۳‬‬
‫ىٍٔحٌ كَٔپخٗٗ يهٗ پیٖ آيي‪ ،‬طخ آٌ يٕهغ ىٔ گِیُّٖ هزهٗ ىٍ رَهٍٕى رخ‬
‫”ٓخىحص” ػٕحٍ‪ُ ٔ ٝ‬یخٌْخی كَحٔحٌ رّرخٍ آٍٔىِ رٕى‪ ،‬نکٍ حُ ؿٓخطٗ‬
‫رّْيف حٔنیّٖ هٕى کّ َخرٕىٖ ‪َٛ‬یق ”ٓخىحص” رخٗي‪ََٓ ،‬یيِ رٕى‪ .‬حُ آٌ پْ‬
‫حهيحيخص هٍ٘ كیِیکٗ ػهیّ ”ٓخىحص” ٍٖٔ ىٓض گَكظّ ٗي کّ ٗخيم هظم ٔ‬
‫ک٘ظخٍ‪ ،‬ؿخٍص حيٕحل‪ ،‬آىوٍرخیٗ‪َ١ ،‬ف ىػخٖٔ ُيیٍ ٔ آد ىٍ يُخ‪١‬ن‬
‫ِْحٍِؿخص رَحٖ رٍُكکُٗ ًْیّ٘گٗ َٔم ”ٓخىحص” حُ آٌ ٓخيخٌ‪ ،‬طجٍٕیِِ‬
‫ٗي ٔ رّيُ‪ ّٖٜ‬ػًم َ٘ٔض کّ ‪١‬زن آٌ‪ ،‬يخل‪ ،‬ؿخٌ ٔ ػَ‪ٓ” ٝ‬خىحص”‬
‫يٍٕى ًْـّ هَحٍ گَكض‪ .‬كََُيحٌ ”ٓخىحص” ىٍ ييحٍّ ىیُٗ ٔ طؼهیًٗ‬
‫پٌیَكظّ ًَٗٗيَي‪.‬‬
‫حی طخٍین رُٕ٘! «ىٍ حیٍ يهک‪ ،‬كََُي ٓخىحص رّؿَو ٓیّي رٕىٌ حُ کالّ‬
‫ىٍّ حهَحؽ ٗيِ حٓض؛ ًْخٌ کالّ ىٍٓی کّ يیَحع حؿيحى هٕىٗخٌ رٕى»‬
‫ىٍ آٌ يَكهّ طلهیم ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ حٔ‪ٟ‬خع حیٍ رٕى کّ ؿُگ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ رَحٖ ىِْخ ٓخل ىیگَ ‪ٕ١‬ل هٕحْي ک٘یي‪ ،‬ظٕحَْ ه‪٠‬یّ ٔ طؼخىل هٕح‬
‫َیِ َظَ آٌْخ ٍح طؤثیي يٗکَى‪ ،‬نٌح ٗیطخٌپَٓظخٌ ٓوٍ حُ كيٍحنیٔى رّيیخٌ‬
‫آٍٔىَي کّ ىٍ ٔحهغ َٕػٗ طـِیّٖ کٍٕ٘ يیخٌ چُي هٕو ػًيِ رّطُخٓذ يلم‬
‫ٓکَٕض رٕى (َوّٖ٘ آٌ ىٍ رَهٗ ََ٘حص‪ ،‬يٍؿًهّ ”کظخد ٓوخٖٔ ىٔو”‬
‫يُظَ٘ ٗيِ حٓض‪ ).‬ىٍ چُیٍ َٗحی‪ ٢‬پالٌ ٔ حهيحيخص طیٍٕیِِ ٗيِٖ َٔمک٘ٗ‬
‫”ٓخىحص” ٔ طوَیذ يِحٍحص ٔ حيخکٍ يويّٓ رّ‪ٓ ٍٕ١‬یٔظًخطیک‪ ،‬حُ رخد‬
‫یکرخٍ رَحٖ ًْیّ٘‪ ،‬رّْيف پخکٓخُٖ هٕيٗ ٔ رخ ٗيص طًخو ىٍ كي حهيحيخص‬
‫كـخؽ رٍیٕٓق ػولٗ ٔ يُ‪ ٍٕٜ‬ىٔحَیوٗ ؿَیخٌ ىحٗض طخ حیٍکّ ىٍ حٔحهَ‬
‫ىّْٖ ٓ‪ ٖٔ۳‬گَِٔ ‪١‬خنزخٌ حُ ٍحِ ٍٓیي ٔ ًّْ چیِ ٍح طلض طؤػیَ هَحٍ ىحى‪.‬‬
‫يٍؿًهّ ٗیطخٌپَٓظخٌ «ٓخىحصٓظیِ» حُ ‪ٛ‬لُّ كَحٍ کَىَي ٔ پالٌ رَحَيحُٖ‬
‫َٔم ”ٓخىحص” حُ ِْحٍِؿخص َیِ رخ حهظالل يٕحؿّ ٗي ٔ ”ٓخىحص” حُ هظهگخِ‬
‫رَگ٘ظُي‪ .‬رّهٕل كخكع ٗیَحُٖ‪:‬‬
‫هظم حیٍ هٔظّ رًّٗ٘یَ طٕ طويیَ َزٕى‬
‫ٍَّٔ ْیچ حُ ىل رٍٗكى طٕ طو‪ٜ‬یَ َزٕى‬
‫‪ٕٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىحٓظخٌ رٔیخٍ ‪ٕ١‬الَٗ ٔ ؿىحَگیِ حٓض‪ ،‬حٔؽ حیٍ حهيحيخص ىٍ ىٍٔحٌ‬


‫حٓظوَحٍ كکٕيض دمحمکَیى ههیهٗ ىٍ رخيیخٌ ٍم ىحى‪ .‬ؿُگ ٓیّيٍَٓٔ ٔ ههیهٗ‬
‫یکٗ حُ ًََّْٕخٖ هیهٗ ؿِثٗ حٓض‪ٔ .‬هظٗ ریٍ آهخٖ ههیهٗ ٔ ٓیّيٍَٓٔ‬
‫(هٕيخَيحَی حُ كِد ٔكيص) ؿُگ ٔحهغ ٗي‪ٓ ،‬یّيٍَٓٔ ٗکٔض هٍٕى‪.‬‬
‫َٓرخُحٌ ههیهٗ ٔهظٗ پخیگخِْخ ٔ ُٓگَْخٖ يظؼهن رّٓیّيٍَٓٔ ٍح طٔویَ‬
‫يٗکَىَي‪َٕ ،‬ک طلُگ ٍح ٍٖٔ ٓیُّ‪ ،‬یخ ٗویوّٖ حَٓحء َٓخىِ ٔ ىٓض رّيخّٗ‪،‬‬
‫طُٓخ یک کهًّ حُ آٌْخ يٗپَٓیيَي‪:‬‬
‫”كو‪ ٢‬رگٕ ٓیّي ْٔظٗ؛ یخ ِْحٍِ؟”‬ ‫‪-‬‬
‫يَگ ٔ كیخص آٌ حٓیَ ْى رًّْیٍ یک کهًّ رٔظّگٗ ىحٗض؛ حگَ‬ ‫‪-‬‬
‫يٗگلض ٓیّي ْٔظى كی حنلٍٕ رّٗویوّ حٕ ٗهیک يٗٗي‪.‬‬
‫«حگَ حؿيحى يخٍح ٓیّيرخرخٗخِ ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۶‬‬
‫ٓیّيػزيحنْٕخدْخ هَرخَٗ کَىَي‪ ،‬يخ ٍح ٓیّيكخ‪ٟ‬مْخ ٔ ٓیّيػزخّْخٖ كکیًٗ‬
‫هَرخَٗ يٗکُُي ٔ َٔمْخٖ آیُيِٖ يخٍح رخُْى يیَحعهٕحٍحٌ رَكن ”ط٘یغ‬
‫ىٍرخٍٖ” هَرخَٗ هٕحُْي کَى‪ ...‬يخ ريیٍ هخ‪ َ١‬حُ هخیُیٍ ِْحٍِ یخى ًَٗکُیى‬
‫کّ طلخٔص کهٗ يیخٌ هیخَض ٓیّيكخ‪ٟ‬مْخ ٔ هیخَض حیٍ هخثُیٍ هخثیهیى‪ ،‬چٌٕ كَم‬
‫حٓض ریٍ یک َظخو هخثٍ ٔ یک كَى هخثٍ‪ .‬يخ ”ط٘یغ ىٍرخٍٖ” ٍح َظخو‬
‫يٗریُیى‪َ َْ .‬ظخو هخثٍ يَِٓپٍَٔ حٓض‪ ،‬رَحٖ حیٍکّ َظخو ٍح َخرٕى کُیى‪،‬‬
‫حرهٓخَّ حٓض کّ رّؿخٌ حكَحى ٔ يَِٓ ریخكظیى‪ٔ .‬هظٗ حٓى ٓیّيكخ‪ٟ‬م ٔ یخٍحٌ‬
‫ْىكکَ ٔ ْى َژحى ٔ ْى کَىحٍٕ ٍح يٗگیَیى رّػهض آٌ َیٔض کّ حیٍ ؿخَیخٌ‬
‫ٍح ىٍ چٕکخص كَىیض ٗخٌ يطَف کُیى‪ ،‬رهکّ رَحٖ حیٍ حٓض کّ حیٍ رخَیخٌ‬
‫حَٗحكیض ٔ َظخو هیخَض ”ط٘یغ ىٍرخٍٖ” ٍح رّيؼخرّ هٕى َظخو يٗریُیى کّ‬
‫يًؼم هیخَض طخٍیوٗ ىٍ ػ‪ َٜ‬يخیُي‪ .‬رَحٖ َخرٕىٖ ‪َٛ‬یق حیٍ َظخو‪ َّ ،‬طُٓخ‬
‫رّيٕؽ کیُّ ٔ ريریُٗ‪ ،‬کّ رّيٕؽ حَظوخوگیَٖ َیِ ‪ٍَٟٔ‬ص حٓض ٔ حیٍ‬
‫ٓظَحطژٖ رٍِگ َـخص يخٓض‪)۲(».‬‬
‫رهّ‪ ،‬يٗریُیي کّ حْيحف ٗیطخٌپَٓظخٌ رّهيٍی ٔح‪ٟ‬ق ٔ ‪َٛ‬یق حػالٌ ٗيِ‬
‫کّ ْیچ حرٓخيی َيحٍى‪ْ ،‬یچ َیخُی رّطلهیم ٔ طلٔیَ َیٔض‪ .‬كو‪ ٢‬حیٍ ٍح رگٕیى‪:‬‬
‫کّ «ىٍ حیٍؿخ ىنیم ػیٍ ييػخ حٓض!»‬
‫ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ حیٍ ٓوٍْخ‪ُٓ ،‬خٍیَٕٕیٔی ٔ ٍیمگٌحٍی رَحی حٍىٔک٘ی‬
‫ػهیّ ٓخىحص حٓض‪ٓ .‬خىِنٕكخَّ حٓض حگَ هیخل کُیى کّ آَخٌ آٍحو يیَ٘یُُي‪.‬‬
‫‪ٕٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ً - ۴‬لكتپكاکٌی‪ ،‬ؿیكیث وبلٓ ّ ثبیکْت وبؾات‬


‫يخ كؼالً ىٍ حیٍ يَكهّ هَحٍ ىحٍیى‪ ،‬حیـخى ك‪٠‬خی ػًٕيت ريریُی رّْيف‬
‫ریگخَّٓخُی ٓخىحص ٔ كلَ هُيم ػًین يیخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ‪ .‬ىٍ حیٍ يٍٕى‬
‫ييحٍک ریَٓخیض كَحٔحٌ حٓض‪ٓ ،‬خیضْخ ٔ حکَٕضْخی ٗیطخٌپَٓظخٌ پَ حٓض‬
‫حُ طزهیـخص ٔ حطٓخيخص ٔحْی ػهیّ ٓخىحص‪ .‬كیحنًؼم‪ :‬ىٍ یکٗ حُ ٔرٔخیضْخ (کّ‬
‫رَّظَ يٍٗٓي يظؼهن رّیک رخَي ٗیطخٌپَٓظٗ حٓض) رخ حنلخظ ٔ ػزخٍحص ٔ‬
‫حىریخص ػخيیخَّ‪ ،‬ؿه‪ ٔ ٢‬يـٕٕ٘‪ ،‬رِّْحٍِْخ حیُٔخٌ طٕ‪ٛ‬یّ ٗيِ حٓض‪:‬‬
‫«ٓالو ىٔٓظخٌ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۷‬‬
‫رَحٖ ىكغ ٔ ٍكغ هزخثیْ ٓیخىص ٔ ٓیّيٖ ٓیّيْخ کخٍْخٖ هيحثٗ ٔ ػًهٗ‬
‫هَحٍ ًیم پیٕٓظّ‪ .‬ئهٔمٔحٍ ٔرئٌ طٕهق حَـخو گیَى!!!‬
‫رَحٖ ٓیّي ٍأٖ ىحىِ َٕ٘ى‪.‬‬
‫ٓیّي ٍح رلیغ ًَخیُيِ هٕى حَظوخد َکُیي‪.‬‬
‫ٓیّي ٍح رَحٖ هٕحَيٌ َکخف َُيِ ٔ طهویٍ يَىِ هزَ َکُیي‪.‬‬
‫ٓیّي ٍح رلیغ يالِ ئـیي حَظوخد َکُیي‪.‬‬
‫رَحٖ َ٘خَيٌ ٓیّي ىٍ ‪ٛ‬يٍ يـهْ طخٌ ُیخى هٕى ٍح كویَ ٔ َخچیِ ؿهِٕ‬
‫َيْیي ُیَح ًٗخْى ىٍ ُيَِ حَٗف يوهٕهخص ْٔظیي‪.‬‬
‫ىٓض رٕٓٗ ٓیّيْخ كَحو حٓض‪ُ .‬یَح حُ حیٍ کخٍ ُٗض َّ ىٍهَآٌ کَیى َّٔ‬
‫ىٍ كيیغ َٗیق َّٔ ىٍکالو حٔنیخٖ هيح حييِ‪.‬‬
‫هٕد گٕٕ کُیي! رويح هٔى کهیي رٓ٘ض ُیَ پخٖ يُخكویٍ‪َ .‬خکؼیٍ‪ .‬يخٍهیٍ‪.‬‬
‫کخًریٍ‪ .‬كخؿَیٍ‪ .‬كخػویٍ‪ُ .‬حَیٍ‪ .‬يؼخَیيیٍ‪ .‬يـَيیٍ‪ .‬هخثُیٍ‪َ .‬یٔض‪َ .‬یٔض‪.‬‬
‫َیٔض‪َ .‬یٔض کّ َیٔض‪.‬‬
‫هال‪ٓ :ّٛ‬یّي ٍح ىٍ يـخيغ ٓیخٓی‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خىی‪ ،‬حؿظًخػی‪ ،‬ىیُی‪ ،‬يٌْزی‪،‬‬
‫ىٔنظی‪ ،‬ؿیَىٔنظی‪ٔ ٖٕ١ ،‬هیَحص رلیغ ًَخیُيِ ٔ پی٘ظخُ هزٕل َکُیي کّ کهیي‬
‫رٓ٘ض ُیَپخٖ هٕىطخٌ ٔ حػًخل هٕىطخٌ ٔ رخالهَِ ُیَپخٖ هٕو هٕىطخٌ حٓض‬
‫ٔ حگَ َّ ؿخثهّ حك٘خٍ ٔ ٗکیالٖ يظهٕو رخالٖ يٍ ٔ ًٗخ ًْیّ٘ طکَحٍ ٗيَٗ‬
‫ْٔض ٔ يٕٗٗى کّ ٗيِ‪ ...‬كٍٔ حهظظخو یک ؿِل هٕيی‪:‬‬
‫هُخٔیِ َْچّ رخّٗ پخالٌ هَ ًَیّ٘‬
‫ریگخَّ َْکّ رخّٗ پ٘ض پيٍ ًَیّ٘»(‪)۹‬‬
‫(پخیخٌ يطهذ)‬
‫‪ٕٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ ٔ‪ٟ‬غ ؿخٍة يخ حٓض‪ .‬يٍ حیٍ ػزخٍحص ٍح ْیچ ىٓض َِىو‪ ،‬رخ ًْخٌ‬
‫ؿه‪ ٢‬ـ ؿهٕ‪١‬ی کّ رٕى ىٍ حیٍؿخ َوم کَىِحو‪ .‬يؼهٕو حٓض کّ حیٍ يظٍ رّهٕىی‬
‫هٕى كخهي ََْٕع حٍُٕ حٓض‪ ،‬ح ّيخ حُ يُظَ ٓخیکٕنٕژیک رٍُّٔٗی َ٘خَگَ‬
‫ك‪٠‬خی يٕؿٕىِ يٗرخٗي ٔ يؼهٕو يٗکُي چّ ىٓیّْٔخی ٔ رخ چّ حْيحكی ىٍ‬
‫پ٘ض پَىِ ٔ ىٍ ٍٔی ‪ٛ‬لُّ ػهیّ ٓخىحص ؿَیخٌ ىحٍى ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫چگَّٕ حكٔخٓخص ٔ ػٕح‪١‬ق ػٕحو ٍح رّرخُی يٗگیََي‪.‬‬
‫يخ حکٌُٕ ىٍ حیٍ يَكهّ ْٔظیى‪ ّٓ .‬گِیُّٖ هزهٗ رخ ًّْ ػٕحٍ‪ُ ،ٝ‬یخٌْخ‬
‫ٔ هَرخَیخٌ هٕى ٓپَٖ ٗيِ حٓض‪َْ .‬چُي کّ هطؼخ ً رخُ ْى ىٍ حٗکخل ىیگَ ٔ‬
‫طخرغ ُيخٌ ٔ يکخٌ رَُٔ هٕحْي کَى‪ .‬نکٍ ىٍ حیٍ يَكهّ حُ آٌ كیغ کّ ىٍ‬
‫کٍٕ٘ یک ىٔنض (ٔنٕ پٕٗخنٗ ٔ َخه‪ٚ‬حنوهوّ ٔ كخٓي) ئظوَ حٓض ٔ‬
‫گَِْٔخٖ َیَٕخُٖ ٔ طوَیذکخٍ حؿخُِٖ كؼخنیضْخٖ ػهُت َظخيٗ ٔ‬
‫هٕىَٓحَّ َيحٍَي‪ ،‬هطَ آٌ ”هیخو پُؾ ىهیوّحٖ” (ُٓيْخٖ ‪ ٔ۳‬ـ ‪)ٖ۲ - ٕ۲‬‬
‫ؿٓض هظم ػخو هَٕیٍ ”ٓخىحص” (كؼالً رٍّْٕٔخٖ ٓوضحكِحٍٖ) کىطَ حٓض‪،‬‬
‫ٔنٗ ىیگَ حَٕحع كؼخنیضْخٖ طوَیزٗ رخ چَِْٓخٖ يزيل چٌٕ طٍَٔ‪ ،‬آىوٍرخیٗ‪،‬‬
‫ؿٕٓخُٖ‪ ،‬طًٓض‪َ ،‬لَصپَحکُی طٍَٔ ٗو‪ٜ‬یض‪ٛ ،‬لُّٓخُْٖخ‪ ،‬طلَیى‪،‬‬
‫رخیکٕص ٔ ٗخَظخژ رخ ٗيص ریٖطَ ؿَیخٌ ىحٍى ٔ ًْچُخٌ حىحيّ هٕحْي یخكض‪.‬‬
‫ْىحکٌُٕ طالْٕخٖ ٓخُيخٌیخكظّ ٔ ىحيُّىحٍ ؿَیخٌ ىحٍى کّ ٓخىحص ٍح حُ‬
‫ػَ‪ ّٖٛ‬ييیَیض کالٌ کٍٕ٘ ىٍٔ َگٓيحٍَي‪َْ .‬ؿخ ٓخىحص پخ يٗگٌحٍَي‬
‫طوَیذْخ ٔ کخٍٗکُْٗخ َٗٔع يٕٗٗى‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ریٍ هٕى هٍٕیهظخی ىحٍَي کّ َگٌحٍَي ىیگَ ْیچ كَى‬
‫ٓیّيی (طلض ْیچ ػُٕحَی) ىٍ يیخٌ ِْحٍِ َٓ رهُي کُي ٔ َخو رک٘ي‪ .‬طًخو‪.‬‬
‫ىٍ يَطزّی َٓخثی رَآَُي طخ َٔم ٓخىحص ٍح رخنکم يلٕ ٔ َخرٕى کُُي‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ رخ ‪َٛ‬حكض يٗگٕیُي‪” :‬رَحٖ َخرٕىٖ ‪َٛ‬یق ٓخىحص‪ ،‬رّيٕؽ‬
‫کیُّ ٔ َلَص ‪ٍَٟٔ‬ص حٓض‪ ”.‬آٌْخ حکٌُٕ رّحیٍ ٓوٍ ؿخيّٖ ػًم‬
‫يٗپٕٗخَُي ٔ ٍَٔي پَٗظخد ٍیمگٌحٍٖ ٔ ؿَوطَحْٗٗخ ٔ ىٓیّٔٓخُْٖخ ػهیّ‬
‫ٓخىحص ٍح رخ حْيحف هخ‪ ٙ‬ط٘يیي يٗکُُي ٔ ىَزخل يًَٗخیُي‪ .‬حگَ رظٕحَُي ىٍ‬
‫كَحگَى کخٍ‪ ،‬آٌ كخؿؼّٖ يٍٕى َظَ هٕیٖ ٍح ػًهٗ ًَخیُي (یؼُٗ ًْخٌ هیخو‬
‫پُؾ ىهیوّحٖ رَحٖ هظم ػخو ٓخىحص) یک نلظّ آٌ ٍح رّطؤهیَ ًَٗحَيحَُي‪.‬‬
‫ؿخیض حْيحف آٌْخ حيلخٖ کخيم َٔم ٓخىحص حٓض‪ ،‬حُ َْ ٍحِ يًکٍ!‬
‫‪ٕٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ - ۵‬ؼْکچكاًی ثك اكحؽبقات جبقیؽی ّ هؼٌْئ وبؾات‬


‫‪َ١‬ف َٕ‬
‫ػمیم ُماقٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪>=== ٔ۴‬‬
‫آؿبیی ّ گؿایی پبقاؾّکه وبؾات اكـبًی!‬
‫«حگَ کٔخَی رّرَطَی هَٕی ٔ َٗحكض َٔزی هٕى رخٍٔيُيحَي رّىنیم‬
‫رَهٍٕىحٍی حُ ػَٔص ٔ ىٍ هز‪ّ٠‬ىحٗظٍ هيٍص ٔ ٓهطّىحٗظٍ ٔ كکٕيض‬
‫کَىٌ رَ يَىو حٓض؛ ح ّيخ ٓخىحص حكـخَی ػهیٍؿى حیٍکّ حُ ػَٔص ٔ يکُض‬
‫يخىی ٔ هيٍص ٓیخٓی رَهٍٕىحٍ َیٔظُي‪ ،‬رخُْى هٕى ٍح آؿخ ٔ رخالطَ حُ‬
‫ىیگَحٌ يیپُيحٍَي‪ٓ .‬خىحص حكـخَی یخ حُ ٍحِ ٍحرطّی پیَ ـ يَیيی هًْ‬
‫يیهٍَٕي ٔ یخ طٕرَِپ٘ض کَىِ ٔ گيحیی يیکُُي‪ًَ .‬یگٕیى کّ ٓخىحص حكـخَی‬
‫ًّْ ٔ یخ حکؼَیظٖ گيح ْٔظُي‪ ،‬رم يیطٕحَى رخ هخ‪١‬ؼیض حىػخ ًَخیى کّ ‪ ٪۹۹‬گيحْخ‬
‫ٓخىحص ْٔظُي‪ .‬پَٖٓ ٔ پخٍحىٔکْ حیٍ حٓض کّ ىٍ ػیٍ كوَ ٔ طُگيٓظی‬
‫حكٔخّ رهُي رخالیی کَىٌ چطٍٕ يًکٍ حٓض؟»‬
‫آهخ ىٍ يلخٍٔحص ٍُٔيَِ رَحرَ هخَى حٓظؼًخل ٗيِ ٔ ریخَگَ ؿُٔیظی حٓض‬
‫کّ ٗخيم ىٓظّی حُ حَٔخٌْخ رخ ه‪ٕٜٛ‬یض كیِیکی ٔیژِ يیگَىى کّ حُ‬
‫ىٓظّی ىیگَی حُ حَٔخٌْخ يظًخیِ ٔ رَحی حكظَحو گِحٍی رّحكَحى ٔ حٗوخ‪ٙ‬‬
‫پیٖ حُ َخو رَىٌ آٌْخ ًکَ يیگَىى‪ .‬ح ّيخ حیٍ ٔحژِ ىٍ يٕحٍىی َّطُٓخ كخکی حُ‬
‫یک ؿُٔیض؛ کّ ًَخیخَگَ یک كَُْگ ٔ يَطزّی حُ ٓهٔهّيَحطذ ىٍ ٓخهظخٍ‬
‫حؿظًخػی حٓض‪ .‬گخْی آهخ ؿهٕ حٓى حكَحى رَحی حكظَحو گٌحٗظٍ ٔ ریخٌ يٕهؼیض ٔ‬
‫ؿخیگخِ حؿظًخػی ٔ پخیگخِ ‪١‬زوخطی حٔ رّکخٍ يیٍٔى‪ٔ .‬حژِی آؿخ يَٕغ آهخ رٕىِ‬
‫ٔ رَحی حكظَحو گٌحٗظٍ پیٖ َخو هخَىْخ رّکخٍ يیٍكظّ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ آؿخ رّيَىحٌ ٓخىحص ح‪١‬الم يیگَىى ٔ‬
‫ٔهظی آؿخ رَ ُرخٌ کٔی ؿخٍی يیگَىى‪ ،‬كٍٕح ً ٓیّيی رًٍّْْخ يظزخىٍ يیگَىى‪.‬‬
‫رّهخَىْخی ٓخىحص حُ رخد حكظَحو ریری يیگٕیُي‪ .‬يَىو ِْحٍِ رّهٕحَْ هٕى‬
‫آؿّ يیگٕیُي ٔ ٔهظی هٕحَْ هٕى ٍح کّ حُ َظَ ُٓی رٍِگطَ حُ هٕىٕ‬
‫رخٗي هطخد هَحٍ يیىُْي‪ ،‬حُ رخد حكظَحو َخيٖ ٍح ًَیرََي‪ ،‬حٔ ٍح آؿی‬
‫هطخد يیکُُي‪ًَ .‬یىحَى چَح ٔحژِی آؿخ کّ يو‪ ٕٜٙ‬حكظَحوگٌحٍی رّهخَىْخ‬
‫ٔ هٕحؿّگخٌ رٕىِ حٓض‪ ،‬حئَُِ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٔ ٗخیي يیخٌ حکؼَیض يَىو‬
‫حكـخَٔظخٌ رَحی يَىحٌ ٓخىحص رّکخٍ يیٍٔى؟! ىنیم حیٍ حيَ ٗخیي ریٖطَ‬
‫‪ٕٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گٕی٘ی رخٗي طخ کيحو ٔحکُٖ حؿظًخػی‪ -‬طخٍیوی‪ُ ،‬یَح ٔحژِی آؿخ حُ آهخ‬
‫ٍحكضطَ حٓض ٔ ٍحكظی گٕی٘ی رخػغ ٗيِ کّ آهخ طزيیم رّآؿخ ٗيِ رخٗي‪.‬‬
‫رَّْكخل آؿخیی َّ رّػُٕحٌ ریخَگَ ؿُٔیض‪ ،‬رم رّػُٕحٌ حكظَحو ٔ ًَٕى‬
‫رو٘یيٌ رّيٕهؼیض رخالی حؿظًخػی یک كَى ٔ یخ یک گَِٔ حُ گَِْٔخی‬
‫حؿظًخػی ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین‪ ،‬ىٍ كَُْگْخی يوظهق رَ٘ی رَُٔ ٔ ظٍٕٓ ىحٗظّ‬
‫ٔ طخ ُُْٕ رّكیخص حؿظًخػی هٕى حىحيّ ٔ ٍٔحر‪ ٔ ٢‬يُخٓزخص حؿظًخػی‪ٓ ،‬یخٓی‪،‬‬
‫كَُْگی‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خىی ىٍ ؿٕحيغ حَٔخَی ٍح طلض طخػیَ هَحٍ ىحىِ ٔ حػًخل ٓهطّ‬
‫ٔ كخکًیض يیکُي‪ .‬آؿخ رٕىٌ رّػُٕحٌ یک ًَٕى یک يٕهؼیض ٔ پخیگخِ‬
‫حؿظًخػی ىٍ ًّْ ؿٕحيغ رَ٘ی ظٍٕٓ ٔ رَُٔ ىحٗظّ ٔ ىحٍى ٔ طخ ُُْٕ‬
‫آؿخْخی ػَٔص ٔ هيٍص ٔ آؿخْخی يل‪ٕٜ‬ل طَكُي ٔ كَیذ يٌْزی رَ ىٕٔ‬
‫طٕىِْخی يلَٔو ٔ رّهٕل هَآٌ کَیى ئظ‪٠‬ؼلیٍ كکٕيض يیکُُي ٔ ؿهِٕ‬
‫يیكَُٔٗي ٔ چ٘ى‪ ،‬ىل ٔ ىيخؽْخی يَىو ٍح پَکَىِ ٔ ىٍ كَٔص كَٔرَىِ ٔ‬
‫رّآٍُْٔخی يلخل‪ ،‬يـخل ؿٕالٌ يیىُْي‪.‬‬
‫ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین يُ٘ؤ رَُٔ پيیيِی حؿظًخػی طلض ػُٕحٌ آؿخ ٔ يَیي‪،‬‬
‫حٍرخد ٔ ٍػیض‪١ ،‬زوّی رخال ٔ پخییٍ ٔ…‪ .‬يُ٘ؤ حهظ‪ٜ‬خىی ىحٗظّ ٔ َْکٔی ٔ‬
‫َْ گَْٔی کّ ىٍ ؿًغآٍٔی ػَٔص ٔ يکُض يٕكنطَ رٕىِحَي رّپَٓظیژ رخالی‬
‫حؿظًخػی ىٓضیخكظّحَي ٔ رَحی حیٍ يٕكویض چُیٍ ىچخٍ طْٕى ٔ ؿٍَٔ ٗيِ‬
‫رٕىَي کّ آٌْخ َٔزض رّطٕىِْخ رَطَ ٔ َٗیقطَ ٔ طٕىِْخ َٔزض رّآٌْخ پٔض ٔ‬
‫كویَحَي‪ .‬حیٍ َگَٕ ٍح ٗٓیي يطَٓی چُیٍ ریخٌ يیکُي‪« :‬هَآٌ حیٍؿخ طخػیَ‬
‫ٔ‪ٟ‬غ يخىٖ ٍح ىٍ حكکخٍ ٔ حَيیّْ٘خٖ ٍٔكٗ ریخٌ يٗکُي‪ .‬حیٍ يطهذ يکٍَ‬
‫ىٍ هَآٌ آييِ کّ یک يَىيٗ ٔهظیکّ ٔ‪ٟ‬غ يخىٖ َُيگٗٗخٌ هٕد يٕٗٗى‬
‫ح‪ٛ‬ال يخ هٕىيخٌ هٕریى؛ چٌٕ يخ‬ ‫ً‬ ‫رؼي کىکى حیٍ كکَ رَحی٘خٌ پیيح يٕٗٗى کّ‬
‫هٕریى ٔ‪ٟ‬غ يخىیيخٌ هٕد حٓض‪ ،‬حگَ يخ هٕد َزٕىیى کّ ٔ‪ٟ‬غ يخىی يخٌ‬
‫هٕد َزٕى‪ ،‬پْ ىٍ آهَص ْى ٔ‪ٟ‬غ يخ رٓظَ هٕحْي رٕى‪ .‬رًّْیٍ ىنیم کّ ىٍ‬
‫ىَیخ چٌٕ يخ هٕد رٕىیى هيح حیًٍّْ َؼًض ٍح رّيخ ىحىِ‪ ،‬پْ هطؼخ حگَ آهَطٗ‬
‫ْى رخٗي رخُْى َْچّ ْٔض رّيخ يٗىُْي‪.‬‬
‫رخ طٕؿّ رّيطهذ كٕم کّ حٓخّ ٔ پخیّی طلکَ رَطَی ٔ هٕىرَطَریُی ٔ‬
‫حكٔخّ آؿخیی‪ ،‬يکُض ٔ ػَٔص حٓض‪ ،‬آیخ ىٍ پُٓخی طخٍین ٔ ىٍ ؿٕحيغ ٔ‬
‫كَُْگْخی گَٕخگٌٕ رَ٘ی ىیيِ ٗيِ کّ گَْٔی حُ حَٔخٌْخ ىٍ ػیٍ كوَ ٔ‬
‫ٓ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طُگىٓظی ٔ گيحیی کَىٌ يؼظوي رّ آؿخیی (رّ يؼُخی يُِنض رخالی حؿظًخػی ٔ‬
‫َٗحكض هَٕی) هٕى رخُٗي؟! ٗخیي طُٓخ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض کّ گَْٔی حُ‬
‫حَٔخٌْخ گَكظخٍ چُیٍ پخٍحىٔکْ ْٔض کّ ْى گيح ٔ ْى آؿخ حٓض!‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً ُلحن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ َگخِ کُیي رّ ُٓيْخی ًٗخٍِ ‪، ٖٔ ، ٖٓ ، ٕٕ ، ٔ۹ ، ٔ۳ ، ٔ۳ ، ٕٔ ، ٔٔ ، ۳‬‬
‫ٖٖ ‪ ... ٖ۹ ،‬يُيٍؽ ىٍ ًْیٍ کظخد‪.‬‬
‫ٕ ـ يطهذ حُ آكظخد ٍٍٔٗطَ حٓض؛ ىٍ حیٍ يٍٕى َیخُی رّحٍحثّٖ ُٓي َیٔض؛ رَحی‬
‫يِیي ح‪١‬الػخص‪ ،‬کظخد”حكیخگَ ٗیؼّ ىٍ حكـخَٔظخٌ” حُ ؿُخد ٍؿخء هٕحَيَٗ حٓض‪.‬‬
‫يؼٌٓح ُٓيْخی ًٗخٍِ ٔٔ ‪( ... ٖ۲ ، ٖ۳ ، ٖ۳ ، ٖٖ ، ٖٕ ، ٕٔ ،‬ىٍ ًْیٍ کظخد) حُ‬
‫آىٍّ هٕى ٗیطخٌپَٓظخٌ ػخرض يیکُي کّ حيٍٕ يٌْزت ٗیؼیخٌ حكـخٌ کالً رّٓض ٓخىحص‬
‫طيریَ يیٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ٖ ـ حئَُ يخ‪ .۹ ٔ .ٔ ،‬پْ حُ ‪ٛ‬ي ٓخل ٓکٕص‪ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ٖ ٔ .ٔ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ ىٍ حیٍ رخٍِ ؿُخد ئظطخد ٓالنش حال‪١‬یخد ػاليّ َٔخرّ «ٓیّي يٕٓی يٕٕٓی‬
‫ْهًُيی» طلویوخص يل‪ٜ‬م طخٍیوی‪َٔ ،‬زی ٔ يیيحَی حَـخو ىحىِ کّ كخ‪ٛ‬م آٌ ّٓ ؿهي کظخد‬
‫هطٍٕ طلض ػُٕحٌ «ٗـَِ ‪١‬یزّ ىٍ رالى حكـخَٔظخٌ ٔ يخٍٔحءحنَُٓ حٓض»‪.‬‬
‫حیٍ کظخدْخ کّ يِیٍ رّي٘ـَحص ٔ ػکْْخی حُ يِحٍحص رٔیخٍی حُ حػخظى ٓخىحص‬
‫حكـخَٔظخٌ ٔ يُطوّ يٗرخٗي‪ ُُْٕ ،‬رّحَظ٘خٍ حَزِٕ ََٓیيِ‪ ،‬ح ّيخ َٔوّْخی حُ آٌ رّ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫يلئى ََ٘ گَىیيِ ٔ ىٍ يَحکِ طلویوی ٔ طو‪ٜٜ‬ی يٕؿٕى حٓض‪.‬‬
‫كویَ حُ آٌْخ حٓظلخىِ حػظًی کَىِ حٓض‪َ .‬خيزَىِ کّ يَطز‪ ٢‬رخ ىٓظگخِ آیشهللا َـلی‬
‫يَػ٘ی رٕىِ ٔ رخ يَحکِ طخرؼّی آٌ‪ ،‬يخَُي کظخروخَّی يُظٔذ رّآٌ ٔ «پژْ٘کيِی حَٔخد‬
‫ٓخىحص ‪ -‬يَکِ طلویوخص حَٔخد حالَٗحف» کخٍ کَىِ حٓض؛ ىٓظَٓی رّآٍٗیٕ ٔ حُٓخى‬
‫رخیگخَی ىحٗظّ‪ ،‬رّهٕری حُ ػٓيِی رلغ رَآييِ حٓض‪.‬‬
‫ي‪٠‬خكش ىٍ پیَٕي رخ يٕ‪ٕٟ‬ع يطخنؼخص هٕى ٓلَْخی رّحكـخَٔظخٌ ىحٗظّ ٔ يلم رّيلم‬
‫يِحٍحص ٓخىحص ٍح رٍَٓی ٔ َٓٔی ًَٕىِ ٔ حُ آٌْخ یخى ىحٗض ٔ ط‪ٕٜ‬یَ رَىحٗظّ حٓض‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ يَكٕو ٓیّي ػیٔی ؿٕحىی ؿَِٕی ػهیّ حنَكًّ‪ًْٕ ،‬حٍِ رِّْل ٔ ؿي يٗگلض‪:‬‬
‫ٓیّي رٕٓٔى کّ ػزخ ٔ هزخ يٗپٕٗي‪ َّ ،‬رّهخ‪ َ١‬آٌ حٓض کّ ىٍّ هٕحَيِ ٔ رخ ٕٓحى حٓض‪،‬‬
‫رهکّ رّهخ‪ َ١‬آٌکّ ٓیّي حٓض‪ ،‬نزخّ ؿي هٕى ٍح يٗپٕٗي!‬
‫‪ ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض ‪ ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي ‪ ،‬کٕثظّ ‪ًٗ ،‬خٍِْخٖ ‪ٖ ، ۳‬‬
‫‪ ۲‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۹‬ـ ٓخىحص‪ ،‬رخُ آكَیُخٌ هَحكخص ‪ً /ٕ۳۳ٕfa-af/article/،urozgan.org‬هیَِ ٗيِ‪.‬‬
‫ٔ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ٍُحن‬
‫ُؿفُبی ویّؿلؾائی‬

‫ویّؿلؾائٔ چكا؟‬
‫َوّ٘ک٘ٗ رَحٖ َخرٕىٖ یک گَِٔ حَٔخَٗ چّ طٕؿیّ ىحٍى؟ ‪١‬زیؼٗ حٓض‬
‫َْکْ حُ هٕى رپَٓي‪ :‬چّ هزَ حٓض؟ چّ ٗيِ حٓض؟ حیٍ ًّْ رٗپَٔحیٗ ٔ‬
‫كًالص چَح؟ يگَ «ٓخىحص» چّ گُخِ کَىِحَي؟ ح‪ٛ‬م ٓوٍ رَ َٓ چیٔض؟‬
‫= رخیي رگٕثیى کّ حُ حرظيحٖ کخٍ ٔ حُ ًْخٌ ػخنى رخال ًّْچیِ رّىٔ روٖ‬
‫هيحیٗ ٔ ٗیطخَٗ‪ ،‬هیَ ٔ َٗ‪َ ،‬یک ٔ ري‪ُ ،‬یزخیٗ ٔ ُٗظٗ‪ٓ١ ،‬خٍص ٔ هزخػض‪،‬‬
‫طهن ٔ ٗیَیٍ‪ ٔ ...‬ػ٘ن ٔ َلَص‪ ...‬طؤیى ٗيِ حٓض‪ْ .‬کٌح «يلزض» ٔ‬
‫«َلَص» کّ حُ حيٍٕ ههزٗ حٓض‪ ،‬ىٔ يوٕنّٖ يظ‪٠‬خى حٓض کّ ىحٍحٖ يُ٘ؤ‬
‫حكٔخٓٗ ٔ ػخ‪١‬لٗ يٗرخُٗي‪ٓ« ،‬یّيىٔٓظٗ» ٔ «ٓیّيٓظیِٖ» َیِ حُ حیٍ هخػيِ‬
‫ئظؼُٗ َیٔض‪ ،‬رّح‪ٟ‬خكّٖ حیٍکّ يلزض «ٓخىحص» ؿِء الُو ٔ الیُلک حیًخٌ‬
‫ىیُٗ ٔ ػویيص يٌْزٗ حٓض‪ ،‬چٌٕ ئظویًخ ً رَّ‪ ٚ‬هَآٌ کَیى ٔ يلزض‬
‫حْهزیض(ع) رَ يٗگَىى‪ًَٕٗٗ .‬ى کٔٗ يئيٍ رخٗي‪ ،‬ح ّيخ هَآٌ ٔ حْهزیض(ع) ٍح‬
‫هزٕل َيحٗظّ رخٗي‪ .‬کًخ حیٍکّ كخٓوخٌ ٔ يٌرٌریٍ (رٔظّ رّيٕهؼیظٗ کّ ىٍ آٌ‬
‫هَحٍ ىحٗض رخُٗي) ييحو ىٍ پٗ‪ٍ ،‬ى‪ ،‬حَکخٍ‪ ،‬طؤٔیم‪ ،‬ط‪٠‬ؼیق‪ ،‬ط٘کیک ٔ‬
‫طويیٖ َ‪ ٕٜٙ‬هَآٌ کَیى ٔ يٕحٍیغ حْهزیض(ع) ْٔظُي‪.‬‬
‫ٕ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هب ّ هکبًث هُْْة‬


‫یٕٓق کُؼخَیى ٍٖٔ چٕ يخْى گٕحٓض‬
‫ْیچ کْ حُ آكظخد ه‪ ٔ ٢‬گٕحْخٌ َوٕحٓض‬
‫َٓٔ رهُيو طٕ ٍح ٍحٓض َ٘خَٗ ىْى‬
‫ٍحٓضطَ حُ َٓٔهي َیٔض َ٘خَت ٍحٓض‬
‫ْٔض گٕحِ هًَ چٔظٗ ٔ هٕرٗ ٔ كَ‬
‫ٗؼ٘ؼّی حهظَحٌ ه‪ ٔ ٢‬گٕحِ ًٓخٓض‬
‫حٖگم ٔ گهِحٍْخ کیٔض گٕحِ ًٗخ‬
‫رٕٖ کّ ىٍ يـِْخٓض ٍَگی کّ ىٍ چ٘ىْخٓض‬
‫ػوم حگَ هخ‪ٟ‬یٔض کٕ ه‪ ٔ ٢‬يٍُٕ٘ حٔ‬
‫ىیيٌ پخیخٌ کخٍ ‪ٛ‬زَ ٔ ٔهخٍ ٔ ٔكخٓض‬
‫ٓوُی ‪ٕٛ‬حد حیٍ حٓض کّ آٌ طؼيحى ػُخ‪ِْ َٛ‬حٍِگٗ کّ َٔزض رّيکخَض‬
‫ٔ يٕهؼیض ٔ يٕحْذ حنٓت يخ‪ ،‬ؿزطّ یخ كَٔص یخ كٔخىص يٍَُٗٔي؛ رّؿخٖ‬
‫آٌکّ ًّْٖ طٕٕ ٔ طٕحٌ هٕى ٍح ىٍ ؿٓض طوَیذ ٔؿّٖٓ ي٘ؼ٘غ ٓخىحص‬
‫رّکخٍ رََي‪ ،‬طخ رّپُيحٗض هٕى‪ ،‬آٌْخ ٍح حُ يکخَض يْٕٕد ٔ هيحىحىٖ طُِل‬
‫ىُْي! (کّ ‪ٛ‬يحنزظّ‪ ،‬طالٗٗ حٓض رٗكخ‪ٛ‬م) رٓظَ حٓض پظخَٔیم هٕى ٍح ىٍ‬
‫ئیَ ٍٗي ٔ حٍطوخٖ ٗو‪ٜ‬یض حَٔخَی ٔ حكِحیٖ ىٌٍٔيخیّٖ هٕیٖ رّکخٍ‬
‫رََي طخ حَيکٗ رّيخ َِىیک َٕٗي ٔ ٗزیّ يخ گَىَي‪ .‬حیٍ حٓض هیَ ٔ ‪ٛ‬الف‬
‫حی٘خٌ‪ًْ ٔ ...‬یٍ حٓض طـَرّٖ يئيُیٍ حيضْخ‪ .‬حُ رخد ًََّٕ يٗگٕیى‪:‬‬
‫«يگَ ك‪َ٠‬حص كیخ‪ ٔ ٝ‬يلون‪ ...‬حیٍ ًّْ حكظَحو ٔ ػَٔص ٔ يکُض ٍح حُ‬
‫چّ ٍحْٗ رّىٓض آٍٔىَي؟»‬
‫= پخٓن ٔح‪ٟ‬ق حٓض‪ :‬حُ طٕٓم ٔ طًٔک رّحؿيحى يخ ٔ َوم يٕحٍع يخ‪...‬‬
‫ًْخَخ‪ ،‬يخ ک٘ظت َٕكیى‪َْ ،‬کْ رخ يخ يوخنلض کَى‪ ،‬ؿَم ٗي؛ ٔ آٌکّ رخ يخ‬
‫يٕحكن آيي‪َ ،‬ـخص یخكض ٔ ٍٓظگخٍ گَىیي‪...‬‬
‫ـ يخ ي٘ؼم ْيحیظیى؛ َْکْ ىٍ پَطٕ يخ گخو َٓخى‪ ،‬رّحػالء ػهییٍ ٍٓیي‪،‬‬
‫آٌکْ کّ رخ يخ يوخنض ٍُٔیي‪ ،‬رّحٓلم حنٔخكهیٍ ٓوٕ‪ ١‬کَى‪...‬‬
‫ـ يخ يیِحٌ كن ٔ رخ‪١‬م ْٔظیى‪ .‬رًّْیٍ هَحٍ حٓض کّ «ٓیّي ٓظیِٖ» حُ‬
‫ي‪ٜ‬يٍ ػخنًخٌ ٍرخَٗ‪ ،‬يئيُیٍ حيض‪ ،‬يؼظويیٍ رّحٓخٓخص ىیٍ ٔ يٌْذ ٔ‬
‫ٖ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْچُیٍ حُ َخكیّٖ ػوالء ٔ ػخيّٖ يَىو آؿخُ َ٘يِ حٓض؛ آٌْخ ًْٕحٍِ‬
‫پ٘ظیزخٌ ٔ ييحكغ «ٓخىحص» رٕىَي‪ْٔ ،‬ظُي ٔ هٕحُْي رٕى‪.‬‬
‫رهکّ ؿَیخٌ پَٗظخد «ٓیّيُىحیٗ» ٔ «ْٕیض ُک٘ی» ىٍ يلخكم آٌ ػيِ حُ‬
‫هٕح‪ٗ ٗٛ‬کم گَكض کّ (رَّْىنیم) ىٍ يَحطذ َخُلطَ حُ يؼظويحص ىیُٗ ٔ‬
‫يٌْزٗ هَحٍ ىحٗظُي ٔ حُ طوٕٖ ٔ پَْیِگخٍٖ رٗرَِٓ رٕىَي‪.‬‬

‫هي ؾٌوي «وبؾاجن»؛ په هي «ُىحن»!‬


‫حیٍ حٓض رُیخى كهٔلّی ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ يِحٍیکی٘خٌ‪ٕٗ .‬حْي َ٘خٌ يٗىْي‬
‫کّ «ٓیّيٓظیِٖ» حُ حرظيحء طخ کٌُٕ چُي يُ٘ؤ ػًيِ ىحٗظّ کّ هزم حُ ًّْ ٍیّ٘‬
‫ىٍ ػويِْخی ىٍَٔت َخٗی حُ كْ هٕىکىریُت ػخيالٌ آٌ ىحٍى؛ آٌْخ ىٍ‬
‫ٍهخرض رخ يخ کى يیآٍَٔي‪ .‬حكٌِٔ رَ ٍٔحَپَی٘ٗ ٔ پَهخٗگَٖ ٔ َٗٓص‪١‬هزٗ‬
‫ٔ حْيحف كَىٖ؛ ْيفْخٖ ؿًؼٗ چٌٕ «ْٕیض ُک٘ی» ٔ پخکٓخُٖ هٕيٗ ٍح‬
‫َیِ رخیي يي َظَ آٍٔى‪ .‬يـًٕػّٖ حُ ػٕحيم ریََٔٗ ٔ ىٍَٔٗ کّ گخِ ىٍ پیَٕي‬
‫رخْى ٔ گخِ يـِٖ حُ یکيیگَ ػًم کَىِحَي‪ ،‬چُیٍ حٓض‪:‬‬

‫ظه ظوبقت‬
‫ٔ‪ّ -‬‬
‫يخ ىٍ طيحٍک طًٓض ٔ حكظَحء ػهیّ ْیچ کْ َیٔظیى‪ .‬كو‪ ًّٖٗ ٢‬حُ ييحٍک‬
‫ٔ يُخرغ هٕى حی٘خٌ ٍح رخُگٕ يٗکُیى ٔ يوخ‪١‬ذ ٍح رّىحٍٖٔ آگخْخَّ ٔ ػخىالَّ‬
‫كَح يٗهٕحَیى‪ .‬يخ ًَٗهٕحْیى کٔٗ ٍح ٗکٔض ىْیى ٔ َخرٕى کُیى‪ ،‬یخ َٗيُيِ ٔ‬
‫ٍٕٓح کُیى‪ ،‬رهکّ يٗهٕحْیى آَخٌ ٍح يظٕؿّ حٗظزخِ ٗخٌ ٓخُیى؛ ٔ رگٕثیى کّ ٍحِ‬
‫ٔ ٍٕٔ كؼخنیضْخٖ حؿظًخػٗ ٔ كَُْگٗ ىٍ ْیچ ؿخيؼّٖ حیٍ گَّٕ َیٔض کّ‬
‫آٌْخ ىٍ پیٖ گَكظّحَي‪ .‬ىٍ ََ٘حص آٌْخ چُیٍ يٗهٕحَیى‪:‬‬
‫ویّؿپكوحٔ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۱‬‬
‫«ٓیّيپَٓظٗ یخ حكظَحو ٔ حکَحو ریٖ حُ كي رّ«ٓخىحص» ٔ هخثیم ٗيٌ رخ‬
‫ىحٗظٍ َیَٖٔ ٗلخروٖ آَخٌ رّػُٕحٌ ‪١‬زوّٖ حَٗحف يٌْزٗ‪ ،‬یکٗ حُ‬
‫حَلَحكخص ىیُٗ ٔ هَحكخص يٌْزٗ ٍحیؾ ىٍ حكـخَٔظخٌ‪ ،‬رّه‪ ٕٜٙ‬ؿخيؼّٖ‬
‫ٗیؼٗ رًّٗخٍ يٗآیي ىٍ حیٍ ؿخيؼّ «ٓخىحص» رّىنیم ئُٕد رٕىٌ رّپیخيزَ‬
‫حکَو(‪ )ٙ‬حُ ؿخیگخِ ٔ پَٓظیژ هخ‪ ٗٛ‬حؿظًخػٗ رَهٍٕىحٍحَي‪ .‬حیٍ پيیيِٖ َخ‬
‫يزخٍک رَّخو آيُِٕٖ ىیُٗ ىٍ هٍٕ طٕىِٖ ػٕحو ىحىِ ٗيِ حٓض‪ .‬حیٍ ‪١‬یق‬
‫‪ٕ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿخيؼّ َیِ رخ يٕهؼیض ُٗخٓٗ ٔ كَ‪ٛ‬ض ‪١‬هزٗ‪ ،‬حُ ٔ‪ٟ‬ؼیض يٕؿٕى ؿخيؼّ‬
‫ًْٕحٍِ ٕٓء حٓظلخىِ ًَٕىِ‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬يى کٔذ يوخيخص رَطَ حؿظًخػٗ رَ يٗآیُي‪.‬‬
‫رخ ریُٖ ؿه‪ ٢‬رَطَٖ‪١‬هزٗ‪ ،‬هٕحْخٌ ُػخيض ٓیخٓٗ‪ ،‬حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو‬
‫ِْحٍِ يٗرخُٗي‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح الثین ٍْزَٖ ٔ ىیگَحٌ ٍح يُخٓذ ح‪١‬خػضپٌیَٖ‬
‫يٗپُيحٍَي ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص ػيو طلون حیٍ هٕحٓض هَ٘ة هٕیٖ‪ ،‬ىٍ ىٌٍٔ‬
‫حیٍؿخيؼّ ُیٔض کَىِ ٔ ىٓض ىٔٓظٗ رٕٖٔ ىًُٗخٌ ىٍحُ کَىِ ٔ حُ پ٘ض‬
‫رّحیٍ يَىو هُـَ يَُُٗي؛ آَخٌ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ‪ ،‬ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رٕىِ ٔ ىٍ‬
‫َٗحی‪ ٢‬كٔخّ طخٍیوٗ رّػُخ‪ َٛ‬ح‪١‬الػخطٗ ىًٍٗ رّػُٕحٌ ٓظٌٕ پُـى ػًم‬
‫يًَٗخیُي‪ .‬يَىو ٓخىِنٕف ِْحٍِ ُْگخو طٕني َُٕحىٕ‪ٓ ،‬یّيٖ ٍح‪ ،‬رَحٖ ریًّ‬
‫کَىٌ حُ حَٕحع ریًخٍْٖخ‪ ،‬يَی‪ْٗ٠‬خ‪ ،‬ؿٍْخ ٔ كٕحىع َخگٕحٍ آیُيِ ىػٕص‬
‫يًَٗخیي کّ ىٍ ىْخٌ رچّٖ حی٘خٌ آد ىْخَٖ ٍح رَیَِي یخ کًَ آٌ ٍح رزُيى‪.‬‬
‫رؼيح ً ؿیذ ٓیّي يلظَو ٍح حُ ْيحیخٖ گَحٌرٓخ َٓٗخٍ يًَٗخیُي ٔنٗ ؿخكم حُ‬
‫حیٍکّ حُ َظَ پِٗکٗ ـ رٓيحٗظٗ چّ رالیٗ رَ َٓ حیٍ رچّ يٗآٍَٔي‪».‬‬
‫«آد ىٍْ «ٓخىحص» حگَ ٗلخروٖ رٕى رخیي هٕى آٌْخ ٍح کّ ىحثیى ىٍ ىْخٌ‬
‫آَخٌ طَحٕٔ يٗکُي ٔ گخْٗ رخ رٕٖ گُي َٕٔحٍ طیِطَ ٔ يٕأػَ يٗگَىى‪ٗ ،‬لخ‬
‫يٗىحى‪ ،‬ىٍ كخنٗ کّ ٓیّيٖ کّ ػهیم َزخٗي ٔ حُ ‪ٛ‬لض ٍٔكٗ ٔ ؿًٔٗ‬
‫رَهٍٕىحٍ رخٗي‪ ،‬یخ یخكض ًَٕٗٗى ٔ حگَ ٕٗى رٔیخٍ َخىٍ حٓض!»(ٔ)‬
‫ٓؼيی گٕیي‪:‬‬
‫رٗ کًخنْٗخٖ حَٔخٌ حُ ٓوٍ پیيح ٕٗى‬
‫پٔظّٖ رٗيـِ حگَ نذ ٔحکُي ٍٕٓح ٕٗى‬
‫يطهذ كٕم‪ ،‬ػالِٔ رَ آٌکّ حكٔخّ ٔ َیخص رخ‪ ُٗ١‬ىًُٗخٌ ٓخىحص ٍح‬
‫رَيال يٗٓخُى‪ ،‬حُ ‪ٟ‬ؼق ىحَٖ ٔ پَی٘خٌيِحؿٗ «ٓیّيٓظیِحٌ» َیِ هزَ‬
‫يٗىْي‪ .‬يخ ًَٗىحَیى حیٍْخ ٔحهؼخ ً ًْیٍ حَيحُِ کٍٕ ٔ کى ٕٓحىحَي‪ ،‬یخ يوخ‪١‬ذ ٍح‬
‫طـٓیم يٗکُُي‪َْ .‬گخِ هٕحَُيِ حَيک ىٍَگٗ رّهَؽ ىْي ٔ يطهذ كٕم ٍح‬
‫يوظ‪َٜ‬ح ً كالؿٗ کُي‪ ،‬رّطُخه‪٠‬خص ييْٖ يٍٗٓي‪ ،‬چُخٌکّ يلخْیى ٔ يلخى‬
‫ػزخٍحص ح‪ٛ‬الً هخرم ؿًغ َیٔض‪ .‬يؼالً ىٍَگ ىٍ ػزخٍحص كٕم هَٔؿْٗخٖ‬
‫يظُخه‪ُ ٞ‬یَ ٍح رّىٓض يٗىْي چُخٌکّ ‪ٛ‬يٍ ٔ ًیم ح‪ٛ‬الً رخْى ًَٗهٕحَي‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬يٗگٕیي‪« :‬حیٍ ‪١‬یق ؿخيؼّ َیِ رخ يٕهؼیض ُٗخٓٗ ٔ كَ‪ٛ‬ض ‪١‬هزٗ‪ ،‬حُ‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض يٕؿٕى ؿخيؼّ ًْٕحٍِ ٕٓء حٓظلخىِ ًَٕىِ‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬يى کٔذ يوخيخص‬
‫‪ٕ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَطَ حؿظًخػٗ رَ يٗآیُي‪ .‬رخ ریُٖ ؿه‪ ٢‬رَطَٖ‪١‬هزٗ‪ ،‬هٕحْخٌ ُػخيض‬


‫ٓیخٓٗ‪ ،‬حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو ِْحٍِ يٗرخُٗي‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح الثین ٍْزَٖ‬
‫ٔ ىیگَحٌ ٍح يُخٓذ ح‪١‬خػضپٌیَٖ يٗپُيحٍَي‪».‬‬
‫هَٔؿت حیٍ ػزخٍص چُیٍ حٓض کّ‪ٓ« :‬خىحص» یک َیَٖٔ طؼییٍکُُيِ ىٍ‬
‫ؿخيؼّ ْٔظُي‪ ،‬پظخَٔیم آٌْخ حیٍ حَيحُِ حٓض کّ‪« :‬هٕحْخٌ ُػخيض ٓیخٓٗ‪،‬‬
‫حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو ِْحٍِ يٗرخُٗي‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح الثین ٍْزَٖ ٔ ىیگَحٌ‬
‫ٍح يُخٓذ ح‪١‬خػضپٌیَٖ يٗپُيحٍَي‪».‬‬
‫ٕ ‪ -‬يٗگٕیي‪« :‬ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص ػيو طلون حیٍ هٕحٓض هَٖ٘ هٕیٖ ىٍ ىٌٍٔ‬
‫حیٍ ؿخيؼّ ُیٔض کَىِ ٔ ىٓض ىٔٓظٗ رٕٖٔ ىًُٗخٌ ىٍحُ کَىِ ٔ حُ پ٘ض‬
‫رّحیٍ يَىو هُـَ يَُُٗي‪».‬‬
‫ـ هَٔؿٗ حیٍ ػزخٍص چُیٍ حٓض کّ‪ :‬وبؾات ؾقکبق ؼْؾ ثىیبق ُن شؿٓ ُىحٌؿ‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬ىٍ حىحيّ يٗگٕیي‪« :‬آَخٌ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ‪ ،‬ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رٕىِ ٔ ىٍ‬
‫َٗحی‪ ٢‬كٔخّ طخٍیوٗ رّػُخ‪ َٛ‬ح‪١‬الػخطٗ ىًٍٗ رّػُٕحٌ ٓظٌٕ پُـى ػًم‬
‫يًَٗخیُي‪».‬‬
‫ـ هَٔؿٗ حیٍ ػزخٍص چُیٍ حٓض کّ‪ٓ« :‬خىحص» طخ آٌ كي يٓىحَي کّ كظٗ‬
‫ىًُٗخٌ يخ ٍٖٔ آٌْخ َٓيخیّگٌحٍٖ يٗکُُي (چٌٕ ْیچکْ ٍٖٔ َیَْٔخٖ‬
‫پٔیق ٔ پلظخل َٓيخیّگٌحٍٖ ًَٗکُي؛ َٓيخیّگٌحٍٖ ٍٖٔ َیَْٔخ ٔ ػُخ‪َٛ‬‬
‫حکظیٕ يٕٗٗى‪).‬‬
‫‪ْ - ۳‬ى يٗگٕیي‪ٓ« :‬یّيپَٓظٗ یخ حكظَحو ٔ حکَحو ریٖ حُ كي رّٓخىحص ٔ‬
‫هخثیم ٗيٌ رخ ىحٗظٍ َیَٖٔ ٗلخروٖ آَخٌ‪»...‬‬
‫‪ْ ٔ -‬ى يٗگٕیي‪« :‬آَخٌ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ‪ ،‬ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رٕىِ»‬
‫هٕحَُيِ ه‪٠‬خٔص کُي‪ :‬کيحو یک ىٍٓض حٓض؟ «َیَٖٔ ٗلخروٖ» یخ «ػخيم‬
‫حهظالف؟!» = هیهٗ ٍٍٔٗ حٓض‪ :‬حگَ «ٓیّيپَٓظٗ» حُ يُظَ ػخيّٖ يَىو‬
‫«َیَٖٔ ٗلخروٖ» رخٗي کّ حیٍ حٔل نطق هيح رّيَىو ِْحٍِ حٓض چٌٕ‬
‫«ٓیّيپَٓظٗ» یگخَّ ػخيم ٔكيص يیخٌ آَخٌ يٕٗٗى‪ ،‬يخ ْى ًْیٍ ٍح گلظیى‪ .‬چّ‬
‫چیِٖ حُ حیٍ رٓظَ کّ يَىو پَحکُيِٖ ِْحٍِ ٍح كٕل یک يلٍٕ يظلي کُي‪.‬‬
‫پْ َظیـّٖ يُطوٗ حیٍکّ‪ :‬حگَ ٓخىحص «َیَٖٔ ٗلخروٖ» رخُٗي «ػخيم‬
‫حهظالف» ًََٕٗٗي‪ ٔ ،‬حگَ «ػخيم حهظالف» رخُٗي ىیگَ «َیَٖٔ ٗلخروٖ»‬
‫‪ٕ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًََٕٗٗي‪ .‬چٌٕ حیٍ ىٔطخ رخْى هخرم ؿًغ َیٔظُي‪ .‬آیخ رّنلخظ كهٔلٗ ىٔ َیَٖٔ‬
‫هیَ ٔ َٗ چٌٕ هيح ٔ ٗیطخٌ ىٍ یک ؿخ ؿًغ يَٕٗٗي؟‬
‫‪ - ۳‬يٗگٕیي‪« :‬يَىو ٓخىِنٕف ِْحٍِ ُْگخو طٕني َُٕحىٕ‪ٓ ،‬یّيٖ ٍح‪ ،‬رَحٖ‬
‫ریًّ کَىٌ حُ حَٕحع ریًخٍْٖخ‪ ،‬يَی‪ْٗ٠‬خ‪ ،‬ؿٍْخ ٔ كٕحىع َخگٕحٍ آیُيِ‬
‫ىػٕص يًَٗخیي‪».‬‬
‫حیٍ ْى يٕأیي يطهذ هزهٗ حٓض‪ ،‬الري ًّْٖ ِْحٍِْخ ُْگخو طٕني َُٕحى‬
‫هٕى‪ًْ ،‬خٌٓخٌ ػًم يٗکُُي‪ ،‬پْ يَىو ِْحٍِ حهالً ٍٖٔ یک َوطّ ٔكيص‬
‫ىحٍَي کّ ًْخٌ «ٓیّيپَٓظٗ» رخٗي‪ ٔ .‬حیٍ ٓیّي حٓض کّ ػخيم ٔكيص ٗيِ حٓض‬
‫‪ - ۳‬پْ حُ حیٍ ًّْ‪ ،‬يٗگٕیي‪« :‬ىٍ كخنٗ کّ ٓیّيٖ کّ ػهیم َزخٗي ٔ حُ‬
‫‪ٛ‬لض ٍٔكٗ ٔ ؿًٔٗ رَهٍٕىحٍ رخٗي‪ ،‬یخ یخكض ًَٕٗٗى ٔ حگَ ٕٗى رٔیخٍ‬
‫َخىٍ حٓض‪»!!.‬‬
‫يٗریُیي کّ‪ :‬حیٍ كَحُ حُ يطهذ طًخو گلظّْخٖ هزهٗ ٍح رخ‪١‬م يٗکُي‪ٔ ،‬‬
‫ؿخیض ؿٓم ٔ ٓلخْض ىٍ ػیٍ ؿَ‪ٛ ٍُٖٔ ٝ‬خكذ ٓوٍ ٍح رًَّخیٖ‬
‫يٗگٌحٍى‪ ،‬چٌٕ‪:‬‬
‫حٔالً‪ ،‬ؿیَ ػهًٗ حٓض‪ ،‬یؼُٗ ًّْ حكَحى یک هٕو ٔ يهض رَّلٕ یکٔخٌ‬
‫يَی‪ًََٕٗٗ ٞ‬ي؛‬
‫ػخَیخً‪ْ ،‬یچ كَى يَی‪ ٞ‬حُ یک چُخٌ پظخَٔیم رخال رَهٍٕىحٍ َیٔض کّ‪:‬‬
‫«هٕحْخٌ ُػخيض ٓیخٓٗ‪ ،‬حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ يَىو ِْحٍِ رخٗي‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح‬
‫الثین ٍْزَٖ ٔ ىیگَحٌ ٍح يُخٓذ ح‪١‬خػضپٌیَٖ پُيحٍى‪َ ».‬یَٖٔ ٗلخروٖ‬
‫ُٗخهظّ رٕ٘ى‪ ،‬ػخيم طلَهّ ٔ َلخم رخٗي‪ ،‬ىًُٗخٌ ٍٖٔ حٔ َٓيخیّگٌحٍٖ رکُُي‬
‫ٔ حٔ ٍح رَحٖ هٕى ٓظٌٕ پُـى رگیََي‪َ ،‬خو حٔ نَُِ رَحَيحو ریخَيحُى‪ ًّْ ،‬ىٍ‬
‫ٍهخرض رخ حٔ کى ریخٍَٔي‪ ،‬رخ يوخو ٔ يٕهؼیض حٔ كٔخىص رکُُي ٔ هٕحٓظخٍ َخرٕىٖ‬
‫حٔ رَٕ٘ي‪ ...‬حگَ يَی‪ًْ ٞ‬یٍ ٍهى حٓض‪ ،‬پْ َُيِ رخى آٌ يَی‪!ٞ‬‬
‫‪ -‬آیخ حَ٘خء یک چُیٍ يطخنذ (گٌٗظّ حُ حیٍکّ رَهخٓظّ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ‬
‫ؿَ‪ ٍُٖٔ ٝ‬حٓض) ‪َٛ‬كخ ً «رخى َخٌ ُٓگک» َیٔض؟‬
‫ـ هُيیيٌ رٍّیٖ پيٍحٌ ٔ طْٕیٍ رّٗؼٍٕ يَىو ِْحٍِ َیٔض؟‬
‫‪ -‬يَىو ِْحٍِ ًْخٌهيٍ ٓخىِنٕف ْٔظُيکّ یکچُخٌ کٔخَٗ ٍح يٗپَٓظُي؟!‬
‫‪ -‬ىًُٗخٌ ًٗخ ًْخٌهيٍ َخىحٌ ْٔظُي کّ ٍٖٔ چُیٍ يَی‪٠‬خٌ‬
‫َٓيخیّگٌحٍٖ يٗکُُي ٔ آٌْخ ٍح ٓظٌٕ پُـى هٕى يٗگیََي؟!‬
‫‪ٕ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حگَ چُیٍ حٓض‪ ،‬پْ‪ ،‬طٕ حُ چّ يٗطَٓٗ؟‬


‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٓ ‪« :‬ط٘یغ ىٍرخٍٖ هٕى ٗخٌ هٕیخ ً گَحی٘خص َژحىٖ ىحٍَي‪.‬‬
‫ىٍ پٓهٕٖ َخو هٕى رخ حكظوخٍ يَٕٗیُٔي‪ٓ :‬یّي كخ‪ٟ‬م‪ٓ ،‬یّي ػخنًٗ‪ٓ ،‬یّي ؿخٔیي‪ٔ ،‬‬
‫ٓیّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ ٔ ...‬یخ‪ ،‬يٕٕٖٓ َژحى‪ ،‬ػهٕٖ َژحى‪ ،‬كٔیُٗ َژحى‪)ٕ(»...‬‬
‫«ٔهظٗ حُ حطخم آهخٖ كکیًٗ ریٌَٔ ٗيو حكٔخّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔ ‪:‬‬
‫يٗکَىو کّ چويٍ کیُّ ٔ َلَص حُ يٍ ىٍ ىل آهخٖ كکیًٗ حٓض! طخُِ يظٕؿّ‬
‫ٗيو کّ حیٍ ئجٕل يلظَو ٓیخٓٗ‪ ،‬چیِٖ ریٖ طَ حُ یک ىًٍٗ َیٔض‪)ٖ(».‬‬
‫ىٍ ‪١‬زیؼض ػخرض حٓض کّ ًّْٖ كیٕحَخص حُ رُٗآىو‬ ‫جكن ّ ًلكت!‬
‫يٗطَُٓي‪ ٔ ،‬ىٍ يیخٌ هٕى آىوْخ َیِ‪ ،‬آىوْخٖ كویَ ٔ كَٔيخیّ حُ «آىوْخٖ‬
‫رَطَ ٔ هٕىٓخهظّ» يٗطَُٓي ٔ ىٍ رَحرَ آىوْخٖ رَطَ كْ کىرٕىٖ ىحٍَي ٔ‬
‫ىٍ يٕحؿّ رخ آٌْخ ح‪ٟ‬طَحد ىحٍَي‪ .‬يطخنذ كٕم ىهیوخ ً حُ ًْیٍ َکظّ گٌحٍٕ‬
‫يٗکُي؛ كخٗیِو ٗیطخٌپَٓض ٍحِ چخٍِ ٍح ىٍ آٌ ىیيِ حٓض کّ رگٕیي‪« :‬رخیي‬
‫ٍُٖٔ ٍح َٓ ٓخىحص ریخٍٔیى کّ َّ طُٓخ کهًّٖ «ٓیّي» ٍح حُ حٔل َخو هٕى‬
‫رَىحٗظّ ٔ كَحيٕٕ کُُي‪ ،‬کّ ‪َٛ‬ف رَحٖ حیٍکّ رظٕحَُي َُيِ رًخَُي‪ٍُٖٔ ،‬‬
‫‪ٛ‬ي يَطزّ هٔى روٍَٕي کّ‪َّ ،َّ ،َّ :‬؛ رّهيح‪ ،‬رّؿيو هٔى کّ يٍ ٓیّي َیٔظى!»‬
‫يٍ كکَ ًَٗکُى کخٍ رّحیٍؿخ رک٘ي‪.‬‬
‫«ٓیّيٓظیِحٌ» رخ يويحٍٖ ٕٓحى ٔ يطخنؼخطٗ کّ ىحٗظُي هٕى ٍح رٔیخٍ يٓى‬
‫يٗپُيحٗظُي ٔ طٕهغ ٗخٌ حُ هٕى ٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رٔیخٍ ُیخى رٕى‪ .‬ػطٖ‬
‫طٔکیٍَخپٌیَ هيٍص‪١‬هزٗ ٔ ٍَٖٓٔؿٕیی رَ حهٕحو ِْحٍِ ٍح ىٍ َٓ‬
‫يٗپٍَٔحَيَي؛ نکٍ ٔهظٗ رّػَ‪ٔ ّٖٛ‬حهؼیض َگخِ يٗکَىَي يظٕؿّ يٗٗيَي‬
‫کّ يَىو ‪ٛ‬يحٖ آٌْخ ٍح ًََُٕٗٗي‪ ،‬رّٓوٍ حی٘خٌ گٕٕ ًَٗىُْي‪ ،‬رّحًحٌ‬
‫حی٘خٌ ًَخُ ًَٗهٕحَُي‪ ،‬رّىٍٔ حی٘خٌ كهوّ ًََُُٗي‪ ،‬ىٓض حی٘خٌ ٍح‬
‫ًَٗرُٕٓي‪ ،‬رّحی٘خٌ پٕل ًَٗىُْي‪ ...‬ىٍ كخنٗ کّ رخنؼیٍ يٗىیيَي يَىو طًخو حیٍ‬
‫يلزضْخ ٍح ىٍ يٍٕى «ٓخىحص» (ٔنٕ رٕٗٓحى‪ ،‬يَی‪ ،ٞ‬يؼهٕل ٔ ي٘هٕل)‬
‫حرَحُ يٗىحٍَي‪ ٔ ...‬حیٍ‪ ،‬یؼُٗ کّ «ٓیّيٓظیِحٌ» حگَ طخؽ پخىٗخْٗ ْى رَ َٓ‬
‫هٕى رگٌحٍَي‪ ،‬رخُ ْى ىٍ رَحرَ یک كَى ٓیّي (ٔنٕ رٕٗٓحى ٔ يؼهٕل) ُهَى ٔ‬
‫رٗٗو‪ٜ‬یض حَي ٔ حكٔخّ كوخٍص ٗيیي يٗکُُي؛ ٓوضطَ حُ ًّْ حیٍکّ حٔ ىٍ‬
‫ؿخيؼّٖ حٓاليَٗخگِیَ حُ آٌ حٓض کّ رٍّؿى يیم رخ‪ ،ُٗ١‬طظخَْ رّىحٗظٍ‬
‫حػظوخى رّيٕحٍیغ حؿيحى ٓخىحص َیِ رًُخیي‪.‬‬
‫‪ٕ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كْ كوخٍص» ٗيیي رّآٌْخ‬ ‫ىٍ رَحرَ ًّْٖ حیٍ كویوضْخ ٔ ٔحهیؼضْخ « ّ‬
‫ىٓض يٗىحى‪ ،‬ػ‪ٜ‬زٗ يٗٗيَي‪ٓ ،‬وض رَ آٗلظّ يٗگَىیيَي‪ ،‬رَهٕى يٗپیچیيَي‬
‫ٔ يٕٗٓهظُي‪ ٔ ...‬رخهٕى ىحى يُٗىَي کّ‪ :‬حُ رَحٖ هيح‪ ،‬حیٍ چّ ٔ‪ٟ‬غ حٓض؟‬
‫هٕو‪ ،‬هٕو يٍ رخٗي؛ ٔ يٍ ْى رخ حیٍ کًخل ٔ حیٍ ؿًخل ٔ حیٍ ػهى ٔ حیٍ ىحَٖ ٔ‬
‫حیٍ ٍَُگٗ ٔ حیٍ هُ٘گٗ ٔ حیٍ ٓیخٓض ٔ حیٍ کیخٓض‪ ًّْ( ...‬چیِ ىحٌ ٔ‬
‫ؿخيغ ًّْٖ کًخالص!) ىٍ ریٍ حی٘خٌ رخٗى؛ ٔنٗ هٕو هٕىو رّيٍ طٕؿّ َکُُي ٔ‬
‫ىٍٔ ٓیّيْخ ٍح رگیََي؟! ٔحٖ‪...‬‬
‫نٌح ط‪ًٜ‬یى گَكظُي «ٓخىحص» ٍح حُ يیخٌ رَىحٍَي طخ هٕى رّؿخٖ‬
‫«ٓخىحص» رُ٘یُُي‪ًٗ .‬خ ىهض کُیي کّ َْچّ ٍح حُ يخ گَكظُي‪ ،‬ىٍٔ ََیوظُي‪،‬‬
‫هٕىٗخٌ حٓظلخىِ کَىَي‪:ًََّٕ ،‬‬
‫«آٌ كَىٖ ٍح کّ ٔنٕ رَحٖ یک رخٍ ىٓظٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٕ ‪:‬‬
‫رَحٖ هًْ ٔ رٕٓیيِ ٗيٌ ىٍحُ ٗيِ رخٗي‪ ،‬يُٕ‪ ١‬رّؿخيؼّٖ هٕیٖ ًَٗىحَیى‬
‫ٔ ََٕٓٗض حؿظًخػٗ آٌ ٍح رّػُٕحٌ یک رض ٔ آهخٖ يٌْزٗ حُ ََٕٓٗض‬
‫حؿظًخػٗ حكَحى ؿخيؼّٖ هٕیٖ‪ ،‬رّػُٕحٌ رَىِگخٌ يٌْزٗ يـِٖ يٗىحَیى‪)۳(».‬‬
‫«‪ ...‬پیَ يَىحٌ پْ حُ رٕٓیيٌ ىٓظخٌ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٕ ‪:‬‬
‫حٓظخى يِحٍٖ‪ ،‬هيحَٔي ٍح رّهخ‪ َ١‬حیٍ ًّْ ػظًض ٔ ٗکْٕٗ کّ َ‪ٜ‬یذ يَىو‬
‫ٗيِ حٓض حُ ػًن ىل ٓپخّ يٗگلظُي‪ ،‬ؿٕحَخٌ َیِ رخ رٕٓیيٌ ىٓضْخٖ حٓظخى‬
‫يِحٍٖ‪ ،‬حكٔخٓخص هٕى ٍح حرَحُ يًَٕٗىَي‪)۳(».‬‬
‫هٕد‪ ،‬حگَ ىٓض رٕٓیيٌ كَٗلّٔ ػًهی يٌيٕو حٓض کّ ىٓض ْیچکْ َزخیي‬
‫رٕٓیيِ ٕٗى؛ حگَ ىٓض رٕٓیيٌ حُ يالُيخص ٓپخّگِحٍٖ ٔ ط٘کَ حٓض کّ‬
‫(گلظیى) ىٍ‪ٕ١‬ل طخٍین‪ٓ ،‬خىحص ریٖ حُ آهخٖ يِحٍٖ رِّْحٍِ هييض کَىِحَي‪.‬‬
‫حیٍ‪ ٍٕ١‬کّ حُٓخى كٕم َ٘خٌ يٗىْي حُ يُظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ َلْ ىٓض‬
‫رٕٓیيٌ ػًهی َکْٕیيِ َیٔض‪ ،‬كو‪ ٢‬حیٍ يٓى حٓض کّ ىٓض چّ کٔخَٗ رخیي‬
‫رٕٓیيِ ٕٗى ٔ ىٓض چّ ک ٔخَٗ َزخیي رٕٓیيِ ٕٗى = ىٓض حٔ ٍح يزّٕ؛ ىٓض‬
‫يَح رزّٕ! آَگٓٗ‪ ،‬هًْ ٍح حئَُِ چّ کٔٗ يٗهٍٕى؟‬
‫حیٍکّ حيَی ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ هًْ ٍح يالیخٌ ِْحٍِگی ؿًغآٍٔی يیکُُي‪.‬‬
‫حیٍ یؼُٗ َ٘ٔظٍ هٕى حی٘خٌ رّؿخٖ ٓخىحص! ىٍحیٍ ‪ٍٕٛ‬ص ِْحٍِ ‪ٍَٟ‬‬
‫هٕحْي کَى چٌٕ حُ یک يُزغ كی‪ ٞ‬يلَٔو هٕحْي ٗي‪ .‬رخ رٕٓیيٌ ىٓض‬
‫ٓخىحص كَ‪ ٝ‬رَحیٍ رٕى کّ ىٓض یک كَى حُ حٔالى پیـًزَ رٕٓیيِ ٗيِ حٓض ٔ‬
‫‪ٕ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ یک ػًم يؼُٕٖ حٓض کّ ىٍ آٌ ه‪ٜ‬ي هَرض ٔ کٔذ ػٕحد يُظٍٕ حٓض؛‬
‫ٔنٗ رخ رٕٓیيٌ ىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ كخٓي ٔ يلٔي چّ چیِٖ رّىٓض يٗآیي؟‬
‫ٓیّي حكـخَٗ‬ ‫اهجبل الُْقی ّ هجبُبت ؾوثثْوی وبؾات اكـبًٔ‪:‬‬
‫آٌهيٍ ػظًض ىحٍى کّ حهزخل الٍْٕٖ رخ آٌ رٍِگٗ ٔ يؼَكض هٕیٖ پیٖ ٓیّي‬
‫حكـخَٗ ُحَٕ يَُٗي ٔ ىٓض حٔ ٍح حُ ٍٖٔ َیخُ يٗرٕٓي‪ ٔ ،‬رّحیٍ ىٓضرٕٓٗ‬
‫حكظوخٍ يٗکُي‪ .‬حهزخل ٓلَ يؼُٕٖ ٔ ٕٗٓى ػَكخَٗ هٕى حُ ُیخٍص ٓیّي ؿًخل‪،‬‬
‫ٓؼیي كهیى پخٗخ ٔ يٕنٕٖ ٍح حیٍگَّٕ طًؼیم يٗکُي‪:‬‬
‫يوظيٖ طخطخٍ ٔ حكـخَٗ حيخو‬ ‫ٍكظى ٔ ىیيو ىٔ يَى حَيٍ هیخو‬
‫‪١‬هؼظٖ رَطخكض حُ ًٔم ك‪ٍٕ٠‬‬ ‫پیَ ٍٔيٗ َْ ُيخٌ حَيٍ ك‪ٍٕ٠‬‬
‫َخهٍ ٗخٌ ػويِْخٖ يخ گ٘خى‬ ‫گلض يَ٘م ُیٍ ىٔکْ رٓظََِحى‬
‫َُيِ حُ حكکخٍ حٔ ُٓگ ٔ ٓلخل‬ ‫ٔخىحص يٕالَخ ؿًخل‬‫ٓیّي حن ّ‬
‫ىٓض حٔ رٕٓیيو حُ ٍحِ َیخُ(‪)۳‬‬ ‫يٍ ُ ؿخ رَهخٓظى رؼي حُ ًَخُ‬
‫ػظًض حهزخل رَحی ًّْ يؼهٕو حٓض‪ ،‬کٔٗ حٓض کّ طخ ُُْٕ ریٖ حُ ىٔ‬
‫ِْحٍ ػُٕحٌ کظخد ىٍ حكٕحالص حٔ َگخٗظّ ٗيِ حٓض؛ ٔهظٗ حَٔخَٗ رخ حیٍ‬
‫ػظًض‪ ،‬ىٓض ٓیّي حكـخَٗ ٍح حُ ٍٖٔ َیخُ رزٕٓي‪ ،‬يخ ىیگَ چّ رگٕثیى؟ ؿِ‬
‫حیٍکّ رگٕثیى ٗیطخٌپَٓظخٌ طٕحَخیٗ حىٍحک ػظًض ٔ رٍِگٗ يخ ٍح َيحٍَي؟‬

‫ٕ ـ ٌؿت ظىبؾت‬
‫يٕنٕٖ رهوٗ ىٍ يؼُٕٖ يٗگٕیي‪:‬‬
‫حٖ رٔخ ٗخْخٌ کّ ک٘ظُي كَ َّ حٔ‬ ‫ىًٍٗ ‪١‬خّٔٔ آيي َپ َّ حٔ‬
‫ٓیّي حًٓخػیم رهوٗ َیِ يٗگٕیي‪:‬‬
‫آكضُىِٖ ُكُٔیى ‪١‬خّٔٔ ‪ٛ‬لض رهوٗ‬
‫حیٍ ٍَؾ کّ يٗریُٗ حُ ؿهِٕٖ پََ آيي‬
‫ٓخىِ کالو حیٍ کّ «ٓیخىص» یک َؼًض ٔ يْٕزض حنٓی حٓض؛ َْ ‪ٛ‬خكذ‬
‫َؼًظی يلٕٔى ٔحهغ يیٕٗى؛ ىٍ ٍٔحیخص ىیُٗ آييِ کّ طٕؿّ يَىو رًّٗخ یک‬
‫َؼًض حنٓٗ حٓض‪ .‬كٔي یکٗ حُ ريطَیٍ ‪ٛ‬لخص َٗ حهالهٗ حٓض کّ رخ ٗيص ٔ‬
‫‪ٟ‬ؼق يظلخٔص ىٍ ههذ حكَحى رَ٘ی رَُٔ يٗکُي‪ .‬آطٖ آٌ رٔیخٍ ُٕٓحٌ حٓض‬
‫ٔ يزظالرّ هٕى ٍح طخ يَُ هیخَض‪ ،‬ؿُخیض ٔ َخرٕىٖ‪ ،‬حػى حُ ىیگَک٘ٗ طخ‬
‫هٕىک٘ٗ يٗک٘خَي‪ .‬نٌح ىٍ كَُْگ حػظوخىٖ ٔ حهالهٗ ػٕحوحنُّخّ َکظّٖ‬
‫ٓ‪ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كکًض آيیِٖ حٓض کّ يٗگٕیُي‪« :‬رخ هيحىحىِ ٓظیِِ يکٍ‪ ،‬کّ هيحىحىِ ٍح هيح‬
‫ىحىِ حٓض» رَ ًْیٍ حٓخّ‪ ،‬ىٔيیٍ ػخيم «ٓیّيٓظیِٖ» کّ ىٍ پیَٕي رخ ىیگَ‬
‫ػٕحيم هخرم رٍَٓٗ حٓض‪ ،‬كٔخىص ٗيیي رٕىِ ٔ حٓض‪َْ .‬چُي گلظیى‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ يؼَكض ٔ ر‪ٜ‬یَص الُو رَحٖ حك‪ٜ‬خء ٔ حىٍحک ػظًض ٓخىحص‬
‫ٍح َيحٍَي؛ نکٍ حُ َلِٕٖ رَهٍٕى يئيُیٍ ٔ یک يوخیّٖٔ حرظيحیٗ يیخٌ هٕى‬
‫ٔ ٓخىحص‪ ،‬يٗطٕحَُي رلًُٓي کّ هٕى چّ ْٔظُي ٔ ٓخىحص‪ ،‬چّ يٗرخُٗي‪.‬‬

‫رخُْى ىٍ ٔرٔخیض يظؼهن رّٗیطخٌپَٓظخٌ يطهزٗ آييِ حٓض کّ رّٔ‪ٟ‬خكض‬


‫گٕیخٖ ًّْ چیِ حٓض‪ ،‬حیٍ گَِٔ رّکَحص ػخرض کَىِ حٓض کّ ْیچ حكظَحيٗ‬
‫رّحىٍحک ٔ ٗؼٍٕ طٕىِْخٖ ِْحٍِ هخیم َیٔض‪ ،‬حُ يُظَ آٌْخ ِْحٍِْخ ُيخَٗ‬
‫ِْحٍِْخٖ هٕد ْٔظُي کّ چ٘ىرٔظّ گٕٕ رّكَيخٌ حی٘خٌ رخُٗي! ًْچُیٍ حیٍ‬
‫گَِٔ ػخرض کَىِ حٓض کّ ْیچ حػظوخىٖ رّکؼَصگَحیٗ‪ ،‬ىیًٕکَحٓٗ‪،‬‬
‫چُي‪ٛ‬يحیٗ‪ٍ ،‬هخرض آُحى‪ ٔ ،‬طُٕع ٔ چُيگخَّگٗ کّ حُ يالُيخص ؿخيؼّٖ‬
‫ََٗٓٔيٖ حٓض‪َ ،‬يحٍى‪ .‬آٌ ْى ىٍ ؿخيؼّٖ حكـخَٔظخٌ کّ يظَٓ چُي هٕيٗ‬
‫حٓض‪ .‬حُٓخى ٔ يُخرغ حیٍ گَِٔ هٕىریٍ ٍح حُ َُْحٔیّ کّ رّکُکخٕ رگیَیى‬
‫رَّظخیؾ ي٘و‪ًْ ٔ ٚ‬خٌ َوطّٖ يَکِٖ حْيحف ٔحهؼٗ ”ٓیّيُىحیٗ” يٍٗٓیى‪.‬‬
‫ىٍ حیٍؿخ يظُی ٍح َوم يٗکُیى ٔ ًٗخ ٍح رّىحٍٖٔ كَح يٗهٕحَیى‪:‬‬
‫َٕیُٔيِ کّ گٕیخ حُ ِْحٍِْخٖ ٕٓيَ (َٕحكٗ ریٍحنَُٓیٍ ٔ ٗخيخص) حٓض!‬
‫ىٍ رخٍِٖ ٓخىحص حكـخٌ ٔ يُخٓزخص ؿخيؼّٖ حكـخَٔظخَٗ چُیٍ يَٗٓحیي‪:‬‬
‫وبؾات؛ هؿقجوٌؿاى ّاهؼٔ ؾق شبهؼَ ُماقٍ(‪)۷‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕ۴‬‬
‫َٕیُٔيِ‪ :‬كٔیٍ ٕٓيَی‬
‫«پیَُٔة چٓخٍ َلَ حُ ٓخىحص ىٍ کخرم رخ ٍأٖ يَىو ِْحٍِ ریخَگَ چّ‬
‫يٗطٕحَي رخٗي؟ رو‪ ٕٜٙ‬پیَُٖٔ آهخٖ ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی‪ .‬حیٍ ٓئحنٗ حٓض‬
‫كٕم حنؼخىِ ىٕٗحٍ‪ ،‬ؿخَُٕٔ ٔ ًٍْ گيحُ‪ .‬رَحٖ حیٍکّ پیَُٖٔ آهخٖ حٍَٕٖ‬
‫ریخَگَ ‪ٟ‬ؼق ٔ َخطٕحَٗ كخكظّٖ طخٍیوٗ ِْحٍِْخ حٓض‪ .‬پیَُٖٔ حٍَٕٖ‬
‫ػخرض ٓخهض کّ ِْحٍِ كَحيٕٗکخٍ ٔ كخهي كخكظّٖ ٓیخٓٗ حٓض‪ .‬پیَُٖٔ‬
‫حٍَٕٖ آٗکخٍح حك٘خٍ ٔ ه‪ّْٜ‬خٖ ؿخَُٕٔ آٌ ٍح رّئوَِ ٔ ي‪٠‬لکّ طزيیم‬
‫کَى‪ .‬پیَُٖٔ حٍَٕٖ رّحػزخص ٍٓخَیي کّ ِْحٍِ رّحیٍ آٓخَیْخ ٔ ُٔىیْخ حُ‬
‫هیي ٓیطَِ ٔ ٓهطّٖ ٓخىحص ٍْخیٗ ًَٗیخري‪»...‬‬
‫ٔ‪ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص کّ حئَُ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‬ ‫ٔ ‪ -‬هؿقت ججبقٓ‪:‬‬


‫َُيگٗ يٗکُُي هيحيض ك‪ ٍٕ٠‬آٌْخ ىٍ ىٌٍٔ حیٍ ؿخيؼّ رّطٔه‪ ٢‬ئهًخَخٌ ىٍ‬
‫هَحٓخٌ هيیى ٔ يخٍٔحءحنَُٓ رَ يٗگَىى‪ .‬طخ هزم حُ ظٍٕٓ حٓالو ٔ آييٌ ػَد‬
‫كخطق ٔ ؿُگـٕ ىٍ َٓ ُيیٍْخٖ هَحٓخٌ هيیى‪ .‬کْ ٔ یخ کٔخَٗ رَّخو ٓیّي َّ‬
‫ىٍ ریٍ ىگَ ؿٕحيغ ٔ َّ ْى ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٗض‪ .‬ح ّيخ رؼي حُ طٔه‪٢‬‬
‫ئهًخَخٌ ىٍ هَحٓخٌ هيیى رّئٍَ ْى ُيخٌ یک هَ٘ هخ‪ ٙ‬رُخو ٓخىحص کّ‬
‫هٕى ٍح رّك‪َ٠‬ص پیخيزَ َٔزض يٗىُْي ىٍ ریٍ ؿٕحيغ حٓاليٗ ؿیَ ػَد ٔ‬
‫رو‪ ٕٜٙ‬ىٍ ریٍ ئهًخَخٌ ٗیؼّ يٌْذ پیيح ٗيَي‪ٓ .‬خىحص ىٍ ریٍ يَىو ٗیؼّ‬
‫يٌْذ نزُخٌ‪ ،‬ػَحم‪ ،‬حیَحٌ‪ ،‬پخکٔظخٌ ٔ حكـخَٔظخٌ ٔؿٕى ىحٍَي‪ .‬ىٍ ؿٕحيؼی کّ‬
‫َخو رَىِ ٗي ٓخىحص رخ يَىيی کّ كَ٘ ٔ ََ٘ ىحٍَي هٕى ٍح رئٌ طلخٔص ٔ‬
‫طًخیِ ؿِء حُ آٌْخ يٗىحَُي‪ .‬يؼالً ىٍ حیَحٌ ٓخىحطی کّ ىٍ ریٍ کَىْخ َُيگٗ‬
‫يٗکُُي هٕى ٍح کَى يٗىحَُي‪ٓ ،‬خىحطی کّ ىٍ ریٍ طَکْخ َُيگٗ يٗکُُي هٕى‬
‫ٍح طَک يٗپُيحٍَي ٔ کٔخَٗکّ ىٍ ریٍ كخٍّْخ ْٔظُي هٕى ٍح كخٍّ ههًيحى‬
‫يًَٗخیُي‪ .‬ىٍ پخکٔظخٌ ٔ نزُخٌ ٔ ػَحم َیِ ه‪٠‬یّ رّػیٍ ٗکم ْٔض‪ .‬ح ّيخ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ئخنّ كَم يٗکُي‪ .‬گٕیخ ٓخىحطی کّ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٍ ریٍ يَىو‬
‫ِْحٍِ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٍَي ٓیّيطَ حُ ىگَ ٓیّيْخٖ ْٔظُي کّ ىٍ ىگَ ؿخْخ ٔ ىٍ ریٍ‬
‫ىگَ يَىيخٌ َُيگٗ يٗکُُي‪ٓ .‬خىحطی کّ ىٍ ریٍ يَىو ِْحٍِ ْٔظُي َّ طُٓخ‬
‫طخكظّٖ ؿيح رخكظّ حُ حیٍ يَىو رهکّ حُ ٓخىحص ىگَ َیِ ؿيح ٔ يظًخیِ يٗرخُٗي‪.‬‬
‫ريیٍ يؼُخ؛ ٓیّيْخٖ کّ ىٍ ریٍ يَىو ِْحٍِ َُيگٗ ىحٍَي َْگِ هٕى ٍح ِْحٍِ‬
‫ًَٗگٕیُي‪ٍٔ .‬حر‪ ٔ ٢‬يُخٓزخص حؿظًخػٗ آٌْخ رخ ِْحٍِْخ َیِ يظلخٔص رخ ٓخىحص‬
‫ىگَ ٔ ؿٕحيغ ىگَ يٗرخٗي‪ٍ .‬حرطّٖ ٓخىحص رخ ِْحٍِْخ ٗکم َْيٗ ٔ‬
‫ػًٕىٖ ٍح ىحٍح حٓض‪ .‬رًّْیٍ نلخظ ًُْیض يٌْزٗ حكَحى ؿخيؼّٖ ِْحٍِ یک‬
‫ًُْیض ٓهٔهّ يَحطزٗ ٔ َْيٗ حٓض‪ .‬کّ ٓخىحص ىٍ ٍأّ َْو ٔ ‪ٛ‬يٍ ٓهٔهّ‬
‫هَحٍ ىحٍَي طخ يٍٗٓي رّطٕىِٖ يَىو‪ِْ .‬حٍِْخ حیٍ گَّٕ ؿخيؼّ پٌیَ يٗگَىَي‬
‫کّ حُ آٔحٌ ‪١‬لٕنیض رًٍّْ ٔ ‪ًٟ‬یَ َخهٕىآگخِ ٔ هٕىآگخِ آٌْخ طهویٍ ٔ طٍِین‬
‫يٗگَىى کّ ٓخىحص ٍح رخیي رَطَ ٔ رهُيطَ حُ هٕى ٔ حػ‪٠‬خٖ ؿخيؼّٖ هٕى‬
‫ريحَُي ٔ رپُيحٍَي‪.‬‬
‫حیٍ ٍحرطّٖ ػًٕىٖ رّٕٓٓنض ٔ آٓخَٗ رّکٔخَٗ کّ ىٍ ٍحّ َْو هَحٍ‬
‫ىحٍَي حؿخُِ يٗىْي کّ حُ هخػيِ ٔ ريَّٖ َْو حٓظلخىِ کُُي ٔ رَِٓ رزََي‪.‬‬
‫ٕ‪ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص رّهٕى حؿخُِ يٗىُْي کّ حُ يَىو ِْحٍِ ٌُ رگیََي ح ّيخ حگَ یک‬
‫ِْحٍِ هٕحٓض یک ٓیّيِ ٍح رّحُىٔحؽ هٕى ىٍ آٍٔى هیخيض کزَٖ رّپخ‬
‫يٗگَىى کّ ِْحٍِ كن ىٓض ىٍحُٖ رّحٔالى پیخيزَ ٍح َيحٍى‪ .‬حُ حیٍ گَّٕ‬
‫يُخٓزخص یک ‪َ١‬كّ ٔ ٍٔحر‪ ٢‬یک ؿخَزّ يٕحٍى رٔیخٍ ٔ رًٗٗخٍٖ حٓض کّ‬
‫ؿيحگخَّ رخیي يٍٕى رلغ ٔ رٍَٓٗ هَحٍ گیَى‪ٓ .‬خىحص رّنلخظ َُيگٗ ػًهٗ ىٍ‬
‫ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ یک کخٓض حٓض َظیَ آَچّ کّ ىٍ ؿخيؼّٖ کخٓظٗ ُْي‬
‫ٔؿٕى ىحٗض‪ٓ .‬خىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ًْخٌ رًَُْخٌ ٔ ِْحٍِْخ ًْخٌ‬
‫ْخٍیـخٌْخ ٍح ط٘کیم يٗىْي‪ .‬رًَُْخٌ حُ هيٍص يؼُٕٖ ٔ يخىٖ رَهٍٕىحٍ‬
‫حٓض‪ْ .‬خٍیـخٌْخ رخیي ًْیّ٘ ىٍ هييض رًَُْخٌ رخُٗي‪ .‬ؿٓخٌ ریُٗ کخٓظٗ‬
‫يٗگٕیي کّ رًَُْخٌ حُ هًٔض كٕهخَٗ (رًَْخ = هيح) رٕؿٕى آييِ‬
‫ْٔخٍیـخٌْخ حُ حٓخكم حػ‪٠‬خٖ آٌ ٓخهظّ ٗيِ رًّْیٍ نلخظ رًَُْخٌ َٗحكض‬
‫ٔ َـخرض هيحىحىٖ ٔ ‪١‬زیؼٗ ىحٍَي‪ٓ .‬خىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َیِ ًْیٍ ریُٖ‬
‫ٍح ىحٍَي کّ آٌْخ حُ ٍَٕ ٔ ِْحٍِْخ حُ هخک ههن ٗيِ‪ ٍَٕ .‬رخیي ًْیّ٘ ئه‪٢‬‬
‫رَ هخک رخٗي‪ٓ .‬خىحص رَطَٖ َژحىٖ ٔ هيٍص طزخٍٖ هٕى ٍح ىٍ طًخو يُخٓزخص‬
‫ٔ ٍٔحر‪ ٢‬حؿظًخػٗ هٕى رخ يَىو ِْحٍِ كلع کَىِحَي‪ .‬پیخيزَ آييِ رٕى کّ طًخو‬
‫يُخٓزخص رَطَٖ ؿٕیخَّ ٍح حُ يیخٌ رَىحٍى ٔ ػًال ْى رَىحٗض‪ .‬ح ّيخ ٗخیي‬
‫پیخيزَ ط‪ًَٗ ٍٕٜ‬کَى کّ رؼي حُ گٌٗض چٓخٍىِ هٌَ کْ ٔ کٔخَٗ رّرٓخَّٖ‬
‫َٔزض رخ حٔ پیيح هٕحُْي ٗي کّ ًْخٌ حكظوخٍحص ػ‪ َٜ‬ؿخْهیض ٍح َٓ حُ َٕ‬
‫َُيِ ٔ رَؿٔظّ رٔخَُي‪ .‬ؿخْهیض ‪ٛ‬لض یک ػ‪ُ ٔ َٜ‬يخٌ َیٔض کّ رخ‬
‫يُو‪ٗ ٗ٠‬يٌ آٌ ػ‪ َٜ‬ؿخْهیض ْى رّپخیخٌ ًْیّ٘گٗ هٕى رَٓي‪ .‬رهکّ ؿخْهیض‬
‫‪ٛ‬لض كکَ ٔ كَُْگ كخکى رَ ُيخَّ حٓض کّ حيکخٌ رخُطٕنیي آٌ ىٍ َْ‬
‫ػ‪ٔ َٖٜ‬ؿٕى ىحٍى‪ .‬پْ ٗکی ٔؿٕى َيحٍى کّ طلخهَ ؿخْالَّٖ ٓخىحص رخُ‬
‫طٕنیي طلکَ ؿخْهیض حٓض‪ .‬ح ّيخ ىٍ ٓخیّٖ َخو ٔ َ٘خٌ پیخيزَ ؿخْهیض ٓظیِ‪.‬‬
‫رَّْ ‪ٍٕٛ‬ص ىٍ ٓخكّٖ ػًم ٔػَ‪ ّٖٛ‬پَحکٔیْ ٓخىحص حُ هيٍص‬
‫طزخٍٖ رَهٍٕىحٍحَي‪ .‬حیٍ ٔحهؼیض حَکخٍَخپٌیَ َُيگٗ ٍُٔ يَِٖ يَىو ِْحٍِ‬
‫ٔ ٓخىحص حٓض‪ .‬ؿخٖ طَىیي َیٔض کّ طزخٍ رَحٖ ٓخىحص يُزغ ٔ َٓچًّٖ٘‬
‫هيٍص هَحٍ گَكظّ حٓض‪.‬‬
‫ٓخىحص رًّْخٌ ىنیم کّ َٔذ ٗخٌ ٍح‬ ‫ٕ‪ -‬هؿقت هفُجٔ‪:‬‬
‫رّپیخيزَ يٍٗٓخَُي ٔ حُ ىٔىيخٌ حيخيخٌ ىٔحُىِگخَّٖ ط٘یغ ههًيحى يٗکُُي‪،‬‬
‫ٖ‪ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕى ٍح ئظلنطَ حُ ىگَحٌ يٗىحَُي کّ يظٕنٗ يٌْذ ٔ حيٍٕ يٌْزٗ رخُٗي‪.‬‬


‫حیٍ ئخنّ حنزظّ رّحهال‪ٛ ٔ ٙ‬يحهض يٌْزٗ يَىو ِْحٍِ َیِ رَيٗگَىى کّ‬
‫چُیٍ ؿخیگخِ ٔ پخیگخِ ٍح ىٍ حهظیخٍ آٌْخ هَحٍ ىحىِحَي‪ٓ .‬خىحص ىٍ ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِ‪ ،‬حئَُ يَحکِ يٌْزٗ ٍح حُ هزیم طکخیخ ٔ ئخؿي رّ‪ٍٕٛ‬ص حکؼَٖ ٔ‬
‫حؿهزٗ ىٍ هز‪ ّٖ٠‬هٕى ىحٍَي‪ .‬حگَ یک َگخْی گٌٍح رّيَحکِ يٌْزٗ َٗٓ‬
‫کخرم ریخَيحُیى حیٍ ئخنّ ٍح رّهٕرٗ ٔ ٔ‪ٟ‬خكض ىٍک کَىِ يٗطٕحَیى‪ .‬طکیّ‬
‫هخَّٖ ػًٕيٗ چُيحٔل ىٍ حهظیخٍ ٓیّي يلٍٔ كـض كََُي يَكٕو كـض‪،‬‬
‫ئـي ٔ طکیّ هخَّٖ ػًٕيٗ طپّٖ ٓالو ىٍ هييض آهخٖ ٓیّي ٔحػع ُحىِ‬
‫كََُي يَكٕو ٔحػع‪ ،‬ئـي ػَكخٌ ىٍ هييض ٓیّي يلون ُحىِ كََُي ٓیّي‬
‫ظخَْ يلون‪ ،‬ئـي هخطى حالَزیخ رخ طًخو يهلوخص ٔ كٕحٗٗ هٕى ىٍ هييض ٓیّي‬
‫كخ‪ٟ‬م ُحىِ كََُي آیشهللا ٓیّي كخ‪ٟ‬م هَحٍ ىحٍَي‪.‬‬
‫حیٍْخ ٍح کّ َخو رَىو رّىنیم حیٍ حٓض کّ چگَّٕ حيٍٕ يٌْزٗ ٔ يَحکِ‬
‫يٌْزٗ طزيیم رّحيٕحل ٔ ىحٍحیی يیَحػٗ ٔ هخَٕحىگٗ گَىیيِ حٓض‪ .‬پيٍحٌ ٍكظُي‬
‫ح ّيخ طٕنیض يٌْزٗ ٍح رّكََُيحٌ هٕى گٌحٗظُي‪ٓ .‬ئحل حیٍ حٓض کّ رٍّحٓظٗ‬
‫يٌْذ ٔ حيٍٕ يٌْزٗ حٍػٗ ٔ هخَٕحىگٗ حٓض؟ یخ َّ‪ .‬يٌْذ ٔ حيٍٕ يٌْزٗ‬
‫يؼم حيٕحل یک کخٍهخَّ َیٔض کّ رّيیَحع رّکٔٗ رَٓي‪ .‬حيٍٕ يٌْزٗ ٍح‬
‫کٔٗ رخیي ػٓيِ ىحٍ ٕٗى کّ حْهیض ٔ ٗو‪ٜ‬یض آٌ ٍح ىحٗظّ رخٗي‪ .‬ؿیَ حُ‬
‫يٕحٍى يیَحػٗ کّ ًکَ گَىیي ىٍ َْ کٕچّ ٔ پْ کٕچّ کخرم کّ یک ئـي ٔ‬
‫یخ یک طکیّ هخَّٖ ْٔض رئٌ ٗک کّ یک َلَ ٓیّي آهَٕيٖ َیِ ىٍ آٌؿخ‬
‫َٗف ك‪ ٍٕ٠‬ىحٍى‪ .‬يَحکِٖ يٌْزٗ ؿيیي ٔ ييٌٍ کّ رّحيکخَخص پٕنٗ‬
‫َٓٗخٍ ٔ رًٗٗخٍ حیَحَیْخ رٕؿٕى آييِ چٌٕ‪ :‬يَکِ طزهیـٗ پیخيزَ حػظى ٔ‬
‫ييٍّٖٓ ىیُٗ ك‪َ٠‬ص ََؿْ طلض هیًٕيیض ٔ ٓهطُض ٓیّيْخىی ْخىی‪،‬‬
‫يّٕٓٔ ػوهیٍ کّ ىحٍحٖ ييحٍّ ٔ يَحکِ آيُٕٗٗ ٔ روْٖخٖ يوظهق‬
‫يٗرخٗي ٔ ىٍ َْٗٓخٖ يٓى چٌٕ يِحٍ َٗیق ٔ کخرم ٔ‪ ...‬كؼخنیض ىحٍى طلض‬
‫حىحٍِٖ ػًٕيٗ ٓیّي ٓـخىٖ ٔ ٓیّي يٕكي رهوٗ هَحٍ ىحٍَي‪ُ .‬یُزیّ نُگَگخِ ٔ‬
‫يلم كکًَٔحٖ آهخٖ ٓیّي ٓخؿيٖ حٓض‪ .‬يّٕٖٓٔ يَٓ کّ ىٍ يِحٍ َٗیق‬
‫كؼخنیض ىحٍى ٔ حُ طٕحٌ ٔ هيٍص پٕنٗ رٔیخٍ ُیخى رَهٍٕىحٍ حٓض ىٍ حهظیخٍ‬
‫ٓیّي كیيٍْخًٗٗ هَحٍ ىحٍى‪ .‬رًّْیٍطَطیذ حگَ ًَٗىِ ٕٗى حٍهخو ٔ آيخٍ‬
‫ىٍٗظٗ حُ يَحکِ ٔ يٕٓٔخص ريٓض هٕحْي آيي کّ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خٖ يٌْزی‪،‬‬
‫‪ٕ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓیخٓی‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خىی‪ ،‬كَُْگٗ ٔ طزهیـٗ كؼخنیض ىحٍَي ٔ حکؼَیض هَیذ رّحطلخم‬


‫آٌْخ طٕٓ‪ٓ ٢‬خُيخٌ ح‪١‬الػخص حیَحٌ طًٕیم يٗگَىى ىٍ کُظَل ٔ حىحٍِٖ‬
‫ٓخىحص هَحٍ ىحٍَي‪.‬‬
‫طٔه‪ ٢‬رََْیک حُحیٍ پخیگخِْخٖ يٌْزٗ هيٍصآٍٔ حٓض‪ .‬هيٍص يٌْزٗ‬
‫ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٍیّ٘ ىٍ ػًن يٌْذ ٔ ئخیم يٌْزٗ ىحٍى‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ حُ ىیَ ُيخَٗ حٓض کّ رخٍ حٓخٍص يٌْزٗ ٍح رئٕ يٗکُ٘ي‪ .‬يٌْذ‬
‫ؿؼلَٖ رَحٖ ٗیؼیخٌ ؿٓخٌ يٌْذ ‪ٟ‬ي حٓخٍص‪ٟ ،‬ي رَِٓک٘ی‪ ،‬يٌْذ‬
‫حَوالرٗ ٔ حیيِ آنٗ رّكٔخد يٗآیي‪ .‬ح ّيخ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ يٌْذ ؿؼلَٖ‬
‫طٕٓ‪ٓ ٢‬خىحص آل ػزخ طزيیم رّیک َُـیَ ٓوض ٔ ُيوض ٗيِ حٓض کّ ىٓض ٔ‬
‫پخٖ يٕؿٕىٖ رَّخو ِْحٍِ ٍح حُ ‪ٛ‬ي ؿخٖ آٌ رٔظّ کَىِ ٔ كَ‪ٛ‬ض ٔ يـخل‬
‫طکخٌ هٍٕىٌ ٍح َیِ حُ آٌ گَكظّ حٓض‪ِْ .‬حٍِ رّيل‪ ٞ‬حیٍکّ ىٍ ‪ٛ‬يى آُحىٖ‬
‫ٔ ٍْخیی حُ حیٍ حٓخٍص ٕٗى‪ٟ ،‬ي يٌْذ ٔ ‪ٟ‬ي ٓیّي ههًيحى يٗگَىى‪ٓ .‬یّي ىٍ‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ئخٖٔ رّيٌْذ رّكٔخد يٗآیي‪ .‬حیٍ ػًن كخؿؼّ ىٍ حیٍ‬
‫ؿخيؼّ حٓض‪ .‬حُ ‪َ١‬ف ىگَ يٌْذ رَحٖ ٓخىحص ىٍ حیٍ ؿخيؼّ هيٍص آٍٔ ٔ‬
‫ػَٔص آٍٔ َیِ حٓض‪ .‬هيٍص ٔ ػَٔص ىٔ يیِٕٖ ٗیَیٍ ٔ پَ رٓخٖ حٓض کّ‬
‫رّ‪ ٍٖٕ١‬ىٔحييحٍ ٓخىحص حُ ىٍهض يٌْذ رَ يٗچیُُي‪ .‬حیٍ حٓض کّ هيٍص‬
‫ػیٍ يٌْذ ٔ يٌْذ ػیٍ هيٍص رَحٖ ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓض‪.‬‬
‫ٓخىحص هيٍطًيحٍحٌ يٌْزٗ حٓض کّ يٌْذ رَحٖ آٌْخ يُزغ ٔ يُ٘خء هيٍص‬
‫رّكٔخد يٗآیي ٔ رْ‪.‬‬
‫يِحٍٖ طُٓخ يَىٖ ىٍ طخٍین‬ ‫ٖ ‪ -‬هؿقت ویبؤ‪:‬‬
‫ِْحٍِْخ رٕى کّ رخ ىیي رٔیخٍ ػًین ٔ پْ يُظَْخٖ حٓظَحطژیک رََّٕٓٗض‬
‫ِْحٍِْخ يٗحَيی٘یي‪ .‬رًّْیٍ نلخظ حٔ يٗگلض کّ ِْحٍِْخ رخیي ىٍ ط‪ًٜ‬یىْخٖ‬
‫کّ ٍر‪ ٢‬رََّٕٓٗض ٗخٌ ىحٍى ط‪ًٜ‬یى گیََيِ رخُٗي‪ َْ ٔ .‬کٔٗ کّ رّحیٍ‬
‫يَىو ‪ٛ‬خىم َیٔض ٔ ىٍ هزخل ََٕٓٗض ٗخٌ ‪ٛ‬يحهض َيحٍى ِْحٍِْخ رخیي‬
‫رّآٌْخ يـخل َيُْي کّ ئه‪ ٢‬رَ ََٕٓٗض آٌْخ رخٗي‪ .‬رًّْیٍ نلخظ رَ حٔ‬
‫حَگ ‪ٟ‬ي ٓیّي رٕىٌ ٔ ‪ٟ‬ي يٌْذ رٕىٌ ٍح ُىَي‪ .‬چٌٕ ٓخىحص ىٍیخكظُي کّ پیخو‬
‫يِحٍٖ رّييى ٔ گٕحْٗ طخٍین ػيو ‪ٛ‬يحهض آٌْخ ٍح رّحػزخص هٕحُْي ٍٓخَیي ٔ‬
‫ِْحٍِْخ ٗخیي َٔزض رّػيو ‪ٛ‬يحهض آٌْخ كٔخّ گَىَي ٔ َگٌحٍَي کّ آٌْخ‬
‫هيٍص ٓیخٓٗ ٍح َیِ ىٍ ػَ‪ ٝ‬هيٍص يٌْزٗ ىٍ ىٓض ىحٗظّ رخُٗي‪ .‬حُ ٓخل‬
‫‪ٕ۵۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ‪ ٖٔ۳‬رّحیٍ ‪َ١‬ف ِْحٍِْخ رخ حنٓخو حُ گلظّْخ ٔحَيیّْ٘خٖ ٗٓیي يِحٍٖ ىٍ‬
‫‪ٛ‬يى آٌ ٗيَي کّ ٍٖٔ ََٕٓٗض ٗخٌ رخیي كٔخّ رخُٗي ٔ هيٍص ٓیخٓٗ ٍح‬
‫ىٍ ؿخيؼّ‪ ،‬هٕى ٔ طٕٓ‪ ٢‬هٕىیْخ كلع ٔ حػًخل کُُي‪ .‬ىٍ ُيخٌ َؼًض كیخص ٔ‬
‫ك‪ ٍٕ٠‬يِحٍٖ حیٍ آگخْٗ ٔ حیٍ حَيیّٖ٘ هٕىرخٍٖٔ رّ‪ٍٕٛ‬ص َٔزظخ َُيِ ٔ‬
‫پٕیخ ىٍ کخنزي هٔظّ ٔ حكَٔىِٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىيیي ٔ آٌ ٍح رّطلَک‬
‫ىٍآٍٔى‪ .‬يوخٔيض ّٓ ٓخنّٖ ؿَد کخرم یکٗ حُ پیخييْخٖ يٓى پیخو يِحٍٖ‬
‫رَحٖ حیـخى هٕىرخٍٖٔ رٕى‪ .‬ىٍ آٌ ُيخٌ ييػیخٌ ىٍٔؿیٍ ٓیخٓض ٔ هيٍص‬
‫هٕى روٕى حُ ‪ٛ‬لُّ كٌف ٗيَي‪ .‬حگَ رٕىَي ْى رّهيٍٖ ىٍ كخٗیّ ٍحَيِ ٗيِ‬
‫رٕىَي کّ رّىیي ًَٗ آييَي‪ .‬ح ّيخ پْ حُ يِحٍی‪ٓ ،‬خىحص رّييى پٕل حیَحَیْخ‬
‫آْٔظّ آْٔظّ هٕى ٍح رخٍٖىیگَ رَ يويٍحص ٓیخٓٗ ٔ ََٕٓٗض يَىو ِْحٍِ‬
‫ئه‪ٓ ٢‬خهظّ حٓض‪ٓ .‬خُٔکخٍ رّ ىٓض آٍٔىٌ هيٍص ٓیخٓٗ ىٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض ؿيیي‬
‫حَظوخرخص حٓض‪.‬‬
‫ٓخل گٌٗظّ حَظوخرخص ٍٕٗحْخٖ ٔالیظٗ ىٍ کُخٍ حَظوخرخص ٍیخٓض ؿًٍٕٖٓ‬
‫رَگٌحٍ گَىیي‪ .‬ىٍ َظیـّٖ حیٍ حَظوخرخص ىِ َلَ حُ ٓخىحص حُ يُخ‪١‬ن يوظهق‬
‫رٍّٕٗحْخٖ ٔالیظٗ ٍحِ یخكظُي کّ حُ حیٍ ىِ َلَ ٓیّي‪ ّٓ ،‬طٍ آٌْخ حُ ٔالیخص‬
‫يیيحٌ ٍٔىگ‪ ،‬ىحیکُيٖ ٔ ًُٓگخٌ (ٓیّي ٓؼیيی‪ٓ ،‬یّي َخ‪ٓ ٔ َٖٛ‬یّي ْخًٗی)‬
‫رّيَ٘حَٕؿَگّ (يـهْ حػیخٌ) ٍحِ پیيح کَىَي‪ .‬ىٍ حَظوخرخص حئخل آَچّ کّ‬
‫هطؼٗ رَّظَ يٍٗٓي ًٔحطٗ آطٗحنٌکَ حُ ٓخىحص ىٍ پخٍنًخٌ ٍحِ يٗیخرُي‪-ٔ :‬‬
‫ٓیّي كٔیٍ حٍَٕٖ‪ٓ -ٕ ،‬یّي كٔیٍ ػخنًٗ رهوٗ‪ٓ -ٖ ،‬یّيػهٗکخظًٗ‪-۳ ،‬‬
‫رٗرٗکزَٖ ي‪ٜ‬طلٕٖ‪ٓ -۳ ،‬یّي ؿًخل كکٍٕ رٓ٘ظٗ ٍٔٓٗ‪ٓ -۳ ،‬یّي ىحکظَ‬
‫ػزيحنویٕو ٓـخىٖؿَِٕٖ‪ٓ - ۳ ،‬یّي كٍٔ َٗیلٗ رهوخرٗ‪ٓ -۲ ،‬یّي َخىٍ رلَ‬
‫نؼهی‪ .‬حگَ ٍحٖ ِْحٍِ يؼیخٍ رخٗي آهخٖ ٓیّي يُ‪َ ٍٕٜ‬خىٍٖ حُ رـالٌ ٔ رٗرٗ‬
‫ٍٔریُخ َخىٍٖ حُ کخرم ٔ ٓیّي ىحٔٔى َخىٍٖ کّ ًْگٗحُ یک هخَٕحىِ يٗرخُٗي‬
‫َیِ رخ ٍحٖ يَىو ِْحٍِ حًٓخػیهیّ رّپیَُٖٔ ٍٓیيِحَي‪.‬‬
‫پیَُٖٔ حٍَٕٖ ٔح‪ٟ‬ق ٓخهض کّ ِْحٍِ ُُْٕ ْى ئلٍٕ ٔ يلظٌٕ ؿهِْٕخ‬
‫ٔ ىنَرخیْخٖ يٌْزٗ حٍَٕٖ ٔ ٓخىحص ىگَ حٓض‪ .‬رّحیٍ ىنیم کّ َْ كَى ِْحٍِ‬
‫يٗىحَي آهخٖ حٍَٕٖ َٓىييحٍ يؼخيهّٖ حك٘خٍ رٕى‪ .‬ىٍ حك٘خٍ ػِص ٔ َخيّٕ‬
‫حیٍ يَىو رَرخى ٗي‪ .‬ح ّيخ چّ ‪ٗ ٍٕ١‬ي؟ کّ پْ حُ گٌٗض كئى ‪ ٔ۳‬یخ ‪ٓ ٔ۲‬خل‬
‫حُ حیٍ ه‪٠‬یّ‪ .‬آهخٖ حٍَٕٖ حُ ًْیٍ يَىو کّ ٍُٔگخٍٖ َخيّٕ ٗخٌ ٍح‬
‫‪ٕ۵۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كَٔهظّ رٕى ٍأٖ ىٍیخكض يٗکُي‪ٍ .‬أٖ ِْحٍِ رّحٍَٕٖ یؼُٗ حػظَحف‬
‫رّرٗگُخْٗ حٍَٕٖ ٔ يـَو رٕىٌ هٕى يَىو ِْحٍِ‪ .‬آهخٖ يلون رخ کَ ٔ كَ‬
‫گٕٕ هَحٕ هٕى حُ کخرم رُّكًض كو‪ ٢‬هٕى ٍح رّپیَُٖٔ ٍٓخَیيِ حٓض‪.‬‬
‫حُ آىٍّ ههیهٗ كظٗ یکُلَ ْى حُ کخرم يٕكن َگَىیيِ‪ .‬ح ّيخ يٗریُیى کّ حُ‬
‫کخرم چٓخٍ َلَ حُ ٓخىحص يٕكن ٗيِحَي‪ .‬ػزخّ َٕیخٌ َخکخو يٗگَىى‪ .‬چٌٕ‬
‫ِْحٍِ حٓض ٔ حُ ‪َ١‬ف حػ‪٠‬خٖ ؿخيؼّٖ هٕى يٍٕى ىِْخ ٓئحل‪ٛ ،‬يْخ حطٓخو‬
‫ٔ ِْحٍحٌ طًٓض هَحٍ يٗگیَى‪ .‬ح ّيخ حُ ٓیّي كٔیٍ ػخنًٗ رهوٗ کّ حٔ َیِ ىٍ‬
‫هخَّٖ يهض رٕىِ كظٗ یک ٓئحل ْى ‪ٍٕٛ‬ص َگَكض ٔ ىٔرخٍِ حُ يَىو ِْحٍِ‬
‫ٍأٖ گَكض‪ .‬ىٍ رخيیخٌ ؿٕحىٖ رّػُٕحٌ ٔکیم يَىو هَرخَٗ ىٍٔؽْخ ٔ طًٓضْخ‬
‫گَىیي ٔ َخکخو ٗي‪ .‬ح ّيخ ٓیّي ؿًخل رٓ٘ظٗ ٍح روخ‪ٗ َ١‬خىٖ ٍٔف پيٍٕ ٔ‬
‫يؼ‪ٕٜ‬و رٕىٌ هٕىٕ يَىو يٍٕى َٕحُٕ هَحٍ ىحىَي ٔ رَحیٖ ٍحٖ ىحىَي‪ .‬ىنیم‬
‫حیٍ گَّٕ ػًم کَىْخ ٔ ٍكظخٍْخٖ ٓیخٓٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ چّ حٓض؟‬
‫چَح يَىو ىچخٍ ‪ٟ‬ؼق كخكظّ ٗيِحَي؟ چَحيَىو كَحيٕٕ کَىِحَي کّ‬
‫حٍَٕٖ ىٍ ًْیٍ کخرم يؼخيهّ گَ َخيّٕ آٌْخ ٔ هخطم ػِیِحٌ ٗخٌ رٕىِ حٓض؟‬
‫چَح يَىو رخ حیٍکّ هیخَض حیٍ هخیُخٌ كَكّحٖ ٍح يٗىحَُي رخُ رّآٌْخ حػظًخى‬
‫يٗکُُي؟ رَّظَ يٍ ؿٕحد ًّْٖ حیٍ چَحْخ حیٍ حٓض کّ ِْحٍِْخ ُُْٕ‬
‫رّرهٕؽ ٓیخٓٗ ََٓیيِحَي ٔ ىٍ حيَ ٓیخٓض رخنؾ َ٘يِحَي‪ .‬ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ُُْٕ‬
‫ؿخيؼّ ٖ ػخ‪١‬لّ پیَٕي حٓض َّ هَى پیَٕي‪ .‬حكٔخٓخص ييحٍ حٓض َّ ػوالَیض‬
‫ييحٍ‪ .‬يخ رّؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٔ َٕع َگخِ يٗطٕحَیى ىحٗظّ رخٗیى‪َ :‬گخِ حُ‬
‫ریٌَٔ‪َ - ٕ،‬گخِ حُ ىٌٍٔ‪ .‬رخ َگخِ ریََٔٗ يٗریُیى کّ کم حیٍ ك‪َ٠‬حص ىٍ‬
‫ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ْٔظُي ٔ رخ حیٍ يَىو كَ٘ ٔ ََ٘ ىحٍَي‪ .‬ه‪٠‬خٔص يخ حیٍ‬
‫هٕحْي رٕى کّ حیٍْخ حُ آىٍّ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّپخٍنًخٌ آييِحَي ٔ ٗخیي ْى‬
‫يخیّٖ هٕٗلخنٗ َگخِ کُُيِٖ ریََٔٗ رٕىِ رخٗي‪ .‬ح ّيخ ُيخَٗ کّ حُ ىٌٍٔ‬
‫رّػُٕحٌ ػ‪ ٖٕ٠‬حُ حػ‪٠‬خٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّه‪٠‬یّ َگخِ کُیى ىٍ يٗیخریى کّ‬
‫حیٍ آهخیخٌ حُ ِْحٍِ كو‪ٍ ٢‬حٖ آٌ ٍح کخٍ ىحٍَي رؼي حُ گَكظٍ ٍحٖ ٔ ٍحِ ىخكظٍ‬
‫رّپخٍنًخٌ ىگَ رخ حیٍ ؿخيؼّ طخ َٕرض رؼيٖ ٔ كَ‪ٛ‬ض رؼيٖ رکهٗ ریگخَّ ٔ َخ‬
‫آُٗخ ْٔظُي‪ .‬طُٓخ ه‪٠‬یّ ىٍ ًْیٍ ؿخ ْى هظى ًَٗگَىى رهکّ طخ كيٖ کّ يیَٔ‬
‫گَىى ٔ يًکٍ رخٗي رخ هٌٕ ٔ ٍحٖ ٔ َٗف يَىو ِْحٍِ يؼخيهّ َیِ يًَٗخیُي‪.‬‬
‫حُ پٔضْخٖ رهُي ىٔنظٗ ىٍ ٔالیخص حُ ریٌَٔ کّ َگخِ کُیى ّٓ َلَ رّػُٕحٌ‬
‫‪ٕ۵۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔحنٗ حُ يَىو ِْحٍِ حٓض‪ .‬ح ّيخ حُ ىٌٍٔ حگَ َگخِ کُیى ٓیّي حٍَٕ حػال ٍكًظٗ‬
‫ٓیّيٖ حٓض کّ ىًُٗٗ رخ ِْحٍِ ٔ آٓیذ ٍٓخَيٌ رّحیٍ يَىو يخیّٖ طلکَ‬
‫ٓیخٓٗ حٔ ٍح ط٘کیم يٗىْي‪.‬‬
‫رَّْ ‪ٍٕٛ‬ص ٓخىحص رّنلخظ ػًهٗ هيٍص ٓیخٓٗ ٍح ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‬
‫َیِ ًْخَُي هيٍص يٌْزٗ ٔ هيٍص طزخٍٖ هٕى هز‪ ّ٠‬کَىِحَي‪ .‬حگَ ىهین رُگَیى‬
‫رّحَئٌٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٍ يٗیخریى کّ هيٍص ٔحهؼٗ ىٍ حیٍ ؿخيؼّ ىٍ‬
‫ىٓض ٓخىحص حٓض‪ .‬هيٍص ٓخىحص ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رُٗٔحل حٓض‪ .‬طخ ِْحٍِ‬
‫حٓض ٓخىحص حُ هيٍص ؿخٔىحَٗ ىٍ ریٍ حیٍ يَىو رَهٍٕىحٍ هٕحْي رٕى‪ .‬ح ّيخ‬
‫ٍحِ كم چیٔض؟ کّ ِْحٍِ رخٗي ٔنٗ هيٍص حُ ىٓض حیٍ هيٍطًُيحٌ حُنٗ‬
‫گَكظّ ٕٗى‪ٓ .‬ئحنٗ حٓض کّ ؿٕحد آٌ ٍح رخیي ىٍ ٗؼٍٕ ٓیخٓٗ ِْحٍِ ؿٔظـٕ‬
‫کَى‪ِْ .‬حٍِ حگَ حُ ػوالَیض ٓیخٓٗ ٔ هَى حٓظَحطژیک رَهٍٕىحٍ ٗي ًْخٌ‬
‫آؿخُ ٓوٕ‪ ١‬هيٍص ٓخىحص ىٍ حیٍ ؿخيؼّ هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫”پخیخٌ يطهذ”‬
‫كيحًْٖض ىًٍٗ ٕٗو کّ یک ٍَگ حٓض‪.‬‬
‫رهّ‪ ،‬يطهذ هیهٗ ٔح‪ٟ‬ق حٓض ٔ ْیچ پیچ ٔ هى َيحٍى‪ ،‬كو‪ ٢‬ىٔ کهًّ‪:‬‬
‫ٔ ‪َُ -‬يگِْٗحٍِ‪ُ ،‬يخَٗگم ٔ گهِحٍ يٕٗٗى کّ ْیچ كَىٖ طلض ػُٕحٌ‬
‫”ٓیّي” ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ َلْ َک٘ي‪ .‬طًخو ٔحنٔالو‪.‬‬
‫ٕ ‪ِْ -‬حٍِ‪ُ ،‬يخَٗ حُ ٗؼٍٕ ٓیخٓٗ ٔ ػوم حٓظَحطژیک رَهٍٕىحٍ حٓض‬
‫کّ كو‪ ٢‬رًّْیٍ آهخ ٍأٖ ريْي ٔ رْ!‬
‫‪ -‬ىٍ حىریخص ٔ كَُْگ ٓیخٓٗ‪ ،‬رّیک چُیٍ ‪ َُ١‬طلکَ چّ يٗگٕیُي؟‬
‫ًٗخ رگٕیي‪ :‬يگَ كخٗیٔى ٔ َخُیٔى ٔ ٍحٓیٔى ٔ ٓخىیٔى ٗخم ٔ ىو ىحٍى؟‬
‫‪ -‬حُ حیٍ گٌٗظّ‪ ،‬چَح حیٍ آهخ ىٍ ههٕص هٕیٖ یک رخٍ حُ هٕى ًَٗپَٓي‬
‫کّ طٕىِْخٖ ِْحٍِ ػخٗن چّ چیِ حٔ رَٕ٘ي؟ رَحٖچّ رّطٕ ٍأٖ ريُْي؟‬
‫حنزظّ کّ حیٍ كَفْخ ٍِٕٓی یخٓیٍ هٕحَيٌ حٓض‪َْ ،‬گخِ يلی‪َُ ٢‬يگٗ‬
‫طُگ آیي ٔ حيکخَخص ْى يلئى رخٗي (يؼخل ؿخيؼّٖ ِْحٍِ) ٔ طوٕٖ َیِ ىٍ‬
‫يیخٌ َزخٗي (يؼخل «ٓخىحص»ٓظیِحٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ) ىٍ چُیٍ َٗحی‪َ ،٢‬لِٕٖ‬
‫رَُٔ كٔخىصْخ رٔیخٍ ٗيیي ٔ رٗ پَٔح هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫«ٓخىحص» رّ‪ ٍٕ١‬کهٗ (گٌٗظّ حُ َوزّگخٌ‪ ،‬كَْیوظّگخٌ ٔ ػخنًخٌ حی٘خٌ؛‬
‫كظٗ حگَ رٕٗٓحى‪ ،‬كویَ‪ ،‬يَی‪ ٔ ٞ‬يؼهٕل ْى رخُٗي) ًحطخ ً حُ َؼًخص ٔ ك‪٠‬خثهٗ‬
‫‪ٕ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَهٍٕىحٍَي کّ ْى ىٔٓظخٌ ٔ ْى ىًُٗخٌ حی٘خٌ ریٖ حُ هٕى «ٓخىحص» آٌْخ‬


‫ٍح حىٍحک ٔ حك‪ٜ‬خء يٗکُُي‪ٔ .‬نٗ هٕى هيٍ هٕیٖ ٍح ًَٗىحَُي‪.‬‬
‫ٗین آ‪ٛ‬ق يلُٔٗ رخ آٌ ػظًض ٔ يٕهؼیض هٕى گلض‪:‬‬
‫«يٍ ىٍ َُيگی رًّّْی هٕحٓظّْخی هٕى ٍٓیيِحو؛ كو‪ ٢‬یک هٕحٓظّ‬
‫حٓض کّ ىٍ ح‪ٛ‬م ىٓض َیخكظُی حٓض‪ ٔ ،‬آٌ يوخو «ٓیخىص» حٓض؛ حگَ ٓیخىص‬
‫هَیيَٗ رٕى‪ ،‬يٍ طًخو َٓيخیّٖ هٕىٍح يٗىحىو ٔآٌٍح يٗهَیيو‪».‬‬

‫هال‪ ّٛ‬حیٍکّ‪َٗ :‬ف ك‪٠‬خثیم ٓخىحص «يؼُٕٖ ْلظخى يٍ کخؿٌ ٕٗى» ٔ ْیچ‬
‫َیخُٖ رّح‪١‬خنّٖ کالو ٔ طٓیّٖ كَٓٓض ‪ٕ١‬الَٗ ىٍ حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع َیٔض‪ .‬کخكٗ‬
‫حٓض حٗخٍِ کُى‪ :‬يٍ طخ ٔهظٗ يُخرغ ٔ يظٌٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح َوٕحَيِ رٕىو‪،‬‬
‫ًَٗىحَٔظى کّ آٌْخ چّ ٍَـٗ حُ حیٍ رلَحٌ رْٕٗیظٗ يٗرََي ٔ «ٓخىحص» حُ‬
‫چّ َؼًظٗ رَهٍٕىحٍحَي ٔ َٔزض رّحًْیض ٔ ػظًض هٕى چويٍ رٗح‪١‬الع حَي‪.‬‬
‫(رّكَ‪ )ٝ‬حگَ یک یخ چُي يٍٕى حُ يٕحْذ ٔ حكظوخٍحص «ٓخىحص» ٍح‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗىحٗظُي‪ ،‬یکٗ حُ ىٔ كخنض رَحی٘خٌ يظ‪ ٍٕٜ‬رٕى‪ :‬یخ ٍُٔحَّ‬
‫پخَ‪ٜ‬ي ؿلض چ٘ى ٍح کٍٕ يٗکَىَي؛ یخ رّآٍحيٖ ٍٔكٗ ٔ ٍٔحَٗ يٍٗٓیيَي ٔ‬
‫چٌٕ رچّٖ آىيٗ‪ ،‬يٕأىد‪ ،‬رخ َِحکض ٔ ػخهم يٗرٕىَي‪ .‬رخ َٗکخء هٕیٖ طؼخيم‬
‫يٗکَىَي ٔ رّآُحٍ ىیگَحٌ ًَٗپَىحهظُي‪.‬‬
‫َظیـّ آٌکّ‪ :‬حیٍ ك‪٠‬خثم ٔ يٕحْذ ىٍ ههذ ىٔٓظخٌ «ٓخىحص» يٕؿذ‬
‫يلزض‪ ،‬حٍحىص‪ ،‬حػظًخى ٔ حكظَحو يِیي ٗيِ حٓض؛ ٔ ىٍ َٓخى ههیهٗ حُ حكَحى‬
‫ٗیطخٌپَٓض يٕؿذ كٔخىص ٔ ىًُٗٗ گَىیيِ‪ .‬حیٍ ‪١‬زیؼٗ ْى ْٔض‪ ،‬گٕ‬
‫حیٍکّ ىٍ ػهٕو ٍٔحَُ٘خهظٗ حؿظًخػٗ َیِ گلظّ ٗيِ‪ًٗ« :‬خ ُيخَٗ ىٔٓظخٌ‬
‫َٓٓوض هٕحْیي ىحٗض کّ ىًُٗخٌ َٓٓوض ىحٗظّ رخٗیي‪ٓ .».‬خىحص ىٍ ‪ٕ١‬ل‬
‫طخٍین ي‪ٜ‬يحم کخيم حیٍ گلظّ رٕىِحَي‪ .‬ؿي يخ ػهی (ع) ىهیوخ ً ًْیٍ گَّٕ رٕى‪ْ :‬ى‬
‫ىٔٓظخٌ َٓٓوض ٔ ْى ىًُٗخٌ َٓٓوض ىحٗض‪( .‬ؿخًرّ ٔ ىحكؼّٖ ػهی ـ‬
‫يَط‪٠‬ی يطَٓی) يخ ٓوُخٌ ٔ يٕ‪ٟ‬غ گیَْٖخٖ «ٓخىحص» ٓظیِحٌ ٍح ُيخَٗ‬
‫يٗطٕحَیى ىٍٓض ىٍک ٔ طلهیم کُیى کّ حُ ػًن رلَحٌ ْٕیض ٔ َیِ‪ُٕٕٓ ،‬‬
‫آطٖ كٔي ىٍَٔٗ حٔ رخ هزَ رخٗیى‪:‬‬
‫«حیٍْخ (ٓخىحص) كن ‪١‬زیؼٗ هٕى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕ۵‬‬
‫يٗىحَُي کّ ىٍ ٍحِ ٍكظٍ پیٖ حُ ىیگَحٌ رخُٗي‪ ،‬ىٍ يـخنْ رخیي ىٍ ‪ٛ‬يٍ‬
‫‪ٕ۵۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رُ٘یُُي‪ ،‬رخیي حیٍْخ پیٖ ًَخُ رخُٗي ٔ رخیي ىٓضْخٖ ٗخٌ رٕٓیيِ ٕٗى ٔ ىٍ‬
‫ََْٗحی‪ ٢‬رخیي یک ‪١‬زوّٖ يًظخُ رخُٗي‪ .‬حگَ چُخٌ َٕ٘ى‪َٔ ،‬زض ريحَخٌ ٔ رهکّ‬
‫رّحْهزیض(ع) رٗحكظَحيٗ ٗيِ حٓض‪)۲(».‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪« : ٕ۶‬حیٍْخ يٍٕى ٔ رٗيٍٕى يظٕٓم رّك‪َ٠‬ص پیخيزَ(‪)ٙ‬‬
‫ٔ ك‪َ٠‬ص َُْح ٔ ك‪َ٠‬ص ُیُذ(ّ) يَٕٗٗي؛ يؼالً رّؿيو پیخيزَ‪ ،‬رّؿيِحو‬
‫َُْح ٔ ػًّحو ُیُذ ٔ ػُخٔیٍ يويّ ىیگَ‪ ،‬حُ هزیم «ٓالنّٖ َُْح»‪،‬‬
‫حنَِْحء»‪« ،‬ؿيِٖ ٓخىحص» ٔ «ػًّٖ ٓخىحص‪)۹(»...‬‬ ‫«ٓخىحص رُٗ ّ‬
‫«‪ٍ ...‬یّٖ٘ ح‪ٛ‬هٗ ىٓض رٕٓٗ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕ۷‬‬
‫ٕٓء حٓظلخىِ حُ يٌْذ حٓض‪ٓ ،‬خلْخ ٔ َٔمْخ ىٍ گٕٕ حیٍ يَىو هٕحَيِ ٗيِ‬
‫ٔ ىٍ ٍٔف ٗخٌ طهویٍ ٗيِ کّ رٕٓیيٌ ىٓض ٓیّي ٔحؿذ حٓض ٔطَک آٌ يٕؿذ‬
‫گُخِ ٔ ىهٕل ىٍ ؿُٓى‪ .‬يَىو ػٕحو رّپُيحٍ آٌ کّ ىٍ رٓ٘ض ؿخیگخِ هٕرٗ‬
‫رَحٖ ٗخٌ طٓیّ کُي ٔ ىحهم ؿُٓى ََٕ٘ي‪ ،‬حكظوخٍح ً ىٓض ٓیّي ٍح يٗرُٕٓي؛ ٍَّٔ‬
‫چَح يَىو رّرٕٓیيٌ ىٓض ًٗخ حكظوخٍ کُُي‪)ٔٓ(».‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪« : ٕ۴‬رؼ‪ْٗ٠‬خ ٗخٌ حىػخ ٍح رّؿخٖ ٍٓخَیيِحَي کّ ٔهظٗ ىٍ‬
‫ؿًغ يَیيحٌ هٕى َ٘ٔظُي‪ ،‬حُ َْکّ هٕٕ ٔ ٍح‪ ٟٗ‬رٕى‪ ،‬يٗگٕیُي ىٍ هیخيض‬
‫طَح ٗلخػض يٗکُى ٔ حُ کٔٗ کّ هَٓ رٕى‪ ،‬يٗگٕیُي طَح ٗلخػض ًَٗکُى‪ .‬رهٗ‬
‫حیٍْخ ٗلؼخٖ ٍُٔ ؿِح ْى ْٔظُي ٔ يخ گُخِکخٍحٌ ٍح ٗلخػض يٗکُُي‪ .‬ح ّيخ‬
‫طينیْ ٔ طِٔیَ ٔ كوّرخُٖ ٔ كَیذ ههن گَُّٓ ٔ كویَ‪ ،‬ىُىْٖخٖ يخَْحَّ ٔ‬
‫چٍٕ ٔ چپخٔل يَىو رَّخو ٌٍَ ٔ حكیخٖ كَُْگ حْهزیض(ع) حٗکخل ىحٍى‪ .‬کٔٗ‬
‫کّ رخ ٗؼزيِرخُٖ يخَْحَّ ٔ ٕٓء حٓظلخىِ حُ يويٓخص؛ کّ آْخٖ يَىو! حیٍ‬
‫پَچى حيخو كٔیٍ(ع) حٓض حُ کَرال آٍٔىِحو‪َْ ،‬کّ آٌ ٍح ُیخٍص کُي‪ ،‬کٍٕ‬
‫رخٗي ریُخ يٕٗٗى‪ ،‬ریًخٍ رخٗي‪ٛ ،‬لض پیيح يٗکُي‪ ٌُ ،‬ه٘ک ٔ َخُح رخٗي‪،‬‬
‫آرٔظٍ ٔ ُحیخ يٕٗٗى‪ ٔ ،‬حُ حیٍ هزیم ك‪٠‬یهضٓخُْٖخٖ ىٍٔؿیٍ؛ رؼي يَىو‬
‫ٓخىِ نٕف ٔ يؼظوي رّهخَيحٌ پیخيزَ حُ کخرم‪ ،‬ؿَِٗ‪ِْ ،‬حٍِؿخص ٔ ؿیَِ ىٍ آٌ‬
‫َٓيخٖ ُٕٓحٌ کخرم‪ ،‬ىٍ يلٕ‪ ّٖ١‬هخطى حالَزیخ ‪ٛ‬قْخٖ ‪ٕ١‬الَٗ ٍح ط٘کیم‬
‫ريُْي‪ ،‬طخ رؼي حُ چٓخٍ ٔ پُؾ ٓخػض َٕرض ٗخٌ رَُٓي ٔ پَچى ٍح رزُٕٓي ٔ‬
‫ىٓض آؿخ ٍح رزُٕٓي‪ ،‬پٕل ٌٍَ هٕى ٍح طويیى کُُي ٔ‪َْ ...‬کْ حَٔخٌ حٓض ٔ‬
‫ىٍى حَٔخَٗ‪ ،‬ىحٍى يُٕٗٓى ٔ رخیي رُٕٔى‪)ٔٔ(».‬‬
‫رهّ‪ ،‬طًخو گپ َٓ ًْیٍ حٓض‪ٕٓ :‬هظٍ ٔ ٕٓهظٍ ‪ ...‬رخُْى ٕٓهظٍ!‬
‫ٓ‪ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖ ‪ -‬ثعكاى ُْیث‬
‫ىیگَ ٔؿّ کؾههوٗ ٔ ىیگَٓظیِٖ کّ حئَُِ ىٍ ریٍ هَْ٘خٖ حُ يَىو‬
‫ِْحٍِ كؼخنیض ىحٍى ٔ يظؤٓلخَّ ػٕحٍ‪ُ ٔ ٝ‬یخٌْخٖ ُیخىٖ رّرخٍ آٍٔىِ حٓض‬
‫«رلَحٌ ْٕیض» حٓض‪ ،‬حئَُِ ًّْٖ آگخْخٌ حيٍٕ ٔ َخظَحٌ حٔ‪ٟ‬خع چّ حُ‬
‫ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔ چّ ریٌَٔ حُ آٌ رَ حیٍ َکظّ حؿًخع ىحٍَي کّ‬
‫«رٍِگطَیٍ ي٘کم ِْحٍِ ًْیٍ كويحٌ ْٕیض حٔ حٓض‪».‬‬
‫يُ٘ؤ ْٕیض َژحىٖ حَٔخٌ ِْحٍِ يلوٕى ٗيِ ٔ طلل‪ٜ‬خص حرظيحیٗ ىٍ حیٍ‬
‫ُيیُّ رُّٓگ هٍٕىِ حٓض‪ .‬حُ حیٍ يُظَ‪ِْ ،‬حٍِگخٌ گً٘يِگخٌ طخٍینحَي کّ‬
‫هٕى ًَٗىحَُي حُ ُيیٍ ٍٔثیيِحَي یخ حُ آًٓخٌ حكظخىِحَي؟‬
‫آٌْخ ٍح آد رخ هٕى آٍٔىِ‪ ،‬یخ رخى؟ حُ کـخ آييِحَي؛ رّکـخ يٍَٗٔي؟‬
‫ح‪ٛ‬الً ػُٕحٌ ِْحٍِ طؼَیق َ٘يِ کّ چّ حٓض؟ هٌٕ حٓض‪َ ،‬ژحى حٓض‪ ،‬هٕو‬
‫حٓض‪ ،‬كَُْگ حٓض‪ ،‬يٌْذ حٓض‪ ،‬نٕکخل حٓض‪ ...‬چّ حٓض؟ چّ کٔخَٗ‬
‫ِْحٍِٖ ٔحهؼٗ ٔ کْٗخ ِْحٍِی حنلخهٗحَي‪...‬؟ ٔ ىٍ ٓطق کالٌ يؼهٕو َیٔض‬
‫ِْحٍِْخ حُ چّ َژحى ٔ طزخٍحَي؟ ُرخٌ‪ ،‬طًيٌ ٔ كَُْگ حٔنیّٖ حی٘خٌ چّ رٕىِ؟‬
‫ٔ ىٍ کـخ رٕىِ؟ ًٓزمْخ ٔ ًَخىْخٖ ِْحٍِگٗ چیٔض‪...‬؟ ىٍ حیٍ ه‪ٕٜٙ‬‬
‫ِْحٍحٌ پَٖٓ رٗؿٕحد ٔؿٕى ىحٍى کّ رَحٖ كَى ِْحٍِگٗ آُحٍ ىُْيِ حٓض‪.‬‬

‫طخ حیٍ يوطغ‪ ،‬ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حیٍ هالء ٍح رخ يٌْذ پَ کَىِ ٔ حُ حیٍ‬
‫ٍْگٌٍ رّآٍحيٖ ٍٔكٗ ٍٓیيِ رٕى‪ ،‬نکٍ حکٌُٕ َٔهٗ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ پخ‬
‫گَكظّ کّ حُ يٌْذ ػئل کَىِ ٔ رّْٕیض َژحىٖ َیِ ََٓیيِ‪ ،‬رُخءح ً پخ ىٍْٕح‪،‬‬
‫ىٍ ٔٓ‪ ٢‬يخَيِ حٓض‪ .‬آٌْخ «ْٕیض َُٓيیُٗ» ٍح کّ ىٍ ؿٓخٌ کَُٕٗ «ْٕیض‬
‫ح‪ٛ‬هٗ» ُٗخهظّ يٕٗٗى‪َ ،‬یِ هزٕل َيحٍى؛ رُخرَحیٍ ىچخٍ ػًینطَیٍ‬
‫رلَحٌْخٖ ٍٔكٗ ٔ ٗو‪ٜ‬یظٗ طخ َٓكي ْیٔظَیک ٔ طُ٘ؾ حػ‪ٜ‬خد حٓض‪ .‬حیٍ‬
‫ػُخ‪ َٛ‬کّ كویوشً ٌْیخٌ يٗگٕیُي‪ ،‬طالٕ ىحٍَي طخ حیٍ رلَحٌ ٍح ىٍ ٓطق‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ گٔظَٕ ىُْي ٔ ػًن روُ٘ي؛ ريحٌ حيیي کّ حرظيح حُ ػُٕحٌ‬
‫ِْحٍِ یک گَِٔ هَٕٗ رٔخَُي‪ٓ ،‬پْ آٌ ٍح رًّّْ چیِ طَٖٔ ىُْي ٔ طزيیم‬
‫رّْٕیض کُُي‪َٓ .‬خیظخ ً هٕى رَحيٕحؽ آٌ ٕٓحٍ َٕٗي ٔ رَهٕو ِْحٍِ ٓیخىص کُُي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ يیخٌ يوخنلض آٌْخ رخ ٓخىحص حُ آٌ رخرض حٓض کّ كْ يٗکُُي‬
‫ٓخىحص (يٍكیغ یک ْٕیض هَٕت يـِٖ) كخيم پیخو يٌْذ ٔ ًٓزم يٌْذ‬
‫ٔ‪ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٓض ٔ يٌْذ يٍكیغ یک كَیذ‪ ،‬یخ حكیٌٕ‪ ،‬حَٔخٌ ِْحٍِ ٍح طويیَ يٗکُي ٔ‬
‫ىٍ َٓخیض يخَغ طؼزیض ْٕیض هَٕٗ ِْحٍِ يٕٗٗى‪ .‬آٌْخ ىٍ یک يؼخىنّٖ‬
‫هیهٗ ٓخىِ چُیٍ ُٓـیيِحَي کّ ٔهظٗ ٓیّي ِْحٍِ َٕ٘ى‪ِْ ٔ ،‬حٍِ ْى کّ ٓیّي‬
‫َظٕحَي ٗي‪ ،‬پْ ٍحِ كم ىٍ آٌ حٓض کّ رخ ْىىیگَ هيح كخكظٗ کُُي‪ ٔ .‬چٌٕ‬
‫ٓیّيْخ رّیک هيح كخكظت ئخنًض آيیِ ٍ‪ٟ‬خیض ًَٗىُْي‪ ،‬پْ رّیک ؿَحكت‬
‫هَٕیٍ يیخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ ‪ٍَٟٔ‬ص حٓض‪ ،‬رخیي ىٍیخٖ هٌٕ ؿخٍٖ ٕٗى‪:‬‬
‫«رَحٖ َخرٕىٖ ‪َٛ‬یق حیٍ َظخو‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕ۱‬‬
‫«ط٘یغ ىٍرخٍٖ» َّ طُٓخ رّيٕؽ کیُّ ٔ ريریُٗ‪ ،‬رهکّ رّيٕؽ حَظوخوگیَٖ‪،‬‬
‫ؿَ‪ ٝ‬كن طؼییٍ ََٕٓٗض ٓیخٓٗ‪ ،‬حؿظًخػٗ ٔ يٌْزٗ ؿخيؼّٖ يخ ‪ٍَٟٔ‬ص‬
‫حٓض‪ .‬کّ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص یک هیخو پُؾ ىهیوّحٖ‪ ،‬یک كَى آٌ َیِ َُيِ َوٕحْي يخَي‪.‬‬
‫ٔ حیٍ يٕهق ؿيیي هٕیٖ ٍح ىٍ رَحرَ «ط٘یغ ىٍرخٍٖ» حهظالف طخُِ‪َّ ،‬؛‬
‫رهکّ آگخْخَّ طَیٍ ؿُگ ٔ يٕ‪ٟ‬غگیَٖ طخٍیوٗ ٔ حؿظًخػٗ‪ٓ ٔ ،‬ظَحطژٖ‬
‫رٍِگ رَحٖ َـخص يٌْزٗ ٔ ٓیخٓٗ ؿخيؼّٖ هٕیٖ يٗپُيحٍیى کّ رّپیَُٖٔ‬
‫رٍِگ ْى ٍٓیيِحیى‪)ٕٔ(».‬‬
‫«حیٍ چَِْٓخٖ يٌْزٗ هٕى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٓ ‪:‬‬
‫كَٔهظّ‪ ،‬رخ پٍَٔیٗ ِْحٍِْخ ٍح رّػُٕحٌ ىٔٓض حؿظًخػٗ هٕیٖ يوخ‪١‬ذ‬
‫هَحٍ يٗىُْي‪ ٔ .‬هََٕٔىٖ چَِْٓخٖ حیٍ ؿخَیخٌ‪ ،‬ىٍ پُخِ ػًخيّ ٔ ىٓظخٍ‬
‫ٓیخِ‪ ،‬هٕىریُخَّ حٓض «ط٘یغ ىٍرخٍٖ» رّيکخٍطَیٍ ٍهیذ حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ‬
‫طزيیم ٗيِ حٓض‪ٍ ،‬هیذ ْیچگخِ ىٔٓض ٗيِ ًَٗطٕحَي‪« .‬ط٘یغ ىٍرخٍٖ» ْیچ‬
‫گَّٕ ٔؿّ ي٘ظَک طخٍیوٗ ٔ َژحىٖ رخ ِْحٍِْخ َيحٍى‪)ٖٔ(».‬‬
‫«ط٘یغ ىٍرخٍی» رّيکخٍطَیٍ ٍهیذ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔ ‪:‬‬
‫حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ طزيیم ٗيِ حٓض‪ٍ ،‬هیذ ْیچ گخِ ىٔٓض ٗيِ ًَٗطٕحَي‪ .‬ط٘یغ‬
‫ىٍرخٍٖ يٍكیغ ٍهیذ كٕٔى حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ ٍیّٖ٘ حؿظًخػٗ َيحٍى‬
‫ٔيٌْذ یگخَّ ي‪ٜ‬يحم ك‪ ٍٕ٠‬آٌ ىٍ ؿخيؼّ حٓض‪ِْ ...‬حٍِ ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین ىٔ‬
‫ىًٍٗ ىحٗظّ حٓض‪ :‬كخکًیض ٓیخٓٗ ٔ كخکًیض ط٘یغ ىٍرخٍٖ‪)ٔ۳(».‬‬

‫ىٍ حیٍؿخ رخُ پَْٖٓخٖ ُیخىٖ حُ َٕع ىیگَ هي يٗک٘ي‪:‬‬


‫‪« -‬آیخ حیـخى يٕؽ کیُّ ٔ ريریُٗ‪ ،‬رهکّ يٕؽ حَظوخوگیَٖ‪ٓ ٔ ،‬خيخٌىْٗ یک‬
‫هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» يٗطٕحَي ِْحٍِ ٍح رّْٕیض يلوٕى هٕى ٍٓخَي یخ هیَ؟‬
‫ٕ‪ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫= پخٓن رّحیٍ ٓئحل يُلی حٓض‪.‬‬


‫پَْٖٓخٖ ىیگَ حیٍکّ‪ :‬چَح رَهٗ حُ يالّْخ ٔ ٍٔكخَیٌٕ ِْحٍِگٗ رخ حیٍ‬
‫ػُخ‪ َٖٛ‬کّ حْيحف ‪ٟ‬ي يٌْزٗ هٕى ٍح پُٓخٌ ْى ًَٗکُُي‪ًَْ ،‬حْٗ ىحٍَي؟‬
‫ـ يگَ آٌْخ ُٓگَرخَخٌ ىیٍ ٔ يٌْذ ٔ يويٓخص َیٔظُي؟‬
‫ـ يگَ حُ ‪َ١‬ین يٌْذ حٍطِحم ًَٗکُُي؟‬
‫ـ يگَ آٌْخ ًَٗىحَُي پْ حُ ٓخىحص َٕرض هٕىٗخٌ هٕحْي ٗي؟‬
‫= پخٓن رّحیٍ ٓئحالص رٔیخٍ يل‪ٜ‬م ٔ چُي رُؼيٖ حٓض کّ ىٍ حیٍ يوظ‪َٜ‬‬
‫ًَٗگُـي؛ حٔالً رخیي گلض حکؼَیض يالّْخ ٔ ٍٔكخَیٌٕ ِْحٍِگٗ حَٔخٌْخٖ‬
‫َٗحكظًُي‪ ،‬رخ حیًخٌ‪ ،‬رخ حهالم ٔ رخٍٔيُي ْٔظُي‪ ،‬رخ آٌ ؿَیخٌ ًَْحْٗ‬
‫ًَٗکُُي؛ ح ّيخ ْٔظُي طؼيحىٖ کّ ٗخیي كکَ يٗکُُي رخ کُخٍ ٍكظٍ ٓخىحص‪ ،‬يیيحٌ‬
‫رَحٖ هٕى حی٘خٌ رخُطَ يٕٗٗى؛ ٗخیي طلض طؤػیَ هَحٍ گَكظّ ٔ رّروْٖخٖ حُ‬
‫گلظّْخٖ آٌ ػُخ‪ٟ َٛ‬ي ىیُٗ ٔ ‪ٟ‬ي يٌْزٗ رخٍٔ کَىِحَي‪ٗ ٔ .‬خیيْخٖ ُیخى‬
‫ىیگَ‪ ...‬حیٍ ٍح ریٖطَ رّه‪ٕٜٛ‬یخص ٗو‪ٜ‬یظٗ حكَحى يُٕ‪ ١‬يٗىحَیى‪ٍُ .‬م ٔ‬
‫رَم ٔ چَد ٔ ٗیَیٍ ىَیخ َیِ کٍٕ ٔ کَکُُيِ حٓض‪.‬‬
‫گٌٗظّ حُ َْچیِ‪« ،‬ؿُگ يٌْذ ػهیّ يٌْذ» ًّْ گخِ ىٍ طخٍین ؿَیخٌ‬
‫ىحٗظّ ٔ رخالهَِ پخٓن يُخٓذ ىٍ حیٍ ُيیُّ ٍح حيخو ٓـخى ىٍ يـهْ یِیي ىٍ‬
‫ٗخو ىحىِ حٓض‪ .‬آٌ رٍِگٕحٍ ىٍ ػظخد رّيالّٖ حُ حیٍ ىٓض كَيٕى‪ٔ« :‬یهک‬
‫كهیظزٕأ يوؼيک يٍحنُّخٍ!»‬
‫ّ‬ ‫حیّٓخنوخ‪١‬ذ! حٗظَیض يَ‪ٟ‬خص حنوهن رّٓو‪ ٢‬حنوخنن‬

‫جٌبلع ثوبء ّ كٕبٓ ظیبجٔ‬ ‫‪-‬‬ ‫‪۴‬‬


‫ىٍ يـًٕع‪ ،‬رَ٘‪ ،‬کَِی ُيیٍ ٍح رخَٓػظی ُیخى رّٕٓی َخرٕىی يیرَى‪،‬‬
‫يظؼخهزخ ً هٕىٕ ٍح َیِ َخرٕى هٕحْي کَى‪١ .‬زن گٌحٍٕ ٓخُيخٌْخٖ «آکٔلخو» ٔ‬
‫«كخثٕ» ؿًؼیض ؿٓخٌ طخ ٓخل ٓ‪ ٕٓ۳‬رّيَُ ٕٔ يیهیخٍى َلَ هٕحْي ٍٓیي‪ .‬طخ‬
‫ًْیٍ يٕهغ هیًض هٍٕحکّ ٔ حٍُحم ػًٕيٗ ىٍ ٓطق ؿٓخٌ چٓخٍ رَحرَ‬
‫هٕحْي ٗي‪ ،‬ه٘کٓخنْٗخٖ ‪ٕ١‬الَٗ ٔ ٓیالدْخٖ يوَد ىٍ يُخ‪١‬ن پَ‬
‫ؿًؼیض ؿٓخٌ‪ ،‬هخ‪ٛ‬شً َٕحكت ؿُٕد هخٍِٖ آٓیخ نطًخص ٗيیيٖ رّطٕنیيحص‬
‫ٍُحػٗ ٔحٍى هٕحْي کَى ٔ ٍٔٓظخثیخٌ رّٕٖٓ َْٗٓخی رٍِگ ْـٕو هٕحُْي‬
‫آٍٔى‪ ...‬ىٍ ًْیٍ ٍحٓظخ ٔ رّ‪ ٍٕ١‬ىهین‪َٓ ،‬حَٓ يُطوّٖ يخ ٍح ْى ُيخٌ چٓخٍ‬
‫هطَ رٍِگ ٔ كَحگیَ طٓيیي يٗکُي‪:‬‬
‫ٖ‪ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ ـ هَٕ٘ظی كخ‪ٛ‬م حُ کیُّْخ ٔ َلَصْخٖ کّ ىحٍحٖ يُ٘ؤ َژحىٖ‪،‬‬


‫هٕيٗ‪ ،‬يهٗ‪ ،‬كَهٕٖ ٔ ‪١‬زوخطٗ ْٔظُي؛‬
‫ٕ ـ طوَیذ يلی‪ُ ٢‬یٔض ٔ حطًخو يُخرغ؛‬
‫ٖ ـ حَلـخٍ ؿًؼیض؛‬
‫‪ ۳‬ـ ٍژیىْخٖ َخکخٍآيي ٔ كخٓي ٔ يلٔي‪ .‬کٍْٕ٘خٖ كُِٕٖ يخ رّحیٍ‬
‫ُٔىیْخ ‪ٛ‬خكذ كکٕيضىحٍٖ هٕد َوٕحُْي ٗي‪.‬‬
‫رَ حٓخّ پیٖ ریُْٗخ‪،‬‬ ‫ؾق اكـبًىحبى‪:‬‬
‫ؿًؼیض حكـخَٔظخٌ طخ ٓخل ٓ‪ ٕٓ۳‬رّيَُ ٓ‪ ۳‬طخ ٓ‪ ۳‬يیهیٌٕ َلَ هٕحْي ٍٓیي؛‬
‫کٍٕ٘ حكـخَٔظخٌ کّ حکٌُٕ رخ طٕنیي َخهخن‪ ٚ‬يهت ٓخالَّ کىطَ حُ ‪ ۹‬يیهیخٍى ىحنَ‬
‫آيَیکخ ٔ رٕىؿّٖ يهٗ ٓخالَّ کىطَ حُ ّٓ يیهیخٍى ىحنَ (کّ آٌ ْى حُ ‪َ١‬ین‬
‫گيحیٗگَٖ ریٍحنًههٗ رّىٓض يٗآیي) هخىٍ َیٔض ؿًؼیض كؼهٗ (طوًیُٗ) ‪ٖ۳‬‬
‫يیهیٌٕ َلَ ٍح طؤيیٍ ًَخیي ٔ ََم ریکخٍٖ ىٍ آٌ رخالطَ حُ ٓ‪ % ۳‬يٗرخٗي (طخ‬
‫ٓ‪ْ % ۲‬ى گلظّ ٗيِ) چگَّٕ هٕحْي طٕحَٔض ‪ ٗ١‬ىٔ ّٓ ىّْٖ آیُيِ ىٔ رَحرَ‬
‫حیٍ ؿًؼیض ٍح حػخّٗ ًَخیي؟‬
‫ئآنّی ْلض يیهیٌٕ يٓخؿَ رٌَٔيَُٖ ٔ ْ٘ض يیهیٌٕ رٗؿخ ٗيِگخٌ‬
‫ىحههت حیٍکٍٕ٘ چگَّٕ هخرم كم حٓض؟ پْ حُ هَٔؽ هٕحی ریٍحنًههی‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ػًٕيٗ ىٔنض ٔ يَىو رّکيحو ٕٓ پیٖ هٕحْي ٍكض؟‬
‫ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬ىٍآيي َٓحَّٖ َْ ََٗٓٔي حكـخٌ يزهؾ پخَ‪ٜ‬ي ىحنَ ىٍ ٓخل‬
‫رَآٍٔى ٗيِ؛ حیٍ َٔزض ىٍ حیَحٌ ٓٓ‪ ٕ۳‬ىحنَ‪ ،‬ىٍ پخکٔظخٌ ٕٓٓٔ‪ ،‬ىٍ‬
‫ُْئٓظخٌ ٓٓٓٔ‪ ،‬ىٍ حيخٍحص ٓٓٓ‪ ،ٖ۳‬ىٍ هطَ ٓٓٓ‪ ،ٖ۲‬ىٍ ػَرٔظخٌ‬
‫ٓؼٕىٖ ٓٓٓ‪ ...ٕ۳‬ىٍ ٕٓیيٌ ٖٓٓٓٓ ٔ ىٍ آيَیکخ ٓٓٓٓ‪ ۳‬ىحنَ يٗرخٗي‪...‬‬
‫حگَ حكـخَٔظخٌ روٕحْي کٍٕٖ٘ رخ ػزخص ٕٗى‪ ،‬رخیي ٓخالَّ ریٖ حُ چٓخٍ‬
‫يیهیٌٕ ٗـم ىٍ کٍٕ٘ حیـخى گَىى‪ ،‬حگَ رَحٖ َْ َلَ ٗـم (كي حهم) يزهؾ‬
‫پُـخِ ِْحٍ ىحنَ الُو رخٗي‪ٓ ،‬خالَّ يزهؾ ریٔض يیهیخٍى ىحنَ طُٓخ رخیي ىٍ حيَ‬
‫حیـخى حٗظـخل َٓيخیّگٌحٍٖ گَىى‪...‬‬
‫حیٍ کٍٕ٘ یک چُیٍ َٓيخیّ ٍح حُ کـخ يٗآٍٔى؟‬
‫ىٍ كخنٗکّ كي حهم ُیَ ٓخهضْخ ٍح َیِ كخهي حٓض‪ .‬کٍٕٖ٘ يلخ‪ ١‬رّه٘کّ‬
‫حٓض‪ ،‬طَحَٔپٍٕط٘یٍ يُخٓذ َيحٍى‪ ،‬رَم َیٔض‪ ،‬آد َیٔض‪ ،‬ؿخىِ َیٔض‪ٍ ،‬یم‬
‫َیٔض‪ ،‬حيُیض َیٔض‪ ،‬ىحَٖ َیٔض‪ ،‬طو‪َ ٜٚ‬یٔض‪ٛ ،‬يحهض َیٔض‪ٍ١ٔ ،‬‬
‫‪ٕ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٔٓظٗ َیٔض‪ ،‬يهض یک ىٓض َیٔض‪ ٔ ...‬ىٍحیٍ يٕحٍى ْیچ پالٌ‪ ،‬حٍحىِ ٔ‬
‫طو‪ْ ٜٚ‬ى ٔؿٕى َيحٍى‪ .‬ئکٍ‪ٛ ،‬لض ػخيّ‪ ،‬آيُٕٕ‪ ،‬ریًّ‪ ...‬کّ ْیچ؛‬
‫پْ‪َ ،‬ظیـّ چّ يٕٗٗى؟‬ ‫‪-‬‬
‫کخيالً يؼهٕو حٓض‪ :‬حىحيّٖ رلَحٌ‪ ،‬گٔظَٕ كوَ ٔ كٔخى‪َ ،‬خ حيُٗ ٔ‬ ‫=‬
‫‪ٛ‬ؼٕى ؿَحثیى ىٍ ٍحٓظخٖ طُخُع روخء؛ حیٍؿخ ىیگَ حهالم ٔ يؼُٕیض يیيیَى‪:‬‬
‫ٓگ گَُّٓ چٕ گٕٗض یخكض‪َ ،‬پَٓي‬
‫کیٍ ٗظَ ‪ٛ‬خنق حٓض‪ ،‬یخ هَ ىؿخل‬
‫‪١‬زن هخٌَٕ ٍحُ روخء‪ٗ ،‬يیيطَیٍ ٔؿّ طُخُع روخء آٌؿخ ؿَیخٌ يٗیخري کّ‬
‫حكَحى یک َٕع ُیخى َٕٗي ٔ ؿٌح ٔ ؿخ ٔ يکخٌ يلئى رخٗي‪ٔ .‬هظٗ پُـخِ حَٔخٌ‬
‫گَُّٓ رخالٖ یک نوًّ َخٌ كًهّ کُُي‪ ،‬رزیٍ کّ چّ يٕٗٗى‪ .‬آٌ ٍُٔ رَّٓػض‬
‫پیٖ يٗآیي‪َٕ .‬حكت ِْحٍِؿخص ٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ْىحکٌُٕ يظَٓ کخيهٗ حُ‬
‫حیٍ َٗحی‪ ٢‬حٓض؛ ىٍ آٌؿخ كيحهم حيکخَخص ٔ َٗحی‪ُ ٢‬یٔظٗ كَحْى َیٔض‪ ،‬كخل‬
‫آٌکّ ؿًؼیض حُ َٓ كي حَلـخٍ گٌٗظّ ٔ رَّوطّٖ رلَحٌ ٍٓیيِ حٓض‪.‬‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٍُٔ رٍُّٔ ريطَ ْى يٕٗٗى‪ ،‬ىٍ كخنٗکّ َٗحی‪ ٢‬کخٍگَٖ ٔ‬
‫يٓخؿَص ىٍ حیَحٌ ٔ پخکٔظخٌ َیِ هيو رّهيو ٔهیىطَ يٗگَىى‪ ،‬كظٗ ىٍ‬
‫َْٗٓخٖ رٍِگ حكـخَٔظخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکْخ حُ کخٍگَحٌ پخکٔظخَٗ‪،‬‬
‫رُگخنٗ ٔ ُْيٖ حٓظلخىِ يٗکُُي‪ ،‬كخل آٌکّ ن٘کَ رٗکخٍحٌ ِْحٍِگٗ ىٍ ىٌٍٔ‬
‫ٔ ریٌَٔ يٍِْخٖ کٍٕ٘ َٓگَىحَُي ٔ ًْچُخٌ حُ ىٗضْخٖ ٓیٔظخٌ ٔ کَيخٌ‬
‫گَكظّ طخ ىٍیخٖ ٓیخِ ٔ ىٍیخٖ طخًٓخَٗ طهلخص يٗىُْي‪.‬‬
‫كَحگَى حیٍ حٔ‪ٟ‬خع ىٍ ىٌٍٔ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رخُْى ًْخٌ ط٘يیي َِحع كو‪٢‬‬
‫رَحٖ َُيِ يخَيٌ هٕحْي رٕى‪ .‬ىٍ چُیٍ َٗحی‪ ٍُٔ ،٢‬كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‬
‫رّىیگَ حهٕحو حكـخَٗ ًٍَٗٓي طخ َخٌ ٔ حيکخَخص ٍح رٍُّٔ حُ ىٓض آٌْخ روخپي‪،‬‬
‫نکٍ كکَ کَىِ حٓض کّ يٗطٕحَي رخ «ٓخىحص» حیٍگَّٕ يؼخيهّ کُي‪ .‬ح ّيخ‪ ،‬حیٍ ْى‬
‫ٍحِ كم يؼ‪٠‬الص ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َیٔض (رّكَ‪َْ )ٝ‬گخِ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‬
‫رظٕحَي کم «ٓخىحص» ٍح حُ َٕحكت ِْحٍِؿخص ٍیّ٘کٍ ٓخُى‪ ،‬رخُ ْى كَحیُي‬
‫َِحع رَحٖ َُيگٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ كم َوٕحْي ٗي‪ُ ،‬یَح «ٓخىحص» ٓخکٍ‬
‫ىٍ ِْحٍِؿخص ٍح َْ ‪ ٍٕ١‬طلهیم کُیى كخ‪ٛ‬هٖ حیٍ يٕٗٗى کّ رّنلخظ کًٗ‬
‫ػيىٖ ََٕٓٗضٓخُ َیٔظُي ٔ چُيحٌ حيکخَخطٗ ْى ىٍ حهظیخٍ َيحٍَي کّ ىٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص َٓ ٔ يخل ٗيٌ حی٘خٌ‪ ،‬گ٘خی٘ٗ ىٍ يؼی٘ض ِْحٍِْخ رّٔؿٕى آیي‪.‬‬
‫‪ٕ۶۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَّْطَطیذ‪ٍٔ ،‬حر‪ ٢‬حهٕحو رََّْٕع کّ طُظیى ٕٗى‪ٗ ،‬يیيطَیٍ َٕع َِحعْخ‬


‫رَحٖ ط‪َٜ‬ف یک نوًّ َخٌ ٔ یک ٔؿذ ؿخ ٔ يکخٌ‪َٛ ،‬ف رَحٖ َُيِ يخَيٌ‬
‫(ٔ كظٗ رَحٖ ىكٍ حيٕحص) ىٍ رطٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔ ىٍ يیخٌ هٕى ِْحٍِْخ‬
‫ٔ ًْچُیٍ ىٍ َٗٓ کخرم ٔ ىیگَ َْٗٓخٖ رٍِگ يیخٌ ِْحٍِْخ ٔ ىیگَ حهٕحو‬
‫حكـخَٗ ىٔحو هٕحْي کَى‪ ،‬حیٍ َِحعْخ رٔیخٍ ٓٓىَخک هٕحْي رٕى‪ ،‬ح‪ٛ‬م گپ رَ‬
‫َٓ ؿخِ ٔ يکخٌ ٔ ؿٌح حٓض‪ ،‬رَّْ رٓخَّ ٔ َْ ػُٕحَٗ کّ رخٗي‪ ،‬يٓى َیٔض‪.‬‬

‫حیٍؿخ حٓض کّ يٗگٕثیى‪ٓ :‬خىحص يکَو حكـخَٗ ًَٗطٕحَُي يخَُي کزک َٓ ىٍ‬
‫رَف كَٔ کُُي ٔ رّىٍٔؽ هٕى ٍح كَیذ ىُْي ٔ رگٕیُي «ْیچ هزَٖ َیٔض ٔ‬
‫ْیچ هطَٖ آَخٌ ٍح طٓيیي ًَٗکُي‪ ».‬ىٍ كخل كخ‪ٓ ،َٟ‬خىحص حكـخَٗ چّ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٍح ىٍک رکُُي یخ هیَ؛ ٔ چّ رپٌیََي یخ َپٌیََي‪ ،‬ىچخٍ طُخُع روخء‬
‫ٗيِحَي ؛ ىٍ طُخُع روخء ػٌٍ ٔ حنظًخّ ٔ گَیّ ٔ ُحٍٖ ٔ ٓالو ٔ ‪ٛ‬هٕحص ٔ‬
‫ٔللا يٍ رٗکُخِ ْٔظى ٔ‬
‫رزو٘یي ٔ هٕحْٖ يٗکُى ٔ رّيٍ ئکیٍ ٍكى کُیي‪ّ ،‬‬
‫طو‪ٜ‬یَ كالَٗ ٔ كالَْٗخ حٓض‪ ...‬ح‪ٛ‬الً ؿخٖ َيحٍى‪ .‬ىٍ طُخُع روخء كو‪ ٔ ٢‬كو‪٢‬‬
‫هيٍص كکَ ٔ طٕحَخثی ٗو‪ٜ‬ی ٔ َٕػی کخٍ يیکُي ٔ رْ!‬
‫طُخُع روخء هخٌَٕ ٔحهؼٗ ٔ َخكٌ َُيگی حٓض‪َْ .‬يٕؿٕى َُيِ [حػى حُ كیٕحٌ‬
‫ٔ َزخص] حكظیخؽ رّيکخٌ ٔ ؿٌح ٔ ك‪٠‬خی طُلٔی ىحٍى‪ ،‬رُّْگخو ‪ٍَٟٔ‬ص رخیي‬
‫ًُْٕع هٕى ٍح پْ رَِي ٔ َخرٕى کُي طخ هٕىٕ رظٕحَي َُيِ رًخَي‪ َْ .‬كیٕحَٗ‬
‫ىٍ ؿُگم‪ ،‬ؿخٍَٕحٌ ‪ٟ‬ؼیقطَ حُ هٕى ٍح يٗهٍٕى‪ ٔ ،‬طٕٓ‪ ٢‬ؿخٍَٕٖ هٕٖطَ‬
‫حُ هٕى‪ ،‬هٍٕىِ يٕٗٗى؛ ‪ٍٕٛ‬ص ٕٓو ٔؿٕى َيحٍى‪ .‬حٔ‪ٟ‬خع ىٍ يیخٌ گیخْخٌ‬
‫َیِ طخرغ ًْیٍ كکى حٓض‪ .‬پْ ىٍ طُخُع روخء ‪ٟ‬ؼیلخٌ يٍَٗٔي ٔ هٕٖطَْخ‬
‫يٗيخَُي‪ .‬حیٍ ْیچ حٓظؼُخء َيحٍى؛ یخ روٍٕ‪ ،‬یخ هٍٕىِ ٕٗ؛ آٌکّ يٗهٍٕى‬
‫رّ‪١‬ؼًّحٕ ٍكى ًَٗکُي‪ ،‬آٌکّ هٍٕىِ يٕٗٗى آٔم ٔ حٔم ًَٗگٕیي‪...‬‬
‫حیٍ هخٌَٕ ‪١‬زیؼض حٓض؛ ٔ ‪١‬زیؼض رخ کٔی ٕٗهی َيحٍى‪ .‬طًخو؛‬
‫نٌح ‪ٛ‬خكذ ٓوٍ يٗگٕیي‪:‬‬
‫رَٔ هٕٖ ٕٗ حگَ ٍحكض ؿٓخٌ ‪١‬هزٗ‬
‫کّ ىٍ َظخو ‪١‬زیؼض ‪ٟ‬ؼیق پخيخل حٓض‬
‫یکی حُ ٍْٕٔخ ٔ حْيحف ٗیطخٌپَٓظخٌ آٌ حٓض کّ هٕى ٓخىحص ٍح َٔزض‬
‫رّطٕحَخثی ٔ ىحٗظّْخیٖ ریرخٍٔ ٓخَُي ٔ ريیٍطَطیذ آٌْخ ٍح ‪ٟ‬ؼیق ٓخَُي‪...‬‬
‫‪ٕ۶۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ -‬ػؿم اػحوبؾ ثَهلث وبلی‬ ‫‪۵‬‬


‫ىٍ پی هٕحْیى یخكض کّ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ كخهي ح‪ٛ‬خنض حكـخَٗ حٓض ٔ حُ‬
‫نلخظ يُ٘ؤ ٔ يُزغ‪ٓ ،‬خهظّ ٗيِ ىٍ كخرَیکخص «آی حّ آی» رخ پَٔژِْخٖ‬
‫ٔحٍىِ حُ «طُگٗآؿی» يٗرخٗي‪ .‬آٌ رٍُّٔٗٗ ػخرض کَىِ حٓض کّ حػظوخىٖ‬
‫رّيهض ٓخُٖ َيحٍى ٔ رَحٖ یک حكـخَٔظخٌ ٔحكي‪ ،‬ئظوم‪َٓ ٔ ،‬رهُي ًَٗحَيی٘ي‪.‬‬
‫يظآٓلخَّ پَٔژِٖ يهضٓخُٖ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خٖ ىیگَ َیِ رخ ٍیظى ٔ آُْگ‬
‫هخًََُٕي ٔ هخرم هزٕل پیٖ ًٍَٗٔى ٔ حیٍ رَحٖ آیُيِٖ کٍٕ٘ يطهٕد َیٔض‪.‬‬
‫َکظّٖ يلٍٕٖ حیٍ حٓض کّ ٓخىحص (رَهالف كخٗیٔضْخ) يٕؿٕىیض هٕى‬
‫ٍح ىٍ َزٕى ىیگَحٌ ؿٔض ٔؿٕ ًَٗکُُي؛ يخ يٕؿٕىیض هٕى ٍح ىٍ کُخٍ حهٕحو‬
‫رخْى رَحىٍ حكـخَٗ ٔ ىٍ ك‪٠‬خٖ ٍهخرض آُحى ٔ ٓخنى طؼَیق يٗکُیى‪.‬‬
‫يخ حیًخٌ ىحٍیى کّ ىٍ ىٍحُ ييص یک چُیٍ ك‪٠‬خٖ رّٔؿٕى هٕحْي آيي ٔ يخ‬
‫ىٍ حیـخى ٔ حىحيّی آٌ َو٘ٗ رَؿٔظّ هٕحْیى ىحٗض‪.‬‬
‫پیٖ حُ آٌ‪ ،‬رَ حٓخّ ح‪ٕٛ‬ل طُخُع روخء يٗگٕیى‪ :‬ىٍ َٗحیطٗ کّ كخٗیٔى ٔ‬
‫َخُیٔى حكٔخٍگٔیوظّٖ ِْحٍِگٗ ػخرض کَىِ حٓض رخ ًّْ حهٕحو حكـخَٗ ىًُٗت‬
‫آٗظَٗخپٌیَ ىحٍى ٔ آٗکخٍح ٗؼخٍ يٗىْي‪« :‬ؿیَ ِْحٍِ ٍح رُکٖ!» ‪« ،‬يخنٖ‬
‫ٍح رزَ!» ‪« ،‬رٌِ!» ‪« ،‬ر٘کٍ!»‪ ...‬ىٍ چُیٍ َٗحیطی‪ ،‬حیٍ ٓخىحص حكـخَٗ‬
‫حٓض کّ رَُّيگٗ َٗحكظًُيحَّ ىٍ ؿٕحٍ ىیگَ حهٕحو حكـخَٗ يیحَيی٘ي‪.‬‬
‫رُخرَحیٍ‪ ،‬حگَ نٕيپُیٔى ٔ ٔحَيحنیٔى ٔحٍىحطٗ حُ «طُگیآ َؿی» يٕكن‬
‫رَّخرٕىٖ ًّْ حهٕحو حكـخَٗ ٗي ٔ هٕى رَکم کٍٕ٘ كخکى گ٘ض ٔ طٕحَٔض‬
‫«حكـخَٔظخٌ» ٍح رّ«ِْحٍٓظخٌ» يزيل کُي کّ َٕٕ ؿخَٖ‪ٔ ،‬هظٗ ًّْ حهٕحو‬
‫حكـخَٗ َخرٕى ٗيَي‪ ،‬رگٌحٍ يخ ْى َخرٕى ٕٗیى‪ .‬حیٍ كکى طُخُع روخء حٓض‪.‬‬
‫ح ّيخ‪ ،‬حگَ كخٗیٔى ػَیخٌ رخ كَُْگ ٔ کهظٍٕ «طُگیآ َؿی» َظٕحَٔض حهٕحو‬
‫حكـخَٗ ٍح َخرٕى کُي ٔ حیٍ حهٕحو طٕحَٔظُي ٍحِْخٖ ًِْیٔظٗ ئخنًضآيیِ ٍح‬
‫ریخرُي‪ ،‬ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص يخ َیِ هطؼخ ً ىٍ کُخٍ آٌْخ هٕحْیى رٕى ٔ يخَُي ًْیّ٘‬
‫َُيگٗ َٗحكظًُيحَّ هٕحْیى ىحٗض‪ .‬هزم حُ َْچیِ‪ ،‬رَ حهٕحو َٗحكظًُي ِْحٍِ‬
‫حٓض کّ ػُخ‪ َٛ‬كخٗیٔض ٔ ٗیطخٌپَٓض هخٍؿٗ ٍح حُ يیخٌ هٕى ىكغ ٔ ‪َ١‬ى‬
‫کُُي ٔ ىٍ حیٍ گلض ٔگٕٖ ػظیى يهٗ ٓٓى ٗخیٔظّٖ هٕیٖ ٍح حیلخء ًَخیُي‪ ،‬ىٍ‬
‫ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص َْگخِ حيٍٕ ٔ يويٍحص هٕى ٍح رّػُخ‪ٗ َٛ‬یطخٌپَٓض‬
‫ٔحگٌحٍَي‪ ،‬رخیي يُظظَ كـخیغ ريطَ حُ ؿَد کخرم رخُٗي‪.‬‬
‫‪ٕ۶۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ -‬هؿاوثلؾایٔ ّ ٔؿیّث ثب ؾیي ّ هفُت‬ ‫‪۶‬‬


‫ىیگَ ػخيم «ٓیّيُىحیٗ» كخ‪ٛ‬م يوخنلض َٓٓوظخَّ رخ يٌْذ حٓض‬
‫«َیَٕخُیٔى» ْژيَٕٗ ‪١‬هذ‪ ،‬هٕى پخٓنْخٖ ٍٍٔٗ رّطًخو حیٍ پَْٖٓخ ىحىِ‬
‫حٓض‪ .‬حٔ رَحی هٕى یک چُیٍ ٍإیخی کخًد پٍَٔیيِ حٓض کّ رخ ػئل ٔ‬
‫ػزٍٕ حُ يٌْذ ٗیؼی يیطٕحَي ىٓض هٕىٍح رّىٓض ِْحٍِگخٌ ُٓی ٔ‬
‫حًٓخػیهی ٍٓخَي؛ ٓخىحص ٍح يظَٓ يٌْذ ٔ يٌْذ ٍح يخَؼٗ رَ َٓ ٍحِ کٔذ‬
‫حهظيحٍ هٕى يٗىحَي؛ حٔ کّ ىٍ حیٍ ٔحىی‪ ،‬حرظٌحل ٍح رّحٔؽ ٍٓخَیيِ حٓض‪،‬‬
‫آٗکخٍح ط‪َٜ‬یق يٗکُي کّ ْىُيخٌ ىٔ ؿُگ ٍح رّ‪ ٍٕ١‬يٕحُٖ پیٖ يٗرَى‪:‬‬
‫یک‪ ،‬ؿُگ رخ يٌْذ ٔ يويٓخص ٗیؼی‪ ،‬کّ ٓخىحص يٍكیغ يظَٓ ٔ ًٓزم‬
‫آٌ يطَف حٓض؛ ىٔ‪ ،‬ؿُگ رخ ًّْ حهٕحو حكـخَٗ‪ ،‬رّيُظٍٕ رَطَی ؿٕی هٕيی‪.‬‬
‫«کالو آهَ حیٍکّ هٌَْخ رٕى رّهخ‪َ١‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٖ ‪:‬‬
‫يٌْذ ٓظى يهٗ ىیيیى ٔ ٓخلْخ ٗيِ رَّخو يٌْذ‪ ،‬حٓظؼًخٍ ٓیخٓٗ حُ آٌ ٕٖٓ‬
‫يَُْخ ٗيِحیى! يٍ هَرخَٗ ًْیٍ يٌْذ ٗيِحو! گَحی٘خص کخيالً يٌْزٗ رّْیچ‬
‫ٔؿّ ًَٗطٕحَٔض رَحٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٍ حیـخى كکٕيض ػخىالَّٖ ٓیخٓٗ‬
‫يٕأػَ رخٗي‪ .‬يٌْذ ‪َٛ‬كخ ً ٔٓیهّٖ حهظيحٍ ٗیؼّْخٖ چخکَ رَؿخيؼّٖ ِْحٍِ‬
‫حٓض! رخ يٌْذ ٗیؼّ ْٕیض يهٗ ٍح حُ يٍ گَكظّحَي! ىٍ حٔنیٍ كَ‪ٛ‬ض رخیي‬
‫ؿخيؼّٖ هٕیٖ ٍح حُ حٓخٍص طلًین يٌْزٗ َـخص رو٘یى»(‪)ٔ۳‬‬
‫«یگخَّ ٓیخٓض ٗیؼّْخٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٖ ‪:‬‬
‫ىٍرخٍٖ حیٍ حٓض کّ يٌْذ ٍح ػهى کُُي ٔ آٌ ٍح ىٍ رَحرَ يـِْخٖ ِْحٍِ‬
‫هَحٍ ىُْي‪ .‬حگَ رگٕیٗ ٓیخٓض‪ ،‬حیٍْخ يٗگٕیُي يٌْذ‪ .‬حگَ رگٕیٗ حهظ‪ٜ‬خى‪،‬‬
‫يٗگٕیُي يٌْذ‪ .‬حگَ رگٕیٗ طخٍین‪ ،‬يٗگٕیُي يٌْذ‪ .‬حگَ رگٕیٗ حَٔخٌ‪،‬‬
‫ؿخيؼّ ٔ ػيحنض‪ ،‬يٗگٕیُي يٌْذ‪ .‬حگَ رگٕیٗ كَُْگ‪ ،‬يٗگٕیُي يٌْذ‪ .‬حگَ‬
‫رگٕیٗ يٌْذ‪ ،‬يٗگٕیُي يٍ! حیٍْخ يٌْذ ٍح آٌ هيٍ رٍِگ يٗکُُي کّ‬
‫يٗگٕیُي چُيطخ َژحى ٔ یک يٌْذ! ىٍ ‪ٕ١‬ل يوخٔيض ؿَد کخرم ٓیّي ػخنًْٗخ‬
‫ٔ ٓیّي يَط‪ْٖٕ٠‬خ كظٗ یک رخٍ ْى كخ‪َ٘ َٟ‬يَي کّ ىٍ ٓوٍ ٔ یخ‬
‫يٕ‪ٟ‬غگیَٖ هٕیٖ حُ ِْحٍِ یخى کُُي ٔ رهکّ ىٍ ًّْ ؿخ ‪َٛ‬كخ ً حُ يٕهق‬
‫ٗیؼّ ىحى يُٗىَي! ِْحٍِ رخ حیٍْخ ىًٍٗ َزٕىِ‪ ،‬رَّٗ‪ ١‬آٌکّ حیٍْخ هٕى ٗخٌ‬
‫ٍح رُ٘خُٓي ٔ کخِ ٍح رخکِٕ َـُگخَُي ٔ يٕهق ٍهخرض حؿظًخػٗ ٍح رخ ٗؼخٍ «كن‬
‫يٌْزٗ» ٔ «يٌْذ ي٘ظَک» کُخٍ رگٌحٍَي‪)ٔ۳(».‬‬
‫‪ٕ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طؼـزٗ َيحٍى کّ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ػخهزض کخٍ هٕى ٍح ًَٗىحَي‪ ،‬حٔ يَی‪ٞ‬‬
‫حٓض ٔ حُ ٗيص ْیٔظَیک‪ِْ ،‬یخٌ يٗگٕیي‪ٍَّٔ ،‬؛ ٓخىحص کخٍَخيّٖ طخٍیوٗ‬
‫ٔ كَُْگٗ ي٘و‪ ٚ‬ىحٍَي‪ .‬آٌ ْخ حیٍ ػویيِ‪ ،‬حیٍ حیًخٌ ٔ حیٍ ْٕیض يٌْزٗ ٍح‬
‫رَحٖ حهٕحو ِْحٍِ رّحٍيـخٌ آٍٔىَي‪١ .‬زن يؼخىنّٖ يُطوٗ َیِ‪ٓ ،‬خىحص‬
‫ىٍٓض يٗگٕیُي‪ ،‬يؼالً‪ْٕ :‬یض ِْحٍِ چیٔض؟‬
‫= يٌْذ ٗیؼّ؛‬
‫يٌْذ ٗیؼّ چیٔض؟‬ ‫‪-‬‬
‫يٕحٍع حؿيحى ٓخىحص!‬ ‫=‬
‫ح ّيخ‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ رَحٖ حیٍ يَىو چّ آٍٔىِحَي؟ ؿِ ٍَؾ ٔ ؿى؟ ؿِ حٗک‬
‫ٔ آِ؟ ؿِ حكظ‪٠‬خف ٔ ٍٕٓحیٗ ٔ ٗکٔض؟ آٌ‪ ،‬چّ ٔ‪ٟ‬ؼٗ رٕى کّ ىٍ ؿَد‬
‫کخرم كخکى رٕى؟‪ٗ ...‬یطخٌپَٓظخٌ رخ ًَخیْٖخٖ کخًد يٗهٕحُْي ييحٍیگَی ٔ‬
‫کالِرَىحٍٖ کُُي‪ ،‬رَ حيٕحؽ ًَخیْٖخٖ ػٕحوكَیزخَّ ٕٓحٍ َٕٗي ٔ رّحْيحف‬
‫کٕطخِ ييص ٓیخٓٗ ٍُٓي‪ .‬يؼالً رّکَٓت ٍیخٓض ٔ ًَخیُيِگٗ حهٕحو ِْحٍِ طکیّ‬
‫َُُي‪ .‬آٌْخ ٓوض طُّٖ٘ هيٍصحَي ٔ ىٍ حیٍ ٍحِ‪ ،‬حُ یکٕٔ يٌْذ ٍح يٓىطَیٍ‬
‫يخَغ يٕكویض هٕى يٗىحَُي‪ ،‬حُ ىیگَٕٓ يلزٕریض «ٓخىحص» ىٍ يیخٌ يَىو ٍح‪.‬‬
‫آٌْخ كو‪ ٢‬حیٍ ٍح ىٍک کَىِحَي کّ ىٍ َٗحی‪ ٢‬آُحى‪ ،‬طٕحٌ ٍهخرض رخ «ٓخىحص»‬
‫ٍح ىٍ ْیچ ػَ‪َ ّٛ‬يحٍَي‪ ،‬نٌح كخ‪َ َٟ‬یٔظُي ىٍ یک ك‪٠‬خٖ ٓخنى ٔ ٍهخرظٗ‬
‫ٔحٍى َٕٗي‪ ،‬رهکّ رخ ٍٔكیّٖ طًخيیضهٕحْٗ ٔ یک ؿخَزّگَحیٗ ‪َٛ‬ف‬
‫يٗهٕحُْي‪ٍ ًّْ ،‬ح َخرٕى کُُي ٔ يیيحٌ ٍح رَّلٕ حَل‪ٜ‬خٍٖ رّىٓض گیََي‪.‬‬
‫طخکٌُٕ يٕكن َزٕىِحَي‪...‬‬
‫چَح ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ریٍ ِْحٍِ ٍأی ًَٗآٍَٔي؟‬ ‫ـ‬
‫رَحی حیٍکّ يَىو ِْحٍِ آٌْخ ٍح يُٗٗخُٓي‪ِْ ،‬حٍِی ىیُيحٍ‬ ‫=‬
‫يٗگٕیي‪ :‬حكَحى كخٓي ٔ كخٓن ٔ ىحیىحنوًَ ًَٗطٕحَُي حُ يٍ ًَخیُيِگی کُُي ٔ حُ‬
‫كوٕم ٔ يُخكغ يٍ ىكخع ًَخیُي‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ‪ ،‬حیٍ ىُىحٌ حیًخٌ يَىو کّ هٕى يظَٓ َلخم يهٗ ٔ يُ٘ؤ‬
‫حهظالكخص ىٍ ؿخيؼّٖ ط٘یغ حكـخَٗ حٓض‪ ،‬ىٍ طٕؿیّ ‪ٟ‬ؼقْخ ٔ هطخْخٖ هٕى‬
‫يٗگٕیُي‪ٓ« :‬خىحص» ٔ «يٌْذ» ػخيم َلخم يیخٌ ِْحٍِْخ ْٔظُي‪ ،‬رخیي طٕأيخ ً‬
‫َخرٕى َٕٗي‪ .‬يٗگٕیُي َْگخِ ٓخىحص ٔ يٌْذ ٍح حُ يیخٌ ِْحٍِْخ رَىحٍیى‪،‬‬
‫ًّْ رّيخ ٍأی هٕحُْي ىحى! ٔ َُيگٗ ِْحٍِْخ گهٔظخٌ هٕحْي ٗي!‬
‫‪ٕ۶۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ -‬ػطً هؿقتٖلجٔ‬ ‫‪۷‬‬


‫ـ َٓهض ىٍ ٍُٔ ٍٍٔٗ!‬
‫= ىیگَ ي٘کم كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‪ ،‬حیٍ حٓض کّ ىٓظٖ هخنی حٓض‪ ،‬يیيحٌ‬
‫رخُی رَحیٖ طُگ حٓض ىٍ ؿـَحكیخی کٕچک ٓوُخٌ ُگُيِ يیَُي‪ ،‬حكظوخٍحص‬
‫ىیگَ حهٕحو حكـخَٗ ٍح رَّلغ هٕى ي‪ٜ‬خىٍِ يٗکُي! يؼالً يیگٕیي‪« :‬رضْخی‬
‫رخيیخٌ ٍح يخ ٓخهظیى!» ىٍ كخنی کّ ِْحٍِ یک پيیيِی کخيالً َٕظٍٕٓ حٓض کّ‬
‫حُ حهظال‪ ٔ ١‬حيظِحؽ حهٕحو گَٕخگٌٕ رّٔؿٕى آييِ ٔ هٌٕ هخن‪ِْ ٚ‬حٍِگی‬
‫ٔؿٕ َيحٍى‪ُ .‬يخَی کّ حیٍ رضْخ ٓخهظّ ٗيَي ِْحٍِ ح‪ٛ‬الً ٔؿٕى َيحٗض‪.‬‬
‫ًْچُیٍ ٓخلْخ پیٖ یک ََ٘یّی ٗیطخٌپَٓظی <حُ ٍٔی چیَِيحٍی> ىٍ‬
‫يٍٕى كکیى َخ‪ َٛ‬هَٔٔ حنؼهٕی حنًٕٕٓی حظٓخٍ ىحٗظّ رٕى کّ حٔ حُ‬
‫ِْحٍِْخی رهوخد حٓض! ىٍكخنیکّ حی٘خٌ حُ ٓخىحص يٕٕٓیَٔذ يیرخٗي‪.‬‬
‫ًْیٍ‪ َْٕٓ ٍٕ١‬كًهّ يیرََي ٔ رّيلخهَ ىیگَ حهٕحو ىٓضحَيحُی‬
‫يیکُُي! آٌْخ ىٍكي ؿٌُٕ طُّٖ٘ هيٍصحَي ٔ هٕحٓظخٍ ْژيَٕٗ رَ حهٕحو‬
‫ِْحٍِ يٗرخُٗي‪ ،‬يغ ًحنک ىٍ حیٍ ٍحِ َیِ کٕىکخَّ كکَ يٗکُُي ٔ ٓلیٓخَّ‬
‫ػًم يًَٗخیُي‪ ...‬آٌْخ ىٍ یک طلهیم کٕىکخَّ حُ رخكض ٔ طَکیذ ؿخيؼّٖ‬
‫حكـخَٗ يٗگٕیُي‪ :‬ؿًؼیض ِْحٍِْخ رّكیغ یک هٕو یخ َژحى ىٍ حكـخَٔظخٌ ُیخى‬
‫حٓض ح ّيخ يظ٘ظض ٔ پَحکُيِ يٗرخُٗي ٔ ػخيم ػوذيخَيِگٗ ٔ ط٘ظض ِْحٍِْخ‬
‫يٌْذ رٕىِ حٓض‪َْ .‬گخِ ِْحٍِْخ كخٍؽ حُ ػخيم يٌْذ یکؿخ ؿًغ َٕٗي‪،‬‬
‫ؿًؼیض آٌْخ حُ طخؿیکْخ ؿهٕ يَُُٗي ٔ ْىٌُٔ پ٘ظٌْٕخ يَٕٗٗي‪ ،‬آٌگخِ‬
‫ىٕٔ رّىٕٔ پ٘ظٌْٕخ يٗطٕحَُي رخ آٌْخ پٓهٕ رَُِي ٔ كن هٕى ٍح رٔظخَُي؛ ىٍ‬
‫هیِ رؼيٖ رخ حطلخى َژحىٖ کّ رخ حُرکْخ ىحٍَي‪ ،‬حُ پ٘ظٌْٕخ ْى ؿهٕ يَُُٗي ٔ‬
‫ىٍ حكـخَٔظخٌ حٔل يَٕٗٗي‪ .‬آٌگخِ ریُٗ پ٘ظٌْٕخ ٍح يٗرََي ٔ ريیٍطَطیذ (ٔ‬
‫رًّْیٍ ٓخىِگٗ؟!) یک َٕحهظٗ ٔ ٔكيطٗ يهٗ ىٍ «حكـخَٔظخٌ» حئَُ ٔ‬
‫«ِْحٍٓظخٌ» آٌ ٍُٔ پيیي يٗآیي! حیٍ هٕحد حٓض ٔ هیخل حٓض ٔ ؿٌُٕ‪:‬‬
‫«حکٌُٕ كِد ٔكيص حٓاليٗ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۴‬‬
‫يـًٕػّٖ حُ ػُخ‪ َٖٛ‬حٓض کّ طوَیزخ ً كظٗ ىٍٓطق ٍْزَٖ آٌ ئؤنّٖ‬
‫حیيیخنٕژیک (يٌْزٗ ٔ ‪ٟ‬ي يٌْزٗ) حُ ریٍ ٍكظّ حٓض‪ًْ ٔ .‬یٍ حکٌُٕ‬
‫ػُخ‪ َٖٛ‬ىٍ ٍٕٗحٖ يَکِٖ حیٍ كِد ػ‪ٕ٠‬یض یخكظّحَي کّ حُ نلخظ‬
‫حیيیخنٕژیک‪ ،‬يُٕ‪ ١‬رّحیيیخنٕژْٖخٖ ‪ٟ‬ي يٌْزٗ رٕىِحَي‪)ٔ۳(».‬‬
‫ٓ‪ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«رخ ٔ‪ٛ‬ق ٔ نوذ ٗیؼّ‪ْٕ ،‬یض‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۵‬‬


‫يهٗ ٍح حُ يٍ گَكظّحَي رخ يٌْذ ٗیؼّ‪ ،‬رَحىٍحَى ىٍ يٌْذ حًٓخػیهیّ ٔ يٌْذ‬
‫ُٓٗ ٍح حُ يٍ ؿيح کَىِحَي ٔ يخ ٍح رّیک حههیض يٌْزٗ طزيیم ٓخهظّحَي‪،‬‬
‫ؿخيؼّٖ ط٘یغ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َیٔض‪ ،‬ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ؿخيؼّٖ ط٘یغ َیٔض‪،‬‬
‫ؿخيؼّٖ ط٘یغ ىٍ ٔحهغ ریخٌگَ هَرخَٗ ٗيٌ طخٍیوٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رخ ‪ٛ‬لض‬
‫يٌْزٗ حٓض‪ ،‬ؿخيؼّٖ ط٘یغ يـِٖ حُ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓض»(‪)ٔ۲‬‬
‫«يٌْذ ‪َٛ‬كخ ً ٔٓیهّٖ حهظيحٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۶‬‬
‫ٗیؼّْخٖ چخکَ رَ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٓض رخ طٕؿّ رّطَکیذ حؿظًخػٗ ِْحٍِْخ‬
‫ٔ طَکیذ يهیظٗ حكـخَٔظخٌ يٌْذ ًَٗطٕحَي رّطُٓخیٗ يٍكیغ یگخَّ‬
‫طَيیُٕنٕژٖ‪ ،‬ریخٌ کُُيِٖ آٍيخٌ آُحىٖ هٕحْٗ ِْحٍِ ٔ يهض رخٗي‪)ٔ۹(».‬‬
‫«ٗؼخٍْخٖ کخيالً يٌْزٗ رّؿیَ حُ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۷‬‬
‫حیٍکّ ؿخيؼّٖ طٍُٔ ٔ ط٘یغ ِْحٍِ ٍح رّیک حههیض يٌْزٗ ٗیؼّ ىٍ رَحرَ‬
‫حکؼَیض يٌْزٗ ُٓٗ طزيیم کُي ىیگَ ىٓضآٍٔىٖ َيحٗظّ‪ْٕ ،‬یض يٌْزٗ ٗیؼّ‬
‫رٍِگطَیٍ ‪َٟ‬رّٖ هٕى ٍح رَْٕیض َژحىٖ ِْحٍِ َیِ ٔحٍى يٗکُي‪ .‬يهض‬
‫ٓظىُىِٖ يخ هٌَْخ رٕى کّ رخ يٌْذ َُيگٗ يٗکَى‪ ،‬ح ّيخ ْٕیض يهٗ هٕى ٍح‬
‫گى کَىِ رٕى‪« ... ».‬طٕ يٌْذ ِْحٍِگٗ ىحٗظّرخٕ‪ ،‬ؿيح حُ ط٘یغ ىٍرخٍٖ»(ٕٓ)‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ َخىحَٗ ٔ رّيُظٍٕ طـِیّ ٔ طـَیي حَٔخٌ‬
‫ِْحٍِ‪ ،‬رّآٌْخ طٕ‪ٛ‬یّ يٗکُُي‪« :‬طٕ يٌْذ ِْحٍِگٗ ىحٗظّ رخٕ‪ ،‬ؿيح حُ ط٘یغ‬
‫ىٍرخٍٖ»‪:‬‬
‫«ٗو‪ٜ‬یض يٌْزٗ ِْحٍِ رخیي َْچّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۴‬‬
‫ُٔىطَ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ٍح طؼزیض کُي‪ ،‬رخیي يٌْذ ِْحٍِ ٍح حُ حٓخٍص‬
‫حَٗحكیض ط٘یغ ىٍرخٍٖ َـخص ىْي ٔ ِْحٍِ ٍح ‪ٛ‬خكذ يٌْذ ٔحهؼٗ حٕ‬
‫ٓخُى‪ ...‬طٕ يٌْذ ِْحٍِگٗ ىحٗظّ رخٕ‪ ،‬ؿيح حُ ط٘یغ ىٍرخٍٖ»(ٕٔ)‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ کّ هٕى‬ ‫هفُت ُماقٍگٔ چیىث؟‬
‫ىحٍحٖ ‪ًٟ‬یَی آنٕىِ ٔ چَکیٍ ْٔظُي‪ ،‬ىٍ هیخّ رَّلْ يٗپُيحٍَي کّ َْگخِ‬
‫حهٕحو ٗیؼٗ ؿیَ ِْحٍِ چٌٕ «ٓخىحص»‪ ،‬ریخص‪ ،‬هِنزخٕ‪ ،‬رَٔطٗ‪َ ،‬خ‪،َٖٛ‬‬
‫طخؿیکخٌ‪ ،‬رهٕچْخ ٔ پ٘ظٌْٕخٖ (ٗیؼّ يؼالً) ىٍ حَظوخرخص َٗکض ؿٕیُي ٍأٖ‬
‫حُ يَىو ِْحٍِ يٗگیََي‪ ،‬رخ ٍأٖ ِْحٍِ رّپخٍنًخٌ یخ ي‪ٜ‬خىٍ هيٍص يٍُٗٓي؛‬
‫ٔنٗ ٔهظٗ آٌؿخ ٍكظُي ىیگَ هٕى ٍح ِْحٍِ ًَٗگٕیُي‪ ،‬رَ َٓ كن ِْحٍِ رخ‬
‫ٔ‪ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکخٌ چخَّ ًََُُٗي‪ ،‬رخ آٌْخ يؼخيهّ يٗکُُي ٔ كن ِْحٍِ ٍح‬
‫پخيخل يٗٓخَُي‪...‬‬
‫َیَٕخُٖ ريیٍ ‪َ١‬ین ‪ٟ‬ؼق ىحَٖ ٔ كويحٌ ُٗخهض هٕى حُ یک ؿخيؼّٖ‬
‫رُٓـخٍ ٔ هخًََُٕي ٍح رَيال يٗکُي‪ .‬چُخٌکّ َلْ ًْیٍ كکى ٍح رّيَؿؼیض‬
‫يٌْزٗ َیِ طَٖٔ يٗرو٘ي ٔ رخ گٔظخهٗ طًخو رّهٕى حؿخُِ يٗىْي رَحٖ‬
‫ػهًخٖ ىیُٗ طؼییٍ طکهیق کُي ٔ ح‪َٛ‬حٍ يٗىحٍى طخ آَخٌ َْچّ ُٔىطَ يٌْذ‬
‫ِْحٍِگٗ رٔخَُي! رّپُيحٗض كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض‪ ،‬چُي طخ َژحى ٔ یک يٌْذ‬
‫یک ؿخ هخرم ؿًغ َیٔض‪ ،‬رهکّ ََْژحى رَ٘ی رخیي يٌْذ يو‪ ٕٜٙ‬رّهٕى ٍح‬
‫ىحٗظّ رخٗي‪ .‬يُطن ٍح رزیُیي‪:‬‬
‫«‪ ...‬حیٍْخ يٌْذ ٍح آٌ هيٍ رٍِگ يٗکُُي کّ يٗگٕیُي چُيطخ َژحى ٔ یک‬
‫يٌْذ!»‬
‫رلَيخثیي! ًٗخ رگٕثیي رخ حیٍ يُطن چّ رخیي کَى؟!‬
‫ٓوٍ حُ حیٍ ئوَِطَ ًَٕٗٗى!‬
‫يوخ‪١‬ذ يٌْذ حَٔخٌ حٓض‪ ،‬يٌْذ چّ ٍرطٗ رَّژحى ىحٍى؟‬
‫يگَ حکؼَیض َژحى ٍُى پیَٔ يٌْذ رٕىحیٗ (آٍیخیی) ٔ ئیلٗ(ٓخيی)‬
‫َیٔظُي؟ يگَ حكِحد کًَٕیٔض كخکى رَ چیٍ ٔ رَهٗ ىیگَ حُيًخنک آٓیخٖ‬
‫َٗهٗ‪ ،‬پیَٔ کؤٍل يخٍکْ یٕٓىٖ َیٔظُي؟‬
‫حُ حیٍ يٓىطَ‪ :‬حئَُِ کّ ًْیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ رّحػَ َٗحی‪ُ ٢‬يخَّ ٔ‬
‫ك‪ ٍٕ٠‬ؿَریْخ ىٍ کٍٕ٘‪ ،‬حُ يٌحْذ ي‪ٜ‬هلظت ٓخرن هٕیٖ يخَُي ْٔخریض ٔ‬
‫ٔالیض كویّ ػزٍٕ ًَٕىِ ٔ نوًّی ئیلیض ٍح چَدطَ ىیيِ ٔ ٗيیيح ً ريحَٕٔ‬
‫ؿٖ کَىِحَي؛ حیٍؿخ ىیگَ یک يٌْذ ٔ چُي َژحى َیٔض! ‪...‬‬

‫‪ - ۴‬ػؿم اػحوبؾ ثَشبهؼۀ ٌِكًّؿی‬


‫گلظیى کّ كخٗیٔى ىٍ ح‪ٛ‬خنض هٕى طلکىگَح ٔ کٍٕ يل‪ ٞ‬حٓض‪ .‬حػظوخىٖ‬
‫رّْیچ َٕع گلظًخٌ حَٔخَٗ َيحٍى‪ .‬رخ حٓظُخى رّيٕحٍى كٕم ىیيیى کّ كخٗیٔى‬
‫رّچّ آٓخَٗ حػظزخٍ هٕى ٍح رّرخى يٗىْي ٔ ىٍ كُِٕٖ گلظًخٌ ىیُٗ ٔ حَٔخَٗ‬
‫َیِ کًخل ؿٓخنض هٕى ٍح رًَّخیٖ يٗگٌحٍى‪ ،‬آیخ حٔ ًَٗىحَي کّ يٌْذ ًَٗطٕحَي‬
‫ْیچ َٔزظٗ رخ َژحى پیيح کُي‪ ،‬حػى حُ َلیخ ً یخ حػزخطخً؟‬
‫ٕ‪ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫للا طؼخنٗ ٔ هخل‬ ‫ٔ رخُ ًَٗىحَي کّ يٌْذ ِْحٍِگٗ َیِ ؿیَ حُ هخل ّ‬
‫ٍٕٓلهللا(‪ ٔ )ٙ‬هخل حنزخهَ(ع) ٔ هخل حن‪ٜ‬خىم(ع) َظٕحَي رٕى؟ ٔ رخُ ًَٗىحَي‬
‫کّ ػهى ٔ ػوم ٔ ػيحنض حُ َٗٔ‪ ١‬الُو يَؿؼیض يٌْزٗ حٓض؟‬
‫حگَ يَحى حُ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» رَُٔ يَؿؼیض يٌْزٗ حُ يیخٌ ػهًخٖ‬
‫حهٕحو ِْحٍِ رخٗي‪ ،‬ئهًخ ً آٌ يَؿؼیض‪ ،‬هٕى رَّٗحی‪ ٢‬حكَحُ يَؿؼیض ٔ‬
‫ئجٕنیضْخٖ يَطز‪ ٢‬رخ آٌ‪ ،‬آگخِ هٕحْي رٕى ٔ هطؼخ ً ػوم‪ ،‬حیًخٌ ٔ حػظزخٍ هٕى‬
‫ٍح رّىٓض ٓیخٓضرخُحٌ رٗطوٕٖ ٔ َیَٕخُیٔى ْژيَٕٗ ‪١‬هذ َوٕحْي ىحى ٔ‬
‫رخُیچّٖ ىٓضْخی چَکیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ َوٕحْي ٗي‪.‬‬
‫ىٍ ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬حُ ػيحنض ٓخه‪ ٢‬يٕٗٗى ٔ ػخهزض رّهیَ َوٕحْي‬
‫ٗي‪ ...‬چّ کٔٗ يٗطٕحَي ط‪ ٍٕٜ‬کُي کّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ‬
‫طُّٖ٘ هٌٕ ٔ هيٍص ٍح کّ ىًُٗت آٗظیَخپٌیَ هٕیٖ رخ حْهزیض(ع) ٍح َیِ‬
‫پُٓخٌ ًَٗىحٍى؛ ‪َ١‬ف يٍٕ٘ص هَحٍ ىْي؟‬
‫َْگخِ يَؿؼیض يٌْزت ِْحٍِ حػظزخٍ ٔ حٍحىِٖ هٕى ٍح ىٍ حهظیخٍ كخٗیٔى‬
‫ٔحَٓي‪ ،‬یویٍ ىحٗظّ رخٗي کّ طوخرم ٓوض حُ َٕع ؿُگْخٖ َ‪ٓ ٔ َٜ‬پخِ‪ ،‬يیخٌ‬
‫ػُخ‪ َٖٛ‬حُ يَؿؼیض ِْحٍِ ٍٖٔ هٕحْي ًَٕى کّ كخؿؼّرخٍ هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫پَٖٓ ؿيٖ حیٍؿخ حٓض‬ ‫چكا هفُت ُماقٍگٔ؟‬
‫کّ كخٗیٔى‪ ،‬ىٍ ػیٍ کّ هٕى اليٌْذ حٓض‪ ،‬چگَّٕ هٕحٓظخٍ طؤٓیْ «يٌْذ‬
‫ِْحٍِگٗ» يٕٗٗى؟ حٔ هخػيس ً رخیي ِْحٍِ ٍح رًّٓض اليٌْزٗ ٔ الییک ٗيٌ‬
‫يطهن كَحهٕحَي (کّ كویوض پ٘ض پَىِ َیِ ًْیٍ حٓض) چَح يٌْذ ِْحٍِگٗ؟‬
‫پخٓن حیٍ حٓض کّ حٔ رّ‪ٔ ٍٕ١‬ح‪ٟ‬ق ًَٗگٕیي يٌْذ ِْحٍِگٗ چّ چیِٖ‬
‫رخیي رخٗي‪ ،‬هطؼخ ً ىٍ ًٍْ هٕى چیِْخٖ ىحٍى‪ٔ ،‬نٗ آٗکخٍح ریخٌ ًَٗکُي؛ ٗخیي‬
‫حُ یک ؿٓض يٌْذ ِْحٍِگٗ حٔ ًْخٌ رّىٓض گَكظٍ ًٗ٘یَ كظٕٖ ػهیّ‬
‫ٓخىحص طٕٓ‪ ٢‬كَىٖ ِْحٍِگٗ رخٗي؛ چٌٕ ىٍ طخٍین هٕحَيِ حٓض یک هخ‪ٟٗ‬‬
‫َٗیلٗ رٕىِ کّ كظٕحٖ هظم حيخو كٔیٍ(ع) ٍح ‪ٛ‬خىٍ کَىِ حٓض‪ .‬حکٌُٕ ىَزخل‬
‫یک چُیٍ کٔی يٗگَىى‪َ .‬یِ هٕحَيِ حٓض کّ طخٍین آکُيِ حُ ؿُگ يٌْذ‬
‫ػهیّ يٌْذ ْى ْٔض‪ .‬ريیٍهَحٍ كخٗیٔى َیِ ّْٕ ي٘خرّٓخُٖ کَىِ حٓض‪.‬‬
‫َْچّ رخٗي‪ ،‬كخٗیٔى ِْحٍِگٗ طٕهغ ىحٍى کّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ىٍ‬
‫‪ٛ‬ئٍ ٍآی ٔ كظٕی حُ حٔ پیَٖٔ کُي! یخ كي حهم يُظٍٕحص حٍٔح طؤيیٍ ًَخیي‪.‬‬
‫ٖ‪ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔنٗ ىٍ ٔحىٖ ػًم َ٘خٌ ىحى کّ َخُیٔى ِْحٍِگٗ ‪َٛ‬كخ ً ؿخىِ ‪ٛ‬خفکٍ‬
‫ػُخ‪ َٖٛ‬گَىیي کّ هٕى ههزخ ً ريحٌ رخٍٔ َيحٍى ٔ رخ آٌ ي٘کم حیيیٕنٕژیک َیِ‬
‫ىحٍى‪ ،‬رخ ‪َ١‬ف حیيِٖ يٌْذ ِْحٍِگٗ‪ ،‬حَٗحكیظٗ ٍح ؿخیگِیٍ حَٗحكیض ىیگَ‬
‫ًَٕى ٔ هٕى ىٍ حیٍ ریٍ ْیچٗ رّىٓض َیخٍٔى؛ نٌح ىٍ هيوْخٖ رؼيٖ طوخرم‬
‫ٓوض يیخٌ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ حؿظُخدَخپٌیَ‬
‫حٓض‪ .‬چٌٕ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ًَٗطٕحَي حُ ُٓض ؿيح ٕٗى‪ًْ ،‬چُخٌکّ‬
‫حیيِْخ ٔ حْيحف كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ًَٗطٕحَي رخ ُٓض ططخرن کُي‪ .‬حیٍ َوطّٖ‬
‫آؿخُ یک چخنٖ رٍِگ يیخٌ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ٔ يَؿؼیض ِْحٍِگٗ حٓض‪.‬‬
‫كخٗیٔى ِْحٍِگٗ کّ ًَٗهٕحٓض ٓیّي كالَٗ رَٔى ٔ ٗین ٔ يالّ كالَٗ‬
‫ریخیي! رهکّ يٗهٕحٓض ٓیّي كالَٗ رَٔى ٔ ىیگَ ْیچ کْ رّؿخیٖ َُ٘یُي‪ ،‬طخ‬
‫يیيحٌ رَحٖ هٕىٕ رخُ رخٗي‪ٔ ،‬نٗ حکٌُٕ كو‪ ٢‬یک ؿخرّؿخیٗ ‪ٍٕٛ‬ص گَكظّ؛‬
‫چُیٍ ؿخرّؿخیٗ ْيف َخُیٔى ٍح طؤيیٍ ًَٗکُي «يٌْذ ِْحٍِگٗ» کّ َخُیٔى‬
‫آٌ ٍح ‪١‬خنذ حٓض «ؿُگ يٌْذ ػهیّ يٌْذ حٓض» حٔ يٌْزٗ يٗهٕحْي کّ‬
‫ىٍ آٌ ًّْ چیِ ٔ ًّْ کخٍ يزخف رخٗي! ٔ حكٔخى ٔ طزٓکخٍْٖخٖ حٔ ٍح طؤثیي‬
‫کُي‪ ًّْٖ .‬حكکخو ٔ طکخنیق َیِ رَىحٗظّ ٗيِ رخٗي ٔ ْیچ هیي ٔ رُيٖ ىٍ کخٍ‬
‫َزخٗي‪ ...‬حیٍ حٓض يٌْذ ِْحٍِگٗ کّ كخٗیٔى هٕحْخَٖ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ كخنٗ کّ یک چُیٍ يٌْزٗ هيح هٕى َخكَیي! رُخرَحیٍ‪ ،‬كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‬
‫رُّٔىطَیٍ كَ‪ٛ‬ض هیِٖ رٍِگ ػهیّ يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ رَهٕحْي‬
‫ىحٗض‪ ٔ .‬يخ ىٍ آیُيِٖ هخرم پیٖریُٗ ٗخْي طوخرم ٓوض يیخٌ الیّْخٖ ُٓظٗ‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٔ اليٌْزخٌ ِْحٍِگٗ هٕحْیى رٕى‪ .‬چٌٕ اليٌْزخٌ ٔ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ‪ ،‬كٔخى ٔ طزخْٗ ٍح رّؿخٖ هٕحُْي ٍٓخَیي کّ طلًم حٔ‪ٟ‬خع‬
‫رَحٖ ٍٔكخَیٌٕ ٔ طیپْخٖ يٌْزت ِْحٍِ ؿیَ هخرم طلًم هٕحْي ٗي؛ يگَ‬
‫حیٍکّ حیًخٌ ىیُٗ ٔ ؿیَص يٌْزٗ ىٍ َٓخى ٍٔكخَیض ِْحٍِگٗ ٔ الیّْخٖ‬
‫يٌْزٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حُ حٓخّ رًیَى؛ کّ حیٍ هیهٗ رؼیي حٓض‪.‬‬
‫حگَ طخُُْٕ ٍٔكخَیض ٔ طیپْخٖ يٌْزٗ ِْحٍِگٗ ىٍ رَحرَ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫يٕح‪ٟ‬غ ‪َٛ‬یق حطوخً َکَىِحَي‪ ،‬ريحٌىنیم حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ رخ ُیَِکٗ‬
‫يٕكن ٗيِحَي َیخص ٔحهؼٗ هٕى ٍح پ٘ض حیٍؿًهّٖ طخکظیکٗ پُٓخٌ کُُي کّ‪:‬‬
‫«كَم حٓض ریٍ یک كَى هخثٍ‪ ،‬رخ یک َظخو هخثٍ» (ُٓي ًٗخٍِ ‪ )ٔ۳‬يلٕٓو‬
‫حیٍؿًهّٖ طخکظیکٗ يًکٍ حٓض حیٍ كْ ٍح ىٍ ًٍْ رَهٗ ٍٔكخَیٌٕ ٔ‬
‫‪ٕ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يالْخٖ ِْحٍِگٗ حنوخء کُي کّ‪« :‬رگٌحٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ًْخٌ َظخو هخثٍ ٍح‬
‫(کّ ىٍيُظٍٕ ػزخٍص ٓخىحص ْٔظُي) ًبثْؾ کٌٌؿ‪ ،‬جب شب ثكآ هب ّویغجك گكؾؾ‪!».‬‬
‫حیٍ كکَ ىٍ کٕطخِ ييص ىٍٓض حٓض‪ .‬ىٍ ػًم َیِ ًْیٍ‪ٗ ٍٕ١‬يِ حٓض‪.‬‬
‫نکٍ يٓى حیٍ حٓض کّ حیٍ ٍَٔي ىٍ ًْیٍؿخ يظٕهق ًَٕٗٗى؛‬
‫رّيل‪ ٗ٠‬کّ ٓخىحص حُ ‪ٛ‬لُّ يلٕ َٕٗي‪ ،‬یخ ىیگَ َیَٖٔ هخرم طٕؿّ‬
‫رّكٔخد َیخیُي‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ‪َٕ ،‬رض رٍّٔكخَیٌٕ‪ ،‬يالْخ ٔ طیپْخٖ يٌْزٗ‬
‫ِْحٍِگٗ هٕحْي ٍٓیي‪ .‬چٌٕ يخ يٗىحَیى کّ يیخٌ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ طیپْخٖ‬
‫يٌْزٗ ِْحٍِگٗ چّ ىٍِٖ ػًین ٔؿٕى ىحٍى‪.‬‬
‫حیٍ طخکظیک طلَهّ حَيحُحَّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ یخىآٍٔ ًْخٌ كکخیظٗ حٓض کّ‬
‫يٗگٕیُي ّٓ َلَ ٗخيم یک َلَ ٓیّي‪ ،‬یک يالٖ ِْحٍِگٗ ٔ یک ػٕحو‬
‫ِْحٍِگٗ رّرخؿٗ ٍكظُي ٔ ي٘ـٕل ‪َٛ‬ف يیِٕ ٗيَي کّ ‪ٛ‬خكذ رخؽ َٓ‬
‫ٍٓیي؛ حٔ کّ ىیي ٍُٕٔ رّحیٍ ّٓ َلَ ًٍَٗٓي‪َٔٗ ،‬ع کَى رّحیـخى طلَهّ‬
‫يیخٌ حیٍ ّٓ َلَ‪ :‬حٔل ٍٔکَى رّػٕحو ِْحٍِگی ٔ گلض‪ :‬حیٍ ىَٔلَ یکی ٗخٌ‬
‫ٓیّي ٔ ىیگَی يال حٓض‪ ،‬حیٍْخ كن ىحٍَي کّ هًْ ٔ ًٖٓٓ ٍح روٍَٕي‪ ،‬طٕ‬
‫رّچّ ىنیم يیهٍٕی؟ ٓیّي ٔ يال ْى كَف ‪ٛ‬خكذ رخؽ ٍح طؤثیي کَىَي ٔ ّٓ‬
‫َلَی حكظخىَي رّؿخٌ يَى ػٕحو؛ ٓپْ رخ ٓیّي يظلي ٗي ٔ کخٍ يال ٍح ٓخهض؛ ىٍ‬
‫آهَ ٓیّي طُٓخ يخَي ٔ کخٍٕ رّآٓخَی طًخو ٗي! ػیٍ چیِ ىٍ حَظظخٍ ٍٔكخَیٌٕ‬
‫ٔ يالیخٌ ِْحٍِگٗ حٓض‪ ،‬حگَ ٓخىحص ٍكظُي آٌْخ ْى َٓ طیَ يٍَٗٔي‪.‬‬
‫ٓخىحص يٓىطَیٍ ُٓگَ ىٍ رَحرَ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْٔظُي‪.‬‬
‫حُ ْىحکٌُٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ك‪ ٍٕ٠‬ؿَرْٗخ ىٍ کٍٕ٘ ًٔم ُىِ ٗيِ ٔ‬
‫ْٕل کَىِحَي‪ .‬آٌْخ پْ حُ آييٌ ؿَریْخ حُ ٗؼخٍ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» ْى‬
‫ػئل ًَٕىِحَي‪ .‬ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬رَآیُي طلهیم آٌْخ حُ حٔ‪ٟ‬خع حیٍ حٓض کّ‬
‫ِْحٍِ رخیي حُ ىو ئیلٗ ٕٗى ٔ آٌ «يٌْذ ِْحٍِگٗ» رخیي ئیلیض رخٗي‬
‫(كظٗ حگَ ي‪ٜ‬هلظٗ) آٌْخ يٗگٕیُي ىٍ ٍٔحر‪ ٢‬آیُيِٖ حكـخَٔظخٌ ٔ ؿَد‪،‬‬
‫رّٔیژِ آيَیکخ‪ ،‬ىٔ گِیُّ يظ‪ ٍٕٜ‬حٓض‪:‬‬
‫یک‪ ،‬آيَیکخ ىٍ حكـخَٔظخٌ يٗيخَي ٔ َظخو ىنوٕحِ هٕى ٍح ىٍ حیٍؿخ هخیى‬
‫يٗکُي؛ ىٔ‪ ،‬آيَیکخ حُ حكـخَٔظخٌ يٍٗٔى ٔ حیٍ کٕ٘ ٍح رّكخل هٕى ٔح‬
‫يٗگٌحٍى (کّ حُ يُظَ حی٘خٌ‪ ،‬حیٍ كَ‪ ٝ‬کى ٍَگطَ حٓض) ىٍ َْ ىٔ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص‪ٔ ،‬هظٗ يخ ئیلٗ ٗيِ رخٗیى‪ ،‬رَُى هٕحْیى کَى‪ :‬ىٍ كَ‪ ٝ‬يخَيٌ ؿَد‬
‫‪ٕ۷۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ حكـخَٔظخٌ‪َ ،‬خگِیَ حُ يخ كًخیض هٕحُْي کَى‪ ،‬چٌٕ حكٌِٔ رَحیٍکّ رَ٘‬
‫ْٔظیى‪ ،‬ئیلت ٗخٌ َیِ ْٔظیى؛ ٔ ىٍ كَ‪ٍ ٝ‬كظٍ‪ ،‬يخ ٍح رخ هٕىٗخٌ رّؿَد‬
‫هٕحُْي رَى‪ ،‬رخُْى رًّْخٌ ىنیم کّ ئیلٗ ٗخٌ ْٔظیى!»(ٕٕ)‬
‫حیٍگَّٕ حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ يٌرٌریٍ ٔحهؼٗ ْٔظُي‪ )ٕٖ(.‬ىٍ كخل كخ‪َٟ‬‬
‫«يٌْذ ِْحٍِگت» کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ يُخىٖ آٌ ْٔظُي‪ ،‬ئیلیض حٓض‪( .‬طٕؿّ‬
‫کُیي رّٔؿٕى پًَٗخٍ کهیٔخْخی هخَّگی‪ ،‬کّ ىٍ پیَٕي رخ ٓلخٍطوخَّْخی‬
‫هخٍؿی‪ ،‬ىٍ يُخ‪١‬ن ٔ يلالطی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٍَي‪ ،‬كؼخل ْٔظُي‪).‬‬
‫ؿخنذ حٓض کّ حیٍ رخٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ آٌ ‪َ١‬ف رخو حكظخىِحَي! آهَ حٔ‬
‫يٌْذ َژحىٖ يٗهٕحٓض‪ ٔ ،‬رَآٌ رٕى طخ ِْحٍِ ٍح ‪ٛ‬خكذ يٌْذ ٔحهؼٗحٕ‬
‫ٓخُى‪ .‬ػیٔٗ ئیق کّ ِْحٍِٖ يـٕنٗ َزٕى‪ ،‬حٔ حُ َژحى ٓخيٗ ٔ یٕٓىٖ ُحىِ‬
‫رٕى؛ يٌْذ ِْحٍِگٗ ًْیٍ ٗي؟!‬

‫ؼلل ؾق ًطلَ‬ ‫‪-‬‬ ‫‪۱‬‬


‫ىٍ کًخل طؤٓق ٔ َٗئخٍٖ رخیي گلض‪ :‬حُ پیخييْخٖ َخگٕحٍ ؿُگْخٖ‬
‫ىحههٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ (کّ حکٌُٕ ٔحٍى پُـًیٍ ىّْٖ هٕى ٗيِ) ك‪ٍٕ٠‬‬
‫هخٍؿیخٌ حُ َٗم ٔ ؿَد ػخنى ىٍ هخنذ َظخيٗ ٔ ئظ٘خٍ ٔ طیکُیٔیٍ ٔ‬
‫حييحىگَ ‪( ...‬ىٍ يـًٕع‪ ،‬حٗـخنگَ‪ ،‬يظـخُٔ ٔ رخىحٍ) رٕىِ حٓض؛ کّ چ٘ى‬
‫رَّخيّٕ حكـخٌ ْى ىحٗظّحَي (ُٓي ًٗخٍِ ٕ‪ )۳‬آٌْخ ًْٕحٍِ ىالالَی ىحٍَي کّ‬
‫حُ يیخٌ ًْیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ رَ يٗگِیُُي‪ ًٍٟ .‬حیٍکّ ىٍ ؿَیخٌ ؿُگْخٖ‬
‫ىحههٗ يیخٌ گَِْٔخی ؿٓخىی ٔ ؿُگْخی ىیٕحَّگی ىٍ ؿَد کخرم‪َ ،‬یِ‬
‫طـخُٔحص َخيٕٓٗ گٔظَىِ ‪ٍٕٛ‬ص گَكظّ حٓض‪ْ .‬کٌح «كل٘خء ٔ كَٔپخٗی‬
‫رُیخٌْخی حهالهی» حُ ػٕحٍ‪ ٝ‬كوَ ٔ يٓخؿَص ٔ ؿخ رّؿخیٗ گٔظَىِٖ‬
‫گَِْٔخٖ حَٔخَٗ ىحَٔظّ ٗيِ حٓض‪ .‬گَچّ رَهٗ چیِْخ َخگلظُٗ حٓض‪ٔ ،‬نٗ‪:‬‬
‫چٌٕکّ حُ كي رگٌٍى ٍٕٓح کُي‬ ‫نطق كن رخ طٕ ييحٍحْخ کُي‬
‫كخ‪ٛ‬م يـًٕػّٖ حیٍ َٗحی‪ ،٢‬پیيحیٗ َٔم «ي٘زِٕ حنُٔذ» يٗرخٗي کّ رخ‬
‫ح‪ٕٛ‬ل حَٔخَٗ ٔ حَ‪٠‬زخ‪ ١‬حهالهٗ يیخَّٖ َيحٍَي ٔ رخ يويٓخص ٔ هخَيحٌ َزٕص‬
‫ىًُٗٗ يٍَُٗٔي‪ .‬حُ هٕل پیخيزَ حکَو(‪َٛ )ٙ‬یلخ ً ٔ ئظویًخ ً آييِ حٓض‪« :‬ثب‬
‫ػلٔ ّ ككلًؿاًً هؽبللث ًؤکٌٌؿ‪ ،‬هگك کىبًٔ کَ ؾق ًطلَٓ ایٍبى ؼلل‬
‫‪ٕ۷۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثبٌؿ» ىٍ حیٍ رخٍِ ‪ٛ‬يْخ كيیغ حُ يُخرغ يؼظزَ ػخيّ ٔ هخ‪ ّٛ‬يٕؿٕى حٓض‬
‫کّ حُ رخد ًََّٕ چُي يٍٕى ٍح ىٍ حیٍؿخ َوم يٗکُیى ٗخیي يلیي حكظي‪:‬‬
‫حنق ‪ :‬یکٗ حُ حیٍ حكخىیغ حُ ُرخٌ ههیلّٖ حٔل حرٗرکَ حرٍحرٗهلخكّ حٓض‬
‫کّ ىٍ كویوض ٍٔحیض ىیگَی حُ كيیغ َٗیق کٔخء يیرخٗي‪:‬‬
‫ػخ‪ ًٗٛ‬يکٗ ٔ يٕكن هٕحٍُيٗ يیَٕیُٔي‪« :‬ػٍ أرٗرکَ حن‪ٜ‬يین‪ ،‬هخل‬
‫ٍأیض ٍٕٓلهللا هظى هظًش ْٕٔ يظکت ػهٗ كَٕ ػَریش ٔ كٗحنویًش ػهٗ ٔ‬
‫كخ‪ً١‬ش ٔحنلٍٔ ٔحنلٔیٍ‪ ،‬كوخل یخ يؼَ٘ حنًٔهًیٍ أَخ ٓهى نًٍ ٓخنًٓى ٔ كَد‬
‫نًٍ كخٍرٓى ‪ ...‬ال یلزٓى اال ٓؼیي حنـي ‪١‬یذ حنًٕني ٔال یزـ‪ٓ٠‬ى اال ٗوٗحنـي‬
‫ٍىة حنٕالىس‪».‬‬
‫= حرٕرکَ يیگٕیي‪ٍٕٓ« :‬ل هيح ىٍ هیًّ رَ كَٗٗ ػَرٗ َ٘ٔظّ ٔ طکیّ‬
‫ىحىِ رٕى‪ ،‬ػهٗ ٔ كخ‪ ٔ ًّ١‬كٍٔ ٔ كٔیٍ َیِ ىٍ هیًّ رٕىَي‪ ،‬كَيٕى‪ :‬حٖ‬
‫ئهًخَخٌ! َْکْ رخ حْم هیًّ ىٔٓض رخٗي يٍ رخ حٔ ىٔٓض ْٔظى ٔ َْ کْ رخ‬
‫آَخٌ ىًٍٗ رخٗي يٍ رخ آَخٌ ىًُٗى؛ آَخٌ ٍح ىٔٓض َيحٍى يگَ آٌکّ ٔالىطٗ‬
‫پخک ىحٍى‪ ٔ ،‬ىًٍٗ َیٔض رخ آَخٌ‪ ،‬يگَ آٌکّ ٔالىطٗ َخپخک ىحٍى‪)ٕ۳(».‬‬
‫د ‪ :‬ػاليّ ًْٗحنيیٍ ؿٍِٖ ٗخكؼٗ يیَٕیٔي‪« :‬ػٍ ػزخىس رٍحن‪ٜ‬خيض‬
‫ٍ‪ٟٗ‬هللا ػُّ هخل‪ :‬کُّخ ََزٍُٕ أٔالىَخ رلُذّ ػهٗ رٍأرٗ‪١‬خنذ ٍ‪ٟٗ‬هللا ػُّ‪ ،‬كخًح‬
‫ٍأیُخ أكيْى ال یلذ ػهٗ رٍأرٗ‪١‬خنذ‪ ،‬ػهًُخ أَّ نیْ يُخ‪ٔ ،‬أَّ نـیَ ٍٗيِ‪».‬‬
‫= ػزخىس رٍ‪ٛ‬خيض يیگٕیي‪ :‬يخ كََُيحٌ هٕى ٍح رخ ىٔٓظٗ ػهٗ رٍحرٗ‬
‫‪١‬خنذ(ع) يٗآُيٕىیى‪ ،‬حگَ یکٗ حُ آَخٌ ػهٗ(ع) ٍح ىٔٓض ًَٗىحٗض‪ ،‬پٗ‬
‫يٗرَىیى کّ ؿیَ يَ٘ٔع حٓض‪ .‬ىٍ حىحيّ حیٍ ٍٔحیض ٍح َوم يیکُي‪:‬‬
‫«ٍٔٔیُخ ًحنک حی‪٠‬خ ً يٍ أرٗٓؼیي حنويٍٖ ٍ‪ٟٗ‬هللا ػُّ‪ٔ ،‬نلظّ‪ :‬کُخ يؼَ٘‬
‫حألَ‪ٜ‬خٍ َزٍٕ أٔالىَخ رلزٓى ػهیخ ً ٍ‪ٟٗ‬هللا ػُّ‪ ،‬كبًح ٔني كیُخ يٕنٕى كهى‬
‫یلزّػَكُخ أَّ نیْ يُخ‪».‬‬
‫= يخ گَِٔ حَ‪ٜ‬خٍ كََُيحٌ يخٌ ٍح رخ يلزض ٔ ىٔٓظت ػهی(ع) آُيخیٖ‬
‫يٗکَىیى‪ ،‬حگَ كََُيٖ رّىَیخ يٗآيي ٔ ػهٗ ٍح ىٔٓض َيحٗض يٗكًٓیيیى کّ‬
‫حُ يخ َیٔض‪)ٕ۳(.‬‬
‫ؽ‪ :‬حرٕحنلٍٔ ئؼٕىٖ يیَٕیٔي‪« :‬ػٍ حنؼزخّ رٍػزي حنًطهذ‪ ،‬هخل‪ :‬کُض‬
‫ػُي ٍٕٓلهللا ‪ٛ‬هٗ هللا ػهیّ ٔ ٓهى اً أهزم ػهٗ رٍأرٗ‪١‬خنذ‪ ،‬كهًخ ٍآِ أ َ ْٓلَ ََ‬
‫‪ٕ۷۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كٗٔؿّٓ‪ ،‬كوهض‪ :‬یخ ٍٕٓلهللا‪ ...‬اال ٌْح ٔٗیؼظّ كبَٓى یُ ْي َ‬


‫ػ ٌَْٕ رؤًٓخثٓى ٔأًٓخء‬
‫آرخثٓى ن‪ٜ‬لش ٔالىطٓى‪».‬‬
‫= ػزخّ رٍػزي حنًطهذ گٕیي‪ :‬هييض ٍٕٓل هيح رٕىو‪ ،‬ػهٗ حُ ٍحِ ٍٓیي‪،‬‬
‫چَِٖٓ ٍٕٓل هيح رخ ىیيٌ ػهٗ ٍٍٔٗ ٔ هٕٕكخل َ٘خٌ يٗىحى؛ گلظى‪ :‬یخ‬
‫ٍٕٓلهللا رخ ىیيٌ حیٍ َٕؿٕحٌ هٕٕكخل ٗيی‪ ،‬كَيٕى‪ :‬حٖػًٕ! رّهيح ٕٓگُي‪،‬‬
‫هيح حٔ ٍح ریٖ حُ يٍ ىٔٓض ىحٍى‪ًٍ ،‬یّٖ يٍ حُ ‪ٛ‬هذ حٔ هٕحْي رٕى‪)ٕ۳(.‬‬
‫ى ‪ :‬ىیگَ حُ حٓظٕحَّْخٖ ػهًٗ َِى رَحىٍحٌ حْم ُٓض ًْٗحنيیٍ ؿٍِٖ‬
‫حٓض کّ ىٍ يوييّٖ کظخرٖ ٍٔحیضْخٖ َوم ٗيِ ىٍ حیٍ کظخد ٍح ئُي ٔ‬
‫يظٕحطَ يیىحَي‪ْ ،‬کٌح ٓیّيٓهیًخٌ هُئُٖ كُلٗ يیَٕیٔي‪« :‬ػٍ ٓؼیي رٍؿزیَ‪،‬‬
‫ػٍ حرٍػزخّ هخل‪ :‬هخل ٍٕٓلهللا ‪ٛ‬م هللا ػهیّ ٔآنّ ٔ ٓهى‪ :‬یخ ػهٗأَض ‪ٛ‬خكذ‬
‫كٕ‪ٛ ٔ ٟٗ‬خكذ نٕحثٗ‪ ٔ ...‬أَض يٕنٗ يٍ أَخ يٕالِ ٔ أَخ يٕنٗ کم يئيٍ ٔ‬
‫يئيُش‪ ،‬ال یلزک اال ‪١‬خَْ حنٕالىس ٔ ال یزـ‪٠‬ک اال هزیغ حنٕالىس‪».‬‬
‫= ٍٕٓل هيح رّػهٗ كَيٕى‪ :‬طٕ ‪ٛ‬خكذ پَچى ٔ كٕ‪ ٝ‬يٍ ْٔظی‪ .‬طٕ‬
‫يٕالٖ کٔٗ ْٔظٗ کّ يٍ يٕالٖ حٔیى‪ ٔ ،‬يٍ يٕالٖ َْ يئيٍ ٔ يئيُّٖ‬
‫ْٔظى‪ُ ،‬يلذّ ٔ ىٔٓظيحٍ طٕ َیٔض يگَ آٌکّ ٔالىطٖ پخک رخٗي ٔ ىًٍٗ طٕ‬
‫َیٔض يگَ آٌکّ ٔالىطٖ َخپخک رخٗي‪)ٕ۳(.‬‬
‫ْ ‪ :‬ػٍ أكًي رٍ دمحم رٍحن‪ٜ‬زخف حنُیٔخرٍٕٖ‪ ،‬ػٍ ػزي هللا رٍأكًي رٍكُزم‪،‬‬
‫ػٍ أكًي‪ ،‬هخل‪ًٓ :‬ؼض حن٘خكؼٗ یوٕل‪ًٓ :‬ؼض يخنک رٍأَْ یوٕل‪ :‬هخل أَْ‬
‫رٍيخنک‪« :‬يخ ُکُّخ َؼَف حنَؿم نـیَ أریّ اال رزـ‪ ٞ‬ػهٗ حرٍ أرٗ‪١‬خنذ‪ ».‬ىٍ‬
‫حىحيّ يیَٕیٔي‪ :‬حرٍ يَىٔیّ‪ ،‬ػٍ أَْ ‪ -‬كٗكيیغ‪« :‬کخٌ حنَؿم يٍ رؼي یٕو‬
‫هیزَ یلًم ٔنيِ ػهٗ ػخطوّ‪ ،‬ػى یوق ػهٗ ‪َ١‬ین ػهٗ(ػهیّ حنٔالو) كبًح َظَ‬
‫انیّ أٔيؤ رب‪ٛ‬زؼّ‪ :‬یخ رُٗ‪ ،‬طلذ ٌْح حنَؿم؟ كبٌ هخل‪َ :‬ؼى‪ ،‬هزهّ‪ٔ .‬اٌ هخل‪ :‬ال‪،‬‬
‫‪َ١‬م رّحألٍ‪ٔ ٝ‬هخل نّ‪ :‬انلن رؤيک‪».‬‬
‫= حَْ گٕیي‪ :‬پْ حُ ؿُگ هیزَ چُخٌ يؼًٕل ٗيِ رٕى کّ يَى كََُي هٕى‬
‫ٍح رّىٕٔ يٗگَكض ٔ َٓ ٍحِ ػهٗ(ع) يٗحیٔظخى‪ ،‬چٌٕ چًٖ٘ رّآٌ‬
‫ك‪َ٠‬ص يٗحكظخى رخ حَگ٘ض رّحٔ حٗخٍِ کَىِ‪ ،‬رّکٕىک هٕى يٗگلض‪:‬‬
‫پَٔو! حیٍ يَى ٍح ىٔٓض ىحٍٖ؟‬
‫حگَ يٗگلض‪ :‬آٍٖ‪ ،‬حٔ ٍح يٗرٕٓیي‪ ٔ .‬حگَ يٗگلض‪ ،َّ :‬حٔ ٍح رَ ُيیٍ‬
‫يَٗٓخى ٔ يٗگلض‪ :‬رَٔ رّيخىٍص رپیَٕي‪)ٕ۲(.‬‬
‫‪ٕ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓٔ ‪ٌِ -‬كت ٖلجٔ‬


‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ٓوض طُّ٘ ٔ ک٘ظّ ٔ يَىِی «طخٍیؤخُی» ٔ يطَف ٗيٌ‬
‫َخو ٗخٌ حٓض! يو‪ٜ‬ي َخو ٗخٌ َٓ ُرخٌْخ ریخكظي ٔ يَىو رگٕیُي کّ حیٍ کخٍ ٍح‬
‫کی کَىِ حٓض! ٔنٕ َ٘ٔظٍ کُخٍ چخِ ُيِو‪ ،‬یخ هَحرکخٍی ىٍ ئـي رخٗي!‬

‫ٔٔ ـ ًؿاٌحي هیؿاى ثبلی‬


‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی هٕى ىٍیخكظّحَي کّ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٍ يیخٌ‬
‫ؿخيؼّی حكـخَی يیيحٌ رخُی َيحٍى‪ .‬كًٓیيِ حٓض کّ ْیچکْ حٔ ٍح ؿيی‬
‫ًَیگیَى! ٗو‪ٜ‬یض ٔ ْٕیض حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬حىػخْخی حٔ ٍح ؿيی‬
‫ًَیگیَى‪ ،‬ؿُگ حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ٛ ،‬هق حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬ىٔٓظت حٔ‬
‫ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬ىًُٗت حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬هُيِی حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪،‬‬
‫گَیّی حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬يَٓ حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى‪ ،‬کیٍ حٔ ٍح ؿيی‬
‫ًَیگیَى‪ ...‬هال‪ْ ّٛ‬یچچیِ حٔ ٍح ؿيی ًَیگیَى؛ ٔهظی ؿيی گَكظّ َٕ٘ى‬
‫رّرخُی گَكظّ ًَیٕٗى‪ٔ ،‬هظی رّرخُی گَكظّ َ٘ي ؿخیگخْٖ ي٘و‪ًَ ٚ‬یٕٗى‪،‬‬
‫ٔهظی ؿخیگخْٖ ي٘و‪َ٘ ٚ‬ي آٔحٍِ ٔ َٓگَىحٌ يیٕٗى‪ ،‬گَیّ يیکُي‪ ،‬هخگزخى‬
‫يیکُي‪ ،‬كلٖ يیىْي‪ ،‬طْٕیٍ يیکُي‪ ...‬طخ ػخرض کُي کّ «يٍ ْٔظى‪ ،‬رّيٍ طٕؿّ‬
‫کُیي!» ؿخنذ حیٍکّ رخ حیٍگَّٕ حهيحيخص ریٖطَ هٕى ٍح ُي ّهٕع يیٓخُى!‬
‫یؼُی کؾههویْخ ٔ ىُٗخوْخ ٔ ريُرخَیْخی حٔ رخُْى رُّیخَٖ طًخو يیٕٗى‪:‬‬
‫يٕهؼیض حٔ ٍح رّػُٕحٌ یک َٗیک رُٓـخٍ ٔ هخرم ح‪ً١‬یُخٌ ُیَ ٓئحل‬
‫يیرَى ٔ َْرخٍ ىٍٔطَ حُ گٌٗظّ پَطخد يیگَىى‪ .‬حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫ِْحٍِگی ؿِ یک ي٘ض طًٓض ٔ ىُٗخو ٔ ىٍٔؽ چیِی ىیگَی ىٍ حهظیخٍ‬
‫َيحٍَي‪ .‬حیٍ ٍح ًّْ كًٓیيِحَي نٌح رّحٔ حػظزخٍ ًَی ىُْي‪.‬‬
‫ي٘کم ىیگَ ٍُٔٗلکَ ِْحٍِگی حیٍ حٓض کّ هخكیّ ٍح رٔیخٍ طُگ گَكظّ‬
‫حٓض‪ ،‬ؿخيؼّی ِْحٍِ ؿخيؼّی کٕچک ٔ پَحکُيِ ٔ رٔیخٍ ْى ػوذيخَيِ ٔ‬
‫كویَ حٓض‪ ،‬حیٍ ؿخيؼّ حٓظؼيحى ٔ ظَكیض آٌ ٍح َيحٍى طخ يیيحٌ رخُی ٔٓیؼی ٍح‬
‫رَحی ٍُٔٗلکَ ِْحٍِ كَحْى آٍٔى ٔ ىٍ آٌ گپْخی ُگُيِ ُگُيِ ُىِ ٕٗى‪ ،‬نٌح‬
‫ٍُٔٗلکَ ِْحٍِ َخچخٍ حٓض رّ«‪ٕ١‬كخٌ ىٍ كُـخٌ چخی» هُخػض کُي ٔ ىنوٕٕ‬
‫رخٗي‪ .‬كَفْخی گُيِ گُيِ ٔ الف گِحف ىٍ ؿـَحكیخی کٕچک!‬
‫چَح حٔ ًَیطٕحَي يهی ٔ کالٌ ریخَيی٘ي؟ گلظیى چٌٕ «ؿيی گَكظّ ًَیٕٗى»‬
‫‪ٕ۷۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٕٔ ‪ -‬جالي ثكآ جـییك ُْیث اًىبى ُماقٍ‬


‫طخ حیٍ ُيخٌ‪ ،‬حهٕحو ِْحٍِ رخ ْٕیض يٌْزٗ هٕى ُٗخهظّ يَٕٗٗي‪ ،‬ىٍ ػَف‬
‫ٔ كَُْگ يلخٍٔحطٗ حكـخَخٌ (طٔخيلخً) کهًّٖ «ِْحٍِ» يؼخىل «ٗیؼّ»‬
‫ح‪١‬الم يٕٗٗى‪ ٔ ،‬حیٍ حُ ؿٓخص يظؼيى رَّلغ ِْحٍِ رٕىِ حٓض‪ ،‬چٌٕ طًخو حهٕحو‬
‫کٕچکطَ ٗیؼّ (ؿیَِْحٍِ) «ِْحٍِ» يلٕٔد يَٕٗٗي ٔ ٕٓىٕ رّؿیذ‬
‫ػُٕحٌ «ِْحٍِ» يٍٗٔى؛ ح ّيخ ٗیطخٌپَٓظخٌ حیٍ ْٕیض يٌْزٗ ِْحٍِ ٍح‬
‫ًَٗپٌیَى ٔ ىٍ پٗ طـییَ آٌ حٓض‪:‬‬
‫«كَُْگ رّطٕ يٗگٕیي کّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖ۱‬‬
‫هخ‪ ،ٕٗ ٙ‬طٕ حُ کهیض ریٌَٔ يٕٖٗٗ‪ ،‬هخ‪ ٙ‬رّهٕىص يٕٖٗٗ‪ِْ ،‬حٍِ‬
‫يٕٖٗٗ‪ٔ ،‬هظٗ طٕ ِْحٍِ يٕٖٗٗ‪ ،‬طٕ هخ‪ ٙ‬يٕٖٗٗ‪ ،‬يٌْذ طٕ‪ْ ،‬ى‪ ،‬هخ‪ٙ‬‬
‫حٓض‪ ،‬كَُْگ طٕ هخ‪ ٙ‬حٓض‪ ،‬طخٍین طٕ هخ‪ ٙ‬حٓض‪ ،‬حؿظًخػض هخ‪ ٙ‬حٓض‪،‬‬
‫یؼُٗ طٕ ِْحٍِ ْٔظٗ ٔ ىیگَ ْیچکْ ِْحٍِ َیٔض‪ .‬كَُْگ حٔل حَٔخٌ‬
‫ِْحٍِ ٍح يطَف يٗکُي ٔ رؼي يٌْذ حیٍ حَٔخٌ ٍح‪ ،‬طٕيٌْذ ِْحٍِگٗ ىحٗظّ‬
‫رخٗٗ ؿيح حُ ط٘یغ ىٍرخٍٖ ٔ يٌْذ ي٘ظَک؛ رخ حٓظلخىِ حُ يٌْذ ي٘ظَک چّ‬
‫کالِ رٍِگٗ ٓیخٓٗ رَ َٓ ؿخيؼّحو گٌحٗظّحَي‪ ٔ .‬رخ يٌْذ ي٘ظَک حٓض کّ‬
‫ؿخٍٖ رٕىٌ هٌٕ حؿظًخع هطغ ًَٕٗٗى‪ ،‬رخ ٗیؼّ‪ْٕ ،‬یض يهٗ ٍح حُ يٍ‬
‫گَكظّحَي‪ ،‬يٌْذ ي٘ظَک‪ ،‬طخٍین ٓیخٓٗ ٔ حؿظًخػٗ ي٘ظَک رٕىِ ًَٗطٕحَي‪،‬‬
‫ٗیؼیخٌ ىٍرخٍٖ رّػُٕحٌ يـظًغ ؿیَ ِْحٍِ‪َٛ ،‬كخ ً حُ ‪َ١‬ین يٌْذ ي٘ظَک‬
‫ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّيکظذ آهخیٗ طزيیم ٗيِ حٓض‪)ٕ۹(».‬‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً ٍُحن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ ََ٘یّٖ «‪َ١‬ف َٕ» طخرٔظخٌ ‪ًٗ ٖٔ۲۲‬خٍِْخٖ ي٘ظَک ٕٓ ـ ٕٔ ‪ٔ۳ٕ ٙ‬‬
‫ٕ ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪۳ ،‬‬
‫ٖ ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ًٗ ،‬خٍِ ٖ‬
‫‪ ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ًٗ ،‬خٍِ ٖ‬
‫‪ ۳‬ـ ىیٕحٌ ػاليّ حهزخل الٍْٕٖ‪ٖٖٓ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ ‪ً /ٕٖٔٔfa-af/article/،urozgan.org‬هیَِ ٗيِ [َٔوۀ يُخٓذ چخپ]‬
‫َٕیُٔيِ‪ :‬كٔیٍ ٕٓيَٖ‪ ،‬طخٍین حَظ٘خٍ‪ُٗ ّٓ ٖٔ۲۹ :‬زّ ‪ ٕ۳‬ػوَد‪.‬‬
‫ٓ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ ۲‬ـ ََ٘یّٖ «‪َ١‬ف َٕ» پخییِ ‪ًٗ ٖٔ۲۲‬خٍِ ٕٕ ‪ ٕٔ۳ ٙ‬هى‪.‬‬


‫‪ ۹‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٓٔ ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٔٔ ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٕٔ ـ کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي کٕثظّ‪ /‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ٔ ،ٖ ،‬‬
‫ٖٔ ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ حئَُ يخ ‪ -‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي ‪ -‬کٕثظّ‪۳ ،ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي‪ ،‬کٕثظّ‪ًٗ ،‬خٍِ ‪۹‬‬
‫‪ ٔ۲‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ٔ۹‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٕٓ ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٕٔ ـ ًْخٌ‬
‫ٕٕ ـ يخُْخيّٖ طخٍیوٗ كَُْگٗ ٗخْي یخٍحٌ ‪ -‬طَٓحٌ‪ٖ۳ ٙ ،ٖٔ۹ٓ ،‬‬
‫ٖٕ ـ يٌرٌد (يلَى) يٌرٌریٍ(ؿًغ) کهًّٖ هَآَٗ حٓض کّ ىٍ يٌيض ريکی٘خٌ َخپخیيحٍ‬
‫رّکخٍ يٍٗٔى «يٌرٌد» ىٍ نـض رّكخنض يیهّٖ ىحهم َُگٕنّ گلظّ يٕٗٗى کّ ىحو ىحٍحٌ‬
‫رّگَىٌ ٗظَ یخ هٕچ یخ طکّ يٗرُيَي‪ .‬كَکض حیٍ يیهّ ٔحرٔظّ رّكَکض آٌ كیٕحٌ حٓض‪ ،‬رخ‬
‫َْ كَکض كیٕحٌ‪ ،‬يیهّ حیٍ ٕٓ ٔ إٌٓٓ رّؿيحٍِٖ َُگ ح‪ٛ‬خرض يٗکُي ٔ ‪ٛ‬يح طٕنیي‬
‫يٕٗٗى‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ َیِ حیٍ گَّٕحَي ٔ حٓظوَحٍ كکَی ٔ حیيیٕنٕژیک َيحٍَي‪ .‬آٌْخ طخرغ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٔ َٗحی‪ ،٢‬طـییَ حیيیٕنٕژی يٗىُْي‪.‬‬
‫حن٘خكؼٗ (ًٓ‪ ٢‬حنُـٕو‪،‬‬
‫‪‎‬‬ ‫‪ ٕ۳‬ـ حنؼخ‪ ًٗٛ‬حنًکٗ‪ ،‬ػزيحنًهک رٍكٔیٍ رٍػزيحنًهک‬
‫حنؼٕحنٗ كٗأَزخء حألٔحثم ٔحنظٕحنٗ‪ ،‬ؽ ٖ ‪ ،۳۳ ٙ‬طلوین‪ :‬ػخىل أكًي ػزي حنًٕؿٕى‪ -‬ػهٗ دمحم‬
‫يؼٕ‪َ ،ٝ‬خَٗ‪ :‬ىحٍ حنکظذ حنؼهًیش ریَٔص‪).‬‬
‫م)‪‎‬حنزـيحىٖ‪ ،‬أكًي‬
‫‪ ٕ۳‬ـ حألَ‪ٜ‬خٍٖ حنوَ‪١‬زٗ‪ ،‬حرٕػزي هللا دمحم رٍأكًي (يظٕكخیٔ‪‎ ْ ،۳۳‬‬
‫م) طخٍین رـيحى‪ ،‬ؽ ٖ ‪َ ،ٕ۹ٓ ٙ‬خَٗ‪ :‬ىحٍ‬ ‫رٍػهٗ حرٕرکَ حنوطیذ (يظٕكخیٖ‪‎ ْ ، ۳۳‬‬
‫حنکظذ حنؼهًیش ـ ریَٔص؛ حرٍػٔخکَ حنيي٘وٗ حن٘خكؼٗ‪( ،‬يظٕكخیٔ‪ ْ ، ۳۳‬م) طخٍین ييیُش‬
‫ىي٘ن ٔ ًکَ ك‪٠‬هٓخ ٔ طًٔیش يٍ كهٓخ يٍ حأليخػم‪ ،‬ؽ ٕ‪ ،ٕ۹ٓ ٙ ۳‬طلوین‪ :‬يلذ حنيیٍ‬
‫أرٗٓؼیي ػًَ رٍؿَحيش حنؼًَٖ‪َ ،‬خَٗ‪ :‬ىحٍ حنلکَ ‪ -‬ریَٔص ـ ‪ٔ۹۹۳‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ ئَؽ حنٌْذ‪ ،‬ؽ ٔ ‪ٖ۳۳ ٙ‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ حنوُئُٖ حنلُلٗ‪ٓ ،‬یي ٓهیًخٌ‪ ‎:‬یُخریغ حنًٕىس نٌٖٔحنوَرٗ‪ ،‬ؽ ٔ ‪ٖ۹۳ٙ‬‬
‫م) يُخهذ ػهٗرٍ أرٗ‪١‬خنذ(ع)‬‫‪ ٕ۲‬ـ حرٍ يَىٔیّ حأل‪ٛ‬لٓخَٗ‪( ،‬يظٕكخیٓٔ‪‎ ْ ،۳‬‬
‫َِل يٍ حنوَآٌ كٗػهٗ(ع)‪ ۳۳ ٙ ،‬ـ ‪ ،۳۳‬طلوین‪ :‬ػزي حنَُحم دمحم كٔیٍ كَُ حنيیٍ‪،‬‬
‫َخَٗ‪ :‬ىحٍ حنليیغ‪ ،‬حنطزؼش حنؼخَیش‪ ْ ،ٔ۳ٕ۳ ،‬م)‬
‫‪ ٕ۹‬ـ کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي «کٕثظّ‪ ،‬پْ حُ ‪ٛ‬ي ٓخل ٓکٕص‪ٔٓ ،‬‬
‫ٔ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ًِن‬
‫ؾوحومؾی ثكای «ویّؿُماقٍ»!‬

‫آیب جؼجیك «ویّؿ ُماقٍ» ِعیط اوث؟‬


‫طخ ُُْٕ طؼيحىی حُ حكَحى «ٓیّي» رخ ٔهخكض طًخو يیگٕیُي‪« :‬يخ ٓیّي ِْحٍِ‬
‫ْٔظیى!» حرهّطَ حُ آَٖ يیگٕیي‪« :‬يٍ‪ ،‬هٕ ِى ِْحٍِ ْٔظى!» رَهی ْى‬
‫ٗهـىٍٕٗرخی ىٍٓض يیکُُي ٔ يیگٕیُي‪« :‬يخ ِْحٍِی كَُْگی ْٔظیى!» ‪...‬‬
‫ٓوٍ حُ حیٍ يِهَفطَ ًَیٕٗى! چَح حیٍ ًّْ پٔظی ٔ ریْٕیظی؟!‬
‫آىو يخص ٔ يزٕٓص يیيخَي کّ ىٍ رَحرَ حیٍْخ چّ رگٕیي؟‬
‫حیٍهيٍ ؿٓم ٔ َخىحَی ٔ حیٍهيٍ گَیِ حُ هٕى؟! ٔ حیٍهيٍ كوخٍص چَح؟‬
‫چطٍٕ يًکٍ حٓض یک حَٔخٌ طخ حیٍكي كویَ ٔ ریؿیَص ٔ ریػِص رخٗي‬
‫کّ حیٍ ًّْ كًالص ٔ حْخَض ٔ حطٓخو ٔ ىُٗخوْخی ٍکیک ٔ َخ ؿٕحًََىحَّ‬
‫رّٓخكض کزَیخثی ٓخىحص ٍح رزیُي ٔ رُٕ٘ى‪ ،‬حيخ ْیچ یک ٍح رّهٕى َگیَى ٔ‬
‫َٕٓ ٍح پخثیٍ ریخَيحُى؟! چَح؟ حیٍ یؼُی هزٕل ًنض‪ ،‬كوخٍص ٔ ٗکٔض! طًخو‪.‬‬
‫ىٍ ٔحَلٔخی هٕيت حكـخَٔظخٌ کيحو هٕو كخ‪ َٟ‬حٓض ْٕیض هٕيی هٕى ٍح‬
‫رَّلغ هٕو ىیگَ يُلم کُي کّ يخ ىٔيیحٕ رخٗیى؟‬
‫چّ ىنیم ىحٍى کّ كََُيحٌ ىیگَحهٕحو‪ٔ ،‬هظی ٍُٔٗلکَ يیَٕٗي طٕحَخییْخی‬
‫هٕى ٍح ىٍ هييض هٕو هٕى هَحٍ يیىُْي‪ ،‬ح ّيخ ٓیّي کّ ٍُٔٗلکَ يیٕٗى‪،‬‬
‫حٍطيحىهٕيی پیّ٘ ًَٕىِ ٔ ِْحٍِ يیگَىى؟ حیٍ رخالطَیٍ پَٔحُ حٔ حٓض!‬
‫ٕ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ هٕى ِْحٍِ حُ ِْحٍِ رٕىَٖ َخٍح‪ ٝ‬حٓض‪ ،‬حٔ حُ‬
‫ىٍى ىنٖ ِْحٍِ ِْحٍِ يیکُي‪ ،‬چٌٕ گَىَٖ حكظخىِ ٔ ٍحْی كَحٍ َيحٍى‪ ،‬حگَ‬
‫یک کٍٕکٍحِ كَحٍ يیىحٗض َْگِ هٕىٍح ِْحٍِ ًَیگلض‪ًََّٕ ،‬حٕ‬
‫طَکْخ‪ ،‬طخؿیکْخی ٗیؼّ‪ ،‬ههیهی‪ ،‬ریخص ٔ ؿیَِ ْٔظُي کّ هٕى ٍح ِْحٍِ‬
‫َگلظُي؛ آَخٌ‪ًْ ،‬یٍکّ کٍٕک ٍحْی پیيح کَىَي حُ حیٍ ػُٕحٌ ریِحٍی ؿٔظُي‪.‬‬
‫ىٍ ٔؿّ ىیگَ َیِ ٗهـىٍٕٗرخی «ِْحٍِی كَُْگی» یک يؼخىنّی‬
‫يؼکّٕ حٓض کّ رخ ٔحهؼیضْخی ػیُی يُخكخص ىحٍى‪ ،‬حگَ ىٍ ػخنى ٔحهغ رُگَیى‪،‬‬
‫«ِْحٍِ ٓیّي كَُْگی حٓض» چٌٕ [حؿهذ] ِْحٍِْخ ٗیؼّيٌْذ ْٔظُي ٔ‬
‫يٌْذ ٗیؼّ يیَحع حؿيحى ٓخىحص حٓض ٔ ٓخىحص آٌ ٍح رَحی ِْحٍِ رّحٍيـخٌ‬
‫آٍٔىِ حٓض‪ ،‬رخُْى کم ىیٍ حٓالو يٕحٍع حؿيحى ٓخىحص يیرخٗي‪ .‬پْ ىٍٓض آٌ‬
‫حٓض کّ ِْحٍِ رگٕیي‪« :‬يٍ ٓیّي كَُْگی» ْٔظى‪ .‬حٗظیخم ٗيیي ِْحٍِ رَحی‬
‫حُىٔحؽ رخ ىهظَ ٓیّي ٔ گِیُٖ طوه‪ْٚ‬خی [يو‪ٓ ]ٕٜٙ‬یيی يخَُي كٔیُی‪،‬‬
‫كُٔی‪ ،‬يٕٕٓی ‪ ...‬حُ چّ كکخیض ىحٍى؟ َّ حُ چیَِيحٍی ِْحٍِ؟‬
‫حگَ كَى ٓیيی رگٕیي «يٍ ِْحٍِی كَُْگی ْٔظى» يؼُخ ىحٍى کّ َّ يٍ‬
‫ئهًخٌ ٔ ٗیؼّ ْٔظى‪ِْ َّ ،‬حٍِ ئهًخٌ ٔ ٗیؼّ حٓض؛ چیِی ىیگَی ٔؿٕى‬
‫ىحٍى طلض ػُٕحٌ «كَُْگ ِْحٍِ» کّ ي٘ظَکخ ً حُ آٌ پیَٔی يیکُیى! حُ َظَ‬
‫ْٕیض هٕيی‪َْ ،‬حَٔخَی كو‪ ٢‬يیطٕحَي یک ْٕیض ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬حَٔخٌ حكـخَٔظخَی‬
‫یخ ٓیّي حٓض‪ ،‬یخ ِْحٍِ حٓض‪ ،‬یخ پ٘ظٌٕ حٓض‪ ،‬یخ چیِی ىیگَ؛‬
‫كَى پ٘ظَٕی کّ ىٍ يِحٍَٗیق َُيگی يیکُي‪ًَ ،‬یگٕیي «يٍ پ٘ظٌٕ‬
‫طخؿیک ْٔظى‪ ،‬چٌٕ ىٍ ریٍ طخؿیکْخ َُيگی يیکُى» طخؿیکی کّ ىٍ ؿاللآرخى‬
‫َُيگی يیکُي ًَیطٕحَي رگٕیي «يٍ طخؿیک پ٘ظٌٕ ْٔظى‪ ،‬چٌٕ ىٍ ریٍ‬
‫پ٘ظٌْٕخ َُيگی يیکُى» ْکٌح ِْحٍِی کّ ىٍ ْهًُي َُيگی ىحٍى‪ًَ ،‬یطٕحَي‬
‫رگٕیي‪« :‬يٍ چٌٕ ىٍ ریٍ پ٘ظٌْٕخ َُيگی يیکُى‪ ،‬پْ ِْحٍِی پ٘ظٌٕ ْٔظى»‬
‫ح ّيخ یک ٍُٔٗلکَ ٓیّي رخ ریَٗيی يیگٕیي «يٍ ٓیّي ِْحٍِ ْٔظى! چٌٕ‬
‫ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی ىحٍو» رٍّحٓظی حٔ هٕىٍح ئوَِ يیکُي ٔ ي‪٠‬لکّی‬
‫هالین هَحٍ يیىْي‪ .‬ؿخنذ حیٍکّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ىٍ رَهٍٕى رخ‬
‫پيیيِی «ٓیّي» ْیچ حٓظؼُخی هخیم ًَیَٕٗي؛ آَخٌ َّ طُٓخ ٓیّي ِْحٍِ ٔ ِْحٍِی‬
‫كَُْگی ٍح َپٌیَكظّحَي‪ ،‬کّ آٌْخ ٍح «يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ هٕحَيِ» ٔ ریٖ حُ ًّْ‬
‫رّپُٕ ًْیٍْخ‪ ،‬ي٘ض ُىِحَي ٔ حیٍ رَحی يخ هٕٗخیُي حٓض‪.‬‬
‫ٖ‪ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٓ‪۳‬‬

‫ٓ‪۳۳ٓ۳۳‬ىٍٔح‬
‫ٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫ٗیطخٌپَٓظخٌ يیگٕیُي کٔخَی کّ هٕى ٍح «ٓیّيِْحٍِ» یخ «ِْحٍِی‬


‫كَُْگی!» يؼَكی يیکُُي رخ َوّ٘ آييِحَي‪ ،‬يیهٕحُْي ىٍ کًیُگخِ ِْحٍِ ؿخ‬
‫رگیََي‪ ،‬ىٍيٕهؼیض كٔخّ رََخيّی هٕىٍح رّحؿَح گٌحٍىِ ٔهُـَ ٍح ىٍ پ٘ض‬
‫ِْحٍِ كَٔکُُي‪ .‬حیٍ يطهذ ىٍ ََ٘حص ٗخٌ رّطکَحٍ آييِ حٓض‪:‬‬
‫‪ٕ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٔ‪۳‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫ٕ‪۳‬‬ ‫ًٗخٍِ‬
‫حك‪٠‬هی‬ ‫ُٓيٍكیى‬
‫دمحم‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫یکی حُ حكَحى «ٓیّيِْحٍِ» ٓیّي حٍَٕ حػال ٍكًظی حٓض کّ ًّْ يیىحَُي ىٍ‬
‫هٕٕهييظی رّرخَي ريَخو ٔ طٍَٔیٔض «َ‪ْ »َٜ‬یچ کٕطخْی َکَىِ ٔ ُٓگ‬
‫طًخو گٌحٗظّ حٓض‪ .‬حٔ هٕو هٕىٕ ٍح رَحی گَِٔ َ‪ َٜ‬رّهخک ٔ هٌٕ ک٘یي؛‬
‫ح ّيخ ٔهظی حٔ رّيوخو ٔالیض رخيیخٌ يوٍَ ٗي‪ ،‬طًخو ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی حُ‬
‫ىحهم کٍٕ٘ ٔ حُ َٓحَٓ ىَیخ چّ ؿٕؿخی کّ رَپخ َکَىَي‪ ،‬آٌْخ رّييص چُيیٍ‬
‫يخِ طًخو ٗزکّْخی حؿظًخػی ٍح پَ کَىَي ٔ يٕی ىٍ ريٌ هٕى َگٌحٗظُي کّ ٓیّي‬
‫ٓیّي حٓض ٔ چَح یک كَى ٓیّي رّيوخو ٔالیض رخيیخٌ رَٓي! كخل رزیُیى کّ ٔهظی‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی َٔزض رّٓیّي حٍَٕ ػال (کّ حُ هٕىٗخٌ حٓض) چُیٍ‬
‫ؿی‪ ٞ‬ىحٍَي‪َٔ ،‬زض رّىیگَ حكَحى ٓخىحص چّ حكٔخٓی ىحٗظّ رخُٗي؟!‬
‫حُ ؿخَذ ىیگَ‪١ :‬زن حظٓخٍحص ئئالٌ حك‪ٜ‬خثیّ‪ ،‬كئى ٖٓ ‪ %‬حُ‬
‫رخُٗيِگخٌ رخيیخٌ ٍح هٕو ٓخىحص ط٘کیم يیىُْي‪ ،‬حگَ ٓوٍ حُ يُطن ٔ هخٌَٕ‬
‫ٔ ىیًٕکَحٓی ىٍ ریٍ رخٗي‪ ،‬یخ ‪١‬زن َْيؼیخٍ ىیگَ رخیي رؼي حُ ىٔ ىٍِٔی‬
‫يظٕحنی کّ رخيیخٌ ٔحنی ِْحٍِگی ىحٗظّ ٔ ریٔض ٓخل گٌٗظّ ٍح ىٍ رَگَكظّ‬
‫حٓض ‪ ،‬حیٍ رخٍ كن ‪١‬زیؼی ٓخىحص حٓض کّ ىٍ َٕرض هٕى يوخو ٔالیض ٍح ىٍ‬
‫ىٓض گیََي ٔ رّييص ىِ ٓخل آٌ ٍح رّىٓض ىحٗظّ رخُٗي‪ .‬ىیگَ حهٕحو َیِ ىٍ‬
‫رخيیخٌ ٔؿٕى ىحٍَي کّ ىٍ ٓخلْخی حهیَ رّٗيص ط‪٠‬ؼیق ٗيِحَي‪.‬‬
‫ح ّيخ حُ آٌؿخ کّ كخٗیٔى کٍٕ ٔ کَ حٓض‪ ،‬گٕٖٗ رّحیٍ ٓوٍْخ ريْکخٍ‬
‫َیٔض‪ ،‬ىٍ ًیم پخىحٕ «ٓیّيْخی ِْحٍِ!» ٔ «ِْحٍِْخی كَُْگی!» ٍح حُ‬
‫ىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ يیریُیى کّ ًٍّْح حیٍگَّٕ حُ ىو طیؾ يیکُ٘ي‪:‬‬
‫‪ٕ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٖ‪۳‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫‪ٕ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ً ٔ۴‬کحَ ؾق هْقؾ هؼٕل ویّؿ ّ ُماقٍ‬


‫کاتل پغؽ‪Kabul Press‬‬
‫َٕیُٔيِ‪ :‬ؿؼلَ ٍ‪ٟ‬خیی‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۴‬‬
‫پْ حُ ي٘کم طخٍیوت حٔؿخٌ ٔ ِْحٍِ‪ ،‬ي٘کم ٓیّي ٔ ِْحٍِ ىٔيیٍ يؼ‪٠‬م‬
‫رٍِگ ؿخيؼّی يخ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍؿخ ىٍرخٍِی َوٖ طؼيحىی حُ ٓخىحص ىٍ‬
‫كخؿؼّی حك٘خٍ ٔ هظمْخی ْيكًُي ِْحٍِْخی حًٓخػیهی طٕٓ‪ ٢‬هخَيحٌ ٓیّي‬
‫يُ‪َ ٍٕٜ‬خىٍی ٔ طخٍحؽ يؼيٌ ‪١‬الی ىٍِی کیخٌ طٕٓ‪ ٢‬حیٍ هخَٕحىِ‪ ،‬ػًيح ً‬
‫چیِی يطَف َ٘يِ حٓض‪ُ .‬یَح ىیگَحٌ ىٍ يٍٕى آٌ ىٔ يٕ‪ٕٟ‬ع رّحَيحُِی‬
‫کخكی ٓوٍ گلظّحَي‪ .‬ىٍ حیٍؿخ رّيٕحٍىی حٗخٍِ ٗيِ حٓض کّ ىیگَحٌ کىطَ‬
‫رّآٌ پَىحهظّحَي‪:‬‬
‫ٔ ـ اؼكاز ػمیم هللا ٌلن ال هؿقوَ آیةهللا ویّؿ وكّق ّاػع‪:‬‬
‫رّحكظًخل ُیخى ؿيحل ٓیّي ٔ ِْحٍِ ىٍ ىٍٔحٌ يؼخ‪ َٛ‬حُ كئىح ‪ٓ ۳۳‬خل‬
‫پیٖ آؿخُ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ حٔحهَ ىٍِٔی ظخَْ هخٌ ٔ ‪ٓ ۳‬خل كکٕيض ىحٔى هخٌ‪ٗ ،‬ؼهّی ؿخٔیي‬
‫ىٍ يیخٌ ؿٕحَخٌ ِْحٍۀ ََٗٓ٘یٍ رّحَيحُِی ؿُزٖ ٍُٔٗخیی ىٍ چُيٓخل‬
‫حهیَ‪ ،‬يلزٕد ٔ يطَف رٕى‪.‬‬
‫‪١‬زیؼظخ ً کّ ٗؼهّیْخ آىوْخی ٍٍٔٗ ٔ طل‪ٜ‬یم کَىِ رٕىَي ٔ ئخثهی ٍح‬
‫يطَف يیکَىَي کّ پخیگخِ ُٓظت هيٍص حؿظًخػی ٓخىحص ٍح يینَُحَي‪ .‬رُخءح ً‬
‫ٓیّي ٍَٓٔ ٔحػع ؿِِْٔخی َٕٗض کّ ىٍ آٌ حُ ك‪٠‬یهض ىیُی هٕو ٓخىحص‬
‫ٓوٍ گلظّ يیٗي‪.‬‬
‫طؼيحىی حُ ‪١‬هزّْخی ييٍّٓی هٕى آیشهللا ٔحػع رخ طخػیَ حُ ك‪٠‬خی كَُْگی‬
‫کّ ٗؼهّی ؿخٔیي ههن کَىِ رٕى‪ٓ ،‬وَُحَیْخی حػظَح‪ٟ‬ی کَىَي ٔ حُ ئخیم‬
‫هٕو ِْحٍِ چیِْخی گلظُي‪ .‬یکی حُ آٌ ‪١‬هزّْخ ػِیِ هللا ٗلن رٕى‪ًْ .‬خٌ‬
‫ٓوَُحٌ يٍٕ٘ٓ کّ ُُْٕ ىٍ هیي كیخص حٓض‪ .‬رُخءح ً آیشهللا ٔحػع حیٍْخ ٍح‬
‫رّحطٓخو ىحٗظٍ َظَحص چپی ٔ ؿیَىیُی حُ ييٍّٓحٕ حهَحؽ ًَٕى‪.‬‬
‫ىٍ ًْخٌ ٓخلْخ ػِیِ ‪١‬ـیخٌ کظخد «طخٍین يهی ِْحٍِ» ٍح حُ ُرخٌ‬
‫ٍٔٓی رّكخٍٓی طَؿًّ ًَٕى‪ .‬ىٍ يوييّی آٌ کظخد‪ ،‬حی٘خٌ یخى آٍٔ يیَٕٗي کّ‬
‫ٓیّيْخ رِّْحٍِْخ ىهظَ ًَیىُْي‪ ٔ .‬ىٍ آٌؿخ آٍُٔ يیکُي کّ حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع رخ‬
‫ٍٗي كَُْگی رّ‪ٍٕٛ‬ص ‪١‬زیؼی كم ٕٗى ٔ يُـَ رّطـِیّی ٓخىحص حُ‬
‫‪ٕ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِْخ َٕ٘ى‪ .‬کّ رخ طؼزیض هٕو ٓخىحص ىٍ ُٗخُٓخيّْخ‪ ،‬يظؤٓلخَّ حیٍ‬


‫يٕ‪ٕٟ‬ػی طـِیّ حطلخم حكظخى‪.‬‬
‫ٕ ـ ٌْقای اجلبم‪ ،‬چِبق وبل ظبکویث ویبوی وبؾات ؾق ُماقوحبى‪:‬‬
‫آیشهللا ٓیّي ػهی رٓ٘ظی ٍْزَ ٍٕٗحی حطلخم رٕى ٔ ىٍ چٕکخص حىحٍی ٍٕٗح‪،‬‬
‫ِْحٍٓظخٌ ىحٍحی چُيیٍ ٔالیض َیِ رٕى‪ .‬طوَیزخ طًخو حیٍ ٔحنیْخ ٓیّي رٕىَي‪ .‬رخ‬
‫ٔؿٕى آَچّ گلظّ ٗي‪ ،‬هٕحَیٍ َیِ ىٍ ٍٕٗحی حطلخم َوٖ رَؿٔظّ ىحٗظُي‪ .‬ىٍ کم‬
‫طؼيحى ُیخىی حُ آىوْخی طل‪ٜ‬یم یخكظّی ِْحٍِ ىٍ ٍٕٗحی حطلخم ك‪ٍٕ٠‬‬
‫ىحٗظُي‪ .‬ىنیم آٌ ٍٍٔٗ رٕى‪ .‬ىٍ آٌ ُيخٌ كو‪ ٢‬كََُيحٌ هٕحَیٍ ٔ حٍرخدْخ‬
‫يیطٕحَٔظُي کخرم رََٔي ٔ ىٍّ روٕحَُي‪.‬‬
‫ٍٕٗحی حطلخم یک ط٘کیالص ‪١‬زیؼی ٔ ُٓظی رٕى‪ .‬طـًغ ٓخىحص‪ ،‬هٕحَیٍ ٔ‬
‫يالْخی کّ حؿهذ هى ٔ َـق ََكظّ رٕىَي‪ٍٕٗ .‬حی حطلخم رّىٓظٍٕ حیَحٌ‪،‬‬
‫يو‪ٕٜٛ‬خ رّحیٍ هخ‪ َ١‬کّ آیشهللا رٓ٘ظی ٗخگَى آیشهللا هٕیی رٕى ٔ آیشهللا‬
‫هٕیی يوخنق هًیُی ٔ َظَیّی ٔالیض كویّ حٔ رٕى َخرٕى ٗي‪.‬‬
‫رَٓكخل‪ ،‬ػهی ٍؿى آَچّ ىٍ رخال گلظّ ٗي‪ ،‬رَحی ٓخىحص ىٍٔحٌ كخکًیض‬
‫ٍٕٗحی حطلخم یک َٕٓظخنژی حٓض‪ .‬ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین كو‪ ٢‬یکزخٍ ٓیّيْخ كخکى‬
‫يٌْزی ٔ ٓیخٓی ِْحٍٓظخٌ رٕىِحَي‪ ٔ .‬آٌ ىٍٔحٌ كخکًیض چٓخٍ ٓخنّی‬
‫ٍٕٗحی حطلخم حٓض‪.‬‬
‫ٖ ـ ؾق آؼك «ویّؿ ػلی» ُن ویّؿگكا ٌؿ‪:‬‬
‫ٗٓیي يِحٍی ىٍ یکی حُ ٓوَُحَیْخیٖ رَحی طزَثّ حُ حطٓخو ‪ٟ‬ي ٓیّي‬
‫رٕىٌ گلض کّ‪ ،‬هٕيخَيحٌ هٕل حٍىٔی يخ ٓیّي حٓض‪ٍ ،‬ثیْ حٍکخَٖ ْى ٓیّي حٓض‬
‫ٔ كظخ ٓکَطَ يّ ىَ ىكظَ ٓيّ ٓیّي حٓض‪ .‬حٗخٍِی ٗٓیي يِحٍی رّٓیّي ْخًٗی‬
‫یِىحٌ پُخِ‪ٓ ،‬یّي حػال ٍكًظی ٔ ٓیّي ػهی رٕى‪ .‬ىٍ يٍٕى آٌ ىٔ حٔنی رؼيح ً هٕحْى‬
‫َٕٗض‪ .‬ح ّيخ چگَّٕ ٓیّي ػهی ٓیّيگَح ٗي؟‬
‫گلظّ يیٕٗى کّ‪ ،‬ييطی پیٖ حُ كخىػّیٖٕ ُٓزهّ‪ ،‬یک ٍُٔ يٕطَ ٓیّي ػهی‬
‫ًَْحِ رخىیگخٍىْخیٖ ىٍ یکی حُ پٕٓظّْخی كَکض حٓاليی يظٕهق يیٕٗى ٔ‬
‫ٓیّيػهی رَحی ریٖطَ حُ ٖ ٓخػض رُيی ٔ حهظطخف يیٕٗى‪ .‬ىٍ حیٍ ّٓ ٓخػض‬
‫ٓیّي حٍَٕی ٗو‪ٜ‬خ ً رخ ٓیّي ػهی ‪ٛ‬لزض يیکُي ٔ رّحٔ رخ ىالیم كَٔحٌ طٕ‪ٟ‬یق‬
‫يیىْي کّ يِحٍی ‪ٟ‬ي ٓیّي حٓض ٔ حٔ‪ٓ ،‬یّي ػهی کّ هٕى ٓیّي حٓض ػهیّ‬
‫‪ٕ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕيٖ کخٍ ٔ كؼخنیض يیکُي‪ْ٘ .‬يحٍ يیىْي کّ ىٍ ٍُٔ هیخيض پیٖ ؿيٌ هٕى‬
‫يَط‪٠‬ی ػهی َٗيُيِ ٔ ٓیخِ ٍٔ هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫گلظّ يیٕٗى‪ ،‬پْ حُ حیٍ يخؿَح‪ٓ ،‬یّي ػهی طـییَ کَىِ رٕى‪ٓ .‬یّي ػهی‬
‫رؼ‪٠‬ی ٔهضْخ هٕيخَيحٌْخی كِد ٔكيص ٍح ىٍ ‪ٛ‬لٍ كٕیهی ٗٓیي يِحٍی‬
‫طلویَ ٔ نض ٔ کٕد يیکَى‪.‬‬
‫یک ًٍبًَی ثبقل ویّؿگكا ٌؿى ویّؿ ػلی‪:‬‬
‫ىٍ يخؿَحی ٖٕ ُٓزهّ‪ ،‬رَٓحيی‪ ،‬آيَ ک٘ق رّیکی حُ هٕيخَيحٌْخ ىٓظٍٕ‬
‫يیىْي کّ ح‪َ١‬حف يوَ حٓظوَحٍ ٓیّي ػخنًی رهوی ٍح يلخ‪ًَ َِٛ‬خیُي ٔ ىٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص حيکخٌ ىحهم رََٔي ٔ حكَحى كخ‪ َٟ‬ىٍ آٌؿخ ٍح ههغ ٓالف ًَخیُي‪.‬‬
‫هٕيخَيحٌ يٌکٍٕ ٔظیلّحٕ ٍح حَـخو يیىْي ٔ چُي َلَ حُ َِىیکخٌ ػخنًی‬
‫رهوی ٍح ْى حٔنچک يی َُي‪ .‬ىٍ حیٍ ٔهض یکی حُ حكَحى آٌؿخ حُ ‪َ١‬ین‬
‫يوخرَِ رخ ٓیّي ػهی طًخّ يیگیَى‪ٓ .‬یّي ػهی رخ رخىیگخٍىْخیٖ آٌؿخ يیٍٓي ٔ‬
‫هٕيخَيحٌ يئظق ٍح ٓیهیکخٍی يیکُي‪ ،‬ىُٗخو يیىْي ٔ حيَ يیکُي کّ ٓخكّ‬
‫ٍح طَک کُُي‪ٔ .‬هظی هٕيخَيحٌ يئظق يیگٕیي رَٓحيی ىٓظٍٕ ىحىِ رٕى‪ٓ ،‬یّي‬
‫ػهی يیگٕیي‪ :‬رَٓحيی ‪...‬هٍٕىِ!‬
‫گلظّ يیٕٗى کّ هٕيخَيحٌ يٌکٍٕ ُُْٕ ىٍ هیي كیخص حٓض ٔ ىٍ َِىیکی‬
‫ئـي ُٓخیی ىٍ ىِهخرم ىکخٌ ىحٍى‪.‬‬
‫‪ ۴‬ـ هحل دمحم ػیىی ؿكشىحبًی‪ ،‬ثَكحْای ویّؿ ػجبن ظکیوی‪ ،‬جْوٗ ویّؿ‬
‫ظىیي اًْقی‪:‬‬
‫دمحم ػیٔی ؿَؿٔظخَی حٔنیٍ طخٍینَگخٍ ِْحٍِ ىٍ ىٍٔحٌ يؼخ‪ َٛ‬حٓض‪.‬‬
‫ؿَؿٔظخَی رٍّٔحیظی ٕٔ ؿهي کظخد َٕٗظّ حٓض کّ حُ آٌ يیخٌ کظخد «کهّ‬
‫يُخٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ» رٔیخٍ يٍٕ٘ٓ حٓض ٔ پیٕٓظّ حُ َٕ ََ٘ يیٕٗى‪.‬‬
‫ؿَؿٔظخَی پْ حُ پیَُٔی يـخْيیٍ ىٍ کخرم آيي‪ .‬ىٍ کخرم رٔیخٍیْخ حٔ ٍح‬
‫ًَیُٗخهظُي‪ ،‬ح ّيخ َ٘ٔض ٔ رَهخٓض حٔ رخ طؼيحىی حُ آىوْخی كَُْگی ٔ حُ‬
‫ؿًهّ ٓیّي ػزخّ كکیًی ُيیُّی حهظطخف ٔ هظم حٔ ٍح كَحْى ًَٕى‪ .‬ؿَؿٔظخَی‬
‫رّكظٕحی ٓیّي ػزخّ كکیًی ٔ طٕٓ‪ٓ ٢‬یّي كٔیٍ حٍَٕی حرظيح حهظطخف ٔ ٓپْ‬
‫رّهظم ٍٓیّي‪ .‬ؿَؿٔظخَی ىٍ ٓخلْخی کّ ًّْ حُ ٗیؼّ‪ ،‬ط٘یغ ٔ ٔالیض كویّ‬
‫يیَٕٗظُي کهًّی ِْحٍِ ٍح رَ ُرخٌ آٍٔى ٔ حٔنیٍ کظخدْخی طخٍیوت ِْحٍِْخ‬
‫ىٍ ىٍٔحٌ يؼخ‪ٍ َٛ‬ح َٕٗض‪ .‬ىٍ آٌ ٓخلْخ کٔی کّ حُ طخٍین ِْحٍِْخ چیِی‬
‫‪ٕ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يیگلض‪ ،‬کخكَ‪ ،‬يخثٕیٔض ٔ هٕوپَٓض هٕحَيِ يیٗي‪ ٔ .‬ىٍ حیٍ يیخٌ ٓخىحص حُ‬
‫ًّْ ریٖطَ حُ ریيحٍی ِْحٍِْخ ٔ حكیخی ْٕیض ِْحٍِگی يیطَٓیيَي ٔ آٌ ٍح‬
‫حیٕحٌ حهظيحٍ يٌْزی ٔ ٓیخٓی ٗخٌ يیىحَٔظُي‪ .‬رُخءح ً ي‪ٜ‬ى‬ ‫ِ‬ ‫ط َََک ىٍ پخیزٔض‬
‫رٕىَي کّ َْ ‪ٛ‬يحیی ٍح ىٍ َطلّ هلّ رٔخَُي‪.‬‬
‫کٔخَی کّ هٕحٓظخٍ ٍٍٔٗ ٗيٌ يخؿَحی هظم ؿَؿٔظخَی حٓظُي‪ ،‬حكظًخال‬
‫يیطٕحَُي رخ ػهی حکزَ هخًٓی ٔ ٓیًخًَٓ ي‪ٜ‬خكزّ ًَخیُي‪.‬‬
‫رَٓكخل‪ ،‬آَخَی کّ پیٕٓظّ کظخد «کهّ يُخٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ» ٍح ََ٘ يیکُُي‬
‫ٔ پٕل يیٓخَُي آیخ َْگِ ٔؿيحٌٗخٌ ًَینَُى کّ چَح ْیچگخْی حُ‬
‫ؿَؿٔظخَی‪َٕ ،‬یُٔيِی آٌ کظخد‪ٓ ،‬وُی ًَیگٕیُي ٔ یخىی حُ حٔ ًَیکُُي؟‬
‫‪ ۵‬ـ ظولَ ثبالی هٌمل ظبز کبظن یمؾاًی‪:‬‬
‫طخٍینَگخٍحٌ ِْحٍِ ًْٕحٍِ ْيف كًهّی گَِْٔخی ِْحٍِٓظیِ رٕىِحَي‪.‬‬
‫پْ حُ چخپ حٔ ِل کظخد «پژْٔ٘ی ىٍ طخٍین ِْحٍِْخ» طؼيحىی حُ ٓخىحص‬
‫هً٘گیٍ ٗيَي‪.‬‬
‫یکزخٍ یکی حُ ٓخىحص يلظَو ؿِِٔی کٕچکی ٍح رّيٍ آٍٔى رخ ػُٕحٌ‬
‫«کٕریيٌ ٗیؼّ رخ ٓزک ؿيیي»‪ .‬ىٍ آٌؿخ رّؿخی طٕ‪ٟ‬یق کٕریيِ ٗيٌ ٗیؼّ‪،‬‬
‫د «پژْٔ٘ی ىٍ طخٍین ِْحٍِْخ» ٔ كخؽ کخظى یِىحَی کٕریيِ ٗيِ رٕىَي‪.‬‬ ‫کظخ ِ‬
‫ػالِٔ رَ طَّ حُ حكیخی ْٕیض ِْحٍِگی‪ ،‬ىنیم ىیگَی کّ طؼيحىی حُ‬
‫ٓخىحص هً٘گیٍ رٕىَي حیٍ رٕى کّ‪ :‬آهخی یِىحَی ىٍ ‪ًٟ‬یًّی کظخرٖ چُي‬
‫ًََّٕی حُ ٗـََخيّی ٓخىحص ٍح ََ٘ ًَٕىِ رٕى کّ َٔذ آٌْخ رّحيخو ُيخٌ‬
‫يیٍٓیي‪ ٔ .‬رخ طٕؿّ رّحیٍکّ حيخو ُيخٌ ىٍ ىٍٔحٌ کٕىکی َخپيیي ٗيِ رٕى ٔ‬
‫ًَْٔ ٔ كََُي َيحٗض‪ ،‬حیٍ َ٘خٌ يیىحى کّ رؼ‪٠‬یْخی کّ حىػخ يیکُُي حُ‬
‫َٔم ػهی ْٔظُي ىٍٔؽ يیگٕیُي ٔ ٗیخى ْٔظُي‪.‬‬
‫رَٓكخل‪ ،‬ػُخى ٔ ىًُٗی طؼيحىی حُ ٓخىحص ػهیّ آهخی یِىحَی حىحيّ یخكض‪ ،‬طخ‬
‫حیٍکّ حی٘خٌ رّىٗض رَچی کٕچیيَي ٔ ىٍ آٌؿخ رخالی يُِل ٗخٌ كًهّ ًَٕىَي‪.‬‬
‫كخال ط‪ًَ ٍٕٜ‬خییي کّ ٔهظی «يلزٕدطَیٍ طخٍینَگخٍ َُيِی ِْحٍِ»‬
‫ًَیطٕحَي ىٍ يظٍ یک يُطوّی ِْحٍَِ٘یٍ آٍحو َُيگی کُي‪ٟٔ ،‬غ ِْحٍِْخ‬
‫رخیي ُیخى هَحد رخٗي‪.‬‬
‫‪ ۶‬ـ لُكاكٍبًی ویّؿ ػىکك هْوْی‪:‬‬
‫ٓ‪ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کظخد «ِْحٍِْخی حكـخَٔظخٌ» رّههى ٓیّي ػٔکَ يٕٕٓی یکی حُ کظخدْخی‬


‫آکخىيیک ىٍ يٍٕى طخٍین ِْحٍِْخ حٓض‪ .‬ح ّيخ‪ ،‬آٌؿخ آهخی يٕٕٓی ٔهظی ىٍ‬
‫يٍٕى ِْحٍِْخی ٓخکٍ کٕیظّ ٓوٍ يیگٕیي‪ ،‬يظؤٓلخَّ َُْحك٘خَی يیکُي‪.‬‬
‫َ٘یٍ کٕیظّ‬
‫آهخی يٕٕٓی يیگٕیي کّ نٕكّْخی ىکخٌْخ ىٍ يُطوّی ِْحٍِ ِ‬
‫رّحیٍ ىنیم کّ رؼ‪٠‬ی آٌْخ رخ َخوْخی «چُگیِ» ٔ «چُگیِی» آٍحٓظّ ٗيِحَي‬
‫ٍحٓیٔظی حٓظُي‪ .‬ىٍ کٕیظّی پخکٔظخٌ رؼ‪٠‬ی حُ ِْحٍِْخ َخو هخَٕحىِگی‬
‫چُگیِی ىحٍَي ٔ حیٍ ‪١‬زیؼی حٓض کّ ‪ٛ‬خكذ آٌ ىکخٌْخ َخو ٗخٌ ٍح ىٍ نٕكّ‬
‫چُگیِی رُٕیُٔي‪.‬‬
‫َف ٔؿٕى َخو چُگیِ ىٍ نٕكّی چُي ىکخٌ‬ ‫‪ِ ٛ‬‬ ‫ٓئحل ح‪ٛ‬هی حیٍ حٓض کّ آیخ ِ‬
‫ٔحهؼخ ً ریخَگَ ٍحٓیٔض رٕىٌ یک کًیَٕیظی حٓض؟‬
‫هطؼخ ً آهخی ٓیّي ػٔکَ يٕٕٓی چُیٍ نٕكّْخ ٍح ىٍ َْٗٓخی يوظهق ؿَری‬
‫ىیيِ ٔ حكظًخالً کزخد چُگیِی ْى َٕٕ ؿخٌ کَىِحَي‪.‬‬
‫كخال ٓئحل حیٍ حٓض کّ چَح ٔؿٕى نٕكّْخی «چُگیِ» ٔ «چُگیِی» ىٍ‬
‫آيَیکخ َ٘خَّی یک ریَِْ يٕكن حٓض‪ ،‬ح ّيخ ىٍ کٕیظّ َ٘خَّی ٍحٓیٔض رٕىٌ‬
‫آٌ کًیَٕیظی؟‬
‫‪ ۷‬ـ ویّؿ کكین پبکماؾ‪ ،‬جعىیي کكؾوحبى ّ وكلًً ُماقوحبى‪:‬‬
‫ٓیّي کَیى پخکِحى ىٍ ؿٕحَی ػ‪ٗ ٕ٠‬ؼهّی ؿخٔیي رٕىِ حٓض ٔ چٓم ٓخل‬
‫حٓض کّ رَحی ىٔنض كَحَّٔ کخٍْخی طَؿًخَی‪ ،‬ىیپهًخطیک ٔ حٓظوزخٍحطی حَـخو‬
‫يیىْي‪ٓ .‬یّي کَیى پخکِحى ػکْْخی يظلخٔص ٔ ي٘ظَک هٕى ٍح‪ ،‬کّ حُ‬
‫ٓخلْخی ىٍٔ ٔ َِىیک رخ ؿالل ‪١‬خنزخَی ٔ حكًي رخٍُحَی‪ٍْ ،‬زَحٌ ٔ‬
‫رُیخٌگٌحٍحٌ کَىٓظخٌ ػَحم‪ ،‬گَكظّ رخ ٍٕٗ ٔ ٗؼق ىٍ ‪ٛ‬للّی كیٔزٕک‬
‫هٕى ََ٘ يیکُي‪ٓ .‬یّيکَیى پخکِحى ىٍ كخنی کّ َٔزض رّکَىٓظخٌ َگخِ‬
‫طلٔیٍآيیِ ىحٍى‪ ،‬كظخ حُ ُٗیيٌ َخو ِْحٍٓظخٌ ْى آٗلظّ ٔ هً٘گیٍ يیٕٗى‪.‬‬
‫ٓیّي کَیى پخکِحى ىٍ ‪ٛ‬للّی هٕى رخٍْخ ِْحٍِْخ ٍح رّهخ‪ِْ َ١‬حٍٓظخٌ‬
‫هٕحْی ٔ ََ٘ پَچى ِْحٍٓظخٌ ََُٖٓ کَىِ حٓض‪ .‬چگَّٕ حٓض کّ کَىْخ‬
‫كن ىحٍَي کَىٓظخٌ ىحٗظّ رخُٗي ح ّيخ ِْحٍٓظخٌهٕحْی ؿَو رخٗي؟‬
‫‪ ۴‬ـ «آلُب» هوّكاًؿ ّ یب «اِیلُب»؟‬
‫ٔ‪ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ ٗخیي کخيالً ط‪ٜ‬خىكی َزخٗي کّ ٓیّي ؿالل آل حكًي‪ٓ ،‬یّي كٔیٍ َ‪ٓ ،َٜ‬یّي‬
‫ؿٕحى ‪١‬زخ‪١‬زخیی ٔ طؼيحىی ىیگَی حُ ٓیّيُحىِْخی ٍُٔٗلکَ حَيیّْ٘خی ٗخٌ‬
‫ٍح ٓپَ رَحی َـخص حٓالو ًَٕىِحَي‪.‬‬
‫ٔ ٗخیي رَؿٔظّ ٓخهظٍ ئؤنّی طَُک ٓظیِی طٕٓ‪ ٢‬آَخٌ َٕػی رالگَىحَی‬
‫حًْخٌ يَىو ٍح حُ حٓالو رّ‪َ١‬ف طَُک ٔ يـٕل يُلَف رٔخَُي‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫رخٗي طخ‬
‫رّحیٍ ىیيگخِ «حیم ٓظیِحَّی» ؿالل آل حكًي طٕؿّ ًَخییي‪ .‬يَحى حُ حیم‬
‫يـٕلْخ‪ ،‬طَکْخ‪ ،‬طَکًٍْخ؛ ٔ يَحى حُ آل ٓهٔهّْخی يظلخٔص ػَد حٓض‪.‬‬
‫ؿالل آل حكًي ىٍ کظخد ؿَد ُىِگی حیٍگَّٕ حظٓخٍ َظَ ًَٕىِ حٓض‪:‬‬
‫«ح‪ٛ‬الً ‪ٕ١‬يخٍ طخٍین حیَحٌ ٍحًْیّ٘ «حیمْخ» ىٍ ٍَٕىیيَي َّ «آلْخ»‪َْ .‬‬
‫رخٍ کّ هخَّی ٍح ٓخهظیى طخ رّکُگَِحٕ رَٓیى هٕيی گَُّٓ ٔطخَُيِ ىٍ ٍٓیي‬
‫ََٔىرخٌ ٍح حُ ُیَ پخیًخٌ ک٘یي ًّْٔچیِ ٍح حُ پخی رٔض ٔیَحٌ کَى‪.‬‬
‫ىٍ يوخرم آٍحيٖ ىٔٓظيحٍ کّ ٓیّي ُحىِ َیٔض‪َ ،‬ظَ يظلخٔص ىحٍى‪.‬‬
‫کظخد ىٍهْٖ٘خی طیَِ‪:‬‬
‫«َّ یَٕخَی ٔ َّ يـٕل‪ ،‬رهکّ حٓالو هٕحٓظّ ٔ طٕحَٔظّ حٓض طخٍیوخ ً حُ يخ‬
‫ْظک يهیض ٔ ىٍ يخ ؿؼم يخْیض کُي‪ .‬طـخُٔ ىیُی رَحی یَٕخَی رخٓظخٌ‬
‫ًُٗیٔى يـٕل ىٍ‬ ‫ًْخٌهيٍ ؿیَهخرم ط‪َ ٔ ٍٕٜ‬خیَٕخَی يیرٕىِ حٓض کّ ُ‬
‫رُٔيِهٕیی هٕى حُ نلخظ ىیُی ریآُحٍ‪ .‬پْ حُ ئیلیض كو‪ ٢‬حٓالو طخٍیوخ ً ىٍ‬
‫يخْیض ٔ ٔؿٕى هٕى يلکٕو رّطـخُٔ آییُی ٔ آىحری رٕىِ ٔ ْٔض‪».‬‬
‫‪ ۱‬ـ ّهحی «ِیؿُب» ویّؿ هیًٌْؿ!‬
‫ًٗخ ٓخکٍ یکی حُ َْٗٓخی آيَیکخی ًٗخنی ْٔظیي ٔ یک ٓیّي يلظَيی ٍح‬
‫يیُٗخٓیي کّ حىػخ يیکُي ٗخػَ حٓض‪ .‬آٌ ٓیّي يلظَو ٓخروّی آُٗخیی ٔ‬
‫ًُْ٘یُی رخ رؼ‪٠‬ی حُ ٗو‪ٜ‬یضْخی ٓیخٓی ٍح ْى ىحٍى ٔ يیگٕیي کّ ىٍ‬
‫گٌٗظّ َ‪َٜ‬ی رٕىِ حٓض‪ .‬طخ آٌؿخ کّ ط‪ ٍٕٜ‬يیکُیي‪ ،‬آىو کىٕٓحى حٓض‪ .‬رخ‬
‫آٌکّ َخيٖ رخ کهًّی ٓیّي آؿخُ يیٕٗى يیگٕیي يخ ٓیّي َیٔظیى چٌٕ کّ يَىو‬
‫يخ ٍح ًْیّ٘ «ٓیّي» يیگٕیي‪ٓ .‬یّي ٍح ٗزیّ ‪ٛ‬یي طهلع يیکُي‪ .‬رُخءح ً ط‪ٍٕٜ‬‬
‫يیکُي کّ ٗخیي كَم رخٗي يیخٌ «ٓیّي» ٔ «‪ٛ‬یّي»‪.‬‬
‫طخ آٌؿخ کّ يٍ يظٕؿّ ٗيِحو ٓخىحص يلظَو ىٍ َْ ؿًؼی حُ ىٍٔ‪ ،‬رُٕ‬
‫يیکُ٘ي طخ ٗخیي یک ٓیّي ىٍ آٌؿخ رخٗي‪ .‬پیَٕ٘ ِي َخوْخ ٍح رّىهض ئٍَ يیکُُي‬
‫طخ «رچّی ػخيٕ» ٍح پیيح کُُي‪.‬‬
‫ٕ‪ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕوؿٕیی ٔ هٕوهٕحْی ٓخىحص حَظوخد ٔ كن ‪١‬زیؼی آٌْخ حٓض‪.‬‬


‫پْ حُ ٓوٕ‪ٍٕٔٗ ١‬ی ٓیخٓض هٕيی »‪ «ethnic poltics‬ىٍ َٓحَٓ‬
‫ؿٓخٌ ؿٖٓ ًَٕىِ حٓض‪ .‬ح ّيخ‪ٔ ،‬هظی ٓخىحص يلظَو حػى حُ «ٍحك‪٠‬ی» ٔ‬
‫«َخ‪ٛ‬زی» ٔ «ؿخنی»‪ًْ ،‬چٌٕ ًٗغ ٔ گم ٔ پَٔحَّ رخ ْى ىٔٓض ْٔظُي‪ ،‬چَح‬
‫يخىٍحٌ پیَ ِْحٍِ ٍح رخ ٍٔ‪ّٟ‬ی «ىٍٔحُِی آطٖ گَكظّی َُْح» ىٍ ىّْی‬
‫كخ‪ً١‬یّ ؿِؿخنّ ٔ کزخد يیکُُي؟‬
‫ػًَیْخ «رچّی ػخيٕ» ْٔظُي ٔ حُ ‪َ١‬ف ىیگَ يخ ٍح‬ ‫حُ یکٕٓ رخ ُ‬
‫ُٓیْخ حْم ىیٍ ْٔظُي ح ّيخ حْم حیًخٌ َّ‪ .‬چٌٕ کّ ٔالیض حْم‬ ‫يیگٕیُي کّ‪ُ « :‬‬
‫ریض ٍح هزٕل َيحٍَي‪».‬‬
‫ٔهظی ًٗخ «رچّیػخيٕ» ٔ ٍكین گَيخرّ ٔ گهٔظخٌ ٓیّي حًٓخػیهی يیٕٗیي‬
‫کّ حيخو ُيخَٖ كی ٔ كخ‪« ٔ َٟ‬آؿخ هخٌ» ْٔض‪ ،‬يخ ُيَیيْخ گیؾ يیٕٗیى کّ‬
‫پخَِىِْى ٗؼزخٌ ٍح طـهیم کُیى ٔ یخ ٓخنَُٔ طٕني آؿخ هخٌ ٍح؟‬
‫ٓٔ ـ وبؾات ّ قؤیبی ولطَ ثك ُماقٍُب‪:‬‬
‫پْ حُ پْ ؿَیخٌْخی طًخيیضهٕحِ حٔؿخٌ ىٔيیٍ گَْٔی کّ ىٍ كکَ‬
‫ٓهطّ رَ ِْحٍِْخ ْٔظُي ٓخىحص ْٔظُي‪ ٔ .‬حیٍ ىٍ ىٔ يوطغ ػًالً حطلخم حكظخىِ‪.‬‬
‫ٔ ـ ىٍ ىٍِٔی ٍٕٗحی حطلخم کّ ٍْزَ آٌ ٓیّي رٓ٘ظی‪ُٔ ،‬یَ ىكخع آٌ‬
‫ٓیّي ؿگٌَ ٔ طًخو ٔحنیْخی آٌ ٓیّي رٕى‪.‬‬
‫ٕ ـ ىٍ ىٍٔحٌ كکٕيض ٍرخَی‪.‬‬
‫پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬كِد ٔكيص ىٍ ؿَد کخرم ٓخىحص ْیچ حرخی َيحٗظُي کّ طًخو‬
‫کَٓیْخی ىٔنظی ٍح رًَّخیُيِگی حُ ِْحٍِْخ حٗـخل ًَخیُي‪ .‬ىٍ حیٍ ىٍِٔ ‪۳‬‬
‫َلَ ُٔیَ ٔ یک يؼخٌٔ ٍثیْ ؿًٍٕٓ رًَّخیُيِگی حُ كِد ٔكيص حکزَی ٔ‬
‫كِد كَکض حٓاليی ًّْ ٓیّي رٕىَي‪:‬‬
‫ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی‪ٓ ،‬یّي دمحم ػهی ؿخٔیي‪ٓ ،‬یّي ي‪ٜ‬طلی کخظًی‪ٓ ،‬یّي حٓلخم‬
‫گَْٕی ًّْ ُٔیَ رٕىَي ٔ ٓیّي ػخنًی رهوی َیِ يؼخٌٔ ٍرخَی رٕى‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ ىٍِٔ‪ ،‬ىٍ كخنی کّ طؼيحىی ُیخىی حُ يؤيٍٕیٍ ٔ ييیَحٌ ِْحٍِگی‬
‫رَکُخٍ يیٗيَي‪ ،‬طؼيحىی ُیخىی حُ ٓخىحص يؤيٍٕ ٔ ييیَ يوٍَ ٗيَي‪ .‬كظخ‬
‫كَٔٗخٌ» ح‪َ١‬حف پم رخؽ ػًٕيی کّ حؿهذ ٓیّيْخی «حِيکّ»‬ ‫ِ‬ ‫«ىٔحی هَٔک‬
‫رٕىَي ٗـمْخی ٗخٌ ٍح طَک کَىَي ٔ ىٍ ُٔحٍص يخنیّ يؤيٍٕ يوٍَ ٗيَي‪.‬‬
‫حیٍ ٓهطّی ٓخىحص رَ ِْحٍِْخ رخ ٗيص َٔزظخ ً کىطَ ًْچُخٌ حىحيّ ىحٍى‪.‬‬
‫ٖ‪ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔٔ ـ ٌلیک ویّؿ ُبٌوی ثك ویٌَی ٌلیغ هِكهبى‪:‬‬


‫ک٘ظٍ ٗلیغ یک هظم رََخيٍّیِی ٗيِ ٔ ٓخُيخٌ یخكظّ رٕى‪ .‬چٌٕ يؼًٕالً‬
‫ٗلیغ رخ طؼيحىی ُیخىی رخىیگخٍى ٍكض ٔ آيي يیکَى‪ ،‬طُٓخ گیَ آٍٔىٌ ٗلیغ کخٍ‬
‫آٓخٌ َزٕى‪ .‬کَیى ههیهی يیىحَٔض کّ هٕيخَيحٌْخی ِْحٍِ حٔ ٍح ىٍ حیٍ يخؿَح‬
‫کًک َوٕحُْي کَى‪ .‬رُخءح ً حطکخی ههیهی ریٖطَ رخالی ٓیّي حػال ٍكًظی ٔ ٓیّي‬
‫ْخًٗی یِىحٌپُخِ‪ ،‬يٍٕ٘ٓ رّ ْخًٗی ئظ‪٠‬ؼلیٍ‪ ،‬رٕى‪ .‬پْ حُ حؿَحی‬
‫يٕكوخَّی رََخيّی ىٓظگیَی ٗلیغ‪ ،‬حٔ ٍح ىحهم كٕیهی ىكظَ کَیى ههیهی‬
‫يیآٍَٔي ٔ ههغ ٓالف يیکُُي‪ .‬پْ حُ آٌ ٓیّي ْخًٗی طلُگچّحٕ ٍح ریٌَٔ‬
‫يیآٍٔى ٔ رّٓیُّی ٗلیغ ٗهیک يیکُي‪.‬‬
‫آهَیٍ طوال ٔ حٓظيالل ٗلیغ‪ ،‬رخ نٓـّی هخ‪ ٙ‬طَکًُیحٕ کّ يیگٕیي‪:‬‬
‫ٕٗو يٕهٍٕٔو‪ ».‬رخ‬ ‫«ََ ُک٘یٍ َيَِ‪ ،‬يّ یک رچّ حََُ ٍَِ حَٓظٕو‪ ،‬یک ٍُٔ رّىٍى ُ‬
‫گهٕنّی یک ٓیّي پخٓن گلظّ يیٕٗى‪.‬‬
‫ٕٔ ـ ویّؿ ُماقٍ ًیىث‬
‫ىحَٖ ریٕنٕژی ٔ ژَیظک حظٓخٍ َظَ کُیى ٓیّيْخ‪ٓ ،‬یّي‪َ ،‬یًّ‬ ‫حگَ رَ يزُخی ِ‬
‫ِْحٍِ ٔ ِْحٍٓظخَی ْٔظُي ح ّيخ کخيالً ِْحٍِ َیٔظُي‪ .‬کٔی کّ يخىٍٕ ِْحٍِ ٔ‬
‫پيٍٕ ٓیّي حٓض‪ ،‬حٔ َّ ِْحٍِ حٓض ٔ َّ ٓیّي ٔ رهکّ َیًّ ِْحٍِ ٔ َیًّ ٓیّي‬
‫حٓض‪ .‬ح ّيخ‪ٓ ،‬خىحص يلظَو ریٕنٕژی ٍح هزٕل َيحٍى ٔ كٍٕيٕل ٔیژِی هٕى ٍح‬
‫كََُيحٌ کّ پيٍ ٓیّي ٔ يخىٍ ِْحٍِ ىحٍَي‪،‬‬
‫ِ‬ ‫ىحٍَي‪ .‬رَ حٓخّ كٍٕيٕل آٌْخ‬
‫ًْچُخٌ ٓیّي ْٔظُي‪ ٔ .‬طُٓخ ُيخَی ٓیّخىص حُ آٌْخ ٓهذ يیٕٗى کّ پُؾ َٔم‬
‫پیىٍپی حُىٔحؽ رخ َُخٌ ؿیَ ٓیّي ‪ٍٕٛ‬ص رگیَى‪ .‬پْ حُ آٌ ىٍ َٔم ٗ٘ى‬
‫آٌْخ ىیگَ ٓیّي كٔخد ًَیَٕٗي‪.‬‬
‫رَٓكخل‪ ،‬آٌػيِ حُ ٓخىحص يلظَو کّ يیگٕیُي ِْحٍِ ْٔظُي‪ ،‬رَيزُخی ػهى‬
‫ریٕنٕژی ٔ ژَظیک ِْحٍِ َیٔظُي‪ .‬چٌٕ کّ کٔی کّ ِْحٍِ حٓض ىیگَ‬
‫ٓیّي(ػَد) َیٔض‪ .‬ح ّيخ‪ ،‬آٌگَّٕ کّ هزالً گلظّ ٗي‪ٗ ،‬خیي آٌْخ َیًّ ِْحٍِ رخُٗي‪.‬‬
‫طؼيحىی حُ ٓخىحص يلظَو کّ ح‪َٛ‬حٍ يیکُُي ِْحٍِ حٓظُي ٗخیي رّهخ‪َ١‬‬
‫ًِْیٔظی ٔ ػ٘ن رّكَُْگ ِْحٍِْخ رخٗي‪ .‬ىٍپٓهٕی آٌ‪ ،‬ػيِی حُ آَخٌ رخ‬
‫حَگیِِْخی ٓهطّهٕحْی ٔ يوخ‪١‬ذؿٕیی حىػخ ىحٍَي کّ ِْحٍِ ْٔظُي‪.‬‬
‫ٖٔ ـ ؾق شِبى اوالم‪ٌْ ،‬قي ككٌُگی ُماقٍُب ػلیَ ولطَی هفُجی‬
‫وبؾات‪ ،‬هٌعّك ثَككؾ اوث‪:‬‬
‫‪ٕ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طخ آٌؿخ کّ يٍ يؼهٕيخص ىحٍو‪ ،‬طخ ُُْٕ ىٍ ْیچ کٍٕ٘ حٓاليی ؿًؼیض‬
‫رٕيت آٌ ػهیّ ٓهطّی يٌْزی ٓخىحص‪ ،‬کّ ىٍ ٔحهغ حىحيّی طٓخؿى ٔ ططزین‬
‫حؿزخٍی ىیٍ ػَد حٓض‪ ٍٕٕٗ ،‬كَُْگی َکَىِحَي‪.‬‬
‫حنزظّ رخیي حًػخٌ ًَٕى کّ ٍٕٕٗ كَُْگی ِْحٍِْخ ریٖطَ حُ آٌکّ‬
‫يل‪ٕٜ‬ل یک يزخٍُِی ٍُٔٗلکَحَّ رخٗي‪ ،‬ػًَِی ػکْحنؼًم آَخٌ َٔزض‬
‫رَّگخِ طلویَآيیِ ٔ َژحىی ٓخىحص َٔزض رِّْحٍِْخ حٓض‪.‬‬
‫حيیي حٓض کّ ٍٕٕٗ كَُْگی ػهیّ ٓهطّی ىیُی ٓخىحص رٍّٕٕٗ ػهیّ‬
‫ٓکٕالٍ‬
‫ِ‬ ‫هَحكخص ىیُی ریخَـخيي طخ حُ يظٍ آٌ ٗخْي رَآييٌ یک ؿخيؼّی‬
‫ِْحٍِگی رخٗیى‪.‬‬
‫‪ ٔ۴‬ـ ًوً جؼؿاؾی ال وبؾات ؾق جًٌ هیبى هىؼْؾ ّ هماقی‪:‬‬
‫ط‪ ٍٕٜ‬کُیي کّ حگَ ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی‪ ،‬ئئل َظخيی كِد كَکض حٓاليی‬
‫ص ٗخهّی حکزَی ىٍ کُخٍ‬ ‫ٔ ٓیّي ي‪ٜ‬طلی کخظًی‪ ،‬ئئل َظخيی كِد ٔكي ِ‬
‫ئؼٕى هَحٍ ًَیگَكظُي آیخ ؿُگْخی هَٕیٍ ؿَد ٔ ًٗخل کخرم حطلخم‬
‫يیحكظخى؟ حگَ ٓیّي كخ‪ٟ‬م‪ٓ ،‬یّي كٔیٍ حٍَٕی‪ٓ ،‬یّي ػخنًی رهوی‪ٓ ،‬یّي ي‪ٜ‬طلی‬
‫کخظًی ٔ‪ ...‬ئؼٕى ٍح ّٕٔٓٓ ًَیکَىَي ُُْٕ ْى ئؼٕى رخ يِحٍی کُخٍ‬
‫ًَیآيي؟‬
‫ػهیٍؿى ؿُگْخی پی ىٍ پی طؼيحىی حُ حكَحى آگخِ ٔ ىنُٕٔ ىٍ ‪ٛ‬يى‬
‫طَيیى ٍحرطّی ئؼٕى ٔ يِحٍی َیِ رٕىَي ٔ يُلیغ يیخَـی يیخٌ حیٍ ىٔ ىٍ‬
‫ٍكض ٔ آيي يیکََي؛ کّ رّػُٕحٌ يؼخل يیطٕحٌ حُ ىحکظَ ؿًخل ٔ پٓهٕحٌ یلیی‬
‫َخو رَى‪ .‬پٓهٕحٌ یلیی ِْحٍِ ٔ آىو رخ َلًٕ ىٍ ٍٕٗحی َظخٍ رٕى‪ .‬پٓهٕحٌ یلیی‬
‫ىنُٕٔحَّ طالٕ يیکَى کّ رّؿُگِ ئؼٕى ٔ يِحٍی پخیخٌ ىْي‪ .‬حُ ؿًهّ‬
‫پٓهٕحٌ یلیی رّٓوظی طالٕ کَى کّ ؿُگ آهَ ٍٕٗحی َظخٍ ٔ كِد ٔكيص‪،‬‬
‫کّ يُـَ رّٓوٕ‪ ١‬کخيم كِد ٔكيص ٗي‪ ،‬حطلخم َیخكظي‪ .‬ح ّيخ‪ ،‬يوخنلض ٓیّيكٔیٍ‬
‫حٍَٕی ٔ ٓیّيي‪ٜ‬طلی کخظًی يٕؿذ ٗي کّ پالٌ ئؼٕى طـییَ کُي‪ .‬رُخءح ً‬
‫كًهّی ٗيیي ٔ ٖٗ ٍُِٔی ئؼٕى رخالی ؿَد کخرم ىٍ ًْآُْگی رخ‬
‫َیَْٔخی َظخيی ٓیّي كٔیٍ حٍَٕی ٔ ٓیّي ي‪ٜ‬طلی کخظًی آؿخُ ٗي‪ ،‬ؿَد‬
‫کخرم ٓوٕ‪ ١‬کَى ٔ يِحٍی َیِ حٓیَ ‪١‬خنزخٌ ٔ ٓپْ ٗٓیي ٗي‪.‬‬
‫‪ٕ۱۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىحکظَ چُگیِ پٓهٕحٌ‪َٕ ،‬یُٔيِی کظخد‪ ،‬حكـخَٔظخٌ ػ‪ َٜ‬يـخْيیٍ ٔ رَآييٌ‬


‫‪١‬خنزخٌ‪َ ،‬یِ‪ ،‬ىٍ چُي ؿًهّ حُ پٓهٕحٌ یلیخ یخى آٍٔ يیٕٗى کّ يیگٕیي رؼ‪٠‬ی‬
‫ؿَیخٌْخی ٗیؼی(ٓخىحص) يخَغ رٓزٕى ٍحرطّی ئؼٕى ٔ يِحٍی ٗيَي‪.‬‬
‫‪ ٔ۵‬ـ پكچوؿاقاى ؼكاكبت‬
‫ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗخیي رظٕحٌ «ریَِْ طؼٕیٌَٕیٔی» ٍح «حهظ‪ٜ‬خى ُهَٔيخىٍحٌ»‬
‫َخو گٌحٗض‪ .‬چٌٕ حؿهذ ي٘ظَیخٌ طؼٕیٌَٕیٔخٌ ًْیٍ گَِٔ حؿظًخػی ْٔظُي‪.‬‬
‫ُهَٔيخىٍحٌ ریٖطَ رّىالیم ًیم رّطؼٕیٌ َٕیٔخٌ‪ ،‬کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ‬
‫حؿهذ آَخٌ ٓخىحص ْٔظُي‪ ،‬يَحؿؼّ يیکُُي‪:‬‬
‫ٔ ـ پَٕٔ ٍح هخَٕحىِی ػَّٔ طؼٕیٌ کَىِ ٔ رًّْیٍ ىنیم حُ ٍُٔی کّ‬
‫ػَّٔ رّهخَّ آييِ ٍكظخٍ «رخچّ» طـییَ کَىِ ٔ حُ َُٖ ‪َ١‬كيحٍی يیکُي‪.‬‬
‫ٕ ـ ىهظَ ىٍ هخَّ يخَيِ ٔ هٕحٓظگخٍ َيحٍى‪ٗ .‬خیي کٔی حٔ ٍح طؼٕیٌ کَىِ ٔ‬
‫روظٖ ٍح رٔظّ حٓض‪.‬‬
‫َٔ ىهظَٕ رٔظّ ٕٗى ٔ ُیخى‬ ‫ٖ ـ یک طؼٕیٌ رگیَى کّ ىْخٌ هخَّی ُه ِ‬
‫رخالی ىهظَٕ َوٕحَُي ٔ ظهى ٔ ظخنًی َکُُي‪.‬‬
‫‪ ۳‬ـ ي٘کم حٔالىىحٍ َ٘يٌ ػَّٔ‪.‬‬
‫يؼًٕالً طؼٕیٌ َٕیٔخٌ کّ ىٍ حػَ طـَرّ طخ كيی ٍٔحَُ٘خّ ْى يیَٕٗي‪ ،‬ىٍ‬
‫ًْخٌ ٍؿٕع حٔ ِل ي٘ظَی «ط٘وی‪ »ٚ‬يیىُْي کّ ي٘کم ػَّٔ «ي٘کم‬
‫ىحکظَی» حٓض ٔ یخ رخ «ىػخهٕحَی» كم يیٕٗى‪ .‬حگَ ػَّٔ ُیزخ رخٗي ٔ حُ‬
‫نلخظ ٍٔحَی آٓیذپٌیَ رَّظَ ریخیي‪ ،‬يیگٕیُي کّ ي٘کم ًٗخ رخ «ىػخهٕحَی»‬
‫كم يیٕٗى ٔ رخیي چُي ؿهّٔ ریخیي کّ «ىػخهٕحَی» کُیى‪ ٔ .‬حگَ ػَّٔ‬
‫ريهیخكّ ٔ حُ نلخظ ٍٔحَی آٓیذَخپٌیَ رَّظَ آيي‪ ،‬حىػخ يیکُُي کّ «هٕحٍ‬
‫ي٘کم طٕ ىحکظَی حٓض‪».‬‬
‫آؿخ ‪ٛ‬خكزخٌ ْى رّ‪ٍٕٛ‬ص َیًّ ٔهض ٔ ْى طًخو ٔهض ي٘ـٕل ػیٖ ٔ ؿًغ‬
‫آٍٔی پٕل ْٔظُي‪ .‬کخكی حٓض حُ ىَیخی َُخَّی کٕچّی هٕىطخٌ ٔ کٕچّْخی‬
‫ًْٔخیّطخٌ آگخِ رخٗیي‪ ،‬آٌگخِ يیىحَیي کّ چُي َلَ طؼٕیٌَٕیْ ىٍ ىٍٔ ٔ رَ‬
‫ًٗخ‪ ،‬ىٍ هخَّْخی٘خٌ كؼخنیض ىحٍَي‪.‬‬
‫رخ ح‪ً١‬یُخٌ يیطٕحٌ گلض کّ كيحهم یکِٓحٍ ٓیّي يلظَو رّ‪ٍٕٛ‬ص «َیًّ‬
‫ٔهض» ٔ «طًخو ٔهض» ىٍ ىٗض رَچی ىٍ ریَِْ طؼٕیٌَٕیٔی كؼخل ْٔظُي‪.‬‬
‫‪ ٔ۶‬ـ ثیمًهُبی هیلیًْی‬
‫‪ٕ۱۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حگَ رّحكـخَٔظخٌ حئَُ َگخِ کُیى ىٍ يییخریى کّ ييٍٓۀ آیشهللا ٔحػع‪ ،‬طکیّ‬
‫هخَّی ػًٕيی‪ُ ،‬یخٍص ٓوی ٔ ؿیَِ ىٍ کخرم‪ُ ٔ ،‬یخٍص ٓیّي يَط‪٠‬ی ىٍ‬
‫َْحص ریَِْْخی یک گَِٔ هخ‪ ٙ‬ىٍ يظٍ يُخ‪١‬ن ِْحٍَِ٘یٍ حٓظُي‪ .‬ىٍ‬
‫َْحص یک ٗیؼّی َْحطی ٔ یک ٓیّي حْم ىحیکُيی ييیَیض ُیخٍص ٓیّي‬
‫يَط‪٠‬ی ٍح رّػٓيِ ىحٍَي‪ .‬ىٍ کخرم ُیخٍص ٓوی کّ یک ریَِْ چُي يیهیٌٕ‬
‫ىحنَی حٓض‪ ،‬كظخ َگٓزخَخٌ آٌ ؿیَِْحٍِ ْٔظُي‪ .‬رؼیي حٓض کيحو ِْحٍِ َو٘ی‬
‫ىٍ ييیَیض ٔ کُظَل ىٍآيي آٌ ىحٗظّ رخٗي‪.‬‬
‫ٔهظی ًٗخ چً٘خٌ طخٌ ٍح حُ يٌْذ رٕ٘ییي‪ ،‬يظٕؿّ يیٕٗیي کّ ‪ٛ‬خكزخٌ‬
‫طًخو آٌ ریَِْْخ ؿیَِْحٍِ ْٔظُي؛ ریُیْخی رهُي ٔ ٍَگْخی طیَِ ىحٍَي‪ ،‬ح ّيخ‬
‫ي٘ظَیخٌ ًّْ ِْحٍِ ٔ رّهٕل ‪ٛ‬خكزخٌ آٌ ریَِْْخ‪« ،‬ههلک چپخص» ْٔظُي‪.‬‬
‫‪ ٔ۷‬ـ اظحوبل شؿایی کبهل ّ ؼًٍْث‪:‬‬
‫ص ػَد کّ طؼيحىی کًی آٌ‬ ‫ىٍ چُي ‪ٛ‬ي ٓخل گٌٗظّ‪ ،‬هخَٕحىِْخی يظلخٔ ِ‬
‫ٗخیي حٔالىِی پیخيزَ رخُٗي‪ ،‬رخ َخو ٓخىحص رِّْحٍٓظخٌ آييَي ٔ ِْحٍِْخ رخ‬
‫آؿٕٕ رخُ حُ آَخٌ حٓظوزخل ًَٕىَي‪ٓ« .‬خىحص» طخ آٌؿخ رخ ِْحٍِْخ يخَيَي کّ‬
‫ِْحٍِْخ هًْ يیىحىَي ٔ رّٓیخىص ٔ رَطَی آَخٌ رخٍٔ ىحٗظُي‪.‬‬
‫ظخَْح ً ػخىص طخٍیوی «ٓخىحص» حؿخُِ ًَیىْي کّ رخ ِْحٍِْخ رَحرَ ٔ‬
‫ًْٔخٌ رخُٗي‪ .‬حُ هَحیٍ چُیٍ رَ يیآیي کّ حکؼَیض ٓخىحص حُ ِْحٍِْخ َخ حيیي‬
‫ٔ ىنَٔى ٗيِحَي ٔ رّؿيحیی کخيم كکَ يیکُُي‪ .‬آٌػيِ حُ ٓخىحص کّ ىٍ‬
‫کًیَٕیظیْخی رٍِگ ٔ ىٍ کُخٍ ْى‪ ،‬ىٍ يُخ‪١‬وی ٗزیّ ىٍِی ُٓگالم‪ ،‬نٕنُؾ‪،‬‬
‫ٗ٘پَ ٔ یکخٔنُگ َُيگی يیکُُي‪ ،‬حكظًخالً کخيالً حُ ِْحٍِْخ يیرََُي‪ ،‬ریگخَّ‬
‫ٔ ‪َٛ‬كخ ً ًْٔخیّی ِْحِْخ هٕحُْي رٕى‪ .‬ح ّيخ‪ٓ ،‬خىحطی کّ ىٍ يظٍ هَیّؿخص‬
‫ِْحٍَِ٘یٍ َُيگی يیکُُي ٗخیي کخيالً ریگخَّ ََٕ٘ي‪.‬‬
‫يظؤ ٓلخَّ حیٍ حكظًخل َیِ ٔؿٕى ىحٍى کّ طؼيحىی حُ ٓخىحص حُ ریيحٍی ٔ‬
‫رَحرَیهٕحْی ِْحٍِْخ ػويِ ٔ کیُّ رّىل رگیََي ٔ ُيیُّٓخُ طُْٖخی‬
‫حؿظًخػی َیِ َٕٗي‪ .‬کًخ حیٍکّ طخ ًْیٍ كخال ْى ٗخْي حطلخهخطی رٕىِحیى‪.‬‬
‫ؾّ ًوًَْ‪:‬‬
‫ٔ ـ پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬ؿَد کخرم‪ ،‬طؼيحىی حُ ٓخىحص یک پٕٓظّی َظخيی ىٍ‬
‫يُطوّی «حٔؿی» ىٍ رٕٓٔى حیـخى ًَٕىِ رٕىَي ٔ رَحی چُي ٓخل ئخكَیٍ‬
‫ِْحٍِ ٍح حًیض ٔ آُحٍ يیکَىَي‪.‬‬
‫‪ٕ۱۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ص ٗ٘پَ ىٍ کٕیظّی پخکٔظخٌ‪ ،‬ىٍ ریٍ‬ ‫ٕ ـ ًْیٍ كخال‪ ،‬طؼيحىی حُ ٓخىح ِ‬


‫ِْحٍِْخ ٔ ىٍ يظٍ يُخ‪١‬ن ِْحٍَِ٘یٍ ٍُٔگٕیی ٔ ههيٍی يیکُُي‪.‬‬
‫پبیبًی ‪ ٔ۴ :‬ـ ثعد ًژاؾ ثعد هؿقت اوث‪:‬‬
‫کٔخَی کّ ػالهّيُي رلغْخی ػًین َژحىی‪ -‬ژَظیکی ْٔظُي نطلخ ً رّحیٍ‬
‫ي‪ٜ‬خكزّ گٕٕ ىُْي‪« .‬آَـال ٓخیُی» َٕیُٔيِی کظخد «آىو رَطَ‪ ،‬رخُگ٘ض‬
‫ٓخیُْ َژحىی‪ the return of race science ، Superior‬حٓض‪ ».‬آَـال‬
‫ٓخیُی يیگٕیي‪« :‬ىٍ ریٕنٕژی چیِی رّػُٕحٌ ژٌ آىو ٓلیيپٕٓض‪ٓ ،‬یخِ پٕٓض‬
‫ٔ ؿیَِ ٔؿٕى َيحٍى؛ َژحى ریٖطَ یک ٓخهظخٍ حؿظًخػی حٓض‪ ».‬رّرخٍٔ حٔ ‪۹۳‬‬
‫ىٍ‪ِ ٛ‬ي طلخٔص حَٔخٌْخ طلخٔص كَىی َٔزض رّیکيیگَ حٓض‪ ٔ .‬طُٓخ ‪ ۳‬ىٍ‪ٛ‬ي‬
‫طلخ ٔص‪ ،‬طلخٔص گَْٔی حٓض‪ .‬طلخٔص یک گَِٔ َژحىی َٔزض رّىیگَی‪ .‬آَـال‬
‫ٓخیُی ػالِٔ يیکُي کّ «ٓخیُْ َژحىی» ىٍ ىٍِٔی ٍُٔٗگَی آؿخُ ٗي ٔ‬
‫يظخٓلخَّ طخ حئَُ حىحيّ ىحٍى‪.‬‬
‫رّ رخٍٔ حٔ رلغ َژحى ىٍ ٔحهغ رلغ هيٍص ٔ ٓهطّ حٓض‪ .‬یَٕخَیْخ‪،‬‬
‫ي‪َٜ‬یْخ ٔ طًخو طًيٌْخی گٌٗظّ آىوْخ ٍح رّىالیم ٓیخٓی ‪١‬زوّرُيی يیکَىَي‬
‫طخ حٓظلخىِٗخٌ ٍح طٕؿیّ کُُي‪ .‬ئخنّی َژحى رَحی طٕؿیّ رَىِىحٍی ٔ هظم ػخو‬
‫حٓظلخىِ يیٗي‪ .‬آٌْخ طٕؿیّ يیکَىَي کّ حٓظلخىِ حُ رَىِْخ رّحیٍ ىنیم ‪ٛ‬لیق‬
‫حٓض کّ رَىِْخ حُ نلخظ َژحىی ٔ ‪١‬زیؼی پٔض ٔ پخییٍ ْٔظُي‪.‬‬
‫حگَ َظَحص آَـال ٓخیُی ٍح ىٍ کخَظکٔض حكـخَٔظخٌ حئَُ روٕحَیى يظٕؿّ‬
‫يیٕٗیى کّ رؼ‪٠‬ی گَِْٔخی حؿظًخػی طیٍٕة رَطَی َژحىی ٍح رخ پٕٖٗ ىیٍ‬
‫ػًالً حؿَح ٔ حٓظلخىِ يیکُُي‪ .‬رّػُٕحٌ يؼخل‪ :‬کُیِحٌ «َُْح كَهُيِ َخىٍی»‬
‫ىٍ حػًخم ًٍْٗخٌ پٌیَكظّحَي کّ ْى حُ نلخظ حؿظًخػی ٔ ْى حُ نلخظ ‪١‬زیؼی‬
‫ٔ ىٍ ههوض َٔزض رَُّْح َخىٍی پخییٍ ٔ پٔض ْٔظُي‪ .‬يظوخرالً «َُْح َخىٍی»‬
‫رخٍٔ ىحٍى کّ حٔ حُ نلخظ ‪١‬زیؼی ٔ ىٍ ههوض رٓظَ حٓض ٔ حٓظلخىِ حُ کٔخَی کّ‬
‫حُ َظَ حٔ پٔض ٔ ىٍؿّ ىٔو ْٔظُي کخيالً يٕؿّ ٔ ‪١‬زیؼی حٓض‪.‬‬
‫یک ًََّٕی ىیگَ کظخد «َُيگیَخي ّٔ كخ‪َُْ ًّ١‬ح ‪ٛ‬يیوّ کزَح» رّههى‬
‫آیشهللا ػزيحنلٔیٍ ىٓظـیذ حٓض‪ .‬آٌؿخ آٌچُخٌ حُ رَطَی َژحىی‪ ،‬هَٕی‪،‬‬
‫‪١‬زیؼی ٔ يخٍٔحی ‪١‬زیؼی رٍِگخٌ ىیٍ ٓوٍ گلظّ يیٕٗى طخ ُيیُّی ٓهطّی‬
‫ىیُی‪ ،‬حؿظًخػی ٔ حهظ‪ٜ‬خىی یک گَِٔ هخ‪ ٙ‬يٕؿّ‪ ،‬يطهن ٔ ‪١‬زیؼی ؿهِٕ‬
‫ًَخیي‪ .‬کٔی کّ رَطَ حٓض آد ىْخٌ ٔ آد ٔ‪ٕٟ‬ی حٔ رَحی پٔضْخ ٗلخروٖ‬
‫‪ٕ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٓض‪ ٔ .‬آىوْخی پٔض ٔ ىٍؿّ ىٔو ىٍ ههوض يهِو رّحكظَحو‪ ،‬هييض ٔ طؤيیٍ‬
‫حيکخَخص يؼی٘ظی آىوْخی رَطَ ْٔظُي‪.‬‬
‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫هبق آوحیي ویّؿ اػال ‪ ،‬اوحؼلب ‪ ،‬اوحؼلب ‪ ،‬اوحؼلب!‬


‫‪ٛ Hazara Voice‬يحی ِْحٍِ‬
‫ٕٔ حکظزَ ٕٕٓٓ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۶‬‬
‫ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی رّػُٕحٌ یکی حُ ٓظٌٕپخیّْخی ح‪ٛ‬هی ٓیخىص‪١‬هزی‪،‬‬
‫آگخْخَّ ىٍ کُخٍ ٍْزَ ٗٓیي حٓظخى يِحٍی‪ ،‬هٕىٍح َگٓيحٗض طخ طًخو حيٍٕ‬
‫كِد ٔكيص ٔ كؼخنیضْخی ِْحٍِْخ ٍح ىٍ حیٍ كِد ٍ‪ٛ‬ي کُي‪ٓ .‬یّي ٍكًظی‬
‫رخ ٓخىحص ٓیخٓی ٔ ٓخىحص كِد كَکض حٓاليی‪ٍ ،‬حرطّی ئظلکى ىحٗظّ طخ‬
‫حئَُ ىٍ حیٍ ٍحرطّْخیٖ ْیچگَّٕ گٔٔظی َیخييِ حٓض‪ .‬رهُيٗيٌ ػکْْخی‬
‫يلُٔی ىٍ رخيیخٌ ٍح ىٍ حیٍ ٍحٓظخ طلٔیَ رخیي گَىى‪.‬‬
‫ٓیّي حػال ٍحرطّْخی يَيُٕ ٔ ي٘کٕک رخ ریََٔیْخ ىحٗض کّ هظم َٓىحٍ‬
‫َخييحٍ ٗلیغ هَٓيخٌ ىٍ يوَ ٔالیض رخيیخٌ طٕٓ‪ ٢‬حٔ‪ ،‬یکی حُ رَؿٔظّطَیٍ‬
‫ًَخىْخی حیٍ ٍحرطّْخ رًّٗخٍيیٍٔى‪...‬‬
‫يَىو رخيیخٌ َزخیي َٔزض رّحیٍ كَکخص ي٘کٕک ٔ هطَآكَیٍ حٔ ٓکٕص‬
‫ًَخیُي‪ .‬يَىو رخيیخٌ رخیي رّ‪ٛ‬لُّ ریخیُي ٔ رخ طظخَْحص گٔظَىِ ٔ ييَی ٗخٌ‬
‫ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی ٍح رّحٓظؼلخ ٔح ىحٍ کُي‪ ٔ .‬حال حیٍ يخٍ ََُْخک حیٍ رخٍ ىٓض‬
‫ٔ آٓظیٍ رَحی طزخْی ِْحٍِْخ رخال ُىِ حٓض‪ .‬يَىو رخیي حیٍ پیخو ٍح رّكخيیخٌ‬
‫ٓیّي ٍكًظی حُ ؿًهّ ىحَٖ ٔ ههیهی ريُْي کّ يخ ٓیّي ٍكًظی ٍح رّػُٕحٌ ٔحنی‬
‫رخيیخٌ هزٕل َيحٍیى‪.‬‬
‫‪ٕ۱۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هكؾم ثبهیبى ثب ایي ؾٌّؼبق هعْقی ثَِعٌَ آییؿ کَ‪ :‬ویّؿ اػال‪،‬‬
‫اوحؼلب ‪ ،‬اوحؼلب ‪ ،‬اوحؼلب!‬
‫‪ٛ Hazara Voice‬يحی ِْحٍِ‬
‫ٖٔ حکظزَ ٕٕٓٓ ػهی طوٕحیی‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۳۳‬‬
‫اژؾُبی كىبؾ؛ چكا پكًّؿٍی ویّؿ اًْق قظوحی ثكقوی ًویٌْؾ؟‬
‫َگخٍَيِ‪ :‬ؿالو ٓوی كاليیْ‬
‫ٓیّي حٍَٕ ٍكًظی یکی حُ چَِْٓخی حٓض کّ ىٍ ًٓضْخی يوظهق کخٍ‬
‫کَىِ ٔ ‪ٔ‎‬ظخیق گَّٕگَٕی ٍح پیٖرَىِ حٓض‪ .‬حٔ ىٍٓخلْخی ؿٓخى ٔ يوخٔيض‬
‫يَىو ِْحٍِ‪‎‬ىٍ رخيیخٌ یکی حُ كَيخَيْخٌ َظخيی كِد ٔكيص رٕى‪ .‬ح ّيخ رّگٕحِ‬
‫حػ‪٠‬خی حٍٗي ‪‎‬كِد ٔكيص حٓاليی حكـخَٔظخٌ حُ ؿًهّ دمحم َخ‪١‬وی حُ‬
‫رُیخٌگٌحٍحٌ حیٍ كِد‪ ،‬ىٍ ‪‎‬آٌ ىٍٔحٌ ٍكًظی ریٖطَ ىٍ َوٖ «ٓیّي يالُو»‬
‫رٕىِ حٓض طخ یک چَِٓی يٓى‪‎‬كِری‪.‬‬
‫آهخی ٍكًظی ٗخیي ؿِٔ يؼئى حكَحىی رخٗي کّ رّکخٍَخيّحٕ کىطَ‪‎‬پَىحهظّ‬
‫طخٍیک َُيگی حٔ رَ آكظخد گٌحٗظّ َ٘يِ حٓض‪ٗ .‬خیي ‪‎‬یکی حُ‬
‫ِ‬ ‫ٗيِ ٔ ٕٓیّْخی‬
‫ىو طیؾِ يُظويحٌ ىٍ حيخٌ ‪َ‎‬گّ ىحٗظّ‪،‬‬
‫ىالیهی کّ طخکٌُٕ آهخی ٍكًظی هٕى ٍح حُ ِ‬
‫د كَ ِى ٔكخىحٍرّحٓظخى ػزيحنؼهی‬
‫پیَٕي حٔ رخ كِد ٔكيص ٔ ظخَْٗيٌحٕ رخ َوخ ِ‬
‫يِحٍی‪ٍْ ،‬زَ پی٘یٍ كِد ٔكيص حٓاليی حكـخَٔظخٌ ىٍ ؿخيؼّی ‪ِْ‎‬حٍِ‬
‫هالف آٌٍح ػخرض ‪‎‬يیکُي‪ .‬ىٍ‬‫ِ‬ ‫رخٗي‪ .‬چیِیکّ ٔحکخٔی کخٍَخيّی آهخی ٍكًظی‬
‫حیٍ يیخٌ ح ّيخ َپَىحهظٍ رّکخٍَخيّی حٔ رّيؼُخی حیٍ َیٔض کّ ‪‎‬کخٍَخيّی‬
‫ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی طٓی حُ ٓیخْی‪َ ،‬ژحىپَٓظی‪ ،‬په٘ظی‪ ،‬كٔخى‪ ،‬ؿُخیض‪ ...ٔ‎‬حٓض‪.‬‬
‫َؤظیٍ حطٓخيی کّ رَ آهخی ٍكًظی ٔحٍى حٓض‪ ،‬ؿُخیظی حٓض کّ ىٍ ‪ٕ۳‎‬‬
‫‪‎‬كٕص ٖ‪ )ٕ ْ( ٖٔ۳‬ىٍ طکیّهخَّ «ههؼّی ؿؼلَ رُيحيیَ» حَـخو ىحىِ ٔ ىٔ‬
‫كَى ‪‎‬رَّخوْخی «حكظوخٍی» ٔ «طٕنّی» ٍح رّكـیغطَیٍ ٗک ِم رّهظم ‪ٍٓ‎‬خَیيِ‬
‫حٓض‪ .‬حنزظّ حٔ ىٍ آٌ ٓخلْخی ٓیخِ ٔ طخٍیک ؿُخیخص رٔیخٍی ٍح حُ هِٕ ‪‎‬رّكؼم‬
‫ىٍآٍٔىِ کّ رّػُٕحٌ یک «ؿؼزّی ٓیخِ» طخکٌُٕ َگٕ٘ىِ يخَيِ حٓض‪.‬‬
‫ٗيٌ َظخو ‪١‬خنزخَی‪،‬‬‫ِ‬ ‫حُ‪ٓ‎‬خلْخی ؿٓخى ٔ يوخٔيض کّ رگٌٍیى‪ ،‬پْ حُ رَچیيِ‬
‫ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی ىٍ پٔضْخی ریًٗخٍ كکٕيظی کخٍ کَىِحٓض‪ .‬حٔ ٍیخٓض‬
‫ىكظَ يؼخَٔیض ‪‎‬ىٔو ٍیخٓضؿًٍٕٓی ٍح ىٍ ىٍٔحٌ يؼخَٔض آهخی ههیهی رّػٓيِ‬
‫ىحٗض‪ .‬ىٍ ‪ُ‎‬يخَیکّ رّكیغ ٔحنی َٓپم حیلخی ٔظیلّ يیًَٕى‪َ ،‬خٍ‪ٟ‬خیظیْخی‬
‫ٖٓٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يَىيی ىٍ‪‎‬رَحرَ حٔ حٔؽ گَكض طخ آٌؿخی کّ رخُٗيِگخٌ َٓپم رّىكظَ حٔ ْـٕو‬


‫رَىِ ٔ ‪‎‬يل ِم کخٍ حٔ ٍح َیِ حٗـخل کَىَي‪ .‬آهخی ٍكًظی رّریٌَٔ حُ ىكظَ هٕى‬
‫رَحرَ‬
‫ِ‬ ‫ٓخهظًخٌ ٔالیض رَّٓ يیرَى‪.‬‬
‫ِ‬ ‫آٔحٍِ ‪‎‬يیٕٗى ٔ ييطی ٍح ىٍ ریٌَٔ حُ‬
‫هزََگخٍ ریریٓی ىٍ آٌُيخٌ‪ ،‬حیٍ طظخَْحص کّ رّهَٕ٘ض ک٘یيِ‬ ‫ِ‬ ‫گٌحٍٕ ‪‎‬‬
‫ٗيِ رٕى‪،‬یکَلَ ک٘ظّ ٔ ‪ ۹‬طٍ يـَٔف رّؿخی گٌحٗض‪.‬‬
‫گلظّ يیٕٗى‪ٓ ،‬یّي حٍَٕ ٍكًظی ‪‎‬رّيلخكظخٌحٕ ىٓظٍٕ ىحىِ رٕى کّ رخالی‬
‫ػيو ٍٓیيِگی‬‫يَىو ٗهیک کُُي‪ .‬يٓىطَیٍ ىنیم ‪ٗ‎‬کمگیَی حیٍ َخٍ‪ٟ‬خیظیْخ ِ‬
‫طـخُٔ ؿُٔی یکی حُ ‪‎‬يلخكظخٌ آهخی ٍكًظی‪ ،‬کّ هٕحَُْحىِ ٔ‬ ‫ِ‬ ‫رّپََٔيِ‬
‫ىحيخىٕ َیِ رٕىِ حٓض‪ ،‬رَ یک ىهظَ‪ُ ‎‬هَىٓخل ىٍ هَیّی هَحرّ حُ يَرٕ‪١‬خص‬
‫يَکِ ٔالیض َٓپم پُيحٗظّ يیٕٗى‪.‎‬‬
‫ٍٕٕٗ طًخوػیخٍ» هٕحَيِ ٔ آٌٍح‬ ‫ِ‬ ‫ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی حیٍ طظخَْحص ٍح «‬
‫طٕ‪١‬جّی ‪‎‬کٔخَی ىحَٔظّ رٕى کّ يیهٕحُْي حٔ ٍح «ريَخو» رٔخَُي‪ .‬پََٔيِی‬
‫طًخو‬
‫ض کٕطخِ رظٕحٌ رَ ِ‬ ‫ٍكًظی ىٍ َٓپم‪‎‬هطٍٕطَ حُ آٌ حٓض کّ ىٍ یک یخىىحٗ ِ‬
‫آٌْخ حٗخًٍَِٕى‪ٍ .‬كًظی ىٍ َٓپم يظٓى رّٓیّيگَحیی‪ ،‬كٔخى حىحٍی‪ ،‬ریکلخیظی‪‎‎‬‬
‫‪َ ٔ‎‬خطٕحَی‪‎‬ىٍ حيَ ييیَیض ٔالیض ٔ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬كٔخى حهالهی ٔ حكٔخٍگٔیوظّگی‬
‫ؿُٔی حٓض‪.‬‬
‫‪‎‬طظخَْحص ىٍ َٓپم ٓزذ ٗي کّ ٍكًظی حُ ًٓض ٔالیض َٓپم رَکُخٍ‬
‫ٕٗى‪ .‬حيیي‪‎‬يیٍكض حیٍ آىو كخٓي ٔ ریکلخیض رّيلخکًّ ک٘خَیيِ ٕٗى ح ّيخ ٍكًظی‬
‫رّهخ‪‎ َ١‬حٍطزخ‪١‬خص گٔظَىِی کّ رخ کخَخلْخی يوظهق ىٍ ىٌٍٔ كکٕيض‬
‫ىحٗض‪ ،‬رّكیغ ٔحنی ‪ٔ‎‬الیض ؿٍٕ گًخٗظّ ٗي‪ .‎‬کىطَیٍ طٕهؼی کّ ىٍ آٌىٍٔحٌ‬
‫حُ ٓیّي حػال يیٍكض ‪‎‬حیٍ رٕى‪ ،‬کّ حُ حٗظزخْخص ٔ گُيکخٍیْخیٖ ىٍ َٓپم‬
‫ػزَص گَكظّ رخٗي ٔ ىیگَ‪‎‬آٌ حٗظزخْخص ٍح ىٍ ؿٍٕ طکَحٍ َکُي‪ .‬ح ّيخ ىٍ ٔالیض‬
‫ؿٍٕ َیِ ط٘ض ریکلخیظی ٔ ‪‎‬كٔخى حىحٍی ٔ حهالهت ٍكًظی حُ رخو حكظخى ٔ رخُْى‬
‫حػظَح‪ٟ‬خص يَىيی ىٍ رَحرَ‪‎‬حٔ ٗکم گَكض‪.‬‬
‫رخُٗيِگخٌ ؿٍٕ ىٍ هطغَخيّی هٕحْخٌ «ػِل كٍٕی ٔ يلخکًّی» حیٍ ‪‎‬‬
‫گیَ يلهی ٔ‬‫‪ٔ‎‬حنی طلًیهی ٗيِ رٕىَي‪ .‬كٔخى حىحٍی‪ ،‬كًخیض حُ ه‪٠‬خص ٍِٕٗ ِ‬
‫حیـخى ‪ ‎‬طلَهّ يیخٌ حهٕحو ىٍ حیٍ ٔالیض حُ يٕحٍىی رٕىَي کّ ٍكًظی ىٍ ؿٍٕ‬
‫ريحٌ ‪‎‬ىٓضرَىِ رٕى‪‎ .‬رخُْى حُ ىٔنض ٔ َٓخىْخی ػينی ٔ ه‪٠‬خیی کٍٕ٘ طٕهغ‬
‫ٖٔٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يیٍكضکّ كخٓيطَیٍ ٔحنی ىٍ طخٍین يؼخ‪َٛ‬حكـخَٔظخٌ ٍح رّپخی يیِ يلخکًّ‬


‫‪‎‬ک٘خَیيِ ٔ‪‎‬ىحى حُ ریيحى رٔظخَُي‪.‬‬
‫حیٍرخٍ َیِ َّطُٓخ ٍكًظی يٍٕى پیگَى هَحٍ َگَكض ‪‎‬رهکّ رَکَٓی‬
‫«ٍیخٓض ىكظَ يؼخَٔیض ىٔو ٍیخٓض ؿًٍٕٓی» طکیّ ُى‪ .‬رَرُیخى ‪‎‬گٌحٍْٕخی‬
‫طؤییي َخٗيِ‪ٓ ،‬یّيحٍَٕ ٍكًظی حُ ٕٓی ٓلخٍص ؿًٍٕٓی حٓاليی حیَحٌ ‪‎‬رَ‬
‫ٍَٓٔ ىحَٖ طلًیم ٗيِ رٕى طخ حٔ ٍح رّػُٕحٌ «ٍثیْ ىكظَ» هٕى رگًخٍى ‪.‎‬‬
‫‪‎‬گلظّ يیٕٗى‪ٍ ،‬كًظی طًخو يکظٕدْخی ٍح کّ رّىكظَ يؼخَٔض ىٔو ٍیخٓض‬
‫ؿًٍٕٓی ‪‎‬يیآيي ٔ یخْى حُ حیٍ ىكظَ رّ ىیگَحىحٍحص ىٔنظی حٍٓخل يیٗي‪،‬‬
‫ٍ‪ٛ‬ي ًَٕىِ ٔ‪‎‬کخپی آٌٍح رّٓلخٍص حیَحٌ يیكَٓظخى‪.‬‬
‫رخالهَِ آهخی ىحَٖ يـزٍٕ يیٕٗى حٔ‪ٍ‎‬ح رّؿخی يلًٕى رهیؾ رًّٓض ٔالیض‬
‫ىحیکُيی رلَٓظي ٔ حُ ىكظَ هٕى ىًٍَٔخیي‪ .‎‬کخٍَخيّی كکٕيظی ٍكًظی ىٍ‬
‫ىحیکُيی يؼم ٔالیخص ىیگَ ٓیخِ ٔ ‪َٗ‎‬ورخٍ حٓض‪ .‬حٔ ىٍحیٍ ٔالیض حُ‬
‫كَيخٌىْخٌ يلهی رخؽ يیگَكض ٔ َخحيُیْخی‪ُ‎‬یخىی ىٍ ٔنٕٔحنیْخی ىحیکُيی‬
‫د يؼخل حٗظَنی ٔ کـَحٌ ههن کَى کّ‪‎‬يُـَ رّک٘ظّ ٗيٌ آىوْخی ُیخىی‬ ‫حُ رخ ِ‬
‫ٗيٌ ‪‎‬ریٖ حُ ٖٓٔ َلَ حُ َیَْٔخی‬ ‫ِ‬ ‫گَىیي‪ .‬يَىو ىحیکُيی ىٍ پیَٕي رّک٘ظّ‬
‫حيُیظی ىٍ ٔنٕٔحنیْخی کـَحٌ ٔ پخطٕ رّٓیّي ‪‎‬حٍَٕ ٍكًظی «َٗوَخيّ» طويیى‬
‫کَىِ ٔ حُ ىٔنض حكـخَٔظخٌ هٕحٓظّ رٕىَي کّ ‪‎‬رَّخحيُی ىٍ ٔنٕٔحنیْخی‬
‫ىحیکُيی هخطًّ ىْي‪.‎‬‬
‫ىٍ حیٍ ىٍٔحٌ‪ ،‬حُٓخىی رٍّٓخَّْخ ٔ ٗزکّْخی حؿظًخػی ىٍُ ًَٕى‪ ،‬کّ‬
‫‪َ٘‎‬خٌ يیىحى ٓیّي حٍَٕ ٍكًظی ٖٕ‪‎‬يیهیٌٕ حكـخَی حُ پٕل «ٔؿّ ىٓضٍٓی‬
‫ٔحنیخٌ‪ ،‬يؼخَٔخٌ ٔحنی ٔ ٔنٕٔحالٌ» ٍح ‪‎‬رّكٔخد ٗو‪ٜ‬ی هٕى ٔحٍیِ ًَٕىِ‬
‫حٓض‪ .‬حیٍ يٍٕى کّ «ٍَُٔخيۀ ح‪١‬الػخصٍُٔ» َیِ ‪‎‬ىٍ یک گٌحٍٕ ريحٌ‬
‫پَىحهظّ حٓض‪ ،‬آٗکخٍ يیکُي کّ حُ يخِ ؿيی ٓخل ‪ ٖٔ۹۳‬حنی ‪‎‬يخِ ىنٕ ٓخل‬
‫‪ َْ ،ٖٔ۹۲‬يخِ حُ ٕٓی حىحٍِی ئظٕكیض ٔالیض ىحیکُيی‪ ،‬يزهؾ یک‪‎‬يیهیٌٕ ٔ‬
‫ٓٓ‪ِْ ۲‬حٍ حكـخَی رّكٔخد رخَکی آهخی ٍكًظی ىٍ کخرمرخَک ح‪ٟ‬خكّ ‪ٗ‎‬يِ‬
‫حٓض‪ .‬پٕنی کّ ىٍ ًْیٍٍُْٔخ پَٔ آهخی ٍكًظی ىٍ «َٗٓک حيیي ٓزِ» رخ آٌ‪‎‬‬
‫‪‎‬هخَّ يیٓخُى‪.‬‬
‫ََٗٓٔيحٌ ٔالیض ىحیکُيی ىٍ حیٍ پیَٕي ىٍ کخرم کُلَحَْيطزٕػخطی‬
‫‪‎‬رَگِحٍ کَىَي ٔ هٕحْخٌ رَکُخٍی حٔ ٗيَي ٔ ْىچُخٌ حُ حىحٍۀ رخٍُّ‬
‫ٕٖٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ٍ‎‬یخٓضؿًٍٕٓی‪ ،‬يَکِ ػينی ٔ ه‪٠‬خیی يزخٍُِ رخ كٔخى حىحٍی ٔ ؿَحیى‬


‫ُٓگیٍ ٔ ‪‎‬حىحٍِی ػخنی طلظیٖ هٕحٓظُي کّ حُٓخى يظٌکَِ ٍح يٍٕى طلوین ٔ‬
‫رٍَٓی هَحٍ ىحىِ ‪ٔ ٔ‎‬حنی كخٓي آٌُيخٌ ىحیکُيی ٍح يٍٕى پیگَى هخََٕی هَحٍ‬
‫ىْي‪‎‎.‬پْ حُ ‪‎‬آٌکّ‪ ،‬دمحم‪١‬خَْ ُْیَ رّػُٕحٌ «َٓپَٓض ُٔحٍص ح‪١‬الػخص ٔ‬
‫كَُْگ» گًخٗظّ ٗي‪‎.‬رّطخٍین ‪ ٕ۳‬ػٍٕ ‪ ٖٔ۹۹‬رَحٓخّ پیُ٘ٓخى حىحٍِی ئظوم‬
‫حٍگخٌْخی يلم ٔ كکىًٗخٍِ ‪ ۳ٖ۹‬دمحم حَٗف ؿُی‪ٍ ،‬ثیْ ؿًٍٕٓی حٓاليی‪‎‬‬
‫‪‎‬حكـخَٔظخٌ ٓیّيحٍَٕ ٍكًظی‪‎‬رّكیغ ٔحنی رخيیخٌ کخٍٕ ٍح آؿخُ ًَٕى‪.‬‬
‫َ٘ٔظٍ رَ کَٓی ٔالیض رخيیخٌ یکی حُ ‪‎‬آٍُْٔخی ىیَیُّی آهخی ٍكًظی‬
‫رٕى‪ .‬حٔ حُ ٓخلْخ پیٖ حیٍ ٍإیخ ٍح ىٍ َٓ‪‎‬يیپٍَٔحَیي ٔ رخالهَِ رّکًک ٓیّي‬
‫ٗخِكٔیٍ يَط‪ٕ٠‬ی ٔ ىیگَ ٓیّيْخی کّ ىٍ ‪‎‬كکٕيض ك‪ ٍٕ٠‬ىحٍَي ٔ رّحكَحى‬
‫هخرمحػظًخى حَٗفؿُی طزيیم ٗيِحَي‪ ،‬طٕحَٔض ‪‎‬رٍّإیخی هٕى ؿخيّی ػًم‬
‫رپٕٗخَي‪ .‬حُ ‪‎‬آٌؿخی کّ رخيیخٌ ىٍ ىٍٔحٌ ؿٓخى ٔ يوخٔيض «يَکِ ٓیخٓی‬
‫ِْحٍِْخ» رٕى ٔ كِد ‪ٔ‎‬كيص حٓاليی ىٍ ًْیٍ َٗٓ رّٔؿٕى آيي ٔ حکٌُٕ‬
‫يَکِ كَُْگی يَىو ِْحٍِ حٓض‪َٔ٘،‬ظٍ ٍكًظی رَ کَٓی ٔالیض رخيیخٌ‬
‫یک هطخی ٓیخٓی آٗکخٍ حٓض‪.‬‬
‫حیٍ چَِٓی كخٓي ٔ ٓیّيگَح حیٍ ٍُْٔخ حُ ‪‎‬رخيیخٌ ْٕیضُىحیی يیکُي ٔ رخ‬
‫آػخٍ طخٍیوی ٔ كَُْگی رخيیخٌ ‪‎‬رَهٍٕى يیًَخیي‪ .‬رَحرَ گٌحٍٕ‬ ‫ریطٕؿٓی رخ ِ‬
‫‪ٍ»‎‬ح ىٍ رخيیخٌ رخُٓخُی کُي‪.‬‬ ‫ٍحىیٕ آُحىی هَحٍ حٓض «يوزَِی ٓیّييیَْخٗى ‪‎‬‬
‫ىهیوخ ً ًْخٌکخٍی ٍح کّ ٓیّيػهی هخيُّحی ىٍ ‪‎‬حیَحٌ يیًَخیي ٔ رّؿخی آػخٍ‬
‫طخٍیوی رّحيخکٍ يٌْزی طٕؿّ هخ‪ ٙ‬ىحٍى‪.‬‬
‫ٍكًظی ‪‎‬حيخ رخیي ريحَي‪ ،‬کّ رخ رخُٓخُی يوزَِی ٓیّييیَْخٗى ًَیطٕحَي حُ‬
‫َٗٓ يیَٓیّي‬
‫ِ‬ ‫رخيیخٌ ‪ْٕ‎‬یض ٗیؼی‪ ،‬ػَری رظَحٗي‪ُ .‬یَح رخيیخٌ ریٖ حُ آٌکّ‪،‬‬
‫َٗٓ رٕىح ٔ ‪ٟ‬لخک ٔ کخِٔ آُْگَ حٓض‪...‎‬‬ ‫ػهی یؤُٕ ٔ‪ٓ‎‬یّي يیَْخٗى رخٗي‪ِ ،‬‬
‫‪ ...‬كَىی رَّخو ٓیيؿخٔیي ٓيیي ػکْحٕ ٍح حُ ؿَیخٌ ٗکخٍ يخْی ىٍ‬
‫رُيحيیَ ىٍ كیٔزٕک گٌحٗض ٔ َٕٗض‪« :‬گَكظٍ يخْی نٌصروٖطَ حُ هٍٕىَٖ‬
‫حٓض‪ ».‬رَّظَ يیٍٓي کّ رؼي حُ َ٘ٔظٍ ٓیيحٍَٕ ٍكًظی رَکَٓی ٔالیض‬
‫رخيیخٌ‪ ،‬ىٍ يیخٌ ٓخىحص حیٍ ٔالیض َٕػی حيیي ىٔرخٍِ رّٔؿٕى آييِ ٔ حیٍ‬
‫ًُْیض ٗکم گَكظّ کّ حُ آٌؿخی کّ ٔحنی حُ هٕىٗخٌ حٓض ىٍ ٓخیّی‬
‫كخکًیض یک ٓیي يیطٕحَُي ىٓض رَّْگخٍی ؿیَ هخََٕی رََُي‪.‬‬
‫ٖٖٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؾوثُبی آلقۀ پبکىحبى ال وك ُماقۀ اكـبًىحبى کْجبٍ!‬


‫ىٍ كخنی کّ «‪ٛ‬يحی ِْحٍِ» یک حکَٕض پخکٔظخَی حٓض‪ ،‬رخ چّ كوی ىٍ‬
‫حيٍٕ ىحههت حكـخَٔظخٌ ييحههّ يیکُي؟ چّ ٍرطی رّحكـخَٔظخٌ ىحٍى؟‬
‫رّنلخظ كوٕم ریٍحنًههی‪ ،‬آٌْخ پخکٔظخَی ْٔظُي ٔ هخٍؿی يلٕٔد يیَٕٗي‬
‫رُخءح ً كن َيحٍَي ىٍ حيٍٕ ىحههی حكـخَٔظخٌ ييحههّ کُُي‪ .‬پيٍحٌ آٌْخ ىٍ هٌَٔ‬
‫‪ ٔ۲‬ـ ‪ ٔ۹‬حكـخَٔظخٌ ٍح طَک کَىَي ٔ يخ حکٌُٕ ىٍ هٌَ ٕٔ ْٔظیى!‬
‫پيٍحٌ آٌْخ چُي هٌَ پیٖ حُ حكـخَٔظخٌ رُّْي رَیظخَٕی‪ ،‬يٓخؿَص کَىِحَي‪،‬‬
‫رخ حٓظوالل ُْي‪ُْ ،‬يی ٗيَي‪ ،‬رخ ؿيحیی پخکٔظخٌ‪ ،‬پخکٔظخَی ٗيَي… حکٌُٕ ریٖ‬
‫حُ پُؾ َٔم حُ يٓخؿَص آٌْخ گٌٗظّ حٓض‪ ،‬رّ‪ٍٕ١‬ی کّ ُرخٌ ٔ كَُْگ ٔ‬
‫هیخكّی آَخٌ رّکهی يظلٕل ٗيِ حٓض‪ ،‬حئَُِ آٌْخ ح‪ٛ‬م پخکٔظخَی ْٔظُي‪،‬‬
‫طخرؼیض پخکٔظخَی ىحٍَي‪ ،‬رّىٔنض پخکٔظخٌ ٔكخىحٍحَي ٔ هييض يیکُُي‪ًَ ،‬یٕٗى‬
‫کّ طخ آهَ ىَیخ هٕى ٍح حكـخٌ َیِ روٕحَُي ٔ ىٍ حيٍٕ ىحههی ٔ ریٍحالهٕحيی‬
‫حكـخَٔظخٌ ييحههض کُُي‪ .‬رٍّحٓظی چَح رخیي رّآٌْخ حیٍ حؿخُِ ىحىِ ٕٗى؟‬
‫اگَ ح‪ٛ‬م رخ هٌٕ رخٗي‪ ،‬طخُِ رّي٘کم رٍِگطَ يیٍٓیى‪ :‬ىٍ ریٔض ٓخل‬
‫ٓخل کٌٗظّ ِْحٍِی حكـخَٔظخٌ ک٘ق ؿيیيی کَىِ ٔ رّٗيص ح‪َٛ‬حٍ ىحٍى حُ‬
‫ح‪ٛ‬م رٕيت حكـخَٔظخٌ حٓض ٔ َْگِ حُ رخُيخَيِگخٌ يـٕل َیٔض؛‬
‫كخل آٌکّ آٍُِْخی پخکٔظخٌ کًخکخٌ رَ يـٕل رٕىٌ هٕى پخی يیك٘خٍَي ٔ‬
‫رَحی هٕى ٗـََِخيّْخی يـٕنی ىٍٓض کَىِ ٔ يیکُُي؛ پْ حیٍ ىٔ ح‪ٛ‬الً حُ‬
‫یک هٕو َیٔظُي‪ ،‬چَح يَىو حكـخَٔظخٌ ٍح رّكخل هٕى ًَیگٌحٍَي؟‬
‫رخُْى حگَ يالک هٕيیض رخٗي‪ ،‬پْ پ٘ظٌْٕخی پی٘خٍٔ ٔ طخؿیکخٌ ٔ حُرکخٌ‬
‫ٔ طَکًخَخٌ كَحٍٔى ْى كن ىحٍَي ىٍ حيٍٕ ىحههی حكـخَٔظخٌ ييحههّ کُُي!‬
‫ٔ حیٍ پٌیَكظّ َیٔض‪ .‬پْ ح‪ٛ‬م يٕ‪ٕٟ‬ع چیٔض؟ ٔ ي٘کم ىٍ کـخ حٓض؟‬
‫پخٓن حیٍ حٓض کّ حکؼَ کُ٘گَحٌ حیٍ هٕو‪ ،‬ػ‪ ٕ٠‬حی حّ آی رٕىِ ٔ ؿُگ‬
‫حٓظوزخٍحطی پخکٔظخٌ ٍح ىٍ پٕٖٗ هٕيیض رّپیٖ يیرََي‪...‬‬
‫هیهی ئوَِ حٓض‪ :‬حیٍْخ ٓخىحص ٍح «يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ» يیهٕحَُي! ىٍ‬
‫كخنیکّ «هٕىٗخٌ يخٍ ىٌٍٔ آٓظیٍ ْٔظُي‪ ».‬حُ ٔؿّ ىیگَ‪ :‬يًکٍ حٓض «يخ»‬
‫يخٍ رخٗیى‪ٔ ،‬نی ِْحٍِ آٓظیُی َيحٍى کّ يخ رظٕحَیى ىٍ آٌ‪ ،‬ؿخ رگیَیى‪ .‬حگَ‬
‫ِْحٍِ «يـٕل» رخٗي‪ ،‬هٌَْخ ىیَطَ حُ ٓخىحص ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيِ؛ حُ ٍٔٔى‬
‫ٓخىحص ٓٓ‪ٓ ٔ۳‬خل يیگٌٍى؛ حُ ٍٔٔى يـٕالٌ ٓٓ‪ٓ ۳‬خل ٓپَی ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫‪ٖٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؾق کْئحَ ثلْچىحبى چَ هٔگفقؾ؟‬


‫حیٍ ٍُْٔخ (ٓخل ٕٕٓٓ) ٓکَٕض ِْحٍِْخ ىٍ کٕثظّ رهٕچٔظخٌ یک‪ٜ‬ي ٔ‬
‫ٓی ٓخنّ ٗي! طخ ٍُٔگخٍ َّ چُيحٌ ىٍٔ‪ ،‬رُخ رّىالیم ٓیخٓٗ کّ رٍّٔحر‪ ٢‬يیخٌ‬
‫ىٔنظیٍ پخکٔظخٌ ٔ حكـخَٔظخٌ يَرٕ‪ ١‬يٗگَىیي‪ ،‬کٕثظّ رهٕچٔظخٌ یک ؿِیَِٖ‬
‫حيٍ رَحِْٖحٍِْخ يلٕٔد يٗٗي‪ .‬حٔ‪ٟ‬خع رّگَّٕٖ رٕى کّ كَى ِْحٍِگٗ‬
‫ُُْٕ حُ ؿَِٗ ٔ ؿخؿٍٕٖ ٔ ٗخٍٓظخٌ ٔ يخنٔظخٌ كَکض َکَىِ رٕى کّ‬
‫ُٗخهض کخٍص ٔ ًَزَ يکخَٖ ىٍ کٕثظّ آيخىِ ٗيِ رٕى؛ هزم حُ َٗٔع‬
‫ؿُگْخی ىحههٗ حكـخَٔظخٌ ؿخنذ يَىحٌ ِْحٍِؿخص ُئظخٌ هٕى ٍح ىٍ‬
‫کٕثظّ يٗگٌٍحَیيَي ٔ حؿهذ ىٍ «کخٌ کٕنّ» ي٘ؼٕل کخٍ يٗٗيَي؛ ىٍ ك‪ٜ‬م‬
‫رٓخٍ رخ یکٗ ىٔ ىٓض نزخّ ٔ یک چُي کیهٕ چخٖ ٔ ٗکَ ىٔرخٍِ رِّْحٍِؿخص‬
‫رَ يٗگ٘ظُي ٔ ي٘ـٕل ک٘ض ٔ کخٍ هٕى يٗگَىیيَي؛ ىٍ آٌ ُيخٌ ػٕحو ِْحٍِ‬
‫رّ«کٕثظّ» «ٗهکٕص» ْى يٗگلظُي کّ ح‪ٛ‬هٖ «ٓیخنکٕص» حٓض؛ گٕیخ ىٍ‬
‫گٌٗظّْخی ىٍٔ رَّٕحكی ىٕٔٓی چًٍ ٔ حٓپیٍرٕنيحک «ٓیخنکٕص» گلظّ‬
‫يٗٗيِ‪ .‬کّ ػٕحو رّآٌ «ٗهکٕص» يٗگلظُي‪ .‬کـخ يٍٖٗٔ؟ ‪ٗ« -‬هکٕص»‪.‬‬
‫حُ کـخ يٗآیٗ؟ ‪ -‬حُ «ٗهکٕص»‪...‬‬
‫رَّْ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬حیٍ ىٍٔحٌْخ‪ ،‬رٓخٍ ِْحٍِْخ ىٍ کٕثظّ رٕى‪ .‬ىٍ حیٍيٕهغ‬
‫پُـخپیْخ حُ ِْحٍِْخ یک طیَ ّٓ ٗؼزّ ٓخهظّ رٕىَي کّ رخ یک ٗؼزّٖ آٌ‬
‫رهٕچْخی طـِیّ‪١‬هذ ٍح يُٗىَي؛ رخ ٗؼزّٖ ىیگَٕ پ٘ظٌْٕخٖ َٓكي ٍح‬
‫ْيف يٗگَكظُي؛ ٔ پَِٖ ىیگَِْحٍِ ٍح ػهیّ كکٕيضْخٖ ظخَْهخَٗ ٔ‬
‫ىحٔٔىهخَٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّکخٍ يٗگَكظُي‪ ...‬ىٍ حیٍ ٍحٓظخ کٔخَٗ کّ ىٍ ٍٓ‬
‫ٔ ٓخل يٍ ْٔظُي‪ ،‬حُ چگَّٕگٗ پیيحیٗ ٔ ٍٗي ؿَُحل يٕٓٗهخٌ ِْحٍِ‬
‫رّهٕرٗ ح‪١‬الع ىحٍَي‪ ،‬حٔ طخ َٓكي «نٕٖىٍٓظیِ» حٍطٖ پخکٔظخٌ ٔ ٓپْ‬
‫كکًَحٌ حیخنض رهٕچٔظخٌ رخال ٍكض‪ ،‬ىٍ ٓخل ٔ‪ ٔ۹۹‬ىٍ كخنٗ حُ ىَیخ ٍكض کّ‬
‫گٍََٕ رَكخل رهٕچٔظخٌ رٕى‪ .‬ؿخنذ حیٍکّ ؿُخُِٖ حٔ ٍح ‪١‬زن ٔ‪ٛ‬یض هٕىٕ‬
‫ٔ رخ يٕحكوض كکٕيض حیَحٌ رّي٘ٓي حیَحٌ حَظوخل ىحىَي ٔ ىٍ كَو حيخو ٍ‪ٟ‬خ‬
‫ىكٍ کَىَي؛ يُظويیٍ رّحیٍ ػًم حٔ ٗؼَٖ َٓٔىَي کّ يطهغ ٔ ریضحنـِٕ حیٍ‬
‫حٓض‪« :‬گَ رّؿُض رَٔو ٍحْٗ ؿِ حیَحَى َیٔض»‬
‫َیِ‪ ،‬کٔخَٗ کّ ٍٓ ٔ ٓخل ٗخٌ حهظ‪٠‬خ يٗکُي رََخيّْخٖ ٍحىیٕ ِْحٍِگٗ‬
‫کٕثظّ ٍح كظًخ ُٗیيِحَي ٔ يٗىحَُي کّ طخ چّ كي ‪ٟ‬ي حكـخَٗ رٕى؛ ىٍحيّْخٖ‬
‫‪ٖٓ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«چًٍالنی» ٍح رّهخ‪ َ١‬ىحٍیي کّ چیِٖ رَحٖ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٔنظًَىحٌ آٌ رخهٗ‬


‫ًَٗگٌحٗض؛ ىٍ یکٗ حُ پَىِْخٖ ًَخیٖ آٌ ٍحىیٕ‪ ،‬كَى ِْحٍِگٗ پَٕٔ ٍح‬
‫َِى ىحکظَ يٗرَى ٔ َٗف يٗىْي کّ رچّ حٕ ىیٕحَّ ٗيِ حٓض‪ ،‬چّْخ يٗگٕیي‬
‫ٔ چّْخ يٗکُي‪ ...‬ىحکظَ پْ حُ حَـخو يؼخیُّی پَٔ‪ ،‬رّپيٍٕ يٗگٕیي‪« :‬كخل‬
‫پَٔص رٔیخٍ ٔهیى حٓض‪ْ ،‬یچ ىٍيخَٗ َيحٍى‪ ،‬كو‪ ٢‬یک ٍحِ ىحٍى کّ‬
‫رّحكـخَٔظخٌ رلَٓظٗ طخ ٍثیْ ؿًٍٕٓ ٕٗى»!‬
‫ىٍ حیٍ يٕحهغ ِْحٍِْخ یک گَِٔ ٗزّٓیخٓٗ ٔ ٗزَّظخيٗ ْى ىحٗظُي کّ‬
‫هٕى ٍح «طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ‪ -‬يـٕل» يَٗخيیي‪ .‬حكَحى ٔ حػ‪٠‬خٖ حیٍ گَِٔ‬
‫َخوْخٖ هٕى ٍح حُ چًٍ ػهٗ ٔ ؿَیذ ػهٗ ٔ هيحىحى ٔ ػهٗىحى‪ ...‬رّچُگیِ‪،‬‬
‫طًٕچیٍ‪ٓ ،‬زٕطخیٗ‪ ،‬حگٕطخیٗ‪ ،‬چـظخیٗ‪ ،‬ؿٕچٗ‪ ،‬رٍٕچٕ‪ ،‬چٕطٕ‪ ...‬طـییَ‬
‫يٗىحىَي‪ .‬كهٔلّٖ حیٍ گَِٔ‪ ،‬هَٕ٘ض ٔ رخُ ْى هَٕ٘ض يل‪ ٞ‬رٕى‪ .‬حیٍ گَِٔ‬
‫هَٕ٘ضگَح ٔ حَظوخوؿٕ حكَحىٖ حُ رهٕچْخ ٔ پ٘ظٌْٕخ ٍح رّگَٔگخٌ يٗگَكض‬
‫ٔ رّطـخُٔحص َخيٕٓٗ ىحيٍ يُٗى‪ ...‬رَحٖ حیٍکّ حُ پ٘ظٌْٕخ ٔ رهٕچْخ َُْ‬
‫چ٘ى رگیَى‪َُ ،‬خٌ ٔ ىهظَحٌ حیٍ حهٕحو ٍح يٍٗرٕى‪ ،‬آٌْخ ٍح رُّیَ ُيیٍ‬
‫يَکِ هٕى يُظوم يٗکَى‪ ،‬رّآٌْخ‬
‫طـخُٔ ىٓظّ ؿًؼٗ يًَٕٗى‪ٓ ،‬پْ‬
‫هَرخَٗ ٍح رّهظم يٍٗٓخَیي ٔ ؿُخُِ ٍح‬
‫ىٍ «َهی» يٗحَيحهض؛ ؿخنذ حیٍکّ‬
‫طًخو حهيحيخص حیٍگَِٔ كًخیض ‪ًُٟٗ‬‬
‫كکٕيض پخکٔظخٌ ٍح پ٘ض َٓ هٕى‬
‫ىحٗض‪ .‬چٌٕ رهٕچْخ طـِیّ ‪١‬هذ رٕىَي‬
‫ٔ رخ كکٕيض يَکِی کّ رّىٓض‬
‫پُـخپیْخ رٕى‪ ،‬يزخٍُِ يٗکَىَي‪.‬‬
‫حیٍ گَِٔ ئض ٔ يـٍَٔ ٔ‬
‫ىٍػیٍكخل كخٓي‪ ،‬کّ ًْٕحٍِ آنض ىٓض حیٍ ٔ آٌ رٕىِ حٓض‪ .‬رخ يؼظويحص يَىو‬
‫ِْحٍِ ٔ يالیخٌ ِْحٍِگٗ َیِ ىٍگیَٖ ٗيیي ىحٗض‪ ،‬يالیخٌٍح «يچَ»‬
‫(پّ٘) ٔنزخّ هخ‪ ٙ‬حی٘خٌٍح «يچَىحَی» (پّ٘رُي) يٗهٕحَي ٔ ػًخيّْخٖ‬
‫يالیخٌ ٍح رّ«طخیَ ٍک٘خ» ط٘زیّ يٗکَى‪ ...‬يالیخَی ٍح کّ طٍ ٓخنى ىحٗظُي‬
‫ئوَِ يٗکَىَي کّ طٕ رخ حیٍ طٍ ٓخنى ٍكظی يال ٗيی؟!‬
‫‪ٖٓ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کٔی رخیي يال ٕٗى کّ َو‪ ٚ‬ػ‪ ٕ٠‬ىحٗظّ رخٗي ٔ طٕحٌ کخٍی َيحٗظّ رخٗي!‬
‫ح ّيخ ُٓض حنٓٗ رَحیٍ پخیّ حٓظٕحٍ حٓض کّ ىَیخ ًْیّ٘ رَ یک پٓهٕ َچَهي؛‬
‫ٔهٕع کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ يظؼخهذ آٌ ٍٔٔى هٕحٖ ٍٕٖٗٔ‬
‫رّحكـخَٔظخٌ ٔ پیيحیٖ ؿٓخى ٔ َیَْٔخٖ ؿٓخىٖ يٕؿذ ٗي کّ پخکٔظخٌ يَِْٓخ‬
‫ٔ يظليیٍ رٔخ ح‪ٛ‬یمطَ ٔ هٕٖطَ ٔ کخٍآييطَ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّىٓض آٍٔى کّ‬
‫ًْخَخ طًخو َیَْٔخٖ ؿٓخىی‪ ،‬رّٔیژِ پ٘ظٌْٕخٖ حكـخَٗ حُ كکًظیخٍ طخ ‪١‬خنذ ٔ‬
‫ؿیَِ رخٗي‪ ...‬حیٍؿخ رٕى کّ پخکٔظخٌ رخ رّىٓض آٍٔىٌ حیٍ کخٍص ٔ حیٍ‬
‫يَِْٓخٖ رخ حًْیض ىٍ رخُٖ رخ حكـخَٔظخٌ ىیگَ ِْحٍِ ٍح رّرخُٖ َگَكض‪،‬‬
‫یکزخٍِ آٌْخ ٍح ىٍٔحَيحهض ‪ ...‬كظٗ رٔیخٍٖ حُ ُٗخهض کخٍصْخ ٔ‬
‫پخٓپٍٕصْخٖ کّ پْ حُ ٓخل ‪ٛ ٔ۹۳۳‬خىٍ ٗيِ رٕى «رالک» ٗي‪.‬‬
‫حُ ه‪٠‬خء‪ ،‬حیٍ ىٍٔحٌ ًِْيخٌ رٕى رخ ٔهٕع حَوالد ىٍ حیَحٌ‪ ،‬ىٍ حیٍ‬
‫يٕهؼیض کّ ِْحٍِْخ حُ چ٘ى پُـخریْخ حكظخىِ رٕىَي‪ ،‬رّکًُي َوّْ٘خٖ حیَحٌ‬
‫گَكظخٍ آييَي‪ ،‬حُ آٌ ‪َ١‬ف ْى كٔن ٔ كٔخى آٗکخٍ «طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ‪-‬‬
‫يـٕل» ًُْیض يَىو ُٓظٗ ِْحٍِ ٍح يکيٍ کَىِ رٕى ٔ ُيیُّٖ ئخػي رَحٖ‬
‫َلًٕ كکٕيض يٌْزٗ حیَحٌ كَحْى آٍٔىِ رٕى‪ .‬كکٕيض حیَحٌ رَحٖ آَخٌ‬
‫حيخوؿًؼّ يوٍَ کَى کّ حٔنیٍ آٌ آهَٕيٖ رَّخو طٕٓهٗ رٕى‪ ٔ ،‬ييحٍّ يٌْزٗ‬
‫حی٘خٌ ٍح طـٓیِ ًَٕىِ ٔ ىٍ ٍأّ آٌ آهَٕيْخٖ ىیگَ رَّخوْخٖ حٓيٖ ٔ‬
‫ٓؼیيٖ ٍح گًخٍى؛ ٔ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬طـٓیِ حيخو رخٍگخِْخ ٔ ئخؿي ٔطَٔیؾ ىػخْخٖ‬
‫کًیم ٔ ىػخٖ طٕٓم ٔ ىػخٖ َيرّ ٔ ُیخٍص ػخٍٕٗح ٔ ٍٔ‪ّْٟ‬خٖ هخَّگٗ‪...‬‬
‫کّ َٓحَٓ ىٍ ٍحٓظخٖ حٗخػّٖ يزخَٗ ط٘یغ ‪ٛ‬لٕٖ رٕى‪( ...‬ط٘یغ ‪ٛ‬لٕٖ‬
‫كَهّٖ هخ‪ ٗٛ‬حُ كَم ْـيِگخَّٖ ٗیؼّ حٓض کّ يلظٕٖ آٌٍح َلَصپَحکُٗ‬
‫ٔ طهؼیٍ ط٘کیم يٗىْي) رخالهَِ‪ ،‬گًخٗظّگخٌ حیَحٌ ٓخالَّ چُيیٍ ٓلَ رّحیَحٌ‬
‫ىحٍَي ٔ ىٍ يُخٓزضْخٖ کّ ؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ آٌ ٍح حريحع کَىِ حٓض‪،‬‬
‫يخَُي «ًٓیُخٍ حْم حنزیض» ٔ «کُلَحَْ طوَیذ يٌحْذ» ٔ «حؿالّ‬
‫كهٔطیٍ» ٔ «ریيحٍٖ حٓاليی» ٔ «ىّْٖ كـَ» ٔ «چٓخٍىِ هَىحى» ٔ‬
‫ؿیَِ‪َٗ ...‬کض يٗکُُي‪.‬‬
‫حٔ‪ٟ‬خع رّگَّٕٖ پیٖ ٍكض کّ ِْحٍِْخ ىٍ هٕى کٕثظّ حیٍ يُخٓزضْخ ٍح‬
‫رٔخ ىحؽطَ حُ حیَحٌ رَگِحٍ يٗکُُي‪ ،‬آٌْخ «ؿهّٕ» يٗکُ٘ي «َْطخل» رّپخ‬
‫يٗکُُي‪ ،‬رخ پهیْ ىٍگیَ يَٕٗٗي‪ ٔ ...‬آٗکخٍح حهطخٍ يٗىُْي کّ «يخ‬
‫‪ٖٓ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رهٕچٔظخٌ ٍح رّنزُخٌ ػخَٗ يزيل هٕحْیى کَى!» يؼالً رّكٕحىع ٍُٔ هيّ ىٍ‬
‫يخِ ٍي‪٠‬خٌ ٓخل ٕٓٔٓ َگخِ کُیي کّ ‪ ٗ١‬آٌ ِْحٍِْخ رّحهطخٍْخٖ پهیْ‬
‫طٕؿّ َکَىَي‪ ،‬رخ پهیْ ىٍگیَ ٗيَي ٔ ػهًيحٍ ٍٔى ٍح رّهظهگخِ يزيل ًَٕىَي‪...‬‬
‫ًّْٖ حیٍْخ ىٍ كخنٗ ؿَیخٌ ىحٗظّ ٔ ىحٍى کّ پخکٔظخٌ ٔ حكـخَٔظخٌ‬
‫ػًيِطَیٍ يیخىیٍ ٍهخرض كَهٕٖ ٔ ٓیخٓٗ يیخٌ حیَحٌ ٔ ػَرٔظخٌ ٍح ط٘کیم‬
‫يٗىُْي‪َ .‬یِ ىٍ كخنٗ حٓض کّ ِْحٍِْخ حُ هزم ىٔ ىًٍٗ هَٕٗ ىٍ يلم‬
‫ىحٗظُي‪ ،‬رخ پیيحیٗ ٔ ٍٗي رُیخىگَحیٗ‪ٕٓ ،‬يیٍ ٔ هطََخکظَیٍ ىًٍٗ ىیگَ‬
‫(كَهٕی) َیِ رّ‪ٛ‬لُّ ٔحٍى ٗي کّ ن٘کَ ؿُگٕٖ یک كهوّٖ آٌ حٓض‪.‬‬
‫يِیي رَحیٍْخ‪ :‬ىٍ گٌٗظّ‪ ،‬كٕؽ ٔ پهیْ پخکٔظخٌ الیک رٕى ٔ ‪َ١‬ف ََْٕع‬
‫رلغ ٓیخٓٗ‪ ،‬هٕيٗ ٔ يٌْزٗ ىٍ يیخٌ آٌ يًُٕع رٕى‪ٔ ،‬نٗ حُ ُيخٌ ؿَُحل‬
‫‪ٟ‬یخءحنلن رّرؼي‪ ،‬رّٗيص ػویيطٗ ٗيِ حٓض ٔ حىحٍِی آی حّ آی يٍ كیغ‬
‫یک َٓخى کخيالً يٌْزٗ ىٍ رطٍ حٍطٖ ػًم يٗکُي‪.‬‬
‫ىٍ چُیٍ حٔ‪ٟ‬خع ٔ َٗحی‪ ٢‬حٓض کّ ىٍ ؿخَذ ِْحٍِْخ‪ ،‬حئَُِ َّ طُٓخ‬
‫ؿَُحل يٕٓٗهخَٗ ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬کّ یک ؿخٍٔکٖ ْى ىٍ حىحٍحص ىٔنظٗ‬
‫َيحٍَي‪« .‬طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ‪ -‬يـٕل» َیِ رّىنیم كٔخى ًحطٗ يؼئو ٗيِ‬
‫حٓض‪ .‬حٔؽ حهظيحٍ طُظیى ٔ کخٍکَى حیيیٕنٕژیک آٌ‪ ،‬ىٍٔحٌ حٓظوَحٍ ػزيحنؼهٗ‬
‫يِحٍٖ ىٍ ؿَد کخرم رٕى کّ ًّْ يٗىحَُي چّ كـخیغ آكَیي‪ ،‬رٔخ كـیغطَ‬
‫حُ آَچّ هزال ىٍ کٕثظّ حَـخو يٗىحى‪ ،‬ىٍ ؿَد کخرم ػًم کَى‪ :‬يین رَ َٓ‬
‫آىوْخ کٕریيٌ‪ ،‬رّطٕپ رٔظٍ‪ ،‬رّکٍِٕٖ آىوُٕٖٓ ٓپَىٌ‪ ،‬طًخٗخٖ ٍه‪ٚ‬‬
‫يَىِگخٌ‪ ،‬طًخٗخی ُحیًخٌ َُخٌ‪ ،‬طـخُٔ رّیظیًخٌ رَٕٗح ىٍ یظیى هخَّْخ‪ ،‬پوظٍ‬
‫ٔ هٍٕىٌ گٕٗض آىيیخٌ ٔ پُؾ ىهیوّ ٕٓحٍٖ هٕحٓظٍ‪ْ ًّْ ٔ ًّْ ...‬يحیخیٗ‬
‫رٕى کّ گَِٔ «طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ‪ -‬يـٕل» رّآهخٖ يِحٍٖ طويیى ًَٕى ٔ‬
‫رّن٘کَیخٌ حٔ آيٕهض‪...‬‬
‫ىٍ حیٍ رَّْ ٗؼخٍ «ِْحٍِْخٖ ؿٓخٌ يظلي ٕٗیي» ٍحیؾ ٗي‪ ٔ .‬يیهٕىة‬
‫«ُىِ‪ ،‬کٕكظّ يهگخٖهٍٕ پْ رگیَیى‪ »...‬حَ٘خى گَىیي ٔ َٓ ُرخٌْخ حكظخى‪.‬‬
‫هال‪ ،ّٛ‬ىٍ آٌ يٕهغ گَِٔ «طُظیى» طًخو ىحٍ ٔ َيحٍ هٕى ٍح ٔحٍى کخرم‬
‫ًَٕى‪ ،‬رَ ىٕٔ آهخٖ يِحٍٖ ٕٓحٍ ٗي ٔ ًِْيخٌ رخ ططزین حیيیٕنٕژٖ هٕى‪،‬‬
‫پخیخٌ کخٍ هٕیٖ ٍح َیِ ٍهى ُى‪ .‬رّىَزخل ٗکٔض ٔ حكظ‪٠‬خكخص ىٍ ؿَد کخرم‪،‬‬
‫ٔ طٔه‪ ٢‬گَِٔ ‪١‬خنزخٌ رَ کٍٕ٘‪ ،‬كَ‪ٛ‬ضْخٖ رَحٖ يٓخؿَص ِْحٍِْخ رّحیٍٕٓ‬
‫‪ٖٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ إٌٖٓٓ ىَیخ (هخ‪ٛ‬ش حٓظَحنیخ) كَحْى ٗي کّ حؿهذ حُ ًْیٍ کٕثظّ رهٕچٔظخٌ‬


‫حٍگُیِ يٗٗي‪ .‬ىٍ حیٍ يٕهؼیض‪ ،‬يـِْخ ٔ کخىٍْخٖ «طُظیى َٔم َٕ‬
‫ِْحٍِ» ىٍ ‪ٛ‬يٍ يٓخؿَحٌ هَحٍ ىحٗظُي‪ ...‬آٌْخ کّ ىٍیخكظّ رَٕي ؿَیخٌ‬
‫طُظیى ريَخو ٗيِ حٓض‪ ،‬رّیک ًَخیٖ ٓیخٓٗ ىٓض ُىَي‪ ،‬حیٍ رخٍ هٕحٓظُي ُیَ‬
‫َخو ىیگَ يؼَكٗ َٕٗي طخ يوزٕنیض پیيح کُُي‪ .‬ػُٕحٌ «كِد ىيٕکَحطیک يَىو‬
‫ِْحٍِ» (حچ ىی پی) ٍح رَحٖ هٕى رَگِیيَي‪...‬‬
‫ح ّيخ ىیگَ ًّْ يٗىحَٔظُي کّ چیِٖ ىٍ کخٍ َیٔض‪...‬‬
‫رخالهَِ رخ پیيحیٗ ٍَُّْٔخٖ يٓخؿَص گٔظَىِ‪ ،‬حًْیض کٕثظّ رَحٖ «طُظیى‬
‫َٔم َٕ ِْحٍِ ‪ -‬يـٕل» ٔ َیِ هٕى ِْحٍِْخ َخچیِ ٗي ٔ طٕؿٓخص رّحٓظَحنیخ‬
‫يؼطٕف گَىیي‪ .‬حُ آٌيٕهغ طخُُْٕ حٓض کّ ِْحٍِْخ ىٍرخٍِٖ حٓظَحنیخ رخ‬
‫چُخٌ ٍٕٗ ٔ كَحٍص ٓوٍ يَُُٗي کّ گٕیخ حیٍ هخٍِ ٍح آٌْخ طخُِ ک٘ق‬
‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۲‬‬
‫کَىِحَي ٔ ئظؼًَِٖ هٕى ٓخهظّحَي!‬
‫یک ػ‪ ٕ٠‬طُظیى ٔ ؿخّٕٓ ريَخو آی حّ آی کّ ىٓظٖ طخ يَكن‬
‫رّهٌٕ ریگُخْخٌ آؿ٘ظّ حٓض ٔ كؼالً ػُٕحٌ پَ ‪ً١‬طَحم «ٍٕٗحی‬
‫ؿٓخَی ِْحٍِ» ٍح ريک يیک٘ي‪ ،‬حُ ىیخٍ ؿَد چُیٍ رخى يیکُي‪:‬‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫‪ٖٓ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۹‬‬


‫ٖٓٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٖٔٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٕٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٖٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٓ‪۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٔ‪۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫‪ٖٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٕ‪۳‬‬


‫ُٓي ًٗخٍِ ٕ‪۳‬‬ ‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬
‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬ ‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٖ‪۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫‪ٖٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ؾُِن‬
‫ُماقٍ ال کصب آهؿٍ؟‬

‫ُماقٍ قا جؼكیق کٌین‪« :‬ثكثكیئ» کَ «ُماقٍ» ٌؿ!‬


‫«ِْحٍِ» کیٔض؟ ٔ رّچّ کٔخَٗ «ِْحٍِ» گلظّ يٕٗٗى؟ حیٍ ػُٕحٌ ٍح‬
‫چّ کٔٗ ٔ ىٍ چّ ُيخَٗ حهظَحع کَىِ حٓض؟ يلٕٓو آٌ چیٔض؟‬
‫ٔحهغ آٌ حٓض کّ طؼَیق ِْحٍِ «ٓٓم يًظُغ» حٓض‪ٗ .‬کٗ َیٔض‬ ‫=‬
‫کّ نلع «ِْحٍِ» یک کهًّٖ ػيىٖ حٓض ٔ ىٍ ػَف رخٓظخٌُٗخٓٗ رَّْ‬
‫ِْحٍ ٓخل یک «ِْحٍِ» ح‪١‬الم يٕٗٗى‪ .‬ؿیَ حُ حیٍ‪ ،‬ىٍ يُخرغ طخٍیوٗ آييِ‬
‫حٓض کّ ٓخيخٌىْٗ ٓپخِ چُگیِهخٌ يـٕل چُیٍ رٕىِ حٓض‪:‬‬
‫يَکذ حُ ىِ َلَ يَى ؿُگٗ‪.‬‬ ‫=‬ ‫«ىّْ»‬
‫يَکذ حُ ‪ٛ‬ي َلَ يَى ؿُگٗ‪.‬‬ ‫=‬ ‫«‪ٛ‬يِ»‬
‫يَکذ حُ ِْحٍ َلَ يَى ؿُگٗ‪.‬‬ ‫«ِْحٍِ» =‬
‫يَکذ حُ ىِ ِْحٍ َلَ يَى ؿُگٗ‪.‬‬ ‫«طٕيخٌ» =‬
‫ٗخیؼخطی َُٓرخٌْخ حٓض کّ ٓیُّ رّٓیُّ َوم ٗيِ ٔ يٗگٕیُي‪ :‬یک‬
‫«ِْحٍِ» حُ ٓپخِ چُگیِهخٌ يـٕل ىٍ حكـخَٔظخٌ رخهٗ يخَيَي ٔ ِْحٍِْخٖ‬
‫يٕؿٕى حُ َٔم ًْخٌ حٓض‪ .‬حیٍ هٕل رٔیخٍ ‪ٟ‬ؼیق حٓض ٔ یک هیخّ ػخيیخَّ‬
‫يًَٗخیي‪ .‬يـٕلْخ هَیذ رّىٔ هٌَ رَ يُطوّ كکٕيض کَىِحَي ٔ ىٍ حیٍ ييص‬
‫َٔم حی٘خٌ رخ حهٕحو رٕيٗ ئًِؽ ٗيِ حٓض‪ .‬رّح‪ٟ‬خكّٖ حیٍکّ ْىحکٌُٕ ىٍ‬
‫‪ٖٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کٍٕ٘ هٕو ئظوهٗ رَّخو «يـٕل» ٔؿٕى ىحٍى کّ ىٍ َٕحكت َٓپم َُيگی‬
‫يٗکُي ٔ رخ ِْحٍِ يظلخٔص حٓض‪ َّ .‬آٌْخ هٕىٗخٌ ٍح ِْحٍِ يٗهٕحَُي ٔ َّ‬
‫ىیگَحٌ حی٘خٌ ٍح ِْحٍِ يٗپُيحٍَي‪.‬‬
‫ح‪١‬الم ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رَحٖ یک‪ ،‬یخ چُي هٕو ٔ گَِٔ حَٔخَٗ‪ ،‬کخيالً ؿيیي‬
‫حٓض‪ ،‬کّ حُ یک حٓظؼخٍِ ٔ يـخُ هزَ يٗىْي‪ .‬حیٍ ػُٕحٌ ىٍ ْیچ يظٍ هيیًٗ‬
‫ٔ يیخَٗ َیخييِ حٓض‪ًٗ ،‬خ طًخو کظخروخَّْخی ىَیخ ٍح رگَىیي‪ًَٗ ،‬طٕحَیي یک‬
‫يظٍ يظؼهن رّیک‪ٜ‬ي ٔ پُـخِ ٓخل رّإٌٓٓ پیيح کُیي کّ ىٍ آٌ کهًّٖ «ِْحٍِ»‬
‫يٍكیغ یک «هٕو» یخ گَِٔ حَٔخَٗ رّکخٍ ٍكظّ رخٗي‪ .‬پیٖ حُ حیٍ رّیک گَِٔ‬
‫آىيی «رَرَی» گلظّ يیٗيِ کّ ٗخیي حَ‪َٜ‬حف رًّْیٍ ِْحٍِ ىحٗظّ رخٗي‪،‬‬
‫چٌٕ ِْحٍِْخی ي٘ٓي ٔ ح‪َ١‬حف آٌ‪ ،‬طخ ُُْٕ هٕى ٍح رَرَی يیگٕیُي‪.‬‬
‫ىحَُ٘خيۀ «ٔیکیپیيیخ» ىٍ رخٍِی ٔؿّ َخوگٌحٍی‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۵۴‬‬
‫«َخٌ رَرَی» يیَٕیٔي‪َ« :‬خو حیٍ َخٌ رَگَكظّ حُ َخو حیم رَرَ (ِْحٍِ) حٓض‬
‫کّ ىٍ يَُ ریٍ حیَحٌ ٔ حكـخَٔظخٌ َُيگی يیکَىَي‪ .‬ىٍ حٔحهَ ىٍٔحٌ هخؿخٍ‬
‫چُي رَرَ پوض حیٍ َخٌ ٍح ىٍ طَٓحٌ آؿخُ کَىَي ٔ آٌ ٍح ٍٔحؽ ىحىَي‪».‬‬
‫«ًَْ٘ٓی آَالیٍ» يیَٕیٔي‪« :‬ىٍ ٍٔحیض ٕٓو‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۵۵‬‬
‫رَحی ٍٔٔى َخٌ رَرَی آييِ کّ «گَْٔی حُ يٓخؿَحٌ حكـخٌ ىٍ ٓخلْخی‬
‫‪ ٕٔ۳۹‬طخ ‪ًٔٗ ٕٔ۳۹‬ی حُ «رَرَٓظخٌ» یخ «ِْحٍِؿخص» رَّٗم حیَحٌ کٕچ‬
‫کَىَي ٔ يیخٌ حیَحَیْخ رّ«رَرَی» يؼَٔف ٗيَي‪ .‬ىٍ ٔحهغ آٌْخ َخٌرَرَی‬
‫ٍح کّ«پُـّکَٖ» يیگٕیُي‪ ،‬رّحیَحَیخٌ يؼَكی کَىَي کّ حٔحیم كو‪ ٢‬هٕىٗخٌ ٔ‬
‫آٌ ْى ىٍهَحٓخٌ ٔ ىٍطٍُْٕخی ُيیُی يیپوظُي کّ ‪١‬ؼًٖ رّطهوی يی ُى‪.‬‬
‫ًْیٍ رَرَْخ ىٍ حٔحهَ ىٍِٔی هخؿخٍ پوض َخٌ رَرَی ٍح ىٍ طَٓحٌ رخد‬
‫کَىَي‪ ».‬طًخو ؿَحثیي ٔ يُخرغ حیَحَی ٍٔی يطهذ حطلخم ىحٍَي‪.‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ٓ« : ۵۶‬یّييٓيی كَم» ىیپهًخص حیَحَی کّ ىٍ ػ‪ َٜ‬حيخٌهللا‬
‫ُٔیَيوظخٍ حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ رٕىِ؛ ىٍ کظخد «طخٍین ٓیخٓی حكـخَٔظخٌ» رخٍ‬
‫رخٍ حُ «هٕو رَرَی» یخى کَىِ حٓض ٔ ىٍ ‪ٛ‬للخص ٔٓ‪ ۳‬طخ ‪ ۳ٓ۳‬رَّٗف‬
‫نَكًٍ يیپَىحُى ٔ حُ رَرَیخٌ طًـیي يیکُي‪.‬‬ ‫ؿُگْخی رَرَیخٌ رخ ٓپخِ ػزيح ّ‬
‫ػزيحنَكًٍ‬
‫ّ‬ ‫حُ يـًٕع حُٓخى طخٍیوی حٓظلخىِ يیٕٗى کّ ِْحٍِْخ طخ ىٍٔحٌ‬
‫ػزيحنَكًٍ حٓض کّ ػُٕحٌ «ِْحٍِ»‬ ‫ّ‬ ‫رّػُٕحٌ رَرَی ُٗخهظّ يیٗيِ ٔ حیٍ‬
‫ٍح رَحیٍ يَىو رخٍ يیکُي ٔ حُ آٌ پْ ػُٕحٌ «ِْحٍِ» رخد يیٕٗى‪.‬‬
‫‪ٖٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪« : ۵۷‬ىحَُ٘خيۀ آُحى كخٍٓی» ييػی حٓض کّ «َخو ِْحٍِْخ‬


‫حُ هٌَ ‪‎ْ‎ ( ۹‬ق) َٓ ُرخٌْخ حكظخىِ ٔ حُ آٌ پْ ٔحٍى يظٌٕ طخٍیوی گَىیيِ»‪.‬‬
‫هال‪ ّٛ‬حیٍکّ ِْحٍِ یک چیِی حٓض کّ ٔهظی رخنؼیٍ ىٍ ؿخيؼّ َگخِ‬
‫کُی‪ ،‬چَِْٓخی ٍح يیریُی‪ٔ ،‬هظی ىٍ طخٍین يَحؿؼّ يیکُی ْیچی ًَیریُی؛‬
‫نٌح گ٘ظٍ ىٍ طخٍین رّىَزخل ٍى پخی ِْحٍِ َْگِ رّؿخی َوٕحْي ٍٓیي‪.‬‬
‫آٌچّ حکٌُٕ ىٍ ػخنى ػیٍ ئهى حٓض حیٍکّ ح‪ٛ‬الً هٕى کهًّی ِْحٍِ حُ‬
‫یک َٕع ط٘ظض‪ ،‬پَحکُيِگٗ‪ ،‬چُيگخَّگٗ ٔ َخًْٔخَٗ گٌحٍٕ يٗکُي کّ ىهیوخ ً‬
‫ریخَگَ ٔ‪ٟ‬غ ػیُٗ ِْحٍِْخ حٓض‪ .‬کهًّٖ «ِْحٍِ» ىٍ ػَف ؿخيؼّٖ حكـخَٗ‬
‫يلٕٓو ٔ ي‪ٜ‬يحهٗ ىٍ كي ٔ يؼخىل «طّهَيُٗ» ىحٍى‪ .‬یؼُٗ َْگخِ ؿخيؼّٖ‬
‫حكـخَٗ رّيؼخرّ یک هَيٍ رٍِگ كَ‪ٕٗ ٝ‬ى‪ ،‬یک گَِٔ رخَخو «پ٘ظٌٕ» حُ‬
‫حیٍ هَيٍ رَىحٗظّ يٕٗٗى‪ ،‬گَِٔ ىیگَ طلض َخو «طخؿیک» ٔ گَْٔٗ رخ‬
‫َخوْخٖ «حُرک»‪« ،‬طَکًٍ»‪« ،‬رهٕچ» ٔ ؿیَِ‪ًْ ...‬یٍ ‪ َْ ٍٖٕ١‬هٕو حُ حیٍ‬
‫هَيٍ رٍِگ رَىحٗظّ يٕٗٗى طخ حیٍکّ «طّ» هَيٍ يٗيخَي‪ .‬حیٍ طّ هَيٍ کّ‬
‫حیٍؿخ ٔ آٌؿخ رَیيِ رَیيِ حٓض‪ .‬یک ي٘ض حیٍؿخ یک ي٘ض آٌؿخ ٔ يوهٕ‪ ١‬رخ‬
‫يويحٍٖ هخک ٔ َخهخن‪ْٜٗ‬خٖ ىیگَ ْى حٓض‪...‬يـًٕع حیٍ يٕٗٗى «ِْحٍِ»‪.‬‬
‫یؼُی طخ كخال حیٍ‪ٍٕ١‬ی رٕىِ کّ يـًٕػّٖ حُ حهٕحو کٕچک‪ ،‬گًُخو ٔ‬
‫پَحکُيِ کّ ىٍػیٍ كخل ُٓویظی رخْى ىحٍَي‪ ،‬يَٕٗٗي «ِْحٍِ»‪.‬‬
‫پْ‪ِْ« ،‬حٍِ» یؼُٗ «ِْحٍگَِٔ» ٔ حیٍ یک يزخنـّٖ ػيىٖ حٓض کّ‬
‫ىٍرخٍِٖ حهٕحو کؼیَِ ٔ ىٍ ػیٍ كخل رّنلخظ کًٗ‪ ،‬کٕچک کٕچک ٔ رَیيِ‬
‫رَیيِ (هَىِ ْٕیضْخ) رّکخٍ يٍٗٔى‪ .‬ىٍ حیٍيیخٌ‪ ،‬چیِٖ کّ آٌْخ ٍح رّْى‬
‫پیَٕي ىحىِ ٔ طلض حیٍػُٕحٌ گَى آٍٔىِ حٓض‪ًْ ،‬خَخ يٌْذ ٗیؼّ رٕىِ حٓض‪.‬‬

‫ُماقٍُب جب ٌُْل ؼْؾ قا پیؿا ًکكؾٍاًؿ‬


‫ِْحٍِْخ حُ يُظَ چََِٓگخٍٖ‪ ،‬ؿًـًُّٗخٓٗ ٔ ه‪ٕٜٛ‬یخص ریٕنٕژیکی‬
‫رّٖٗ طیَِٖ کخيالً يظًخیِ طؤیى يَٕٗٗي‪:‬‬
‫ؿًـًّ ِگَى ٔ يئٍ‪،‬‬ ‫=‬ ‫ٔ ‪ُ« -‬ماقٍُبٓ ًْاظٔ وكپل»‬
‫‪ٍٕٛ‬ص پَُ ٔ گٕٗظخنٕ؛ طٕ گٕیٗ کّ ػیُخ ً طؼيحىٖ حُ حُرکْخ ٗیؼّ ٗيِ ٔ هٕى‬
‫ٍح ِْحٍِ يٗگٕیُي‪ٔ .‬حهؼیض َیِ رخیي چُیٍ رخٗي‪.‬‬
‫‪ٖٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿًـًّ ِگَى ٔ‬ ‫=‬ ‫ٕ ‪ُ« -‬ماقٍُبٓ ؾیمًگٔ = ثبهیبى»‬


‫يئٍ‪ ،‬ح ّيخ‪ٍٕٛ ،‬ص پٍٓ ٔ حٓظوٕحَٗ؛ گَّْٕخ رّكيٖ رَؿٔظّ حٓض کّ‬
‫ىٕٖٔٓ ریُٗ كٍَٔكظّگٗ ىحٍى ٔ ‪ٍٕٛ‬ص گٕى يًَٗخیي‪ِْ .‬حٍِْخٖ رخيیخٌ رخ‬
‫ِْحٍِْخٖ كالص طزض یگخَّگٗ رٗيخَُي َ٘خٌ يٗىْي؛ كو‪ ٢‬كهوّٖ يلوٕىِ حیٍؿخ‬
‫حٓض کّ چگَّٕ حُ ٍٖٔ پخيیَ ٔ ريه٘خٌ ٔ ‪١‬وخٍ ٔ كَهخٍ گٌٗظّ ٔ‬
‫رّرخيیخٌ ٍٓیيِحَي؛ حيکخٌ ىحٍى حُ ئیَْخٖ ىیگَ آييِ رخُٗي‪.‬‬
‫ٖ ‪ُ« -‬ماقٍُبٓ ثِىْؾ» = ؿًـًّ حٓظٕحَّحٖ‪ٍٕٛ ٔ َٓ ،‬ص ک٘یيِ‬
‫ٔ حٓظوٕحَٗ؛ (يؼَف حٓض کّ ىیَِگی "َٓرٕکَِ" ٔ رٕٓٔىی "َٓنٕنّ"‪.‬‬
‫هٕو رٕٓٔى هٕى ٍح رّ«رخرخ رٕٓٔى» يُظٔذ يٗکُُي؛ حٔ کٗ رٕى؟ هيح يٗىحَي‪.‬‬
‫ؿًـًّ گَى ٔ‬ ‫‪ُ - ۴‬ماقٍُبٓ شبؿْقٓ ـ هبلىحبى» =‬
‫يخیم رّک٘یيِگٗ‪ٍٕٛ ،‬ص يخیم رّپٍٓ‪َٔ .‬مْخٖ رؼيٖ حُ حیٍ طیَِٖ ِْحٍِگٗ‬
‫کّ ىٍ کٕثظّ رهٕچٔظخٌ رّىَیخ آييِحَي (رّحػَ آد ٔ ْٕحٖ يظلخٔص) چَِٖٓ‬
‫آٍیخیٗ (رهٕچٗ ‪ -‬پ٘ظَٕٗ) کٔذ کَىِ ٔ هٕى ٍح «آٍُِ» يٗگٕیُي‪َْ .‬گخِ‬
‫هٕىٗخٌ ٍح «آٍُِ» َگٕیُي طٕ ًَٗطٕحَٗ يیخٌ آٌْخ ٔ رهٕچ ٔ پ٘ظٌٕ طًیِ‬
‫کُٗ‪ٟٔ .‬ؼیض ىٍ يیخٌ ٓخىحص ْى رًّْیٍ يُٕحل حٓض‪ٓ :‬خىحص پ٘ظَٕی‪،‬‬
‫ٓخىحص طخؿیکی‪ٓ ،‬خىحص حُرکی‪ٓ ،‬خىحص رهٕچی ٔ ِْحٍِگی ‪...‬‬
‫‪ِْ - ۵‬حٍِْخٖ َٕحكٗ َیهٗ‪ُٓ ،‬گًٕو‪ ،‬نٌیَ‪ ،‬کـَحٌ‪ ،‬کیٕٔ‪ ،‬کیظی‪،‬‬
‫کٕيی‪ ،‬حٔٗی‪ ،‬يًَٕی‪ ،‬ریَی‪ ،‬رَيُی‪ ،‬يیٖ‪َ ،‬خٔيیٖ‪ ،‬هٕهٍٕ‪ ،‬طًَحٌ‪،‬‬
‫َٗٓٓظخٌ‪ًْ ٔ ...‬چُیٍ ٓخَچخٍک ٔ رهوخد‪ ...‬ىحٍحی چَِْٓخی طخؿیکی ٔ‬
‫رهٕچی ْٔظُي‪ ،‬چُخٌکّ یخ كویوظخ ً طخؿیک ٔ رهٕچ ْٔظُي ٔ آٍیخیٗ َژحى يٗرخُٗي‪،‬‬
‫یخ رّحػَ حُىٔحؽ‪ ،‬ىٍٔگّ ٗيِحَي‪ .‬حکؼَح ً هٕىٗخٌ َیِ رًّْیٍ رخٍٔحَي‪ ،‬نکٍ‬
‫رّحػظزخٍ يٌْذ ٗیؼّ هٕى ٍح ِْحٍِ يًٗٗخٍَي؛ رّپُيحٗض آٌْخ ِْحٍِ هٌٕ‬
‫َیٔض‪ ،‬رهکّ ‪ َُ١‬ػویيِ حٓض‪ ...‬نٌح ”َظَػهٗ يٕكيٖ کیٕٖٔ” ىٍ‬
‫حٍؿُِٕٖ رخػُٕحٌ ه‪ٜ‬یيِٖ حكـخَٔظخٌ (‪ )۳ٙ‬يٗگٕیي‪ِْ« :‬حٍِ يَکذ حُ‬
‫طَک ٔ طخؿیک حٓض»‪ ...‬ػیٍ چیِحَي «ٓخىحص» آٌ َٕحكٗ؛ يؼالً «ٓخىحص»‬
‫َٕحكٗ ىیَِگٗ ٔ ىیکُيٖ َیِ رّحػَ حُىٔحؽ‪ ،‬یخ َٗحی‪ُ ٢‬یٔضرٕيٗ‪ ،‬چَِٖٓ‬
‫ِْحٍِگٗ کٔذ ًَٕىِحَي‪ ،‬كظی رَهی حُ حی٘خٌ هٕى ٍح ِْحٍِ يًٗٗخٍَي!‬
‫ؿًـًّ گَى ٔ يئٍ‪ٍٕٛ ،‬ص‬ ‫=‬ ‫‪ُ« - ۶‬ماقٍُبٓ جكکوي»‬
‫پَُ ٔ گٕٗظخنٕ حٓض‪ ،‬طٕگٕیٗ ىهیوخ ً روْٖخٖ حُ طَکًٍْخ ٗیؼّ ٗيِ ٔ هٕى ٍح‬
‫‪ٖٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِ َخيیيِحَي؛ كویوض ْى ًْیٍ حٓض‪ ،‬آٌْخ ىٍ كویوض طَکًٍ ْٔظُي‪،‬‬


‫رّحػظزخٍ يٌْذ ٗیؼّ هٕىٍح ِْحٍِ يیگٕیُي‪...‬‬
‫ؿخنذ حٓض‪ْ :‬ىطَکًٍ‪ْ ،‬ى ِْحٍِ! ىٍ يُٕحییک حكـخَٔظخٌ «طَکًٍ هٕى‬
‫یک هٕو ئظوم حٓض» آٌ ٔهض‪ ،‬حكَحىٖ حُ حیٍ هٕو ئظوم حگَ پیَٔ يٌْذ‬
‫ٗیؼّ رخُٗي هٕى ٍح ِْحٍِ يٗگٕیُي‪ ،‬حگَ پیَٔ يٌْذ كُلٗ رخُٗي‪ ،‬هٕى ٍح‬
‫«طَکًٍ» يٗهٕحَُي‪ .‬پْ طَکًٍْخٖ ٗیؼّيٌْذ «ِْحٍِحَي‪ ،‬ىٍ ػیٍ حیٍکّ‬
‫طَکًٍ َیِ ْٔظُي؛ ٔ طَکًٍحَي‪ ،‬ىٍ ػیٍ حیٍکّ ِْحٍِحَي!‬
‫پْ «ِْحٍِ» یک يلٕٓو حػظزخٍٖ‪ ،‬طٔخيلٗ ٔ يـخُٖ حٓض‪ َّ ،‬یک هٕو‬
‫یخ طزخٍ؛ (یک کهٗ) َیٔض‪ ،‬هٌٕ ٔحكي َیٔض‪َْ ،‬چُي کّ ‪١‬زن ‪ٍَٟٔ‬ص ریخَٗ‬
‫رّآٌ «هٕو» گلظّ ٕٗى؛ ُیَح َْیک حُ آٌ طلخٔصْخ ىٍ ُیٔضُٗخٓٗ یک ىٍیخ‬
‫يؼُٗ ىحٍى‪َ .‬یَٕخُٖ ِْحٍِگٗ حُ ٍٖٔ ؿٓم ٔ َخىحَٗ چ٘ى هٕى ٍح يٗرُيى ٔ‬
‫ىْخٌ هٕى ٍح رخُ يٗکُي ٔ طلکًخ ً كَيخٌ يٗىْي کّ «ِْحٍِ! هخ‪»!ٕٗ ٙ‬‬

‫آیب اظؿاخ کلٌئ ُماقٍگٔ هوکي اوث؟‬


‫ىٍ َٗحیطٗ کّ حهٕحو ِْحٍِگٗ رخ حیٍ طلخٔصْخ ىٍ َٓحَٓ کٍٕ٘ يُظَ٘‬
‫حٓض‪ ،‬آیخ ىٍ حیٍگَّٕ حٔ‪ٟ‬خع ٔ َٗحی‪« ٢‬هخ‪ٗ ٙ‬يٌ ِْحٍِ» ٔ طـًغ آٌْخ‬
‫ىٍ یک کهُٗ يًکٍ حٓض؟ حٓخٓخ ً (رّكَ‪ ٝ‬حيکخٌ حكيحع) رَّلغ ِْحٍِ حٓض؟‬
‫ئهًخ ً هیَ‪ ًّْ ،‬يٗىحَُي ػُٕحٌ ِْحٍِ ٍح َْچّ ىٓض رَُِي ريطَ يٕٗٗى‪.‬‬
‫ِْحٍِ ًَٗطٕحَي هخ‪ٕٗ ٙ‬ى‪ ،‬چٌٕ َْگخِ روٕحْي هخ‪ٕٗ ٙ‬ى الؿَو حُ ْى‬
‫يٗپخٗي ٔ ْیچٗ رخهٗ ًَٗيخَي‪ .‬هخ‪ٗ ٙ‬يٌ حیٍ چُيیٍ هٔى چَِٓ ٔ هیخكّْخ ٔ‬
‫هٌْٕخٖ يظلخٔص‪ ،‬یؼُٗ‪َْ« :‬کيحو ٍحِ هٕى ٍح ٍكظٍ!»‬

‫ُماقٍُب ؾاقای اشؿاؾ ّ پؿقاى هٍحكک ًیىحٌؿ‬


‫رُخ رَّظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی‪ ،‬طخٍین ٔ ْٕیض ِْحٍِ‪ ،‬رخ ػزيحنؼهی‬
‫يِحٍی آؿخُ يیٕٗى؛ حگَ كَف حی٘خٌ ‪ٛ‬لض ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬رخُْى ؿخی حیٍ‬
‫رلغ ٔؿٕى ىحٍى کّ «َٕع حَٔخٌ ِْحٍِ» پیٖ حُ يِحٍی ْى ٔؿٕى ىحٗظّ؛‬
‫ٔنٕ کّ طخٍین َيحٗظّ رخٗي‪ .‬ىٍرخٍِی يُ٘ؤ پیيحیی حَٔخٌ ِْحٍِ ّٓ َظَ ػًيِ‬
‫ٔؿٕى ىحٍى‪ ٔ :‬ـ «رٕيی رٕىٌ»؛ ٕ ـ «يـٕنی رٕىٌ»؛ ٖ ـ «يوهٕ‪ ١‬رٕىٌ»‪.‬‬
‫ٕٖٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٔ َظَ حٔنی َِى يلووخٌ ری‪َ١‬ف‪ٍ ،‬ى ٗيِ‪ ،‬ح ّيخ ىٍ يیخٌ هٕى ِْحٍِْخی‬
‫حئَُی ‪َ١‬فىحٍحَی ىحٍى کّ ریٖطَ حُ ٍٔی حٓظی‪ٜ‬خل حٓض طخ رَپخیّی‬
‫ح‪ٕٛ‬ل ٔ ييحٍک ػهًی ٔ طخٍیوی‪.‬‬
‫َظَ ٕٓو ىٍ يیخٌ يلووخٌ ٔ حَٔخٌُٗخٓخٌ ری‪َ١‬ف ریٖطَ پٌیَكظّ ٗيِ ٔ‬
‫رخ ٔحهؼیضْخی يٕؿٕى ًْوٕحَی ىحٍى‪ .‬هٕى ِْحٍِْخی ٔحهغریٍ َیِ حیٍَکظّ ٍح‬
‫يیپٌیََي کّ ِْحٍِْخ ىحٍحی یک ٍیّ٘ی ي٘ظَک َیٔظُي ٔ رّیک پيٍ ٔ ؿي‬
‫ٔحكي ًَیٍُٓي‪ٍ ،‬یّْ٘خی گَٕخگَٕی ىحٍَي کّ رّٗخهّْخی حُ حهٕحو حكـخَی ٔ‬
‫َیِ رّحهٕحو آٓیخیيیخَّ ٔ‪ٛ‬م يیَٕٗي‪ .‬ػُٕحٌ «ِْحٍِ» كو‪ ٢‬یک «کًپ»‬
‫حٓض‪َْ ،‬کْ ىٍ ْیچؿخ ؿخی َيحٗض‪ ٔ ،‬ىٍ ْیچ ْٕیظی َگُـیي‪ِْ ،‬حٍِ حٓض‪.‬‬
‫حگَ کٔخَی روٕحُْي ىٍ رخٍِی يُ٘ؤ طَکیزخص حَٔخٌ ِْحٍِ طلوین کُُي‪ ،‬رخیي‬
‫«آکخىيت ِْحٍُِٗخٓٗ» طؤٓیْ ًَخیُي‪ .‬حیٍ آکخىيٗ كظًخ ً ٔ رخیي ي٘ظًم رَ‬
‫يلوویٍ ِْحٍِ‪ ،‬طخؿیک‪ ،‬پ٘ظٌٕ‪ٓ ،‬یّي‪ ،‬حیَحَٗ‪ُْ ،‬يٖ‪ ،‬طَکٗ‪ ،‬ؿَرٗ‪ ،‬ػَرٗ ٔ‬
‫ٍٔٓٗ رخٗي طخ ىحىِْخٖ آٌ هخرم حػظزخٍ گَىى ٔ ىٍ يـخيغ ٔ يلخكم هخرم‬
‫پٌیَٕ رخٗي‪ .‬ىٍكخل كخ‪ َٟ‬حٔ‪ٟ‬خع رّگَّٕٖ حٓض کّ حيیي چُيحَٗ‬
‫رّىٓضیخرٗ آٌ آکخىيٗ (كَ‪ )ٟٗ‬رّحُٓخى ٔ ييحٍک يٕػن ٔ هيَّٗخپٌیَ ىٍ‬
‫ه‪ٕٓ ٕٜٙ‬حرن ٔ يُ٘ؤ طَکیذ حَٔخٌ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬نکٍ ىحىِْخٖ آٌ‬
‫آکخىيٗ (كظٗ حگَ كظٕحیٗ ْى رخٗي) حًٍُُٗي هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫ىٍ ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪َْ ،‬گخِ حكَحىٖ حُ ِْحٍِْخ رّ‪ٍٕٛ‬ص حَلَحىٖ کخٍ‬
‫کُُي‪ ،‬چیِٖ ریٖ حُ ػالین ٔ ٓالین ٗو‪ ٜٗ‬ریٌَٔ َوٕحُْي ىحى‪ ٔ .‬يٕؿزخص‬
‫طًٔوَ هٕى ٔ حهٕحو ِْحٍِ ٍح كَحْى هٕحْي آٍٔى‪ .‬كظٗ حگَ ؿًؼٗ يظ٘کم حُ‬
‫هٕى ِْحٍِْخ ىٍٔ ْى ِگَى آیُي كخ‪ٛ‬هٗ ریٖ حُ کخٍْخٖ ػِیِ ‪١‬ـیخٌ ٔ‬
‫كٔیٍػهٗ یِىحَٗ ٔ ػیٔٗ ؿَؿٔظخَٗ ٔ حیٍ ٔ آٌ ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ َوٕحُْي‬
‫ىحٗض‪ .‬کخٍْخٖ آَخٌ (حگَ ٓیخٓٗ ٔ کالِرَىحٍٖ ْى َزخٗي) حُ ٍٖٔ حكٔخٓخص‬
‫ٔ ػٕح‪١‬ق ٔ ػويِ حٓض‪ ٔ .‬ىٍ َْ ‪ٍٕٛ‬ص ػهًٗ َیٔض‪ ٔ .‬ىحىِْخی حی٘خٌ ىٍ‬
‫يـخيغ ػهًی ٔ ری‪َ١‬ف پٌیَكظّ َوٕحْي ٗي‪ .‬آٌْخ (رّحٗظزخِ) ِْحٍِ ٍح یک‬
‫«کهٗ ٔحكي» گَكظّ ٔ آٌهيٍ هَحد کَىِحَي کّ حئَُِ هٕى ِْحٍِْخ ْى‬
‫ًَٗىحَُي چگَّٕ ؿًغ کُُي‪ .‬آٌْخٖ کّ حىػخٖ طلوین ىٍ يٍٕى طزخٍ ٔ َژحى‬
‫ِْحٍِ ىحٍَي‪ ،‬حئَُِ حیٍ ٔ‪ٟ‬غ ٍح َٓ ِْحٍِ آٍٔىِحَي‪:‬‬
‫ٕٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫دمحم حك‪٠‬م حٍُگخَٗ‪ ،‬یَْٕ‬ ‫الق ‪ُ -‬ماقٍ ال ًىل هـْل اوث ‪:‬‬
‫‪١‬ـیخٌ‪ ،‬ػِیِ ‪١‬ـیخٌ‪ ،‬كٍٔ كٕالىٖ‪ ،‬ػیٔٗ ؿَؿٔظخَٗ‪ ،‬كٔیٍػهٗ یِىحَٗ‪،‬‬
‫ٓیّي ػٔکَ يٕٕٖٓ ‪« ٔ ...‬آٍُِگٌٕ» کٕثظّ حُ پی٘گخيخٌ حیٍ َظَحَي‪.‬‬
‫حکزَهخٌ ََگْ‪َ ،‬خ‪َٖٛ‬‬ ‫‪ُ -‬ماقٍ جیكٍٓ ال جكک اوث ‪:‬‬ ‫ة‬
‫حٓيللا ٔنٕحنـٗ‪ٓ ،‬یَص ‪١‬خنوخَٗ‪ ،‬ر‪ٜ‬یَحكًي ىٔنضآرخىٖ ٔ ؿخنذ‬ ‫ّ‬ ‫ىحٔٔىٖ‪،‬‬
‫ِْحٍِْخٖ ًٓض ًٗخل (کّ ىٍ يـخٍٔص حُرکْخ َ٘ٔظّحَي) رّحیٍ رخٍٔحَي‪.‬‬
‫دمحمػهٗ‬ ‫‪ُ -‬ماقٍ اِل ًژاؾ آقیبیٔ اوث‪:‬‬ ‫ز‬
‫حكظوخٍٖ ٍٔٓٗ (آٍیخَپٍٕ) كخ‪ٟ‬م کیخَٗ ؿخؿٍٕٖ‪ٕٗ ،‬کض ػهٗ دمحمٖ‬
‫ؿخؿٍٕٖ‪ ،‬چًُؼهٗ گَٗٔظخَٗ‪ ،‬ؿٕحى هخٍٔی ٔ ؿخنذ ِْحٍِپژْٔخٌ يُخ‪١‬ن‬
‫يَکِٖ [کٔخَٗکّ ىٍ حیَحٌ َُيگٗ ٔ طل‪ٜ‬یم کَىِحَي] رّحیٍ رخٍٔ ْٔظُي‪.‬‬
‫”ٗین َظَػهٗ‬ ‫ؾ ‪ُ -‬ماقٍ هكکت ال جكک ّ جبشیک اوث‪:‬‬
‫يٕكيٖ کیٕٖٔ” (ٗو‪ٜ‬خ ً طخؿیکطزخٍ) ‪ٛ‬خىهی َیهی‪ ،‬ىحَٖ نِیَ ٔ يـًٕع‬
‫َٓحٌ ِْحٍِْخٖ طخؿیکطزخٍ رّحیٍ رخٍٔ رٕىِ ٔ ْٔظُي‪)ٔ(.‬‬
‫حیٍ ىیگَ هُيِىحٍ‬ ‫ُ ‪ُ -‬ماقٍ هكکت ال ویّؿ ّ ُماقٍ اوث!‬
‫طَیُٖ حٓض! رخَیخٌ حیٍ ُؿک هُيِىحٍ (ػالِٔ رَ طؼيحىی حُ ِْحٍِْخ) کٔخَی‬
‫حُ يَطيیٍ هٕيت ٓخىحص ْٔظُي کّ یخ ُیخىی ٍُٔٗلکَحَي ٔ حؿهذ حُ ىٍؽ‬
‫ػُٕحٌ «ٓیّي» ىٍ حرظيحی َخو هٕى هـخنض يیکُ٘ي (يخَُي ٓیّيػٔکَ يٕٕٓی‪،‬‬
‫ٓیّيحرٕ‪١‬خنذ يظلَی‪ٓ ،‬یّيٍ‪ٟ‬خ دمحمی‪ ،‬ػزيحنویٕو ٓـخىی‪ ،‬کَیى پخکِحى‪،‬‬
‫يیَكٔیٍ يٓئی ‪ )...‬یخ حُ ُیَ ٓخیّی «َـّچی»ْخی ِْحٍِگی هٕى ریٌَٔ‬
‫ٗيِ ًَٗطٕحَُي‪ ،‬يخَُي (ًٗخٍی حُ ٓیّيْخی نوک ِْحٍِ‪ٍٕٛ‬ص) یخ ح‪ٛ‬الً هخىٍ‬
‫رّىٍک حٔ‪ٟ‬خع َیٔظُي ‪ ...‬یخ رّىالیم ىیگَ ىل ىٍ گَٔ ِْحٍِ ىحٍَي‪.‬‬
‫ىٍ ٍى َظَحص پیٖگلظّ رخیي گلض‪:‬‬
‫ـ ِْحٍِ چگَّٕ يٗطٕحَي حُ َٔم يـٕل رخٗي‪ ،‬ىٍ كخنٗکّ ىٍ يُٕحثیک‬
‫هٕيٗ حكـخَٔظخٌ «يـٕل» یک هٕيیض ئظوم حٓض؟!‬
‫ـ چگَّٕ يٗطٕحَي «طَک» رخٗي‪ ،‬ىٍ كخنٗکّ طَکٗ ًَٗىحَي؟!‬
‫ـ چگَّٕ يٗطٕحَي «آٍیخییَژحى» رخٗي‪ ،‬ىٍ كخنٗکّ رّنلخظ كیِیٕنٕژیک رخ‬
‫آٍیخیٗ طزخٍحٌ ح‪ٛ‬یم يظلخٔص حٓض؟!‬
‫ـ چگَّٕ يیطٕحَي رٕيی رخٗي ىٍ كخنیکّ حكـخَٔظخٌ ؿِٔ ههًَٔ آٍیخثیخٌ‬
‫ریُیرهُي رٕىِ حٓض؟‬
‫ٕٕٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ـ حگَ ِْحٍِْخ رٕيٗ ْٔظُي چَح َٗٓ ٔ طًيٌ ِْحٍِگٗ َيحٍیى؟‬


‫ـ چَح ُرخٌ‪ ،‬حىریخص ٔ ‪ُٛ‬خیغ ِْحٍِگٗ َيحٍیى؟‬
‫ـ چَح ًَخىْخی ِْحٍِگی َيحٍیى؟‬
‫ـ چَح ُٓضْخی ِْحٍِگی َيحٍیى؟‬
‫ـ ؿٌحی يو‪ِْ ٕٜٙ‬حٍِگی چیٔض؟‬
‫ـ ٔ رٔیخٍ چَحْخی ىیگَ ‪...‬‬
‫ِْحٍِ حُ يُظَ پی٘یُّ ٔ ٍیّْ٘خی طخٍیوت هٕى یک «هخٍچ» حٓض کّ حُ‬
‫رٔظَ حيظِحؽ حهٕحو حكـخَی َٓرَآٍٔىِ حٓض؛ ٗخیي ػهض آٌکّ ِْحٍِ ٍح‬
‫”رَرَٖ” گٕیُي حیٍ رخٗي کّ «ِْحٍِ طخٍین َيحٍى ‪ُ ،‬رخٌ َيحٍى» ُرخٌ كخٍٓٗ‬
‫ٍح حُ طخؿیکخٌ ػخٍیض گَكظّحَي‪ .‬رَحَْٖ هٕو ٔ يهض ٔهظٗ ُرخٌ َیٔض‪ ،‬طًيٌ‬
‫َیِ ٗکم ًَٗگیَى‪ُ ،‬یَح ُرخٌ ٔ كَُْگ حٓخّ طًيٌ حٓض ٔ ؿخيؼّ ُٗخٓخٌ‬
‫ٍح ػویيِ رَحیٍ حٓض کّ‪ َْ« :‬كکًٗ ٍح کّ ُرخٌ یک يهض ىحٍى؛ َلْ ًْخٌ‬
‫كکى رَ طًيٌ آٌ يهض َیِ ‪ٛ‬خىم حٓض‪».‬‬
‫ىحٓظخٌ ػزيحنَكًٍهخٌ رٓخَّی هٕری ٗيِ حٓض رَحی ِْحٍِْخ کّ‬
‫کخٓظیْخی هٕىٍح ىٍ پ٘ض آٌ پُٓخٌ کُُي ٔ رگٕیُي کّ يخ ىٍ گٌٗظّ ًّْ چیِ‬
‫ىحٗظیى ػزيحنَكًٍ آيي ٔ ًّْ ٍح هٍٕى! کم حكـخَٔظخٌ حُ ِْحٍِ رٕىِ ٔ کم‬
‫يَىو حكـخَٔظخٌ ْى ِْحٍِ رٕىَي‪ ،‬ػزيحنَكًٍ آيي ٔ يخٍح رّحیٍ ٍُٔ حَيحهض!‬
‫کٔی َیٔض رّحیٍْخ رگٕیي ػزيحنَكًٍ کّ يخل ًْیٍ ىیَُٔ حٓض‪ ،‬هزم حُ‬
‫ػزيحنَكًٍ چّ ىحٗظی؟ ریخٍ َ٘خٌ ريِ!‬
‫حئَُِ ِْحٍِْخی کّ ؿخَزيحٍ َظَیّی رٕيی رٕىٌ هٕى ْٔظُي حىػخ ىحٍَي‬
‫کّ پیکَِْخی رٕىح ىنیم رَ رٕيی رٕىٌ ِْحٍِْخ حٓض! حیٍ ْیچ ىنیم ٗيِ‬
‫ًَیطٕحَي‪ْ ،‬یچ َٔزظی ًَیطٕحٌ يیخٌ رٕىح (ی ُْيی) ٔ حَٔخٌ ِْحٍِ رَهَحٍ‬
‫کَى‪ .‬رٔیخٍی حُ کخٔٗگَحٌ طخٍیوی رَ آَُي کّ پیکَِْخی طخٍیوت رخيیخٌ رُخ‬
‫رّىالیهی چٌٕ ُٔؽ رٕىٌ ٔ ػَیخٌ رٕىٌ‪ًَ ،‬خىی حُ آىو ٔ كٕحء حٓض‪ َّ ،‬رٕىح؛‬
‫ىٍ ْیچ ؿخی ىَیخ پیکَِی رٕىح ىٍ کُخٍ یک ٌُ ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬رٕىح ىٍ ًّْؿخ‬
‫طُٓخ حٓض‪.‬‬
‫حُ َظَ كَُْگی ٔ يؼُٕی َیِ ًَیطٕحٌ يیخٌ كَُْگ ِْحٍِگی ٔ رٕىیٔى‬
‫َٔزظی رَهَحٍ کَى؛ یؼُی ىٍ كَُْگ ٔ يؼظويحص ِْحٍِگی ْیچ يٍٕىی ٔؿٕى‬
‫َيحٍى کّ رخُيخَيِی ىٍٔحٌ رٕحثی ىحَٔظّ ٕٗى؛ كَُْگْخ َْچُي ػٕ‪َٕٗ ٝ‬ي‬
‫ٖٕٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ طلٕل کُُي‪ ،‬رخُْى ٍٕٓرخص آٌ ىٍ حػًخم َُيگت يؼُٕی ؿٕحيغ رخهی يیيخَي‬
‫ٔ ىٍ ُْگخو يوظ‪٠‬ی رَُٔ يیکُي‪ .‬يؼم حیٍکّ ىٍ ُٓضْخ ٔ گٕیْٖخی‬
‫ِْحٍِگی حنلخظ ٔ حٓخيی ٔ آىحد ٔ ػخىحص كَٔحٌ ٔؿٕى ىحٍى کّ طَکی ـ‬
‫يـٕنی حٓض يخَُي هخطٌٕ‪ ،‬آؿخ‪ ،‬آؿّ‪ ،‬آرّ‪ ،‬آپّ‪ ،‬آیّ‪ ،‬آیکّ‪ ،‬آطّ‪ ،‬آؿّ‪ ،‬آؿم‪ ،‬حُهَِ‪،‬‬
‫حُؿخم‪ ،‬حٔيخؽ‪ ،‬حُٔچی‪ ،‬رٍٕىحهی‪ ،‬رُـَٕي‪ ،‬رٕطٕو‪ ،‬طُ٘ک‪ُ ،‬چوَُ‪ ،‬چیچک‪ ،‬هخٕ‪،‬‬
‫هخم‪ ،‬هخطن‪ ،‬هزَُؿّ‪ ،‬هٍٕيّ‪ ،‬هًچیٍ‪ ،‬هَٔص‪ ،‬هیًخم‪ ،‬هُٕی‪ ،‬روچّ‪ ،‬هخٌ‪ ،‬ریری‪...‬‬
‫ىٍ حیٍ يٍٕى َظَحص رٔیخٍ ُیخى ٔ يظُخه‪ ٞ‬حرَحُ ٗيِ حٓض‪ .‬هال‪ ّٛ‬حیٍ‬
‫ؿُخُِ ٍٔی ىٓض يخَيِ حٓض‪ .‬ػهٗ َـلٗ ىٍ کظخد «حكـخَٔظخٌ ٍَگیٍ کًخٌ‬
‫حهٕحو» كئى ىِ َٔزض هٕيٗ رَحٖ ِْحٍِ يًٗٗخٍى ٔ حكظًخل ؿخنذ يٗىْي‬
‫کّ ِْحٍِ حُ حهٕحو طزظٗ رخٗي‪ ،‬يخَُي حهٕحو طزظٗ ىٍ َٕحكٗ الىحم کً٘یَ‪،‬‬
‫حٓکخٍىٔ ٔ رهظٔظخٌ ىٍ پخکٔظخٌ ‪ ...‬آٌ يَىيخٌ ٗزخْضْخٖ رٔیخٍ َِىیک رخ‬
‫ِْحٍِْخٖ حكـخَٔظخٌ ىحٍَي‪ ...‬حگَ حیٍ َظَ ‪ٛ‬لض ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬آٌٔهض حیٍ‬
‫ٓئحل پیٖ يیآیي کّ حیٍْخ چطٍٕ ىٍ يُخ‪١‬ن يَکِی ؿخ رّؿخ ٗيَي؟‬
‫َکظّی ؿخنذ حیٍکّ ِْحٍِْخ رَحی يؼَكی هٕى رَّْٕٓ چُگ يیَُُي‪،‬‬
‫ح ّيخ ْیچگخِ َٓحؽ حیٍ پَٖٓ ًَیٍَٔي کّ ِْحٍِ چّ يؼُی ىحٍى؟ چَح ِْحٍِ؟‬

‫ال ثعكاى ُْیث جب ُْیث کبـة!‬


‫رَّْ‪ٍٕٛ‬ص ْیچ یک حُ حیٍ َظَحص رّحػزخص ََٓیيِ ٔ ًّْ ؿیَ ػهًٗ ٔ‬
‫رئٌ کيحو حٓخّ يلکى حٓض‪ .‬كو‪ ٢‬حُ ٍٖٔ حكٔخٓخص‪ ،‬يٍ ىٍآٍٔىٖ‪ًٔ ،‬هٗ‪،‬‬
‫رٗحػظزخٍ ٔ حَلَحكٗ حٓض‪ .‬ييػیخٌ ِْحٍِپژْٔی‪ ،‬طًخيخ ً گِیُ٘ٗ ٔ َْیک‬
‫رٔظّ رّطؼهوخص هخ‪ َ١‬هٕى حظٓخٍ َظَ کَىِحَي ٔ كخ‪ٛ‬هٗ ؿِ آٗلظّگٗ حئَُِ‬
‫رّرخٍ َیخٍٔىِحَي‪ .‬کٗ يٗطٕحَي حیٍ ًّْ طُخه‪ٍ ٞ‬ح یک ؿخ ؿًغ کُي؟‬
‫ؿخنذ حیٍکّ‪ ًّْٖ :‬حیٍْخ ىٍٓض يٗگٕیُي‪ ،‬ىٍ ػیٍ حیٍکّ ًّْ ْى ؿه‪٢‬‬
‫يٗگٕیُي! ىٍٓظٖ حیٍ حٓض کّ حگَ ریخیُي حهٕحو ِْحٍِ ٍح ؿيح ؿيح رٍَٓٗ‬
‫کُُي ٔ يٍٕى رّيٍٕى رگٕیُي حیٍ طیَِ طَک حٓض‪ ،‬آٌ طیَِ يـٕل حٓض‪ ،‬آٌ یکٗ‬
‫طخؿیک حٓض‪ ،‬آٌ ْى ریخص حٓض‪ ،‬آٌ طَکًٍ‪ ٔ ...‬رًّْیٍ طَطیذ َْ هٕو ٍح ىٍ‬
‫ئیَ هٕىٕ رٍَٓٗ ًَخیُي (چُخٌکّ يخ ىٍ كٕم حٗخٍص ىحىیى) ىٍ حیٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص ىٍٓض يٗگٕیُي‪ٔ .‬نٗ َْگخِ ریخیُي حُ ٍٖٔ ٓیخٓضرخُٖ ٔ ىؿمکخٍٖ‬
‫ٔ ؿؼم ٔ طلَیق ٔ َٓهض ٔ ىیگَ ٍْٕٔخٖ يٌيٕو ٔ يَىٔى‪ ،‬یک كکى ٍح‬
‫‪ٖٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَ ًّْ حهٕحو ِْحٍِ ؿخٍٖ کُُي‪ ،‬حیٍ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ َخىحَٗ حٓض‪ .‬کّ هزم حُ‬
‫ًّْ چیِ حػظزخٍ ٔ َیخص هٕى گٕیُيِ ٍح ُیَ پَٖٓ يٗرَى‪.‬‬
‫نٌح گَٗٔظخَٗ ىٍ ؿِِْٔخٖ يُظَِ٘ طلض ػُٕحٌ «‪ٍَٟٔ‬ص ُٗخهض‬
‫ْٕیض يهٗ ٔ طخٍیوت ؿخيؼۀ ِْحٍِ» طًخيخ ً حُ گً٘يِگٗ‪ ،‬یخ گىگ٘ظّگی حَٔخٌ‬
‫ِْحٍِ َخنیيِ حٓض‪ ،‬يطخنذ هیهٗ يل‪ٜ‬م ٔ ‪َٛ‬یق حٓض‪ .‬حُ ؿًهّ ىٍ ًٗخٍِ‬
‫ٕٓو (‪ )۳ٓ ٔ ٖ۹ ، ٕٔ ٚٛ‬چُیٍ يَٗگخٍى‪:‬‬
‫«حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ حیٍکّ يخ ”کٗ”‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۵۴‬‬
‫رٕىِحیى؟ ىٍ ”کـخ” كیخص حؿظًخػٗ ٔ ٓیخٓٗ ىحٗظّحیى؟ حکٌُٕ ”کٗ” ْٔظیى؟ ٔ‬
‫چَح رّحیٍ ٍُٔ ٔ كخل حٓلزخٍ گَكظخٍ آييِحیى؟! حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ هٕی٘ظٍ‬
‫هٕى؛ ىٍرخٍِٖ هٕی٘ظٍ يهٗ ٔ طخٍیوٗ‪ ،‬ىٍرخٍِٖ ْٕیض ٔ ٗو‪ٜ‬یض كَُْگٗ‬
‫ٔ ىٍرخٍِٖ ٍیّْ٘خ‪َ٘ ،‬خَّْخ‪ ،‬ػاليضْخ‪ًَ ،‬خىْخ ٔ ًٓزمْخ حُ ٍُٔگخٍحٌ کٍٓ‬
‫حَٔخٌ ِْحٍِ؛ حَيی٘یيٌ ىٍرخٍِٖ حیٍکّ حؿيحى ٔ َیخکخٌ ؿخيؼّٖ کّ حئَُ‬
‫رَّخو ِْحٍِ ُٗخهظّ يٕٗٗى ”کْٗخ” رٕىِحَي؟!‪)ٕ(»...‬‬
‫«‪ ...‬حنزظّ هخرم ًکَ حٓض کّ ىٍ حیٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۳۹‬‬
‫یکٗ ىٔ ىّْٖ حهیَ کظخدْخٖ ُیخىٖ ىٍ يٍٕى ْٕیض ٔ طخٍین حهٕحو ِْحٍِ‬
‫َگخٗظّ ٗيِحَي‪ ،‬ح ّيخ چّ كخیيِ ىحٍَي! يظؤٓلخَّ کظخدْخٖ يٌکٍٕ رّؿِ یکٗ ىٔ‬
‫ًََّٕ‪ ،‬رال حٓظؼُخء كخٖٔ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍین يؼخ‪ َٛ‬حٓض؛ یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ‬
‫طخٍین َخ طخٍین‪ ،‬یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍیوٗ کّ حهٕحو ِْحٍِ ٍح رٗطخٍین‬
‫ًَٕىِحَي‪ ،‬یؼُٗ ٍَٕٔیٔٗ حُ طخٍین ىٓظٍٕٖ‪ْ ،‬يحیض ٗيِ ٔ ًٍٓٗ کّ حئَُ‬
‫ىٍ ىٓض َٔم کَُٕٗ يخ حٓض‪ .‬رَحٖ ُٗخهض ْٕیض يهٗ ٔ طخٍین ٔحهؼٗ يخ ْیچ‬
‫کًکٗ َوٕحْي کَى‪)ٖ(».‬‬
‫«پْ يخ حئَُ رّيَىحٌ طخٍینَٕیٔٗ ‪ٍَٟٔ‬ص ىحٍیى کّ رظٕحَُي طخٍین‬
‫يؼخ‪ ٔ َٛ‬طخٍین گٌٗظّْخٖ ىٍٔ ٍح يوخیّٔ ًَخیُي‪ ،‬طلهیم ًَخیُي‪َ ،‬وي ًَخیُي‪،‬‬
‫طخٍین ٍح حُ َخ طخٍین ط٘وی‪ ٚ‬ىُْي ٔ طخٍین ح‪ٛ‬هٗ حهٕحو ِْحٍِ ٍح حُ ىل حیٍ‬
‫طخٍین ریٌَٔ رکُ٘ي‪».‬‬
‫«رخنو‪ ٕٜٙ‬رّآٌْخٖ کّ رَ َظَیّٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪: ۶‬‬
‫طَک ٔ يـٕل رٕىٌ يؼظوي ٗيِحَي ٔ ريحٌ ىل رٔظّحَي گِٕٗى يٗگَىى کّ‬
‫َظَحص هٕى ٔ يوخنق ٍح ىٍ طَحُٖٔ ػوم ٔ يُطن ػهًٗ ٓزک ٔ ُٓگیٍ‬
‫ًَخیُي ٔ رخ َظَىحٗض كوخین‪ ،‬ػالیى‪َ٘ ،‬خَّْخ‪ ٔ ،‬رخ طٕٓم رّكَُْگ‬
‫‪ٖٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍُِٗخٓت ػهًٗ‪ ،‬ئؤنّ ٍح يٍٕى طلوین‪ ،‬طلهیم ٔ رٍَٓٗ هَحٍ ىُْي طخ‬
‫ه‪٠‬خٔص آگخْخَّ يیَٔ ٕٗى ٔ َگَحٌ حیٍ َیِ َزخُٗي کّ هٕد كخال رؼي حُ آٌکّ‬
‫ىٍ رخٍِٖ طَک ٔ يـٕل رٕىٌ طکیّ ٔ کخٍ ٗيِحَي كخال ریخیى یک ىكؼّ آٌ ٍح‬
‫ئُٕم ٔ ٍى ًَخثیى‪».‬‬
‫«حنزظّ کّ کخٍٖ ىٕٗحٍ ٔ َخ هٕٗخیُي يٗرخٗي ٔ رئٌ ِْیُّٖ يخىٖ ٔ‬
‫يؼُٕٖ ْى ًَٗطٕحَي حَـخو ٕٗى‪ ،‬ىٍ يـًٕع يٗطٕحٌ چُیٍ يظٌکَ ٗي»‪:‬‬
‫«حُ آٌ ىٓظّ حُ کٔخَٗ کّ حُ ؿخيؼّٖ يخ طالٕ يٍَُٗٔي طخ ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِ ٍح رخطَکْخ ٔ يـٕالٌ پیَٕي ىُْي طوخ‪ٟ‬خ يٗگَىى‪ ،‬ىٓض حُ حیٍ‬
‫طالْٕخٖ َخكَؿخو رَىحٍَي‪ ،‬چَح کّ رّهٕل يؼَٔف حیٍ طالْٕخ ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِ ٍح رّطَکٔظخٌ ًٌٍُْٕ يٗٓخَُي ٔ ًٌٍُْٕ ٗيٌ حَٔخٌ ِْحٍِ‬
‫رّطَکٔظخٌ یؼُٗ حیٍکّ ْى يلَٔو ٗيٌ حُ ْٕیض ٔحهؼٗ هٕىٕ ٔ ْى ََٓیيٌ‬
‫ٔ َچٔپیيٌ رّْٕیض رَحىٍحٌ طَک ٔ يـٕل‪ ،‬ىٍ ٔحهغ ًٌٍُْٕ ٗيٌ حَٔخٌ‬
‫ِْحٍِ رّطَکٔظخٌ یؼُٗ حَٔخٌ ِْحٍِ گٕیخ «حُ رین رٕطّ رٍٕ ٗيِ» (ریٌَٔ‬
‫آييِ) چٌٕ ٔ‪ٛ‬م رّطَکْخ ٔ يـٕالٌ‪ًْ ،‬خَخ ریٌَٔ آييٌ حَٔخٌ ِْحٍِ حُ رین‬
‫ٓٔض‬‫رٕطّ حٓض‪ ًّْ )۳(».‬چیِ ٍح ح‪ٛ‬م رخیي ىٍٓض ههم آیي حَيٍ رُخْخی ُ‬
‫گلظیى پیيح حٓض کّ ْیچ یک حُ آٌ َظَحص پخیّٖ يلکى َيحٍى ٔ ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِ ٍح ٍح‪َ ٟٗ‬کَىِ حٓض ُیَح ئظُي ٔ يظکٗ رَ حُٓخى ٔ ييحٍک يظوٍ‬
‫َیٔض‪َْ ،‬کيحو يؼـَٕٗ حٓض حُ یک ٍٗظّ طًخیالص ٗو‪ ،ٜٗ‬ػخ‪١‬لٗ ٔ‬
‫ي‪ٜ‬هلظٗ کّ رَگ٘ض ًّْگٗ رّظٕحَْ ٔ یخ چُي كوَِ نلع ي٘ظَک حٓض!‬

‫جالي ثكآ اظكال ُْیث وكهحٔ!‬


‫حُ حرٕػهٗ ٓیُخ َوم حٓض‪« :‬رَحٖ یک حٗظزخِ حگَ ِْحٍ ىنیم ْى ریخٍٔیي‪،‬‬
‫يٕٗٗى ِْحٍ ٔیک حٗظزخِ!» ِْحٍِکخٔحٌ رخیي ريحَُي کّ ىٍحیٍ ىَیخ طُٓخ َیٔظُي‪.‬‬
‫يیهیٌْٕخ چ٘ى ریيحٍ ٔ ‪ًٟ‬یَ ْٕٗیخٍ رخ ىهض ٔ ٓکٕص يَيُٕحَّ آٌْخ ٍح‬
‫ٍ‪ٛ‬ي يٗکُُي ٔ ىٍرخٍِٖ کخٍْخٖ حی٘خٌ ه‪٠‬خٔص يًَٗخیُي‪ .‬آٌْخ رٔیخٍ ىیَ‬
‫آييِحَي‪ُ ،‬يخَٗ کّ ْیچ چیِ رٗ‪ٛ‬خكذ ىٍ حیٍ ىَیخ ًَخَيِ حٓض‪ ...‬كظٗ حنلخظ‪،‬‬
‫کهًخص‪ ،‬يلخْیى ٔ ًَخىْخٖ کّ چٌٕ يُخُل يؤَرّ (رّظخَْ) رٗ‪ٛ‬خكذ‬
‫حیٍگّٕٗ ٔ آٌگّٕٗ حكظخىِ حٓض‪ ،‬طٕ هیخل يکٍ کّ آٌْخ رٗ‪ٛ‬خكذحَي‪ .‬یک رخٍ‬
‫رّآٌْخ َِىیک ٕٗ‪ ،‬طخرزیُٗ چّ ‪ٛ‬خكزخٌ گَىٌ کهلظٗ ىحٍَي!‬
‫‪ٖٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رُخرَحیٍ‪ ،‬ييػیخٌ ِْحٍِپژْٔٗ حگَ َیضٗخٌ ک٘ق كویوض حٓض‪ ،‬رخیي رخ‬
‫حكظیخ‪ُٓ ،١‬ـیيِ‪ ،‬يُطوٗ ٔ ٍٍٔٗ ٔ ٗلخف كَکض کُُي طخ رّحٍطکخد حػًخل‬
‫ؿیَحهالهٗ يظٓى ََٕ٘ي‪ .‬یک چُخٌ حػًخنٗ کّ ىٍ رٓظَیٍ ٔ يٕأىرخَّطَیٍ طؼزیَ‬
‫«حنلخم» َخيیيِ يٕٗٗى ٔ ىٍ ريطَیٍ طؼزیَ «َٓهض» حٓض کّ كخ‪ٛ‬هٗ ؿیَ‬
‫حُ َٓ حكکُيِگٗ ٔ ٍٔحٌپَی٘ٗ رَحٖ حَٔخٌ ِْحٍِ َيحٍى‪ْ .‬ىحکٌُٕ ىٍ ریٍ‬
‫ييػیخٌ ِْحٍِپژْٔی‪ ،‬ػًم ؿؼم ٔ طلَیق ٔ ىٓضحَيحُی ٔ َٓهض ٍٔحؽ‬
‫گٔظَىِ یخكظّ حٓض‪ .‬حیٍ ٍُْٔخ رَهی حُ يُٓيٓخٌ كَُْگی ِْحٍِگی حُ كَ‪١‬‬
‫حٓظی‪ٜ‬خل ٔ چیِ َيحٍی‪ ،‬رّٗو‪ٜ‬یضْخی يهی ٔ طخٍیوی کٍٕ٘ ىٓظزَى‬
‫يیَُُي کّ رخ ٔحکُْٖخی حُ ٕٓی كَُْگیخٌ ىیگَ حهٕحو يٕحؿّ گَىیيِحَي‪.‬‬
‫يٍٕى ىیگَ‪ :‬ىٍ كٕنکهٍٕ ِْحٍِگی طًََُّی ٔؿٕى ىحٍى طلض ػُٕحٌ «ػَد‬
‫رچّی ٕٓىحگَ ٔ يـٕل ىهظَ كهٕحگَ» طَحَّی هیهی ٓخىِ ٔ رٔیطی حٓض کّ‬
‫[ٗخیي] ‪ٛ‬يْخ ٓخل ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ ٔؿٕى ىحٍى ٔ آٔحُهٕحَخٌ ِْحٍِ حؿهذ آٌ‬
‫ٍح حؿَحء کَىِ ٔ يیکُُي‪ .‬يلظٕی حیٍ طََى حُ حیٍ يطهذ كکخیض يیکُي کّ‬
‫«رچّی ٓیّيی» رخ ىهظَ ِْحٍِ ػخٗن ٔ يؼٕ٘م يیَٕٗي ٔ يخَُي ًّْی‬
‫ػ ّ‬
‫٘خم طخٍین رخ يٕحَغ ٔ ي٘کالطی َیِ ٍٔ رٍّٔ ْٔظُي‪...‬‬ ‫ُ‬
‫كخال ىٔ َلَ نٕيپٍ کّ هٕىٍح «ِْحٍِپژِٔ» يیهٕحَُي‪ ،‬آييِ ٔ ریٍ هٕى‬
‫هٍٕیهظخی کَىِحَي کّ هٕد‪ ،‬حگَ رگٌحٍیى کّ حیٍ طَحَّ رًّْیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض ٓخرن‬
‫ٔ ح‪ٛ‬هت هٕى رًخَي‪ ،‬حیٍؿخ ىٔ ي٘کم پیٖ يیآیي‪َ :‬ؤض حیٍکّ «ػَد رچّ»‬
‫ىٍ ح‪ٛ‬هیض هٕى يیٕٗى ًْخٌ «ٓیّيرچّ» ٔ «يـٕل ىهظَ» يیٕٗى ىهظَ‬
‫ِْحٍِ! ىٍ حیٍ ػ‪ٓ َٜ‬یّيُىحثی‪ ،‬حیٍ رَحی ٗخٌ ؿیَ هخرم هزٕل ٗيِ حٓض کّ‬
‫یک ىهظَ ِْحٍِ ػخٗن رچّی ٓیّي ٕٗى! ىٔو حیٍکّ حگَ «يـٕل ىهظَ» ٍح‬
‫رّكخل هٕى رگٌحٍَي‪ ،‬حیٍ ُٓيی يیٕٗى رَحی يـٕنی رٕىٌ ٔ چُگیِی ٗيٌ‬
‫هٕو ِْحٍِ! (چیِی کّ ىٍگٌٗظّ رّآٌ حكظوخٍ يیکَىَي كخالً حُآٌ گَیِ ىحٍَي)‬
‫آٌْخ حیٍ ىحٓظخٌ ٍح ىٓضکخٍی ٔ طلَیق کَىَي ٔ رّکهی حُ يلظٕی طٓی‬
‫ًَٕىَي! ىٍ ٔیَحیٖ هٕى «ػَد رچّ» ٍح کَىَي «حٍد رچّ» ٔ ىٍ طٕؿیّ آٌ‬
‫گلظُي‪« :‬ػَد رچّ» َیٔض‪« ،‬حٍد رچّ» حٓض ٔ «حٍد یک هٕو حٓض!»‬
‫حیٍ‪ٍٕ١‬ی <رّ هیخل هٕى> ىٓض «ٓیّي» ٍح حُ َٓ ِْحٍِ پْ کَىَي!‬
‫ىٍ رُؼي ىیگَ رَحی حیٍکّ هٕى ٍح ٔ ِْحٍِ ٍح حُ َٔزض «يـٕنی» ىٍٔ‬
‫کُُي‪ ،‬گلظُي آٌ «يـٕل ىهظَ» َیٔض‪« ،‬يوزٕل ىهظَ» حٓض! ىٍ كخنیکّ‬
‫‪ٖٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِْخ کهًّی «يوزٕل» ٍح يٍكیغ ‪ٛ‬لض ُیزخیی ح‪ٛ‬الً رّکخٍ ًَیرََي‪ ،‬حیٍ‬
‫نـض ریٖطَ ىٍ َٕحكی کخرم ٔ رَهی َْٗٓخی رٍِگ رّکخٍ يیٍٔى ٔ ىٍ‬
‫يلخٍٔحص ِْحٍِگی ٍحیؾ َیٔض؛ حُ آٌ گٌٗظّ‪ٗ ٌُٔ ،‬ؼَ رّْى يیهٍٕى!‬
‫هٕد‪ ،‬حکٌُٕ ًٗخ ه‪٠‬خٔص کُیي‪ ،‬حیٍْخ يیهٕحُْي <كظی> رّهیًض طوَیذ‬
‫كَُْگ يخىٍی‪ ،‬ؿخی پخی «ٓیّي» ٍح حُ َُيگی ِْحٍِگی پخک کُُي!‬
‫کٔی کّ رخ ىحٗظّْخی يخىٍی هٕى چُیٍ کُي‪ ،‬رخ ىیگَحٌ چّ هٕحْي کَى؟‬
‫ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ‪ :‬ىٍ ٔنٕٔحنی ؿخؿٍٕی يلهی حٓض کّ َخو ًٍٓی ٔ‬
‫ىكظَة آٌ «ٓیّيحكًي» يیرخٗي؛ یک َلَ ٗیطخٌپَٓض حیٍ رخٍ ىٍ چَِٓی‬
‫«رخٓظخَُ٘خّ»! ظخَْ ٗيِ ٔ گلظّ‪ :‬حٓى ح‪ٛ‬هی حیٍ يلم «ٓؼیيحكًي» حٓض‪َّ ،‬‬
‫«ٓیّيحكًي»! ٔ كخال ٗیطخٌپَٓظخٌ رَحی حیٍکّ حُ ػُٕحٌ يويّ «ٓیّي» كَحٍ‬
‫کُُي آٌ ٍح «هَیۀ حكًي» یخ «ىَگۀ حكًي» يیهٕحَُي! يو‪ٜ‬ي ٓیّي َزخٗي ‪...‬‬
‫رخُْى ىٍ يٕحٍى ىیگَ‪ :‬طخ ُيخَی کّ «ٓخىحص» يٍكیغ هٕو ئظوم ًٍٓیض‬
‫َیخكظّ رٕى‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ ييحو ىٍ حکَٕضْخی هٕى يیگلظُي‪ٓ« :‬یّي ِْحٍِ‬
‫َیٔض ٔ ِْحٍِ ٓیّي َیٔض!» ييحو حیٍ حٍحؿیق ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد ٍح‬
‫طکَحٍ يیًَٕىَي کّ‪ٓ« :‬یّي كخ‪ٛ‬م طـخُٔ ػَد رَُّخٌ حیَحَی حٓض!»‬
‫ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد (حیَحَت َژحىپَٓظی کّ ؿلُگیخطی طلض ػُٕحٌ‬
‫«ىٔهٌَ ٓکٕص» ىحٍى ٔ ىٍ آٌ َٓحَٓ ػهیّ ػَد ٓوٍ ُىِ حٓض)‬
‫ٍُیٍکٕد حُ ٍٔی چیَِيحٍی ٔ طؼ‪ٜ‬ذ يلَ‪ٟ ٔ ١‬يیض رخ ػَد ىٍ آٌ‬
‫حٍحؿیقَخيّی هٕى َٕٗظّ حٓض‪« :‬ػَد رَُّخٌ حیَحَی طـخُٔ يیًَٕىَي‪،‬‬
‫كََُيحَی کّ حُ حیٍ َُخٌ رّىَیخ يیآييَي ػَد رَّٓ حی٘خٌ پخٍچّی ٓیخِ‬
‫يیرٔظُي ٔ َخوٗخٌ ٍح "ٓیّي" يیگٌحٗظُي طخ رخ ىیگَحٌ هخ‪١‬ی ََٕ٘ي»!‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی حیٍ ٓوٍ ٍح حُ ػزيحنلٔیٍ ٍُیٍکٕد گَكظّ ٔ‬
‫‪١‬ی چُي ىِٓخل گٌٗظّ َٓحَٓ ئَؽ ًْیٍ حكکخٍ كٕم ػهًت! ٍُیٍکٕد‬
‫رٕىَي؛ َْآٌچّ حُ ري ٔ ریَحِ کّ ٍُیٍکٕد رّػَد َٔزض يیىحى‪ ،‬ػیٍ ًْخٌ‬
‫ٍح حیٍْخ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّآىٍّ ٓخىحص كٕحنض يیىحىَي!‬
‫ح ّيخ حُ ٔهظی کّ ٓخىحص كٔخد هٕىٍح ؿيح ًَٕىِ ٔ يٍكیغ هٕو ئظوم‬
‫ًٍٓیض یخكض‪ ،‬رَهی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ پَىِی ييحٍیگَی هٕى ٍح ػٕ‪ٝ‬‬
‫کَىِ ٔ ح‪َٛ‬حٍ ٍُٔیيَي کّ ٓیّي ِْحٍِ حٓض! آٌْخ حیٍ رخٍ ىالیهی حهخيّ‬
‫ًَٕىَي کّ آٌػيِ ٓخىحطی کّ ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی يیکُُي‪ِْ ،‬حٍِحَي!‬
‫‪ٖٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وكاًصبم‪« :‬اػحكاف ثٌَکىث کبهل ُماقٍپژُّی!»‬


‫ُٓي ًٗخٍِ ٔ‪۳‬‬
‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٕ‪۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫‪ٖٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٖ‪۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫ٖٖٓ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ :۶۴‬ال وكهث ّ جمّیك جب شؼل ّ جعویل‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫هْم ؾلؾی! ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم ٍكیى‬


‫حك‪٠‬هی‬
‫ٖٖٔ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫جلوی ال ػٌْاى «ُماقٍ» ؾق ـٌُیث اهْام اكـبًی‬


‫طخ چُيی هزم [ٔ طخُُْٕ] ىٍ ػَف ؿخيؼّی حكـخَی کهًّی «ِْحٍِ» رخٍ‬
‫يُلی ىحٗظّ [ٔ ىحٍى] طوَیزخ ً يؼخىل یک كلٖ ٍکیک حٓض؛ رّيؼُی «گئى»‬
‫رٕىٌ‪« ،‬ریٍیّ٘» رٕىٌ ٔ «َخهخن‪ٜ‬ی» حٓض؛ ٔهظی حَٗف ؿُی يیگٕیي «يٍ‬
‫ِْحٍِ ْٔظى» يیهٕحْي حُ حیٍ کهًّ هزخكضُىحیی ًَخیي‪ ،‬چَح حٔ ًَیگٕیي يٍ‬
‫ٓیّيو‪ ،‬طخؿیکى‪ ،‬حُریکى‪ ،‬طَکًُى ‪...‬؟ چٌٕ يیىحَي آٌْخ َیخُی رّحیٍ َٔزض‬
‫َيحٍَي‪ٔ .‬نی ِْحٍِ َیخُ ىحٍى‪ .‬حیٍکّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ييحو يیَخنُي کّ‬
‫«ىٍ حكـخَٔظخٌ ِْحٍِرٕىٌ ؿَو حٓض» حُ ًْیٍ يطهذ گٌحٍٕ يیکُُي‪ .‬آٌْخ‬
‫هٕى يیىحَُي ىٍ حكـخَٔظخٌ «ِْحٍِرٕىٌ» ؿَو َیٔض‪ ،‬كلٖ ٍکیک حٓض‪)۳(.‬‬
‫هٕى ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی هٕد يیىحَُي «ىنيِ چويٍ ٍٕٗ حٓض» آٌْخ‬
‫کظخرک کٕچکی ىحٍَي طلض ػُٕحٌ «‪ٛ‬يٓخل ٓکٕص» کّ ىٍ ىّْی ٓ‪)ٕ( ۳‬‬
‫ىٍ "طُگتآؿی" رََّ٘ ٍٓخَیيِحَي‪ ،‬حیٍ ػُٕحٌ یک طوهیي آٗکخٍ حُ ػزيحنلٔیٍ‬
‫ٍُیٍکٕد (حیَحَی) حٓض‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ ىٍ آٌ کظخرک هٕى يیگٕیُي‪ :‬کهًّی‬
‫ِْحٍِ چُيحٌ كلٖ ٍکیک حٓض کّ ٔهظی َِىیکطَیٍ ىٔٓض ؿیَِْحٍِگیحص‬
‫روٕحْي آٌ ٍح رُّرخٌ ریخٍٔى‪ ،‬چُي رخٍ هزم حُ آٌ روٖ٘ ‪١‬هذ يیکُي ٔ‬
‫يؼٌٍصهٕحْی يیًَخیي‪ٓ ،‬پْ کهًّی ِْحٍِ ٍح رُّرخٌ يی آٍٔى‪.‬‬
‫طخ ُُْٕ ًْیٍ‪ ٍٕ١‬حٓض‪ ،‬يؼالً َْگخِ كَى ئئنی روٕحْي [رُخ رّ‪ٍَٟٔ‬ص]‬
‫نلع «ِْحٍِ» ٍح رُّرخٌ ریخٍٔى‪ ،‬يیگٕیي‪« :‬هٕو َٗیق ِْحٍِ!» حٔ ٔحژِی‬
‫«َٗیق» ٍح ريحٌ ؿٓض پَْٔي «ِْحٍِ» يیکُي کّ ىٍ ًٍْ هٕىٕ کهًّی‬
‫«ِْحٍِ» ُٗض ٔ طْٕیٍآيیِ حٓض؛ پْ رخیي حیٍ ػُٕحٌ هزیق رخ ٔحژِی‬
‫«َٗیق» ‪ًٟ‬یًّ ٕٗى طخ حُ هزخكظٖ کخٓظّ گَىى ٔ کًی طهطیق کَىى!‬
‫حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ رَحی کخٍرَى ْیچ یک حُ حهٕحو ىیگَ‪ٛ ،‬لض ح‪ٟ‬خكی‬
‫رّکخٍ ًَیرََي؛ يؼالً کٔی ًَیگٕیي‪« :‬هٕو َٗیق پ٘ظٌٕ» ‪« ،‬هٕو َٗیق‬
‫حٔیًخم» ‪« ،‬هٕو َٗیق حُریک» ‪ ...‬ح ّيخ «هٕو َٗیق ِْحٍِ!» ‪!...‬‬
‫حُ حیٍ ىٍِٔ رّرؼي حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی [حُ ٍٔی َخچخٍی]‬
‫ٍٔی ػُٕحٌ «ِْحٍِ» ُیخى طؤکیي يیکُُي ٔ [رّطوهیي حُ ٓخىحص] ػُٕحٌ ِْحٍِ‬
‫ٍح پَٕٔي یخ پیَٖٔي َخوْخی ٗو‪ٜ‬ت هٕى ٔ ىٓظّؿخص يظؼهن رّهٕى ىٍؽ‬
‫يیکُُي‪ ،‬رخ حیٍ ْيف کّ ػُٕحٌ ِْحٍِ ىٍ گْٕٕخ ػخىی ٕٗى‪ ،‬حَٔخٌ ِْحٍِ حُ‬
‫ِْحٍِ رٕىٌ هٕى َٗو َکُي ٔ حَٔخٌ ؿیَ ِْحٍِ ىٍ رَحرَٕ كٔخٓیض َيحٗظّ‬
‫ٕٖٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخٗي‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ رَحی حیٍ يو‪ٜ‬ي هٕى آیّ ْى ىٍٓض کَىِحَي کّ‪« :‬يِحٍی‬
‫گلظّ آٌهيٍ ِْحٍِ ِْحٍِ رگٕثیي طخ ىٍ گْٕٕخ ػخىی ٕٗى»!‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬


‫‪۳۳۳‬ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫پیٖطَ گلظیى‪« :‬رخُة ِْحٍِگی‪ ،‬طٕكخٌ ىٍ كُـخٌ چخی حٓض!» ىٍ ػًم‬


‫ػخرض ٗي کّ حكَح‪ ١‬ىٍ ِْحٍِ ِْحٍِ کَىٌ ریٖطَ رًٍّْْخ يیَُي ٔ يیيحٌ‬
‫ػُٕحٌ‬ ‫حهزخل‪،‬‬
‫حؿَحنيیٍ رّ‬
‫رخُی ٔ ي٘خٍکض ٍح رَحی حَٔخٌِْحٍِ طُگطَ ٔ طُگطَ يیکُي‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫ًََّٕ‪ :‬ىٍ ىّْی هزم طؼيحىی حُ ػُخ‪ٗ َٛ‬یطخٌپَٓض ِْحٍِگی ىٍ‬
‫ٍٓخَّْخی ریٍحنًههی كخٍٓی ُرخٌ‪ ،‬يخَُي رُگخِ ٓوٍپَحکُی ری ری ٓی‪ٛ ،‬يحی‬
‫آيَیکخ‪ٍ ،‬حىیٕ آُحىی‪ ،‬حیَ حف ح [كَحَّٔ] ٔ ىٔیچّٔنّ [ؿَيُی] کّ ػًٕيخ ً‬
‫طٕٓ‪ ٢‬حیَحَیْخ ييیَیض يیَٕٗي‪ٍ ،‬هُّ کَىِ رٕىَي‪ ،‬كظی رؼ‪٠‬یْخی ٗخٌ رخ‬
‫ًْخٌ ‪ٛ‬يحی کَپ ٔ گَكظّ ٔ ػويِيُيحَّی هٕى رََخيّ حؿَحء يیکَىَي! ح ّيخ‬
‫حُ رْ ِْحٍِ ِْحٍِ کَىَي‪ ،‬ييیَحٌ حیٍ رُگخِْخ حُ هیَٗخٌ گٌٗظّ ٔ ًّْی‬
‫ٗخٌ ٍح حُ ًّْؿخ ریٌَٔ حَيحهظُي ٔ ؿخی آٌْخ ٍح [حؿهذ] رّطخؿیکخٌ ىحىَي‪.‬‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫ٖٖٖ‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٖجوبجٌٔؿى شبهؼَٓ ُماقٍ‬


‫ؿخیضحاليَ حیٍکّ‪ :‬حکٌُٕ ىیگَ رَحی هٕى ِْحٍِْخ َیِ ػخرض ٗيِ کّ‬
‫ِْحٍِْخ ىحٍحی پيٍ ٔ هٌٕ ٔ ژٌ ٔ طخٍین یگخَّ َیٔظُي؛ رُخءح ً حيَ‬
‫«ِْحٍِرٕىٌ» یخ «ِْحٍَِزٕىٌ» َِى حی٘خٌ طُٓخ يٕهٕف رَ حیٍ حٓض کّ‬
‫ٗو‪ٜ‬ی یخ کظهّی‪ ،‬هٕى ٍح ِْحٍِ روٕحَي یخ َوٕحَي‪ .‬رَ ًْیٍ يزُخ طٕهغ ىحٗظُي‬
‫کّ گَِْٔخی هٕيت چٌٕ ٓخىحص‪ ،‬هِنزخٗخٌ‪ ،‬ریخص‪ ،‬طَک‪ ،‬طَکًٍ‪ ،‬ههیهی‪،‬‬
‫طخؿیکخٌ ٗیؼّ‪ ،‬رهٕچْخی ٗیؼّ ‪َ ...‬یِ هٕى ٍح ِْحٍِ روٕحَُي‪ ،‬کّ چُیٍ َ٘ي‪.‬‬
‫آكضُٗخٓت ؿخيؼّی ِْحٍِ ػخرض يیکُي کّ حٔالً طؼزیَ رّ«ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِ» حُ رخد يلخْیى حػظزخٍٖ ٔ طٔخيلٗ حٓض؛ ٍَّٔ ِْحٍِْخی يٕؿٕى َیِ‬
‫يَىيخٌ آٗلظّ ٔ َخًْآُْگ‪َ ،‬خًْٔخٌ ٔ َخًْگٌٕحَي؛ ْى رّنلخظ‬
‫ُیٔضرٕيٗ‪ْ ،‬ى هٕيی‪ ،‬يٌْزٗ ٔ ْى كیِیٕنٕژیک‪.‬‬
‫حكٌِٔ رَ حیٍْخ رَحٖ َؤظیٍرخٍ ىٍ طخٍین حیٍ يَىو‪ ،‬ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‬
‫رّ‪١‬زوخص حهظ‪ٜ‬خىٖ يـِٖ َیِ يُؤى گَىیيِ حٓض کّ ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬يٕٗٗى‬
‫رّّٓ ‪١‬زوّٖ ي٘و‪ًٗ ٚ‬خٍٕ کَى‪ٗ .‬کخف ‪١‬زوخطٗ رّئٍَ ػًینطَ‬
‫هٕحْي ٗي ٔ ٗکخفْخی ٓیخٓی‪ ،‬كَُْگی ٔ يُطوٕی رّٔؿٕى هٕحْي آٍٔى‪:‬‬
‫طٕىِْخٖ ِْحٍِگٗ کّ ٕٓحى حػظى ِْحٍِگخٌ ٍح ط٘کیم‬ ‫الق ‪-‬‬
‫يٗىُْي‪ ،‬کًخکخٌ كویَ ٔ َخىحٍ ٔ َخچخٍ رخهی هٕحُْي رٕى‪ََ .‬م ُحىآٍٔی ىٍ‬
‫يیخٌ حی٘خٌ رٔیخٍ رخال حٓض ٔ حیٍ رّط٘يیي ریٖ حُ پیٖ كوَ يُـَ هٕحْي ٗي‪.‬‬
‫‪١‬زوّٖ رٍٕژٔحُة َٕپخ ٔ َٕکیّٖٔ ِْحٍِگٗ يظ٘کم‬ ‫ة ‪-‬‬
‫حُ َوزّگخٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ رّح‪ٟ‬خكّٖ ٍٔكخَیٌٕ ىٍرخٍٖ‪ ،‬ؿًغ يؼخيهّگَحٌ‪،‬‬
‫نیاليٗهَحٌ‪ ،‬ي٘خٍٔحٌ‪ ،‬ىالالٌ ؿُٔی رَحی هٕحی هخٍؿی‪ ،‬ئظوييیٍ ٔ‬
‫هزَک٘خٌ هٕحٖ هخٍؿی‪ ،‬هخچخهچیخٌ‪ ،‬ىیگَرخٗخٌ ٔ ُيیٍهٕحٍحٌ‪ ...‬کّ ‪١‬ی ىٔ‬
‫ـ ّٓ ىّْی حهیَ ٗکم گَكظّ ٔ رٔیخٍ ْى ٍٗي کَىِحَي‪.‬‬
‫ىٍ يیخٌ حیٍ گَِٔ‪ٍٔ ،‬كخَیَٕی ٔؿٕى ىحٍَي کّ ىٓظٗ رّىٓض كکٕيض‬
‫حكـخَٔظخٌ ٔ ىٓض ىیگَ رّىٓض ؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ ىحٍَي‪ ،‬حُ ىَو طخ ىُو‬
‫حهخيّٖ حیَحٌ َیِ ىحٍَي‪ ،‬ىٍ رَحرَ آٌ کٍٕ٘ طؼٓيحطٗ ىحٍَي ٔ (‪١‬زن هخٌَٕ‬
‫حهخيض) َّْٓ يخِ یکزخٍ رّپخرٕٓٗ يَ٘ف يَٕٗٗي ٔ گٌحٍٗخص ؿِء رّؿِء‬
‫يٗىُْي؛ هخَٕحىِْخٖ حی٘خٌ ىٍ آٌؿخ رَّٓ يٗرََي ٔ كََُيحٌ ٗخٌ حکؼَح ً رخ‬
‫حٓظلخىِ حُ هخٌَٕ ْـيِ ٓخنّگٗ‪ََٔٓٗ ،‬ي حیَحٌ ْٔظُي‪.‬‬
‫‪ٖٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ح ّيخ ٍُٔٗلکَحٌ حیٍ ‪١‬زوّ کّ ؿًؼخ ً حُ رَکض ك‪ ٍٕ٠‬ؿَریْخ ىٍ کٍٕ٘‬


‫رَّٕحیٗ ٍٓیيِ ٔ ریٖطَ ي‪َٜٔ‬ف ََْٕع حيٍٕ هييخطٗ (حُ کؼیقطَیٍ َٕع‬
‫طخ َٗیقطَیٍ َٕع آٌ) رَحٖؿَریخٌحَي‪َ ،‬یِ َْکيحو یخ پخٓپٍٕص هخٍؿٗ هٕى‬
‫ٍح ىٍیخكض کَىِحَي‪ ،‬یخ رُّٔىٖ رّآٌ يٍُٗٓي‪ ،‬یخ ٗذْخ رّآٌ حيیي َٓ‬
‫رّرخن٘ض يٗگٌحٍَي‪ .‬گَِْٔخٖ رؼيٖ َیِ ريحٌ حيیيحَي کّ حُ َْ ٍحْٗ (ٔنٕ‬
‫هخچخم) هٕى ٔ كََُيحٌ هٕیٖ ٍح رّىیخٍ ؿَد رَٓخَُي ‪...‬‬
‫هال‪ ،ّٛ‬حكَحى حیٍ ‪١‬زوّ رّكَُْگ هَىِرٍٕژٔحیٗ ٍٓیيِ ٔ حکٌُٕ حٍطزخ‪١‬‬
‫ئظویى حیٍ ‪١‬زوّ رخ طٕىِْخٖ ِْحٍِ رّكيحهم کخْٖ یخكظّ حٓض‪ .‬آٌْخ رخ ٍُٓ ٔ‬
‫آییٍ يٌْزٗ ِْحٍِْخ ریگخَّ ٗيِحَي ٔ يوخنقحَي‪ .‬رخ ٍكظٍ ؿَریْخ‪ ،‬آٌْخ َیِ‬
‫آیُيِٖ هٕى ٍح ىٍ ؿَد يٗریُُي‪...‬‬
‫ىهیوخ ً ييل ٔیظُخيٗ ٗيٌ کّ ىٍ حیٍؿخ يوظ‪َٜ‬ح ً ريحٌ حٗخٍِ يٗکُى‪:‬‬
‫ٗخیي طخٍین ؿُگْخٖ آيَیکخ یک رخٍٖ ىیگَ ىٍ حكـخَٔظخٌ طکَحٍ ٕٗى‪.‬‬
‫رّیخى آٍٔیى کّ ىٍ ٍُٔ ٖٓ آٍٔیم ٓخل ‪ ٔ۹۳۳‬يیالىٖ َٗٓ ٓخیگٌٕ‪،‬‬
‫پخیظوض ٔیظُخو ؿُٕرٗ رّحٗـخل َیَْٔخٖ ٔیظُخو ًٗخنٗ ٔ چَیکْخٖ «ٔیض‬
‫کُگ» ىٍآيي ٔ ٍژیى ىٓض َ٘خَيِی ٔیظُخو ؿُٕرٗ ََٓگٌٕ ٗي‪.‬‬
‫یک ْلظّ هزم حُ ٓوٕ‪ٓ ١‬خیگٌٕ‪َ ،‬یَٖٔ ْٕحیٗ ٔ ىٍیخیٗ حٍطٖ آيَیکخ‬
‫ػـٕالَّ ٔ رّٗکم كخؿؼّرخٍٖ آهَیٍ آيَیکخییْخٖ كخ‪ َٟ‬ىٍ ٔیظُخو ؿُٕرٗ‬
‫ٔ ٓ‪ِْ ۳‬حٍ ٔیظُخيٗ ٍح حُ ٓخیگٌٕ هخٍؽ کَىَي ٔ رّریٖ حُ ٓٔ ٓخل ك‪ٍٕ٠‬‬
‫َظخيٗ آيَیکخ ىٍ هخک ٔیظُخو هخطًّ ىحىَي‪.‬‬
‫آهَیٍ حكَحى ىٍ ٍُٔ ‪ ٕ۹‬آٍٔیم ٔ ىٍٓض یک ٍُٔ هزم حُ حٗـخل ٓخیگٌٕ‬
‫حُ رخالٖ رخو ٓلخٍص آيَیکخ ٕٓحٍ رَ ْهٗکٕپظَْخ ٗيِ ٔ كَحٍ کَىَي‪.‬‬
‫ٍٓخَّْخی هزَی حُ حیٍ نلظّ‪ ،‬ػکْْخی ٍح يُظَ٘ کَىَي کّ ‪١‬زن آٌ حكَحى‬
‫ٔیظُخيت کّ ىٍ هييض آيَیکخثیخٌ رٕىَي يیهٕحٓظُي ىٍ حیٍ نلظّ ًَْحِ رخ‬
‫آيَیکخثیخٌ ٕٓحٍ ْهیکٕپظَ َٕٗي‪ ،‬ح ّيخ هييّٖ ْهیکٕپظَ حُ ٕٓحٍ کَىٌ آٌْخ‬
‫حيظُخع کَىَي‪ْ ...‬هیکٕپظَ رّْٕح رهُي ٗي ٔ ىٓضْخی يِىٍٔحٌ ٔیظُخيی رّْٕح‬
‫رهُي رٕى ٔ ْٕح ٍح نًْ يیکَى!‬
‫يظؼخهزخ ىحؽطَیٍ هزَْخٖ َیًّٖ ىٔو ىّْٖ ْلظخى يیالىٖ ٍح ؿَم ٗيٌ‬
‫ٍُٔحكٌِٔ هخینْخٖ كَٕٓىِٖ كخيم پُخْـٕیخٌ ٔ كَحٍیخٌ ٔیظُخيٗ ط٘کیم‬
‫يٗىحى‪ْ .‬یچ رؼیي َیٔض کّ ََٕٓٗض ؿُگ حكـخَٔظخٌ رًّْیٍ ‪ٍٕٛ‬ص ىٍآیي‪.‬‬
‫‪ٖٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿَریخٌ رّحػَ یک حٗظزخِ ٔ رئٌ رََخيّ ٔ رخ ٗظخد ٔحٍى حكـخَٔظخٌ ٗيَي‪،‬‬


‫َظٕحَٔظُي ىٍ ؿُگ پیَُٔ َٕٗي‪َ ،‬ظٕحَٔظُي يهضٓخُٖ ًَخیُي‪َ ،‬ظٕحَٔظُي‬
‫كکٕيضىحٍٖ هٕد رّپخ کُُي‪َ ،‬ظٕحَٔظُي ٔ َظٕحَٔظُي ٔ َظٕحَٔظُي‪...‬‬
‫حكـخَٔظخٌ کٍٕٖ٘ حٓض کّ رَحَٖلْ ک٘یيٌ يلظخؽ ىًُٗخٌ هٕى حٓض‪.‬‬
‫حیٍ َٗحی‪ ،٢‬ؿَریخٌ ٍح َیِ کالكّ کَىِ حٓض‪ .‬حکٌُٕ ؿَریخٌ چٌٕ هَ ىٍ گم‬
‫رًخَيِحَي ٔ كو‪ ٢‬ىٍ كکَ هَٔؽ آرَٔيُيحَّ حُ حیٍ رخطالمحَي‪ .‬حیٍ هَحٍ ىحىْخٖ‬
‫کّ يٗرُيى‪ ،‬کخؿٌ پخٍِْخٖ حٓض کّ َْگِ ريحٌْخ ػًم َوٕحْي ٗي‪ .‬ي٘کالص‬
‫حكـخَٔظخٌ آٌهيٍ ػظیى ٔ پیچ ىٍ پیچ حٓض کّ ؿَریْخ ػطخٖ آٌ ٍح‬
‫رّنوخیٖ هٕحُْي رو٘یي‪ََٕٗٓ .‬ض ‪١‬زوّٖ َؤض ِْحٍِگٗ َیِ رّ‪ ٍٕ١‬ئظویى‬
‫ٔحرٔظّ رّك‪ ٍٕ٠‬ؿَریخٌ حٓض؛ ؿَریخٌ َزخُٗي حیٍْخ ْى َیٔظُي‪.‬‬
‫ز ـ ٖجوَٓ هیبًٔ‪ :‬يخَُي كخٍؽ حنظل‪ٜ‬یالٌ «ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلٗ حنؼخنًیّ!»‬
‫ٔ ىحَ٘گخِ هِٔیٍ ٔ ؿیَِ‪ ...‬حیٍْخ ٔ ٗخگَىحٌ «ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلی» کّ ىٔٓض‬
‫ىحٍَي رّؿخٖ ػُخٔیُٗ يخَُي آهَٕي‪ٗ ،‬ین ٔ يال‪ ...‬ىحکظَ ٔ يُٓيّ هطخد َٕٗي‬
‫ٔ َٗو ىحٍَي حُ حیٍکّ آهَٕي ُٗخهظّ َٕٗي‪ .‬آٌْخ آیُيِٖ َُيگٗ هٕى ٍح ىٍ‬
‫آهَٕيٖ ًَٗریُُي‪ ،‬كظٗ حگَ حُ آٌ ‪َ١‬ین حٍطِحم کُُي ٔ كظٗ حگَ نزخّ‬
‫آهَٕيٖ ْى رّطٍ ىحٗظّ رخُٗي‪ ،‬ریٖطَ يخیهُي [ىٍ آیُيِ] حُ ٍْگٌٍ کخٍْخٖ‬
‫حىحٍٖ‪ٔ ،‬کخنض‪ ،‬ىالنی ٔ طيٍیْ ىٍ آيُٕٗگخِْخٖ ه‪ٕٜٛ‬ت حئَُٖ َُيگٗ‬
‫کُُي‪ ٔ .‬هٕى ٍح ٓیُّهیِ‪ٓ ،‬یُّهیِ رّگَِٔ «د» ‪ٛ‬ؼٕى ىُْي‪.‬‬
‫«ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلی» هٕى يٗىحَي کّ حیٍ گَِٔ َخٌ حُ حٔ يٗهٍٕى ٔ ىل ىٍ‬
‫ؿخٖ ىیگَ گَٔ ىحٍى‪ ،‬نکٍ حُ آٌؿخ کّ هٕى «ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلی» حٓخٓخ ً یک‬
‫َٓخى ٓیخٓٗ ‪ -‬حىحٍٖ ٔ َٓخیظخ ً حٓظوزخٍحطی حٓض‪ َّ ،‬ػهًٗ ٔ َّ كُٕٖٔ؛‬
‫رُخرَحیٍ هٕحػي رخُة ٓیخٓٗ ٍح َیِ طخ حیٍ كي يَحػخص يًَٗخیي‪...‬‬
‫«ؿخيؼشحنً‪ٜ‬طلی» حکٌُٕ َٔهی ٍح پٍَٔیيِ کّ َّ حُ ىیٍ چیِی يیىحَي‬
‫ٔ َّ رّحٓخٓخص آٌ رخٍٔ ىحٍى؛ چٌٕ رَحٖ حیٍ ىٍٓض َ٘ي کّ ‪١‬الد هخٍؿٗ‬
‫رخ ٕٓحى َٕٗي‪ ،‬رهکّ رَػکْ‪ :‬رَحٖ حیٍ ىٍٓض ٗي کّ ؿهٕ ىٍّ هٕحَيٌ ٔ‬
‫يال ٗيٌ ‪١‬الد هخٍؿٗ ٍح رگیَى‪ ،‬آٌْخٍح حهظّ ٔ کُظَل کُي ٔ َگٌحٍى طخ‬
‫ىیگَ حُ يیخٌ حیُخٌ ٗین حٓلخم كیخ‪ٗ ،ٝ‬ین ر٘یَ َـلٗ‪ٗ ،‬ین آ‪ٛ‬ق يلُٔٗ‪،‬‬
‫ٓیّيدمحم ٍَٓٔ ٔحػع ‪ٓ ،‬یّيػهٗ رٓ٘ظٗ‪ٗ ،‬ین هَرخَؼهٗ يلون‪ ،‬ػاليّ ك‪٠‬م هللا‬
‫نزُخَٗ‪ ٔ ...‬ؿیَِ ظٍٕٓ کُي‪ ...‬طخ يَؿؼیض حُ هى هخٍؽ َٕ٘ى‪...‬‬
‫‪ٖٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٍبىُبی ثؽً ؾٍُن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ‪َ -‬ظَ ػهی يٕكيی کیٕٔی‪« :‬ه‪ٜ‬یيِٖ حكـخَٔظخٌ» ‪۳ ٙ‬‬
‫ٕ ‪ٍَٟٔ« -‬ص ُٗخهض ْٕیض يهٗ ٔ طخٍیوٗ ؿخيؼّ ِْحٍِ» ًٗخٍِ ٕٓو‪ٚٛ ،‬‬
‫ٕٔ ـ ‪ ٖ۹‬ـ ٓ‪۳‬‬
‫ٖ ‪ًْ -‬خٌ‪.‬‬
‫‪ًْ - ۳‬خٌ‬
‫‪ ۳‬ـ ىٍ حیٍ يٍٕى يٍ هٕىو طـَریخطی ىحٍو کّ طخ ُُْٕ يؼم ُهى ىٍ ىل ٔ ٍٔحَى رخهی‬
‫يخَيِ حٓض‪ .‬ىٍ یک يٍٕى ُيخَی کّ ىٍ كَکض حٓاليی کخٍ يیکَىو‪ ،‬یک ٗذ ؿًؼّ يَح‬
‫رَحی ٓوَُحَی رّىكظَ كَکض حٓاليی ىٍ طَٓحٌ كَٓظخىَي‪ .‬ىكظَ طَٓحٌ ىٍ آٌ ُيخٌ طٕٓ‪٢‬‬
‫ىٔ رَحىٍ رَّخوْخی «ْخٗى ػ‪ًٜ‬ض حنهٓی» ٔ «ػهی رَی» <حُ هٕو هِنزخٕ> حىحٍِ يیٗي؛‬
‫ػ‪ًٜ‬ض حنهٓی ئئل حٍطزخ‪ ١‬رخ حٍگخٌْخ ٔ َٓخىْخی حیَحَی رٕى ٔ «رَی» ييیَیض ىحههی‬
‫ىكظَ ٍح رّػٓيِ ىحٗض‪.‬‬
‫ٗذ ىٍ ىكظَ يخَيو‪ٛ ،‬زق يٕهغ ‪َٛ‬ف ‪ٛ‬زلخَّ ىٍ حطخم رَی ىٔ َلَی طُٓخ رٕىیى‪ ،‬رَی‬
‫رّیک يٕ‪ٕٟ‬ع ٓیخٓی حٗخٍِ کَى کّ ظخَْح ً يَرٕ‪ ١‬رٍّٔحر‪ ٢‬حیَحٌ رخگَِْٔخی ؿٓخىة‬
‫حكـخَی يیٗي‪ ،‬يٍ يطخرن رخ ‪١‬زغ ؿٕحَی‪ٍٗ ،‬ظّی ٓوٍ ٍح رّىٓض گَكظى ٔ ٍحؿغ‬
‫رّيٕ‪ٕٟ‬ع چُي ىهیوّ طلهیم کَىو‪ ،‬رَی رخ ىهض ٔ ٓکٕص گٕٕ يیىحى‪ٔ ،‬هظی كَكى طًخو‬
‫ٗي‪ ،‬رَی َٕٓ ٍح رَىحٗض ٔ گلض‪َْ« :‬چّ رخٗی‪ ،‬رخُْى ِْحٍِ ْٔظی!»‬
‫حیٍ ٓوٍ حٔ گَُ گَحَی رّكَهى رٕى کّ ًَیىحَى چَح ٔحٍى ٗي؟‬
‫ىٍ كخنیکّ يٍ ح‪ٛ‬الً چیِی ريی َگلظى ٔ حٔ كظًخ ً رخ ح‪ٛ‬م ٓوُخَى يٕحكن رٕى‪ٔ .‬نی رّيٍ‬
‫یک «آؿخ‪ٛ‬خكذ» ْى َگلض؛ ىٍ كخنیکّ يٍ ُيهزْ رّػزخ ٔ هزخ رٕىو‪ ،‬ػًخيّی ٓیخِ‪ٍ ،‬یٖ‬
‫ٓیخِ ٔ طٔزیق ٓیخِ ىحٗظى؛ هال‪ًّْ ّٛ‬ی نٕحُو «آؿخ‪ٛ‬خكذ» رٕىٌ ٍح ىحٗظى‪ٔ ،‬نی رَی‬
‫ًّْی حیٍْخ ٍح َخىیيِ گَكض ٔ رخ یک کهًّی «ِْحٍِ» ًّْی يلخهَو ٍح رّْٕح كَٓظخى!‬
‫َٓخیض ىٍیخكظی کّ يٍ حُ حیٍ ٓوٍ «رَی» کَىو حیٍ رٕى کّ رّيٍ گلظّ رخٗي‪:‬‬
‫«ُیخى هٕىًَخیی ٔ رهُيپَٔحُی يکٍ‪ ،‬طٕ َْچّ رخٗی رخُْى یک كَى ِْحٍِ حٓظی!»‬
‫‪ -‬رخٍی ىیگَ ىٍ َْحص ىٍ هیخرخٌ ٍحِ يیٍكظى کّ یک كَى َْحطی رّيٍ «حٔ ِْحٍِ»‬
‫گلض‪ ،‬ىٍ كخنیکّ يٍ رّحٔ ْیچ کخٍی َيحٗظى‪.‬‬
‫ـ رخُْى یک ؿٕحٌ َْحطی ىٍ ىحهم ‪١‬یخٍِ‪ ،‬يیخٌ َْحص ٔ کخرم رّيٍ ِْحٍِ گلظّ ٔ‬
‫طْٕیٍ کَى‪...‬‬
‫ـ ىٍ يٍٕى ىیگَ رخ یک ؿٕحٌ «طخطخٍ» ًْٔلَ ٗيو‪ ،‬حٔ گلض ىٍ حیَحٌ کخٍگَی‬
‫يیکَىِ ٔ یک ىهظَ حیَحَی ػخٗوٖ ٗيِ رٕىِ‪ ،‬پَٓیيو چَح َگَكظی؟ گلض رخپيٍ ٔ يخىٍو‬
‫طًخّ گَكظى‪ ،‬يوخنلض کَىَي ٔ گلظُي حگَ حٔ ٍح رگیَی‪ْ ،‬ى هٕى ٔ ْى حٔالىص ِْحٍِ يی٘ی!‬
‫ـ ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ یک ؿٕحٌ هِنزخٕ ىٍ ؿًغ ىٔٓظخَّ ٗکخیض کَى کّ كالٌکْ رّيٍ‬
‫ِْحٍِ گلظّ ٔ طْٕیٍ کَىِ حٓض!‬
‫‪ٖٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً یبلؾٍُن‬
‫ال قٌٌّلکكی جب ٌیطبىپكوحی‬

‫ٌیطبىپكوحٔ؛ ّاهؼیث اوث‪ ،‬یب ثِحبى؟‬


‫يوخ‪١‬ذ كن ىحٍى حُ يخ رپَٓي کّ رخ چّ يؼیخٍْخٖ‪ ،‬کٔخَٗ ٍح کّ هٕى ٍح‬
‫ْٕحىحٍحٌ ػزيحنؼهی يِحٍٖ ٔ كظٗ«ٍُٔٗلکَ» يؼَكٗ يٗکُُي «كخٗیٔض»‪،‬‬
‫«َخُیٔض»‪ََٕ« ،‬خُیٔض»‪« ،‬نٕيپٍ» ٔ «ٗیطخٌپَٓض» ػُٕحٌ يٗىْیى؟‬
‫ـ آیخ حیٍ ط٘زیٓخص ًٔهٗ‪ٓ ،‬هیوّحٖ‪ ،‬حكٔخٓٗ ٔ ىٍ َٓخیض‪ ،‬طًٓض َیٔض؟‬
‫= َّ هیَ؛ يِحٍٖپَٓظخٌ يًکٍ حٓض َْ چیِٖ رخُٗي‪ٔ ،‬نٗ‬
‫هطؼخ ً «ٍُٔٗلکَ» َیٔظُي‪ٍُٗٔ« .‬لکَٖ حُ هٕى ح‪ٕٛ‬ل ٔ ‪ٕٟ‬حرطٗ ىحٍى کّ‬
‫يِحٍٖپَٓظخٌ رخ يزخَی حٔنیّٖ آٌ ریگخَّحَي ٔ حُ ْیچ يٕحٍى آٌ رَهٍٕىحٍ‬
‫َیٔظُي» ٔؿِٕ كَحٔحَٗ حُ يلخٍهض ٔ كظٗ ط‪٠‬خى يیخٌ كَُْگ ٔ حىریخص ٔ‬
‫ػالین ٔ کخٍحکظَ يِحٍٖپَٓظخٌ رخ ؿَیخَخص ٍُٔٗلکَٖ ٔؿٕى ىحٍى کّ حُ‬
‫ًٗخٍٕ ریٌَٔ حٓض؛ حُ ؿًهّ‪:‬‬
‫«ٍُٔٗلکَحٌ» حَٔخٌ ىٔٓضحَي؛ ىٍكخنٗکّ يِحٍٖپَٓظخٌ رخ طًخو رَ٘یض‬
‫ه‪ٕٜ‬يض يٍَُٗٔي؛ ٓوض طُّٖ٘ هٌٕحَي ٔ ‪َ١‬ف «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» رَحٖ‬
‫َخرٕىٖ ىیگَ گَِْٔخٖ حَٔخَٗ يٍٗیَِي؛‬
‫ٍُٔٗلکًَْٖیٍ حٓض؟‬ ‫‪-‬‬
‫‪ٖٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ـ «ٍُٔٗلکَحٌ» ‪ٛ‬خىم‪َ ،‬وخى ٔ َويپٌیَحَي؛ ٔ ىٍ حیٍ ٍحِ ْیچ طخرٕٖ‬


‫ًَُٗٗخُٓي؛ ًّْ چیِ ٍح ‪ٛ‬خىهخَّ ٔ رخ ‪َٛ‬حكض نٓـّ َوي يٗکُُي ٔ َوي ٍح ْى‬
‫يٗپٌیََي؛ ٔنٗ طٕ ریخ رّيِحٍٖپَٓظخٌ رگٕ کّ يِحٍٖ حَٔخٌ ؿخیِحنوطخء رٕى‬
‫ٔ ىٍ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ حٗظزخْخطٗ ْى ىحٗض؛ آٌ ٔهض رزیٍ چّ يٗکُُي ٔ کالْض‬
‫حُ کـخ يٗآیي‪...‬‬
‫‪ٍُٗٔ« -‬لکَحٌ» ػلیق ٔ يٕأىدحَي‪ ،‬رخ ىْخٌ پخک ٔ حىریخص يؼزض ٔ‬
‫ٓخنى ٓوٍ يٗگٕیُي؛ ٔنٗ يُطوش حنٍٕٔى ٔ يُطوش حنلَحؽ يِحٍٖپَٓظخٌ كي‬
‫كخ‪ٛ‬م يیخٌ َخف طخ ُحَٕ حٓض! ىٍ رَحرَ َْ ٓوُی کّ رّيٌحم ٗخٌ هٕٕ‬
‫َیخیي‪ ،‬كٍٕح ً ىٓض رّرُي ٗهٕحٍ هٕى يٗرََي!‬
‫آیخ رخ چُیٍ گَْٔی ٔ رخ چُیٍ يُطوی يٗطٕحٌ طؼخيم کَى؟‬
‫‪ٍُٗٔ« -‬لکَحٌ» آُحىِ ٔ آُحىحَيیٖحَي؛ ىٍ كخنٗ کّ يِحٍٖپَٓظخٌ حٓیَ‬
‫کیٖ ٗو‪ٜ‬یض آٌ ْى ىٍ كي یک َخو يیخٌ طْٓٗٔظُي؛ كخال‪ ،‬یخ رّحیٍ كخنض‬
‫طظخَْ يٗکُُي کّ هٕى ريطَیٍ َٕع هیخَض حٓض؛ یخ ٔحهؼخ ػویيِ ىحٍَي کّ ػیٍ‬
‫هَحكخص حٓض آٌْى حُ يِهَفطَیٍ َٕع آٌ؛‬
‫يگَ يٕٗٗى ْى ٍُٔٗلکَ رٕى‪ْ ،‬ى ٗو‪ٜ‬یضپَٓض؟ ْى ٍُٔٗلکَ رٕى‪،‬‬
‫ْى رضپَٓض؟! آٌْخ حُ يِحٍٖ رض ٓخهظّحَي‪ ،‬آٌ ٍح يزيل رّکیٖ ٔآییٍ‬
‫ًَٕىِحَي‪ ،‬رَحیٖ حىػیّ ٔ حٍٔحى َٓٔىِحَي‪ ،‬ىٍٕٔ ‪ٕ١‬حف يٗکُُي‪ ،‬رّپخی آٌ‬
‫ٓـيِ يًَٗخیُي‪ ،‬رَحٖ آٌ ٌٍَ ٔ َیخُ يٗکُُي‪ ،‬رّآٌ هٔى يٗهٍَٕي‪ ،‬حُ آٌ‬
‫كخؿض يٗ‪١‬هزُي‪ ،‬ػوي ٔ حیوخػخص ًَْٔحٌ ؿٕحٌ ٍح ىٍ پخٖ آٌ حَ٘خء يٗکُُي‪...‬‬
‫ٔ هال‪ ،ّٛ‬ىٍ یک طوهیي کخيم حُ ئیلیض‪ ،‬حیٍ‪َ١‬ف ٔ آٌ‪َ١‬ف طزهیؾ‬
‫يٗکُُي کّ ‪ٕ١‬حف رّىٍٔ يـًّٖٔ يِحٍٖ ػزخىطٗ حٓض رٍِگ کّ حُ ٍُِٔ ٔ‬
‫ًَخُ کلخیض يٗکُي ٔ حُ يُخٓک كؾ ٔ ػظزخص ػخنیخص حك‪٠‬م حٓض‪...‬‬
‫يٗگٕیُي ىیگَ رخ ٔؿٕى يـًّٖٔ يِحٍٖ َیخُ رّْیچ یک حُ آٌْخ َوٕحْي‬
‫رٕى ‪ ...‬رّػٕحو ِْحٍِ يٗگٕیُي‪« :‬كو‪ ٢‬یک رخٍ ‪ٕ١‬حف رّىٍٔ يـًّٖٔ‬
‫رخرّيِحٍٖ کلخیض حُ طًخو طکخنیق يٗکُي‪ ٔ »...‬طًخو گُخْخٌ روٕ٘ىِ يٕٗٗى ٔ‬
‫رؼي حُ آٌ َْچّ گُخِ کُٗ كٔخد ًَٕٗٗى‪...‬‬
‫ًْیٍ حٓض ٍُٔٗلکَی؟! کيحو ٍُٔٗلکَ؟!‬
‫حیٍْخ‪ًْ ،‬خٌْخٖ ْٔظُي کّ ىیَُٔ يین رَ َْٓخ يٗکٕریيَي‪ٗ ،‬پٖ‬
‫يٗكَٔهظُي ٔ (رّگٕحْٗ هٓخٍ ػخ‪ُ )ٗٛ‬حیًخٌ َُخٌ ٍح طًخٗخ يٗکَىَي‬
‫‪ٖٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫(رّگٕحْٗ کظخد ”حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ”) رّیظیىهخَّْخ كًهّ يٗرَىَي ٔ رّیظیًخٌ‬


‫رٗپُخِ طـخُٔ يٗکَىَي ٔ كَحهٕحٌ «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» رَحٖ َخرٕىٖ َٔم‬
‫ٓخىحص يٗىحىَي؛ ًّْٖ آٌ يٕحٍى ٍح طیٍٕیِِ کَىَي‪ ،‬طزيیم رّكهٔلّ ًَٕىَي ٔ‬
‫کخٍرَ ٓخهظُي‪ .‬ح ّيخ‪ ،‬حئَُِ ىٍ نزخّ يیٖ ىٍ آييِحَي ٔ ىو حُ ييٍَیٔى‬
‫يَُُٗي! ـ کيحو ييٍَیٔى؟!‬
‫طٕ ييٌٍ ٗيٖ؟ يزخٍک حٓض‪ ،‬حُ نٕحُو ييٍَیٔى ٍهخرض آُحى حٓض‪ ،‬چَح‬
‫رّآٌ طٍ ًَٗىْی؟ حُ نٕحُو ييٍَیٔى حَظوخىپٌیَٖ حٓض‪ ،‬آیخ ًٗخ يٗپٌیَیي کّ‬
‫يِحٍٖطخٌ یک هخطم هٕىهٕحِ رٕى ٔ حٗظزخِ کَى؟ آیخ ًٗخ يیپٌیَیي کّ يِحٍی‬
‫طخٌ ىٓضَ٘خَيِی حیَحٌ رٕى؟ ًٗخ يٗپٌیَیي کّ ْىحکٌُٕ آٗکخٍح رض‬
‫يٗپَٓظیي؟‪ ...‬پْ يِحٍیپَٓظی ٔ ٗیطخٌپَٓظی ىٔ ٍٔی یک ٓکّ حٓض‪.‬‬

‫كلىلَٓ ٌیطبىپكوحٔ‬
‫ٗیطخٌپَٓظٗ َٕػٗ گَحیٖ یخ طلکَ ٔ َلِٕٖ َگَٕ رّؿٓخٌ ٔ َُيگٗ‬
‫حٓض‪ٗ .‬یطخٌپَٓظٗ یک كَکض ٗزّ يکظزٗ ٔ یخ كهٔلٗ حٓض کّ ْٕحىحٍحٌ‬
‫آٌ‪ٗ ،‬یطخٌ ٍح یک ‪َ١‬ف ٔ حنگٕٖ ح‪ٛ‬هٗ ٔ يويو رَ ػخنى ْٔظٗ يٗپُيحٍَي‪.‬‬
‫حیٍ يکظذ ىٍ َٓحَٓ ىَیخ پیَٔحَٗ ىحٍى کّ رّكَهّْخٖ گَّٕگٌٕ طؤیى‬
‫يَٕٗٗي ٔ َْ كَهّ ًَخى ٔ ىٓظٍٕحنؼًمْخٖ هخ‪ ٙ‬هٕى ٍح ىحٍى‪.‬‬
‫يٓىطَیٍ َوطّٖ حٗظَحک ٗیطخٌپَٓظخٌ ًَخىٖ يٕٕٓو رّ«آرهٔک»‬
‫[‪ ]Ablesk‬حٓض کّ حُ يُظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ يظَٖٓ حُ ‪ٛ‬لخص ٔحهؼٗ‬
‫ٗیطخٌ حٓض‪ ]Ablesk[ .‬یک ٓظٌٕ رَحكَحٗظّ حُ ؿٔى ٓوض ٗزیّ يُخٍِ‬
‫حٓض کّ ‪ٛ‬خف حیٔظخىِ حٓض ٔ هّٕ ٔ هًیيِگٗ رًََٗطخري‪ .‬آٌ يظَٖٓ حُ‬
‫ػ‪ٜ‬یخٌ حرهیْ ىٍ رَحرَ هيح حٓض کّ گلض‪« :‬يٍ رّآىو ٓـيِ ًَٗکُى»‪.‬‬
‫رُخرَحیٍ حرهیْ ىٍ رَحرَ آىو هى َ٘ي ٔ حیٍ حیٔظخىِگٗ هخرم ٓظخیٖ حٓض‪.‬‬
‫ًْچُیٍ حرهیْ ىٍ يُخرغ ػزَحَٗ حُ ؿُْ آطٖ يؼَكٗ ٗيِ حٓض‪ٗ ٔ ،‬ؼهّٖ‬
‫آطٖ ًْیّ٘ ٍٔ رّرخال كَکض يٗکُي‪ ٔ .‬رخُْى حیٍ آطٖ حٓض کّ هخک ٍح (کّ‬
‫آىو حُ آٌ ٓخهظّ ٗيِ حٓض) يٗپِى ٔ يوخٔو يٗٓخُى‪.‬‬
‫كَهّْخٖ حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ػیٍ حیٍکّ هٕى حُ َٕع آىو حَي‪ٔ ،‬نٗ ٓوض‬
‫‪ٟ‬ي رَ٘حَي‪ .‬آٌْخ ىٍ يیخَّٖ طوخرم ٔ ه‪ٕٜ‬يض يیخٌ آىو ٔ ٗیطخٌ گیَ‬
‫کَىِحَي‪ .‬نٌح رَحٖ ٍ‪ٟ‬خیض هخ‪ٗ َ١‬یطخٌ ييحو رخ رَ٘یض ٔ كظٗ رَ٘یض‬
‫ٓ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕیٖ ىٍ َزَىحَي ٔ ىٍ يَحٓى حی٘خٌ حَٕحع هَٕ٘ض رّٗيیيطَیٍ ٗکم آٌ حُ‬


‫هزیم هظم‪ ،‬آىوهٕحٍٖ‪ ،‬هَٕوٕحٍٖ‪ ،‬هََٕیِٖ‪ ،‬يکیيٌ هٌٕ ريٌ هٕى ٔ‬
‫َِىیکخٌ‪َ ،‬خهٍک٘یيٌ‪ ،‬كیٕحٌآُحٍٖ‪ ،‬کٕىکآُحٍٖ‪ ،‬هٕىآُحٍٖ‪ ،‬ىیگَآُحٍٖ‪،‬‬
‫ٗیّ٘هٕحٍٖ‪ٓ ،‬ین كَٔ کَىٌ رَّٓ ٔ ريٌ هٕى یخ ىیگَٖ‪َُٕ ،‬حىهٕحٍٖ‪ٔ ...‬‬
‫َٓخیظخ ً هٕىَُٗ ٔ هٕىک٘ٗ حػًخل يٕٗٗى‪.‬‬
‫رُخ رّػویيِٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ ُٓظٗ ًّْٖ حیٍْخ رَحٖ ٍ‪ٟ‬خیض هخ‪َ١‬‬
‫ٗیطخٌ ‪ ٍَٖٟٔ‬حٓض‪ ،‬چٌٕ حٔ رخ آىو ؿُگ ىحٍى‪ ،‬پْ‪ ،‬رخیي رَ٘ حًیض ٕٗى طخ‬
‫ٗیطخٌ هُٕ٘ى گَىى‪ .‬آٌْخ ٗیطخٌ ٍح يٕؿٕىٖ َُيِ يٗىحَُي کّ حُ چُي ٔؿّ‬
‫رخ يٕؿٕى حَٔخَٗ حٗظَحک ىحٍى‪ًْ .‬چُیٍ ىٍ يَحٓى ٗیطخٌپَٓظخٌ حَٕحع يٕحى‬
‫يويٍ ٔ َ٘ؤآٍٔ ي‪َٜ‬ف يٕٗٗى ٔ ٍه‪ْٚ‬خٖ يو‪ ٕٜٙ‬رخ يٕٓیوٗ «رهک‬
‫يظخل» ٔ ؿخىٔگَٖ حؿَح يٕٗٗى‪ .‬حػ‪٠‬خٖ کهذْخ ٔ كَهّْخ نزخّْخٖ رٍَّگ‬
‫ٔیژِ يٗپُٕٗي‪ ،‬يْٕخٖ َٓ ٍح رَّلٕ هخ‪ٓ ٙ‬ین ٓین يٗکُُي ٔ يٕهغ ٓالو ٔ‬
‫هيح كخكظٗ‪ ،‬کق ىٓض ٔ حَگ٘ظخٌ هٕى ٍح ٗزیّ کهّٖ گَرّ ىٍ يٗآٍَٔي‪.‬‬
‫حُ ه‪ٕٜٛ‬یخص گَرّ آٌحٓض کّ ْیچگخِ رخ پ٘ض رُّيیٍ ًَٗحكظي‪ ،‬كَیى‬
‫ًَُٗٗخٓي‪ٔ ،‬كخ َيحٍى ٔ ٓخٍم حٓض؛ ٗیطخٌپَٓظخٌ َیِ يٗهٕحُْي چُخٌ‬
‫رخُٗي‪ .‬گلظیى ىٍ يیخٌ ٗیطخٌپَٓظخٌ كَهّْخٖ يوظهق رخ ػوخیي ٔ‬
‫ىٓظٍٕحنؼًمْخٖ يظلخٔص ٔ كظٗ يظ‪٠‬خى ٔؿٕى ىحٍى‪ .‬گخِ يیخٌ كهٔلّ ٔ ػًم‬
‫یک كَهّ طُخه‪٠‬خص ٔ ط‪٠‬خىْخٖ كخكٖ ٔؿٕى ىحٍى‪ .‬كَهّْخٖ حُ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ْٔظُي کّ ٓوض ‪ٟ‬ي ٌُحَي؛ آٌْخ طـخُٔ رّػُق رَُّخٌ ٔ‬
‫ٓپْ هظم كـیغ آَخٌ ٍح َٕػٗ ٍ‪ٟ‬خیض هخ‪ٗ َ١‬یطخٌ يًٗٗخٍَي ٔ هَرخَٗ‬
‫کَىٌ ىهظَحٌ ٍح َیِ‪ .‬كَهّْخٖ ىیگَٖ حُ حی٘خٌ ٓوض ٌُگَح ٔ‬
‫كیًیُیٔضحَي‪ٔ .‬ؿّ ي٘ظَک ًّْٖ حیٍ كَهّْخ گُخِگَحیٗ‪ ،‬هظم‪ ،‬طـخُٔ ؿُٔٗ‬
‫طٕأو رخ هَٕ٘ض‪ ،‬ػيو پخرُيٖ رّح‪ٕٛ‬ل حهالهٗ ٔ ػيو ٍػخیض هٕحَیٍ ٔ يوٍَحص‬
‫حُ َْ َٕع آٌ حٓض (هى َ٘يٌ) ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬ىٍ ؿٓخٌ ّٓ َٕع گَحیٖ‬
‫ٗیطخٌپَٓظٗ ٔؿٕى ىحٍى‪:‬‬
‫ٔ ‪ٌ -‬یطبىپكوحٔ گْجیگ‪.‬‬
‫ٕ ‪ٌ -‬یطبىپكوحٔ ؾیٌٔ‪.‬‬
‫ٖ ‪ٌ -‬یطبىپكوحٔ كلىلٔ‪.‬‬
‫ٔ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗیطخٌپَٓظٗ ٍحیؾ ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬يَرٕ‪ ١‬رّطلکَحص ٗو‪ ٜٗ‬رَّخو‬


‫«آَظٕحٌ َُئٍ الٖٔ» حُ حْخنٗ «ٗیکخگٕ» حٓض‪ .‬حٔ ىٍ ٖٓ‪ ٔ۹‬يظٕني ٗي ٔ‬
‫يظؼخهزخ ً ٍْزَٖ َؤظیٍ ىٍٔ ؿيیي ٗیطخٌپَٓظٗ ىٍ آيَیکخ ٍح رّىٓض گَكض‪.‬‬
‫ىٍٓخل ‪ ٔ۹۳۳‬کهیٔخٖ ٗیطخَٗ ٍح رُیخى َٓخى ٔ آییٍ ٗیطخٌپَٓظٗ ٍح کّ حُ‬
‫هٌَْخ هزم ىٍ حٍٔپخ رّ‪ٍٕٛ‬ص ُٓظٗ ٍحیؾ رٕى‪ ،‬حُ كخنض ُٓظٗ هخٍؽ ًَٕى ٔ‬
‫ييٍَیِِ کَى‪ ،‬رَحٖ آٌ ح‪ٕٛ‬ل ٔ كهٔلّٖ ػَكخَٗ طزییٍ کَى ٔ َیِ ‪ٛ‬زـّٖ‬
‫ػهًٗ ٔ ػیُٗ ريحٌ رو٘یي‪« .‬الٖٔ» کظخدْخٖ َٕٗض طلض ػُخٔیٍ‪:‬‬
‫‪« -‬حَـیم ٗیطخَٗ»‬
‫‪« -‬آییٍ پَٓظٖ ٗیطخَٗ»‬
‫کظخد «حَـیم ٗیطخَٗ» ٗخيم ‪ ۳‬روٖ رّحیٍطَطیذ حٓض‪ :‬کظخد ٗیطخٌ‪،‬‬
‫کظخد نٕٓیلَ‪ ،‬کظخد رهیخل ٔ کظخد نٕرظخٌ؛ َْروٖ ٗخيم يطخنذ هخ‪ ٙ‬هٕى‬
‫يٗرخٗي‪ .‬ىٍ ك‪ٜ‬م حٔل حیٍکظخد‪ ،‬يؼَكٗ ٗیطخٌ رّحیٍ طَطیذ آييِ حٓض‪:‬‬
‫ٔ ‪ٗ -‬یطخٌ يظَٓ آُحىِگی ٔ حٍحىِٖ پخک ٔ آُحى حٓض‪.‬‬
‫ٕ ‪ٗ -‬یطخٌ رّؿخٖ ٍیخ‪ٟ‬ض ًَخیُيِٖ حكَح‪ ١‬حٓض‪.‬‬
‫ٖ ‪ٗ -‬یطخٌ رّؿخٖ طْٕىْخٖ يؼُٕٖ‪ ،‬يظَٓ َُيگٗ يخىٖ حٓض‪.‬‬
‫‪ٗ - ۳‬یطخٌ ًَخیُيِٖ ػوم پخک حٓض‪ ،‬رّؿخٖ هٕىكَیزٗ يظظخَْحَّ‪.‬‬
‫‪ٌ - ۳‬یطبى ثَهب اًحوبمشْیٔ قا ثَشبٓ ثكگكؾاًؿى ٖكف ؾیگك ِْقت هٔآهْلؾ‪.‬‬
‫‪ٗ - ۳‬یطخٌ رّيخ ئجٕنیض ٔيٕؿٕىیض ىٍرَحرَ يٕؿٕىحص طَُٓخک يٗىْي‪.‬‬
‫‪ٗ - ۳‬یطخٌ رٓظَیٍ ىٔٓض کهیٔخ حٓض‪ُ ،‬یَح ٓخلْخ آٌٍح ي٘ـٕل کَىِ‪.‬‬
‫‪ ۲‬ـ يٌحْذ ٓخهظّگٗ ْٔظُي ٔ َُيگٗ پْ حُ يَگ ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫‪ - ۹‬نٌصؿٕٖ ٔحػظوخى رّکخيیخرٗ ىٍكي حػال؛ جوبم لفات ؾق ؼٌْٔ ؾًیبیٔ اوث‪.‬‬
‫ٓٔ ‪ -‬ؿٓخٌ رَؿُگ رُخ ٗيِ ٔ ‪ٛ‬هق ؿٓخَٗ طًْٕٗ ٓخىِنٕكخَّ ریٖ َیٔض‪.‬‬
‫ٔٔ ـ ٗیطخٌ َ٘خَّٖ ػ٘ن رّحكَحىٖ حٓض کّ نیخهظٖ ٍح ىحٍَي؛ َّ ْيٍ‬
‫ىحىٌ آٌ رَحٖ حكَحى ًَک َُ٘خّ‪.‬‬
‫ٕٔ‪ٗ -‬یطخٌ آٌچّ ٍح کّ ىیگَحٌ گُخِ يَٗخيُي‪ ،‬ػٕحيهٗ رَحٖ حٍ‪ٟ‬خٖ‬
‫ؿًٔٗ‪ ،‬كٔٗ ٔ ًُْٗ يٗىحَي‪.‬‬
‫ٖٔ ‪ٗ -‬یطخٌ رّيخ يٗگٕیي حَٔخٌ كیٕحٌ ىیگَٖ حٓض‪ ،‬کّ گخِ ريطَیٍ‬
‫كیٕحٌ يٗرخٗي‪ ٔ ،‬حیٍ رّىنیم َلن ٍٔف هيحیٗ ٔ پیٖ ٍكض ًُْٗحٕ حٓض کّ‬
‫حُ حٔ ري‪١‬یُضطَیٍ كیٕحٌ ٍح ٓخهظّ حٓض‪.‬‬
‫ٕ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗیطخٌپَٓظٗ كهٔلٗ کّ «الٖٔ» يـيى آٌ حٓض‪ ،‬يؼظوي حٓض کّ يلٍٕ ٔ‬


‫يَکِ ػخنى حَٔخٌ حٓض ٔ ًّْ چیِ رَحٖ حَٔخٌ حٓض‪ .‬هيح ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬حیٍ‬
‫حَٔخٌ حٓض کّ هيح ٍح يٗٓخُى ٔ َْ حَٔخَٗ هٕى‪ ،‬یک هيح حٓض؛ كظٗ‬
‫ٗیطخٌ َیِ ؿٔى َیٔض ٔ ٔؿٕى هخٍؿٗ َيحٍى؛ رهکّ ‪ٛ‬لخص َیک حَٔخَٗ حٓض‬
‫کّ آٌٍح ٗیطخٌ يٗهٕحَیى‪ ،‬کًخ حیٍ کّ ‪ٛ‬لخص ري حَٔخَٗ ٍح هيح يَٗخيیى‬
‫(ىهیوخ ً ػکْ ػَكخٌ يظؤنّٓ)‬
‫ٍُٔ ىٍ گٌٗض «الٖٔ» ىٍ آيَیکخ رٍُّٔ «ْخنٕٔیٍ» يؼَٔف حٓض ٔ‬
‫طـهیم يٕٗٗى‪ .‬ىٍ ٓخل ‪ ٔ۹۳۳‬ىٍ کهیٔخٖ ٗیطخٌ پَٓظٗ ٗیکخگٕ ٗوخم پیٖ‬
‫آيي‪ٗ ،‬و‪ ٜٗ‬رَّخو «يخیکم حکیُٕ» حُ کهیٔخٖ ٗیطخَٗ ؿيح ٗي ٔ يؼزيٖ رَّخو‬
‫«ٓض» حكيحع کَى حٔ ىٔرخٍِ ُٓضگَحیٗ پیّ٘ کَى ٔ يؼظوي ٗي «ٗیطخٌ‬
‫ٔؿٕى هخٍؿٗ ىحٍى ٔ ًْخٌ هيح حٓض‪».‬‬

‫ٌیطبىپكوحٔ ؾق اكـبًىحبى‬
‫ــ آیب ّاهؼب ً ٌیطبىپكوحٔ ؾق اكـبًىحبى ّاقؾ ٌؿٍ اوث؟‬
‫رهّ؛ ٔحهؼخ ً ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔحٍى ٗيِ ٔ حیٍ ْ٘يحٍٖ‬ ‫=‬
‫حٓض رَحٖ کم ؿخيؼّٖ حكـخَٗ؛ ریٖ حُ چٓخٍ ىّْ ؿُگ ٔ يٓخؿَص‪ ،‬ریٖ‬
‫حُ َیًٗ ؿًؼیض کٍٕ٘ رّهخٍؽ حُ يَُْخ ٔ پَحکُيِ ٗيٌ حیٍ ؿًؼیض رّکم‬
‫ؿٓخٌ‪ ٔ ،‬رّيٕحُحص آٌ ٍٔٔى ‪ٛ‬يْخ ِْحٍ َیَٖٔ هخٍؿٗ رخ گَحیْٖخ ٔ‬
‫يؤيٍٕیضْخٖ گَّٕگٌٕ رخیي آٗلظّگٗ ٗيیي كَُْگٗ ٔ گٔیوظّگٗ ٍٔحر‪٢‬‬
‫ػُؼُٕٖ حكـخَٗ ٍح يٕؿذ يٗٗي‪ٓ .‬وٍ ىٍ حیٍ يٍٕى ُیخى حٓض‪َ .‬لهّْخٖ‬
‫يوظهق ػویيطٗ ٔ كکَٖ ٔحٍى کٍٕ٘ ٗيِ کّ حُ آٌ ؿًهّ‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظٗ حٓض‪.‬‬
‫کٔخَٗ کّ يخ آَخٌ ٍح ٗیطخٌپَٓض يؼَكٗ کَىیى كویوظخ ً چُخٌ ْٔظُي کُٖ ٔ‬
‫يُٖ حی٘خٌ گٕحْٗ رَحیٍ ٔحهؼیض ىحٍى‪ًٗ .‬خ ََ٘حص ٔ آػخٍ كکَٖ حی٘خٌ ٍح‬
‫روٕحَیي‪ًَ ،‬خىْخ ٔ کَىحٍ حی٘خٌ ٍح ْى رزیُیي؛ آٌ ٍح رخ طلکَحص ٔ ًَخىْخٖ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ يوخیّٔ کُیي؛ آٌ ٔهض رّحیٍ َظیـّٖ هطؼٗ يٍٗٓیي کّ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ىٓظّْخ ٔ كَهّْخٖ حُ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔحٍى ٗيِ ٔ رّٗيص كؼخلحَي‬
‫حیٍ گَِْٔخ رَحٖ آیُيِٖ کٍٕ٘ ٔ ٍٔحر‪ ٢‬حهٕحو رٔیخٍ هطََخکحَي‪ ،‬طخ ىیَ َ٘يِ‬
‫رخیي حك٘خء ٔ ىكغ ٔ ‪َ١‬ى َٕٗي‪ .‬آٌْخ ىٍ ػیٍ حیٍکّ طخکٌُٕ ىٍ ؿخيؼّٖ‬
‫حٓاليٗ ٔ ُٓظٗ حكـخَٔظخٌ رخ َوخد ٔ يلًم َُيگٗ ٔ ػًم يٗکُُي‪ ،‬يؼٌٓح ىٍ‬
‫ٖ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َخكیّٖ حُ َٗٓ کخرم یک [‪ٓ ]Ablesk‬خهظّحَي کّ يطخرن رخ ًْخٌ نٕگٕٖ‬


‫يؼَٔف ٗیطخٌپَٓظخٌ ‪َ١‬حكٗ ٗيِ حٓض‪ْ .‬کٌح کهیٔخْخٖ هخَّگٗ ىحیَ‬
‫ًَٕىِحَي کّ ىٍ آٌ‪ ،‬ؿٕحَخٌ يَىو ٍح رّٕٖٓ ٗیطخٌپَٓظٗ ٕٓم يٗىُْي‪ .‬ریٍ‬
‫كهٔلّٖ كخٗٗ ٔ َخُٖ (ىیگَ ٓظیِٖ) ٔ يکظذ ٗیطخٌپَٓظٗ (رَ٘ ٓظیِٖ)‬
‫هَحرض ٔ ُٓویض طخو ٔؿٕى ىحٍى ٔ َْىٔ كهٔلّ ىٍ ٔحىٖ ػًم‪ْ ،‬ىآؿٕٕحَي‪.‬‬

‫ؾقًگٔ ثكككٌُگ ّ کبقاکحك هٍحكک ٌیطبىپكوحبى ّ هماقٓکیٍبى‬


‫حیٍ كویوض کّ ٗیطخٌپَٓظٗ ٔ يِحٍیپَٓظٗ رَ پخیّٖ َخٍحٓظٗ حٓظٕحٍ‬
‫حٓض رّيخ کًک يٗکُي کّ چَِٖٓ ٔحهؼٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ يِحٍیپَٓظخٌ ٍح‬
‫یکٔخٌ ط٘وی‪ ٚ‬ىْیى‪ .‬يُخرغ ٔ يظٌٕ ىیُی ىٍ رخٍِٖ ٗیطخٌ چُیٍ گلظّحَي‪:‬‬
‫«حُ ٍحٓظٗ رٗهزَ حٓض‪ ،‬چٌٕ ىٍ حٔ ْیچ ٍحٓظٗ َیٔض‪ٔ ،‬هظٗ ىٍٔؽ‬
‫يٗگٕیي‪ ،‬يطخرن َٓٗض هٕى ٍكظخٍ يًَٗخیي‪ُ ،‬یَح ىٍٔؽگٕ‪ ٔ ،‬پيٍ طًخو‬
‫ىٍٔؽْخ حٓض‪( ».‬یٕكُخ‪)۳۳ :۲ ،‬‬
‫هَآٌ کَیى َیِ ػیٍ چیِ ٍح ىٍرخٍِٖ ٗیطخٌ ٔ پیَٔحٌ حٔ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ُْگخيٗ کّ حْم حیًخٌ ٍح رزیُُي‪ ،‬يٗگٕیُي يخ حْم حیًخَیى‪ ،‬آٌگخِ کّ رخ ىٔٓظخٌ‬
‫هٕى يالهخص کُُي‪ ،‬يٗگٕیُي يخ رخ ًٗخ ْٔظیى‪ ،‬ريحٌ هخ‪ َ١‬گخْٗ رّٕٖٓ آٌْخ‬
‫يٍٗٔیى طخ طًٔوَٗخٌ ًَخییى = َٔ ِاًَح نَوُٕح حنَّ ٌِیٍَ آ َيُُٕح هَخنُٕح آ َيَُّخ َٔ ِاًَح َههَ ْٕح ِانَ ٰٗ‬
‫خ‪١‬یُِ ِٓ ْى هَخنُٕح اََِّخ َيؼَک ْى اََِّ ًَخ ََلْ ٍُ ُي ْٔظ َ ْٓ ِِثٌَُٕ ‪»ٔ۳ :ٕ ،‬‬
‫ٗی ِ‬
‫َ‬
‫نٌح ىٍٔؽ ٔ طًٓض ىٍ حٍىٔگخِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍٔحؽ گٔظَىِ ىحٍى؛ حٓخٓخ ً‬
‫کخٍحکظَ آَخٌ يهـًّٖ حٓض حُ گِحكّگٕیٗ‪ ،‬ريحهالهٗ ٔ حْخَض رّىیگَحٌ‪:‬‬
‫«ٓیّي ػهٗ رٓ٘ظٗ يٗيیَى‪ ،‬چٓم ٍُٔ ٕٓگ ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪:۶۴‬‬
‫يخطى رَپخ يٕٗٗى‪ .‬طَحَّْخ ٔ يَػیّْخ رَحیٖ يٗٓخَُي ٔ ىٍ چٓهى يَگٖ طلض‬
‫ػُٕحٌ «ىٍ ٕٓگ يَىٖ حُ هزیهّٖ ٍَٕ» يوخنّ يَٕٗیُٔي‪ْ ٔ .‬یچکْ حكٔخّ‬
‫هـخنظٗ َیِ ًَٗکُي؛ چٌٕ حیٍؿخ كَف رَ َٓ آٌ َیٔض کّ ٓیّي ػهٗ رٓ٘ظٗ‬
‫کّ رٕى؟ ٔ حُ كَ‪ٗ ١‬کىرخٍِگٗ هطَ ٗکًٖ حُ ٕٓٔ حَِچ َیِ گٌٗظّ رٕى‪ٔ .‬‬
‫ٍٍٔٗ حٓض کّ هطَ ك‪٠‬هّٖ ٗکًزّٖ ٕٓٔ حَِچٗ‪ ،‬کىطَ حُ ٕٓ حَِچ َیٔض‪ٔ .‬‬
‫يَگ یک ٗکىرخٍِ حُ هزیهّٖ ٍَٕ‪ ،‬حٍطلخل ؿخَگيحُ رخیي يلٕٔد ٕٗى‪)ٔ(».‬‬
‫ىٍرخٍِٖ حیٍ َٕع حىریخص ٔ کهظٍٕ چّ يٗطٕحٌ گلض؟‬ ‫‪-‬‬
‫ؿِ يَگ حهالم ٔ حَٔخَیض؟‬ ‫=‬
‫‪ٖ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رٓ٘ظٗ طخ ُْگخو يَگ‪ٍ ،‬ثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ كِد ٔكيص رٕى ٔ يِحٍٖ‬
‫ىریَکم ًْخٌ كِد رٕى‪ًْ .‬خٌ كِرٗ کّ ِْحٍِْخ آٌ ٍح حُ هٕى يٗىحَٔظُي‪.‬‬
‫ىٍ ٍٖٔ کخؿٌ‪ ،‬يوخو رٓ٘ظٗ حُ يِحٍٖ رخالطَ رٕى‪ .‬يٓى آٌ حٓض کّ حهالم‬
‫يظًيَخَّ رّيخ يٗگٕیي‪ٗ :‬و‪ ،ٚ‬یخ گَْٔٗ يًکٍ حٓض رخ ؿَیخٌ یخ يَؿؼیظٗ‬

‫يوخنق‪ ،‬یخ يٕحكن رخٗي؛ حیٍ كن حٔ حٓض‪َْ .‬کْ كن ىحٍى َظَ هٕى ٍح ىحٗظّ‬
‫رخٗي؛ ح ّيخ َلِٕٖ رَُٔ حكٔخٓخص ٔ چگَّٕگٗ حٓظلخىِ حُ ًْیٍ كن ٗو‪ٜٗ‬‬
‫يٗطٕحَي رّيُزؼی رخ حػظزخٍ ٔ ىٓض حٔل ؿٓض ُٗخهض ٗو‪ٜ‬یض رخ‪ ُٗ١‬يزيل‬
‫ٕٗى‪ .‬كَُْگ ٔ کخٍحکظَ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ًْیٍ حٓض کّ ىیيیى‪.‬‬

‫ؼؿاپكوحی ؼكاكبت اوث؛ هماقیپكوحی قٌٌّلکكی اوث!‬


‫ىٍ ٔ‪ ٍ١‬يخ‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ ًْخٌ "يِحٍیپَٓظخٌ ْٔظُي" رّْیچ ‪َٛ‬ح‪ٗ١‬‬
‫ئظویى َیٔظُي‪ُٓ َّ .‬ض ٍح هزٕل ىحٍَي ٔ َّ ييٍَیٔى ٍح؛ َّ رّحٍحىِ ٔ ػوخثیي‬
‫يَىو حكظَحو هخثیمحَي‪ َّ ٔ ،‬رّكوٕم رَ٘؛ َّ رّيزخَٗ ٔكيص يهٗ ٔ طًخيیض‬
‫حٍ‪ ٟٗ‬کٍٕ٘ پخرُيٖ َ٘خٌ يٗىُْي؛ َّ رّح‪ٛ‬خنض حَٔخٌ ٔ حَٔخَیض رخٍٔ ىحٍَي‬
‫ٔ َّ حُ كَُْگ ىیخنُک رَهٍٕىحٍحَي؛ َّ حهالم ٔ حىد يُٗٗخُٓي ٔ َّ ػلض ٔ‬
‫ػ‪ًٜ‬ض؛ كو‪ ٢‬كَ‪ٛ‬ض‪١‬هزخَٗ ْٔظُي کّ ٓیخٓض يخکیخٔنیٔظٗ ٍح رخ كيحکؼَ‬
‫ريىُْٗ ػـیٍ ًَٕىِ ٔ رخ حكظ‪٠‬خف ٔ هَٕ٘ض نـخو گٔیوظّ‪ٍ ،‬حِ رّپیٖ گ٘خیُي‪.‬‬
‫‪ٖ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َْگخِ ُٓض ٍح هزٕل ىحٗظُي‪ ،‬الؿَو رخیي هَآٌ هيح ٔ ُٓض ٍٕٓلهللا ٍح کّ‬
‫ػوخثیي يَىو ريحٌْخ يظکٗ حٓض‪ ،‬يٗپٌیَكظُي؛ َْگخِ رّييٍَیٔى حػظوخى ىحٗظُي‬
‫َخچخٍ رخیي رٍّهخرض آُحى کّ حُ ٔیژِگْٗخٖ ؿخيؼّٖ رخُ ٔ ييٌٍ حٓض‪ ،‬طٍ‬
‫يٗىحىَي‪ .‬ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص ىیگَ كَهٗ َيحٗض کّ چّ ٗو‪ ٜٗ‬حُ چّ هٕو ٔ َژحى‬
‫ٔ رخ چّ يؼظويحص ٔحٍى ػَ‪ٕٗ ّٛ‬ى‪ ،‬يٓى حیٍ رٕى کّ يَىو رَّْکْ حػظًخى‬
‫کَى‪ًْ ،‬خٌ ًَخیُيِٖ يَىو حٓض‪ .‬حُ ىیگَٕٓ يزخَٗ ٔكيص يهٗ ٍح َیِ هزٕل‬
‫َيحٍَي ٔ رّحٓظٕحَّْخٖ آٌ پخرُي َیٔظُي‪ ،‬يٗهٕحُْي ؿُگ حهٕحو رّپخکُُي‪ .‬حگَ‬
‫رّحَٔخَیض رخٍٔيُي رٕىَي‪ ،‬رخُْى ىٍک يٗکَىَي کّ حَٔخٌ رّٓزذ حیٍکّ حَٔخٌ‬
‫حٓض‪ ،‬كَٗلّٔ َٗیق حٓض ٔ هخرم كَيض‪.‬‬
‫ىیگَ يٕ‪ٕٟ‬ع يٓى کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ رخ آٌ ریگخَّحَي «ٗیِْٕخٖ َوي‬
‫يٗرخٗي‪ ».‬ىٍ َْؿخيؼّٖ طٕهغ يُطوٗ حُ حپُٕیٔیٌٕ آٌ حٓض طخ كَُْگ ٔ‬
‫ُْـخٍْخٖ رَطَ َٔزض رّهَ٘ كخکى حٍحیّ ىُْي؛ ىٍ ؿیَ حیٍ‪ٍٕٛ‬ص ًَٗطٕحَُي‬
‫ييػٗ آنظََخطیٕ ٗخیٔظّ رخُٗي‪ .‬ىٍ كَُْگ يطزٕػخطٗ ٔ ىيٕکَحْٓٗخٖ يهٗ‪،‬‬
‫َوي ٍٖٔ کخٍکَىْخ‪ ،‬يٕ‪ٟ‬غگیَْٖخ‪ ،‬حكکخٍ‪َ ،‬لِٕٖ ييیَیض ٔ چگَّٕگٗ‬
‫حِػًخل هيٍص ٔ حهظیخٍحص حٓض؛ َوي ٗو‪ٜ‬یض َیِ يَُْخٖ رخٍیکٗ ىحٍى‪،‬‬
‫چُخٌکّ ٗو‪ ٚ‬كویوٗ ٔ كوٕهٗ حُ ََْٕع طؼَ‪ ٝ‬ي‪ ٌٕٜ‬حٓض‪ًْ .‬چُیٍ‬
‫َژحى‪ ،‬هٕيیض‪ُ ،‬رخٌ‪ ،‬يٌْذ‪ ،‬يهیض‪ ،‬ؿُٔیض ٔ ىیگَ طؼهوخص يلهٗ ٔ كخيیهٗ‬
‫کخيالً ىٍ حيخٌ حٓض؛ ٔنٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ًّْٖ حیٍ هطٕ‪ ١‬يًُٕػّ ػزٍٕ‬
‫ًَٕىِ ٔ ئظویًخ ً رّكَیى ه‪ ٔ ٕٜٗٛ‬رّه‪ٜ‬ي ؿخٌ گَِْٔخٖ آىيٗ ٔحٍى‬
‫يَٕٗٗي‪ .‬ػهُخ ً طزهیؾ هَٕ٘ض يٗکُُي ٔ كَيخٌ هظم ػخو يٗىُْي‪.‬‬
‫ـ حیٍ طٍَٔیٔى َیٔض؟‬
‫= طٍَٔیٔى طُٓخ طلُگ ٔ رًذ ٔ حَلـخٍ َیٔض‪ ،‬طٍَٔیٔى َیض پهیي حٓض‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ رَآَُي طخ رخ ٔهیقطَیٍ حىریخص ٔ طٕٓم رّطٍَٔیٔى كَُْگی‪،‬‬
‫يٕؿی حُ کیُّ ٔ َلَص ىٍ يیخٌ حهٕحو حكـخَی ٍحِ حَيحهظّ ٔ رخ پُٓخٌٓخُی‬
‫چَِٓی چَکیٍ هٕى ىٍ پ٘ض حیٍ حيٕحؽ‪ ،‬رَ يويٍحص هٕو ِْحٍِ كخکى َٕٗي‪.‬‬
‫رّػویيِٖ حنیٕیّ ٍٔآ يلون كَحَٕٖٔ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۶۱‬‬
‫«يخثٕثیٔضْخ ٍحِگى کَىِْخٖحَي کّ رْٗيف ىٍ حُ ریٍ رَىٌ حٍُْٕخٖ‬
‫حؿظًخػٗ طالٕ يٗکُُي‪ .‬چُخٌکّ ىٍ حکؼَ ََ٘حص آٌْخ حیٍ رٗرََخيّگْٗخ ٔ‬
‫ػيو ػزخص ٓیخٓٗ ىیيِ يٕٗٗى‪)ٕ(».‬‬
‫‪ٖ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؾقّؽ اوث وكهبیَ هكکبككی قا!‬


‫طًٓض‪ ،‬ىٍٔؽ‪َ ،‬لَصپَحکُٗ‪ ،‬ؿَوطَحٗٗ ٔ ىٓیّٔٓخُٖ ػهیّ ٓخىحص رخ‬
‫هٕص ٔ ٗظخد كِحیُيِ حىحيّ ىحٍى‪ .‬يُخرغ ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ٍٖٔ ؿَ‪ٍُٖٔٝ‬‬
‫ٔ ه‪ٕٜ‬يض‪ ،‬حك‪ٜ‬خثیّْخ ٔ طلهیمْخٖ کخيالً ؿه‪ ٔ ٢‬يـؼٕل حُ ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ‬
‫ِْحٍِ گٌحٍٕ يٗکُُي‪ .‬یک طلهیم ؿه‪ ٢‬حیٍ حٓض کّ يٗگٕیُي ٓخىحص حُ َظَ‬
‫حهظ‪ٜ‬خىٖ ٓٓٔ ‪ٔ %‬حرٔظّ رِّْحٍِ حٓض! کٌد يل‪!ٞ‬‬
‫ىٍ يٍٕى حیٍ ىٍٔؽ ٗخهيحٍ ُیخى يخٍَٕ يٗىُْي ٔ يزخنـّ يٗکُُي‪ .‬كظٗ‬
‫يَكٕو ٗین ػیٔٗ يلون هَحٓخَٗ کّ یک كَى ِْحٍِٖ ُٓظٗ رٕى (ٔنٗ ىٍ‬
‫ِْحٍِؿخص َُيگٗ َکَىِ رٕى ٔ حُ يُخٓزخص ٓیّي ٔ ِْحٍِ ح‪١‬الع ىهین ٔ‬
‫ي٘خْيحص ػیُٗ َيحٗض) طلض طؤػیَ حیٍ حْٔخو هَحٍ گَكظّ رٕى ٔ ىٍ يُخرَ هٕى‬
‫رخ نلٍ ٕٗهٗ ٔ ؿٕک ٔ نطیلّ يٗگلض‪« :‬حُ ٓیّيٖ ٓئحل ٗي‪ًٗ :‬خ کّ‬
‫حیٍگَّٕ هٕٕ ٔ هَو َُيگٗ يٗکُیي‪ ،‬يٍِػّ ىحٍیي؟»‬
‫«ٓیّي پخٓن ىحى‪:‬هٕىو يٍِػّ َيحٍو‪ ،‬ح ّيخ یک يَیي ىحٍو کّ يٍِػّ ىحٍى!»‬
‫حیٍ حٗظزخِ يل‪ ٞ‬حٓض؛ آیخ یک يٍِػّىحٍ ِْحٍِگی يیطٕحَي یک‬
‫هخَٕحىِی ٓیّي ٍح ىٍ کُخٍ هٕى َگّ ىحٍى؟!‬
‫حگَ ِْحٍِؿخص حیٍهيٍ يظُؼى حٓض‪ ،‬طٕ ٔ حيؼخل طٕ چَح رَحی یک نوًّ َخٌ‪،‬‬
‫کٍٕ٘ رّکٍٕ٘ گ٘ظی؟ ػَحم‪ٍٕٓ ،‬یّ‪ ،‬حیَحٌ!‬
‫هٕد رَٔ رِّْحٍِؿخص‪ ،‬آٌؿخ هٕيض يٍِػّ ىحٍى!‬
‫ًّْٖ حیٍ كَ‪ْٝ‬خ ٔ پیٖىحٍْٖٔخ ؿه‪ ٢‬حٓض‪ ،‬يخ ىٍ حرظيح گلظیى ٓخىحطٗ کّ‬
‫ىٍ ریٍ يَىو ِْحٍِ َُيگٗ يٗکُُي حُ كیغ َٗحی‪َُ ٢‬يگٗ ُٓویض طخو ٔ ػخو‬
‫رخ ِْحٍِْخ ىحٍَي‪ .‬حکؼَیض هَیذ رّحطلخم ٓخىحص حكـخَٗ‪ ،‬هٕىٗخٌ رّحَيحُِی‬
‫َْ هخَٕحىِی ِْحٍِ «يٍِػّ» ىحٍَي ٔ ىٍ رٔیخٍٖ يٕحٍى ىْوخٌ ِْحٍِگٗ‬
‫ىحٍَي‪ .‬ىٍٓض حٓض کّ يئيُیٍ ِْحٍِ حٍحىطٗ َٔزض رّٓخىحص ىحٗظُي ٔ ىحٍَي‪،‬‬
‫ٔنٗ حیٍ حٍحىص ریٖطَ ىٍ رؼي يؼُٕٖ حٓض‪ َّ ،‬يخىٖ‪ .‬حگَ ٓخىحص حُ كیغ‬
‫يخىٖ ٔحرٔظّ رِّْحٍِ يٗرٕى‪ ،‬ىٍ حیٍ چٓخٍ ىّْ ؿُگ‪ ،‬کّ ْیچ چیِ ىٍ ریٍ‬
‫َزٕى‪ ،‬هٕى رّهٕى يٗيَىَي‪ ،‬يؼٌٓح ٓخىحص ُُْٕ َُيِحَي‪.‬‬
‫ىیگَ يٍٕى ؿَوطَحٗٗ حیٍ حٓض کّ يٗگٕیُي ٓخىحص رخ ىٓظگخِ حيیَ‬
‫ػزيحنَكًٍهخٌ ًْيٓض رٕىِ ٔ ِْحٍِْخ ٍح هظمػخو کَىِحَي‪ ٔ .‬حُ چُي َلَ ٓیّي‬
‫رَّخوْخٖ «ٓیّي رخرخ ٗخِ» ٔ «ٓیّي ػزيحنْٕخد» ٔ «ٓیّيَزی» ‪ُ ...‬یخى َخو‬
‫‪ٖ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يٗرََي‪ .‬گٕیخ َْیک حُ آَخٌ ىٍ ًٓضْخی يًٓی هَحٍىحٗظّ‪ ،‬یکٗ حُ آَخٌ ىٍ‬
‫آٌ يٕهغ ٔحنٗ ؿَِٗ رٕىِ‪ ،‬ىیگَحٌ َیِ [يخَُي ًْیّ٘] ًٓض يٓى ىٍ كکٕيض‬
‫ىحٗظّ‪ .‬ىٍ حیٍؿخ رخُْى رطالٌ كَف ٗیطخٌپَٓظخٌ ػخرض يٕٗٗى‪ٔ .‬هظٗ‬
‫ٓخىحص کخٍگِحٍ كکٕيض رٕىَي‪ ،‬ىیگَ حُ َظَ حهظ‪ٜ‬خىٖ ٔحرٔظّ رِّْحٍِ‬
‫ًَٗٗيَي‪ .‬يگَ يٕٗٗى ٔحنٗ ٔ کخٍگِحٍ يًهکض ىٓض رّؿیذ يَىو رخٗي؟‬
‫حُ یک ‪َ١‬ف يٗگٕیُي ٓخىحص هَ٘كخکى رٕىِحَي ٔكن ِْحٍِ ٍح هٍٕىِحَي‪.‬‬
‫رخُ رَ يٗگَىَي ٔ يٗگٕیُي‪ٓ« :‬خىحص حُ َظَ حهظ‪ٜ‬خىٖ ٓٓٔ ‪ %‬يظکٗ‬
‫رّهًْ ِْحٍِ رٕىِ حٓض‪!».‬‬
‫ـ کيحو یک حُ حیٍ كَفْخ ىٍٓض حٓض؟‬
‫= ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ ٓخىحص (َّ طُٓخ ىٍ ػ‪ َٜ‬ػزيحنَكًٍ) کّ حُ رئ ٍٔٔى‬
‫هٕى رّحكـخَٔظخٌ ىٍ ًٓضْخٖ يٓى ٔ طؼییٍکُُيِٖ كکٕيظٗ هَحٍ ىحٗظّ ٔ‬
‫يُ٘ؤ طلٕالص ػًيِ رٕىِحَي؛ رخیي ًْیٍ‪ ٍٕ١‬رخٗي‪ .‬حیٍ حكظوخٍ يخ حٓض کّ‬
‫حیٍهيٍ طخٍین ٍٍٔٗ ىحٍیى ٔ ًّْگخِ ىٍ ي‪ٜ‬يٍ هيٍص رٕىیى ٔ رّحیٍ يهک ٔ‬
‫حیٍ يَىو هييض کَىِحیى؛ حیٍ ري حٓض؟‬
‫حُ ًّْٖ حیٍْخ گٌٗظّ‪ ،‬طٕ چَح هٌٕ پيٍص ٍح حُ يال كی‪ ٞ‬دمحم کخطذ‬
‫(يٓظَ) يطخنزّ ًَٗکُٗ؟ كظًخ ً يٗىحَٗ کّ «يال كی‪ ٞ‬دمحم» ىٍ ىٓظگخِ حيیَ‬
‫ػزيحنَكًٍهخٌ «يٓظَ» رٕى‪ .‬ح‪ٛ‬م َٗٓص حٔ يالّ كی‪ ٞ‬دمحم «يٓظَ» حٓض‪.‬‬
‫ػُٕحٌ «کخطذ» ٍح حهیَح ً رّحٔ ىحىِحَي‪ .‬ػُٕحٌ «يٓظَ» ىٍ كخٍٓٗ يؼخىل‬
‫«طیًخٍگَ» حٓض کّ رَّٓ ‪ٕ١‬یهّْخ يٗىحىِحَي‪ٔ .‬ظخیق ح‪ٛ‬هٗ يال كی‪ ٞ‬دمحم‬
‫«يٓظَ» طوَیَ كٕحنّ ٔ طؤیى ٔ ‪َٟ‬د ٔ ؿًغ ػهٕكّ ٔ ؿٕ رَحٖ حٓذْخٖ‬
‫حيیَػزيحنَكًٍهخٌ رٕىِ حٓض‪ .‬ىٍ كَُْگ ِْحٍِگٗ َْگخِ روٕحُْي كَىٖ ٍح‬
‫طُوی‪ ٚ‬کُُي يٗگٕیُي‪« :‬كالَٗ آٌهيٍ رٗػوم حٓض کّ ًَٗطٕحَي ؿٕ ىٔ هَ ٍح‬
‫هًٔض کُي‪ ».‬رًّْیٍ ٓیخم يال كی‪ ٞ‬دمحم «يٓظَ» آٌ هيٍ ػخهم ٔ كًٓیيِ رٕى‬
‫کّ يٗطٕحَٔض ؿٕ چُيیٍ ٍأّ حٓذ‪ ،‬آٌ ْى حٓذْخٖ حيیَ ػزيحنَكًٍ ٍح‬
‫طؤیى کُي‪ .‬ىٍ آٌ ُيخٌ یک حٓذ رَحرَ رخ یک طخَک ٍُِپٕٕ کخٍرَى ؿُگٗ‬
‫ىحٗظّ‪ٓ ٔ ،‬پخْیخٌ حيیَ ػزيحنَكًٍ ٕٓحٍ رًَْخٌ حٓذْخٖ کّ يالكی‪ ٞ‬دمحم‬
‫«يٓظَ» طیًخٍ ٔ ػیخٍ ٗخٌ کَىِ رٕى رَ حهٕحو ِْحٍِ يٗطخهظُي‪.‬‬
‫چگَّٕ حٓض کّ حُ «ٓیّي رخرخ ٗخِ»ْخ ٔ «ٓیّي ػزيحنْٕخد»ْخ رّريٖ َخو‬
‫رَىِ يٕٗٗى‪ٔ ،‬نٗ حُ يال كی‪ ٞ‬دمحم رَّیکٗ؟!‬
‫‪ٖ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حگَ حٔ ٓیّي رٕى‪ ،‬حئَُ ىٍرخٍِٖ حی٘خٌ چّْخ کّ ًَٗگلظُي‪.‬‬


‫حیٍ یک رخو ٔ ىٔ ْٕح َیٔض؟ ‪ -‬چَح چُیٍ حٓض؟‬
‫ٓوٍ رُیخىیطَ حیٍکّ‪ :‬حىػخی هظم ٕ‪ % ۳‬یخ ‪[ ٔ % ۳۳‬حهیَح ً گلظّحَي] ‪۹۳‬‬
‫‪ِْ ! %‬حٍِْخ طٕٓ‪ ٢‬ػزيحنَكًٍهخٌ‪ ،‬یک ىٍٔؽ آٗکخٍ حٓض‪ .‬حیٍ آيخٍ حُ‬
‫کـخ آييِ؟ کی حیٍ آيخٍ ٍح گَكظّ حٓض؟‬
‫حئَُِ ىٍ حیٍ ػ‪ َٜ‬ي٘ؼ٘غ کّ ىٍ ؿٓخٌ آيخٍ يَؿخٌ ْٕح يؼیٍ حٓض‪،‬‬
‫طؼيحى کم َلّٕ حكـخَٔظخٌ ي٘و‪َ ٚ‬یٔض‪ِْ ،‬حٍِْخ ٍح کّ آٌ ‪َ١‬ف رگٌحٍ‪،‬‬
‫ِْحٍِی کّ حئَُ ْٕیض ٔ كئى ٔ آيخٍٕ ي٘و‪َ ٚ‬یٔض؛ ٔ ح‪ٛ‬الً يؼهٕو‬
‫َیٔض کّ چّ کٔی ِْحٍِ حٓض‪ ،‬چّ کٔی ِْحٍِ َیٔض‪ ،‬آٌ ُيخٌ چطٍٕ آيخٍ‬
‫ىهین ىحٗض؟ پْ ٓوٍ گِحكی حٓض‪.‬‬
‫ىٍک يخ حیٍحٓض کّ حیٍ كَفْخ طًخيخ ً ٓیخٓٗ ٔ کخٓزکخٍحَّ حٓض‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗهٕحُْي رخ حیٍ ٓوٍْخ رّچ٘ى يَىو ِْحٍِ هخک رپخُٗي‪ .‬ين‬
‫ٔ يـِ ِْحٍِ ٍح كهؾ کُُي‪ ،‬آٌْخ ٍح کٍٕ ٔ کَ ًَٕىِ ٔ رَيويٍحص حی٘خٌ ٕٓحٍ‬
‫َٕٗي‪ .‬يطهذ ًْخٌ حٓض کّ گلظّحَي‪ٓ :‬یّي رخرخ ٗخِ ٔ ٓیّي ػزيحنْٕخد ؿِثٗ حُ‬
‫َظخو هخثٍ رٕىَي‪ٔ ،‬نٗ يال كی‪ ٞ‬دمحم كَىٖ هخثٍ رٕى‪ ٔ .‬كٔخد كَىٖ هخثٍ حُ‬
‫َظخو هخثٍ ؿيح حٓض‪ُٓ( .‬ي ًٗخٍِ ‪)ٔ۳‬‬

‫جِوث جٌِب والض ٌیطبىپكوحبى‬


‫طخ کٌُٕ حُ حیٍ حرِحٍ َخيَ٘ٔع ىٍ كي گٔظَىِ حٓظلخىِ کَىِ‪ ،‬ىٍ ًّْ ؿخ‬
‫رّکخٍ رَىِحَي؛ ٔنٗ ؿِ ك‪٠‬یلض‪ ،‬ريَخيٗ ٔ رٗحػظزخٍٖ رّىٓض َیخٍٔىِحَي‪:‬‬
‫«ػخىٖطَیٍ كل٘ٗ کّ رَهٗ حكَحىٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪:۷‬‬
‫حُ حیٍ ىٓظّ (ٓخىحص) رّيَىو ِْحٍِ يٗىُْي‪ ،‬حیٍ حٓض‪ِْ« :‬حٍِ َخف ٓگ»‬
‫رَّظَ آؿخیخٌ َخف ٓگ حُ هٕى ٓگ َـْطَ ٔ پهیيطَ حٓض‪ ،‬کّ ىٍ «ِْحٍِ‬
‫ٓگ» گلظٍ ٗؼهّ ه٘ى ٗخٌ كَٔ ًََٗ٘یُي‪».‬‬
‫«ِْحٍِ َٕٓ ُىَٗ حٓض ٔ يخنٖ هٍٕىَٗ» یؼُٗ کخكَ كَرٗ کّ ىٍ كخل‬
‫ؿُگ رخ ئهًخٌ رخٗي‪)ٖ(».‬‬
‫حیٍ ٗو‪ ٚ‬چّ ي٘کهٗ ىحٍى؟‬ ‫‪-‬‬
‫آیخ حٔ يَی‪ ٞ‬حٓض؟‬ ‫‪-‬‬
‫آیخ ىٍ ؿخٖ‪ ،‬ىٍ ٍهخرض رخ كَىٖ ٓیّي کى آٍٔىِ حٓض؟‬ ‫‪-‬‬
‫‪ٖ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٔ‪۳‬‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫ٓ‪ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٗخ ه‪٠‬خٔص کُیي؛ حیٍگَّٕ ٓوٍ گلظٍ‪ ،‬رخ يین رََٓ کٕكظٍ ٔ ٗپٖ‬
‫كَٔهظٍ ٔ ُحیًخٌ ٌُ ٍح طًخٗخکَىٌ‪ ،‬چّ طلخٔطٗ ىحٍى؟‬
‫حیٍ حىحيّٖ آٌْخ َیٔض؟‬ ‫‪-‬‬
‫ىٍک يخ حیٍ حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ طيحٍک ٍیمگٌحٍٖ ٔ حٍىٔک٘ٗ‬
‫رّه‪ٜ‬ي حیـخى یک كخؿؼّٖ حَٔخَٗحٓض‪ .‬آٌؿخ کّ حُ هٕل «ٓخىحص» ٍٔحیض‬
‫يٗکُي‪ِْ« :‬حٍِ َٕٓ ُىَٗ حٓض ٔ يخنٖ هٍٕىَٗ» ئهًخ ً يٗهٕحْي‬
‫طلَیکخص کُي ٔ يو‪ٜ‬ي آٌ حٓض کّ حُ حیٍ پْ رخنًوخرم‪ َْ ،‬كَى ِْحٍِ ىٍ‬
‫رَحرَ ٓیّي چُخٌ ریخَيی٘ي ٔ رگٕیي‪ :‬كخالً کّ حیٍ ‪ ٍٖٕ١‬حٓض‪ ،‬پْ «ٓیّي َٕٓ‬
‫ُىَٗ حٓض ٔ يخنٖ هٍٕىَٗ»‪...‬‬
‫ًّْٖ حیٍْخ ٍیمگٌحٍٖ ٔ ُيیُّٓخُٖ رَحٖ ههن یک كخؿؼّ حٓض‪ .‬ػیٍ‬
‫ًْخٌ حٓظَحطژٖ كخٗیٔظٗ «ؿُگ ًّْ‪ ،‬ػهیّ ًّْ»!‬
‫‪ -‬آیخ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ حیٍ ْيف هٕى يٕكن هٕحُْي ٗي؟‬
‫= رگٌحٍیي ُيخٌ پخٓن ىْي‪.‬‬
‫ىٍ حىحيّ چُیٍ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«حگَ ِْحٍِ حُ آٌْخ ىهظَ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ۷‬‬
‫هٕحٓظگخٍٖ ًَخیي‪ ،‬يٗگٕیُي‪ٓ” :‬گ رخالٖ گٕٓلُي؟!” آیخ حُىٔحؽ ٓگ رخ‬
‫گٕٓلُي ‪ٛ‬لیق حٓض؟ حیٍْخ حُىٔحؽ ِْحٍِ ٍح رخ ٓیّي كَحو ٔ ىٓضکى يخیّٖ‬
‫هٕحٍٖ ٔ ًنض «ٓخىحص» يٗىحَُي؛ چّ رٔخ كََُيحٌ ِْحٍِ رّؿَو حُىٔحؽ رخ‬
‫ىهظَ ٓیّي‪ ،‬چّ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔ ىٍ حیَحٌ رّهظم ٍٓیيِحَي»(‪)۳‬‬
‫آیخ حطٓخيخطٗ رخ حیٍ ٓوخكض ٔ كظُّحَگیِٖ‪ ،‬ػهیّ یک ‪١‬خیلّٖ َٗیق کّ‬
‫يٗطٕحَي ؿخٌ يیهیٌْٕخ حَٔخٌ ٍح رّهطَحَيحُى ٔ يلٔيِْخ رّپخ کُي‪ ،‬هخرم طؼویذ‬
‫ه‪٠‬خیٗ َیٔض؟ كخل آٌکّ ًْیٍ ٗو‪ ،ٚ‬ىٍ ًْیٍ يوخنّ‪ٍٔ ،‬كیّٖ ٓخىحص ٍح‬
‫حیُٔخٌ طٕ‪ٛ‬یق يٗکُي‪:‬‬
‫حیٍْخ هٕى ٍح‬ ‫«حىػخٖ هيحٓض ًحطٗ ‪-‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪: ۷‬‬
‫رّكٔخد حْهزیض يٗگیََي ٔ هٕى ٍح يًٕ٘ل ٍٔحیخطٗ کّ يو‪ ٕٜٙ‬حْهزیض‬
‫ْٔظُي يٗىحَُي؛ حُ حیٍ ٍٔ حگَ حَظوخى ٔ حػظَح‪ ٝ‬ىٍ يٍٕى ػًهکَىٗخٌ ٕٗى‪،‬‬
‫آٌ ٍح ‪ٟ‬يیض رخ ىیٍ‪ ،‬طْٕیٍ رّيويٓخص ٔ ىًُٗٗ رخ حْهزیض طهوٗ يٗکُُي‪)۹(».‬‬
‫«هؿاوث ـاجئ وبؾات اهك اشوبػٔ اوث» طًخو كِ ََم حٓاليٗ رخ حٓظُخى‬
‫رّحىنّٖ هطؼیّ‪ ،‬رّآٌ حػظوخى ىحٍَي‪ .‬ػوم ٔ كْ ْى ىٍک يٗکُي کّ حُ‬
‫ٔ‪ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗـَِٖ ‪١‬یزّ چیِٖ ؿِ ػًَِٖ ‪١‬یزّ يظ‪َ ٍٕٜ‬یٔض‪ .‬حیٍ يطهذ َیخُٖ‬
‫رّرلغ ح‪ٟ‬خكٗ َيحٍى‪ .‬ىٍ يزخكؼخص يُٕ‪ ١‬رّ«‪ٛ‬لخص حٍػٗ» َیِ ٍٍٔٗ حٓض‬
‫کّ ىٍ ػخنى ْٔظٗ‪ََْٕ ،‬ع حُ كیخص‪ ،‬ؿیَ ْىَٕع هٕى رّىَیخ ًَٗآٍٔى؛ رچّٖ‬
‫ٗیَ‪ٗ ،‬یَ يٕٗٗى ٔ رچّٖ ٍٔرخِ‪ٍٔ ،‬رخِ يٕٗٗى‪ .‬رچّٖ پهُگ‪ ،‬پهُگ‬
‫يٕٗٗى ٔ رچّٖ گَرّ‪ ،‬گَرّ‪ .‬نٌح کٔخَٗ کّ «هٕى ٍح رّكٔخد حْهزیض‬
‫يٗگیََي ٔ هٕى ٍح يًٕ٘ل ٍٔحیخطٗ کّ يو‪ ٕٜٙ‬حْهزیض ْٔظُي يٗىحَُي‪.‬‬
‫هطؼخ ً طالٕ يٗکُُي طخ يظوهن رّحهالم حْهزیض(ع) َیِ رَٕ٘ي‪ٓ« ٔ .‬خىحص» ىٍ‬
‫حیٍ يٍٕى هٕى ٍح كيحء کَىِحَي‪.‬‬
‫كو‪ ٢‬هيح يٗىحَي َْگخِ «ٓخىحص» هٕى ٍح كيحٖ حهٕحو ِْحٍِ َکَىِ رٕى‪ ،‬رخ‬
‫طٕحَخیْٗخٖ َٓٗخٍٖ کّ حُ آٌ رَهٍٕىحٍحَي‪ ،‬پیٖ ٍكضْخٖ حی٘خٌ ىٍ حيٍٕ‬
‫يؼُٕٖ ٔ يخىٖ كخنض ط‪ٜ‬خػيٖ ٔ ػًٕىٖ يٗىحٗض‪ًََّٕ ،‬حٕ «ٓخىحص» ىٍ‬
‫ًّْ کٍْٕ٘خٖ حٓاليٗحٓض‪ .‬آٌْخ ىٍ آٌؿخْخ چّ ٔ‪ٟ‬غ ىحٍَي‪ ،‬يخ ىٍ يیخٌ‬
‫ِْحٍِْخ چّ ٔ‪ٟ‬ؼٗ ىحٍیى؟‬
‫يخ ح‪ٛ‬الً ‪ٟ‬خیغ ٗيیى‪ .‬يخ هٕى ٍح ىِْخ يَطزّ پخثیٍ آٍٔىیى‪ ،‬طخ طؼخيم کُیى‪.‬‬
‫حگَ «ٓخىحص» َزٕى‪ ،‬پ٘ظٌْٕخ ٔ طخؿیکْخ ِْحٍِْخ ٍح هخو يٗهٍٕىَي‪ .‬طخ‬
‫ُُْٕ كو‪ٓ« ٢‬خىحص» يٗطٕحَُي حُ يٕح‪ٟ‬غ كکًض‪ ،‬ػِص ٔ يُطن رخ حهٕحو‬
‫پ٘ظٌٕ ٔ طخؿیک گپ رَُِي ٔ ٍٖٔ يُخكغ ؿخيؼّٖ يلهٗ الٖٔگَٖ کُُي‪،‬‬
‫الؿیَ؛ چُي ًََّٕ يٗآٍٔیى‪:‬‬
‫ىٍ حؿالّ «رٍ» ىٍ ٓخل ٕٔٓٓ ٓخىحص َوٖ ًَخیخٌ ىحٗض‪ .‬پْ حُ حؿالّ‬
‫«رٍ» ىٍ ٓخل ٓ‪ )ٕ ْ( ٖٔ۲‬ىٍ چخٍص ط٘کیالص ىٔنض ػزٍٕٖ ٔ ٓپْ‬
‫يٕهض طؼيحى پُؾ ُٔیَ ٓیّي يٍكیغ ًَخیُيِٖ ٗیؼّ ٔ ِْحٍِ ٔؿٕى ىحٗظُي‪:‬‬
‫ٔ ‪ٓ -‬یّيدمحم ػهٗ ؿخٔیي‪ ،‬حُ كَکض حٓاليٗ‪ُٔ ،‬یَطَحَٔپٍٕص‪.‬‬
‫ٕ ‪ٓ -‬یّيكٔیٍ حٍَٕٖ‪ ،‬حُ كَکض حٓاليٗ‪ّ ،‬لیك لقاػث ّ اًکٍبف ؾُبت‪.‬‬
‫ٖ ‪ٓ -‬یّيي‪ٜ‬طلٗ کخظًٗ‪ ،‬حُ گَِٔ پخٓيحٍحٌ ؿٓخى‪ُٔ ،‬یَ طـخٍص‪.‬‬
‫‪ٓ - ۳‬یّيحيیَٗخِ كُٔیخٍ (آُحى) ُٔیَ طل‪ٜ‬یالص ػخنٗ ٔ ئهکٗ‪.‬‬
‫‪ٓ - ۳‬یّيِ ‪ٛ‬يیوّ رهوٗ (آُحى) ُٔیَ ٗٓيحء ٔ يؼهٕنیٍ‪.‬‬
‫حیٍ حكَحى‪ٗ ،‬خیي حُ كیغ حػظوخى رََّٕٓٗض ي٘ظَک ٓیّي ٔ ِْحٍِ ٔ ًّْ‬
‫حهٕحو حكـخَٗ؛ یخ رَّْ ىنیم ىیگَ‪ ،‬ح‪َ١‬حف ٗخٌ ًّْگخِ پَ حُ حكَحى ِْحٍِگٗ‬
‫رٕى‪ .‬ىٍ پخیخٌ ػًَ ىٔنض ػزٍٕٖ ٔ رّىَزخل رَگِحٍٖ ىٍٔ حٔل حَظوخرخص‬
‫ٕ‪ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍیخٓض ؿًٍٕٖٓ ىٍ ٓخل ٖ‪ ٖٔ۲‬رّحػَ طلَیکخص ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ‬


‫کخٍٗکُْٗخٖ ػزيحنکَیى ههیهٗ‪ ،‬حیٍ حكَحى حُ ًٓضْخٖ هٕى کُخٍ گٌحٍىِ‬
‫ٗيَي‪ .‬ىٍ حیٍ يوطغ کّ ػزيحنکَیى ههیهٗ يٍكیغ يؼخٌٔ ىٔو کَُٖ يوٍَ ٗي‬
‫ٔ طًخو طٕٕ ٔ طٕحٌ هٕى ٍح ؿٓض ىٍٔ ٓخهظٍ حكَحى ٓخىحص حُ ػَ‪ّٖٛ‬‬
‫ييیَیض کالٌ کٍٕ٘ رّکخٍ رَى‪.‬‬
‫ػزيحنکَیى ههیهٗ کیٔض؟ یک چٕپخٌ! حٔ ىٍ يٍٕى هٕى چُیٍ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«يٍ ىٍ ٓخل ‪ ٖٕٔ۹‬ىٍ هٕل‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۷۴‬‬
‫هٕیٖ يظٕني ٗيو‪ ،‬حُ ىِ ٓخنگٗ طخ ْـيِ ٓخنگٗ رّکخٍْخٖ ٍحیؾ يُطوّ‪ ،‬حُ‬
‫هزیم چٕپخَٗ گخٔ ٔ گٕٓلُي ٔ کخٍْخٖ ٍُحػظٗ حٗظـخل ىحٗظى‪)۳(»...‬‬
‫ههیهی کّ طخ ْـيِ ٓخنّکی چٕپخٌ رٕىِ‪ ،‬کی ىٍّ هٕحَي؟ چّ ىٍٓی؟‬
‫‪ٛ‬خنلٗ طَکًُٗ گلض‪ :‬يخ طؼيحىٖ حُ َٓحٌ ِْحٍِگٗ ٗخيم ػهًخٖ ىیُت‬
‫ِْحٍِ ٔ ػيِی حُ ٍُٔٗلکَحٌ‪ ،‬ىٍ يؼیض ههیهٗ پیٖ کَُٖ ٍكظیى ٔ گلظیى‪:‬‬
‫حگَ طٕ يٗهٕحْٗ كن ِْحٍِ ٍح ريْٗ حیٍ آهخیخٌ (ٓخىحص َخيزَىِ) ِْحٍِ‬
‫َیٔظُي «حیُّ‪ ،‬يخ ِْحٍِ ْٔظیى‪ ٔ ».‬طٕ (کَُٖ) حُ حیٍ پْ َْکْ ٍح کّ يخ‬
‫يؼَكٗ ٔ طؤییي کَىیى رّيوخيخص ىٔنظی يُ‪ٕٜ‬د کٍ! حُ آٌ پْ ًْیٍ‪ْ ٍٕ١‬ى‬
‫ٗي‪ ،‬ههیهی يکٍَح ً ىٍ ؿهٔخص ٗیطخٌپَٓظخٌ حكظوخٍ کَىِ حٓض کّ يٍ‬
‫(ههیهی) ‪١‬ی ىِ ٓخل َگٌحٗظى ْیچ كَى ٓیّيی رّيوخيی يُ‪ٕٜ‬د ٕٗى‪.‬‬
‫هٕد‪ ،‬يخٍح رزیٍ‪ ،‬حیٍْخ ٍح رزیٍ! َْ ٓیّيی کّ ىٍ هيٍص َٗیک ٗي‪،‬‬
‫ح‪َ١‬حكٖ پَ حُ حكَحى ِْحٍِگی گَىیي‪ِْ َْ ،‬حٍِی کّ ىٍ هيٍص َٗیک ٗي‪،‬‬
‫یک كَى ٓیّي ٍح رّؿخٍٔک٘ی ْى َگَكض؛ کّ ْیچ! طًخو طٕحَٖ ٍح رّکخٍ‬
‫گَكض طخ َْچّ ٓیّي حٓض حُ كٕحٗت هيٍص ىٔنظی ىٍٔ کُي‪.‬‬
‫حیٍ حٓض ظَكیض‪ ،‬حیٍ حٓض طؼخيم ‪ ،‬حیٍ حٓض ٔؿيحٌ!‬
‫حئَُِ رَّْ يُزغ حهظ‪ٜ‬خىٖ‪ ،‬طـخٍٖ ٔ‬ ‫هّطلٔ کبظؤ‪،‬‬
‫آيُٕٗٗ حكـخَٔظخٌ يَحؿؼّ کُیى‪ ،‬حُ ي‪ٜ‬طلٗ کخظًٗ يٍكیغ رُیخَگٌحٍ ٔ پيٍ‬
‫حهظ‪ٜ‬خى آُحى ٔ يخٍکیظٗ حكـخَٔظخٌ َخو يٗرََي ٔ ًّْ هزٕل ىحٍَي کّ طخٓخل‬
‫‪ ٖٔ۲۳‬ىٍٔحٌ ٗکٕكخیٗ ٔ َ‪٠‬ؾ حيیي حكـخٌْخ رَحٖ رٓزٕى ٔ‪ٟ‬ؼیض حهظ‪ٜ‬خىٖ‬
‫کٍٕ٘ رٕى‪ .‬پْ حُ آٌ ٓخل رٕى کّ حيیيْخ کى ٍَگ ٔ کى ٍَگطَ ٗي؛ یؼُٗ پْ‬
‫حُ آٌکّ کخظًٗ ىٍ ًٓض ُٔحٍص طـخٍص هَحٍ َيحٗض حهظ‪ٜ‬خى کٍٕ٘ ٍٔ‬
‫رّٔهخيض َٓخى ٔ َٓيخیّْخ َٗٔع رّكَحٍ حُ کٍٕ٘ ًَٕىَي‪.‬‬
‫ٖ‪ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َکظّی يلٍٕی حیٍ حٓض‪ُْ :‬گخيٗ کّ ي‪ٜ‬طلٗ کخظًٗ ىٍ ًٓض ُٔحٍص‬


‫طـخٍص هَحٍ ىحٗض رَّْ كَى ِْحٍِگٗ کّ يظوخ‪ ٟٗ‬رٕى‪ ،‬پخٓپٍٕص طـخٍص‬
‫ىحى‪ .‬حیٍ کخٍ ىٍ طخٍین حكـخَٔظخٌ ٗزیّ حكٔخَّ رٕى‪ِْ« ،‬حٍِ ٔ پخٓپٍٕص‬
‫طـخٍص؟!» ح ّيخ ي‪ٜ‬طلٗ کخظًٗ حیٍ حكٔخَّ ٍح رّٔحهؼیض طزيیم کَى‪ .‬حئَُِ‬
‫ًٗخٍ ُیخىٖ حُِْحٍِْخ رخ ًْخٌ پخٓپٍٕص طـخٍص ىٍ حیَحٌ کخٍگَٖ يٗکُُي!‬
‫يٕهؼیض ِْحٍِ ٍح ىٍ َْحص طؼزیض‬ ‫ویّؿ ظىیي اًْقٓ‪،‬‬
‫کَى‪ٓ ،‬کَٕض ِْحٍِ ىٍَْحص طخ حیٍ يوطغ‪ ،‬یک حكٔخَّ يًَٕٗى؛ «ِْحٍِ ٔ‬
‫ٓکَٕض ىٍ َْحص؟!» ٔنٗ حٍَٕٖ ػهیَؿى ي٘کالطٗ کّ حُ هزم ٔؿٕى ىحٗض‪،‬‬
‫حیٍ حكٔخَّ ٍح رّٔحهؼیض يزيل کَى‪ .‬ىٍ ُيخٌ حًٓخػیم هخٌ ٔ هزم حُ آٌ‪،‬‬
‫ِْحٍِ كو‪ ٢‬حؿخُِ ىحٗض حُ ٍٖٔ َْحص ػزٍٕ کُي‪ًَٗ ،‬طٕحَٔض ََٗٓٔي‬
‫َْحطٗ رخٗي‪ ،‬حؿخُِ َيحٗض ُيیٍ ٔ هخَّ روَى‪ ،‬رّكََُيحٌ حی٘خٌ طٌکَِٖ‬
‫َْحطٗ ىحىِ ًَٗٗي ٔ حنٗ آهَ‪ ...‬حٍَٕٖ ىٍ َْحص رخ هٌٕ هٕى رخُٖ کَى‪.‬‬
‫هطَحص ٔ طزهیـخص ػهیّ حٔ ُیخى رٕى‪ .‬رّىٍ ٔ ىیٕحٍ َٗٓ حیٍ ریض َٕٗظّ رٕى‪:‬‬
‫ِْحٍِ ٍح ٔحنت َٗٓ کَىِحَي‬ ‫‪ٕ١‬م ٍُیٍ رّگَىٌ هَ کَىِحَي‬
‫رّحػَ حهيحيخص حٍَٕٖ رٕى کّ حکٌُٕ ِْحٍِْخ ىٍ َْحص َٗحكظًُيحَّ َُيگٗ‬
‫يٗکُُي‪َ .‬خيزَىِ چّ ىٍ يوخو ُٔحٍص ٔ ْى ىٍ يوخو ٔالیض‪ ،‬حُ ًٗخل کٍٕ٘‬
‫گَكظّ طخ يَکِ ٔ طخ كُِٕٖ ؿُٕد ؿَد رَحٖ ِْحٍِْخ ُيیٍ طُٕیغ کَى؛‬
‫کىطَ ِْحٍِٖ حٓض کّ حُ حیٍ ‪َ١‬ین ُيیٍ َگَكظّ رخٗي‪ ،‬یخ ْىحکٌُٕ كکى آٌ‬
‫ٍح ىٍ ؿیذ هٕى َيحٗظّ رخٗي‪ .‬کخٍ ًّْٖ ٓخىحص ٍح حیٍ‪ ٍٕ١‬هیخّ کُیي‪.‬‬
‫حيخ ٍُٔحء ٔ يؼخَٔخٌ ِْحٍِگی رَحی ٓخىحص چّ کَىِحَي؟ ؿِ ‪َٟ‬رّ‬
‫ُىٌ؟ ؿِ كٌف؟ ؿِ ىیٕحٍک٘ی ٔ يخَغ طَحٗی؟ رًََّّٕٖ ىیگَ طٕؿّ کُیى‪:‬‬
‫ىٍ ُيخٌ حٓظوَحٍ كکٕيض ٍرخَٗ ىٍ کخرم‪ ٔ ،‬ىٍ حٔؽ ؿُگْخٖ يِحٍٖ ٔ‬
‫ئؼٕى‪ ،‬آهخٖ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ىریَ کم كِد ٔكيص ٔ ٓیّيحرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م‬
‫ٍثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ آٌ كِد رٕى؛ رخ حیٍکّ كِد ٔكيص رخ ىٔنض ٍرخَٗ ىٍ‬
‫ؿُگ رٕى‪ ،‬يغًحنک ٓیّيحرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م يٍكیغ يَؿغ يٌْزٗ‪ ،‬رخ حػظزخٍ‬
‫ٗو‪ٜ‬ت هٕى ئخكض ُیخىٖ ُيیٍ حُ ىٔنض ٍرخَٗ گَكض ٔ آٌ ٍح ػزض‬
‫ٗو‪ ٜٗ‬کَى رخ حیٍ َیض کّ پْ حُ رَهَحٍٖ ‪ٛ‬هق ٔ ػزخص ىٍ کٍٕ٘‪،‬‬
‫يٕأٓٔخص يٌْزٗ ٔ ػخوحنًُؼش ىٍ آٌ حكيحع ًَخیي (حیٍ کخٍ ٍح هزالً ٗین آ‪ٛ‬ق‬
‫يلُٔٗ کَىِ رٕى‪ٓ ،‬یّي حرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م يٗهٕحٓض چٌٕ حی٘خٌ کُي‪).‬‬
‫‪ٖ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخالهَِ گَِٔ ‪١‬خنزخٌ‬ ‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬


‫حُ ٍحِ ٍٓیي ٔ ًّْ كَحٍ‬
‫کَىَي‪ ،‬پْ حُ ٗکٔض‬
‫‪١‬خنزخٌ ىٍ ُيخٌ كکٕيض‬ ‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬
‫کَُٖ‪ ،‬ىیگَ ػزيحنؼهٗ‬
‫يِحٍٖ ٔ ٓیّي حرٕحنلٍٔ‬
‫كخ‪ٟ‬م َُيِ َزٕىَي ٔنٗ‬
‫رویّ َُيِ يخَيَي ٔ رّکخرم‬
‫رَگ٘ظُي؛ ىٍ حیٍ ىٍٔحٌ‬
‫کّ ػزيحنکَیى ههیهٗ‬
‫يؼخٌٔ ىٔو ٍثیْ ؿًٍٕٓ‬
‫ٗي‪ ،‬ههیهی رّييص یک‬
‫ىّْ ًّْٖ طٕٕ ٔ طٕحٌ‬
‫هٕى ٍح رّکخٍ رَى طخ حیٍ‬
‫ُيیٍ ٍح حُ ىٓض ُٔ ٍّحع ٓیّي حرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م روخپي! يخَُي حیٍ ىٍ رٔیخٍی‬
‫ٔالیخص ٔ ٔنٕٔحنیْخی پٔیق‪ ،‬يخَُي رخيیخٌ‪ ،‬ىحیکُيی‪ ،‬ؿَِی ‪ ...‬حيالک‬
‫ٓخىحص رّرٓخَّْخی يوظهق ؿ‪ٜ‬ذ گَىیي‪ ...‬ىٍ يٕحٍىی ْى رخالی حيالک‬
‫يظؼهن رّٓخىحص ييحٍّ [رّظخَْ] ىیُی طؤٓیْ گَىیي‪ ،‬چُخٌکّ َُخٌ ٔ‬
‫ىهظَحٌ ٓخىحص ًَیطٕحَٔظُي آُحىَّ رََٓچًّ٘ رََٔي‪.‬‬
‫حیٍ حٓض ْ ًّض ٔ ػًن ىیي ٗیطخٌپَٓظخٌ!‬
‫ـ آیخ رخ حیٍْخ يیطٕحٌ رَیخٌ ه٘ک هٍٕى؟‬
‫= هیَ!‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً یبلؾٍُن‪:‬‬


‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ـ دمحم كهیى طُٕیَ‪« :‬طخٍین ٔ ٍَُٔخيَّگخٍٖ حكـخَٔظخٌ ‪ٖٕٖ ٙ‬‬ ‫ٔ‬
‫ـ ََ٘یّٖ «‪َ١‬ف َٕ» ًٗخٍِ ٕٕ‪ ،‬پخثیِ ‪ٕٔ۹ ٙ ،ٖٔ۲۲‬‬ ‫ٕ‬
‫ـ ًْخٌ‪.‬‬ ‫ٖ‬
‫ـ ًْخٌ‪.‬‬ ‫‪۳‬‬
‫ـ ػزيحنکَیى ههیهٗ‪ ،‬ي‪ٜ‬خكزّ رخ يـهّٖ «پیخو ئظ‪٠‬ؼلیٍ» ًٗخٍِ ٓ‪ .۳۹ - ۳‬هى‬ ‫‪۳‬‬
‫‪ٖ۵۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ؾّالؾٍُن‬
‫ؼطك یک كبشؼَ ؾق کویي اوث!‬

‫یک ػبٌْقا‪ ،‬گكٍُّبٓ ال وبؾات قا جِؿیؿ هٔکٌؿ‬


‫حكال‪ ٌٕ١‬گلظّ‪ًّْ« :‬ی يظخنى ٔ ؿُخیخطی کّ ىٍ طخٍین ؿٓخٌ ٍم ىحىِ‪ ،‬حرظيح‬
‫رَ کهًخص رٕىِ حٓض‪ ».‬رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬طخٍین ٍٔحر‪ ٢‬رَ٘ َ٘خٌ ىحىِ کّ «ىٍ‬
‫رطٍ َْيٕؽ کیُّ ٔ َلَص‪َ ،‬طلّٖ یک كخؿؼّٖ حَٔخَٗ يُؼوي يٕٗٗى‪».‬‬
‫حٓخٓخ ً حیـخى يٕؽ کیُّ ٔ َلَص ًْخَخ ٍیمگٌحٍٖ آْخگخَّ ٔ ػخييحَّ رَحٖ ههن‬
‫یک كخؿؼّ حٓض‪ .‬نٌح َلَص ٔ«ْٕیض ُک٘ی» رّ‪ ٍٕ١‬هطغ رَّٔمک٘ی يیحَـخيي‪.‬‬
‫حُ آٌؿخ کّ «ٓیّيٓظیِحٌ» ٔ «ٗیطخٌپَٓظخٌ» ْیچ حػظوخىٖ رّگلظًخٌ‬
‫حَٔخَٗ َيحٍَي‪ ،‬طُظیى ٔ حَظظخٍ يُخٓزخص حَٔخَٗ رخ آَخٌ ؿیَ هخرم رخٍٔ حٓض؛‬
‫رُخرَحیٍ رخ طلَیکخص ىحيُّىحٍٖ کّ حُ َخكیّٖ حی٘خٌ ػهیّ ٓخىحص حَـخو یخكظّ‬
‫حٓض‪ََٕٗٓ ،‬ض آٌ ػيِ ٓخىحص ٗیؼّيٌْذ کّ ىٍ َٕحكٗ ٍٔٓظخیٗ ٔ پٔیق‬
‫ىٍ يیخٌ ِْحٍِگخٌ َُيگٗ يٗکُُي‪ ،‬طخ كي ُیخىٖ ٔحرٔظّ رّٓخهظخٍ ٓیخٓٗ‬
‫کٍٕ٘ ٗيِ حٓض؛ حگَ یک َظخو حىحٍٖ يظؼخىل ٔ كَحگیَ ٔ يظًَکِ ىٍ کٍٕ٘‬
‫رّٔؿٕى آیي کّ رظٕحَي رَ َٓحَٓ کٍٕ٘ حػًخل كخکًیض کُي ٔ حيُیض ًّْگخَٗ‬
‫ٍح طؤيیٍ ًَخیي‪ ٔ ،‬رّيٕحُحص آٌ‪َ ،‬یَْٔخٖ ٓخنىحَيیٖ ىٍ کٍٕ٘ طالْٕخٖ‬
‫هٕى ٍح ىٍ ؿٓض حیـخى ؿخيؼّٖ ََٗٓٔيٖ طًَکِ ٔ ٓخيخٌ ىْٗ ًَخیي؛ ئهًخ ً‬
‫‪ٖ۵۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص َیِ ىٍ آٌ پَّٔٓ ٓٓى ًَخیخٌ هٕحْي ىحٗض ٔ يخَُي ىیگَ حهٕحو ٓخکٍ‬
‫ىٍ کٍٕ٘ رَُّيگٗ هٕى حىحيّ هٕحُْي ىحى؛ ىٍؿیَ حیٍ‪ٍٕٛ‬ص‪ ٔ ،‬رّه‪،ٕٜٙ‬‬
‫ىٍ َٗحی‪ ٢‬حىحيّٖ ؿُگْخ ٔ َخ حيُْٗخٖ ىحههٗ‪ ،‬یک ػخٍٕٗحٖ ٔحهؼٗ «طخ كي‬
‫َٓ ٔ يخل ٔ َخيّٕ ٗيٌ» حیٍ گَِٔ حُ ٓخىحص ٍح طٓيیي يٗکُي‪.‬‬
‫يؼالً َْگخِ ٗیَحُِٖ کٍٕ٘ حُ ْى رپخٗي‪ٟٔ ،‬ؼیض ىّْی ْلظخى ىٔرخٍِ‬
‫رَگَىى ٔ ىٍ َٕحكٗ ِْحٍِؿخص كکٕيض يلهٗ ٗزیّ آٌچّ ىٍ رخيیخٌ طلض‬
‫ٍْزَٖ آهخٖ ههیهٗ ٔؿٕى ىحٗض‪ ،‬يـيىح ً رَهَحٍ ٕٗى؛ ىٍ چُخٌ َٗحی‪ ٢‬هطؼخ ً‬
‫حػالو هٕحْي ٗي کّ‪ٓ« :‬خىحص َٕٓ رَحٖ يخ ٔ يخل ٔ َخيٕٖٓ رَحٖ ًٗخ!»‬
‫آٌگخِ هٕحْیي ىیي کّ گَِْٔخٖ حٔرخٕ ٔ ن٘کَ گَُّٓگخٌ «‪ ٗ١‬یک هیخو‬
‫پُؾ ىهیوّحٖ» رخ َٓ ٔ يخل ٔ َٕحيیْ ٓخىحص يلهٗ چّ هٕحُْي کَى‪.‬‬
‫حیٍ ریٓخروّ َیٔض‪ ،‬طخٍین رَ٘ َٓٗخٍ حُ ؿُخیض ػهیّ یگيیگَ حٓض‪ .‬ىٍ کُخٍ‬
‫كـخیغ «ٍٔآَيح» کخكی حٓض رّٔهخیغ ٓیٓخل پیٖ ىٍحٍٔپخی يظًيٌ! َگخِ کُیى‪:‬‬
‫«كَٔپخٗی یٕگٕٓالٔی» کّ رخ ىٍگیَیْخی هَٕیٍ ٔ چُيیٍ ؿُگ ًَْحِ‬
‫رٕى‪ ،‬ؿُگ حٓظوالل کَٔحٓی يیخٌ ٓخلْخی ٔ‪ ٔ۹۹‬طخ ‪ ،ٔ۹۹۳‬ؿُگ رُٕٓی‬
‫ٕ‪ ٔ ٔ۹۹۳ –ٔ۹۹‬ؿُگ کُٕٔٔ ىٍ ‪ٔ۹۹۲‬؛ َٓحَـخو یٕگٔالٔی رّْلض‬
‫کٍٕ٘ ئظوم طزيیم ٗي‪ .‬آهَیٍ حیٍ کٍْٕ٘خ کُٕٔٔ رٕى کّ ىٍ ‪ ٕٓٓ۲‬ئظوم‬
‫ٗي؛ یکی حُ ؿُگْخ‪ ،‬ؿُگ يیخٌ ‪َٛ‬دْخ ٔ رُٕٓیخییْخی ئهًخٌ رٕى؛ کّ‬
‫‪َٛ‬دْخ ىٓض ؿخنذ ىحٗظُي‪ .‬ىٍ حیٍ ؿُگ ‪َٛ‬دْخ رّحٓخٍص کظهٕی َُخٌ‬
‫ؿٕحٌ رُٕٓی يزخىٍص کَىِ ٔ رّآٌْخ طـخُٔحص ىٓظّؿًؼی يیًَٕىَي؛ ٓپْ‬
‫َُخٌ ؿٕحٌ ٍح <کّ كخيهّ ٗيِ رٕىَي> طخ يٕهغ ٔ‪ٟ‬غ كًم ىٍ کًپْخ َگخِ‬
‫يیىحٗظُي طخ طٕحَُي كًم هٕى ٍح ٓو‪ ٢‬کُُي ٔ ىٍ آهَ ًّْ ٗخٌ ‪َٛ‬د رِحیُي!‬
‫حگَ حٔ‪ٟ‬خع ىٍحكـخَٔظخٌ رَْى روٍٕى؛ ػیٍ چیِ ىٍ حَظظخٍ آٌػيِ حُ َُخٌ‬
‫ٔ ىهظَحٌ ٓخىحطی حٓض کّ ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی يیکُُي‪ْ .‬یچ طؼخٍف َيحٍى‪.‬‬
‫حیٍؿخ حٓض کّ رخ طؤکیي ٔ طکَحٍ يٗگٕثیى‪« :‬طخُْگخيٗ کّ ؿخيؼّٖ‬
‫ََٗٓٔيٖ ىٍ کٍٕ٘ رّٔؿٕى َیخييِ حٓض‪ ،‬حیٍ ًٗ٘یَ ىحيکهْ ًْچُخٌ رخالٖ‬
‫َٓ حیٍگَِٔ حُ ٓخىحص آٔیِحٌ هٕحْي رٕى‪ٓ .‬خىحص يکَو حیٍ َٕحكٗ رخیي هيٍص‬
‫پیٖریُٗ كٕحىع ٍح ىحٗظّ رخُٗي ٔ طخ كَ‪ٛ‬ض ىحٍَي‪ ،‬كکَٖ رّكخل هٕى رکُُي‪.‬‬
‫حیٍ ْ٘يحٍ ػخٍٕٗحثی هخ‪ٛ‬شً ٗخيم ٔنٕٔحنیْخی ؿخؿٍٕی‪ ،‬يخنٔظخٌ‪،‬‬
‫َٗٓٓظخٌ‪ ،‬حٗظَنی‪ ،‬هيیَ‪ُٓ ،‬گ طوض‪ ،‬نؼم ٔ َٓؿُگم‪ ،ٍّٔ ،‬پُـخد ٔ‬
‫‪ٖ۵۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رٕٓٔى يیگَىى‪ ،‬الؿیَ؛ حیٍؿخ َوخ‪ ١‬کٍٕ حٓض ٔ ‪ٛ‬يحی کْ رّؿخی ًَیٍٓي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ َٕحكی‪ ،‬طَحکى ؿًؼیض ِْحٍِْخ ُیخى حٓض‪ ،‬ك‪٠‬خ طُگ حٓض‪ًّْ ،‬‬
‫گَُّٓحَي؛ ٓخىحص ىٍحههیض يیرخُٗي ٔ آٓیذپٌیَ ْٔظُي‪ ،‬ىیگَ گَِْٔخی هٕيی‬
‫ْى ٔؿٕى َيحٍَي کّ طؼخىل هٕحء رّٔؿٕى آٍَٔي ٔ ِْحٍٓظخٌ! ٔحهؼی ْى ًْیٍؿخ‬
‫حٓض‪ .‬طَحکى ؿًؼیظی كٕمحنؼخىِ رخال‪ ،‬يُظؾ رٍَّٓیِ ؿًؼیض رَ٘ی ٗيِ‪ ،‬ؿٌح ٔ‬
‫حيکخَخص ٔؿٕى َيحٍى‪ ،‬طلَیلخص ٔ َٓگَيی َیٔض‪ٓ ،‬طق طُخُع روخء ىٍ ریٍ‬
‫هٕى ِْحٍِْخ ْى رّحٔؽ ٍٓیيِ ٔ ؿخ رَحی ىكٍ يَىِگخٌ ْى َیٔض‪.‬‬
‫ًّْی حیٍْخ ىٍ َٗحیطی کّ حهالم ٔ حَٔخَیض ٓوٕ‪ ١‬کَىِ‪ ،‬حكظَحو يظوخرم‬
‫حُ ریٍ ٍكظّ ٔ طلَیکخص ىحيُّىحٍ حُ َْٕٓ ؿَیخٌ ىحٍى‪ ،‬حٔ‪ٟ‬خع ٍح رَحی‬
‫ٓخىحص حیٍ َٕحكی رّٗيص يوخ‪َِ١‬آيیِ ًَٕىِ حٓض‪ ،‬گٕ حیٍکّ ٓخىحص حیٍ‬
‫َٕحكی ىهیوخ ً ٍٔی ک٘ظِحٍ يیٍ ٔ ىٍ يلخ‪َِٛ‬ی کخيم ىًٍٗ َُيگی يیکُُي‪.‬‬

‫يخ رّ‪ ٍٕ١‬ىهین ًَیىحَیى کّ ىٍ حطخم كکَ ٗیطخٌپَٓظخٌ چّ ط‪ًٜ‬یًخص ٔ‬


‫ي‪ٕٜ‬رخطی رَحی حيلخی كَع ٔ َٔم ٓخىحص‪ ،‬هٍٕیهظخی ٗيِ حٓض؛ ٔنی طلٔیَ‬
‫گلظخٍ ٔ کَىحٍ حی٘خٌ رّٔ‪ٕٟ‬ف َ٘خٌ يیىْي کّ حکٌُٕ َوّْ٘خٖ آٌْخ رَ حیٍ‬
‫ٍٔحل ک٘یيِ ٗيِ حٓض کّ يَكهّ رّيَكهّ‪ ،‬حرظيح يخ ٍح ريَخو کُُي‪ ،‬رؼي حُ آٌ‬
‫رْٕٗیض يخٌ کُُي ٔ ًنیم يخٌ ٓخَُي‪ٓ ،‬پْ يخ ٍح رُّحٔیّْخٖ طخٍیک ٔ رٔظّ‬
‫رک٘خَُي‪ ،‬آٌگخِ ىٍ طخٍیکٗ ٔ رٗ‪ٛ‬يح هلّ يخٌ ًَخیُي‪ ٍٖٕ١ ...‬کّ ْیچکْ‬
‫‪ٛ‬يحٖ يخ ٍح َُٕ٘ى ٔ ْیچ کْ ْى َلًٓي کّ چّ ٗيِ حٓض؟!‬
‫حیٍْخ کّ يٗگٕثیى ىٍ ه‪ ٕٜٙ‬آٌ گَِْٔخٖ حُ ٓخىحص حٓض کّ ىٍ َٕحكٗ‬
‫يٌکٍٕ َُيگٗ يٗکُُي؛ ٔنٗ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ َْٗٓخٖ رٍِگ ٔ ‪ٕٟ‬حكٗ آٌ‪،‬‬
‫رّح‪ٟ‬خكّٖ ٓخىحص ىٍ يیخٌ حهٕحو ٗیؼت ؿیَ ِْحٍِ ٍح‪ ،‬حگَ ‪ٕ١‬كخٌ َٕف ْى‬
‫ریخیي ٔ حگَ آًٓخٌ رُّيیٍ كَٔى آیي‪ْ ،‬یچ هطَٖ طٓيیي ًَٗکُي‪ .‬يًکٍ حٓض‬
‫آٌْخ ىٍ رَآیُي ٓخهظخٍ ٓیخٓٗ رّيَؿؼیض هيٍص ٔ ييیَیض کالٌ کٍٕ٘‬
‫َِىیک یخ حُ آٌ ىٍٔ رخُٗي‪ ،‬ح ّيخ َُيگٗ ٔ يٕؿٕىیض حی٘خٌ ىٍ َْكخل كلع‬
‫هٕحْي ٗي‪ .‬يوخ‪َ١‬حطٗ کّ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص ٍح طٓيیي‬
‫يٗکُي‪َْ ،‬گِ يظٕؿّ آَخٌ َیٔض‪ًْ .‬چُیٍ ٓخىحص ُٓٗ يٌْذ ٔ ٓخىحص‬
‫حًٓخػیهٗ طخ آهَ ىَیخ ٓیخىص هٕحُْي کَى ٔ ْیچ ٔهض ي٘کم يخ ٍح َوٕحُْي‬
‫ىحٗض؛ رخیي ىٓضْخٖ يخ رّْىىیگَ رَٓي‪ .‬حکٌُٕ حیٍ يخ ْٔظى کّ رّهخ‪َ١‬‬
‫‪ٖ۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ٟ‬ؼقْخی پَ ًٗخٍی کّ ىحٍیى ٔ رّىنیم طٓيیيْخی کّ يظٕؿّ يخ حٓض‪ ،‬رخیي‬


‫ىٓض حٓظًيحى رّٕٓی آٌْخ ىٍحُ کُیى ٔ ‪ٛ‬يحی هٕى ٍح رًّْيیگَ رَٓخَیى‪.‬‬
‫ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ ِْحٍِؿخص ىٍ يؼَ‪ ٝ‬هطَحص َٓ ٔ يخل ٔ َخيّٕ‬
‫حٓض‪ .‬حکٌُٕ کّ يٍ حیٍ ٓطٍٕ ٍح يَٕٗیٔى‪ ،‬يٗىحَى کّ رَهی حُ ًْیٍ‬
‫ٓخىحص آٌهيٍ ىٍ هٕحد هَگٕٗی ْٔظُي کّ ح‪ٛ‬الً يوخ‪َ١‬حص رٍُكکُخَّ ٍح‬
‫كْ ًَٗکُُي‪ ،‬رَهی ْى کّ چیِْخی كْ ًَٕىِحَي هیخل يٗکُُي رخ َخىیيِ ٔ‬
‫َخُٗیيِ گَكظٍ ٔ َٓ هى کَىٌ ٔ طٕح‪ٟ‬غ ٔ رخؽ ىحىٌ ٔ ٓالو ٔ ‪ٛ‬هٕحص ٔ‬
‫ٓکٕص يیطٕحَُي حُ حیٍ يَكهّ ػزٍٕ ًَخیُي! ُْی هیخل رخ‪١‬م!‬
‫حٔ يیگٕیي‪« :‬طٕ ح‪ٛ‬الً هٕى ٍح ٓیي يگٕ! کّ رخ ٓیّي هٕحَيٌ طٕ‪ ،‬يٍ‬
‫حكٔخّ كوخٍص يیکُى!» ئهًخ ً حیٍ حٔنیٍ یخ آهَیٍ رخٍ ىٍ طخٍین َیٔض کّ‬
‫َٔم پخک ٍٕٓلهللا يزخٍگ حیٍگَّٕ يؼَ‪ ٝ‬يوخ‪َ١‬حص ٔ َوّْ٘خٖ َخرٕى کُُيِ‬
‫هَحٍ گَكظّحَي؛ حيخ حیٍ ىٍٔحٌ یکی حُ ريطَیٍ ىٍٔحٌْخی ٓخىحص يکَو حٓض‪.‬‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬

‫ْٕیض!‬
‫رلَحٌحهزخل‪،‬‬
‫حیٍ ًّْ َلَص حُ کـخ يیآیي؟ = حُ كْ كوخٍطی َخٗی حُ حؿَحنيیٍ‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫هٌِؿؤ وبلهبىیبكحَ ثكآؿّت اهْال ّ ؾاقائیُبٓ وبؾات‬


‫حکٌُٕ گَِْٔخٖ ِْحٍِگٗ طلض ٍْزَٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ رّطـخُٔگَٖ ٍٔ‬
‫ًَٕىِ ٔ رّ‪ ٍٕ١‬يُظى ٔ ْيكًُي رّؿ‪ٜ‬ذ ٓیٔظًخطیک حيالک ٔ ىحٍحثیْخٖ‬
‫حهٕحو کٕچکطَ (رّٔیژِ ٓخىحص) يزخىٍص يٍَُٗٔي؛ آٌْخ يیهٕحُْي‬
‫ِْحٍٓظخٌ ٗخٌ ٍح ط‪ٜ‬لیّی َژحىی ًَٕىِ ٔ رّكخنض طکهٕيی ىٍ آٍَٔي‪.‬‬
‫ىٍ كخل كخ‪ٓ َٟ‬خىحص ىٍ َٕک پیکخٌ حیٍ حهيحيخص طـخُٔکخٍحَّ هَحٍ‬
‫ىحٍى؛ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ طـخُٔکخٍحٌ رَحٖ طٕؿیّ حهيحيخص هٕى ٍَُْٔ‬
‫رٓخَّْخٖ ٔحْٗ ؿؼم ٔ حريحع يٗکُُي ٔ حهيحيخص هٕى ٍح رّآٌ يينم يًَٗخیُي؛‬
‫رّػُٕحٌ ًََّٕ‪ٗ :‬یطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگٗ ىٍكخل كخ‪ َٟ‬ىٔ كَيٕل ي٘و‪ٚ‬‬
‫رَحٖؿ‪ٜ‬ذ ىحٍحیٗ ٔ حيالک يظؼهن رّٓخىحص ىٍ َٕحكٗ ٍٔٓظخیٗ ٔ َٖٗٓ‬
‫حريحع کَىِحَي‪ :‬ىٍ ٍٔٓظخْخ حُ َْ ُيیُٗ کّ يظؼهن رّٓخىحص رخٗي ٔ هٕٕ‬
‫‪ٖ۵۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗخٌ ریخیي ٔ ٓیّي ٍح ْى ‪ٟ‬ؼیق رزیُُي‪ ،‬يٗگٕیُي‪« :‬حیٍ ُيیٍ پيٍة يخ رٕىِ‪،‬‬
‫ػزيحنَكًٍهخٌ حُ پيٍ يخ گَكظّ‪ ،‬رّطٕ ٓیّي َخ ٓیّي ىحىِ حٓض!» كخال پْ ريِ!‬
‫یخ يٗگٕیُي‪« :‬حیٍ ُيیٍ ٍح پيٍکالٌ يٍ رّپيٍکالٌ طٕ هًْ ىحىِ‪ ،‬كخال پْ‬
‫ريِ!» ىٍ كخنی کّ ػخرض حٓض ٓخىحص ىٍ ػٓي ؿَِٕیخٌ ‪ٛ‬خكذ حيالک ٗيِحَي‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ َْٗٓخ رَّْرُخٖ يظؼهن رّٓخىحص رَُٓي‪ ،‬يٗگٕیُي‪:‬‬
‫«حیٍ حُ آرهّٖ ىٓض ِْحٍِ ىٍٓض ٗيِ‪ ،‬حیٍ حُ ػَم ِْحٍِ ىٍٓض ٗيِ‪»...‬‬
‫ريیٍطَطیذ هٕى ٍح ئظلن يٗىحَُي کّ آٌچّ حُ آرهّٖ ىٓض ِْحٍِ‬
‫ىٍٓض ٗيِ‪ ،‬رخیي رّحٔ رَٓي! گَِْٔخی حٔرخٕ ط٘کیم يٕٗٗى‪ ،‬ىٍ هیخرخٌْخ‬
‫طظخَْحص يٗکُُي‪ٓ ،‬پْ ‪١‬زن َوّٖ٘ حُ هزم ‪َ١‬حكی ٗيِ رّيَحکِی يظؼهن‬
‫رّٓخىحص یخ حهٕحو کٕچکطَ كًهّ يٗکُُي ٔ آٌ ٍح رّط‪َٜ‬ف ىٍ يٗآٍَٔي‪...‬‬
‫حگَ حیٍگَّٕ كکَ يٗکُُي رخیي ريحَُي کّ طَٓحٌ ْى رخ آرهّٖ ىٓض ِْحٍِ‬
‫ىٍٓض ٗيِ؛ ح‪ٛ‬الً يظَٖٔ طَٓحٌ ٍٖٔ حٓظوٕحٌْخٖ ِْحٍِ ک٘یيِ ٗيِ حٓض؛‬
‫ٗهًچّ ٔ هَيَ٘ٓ ٔ ٕٓيخٍ ٔ ىْهَحٌ‪ ٔ ...‬هَِرخؽ ٔ الچیٍ ‪ ...‬ىٍ آهَ‪:‬‬
‫كهذ ٔ حىنذ ‪ ...‬حُ هٌٕ ِْحٍِ ٍَگیٍ ٗيِ حٓض؛ ْکٌح «کخٌ کٕنّٖ‬
‫پخکٔظخٌ» ٍٔی حؿٔخى نّ ٗيِٖ ِْحٍِ پیٖ ٍكظّ حٓض‪.‬‬
‫حگَ يَىٖ حیٍْخ ٍح ْى رزیٍ! حگَ يَىی حیٍ ٍح ْى رگٕ کّ «ِْحٍِ ىٍ‬
‫ًّْؿخ َخٌ هٌٕ هٕى ٍح يیهٍٕى‪ٔ ».‬نٗ آٌْخ كو‪ٓ ٢‬خىحص ٓخکٍ ىٍ َٕحكت‬
‫ِْحٍِؿخص ٍح ‪ٟ‬ؼیق یخكظّ ٔ ْيف پخکٔخُٖ هٕيٗ هَحٍ ىحىِحَي‪ ًّْٖ .‬حیٍْخ‬
‫ىٍ كخنٗ حٓض کّ حگَ كَ‪ ٝ‬يـٕنٗ رٕىٌ ٔ چُگیِٖ رٕىٌ ِْحٍِْخ ‪ٛ‬لض‬
‫ىحٗظّ رخٗي‪ٓ ،‬خىحص هزم حُ ِْحٍِْخ (طٕٓ‪ ٢‬ؿَِٕیخٌ ٔ ؿٍٕیخٌ) ىٍ َٕحكٗ‬
‫ؿٍٕ ٔ ؿَؿٔظخٌ ئظوَ ٗيِحَي‪ ،‬حُ ٍٔٔى حٓالو ٔ ٓخىحص رّحكـخَٔظخٌ ‪ٔ۳‬‬
‫هٌَ يٗگٌٍى ٔ حُ ْـٕو يـٕالٌ رّيُطوّ ْلض هٌَ ٓپَٖ يٕٗٗى‪.‬‬
‫ىٍ َْكخل‪ٓ ،‬خىحص ىٍ َْ يٕهؼیظٗ ٍحْٗ ؿِ كلع ح‪ٛ‬خنض هٕى َيحٍَي‪.‬‬
‫ٗؼخٍ آٌْخ ىٍ َْ َٗحیطٗ كو‪ًْ ٢‬یٍ یک ه‪٠‬یّٖ يُطوٗ حٓض‪:‬‬
‫«هب ویّؿ ُىحین؛‬
‫اگك ویّؿ ؼْة اوث‪،‬‬
‫ُوبى ؼْة هب ُىحین؛‬
‫ّ اگك ثؿ اوث‪،‬‬
‫ُوبى ثؿ ُن هب ُىحین‪».‬‬
‫ُویي ّ الؿیك‪.‬‬
‫ٓ‪ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫یب ُماقٍ ٌْیؿ‪ ،‬یب ثویكیؿ!‬


‫ُيخَی رٕى کّ گَِْٔخی ٗیطخٌپَٓض رخ طٓيیي ٔ طلکى رّيخ يیگلظُي‪:‬‬
‫«یخ ِْحٍِ ٕٗیي‪ ،‬یخ رًیَیي!» حگَ طٕ يیگلظی يخ ِْحٍِ ْٔظیى‪ ،‬رخُْى‬
‫ِْحٍِی ىٍؿّ حٔل ًَیٗيی‪ ،‬يیگلظُي ىٍ آهَ ‪ٛ‬ق حیٔظخى ٕٗ‪ ،‬حگَ چیِی‬
‫حُ ِْحٍِی ىٍؿّحٔل ح‪ٟ‬خكّ آيي‪ ،‬آٌ ٔهض رّطٕ يی ىْیى!‬
‫آٌ ٔهض حُ ِْحٍِ چیِی ح‪ٟ‬خكّ يیآیي‪ ،‬کّ رّيخ رَٓي؟!‬
‫حيخ حکٌُٕ طٓيیيْخ طـییَ يخْیض ىحىِ ٔ حٔ‪ٟ‬خع رًّٓض َٔمک٘ی ٔ‬
‫ط‪ٜ‬لیّْخی هَٕیٍ هٕيی کًخَّ کَىِ حٓض‪.‬‬
‫حُ ‪ٟ‬ؼقْخٖ ٓخىحص ٗیؼّ کّ ىٍ يیخٌ حهٕحو ِْحٍِ َُيگٗ يٗکُُي آٌ‬
‫حٓض کّ ىچخٍ حَٔيحى ًُْٗ ٗيِحَي ٔ ئخیم ٍح ىٍٓض طلهیم کَىِ ًَٗطٕحَُي‪.‬‬
‫حُ ًْیٍٍٔ هطَحص ٍح ؿيٖ ًَٗگیََي‪ٓ ،‬ظىپٌیَ ٗيِحَي ٔ ‪َٟ‬یذ حػظًخى‬
‫رَّلْٗخٌ پخثیٍ آييِ حٓض‪ .‬حُ طَّ آٌکّ يزخىح حٔ‪ٟ‬خع ريطَ حُ آٌچّ ْٔض‬
‫رٕ٘ى‪ٔ ،‬ح‪ٟ‬ق ٔ ٍٍٔٗ ٓوٍ ًََُُٗي‪ ،‬کخٍى ٍح رین كهن هٕى يٗریُُي حيخ‬
‫هیخل يٗکُُي رخ حی٘خٌ ٕٗهٗ يٕٗٗى‪ ،‬حیٍ یک َٕع يلٕٗيٌ ٔ يَگ‬
‫طيٍیـت هٕىهٕحٓظّ حٓض؛ كخل آٌکّ ًنضپٌیَٖ ىٍ ًحص ٓخىحص ٔ ىٍ‬
‫كَُْگ ٔ يؼظويحص ٔ طخٍین ٓخىحص ح‪ٛ‬الً ٔؿٕى َيحٗظّ‪.‬‬
‫ي٘کم ىیگَ يخ ٓخىحص آٌحٓض کّ کُّٓگَح ْٔظیى‪ ،‬رّحكَحى کُٓٔخل ٔ حؿهذ‬
‫ٍٔكخَیٌٕ پیَ ٔ پلظخل ٔ يَی‪ ٔ ٞ‬كَطٕص حيیي يٗرُيیى ٔ حُ چُخٌ کٔخٌ طٕهغ‬
‫ىحٍیى کّ َٗحی‪ُ ٢‬يخٌ ٍح ىٍک ًَخیُي ٔ ي٘کالص يخٌ ٍح كم کُُي!‬
‫ىٍ كخنیکّ حیٍ کخٍ آٌْخ َیٔض‪ ،‬يخ َْچّ يُظظَ چُخٌ حكَحى رًخَیى كو‪٢‬‬
‫ُيخٌ ٍح حُ ىٓض ىحىِحیى‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ َیِ حیٍ ٍح كًٓیيِحَي‪ ،‬نٌح ىٍ ظخَْ‬
‫حكظَحو کُٓٔخالٌ يخٍح ٍػخیض يٗکُُي طخ ىْخٌ حی٘خٌ ٍح رٔظّ َگخِ ىحٍَي‪ٔ .‬‬
‫حیٍ رٍِگخٌ يخ! كکَ کُُي کّ حٔ‪ٟ‬خع آٌهيٍ ْى کّ يیگٕیُي ري َیٔض‪:‬‬
‫«حیُّ ىیيی كالٌ ِْحٍِ ىٓض يَح رٕٓیي!»‬
‫ٗو‪ٜ‬خ ً ىٍ يٕحٍىی ىیيِحو کّ كَىی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔهظی رّٓیّيی‬
‫کُٓٔخل ٍٓیيِ‪ ،‬ىٓض حٔ ٍح رٕٓیيِ‪ٔ ،‬نی يٍ کّ ىٍ ًْخٌ كخل ىٍ کُخٍ حٔ‬
‫رٕىِحو‪ ،‬ىٓض يَح َزٕٓیيِ‪( .‬هٕد ىٍک کُیي حیٍ رَهٍٕى ىٔگخَّ ٍح) ىٍ‬
‫حیٍؿخ کخيالً ٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ حٔ ىٍ رَهٍٕى رخ ٓیّي کُٓٔخل‪ٍ ،‬یخکخٍی رّهَؽ‬
‫ىحىِ‪َ .‬یخص رخ‪ُ١‬ی حٔ ًْخٌ حٓض کّ ىٍ رَهٍٕى رخ يٍ رَُٔ ىحىِ حٓض‪.‬‬
‫ٔ‪ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ظخَْریُی ٔ ػٕحيگَحثی یکی ىیگَ حُ ‪ٟ‬ؼقْخی رٍِگخٌ ٓخىحص حٓض‪.‬‬


‫یکی ٗخٌ رّيٍ گلض‪« :‬حٔ‪ٟ‬خع آٌهيٍْخ ْى ري َیٔض‪ ،‬يٍ ىٍ يلَو ىٍ كالٌ‬
‫ؿخ يال رٕىو‪ًّْ ،‬ی ئظًؼیٍ يٍ ِْحٍِ رٕىَي‪ ،‬ریٖطَ ٗخٌ ْى ؿٕحٌ!»‬
‫حیٍ ػٕحوُىِگی يل‪ ٞ‬حٓض‪ ،‬ػٕحو «رّکی٘ی يیآیُي ٔ رّكی٘ی يیٍَٔي»‪.‬‬
‫هطؼخ ً هٕى ًْیٍ آىو رخٍْخ ىٍ ٍٔ‪ّْٟ‬خی هٕى گلظّ حٓض کّ ُْگخيی کّ ئهى‬
‫رٍػویم ىٍ کٕكّ ي٘ـٕل ىػٕص رٕى‪ ،‬ىٍ ًَخُ يـَد حٔ طؼيحى ٕٔ ِْحٍ‬
‫ًَخُگٌحٍ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظُي ٔ رّحٔ حهظيحء کَىَي‪ٔ ،‬نی ىٍ ًَخُ ػ٘خء طؼيحى یک یخ‬
‫ىٔ َلَ ك‪ ٍٕ٠‬یخكظُي! طخٍین ًْیّ٘ ًْیٍ‪ٍ ٍٕ١‬هى هٍٕىِ حٓض ٔ هيٍصْخ‬
‫ًْیُگَّٕ ظٍٕٓ ٔ حكٕل کَىِحَي‪ .‬يگَ يَىو کٕكّ حيخو كٔیٍ ٍح ىػٕص َکَىِ‬
‫رٕىَي؟ رخ حٔ چّ کَىَي؟ كکَ َکُیي کّ حیٍ حطلخم رخٍ ىیگَ ًَیطٕحَي ریخكظي‪.‬‬
‫حُ ًّْی حیٍ ْخ گٌٗظّ‪ ،‬حیٍ يَىو ػٕحو َیٔض کّ كکَ ٔ كَُْگ ٔ كهٔلّ ٔ‬
‫ٓیخٓض يیٓخَُي‪ ،‬كکَ ٔ كَُْگ ٍح چُي َلَ يؼئى يیٓخَُي ٔ حٗخػّ‬
‫يیىُْي‪ ،‬ػٕحو ي‪َٜ‬ف کُُيِ حٓض‪ .‬يَىو ػٕحو كو‪ْٕ ٢‬حٍح َگخِ يیکُُي‪ ،‬رٔیخٍ‬
‫َٓیغ طـییَ يٕ‪ٟ‬غ يیىُْي‪ٍَ ،‬گ ػٕ‪ ٝ‬يیکُُي ٔ آنض ىٓض يیَٕٗي‪ .‬یک‬
‫ًََّٕی کٕچکٖ َخَٕحیخٌ ؿَد کخرم رٕى کّ ىٍ ؿَیخٌ «ؿُگ ىیٕحَّگی»‬
‫َخٌ ٔ هًیَ هخَٕحىِْخی ٓخىحص ٍح ًَیپوظُي! ػٕحو حیٍ حٓض! يؼخٔیش رّػهی‬
‫َٕٗض‪« :‬يٍ ‪ٛ‬يِْحٍ َلَ حُ ًْیٍ يَىيی رّؿُگض يی كَٓظى کّ كَم ریٍ‬
‫ٗظَ ََ ٔ يخىِ ًَیکُُي!» يَىو ػٕحو كو‪ ّٓ ٢‬چیِ حًٍُُٗي ىحٍَي کّ حئَُِ‬
‫ْیچ یکٖ ىٍ حهظیخٍ يخ َیٔض‪ ٔ :‬ـ هٌٕ‪ ٕ ،‬ـ پٕل‪ ٖ ،‬ـ ٍأی‪ .‬حئَُِ حیٍ‬
‫ّٓ كخکظٍٕ ىٍ حهظیخٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ هَحٍ گَكظّ ٔ ػهیّ يخ حٓظلخىِ يیٕٗى‪.‬‬
‫حیٍؿخ حٓض کّ يخ َْچّ ٗیپ ٗیپ کُیى ٔ ىٍ نلخكّ ٓوٍ گٕثیى ٔ پیچ پیچ‬
‫ٔ َـٕٖ کُیى ٔ هٕى ٍح رّگخٔرخُٖ رَِیى‪ ،‬رُّیخٌ هٕى يخ حٓض‪ .‬حئَُ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع حیٍ گَّٕ حٓض کّ كظٗحگَ طٕ ىهظَ رِّْحٍِ ْى ريْٗ ٔ رخالطَ حُ آٌ‪:‬‬
‫ریخیٗ ٔ رگٕیٗ «يَیيؿخٌ‪ ،‬طخ كخال طٕ ىٓض يَح يٗرٕٓیيی‪ ،‬حُ حیٍ پْ يٍ‬
‫ىٓض طٕ ٍح يٗرٕٓى‪ ،‬ريِ ىٓظض ٍح طخ رزٕٓى!»‬
‫ىٍ پخٓن رّطٕ گلظّ هٕحْي ٗي‪:‬‬
‫«ٓیّي َخٓیّي! رَٔ گىٕٗ! ًَٗهٕحْى طٕ ىٓض يَح رزٕٓی‪ ،‬يٍ حُ طٕ‬
‫َوٕحٓظى کّ ىٓض يَح رزّٕ؛ يٍ حُ طٕ هٕحٓظى کّ هٕى ٍح «ٓیّي» يگٕ!»‬
‫آیخ ِٓحٔحٍ حٓض کّ يخ هٕى ٍح رّحیٍ ٍُٔ ریخَيحُیى؟ رَحٖچّ؟‬
‫ٕ‪ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چَح رَّٔمک٘ٗ آٍحو ٔ يَگ رٗ‪ٛ‬يح طٍ ىْیى؟ چَح ىًُٗخٌ هٕى ٍح رَ‬
‫كَع ٔ َٔم هٕیٖ ئه‪ٓ ٢‬خُیى ٔ ريیٍطَطیذ ىٍطخٍیکٗ هلّ ٕٗیى؟ چَح‬
‫رٗ‪ٛ‬يح ٔ رٗحىػخ حُ ‪ٛ‬لُّٖ ٍُٔگخٍ يلٕ گَىیى؟ يگَ يخ ىٍ ریٍ ِْحٍِْخ‬
‫چّ يُخكؼٗ ىحٍیى؟ يگَ ِْحٍِْخ چّ ىحٍَي کّ حُ هٕىٗخٌ ح‪ٟ‬خكّ ریخیي ٔ‬
‫َ‪ٜ‬یذ طٕ ٕٗى؟! يگَ ن٘کَ ریکخٍحٌ ٔ گَُّٓگخٌ ِْحٍِ يُطوّ ٍح طُگ‬
‫َکَىِ؟ يگَ كَیخى حیَحَیْخ ٔ پخکٔظخَیْخ ٍح رّآًٓخٌ رهُي َکَىِحَي؟‪...‬‬
‫پْ يخ رخیي ريحَیى کّ پ٘ض رّىیٕحٍ ْٔظیى ٔ ؿخ رَحٖػوذَ٘یُٗ ریٖطَ‬
‫َيحٍیى‪« :‬رَى يخ ىٍ ٗـخػض ػهٕٖ ٔ ًٔحنلوخٍ كیيٍٖ يخ حٓض؛ ٔ رْ!»‬
‫«ًٔحنلوخٍ كیيٍة» يخ هيٍص ریخٌ ٔ رُخٌ يخ حٓض‪ ،‬چخٍِ َيحٍیى ؿِ حیٍکّ‬
‫كَیخى رَک٘یى ٔ ىَیخ ٍح رهَُِ ىٍ آٍٔیى ٔ ؿٓخٌ ٍح يظٕؿّ ٔ‪ٟ‬ؼیض هٕیٖ‬
‫کُیى‪ .‬يخ رخیي ٍٍٔٗ‪ٔ ،‬ح‪ٟ‬ق ٔ ‪َٛ‬یق ٓوٍ رَِیى طخ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ طکهیق‬
‫هٕى ٍح ريحَي‪ ًّْ .‬ريحَُي کّ يخ ىحٍیى رٗگُخِ هَرخَٗ يٕٗٗیى‪ٔ .‬هظٗ ٍٍٔٗ ٔ‬
‫ٍٓخ ٓوٍ َگٕثیى‪ ،‬چّکٔٗ يٗىحَي ي٘کم يخ چیٔض ٔ ‪َ١‬ف يخ کیٔض؟ ًّْ‬
‫هیخل هٕحُْي کَى کّ يخ ي٘کهٗ َيحٍیى‪« .‬طخ َگَیي ‪١‬لم کٗ َٕٗي نزٍ!»‬
‫ٔهظٗ یک «ٓیّي» ٓوٍ يَُٗي‪ ،‬رخیي چُخٌ رخٗي کّ ىًُٗخٌ كْ کُُي ُنِنّ‬
‫آييِ ٔ ىٔٓظخَٖ كْ کُُي «ػهٗ هطزّٖ ٗو٘ویّ» يٗهٕحَي‪ .‬حیٍ یگخَّ ٗخَْ‬
‫روخٖ يخ حٓض‪ .‬ریخثیي چٌٕ ُیُذ کزَٖ ٓوٍ گٕثیى کّ ىٍ ػیٍ حٓخٍص‪ ،‬ىٍ‬
‫يوخرم چ٘ى آٌ ًّْ ؿًؼیض رَ َٓ یِیي كَیخى رَ آٍٔى ٔ رّحٔ گلض‪:‬‬
‫حنطهَوخء»! حٗخٍِ رّحیٍکّ ىٍ ؿَیخٌ كظق يکّ‪ ،‬ىٍ ٓخل ْ٘ظى ْـَٖ‬ ‫«یخرٍ ُّ‬
‫(ٕ‪ٓ ۳‬خل هزم حُ آٌ) ؿيو پیـًزَ‪ ،‬ؿي طٕ (حرٕٓلیخٌ) ٍح ىٍ ؿُگ ٗکٔض‬
‫ىحى‪ ،‬حٔ ٍح رّحٓخٍص گَكض‪ٓ ،‬پْ رو٘یي ٔ آُحىٕ کَى‪ .‬ىٍ آٌ ٍُٔ کّ حكَحى‬
‫ٓپخِ ك‪َ٠‬ص دمحم َٓٗخٍ حُ پیَُٖٔ رٕىَي ٔ ٗؼخٍ يٗىحىَي‪:‬‬
‫«حنیٕو یٕوحالَظوخو = حئَُ‪ ٍُٔ ،‬حَظوخو حٓض‪ ».‬حيخ ك‪َ٠‬ص دمحم كَيٕى‪:‬‬
‫«حنیٕو‪ ،‬یٕوحنًَكًش = «حئَُ‪ ٍُٔ ،‬ػلٕ ٔ ٍكًض حٓض‪».‬‬
‫آٌ ك‪َ٠‬ص رَ حٓخّ ًْیٍ يلکٍِٕ‪ ًّْٖ ،‬حَٓحء ٔ آل حرٕٓلیخٌ ٍح رخ‬
‫طهَوخء = رَٔیي؛ ًّْطخٌ آُحىیي!»‬ ‫حیٍ یک ؿًهّ آُحى کَى‪« :‬حًْزٕح كؤَظىحن ُ‬
‫حيخ رّحػَ چَهٖ ٍُٔگخٍ‪ ،‬ىٍٓض پُـخِ ٔ ىٔ ٓخل پْ حُ آٌ‪ ،‬حْهزیض(ع)‬
‫پیـًزَ رّحٓخٍص آل حرٕٓلخٌ ىٍ آيي‪ًْ .‬یٍ ٌُ‪ ،‬یک يخِ هزم حُ حیٍ ىٍ کٕكّ‪،‬‬
‫ىٍ يـهْ ي٘خرّ‪ ،‬ىٍ يوخرم حرٍُیخى گلض‪« :‬يخ ٍأیض حالّ ؿًیالً»‪.‬‬
‫ٖ‪ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّهخ‪ َ١‬حًْیض يٕ‪ٕٟ‬ع ٔ يوخیّٖٔ حَٕحع حىریخص‪ ،‬کّ حَٔخٌْخ ىٍ َٗحی‪٢‬‬


‫كٔخّ (حؿهذ ي٘خرّ) رّکخٍ يٗرََي‪ ٔ ،‬رّيُظٍٕ حٍحیّٖ حنگٕٖ ٗخیٔظّ ؿٓض‬
‫حٍطوخء ٍٔكٗ يوخ‪١‬ذ‪ ،‬يلیي يٗىحَى حیٍ طکّ حُ طخٍین ػخٍٕٗح ٍح یخىآٍٔ ٕٗو‬
‫چٌٕ هٕى يخ ىٍ آٓظخَّی حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض هَحٍ ىحٍیى؛‬
‫«ٔ طٕ حی ٓیي ِْحٍِ! (رهی‪ ،‬كل٘ی ريطَ حُ حیٍ ًَیّ٘) ريحٌ کّ حگَ ؿلهض‬
‫کُی‪ ،‬حیٍ ٍُٔ رََٓ ٌُ ٔ كََُي ٔ هٕحَْ ٔ يخىٍص آييَی حٓض‪:».‬‬
‫«ٍحٖٔ يٗگٕیي‪ :‬پْ حُ آٌ‪ ،‬حرٍُیخى ىٍ ىحٍحاليخٍِ َ٘ٔض ٔ رخٍػخو ىحى‪».‬‬
‫«َٓ يويّ كٔیٍ ٍح ٔحٍى ٓخهظُي ٔ پیٖ ٍٖٔ حٔ گٌحٗظُي؛»‬
‫«ٓپْ حْهزیض حيخو ٍح ٔحٍى ًَٕىَي‪ُ .‬یُذ ىهظَ حيیَحنًئيُیٍ‪َ ،‬یِ‬
‫<رّ‪ٍٕٛ‬طٗ کّ ُٗخهظّ َٕ٘ى> ٔحٍى ٗي ٔ ىٍگّٕٖٗ َ٘ٔض‪».‬‬
‫حرٍُیخى پَٓیي‪« :‬حیٍ ٌُ‪ ،‬کی رٕى؟»‬
‫گلظُي‪« :‬حٔ ُیُذ ىهظَ ػهٗ حٓض‪».‬‬
‫حرٍُیخى ٍٔ رّٕٖٓ ُیُذ کَى ٔ گلض‪:‬‬
‫«كًي هيحٖ ٍح کّ ًٗخ ٍح ٍٕٓح کَى ٔ ىٍٔؽْخٖ ًٗخ ٍح آٗکخٍ ٓخهض‪».‬‬
‫ُیُذ كَيٕى‪« :‬هكؾهبى كبون ّ كبشك قوْا هًٌْٔؿ ّ آًبى ؿیك ال هب ُىحٌؿ‪».‬‬
‫حرٍُیخى گلض‪« :‬چگَّٕ ىیيٖ آٌچّ ٍح هيح رخ رَحىٍص حَـخو ىحى؟»‬
‫ُیُذ گلض‪« :‬ؿِ َیکٕیٗ چیِٖ َيیيو؛ ُیَح آل پیـًزَ ؿًخػظٗ ْٔظُي کّ‬
‫هيحَٔي كکى ٗٓخىص ٍح رَآَخٌ َٕٗظّ حٓض‪)ٔ(»...‬‬
‫چَح ٔ چگَّٕ ُیُذ کزَٖ يٗطٕحَي حیٍگَّٕ ٓوٍ گٕیي؟‬ ‫‪-‬‬
‫چٌٕ یک چُیٍ حىریخص رَهٕحٓظّ حُ یک ٍٔف رٍِگ ٔ پ٘ضيخیّٖ‬ ‫=‬
‫هٕٖ ٔ ٗکٔضَخپٌیَ طخٍین حٓض کّ حُ ك‪َ٠‬ص ػهٗ َٗٔع يٕٗٗى‪ ،‬رّهٕى‬
‫پیـًزَ حٓالو(‪ )ٙ‬يٍٗٓي رّػًن طخٍین ٍٍٔٗ ٔ ىٍه٘خٌ كَٔ يٍٗٔى طخ‬
‫رّك‪َ٠‬ص حرَحْیى ههیم يٗپیَٕيى‪.‬‬
‫يظخنى حیخو ًَٗطٕحَي حیٍ ٍٔف ٍح ر٘کُي ٔ رُّحَٕ ىٍ آٍٔى‪ُٓ .‬ض هيح حیٍ‬
‫حٓض کّ طٕ حُ حیٍ كُـَِ ٔ حُ حیٍ هخَٕحىِ کهًخطٗ چٌٕ «آٔم» ٔ «حُف» ٔ‬
‫رَيٍ رَٕٗح ٍكى کُیي‪َ ...‬وٕحْٗ ُٗیي‪ ٔ ...‬حئَُ طٕ حُ ِْحٍِ يیطَٓی!‬
‫‪ٔ ...‬حٖ‪ٔ ،‬حٖ‪ٔ ،‬حٖ‪ ...‬يخ چّ رٕىیى؛ چّ ٗيیى!‪ ...‬يخچويٍ ‪ٟ‬خیغ ٗيیى‪ .‬حیٍ‬
‫حٓض كخ‪ٛ‬م ْى َ٘یُت يخ! گلض‪:‬‬
‫طخ طٕ ٍح ػهى ٔ ك‪٠‬م كِحیي‬ ‫ًُْ٘یٍ طٕ‪ ،‬حُ طٕ رّرخیي‬
‫‪ٖ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حيخ حی ٓیّيِْحٍِ! طٕ رخ کیْخ ًُْ٘یٍ ٗيٖ؟!‪ٔ ...‬حٖ ٔحٖ ٔحٖ‪ ...‬رَهٕى‬


‫َٓیذ رٌِ کّ‪ :‬ظهًض َلٔٗ‪ ،‬ظهًض َلٔٗ‪ ،‬ظهًض َلٔٗ‪...‬‬
‫آٖٓخىحص يکَو! ريحَیي رَحٖ َُيگٗ رخ ػِص َٔٗحكظًُيحَّ‪ْ ،‬یچ َٓيخیّٖ‬
‫الُو َیٔض؛ ؿِ حٍحىِٖ َیَٔيُي ٔ ًْض رهُي ٔ ىیي ػًین ٔ يلخٓزخص ىهین‪.‬‬
‫آٖ ٓیّيِْحٍِ! چَح طٕ ًَٗطٕحَٗ كَف ىنض ٍح رَِٗ؟‬
‫آیخ ٓخىحص ِْحٍِ! كخيم ًْخٌ يیَحع ژَظیک ٔ ًْخٌ ‪ٛ‬لخص حٍػٗ َیٔض؟‬
‫طٕ رّپیـًزَ چّ يٗيخَٗ؟ رگٕ‬ ‫ٗیَ ٍح رچّ ًْٗيخَي رّحٔ‬
‫حیٍ هٕى يخ ْٔظیى کّ ىٍ َٓخى هٕى ‪ٟ‬ؼق ٔ كظَص ٔ هًٕىٖ ٍحِ ىحىِحیى؛‬
‫حَٔخٌْخ حٔل حُ ىٌٍٔ ٗکٔض ٍح يٗپٌیََي‪ٓ ،‬پْ حُ ریٌَٔ ٗکٔض رَحٔ‬
‫طلًیم يٕٗٗى؛ هزٕل ٗکٔض‪ٗ ،‬کٔض يٗآٍٔى؛ ٔ يیم رّپیَُٖٔ‪ ،‬پیَُٖٔ‬
‫يٗآٍٔى‪ .‬نٌح گٕیُي‪« :‬هٕى ىیگَ ٓخُٖ‪ ،‬ؿٓخٌ ىیگَ ٕٗى‪».‬‬
‫ػًيِ َگَحَت يخ َّ حُ یک «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» ٔ َّ حُ یک «ػخٍٕٗحٖ‬
‫هَٕیٍ» حٓض؛ کّ حُ ٍَٔي َٔمک٘ٗ آٍحو ٔ رٗ‪ٛ‬يح حٓض کّ رَآیُي ئظویى‬
‫ٍهٕص هٕى يخ هٕحْي رٕى‪ٍَّٔ ،‬؛ آٌ کٔٗ کّ رظٕحَي رَيخ ؿخنذ ٕٗى‪ ،‬طخ ُُْٕ‬
‫حُ يخىٍ يظٕني َ٘يِ حٓض ٔ ْیچ گخِ يظٕني َوٕحْي ٗي‪.‬‬

‫هحِوی کَ ال ؼْؾ ؾكبع ًویکٌؿ‪ ،‬هصكم اوث‬


‫ٔهظٗ يخ ٍٍٔٗ گپ ًََُٗیى‪ ،‬یؼُٗ کّ ‪ٟ‬ؼق ىحٍیى ٔ يٓىطَیٍ يیيحٌ‬
‫يزخٍُِ ٍح رَّلغ ٗیطخٌپَٓظخٌ طَک کَىِحیى‪ ،‬آٌٔهض رخُحٍ ٗخیؼخص ىحؽ‬
‫يٕٗٗى‪ ،‬ىٍٔؽ ٔ حكظَحء ٍَٔن يٗگیَى ٔ ىٍ گٌٍ ُيخٌ كویوض ىٍ ىٍیخٖ حُ‬
‫کٌد ٔ حكظَحء ؿَم يٕٗٗى ٔ ٓکٕص يخ رّيُِنّٖ طؤییي ًّْٖ آٌ حكظَحثخص‬
‫هٕحْي رٕى ٔ يٍكیغ ُٓي ػزض طخٍین هٕحْي ٗي ٔ َٔمْخی آیُيِ رّآٌ حٓظُخى‬
‫هٕحُْي کَى‪ .‬حیٍ هیخَض رَّٔمْخٖ آیُيِ حٓض‪.‬‬
‫ٓکٕص حئَُ يخ طؤییي يلکٕيیض كَىحٖ هٕى يخ ٔ َٔمْخی آیُيِی يخ‬
‫حٓض‪ٔ .‬هظٗ يخ رَحٖ َٔمْخٖ آیُيِٖ هٕى حُٓخى ٔ ييحٍک کخكٗ ىٍ طخٍین‬
‫َگٌحٍیى آٌْخ چگَّٕ حُ هٕى ىكخع يٗطٕحَُي؟‬
‫آی ٓیّي ِْحٍِ! رخ ٓکٕص يَگزخٍ هٕى َٔمْخی آیُيِی هٕى ٍح ىٍ رَحرَ‬
‫کِْٕخی حُ ىٍٔؽ ٔ ىؿم ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٓض هخنی يگٌحٍ ٔ آَخٌ ٍح‬
‫َٗيُيِی طخٍین ئخُ!‬
‫‪ٖ۶۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حگَ ٓخىحص ِْحٍِ! يٗىحَٔظُي چّ َوّْ٘خٖ رَحٖ َخرٕىٖ كَع ٔ َٔم‬


‫آَخٌ ىٍ ؿَیخٌ حٓض‪ ،‬يٕ رّطٍ ٗخٌ ٓین يٗٗي‪ٗ .‬ذْخ هٕحد ًٍَٗكظُي ٔ‬
‫كَیخى ٗخٌ رّآًٓخٌ يٍٗٓیي‪ .‬ػـیذ حٓض‪ ،‬يخ رؼي حُ هٌَْخ ٓکَٕض ىٍ يؤيٍ‬
‫حْهزیض‪ ،‬ىٍ هطَ َخرٕىٖ ٔ حَٓيحو هَحٍ گَكظّحیى‪ .‬ىحٍَي رَحٖ يخ پََٔيِٓخُٖ‬
‫يٗکُُي‪ ،‬حگَ ٓخىحص هلم حُ ىْخٌ رََيحٍَي يلکٕو طخٍین هٕحُْي ٗي‪ٛ ،‬ي‬
‫ٓخل رؼي ٗیطخٌپَٓظخٌ هٕحُْي آيي ٔ رَّٔمْخٖ يخ هٕحُْي گلض‪ :‬حگَ حؿيحى‬
‫ًٗخ كَكٗ رَحٖ گلظٍ ىحٗظُي‪ ،‬چَح ٓکٕص کَىَي؟ چَح حُ هٕى ىكخع َکَىَي؟‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ىهیوخ ً ْٕیض ٔ يلخهَ يخٍح ْيف گَكظّحَي؛ يٗهٕحُْي َٔم‬
‫يخ ٍح يخَُي هٕىٗخٌ رْٕٗیض کُُي‪ .‬هخٌَٕ «ييیَیض رلَحٌ» رّيخ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«يٓى آٌ َیٔض کّ کٔٗ یخ کٔخَٗ‪ٓ ،‬یخىص يخ ٍح ط‪ٜ‬يین یخ ط٘کیک کُُي؛‬
‫يٓى حیٍ حٓض کّ َٔم يخ حػظًخى رَّلْ هٕى ٍح كلع کُُي ٔ يخَُي ًْیّ٘ ٔ‬
‫چٌٕ ًْخٌ يـًّٖٔ پٕالىیٍ حٓظٕحٍ ٔ ههمَخپٌیَ رخهٗ رًخَُي‪».‬‬
‫یگخَّ ٍحِ ىكغ آٌ ػخٍٕٗحٖ كظًٗ کّ رخ َٓػض رًّٓض يخ يٗآیي‪ ،‬كَیخى‬
‫ٍٓخٖ «ْیٓخص يُّخحنٌّنش» حٓض‪ .‬حیٍ ٍحُ روخٖ يخ حٓض‪ .‬ىٍ ‪١‬زیؼض َیِ يٗریُیى‬
‫َْ گیخْٗ کّ هخٍ ىحٗظّ رخٗي ٔ َْيٕؿٕىٖ کّ حُ حرِحٍ ٔ طٕحٌ ىكخػٗ‬
‫رَهٕىحٍ رخٗي رّآٓخَٗ هٍٕىِ ًَٕٗٗى؛ ٔنٗ گیخِ رٗهخٍ ٔ يٕؿٕىحص ََو ٔ‬
‫َخُک ٔ رٗىكخع ٍح ًّْ يٗهٍَٕي‪ .‬طٕ يٗهٕحْٗ کيحو یک رخٗٗ؟‬
‫گلظیى ىٍ هخٌَٕ ‪١‬زیؼض ٔ طُخُع روخء طٕهغ ح‪ٟ‬خكٗ حُ حیٍ ٔ آٌ ٔ «آٔم»‬
‫ٔ «حٔف» ٔ آِ ٔ َخنّ ٔ طوخ‪ٟ‬خ ٔ طًُّخ ٔ يَح رزو٘یي ٔ رّيٍ رَٕٗح ٍكى‬
‫کُیي‪ٔ ،‬هللا يٍ ریگُخِ ْٔظى‪ْ !...‬یچ ؿخی َيحٍى‪.‬‬
‫رخیي ريحَیى «ٓیّيٓظیِٖ» یک يٕؽ حٓض‪ ،‬يخ حیٍ يٕؽ ٍح رخ پیَُٖٔ پ٘ض‬
‫َٓ هٕحْیى گٌحٍى؛ حگَ ىٍٓض ریخَيی٘یى ٔ ىٍٓض ػًم کُیى ٔ َ٘خٌ ىْیى کّ‬
‫َُيِ ْٔظیى ٔ يٗطٕحَیى حُ َُيگٗ هٕیٖ هخ‪١‬ؼخَّ ىكخع کُیى‪ .‬ىٍ یک ؿُگ‪،‬‬
‫آٌ ‪َ١‬كٗ پیَُٔ حٓض کّ َیى ٓخػض ریٖطَ يوخٔيض کُي؛ ىٍ ؿیَ حیٍ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬حیٍ يٕؽ يخ ٍح رخ هٕى يٗرَى ٔ رّکِٕ ٔ کًَ يٗکٕري ٔ َخرٕى يخٌ‬
‫يٗکُي؛ حگَ ًْچُخٌ ىٓض ٍٖٔ ىٓض گٌحٗظّ ٔ ‪َٛ‬ف رُّيخَّ َخِٓح‬
‫رگٕثیى! يخ رخیي ريحَیى کّ ُيخَّ ْیچ گُخْٗ َيحٍى‪ُ .‬يخَّ ًْٕحٍِ حٓذ چًٕٕ‬
‫رٕىِ ٔ هٕحْي رٕى؛ حیٍ يخ ْٔظیى کّ رخیي ٕٓحٍکخٍحٌ يخَْ رخٗیى‪ .‬طلکَحص‬
‫كخٗیٔظٗ ىٍ ًّْ ؿخٖ ىَیخ ٗکٔض هٍٕىِ‪ ،‬ىٍ حكـخَٔظخٌ َیِ هطؼخ ً ٗکٔض‬
‫‪ٖ۶۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕحْي هٍٕى‪ .‬كو‪ ٢‬يويحٍٖ ٍُٔٗگَٖ ٔ يوخٔيض الُو حٓض طخ چَِٖٓ ٔحهؼٗ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ َلخمحكگٍ ٔ یگخَّگٗٗکٍ رَيال گَىى ٔ حهٕحو حكـخَٗ ٍحِ‬
‫ًِْیٔظٗ ئخنًضآيیِ ٍح پیيح کُُي‪.‬‬
‫ٓخىحص پظخَٔیم ًحطت رٔیخٍ رخالٖ ىحٍَي کّ هٕى ريحٌ ٔحهق َیٔظُي‪ .‬ػالِٔ‬
‫رَ ح‪ٛ‬خنض‪ٛ ،‬الرض‪ْ ،‬یزض ٔ حٓظؼيحى ًحطٗ‪ ،‬يظليیٍ ‪١‬زیؼت ىحٍَي کّ حئَُِ‬
‫ََٕٓٗض ٓیخٓٗ حی٘خٌ رخْى یکٔخٌ ٗيِ حٓض‪ .‬حیٍ يظليیٍ ‪١‬زیؼٗ‪ ،‬يخَُي‬
‫ًْیّ٘‪ ،‬يئيُیٍ ِْحٍِ ْٔظُي؛ ىٍ ؿٕحٍ آٌْخ‪ ،‬حهٕحو کٕچک ٗیؼّ يٌْذ يخَُي‬
‫ریخص‪ ،‬هِنزخٕ‪ ،‬رَٔطٗ‪َ ،‬خ‪ ،َٖٛ‬طخؿیکخٌ‪ ،‬رهٕچْخ ٔ پ٘ظٌْٕخٖ (ٗیؼّ)‬
‫ْٔظُي کّ چٌٕ ٓخىحص حُ َٗحی‪ ٢‬پیٖ آييِ رّٗيص َخٍحكضحَي‪َٗ .‬حیطٗ کّ‬
‫‪ ٗ١‬آٌ‪ ،‬كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ػُٕحٌ ِْحٍِ ٍح کّ يؼخىل ٗیؼّ رٕى‪ ،‬حُ يٌْذ‬
‫رَّژحى ٔ هٌٕ طـییَ ىحىِ ٔ ىٍ ًْیٍ كخل چًخم رٍِگ رخالٖ َٓ حهٕحو ٗیؼٗ‬
‫رخال رَىِ ٔ رخ طلکى حُ آٌْخ يٗهٕحْي کّ یخ ِْحٍِ ٕٗیي‪ ،‬یخ رًیَیي!‬
‫حیٍ حهٕحو کٕچک حُ حیٍ حٔ‪ٟ‬خع رّٗيص َخهَُٓيحَي‪ .‬حيخ طخ ُُْٕ يخَُي‬
‫رَهٗ حُ حكَحى ٓخىحص ىٍ نلخكّ ٓوٍ يٗگٕیُي‪َ ٔ ،‬خهَُٓيٖ هٕى حُ ٔ‪ٟ‬غ‬
‫يٕؿٕى ٍح ػهُخ ً طخرهٕ َکَىِحَي‪ .‬نکٍ حٔ‪ٟ‬خع حیٍگَّٕ َوٕحْي يخَي‪ .‬ىٍ ُٔىطَیٍ‬
‫ُيخٌ‪ ،‬كَیخى آٌْخ رّآًٓخٌ رهُي هٕحْي ٗي‪ .‬آٌْخ حهٕحو ٗـخػٗ ْٔظُي‪َْ ،‬گخِ‬
‫حٍحىِ کُُي يخَُي پهُگ رّٕٖٓ حْيحف هٕى كًهّ يٗرََي؛ كخٗیٔى ِْحٍِگی‬
‫کخٍ ٍح رّؿخٖ ٍٓخَیيِ کّ رُّٔىٖ حهٕحو ٗیؼٗ رّآٌْخ هٕحُْي گلض‪ٗ :‬یؼّْخٖ‬
‫حكـخَٔظخٌ يخ ْٔظیى ٔ ًٗخ كو‪ ٢‬حُ ؿخَذ هٕى ٔ رَّخو هٕى ٔ ىٍ كي ٓخُيخٌ‬
‫ريَخو َ‪ َٜ‬گپ رَِیي؛ َّ حُ ؿخَذ يخ ٔ َّ رَّخو ٗیؼّْخٖ حكـخَٔظخٌ؛ آهَ‪،‬‬
‫ٔهظٗکّ ِْحٍِ هٌٕ رخٗي‪ ،‬چگَّٕ رهٕچ‪ ،‬رَٔطٗ‪َ ،‬خ‪ ،َٖٛ‬طخؿیک‪ ،‬پ٘ظٌٕ‪،‬‬
‫هِل‪ ،‬طَکًٍ ٔ ریخص يٗطٕحَُي هٕى ٍح ِْحٍِ گٕیُي؟!‬
‫حیٍ ىٍ كخنٗ حٓض کّ هٕى ِْحٍِ حُ ِْحٍِ رٕىَٖ َخٍح‪ ٝ‬حٓض‪ ،‬حكَحى‬
‫ِْحٍِگٗ ىٍ يطزٕػخص يَٕٗیُٔي کّ »ىٍى هٕى ٍح كو‪ ٢‬هٕى يخ يٗكًٓیى»‪.‬‬
‫رٍّحٓظٗ حیٍ ىٍى چیٔض؟ ؿِ رلَحٌ ْٕیض؟ ؿِ چیَِيحٍی؟ ‪...‬‬
‫حکٌُٕ حهٕحو ٗیؼت ؿیَ ِْحٍِگی رٍُّٔٗی ىٍیخكظّحَي کّ َٓحٌ ِْحٍِ‬
‫كن آٌْخ ٍح يٗهٍَٕي‪ .‬حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض هخرم ىٔحو َیٔض‪ .‬حهٕحو يلَٔو ُيخَٗ‬
‫رّكوٕم هٕیٖ يٍُٗٓي کّ ك‪٠‬خ يؼوٕل‪ ،‬يُطوٗ ٔ ٗلخف ٕٗى‪ .‬رَحٖ ؿهزّرَ‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض يٕؿٕى ٔ طـییَ ٔ‪ٟ‬غ َخگٕحٍ ؿخٍٖ رّیک ؿزّٖٓ كکَٖ َیَٔيُي‬
‫‪ٖ۶۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ٍَٟٔ‬ص حٓض کّ ىٍ آٌ ًّْ حهٕحو ٗیؼٗ ٔ ىیگَ َیَْٔخٖ ٓخنىحَيیٖ يهٗ‬


‫ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظّ رخُٗي‪ .‬ىٍ حیٍؿخ رخیي ٓخىحص ُرخٌ حیٍ حهٕحو َٕٗي ٔ حيٕحؽ‬
‫يطخنزخص ٍح ىٍ َٓحَٓ ك‪٠‬خٖ ٗیؼٗ ٔ کم کٍٕ٘ گٔظَٕ ىُْي‪ ،‬آٌ ٍح‬
‫ٓخيخٌىْٗ ًَٕىِ ٔ رّگٕٕ حهٕحو كخکى چٌٕ پ٘ظٌٕ ٔ طخؿیک رَٓخَُي‪.‬‬
‫ٔح‪ٟ‬لخ ً رّآٌْخ رلًٓخَُي کّ رَيخ چّ يٗگٌٍى؟‬
‫ٔهظٗ يخ ي٘کم ىحٍیى‪ ،‬چَح رخ ‪ٛ‬خكزخٌ ح‪ٛ‬هٗ هيٍص ٔ يًهکض گپ ََِیى‪،‬‬
‫کّ حيیي رّنطق ٔ کَو ههیهی ٔ يلون ٔ حیٍ ٔ آٌ رزُيیى؟‬
‫حُ گيح چّ يخَي کّ گيح هٍٕى؟!‬
‫يخ رخیي چُخٌ كَیخىٖ رَآٍیى کّ ‪ٛ‬خكزخٌ ح‪ٛ‬هٗ کٍٕ٘ ٍح ىٍ حیٍ هخَّٖ‬
‫ي٘ظَک‪ َٓ ،‬رخو آٍٔیى‪ ،‬آٌْخ ٍح رّطًخٗخ ٔ ىحٍٖٔ كَحهٕحَیى کّ رزیُُي ىٍ‬
‫يیخٌ حهٕحو يؼَٔف رِّْحٍِ چّ يٗگٌٍى؟ حیٍ كَیخى يخ كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض‬
‫ٍح يلظ‪٠‬ق ٔ ٍٕٓح هٕحْي کَى‪ ،‬حٔ کخٍکَى ٔ حُٓخىٖ حُ هٕى رّؿخ گٌحٍىِ کّ‬
‫ىٍ ْیچ ؿخ هخرم ىكخع َیٔض؛ نٌح رٔیخٍ يٗطَٓي‪.‬‬
‫كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض ِْحٍِگٗ ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬حُ حػَ َٗحی‪ ٢‬يٕؿٕىِ ٔ‬
‫ؿیَ ػخىٖ ىٍ کٍٕ٘ ٔ َیِ رّحػَ هٕٕ هييظٗ رّهٕحٖ حٗـخنگَ‪ ،‬رّؿیلّٖ‬
‫ٍٓیيِ کّ ي٘ـٕل هٍٕىٌ آٌ حٓض‪ .‬حیٍ ٔ‪ٟ‬غ ٍٔ رّپخیخٌ حٓض‪ .‬كخٗیٔى‬
‫ٗیطخٌپَٓض رٔیخٍ يٗطَٓي کّ ؿیلّٖ رّىٓض آٍٔىِ ٍح َظٕحَي ي‪َٜ‬ف کُي‪،‬‬
‫نٌح ٍٖٔ گٌٗظّْخٖ َٗوآٍٔ ٔ ؿیَ هخرم ىكخع هٕى پَىِ يٗک٘ي!‬
‫حیٍ يخ ْٔظیى کّ رخ حٓظُخى رّػًهکَى ٔ ييحٍک ؿیَ هخرم حَکخٍ رّؿخ يخَيِ‬
‫حُ كخٗیٔى‪ ،‬رّحكکخٍ ػخيّ ٔ ‪ٛ‬خكزخٌ ح‪ٛ‬هٗ کٍٕ٘ ٔ هَ٘ كخکى رلًٓخَیى کّ‬
‫رَيخ چّ يٗگٌٍى؛ آیخ حُ ىٌٍٔ حهٕحو پ٘ظٌٕ ٔ طخؿیک ٔ حُرک‪ ،‬یک چُخٌ‬
‫آٔحْخٖ ٕٗو َخرٕىٓخُٖ رّگٕٕ يٍٗٓي؟‬
‫آیخ حُ ىٌٍٔ آٌ حهٕحو ‪َ١‬ف «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» ؿٓض َخرٕىٖ یک گَِٔ‬
‫حَٔخَت رٗگُخِ ٔ َٗیق رّگٕٕ يٍٗٓي؟‪...‬‬
‫يخ رخیي ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ يِحٍیکی٘خٌ ٍح َِى ىیگَ حهٕحو حكـخَی يلظ‪٠‬ق ٔ‬
‫ٍٕٓح کُیى‪ .‬ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص ٔؿخیذ حَٔخَٗ‪ ،‬حٓاليٗ ٔ يهٗ حهٕحو كخکى حٓض‬
‫کّ رّكکى آیّٖ کَیًّٖ «ٔحٌ ‪١‬خیلظخٌ يٍ حنًئيُیٍ حهظظهٕح كخ‪ٛ‬هلٕح» ىٍ حیٍ‬
‫هخَّٖ ي٘ظَک ‪ٛ‬هق رَهَحٍ کُُي؛ ًّْ رخیي ريحَُي‪ :‬حیٍ ٔ‪ ٍ١‬یخ حيٍ ٔ آٍحو ٔ‬
‫آرخى حٓض؛ رَحٖ ًّْ؛ یخ حيٍ ٔ آرخى َیٔض؛ رَحٖ ْیچ کْ!‬
‫‪ٖ۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يخ ‪ٛ‬هق ٔ آُحىٖ ٔ كَ‪ٛ‬ضْخٖ رَحرَ يٗهٕحْیى ٔ «‪ٛ‬هق یؼُٗ ُٓگٗ‬


‫رَ ٗیّٖ٘ ػًَ كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض ِْحٍِگی» كیخص حٔ ىٍ َلخم ٔ ؿُگ ٔ‬
‫ک٘ظخٍ ٔ ىًٍٗطَحٗٗ ٔ ؿخٍصگَٖ ٔ هٌٍٕیِٖ ٔ هٌٕهٕحٍٖ طؤيیٍ حٓض؛‬
‫للا حٓض ٔ چٌٕ هلخٕ ٔ هٍٕٗیي‪...‬‬
‫ٍحرطّٖ كخٗیٔى رخ ‪ٛ‬هق چٌٕ ؿٍ ٔرٔى ّ‬

‫ككُْبی ال قّاثٗ آیٌؿۀ ویّؿ ّ ُماقٍ‬


‫ىٍ ٍٔحر‪ ٢‬آیُيِٖ ٓیّي ٔ ِْحٍِ پُؾ كَ‪ ٝ‬رّطَطیذ ًیم هخرم ط‪ ٍٕٜ‬حٓض‪.‬‬
‫حُ حیٍ پُؾ كَ‪ ّٓ ٝ‬كَ‪ ٝ‬يَىٔى حٓض؛ یک كَ‪ ٝ‬كخ‪ٛ‬م حٓض ٔ یک‬
‫كَ‪ ٝ‬يًکٍ حنل‪ٕٜ‬ل ٔ يطهٕد حٓض‪:‬‬
‫ِْحٍِْخ ٓخىحص ٍح ‪ًْ ٗ١‬خٌ «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ‬ ‫ٔ ‪ -‬ككْ اّل‪:‬‬
‫طٕ‪ٛ‬یّ ٗيِ ٔ پالٌ ٗيِ» رّکهٗ َخرٕى کُُي ٔ حُ ‪ٛ‬للّٖ ٍُٔگخٍ رَحَيحَُي‪.‬‬
‫حیٍ كَ‪ ٝ‬يلخل حٓض‪ُ ،‬یَح َٗحی‪ ٢‬حههیًٗ ٔ ٓخهظخٍ هٕيٗ کٍٕ٘ ٔ پَحکُيِ‬
‫رٕىٌ ٓخىحص حیٍ حؿخُِ ٍح ًَٗىْي‪ ،‬ؿِ ىٍيُخ‪١‬ن کٍٕ ٔ ىٍ َٗحی‪ ٢‬هخ‪ ٙ‬کّ‬
‫حنزظّ گَِْٔخٖ حُ ٓخىحص ىٍ چُخٌ يُخ‪١‬ن ىٍ هطَ َٓ ٔ يخل ٗيٌ ْٔظُي‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ ٓخىحص ٍح ىٍ هٕى ْ‪٠‬ى ٔ‬ ‫ٕ ‪ -‬ككْ ؾّم ‪:‬‬
‫كم کُُي‪ .‬حیٍ كَ‪ ٝ‬رٔیخٍ رؼیي حٓض‪ُ ،‬یَح ِْحٍِ چیِٖ َيحٍى کّ ٓخىحص (رخ‬
‫حیٍ كَُْگ ٔ طخٍین ػظیى) ٍح ىٍ هٕى ْ‪٠‬ى ٔ كم کُُي‪ ،‬رّ‪ٍٕ١‬ی کّ ىیگَ‬
‫ٓیّيی هٕى ٍح ٓیّي َگٕیي‪ًٗ .‬خ کيحو كکَ ٔ كَُْگ ٔ كهٔلّٖ رٍِگ ٔ ٓخَُيِ‬
‫ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ يٗریُیي؟! حنزظّ کّ َّ! پْ‪ ُ« ،‬آد هَى يخْی هَى هیِى»‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ هطخد رّٓخىحص َٕٗظُي کّ «ًٗخ حٓظلَحؽ ٗيِگخٌ ْٔظیي ٔ‬
‫ؿخيؼّی ِْحٍِ ًٗخٍح حٓظلَحؽ کَىِ حٓض» حیٍ ٓوٍ ىٍٓض حٓض؛ َْيؼيِی‬
‫کّ َظٕحَي چیِی ٍح ْ‪٠‬ى کُي‪ ،‬الؿَو حٓظلَحؽ يیًَخیي‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ رّنلخظ طزخٍٖ يـٕٓلحنٕٓیّّ ٔ گً٘يِگخٌ طخٍینحَي‪ ،‬چُخٌکّ هٕى‬
‫ًَٗىحَُي «حُ کـخ آييِحَي ٔ آييٌ ٗخٌ رَٓ چّ رٕىِ حٓض!»‬
‫آَخٌ هخٍچ ْٔظُي‪ ،‬هٕىٗخٌ کّ ْیچ‪ ،‬يلوویٍ ٔ حطُیکُٗخٓخٌ ٍح ْى گیؾ ٔ‬
‫يُگ کَىِحَي کّ حیٍْخ چّ يٕؿٕىحطٗ ْٔظُي؟! ٔ ىٍ کـخ ٍیّ٘ ىحٍَي؟!‬
‫حُ ىیگَٕٓ ُرخٌ َيحٍَي‪ُ .‬رخٌ گٕی٘ٗ ٔ َٕٗظخٍٖ حی٘خٌ ىٔ طخ حٓض‪ُ .‬رخٌ‬
‫گٕی٘ٗ ِْحٍِ ًْخٌ ُرخٌ یؤؿٕؽ ٔ يؤؿٕؽ حٓض ٔ ُرخٌ َٕٗظخٍٖ ٍح حُ‬
‫طخؿیکخٌ ػخٍیض گَكظّحَي ٔ يٌْذ ٍح حُ ٓخىحص ػخٍیض کَىِحَي‪ .‬پْ رّنلخظ‬
‫‪ٖ۶۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُرخٌ ىَزخنٍّٔ طخؿیکخٌ‪ ،‬رّنلخظ يٌْذ ىَزخنٍّٔ ٓخىحص‪ ،‬رّنلخظ ْٕیض‬


‫«هخٍچ» ٔ رّنلخظ يؼی٘ض‪ٓ ،‬وض َیخُيُي ًْٔخیّگخٌحَي‪ .‬حگَ ًْیٍ حئَُ‬
‫حیَحٌ ىٍْخٖ هٕى ٍح رزُيى ِْحٍِ حُ گَُّٓگٗ يٗيیَى‪ ٔ .‬حیٍ ٍُٔ كظًخ ً‬
‫آييَٗحٓض‪َ .‬خٌ ُٓگک ٔ َٗٓیّٖ «ؿخيؼش حنً‪ٜ‬طلٗ حنؼخنًیش!» ًْیّ٘گٗ‬
‫َوٕحْي رٕى‪ .‬نٌح رخى ٗکى ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی َیِ ًْیّ٘گٗ َوٕحْي رٕى‪.‬‬
‫ىٍ حٍطزخ‪ ١‬يطهذ حیٍ َکظّ ٍح َیِ ح‪ٟ‬خكّ کُى کّ ؿُزٖ ِْحٍِگٗ ىٍ ىّْی‬
‫ٓ‪ ٖٔ۳‬ىٍ ئیَ هٕرٗ هَحٍ گَكظّ رٕى ٔ يٍٗكض کّ رخ حكکخٍ رٍِگ ؿٓخَٗ‬
‫آُٗخیٗ كخ‪ٛ‬م کُي؛ حيخ ىٍ ىّْٖ ٓ‪ ٖٔ۳‬حیٍ ؿُزٖ ىچخٍ ریًخٍٖ نٕيپُیٔى ٔ‬
‫ٕٗٔیُیٔى ٗي کّ حُ ‪َ١‬ین کٕثظّ رهٕچٔظخٌ طٕٓ‪ ٢‬ؿَیخٌ «طُظیى َٔمَٕ‬
‫ِْحٍِ ـ يـٕل» رَآٌ ئظٕنٗ گَىیي ٔ ؿُزٖ ِْحٍِگٗ ٍح حُ يلظٕٖ طٓٗ‬
‫کَى ٔ َٓحَـخو آٌ ٍح رّنٕيپُیٔى ٔ ٔحَيحنیٔى ک٘خَیي‪.‬‬
‫چُخٌکّ ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬ؿُزٖ ِْحٍِگٗ چُيحٌ ىچخٍ َِٔل يلظٕحیٗ ٔ‬
‫ٓوٕ‪ ١‬حهالهٗ ٔ كوَ كَُْگی ٔ َخىحٍی يؼُٕٖ حٓض کّ هٕى يظٕؿّ كخل‬
‫هٕی٘ظٍ َیٔض‪ .‬رّىٍٔ هٕى يٗچَهي ٔ ًَٗطٕحَي ‪ٟ‬ؼقْخ ٔ کخٓظیْخٖ هٕى‬
‫ٍح حك‪ٜ‬خء کُي ٔ حُ هٕى حَظوخى ًَخیي‪ ...‬نٌح گَكظخٍ ىٍٔ رخ‪١‬م ٗيِ ٔ يخَُي کَو‬
‫حرَی٘ى َْچّ يٗطُي ریٖطَ هٕى ٍح يل‪ ٔ ٍٕٜ‬ئُِٖ يٗٓخُى‪ ٔ .‬رخنًآل‬
‫ًَٗطٕحَي َوٖ يؼزض ٔ يهٗ حیلخء کُي؛ کًخ حیٍکّ ‪ٓٗٓ ٗ١‬خل گٌٗظّ‬
‫ْیچ ىٓضآٍٔى يؼزض ٔ يهٗ َيحٗظّ حٓض‪.‬‬
‫ٔهظی یک ؿُزٖ َظٕحَي هٕىٍح َوي کُي یؼُی کّ گُيیيِ؛ ٔهظٗ یک ؿُزٖ ىٍ‬
‫كَحگَى طخٍیوٗ هٕى رّکیٖ ٗو‪ٜ‬یض يٍٗٓي‪ ،‬یؼُٗ کّ رّآهَ ه‪ٍٓ ٢‬یيِ‬
‫حٓض ٔ كَحطَ حُ آٌ طٕنیيحص كکَٖ َوٕحْي ىحٗض‪ .‬ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص ٔ‪ٟ‬ؼیض‬
‫یک گخٔ ٗخمٌُ ٍح رّهٕى هٕحْي گَكض طخ رظٕحَي حُ کیٖ ٗو‪ٜ‬یض ىكخع‬
‫ًَخیي‪ .‬رگٌحٍ ىهینطَ رگٕیى‪ُْ« :‬گخيٗ کّ یک ؿُزٖ حُ يکخَض ٍكیغ طلکَحص‬
‫حَٔخَٗ ٔ رَحرَٖ‪١‬هزخَّ‪ ،‬رٍّٔ‪ٗ ّٖ١‬پٖكَٔٗٗ ٓوٕ‪ ١‬يٗکُي‪ًٗ ،‬خ حُ آٌ چّ‬
‫طٕهغ ىحٍیي؟ رّآٌ چُي ًََِ يٗىْیي؟ ٔ چّ َخيٗ رَ آٌ يَٗٓیي؟»‬
‫آیخ حُ حیٍ پخثیٍطَ ْى يٗطٕحٌ ٓوٕ‪ ١‬کَى؟‬
‫ىٍ حیٍؿخ رّیک طَحَّٖ ِْحٍِگٗ طٕؿّ کُیي‪ ،‬رؼي ه‪٠‬خٔص کُیي کّ حگَ‬
‫كَُْگ ٔ ىحَٖ ٔ كکًض ٓیّي ٔ ٓیخىص َزخٗي‪ِْ ،‬حٍِ رخ حیٍ ُرخٌ ٔ حیٍ آٔح‬
‫رّکـخ يٍٗٓي؟ حًْیض يٕ‪ٕٟ‬ع ُيخَٗ ْٕیيح يٗگَىى کّ ريحَیى‪ُ« :‬رخٌ‬
‫ٓ‪ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٓخّ طًيٌ َْ هٕو ٔ َْ يهض حٓض؛ َْ كکًٗکّ رَحٖ ُرخٌ یک هٕو ٓخٍٖ‬
‫ٔ ؿخٍٖ رخٗي‪َ ،‬لْ ًْخٌ كکى رَحٖ طًيٌ آٌ هٕو َخكٌ حٓض‪ ».‬ریخثیي رزیُیي رخ‬
‫حیٍ حىریخص ٔ حیٍ كَُْگی رخ حیٍ كوَ ٔ كوخٍص يٗطٕحٌ طًيٌ ٓخهض ٔ يظًيٌ‬
‫ٗي ٔ ىٍ ؿخيؼّٖ ؿٓخَٗ ٓوٍ گلض؟! حیٍ حٓض ُرخٌ ٔ كَُْگ ِْحٍِگٗ‪:‬‬
‫ٔ ـ ىَ آؿیم يٍِٕ حُ َٕ رٍٕىٖ رخرّ!‬
‫طُٕٗخ رٕىیى نذ حَٔ رٍٕىٖ رخرّ!‬
‫حُ رْ کّ ىل يٕ ُهًٗ رٕى ىَ طخٍین‬
‫َيیيِ َيیيِ ٔ َؿٕ َؿٕ رٍٕىٖ رخرّ!‬
‫ٓالو يٕ ٍِ کْ آنیک ًَٕکي‬ ‫ِ‬ ‫ٕ ـ‬
‫ٍثیْ ٔ ُٔهٗ ٔ يهیک ًَٕکي‬
‫ُٓي ًٗخٍِ ‪۳۳‬‬ ‫هخٍ کظّ حُ طٕ َزٕى‪ ،‬کْ‬ ‫حگّ ِ‬
‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬
‫ىَ آؿهیگٗ يٕ ٍِ َٗیک ًَٕکي‬
‫ٖ ـ الظّ الظّ‪ ،‬هٌٕ طٕ ٍٕٗ ٍَّٕٗ رخرّ!‬
‫هيحٍٔحٓظٗ کّ ىو يٕ رٍَّٕ رخرّ!‬
‫ؿگّ هخنٗ طٕ ٍِ کم هَحٓخٌ‬
‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪،‬‬ ‫ًَٗىحَٕو چّ ٍهى پٍَّٕ رخرّ!‬
‫دمحم ٍكیى حك‪٠‬هی‬ ‫‪ ۳‬ـ حگّ ط َیهٕ رٍٕی‪ ،‬ط َیهٕیّ رخرّ‬
‫حگّ رٍٕنٕ رٍٕی‪ ،‬رٍٕنٕیّ رخرّ‬
‫حگّ يٕنگ هَحٓخٌ ٍِ رگیَىی‬
‫َْحص ٔ رهن ٔ ٍُُٔگٕیّ رخرّ‬
‫‪ ۳‬ـ حگّ حَٓظیى‪ ،‬يُّ َلْ يٕ‪ ،‬رخرّ‬
‫ىحٍ ٔ َيحٍ ٔ ًّْ کْ يٕ‪ ،‬رخرّ‬
‫َيُّ هلْ رٕىٖ ىَ َُيگٗ هٕ‬
‫يیيِگَ ىٍگّ هلْ يٕ‪ ،‬رخرّ‬
‫هخٍ ریؿخ َزخّٗ‬ ‫‪ ۳‬ـ رخرّ يٕگٕكض ِ‬
‫ىٍگّ آؿیم‪ ،‬رَیرخىگٗ ٔح َزخّٗ‬
‫يُّ آؿیم َْکْ ىَ ؿخٖهٕ ر٘یّ‬
‫آٍُِ رٕىٔ ىیگّ گُخ َزخّٗ‬
‫ثلكهبئیؿ! طًخو ىحٍ ٔ َيحٍ ِْحٍِ ًْیٍهيٍ حٓض! رخ حیٍ يیّ٘ چّ ٓخهض؟‬
‫ٔ‪ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫نٌح كَْیوظّگخٌ ِْحٍِ‪ُ ،‬رخٌ ىٍی ـ طخؿیکی یخ كخٍٓی حیَحَی ٍح رٓظَ‬


‫يُٗٗخُٓي ٔ رخ ًْخٌ ُرخٌ ٓوٍ ٔ ههى يَُُٗي‪ .‬رّطخُِگی ىٍ ریٍ هٕى‬
‫ِْحٍِْخ رلغْخی ىحؽ َٗٔع ٗيِ حٓض کّ آیخ ُرخٌ ِْحٍِگی رخیي ًْیٍ‬
‫(ُرخٌ كٕم) رخٗي یخ آٌ ُرخٌ طخؿیکی ـ حیَحَی کّ َوزّگخٌ ِْحٍِ پٌیَكظّحَي؟‬
‫ؿًٍٕٓ «آٍُِ»ی کٕثظّ ح‪َٛ‬حٍ ىحٍَي کّ «آٍُِگی» ُرخٌ ئظوم حٓض ٔ‬
‫يٗگٕیُي رَٗٓخیض ْى ؿُی حٓض! ىنیم يٗآٍَٔي کّ حىحٍحص ىٔنظی ىٍ حٓظَحنیخ‪،‬‬
‫رَحی «آٍُِگٕ» يظَؿى «آٍُِگی» يٗگیََي‪ .‬پْ ػخرض حٓض کّ «آٍُِگی»‬
‫ُرخٌ ئظوم حٓض‪ ،‬حيخ ىٍ کٍْٕ٘خی پخکٔظخٌ ٔ حكـخَٔظخٌ يطَف َ٘يِ‪ ،‬حیٍ‬
‫ُرخٌ رخیي يٍكیغ ُرخٌ «آٍُِگی» ًٍٓیض یخري‪.‬‬
‫حیٍ َظَ ىٍ يیخٌ «ِْحٍِ»ْخی حكـخَٔظخٌ َیِ ‪َ١‬كيحٍحٌ حَيکی ىحٍى‪ .‬حيخ‬
‫ؿخنذ «ِْحٍِ»ْخی حكـخَٔظخٌ‪ ،‬هخ‪ٛ‬شً طل‪ٜ‬یم کَىِگخٌ حی٘خٌ رخ حیٍ َظَ‬
‫ًُْٕحی ًَٗکُُي‪ .‬آٌْخ كظی ُرخٌ ىٍی ٍح طخؿیکی یخ كخٍٓی حیَحَی‬
‫ًَٗهٕحَُي‪ ،‬حُ آٌ طلض ػُٕحٌ «ُرخٌ يؼیخٍی» یخى يٗکُُي‪ ٔ ،‬يٗگٕیُي‬
‫ِْحٍِْخ َزخیي حُ ُرخٌ يؼیخٍی ؿيح َٕٗي‪ .‬حیٍ گلض ٔگٕ طخُِ َٗٔع ٗيِ ٔ‬
‫رَحی ييص ‪ٕ١‬الَی حىحيّ هٕحْي یخكض‪ ،‬گًخٌ يٍٗٔى ىٍ ىٍحُييص رّیکی حُ‬
‫هطٕ‪ ١‬كخیم ٔ ٔؿِٕ طًخیِ يیخٌ «آٍُِ» ٔ «ِْحٍِ» يزيل گَىى‪.‬‬
‫رخ حیٍ كٔخد‪ِْ ،‬حٍِ حُ گٌٗظّ َیخييِ‪ ،‬طخُِ يظٕني يیٕٗى‪ .‬رُخرَحیٍ حُ حیٍ‬
‫پْ رَحٓخّ ح‪ٕٛ‬ل ُرخَی [ٔ كظی َژحىی] يخ ىٔ چیِ هٕحْیى ىحٗض‪:‬‬
‫الق ـ ُماقٍ‪ :‬کّ يَکِ آٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض‪ُ ،‬رخٌ طخؿیکی ـ حیَحَی‬
‫ٍح پٌیَكظّ ٔ رّآٌ ػُٕحٌ «ُرخٌ يؼیخٍی» ىحىِ حٓض‪ .‬طخُِکیْخ هٕىٍح «رٕيت‬
‫حكـخَٔظخٌ يیهٕحَي» ٔ َٔزضْخی طَکی ـ يـٕنی ٍح يُکَ حٓض‪ .‬حیٍْخ كکَ‬
‫يیکُُي کّ حگَ طَک ٔ يـٕل ىحَٔظّ َٕٗي‪ ،‬حیٍ يطهذ يٕهؼیض آَخٌ ٍح ىٍ‬
‫يؼخىالص يهت حكـخَی ط‪٠‬ؼیق يیکُي ٔ رَحی ًْیّ٘ ػُٕحٌ يٓخؿَ رٕىٌ ٔ یخ‬
‫يٓخؿى رٕىٌ ٍح رَىٕٔ يیکُ٘ي‪ .‬ىٍ حیٍ يیخٌ طؼيحىی ْى ِْحٍِی ؿَد ٍكظّ‬
‫ىحٍیى کّ رّؿِ َٔم حٔل ٗخٌ‪َٔ ،‬مْخی رؼيی ٗخٌ حٓظلخنّ هٕحُْي ٗي‪.‬‬
‫ة ـ آلقٍ‪ :‬حُ حیٍ پْ يخ چیِی ىیگَی ْى طلض ػُٕحٌ «آٍُِ» هٕحْیى‬
‫ىحٗض کّ يَکِ آٌ ىٍ کٕیطّ رهٕچٔظخٌ پخکٔظخٌ حٓض‪ ،‬هٕىٍح كََُيحٌ‬
‫رالك‪ٜ‬م چُگیِ هخٌ يـٕل يیىحَُي ٔ رَحی هٕى ٗـََِخيّ ْى طُظیى کَىِحَي‪،‬‬
‫ي‪٠‬خكخ ً ىٍ طيحٍک حَ٘خى گٕیٖ ئظوم رَحی هٕى ْٔظُي کّ [طخ حیٍنلظّ] رّآٌ‬
‫ٕ‪ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«کیزالؽ» ػُٕحٌ ىحىِحَي‪ .‬کیزالؽ «ٗهـىٍٕٗرخی» حٓض حُ كخٍٓت ىٍی‪،‬‬


‫حٍىٔ‪ ،‬طَکی‪ ،‬يـٕنی‪ ،‬يلهت ؿخؿٍٕیگی ٔ ؿیَِ کّ چُیٍ َگخٗظّ يیٕٗى‪:‬‬
‫«آٍُگی حٔ ُیزۉ یۂ کی ریٔض حُحٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبق ‪: ۷۴‬‬
‫نۆُحی ٗی کی طخ طېْ ٍۀ ؿجى ٕٗىۀ‪ ،‬طٍٕکی يٕؿٕنی یۂ۔ پجٔخَخ نۉُحیی‬
‫پخٍٓی کی هجي ُیزۉَی حٓهی حٔنٕٓی آٍُۀ گجۮ هۉٍىۀ‪ٍ ،‬ثُگ حَٔگۂ هجي ٍثوجى‬
‫ٍٔهٕو ٗی حٓم كخٍٓی حنهی َجًجُيۀ رجهکی پجگ ٗی مݷنۂ ؿېزیَ ٕٗىۀ ٍثلظۂ۔‬
‫طخ حَيحُۀ ٍۀ کی ٓخهظی ؿٕيالی (َلٕ) آٍُگی حو حُ كخٍٓی ؿجيثَ كجَم‬
‫کیيۀ۔يجٔهجٍ حگۂ ؿٕيال هجي نۆُحی هجظی ٕٗىې آٍُگی هجي كخٍٓی ٍۀ یجگ هجي‬
‫ىیگې ٗی طۉل طجَُٔ کجُی كجَهی آٍىٔی ٗی رجهيې يۉ ٔحُې رٍٕ يٕٗۂ۔حگۂ‬
‫نۆُی چیى ٍۀ طۉم کجُی حٔنٕٓی آٍُۀ هجي حُی نۆُ نۆُحی ىیگۂ ٍۀ کی هجظی‬
‫کیيۀ‪ٍ ،‬ثوجى ٍٔهٕو ٗی ریوی ؿجيثَ كجَم کیيۀ۔ يجٔهجٍ‪ :‬چیى ىِ چیى ٗئ ‪»...‬‬

‫حیٍ رٕى ًََّٕی حُ ُرخٌ «کیزالؿت» آٍُگی‪ ،‬کّ حُ آٌ ٗؼَ «نذ آٔ رَىٌ‬
‫رخرّ» [کّ ىٍ كٕم آٍٔىیى] ْى ػوذطَ حٓض‪ًْ ٔ ...‬یٍ ‪ٗ ٍٕ١‬یَ ىٍٗیَ!‬
‫حگَ ًٗخ چیِی حُ حیٍ كًٓیيیي‪ ،‬ىیگَحٌ ْى يیكًُٓي! طلهیم حٔ‪ٟ‬خع ٔ‬
‫َٗحی‪ ٢‬ػخرض يیکُي کّ ػيِی يیهٕحُْي ِْحٍِگخٌ يخَُي کَو حرَی٘ى رَٕ٘ي‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ ٓخىحص ٍح حُ هٕى ىكغ‬ ‫ٖ ‪ -‬ككْ وْم ‪:‬‬
‫کُُي‪ .‬حیٍ َیِ يًکٍ َیٔض ُیَح ِْحٍِْخ ْیچ ٔهض ًَٗطٕحَُي حُ يٌْذ ط٘یغ‬
‫ٕٓح َٕٗي‪ .‬حَُْ كَى ِْحٍِ پَٓیيِ ٕٗى رخالطَیٍ آٍُٖٔ طٕ ىٍ َُيگخَٗ‬
‫چیٔض؟ رالىٍَگ هٕحْي گلض‪ُ« :‬یخٍص کَرال»‪َ .‬یِ يٗگٕیُي رَحٖ ٗخىٖ‬
‫ٍٔف ‪ٛ ...‬هٕحص‪ ...‬ىٍٓض حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِ حُ ىیٍ هخٍؽ‬
‫ٗيِحَي‪ ،‬يًکٍ حٓض گخِ ٔگيحٍی رّيوخيخطی ْى رَُٓي ٔ حػًخل َظَ ًَخیُي‪ ،‬حيخ‬
‫ْیچگخِ َوٕحُْي طٕحَٔض طٕىِْخی ِْحٍِ ٍح رخ هٕى ْىػویيِ ٓخَُي‪.‬‬
‫ٓخىحص ِْحٍِْخ ٍح ىٍ كَُْگ ٔ‬ ‫‪ - ۴‬ككْ چِبقم ‪:‬‬
‫يؼُٕیض ٔ حػظوخىحص هٕى كم کُي‪ ،‬کّ حیٍ ػًالً ٔحهغ ٗيِ ٔ يلون حٓض‪.‬‬
‫ػًٕو ِْحٍِْخ حُ رٍِگ ٔ کٕچک رّنلخظ كَُْگٗ يظؤػَ حُٓخىحصحَي؛‬
‫رًّْیٍ ىنیم ٔهظی چ٘ى رخُ کَىَي ٔ هٕحٓظُي رَحی هٕى طوه‪ٜ‬ی رَگِیُُي‬
‫<حُ ٍٔی چیَِيحٍی> َٓحؽ طوه‪ْٚ‬خی هخ‪ٓ ٙ‬خىحطی ٍكظُي‪ :‬يخَُي كُٔی‪،‬‬
‫كٔیُی‪ْ ،‬خًٗی‪ٓ ،‬ـخىی‪ ،‬يٕٕٓی‪ ،‬ؿؼلَی ‪َ ...‬یِ رٍِگخٌ ِْحٍِگی حُ‬
‫ٖ‪ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍْگٌٍ كَُْگ ٔ يٕحٍیغ حؿيحى ٓخىحص رَّٗٓص ٔ ػَٔص َٔخو َٔ٘خٌ‬


‫ٍٓیيَي؛ حگَ يٌْذ ٗیؼّ ٍح حُ ِْحٍِ رگیَیى ىیگَ چیِی َيحٍى‪.‬‬
‫ٓیّي ٔ ِْحٍِ ٔ ًّْ حهٕحو حكـخَٗ ىحٍحٖ ٍٔحر‪٢‬‬ ‫‪ - ۵‬ككْ پٌصن ‪:‬‬
‫يُطوٗ رَ حٓخّ ح‪ٕٛ‬ل حَٔخَٗ ٔ كوٕم ََٗٓٔيی َٕٗي کّ رّىٍٔ حُ ََْٕع‬
‫ٗخَظخژ ٔ ٓزٕطخژ‪ ،‬رَرُیخى ٍٔحر‪ ٢‬آُحى ٔ َُيگٗ آگخْخَّ حٓظٕحٍ رخٗي‪ .‬كکى‬
‫ىيٕکَحٓٗ َیِ ًْیٍ حٓض‪ .‬ىيٕکَحٓٗ رّكوٕم حكَحى َظَ ىحٍى َّ رّکًیض‬
‫ٔ ػيى کٔخٌ؛ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ رّيخ يٗگٕیُي ٓخىحص َلّٕٗخٌ‬
‫كخيیمٔحٍ حٓض! يی گٕثیى‪ :‬حگَ کِْٕخٖ ْیًخنیخ ٔ حنزَُ ٔ ُْئکٖ ٔ پخيیَ‪...‬‬
‫ًّْ ‪١‬الٖ َخد رٕىَي‪ ،‬ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬حیٍ كهِ ٍُىٍَگ حٍُٗٗ َيحٗض!‬

‫ؾقثبقۀ الؾّاز ویّؿ ّ ُماقٍ‬


‫حگَ ٓیي هٕد َیٔض‪ ،‬طٕ چَح ىَزخل ىهظَ ٓیي‪َٓ ،‬ىٍى يیگَىی؟!‬
‫حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع یکی حُ َکخطی حٓض کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍٔی آٌ رٔیخٍ يخٍَٕ‬
‫يٗىُْي ٔ ٓخىحص يکَو ٍح رّيٕ‪ٟ‬ؼی ىكخػی حَيحهظّحَي‪.‬‬
‫آٌْخ حُ ‪َ١‬ف ٔ ح‪َٛ‬حٍ ٍٔی حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع چُي ْيف ىحٍَي‪:‬‬
‫ٔ ـ رؼي حَٔخَی ه‪٠‬یّ‪ :‬چَحٓخىحص رّيخ ىهظَ ًَٗىُْي؟‬
‫كخل آٌکّ يخ حَٔخٌ‪ٗ ،‬یؼّ‪ًِْ ،ٍ١ًْٕ ،‬رخٌ‪ْ ،‬ى ََٕٓٗض ْٔظیى‪...‬‬
‫ٓخىحص حُ يخ ىهظَ يٗگیََي‪ ٔ ،‬رّيخ ىهظَ ًَٗىُْي‪ ،‬يگَ چّ كَهی يیخٌ‬
‫ىهظَ ٔ پَٔ ِْحٍِگی ٔؿٕى ىحٍى؟!‬
‫ٕ ـ رؼي طزهیـخطی ه‪٠‬یّ‪ٗ :‬یطخٌپَٓظخٌ چُیٍ هٍٕیهظخی کَىِحَي کّ ك٘خٍ‬
‫طزهیـخطی ٔ ح‪َٛ‬حٍ ٍٔی حیٍ يطهذ يٗطٕحَي يخٍح رّآٌؿخ ٍٓخَي کّ ٓخىحص یخ‬
‫طٔهیى يَٕٗٗي ٔ رِّْحٍِ ىهظَ يٗىُْي‪ ،‬یخ ًْچُخٌ حٓظُکخف يٗکُُي ٔ ىهظَ‬
‫ًَٗىُْي کّ ىٍ َْ ىٔ ‪ٍٕٛ‬ص ّٓ يُظٍٕ ًیم كخ‪ٛ‬م يٕٗٗى‪:‬‬
‫الق‪ٔ :‬هظی ٓیّي رِّْحٍِ ىهظَ ىْي ىٍ َظیـّ طؼيحى ىهظَْخ ىٍ يیخٌ‬
‫ٓخىحص کى هٕحْي ٗي ٔ حُ آٌ ٕٓ ؿٕحٌ ٓیّي يـزٍٕ هٕحْي ٗي حُ ِْحٍِ ىهظَ‬
‫رگیَى‪ ،‬ىٍ َظیـّی حیٍ حُىٔحؽ ىٔ ٕٓیّ‪ ،‬هیخكّی َٔم آیُيِی َْىٔ هٕو‬
‫يظؼخىل هٕحْي ٗي‪ ٔ ،‬ريیٍطَطیذ یک َیًّ حَلالنی ىٍ َٔم ٓخىحص ٔحهغ هٕحْي‬
‫ٗي‪ .‬چٌٕ یکی حُ يٕحٍىی کّ ٓخىحص ريحٌ يَٗخَُي «هیخكّ» ٔ ٍَگ پوظّ ٔ‬
‫هٕٕ ٓیّيی حٓض‪ .‬حگَ رٍَّگْخی ‪ٍٕٛ‬ص ٓیّي ٔ ِْحٍِ ىهض کُیى ٔ َْىٔ‬
‫‪ٖ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٍح رخْى يوخیّٔ ًَخثیى‪ ،‬هٕحْیى ىیي کّ ٓخىحص يکَو حُ َٕػی رّه‪ٕٜٙ‬‬
‫ٍَگ پُوظّ ٔ يطهٕد رَهٍٕىحٍَي کّ هٕى ٗخٌ رّآٌ «ٍَٕٓیّيی» يٗگٕیُي‪.‬‬
‫حيخ ٔهظی رّچَِٓی ِْحٍِ ىهض کُیى رّىٍٓظی يٗریُیى کّ (رّهٕل ِْحٍِگی)‬
‫« ٍپکّ ٔ ُه٘ک ٔ کى كَٔؽ» حٓض‪ .‬ىٍ يـًٕع ِْحٍِْخ حُ پٕٓض ه٘ک‬
‫رَهٍٕىحٍحَي ٔ حُ ٍَٕ ٔ آد ٔ ٍَگ ٔ ٍٔؿٍ ‪ٍٕٛ‬ص رَِٓی ُیخىی َيحٍَي‪.‬‬
‫حیٍ ٍح هٕى ٗخٌ ْى حػظَحف ىحٍَي‪ .‬حيخ پٕٓض ٓیي يَ‪ٕ١‬د ٔ چَد حٓض‪.‬‬
‫ة ـ ًلكت پكاکٌی‪ٔ :‬ؿّ ىیگَی کّ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍٔی آٌ حَيی٘یيِحَي‬
‫حیٍ حٓض کّ حگَ حیٍ َظیـّ كخ‪ٛ‬م َ٘ي ٔ ٓیّيْخ طٔهیى َگَىیيَي‪ ،‬رَّظخیؾ‬
‫طزهیـخطی آٌ يٍُٗٓي کّ ًْخَخ َلَصپَحکُی ٔ ريریٍ ٓخهظٍ يئيُیٍ ٔ حَٔخٌ‬
‫ِْحٍِ َٔزض رّٓخىحص حٓض‪ .‬چُخٌکّ آٌْخ رخ هٕى ریخَيیُ٘ي کّ هٕد‪ ،‬رزیٍ حیٍ‬
‫ٓیّيْخٍح‪ ،‬يخ چويٍ رّحی٘خٌ حكظَحو ىحٍیى‪ ،‬حيخ آَخٌ ح‪ٛ‬الً يخٍح آىو كٔخد‬
‫ًَٗکُُي! رّيخ ىهظَ ًَٗىُْي! ريیٍطَطیذ كخ‪ٛ‬هّ يیخٌ ؿًٍٕٓ ِْحٍِ ٔ‬
‫ٓخىحص ریٖطَ يٕٗٗى کّ يطهٕد ٗیطخٌپَٓظخٌ حٓض‪.‬‬
‫ز ـ هظلْمًوبئی‪ :‬حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ىٍ کخٍ يظهٕوًَخثی‬
‫حٓظخى ٗيِحَي‪ ،‬ىٍ ًَخی٘خص يظهٕويَىحٍحَّی هٕى پیٕٓظّ طؤکیي يیًَخیُي کّ‬
‫«ٓخىحص هٕى ٍح حُ ِْحٍِ رخالطَ يیىحَُي» حیٍ كَف ٍح ريحٌهخ‪ُ َ١‬یخى‬
‫طکَحٍ يیکُُُي کّ هٕى يخ ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىكخع ریخكظیى ٔ رگٕثیى کّ‪ !َّ َّ َّ« :‬يخ‬
‫حُ ًٗخ رَطَ َیٔظیى‪ ،‬يخ رخ ًٗخ رَحرَیى! يخ رخًٗخ كَهی َيحٍیى ٔ ‪...‬‬
‫چُخٌکّ رؼ‪٠‬ی حُ ٔحىحىِْخی ٓیّي رًّْیٍ ىحو حكظخىِ ٔ ًْیٍ كَف ٍح‬
‫يیَُُي! ؿخكم حُ حیٍکّ يخ َْچّ کٕطخِطَ ریخییى حٔ ؿهٕطَ يیآیي ٔ ‪١‬هزکخٍ!‬
‫ًْیٍکّ گلظیى يخ رخ ًٗخ رَحرَ ْٔظیى‪ ،‬آٌ ٔهض رالكخ‪ٛ‬هّ پالٌ رؼيی ٗخٌ ٍح‬
‫حؿَحثی يیکُُي کّ هٕد‪ ،‬كخالً کّ رخْى رَحرَ ْٔظیى‪ ،‬پْ ریخ يخٍح ىحيخى کٍ!‬
‫يخٍح پ٘ض َٓ ػَّٔ ٕٓحٍ کٍ!‬
‫يٍٕى ىیگَ حُ يظهٕويَىحٍی حی٘خٌ حیٍ حٓض کّ يیگٕیُي ٓخىحص ىٍ ‪ٕ١‬ل‬
‫طخٍین رِّْحٍِ ظهى ًَٕىِ‪ ،‬هیخَض کَىِ ِْٔحٍِ ٍح هَرخَی ًَٕىِحَي‪ ،‬ىٍحیٍ‬
‫يٍٕى آًٓخٌ ٔ ٍیًٔخٌ ُیخى يٗرخكُي کّ ىٍ يُخرغ ٗخٌ يُيٍؽ حٓض‪ .‬حُ ؿًهّ‬
‫ًْیٍ يطهذ ٍح ًّْؿخ ػهى يٗکُُي ٔ هٕى ٍح يظهٕو ٔ هَرخَی ؿهِٕ يٗىُْي‪.‬‬
‫ىٍكُٕحص ػهًیّ َِى يَحؿغ ٔ ٓخىحص حیَحَی ٗکِٕ يٗرََي کّ ٓخىحص ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ رخ يخ چُیٍ يؼخيهّ يًَٗخیُي‪ .‬ييحو َٓ ُرخٌ ىحٍَي کّ كالٌ ٔ كالٌ‬
‫‪ٖ۷۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يَؿغ ٔ يـظٓي حیَحَی ىهظَ هٕى ٍح رّػٕحو ىحىِ حٓض‪ ،‬چَح ًٗخ ٓیّيْخی‬
‫ِْحٍِ! رِّْحٍِ ىهظَ ًَٗىْیي‪ ،‬يگَ ًٗخ حُ ٓخىحص حیَحَی ٓیّيطَ ْٔظیي؟‬
‫= رهی کّ يخ حُٓخىحص حیَحَی ٓیّيطَ ْٔظیى‪.‬‬
‫رٔیخٍی حُ ٓخىحص حیَحَی كخهي ي٘ـَحص يٕػن يٗرخُٗي‪ .‬ؿخنذ آٌْخ (ىٍ‬
‫رٓظَیٍ كخنض) كو‪ ٢‬حُ یک ‪َ١‬ف ٓیّي ْٔظُي‪ .‬رٔیخٍیْخ حُ كَ‪ ١‬رْٕٗیظی ٔ‬
‫كويحٌ َٔزُخيّ‪ ،‬كظی حٍطزخ‪ًُْ ١‬ی ٔ ػخ‪١‬لی حی٘خٌ رخ أثًّی حْهزیض(ع) ٔ حؿيحى‬
‫(حكظًخنی ٗخٌ) هطغ یخ ط‪٠‬ؼیق ٗيِ ٔ حُ ًْیٍٍٔ رٔیخٍ ْى ‪ٟ‬ي ػَد ٗيِ‬
‫حَي! حٓخيت هٕى ٔ كََُيحٌ هٕى ٍح ٓیّي کٍٕٕٔ ٔ ٓیّي ىحٍیٕٕ ٔ ٓیّي پَٔیِ‬
‫ٔ ٓیّي کیخيَع‪ ...‬گٌحٍىِحَي! «حكًي کَٔٔی» یکی حُ ًْیٍْخ حٓض‪.‬‬
‫حُ ٔؿّ ىیگَ‪ :‬حیٍکّ ٓخىحص حیَحَی حُ يخ پیّٔىحٍطَ ٔ هيٍصيُيطَ ْٔظُي‪،‬‬
‫حُ آٌ رخرض حٓض کّ يهضٗخٌ هٕد حٓض‪ ،‬رّٓخىحصٗخٌ ٍٓیيِگی يیکُُي ٔ‬
‫حيٍٕ هٕىٍح رّٓخىحصٗخٌ ٔحگٌحٍ يیکُُي؛ ِْحٍِ چّ ىحٍى کّ رّٓخىحص رَٓي؟‬

‫كویوض حُ چّ هَحٍ حٓض؟ چّ رخیي رٕ٘ى ٔ چّ َزخیي رٕ٘ى؟‬


‫يخ ىٍ حیٍؿخ يٗهٕحْیى حیٍ رلغ ٍح حُ چُي ُحٔیّ رّيُخظَِ رگٌحٍیى‪ ،‬يخ‬
‫يٗهٕحْیى ‪١‬زیؼض ه‪٠‬یّ ٍح ىٍ حیٍؿخ رخُگٕ کُیى‪ ،‬ح‪ٛ‬الً کخٍی رَّظَحص ٔ‬
‫ٍٔیّی ؿًٍٕٓ ٓخىحص ْى َيحٍیى‪:‬‬
‫هزم حُ َْ چیِ‪ ،‬حَٔخٌ‪،‬‬ ‫ٔ ـ ّشَ اًىبًی‪:‬‬
‫حَٔخٌ حٓض ٔ حٍُٕ حَٔخٌ كٕم ًّْچیِ حٓض‪ًّْ .‬ی حكَحى ٔ َژحىْخی‬
‫حَٔخَی حُ كوٕم ٔ كَيض یکٔخٌ رَهٍٕىحٍحَي‪ .‬رلغ حُىٔحؽ َیِ یک حيَ‬
‫حَٔخَی حٓض‪َْ ،‬گخِ ىٔ حَٔخٌ حػى حُ َْ َژحى‪ ،‬هٕو‪ ،‬ىیٍ‪ ،‬يٌْذ ٔ يهیض‪ ،‬رخ‬
‫ىٍک آگخْخَّ حُ یکيیگَ‪ ،‬روٕحُْي رخْى حُىحؽ کُُي ٔ َُيگی ي٘ظَک ىحٗظّ‬
‫رخُٗي‪ْ ،‬یچکْ ٔ ْیچچیِ َزخیي يخَغ آٌ ٕٗى‪.‬‬
‫ح ّيخ حیٍ ٓوٍ آٍيخَی حٓض‪ٍٔ ٔ ،‬ی ىكخطَ ٗؼَ ٔ ٗخػَی هٕد حٓض‪،‬‬
‫طخ ُُْٕ حُ آٌ يَكهّ هخٍؽ َ٘يِ‪ .‬کخٕ ؿًٍٕٓ رَ٘یض رّحیٍ كي حُ ٍٗي ٔ‬
‫کًخل ٔ آگخْت حَٔخَی رَُٓي‪ .‬نکٍ ىٍ ٔحهؼیض ٍٔی ُيیٍ يٗریُیى کّ ؿٕحيغ‬
‫يخ رّحیٍ كي حُ يُِنض حَٔخَی ٔ ٍٗي ًْآُْگ ََٓیيِحَي‪ .‬ؿٕحيغ يخ ‪١‬زوخطی ٔ‬
‫چُي الیّ حٓض‪ َْ ،‬الیّی حؿظًخػی ه‪ٕٜٛ‬یخص يُل‪ َٜ‬رّهٕى ٍح ىحٍى‪ ،‬ىٍ‬
‫يٍٕى حىؿخو ٔ ًْـٕٗی ؿِحیَ حَٔخَی ح‪ٛ‬الً کخٍ َ٘يِ حٓض‪.‬‬
‫‪ٖ۷۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْیٍ هَىِ كَُْگْخ حٓض کّ ي٘کالطی حیـخى يٗکُي‪ .‬يؼالً حهالم‬


‫ِْحٍِگی ىٍ ُيَِی حهالم پٔض يلٕٔد حٓض‪ِْ ،‬حٍِْخ ىٍ يوخو ؿيحل رخ‬
‫یکيیگَ‪ ،‬حنلخظ رٔیخٍ ُٗض ٔ هزیق رّکخٍ يیرََي ٔ حْم ‪١‬ؼُّکخٍی ٔ الم ٔ‬
‫پٕچگٕییحَي‪ .‬كَُْگ ِْحٍِگی يهـًّی حُ پٕچ ىُْی ٔ کؾ ُههوی حٓض؛‬
‫چُخٌکّ ْیچ كَى ِْحٍِگی هخنی حُ َٕػی ُٓيٍو ٍٔحَی َیٔض‪ُٓ .‬يٍيی کّ‬
‫رَ رُیخى كْ كوخٍص حٓظٕحٍ يٗرخٗي ٔ ٓاليض يِحؽ حَٔخٌ ِْحٍِ ٍح رٓى ُىِ‬
‫حٓض‪ ،‬نٌح يخَُي هٕو یٕٓى ييحو ىٍ آِ ٔ َخنّحَي‪ .‬ىٍپی هٕحْیى ىیي کّ چُیٍ‬
‫ُٓيٍيی يٕؿذ ىیٕحَّٓخالٍی ٔ ىیٕحَّٓظخثی ىٍریٍ ِْحٍِْخ ٗيِ ٔ گَِْٔخی‬
‫حُ حَٔخٌ ِْحٍِ رّىَزخل کٔخَی ٍحِ يٗحكظُي کّ گَكظخٍ ؿٌُٕ ح‪١‬زخهی ْٔظُي‪.‬‬
‫حیٍ هَىِ كَُْگ‪ ،‬رخ كَُْگ كَْیوظّ ٔ ك‪٠‬یهضگَحی ٓخىحص کّ يزظُی‬
‫رَ ٍٔكیّی يظؼخنی ٔ ػلض ٔ حػظًخى رَّلْ حی٘خٌ حٓض‪ ،‬يظلخٔص يٗرخٗي‪.‬‬
‫ه‪ٜ‬هض ُٓگ ٓیّ َیٔض کّ گَْٕ گَىى‬
‫گَ ىٔ‪ٛ‬ي ػًَ ٕٗى پَىَِ٘یٍ ىٍ يؼيٌ‬
‫ٕ ـ ظلع اِل ّ ًىت‪ٓ :‬خىحص يکَو رّكلع ح‪ٛ‬م ٔ َٔذ هٕى هیهی‬
‫حْظًخو يٗ ىُْي ٔ حیٍ حيَی پُٔيیيِ ٔ ٓلخٍٕ ٗيِ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ ٍحٓظخ َٔزی‬
‫ک ّ كخیِ ًَٔٗحكظخٌ رخٗي (یؼُی حرٕیٍ ٓخىحص) َِى َٔذ ُٗخٓخٌ حُ حٔنٕیض ٔ‬
‫ههٕ‪ٛ‬یض رَهٍٕىحٍ حٓض‪ٓ .‬خىحص حكـخَٔظخٌ طخ ُُْٕ رّحیٍ يٍٕى َیِ حًْیض‬
‫ؿيی هخیم رٕىِحَي ٔ حکؼَیض هَیذ رّحطلخم حی٘خٌ ًَٔٗحكظخٌ ْٔظُي‪ .‬كو‪ ٢‬رَهی‬
‫حُ حكَحى ٓخىحص ىٍ َٕحكی ِْحٍِؿخص ىٍ حیٍ يٍٕى ىٔ حٗظزخِ ػًيِ ىحٍَي‪:‬‬
‫کٔخَی حُ ٓخىحص ٓخکٍ ىٍ ِْحٍِؿخص حُ ِْحٍِْخ ىهظَ يٗگیََي ٔ‬
‫رِّْحٍِْخ ىهظَ ًَٗىُْي (يگَ ٌٗ ٔ َيٍ) ىٍ كخنی کّ حگَ رلغ ح‪ٛ‬م ٔ‬
‫َٔذ ىٍ ریٍ رخٗي حیٍ ؿه‪٢‬طَیٍ کخٍ حٓض کّ آَخٌ يٗکُُي‪ .‬حٔالً يطهٕد آٌ‬
‫حٓض کّ َّ رِّْحٍِ ىهظَ ىحىِ ٕٗى ٔ َّ حُ حی٘خٌ ىهظَ گَكظّ ٕٗى‪ ،‬طخ حیٍ‬
‫هٌٕ پخک‪ ،‬کًخکخٌ هخن‪ ٔ ٚ‬ح‪ٛ‬یم رًخَي‪.‬‬
‫ح ّيخ حگَ حيٍٕ ٍُٔگخٍ رّگَّٕی چَهیي کّ َٗحی‪ ٢‬ىهظَ ىحىٌ رِّْحٍِ ٔ‬
‫ىهظَ گَكظٍ حُ ِْحٍِ رَّلٕ یکٔخٌ پیٖ آيي‪ ،‬ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬ىهظَ ىحىٌ‬
‫رِّْحٍِ رٓظَ حُ ىهظَ گَكظٍ حُ آَخٌ حٓض‪ .‬چٌٕ ىٍ كَ‪ ٝ‬طٕؿّ رّح‪ٛ‬م ٔ‬
‫َٔذ‪َْ ،‬گخِ رِّْحٍِ ىهظَ ىحىِ ٕٗى (ىٍ ريطَیٍ ‪ٍٕٛ‬ص) ًْخٌ یک ىهظَ‬
‫ٍح رّکخو َیٔظی ىحىِ ٔ َخرٕى کَىِحیى‪ ،‬ح ّيخ حگَ حُ ِْحٍِ ىهظَ گَكظّ ٕٗى یک‬
‫‪ٖ۷۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َٔم ٍح هَحد کَىِحیى‪ ،‬چُخٌکّ طخ ىِ َٔم طالٕ کُیى ًَٗطٕحَیى ػٕحٍ‪ ٝ‬آٌ‬
‫ٍح رِىحییى‪ .‬حیٍ ريطَیٍ ‪ٍٕٛ‬ص يؼخىنّ حٓض کّ رَهی حُ ٓخىحص يظٕؿّ آٌ‬
‫َیٔظُي‪ .‬هیخل يٗکُُي طُٓخ رخ ىهظَ َيحىٌ رِّْحٍِ‪ ،‬كلع کَحيض َخيّٕ ٓخىحص‬
‫کَىِحَي‪ .‬حنزظّ کّ َخيّٕ ٓخىحص‪َ ،‬خيّٕ کزَیخء حٓض ٔ كلع ٗئٌ ٔ کَحيض‬
‫ٔ يُِنض آٌ حُ حٔؿذ ٔحؿزخص حٓض‪ .‬نکٍ كلع ح‪ٛ‬م ٔ َٔذ ٔ َٗحكض‬
‫ىٕٔٓیّ َیِ رًّْخٌ حَيحُِ يٓى حٓض‪ .‬يطهذ ٔح‪ٟ‬ق حٓض‪:‬‬
‫كظی حُ يُظَ حَٔخٌ ِْحٍِ َیِ يخ ُيخَی حُ يکخَض ٔ ك‪٠‬یهض رَهٍٕىحٍ‬
‫ْٔظیى کّ ٓخىحص ح‪ٛ‬یم رخٗیى‪ .‬طٕؿّ کُیي ٍیظى طزهیـخطی کّ ٍٔٔى ٔ ٔؿٕى‬
‫ٓخىحص رّحكـخَٔظخٌ ٍح حَکخٍ يیًَٕى‪ ،‬طهٕیلخ ً يیپٌیَكض کّ ٓیخىص كیَلّٔ‬
‫یک حٍُٕ رٍِگ حٓض‪ ،‬ح ّيخ حیٍ حٍُٕ رٍِگ رّحكـخَٔظخٌ َیخييِ حٓض!‬
‫ـ ىٍ گٌٗظّْخ رٍِگخٌ ِْحٍِ ىهظَحٌ هٕى ٍح رخ حكظَحو رّٓخىحص طويیى‬
‫يًَٕٗىَي‪ْ ،‬يف حی٘خٌ حُ حیٍ ػًم (حكٌِٔ رَ كخکظٍْٕخی ػویيطی) ِْحٍِ‬
‫ٓخهظٍ ٓیّي رٕى ٔ ىٍحیٍ ْيف هٕى يٕكن ْى رٕىِحَي‪ًََّٕ ،‬حٕ هیخكّی‬
‫ِْحٍِگت رَهیحُٓخىحص ٓخکٍىٍِْحٍِؿخص حٓض‪ .‬ح ّيخ حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫يٗهٕحُْي حیٍ كَيٕل ٍح رَػکْ کُُي‪ ،‬آٌْخ رخ ح‪َٛ‬حٍ ؿٌُٕآيیِ رَ نِٔو‬
‫حُىٔحؽ ؿٕحَخٌ ٓیّي ٔ ِْحٍِ‪ ،‬يٗهٕحُْي ِْحٍِ ٍح طزيیم رّٓیّي کُُي!‬

‫ِؿا ؾاٌحَ ثبي جب ؾق جبقیکی ؼلَ ًٍْی!‬


‫ىٍ ػخنى ىٔ چیِ حٓض کّ آَخ ً ٔ كیحنلٍٕ ؿهذ طٕؿّ يیکُي‪:‬‬
‫یکی ٍَٕ ٔ ىیگَ ‪ٛ‬يح؛ ‪ٛ‬يحی ٓخىحص کـخٓض؟ چَح رّگٕٕ ًَیٍٓي؟‬
‫رّرخٍٔ حیٍ ههى‪ٓ ،‬خىحص يکَو حیٍ رخٍ َزخیي طـَریخص يکٍَ ٓخرن ٍح طکَحٍ‬
‫ًَخیي‪ ،‬ىٍ گٌٗظّ ٍٓى رَحیٍ رٕى کّ َْگخِ يوخ‪َ١‬حص هطؼٗ یخ حكظًخنٗ‬
‫ؿخيؼّٖ ٗیؼّ یخ ِْحٍِ ٍح طٓيیي يٗکَى‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ حیٍ ٓخىحص رٕىَي کّ يخَُي‬
‫كَُ ٔ طًخو هخيض حُ ؿخ رَيٗهٕحٓظُي طخ حُ يٌْذ ٔ حُ يَیيحٌ ؿي هٕى ىكخع‬
‫ًَخیُي‪ .‬رًّْیٍ طَطیذ طًخو ْٔظٗ هٕى ٍح رَرخى يٗىحىَي‪َْ .‬گخِ پخٖ هطَ ٔ‬
‫َُيحٌ ٔ هٌٕ ىحىٌ ٔ ًٗ٘یَ ُىٌ ٔ هٔخٍص ک٘یيٌ ٔ پخيخل ٗيٌ رٕى‪ ،‬يخ‬
‫«ٓیّي ََؿي» رٕىیى ٔ ْٔظیى‪ ،‬آٌگخِ کّ پخٖ طؤیى ؿُخثیى ٔ يُ‪ٜ‬ذ ٔ چٕکٗ ٔ‬
‫پٕل ٔ ٍیخٓض ٔ َٗٓص ٔ ٗکى ٔ ٕٗٓص رخٗي‪ ،‬يخ ىیگَ هخثٍ ٔ گيح ٔ‬
‫گ٘ظگَ ٔ هًْ هٍٕ ٔ ُٓگَكَٕٔ ٔ يؼخيهّگَ ٔ ریگخَّ يٕٗٗیى‪...‬‬
‫‪ٖ۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طٕ ىیٕحَّگٗ ٓیّي حًٓخػیم رهوٗ ٍح رزیٍ‪ٓ ٔ۳ :‬خل حُ رٓظَیٍ ىٍٔحٌ ػًَ‬
‫هٕى ٍح ىٍ َُيحٌ ىًَِْگ يٗگٌٍحَي‪ ،‬کّ «كالٌ یک‪ ،‬يٗهٕحٓظّ ٌُ ِْحٍِ‬
‫ٍح حُ چٕکٗ يهٗرْ رویِحَي!» آٖ رهوی کـخثی؟! طٕ کّ يٗگلظٗ‪:‬‬
‫پيٍحٌ ػويِ رّىل ٍكظُي کّ ٗخیي ُ هلخ‬
‫َٔم آیُيِٖ يخ ػويِگ٘خ رَهیَِي‬
‫كخال کـخ ْٔظٗ ریخ ٔ رزیٍ‪ ،‬کٔخَی رَّخو ِْحٍِ ػويِگ٘خ رَهخٓظّ‪ٍٕٓ ،‬حم‬
‫ىػخ ٍح ْى گى کَىِ ٔ ىهظَ هٕىص ٍح حُ چٕکٗ يٕطَ يظؼهن رّهٕىٕ‬
‫يٗهیِحَي ٔ ْیچ ٔؿيحٌ ریيحٍٖ ْى ٔؿٕى َيحٍى کّ رّهخ‪ َ١‬حَٔخَیض حُ كن‬
‫يخنکیض حٔ ىكخع ًَخیي‪ .‬حيٕحل ٔ حيالک ٓخىحص ىٍ ٍُٔ ٍٍٔٗ ؿخٍص يیٕٗى!‬

‫هٌْٔکَ ججؿیل ثَپلٌگ ٌؿ!‬


‫حکٌُٕ ك‪٠‬خٖيٕؿٕىِ یخىآٍٔ آٌ حٓض کّ گٕیُي‪ٗ :‬و‪ٜٗ‬ػخري‪َ ،‬یًّٗذ حُ‬
‫هٕحد رَهخٓض‪ ٕٟٔ ،‬رگَكض ٔ ٓـخىِ رگٔظَحَیي طخ ‪١‬خػظٗ رّؿخ آٍٔى؛ ىیي‬
‫يٕٗٗ کٕچک آييِ پیٖ ٓـخىِ حیٔظخىِ ٔ رخ كخنض َِحٍ ٔ حنظًخّ رخ حٔ َظَ‬
‫يٗکُي؛ ُحْي گلض‪ :‬حٖ يٕٕ‪ ،‬طٕ چّ يٗهٕحْی؟‬
‫رَٔ کُخٍ کّ يٍ ‪١‬خػض رّؿخ آٍٔو؛ يٕٕ ‪ٟ‬ؼیق رُّرخٌ آيي ٔ گلض‪ :‬طٕ‬
‫کّ ُحْي ٔ ػخري ئظـخد حنيػٕس ْٔظٗ‪ ،‬حُ هيح روٕحِ کّ يَح گَرّ رٔخُى‪ ،‬يٍ‬
‫حُ گَرّْخ رٔیخٍ يٗطَٓى ٔ طًخو حهٕحو يَح هٍٕىِ حٓض؛ ػخري ىػخ کَى ٔ ىٍ‬
‫كخل آٌ يٕٕ ػخؿِ يزيل رّگَرّ ٗي ٔ ٍكض‪.‬‬
‫ٗذ رؼي َیِ ًْخٌ ُحْي ىٍ ًْخٌ ٓخػض حُ هٕحد رَهخٓض طخ چُيگخَّٖ‬
‫رّؿخ آٍٔى؛ رخُْى ًْخٌ يٕٗگَرّ آيي ٔ ؿهٕ ٓـخىِ حیٔظخى؛ ػخري گلض‪:‬‬
‫حٖيٕٕ‪ ،‬حٖگَرّ‪ ،‬ىیگَ چّ يٗهٕحْی؟ يٕٗگَرّ گلض‪ :‬ىػخ کٍ يٍ يزيل‬
‫رّٓگ ٕٗو‪ٓ ،‬گْخ هیهٗ حًیظى يٗکُُي‪ .‬ػخري ىػخٖکَى ٔ گَرّ كٗحنلخل يزيل‬
‫رّٓگ گَىیي ٔ ٍكض‪.‬‬
‫ٗذ رؼي رخُ ْى ًْخٌ ُحْي ٔ ًْخٌ ٓخػض ٔ ًْخٌ رَهخٓظٍ حُ هٕحد ٔ‬
‫ًْخٌ ٓـخىِ گٔظَحَیيٌ؛ حیٍ رخٍ رخُْى آٌ ٓگ آيي ؿهٕ ٓـخىِٖ ُحْي حیٔظخى؛‬
‫ُحْي گلض‪ :‬حٖ ٓگ رَٔ کُخٍ کّ يٍ ىٔگخَّ رّؿخ آٍٔو؛ ٓگ گلض‪ :‬حٖ ُحْي‬
‫يٍ آييِ حو رَحیى ىػخ کُٗ طخ طزيیم رّپهُگ رٕ٘و‪ُ ...‬حْي ىٓظٗ رّآًٓخٌ کَى ٔ‬
‫ٓگ كٗحنلخل يزيل رّپهُگ گَىیي!‬
‫‪ٖ۷۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْیٍ ٗي کّ رالكخ‪ٛ‬هّ َٓ ىٔپخ حیٔظخى ٗي ٔ ىٔ ىٓض ٍح ٍٖٔ ٗخَّٖ يَى‬


‫ػخري َٓخى ٔ َٗٔع کَى رّؿَٕ ًَٕىٌ ٔ چُگ ک٘یيٌ ٔ َیٖ ُىٌ رَّٓ ٔ‬
‫‪ٍٕٛ‬ص ػخري‪ ...‬كخال ػخري حٓض ٔ َٓ ٔ ‪ٍٕٛ‬ص هَحٗیيِ ٔ هَٕیٍ!‬
‫للا رّيو‪ٜ‬ي کِٕ ‪ ٍٕ١‬كَکض کَى‪ ،‬ىٍ ئیَ ٍحِ ٍٓیي‬ ‫ْکٌح يٕٓٗکهیى ّ‬
‫رّرَکّٖ آرٗ ٔ ىیي کّ رچّْخٖ ُیخىٖ ىٍ آٌ رَکّ ُٗخ يٗکُُي ٔ ًّْ ٗخى ٔ‬
‫هُيحٌحَي؛ ح ّيخ ىٍ حیٍ يیخٌ یک پَٔ رچّٖ کٍٕ ىٍ یک گّٕٗ َ٘ٔظّ حٓض؛‬
‫يٕٓٗ ىنٖ رّآٌ رچّ ٕٓهض ٔ ٍٔ کَى رّهيح ٔ گلض هيحیخ حیٍ حُ ٍكًض طٕ‬
‫رّىٍٔ حٓض کّ حیٍ رچّ ٍح کٍٕ کَىٖ ٔ حُ نٌحص ٔ ٗخىیْخٖ ىَیخ يلَٔو‬
‫ًَٕىی؛ هيحیخ يٍ حُ طٕ طوخ‪ٟ‬خ يٗکُى کّ چ٘ىْخٖ حٔ ٍح ٍٍٔٗ کٍ طخ رَٔى‬
‫َِى ىیگَ رچّْخ ٔ ُٗخ ٔ ٗخىٖ کُي‪...‬‬
‫َيح آيي‪ :‬یخ يٕٓی! يٍ حیٍ رچّ ٍح يُٗٗخٓى‪ٛ ،‬الف رَ حیٍ حٓض کّ حٔ‬
‫ًْیٍ‪ ٍٕ١‬رخٗي؛ يٕٓٗ گلض‪ :‬هيحیخ حیٍ ه‪ٜ‬خ‪ ٙ‬هزم حُ ؿُخیض حٓض‪ ،‬حُ ػيل‬
‫طٕ رّىٍٔ حٓض‪ ...‬هيحٖ ػِٔؿم كَيٕى‪ :‬یخ يٕٓٗ كخالً کّ حیٍ هيٍ ح‪َٛ‬حٍ‬
‫يٗکُٗ‪ ،‬يٍ رّهخ‪ َ١‬طٕ چ٘ى حیٍ رچّ ٍح ٍٍٔٗ يٗکُى‪ ،‬ح ّيخ حُ طٕ يٗهٕحْى‬
‫کّ يٕهغ رَگ٘ظٍ َیِ حُ ًْیٍ ٍحِ ریخ ٔ رزیٍ کّ حیٍ رچّ چّ يٗکُي‪...‬‬
‫رخالهَِ چ٘ى رچّ ٍٍٔٗ ٗي ٔ نزخّْخ ٍح حُ طٍ ریٌَٔ کَى ٔ هٕى ٍح‬
‫حَيحهض يیخٌ آد ٔ ىحهم رچّْخٖ ىیگَ ٗي‪ ...‬هللا حکزَ چً٘ض ٍُٔ ري َزیُي!‬
‫َٗٔع کَى رّحًیض ٔ آُحٍ رچّْخ‪ ...‬كخالً َٓ حیٍ ٍح ُیَ آد کٍ‪ َٓ ،‬حٔ‬
‫ٍح ُیَ آد رزَ‪ ٍٖٔ ...‬حیٍ رپَ‪ ،‬حُ پخٖ آٌ رکٖ‪ ...‬حُ گٕٕ آٌ رگٖ‪...‬‬
‫ًّْ ٍح ػخؿِ کَى‪ ...‬يٕٓٗ ٔهظٗ رَگ٘ض ىیي کّ ًّْٖ رچّْخ حُ آد‬
‫ریٌَٔ ٗيِحَي ٔ َْیگ ىٍ رهُيیْخ ٔ حٍطلخػخص رَآييِحَي‪...‬‬
‫طُٓخ هٕى ًْخٌ حٓض کّ ٔٓ‪ ٢‬آد حٓض‪ٍ ،‬ؿِ يیهٕحَي ٔ يزخٍُ يی‪١‬هزي‪.‬‬
‫‪ ...‬يٕٓٗ گلض‪ٓ :‬زلخٌ هللا! هيحیخ طٕ ػهیًٗ‪ ،‬طٕ كکیًٗ‪ ...‬طٕ يیىحَی‪.‬‬
‫ٔحهؼخ طـَریخص رَ٘ چويٍ ي٘خرّ حٓض‪ ،‬هٕد ىهض کُیي‪:‬‬
‫«ْیچ ؿَیخَٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ ٔؿٕى‬ ‫‪: ۷۱‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ‬
‫َيحٗض کّ رخ يخ ٔ ًٗخ ؿُگ َکَىِ رخٗي‪ ،‬رؼي ُٓگَْخٖ يخ ٔ ًٗخ ْى ىٍ ًْیٍ‬
‫ؿَد کخرم هخَّ رّهخَّ رٕى‪ٔ ،‬نٗ ٔهظٗ ًٗخ هٕحٓظیي‪ ،‬هيح ًٗخ ٍح یخٍٖ کَى‬
‫ٔ ًّْٖ يُخ‪١‬ن پخک ٗي ٔ حُ هُيْخٍ‪ ،‬حُ َْحص‪ ،‬حُ طوخٍ‪ ،‬حُ ريه٘خٌ‪ ،‬حُ‬
‫ْهًُي ٔ حُ ًّْ ؿخ آييَي يَىِ رَىَي‪ .‬حیٍ طـَرّ ٗيِ حٓض‪)ٕ(».‬‬
‫ٓ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓ‪ٗ« : ۴‬لیغ ىیٕحَّ هٕيخَيحٌ يِحٍٖ ىٍ يُطوّٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ‬


‫ىٗض رَچی كئى (ٓٓ‪َ )۳‬لَ َُيحَی ىحٗض کّ ٍُٔحَّ ىٔ َلَ حُ آَخٌ ٍح‬
‫يیک٘ض ٔ رَحی ىیگَ َُيحَیخٌ ؿٌح طٓیّ يیکَى کّ رخالهَِ ٍٔی یک‬
‫حهظالف ٗو‪ٜ‬ی کَیى ههیهی آٔ ٍح ک٘ض‪ُ .‬يخَی کّ گًخٗظّگخٌ هخٍؿی ٔ‬
‫كِد ٔكيص حُ يُطوّٖ پُْٕظٌٕ کخرم كَحٍ کَىَي حؿٔخى ىِْخ ٌُ رَُّْ ىٍ‬
‫يٕح‪ٟ‬غ كِد ٔكيص پیيحٗيِ رٕى کّ يخِْخ هٕيخَيحَخٌ ٔكيص آٌْخ ٍح‬
‫َگٓيحٍی کَىِ رٕى‪ًْ ،‬چُخٌ حؿٔخى ُیخى ه٘ک ٗيِٖ حَٔخٌْخ ىٍ حنًخٍیْخی‬
‫پُْٕظٌٕ ىیيِ ٗيِ رٕى‪ .‬ىٍ کيحو کٍٕ٘ ؿٓخٌ حَٔخٌ يظٓى رّؿُخیخص ٍح کّ‬
‫پخیظوض ٍح رّآطٖ ک٘یيِ رخٗي ٔ رَّخيّٕ يَىو طـخُٔ کَىِ رخٗي‪ ،‬رـخی‬
‫يـخُحص ٔ يکخكخص‪ ،‬يوخو ٔ ٍطزّ ىحىِ حٓض‪ ،‬رـِ حُ حكـخَٔظخٌ؟»(ٖ)‬
‫رٓظَ حٓض حُ ُرخٌ هٕى ‪َ١‬كيحٍحٌ يِحٍٖ رُٕ٘یى‪:‬‬
‫«آٌکّ آگخْخَّ ىیٕحَّ يٕٗٗى رخیي رَحًّْٖ يطَف‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔ‪: ۴‬‬
‫رخٗي‪ ،‬ؿُگ يخل ىیٕحَّْخ حٓض‪ ٔ ،‬ىیٕحَگٗ هٕحٓض ؿُگ حٓض! رگٌحٍیي يٍ‬
‫يطخرن ح‪ٛ‬هیض هٕیٖ ٔ ح‪ٛ‬هیض ؿُگ ىیٕحَّ رخٗى! آٌ چّ ىٍ ؿُگ يؼًٕل‬
‫حٓض رٍٗكًٗ حٓض‪ ،‬رٍٗكًٗ ىٍ ؿُگ ؿخَ٘یٍ حهالم ىٍ ‪ٛ‬هق حٓض!‬
‫ؿُگ رّىیٕحَّ ‪ٍَٟٔ‬ص ىحٍى چٌٕ يُطن ؿُگ ىیٕحَگٗ حٓض‪)۳(».‬‬

‫وبؾات اكـبًی ّ ٔكّقت ثبلثیٌٔ هْأغ ؾق هؼبؾالت هلٔ‬


‫«چ٘ىْخ ٍح رخیي ٗٔض؛ ‪ ٍٖٕ١‬ىیگَ رخیي ىیي‪ ».‬حُ حیٍ پْ‪ ،‬ؿخیگخِ‬
‫ٓخىحص رخیي يٍكیغ َیَٖٔ كخیم ٔ ه‪ٛ ٢‬هق‪ ،‬ىهیوخ ً ىٍ كي كخ‪ٛ‬م يیخٌ ىٔ‪ ،‬یخ‬
‫چُي هٕحٖ يظوخ‪ٛ‬ى طؼییٍ گَىى‪ .‬چّ ىٍ ىػٕیْخی هٕيی‪ ،‬چّ ىٍ ىػٕیْخی‬
‫يٌْزی‪ ،‬يخ رخیي ری‪َ١‬كی يؼزض ٔ كؼخل پیّ٘ کُیى‪( .‬طل‪ٜ‬یم ىٍ آهَ کظخد آييِ)‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً ؾّالؾٍُن‪:‬‬


‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ يظٍ کخيم نُ ُٕٓف‪ٓ ،‬یي رٍ‪١‬خّٔٔ‪١ ٔ۹ٓ ٙ ،‬زغ هى‪.‬‬
‫ٕ ـ يـًٕػّ ٓوَُحَْٗخی يِحٍٖ‪ ،‬کّ رخػُٕحٌ «حكیخٖ ْٕیض» چخپ ٗي ‪ٕٔ۲ ٙ‬‬
‫ٖ ـ َوم حُ‪www.sporghay.com :‬‬
‫‪ ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖػيحنض ‪ ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي‪ًٗ ،‬خٍِ ‪۳‬‬
‫ٔ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً ویمؾٍُن‬
‫ػجؿالؼلٔ هماقٓ ؾق ؾاؾگبٍ جبقیػ‬

‫چكا ثبیؿ ػجؿالؼلی هماقی قا قشن کكؾ؟‬


‫ػًیوخ ً طؤکیي يٗکُیى کّ ٓخىحص رخیي كٔخد هٕى ٍح حُ يِحٍٖپَٓظخٌ ؿيح‬
‫کُُي‪ ،‬يیخٌ هٕى ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ يِحٍٖکیٖ هُيم ػًین كلَ ًَخیُي طخ ىٍ‬
‫آیُيِٖ حكـخَٔظخٌ َِى ٔؿيحٌ ػًٕيٗ ٔ َِى ىیگَ حهٕحو رخ ْى رَحىٍ حكـخَٗ حُ‬
‫ؿُخیخص يِحٍٖ ٔ يِحٍٖپَٓظخٌ يزَٖ يلٕٔد َٕٗي؛ ؿُخیخطٗ کّ كظًخ ريحٌ‬
‫ٍٓیيِگٗ هٕحْي ٗي‪ٔ ...‬حٖ حُ آٌ ٍُٖٔ کّ ٓخىحص يلظَو َٗیک ؿَو‬
‫ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٔ پیَٔحٌ ٗیطخٌپَٓض حٔ يلٕٔد َٕٗي‪ٔ .‬حٖ حُ ٍُٖٔ کّ‬
‫پَىِْخ کُخٍ ٍٔى ٔ ٍحُْخٖ َٓلظّ آٗکخٍ ٕٗى‪ ،‬چّ هٕحْي ٗي؟‬
‫کٍٕ٘ ری‪ٛ‬خكذ َیٔض ٔ ىَیخ ْى رٗكٔخد ٔ کظخد َیٔض؛ ٓخىحص رخیي‬
‫كکَ آٌ ٍُٔ ٍح ىحٗظّ رخُٗي؛ آٌ ٍُٔ آييَی حٓض ‪...‬‬
‫طٕ‪ٟ‬یلخ ً رخیي گلض کّ ىٍ طخٍین يؼخ‪ َٛ‬کٍٕ٘ ٔ رّه‪ ٕٜٙ‬ىٍ ىٍٔحٌ‬
‫كکٕيض يـخْيیٍ (ىٍ ىّْی ٓ‪ )ٖٔ۳‬چٓخٍ َلَ ؿُخیضکخٍ حُ چٓخٍ هٕو‬
‫کٍٕ٘ [حهظ‪ٜ‬خٍح ً = پظٓخ] يٕؿزخص هَحرٗ ٔ رَرخىٖ ٔ‪ٍ ٍ١‬ح كَحْى ًَٕىَي ٔ‬
‫حئَُِ يَىِ ٔ َُيِٖ آَخٌ يٍٕى نؼٍ ٔ َلَیٍ ًّْی حهٕحو حكـخَٗ ْٔظُي‪.‬‬
‫حیٍ چٓخٍ َلَ ػزخٍصحَي حُ‪:‬‬
‫ٕ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ ‪ -‬گهذحنيیٍ كکًظیخٍ‪ ،‬حُ هٕو پ٘ظٌٕ (طخ ُُْٕ ىٍهیي كیخص َُگیٍ حٓض)‬
‫ٕ ‪ -‬حكًي ٗخِ ئؼٕى‪ ،‬حُ هٕو طخؿیک (کّ رّکَحو حنکخطزیٍ پیٕٓظّ‪).‬‬
‫ٖ ‪ -‬ػزيحنَٗیي ىٔٓظى‪ ،‬حُ هٕو حُرک (طخ ُُْٕ ىٍ هیي كیخص َُگیٍ حٓض)‬
‫‪ - ۳‬ػزيحنؼهٗيِحٍٖ‪ ،‬حُ هٕو ِْحٍِ (کّ رّکَحو حنکخطزیٍ پیٕٓظّ‪).‬‬
‫حنزظّ ىٍ يَحطذ رؼيٖ کٔخَٗ ُیخىٖ ٍح يٗطٕحٌ ىٍ کُخٍ آَخٌ چیي کّ‬
‫حنَٕٓل‬
‫ػزيحنَد ّ‬
‫ّ‬ ‫َْکيحو َوٖ رَؿٔظّ ىٍ ٔیَحَی ٔ رَرخىی ٔ‪ ٍ١‬ىحٍَي يخَُي‬
‫ٓیخف ٔ رَْخٌ حنيّیٍ ٍرخَٗ ٔ ؿیَِ‪ ...‬کّ هطؼخ ً ْىحکٌُٕ هٕى رّهٕى حٓخيٗ‬
‫حی٘خٌ ىٍ ًٍْ ًٗخ هٕحَُيِٖ ػِیِ يظزخىٍ يٕٗٗى ٔ ىٍٓض ْى حٓض‪.‬‬
‫ح ّيخ ػخيالٌ ح‪ٛ‬هٗ هَحرٗ ٔ‪ًْ ٍ١‬خٌ چٓخٍ َلَ ُٗخهظّ ٗيِحَي کّ حکٌُٕ‬
‫ًّْٖ حهٕحو حكـخَٗ حُ آَخٌ طزَٖ يٗؿٕیُي ٔ ٓوض يٍٕى َلَصحَي‪ .‬آٌْخ‬
‫حػًخنٗ يَطکذ ٗيَي کّ َْچُي ُرخٌ ٔ ههى حُ رخُگٕیٗ آٌ َٗو ىحٍى‪ ،‬يؼٌٓح‬
‫کهیخص يطخنذ ىٍ حًْخٌ ػًٕيٗ ي‪٠‬زٕ‪ ١‬حٓض ٔ گخِ ٔ گيحٍٖ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ‬
‫ههًٗ َیِ ٗيِ حٓض‪ ٔ .‬حُٓخىٖ ٓوض َٗوآٍٔ ٔ َلَصحَگیِ حُ کخٍکَى َْیک‬
‫رّؿخ يخَيِ حٓض‪ .‬رئٌ ْیچ طَىیيٖ حیٍ حُٓخى ىٍ آیُيِٖ کٍٕ٘ يخ يُزغ ىٓض‬
‫حٔل رَحٖ ه‪٠‬خٔص َٔمْخٖ آیُيِ هَحٍ هٕحْي گَكض ٔ يٕؿزخص ه٘ى ٔ َلَص‬
‫آَخٌ ٍح كَحْى هٕحْي کَى‪.‬‬
‫كَهٗ کّ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ رخ ًْظخْخٖ هٕى ىحٗض حیٍ رٕى کّ ْیچ یک حُ‬
‫آَخٌ هٕو هٕى ٍح َک٘ظّ حٓض‪ ،‬يؼالً گهذحنيّیٍ كکًظیخٍ پ٘ظٌٕ ُک٘ٗ َکَىِ‬
‫حٓض‪ ،‬ئؼٕى طخؿیکک٘ٗ َکَى‪ ،‬ىٔٓظى َیِ حُرکک٘ٗ َکَى؛ ح ّيخ ػزيحنؼهٗ‬
‫يِحٍٖ چّ کخٍٖ کّ رخ هٕو هٕى َکَى؟ يٍ ًٗخ ٍح حٍؿخع يٗىْى رّيُخرؼٗ‬
‫کّ حُ هٕى پیَٔحٌ يِحٍٖ رّؿخ يخَيِ حٓض‪ .‬يؼالً رّآػخٍٖ رّؿخ يخَيِ حُ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ کّ رّک٘ظخٍْخی يِحٍی حكظوخٍ يیکُُي‪ ،‬رّآػخٍ کٔخَی کّ رخ‬
‫يِحٍی رٕىَي ٔنی رّحػَ ػٌحد ٔؿيحٌ حُ يِحٍی رَیيَي ٔ ٓپْ هخ‪َ١‬حص‬
‫هٕىٍح يکظٕد کَىَي‪ ،‬رّآػخٍ حكَحى ری‪َ١‬ف‪ ،‬رّآػخٍ يظليیٍ ٓیخٓت يِحٍی‪،‬‬
‫يخَُي كِد ٔكيص حکزَٖ ٔ ٍٕٗحی حطلخم ‪َ ...‬یِ آػخٍ آهخیخٌ ػهیـخٌ ُحْيٖ‬
‫ٔ کظخد حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ ٔ رٔیخٍ کٔخٌ ٔ يُخرغ ىیگَ‪ًّْ ...‬ی حیٍ يُخرغ پَُ‬
‫ْٔظُي حُ رخُگٕی ؿُخیخص ػزيحنؼهی يِحٍی ٔ يظليیٍ ٗیطخٌپَٓض حٔ‪.‬‬
‫كَم ىیگَٖ کّ يِحٍٖ رخ ًْظخیخٌ هٕى ىحٗض حیٍکّ آهخیخٌ ٍرخَٗ ٔ ئؼٕى‬
‫ٔ ىٔٓظى طٕحَٔظُي هٕو هٕى ٍح كٕل يلٍٕ هٕى گَى آٍَٔي‪ٔ ،‬نٗ يِحٍٖ چّ‬
‫ٖ‪ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کَى؟ يؼالً هٕو طخؿیک طُٓخ ىٍ كِد ؿًؼیض ٔ ٍٕٗحٖ َظخٍ گَى آييِ رٕىَي‪.‬‬
‫كظٗ حهٕحو ؿیَ طخؿیک يخَُي حیًخمْخ ٔ طخطخٍْخ ٔ هیَهیِْخ ٔ طَکًٍْخ ٔ‬
‫ػَدْخ‪ٍ ...‬ح َیِ ىٍ هٕى ؿًغ کَى‪ .‬ىٔٓظى َیِ حُرکْخ ٍح یکؿخ گَى آٍٔى‪.‬‬
‫ح ّيخ يِحٍٖچّ کَى؟‬
‫ىیگَ كَم يِحٍٖ رخ ًْظخیخٌ هٕیٖ آٌ رٕى کّ يِحٍٖ حٍحىِٖ ئظوم‬
‫َيحٗض‪ ،‬حٔ چٌٕ رَگ ه٘ک ىٍ رَحرَ رخى رٕى‪َْ ،‬کْ حُ ٍحِ يٍٗٓیي حٔ ٍح‬
‫ُیَ رـم هٕى يٗگَكض ٔ رخ هٕى يٗرَى‪ .‬حٔ ىٍ ػَ‪ ّٖٛ‬يُطوٕٖ َٕکَ‬
‫حیَحٌ رٕى ٔ رَحٖ رَهَحٖ كکٕيض يزظُٗ رَ َظَیّٖ كوٓی ٔالیض كویّ ىٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ کخٍ يٗکَى! (َگخِ کُیي رّكوَِی پُـى حُ حٓخُٓخيّ ٔ يَحيُخيّٖ‬
‫ٓخُيخٌ َ‪ٓ ٔ َٜ‬پْ كِد ٔكيص) ْى چُیٍ يِحٍٖ ىٍ ػَ‪ ّٖٛ‬ىحههی‪،‬‬
‫ؿالو كهوّ رّگٕٕ گهزيیٍ كکًظیخٍ رٕى ٔ كکًظیخٍ حُ حٔ ٕٓء حٓظلخىِْخ کَى‪.‬‬
‫ىٍ آهَ رّىٓض گَِٔ ٗیطخٌپَٓض پخکٔظخَٗ يٕٕٓو رّ«طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ‬
‫‪ -‬يـٕل» حكظخى ٔ هٕوگَح ٗي ٔ يَطکذ ؿُخیخص ریًٗخٍ گَىیي! حیٍْخ نکّْخٖ‬
‫َُگ حٓض کّ َْگِ حُ پی٘خَٗ يِحٍٖ پخک َ٘يِ ٔ طخ حري پخک َوٕحْي ٗي‪.‬‬

‫ظمة ّظؿت‪ ،‬یب ظمة چپبّل ّ ّظٍث؟‬


‫يظؤٓلخَّ‪ ،‬حئَُِ رٔیخٍٖ حُ ؿٕحَخٌ يؼ‪ٕٜ‬و ِْحٍِ حُ حیٍ ٔحهؼیضْخ‬
‫رٗهزَحَي‪ ،‬حیٍ طو‪ٜ‬یَ يظٕؿّ آگخْخَٗ حٓض کّ نذ كَٔ رٔظّحَي ٔ ٍُٔٗگَٖ‬
‫ًَٗکُُي‪ .‬حئَُِ ههى ٔ طَیزیٌٕ رّىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ حكظخىِ؛ حگَ رّٓوٍ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ گٕٕ کُیى‪ ،‬يیگٕیُي طخٍین ٔ ْٕیض ٔ َخو ِْحٍِ حُ يِحٍی‬
‫آؿخُ يیٕٗى؛ رًّْیٍ هخ‪ َ١‬رَهٗ يظَٕٗ کّ حئَُِ طٕٓ‪ ٢‬ػُخ‪َ َٛ‬خ آگخِ‬
‫طلَیَ يٕٗٗى رٔٗ يخیّٖ طؼـذ يٗگَىى‪ .‬ىٍ یک يٍٕى‪َٕ ،‬یُٔيِٖ َٕکیّٔ‬
‫ٔ رئٌ ح‪١‬الع حُ کخٍحکظَ ٔ کخٍکَى يِحٍٖ‪ ،‬رخ حٍحیّٖ حَ٘خٖ کٕىکخَّ ُیَ‬
‫ػُٕحٌ «ٍیّْ٘خٖ ح‪ٛ‬هٗ رلَحٌ رْٕٗیظٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ» رّپُيحٗض‬
‫هٕى ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح يزيأ طخٍین ِْحٍِ! ٔ حكیخگَ ْٕیض ِْحٍِ! پُيحٗظّ‪،‬‬
‫حٔ ٍح حُ هطخْخ ٔ حكظ‪٠‬خكخص طزَثّ ًَٕىِ ٔ ىٍ حىحيّ‪ ًٍٟ ،‬كًهّ رّػهًخٖ‬
‫ٓخىحص ٔ رٍِگخٌ ىیگَ حهٕحو کٍٕ٘ چُیٍ يَٗگخٍى‪:‬‬
‫«يظؤٓلخَّ ػهًخٖ ػُخ‪ٗ َٛ‬یؼٗ ؿیَ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ۴‬‬
‫ِْحٍِگٗ َخهٕحٓظّ رخ حٓظخى ٗٓیي ىًُٗٗ يٗکُُي‪ ،‬رّهٕل یکٗ حُ ػهًخٖ رخ‬
‫‪ٖ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طوٕٖ ٔ يُزَٖ کٍٕ٘‪َْ ،‬گخِ َخو حُ حٓظخى ٗٓیي رَىِ يٕٗٗى‪ ،‬گٕیخ ىٍ ه٘ظک‬
‫ػهًخٖ ٓخىحص‪ ،‬هِنزخْٕخ ٔ كظٗ رَهٗ ػهًخٖ ؿٓخل ِْحٍِ يخٍ حَيحهظّ‬
‫يٕٗٗى‪ ،‬چُخٌ َخٍحكض ٔ رٗهَحٍ يَٕٗٗي کّ گٕیخ يخٍ گِیيِ حٓض‪)ٔ(».‬‬
‫حیٍ كَف کخيالً ىٍٓض حٓض‪ ،‬ح ّيخ ًّْٖ ٓوٍ حیٍ َیٔض‪ ،‬آٌچّ گلظّ ٗيِ‪،‬‬
‫کِٕ یوٗ حٓض کّ َٕکٖ پیيح حٓض‪ ،‬يخروٗ ُیَ آد حٓض‪ .‬يخ حیٍ کِٕ ین ٍح‬
‫ریٌَٔ يٗک٘یى ٔ حٔ‪ٟ‬خع ٍح رَحٖ هٕحَُيِ ٗلخف يٗکُیى‪.‬‬
‫يخ رّٔ‪ٕٟ‬ف يیگٕثیى کّ‪« :‬چَح يخ‪ ،‬ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح هزٕل َيحٍیى؟»‬
‫حیٍ طُٓخ «ػهًخٖ ػُخ‪ٗ َٛ‬یؼت ؿیَ ِْحٍِگٗ» َیٔظُي کّ يِحٍی ٍح هزٕل‬
‫َيحٍَي‪ ،‬رهکّ ریٖ حُ ًّْ ٔ هزم حُ ًّْ ػهًخء ٔ ػوالٖ ِْحٍِگٗ رخ حی٘خٌ‬
‫يوخنلض ىحٗظُي‪ .‬رًّْیٍ ٓیخم َِىیکطَیٍ کٔخٌ ٔ ًُْٔگَحٌ آهخٖ يِحٍٖ‬
‫رخ حی٘خٌ رّيوخنلض ؿيٖ رَهخٓظُي‪ ٍٖٕ١ .‬کّ ىٍ آهَیٍ ٍُْٔخٖ كیخص‬
‫يِحٍٖ كو‪َ ٖٗ ٢‬لَ (یکٗ ٗخٌ ٓیّي) رخ يِحٍٖ يخَيَي ٔ ىیگَحٌ رخنکم حٔ ٍح‬
‫‪َ١‬ى کَىَي‪ ٔ .‬يٕح‪ٟ‬غ ؿیَ يؼوٕل ٔ ؿٌُٕآيیِ حٔ ٍح ٍى کَىَي؛ حُ ََ٘یّٖ‬
‫ْٕحىحٍ يِحٍٖ ُٓي يٗآٍٔیى‪:‬‬
‫«حَ‪ٜ‬خكخ ً ًٗخ ْیچ كکَ ًَٗکُیي‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪: ۴‬‬
‫کّ حکؼَیض هَیذ رّحطلخم ٗینْخ رّحٓظخى هیخَض کَىَي‪ ،‬ؿًؼٗ ‪َ١‬ف کٕىطخٖ‬
‫َخرٕىٖ حٓ ظخى ٍح ٍٖٔ ىٓض گَكظُي ٔ ؿًؼٗ رخ ٓکٕص کَىٌ ٗخٌ ٔ حػالو‬
‫رٗ‪َ١‬كٗ ٔ هِیيٌ رّگّْٕٗخٖ حيٍ هیخَض رٍِگ ٍح رّحٓظخى ٗٓیي ٔ ؿخيؼّٖ‬
‫ِْحٍِٖ يخ ٍٔح ىحٗظُي‪ .‬یک چیِٖ کّ يخیّٖ حيیئحٍٖ حٓض حیٍحٓض کّ‬
‫حئَُ حکؼَیض هخ‪١‬غ يَىو رّىَزخل ػُٕحٌ ٔ َخو ٔ َ٘خٌ َیٔظُي‪)ٕ(».‬‬
‫َٕیُٔيِی کظخد حٓطٍِٕی ٗکٔظّ ىٍ ٔرٔخیض هٕى َٕٗظّ حٓض‪:‬‬
‫«ىٍ كِد ٔكيص (رخيیخٌ ٔ کخرم) کىطَیٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۴‬‬
‫حنوخد ٔ حٔ‪ٛ‬خكی کّ رّيِحٍی ىحىِ يیٗي‪ ،‬حیٍْخ رٕىَي‪ :‬طکٍٔ‪،ٍَُٔٓ ،‬‬
‫نـٕؽ‪ ،‬ههئٍ‪ ،‬ریٕٓحى‪َ ،‬خٓخُگخٍ ٔ ؿُگ‪١‬هذ! رّگلظّی ىٔنضآرخىی (کخطذ ٔ‬
‫يلَو حَٓحٍ يِحٍی) ؿُخف هيٍطًُ ِي ههیهی ٔ ٗلن ىٍ ٓخُيخٌ َ‪ ،َٜ‬يِحٍی‬
‫ٔ ًَْحْخ َٖ ٍح حُ ىكخطَ ٓخُيخٌ ىٍ حیَحٌ ریٌَٔ حَيحهظّ رٕىَي ٔ حٔ حؿخُِ‬
‫َيحٗض رّىكظَ يَکِی ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬ىٍ طَٓحٌ هيو رگٌحٍى‪ .‬آٌْخ َخگِیَ ٗيَي‬
‫ىكظَ ؿيحگخَّ رَحی هٕى ىٍ طَٓحٌ ىحیَ ًَخیُي‪ .‬حػ‪٠‬خی ؿُخف ههیهی ٔ ٗلن‪،‬‬
‫ىكظَ ؿُخف يِحٍی ٍح «ىكظَ يِىٍٔحٌ» َخوگٌحٍی کَىِ رٕىَي‪».‬‬
‫‪ٖ۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ح ّيخ آٌگخِ کّ يِحٍی حُ يیخٌ يخ ٍكض‪ًْ ،‬خٌ کٔخَی کّ ىٍ ػ‪ َٜ‬كیخطٖ‬


‫ص‬
‫يِىٍٔ حیَحٌ يیهٕحَيَي؛ طًخو ك‪٠‬خیم ٔ کَحيخ ِ‬
‫ِ‬ ‫حٔ ٍح ریٕٓحى ٔ ههئٍ ٔ‬
‫َٔم رَ٘ ٍح یکـخ رّحٔ َٔزض ىحىَي‪».‬‬
‫حٗظَحک كؼّخل ىٍ يَحٓى یخىرٕى َُيِیخى‬
‫ِ‬ ‫«َٔم ؿٕحٌ ٔ ؿيیي يخ ىٍ ػیٍ‬
‫گخٌ حئَُ حٔ ىٍ يیخٌ رگٌحٍَي»‪:‬‬
‫يِحٍی‪ ،‬حیٍ پَْٖٓخ ٍح َیِ رخ طـهیمکُُيِ ِ‬
‫«حنق ـ ىٍ ‪ٕ١‬ل یکًخِ يلخ‪َِٛ‬ی ؿَد کخرم حُ ٕٓی ‪١‬خنزخٌ ٔ ىٔنض‬
‫کّ يِحٍی رَ َیِۀ ریکٔی ٔ طُٓخثی طکیّ ُىِ رٕى ٔ ‪ٛ‬يحی ْم يٍ َخ‪َٕٛ‬‬
‫رّگٕٕ يیٍٓیي‪ًٗ ،‬خ طـهیمکُُيِگخٌ حئَُ چَح رّیخٍی حٔ َ٘ظخكظیي؟!»‬
‫«د ـ حگَ يِحٍی ىحٍحی حیًٍّْ ك‪٠‬خثهی رٕى کّ ًٗخ حئَُ هطخٍ‬
‫يیکُیي‪ ،‬پْ چَح آًٌّْ آُحٍٕ ىحىیي ٍَُٔٓٔ ٔههئٍ ٔ يِىٍٔ هٕحَيیي؟!»‬
‫«ؽ ـ حگَ يِحٍی ٔحهؼخ ً َخؿی ٔ حكیخگَ ٔ هَٓيخٌ ِْحٍِ رٕى‪ ،‬چَح حٔ‬
‫ٍح آٌهيٍ طُٓخ ٔ رییخٍٔ ٍْخ کَىیي کّ َٓحَـخو َخچخٍ ٗي ثب لجبن هجؿل لًبًَ‬
‫ّ پٌْیؿى چبؾق ثكهغ کخرم ٍح طَک کُي؟»‬
‫«ى ـ رٍّٔحیض َِىیکخَٖ ىٍ «رگٌحٍ َلْ رک٘ى» يِحٍی ىٍ َؤظیٍ‬
‫ٓوَُحَی پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬حك٘خٍ‪ ،‬ىٍ رَحرَ كخ‪َٟ‬حٌ حٗک ٍیوض ٔ رخ گهٕی‬
‫رـ‪ ٞ‬کَىِ گلض‪ :‬ىِ َلَ رّيٍ ريْیي‪ ،‬يٍ يیٍٔو حك٘خٍ ٍح پْ يیگیَو! ٔنی‬
‫كظی یک َلَ ْى ىٓض رهُي َکَى کّ يٍ آيخىِحو ىٍ ٍکخد طٕ رـُگى!‬

‫جیؾ ؾق کق لًگئ هىث!‬


‫‪ٖ۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىحىٌ طیؾ حٓض ىٓض ٍحٌِْ‬ ‫ريگَٓ ٍح ػهى ٔ كٍ آيٕهظٍ‬


‫يَىو حكـخَٔظخٌ رٍُّٔٗٗ يٗىحَُي کّ ىٔ ًْٔخیّٖ ييحههّگَ يخ َْگِ‬
‫ًَٗهٕحُْي پخٖهٕى ٍح حُ ٍٖٔ كهوٕو حكـخٌْخ رَىحٍَي‪َْ ،‬ىٖٔ آٌْخ ْیچگخِ‬
‫ٍح‪َ ٟٗ‬یٔظُي آد هٕٕ حُ گهٕٖحكـخٌْخ پخثیٍ رَٔى‪ .‬يظآٓلخَّ يٕ‪ٕٟ‬ع يلخ‪١‬‬
‫رّه٘کٗ رٕىٌ ٔ يٕهؼیض ژیٕپهیظیک حكـخَٔظخٌ َیِ رّگَّٕٖ حٓض کّ حيکخٌ‬
‫ََْٕع ييحههّ ٔ يِحكًض ٍح رَحٖ حیٍ ىٔ ًْٔخیّٖ ريهٕحِ كَحْى يٗکُي‪.‬‬
‫يَىو حكـخَٔظخٌ رخیي كٔخٓیضْخی ٔیژِی َٔزض رّحیٍ ىٔ ًْٔخیّ ىحٗظّ‬
‫رخُٗي‪ .‬ىٍ ػخنى ٓیخٓض یک ح‪ٛ‬م پخیيحٍ ٔؿٕى ىحٍى کّ يٗگٕیي‪« :‬ىًٍٗ‬
‫يُطوٕٖ (َْچُي ‪ٟ‬ؼیق) حُ ىًٍٗ ؿٓخَٗ (َْچُي هٕی) هطََخکطَ حٓض»‪.‬‬
‫نٌح ىٍ يُخ‪١‬ن رلَحٌهیِ ىَیخ‪ ،‬يُخهّٖ٘ ح‪ٛ‬هٗ يیخٌ ًْٔخیّگخٌ حٓض‪،‬‬
‫يظؼخهذ آٌ پخٖ هيٍصْخٖ هخٍؿٗ رّيیخٌ يٗآیي‪ ،‬حیٍ ًْٔخیّگخٌ ْٔظُي کّ ىٍ‬
‫حيٍٕ ىحههٗ یکيیگَ ييحههّ يٗکُُي ٔ ٓزٕطخژ يًَٗخیُي‪ًْ .‬خٌگَّٕ کّ يٗریُیى‬
‫ىٍ يٍٕى حكـخَٔظخٌ ىٔ کٍٕ٘ پخکٔظخٌ ٔ حیَحٌ ييحٔيخ ً رّيَِٓٓخُٖ ٔ‬
‫طوَیذکخٍٖ يزخىٍص يٗکُُي ٔ آد ٍح رّگهٕٖ يَىو يخ ه٘ک کَىِحَي‪.‬‬
‫‪ ٗ١‬چٓخٍ ىّْٖ گٌٗظّ َْ یک حُ ىٔ کٍٕ٘ پخکٔظخٌ ٔ حیَحٌ ‪ًٍٟ‬‬
‫ٍهخرضْخٖ طُگخطُگ‪ ،‬طالٕ ٍُٔیيَي طخ يَِْٓخٖ يطهٕد هٕى ٍح رَحٖ‬
‫ُػخيض حكـخَٔظخٌ رپٍَٔحَُي‪ .‬پخکٔظخٌ حرظيح گهذحنيّیٍ كکًظیخٍ ٍح ىٍ ىحيٍ‬
‫هٕى پٍَٔیي‪ٓ ،‬پْ حٔ ٍح رخ يَِْٓخی ىیگَ طؼٕی‪ًَٕ ٞ‬ى‪ ...‬ىٍ ًْخٌ كخل‪،‬‬
‫کٍٕ٘ حیَحٌ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح رَحٖ حكـخَٔظخٌ طَریض کَى‪ ،‬ػزيحنؼهٗ‬
‫يِحٍٖ يٗهٕحٓض كکٕيض ٔالیض كویّ ٍح ىٍ حكـخَٔظخٌ رَهَحٍ ٓخُى!‬
‫حُ هخ‪َ١‬حص ػهی حکزَ ْخًٗی ٍكٔـخَی‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۶‬‬
‫(ٍثیْ ؿًٍٕٓحٓزن حیَحٌ) ُّٓٗزّ ٖٕ حٓلُي ٖ‪ /ٖٔ۳‬کحبة ِجك ّ پیكّلی‪:‬‬
‫«طخ ٓخػض ْ٘ض ‪ٛ‬زق‪ ،‬رٕنظٍْخ ٍح يطخنؼّ کَىو‪ .‬حُ طَٓحٌ هزَ ىحىَي‪،‬‬
‫ٔ‪ٟ‬غ حكًيآهخ كَهی َکَىِ حٓض‪ .‬آهخی [رَْخٌحنيیٍ] ٍرخَی‪ٍ ،‬ییْؿًٍٕٓ‬
‫حكـخَٔظخٌ رَحی يالهخص آيي‪ٛ .‬لزضْخی ُیخىی ىٍرخٍِی حٔ‪ٟ‬خع حكـخَٔظخٌ‬
‫کَىیى‪ .‬ىٍ يٍٕى گَِٔ ‪١‬خنزخٌ‪ ،‬هیهی رلغ ٗي‪ .‬طٕ‪ٟ‬یلخص هٕری ىحىَي‪ .‬يؼظوي‬
‫حٓض‪ ،‬حُ ‪َ١‬ین آيَیکخ ٔ پخکٔظخٌ کًک يیَٕٗي‪ .‬رؼیي ًَیىحَي کّ رخ [گهزيیٍ]‬
‫كکًظیخٍ ْى رَحی حیـخى ىٔنض پ٘ظٌٕ ًْخُْگ ٗيِ رخُٗي‪ٍ .‬كظٍ كکًظیخٍ حُ‬
‫چٓخٍآٓیخد ْى يیطٕحَي ىٍ حیٍ يلئىِ طٕؿیّ ىحٗظّ رخٗي‪».‬‬
‫‪ٖ۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«حُ يَگ يَكٕو [ػزيحنؼهی] يِحٍی هٕٗلخل حٓض‪ .‬حٔ ٍح يخَغ حٓخٓی‬
‫طلٔیٍ ٍٔحر‪ٗ٢‬خٌ رخ حیَحٌ يیىحَٔض‪ .‬حئَُ ًٍٓخ ً حػالو ٗي کّ يِحٍی ٔ‬
‫ًَْحْخَٖ يَىِحَي‪ .‬شمئیبجی ؾق هْقؾ ًعٍْی ككاق ّ ؾوحگیكی هماقی ؾاؾ‪.‬‬
‫هؿػی اوث‪ ،‬ثب ثُكهغ ّ قّپْي قكحَ ّ شبیی کَ آى قا ثكؾاٌحَ‪ ،‬ؾوحگیك‬
‫ٌؿٍ‪ .‬ييػی حٓض کّ ‪١‬خنزخٌ پیُ٘ٓخى ىحىِ رٕىَي کّ رخ یکی حُ كَيخَيْخٌ‬
‫‪١‬خنزخٌ کّ ىٍ کخرم حٓیَ حٓض‪ ،‬يزخىنّ ٕٗى‪ .‬گلظُي چُي طٍ حُ كَيخَيْخٌ ‪١‬خنزخٌ‬
‫ٍح ىٍ حٓخٍص ىحٍَي ٔ يیهٕحُْي رخ رخُؿٕیی حُ آٌْخ كوخین َخيؼهٕوٗخٌ ٍح‬
‫ک٘ق کُُي‪».‬‬
‫«حُ ََٕٓٗض ٗیؼیخٌ ىٍ ؿَد کخرم حظٓخٍ َگَحَی کَىو؛ ح‪ً١‬یُخٌ ىحى کّ‬
‫يِحكىٗخٌ َوٕحُْي ٗي‪ .‬يؼخٌٔ [ٍٕٓل] ٓیخف‪ٍْ[ ،‬زَ كِد ىػٕص حٓاليی]‬
‫ْى ًَْحْٖ رٕى؛ ُٗخهظًٖ‪ .‬گلظى ٓیخف‪ ،‬ىحٍى َٗحٍص يیکُي؛ ؿخ هٍٕىَي‪.‬‬
‫گلظُي گِحٍْٕخ َخىٍٓض حٓض‪ٔ .‬هض ه‪ٕٜٛ‬ی هٕحٓض‪ .‬حظٓخٍ حٍحىص ًَٕى‬
‫ٔ حُ ػيو کًک حیَحٌ گهّ کَى‪ .‬گلظى حگَ ٍٔحر‪ ٢‬ىٍٓض رخ ٗیؼّ رَهَحٍ کُُي‪،‬‬
‫کًک يیکُیى؛ هٕل ىحى‪ .‬هَحٍ ٗي‪ ،‬يـًٕػّحی حُ ؿیَپ٘ظٌٕ ‪ -‬طخؿیک ٔ ٗیؼّ‬
‫ٔ حُُرک ٔ‪ -...‬يظلي َٕٗي‪ .‬طوخ‪ٟ‬خ کَى رّحًٓخػیمهخٌ ىٍ َْحص ْى ىٍ يوخرم‬
‫‪١‬خنزخٌ کًک ٕٗى‪ .‬گلظُي پْ حُ ػوذَ٘یُی يلوَ‪ ،‬كؼالً ىٓض رخال ىحٍَي‪».‬‬

‫قكىٌصبًی ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ ىٍ يٍٕى ٓلَ هزهت رَْخٌحنيّیٍ ٍرخَی رّحیَحٌ‬


‫يیَٕیٔي‪« :‬حُ ؿًهّ هٕحٓظّْخیٖ حیٍ رٕى کّ «ػزيحنؼهی يِحٍی ٍح حُ‬
‫ٍْزَی كِد ٔكيص رَىحٍیي ٔ رّؿخی حٔ کٔی ىیگَی ٍح رگًخٍیي‪».‬‬
‫قكىٌصبًی ىٍ حىحيّ يیحكِحیي‪« :‬يظؤٓلخَّ رَهالف طٕهغ يخ‪ ،‬آهخی يِحٍی‬
‫يٕؿذ حهظالف ىٍ ؿخيؼّی كخٍٓیُرخٌ ٗيِ حٓض‪».‬‬

‫ؼْؾکٍُئ هماقی‬
‫ػزيحنؼهی يِحٍی طخ ُيخَی کّ ىٍ حیَحٌ َُيگی يیکَى ػًیوخ ً پیَٔ ٔالیض‬
‫كویّ حیَحٌ رٕى‪ ،‬ح ّيخ ُْگخيی کّ رخ ئخػيص حیَحٌ ىٍ ؿَد کخرم ئظوَ ٗي‪،‬‬
‫رّىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ هٕوگَح حكظخى ٔ رخ حیَحٌ ُحٔیّ گَكض‪َٓ ،‬خیظخ ً حیَحٌ َیِ‬
‫ٓٔض کَى ٔ کخٍ رّؿخی ٍٓیي کّ يِحٍی رخ طـییَ هیخكّ‪ ،‬يولیخَّ‪،‬‬ ‫پ٘ض حٔ ٍح ُ‬
‫رخ نزخّ يزيل! (چخىٍ َُخَّ) حُ يیخٌ يَىو هخٍؽ ٗي ٔػخُو چخٍآٓیخد گَىیي‪.‬‬
‫‪ٖ۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َُخَّ؟(ٖ)‬ ‫چَح رخ طـییَ هیخكّ ٔ چَح رخ نزخّ يزيل ٔ چخىٍ‬


‫يِحٍٖ ىٍ كویوض یک َٕع هٕى ک٘ٗکَى؛ حٔ هٕى كًٓیيِ رٕى کّ حگَ َُيِ‬
‫رًخَي ىیگَ ًَٗطٕحَي ریٍ يَىو ِْحٍِ َُيگٗ کُي‪ .‬كویوشً حگَ يِحٍٖ َُيِ‬
‫يٗيخَي ىٍ ىٍیخٖ حُ آد ىْخٌ يَىو ؿَم يٗٗي‪َْ .‬کْ حیٍ ٍح َلًٓي‪،‬‬
‫هٍٕٗیي ٍح ْى ًَٗطٕحَي رزیُي‪.‬‬
‫يِحٍٖ رّنلخظ حكکخو َٗیؼض ٗٓیي َیٔض‪ ،‬حٔ يَىحٍ ٔ يٓئٍحنيّو حٓض‪.‬‬
‫حٔ هٕىک٘ی ٔ ىیگَک٘ی کَىِ حٓض ٔ رّيَگ ؿخْهیض ٔ رٗحیًخٌ حُ ىَیخ‬
‫ٍكظّ حٓض‪ٓٗ ،‬یي َیٔض رِّْحٍ ٔ یک ىنیم‪:‬‬
‫َؤض‪ :‬حیٍکّ يِحٍٖ هخطم حٓض‪ ،‬حٔ هظمْخٖ رًٗٗخٍٖ يَطکذ ٗيِ‪،‬‬
‫ؿُگْخٖ ىحههی ُیخىٖ ٍح حرظيحءح ً َٗٔع ًَٕىِ‪ ،‬رخؿی رٕىِ ٔ رخالهَِ‬
‫هٌْٕخٖ َخكن كَحٔحٌ رّگَىٌ ىحٗض کّ ْیچ یک حُ آٌْخ ؿٕحُ َٗػٗ‬
‫َيحٗض ٔ يِحٍٖ رخیي ىٍ پی٘گخِ ػيل حنٓٗ پخٓن ىْي‪ ...‬هَآٌ کَیى ىٍ ٍٕٓۀ‬
‫للاُ‬‫ذ َّ‬ ‫َٔخء يٗكَيخیي‪َ َٔ { :‬يٍ ی ْوظ ُ ْم ُيئْ ِيًُخ ُّيظ َ َؼ ِ ًّيًح كَ َـَِ حإُ ُِ َؿ ََُّٓ ُى هَخ ِنيًح كِی َٓخ َٔؿ ِ‬
‫َ‪َ ٠‬‬
‫ػ ِظی ًًخ‪}۹ٖ : ۳ ،‬‬ ‫ػٌَحرًخ َ‬ ‫ػيَّ نَُّ َ‬ ‫ػهَی ِّ َٔنَؼََُُّ َٔأ َ َ‬ ‫َ‬
‫= «َْکْ يئيُٗ ٍح حُ ٍٖٔػًي رّهظم ٍٓخَي‪ِٓ ،‬حٖ حٔ ؿُٓى حٓض ٔ‬
‫ىٍ آٌؿخ يوهي ٔ حريٖ هٕحْي رٕى‪ ،‬ؿ‪٠‬ذ ٔ نؼُض هيح رَ حٔ حٓض‪ ٔ ،‬هيحٖػِ‬
‫ٔ ؿم رَحٖ حٔ ػٌحد رَُگ يٓیخ کَىِ حٓض‪».‬‬
‫ىٔو‪ :‬حیٍکّ رَ هالف يُغ ‪َٛ‬یق هَآٌ‪ ،‬رخ ىٓض هٕى هٕی٘ظٍ ٍح رّْالکض‬
‫للاِ َٔ َال ط ُ ْهوُٕح رِؤَیيِیک ْى ِانَٗ‬
‫ٓ ِزی ِم َّ‬‫حَيحهض‪ .‬هَآٌ کَیى يٗكَيخیي‪َٔ { :‬أََ ِلوُٕح كِی َ‬
‫یلذُّ ْحن ًُلْ ُِِٔیٍَ ‪}ٔ۹۳ :ٕ ،‬‬ ‫للاَ ِ‬ ‫حنظ َّ ْٓهُک ِش ۛ َٔأَكْ ُُِٕٔح ۛ اِ ٌَّ َّ‬
‫= «رخ ىٓظخٌ هٕى‪ ،‬هٕی٘ظٍ ٍح رّْالکض يیخَيحُیي‪»...‬‬
‫خّ ؿًیؼخ ً َٔ‬ ‫ٍ‪ ٝ‬كَکخًََّخ هَظ َ َم حنَُّ َ‬ ‫َیَ ََ ْل ٍْ أٔكَٔخ ٍى كِٗحأل َ ِ‬ ‫ٔخ رِـ ِ‬ ‫ٕٓو‪َ { :‬ي ٍْ هَظ َ َم ََ ْل َ‬
‫خّ ؿًیؼخ ً‪}ٖٕ :۳ ،‬‬ ‫َي ٍْ أَكْ یخْخ كَکؤًَََّخ حَكیخ حنَُّ َ‬
‫= «َْ کْ‪ ،‬حَٔخٍَٗح رئٌ حٍطکخد هظم یخ كٔخى ىٍ ٍٖٔ ُيیٍ رک٘ي‪،‬‬
‫چُخٌ حٓض کّ گٕیٗ ًّْی حَٔخٌْخ ٍح ک٘ظّ حٓض‪َْ ٔ ،‬کْ‪ .‬حَٔخَٗ ٍح حُ‬
‫يَگ ٍْخیٗ رو٘ي‪ ،‬چُخٌ حٓض کّ گٕیٗ ًّْٖ يَىو ٍح َُيِ کَىِ حٓض‪».‬‬
‫{ٔ َي ٍْ‬
‫چٓخٍو‪ :‬حیٍکّ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ يَطي ٗي ٔ هَآٌ کَیى يٗكَيخیي‪َ :‬‬
‫ض حَػًْخنُ ُٓ ْى كِٗ حنيُّ َْیخ َٔ ِ‬
‫حآله ََسِ‬ ‫ض َٔ ُْ َٕ کخكِ ٌَ كَخُٔنجِک َكزِ َ‬
‫ط ْ‬ ‫ػٍ ىیُِ ِّ كَی ًُ ْ‬ ‫یَطَيَّ ِي ُْک ْى َ‬ ‫ْ‬
‫خٍ ُْ ْى كیٓخ هخ ِنئٌَُ ‪}۳۳ :۳ ،‬‬ ‫لخد حنُّ ِ‬ ‫‪ُ ٛ‬‬ ‫َٔحُٔنجِک ُْ ْى ح َ ْ‬
‫‪ٖ۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫= «َْکْ حُ ًٗخ رّىیٍ هٕى پ٘ض کُي‪ ٔ ،‬ىٍ ًْخٌ كخنض رٗىیُٗ حُ ىَیخ‬
‫ٍٔى‪ ،‬حٔ کخكَ يَىِ حٓض‪ ،‬حػًخل هیَ گٌٗظّٖ آٌْخ ْى ٕٓهظّ ٗيِ‪ ،‬آٌْخ حْم‬
‫ىُٔمحَي ٔ ىٍ آٌؿخ حريٖ هٕحُْي رٕى‪».‬‬
‫ىٍ يٍٕى حٍطيحى هطؼت ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ يطهزٗ ٍح حُ آیشهللا ‪ٛ‬خنلٗ‬
‫طَکًُٗ َوم يٗکُى کّ ىٍ هى ىٍ یک ؿًغ ػهًخیٗ حظٓخٍ کَى‪ٛ .‬خنلٗ‬
‫طَکًُٗ کّ ػ‪ٍٕٗ ٕ٠‬حٖ ػخنٗ َظخٍص رَ كِد ٔكيص رٕى‪ ،‬گلض‪:‬‬
‫«پْ حُ كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ رخ يِحٍٖ يالهخص کَىو ٔ حُ حٔ پَٓیيو کّ‬
‫ؿٕحد حیٍ هٌْٕخٖ رَّخكن ٍیوظّٗيِ ٍح ىٍ ٍُٔ هیخيض کٗ يٗىْي؟»‬
‫‪« -‬يِحٍٖ ىٓض هٕى ٍح رخال رَى ٔ پ٘ض َٕٓ حَيحهض ٔ گلض‪ :‬حٔ آطیًّ‬
‫ىِ حٖؿیض ػـذ ٓئحلْخٖ يٕکَٕی‪ ،‬کٗ َٓٔپخٖ ٕٓهظّ حُ حٔ ىَیخ حييِ؟‬
‫هیخيض چیّ؟ هیخيظٗ ىٍ کخٍ َیٔض‪ ،‬ىِ رٍِٕ‪»...‬‬
‫‪ٛ‬خنلٗ گلض‪« :‬يٍ حُ حیٍ ؿٕحد يِحٍٖ يظؼـذ ٗيو ٔ یویٍ کَىو کّ‬
‫حی٘خٌ حٍطيحى پیّ٘ ًَٕىِ حٓض‪ ،‬ىٍ ًْخٌ نلظّ حیٍ ٗؼَ یِیي رٍيؼخٔیّ رّیخىو‬
‫هزَ ؿخء ٔ ال ٔكٗ َِل‪ ...‬حُ آٌ پْ‬‫آيي کّ گلظّ رٕى‪ :‬نؼزضْخٗى رخنًهک‪ ،‬كال ٌ‬
‫ىیگَ رخ يِحٍٖ يالهخص َيحٗظى ٔ حٔ ْى ييص ُیخىٖ َُيِ ًَخَي‪ ،‬كکَ ًَٗکُى‬
‫يٕكن رّطٕرّ ٗيِ رخٗي‪ ،‬پْ حٔ يَطي حُ ىَیخ ٍكظّ حٓض‪»...‬‬

‫لگؿ لؾى ثَگْق هماقٓ جْوٗ اٖككیبى ؾیكّل!‬


‫رّىَزخل هٕىک٘ت يِحٍی‪ ،‬پیَٔحٌ حٔ رالكخ‪ٛ‬هّ رّىحيخٌ حكًيٗخِ ئؼٕى‬
‫ؿهظیيَي! چُخٌ ىٍ ييف ٔ ٓظخیٖ ئؼٕى ئخروّ گٌحٗظُي کّ َٓ حُ پخ َُ٘خهظُي؛‬
‫آیخ َْکالو ٓظخیٖآيیِ آٌْخ حُ ئؼٕى‪ ،‬آد ىْخٌ رٍّٖٔ يِحٍٖ َیٔض؟‬
‫حیٍ ىٍ كخنی حٓض کّ ِْحٍِْخٖ کخرم ٔ حؿًخع ٓخىحص ٔ َیِ حهٕحو ریخص‪،‬‬
‫هِنزخٕ‪َ ،‬خ‪ ،َٖٛ‬طخؿیکخٌ‪ ،‬رهٕچْخ ٔ پ٘ظٌْٕخٖ (ٗیؼّ) ىٍ ًْخٌ حرظيح حُ‬
‫يِحٍٖ ٍٔگَىحٌ ٗيَي‪ .‬رخُْى حُ يُخرغ هٕى يِحٍٖکی٘خٌ ُٓي يٗآٍٔیى‪:‬‬
‫ىٍ ًیم يٗهٕحَیي کّ ‪ٛ‬خكذ ٓوٍ ىٍ گِحكّگٕیٗ آٗکخٍ‪ ًّْٖ ،‬حهٕحو‬
‫پ٘ظٌٕ‪ ،‬طخؿیک ٔ حُرک ٔ ٍْزَحٌ َْیک؛ رّح‪ٟ‬خكّٖ هيٍصْخٖ يُطوٕٖ‬
‫چٌٕ پخکٔظخٌ‪ ،‬ػَرٔظخٌ ٔ حیَحٌ ٍح ىٍ هظم يِحٍٖ ًْيٓض يٗىحَي‪:‬‬
‫«َٓحَـخو‪ ،‬ىٍ یک طٕحكن كکَٖ‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۷‬‬
‫َّ َظخيٗ ّٓ رَ یک‪ ،‬کخٍ یکَِٔ ٗي‪ ،‬چَح کّ ىٍ حكـخَٔظخٌ كو‪ ٢‬يؼخىنّٖ ّٓ‬
‫ٓ‪ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَ یک يٗطٕحَي ئؤنّ ٍح كم کُي‪ ،‬چٌٕ يؼخىنّٖ ٕ رَ ٕ ي٘کم ٍح پیچیيِطَ‬


‫يٗٓخُى‪ .‬ريیٍ يؼُٗ کّ حهٕحَیِو ٔ ْٔخریض‪ ،‬طخؿیکیِو ٔ حكـخَیِو یخ ىٔنض‬
‫کخرم ٔ ‪١‬خنزخٌ ىٍ یک طٕحكن َٖٓ حُ ىٔ ًٓض ػهیّ كِد ٔكيص ٔ ٍْزَٖ‬
‫آٌ رّكًهّ آؿخُ کَىَي‪ .‬ؿُزٖ ٔ كِد حٓاليٗ کّ ىٍ ظخَْ رخ كِد ٔكيص ٔ‬
‫ٍْزَٖ آٌ حرَحُ ًْآُْگٗ يٗکَىَي رّآٓخَٗ ‪ٛ‬لُّ ٍحطَک گلظّ‬
‫”رخرّيِحٍٖ” ٍح طُٓخ گٌحٗظُي‪ .‬رهُيگْٕخٖ هخٍؿٗ ىٍ ظخَْ كخيٗ َیِ‬
‫هخيٕٕ يخَي طخ رخرّ يِحٍٖ رّحٓخٍص ٔ ٗٓخىص ٍٓیي‪ .‬آٌگخِ رٕى کّ نزوُي‬
‫ٗخىٖ رَنذْخٖ طًيٌ ي٘ظَک ي٘خْيِ ٗي‪)۳(».‬‬

‫‪ٛ‬خكذ ٓوٍ ىٍحیٍؿخ َخهٕىآگخِ حُ آٌ ‪َ١‬ف رخو حكظخىِ‪ ،‬ه‪ٜ‬ي حٔ حُ حیٍ‬


‫گِحكّگٕ یٗ حیٍ رٕىِ طخ يِحٍٖ ٍح رٔیخٍ رٍِگ ؿهِٕ ىْي‪ٔ ،‬نٗ َلًٓیيِ کّ حٔ‬
‫ٍح ػوَرٗ يؼَكٗ کَىِ کّ ًّْگخٌ رَحٖ ک٘ظٍ حٔ چپهک رّىٓض گَكظّ‬
‫رٕىَي! حیٍ حٓض كخ‪ٛ‬م ىكخع َخٗیخَّ!‬
‫يخ کّ هزالً گلظیى‪ ،‬چگَّٕ حٓض کّ ریٍ يهم ًْٔخیّ َٓ ط‪ٜ‬خكذ َخو‬
‫ٍُىٗض‪ ،‬رٕػهٗ ٓیُخ‪َ ،‬خ‪ َٛ‬هَٔٔ‪ ،‬يٕنٕٖ‪ ،‬ؿخيٗ‪ٓ ،‬یّي ؿًخل ٔ ؿیَِ‬
‫ؿُگ حٓض؛ ٔنٗ ًْیٍ يهضْخ َٓ ک٘ظٍ يِحٍٖ رخْى حؿًخع يٗکُُي! حنزش حیٍ‬
‫ٓوُٗ گِحف حٓض؛ ٔنٗ رخُْى يؼُٗ هٕى ٍح ىحٍى‪ .‬يِحٍٖ هَرخَٗ ؿٓم هٕى‬
‫ٗي‪ ،‬حُ ؿخیض َخروَىٖ حٓض کّ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ْیچ ؿَیخَٗ ىٍ حكـخَٔظخٌ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۴‬‬
‫ٔؿٕى َيحٗض کّ رخ يخ ٔ ًٗخ ؿُگ َکَىِ رخٗي‪ ،‬رؼي ُٓگَْخٖ يخ ٔ ًٗخ ْى‬
‫ىٍ ًْیٍ ؿَد کخرم هخَّ رّهخَّ رٕى‪ٔ ،‬نٗ ٔهظٗ ًٗخ هٕحٓظیي‪ ،‬هيح ًٗخ ٍح‬
‫یخٍٖ کَى ٔ ًّْٖ يُخ‪١‬ن پخک ٗي ٔ حُ هُيْخٍ‪ ،‬حُ َْحص‪ ،‬حُ طوخٍ‪ ،‬حُ‬
‫ريه٘خٌ‪ ،‬حُ ْهًُي ٔ حُ ًّْ ؿخ آييَي يَىِ رَىَي‪ .‬حیٍ طـَرّ ٗيِ حٓض‪)۳(».‬‬
‫«‪ٛ‬الف طخٌ َیٔض کّ کخرم ٍح‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۴۱‬‬
‫طَک کُیي‪ ،‬رّْیچ ٔؿّ كخ‪َٕ٘ َٟ‬یي رَحٖ حُ حیٍکّ حُ کٔٗ ػٌٍ رپٌیَیي کّ‬
‫حیٍ رخیي رَٔى ح‪َ١‬حف‪ََٕٗٓ .َّ ،‬ضطخٌ حیٍؿخ گَِ هٍٕىِ‪ ،‬هخَّٖ طخٌ حیٍؿخ‬
‫حٓض‪َ ،‬خيّٕطخٌ حیٍؿخ حٓض‪ .‬رخیي رخٗیي‪َْ .‬کْ ْى ىٍحیٍ ٍحِ پٕل ي‪َٜ‬ف‬
‫يٗکُي‪ ،‬یخ هٕچخهزَٖ يٗکُي‪ ،‬رالكخ‪ٛ‬هّ ىٍ کًیٔیٌْٕخٖ حيُیض هزَ ريْیي‪ ،‬کّ‬
‫ي‪ًٜ‬ى حٓض كِد ٔكيص ىٓظگیَ رکُي‪)۳(».‬‬
‫ٔ‪ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«رَحٖ ًٗخ يَىيٗ يٗگٕیى‪ ،‬یک‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪: ۱‬‬


‫رخٍٖىیگَ ْى گلظى‪ :‬کخرم هخَّٖ ًٗخ حٓض‪ ،‬ؿیَ حُ کخرم ًٗخ ؿخیٗ َيحٍیي کّ‬
‫رَٔیي‪ ،‬رخ طزهیـخص ىًٍٗ کخرم ٍح طوهیّ َکُیي‪ .‬حیٍ هٕحٓض ىًٍٗ حٓض»(‪)۳‬‬
‫«‪ ...‬ىٍ هُيْخٍ ٔ َْحص ؿخ َيحٗظیى‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔ‪: ۱‬‬
‫ىٍ يَ٘هٗ ًَٗٗي‪ ،‬کخرم حُ ىٓض يخ گَكظّ ٗيِ رٕى‪ ،‬ىٍ يِحٍ ْى يُخٓذ َزٕى‬
‫ٔ ًَٗطٕحَٔظیى؛ حیٍ رٕى کّ آييیى حیٍ پَچى ٍح ىٍ”یکخٔنُگ” ىٍ حیٍ يلم پَ‬
‫حكظوخٍ رهُي کَىیى‪ ،‬رخیي ىٍ ِْحٍِؿخص رَ يٗگ٘ظیى»(‪)۲‬‬

‫شٌگُبٓ ؿكة کبثل چگًَْ ٌكّع ٌؿ؟‬


‫رَح‪ٛ‬لخد ٓیخٓض ٔ يطزٕػخص پٕٗیيِ َیٔض کّ پْ حُ ٓوٕ‪ ١‬ىکظَ‬
‫َـیذ‪ ،‬رخالَْ َیَْٔخ رّ‪ ٍٕ١‬کًٗ ٔ کیلٗ طـییَ کَى‪ .‬حؿًخل ىحٓظخٌ چُیٍ‬
‫حٓض کّ پْ حُ ٍٔٔى يـخْيیٍ رّکخرم ىٍ ‪ ۲‬ػٍٕ ٔ‪ ٖٔ۳‬ػلٕ ػًٕيٗ حػالو‬
‫ٗي ٔ حكَحى ئُٕد رٍّژیى َـیذ‪ ،‬حُ َْهٕو ٔ ‪١‬خیلّ رّؿٓض طَّ حُ يٕحؿّ‬
‫رخ حَظوخو ؿٕیْٗخٖ حكظًخنٗ رّگَِْٔخٖ ؿٓخىٖ ٔحرٔظّ رّهٕو هٕى پیٕٓظُي‪.‬‬
‫کٔخَٗ چٌٕ ؿَُحل َزٗ ػظیًٗ‪ ،‬آ‪ٛ‬ق ىالٍٔ‪ ،‬حٍَٕ ىَگَ‪( ...‬حُ حٍىٔ)‬
‫رّحكًي ٗخِ ئؼٕى يهلن ٗيَي ٔ ًٗخٍٖ طلض حَٗحف ؿَُحل هيحىحى ِْحٍِ‬
‫(حُ ُٔحٍص حيُیض ىٔنظٗ) رّيِحٍٖ پیٕٓظُي‪ .‬ؿَُحل َزٗ ػظیًٗ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«رخ رّهيٍص ٍٓیيٌ يـخْيیٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ۱‬‬
‫ػًالً هٕحٖ ئهق کٍٕ٘‪ ،‬کّ ٓظٌٕ كوَحص یک َظخو ٔ یک ىٔنض ٍح ط٘کیم‬
‫يٗ ىْي‪ٔ ،‬ؿٕى َيحٗض‪ .‬هٕحٖ ئهق پخٍچّ پخٍچّ ٗيِ رٕى‪ ،‬چپخٔل ٔ طخٍحؽ‬
‫گَىیيِ رٕى‪ .‬حُ آٌ حٍىٖٔ پَحكظوخٍ ٔ حُ آٌ يخٗیٍ ؿُگٗ َیَٔيُي کّ رخ ؿٓخٌ‬
‫رّ‪ٍٕٛ‬ص ئظوالَّ ّٓ ٓخل ؿُگیي‪ ،‬ىیگَ َخو ٔ َ٘خَٗ رخهٗ ًَخَي ٔ ٓوٕ‪١‬‬
‫کَى‪ .‬حیٍ كَؿخو ٔ ٓوٕ‪ ١‬حٍىٖٔ يوظيٍ حكـخَٔظخٌ رٕى‪)۹(».‬‬
‫يُزغ ىیگَٖ يَٕٗیٔي‪:‬‬
‫«حكِحد يـخْيیٍ ٔحٍى کخرم ٗيَي‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪: ۱‬‬
‫رّح‪ٟ‬خكّٖ حیٍکّ کًَٕیٔضْخٖ ٓخرن ْى َْکيحو رخ ‪ًٟ‬خَض ٔ یخ رٗ‪ًٟ‬خَض‬
‫رّگَِْٔخٖ ْىُرخٌ ٔ ْى‪١‬خیلّٖ هٕى ؿٌد ٗيَي‪ .‬يـخْيیٍ پیَُٔ ىٍ ًْخٌ‬
‫نلظخص حٔنیّٖ ٍٔٔى‪ ،‬طٔهیى کًَٕیٔضْخٖ ٗکٔض هٍٕىِ ٗيَي‪ ،‬رّحیٍ يؼُخ‬
‫کّ کخىٍ كُٗ ٔ حىحٍٖ يـخْيیٍ حُ ٍكوخٖ کًَٕیٔض ط٘کیم یخكظّ رٕى‪ ٔ .‬ؿخنذ‬
‫ٕ‪ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍکّ ْیچ گَِٔ ىٍ حیٍ رخُٖ ٓخنى ًَخَي‪ ًّْ ،‬رَّلٕٖ ىٍگیَ حیٍ ىحو ٗيَي‪.‬‬
‫چٕچّْخٖ نُیٍ‪ ،‬چٕچّْخٖ هًیُٗ ٔ حهٕحٌحن٘یخ‪١‬یٍ ًّْ ىٍٔ یک ىٓظَهٕحٌ‬
‫ؿًغ ٗيَي‪ .‬گٌٗظّ حُ آٌ‪ ،‬ؿُگ یک يُزغ ىٍآيي رّكٔخد يٍٗكض‪ ،‬رٔیخٍٖ حُ‬
‫هٕيخَيحٌْخ پٕل هَ‪ ٝ‬يٗگَكظُي ”رَحٖ هًخٍ” ٔ حىحٖ آٌ ٍح رّؿُگ رؼيٖ‬
‫يٕکٕل يًَٕٗىَي‪ ًّْ ،‬حُ آطٖ ؿُگ يٕٗٓهظُي؛ ٔنٗ ْیچکْ ًَٗطٕحَٔض ٔ‬
‫یخ ًَٗهٕحٓض آطٖ ؿُگ ٍح هخيٕٕ کُي‪ ،‬ؿخكم حُ حیٍکّ حیٍ ؿُگ رََيِٖ‬
‫َوٕحْي ىحٗض ٔ ىٍ پخیخٌ ًّْ ٍح رّهخکٔظَ ٓیخِ هٕحْي َ٘خَیي»(ٓٔ)‬
‫ىٍحیٍيٕهغ حكًيٗخِ ئؼٕى ُٔیَ ىكخع رٕى‪َ ،‬زٗ ػظیًٗ حُ ؿخَذ ئؼٕى‬
‫ئجٕل رخُٓخُٖ حٍىٔ يوٍَ ٗي ٔ هيحىحى ِْحٍِ حُ ٕٖٓ يِحٍٖ يٍكیغ‬
‫ُٔیَ حٓظوزخٍحص يؼَكٗ گَىیي‪ .‬ئؼٕى حُ يِحٍٖ هٕحٓض طخ كَىٖ ىیگَ‬
‫(طَؿیلخ ً یک ػ‪ ٕ٠‬ؿٓخىٖ) ٍح رَحٖ حكَحُ حیٍ ًٓض يؼَكٗ ًَخیي ٔ‬
‫حٓظيالل کَى کّ هيحىحى ىٍ ىٍٔحٌ ؿٓخى رخٍْخ ٔ رخٍْخ رخالٖ يٕح‪ٟ‬غ حٔ ىٍ‬
‫پُـ٘یَ‪ ،‬پَٔحٌ‪ ،‬کخپیٔخ ٔ ىیگَ َٕحكٗ كًهّ ًَٕىِ ٔ رخ حٔ ؿُگیيِ حٓض‪.‬‬
‫حکٌُٕ ًَٗطٕحَي رخ َخيزَىِ ىٍ کخریُّٖ ىٔنض پ٘ض یک يیِ رُ٘یُي‪ .‬ئؼٕى‬
‫گلض «يگَ يخ رخ کًَٕیٔضْخ كکٕيض حثظالكٗ ط٘کیم ىحىِحیى؟!»‬
‫ح ّيخ‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ رخ ح‪َٛ‬حٍ گلض‪« :‬یخ هيحىحى‪ ،‬یخ ْیچکْ!»‬
‫حنزظّ حیٍْخ ظٕحَْ ه‪٠‬یّ رٕى‪ٔ ،‬حهغ يطهذ آٌ رٕى کّ ٔحرٔظّگٗ ػزيحنؼهٗ‬
‫يِحٍٖ رّؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ رّهيٍٖآٗکخٍ ٔ ػیخٌ رٕى کّ طخ آٌ ُيخٌ‬
‫ٗؼخٍ يلٍٕٖ ٓخُيخٌ َ‪ٓ ٔ َٜ‬پْ كِد ٔكيص ًْٕحٍِ «رَهَحٍی‬
‫كکٕيض ٔالیض كوّ» ٔ «يَگ رَ ‪ٟ‬ي ٔالیض كویّ» رٕى ٔ آهخٖيِحٍٖ طًخو‬
‫حْيحف ٔ حهيحيخص هٕى ٍح رخ حػظوخى رّٔالیض كویّ يينم يًَٕٗى‪ ًّْ .‬يٗىحَُي‬
‫کّ حٔ آٗکخٍح ٔ ًْٕحٍِ يٗگلض‪« :‬یک كَى َٓرخُ حیَحٌ رَ يخ ٔالیض ىحٍى‪،‬‬
‫حُ آٌ رخرض کّ َٓرخُ ٔنٗكویّ حٓض» حٔ ْيف َٓخیٗ هٕى ٍح رَهَحٍٖ َظخو‬
‫ٔالیٗ (حُ َٕع حیَحٌ) ىٍ حكـخَٔظخٌ ػُٕحٌ يًَٕٗى‪ ...‬ىٍ حیٍ ٍحِ ْیچگَّٕ‬
‫پُٓخٌکخٍٖ ٔ يالكظّکخٍٖ ْى ًَٗکَى‪ .‬حیٍ يطهذ ىٍ ٓوَُحَیْخیٖ َیِ‬
‫آييِ ٔ ْىحکٌُٕ ىٍ ىٓظَّ حٓض‪ .‬رَحٖح‪١‬الع ریٖطَ َگخِ کُیي رّحٓخُٓخيّ ٔ‬
‫يَحيُخيّٖ كِد ٔكيص‪.‬‬
‫حُ ىیگَ ‪َ١‬ف‪ ،‬ىٍ آٌ ُيخٌ گَِْٔخٖ ؿٓخىٖ يویى پی٘خٍٔ ٔ ْکٌح‬
‫هٕيخَيحٌْخٖ رَؿٔظّٖ ٔحرٔظّ رّآٌْخ ىٍ ىحهم کٍٕ٘‪ ،‬كٔخٓیضْخٖ ٔیژِ‬
‫ٖ‪ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ رَحرَ حیَحٌ ىحٗظُي‪ ،‬آٌْخ يٗگلظُي ٔحگٌحٍٖ پٔض ُٔحٍص حٓظوزخٍحص‬
‫رّكِد ٔكيص ػزيحنؼهٗيِحٍٖ‪ ،‬یؼُٗ ٔحگٌحٍٖ کهیي گُـیُّٖ حَٓحٍ کٍٕ٘‬
‫رّؿًٍٕٖٓ حٓاليٗ حیَحٌ حٓض! ٔ حیٍ ٍح حٗظزخْٗ حُ ؿخَذ ‪ٛ‬زـشهللا يـيىٖ‬
‫يٗىحَٔظُي کّ رخیي يَطلغ يٗٗي‪ .‬ىٍ َظیـّ‪ ،‬ىٔنض ٍرخَٗ ُٔحٍص حٓظوزخٍحص‬
‫ٍح حُ حٓخّ يُلم کَى ٔ گلض‪« :‬ىٍ حٓالو ُٔحٍص حٓظوزخٍحص َيحٍیى!»‬

‫حُ ًْیٍؿخ َوخٍ ریٍ آهخٖ يِحٍٖ ٔ ىٔنض ٍرّخَٗ ٔ ئؼٕى حُ یکٕٔ‪ٔ ،‬‬
‫يِحٍی ٔ ىیگَ ٍْزَحٌ كِد ٔكيص‪ ،‬حُ ىیگَٕٓ ٗيّص گَكض ٔ ؿُگْخٖ‬
‫ؿَد کخرم َٗٔع ٗي‪ .‬يُخُػخص ىٍَٔی ٔ ریََٔت كِد ٔكيص‪ ،‬هيو رّهيو‬
‫يِحٍی ٍح طـَیي کَى ٔ رّىحيٍ َظخيیخٌ هٕىَٓ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ َلخمحكکٍ‬
‫حَيحهض ٔ كخؿؼّ آكَیي‪ .‬یکی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ ُيیُّ چُیٍ يیگٕیي‪:‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪« : ۱۴‬ریٖطَ ٍْزَحٌ ٔ كؼخالٌ حیيثٕنٕژیک كِد ٔكيص‬
‫ىٍ رَحرَ کخَيیي ٗيٌ ٗو‪ٜ‬یضْخی ؿیَؿٓخىی يو‪ٕٜٛ‬خ ً ؿَُحل هيحىحى‬
‫رّٗيّص حػظَح‪ ٝ‬کَىَي ٔ ػهٕو حؿظًخػی رَحی چُي ٍُٔ يلم َِحع ٗيیي‬
‫آٌْخ رٕى ‪ ...‬ىٍ یک يَكهّ حػظَح‪ ٝ‬رّكيی ٗيّص یخكض کّ ؿًؼی حُ ٍْزَحٌ‬
‫كِد ٔكيص‪ ،‬حُ ؿًهّ ههیهی ٔ يَط‪ٕ٠‬ی کّ رَحی يٌحکَِ رّٓخنٍ ًَخیْٖخی‬
‫‪ٖ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػهٕو حؿظًخػی كَحهٕحَيِ ٗيِ رٕىَي‪ ،‬طٓيیي ٗيَي کّ طخ پخٓن ٍٍٔٗ َگلظّحَي‪،‬‬
‫كن ریٌَٔ ٗيٌ حُ ؿهّٔ ٍح َيحٍَي‪ .‬ؿًؼی حُ كَيخَيْخٌ يٍٕ٘ٓ كِد‬
‫ٔكيص يخَُي حرًٍٕ ؿَِٕی‪ٗ ،‬یَ كٔیٍ ئهًی‪ٗ ،‬ین ٓهًخٌ ٔ پٓهٕحٌ ُك َّ َیِ‬
‫ىٍ يیخٌ يؼظَ‪ٟ‬خٌ رٕىَي ‪َ ...‬وطّی ح‪ٛ‬هی ك٘خٍ ٍٔی يِحٍی رٕى ‪ ...‬يِحٍی‬
‫ىٍ رَحرَ ك٘خٍْخی کّ رَ حٔ طلًیم يیٗي رخ حٓظٕحٍی يوخٔيض کَى‪)ٔٔ(».‬‬
‫«حٔ [ئهًی] رّ‪َٛ‬حكض يیگلض‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۱۵‬‬
‫يِحٍی يَطي ٗيِ ٔ حُ يٌْذ حَلَحف کَىِ حٓض‪ .‬یک رخٍ ىٍ ‪ٛ‬لزظی کّ رخ‬
‫حٔ ىٍ ىحَ٘گخِ کخرم ىحٗظى ‪ ...‬ئهًی رخ هخ‪١‬ؼیض گلض کّ ىٍ يؼهٕيخص هٕى‬
‫َٔزض رّيِحٍی طًخو ٍحِ ٍح ‪١‬ی کَىِ ٔ طُٓخ یک گخو يخَيِ حٓض‪ .‬حیٍ گخو کّ‬
‫رَىحٗظّ ٕٗى‪ٔ ،‬حٍى ػًم يیٕٗى ٔ پَٔحی ْیچچیِ ىیگَی ٍح ْى َيحٍى‪.‬‬
‫يُظٍٕ حٔ حُ «یک گخو» ًْخٌ كظٕحی رٕى کّ رخیي یکی حُ آیشهللاْخ ‪ٛ‬خىٍ‬
‫يیکَى ٔ ػًم ْى حهيحو رّ ک٘ظٍ ٔ حُ يیخٌ رَىٌ يِحٍی رٕى‪)ٕٔ(».‬‬
‫ىٍ ىٌٍٔ كِد ٔكيص‪ ،‬حػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی ييحو حُ نِٔو طـییَ‬
‫ٍْزَی (رّىنیم هطخْخ‪ ،‬ؿُگْخ ٔ حثظالفْخی َخٍٔح) ٓوٍ يیگلظُي؛‬
‫ػ ًّخل ىًٍٗ (ىٔنض ٍرخَی ٔ ٍٕٗحی‬ ‫رخنًوخرم‪ ،‬يِحٍی ٔ یخٍحَٖ آٌْخ ٍح ُ‬
‫َظخٍ) هٕحَيِ‪ٓ ،‬خُٗکخٍ ٔ ‪ٟ‬ي ِْحٍِ يؼَكی يیکَىَي‪.‬‬
‫ىٍ کُخٍ آٌ‪ ،‬رَگ رََيِی َیَْٔخی َظخيی ٍح (کّ ؿخنزخ ً هٕىَٓ ٔ‬
‫َٗ‪١‬هذ ٔ ٕٓىؿٕ ٔ رخؿگیَ ْى رٕىَي) رّيیخٌ يیک٘یيَي ٔ چُیٍ ٔحًَٕى‬
‫يیکَىَي کّ َظخيیخٌ ٔ هٕيخَيحَخٌ كِد ؿِ حُ يِحٍی حُ کْ ىیگَی‬
‫ح‪١‬خػض ًَیکُُي؛ رَکُخٍی حٔ ئخٔی هٕحْي رٕى رخ ٓوٕ‪ُٓ ١‬گَْخی يوخٔيض‬
‫ٔ پَحکُيِ ٗيٌ َیَْٔخی َظخيت كِد‪ .‬ىٍ ػیٍ ُيخٌ‪َ ،‬ظخيیخٌ يِحٍی‬
‫رّحهخيضگخِْخی ٍْزَحٌ يوخنق كًهّ يیکَىَي ٔ رخ هظم ٔ طٍَٔ آَخٌ‪ ،‬هيٍص‬
‫يِحٍی ٍح رٍّم ٍهیزخٌ يیک٘یيَي؛ ريیٍطَطیذ رّحػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی‬
‫ْ٘يحٍ يیىحىَي کّ کُخٍ گٌحٗظٍ حٔ ِْیُّْخی كَحٔحٌ رّىَزخل ىحٍى‪.‬‬
‫ٍهزخی ىٌٍٔكِرت يِحٍی حُ كٔخى ٔ حَلَحف حیٍ كهوخص ىٍ ىحهم كِد‬
‫رّٓظِٕ آييِ رٕىَي کّ چَح ٔ چگَّٕ حكَحى ٔ يـًٕػّْخی طخُِٔحٍى ٔ َژحىگَح‬
‫رَحٍکخٌ كِد ئه‪ٗ ٢‬يِحَي؟! کٔخَی کّ رّْیچ حٍُٕ ٔ هخََٕی پخیرُي َیٔظُي‬
‫ٔ كي ٔ يَُی رَحی حػًخل ٔ ٍكظخٍ هٕى ًَیُٗخُٓي؛ َّ حُ ي‪ٕٜ‬رخص ٍٕٗحی‬
‫يَکِی طزؼیض يیکُُي ٔ َّ ىٍ رَحرَ ٍٕٗحی ػخنی َظخٍص پخٓنگْٕٔظُي‪.‬‬
‫‪ٖ۱۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫یک ََ٘یۀ ٗیطخٌپَٓظی حیٍگَّٕ حُيٕكویضْخی هٕى يیگٕیي‪:‬‬


‫«آهخی رالؿی ئجٕل کًیظۀ ٓیخٓی‬ ‫وٌؿ ٌوبق ‪: ۱۶‬‬
‫كِد ٔكيص کّ ىٍ ٓخل ٖ‪ٓ ٖٔ۳‬لَی رّحٍٔپخ ىحٗض‪ ،‬يالهخطی رخ «ٓیي‬
‫يیَكٔیٍ ْيی» [ىٍ ح‪َ١‬یٖ] حَـخو يیىْي‪ .‬ىٍ حیٍ يالهخص «ٓیيْيی»‬
‫ؿَیخٌ ىیيحٍٕ رخ آیشهللا ٓیي ػهی هخيُّحی ٍْزَ يٌْزی ؿًٍٕٓی حٓاليی‬
‫حیَحٌ ٍح كکخیض يیکُي ٔ يیگٕیي کّ آهخی هخيُّحی رخ َخٍحكظی گلض‪« :‬ىٍ‬
‫ىٍرخٍ آهخی يِحٍی ىًُٗخٌ حْم ریض رّكيی ٍهُّ کَىِحَي کّ كظی رّری ری‬
‫كخ‪ً١‬ۀ َُْح ْى حْخَض ‪ٍٕٛ‬ص يیگیَى‪)ٖٔ(».‬‬

‫َٕیُٔيِٖ َٕکیّٖٔ ِْحٍِگی ىٍ کظخد آد ىٔؽ هیخٍة «ٍیّْ٘خٖ ح‪ٛ‬هٗ‬


‫رلَحٌ رْٕٗیظٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ» ط‪َٜ‬یؾ يٗکُي‪ :‬ػزيحنکَیى ههیهٗ‬
‫ىٓظیخٍ يِحٍٖ َیِ يِحٍٖ ٍح هزٕل َيحٗظّ‪ .‬حیٍ کظخد کّ طٕٓ‪ ٢‬یکٗ حُ‬
‫‪َ١‬فىحٍحٌ يلون ٔ حُ يٕح‪ٟ‬غ هَٕوٕحْٗ يِحٍٖ ٔ ‪ٟ‬يیض َٓٓوظخَّ رخ‬
‫ههیهٗ طلَیَ ٗيِ حٓض؛ طًخو طالٕ هٕى ٍح ٍٖٔ حیٍ َکظّ يظًَکِ ًَٕىِ طخ‬
‫ػخرض ًَخیي کّ ههیهٗ هخطم ح‪ٛ‬هٗ يِحٍٖ حٓض‪ .‬ىٍ ‪ٛ‬للّٖ ٕٓ يٗپَٓي‪:‬‬
‫«آیخ کَیى ههیهٗ ىٍ ٗٓخىص ٍْزَ ٗٓیي يِحٍٖ رخ ‪١‬خنزخٌ ْى ىٓض رٕىِ‬
‫حٓض؟» رًّْیٍطَطیذ‪ ،‬ىٍ ‪ٛ‬للخص رؼيٖ رّ‪َ١‬ف ىِْخ پَٖٓ يظٕحنٗ يزخىٍص‬
‫يٗکُي ٔ طالٕ ىحٍى طخ ئظُيحص رَحرَ رخ حىػخٖ هٕى حٍحیّ ًَخیي‪ ...‬ىٍ‬
‫‪ٛ‬للّٖ ٖٕ يٗگٕیي‪« :‬چَح ههیهٗ کّ ىیَُٔ يِحٍٖ ٍح يَطي يٗگلض‪،‬‬
‫حئَُ يَٓرخٌطَ حُ ىحیّ ٗيِ حٓض؟»‬
‫َٕیُٔيِ ىٍ ؿخٖ ؿخٖ آٌ کظخد رخ ‪َٛ‬حكض ٔ رّکَحص ههیهٗ ٍح ؿخّٕٓ‪،‬‬
‫يؼخيهّگَ‪ ،‬ػخيم حیَحٌ ٔ يَطز‪ ٢‬رخ پخکٔظخٌ ٔ ػَرٔظخٌ ٔ ؿخّٕٓ حَٓحثیم ٔ‬
‫ىٍ َٓخیض کٍٕىیُخطٍٕ ‪١‬خنزخٌ رَحٖ هظم يِحٍٖ يؼَكٗ کَىِ حٓض‪ .‬رخالهَِ حٔ‬
‫رَّْ ٕٓ يَُٗي طخ َٓحَـخو َِى هٕى ػخرض يٗکُي کّ هخطم ح‪ٛ‬هٗ يِحٍٖ‬
‫ههیهٗ حٓض‪ ٔ .‬حنزش‪ ،‬حیٍ ٓوُٗ طخُِ َیٔض؛ ىٍ كَىحٖ هظم آهخٖ يِحٍٖ كَ‪ٝ‬‬
‫گٔظَىِ ٗکم گَكض کّ رَّوٖ ههیهٗ ىٍ يخؿَح حٗخٍِ ىحٗض‪ .‬هٕيخَيحٌ ٗلیغ‬
‫حٓخّ حهظالكخص هٕى رخ ههیهٗ ٍح رّحیٍ حطٓخو يينم يٗکَى کّ «ههیهٗ ىٍ هظم‬
‫آهخٖ يِحٍٖ ييههیض ىحٗظّ حٓض‪ٗ ».‬لیغ ىیٕحَّ ٍٖٔ حیٍ َکظّ آٌهيٍ پخٖ‬
‫كَ٘ى کّ كظٗ ؿخَٖ ٍح َیِ ٍٖٔ آٌ گٌحٗض‪.‬‬
‫‪ٖ۱۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَحٖ ػزض ىٍ طخٍین يٗگٕیى کّ يُخٓزخص يیخٌ يِحٍٖ ٔ ٓخىحص ح‪ٛ‬الً‬


‫ىحٍحٖ ه‪ٜ‬هض هٕيٗ ٔ هَٕٗ َزٕى‪ ،‬يِحٍٖ یک كَى ُٓظٗ رخ ه‪ٕٜٛ‬یخص‬
‫يٕؽ حٔنٗ ٔ ىگًخطیک ٔ نٕيپُٗ رٕى‪ .‬حٔ ىٍ َٓحَٓ ىّْٖ ٓ‪ ٖٔ۳‬هٕى ٍح ىٍ‬
‫ٍحِ ٔالیض كویّ هٔظّ کَى‪ .‬چٌٕ حُ هٕى كکَ ئظوهٗ َيحٗض ٔهظٗ ىٍ ؿَد‬
‫کخرم ئظوَ ٗي‪ ،‬ؿزَح ً يیخٌ حٔ ٔ كُِٕٖ يیـُخ‪١‬یٔٗ ٔالیض كویّ ئخكظٗ‬
‫كخ‪ٛ‬هّ حكظخى‪ .‬حیٍؿخ رٕى کّ يـًٕػّٖ حُ ػهم ٔ ػٕحيم ىٍَٔٗ ٔ ریََٔٗ چٌٕ‬
‫‪ٟ‬ؼق ىحَٖ‪ ،‬كويحٌ يطخنؼّ‪ ،‬كويحٌ طلکَ هالم ٔ ‪ٟ‬ؼق طلهیم رّح‪ٟ‬خكّٖ‬
‫َٗحی‪ ٢‬ؿُگٗ ٔ يلی‪ ٢‬پیچیيِٖ کخرم‪ ،‬يِحٍٖ ٍح رّىحو آٌ ريکی٘خٌ‬
‫ٗیطخٌپَٓض ٓوٕ‪ ١‬ىحى کّ حُ پخکٔظخٌ آييِ رٕىَي ٔ ىٍ ؿخيؼّٖ يٌْزٗ ِْحٍِ‬
‫ىَزخل َٓپُخِ ٔ يلًم يُخٓذ يٗگ٘ظُي‪.‬‬
‫حُ حیٍ پْ يِحٍٖ رٓظَیٍ يلهم ٔ پٕٖٗ رَحٖ حی٘خٌ ٗي ٔ ًْخٌْخ‬
‫يٕؿزخص ٗکٔض ٔ حكظ‪٠‬خف ٔ يَگ يِحٍٖ ٍح كَحْى کَىَي‪ .‬يخ كٕحىع ؿَد‬
‫کخرم ٍح حُ َخكیّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ يٗىحَیى کّ رَّخو يِحٍٖ يُٓيٓٗ ٔ حؿَح‬
‫ٗي‪ ،‬گُخِ يِحٍٖ ىٍ حیٍؿخ حیٍ حٓض کّ حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ كٌٍ َکَى‪ .‬آٌْخ ٍح‬
‫ىٍ آٓظیٍ هٕى ؿخ ىحى ٔ رّنطق ٔ کَو حی٘خٌ حيیي رٔض‪ٔ .‬هظٗ حُ ُرخٌ يِحٍٖ‬
‫ؿخٍٖ يٕٗٗى کّ «ىٍ حكـخَٔظخٌ ٗؼخٍ يٌْزٗ ٔ ػًم َژحىٖ حٓض» کٔخَٗ‬
‫کّ يِحٍٖ ٍح يُٗٗخهظُي‪ ،‬يٗىحَُي کّ يِحٍٖ طخ ‪ٛ‬ي ٓخل هخىٍ َزٕى یک چُیٍ‬
‫ؿًهّٖ حٓظَحطژیک حَ٘خى کُي‪ .‬يؼهٕو حٓض کّ حیٍ ؿًهّ ٓخهظّ ٔ پَىحهظّٖ‬
‫کخٍهخَّْخٖ ئظوَ ىٍ «طُگٗ آ َؿٗ» حٓض‪ ٔ .‬يِحٍٖ کّ هزم حُ آٌ ٔالیض‬
‫كویّ يٗگلض ٔ ْى ًَٗىحَٔض کّ ٔالیض كویّ چّ حٓض؛ ىٍ حیٍ يَكهّ رخ‬
‫َ٘وٕحٍ حیٍؿًهّٖ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْى حػظزخٍ هٕى ٍح رَرخى ىحى ٔ ْى ََٕٓٗض‬
‫ِْحٍِ ٍح رخ ئیَ هَرخَگخِ پیَٕي ُى‪.‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ : ۱۷‬یک َٓکَىِی ٗیطخٌپَٓظخٌ يیَٕیٔي‪« :‬ىٍ ؿَد‬
‫کخرم ٓوضطَیٍ کخٍو ریٌَٔ ک٘یيٌ يِحٍی حُ ُیَ ػکْ هًیُی رٕى؛ ىٔيیٍ‬
‫کخٍ ٓوض‪ ،‬ؿخ حَيحهظٍ ٗؼخٍ هٕيی رّؿخی ٗؼخٍ يٌْزی ىٍيـِ يِحٍی رٕى‪».‬‬
‫ريیٍطَطیذ يِحٍٖ يِى هٕى ٍح َیِ حُ ىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ گَكض ٔ طخ‬
‫ُُْٕ َخو يِحٍٖ چًخهٗ ىٍ ىٓض حی٘خٌ حٓض‪ ٔ .‬رخُ ًْیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫ْٔظُي کّ پْ حُ هظم يِحٍٖ حُ حٔ یک چَِٖٓ ٓخهظّحَي ‪ٟ‬ي ىیٍ‪ٟ ،‬ي‬
‫يٌْذ‪ٟ ،‬ي ٓخىحص‪ٟ ،‬ي يؼُٕیض‪ٟ ،‬ي رَ٘یض‪ٟ ،‬ي حهالم‪ٔ ...‬گََّ؛‬
‫‪ٖ۱۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫طخُيخَٗ کّ يِحٍٖ حهظیخٍ هٕى ٍح رّىٓض ٗیطخٌپَٓظخٌ َٔپَىِ رٕى‪ ،‬ؿٌُٕ‬


‫حٔ ْى رّحٔؽ ََٓیيِ رٕى‪ ،‬طخ آٌ يٕهغ ریٖ حُ َْهٕو ىیگَ‪ ،‬حیٍ ٓخىحص رٕىَي‬
‫کّ رخ حٔ ًْکخٍٖ کَىَي ٔ يخ رخیي حیٍ ٍح حُ هطخْخٖ طخٍیوٗ ٓخىحص رً٘خٍیى‪:‬‬
‫ٓیّي ػهٗ رٓ٘ظٗ ٍثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ كِد ٔكيص رٕى ٔ پْ حُ يَگ حٔ‪،‬‬
‫ٓیّي حرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م رّحیٍ ًٓض َ٘ٔض‪ٓ ،‬یّيػٔکَ يٕٕٖٓ ًَخیُيِٖ كِد‬
‫ٔكيص ىٍ نُيٌ رٕى ٔ حُ رْ هٕى ٍح رّيِحٍٖ يخنیي‪ ،‬کٍٕ ٔ کَ ٔ کچم ٗي!‬
‫ٓیّيػٔکَ ىٍ نُيٌ کظخرٗ َٕٗض کّ هًٔض هخرم طٕؿّ آٌ طٕ‪ٛ‬یلخص ػخيیخَّ‬
‫ٔ ؿیَ ٔحهغ حُ يِحٍٖ حٓض ٔ يٍٕى هزٕل ِْحٍِْخ ْى هَحٍ َگَكض! رّهَحٍ‬
‫ح‪١‬الع‪ ،‬چُيٖ هزم ىٍ آنًخٌ‪ ،‬ؿهّٖٔ يظ٘کم حُ ِْحٍِگخٌ يویى آٌ کٍٕ٘‬
‫رَگِحٍ رٕىِ کّ ٓیّيػٔکَ يٕٕٖٓ َیِ ىٍ آٌؿخ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗظّ؛ ىٍ هالل‬
‫ؿهّٔ‪ ،‬یک ؿٕحٌ ِْحٍِگٗ حُ پ٘ضطَیزیٌٕ هطخد رّٓیّيػٔکَ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«آهخٖ ٓیّيػٔکَ يٕٕٖٓ طٕ رّچّ كوٗ طخٍین ِْحٍِْخ ٍح َٕٗظّحٖ؟‬
‫«طٕ ٓیّي ْٔظٗ ٔ طخٍین ِْحٍِ چّ ٍرطٗ رّطٕ ىحٍى‪...‬؟»‬
‫ٓیّيػٔکَ ىٍ كَ‪ٛ‬ظٗ کّ رّىٓض يٗآٍٔى‪ ،‬ىٍ ًْخٌ ؿًغ يٗگٕیي‪:‬‬
‫يٍ (‪ )...‬هٍٕىو! حنزظّ ٓیّيػٔکَ يٕٕٖٓ چُخٌکّ هٕى َیِ حػظَحف کَىِ‬
‫حٓض ٔحهؼخ ً ْى (‪ )...‬هٍٕىِ حٓض‪ُ ٔ .‬یخىی ْى هٍٕىِ حٓض‪ .‬حُ یکطَف ىٍ‬
‫آٌ کظخد كٕم حنؼخىِ طلویوی! ٔ ػهًی! هٕى ٓهٔهَّٔذ ِْحٍِ ٍح رّيـٕالٌ‬
‫يٍٗٓخَي؛ حُ ىیگَٕٓ ط‪ٕٜ‬یَ يـًّٖٔ رٕىح ٍح ٍٖٔ ؿهي کظخد هٕى يَُٗي!‬
‫حیٍ یؼُٗچّ؟! حیٍ طُخه‪ ٞ‬چگَّٕ هخرم ؿًغ حٓض؟‬
‫رؼي حُ ًْیٍ ػًم ٓیيػٔکَ رٕى کّ ِْحٍِْخ َخگٓخٌ حُ هٕحد پَیيَي ٔ‬
‫حىػخ کَىَي کّ «يخ رٕيیخٌ حكـخَٔظخٌ ْٔظیى ٔ يـًّٔی رٕىح ٍح يخ ٓخهظّحیى!»‬
‫حىػخی کّ طُٓخ رَحی هُيحَیيٌ هٕد حٓض‪.‬‬
‫ْکٌح يـخْيیٍ ئظ‪٠‬ؼلیٍ رخ يِحٍٖ ٔكيص کَى ٔ َیَْٔخٖ ٍُيٗ هٕى‬
‫ٍح رّحٓظويحو يِحٍٖ ىٍآٍٔى‪ٓ .‬یّيیِىحٌ ْخًٗٗ ٍثیْ حٍکخٌ كَد يِحٍٖ‬
‫ٗي‪ ...‬يِحٍٖ ىٍ آهَیٍ ٍُْٔخٖ َُيگٗ هٕى ىٍ ُيیُّ چُیٍ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«آهخٖ يلُٔٗ ىٍ ‪ٛ‬لزض حهیَٖ کّ کَىِ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۱۴‬‬
‫حٓض‪ ...‬يخ ٍح نوذ يلخٍد ٔ يظـخُٔ ىحىِ ٔ ىٍ ریخَیّٖ هٕى گلظّ کّ حیٍْخ‬
‫يوخنق ٓیّيْخ ْٔظُي! ًٗخ حیٍ كَفْخٖ حٔ ٍح ُٗیيیي ٔ هٕد گٕٕ ىحىیي؛ يخ‬
‫حیٍكَف ٔ حیٍ هزیم طزهیـخص ٍح رَّلغ ؿخيؼّٖ حكـخَٔظخٌ‪ ،‬رَّلغ ؿخيؼّٖ‬
‫‪ٖ۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ط٘یغ ًَٗىحَیى کّ کٔٗ رَّخو ِْحٍِ‪ٓ ،‬یّي‪ ،‬هِنزخٕ‪ ،‬رهٕچ ٔ طخؿیک‪ ،‬چیِٖ ٍح‬
‫يطَف کُي ٔ َلخمحَيحُٖ ًَخیي ٔ َْکْ ْى کّ حیٍ ئؤنّ ٍح ىحيٍ رَِي يٍ‬
‫یویٍ ىحٍو ٔ حػالٌ يٗکُى کّ يِىٍٔ ریگخَّ حٓض‪ .‬حیٍ يٕ‪ٟ‬غ يخ حٓض‪».‬‬
‫‪« -‬حُ َگخِ ط٘کیالطٗ ْى ًٗخ يٗىحَیي کّ حیٍ كَف آهخٖ يلُٔٗ ‪ -‬کّ‬
‫گٕیخ يٍ يوخنق ٓیّيْخ ْٔظى ‪ -‬طخ چّ كي ٍحٓض حٓض‪ .‬كؼالً ئجٕل ػًٕيٗ‬
‫َظخيٗ يٍ ٓیّي حٓض‪ٍ ،‬ثیْ حٍکخَٖ ْى ٓیّي حٓض‪ ،‬ىٍ ىكظَ‪ٓ ،‬کَطَو َیِ‬
‫ٓیّي حٓض‪)ٔ۳(».‬‬
‫«يٍ ىٍ حٔل هييض ًٗخ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ۱۱‬‬
‫ػَ‪ ٝ‬کَىو کّ يوخنق حیٍ َٕع طزهیـخص ْٔظى‪ ،‬حیٍ طزهیـخص‪َُْ ،‬آگیٍ حٓض‬
‫کّ ئؤنّٖ ِْحٍِ ٔ ٓیّي ٔ هِنزخٕ يطَف ٕٗى‪ ...‬حگَ ٍٖٔ ئؤنّٖ طزؼی‪ٞ‬‬
‫رلغ ٕٗى‪ ،‬حُ ؿًهّ ٓ‪َ ٔ۳‬لَ حػ‪٠‬خٖ ٍٕٗحٖ يَکِٖ كِد ٔكيص‪ ،‬چٓم ٔ‬
‫چُي َلَ آٌ حُ رَحىٍحٌ يلظَو «ٓخىحص»حَي‪ ،‬حگَ ئؤنّٖ نیخهض َزخٗي‪ ،‬حگَ‬
‫ئؤنّٖ ػًهکَى َزخٗي‪ ،‬رخ يویخّ َلّٕ‪ ،‬حیٍ يؼیخٍ ؿٍٕ ًَٗآیي‪ .‬يخ ىٍحیٍ‬
‫يٍٕى ْیچ رلؼٗ َيحٍیى‪ ...‬كخالً حیٍهيٍ يٗگٕیى کّ آهخٖ يلُٔٗ ىٍ ىحهم‬
‫كَکض آٌکخٍ ٍح يٗکُي‪ ،‬آهخٖ كخ‪ٟ‬م ْى رّػُٕحٌ ٍثیْ ٍٕٗحٖ ػخنٗ َظخٍص‬
‫كِد ٔكيص رخ آهخٖ ئؼٕى طٕحكنَخيّ حي‪٠‬خء يٗکُي ٔ يٗگٕیي کّ يٍ كالَٗ‬
‫ٍح‪ ،‬ط٘کیالطٖ ٍح ٔ َظخيْٗخیٖ ٍح حُ ریٍ يٗرَو ٔنٗ ىٍ يوخرم حیٍ کخٍ ًٗخ‬
‫كوٕم «ٓخىحص» ٔ هِنزخْٕخ ٍح ىٍ َظَ رگیَیي‪)ٔ۳(».‬‬
‫حٍُٕ گلظٍ ىحٍى کّ ٓیّي یِىحٌ ُٗخّْخًٗٗ طُٓخ کٔٗ حٓض کّ حُ ىٓض‬
‫يِحٍٖ‪ٍ ،‬طزّٖ ٓظَؿَُحنٗ ىٍیخكض کَىِ حٓض‪ ،‬ؿِْخًٗٗ‪ ،‬ىیگَ ْیچکْ‬
‫ىٍ حٍىٖٔ يِحٍٖ رّحیٍ ىٍؿّ ََٓیي‪:‬‬
‫«یکُ٘زّ ‪ ۳ٖ / ٕ / ٔ۲‬طؼییٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓٓٔ ‪:‬‬
‫ؿَُحالٌ كِد ٔكيص ىٍ ؿهّٖٔ ىیَُٔ ٍٕٗحٖ يَکِٖ ط‪ٕٜ‬یذ ٗيِ رٕى‬
‫کّ حئَُ رّحكَٔحٌ ٔ ‪ٛ‬خكذ يُ‪ٜ‬زخٌ كِد ٔكيص کخٍص طَكیغ ىحىِ ٕٗى‪.‬‬
‫گلظّ يٗ ٗي حیٍ ه‪٠‬یّ ىٍ ٍٕٗحٖ يَکِٖ چُي ٔ چَٕٗ ْى ىحٗظّ‪ ،‬چٌٕ ىٍ‬
‫کخٍصْخ ػزخٍطٗ ٗزیّ حیٍ َٕٗظّ ٗيِ رٕىِ کّ‪« :‬رّپخّ چٓخٍىِ ٓخل يـخْيص‬
‫ٔ ٍٗخىص ًٗخ ىٍ يوخرم ىًٍٗ کًَٕیٔظٗ‪ ...‬حیٍطَكیغ رًّٗخ ىحىِ يٕٗٗى‪».‬‬
‫«ىٍ كخنٗ کّ ػيِٖ حُ آٌ حكَٔحٌ ٓخلْخ رَحٖ ٍژیى کًَٕیٔظی هييض‬
‫کَىِ ٔ رؼي حُ پیَُٖٔ يطیغ يـخْيیٍ ٗيِ رٕىَي‪ .‬حنزش گٕیخ ىٍ پخٓن گلظّ ٗيِ‬
‫‪ٖ۱۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رٕى کّ طَكیغ َيحىٌ رّحیٍ حكَحى‪ ،‬رّيُِنّٖ حَظلخٍ ٓیخٓٗ رَحٖ كِد حٓض‪.‬‬
‫رّهخ‪ َ١‬ي‪ٜ‬خنق چّ کخٍْخٖ کّ رخیي کَى!»‬
‫«رَّْكخل‪ ،‬يَحٓى رَگِحٍ ٗي ٔ حٓظخى يِحٍٖ کخٍصْخ ٍح رخ ىٓظّ گهٗ‪،‬‬
‫رّحٗوخ‪ ٙ‬يؼیُّ ىحى‪ .‬ىٍ يیخٌ ٍطزّْخٖ حػطخ ٗيِ‪ٍ ،‬طزّٖ ٓظَ ؿَُحنٗ رٕى کّ‬
‫رّآهخٖ ْخًٗٗ َٓپَٓض گَٔپ حپَحطیلٗ ىحىِ ٗي‪ .‬رخ هٕى گلظى‪:‬‬
‫«كخالً يٗطٕحٌ گلض یک كکٕيض ىيٕکَحٓٗ كيٍحنٗ ىحٍیى‪ ،‬چٌٕ ىٍ‬
‫ٓخرن‪ ،‬حكـخَٔظخٌ كو‪ ٢‬یک ٓظَ ؿَُحل ریٖطَ َيحٗض‪ ٔ .‬كخالً َْ كِد ٔ‬
‫گَْٔٗ رَحٖ هٕى یکٗ ىٔ طخ یخ ریٖطَ ىحٍى‪)ٔ۳(».‬‬
‫ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خٖ كَُْگٗ ٔ ىكظَٖ َیِ طًخو يکخطزخص ٔ پیخوْخٖ آهخٖ يِحٍٖ‬
‫ٍح (رالحٓظؼُخء) حرظيح آهخیخٌ ٓیّيػزخّ ن٘کَٖ ٔ ٓیّيدمحم حيیٍ ٓـخىٖ (ي٘ظَکخً)‬
‫طوَیَ يٗکَىَي‪ ،‬پْ حُ يٓخؿَص ن٘کَٖ رّآنًخٌ‪ ،‬حیٍ ػًم يُل‪َٜ‬ح ً ٔ طخ‬
‫آهَ رّػٓيِٖ ٓـخىٖ رٕى‪ .‬ىٍ يٕحٍىٖ ْى‪َ ،‬خيّْخٖ کٕطخِ ٔ ػخىٖ يِحٍٖ ٍح‬
‫ٓیّيػهٗ ػهٕٖ طلَیَ يًَٕٗى ٔ آهخٖ يِحٍٖ كو‪ ٢‬پخٖ َخيّ ٍح يَٓ يٗکَى‪.‬‬
‫حُ آٌؿخ کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ٍٓ رٍِگٔخنٗ (پْ حُ ىٍٔحٌ َٓرخُٖ) ٍحِ‬
‫ييٍّٓ ٍح ىٍ پیٖ گَكظّ رٕى‪ ،‬يظٌٕ كخٍٓٗ ٍح يٗطٕحَٔض رخ ُكًض ٔ طکهّق‬
‫ٔ ؿه‪ ٢‬روٕحَي؛ ؿَری ٍح ح‪ٛ‬الً هٕحَيِ ًَیطٕحَٔض‪ ،‬حْم ههى ٔ کظخرض ٔ‬
‫طلَیَحص ْى َزٕى ٔ ًَٗطٕحَٔض چیِی رُٕٓي‪.‬‬
‫حُ ٓوُخَٖ يؼهٕو حٓض کّ طخ چّ كي طهٔ‪ ٔ ٢‬حكخ‪ ّ١‬رَ ُرخٌ ٔ حىد پخٍٓی‬
‫ىحٍ‪ .‬حٔ ىٍ ‪ٕ١‬ل ػًَٕ یک ٓطَ ه‪َٕٗ َّ ٢‬ظّ حٓض‪ .‬حئَُِ حگَ کٔٗ‬
‫كو‪ ٢‬یک ؿًهّٖ کٕطخِ‪ ،‬ىٍ كي «ثبثب آة ؾاؾ» روهى آهخٖ يِحٍٖ پیيح کَى‪،‬‬
‫رٍِگطَیٍ ؿخیِِ ٍح حُ يخ رگیَى‪« .‬ایي یک ككاؼْاى اوث‪».‬‬
‫َگخٍَيِ رخ َْ ىٔ ٓیّي َخيزَىِ يُخٓزخص گَو ىحٗظى‪ ،‬ىٍ ٓخل ‪ٖٔ۳۲‬‬
‫رّيُخٓزظٗ رّٓـخىٖ گلظى‪ :‬حُ يَکِیض ًٗخ َـٕحْخ ٔ َـًّْخٖ َخئٌُٕ ٔ‬
‫ريآُْگ يُٕٗٗو‪ ،‬ؿَیخٌ چیٔض؟ (طٕ‪ٟ‬یلخطٗ ىحىو) حٔ كو‪ ٢‬یک ؿًهّ گلض‪:‬‬
‫«طٕ ىیگّ ٓیّي يٕ٘!» ٓـخىٖ ْى ‪١‬هزّی كُِٕ ٔ ْى كخٍؽ حنظل‪ٜ‬یم ٍٗظّٖ‬
‫كوٕم حُ ىحَ٘گخِ طَٓحٌ رٕى ٔ ىٍ ٓخَلّٖ ْٕحیٗ ٗخيگخِ ٖٓ حٓي ٓخل‬
‫‪ ٖٔ۳۳‬ىٍ يیيحٌ ْٕحیٗ رخيیخٌ ؿخٌ رخهض‪ .‬ىٍ حیٍ كخىػّ ػزيحنَكیى ؿلٍُٕٖ‬
‫(‪ٛ‬يٍ حػظى ىٔنض ٍرخَٗ) ٔ ٓیّيیِىحٌُٗخّ ْخًٗٗ (آيَ َظخيٗ كِد‬
‫ٔكيص) ٔ طؼيحىٖ حُ ٍُٔحء ٔ ػزيحنلٔیٍ يو‪ٕٜ‬ىٖ‪َ ...‬یِ ْالک ٗيَي‪.‬‬
‫ٓٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔٓٔ‬


‫ىٍٔحٌ حٔؽ‬

‫حؿَحنيیٍ حهزخل‪ ،‬دمحم‬


‫ٍكیى حك‪٠‬هی‬

‫ؼطبُبٓ اوحكاجژیک هماقٓ‬


‫حگَ ًّْ رخٍ «هَ» حٓهلّ رخٗي‪ ،‬رخُ ْى گَگ حٔ ٍح يی هٍٕى! (‪َٟ‬د حنًؼم)‬
‫حیٍ يؼم ىهیوخ ً ٔ‪ٛ‬ق حنلخل ػزيحنؼهی يِحٍی حٓض‪ ،‬حٔ حَٔخٌ َخىحٌ‪ ،‬نـٕؽ ٔ‬
‫هٕىهٕحِ رٕى‪ٓ .‬یخٓظگَة حٔ َیِ يخَُي ‪ٓ َُ١‬وٍ گلظُٖ حنکٍ ٔ حرظَ رٕى‪.‬‬
‫گهذحنيّیٍ كکًظیخٍ‬ ‫هماقٓ ّ وكوپكؾِگٔ ثَگلتال ّؿیي ظکوحیبق‪:‬‬
‫رخ ‪َ١‬ف ىٔٓظٗ كَیزکخٍحَّ‪ ،‬يِحٍٖ ٍح كَیذ ىحى ٔ حٔ ٍح يٍكیغ َٓرخُ‪ ،‬ىٍ‬
‫ؿٓض حؿَحٖ يُٕیخص هٕیٖ حٓظويحو کَى ٔ ػهیّ ئؼٕى رّکخٍ رَى‪.‬‬
‫ه‪ٕٜ‬يضْخٖ ٗو‪ ٜٗ‬يیخٌ كکًظیخٍ ٔ ئؼٕى رَحٖ ًّْگخٌ يؼهٕو حٓض‪.‬‬
‫ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬کّ پْ حُ ٓخل ٔ‪ ٖٔ۳‬رَّٓػض رّیک ٓخُيخٌ طٍَٔیٔظٗ‬
‫طزيیم ٗي‪ ،‬ىٍ يیيحٌ ػًم‪ ،‬ىٓظٗ ىٍ ىٓض ٓیّي يٓيْٖخًٗٗ (ىْ٘ض حكگٍ‬
‫يؼَٔف حیَحَٗ) ٔ ىٓظٗ رّىٓض كکًظیخٍ رّؿُگْخٖ ىحههٗ ٔ آىوک٘ٗ‬
‫پَىحهض ٔ حُ ک٘ظّ پ٘ظّ ٓخهض‪ .‬دمحم كهیى طُٕیَ (آيَ كَُْگٗ كکًظیخٍ ىٍ‬
‫ْخنُي) ىٍ طلهیم َٓخیٗ‪ ،‬رّٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬حیٍگَّٕ پخىحٕ يٗىْي‪:‬‬
‫ٔٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬ریٖطَ هٕى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٓٔ ‪:‬‬


‫ٍح رّٕٖٓ كِد حٓاليٗ حكـخَٔظخٌ ٔ ٍْٕٔخٖ كکًظیخٍ َِىیک يٗىیي‪،‬‬
‫ىٍكخنی کّ كَکض حٓاليٗ رخ ٍرخَٗ ط٘خرٓخطٗ ىحٗض‪)ٔ۳(».‬‬
‫«ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬ىٍ َْحص‪ ،‬يِحٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٓٔ ‪:‬‬
‫َٗیق ٔ ِْحٍِؿخص َلًٕ ىحٗظّ ٔ ىٍ ؿُگْخٖ چَیکٗ کخرم رخ كُِٕٖ‬
‫يَکِٖ كِد حٓاليٗ حكـخَٔظخٌ َیِ كؼخنیض يًَٕٗى‪)ٔ۲(».‬‬
‫ىٍ ؿُگ يؼَٔف رّ«ؿُگ ىیٕحَّگٗ» ٔ حؿَحٖ «‪َ١‬ف طؼلٍ» ٔ ٓپْ‬
‫ٔحهؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ ؿُخف ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬رٍّْزَٖ يِحٍٖ حُ ؿخَذ كکًظیخٍ‬
‫كًخیض ٔ طًٕیم يٗٗي؛ ٔ ؿُخف پخٓيحٍحٌ رٍّْزَٖ حکزَٖ ْٕحىحٍ ىٔنض‬
‫ٍرخَٗ ٔ ئؼٕى رٕى‪ .‬ریخثیي ىؿهکخٍٖ كکًظیخٍ ٔ ٓخىِنٕكٗ يِحٍٖ ٍح حُ ىٍْ‬
‫هٕى يِحٍٖ رُٕ٘یى‪:‬‬
‫«آهخٖ كکًظیخٍ هٕىٕ پیٖ رٗٓیى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۴‬‬
‫آييِ رخيٍ ‪ٛ‬لزض کَى کّ طکهیق يخ چیٔض؟ حؿخُِ يٗىْیي کّ يخ رّكًخیض حُ‬
‫ًٗخ ىٍحیٍ ؿُگ ٔحٍى ٕٗیى؟ يٍ گلظى‪ .َّ :‬يخ ًَٗهٕحْیى ؿُگ گٔظَىِ ٕٗى‪،‬‬
‫يخ ْیؤصْخٖ ‪ٛ‬هق كَٓظخىیى ٔ آطٖرْ حػالٌ ٗيِ‪ًٗ ،‬خ ٔحٍى َٕ٘یي‪)ٔ۹(».‬‬
‫«رخ ٍهيحى كخؿؼّٖ َلَصآٍٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۵‬‬
‫حك٘خٍ طٕٓ‪َ ٢‬یَْٔخٖ ٓیخف ٔ ؿًؼیض‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ ‪ٛ‬ي ىٍ‪ٛ‬ي رٕٖٔ‬
‫كکًظیخٍ طًخیم پیيح کَى کّ ظخَْح ً رَگ٘ض َخپٌیَ رٕى‪ .‬حیٍ يٕ‪ٟ‬غگیَٖ ؿيیي‬
‫آهخٖ يِحٍٖ ٓجٕحلحَگیِ ٔ ٗگلضآٍٔ حٓض؛ ُیَح حٔ رخ ٍرخَٗ‪ُٔ ٍٖٔ ،‬حٍص‬
‫يخنیّ ٔ طـخٍص رّطٕحكن ٍٓیيِ رٕى ٔ آهخیخٌ ههیهٗ ٔ رالؿٗ ٍح رّحیٍ ىٔ ًٓض‬
‫يؼَكٗ کَىِ رٕى‪ .‬ىیگَ ىنیهٗ رَحٖ ؿٓضگیَْٖخٖ ؿيیي ٔؿٕى َيحٗض‪ .‬كيّ‬
‫آگخْخٌ حیٍ حٓض کّ ػيِٖ حُ حكَحى چپٗ حػى حُ ػًخل ههن ٔ پَچى ٔ چپْٗخٖ‬
‫رّظخَْ ٍٍٔٗكکَ رَحػَ َو٘ٗ کّ ىٍ ؿُگْخ حیلخء کَىِ رٕىَي‪ ،‬يٍٕى طٕؿّ‬
‫آهخٖ يِحٍٖ هَحٍ گَكظّ رٕىَي‪ .‬حیٍ حكَحى رخ ٍأَُْٖٗخٖ هٕى آهخٖ يِحٍٖ ٍح‬
‫يظوخػي کَىِ رٕىَي کّ ‪ٛ‬خكذ ح‪ٛ‬هٗ هيٍص ٔ كکٕيض پ٘ظٌٕ حٓض‪ .‬طٕحكن رخ‬
‫آٌْخ طٕكین َٗکض ىٍ كکٕيض ٔ كخکًیض حٓض‪ .‬کّ ىٍ ٓخرن رّػکْ آٌ‬
‫ػًم يٗکَى ٔ گِیُٖ ‪١‬خنزخٌ حُ ٕٖٓ حی٘خٌ‪ ،‬حُ يیخٌ ٍرخَٗ ٔ ‪١‬خنزخٌ َیِ‬
‫رَحٓخّ ًْیٍ طلکَ رٕى»(ٕٓ)‬
‫یک يُزغ ؿخَزيحٍ حکزَٖ ىٍ حٍطزخ‪ ١‬رخ يٕ‪ٕٟ‬ع چُیٍ يَٕٗیٔي‪:‬‬
‫ٕٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«کخم ىحٍحاليخٌ کّ يلم يُٕیى‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۶‬‬


‫کخرم رٕى رؼي حُ یک ؿُگ يٕكویضآيیِ رّىٓض َیَْٔخٖ كِد ٔكيص حكظخى ٔ‬
‫حُ َیَْٔخٖ ىٔنض ٍرخَٗ طوهیّ گَىیي‪ .‬حُ حیٍکّ رَ َٓ يُٕیى کخرم چّ آيي‪،‬‬
‫رگٌٍیى کّ ه‪ٗ ّٖٜ‬گلضحَگیِ ٔ ؿًُخک ىحٍى؛ ح ّيخ‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ رّىٓظٍٕ‬
‫كکًظیخٍ حیٍ کخم ٍح «يوَ ‪ٛ‬يحٍص ػظًٗ» ػُٕحٌ ىحى‪ .‬آهخٖ كکًظیخٍ ْى‬
‫‪ٛ‬يٍحػظى ىٔنض حٓاليٗ رٕى! حیٍ حهيحيخص آهخٖ يِحٍٖ کّ رَّلغ یکٗ حُ‬
‫ؿُخفْخٖ يظوخ‪ٛ‬ى ًْض گًخٗظّ رٕى‪ ،‬رخػغ رلَحٌ ىیگَٖ ٗي کّ َوٖ‬
‫رٗ‪َ١‬كٗ كِد ٍح کخيالً حُ ریٍ يٗرَى‪ .‬آهخٖ كکًظیخٍ کّ ‪َ١‬كٗ حُ‬
‫‪ٛ‬يٍحػظًٗ هٕى َزٔض‪ ،‬کخم ىحٍحاليخٌ ٍح رّپخیگخِ ئظلکى َظخيٗ هٕى‬
‫طزيیم کَى ٔ حُ آٌؿخ رّىٍگیَْٖخٖ پَحکُيِ رخ ىٔنض ٍرخَٗ ٔ كِد كَکض‬
‫حٓاليٗ يٗپَىحهض کّ ػخهزض يُـَ رّؿُگ ٗيیي ٗي ٔ آهخٖ كکًظیخٍ حیٍ‬
‫يوَ ٍح َیِ حُ ىٓض ىحى‪)ٕٔ(».‬‬
‫يظؼخهذ پیٍٖٖٔ ‪١‬خنزخٌ رّٕٖٓ کخرم‪ ،‬كکًظیخٍ ىٍ ‪ ٕ۳‬ىنٕٖ‪ٖٔ۳‬‬
‫َیَْٔخٖ هٕى ٍح حُ چٓخٍ آٓیخد ػوذ ک٘یي ٔ گَِٔ ‪١‬خنزخٌ ؿخٖ آٌْخ ٍح‬
‫گَكض‪ .‬حیٍ هزَ ىٍ ىَیخ يؼم رًذ ‪ٛ‬يح کَى ٔ رٗٔكخیٗ كکًظیخٍ ىٍ يطزٕػخص‬
‫يُطوّ چُیٍ طلهیم ٗي‪:‬‬
‫«آهخٖ يِحٍٖ کّ رخ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۷‬‬
‫ٓیخٓضْخٖ يخؿَحؿٕیخَّحٕ حُ حػظزخٍ حیٍ كِد کخٓض‪ ،‬حئَُ ػًالً ىٍ‬
‫يلخ‪ َِٛ‬حٓض‪ .‬حٔ هٕحٓض ْى ًَخیُيِگٗ حْم ط٘یغ حكـخَٔظخٌ ٍح رّىٓض‬
‫رگیَى‪ْ ٔ ،‬ى ًَخیُيِگٗ ِْحٍِ ٍح ىٍ ٔؿٕى هٕى هال‪ ّٛ‬کُي‪ ،‬كخل ٍٍٔٗ‬
‫حٓض کّ حٔ ىیگَ ىٍ ریٍ يَىو ٗیؼّٖ حكـخَٔظخٌ پخیگخْٗ ؿيّٖ َيحٍى‪ .‬يَىو‬
‫ِْحٍِ کّ رّ‪ُٓ ٍٕ١‬ظٗ حُ پ٘ظَٕیِو ٍَـیيِهخ‪ َ١‬رٕىَي‪ ،‬رٗىنیم رّيوخنلض رخ‬
‫ىٔنض يهٗ حكـخَٔظخٌ ک٘خَیيِ ٗيَي ٔ ىٍ ئیَ پ٘ظیزخَٗ حُ ٓیخٓضْخٖ‬
‫كکًظیخٍ هَحٍ گَكظُي‪ .‬كکًظیخٍ طخ كخالً ْیچگَّٕ ىنُٕٖٔ ػًهٗ َٔزض رّيَىو‬
‫ٓظًيیيِٖ ِْحٍِ َ٘خٌ َيحىِ حٓض کّ ْیچ؛ كظٗ رّآهخٖ يِحٍٖ ْى طٕؿٓٗ‬
‫َکَىِ حٓض‪ .‬رخ حیٍكخل پْ حُ پیَُٖٔ ؿٓخىگَحٌ‪ ،‬رَهٗ حُ كؼخالٌ هٕحٓظُي‬
‫ٍٔٔى حكـخَٔظخٌ رّيَكهّٖ يهٗ ٍح َخىیيِ رگیََي ٔ رَ ه‪ٜ‬هضْخٖ هٕيت هٕى‬
‫طکیّ رَُِي‪ًْ ،‬یٍ حيَ رّه‪ٕٜ‬يضْخٖ طخُِ يیيحٌ ىحى کّ رُّیخٌ كیؼیض ٔ‬
‫حػظزخٍ ؿُزٖ يَىو حكـخَٔظخٌ حَـخيیي‪».‬‬
‫ٖٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«يِحٍٖ ىٍ گیَٔىحٍ ه‪ٕٜ‬يضْخٖ طخُِ‪ ،‬رّکٔخَٗ طًخیم َ٘خٌ ىحى کّ‬


‫يٗکٕٗیيَي ه‪ٜ‬هضْخٖ هٕيِْٗحٍِ ٍح ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ َیَٔيُي رٔخَُي ٔ‬
‫يَكهّٖ يهٗ حكـخَٔظخٌ ٍح َخىیيِ رگیََي‪ًٗ .‬خٍٖ حُ يَىو ِْحٍِ رّحیٍگَّٕ‬
‫گَحیْٖخٖ هٕيٗ ىل رٔظُي‪ ،‬رّحيیي آٌکّ ٓٓى ریٖطَٖ ىٍ ٓخهظخٍ هيٍص‬
‫رّىٓض آٍَٔي‪ ،‬حیٍکٔخٌ حُ ٓظىْخٖ کّ ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین حكـخَٔظخٌ رَيَىو‬
‫ِْحٍِ ٍكظّ رٕى‪ ،‬رَِٓ ؿٔظُي‪ .‬رَٓكخل ُیخىِ‪١‬هزْٗخٖ حُ حیٍ ىٓض‪ًَْ ،‬حِ رخ‬
‫َٓٓوظْٗخٖ ؿیَ‪ ٍَٖٟٔ‬حُ ٕٖٓ يِحٍٖ َٔزض رّيظليحٌ طخٍیوٗ ٔ يَىو‬
‫ِْحٍِ‪ ٔ ،‬ىیگَ ٗیؼیخٌ حیٍ کٍٕ٘‪َٓ ،‬حَـخو‪ ،‬رو٘ٗ حُ ؿُزٖ ٗیؼٗ ِْحٍِ‬
‫ٍح کّ ُیَ ٍْزَٖ حٔ رٕى رّرٍرٔض ک٘خَي‪ ،‬ىٍ رلَحٌْخٖ حهیَ ىٍ حكـخَٔظخٌ‪،‬‬
‫يِحٍٖ رّٓزذ هٕٖ هخ‪ ٙ‬هٕى ٔ رَحػَ طٕ٘ین کٔخَٗ کّ رََّٕٓٗض يَىو‬
‫ِْحٍِ رخ ىنُٕٖٔ ًََٗگَیٔظُي‪ ،‬گَكظخٍ ىحو ريحَيی٘خٌ ٗي»(ٕٕ)‬
‫«كکًظیخٍ طخ كخالً ْیچگَّٕ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۴‬‬
‫ىنُٕٖٔ ػًهٗ َٔزض رّيَىو ٓظًيیيِٖ ِْحٍِ َ٘خٌ َيحىِ حٓض کّ ْیچ‪ ،‬كظٗ‬
‫رّآهخٖ يِحٍٖ ْى طٕؿٓٗ َکَىِ حٓض‪ .‬حٔ رُّْگخو ػوذَ٘یُٗ حُ چٓخٍآٓیخد‪،‬‬
‫ریٖ حُ ًّْ‪ ،‬يظليحَٖ ٍح ىٍ ٍٕٗحٖ ًْآُْگٗ ‪ -‬كِد ٔكيص ٔ ؿُزٖ‬
‫ًٗخل ‪ -‬ىچخٍ كیَص کَى‪ .‬كکًظیخٍ ػًالً َخًْآُْگ رخ ٍٕٗحٖ ًْآُْگٗ‬
‫ىٓض رّط‪ًٜ‬یىگیَٖ ُى ٔ َخيظلي رخ يظليحَٖ ػًم کَى‪)ٕٖ(».‬‬
‫يِحٍٖ ىٍ آهَیٍ ٓوَُحَٗ هٕى ٔ ىٍ حیٍ نلظّٖ يَگ ْى رخ يَىو‬
‫ٍحٓض َگلض؛ رزیُیي ىٍ یک ٓوَُحَٗ ٍحؿغ رّیک يٕ‪ٕٟ‬ع‪ ،‬حیٍگَّٕ رّىٍٔؽ‬
‫ٔ يظ‪٠‬خى ٓوٍ ُى‪:‬‬
‫«چٌٕ آهخٖ كکًظیخٍ هزَىحىَي‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٓ۱‬‬
‫کّ يخ َیَْٔخٖ هٕى ٍح يٗک٘یى‪)ٕ۳(».‬‬
‫«رَحٖ حیٍکّ ٗخیؼّ پوٖ ٗيِ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓٔٔ ‪:‬‬
‫رٕى کّ آهخٖ كکًظیخٍ َیَْٔخٖ هٕى ٍح ک٘یيِ‪)ٕ۳(».‬‬
‫«يِحٍٖ رَحٖ طٓیّٖ يًٓخص‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔٔٔ ‪:‬‬
‫ٓوض ىٍ ي‪٠‬یوّ رٕى ٔ يـزٍٕ رٕى رّؿیَِرُيٖ كکًظیخٍ ىٍ طٓیّٖ يًٓخص‬
‫هُخػض کُي‪ .‬حگَ ‪١‬خنزخٌ ْى َٓحؽ يِحٍٖ ًَٗآيي‪ ،‬حٔ هخىٍ َزٕى رئٌ كِد‬
‫حٓاليٗ رّیک ؿُگ طًخو ػیخٍ ىٓض رَِي‪)ٕ۳(».‬‬
‫ىٍ يـًٕع‪ ،‬حكٔخٍ ػزيحنؼهی يِحٍی رخنکم رّىٓض كکًظیخٍ رٕى‪.‬‬
‫‪۴ٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هماقٓ‪ ،‬شٌْى‪ ،‬ؼْؾؼْأُ ّ شٌگُبٓ ؾاؼلٔ‬


‫طخ حیٍؿخ رّحیٍ َظیـّ يیٍٓیى کّ‪ :‬يِحٍٖپَٓظت كخٗیٔى ِْحٍِگٗ حُ‬
‫ؿخیض َخىحٍٖ كَُْگٗ ٔ َخچخٍٖ ٓیخٓٗ حٓض‪ ،‬کظخد «حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ» رخ‬
‫ئظُيحص هٕٖ ٔ ىهین‪ ،‬حرؼخى ٗو‪ٜ‬یظٗ يِحٍٖ ٔ ه‪ٕٜٛ‬یخص نٕيپُٗ حٔ ٍح‬
‫کخنزي ٗکخكٗ ًَٕىِ‪ ،‬حُ ؿًهّ‪ ،‬ؿٌُٕ يِحٍٖ ٍح رّ‪ ٍٕ١‬ػهًٗ ػخرض کَىِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ روٖ حٔل کظخد «حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ» طلض ػُٕحٌ «ؿُگ ٔ ؿٌُٕ‪ ،‬رٍَٓٗ‬
‫حٓظَحطژٖ ٔ طخکظیک كِد ٔكيص» حُ هٕل ػهیـخٌ ُحْيی چُیٍ يٗهٕحَیى‪:‬‬
‫«يخ رخ ىٔنض آهخٖ يـيىٖ رَحٖ گَكظٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔٔ ‪:‬‬
‫ُٔحٍص رّطٕحكن ٍٓیيِ رٕىیى کّ آهخٖ يِحٍٖ ٔحٍى کخرم ٗي ٔ رّيـَى حیٍکّ‬
‫حیٍ طٕحكن ٍح رخ حی٘خٌ يطَف کَىیى‪ ،‬رخ طکزَ ٔ طًٔوَ گلض‪« :‬رَٔ آطًّ»‬
‫(رخرخٖ يٍ) كن کّ رخ ٍُٔ ٔ ؿُگ ٔ نٕنّٖ طلُگ گَكظّ َٕ٘ى‪ ،‬يِِ َيحٍى‪ٔ .‬‬
‫حٔ كو‪ ٢‬يٗگلض يخ يَُٗیى ٔ ح ّيخ رؼي حُ ُىٌ‪ْ ،‬یچ ‪َ١‬كٗ يٕؿٕى َزٕى‪».‬‬
‫‪« -‬کاليٗ ٍح کّ آهخٖ ُحْيٖ ىٍحیٍؿخ حُ ُرخٌ يِحٍٖ َوم يٗکُي‪،‬‬
‫‪ٛ‬خىهخَّ طَیٍ ٓوُٗ حٓض کّ حٔ رَ ُرخٌ ٍحَيِ حٓض ٔ َیض ٔحهؼٗ ٔ رخ‪ُٗ١‬‬
‫هٕى ٍح رٗپَىِ ریخٌ کَىِ حٓض‪ .‬رخیي حیٍ طکّ ٍح ك‪ٜ‬محنوطخد ٓوُخٌ ٔ‬
‫ٗخِریض ؿِل ٔ طَؿًخٌ ىل حٓظخى يِحٍٖ َخيیي‪ .‬حی٘خٌ گَچّ پیٕٓظّ ٗؼخٍ‬
‫كن ٔ كوٕم ِْحٍِْخ ٍح َ٘وٕحٍ يٗکَى‪ ،‬ح ّيخ ریٖ حُ آٌکّ ‪١‬خنذ كن رخٗي‪،‬‬
‫ػخٗن ؿُگ رٕى‪ .‬حگَ رئٌ رهٕح ٔ هََٕیِٖ طًخو يُخ‪ٛ‬ذ كکٕيظٗ ْى ٍح‬
‫رّحٔ يٗىحىَي َْگِ هخَغ ًَٗٗي‪ .‬حٔ رَ حیٍ پُيحٍ رٕى کّ رخ ههن كًخّْٓخ ٔ‬
‫رّپخ کَىٌ ُْگخيّْخ‪ ،‬هٕى ٍح رّكیغ هَٓيخٌ يهٗ‪ ،‬حٓطٍِٕٖ طخٍیوٗ ٔ پيٍ‬
‫ِْحٍِ ػزض ًَخیي ٔ رّػُٕحٌ یک چَِٖٓ كنهٕحِ ٔ ٓخَُٕخپٌیَ رّٓظخٍِٖ‬
‫طخٍین حیٍ هٕو طزيیم گَىى‪)ٕ۳(».‬‬
‫«‪ ...‬رَ حٓخّ چُیٍ طخکظیک ؿُگ ‪١‬هزخَّ ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔٔ ‪:‬‬
‫ٓظیِِ ؿٕیخَّ رٕى کّ يِحٍٖ رؼي حُ آٌ ىٍٔحٌ حهخيض کٕطخِ هٕى ىٍ کخرم (ىٔ‬
‫ٓخل ٔ ْ٘ض يخِ) ٕٕ رخٍ ٔحٍى ؿُگ هَٕیٍ رخ ‪َ١‬فْخٖ يوظهق ٗي ٔ‬
‫ٍکٍٕىحٍ رٍٗهیذ ؿُگ ىحههٗ گَىیي‪ .‬حیٍ يطهذ رخ ‪َٛ‬حكض طًخو ٔ رّػُٕحٌ‬
‫یک ُٓي حكظوخٍ ٔ ٗخْکخٍٖ رٍِگ ىٍ َٕٗظّْخ ٔ ٓوَُحَْٗخ ٔ پیخوْخٖ‬
‫ٍَْٔحٌ حٔ يخَُي حٓظخى ههیهٗ ٔ حٓظخى يلون يُؼکْ حٓض‪ .‬هٕى حٓظخى يِحٍٖ‬
‫‪۴ٓ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َیِ يزخْخص يٗکَى کّ رخ ًّْٖ ؿَیخٌْخ ٔ هٕصْخ ؿُگیيِ حٓض ٔ حُ هُيْخٍ‬


‫ٔ حُ َْحص طخ ريه٘خٌ ػهیّ حٔ رٔیؾ ٗيِحَي‪ٔ ،‬نٗ يَىِ پْ رَىَي‪)ٕ۲(».‬‬
‫‪ -‬یؼُٗ يِحٍٖ آٌهيٍ َخىحٌ رٕى کّ ًَٗىحَٔض ْیـخٌ‪١‬هزٗ کخًد‪ ،‬طلُگ‬
‫گ٘یيٌ ػهیّ ًْٕ‪ ٔ ٍ١‬هظم ٔ ک٘ظخٍ يَىو رخ ح‪ٕٛ‬ل هَٓيخَٗ يُخكخص ىحٍى؟‬
‫‪ -‬یؼُٗ حٔ ًَٗىحَٔض کّ ىٍ طخٍین يهضْخ ْیچ هَٓيخَٗ ػهیّ يَىو هٕیٖ‬
‫حٓهلّ َک٘یيِ حٓض؟ ٗخیي ْى ًٗخ ىٍٓض رگٕثیي؛ حكظًخالً حٔ ًَٗىحَٔض کّ‬
‫هَٓيخٌ يهٗ کٔٗ حٓض کّ نٕنّٖ طلُگٖ رًّٓض ىًُٗخٌ يیٍٓ ٔ يَىو َ٘خَّ‬
‫ٍٔى‪ ٔ .‬ىًٍْخٌكخل ىٍ رَحرَ ًْٕ‪ُ١‬خٌ هٕى‪ ،‬هخ‪ٟ‬غطَیٍ رخٗي‪َُ .‬يگٗ ػخرض‬
‫کَى کّ َْگَْٔٗ نٕنّٖ طلُگٖ رّٕٖٓ يَىو َ٘خَّ ٍكض‪َ ،‬خگِیَ ٍحِ‬
‫گٍٕٓظخٌ ىٍ پیٖ گَكض‪ ٔ .‬يِحٍٖ ًََّٕٖ ٍٍٔٗ حیٍ گلظّ حٓض‪ .‬حٔ ىٍ حػَ‬
‫‪ٟ‬ؼقْخٖ ٗو‪ٜ‬یظٗ ٔ ٗکٔضْخٖ حهالهٗ ىچخٍ ؿٌُٕ هيٍص‪١‬هزٗ ٗي‪ ،‬حُ‬
‫حٔ َوم حٓض کّ گلظّ‪« :‬آى هؿق ثبیؿ شٌگیؿ جب هٍِْق ٌؿ‪)ٕ۹(».‬‬
‫ريیٍهَحٍ ٓیَ هٓوَحیٗ رًّٓض «َخکـخآرخى» پیّ٘ کَى‪ ،‬ىٍ حیٍ ٍحِ‬
‫هز‪٢‬آيیِ‪ْ ،‬ى حُ حػظوخىحص ُٓظٗ ٔ حهالم كخ‪ٛ‬هّ گَكض‪ْ ،‬ى حُ ىٍک ييٍَیٔى‬
‫ٔ آُحىحَيی٘ٗ ػخؿِ آيي‪ْ ،‬ى يظليیٍ ‪١‬زیؼٗ ٔ ٓیخٓٗ هٕى ٍح حُ ىٓض ىحى‪،‬‬
‫ْى رّچٕکٗ ىٓض َیخكض؛ ىٍ آهَ حُ ٍٖٔ ه٘ى ٔ ػ‪ٜ‬زخَیض کًَ رّک٘ظخٍ‬
‫يَىو هٕى رٔض‪ ٔ ...‬ريیٍطَطیذ‪ ،‬طـَیي ٔ پخکزخهظّ ٗي‪ .‬حیٍ ٗي ػخهزض‬
‫رٕٗٓحىٖ ٔ َيحَٔظٍ كَيٕل ىيٕکَحٓٗ ٔ هٕحػي طؼخيم ىٍ ؿخيؼّٖ يظکؼَ‪.‬‬

‫رُخ رّيُيٍؿخص «حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ» يِحٍی رخ هظم ىٓظٍٕی ٔ ٓهٔهّحی‬


‫ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِگی‪ ،‬رٍِگطَیٍ ‪َٟ‬رّ ٍح رّؿُزٖ ٍُٔٗلکَی يهی ـ‬
‫ئظوم ٔحٍى کَى‪ .‬ؿُز٘ی کّ حٓظوٕحَٖ ُُْٕ ٓلض َ٘يِ رٕى ٔ ىٍ رَحرَ‬
‫ُكًْع ‪َٟ‬رّ‪ ،‬آٓیذپٌیَ رٕى‪.‬‬
‫ىٍ يَحكم رؼي‪ ،‬يِحٍی رخ حٓظیالی َخكن ٔ ؿخ‪ٛ‬زخَّ رَ حٍکخٌ كِد‬
‫ٔكيص (کّ رخ ئظ٘خٍیض ٔ ئخػيصْخی يخىی حیَحٌ يًکٍ ٗي) يٕؿزخص‬
‫حَلَحف ٔ ٓوٕ‪ ١‬ؿُزٖ ٍُٔٗلکَی ىٍ روٖ ِْحٍِگی ٍح رٍّٔ‪ّ١‬ی‬
‫نٕيپُیٔى ٔ ػخٍی حُ ََْٕع طلکَ هالم كَحْى کَى‪.‬‬
‫ريیٍطَطیذ رخػغ حَٔيحى ًُْی ٔ ػوخيض يـِی روْٖخی حُ َٔم ؿٕحٌ‬
‫ِْحٍِ گَىیي‪ ٔ .‬چُیٍ حٓض کّ حئَُِ طیپْخی حُ َٔم ؿٕحٌ ِْحٍِ کّ حُ‬
‫‪۴ٓ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گٌٗظّْخ ح‪١‬الػی َيحٍَي‪ ،‬ىهیوخ كکى ًْخٌ پیهّی حرَی٘ى ٍح پیيح کَىِحَي کّ‬
‫َْچّ يٗرخكُي ٔ َْچّ يٗطُُي ریٖطَ هٕى ٍح يل‪ ٔ ٍٕٜ‬ئُِی يٗکُُي‪...‬‬
‫الُو حٓض َْچّ ُٔىطَ حیٍَٔم ٍح حُ حٓخٍص ًُْی َـخص ىْیى‪ٍَّٔ ،‬‬
‫حٓظؼيحى ٔطٕحَخثی طؼخيم ػًَروٖ رخ ؿخيؼّی يظکؼَ حكـخَی ٍح َوٕحُْي یخكض‪...‬‬
‫كن حیٍ حٓض کّ گلظّ ٕٗى‪ ّٓ« :‬طخ يِحٍی ٔؿٕى ىحٍى» حیٍ ّٓ يِحٍی‬
‫ْى ىٍ گلظخٍ ٔ کَىحٍ هٕى ٔ ْى ىٍ َٕٗظّْخی ههى رّىٓظخٌ هٕيی رّٔ‪ٕٟ‬ف حُ‬
‫ْى يظًیِ حٓض‪َْ ،‬چّ رّىٍٔحٌ يِحٍی َِىیکطَ يیٕٗیى حیٍ طًخیِحص پَ‬
‫ٍَگطَ يیٕٗى ٔ َْچّ حُ آٌ ػ‪ َٜ‬ىٍٔطَ يیٕٗیى طًخیِحص کى ٍَگطَ‬
‫يیگَىى ٔ يِحٍة ٕٓو رَؿٔظّ يیٕٗى‪:‬‬
‫ٔ ـ يِحٍة ىٍ ىٍٔحٌ حٗـخل ٔيوخٔيض کّ رَحی حیَحٌ کخٍ يیکَى ٔ ٗؼخٍ‬
‫ٔ حْيحف حػالو ٗيِحٕ «حٓظوَحٍ كکٕيض ٔالیض كیوّ ىٍ حكـخَٔظخٌ رٕى‪».‬‬
‫ٕ ـ يِحٍة ؿَد کخرم کّ رّىٓض هٕوگَحیخٌ ٔ طُظیًیْخ حكظخى ٔ حُ‬
‫ٗؼخٍْخ ٔ حْيحف هزهت هٕى كخ‪ٛ‬هّ گَكض‪.‬‬
‫ٖ ـ يِحٍة رؼي حُ كیخطٖ کّ ٓخهظّ ٔ پَىحهظّی ههى رّىٓظخٌ هٕيی ٔ‬
‫طُظیًی حٓض‪ .‬حیٍ يَكهّ ىیگَ يَكهّی پیکَطَحٗی ٔ آٍحیٖگَی حٓض کّ‬
‫َْکْ رَحرَ رخ ًُْیض ٔ حْيحف هٕى ريحٌ يزخىٍص يیکُُي‪.‬‬

‫هماقٓ ّ هحل قهیجبى‬


‫يِحٍٖ ًٗخٍ ُیخىٖ حُ ٍهزخٖ ٓیخٓٗ‪ٓ ،‬خُيخَٗ ٔ يلهٗ هٕى ٍح ریَكًخَّ‬
‫ک٘ض‪ .‬حُ ؿًهّ‪ ،‬حكَحى ؿُزٖ چپ يخَُي ػزيحنلٔیٍ حهالهٗ‪ ،‬حكظوخٍٖ َٓم‪،‬‬
‫يٕٕٖٓ ٓلیي‪َ ٔ ،‬یِ ٍْزَحٌ يلهٗ يخَُي ‪ٛ‬خىهٗ َیهٗ‪ ،‬حكٔخَٗ طًَحَٗ‪ٓ ،‬یّي‬
‫ٗٓخدحنيیٍ كٔیُٗ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ يٍٕى ٓیّي يٓيٖ ْخًٗٗ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ىٍ ٍحرطّ رخ هظمْخ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٔ۴‬‬
‫یکٗ ئؤنّٖ یک َلَ حكـخَٗ حٓض رَّخو ػخههٗ کّ ىٍ ي٘ٓي رّهظم ٍٓیي‪،‬‬
‫حیٍ ٍح رؼيح ً طلهیم ٔ كهٔلّحٕ ٍح رؼيح ً يٗگٕیى‪ٔ .‬نٗ آهخٖ ؿؼلَُحىِ کّ ىٍ‬
‫ٍحرطّ رخ يخ رٕى‪ ،‬رّىالیهٗ کّ رؼيح ً يٗگٕیى‪ ،‬حی٘خٌ رّیک ‪١‬هزّٖ ىٍ ي٘ٓي‬
‫رَّخو ٍَٕٖ‪ ،‬کّ حیٍ ٍَٕٖ ْى ٓخروخ ً ػ‪ٓ ٕ٠‬خُيخٌ َ‪ َٜ‬رٕىِ ٔ رخ آهخٖ‬
‫يِحٍٖ ًْکخٍٖ يٗکَىِ‪ ،‬حی٘خٌ ييههیض ىحٗض ىٍ حیٍکّ چُي طخ حُ رچّْخٖ‬
‫‪۴ٓ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخُيخٌ َ‪ٍ َٜ‬ح طلَیک رکُي رَحٖ حیٍکّ حیٍ کخٍ ٍح حَـخو ريُْي‪ ،‬کّ حنزظّ‬
‫رخ طٕ‪ٛ‬یّٖ يٍ رٕى‪ ،‬رّىٓظٍٕ يٍ رٕى‪)ٖٓ(».‬‬
‫آيخٍ ٔ حٍهخو طٍَْٔخ‪ ،‬آىوٍرخیٗ ٔ گَٔگخَگیَٖ کّ هٕيخَيحٌْخٖ ٓخُيخٌ‬
‫َ‪ َٜ‬ىٍ كٕحنٗ ِْحٍِؿخص ٔ َٕحكٗ ًٗخل کٍٕ٘ حَـخو ىحىِحَي‪َٓٓ ،‬خوآٍٔ‬
‫حٓض‪« :‬ههیلّیخٓیٍ» (حُ‬
‫ٕٗنگَ) یکطٍ حُ‬
‫ٓخُيخٌ‬ ‫هٕيخَيحٌْخٖ‬
‫َ‪ َٜ‬ىًٍٓض ًٗخلکٍٕ٘‬
‫رٕى‪ .‬حٔ کّ رؼيح ً حهظالل‬
‫كٕحّ رَىحٗض‪ ،‬ىٍ ُيخٌ‬
‫ٓاليض ىٍ ٓخل ٓ‪ٖٔ۳‬‬
‫حظٓخٍ ىحٗض‪« :‬طُٓخ ىٍ‬
‫یک يؤيٍٕیض‪ ،‬حُ نیٔض‬
‫‪َ ٕ۳‬لَٖ کّ رّيخ ىحىِ‬
‫ٗيِ رٕى‪ ،‬كو‪َ ٖ ٢‬لَ َُيِ‬
‫ىٍ ٍكظُي‪!».‬‬

‫هماقٓ ّ ٌکىثُبی اؼالهی‬


‫ىهیوخ ً رًّْیٍ ٓیخم‪ ،‬يَىو ُكًضکٖ ِْحٍِ رّیخى ىحٍَي کّ آهخٖ يِحٍٖ‬
‫ىٍ ًْيٓظٗ رخ گَِْٔخٖ ٗیطخٌپَٓض ٔ كخٗیٔض‪ ،‬رّييص ‪ ٕ۲‬يخِ ىٍ ؿَد‬
‫کخرم ك‪ ٍٕ٠‬ىحٗض؛ ًّْ رّیخى ىحٍَي کّ ىٍ آٌ ييص رَحی٘خٌ چّگٌٗظّ حٓض‪:‬‬
‫حُ آًٓخٌ‪ٍ ،‬حکضْخٖ ئؼٕى ٔ ٓیخف ٔ حُ ُيیٍ‪ ،‬گَِْٔخٖ طزٓکخٍ ىٍ هخنذ‬
‫َظخيیخٌ كِد ٔكيص‪ ...‬چُيحٌ حيخٌ حُ يَىو گَكظُي کّ َْگخِ حُ یخى يَىو‬
‫رَٔى‪ ،‬هطَ آٌ حٓض کّ يـيىح ً طکَحٍ ٕٗى‪ .‬ىٍ يـًٕع‪ ،‬حٔ‪ٟ‬خع رَ‬
‫ِْحٍِ ْخٖ کخرم چُخٌ طُگ آيي کّ كٕؽ كٕؽ حُ ٍٖٔ ك‪ٜ‬خٍْخ ٔ پٔظّْخٖ‬
‫حيُیظٗ كِد ٔكيص گٌٗظّ ٔ رّىٔنض ٍرخَٗ ٔ ئؼٕى پیٕٓظُي‪ .‬گَِْٔخٖ‬
‫ُیخىٖ حُ يَىو ٍحِ هَٔؽ حُ کخرم ٍح پیٖ گَكظّ ٔ رّٕٖٓ َخکـخآرخى ٍٔحَّ‬
‫ٗيَي‪ .‬آهخٖ يِحٍٖ حؿخُِٖ هَٔؽ حُ کخرم ٍح حُ يَىو ٓهذ کَى‪ .‬هَٔؽ‬
‫‪۴ٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هخچخم ٍَٔن گَكض‪ ،‬يَىو رخ ‪َٛ‬ف يزخنؾ کالٌ حُ ؿَد کخرم طخ يیيحٌ َٗٓ‬
‫هخچخم يٗآييَي! ٔ هٕى ٍح حُ چُگ َظخيیخٌ آهخٖ يِحٍٖ َـخص يٗىحىَي‪.‬‬
‫ؿَیخٌ چُخٌ ٗيص گَكض کّ آهخٖ يِحٍٖ رَحٖ يَىو ٓوَُحَٗ ًَٕى ٔ حُ‬
‫آٌْخ هٕحٓض کّ کخرم ٍحطَک َکُُي ٔ طالٕ رَحٖ گَیوظٍ حُ کخرم ٍح ؿَو‬
‫ىحَٔض‪ .‬يَىو رّیخى ىحٍَي کّ طلَیکخص ٗیطخٌپَٓظخٌ‪َ ،‬يحَىکخٍْٖخ ٔ‬
‫يٕ‪ٟ‬غگیَْٖخٖ ؿه‪ٓ ٔ ٢‬یخٓضْخٖ حٗظزخِ آهخٖ يِحٍٖ يٕؿزخص رَُٔ يلخٓي‬
‫ٔ ٔهٕع ؿُگْخ ىٍ ؿَد کخرمٗي‪ٍَّٔ ،‬؛ يَىو ِْحٍِ حُ هزم ىٍ آٌؿخ‬
‫َُيگٗ يٗکَىَي‪ ،‬رچّ رٍِگ يٗکَىَي‪ ،‬رچّْخ ٗخٌ رّييٍّٓ يٍٗكظُي ٔ آٔحُ‬
‫يٗهٕحَيَي‪ ...‬چّ کٔٗ رّآٌْخ کخٍ ىحٗض؟‬
‫هخرم طٕؿّ حیٍکّ‪ :‬ىٍ ْیچ ٓوَُحَٗ َزٕى کّ آهخٖ يِحٍٖ يَىو ٍح رّهزَ‬
‫چیُٗ ػهیّ یک ىیگَ ىػٕص َکُي! حیٍ کخٍ یک ٍْزَ َیٔض‪ .‬حٔ رخیي يُخىٖ‬
‫ًْزٔظّگٗ‪ ،‬حػظًخى يظوخرم‪ ٔ ،‬يخیّٖ آٍحيٖ هخ‪ َ١‬پیَٔحٌ رخٗي‪ َّ .‬حػ‪٠‬خٖ‬
‫یک هخَٕحىِ ٍح رّهزَچیُٗ حُ یک ىیگَ كَحهٕحَي‪ ،‬ىٍ ریٍ آٌْخ رٌٍ َلخم‬
‫رپخٗي ٔ كْ ريریُٗ ٔ رٗحػظًخىٖ حیـخى ًَخیي‪ٔ .‬نٗ يِحٍٖ کخٍٕ ًْیٍ رٕى!‬
‫ٔهظٗ ٍْزَٖ چُخٌ کُي‪ ،‬ىیگَ کخٍ پیَٔحٌ ٔ کًیظّْخٖ حيُیظٗ‪ ،‬آٌ ْى ىٍ‬
‫ك‪٠‬خٖ ؿُگٗ ٔ َٗحی‪ ٢‬پَ حُ يوخ‪ ،ًّٛ‬يؼهٕو حٓض‪:‬‬
‫«كو‪ ٢‬یک چیِ ٍح طٕؿّ رکُیي‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٔ۶‬‬
‫آٌ کٔخَٗ کّ حُ ًٗخ هيحٖ َخهٕحٓظّ كخ‪ َٟ‬يَٕٗٗي کّ رًّٗخ يهض هیخَض‬
‫کُي حیٍْخ ٍح ُٗخٓخیٗ کُیي‪ .‬ىیگَ حیٍْخ طٕحَٗ ؿیَ حُ هَیي ٔ هیخَض‪ ،‬طٕحٌ‬
‫َيحٍى کّ ریخیي ؿُگ ََٕٓٗض طؼییٍ کٍ ٍح‪ ،‬ؿُگ کُي‪)ٖٔ(».‬‬
‫«یک ئؤنّ ْى ىٍحیٍ حٓض کّ پیَ‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٔ۷‬‬
‫ؿٕحٌ‪ ،‬يَى‪ ،ٌُ ،‬کٕچک‪ ،‬رٍِگ يظٕؿّ رخٗیي کّ ىٍ ریٍ ًٗخ کْ هیخَض‬
‫َکُي‪ ،‬حگَ هخثُٗ يٗآیي طزهیؾ يٗکُي هالف يُخكغ ًٗخ حیـخى ٔك٘ض يٗکُي‪،‬‬
‫حیـخى طٕ٘یٖ يٗکُي‪ .‬رخیي ىٓضگیَ رکُیي ٔ ریخٍٔیي کّ ؿِح ريْیى‪)ٖٕ(».‬‬
‫«آهخٖ يِحٍٖ رخ حطوخً ٍْٕٔخٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٔ۴‬‬
‫رلَحٌٓخُ ٔ حنظٓخدآكَیٍ‪ ،‬رَحٖ ىكخع حُ يَىو‪ ،‬ؿِ ٓالف رّچیِٖ ىیگَ‬
‫َیخَيی٘یي‪ .‬آٌ ٍح ْى رخ طيریَ ػخنٗ هٕى حُ يَىو ىٍیؾ کَى ٔ رّگَِٔ ‪١‬خنزخٌ‬
‫رٌل ٔ روٖ٘ ًَٕى! ػخهزض ًْیٍ يَىو ٍح رخ ىٓض هخنٗ ىٍ يیخٌ حيٕحؽ‬
‫ه‪ٕٜ‬يض ٔ حَظوخو ٍْخ کَى»(ٖٖ)‬
‫‪۴ٓ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٓظزيحى ٔ حهظُخهٗ کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ‪ٕ١‬ل ييص ىٔ ٓخل ٔ ْ٘ض يخِ ىٍ‬
‫ؿَد کخرم رَهَحٍ کَى‪ٗ ،‬خیي ىٍ طخٍین حیٍ َٗٓ‪ ،‬رٗٓخروّ رخٗي؛ گلظیى حُ ْٕح‬
‫رًذ ٔ ٍحکض ئؼٕى ٔ ٓیخف؛ حُ ُيیٍ کًیظّْخٖ حيُیظٗ آهخٖ يِحٍٖ آد ٍح‬
‫رّگهٕٖ يَىو ؿَد کخرم ه٘ک کَىِ رٕى‪ .‬حكظ‪٠‬خكخص ىیگَ رًخَي رّؿخٖ‬
‫هٕى؛ رگٌحٍ آكظخد رظخري طخ ُيیٍ ٍح ططٓیَ ًَخیي‪.‬‬
‫«‪ ...‬حكَحىٖ ريَخو‪ ،‬ريٓخروّ‪ ،‬كخٓي ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔٔ۱‬‬
‫يؼهٕوحنلخل؛ گَِْٔخٖ ك٘خٍ ٍح ٓخُيخٌىْٗ ًَٕىِ ٔ ػهیّ حكَحى كِد ٔكيص‬
‫کّ َظَ يوخنق رخ يِحٍٖ ىحٗض‪ٍْ ،‬زَٖ يٗکَىَي‪ٔ .‬ؿٕى «کٕطّگخَٗ» طلض‬
‫ييیَیض حیٍگَّٕ حكَحى‪ ،‬ىٍ ًْیٍ ٍحٓظخ هخرم طلهیم ٔ حٍُیخرٗ حٓض‪ .‬کّ حػًخل‬
‫حَٕحع ٗکُـّْخٖ ٔك٘ظُخک ؿًٔٗ ٔ ٍٔكٗ‪ ،‬یخى ؿُخیخص کًَٕیٔى ىٍ «هخى»‬
‫ٍح َُيِ يٗکَى‪ .‬كظٗ حگَ حكَحى ىٍ ُیَ ٗکُـّ‪ ،‬رّيويٓخص ٕٓکُي یخى‬
‫يٗکَىَي‪ ،‬رخ حْخَض ٔ طْٕیٍ َٗو آٍٔ رًّْخٌ يويٓخص يٕحؿّ يٗٗيَي‪)ٖ۳(».‬‬

‫هماقٓ ّ ػؿم ؾقک ؾقوث ال أّبع‬


‫«حكال‪ »ٌٕ١‬ىٍ «ىیخنگ» هٕى‪ ،‬ىالثیم پیَُٖٔ «حٓپخٍص» ٍح حُ ُرخٌ‬
‫یک ٗو‪ٜ‬یض آطُٗ چُیٍ ریخٌ کَىِ حٓض‪« :‬حگَ ًٗخ هخػيِٖ طُخٓذ ٍح َخىیيِ‬
‫رگیَیي ٔ رخىرخٌْخٖ رٍِگ ٍح رَ ک٘ظْٗخٖ رٔیخٍ کٕچک ٕٓحٍ کُیي‪ ،‬یخ‬
‫حهظيحٍ رٔیخٍ رّکٔٗ ٔحگٌحٍ کُیي کّ ٗخیٔظّٖ آٌ َیٔض‪ًْٕ ،‬حٍِ ي‪ٜ‬یزض‬
‫رّرخٍ هٕحْي آيي‪ )ٖ۳(».‬حیٍ يؼخل يِحٍٖ رٕى‪:‬‬
‫«گَِٔ ‪١‬خنزخٌ ىٍ حرظيح ریٖطَیٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٓٔ ‪:‬‬
‫ىٍگیَْٖخٖ َظخيٗ ٍح رخ كِد حٓاليٗ ىحٗض ٔ ىٍ َظیـّ يٕح‪ٟ‬غ كِد‬
‫حٓاليٗ ىٍ يُخ‪١‬ن ٔٓیؼٗ حُ هُيْخٍ‪ْ ،‬هًُي ٔ ُحرم رّىٓض حیٍ گَِٔ حكظخى‪.‬‬
‫كِد حٓاليٗ ػِو ىحٗض طخ حیٍ گَِٔ َٕظٍٕٓ ٍح حُ پیٍٖكض رخُ ىحٍى‪.‬‬
‫رّطزغ كِد حٓاليٗ‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ َیِ ػهیّ حیٍ گَِٔ ٗيیيح ً حػالو يٕ‪ٟ‬غ‬
‫ًَٕى ٔ يظؼخهزخ ً َیَْٔخٖ هخرم طٕؿّ ٍح رّکًک كِد حٓاليٗ رّٕٖٓ ؿَِٗ‬
‫گٔیم ىحٗض؛ ح ّيخ‪َ ،‬خ ًْآُْگٗ ٔ یخ رٗٔكخیٗ كِد حٓاليٗ رخػغ ٗي کّ‬
‫َیَْٔخٖ آهخٖ يِحٍٖ رخ هٕيُيحَٗ ٗلیغ ىیٕحَّ يظلًم ٗکٔض گَىى‪».‬‬
‫«رخ َِىیک ٗيٌ ‪١‬خنزخٌ رّيَکِ کٍٕ٘ آهخٖ كکًظیخٍ چخٍِٖ ؿِ طوهیّٖ‬
‫يٕ‪ٟ‬غ هٕى ًَٗریُي‪ُ ،‬یَح حٔ ىٍ رَحرَ ىٔ ؿزّٖٓ هيٍطًُي یخٍحٖ يوخٔيض ىٍ‬
‫ٓٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕى ًَٗىیي‪ .. .‬حیٍ ىٕٗحٍٖ ؿيیي رخػغ ٗي کّ آهخٖ يِحٍٖ ىٍ رَحرَ یکٗ حُ‬
‫ىٔ ؿزّٓ ََيٖ َ٘خٌ ريْي‪ .‬آهخٖ يِحٍٖ يٗطٕحَٔض رخ گِیُٖ هٕى يیخٌ‬
‫‪١‬خنزخٌ ٔ ٍرخَٗ ََٕٓٗض هٕى ٔ كِرٖ ٍح ٍهى رَِي‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ کّ حُ‬
‫ٕٖٓ ‪َ١‬كيحٍحَٖ هَىيُي کىَظیَ ٔ ٍْزَ ٍٗیي ٔ ييرَ ُٗخهظّ ٗيِ رٕى‪ ،‬ىٍ‬
‫حَظوخد یکٗ حُ حیٍ ىٔ گِیُّ‪ َّ ،‬طُٓخ یک هطخٖ كخكٖ ٓیخٓٗ ٔ َظخيٗ‬
‫يَ طکذ ٗي‪ ،‬رهکّ ح‪ٛ‬م طيریَ ٔ هَىيُيٖ هٕى ٍح ْى ُیَ ٓجٕحل رَى؛ ُیَح‬
‫طٕحكن رخ ‪١‬خنزخٌ طُٓخ یک يؼُٗ ىحٗض‪ ٔ :‬آٌ طٔهیى رٗهیي ٔ َٗ‪ ٔ ١‬رئٌ چٌٕ‬
‫ٔ چَح حٓض‪ .‬آهخٖ يِحٍٖ ٔهظٗ هٕى ٍح ىٍ حیٍ رٍرٔض يٗریُي ه‪ٕٜ‬يض ؿيیي‬
‫رخ ‪١‬خنزخٌ ٍح ْیچ يٗحَگخٍى ٔ ىًُٗٗ چُي ٓخنّٖ هٕى رخ ئؼٕى ٍح يٓى‬
‫حٍُیخرٗ يٗکُي‪ .‬ريیٍٓخٌ رّهخ‪َ َ١‬لَص حُ ئؼٕى‪ ،‬طٍ رّىٍهٕحٓض ٍَؾآٍٔ‬
‫‪١‬خنزخٌ يٗىْي‪».‬‬
‫«رخ پٌیَٕ هٕحٓظّْخٖ ‪١‬خنزخٌ طًخو طٕحٌ َظخيٗ ٔ نٕؿیٔظکٗ كِد ٍح‬
‫رّ‪١‬خنزخٌ طلٕیم يٗىْي رخُْى يٕكن ًَٕٗٗى کّ ئَص ٔ ٍكى حیٍ گَِٔ ٍح‬
‫َٔزض رّهٕى ؿهذ کَىِ ٔ رَحٖ هٕى ي‪َٕٜ‬یض ؿخَٗ کٔذ کُي‪»...‬‬
‫«ٗزٗ کّ آهخٖ يِحٍٖ رخنلٍ رٔیخٍ ‪ٟ‬ؼیق ٔ ٗکٔظّ ىٍ ي‪ٜ‬خكزّ رخ رٗ‬
‫رٗ ٓٗ حُ طٕحكن رخ ‪١‬خنزخٌ كَف يُٗى‪ٓ ،‬وٍگٕٖ حیٍ گَِٔ رّٗيص َْگَّٕ‬
‫طٕحكن ٍح طکٌیذ ًَٕىِ ٔ حػالو ىحٗض‪ :‬آهخٖ يِحٍٖ طٔهیى ‪١‬خنزخٌ ٗيِ حٓض‪ٔ .‬‬
‫ػـیذطَ حُ ًّْ حیٍکّ ‪١‬خنزخٌ هٕحٓظخٍ طلٕیم ٓالف حُ ٕٖٓ آهخٖ يِحٍٖ‬
‫يٕٗٗى ٔ حیٍ هٕحٓض رٍّحكظٗ حُ ٕٖٓ يِحٍٖ پٌیَكظّ يٕٗٗى‪».‬‬
‫«آهخٖ يِحٍٖ ىٍ طٕؿیّ ؿُگْخٖ کّ ػهیّ يَىو ؿَد کخرم رٍّحِ يٗحكظخى‬
‫حُ ػيحنض حؿظًخػٗ ٔ كوٕم ٓیخٓٗ ٓوٍ يٗگلض؛ ح ّيخ‪ُْ ،‬گخيٗ کّ رخ ‪١‬خنزخٌ‬
‫يٕحؿّ يٕٗٗى‪ َّ ،‬حُ كوٕم ٓیخٓٗ ٔ ػيحنض حؿظًخػٗ ٓوٍ رّيیخٌ يٗآٍٔى‬
‫ٔ َّ حُ آٌْخ پٔض کهیيٖ يٗهٕحْي‪ ...‬ط‪ًٜ‬یى يٗگیَى رخ طـییَ هیخكّ ٔ پٕٗیيٌ‬
‫نزخّ يزيل َُخَّ (چخىٍ رَهغ) حُ يؼَکّ ؿخٌ ٓخنى رّىٍ رزَى‪ ،‬ىٍ ئیَ کخرم‬
‫ٔ چٓخٍ آٓیخد طٕٓ‪١ ٢‬خنزخٌ ُٗخٓخیٗ ٔ ىٓظگیَ ٗي‪)ٖ۳(».‬‬
‫«يخثٕثیٔضْخ رخ حٓظلخىِ حُ ه‪ٕٜٛ‬یخص‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٔٔ ‪:‬‬
‫كَىٖ َٓحٌ حهٕحو کّ ؿخنزخ ً ُحىِٖ هٕىهٕحْْٗخ ٔ هيٍص‪١‬هزٗ حٓض‪ ،‬رّػُٕحٌ‬
‫ؿزٓخص هٕيٗ رَحَگیوظّ ٔ رخ ػيو ٔحکُٖ طُظیىْخٖ حٓاليٗيـخْيیٍ‪ ،‬طٕحَٔظُي‬
‫َلْ ٍحكظٗ رکُ٘ي ٔ ىٍ ؿخيؼّ هٕى ٍح ؿخ رَُِي‪)ٖ۳(».‬‬
‫ٔٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«یکٗ حُ ػٕحيم ػيو حثظالف‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٕٔ ‪:‬‬


‫گَِٔ ؿًؼیض (ٍرخَٗ ٔ ٍٕٗحٖ َظخٍ ئؼٕى) يٕؿٕىیض حكَحى چپٗ كٕم‬
‫حنٌّکَ رٕىَي‪ .‬كؼخنیض ٗؼهّحْٖخ ىٍ ُيخٌ هيٍص رَْخٌ حنيّیٍ ٍرخَٗ ٗکم‬
‫گَكض‪ .‬حػ‪٠‬خٖ گَِْٔخٖ ٓخُح‪ِٓ ،‬ح‪ ،‬كِد کخٍگَحٌ ٔ ٓخؿخ کّ ىٍ ُيخٌ‬
‫حىحٍِ ٖ ىحکظَ َـیذ رخ ٍژیى کخرم َیِ حثظالف ٔ ًْکخٍٖ ىحٗظُي‪ ،‬رخ حَظوخل‬
‫هيٍص رّيـخْيیٍ ٍٔحر‪ ٢‬ئظلکًٗ ٍح رخ حكًي ٗخِ ئؼٕى رّٔؿٕى آٍٔىَي ٔ‬
‫پٔضْخٖ كٔخّ ىٔنظٗ ٍح َیِ ط‪ٜ‬خكذ ًَٕىَي‪ .‬رّطؤثیي یکٗ حُ ٓیخٓیٌٕ‬
‫للا نلَحیٗ ٍح حُ ؿًهّ‬
‫ػزيللا ٔ َـیذ ّ‬
‫ّ‬ ‫ػزيحنَكًٍ‪ ،‬ىکظَ‬
‫ّ‬ ‫َِىیک رٍّرخَٗ‪ ،‬ىکظَ‬
‫حكَحى کهیيٖ ٗؼهّٖ ؿخٔیي (ٓخيخیْٗخ) ٔ (ٓظى يهٗ) يَٗخيُي‪ .‬کّ ًَٗهٕحٓظُي‬
‫ریٍ گَِْٔخٖ يـخْيیٍ حثظالف رّٔؿٕى آیي طخ ٍْزَٖ حىحٍِٖ حكـخَٔظخٌ ٍح‬
‫رّػٓيِ ىحٗظّ رخُٗي‪».‬‬
‫‪« -‬رّحكظًخل ُیخى کّ حكَحى يخثٕثیٔض حُ حكًيٗخِ ئؼٕى رَِٓرَىحٍٖ‬
‫ٓیخٓٗ ُیخى ًَٕىِ ٔ كظٗ ٍٕٔ حٔ ٍح ىٍ رَهٍٕىْخٖ ٓیخٓٗ‪ ،‬گَحیٖ‬
‫َژحىپَٓظخَّ ىحىَي ٔ ٓؼٗ يٗکَىَي کّ يطخنذ هٕيٗ ٔ يٌْزٗ ٍح ىٍ ؿُگ رخ‬
‫ىیگَ گَِْٔخ رّکخٍ رَىِ‪ ،‬حُ ػٕح‪١‬ق يَىو رَِٓرَىحٍٖ ًَخیُي‪)ٖ۲(».‬‬

‫كبکثُبٓ ال ٖٕ وٌجلَ‬
‫ىٍک حیٍ َکظّ رَحًّْٖ آٓخٌ حٓض کّ «َْکْ ‪١‬خنذ ػيحنض حٓض‪،‬‬
‫الؿَو هٕى رّػيحنض حیًخٌ ىحٗظّ رخٗي‪».‬‬
‫‪ -‬آیخ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ح‪ٛ‬الً يٗىحَٔض ػيحنض چیٔض؟‬
‫‪ -‬آیخ حٔ ىٍکٗ (ٔنٕ َخه‪ )ٚ‬حُ يوٕالطٗ چٌٕ ػيحنض ٔ ‪ٛ‬هق ٔ ؿخيؼّٖ‬
‫ََٗٓٔيٖ ىحٗض؟‬
‫‪ -‬حٔ ح‪ٕٛ‬ل ٔ يزخَٗ کُْٖخٖ ٓیخٓٗ ىٍ ؿخيؼّٖ يظکؼَ ٍح يٗكًٓیي؟‬
‫‪ -‬آیخ حٔ حػظوخى رٍّهخرض آُحى ىحٗض؟‬
‫حٓخٓخ ً حٔ يٗىحَٔض چّ يٗهٕحْي؟‬ ‫‪-‬‬
‫= هیَ؛ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ یک ریًخٍ ٍٔحَٗرٕى‪ ،‬رُخ رّحظٓخٍحص ٗخْيحٌ‬
‫يلهی ٔ ْى ىٍِْٔخی حٔ‪ ،‬ػزيحنؼهی يِحٍی ىٍ ٓخل ‪ُْ ٖٔ۳۳‬گخيی کّ ٕٔ‬
‫ٓخل ٍٓ ىحٗض‪ ٔ ،‬ىٍ يلم هٕى (هَیۀ َخَٕحثی چخٍکُض) َُيگی يیکَى‪،‬‬
‫ىچخٍ ؿٌُٕ ٗيیي ٗي‪ ،‬پيٍٕ <كخؿی هيحىحى> حٍٔح پیٖ ىحکظَ رَى ٔ كخیيِ‬
‫ٕٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َيحٗض‪ ،‬پْ حُ آٌ َِى ٓیيدمحم ػظیى حیالم رَىِ ٔ رَحیٖ ىػخء گَكض‪ ،‬رخُْى‬
‫رٓزٕى َیخكض‪ٓ ،‬پْ حٍٔح َِى ٓیيَ‪َٜ‬حنيیٍ طؼٕیٌىِ ىٍ یٕنًَد رَى‪ ،‬رخُْى‬
‫كخیيِ َيحٗض‪ ًّْ ،‬يیگلظُي حیٍ ٍح ؿٍ ُىِ حٓض‪ .‬پيٍٕ حٍٔح ىٍ ُیخٍص‬
‫"ٓپخٔحٌ" رَى ٔ ٗذُْگخو رّٓظٌٕ ُیخٍص رٔض‪ ،‬رخُْى َظیـّ َگَكض ‪...‬‬
‫ىٍ ًْیٍ ٓخل‪ ،‬رخ ًْیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض ِپ٘ک آهخی يِحٍی ىٍ آيي ٔ حٔ رّهييض‬
‫ػٔکَی كَحهٕحَيِ ٗي‪ ،‬پيٍٕ رخ حٓظُخى رّٔ‪ٟ‬ؼیض ‪ٛ‬لت حٔ َٓخیض طالٕ‬
‫کَى طخ حٔ ٍح حُ هييض ػٔکَی يؼخف کُي‪ ،‬ح ّيخ يٕكن َ٘ي؛ ػزيحنؼهی رخ ًْیٍ‬
‫كخل رّهييض ػٔکَی حػِحو ٗي ٔ ىٔنض رّىٍيخٌ حٔ يزخىٍص کَى‪.‬‬
‫ح ّيخ آػخٍ ؿٌُٕ ىٍ يـًٕػّٖ کُٖ ٔ يُٖ حٔ طخ آهَ پخرَؿخ رٕى‪،‬‬
‫ٓخُٔکخٍْخٖ حٔ َ٘خٌ يٗىْي کّ حٔ ‪َٛ‬كخ ً یک «گخٔ ٗخمٌُ» ٔ یک‬
‫ىیٕحَّٖ ؿُگ‪١‬هذ رٕى کّ رٗىنیم ٔ رْٗيف رَّْٕٓ كًهّ يٗرَى‪.‬‬
‫«حٓطٍِٕ ٗکٔظّ» كَحُْخٖ حُ گلظخٍ يِحٍٖ ٍح چُیٍ آٍٔىِ حٓض‪:‬‬
‫ـ «يّ رخیي ئؼٕىِ رًخنى»!‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٕٔ ‪:‬‬
‫ـ «يّ ىِ ىٔٓظى گلظى کّ یک چُي يٕٗک حٓکخى ىِ کخرم رَِّ‪ ،‬طخ يخنٕو‬
‫ِٕٗ کّ هيح ىِ کٗ يیيیّ»!‬
‫ـ «آَويٍ رخیي ؿُگیي طخ يٍٕ٘ٓ ٗي»!‬
‫ـ «يخ یک چٕکٗ کهیيٖ يٗهٕحْیى»!‬
‫ـ «كوٗ کّ ىِ ٍُٔ گَكظّ َِٕ٘‪ ،‬يِِ َيٍِ»!‬
‫ـ «ؿُگْخٖ يٍ حُ ؿُگْخٖ ؿٓخَٗ يٓىطَ رٕى‪ ،‬كو‪ ٢‬ىٍ آٌ حُ ٓالف‬
‫ْٔظّحٖ حٓظلخىِ َ٘ي‪ ،‬کّ آٌ ٍح َيحٗظیى‪ ،‬حگَ ٓالف ْٔظّحٖ يٗىحٗظیى حُ آٌ‬
‫حٓظلخىِ يٗکَىیى؛ حی ؿُگْخ رخیي ىطخٍین َٕٗظّ ِٕٗ»!‬
‫ؿُگْخٖ حٔ ىٍ ػَف ػوالء ٔ ىٍ كَُْگ ٍٓخَّْخ ٔ يطزٕػخص‬
‫رّ«ؿُگْخٖ ىیٕحَّگی» يٍٕ٘ٓ ٗيِ حٓض‪ .‬کظخد «حٓطٍٕۀ ٗکٔظّ» َٗف‬
‫يل‪ٜ‬هٗ ىٍ يٍٕى «ؿُگْخٖ ىیٕحَّگی» رّىٓض يٗىْي‪ٓ .‬یَ طلٕل‬
‫«ؿُگْخٖ ىیٕحَّگٗ» کّ ىٍ َٓخیض رِّْحٍِک٘ٗ حَـخيیي‪ ،‬چُیٍ رٕى‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬حرظيح ؿُگ يیخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ ِْحٍِْخ رٕى‪ُٓ( :‬ي ًٗخٍِ ٕ)‬
‫ٕ ‪ -‬يَكهّٖ ىٔو‪ ،‬رّؿُگ يیخٌ طخؿیکْخ ٔ ِْحٍِْخ طـییَ يخْیض ىحى‬
‫ٖ ‪َٓ -‬حَـخو رّؿُگ ِْحٍِ رخ ِْحٍِ يزيل ٗي‪ُٓ ٕٖ( :‬زهّ)‬
‫ٖٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آهَیٍ ؿُگ آهخٖ يِحٍٖ رخ ِْحٍِ رٕى‪ .‬حیٍ ؿُگ ٗیّٖ٘ ػًَ َخيزَىِ‬
‫ٗي ٔ حٔ رؼي حُ حیٍ ؿُگ‪ ،‬ييص ُیخىٖ َُيِ ًَخَي‪ .‬يٍ كکَ يٗکُى حیٍ حُ‬
‫يٓخٍصْخٖ گهذحنيیٍ كکًظیخٍ رٕى کّ طٕحَٔض رّٕٓٓنض ٔ َٓػض‪ ،‬ط‪٠‬خى‬
‫طخٍیوٗ ِْحٍِ ٔ پ٘ظٌٕ ٍح حرظيح رّط‪٠‬خى ِْحٍِ رخ طخؿیک ٔ ٓپْ رّط‪٠‬خى‬
‫ِْحٍِ رخ ِْحٍِ يزيل ٓخُى‪.‬‬
‫حؿًخل ىحٓظخٌ حُ حیٍ هَحٍ حٓض کّ ىٍ كَحگَى يُخه٘خص ىٍَٔٗ «كِد‬
‫ٔكيص» کّ يظؼخهذ َلًٕ َیَٕخُیٔى ٔ رخنُظیـّ ٗوخم ًٓظٗ‪ ،‬ؿُخكٗ‪ٓ ،‬یخٓٗ ٔ‬
‫كظٗ حػظوخىٖ کّ ٍُٔ رٍُّٔ ىٍ يیخٌ ؿُخفْخ طؼًین يٗیخكض‪َٓ ،‬حَـخو ىٍ‬
‫ٖٕ ُٓزهّ ٖ‪ ٖٔ۳‬ؿُگٗ پَطهلخص يیخٌ آهخیخٌ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ (ٓخرن ٍْزَ‬
‫َ‪ ٔ )َٜ‬دمحم حکزَٖ (ٓخرن ٍْزَ ٓپخِ) ىٍ ؿَد کخرم َٗٔع ٗي کّ ييص‬
‫ریٔض ٔ ٖٗ ٍُٔ ؿَیخٌ یخكض ٔ ػٕحهذ َخگٕحٍ ىحٗض‪ .‬ؿِثیخص يخٔهغ ىٍ‬
‫ََ٘یخص ىٔ ‪َ١‬ف ٔ ََ٘حص رٗ‪َ١‬ف رّطل‪ٜ‬یم يُؼکْ حٓض‪َْ .‬ىٔ ‪َ١‬ف حُ‬
‫ٖٕ ُٓزهّ يٍكیغ یک ٍُٔ طخٍیوٗ یخى يٗکُُي‪ .‬ح‪َ١‬حكیخٌ حکزَٖ هزَ حُ‬
‫ٔهٕع كخؿؼّٖ ػظیى يٗىُْي‪ََ٘ .‬یخص ‪َ١‬فىحٍ حکزَٖ رّطؤکیي يٗگٕیُي ىٍ‬
‫كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ «آٌهيٍ ک٘ظّ كظخىِ حٓض کّ کلٍ َظٕحٌ کَى»‪:‬‬
‫«ىٍ ؿَیخٌ كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ ریٖ حُ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕٔ۴‬‬
‫ىِِْحٍ َلَ رّهظم ٍٓیيَي‪)ٖ۹(».‬‬
‫ح ّيخ آهخٖ يِحٍٖ کّ طخ ٖٗيخِ رؼي حُ آٌ َُيِ رٕى‪ ،‬ىٍ حیٍ يٍٕى يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ح ّيخ يخ ؿهٕ طٕ‪١‬جّ ٍح ىٍ ٍُٔ حٔل گَكظیى‪.‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕٔ۵‬‬
‫ًٗخ ىیيیي کّ ىٍ حیٍؿخ آٌچُخٌ ؿُگ ٔ آىوک٘ٗ پیٖ َیخيي‪)۳ٓ(».‬‬
‫ؿَیخٌ ٖٕ ُٓزهّ کّ طٕٓ‪َ ٢‬یَٕخُیٔى ْژيَٕٗ‪١‬هذ ‪َ١‬حكٗ ٗيِ رٕى‪،‬‬
‫ىحٍحٖ حرؼخى پیچیيِ رٕى ٔ طؤػیَحص ػًین رَؿخٖ َٓخى‪ .‬طوَیزخ ً ََٕٓٗض ًّْ‬
‫چیِ ٍح ي٘و‪ ٚ‬کَى‪ .‬حُ ؿًهّ ََٕٓٗض هٕى يِحٍٖ ٍح‪َ .‬خيزَىِ کّ طًخو طوى‬
‫يَؽْخی هٕى ٍح ىٍ ٓزي ٗیطخٌپَٓظخٌ ؿًغ کَىِ رٕى‪ ًّْٖ ،‬آٌ ٍح یکؿخ ٔ‬
‫یک رخٍ ىٍ ؿَیخٌ ٖٕ ُٓزهّ رُّٓگ کٕریي ٔ طًخو کَى‪.‬‬
‫ٓخُيخٌ پخکٔظخَت يٕٕٓو رّ«طُظیى َٔم َٕ ِْحٍِ ـ يـم» ىٍ ههن كخؿؼّی‬
‫ٖٕ ُٓزهّ َو٘ی رَؿٔظّ ىحٗض‪ .‬آٌْخ کّ ٕٓحٍ رَ ػزيحنؼهی يِحٍی ٗيِ رٕىَي‬
‫هٕحٓظُي رخ ٓخُيخٌىْی ٔ ٍحِ حَيحُی حیٍ كخؿؼّ‪ ،‬پَىِی رٍَٔی ٗکٔضْخ ٔ‬
‫حكظ‪٠‬خكخص هٕى رکُ٘ي‪ ،‬ح ّيخ يلخٓزخص ٗخٌ ؿه‪ ٢‬حُ آد ىٍ آيي‪.‬‬
‫‪۴ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫پخٍِٖ حُ يُيٍؿخص يطزٕػخص ْٕحىحٍ َْىٔ ‪َ١‬ف ٍح ػیُخ ً ىٍ حیٍؿخ‬


‫يٗآٍٔیى طخ ىٍ ‪ٛ‬للخص طخٍین رًخَي ٔ يُزغ ه‪٠‬خٔص رَحٖ آیُيِگخٌ رخٗي‪:‬‬

‫الق ‪ً -‬ظك شبًت هماقٓ پیكاهْى شٌگ ٖٕ وٌجلَ‪:‬‬


‫«ٍْزَ ٗٓیي يِحٍٖ هیخو‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕٔ۶‬‬
‫حٓخٍصٗکٍ ٔ طخٍیوٗ ٖٕ ُٓزهّ ٖ‪ٍ ٖٔ۳‬ح رَػهیّ حَٗحف ُحىِگخٌ يـٍَٔ ٔ‬
‫َٓ رّْٕحٖ ط٘یغ ىٍرخٍٖ‪ ،‬حیٍ ؿخَیخٌ ٔ ػٕحيم ٔحرٔظّ رّریگخَّ ٔ هخثُیٍ يهٗ‬
‫آؿخُ ٔ ٍْزَٖ کَى‪)۳ٔ(».‬‬
‫«ىٍ ؿَیخٌ هیخو ٖٕ ُٓزهّ ٖ‪ ٖٔ۳‬چَِْٓخٖ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ ط٘یغ ىٍرخٍٖ‬
‫ظخَْح ً ىٍ ىٔ ؿزّٖٓ يظوخ‪ٛ‬ى هَحٍ ىحٗظُي‪ ،‬ح ّيخ يٕح‪ٟ‬غ ٔ ػًهکَىْخٖ آَخٌ‬
‫ىٍ ؿَیخٌ ػًهیخص ٖٕ ُٓزهّ ٔ پْ حُ آٌ کخيالً رّحػزخص ٍٓخَیي کّ ریٍ حیٍ‬
‫چَِْٓخ ًْآُْگٗ ىهین ٔؿٕى ىحٗظّ حٓض‪ .‬الُو رّیخىآٍٖٔ حٓض کّ رؼ‪ ٗ٠‬حُ‬
‫ئجٕنیٍ ىحٍحٖ َظَیّٖ كٕم رٕىَي‪َ .‬ظَیّٖ کّ يؼظوي رٕىَي ًْآُْگٗ‬
‫چَْٓخٖ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ ط٘یغ ىٍرخٍٖ هزم حُ ٖٕ ُٓزهّ ٔؿٕى َيحٗظّ ٔ پْ‬
‫حُ حیٍ طخٍین حٓض کّ چَِْٓخٖ ىٔٓض َخگِیَ يَٕٗٗي کُخٍ يوخٔيض ؿَد‬
‫کخرم ٍحطَک کُُي‪ ،‬حُ حهيحو ٍْزَ ٗٓیي ىٍ ٖٕ ُٓزهّ حرَحُ َخ ٍ‪ٟ‬خیظٗ کَىِ‪،‬‬
‫حٓظيالل يًَٕٗىَي کّ حیٍ کخٍ رَػالِٖٔ ىٔ پخٍچّ ٓخهظٍ كِد ٔكيص ٔ‬
‫ؿخيؼّٖ ط٘یغ‪ ،‬آٌ ػيِ کٔخَٗ حُ چَِْٓخٖ ىٔٓض ٍح کّ ‪ٛ‬خىهخَّ کخٍ ٔ‬
‫كؼخنیض يٗکَىَي‪َ ،‬یِ حُ کُخٍ كِد ؿيح کَىِ ٔ رّىًٍٗ طزيیم ًَٕى‪ ،‬یخ كي‬
‫حهم َٔزض رّحیٍ ؿزّٓ ٔ حْيحف آٌ رٗحػظًخى ٓخهض‪».‬‬
‫«ٍْزَ ٗٓیي رخ ٔؿٕى حیٍکّ ‪َ١‬ف کهٗ ػًهیخص ٍح رخ كَيخَيْخٌ هٕى ىٍ‬
‫يیخٌ گٌحٗظّ رٕى‪ٔ ،‬هض ػًهیخص ٍح رّكَ‪ٛ‬ض يُخٓزٗ يٕکٕل ًَٕىِ رٕى کّ‬
‫هٕى ط‪ًٜ‬یى َٓخیٗ ٍح حطوخً يٗکَى؛ رُخءح ً ٗیؼیخٌ ىٍرخٍٖ َیِ رخ ٔؿٕى‬
‫آيخىِگٗ کهٗ هٕیٖ‪ ،‬حُ ٔهض ىهین ػًهیخص چیِٖ ًَٗىحَٔظُي ٔ ُْگخيْٗى‬
‫کّ ح‪١‬الع كخ‪ٛ‬م ًَٕىَي‪َٛ ،‬ف ٗو‪ٜ‬یضْخٖ کهیيٖ آٌ يٕكن ٗيَي کّ هٕى‬
‫ٍح حُ ‪ٛ‬لُّ هخٍؽ ٓخَُي‪».‬‬
‫«ط‪ًٜ‬یى ٍْزَ ٗٓیي رَحٖ آؿخُ ػًهیخص‪َِ ،‬ىیکْٗخٖ ٗخو ٖٕ ُٓزهّ حرالؽ‬
‫ٗي‪ .‬پیٖ حُ پخیخٌ طخٍین‪َ ،‬وخ‪ ١‬يٍٕى كًهّ يیخٌ گَٔپْخٖ يوظهق طؤیى رُيٖ‬
‫‪۴ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔ ي٘و‪ ٚ‬گَىیيِ رٕى‪١ .‬زن حظٓخٍحص آهخٖ رَٓحيٗ آيَ ک٘ق كِد ٔكيص‪،‬‬
‫طؤیى رُيٖ يُخ‪١‬ن هَحٍ ًیم رٕى‪»:‬‬
‫‪ٓ« -‬یًخٖ ٗخْي ىٍ کخٍطّ چٓخٍ کّ هَحٍگخِ ؿُي ٓیّيْخىٖ رٕى‪ ،‬طٕٓ‪٢‬‬
‫َیَْٔخٖ حَـُیَ نطیق ٔ پٓهٕحٌ يیَػهى كَ ط‪ٜ‬لیّ يٗٗي‪»...‬‬
‫‪« -‬هَحٍگخِ ػزخّپخیيحٍ ىٍَِىیکٗ کٕطُّٓگٗ‪،‬طٕٓ‪َ ٢‬یَْٔخٖ ػهیـخٌ‪»...‬‬
‫‪« -‬هَحٍگخِ پم َٓم ٔ ىحٍحنظؤىیذ طٕٓ‪َ ٢‬یَْٔخٖ يَحىٖ‪»...‬‬
‫‪« -‬هَحٍگخِ نیّٖٔ كَرٗ ٔ ح‪َ١‬حف آٌ طٕٓ‪َ ٢‬یَْٔخٖ گم حكًي‪»...‬‬
‫‪« -‬هَحٍگخِْخٖ آهَ ىٗض آُحىِگخٌ کّ ػًيطخ ً حُ َیَْٔخٖ ٔحرٔظّ رّٓیّي‬
‫حٍَٕٖ رٕىَي‪ ،‬رّطٕٓ‪َ ٢‬یَْٔخٖ حَـُیَ ٗیَكٔیٍ‪»..‬‬
‫‪« -‬هَحٍگخِ ٔ پٕٓظّْخٖ ٗین َخظَ رّؿَُحل هخًٓٗ‪»...‬‬
‫‪« -‬هطٕ‪ ١‬ىحٍحاليخٌ‪ ،‬ه‪ ٔ َٜ‬طپّٖ حٓکخى‪ ،‬يَرٕ‪ ١‬رَّیَْٔخٖ يِحٍ‪»...‬‬
‫‪« -‬حهخيظگخِ حکزَٖ‪ٍٕٗ ،‬حٖ ٓخُيخٌىْٗ كَکضحٓاليٗ ٔهَحٍگخِ حكًيٖ‬
‫رّگَِٔ ک٘ق»‬
‫‪ٍٕٗ« -‬حٖ يیيحٌ كَکض حٓاليٗ رَّیَْٔخٖ ٓیّي ػالء‪ ٔ ،‬يلخ‪َِٖٛ‬‬
‫حهخيظگخِ ىحکظَ ‪ٛ‬خىم ييرَ رَّیَْٔخٖ ٓیّيْخًٗٗ ٓپَىِ ٗيِ رٕى‪».‬‬
‫«آهخٖ رَٓحيٗ يٗگلض کّ ىٍ ػًهیخص‪ ،‬يـًٕػخ ً كئى یک ِْحٍ َلَ حُ‬
‫َیَْٔخٖ َظخيٗ كِد ٔكيص حٗظَحک ىحٗظُي‪ .‬رویّٖ َیَْٔخ یخ ي٘و‪ٜ‬خ ً طلض‬
‫كَيخَيِ هٕيخَيحَخٌ ٔحرٔظّ رّط٘یغ ىٍرخٍٖ هَحٍ ىحٗظُي‪ ،‬یخ حیٍکّ حُ نلخظ‬
‫ًُْٗ ٔ ٍٔكٗ ىٍ يَطزّٖ رٕىَي کّ ًَٗطٕحَٔظُي ىٍ یک ًْچٕ ػًهیخص يٍٕى‬
‫حػظًخى هَحٍ گیََي‪».‬‬
‫«رَحٓخّ حظٓخٍحص ٍْزَ ٗٓیي‪ ٔ ،‬هٕيخَيحَخَٗ کّ ىٍ ؿَیخٌ هَحٍ ىحٗظُي‪،‬‬
‫رََخيّ ‪ٍ ٍٖٕ١‬یوظّ ٗيِ رٕى کّ ػًهیخص ٓخػض ّٓ ٗذ حُ ‪َ١‬ین يَکِ‬
‫يوخرَِ کّ ىٍ حهخيضگخِ ٍْزَ ٗٓیي هَحٍ ىحٗض‪ ،‬رخ ٗلَ يو‪ ٕٜٙ‬رّح‪١‬الع‬
‫گَٔپْخٖ ػًهیخص ٍٓخَیيِ يٗٗي ٔ آؿخُ ػًهیخص َیِ طٕٓ‪ ٢‬گَٔپ ک٘ق‬
‫‪ٍٕٛ‬ص يٗگَكض‪»...‬‬
‫‪« -‬ط‪ًٜ‬یى رّآؿخُ هیخو ٖٕ ُٓزهّ ط‪ًٜ‬یى هطََخکٗ رٕى کّ ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص‬
‫ٗکٔض آٌ‪ َّ ،‬طُٓخ يلکٕيیض ٓیخٓٗ ‪ -‬حؿظًخػٗ يظٕؿّ ٍْزَ ٗٓیي يٗٗي‪،‬‬
‫رهکّ طًخو َظخیؾ يوخٔيض ػخىالَّٖ ؿَد کخرم َخرٕى ٗيِ‪ ،‬ؿزّٖٓ يوخٔيض‬
‫رّٕٓى ىًُٗخٌ هٔى هٍٕىِٖ آٌ َٓکٕد يٗگَىیي‪)۳ٕ(»...‬‬
‫‪۴ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ‪،‬‬ ‫‪: ٕٔ۷‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ‬


‫ٍٕٗحٖ َٕیُٔيگخٌ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض ُحیٖ يیًٌٕ ٔ يزخٍکٗ حٓض کّ‬
‫يٗطٕحَي ًٓزم ٔكيص حؿظًخػٗ ؿخيؼّٖ يخ رخٗي‪ .‬يٍ ٖٕ ُٓزهّ ٍح ٍُٔ يیالى‬
‫آُحىٖ يٗریُى‪ .‬يیالى آُحىٖ حُ پُـّٖ ٗیطخٌ رٍِگ طلًین! َُٕحى آُحىٖ‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‪ُٓ ٕٖ ،‬زهّ‪ٍْ .‬زَ ٗٓیي ؿخيؼّٖ يخ حگَ ْیچ حٍُٕ ىیگَٖ‬
‫ٍح رّيیَحع َگٌحٗظّ‪ ،‬رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ رخ طؤٓیْ يخُْخيّٖ حئَُ يخ‪ ،‬رَحٖ‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٍُٕ رٍِگٗ ٍح رّيیَحع گٌحٗظّ حٓض‪)۳ٖ(».‬‬
‫«رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ حگَ ْیچ‬ ‫‪: ٕٔ۴‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ‬
‫طلٕل ٔ ُحیٖ ؿيیيٖ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رّٔؿٕى َیخييِ رخٗي‪ ،‬یک ُحیٖ‬
‫يیًٌٕ رّٔؿٕى آييِ حٓض کّ يؼَف حَٔخٌْخٖ یک ؿخيؼّٖ ٔحكي رخ يٌحْذ‬
‫يوظهق آٌ حٓض‪ٍٕٗ .‬حٖ َٕیُٔيِگخٌ «ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض» ُحیٖ يیًٌٕ ٔ‬
‫يزخٍکٗ حٓض کّ يٗطٕحَي ًٓزم ٔكيص حؿظًخػٗ ؿخيؼّٖ يخ رخٗي‪ٍْ .‬زَ ٗٓیي‬
‫ؿخيؼّٖ يخ‪ ،‬حگَ ْیچ حٍُٕ ىیگَٖ ٍح رّيیَحع َگٌحٗض‪ ،‬رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ‬
‫رخ طؤٓیْ يخُْخيّٖ حئَُ يخ‪ ،‬رَحٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ حٍُٕ رٍِگٗ ٍح‬
‫رّيیَحع گٌحٗض‪ .‬حٔنیٍ ًٗخٍِٖ هزََخيّ پْ حُ ٖٕ ُٓزهّ‪ ،‬ریخٌگَ چَِٖٓ‬
‫ٔحهؼٗ حَلـخٍ حٓض‪ .‬رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ طًخو ًٗخٍِْخٖ هزََخيّ رخ ‪َٛ‬حكض ٔ‬
‫رئٌ َْحّ‪ ،‬حُ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ كَف يَُٗي‪ ٔ .‬ط‪٠‬خى ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ٍح‬
‫رخط٘یغ ىٍرخٍٖ ي٘و‪ ٚ‬يٗکُي‪ٍْ ٔ .‬زَ ٗٓیي ٔهظٗ حٔنیٍ ًٗخٍِٖ «حئَُ‬
‫يخ» رّىٓض ٗخٌ ىحىِ يٕٗٗى‪ ،‬حكٔخّ ٍ‪ٟ‬خیض ىٍ چَِٓ ٗخٌ هٕحَيِ‬
‫يٕٗٗى‪ .‬آٌ ٗذ طخ ىٔ رـّ «حئَُ يخ» ٍح يطخنؼّ يٗکُُي ٔ كَىح ىٍ حٔنیٍ‬
‫كَ‪ٛ‬ض حرَحُ يٗىحٍَي کّ‪ :‬هٕد حٓض‪ ٔ .‬رٕىؿّٖ ََ٘یّ ٍح ىٔ چُي يُظٍٕ‬
‫يٗکُُي‪ٍْ .‬زَ ٍكظّ حٓض ٔ «حئَُ يخ» ٍح رّػُٕحٌ يیَحع آٍيخٌ هٕیٖ‬
‫رّيـِْخٖ ؿخيؼّ ٓپَىِ حٓض‪)۳۳(».‬‬

‫ة ‪ً -‬ظك شبًت اکجكٓ پیكاهْى شٌگ ٖٕ وٌجلَ‪:‬‬


‫دمحم حکزَی رخ ‪ٛ‬ئٍ ح‪١‬الػیّ‪ ،‬يخؿَح ٍح حیٍگَّٕ طٕ‪ٛ‬یق ًَٕى‪:‬‬
‫«يِحٍٖ َْکـخ کّ رخٗي‪ ،‬آكض ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٕٔ۱‬‬
‫ؿُگ ٔ هَٕ٘ض ًْآٌؿخ ْٔض‪ ،‬حٔ ٓزذ ک٘ظّ ٗيٌ ٔ طزخْٗ حٓض‪ ،‬يُ٘ؤٖ‬
‫ًّْٖ ي‪ٜ‬یزضْخ ًْیٍ آىو حٓض‪ .‬رخ ىحٗظٍ ه‪ٜ‬هض حٓظزيحى‪ ،‬نـخؿض ٔ‬
‫‪۴ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕىهٕحْٗ نـخو گٔیوظّ‪ٓ ...‬خػض ٕ‪ٓ ٖٓ/‬لَگخِ ٍُٔ ٖٕ ‪ٖٔ۳ٖ / ۳ /‬يلم‬


‫ٓکَٕض رُيِ ٔ كَکض حٓاليٗ ٔ روٖ ٔٓیؼٗ حُ كِد ٔكيص يٍٕى كًالص‬
‫ٔٓیغ رّٔٓیهّٖ ٓالفْخٖ ٓزک ٔ ُٓگیٍ هَحٍ گَكض ٔ رّآطٖ ک٘یيِ ٗي‪.‬‬
‫آهخٖ يِحٍٖ هٌٕ كِد ٔكيص ٍح ٍیوض‪ِْ ،‬حٍِ ٔ ط٘یغ ٍح ْيف هَحٍ‬
‫ىحى‪ .‬يٍ ىٍحیٍ يٍٕى ْیچ طَىیي َيحٍو کّ ئجٕنیض َٗٔع حیٍ ؿُگ کّ ىٍ‬
‫ؿَد کخرم ٗؼهٍّٔ ٗيِ ٔ يَىو يخ ىٍآٌ يَُٕٗٓي‪ % ٔٓٓ ،‬رّىٕٔ آهخٖ‬
‫يِحٍٖ حٓض‪ .‬حی٘خٌ يَىو هٕىٕ ٍح ْيف هَحٍىحى‪ .‬ىٍ گٌٗظّ‪ ،‬آهخٖ يِحٍٖ‬
‫يخ ٍح ىِ ریٔض َلَٖ ىٍپخٖ يُخكغ ٍكوخٖ هٕى هَرخَٗ يٗکَى؛ ح ّيخ حیٍ ىكؼّ‬
‫ًٗ٘یَ ٍح رُخ ک٘یي ٔ هٕىٕ َٗٔع کَى رّگَىٌ ُىٌ يَىو ٔ هخَّ ٔ هَيٍ‬
‫هٕىٕ ٍح آطٖ ُى! يِحٍی رخ حٍطکخد حیٍ ؿُخیض‪ ،‬پََٔيِی ؿُخیخص هٕى ٍح‬
‫هطٍٕطَ ًَٕىِ ٔ ٍٔی هٕى ٍح ىٍ طخٍین ٓیخِ کَى‪)۳۳(».‬‬
‫«طًخو كِد ٔكيص حٓاليٗ‪،‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٓٔ ‪:‬‬
‫رّ‪ًٟ‬یًّٖ آهخٖ يِحٍٖ رّطیؾ چپْٗخ ًرق ٗي‪ ،‬ه‪٠‬یّٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح‬
‫يخثٕثیٔضْخ ٔ چپْٗخ ٍحِ حَيحهظُي طخ ٗیؼّ ٍح رکٕرُي ٔ ػهًخء ٍح رکٕرُي‪ .‬ىٍ‬
‫ُٓزهّٖ ٖ‪ ٖٔ۷‬کّ آهخٖ يِحٍٖ کٕىطخ کَى‪ ،‬ریٖ حُ ٖٗ ِْحٍ َلَ ىٍ ؿَد‬
‫کخرم طٕٓ‪ ٢‬يِحٍٖ ک٘ظّ ٗيَي‪)۳۳(».‬‬
‫«ؽ ‪ٓ -‬خُيخٌىْٗ كخؿؼّٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖٔٔ ‪:‬‬
‫ٖٕ ُٓهّ ٖ‪« :»ٖٔ۳‬آهخٖ يِحٍٖ رؼي حُ آٌکّ حُ َ٘ٔض ػًٕيٗ كِد‬
‫ٍأٖ الُو ٍح رّىٓض آٍٔى‪َ ،‬ظٕحَٔض حَظظخٍحص كِد حٓاليٗ ٍح ىٍ ٍٕٗحٖ‬
‫ًْآُْگٗ طؤيیٍ کُي؛ ُیَح حػ‪٠‬خٖ كِد کًخکخٌ رَ يٕ‪ٟ‬غ رٗ‪َ١‬كٗ ىٍ‬
‫ؿُگ طؤکیي يٗ ٍُٔیيَي ٔ حیٍ ٍَٔي رَحٖ طؤيیٍ حْيحف ٍٕٗحٖ ًْآُْگٗ‬
‫يُخٓذ َزٕى‪ ...‬آهخٖ يِحٍٖ ىٍ حؿَحٖ حیٍ يٓى رخیي حكَحىٖ يِحكى ٍح حُ كِد‬
‫ٔكيص پخکٓخُٖ يٗکَى کّ رخالهَِ ‪َ١‬ف ٔ َوّ٘ آٌ آيخىِ ٗي ٔ رّطلون آٌ‬
‫ىٍ ٗزخَگخِ ٖٕ ُٓزهّ ىٓض ُى!!»‬
‫«ػون كبشؼَٓ ٖٕ وٌجلَ»‪:‬‬
‫«ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ رَهالف ؿُگْخٖ ىیگَ‪ ،‬رخ َوّ٘ ٔ ‪َ١‬ف هزم رٍّحِ‬
‫حكظخى؛ ح ّيخ ػًن حیٍ كخؿؼّ‪ ،‬گٌٗظّ حُ ط٘يیي حهظالف يیخٌ يَىو ٗیؼّ‪ ،‬حُ َظَ‬
‫ٔٓؼض‪ ،‬کیلیض ٔ کًیض رٗٓخروّ رٕى‪ .‬حیٍ ؿُگ کّ کىطَ حُ یک يخِ ‪ٕ١‬ل پیيح‬
‫کَى ٗيص طهلخص ٔ هٔخٍحص آٌ رٔیخٍ ٔٓیغ رٕى؛ ُیَح ىٍ حیٍ ؿُگ رَحٖ‬
‫‪۴ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حٔنیٍ رخٍ رٕى کّ ‪َ١‬فْخٖ ىٍگیَ رخ حْيحف يظلخٔص رخالٖ یک َوطّ آطٖ‬
‫يٗ گٕ٘ىَي‪ .‬ىٔٓض ٔ ىًٍٗ رخ طًخو طٕحٌ رَ َٓ يَىو ؿَد کخرم آطٖ‬
‫يٍٗیوظُي‪َ .‬یَْٔخٖ ًٗخل رٍّْزَٖ ىٔٓظى حُ یک ٕٓ ٔ كِد حٓاليٗ‬
‫كکًظیخٍ حُ ٕٖٓ ىیگَ‪ ،‬ؿًؼیض ٔ حطلخى حٓاليٗ ٓیخف حُ ٕٖٓ ٕٓو‪ ،‬آهخٖ‬
‫يِحٍٖ ٔ كَکض حٓاليٗ حُ ٕٖٓ چٓخٍو‪».‬‬
‫«آهخٖ يِحٍٖ رخ حیٍ ػًم ٗگلض حَگیِٕ رَحٖ ىٔٓض ٔ ىًٍٗ كَ‪ٛ‬ض‬
‫‪١‬الیٗ ىحى طخ يُخ‪١‬ن يلَٔو ٗیؼّ ٍح رخ رٓخَّْخٖ يظلخٔص رکٕرُي‪».‬‬
‫«آهخٖ يِحٍٖ هخىٍ َزٕى کّ حیٍ ؿُگ كخؿؼّآيیِ ٍح رَّلغ هٕى پخیخٌ ىْي؛‬
‫ح ّيخ طٓخؿى رُْٗگخو كِد حٓاليٗ حُ پ٘ض يٕح‪ٟ‬غ كَکض حٓاليٗ ٓزذ ٗي‬
‫کّ طپّ ٖ حٓکخى ٍح حُ ىٓض آَخٌ ریٌَٔ آٍٔى ٔ هخ‪ َ١‬يِحٍٖ ٍح حُ َظخیؾ حیٍ‬
‫ؿُگ إٓٓىِ ٓخهض‪».‬‬
‫«ًحبئیس ٖٕ وٌجلَ»‪:‬‬
‫«حهيحو كیَصحَگیِ يِحٍٖ ٓزذ ٗي کّ پیخييْخٖ هطََخک رَحٖ ؿخيؼّٖ‬
‫ٗیؼّ ىٍ ٓطق يُخ‪١‬ن ِْحٍِؿخص رّرخٍ آٍٔى؛ ُیَح ِْحٍِؿخص رًّْينٗ ٔ‬
‫ًْگَحیٗ کّ يُـَ رّطؤٓیْ كِد ٔكيص ٗي‪ ،‬حُ يلخم طیَِٖ كظُّ ٔ حهظالف‬
‫ریٌَٔ ٗيِ رٕى‪ .‬حیٍ رخٍ آطٖ َلخم ٔ كظُّٖ کّ حُ ٗؼهّٖ ؿُگ هخًَخَُٕٔ‬
‫ٖٕ ُٓزهّ رَهٕحٓظّ رٕى رَهَيٍ ٔكيص ٔ ًْينٗ حیٍ يَىو ُرخَّ ک٘یي‪ .‬آهخٖ‬
‫يِحٍٖ رئٌ حیٍکّ روٕحْي پ٘ظٕحَّٖ ح‪ٛ‬هٗ هٕى ٍح ىٍ حرٓخو كظُّ ٔ حهظالف‬
‫ک٘خَي ٔ حیٍ کخٍ ىٍ ٍَٔي ٓوٕ‪ ١‬يِحٍٖ يٕأػَ حكظخى‪ٔ .‬نٗ يٓىطَ حُ ًّْ حیـخى‬
‫ْیـخَخص ٔ حنظٓخرخطٗ رٕى کّ رَ حػَ حَ٘ؼخد كِد ٔكيص ىٍ يیخٌ ِْحٍِؿخص‬
‫پخ گَكظّ رٕى ٔ ىٍ ىٍحُ ييص ه‪َ ٢‬لخم ٔ حهظالف ٍح ىحيٍ يُٗى‪َ .‬ظخثیؾ‬
‫حٍحىٖ ٔ ؿیَ حٍحىة طَحژىٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح يٗطٕحٌ رّحيٍٕ ًیم هال‪ ّٛ‬کَى‪»:‬‬
‫«ٔ ‪ -‬شْ اؼحالف ّ جٌٍس ؾق وطط شبهؼَٓ ٌیؼَ»‪:‬‬
‫آهخٖ يِحٍٖ ىٍ ٖٕ ُٓزهّ حكَحىٖ ٍح ‪َ١‬ى ٔ كٌف ًَٕى کّ ىٍ ؿخيؼّٖ‬
‫ٗیؼّ ىحٍحٖ ٓخروّٖ يزخٍُحطٗ ٔ ؿٓخىٖ رٕىَي ٔ َلًٕ هخرم طٕؿّ ىٍ ٓطق‬
‫ِْحٍِؿخص ىحٗظُي‪ .‬ئهى حٓض کّ كَحیُي يٕ‪ٟ‬غگیَٖ ػهیّ حیٍ حكَحى ٔ يظٓى‬
‫ًَٕىٌ آَخٌ رّهیخَض ٔ يؼخيهّ‪ ،‬هخرم هزٕل رَحٖ ًْگخٌ َزٕى‪١ .‬زیؼٗ حٓض کّ‬
‫ىٍ يوخرم حیٍ حهيحيخص‪ ،‬رخیي ػکْحنؼًمْخٖ ٍح يُظظَ رٕى ٔ کىطَیٍ‬
‫‪۴ٔ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػکْحنؼًم آٌ ػيو حػِحو َیَٔ حُ ِْحٍِؿخص رّکًک يِحٍٖ رٕى ٔ رّطيٍیؾ‬


‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ ىٍ حهظالكخص ػًین كَٔ ٍكض‪».‬‬
‫«ٕ ‪ -‬هطجْػبت ّ شِثگیكُٓبٓ ٔؿ اقلٌٔ»‪:‬‬
‫هیهٗ حُ حكَحى يـَ‪ ٝ‬ىٍ پٕٖٗ ييف ٔ ٓظخیٖ حُ آهخٖ يِحٍٖ ؿخٖ پخٖ‬
‫هٕىٍح ىٍ ََ٘یخص حیٍ كِد رخُ ًَٕى ٔ حُ آٌؿخکّ رَ حطوخً يٕ‪ٟ‬غگیَْٖخٖ‬
‫‪ٟ‬ي حٓاليٗ ٔ ‪ٟ‬ي يٌْزٗ ىٍ ٓطق ٔٓیغ پَىحهض‪ ،‬كخؿؼّٖ ٖٕ ُٓزهّ ٍح کّ‬
‫ِْحٍحٌ َلَ حُ يَى ٔ ٌُ يَىو ِْحٍِ ٔ ٗیؼّ ٍح هَرخَٗ گَكض‪ ٍُٔ ،‬يیالى‬
‫آُحىٖ ٔ َٓآؿخُ هیخو يهٗ ىحَٔظُي ٔ آهخٖ يِحٍٖ ٍح هَٓيخٌ حٓخٍص ٗکٍ‬
‫نوذ ىحىَي ٔ ه‪ ٢‬يِحٍٖ ٍح یک حنگٕ ٔ ًََّٕ يؼَكٗ کَىَي ٔ كظٗ طٔه‪٢‬‬
‫يِحٍٖ رَ ؿَد کخرم ٍح کّ ًَْحِ رخ رٗحيُیظٗ ٔ طـخُٔ رّحيٕحل ٔ َٕحيیْ‬
‫يَىو رٕى‪ ،‬كکٕيض ًََّٕٖ ؿٓخَٗ ػُٕحٌ ىحىَي ٔ طٕحَٔظُي حُ ‪َ١‬ین حیٍ‬
‫يزخنـخص هُيِآٍٔ طوَد رّٓخكض يِحٍٖ پیيح کُُي‪»...‬‬
‫«ٖ ‪ -‬اوحكاجژٓ ًظبهٔ ّ ؼٗ اؼحالف»‪:‬‬
‫رٗطَىیي‪ ،‬حهظالف ىٍ يیخٌ ٗیؼّ ٔ ِْحٍِؿخص ٗکُُيِطَیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض رٕى‬
‫کّ رؼي حُ ٖٕ ُٓزهّ ىْخٌ رخُ کَى‪»...‬‬
‫«‪ - ۴‬ؼًٍْث ككٌُگٔ»‪:‬‬
‫«‪ ...‬پَٔح‪ٟ‬ق حٓض کّ كَحٍ حُ ٔحهؼیخص رَحٖ ًْیّ٘ يًکٍ َیٔض ٔ چّ‬
‫رٔخ کّ ٔحهؼیخص‪ٍ ،‬حِ كَحٍ ٔ کظًخٌ ٍح ٓي کُي ٔ آٌگخِ حكظ‪٠‬خف ٓیخٓٗ‪،‬‬
‫حؿظًخػٗ‪ ،‬كَُْگٗ ٔ َظخيٗ نزَیِ ٕٗى‪ ...‬آیخ کٔٗ کّ ًْکخٍحٌ كِرٗ‪،‬‬
‫ْىَژحى ٔ ْىيٌْذ ٍح طلًم َظٕحَي‪ ،‬يٗطٕحَي رّػيحنض حؿظًخػٗ يؼظوي رخٗي؟ ٔ‬
‫کٔٗ کّ ٔكيص ؿخيؼّٖ هٕى ٍح رخ رٍّحِ حَيحهظٍ ؿُگ ٖٕ ُٓزهّ ىٍْى‬
‫ر٘کُي‪ ،‬يٗطٕحَي رّٔكيص يهٗ کًک کُي؟»(‪)۳۳‬‬
‫هال‪ََ٘ :ّٛ‬حص ؿخَزيحٍ حکزَی ىٍ يٍٕى حیٍ ٔهخیغ ُیخى َٕٗظُي کّ ىٍ‬
‫ٓٔض ٗي‪.‬‬ ‫يُخرغ يٕؿٕى حٓض‪ ،‬حُ حیٍ پْ َظَ حیَحٌ َیِ َٔزض رّيِحٍی ُ‬

‫ػجؿالؼلٔ هماقٓ یب پْوث گْوبلَٓ کَ ال کبٍ پك اوث!‬


‫حکٌُٕ يٕهؼیض َخو يِحٍٖ ىٍ ریٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی ىهیوخ يخَُي‬
‫پٕٓض گٕٓخنّی حٓض کّ حُ کخِ پَ ٗيِ رخٗي! حیٍ حُ ؿخیض ؿٓم ٔ َخىحَٗ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ حٓض کّ يِحٍٖ ٍح رخ هيح ٔ يويٓخص يٗؿُگخَُي‪ .‬حُ يِحٍٖ‬
‫ٕٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چَِٖٓ ٓخهظّحَي کّ حْم حیًخٌ حُ حٔ رّٗيص يظُلَ ٗيِحَي‪ًٗ .‬خ یک ػُ‪َٜ‬‬


‫يئيٍ ٔ آگخِ پیيح ًَیطٕحَیي کّ ؿخَزيحٍ يِحٍٖ رخٗي؛ َیٔض‪ٔ .‬نٗ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ ُٓگ يِحٍٖ ٓخهظّحَي ٔ آٌ ٍح پَٓظٖ يٗکُُي!‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕٖٔ ‪ :‬نُذّ کالو ٍح حیٍ ٗو‪ٚ‬‬
‫گلظّ‪« :‬يِحٍیپَٓظی حُ كَ‪ ١‬چیَِيحٍی!»‬

‫ر‪ٜ‬یَ حكًي ىٔنض آرخىٖ کّ كَىٖ ىٍٔؽٌُ ٔ گِحكّگٕ رٕى‪ ،‬ىٍ کظخد‬
‫«ِْحٍِْخ حُ هظم ػخو طخ حكیخٖ ْٕیض» يَٕٗیٔي‪ :‬حیٍ يِحٍٖ رٕى کّ يلون‬
‫طَکًُٗ (ػى حنکخرهٗ) ٍح رَحٖ حكَحُ يوخو يَؿؼیض يٌْزٗ ِْحٍِ ػهى کَى؛‬
‫ٔنٗ رؼيح ً ٔهظٗ کّ َُيگَٗخيّٖ يلون َگخٍٕ ٗي ْیچ َخيٗ حُ يِحٍٖ ىٍ آٌ‬
‫رَىِ َ٘ي‪ ،‬گٕیخ کّ ح‪ٛ‬الً يِحٍة ٔؿٕى َيحٗض‪.‬‬
‫ًْیٍگَّٕ حٓض يٕح‪ٟ‬غ ٔ َظَحص ًّْٖ ػهًخٖ رٍِگ کٍٕ٘‪ًّْٖ ،‬‬
‫آَخٌ يِحٍٖ ٍح رٗىیٍ‪ ،‬يهلي‪ ،‬کخكَ‪ ،‬كخٓن‪ ،‬هخطم ٔ يٓئٍحنيّو يٗىحَُي‪.‬‬
‫حَٔخٌْخی كًَُْي َیِ يِحٍی ٍح ىیٕحَّ‪ ،‬نـٕؽ‪ ،‬ؿُگ ‪١‬هذ ٔ َٗٓص‬
‫‪١‬هذ يیُٗخُٓي ٔ حٓظيالل يیکُُي کّ َْچّ حٍحُل ٔ حٔرخٕ ٔ ػُخ‪ٔ َٗ َٛ‬‬
‫كٔخى ٔ ريکَىحٍ حٓض هٕى ٍح پ٘ض َخو يِحٍٖ پُٓخٌ کَىِ ٔ حُ آٌ يٕ‪ٟ‬غ‬
‫ػهیّ يويٓخص ٔ حهٕحو کٍٕ٘ ًٓپخٗٗ يٗکُُي‪ .‬هٕد رزیُیي‪ ،‬چُیٍ يیَحع‬
‫كَُْگٗ کّ حُ يِحٍٖ رخهٗ يخَيِ حٓض‪ ،‬چّي٘کهٗ حُ ِْحٍِ كم يٗکُي؟‪:‬‬
‫«حکؼَ كَيخَيْخٌ حٓظخى‬ ‫ٖٖٔ ‪:‬‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ‬
‫يِحٍٖ کهًّْخٖ «ىیٕحَّ»‪ٗ« ،‬یّ٘هٕحٍ»‪« ،‬يخٍهٕحٍ»‪« ،‬هٕحَُْحىِٖ‬
‫هيح»‪« ،‬رچّٖ هيح»‪« ،‬يؼخٌٔ هيح» ٔ‪ٍ ...‬ح پَٕٔي َخو هٕى ٓخهظّ رٕىَي‪ٔ .‬‬
‫ٕٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حکؼَ هَیذ رّحطلخم َیَْٔخ‪ ،‬يٕحى يويٍ ي‪َٜ‬ف يٗکَىَي‪ ،‬هًخٍ يُٗىَي‪.‬‬
‫ىُىٖ ٔ چپخٔل یک حيَٖ ػخىٖ ٔ پیٖ پخ حكظخىِ رٕى»(‪)۳۲‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪« : ٖٔ۴‬آٌکّ آگخْخَّ ىیٕحَّ يٕٗٗى رخیي رَحٖ ًّْ يطَف‬
‫رخٗي‪ .‬ؿُگ يخل ىیٕحَّْخ حٓض‪ ٔ ،‬ىیٕحَگٗ هٕحٓض ؿُگ حٓض‪ .‬رگٌحٍیي يٍ‬
‫يطخرن ح‪ٛ‬هیض هٕیٖ ٔ ح‪ٛ‬هیض ؿُگ‪ ،‬ىیٕحَّ رخٗى‪ .‬آٌچّ ىٍ ؿُگ يؼًٕل‬
‫حٓض؛ رٍٗكًٗ حٓض‪ .‬ىیٕحَگٗ ىٍ ؿُگ‪ ،‬ؿخَ٘یٍ حهالم ىٍ ‪ٛ‬هق حٓض‪.‬‬
‫ؿُگ رّىیٕحَّ ‪ٍَٟٔ‬ص ىحٍى‪ ،‬چٌٕ يُطن ؿُگ‪ ،‬ىیٕحَگٗ حٓض»(‪)۳۹‬‬

‫چكا ال کبقکكؾ هماقٓ چیمٓ گلحَ ًؤٌْؾ؟‬


‫رٔیخٍ ٍی٘وُيآيیِ حٓض کّ گٕٓخنّپَٓظخٌ ٔ يِحٍٖکی٘خٌ‪ ،‬رٗىیُٗ‪،‬‬
‫رَِٗحکظٗ‪ ،‬ريحهالهٗ‪ ،‬ريکَىحٍٖ ٔ الأرخنیگَٖ ٔ كٔخى هٕیٖ ٍح رّحیٍ كیهّ‬
‫يينم يٗکُُي کّ يخ رخ هَحكخص يزخٍُِ يٗکُیى! آٌْخ يئيُیٍ ِْحٍِگٗ ٔ‬
‫ٓخىحص يکَو ٍح رّهَحكّگَحیٗ ٔ هَحكّکی٘ٗ يظٓى يٗکُُي؛ گٕیخ هٕى حی٘خٌ‬
‫حَٔخٌْخٖ پخک ٔ يُِِ ٔ هَىٍُٔ ٔ كًَُْي ْٔظُي!‬
‫ریخثیي رزیُیى کّ هٕى حی٘خٌ حرظٌحل ٔ هَحكّپَٓظٍٗح رّحٔؽ ََٓخَیيِحَي؟‬
‫آٌْخ نٕيپٍ يِحٍٖ رٕٗٓحى ٔ رٗىیٍ ٍح رّؿخٖ هيح َُ٘خَیيِحَي؟‬
‫آیخ يِحٍٖٓظخیٗ آٌْخ طزيیم رّکیٖ هَحكت ٍی٘وُيآيیِ ٔ طٕٓعآٍٔ َ٘يِ‬
‫حٓض؟ آیخ حیٍ هَحكّپَٓظٗ َیٔض؟‪:‬‬
‫«يِحٍٖ رَحٖ يخ یک حيخو رٕى! ٔ کَحيض‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖٔ۵‬‬
‫حٔنیخیٗ رّیخىگخٍ گٌحٗض! حٔ حػـخُ ىحٗض! ٍحِ حٔ يٌْذ يخٓض‪)۳ٓ(».‬‬
‫َٓحَـخو ػُٕحٌ پیخيزَ ْى رّحی٘خٌ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖٔ۶‬‬
‫حػطخ ٗي! ْلظّ َخيۀ ٔكيص‪ًٗ ،‬خٍِ ‪ ٕ۹۲‬ىٍ يوخنّٖ طلض ػُٕحٌ «حُ كٔیٍ‬
‫طخ كٔیٍ ُيخٌ» َٕٗض‪« :‬يِحٍٖ پیخيزَ رٗؿزَثیم ػ‪ َٜ‬يخٓض کّ حُ كَحء‬
‫طخٍین يٗآیي ٔ ٍِٕٓی حَٔخٌ رٕىٌ حَٔخٌ يلَٔو ٔ رَىِ ٔ ؿٕحنٗ ٍح ىٍ‬
‫يظٍ َظخو حَٗحكیض ُيخٌ رّطالٔص يٗگیَى‪)۳ٔ(».‬‬
‫«ىٍَْكخل يٕهؼیض ٗٓیي يِحٍٖ يؼیخٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖٔ۷‬‬
‫ؿخٔیي كن ٔ رخ‪١‬م يخ ىٍ كَکضْخٖ ط٘کیالطٗ ٔ كِرٗ يخٓض‪)۳ٕ(».‬‬
‫رّچّ چیِٖ هَحكّ گلظّ يٕٗٗى؟‬ ‫‪-‬‬
‫ٕٕ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَّْ ٓوٍ ٔ ػویيِ ٔ ػًم‪ ،‬یخ ىٓظٍٕحنؼًهٗ کّ ؿیَ ٔحهغ رخٗي‪،‬‬ ‫=‬
‫كخهي يزُخٖ ػهًٗ رخٗي ٔ حُ ٍٖٔ ؿٓم ٔ طٕهغ ح‪ٟ‬خكٗ ريحٌ پَىحهظّ ٕٗى‪،‬‬
‫ػُٕحٌ «هَحكّ» ح‪١‬الم يٕٗٗى؛ حيخ حگَ چُخٌ ٓوٍ‪ ،‬آگخْخَّ ٔ رَحٖ يوخ‪ٛ‬ي‬
‫هخ‪ ٙ‬گلظّ ٕٗى‪َ ،‬خيٖ ىٍٔؽ ٔ كَیذکخٍٖ ٔ کالِرَىحٍٖ حٓض؛ يٍٕى ىٔو‬
‫رٔیخٍ ؿیَ حهالهٗطَ حُ يٍٕى حٔنٗ حٓض‪.‬‬
‫آیخ ٗیطخٌپَٓظخٌ هیخل يٗکُُي ىٍ حیٍ ىَیخ یک َلَ ػخهم پیيح‬ ‫‪-‬‬
‫َوٕحْي ٗي کّ رپَٓي‪« :‬حُ آهخٖ يِحٍٖ چّ چیِٖ رّؿخٖ يخَيِ حٓض؟»‬
‫حگَ يخ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٍح َيیيِ رٕىیى ٔ ًَُٗٗخهظیى‪ٗ ،‬خیي رخهٕى يٗگلظیى‬
‫کّ رخالهَِ يًکٍ حٓض حیٍ ٗو‪ ٚ‬یک چیِِکٗ رٕىِ ٔنٗ حٔ ٍح ٍَُِْٔ ىٍ‬
‫هى ٔ حُ َِىیک يٗىیيیى‪ ،‬طًخو حرؼخى ٗو‪ٜ‬یظٗ حٔ ٍح يُٗٗخٓیى‪ ،‬حئَُِ‬
‫طؼـذ يٗکُیى کّ چگَّٕ رّچ٘ى ؿٕحَخٌ ِْحٍِ هخک پخٗیيِ يٕٗٗى ٔ ىٍ حیٍ‬
‫ػ‪ َٜ‬ي٘ؼ٘غ‪ ،‬گٕٓخنّپَٓظت آٗکخٍ طَٔیؾ يٗگَىى‪.‬‬
‫رخ ًّْٖ حیٍ حٔ‪ٛ‬خف‪ ،‬گٕٓخنّپَٓظخٌ ًَٗطٕحَُي رَحٖ ًْیّ٘ ٔؿيحٌ‬
‫ػًٕيٍٗح كَیذ ىُْي‪ ،‬كوخین ىٍ کٍٕحٌ ُيخٌ آٗکخٍ هٕحْي ٗي ٔ حیٍ ٔحرٔظّ‬
‫رٍّٗي ػوٕل آىيیخٌ حٓض‪.‬‬
‫رٍّحٓظٗ چّ هٕد کخٍٖ کَىَي آٌْخٖ کّ (ٔنٕ رََّْیظی)‬ ‫=‬
‫يـًٕػّٖ حٍحؿیق (ٓوَُحَی!) حٔ ٍح چخپ کَىَي ٔ ىٍ حهظیخٍ ػًٕو گٌحٍىَي‬
‫طخ ًّْ ريحَُي يِحٍٖ کٗ رٕىِ ‪ٓ -‬طق حكکخٍ ٔ ىحَٖ ٔ ٕٓحى حٔ چّ رٕىِ ٔ‬
‫چگَّٕ كکَ يٗکَىِ ٔ چگَّٕ ٓوٍ يٗگلظّ‪...‬‬
‫رَحٖ کٔخَٗ کّ يِحٍٖ ٍح ىیيِ ٔ يُٗٗخهظُي‪ ،‬یخ رظٕحَُي رخ حٓظُخى رّکُٖ ٔ‬
‫يُٖ ٔ ٓوُخٌ حٔ ه‪٠‬خٔص ػخىالَّ کُُي‪ ،‬يِحٍٖکی٘ٗ حيَٖ رّؿخیض ئوَِ‬
‫ٔ ي‪٠‬لک حٓض‪ .‬ىٍ ؿخنذ ؿهٔخص ىیيِ يٕٗٗى کّ حكَحى كَف هٕى ٍح رَّخو‬
‫يِحٍٖ يَُُٗي ٔ چیِْخٖ يٗگٕیُي کّ َْگخِ يِحٍٖ ىٍ آٌ ؿهّٔ ك‪ٍٕ٠‬‬
‫ىحٗض‪ًَٗ ،‬كًٓیي کّ حیٍْخ چّ يٗگٕیُي‪.‬‬
‫يِحٍٖ یک حَٔخٌ يٕؽ حٔنٗ ٔ نٕيپٍ رٕى ًٗخ ‪ٓ َُ١‬وٍ گلظٍ حٔ ٍح‬
‫رُٕ٘یي‪ ،‬گٕیخ یک چٕپخٌ ٓوٍ يٗگٕیي!‬
‫رو٘ٗ حُ ٓوَُحَٗ!ْخٖ حٔ کّ رخ ىٓظکخٍٖ ٔ ؿؼم ٔ ح‪ٟ‬خكخص ْى چخپ‬
‫ٗيِ حٓض‪ ،‬گٕحِ َُيِ يٗرخٗي‪ .‬آٌ ٍح رخ ىیي ٓخیکٕنٕژیک روٕحَیي‪ ،‬يِحٍٖ ٍح‬
‫يُٗٗخٓیّي ٔ رّٓطق ىحَٖ ٔ طلکَ َخيزَىِ پٗهٕحْیي رَى‪.‬‬
‫ٖٕ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػجؿالؼلی هماقٓ ال لثبى جٌِب ككلًؿي‬


‫”ُیُذ يِحٍٖ” طُٓخ رخُيخَيِی ػزيحنؼهی يِحٍی (حُ ًَْٔ ِْحٍِگی‬
‫حٕ) حٓض کّ حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ ييػیخٌ ىٔٓظٗ رخ پيٍٕ يظُلَ حٓض‪ .‬حیٍ‬
‫ىهظَ ٓوض طُٓخ ٔ رٗیخٍٔ َیِ رٕىِ حٓض‪ .‬حٔ حهیَح ً ىٍ ي‪ٜ‬خكزّ رخ ََ٘یّٖ‬
‫يٕٕٓو رّ”ٓوٍ ‪ٛ‬زخ” (ٓخل ىٔو‪ًٗ ،‬خٍِ پُـى) چُیٍ گلظّ حٓض‪:‬‬
‫”ٓوٍ ‪ٛ‬زخ‪ :‬چويٍ رخ ىٔٓظخٌ پيٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖٔ۴‬‬
‫ٗٓیيطخٌ (ٍِ) ىٍ طًخّ ْٔظیي؟”‬
‫“ؿٕحد‪ :‬طُٓخ کٔٗکّ ىٍ حیٍ ييص حٍطزخ‪ ١‬رٔیخٍ َِىیک ‪ْ -‬ى حُ َظَ‬
‫كکَٖ ٔ ْى حُ َظَ حكٔخٓٗ ‪ -‬رخ يخ ىحٗض‪ ،‬ىحيخى ػًٕیى رٕى کّ حی٘خٌ كٕص‬
‫کَىَي ٔ رؼي حُ كٕص حی٘خٌ کٔخٌ ىیگَٖ َیِ رٕىِحَي‪ ،‬حكَحىٖ چٌٕ آهخٖ‬
‫ىٔنضآرخىٖ کّ رخ يخ كخيیم ْى ْٔظُي‪( .‬طٕؿّ کُیي کّ َِىیکطَیٍ هٕو حیٍ‬
‫ٍٔػّ‪ ،‬ىحيخى ػًٕ حٓض! پْ حُ حٔ ىٔنض آرخىٖ! کّ ىٍ آٌيٕهغ ىٍ کخَخىح‬
‫يٓخؿَ رٕى‪ ،‬كهؾ ٗيِ رٕى ٔ حکٌُٕ يَىِ حٓض‪ .‬حيخٌ حُ رٗکٔٗ ٔ طُٓخثی!)‬
‫رخُيخَيِی يِحٍی يیگٕیي‪" :‬ىیگَ رخ کٔٗ هخ‪ ٗٛ‬حٍطزخ‪ ١‬چُيحَٗ‬
‫َيحٗظّحیى؛ حيخ يٍ حػظوخى ىحٍو حگَ روٕحْى ریٖطَ ٗو‪ٜ‬یض پيٍو ٍح رُ٘خٓى‪،‬‬
‫حُ ‪َ١‬ین يخىٍ رٍِگى چیِْخٖ ُیخىٖ ٍح يٗطٕحَى رّىٓض آٍٔو‪ ،‬حُ حهالهیخص‬
‫حی٘خٌ ٔ حنگْٕخٖ کّ حی٘خٌ ىٍ َُيگٗ ىحٗظّحَي ٔ حیٍ رَحٖ يٍ رٓظَ حٓض”‬
‫“حنزظّ حیٍ ٍح ْى ػَ‪ ٝ‬کُى کّ ىٔٓض َيحٍو ىٍ يٍٕى پيٍو حكَح‪ٕٗ ١‬ى‪،‬‬
‫پيٍو یک حَٔخٌ يؼًٕنٗ رٕى ٔ طُٓخ كَهٖ ىٍ حْيحف ٔحال ٔ حنگْٕخٖ يٍٕى‬
‫هزٕل حی٘خٌ رٕىِ حٓض‪ ،‬پيٍو ٗو‪ ٜٗ‬هخٍمحنؼخىِ َزٕىِ‪)۳۳(”...‬‬
‫رلَيخثیي! ىیگَ چّ يٗهٕحْیي؟! ٓ = ٓ ‪ٓ x‬‬

‫هماقٓ ّ ًوٓ كبظً ظوْم ؼبًْاؾٍ‬


‫طُٓخ رخُيخَيِٖ هخَيحٌ يِحٍٖ ىٍ حىحيّٖ ًْیٍ ي‪ٜ‬خكزّ‪ ،‬حُ رٗيَٓیْخٖ‬
‫پيٍٕ ىٍ كن هخَٕحىِ حیٍگَّٕ ٍٔحیض يٗکُي‪:‬‬
‫«ٓئحل‪ :‬چُخٌکّ هخ‪ َِٖ١‬حُ پيٍ‪ ،‬حُ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٖٔ۱‬‬
‫ُرخٌ يخىٍ يَكٕيّ ٔ یخ يخىٍرٍِگطخٌ ُٗیيِحیي رَحٖ هٕحَُيِگخٌ ََ٘یّٖ‬
‫ٓوٍ ‪ٛ‬زخ رخُگٕ ًَخثیي‪».‬‬
‫‪۴ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هخ‪ َِٖ١‬کّ حُ ُرخٌ يخىٍو ُٗیيِحو حیٍ حٓض‪ٔ :‬هظٗ‬ ‫«ؿٕحد‪:‬‬


‫يخىٍو رّپيٍ‪ ،‬گلظّ رٕى کّ حیٍ رچّ َیخُ رّنزخّ ىحٍى‪ ،‬حٔ كََُي طٕ حٓض ٔ‬
‫رخالٖ طٕ كن ىحٍى‪ ،‬پيٍو نزخّ هٕى ٍح رّيخىٍو يٗىْي ٔ يٗگٕیي‪ :‬حیٍ نزخّ‬
‫ىٔ طخ پیَحٍْ رَحٖ ُیُذ يٕٗٗى‪ ،‬ىیگَ پٕنٗ حُ هٕىو َيحٍو کّ رًّٗخ ريْى‪،‬‬
‫پٕنٗ حُ هٕىو َيحٍو کّ حُ رچّحو ىٍرؾ کُى‪)۳۳(».‬‬
‫رخُيخَيِٖ يِحٍٖ َظیَ حیٍ گلظّ ٍح ىٍ يـهّٖ طلض ػُٕحٌ «یخٍحٌ‬
‫ٗخْي» (ًٗخٍِ ‪ - ۳۹‬يَٓ يخِ ‪َ )ٖٔ۲۹‬یِ چُیٍ حظٓخٍ ىحٗظّ حٓض‪:‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪« : ٔ۴‬يخىٍو طؼَیق يٗکَى يٕهؼٗ کّ يٍ رّىَیخ آييو‬
‫نزخّ يُخٓذ َيحٗظى‪ .‬يخىٍو حُ پيٍو گهّ يٗکُي کّ َٔزض رّیگخَّ كََُي هٕیٖ‬
‫حكٔخّ ئجٕنیض ًَٗکُي‪ .‬آٌگخِ پيٍو یکٗ حُ نزخّْخٖ هٕى ٍح رّيخىٍو ىحى‬
‫ٔ حُ حٔ هٕحٓض کّ حُ حیٍ نزخّ ىٔ ىٓض نزخّ رَحٖ ُیُذ طٓیّ کُي‪)۳۳(».‬‬
‫حیٍ ٗکخیض ٔ ىٍى ىل یک يخىٍ حُ َٗحی‪َُ ٢‬يگٗ هٕى رَحٖ ىهظَٕ‬
‫يٗرخٗي‪ ًّْ .‬يیكًٓیى کّ یک ٌُ رٕٗٓحى ٍٔٓظخیٗ رخ حیيیٕنٕژٖ ٔ‬
‫يُطن ”حٍَٔظٕچّگٕحٍح” ٔ ”يخثٕطّٔطَٕگ” ٓوٍ ًََُٗي؛ رهکّ حُ رٗيَٓی‬
‫ْخٖ َْٕٕٗ گالیّْخ ىحٍى ٔ يٗهٕحْي رگٕیي‪« :‬حگَ َخٌ يٗهٕحٓظى رّ‪َ١‬كى‬
‫نُگ کلٖ ٔ پخٍُِٓگ پَطخد يٗکَى‪ ،‬حگَ نزخّ يٗهٕحٓظى طًزخٌ هٕى ٍح‬
‫يٗک٘یي ٔ رّ‪َ١‬كى يٗحَيحهض ٔ يٗگلض رگیَ حیٍ ٍح طٕ رپٕٕ‪ ٔ ».‬حنٗآهَ‪...‬‬
‫ًّْٖ يخ حػى حُ ٌُ ٔ يَى‪ ،‬ىحٍحٖ هخَٕحىِ ٔ ًَْٔ ٔ كََُي ْٔظیى‪.‬‬
‫هٕد يٗطٕحَیى رلًٓیى کّ هخَٕحىِ يويّطَیٍ َٓخى ىٍ ٍٖٔ ُيیٍ حٓض‪١ .‬زن‬
‫ٔظخیق حٓاليٗ‪ ،‬طخيیٍ َلوّٖ هخَٕحىِ يخَُي ًَخُ ‪ٛ‬زق‪ٔ ،‬حؿذ ػیُٗ حٓض ٔ‬
‫طَک آٌ‪ ،‬گُخِ کزیَِ يٗرخٗي کّ ئظٕؿذ ػٌحد حهَٖٔ حٓض‪.‬‬
‫حنزظّ حیٍ رّآٌ يؼُی َیٔض کّ يِحٍی حُ رْ ؿَم ىٍ حكکخٍ يزخٍُحطی‬
‫رٕى‪ ،‬رّكکَ حْم ٔ ػیخل َزخٗي‪ َّ ،‬هیَ؛ حیٍ ٌُ ریِٕی رَحىٍ يِحٍی رٕى کّ‬
‫رَّٕػی رّحٔ طلًیم ٗيِ رٕى؛ ‪١‬لهکٗ ُیُذ هخَى ٔ يخىٍٕ ىٍ آٌ يٕهغ‬
‫ًَٗىحَٔظُي کّ پيٍٕ ح‪ٛ‬الً رّآٌْخ ػالهّ َيحٍى‪ ،‬يِحٍٖ ىٍ آٌ يٕحهغ ًَْٖٔ‬
‫پ٘ظٌٕطزخٍ حُ گهذحنيّیٍ كکًظیخٍ ؿخیِِ گَكظّ رٕى ٔ هخَٕحىِٖ ٓخروٖ ٍح‬
‫رّحيخٌ هيح ٍْخ کَىِ رٕى ٔ حُ آٌْخ يٗهٕحٓض کّ هٕىطخٌ کخٍ کُیي ٔ يوخٍؽ‬
‫َُيگٗهٕى ٍح طٓیّ ًَخثیي‪ُ( .‬یُذ يِحٍٖ‪ًْ -‬خٌ) ٔگََّ ٓوٍ حُ رٗپٕنٗ‬
‫َزٕى‪ .‬ػهیـخٌ ُحْيٖ ىٍ آػخٍ هٕى يٗگٕیي‪ :‬يِحٍٖ ىٍ ٍٕٗحٖ يَکِٖ كِد‬
‫‪۴ٕ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٔكيص ىحنَ يٗىحى ٔ ٍأٖ يٗهَیي طخ ٍهیزٖ دمحم حکزَٖ ٍح ىٍ حَظوخرخص ىٌٍٔ‬
‫كِرٗ ٗکٔض ىْي ٔ هٕى رخٍٖ ىیگَ رّىریَ کهٗ كِد ٔكيص حَظوخد گَىى‪.‬‬
‫ُحْيٖ يٗحكِحیي‪ :‬یک ٍُٔ حُ يِحٍٖ پَٓیيو‪« :‬حٓظخى ًٗخ حیٍ ىالٍْخ ٍح‬
‫حُ کـخ يٗآٍٔیي کّ ریٍ حػ‪٠‬خٖ ٍٕٗحٖ يَکِٖ طُٕیغ يٗکُیي؟» پخٓن ىحى‪:‬‬
‫«َْگخِ طٕ ىریَ کم ٗيٖ آٌ ٔهض يٗكًٓٗ کّ ىالٍْخ حُ کـخ يٗآیي‪».‬‬

‫ؼطك اًىؿاؾ كکكٓ‪ ،‬شْاى ُماقٍ قا جِؿیؿ هٔکٌؿ‬


‫كظًخ ً يظٕؿّ ٗيِحیي کّ يِحٍٖکی٘خٌ َٓحَٓ رخ حنلخظ ٔ کهًخص رخُٖ‬
‫يٗکُُي‪ ،‬يٗهٕحُْي کخٍَخيّٖ هزیق حٔ ٍح پ٘ض حنلخظ ٔ کهًخص ٍَگیٍ ٔ‬
‫ىٍٔؿیٍ پُٓخٌ کُُي! حیٍ کخٍٖ َ٘يَٗ حٓض‪ .‬حیٍ هخک پخٗیيٌ رّ‪ٍٕٛ‬ص ٔ‬
‫چ٘ى ؿٕحَخٌ ِْحٍِ حٓض؛ ٔ َیِ هیخَض رّطخٍین‪.‬‬
‫يخ يٗىحَیى کّ آٌْخ يوخ‪ٛ‬ي ٓیخٓٗ ىحٍَي ٔ ه‪ٜ‬ي ٗخٌ کالِرَىحٍٖ حٓض‪،‬‬
‫ٔنٗ يًکٍ حٓض ؿٕحٌ کىطـَرّ ٔ يؼ‪ٕٜ‬و ِْحٍِ رّآٌ پوظّگٗ الُو ؿٓض‬
‫ؿَرخل كویوض ََٓیيِ رخٗي‪ .‬آیخ هَحٍ ىحىٌ ‪َٛ‬ف یک َخو پٕچ ىٍ رَحرَ يـِ‬
‫ؿٕحٌ ِْحٍِ (کّ رضپَٓظٗ آٗکخٍ ٔ طلکىآيیِ ٍح طيحػٗ يٗکُي) رخػغ‬
‫حَٔيحى يـِ ؿٕحٌ ِْحٍِ َوٕحْي ٗي؟‬
‫طالٕ يٕٗٗى يـِ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح ٍٖٔ َخو يِحٍٖ هلم کُُي ٔ چٌٕ‬
‫يِحٍٖ ْیچٗ َيحٍى کّ رّؿٕحٌ ِْحٍِ رزو٘ي‪ ،‬حیٍ ػًم‪ ،‬هٕى رّهٕى يُظؾ‬
‫رّحَٔيحى ًُْٗ ٔ كکَٖ ٔ يـِٖ هٕحْي ٗي‪ .‬حگَ يِحٍٖ يیَحع كکَٖ حُ‬
‫هٕى رّؿخ يٗگٌحٗض‪َْ ،‬چُي حَيک‪َ ،‬خه‪ ،ٚ‬ؿه‪ ٔ ٢‬يِٕ٘؛ کّ يٗٗي يزظُٗ رَ‬
‫آٌ رّط‪٠‬خٍد ٔ ُٓـٖ آٍحء ٔ حكکخٍ يزخىٍص کَى‪ ،‬حنزظّ کّ ٓزذ ٍٗي حكکخٍ‬
‫يٗٗي‪ٔ ،‬نٗ ٓوٍ گلظٍ حُ ٗو‪ ٜٗ‬کّ حُ حٔ یک ؿًهّٖ ٓخىِ ًَخَيِ ٔ‬
‫ٕٓحىٕ ىٍ كيٖ رٕى کّ يَحٓالص ٍح رّؿخٖ حي‪٠‬خء‪ ،‬يَٓ يُٗى؛ حیٍ‪ ،‬طٕأو رخ‬
‫ٔك٘ض ٔ هَٕ٘ض چّ پیخو ٓخَُيِٖ يٗطٕحَي رَّٔم ؿٕحٌ ِْحٍِ حنوخء کُي؟‬
‫كَ‪ ٝ‬يٗکُیى‪ ،‬یک ؿٕحٌ ِْحٍِ روٕحْي يِحٍٖ ٍح رَحٖ هٕى حنگٕ‬ ‫‪-‬‬
‫رگیَى ٔ يخَُي حٔ رٕ٘ى؛ یؼُٗ کّ چّ رٕ٘ى؟!‬
‫= حٔنٖ حیٍ حٓض کّ یک نٕيپٍ رخٍ ریخیي؛‬
‫‪ -‬ىٔو ىگى ٔ ىیٕحَّ ٔ رٗيُطن ٔ حٔرخٕ؛‬
‫‪ٕٓ -‬و رٕٗٓحى يطهن!‬
‫‪۴ٕ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ -‬چٓخٍو طوَیذکخٍ ٔ ٔیَحَگَ؛‬


‫پُـى ىًُٗٗ رخ ًّْ حهٕحو حكـخَٗ (حُ ريه٘خٌ طخ َْحص!)‬ ‫‪-‬‬
‫يگَ يِحٍی ؿیَ حُ حیٍْخ حٓض؟‬
‫= ْى حیٍْخ حٓض ح‪ٕٛ‬ل کیٖ يِحٍٖ! حٔ چیِی ىیگَ َيحٍى‪.‬‬
‫َْ ىًُٗٗ کّ يٗهٕحٓض يـِ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح حیُٔخٌ ػویى کُي‪،‬‬
‫ًَٗطٕحَٔض‪ٔ ،‬نٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ يِحٍٖکیٖ رخ ح‪َٛ‬حٍ ىٍ حیٍ ئیَ گخو رَ‬
‫يٗىحٍَي‪ .‬حیٍ ؿُخیض ػهیّ رَ٘یض حٓض‪ .‬رو‪ ٕٜٙ‬ىٍ حیٍ ك‪٠‬خٖ يـٕٕ٘ کّ‬
‫ُُْٕ حكٔخٓخص رَػوٕل ؿهزّ ىحٍى ٔ ىٍک ىٍٓض رَحٖ ًْگخٌ يیَٔ َیٔض‪.‬‬
‫حُ یکٕٔ يٗگٕیُي يخ رّٕٖٓ ييٍَیٔى كَکض يٗکُیى ٔ ٓخىحص ٔ يئيُیٍ‬
‫ِْحٍِ ٍح رّگٌٗظّگَحیٗ يظٓى يٗکُُي؛ حُ ىیگَٕٓ ح‪َٛ‬حٍ ٗيیي رّهزیهّٓخُٖ‬
‫رَيزُخٖ كخٗ یٔظٗ ٔ َخو يِحٍٖ ىحٍَي ٔ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح رخ حَٕحع نطخیقحنلیم‬
‫رَيلٍٕ هَحكخص ٔ رضپَٓظٗ َٕیٍ يٗچَهخَُي‪ ،‬ييٍَیٔى ًْیٍ حٓض؟!‬
‫ييٍَیٔى يٗگٕیي ِْحٍِ هخ‪ٕٗ ٙ‬؟! ٔ ؿیَ ِْحٍِ ٍح رکٖ!‬
‫آیخ ىٍ ييٍَیٔى هزیهّٓخُٖ ٔ هزیهّگَحیٗ گلظّ ٗيِ؟ ىٍ ييٍَیٔى ٓخٍَٕٔ‬
‫كکَٖ گلظّ ٗيِ؟ ىٍ ييٍَیٔى ىیکظّ ٔ طلکى حٓض؟ ىٍ ييٍَیٔى رضپَٓظٗ‪،‬‬
‫ػکْپَٓظی ٔ ًٗخثیمپَٓظی ٔؿٕى ىحٍى؟ ىٍ ييٍَیٔى کیٖ ٗو‪ٜ‬یض حٓض؟‬
‫ىٍ ييٍَیٔى هٌٕرخٍٖٔ ٔ ىیگَٓظیِٖ گلظّ ٗيِ؟‬

‫گٕٓخنّپَٓظخٌ کخٍٖ ؿیَ حُ حیٍْخ ًَٗکُُي‪ .‬کخٍٖ کّ آٌْخ ىٍ پیٖ‬


‫گَكظّحَي‪ ،‬رّؿخٖ حیٍکّ حرَٔ ٍح ح‪ٛ‬الًف کُي‪ ،‬چ٘ى ٍح کٍٕ يٗکُي‪ َّ .‬طُٓخ‬
‫ًَٗطٕحَي حَٔخٌْخٖ ٓخنىحنًِحؽ ٔ رُٓـخٍ رپٍَٔحَي‪ ،‬کّ رخنلؼم‪ ،‬گَِْٔخٖ‬
‫ْيف ٍح ىچخٍ آٗلظّ يِحؿٗ ًَٕىِ ٔ ىٍ يٕ‪ٟ‬غ حَلؼخل ٔ ‪ٟ‬ؼق ٍٔحَٗ هَحٍ‬
‫يٗىْي‪ ٔ .‬رَحٖ آیُيِٖ آٌْخ ْى ريطَیٍ َٕع حُٓخى طخٍیوٗ رّیخىگخٍ يٗگٌحٍى‪.‬‬
‫چُيحٌ کّ ىٍ آیُيِ رخػغ َٗوٓخٍٖ َٔمْخ هٕحْي ٗي چٌٕ َّ طُٓخ یک هٕو ٔ‬
‫هزیهّ؛ رهکّ كظٗ یک كَى رَٖ٘ ٔهظٗ کّ چ٘ى رخُ يٗکُي‪َ ،‬ؤظیٍ َگخِ حٔ‬
‫پیَحيٌٕ حیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع حٓض کّ رزیُي ىحٍحٖ چّ يیَحع طخٍیوٗ حٓض‪،‬‬
‫گٌٗظّگخَٖ چّ رٕىِحَي‪ ،‬چّ چیِٖ رَحٖ حٔ گٌحٗظّحَي ٔ حٔ كخيم چّ پیخيٗ‬
‫حٓض‪ .‬رخ حیٍ ٓخروّٖ طخٍیوٗ ٔ چخٍچٕد كکَٖ کّ رَحٖ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٓخهظّ‬
‫يٕٗٗى‪ ،‬ىٍ آیُيِ حٔ رخ چّ يزخَٗ رظٕحَي حُ ْٕیض هٕى ىكخع کُي؟‬
‫‪۴ٕ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چٌٕ رُیخى كکَٖ ىٍ ریٍ َیٔض‪َ .‬ظیـّ آٌکّ‪:‬‬


‫رخُْى ًْچُخٌ َٗو حُ گٌٗظّ ٔ كَحٍ حُ گٌٗظّ حىحيّ هٕحْي یخكض‪.‬‬
‫رَؿٕحٌ ِْحٍِ حٓض کّ َْچّ ُٔىطَ ریٍ هٕى ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ هُيم‬
‫ػًین كلَکُي‪ ،‬رَُّيگٗ آگخْخَّ رَيزُخٖ حَيیّٖ٘ آُحى ٔ حَٔخٌىٔٓظخَّ ٍٔ‬
‫آٍٔى ٔ حُ حیٍ ٍْگٌٍ‪ ،‬كَىحٖ ٓؼخىصيُيحَّٖ هٕى ٍح ىٍ ؿٕحٍ ىیگَ حهٕحو‬
‫رَحىٍ طؤيیٍ ًَخیي‪ ،‬ىٍ ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬طٕهق ٍٔی َخو يِحٍی ُیخَزخٍ حٓض‪.‬‬

‫ٌیطبىپكوحبى ثكای هماقٓ هوجْلیث گؿائی هیکٌٌؿ!‬


‫حئَُِ کّ ٍٓخَّْخی ؿًؼی ٔ ٗزکّْخی حؿظًخػی كَحٔحٌ ٗيِ حٓض‪،‬‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ پی گيحثی يوزٕنیض رَحی يِحٍی رَآييِحَي؛ آٌْخ حیٍ ٍٕٔ‬
‫ٍح ىٍپیٖ گَكظّحَي کّ يیکَٔكَٕی رّىٓض يیگیََي‪ ،‬آٌ ٍح ؿهٕ پُٕ حٗوخ‪ٙ‬‬
‫يیرََي؛ آَخٌ ٍح يؼَ‪َٗ ٝ‬وك‪ ٍٕ٠‬هَحٍ ىحىِ حُ حی٘خٌ يیهٕحُْي کّ‬
‫«رَحی يخ رگٕ يِحٍی چّ ٍهى کٔی رٕى! یخ َظَ ًٗخ ىٍ رخٍِی حٔ چیٔض؟!»‬
‫= يؼهٕو حٓض کّ ىٍ چُیٍ يٕهؼیظی‪ٗ ،‬و‪ ٚ‬يؼَ‪َٗ ٝ‬وك‪ ٍٕ٠‬هَحٍ‬
‫گَكظّ ٔ چیِْخی يیگٕیي! آٌٔهض گلظّْخی حٍٔح چُي رَحرَ رٍِگ ًَٕىِ ٔ‬
‫يیگٕیُي‪« :‬حیُّ‪ ،‬ىیيی؟ يِحٍی یک چُیٍ آىيی رٕىِ»!‬
‫كخل آٌکّ گٌٗظّْخی يِحٍی حُ ىیي هٕى ٗیطخٌپَٓظخٌ َیِ هخرم ىكخع‬
‫َیٔض‪ .‬رزیُیي رخ چّ ٓلٔطّ‪ ٍٖٔ ،‬گٌٗظّٖ يِحٍٖ هخک يٗپخُٗي‪:‬‬
‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔ‪« : ٔ۴‬كَى ُيخَٗ يٗطٕحَي رّٓظخٍِٖ طخٍین یک يهض‬
‫طزيیم ٕٗى کّ رَحٖ ههن‪ ،‬حٍُْٕخٖ ؿيیي ریخٍٔى‪ ،‬کّ كظٗ گٌٗظّٖ َِىیکٖ‬
‫ٍح َیِ َلٗ کُي‪ ٔ ،‬رْٕٗىِگْٗخٖ آٌْخ ٍح رّحػزخص ٍٓخَي‪ ،‬كَى ٔهظٗ ‪ٛ‬خكذ‬
‫پخیگخِ حؿظًخػٗ يٕٗٗى ىیگَ رّػُٕحٌ یک كَى رخ کًزٕىْخ ٔ حٗظزخْخص‬
‫ىیَُٕٔ يطَف َیٔض‪ ،‬رهکّ رّػُٕحٌ ٗو‪ٜ‬یظٗ يطَف حٓض کّ ْى گٌٗظّٖ‬
‫هٕىٕ ٍح َلٗ کَىِ حٓض ٔ ْى ‪ٛ‬خكذ پخیگخِ حؿظًخػٗ ٗيِ حٓض» «يِحٍة‬
‫ٓخُيخٌ َ‪ َٜ‬رخ يِحٍٖ ىٍ كِد ٔكيص ُيیٍ طخ آًٓخٌ كَم ىحٍى‪)۳۳(».‬‬

‫وطط ؾاًً هماقٓ‬


‫ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ىٍ ‪ٕ١‬ل ػًَٕ یک کظخد‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ٔ۴‬‬
‫يطخنؼّ َکَى ٔ یک ٓطَ ه‪ََّٕٗ ٢‬ض‪ .‬حٔ ىٍ ٓخلْخٖ ٖ‪ ۳۳ - ٖٔ۳‬ىٍ هى‬
‫‪۴ٕ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رَّٓ يٗرَى‪ ،‬حٓظخى حك٘خٍ کّ ىٍ ييٍّٓی يئيُیّ ْىكـَِٖ يِحٍٖ رٕى‬


‫يٗگٕیي‪« :‬يِحٍٖ رٔیخٍ كخٓيحنؼویيِ ٔ كخٓيحالهالم رٕى‪ .‬حػ‪ٜ‬خد ٓخنى َيحٗض‬
‫ٔ ييحو رخ ‪١‬الد ييٍّٓ ؿُگ ٔ ىػٕٖ يٗکَى‪ .‬ىٍّ ًَٗهٕحَي‪ ،‬کظخد‬
‫يطخنؼّ ًَٗکَى؛ حنيَگ ٔ یهيَگ يٗگ٘ض ٔ کظخدْخ ٔ حػاليیّْخٖ آهخٖ‬
‫هًیُٗ ٍح پوٖ يٗکَى! (حك٘خٍ يٗگٕیي) یک ٍُٔ يٍ حُ يِحٍٖ پَٓیيو طٕ‬
‫ًْیٍ کظخدْخٖ ٍح کّ پوٖ يٗکُٗ یکٖ ٍح هٕىص ْى هٕحَيی؟»‬
‫«يِحٍٖ ؿٕحد ىحى‪ :‬هٕحَيٌ ًَٗهٕحْي‪ ،‬يٍ ًْیٍ‪ ٍٖٕ١‬آهخ ٍح هزٕل ىحٍو‬
‫َیخُٖ رّهٕحَيٌ کظخرٖ َیٔض!» حك٘خٍ ْىحکٌُٕ َُيِ حٓض‪ ،‬حٔ ْیچ ٔهض‬
‫يِحٍی ٍح طؤثیي َکَى ٔ رّكِد يِحٍی ْى ٔحٍى َ٘ي‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ ٓخیّی‬
‫حك٘خٍ ٍح رخ طیَ يَُُٗي‪ ،‬حُ طَّ حك٘خی يلخٓي يِحٍی ْیچ ٔهض رخ حٔ‬
‫ي‪ٜ‬خكزّ ًَٗکُُي‪ .‬حك٘خٍ يٕحٍى ُیخىی حُ يلخٓي يِحٍی َوم يٗکُي‪.‬‬

‫ًْیٍ‪ ٍٕ١‬آهخٖ ؿٕحىٖ ؿَِٕٖ کّ ٓخلْخ یخٍ ؿخٍ يِحٍٖ رٕى‪ ،‬حُ يِحٍٖ‬
‫رَیي ٔ رّهطذ يوخنق حٔ‪ ،‬یؼُٗ كَکض حٓاليٗ پیٕٓض؛ َخيزَىِ کّ ٓخُيخٌ‬
‫َ‪ٍ َٜ‬ح يُلَف حُ ٍحِ ىیٍ ُٗخهظّ رٕى‪ٛ ًٍٟ ،‬ئٍ ح‪١‬الػیّ گلض‪« :‬يٍ‬
‫ىٔرخٍِ ”حٗٓي” هٕحَيو»‪ .‬يظؼخهزخ ً ‪ ًٍٟ‬طلَیَ کظخرٗ ىٍيٕ‪ٕٟ‬ع َوي ًْلکَحٌ‬
‫ٓخرن هٕیٖ‪ ،‬ىٍرخٍِٖ ٓطق ىحَٖ آهخٖ يِحٍٖ چُیٍ طوَیَ ًَٕىِ حٓض‪:‬‬
‫«يِحٍٖ آیخص هَآٌ کَیى ٍح کخيالً‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪: ٔ۴‬‬
‫ؿه‪ ٢‬طهلع يٗکَى ٔ كيیغ ٍح کّ ْیچ هٕحَيِ ًَٗطٕحَٔض‪ ٔ ،‬کٔٗ چیِٖ‬
‫رّػُٕحٌ ”ىٓظو‪ ”٢‬حُ يِحٍٖ ىٍ ىٓض َيحٍى‪ ٔ ،‬حیٍ ىٍكخنٗ حٓض کّ‬
‫رّگلظّٖ ىکظَ چُگیِ پٓهٕحٌ‪ :‬حٔ ٍح كـشحالٓالو َیِ يَٗخيیيَي!»(‪)۳۲‬‬
‫ًْیٍ يؼُٗ ىٍ يُخرغ ىیگَ (رخ حَيکٗ ُرخٌ ىیپهًخطیک) چُیٍ آييِ حٓض‪:‬‬
‫«يِحٍٖ ٍْزَ ٔ كَيخَيِ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴۴‬‬
‫رَؿٔظّ ٔ ٓیخٓضييحٍٖ يیخًَخیّ رٕى ٔ حُ ؿٓض ٓطق ػهًٗ َیِ ٗخیي رّػهض‬
‫ىٍگیَٖ ىٍحُ ييطٖ ىٍ يزخٍُِ ٔ ؿُگ کّ كَ‪ٛ‬ظٗ رَحٖ يطخنؼّ رَحیٖ‬
‫ًَٗگٌحٗض‪ ،‬حُ حَيحُِْخٖ يظٕٓ‪ ٢‬كَحطَ ًٍَٗكض‪)۳۹(».‬‬
‫يٗگٕیُي إٓ آٌهيٍ ٍٕٗ ٗيِ کّ كظٗ آٗپِ ْى يٗگٕیي ٍٕٗ حٓض‪.‬‬
‫حكظ‪٠‬خكخص آهخٖ يِحٍٖ رّؿخٖ ٍٓیي کّ كظٗ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْى حٔ ٍح‬
‫ٗو‪ٜ‬یض يٓى ًَٗىحَٔظُي‪ ٔ ،‬يٗگٕیُي يِحٍٖ ٗو‪ٜ‬خ ً ْیچٗ َزٕى‪:‬‬
‫‪۴ٕ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«ٍْزَ ٗٓیي رّػُٕحٌ یک كَى‪ْ ،‬یچکخٍِ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴۵‬‬


‫حٓض‪ ٔ ،‬يؼم َْكَى حَٔخَٗ حُ َو‪ ٔ ٚ‬حٗظزخِ رّىٍٔ َیٔض ٔ رّػُٕحٌ كَى‬
‫حگَ ِْحٍ ٓخل ْى َُيگٗ يٗکَى‪ٗ ،‬خیي رخُْى ىٍ يَكهّٖ هخ‪ ٙ‬كکَٖ ٔ‬
‫حػظوخىٖ‪َ ،‬و‪ٜ‬خٌ حَيیٕٖ٘‪ ،‬يٕ‪ٟ‬غگیَٖ هٕیٖ ٍح يٗىحٗض‪)۳ٓ(».‬‬
‫آهخٖ يِحٍٖ کهًخص كخٍٓٗ ٔ حٓخيی حٗوخ‪ٍ ٙ‬ح حٗظزخِ طهلع يٗکَى‪ ،‬ىٍک‬
‫حی٘خٌ حُ يؼخَٗ حنلخظ ٔ ػزخٍحص َخه‪ ٚ‬رٕى‪ ،‬حُ طخٍین َخه‪ ٚ‬رٕى‪ ،‬حُ يلخْیى‬
‫ىیُٗ َخه‪ ٚ‬رٕى‪ًْ ،‬یٍ‪ ٍٕ١‬حُ ریخٌ ٍٓخ يلَٔو رٕى؛ نٌح حظٓخٍحص ٗخٌ‬
‫يٕؿذ ٕٓء طلخْى يٗگَىیي‪ .‬نٌح ٗخػَٖ ىٍ حكٕحل ٖٔ گلظّ حٓض‪:‬‬
‫ىٍ نـخؿض ْى‪َ١‬حُ ْلض هَ‬ ‫ىٍ ٓوٍ گلظٍ رّيؼم گخٔ ََ‬
‫رّحیٍ ًََّٕ حُ ‪ َُ١‬ریخٌ يِحٍٖ طٕؿّ کُیي‪:‬‬
‫«يٍ یخىو ْٔض ىٍ ٓخل ‪ٔ ٖٔ۳۳‬هظٗ کّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴۶‬‬
‫کٕىطخٖ ٍّْٔخ ىٍ حكـخَٔظخٌ رّٔهٕع پیٕٓض‪ ،‬ىٍ طًخو ىحَ٘گخِْخ‪ ،‬حٍىٔ ٔ‬
‫ًّْ ؿخ ئهًخٌ رٕىٌ ؿَو يلٕٔد يٗٗي‪ ،‬هَآٌ هٕحَيٌ ٔ يظيیٍ رٕىٌ‪ ،‬گُخِ‬
‫رًّٗخٍ يٗآيي‪ ًّْ .‬يؤیّٕ ٗيِ رٕىَي‪ ،‬حُحیٍ کٍٕ٘ كَحٍ يٗکَىَي‪)۳ٔ(»...‬‬
‫چّ گلض؟!‬ ‫‪-‬‬
‫رٍّحٓظٗ ًٗخ حُحیٍ گلظّ چّ يٗكًٓیي؟‬ ‫‪-‬‬
‫ىٍٓض حٓض‪ٔ( :‬هظٗ کّ کٕىطخ ٗي‪ ،‬حٔ‪ٟ‬خع حیٍگَّٕ رٕى‪).‬‬ ‫=‬
‫حكؼخل «يٗٗي»‪« ،‬يٗآيي» ٔ «يٗکَىَي» کّ ىٍ ػزخٍص آييِ حٓض‪،‬‬
‫يخ‪ ٟٗ‬حٓظًَحٍٖ ْٔظُي کّ حُ «يخهزم» هزَ يٗىُْي‪« َّ ،‬يخرؼي» حگَ‬
‫هٕحَُيِ هخنٗحنٌٍّْ رخٗي هیخل يٗکُي گٕیُيِ حُ کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ طًـیي‬
‫يٗکُي ٔ يٗهٕحْي رگٕیي‪ٔ« :‬هظٗ کّ کٕىطخٖ ْلض ػٍٕ ٔحهغ ٗي حٔ‪ٟ‬خع‬
‫حیٍگَّٕ رٕى ٔ آٌ کٕىطخ آيي ٔ حیٍ ٔ‪ٟ‬غ ٍح ىیگٌٕ کَى!»‬
‫ح ّيخ حٗظزخِ َٕ٘ى! يُظٍٕ گٕیُيِ ٍىّ کٕىطخ حٓض! َّ طًـیي حُ آٌ!‬
‫يٗهٕحْي رگٕیي حٔ‪ٟ‬خع پْ حُ ٔهٕع کٕىطخ حیٍگَّٕ ٗي!‬
‫يِحٍٖ ىٍ ًْخٌ کظخد ٓوَُحَی!ْخٖ هٕى ًْٕحٍِ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«يخ ىٍ طخٍین چُي رخٍ هظم ػخو ػًٕيٗ ٗيِحیى‪ ،‬هظم ػخو ػًٕيٗ!»‬
‫حٔ آٌهيٍ َخىحٌ ٔ رٕٗٓحى رٕى کّ كظٗ ًَٗىحَٔض هظم ػخو ًْخٌ ک٘ظخٍ‬
‫ػًٕيٗ حٓض‪ .‬حٔ حٓى نُیٍ (ٍْزَ حَوالد حکظزَ) ٍح «نهیٍ» يٗگلض‪ ،‬کهًّٖ‬
‫ط‪ٕٜ‬یذ ٍح «ط‪ٜ‬زیذ» يٗگلض‪َ ،‬ژحى ٍح «َـخص» يٗگلض‪ ،‬نطقهللا ٍح‬
‫ٖٓ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«نل‪٢‬هللا» يٗگلض‪ ،‬هلم «ههق» يٗگلض‪ٓ ،‬کظّ ٍح «ٓظکّ» يٗگلض‪ ،‬ئـي ٍح‬
‫«يخؿي»! دمحمكٍٔ ٍح «يُيٍِٓ»‪ ،‬دمحمكٔیٍ ٍح «يُئٓیٍ»‪ ،‬ػکْ ٍح‬
‫«ػٔک» ٔ حنی آهَ‪ ...‬يظٍ ػَری ٍح کّ ح‪ٛ‬الً هٕحَيِ ًَٗطٕحَٔض ‪...‬‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ : ٔ۴۷‬اػحكاف جلػ!‬

‫هطبق ٌحك ثَؾًجبل ؼك!‬


‫گٕٓخنّپَٓظخٌ رخ آٔیوظٍ َخو يِحٍٖ رّپی٘خَٗ حَٔخٌ ِْحٍِ‪ ،‬حْخَض رٍِگ‬
‫رّٗو‪ٜ‬یض ٔ کَحيض حیٍ هٕو ٍٔح يٗىحٍَي‪ .‬حیٍ ػًم يخَُي آٌ حٓض کّ‬
‫ٓخٍرخَٗ هطخٍٖ حُ ٗظَحٌ ٍح رّىَزخل هَ رزُيى!‬
‫رزیُیي حٔ‪ٟ‬خع طخ چّ كي رٗطُخٓذ يٕٗٗى!‬
‫ٗظَحٌ َخچخٍ هٕحُْي رٕى طخ گخو رّگخو هَ ٍحِ رََٔي! يِحٍة کّ ْیچٗ‬
‫َيحٍى‪ ،‬چگَّٕ يٗطٕحَي حنگٕٖ ٗخیٔظّ رَحٖ حَٔخٌ ِْحٍِ ٕٗى؟!‬
‫ٖٔ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گْوبلَپكوحبى ّ ثبلٓ ثب ٌؼْق هؽبٖت!‬


‫حکٌُٕ رخُ رزیُیى گٕٓخنّپَٓظخٌ کالِرَىحٍ ٔ ٗؼزيِرخُ حُ ىٌٍٔ آٓظیٍ هٕى‬
‫چّچیِٖ ىیگَی ریٌَٔ يٗآٍَٔي؟ هَگٕٕ؟ کزٕطَ؟ یخ يخٍ ٔ گژىو؟ رزیُیى‬
‫حیٍ ييحٍْٖخ حُ حیٍ آىو نٕيپٍ رخ حیٍ ٓطق ىحَٖ ٔ حیٍ هيٍص كکَ ٔ حیٍ‬
‫ٗیِٕٖ ریخٌ چّ چیِٖ ىیگَ يٗهٕحُْي رٔخَُي! طخيَىو ٍح ریٖطَ روُيحَُي‪:‬‬
‫«‪َ١‬فْخٖ َظَٖ حٓظخى ىٍ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴۴‬‬
‫ىٍٔحٌ ّٓ ٓخل يوخٔيض ىٍ ؿَد کخرم رّيَكهّٖ ػًهٗ ٍٓیي ٔ حی٘خٌ هخىٍ‬
‫رّط٘کیم كکٕيظٗ کٕچک ىٍ ىٌٍٔ كکٕيض کخرم گَىیي‪ ،‬كکٕيظٗ کّ يخیّٖ‬
‫حكظوخٍ ط٘یغ ٔ ِْحٍِْخ رّكٔخد يٗآیي‪ ،‬كکٕيض ؿَد کخرم ًَٕى ػیُٗ یک‬
‫كکٕيض يهٗ ٔ حٓاليٗ رٕى؛ ًْیٍ كکٕيظٗ کٕچک چُخٌ ٔك٘ض ٔ ٍػزٗ‬
‫ىٍ ىلْخ حَيحهض کّ طًخيٗ هيٍصْخٖ يُطوّ ٔ ؿٓخٌ ىٍ پٗ كٌف آٌ حُ‬
‫‪ٛ‬لُّٖ گیظٗ ٗيَي‪ ٍٗٗٔ .‬کّ رخرّ يِحٍٖ ىٍ كکٕيضىحٍٖ پیَٖٓخى يٗکَى‬
‫ٔ هٕى ىٍ ؿَد کخرم رّيَكهّٖ حؿَح گٌحٗض‪ ٍٗٗٔ ،‬رٕى کخيالً حرظکخٍٖ ٔ‬
‫َٕ؛ طَّ حُ كکَ يِحٍٖ‪ َّ ،‬طُٓخ كکٕيضگَحٌ ىٍ کٍٕ٘ ٍح كَح گَكض‪ ،‬رهکّ‬
‫كکٕيضگَحٌ ریٌَٔ ْى رّٔك٘ض حكظخىَي کّ َٕ٘ى ٍحِ ٔ ٍٓى يِحٍٖ ؿٓخَٗ‬
‫َٖٓ حیٍ يـِ يزظکَ ىٍْى‬ ‫گَىى‪ ٔ .‬حیٍؿخ رٕى کّ َٓحَـخو‪ ،‬ىٍ یک طٕحكن ّ‬
‫کٕریيِ ٔ يظالٗٗ گ٘ض‪)۳ٕ(».‬‬
‫ـ آهَ‪ ،‬ئوَِرخُی ْى كيی ىحٍى = طٕكخٌ ىٍ كُـخٌ چخی!‬
‫ـ چُیٍ ٓوُخَی ٍح كو‪ ٢‬يیطٕحَُي ىٍ رخُحٍ ئگَْخ رگٕیُي‪.‬‬
‫ـ آیخ يِحٍٖ یک چُیٍ کٔٗ رٕى؟‬
‫ـ آیخ يِحٍی كکٕيض ط٘کیم ىحىِ؟‬
‫ـ كکٕيض يِحٍی ًََّٕٖ رَحی كکٕيض ؿٓخَی رٕى؟‬
‫= هطؼخ ً يٗگٕثیي‪« :‬هیَ»؛‬
‫‪ -‬پْ‪ ،‬هَحٍ حٓض چّ کٔخَٗ كَیذ ىحىِ َٕٗي؟‬
‫هٕحَُيِٖ حیٍ ٓطٍٕ كن ىحٍى رپَٓي‪َْ :‬گخِ حٔ‪ٟ‬خع چُخٌ رٕى کّ‬
‫َٕیُٔيِ حىػخ يٗکُي‪ ،‬پْ چَح ِْحٍِْخ كٕؽ كٕؽ حُ کخرم يٗگَیوظُي؟‬
‫چَح ِْحٍِْخ كٕؽ كٕؽ رّكکٕيض ٍرخَٗ ٔ ئؼٕى طٔهیى يٗٗيَي؟‬
‫چَح هَٔؽ هخچخم ٍَٔن گَكض؟ (َک‪ :‬حُٓخى ًٗخٍِ ‪ ۲۲‬ـ ‪ ۲۹‬ـ ٓ‪)۹ٔ - ۹‬‬
‫ٕٖ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫چَح ٖٕ ُٓزهّ رّٔؿٕى آيي؟ چَح يِحٍٖ حُ يیخٌ هٕو هٕى طـَیي ٔ ‪َ١‬ى‬
‫ٗي؟ چَح رخ نزخّ يزيل (رَهغ َُخَّ) حُ يیخٌ يَىو هٕى كَحٍ کَى؟‪...‬‬
‫ًّْ يٗطٕحَُي رلًُٓي ٔهظٗ حٔ‪ٟ‬خع ىٍ یک يلی‪ ٢‬رٓزٕى يٗیخري‪ ،‬يَىيخٌ‬
‫گَُّٓ حُ َْ ‪َ١‬ف رَحٖ کخٍ ٔ َُيگٗ ريحٌٕٓ ْـٕو يٗرََي؛ َّ کّ حُ‬
‫آٌؿخ كَحٍ يٗکُُي!‪ ...‬حگَ كکٕيض يِحٍٖ يخیّٖ حكظوخٍ ط٘یغ ٔ ِْحٍِْخ‬
‫رّكٔخد يٗآيي‪ ،‬چَح يَىو رّ ٓظِٕ آييِ ٔ حیٍگَّٕ يٗگلظُي‪:‬‬
‫«رٗؿٓض َیٔض کّ يَىو‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۴۱‬‬
‫کخرم ىٍ گّٕٗ ٔ کُخٍ ُيِيّ يًَٗخیُي ٔ حیٍ ؿًهّٖ رٔیخٍ يؼُٗ ىحٍ ٍح رخ‬
‫هٕىٗخٌ طکَحٍ يٗکُُي کّ «ْلض هَ رخ یک رِ رئٌ ٗخمطخٌ ٍح رزَیي ٔ یک‬
‫گخٔ يخ ٍح پْ ريْیي» ٔ رخُْى رٗؿٓض َیٔض کّ رَحٖ َْکيحو حُ حیٍ ييػیخٌ‬
‫ٍْزَٖ یک َخو ٔیژِٖ گٌحٗظّحَي‪)۳ٖ(».‬‬

‫ًوًَُْبی ٌكمآّق ال ووْٖ اؼالهئ هماقیپكوحبى‪:‬‬


‫يطخنذ ًیم ٍح حُ کظخد طلویوٗ ٔ ئظُي «حٓطٍِٕٖ ٗکٔظّ» َوم يٗکُى‪:‬‬
‫«رخيیخٌ؛ ٕٓپَيخٍکض ؿخٍَٕكَٔٗی»‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪: ٔ۵‬‬
‫«حئَُِ ىٍ ِْحٍِؿخص ؿُگـٕیخَٗ ٔؿٕى ىحٍَي رُخو «َٔيی» کّ ُُْٕ‬
‫ْیچ چً٘ٗ چُیٍ ؿخٍَٕحٌ ىٔپخیٗ ٍح َيیيِ حٓض‪ .‬يَىو رٗپُخِ ِْحٍِ ٔ‬
‫رّه‪ ٕٜٙ‬ئخكَحٌ‪ ،‬چّ آُحٍْخ ٔ ٗکُـّْخی حُ ىٓض حیٍْخ ىیيِحَي‪ ،‬كو‪٢‬‬
‫هيحٖ حیٍ يَىو يٗىحَي ٔ رْ‪ .‬حیٍ حؿُّْخٖ طَُٓخک کّ رٕٖ طؼلٍ َخٗٗ حُ‬
‫چَک ٔ چَّ ٗخٌ حُ ‪ٛ‬ي يظَ ىٍٔ رّي٘خو حَٔخٌ َیٖ يَُٗي‪ ،‬كظٗ‬
‫ٗپْٖخٖ هٕى ٍح رّهیًض ‪ ٔ۳‬نک حكـخَٗ رخالٖ يٕطَٔحٌْخ رّكَٕٔ يٗ‪-‬‬
‫ٍٓخَُي‪ .‬پخٖ چَّ‪ ،‬طَیخک‪َٗ ،‬حد ٔ ىِْخ کؼخكض ٔ ىَخثض ىیگَ طٕٓ‪٢‬‬
‫ًْیٍْخ ٔحٍى حیٍ َُٓيیٍ گَىیي‪ .‬ؿُخیض ٔ ًٍحنض حیُخٌ ىٍ كن يَىو ِْحٍِ‪-‬‬
‫ؿخص‪ ،‬چیِٖ حُ حػًخل ُٗیغ آَخٌ ىٍ ؿَد کخرم کى َيحٍى؛ طُٓخ طلخٔص ىٔ‬
‫يٍٕى ىٍ حیٍ حٓض کّ يخؿَحْخٖ ؿَد کخرم طخ كئىٖ ىٍ ریٌَٔ حَؼکخّ‬
‫یخكض؛ ح ّيخ ىٍ ِْحٍِ ؿخص ىٍٔحُِٖ هخَّ رٔظّ حٓض ٔ کٔٗ ًَٗىحَي کّ ىٌٍٔ‬
‫آٌ چّ يٗگٌٍى‪».‬‬
‫«حیٍْخ ًّْ حُ آػخٍ ٔ حكظوخٍحص ؿَد کخرم حٓض‪ .‬ىٍ آٌؿخ رٕى کّ هزق‬
‫يؼ‪ٜ‬یض ٔ كٔخى حُ يیخٌ ٍكض ٔ ؿُخیض ٔ طزٓکخٍٖ رّپيیيِٖ يؼًٕل يزيل‬
‫ٖٖ‪۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫گ٘ض‪ .‬رَحٖ حیٍکّ ىٓظخٍٔىْخ ٔ رخُىِْخٖ يُلٗ ٔ يُلٍٕ طلٕل ؿَد کخرم ٍح‬
‫ىٍ ؿخيؼّٖ ٗیؼّ ٔ ِْحٍِ طخ حَيحُِٖ ىٍک کُیى‪ ،‬چُي ًََّٕٖ کٕطخِ ٔ گٕیخ‬
‫حُ حػًخل ٔ ٍكظخٍ َٔيیْخ ٍح ىٍ ِْحٍِؿخص رَحًٖٗخ رخُگٕ يٗکُیى‪ًٗ .‬خ‬
‫هٕى كيیغ يل‪ٜ‬م روٕحَیي حُ حیٍ يـًم»‪:‬‬
‫«ئخكَٖ کّ حُ ِْحٍِؿخص آييِ‬ ‫اِْل ؾیي ًّؿی‪:‬‬
‫رٕى‪ ،‬يٗگلض‪ :‬ىٍ يُطوّٖ حُ ٔالیض يیيحٌ یکٗ حُ َٔيیْخ ٕٓحٍ يٕطَ يخ ٗي‪.‬‬
‫پْ حُ ييطٗ ٍٔ رّيخ کَى ٔ پَٓیي‪ :‬ح‪ٕٛ‬ل ىیٍ طخٌ ٍح یخى ىحٍیي؟ يخ ْى رخ‬
‫ٗٓخيض طًخو «رهٗ ‪ٛ‬خكذ» گلظیى ٔ َٗٔع کَىیى رًَّٗىٌ‪ :‬حٔل طٕكیي ٔ ىٔو‬
‫َزٕص ٔ‪ ...‬طخُِ رٍّهى ٕٓو ٍٓیيِ رٕىیى کّ ؿُخد َٔيٖ كَف يخ ٍح هطغ کَى‬
‫ٔ گلض‪ :‬يٍ رّآٌ ح‪ٕٛ‬ل ىیٍ کخٍ َيحٍو؛ ح‪ٕٛ‬ل ىیٍ َٔيٖ ٍح حُ ًٗخ هٕحٓظى‬
‫کّ حیٍ حٓض هٕد یخى رگیَیي‪ :‬حٔل پک ِم ؿخَخَّ‪ ،‬ىٔو پیکخ َٓٗخَّ‪ٕٓ ،‬و‬
‫كیَ هٕىَٓحَّ ٔ پُـى َٔ ِي هخَّ رّهخَّ‪».‬‬
‫ىٓظًخل چٓخٍهخَّ‪ ،‬چٓخٍو ِ‬
‫يَكٕو ي‪ُٜ‬ق ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ آٍٔىِ حٓض‪:‬‬
‫«ُْگخيٗکّ كِد ٔكيص (ٔك٘ض) ىٍ رخيیخٌ ئظوَ رٕى‪ ،‬طلُگ ىحٍحٌ آٌ‬
‫كِد ٍحِْخٖػزٍٕ ٔ ئٍَ يَىو ئخكَ ٍح ئئى يٗکَىَي ٔ طؼيحىٖ ٗپٖ‬
‫ٍح رّکـق ىٓض هٕى يٗگَكظُي ٔ ػخرَحٌ ٍح حؿزخٍ يًَٕٗىَي کّ آٌ ٗپْٖخ‬
‫ٍح هَیيحٍٖ ًَخیُي! َْیک ٗپٖ (رٔظّ رّرٍِگٗ ٔ کٕچکٗ ٔ َٕع ٔ ٍَگ)‬
‫َخو ٔ هیًض يو‪ ٕٜٙ‬ىحٗض‪ .‬يؼالً رّٗپٖ رٍِگطَ”چخیٍ ىحٍ” يٗگلظُي!‬
‫پخثیٍطَ حُ آٌ ٓ‪ ۳‬پٗپٗ‪ ۳ٓ ،‬پٗپٗ‪ ،‬ریَىیٕو‪ ،‬کهّ كیم‪ ،‬کخيخُ ٔ ؿیَِ‪َ ...‬خو‬
‫ىحٗض!» (حیٍْخ َخوْخی حىٔحص ؿُگی ٔ َلَرَ ٍٕٗٔی ٓخرن رٕى‪).‬‬
‫«ىٍحٍىٔگخِ طلُگيحٍحٌ ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٗپٖ ”چخیٍىحٍ” گَحٌ هیًضطَیٍ‬
‫رٕى ٔ طخ يزهؾ پخَِىِ نگ حكـخَْٗى كَٔهظّ ٗيِ حٓض! حكٌِٔ رَحیٍ‪،‬‬
‫كَُٔٗيِگخٌ ٗپٖ‪ ،‬ئخكَحٌ ٍح يهِو يٗکَىَي کّ حُ ٗپْٖخ هٕد َگٓيحٍٖ‬
‫ًَخیُي ٔ طٓيیي يٗکَىَي کّ َْگخِ حُ حیٍ ٍحِ رَگ٘ظُي‪ ،‬رخیي ٗپْٖخ ٍح َ٘خٌ‬
‫ىُْي کّ چگَّٕ حُ آٌْخ يٕحظزض ًَٕىِحَي‪ٔ ،‬حٖ رّكخل کٔٗکّ حُ طؼيحى‬
‫ٗپْٖخ کى ٗيِ رخٗي!»‬
‫يَكٕو ي‪ُٜ‬ق حىحيّ يیىْي‪« :‬ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ‪ ،‬طلُگىحٍحٌ آهخٖيِحٍٖ‪،‬‬
‫‪ٟ‬خیؼخص هٕى ٍح‪ُٓ ٍٖٔ ،‬گ رََٓ ٍحِ يٗگٌحٗظُي ٔ ئخكَحٌ ٍح يـزٍٕ‬
‫يًَٕٗىَي کّ‪ :‬یخ حیٍ ٍح روَ‪ ،‬یخ روٍٕ!»‬
‫‪۴ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًْیٍ‪ٍ ٍٕ١‬حِ ٍْگٌٍحٌ ٍح يٗگَكظُي ٔ حیٍػزخٍص ٍیظًیک ٍح َٓ آٌْخ‬


‫ططزین يًَٕٗىَي‪« :‬یبًْت ُماقٓ‪ ،‬یب ؾوحْق هماقٓ‪ ،‬یب پٌس ؾهیوَ وْاقٓ!»‬
‫حیٍْخ کخٍ َْ ٍُٔ طلُگىحٍحٌ يِحٍٖ ىٍ رخيیخٌ ٔ ىٍ ؿَد کخرم رٕى‪.‬‬
‫ـ کيحو يوخٔيض ػخىالَّ؟!‬
‫ـ کيحو ػيحنظوٕحْی؟!‬
‫ـ کيحو ْٕیض هٕحْی؟‬
‫ـ کٔٗکّ هٕى حیًخٌ رّػيحنض َيحٍى‪ ،‬چگَّٕ يٗطٕحَي ػيحنظوٕحِ رخٗي؟!‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ٔ‪ٔ۵‬‬


‫‪۴ٖ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آؿبل یک پبیبى‬
‫َُيِ یخى «ػزيحنوٓخٍ ػخ‪ٛ‬ی» ٗخػَ َخوىحٍ ٔ‪ُ١‬ی‪ ،‬کظخد کٕچکی ىحٍى‬
‫طلض ًْیٍ ػُٕحٌ؛ ػخ‪ٛ‬ی کّ هٕى ىٍ ىٍٔحٌ ؿُگْخی ىیٕحَّگی ىٍ کخرم‬
‫َُيگی يیکَىِ ٔ ػخهزشحاليَ ىٍ َظیـّی ح‪ٛ‬خرض ئظویى ٍحکض رّهخَّحٕ‪،‬‬
‫ؿخٌ رخهض؛ طخ نلظّی کّ ىٍ هیي كیخص رٕىِ حٓض‪ٔ ،‬هخیغ ٍح رّ‪ٍٕٛ‬ص ٓخػظی‬
‫ٔ «نلظًّٗخٍ» ػزض کَىِ حٓض‪ .‬حٔ ىٍ کظخرٖ حُ َخكیّی حُ کخرم َخو يیرَى‬
‫کّ ىٍ آٌيٕهغ طلض کُظَل كِد ٔكيص آهخی يِحٍی رٕىِ حٓض‪:‬‬
‫ػخ‪ٛ‬ی يیگٕیي‪« :‬ىو ؿَٔد رٕى ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ٔ۵‬‬
‫يَىی ًَْٕٔ ٍح کّ ىٍى ُحیًخٌ گَكظّ رٕى‪ ،‬رخالی کَحچی َ٘خَيِ ٔ ىٍ ؿخىِ‬
‫ٍٔحٌ رٕى؛ َٓرخُحٌ يظؼهن رّپٕٓظّی كِد ٔكيص ؿهٕ آٌ يَى ٍح يیگیَى ٔ‬
‫ٓئحل ٔ ؿٕحد يیکُي کّ رّکـخ يیٍٔى‪ ،‬يَى ؿٕحد يیىْي کّ ًَْٕٔ ىٍى‬
‫ُحیًخٌ گَكظّ ٔ حٔ ٍح رّٗلخهخَّ يیرَى؛ َٓرخُحٌ آهخی يِحٍی آٌ يَى ٔ‬
‫ًَْٕٔ ٍح رّىحهم پٔظّ ْيحیض يیکُُي ٔ يیگٕیُي‪« :‬هٕد‪ ،‬هٕد؛ ریخٍ‪،‬‬
‫ریخٍ!» يخ طخ كخال ًّْچیِ ىیيِحیى‪ ،‬كو‪ُ ٢‬حیيٌ ٌُ ٍح َيیيِحیى؛ ریخٍ طخ رزیُیى ٌُ‬
‫چطٍٕی يیُحیي ٔ رچّی آىو چطٍٕی رّىَیخ يیآیي!»‬
‫ىٍ يٕ‪ٟ‬غ ىیگَ يیگٕیي‪ ٌُ« :‬ریَٕحثی کّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪: ٔ۵‬‬
‫حُ َٗم کخرم آييِ ٔ يويحٍی آٍى ٔ ىیگَ يٕحى ؿٌحثی هَیيحٍی ًَٕىِ ٔ آٌ ٍح‬
‫پ٘ض کَىِ رٕى طخ رّهخَّ رزَى‪ ،‬ىٍ كخنی کّ رخ پخی پیخىِ ٍْٔپخٍ هخَّ رٕى‪ ،‬حُ‬
‫روض کى طٕٓ‪ ٢‬حكَحى پٔظّی كِد ٔكيص گَكظخٍ ٗي؛ حرظيح يٍٕى طـخُ ؿًؼی‬
‫هَحٍ گَكض‪ٓ ،‬پْ رَحی حیٍکّ ه٘ى طخؿیکْخ ٍح َْچّ ریٖطَ رَحكََُٔي‪،‬‬
‫ؿهٕ ٔ ػوذ ٌُ ٍح چٔپ ُىِ‪ٍٔ ٔ ،‬ی چٔپ َٕٗظُي‪« :‬کهیي حیٍ هلمْخ ىٍ‬
‫ؿیذ رخرّ حٓض‪ٔ َْ ،‬هض رخرّ حؿخُِ ىحى رخُ يیٕٗى»! رًّْیٍ طَطیذ‪ٌُ ،‬‬
‫ریَٕحٍح رخ ريٌ رَُّْ رّيُطوّی طلض کُظَل «ٍٕٗحی َظخٍ» كَٓظخىَي‪».‬‬
‫حئَُِ ًٗخٍی حُ ٍُٔٗلکَحٌ طخؿیکطزخٍ [حُ ٗيّص ‪ٟ‬يیّض رخ پ٘ظٌْٕخ]‬
‫طُٓخ پ٘ظٌٕک٘ت يِحٍی ٍح ػًيِ يیکُُي! گٕیخ كَحيٕٕ کَىِحَي کّ يِحٍی رخ‬
‫ىٔنض ٍرخَی ٔئؼٕى ؿُگیي ٔ ىٍحیٍ ؿُگْخ چّ رََٓ َٕحيیْ طخؿیکخٌ آيي!‬
‫ًَیهٕحْى رّچیِْخی رپَىحُو کّ هيحٓض ٔ ػلض ههى حؿخُِ ًَیىْي؛ كو‪٢‬‬
‫حیٍ هيٍ ريحَیى کّ كَٓٓض ‪ٕ١‬الَی حُ کخٍَخيّی آهخی يِحٍی ٔ َٓرخُحَٖ ىٍ‬
‫ؿَد کخرم ٔ ٓپْ ىٍ رخيیخٌ‪ ،‬ىٍ طخٍین ػزض ٗيِ کّ کهیخص آٌ چُیٍ حٓض‪:‬‬
‫‪۴ٖ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ #‬طـخُٔحص گٔظَِی َخيٕٓی ٔ ریَم ٓخهظٍ نزخّْخی َُخٌ ًْٕ‪.ٍ١‬‬


‫‪ #‬طًخٗخی ُحیًخٌ َُخٌ‪.‬‬
‫‪ #‬يین کٕریيٌ رَّٓ ًْٕ‪ُ١‬خٌ پ٘ظٌٕ‪.‬‬
‫‪ٍ #‬حِحَيحُی کٍِْٕخی آىوُٕٓی‪.‬‬
‫‪ #‬طًخٗخی ٍه‪ ٚ‬يَگ‪.‬‬
‫‪ #‬گچ گَكظٍ آىيیخٌ‪.‬‬
‫‪ #‬حىٍحٍ رّىٍْ ًْٕ‪ُ١‬خٌ‪.‬‬
‫‪ #‬رَیيٌ ٓیُّی َُخٌ‪.‬‬
‫‪ #‬طـخُٔ ؿُٔی رّکٕىکخٌ یظیىهخَّْخ‪.‬‬
‫‪ #‬ک٘ظٍ َٕرظی َُيحَیخٌ ٔ هٍٕحَیيٌ کٕٗض آَخٌ رّىیگَ َُيحَیخٌ‪.‬‬
‫‪ٗ #‬پٖ كَٔٗی رٍّْگٌٍحٌ‪.‬‬
‫‪ #‬ييكٕع كَٔٗی رٍّْگٌٍحٌ‪.‬‬
‫‪ #‬ؿخٍص يُٕیى يهی‪.‬‬
‫‪ #‬رخؿگیَی‪ :‬یخ َٕص ِْحٍی‪ ،‬یخ ىٓظٍٕ يِحٍی‪ ،‬یخ پُؾ ىهیوّ ٕٓحٍی‪.‬‬
‫‪ #‬رّطٕپرٔظٍ ًْٕ‪ُ١‬خٌ پ٘ظٌٕ؛ طٕپچیْخی يِحٍی ٔهظی کٔخَی ٍح‬
‫ىٓظگیَ يیکَىَي‪ ،‬رَحی حیٍکّ ْٕیض هٕيت ٗو‪ ٚ‬حٓیَ ٍح رُ٘خُٓي؛ هَٔص‬
‫ٍح رّحٔ َ٘خٌ يیىحىَي ٔ حُ حٔ يیپَٓیيَي «حیٍ چیٔض؟»‬
‫حگَ يیگلض « ُکَٔص» ىیگَ ػخرض يیٗي کّ حٔ پ٘ظٌٕ حٓض‪.‬‬
‫آٌ ٔهض حُ ٗو‪ ٚ‬حٓیَ يیپَٓیيَي کّ هخَّطخٌ کـخ حٓض؟‬
‫(يؼال) کٔی يیگلض هخَّحو ىٍ يیيحٌ َٗٓ یخ پـًخٌ حٓض؛ حرظيحء ؿیذ حٔ‬
‫ٍح هخنی يیکَىَي ٔ ىحٍحثیحٕ ٍح يیگَكظُي ٔ يیگلظُي کَحیّحص ٍح ريِ کّ‬
‫ًْیٍ نلظّ طٕ ٍح رّهخَّحص رلَٓظیى‪َٓ .‬حَـخو حٔ ٍح رّطٕپ يیرٔظُي ٔ نٕنّی‬
‫طٕپ ٍح رًّْخٌ ًٓض يیچَهخَيَي ٔ رخ گلظٍ حیٍ ؿًهّ کّ "كخال رَٔ‬
‫رّهخَّحص" طٕپ ٍح ٗهیک يیکَىَي ‪!...‬‬
‫هٔخٔص ٔ هَٕ٘ض َ٘خَّی حٔؽ ٗـخػض یک كَيخَيِ ٔ یک ؿُگـٕ‬
‫رّكٔخد يیآيي‪ .‬نوذ «ىیٕحَّ» يؼخىل «ٓظَؿَُحل» رخالطَیٍ ٍطزّی َظخيی ٔ‬
‫ييحل ٗـخػض ٔ نیخهض یک هٕيخَيحٌ يلٕٔد يیگَىیي‪ .‬حنوخد ىیگَی يخَُي‬
‫آىيوٕحٍ‪ٓ ،‬یخِ يخٍ‪ ،‬کٕچٕک ٔ‪ ...‬ىٍ يَحطذ رؼيی هَحٍ ىحٗظُي‪.‬‬
‫یکی حُ ٗیطخٌپَٓظخٌ ىٍ حػَ هٕى رخ حكظوخٍ ىٍ حیٍ يٍٕى چُیٍ يیَٕیٔي‪:‬‬
‫‪۴ٖ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َٓ ُرخٌْخ حكظیي‪:‬‬


‫«َخوْخی ؿیَيظؼخٍف رَ ِ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵۴‬‬
‫ىیٕحَّ‪ ،‬ؿُيی‪ ،‬يخٍهٍٕ‪ٗ ،‬یّ٘هٍٕ‪ ،‬ؿٕنی‪ ،‬ؿهی‪ ،‬هَ‪ ،‬نُگ‪ ،‬گُگْ‪ ،‬ریويح‪،‬‬
‫چک‪)۳۳(»...‬‬‫رچی هيح‪ُ ،‬کٕ ُ‬
‫ؿُگٔخالٍحَی يخَُي ٗلیغ ىیٕحَّ‪ ،‬رالل ىیٕحَّ‪َٜ ،‬یَ ىیٕحَّ‪ ،‬ظخَْ ٓکْ‪،‬‬
‫چٕک‪ ،‬هٕيخَيحٌ‬ ‫ٍَٓٔ َگُگْ‪ ،‬ىحٔٔى يؼخٌٔ هيح‪ ،‬رچۀ هيح‪ ،‬هٕيخَيحٌ ُ‬
‫کٕ ُ‬
‫يخٍهٍٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ ؿُيی‪ ،‬هٕيخَيحٌ ٗیّ٘هٍٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ ىُى رـيحى‪ ،‬هٕيخَيحٌ‬
‫ُحٍهٍٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ کزچّ‪ ،‬هٕيخَيحٌ ٓکٔی‪ ،‬هٕيخَيحٌ ه٘ظک ک٘خل‪ ،‬هٕيخَيحٌ‬
‫پخٔکى‪ ،‬هٕيخَيحٌ رًزّ‪ ،‬هٕيخَيحٌ َُزٍٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ ٓگ ٓیخِ‪ ،‬هٕيخَيحٌ‬
‫الٗوٍٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ پْنگي‪ ،‬هٕيخَيحٌ هخکزخى‪ ،‬هٕيخَيحٌ هَ‪ ،‬هٕيخَيحٌ هَگخی‪،‬‬
‫هٕيخَيحٌ ‪ ،...‬هٕيخَيحٌ ‪ ،...‬هٕيخَيحٌ ‪ ،...‬هٕيخَيحٌ چَٓی‪ ،‬هٕيخَيحٌ رُگی‪،‬‬
‫هٕيخَيحٌ ریهيح‪ ٔ ...‬ىیٕحَّْخی ىیگَ (کّ رّحیٍ ػُخٔیٍ حكظوخٍ يیکَىَي)‬
‫ٕٓم ٔ حىحٍِی ؿُگ آهخی يِحٍی ىٍؿَد کخرم ٍح ػٓيِ ىحٍ رٕىَي‪.‬‬
‫ٗیطخٌپَٓض يٍٕى َظَ ىٍ هخ‪َ١‬حص هٕى‪ ،‬پْ حُ كهٔلّرخكی ٔ‬
‫ٓلٔطّگَی ىٍ طزییٍ ٔ طلٔیٍ «ىیٕحَّگی» ٔ «ىیٕحَّگخٌ» یک يٍٕى حُ‬
‫ٗخِکخٍیْخی آَخٌ ٍح حیٍگَّٕ ٍٔحیض يیکُي‪:‬‬
‫سند‏شماره ‏‪ ۱۵۵‬‏‏‏‪:‬‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏«ىٍ ؿَیخٌ حَظوخرخص ٍْزَی كِد‬
‫ٔكيص ىٍ ٓخل ٖ‪ ٖٔ۳‬ؿًؼی حُ «ىیٕحَّْخ» ‪َ١‬ف ػـیزی ٍح ٓخُيخَيْی‬
‫کَىَي‪ .‬ىٍ يیخٌ ٍْزَحٌ كِد ٔكيص ٓیّيٍكًض هللا يَط‪ٕ٠‬ی ٗيیيطَیٍ‬
‫يوخنلضْخ ىٍ رَحرَ يِحٍی ٍح ًَخیُيِگی يیکَى‪ٍُٔ ...‬ی کّ ؿًغ کؼیَی حُ‬
‫ٍْزَحٌ كِد ٔكيص حُ ِْحٍِؿخص ٔحٍى کخرم يیٗيَي‪ ،‬يَط‪ٕ٠‬ی یکی حُ‬
‫ٓوَُحَخٌ رٕى ‪ ٍُٔ ...‬حٓظوزخل حُ ٍْزَحٌ كِد ٔكيص ریٖ حُ پُـخِ َلَ حُ‬
‫«ىیٕحَّْخ» رّیک ‪َ١‬ف حُ پیٖٓخهظّ رّ‪ٛ‬ق حٓظوزخل کُُيِگخٌ ىٍ َٓک‬
‫ٍٕٗحی يهی ىحهم ٗيَي‪ٔ ،‬هظی ٓیيٍكًض هللا يَط‪ٕ٠‬ی ٔحٍى ؿًؼیض ٗي‪،‬‬
‫هٕى ٍح رّحٔ َِىیک کَىِ ٔ رَّٕرض یکی پی ْى َ٘یًٍگخِ حٔ ٍح ىٓض‬
‫ک٘یيَي! يَط‪ٕ٠‬ی چُي رخٍ طالٕ کَى هٕى ٍح کُخٍ ىیٕحٍ ک٘یيِ ٔ حُ ىٓظَّ‬
‫«ىیٕحَّْخ» َـخص ىْي؛ حيخ رّيل‪ ٞ‬حیٍکّ كَکض يیکَى‪ ،‬رخُ ْى رخ ‪ٛ‬لُّی‬
‫ي٘خرّ ٍٔ رٍّٔ يیٗي‪ .‬حیٍ ػًم‪ ،‬يَط‪ٕ٠‬ی ٍح رّكيی َخٍحكض ٔ آٗلظّ‬
‫ٓخهظّ رٕى کّ ٔهظی پ٘ض يیِ هطخرّ هَحٍ گَكض طخ ٓوَُحَی کُي‪ ،‬آػخٍ ه٘ى ٔ‬
‫َٓحٓیًّگی حُ ٓوُخٌ ٔ ٍكظخٍٕ ْٕیيح رٕى‪)۳۳(».‬‬
‫‪۴ٖ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ حٍىٔگخِ يِحٍی حٓظلخىِ حُ يٕحى حكیَٕی يخَُي چَّ‪ ،‬طَیخک ٔ ىیگَ‬
‫يٕحى َ٘ؤآٍٔ ٔ يَ٘ٔرخص حنکهی ٔ هًخٍ ٔ طًخٗخی كیهىْخی ئظٓـٍ ىٍ يویخّ‬
‫گٔظَىِ ٔ رّ‪ٍٕٛ‬ص ػهُی ٍحیؾ رٕى‪ْ .‬یکمْخ ٔ چَِْٓخ چَکیٍ ٔ ژٔنیيِ‬
‫رٕىَي‪ ،‬يْٕخی ؿُگهی ٔ پَ حُ ؿخٍَٕ‪ ،‬ژٓضْخ ٔ هٕحٍِْخ ٔك٘ظُخک ٔ‬
‫طَّآٍٔ رٕىَي؛ َْکْ َْچّ چَکیٍطَ ٔ کؼیقطَ رٕى حكظوخٍ ٔ حيظیخُ‬
‫ریٖطَ ىحٗض‪ .‬حگَ کٔی رَحی يِحٍی حُ حیٍ حٔ‪ٟ‬خع ٔ حػًخل هٕيخَيحَخَٖ‬
‫ٓوٍ يیُى‪ ،‬پخٓن آيخىِ‪َٛ ،‬یق ٔ ًْیّ٘گی يِحٍی حیٍ رٕى‪:‬‬
‫«حگَ ًٗخ يوخنق چَّ ٔ طَیخک ٔ َٗحد ٔ هًخٍ ْٔظیي رَٔیي ؿُگ‬
‫کُیي‪ ،‬حیٍ رچّْخ رئٌ طَیخک ٔ چَّ یک نلظّ ْى ؿُگ ًَیکُُي!»‬
‫ٔهظی ًَخیُيِی كِد ٔكيص! رَحی رٍَٓی َیخُْخی پٔظّْخ يیٍكض‪،‬‬
‫هٕيخَيحٌ پٔظّ کّ َٓگَو چَّ ک٘یيٌ رٕى‪ ،‬ىٔى چَّ ٍح حُ ٍیّْخیٖ‬
‫ریٌَٔ يیک٘یي ٔ رّ‪ٍٕٛ‬ص ًَخیُيِی كِد پُق يیکَى‪َ .‬ؤظیٍ ٓجٕحنٖ ْى‬
‫حیٍ رٕى کّ «رخرّ چّ يويحٍ پیّٔ رَحی چَّ ٔ َٗحد يخ كَٓظخىِ حٓض؟»‬
‫ٗلیغ ىیٕحَّ يیگلض‪« :‬يٍ آیشهللا ٍیٖؿیذ ْٔظى!» حٔ يیگلض‪« :‬يٍ ػٓي‬
‫کَىِحو طخ ُيخَی کّ ِْحٍِ آُحى َٕ٘ى ‪ٍٕٛ‬ص هٕى ٍح َٕ٘یى»!‬
‫َ‪ٜ‬یَ ىیٕحَّ ػَريِ يیک٘یي کّ «يَح رُ٘خٓیي‪ ،‬يٍ «َ‪ٜ‬یَ ىیٕحَّ» هيحی‬
‫ِْحٍِْخ ْٔظى! «ىحٔٔى ىیٕحَّ» يؼخٌٔ ٗلیغ يیگلض‪« :‬يٍ يؼخٌٔ حٔل هيح‬
‫ْٔظى!» حكَحى طلض كَيخَٖ يیگلظُي‪« :‬طلُگى هيح حٓض ٔ گهٕنّْخیٖ‬
‫ػٍِحثیم‪ ،‬حگَ َٓكّ کُي‪ ،‬ػًَص هال‪ ٙ‬حٓض‪».‬‬
‫حٍطکخد ؿَحیى ؿُگٗ ٔ َو‪ ٞ‬كخكٖ كوٕم رَ٘ طٕٓ‪ ٢‬ػزيحنؼهٗ يِحٍٖ ٔ‬
‫پیَٔحٌ حی٘خٌ ىٍ ًٍْ ٔ ٍٔحٌ ًّْ ًْٕ‪ُ١‬خٌ يخ ًهیَِ حٓض‪ٓ .‬وٍ حُ یک‬
‫يٍٕى‪ ،‬چُي يٍٕى َیٔض؛ حیٍْخ ػًم َْ ٍُِٔ ٔ َْ ٓخػض َیَْٔخٖ يِحٍٖ‬
‫ىٍ ‪ٕ١‬ل ييص حٓظوَحٍ ىٍ ؿَد کخرم رٕى کّ ىٍ يطزٕػخص يظؼهن رّهٕى حیٍ‬
‫كِد ههًی ٗيِ حٓض‪ .‬ػ‪ ٕ٠‬ػخنٗكِد ٔكيص ىٍ ُيیُّ چُیٍ يَٗگخٍى‪:‬‬
‫«ؿَِْٕٖ حیٍ ؿُگْخ رخ حٓالو‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵۶‬‬
‫ٔ يؼیخٍْخٖ حَٔخَٗ ْىهٕحَٗ َيحٗض؛ حكَحىٖ رٗرُي ٔ رخٍ ٔ ريٓخروّ يیيحٌىحٍ‬
‫يٗٗيَي‪ٔ ،‬هظٗ حیٍ حكَحى يٍٕى طٕؿّ هَحٍ يٗگَكظُي‪ ،‬ػَ‪ ّٛ‬رَحٖ ىیٍىحٍحٌ‬
‫طُگ ٔ طُگطَ يٗگَىیي‪ ٔ .‬رّحیٍ ىنیم کّ ‪ٛ‬الكیض َْ كَى ىٍ هٕد‬
‫ؿُگیيٌ ٔ ک٘ظٍ رٕى؛ حكَحىٖ رٗرُي ٔ رخٍ کّ ْیچ ْيكٗ ؿِ َٓگَيٗ َيحٍَي‬
‫‪۴ٖ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕدطَ حُ ىیگَحٌ ىٍحیٍ ػَ‪ ّٛ‬ظٍٕٓ يٗکَىَي ٔ حیٍ رخػغ رخال ٍكظٍ ٍطزّ‬
‫ٔ ٔؿّٖٓ آَخٌ يٗٗي‪ ،‬طخ حیٍکّ هٕيخَيحَخَٗ حُ حیٍ ‪١‬یق ‪ٛ‬خكذ َلًٕ ىٍ‬
‫كِد ٔكيص گَىیيَي‪ .‬رّحػَ رٗرُي ٔ رخٍْٖخ ٔ ؿخٍصگَْٖخٖ حیٍْخ حيُیض‬
‫ٓهذ يٗگَىیي‪ ٔ .‬چٌٕ ‪١‬یق ٔٓیؼٗ ٍح ىٍرَ ىحٗظُي‪ ،‬طٕحٌ پخالیٖ آَخٌ ْى‬
‫يٕؿٕى َزٕى‪ ٔ .‬حٍحىِ رَپخالیٖ حیٍ حكَحى ٔؿٕى َيحٗض‪)۳۳(».‬‬
‫«حیٍ َیَْٔخ رّؿُگ رّػُٕحٌ یک يُزغ ىٍآيي‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵۷‬‬
‫ٔ ُيیُّٖ چپخٔل حيٕحل يَىو ٔ طؼَ‪ ٝ‬رَّٕحيیْ ئهًیٍ َگخِ يٗکَىَي‪.‬‬
‫َْٔهض يٗهٕحٓظُي‪ ،‬آطٖ ؿُگ ٍح ٍٍٔٗ يٗکَىَي ٔ َْٔهض کّ ؿُگ ٍح‬
‫كخهي ػًَحص يخىٖ ط٘وی‪ ٚ‬يٗىحىَي‪ ،‬يظٕهق يٗکَىَي‪ََٕٗٓ .‬ض هخَّْخٖ‬
‫کٕچّٖ «ههؼّٖ ٔحكي» حُ ي‪ٜ‬خىین رخٍُ حیٍ يطهذ حٓض‪ .‬يُخُل کٕچّٖ‬
‫«ههؼّٖ ٔحكي» رّگَّٕٖ يٍٕى طؼَ‪ ٝ‬هَحٍ گَكض کّ كظٗ ه٘ض ٔ ُٓگ‬
‫آٌْخ ٍح َیِ رَىَي‪ .‬هخَّْخٖ «کخٍطّ ٓوٗ» ًََّٕٖ ىیگَٖ حُ حیٍ كخؿؼّ‬
‫رٕى‪ .‬رخ حیٍ کّ هخَّْخٖ کخٍطّ ٓوٗ حؿهذ رّٗیؼّْخ ٔ ِْحٍِْخ طؼهن ىحٗظُي‪».‬‬
‫«هَحٍ گَكظٍ حرظکخٍ َٗٔع ٔ طٕهق ؿُگ ىٍ حهظیخٍ ؿُگؿٕیخٌ‪ ،‬یکٗ حُ‬
‫ػهم رٔیخٍ ػًيِ ٔ حٓخّ حىحيّٖ ؿُگ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض‪ .‬چٌٕ َیَْٔخٖ‬
‫ؿُگُيِ حُ ٕٓحى‪ ،‬طَریض ٔ طؼٓي کخكٗ ىٍ رَحرَ ي‪ٜ‬خنق ؿخيؼّ‪ ،‬يلَٔوحَي‪ٔ .‬‬
‫ًّْ چیِ ٍح رَيزُخٖ يُخكغ ٔ ّْْٕخٖ آَت هٕى يُٗٓـُي ٔ ػًم يٗکُُي‪.‬‬
‫حیٍ َیَْٔخ رّىٓظّْخٖ ؿخٍصگَ ٔ ىُىحٌ گَىَّگیَ ریٖطَ ٗزخْض ىحٍَي‪ ،‬طخ‬
‫رّیک َیَٖٔ کّ ؿٓض طلون یک آٍيخٌ حؿظًخػٗ گَىْى آييِ ٔ رَحٖ ػًهٗ‬
‫ًَٕىٌ آٌ ٓالف رَىحٗظّحَي‪».‬‬
‫«رخٍْخ حطلخم حكظخىِ کّ َیَْٔخٖ يظوخ‪ٛ‬ى رَحٖ رَىٌ ىٍٔحُِْخ‪ ،‬کهکیٍْخ‪،‬‬
‫حنًخٍْٖخ ٔ چٕد ٓوق هخَّْخٖ کّ ىٍ ریٍ هطٕ‪ ١‬ؿُگ هَحٍىحٗظّ ٔ ْیچ‬
‫‪َ١‬ف ؿُگ حُطَّ ‪َ١‬ف ىیگَ ٔحٍى آٌ ٓخكّ ٗيِ َظٕحَٔظّ حٓض‪ ،‬رخْى‬
‫طٕحكن کَىِ‪ ،‬گَٔپ طوَیذ ي٘ظَک ط٘کیم ىحىِحَي‪ ٔ ،‬رؼي ؿُگ ط‪ُٜ‬ؼٗ‬
‫رٍّحِ حَيحهظّحَي طخ پٕٗ٘ٗ رخٗي رَحٖ ػًهیخص گَِٔ طوَیذ ٗخٌ‪)۳۳(».‬‬
‫رٔیخٍی حُ ؿُگْخ ىٍ َظیـّی حهظالكخص رَ َٓ رَى ٔ رخهض هًخٍ‪ ،‬یخ‬
‫هطؼّرخُی‪ ،‬یخ كظی ي٘خؿَِ رَ َٓ ُیزخثی یک ػکْ ٓکْ َٗٔع يیٗي!‬
‫ًْیٍ‪ٍٕ١‬ی َخگٓخٌ كیَ ٍحکض ٔ پکخ َٗٔع يیٗي ٔ يَىو ٍح طکخٌ يیىحى‪.‬‬
‫ٔهظی حُ چُي ٔ چٌٕ يخؿَح پَّ ٔ ؿٕ يیکَىَي‪ ،‬يؼهٕو يیٗي کّ «ىٔ َلَحُ‬
‫ٓ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هٕيخَيحَخٌ كِد ٔكيص ىٍ كالٌ ًٓخٍٔ َٓگَو َٕٗیيٌ چخی رٕىَي‪ ،‬كیٍ‬
‫‪َٛ‬ف چخی‪ ،‬ىٍرخٍِی ىٔ هطؼّ ػکْ ٓکْ رخْى گپ يیُىَي‪ .‬یکی يیگلض‬
‫حُ يٍ هُ٘گطَ حٓض‪ ،‬ىٔيی ح‪َٛ‬حٍ ىحٗض کّ حُ يٍ!‬
‫حیٍ گلض ٔگٕ رّپَهخٗگَی ک٘یيِ ٗيِ ٔ رخالهَِ رّىٍگیَی ٔ چخهٕک٘ی‬
‫يُـَ ٗيِ حٓض! ٔهظی يَىو كخ‪ َٟ‬ىٍيلم يیخَـی ٗيِ‪ ،‬آٌْخ ٍح ؿيح کَىَي‪،‬‬
‫َْ کيحو رّٕٓی پٔظّی هٕى ىٔیيِ ٔ رخ ٍحکض ٔ پکخِ پٔظّی ىیگَی ٍح ُیَ‬
‫آطٖ گَكظُي‪ .‬ىٍ َظیـّ‪ ،‬ؿُگی طًخو ػیخٍ رَ َٓ یک هطؼّ ػکْ ٓکْ‬
‫ُْيی‪ ،‬یک گّٕٗی َٗٓ ٍح كَحگَكظّ ٔ گَى ٔ هخک رّ آًٓخٌ رهُي حٓض!‬
‫«ٔهظٗ یک ط٘کم رخ َخو ٔ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵۴‬‬
‫ػُٕحٌ حٓاليٗ‪ ،‬ىٍ آٌ كي حُ ىٍؿّٖ حٍُٕ ٓوٕ‪ ١‬کُي کّ حكَحى آٌ‪ ،‬هٕى ٍح‬
‫ىیٕحَّ نوذ ريُْي (ٔ یکىیگَ ٍح هٕيخَيحٌ چَٓٗ‪ ،‬هٕيخَيحٌ رُگٗ‪ ،‬هٕيخَيحٌ‬
‫رييخٕ‪ ،‬هٕيخَيحٌ َٗحرٗ‪ ،‬هًخٍٖ‪ ...‬هطخد کُُي) ٔ رّحیٍ ػُخٔیٍ يزخْخص کُُي‬
‫ٔ كظٗ ىٍ ََ٘یخص‪ ،‬حُ حیٍ َٕع حكَحى رّػُٕحٌ هَٓيخٌ يهٗ یخى َٕٗي‪ ،‬پیيح‬
‫حٓض کّ ٍْزَٖ آٌ ىحٍحٖ چّ ه‪ٕٜٛ‬یخص حٓاليٗ ٔ حَٔخَٗ حٓض‪ ٔ .‬چّ‬
‫ٍٕٔ ٔ يُ٘ٗ رّػُٕحٌ حنگٕ ٔ ًََّٕ حُ هٕى طزخٍُ يٗىْي؟!»(‪)۳۲‬‬

‫ػجؿالؼلٔ هماقٓ ّ ًوٓ ِكیط ظوْم ثٍك‬


‫حکٌُٕ کّ ٓطق ٕٓحى ٔ ىحَٖ ؿًٍٕٓ حكـخَیخٌ حٍطوخء هخرم يالكظّ کٔذ‬
‫ًَٕىِ ٔ ٍُٔ رٍُّٔ پَىِْخٖ ریٖطَی حُ ٍٔی ؿُخیخص حٗوخ‪ ٔ ٙ‬گَِْٔخی‬
‫ىٍگیَ ىٍ ؿُگْخٖ ٔیَحَگَ ىحههی کُخٍ ُىِ يیٕٗى‪ ،‬رًّْٕ‪ُ١‬خٌ ػِیِ‬
‫طٕ‪ٛ‬یّ يیکُیى طخ حػاليیّٖ ؿٓخَٗ كوٕم رَ٘ ٍح رخ ىهض روٕحَُي ٔ َٔزض‬
‫رّكوٕم حَٔخَی هٕیٖ آگخْی كخ‪ٛ‬م کُُي ٔ ىیگَ حؿخُِ َيُْي گَِْٔخٖ‬
‫طزٓکخٍ یخ ىٔنض ٔ كکٕيض‪ ،‬آَخٌ ٍح رّگَٔگخٌ گَكظّ ٔ َُيگی ٗخٌ ٍح طزخِ‬
‫کُُي‪ .‬يٕحى ٔ يلخى حیٍ حػاليیّ يؼیخٍ يٓى رَحی ُٓـٖ ػًهکَى حٗوخ‪ٔ ٙ‬‬
‫گَِْٔخی ؿُخیضکخٍ ىٍ کٍٕ٘ يخ يیرخٗي‪.‬‬
‫حػاليیّی ؿٓخَٗ كوٕم رَ٘ یک پیًخٌ ریٍحنًههی حٓض کّ ىٍ يـًغ‬
‫ػًٕيٗ ٓخُيخٌ يهم يظلي رّط‪ٕٜ‬یذ ٍٓیيِ ٔ ٗخيم ٖٓ يخىِ حٓض کّ‬
‫رّطَ٘یق ىیيگخِ ٓخُيخٌ يهم يظلي ىٍ يٍٕى كوٕم رَ٘ يیپَىحُى‪.‬‬
‫ٔ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يلخى حیٍ حػاليیّ كوٕم رُیخىٖ ييَی‪ ،‬كَُْگی‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خىی‪ٓ ،‬یخٓی‪ٔ ،‬‬
‫حؿظًخػت ٍح کّ طًخيٗ حرُخٖ رَ٘ ىٍ َْ کٍٕ٘ی رخیي حُ آٌ رَهٍٕىحٍ رخُٗي‪،‬‬
‫ي٘و‪ ٚ‬کَىِ حٓض‪.‬‬
‫يلخى حیٍ حػاليیّ حُ َظَ رٔیخٍٖ حُ پژْٖٔگَحٌ حنِحوآٍٔ رٕىِ ٔ حُ‬
‫حػظزخٍ كوٕم ریٍحنًهم رَهٍٕىحٍ حٓض‪ُ ،‬یَح رّ‪ٍٕٛ‬ص گٔظَىِ پٌیَكظّ ٗيِ‬
‫ٔ رَحٖ ُٓـٖ ٍكظخٍ کٍْٕ٘خ رّکخٍ يیٍٔى‪ .‬حٓخّ حػاليیّ ؿٓخَٗ كوٕم‬
‫رَ٘ حیٍ حٓض کّ‪ :‬طًخيٗ حَٔخٌْخ حُ رئ طٕني آُحىَي ٔ كوٕهٗ رَحرَ ىحٍَي‪.‬‬

‫ٌبغ ٌیطبىپكوحبى ًلبماكگي قا ثٍکٌین‬


‫حئَُِ ٗیطخٌپَٓظخٌ يَ٘ک حُ َخو يِحٍٖ چًخم ٓخهظّ ٔ رَ َٓ ٍهیزخٌ‬
‫هٕيٗ‪ ،‬هَٕٗ ٔ حیيیٕنٕژیک هٕى يٗکٕرُي‪ ،‬آٌْخ حُ َخو يِحٍٖ یک يٌْذ‬
‫ٓخهظّ ٔ ريحٌٔٓیهّ «ؿُگ يٌْذ ػهیّ يٌْذ» ٍحِ حَيحهظّحَي؛ يٕؿزخص ٗوخم‬
‫ٔ َلخم ىٍ ؿخيؼّٖ يٌْزٗ ِْحٍِ ٔ ط٘یغ ٍح كَحْى آٍٔىِ ٔ رخ حهيحيخص‬
‫َٗیَحَّ ٔ ؿیَ ئجٕالَّ‪َُ ،‬يگٗ آَخٌ ٍح رّهطَ حَيحهظّحَي‪:‬‬
‫«يِحٍٖ رَحٖ يخ یک حيخو رٕى! ٔ کَحيض‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۵۱‬‬
‫حٔنیخیٗ رّیخىگخٍ گٌحٗض! ٔ حػـخُ ىحٗض! ٍحِ حٔ يٌْذ يخ حٓض‪)۳۹(».‬‬
‫«ىٍ آؿخُ ًّْ ٗخْي رٕىیى کّ ٗؼخٍْخٖ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٓ‪: ٔ۶‬‬
‫َخىٍٓض «كن ٗیؼّ» یگخَّ ٗؼخٍ كِد ٔكيص حٓاليٗ رٕى؛ ح ّيخ ٓظَحطژٖ‬
‫ي٘و‪ ٚ‬رَحٖ كن طؼییٍ ََٕٓٗض ٓیخٓٗ ٔ حؿظًخػٗ ؿٕحيغ يلَٔو‪ ،‬یگخَّ‬
‫ػهض رَحٖ طوٕیض پخیگخِ حؿظًخػٗ ٍْزَیض ٍْزَ ٗٓیي ٗي‪ .‬حیٍ يؼخل َ٘خٌ‬
‫يٗىْي کّ ٍْزَٖ يَىو ىٍ ؿَد کخرم‪ ،‬حیيیٕنٕژٖ چٓخٍىِ ٓخنّٖ پیَٕي‬
‫يٌْزٗ ٍح پْ حُ حػزخص َخکخٍِگٗ آٌ ىٍ رَحرَ ََٕٓٗض يهٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‪،‬‬
‫رّىٍٔ حَيحهض‪ .‬يِحٍٖ ٗیؼّ َیٔض‪ ،‬يِحٍٖ ُٓٗ َیٔض‪ ،‬يِحٍٖ حًٓخػیهیّ ٔ‬
‫ئیلٗ َیِ َیٔض‪ ،‬يِحٍٖ ِْحٍِ حٓض ٔ ىیگَ ْیچ چیِ َیٔض‪)۳ٓ(».‬‬
‫حیٍ گَّٕ حٓض کّ‪ :‬گٕٓخنّپَٓظخٌ ِْحٍِگی‪ ،‬حرظيح حُ َخو يِحٍٖ یک‬
‫هخَّٖ ػُکزٕص يٗٓخَُي ٔ ىٍ آٌ پُخِ يٗگیََي‪ٓ ،‬پْ حهيحيخص َٗحٍصآيیِ‬
‫ٔ َٗکآنٕى هٕى ػهیّ حهٕحو ٔ يٌحْذ حكـخَٗ ٍح حُ ىٌٍٔ ًْیٍ «حٍْٔ‬
‫حنزیٕص» ٓخيخَيْٗ يٗکُُي‪ ٔ .‬حُ ًْخٌ يٕ‪ٟ‬غ رّؿخٌ ٔ يخل ٔ ػَ‪ٔ ٝ‬‬
‫َٗف يَىو طؼَ‪ ٝ‬يًَٗخیُي ٔ ٍٔحر‪ ٢‬حهٕحو ٍح رّْى يَُُٗي‪.‬‬
‫ٕ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حیٍ الَّٖ كٔخى رخیي ٔیَحٌ ٕٗى طخ گٕٓخنّپَٓظخٌ ٔ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬


‫َلخمحكگٍ رٗپُخِ گَىَي‪ُ .‬یَح َخو يِحٍٖ رَحٖ ًّْ حهٕحو َٗیق حكـخَٗ يخیّٖ‬
‫َلَص ٔ یخىآٍٔ هخ‪َ١‬حص ُٗض ٔ آُحٍ ىُْيِ حٓض‪ .‬رُخ رّهٕل هٕى يِحٍٖ‪:‬‬
‫«ٔهظٗ حُ ريه٘خٌ طخ َْحص رّؿُگ حٔ ٍكظّ رخُٗي ٔ يَىِ پْ آٍٔىِ‬
‫رخُٗي» ىیگَ چّ يٗيخَي؟ ًّْٖ حكـخَٔظخٌ ًْیٍ حٓض‪ .‬ىٍ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬آیخ‬
‫حیٍ َخو رَحٖ يَىو‪ ،‬آٔحٖ ؿـي ٕٗو َوٕحْي رٕى؟‬

‫ثكؼٔ ّشؿاىُبٓ ؼلحَ ثَآُىحَگٔ ثیؿاق هًٌْٔؿ‬


‫‪ُ ٛ‬لق ىیُٗ ٔ يظٌٕ حهالهٗ آييِ حٓض کّ حَٔخٌ ىحٍحٖ چُيگَّٕ َلْ‬‫ىٍ ُ‬
‫يٗرخٗي حُ آٌ ؿًهّ‬
‫َلٕٓٗ يٕٕٓو رّ«حيخٍِ»‬
‫ٔ «نٕحيّ» حٓض کّ‬
‫َْیک حَيکٗ هزم ٔ رؼي‬
‫حُ حٍطکخد ؿُخیض ٔ‬
‫ؿَحیى ریيحٍ يٕٗٗى‪،‬‬
‫یؼُٗ ْیچ ؿَو ٔ ؿُخیظٗ‬
‫ٔحهغ ًَٕٗٗى‪ ،‬يگَ‬
‫رّكَيخٌ َلْ ح ّيخٍِ (َلْ‬
‫ّٕٔٓٓگَ) ٔ رالكخ‪ٛ‬هّ پْ حُ كئع ؿُخیض‪َٕ ،‬رض رَّلْ نٕحيّ (َلْ‬
‫ياليضگَ) يٍٗٓي؛ نٌح حٓض کّ حٍطکخد ََْٕع ؿُخیض اليلخنّ يُـَ‬
‫رّپ٘یًخَٗ ػًین يٗگَىى‪ .‬حیٍ ْیچ حٓظؼُخء َيحٍى‪ .‬ىٍ کٍٕ٘‪ ،‬هخ‪ ّٛ‬ىٍ‬
‫ؿَیخٌ ؿُگْخٖ ىیٕحَّگٗ ىٍ ؿَد کخرم ؿَحثیى ٔ ؿُخیخص رًٗٗخٍ (حُ‬
‫ََْٕع آٌ) ‪ٍٕٛ‬ص گَكظّ؛ حیٍ َزٕى‪ ،‬يگَ رّكَيخٌ َلّٕ ح ّيخٍِ ٔ ٍُیهّ؛‬
‫حکٌُٕ پَٖٓ حیٍؿخ حٓض کّ َلّٕ نٕحيّٖ ؿُخیضکخٍحٌ ؿُگٗ ٔ‬ ‫‪-‬‬
‫َٗکخء «گٕٓخنّپَٓض» کٗ ریيحٍ يَٕٗٗي؟‬
‫= َ٘خَّْخٖ ٔؿٕى ىحٍى کّ حیٍ َلّٕ رّآٍحيٗ ٔ آْٔظّگٗ كهٌِٔ ریيحٍ‬
‫يَٕٗٗي‪ًْ .‬یٍ کّ حئَُِ ًّْٖ ‪َ١‬فْخ ٔ َٗکخء ؿُگ ىیٕحَّگٗ ىٍ‬
‫طيحٍک آَُي طخ آٌ ؿُگ ٍح يلکٕو کُُي‪ ،‬گُخِ ؿُگ ٍح رّگَىٌ حیٍ ٔ آٌ‬
‫ریخَيحَُي‪ ،‬هٕى ٍح طزَثّ کُُي ٔ حیٍٕٓ ٔ إٌٓٓ ٗؼخٍ ػوالَیض ٔ هَىٍُٖٔ‬
‫ٖ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫َٓ ىُْي‪ ،‬رّيلٕٓو حیٍ حٓض کّ َلّٕ نٕحيّٖ یک ػيِ ىٍ كخل ریيحٍ ٗيٌ‬
‫حٓض‪ ٔ .‬طخُِ کى کى يٗكًُٓي کّ چّ کخٍ کَىِحَي‪ .‬حُ هٕل ًٗخٍٖ حُ َٓحٌ‬
‫كِد ٔكيص (يٍؿًهّ َخ‪١‬وٗ ػیُک) َوم حٓض کّ پْ حُ ٕٓيیٍ ؿُگ‬
‫يِحٍٖ ٔ ئؼٕى ًّْ گلظُي ىیگَ ؿُگ رْ حٓض‪ ،‬حکٌُٕ كِد ؿخیگخِ هٕى‬
‫ٍح طؼزیض ًَٕىِ ٔ ُْگخو آٌ ٍٓیيِ حٓض کّ آُْگ ي٘خٍکض ىٍ ىٔنض ٍرخَٗ ٍح‬
‫ٍٖٔ ىٓض گیَیى؛ ًّْ پٌیَكظُي‪ ،‬كو‪ٓ ٢‬یّيدمحم ٓـخىٖ رٕى کّ ىٍ يوخو ػوم‬
‫يُل‪ٜ‬م يِحٍٖ رخ ‪ٛ‬هق يوخنلض کَى ٔگلض‪« :‬كو‪ ٢‬ؿُگ ٔ ىیگَ ْیچ!»‬
‫حگَ ىٍ حكـخَٔظخٌ ؿخيؼّٖ ييَٗ ٔ َٓخىْخٖ َظخو يُي ٔؿٕى يٗىحٗض‪ ،‬آهخٖ‬
‫يِحٍٖ ٔ ًْگُخَٖ كظًخ ً ىٍ ىیٕحَّهخَّ َگٓيحٍٖ يٗٗيَي طخ رّهٕى ٔ ىیگَحٌ‬
‫آٓیذ ََُِي‪ .‬کظخد «ٍیّْ٘خٖ ح‪ٛ‬هٗ رلَحٌ رْٕٗیظٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ»‬
‫کّ رّْيف طزَثّٖ يِحٍٖ حُ حكظ‪٠‬خكخص ؿُگ ىیٕحَّگٗ َگخٗظّ ٗيِ ىٍ‬
‫‪ٛ‬للخص ٕٔ ٔ ٕٕ ٔ ٖٕ ٔ ‪ ٖٔ ٔ ٕ۳‬يٗگٕیي‪:‬‬
‫«رُخرَحیٍ رخیي رَّٓحؽ ي٘خٍٔحٌ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ٕ‪: ٔ۶‬‬
‫ٗٓیي يِحٍٖ ٍكض ٔ آَخٌ ٍح رّيلخکًّ ک٘خَیي کّ حیٍ ي٘خٍٔحٌ چّ کَىَي ٔ‬
‫چگَّٕ يٍٕ٘ص يٗىحىَي کّ يِحٍٖ رّحیٍ َظیـّ ٍٓیي کّ رخ چّ کٔٗ ٔحٍى‬
‫ؿُگ ٕٗى ٔ رخ چّ کٔخَٗ پیًخٌ ىٔٓظٗ رزُيى؟»‬
‫‪« -‬حُ کٔخَٗ کّ رّػُٕحٌ ي٘خٍٔحٌ ٗٓیي يِحٍٖ َخو رَىِ يَٕٗٗي‬
‫ػِیِللا ٗلن‪ٓ ،‬یّيدمحم ٓـخىٖ‪ ،‬هَرخَؼهٗ ػَكخَٗ‬
‫ّ‬ ‫ػزخٍصحَي حُ‪ :‬کَیى ههیهٗ‪،‬‬
‫یکخٔنُگٗ‪ٓ ،‬یّيػزخّ كکیًٗ ؿَِٕٖ ٔ آیشهللا ‪ٛ‬خىهٗ پَٔحَٗ‪».‬‬
‫‪« -‬حُ يیخٌ حیٍْخ ىٔ ٗو‪ٜ‬یض حُ ًّْ يٍٕ٘ٓطَ ٔ رَؿٔظّطَحَي»‪:‬‬
‫ٔ ‪ٓ« -‬یّيدمحم ٓـخىٖ کّ ىٍ كخىػّٖ ٓوٕ‪ْٕ ١‬حپیًخ ىٍ رخيیخٌ ؿخٌ هٕى‬
‫ٍح حُ ىٓض ىحى‪ٓ .‬یّي دمحم یکٗ حُ رخُیگَحٌ َوٖ آكَیٍ ىٍ ؿيحیٗ دمحم حکزَٖ‬
‫حُ آهخٖ يِحٍٖ ٔ ىٔ ٗوّ ٗيٌ كِد ٔكيص رٕى‪».‬‬
‫ٕ ‪« -‬کَیى ههیهٗ حٓض کّ كکى ىٓض ٍحٓض ٗٓیي يِحٍٖ ٍح ىحٗض ٔ‬
‫طجٍٕٓیٍ حثظالف ٗٓیي يِحٍٖ رخ گهذحنيیٍ كکًظیخٍ ٔ هَحٍ يالهخص ٔ ‪ٛ‬هق‬
‫ٗٓیي يِحٍٖ رخ ‪١‬خنزخٌ ًْیٍ آهخٖ کَیى ههیهٗ رٕى ٔ َوٖ کَیى ههیهٗ ىٍ‬
‫ؿيحیٗ دمحم حکزَٖ ٔ كَٔپخٗٗ هيٍص ٔ ْیًُّٖ كِد ٔكيص َّ هخرم حَکخٍ‬
‫حٓض ٔ َّ چیِٖ پُٓخٌ ٔ پٕٗیيِ حُ َظَْخ‪ُ .‬یَح کَیى ههیهٗ يِحٍٖ ٍح‬
‫‪۴۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّيٌحکَِ ٔ ‪ٛ‬هق رخ ‪١‬خنزخٌ طٕ٘ین ٔ طَؿیذ کَى‪ ،‬ح ّيخ هٕىٕ ٗذ هزم حُ‬
‫ٗٓخىص يِحٍٖ حُ ؿَد کخرم رّپخکٔظخٌ گَیوض‪»...‬‬
‫«کَیى ههیهٗ ىٍ ٗٓخىص يِحٍٖ رخ ‪١‬خنزخٌ ْى ىٓض رٕى‪ ،‬حٔ رؼي حُ ىریَ‬
‫کهٗ كِد ٔكيص يخؿَحٖ ٗٓخىص ٍْزَ ٗٓیي ٍح رّكَحيٕٗٗ ٓپَى رخ حیٍکّ‬
‫رخٍْخ رخ ‪١‬خنزخٌ رّيٌحکَِ َ٘ٔض‪ ،‬ح ّيخ حُٗٓیي يِحٍٖ ٓوُٗ َگلض ٔ رّىیگَحٌ‬
‫ْى حؿخُِٖ يطَف کَىٌ ٔ طلوین پیَحيٌٕ ٗٓخىص ٗٓیي يِحٍٖ ٍح َيحى‪».‬‬
‫«َْگخِ َخکخيْٗخٖ كِد ٔكيص يطَف يٕٗٗى ههیهٗ پخٖ يِحٍٖ ٍح‬
‫يٗک٘خَي ٔ رًّْیٍ ؿٓض رٕى کّ حٔ ْیچگخِ كخ‪َ٘ َٟ‬ي طخ چگَّٕگٗ ٔ چَحیٗ‬
‫ٗٓخىص يِحٍٖ ٍح يٍٕى طلوین هَحٍ ىْي حگَ ههیهٗ ٍحٓض يٗگٕیي کّ‬
‫‪ٛ‬خىهخَّ ىٍ کُخٍ يِحٍٖ رٕىِ ٔ رّآٍيخٌ حٔ يظؼٓي رٕى‪ ،‬حکٌُٕ چَح ىٍ ؿٓض‬
‫طلَهّٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ گخو رَ يٗىحٍى؟»‬
‫«رَّوم هٕل حُ ىحکظَ ؿالو دمحم ییالهٗ‪ٓٓ ،‬ى يلَُ ٔ رَؿٔظّٖ ههیهٗ ىٍ‬
‫هظم يِحٍٖ یکٗ حُ حیٍ ٔحهؼیضْخٖ طهن حٓض کّ رَحٖ هیهْٗخ ئظٍٕ ٔ َخ‬
‫ُٗخهظّ يخَيِ حٓض؛ چیِٖ کّ ٗخیي رَحٖ هیهْٗخ ؿیَهخرم ط‪ ٍٕٜ‬رخٗي‪)۳ٔ(»...‬‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ٖ‪ٔ۶‬‬


‫‪۴۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً ویمؾٍُن‪:‬‬


‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ و‪ :‬ؿؼلَٖ‪ٍ« :‬یّْ٘خٖ ح‪ٛ‬هٗ رلَحٌ رْٕٗیظٗ ىٍ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ» ‪ٖٔ ٙ‬‬
‫ٕ ـ ٍٓخ ‪ََ٘« -‬یّٖ حَـًٍ ‪١‬الد كِد ٔكيص» ًٗخٍِٖ پُـى‪ -ٖٔ۳۳ ،‬هى‬
‫ٖ ـ ََ٘یّ رالؽ ‪ -‬كِد ٔكيص حٓاليٗ ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ٖٔ۳۲‬‬
‫‪ ۳‬ـ ر‪ٜ‬یَ حكًي ىٔنض آرخىٖ‪ِْ« :‬حٍِْخ حُ هظم ػخو طخ حكیخٖ ْٕیض» ‪۳ٓٔ ٙ‬‬
‫‪ ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض «يـًٕػّ ٓوَُحَٗ ئُٕد رّيِحٍٖ» ‪ٕٔ۲ ٙ‬‬
‫‪ ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض ‪ٕٔٔ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض ‪ٔٔ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ۲‬ـ حظٓخٍحص ػزيحنکَیى ههیهٗ‪ ،‬پْ حُ طلًم ٗکٔض ىٍ ؿَد کخرم؛ ‪ٛ‬للّٖ َٕ‪۳ ،‬‬
‫‪ ۹‬ـ دمحمَزٗ ػظیًٗ‪« :‬حٍىٔ ٔ ٓیخٓض ىٍ ّٓىّْٖ حهیَ حكـخَٔظخٌ» ‪۳۲۳ ٙ‬‬
‫ٓٔ ـ ْلظّ َخيّٖ ٔكيص‪ ،‬ؿُخف حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ‪ٕ۳۳‬‬
‫ٔٔ ـ رگٌحٍ َلْ رک٘ى‪ٔٔ۳ ٙ ،‬‬
‫ٕٔ ـ ًْخٌ‪ٕٔٔ ٙ ،‬‬
‫ٖٔ ـ ػ‪َٜ‬ی رَحی ػيحنض‪ََ٘ ،‬یّ کخٌَٕ كَُْگی ٍْزَ ٗٓیي‪ًٗ ،‬خٍِ ٔ‬
‫‪ ٔ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض‪ٔ۲ٕ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ ًْخٌ‪ٔ۹۳ - ٔ۹۳ ٚٛ ،‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ «ُیَ آًٓخٌ کخرم» دمحم كٔیٍ كیخ‪۲ٓ ٙ ،ٝ‬‬
‫‪ ٔ۳‬ـ كهیى طُٕی‪ :‬طخٍین ٍَُٔخيّ َگخٍی ىٍحكـخَٔظخٌ‪۳۳۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۲‬ـ ًْخٌ‪۳۳۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ٔ۹‬ـ حكیخٖ ْٕیض‪۳۳ ٙ ،‬‬
‫ٕٓ ـ رالؽ «كِد ٔكيص ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‬
‫ٕٔ ـ رالؽ ‪ًٗ -‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‬
‫ٕٕ ـ چُگیِ پٓهٕحٌ‪ :‬يـهّٖ کهک‪ ،۳۳ ،‬طَٓحٌ‪ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫ٖٕ ـ چُگیِ پٓهٕحٌ‪« :‬کهک» ًٗخٍِ ٓ‪ ،۳‬ح‪١‬الػخص ٓیخٓٗ ‪ -‬حهظ‪ٜ‬خىٖ‪ٕٖٔ ،‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض‪ٕٕٓ ٙ ،‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ ًْخٌ ‪ٕٕٕ ٙ ،‬‬
‫‪ ٕ۳‬ـ رالؽ ‪ -‬كِد ٔكيص ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‬
‫‪ ٕ۳‬ـ «حٓطٍِٕ ٗکٔظّ» روٖ حٔل‪،‬‬
‫‪ ٕ۲‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ٕ۹‬ـ ؿٕحىٖ ؿَِٕٖ‪ٍُٗٔ« :‬لکَ حئَُ يخ» ‪ٕٕ ٙ‬‬
‫آیشللا دمحم ٍَٖٖٗٓ‪ ،‬چخپ ىٔو‪ ،‬طیَيخِ ‪ٕ۳ٕٙ ٖٔ۳۹‬‬ ‫ّ‬ ‫ٖٓ ـ هخ‪َ١‬حص ٓیخٓٗ‬
‫ٖٔ ـ ٓوَُحَْٗخٖ يِحٍٖ (حكیخٖ ْٕیض) ‪ٕٔٓ ٙ‬‬
‫ٕٖ ـ حكیخٖ ْٕیض ‪ٕٕٓ ٙ ،‬‬
‫ٖٖ ـ ََ٘یّٖ «رالؽ» ٔحرٔظّ رّكِد ٔكيص حٓاليٗ ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪،‬‬
‫ُٓزهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‪ ،‬يوخنّ‪ٓٗ« :‬یي يِحٍٖ ىٍ آثیُّٖ ٔحهؼیضْخ ٔ پُيحٍْخ»‬
‫‪ ٖ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪۴۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫‪ ٖ۳‬ـ ًٕٓثیمْخَظیُگظٌٕ‪ :‬يلٍٔ ػالػٗ‪ٓ ،‬خيخٌ ٓیخٓٗ ىٍ ؿٕحيغ ىٓظوٕٕ ىگَگَٕٗ‪.‬‬


‫‪ ٖ۳‬ـ رالؽ‪ ،‬كِد ٔكيص ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‬
‫‪ ٖ۳‬ـ دمحم كهیى طُٕیَ‪« :‬طخٍین ٔ ٍَُٔخيَّگخٍٖ حكـخَٔظخٌ» ‪ٖٕٓ ٙ‬‬
‫‪ ٖ۲‬ـ ًْخٌ ‪ٔ۳۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ٖ۹‬ـ ػهیـخٌ ُحْيٖ‪ٍٔ« :‬حیض ٗکٔض حهٕحو يلکٕو ىٍ حكـخَٔظخٌ» ‪۹۹ ٙ‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض‪ٕٓٔ ٙ :‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي‪ ،‬کٕثظّ‪ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ًٗ ،‬خٍِ ٕٔ‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ هًٔظی حُ ریخَیّٖ کظزٗ دمحم حکزَٖ‪ُٓ ٕ۳ ،‬زهّ ٖ‪ٖٔ۳‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ٓیيٍكًض هللا يَط‪« ،ٖٕ٠‬رُیخى ٔكيص» ًٗخٍِ ‪ٍ« ٔ ۲۲‬حِ َـخص» ًٗخٍ ٖ‪۳‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ رالؽ ‪ -‬كِد ٔكيص‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪ُٓ ،‬زهّ ‪ - ٖٔ۳۲‬چخپ هى‬
‫‪ ۳۲‬ـ ػهیـخٌ ُحْيٖ‪ٍٔ« :‬حیض ٗکٔض حهٕحو يلکٕو ىٍ حكـخَٔظخٌ» ‪۹۳ ٙ‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض ‪ ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي ‪ًٗ ،‬خٍِ ‪۳‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ ْلظَّخيّ‪ :‬حئَُ يخ‪« ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي» کٕثظّ‪۳،ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ حئَُيخ‪ََ٘ ،‬یّ كِد ٔكيص (ؿُخف يِحٍی) ىٍ پخکٔظخٌ‪ًٗ ،‬خٍِ ‪۳‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ حُ ٓوَُحَٗ ػزيحنلٔیٍ يو‪ٕٜ‬ىٖ ىٍهى‪ .‬رَ گَكظّ حُ کظخد «حٓطٍِٕ ٗٔکظّ»‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ َخ‪ َٛ‬هَٔٔ حنؼهٕٖحنًٕٕٖٓحنزهوی» (يظٕكٗ‪ْ ٕ۹۹‬ـَی‪ٔٓ۲۲ ،‬طَٓخثی‬
‫‪ ۳۳‬ـ ََ٘یّٖ يٕٕٓو رّ ”ٓوٍ ‪ٛ‬زخ” (ٓخل ىٔو‪ًٗ ،‬خٍِ پُـى)‬
‫‪ ۳۳‬ـ ًْخٌ‪.‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ «یخٍحٌ ٗخْي» ًٗخٍِ ‪ - ۳۹‬يَٓ يخِ ‪ ٖٔ۲۹‬ـ طَٓحٌ‪.‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ٖ ،‬‬
‫‪ ۳۲‬ـ ؿٕحىٖ ؿَِٕٖ‪ٍٍٗٔ« :‬كکَ حئَُ يخ» ‪ ،۳۳ ٙ ،‬هى ‪ٖٔ۳۲‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ گَِٔ پژْٔ٘ٗ ٓیُخ‪« :‬حكـخَٔظخٌ ىٍ ّٓ ىّْٖ حهیَ» ؛ ‪۲ٓٓ ٙ‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض ‪ ، ٖ،‬کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي ‪ ،‬کٕثظّ‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ حكیخٖ ْٕیض؛ ‪.‬هى‪ٔ۳ ٙ ،‬‬
‫ٕ‪ ۳‬ـ كزم هللا ٖٖٔ‬
‫ٖ‪ ۳‬ـ ع‪ ،‬حكَٔىِ هخ‪ = َ١‬ػهیـخٌ ُحْيٖ‪َ ،‬زَى ِْحٍِْخ ىٍ کخرم‪ٖ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ رگٌحٍ َلْ رک٘ى‪ٔٓ۳ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ًْخٌ‪ٕٔٓ ٙ ،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ََ٘یّٖ «رالؽ» ٔحرٔظّ رّكِد ٔكيص حٓاليٗ‪ٗ -‬خهّٖ حکزَٖ‪ًٗ ،‬خٍِ ٗ٘ى‪،‬‬
‫‪ ۳۳‬ـ ػهیـخٌ ُحْيٖ‪ٍٔ« :‬حیض ٗکٔض حهٕحو يلکٕو ىٍ حكـخَٔظخٌ» ‪۹ٖ - ۹۳ :ٚٛ‬‬
‫‪ ۳۲‬ـ رالؽ ‪ًٗ -‬خٍِ ٗ٘ى ُٓزهّ ٓخل ‪ٓٗ :ٖٔ۳۲‬یي يِحٍٖ ىٍ آثیُّٖ ٔحهؼیضْخ‪...‬‬
‫‪ ۳۹‬ـ ْلظّ َخيّ‪ :‬حئَُ يخ «کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي» کٕثظّ‪۳ ،ٖٔ۳۳ ،‬‬
‫ٓ‪ ۳‬ـ کخٌَٕ كَُْگٗ ٍْزَ ٗٓیي‪ ،‬کٕثظّ‪ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ًٗ ،‬خٍِٖ ٖ‬
‫ٔ‪ ۳‬ـ «ٍیّْ٘خٖ ح‪ٛ‬هٗ رلَحٌ رْٕٗیظٗ ِْحٍِ» ‪ٖٔ ٔ ٕ۳ ٔ ٕٖ ٔ ٕٕ ٔ ٕٔ ٚٛ‬‬
‫‪۴۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثؽً چِبقؾٍُن‬
‫کصبوث ثبلُّبی ؼیجكگٍب؟‬

‫ِجط ػبٌْقا‬
‫‪ٔ ...‬حیُک ریٖطَ حُ َُْيخَی ىیگَ طیِة کخٍى ٍح رَگهٕی هٕى كْ‬
‫يٗکُى‪ ...‬پْ رگٌحٍ طخ كَ‪ٛ‬ظی ْٔض ٓوٍ چُيی رخ طٕ گلظّ رخٗى ‪...‬‬
‫طخ ىیٍ هٕى ٍح َٔزض رّطٕ ٔ طخٍین ٔ حَٔخَیض حىحء کَىِ رخٗى‪:‬‬
‫ـ ثْؾى‪ ،‬یب ًجْؾى؟‬
‫ـ «وبؾات وك ؾّقأُ هكگ ّ لًؿگٔ»‬
‫ـ «ٌوك ؾیكّل هكؾ‪ٌ ،‬وك اهكّل قا ثٌٍبن!»‬
‫‪ٗ...‬خیي ‪ٛ‬لُّْخٖ حُ «گخٔرخُی» حٓپخَیخییْخ ٍح ىیيِ رخٗیي؛ رًّْیٍطَطیذ‬
‫هیخّ کُیي حٔ‪ٟ‬خع حیٍگَّٕ پیٖ آييِ کّ کهًّٖ «ٓیّي» ىهیوخ ً ًْخٌ پخٍچّٖ‬
‫َٓم ٗيِ حٓض ٔ [ؿخنذ] ههى رّىٓظخٌ ِْحٍِگٗ ًْخٌ گخٔ هً٘گیٍ‪ ،‬کّ‬
‫رخُٗیيٌ حیٍ کهًّ هٌٕ ٗخٌ رّؿٕٕ يٗآیي ٔ ىیٕحَّٔحٍ رّآٌ ٗخم يَُُٗي‪...‬‬
‫يخ ىٍ ؿٓخٌ يظال‪١‬ى َُيگٗ يٗکُیى‪ ،‬ؿٓخٌ رٍٗكى کّ رّْیچ کْ ط‪ً٠‬یٍ‬
‫روخء َيحىِ حٓض‪ٟ ...‬ؼیلخٌ ٔ رٗهزَحٌ ٔ رٗهَىحٌ ٔ َخٗخیٔظّگخٌ ٍح ُیَ‬
‫چَمْخٖ هٕى هَى ٔ هًیَ يٗکُي ٔ يٍٗٔى‪...‬‬
‫ـ آیخ حُ هٕى پَٓیيِحیى کّ حَٕحع چگَّٕ حَوَح‪ ٝ‬يٗیخرُي؟‬
‫‪۴۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ـ حهٕحو ٔ طًيٌْخ چگَّٕ رّطخٍین يٗپیَٕيَي؟‬


‫= حُ رٗهزَٖ‪ ،‬حُ ٓخىِ نٕكی ٔ َخىیيٌ يوخ‪َ١‬حص‪ ،‬حُ چَهٖ رٗكخ‪ٛ‬م‬
‫رّىٍٔ هٕى ‪ ...‬کّ ؿًؼخ رّ‪ٟ‬ؼق يکخَیٔى ىكخػی يٗحَـخيي ‪...‬‬
‫ـ آیخ يخ ىچخٍ چُیٍ كخنض َ٘يِحیى؟‬
‫ـ آیخ يخ يٗيخَیى یخ َخرٕى يٕٗٗیى؟‬
‫ـ آیخ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ يٗطٕحَُي هٕى ٍح رخُٓخُٖ کُُي؟‬
‫ـ رخُٓخُٖ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ َیخُيُي چّ يٕحنلخطٗ حٓض؟‬
‫ـ حگَ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ َظٕحَُي هٕى ٍح رخُٓخُی ًَخیُي‪ ،‬چّ آیُيِی يُظظَ‬
‫هٕى ٔ كََُيحٌ ٗخٌ حٓض؟‬
‫حیٍْخ ٓجٕحالص رٔیخٍ ؿيٖ حٓض‪ .‬يخ َزخیي حُ ‪َ١‬ف حیٍ ٓئحلْخ رظَٓیى‪ ،‬يخ‬
‫رخیي رظٕحَیى هيو رّهيو هٕى ٍح َوي کُیى‪ ،‬حيکخَخص ٔ يٕهؼیضْخ ٔ يوخ‪َ١‬حص‬
‫رخنلؼم ٔ رخنوِٕ ٍح حٍُیخرٗ ًَخثیى‪.‬‬
‫يخ رخیي طٓيیيْخٖ ىًُٗخٌ هٕى ٍح ؿيٖ رگیَیى‪ ،‬کٔٗ رخ يخ ٕٗهٗ ًَٗکُي!‬
‫رََخيّْخ ػهیّ يخ ؿيی حٓض ٔ يخ ىٍ هٕحد گَحٌ!‬
‫آیخ يخ ىٍ هٕحد هٕحْیى يَى؟ یخ ىٍ ٍهظوٕحد ک٘ظّ هٕحْیى ٗي؟‬
‫‪ ...‬حَٔخٌ ٔهظٗ پ٘ض َٓ هٕى َگخِ يٗکُي ٔ حیٍ ًّْ َوّ٘ ٔ طٓخؿًخص ػهیّ‬
‫یک حههیض پَحکُيِ ٍح يٗریُي ىچخٍ ٗگلظٗ يٗگَىى کّ حیٍْخ چطٍٕ طخُُْٕ‬
‫َُيِ يخَيِحَي؟! رّٔیژِ آٌکّ َّ كِد ٔ ط٘کیالص ئظوهٗ ىحٗظُي‪ َّ ،‬پ٘ظٕحَّ‬
‫ىحٗظُي ٔ كظٗ َّ طلهیم ٍٍٔٗ حُ حٔ‪ٟ‬خع ٔ يوخ‪َ١‬حص!‬
‫كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ىٍٓض يٗگٕیي کّ «ٓخىحص» (هخػيطخً) رخیي رّحػَ «یک‬
‫هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» َخرٕى يٗٗيَي‪ُٓ( .‬ي ًٗخٍِ ‪ ٔ )ٕ۱‬حكّٕٔ يٗهٍٕى کّ‬
‫چَح آٌ «هیخو پُؾ ىهیوّحٖ» يلون َ٘ي ٔ َخکخو يخَي؟! (ُٓي ًٗخٍِ ‪)ٔ۵‬‬
‫يخ َیِ ىٍ حیٍ رُٓض ٔ كیَص رخ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ َٗیک ْٔظیى‪ :‬رٍّحٓظٗ‬
‫ٍحُ روخٖ «ٓخىحص» چّ رٕىِ حٓض؟ حیٍ ٓجٕحل رٔیخٍ رٍِگ حٓض‪ .‬هخ‪ٛ‬ش کّ‬
‫‪ٓ ۳ٓ ٗ١‬خل گٌٗظّ ػکْ حنؼًم «ٓخىحص» ىٍ رَحرَ كًالص ‪َٛ‬یق ٔ رُیخٌ‬
‫رَحكکٍ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ گُگ ٔ حَلؼخنٗ رٕىِ‪ ،‬طخ آٌ كي کّ يٕؿذ ػ‪ٜ‬زخَیض‬
‫كخٗیٔى ِْحٍِگٗ َیِ گَىیيِ حٓض‪ .‬چُخٌکّ يٗگٕیُي‪:‬‬
‫«‪ ٔ ...‬هََٕٔىٖ چَِْٓخٖ حیٍ ؿخَیخٌ‪ ،‬ىٍ پُخِ ػًخيّ ٔ ىٓظخٍ ٓیخِ‪،‬‬
‫هٕىریُخَّ حٓض‪( ».‬كَحُٖ حُ ُٓيْخی ًٗخٍِ ‪ ٔ۳‬ـ ٖٓ)‬
‫‪۴۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍكخنی کّ ٓخىحص ْیچ حُكخل هٕى هزَ َيحٍى‪ ،‬حيخ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‬
‫هیخل يٗکُي چُیٍ ٔحکُٖ ٓخىحص حُ ٍٖٔ آگخْٗ ؿًؼٗ‪ ،‬طلهیم ٍٍٔٗ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٔ حطوخً حٓظَحطژٖ ي٘و‪ ٚ‬رٕىِ حٓض! نٌح ىٍ ؿخٖ ىیگَ يٗگٕیي‪:‬‬
‫«ٗیؼّٖ ىٍرخٍٖ»‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۶۴‬‬
‫ىٍ چٕکخص یک ٗزکّٖ کخيالً ُیَ ُيیُٗ ًْچٌٕ ٓخُيخٌ يولٗ یٕٓى ػًم‬
‫يًَٗخیي‪ٔ .‬هظٗ ٓیّي كخ‪ٟ‬م ٔ ٓیّي ػخنًٗ ٔ ٓیّي رهوخرٗ ٔ ٓیّي يَط‪ٓ ٔ ٖٕ٠‬یّي‬
‫كالَٗ ٔ ٓیّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ ...‬يٍَٗٔي ٔ ‪ٛ‬ق رُيٖ هٌٕ حیـخى يٗکُُي‪ ،‬رخیي ىٍ‬
‫ؿٕحٍ ٍْزَ ٓیخٓٗ ِْحٍِ کٔخَٗ ىیگَٖ ٍح حُ هٕى رّؿخٖ رگٌحٍَي کّ ىٍ‬
‫كَىحٖ ٗکٔض ِْحٍِ ىٍ پٕٖٗ ًْیٍ چَِْٓخٖ ىٔٓض رظٕحَُي ىٔرخٍِ ىحهم‬
‫ؿخيؼّٖ ِْحٍِ َٕٗي‪ًْ ٍٖٔ ...‬یٍ ح‪ٛ‬م حٓض کّ رخیي ریٖ طَ حُ آٌ کّ‬
‫يظٕؿّ ٓیّي كخ‪ٟ‬م ْخ ىٍ کُخٍ ئؼٕى ٔ ٓیخف رخٗیى‪ ،‬رخیي يظٕؿّ ٓیّي كخ‪ٟ‬مْخ‬
‫ىٍ ؿٕحٍ هٕى رخٗیى‪َ .‬ظیَ ٓیّيدمحم ٓـخىٖ‪ٓ ،‬یّيْخًٗٗ‪ٓ ،‬یّييلون‪ٓ ،‬یّيحػال‬
‫ٍكًظٗ ٔ‪ ٔ ...‬ح ّيخ يٌْذ ي٘ظَک ْى کّ طخٍین ٓیخٓٗ ٔ حؿظًخػٗ ٔ‬
‫ََٕٓٗض ي٘ظَک رٕىِ ًَٗطٕحَي‪)ٔ(».‬‬
‫حٖکخٕ هيح حُ ىٍْ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ يُٗٗیي ٔ حٔ‪ٟ‬خع ىٍيیخٌ «ٓخىحص»‬
‫ًْخٌگَّٕ رٕى کّ حٔ يٗگٕیي‪ .‬کخٕ ٓخىحص ٓخُيخَی يولی یخ ػهُی يٗىحٗظُي‪،‬‬
‫کخٕ ‪ٛ‬قرُيی هٌٕ حیـخى يٗکَىَي‪ ،‬حُ ًّْی حیٍْخ گٌٗظیى‪ ،‬کخٕ ًْيیگَ‬
‫ٍح هزٕل يٗىحٗظُي‪!...‬‬
‫ٔنٗ يظؤٓلخَّ ٔحهؼیض حٔ‪ٟ‬خع ىٍ يیخٌ ٓخىحص چُخٌ َیٔض‪ًْ .‬خٌٓخٌ کّ‬
‫هزالً حٗخٍص ٍكض‪ :‬ىٍ کٍٕٖ٘ کّ رَُّٓيیٍ حهٕحو يؼَٔف حٓض‪ٓ« ،‬خىحص»‬
‫حكـخَٗ (رُخ رّىالثیم كَحٔحٌ) كخثیِ ٔیژِگْٗخٖ هٕيیض َیٔظُي‪ ،‬يٕأنلّْخٖ‬
‫يلیطٗ ٔ ًٓظی ىٍ يیخٌ آٌْخ رٔیخٍ هٕٖطَ حٓض طخ هَٕٗ ٔ هٕيٗ‪ .‬آٌْخ‬
‫ح‪ٛ‬الً كْ ريریُٗ ٔ َخ حيُٗ ىٍ يیخٌ حهٕحو حكـخَٗ َيحٗظُي طخ رظَُٓي ٔ كٕل‬
‫يلٍٕ هٕيیض رّيُظٍٕ روخء هٕیٖ طًَکِ کُُي ٔ «‪ٛ‬قرُيٖ هٌٕ» حیـخى‬
‫ًَخیُي؛ نٌح ٔهظٗ گَحیْٖخٖ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ رخ حىریخص طُي ٔ ٓزکَٔحَّ پيیي‬
‫آيي‪ٓ ،‬خىحص ٓخکٍ ىٍ يیخٌ حهٕحو ؿیَ ِْحٍِ ح‪ٛ‬الً آٌ ٍح رّهٕى َگَكظُي ٔ‬
‫هٕى ٍح يوخ‪١‬ذ ٔ ي‪ٜ‬يحم حیٍ حٍحؿیق َيحَٔظُي‪ .‬ح ّيخ «ٓخىحص»ٖ کّ ىٍ يیخٌ‬
‫ِْحٍِْخ َُيگٗ يٗکَىَي رَحٖ ىِْخ ٓخل ح‪ٛ‬الً ًَٗىحَٔظُي حیٍ كَفْخ چّ‬
‫يؼُٗ ىحٍى‪ ،‬حُ کـخ آد يٗهٍٕى ٔ چّ حْيحكٗ ٍح ىَزخل يٗکُي؟‬
‫ٓ‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ يٕحٍى َخىٍ (حگَ كَكٗ پیٖ يٗآيي) ػکْ حنؼًمْخ چُیٍ رٕى‪:‬‬
‫‪ -‬حُ َخكیّٖ رٗىیُخٌ‪ ،‬اليٌْزخٌ‪ ،‬كخٓوخٌ ٔ ههمْخٖ (حكظًخنٗ) ىٍ َطلّ‪.‬‬
‫‪ -‬کٔٗ رّکم «ٓخىحص» کخٍٖ َيحٍى‪ ،‬حگَ ْى چیِٖ گلظّ رّكالٌ ٓیّي گلظّ‪.‬‬
‫‪ -‬يُظٍٕ كو‪ٓ« ٢‬خىحص» رٕٓٔى حٓض کّ چُیٍ ٔ چُخٌ ْٔظُي ٔ چُخٌ کَىِحَي‪.‬‬
‫‪ -‬کٔٗ رّکم «ٓخىحص» کخٍٖ َيحٍى‪ ،‬يُظٍٕ هخَيحٌ ٓیي ٍَٓٔ ٔحػع حٓض‪.‬‬
‫ـ کٔٗ رّيخ کّ چیِٖ َگلظّ‪ ،‬يُظٍٕ هخَيحٌ ٓیي ػهی رٓ٘ظی حٓض‪.‬‬
‫ـ حیٍْخ یکي٘ض حكَحى رٗىیٍ ْٔظُي‪ ،‬ىیٍىحٍحٌ ِْحٍِ حیٍ‪ ٍٕ١‬كکَ ًَٗکُُي‪.‬‬
‫‪ -‬يُظٍٕ «ٓخىحص» ٖٗپَحَي‪ٓ« ،‬خىحص» رخيیخٌ يُظٍٕ حٓض‪ْ ٔ ...‬هّى ّ‬
‫ؿَحً‪...‬‬
‫‪ْ -‬یچٗ َگٕثیى طخ كٔخٓیضْخ ُیخى َٕ٘ى؛ رخ آل ػهٗ َْکّ ىٍ حكظخى‪ ،‬رَحكظخى‪.‬‬
‫‪ -‬حگَ ٔحکُٖ َ٘خٌ ىْیى حهظالكخص ریٖ طَ يٕٗٗى ٔ ٗیؼّ ط‪٠‬ؼیق يٗگَىى‪.‬‬
‫‪ -‬حنلخظ ػَرٗ ٔ رٍٗر‪ ٢‬رخ يٕ‪ٕٟ‬ع يٗهٕحَيَي کّ «حنزخ‪١‬م یظَک رظَکّ»‬
‫‪ -‬رگٌحٍ آٌْخ ىٔ ٍُٖٔ رظخَُي‪ ،‬آهَٕ هٔظّ يَٕٗٗي ٔ ىٓض يٗکُ٘ي‪.‬‬
‫‪ -‬ىٍ ٗؤٌ يخ َیٔض رخ آٌْخ ىْخٌ رّىْخٌ ٕٗیى‪ ،‬حیٍ ٓوُخٌ حٍُٕ پخٓنگٕیٗ‬
‫َيحٍَي‪ ،‬حًح هخ‪١‬زٓى حنـخْهٌٕ‪ ،‬هخنٕح ٓاليخً‪...‬‬
‫‪ٓ -‬یخىص ٔ روخٖ َٔم آٌ‪ ،‬رّح‪ٟ‬خكّٖ كلخظض ىیٍ هيح حُ ػخنى رخال ط‪ً٠‬یٍ‬
‫ٗيِ حٓض‪ .‬رخالی َٓ پیـًزَ هخکٔظَ ىحؽ ٍیوظُي‪ ،‬حٗکًزّ هخنی کَىَي‪ ...‬يخ کّ‬
‫حُ پیـًزَ رٓظَ َیٔظیى! رُٗحيیّ ٔ رُٗػزخّ چّ طٕحَٔظُي کّ حیٍْخ رکُُي؟ ‪...‬‬
‫حُ يـًٕع چُخٌ ٔحکُْٖخ رَ يٗآیي کّ ٓخىحص‪ ،‬حُ طلهیم ىهین ٔ‬
‫ٓیٔظًخطیک حٔ‪ٟ‬خع رَ يزُخٖ ُٗخهض طخکظیکْخ ٔ حٓظَحطژٖ ىًُٗخٌ هٕیٖ‬
‫ػخؿِ رٕىِحَي؛ نٌح حؿهذ ئخثیم ٍح كَىٖ ٔ ٗو‪ ٔ ٜٗ‬گٌٍح طهوٗ يًَٕٗىَي ٔ‬
‫حٔ‪ٟ‬خع ٍح رَیيِ رَیيِ يٗىیيَي؛ ٓپْ حیٍگَّٕ هٕى ٍح كَیذ يٗىحىَي کّ‪:‬‬
‫«رخٗي»! كالٌکْ چٓخٍ ٍُٔ رؼي هٔظّ يٕٗٗى‪ ،‬یخ يٗيیَى؛ آٌگخِ ًّْٖ حیٍ‬
‫كَفْخ يٗهٕحري ٔ حٔ‪ٟ‬خع حيٍ ٔ آٍحو يٕٗٗى! رٍّحٓظی هیهی ٔك٘ظُخک‬
‫حٓض‪ :‬آٌ ىحٍى طزَ يَُٗي ٔ رٍ يٗرَى ٔ ٍیّ٘ هطغ يٗکُي؛ حیٍ يٗگٕیي‪ :‬يٓى‬
‫َیٔض؛ چُي ٍُِٔ رؼي هٔظّ يٕٗٗى ٔ ىٓض حُ کخٍ يٗک٘ي! یخ يیيیَى!‬

‫ؼْاة ؾق ثیؿاقی!‬
‫حُ هيیىحالیخو گلظّحَي‪ٔ« :‬حٖ رّكخل آٌ هٕحریيِٖ کّ یک ریيحٍ رخالٖ َٕٓ‬
‫حیٔظخىِ رخٗي» حیٍ رَگَىحَٗ حُ ٔ‪ٟ‬ؼیض روٖ حػظى «ٓخىحص» حكـخَٗ حٓض‬
‫ٔ‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کّ ىٍ يیخٌ ِْحٍِ َُيگی ىحٍَي‪ .‬يظؤٓلخَّ رٔیخٍٖ حُ «ٓخىحص» ؿَیخٌُٗخّ‬


‫َیٔظُي آٌْخ ٍُٔيَِگَح ٗيَي ٔ يخَُي ػٕحو‪ ،‬ئخیم ٍح رَیيِ‪ ،‬رَیيِ ٔ ؿيح حُ‬
‫ْى يٗریُُي؛ حُ ىٍک پیَٕي ٔ ػهم ي٘ظَک يیخٌ ٍٖٔ ىحىْخٖ ىیَُٔ ٔ حئَُ‬
‫ٔ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ ػخؿِحَي‪ ،‬هیخل يٗکُُي َْ ٍٖٔ ىحى ٓیخٓٗ ‪ -‬حؿظًخػٗ‬
‫رّ‪ ٍٕ١‬ئظوم حطلخم يٗحكظي‪ .‬آٌچّ حئَُ حٓض؛ ؿيح حُ آٌ چیِٖ حٓض کّ‬
‫ىیَُٔ رٕىِ حٓض؛ آٌچّ ىٍ حیٍ ٓخكّ ٍٖٔ ًَٕىِ‪ٕٓ ،‬ح حُ آٌ چیِٖ حٓض کّ‬
‫ىٍ آٌ َخكیّ ٔحهغ ٗيِ حٓض‪...‬‬
‫كخل آٌکّ ریٍ طًخو ٍٖٔ ىحىْخ ػهض ي٘ظَک ٔ پیَٕي ػًین رَهَحٍ حٓض‬
‫ٔ ًّْٖ ٍمىحىْخ يخَُي كهوخص َُـیَ رّْى پیٕٓظّحَي‪ ،‬آٌچّ ٍح ػُخ‪َٛ‬‬
‫كخٗیٔى ِْحٍِگٗ ىٍ هى يٗگٕیُي ىهیوخ ً ًْخٌ چیِٖ حٓض کّ ٓخلْخ پیٖ ىٍ‬
‫پخکٔظخٌ ٔ حیٍؿخ ٔ آٌؿخ گلظّ ٗيِ‪ ٍٖٔ ،‬آٌ کخٍ ٗيِ‪ ،‬طزيیم رّحٓظَحطژٖ ٗيِ‬
‫ٔ ىیَُٔ ىٍ رخيیخٌ ٔ ِْحٍِؿخص رّيُ‪ٜ‬جّٖ ػًم َ٘ٔظّ ٔ حئَُ ىٍ کخرم ٔ‬
‫هى ٔ ىیگَ ؿخْخ‪...‬‬
‫ًّْٖ حیٍْخ ىٍ رین گٕٕ يخٌ ٔ ىٍ ؿهٕ چ٘ى يخٌ ٔحهغ ٗيِ‪ ،‬آٌ ْى َّ ىٍ‬
‫یک ُيخٌ کٕطخِ! رهکّ ‪َ ٗ١‬یى هٌَ! ٔنٗ هٕحد يخ چُخٌ ُٓگیٍ حٓض کّ ٗظَ‬
‫ٍح گَرّ يٗریُیى! رزیُیي ىًُٗخٌ ٓخىحص ٔ يويٓخص چّ حٍحىِْخٖ هخ‪١‬ؼٗ ىحٍَي‬
‫ٔ ٓخىحص ح‪ٛ‬الً ػًن حٓظَحطژیک آٌْخ ٍح ىٍک ًَٗطٕحَي‪:‬‬
‫«حَٗحكیض ٗیؼّ ٗيِٖ ػَد حٓض کّ‬ ‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪: ٔ۶۵‬‬
‫حكظوخٍ رََژحى يٗکُي‪ .‬طلکیک ریٍ ػَد ٔ ػـى يًَٗخیي‪ .‬حَٗحكیض يٌْزٗ ٓیّي‬
‫كخ‪ٟ‬م‪ٓ ،‬یّي ػخنًٗ‪ٓ ،‬یّيْخىٖ‪ٓ ،‬یّي ؿخٔیي‪ٓ ،‬یّي کخظًٗ‪ٓ ،‬یّي يَط‪ٓ ،ٖٕ٠‬یّي‬
‫ٍ‪ٕٟ‬حَٗ‪ٓ ،‬یّي ؿگٌَ ٔ ٓیّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ٓ ٔ ...‬یّي‪ !...‬حیٍ چَِْٓخٖ يٌْزٗ رخ‬
‫پٍَٔیٗ ِْحٍِْخ ٍح رّػُٕحٌ ىٔٓض حؿظًخػٗ هٕیٖ يوخ‪١‬ذ هَحٍ يٗىُْي‪.‬‬
‫ٔ هََٕٔىٖ چَِْٓخٖ حیٍ ؿخَیخٌ‪ ،‬ىٍ پُخِ ػًخيّ ٔ ىٓظخٍ ٓیخِ هٕىریُخَّ‬
‫حٓض‪ .‬حگَ كیؼیض يٌْزٗ ط٘یغ ىٍرخٍٖ ٍح حُ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ رَىحٍیى َوٖ‬
‫كخکًیضْخٖ ٓیخٓٗ رَحٖ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ هٕى رّهٕى َخرٕى يٗگَىى‪ .‬يٍ ٍح‬
‫یخٍٖ کٍ هخنن يظؼخل کّ ىًٍٗ ٍح حُ ُیَ نلخكّٖ ػزخ ٔ حكظوخٍ َژحى ٔ َٔذ‬
‫ریٌَٔ ک٘ى ٔ ‪َٛ‬ف طٕ يٗىحَٗ کّ َٔذ ٗیطخٌ‪ٗ ،‬یطخٌ حٓض! ٓیّي كخ‪ٟ‬م‬
‫حیٍ ؿخّٕٓ َٔذ طَح رخ ٓیخٓض ٔك٘ض يٌْزٗ حُ ٗکخیض آهَطٖ َِى ؿيٕ‬
‫يٗطَٓخَي کّ طٕ كََُي آگخِ یک يوخٔيض رظَٓٗ!»(ٕ)‬
‫ٕ‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وبؾات اكـبًىحبى ّ آلهْى ثمقگ ؾق ككایٌؿ جٌبلع ثوبء‬


‫طخ کٌُٕ ٓخىحص آٌهيٍ ػوذ ػوذ ٍكظُي کّ پ٘ض رّىیٕحٍ ٗيَي‪ ،‬ىیگَ ؿخ‬
‫رَحٖ ػوذَ٘یُٗ ًَخَيِ حٓض‪ .‬حیٍ ػوذَ٘یُْٗخٖ ئظًَ ٔ هٕحد ُٓگیٍ‪،‬‬
‫كخٗیٔى ِْحٍِگی ٍح گٔظخمطَ کَى ٔ كظٗ ىٍ ىلْخٖ رَهٗ يئيُیٍ ِْحٍِگی‬
‫حیٍطَىیي ٍح رّٔؿٕى آٍٔى کّ َکُي «ٓخىحص» كَكٗ رَحٖ گلظٍ َيحٍَي!‪َ ...‬کُي‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍحٓض يٗگٕیُي!‬
‫ػوم ٔ ؿَیِِ َیِ رّيخ يٗگٕیي‪ :‬ىكخع كن ‪١‬زیؼٗ َْيٕؿٕى َُيِ حٓض ٔ‬
‫َْ يٕؿٕىٖ کّ َظٕحَي ىٍ رَحرَ يوخ‪َ١‬حص ٔ طٓيیيْخ حُ هٕى ىكخع کُي‪،‬‬
‫يُوَ‪ ٝ‬يٗگَىى‪ .‬ىٍ كَحیُي طُخُع روخء ّٓ كخنض ػاليض كظًٗ حَوَح‪ٝ‬‬
‫ىحَٔظّ ٗيِ حٓض‪ .‬يظؤٓلخَّ َّْٓ ػاليض ْىحکٌُٕ رّٔ‪ٕٟ‬ف ىٍ ٔؿٕى ٓخىحص‬
‫حكـخَٗ ي٘خْيِ يٕٗٗى‪ ،‬حیٍ َُگ هطَ ٔ آالٍو ٗيیي حٓض‪ ،‬حگَ حٔ‪ٟ‬خع‬
‫حیٍگَّٕ پیٖ ٍٔى‪ ،‬حیٍ گَِٔ حَٔخَٗ َخرٕى يَٕٗٗي‪:‬‬
‫= ؿًؼیض يخٌ چُيحٌ پَحکُيِ حٓض کّ‬ ‫ًبؾق ٌؿى ًْع‬ ‫ٔ ‪-‬‬
‫هٕىيخٌ ْى ًَٗىحَیى چُي َلَ ْٔظیى ٔ طًَکِ ٔ پَحکُيِگٗ يخ ىٍ کـخْخ‬
‫ریٖطَ ٔ ىٍ کـخْخ کىطَ حٓض؛ حیٍ يطهذ ىٍ يیِحٌ آٓیذپٌیَٖ ٔ ‪ٟ‬ؼق ٔ‬
‫هٕص يخٌ طؤػیَ ػًین ىحٍى‪ .‬يخ طخ ُُْٕ ًَیىحَیى َوخ‪ٟ ١‬ؼق ٔ هٕص يخ چٔض‪.‬‬
‫ؿهزّرَ يلی‪ ،٢‬ؿهزّرَ‬ ‫ػؿم اًطجبم ثب هعیٗ =‬ ‫ٕ ‪-‬‬
‫ًّْ چیِ حٓض‪ َْ .‬يٕؿٕىٖ َُيِ طخ ُيخَٗ يٗطٕحَي ىٍ یک يلی‪ ٢‬رّكیخص‬
‫هٕیٖ ٔ طٕنیي ٔ طکخػَ َٔم حىحيّ ىْي کّ رظٕحَي هٕى ٍح رخ َٗحی‪ ٢‬يلیطٗ‬
‫حَطزخم ىْي ٔ رَ ي٘کالص يٕؿٕىِ ؿخنذ ٕٗى‪ ،‬ىٍ ؿیَ حیٍ‪ٍٕٛ‬ص َخرٕى‬
‫يٕٗٗى‪ .‬حؿيحى يخ حُ حرَحْیى ههیم طخ ك‪َ٠‬ص دمحم(‪ ٔ )ٙ‬طخ ػ‪ َٜ‬يخ‪ ،‬ىٍ حيَ‬
‫ٓخُگخٍٖ رخ ؿخيؼّ ٔ يلی‪ ٔ ٢‬ييیَیض رلَحٌ‪َٓ ،‬آيي رٕىِحَي‪.‬‬
‫ىًُٗخٌ ٓخىحص ىهیوخ ً يظٕؿّ ًْیٍ يٕ‪ٕٟ‬ع ٗيِ ٔ ٗيیيح ً طالٕ ىحٍَي طخ حُ‬
‫َْ ٍحْٗ ریٍ يخ ٔ يلی‪ُ ٢‬یٔض يخٌ گٔم حیـخى کُُي‪.‬‬
‫يظؤٓلخَّ َٔم يخ ىٍحیٍ‬ ‫=‬ ‫ولت جْاى ؾكبػٔ‬ ‫ٖ ‪-‬‬
‫ػَ‪ ّٛ‬كَكٗ رَحٖ گلظٍ َيحٍى‪ ،‬يخ چّ چويٍ َیَٖٔ كکَٖ‪ ،‬ػهًٗ‪ٓ ،‬یخٓٗ‪،‬‬
‫ٍٓخَّحٖ ‪...‬طَریض کَىِحیى؟ ٔ چُي َلَ کخىٍٖ پٍَٕٔ ىحىِحیى؟ چّ طؤػیَحطٗ‬
‫يٗطٕحَیى ٍٖٔ ىٔنض‪ٓ ،‬یخٓض‪ ،‬رخُحٍرٍّٕ‪ ،‬طـخٍص‪َٓ ،‬يخیّ ٔ کخٍ ىحٗظّ‬
‫رخٗیى؟ ىٍ كخنٗ کّ هَ٘ كخکى رٕىیى ٔ رخیي ييحو رخُطٕنیي يٗکَىیى‪.‬‬
‫ٖ‪۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آیخ حیٍ کخٍْخ ٗيِ حٓض؟ ىٍ ًْخٌ كُِْٕخٖ ىیُٗ ٔ يؼَكظٗ کّ (رّكن)‬
‫ييػٗ پیٖگخيٗ ٔ حيخيض آٌ رٕىیى ْٔٔظیى‪ ،‬چّ کخٍ کَىِحیى؟ يُزَْخ ٔ‬
‫کَْٓٗخٖ طيٍیْ ٔ هطخرّ ٔ يَؿؼیض ٔ كوخْض ٔ ُػخيض ٔ كظٕٖ ٔ كم ٔ‬
‫ػوي ٔ ههى ٔ ًٗ٘یَ‪ ًّْٔ ًّْ ...‬طخ ىیَُٔ ىٍ ىٓض ٓخىحص رٕى‪ ،‬حئَُ‬
‫رّىٓض کْٗخ حكظخىِ؟! ريیٍطَطیذ‪ ،‬طٕحٌ ىكخػٗ ًٗخ رخال ٍكظّ‪ ،‬یخ پخثیٍ آييِ؟!‬
‫رٍِگخٌ ًٗخ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی طؼهیى ٔ طَریض َٔم ؿٕحٌ ٓخىحص چّ کخٍ‬
‫کَىِحَي؟ يؼالً‪ٓ :‬یّيدمحم ػهٗ ؿخٔیي کّ طخ يوخو کَٓٗ ‪ٛ‬يحٍص ػظًٗ ٍٓیي؛ ىٍ‬
‫حیٍ ه‪ ٕٜٙ‬چکخٍ کَى؟ ٓیّيػهٗ رٓ٘ظٗ چُي َیَٖٔ ٗزیّ هٕى رّؿخ گٌحٍى؟‬
‫ٓخىحص ىٍ كکٕيض ٍرخَٗ طؼيحى ٖٗ ُٔیَ ٔ ىٍ كکٕيض ػزٍٕٖ ٔ يٕهض‬
‫کَُٖ پُؾ ُٔیَ ىحٗظُي؛ كخ‪ٛ‬م کخٍ ًّْٖ آٌ ٔٔ ُٔحٍص چّ رٕىِ حٓض؟‬
‫رّؿخٖ ٓیّيحرٕحنلٍٔ كخ‪ٟ‬م کْٗخ يخَيَي؟‪ًْ ...‬یٍ‪ ٍٕ١‬رً٘خٍ طخ ٓیّيكٍٔ‬
‫ٍثیْ یکخٔنُگٗ‪ٓ ،‬یّيٍَٓٔ ٔحػع‪ ...‬رهوت ىیٕحَّ ٔ ًّْ‪ ...‬چکخٍ کَىِحَي؟‬

‫ٔحٖ‪ !...‬چّ كَ‪ٛ‬ضْخٖ ٍح کّ حیٍْخ رّرخى َيحىِحَي ٔ چّ حَظظخٍحطٗ ٍح کّ‬


‫يزيل رُّٓگ َکَىِحَي‪ ...‬پْ الؿَو رخیي حئَُِ ٔ‪ٟ‬ؼیض ٓخىحص رٔیخٍ ريطَ‬
‫حُ آٌچّ ْٔض‪ ،‬يٗرٕى‪ .‬هٕٕ يِِطَ حیٍکّ َْ ٓیّيٖ رَّْ يوخيٗ کّ‬
‫يٍٗٓیي‪ ،‬هزم حُ َْکخٍٖ‪ ،‬ىٍٔ هٕى ىیٕحٍ رهُي گٕٗظٗ يظ٘کم حُ ػُخ‪َٛ‬‬
‫ِْحٍِگٗ حكيحع يٗکَى ٔ طًخو ًْض ٔ طالٖٗ حیٍ رٕى کّ چگَّٕ رظٕحَي هٕى‬
‫ٍح حَُٗ پَٔػًْٕخ ٔ ٍهزخٖ ىٌٍٔ كخيیهٗ كلع کُي! حیٍ ٓیَِٖ حٓظؼُخءَخپٌیَ‬
‫ًّْٖ ٓخىحطی رٕىِ ٔ حٓض کّ ًٓضْخی ىٔنظی یخ يٕهؼیض يَىيی ىحٗظُي ٔ‬
‫ىحٍَي‪ .‬یؼُی طخ ُُْٕ ْى ًْیٍ‪ْٔ ٍٕ١‬ظُي‪ .‬چ٘ى ىیيٌ یکيیگَ ٍح َيحٍَي‪.‬‬
‫هيحیخ؛ ىٍ حیٍ ىَیخٖ پَ ؿٕؿخ‪،‬‬
‫ىٍ حیٍ ك‪٠‬خٖ كَ٘ىِ ٔ ىٍ ک٘خکٖ حیٍ طُخُع ریٍكًخَّ رَحٖ روخ‪،‬‬
‫ٔ رخ حیٍ ٍهیزخٌ ٔ ىًُٗخٌ رٍٗكى ٔ َخؿٕحًََى ٔ آىيوٕحٍ؛‬
‫رَ حیٍ گَِٔ هلظّ چّ هٕحْي آيي؟!‬
‫يخ ٍح گٕٓخنّپَٓظخٌ ٔ كخٗیٔى ِْحٍِگٗ َک٘ظّحَي‪ ،‬آٌْخ َّ يٗطٕحَٔظُي ٔ‬
‫َّ يٗطٕحَُي َخرٕىيخٌ کُُي؛ رهکّ يخ چٌٕ ك‪َ٠‬ص ٓهیًخٌ ٗيِحیى کّ ٓخلْخ‬
‫هزم يَىِ رٕى‪ٔ ،‬نٗ رَ ػ‪ٜ‬خٖ هٕى طکیّ ىحٗض ٔ ؿٔي ه٘ک ٗيِحٕ ًْچُخٌ‬
‫حیٔظخىِ رٕى‪ ،‬هالین هیخل يٗکَىَي کّ حٔ َُيِ حٓض‪ .‬حکٌُٕ يخ حیٍ‪ٍٕ١‬ی‬
‫‪۴۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗيحیى‪ٗ .‬یطخٌپَٓظخٌ كو‪ ٢‬يٗطٕحَُي آٌ رخىٖ رخُٗي کّ ػ‪ٜ‬خٖ يٍٕیخَّ‬


‫هٍٕىِٖ يخ ٍح ر٘کُُي ٔ ؿٔي ه٘ک ٗيِٖ يخ ٍح رُّيیٍ حكگُُي‪.‬‬
‫حگَ ٓخىحص هٕى ٍح رخُٓخُٖ ٔ رخُ طٕنیي َکُُي؛ َخرٕى يَٕٗٗي حیٍ ُٓض‬
‫ؿخٍیّٖ هيح حٓض کّ رخ ْیچکْ ٔ ْیچ هٕو طؼخٍف َيحٍى؛ ٓیّي هَی٘ٗ ْٔظٗ‪،‬‬
‫ًْیٍ حٓض؛ رالل كز٘ٗ ْٔظٗ‪ًْ ،‬یٍ حٓض؛ ِْحٍِٖ ىیَِگٗ ْى ْٔظٗ كکى‬
‫ًْیٍ حٓض ٔ رْ!‬

‫اٌک کجبة‬
‫«ٓخىحص» ٍُٔيَِگَح ريحَُي کّ َْچّ گٕٕ هٕى ٍح کَ ریخَيحَُي ٔ َٓ‬
‫هٕى ٍح هَى کُُي ٔ چ٘ى هٕى ٍح کٍٕ رگیََي‪ ...‬یویٍ ىحٗظّ رخُٗي کّ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ حُ َٓ آٌْخ َوٕحُْي گٌٗض ٔ رَآٌْخ يلکىطَ هٕحُْي طخهض‪:‬‬
‫حٗک کزخد رخػغ ‪١‬ـیخٌ آطٖ حٓض‬ ‫حظٓخٍ ػـِ پیٖ ٓظًگَ ُ حرهٓٗٓض‬
‫رَحٖ ػزض ىٍطخٍین يَٕٗیٔى‪ :‬ىٍٍٔحء حیٍ «ٓخىحصٓظیِٖ» حكٔخٍگٔیوظّ‪،‬‬
‫حطخمْخٖ كکَ ٔ کهیٔخْخٖ ٗیطخَٗ رخ َیَْٔخٖ ٔیژِ ٔؿٕى ىحٍَي کّ ىحٍحٖ‬
‫ح‪ٕٛ‬ل ٔ ‪ٕٟ‬حر‪ ٔ ٢‬آثیٍَخيّٖ يو‪ ٕٜٙ‬رّهٕىحَي ٔ حْيحف رهُي ييص ٍح‬
‫طؼویذ يٗکُُي؛ ٓهٕلْخٖ يَطز‪ ٢‬رخ آٌ حطخمْخٖ كکَ ىٍ ؿخٖ ؿخٖ يوظهق‬
‫پَحکُيِحَي کّ حؿهذ حُ ‪َ١‬ین ك‪٠‬خٖ ٓخیزَٖ رّْى حط‪ٜ‬خل ىحٍَي‪ ،‬پیخو يزخىنّ‬
‫يٗکُُي ٔ ك‪٠‬خٓخُٖ يًَٗخیُي‪ .‬يـًٕػّٖ آٌ حطخمْخٖ كکَ ٔ ٓهٕلْخٖ‬
‫يَطز‪ ٢‬رخ آٌْخ‪ ،‬رخ حَگیِِْخٖ هٕٖ‪ ،‬رّ‪ ٍٕ١‬هٔظّگَٗخپٌیَ کخٍ يٗکُُي‪ .‬آٌْخ‬
‫ْٕحُٗخٓٗ ىهین ىحٍَي ٔ ىو رّىو َٗحی‪ ٢‬ریٌَٔ ٔ ىٌٍٔ ٍح حيظِحؽ ُٓـٗ‬
‫يًَٗخیُي؛ رَحٖ ََْٗحی‪ ٢‬رََخيّٖ ٔیژِٖ ًْخٌ َٗحی‪ٍ ٢‬ح رّحؿَح يٗگٌحٍَي‪.‬‬
‫ًّْٖ رََخيّْخٖ حی٘خٌ حُ هزم يئٌ حٓض ٔ يَكهّرُيٖ ٗيِ يٗرخٗي کّ‬
‫حئَُِ ىیگَ‪ٗ ،‬یطخٌپَٓظخٌ يخَُي ىّْٖ ْلظخى رَّلٕ يٕ٘ٓى ىٍيالء ػخو‬
‫ظخَْ ًََٕٗٗي کّ َٓ چخٍٕٓ رخیٔظُي‪ ،‬هيحٍِ رّىٍٔ َٓ رچَهخَُي ٔ «ْم يٍ‬
‫يزخٍُ» ‪١‬هذ کُُي‪ .‬رهکّ کخٍٗخٌ پیچیيِ ٔ چُيالیّ ٗيِ حٓض‪ .‬آٌْخ ىٍ حؿظًخع‪،‬‬
‫چُي الیّ حیـخى کَىِحَي ٔ حُ َْالیّ ىٍ يٕحٍى هخ‪ ٙ‬حٓظلخىِٖ يُخٓذ يٗکُُي‪.‬‬
‫ريیٍهَحٍ حٓض کّ آٌ حطخمْخٖ كکَ‪ ،‬حيٍٕ ٍح رّ‪ ٍٕ١‬ىهین ‪َ١‬حكٗ‪،‬‬
‫ٓخيخٌىْٗ ٔ ػًهیخطٗ يٗکُُي‪ٓ ،‬پْ رّالیّْخٖ حؿَحیٗ يلٕل يًَٗخیُي ٔ‬
‫يُظظَ َظخیؾ ٔ ػًَحص کخٍ يٗيخَُي‪.‬‬
‫‪۴۵۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫وٌؿ ٌوبقٍ ‪ٔ۶۶‬‬


‫‪۴۵۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪ٔ۳۳‬‬

‫يٍ ىٍحیٍؿخ رخ طًخو ٔؿٕى ٍٖٔ حیٍ َکظّ پخك٘خٍٖ يٗکُى کّ هطَحطٗ کّ‬
‫حئَُ ٓخىحص حكـخَٗ ٍح طٓيیي يٗکُي ٔ ًٗ٘یَْخٖ کّ رَحٖ گَكظٍ ؿخٌ آٌْخ‬
‫‪ٛ‬یوم ٗيِحَي ٔ َیِِْخٖ کّ رَحٖ كَٔ رَىٌ رّٓیُّْخٖ ٓخىحص حكـخَٗ طیِ‬
‫ٗيِ ٔ َوّْ٘خٖ کّ رَحٖ َخرٕىٖ كَع ٔ َٔم حیٍ گَِٔ حَٔخَٗ ‪َ١‬حكٗ ٗيِ‬
‫حٓض‪ ،‬هطؼخ ً ىٍ طخٍین رَ٘ رٗٓخروّ حٓض‪.‬‬
‫طخٍین رَ٘ ؿُگْخٖ ًُٓٓخک ٔ هَٕیٍ رّهٕى ىیيِ حٓض‪ ...‬ح ّيخ حؿهذ آٌ‬
‫ؿُگْخ رئٌ رََخيٍّیِٖ ىهین رَحٖ ٍیّ٘کُٗ یک َٔم حَٔخَٗ رٕى‪ .‬ىٍ آٌ‬
‫ؿُگ ْخ ؿُگـٕیخٌ ٔ كخطلخٌ َخگٓخٌ يخَُي ٓیم یخ ‪ٕ١‬كخٌ یخ ُنِنّ يٗآييَي ٔ‬
‫هَحد يٗکَىَي ٔ يٗک٘ظُي ٔ يٗرَىَي ٔ يٍٗكظُي‪ .‬ک٘ظخٍْخ ْيكًُي َزٕى ٔ‬
‫کٔٗ ْى رّيخهزم ٔ يخ رؼي ؿُگْخ کخٍ َيحٗض‪.‬‬
‫ٔنٗ حکٌُٕ يخ رخ رََخيّٖ َٔمک٘ٗ ْيفيُي يٕحؿّ ْٔظیى کّ َیى هٌَ‬
‫‪ٕ١‬ل ک٘یيِ طخ كهٔلّحٕ طئیٍ ٔ کخٍرَ ٗيِ حٓض (َک‪ُٓ :‬ي ًٗخٍ ‪ )۶‬هطؼخ ً‬
‫ریٖ حُ َیى هٌَ ىیگَ يٗهٕحْي طخ َظخیؾ ػًهٗ آٌ ي٘و‪ٕٗ ٚ‬ى؛ یخ يٕكویض ٔ‬
‫پیَُٖٔحٕ ظخَْ گَىى‪ ،‬یخ رطالٌ ٔ ٗکٔظٖ ػخرض ٕٗى‪ .‬حیٍ كي حهم ُيخٌ‬
‫رَحٖ طـَرّٖ ػًهت یک كهٔلّ حٓض‪.‬‬
‫‪۴۵۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثعكاى ُْیث ّ ثعكاى هؼٌب‬ ‫ُٓي ًٗخٍِ ‪ٔ۳۲‬‬


‫حٓظوٕحٌ ٓیي حكـخَٔظخَی يیخٌ "گٌٗظّ" ٔ "كخل‬
‫ٔ آیُيِ" ُهَى ٔ هًیَ ٗيِ حٓض‪ .‬رلَحٌ ْٕیض طخ‬
‫آٌؿخ پیٍٖكظّ حٓض کّ ػيِی حُ َٔم ؿٕحٌ ٔ‬
‫طل‪ٜ‬یمکَىِی حیٍ هٕو‪ ،‬پیَٕ٘ي "ٓیي" ٍح حُ َخو هٕى رَ يیىحٍَي طخ هٕى ٍح رخ‬
‫ىیگَحٌ حُ َظَ حًٓی ٔ ًٍٓی رَحرَ ٓخَُي حيخ ػيِی ىیگَ َّ طُٓخ پیَٕ٘ي‬
‫"ٓیي" ٍح ىٍ يؼَكی هٕى رّکخٍ يیرََي رهکّ رّىنیم يوخرهّ رخ چخنٖ ْٕیظی‬
‫هٕى پَٕٔي "ٓخىحص ػهٕی" ٔ "ٓخىحص كٔیُی" ٔ "ٓخىحص يٕٕٓی" ٍح َیِ‬
‫رّکخٍ يیرََي کّ رَّٕػی طؤکیي يٕأکي رَ ٓیخىص حٓض‪.‬‬
‫يظخٓلخَّ ىٍ يیخٌ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ روٖ حػظًی حُ ؿٕحَخٌ ٓخىحص ریٍ ىٔ‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض ُٓض ٔ ييٍَیٔى َٓگَىحٌحَي‪ .‬ػيِی حُ ؿٕحَخٌ ٓخىحص رّىنیم ٔؿٕى‬
‫يًخَؼضْخی ٗيیي كَُْگی ٔ يٌْزی‪ ،‬گخٍىْخی ًُْی ٗيیيی ػهیّ ََْٕآٍٔی‬
‫ٔ ييَیض ٔ ييٍَیظّ گَكظّحَي‪ .‬حیٍ ىٓظّ چُخٌ رخ ؿٓخٌ ؿيیي ریگخَّحَي کّ طلـَ‬
‫حُ َٓ ٔ ٍٔی آٌْخ يیرخٍى ٔ چُخٌ حُ کخٍٔحٌ ػهى ریگخَّحَي کّ گٕیخ ىٍ هٌَ‬
‫كـَ يیُیُي ٔ طخ آٌ حَيحُِ ىٍ ؿٓم ٔ َخىحَی رَّٓ يیرََي کّ كظی حُ طًيٌ‬
‫ٔ كَُْگ حٓاليی کّ گٌٗظّ ي٘ظَک ٗخٌ رخ ٓخیَ ئهًخَخٌ رٕىِ‪ َٓ ،‬ىٍ‬
‫ًَیآٍَٔي‪ .‬طًخو ْٔض ٔ َیٔض ٗخٌ ْٕیظی حٓض کّ كَحطَ حُ َٔذ ٗخٌ‬
‫ًَیٍٔى ٔ طُٓخ ىنوٕٗی آَخٌ ًَٗىٌ چُي َٔم حُ آرخ ٔ حؿيحىٗخٌ حٓض ٔ رْ‪.‬‬
‫ػيِی َیِ َوطّی يوخرم حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض ٍح طـَرّ يیکُُي‪ .‬چُخٌ حُ ُٓض ٔ‬
‫گٌٗظّ گَیِحٌحَي کّ كظی ىٍ ٗؤٌ هٕى ًَیىحَُي کّ پیٖ حُ حٓى هٕى پیَٕ٘ي‬
‫"ٓیي" ٍح رّکخٍ رزََي‪ ،‬چَح کّ ًَیىحَُي رخیي رخ چّ ُرخٌ ٔ يُطوی ٓیخىص ٔ‬
‫گٌٗظّی هٕى ٍح ىٍ ؿٓخٌ حئَُ رّىكخع رگیََي‪ .‬ىٍ يیخٌ حیٍ ىٓظّ َیِ ْٔظُي‬
‫کٔخَی کّ كظی رَ ٓیخىص ه‪ ٢‬رطالٌ يیکُ٘ي ٔ آٌٍح یک هٕىكَیزی يیىحَُي‬
‫کّ رَهٕحٓظّ حُ ٓخهض ٔ رخكض ؿخيؼّی هزخیهی ػَد حٓض ٔ ىٍ ؿٓخٌ حئَُ‬
‫ىٍ ْیچ هخنزی ًَیگُـي ؿِ گَىٌكَحُی ػَری ٔ هٕى رٍِگریُی ٓخيی‪.‬‬
‫ٓخىحص رخ ىحٗظٍ ٍُٔٗلکَحٌ يطَف ٔ ػهًخی رَؿٔظّ طُٓخ هٕيی حٓض کّ‬
‫ٍُْٔخی ٓوض رلَحٌ ْٕیض ٍح طلًم يیکُُي رئٌ حیٍکّ ْیچ چ٘ى حَيحُ یخ‬
‫حكن ٍُٔٗی يظ‪ ٍٕٜ‬رخٗي‪ٍُٗٔ .‬لکَحٌ ٔ ػهًخء رّهخ‪ َ١‬ي‪ٜ‬هلض حَيی٘ی طٍ‬
‫‪۴۵۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّگٌحٍ طيٍیـی حُ ْٕیض كَُْگی رّْٕیض هٕيی َيحىِحَي ٔ رَآیُي آٌ ٔ‪ٟ‬ؼیض‬


‫کَُٕی حٓض‪ :‬رلَحٌ ْٕیض ٔ رلَحٌ يؼُخ‪.‬‬
‫ْیچ ٍُٔٗلکَ ٓیيی ٍح ًَیطٕحٌ یخكض کّ رّٔ‪ٟ‬ؼیض هٕى‪ ،‬هخَٕحىِ ٔ هٕو‬
‫هٕى ریخَيی٘ي‪ .‬حیٍ ٍُٔٗلکَحٌ آٌهيٍ حُ گٌٗظّ ٔ پْ يُظَْخی طخٍیوی هٕى‬
‫َٗو ىحٍَي کّ ٓکٕص ٔ حَکخٍ ٍح طُٓخطَیٍ ٔ يُطویطَیٍ ٍحِ يیپُيحٍَي‪.‬‬
‫ٍُٔٗلکَحٌ ٓخىحص رّٗکم ط‪ُٜ‬ؼی ٍُٔگخٍ يیگٌحٍَي ٔ رّ‪ٍٕٛ‬ص حؿزخٍ‬
‫ػًَ رّپخیخٌ يیگٌٍحَُي‪ .‬حیٍ ىٓظّ رخ َٓگَو کَىٌ هٕى رخ يلخْیى كهٔلی‪،‬‬
‫ؿخيؼُّٗخٓی ٔ ىحٓظخٌ ٔ حىریخص ٔ ٗؼَ ٍُٔگخٍ رَّٓ يیٍٓخَُي‪ .‬حىریخص‬
‫آٌْخ آٌهيٍ ٍُٔٗلکَحَّ حٓض کّ رٕی طؼلٍ حَکخٍ پی٘یُّٗخٌ حُ ي٘خو ىیگَحٌ‬
‫پُٓخٌ يی يخَي ٔ رَحی چُي ‪ٛ‬زخكی ٓیي رٕىٌ ٗخٌ حُ ىیي ىیگَحٌ َخپيیي‬
‫يیگَىى ٔ حیٍ حَکخٍ یک ٍٓخنض طخٍیوی رَحی آٌْخ رًّٗخٍ يیآیي‪.‬‬
‫طًخو ًْض ٍُٔٗلکَ ٓخىحص حَکخٍ ُيیٍ ٔ ُيخَی حٓض کّ ٓیي یخ ٓخىحص‬
‫ىٍ آٌ ُیٔظّحَي ٔ یخ ىٍ آٌ رٕىِحَي‪ .‬حُ آٌ ُيیٍ ٔ ُيخٌ ٓوض يظُلَ حٓض ٔ‬
‫يیگَیِى‪ .‬کخرّٕ ٍُٔٗلکَحٌ ٓخىحص‪ٓ ،‬یخىص حٓض‪ ،‬پْ حگَ کٔی روٕحْي‬
‫آٌْخ ٍح ریخُحٍى‪َ ،‬وطّ ‪ٟ‬ؼلی رٓظَ حُ ٓیخىص َيحٍَي‪.‬‬
‫َٓخى ٍٔكخَیض کّ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ‪ ،‬حکؼَیض ىٍ ىٓض ٓخىحص‬
‫رٕىِ‪ ،‬یکی حُ ؿيیطَیٍ يٕحَغ ْٕیضُٗخٓی ٔ رخُطؼَیق آٌ رٕىِ حٓض‪.‬‬
‫ػهًخی ؿیَ ٓخىحص ىٍؿَیخٌ پُؾ ىّْی گٌٗظّ طٕحَٔظُي ًْگخو رخ طلٕالص‬
‫ُيخٌ ٔ يلیطی حكـخَٔظخٌ هٕى ٍح ٔكن ىُْي‪ .‬هیهی حُ ػهًخی ؿیَ ٓخىحص رخ‬
‫ُيخٌُٗخٓی طٕحَٔظُي ىٍ یک ىیخنکظیک كَُْگی ىٍ رٓٔخُی ٔ‪ٟ‬ؼیض هٕو‬
‫هٕى ٓٓى رگیََي‪ ،‬حيخ ػهًخی ٓخىحص رَػکْ ػًم کَىَي‪ .‬ػهًخی ٓخىحص‬
‫َّطُٓخ حُ ىٍک ُيخٌ ٔ يوظ‪٠‬یخص آٌ َٓرخُ ُىَي‪ ،‬رهکّ رّٔ‪ٟ‬غ‪َ ،‬ظى ٔ‬
‫ٓیٔظى ُٓظی طخکیي ٍُٔیيَي‪ .‬طخکیيی کّ آٍُىِگیْخی ریًٗخٍی يیخٌ ٓخىحص ٔ‬
‫ىیگَحٌ رّٔؿٕى آٍٔى‪.‬‬
‫ػهًخی ٓخىحص رّػُٕحٌ يخَغ ؿيی رَحی گٌحٍ رّْٕیض ؿيیي هٕيی ىٍ يیخٌ‬
‫ِْحٍِْخ َیِ ػًم کَىَي ٔ حیٍ يًخَؼض ٔ يوخنلض ُيیُّٓخُ َٓرَآٍٔىٌ‬
‫ٓکٕالٍیٔى ٔ الثیٔیى ٔ كظی گٔظَٕ آییٍ ئیلیض ٗي‪ِْ .‬حٍِْخی ؿٕحٌ‬
‫رَحی هال‪ٛ‬ی حُ يظٕنیض ىیُی ٓخىحص ٍحْی ٍح ٍكظُي کّ یٕٓىیخَی ًْخَُي‬
‫(پخیخٌ ُٓي)‬ ‫يٕٓی ْْ‪ ،‬کخٍل يخٍکْ ٔ کخٍل حًٗیض ٍكظُي‪.‬‬
‫‪۴۵۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫لًؿگی آىوْی ؼطك اوث!‬


‫حکٌُٕ ٔهض ‪َ١‬ف حیٍ پَٖٓ حٓض کّ «ٍٓخنض ٔ ٔظخیق يخ چیٔض؟» آیخ يخ‬
‫حؿخُِ ريْیى کّ رخ ىٓضْخی رٔظّ ٔ نزخٌ ىٔ هظّ رّهَرخَگخِ رَىِ ٕٗیى؟ چَح؟‬
‫پْ طٕ ٓیّي يلظَو حكـخَٗ آگخِ رخٕ کّ هیهٗ کخٍ ىحٍٖ‪ ،‬کخٍ طٕ طخُِ َٗٔع‬
‫ٗيِ حٓض‪ .‬حیٍ كهٔلّ ُُْٕ ؿٕحٌ حٓض‪ ،‬طخُِ پخ رّٔحىة ػًم َٓخىِ‪ٓ ،‬وض‬
‫طُّٖ٘هٌٕ حٓض‪ ،‬الؿَو هَرخَیخٌ هٕىٍح يٗگیَى‪ .‬حٗظزخِ يکٍ کّ‪ :‬ؿُگْخٖ‬
‫هيیى چُي ٍُٔ یخ چُي ْلظّ ‪ٕ١‬ل يٗک٘یي ٔ طًخو يٗٗي؛ طٕ كکَ کٍ کّ‪ :‬ؿُگٗ‬
‫ىٍ رَحرَ طٕ ٍٍٔٗ ٗيِ کّ پُـخِ ٓخل ‪ٕ١‬ل ک٘یيِ طخ كهٔلّحٕ طئیٍ گَىى ٔ‬
‫آطٖ٘ ؿخٌ رگیَى‪ ،‬حیٍ هطََخک حٓض ٔ ىٍ طخٍین رَ٘ رٗٓخروّ‪.‬‬
‫كخالً آٌ ‪َ١‬ف ٓکّ ٍح ْى رزیُیى‪ :‬طخٍین ٔ كهٔلّ رّيخ يٗآيُٕى کّ‪ْ :‬یچ‬
‫حٍگخَیِو َُيِ ٗخيم يهض‪ ،‬هٕو‪َ ،‬ژحى‪١ ،‬خیلّ ٔ طًيٌ يخىحيٗ کّ رخُطٕنیي ٔ‬
‫ًْخَُيُحیٗ ىحٗظّ رخٗي ٔ حُ ىٌٍٔ ىچخٍ ٍهٕص ٔ كٔخى َٕ٘ى‪َْ ،‬گِ ُیَ‬
‫ك٘خٍ ٍُٔگخٍ َخرٕى ًَٕٗٗى؛ ح ّيخ آٌؿخ کّ حُ ٍٔیٖ ٔ َٕٓخُٖ ىٍَٔٗ ٔ‬
‫رخُطٕنیي ٔ ًْخَُيُحیٗ ػخؿِ آيي‪ ،‬ىیگَ َخرٕىٖ ٔ يَگٖ ٔ حَوَح‪َٔ ٝ‬هٖ‬
‫كظًٗحٓض‪ .‬ػیٔٗ ئیق ْى ًَٗطٕحَي حٔ ٍح َـخص ىْي؛ حیٍ ُٓض طخٍین حٓض‪.‬‬
‫يؼالً َْگخِ یک ىٍهض کٍٓ َظٕحَي حُ ْٔظّ ٔ ٍیّٖ٘ هٕى ٔ ىٍ ؿٕحٍ‬
‫هٕى ٔ ًْخَُي ٔ ْى‪ٛ‬لخص هٕى َٓخنٗ رّٔؿٕى آٍٔى‪ ،‬حنزش کّ رؼي حُ ييطٗ پیَ ٔ‬
‫پٕٓیيِ يٕٗٗى‪ ،‬يٗيیَى ٔ ىیگَ َٔهٖ يُوَ‪ٗ ٝ‬يِ حٓض‪ .‬حیٍ يؼخل ىٍ يٍٕى‬
‫َْ يٕؿٕى َُيِ ‪ٛ‬خىم حٓض‪.‬‬
‫حیٍؿخ حٓض کّ يخ حُ حیٍ كَٕٓىِگٗ ٔ ٍهٕص ٔ هٕٕرخٍٖٔ ٔ‬
‫ٓخىِحَگخٍٖ ٓخىحص رٔیخٍ َگَحَیى‪ ،‬ریٖ حُ آٌکّ حُ هٕص ىًُٗخٌ رظَٓیى حُ‬
‫‪ٟ‬ؼق هٕى يَْٗحٓیى‪ٓ .‬خىِطَیٍ ٓوٍ حیٍ حٓض کّ َْآٔحُٖ پخٓن يوظ‪ٗ٠‬‬
‫هٕى ٍح يٗ‪١‬هزي؛ ىٍٓض حٓض کّ «ٓکٕص» َٕػٗ پخٓن حٓض؛ ٔنٗ ىٍ ًّْ‬
‫ؿخ پخٓوٗ يوظ‪ ٔ ٗ٠‬يطهٕد َیٔض‪ .‬يؼالً ٗو‪ ٜٗ‬یخ ؿًؼٗ رًّٗخ طًٓض‬
‫رٍِگ يٗرُيَي‪ ،‬يًکٍ حٓض ًٗخ ٍح طخ يلکًّ ْى رکُ٘ي‪ ،‬هخ‪ ٟٗ‬حُ ًٗخ‬
‫پَٖٓ يٗکُي ٔ ًٗخ كو‪ٓ ٢‬کٕص يٗکُیي؛ َظیـّ چّ يٕٗٗى؟‬
‫= يؼهٕو حٓض‪ ،‬حیٍ ٓکٕص یؼُٗ هزٕل طًخو حطٓخيخص ٔحٍىِ! رًّْیٍهَحٍ‪،‬‬
‫ٔؿيحٌ ػًٕيٗ ٔ چ٘ى ریيحٍ طخٍین رٍِگطَیٍ يلکًّ حٓض کّ ىٍ ‪ٛ‬ئٍ‬
‫ٓ‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كکى رٔیخٍ هخ‪١‬غ ٔ رٍٗكى حٓض؛ حیٍ يلکًّ حُ ًٗخ «ٓخىحص» يکَو پخٓن‬
‫يٗهٕحْي؛ ىٍؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬كخٗیٔى رََيِٖ ىػٕٖ هٕحْي رٕى‪.‬‬
‫حئَُِ ػیٍ چیِ حٓض‪ :‬پََٔيِْخٖ ًٗخ کخيم ٗيِ‪ْ ،‬یچ طًٓظٗ ىٍ ىَیخ‬
‫ًَخَيِ کّ رًّٗخ َِىِ رخُٗي ٔ ْیچ َٔزض َخٍٔحٖ َیٔض کّ رًّٗخ َزٔظّ رخُٗي؛‬
‫كکى ًٗخ ‪ٛ‬خىٍ ٗيِ‪ ،‬يلکًّ ْى ػخىالَّ َیٔض‪ ،‬ىًٍٗ ًٗخ ْى ٗخکٗ حٓض‪،‬‬
‫ْى هخ‪ْ ٔ ٟٗ‬ى يلظٗ حٓض ٔ ْى هٕى يـَٖ حكکخو حٓض؛ ًٗخ چّ يٗکُیي؟‬
‫كکى ًٗخ حیٍ حٓض‪« :‬حگَ َٗحی‪ ٢‬ریََٔٗ حؿخُِ ىحى‪ ،‬هظم ؿًؼٗ ٔ هَٕیٍ‬
‫ٓخىحص ٔ َٓ ٔيخل ٗيٌ حی٘خٌ‪ ،‬طخ آهَیٍ َلَ» حگَ َٗحی‪ ٢‬ریََٔٗ حیٍ حؿخُِ‬
‫ٍح َيحى‪ ،‬ىٍ آٌ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬حيلخٖ رٗ‪ٛ‬يح ٔ هلّکَىٌ ىٍ طخٍیکٗ ٔ َخرٕىٖ‬
‫طيٍیلٗ‪ ،‬رخُْى طخ آهَیٍ َلَ! آیب ككم هیکٌؿ کَ جْ ثب کبقؾ کٍحَ ٌْی یب ثب گلْلَ؟‬

‫کبقؾ قا ال ثیػ گلْٓ ؼْؾ ؾّق کٌین‬


‫ىٍ كَ‪ ٝ‬ىٔو کّ ْىحکٌُٕ ٍٖٔ ىٓض حٓض‪ ،‬كخٗیٔى ِْحٍِگی چُیٍ پالٌ‬
‫کَىِ حٓض کّ کهًّٖ يويّ «ٓیّي» رّیک كلٖ ٍکیک يزيل ٕٗى ٔ‬
‫«ٓیّيرٕىٌ» رّهٕىٖ هٕى ؿَو ىحَٔظّ ٕٗى‪ ،‬يخ هٕى يُکَ ٓیخىص هٕیٖ‬
‫رٕ٘یى‪َٔ ٔ ،‬م يخٌ حُ حیٍکّ ٓیّي آكَیيِ ٗيِحَي‪َٗ ،‬يُيِ ٔ هـم رخُٗي‪ .‬رَحٖ‬
‫حیٍکّ َُيِ رًخَیى‪ٛ ٍُٖٔ ،‬ي يَطزّ هٔى روٍٕیى کّ‪َّ ،َّ ،َّ« :‬؛ رّهيح‪،‬‬
‫رّؿيو هٔى کّ يٍ ٓیّي َیٔظى!» ٔ رَحی حیٍکّ رظٕحَیى ىٍ ریٍ ِْحٍِ َُيگی‬
‫کُیى رخیي کلیم ِْحٍِگی ىحٗظّ رخٗى! آیخ طٕ حیٍ ٍح يیهٕحْی؟!‬
‫آیخ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٔ كخٗیٔى رّحیٍ ْيف هٕى هٕحُْي ٍٓیي؟‬ ‫‪-‬‬
‫ُيخٌ ًّْ چیِ ٍح ٍٍٔٗ هٕحْي کَى‪.‬‬ ‫=‬
‫هطؼخ ً كخٗیٔى ِْحٍِگٗ رّآٌ حْيحف هٕیٖ َوٕحْي ٍٓیي يَ٘ٔ‪ ١‬رَ حیٍکّ‬
‫«ٓخىحص» يکَو حَيکٗ رّهٕى ُكًض ىحىِ ٔ هٕی٘ظٍ ٍح ٍُٔآيي ٓخَُي‪ .‬حيخو‬
‫‪ٛ‬خىم(ع) كَيٕى‪« :‬حنؼخنى رِيخَّ الیٓـى ػهیّ حنهّٕحرْ» ٔهظٗ کّ كٕحىع يخ‬
‫ٍح ؿخكمگیَ يٗکُي ٔ رّحَلؼخل يٗک٘خَي‪ ،‬يؼهٕو حٓض کّ ػخنى رُّيخٌ َیٔظیى‪.‬‬
‫کّ ٓخالٍ رخٗى‪ ،‬کُى رُيگٗ‬ ‫يَح ػخٍ آیي حُ حیٍ َُيگٗ‬
‫«ٓخىحص» رخیي ىٍؿُذ ٍٔ‪ّٟ‬هٕحَٗ ٔييحكٗ‪ ،‬یک يويحٍٖ ؿَیخٌُٗخّ‬
‫ْى رَٕ٘ي‪ُ ،‬رخٌ ٓیخٓض ٔ كَُْگ ٔ ٍٓخَّ ٍح رُ٘خُٓي ٔ کى ٔ ریٖ حُ ػهٕو‬
‫حَٔخَٗ‪ ،‬رٕیژِ كهٔلّٖ ؿَد رَِٓيُي َٕٗي‪...‬‬
‫ٔ‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًّْٖ حیٍْخ رَحٖ آٌ حٓض کّ رظٕحَُي هٕى ٔ ىٔٓظخٌ ٔ ىًُٗخٌ هٕیٖ ٍح‬
‫رٓظَ رُ٘خُٓي‪ ...‬رّهٕل ٗٓیي يطَٖٓ «ًَٗ ىیَُٔ يَى‪ ًَٗ ،‬حئَُ ٍح‬
‫رُ٘خّ!» ٔ رّكََُيحَض رُ٘خٓخٌ‪ ...‬حٔ‪ٟ‬خع ح‪ٟ‬طَحٍٖ حٓض ٔ «ٓخىحص»‬
‫ٔهظٗ رَحٖ طهق کَىٌ َيحٍَي‪ .‬رُخرَحیٍ‪ ،‬روخء ػِطًُي «ٓخىحص» كو‪ ٔ ٢‬كو‪ ٢‬ىٍ‬
‫گَٔ پُؾ كخکظٍٕ ًیم يًکٍ حٓض‪:‬‬
‫ٔ ‪ -‬کىت ػلْم‪ٌ ،‬بهل ؾّ ظْلٍٓ هؿین ّ شؿیؿ (وبیٌه) ثكاثك ثبویكٍٓ اشؿاؾٓ‪.‬‬
‫ٕ ‪ -‬هىئْلیثپفیكٓ ّ اجّبل ثَکبًْىُبٓ هؿقت اشكایٔ ّ هؿیكیث کالى کٍْق‪.‬‬
‫ٖ ‪ -‬کىت ذكّت ّ هؿقت هبلٔ ال قُگفق کبق هٍكّع‪( .‬ویّؿ ًجبیؿ كویك ثبٌؿ)‬
‫‪ - ۴‬شكیبىٌٌبؤ‪ ،‬لثبىٌٌبؤ قوبًَآ‪ ،‬لهبىٌٌبؤ ّ هْهؼیثٌٌبؤ‪...‬‬
‫‪ - ۳‬طؼخيم يؼزض ٔ پخیيحٍ رخ ًّْ حهٕحو رخْى رَحىٍ حكـخَٗ ٔ يظليیٍ‬
‫‪١‬زیؼٗ‪ .‬حیٍ رَحٖ يخ رٔیخٍ يٓى حٓض‪ .‬رخیي ريحَیى کّ «يخ ٍح هيح رَحٖ حٍٗخى ٔ‬
‫ٍحْزَٖ يَىو كَٓظخىِ حٓض‪ ».‬يخ رخیي ٔحٍع ٔ ػهىرَىحٍ ًّْٖ يؼخنى رَٖ٘‬
‫رخٗیى‪ ًّْٖ ،‬گلظًخٌْخٖ رَٖ٘ رخیي حُ يخ َٗٔع ٕٗى ٔ رّيخ هظى گَىى‪.‬‬
‫«ىٍ ٓیُّٖ يخ ههزٗ حٓض کّ رَحٖ هييض رّرَ٘یض يٗ‪١‬پي‪ ».‬حیٍ ههذ‬
‫رخیي رخ ًْیٍ َیخص كلع ٕٗى ٔ طخ حري َُيِ رًخَي‪ .‬حیٍ ٍحُ يٕكویض حؿيحى يخ رٕى‬
‫ٔ ٍحُ روخٖ يخ َیِ حٓض‪ .‬يخ َزخیي چٌٕ ٗیطخٌپَٓظخٌ هٕى ٍح ىٍ ك‪٠‬خْخٖ‬
‫رٔظّ ٔ كٕرییخیٗ یخ هیخنٗ يلئى کُیى ٔ ىٍ طخٍیکٗ َوّ٘ رک٘یى؛ رهکّ رخیي‬
‫رّٔٓ‪ ٢‬يَىو رَٔیى‪ ،‬رخ آٌْخ آٗکخٍح ٓوٍ گٕثیى‪ ،‬حكٓخو ٔ طلٓیى کُیى‪ ،‬طؼخيم‬
‫کُیى‪ ،‬ریخٌ ي٘کم ٔ كم ي٘کم ًَخثیى‪ .‬كخٗیٔى يٗهٕحْي يخ ٍح حُ حیٍ پُؾ‬
‫ػَ‪ ّٖٛ‬كیخطٗ ىٍٔ کُي‪ ،‬رَآٌ حٓض کّ يخ ٍح رّطخٍیکْٗخ ٔ ُحٔیّْخٖ رٔظّ‬
‫رک٘خَي ٔ ىٍ آٌؿخ چُخٌ هلّيخٌ کُي کّ کٔٗ ‪ٛ‬يحٖ يخ ٍح َُٕ٘ى؛ حیٍ يخ‬
‫ْٔظیى کّ َزخیي حؿخُِ ىْیى طخ كخٗیٔى رّحْيحف هٕى ٍٓي‪.‬‬
‫َْگخِ حیٍ َٗحی‪ ٢‬ىٍ «ٓخىحص» يلظَو يلون ٕٗى‪ ،‬یویٍ ريحٌ کّ ٗیطخٌ‬
‫پَٓظخٌ ىٍ طًخو حْيحف ٔ پالٌْخٖ هٕى َخکخو هٕحْي ٗي‪ .‬چٌٕ حٔ حیًخٌ َيحٍى‪،‬‬
‫حػظًخى رَّلْ َيحٍى‪ ،‬هٕىرخٍٖٔ َيحٍى‪ْٕ ،‬یض ٓیخٓٗ ٔ يهٗ ٔ كَُْگٗ‬
‫َيحٍى‪ْٕ ،‬یض حیيیٕنٕژیک َيحٍى‪ ،‬ػلض ٔ ػ‪ًٜ‬ض ٔ ‪ٓ١‬خٍص ٔ پخکٗ َيحٍى‪،‬‬
‫حػظزخٍ يَىيٗ َيحٍى‪ٓ ،‬خروّٖ هٕد ٔ َخو َیک َيحٍى‪ٓ ،‬اليض يِحؽ َيحٍى‪،‬‬
‫ىچخٍ ریًخٍة ْیٔظَیک ٔ َخٍحكظٗ حػ‪ٜ‬خد حٓض‪ ،‬حهٕحو حكـخَٗ حٔ ٍح ىٔٓض‬
‫َيحٍَي ٔ يَىو ِْحٍِ َیِ آٌْخ ٍح ُٗخهظّحَي ٔ رخ آٌْخ ًَْحِ َیٔض‪.‬‬
‫ٕ‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫نٌح كخٗیٔى ًْٕحٍِ ىٍ طخٍیکْٗخ َوّ٘ يٗک٘ي‪ ٔ ،‬ىٍ ك‪٠‬خْخی رٔظّ ٍحِ‬
‫يٍٗٔى‪ ،‬رخ چَِٖٓ يزيل ظخَْ يٕٗٗى‪ ،‬حْيحف هٕى ٍح ىٍ هخنذْخٖ يزيل‬
‫ریخٌ يٗکُي‪ ،‬رخ يَىو ٍحٓض ًَٗگٕیي‪ ،‬رَّْ چیِٖ کّ طظخَْ کُي ىٍٔؽ حٓض‪،‬‬
‫يؼم ىُى ؿخٍىل حٓض ٔ حُيَىو يٗطَٓي‪ ًّْ ،‬گخِ ىَزخل يلًم ٔ َوخد يُخٓذ‬
‫يٗگَىى‪ ...‬حگَ يَىو يخْیض ٔحهؼٗ آٌْخ ٍح رُ٘خُٓي‪ُٓ ،‬گٗخٌ يَُُٗي‪.‬‬
‫ىٍ كخنٗ کّ «ٓخىحص» ػالِٔ رَ آٌکّ حُ رٔیخٍٖ ٔیژِگْٗخٖ يؼزض ًحطٗ‬
‫رَهٍٕىحٍحَي‪ٍٔ ،‬ف يهضْخ ٔ ٔؿيحٌ ػًٕيٗ َیِ رخ آٌْخ حٓض‪ ،‬يَىو ِْحٍِ‬
‫يخىحيٗ کّ رخ حٓالوحَي‪ ،‬رخ ٓخىحصحَي ٔ ؿِحیٍ ْیچ هخرم ط‪َ ٍٕٜ‬یٔض؛ نٌح‬
‫«ٓخىحص» َیِ رخیي كْ ئجٕنیض هٕیٖ ٍح ىٍ رَحرَ يئيُیٍ هٕٖطَ کُُي‪،‬‬
‫رّآٌْخ هٍٕحک كکَٖ ٔ يؼُٕٖ ىُْي‪ ،‬حُ ریخٌ كویوض َظَُٓي‪ٗ ،‬زٓخص ٍح‬
‫پخٓن گٕیُي‪ ،‬يلکى ٓوٍ گٕیُي ٔ ئخثم ٍح ٗلخف ریخٌ کُُي طخ يَىو ىٍ رَحرَ‬
‫طزهیـخص َُْآگیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ گیؾ ٔ گًَحِ ََٕ٘ي‪ ،‬حیٍ كن يَىو حٓض‪،‬‬
‫يَىو طُّٖ٘ كویوضحَي‪َْ ،‬گخِ يخ رّىحى يَىو ََٓیى‪ ،‬هطَ طکَحٍ كٕحىع‬
‫ؿَد کخرم کًخکخٌ يلظًم حٓض‪ٓ .‬کٕص گُخِ حٓض‪ ًّْ ،‬چیِ ٍح ًَٗطٕحٌ رخ‬
‫ٓکٕص يَگرخٍ پ٘ض َٓ گٌحٗض ٔ حُ آٌ ‪َ١‬ف ْى طٕهغ کَى کّ حٔ‪ٟ‬خع‬
‫يطخرن رخ حَظظخٍحص يخ پیٖ ٍٔى‪ .‬يخ رخیي ََٕٓٗض هٕى ٍح هٕىيخٌ رُٕیٔیى‪.‬‬
‫ٔهظٗ يخ هٕى ىٍ طؼییٍ ئیَ كٕحىع َو٘ٗ َيحٗظّ رخٗیى‪ ،‬چگَّٕ يٗطٕحٌ‬
‫حَظظخٍ ىحٗض کّ ٓیَ يُطوٗ كٕحىع رَّلغ يخ ٓخيخٌ گیَى؟‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ‪ٔ۳۹‬‬


‫ٖ‪۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رخ ٓکٕص رِىالَّ‪ ،‬هٕى ٔ َٔمْخی آیُيِی هٕیٖ ٍح يلکٕو طخٍین‬


‫َٔخُیى‪ٔ .‬هظٗ يخ يٗطَٓیى ٔ هخىٍ رّحٍحیّٖ ٔحکُْٖخٖ يُخٓذ ىٍ يٕحٍى‬
‫يوظ‪َ ٗ٠‬یٔظیى؛ یؼُٗ کّ ْى رَّخرٕىٖ ٔ ٗکٔض هٕى طٍ ىحىِ حیى؛ ْى حطٓخيخص‬
‫ٔ حٍحؿیق ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح ٍحٓض کَىِحیى‪ٔ .‬هظٗ يخ حُ حٔ‪ٟ‬خع َخٍح‪ٝ‬‬
‫ْٔظیى‪ٔ ،‬نٗ ىٍ ًْخٌ كخل ىٓض ٍٖٔ ىٓض يَٗ٘یُیى ٔ حَظظخٍحص يْٕٕو حُ‬
‫حیٍ ٔ آٌ ىحٍیى؛ یؼُٗ کّ هٕىيخٌ هيٍص حهيحو ٔ ػًم َيحٍیى ٔ کخٍ يخٌ رّآهَ‬
‫ٍٓیيِ حٓض؛ ٍَّٔ؛ حؿيحى يخ ىٍ َٗحی‪ ٢‬ي٘خرّ چّ کخٍ يٗکَىَي؟ آیخ ىٍ ‪ٕ١‬ل‬
‫طخٍین‪ ،‬ىٍ هٌٕ ػهٕیخٌ ٍهٕص ٔ ٓٔظٗ ٔ ًنضپٌیَٖ ٔؿٕى ىحٗظّ؟!‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٓ‪ٔ۳‬‬

‫جبقیػ ال ؼْى هب قًگیي اوث‬


‫يخ كََُيحٌ ّٓ ًریق ْٔظیى‪ ،‬حکٌُٕ ٔهض آٌ آيي کّ هٌْٕخٖ يَىِ حُ‬
‫ػَٔم ٔ حَيحو ٓخىحص حُحنّ گَىى ٔ هٌٕ طخُِ ىٍ َٗیخٌْخٖ حی٘خٌ ؿَیخٌ‬
‫یخري‪ .‬ریخثیي حُ حیٍ ٍهٕص ٔ ٓکٌٕ ریٌَٔ آثیى ٔ چٌٕ ئهًیٍ ‪ٛ‬يٍ حٓالو‬
‫كَیخى رَ آٍیى‪« :‬ىٍْخ ٍح رخُ کُیي طخ ىَیخ ‪ٛ‬يحٖ يخ ٍح رُٕ٘ى» (‪ٛ‬لُّٖ حُ‬
‫كیهى يل ًّي ٍٕٓلهللا) ٔ چٌٕ كٔیٍ كَیخى رَک٘یى‪ْ« :‬یٓخص يُخحنٌنش»‬
‫ای وبؾات هکكم! حُ رَحی هيح يُظظَ يَگ حیٍ ٔ آٌ يُ٘یُیي‪ ،‬رَحی‬
‫ريهٕحْخٌ طخٌ آٍُٔی يَگ َکُیي‪ ،‬حٔ طخ رًیَى کخٍ هٕى ٍح کَىِ حٓض ٔ پْ‬
‫حُ يَگ حٔ‪ٛ ،‬يْخ ٗـخل ىیگَ حُ يیخٌ حیٍ ؿُگم َٓ رهُي هٕحُْي کَى‪ .‬پْ‬
‫رّحَظظخٍ يَگ ىًٍٗ َ٘ٔظٍ ٍحِ چخٍِ َیٔض‪ .‬يـِٓ ٗيٌ ٔ رّحٓظوزخل هطَ‬
‫ٍكظٍ ٍحِ چخٍِ حٓض‪ .‬حگَ يخ رّحٓظوزخل هطَ رَٔیى‪ ،‬هطَ حُ يخ كَحٍ يٗکُي؛‬
‫َْگخِ حُ هطَ كَحٍ کُیى‪ ،‬هطَحص يخ ٍح ىَزخل يٗکُي‪...‬‬
‫‪۴۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٔ‪ٔ۳‬‬


‫‪۴۶۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ُٓي ًٗخٍِ ٕ‪ٔ۳‬‬


‫‪۴۶۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ثبالجك ال ویبُٔ قًگٔ ًیىث‬


‫آٌچّ گلظّ آيي ًََّٕٖ حُ هَٔحٍ رٕى؛ ٍَّٔ (چُخٌکّ حٗخٍص ىحىیى)‬
‫ىٓیّٔ ْخ رٔیخٍ ػًینطَ‪ٓ ،‬خُيخٌ یخكظّطَ‪ ،‬رٍٗكًخَّطَ ٔ َخيَىيٗطَ حُ آٌ‬
‫حٓض کّ ىٍ ط‪ ٔ ٍٕٜ‬طٕ‪ٛ‬یق آیي؛ ىٍ پ٘ض حیٍ ىٓیّْٔخ ىٓضْخٖ َخپخک ٔ‬
‫چَکیٍ هَحٍىحٍَي کّ ىٍ پیَٕي ئظویى رخ ح ِِؿُضْخٖ رٌَٔ يَُٖ كؼخنیض ىحٍَي‪.‬‬
‫يخ ىٍٓخلْخٖ آیُيِ ٗخْي كٕحىع ًٓٓگیٍ هٕحْیى رٕى‪ً٘ٗ ،‬یَْخ ‪ٛ‬یوم‬
‫هٍٕىِ ٔ َیِِْخ طیِ ٗيِ ٔ ًّْ رّٕٖٓ «ٓخىحص» َ٘خَّ ٍكظّ حٓض‪ٓ .‬خىحص‬
‫يلظَو ريحَُي کّ ئخروّٖ يَگ ٔ َُيگٗ آؿخُ ٗيِ حٓض‪ ،‬كخٗیٔى ِْحٍِگٗ‬
‫رَآٌ حٓض طخ «ٓخىحص» ٍح حُ ‪ٛ‬للّٖ ٍُٔگخٍ رَحَيحُى ٔ هٕى رّؿخٖ آٌْخ‬
‫رُ٘یُي‪ٔ .‬هض آٌ ٗي کّ كَیخى رَآٍیى‪ْ« :‬یٓخص يُّخ حنٌنّش» حگَ هَحٍ رخٗي هَرخَٗ‬
‫ْى رٕ٘یى‪ ،‬چَح رخ ىٓضْخٖ رٔظّ ٔ نزخٌ ىٔهظّ؟ يخ ىٍ ‪ٕ١‬ل طخٍین‪ ،‬يؼَ‪ٝ‬‬
‫كٕحىع ُٓگیٍ رخ حْيحف رٍكکُخَّ رٕىِحیى؛ ح ّيخ‪َْ ،‬رخٍ َٓ رهُي ریٌَٔ آييِحیى‪.‬‬

‫ؾق آلهْى لهبى‬


‫ػيِّ ىٍ‬
‫رلًيللا حُ َظَ ِػيِّ ٔ ُ‬
‫ّ‬ ‫حُ ػهًخء ٔ ٍٔكخَیٌٕ حكـخَٔظخَٗ کّ‬
‫يٕهؼیض هٕرٗ هَحٍ ىحٍَي ٔ حيیيْخٖ ؿخيؼّ ْٔظُي‪ ،‬حَظظخٍ يٍٗٔى ‪١‬زن‬
‫ٔظخیق َٗػیّ ىٍ ىكخع حُ حٓالو ٔ يکظذ حْهزیض(ع) ٔ پخّىحٗض حیًخٌ ىیُٗ‬
‫يَىو هیخو کُُي ٔ حؿخُِ َيُْي ػيِٖ يـٕٓل حنٕٓیّ حیُٔخٌ يويٓخص يَىو ٍح‬
‫يٍٕى ْـًّ هَحٍ ىُْي ٔ ْٕیض ىیُٗ ٔ يٌْزٗ آٌْخ ٍح طوَیذ ًَخیُي‪ًٗ .‬خ‬
‫رّٔحٓطّٖ آٌکّ ػهٕو آل دمحم(‪ٍ )ٙ‬ح ىٍ ٓیُّ ىحٍیي‪ٛٔ ،‬م رّ«کٕػَ»‬
‫ْٔظیي‪ ،‬حُ ًْیٍ ٍٔ ئئنیض ًّْگخٌ رٔیخٍ ُٓگیٍ حٓض‪.‬‬
‫ىٍٓض حٓض کّ ىٍ كخل كخ‪( َٟ‬رُخ رّىالثیم طخکظیکٗ) كًهّ رّػًخيّٖ‬
‫ٓلیي ئکٕص حٓض‪ ،‬ح ّيخ رخیي یویٍ ىحٗض کّ كخٗیٔى ٗیطخٌپَٓض ِْحٍِگٗ‬
‫كهٔلّ ٔ کیٖ ٔ آثیٍ هخ‪ ٙ‬هٕى ٍح حهظزخّ ٔ طزییٍ ًَٕىِ ٔ رّيُ‪ٜ‬جّٖ ػًم‬
‫ٍٓخَیيِ‪ ،‬چُخٌکّ هٕى ط‪َٜ‬یق کَىِ حٓض‪ ،‬ىیٍ ٔ يٌْذ يخ ٍح رّكخل ؿخيؼّ‬
‫ي‪ َ٠‬يٗىحَي‪ .‬آٌْخ رَحٖ َیم رّحْيحف هٕیٖ کّ ىٍ ٍأّ آٌ‪ ،‬پخيخل کَىٌ‬
‫حكکخو ىیُٗ ٔ يُلَف کَىٌ ؿٕحَخٌ حٓض‪ ،‬رّحیـخى َلخم ٔ طلَهّ يیخٌ ػهًخء ٔ‬
‫يئيُیٍ يزخىٍص يٗکُُي طخ ًٍْ ْخ ٍح حُ هٕى يُلَف کُُي ٔ رظٕحَُي ىٍ ؿٕف‬
‫‪۴۶۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٗکخف ْخٖ يٕؿٕى ىٍ يیخٌ ؿخيؼّ ؿخیگخْٗ رَحٖ هٕیٖ ریخرُي ٔ إٓٓىِطَ‬
‫رّکخٍْخٖ هٕى حىحيّ ىُْي‪.‬‬
‫کخٍَخيّٖ آٌْخ ىٍ حیـخى ؿُگْخٖ ىحههٗ ي٘و‪ ٚ‬حٓض‪ .‬يِحٍٖ ٍح‬
‫ًْیٍْخ رّک٘ظٍ ىحىَي ٔ هزم حُ حٔ‪ ،‬يَكٕو كـشحالٓالو ػزيحنلٔیٍ حهالهٗ ٍح‬
‫ًْیٍْخ ک٘ظُي‪ .‬حگَ رظٕحَُي‪ًْ ،‬خٌ ََٕٓٗض يِحٍٖ ٔ حهالهٗ ٍح رَ َٓ َْ‬
‫ٍٔكخَٗ ٍٓخنضيُي حػى حُ َْ ‪١‬خیلّ ٔ رخ َْ ٍَگ ػًخيّ يٗآٍَٔي‪ .‬ؿَو‬
‫حهالهٗ حیٍ رٕى کّ رخ ریُٖ ٍٍٔٗ ٔ يُطن هٕٖ حٓاليٗ يخَغ رٍِگٗ ىٍ ٍحِ‬
‫هيٍص ‪١‬هزٗ آَخٌ حیـخى يٗکَى‪ .‬حهالهٗ ىٍ يزخٍُِ رخ حیٍ گَِْٔخٖ‬
‫ٗیطخٌپَٓض چُيحٌ ؿيٖ ٔ هخ‪١‬غ رٕى کّ ىٍ ؿُگ ؿخؿٍٕی ٗکٔض ٗخٌ ىحى‬
‫ٔ ٍحِ َلًٕ آٌْخ ٍح ىٍ يُخ‪١‬ن ؿخؿٍٕٖ ٔ ؿَِٗ ئئى کَى‪.‬‬
‫ٔ ؿَو يِحٍٖ حیٍ رٕى کّ حیٍ گَِْٔخ ٍح رَهٕى ئه‪ ٢‬کَى ٔ حهظیخٍ هٕى‬
‫ٍح رّىٓض آَخٌ ٓپَى‪ .‬طـَرّْخٖ حهالهٗ ٔ يِحٍٖ ػخرض يٗکُي کّ ييحٍح ٔ‬
‫يًخٗخص رخ حیٍ گَِْٔخ ىهیوخ ً ًْخٌ َظخیـٗ ٍح رّرخٍ يٗآٍٔى کّ يوخنلض ٔ‬
‫ه‪ٕٜ‬يض رخ حی٘خٌ؛ آٌْخ ٓوض كخٓيحالهالمحَي ٔ كن ي‪ٜ‬خكزض ٔ يلزض ٍح‬
‫ْى يَػٗ ًَٗىحٍَي‪ ًّْ .‬يٗىحَُي کّ حیٍ گَِْٔخ ‪ ٗ١‬چُي ىّْٖ حهیَ‬
‫کخٍَخيّٖ رٔیخٍ ريٖ حُ هٕى رّؿخ گٌحٗظّحَي‪ ٔ .‬هٌْٕخٖ پخک ٍح یخ هٕى‬
‫ئظویًخ ً رُّيیٍ ٍیوظّ یخ رَّلٕٖ ئزذ آٌ رٕىِحَي‪َْ .‬گخِ كَ‪ٛ‬ظٗ رّىٓض‬
‫آٍَٔي کخٍٖ ؿیَ حُ آٌ َوٕحُْي کَى‪.‬‬
‫طؼهیًخص ٔ ػًهکَى حیٍ گَِْٔخ َ٘خٌ يٗىْي کّ رٍَّگ ػًخيّ (رّطؼزیَ‬
‫هٕىٗخٌ‪ :‬يچَىحَٗ) کخٍٖ َيحٍَي‪ ،‬رهکّ رخ ح‪ٛ‬خنض ٔ ٍٓخنض ػًخيّ ىًٍٗحَي‬
‫ٔ آٌ ٍح يخَغ ح‪ٛ‬هٗ رَ َٓ ٍحِ يٕكویض هٕى يٗىحَُي‪ .‬رُخرَحیٍ ىیَ یخ ُٔى‬
‫رَّٓحؽ ًّْ هٕحُْي آيي‪.‬‬
‫كؼالً يخ ٍح ُیَ طیؾ رَىِحَي ٔ كَىح َٕرض ىیگَحٌ هٕحْي رٕى‪ .‬الُو حٓض رخ‬
‫‪َٛ‬حكض حًػخٌ کُیى کّ حُ ؿخَذ يخ‪ ،‬ئؤنّٖ يخ رخ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْیچ ٍرطٗ‬
‫رّيُخٓزخص ٓیّي ٔ ِْحٍِ َيحٍى ٔ َزخیي رٍّٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ طَٖٔ یخري‪ .‬ح‪ٛ‬الً‬
‫يٕ‪ٕٟ‬ع رلغ يخ ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ َیٔض‪ٓ ،‬یّي ٔ ِْحٍِ هٌَْخ ىٍ کُخٍ‬
‫ْى رخ ‪ًٛ‬یًیض ٔ يلزض َُيگٗ کَىِحَي ٔ حُ حیٍ پْ َیِ يٗطٕحَُي يخَُي‬
‫حنگْٕخٖ يٕكن گٌٗظّ ىٍ کُخٍ ْى رخ كلع حكظَحو يظوخرم َُيگٗ کُُي‪.‬‬
‫ْیچ ي٘کهٗ يیخٌ يـًٕػّٖ ٓخىحص رخ يـًٕػّٖ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫‪۴۶۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يگَ ٓخىحص يلظَو رخ ػهًخٖ ٍحٓظیٍ ٔ يئيُیٍ ِْحٍِگٗ چّ‬ ‫‪-‬‬


‫ْیچ ي٘کهٗ َيحٍَي‪.‬‬ ‫ي٘کهٗ ىحٍَي؟ =‬
‫رخ ٍُٔٗلکَحٌ حَٔخٌىٔٓض ٔ يهٗ ٔ ٓخنىحَيیٖ ِْحٍِگٗ چّ‬ ‫‪-‬‬
‫رخُْى ْیچ‪.‬‬ ‫ي٘کهٗ ىحٍَي؟ =‬
‫حیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ْٔظُي کّ طالٕ ىحٍَي طخ ریٍ ٓیّي ٔ ِْحٍِ يٕؽ کیُّ ٔ‬
‫ريریُٗ ریخكَیُُي ٔ يزظُٗ رَآٌ‪ ،‬ىٍیخٖ هٌٕ ؿخٍٖ کُُي (ُٓي ًٗخٍِ ‪ٔ )ٔ۳‬نٗ‬
‫يخ آٌْخ ٍح ىٍ كي ًْخٌ ٌُٔ ٔ يٕؿٕىیض ٔحهؼت هٕىٗخٌ يُٗٗخٓیى؛ َّ‬
‫يظٕنٗ ؿخيؼّٖ ِْحٍِ‪ٓ َّ ،‬وُگٕٖ حهٕحو ِْحٍِ ٔ َّ يوزٕل يَىو ِْحٍِ‬
‫يٗىحَیى‪ .‬آٌْخ یک كَهّٖ يلئى ٗیطخٌپَٓض ْٔظُي ٔ ىیگَ ْیچ!‬
‫حُ ًْیٍ ٍٔ يیخٌ يخ ٔ حیٍ گَِٔ هُيهٗ رّپُٓخٖ ىٔ ؿٓخٌ حٓض‪.‬‬
‫ریخثیى ًّْگٗ ىٍ یک ؿزّٖٓ يويّ كکَٖ ٔ حػظوخىٖ ػهیّ ٗیطخٌپَٓظخٌ‬
‫للا حیٍ ٗیطخٌپَٓظخٌ ٍح ٍؿى کُیى ٔ يَىو‬ ‫ك‪ ّٜ‬رگیَیى ٔ چٌٕ حرَحْیى ههیم ّ‬
‫رخ حیًخٌ ٔ َٗحكظًُي ِْحٍِ ٍح حُ َٗ ّْٕٔٓٓخٖ رخنلؼم ٔ رخنوِٕٖ حیُخٌ حیًٍ‬
‫ٓخُیى‪ .‬ىٍ ؿیَ حیٍ‪ٍٕٛ‬ص آٌْخ ِْحٍِْخ ٍح رًّٓض َخرٕىٖ ٕٓم يٗىُْي‪.‬‬
‫کالو آهَ حیٍکّ‪ٔ« :‬هظی گَْٔی َٔزض رََّٕٓٗض هٕى ػالهّيُي ٔ‬
‫كٔخّ َیٔض‪ ،‬یؼُی کّ «ُٔحل» ٍح پٌیَكظّ حٓض‪».‬‬
‫«ٔ چُیٍ يزخى!»‬
‫رَػِو هٕیٖ طکیّ کٍ حگَ ‪١‬خنذ ٍْٗ‬
‫ٔحيخَي آٌکّ طکیّ کُي رَ ػ‪ٜ‬خٖ هٕیٖ‬
‫«حٌ حٍیي حالّحال‪ٛ‬الًف يخٓظطؼض ٔ يخ طٕكیوٗ حالّ‬
‫رخّلِل «حنؼهٗ حنؼظیى» ػهیّ طٕکهض ٔحنیّ حَُیذ‪».‬‬
‫ّ‬
‫ٍَُٕٔ ‪ٖٔ۲۹‬‬
‫ٓیّييل ًّي ٍ‪ٟ‬خ ػهٕٖ‬
‫«هى حنًويٓش»‬

‫ًٍبىُبٓ ثؽً چِبقؾٍُن‪:‬‬


‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٔ ـ حئَُ يخ‪ ۹ ٔ ٔ ،‬پْ حُ ‪ٛ‬ي ٓخل ٓکٕص‪ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪)ٖ ٔ ٔ ،‬‬
‫ٕ ـ پْ حُ ‪ٛ‬ي ٓخل ٓکٕص‪ ،‬ػ‪ َٖٜ‬رَحٖ ػيحنض‪ٖٔ ٔ ،‬‬
‫‪۴۶۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫اوٌبؾ ّ ٔوبئـین‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫ٓ‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫«الق»‬
‫اِْل اوبوی ّ ػولئ هْم وبؾات‬
‫(کؼَهللا َٔهٓى)‬

‫میحرلا نمحرلا هللا‬ ‫بسم‬


‫كَحُی حُ ىػخی «ؿٍٕٗ ‪ٛ‬ـیَ» کّ ىٍ کظخد «يٓ ّؾ حنيّػٕحص» ٓیّي‬
‫حرٍ‪١‬خّٔٔ ٍٔحیض ٗيِ ٔ «کلؼًی» ىٍ کظخد «رهيحاليیٍ» آٌ ٍح آٍٔىِ حٓض‪.‬‬
‫يلخْیى ٔ ي‪٠‬خيیٍ حیٍ ىػخ رَّلٕ حطى ٔ حکًم ریخَگَ حٔ‪ٟ‬خع ػًٕيت ٓخىحص‬
‫حكـخَٔظخٌ حٓض‪ ،‬حُ ٓخىحص يلظَو طوخ‪ٟ‬خيُيیى يظٍ کخيم حیٍ ىػخ ٍح ىٍ يُخرغ‬
‫پیيح کُُي‪ ،‬رخ ىهض آٌ ٍح روٕحَُي ٔ حٔ‪ٟ‬خع هٕى ٍح رخ آٌ يیِحٌ کُُي‪:‬‬
‫يحٔطِ ِّ‪،‬‬ ‫ػ َ‬ ‫ق َ‬ ‫ٓی َ‬ ‫ٗ َ‬ ‫ػهَ َّ‬
‫َ‪َ ٗ٠‬‬ ‫ػي ّ ٍُٔ ح َْظ ٰ‬ ‫حنَ ِكی ِى اِ ٰن ِٓٗ َك ْى ِي ٍْ َ‬ ‫حنَكْ ًَ ٍِ َّ‬ ‫للاِ َّ‬‫‪ -‬رِٔ ِْى َّ‬
‫ٗ‬‫ٓيَّىَ ِان َّ‬ ‫ٕي ِّ‪َ َٔ ،‬‬ ‫ىحف ِنٗ هَٕحطِ َم ُ‬
‫ٓ ًُ ِ‬ ‫ٗزَخ َك ِيِِّ‪َ َٔ ،‬‬ ‫َق ِنٗ َ‬ ‫ظزَشَ ِي ْيیظِ ِّ‪َٔ ،‬أ َ ٍْْ َ‬ ‫ٗ َلٌَ ِنٗ ُ‬ ‫َٔ َ‬
‫ٕٔ َيُِٗ ْحن ًَ ْك ََُِٔ‪...‬‬ ‫‪ ََ ًَ ٟ‬أ َ ٌْ ی ُ‬‫ٓظِ ِّ‪َٔ ،‬أ َ ْ‬
‫ػی ٍُ ِكَح َ‬ ‫ػُِّٗ َ‬ ‫ٓخي ِّ‪َٔ ،‬نَ ْى طََُ ْى َ‬
‫ذ ِٓ ِ‬ ‫‪ٕٛ‬حثِ َ‬ ‫َ‬
‫= رَّخو هيح کّ ٍكًظٖ رٔیخٍ ٔ يَٓرخَٗحٕ ًْیّ٘گٗ حٓض‪ ،‬هيحیخ چّ‬
‫رٔیخٍ ىًُٗی کّ ًٗ٘یَ ىًُٗیحٕ ٍح رٍّٔی يٍ ک٘یي ٔ نزۀ طیـٖ ٍح رَحی‬
‫يٍ طیِ کَى ٔ ىَو رََيِی حٓهلّحٕ ٍح رخٍیک ٓخهض ٔ َُْْخی کُ٘يِحٕ ٍح‬
‫رَحی يٍ ىٍْى آيیوض ٔ طیَْخی ریهطخیٖ ٍح رّٕٓی يٍ َ٘خَّ گَكض ٔ‬
‫چ٘ى َگٓزخَٖ حُ يٍ رّهٕحد ََكض طخ رّيٍ رچ٘خَي َُْ ؿگَ ُٕٕٓ ٍح‪...‬‬
‫‪ٜ‬خٍ ِي ًَّ ٍْ‬ ‫ػ ٍِ حال َْظِ ِ‬ ‫ػـْ ِِٖ َ‬ ‫ػ ٍِ حكْ ظًِخ ِل ْحنلَٕحىِفِ َٔ َ‬ ‫‪ْ ٟ‬ؼ ِلٗ َ‬ ‫نٗ َ‬ ‫ظ َْصَ اِ ٰ‬ ‫‪ -‬كََُ َ‬
‫‪ٛ‬يَ ِنٗ كِیًخ نَ ْى أُػ ًِْ ْم‬ ‫لخٍرَظِ ِّ‪َٔ َٔ ،‬كْ يَطِٗ كِٗ َكؼِی ٍَ ِي ًَّ ٍْ َخٔحَِٗ َٔأ َ ٍْ َ‬ ‫‪ٜ‬يََِٗ ِر ًُ َ‬ ‫هَ َ‬
‫‪ََ ٜ‬طِكَ ‪َٔ ،‬كَهَ ْهضَ‬ ‫ٗيَ ْىصَ أَ ُْ ٍِٖ رُُِ ْ‬ ‫حْل ٍْ‪ٛ‬خ ِى نَ ُٓ ْى رِ ًِؼْ ِه ِّ‪ ،‬كَؤ َی ْيطَُِٗ رِوُ َّٕطِكَ ‪َ َٔ ،‬‬‫كِ ْك َِٖ كِٗ ْ ِ‬
‫ػ ِيی ِي ِِ َٔ َك ْ٘ ِيِِ‪َٔ ،‬أ َ ْػهَیضَ َك ْؼزِٗ َ‬
‫ػهَی ِّ؛‬ ‫ِنٗ َكيَُِّ‪َ َٔ ،‬هٌَ ْنظَُّ رَ ْؼيَ َؿ ًْغِ َ‬
‫= هيحیخ! رَّخطٕحَی يٍ َگَیٔظی کّ طخد كٕحىع رٍِگ ٍح َيحٍو ٔ‬
‫ىٍيخَيِگیحو ٍح حُ حَظوخو گَكظٍ حُ آٌکّ رخ ٓظیِِؿٕییحٕ ه‪ٜ‬ي يٍ کَىِ‪،‬‬
‫ىیيی ٔ طُٓخییحو ٍح ىٍ رَحرَ رٔیخٍی حُ آَخٌ کّ آُحٍ يَح حٍحىِ کَىِحَي ٔ ىٍ‬
‫کًیٍ يٍ َ٘ٔظُي‪ ،‬ي٘خْيِ کَىی ٔ ىٍ آٌچّ حَيیّ٘حو ٍح رَ‪ٟ‬ي آَخٌ رَحی‬
‫يوخرهّ رّيؼم رّکخٍ َگَكظى‪ ،‬پْ يَح كًخیض کَىی ٔ پ٘ظى ٍح رخ یخٍیض يلکى‬
‫ًَٕىی ٔ طیؾ حٔ ٍح رَّلغ يٍ ُکُي کَىی ٔ حٔ ٍح پْ حُ ؿًغآٍٔی َلَحص ٔ‬
‫طـٓیِحطٖ هٕحٍ ًَٕىی ٔ يوخو ٔ ؿخیگخِ يَح رَ حٔ رَطَی ىحىی‪...‬‬
‫ٔ‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هؿؼل‬
‫آٌچّ ىٍ ًیم يیآیي رُخ رّطوخ‪ٟ‬خی ٗٓیي ٓیّي يَط‪٠‬ی ٓخىحص «ٍثیْ‬
‫ٓخُيخٌ ؿٕحَخٌ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ» َگخٗظّ ٗيِ حٓض‪:‬‬
‫حكـخَٔظخٌ کٍٕ٘ی حٓض کّ ىٍ آٌ‪ ،‬هٕی ‪ٟ‬ؼیق ٍح ىٍ ٍُٔ ٍٍٔٗ‪ ،‬ؿهٕ‬
‫چ٘ى ًّْگخٌ‪ ،‬رّ‪ٍٕٛ‬ص َُيِ ٔ رٕطٕو يیرهؼي ٔ ْیچکْ آم ْى ًَیگٕیي؛‬
‫چٌٕ حیٍ كَُْگ ٗيِ حٓض‪ .‬حکٌُٕ پَٖٓ حٓخٓی حیٍ حٓض کّ‪:‬‬
‫‪« -‬ىٍ یک چُیٍ ؿخيؼّی رَحی َُيِ يخَيٌ چّ رخیي کَى؟»‬
‫= حُ آٌؿخ کّ ٓخىحص يکَو حكـخَٔظخٌ <رَهالف> حهٕحو ًْٕ‪ ٍ١‬پ٘ظٌٕ‪،‬‬
‫طخؿیک‪ ،‬حُرک‪ِْ ،‬حٍِ‪ ،‬رهٕچ ‪ ...‬ىٍ یک ؿخ يظًَکِ َیٔظُي ٔ «َُٓيیٍ ٔ‬
‫ؿـَحكیخی ي٘و‪ ٚ‬ىٍ حهظیخٍ َيحٍَي» رًّْیٍ ٓزذ ىٍ ٓخهظخٍ ؿيیي كکٕيظی‬
‫رّكخٗیّ ٍحَيِ ٗيِ ٔ حُ يَکِیض هيٍص ىٍٔ حَيحهظّ ٗيِحَي‪.‬‬
‫ىٍ چُیٍ حٔ‪ٟ‬خع‪ٓ ،‬خىحص ىٍ ‪ٍٕٛ‬طی يیطٕحَُي رَُّيگی ػِصيُيحَّی‬
‫هٕى ىٍ ؿٕحٍ ىیگَ حهٕحو حكـخَی حىحيّ ىُْي ٔ ُيیُّ ٍح رَحی ٍٗي ٔ رخنُيِگی‬
‫كََُيحٌ ٔ َٔمْخی آیُيِی هٕى آيخىِ ٓخَُي کّ ٓخهظخٍْخی کخٍآيي ٓیخٓی‪،‬‬
‫حهظ‪ٜ‬خىی‪ ،‬يَىيی ‪ ...‬رّٔؿٕى آٍَٔي؛ ٔ رَحی ييیَیض حيٍٕ هٕیٖ‪ ،‬یکی حُ‬
‫ىٔ پالطلَو ًیم (یخ َْىٔ) ٍح رّ‪ ٍٕ١‬ىهین‪ ،‬حؿَحثی ٔ ػًهی ٓخَُي‪:‬‬
‫ٔ ـ حيٍٕ «َوخرض ٓخىحص» کًخ كیحنٔخرن رَّلٕ رخنظًخو حكیخء ٔ حؿَحثی‬
‫گَىى‪ ،‬حیٍ يطهذ ئظهِو ًْکخٍی كخکًیض حٓض‪.‬‬
‫ٕ ـ ط٘کیم ٍٕٗحی َٓحَٓی‪ ،‬رَحرَ رخ ح‪ٕٛ‬ل ٔ كوَِْخی ًیم‪ٔ ،‬‬
‫حٗظَحک ىٍ كخکًیض‪ ،‬کّ طُٓخ ًْض ٔ ىٍحیض هٕى ٓخىحص ٍح يی‪١‬هزي‪.‬‬

‫ثؽً یکن ـ ؾق ػكَِی جٍکیالت ّ وبؼحبق هْهی‬


‫ح‪ٛ‬م ٔ ‪ :‬ط٘کیم یک ٍٕٗحی كَحگیَ‪ ،‬رخ پخیّْخی ٔٓیغ ىٍ ٓطق کٍٕ٘؛‬
‫‪١‬زیؼی حٓض يَکِیض حیٍ ٍٕٗح ىٍ پخیظوض کٍٕ٘ ئظوَ رٕىِ ٔ ٗؼزّْخ ٔ‬
‫ٗخهّْخی آٌ ىٍ طًخو ٔالیخص‪ٔ ،‬نٕٔحنیْخ ٔ هَیّؿخص گٔظَِ رخٗي ٔ ىٍ پیَٕي‬
‫ئظویى رخ يَکِیض ٍٕٗی (کّ ح‪ٛ‬طالكخ ً رّآٌ ٍٕٗحی يَکِی گلظّ هٕحْي‬
‫ٗي) كؼخنیض ىحٗظّ رخٗي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ٕ ‪ٍٕٗ :‬حی يَکِی ٔ ٍٕٗحْخی ٔالیخص رخیي ىٍرَگیََيِی ٓخىحص‬
‫يلظَو ٓخکٍ ىٍ يیخٌ ًّْی حهٕحو کٍٕ٘ رخٗي‪.‬‬
‫ٕ‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ح‪ٛ‬م ٖ ‪ :‬يالک ػ‪ٕ٠‬یض ىٍ ٍٕٗحی يَکِی ٔ ٍٕٗحْخی ٔالیظی كو‪ٓ ٢‬یّي‬


‫رٕىٌ يُٓخی َْگَّٕ طؼهن يٌْزی‪ُ ،‬رخَی‪ٓ ،‬یخٓی‪ٗ ،‬ـهی‪ ،‬كِری ٔ ؿیَِ‬
‫حٓض‪ .‬حػ‪٠‬خی ٍٕٗی يیطٕحَُي ىٍ ػیٍ ىحٗظٍ ػ‪ٕ٠‬یض ٍٕٗحی ٓخىحص‪،‬‬
‫ػ‪ٕ٠‬یض یخ ٍْزَی حكِحد ٓیخٓی ٍح ْى ُيخٌ ىحٗظّ رخُٗي‪ ،‬یخ کخٍيُي ىٔنض‬
‫رخُٗي‪ْ .‬یچ یک حُ حیٍ يٕحٍى ًَیطٕحَي يخَغ حؿَحی ٔظخیق هٕيی حٔ ىٍ‬
‫چخٍچٕد ٍٕٗحی ٓخىحص گَىى‪ .‬حیٍ ح‪ٛ‬م ٗخيم ٍثیْ ٍٕٗحی يَکِی کّ‬
‫رّييص ىٔ ىٍٔ چٓخٍ ٓخنّی يظٕحنی حَظوخد هٕحْي ٗي‪ًَ ،‬یٕٗى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ۳‬كي حهم طؼيحى حػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی ْلض َلَ حٓض ٔ كي حکؼَ‬
‫آٌ ٍح َٗحی‪ ٔ ٢‬يٕهؼیض طؼییٍ هٕحْي کَى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ۳‬حػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی ٍح کُگَِ یخ يـًغ رٍِگ ٓخىحص رَحی‬
‫ييص پُؾ ٓخل حَظوخد هٕحْي کَى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ۳‬حػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی رخیي حُ يیخٌ حكَحى هَٕٕخو ٔ ىحٍحی‬
‫ٓاليض کخيم ٍٔكی ٔ ؿًٔی حَظوخد گَىى‪ ٔ ،‬ىحٍحی ٕٓء َٗٓص ٔ یخ‬
‫يلکٕيیض ؿِحثی حُ يلخکى ‪ٛ‬خنلّی ىحههی یخ ریٍ حنًههی َزخٗي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ۳‬حػ‪٠‬خی ٍٕٗحی يَکِی ىٍ َؤظیٍ ؿهٔخص هٕى یک َلَ حُ‬
‫يیخٌ هٕىٍح يٍكیغ ٍثیْ ٍٕٗحی يَکِی رَ يیگِیُُي؛ حیٍ حَظوخد رَحی‬
‫چٓخٍ ٓخل هٕحْي رٕى ٔ َْ ٗو‪ ٚ‬كو‪ ٢‬يیطٕحَي رَحی ىٔ ىٍٔ چٓخٍ ٓخنّ‬
‫رٍّیخٓض ٍٕٗحی يَکِی حَظوخد گَىى؛ رَحی رخٍ ٕٓو ًَیطٕحَي هٕىٍح‬
‫کخَيیي کُي‪ .‬رَحی ػ‪ٕ٠‬یض ىٍ ٍٕٗحی يَکِی يلئىیض ىٍِٔی ٔؿٕى َيحٍى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ٗ : ۲‬و‪ٜ‬ی کّ رٍّیخٓض ٍٕٗی حَظوخد يیگَىى ًَیطٕحَي ْى ُيخٌ‬
‫ٍیخٓض یخ ٍْزَی كِد ٓیخٓی ىیگَی ٍح َیِ رّػٓيِ ىحٗظّ رخٗي؛ ح ّيخ‬
‫ػ‪ٕ٠‬یض ىٍ حكِحد ىیگَ یخ کخٍيُي ىٔنض رٕىٌ ٔ یخ ىحٗظٍ ػ‪ٕ٠‬یض ىٍ‬
‫َیَْٔخی ئهق کٍٕ٘ رال يخَغ حٓض‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ۹‬کهیّی ط‪ًٜ‬یًخص ٍٕٗحی يَکِی رخ آٍحی يٕحكن َ‪ٜ‬ق‪ ،‬ؿًغ‬
‫یک حػ‪٠‬خء هخرم حؿَحء حٓض‪ .‬ىٍ ‪ٍٕٛ‬ص ػيو ك‪ ٍٕ٠‬كَى یخ حكَحىی ىٍ‬
‫ؿهّٔ‪ ،‬آٍحء حكَحى كخ‪ َٟ‬يالک حٓض‪ ،‬يگَ حیٍکّ طؼيحى رّكي َ‪ٜ‬خد ََٓي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ٓٔ ‪ٍٕٗ :‬حی يَکِی ؿٓض كٍٔ حؿَحی حيٍٕ رخیي کًیٔیٌْٕخی‬
‫ٍح رّٔؿٕى آٍٔى طخ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی يوظهق ػًم ًَخیي‪ .‬طؼيحى کًیٔیٌْٕخ ٔ‬
‫طؼییٍ ٔظخیق َْیک رٔظّگی رّحٔ‪ٟ‬خع ٔ َٗحی‪ ٢‬هٕحْي ىحٗض‪.‬‬
‫ٖ‪۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ح‪ٛ‬م ٔٔ ‪ٍٕٗ :‬حی يَکِی پخٓوگٕی کهیّی ط‪ًٜ‬یًخص ٔ حهيحيخص هٕى‬


‫(ىٍ ًّْی ٗئٌ) ىٍ رَحرَ يـًغ ػًٕيی ٓخىحص (کّ ٓخل یکزخٍ ط٘کیم‬
‫هٕحْي ٗي) يیرخٗي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ٕٔ ‪ :‬ط‪ًٜ‬یًخص رٍِگ يخَُي َٗکض ىٍ حَظوخرخص‪ ،‬يؼَكی کخَيیيح‪ ،‬یخ‬
‫كًخیض حُ کخَيیيحی ي٘و‪ٍ ٚ‬یخٓض ؿًٍٕٓی‪ ،‬یخ حثظالف رخ ؿَیخٌْخی‬
‫ي٘و‪ٓ ٚ‬یخٓی ‪ -‬هٕيی ىٍ يـًغ ػًٕيی ٓخىحص گَكظّ يیٕٗى ٔ ٍٕٗحی‬
‫يَکِی كن ط‪ًٜ‬یىگیَی ىٍحیٍ گَّٕ يٕحٍى ٍح َيحٍى‪.‬‬

‫ثؽً ؾّم ـ ّظبیق ٌْقای هكکمی‬


‫ح‪ٛ‬م ٖٔ ‪ٍٕٗ :‬حی يَکِی حُ یک ‪َ١‬ف رّيؼخرّ كهوّی ٔ‪ٛ‬م ٔ ييحكغ‬
‫كوٕم كوّی كَى كَى ٓخىحص رخ يَؿؼیض هيٍص ٔ َٓخىْخ ٔ حٍگخٌْخی ىٔنظی‬
‫ػًم هٕحْي کَى‪ ،‬حُ ىیگَٕٓ رَ کخٍ ٍٕٗحْخی ٔالیظی َظخٍص هٕحْي ًَٕى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ٍٕٗ : ٔ۳‬حی يَکِی يئظق حٓض ٍحْزَى ؿخيغ ٍٗي ٔ طَهی‬
‫ًّْؿخَزّی كََُيحٌ هٕو ٓخىحص ٍح طئیٍ ًَٕىِ ٔ ىٍ چخٍچٕد ُيخَی ٔ‬
‫چ٘ىحَيحُ ي٘و‪ ٚ‬رّکًیٔیٌْٕخی يَرٕ‪ ّ١‬حرالؽ ًَخیي ٔ حُ کًیٔیٌْٕخ‬
‫كٔخرَٓی رّػًم آٍٔى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ٔ۳‬ط٘کیم کُگَِ یخ يـًغ ػًٕيی ٓخىحص حُ ٔظخیق ٍٕٗحی‬
‫يَکِی حٓض؛ حیٍ يـًغ رّ‪ ٍٕ١‬ػخىی ٓخل یکزخٍ ىٍ پخیظوض کٍٕ٘ ٔ یخ رُخ‬
‫رّحهظ‪٠‬خی َٗحی‪ ٢‬ىٍ یکی حُ َْٗٓخی رٍِگ کٍٕ٘ رَگِحٍ يیٕٗى؛ کّ ىٍ‬
‫آٌ گٌحٍٕ کخٍ ٓخالَّی ٍٕٗی حٍحیّ هٕحْي ٔ ط‪ًٜ‬یًخص يٓى رَحی آیُيِ‬
‫حطوخً يیگَىى‪.‬‬
‫هخٍؽ حُ حؿالّ َٕرظی ٓخالَّ؛ ٍٕٗحی يَکِی يیطٕحَي رُخ رّيوظ‪٠‬خی‬
‫‪ٍَٟٔ‬ص طوخ‪ٟ‬خی ط٘کیم حؿالّ كٕمحنؼخىِی يـًغ ٓخىحص ٍح رًُخیي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ٓ : ٔ۳‬خهظخٍ ٔ ػًهکَى يـًغ ػًٕيی ٓخىحص ىهیوخ ً رَگَكظّ حُ‬
‫حنگٕی «نٕیّ ؿَگّی ػُؼُٕی» يیرخٗي‪ .‬يخ رخیي َگٓزخٌ ُٓضْخ ٔ ػُؼُخص‬
‫پُٔيیيِی يهی رخٗیى‪.‬‬

‫ثؽً وْم ـ آهْلي ّ جكثیث کبؾقُب ّ ًیكّی اًىبًی‬


‫ح‪ٛ‬م ‪ : ٔ۳‬آيُٕٕ‪ ،‬آيُٕٕ‪ ،‬رخُْى آيُٕٕ؛ ‪...‬‬
‫‪۴۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كَحْى کَىٌ ُيیُّْخی ٍٗي ٔ ٗکٕكخی ػهًی ٔ ػًهی كََُيحٌ ٓخىحص ىٍ‬
‫ًّْی ػَ‪ّْٛ‬خی ػهٕو ٔ كٌُٕ حُ ٔظخیق يزَو ٔ طؤهیََخپٌیَ ٍٕٗحی‬
‫ٓخىحص حٓض؛ ًّْی هٕحء رخیي ىٍحیٍ ػَ‪ ّٛ‬رّکخٍ حكظي ٔ ُيیُّ ٍح ؿٓض‬
‫آيُٕٕ ٔ ٍٗي ػًٕيی كََُيحٌ ٓخىحص يٓیخ ًَخیي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ٔ۲‬حكٌِٔ رَآيُٕٕ ػًٕيی؛ کًیٔیٌٕ ٔیژِی ٍح رَحی طَریض‬
‫کخىٍْخی ئهکی ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی ػهٕو ٔ كٌُٕ حػى حُ ٓیخٓضٍُٔی‪ ،‬ػهٕو ٔ‬
‫ٓخیُْ‪ ،‬ژٍَخنیِو‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خى ٔ رخُحٍیخری ٔ ًٍّْٗظّْخی كیخطی ط٘کیم گَىى ٔ‬
‫حيٍٕ آيُٕٕ ٍح رال ٔهلّ رّپیٖ رَى‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ‪ : ٔ۹‬رَِٓيُيی ػخىالَّ حُ ًّْی حيکخَخص کٍٕ٘‪ ،‬هخ‪ٛ‬شً ىٍ حيٍٕ‬
‫طؼهیًی‪ ،‬كن هيَّٗخپٌیَ ًّْی كََُيحٌ ٔ‪ ٍ١‬حٓض؛ ٓخىحص يلظَو رخیي‬
‫رکُٕٗي طخ حُ حیٍ كن يهی هٕى كي حکؼَ رَِٓ ٍح رزََي‪ .‬حكٌِٔ رَ يَحکِ‬
‫ىٔنظی‪ ،‬رخیي يَحکِ طؼهیًی ه‪ٕٜٛ‬ی ػیخٍ ٕٗى طخ ىٍ آٌ كََُيحٌ ٓخىحص‬
‫رّکٔذ ػهٕو ٔ يؼخٍف يزخىٍص ٍَُٔي‪.‬‬
‫ح‪ٛ‬م ٕٓ ‪ :‬ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی آيُٕٗی طالٕ ٕٗى طخ ریٖطَ رّػهٕو پخیّ ٔ‬
‫کخٍرَىی طٕؿّ گَىى‪ ،‬رّ‪ٍٕ١‬ی کّ كََُيحٌ ٓخىحص رظٕحَُي رّکَٓیْخی يٓى‬
‫ىٔنظی ٔ ػهًی ٔ کٍٕ٘ی ٔ ن٘کَی طکیّ رَُِي‪ .‬حگَ كََُيحٌ ٓخىحص ىٍحیٍ‬
‫ػَ‪ّْٛ‬خ رّيوخيخص رخالی رَُٓي يٕحَغ حٓظويحو ٔ کخٍیخری رَحی حی٘خٌ کىطَ‬
‫حٓض طخ رَهی حهٕحو ىیگَ‪.‬‬
‫‪َ١‬ىح ً نهزخد رخیي رگٕثیى کّ ىٍ گٌٗظّ ٔهظی ‪ٛ‬لزض حُ آيُٕٕ ٔ ػهٕو‬
‫يیٗي رالكخ‪ٛ‬هّ آيُٕٕ ػهٕو ىیُی ٔ رّطزغ آٌ طَٔیؾ ٔ طزهیؾ ىیٍ‪ ،‬ؿِٔ‬
‫ٔظخیق ًحطی ٓخىحص طهوی يیگَىیي؛ حيخ حکٌُٕ حٔ‪ٟ‬خع طـییَ کَىِ حٓض‪ ،‬يخ‬
‫ىیگَ يخَُي گٌٗظّ‪ ،‬يوخ‪١‬ذ ٔ پخيُزَی َيحٍیى‪ ،‬کَٓیْخی هطخرّ ٔ يُزَ ٔ‬
‫كظی ئخؿي ٔ يلَحدْخ حُ يخ گَكظّ ٗيِ ٔ حيیيی َیٔض کّ رّحیٍ ُٔىیْخ‬
‫يـيىح رّيخ ئظَى گَىى؛ رُخرَحیٍ َزخیي حََژی ٔ حٓظؼيحى كََُيحٌ ٓخىحص ٍح‬
‫‪َٛ‬ف حيٍٕ ؿیَ کخٍرَىی ًَٕى‪َْ .‬چُي طخ ُُْٕ یک ٍٔ‪ّٟ‬هٕحٌ هٕد ٔ‬
‫یک ييحف هٕد ىٍ َْؿخی رخٗي یک ٓیّي حٓض ٔ طٕؿٓخص ٍح ؿهذ يیکُي‪.‬‬
‫ىیگَحٌ ْیچٔهض ًَیطٕحَُي يخَُي یک كَى ٓیّي ٍٔ‪ّٟ‬هٕحٌ ٔ ييحف هٕد‬
‫َٕٗي‪ .‬ه‪ٕٜٛ‬خ ً ِْحٍِْخ کّ يـخٍی طُلٔی ٔ ٓیُّْٕخی ٗخٌ حؿخُِ ًَیىْي‬
‫‪ٛ‬يحی هٕد ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬ػویيِ ْى ‪ٟ‬ؼیق رخٗي ىیگَ ْیچ ىٍْیچ يیٕٗى‪.‬‬
‫‪۴۷۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ح‪ٛ‬م ٕٔ ‪ :‬آيُٕٕ ٔ گٔظَٕ كٍ ریخٌ ٔ رُخٌ ىٍ يیخٌ كََُيحٌ ٓخىحص‬


‫رٔیخٍ كیخطی حٓض؛ يخ طخ ‪ٛ‬يحی هٕی ٔ ٍٓخ َيحٗظّ رخٗیى ًَیطٕحَیى حُ كوٕم‬
‫ٔ يٕؿٕىیض هٕى ىكخع ًَخثیى‪ .‬يخ رخیي ٍٓخَّْخی َیَٔيُي ٔ كَحگیَ ىٍ حهظیخٍ‬
‫ىحٗظّ رخٗیى طخ ىٍ ُْگخيّْخی هطَحص‪ٛ ،‬يحی هٕىٍح رّگٕٕ ىیگَ حهٕحو‬
‫حكـخَی ٔ ؿٓخَیخٌ رَٓخَیى ٔ رّحیٍ ٔٓیهّ يخَغ هظم ػخو ٔ َٓٔ يخل ٗيٌ‬
‫ٓخىحص ىٍ َٕحكت پٔیق‪ ،‬يخَُي «ِْحٍٓظخٌ!» گَىیى‪.‬‬
‫طٕ حگَ ‪ٛ‬يح َيحٗظّ رخٗی ىٍ طخٍیکی هلّ هٕحْی ٗي!‬

‫ثؽً چِبقم ـ جلکیک ظْلٍُبی ػول‬


‫ح‪ٛ‬م ٕٕ ‪ :‬طًَکِ یکـخَزّی يخ ٍٔی «يٌْذ» ٔ ‪َٛ‬كخ ً کخٍ يٌْزی (کّ‬
‫ىٍ گٌٗظّ يؼًٕل رٕى) يخٍح حُ ىیگَ كُِْٕخی ػًم ىٍٔ َگخِ ىحٗظّ حٓض؛ حُ‬
‫حیٍ پْ كؼخنیضْخی ٓخىحص رخیي ىٍ حرؼخى کخيالً يـِی ٔ يٕحُی ٓخيخٌىْی‬
‫گَىى ٔ حىحيّ یخري ٔ رّ‪ ٍٕ١‬ي٘و‪ٗ ٚ‬خيم کًیٔیٌْٕخی ٓیخٓی ‪ ،‬حهظ‪ٜ‬خىی ‪،‬‬
‫ػهًی ‪ ،‬آيُٕٗی ‪ ،‬هييخطی ‪ ،‬ىیُی ٔ ؿیَِ رخٗي ٔ طو‪ٜٜ‬ی گَىى‪.‬‬
‫ًَیٕٗى کّ یک «ٓیّيآهَٕي» ْىُيخٌ ْى يال حيخو رخٗي‪ْ ،‬ى ييیَ ييٍّٓ‬
‫رخٗي‪ْ ،‬ى ٍثیْ كِرٖ رخٗي‪ْ ،‬ى ىَزخل ٔکخنض ٔ ُٔحٍص رئى‪ْ ،‬ى ًَخیُيِی‬
‫ٔنی كویّ حیَحٌ رخٗي‪ْ ،‬ى كؼخنیض هٕيی ىحٗظّ رخٗي‪ْ ،‬ى يَیيىحٍی کُي‪ْ ،‬ى‬
‫كخنگیَی ٔ ىػخَٕیٔی ىحٗظّ رخٗي ‪...‬‬
‫َٔم ؿٕحٌ ٓخىحص رخیي ىٍ ػًم ٓیخٓظگَحٌ كَكٕی َٕٗي طخ رظٕحَُي ىٍ‬
‫يُخٓزخص يهی ٔ گلظًخٌ حهٕحو ٓوُی ٔ ‪َ١‬كی ىحٗظّ رخُٗي ٔ ىٍ ه‪ٕٜٙ‬‬
‫كلع ٔ حػظالی يکخَض ٓخىحص رخ ىٔنض يَکِی الری کُُي‪.‬‬

‫ثؽً پٌصن ـ قّاثٗ ّ هٌبوجبت ثب ؾیگك اهْام‬


‫ح‪ٛ‬م ٖٕ ‪ :‬حیـخى «کًیٔیٌٕ حهٕحو» رخیي ىٍ ىٓظٍٕ کخٍ ٍٕٗی هَحٍ‬
‫گیَى‪ًّْ .‬ی حهٕحو حكـخَٔظخٌ َٔزض رّٓخىحص حكظَحو ٔ طويٓی هخ‪ ٙ‬هخیمحَي؛‬
‫ىٍ ػیٍكخل حُ آٌؿخ کّ ٓیخٓض ٔ طؤیى هيٍص ىٍ حكـخَٔظخٌ رَ يزُخی هٕيیض‬
‫ػیخٍ ٗيِ حٓض؛ ‪١‬زیؼی حٓض َْ هٕيی رَ آٌ حٓض طخ هٕى ًٓٓی ریٖطَی حُ‬
‫هيٍص کًخیی کُي ٔ حكَحىی حُ طزخٍ هٕىٍح رّيُخ‪ٛ‬ذ ٔ کَٓیْخی ىٔنظی‬
‫ٍٓخَي‪ .‬حیٍؿخ حٓض کّ ٓخىحص يیيخَُي ٔ كٕ‪ٗ ٝ‬خٌ!‬
‫‪۴۷۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ آٌؿخ کّ رو٘ی حُ ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ َُيگی يیکَىَي [ىٍ‬


‫گٌٗظّْخ] ًّْی حيٍٕ ِْحٍِْخ طٕٓ‪ ٢‬حی٘خٌ طيریَ يیٗي‪ ،‬ىٍ ىٍٔحٌ حهیَ‬
‫گَِْٔخی ِْحٍِگی ىٍ پی آٌ ٗيَي طخ هيٍص ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ ٍح‬
‫يلئى کُُي؛ ىٓض ٓخىحص ٍح حُ يَحکِ هيٍص ىٔنظی کٕطخِ کُُي ٔ ًّْی حيٍٕ‬
‫ِْحٍِْخ ٍح هٕى رّىٓض گیََي‪ .‬آٌْخ ىٍحیٍ ْيف هٕى يٕكن ٗيَي‪ .‬حیٍ یک‬
‫حيَ ‪١‬زیؼی حٓض ٔ يخ َزخیي حُ آٌ َخٍحكض رخٗیى؛ ىَیخ ىیگَگٌٕ ٗيِ ٔ حکٌُٕ‬
‫ىیگَ يُخٓزخص هيیى کخٍ ًَیکُي؛ ىٍ ؿٓخَی کّ َْ كَى يیطٕحَي رَّخو هٕى یک‬
‫حکَٕض كیٔزٕک‪ ،‬طهگَحو‪ ،‬طٕیظَ ٔ ؿیَِ ىحٗظّ رخٗي؛ ىیگَ ْیچکْ ًَیطٕحَي‬
‫طک‪ٛ‬يحیی کُي‪ .‬حئَُِ َْؿٕحٌ ِْحٍِگی يیطٕحَي یک حکَٕض كیٔزٕکی‬
‫ىحٗظّ رخٗي ٔ ىٍ آٌ حػالو پخىٗخْی کُي! رُخ رَحیٍ يخ رخیي ٍٔحر‪ ٔ ٢‬يُخٓزخص‬
‫هٕىٍح رخ کهیّی حهٕحو حكـخَی <يٍؿًهّ ِْحٍِْخ> حُ َٕ طؼَیق کُیى‪:‬‬

‫ىٍ كخل كخ‪ٍٔ َٟ‬حر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ‬ ‫الق ـ قّاثٗ ثب ُماقٍُب‪:‬‬


‫ٓوض طُٖآنٕى حٓض ٔ چُخٌکّ گلظّ ٗي حیٍ طُٖ رَ َٓ ٍَٓٔی رَ ِْحٍِْخ‬
‫حٓض؛ حیٍ طُْٖخ ًْٕحٍِ ؿَیخٌ ىحٍى‪ ،‬ح ّيخ ىٍ ىٔ يوطغ رّحٔؽ يیٍٓي‪ :‬یکی‬
‫ىٍ آٓظخَّی َْ حَظوخرخص؛ رَحی آٌکّ يَىو ِْحٍِ رّکخَيیيحْخی ٓخىحص ٍأی‬
‫َيُْي؛ ىٔو ىٍ ُْگخو ط٘کیم کخریُّ ٔ طؼییُخص ىٔنظی؛ ىٍ حیٍيٕهغ كؼخنیٍ‬
‫ِْحٍِ يیهٕحُْي ‪ٛ‬يحی ٗخٌ ٍح رّگٕٕ يَؿؼیض هيٍص رَٓخَُي طخ ٓخىحص ٍح‬
‫يٍكیغ ًَخیُيِی ِْحٍِ َُ٘خٓي ٔ رّکَٓیْخی ُٔحٍص ٔ ٍیخٓض ََٓخَي‪.‬‬
‫ىٍ حیٍ يٕهؼیضْخ حكَحى ٔ ىٓظّؿخطی حُ ٓخىحص يخَُي ٗکخٍچیخٌ هًوًکی‬
‫ٔ چَحؽ هخيٕٕ كَکض يیکُُي طخ رهکّ رظٕحَُي حُ ک٘ظِحٍ يیٍ ِْحٍِگی‬
‫ػزٍٕ کُُي ٔ رّيوخيی رَُٓي‪ .‬كَ‪ٟ‬خ ً حگَ رّيوخيی ْى ىٓض یخكظُي آٌ ٔهض طًخو‬
‫طالٕ هٕىٍح رَحی كلع يٕهؼیض ٗو‪ٜ‬ی رّکخٍ يیرََي! هٕىٍح ِْحٍِ‬
‫يیگٕیُي ٔ ىیٕحٍی رهُي گٕٗظی يظ٘کم حُ حكَحى ِْحٍِگی رّىٍٔ هٕى حكيحع‬
‫يی کُُي طخ هٕىٍح حُ گَِي پَٔ ػًْٕخی هٕى يللٕظ ىحٍَي! طًخو حكَحى ٓخىحطی‬
‫کّ طخ ُُْٕ رّيُ‪ٜ‬زی ىٓض یخكظّحَي ًْیٍ گَّٕػًم ًَٕىِحَي!‬
‫گٌٗظّ حُ يَطيیٍ هٕيی‪ ،‬ػُخ‪ َٛ‬ىیگَی حُ ٓخىحص ُٓظی َیِ طخ ُُْٕ‬
‫رّحیٍ هیخلحَي کّ حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض گٌٍح حٓض ٔ ٔ‪ٟ‬ؼیض ٓخرن رَيیگَىى!‬
‫رًّْیٍ حيیي‪ ،‬ييحو ىٍرَحرَ ِْحٍِْخ رخ حكظیخ‪ ٔ ١‬يلخكظّکخٍی ظخَْ يیَٕٗي‪.‬‬
‫‪۴۷۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يخ يؼظويیى ٔ‪ٟ‬ؼیض ٓخرن‪ ،‬ىیگَ رَگ٘ظُی َیٔض‪ِْ ،‬حٍِْخ كئى ٔ‬


‫چخٍچٕد هٕىٍح رخ ىیگَ حهٕحو ٔ ٓخىحص طؼَیق کَىِحَي؛ حیٍ ٓخىحص حٓض کّ‬
‫طخ ُُْٕ ىٍ ك‪٠‬خی ْپَٔطی رَّٓ يیرَى؛ رُخءح ً ْیچ یک حُ حیٍ ٍْٕٔخ‬
‫ٍحِكم َیٔض؛ ٍٔحر‪ٓ ٢‬یّي ٔ ِْحٍِ ٔحٍى كخُ ؿيیي ٔ رَگ٘ضَخپٌیَ ٗيِ حٓض‪.‬‬
‫ىٍ ػیٍكخل ٍٔحر‪ٓ ٢‬خىحص ٔ ِْحٍِ ىحٍحی حرؼخى رٔیخٍ پیچیيِ حٓض؛‬
‫ئؤنّی يٌْذ ىٍ يیخٌ حٓض؛ ئؤنّی حُىٔحؽْخی حَـخو ٗيِ حٓض؛ ئؤنّی‬
‫َُيگی ٔ پَحکُيِگی ٓخىحص ىٍ يیخٌ ِْحٍِْخ حٓض؛ ٔ ئؤنّی ٍهخرضْخی‬
‫يلهی ٔ يُطوٕی کّ يظؤٓلخَّ طزيیم رّه‪ٕٜ‬يضْخ ٗيِ‪ ،‬حٓض ‪...‬‬
‫ًّْی حیٍْخ ٍحِكمْخی يو‪ ٕٜٙ‬هٕىٍح يیهٕحُْي کّ ْیچ ‪َ١‬ف هخىٍ‬
‫رّحَـخو آٌ َیٔض؛ رّػزخٍص ٓخىِ‪َِّْ :‬حٍِ ىیگَ ِْحٍِی هيیى يیٕٗى‬
‫(چُخٌکّ رَهی ٓخىحص يیپُيحٍَي) ٔ َّْى ٓخىحص رّکهی حُ يیخٌ ِْحٍِ كٌف‬
‫يیَٕٗي (چُخٌکّ رَهی کُ٘گَحٌ ِْحٍِ هٕحْخٌ آٌحَي) پیُ٘ٓخى يخ حیـخى یک‬
‫کًیظّی ىحیًی ٔ ي٘ظَک حٓض‪ ،‬حیٍ کًیظّ رخیي رظٕحَي یک ٍحِ كم ‪ٛ‬هقآيیِ‬
‫رَحی ًِْیٔظی ئخنًضآيیِ َْىٔ هٕو ٍح كَحْى کُي طخ حُ كـخیغ آیُيِ‬
‫ؿهٕگیَی ٕٗى‪ .‬ىٍ ؿیَ حیٍ ‪ٍٕٛ‬ص‪ ،‬طُْٖخ ًْچُخٌ رخال يیٍٔى؛ يگَ حیٍکّ‬
‫یک ىٔنض يَکِة َیَٔيُي رّٔؿٕى آیي طخ رظٕحَي َٓحَٓ کٍٕ٘ ٍح رَّلٕ‬
‫یکٔخٌ کُظَل ًَخیي‪ .‬ىٍ یک چُیٍ ىٔنظی‪ ،‬يخ رخُْى ٍٔ رّ‪ٛ‬ؼٕى هٕحْیى رٕى‪.‬‬

‫ْ٘ظخى يیهیٌٕ پ٘ظٌٕ‬ ‫ة ـ قّاثٗ ثب پٍحْىُب‪:‬‬


‫ىٍ يُطوّ هٕحریيِحَي؛ حژىْخی هلظّی کّ حگَ ریيحٍ ٕٗى يیطٕحَي کم يُطوّ ٍح‬
‫رزهؼي‪ .‬ىٍ ه‪ ٕٜٙ‬حكـخَٔظخٌ يیطٕحٌ گلض پ٘ظٌْٕخ يخنک َُٓيیٍ‬
‫حكـخَٔظخٌ ٔ ‪ٛ‬خكذ ح‪ٛ‬هت هيٍص ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض‪.‬‬
‫حگَ ًّْی پ٘ظٌْٕخی حكـخَٔظخٌ ٍح ىٍ یک کلّی طَحُٔ رگٌحٍیى ٔ طًخو‬
‫حهٕحو ىیگَ ٍح [َٓحطٕل ٔ ؿًؼخً] ىٍ کلّی ىیگَ رگٌحٍیى حيکخٌ ىحٍى کلّی‬
‫حهٕحو ُٓگیٍطَ ٕٗى؛ ٔنی َْگخِ َْ هٕو ٍح ؿيح ؿيح كٔخد کُیى‪ ،‬هطؼخ ً‬
‫پ٘ظٌْٕخ <رخ كخ‪ٛ‬هّی ُیخى> هٕو حٔل حكـخَٔظخٌ حٓض‪ .‬پ٘ظٌْٕخ نُگَ‬
‫حكـخَٔظخٌ ْٔظُي ٔ ط‪٠‬ؼیق حطٍٕیظّی حی٘خٌ رَّلغ کٍٕ٘ َیٔض‪.‬‬
‫پ٘ظٌْٕخ يظليیٍ ‪١‬زیؼی يخ ْٔظُي؛ يِیي رَحیٍکّ ریٖطَیٍ طؼيحى ٓخىحص‬
‫ىٍ يیخٌ پ٘ظٌْٕخ َُيگی يیکُُي ٔ يلکىطَیٍ ػویيِ ٍح َیِ پ٘ظٌْٕخ َٔزض‬
‫‪۴۷۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّٓخىحص يکَو ىحٍَي ‪ ...‬يی‪١‬هزي کّ ٍٔحر‪ ٢‬يخ رخ پ٘ظٌْٕخ ٔیژِ رخٗي ٔ ىٍ‬
‫يُخُػخص ٔ يُخه٘خص يیخٌ پ٘ظٌْٕخ ٔ ىیگَ حهٕحو َْکِ َزخیي ىهخنض‬
‫ؿخَزيحٍحَّ رَّلغ حیٍ یخ آٌ هٕو ٔ گَِٔ ىحٗظّ رخٗیى؛ يٕ‪ٟ‬غ يخ ًْٕحٍِ رخیي‬
‫يیخَـیگَحَّ ٔ ‪ٛ‬هقؿٕیخَّ ٔ طوَیذگَحیخَّ رخٗي‪ .‬يُخُػخص ٔ َوخٍ گخِ ٔ‬
‫ریگخِ يیخٌ ِْحٍِْخ ٔ پ٘ظٌْٕخ کّ طلض ػُٕحٌ کٕچی یخ يیِحَی حُ ٓٓى‬
‫هيٍص رَُٔ يیکُي‪َ ،‬زخیي يخٍح رّيٕ‪ٟ‬غ يوخ‪ًٛ‬ض رخ هٕو پ٘ظٌٕ رک٘خَي‪.‬‬
‫ىٍ يٕهؼیضْخی كٔخٓی يخَُي حَظوخرخص ٍیخٓض ؿًٍٕٓی طالٕ ٕٗى طخ رخ‬
‫طلهیم ىهین حٔ‪ٟ‬خع رَّلغ آٌکْ حُ کخَيیيحی پ٘ظٌٕ کّ ریٖطَیٍ ٗخَْ‬
‫پیَُٔی ٍح ىحٍى يٕ‪ٟ‬غ گیَی گَىى‪.‬‬
‫يخ ًْیّ٘ رخیي ىٍ کُخٍ ىٔنض يهی ٔ هيٍص يَکِی حیٔظخىِ رخٗیى ٔ حكَحىی‬
‫حُ ٓخىحص ىٍ ٓطٕف رخالی ىٔنظی ٔ ٓطٕف يیخَی حىحٍی ؿخرّؿخ َٕٗي (ٗزیّ‬
‫َو٘ی کّ هِنزخْٕخ ىٍ كکٕيضْخی ظخَْهخٌ ٔ ىحٔٔى هخٌ ىحٗظُي) طًخو‬
‫طالٕ ِْحٍِْخ حیٍ حٓض کّ يخٍح حُ يَکِیض هيٍص ىٍٔ َگٓيحٍَي‪ ،‬يخ رخیي‬
‫رَحیٍ طالْٕخی يوَد ؿهزّ کُیى ٔ حیٍ حُ ‪َ١‬ین طلکیى ٍٔحر‪ ٢‬رخ ‪ٛ‬خكزخٌ‬
‫ح‪ٛ‬هت هيٍص ٔ ؿهذ حػظًخى آَخٌ حيکخٌپٌیَ حٓض‪.‬‬
‫يخ َزخیي حُ آيي آيي ‪١‬خنذ َگَحٌ رخٗیى؛ ‪١‬خنذ ىًٍٗ يخ َیٔض؛ ‪١‬خنذ‬
‫حكَح‪١‬ت يٌْزی َیٔض‪١ ،‬خنذ یک ٓخُيخٌ هٕيی ٔ يهیگَح حٓض؛ ‪١‬خنذ کم‬
‫حكـخَٔظخٌ ٍح يیهٕحْي ٔ ًْخٌ کم ٍح ْى رَحی هٕو ٔ يهیض ٔ ٓخُيخٌ هٕى‬
‫هٕحْخٌ حٓض‪ .‬رّػزخٍص ٓخىِ‪ :‬گَحیٖ هٕيی ٔيهی ىٍ يیخٌ ‪١‬خنزخٌ ؿخنذ‬
‫رَگَحیٖ يٌْزی حٓض‪ ،‬يغٌْح ‪١‬خنذ ٓخىِ ٔ کىطـَرّ ْى َیٔض‪ ،‬رخ ٓیخٓض‬
‫کالٌ ٔ يهیگَحیخَّی هٕى طٕحَٔظّ حٓض حهٕحو ؿیَ پ٘ظٌٕ ٍح َیِ ىٍ هٕى‬
‫ؿٌد ٔ كم کُي‪ .‬آٌ يیطٕحَي کٍٕ٘ ٍح یکپخٍچّ ٔ يظلي کُي‪.‬‬
‫ىٍ آیُيِ یخ ىٔنض رّ‪١‬خنذ حىؿخو يیگَىى؛ یخ رخنؼکْ؛ یخ یک كَيٕل ٕٓيی‬
‫پیيح هٕحُْي کَى؛ ريیٍطَطیذ هيٍص پ٘ظٌْٕخ ریٖ حُ پیٖ هٕحْي ٗي‪ .‬هيٍ‬
‫ئهى حیٍ حٓض کّ پ٘ظٌْٕخ ىٔرخٍِ رّهيٍص رَگ٘ظّ ٔ ٍُٔ رٍُّٔ يٕهؼیض‬
‫هٕىٍح ئظلکىطَ هٕحُْي کَى‪َْ .‬چّ حطٍٕیظّی ىٔنظی يلکىطَ رَهَحٍ رخٗي‬
‫رَّلغ يخ حٓض ٔ رًّْخٌ حَيحُِ رُّیخٌ ِْحٍِْخ هٕحْي رٕى‪ .‬يخ حُ َظى ٔ‬
‫حَٔـخو ٔ حهظيحٍ يهی ٔ حٓظوالل يهی َلغ يیرَیى؛ ىٍكخنی کّ ِْحٍِْخ حُ‬
‫آَخٍٗی ٔ كَٔپخٗی يهی ٔ حٗـخل کٍٕ٘ طٕٓ‪ ٢‬ریگخَّگخٌ َلغ رَىِ ٔ يیرََي‪.‬‬
‫‪۴۷۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ِْحٍِْخ ‪١‬ی ریٔض ٓخل گٌٗظّ‪ ،‬ىٍ ٓخیّی طٕؿٓخص حٗـخنگَحٌ هخٍؿی‪،‬‬
‫هیهی هٍٕىَي ٔ حيظیخُحص رٔیخٍ کالَی رّىٓض آٍٔىَي؛ حئَُِ ىٍكخنی کّ‬
‫ىٓض ٗخٌ طخ يَكن ىٍ ٍٔؿٍ حٓض‪ْ ،‬ى يیهٍَٕي ٔ ْى يیَخنُي!‬
‫آِ ٔ َخنّ ٔ يظهٕوًَخثی‪ ،‬كَُْگ ِْحٍِْخ گَىیيِ ٔ يخَُي هٕو یٕٓى ييحو‬
‫حُريروظی هٕى يیَخنُي ٔ ىیگَحٌ ٍح رخػغ ٔرخَی ريروظی هٕى يؼَكی يیکُُي‪.‬‬
‫ٍٔحر‪ِْ ٢‬حٍِْخ رخ پ٘ظٌْٕخ (ٔ رخنطزغ رخ ىٔنض يَکِی) َْچّ هَحدطَ‬
‫رخٗي رَّلغ يخ حٓض‪ .‬پ٘ظٌَْٕحٓی ٔ يَکِگَیِة ِْحٍِْخ‪ ،‬ؿخی يخٍح ىٍ‬
‫يَکِیض هيٍص ٔٓیغطَ يیکُي‪ٍُٗٔ .‬لکَحٌ ِْحٍِ يؼظويحَي کّ پ٘ظٌْٕخ‬
‫ػخيم حٔل ريروظی ِْحٍِ‪ٓ ٔ ،‬خىحص ػخيم ىٔو آٌ حٓض؛ كظی گخِ ؿخی حیٍ ىٔ‬
‫ٍح ػٕ‪ ٝ‬يیکُُي! ٍُٔٗلکَحٌ ِْحٍِ حیٍ آيخٍ ىٍٔؽ ٔ يـؼٕل ٍح رَّٔم‬
‫ؿٕحٌ ِْحٍِ هٍٕحَیيِحَي کّ گٕیخ ػزيحنَكًٍ ٕ‪َ % ۳۳ ، % ۳‬لّٕ حی٘خٌ ٍح‬
‫هظم ػخو کَىِ حٓض؛ حهیَح ً گلظّحَي ػزيحنَكًٍ ‪ِْ % ۹۳‬حٍِْخ ٍح ک٘ظّ حٓض!‬
‫ٔ ٓخىحص ىٍ حیٍ ػًم َوٖ ىحٗظّ؛ حیٍ یک ىٍٔؽ آٗکخٍ حٓض؛ حیٍ آيخٍ حُ‬
‫کـخ آييِ حٓض؟ يُ٘ؤ حیٍ آيخٍ چیٔض ٔ کـخ حٓض؟ حئَُ کّ هٌَ ریٔض ٔ‬
‫یکى حٓض آيخٍ کم ؿًؼیض حكـخَٔظخٌ (ٔ رخنطزغ ِْحٍِْخ) يؼهٕو َیٔض‪ ،‬ىٍ‬
‫هٌَ ‪ ٔ۹‬حیٍ آيخٍ ٍح چّ کٔی حُ يَىو ِْحٍِ گَكظّ ٔ ػزض کَىِ حٓض؟‬
‫حیٍ گِحكّگٕیْخ ٔ ىٍٔؽپَىحُیْخ رّحیٍ ُٔىیْخ حُ ُرخٌ ِْحٍِْخ‬
‫ًَیحكظي‪ ٍُٔ ،‬رٍُّٔ آيخٍ ک٘ظّگخٌ رخالطَ ٔ رخالطَ يیٍٔى ٔ ىٍ ًٍْ َٔم‬
‫ؿٕحٌ ِْحٍِ طؼزیض يیٕٗى کّ ػزيحنَكًٍ ‪ِْ % ۹۳‬حٍِْخ ٍح ک٘ظّ ٔ ٓخىحص‬
‫ْى ىٍ آٌ ىٓض ىحٗظّحَي‪ ...‬حیٍ ٓوٍْخ كخ‪ٛ‬هّی ِْحٍِْخ ٍح رخ پ٘ظٌْٕخ‬
‫ریٖطَ يیکُي ٔ ًٍْ ؿٕحٌ ِْحٍِ ٍح َٔزض رّهٕو پ٘ظٌٕ پخٍحىٔکٔیکخل‬
‫يیکُي ٔ حٔ ٍح حُ طؼخيم ُْـخٍيُي ىٍٔ يیٓخُى‪ ،‬حیٍ رَّلغ يخ حٓض‪.‬‬
‫رخیي رّپ٘ظٌْٕخ يٍٕ٘ص ىحىِ ٕٗى کّ رّْیچ ٔؿّ حؿخُِ َيُْي ِْحٍِؿخص‬
‫یک هطزی ٔ طک هٕيی گَىى‪ .‬چّ َْگخِ چُیٍ ٕٗى‪ ،‬حههیض ٓخىحص ىٍ يیخٌ‬
‫حکؼَیض ٓخکُخٌ ِْحٍِ َٓ طیَ ٍكظّ ٔ هطؼخ ً َٓ ٔ يخل يیٕٗى‪ .‬رخیي حيالک‪،‬‬
‫ههؼّْخ ٔ چَحگخِْخی کٕچیْخ ىٍ يُخ‪١‬ن يوظهق ِْحٍِؿخص کًخکخٌ يللٕظ‬
‫رًخَي ٔ كظی کٕچیْخ رّ‪ ٍٕ١‬ييحٔو رخالی حيالک يظؼهن رّهٕى ىٍ ِْحٍِؿخص‬
‫ٓخکٍ َٕٗي‪ٔ .‬هظی کّ ِْحٍِ يیطٕحَي ىٍ ْهًُي ٔ هُيْخٍ ٔ کُئُ ٓخکٍ ٕٗى‪،‬‬
‫چَح کٕچی َظٕحَي ىٍ ِْحٍِؿخص ٓخکٍ گَىى؟‬
‫ٓ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ىٍ ٓخلْخی حهیَ ىٍ‬ ‫ُماقٍ ؼطكی ثكای ككؾا‪:‬‬


‫ٔالیخص رخيیخٌ‪ ،‬يیيحٌ ٍٔىک‪ ،‬ؿَِی‪ ،‬پَٔحٌ‪ ،‬حٍُگخٌ‪ ،‬ؿٍٕ‪ ،‬ىحیکُيی ‪...‬‬
‫ك‪ ٍٕ٠‬حهٕحو ىیگَ ٍٔ رّکخْٖ رٕىِ ٔ َلّٕ ِْحٍِْخ رّٗيص ٍٔ رّحكِحیٖ‬
‫حٓض؛ ىٍ ًّْی حیٍ يُخ‪١‬ن‪ ،‬ىیگَ حهٕحو كَُٔٗيِی ُيیٍ رٕىِ ٔ ِْحٍِ‬
‫هَیيحٍ ٔ یخ ؿخ‪ٛ‬ذ حٓض‪ .‬رٍّحٓظی ِْحٍِْخ حیٍ پٕلْخ ٍح حُ کـخ يیآٍَٔي؛‬
‫حیٍْخ کّ يَىيخٌ كویَی رٕىَي؟!‬
‫حگَ ٔ‪ٟ‬غ چُیٍ حىحيّ یخري ‪ٕ١‬نی َوٕحْي ک٘یي کّ َٓحَٓ حیٍ يُخ‪١‬ن حُ‬
‫ٔؿٕى ىیگَ حهٕحو هخنی ٗيِ ٔ يزيل رّطک هٕيی گَىى‪ .‬حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض طخ‬
‫كٕيّْخی َْحص ٔ يِحٍَٗیق َیِ َٓحیض کَىِ حٓض‪ .‬ىٍ کخرم کّ حٔ‪ٟ‬خع‬
‫حُ کُظَل هخٍؽ ٗيِ؛ ىٍ كخنی کّ طخ پُـخِ ٓخل پیٖ ك‪ ٍٕ٠‬حَٔخٌ ِْحٍِ ىٍ‬
‫کخرم ؿیَهخََٕی رٕى ٔ هخچخم يلٕٔد يیٗي؛ ح ّيخ حئَُ حٔ يخنک کخرم حٓض!‬
‫ِْحٍِْخ ىٍ هيو رؼيی رُخ ىحٍَي َخكیّی طکخَّؿخنیِ ٍح حُ ٔؿٕى پ٘ظٌْٕخ‬
‫هخنی ًَٕىِ ٔ ؿَد کخرم ٍح رخ «ِْحٍٓظخٌ!» يظ‪ٜ‬م ًَخیُي‪ .‬آَخٌ يیگٕیُي‬
‫پُٓخی ؿخنیِ کّ ریٍ کخرم ٔ ِْحٍٓظخٌ! كخیم ٗيِ ٔ كخ‪ٛ‬هّ حیـخى ًَٕىِ حٓض‬
‫كو‪ ٢‬پخَِىِ کیهٕيظَ حٓض؛ يیگٕیُي رخیي پ٘ظٌْٕخ حُ حیٍ ٔٓ‪ ٢‬پخکٓخُی َٕٗي‬
‫طخ حیٍ كخیم حُ يیخٌ رَىحٗظّ ٕٗى ٔ ؿَد کخرم رخ ِْحٍٓظخٌ! يظ‪ٜ‬م گَىى‪.‬‬
‫آَخٌ يی گٕیُي حیٍ ْيف چّ رخ ٍُ چّ رخ ٍُٔ‪ ،‬هخرم ىٓظَٓی حٓض!‬
‫حیـخى گَِْٔخی َظخيی ىٍ يُخ‪١‬ن يوظهق رٕٓٔى ٔ كًخیض هخ‪١‬ؼخَّی‬
‫ِْحٍِْخی ؿٓخٌ! حُ حیٍ گَِْٔخی َظخيی ىٍ ًْیٍ ٍحٓظخ حٓض‪ .‬حیٍْخ‬
‫يیگٕیُي يوخٔيض ؿَد کخرم حُ آٌ ؿٓض ٗکٔض هٍٕى کّ رخ «ِْحٍِؿخص»‬
‫حط‪ٜ‬خل َيحٗض؛ پْ رَحی ؿُگْخی آیُيِ حیٍ ي٘کم رخیي يَطلغ گَىى‪.‬‬
‫ِْحٍِْخ ىٍ ػیٍكخل ًْچُخٌ ىٍ يظهٕوًَخثی يٓخٍص یخكظّ ٔ َیخص ٔ‬
‫يوخ‪ٛ‬ي هٕى ٍح ىٍ پ٘ض آٌ پُٓخٌ يیىحٍَي‪ .‬آَخٌ‪ ،‬حگَ ىٍ هٕٓض ٔ هُيْخٍ ٔ‬
‫َُگَْخٍ ٔ پکظیخ ‪ ...‬رٍِگطَیٍ كـخیغ ٍم ىْي‪ ،‬هٕٗلخل يیَٕٗي ٔ‬
‫رًّْيیگَ طزَیک يیگٕیُي؛ ىٍ ًْیٍكخل حگَ ىٍ ؿَد کخرم ٔ ئیَ ؿخنیِ‬
‫یک چُي كَى ِْحٍِ رّحػَ ط‪ٜ‬خىف ْى حُ ریٍ رََٔي كَیخى ٗخٌ رّآًٓخٌ رهُي‬
‫يیٕٗى کّ «َٔمک٘ی ٗيیى»!‬
‫طخ ُُْٕ حهٕحو حكـخَی ىٍ رَحرَ پیَ٘ٔیْخی طٕكُيِی ِْحٍِ هٕحدحَي‪،‬‬
‫ْیچکْ ٔ‪ٟ‬ؼیض حی٘خٌ ٍح رخ پُـخِ ٓخل پیٖ يوخیّٔ ًَیکُي‪ .‬کٔی كکَ‬
‫ٔ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًَی کُي کّ حگَ حیٍ ٔ‪ٟ‬ؼیض حىحيّ یخري طخ پُـخِ ٓخل آیُيِ رٔیخٍی حُ ٔالیخص‬
‫طٕٓ‪ِْ ٢‬حٍِْخ ط‪ٜ‬لیّ ٗيِ ٔ طکهٕيی هٕحُْي ٗي‪.‬‬
‫ىٍ ىّْی ٓ‪ ٖٔ۳‬هٍٕٗیيی ْىُيخٌ ىٍ ریٍ کُ٘گَحٌ ِْحٍِگی يویى‬
‫کٕیظّ ٔ َـق حیٍ ٓئحل يطَف ٗي کّ‪« :‬يخ چّ کُیى کّ رَ ٓیخٓضْخی ىحههت‬
‫ىٔنض حكـخَٔظخٌ طؤػیَگٌحٍ ٕٗیى؟ »‬
‫رَحی پخٓن رّحیٍ ٓئحل ‪َ١‬كی طئیٍ ٗي کّ ؿٓض طؤػیَگٌحٍی رَ ٓیخٓض‬
‫ىٔنض حكـخَی‪ٍَٟٔ ،‬ص حٔل آٌ حٓض کّ ِْحٍِْخ حُ حَِٔحی ؿـَحكیخثی‬
‫هخٍؽ َٕٗي‪ ،‬یخ ىٍ پخیظوض کٍٕ٘ ٓخکٍ َٕٗي یخ ىٍ يَُْخ ‪ ...‬حئَُِ‬
‫رّٔ‪ٕٟ‬ف يیریُیى کّ َْىٔ گِیُّ رَّلٕ حکًم ٔ رخ يٕكویض ػًهی ٗيِ حٓض!‬
‫ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی ْٕیظی ٔ كَُْگی َیِ ِْحٍِْخ ىٓضحَيحُة گٔظَىِی ٍح‬
‫َٔزض رّْٕیض ٓخىحص‪ٓ ،‬خيخٌ ىحىِحَي‪ ،‬چُيحٌ کّ ىٍ ىّْی حهیَ طوه‪ْٚ‬خی‬
‫چٌٕ كٔیُی‪ ،‬يٕٕٓی ‪ٍ ...‬ح <کّ يوظ‪ٓ ٚ‬خىحص حٓض> رَحی هٕى‬
‫رَگِیيِحَي! کى يخَيِ پیَٕ٘ي «ٓیّي» ٍح َیِ ىٍ حرظيحی حٓخيت هٕى ىٍؽ کُُي‪.‬‬

‫يخ طخ ُُْٕ َظٕحَٔظّحیى ًُْیض ٔ‬ ‫هب ُماقٍ ًیىحین‪:‬‬


‫رَىحٗض ىیگَ حهٕحو حكـخَی ٍح َٔزض رّْٕیض هٕيی هٕى ٍٍٔٗ کُیى‪ .‬حیٍ‬
‫‪ٟ‬ؼق يخ حٓض کّ َظٕحَٔظّحیى رّىیگَ حهٕحو حكـخَی رلًٓخَیى کّ يخ ِْحٍِ‬
‫َیٔظیى؛ رهکّ رَػکْ‪ُ :‬ؿ ّٓخل يخ ىٍ يٕحهؼی هخ‪ٓ ٙ‬یُّچخک ِْحٍِ يیَٕٗي!‬
‫یکی يیگٕیي يٍ ِْحٍِ ْٔظى! ىیگَی يیگٕیي يٍ ِْحٍِی كَُْگی ْٔظى!‬
‫‪ ...‬آٌ ىیگَی يیگٕیي ٗیؼّ ىٍ هطَ حٓض ‪ ٔ ...‬ىٍ نلظخص كٔخّ‪ٓ ،‬ین‬
‫يیٕٗى ٔ ىٍکُخٍ ِْحٍِ حیٔظخى يیگَىى!‬
‫ريیٍطَطیذ حيٍٕ هٕى ٍح ىٍ َظَ ىیگَ حهٕحو ي٘ظزّ ٔ يٕٕ٘ يیکُُي‪ .‬طخ‬
‫حیٍ ئؤنّ رّ‪ٔ ٍٕ١‬ح‪ٟ‬ق كم َٕ٘ى‪ ،‬يخ ًْچُخٌ پخ ىٍ ْٕح يیيخَیى‪ .‬طٕ‬
‫ًَیطٕحَی ْىُيخٌ ْى ٓیّي رخٗی‪ْ ،‬ى ِْحٍِ رخٗی! حیٍ ىٔگخَّگی‪ ،‬يٕهؼیض يخ‬
‫ٍح ىٍ طؼخيم رخ ىیگَ حهٕحو حكـخَی ط‪٠‬ؼیق يیکُي‪ .‬يخ رخیي رخ ‪ٛ‬يحی ٍٍٔٗ ٔ‬
‫ٍٓخ رّىیگَ حهٕحو رلًٓخَیى کّ ٗیؼّ ْٔظیى؛ ح ّيخ ِْحٍِ َیٔظیى‪ًْ ،‬چُخٌکّ‬
‫ًْٕ‪ُ١‬خٌ طخؿیک ٔ حُرک يخ ُٓی ْٔظُي‪ ،‬ح ّيخ پ٘ظٌٕ َیٔظُي‪.‬‬
‫هزالً گلظیى کّ ِْحٍِْخ ؿًؼیض کٕچک ٔ رّٗيص پَحکُيِحَي؛ ‪١‬زن رَآٍٔى‬
‫ُٔحٍص هخٍؿّی آيَیکخ ىٍ ٓخل ٕٕٓٓ ؿًؼیض ِْحٍِْخ كئى ٓٔ ‪%‬‬
‫ٕ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ؿًؼیض حكـخَٔظخٌ ٍح ط٘کیم يیىُْي؛ حیٍ يَؿغ ىٍ ٓخلْخی هزم حُ آٌ آيخٍ‬


‫يظلخٔطی حُ ؿًؼیض ِْحٍِْخ حٍثّ کَىِ رٕى؛ حيخ ىٍ ٓخلْخی حهیَ ٔ رّىَزخل‬
‫طؤیًخص هٕيی ىٍ طٌکَِی حنکظََٔیکی‪ ،‬گَِْٔخی ُیخىی حُ ريَّی ِْحٍِ‬
‫ؿيح ٗيِ ٔ هٕىٍح طَک‪ ،‬طخؿیک‪ ،‬ریخص‪ ،‬هِنزخٕ‪ ،‬ههیهی ٔ ؿیَِ ههًيحى‬
‫کَىِحَي؛ ريیٍطَطیذ ح‪ٛ‬طالف «ِْحٍِ = رخ ٗیؼّ» ىیگَ ئُٕم ٗيِ ٔ‬
‫ؿًؼیض ِْحٍِْخ کخْٖ یخكظّ حٓض‪.‬‬

‫طخؿیک هٕو ىٔو ٔ هيٍص ىٔو‬ ‫ؾ ـ قّاثٗ ثب جبشیکبى‪:‬‬


‫حكـخَٔظخٌ حٓض؛ ح ّيخ حُ َظَ ٍٔكی رّحَيحُِی ِْحٍِْخ ىٍ رَحرَ پ٘ظٌْٕخ‬
‫ػويِی ْٔظُي ٔ حكٔخّ كوخٍص ٔ ٗکٔض ىحٍَي؛ رَٔکَحصْخی طخؿیک‪،‬‬ ‫ُ‬
‫ىٓضریٍ پ٘ظٌْٕخ ْٔظُي ٔ ٍُٔٗلکَحٌ ٗخٌ ىٓضریٍ حیَحٌ! ٔ طخؿیکٔظخٌ!‬
‫ٍٔحر‪ ٢‬يخ رخ طخؿیکْخ رّحَيحُِی ٌُٔ هٕى حی٘خٌ طُظیى ٔ ػیخٍ گَىى؛ ‪ًٍٟ‬‬
‫حیٍکّ رخیي ريحَیى طخؿیک هٕى ىٓضریٍ پ٘ظٌٕ حٓض ٔ چیِی َيحٍى کّ رّيخ‬
‫ريْي؛ طخؿیکْخ رَهالف پ٘ظٌْٕخ حُ حٍح‪ٟ‬ت يَؿٕد ٔكخ‪ٛ‬هویِ رَهٍٕىحٍ‬
‫َیٔظُي‪ُ .‬یٔضرٕو حی٘خٌ َیِ حُ يٕهؼیض ژثٕپهیظیک رَهٍٕىحٍ َیٔض‪.‬‬
‫ىٍٓض حٓض کّ هٕو «ٓخىحص» ىٍ ىٍٔحٌ كکٕيض رَْخٌحنيّیٍ ٍرخَی حُ‬
‫يٕهؼیض يًظخُ رَهٍٕىحٍ رٕىَي‪ ،‬حيخ حیٍ حُ رَکض ٔؿٕى ٗین آ‪ٛ‬ق يلُٔی‬
‫رٕى؛ حکٌُٕ ىیگَ آٌ ػٕحيم ٔ يٕأنلّْخ حُ ریٍ ٍكظّ حٓض‪ ،‬رُخ رَحیٍ َزخیي‬
‫رّىحيٍ طخؿیکْخ ؿهطیي؛ يِیي رَحیٍ طخؿیکْخ رّحَيحُِی پ٘ظٌْٕخ حػظوخى‬
‫يخٍٔحثی َٔزض رّٓخىحص َيحٍَي؛ حُ يُظَ ٓیخٓی َیِ طخؿیکخٌ رّهيٍی‬
‫‪ٟ‬ؼیق ٔ ریرََخيّ ْٔظُي کّ رؼ‪٠‬خ ً ىٍ يٕحؿّ رخ پ٘ظٌْٕخ ٔ ىٔنض‪ ،‬رِّْحٍِ‬
‫طکیّ يیکُُي ٔ يیهٕحُْي رخ ؿهٕ حَيحهظٍ ِْحٍِْخ ىٔنض يَکِی ٍح رّچخنٖ‬
‫رکُ٘ي! آَخٌ ُرخٌ ي٘ظَک ٔ ٓظى ي٘ظَک ٍح رٓخَّ کَىِ ٔ رخ حكٔخٓخص‬
‫ِْحٍِْخ رخُی يیکُُي؛ ح ّيخ ىٍ ػًم ْیچ حٍُٗی رِّْحٍِْخ هخیم َیٔظُي؛ ْیچ‬
‫چیِ رِّْحٍِْخ َيحىِحَي ٔ چیِی ْى َيحٍَي کّ رّحی٘خٌ ريُْي!‬
‫يیخٌ ِْحٍِْخ ٔ طخؿیکْخ ىٍ رٔیخٍی ػَ‪ّْٛ‬خ ط‪٠‬خى يُخكغ ٔؿٕى ىحٍى‬
‫کّ ىٍ گٌٗظّ ىٍْ رخُ کَىِ ٔ ىٍ آیُيِ َیِ رَُٔ هٕحْي کَى‪ ،‬ح ّيخ حئَُِ‬
‫رَهی کُ٘گَحٌ طخؿیک رَآَُي طخ حُ ِْحٍِْخ حٓظلخىِی حرِحٍی ًَخیُي‪ .‬حیٍ‬
‫رّآٌ يؼُی حٓض کّ ٍْزَحٌ طخؿیک حُ ٓخيخَيْی هٕو هٕى ػخؿِحَي ٔهٕوٗخٌ‬
‫ٖ‪۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫رّحی٘خٌ رخٍٔ َيحٍى‪ .‬يًکٍ حٓض طلَیک ِْحٍِْخ ىٍرَحرَ پ٘ظٌْٕخ ْيكی‬
‫ىیگَی ْى ىحٗظّ رخٗي کّ ًْخٌ ىٍٔ َگٓيحٗظٍ ِْحٍِْخ حُ يَکِیض هيٍص‬
‫رخٗي‪ ،‬طخ يیيحٌ رخُی رَحی هٕىٗخٌ كَحمطَ گَىى‪.‬‬

‫َْچُي حُرکْخ ىٍ يوخو ٗؼخٍ‬ ‫‪ ‎ْ‎‬ـ الثکُب‪:‬‬


‫هٕىٍح َٓىييحٍ ٔ ييحكغ حهٕحو طَکطزخٍ يیهٕحَُي ٔ ِْحٍِْخ ٍح َیِ ٗخيم‬
‫کظّگٍٕی طَکطزخٍْخ يیکُُي؛ ح ّيخ ىٍ يوخو ػًم ْیچ حًْیظی رَحی حی٘خٌ هخیم‬
‫َیٔض؛ رّكيی کّ ؿِ ىٍ ‪ٟ‬يیض رخ پ٘ظٌٕ ىیگَ کىطَ ًْيٍىی ٔ ًْآُْگی‬
‫يیخٌ حُرک ٔ ِْحٍِ ٔؿٕى َيحٍى‪ .‬ىٍ ُْگخيّْخی طُگيٓظی ِْحٍِْخ ىٓض‬
‫حٓظـخػّ رّٕٓی حُرکْخ ىٍحُ کَىِحَي‪ ،‬ح ّيخ حُرکْخ پخٓن يُخٓذ َيحىِحَي‪.‬‬
‫حُرکْخ يَىيخٌ يظُ ِؼّى‪ ،‬رخُیگٕٕ ٔ ریٔكخ ْٔظُي‪ ،‬رخ ىٍ حهظیخٍىحٗظٍ‬
‫حٍح‪ٟ‬ت يَؿٕد ٔ كخ‪ٛ‬مهیِ ٔ يٕهؼیض ػخنی ؿـَحكیخثی ٔ كخيیخٌ هخٍؿت‬
‫پخرَؿخی چٌٕ حُرکٔظخٌ ٔ طَکیّ ‪ ...‬رَحی هٕى ؿٓخٌ يـِحی ىحٍَي‪.‬‬

‫حٍطزخ‪ ١‬رخ ػَدْخی حكـخَٔظخٌ‬ ‫ّ ـ ػكةُبی اكـبًىحبى‪:‬‬


‫رٔیخٍ يٓى حٓض‪ .‬آٌْخ يظليیٍ ‪١‬زیؼت يخ ْٔظُي ٔ يخ ٍح حُ هٕى يیىحَُي‪.‬‬
‫ػَدْخ ىٍ طخٍین حكـخَٔظخٌ ٔ كَحٍٔى َوْٖخی رٔیخٍ يًٓی حیلخء کَىِحَي‪ ،‬حُ‬
‫روخٍة ُؿؼلی طخ ُئهى هُ٘یَی ٔ يٕنٕی رهوی ‪ ...‬طخ يـيّىیْخ ٔ گیالَیْخ ىٍ‬
‫ػ‪ َٜ‬يخ ًّْ ٔ ًّْ حُ حكظوخٍحص کٍٕ٘ يخ يلٕٔد يیَٕٗي‪ .‬ػَد ىحٍحی‬
‫ؿًؼیض کؼیَحَي؛ يٍكیغ یک هٕو ًٍٓی ىٍ کٍٕ٘ ك‪ ٍٕ٠‬ىحٍَي ٔ َٔزض‬
‫رََّٕٓٗض هٕى كٔخّ يیرخُٗي‪ .‬يخ رخیي رظٕحَیى رخ طکیّ رَ هٌٕ ي٘ظَک ٔ‬
‫حَگیِِْخ ٔ ََٕٓٗض ي٘ظَک حٍطزخ‪ ١‬کخٍی رخ حی٘خٌ رَهَحٍ کُیى‪.‬‬

‫ثؽً ٌٍن ـ جؼییي هکبًیىن قّاثٗ هفُجی‬


‫حهٕحو کٕچک ٔ ٗیؼّيٌْذ يخَُي هِنزخْٕخ‪ ،‬رهٕچْخی ٗیؼّ‪ ،‬ریخص‪ ،‬طَک‪،‬‬
‫ههیهی‪َْ ،‬حطیْخی ٗیؼّ‪ ،‬پ٘ظٌْٕخی ٗیؼّ‪ ،‬طخؿیکْخی ٗیؼّ ‪ ...‬يظليیٍ‬
‫‪١‬زیؼت يخ ْٔظُي؛ ًّْی حیٍْخ يؼظويحَي کّ ‪١‬ی ریٔض ٓخل گٌٗظّ ِْحٍِْخ‬
‫كن حی٘خٌ ٍح هٍٕىِحَي‪ .‬يظؤٓلخَّ حیٍْخ حهٕحو ری‪ٛ‬يحی ْٔظُي‪ ،‬نٌح ٓٓى ٗخٌ‬
‫حُ هيٍص َخچیِ حٓض‪ًْ« .‬یّ٘ ٗیَ يخل رچّی حٓض کّ گَیّ يیکُي‪».‬‬
‫‪۴۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص رخیي ‪ٛ‬يحی حیٍْخ رٕ٘ى‪ .‬ىًٍْیٍ ٍحٓظخ «ٍٕٗحی ٗیؼیخٌ ؿیَ‬
‫ِْحٍِ» رٓظَیٍ گِیُّ رَحی ط٘کم ٔ حَٔـخو حهٕحو ٗیؼت ؿیَ ِْحٍِ حٓض؛‬
‫حیٍ ٍٕٗی رخیي طوٕیض ٕٗى ٔ رّکخٍ هٕى حىحيّ ىْي‪ ٍَّٔ ،‬ىٍ َٗحی‪ ٢‬رلَحَی‪،‬‬
‫ًّْی حهٕحو ٗیؼی ىٍ طٍُٕ آطٖحكَُٔی ِْحٍِ هٕحُْي ٕٓهض؛ یخ (يخَُي ٕٓ‬
‫ٓخل گٌٗظّ) طًخو كوٕم ٗیؼّ رّؿیذ ِْحٍِ هٕحْي ٍكض‪ .‬پْ رخیي طالٕ گَىى‬
‫طخ يؼخىنّی «ٗیؼّ ئخٔی رخ ِْحٍِ رَْى روٍٕى»‬
‫رلغ يٌْذ یک رلغ ٗو‪ٜ‬ی ٔ ىٍ ػیٍ كخل ػخيیخَّ حٓض‪ ،‬آٌ ٍح ؿِء‬
‫گلظًخٌ هٕح‪ٓ ٙ‬خىحص هَحٍ َيْیى کّ يخٍح حُ ْى ىٍٔطَ يیکُي‪ٓ ،‬خىحص ىٍ‬
‫کٍٕ٘يخ پیَٔ ّٓ يٌْذحَي ٔ َّْٓ يٌْذ رخیي يلظَو ًَٗىِ َٕٗي؛ ٓیّي‬
‫ؿًخل ٔ رهوی ًْیٍ ٍحِ ٍح ٍكظّحَي؛ ٓیّيؿًخل گلض‪« :‬يٍ ئهًخَى‪ ،‬کٔی ٍح‬
‫رخالطَ حُ هٕى ًَیریُى کّ حُ َظَحص حٔ پیَٔی کُى‪ ٔ ».‬رهوی ْى گلض‪:‬‬
‫ػِو يٍ ىٍهخنذ يٌْذ َگُـي حیٍكین ئهک پخک ‪َٛ‬ح‪١‬حنًٔظویى آثیٍ يٍ‬
‫ي٘کالص ٓخىحص رٔخ كَحطَ حُ رلغ يٌْذ حٓض‪ ،‬حُ ‪َ١‬ف ىیگَ ي٘کم‬
‫ٓخىحص ي٘کم يٌْزی َیٔض کّ ٍحِ كم يٌْزی ىحٗظّ رخٗي‪ ،‬ي٘کم ٓخىحص‬
‫ٓیخٓی ٔ حٓظَحطژیک حٓض ٔ ٍحِ كم ٓیخٓی ٔ حٓظَحطژیک يی‪١‬هزي‪ .‬ح‪ٕٛ‬الً‬
‫ىٍ يُخُػخص ىٍَٔی كخيؼّی حكـخَی َوٖ يٌْذ َِىیک رّ‪ٛ‬لَ ٔ َوٖ‬
‫هٕيیض َِىیک رّ‪ٛ‬ي حٓض‪.‬‬
‫يزُخی طلکَ ٔ ػویيص ٗیؼت يخ رخیي حكکخٍ ٔ يٕح‪ٟ‬غ آیشهللا يلُٔی رخٗي‬
‫چُخٌکّ رظٕحٌ رخ رَحىٍحٌ ٔ ًْٕ‪ُ١‬خٌ حْم ُٓض رّطلخْى ٔ ًِْیٔظی ٍٓیي؛‬
‫ٗیؼّی حیَحٌ رَحی يخ ي٘کمٓخُ حٓض‪ ،‬آٌچّ ىٍ حیَحٌ ؿَیخٌ ىحٍى یک‬
‫ػویيِی حكَح‪١‬ی ٔ طکلیَی ‪ٛ‬لٕی حٓض کّ ىٍ رَحرَ ح‪ٛ‬م حٓالو َؤظیٍ‬
‫هَحٍ ىحٍى؛ رّػزخٍص ٍٍٔٗطَ‪ :‬حیَحَیخٌ ٗیؼّ ٍح ىٍ رَحرَ ح‪ٛ‬م حٓالو حٔنیّ‬
‫هَحٍ ىحىِحَي؛ ؿُزّْخی َخٓیَٕخنیٔظی ٔ ‪ٟ‬ي ػَری رَآٌ حكِٔىِحَي طخ ريحٌٔٓیهّ‬
‫رظٕحَُي ْٕیض يهی هٕىٍح طؼَیق ٔ طؼزیض کُُي‪ .‬حیٍ ٓوٍ حُ حٓظخى ىحَ٘گخِ‬
‫ٗیَحُ حٓض کّ گلض‪« :‬حیَحَیخٌ ٗیؼّ ٗيَي طخ ئهًخٌ ََٕ٘ي»‪.‬‬
‫ىٍهض ٍح رخیي حُ يیِٕحٕ ُٗخهض؛ کخٓظیْخ ٔ ‪ٟ‬ؼقْخی حیٍ يٌْذ‬
‫ُيخَی ًَخیخٌ ٗي کّ ىٍ حیَحٌ رّهيٍص ٍٓیي ٔ حُ ط٘کیم یک ؿخيؼّی ٓخنى ٔ‬
‫ُْـخٍيُي ػخؿِآيي؛ چُخٌکّ رُیخٌْخی حهالهی ؿخيؼّی حیَحَی ٍح يُٓيو ًَٕىِ‬
‫حٓض؛ حئَُِ يَىو حیَحٌ َٓگَىحٌطَیٍ يَىو رّنلخظ حهالهی ٔ ػویيطیحَي‪.‬‬
‫‪۴۴۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حُ َظَ ٓیخٓی َیِ يخ َزخیي رخ طُخد حیَحٌ رّچخِ رَٔیى‪ ،‬كکٕيض حیَحٌ‬
‫رّکىطَ حُ َٕکَة يلض ٔ يـخَی هخَغ َیٔض؛ ٔهظی ٓوٍ حُ حَٔخٌ حكـخَٔظخَی‬
‫حٓض‪ ،‬ىیگَ ٓخىحص ٔ ؿیَ ٓخىحص رَحیٖ كَهی ًَیکُي؛ ًّْ رخیي كًخل يلض‬
‫رخُٗي‪ .‬حیَحٌ آٌ َٕع رَهٍٕىی ٍح کّ رخ ٗیؼیخٌ نزُخَی‪ ،‬ػَحهی‪ ،‬یًُی ٔ كظی‬
‫آكَیوخیی ىحٍى‪َْ ،‬گِ رخ يخ َوٕحْي ىحٗض‪ .‬حیَحٌ ىٍ پیٖرَى ٓیخٓض هخٍؿت‬
‫هٕى‪ ،‬كظی طخؿیکْخ ٔ ِْحٍِْخٍح رَيخ يويو يیىحٍى‪ .‬يخ ىٍؿّ ّٓ ْٔظیى‪.‬‬
‫هٌْٕخی کّ ىحىِحیى ٔ ٗکٔضْخ ٔ رخهضْخی کّ ىحٗظّحیى رخیي رّيخ ػخرض‬
‫کُي کّ «ىٍٔحٌ هَیّض طًخو ٗيِ»‪.‬‬
‫ٓخىحص ‪ٍَٟ‬کَىِی ح‪ٛ‬هت ىهخنضْخی حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ حٓض‪ ،‬هزم حُ‬
‫حیٍکّ پخی حیَحٌ ىٍ حكـخَٔظخٌ رخُ ٕٗى‪ ،‬حيٍٕ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ رّىٓض‬
‫ٓخىحص طيریَ يیٗي‪ ،‬ىهخنض حیَحٌ ىٍ يیخٌ ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ ٓزذ حُ ْى‬
‫پخٗیيٌ حیٍ گَِٔ ٗي ٔ حیَحٌ ئظویًخ ً رخ حهظيحٍ ٔ حطٍٕیظّی ٓخىحص ؿُگیي ٔ‬
‫طٕحَٔض ٓخىحص ٍح ٗکٔض ىْي‪ ،‬آَخٌ ٍح حُ يکخَض هٕیٖ رُّیَ آٍٔىِ ٔ‬
‫کَٓت ٍیخٓض ٍح رَحی ٍْزَحٌ ِْحٍِگی يٓیخ ٓخُى؛ حیٍ يطهذ حُ ؿُگ رخ‬
‫ٍٕٗحی حطلخم َٗٔع ٗيِ‪ ،‬رخ ط٘کیم گَِٔ «پخٓيحٌ ؿٓخى» ٔ گَْٔک‬
‫طَٔیٔظت «َ‪ ٔ »َٜ‬ط٘کیم كِد ؿُگ حكَُٔ «ٔكيص» رّحٔؽ ٍٓیي ٔ طخ‬
‫ُُْٕ ‪ٛ‬خىم حٓض‪ .‬حگَ ٍٕٗحی حطلخم یک ٓخُيخٌ ِْحٍِگی رٕى‪ ،‬حئَُِ‬
‫ٗیطخٌپَٓظخٌ ِْحٍِگی آٌ ٍح «ييیُّی كخ‪ٟ‬هّی حكال‪ »ٌٕ١‬ػُٕحٌ يیىحىَي‪.‬‬
‫ًْچُیٍ رخیي ىٍ َظَ ىحٗض کّ ػًٕو يَىو حكـخَٔظخٌ َٔزض رّٓیخٓضْخ ٔ‬
‫َیخص حیَحٌ رٔیخٍ ريریٍ ْٔظُي ٔ حكـخَٔظخٌ رخالهَِ رَ رلَحٌ ىحههی هٕى ؿهزّ‬
‫هٕحْي کَى؛ ىٍ آٌ ٍُٔ ٔحی رّكخل آٌ ؿَیخٌ ٔ یخ کٔخَی کّ يَٓ ًْکخٍی ٔ‬
‫ًَْحْی رخ كکٕيض حیَحٌ ٍح ىٍ پی٘خَی هٕى ىحٗظّ رخُٗي‪.‬‬
‫يخ رخیي حُ ریحكظَحيی رَّٕحيیْ پیخيزَ کّ ‪١‬زن َ‪ ٚ‬هَآٌ کَیى «حيٓخص‬
‫حنًئيُیٍ» ْٔظُي پَْیِ ًَخثیى؛ ْکٌح حُ يٌ ّيض ٔ يُو‪ٜ‬ض ههلخی ٍحٗيیٍ ؿيح ً‬
‫پَْیِ گَىى‪ .‬ریحكظَحيی َٔزض رّحیٍ يٕحٍى ػالِٔ رَحیٍکّ ٔؿّ َٗػی ٔ‬
‫ىیُی َيحٍى؛ كخ‪ٛ‬هّی يخٍح َٔزض رّٓخىحص حْم ُٓض (کّ ٕٓحى حػظى ٓخىحص‬
‫کٍٕ٘ ٍح ط٘کیم يیىُْي) ریٖطَ يیکُي‪ .‬يخ رّكًخیض آٌْخ َیخُ ىحٍیى‪.‬‬
‫يخ رخیي ريحَیى کّ حیٍ يخ ْٔظیى کّ رَحی روخی هٕى رّٓخىحص حْم ُٓض‬
‫يلظخؿیى‪ ،‬ىٍ كخنی کّ آَخٌ ْیچ حكظیخؿی رّيخ َيحٍَي ٔ ًْچُخٌ رَ طٍٕٓ‬
‫‪۴۴۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ػِص ٔ ٓیخىص ٕٓحٍحَي‪ٓ .‬خىحص حْم ُٓض (رّٔیژِ پ٘ظُٕرخَخٌ) حیٍ پظخَٔیم‬
‫ٍح ىحٍَي کّ طخ ٓطق ٍْزَی کٍٕ٘ حػى حُ ٍیخٓض ؿًٍٕٓی‪ ،‬یخ هالكض‪ ،‬یخ‬
‫َوخرض‪ ،‬یخ حيخٍص رخال رََٔي ٔ ‪ٛ‬يٍَ٘یٍ َٕٗي‪ .‬يخ َزخیي يیخٌ هٕى ٔ حی٘خٌ‬
‫گٔم حیـخى ًَخثیى‪ ،‬رهکّ رَػکْ طالٕ ٕٗى طخ حػظًخى حی٘خٌ ؿهذ گَىى ٔ‬
‫ٗکخفْخی يٕؿٕىِ حُریٍ رَٔى‪ .‬يخ ًّْ حُ َٔم پخک ٍٕٓلهللا يزخٍک ْٔظیى‪.‬‬
‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ پیَٔ ّٓ يٌْذ ػًيِی حٓاليی ْٔظُي کّ ػزخٍصحَي حُ‬
‫ُٓی كُلی‪ٗ ،‬یؼّی ىٔحُىِحيخيی‪ٗ ٔ ،‬یؼّی حًٓخػیهی؛ ئهًخ ً ْیچ رُخ َیٔض‬
‫کّ کٔی حُ حیٍ یخ آٌ يٌْذ ػئل ًَٕىِ ٔ رّيٌْذ ىیگَی ىٍ آیي؛ رهکّ رخیي‬
‫طالٕ ٕٗى ٓخىحص پیَٔ َْیک حُ يٌحْذ رٍّْزَی يٌْذ هٕى رَٓي ٔ‬
‫رّػخنیطَیٍ ٓطٕف ػهى ٔ كظٕی ىٍ ًْخٌ يٌْذ هٕى َخیم آیُي‪.‬‬

‫ثؽً ُلحن ـ هٌبوجبت ثكّىهكلی‬


‫يخ ىٍ كخل كخ‪ َٟ‬ىٍ يٕهؼیظی َیٔظیى کّ ٓوُخٌ ُگُيِ رُّرخٌ آٍٔیى؛ يؼالً‬
‫ىٍرخٍِی ي٘کالص ؿٓخٌ حٓالو‪ ،‬آُحىی هيّ‪ ،‬یخ حطلخى ٓخىحص ؿٓخٌ ٔ ؿیَِ‬
‫ٓوٍَٓحثی کُیى؛ یخ حىحْخی ٓیّيؿًخل حنيیٍ حكـخٌ‪ٓ ،‬یّيحًٓخػیم رهوی‪،‬‬
‫ٓیّيكٍٔ َ‪َٜ‬هللا ٔ ٓیّي یًخَی ٔ حیٍ ٔ آٌ ٍح ىٍ ریخٍٔیى؛ يخ حگَ ىٍک ىٍٓض‬
‫ىحٗظّ ٔ ٔ‪ٟ‬غ هٕىٍح ىٍٓض ىٍک کُیى‪ ،‬رخیي رَ ٔ‪ٟ‬غ هٕى رگَثیى؛ يخ حگَ‬
‫رظٕحَیى ي٘کالص ىحههی هٕىٍح رخ طکیّ رَطٕحَخثیْخی هٕى كم ًَخثیى کخٍی‬
‫رٍِگی کَىِحیى‪ .‬آٍيخٌ يخ رخیي ي٘خٍکض ىٍ هيٍص ٔ طؼزیض ٗخیٔظّگخٌ ٓخىحص‬
‫ىٍ الیّْخی هيٍص رخٗي‪ .‬يغٌْح رَحی آٌکّ حُ ‪ٛ‬يحی يُخٓذ ٔ پ٘ظٕحَّْخی‬
‫يطًجٍ رَهٍٕىحٍ رخٗیى ىٍيُخٓزخص رٌَٔيَُی طٕؿّ رّچُي ح‪ٛ‬م ‪ٍَٟٔ‬ی‬
‫حٓض؛ ‪ٛ‬يحی ٍٓخ ىحٗظّ رخٕ طخ َظٕحَُي طٕ ٍح ىٍ طخٍیکی هلّ کُُي‪:‬‬

‫يویى کٍْٕ٘خی ؿَری ٔ‬ ‫الق ـ هٌبوجبت ثب وبؾات اكـبًی‬


‫حٓظلخىِ حُ پظخَٔیم آٌْخ ىٍ ػَ‪ّْٛ‬خی ٓیخٓی‪ ،‬كکَی ٔ حهظ‪ٜ‬خىی‪.‬‬

‫رَهَحی حٍطزخ‪١‬‬ ‫ة‪ :‬هٌبوجبت ثبوبؾات ؾیگك کٍْقُب‪:‬‬


‫رخ ٓخىحص هيٍطًُي ىٍ ىیگَ کٍْٕ٘خی حٓاليی ٔ ٗیٕم ػَری رَحی ریخٌ‬
‫ٔ‪ٟ‬ؼیض ٔ حكٕحل هٕیٖ‪ ،‬حيَی ‪ٍَٟٔ‬ی ٔ َیک حٓض‪ٔ ،‬نی رخیي طٕؿّ ىحٗض‬
‫‪۴۴۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کّ چٌٕ ٓخىحص ىیگَ کٍْٕ٘خ ي٘کالص يخٍح َيحٍَي؛ رُخءح ً ي٘کم يخ ٍح ىٍک‬
‫ًَیطٕحَُي؛ ىٍى يخٍح كو‪ ٢‬هٕىيخٌ ىٍک يیکُیى ٔ رْ! َٕع ي٘کم ٓخىحص‬
‫حكـخَی (رّٔیژِ ىٍ روٖ ط٘یغ) يُل‪ َٜ‬رّكَى حٓض‪ٓ ،‬خىحص يویى ْیچ کٍٕ٘‬
‫ىیگَ رخ َٕع ي٘کم يخ يٕحؿّ َیٔض‪ .‬نٌح آٌْخ ىٍ ًّْؿخ يٌْزی يیحَيیُ٘ي ٔ‬
‫ىٍحیٍ حَيیّ٘ی يٌْزت هٕى یک كَى ِْحٍِ ٍح رخ يخ رَحرَ يیپُيحٍَي‪،‬‬
‫رّه‪ ٕٜٙ‬کّ ِْحٍِْخ یخى گَكظّحَي ىٍ کـخ ٔ چگَّٕ يظهٕوًَخثی کُُي‪.‬‬

‫ىٍ كخل‬ ‫ز ـ ثب ظْلٍُبی ػلویَی ًصق ـ هن ّ هٍِؿ‬


‫كخ‪ َٟ‬طؼيحى ُیخىی ‪١‬الد حكـخَٔظخَی (رخ آيخٍ طوًیُی كئى ٕٔ ِْحٍ َلَ)‬
‫ىٍ حیٍ كُِْٕخ ي٘ـٕل طل‪ٜ‬یم ْٔظُي کّ كئى ٓٔ ‪ %‬حُ حی٘خٌ ٍح ‪١‬الد‬
‫ٓخىحص ط٘کیم يیىُْي‪١ .‬ی ىّْْخی حهیَ‪ِْ ،‬حٍِْخ رخ يٓخٍص یخى گَكظّحَي‬
‫کّ حيکخَخص ٔ حػظزخٍ ٍح حُ كُِٕ رگیََي؛ ح ّيخ كکَ ٍح حُ ؿخی ىیگَ حهٌ کُُي؛‬
‫آٌْخ رّهٕری كًٓیيِحَي کّ حكکخٍ كُٕٔی رّطُٓخی ًَیطٕحَي پخٓوی رَحی كم‬
‫ي٘کالص حئَُی ىحٗظّ رخٗي؛ نٌح رخ يٓخٍص َٓحؽ حكکخٍ ؿیَ كُٕٔی ٍكظّ‬
‫ٔ ح‪ٕٛ‬ل َُيگی ِْحٍِگی ٍح رَ پخیّی آٌ يُٓيٓی يیکُُي‪.‬‬
‫ٔنی ‪١‬الد ٓخىحص ًْچُخٌ ىٍٔحىی رَْٕص َٓگَىحَُي ٔ طخ ُُْٕ‬
‫َظٕحَٔظّحَي ٍحِ ٔ ْيف هٕيت هٕىٍح پیيح کُُي‪ .‬حگَ كؼخنیضْخ ٔ طالْٕخی َٔم‬
‫ؿٕحٌ ٔ ىٍىيُي ٓخىحص ىٍ روْٖخی ؿیَ كُٕٔی ٔ رّٔیژِ ىٍ ىحهم کٍٕ٘‬
‫َزٕى‪ ،‬يٕ‪ٕٟ‬ع ْٕیض ٓخىحص طخ ُُْٕ الیُلم يیيخَي ٔ ػهًخی كُٕٔی َْگِ‬
‫َٓحؽ آٌ ًَیٍكظُي ٔ طٕحَخثی كم آٌ ٍح ْى َيحٗظُي‪ .‬ىٍ حيٍٕ ط٘کیم ٍٕٗح ٔ‬
‫پیٖرَى حْيحف آٌ َیِ َزخیي رّحكَحى كُٕٔی حيیي ُیخىی ىحٗض‪ .‬کٔخَی کّ‬
‫ح‪١‬الع ىهین حُ ىٌٍٔ كُِْٕخ َيحٗظّ رخُٗي‪ ،‬هیخل يیکُُي کّ ىٍ ُیَ حیٍ‬
‫ػًخيّْخی رٍِگ ٔ حیٍ ٍیْٖخی رهُي ٔ حیٍ چَِْٓخی آٍحٓظّ چّ رخٗي؟‬
‫ٓخىحص ّٓ الیّحَي؛ یک الیّی ُٓظی؛ یک الیّی ٕٓپٍَُٔٗلکَی کّ‬
‫َْىٔ گَِٔ حُ ِْحٍِ ٔ طخؿیک ؿيح ٗيَی َیٔظُي؛ ٔنٕ کّ ِْحٍِ ٔ طخؿیک‬
‫ٍُٔ ‪ٛ‬يرخٍ رخ چپهک رّ‪ٍٕٛ‬ص ٗخٌ رَُِي! يیيخَي الیّی يیخَی؛ آٌ ىٔ الیّ‬
‫ٍح ٍْخ کُیي؛ ًْیٍ الیّی يیخَی ٍح طوٕیض کُیي ٔ رّٓطق ٍْزَی ٓخىحص‬
‫رَٓخَیي‪ .‬كویَ ىٍ گٌٗظّ ًْٕحٍِ آٍُٔ يیکَىو کّ کخٕ رٍِگخٌ ٓخىحص‬
‫َْچّ ُٔىطَ رًیََي؛ چٌٕ حیٍْخ ْیچ کخٍی ًَیکُُي ٔ رخػغ ٍکٕى ٔ طٕهق‬
‫‪۴۴۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ٓخىحص ٗيِحَي؛ کٕچکطَْخ رخ رٍِگطَْخ َگخِ يیکُُي ٔ رٍِگطَْخ ْى ْیچ‬


‫ىٍکی حُ حٔ‪ٟ‬خع َيحٍَي؛ َّطُٓخ ْیچ کخٍی ْى ًَیطٕحَُي؛ رهکّ ييحو يخَغ کخٍ‬
‫يیَٕٗي‪ .‬ىٍ َظیـّ ُيخٌ ٔ كَ‪ٛ‬ضْخ حُ ىٓض يیٍٔى ٔ يخ ىٍ ؿخی هٕى‬
‫يیوکٕد يیيخَیى‪ٔ .‬نی حکٌُٕ رلًيهللا ييیَیض حٔ‪ٟ‬خع رّىٓض َٔم ؿٕحٌ‬
‫حكظخىِ حٓض‪ .‬ىٍ ىحهم کٍٕ٘ ؿُزٖ ؿٕحَخٌ ٓخىحص حيیئحٍکُُيِ حٓض‪.‬‬

‫ٍٕٗحی ٓخىحص رخیي‬ ‫ؾ ـ ثَؾًجبل هٌبثغ هبلی‪:‬‬


‫رظٕحَي رَحی ٍكغ َیخُْخی حىحٍی ٔ حيٍٕ پَُٓهی هٕى يُخرغ يطًجٍ يخنی‬
‫طيحٍک کُي؛ حیٍ يُخرغ رخیي حُ ىحهم کٍٕ٘ طٓیّ گَىى‪ .‬کٍٕ٘ يخ كویَ َیٔض؛‬
‫رهکّ هخىٍ رّحٓظلخىِ حُ ىحٗظّْخی هٕى ًَیرخٗي‪ٍٕٗ .‬حی ٓخىحص رخیي طالٕ کُي‬
‫طخ حُ ‪َ١‬ین ‪ٛ‬لزض رخ ىٔنض (ٔ حُ ٍحِْخی هخََٕی) حيظیخُ یک چُي يؼيٌ‪ ،‬یخ‬
‫رُي آری‪ ،‬یخ كخرَیکّ‪ ،‬یخ پَٔژِی کالٌ يهی‪ ،‬یخ رو٘ی حُ حٔهخف ٔ يٕهٕكخص ٍح‬
‫رّىٓض آٍٔى طخ حُ پ٘ظٕحَّی يطًجٍ يخنی رَهٍٕىحٍ گَىى‪.‬‬
‫ٍٔٔى رّػَ‪ّْٛ‬خی طـخٍی ٔ ٔحٍىحص ٔ ‪ٛ‬خىحٍص َیِ یکی حُ كخکظٍْٕخی‬
‫حٓض کّ رخیي يـيّىح ً ريحٌ طٕؿّ کَى‪ .‬ىٍ گٌٗظّ طخؿَحٌ يهت ُرَىٓض حُ حكَحى‬
‫ٓخىحص ٔؿٕى ىحٗض کّ يَكٕو «ٓیّيکخؿٌ» یکی حُ آَخٌ حٓض‪.‬‬

‫يخ ٓخىحص حكـخٌ ْٔظیى‪ ،‬رخیي‬ ‫کالم آؼك ایيکَ‪:‬‬


‫رّحٍُْٕخی يهت َُٓيیٍ يخىٍة هٕى ػًیوخ ً ٔكخىحٍ رًخَیى؛ ٓخىحص رخیي‬
‫ٔ‪ٍ١‬ىٔٓضطَیٍ‪ ،‬يهیگَحطَیٍ ٔ َخٓیَٕخنیٔضطَیٍ حَٔخٌ حیٍ َُٓيیٍ رخُٗي؛‬
‫‪ٛ‬خىهخَّ ٔ ؿخٌَؼخٍحَّ رّحیٍ ٔ‪ ٍ١‬هييض کُیى ٔ كن هٕىٍح َیِ حُ آٌ رٔظخَیى؛‬
‫ريیٍطَطیذ يخَُي ًْیّ٘ ػِصيُي‪ ،‬رخ ؿٍَٔ ٔ َٗحكظًُيحَّ َُيگی کُیى‪ٍ .‬حِ‬
‫رَحی يخ رخُ حٓض؛ ًُْیض حهٕحو <رخْىرَحىٍ حكـخَی> ىٍ يٍٕى يخ يؼزض حٓض‬
‫ٔ ًّْ رّيخ حكظَحو هخثیمحَي؛ آٌچّ ٍح کّ <ٍْزَحٌ ٔ ٍُٔٗلکَحٌ طخؿیک ٔ‬
‫ِْحٍِ> حُ ریگخَّگخٌ يیهٕحُْي‪ ،‬يخ رخیي حُ ىٔنض َیَٔيُي ٔ رخ ػزخص کٍٕ٘‬
‫هٕى روٕحْیى ٔ ىٍ حٓظوَحٍ یک چُخٌ ىٔنظی َٓخیض طالٕ کُیى ٔ ك‪ّٜ‬‬
‫رگیَیى‪ٗ .‬ؼخٍ ٔ ْيف طـییََخپٌیَ يخ حیٍ حٓض‪:‬‬
‫ػمت هب اوث‪».‬‬ ‫ػمت اكـبًىحبى ّ‬
‫«ّٖي یکپبقچَ‪ ،‬هؿقجوٌؿ ّ آثبؾ‪ّ ،‬‬
‫ىالم‬
‫ّال ّ‬
‫‪۴۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫كبکثُبی ال ُْیث ّ جبقیػ هبى‪:‬‬ ‫«ة»‬


‫ٓ‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٔ‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هًٔظی حُ كَٓٓض کظخد «طٕحٍین هٍٕٗیي ؿٓخٌ» ىٍرخٍِی حهٕحو ٔ ٓال‪١‬یٍ‬


‫حكـخٌ <رّههى ٗیَدمحم گُيحپٍٕ حرَحْیىُی> ‪١‬زغ ٖ‪ ٖٔٔٔ = ٔ۲۹‬م‪ ،‬الٍْٕ‪.‬‬
‫ٕ‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يیَٔیْ ْٕطک (يیَٔیْ «َیکّ») «يیَٔیْ هخٌ ْٕطک» یخ‬


‫«يیَحٔیْ» کّ َخو کخيم حٔ «كخؿی ٓیّيدمحم حًٓخػیم يیَٔیْ» رٕى‪ ،‬ىٍ ٓخل‬
‫ٖ‪( ٔ۳۳‬و) (‪ )ٕ ٕٔٔ۳-ٔٓ۲۳‬ىٍيُطوۀ ٍٕٓی هُيْخٍ ىیيِ رّؿٓخٌ گٕ٘ى‪.‬‬
‫پيٍ حٔ «ٓیّيٗخِ ٓهیى هخٌ» حُ حكـخَخٌ هزیهۀ ؿهـخیی رٕى‪ ،‬حُ َٔم ٓیّيٗخِ‬
‫كٔیٍ (ٓیّيػهی َٓئض) کّ َٔذ َخيّحٕ رّحيخو ؿؼلَ ‪ٛ‬خىم (ع) يیٍٓي‪.‬‬
‫(حُ کظخد «پ٘ظٌْٕخی ُٓی حُ َٔم حيخيخٌ ٗیؼّ»)‬
‫(ىٍ حیٍ کظخد «حَٗف ؿُی» َیِ ٓخىحص ىحَٔظّ ٗيِ حٓض‪).‬‬
‫ٖ‪۴۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫حػ‪٠‬خی کخریُّی حيیَ ٗیَػهیهخٌ‪ٓ ،‬هطُض‪ :‬ىٔ ىٍٔ‪:‬‬


‫(ٖ‪ ٔ۲۳‬طخ ‪ٔ۲۳۳‬ـ ‪ ٔ۲۳۲‬طخ ‪ ٔ۲۳۹‬ـ رَحرَ رخ ‪ ٕٔ۳ٓ-ٕٔ۹۳‬م)‬
‫ٓیّي ٍَٕ دمحم ٗخِ <يٍكیغ ‪ٛ‬يٍ حػظى> ىٍ يَکِ‬

‫ٓیّي دمحم ػهی‬


‫ؿخٔیي‪َٓ ،‬پَٓض‬
‫‪ٛ‬يحٍص‬
‫ػظًی ىٍ ىٔنض‬
‫رَْخٌحنيیٍ‬
‫ٍرخَی ٔ ٓیّيػهی‬
‫رٓ٘ظی رُیخٌگٌحٍ‬
‫ٔ ٍثیْ َؤظیٍ‬
‫ىٔنض ئظوم‬
‫ٗیؼیخٌ حكـخَٔظخٌ‪ ،‬طلض َخو «ٍٕٗحی حَوالری حطلخم حٓاليی حكـخَٔظخٌ»‬
‫ىّْْخی ٓ‪ْ( ٖٔ۳ٓ ٔ ٖٔ۳‬ـَی ًٗٔی)‬
‫‪۴۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫يٕهؼیض ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ حُٓخى «ُْيرَیظخَٕی» يظؼهن رّحٔحهَ هٌَ‬


‫‪( ٔ۲‬و) ىٍ حیٍ ُٓي‪ ،‬کّ <يظؼهن رّهزم حُ يؼخْيِی ىیٍَٕي حٓض> پ٘ظٌْٕخ‬
‫رّٖٗ هٕو (ؿهـخثی‪ ،‬ىٍُحَی‪ٛ ،‬خكی‪ُٕٗ ،‬حٍی‪ ،‬نـًخَی‪ ،‬هٕٓضٔحال) هٕحَيِ‬
‫ٗيِ ٔ ٓخىحص يٕهؼیض ىِْى ٍح حكظٕی يیکُي‪ )Saiyida( :‬حئَُِ کّ‬
‫پ٘ظٌْٕخی حكـخَٔظخٌ َٓحطٕل یک هٕو يلٕٔد يیَٕٗي‪ ٔ ،‬حهٕحو «ُْئ» ٔ‬
‫«کً٘یَی» ػًالً ٔؿٕى َيحٍَي؛ ٓخىحص هٕى رّهٕى يٕهؼیض چٓخٍو یخ پُـى ٍح‬
‫حكظٕی يیکُي؛ َْچُي ىٍحیٍ ُٓي هیي ٗيِ کّ حیٍ یک رَىحٗض طوًیُی حٓض‪،‬‬
‫نکٍ يیطٕحَي يؤٌَ رّ‪ٛ‬لض ْى رخٗي‪:‬‬
‫‪۴۱۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۴۱۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫آٌچّ ىٍ َظخیؾ حیٍ طلویوخص ىیيِ يیٕٗى حیٍ حٓض کّ ٓخىحص ىٍ ‪ٔ ٖ۳‬الیض‬
‫حكـخَٔظخٌ ك‪ ٍٕ٠‬كیِیکی ىحٗظّ ٔ رخ َخو ٔ َ٘خٌ هٕىٗخٌ َُيِگی يیًَخیُي‪.‬‬
‫حيخ يظخٓلخَّ ىٍ ٓطق يهی ٔ ریٍحنًههی َخىیيِ گَكظّ يیَٕٗي‪.‬‬
‫ىٔو‪ :‬آيخٍ حٓظلخىِ حُ پیَٕ٘ي «ٓیي» ىٍ ریٍ ٓخىحص حكـخَٔظخٌ؛ حیٍ آيخٍ‬
‫ٔحهؼخ ً َگَحٌ کُُيِ حٓض؛ ریٖ حُ یک يیهیٌٕ َلَ حُ َٕٗظٍ پیَٕ٘ي «ٓیي» ىٍ‬
‫حٔل َخوٗخٌ هٕىىحٍی ًَٕىِحَي‪/‬يیًَخیُي‪ .‬يٍٕى حهیَ هٕى حػزخطی رَ آٌچّ کّ‬
‫«ْٕیضک٘ی» هٕحَيِ يیٕٗى‪ ،‬يیرخٗي‪ْٕ« .‬یضک٘ی» ىٍ كي «َٔمک٘ی»‬
‫هطََخک حٓض‪ .‬ىٍ َٔمک٘ی رّىَزخل َخرٕىی ْٕیض یک َٔم يیرخُٗي‪ .‬هٕو‬
‫رٍِگ ٓخىحص ىٍ هطَ «ْٕیضک٘ی» هَحٍ ىحٍَي‪ .‬حیٍ ئخنّ رّحَيحُِی‬
‫يُٓيٓی ٗيِ پیٖ يیٍٔى کّ کٔی [كظی ٓخىحص] ح‪ٛ‬الً يظٕؿّ آٌ ًَیٕٗى‪.‬‬
‫‪۴۱۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫هیلَی ًْقّل – لیبقت وؽی ‪ -‬کبثل‬


‫‪۴۱۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ًٍىث ُناًؿیٍی شِث هوبثلَ ثب پكّژُِبی «ُْیث ُکٍی»‬


‫ّ اظیبی هصؿؾ ًوبثث وبؾات ؾق اكـبًىحبى‬
‫‪۴۱۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٓٓ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٔٓ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٕٓ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٖٓ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٓ۱‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٓٔ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٔٔ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫کوپیي هْكوبًَی شْاًبى وبؾات ثكای ؼٌریوبلی یک جْٖئَ‪ :‬ثًَبم هْم‬


‫ؾیگك جفکكٍ ًویگیكین؛ ثبیؿ هبًٌؿ گفٌحَُب‪ ،‬هْم ؼْؾ هب ؾق جفکكٍ ـکك ٌْؾ‪.‬‬
‫ٕٔ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫ٖٔ‪۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫شىن ؼبک ال ػٍن ثك اكالک ٌؿ!‬

‫«ظكف هب ثب ؾّلث ایي اوث کَ ظن هب (وبؾات) چوؿق هیٍَ؟‬


‫ظحی اگك یک ثٍوبة یب یک هبٌن ُن هیٌْؾ‪ُ ،‬وبى قا ثؿّى ّاوطَ‬
‫ثَؼْؾ هبى ثؿُیؿ‪».‬‬
‫ال وؽٌبى ٌِیؿ وكككال ّ ككیبؾگك جبقیؽىبل «ویّؿ هكجٕی وبؾات»‬
‫هجبقل ظككْی ّ قئیه «وبلهبى شْاًبى وبؾات اكـبًىحبى» کَ شبى‬
‫ٌیكیًٌ قا ؾق قاٍ جأهیي ػؿالث ّ اػحالی لًؿگی وبؾات اكـبًىحبى ًربق کكؾ‪.‬‬
‫قاًُ ؾقؼٍبى‪ ،‬قّظً ٌبؾ‪ ،‬یبؾي شبّیؿاى ّ ؼًًْ شبقی ثبؾ!‬
‫‪۵ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٔ۵‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٔ۶‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٔ۷‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬
‫‪۵ٔ۴‬‬ ‫ٓخىحص حكـخَٔظخٌ ىٍ آُيٌٕ ُيخٌ‬

‫ویّؿ دمحم قٔب ػلْٓ‬


‫ىٍ ٓخل ٓ‪ ٖٔ۳‬ىٍ هَیّٖ «‪ٛ‬يهخَّ» حُ يَرٕ‪١‬خص ٔنٕٔحنٗ َٗٓٓظخٌ‬
‫«ٔالیض حٍُگخٌ» رَُّيگٗ نزوُي ُى؛ طل‪ٜ‬یالص حرظيحیٗ ٍح ىٍ يکظذهخَّْخٖ‬
‫يلهٗ كَح گَكض‪ ،‬يوييخص ػهٕو كُٕٖٔ ٍح َِى ٗین دمحم كٔیٍ ‪ٛ‬خىهٗ َیهٗ‬
‫آيٕهض؛ ىٍ ٓخل ٖ‪ٔ ٖٔ۳‬حٍى كُٕۀ ػهًیّ ي٘ٓي ٗي ٔ ػهٕو يظٕٓطّ ٍح ىٍ‬
‫يل‪ َ٠‬حٓخطیيٖ چٌٕ كـضْخًٗٗ‪ٔ ،‬حػظٗ ٔ ‪ٛ‬خنلٗ رّحطًخو ٍٓخَیي؛‬
‫ىٍ ٓخل ‪ ٖٔ۳۳‬رّه‪ٜ‬ي حىحيّٖ طل‪ٜ‬یالص‬
‫ػخنٗ ٔحٍى كُٕۀ ػهًیّ هى ٗي ٔ حُ يل‪ َ٠‬آیخص‪:‬‬
‫پخیخَٗ‪ٓ ،‬ظٕىِ‪ ،‬حػظًخىٖ‪ ،‬كخ‪ٟ‬م نُکَحَٗ‪ ،‬يکخٍو‬
‫ٗیَحُٖ‪ ،‬ؿٕحىٖ آيهٗ‪ ،‬كٍُٔحىِ آيهٗ ‪ ...‬ىٍ‬
‫ٍٗظّْخٖ كوّ‪ ،‬ح‪ٕٛ‬ل‪ ،‬طلٔیَ‪ ،‬كهٔلّ ٔ کالو کٔذ‬
‫كی‪ًَٕ ٞ‬ى‪.‬‬
‫ىٍ ىّْٖ ٓ‪ ٖٔ۳‬رّيوخٔيض يهٗ پیٕٓض ٔ‬
‫طالْٕخٖ گٔظَىِ ٔ هٔظّگَٗخپٌیَ ؿٓض حیـخى‬
‫ًْٕٔیٗ يیخٌ ؿَیخٌْخٖ «ؿُزٖ يهٗ ئظوم‬
‫چپ» رّهَؽ ىحى‪ .‬ىٍ ٓخل ‪ ٖٔ۳۲‬رّپَّٖٔٓ‬
‫ي٘ٗء ي‪ٜ‬خنلّٖ يهٗ پیٕٓض ٔ رًَّخیُيِگٗ حُ «کخٌَٕ ًْزٔظّگٗ‬
‫للا پَٔطکم طَک يوخ‪ًّٛ‬‬ ‫ٍٍٔٗكکَحٌ حكـخَٔظخٌ» رخ ىٔنض ىحکظَ َـیذ ّ‬
‫حي‪٠‬خء کَى‪.‬‬
‫ىٍ ىّْٖ ٓ‪ ٖٔ۳‬رّيطخنؼخص ػوالَٗ ًٍَٕٔىِ ٔ رُیخى «پژْْٖٔخٖ ػهٕو‬
‫حَٔخَٗ» ٍح پخیّگٌحٍٖ کَى‪ .‬حُ حٔ آػخٍ ههًٗ ُیخى رّچخپ ٍٓیيِ حٓض‪...‬‬
‫حُ کظخد «کٕػَحنُّزٗ»‬

You might also like