Professional Documents
Culture Documents
Inaasahang Maipamalas Mo
13.1 Nakikilala ang mga pagbabago sa kanyang talento, kakayahan at hilig at naiuuganay ang
mga ito sa pipiliing kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at palakasan o
negosyo.
13.2 Napagninilayan ang mga mahahalagang hakbang na ginawa upang mapaunlad ang
kanyang talento at kakayahan ayon sa kanayang hilig at mithiin.
13.3 Napatutunayan na ang pagiging tugma na mga personal na salik sa mga
pangangailangan sa napiling kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at isports
o negosyo ay daan upang magkaroon ng makabuluhang hanapbuhay o negosyo at
matiyak ang pagiging produktibo at pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng
bansa.
13.4 Natutukoy ang kanyang mga paghahandang gagawin upang makamit ang piniling
kursong akademiko, teknikal-bokasyonal, sining at palakasan o negosyo (hal., pagkuha
ng impormasyon at pag-unawa sa mga tracks sa Senoir High School).
Pagpapalalim
Narinig mo na ba ang tanong na “Anong gusto mo paglaki mo?” o baka ikaw mismo ay
natanong na ng katanungan na ito at hindi mo alam ang iyong isasagot. Marahil batid naman
natin na hindi ganoong kadali na mag-isip kung ano nga ba ang gusto nating mangyari sa
ating buhay sa hinaharap at hindi rin madali na pumili kung ano nga ba ang gusto sa nating
linya o kurso pagdating sa kolehiyo.
Bawat isa sa atin at may kanya-kanyang pangarap at mithiin na buhay na nais mangyari
at makamit sa hinaharap ngunit paano nga ba natin ito makukuha. Lalo na ngayon na
marahil ay mas higit na malaki ang pangarap mo kaysa noong bata ka pa lamang. Noong
panahon na ikaw ay bata pa tila medyo maliit pa ang mga iniisip mong mangyari sa iyong
buhay ngunit ngayon na ikaw ay nagsisimula ng lumaki at may mga kaalaman ka na mas
nakakaisip ka ng mas higit na maganda at maayos na pangarap at kung minsan ay tila
mahirap itong maabot.
Masasabi natin na may mga tao talaga na nangangarap para sa kanilang pamilya at
mayroon din naman na nangangarap para lamang sa kanyang sarili. Iba iba man ang dahilan
kung bakit tayo nangangarap ang mahalaga ay gumagawa at gagawa tayo ng paraan upang
tuparin ang mga panagarap na ito. Ang mga pangarap na ito ang magdadala sa atin upang
magsikap tayo sa buhay at mag-aral ng mabuti para sa hinaharap. Sa tulong ng pagtitiyaga at
pagsisikap sa paggawa ay makakamit natin ito unti-unti.
A. Talento/Kasanayan
Ang talento at kasanayan ay isa sa mahalagang salik na
tinitingnan kung tayo ay pipili ng isang kurso. Ang talento ng
bawat isa ay nakikita at lumalabas simula pa nung bata at
habang tayo ay lumalaki unti-unti itong nahahasa at lumalago.
Maaari natin itong maging gabay kung tayo ay pipili ng isang
kurso sa kolehiyo. Kung ano ang talento at kakayahan mo
maaari mong hanapin na kurso ay nakaayon dito dahil ang
galing ng isang tao sa pagsasagawa ay maaaring naaayon sa
kanyang talento at kakayahan.
Bawat isang indibidwal ay masasabi natin na may iba’t ibang talento na ipinapakita at
may mga paggawa na masasabi natin na hindi na kailangang pagsanayan gamit ang mga
talento ngunit may mga paggawa din naman na mas higit na kinakailangan ng mga
pagsasanay upang magawa ang isang bagay. Kinakailangan na pag-aralan mo muna ang
bawat gawain gamit ang iyong mga talento at kasanayan upang makagawa ka ng isang
bagay na maayos. Sa pagsasanay pa ng iyong talento dito makikita kung kaya mo bang gawin
ang isang bagay o hindi. Upang magkaroon ka ng isang hanapbuhay ay mahalagang
magkaroon ka ng mga natatanging talento at mga kasanayan na kailangan sa iyong
hanapabuhay na nagustuhan.
B. Hilig
Ano nga ba ang mga hilig mong gawin? Ano ang mga
bagay na nakakapagpasaya sa iyo kapag ginagawa mo
ito? Ilan lamang yan sa mga katanungan na minsan ay
tinatanong mo din sa iyong sarili? Ang hilig ay ang mga
bagay na madalas mong ginagawa at minsan ay talagang
binibigyan mo ng oras at panahon. May mga pagkakataon
na ginagawaan mo pa ito ng paraan para magawa mo
lamang. Kapag nagagawa mo ang iyong mga hilig o
interes ay nagiging masaya ang iyong pakiramdam.
May mga hilig at interes na minsan talaga ay binibigyan ng oras at panahon, mayroon
din naman na nakakapaglabas din tayo ng malaking halaga mapasaya lang natin ang ating
sarili. Ngunit may mga hilig na sadyang nagbabago dahil sa takbo ng panahon natin ngayon.
May mga hilig ka na mas malimit mong ginagawa dati pero ngayon ilan sa mga ito o minsan
nga halos yung mga hilig mong gawin dati ay hindi muna nagagawa ngayon. Sa araw-araw
natin na mga ginagawa nakakabuo muli tayo ng mga bagay na maaari nating kahiligan at
maaari mo itong suriin kung mga ito ba ay nakakapagbigay sa iyo ng kasiyahan at maayos na
pakiramdam.
Malaki ang naiitulong ng paggawa ng mga hilig na may kasiyahan para sa atin sa
hinaharap. Pumili ng isang kurso na kung saan nakaayon din ito sa hilig at interes mo dahil
mas madali rin para sa iyo na mapagtagumpayan ito dahil iyon ang gusto mo at yon ang
nagbibigay ng kasiyahan sa iyo.
D. Katayuang Pinansiyal
Sa pagpili ng iyong kursong tatahakin at hanapbuhay
na papasukan mahalagang isaalang-alang mo rin ang
antas ng iyong pamumuhay. Mayroong mga kurso at
hanapbuhay na sadyang gusto mo ngunit hindi kaya ng
iyong pinansiyal na katayuan. Marahil minsan ay nagiging
hadlang ang katayuang ito sa pagpili ng kurso o hanap
buhay ngunit may maganda rin naman itong epekto tulad
ng mas napapalawak pa nito ang ating kaisipan at mas
nakakapamli pa tayo ng mas angkop na kurso at
hanapbuhay na babagay sa atin.
Mas nalilimitahan ang iyong mga opsiyon sa pagpili na ukol sa kurso at hanapbuhay.
Kung sa una kasama sa ating listahan ang mga kurso na kinakailangan ng malaking pera,
maaari natin itong tanggalin kung hindi pa natin kaya sa ngayon ang gastusan ang ganoong
kurso o hanapbuhay. Ngunit bagaman may mga ganitong pangyayari, may mga paraan rin
naman na maaari nating gawin kung talagang iyon ang gusto nating pasukin. Maaari tayong
kumuha o maghanap ng mga nagbibigay ng iskolarship at mga programa tungkol sa libreng
pag-aaral at may mga paaralan din naman na nagbibigay ng mas murang matrikula para sa
mga kulang ang kakayahan na makapag-aral sa mga unibersidad.
E. Mithiin
Mga Sanggunian
De Torre, J.M. (1984). The Moral Order. Mula sa The Roots of Society. Manila: Sinag-tala
Publishers, Inc.
Punzalan, T. et. al(2019). Paano Magpakatao. Rex Publishing