Professional Documents
Culture Documents
gd:sf/
(= kf7\oqmd tyf ljBfyL{ ;xfotf k|0ffnL
kbd/fh cfrfo{
pk;lrj
k|Zgx?
!= kf7\oqmdsf] cy{;Fu a9L d]n vfg] s'/f b]xfosfdWo] s'g xf] <
s_ bf}8sf] d}bfg
v_ ljifoj:t'sf] ;"rL
(=! kf7\oqmdsf] cjwf/0ff, ljsf; / ;DalGwt u_ l;sfOsf] of]hgf
txsf] kf7\oqmdsf] cWoog 3_ ljBfnon] tof/ kf/]sf] sfo{qmd
@= kf7\oqmdsf] zflAbs cy{ b]xfosfdWo] s'g xf] <
s_ bf}8sf] d}bfg
v_ ljifoj:t'sf] ;"rL
u_ l;sfOsf] of]hgf
3_ ljBfnon] tof/ kf/]sf] sfo{qmd
1
5/20/2022
k|Zgx? k|Zgx?
#= kf7\oqmd zAbsf] k|of]u ;j{k|yd ug]{ lj4fg sf] x'g\ < %= lxN8f 6fjfsf cg';f/ kf7\oqmdsf] klxnf] tTj s'g xf] <
s_ lxN8f 6fjf s_ cfjZostfsf] klxrfg
v_ 6fon/ v_ p2]Zo
u_ k|m}+slng ala6 u_ nIo / p2]Zo
3_ slg+3d 3_ ljifoj:t'
$= kf7\oqmdsf lktf eGgfn] s;nfO{ lrlgG5 < ^= l;sf?af6 ck]lIft l;sfO pknlAwsf] sygnfO{ ====== elgG5 .
s_ lxN8f 6fjf s_ p2]Zo
v_ 6fon/ v_ ljifoj:t'
u_ k|m}+slng ala6 u_ l;sfO cg'ej
3_ slg+3d 3_ d"Nof+sg
k|Zgx?
&= kf7\oqmdnfO{ k"0f{tf lbg] tTj b]xfosfdWo] s'g xf] < kf7\oqmdsf] cjwf/0ff
s_ p2]Zo • cGt/f{li6«o, /fli6«o kl/j]z, ;dfhsf] rfxgf Pjd\ JolQmsf]
v_ ljifoj:t' cfjZostf, 1fg lj1fg / k|ljlwsf] cj:yfsf cfwf/df s:tf]
u_ l;sfO cg'ej k|sf/sf] lzIff lbg'kg]{ xf] eGg] ljifo /fHon] lgwf{/0f ub{5 .
3_ d"Nof+sg
*= kf7\oqmdsf] sfof{Gjog;Fu ;DalGwt tTj ====== xf] . lzIffsf] nIo jf b[li6sf]0f lgwf{/0f
s_ p2]Zo
v_ ljifoj:t' lzIffsf /fli6«o p2]Zo
u_ l;sfO cg'ej
3_ d"Nof+sg
lzIffsf txut ;Ifdtf
sIffut ;Ifdtf
PADAMRAJ ACHARYA 9
ljifout l;sfO pknlAw
PADAMRAJ ACHARYA 10
kf7\oqmdsf] cjwf/0ff
kf7\oqmd ===
• Curriculum zAb ;g\ !(!* df k|m]+slng ala6n] ;j{k|yd
• ljleGg k|sf/sf p2]Zox? lgwf{/0f ePkl5 ljifoj:t'sf] If]q / cfkm\gf] k':ts Curriculum Theory df k|of]u u/]sf lyP .
qmd lgwf{/0f ul/G5 .
• /fNkm 8An' 6fon/nfO{ kf7\oqmdsf lktf dflgG5 .
• kf7\oqmdsf] zflJbs cy{ Mn]6Lg efiffsf] Currere eGg]
dflyNnf] txsf] ljifoj:t' zAbaf6 Curriculum zJb ljsf; ePsf] xf],o;sf] cy{
Race Course -bf}8sf] d}bfg_ x'G5 .
;dfof]hg
• /fj6{ plnrsf] kl/efiffnfO{ kf7\oqmdsf] zflAbs cy{;Fu
tNnf] txsf] ljifoj:t' ;DalGwt kl/efiff elgG5 .
2
5/20/2022
kf7\oqmdsf tTjx?
;di6Ldf kf7\oqmdsf tTjx? /fNkm 8An' lxN8f 6fjf l8=s]=x\jLn/
6fon/ -$ tTj_ -% tTj_(७ चरण) -% tTj_
d'Vo tTj $ j6f -!_p2]Zo, -!_ nIo / p2]Zox¿, -!_ nIo, Wo]o / p2]Zo,
-@_ l;sfO -@_ ljifo;"rL jf ljifoj:t', -@_ l;sfO cg'ejsf]
-s_ p2]Zo cg'ejsf] 5gf]6, - -#_;|f]t / ;fdu|Lx¿, 5gf]6,
-v_ ljifoj:t' #_ l;sfO -$_lqmofsnfkx¿ -#_ ljifoj:t'sf] 5gf]6,
cg'ejsf] ;+u7g -%_ d"Nof+sg -$_ l;sfO cg'ej /
-u_ l;sfO cg'ej -lqmofsnfk_ -$_ d"Nof+sg चरण ljifoj:t'sf] ;+u7g /
!_ cfjZostf klxrfg PsLs/0f,
-3_ d"Nof°g @_ p2]Zo lgdf{0f -%_ d"Nof+sg
#_ ljifoj:t' 5gf]6
-$_ ljifoj:t' ;+u7g
%_ l;sfO cg'ej 5gf]6
^_ l;sfO cg'ejsf] ;+u7g
PADAMRAJ ACHARYA 19 &_ d"Nof+sg PADAMRAJ ACHARYA 20
3
5/20/2022
4
5/20/2022
5
5/20/2022
6
5/20/2022
k|Zgx? k|Zgx?
!_ b]zel/ Ps} k|sf/sf] kf7\oqmd slxn]b]lv nfu" eof] < $_ kf7\oqmd ljsf; ;DaGwdf gLlt lgwf{/0f ug]{ sfo{ s;n] ub{5 <
s_ @)!! v_ @)!$ s_ g]kfn ;/sf/ v_/fli6\o kf7\oqmd tyf d"Nof+sg kl/ifb
u_ @)@* 3_ @)#* u_ kf7\oqmd ljsf; s]Gb| 3_lzIff lj1fg tyf k|ljlw dGqfno
@_ g]kfndf cfw'lgs lsl;daf6 kf7\oqmd agfpg] sfo{sf] ;'?jft %_ ljBfnon] g]kfn ;/sf/af6 :jLs[t kf7\ok':ts afx]s yk kf7\o;fdu|L
slxn]b]lv ;'? eof] < k7gkf7g ug{ rfx]df s;sf] :jLs[lt lng'kb{5 <
s_ @)!! v_ @)!$ s_ OsfO k|d'v v_ /fli6\o kf7\oqmd tyf d"= kl/ifb
u_ @)@* 3_ @)#* u_ kf7\oqmd ljsf; s]Gb| 3_ lzIff dGqfno
#_ g]kfndf kf7\oqmd ljsf;sf nflu ckgfOg] r/0f slt cf]6f /x]sf ^_ g]kfndf slt slt jif{df kf7\oqmddf kl/jt{g ul/g] gLlt 5 <
5g\ <
s_ % jif{ v_ * jif{
s_ % v_ ^
u_ !) jif{ 3_ !@ jif{
u_ & 3_ $
PADAMRAJ ACHARYA 48 PADAMRAJ ACHARYA 49
7
5/20/2022
g]kfndf kf7\oqmd ljsf;sf] r/0f tyf k|lqmof g]kfndf kf7\oqmd ljsf;sf r/0fx?
s_ cfjZostfsf] klxrfg M ;/f]sf/jfnf, lj1 tyf k|of]ustf{sf] /fo, ;'emfj,
k|ltlqmof, dfu, cWoog tyf cg';Gwfg tyf sfg'g;d]tsf cfwf/df s]Gb|af6
lgwf{/0f ePadf]lhdsf ljlw / k|lqmof ckgfO{ cfjZostf klxrfg ul/g]5 .
v_gLltut lg0f{o M g]kfnsf] df}h'bf ;+jw} flgs k|fjwfg tyf g]kfn ;/sf/sf]
gLltut Joj:yf / cfjZostfsf cfwf/df lg0f{o u/L kf7\oqmd ljsf;
k|lqmofnfO{ cl3 a9fOg] 5 .
u_ kf7\oqmd ljsf; M kf7\oqmd ljsf; ubf{ ;fdfGotM p2]Zo lgwf{/0f,
ljifoj:t'sf] 5gf]6 / ;+u7g, l;sfO ;xhLs/0f lqmofsnfksf] 5gf]6 tyf
;+u7g, ljBfyL{ d"Nof+sg k|lqmof jf ljlw lgwf{/0f h:tf k|lqmof ckgfOg]5 .
3_ kf7\oqmd :jLs[lt / sfof{Gjog M lgb]{lzsfdf ePsf] Joj:yf cg';f/ clGtd ?k
lbOPsf] kf7\oqmd kf7\oqmd ljsf; tyf d"Nof+sg kl/ifb\sf] lg0f{o;lxt
dGqfnodf k]; x'G5 . dGqfnon] :jLs[ltsf nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf k]; ug]{
5 / g]kfn ;/sf/af6 :jLs[t ePkl5 sfof{Gjog ul/g]5 .
ª_ kf7\oqmd d"Nof+sg / ;'wf/ M kf7\oqmd d"Nof+sgsf] 9fFrf s]Gb|n] lgwf{/0f
u/]adf]lhd x'g] 5 . kf7\oqmd d"Nof+sgsf cfwf/df kf7\oqmddf ;'wf/ ul/g]5 .
PADAMRAJ ACHARYA 55 PADAMRAJ ACHARYA 56
8
5/20/2022
g]kfndf kf7\oqmd ljsf; tyf kl/dfh{g k|lqmof kf7\oqmd ljsf; qmd / jt{dfg cEof;
kf7\oqmd tyf kf7\ok':ts cBfjlws tyf kl/dfh{g / kl/jt{g
ljsf;qmd
• cBfjlws M cfjZostfcg';f/ -k|To]s jif{_
• kl/jt{g jf gofF ljsf; ul/Psf] kf7\oqmd tyf kf7\ok':ts g]kfn
• kf7\oqmd kl/dfh{g M x/]s % jif{df
;/sf/af6 :jLs[t ePkl5 nfu" x'g]
• kf7\oqmd kl/jt{g M !).!) jif{df x'Fb} cfPsf] / ;f]xL cg';f/ ul/g] gLlt /x]sf]
• kf7\oqmd d"Nof+sg M %.% jif{df • g]kfn ;/sf/n] :jLs[t u/]sf kf7\ok':ts afx]s cGo ;xof]uL
kf7ok':tsx¿sf] ;"rL /fli6«o kf7\oqmd ljsf; tyf d"NofÍg kl/ifb\n]
• ;DalGwt ljifo If]qsf tYo, tYofª\s / ;"rgfdf ePsf] kl/jt{gsf cfwf/df
kf7\oj|md cBfjlws ul/g] :jLs[lt lbg], :jLs[t ;"rLsf] k|sfzg kf7\oqmd ljsf; s]Gb|n] ug]{
• cBfjlws tyf kl/dfh{g ul/Psf kf7\oj|md tyf kf7\o;fdu|L ;dGjo tyf • ljBfnon] yk kf7\o;fdu|L nfu" ug{ rfx]df OsfO k|d'v ;dIf lgj]bg
;Dkfbg ;ldltaf6 sfof{Gjogdf nlug] 5 . lbg], OsfO k|d'vn] kf7\oqmd ljsf; s]Gb|sf] ;"rLdf k/]sf] ePdf :jLs[lt
• kf7\oj|md kl/dfh{g ubf{ kf7\oj|mdsf] k|lt:yfkg jf cfd"n kl/jt{g ul/g] 5}g lbg ;Sg] Joj:yf
. • s]Gb|sf] dfu{bz{gsf cfwf/df :yfgLo txn] cfwf/e"t txdf dft[efiffsf
• kf7\oj|md sfof{Gjog ePsf] ;fdfGotof bz jif{ k"/f ePkl5 kf7\oj|mddf kf7\oj|md, kf7\o;fdu|L tyf ;Gbe{ ;fdu|L ljsf; ug{ ;Sg] 5 .
k'g/fjnf]sg u/L cfjZostfg';PADAMRAJ
f/ kl/jt{ g ul/g] 5 .
ACHARYA 59 PADAMRAJ ACHARYA 60
kf7\oqmd ljsf; qmd / jt{dfg cEof; g]kfndf kf7\oqmd ljsf;sf] k|lqmof jf r/0fx?
ljsf;qmd cGo ljifox?
• ljBfno lzIffsf nflu /fli6«o kf7\oqmd k|f¿k @)^#÷!)÷@% df :jLs[t, • kf7\oqmd ljsf; s]Gb|n] gd"gf kf7\ok':ts tyf kf7\o;fdu|Lsf] d'b|0fLo
pQm k|f?kdf @)&!÷#÷#) df klxnf] kl/dfh{g ul/Psf] . k|lt -PRC) tof/ ug]{ 5 .
• /fli6«o kf7\oqmd k|f?k @)&^÷%÷@) • hgs lzIff ;fdu|L s]Gb| lnld6]8n] gd'gf kf7\ok':ts tyf kf7\o;fdu|L
d'b|0f u/L d'n'se/ ljt/0fsf] Joj:yf ug]{
• :yfgLo kf7\oqmd k|f¿k @)&!÷#÷#) • cfjZostfcg';f/ dGqfnon] sIff jf tx tf]sL gd'gf kf7\ok':ts tyf
• kf7\oqmd tyf kf7\o;fdu|L ljsf; lgb]{lzsf, @)&^ -@)&^÷&÷@)_ kf7\o;fdu|L lghL If]qsf d'b|s tyf ljt/sn] 5kfO tyf ljt/0f ug{
• :yfgLo kf7\oj|md ljsf; tyf sfof{Gjog dfu{bz{g kfpg] u/L tf]Sg ;Sg]
-dft[efiff;lxt_ @)&^ • s]Gb|n] ljsf; u/]sf] kf7\oj|md k/LIf0f tyf sfof{Gjogsf nflu kl/ifb\sf]
• lj=;+= @)%! b]lv kf7\oqmd ljsf; s]Gb|n] dft[efiffsf kf7\o;fdu|L l;kmfl/;df dGqfnosf] :jLs[lt lng'kg]{ 5 .
ljsf; ug{ z'? u/]sf]df xfn;Dd ;+:s[t afx]s ljleGg @^ dft[efiffdf • ljsf;, kl/jt{g jf kl/dfh{g ePsf] kf7\oj|md / kf7\o;fdu|L ;fdfGotofM
kf7\ok':ts ljsf; z}lIfs ;q z''? ePsf] Ps dlxgfleq k|af]wLs/0f -gofF kf7\oqmd
kf7\ok':tssf] kl/ro u/fpg] sfd_ ul/g] 5 .
PADAMRAJ ACHARYA 61 PADAMRAJ ACHARYA 62
9
5/20/2022
cfwf/e"t sIff !–# kf7\oqmd 9fFrf @)&% cfwf/e"t sIff $–% kf7\oqmd 9fFrf @)&%
j|m= ljifo;DaGwL lj|mofsnfk jflif{s jflif{s j|m=;= ljifo jflif{s jflif{s
;= kf7\o306f sfo{306f kf7\o306f sfo{306f
!= g]kfnL % !^) != g]kfnL % !^)
@= cª\u]h
| L $ !@* @= cª\u|]hL % !^)
#= ul0ft $ !@* #= ul0ft % !^)
$ lj1fg tyf k|ljlw % !^)
$ lj1fg, :jf:Yo / zf/Ll/s $ हाम्रो !@* %= ;fdflhs cWoog tyf dfgj d"No % !^)
lzIff सेरोफेरो lzIff
%= ;fdflhs cWoog, rfl/lqs $ ८ !@* ^= :jf:Yo, zf/Ll/s tyf l;h{gfTds # (^
ljsf; tyf l;h{gfTds snf (२५६) snf
^= dft[efiff jf :yfgLo ljifo % !^) &= dft[efiff÷:yfgLo ljifo $ !@*
hDdf #@ !)@$
hDdf PADAMRAJ ACHARYA @^ *#@ 69 PADAMRAJ ACHARYA 70
10
5/20/2022
cfwf/e"t sIff ^–* kf7\oqmd 9fFrf @)&% dfWolds (–!) -;fwf/0f_ kf7\oqmd 9fFrf @)&%
j|m ljifo kf7\o jflif{s
;+ ;fwf/0f ;+:s[t lzIff, u'?s'n, j]b uf]Gkf tyf ljxf/, db/;f 306f sfo{30
j|m= ljifo jflif{s kf7\o306f jflif{s
ljBf>d 6f ;= sfo{306f
!= g]kfnL g]kfnL g]kfnL % !^)
@= cª\u|]hL cª\u|]hL÷;+:s[t /rgf cª\u|]hL % !^) != g]kfnL % !^)
#= ul0ft ul0ft ul0ft % !^) @= cª\u|]hL % !^)
$= lj1fg tyf k|ljlw lj1fg tyf k|ljlw÷ ;+:s[t lj1fg tyf k|ljlw % !^)
Jofs/0f #= ul0ft % !^)
%= ;fdflhs cWoog / ;fdflhs cWoog tyf dfgj ;fdflhs cWoog / dfgj % !^)
dfgj d"No lzIff d"No lzIff÷sd{sf08 d"No lzIff
$= lj1fg tyf k|ljlw % !^)
^= :jf:Yo, zf/Ll/s ;+:s[t efiff :yfgLo ljifo jf af}4 lzIff # (^ %= ;fdflhs cWoog $ !@*
tyf l;h{gfTds snf jf ;Def]6f Jofs/0f jf cGo
jf cfrf/ lzIff ^= P]lR5s k|yd $ !@*
-lblgoft_ /'s'/fg -c/las_ &= P]lR5s låtLo $ !@*
&= dft[efiff÷:yfgLo j]b jf gLlt zf:q ef]6efiff jf kfnL efiff jf $ !@*
ljifo ;+:s[t jf cGo efiff jf pb'{ hDdf #@ !)@$
efiff
hDdf PADAMRAJ ACHARYA #@ !)@$71 PADAMRAJ ACHARYA 72
dfWolds !!–!@ -;fwf/0f_ kf7\oqmd 9fFrf @)&% dfWolds !!–!@ -;fwf/0f_ kf7\oqmd 9fFrf @)&%
l;=g+= ljifo sIff !! sIff !@
• sIff !! / !@ k|To]s sIffdf ;fdflhs cWoog tyf hLjgf]kof]uL
jflif{s jflif{s jflif{s jflif{s
kf7\o306f sfo{306f kf7\o306f sfo{306f lzIffcGtu{t Ps Ps kf7\o306fsf] ;"rgf k|ljlwsf] Jofjxfl/s
!= g]kfnL # (^ # (^ cEof; ;dfj]z ul/g] 5 .
@= cª\u|]hL $ !@* $ !@*
#= ;fdflhs cWoog % !^) % !^) • sIff !! / !@ k|To]s sIffdf % kf7\o306fsf] yk P]lR5s Ps
tyf hLjgf]kof]uL ljifo cWoog ug{ ;Sg] .
lzIff jf ul0ft
$= P]lR5s k|yd % !^) % !^) • P]lR5s tLg ljifox¿sf] 5gf]6 :yfgLo ;/sf/sf] ;dGjo /
%= P]lR5s låtLo % !^) % !^) ;xhLs/0fdf ljBfnon] ug]{
^= P]lR5s t[tLo % !^) % !^)
hDdf @& *^$ @& *^$
& yk P]lR5s % !^) % !^)
dfWolds (–!) -k|fljlws_ kf7\oqmd 9fFrf @)&% dfWolds !!–!@ -k|fljlws_ kf7\oqmd 9fFrf @)&%
j|m=;+= ljifo kf7\o306f jflif{s sfo{306f j|m= ljifo kf7\o306f jflif{s
!= g]kfnL # (^ ;= sfo{306f
@= cª\u|]hL $ !@* != cª\u|]hL $ !@*
#= ul0ft # (^ @= g]kfnL . ;fdflhs cWoog # (^
$= lj1fg # (^ #= k|fl1s ljifo k|yd # (^
%= ;fdflhs cWoog # (^ $= k|fl1s ljifo låtLo # (^
^= ljwfut ljifo k|yd $ !@* %= k|fl1s ljifo t[tLo # (^
&= ljwfut ljifo låtLo $ !@* ^= ljwfut ljifo k|yd $ !@*
*= ljwfut ljifo t[tLo $ !@* &= ljwfut ljifo låtLo $ !@*
(= ljwfut ljifo rt'y{ $ !@* *= ljwfut ljifo t[tLo $ !@*
hDdf #@ !)@$ (= ljwfut ljifo rt'y{ $ !@*
hDdf #@ !)@$
PADAMRAJ ACHARYA 75 PADAMRAJ ACHARYA 76
11
5/20/2022
12
5/20/2022
PsLs[t kf7\oqmd
sIff !–# sf] PsLs[t kf7\oqmd @)&^ एकककृत पाठ्यक्रम (कक्षा १-
• /fli6«o kf7\oqmd k|f?k @)&^ n] lglb{i6 u/]sf l;4fGt tyf :j?kdf ३), २०७६ को ढााँचा
cfwfl/t eO{ cfwf/e"t tx sIff ! b]lv # sf] PsLs[t kf7\oqmd ljsf; हाम्रो सेरोफेरो (lj1fg, :jf:Yo /
ul/Psf], zf/Ll/s lzIff, ;fdflhs cWoog,
rfl/lqs ljsf; tyf l;h{gfTds snf)
• k/LIf0fsf nflu :jLs[t -sIff ! b]lv # sf] PsLs[t kf7\oj|md_ M ldlt अन्तरविषयक ढााँचा
@)&%÷!@÷@@ sf] lg0f{ocg';f/ भाषा : नेपाली र
अङ्ग्रेजी
• k/LIf0f M z}lIfs ;q @)&^ df sIff ! df !* lhNnfsf !)# ljBfnox¿df, स्थानीय विषय
sIff @ / # df k/LIf0f z}=;= @)&& गणित
13
5/20/2022
14
5/20/2022
15
5/20/2022
k|Zgx?
$_ /fli6«o kf7\oqmd k|f?k, @)&^ cg';f/ dfWolds lzIffsf] k|sf/df s'g kb]{g <
s_ ;fwf/0f v_ ;+:s[t
u_ k/Dk/fut 3_ k|fljlws tyf Jofj;flos
%_ lzIff P]g @)@* cg';f/ dfWolds lzIffsf] k|sf/df s'g kb]{g < (=# :yfgLo kf7\oqmd
s_ ;fwf/0f v_ ;+:s[t
u_ k/Dk/fut 3_ k|fljlws tyf Jofj;flos
^_ /fli6«o kf7\oqmd k|f?k, @)&^ cg';f/ cfwf/e"t lzIffsf] pd]/ ;d"x s'g xf] <
s_ $ b]lv !@ jif{ v_ % b]lv !@ jif{
u_ % b]lv !# jif{ 3_ % b]lv ( jif{
16
5/20/2022
:yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf :yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf
• dft[efiffsf] dfWodaf6 k|fylds lzIff M g]kfnsf] ;+ljwfg @)$& • kf7\oqmd ljsf; s]Gb|n] @)%! ;fnb]lv dft[efiffsf
• dft[efiffsf] dfWodaf6 k|fylds lzIff lbg l;kmfl/; M /fli6«o kf7\o;fdu|Lsf] ljsf; ug{ z'? u/]sf]
lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)$( • xfn;Dd @^ dft[efiff ;+:s[tafx]s -;+:s[t;d]t @& efiff_ df
• kf7\oqmddf klxnf]k6s ;dfj]z M k|fylds lzIff kf7\oqmd @)$( cfwf/e"t txsf kf7\ok':ts tof/
df :yfgLo ljifo jf dft[efiffdWo] s'g} Ps ljifo !)) k"0ff{+s / • ;+:s[tnfO{ sIff ! b]lv g} sIff * ;Dd :yfgLo ljifosf] ?kdf
;fKtflxs # kf7\oef/sf] ljBfnon] 5gf]6 u/L k9fpg ;Sg] k7gkf7g u/fpg ;lsg] Joj:yf
Joj:yf
• :yfgLo kf7\oqmd ljsf; lgb]{lzsf @)^)
17
5/20/2022
:yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf :yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf
• :yfgLo kf7\oqmd k|f¿k :jLs[t M lj=;+= @)&!÷#÷#) sf] /fli6«o kf7\oqmd k|f?k, @)&^ df :yfgLo kf7\oqmd
kl/ifb\sf] j}7saf6, -jt{dfg kf7\oqmd cg';f/_
• :yfgLo kf7\oj|md ljsf; tyf sfof{Gjog dfu{bz{g - • sIff ! b]lv # ;Dd M dft[efiff÷:yfgLo ljifo jflif{s % kf7\o306f
dft[efiff;lxt_ @)&^ jf !^) sfo{306f
• sIff $ b]lv * df M jflif{s $ kf7\o306f jf !@* sfo{306fsf] Ps
ljifo k7gkf7g ug'{kg]{ Joj:yf u/]sf],
• /fli6«o kf7\oj|md k|f¿ksf] dfu{bz{g / vfsfleq /xL :yfgLo txn]
:yfgLo cfjZostfnfO{ ;Daf]wg ug]{ u/L :yfgLo kf7\oj|md tyf
kf7\o;fdu|L ljsf; ug]{ 5 .
• cfwf/e"t txsf] sIff * ;Ddsf] kf7\oj|md tyf kf7\o;fdu|L ljsf; /
:jLs[lt ug]{ lhDd]jf/L M :yfgLo txsf] x'g]
PADAMRAJ ACHARYA 121 PADAMRAJ ACHARYA 122
:yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf :yfgLo kf7\oqmd ;DaGwL gLltut Joj:yf
• :yfgLo kf7\oqmdsf] ?kdf dft[efiffsf] 5gf]6 ug'{kbf{ ax';+Vos ax'eflifs lz Iff s fo{qm
d k/LIf0f
ljBfyL{n] af]Ng] dft[efiff 5gf]6 ug'{k5{ . • lj=;+= @)^$ b]lv @)^^ ;Dd
• dft[efiffsf] k7gkf7g u/fpg g;lsg] :yfgdf :yfgLo k];f, • lkmgNofG8 ;/sf/sf] ;xof]udf
Joj;fo jf cfjZostf;Fu ;DalGwt ljifoj:t' 5gf]6 u/L k7gkf7g • ^ lhNnf M s~rgk'/, kfNkf, /;'jf, wgs'6f, ;'g;/L / emfkf
ug'{kg]{
• & cf]6f ljBfno
• ;+:s[tnfO{ klg :yfgLo ljifosf] ?kdf k7gkf7g ug{ ;lsg] .
• * j6f efiff M /fgf yf¿, du/, /;'jf tfdfª, cf7kl/of /fO{, k"j]{nL
yf¿ / p/fj, /fhj+zL / ;Gyfn
• ax'eflifs lzIff sfof{Gjog lgb]{lzsf @)^^÷!@÷@) df hf/L ul/Psf] .
• lgb]{lzsfn] ljBfnonfO{ Psn dft[efifL, låefifL / ax'efifL ljb\ofno
u/L tLg lsl;ddf afF8]sf]
PADAMRAJ ACHARYA 123 PADAMRAJ ACHARYA 124
kf7\ok':ts
cjwf/0ff
(=% kf7\ok':tssf] kl/ro, ljz]iftf / c+ux? • kf7\oqmdsf cfwf/df tof/ ul/Psf ;fdu|L
(=^ ax'kf7\ok':tssf] cjwf/0ff / k|of]u • ljBfyL{sf Ifdtf, :t/ / ?lr cg';f/ tof/ ul/g]
(=& lzIf0fdf kf7\oqmd / kf7\ok':tssf] cGt/;DaGw • kf7\oqmdnfO{ k|efjsf/L ¿kdf sfof{Gjog ug{ ;xof]u k'¥ofpg] b[li6n] tof/
kfl/Psf] ;fdu|L jf ;fwg
• kf7\oqmdsf p2]Zo, If]q / ljifoj:t'df cfwfl/t eP/ kf7\ok':ts tof/
ul/Psf] x'G5 .
• kf7\oqmd z}lIfs lqmofsnfksf] of]hgfsf ¿kdf /x]sf] x'G5 eg] kf7\oqmdsf
p2]Zo k"/f ug{ rflxg] dxTjk"0f{ ;fdu|Lsf ¿kdf kf7\ok':tsn] ;xof]u
k'¥ofpF5 .
• kf7\oqmdåf/f lgwf{l/t p2]Zo / ljifoj:t' k|:t't ug]{ Pp6f ;fwg
PADAMRAJ ACHARYA 127
18
5/20/2022
kf7\ok':ts kf7\ok':ts
• u'8 -!*%(_ – æs'g} kf7\of+zsf nflu cfwf/e"t ;fdu|Lsf ¿kdf kf7\ok':ts /x]sf] kf7\ok':tssf c+ux? M
x'G5 . o;df lglZrt ljifoj:t'x¿nfO{ lglZrt txdf lzIf0f ug]{ lsl;dn] Jojl:yt
9Ën] ;dfj]z ul/Psf] x'G5 .Æ • PsfO -gDa/ / lzif{s_,
• j|mf]gJofs -!($(_ – æs'g} kf7\of+zsf ljleGg PsfOx¿sf] lzIf0fl;sfO j|mda4¿kdf • kf7 -gDa/, lzif{s_,
x'g ;sf];\ eGg] Wo]on] kf7\ok':ts /rgf ul/G5 .Æ
• kf7\oqmdåf/f lgwf{l/t p2]Zo / ljifoj:t' k|:t't ug]{ Pp6f ;fwgsf ¿kdf dfq k|of]u • ljifoj:t',
ug'{kg]{df xfd|f ljBfnodf ;fWos} ¿kdf kf7\ok':tsnfO{ lng] kl/kf6Ln] a9L dxTj • cEof; .
kfPsf] 5 .
• kf7\oqmdnfO{ cfwf/ dfg]/ lzIfsn] cGo lzIf0f ;|f]t;fdu|Lsf cfwf/df klg lzIf0f ug{
;Sg'k5{ .
• ;du|df kf7\ok':ts eg]sf] s'g} klg ljifodf lzIfsnfO{ lgb]{zg tyf lgoGq0f ug]{ /
ljBfyL{nfO{ k'g/fj[lQ / cEof;sf ;Gbe{df pkof]u ug{ kf7\oj|mdsf p2]Zocg'¿k tof/
ul/Psf] ;fdu|L= eGg] a'lemG5 .
kf7\ok':ts kf7\ok':ts
kf7\ok':tssf kmfObfx¿ kf7\ok':tsafx]s lzIfs ljBfyL{n] k|of]u ug{ ;Sg] cGo ;fdu|Lx¿
• o;n] lzIf0fnfO{ ;'Jojl:yt agfpg ;xof]u u5{ . • ;Gbe{ ;fdu|Lx¿÷;Gbe{ k':tsx¿
• kf7\ok':ts ;:tf] / ;j{;'ne x'G5 . • >Jo, b[Zo, >Job[Zo ;fdu|Lx¿ -lrq kf]:6/, 6]k/]s8{/ cflb_
• o;df JolQmut ¿kdf lgb]{zgsf] pknAwtf x'G5 . • k':tsfnodf pknAw ;fdu|Lx¿
• of] sIff lgb]{zgnfO{ ;+ul7t / Ps¿ktf agfpg ;xof]uL x'G5 . • OG6/g]6df pknAw ;fdu|Lx¿
• o;n] ;lqmo l;sfOnfO{ pT;flxt ub{5 . • ljleGg kqklqsf / hg{nx¿
• o;n] ljBfyL{sf] lqmofsnfknfO{ :jlgb]{lzt agfpg k|f]T;flxt ub{5 . • lzIfs lgb]{lzsf
• o;n] ljBfyL{x¿nfO{ :jfWoogdf ;xof]u ub{5 . • afn k'l:tsfx¿
• o;n] ljBfyL{nfO{ k/LIffsf] tof/L ug{ ;3fpF5 .
• o;n] lzIfsnfO{ z}Ifl0fs of]hgf agfpg ;xof]u ub{5 .
PADAMRAJ ACHARYA 130 PADAMRAJ ACHARYA 131
kf7\ok':ts kf7\ok':ts
ax'kf7\ok':ts ax'kf7\ok':ts k|0ffnLsf] dxŒj jf cfjZostf
• s'g} Ps ljifodf PseGbf a9L kf7\ok':tsx¿ n]vg / k|sfzg eO{ • :jR5 k|ltikwf{af6 u'0f:t/Lo ;fdu|L rogdf ;xhtf Nofpg
k|of]ustf{nfO{ k|z:t 5gf]6sf] cj;/ lbg] Joj:yf • ljBfyL{x¿df kof{Kt 1fg, ;Lk, Ifdtf k|bfg ug{
• Pp6} kf7\oqmddf cfwfl/t eO{ ljleGg n]vsx¿åf/f n]lvPsf] Ps} ljifosf • lghL If]qnfO{ klg ljsf;sf] ;xof]uL / ;fem]bf/L agfpg
kf7\ok':tsx¿ ax';Vos ?kdf k|sfzgdf Nofpg] k4lt • ;a}nfO{ pkof]uL x'g] ljifoj:t' ljleGg kf7\ok':tsdfkm{t pknAw u/fpg
• ;/sf/L kf7\oqmdcg;f/ ;/sf/L, u}/;/sf/L jf lghL k|sfzgåf/f tof/ • :t/Lotfsf nflu k|ltikwf{ ug{
ul/g] kf7\ok':tsx¿ ljBfnon] 5gf]6 u/L k9fpg] k4lt • ;'ky d"Nodf kf7\ok':ts k|sfzg / ljt/0f Pjd\ Jofj;flostfsf]
• tf]lsPsf] kf7\oqmdnfO{ cfwf/ dfgL ljleGg ljifout n]vsåf/f ljsf; u/L ljsf;sf ug{
tf]lsPsf] ;+:yfåf/f :jLs[t k|fKt ljleGg k':tssf] k|of]u • u'0f:t/Lo kf7\ok':tssf] rog ug{
• 5'6\6f5'6\6} kf7\oqmdcg';f/ ljleGg n]vsåf/f kf7\ok':tsx¿ n]lvg] / • ;dod} kf7\ok':ts k|fKt ug{
k|sflzt x'g] k4lt • 5gf]6sf] cj;/ lbg .
19
5/20/2022
lzIfs lgb]{lzsf
• kf7\oqmd sfof{Gjogsf nflu tof/ kfl/Psf] ;fwg jf ;fdu|L
• lzIf0f–sfo{nfO{ ;/n, ;xh / k|efjsf/L agfpgsf nflu ;xof]u k'¥ofpg]
(=* lzIfs lgb]{lzsf / o;sf] k|efjsf/L pkof]u
lzIf0f ;fdu|Lsf ¿kdf lzIfs lgb]{lzsfnfO{ lng ;lsG5 .
(=( kf7\o;fdu|L / ;|f]t ;fdu|Lx?sf] ;+sng, lgdf{0f,
tof/L, k|of]u / e08f/0f • kf7\ok':tssf kf7x¿ s;/L lzIf0f ug]{ eg]/ kf7sf p2]Zo, z}lIfs ;fdu|L,
lzIf0fljlw, d"Nofª\sg k|lqmof;d]t lbO{ lgdf{0f ul/Psf] ;fdu|LnfO{ lzIfs
(=!) k':tsfnosf] cjwf/0ff / o;sf] ;d'lrt k|of]u lgb]{lzsf elgG5 .
• o;n] lzIf0fdf cfOkg]{ ;d:of Pjd\ sl7gfOx¿sf] ;dfwfg ug{ ;xL
9ª\un] dfu{lgb]{zg ub{5 .
• lzIfsn] s'g kf7sf] p2]Zo s] x'g], o;sf nflu s]s:tf z}lIfs ;fdu|L
k|of]u ug]{, s'g–s'g ljlw ckgfpg] / d"Nofª\sg s;/L ug]{, zLif{scg';f/
gd"gf k|Zgx¿ / cfjZos 306L cflb s'/f lzIfs lgb]{lzsfdf /x]sf] x'G5 .
• o;n] ubf{ lzIf0fsfo{df lzIfsPADAMRAJ
cndlng' kb}{g / of]hgfa4 9ª\un] lzIf0f137
ACHARYA
ug{ ;xof]u k'U5 .
20
5/20/2022
k':tsfno
k':tsfnosf] kl/ro
• ;fdfGotof 1fg cfh{g :yfgsf ¿kdf k':tsfnonfO{ lng] ul/G5 . of]
k':tsfnosf] cjwf/0ff / o;sf] ;d'lrt k|of]u lstfjx¿ ;'/lIft ;fy /flvPsf], k9\g], n]Vg] ;'ljwf ePsf] 7fpF xf] .
• zflAbs ¿kdf k':tsfno eg]sf] k':ts 3/ -k':ts–cfno_ xf], cyf{t\
k':tssf] 3/, k':ts ;+u|x ug]{ 3/ cflb .
• lj:t[t ¿kdf eGg'kbf{ k':tsfno eg]kl5 k':ts ;Ë|lxt 3/sf] ¿kdf dfq
ga'emL OR5's JolQmx¿nfO{ k9\g ;'ljwf k|bfg ug{ ljleGg ljifosf k':ts
;+u|x, ;+/If0f / Jojl:yt u/]/ /flvPsf] :yfg ljif]z eGg] a'lemG5 .
21
5/20/2022
k':tsfno k':tsfno
k':tsfnon] s;/L ;xof]u u5{ < ljBfno k':tsfnosf] dxTj
• gofF gofF lstfj, kqklqsf, cg';Gwfg k|ltj]bg¿ pknAw u/fP/ • ;fIf/tf k|j4{g M k':tsfnon] afn–afnlnsfsf] ;fIf/tfsf ;Dk"0f{ kIfx¿
h:t} M ;'gfO, k9fO / n]vfOsf] ljsf; ug{ ;xof]u k'ofpF5 .
• ljZjdf ljsl;t ePsf 1fg tyf k|ljlwnfO{ ;'ne 9+ujf6 kx'Frdf • efiffsf] ljsf;
NofP/ • 1fgsf] clej[l4
• ljB'tLo ;Dks{dfkm{t ljleGg cGt/f{li6«o d'n'ssf k':tsfno ;+3 • k9\g] afgLsf] ljsf;
;+:yf, cg';Gwfg ;+:yf cflb;Fu lgoldt ;Dks{ sfod ug]{, • u'0f:t/Lo lzIffsf] ljsf;
;Lkaf6 gjLgtd 1fg, kl/lrt x'g] cj;/ k|bfg u/]/, wgL, ul/a, • ;f+:s[lts 1fg / sb/ M :yfgLo n]vsx¿n] n]v]sf tyf :yfgLo :t/df
hfGg] ghfGg] ;j}nfO{ k':tsfnosf] ;dfg cj;/ k|bfg u/L k|sflzt k':tsx¿ tyf n]vsx¿sf cWoogaf6 ljBfyL{x¿n] cfkm\g} 7fpFsf]
k]zfut ;Ifdtf clej[l4 ug{ d2t u/]/ ef}uf]lns tyf ;f+:s[lts ljljwtf, k|fs[lts ;|f]tx¿, jftfj/0f tyf
;f+:s[lts ;Dkbfx¿af/] klg 1fg xfl;n u5{g\ .
• lzIffsf ;j} tx / ljifo;Fu ;DjlGwt ;"rgf pknAw u/fP/ .
PADAMRAJ ACHARYA 146 PADAMRAJ ACHARYA 147
22
5/20/2022
gd"gf k|Zgx?
pQ/
!)=lzIfssf nflu ;a}eGbf dxTjk"0f{ ;fdu|L b]xfosfdWo] s'g xf] < != u
@= s
-s_ lzIfs lgb]{lzsf
#= 3
-v_ kf7\ok':ts $= s
-u_ ;Gbe{ ;fdu|L %= v
-3_ kf7\oqmd ^= 3
&= u
*= v
(= s
!)=3
wGojfb
23