Nguyễn Hoàng Thái

CƠ SỞ VĂN HÓA VIỆT NAM

CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ VĂN HÓA VÀ VĂN HÓA VIÊT NAM
Khái quát về văn hóa
Khái niệm văn hóa
- Văn hóa là một khái niệm đa dạng nhiều nghĩa:
+Nghĩa hẹp: giá trị tinh hoa, mang giá trị tinh thần (văn hóa nghệ thuật..); giá trị trong từng
lĩnh vực (văn hóa ẩm thực, văn hóa kinh doanh..); giá trị đặc thù của từng vùng (Vh Tây
Nguyên, Vh Nam Bộ..);
+Nghĩa rộng: văn hóa bao gồm tất cả mọi phương diện: phong tục tập quán, lối sống, tín
ngưỡng, lao động..
+Theo nghĩa khoa học, văn hóa vơi tư các là một khái niệm cũng có nhiều định nghĩa:
. Theo E.B Tylor “Văn hóa hay văn minh, theo nghĩa rộng về tộc người học là một chỉnh
thể phức hợp bao gồm tri thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, tập quán avf
một số năng lực và thói quen khác con người đạt được với tư cách là thành viên của xã
hội”.
. Theo Trần Ngọc Thêm “ Văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần
do con người sáng tạo ra và tích lũy qua các quá trình hoạt động thục tiễn, trong đó sự
tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội”; (Văn hóa là hệ thống các giá
trị vật chất và tinh thần, cấu trúc này tác động qua lại lẫn nhau, chủ thể sáng tạo là con
người, con người trong quá trình lao động mà ứng xử với môi trường tự nhiên, giữa người
với người mà tích lũy tạo nên..)
Các đặc trưng của văn hóa
- Tính hệ thống:
+Phân biệt tập hợp và hệ thống:
. Tập hợp:bao gồm nhiều yếu tố riêng rẽ, các yếu tố này có thể tach rời được, không nhất
thiết phải có mối liên hệ lẫn nhau.
. Hệ thống: bao gồm nhiều yếu tố, các yếu tố này có mối liên hệ với nhau, sắp xếp liên hệ
với nhau theo một cấu trúc nào đó
+Tính hệ thống sẽ phát hiện mối liên hệ mật thiết giữa các hiện tượng, sự kiện của một
nền văn hóa.
+Phát hiện các đặc trưng, quy luật hình thành và phát triển của một nền văn hóa.
- Tính nhân sinh: như một hiện tượng xã hội do con người tạo ra ( phân biệt với thiên tạo
do thiên nhiên tạo ra); Văn hóa là cái tự nhiên được biến đổi bởi con người.
- Tính giá trị:
+Đặc trưng quan trọng nhất, phân biệt giá trị và phi giá trị, văn hóa và phi văn hóa
+Có giá trị mang tính phổ quát, có giá trị mang tính đặc thù
+Giá trị là một khái niệm mang tính tương đối, có tính bao quát rất lớn
+Cần có quan điểm lịch sử cụ thể trong nghiêng cứu đánh giá